Deniz Seviyelerinde Rekor Artış - IKLIM-ÇEVRE

Transkript

Deniz Seviyelerinde Rekor Artış - IKLIM-ÇEVRE
Deniz seviyelerinde 3000 yılın rekoru
Sahil siteleri: Dikkat!
Yeni tekniklerle yapılan iki çalışma deniz seviyelerindeki artıışın küresel ısınma nedeniyle 20. yüzyılda
son 3000 yılın rekorunu kırmış olduğunu ve fosil yakıt kullanımına gem vurulmadığı taktirde bu
yüzyılın sonunda da deniz sularının 130 cm’ye kadar yükselebileceğini ortaya koydu.
ABD’deki Rutgers Üniversitesi Yer ve Gezegen Bilimleri Bölümü’nden Robert Kopp yönetiminde
yapılan ve Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan çalışmaya göre
1900-2000 yılları arasında denizler 14 cm yükselmiş. Kopp, küçük gibi görünse de bunun özellikle
deniz seviyesine yakın sahil bölgeleri için önemli bir artış olduğunu vurguluyor. Çalışmada, küresel
ısınma olmasaydı, aynı süre içinde deniz seviyelerindeki değişimin 3 cm azalma ile 7 cm yükseliş
arasında kalmış olacağı belirtiliyor. Son 20 yılın verileriyse yükselme hızının arttığını gösteriyor.
Daha önce tek bir yerdeki ölçümlere dayalı çalışmaların aksine araştırmacılar, dünyanın çeşitli
yerlerindeki 24 noktadaki bataklık, mercan adaları ve arkeolojik alanlarda deniz seviyelerindeki
değişimi gösteren kanıtları incelemişler.
Almanya’daki Potsdam İklimsel Etki Araştırmaları Enstitüsü’nden (PIK) araştırmacılarca yapılan
çalışmadaysa, geçmişteki yükselmeyle ilgili hemen hemen aynı değerlere ulaşılırken, 21. Yüzyılın
sonunda deniz seviyelerinin
alacağı değer de hesaplanmış.
Çalışmanın yöneticilerinden
Anders Levermann’a göre
yüzyılın sonunda deniz
seviyeleri, en iyi olasılıkla 50 cm,
en kötü senaryoya göreyse 130
cm yükselecek. Çalışmada, hava
sıcaklıklarındaki artışın 2°C
altında tutulmasını öngören
2015 Paris Anlaşması’nın iddialı
hedefleri gerçekleştirilebise bile
denizlerin 2100 yılında 20-60 cm
arasında yükseleceği
kaydediliyor.
Çalışmanın bulguları, buzulların
erimesi, Antarktika ve Arktik
(Kuzey Buz Denizi) buz
sahanlıklarının çökmesi ve fizik kuralları (ısınan su daha fazla hacim kaplıyor) gibi etmenleri dikkate
alan bilgisayar projeksiyonlarının, istatistiksel yöntemlerle birlikte değerlendirilmesi sonucu elde
edilmiş.
Araştırmacılar, bulguların sahillerdeki yerleşim düzenlemeleri konusunda yetkililere gerekli
planlamaların ve düzenlemelerin yapılması ve gereken önlemlerin alınmasında ışık tutacağını
belirtiyorlar.
Raşit Gürdilek
KAYNAKLAR:
“Sea level rise in 20th century was fastest in 3,000 years, Rutgers-led study finds”, Rutgers University,
22 Şubat 2016
“Sea-level rise past and future: Robust estimates for coastal planners”, Potsdam Institute for Climate
Impact Research, 22 Şubat 2016