Cilt: 4 Sayı: 2 2015 - Bahçe Bitkileri Derneği

Bahçe Bitkileri Derneği’nin Haber Bültenidir.
Cilt: 4 Sayı: 2
Dernekten Haberler
Organik Meyve Yetiştiriciliğinde Başarıyı Artıran Temel Faktörler
Ateş Yanıklığı Hastalığı’na Dayanıklı Armut Çeşitlerinin Geliştirilmesi
www.bahceder.org.tr
2015
İÇİNDEKİLER
Dernekten Haberler
Bahçe Bitkileri Derneği’nin Mayıs 2013 –
Mayıs 2015 Dönemine İlişkin Faaliyet
Raporu
Bahçe Bitkileri Derneği’nin yılda iki kez
yayınlanan haber bültenidir.
Bahçe Bitkileri Derneği Olağan Genel
Kurul Toplantısında Alınan Kararlar
MARİM- Meyvecilik Araştırma İstasyonu
Müdürlüğü
Bahçe Bitkileri Derneği adına sahibi:
Yönetim Kurulu Başkanı
Ayşe GÜL
Organik Meyve Yetiştiriciliğinde Başarıyı
Artıran Temel Faktörler
Ateş Yanıklığı Hastalığı’na Dayanıklı Armut
Çeşitlerinin Geliştirilmesi
Sayfa Düzeni: Özlem TUNCAY
MARİM’de Yürütülen Projeler
Kayıplarımız
Bahçe Bitkileri Derneği Yönetim Kurulu
Ayşe GÜL
Gülay BEŞİRLİ
Fatih ŞEN
Özlem TUNCAY
Zeynel DALKILIÇ
Bahçe Bitkileri Derneği
Ege Üniversitesi
Ziraat Fakültesi
Bahçe Bitkileri Bölümü
35100 Bornova-İZMİR
Tel: +232 388 18 65
Fax: +232 388 18 65
E-mail: [email protected]
Kapak resmi: Davraz kiraz çeşidi.
Bahçe Haber
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
D e r n e k te n H a b e r l e r . . .
M
erhabalar! BAHÇE HABER Dergisinin 9. Sayısını, Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı-Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü
(MARİM) Eğirdir-Isparta’dan ulaştırıyoruz. 1952 yılından günümüze
Türk tarımına değerli hizmetleri olan MARİM’i Dernek üyelerimizin yakından
tanımalarına olanak vermeleri nedeniyle Başta Sayın İsa EREN olmak üzere,
derginin hazırlanmasında emeği geçen tüm arkadaşlarımıza teşekkür ederiz.
29 Mayıs 2015 tarihinde gerçekleştirilen olağan Genel Kurul Toplantısında
yapılan seçim sonucunda yeni Yönetim Kurulu belirlendi ve Yönetim Kurulu ilk
toplantısında görev paylaşımını; Prof. Dr. Ayşe GÜL (başkan), Gülay BEŞİRLİ (ikinci
başkan), Doç. Dr. Fatih ŞEN (sekreter), Doç. Dr. Özlem TUNCAY (sayman) ve Doç.
Dr. Zeynel DALKILIÇ (üye); yaptı. Yeni dönemde Yönetim Kuruluna Adnan Menderes
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü öğretim üyesi Sayın Doç. Dr.
Zeynel DALKILIÇ katıldı. 2013-2015 dönemindeki yardımlarından dolayı Sayın Dr.
Emrah ZEYBEKOĞLU’na teşekkür ederiz.
2014 yılında Namık Kemal Üniversitesi’nde düzenlenen 10. Sebze Tarımı
Sempozyumu ile Uludağ Üniversitesi’nde düzenlenen 6. Bahçe Ürünlerinde
Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu’na ait kitaplar Bahçe Bilimi Yayın Serisi
altında basıldı ve katılımcılara dağıtıldı. Adı geçen sempozyumların düzenlenmesi
ve kitapların basımı konusunda titizlik ve özveri ile çalışan Organizasyon Kurullarına
Sempozyum Başkanları Prof. Dr. Levent ARIN ile Prof. Dr. M. Hakan ÖZER ve Prof.
Dr. Bülent AKBUDAK’ın şahsında şükranlarımızı sunarız.
Bu yıl da Şubat ayında Antalya’da düzenlenen Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Müdürlüğü’nün Bahçe Bitkileri
Araştırmaları Program Değerlendirme Toplantısı’nın açılış oturumunda Yönetim
Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ayşe GÜL Bahçe Bitkileri Derneği ve 30. Uluslararası
Bahçe Bitkileri Kongresi (IHC2018) hakkında bilgi verdi. Üyelerimiz ile bir araya
gelebilme, Dernek faaliyetlerimizi anlatabilme, bu konudaki eleştirileri alabilme
olanağı sağlaması nedeniyle Yönetim Kurulu olarak bu toplantıya çok önem
verdiğimizi bildirmek isteriz.
BAHÇE HABER’in bu sayısında MARİM’den Adem ATASAY, Mesut İŞÇİ ve Kadir
UÇGUN tarafından hazırlanan “Organik Meyve Yetiştiriciliğinde Başarıyı Artıran
Temel Faktörler” ile Gökhan ÖZTÜRK ve Emel KAÇAL tarafından hazırlanan “Ateş
Yanıklığı Hastalığı’na Dayanıklı Armut Çeşitlerinin Geliştirilmesi” başlıklı makalelere
yer verdik. Yazarlarımıza teşekkür ediyoruz.
Ağustos ayında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe
Bitkileri Bölümü tarafından Çanakkale’de düzenlenecek olan VII. Ulusal Bahçe
Bitkileri Kongresinde görüşmek dileğiyle, esen kalın…
Yönetim Kurulu
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
3
BAHÇE BİTKİLERİ DERNEĞİ’NİN MAYIS 2013 – MAYIS 2015 DÖNEMİNE
İLİŞKİN FAALİYET RAPORU
Dernek ile üyeler arasındaki bağın güçlendirilmesi:
Dernek üyelerine elektronik mesaj, Dernek web
sayfası ve yılda iki kez gönderilen Bahçe Haber
Bülteni yolu ile ulaşılmaya devam edilmiştir. Ayrıca
Dernek
Yönetim
Kurulu
Başkanı
farklı
üniversitelerde Ekim (2013 ve 2014) ayında
düzenlenen Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanları
Toplantısı ile Şubat (2014 ve 2015) ayında
düzenlenen Gıda Tarım ve Hayvancılık BakanlığıProgram Değerlendirme Toplantıları’na katılarak
Dernek faaliyetleri hakkında bilgi vermiş, üyelerin
önerilerini almıştır.
Fonu’na Ocak 2014’de proje sunulmuştur, ancak
olumsuz yanıt alınmıştır. Önümüzdeki dönemde
başvuru tekrarlanacaktır.
Derneğin web sayfasının yenilenmesi: Dernek
üyelerinin istekleri doğrultusunda Dernek web
sayfası yenilenmiştir. Web barındırma ücretleri
zamanında ödenerek süreklilik sağlanmaktadır.
Bahçe Bitkileri konusundaki Ulusal toplantıların
Dernek çatısı altında düzenlenmesi: Dernek çatısı
altında düzenli olarak organize edilen Ulusal Bahçe
Bitkileri Kongresi, Sebze Tarımı Sempozyumu ve
Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama
Sempozyumu dışında 2015 yılında Yemeklik Mantar
ve 2016 yılında Süs Bitkileri Kongresi’nin Dernek
çatısı altında düzenlenecek olması sevindiricidir.
2014 yılında Tekirdağ’da 10. Sebze Tarımı
Sempozyumu ve Bursa’da VI. Bahçe Ürünlerinde
Muhafaza
ve
Pazarlama
Sempozyumu
düzenlenmiştir.
Bu
toplantıların
kitapları,
Organizasyon
Komiteleri
tarafından
Dernek
formatına göre Bahçe Bilimi Yayın Serisinde
basılmıştır, ayrıca özet kitapçıkları Dernek web
sayfasına PDF formatında yerleştirilmiştir. Dernek
çatısı altında düzenlenen toplantılarda Dernek
üyelerine indirim yapılmaktadır. Organizasyon
Kurullarına
özverili
çalışmaları
nedeniyle
şükranlarımızı sunarız.
Üye sayısının artırılması: Dönem içinde üye sayısı
yaklaşık %54 düzeyinde artmıştır. Üye sayısının
artışında Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanları
Toplantısı, Gıda Tarım ve Hayvancılık BakanlığıProgram Değerlendirme Toplantıları’nda Derneğin
tanıtımının yapılmasının yanı sıra ilgili kurumlarda
yapılan tanıtım faaliyetlerinin etkili olduğu
düşünülmektedir. Bu dönemde Dernek Yönetim
Kurulu II. Başkanı, Alata Bahçe Kültürleri Araştırma
İstasyonu’nda düzenlenen toplantıda Derneği
tanıtmıştır. Özel sektör ile üye sayısının artırılması
amacıyla görüşülmeye başlanmış ancak henüz
ilerleme kaydedilememiştir.
Derneğin ulusal bir kimliğe kavuşturulması: Ankara
(Prof. Dr. Gökhan SÖYLEMEZOĞLU), Şanlıurfa (Prof.
Dr. Bekir Erol AK) ve Yalova (Dr. Gülay BEŞİRLİ)
illerinde temsilcilik açılmıştır.
30. Uluslararası Bahçe Bitkileri Kongresi (IHC2018)
organizasyon hazırlıklarının sürdürülmesi ve tanıtım
faaliyetleri: Avustralya’da gerçekleştirilen 29. IHC’ye
Kongre Üst Komitesi (Y. Tüzel, M. Burak, A. Gül, U.
Aksoy, G. Söylemezoğlu, Ş. Anıl, N. Kaplan) katılarak
tanıtım yapmış, Uluslararası Bahçe Bitkileri Derneği
(ISHS) ile sözleşme imzalanmıştır. 2014-2018
döneminde ISHS Yönetim Kurulu’nda IHC2018
Başkanı Prof. Dr. Yüksel TÜZEL görev yapacaktır.
Kongrenin yurtiçinde ve yurtdışında tanıtımı için
İngilizce ve Türkçe slaytlar hazırlanmış ve Dernek
web sayfasına yerleştirilmiştir. Ayrıca bu slaytlar
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı
kurumlara dağıtılmıştır.
Kongre tanıtımı Niğde’de düzenlenen ISHS
sempozyumunda (7. International Symposium on
Edible Alliaceae) da gerçekleştirilmiştir.
Türkiye’nin ISHS üyeliğinin devam ettirilmesi:
Dernek, ISHS’nin ülke temsilciliklerinden oluşan
(konsey) yapısı içinde Türkiye’yi temsil etmeye ve
ülke üyeliği aidatını (240 EURO/yıl) yatırmaya
devam etmektedir.
Saygılarımızla,
Yönetim Kurulu
Organizasyon desteği için T.C. Başbakanlık tanıtma
Bahçe Haber
4
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
BAHÇE BİTKİLERİ DERNEĞİ
OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISINDA ALINAN KARARLAR
Genel Kurul Toplantısında
(1) Derneğimizin adının “Türkiye Bahçe Bitkileri Derneği” olarak değiştirilmesi,
(2) 2016 yılından itibaren üyelik aidatının 30 TL/yıl olmasına
Oy birliği ile karar verildi.
Ayrıca şimdiye kadar düzenlenen Ulusal Bahçe Bitkileri Kongrelerine ait bildiri
kitaplarının PDF formatında Dernek web sayfasına yerleştirilmesi önerisi benimsendi.
İzin istenmek üzere, organizasyonları gerçekleştiren bölümlere yazı gönderildi.
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
5
MARİM, teknik ve bilimsel
altyapısı ile Türkiye meyveciliğine
yön veren önemli
kurumlardan biri...
Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü (MARİM); Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar
ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne bağlı bir araştırma kurumudur. MARİM, 1952 yılında Eğirdir Fidanlık
Müdürlüğü olarak kurulmuş, günümüze kadar farklı isimlerle faaliyetlerine devam etmiştir. 1994’den bu yana
araştırma misyonu da üstlenen MARİM, en son teknik ve teknolojilerin kullanıldığı; bitki besleme, hasat sonrası
fizyolojisi, doku kültürü, bitki sağlığı, pomoloji, ıslah ve histoloji laboratuvar altyapısı ile çok seksiyonlu ileri ArGe çalışmaları yürüterek, ülke meyveciliğine ve evrensel bilime katkı sağlamaktadır.
MARİM; 1. derecede Isparta, Burdur, Antalya, Afyonkarahisar, Kütahya, Denizli, Uşak, Konya, Karaman,
Ankara, Çankırı, Kırşehir, Kırıkkale, Eskişehir, Kayseri, Nevşehir, Niğde ve Aksaray olmak üzere 18 ilden
sorumludur.
Bahçe Haber
6
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
Kurum çalışmalarını, toplam 130 personel ile 500 da Merkez ve 500 da Serpil İşletmesi olmak üzere toplam
1000 da arazi üzerinde gerçekleştirmektedir. Teknik personel, AR-GE faaliyetlerine devam ederken lisansüstü
çalışmalarını da sürdürmektedir.
MARİM; ılıman iklim meyveleri, bağcılık, süs bitkileri, sebzecilik ve tıbbi ve aromatik bitkiler alanlarında
çalışmalar yürütmektedir. Kurumda, bu alanlarda verim ve kaliteyi geliştirerek sektörün rekabet gücünü
artırma gayesi ile yetiştirme tekniği, ıslah ve genetik, hasat sonrası fizyolojisi, bitki sağlığı, toprak ve su
kaynakları ve tarım ekonomisi konularında temel ve uygulamalı araştırmalar yürütülmektedir.
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
7
Araştırma misyonunu üstlendiği tarihten bugüne,
Yetiştirme Tekniği, Islah ve Genetik, Toprak ve Su
Kaynakları, Bitki Sağlığı, Tarım Ekonomisi ve Hasat
Sonrası Bölümlerince farklı kurumlar tarafından
desteklenen 119 adet proje sonuçlandırılmıştır.
Araştırıcılar, halen 50 adet proje çalışmasını
yürütmeye devam etmektedirler.
Dünya’da her geçen gün değişen tüketici istekleri,
uluslararası pazar baskıları, gıda güvenliğindeki
hassasiyet ve çevresel endişeler, meyvecilikte yeni
Armut üretimini ciddi bir şekilde sınırlayan ateş
çeşit-anaç arayışlarını da beraberinde getirmiştir.
yanıklığı
Günümüzde küresel rekabet koşullarında ıslah
Dayanıklı Armut Çeşitlerinin Elde Edilmesi’ne yönelik
çalışmaları, meyveciliğin olmazsa olmazlarındandır.
melezleme ıslahı çalışmalarında 2013 yılında bir
MARİM, 2005 yılından beri elma, armut, kiraz ve
genotip için tescil süreci başlatılmıştır. Elmada
erik gibi ılıman iklim meyve türlerinde müşteri
“Karalekeye Dayanıklı Kaliteli Elma Çeşitlerinin Elde
talebine odaklı verimlilik, kalite ve dayanıklılık
Edilmesi” ile “Melezleme ve Mutasyon Islahı ile Yeni
esaslarına dayalı anaç ve çeşit ıslah çalışmaları
Elma Çeşitlerinin Elde Edilmesi” projelerinde ise
yürütmektedir.
meyve kalite değerlendirmeleri devam etmektedir.
Bu
kapsamda
2011
yılında
hastalığına
karşı,
seleksiyon çalışmaları sonucu elde edilen “DAVRAZ”
kiraz çeşidi tescil ettirilmiştir.
Melezleme çalışmaları sonucu elde edilmiş bazı genotipler
Bahçe Haber
8
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
“Ateş
Yanıklığına
Ülkenin
meyvecilik
havuzlarından
alanındaki
birisi
kurum
en
geniş
gen
bünyesinde
İleri teknoloji altyapısı ve uzman personeli ile en
bulunmaktadır. Genetik kaynakların korunması ve
uygun
hasat
zamanı
ve
muhafazası amacıyla Müdürlüğümüzde elma, kiraz,
koşullarının belirlenmesi, hasat öncesi ve sonrası
armut, erik, ayva ve vişne türlerinde tarama,
dönemde yapılan uygulamalarla meyve kalitesinin
toplama, muhafaza ve değerlendirme çalışmaları
sürdürülebilmesine
yönelik
uygun
Ar-Ge
muhafaza
faaliyetleri
yapılmaktadır.
MARİM, bugüne kadar ılıman iklim meyve türlerinde
verim ve kaliteyi artırmaya yönelik yetiştirme tekniği
çalışmalarında, bağcılık ve farklı meyve türlerinde,
terbiye sistemleri, dikim mesafeleri, adaptasyon gibi
konularda önemli ilerlemeler kaydetmiştir.
yürütülmektedir.
MARİM, tarımsal girdilerin, sürdürülebilir çevre
yaklaşımına
dayalı
belirlenmesine
zararlıların
etkin
yönelik
olarak,
tanımlanması,
kullanımlarının
hastalık
ve
karakterizasyonu
ve
mücadelesine yönelik bitki sağlığı araştırmaları ile
türe ve anaca özel bitki besin elementi ve sulama
metotlarının geliştirilmesi üzerine bitki besleme ve
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
9
Besleme
Laboratuvarı
2004 yılında kurulan bitkiBitki
besleme
laboratuvarında;
su yönetimi araştırmaları yürütmektedir.
toprak, yaprak, su, gübre ve meyve analizleri
Ayrıca
kurumun
görev
alanına
giren
tür
ve
yapılabilmektedir.
konularda; bölgesel, ulusal, uluslararası sektör
Pomoloji Laboratuvarı
analizleri, sosyo-ekonomik araştırmalar ile strateji
ve
politika
geliştirmeye
yönelik
araştırmalar
Bitki Sağlığı Laboratuvarı
yürütülmektedir.
MARİM, donanımlı laboratuvar altyapısı ile hem ArGe hem de özel amaçlarla birçok tarımsal analizleri
yapabilmekte,
sonuçlarının
değerlendirilmesine
profesyonel destek sağlamaktadır. Kurumda,
 Bitki Besleme Laboratuvarı,
 Hasat Sonrası Fizyolojisi Laboratuvarı,
Hasat Sonrası Laboratuvarı
 Doku Kültürü Laboratuvarı,
 Bitki Sağlığı Laboratuvarı,
 Pomoloji Laboratuvarı,
 Histoloji Laboratuvarı,
 Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Laboratuvarı
mevcuttur.
Bahçe Haber
10
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
Doku Kültürü Laboratuvarı
Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Laboratuvarı
Histoloji Laboratuvarı
Kurum, AR-GE çalışmaları sonucu elde edilen
teorik ve pratik bilgileri bakanlık bünyesindeki
teknik personele ve yetiştiricilere aktarmak üzere
her
yıl
uygulamalı
yükseköğretim
eğitimler
öğrencilerine
düzenlemekte,
staj
imkânı
sağlamakta, çok sayıda yerli ve yabancı tarafından
ziyaret edilmektedir.
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
11
Müdürlüğümüz, her yıl farklı illerde düzenlenen
ulusal ve uluslararası fuarlarda sektör paydaşlarıyla
buluşmakta, AR-GE çalışmalarını konu ilgililerine
aktarmaktadır.
MARİM’de, AR-GE faaliyetleri yanında meyve ve
fidan üretim faaliyetleri de yürütülmektedir. Bu
kapsamda; yıllık ortalama 100-120 bin muhtelif
meyve fidanı, 90-100 bin klonal anaç ile başta elma
ve kiraz olmak üzere farklı türlerde 150-200 ton
meyve üretimi yapılmaktadır.
2012
yılından
itibaren
tıbbi-aromatik
bitkiler
grubunda yer alan lavanta bitkisine karşı artan talep
doğrultusunda kurumda lavanta fidesi üretimine de
başlanmıştır. 2015 yılı Mart ayı içerisinde yaklaşık
400.000 adet lavanta fidesi üretilmiştir.
2015 yılında fidan üretiminde, birim alandan daha
çok ve sağlıklı fidan eldesine imkan tanıyan
topraksız kültürde fidan yetiştiriciliğine geçilmiştir.
Ayrıca kurumumuzca tescil edilen bazı meyve
türlerine ait anaç ve çeşitlerin 1 no’lu damızlık
parselleri kurularak fidancılık sektörüne materyal
temin edilmektedir.
Kurum,
meyvecilikte
üretim,
depolama
ve
pazarlama süreçlerinde meydana gelen sorunların
görüşülüp
tartışıldığı
ve
çözüm
önerilerinin
sunulduğu pek çok toplantıya katılmış veya ev
sahipliği
yapmıştır.
Elmacılığın
kalbi
sayılan
Isparta’da 2012 yılında üretici, özel sektör, bakanlık
yetkilileri, öğretim üyeleri ve bazı sivil toplum örgüt
temsilcilerinin katılımıyla 18-19 Aralık tarihlerinde 1.
Bahçe Haber
12
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
Elma Çalıştayı düzenlenmiş, çalıştay sonunda ulusal
Müdürlüğümüzde başta Elma Kültürü ve Meyve
düzeyde elmacılığın geliştirilmesine yönelik stratejik
Çeşit Kataloğu olmak üzere çalışma konularımızla
plan hazırlanmıştır.
ilgili çok sayıda kitap, kitapçık, çiftçi broşürü
hazırlanarak dağıtımı yapılmış olup, yeni yayın
çalışmaları devam etmektedir.
İleri AR-GE merkezi olma yolunda ilerleyen MARİM,
2016 yılında VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve
Pazarlama Sempozyumu’na ev sahipliği yapacaktır.
Sempozyum 2015 yılı sonunda faaliyete girecek
olan “Eğitim Tesisi’nde gerçekleştirilecektir.
MARİM, bilimsel ve teknik altyapıya verdiği önem
yanında, kurum personelinin kaynaştığı, birlikte
zaman geçirdiği sosyal etkinliklere
vermektedir.
Bu
kapsamda
de önem
çoğunluğu
teknik
personelden oluşan, futbol (veteranlar takımı),
voleybol, MARİM küçükler futbol takımı ve halk
oyunları ekibi ile birçok ulusal ve uluslararası
yarışmaya katılmış, ödüller almıştır. Ayrıca “Tarım
MARİM, alanında ilk
Öğretiminin 169. Yılı Etkinliği” kapsamında MARİM
bilimsel dergi olma
tarafından 3-4 Ocak 2015 tarihlerinde 1. Eğirdir
niteliğindeki “Meyve
Açık Masa Tenisi Turnuvası düzenlenmiş, etkinliğe
Bilimi
yerli ve yabancı çok sayıda sporcu katılmıştır.
Dergisi”
ile
meyvecilik
konusunda üretilen
bilgileri paydaşlarına
iletmektedir. Meyve
Bilimi/Fruit Science
dergisinin ilk sayısı
Aralık
2013’te
basılmıştır.
www.meyvebilimi.net
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
13
MARİM,
deneyimli
kadrosu
ve
ileri
teknoloji
laboratuvar altyapısıyla Türkiye meyveciliğinde söz
sahibi kurumlardan biridir.
1. Eğirdir Futbol Cup
Teknik ve İdari Personel
Halk Oyunu Ekibi
İşçi Personel
MARİM, arastirma.tarim.gov.tr/marim adresinden
online
olarak
da
hizmet
vermektedir.
Web
sayfasında üreticiler için pratik bilgiler bulunmakta,
önemli çalışmalar web sayfası üzerinden ilgililerine
duyurulmaktadır.
Voleybol Takımı
Minikler Futbol Takımı
Bahçe Haber
14
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
ORGANİK MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİNDE BAŞARIYI ARTIRAN
TEMEL FAKTÖRLER
Adem ATASAY1
Mesut İŞÇİ1
GİRİŞ
İnsanlar konvansiyonel üretimdeki kaygı
verici kimyasal madde kullanımından dolayı,
özellikle 1990 yıllarından itibaren sağlıklı ve
daha az kimyasal içeren meyveleri tüketmeye
başlamışlardır. Organik yöntemlerle meyve
yetiştiriciliğine
ilgi gün geçtikçe
artarken pazar
payı
da
büyümektedir.
Organik meyve
üretim
yöntemlerinin
üreticiler
tarafından daha
fazla
benimsenmesi için üretimin başlangıcından
pazara sunulmasına kadar
yapılan uygulamaların çok
iyi bilinmesi gerekmektedir.
Organik yetiştiricilik mevcut
organik
tarım
yönetmeliğindeki kurallar
çerçevesinde,
üretimin
başlangıcından tüketiciye
ulaşmasına
kadar
yetkilendirilmiş kuruluşun
denetiminde yapılır.
Organik
meyve
üretiminin mevcut şartlarda
az olma sebepleri olarak
market fiyatlarının yüksek
olması
nedeniyle
iç
piyasada fazla talep görmemesi, ihracat için
yeterli miktarda istenilen çeşit ve kalitede
ürününün
bulunmaması
ve
üretim
maliyetlerinin
genelde
konvansiyonel
yetiştiriciliğe göre yüksek olması gösterilebilir.
Kadir UÇGUN1
Organik meyve yetiştiriciliğinde doğru yer,
anaç ve çeşit seçimi, uygun yetiştirme tekniği,
bitki besleme ve bitki sağlığı programı ile
konvansiyonel yetiştiriciliğe yakın verim ve
kalite elde etmek mümkündür.
YER SEÇİMİ
Organik meyve yetiştiriciliğinde mümkün
olduğunca hastalık ve zararlı yönüyle izole
bölgeler, toprak bakımından kirlenmemiş ya da
az kirlenmiş yerlerin seçimi ve iklim
bakımından uygunluk başarıyı yükselten en
önemli etmenlerdir. Örneğin, bölgenin yağış,
nem ve sıcaklık düzeyinin fazla olması,
karaleke, külleme, kök boğazı çürüklüğü,
yaprak biti, kırmızı örümcek gibi bazı hastalık
ve zararlıların artmasına neden olabilir.
Organik yetiştiricilikte pestisit kullanımı
oldukça sınırlı olduğu için bölgenin iklim
durumunun dikkate alınması fazlaca önem arz
etmektedir.
1
Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, 32500, Eğirdir/ISPARTA
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
15
ANAÇ SEÇİMİ
Elma yetiştiriciliğinde kullanılan anaçlar,
gerek hastalık ve zararlılara karşı olan
hassasiyetleri, gerekse bitki büyüklüğüne olan
etkileri yönüyle birbirinden farklıdır. Bu
nedenle, organik meyve yetiştiriciliğinde
başarılı olmada toprağa uygun anaç seçiminin
önemi, konvansiyonel yetiştiricilikten daha
fazladır. Örneğin, sık dikime elverişli bodur
elma anaçlarından M9 anacı, kök boğazı
çürüklüğüne karşı çok dayanıklı, ateş yanıklığı
ve pamuklu bite karşı hassastır. Yarı bodur taç
oluşturan klon anaçlardan MM106 anacı ise
kök boğazı hastalığına hassas ancak pamuklu
bite dayanıklıdır. MM106 anacına göre biraz
daha büyük taç oluşturan MM111 anacı,
MM106 anacına göre kök boğazı hastalığına
karşı daha az hassas, pamuklu bite
dayanıklıdır (Ferree ve Carlson, 1987;
Özongun, 2011). Tohum anaçları (çöğür),
büyük taç oluşturmaları nedeniyle budama,
ilaçlama ve hasat gibi kültürel işlemlerinin zor
olması ve gençlik kısırlığının uzun olmasından
dolayı son yıllarda çok fazla tercih
edilmemektedir. Bununla birlikte bu anaçlar
kuvvetli kök yapısı nedeniyle topraktaki su ve
besinlerden daha iyi yararlanırlar, kök boğazı
çürüklüğü, ateş yanıklığı ve pamuklu bit gibi
bazı önemli hastalık ve zararlılara karşı birçok
klon
anaçlardan
daha
dayanıklıdırlar
(Özongun, 2011). Ayrıca kışın düşük
sıcaklıklara
daha
fazla
dayanabilmesi
(Jackson, 2003) nedeniyle bu anaç bazı toprak
ve iklim koşulları için önemini korumaktadır.
ÇEŞİT SEÇİMİ
Organik meyve yetiştiriciliğinde çeşit
seçimini etkileyen faktörler: tüketici talebi,
verim, meyve kalitesi, çeşidin gelişme
karakteri, meyvenin olgunlaşma zamanı,
hastalık ve zararlılara karşı dayanıklılık
seviyesidir (Lind vd., 2003). Çeşitlerin hastalık
ve zararlılara dayanıklı olmaları, organik meyve
yetiştiriciliğinde başarıyı etkileyen en önemli
faktörlerden biridir. Örneğin, elmanın ana
hastalıklarından birisi karaleke hastalığıdır. Bu
hastalık etmeninin yoğun olduğu bölgelerde
dayanıklı çeşitlerin kullanılması, hem girdi
maliyetlerini azaltacak hem de daha kolay
üretim yapılmasını sağlayacaktır.
Bahçe Haber
16
Cilt: 4
TOPRAK YAPISININ İYİLEŞTİRİLMESİ VE BİTKİ
BESLEME
Organik yetiştiricilikte kullanılan bitki besin
materyalleri, toprak yapısının iyileştirilmesinde
önemli rol oynamaktadır. Bu yetiştiricilik
sisteminde, konvansiyonel yetiştiricilikteki
besinlere alternatif olarak çiftlik gübresi,
kompost, yeşil gübreleme ve organik tarımda
izin verilen diğer gübreler ile toprak ve bitki
gelişim düzenleyicileri gösterilebilir (Werner,
1997; Sweezy vd.,1998).
Modern meyve yetiştiriciliğinde (organik ya
da konvansiyonel fark etmez) bitkinin ihtiyacı
olan besinleri tespit edebilmek için mutlaka
toprak analizi yapılmalı ve yaprak analizleri ile
Sayı: 2
2015
Elma karaleke hastalığına hassas bazı çeşitlerde meyve ve yapraktaki hastalık belirtileri
Elma karaleke hastalığına dayanıklı ve orta dayanıklı çeşitlerde sağlıklı yapraklar ve meyveler
Organik elma yetiştiriciliğinde yeşil gübre uygulaması (Orijinal)
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
17
de bitkideki
edilmelidir.
yeterlilik
durumları
tespit
BİTKİ SAĞLIĞI VE YABANCI OTLARIN
KONTROLÜ
Organik meyve yetiştiriciliğinin en önemli
konularından birisi, hastalık ve zararlılara karşı
kültürel tedbirlerin alınmasıdır. Bu tedbirlerden
bazıları şunlardır: Sağlıklı toprak ve fidan
kullanmak, hastalıklara karşı dayanıklı çeşitler
kullanmak (Garcia vd., 2000), dengeli besleme
yapmak, hava sirkülasyonunun yeterince
sağlanması için dikim mesafelerini iyi
belirlemek, budama ve terbiyeyi doğru
yapmak, budama araçlarını (makas, bıçkı vb.)
sık sık dezenfekte etmek, ağaçların başında ve
dibinde meyve bırakmamak (Carisse ve
Dewdney, 2002), yabancı ot mücadelesine
önem vermek, yeterli sulama yapmak,
konvansiyonel yetiştiricilik yapılan bölgelerden
Bahçe Haber
18
Cilt: 4
uzak yerlerin seçilmesi ve geniş alanlarda
üretim yapmaktır. Son iki tedbir biyolojik
mücadele yönteminin etkin işleyebilmesi çok
önemlidir. Çünkü konvansiyonel yetiştiricilikte
çok fazla pestisit kullanıldığından, yeterli doğal
düşman popülasyonu oluşamamaktadır.
Hastalık ve zararlıların kontrolünde, kültürel
tedbirlerin yanında yönetmeliğe uygun olarak
bazı mücadele yöntemleri de vardır. Elmada
Karaleke için; bordo bulamacı veya bakırlı
preparat kullanımı (bakır miktarı, yönetmeliğin
izin verdiği miktarda olmalıdır), Külleme ve
kırmızı örümcekler için; kükürt kullanımı, İç
kurdu (larva) için; granül virüs preparat
kullanımı, İç kurdu (ergin) için; feromon yayıcı
çubukların
ağaçlara
asılarak
ortamın
feromonla doyurulması, (çiftleşmeyi engelleme
veya azaltmak amacıyla) bunlardan bazılarıdır.
Bu yöntemin özellikle geniş alanlarda
uygulanması başarıyı arttıracaktır (İşçi vd.,
Sayı: 2
2015
2009), Yaprak bitleri için; Azadirachta
indica’dan ekstrakte edilmiş azadirachtin
esaslı preparatların kullanımı (Anonim, 2010),
Elma gövde kurdu için; pekmezli besi
tuzaklarının ağaçlara ergin uçuş süresi
boyunca asılması, Çiçek zınnı için; feromon
içerikli mavi renkli tuzak ya da su dolu mavi
renkli leğenlerin kullanımı (Zeki, 1998) yaygın
olan uygulamalardır.
Yabancı otlar kültür bitkileriyle su, ışık ve
mineral maddeler yönünden rekabete girerek
meyve verim ve kalitesini olumsuz etkilemekte,
ayrıca bazı hastalık ve zararlılara da
konukçuluk yapmaktadırlar. Organik meyve
yetiştiriciliğinde yabancı otu kontrol etmede en
çok kullanılan sistem, sıra üzerlerinde (ağaç
taç izdüşümü) yabancı otların toprak
yüzeyinden yaklaşık 3-5 cm yukarısından
motorlu tırpanla biçilmesi ya da el çapası gibi
aletlerle köklerinin çıkartılması şeklindedir.
Bununla birlikte taban örtüsü gibi ışığı
geçirmeyen materyaller de başarılı bir şekilde
kullanılmaktadır. Sıra aralarındaki yabancı
otların kontrolü ise yaygın olarak traktöre bağlı
ekipmanla biçilerek yapılmakta, bunu yanında
diskaro, kültüvatör vb. gibi çizici ve yırtıcı
aletler de kullanılmaktadır.
Gerek makine/işgücü kaybı, gerekse toprak
yapısının belli oranda bozulmasına neden olan
toprağı işleme uygulamaları yerine, bazı
bitkilerin allelopatik etkilerinden yararlanarak
meyve
bahçeleri
için
uygulanabilir
biyoherbisitlerin geliştirilmesi yabancı otlarla
mücadelede önemli bir açığı giderecektir.
SONUÇ
Organik meyve yetiştiriciliğinde başarılı
olmak için, yetiştiricilik yapılacak yerin, anacın
ve çeşidin doğru seçilmesi; yetiştirme tekniği,
bitki besleme, bitki sağlığı ve yabancı otla
mücadelenin uygun yapılması gerekir. Ülkemiz
için henüz yeni bir sistem olan organik tarım
sisteminin uygulanmasında, üreticilerimizin
eski alışkanlıklarını bırakıp bu sistemin
gereklerini yapmaları kolay olmamaktadır. Bu
nedenle
üretici,
teknik
eleman
ve
yetkilendirilmiş kuruluşların bilinçli ve karşılıklı
güven çerçevesinde hareket etmeleri oldukça
önemlidir.
Bahçe Haber
KAYNAKLAR
Anonim, 2010. Organik Tarımın Esasları ve
Uygulanmasına
İlişkin
Yönetmelik.
18.08.2010 tarih ve 27676 sayılı Resmi
Gazete.
Carisse, O., Dewdney, M., 2002. A review of
Noun- Fungicidial Approaches for the
Control of Scab. Phytoprotection. 83:1-29.
Ferree, D.C. and Carlson, R.F., 1987. Apple
Rootstocks, In Roy C. Rom and Robert F.
Carlson (Ed). Rootstocks for Fruit Crops
(107-144), J. Wiley and Sons. 494.
Garcia, M.E., Berkett, L.P., Costante, J.F.,
Clements, J., Neff, G., 2000. Productivity
and Fruit Quality Evaluation of 'Liberty'
Apple (Malus x Domestica Borkh) Under a
Reduced Fungicide Program. International
Symposium on Apple Breeding for Scab
Resistance, Acta Hort. 595:121-126.
İşci, M., Kaymak, S., Atasay, A., Pektaş, M.,
Şenyurt, H., Öztürk, Y., Aksu, M., 2009.
Eğirdir (Isparta) Koşullarında Elma İçkurdu
[Cydia pomonella (L.) Lep.: Tortricidae]
Mücadelesinde Çiftleşmeyi Engelleme
Yönteminin
Etkinliğinin
Belirlenmesi,
Türkiye 3. Bitki Koruma Kongresi. 57.
Jackson, J.E., 2003 Flowers and fruits. In:
Jackson, J.E. Biology of Apples and Pears.
Cambridge:
Cambridge
University
Press.141-157.
Lind, K., Lafer, G., Schloffer, K., Innerhofer, G.,
Meister, H., 2003. Organic Fruit Growing.
CABI Publishing, Wallingford, UK, 281.
Özongun, Ş., 2011. Elma Anaçları, Elma
Kültürü (35-52), Eğirdir Bahçe Kültürleri
Araştırma Enstitüsü, Yayın no: 37,
Isparta.510.
Swezey, S. L., Matthew, W., Marc, B. and Jan,
A., 1998. Comparison of Conventional and
Organic Apple Production Systems During
Three Years of Conversion to Organic Apple
Management
in
Coastal
California.
American Journal of Alternative Agriculture,
13 (4): 164-184.
Werner,
M.R.,
1997.
Soil
Quality
Characteristics During Conversion to
Organic Orchard Management. Applied Soil
Ecology, 5:151-167.
Zeki, C., 1998. Elma Bahçelerinde Entegre
Mücadele Teknik Talimatı. Tarım ve
Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
19
ATEŞ YANIKLIĞI HASTALIĞI’NA DAYANIKLI
ARMUT ÇEŞİTLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
Gökhan ÖZTÜRK1
Giriş
FAO verilerine göre, 2013 yılında Dünya’da
gerçekleşen
armut
üretimi
yaklaşık
25.203.753 tondur. Bu miktar içinde önemli
armut üreticisi ülkelerin payı sırasıyla Çin %
69.19, ABD %3.15, İtalya %2.94, Türkiye %
1.83 ve İspanya %1.68 dır (FAO, 2015).
Elmaya göre daha yüksek fiyattan alıcı
bulabilmesi nedeniyle pek çok Avrupa
ülkesinde armut üretimi cazip hale gelmiştir.
Ancak, ateş yanıklığı hastalığı (E. amylovora)
gibi üretimi sınırlayıcı önemli faktörlerin varlığı,
üretim artışındaki beklentileri olumsuz
etkilemektedir.
Ateş
yanıklığı
hastalığı
nedeniyle özellikle armut, elma ve ayva
bahçelerinde bazı yıllarda çok büyük ekonomik
kayıplar meydana gelmiştir. 1998 yılında ateş
yanıklığından dolayı Yeni Zelanda’da 10 Milyon
$ kayıp meydana geldiği ve İtalya’da 500.000
meyve ağacının söküldüğü bildirilmiştir
(Vanneste, 2000). Güneybatı Michigan’da tek
bir ateş yanıklığı epidemisi ile 220.000’den
fazla elma ağacının öldüğü ve
240 ha’dan daha fazla alanın
elden çıktığı, ekonomik kaybın
ise bu bölgede 42 Milyon $,
ABD’nin tamamında ise 100
Milyon $ olduğu belirtilmiştir
(Norelli vd., 2003). 1997
yılında Melbourn/Avustralya’da
olan salgın ile 2,2 milyon $
kayıp
meydana
gelmiş,
yumuşak çekirdekli meyveler
ve fidan endüstrisi için ise
yaklaşık 20 Milyon $ ekonomik kaybın olduğu
tahmin edilmiştir (Rodini vd., 2006). 1996
yılında Macaristan’da çoğunluğu armut ve ayva
olmak üzere 60.000 ağaç sökülmüştür
(Nemeth, 1999). Yıllık elma ve armut üretimi 4
Emel KAÇAL1
-5 bin ton olan Norveç’te, 1986 ile 2004 yılları
arasında ateş yanıklığı nedeniyle yaklaşık 3.5
milyon $’lık maddi kayıp meydana gelmiştir
(Sletten ve Rafoss, 2006).
Erwinia amylovora’nın neden olduğu ateş
yanıklığı hastalığı, 200 bitki türünden
Rosaceae
familyasının
40
türünde
görülmektedir. Etmen Cotoneaster, Crataegus,
Cydonia, Malus, Pyrus, Pyracantha, Sorbus ve
Stranvaesia gibi 8 türde önemli zararlar
oluşturmaktadır (Van der Zwet ve Beer, 1995).
Ateş Yanıklığı, Dünya’da yaklaşık iki asırlık
geçmişi olan bir hastalıktır. 18. yüzyılda ateş
yanıklığının nedeni olarak böcek ve fungus
olmak üzere iki teori gelişmiş, ancak 1882’de
BURRILL tarafından patojenin ilk bakteriyel
tanımlaması
yapılarak
Micrococcus
amylovorus olarak isimlendirilmiştir. Etmene
en son 1920’de Erwinia amylovora ismi
verilmiştir (Van der Zwet ve Keil, 1979).
Hastalık ilk olarak 1780 yılında New York
Hudson vadisinde tespit edilmiş, buradan
dünyadaki 3 bölgeye taşınmıştır. 1993 yılına
kadar 31 ülkede etmene rastlanmıştır (Van der
Zwet, 1993).
1
Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, 32500, Eğirdir/ISPARTA
Bahçe Haber
20
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
Hastalıktan etkilenen bitki parçaları
ateşten yanmış gibi bir görünüme sahiptir.
Belirtiler farklı türlerde benzerdir, ama şiddeti
farklılık gösterir. Nekrozlar çiçekleri, meyveleri,
gövdeyi, yaprakları ve odunsu dokuları etkiler
(Ellis, 2008) (Şekil 1).
2006 yılında ateş yanıklığı hastalığının
Dünya üzerinde Kuzey Amerika ile Türkiye’nin
de içinde bulunduğu Asya ve Avrupa’nın
kesiştiği ülkelerde yoğunlaştığı; Kanada,
Amerika, Lübnan, Makedonya, Moldova,
Hollanda, Kıbrıs, Yunanistan ve Türkiye’de
mevcut olduğu ve geniş bir yayılım gösterdiği
bildirilmiştir (Anonim, 2010).
Türkiye’de Ateş Yanıklığı ilk olarak 1985
yılında
Sultandağı/Afyon’da
bir
armut
bahçesinde tespit edilmiştir (Öktem ve
Benlioğlu, 1988). 1986 ve 1987 yılında
meydana gelen şiddetli enfeksiyon sonucunda
armut ağaçları ciddi şekilde zarar görmüştür.
Günümüze kadar ateş yanıklığı hastalığının
mücadelesi için pek çok mücadele yöntemi
denenmiş olmasına rağmen şu ana kadar etkili
ve kalıcı bir çözüm tespit edilememiştir.
Kimyasal mücadelede kullanılan bakır ve
antibiyotikler koruyucu niteliktedir. Kullanılan
bakırın özellikle çiçeklenme döneminde çiçek
gelişimi ve fizyolojisi üzerine olumsuz etkileri
bulunmaktadır (Basım, 1999). Antibiyotik
kullanımında bazı zamanlarda etmenle
mücadelede başarı sağlansa bile zamanla
dayanıklı biyotiplerin oluşumuna zemin
hazırladığı ve insan sağlığı açısından pek çok
olumsuz
sonuçlar
ortaya
çıkardığı
bilinmektedir (Moller vd., 1981).
Ateş Yanıklığı hastalığına dayanıklılık çok
gen ile idare edilen poligenik bir özellik
göstermektedir (Layne vd., 1968), bu sebeple
biyoteknolojik olarak gen aktarım teknikleri ile
dayanıklı bitki elde etmek çok zor olmakta ve
halen
klasik
melezleme
yöntemi
kullanılmaktadır. Bu anlamda Dünya’nın
değişik ülkelerinde uzun yıllardır ıslah
programları yürütülmektedir.
Dünya’da ateş yanıklığına dayanıklı armut
çeşitlerinin geliştirilmesine yönelik ıslah
çalışmaları, 1900’lü yılların başında ABD’de
başlamış (Bell vd., 1982; Alston, 1982), 1955
Bahçe Haber
yılından itibaren Kanada, İngiltere, Fransa ve
Almanya’nın
kendi
ıslah
programlarını
oluşturmasıyla hız kazanmıştır (Alston, 1982;
Thibault, 1982; Fischer ve Mildenberger,
2004; Durel vd., 2004).
Türkiye’de ateş yanıklığına dayanıklılıkla
ilgili çalışmalar çoğunlukla yerli ve yabancı
armut çeşitlerinin dayanıklılık düzeylerinin
belirlenmesi ve seleksiyon çalışmaları ile sınırlı
kalmıştır (Hepaksoy vd., 1998; Momol vd.,
1992; Aysan vd., 1994; Saygılı vd., 1998;
Demir ve Gündoğdu, 1993; Özrenk, 2002;
Basım vd., 2007). Melezleme çalışmaları ile
ateş yanıklığına dayanıklı yeni armut
çeşitlerinin
geliştirilmesine
yönelik
ilk
çalışmalar, 2005 yılında Eğirdir Meyvecilik
Araştırma İstasyonu tarafından başlatılmıştır.
Bu çalışmaları 2007 yılında Evrenosoğlu vd.
(2010)
tarafından
yapılan
melezleme
çalışmaları izlemiştir.
Bugün dünyada, seleksiyon, melezleme vb.
yollarla elde edilerek üretime sunulmuş
3000’in üzerinde armut çeşidi bulunmaktadır.
Bu çeşitler içerisinde dünya armut ticaretine
konu olanlar, güney yarımkürede; Beurre Bosc,
Forelle, Packham’s Triumph ve Williams BC,
Avrupa’da; Conference, Williams BC ve Abate
Fetel, ABD’de ise Anjou, Williams BC ve Bosc
çeşitleridir. Bu çeşitler, armut piyasasında
popüler olmalarına karşın ateş yanıklığı
hastalığına dayanıklı değildirler. Kieffer, ateş
yanıklığına dayanıklı çeşitler arasında yer
alırken (Honty vd., 2006), Avrupa’da ateş
yanıklığına en hassas armut çeşitlerinin Beurre
Bosc, Beurre Durondeau, Comice, Conference,
General Leclerc, Herzogin Elsa, Hosiu,
Nijisseiki, Passe Crassane, Precoce de
Trevoux, Williams olduğu belirtilmiştir (Van der
Zwet, 1996). Türkiye’de yetiştirilen Ankara
çeşidinin en dayanıklı, Williams’ın orta, Santa
Maria’nın ise en hassas olduğu tespit
edilmiştir (Momol vd., 1992). Melezleme ıslahı
ile elde edilerek üretime sunulmuş ateş
yanıklığına dayanıklı bazı armut çeşitleri
bulunsa da meyve kalitesindeki yetersizlikler
ıslah çalışmalarını sürekli kılmıştır. Dawn,
Magness ve Moonglow (Bell vd., 1982),
Harrow Queen, Harrow Delight ve Harrow
Sweet bu çeşitlerden bazılarıdır (Bell ve Van
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
21
insan sağlığını olumsuz etkilemekte, doğal
der Zwet, 1993).
2005 yılında Eğirdir Meyvecilik
Araştırma
İstasyonu
tarafından
başlatılan ve 2011-2014 yılları
arasında
TÜBİTAK
tarafından
desteklenen Ateş yanıklığına dayanıklı
armut çeşitlerinin elde edilmesi projesi
kapsamında, 10 yıllık süreçte 11 farklı
kombinasyon oluşturulmuş, ebeveyn
olarak dünya armut ticaretine konu
olan 9 armut çeşidi kullanılmıştır.
Melezlemeler sonucunda yaklaşık
19.000 adet tohum, 10.250 adet
melez bitki elde edilmiş, bunların
sadece 4.263 adedi birinci ateş
yanıklığına
dayanım
testinden
geçmiştir. Dayanıklılık testlemelerinde
Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,
Bitki Koruma Bölümü, Fitopatoloji
Anabilim
Dalı
Bakteriyel
Kültür
Koleksiyonu’nda bulunan ve -86 0C’de
saklanan, 7 yerli ve 13 yabancı E. amylovora
ırkı kullanılmıştır. 2011 ve 2012 yıllarında 97
genotipten 39’u, 2013 yılında ise 116
genotipten 66 adedinde istenilen düzeyde
dayanım (A, B ve C düzeyinde dayanım) elde
edilmiştir. Çalışmalar sonucu ateş yanıklığına
dayanıklılık ve meyve kalite özellikleri
bakımından öne çıkan 73 genotip, ileri düzey
gözlem parseline dikilmiş ve 1 adet genotipte
tescil
süreci
başlatılmıştır.
İncelenen
genotiplerin
%52.37’si
meyve
iriliği
bakımından büyük, %47.07’si az paslı, %
25.96’sı yeme kalitesi bakımından iyi, %
25.52’i ise albenisi iyi olarak bulunmuştur
(Şekil 2).
Sonuç
Hastalık etmeni başta armut ve elma olmak
üzere bazı meyve türlerinde ciddi ekonomik
kayıplara neden olmaktadır. Ateş yanıklığı
hastalığı,
dünyada
geniş
bir
yayılım
göstermektedir.
Hastalığın
kontrolünde
kullanılan
streptomisin
dışında
ruhsatlandırılmış ilaçların azlığı, hastalıkla
mücadeleyi zorlaştırmaktadır. Bununla birlikte,
E. amylovora ırklarının zamanla streptomisine
karşı dayanıklılık oluşturmaları, gelecekte bu
ve benzeri ilaçların kullanımını tehdit
etmektedir. Ayrıca kullanılan ilaçlar, çevre ve
Bahçe Haber
22
Cilt: 4
dengeyi
bozmakta
ve
üretimde
sürdürülebilirliği ortadan kaldırmaktadır. İlaç
kullanımının bu etkilerini en aza indirmek
amacıyla pek çok ülke, pestisit kullanımının
azaltılmasına
yönelik
ülkesel
hedefler
belirlemişlerdir ve son olarak 13 Ocak 2009
tarihinde
Avrupa
Birliği
Parlementosu
tarafından yeni pestisit yasası onaylanmıştır.
Hastalığın kontrolünde en etkili çözüm,
ıslah çalışmaları ile hastalığa dayanıklı armut
çeşitlerinin
geliştirilmesidir.
Özellikle
günümüzde insan ve çevre sağlığının geri
dönüşümü olmayacak bir şekilde (yanlış
tarımsal uygulamalar vb.) tehdit edilmesi, bu
tür
çalışmaların
gerekliliğini
ortaya
koymaktadır. Ayrıca organik meyve üretimi
bakımından ateş yanıklığı ile mücadelede
ruhsatlandırılmış ve organik tarım yönetmeliği
kapsamında izin verilmiş ilaç sayısı oldukça
azdır. Bu nedenlerden dolayı gerek geleneksel
yetiştiricilikte gerekse de organik tarım
çerçevesinde hastalıklara dayanımı yüksek ve
kaliteli armut çeşitlerinin ıslah edilerek
üretimde kullanılması, pek çok sorunun
çözümüne katkı sağlayacaktır.
Kaynaklar
Alston, F.H., 1982. Pear Breeding Objectives at
East Malling, The Pear, 200-205.
Sayı: 2
2015
Anonim, 2010. www.padil.gov.au.
Aysan, Y., Tokgönül, S., Çınar Ö., Küden A.,
1994. Research of Resistant Reactions of
Pears Against Erwinia amylovora (Burrill), 9.
Congress
of
The
Mediterranean
Phytopathological Union, Kuşadası-Aydın,
pp:311-313.
Basım, E., Basım, H., Öztürk, G., 2007.
Erwinia amylovora’ nın Farklı Strainlerine
Karşı Türkiye’deki Elma, Armut ve Ayva
Gen Kaynaklarının Dayanıklılıklarının
Değerlendirilmesi, II. Bitki Koruma
Kongresi, Isparta, 105.
Basım, H., 1999. Erwinia amylovora (Burr.)
İzolatlarının Streptomycin ve Bakır’a
Dayanıklılıkları ve Plazmid Profilleri,
Selçuk Üni., Ziraat Fak. Dergisi, 12: 2230.
Bell, R.L., Zwet T., 1993. New Fire Blight
Resistant Advanced Selections from the
USDA Pear Breeding Program, VI.
International Workshop on Fireblight.
Bell, R.L., Zwet T., Blake, R.C., 1982.The Pear
Breeding Program of The United States
Department of Agriculture, The Pear,
pp:157-170.
Demir, G., Gündoğdu, M., 1993. Fire Blight of
Pome Fruit Trees in Turkey: Distribution of
the Disease, Chemical Control of Blossom
Infections and Susceptibility of Some
Cultivars, Acta Horticulturae 338: 67-74.
Durel, C.E., Guérif, P., Belouin, A., Le Lezec, M.,
2004. Estimation of Fire Blight Resistance
Heritability in the French Pear Breeding
Program Using a Pedigree-Based Approach,
XI Eucarpia Symposium on Fruit Breeding
and Genetics.
the Responce to Fire Blight (Erwinia
amylovora) Attact. Not. Bot. Horti
Agrobotanici Cluj-Napoca, 38(1): 241247.
Fischer, M., Mildenberger, G., 2004. New Pear
Cultivars from Dresden-Pillnitz, XI Eucarpia
Symposium on Fruit Breeding and
Genetics.
FAO, 2015. http://faostat3.fao.org/browse/Q/
QC/E
Hepaksoy, S., Ünal, A., Can, H.Z., Saygılı, H.,
Türküsay, H., 1998. Distribution of Fire
Blight (E. amylovora (Burrill) Diseases in
Western Anatolia Region in Turkey, Eighth
International Workshop on Fire Blight,
Kuşadası-Turkey, pp:193-195.
Honty, K., Göndör, M., Toth, M., Kasa, K.,
Hevesi, M., 2006. Susceptibility of Pear
Cultivars to Fire Blight in Hungary,
International Workshop on Fireblight,
Bologna-Italy.
Moller, W.J., Schroth, M.N., Thomson, S.V.,
1981.The Scenario of Fire Blight and
Streptomycine Resistance, Plant Disease,
65:563-568.
Momol, M.T., Yeğen, O., Basım, H., Zachowski,
M.A., Rudolph, K., 1992. Identification of
Erwinia amylovora and Occurence of Fire
Blight of Pear in Western Mediterranean
Region of Turkey. J. Turk. Phytopath., 21(1):
41-47.
Nemeth, J., 1999. Fireblight (Erwinia
amylovora) of Pome Fruits in Hungary:
National Phytosanitary Measures and
Management of The Disease, EPPO
Bulletin, 29: 135-144.
Ellis, M.A., 2008. Fire Blight of Apples and
Pears. Agriculture and Natural Resources
Fact Sheet. The Ohio State University, HYG3002-08.
Norelli, J.L., Holleran, H.T., Johnson, W.C.,
Robinson, T.L., Aldwinckle, H.S., 2003.
Resistance of Geneva and Other Apple
Rootstocks to Erwinia amylovora. Plant
Diseases, 87: 26-32.
Evrenesoğlu, Y., Mısırlı, A., Akçay, M.E., Ünal,
A., Acarsoy, N., Özdemir, N., Bilen, E.,
Boztepe, Ö., Günen, E., 2010. Variability
of Different Pear Hybrid Population in
Terms of Hybridization Performance and
Öktem, Y.E., Benlioğlu, K., 1988. Yumuşak
Çekirdekli Meyve Ağaçlarında Ateş Yanıklığı
Hastalık Etmeni (Erwinia amylovora Burr.)
Üzerinde Çalışmalar, Türkiye Fitopatoloji
Kongresi, Antalya, pp. 71.
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
23
Özrenk, K., 2002. Erzincan Ovasında
Armutlarda Sorun Olan Ateş Yanıklığı
Hastalığı (Erwinia amylovora)(Burr.)’na
Dayanıklı
Genotiplerin
Belirlenmesi,
Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim
Dalı.
Rodıni, B.C., Merriman, P.R., McKirdy, S.J.,
Wittwer, G., 2006. Costs Associated with
Fire Blight Incursion Management and
Predicted Costs of Future Incursions, Acta
Hort., 704:55-61.
Saygılı, H., Türküsay, H., Hepaksoy, S., Ünal,
A., Can, H.Z., 1998. Investigation on
Determining
Some
Pear Varieties
Resistant to Fire Blight (Erwinia
amylovora (Burr.), Eighth International
Workshop on Fire Blight, Kuşadası-Aydın,
pp: 225-228.
Sletten, A., Rafoss, T., 2006. Fire Blight in
Norway-An Assessment of the Plant Health
Risk for The Plant Disease Fire Blight in
Norway, Bioforsk Report, 2, 13.
Thibault, B., 1982. Review of Breeding
Objectives at Angers, The Pear, pp: 207213.
Zwet, T., Beer, S.V., 1995. Fire Blight-Its
Nature, Preventation, Control, Agri. Info.
Bull. 631.
Zwet, T., Keil, H.L., 1979. Fire Blight a
Bacterial Disease of Rosaceus Plants,
Agriculture
Handbook,
510,
U.S.
Department of Agriculture, Washington,
pp.200.
Zwet, T., 1993. Worldwide Spread and Present
Distribution of Fire Blight-An Update, Acta
Hort., 338: 29-31.
Zwet,
T.,
1996.
Present
Worldwide
Distiribution of Fire Blight, Acta Hort., 411,
pp: 7-8.
Vanneste, J.L., 2000. Fire Blight: The Disease
and Its Causative Agent, Erwinia amylovora,
CABI Publishing, Wallingford, UK, pp.370.
Bahçe Haber
24
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
MARİM’DE YÜRÜTÜLEN PROJELER
20.
Elma İç Kurdu [(Cydia pomonella (L.)] ve Elma
Karalekesi Hastalığı [Venturia inaequalis
(Cke.)] Mücadelesinde Yardımcı Hava Akımlı
Hidrolik Bahçe Pülverizatörünün Biyolojik
Performansının Belirlenmesi
21.
Elma Adaptasyon Denemesi IV
22.
Farklı Anaçlara Aşılı 0900 Ziraat Kiraz
Çeşidinin
Çiçek
Tomurcuklarında
Morfogenesis ve Besin Elementi İlişkileri
23.
M9 Anaçlı Braeburn Elma Çeşidinde Farklı
Sulama Sıklığı ve Fertigasyon Uygulamalarının
Verim ve Kaliteye Etkileri
M9 Anacına Üzerine Aşılı Bazı Elma
Çeşitlerinin Derim Zamanlarının Belirlenmesi
ve Uygun Depolama Koşullarının Araştırılması
24.
Isparta (Eğirdir) Koşullarında Organik Çilek
Yetiştiriciliğinin Uygulanabilirliği Üzerine Bir
Araştırma
7.
2002-2003 Kış Donlarının 0900 Ziraat Çeşidi
Üzerine Etkileri
25.
8.
Burdur Dimriti Üzüm Çeşidi İçin Uygun
Dölleyici Çeşidin Belirlenmesi
Eğirdir (Isparta) Koşullarında Farklı Anaçlarla
Organik Kiraz Yetiştiriciliğinin Uygulanabilirliği
(1. Dönem)
26.
Eğirdir Yöresi Elma Yetiştiriciliğinin Durumu ve
Sorunlarının Belirlenmesi ile Ekonomik
Yönden Değerlendirilmesi
Orta Anadolu Bölgesinde Organik Kiraz
Üretiminde Hastalık Zararlı ve Yabancı Otların
Mücadelesinin Yönetimi
27.
Isparta
ve
Denizli
İllerindeki
Elma
İşletmelerinde Yeniliklerin ve Araştırma
Sonuçlarının Benimsenme Düzeyleri ve Etki
Değerlendirmeleri
28.
M9 Elma Anacında Farklı Dikim Sıklığı Ve
Terbiye Sistemlerinin Verim ve Kalite
Kriterlerine Etkisi
29.
Farklı Gölgeleme Oranlarının M9 Anacı
Üzerine Aşılı Granny Smith Elma Çeşidinde
Meyve Kalitesi ve Hasat Zamanına Etkisi
1.
Bazı Kimyasal Uygulamaların ve Katlamanın
Kuş Kirazı (Prunus avium L.) Tohumlarının
Çimlenme Yeteneği Üzerine Araştırmalar
2.
Bazı Bitki Büyüme Düzenleyicilerinin ‘Monreo’
Şeftalisinde Meyve Kalitesi Üzerine Etkisi
3.
Kiraz Çeşit ve Tiplerinin Pomolojik, Moleküler
ve Genetik Yöntemlerle Karakterizasyonu
4.
Eğirdir-Boğazova Topraklarının Bazı Fiziksel
Özelliklerinin Belirlenmesi
5.
Eğirdir (Isparta) Koşullarında
Çeşitlerinin Adaptasyonu
6.
9.
Bazı
Çilek
10.
Elma Adaptasyon Denemesi I
11.
Kiraz Çeşit Adaptasyon Denemesi
12.
Bazı Böğürtlen ve Frenküzümü Çeşitlerinin
Eğirdir (Isparta) Yöresine Adaptasyonu
13.
Bazı Ahududu Çeşitlerinin Eğirdir (Isparta)
Yöresine Adaptasyonu
14.
Elma Adaptasyon Denemesi II
15.
"Elma Klon Anaçlarında İç Mekan Aşılarının
Uygulanabilirliği Üzerine Araştırmalar
30.
Değişik Klon Anaçları Üzerinde Bazı Elma
Çeşitlerinin Verim ve Kalite Değişimleri
16.
M9 ve MM 106 Anacı Üzerine Aşılı Bazı Elma
Çeşitlerinde Farklı N, P, K Dozlarının Verim ve
Kaliteye Etkileri
31.
17.
Bazı Yeni Elma Çeşitlerinde Uygun Dölleyici
Çeşidin ve Kendine Verimliliğin Belirlenmesi
Türkiye’de Yetişen Keçiboynuzu (Ceratonia
siliqua L.) Tiplerinin Biyoaktif Bir Molekül Olan
D-pinitol İçeriği Üzerine Çevre Koşulları ve
Bileşim Unsurlarının Etkisi
32.
18.
Elma, Adaptasyon, Seçim, Çeşit III
19.
Eğirdir (Isparta) Yöresinde Yetiştirilen Bazı
Yeni Elma Çeşitlerinin Soğuk Depolarda
Muhafaza İmkanları
Ekonomik Önem Arz Eden Bazı Yabani ve
Kültür Formundaki Keçiboynuzu Tip ve
Çeşitleri İle Kapama Bahçe Tesisi, Meyve ve
Tohumlarının Bitki Besin Maddesi, Bazı
Fiziksel, Pomolojik ve Biyokimyasal Özellikler
Yönünden Karşılaştırılması
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
25
33.
Yapraktan Uygulanan Bazı Mikroelement ve
Büyüme Düzenleyicilerin Elmada Ağaç
Kuvveti, Verim ve Kalite Üzerine Etkileri
52.
İşletme Arazileri İçin Tarım Bilgi Sistemi:
Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü
Merkez Arazisi Örneği
34.
Bazı Kalsiyum Spreylerinin Elma Depolabilirliği
Üzerine Etkileri
53.
35.
M9 Anaçlı Elma Bahçelerinde
yetiştiriciliğin Uygulanabilirliği
Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü Arazisinin Toprak Etüdü ve Bitkiye
Yarayışlı Mikro Besin Elementi İçeriklerinin
Uzaysal Dağılımının Haritalanması
36.
Elma İçkurdu [Cydia pomonella (L.) Lep.
Tortricidae]’nun Farklı Elma Çeşitlerindeki
Zarar Oranlarının Belirlenmesi
54.
Bazı Elma Çeşit ve Tiplerinin Meyve Eti ve
Kabuk Rengi ile İlişkili DNA Markörleriyle
Taranması
37.
Türkiye'de Erik Yetiştiriciliği Konusunda
Yapılan
Ar-Ge
Çalışmalarının
Etki
Değerlendirmesi
55.
Bazı Meyve Türlerinde N, P, K Elementleri
Eksikliklerinin Görülebilir-Yakın Kızıl Ötesi
(VNIR)
Spektroradyometrik
Yöntemlerle
Tahmin Edilebilirliği
38.
Türkiye'de Kiraz Yetiştiriciliği Konusunda
Yapılan Ar-Ge Çalışmalarının Etki Değerlemesi
56.
Eğirdir (Isparta) Koşullarında Bazı Üzüm
Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi
39.
Ateş Yanıklığına Dayanıklı Armut Islahı
57.
40.
Eğirdir Koşullarında Farklı Elma ve Kiraz
Anaçlarında Uygun Mikoriza Tür ve Ortamının
Tespiti
41.
Kireçli Topraklarda Bazı Armut, Kiraz, Erik ve
Şeftali Anaçlarının ve Farklı Fe Formlarının
Demir Alımına Etkileri
Bazı Elma Çeşitlerinin Alternaria mali Roberts
(Nekrotik
Yaprak
Lekesi)’ye
Karşı
Reaksiyonlarının ve Hastalığın Gelişiminde
Sıcaklık ve Yaprak Islaklık Sürelerinin
Belirlenmesi
58.
42.
Yoğun Kiraz Yetiştiriciliği İçin Klonal Anaçların
Kullanılması (Eğirdir Lokasyonu)
Isparta İli Kiraz Üretim Alanlarında Görülen
Önemli Virüslerin Serolojik, Moleküler Teşhisi
ve Kılıf Protein Gen Dizilimlerinin Belirlenmesi
59.
43.
Burdur Yöresinde Razakı Çeşidine Uygun
Budama ve Terbiye Şekillerinin Araştırılması
Kısıtlı Sulama ve Yarı Islatmalı Sulama
Uygulamalarının M9 Anaçlı Starking Delicious
Elma Çeşidinde Verim ve Kaliteye Etkilerinin
Belirlenmesi
44.
Bazı Armut Çeşitlerinde Kendine Verimlilik
Durumları İle Partenokarpi Eğilimlerinin ve
Uygun Tozlayıcı Çeşitlerin Belirlenmesi
60.
Gisela-5 Anaçlı 0900 Ziraat Kiraz Çeşidinde
Gübreleme Programının Belirlenmesi
45.
Yüzey Sulama Yönteminden Damla Sulama
Yöntemine Geçişte Elma Ağaçlarında Fizyolojik
ve Morfolojik Değişimlerin Tespit Edilmesi ve
Sulama Programının Belirlenmesi
61.
Armut Anaç Çeşit Denemesi
62.
46.
Yerli ve Yabancı Kiraz Çeşitlerinin Seçimi
AVG (aminoethoxyvinilglycine )’nin Bazı Elma
ve Armut Çeşitlerinde Hasat Önü Dökümü,
Hasat Zamanı ve Meyve Kalitesi Üzerine
Etkileri
47.
0900 Ziraat Kiraz Çeşidi ve Seçilmiş Bazı
Klonlarında Görülen Verimsizlik Üzerine
Biyolojik Çalışmalar
63.
Elma ve Kirazda Nanonat (Solucan Gübresi)
Yaprak Gübresinin Meyve Verim Kalite Üzerine
Etkisi
48.
İdris Anacına Aşılı Early Burlat Kiraz Çeşidinde
Bazı Uygulamaların Yağmur Çatlağına Etkileri
64.
Yeni Kiraz Çeşitlerinin Islahı
65.
49.
Elma Virüs Hastalıklarının Granny Smith Elma
Çeşidinde Verime ve Kaliteye Olan Etkisi
Granny Smith Elma Çeşidinde Kabuk
Yanıklığını Artıran Bazı Faktörlerin Farklı
Yöntemlerle Engellenmesi
50.
Isparta İli Eğirdir İlçesinde Elma Üreten Tarım
İşletmelerinin AB Muhasebe Veri Ağı (FADN)
Sistemine
Göre
Sınıflandırılması
ve
Değerlendirilmesi
66.
Yeni Tesis Edilmiş Yağ Gülü (Rosa damascena
Mill.) Bahçeleri İçin En Uygun Çırpma Budama
Yüksekliğinin Belirlenmesi
67.
Lavanta Türlerinde Adaptasyon Çalışmaları
68.
Endemik Olarak Yetişen Çöven (Gypsophila
arrostii Guss, var nubulosa Boiss. Et Heldr)
51.
Bazı Depolama Koşullarının Roxana Kayısı
Çeşidinin Soğukta Muhafazası Üzerine Etkisi
Bahçe Haber
26
Organik
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
Bitkisi
İçin
Uygulamaları
69.
70.
Bazı
Yetiştirme
Tekniği
83.
Amasya Elmasında Genetik Haritalama ve
Bazı Meyve Kalite Bileşenleri İle İlgili Kantitatif
Özellik Lokus Analizleri
Scarlet Spur Elma Çeşidinde Hasat Zamanının
Belirlenmesi ve Farklı Depolama Sistemlerinin
Meyve Kalitesi Üzerine Etkileri
84.
0 900 Ziraat Kiraz (Prunus avium L.) Çeşidi
Yaprağından In Vitro Rejenerasyon Protokolü
Geliştirilmesi
Elmalarda Dallı Fidan Eldesinde Kullanılan
Farklı Yöntemlerin Fidan Kalitesi, Fizyolojisi ve
Bahçe Performansı Üzerine Etkileri
85.
Eğirdir
Koşullarında
Yetiştirilen
Elma
Çeşitlerinde Kontrollü Atmosfer Depolama İçin
Uygun Atmosfer Bileşimlerinin Belirlenmesi I.
Dilim: Starkspur Golden Delicious ve
Starkrimson Delicious Elma Çeşitleri
71.
Kontrollü
Atmosfer
Yaygınlaştırılması
72.
Sık Dikim Elma Bahçelerinde Zeminin Örtülü
Bulunma Zamanlarının Verim ve Kaliteye
Etkisi
86.
Bazı Yerli Elma Çeşit ve Tiplerinde Genetik
Çeşitliliğin Morfolojik ve Moleküler Markörler
ile Belirlenmesi
73.
Farklı Malç Materyalleri ve Sulama Düzeyi
Uygulamalarının M9 ve MM106 Anaçlı Elma
Bahçelerinde Ağaç Gelişimi, Su Muhafazası ve
Yabancı Ot Kontrolüne Etkileri
87.
Melezleme ve Mutasyon Islahı ile Yeni Elma
Çeşitlerinin Elde Edilmesi
88.
Elma Bahçelerinde Erken Dönemde Yapılan
Çiçek, Yaprak ve Meyve Analizlerinin
Yorumlanmasına İmkan Tanıyan Referans
Eğrilerin Oluşturulması
89.
Melezleme Islahı ile Elde Edilmiş ve Ateş
Yanıklığı Hastalığına Karşı Dayanıklı Armut
Genotiplerinden,
Meyve
Özellikleri
Bakımından Üstün Genotiplerin Belirlenmesi
90.
Granny Smith ve Gala Elma Çeşitlerinde Hasat
Sonrası
SENCYFRESH
Uygulamasının
Muhafaza Süresi ve Meyve Kalitesi Üzerine
Etkisi
91.
Farklı
Malç
Materyalleri ve
Sulama
Programlarının Elmada Vejetatif Gelişme, Bitki
Su Tüketimi ve Yabancı Ot Kontrolüne
Etkilerinin Belirlenmesi
92.
Organik Meyve Yetiştiriciliğinde Toprak
Sağlığının Arttırılması İçin Modern Tekniklerin
Geliştirilmesi
93.
Prohexadione Calcium %10 (Fal2010) Bitki
Büyüme Düzenleyicisinin (BBD) Elmada
Sürgün Büyümesini Engelleyici Olarak
Kullanılabilirliğinin Saptanması
94.
NAA
%6,25
(Fal850)
Bitki
Büyüme
Düzenleyicisinin (BBD) Elmada Meyve
Seyreltmesi
Amacıyla
Kullanılabilirliğinin
Saptanması
95.
Karadeniz
Bölgesi
Trabzonhurması
Seleksiyonu 3. aşama (Eğirdir Bölümü)
96.
Abbe Fetel, Kieffer ve Dr. Jules Guyot Armut
Çeşitlerine Uygulanan Etilen, DPA ve 1MCP'nin Hasat Sonrası Meyve Kalitesi Üzerine
Etkileri "
74.
(KA)
Depolamanın
Farklı Dönemlerde Su Kısıtlamasının M9
Anaçlı Braeburn Elma Çeşidinde Meyve
Kalitesi Verim ve Muhafaza Süresi Üzerine
Etkileri
75.
Isparta İlinde Bitkisel Üretimde Tarım Sigortası
Uygulamalarına Yönelik Çiftçilerin Yaklaşımı,
Sorunlar ve Çözüm Önerileri
76.
Dr Jules Guyot, Kieffer ve Abbe Fetel Armut
Çeşitlerinde Optimum Hasat Zamanının
Belirlenmesi
77.
Antropojenik Etkiler Sonucu Alan Kullanımı
Değişimlerinin CBS ve Uzaktan Algılama
Tekniği ile İncelenmesi: Eğirdir Örneği
78.
Elma Fidanı Yetiştiriciliğinde Farklı Topraksız
Kültür Ortamları ve Besin Çözeltilerinin
Kullanılabilirliğinin Belirlenmesi
79.
Karalekeye Dayanıklı Kaliteli Elma Çeşitlerinin
Elde Edilmesi
80.
Isparta İlinde Elma Bahçelerinde Zararlı Olan
Elma İçkurdu [Cydia pomonella (L.) Lep.
Tortricidae]’nun Yaygın Olarak Kullanılan Bazı
İnsektisitlere Karşı Duyarlılık Düzeylerinin
Belirlenmesi
81.
82.
Isparta İli Elma Bahçelerinde Zararlı Cydia
pomonella, Panonychus ulmi ve avcı akar
Neioseilus californicus’un Bazı İnsektisit ve
Akarisitlere Duyarlılık Düzeyleri ve Direnç
Mekanizmalarının İncelenmesi
Eğirdir (Isparta) Koşullarında Bazı Üzüm
Çeşitlerinin
Ampelografik
Özelliklerinin,
Fenolik Bileşimlerinin Belirlenmesi
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
27
97.
Elmalarda Ara Anaçlı Fidan Eldesi ve Bahçe
Performanslarının Belirlenmesi
98.
Erik Yetiştiriciliğinde Farklı Terbiye Sistemleri
ve Dikim Mesafelerinin Verim ve Kalite
Üzerine Etkileri
99.
Bazı Ceviz Tür ve Çeşitlerinin Tohum Anacı
Olarak
Kullanılabilme
Potansiyellerinin
Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar
100. Sağlıklı Büyüme: Doğruluk ve güven ile niş
pazardan geniş hacimli pazarlara
101. Abbe Fetel ve Kieffer Armut Çeşitlerinde
Depolama Süresi ve Meyve Kalitesi Üzerine
Kontrollü Atmosfer (KA) ve Dinamik Kontrollü
Atmosfer (DKA) Koşulları ile 1-MCP
Uygulamasının Etkileri
102. Göller
Yöresinde
Sofralık
Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi (2.Dilim)
Kayısı
103. Bazı Preparatların Kirazda Çatlamanın
Engellenmesi Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi
104. Ankara ve Isparta Bölgelerinde Su Hasadı ve
Etkin Su Kullanımı Yöntemleriyle İklim
Değişikliğine Uyumun Sağlanması
105. 0900 Ziraat ve Benzer Kiraz Çeşitlerin
Moleküler Karakterizasyonu
106. Hasat Öncesi 1-MCP Uygulamasının (AF-701)
Braeburn Elma Çeşidinde Meyve Dökümü ve
Kalitesine Etkilerinin Belirlenmesi
107. Hasat
Öncesi
Brassinosteroid
(24Epibrassinolid,
24-Ebl)
Uygulamalarının
Üzümde Verim, Kalite Ve Antioksidan Özellik
Taşıyan Bileşiklerin Birikimi Üzerine Etkileri
114. Ülkemizde Elma ve Armut Yetiştiriciliğinin
Yoğun Olarak Yapıldığı Bazı Bölgelerde
Bulunan ‘Candidatus Phytoplasma mali’ ve
‘Ca.
P.
pyri’
İzolatlarının
Moleküler
Karakterizasyonu
115. Eşme Ayva (Cydonia oblonga Mill.) Çeşidinin
Hasat Sonrası Fizyolojisi Üzerine Araştırmalar
116. Çiftlik
Muhasebe
Veri
Ağı
Uygulamalarının Değerlendirilmesi
(ÇMVA)
117. Türkiye Meyve Fidancılığı Alt Sektör Analizi
118. WRKY Transkripsiyon Faktörlerini Kodlayan
Genlerin Ekspresyonlarının Bazı Prunus
Anaçlarında
Kuraklık
Stresi
Sırasında
İncelenmesi
119. Hasat Öncesi Poliamin Uygulamalarının
Aprikoz Kayısı Çeşidinde Meyve Kalitesi ve
Derim Sonrası Fizyolojisi Üzerine Etkileri
120. Elma Bahçelerinde Erken Dönemde Çiçek,
Yaprak
ve
Meyve
Analizlerinin
Yaygınlaştırılması
121. Göller Bölgesi Koşullarında Red Globe Üzüm
Çeşidi için Uygun Terbiye Sisteminin
Belirlenmesi
122. Meyve Genetik Kaynakları Muhafaza ve
Değerlendirme Araştırma Projesi
123. Yerli ve Uluslararası Ticari Ceviz Çeşitlerinin
Isparta
ve
Denizli
Ekolojisindeki
Performanslarının Belirlenmesi
124. Seleksiyon 1 Aşamasını Geçmiş Bazı Yerli
Ceviz Tiplerinin Seleksiyon 2 ve Bölgesel
Performanslarının Belirlenmesi
108. Yabani Vişne (Prunus cerasus L.) Anacı
Seleksiyonu ve Çoğaltılabilme İmkânlarının
Araştırılması
125. Dönemsel Kısıtlı Sulama Uygulamalarının
Kirazda Verim, Kalite ve Depolama Üzerine
Etkileri
109. Farklı Dikim Sıklığı ve Terbiye Sistemlerinin
Şeftalide Verim ve Kalite Üzerine Etkileri
126. Organik Toprak Düzenleyicilerin Fidan Gelişimi
Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi
110. Seleksiyon Yolu ile Klonal Erik Anaçlarının
Geliştirilmesi
127. Elma
Ağaçlarında
Çinko
Giderilmesine
Yönelik
Uygulamaları
111. Farklı Gül Anaçlarının
damascena Mill.)’nde
Araştırılması
Yağ Gülü (Rosa
Kullanılabilirliğinin
112. Organik Meyve Yetiştiriciliğinde Yabancı Ot
Kontrolü için Allelopatiden Yararlanma
Olanakları
113. Isparta İlinde Yağ Gülünde Gül Pası Hastalığı
(Phragmidium spp.)’na Karşı Tahmin ve Erken
Uyarı Modelinin Modifikasyonu
Bahçe Haber
28
Cilt: 4
Eksikliğinin
Gübreleme
128. Elma Çeşit Islahı Programlarında Marköre
Dayalı Seleksiyon Yapmak İçin Moleküler
Markörlerin Geliştirilmesi
129. Organik Elma Fidanı Üretim Tekniklerinin
Geliştirilmesi
ve
Zenginleştirilmiş
Gül
Kompostunun
Elma
Yetiştiriciliğinde
Kullanılması
130. 0900
Ziraat
Eksplantların
Sayı: 2
Kiraz
Çeşidinde
Farklı
In
Vitro
Rejenerasyon
2015
Potansiyellerinin Belirlenmesi
Belirlenmesi
131. Türkiye Elma Genetik Kaynaklarının Sanayilik
Özelliklerinin Belirlenmesi (I. ADIM: Püre
Randıman ve Kalitelerinin Tespiti)
132. Sürdürülebilir Elma Yetiştiriciliğinde Katılımcı
Yayım ve Araştırma Yaklaşımlarının Kullanımı
Üzerine Bir Eylem Araştırması
133. Farklı Ön Uygulamaların ve Muhafaza
Koşullarının 'Hicaznar' Nar Çeşidinin Depo
Ömrü ve Meyve Kalitesi Üzerine Etkileri
134. Elmalarda Dallı Fidan Eldesinde Kullanılan
Farklı Yöntemlerin Fidan Kalitesi, Fizyolojisi ve
Bahçe Performansı Üzerine Etkileri- II. Dilim
135. Melezleme Islahı ile Elde Edilmiş ve Ateş
Yanıklığı Hastalığına Karşı Dayanıklı Armut
Genotiplerinin
Biyokimyasal
İçeriklerinin
Belirlenmesi
145. Bazı Armut Anaçlarının Farklı Lokasyonlarda
Performanslarının Belirlenmesi
146. Ankara Koşullarında M9 Anaçlı Jeromine Elma
Çeşidinin Sulama Programının Belirlenmesi
147. Isparta, Konya, Afyonkarahisar İllerinde Kiraz
Ağaçlarındaki
Bakteriyel
Kanser
ve
Zamklanma
Hastalığının
Yaygınlığının
Belirlenmesi, Etmenlerin Klasik, Moleküler
Yöntemlerle Tanısı ve Çeşit Reaksiyonlarının
Belirlenmesi
148. Bazı Klonal Anaçların Aprikoz (Şalak) Sofralık
Kayısı Çeşidi İle Uygun Dikim Mesafesi ve
Uygun Terbiye Sistemlerinin Belirlenmesi
136. Göller Bölgesinde Yerel Kavun Genotiplerinin
Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu ve
Seleksiyon Yoluyla Islahı
137. Göller Yöresinde Bazı Şeftali Anaç-Çeşit
Kombinasyonlarının Belirlenmesi
138. Ateş Yanıklığı (Erwinia amylovora) ve Kök
Çürüklüğü
(Phytophthora
cactorum)
Hastalıklarına Karşı Dayanıklı Bodur ve Yarı
Bodur Anaç Geliştirilmesi
139. Gisela-5 Anaçlı 0900 Ziraat Kiraz Çeşidinde
Gübreleme Programının Belirlenmesi (2.
Dilim)
140. Erik ve Kayısı Genotiplerinde Şarka Virus
(Plumpox Virüs) Hastalığına Karşı Dayanıklılık
Kaynaklarının Araştırılması ve PPV İzolat
Koleksiyonunun Oluşturulması
141. Ülkemizde Bazı Candidatus Phytoplasma
Prunorum
İzolatlarının
Moleküler
Karekterizasyonu ve 16SrX grubundan Ca. P.
Mali, Ca. P. Piyri ve Ca. P. Prunorum
izolatlarının
virülenslik
düzeylerinin
Belirlenmesi
142. 1-MCP ve Etilen Uygulamalarının Farklı
Depolama Sistemlerinde Ankara ve Deveci
Armut Çeşitlerinin Hasat Sonrası Fizyolojisine
Etkileri
143. MaxMa 14 ve GF 677 Anaçlarının Geçici
Daldırma
Biyoreaktör
Sistemleriyle
Mikroçoğaltımı
144. Lavandula angustifolia Mill. Çeşit ve Tiplerinin
Farklı Bölge Koşullarındaki Performanslarının
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
29
Doç. Dr. Turan Hakan DEMİRKESER
Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Turan Hakan
DEMİRKESER’i 10 Ocak 2015 tarihinde kaybettik. Kendisini saygıyla anıyoruz.
DOÇ. DR. TURAN HAKAN DEMİRKESER’İN ÖZGEÇMİŞİ
Adana’nın Karaisalı ilçesinde 6 Nisan
1967’de doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini
Adana’da tamamladı. Çukurova Üniversitesi
Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’nden
1989 yılında, Ziraat Mühendisi unvanıyla mezun
oldu. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı’nda
yüksek lisans eğitimini 1993 yılında ve “Nova
Mandarininde Değişik Uygulamaların Meyve
Tutumu ve Meyve Kalitesi Üzerine Etkileri”
konulu doktora çalışmasını 2000 yılında
tamamladı.
Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’nde Araştırma
Görevlisi olarak 1993 yılında
göreve b aş ladı. Aynı
kurumda, 2000 yılında
Yardımcı Doçent,
2010
yılında Doçent unvanını aldı.
Tarım alanı nda
TÜBİTAK, DPT ve BAP
kaynaklı birçok projede
görev aldı. Turunçgiller ve
Suptropik meyveler alanında
çok sayıda değerli makalesi
ve bu konularda bilime
önemli katkıları oldu.
Mustafa Kemal Üniversitesi
adına Trabzon hurması çeşit
tescilinde görev alan ekip
içerisinde yer aldı. Meslek
hayatı boyunca çok sayıda
ders verdi, lisans ve
lisansüstü düzeyinde
öğrenciler yetiştirdi.
Evli ve bir çocuk
babasıydı.
Bahçe Haber
30
Cilt: 4
Sayı: 2
2015
Bahçe Haber
Cilt: 4 Sayı: 2
2015
31
Bahçe Bitkileri Derneği
Ege Üniversitesi
Ziraat Fakültesi
Bahçe Bitkileri Bölümü
35100 Bornova-İZMİR
Tel: +232 388 18 65
Fax: +232 388 18 65
E-mail: [email protected]
www.bahceder.org.tr