Yararbaş Ö, Kaplan H, Musoğlu A, Köksal N, Palalı İ, Ulman İ. Acil ve

a,.
Ege Un^*.;sitesiTrp Falitltesi Dergisi Cilt:25 Sayr :3
19Bo
ACIL \/E ELEKTIF PORTASISTEMIT($ANT AMELIYATI
YAPILAN OZOFAGUSVARIS KANAMALI HASTALARIN
cEq DONEIVIDEDEGERLENDIRILIVIESI*
Ozdcrnir YAlir\RB^\f *r,
r\lrnrcr1
. 1g56c1i-.;'.r+++,
Irfan P,\L-\LJ*4*++',
Hasan K,\PLAN| rr,
Nqct I(OI(S \L;r,4i*,
lbrahim IJLTIA\'t{i*+r*
Oznr
Ozofagrs rraris kaaenasr ae:lqri ils klin;!'mizdc
1973 - l98+
pllan arasrada portasistemik
gaat ameliyatr uygrlo:rr50 hasta
retrospektif olarak iacele:rdi. Hastalar-a tiimii, Lli'-r:! ve laborrtuv:rr bakrmlar-adan
iacele''-ek
a-acryla
davet clildi.
Gelcr
hastala.-, ge:el ce:;ah, grstroc:rtelolcg
, abrclog tanaf::tdaa rauaycr,e edildi. Bu hastalar-:r hepsilde,
iizofagroskopi yapd&,
ha:r
amo:ryak diizeyleri tayi:a elilfi
ve elektroa-rsefalcg..dik
iacclenc
nygulaadr.
Vakalar l-B yrl (Ortalaraa 3.4 yrl) izloafi. Ge9 diiaeodc mor.
o/o 33.3, C
talite orr'lag,
Child A grubu:rda % 6.6, B gruburda
g;ubuad,a o/o50 buluadu. Acil kogullar.la ameliyat
cdilsr hastaIarda, bu siire igiade )Fatarrla oraar o/o60, elektif g-.upta ise o/o83
Acil ve elektif g:.upta (Ortal"-a
% 78.6) buluailu. Acil amcliyat
edilen g'rupta (Niiks kaaa-a
oraru) o/o 80, kli'rik a:asefatopati )i
20 ikea, elektif vakalarda bu or'."Iar srra ile % 21.7 ve o/o65 olarak
sapta:rdr.
. 6. TiirL Galtrocntcroloji Kongreindc sunulmultur. (22-25 Etim 1985. lzmir).
" E.U. Trp Fa!. Ccncl Cerrahi Ana Bilim Dah Profcxir6
.rr E.U. Trp Fak. Gcncl Ccrrahi Ana Bilim Dah yrd. Doccnti.
.r.r
E.tJ. Trp !'ak. Gurrocntcroloji Biljm Dah Yrd. Dogcuti.
trt*'
E.U. Trp [ai. Ccncl Ccrrahi Ana Bilim Dah Arg. Gijrcvlisi,
t*r"r
E.U. Trp Fak. NciroSirr0rjiAna Bilirn Dah Niiroloji uzmanr.
.t.rt..
Erciyr: U. Trp Faki.iltcsiPratisycn tlclcimi.
917
Portal hipcrtansil'on50 r'r'lr aykrrrbir siir'cdcnbcr.i bilirrmcktr:dir(
l3).
C e r r r h i s x E a l t i l no l a r a k i l k t r v s r r l a n a nv i i n t c n l t o t e l p o r t o k a v a lg a r r t t r r .
D a h a s o n r ad i ( e r t a n t t i p l r - - rvit : ; a n t s r zc c r r a l r i s a ( a l t r mf i i n t c r n l c rui t - e r r larrrrrlvabr;lan'u5trr.tlasta seqinrirrr{edaha u}'qun kotullarrrrbelirlcnnriq
olrnrsr ve cerrahid.ki tekrrik ilerlcmclcr, hastrlrirn dahn ivi tcdavi etlilmesi konusunrla,I<rr;krrsrrz
olrrmlrr arLmlar :rtrlrrrasrnr
sl{lanrrltrr. Fakat,
iclc:rl sa.idtrrnrll. r'ontcnrin trltbi nri yr:ksl ccrrrlri nri olmlsr gercktigi
k o r ' , t i , , t t t r rh
l l i.l l - r i r ii l t ' r ; r r l i l r l < ri lrir r k u l c l c rb ' r g i i r r et L k v a l r r r l a n u g r : l n r c k t r : r l i r i l { ) ,l 3 ) . I ; n i v i n r c r k , : z l c r r l bt :i l t : n r o l l ; r l i t eo t ' 0 l l n l l l l c i l l t r n l l i v n t l ; t r , i r t" n 5 { ) r t i r ' : u ' r n . lrl '.i c l i t i [ ' l u t r l l i v t l l ; t r r 'l )t ,; ., l 0 ' r r r ri i z t r i r r r l cr - l r r u r s r ,
tncvrlan:l
1 r o : ' t e lh i p c r t r r r r i v o n r r rrr: c r r a h i s i ! i t l t l r l l l l l r l r : r l l r : c r r : r l r l . r r a
o h r \ ' x n b i r p r o b l e n ro l d r r ! r r n r rn n l a t m a k t a c l r r ( 1l0: 1, ,l 9 ) .
l ( o n u i l c i l g i l i g a b a l r r , o p c r a i i f r n o r t a l i t e n i na z a l t r l n r a s pr .o s t o p e r a t i f
drinerndeanselrlopatioritnrnrn dii;iiriilmcsi ve yafam siiresininuzatrlmasr
ydnrinde yogunletmaktadrr.
Bu gdriit aqrsrndanhareketlc, klini(imiz.tc portll hipertansi):onlu
hastalarrn amelivatlannda eldc erlilcn sonuElar dc$crlendirilmigvc kayneklardaki bulqularla kargrlagtrnlmr;trr.
GEREq VE YdNTEM
k,>pi, IlliG,
karr antrrn)'ak diizcvlerinin tai'ini vaPrldr. Ultrrsonocrefil
olarak portal r-cn, splenik ven gaplarr ve kollaterallcrin (hrrumu araltrrrldr.
BULGULAR
Hastalarprcol)r:ratif
di)nenrdc,
Childkritcrlcrinegciresrnrflandrrrlrnr;trr.
D u s u r r l ' l a n d r l n r a v ag i i r c h a s t a l ; r n n d r r r u n r u ' i - u b l o l ' d e s u n u l r r r u y t u r .
( ] l r i l t I s r r r r f l a n c L r r r r u s r r rrt: i i r c
l'iLIrlo I: II;rstellirrn plcoplrltil'rfijrrcnrrL'
rlrt,:rlrtrtr.
flhiltl D
Vaka
\raka
Savrsr Orrnr
Vaka
Sayrsr
Vaka
Oranr
ot
/o
%
.,\cil PSS
Elcktif PSS
26
B
I
65
52
TOPLAT,I
Vrka
Snyrsr
Vaka
Oranr
or
/o
BO
2 2. 5
20
tz.J
lt
r\cil PSS: i\cil portnsistcnrik garrt
lilcktif PSS: Elektil' portasisternik gant
garlt amcli)'atr1'aprlmrE
QrlrSmaye,!0'r elcktil, l0'u acil port&sistcrnik
ofan toplam 50 hasta alrndr. I:lu.stalrnnyat ortrllmrsr 37.7 (12-64 yq
arrsr) olup, bunlarrn 3l erket (','r 62), l9 karftn (9'" 38) drr. IJrstallrrn
tiirnii amelivattandnce bir yada birkaq kez iizofacusvaris kanamasrseQirmi5 olup, acil olarak amelivat edilen hastalardaameliyat dncesitiim trbbi
srgiltrm olanaklankullanrldrlr halde kanama kontrol altrna alrnmaamrltrr.
Uzak sonuqlalrisaptanabilcn li-l Iriutanrn 6'sr f!,o 2l.i', iilnriiitiir. Bu
h a . s t a l a r r no r t a l a m a y ; r g a m s i i r e s i 1 . 6 y r l o l a r a k h e s l p l l n n r r S t r r . ( J l e r r l r a s talann 2'si. acil amclil'at yaprlan 5 vakllrk gntptandrr (i,'o .t0'). Kllarr
4'ii ise eleltif olarak amelivat edilen l9 r'4kalrk grtrba aittir (o6 l7\. 28
l r a s t a n r n h a . l e n y a 5 a m a l t a o l a n 2 2 ' s i . ( o / , 7 8 , . 6 ) , o r t a l a r n a o l a r x k 3 . " 1y r l r nr tamamlamrg bulrrnnraktadrrlar (l-B yrl).
. Ameliyat edilen 50 hastanrn t-'si (o/tol-l) posoperatil erken ddnerndc
(ameliyatr izleyen ilk 30 giin iginde) dldii. Erkcn drinernde<jlenbu 7 valianrn 3'ii acil olaral<ameliyat edilen gruba, 4'ii elektif olarak ameliyat edilen cruba aitti.
Flastdarrn geg d6nemdc kananra nii-ksii, asit ve ansefalopati ydnlerindcn durumrr tablo 2'dc giistcrilm\tir.
Tablo 2: Geq dcinemde kanama. ilsit ve anselalopati ydnlerinden
l c r r c l i r i l c n 2 B h a s t a r r r nd r t n r r n u ,
Klirr.i!imizdcn taburcrr e,lilen 43 lrasta, gr:q clijnemdc cerralri, gnstroenterolojikve ndrolojik deferlendirilrncsiyaprlnrak iizcrc, mektupla davct
edildi. Bunlardan l2'si klinigimizc $ahsen bagvurdu. Yu-karrda an'lan
yaprldr.Gtinderilcnmektuplardan l6'srnamektrrpli ccvap
deserlendirmeler
geldi. I I hastadanyanrt alrnamadrve 4 hasta adresinde bultrnamadr,
Geg dcwedcki durumlarr $aptanabil,:n 28 hasta (trIektupla cevap
kanama niiksii,
veren l6 hastave tahsenbagvuran l2 hasta),yatam sijre.si,
(asit)yiiniintlcn degcrlcndirildi.Klinilimize gahsenbaqvuran
ansefalopati,
l2 hasta, ek olarak gencl ccrrahi, glstrocnteroloji,ntiroloji ydniindcn klini-li 'r'e loboratuvar incclcmelcrinetabi tutuldtt. Bu hastalarda,iizofagtts918
Iiarrarnl
Asit
Ntiksti
Vaka
Vaka
Sayrsr Oranr
Vaka
'
Sayrsr
Acil PSS
lllektif PSS
4/5r
512')
B0
2t.7
Bl23
,f Of'I"\l\,I
1l2B
3z
r0i28
7l\
lil. .\rtsc[rl,rqllfi
Vaka
Oranr
.o/
o/
/o
deiler-
Vat
Sayrsr
o/
tO
/n
20
3 4 .B '
\'"k"
Oranr
215
t5123
20
65
t 7i 2 8
6t
Acil PSS: Acil portas!stenrik gant.
Iilektil PSS:' Iilektif portasistemik ;ant.
!19
Kontrola gelcn l2 hastanrn klinik ve elcktroansefaloerafi]i
btrlgularr
araltrrrldr. Kln anror,vak <liizeyleritayin
edildi. Saptanau brrlqular ve
u y g u l a n a r rg r ' t a m c l i y a t r t i p i n e g i i r r :d . r ! r l r m l a r r
Tablo 3,t".un.,,inr,,1t.r.
Tablo 3: Ut:",t:r]:l
SDldilit
.qant
CcA rl,inemdo kontrol cdilcn t2 hastanrn 7'sitde (f,/65B'3) endoskopik
o l r - r a k v a r i ; s a p t n l r n r i o l r t p , b u r - a t i s l c r i n d i j r c l i . i lm i i s l ) c t ( i i , 3 ' l ' 3 ) , i i q i i 2
virl.ir; olrrak d:$crlcntlirilmi;tir' ,\cil olarak anrcliYat crlrlctr
ntis,rct (lllir)
hestalaila,:lektif kc;Lrllr-rrl.r mt:liylt cdilcn-lerarlsttttla postopcrltif gcq
dtjrrcnrdc 1'Llarlr sii|clcri btkrrnd,ln bclirgin falklar varcfrr. Bu dttt'trnt
ameliyatr tiplcri ilc ansel-alopati
bulgulrrr ara-
tllskl.
Tablo 4'd': gc;riilnrcktcdir.
\lllltk
,\r'Lrclelopati
Vaka
\,'akr
S;rr':"r Or:rrr o'o
Portakavll gent 3',7
1'an-1'ana
).tq
Ug-yan
tl2
Prck;imal
Splenorenalgant t 2 lt 7
I\(ezocaval gant z l J
't.)
?.0
qn
Kan amonyak
d lzcyi (Ort.
mic. gr/l00nrl)
llEG,de
r\nsefalopati
\/aka
Savrsr
T,\RTI$l1A
O z o f , r : ' r ; , . ' a r i sl i a i r l u r . : r r . c t l c r . i l l c S a r t t a n l c l i l ' r ' t r t r 1 ' : t t l ' : l r a t rh i s i i l : : . r r l : ,
a n r c l i V : r t s f l 1 t . a , ; r . i c r ; r . l i i n c n r c l c l i is o n r r g l a t ' r n , h r s t l n r r r a n r c I i ' , - a t i i r L c c s i i l t t r t t n r u i l c Y u l i u r r l : t :L i l i ; l i i : ; i o l t l r r i r l l l i l i t r n r t : l : t c c lri .
Vake
C)rarrif
t13
t13
I - I l : t l 1 u , t r C i r i l r , l s r r r r I l : r r r c I : r t 1 r l s t l l r l : t l l i- l ' c l . ' i; ' ' . ' l t r r t t d . r .a n l c l i ' ' r . t r l r l c i l
u1'gullttmast zot'trnlulu!u, prcoPelntif enscfalol>eti varlrir,
ko5ulllrdl
p r o t l ' o t ) r l ) i 1 1z i l r i l r . r l n r l l r I l o z r t l t n a s r , t r a t t s a t n i t t a z : l a r r r l f i i k ; c l i o l m e s r g i b i
durumlar, opcratif nlortalitc t'c geg cicinem .sonuglarrtrt biiyilk orarlda iin-
6?.5
6 2 .5
JJ. J
JJ.J
cc<lcn hal-rcr vcrmcktcdir'(1, 7, B, I l, 12, l5).
70.6
66.6
3lB
t1
a
53.7
karaci$er rezcn'initr iitrccdcu
Bu laborntuvrr vcrilerinill yantsrra,
b:lirlcnmc.;inrlc a:'j:.qrrfi vc biligisa;'arh tomogrlfiderr clc 1'rrlrlanrlrnak'
tadrr(3).
Kontrole gelcn bu l2 hastanrn ultrasonografik
incelenmesinde,
orta_
lama portal ven grpr 10.95mm, ortalama splenik
ven gapr 9 mm btrlunmut vc 4 hastadr (.,;53.j) ko[atcral varlrgi
saptanmrgtrr.
Bu durum, bilim aclalnlarrna, hastaya tizel saieltrm ycintcmini scgrncdc
go.;termenitr ijnemini vurqulamakta<lrr. Bu nedenlc lrirqok arel'
trrrcr, ajrr risk grubttnd;rki he-stalara, tinccliklc trbbi sa!eltrm ,vi'irrteIIl'
cen'alti )'dntcmc bap'urlcrini u1'gulamavr, fatlt zorunltt drrrumlarda
titizlik
Aci_lportc.sistcmikgant amcliyatr yaprlan vakalann
B,i Child B, 2,si
^
elcktif porta-sistcmikqrnt amcliyatr yaprlanlarrn
ise 26,sr
9. :lltf:n{i",
Child A, 9'u B, 5'i C srnrfrnrlandrr.Toplam olo.ak
vakalnrrn f/o 52,si
oA31'tt
Clrild r\,
ChilrI B, o/ol+'t\ ae Chila C srnrfrndabulunmuqtur.
Klinik anselalopatilr.'astanrn B,ir.d,e(o/o66.6), elcktroanselalografide
anselalopatibulgularr l2 hastanrn4'tinde (orf 33.3)
saptanmrgtrr.
vurma)'r )'cg tutnriil<tadrr(8. 12, l3).
Bu scride tant tmcli)'att u1'gulr.nan 50 ha.stanrn iti (o//ot4) Child C
srnrfindrn,rrr. Bunlarclan Z'sinc (%28.5) - acil kogullarcla garrt atnelit'att
uygulamak zorunlu olmultur, Pren.sip olarak I'aris kananrast devam ct'
mekte olan hastelara, trbb: tcdevi yiintemlcri (Sklcrc'zan madde enjeksil'onu hariq) dcnenmiq ve sonuq allrramayanlarrla cerrahi y6nteme baSvurulmuttur.
Tablo 4: uzak sonuElarrarrnabiren28 hastanrnmortarite
ve ya'am siireleri y6n0nden dcAerlcri,
sAc
No.
Oran
\ /ot
Ort.
No
yaiam
siiresi
Acil PSS
Elektif PSS
l9
60
B3
I .5 yrl
3.4 yrl
TOPLAT\I
22
iB.6
3.4 yrl
.l
t ile B yrlhk bir zaman siircPostopcratif geg diincmdc, ltrsttlrnmrzr
sincc izlcrlik. Ortalama 3.4 yrl cd:n bu siire, sonuglarr descrlendirmek
agrsrnditn, bazr hestalar igin yetcrsizdir. Ancak bu sr.iredc sal)tadr:lrmlz
sonuqlar, yalam siircsi, kanama ni,iksii ve ansclalopati ydniindcn, bazr
araltrrmalarrn sonuqlanna uymaktadrr( lB).
EXITUS
Oran
Ort.
(%)
yaJam
si.iresi
240
4t7
GcA sonuglarr izlcncbilcn 28 ha.stanrn mortalite oranlarr Tablo 5 dc
gristcrilmi;tir. Toplam olerak, Child C srnrhnda olarr vakalarda mortao/L3:t.3, A srnrfrnda
?1,6.6 kadarcirr' Vakelarr
l i t e o r a n r 9 , / o5 0 . B s r n r f r n d l
yrllrk mortalite oranr
5
y
r
l
o
l
<
I
t
r
[
u
n
d
:
t
n
,
3
.
4
o
r
t
a
l
a
m
l
r
izlcmc siir.cmiz
vcrcmcrnckteyiz. Iiu.ynukl:rrde biltlirilcn 5 yrllrk mortalitc oranlarr, f{,
I .5 yrl
I .7 yrl
2 1. +
| .6 1'rl
25.5 ilc
) ' o 5 8 . B c . t r r s r r L d rd c f i , ; r n c k t c d i r . ( 6 ) '
921
,1r{}.*--r-r?FffiF
Tablo ir: Geq rliincrrr.l,: izl,-.n"itilcn 2[J tn.it:rrtrrr C l r i l c l s r n r { ' l a n d i r n r : r s r n a
giirt: rnottalitc orun Iarr.
u
-\ o.
l\|()t.
r\ O.
t,
No.
1\lnf.
Or:rnr
Oranr
('l;)
Oranr
('r;)
(i;)
,\cii PSS
I-lcl:til'PSS
fO PI,.\\ I
r\ [rtr.
.rll
I l]
ri.{;
. l .{l
I ) e a t t \ \ ' a r r t : n v c l r r k . p o s l o p c r u t i f r l c ) . n c n r t l c5 v r l l r k n t o l t a l i t e v i r r 1 ' g u l a n a n ; a r r t t i p i n i n r : t k i l r : r l i l . i i nbi i l d i r n r c k t c r l i r l I [ ] ) . \ ' a z a r l a r p o r - t a - a z ) . U o s
b a { l a n t r l a r k e s i l d i g i t a k r l i r r t c , p o r t x l b f l ^ s r n c r n} . i i k s e k l i ( i n i n k o n t n l n r N r n r
s a f i l u 1 ' a nc l i s t a l s p l r . r r o r c n a lg a r r t l r ( D S R S ) h i t s t a g n r l ; u n r l a h e p a t o l t c d a l
: r k r t n r n r l a h l y i i k s c k r ) r x l l ( l ; t < l l v t r r n r : t t i i l i n i v c l r t : ; t i r l ; r r r l tyr ; r 5 a l r rs i i r r : v e
k a l i t e s i n i n d a l r a i f i o l c l u r i r r r r uh i l d i r m c J c t c t l i r ' l c r ( t { } )l.} r r q i i n e k a r [ : r r y l y r r r lamrg en geni; DSRS errrbrrnu iqeren 348 olgucla yazarlar 51.rllrk yaqarn
orirnrnln o,o 50'nin iizcrincle olclugunu, portnsistcmik txnt uvguladrklarl
grupta isc bu or:urrn 't; j.1.5 olrlu(tuur bildirrnektcdir'lcr( ltJ). Sorr l0 1'rlda
bu bulgulalr destcklevcnbagkir uraStrrnrtcrltrrn oltlu{u da dikkati qckmcktedir(3). Buna larErn bazr arl;trrrna.crlirr postopcrrtif gcg di)rrcmdeki mortalitcyi Lr\'(ulanan gant tipinin etkilcnrediEini l:ilrlirrnektcdirIer(7.9, l3).
R o n l l d v c a r k . l l l : o l i l l l e r d c o l n r a t ' : r p l a l l o r t n l a c f q d 6 i 1 r q ' s 1 dynl y o l f x litenin daha vi.iksekolduiunu bildirmcktcdirlcr (7). Yruarlar, postoperaoperatif dijnemde alkole clcvam edcn lrastalarrtry^Sam siirclelinin dalta da
krsaldr4rnr bclirtmektcdirlcr.
5 vrllrk siirvi
\-az:rr
Setlewick
Wartten
I{allenbec
Nikkelson
Lirrton
\Val ker
IIc Dr:rrnott
ILousselat
fOPLr\tr1
92')
Fl:rsta
silvls I
5+
r06
| 2il
l0:l
ll
\;aka
/O
hastalurrn 1.az;u'lnra
l{l }'rllrk sijn,i
Vaka
Fl&stl
snyrsr
5 7. 4
4t.5
27
46.2
.i0
?+,5
70
55
1-
5.'r. l
6l
j
/g
29.6
o
t.t
5arrtr kanrlr olan lrastaclagcligel:ilt:cck bir komprlikas)'on olclugu akla gt'lrncktcdir'. Niiks kanamasr oliur hastalarrn g.ofunda da durum bi;r.lcdir.
Fukat ;lnt'r aqrk oirluirr lraldc niiks klnatnlsr olan hastalar sapttnlgcln r c k t c c l i r l l . T ) . R t r r r r r ny l n r n d t g a r r t r k a p a l r o l d u $ u h a l d c s e v r e k t c o l s a
v r l l a r c u n i i h s k l L r r l r n l s r o l n r l v l n v i l k a l a r o l d r r l r r rb i l d i r i l n r e k t e c l i l i l . i ) ,
'l-rtlrlrl
I ' r l r : : ; i i l i i l r ' l r i l c c e q is i l ) i h c s t a l l r r n r r z c l nt o t a l n i i k s k u n a n r ; r o r t r r r
. i l d i r . . \ c r l o y r c r c c r l i l c n g l u p t l ( ) r a l l " ; l i | ) . c l e k t i f r , . ! u n, t r u r t r L i i c
'',,
I l . 7 , l i r ' . L , i t ,r ' u r r i r i l r : l i u r ' ; r l r . * t r r r c h ( u l r z r l l r r r c l t ' l : t i f l r r p t r k i
kln:rrrr:r
'1,'
:t
T a b l o 6 : P o s t a s i s t c n r i kS a n t i u n c l i v a t r u v g t r l t n a n
gtire 5 r'e l0 yrllrk v:r;lrn orarrlarr(6).
Niiks kanllrl:
I t o s t o p c r a t i { ' c r : q ; . < l i i n c r n d en i i k s k a l r i r m i l t r a l a i i n c r l i r r i
korrrvrtn bir sorrrr-o
r lnrak d,:r'anretntcktcdir. Pretik olarak niiks kurlrnarrrlr
o l l L u r b ; r z r i r r l ; t r l r c r l l r r r r rb u l g r r l l r r i l c t r v t r n t i ; i ) s t c r r n r : k l r : d i r f 6L. i ) .
[ ) r - r s t o l : r t ' r ' a t i [ ' r r i i l sk a n a n r a d e u v g u l a l i l r r 5 a n t t i p i n i l l r t k i s i i . i z c l i n t l c
tlurulmtrS, lnr konrrrla bildirilrnig olan ara;trrma sonuqlan birbiri il,: qeliSk i l i o l m a v a d c l t n t c t m i q t i r ( 1 3 ) . l s t e r p o r t r l s i s t e m i d e k i b : u s r n c rd i i ; i i r e n
$at1t l;[)lcrin(lctt biri (l)ortncnvrl. tnczor:avrrl, proksirnll splcrrorcn;rl),
i s t c r s r :s r ' l r : k t i f l ) S l i S r r 1 ' r r r r l l r n s r n i i k s k u r r a r n u c l a c n i i n c r n l i c t k i n i n q l n t r n
ttkanmasr olthr$una inanrlmakttdrr(4, 7, I l, lB, 2l).
$iurt tl.oml)ozrruun incelcn<ti$i de$igik valia grrrplarrnr igcrr:n {erri5
scrilcrdc trornboz orilnulnt cn diigiik portocaval (",L 2-7), cn yiiksek intcrDSRS
l)ozisv()n rnezocilval \'r) sl)lrnorcnal (9'o lB) tant tipindc olduju.
serisinde bu oranrn o; l0'la orta srralarda ,ver aldrsr gijri.ilmcktcdir(13).
r\nsclakrpati:
A r - r s c f i r l o p a t iq a n t u v g u l a n a r l h s s t a l : r r d a a n r e l i v n t s o n t'asr rioncmde ya{am kllitesi ydntnden. dnem ta;rmalitadrr. Arl;trrrcrllr
postopcratif anscfalol)a(i oranrnr dtigiirmek igin hala arayrg igindcdirlcr.
Portacaval $ant uysulanan ha(ta grul:urrtla anselalopati oranrnrn di(cr
txntlara oranla en viiksck oldurrrr (1/" 43) bilinmektedir. Bunu srra il,.intcrpozisl'on mczocaval (o;i, 23), proksimal splcnorenal (/r20) vc distal spL:norenal i]lt5) izlcmcktedir.
Iirr diigiik oranrn DSRS grrrbrrnda olrnasrna
rairnen ba.zr arrqtrrrcrlar brr oranrn DSRS yaprlan hastalarrn crken diincnrinclt: dii;iik oldrr[utrtr, ancak .l)-7 yrl gibi bir siire sonra kollatcrnllerin
celi$mesi sonrrcu lrrr 5ant grubund:r da anselalopati oranulrn poriakavald e k i n e 1 ' a k l a g t r g r n br i l d i r r n r : k t e d i r l c r ( 1 ,l 3 ) .
Ronald ve ark. (7), fizyolojil avantajlarr neclcniyle ansefalopati )'onunden riski daha airr olan hastalartna DSRS, diierlerinr: portacaval qant
l7.i
amcliyatr uygulamrgtrr. Sonuqrla DSRS grubunda ansefalopati oranrnrn
p o r t a c l v a l g a r r t g r u l . r u n r r x g t r E r n rg d r m i i g l e r d i r . Y a z a r l a r p r e o p e r a t i l d t i -
;t
nemcle arrsclhlopati btrlgrrlan olan hastalannda postoperatif ansefalopati
giiriilrnc or;lnrnln or'i 85, olmlr,rnlarrla
!,i 30 oldu[unu bildirrncktt:dirlcr. Bizirn scrimizdr' lant tiplcrine gcire klinik anselalopati. EEG'de arrsc-
23
f t r l o p " . 1 ll c a m o n v r k e r n i b u l g u l a n T a b l o 3 ' d t : g o r i i l m e k t c < l i r .
923
ll-
orozco I{. Grrc.rL'* L. L'rtrrri r[, c;rurPuza^o \[. ,,\qrril:rr.Jl{,
ortiz
I-1.I:lizorrdo .J: Srrrr.ivul arrrl <lrreiitv of lili, afier
selr61i1.1.
p o r t r . s v s r r . r r r i lcl r r r l s . , . \ r r r S r r r g l t l :
l t t i l . - 1 3 ( i l, ! l l l .
.J
l2-
; i r p F a k u l t e s iD c r g i s i C i l t : 2 5 S i r y t : 3
Eec lini\.'crsilc:T
Raincr l)S. Iiuntinski I)L:
( - i o 1 r 1 p 1 1 1 . . 1c; r1..a, .l r l r t i o r r 6 f s . . l l c t i r . r :
a.d..rrsclecticc
p c r i l . , h r ' r r r lP o ' t o s r . s t e n r i cs l r u ' t s l i r r t r . c a t * r c ' t o { '
v r t r i c r : : r lh t . r n o r r h : l g c . , , \ n r S u r c l 4 - l : 7 0 1 - 7 1 0 . l g i l : .
J
r{noNir( RoBIrEr{ ]'ETMEZLlelWnr runnlrlN
DUzI'YLERT
l l l - S l r l c k c l l t i r d l l - t ' . Z r r i c l l n r ; r C I D : S t r r . q , , r . ,i , l t l r c u l i r r r c . n t t l . v
tt.u(.r
S t t ' r t t r r l I i r l . . 1 \ ' .I J . S l r r r r y i c r . rI i , . r r 1 1 1 . 1 . , q
I )1l r, i. l,i r t l , . j t r I i , r .[ _ , , , , , 1 , , , . , .
1>.
5 t:i. [)ll:t.
il. t)t,t{l-\.
Il-
S o p l r ' . ) . J . l l i i : l l r : r . L: ;1 ' : l . l t i . r t l l ( ) l r ( r t . i l l i r )l ri .r lrs. r . r r 1 i , 1 . ; 1 j
lrr_,rr161.1.1111,"1,
' , l r I l v | ( . t ' . r ) j . s i : r r. r\ i. l r . J . S r r r . { j i l : ; t r t ) , - / l ) . j l. l l i l l .
li-
\ ' : r r r B c c k I ) l : , G l c v s l c r : r r . . ] 1 , .^ \ l * l . . q o r r i ] [ . \ . I i l i r r ' , . r . ' f \ \ . ,
Lcs.is
J l o l t a l i t y n r r d r c b l e r . r l i t r u l f i c r . l r y p e t . t e r r s i v cr . l r r . i c c a lt ] i s c o r t n c c _
JD,
tions, ;\rch Surg I l!l: -t*6-llg, lgBt.
l 6 - . V o g t D P , S l n t o s r o r . . T ' , C o o p r : r n r a n r \ l \ 1 , f l e 1 p 1 ; 1 1 1 1f t1J : .
Sur3ical
mallaqcnnt of prrrtrl
ht'pcrtelciorr a1,I esopfiaqerl I.lriccs. Anr
J
S u r g l . l 6 : 2 7 . 1 - - 2 7 f 1t {. } U : : 1 .
l7-
\ \ r a r r c n \ \ : D : L r r \ . so f l r e l ; u t i c p o r t a l
1 ; c r . l L r s i r )rnl t c r s c l c c t i v c s h u n t s .
.\m J Surr l.! I : rl] l, lg8 | .
l{}- \\'rrren \\'D, -\lillik;ur \\:J. Ilrr^rl,,rsnrr
J\[. \\'riqlrt L, Iitr.ter trt,
Smith RB, Sulscn' at Enrorr'-Rlsrrlts irnd 1r:rv pcrspcctir.cs. ,,\1rr
Surg 195:530-542. t932.
l9- trvarren \vl).
: c l . n t r o l o f ' a r i c c a l I . r r c c t i i ' g - I t e a s ; c ; ; ; ' r t : r rr .t r ( ' r . a t i u nalc. Arn J Sure 145; B- 16. lg8tJ.
20- \Varrcn \VD, lfilltka*
l V ' J . I - I c n d e r s o n J l , [ , 1 1 . _ s h c c ctlr [ t ] . S a l r r n
AA:
selecti'e variccal deconrpression aftcr splenectomv or splcnic
vein tlrronrbosis. \vith a notc on sJrl:*opancreatic discr)llncction r\n
Surg 199: 69.t-702. tgU+.
2l-
1986
Zcppa R. Ilutsorr J)(j, ll.rrqtrrcsr:r ['li, Lr:r.i
.JU, SrIi{1 liR, Fitrk
P:
s u ^ ' i ' a l a f r . r c l i s t * l s p l , r v r r c r r r r s r r r r r r t . s L r rs ( i ' n . c . l
c)l;str:t
145: l2-ltt, l9i t-.
rr. ()llilLl(:.
s. \'lr-(,[\0(J\'.
G. L-\,\L
B. r;t RC].\.\
IJZET
36 hasta (yag l7-75) vc hetno'
biibrel< yetmezlikli
Kronik
cliyalize siren
l'f hast:r (yag: 2,'l-5>B)g:rhqrnaya ahndr. flernatolrrit.
ve serurn ferritin
kapasitesi
total dernir ba{lanr
serurn demiri.
diizeyinin
het iki gruptaviil<sek
Serum ferritin
delerleri
saptrndr.
biibrek
tayinlcri
Scrurn fetritin
oldu!u buluntlrr.
1'etmezli{inde
Ancal< hastalanif i bir yiintemdir.
iilgrnedc
ihtiyaonr
demir
rnrzd:r bulunnn bu hiperfcrritincmi
tle y:r.rrsrtrvor olabilir'
kinetilini
iiremil'e
balh
anorrnal
ferritin
Krorrik biibrck vctmczliti iuremisinin geliqrncsinde iki iinemli scbelr
vafdrr. Bil.i, toksik inhibisvorl vcva eritropoetin eksikli!ine ba{lr vetersiz
eritropocz rii(cri rlc lremolizdir. Ancrtk bu iki sebep drgrnda, kanama egihipcrlosfatemiyi kontrol altrna alnrak
limi, <Iiyct demirinin diiiiikliigii,
iqin kullanrlan alcrninvrrrn lridroksit gibi ilirglann dcmiri ba[la,vrtr vehemo'
iiyaliz aygrtrrra bl{lanrSta geli;en kan kaybr nedeniyle demir eksikde geliqcbilir. Di{cr tarrftart kan trnnsfiiz,vonltrt vc eritrosit vart
i i r t r r i . i n i i n k r s e l r 5 r< l c r n i r d e p o l t r r n t y i i k l c y c b i l i r . D e m i r c l s i k l i f i n i n d t ' r c c e s i k i g i c l c r r k i ; i y c < t t : ( i 1 t i r 1vi e : r n e n r i r t i t r d c m i r ) ' e t m c z l i g i n d c n b e q k l l h k t i ; r Ir.rr:<1: 5l,ilr oluylsr lcclcrri ilc viicut dcnrir depolortntn durttntrtntttr bilinrnesi gcrekir. Nc vrrzrk ki. alrgrlagelmig seruln derniri, demir br{lrnla
liti
Brr crl,lma lII. TrirUvc Niiklrcr Trp vc Biyolojik Bilirnlcr Kongrainde runulmultur.
(30-31 Ekim-1. Kasrnr.l9B5) ANKL\RA.
'l'rp Fat. Niiklccr Trp Ana lli)nri f)alr Profciirii'
F,.t.
g.li. Trp Frk. Nrillccr Trp Ana Bilinr l)alt ArrShrrna Giircvlisi'
'fro
Fak. lc lltstelrklerr Anr llilim Dalr Profcstjrii'
E.U.
'f'p
F a k . l g I L s t r l r k l a r r A n a l l i l i q r D a l r ' { r e 5 t t r m aG d r e r l i r i '
E.L).
S.S.K. Flrstancsi Bir'okimva Araltrrnra Gcircvlisi'
.920
o,)7