02 GORUNUMsonbahar-TUR

Avrupa Komisyonu TŸrkiye DelegasyonuÕnun periyodik yayÝnÝ
Sonbahar 2007
SayÝ 9
Sivil Toplum
Sivil Toplum: ABÕye katÝlÝm
gšrŸßmelerindeki eksik halka mÝ?
Genißleme:
birlikte gŸ•lŸyŸz
TŸrkiyeÕde Sivil Toplum DiyaloÛu:
Michael Všgele ile ršportaj
TŸrkiyeÕde Sivil Toplumu
yetkilendirme ve g٥lendirme
avrupa
birligi
bilgi
merkezi
?
?
?
S›kça Sorulan Sorular
n
Sivil toplum nedir?
ÒSivil ToplumÓ ya da ÒSivil Toplum KurulußuÓ (STK) terimlerinin her ikisi de genellikle hŸkŸmet-dÝßÝ, k‰r amacÝ gŸtmeyen kuruluß, aÛ ve gšnŸllŸ birliklerin tŸmŸnŸ kapsayan genel terimlerdir. Bu kurulußlar: ißgŸcŸ
piyasasÝ aktšrlerini (šrneÛin: Òsosyal taraflarÓ da denilen sendikalar ve
ißveren federasyonlarÝ); terimin ifade ettiÛi sosyal taraf olma šzelliÛine
sahip olmayan, sosyal ve ekonomik aktšrleri temsil eden kurulußlarÝ
(šrneÛin: tŸketici šrgŸtleri); •evre kurulußlarÝ, insan haklarÝ šrgŸtleri,
hayÝr kurumlarÝ, eÛitici ve šÛretici kurulußlar gibi insanlarÝ ortak bir dava •er•evesinde biraraya getiren STKÕlarÝ; Ÿyelere yšnelik hedefleri ger•ekleßtirmek i•in •alÝßan ve toplumda taban seviyesinde kurulmuß olan
Toplum TabanlÝ KurulußlarÝ (šrneÛin: gen•lik šrgŸtleri, aile birlikleri ve
vatandaßlarÝn yerel seviyede ve belediyeler dŸzeyinde hayata katÝlÝmÝnÝ
saÛlayan kurulußlarÝ); ve dini topluluklarÝ i•erirler.
?
Yaßamboyu …Ûrenme ProgramÝ (2007-2013), Comenius, Erasmus,
Leonardo da Vinci, Grundtvig ve Jean Monnet programlarÝyla •ocukluktan yaßlÝlÝÛa kadar šÛrenme fÝrsatlarÝnÝ desteklemektedir.
Daha fazla bilgi i•in: www.ua.gov.tr
http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.html
Gen•lik Eylemde ProgramÝÕnÝn amacÝ; yerel, ulusal ve Avrupa seviyesinde gen•ler arasÝnda kißisel sorumluluk, insiyatif, diÛerlerini de dŸßŸnme, sivil ve aktif katÝlÝm anlayÝßlarÝnÝ gelißtirmektir.
Daha fazla bilgi i•in: www.genclik.gov.tr
http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/newprog/index_en.html
Halk SaÛlÝÛÝ alanÝnda Topluluk Eylem ProgramÝÕnÝn (2003-2008) genel hedefleri, saÛlÝk ile ilgili bilgiler verme, saÛlÝk tehditlerine karßÝ hÝzlÝ
mŸdahale ve saÛlÝÛÝn gelißtirilmesidir.
AyrÝntÝlÝ bilgi i•in : www.rshm.gov.tr
http://ec.europa.eu/health/ph_programme/programme_en.htm
7. ‚er•eve ProgramÝ, 2007 Ð 2013 dšnemlerini kapsamakta ve ABÕnin
Avrupa AraßtÝrma AlanÝ (ERA)ÕnÝ tek •atÝ altÝnda birleßtirerek, araßtÝrma
politikasÝnÝ ekonomik ve sosyal politikalar konularÝndaki hedefleriyle
baÛdaßtÝrmasÝ i•in bir fÝrsat teßkil etmektedir.
Bu konuda daha fazla bilgi i•in: http://www.fp7.org.tr
http://cordis.europa.eu/fp7/home_en.html
TŸm Topluluk ProgramlarÝ hakkÝnda bilgi i•in lŸtfen ziyaret ediniz:
http://ec.europa.eu/grants/index_en.htm
Proje nedir ve AB’nin kaynak sa¤lad›¤›
projeler için hibe ça¤r›lar› nerede bulunur?
AB TURKÜYE
SÝk•a Sorulan Sorular
TŸrkiye aßaÛÝda detaylarÝ verilen topluluk programlarÝna aktif olarak katÝlmaktadÝr. Programlarla ilgili daha detaylÝ bilgi i•in Ulusal Temas NoktalarÝÕna baßvurunuz ya da aßaÛÝda belirtilen linklere bakÝnÝz:
Bu konuda daha fazla bilgi i•in lŸtfen ziyaret ediniz:
http://ccp.kultur.gov.tr ¥ http://ec.europa.eu/culture/eac/index_en.html
Sivil toplum AB karar alma sŸrecine •eßitli ßekillerde dahil olmaktadÝr.
Komisyon, Avrupa ile ilgili konularda en doÛru adÝmÝ atabilmek i•in teklifleri sunmadan šnce, AvrupaÕda meydana gelen yeni durumlarÝn ve
sorunlarÝn farkÝnda olmalÝdÝr. Bu nedenle, Komisyon, politikalarÝnÝ belirlerken sivil toplum kurulußlarÝnÝ da i•ermek Ÿzere birtakÝm dÝß taraflarla gšrŸß alÝßverißinde bulunur. Bunun yanÝsÝra yasal sŸre• •er•evesinde de †ye †lkelerdeki •eßitli kurulußlarÝ temsil eden Avrupa Ekonomik ve Sosyal KomitesiÕne (EESC) danÝßÝr. Komisyon, danÝßma politikasÝnda a•Ýk olma prensibini uygular. Daha fazla bilgi i•in: http://ec.europa.eu/civil_society/apgen_en.htm
KomisyonÕun yanÝsÝra, Avrupa BirliÛi seviyesinde bir danÝßma organÝ olan EESC de AB mevzuatÝndan doÛrudan en •ok etkilenen insanlarÝn gšrŸßlerini Avrupa Konseyi ve Avrupa ParlamentosuÕna sunar. AvrupaÕdaki ißveren šrgŸtleri, sendikalar, •ift•iler, tŸketici gruplarÝ, meslek šrgŸtleri gibi kurulußlarÝn temsilcilerinden olußan EESC siyasi olmayan bir kurulußtur ve geniß kapsamlÝ bir•ok konuda uygulamaya yšnelik
tavsiyelerde bulunur. EESC kendisine sunulan belli bir teklif ile ilgili olarak fikrini belirtir ve bu toplu gšrŸß ABÕnin Resmi GazetesiÕnde yayÝnlanÝr. AyrÝca, EESC kendi insiyatifiyle, kendi se•tiÛi herhangi bir konuda
gšrŸßŸnŸ AB kurumlarÝnÝn dikkatine sunabilir.
2 Görünüm
Türk STK’lar hangi topluluk program›na kat›labilirler?
KŸltŸr 2007 yedi yÝlÝ kapsayacak ßekilde tasarlanmÝßtÝr (2007-2013) ve
Avrupa kŸltŸr alanÝnÝ genißletmeyi ama•lamaktadÝr.
Sivil Toplum AB karar alma sürecine nas›l dahil olur?
Proje, belli bir amacÝ olan ve tanÝmlanmÝß bir sŸre i•erisinde ger•ekleßtirilen bir dizi faaliyetten olußur. Projede tŸm faaliyetler, projenin sŸresi,
maliyetleri ve nasÝl ger•ekleßtirileceÛi a•Ýk bir ßekilde planlanmalÝ, ortaya konmalÝ ve a•ÝklanmalÝdÝr.
STKÕlar i•in Avrupa seviyesindeki AB finansal yardÝmÝ topluluk programlarÝ ile, ayrÝca yerel seviyedeki yardÝm ise TŸrkiyeÕnin aday Ÿlke konumunda olmasÝndan dolayÝ katÝlÝm šncesi destek programlarÝyla saÛlanmaktadÝr. YayÝnlanan hibe teklif •aÛrÝlarÝ, kurumlarÝ verilen sŸre i•erisinde ve belirlenen gerekliliklere gšre tekliflerini sunmaya davet eder.
Hibe •aÛrÝlarÝ aßaÛÝdaki websitelerinde yayÝnlanÝr:
n TŸm hibe •aÛrÝlarÝ Europaid websitesinde bulunabilir:
http://ec.europa.eu/europeaid/general/index_en.htm
n TŸrkiyeÕnin katÝlÝm šncesi destek programlarÝ •er•evesinde yapÝlan
hibe teklif •aÛrÝlarÝ, Merkezi Ühale ve Finans BirimiÕnde bulunabilir:
www.mfib.gov.tr
n Yerel hibe teklif •aÛrÝlarÝ, Avrupa Komisyonu TŸrkiye DelegasyonuÕnun websitesinde bulunur: www.avrupa.info.tr
n AßaÛÝdaki link TŸrkiyeÕdeki Sivil Toplum DiyaloÛu •er•evesindeki
•aÛrÝlarÝ i•ermektedir:
www.avrupa.info.tr/Sivil_Toplum_Diyalogu/Fon_mkanlari.html
Hibeler ile ilgili bilgileri de Avrupa Komisyonu linkÕinde bulabilirsiniz:
http://ec.europa.eu/grants/index_en.htm
?
?
Türkiye’de STK’lara destek sa¤layan bir kurum var m›?
Sivil Toplumu Gelißtirme Merkezi (STGM) TŸrkiyeÕde STKÕlara destek
saÛlayan bir TŸrk kurumudur. Merkezin hedefleri temel olarak, bir sivil
toplum haritasÝ ve veritabanÝ olußturulmasÝ, STKÕlar arasÝnda iletißim
aÛlarÝ kurma ve STKÕlarÝn •alÝßmalarÝnÝ gelißtirmeleri konularÝnda onlara yardÝm etmektir. Merkez ayrÝca, sivil toplum kurulußlarÝnÝn faaliyetlerini yayÝnlar ve sosyal alandaki insiyatifleri teßvik etmek i•in lobi faaliyetleri ger•ekleßtirir. Merkez ayrÝca karar alma sŸre•lerine, uluslararasÝ
ißbirliÛi ve aÛlara STKÕlarÝn katÝlÝmÝnÝ teßvik etme konusunda da šnemli
bir rol oynamakta ; STKÕlara saÛlanan desteÛin etkin, adil ve prensipli
bir ßekilde kullanÝlmasÝ i•in de •eßitli yšntemler gelißtirmektedir. STGM
ile ilgili daha fazla bilgi i•in: www.stgm.org.tr
AB’de Sivil Toplum Kurulufllar› ile
ilgili bir veritaban› var m›?
KomisyonÕun Avrupa seviyesinde •alÝßan sivil toplum kurulußlarÝna
ulaßmada yararlÝ bir kaynak olan CONNECS adÝnda bir veritabanÝ vardÝr.
Bu veritabanÝna aßaÛÝdaki websitesinden ulaßabilirsiniz:
http://ec.europa.eu/civil_society/coneccs/liste_index.cfm?CL=en
Büyükelçi’nin Mesaj›
T
‹çindekiler
Kat›l›m / Geniflleme
S›kça Sorulan Sorular............................2
Büyükelçi’nin Mesaj›.............................3
Sivil Toplum: AB’ye kat›l›m
görüflmelerindeki eksik halka m›?........4
Geniflleme: birlikte güçlüyüz ................5
Ana Konu: Sivil Toplum
Avrupa’da vatandafllar›n sesi................6
Türkiye’de Sivil Toplum Diyalo¤u:
Michael Vögele ile röportaj ..............8-9
ürkiye’nin en dikkat çekici yönlerinden birisi
her geçen gün geliflen sivil toplum hareketidir.
Bu genç ve dinamik ülkede 84,000’den fazla
kay›tl› sivil toplum örgütü bulunmaktad›r. Bu örgütler
bir mahallenin ihtiyaçlar›n›n giderilmesi veya hemfleriler aras›ndaki ba¤lar›n güçlendirilmesinden genç gönüllülerin aktivitelerine kadar çeflitli
amaçlar› ve faaliyetleri içermektedir.
Türkiye’deki sivil toplumun bu farkl› yüzleri haber bültenimizin bu ayki say›s›nda ele al›n›yor: kültür, insan haklar›, toplumsal cinsiyet konular›, sosyal diyalog.
Sivil toplum hareketi Türk insan›n›n Avrupa Birli¤i s›n›rlar› içinde yaflayan insanlara yak›nlaflt›r›lmas› aç›s›ndan kilit role sahiptir. ‹flte bu nedenle ‘AB-Türkiye Görünüm’ adl› bültenin bu ayki say›s›nda bu konu kapsaml› bir flekilde ele al›nm›flt›r. Bu ayki bülten “Sivil Toplum Diyalo¤u” adl› AB destekli program ile bu program kapsam›nda yer alan pek çok projeyi
tan›tmaktad›r. Bu program ve projelerin hepsi ortak bir anlay›fl›n gelifltirilmesine ve kliflelerle
basmakal›p yarg›lar›n afl›lmas› için gereken araçlar›n yarat›lmas›na yard›mc› olmaktad›r.
Bu say›da ayr›ca, AB’de sivil toplumun vatandafllar›n ihtiyaçlar›n›n dikkate al›nmas›n›
temin etmek amac›yla karar mekanizmalar›n› nas›l etkiledi¤i ve henüz ilk aflamalar›nda olan
bu sürecin Türkiye’de de nas›l bir fark yaratmaya bafllad›¤› konusu ele al›nmaktad›r.
Genifllemeyle ilgili olarak görüfllerin de¤iflebiliyor olmas› iyi bir haber; çünkü art›k Avrupal›lar her geçen gün, yeni vatandafllar›n›n iddia edilenin aksine olumsuzluklar de¤il faydalar
getirdi¤i konusunda daha fazla bilgi sahibi oluyorlar. Bu konuyla ilgili olarak duyulan heyecan, Avrupa Komisyonu’nun Genifllemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn taraf›ndan bir defa
daha yinelenmifl ve Avrupa Birli¤i Dönem Baflkanl›¤›n› yürüten Portekiz taraf›ndan da onaylanm›flt›r.
Klifleleri ortadan kald›rabilmek
için kültürel anlay›fl .............................13
Türkiye’nin yaflad›¤› uzun ve s›cak yaz, AB-Türkiye iliflkileri ba¤lam›nda bir rehavet süreci olmam›flt›r. Yaz boyunca Ankara, ‹stanbul ve Brüksel’deki faaliyetler devam etmifl ve ortaya çok daha yo¤un bir sonbahar dönemi ç›km›flt›r. Birlik ise kendi içinde, artan üye say›s› karfl›s›nda iflleyiflini yeniden yap›land›racak yeni bir Antlaflma üzerinde çal›flmakta. Bununla
birlikte yaklaflan sonbahar ve “hareketlilik haftas›” ise bizlere arabam›z› bir kenara b›rak›p
bisikletimizi tercih ederek sadece daha ucuz ulafl›m› de¤il ayn› zamanda daha sa¤l›kl› bir seçim yapt›¤›m›z› da hat›rlat›yor!
AB Genel Bilgiler
Umut ediyorum ki AB-Türkiye Görünüm dergisinin bu say›s›, AB-Türkiye iliflkilerinin
hayati bir parças› olan insanlar aras› diyalogla ilgili olarak faydal› katk›lar sa¤lar.
Türkiye’de Sivil Toplumu
yetkilendirme ve güçlendirme...10-11-12
AB Genifl Aç› .......................................14
Büyükelçi Marc Pierini
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Baflkan›
ABBM ‹stanbul tam gaz ilerliyor! ......15
fiehre yaz geldi .....................................15
AB Bilgi Bürolar›’ndan haberler ........16
AB TURKÜYE
BŸyŸkel•iÕnin MesajÝ
Görünüm
3
Avrupa Komisyonu Baßkan YardÝmcÝsÝ Margot Wallstršm, vatandaßlarÝn seslerini duyurmaya yšnelik bir sivil toplum kurulußu toplantÝsÝnda.
S‹V‹L TOPLUM
AB’ye kat›l›m görüflmelerindeki eksik halka m›?
K
at›l›m müzakereleri, uluslararas›
bir anlaflmaya varmaya çal›flan egemen yap›lar aras›ndaki tüm görüflmelerde oldu¤u gibi hükümetler aras›nda
gerçeklefltirilmektedir. Müzakereler s›ras›nda AB Üye Ülkelerinin hükümet temsilcileri ve aday ülkeler bir masa etraf›nda toplan›p aday ülkenin ‘kulübe’ kat›lmas› için
mevcut olan en iyi flart ve koflullar üzerinde
anlaflmaya varmaya çal›fl›rlar. Söz konusu
kulüp AB olunca, müzakerelerin bafll›ca konusu, aday ülkenin (toplulu¤un 130.000’den
fazla sayfadan oluflan mevzuat› olan) AB
müktesebat›n› ne kadar erken ve ne kapsamda uygulayabilece¤i olmaktad›r. Bu sorunun cevab›n› en iyi verebilecek olansa mevzuat de¤iflikliklerinin yap›lmas›ndan ve
mevzuat›n uygulamas›ndan sorumlu olan
aday ülkenin hükümeti de¤il midir?
‹lk bak›flta, bu sürece sivil toplum kurulufllar› sektörünün dahil olmas›na gerek
yokmufl gibi görünse de, geçmiflte yaflanan
geniflleme süreçleri AB’ye bunun tam tersinin do¤ru oldu¤unu göstermifltir. Asl›nda
kat›l›m haz›rl›klar› s›ras›nda, aday ülke taraf›ndan o kadar genifl kapsaml› reformlar›n
yap›lmas›n› gerektirmektedir ki, bunu, sivil
toplumla yak›n iflbirli¤inin sa¤layaca¤› halk
deste¤i olmadan baflarmak imkâns›zd›r.
Bu nedenle sivil toplum, müzakerelere
do¤rudan dahil olmasa da kat›l›m sürecinin
kilit önem tafl›yan bir paydafl› haline gelmektedir. Sivil toplumun rolü, kat›l›m sürecinin vatandafllar üzerindeki etkileri konusunda fark›ndal›k yaratmaktan, çeflitli ç›kar
gruplar›n› temsil etmek ve politika oluflturma sürecine girdi sa¤lamaya kadar uzanan
genifl bir yelpazeyi içermektedir.
4 Görünüm
AB TURKÜYE
KatÝlÝm / Genißleme
AB’ye girifl – Beni nas›l etkileyecek?
Bu soru, insanlar›n hakl› olarak kendilerine
s›kl›kla sordu¤u bir sorudur. Aktif sivil toplumlarda – insanlar ayn› soruyu temsilcilerine sorarlar. ‹ster hükümet bünyesinden
olsun ister hükümet d›fl› olsun, iflte bu temsilcilerin görevi de iyi niyetle ve objektif bilgilerle bu kiflilere yan›t vermektir. Kat›l›m
yaln›zca teknik ya da finansal bir konu de¤il
ayn› zamanda insanlar›n genifllemifl bir Avrupa’da nas›l yaflayacaklar› ve çal›flacaklar›
üzerinde do¤rudan etkileri olan bir süreçtir. ‹nsanlar›n endifleleri ve önem verdikleri
konular›n emanetçisi ve bilgilendirilmifl bir
flekilde müzakerelerin destekçisi olan sivil
toplumun rolü, AB’ye kat›l›m konusunda
lehte ya da karfl› oy verilirken, daha ak›lc› ve
daha az duygusal bir temelde karar vermeyi
sa¤lamas› aç›s›ndan çok önemlidir.
Senin ç›kar›n benim ç›kar›md›r!
‹fl ç›kar gruplar›, gündemlerini kamu alan›na tafl›ma konusunda uzun bir yol alm›fl durumdad›rlar. Ayn› fley ifl dünyas› d›fl›nda da
ÒAvrupa BirliÛiÕnin ÐdoÛrudan, etkin ve demokratik bir Avrupa yaratarakÐ vatandaßlarÝ
i•in doÛru politikalarÝ olußturmaya •alÝßtÝÛÝnÝ
gšstermesi šnemlidir: Bu •aba, BirliÛin vatandaßlara yakÝnlaßma ve ortak •Ýkarlara hizmet etme •abalarÝnÝn bir par•asÝdÝr.Ó
Margot Wallstršm, Kurumsal Ülißkiler ve Ületißimden Sorumlu Komisyon †yesi, Avrupa Parlamentosu, 7 Haziran 2007 tarihli Genel Kurul toplantÝsÝ.
gittikçe artan bir flekilde devam etmektedir.
Bu durum, seslerini duyurabilmek için güçlenme ve temsil edilme ihtiyac›nda olan engelliler, az›nl›klar, kad›nlar ve çocuklar gibi
savunmas›z gruplar için özellikle geçerlidir.
Sivil toplum, bu gruplar için de kamu yetkilileriyle iliflkilerde ideal bir sözcü olabilir.
Vatandafl-dostu politikalar
Sivil toplum, vatandafllara hükümetlerden
daha yak›nd›r. Halkla fiziksel ve duygusal
bir yak›nl›¤a sahiptir ve bu da sivil toplum
temsilcilerini ve kurulufllar›n› bürokratlara
nazaran halk›n gözünde daha güvenilir ve
inan›l›r bir hale getirmektedir. Profesyonel
bir sivil toplum, vatandafllardan geri bildirim al›p verebilir ve reform politikalar›n›n
insanlar›n beklentilerini karfl›layacak flekilde olmas›n› sa¤lamak için sözkonusu politikalara girdi sa¤layabilir.
fiunu da aç›kça belirtmek gerekir ki, bu
örnekler sivil toplum ile kamu sektörü aras›ndaki yak›n iliflkinin genel olarak iyi yönetiflime ve özel olarak da kat›l›m sürecinin
yönetimine getirebilece¤i faydalara verilebilecek örneklerin yaln›zca birkaç›d›r.
STK’lar›n uygun yasal, siyasi ve sosyal
ortamlara ve yüksek bir profesyonelli¤e sahip olmas›, sivil toplumun AB kat›l›m sürecine etkili bir katk›da bulunmas›n› sa¤layacak “olmazsa olmaz” flartlard›r.
Bu süreç, e¤er baflar›l› olursa, AB’nin
yaln›zca bir Devletler Birli¤i olmas›na de¤il
ayn› zamanda AB’nin kurulmas›n› sa¤layan
fikir babalar›n›n da istedi¤i gibi, halklar›n
toplulu¤u olmas›na yard›mc› olacakt›r.
Geniflleme: birlikte güçlüyüz
‹
ster ekonomik canlanman›n motoru,
ister dünya ifllerine eklenmifl küresel
bir a¤›rl›k deyin, geniflleme AB’nin en
güçlü politika araçlar›ndan biri olmaya
devam etmektedir. Avrupa Komisyonu’nun Genifllemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Olli Rehn’in genifllemeye duydu¤u sa¤lam inanc› da kiflisel web günlü¤ünde ifade etti¤i gibi bu yöndedir.
27 Üye Ülke ve 500 milyona yak›n bir
nüfusu ile bugünün Avrupa Birli¤i, 50 y›l
öncesinin 6 Üye Ülke’den oluflan ve 200
milyondan az bir nufusa sahip olan Avrupa
Ekonomik Toplulu¤u’ndan çok daha güçlü
ve etkili bir durumdad›r.
Bu nedenle, Polonyal› su tesisatç›s›ndan, Romanyal› bilgisayar programc›s›ndan ya da Bulgar iflçisinden korkulmamal›d›r:
• May›s 2004’ten sonra iflgücü hareket s›n›rland›rmalar› uygulamayan ‹rlanda,
‹sveç ve Birleflik Krall›k gibi ülkelerin
ekonomik büyüme h›zlar› artt›; istihdam oranlar› yükseldi ve iflsiz oranlar›nda ise düflüfl görüldü.
• Di¤er AB ülkelerine nazaran yeni üye
olan ülkelerden en fazla iflçi ak›n›na u¤rayan ‹rlanda’da, iflsizlik oran› AB ülkeleri aras›nda en düflük oran oldu (geçen
y›l bu oran yüzde 4.4’tü).
• ‹sveç ve Birleflik Krall›k, 2010 y›l›n›n
hedef istihdam oran› olan yüzde 70’i
büyük ölçüde geçen birkaç AB Üye Ülkesinden ikisi oldu. Ayr›ca di¤er AB ülkelerinde de istihdam artt›.
• 27 Üye Ülke’den ve 500 milyon insandan oluflan AB, dünyadaki en büyük
ekonomik bölgedir. Uluslararas› alanda da, örne¤in küresel ticari görüflmelerde, önemli bir a¤›rl›¤a sahiptir.
Genißlemeden Sorumlu Komisyon †yesi Olli Rehn.
“Birkaç durgun y›ldan sonra, Avrupa,
flimdi, aç›kça bir ekonomik yükselme yaflamaktad›r. Avrupa ekonomisi, bu y›l ve gelecek y›l içinde ABD’den daha h›zl› olmas› beklenen bir h›zda büyümektedir. Euro bölgesinde iflsizlik yaln›zca iki y›l içerisinde yüzde
9’dan yüzde 7’ye düflmüfltür… AB’nin baflar›s›n›n alt›nda yatan sebepler aras›nda daha
iyi ekonomik politika oluflturman›n›n yan›s›ra tedrici ve dikkatli olarak yönetilen bir geniflleme süreci yatmakta.” diye bu konudaki
görüfllerini vurguluyor Rehn.
Romanya ve Bulgaristan’›n Birli¤e kat›l›m›yla Avrupa Birli¤i’nin son genifllemesini yönetmifl biri olarak Rehn, AB genifllemesinin Avrupa’n›n ihtiyac› olan dinamizmi getirdi¤ini belirtiyor. Rehn bu konuda,
“Bu geniflleme, piyasalar› büyüterek, yeni ifl
f›rsatlar› yaratarak ve h›zla büyüyen ekonomileri tek bir pazarda birlefltirerek, Avrupa
ekonomisini güçlendirmifltir,” diyor ve sözlerine flöyle devam ediyor: “‘Eski’ ve ‘yeni’
Üye Ülkeler aras›ndaki ticaret geçen on y›l
içerisinde dört kat›na ç›km›flt›r. Öte yandan
eski Üye Ülkelerde flirket yer de¤ifltirmeleri
nedeniyle kaybedilenden çok yarat›lan yeni ifl
oldu¤u görülüyor. AB ekonomisinin rekabet
gücü, küresel olarak daha da artm›flt›r. ”
Bu y›l 1 Temmuz’da Avrupa Birli¤i Dönem Baflkanl›¤›’n› üstlenen Portekiz de bu
de¤erlendirmeye kat›lmakta ve genifllemenin Baflkanl›¤› yürütecekleri 6 ay boyunca
gündemlerinin üst k›s›mlar›nda yer alaca¤›n› belirtmektedir. Haziran ay›nda Portekiz baflbakan› taraf›ndan aç›klanan “Portekiz Dönem Baflkanl›¤›’n›n Öncelikleri”
isimli belgede ise bu politika flöyle ifade
edilmektedir: “Birli¤in reformu, geniflleme
sürecinde uyulmas› gereken mevcut taahhütlerin yerine getirilmesini kolaylaflt›rmal›d›r.
Avrupa’da bar›fla, istikrara ve refaha katk›s›
tart›flma götürmez bir gerçek olan bu çaban›n
faydalar› herkes taraf›ndan kabul edilmektedir. AB bu kazan›mlar› gelifltirmeli ve birlefltirmelidir.”
Sonuç olarak, geniflleyen bir Birli¤e
duyulan coflku, geniflleme yorgunlu¤unun
yerini al›yor gibi görünüyor, en az›ndan flu
an için...
Daha fazla bilgi için:
Olli Rehn: Avrupa’da Yeni Ekonomik Dinamizm:
http://ec.europa.eu/commission_barroso/rehn/this_month/index_en.htm
Portekiz Dönem Baflkanl›¤›’n›n Öncelikleri:
http://www.eu2007.pt
http://www.europa-web.de/europa/03euinf/10counc/portpresidence.htm
AB TURKÜYE
KatÝlÝm / Genißleme Görünüm
5
Avrupa’da vatandafllar›n sesi
Ortalama olarak, EESC y›lda 170 tavsiye
niteli¤inde belge ve görüfl beyan eder ve
bunlar›n yüzde 15’i Komite’nin kendi inisiyatifleridir. Tüm görüfller AB’nin karar alma organlar›na gönderilmekte ve daha
sonra da AB’nin Resmi Gazetesi’nde yay›mlanmaktad›r.
EESC son dönemde sesini, AB için Reform Antlaflmas› konusunda devam eden
hararetli tart›flmalarda duyurmufltur. Avrupa Konvansiyonu s›ras›nda yapt›¤› gibi
EESC bu Hükümetleraras› Konferans’ta
(IGC) da daha fazla fleffafl›k getirme ve
konferanslar ve çeflitli organizasyonlar düzenleyerek sivil toplumun sesinin duyulmas›n› sa¤lama konular›nda çaba göstermifltir.
Hükümet-d›fl› kurulufllar ve lobiciler
Avrupa Komisyonu BaßkanÝ JosŽ Manuel Barroso ve EESC BaßkanÝ Dimitris Dimitriadis.
A
vrupa seviyesinde sivil toplum oldukça yeni bir konudur. 1992’de
Maastricht Antlaflmas›’n›n imzalanmas›yla vatandafllar üzerinde daha do¤rudan etkiye sahip olan politikalar Avrupa
seviyesine kayd›r›lmaya baflland› ve bu da
sivil toplumun bu konulara daha fazla dahil
olmas› ihtiyac›n› do¤urdu. O zamandan bu
yana, birçok STK Avrupa a¤› oluflturacak
flekilde örgütlendi ve bu STK’lar günümüzde AB vatandafllar›n›n sesini yans›tacak flekilde Avrupa siyasi sürecine de¤erli girdiler sa¤lamaktalar.
‘Sivil Toplum Kuruluflu’nun üzerinde
uzlafl›lm›fl ya da yasal bir tan›m› olmasa da,
Avrupa Komisyonu herkesin kuruma girdi
sa¤lamas›n›n gerekli oldu¤unu düflünüyor.
Art›k görüfl alma (istiflare) Komisyon’un
daha çok baflvurdu¤u bir uygulama olmaya
bafllad› ve bu yöntem, özellikle mevzuat
teklifinden önce gerçeklefltirildi¤inde daha da etkili bir hale geliyor.
Bu uygulaman›n bir örne¤i de, 18 Eylül’de Brüksel’de Avrupa Yurttafl› Eylem
Merkezi (ECAS) taraf›ndan ‘Avrupa Yurttafll›¤›’ konusunda düzenlenen aç›k müzakeredir. ECAS direktörü Tony Venables
konuyla ilgili flunlar› söylemifltir: “Art›k Avrupa ile ilgili konulara vatandafllar›n daha
do¤rudan dahil olmas›yla gün geçtikçe onlar›n daha çok giriflimde ve deneysel yaklafl›mlarda bulunduklar›n› ve dilekçeler yazd›klar›n› görüyoruz. Biz, Avrupa yurttafll›¤›n›n yaln›zca haklarla ya da sorumluluklarla s›n›rl›
oldu¤una inanm›yoruz. Vatandafll›k tüm
6 Görünüm
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum
bunlar›n yan›s›ra ait olma ve kat›l›m› da içermelidir.”
Ekonomik ve Sosyal Komite
Avrupa’n›n sosyo-mesleki ç›kar guplar›n›n
temsilcilerine ve di¤er baz› kiflilere AB konusundaki fikirlerini aç›klamalar›n› sa¤layan resmi bir platform imkân› veren ve bir
istiflari organ olan Brüksel merkezli Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (EESC),
sivil toplum için uzun süredir önemli ‘bir
ses’ olma görevini sürdürmektedir.
1957’de kurulmufl olan EESC’nin 344 üyesi Avrupa’daki ekonomik ve sosyal gruplardan oluflmakta; bu üyeler, Birli¤in karar
alma sürecinde önemli bir rol oynamaktad›rlar. Komisyon ya da Konsey’in EESC’ye
dan›flmas› baz› konularda zorunlu iken baz› konularda ise tercihe ba¤l›d›r.
Tek Avrupa Senedi ve Maastricht Antlaflmas›, özellikle bölgesel ve çevre politikas› gibi yeni alanlarda Komite’ye transfer
edilmesi gereken konular›n kapsam›n› geniflletmifltir. Ancak, EESC kendi inisiyatifiyle de birtak›m görüflleri benimseyebilir.
ÒBšlgesel ve yerel šÛeleri toplum politikalarÝ ve ulusal politikalara dahil etmek ve yaygÝnlaßtÝrmak i•in yeni yollarÝ araßtÝrma zorunluluÛumuz ßu an
her zamankinden daha da gereklidir.Ó
Dimitris Dimitriadis, EESC BaßkanÝ
Yaln›zca Brüksel’de say›lar› 1000’i bulan
STK’lar ve lobi gruplar› da AB karar alma
mekanizmas›n› etkilemede önemli bir rol
oynamaktad›rlar. Tüm Avrupa’da yüzbinlerce STK bulunmaktad›r ve bu STK’lar›n
ço¤u etkinliklerini yo¤unlaflt›rmak için Avrupa seviyesinde flemsiye a¤lar› olarak örgütlenmifllerdir.
‹nsan haklar›ndan (‹nsan Haklar› ve
Demokrasi A¤›) kad›nlara (Avrupa Kad›nlar Lobisi) ve sosyal konulara kadar
(Sosyal Platform) çeflitli konularda faaliyet gösteren bu STK’lar›n alt›s› Brüksel’de
bulunmaktad›r. Son 15 y›lda Avrupa kurumlar› ve Brüksel’deki STK sektörü aras›nda birtak›m yap›land›r›lm›fl diyalog uygulamalar› gelifltirilmifltir. Bunlardan baz›lar› flunlard›r:
• Komisyon ve Avrupa Parlamentosu’nun ‹stihdam ve Sosyal ‹fller Komitesi Sosyal Platform’la düzenli olarak
y›lda iki kez toplant› yapmaktad›r;
• Çevre konusunda çal›flan STK’lar›n
geleneksel olarak Parlamento ve Komisyon’un Çevre Genel Müdürlü¤ü ile
halihaz›rda sistemli iliflkileri bulunmaktad›r;
• Ticaret Genel Müdürlü¤ü de sivil toplumun ilgili kesimleriyle çok iyi yap›land›r›lm›fl ve düzenli bir ‘sivil toplum
diyalo¤u’ kurmufl durumdad›r.
Bu noktada, sivil toplumun sa¤lad›¤›
girdilerin herhangi bir fark yarat›p yaratmad›¤› sorusu akla gelebilir. Bu sorunun
cevab› kesinlikle ‘evet’tir. Örne¤in, AB için
gelecekte oluflturulacak denizcilik politikas› konusundaki mevcut tart›flmalar› düflünelim. Bir y›l önce Komisyon küçük, büyük demeden ilgili tüm paydafllarla 12 ayl›k
genifl çapl› bir dan›flma süreci gerçeklefltir-
belgede belirtilen taahhütleri bir dereceye
kadar resmilefltirecektir.
Özellikle 47. Madde, Avrupa Kurumlar›, temsilci kurulufllar ve sivil toplum aras›ndaki aç›k ve fleffaf diyalo¤un devam ettirilmesinin önemine de¤inmektedir.
mifltir. Bölgeler Komitesi’nden tutun da
AB’nin kenar bölgelerinde kalm›fl en küçük STK’lara kadar çeflitli kurulufllardan
400’den fazla görüfl alm›flt›r.
Komisyon Ekim ortas›nda Mavi Kitab›*
yay›nlamadan önce bu görüfllerin tümünü
incelemeyi hedefleyen, Komisyon’un denizcilik görev gücü Baflkan Yard›mc›s› Paul Nemitz, al›nan bu geri bildirimlerin sivil
topluma dan›flman›n önemini ortaya koydu¤unu söyledi ve ekledi: “Sivil toplum kurulufllar›n›n ço¤u politika alan›nda hayati
önem tafl›yan bir rol oynamaktad›r. Biz, bu
kadar çok geri bildirim alaca¤›m›z› beklemi-
yorduk ama bu kadar çok kurulufl, STK ve
lobi grubunun zaman ay›r›p bu görüflleri göndermeleri sivil toplumun AB karar alma süreciyle ne kadar do¤rudan ba¤lant›l› olabildi¤ini göstermektedir.”
‹yi Yönetiflim konulu Beyaz Kitap
Komisyon’un “‹yi Yönetiflim ve Dan›flma
Sürecinin Minimum Standartlar›” konulu
Beyaz Kitab› kurumlaflm›fl bir sivil diyalo¤un gelifltirilmesinin di¤er örneklerini
oluflturmaktad›r. E¤er AB Reform Antlaflmas› yürürlü¤e girerse, bu antlaflman›n kat›l›mc› demokrasi ile ilgili hükümleri bu iki
‹yi Yönetiflim konulu Beyaz Kitap,
AB’de karar alma mekanizmas›n› iyilefltirmede, kararlar›n haz›rlanmas›nda ve uygulanmas›nda önemli rol oynayan aktörlerin
tam olarak sürece dahil edilmesi gibi
önemli tedbirleri aç›klamaktad›r. Beyaz
Kitap’ta, AB’de yönetiflimi yenilemek
amac›yla; daha fazla kat›l›m, aç›k olma, daha iyi politikalar ve yönetmelikler fleklinde
dört temel rehber kural belirlenmifltir. Tabii ki, sivil toplumun tamamen sürece dahil
edilmesini amaçlayan kararl› çabalar yaln›zca AB seviyesinde görülmemektedir.
Bu konu Üye Ülkeler taraf›ndan da coflkulu bir flekilde savunulmaktad›r.
‹yi Yönetiflim konulu Beyaz Kitap:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/
en/com/2001/com2001_0428en01.pdf
* Mavi Kitap, KomisyonÕun belli bir sektšrde belli faaliyetlerin ger•ekleßtirilmesi hedefini belirtmesi a•ÝsÝndan ÔBeyaz KitapÕ (aßaÛÝdaki tanÝma bakÝnÝz) ile temelde aynÝdÝr. Burada mavi renk denizin rengi olmasÝ sebebiyle se•ilmißtir.
**Beyaz Kitap, KomisyonÕun hedefini belirten kesin bir
beyandÝr.
1957 yÝlÝnda kurulan EESC, BirliÛin karar alma sŸre•lerinde šnemli bir rol oynamaktadÝr. Daha fazla bilgi i•in: www.eesc.europa.eu
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum Görünüm
7
Sivil toplumun desteklenmesi, yerel yšnetimler, meslek šrgŸtleri, yurttaß girißimleri, Ÿn
Türkiye’de Sivil Toplum Diyalo¤u:
malar›n›n onlar›n gözlerini nas›l açt›¤›n› ve
önyarg›lar› nas›l azaltt›¤›n› görmek beni her
zaman çok etkilemifltir. Bu gerçekten çok güçlü bir etkiye sahip. Bir Alman olarak ben bugünün Franko-Alman iflbirli¤ini bunun güzel
bir örne¤i olarak görüyorum – ancak AB içerisinde, bunun pek çok baflka örne¤ini görebilirsiniz. Avrupa birarada çal›flan hükümetlerin oluflturdu¤u bir kulüpten daha öte bir yap›d›r. Genifl halk kitlelerine bu mikro sonuçlar›n yay›ld›¤›n› görmek biraz zaman alacakt›r
ama bunun gerçekleflece¤inden eminim.
Sivil Toplum Diyalo¤u’nun, AB teknik
kat›l›m müzakerelerini tamamlamay›
amaçlayan bir politika oldu¤unu biliyoruz.
Bu diyalo¤un temel hedefleri nelerdir ve
diyalog süreci nas›l gerçekleflir?
Sivil Toplum Diyalo¤u’nun birçok hedefi vard›r: temel hedefi Türkiye ve AB vatandafllar›n›n birbirini daha iyi anlamas›n› sa¤lamakt›r. Ayr›ca sivil toplum diyalo¤u, Türkiye’nin
AB’ye kat›l›m›n›n getirece¤i f›rsat ve zorluklar konusunda da daha güçlü bir fark›ndal›k
yarat›lmas›n› sa¤lamay› amaçlamaktad›r.
Bu diyalog, Ankara ve Brüksel hükümetleri aras›ndaki resmi kat›l›m müzakereleriyle paralel ilerlemekte; büyük bir AB
fon program› taraf›ndan desteklenmekte ve
vatandafl seviyesinde gerçeklefltirilmektedir. De¤iflim programlar›n›, kültürel ve bilimsel iflbirli¤ini, çeflitli a¤lar› ve tart›flma
platformlar›n›, ortak faaliyet organizasyonlar›n› ve benzeri çeflitli konular› içermektedir. Ama sonuçta amaç, her zaman AB ve
Türkiye vatandafllar›n›n ortak ilgi alanlar›nda etkileflime girebilecekleri ve karfl›l›kl›
olarak yanl›fl yarg›lar›n üstesinden gelebilecekleri ek bir alan yaratmakt›r.
Sivil Toplum Diyalo¤u, Türkiye’yi AB
içerisinde daha iyi tan›n›r hale getirmektedir.
Ayr›ca, AB vatandafllar›n›n Türkiye’nin tarihi ba¤lant›lar›, gelenekleri ve kültürel çeflitlili¤ini tecrübe etmesine f›rsat vermektedir.
Benzer flekilde Sivil Toplum Diyalo¤u, Türk
vatandafllar›na AB, AB’nin de¤erleri, kurumlar› ve politikalar› hakk›nda daha fazla
fley ö¤renme f›rsat› da yaratmaktad›r.
En son Eurobarometre sonuçlar›, hem
Türkiye’de, hem de AB’de Türkiye’nin
AB’ye kat›l›m› konusundaki deste¤in
az oldu¤unu göstermektedir. Tek
bafl›na sivil diyalo¤un bu e¤ilimi
de¤ifltirebilece¤ini düflünüyor musunuz?
Geçen y›l gerçekleflen baz› zorlu müzakerelere ra¤men, Türkiye’de AB’ye kat›l›m konusundaki destek yüzde 50’nin üzerinde. AB’de
8 Görünüm
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum
Bu program›n yaln›zca Türkiye için
tasarland›¤› ve daha sonra yeni
genifllemeler olursa, siyasi aç›dan do¤ru
olmas› amac›yla di¤er aday ülkelere de
uygulanaca¤› düflünülüyor. Bu do¤ru mu?
Michael Všgele, Baß K‰tip, Mali ÜßbirliÛi,
Kurum Olußturma ve Sivil Toplum BšlŸm BaßkanÝ,
Avrupa Komisyonu TŸrkiye Delegasyonu
de geniflleme için verilen destek artmaktad›r.
Tabii ki, flu andaki destek oranlar›n›n, kat›l›m
müzakerelerini bafllatmadan önceki rekor seviyelerden daha düflük oldu¤u da bir gerçek.
Ancak, medyadaki manfletlerin etkileri ve
halk›n ‘yüksek politikalara’ odaklanma e¤ilimi düflünüldü¤ünde, bu tür dalgalanmalar›n
oldukça normal oldu¤u anlafl›labilir.
Ben fluna kesinlikle inan›yorum ki, destek
oranlar›n› yükseltmeyi yaln›zca AB genifllemesini savunanlar baflarabilir. Hem AB, hem
de Türkiye’nin, ortak politikalar›m›z›n genifl
bir halk deste¤i almas›n› sa¤lamak amac›yla,
Türkiye’nin AB’ye kat›l›m›n›n olumlu etkilerini ve faydalar›n› daha iyi anlatmak için yo¤un çaba göstermeleri gerekmektedir. Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu’ndaki
meslektafllar›m›n bu konuda ellerinden gelenin en iyisini yapacaklar›ndan eminim ve halk
deste¤inde yak›n bir zamanda görülen art›fl›n
da bizi daha da motive eden iyi bir geliflme oldu¤unu söyleyebiliriz.
Sivil Toplum Diyalo¤u bu çerçevede
önemli bir etkendir. ‹nsanlar›n birbirini tan›-
Avrupa Komisyonu, Sivil Toplum Diyalo¤u’nun Türkiye’nin AB’ye kat›l›m süreci için
özel bir öneminin oldu¤unu vurgulad›. Karfl›l›kl› bilgilenme, di¤er aday ülkelerle karfl›laflt›r›ld›¤›nda daha zay›f. Öte yandan, Türkiye
ve AB aras›ndaki yanl›fl alg›lamalar ve endifleler ise daha yayg›n.
Sivil Toplum Diyalo¤u, daha önceki genifllemelerden ö¤renilen derslerin sonucudur. Diyalo¤un alt›nda yatan fikir H›rvatistan için de geçerli ve belki de gelecekte Balkanlar›n bat›s›ndaki di¤er ülkeler için de geçerli olacak. Buradaki amaç, vatandafllar›
AB kat›l›m sürecine entegre etmek, çeflitli
ba¤lant›lar oluflturmak ve AB ve aday ülkelerin toplumlar› aras›ndaki dayan›flmay› güçlendirmek.
fiu ana kadar bu program çerçevesinde
birkaç teklif ça¤r›s› yapt›n›z. Buna geri
dönüfl oran› neydi, kaç tane proje
kaynak almay› baflard› ve bunlar›n kaç
tanesi baflar›l› bir flekilde uyguland›?
2005’te müzakerelerin bafllamas›ndan sonra, Avrupa Komisyonu ve Türk Hükümeti
bir dizi faaliyet bafllatt›. Toplamda, Avrupa
Komisyonu’nun kaynak tahsis etti¤i dört sivil toplum diyalo¤u program› uyguland› ve
niversiteler ve gen•lik šrgŸtleri i•in fÝrsatlar sunmaktadÝr. Daha fazla bilgi i•in: www.avrupa.info.tr
Michael Vögele ile röportaj
halihaz›rda, afla¤› yukar› 70 sivil diyalog projesine 4.3 milyon Euro’dan fazla mali destek
sa¤lanm›flt›r.
Bu projelerin ço¤u flu anda uygulanmaktad›r. Örne¤in, benim favori projelerimden
biri olan “Çocuklar›n Gözüyle ‹stanbul” sergisinde, 100 kadar çocu¤un çekti¤i ve ‹stanbul’daki hayatlar›n› anlatan foto¤raflar sergilenmiflti. Bu sergi hem Türkiye’de hem de
befl AB ülkesinde sergilendi. Buna paralel
olarak, Türk proje lideri ‘‹lhan Koman Sanat ve Kültür Vakf›’ da ‘Çocuklar›n Gözüyle
Avrupa’ projesini haz›rlad› ve bafllatt›. Bu
proje çerçevesinde AB’deki çocuklar›n çektikleri foto¤raflar, ‹stanbul’da sergilendi.
Baflar› oran› tabii ki her program için farkl›. Ancak genel olarak flunu söylemeliyiz ki,
kabul edilebilecek baflvuru say›s›n›n dört kat›
baflvuru al›yoruz. Türk ve AB kurulufllar› aras›ndaki iflbirli¤i, bütün Sivil Toplum Diyalo¤u
Programlar› için önemli bir zorunluluktur.
Birçok AB Üye Ülkesindeki kurulufllar Türk
mevkidafllar›yla, Türkler de AB kurulufllar›yla çal›flmak istemektedirler ki zaten bu da bu
giriflimin temel amac›d›r.
En son gruptaki teklif ça¤r›lar› için son
baflvuru tarihi 14 Eylül’dü. Sözleflmelerini
baflar›l› bir flekilde uygulayabilmeleri
amac›yla kazanan projelere ne gibi
tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
Sivil Toplum Diyalo¤u’na daha fazla destek
sa¤lamak amac›yla 2006 Türkiye kat›l›m öncesi yard›m› çerçevesinde 21 milyon Euro daha tahsis ettik. Bu kaynaklarla, Komisyon,
gençlik örgütleri, üniversiteler, belediyeler ve
profesyonel kurulufllar aras›nda gerçeklefltirilecek olan 100 sivil AB-Türkiye iflbirli¤i projesini daha destekleyecek. Çok fazla baflvuru
al›nd›¤› için, flu anda konuyla ilgili de¤erlendirmeler devam etmektedir ve sonuçlar birkaç ay sonra ilan edilecektir.
Bir AB hibesini uygulamak bazen zor olabilmektedir. Birinci günden itibaren, proje
koordinatörleri projeye ve finansal raporlama görevlerine çok dikkat etmelidirler. AB
kaynaklar›n› kullanmak ciddi sorumluluklar
gerektirmektedir. Avrupa Komisyonu Delegasyonu’nda, proje faydalan›c›lar›na destek
sa¤layan ve tavsiyelerde bulunan uzmanlardan oluflan bir ekip bulunuyor. Birçok STK
bize AB kaynaklar›yla çal›flman›n kendi örgüt
yönetimlerine çok olumlu bir katk›da bulundu¤unu ve bu çal›flmalar›n, di¤er ba¤›flç›lardan da finansal kaynak almaya yard›mc› oldu¤unu belirtiyor.
Bu ba¤lamda en aktif olan AB Üye Ülkesi
hangisi ve bu ülkeler Sivil Toplum
Diyalo¤u’na nas›l dahil oluyorlar?
Birçok AB Üye Ülkesinin uzun bir ikili iflbirli¤i gelene¤i var. Bu ülkelerin birtak›m de¤iflim
programlar› mevcut ve bu ülkeler konferans
ve seminerler organize ediyor ve ikili ekonomik ba¤lant›lar›n› gelifltiriyorlar. Komisyon,
birçok AB üye devletinin bu flekilde konuya
müdahil olmas›n› memnuniyetle karfl›l›yor.
Sivil Toplum Diyalo¤u, mevcut kapsaml› faaliyetlere çok tarafl› bir boyut katarak, bunlar› tamamlamaktad›r.
Ayr›ca, Avrupa Komisyonu kaynakl› projeler konusundaki istatistikler Türk sivil toplumu ile iflbirli¤inin Avrupa Birli¤i’nde eflit flekilde da¤›lm›fl oldu¤unu gösteriyor. fiu anda,
Avrupa Komisyonu kaynakl› sivil diyalog projeleri 18 AB Üye Ülkesinden ortaklar› içermektedir. Tabii ki, daha büyük Üye Ülkeler ve
komflu ülkeler bu ba¤lamda daha etkin gibi
görünüyor ancak genel co¤rafi da¤›l›m Türkiye’nin tüm Avrupa’da yak›n ba¤lant›lar› oldu¤unu gösteriyor ve iflte zaten Komisyon’un
desteklemek istedi¤i de bu tür çal›flmalar.
Baflvuruda bulunmak isteyenlere,
teklifleri de¤erlendirirken en s›k
karfl›laflt›¤›n›z hatalar›n neler
oldu¤unu söyleyebilir misiniz?
Projeleri tasarlarken ve proje baflvuru formlar›n› doldururken ifli aceleye getirmemelerini ve bunu uzun bir zamana yaymalar›n› tavsiye ediyorum. Karmafl›k proje fikirlerini basit
ve ikna edici bir flekilde istenen formatta sunmak kolay bir ifl de¤ildir. Ancak, tabii en adil
flekilde, birçok iyi fikir aras›ndan en iyisini
seçmek durumunday›z.
‹dari gerekliliklere dikkat etmenin yan›s›ra, baz› teklif ça¤r›lar›n›n özgün hedefleri ve
önceliklerine harfiyen uymak gerekti¤ini de
vurgulamak isterim. Seçim s›ras›nda de¤erlendiriciler taraf›ndan uygulanan kriterler bu
gerekliliklere göre belirlenmektedir ve baflvurular›n da bunlara göre de¤erlendirildi¤ini
unutmamak gerekir. Son olarak, projelerin
gerçekçi ve sürdürülebilir olmas› gerekti¤ini
de eklemek isterim.
Sivil Toplum Diyalo¤u’nun
gelece¤ini nas›l görüyorsunuz?
Sivil Toplum Diyalo¤u teknik kat›l›m müzakerelerini tamamlama rolüne devam edecektir. Bu diyalog, Avrupa Komisyonu’nun Türkiye ile ilgili kat›l›m stratejisinin kilit bir ö¤esidir ve finansal iflbirli¤inin de önemli bir parças›n› oluflturmaktad›r.
Gelecekte, biz hedef gruplar›n kapsam›n›
geniflletmeyi ve diyalo¤a daha fazla sosyal
grubu dahil etmeyi istiyoruz. Bunun iyi bir
göstergesi de Sivil Toplum Diyalo¤u konusundaki Komisyon bildirisidir.
Somut olarak, biz flu anda, ticaret odalar›
ve sendikalarla faaliyetleri yak›nda bafllayacak olan birtak›m iflbirli¤i programlar› yürütüyoruz. Bu arada, benim için önemli di¤er
bir alan da, s›n›rlar ötesi iletiflim kurabilmek
için kilit önem tafl›yan yabanc› dil ö¤renme
konusudur. Türkiye’de bu konuda yap›lmas›
gereken çok fley var.
Ayr›ca, bu yaz, Avrupa Komisyonu Delegasyonu, T.C. D›fliflleri Bakanl›¤› ile birlikte,
AB Üye Ülkelerinin ve onlar›n Türk ve Avrupal› ortaklar›n›n kültürel kurumlar›n› hedef
alan ‘Sivil Toplum Diyalo¤u –Kültürel Köprüler Program›’n› bafllatt›. Bu program, Türkiye ve AB’deki kültürel aktörler aras›nda kal›c› bir diyalog ve çok ortakl›, kültürel faaliyetlerde bulunmak isteyenlere do¤rudan hibe
veriyor. Bu yönüyle, program “‹stanbul 2010
Avrupa Kültür Baflkenti” haz›rl›klar›na da
katk›da bulunacakt›r.
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum Görünüm
9
TŸrkiyeÕde Sivil Toplumu yetkilendirme ve gŸ•lendirme
T
ürkiye’de sivil toplum son on y›l içinde, AB’ye adayl›k sürecinin de etkisiyle h›zl› bir büyüme yaflad›. Sivil
toplum alan›nda daha fazla geliflmeye ihtiyaç oldu¤u görülüyor olsa da, yak›n tarihte
gerçekleflen reform ortam› sayesinde, sivil
toplum kurulufllar› (STK’lar) art›k politikalar› daha çok etkileme ve flekillendirme gücüne sahipler, seslerini daha iyi duyurabiliyorlar ve daha iyi örgütlenmifl durumdalar.
Türkiye’nin 1999’da aday ülke olmas› ve
2005 Ekiminde AB kat›l›m müzakerelerinin
bafllat›lmas›ndan bu yana, sivil toplum kurulufllar›n›n AB-Türkiye iliflkilerindeki etkisinin büyük ölçüde artt›¤› görülmektedir.
Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’deki
sivil topluma deste¤inin amac›, bir aday ülke olan Türkiye’nin AB üyeli¤i konusundaki haz›rl›klar›na yard›mc› olmak ve Türkiye’nin Kopenhag siyasi kriterlerine tam
uyum sa¤lamas›na katk›da bulunmakt›r.
Bu destek, yaln›zca Türk STK’lar›n›n kapasite oluflturmas› için büyük miktarlarda
sa¤lanan finansal yard›mla s›n›rl› kalmamaktad›r. Avrupa Komisyonu bunun yan›s›ra, Türk STK’lar›n›n içinde bulundu¤u ve
çal›flt›¤› yasal ve sosyo-politik çevreyi de
yak›ndan izlemektedir. Komisyon, sivil
toplumun Türkiye’de politika oluflturmada kurumsal bir aktör haline gelmesi için
gereken uygun ortam›n yarat›lmas›n› teflvik etmektedir.
Sivil Toplumu Gelifltirme Merkezi
iki y›ldan fazla bir süredir Türk
STK’lar›n› desteklemektedir.
Proje: Sivil Toplumu Gelifltirme Merkezi (STGM)
Projenin Amac›: Vatandafllar›n giriflimlerinin teflvik edilmesiyle Türkiye’de sivil toplumun rolünü gelifltirmek ve Türk
STK’lar›n mesleki ve idari diyalog ve a¤
oluflturma kapasitelerini güçlendirmek.
Toplam Bütçe: 2 milyon Euro
Toplam Bütçe: 1.82 milyon Euro
“Biz hayata karfl› daha ‘sivil’ bir yaklafl›ma
sahip olmak istedik. Sivil toplumun yeni bir
perspektife ve yeni bir dile ihtiyac› oldu¤unu
savunduk. AB’nin ‘diyalog’ ad›n› verdi¤i
kavram› biz ‘konuflma’ olarak adland›rd›k
ve AB’nin bize verece¤i kazan›mlar›n yan›nda bizim de AB’ye katabilece¤imiz de¤erler oldu¤unu hat›rlatt›k. ” (Arzu Baykara, Sivil Toplumu Gelifltirme Merkezi)
“SKIP projesi, Türkiye-AB iliflkilerinin,
topluma yararl› faaliyetlerin yürütülmesinde ve somut kazan›mlar sa¤lanmas›nda önemli bir araç oldu¤unu göstermifltir.
Bundan sonra yakalad›¤›m›z bu ivmenin
sürdürülebilmesi ve iki sektör aras›nda
daha aç›k ve fleffaf iliflkiler kurulmas›
Türk yurttafllar›n›n elindedir.” (Ça¤r› Çak›r, AB Genel Sekreterli¤i Siyasi ‹fller
Dairesi)
www.stgm.org.tr
www.skip.org.tr
mu Gelifltirme Merkezi’ne dönüfltürmek
için de 1.82 milyon Euro’luk bir destek
sa¤lanm›flt›r.
Buna ek olarak, son y›llarda, sivil topluma AB’nin sa¤lad›¤› destek konusunda
sivil toplum ile kamu sektörü aras›nda daha yap›c› bir iflbirli¤i sa¤lamay› amaçlayan
yeni bir boyut ortaya ç›kt›. Buna nedenle,
Avrupa Komisyonu, STK’larla kamu sektörü aras›ndaki iflbirli¤ini gelifltirmeyi ve
STK’lar›n demokratik kat›l›m seviyelerinin güçlendirilmesini hedefleyen bir program gelifltirerek bu programa kaynak sa¤lad›.
Ana Konu: Sivil Toplum
Bafllangݍ Tarihi: Ekim 2005
Süresi: 14 ay Yer: Ankara
2002 ve 2005 y›llar› aras›nda, sivil toplumun geliflimi konusunda 3.4 milyon Euro’luk ikinci bir program ile bir STK Destek Ekibi kurulmufltur. Bu program, vatandafllar›n giriflimlerini teflvik etmifl ve 13 ilde
düzenlenen e¤itim programlar› ve tüm
Türkiye’de desteklenen 21 yerel giriflimle,
STK’lar›n kapasitesini gelifltirmeye katk›da bulunmufltur. Ayr›ca, STK Destek Ekibi’nin tam olarak yerel ve kal›c› bir yap›ya
sahip olmas› amac›yla bu ekibi Sivil TopluAB TURKÜYE
Projenin Amac›: Sivil toplumla kamu
sektörü aras›ndaki iflbirli¤ini kolaylaflt›rmak ve gelifltirmek.
Süresi : 24 ay Yer: Ankara
Türkiye’de sivil toplum için ilk kapsaml›
Avrupa Komisyonu destek program›
1996’da bafllat›lm›flt›r. 1999’a kadar süren
bu program ile 8 milyon Euro’luk genel
bütçeden birbirinden farkl› birçok STK uygulamas›na finansal destek sa¤lanm›flt›r.
Ayr›ca, 1999 ve 2002 y›llar› aras›nda kad›nlar›n ve gençlerin güçlendirilmesi ve yetkilendirilmesinden, tüketicinin korunmas›
ve kültürel bütünleflmeye kadar çeflitli konularda STK projelerine de destek verilmeye devam edilmifltir.
10 Görünüm
Proje: SKIP (STK’lar ve kamu sektörü
aras›ndaki iflbirli¤inin gelifltirilmesi ve
STK’lar›n kat›l›m seviyelerinin güçlendirilmesi)
Bafllangݍ Tarihi: Haziran 2005
Bunu takiben, Türkiye ayr›ca, bir dizi
tematik, toplumsal, bölgesel ve Türkiye’ye
özel kat›l›m öncesi programlara dahil oldu.
Kat›l›m öncesi süreçte, toplam bütçesi
10.5 milyon Euro olan yeni bir Sivil Toplumu Güçlendirme program› da 2006’da bafllat›ld›. Bu program; kad›n haklar›n›n desteklenmesi ve korunmas›, engellilerin toplumsal hayata dahil edilmesi, tüketicilerin
korunmas›, çocuk haklar›n›n korunmas›
çal›flmalar›n›n güçlendirilmesi, çevre, kad›na karfl› fliddetle mücadele ve kültür gibi
çeflitli temalara sahip 150 civar›ndaki giriflimi desteklemektedir.
Sivil toplumun geliflimi
Sivil toplum ile hükümet aras›nda
ortakl›k mümkündür!
Sivil Toplum Diyalo¤u
Geniflleme, ilgili tüm taraflar› etkileyen
bir süreçtir. Daha önceki genifllemelerden ö¤renilen derslerden biri de bu süreç
içinde vatandafllar›n daha iyi bilgilendirilmeye ve haz›rlanmaya ihtiyaç duyduklar›d›r. Aday ülke ve AB ülkelerinin vatandafllar›n› daha yak›n bir flekilde biraraya
getirmek ve birbirlerinin kültürleri, siyasi
ve ekonomik sistemleri hakk›nda bilgi sahibi olmalar›na yard›mc› olmak gerekmektedir. Genifllemeyle gelecek olan f›rsatlar ve zorluklar, ancak bu flekilde daha
iyi anlafl›labilir.
Haziran 2005 tarihli Avrupa Komisyonu’nun Sivil Toplum Diyalo¤u ile ‹lgili Bildirisi’ni takiben, Komisyon ve Türk Hükümeti, Türkiye ve AB’deki STK’lar, üniversiteler ve di¤er sivil toplum aktörleri
aras›ndaki mevcut iflbirli¤ini güçlendirmeyi ve yeni a¤lar oluflturmay› amaçlayan
çeflitli faaliyetler bafllatm›fllard›r. O zamandan beri, yaklafl›k 70 diyalog projesine 4.33 milyon Euro civar›nda yard›m sa¤lanarak, Avrupa Komisyonu fonuyla dört
Sivil Toplum Diyalo¤u program› uygulanm›flt›r.
Sendikalar, meslek örgütleri,
belediyeler ve gençlik
giriflimlerine verilen STD hibeleri
Sivil Toplum Diyalo¤u’nu daha da desteklemek amac›yla, Türk Hükümeti ve Avrupa Birli¤i, 21.5 milyon Euro de¤erindeki
kapsaml› bir Sivil Toplum Diyalo¤u Hibe
Program›’n› da içermek üzere, 2006 kat›l›m
öncesi yard›m›n›n 29.5 milyon Euro’luk bir
miktar›n› daha bu konuya ay›rm›flt›r. Nisan
2007’de bafllat›lan bu program; gençlik
gruplar›, üniversiteler, belediyeler ve meslek örgütlerinin gerçeklefltirece¤i 100 kadar sivil AB-Türkiye iflbirli¤i projesini destekleyecektir. Türk sendikalar› ve ticaret
odalar›n›n Avrupal› mevkidafllar›yla iflbirliklerini gelifltirmeleri için ek olarak 8 milyon Euro’luk bir destek de ayr›lm›fl durumdad›r.
Kültür: Sivil Toplum Diyalo¤u’nun
ayr›lmaz bir parças›
Kültür, Sivil Toplum Diyalo¤u’nun (STD)
çok önemli bir bileflenidir. Gençlik giriflimleri, üniversiteler ve belediyeler için
son dönemde verilen hibeler de bu alan›
kapsamaktad›r. Örne¤in, ilçe ve belediyeler için verilen hibe plan›nda (5 milyon
Euro) turizm ve kültür temel bafll›klard›r.
Üniversiteler için verilen hibe plan›nda
(9.3 milyon Euro) çokkültürlülü¤ü gelifltirmeyi amaçlayan projeler desteklenecektir ve son olarak da Diyalog için Gençlik Giriflimleri hibe plan›nda (2 milyon
Euro), kültürleraras› ö¤renme ve anlay›fl›
teflvik eden projelere kaynak sa¤lanacakt›r.
Ayr›ca, Avrupa Komisyonu Delegasyonu 2006’da bilgi ve/veya kültür adl› iki
bilefleni içeren STD Kültür Hareketi’ni
(1.45 milyon Euro) bafllatm›flt›r. Bu çal›flmada amaç, AB’yi kültürel faaliyetler arac›l›¤›yla ve Avrupa Kültür boyutu ile zenginlefltirmektir. Bu program›n di¤er bir
amac› da, toplumda fark›ndal›¤› art›rmak
ve AB, Sivil Toplum Diyalo¤u, Avrupa bütünleflme süreci ve Avrupa kültürleri hakk›nda yerel, bölgesel ve ulusal seviyede tarafs›z bir tart›flma ortam› yaratmakt›r.
STD hibeleri d›fl›nda, 2006’da 2.5 milyon Euro bütçeye sahip olan “Türkiye’de
Kültürel Haklar›n Gelifltirilmesi’ adl› bir
di¤er program bafllat›lm›flt›r. Bu program›n amac›, Türk Hükümeti’ne, kültürel
haklar alan›ndaki mevzuat reformlar›n›
uygulamada destek sa¤lamakt›r. Bu program›n iki bilefleni bulunmaktad›r: kültürel
giriflimler ve Türk vatandafllar›n›n günlük
hayatlar›nda geleneksel olarak kulland›¤›
diller ve lehçelerde yay›n yapma. Bu kapsamda Türkiye’deki karfl›l›kl› anlay›fl ve
bilgiyi destekleyen projeler desteklenmektedir.
Sivil Toplumu Gelißtirme MerkeziÕnce MuÛlaÕda dŸzenlenen bir eÛitim.
Ünsan haklar› ve temel özgürlüklerin
gelifltirilmesine sa¤lanan destek
Avrupa Komisyonu’nun sivil topluma sa¤lad›¤› deste¤in temel kural›, Türkiye’deki
demokratik reform sürecine katk›da bulunmakt›r. 1990’lardan bu yana, Avrupa Komisyonu demokratikleflme ve insan haklar›
alan›nda Türkiye’deki sivil toplum faaliyetlerine destek sa¤lamaktad›r. Bu çabalar
çerçevesinde, sivil toplumun, sivil toplum
giriflimlerini bafllatanlar, toplum gözcüleri
ve uygulay›c›lar olarak reform sürecinde
daha aktif bir flekilde rol almas› sa¤lanarak,
somut sonuçlar ortaya ç›kar›lm›fl ve baflar›l›
olunmufltur.
1992’de Avrupa Parlamentosu taraf›ndan kabul edilen Karar’› takiben, sivil top-
‹fade özgürlü¤ünün önündeki
engellerin ortadan kald›r›lmas›n›
hedefleyen çal›flmalar…
Proje: ‹fade Özgürlü¤ü Merkezi
Projenin amac›: Türkiye’de ifade özgürlü¤ü hakk›n› gelifltirmek. Bu proje özgül
olarak, ifade özgürlü¤ü ihlallerine karfl›
mevzuat de¤iflikli¤i için bask› oluflturmak ve ifade özgürlü¤ü hakk› konusunda toplumdaki fark›ndal›¤› art›rmay›
amaçlamaktad›r.
Bafllang›ç Tarihi: Kas›m 2005
Süre: 12 ay Yer: ‹stanbul
Toplam Bütçe: 73.400 Euro
“Avrupa Komisyonu deste¤iyle yürütülen
proje bittikten sonra da varl›¤›n› sürdürmekte. Örne¤in, kökü 1997 y›l›na uzanan
‘Düflünce Özgürlü¤ü için ‹stanbul Buluflmalar›’ art›k her iki y›lda bir tekrarlanan
uluslararas› bir toplant› ve bildi¤imiz kadar›yla dünyada bu konudaki tek sürekli buluflma.” (fianar Yurdatapan, ‹fade Özgürlü¤ü Merkezi)
www.antenna-tr.org
lum hareketi için küresel bir destek program› olan Avrupa Demokrasi ve ‹nsan Haklar› Giriflimi (EIDHR) bafllat›lm›flt›r. 2006
sonuna kadar EIDHR program› alt›nda
Türkiye’de 100’den fazla projeye 14.5 milyon Euro tahsis edilmifltir. Bu konudaki faaliyetler; iflkencenin önlenmesi ve cezas›z
kalmas›yla mücadele, iflkence ma¤durlar›n›n rehabilitasyonu, ifade özgürlü¤ü ve ba¤›ms›z medya, adalete daha iyi eriflim, iyi
yönetiflimin teflvik edilmesi, yolsuzlukla
mücadele, kültürel çeflitlili¤e karfl› ayr›mc›l›kla mücadele, kültürel çeflitlili¤in korunmas› ve kültürel çeflitlili¤e sayg›n›n gelifltirilmesidir.
2006 y›l›nda, ayr›ca,Türkiye’de insan
haklar›n›n korunmas› ve demokratikleflme
sürecindeki eksiklikler konusunda çal›flan
sivil inisiyatifleri desteklemek amac›yla bütçesi 1.5 milyon Euro olan “‹nsan Haklar› ve
Demokrasinin Bütünlefltirilmesi ve Teflvik
Edilmesi” adl› bir program bafllat›lm›flt›r.
Toplumsal cinsiyet eflitli¤i, sosyal
koruma, sosyal ‹çerme ve sa¤l›k
STK’lar ve toplumsal ortaklar; toplumsal
cinsiyet eflitli¤i, ayr›mc›l›k yapmama, ifl kanunu, iflyeri sa¤l›¤› ve güvenli¤i alanlar›nda
AB mevzuat›yla ilgili haz›rl›k ve uygulama
çal›flmalar›nda kilit bir rol oynarlar. Bu
gruplar ayr›ca, istihdam, toplumsal içerme
ve di¤er toplumsal konulardaki politika ve
stratejileri tasarlama, uygulama ve izleme
konular›nda da aktif olarak çal›flmaktad›rlar. Bu nedenle Komisyon, Türkiye’de toplumsal konularda çal›flan toplumsal ortaklar ve sivil toplum kurulufllar› ile temaslar›n
art›r›lmas›na büyük önem vermektedir.
Türkiye’deki kad›n kurulufllar›na
sa¤lanan Avrupa Birli¤i deste¤i*
Bir insan hakk› olarak toplumsal cinsiyet
eflitli¤i, Türkiye’nin AB’ye kat›l›m haz›rl›klar›n›n önemli bileflenlerinden birisidir.
Kad›n örgütlerinin kararl› çabalar› sonucunda son yirmi y›lda, Türkiye’de yasal düzeyde toplumsal cinsiyet eflitli¤ini sa¤lama
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum Görünüm
11
konusunda büyük bir ilerleme kaydedilmifltir. Bu durum, kad›n hareketinin, aile
içi fliddetin ilk kez kamusal alanda protesto
edilmeye baflland›¤› 1980lerin sonundan
itibaren artan politik aktivizminin bir sonucudur.
program› çerçevesinde Avrupa Komisyonu taraf›ndan desteklenmifltir. Ayn› program kapsam›nda KAG‹DER de Bulgar,
Romanyal›, ‹spanyol ve Belçikal› ortaklar›yla “Avrupa Birli¤i Yolunda Kad›n” projesini yürütmüfltür.
1990’larda say›lar› h›zla artan kad›n örgütleri baflar›l› kampanyalar düzenlediler.
2001’de, 125 örgütün kat›l›m›yla, Medeni
Kanun’daki ‘aile’anlay›fl›na daha eflitlikçi
yeni bir yaklafl›m ve olumlu de¤ifliklikler getiren ulusal bir kampanya düzenlendi. Ceza
Yasas›’na toplumsal cinsiyet eflitli¤i yaklafl›m›n› bütünlefltirmeyi ve kad›nlar›n cinsel,
Demokrasi ve ‹nsan Haklar› için Avrupa Giriflimi (D‹HAG) da dahil olmak üzere, hemen tüm sivil toplum destek programlar›nda, AMARGI (‹stanbul); Kad›n
Dayan›flma Vakf› (Ankara); Yaflam, Kad›n, Çevre, Kültür ve Giriflimcilik Kooperatifi (YAKA-KOOP) (Van); KAMER
Vakf› (Diyarbak›r); Uçan Süpürge (Ankara) ve Van Kad›n Derne¤i (Van) gibi çeflitli
kad›n örgütlerinin, toplumsal cinsiyete dayal› fliddetten kad›nlar›n ekonomik hayata
kat›l›m›n› art›rmaya kadar genifl bir yelpazeyi içeren faaliyetleri Avrupa Komisyonu
taraf›ndan desteklenmifltir.
bedensel ve do¤urganl›k ile ilgili haklar›n›n
yasal koruma alt›na al›nmas›n› amaçlayan
üç y›ll›k baflka bir kampanya da 2002’de
bafllat›ld›. Bu kampanyaya paralel olarak,
sonradan ülke çap›nda bir ‘Türk Ceza Kanunu (TCK) Platformu’ haline gelen ulusal
“TCK Reformu Çal›flma Grubu” oluflturuldu. Yeni TCK Türkiye’de toplumsal cinsiyet eflitli¤i ve kad›n haklar›n›n korunmas›na yönelik büyük bir ad›m oluflturdu.
“AB ve Türk kad›n örgütleri elele”
Kad›n örgütleri giderek AB’nin toplumsal
eflitli¤i gündemine daha fazla kat›lmak ve
seslerini daha çok duyurmay› talep ediyorlar. Bu amaçla, 47 kad›n örgütünün kat›l›m›yla ‘Avrupa Kad›nlar Lobisi (AKL) Türkiye Ulusal Koordinasyonu’ ad›yla bir koalisyon kurulmufltur. AKL’ye Ekim 2004
tarihinde tam üye olan Ulusal Koordinasyon, Kad›n Adaylar› Destekleme ve E¤itme Derne¤i (KADER) Ankara fiubesi,
Türk Kad›nlar Birli¤i, Kad›n Giriflimciler
Derne¤i (KAG‹DER), KAMER Vakf› ve
Kad›n Dayan›flma Vakf›’ndan seçilmifl üyelerden oluflan bir Koordinasyon Birimi taraf›ndan idare edilmektedir. Bu oluflum,
AB’deki kad›n örgütleriyle iliflkilerin geliflmesi konusunda önemli bir ad›md›r.
Kad›n örgütleri aras›ndaki iletiflimi ve
etkileflimi art›rmak için çal›flan Uçan Süpürge de, proje ortaklar› olan Frans›z ve
Bulgar STK’lar›yla üniversiteli genç kad›nlara yönelik AB ve toplumsal cinsiyet konulu atölye çal›flmalar› düzenlemifltir. Bu
çal›flmalar, “Küçük Projeler Program›: Sivil Toplum Diyalo¤unu Güçlendirme”
12 Görünüm
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum
“2005 STK Hibe Program›,” toplumsal cinsiyet eflitli¤i alan›ndaki STK faaliyetlerini desteklemek amac›yla tasarlanm›fl iki alt-program› (3.9 M Euro) içermektedir. “Kad›na Yönelik fiiddetle Mücadele” adl› birinci alt-program, yerel düzeyde yeni kad›n örgütleri/a¤lar›/ortakl›klar›n›n kurulmas›n›; fliddet ma¤durlar›na
sa¤lanan hizmetleri iyilefltirmeyi ve bu konuda fark›ndal›¤› art›rmay› amaçlamaktad›r. Bu program çerçevesinde mali destek
sa¤lanan kad›n örgütleri aras›nda Mor
Çat› Kad›n S›¤›na¤› Vakf›, Kad›n Dayan›flma Vakf›, Ça¤dafl Kad›n ve Gençlik
Vakf›, Kad›n Eme¤ini De¤erlendirme
Vakf›, KAMER Vakf›, Kad›n›n ‹nsan
Haklar› Yeni Çözümler Derne¤i ve Van
Kad›n Derne¤i bulunmaktad›r.
“Kad›n Haklar›n›n Korunmas› ve Gelifltirilmesi” adl› ikinci alt-program›n öncelik alanlar› ise kad›nlar›n ekonomik ve siyasal hayata kat›l›m› olarak belirlenmifltir.
Bu programda baflvurular›n de¤erlendirilmesi süreci halen devam etmektedir.
Kapasitenin yükseltilmesi
A¤ oluflturma ve lobi çal›flmalar› için gerekli kurumsal kapasite ve kaynaklar›n olmamas›, Türkiye’deki kad›n örgütleri için
hâlâ önemli bir sorun olarak göze çarpmaktad›r. “Sivil Toplumun Gelifltirilmesi
için Örgütlenme Özgürlü¤ünün Güçlendirilmesi” adl› 2004 Kat›l›m-Öncesi Yard›m
Program› çerçevesinde kad›n örgütleri; dan›flmanl›k, fon bulma, iletiflim ve a¤ oluflturma için kapasitelerinin gelifltirilmesi
aç›s›ndan desteklenmifllerdir. Belli STK
gruplar›n›n ihtiyaçlar›na göre düzenlenen
e¤itimler ve di¤er çal›flmalar “Türkiye’de
Sivil Toplumun ve Diyalo¤un Desteklenmesi” adl› yeni bir program alt›nda devam
edecektir. AB destekli Sivil Toplumu Gelifltirme Merkezi bu faaliyetlerin eflgüdümünü sa¤lamaktad›r.
Avrupa Komisyonu, hem kad›n örgütlerine destek sa¤layarak hem de toplumsal
cinsiyet konular›yla ilgilenen kamu kurumlar› ile iflbirli¤i yaparak Türkiye’deki toplumsal cinsiyet eflitli¤inin gelifltirilmesine
katk›da bulunmaktad›r. Kad›n›n Statüsü
Genel Müdürlü¤ü’nün kapasitesini art›rmak ve toplumsal cinsiyet eflitli¤i için bir
iletiflim stratejisi ve ulusal eylem plan›n›n
haz›rlanmas›n› desteklemek amac›yla
“Toplumsal Cinsiyet Eflitli¤ini Teflvik Etme” (5.8 M Euro) program› uygulanmaktad›r. Bu proje kapsam›ndaki faaliyetler
aras›nda fliddet ma¤durlar› için hizmetlerin gelifltirilmesi; fliddet veritaban› oluflturulmas› ve belediyelerin kad›nlar için s›¤›nma evleri infla etme konusundaki yat›r›m
ihtiyaçlar›n›n tespit edilmesi bulunmaktad›r. Ayr›ca, 2006 Kat›l›m-Öncesi Yard›m
Program› kapsam›nda, aile içi fliddet ma¤durlar› için tam teflekküllü sekiz s›¤›nma
evi infla edilmektedir.
2007 ve sonras›…
Yeni Kat›l›m Öncesi Destek Program› çerçevesinde ise, kad›n STK’lar›n›n kapasitesini art›rma ve fark›ndal›k oluflturma yoluyla kad›nlar›n belediye, sosyal ve yarg›
hizmetlerine eriflimini art›rmas› ve kolaylaflt›rmas› konusunda Türk Hükümetine
destek olmak amac›yla 5 milyon Euro tahsis edilmifltir. “Türkiye’nin En Az Geliflmifl
Bölgelerindeki Kad›nlar›n ve Kad›n
STK’lar›n›n Güçlendirilmesi” adl› projenin temel amac› hükümet kurumlar›n›n,
yerel idarelerin ve STK’lar›n politikalar›na
toplumsal cinsiyet duyarl› bir yaklafl›m› entegre etmek ve kad›n STK’lar›n›n örgütsel
ve teknik kapasitelerini gelifltirmektir. Yerel kad›n örgütleri de toplumda fark›ndal›¤› art›rmak, toplumsal cinsiyete dayal› ayr›mc›l›¤a ve kad›nlar›n insan haklar›n›n ihlâllerine karfl› kapasite oluflturulmas› amac›yla küçük hibelerle desteklenecektir.
Yasal düzeyde toplumsal cinsiyet eflitli¤i ile ilgili önemli ilerlemeler kaydedilmifl
olsa da, Türkiye’de fliddet, siyasal temsil,
istihdam ve e¤itim gibi alanlarda hala afl›lmas› gereken pek çok sorun var. Avrupa
Komisyonu bu sorunlar›n çözümüne katk›da bulunmak amac›yla mali destek ve iflbirli¤ini sunmaya devam edecektir. Bu iflbirli¤ini gelifltirme konusunda kad›n örgütlerinden gelecek her türlü öneriye aç›kt›r.
*Nalan Özdemir
Sektör Yöneticisi
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu
1 Bu iki kampanya hakkÝnda daha detaylÝ bilgi i•in bkz: KadÝnÝn
Ünsan HaklarÝ Yeni ‚šzŸmler DerneÛi tarafÝndan yayÝnlanan
ÒToplumsal Cinsiyet Perspektifinden TŸrk Medeni YasasÝ ve
Ceza YasasÝ ReformlarÝ: Üki Ulusal KampanyaÕnÝn BaßarÝsÝÓ.
2 Bu kuruluß 400 kadÝn šrgŸtŸnŸ biraraya getiren ve tŸm AvrupaÕyÝ kapsayan bir STK aÛ kurulußudur.
3 Daha fazla bilgi i•in bkz: www.stgm.org.tr
Klifleleri ortadan kald›rabilmek için
kültürel anlay›fl
A
B Üye Ülkelerinin her birinin
kendi kültürel politikas› olsa da,
art›k Avrupa düzeyinde de kültür
konusundaki giriflimlerin say›s›n›n artt›¤›
görülmektedir. Kültür, yaln›zca insanlar›
biraraya getirmek, yarat›c›l›¤› ve yenilenmeyi teflvik etmekle kalmaz, ayn› zamanda
gittikçe geniflleyen bir sektör olarak insanlar›n ülkeler aras›ndaki hareketlili¤ini ve
ekonomiyi de gelifltirir.
Avrupa Birli¤i’nin birbiri ard›na gerçeklefltirdi¤i genifllemeleri ve AB vatandafllar›n›n ÜyeÜlkeler aras›ndaki hareketlili¤inin art›fl› göz önüne al›nd›¤›nda, Üye
Ülkelerin kültürün geliflmesini sa¤lama
konusunda oynad›klar› rolün önemi daha
da belirgin hale gelmektedir. Bu nedenle
de, Avrupa Kültürleraras› Diyalog Y›l› olarak ilan edilen 2008 y›l› için belirlenen AB
politikalar›n›n en önemli bölümünü kültür
oluflturmaktad›r.
Kültür 2007: Program kapsam›nda
AB ülkeleri ya da programa kat›lan
üçüncü ülkelerin vatandafllar› aras›ndaki milletlerüstü kültürel iflbirli¤ini
gelifltirmek amac›yla 400 milyon Euro
ayr›lm›flt›r. ‘Kültür’ program›n›n amac›, kültürel iflbirli¤i faaliyetlerini, kültür alan›nda faaliyet gösteren Avrupa
kurulufllar›n› desteklemek, bilgi toplamak ve daha sonra bu bilgileri yaymakt›r. Bu yeni araç, 2000-2006 y›llar›
aras›n› kapsayan Kültür 2000 çerçeve
program›n›n bir devam› niteli¤indedir. Program çerçevesinde sanatç›lar,
kültürel çal›flmalar yapan kifliler ve
özellikle gençler ile sosyal ve ekonomik olarak dezavantajl› durumda
olanlar olmak üzere oldukça genifl bir
izleyici kitlesi için festivaller, yüksek
lisans dersleri, sergiler, yeni üretimler, turlar, çeviriler ve konferanslar gibi faaliyetler desteklenecektir. Projelerin ço¤unda internet sitelerinin ve
tart›flma forumlar›n›n oluflturulmas›
gibi multimedya boyutlar› da bulunmaktad›r.
Türkiye için, kültür, genel olarak dünyan›n geri kalan›yla ve özellikle de Avrupa
ile iliflkilerin önemli bir parças› olmufltur.
Türkiye, 1990’lar›n sonlar›nda Avrupa
Komisyonu Delegasyonu taraf›ndan bafllat›lan “Avrupa Ufuklar› ve Mozaik” programlar›na ek olarak, 2005’ten beri Avrupa
Komisyonu’nun temel toplum program›
olan Kültür 2000’de de yer almaktad›r.
Türkiye, ayr›ca, 2007-2013 y›llar› aras›n›
kapsayan yeni Kültür Program›’na da kat›lmaktad›r. Son on y›l içerisinde, TürkiyeAB kültürel iflbirli¤i sayesinde, ülkede yok
olmaya yüz tutmufl geleneksel meslekleri
yeniden canland›rmaktan, koro oluflturmak için Anadolu’da müzik yetene¤ine sahip çocuklar› aray›p, onlar› kazanmaya kadar çeflitli konular› içeren projeler desteklenmifl ve baflar›yla yürütülmüfltür.
ye Delegasyonu Baflkan›, Büyükelçi Marc
Pierini bu konudaki görüfllerini flöyle ifade
etmifltir: “Kültür, yanl›fl alg›lamalar› yok etmede çok önemli bir etkendir, çünkü kültür,
siyasetin ötesinde ve d›fl›ndad›r ve olumlu
duygular yaratarak toplumlar›m›z›n toplumsal ve insani örgüsüne dokunmaktad›r.”
Bu y›l›n Temmuz ay›nda, Türk D›fliflleri
Bakanl›¤› ve Avrupa Komisyonu Türkiye
Delegasyonu taraf›ndan Sivil Toplum Diyalo¤u – Kültürel Köprüler inisiyatifinin bafllat›lmas›yla bu konuda önemli bir ad›m at›lm›flt›r. Bu yeni giriflim, AB kültürel enstitüleri ve onlar›n Türk ortaklar›n›n çok uluslu
faaliyetleri için 2008 ve 2010 y›llar› aras›nda
kullan›lmak üzere 6 milyon Euro’nun tahsis edilmesiyle AB-Türkiye kültürel iflbirli¤ini gelifltirecektir. Bunun yan›s›ra, bu giriflim, müzik, performans sanatlar›, plastik ve
görsel sanatlar gibi ça¤dafl sanatlar›n birçok
dal›n› ve edebiyat› kapsayacakt›r. Bu faaliyetin aç›l›fl›nda, Avrupa Komisyonu Türki-
Pecs ve Essen flehirleri ile birlikte ‹stanbul, 2010’un üç “Avrupa Kültür
Baflkenti”nden biri olarak belirlenmifltir.
“Avrupa Kültür Baflkenti” uygulamas›yla Avrupa flehirleri, Avrupa kültürlerinin zenginli¤i, çeflitlili¤i ve ortak özelliklerini yans›tacak flekilde bir
y›l süren bir kültürel program sunma
f›rsat›n› elde ederler. Geçen yirmi y›l
içerisinde, bu faaliyet medyadaki etkileri ve sözkonusu flehirlerin kültürel
ve sosyo-ekonomik geliflimi aç›s›ndan
çok baflar›l› olmufltur.
www.istanbul2010.org
Daha fazla bilgi için:
Avrupa Komisyonu websitesinde Kültür:
http://ec.europa.eu/culture/eac/index_en.html
E¤itim, Görsel-‹flitsel ve Kültür Yürütme
Ajans› (EACEA):
http://eacea.ec.europa.eu/index.htm
AB TURKÜYE
Ana Konu: Sivil Toplum Görünüm
13
AB Genifl Aç›
Reform Antlaflmas›
konulu hükümetleraras›
konferans
A
B Reform Antlaflmas›’n›n
metnini Ekim 2007 itibariyle nihai hale getirmek
amac›yla 23 Temmuz’da Portekiz
Dönem Baflkanl›¤› çerçevesinde
yeni bir Hükümetleraras› Konferans (HAK) konuyla ilgili çal›flmalara bafllad›. AB’nin 27 Üye Ülkesinin devlet ve hükümet baflkanlar›n›n bu konuda son bir uzlaflma
sa¤lamak için temel parametrelerde anlaflmaya vard›¤› 21-22 Haziran tarihlerinde düzenlenen Avrupa Konseyi toplant›s›nda HAK’a
aç›k bir yetki verilmiflti. Hükümetleraras› Konferans, önümüzdeki
aylarda, bu siyasi anlaflmay› yasal
çerçeveye oturmak amac›yla çeflitli
çal›flmalar gerçeklefltirecek.
27 ülkenin hükümetlerinin sözkonusu antlaflmay› kendi parlementolar›nda onaylama süreçlerinin Haziran 2009’daki Avrupa Parlamentosu seçimlerinden önce tamamlanabilmesi için, Ekim 2007’de gerçeklefltirilecek olan gayri resmi Avrupa Konseyi toplant›s›nda metin üzerinde bir
anlaflmaya var›lmas› ümit ediliyor.
Caddeler insanlar için
A
vrupa Hareketlilik Haftas›’n›n alt›nc›s›, AB’de 16-22
Eylül tarihleri aras›nda
“Caddeler ‹nsanlar ‹çin” temas› alt›nda gerçeklefltirildi.
Bu hafta çerçevesinde 1300 civar›nda flehir, flehirde hareketlilik giriflimlerine kat›lm›flt›r. Avrupa Hareketlilik Haftas› insanlar›n yürüme, bisiklete binme, kamu ulafl›m araçlar›n›
kullanma ve birden fazla insan›n tek
bir arabay› paylaflmas› gibi daha çevre dostu ulafl›m yollar›n› kullanmalar›n› teflvik etmeyi amaçlamaktad›r.
Bu faaliyetler çerçevesinde ayr›ca,
kat›l›mc› flehir ve kasabalar›n bisiklet
ya da kamu ulafl›m araçlar› için yeni
fleritler eklemek gibi kal›c› önlemlerle, sürdürülebilir hareketlili¤e do¤ru
uzun vadeli bir geçifl yapmalar› teflvik
edilmektedir.
Avrupa Hareketlilik Haftas› websitesi:
www.mobilityweek-europe.org
14 Görünüm
AB TURKÜYE
AB Genel Bilgiler
Orman yang›nlar›: 2007 Temmuz ay›,
kay›tlara göre flu ana kadarki en kötü Temmuz
A
vrupa Komisyonu taraf›ndan idare edilen
ve yang›n riski ve hasar de¤erlendirmesi aç›s›ndan
erken uyar› bildiriminde bulunan Orman Yang›n Bilgi Sistemi (EFFIS) taraf›ndan yay›nlanan resmi olmayan rakamlara göre 2007 Temmuz’u,
Avrupa’da orman yang›nlar›
aç›s›ndan flu ana kadarki en
kötü ayd›.
Haziran ay› sonunda, Yunanistan ve K›br›s gibi ülkeler
için yüksek yang›n riski uyar›lar› yap›lmas›n› takiben, Tem-
muz’un ikinci yar›s›nda Bulgaristan, H›rvatistan, Yunanistan ve ‹talya’da meydana
gelen yang›nlarda büyük bir
art›fl görüldü. Türkiye ve Arnavutluk gibi di¤er baz› Avrupa ülkelerinde de genifl çapl›
yang›nlar meydana geldi.
EFFIS 1 fiubat ile 1 Ekim
tarihleri aras›nda her gün yapt›¤› tahminleri, Üye Ülkeler’in Sivil Koruma ve Orman
Hizmetleri’ne göndermektedir. Avrupa’n›n güneybat› k›sm›nda Temmuz ay›nda göreceli olarak orta seviyede devam eden yang›n tehlikesi,
A¤ustos ay›nda, özellikle ‹ber
Yar›madas›’n›n güneyi ve Kanarya Adalar›’nda önemli ölçüde art›fl göstermifltir.
EFFIS, Avrupa Komiyonu’nun kendi bünyesindeki
bilimsel kolu olan Ortak Araflt›rma Merkezi (JRC) taraf›ndan gelifltirilen meteorolojik
ve uyduya dayal› bir haritalama sistemidir. Bu sistemin
amac›, Üye Devletlere, günlük yang›n riski uyar›lar› göndermek ve bunu takiben hasar
de¤erlendirmeleri yapmakt›r.
EFFIS: http://effis.jrc.it/Home
Gençlik politikas› alan›nda iflbirli¤i
M
ilyonlarca Avrupal› genç Eylül
ay›nda okula dönerken, Komisyon, gençlerin e¤itime, istihdama ve genel olarak topluma kat›l›m›n› teflvik etmek amac›yla, Avrupa’n›n gençlikle
ilgili politikalar› daha iyi nas›l koordine
edebilece¤i konusunda bir bildiri yay›nlad›.
Gençlerin geliflimlerini ve baflar› kabiliyetlerini baltalayan çeflitli zorluklarla
karfl› karfl›ya kalmaya devam ettikleri konusundaki endifleler artmaktad›r. E¤itim
sistemleri ise istihdama yumuflak bir geçifl
yapabilmeleri için onlar› gerekli olan becerilerle donatamamaktad›r. AB’de hemen
hemen alt› gençten biri okuldan erken ayr›lmakta ve Üye Ülkeler, bu iflsizli¤i sona
erdirme hedefini titizlikle takip ettikleri
halde, 4.6 milyon genç iflsizin büyük bir ço¤unlu¤u 6 ay içerisinde ifl bulamamaktad›r.
Avrupa Komisyonu:
http://ec.europa.eu/youth/whitepaper/index_en.html
Kurflun içeren Çin yap›m› oyuncaklar AB pazar›ndan çekildi
A
vrupa Komisyonu,
A¤ustos bafl›nda, ‹ngiliz makamlar›ndan
Çin’de kurflun içeren bir boya
pigmenti kullan›larak üretilen
oyuncaklar ile ilgili bir uyar›
ald›¤›n› do¤rulad›.
Sözkonusu uyar›, kurflun
içeren 83 oyunca¤›n listesini de
içeriyor. Çin’de faaliyet göste-
ren bir tafleron imalatç› taraf›ndan üretilen bu oyuncaklar 11
AB ülkesinin - Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Fransa,
Almanya, Yunanistan, ‹rlanda, Hollanda, Portekiz, ‹spanya ve Birleflik Krall›k - yan›s›ra
AB’ye üye olmayan H›rvatistan ve ‹sviçre’de sat›lm›flt›.
Bu uyar›, Üye Ülkeler ve
Komisyon aras›nda h›zl› bilgi
de¤iflimi sa¤layan ve tehlikeli
g›da-d›fl› ürünler için AB’nin
h›zl› alarm sistemi olan RAPEX ile gönderildi. Bu sistem,
tüketicilerin sa¤l›¤› ve güvenli¤i için ciddi bir risk teflkil eden
ürünlerin pazarlanmas› ve kullan›m›n› önlemek amac›yla tasarlanm›fl bir sistemdir.
A
ABBM Üstanbul tam gaz ilerliyor!
fl›r› s›caklara ra¤men, ‹stanbul Avrupa Birli¤i Bilgi Merkezi, modern
sanatlardan çocuklar için kukla tiyatrosuna kadar genifl bir yelpazeyi içeren
faaliyetlerini bu yaz da ara vermeden sürdürdü.
“YAKINLAfi” ‹stanbul Avrupa
Birli¤i Bilgi Merkezi’nde
“Sizde Ayn› fieyi Hissediyor musunuz?”,
“Benimle Beraber Yürü”, “Ba¤lant›” ve
“Benimle Dans Et” ‹stanbul Avrupa Birli¤i
Bilgi Merkezi’nde 10-25 Temmuz tarihleri
aras›nda “Yak›nlafl” bafll›¤› alt›nda sergilenen on alt› tablonun dört tanesinin ismi.
Asl› Deniz Helvac›o¤lu’nun sergilenen
kar›fl›k medya sanat çal›flmalar›, ABBM ‹stanbul’un Temmuz ay›nda ‹stanbul halk›na
sundu¤u kültürleraras› diyalog temas›n› oldukça baflar›l› bir flekilde ortaya koyan sanat çal›flmalar›yd›.
AB Hukuku konusunda doktora derecesine de sahip olan baflar›l› sanatç› Helvac›o¤lu, tablolar›yla AB-Türkiye iliflkilerinde daha yak›n olunmas›na ihtiyaç oldu¤u
fikrini de gündeme getiriyor. Yak›nlafl sergisini kaç›rm›fl olanlar, bu sonbaharda
ABBM Ankara’da gerçeklefltirilecek olan
ikinci sergiyi görebilirler.
Çocuklar Lokum ile güldü
ABBM ‹stanbul, 26 Haziran’da Türk E¤itim Gönüllüleri Vakf› (TEGV) ile birlikte
yaz faaliyetlerini bafllatt› ve TEGV okullar›nda e¤itim gören 7-11 yafl aras›ndaki çocuklar› a¤›rlad›. Lokum’dan Avrupa hakk›nda yeni bilgiler ö¤renirken bir yandan
da kahkahalar›n› tutamayan çocuklar›n neflesiyle ABBM toplant› odas› doldu taflt›.
Türk çocuklar› için bir AB maskotu
olan Lokum taraf›ndan Avrupa konusunda gerçeklefltirilen bir çal›fltayla güne bafl-
land›. Daha sonra ABBM toplant› odas›,
çocuklar›n aktörlerle birlikte Avrupa konusundaki sorular› birbirleriyle yar›flarak
yan›tlad›klar› kukla flovu için haz›rland›.
Lokum ‹sveç’te yüksek bir da¤dan düfltü¤ünde ya da sahnedeki Macar k›z›n› göremedi¤inde çocuklar gülmekten k›r›ld›lar.
Maltal› flövalye sahneye ç›kt›¤›nda da nefleyle ba¤r›flt›lar. Lokum kukla tiyatrosu
hem çok e¤lenceli, hem de çocuklar›n dayan›flma, özgürlük ve eflitlik gibi temel AB
de¤erleri hakk›nda bilgi edinmesi aç›s›ndan ö¤retici oldu.
Þehre yaz geldi
Ankara Avrupa BirliÛi Bilgi Merkezi, •evreden kŸltŸre kadar •eßitli konularda
etkinlikler dŸzenlemeye devam ediyor.
Kim demifl Ankara yaz›n tamamen boflal›r
diye? Bu iddia yeni aç›lan Avrupa Birli¤i
Bilgi Merkezi için kesinlikle do¤ru de¤il
çünkü ABBM yaz boyunca belli konular ve
temalarda üç yüzden fazla kiflinin kat›ld›¤›
bir dizi faaliyete evsahipli¤i yapt›.
Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu’ndaki Çevre ve Sürdürülebilir Kalk›nma
Sektör Yöneticisi Gürdo¤ar Sar›gül’ün sözleri ise biraz daha temkinliydi. Sar›gül
AB’nin yüksek çevre standartlar›n› yakalayabilmesi için Türkiye’nin 2023 y›l›na kadar
70 milyar Euro civar›nda bir yat›r›m yapmas› gerekti¤ini vurgulad›.
Çok s›cakt›!
S›cak hava, iklim de¤iflikli¤iyle ilgili kayg›lar
ve su kesintileri Ankara halk›n›n çevre konusundaki fark›ndal›¤›n› art›rd›¤›ndan çevre temas›yla ilgili ABBM Ankara’da Temmuz boyunca düzenlenen konferanslar›n
oldukça büyük ilgi çekti¤i görüldü.
Türkiye Çevre Vakf› Genel Sekreteri
Engin Ural, STK’lardan ve bas›ndan oluflan bir izleyici grubuna Yunanistan’›n çevre alan›ndaki Avrupa Birli¤i mevzuat›na
uyum konusunda faydal› bir model sunabilece¤ini söyledi. Avrupa Birli¤i taraf›ndan
finanse edilen bir proje çerçevesinde Türk
ve Yunan çevre uzmanlar›, Türkiye’nin
dört ilinde bilgi al›flveriflinde bulunmak
için biraraya geldiler. Yap›lan bu çal›flman›n sonuçlar› bir kitap halinde yay›nlanacak.
Çin’den Avrupa’ya
ÒMakarnaÓ kelimesinin Ütalyanca ÒGŸzel... ama •ok
pahalÝÓ ifadesinden geldiÛini biliyor muydunuz?
A¤ustos ay›n›n temas› ise Kültür idi. Profesör Hakan Y›lmaz’la ‘Kültür ve Kimlik’ aras›ndaki ba¤lant›y› keflfederken, Profesör
Ahmet Gürata ile de Avrupa ve Türk sinemas›n›n yaflad›¤› zorluklar ve f›rsatlar konusunda tart›flma olana¤› bulduk.
Baz›lar›n›n kültür mide ile tecrübe edilir
dedi¤i üzere, Ankaral› gurme Kaan Küce de
makarnan›n Türkiye üzerinden Çin’den
Avrupa’ya uzanan uzun seyahatini bizlerle
paylaflt›!
AB TURKÜYE
AB Genel Bilgiler Görünüm
15
Gaziantep’te
zab›ta
memurlar›
Avrupa
hakk›ndaki
bilgilerini
art›rd›lar
Don Kiflot, Nasreddin Hoca
ile karfl›lafl›rsa ne olur?
1
-2 Haziran tarihleri aras›nda, Gaziantep
AB Bilgi Bürosu taraf›ndan Gaziantep
Büyükflehir Belediyesi Zab›ta Müdürlü¤ü personeli için düzenlenen ‘AB Süreci’nde
Zab›ta Memurlar›’ adl› e¤itim seminerinde
84 zab›ta memuruna e¤itim verildi.
Avrupa Ekibi konuflmac›lar›ndan Profesör Can Baydarol, AB-Türkiye iliflkileri
konulu oturumda Türkiye’nin AB’ye kat›l›m süreci hakk›nda zab›ta memurlar›na
bilgiler verdi. Bu konuflmay›, ‹letiflim Uzman› Bahri Ayd›n’›n AB’ye uyum sürecinin
bir parças› olarak zab›talar›n hizmet kalitesini nas›l art›rabilecekleri konusunda tavsiyelerde bulundu¤u ‘Hizmet Kalitesi ve Etkili ‹letiflim’ konulu oturum takip etti. Gaziantep Büyükflehir Belediyesi Zab›ta Müdürü Ömer Yal›n da, zab›talar›n kendi faaliyet alanlar›nda sunduklar› hizmetin kalitesini art›rmalar› için bu tür faaliyetlerin
çok önemli oldu¤unu vurgulad›.
Gaziantep AB Bilgi Bürosu Koordinatörü Burcu Nakiboglu ise program hakk›ndaki görüfllerini flöyle ifade etti: “Türkiye’nin
uyumlaflt›rma çabalar› zab›ta memurlar›n› da
ilgilendiriyor. Zab›talar›n da Avrupa Birli¤i g›da güvenli¤i standartlar›ndan, sa¤l›k kurulufllar› ile ilgili yönetmeliklere kadar çeflitli konularda bilgilerini tazelemeye ihtiyaçlar› var.”
DŸnyanÝn en eski nŸktedan kißiliklerinden birisi gŸldŸrŸ becerisi,
gŸcŸ ve sadeliÛiyle bizi gŸldŸrŸrken
dŸßŸndŸrmeye devam ediyor.
D
ünyaca ünlü Frans›z kuklac› Karine Cheres, Mersin AB Bilgi
Bürosu taraf›ndan 5-19 Temmuz
tarihleri aras›nda düzenlenen 48. Uluslararas› Akflehir Nasreddin Hoca Festivali’ne kat›ld›. Festival, farkl› ülkelerden
gelen sanatç›lar aras›ndaki kültürel ba¤lar› gelifltirmek amac›yla Türk ve Avrupa
kukla sanatlar›n› biraraya getirdi.
Festival kapsam›nda, bu eski sanat›
gençlere tan›tmak amac›yla kukla yap›m›
ve kukla oynatma kurslar› verildi. Kursun
sonunda ö¤renciler taraf›ndan düzenlenen gösteri 800’den fazla kifli taraf›ndan
izlendi. Gösteride Türk ve Avrupa kukla
karakterleri biraraya getirildi. Hatta, gösterilerin birinde Nasreddin Hoca ve Don
Kiflot ayn› sahneyi paylaflt›lar!
Karina Cheres, gelecek y›l ö¤rencilerle
benzer ortak çal›flmalar yaparak bu faaliyetin baflar›s›n› devam ettirmeyi planl›yor.
Çocuklar Van Gölü etraf›ndaki çöpleri temizlediler
ve çevre sorunlar› hakk›nda bilgilendiler
V
an AB Bilgi Bürosu, Van flehri ve
civar›nda çevresel fark›ndal›¤›
art›rmak amac›yla, ildeki 8 ilkokuldan 200’den fazla ö¤renciyi Van gölü
etraf›ndaki çöpleri toplamalar› için biraraya getirdi. ‘Van Gölü Çevre Temizleme’ faaliyeti Dünya Çevre Günü olan 5
Haziran tarihinde gerçeklefltirildi. Bu faaliyetin amac›, insanlar›n çevre üzerindeki etkisinin ve AB’nin çevresel standartlar› yükseltme konusundaki çabalar›n›n anlat›lmas›yd›.
rencilerden birinin söyledi¤i gibi: “Biz
Gölümüzü kirli görmek istemiyoruz ve bugün çevreyi korumam›z›n ne kadar önemli
oldu¤unu ö¤rendik. Di¤er insanlar da bu
do¤al güzelli¤in keyfini ç›karabilsinler diye
gölümüzü güzel ve temiz bir halde tutmaya
yard›mc› oluyoruz.”
AB Bilgi Bürosu koordinatörü Kerem Oruç, göl k›y›s›ndaki çöpleri toplamadan önce, ö¤rencilere, ö¤retmenlere
ve ebeveynlere AB çevre politikas› hakk›nda bilgi verdi. Bu çal›flmaya gelen ö¤AB T†RKÜYE
Görünüm
Avrupa Komisyonu
TŸrkiye Delegasyonu
‹
L
E
T
‹
fi
‹
M
DetaylÝ bilgi i•in AVRUPA BÜRLÜÚÜ BÜLGÜ MERKEZLERÜ
ABBM Üstanbul
Mete Cad.
Park Apt. No: 24-A
Taksim 34437 Üstanbul T†RKÜYE
Tel: +90.212 244 89 29
Faks: +90.212 244 89 20
[email protected]
ABBM Ankara
TunalÝ Hilmi Cad.
†niversite Apt. No: 82/B-1
KavaklÝdere 06700 Ankara T†RKÜYE
Tel: +90.312 468 90 70
Faks: +90.312 468 90 75
[email protected]
Avrupa Komisyonu TŸrkiye Delegasyonu
UÛur Mumcu Cad. 88 4. Kat
GOP 06700 Ankara T†RKÜYE
Tel: +90.312 459 87 00
Faks: +90.312 446 67 37
[email protected]
http://www.avrupa.info.tr
Genel Koordinatšr
Ebru TAÞKIN
YayÝn MŸdŸrŸ
Zerrin KESKÜN
BaskÝ …ncesi TasarÝm
Turgay S†SL†, Umut ARAS
BaskÝ
Semih Ofset
MatbaacÝlÝk YayÝncÝlÝk
Ambalaj San. Tic. ve Ltd. Þti.
BŸyŸk Sanayi 1. Cad. No: 74
Üskitler - Ankara T†RKÜYE
Tel: +90.312 341 40 75 (pbx)