canlı alemi protista

ÖKARYOT CANLILAR
Protista alemi
**Ökaryot canlılar:
→Çekirdekli hücre taşıyan canlılardır.
→Zarlı organeller bulunur.
→DNA' larında histon proteinleri bulunur.
Ökaryot canlılar;
1.
2.
3.
4.
Protista
Bitkiler
Fungi (Mantarlar)
Hayvanlar
olmak üzere 4 farklı alemde incelenirler.
***Protista alemi:
→Genellikle tek hücreli canlılardan oluşur.
Protista alemi;
1. Protozoa,
2. Cıvık mantarlar
3. Algler
olmak üzere 3 grup altında incelenirler.
►Protozoa:
→Hayvan benzeri tek hücreli canlılardır.
Protozoa;
1.
2.
3.
4.
Kamçılılar,
Silliler,
Kök ayaklılar
Sporlular
olmak üzere 4 gruba ayrılır.
►►Kamçılılar ( Flagellata):
→Öglena, Giardia, Noctiluca,
Leishmania (şark çıbanı paraziti) ve
Trypanosoma (uyku hastalığı paraziti)
Örnek olarak verilebilir.
Öglena:
►► Öglena:
→Tatlı sularda yaşar.
→Taşıdığı kamçı ile yer değiştirebilir.
→Hücre içine giren fazla suyu dışarı atmaya yarayan
kontraktil kofullar bulunur.
→Kloroplast taşır.
→Hücre çeperi taşımaz.
→Taşıdığı göz lekesi sayesinde ışığı algılar.
→Pelikula adı verilen koruyucu bir örtüleri bulunur.
→Eşeysiz, boyuna bölünerek çoğalır.
→Hem ototrof (fotosentez yapar) hem de heterotrof beslenir.
►►Sililer (ciliata):
→Paramesyum, Stentor, Spirostomum, Euplotes
örnek olarak verilebilir.
Paramesyum:
►► Paramesyum:
→Tatlı sularda yaşar.
→Vücudunun dış yüzeyinde hareket etmeye ve besinleri
yakalamaya yarayan siller bulunur.
→Sillerlin arasında trikosist adı verilen savucu iğneler bulunur.
→Kontraktil koful taşır.
→Çift çekirdeklidir.
→Büyük çekirdek ve eşeysiz üremeden ve hücre
yönetiminden sorumludur.
→Küçük çekirdek ise eşeyli üremeden sorumludur.
→Hücre ağzı ve hücre anüsü bulunur.
→Pelikula adı verilen koruyucu bir örtüleri bulunur.
→Heterotrof beslenirler.
→Eşeysiz (mitozla enine bölünerek) ve
eşeyli (konjugasyonla) çoğalır.
►►Kök ayaklılar ( Rhizopoda ):
→Amip, Radiolaria ve Foraminifora
örnek olarak verilebilir.
Amip:
►►Amip:
→Tatlı sularda yaşar.
→Yalancı ayak oluşturarak hareket eder ve besinlerini yakalar.
→Kontraktil koful taşır.
→Eşeysiz bölünerek çoğalır.
→Heterotrof olarak beslenirler.
→Bazı türleri iç parazit olarak yaşar.
(Amipli dizanteri hastalığına yol açar)
►►Sporlular (sporozoa):
→Plazmodyum, Eimeria, Gregarina
örnek olarak verilebilir.
Plazmodyum:
►►Plazmodyum:
→İç parazit olup, sıtma hastalığına yol açar.
→Haraket organeli ve kontraktil koful taşımaz.
→Eşeysiz olarak sporla, eşeyli metagenez ile çoğalır.
►Cıvık Mantarlar:
→Hücreleri amipsi şekildedir.
→Yalancı ayak oluşturarak yer değiştirebilir.
→Hücre çeperi taşımazlar.
→Çok çekirdeklidirler.
→Saprofit ya da parazit olarak beslenirler.
→Eşeysiz sporla, eşeyli metagenez ile çoğalırlar.
→Koloni oluşturarak geniş alanlara yayılırlar.
►Algler:
→Hepsi ototrof olup (fotosentez yapar), sularda yaşarlar.
→Hücre çeperi ve kloroplast taşırlar.
→Bazılarında kontraktil koful bulunur.
→Bazı türleri kamçılı olup aktif olarak yer değiştirebilir.
→Eşeysiz üremeleri sporla, eşeyli üremeleri döl almaşı ile
gerçekleşir.
→Tek hücreli algler, gelişmiş koloniler ve
çok hücreli algler (su yosunları) bu gruba girer.
►►Tek hücreli algler:
→Chlamydomonas ve Diatomeler
örnek olarak verilebilir.
►►Gelişmiş koloniler:
→Çok sayıda hücreden oluşmalarına karşın,
doku oluşturmadıklarından; çok hücreli kabul edilmezler.
→Gelişmiş kolonilere;
pandorina, eudorina ve volvox kolonileri
örnek olarak verilebilir.
►►Çok hücreli algler (su yosunları):
→Çok hücreli olmalarına karşın, doku farklılaşması görülmez.
→Gerçek kök, gövde ve yaprak taşımazlar.
→İletim demetleri yoktur.
→Stoma taşımazlar.
→Kütikula tabakası ince ya da yoktur.
→Hepsi fotosentez yapar.
→Eşeysiz sporla, eşeyli metagenez ile çoğalırlar.
→Algler;
yeşil, esmer (kahverengi), altın sarısı ve kırmızı algler
olmak üzere 4 grup altında incelenirler.
Protistaların Biyolojik ve Ekonomik
Önemi İle İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Kamçılılar dan Tripanozoma ...........Afrika uyku
hastalığına,
sporlular dan Plazmodyum..............sıtma
hastalığına ,
Kök ayaklılar dan Entamoeba histolytica ....
amipli dizanteri sebep olur.
Tek hücreli yeşil algler (fitoplankton)
Küçük balıklardan balinalara kadar birçok
hayvanın temel besini oluşturur.
Mustafa AYAR
Biyoloji Öğretmeni
Uzm. Öğret.
-----------------------------------------------
..................... SON .....................