tasarruf mevduatı sigorta fonu

Transkript

TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU
C
EKÝM 2009
TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU
Büyükdere Caddesi No:143 Esentepe/ÝSTANBUL
Tel.: (212) 340 22 00 Faks: (212) 288 53 35
www.tmsf.org.tr
Proje Ekibi
Proje Lideri: Ahmet MUTLU
Hazýrlayanlar: Raf Temizliði Proje Grubu
Editör: Yaþar ERDÝNÇ
Kapak ve Ýç Tasarým : GNG Tanýtým / www.gngtanitim.com
Dizgi : Karizma Yayýncýlýk / Oðuzhan KARA
Baský : Artus Basým
Ýkitelli Organize Sanayi Bölgesi Eskoop San. Sit.
B-1 Blok No: 63 Ýkitelli / ÝSTANBUL
Tel.: (212) 671 70 92
ISBN: 978-975-19-4626-3
ÝSTANBUL - EKÝM 2009
RAF TEMÝZLÝÐÝ KÝTAPLIÐI
1- EGEBANK
2- ÝNTERBANK
3- ÝKTÝSAT BANKASI
4- ETÝBANK
5- TOPRAKBANK
6- EGS BANK
7- YURTBANK
8- BANK EKSPRES
9- ESBANK
10- BANK KAPÝTAL
11- PAMUKBANK
12- DEMÝRBANK
ULUSAL BANK
13- TÜRK TÝCARET BANKASI
14- YAÞARBANK
SÝTEBANK
TARÝÞBANK
15- KENTBANK
16- SÜMERBANK
17- BAYINDIRBANK
18- MARMARA BANK
ÝMPEXBANK
KIBRIS KREDÝ BANKASI ÝSTANBUL ÞUBESÝ
TYT BANK
19- ÝMAR BANKASI
20- TMSF ÇÖZÜMLEME DENEYÝMÝ
Raf Temizliði Projesi kapsamýnda yer alan bu kitapta; Bankanýn çözümleme süreci, idari, mali, hukuki
ve denetsel yönlerden ayrý ayrý deðerlendirilmiþtir. Kitap, 30 Haziran 2009 tarihli veriler esas alýnarak
hazýrlanmýþ olmakla birlikte, bu tarihten sonra gerçekleþen önemli olay ve geliþmeleri de içermektedir.
Yayýnýn tüm içeriði www.raftemizligi.com adresinde yer almaktadýr.
Kamuoyunu bilgilendirme amacýyla hazýrlanmýþ olan bu yayýnda yer alan bilgilerin doðru ve eksiksiz
olmasý için gerekli özen gösterilmiþ olmakla birlikte bu yayýnda yer alan bilgilere dayanarak çýkarýlan
sonuçlardan TMSF sorumlu tutulamaz. Yayýnda yer alan bilgiler kaynak belirtilerek kullanýlabilir.
ÖNSÖZ
Batan bankalarýn kamuya olan maliyetini azaltma yolunda gösterdiði performansla
Türkiye'ye bir baþarý öyküsü armaðan eden TMSF, Raf Temizliði Kitaplarý ile yakýn
tarihimizde bankacýlýk sektöründe yaþanan sorunlarýn daha net görülmesine ve
anlaþýlmasýna katký saðlamayý amaçlamýþtýr.
Ýki yýlý aþkýn bir süredir, 25 kiþilik uzman bir ekibin yoðun bir tempo ile çalýþtýðý
TMSF'nin en önemli projelerinden biri olan Raf Temizliði Projesi, elinizde
tuttuðunuz bu kitaplarla hayata geçirilmiþ bulunmaktadýr.
Raf Temizliði Projesi kapsamýnda her banka için ayrý bir kitap hazýrlanmýþ ve
bankalarýn çözümleme süreçleri kronolojik olarak tüm detaylarýyla incelenmiþtir.
Kitaplarda ilk olarak bankalarýn Fona devir sebepleri ve kullanýlan istismar
yöntemleri anlatýlmýþ, sonrasýnda çözümleme ve geri kazaným faaliyetleri, mali
bünyelerini rehabilite etme, satýþ, devir ve birleþtirme gibi çözümleme adýmlarý ve
hukuki süreçleri ortaya konulmuþtur.
Batan bankalarla ilgili 40 bin sayfa evrak, 7 bin doküman ve çok sayýda banka
raporu satýr satýr incelenerek ortaya çýkarýlan 20 kitaplýk Raf Temizliði Projesinin,
bankacýlýk ve finans konularýnda gerek aktüel gerekse bilimsel çalýþma yapanlar
için yararlý olacaðýna inanýyorum.
Raf Temizliði Projesi kapsamýndaki kitaplar e-book olarak www.raftemizligi.com
adresinde de yer alacak ve uzman ekiplerimiz kitaplarla ilgili güncellemeleri
yapmaya devam edeceklerdir.
Bu projenin ve nihayetinde kitaplarýn ortaya çýkmasýnda ve tasarýmýnda önderlik
yapan, Kurumumuzdan ayrýlýncaya kadar projeyi yöneten eski Fon Baþkan
Yardýmcýsý Ferruh Tunç'a, uzun ve yorucu çalýþmalarla raporlarý kitap formatýna
getiren Raf Temizliði Projesi Grubunda yer alan bütün arkadaþlarýma ve deðerli
proje editörümüz Yaþar Erdinç'e ayrý ayrý teþekkür ediyorum.
Elinizdeki kitabýn yakýn tarihimizde yaþanan bankacýlýk krizlerinin nedenlerinin
ve sonuçlarýnýn iyi analiz edilmesi ve dersler çýkartýlmasýna vesile olmasýný
diliyorum.
TMSF BAÞKANI
Ahmet ERTÜRK
Kýsaltmalar Dizini 14
Þekiller Dizini 24
Tablolar Dizini 25
ÝÇÝNDEKÝLER
GÝRÝÞ............................................................................................................................ 26
1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM .................................................................. 29
1.1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ ..................................................... 30
1.2. TARÝHÇE .............................................................................................................. 31
1.3. ÝMAR BANKASI'NIN YAKIN ÝZLEME DÖNEMÝ ...................................................33
1.3.1. Yakýn Ýzleme Kararý .......................................................................................33
1.3.2. Yakýn Ýzleme Dönemi (Haziran 1994-Haziran 2003) .......................................34
1.3.3. Fona Devir Süreci (Haziran 2003-Temmuz 2003) ........................................... 37
1.3.3.1. ÇEAÞ ve Kepez Elektrik ...................................................................37
1.3.3.2. Off-Shore Mevduat .......................................................................... 39
1.3.3.3. Toplu Ýstifa ve Yönetim Boþluðu ...................................................... 39
1.3.3.4. Hisse Devirleri .................................................................................40
1.3.4. Muhasebe ve Bilgi Ýþlem Sistemi ..................................................................... 41
1.3.5. Banka Organizasyonu ve Personel Yapýsý ........................................................ 44
1.4. ÝMAR BANKASI'NIN FONA DEVREDÝLMESÝ ...................................................... 45
1.4.1. Fona Devir Kararý .......................................................................................... 45
1.4.2. Kayýtlarýn Karartýlmasý .................................................................................. 47
1.4.3. Ýmar Bankasý'nýn Fona Devir Nedenleri .......................................................... 51
1.4.3.1. Kayýt Dýþý Mevduat Toplanmasý .......................................................54
1.4.3.2. Yetkisiz ve Açýða DÝBS Satýþý .............................................................58
1.4.3.3. Hâkim Ortak Kredileri .................................................................... 59
1.4.3.4. Ýmar Off-Shore Depolarý ................................................................. 61
1.4.3.5. Paravan Þirketler Üzerinden Kaynak Aktarýmý ..................................63
1.4.3.6. Off-Shore Hesaplarýndan Mevduat Hesaplarýna Dönüþler ................ 64
1.4.3.7. Diðer Usulsüzlükler ........................................................................ 65
2. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM ............................................................... 69
2.1. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ .................................................. 70
2.2. BANKA YÖNETÝM VE DENETÝM KADROSUNUN DEÐÝÞTÝRÝLMESÝ ................ 70
2.3. SÝGORTALI MEVDUATIN ÖDENMESÝ ................................................................ 71
2.3.1. Sigorta Kapsamýnda Yapýlacak Ödemelere Ýliþkin Tespit ve Teyit Çalýþmalarý .. 72
2.3.2. Ödemelere Ýliþkin Protokoller ........................................................................ 75
2.3.3. Yapýlan Ödemeler .......................................................................................... 76
2.3.3.1. Mevduat Ödemeleri ........................................................................ 76
2.3.3.2. Ticari ve Diðer Mevduat Ödemeleri ................................................. 83
2.3.3.3. Hazine Bonosu Kaynaklý Ödemeler .................................................. 84
2.4. FON TARAFINDAN ATANAN YÖNETÝMÝN ÝLK FAALÝYETLERÝ VE
BANKANIN MALÝ DURUMU ................................................................................ 85
2.4.1. Faaliyet Ýzninin Kaldýrýldýðý Tarih Ýtibarýyla Bankanýn Genel Görünümü ......... 85
2.4.2. Faaliyet Ýzninin Kaldýrýldýðý Tarih Ýtibarýyla Mali Durum ................................. 88
2.4.3. Ýflas Tarihi Ýtibarýyla Mali Durum .................................................................. 93
2.5. ÝFLAS SÜRECÝ ....................................................................................................... 94
2.5.1. Ýflas Davasý ve Ýflasýn Açýlmasý ........................................................................94
2.5.2. Ýflas Ýdaresi ve Masasýnýn Oluþturulmasý .........................................................95
2.5.3. Alacaklýlar Toplantýlarý ..................................................................................95
2.5.4. Alacak Kayýt ve Ýstihkak Talepleri ...................................................................97
2.5.5. Ýflas Ýdaresi Tarafýndan Bankada Gerçekleþtirilen Faaliyetler ........................... 98
2.5.6. Ýflas Ýdaresi Tarafýndan Gerçekleþtirilen Faaliyetler Sonrasý Mali Durum ......... 103
3. HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ ..... 107
3.1. HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝNE KISA BAKIÞ .. 108
3.2. HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN GERÝ KAZANIMI .............................. 108
3.2.1. Hâkim Ortak Borcunun Tespit Edilmesi, Alacaklar Ýçin Takipler ....................108
3.2.2. 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a Maddesi Kapsamýnda Gerçekleþtirilen Ýþlemler .. 111
3.2.3. 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-b Maddesi Kapsamýnda Gerçekleþtirilen Ýþlemler .. 114
3.2.4. 6183 Sayýlý Kanun Kapsamýnda Gerçekleþtirilen Ýþlemler ............................... 115
3.2.5. Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Satýþlarý ............................................................... 117
3.2.6. Diðer Tahsilatlar ........................................................................................... 149
3.2.7. 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a Maddesi Kapsamýndaki Þirketlerin Tasfiyesine
Yönelik Yürütülen Çalýþmalar ....................................................................... 150
3.3. HÂKÝM ORTAKLARDAN SAÐLANAN TAHSÝLAT .............................................. 153
4. ÇÖZÜMLEMENÝN HUKUKÝ SÜRECÝ ....................................................... 155
4.1. YÜRÜTÜLEN DAVA VE TAKÝPLERE KISA BAKIÞ ............................................... 156
4.2. BANKA ZARARININ TAZMÝNÝ ÝÇÝN AÇILAN DAVALAR ................................... 157
4.3. CEZA DAVALARI .................................................................................................. 158
4.3.1. Ana Ceza Davalarý .......................................................................................... 158
4.3.2. Diðer Ceza Davalarý ....................................................................................................... 160
4.4. MEVDUAT FARKINDAN DOÐAN BANKA ZARARININ TAZMÝNÝ ÝÇÝN YAPILAN
ÝÞLEMLERÝN ÝPTALÝNE YÖNELÝK DAVALAR ................................................................ 164
4.5. TASFÝYE EDÝLEN VE TASFÝYE ÝÞLEMLERÝ DEVAM EDEN UZAN GRUBU
ÞÝRKETLERÝNE AÝT DAVA VE TAKÝPLER ........................................................................ 166
4.6. MEVDUAT ÖDEME ÝÞLEMLERÝNE KARÞI AÇILAN DAVALAR .................................. 168
4.7. YURT DIÞI DAVALAR ............................................................................................................ 169
4.8. DÝÐER DAVALAR ................................................................................................................... 171
5. GENEL DEÐERLENDÝRME VE SONUÇ .............................................................. 173
EKLER ................................................................................................................................................. 181
TANIMLAR VE KAVRAMLAR ........................................................................................................... 193
KAYNAKÇA ........................................................................................................................................ 213
KISALTMALAR DÝZÝNÝ
ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ
TABLOLAR DÝZÝNÝ
KISALTMALAR DÝZÝNÝ
818 Sayýlý Borçlar Kanunu
Borçlar Kanunu
832 Sayýlý Sayýþtay Kanunu
Sayýþtay Kanunu
1050 Sayýlý Muhasebei Umumiye Kanunu
Muhasebei Umumiye Kanunu
1086 Sayýlý Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu
HUMK
2004 Sayýlý Ýcra Ýflas Kanunu
2004 Sayýlý Kanun
2499 Sayýlý Sermaye Piyasasý Kanunu
Sermaye Piyasasý Kanunu
2886 Sayýlý Devlet Ýhale Kanunu
Devlet Ýhale Kanunu
3167 Sayýlý Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin
Korunmasý Hakkýnda Kanun
Çek Kanunu
3182 Sayýlý Bankalar Kanunu
3182 Sayýlý Kanun
4389 Sayýlý Bankalar Kanunu
4389 Sayýlý Kanun
4734 Sayýlý Kamu Ýhale Kanunu
Kamu Ýhale Kanunu
5411 Sayýlý Bankacýlýk Kanunu
5411 Sayýlý Kanun
5682 Sayýlý Pasaport Kanunu
Pasaport Kanunu
6183 Sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun
6183 Sayýlý Kanun
6762 Sayýlý Türk Ticaret Kanunu
TTK
ABC Televizyon Servisleri A.Þ.
ABC Televizyon
ABN Amro Bank N.V.
ABN Amro Bank
Ada Menkul Deðerler A.Þ.
Ada Menkul
Adabank A.Þ.
Adabank
Adabank Off-Shore Limited
Adabank Off-Shore
Akdeniz Bilgi Ýþlem ve Yazýlým Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Akdeniz Yazýlým
Aktif Kablo Televizyon Teknik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Aktif Kablo
Aloks Ýletiþim Servisleri Yapým Ticaret A.Þ.
Aloks Ýletiþim
Altýntaþ Altýn ve Mücevherat Ticareti A.Þ.
Altýntaþ
Ant Gazetecilik ve Yayýncýlýk A.Þ.
Ant Gazetecilik
Asem Güzellik ve Solaryum Hizmetleri A.Þ.
Asem
Asya Dahili Ticaret ve Müþavirlik Hizmetleri A.Þ.
Asya Dahili Ticaret
Atasu Emlak Ticaret A.Þ.
Atasu Emlak
Aysan Anadolu Yay Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Aysan
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi
BSMV
Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurulu
BDDK
Bankalar Yeminli Murakýplarý
BYM
14 KISALTMALAR DÝZÝNÝ
Bankalararasý Kart Merkezi A.Þ.
BKM
Banko Müzik ve Plak Yapým A.Þ.
Banko Müzik
Bartýn Çimento Sanayi T.A.Þ.
Bartýn Çimento
Basýn Sanayi Limited Þirketi
Basýn Sanayi
Basýntaþ Anadolu Basýn Endüstrisi ve Ticaret A.Þ.
Basýntaþ
Batý Güvenlik Servis A.Þ.
Batý Güvenlik
Batý Ofset Basým Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Batý Ofset
Bayýndýrbank A.Þ.
Bayýndýrbank
Berke Hidroelektrik Santrali Ýþletmecilik A.Þ.
Berke Hidroelektrik Santrali
Beykoz Ýnþaat ve Nakliyat Ticaret A.Þ.
Beykoz Ýnþaat
Beta Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Beta Ýnþaat
Betonsan Beton ve Çimento Sanayi Ýþletmecilik ve Ticaret A.Þ.
Betonsan
Beyaz - Basýn Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Beyaz Basýn Sanayi
Bilgi Bilgisayar Ticaret A.Þ.
Bilgi Bilgisayar
Birikim Gazetecilik Matbaacýlýk ve Yayýncýlýk Sanayi A.Þ.
Birikim Gazetecilik
Birleþik Ýnþaat Ticaret A.Þ.
Birleþik Ýnþaat
Bis Organizasyon ve Menejerlik Ticaret A.Þ.
Bis Organizasyon
Bis Sinema ve Sosyal Tesis Ýþletmeciliði A.Þ.
Bis Sinema
Boyut Prodüksiyon ve Yayýncýlýk Ticaret A.Þ.
Boyut Prodüksiyon
Büyük Anadolu Çimento Ýþletme Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Büyük Anadolu Çimento
Büyük Gazetecilik Limited Þirketi
Büyük Gazetecilik
Büyük Kurul Bilimsel Araþtýrma ve Yayýn Destek Ticaret A.Þ.
Büyük Kurul
BVS Bira Viski Su Sanayi ve Ticaret A.Þ.
BVS Bira
Cementownia Nowa Huta SA
Cementownia Nowa Huta
Ceps Kurumsal Telekomünikasyon Hizmetleri A.Þ.
Ceps Telekomünikasyon
Çaðdaþ Medya Prodüksiyon A.Þ.
Çaðdaþ Medya Prodüksiyon
Çaðdaþ Reklamcýlýk A.Þ.
Çaðdaþ Reklamcýlýk
Çaðdaþ Ticaret A.Þ.
Çaðdaþ Ticaret
Çelik Nakliyat ve Ticaret Sanayi A.Þ.
Çelik Nakliyat
Çukurova Elektrik A.Þ.
ÇEAÞ
Çukurova Elektrik Elektrikli Cihaz Ýmalat Montaj ve Müþavirlik A.Þ.
Çukurova Elektrikli Cihaz
Çukurova Temizlik ve Sosyal Hizmetler A.Þ.
Çukurova Temizlik
DTK Deniz Taþýmacýlýðý ve Nakliye Komisyonculuðu A.Þ.
DTK Deniz Taþýmacýlýk
Demaþ Demir Mamulleri Sanayii A.Þ.
Demaþ
Demirbank T.A.Þ.
Demirbank
ÝMAR BANKASI 15
Devlet Ýç Borçlanma Senetleri
DÝBS
Digisoft Yazýlým ve Dýþ Ticaret A.Þ.
Digisoft Yazýlým
Digital Telefon Pazarlama A.Þ.
Digital Telefon Pazarlama
Dizgi Baský Limited Þirketi
Dizgi Baský
Doðan Kardeþ Matbaacýlýk Sanayi A.Þ.
Doðan Kardeþ Matbaacýlýk
Dörtgen Ýnþaat ve Ýþletmecilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Dörtgen Ýnþaat
Döviz Tevdiat Hesabý
DTH
Edirne Lalapaþa Çimento Sanayii ve Ticaret A.Þ.
Lalapaþa Çimento
Efes Turizm Yatýrýmlarý A.Þ.
Efes Turizm
Egebank A.Þ.
Egebank
Ege Maden ve Çelik Ýþletmeciliði Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Ege Maden
Egpaþ Ege Galvanizli Profil Sanayi Sanayi A.Þ.
Egpaþ Galvaniz
Eksper Turizm Yatýrýmlarý A.Þ.
Eksper Turizm
Epro Promosyon Ürünleri ve Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Epro Promosyon
Ergani Çimento Sanayii ve Ticaret A.Þ.
Ergani Çimento
Erol Köse Prodüksiyon Yapým Ticaret A.Þ.
(Birleþik Prodüksiyon ve Daðýtým A.Þ.)
Erol Köse Prodüksiyon
Fýrtýna Lojistik ve Reklamcýlýk Ticaret A.Þ.
Fýrtýna Lojistik
Filmtürk Film Prodüksiyon ve Daðýtým Ticaret A.Þ.
Filmtürk Prodüksiyon
Filpark Ýnternet Hizmetleri ve Pazarlama Ticaret A.Þ.
Filpark Ýnternet Hizmetleri
Finansal Yeniden Yapýlandýrma Sözleþmesi
FYYS
Fontek Elektronik Teknik Ürünler ve Matbaacýlýk Sanayi ve
Ticaret A.Þ.
Fontek Elektronik
Forum Dýþ Ticaret A.Þ.
Forum Dýþ Ticaret
Gaziantep Çimento Sanayi T.A.Þ.
Gaziantep Çimento
Global Digital Ýletiþim A.Þ.
Global Digital Ýletiþim
Gök Turizm ve Ticaret A.Þ.
Gök Turizm
Gösterim Yayýncýlýk ve Reklamcýlýk A.Þ.
Gösterim Yayýncýlýk
Grup Medya Reklamcýlýk ve Filmcilik Ticaret A.Þ.
Grup Medya Reklamcýlýk
Gümüþhane Çimento Sanayii Ticaret A.Þ.
Gümüþhane Çimento
Güncel Ýletiþim Filmcilik ve Yayýncýlýk Ticaret A.Þ.
Güncel Ýletiþim
Güney Mühendislik ve Proje Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Güney Mühendislik
Güneydoðu Çimento Ýþletmecilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Güneydoðu Çimento
Güray Elektrik Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Güray Elektrik
Güven Nakliyat ve Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Güven Nakliyat
Hayat Yayýnlarý A.Þ.
Hayat Yayýnlarý
International Society for Complexity Information and Design
ISCID
Ýmar Bank Off-Shore Limited
Ýmar Off-Shore
Ýmar Finansal Kiralama A.Þ.
Ýmar Finansal Kiralama
Ýmar Ýthalat Ýhracat Ýnþaat Ýç Ticaret Limited Þirketi
Ýmar Ýthalat Ýhracat
Ýnþaat Endüstrisi Limited Þirketi
Ýnþaat Endüstri
Ýnter Televizyon Servisleri A.Þ.
Ýnter Televizyon Servisleri
Ýstanbul Melodi FM TV Prodüksiyon ve Yayýncýlýk A.Þ.
Ýstanbul Melodi FM
Ýstanbul Spor Faaliyetleri ve Ticaret A.Þ.
Ýstanbulspor
JP Morgan Chase & Co
JPM
Kalite Yapý Malzemeleri Sanayi ve Pazarlama A.Þ.
Kalite Yapý Malzemeleri
Karacaören Elektrik Ýþletmeleri A.Þ.
Karacaören Elektrik
Karadeniz Çimento Ýþletmecilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Karadeniz Çimento
Karizma Müzik Kaset Daðýtým Sanayi ve Dýþ Ticaret Limited Þirketi
Karizma Müzik
Kepez Elektrik T.A.Þ.
Kepez Elektrik
KÝY Konut Ýnþaat ve Yatýrým A.Þ.
KÝY Ýnþaat
Klasik Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Klasik Ýnþaat
KNT Kara Nakliyat ve Ticaret A.Þ.
KNT Nakliyat
Körfez Çimento ve Hazýr Beton Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Körfez Çimento
Kristal Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Kristal Ýnþaat
Kutup Prodüksiyon ve Yayýncýlýk Ticaret A.Þ.
Kutup Prodüksiyon
Kuzey Çimento Ýþletmecilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Kuzey Çimento
Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti
KKTC
Kürþat Otomotiv Ýnþaat ve Gýda Sanayi Ticaret Limited Þirketi
Kürþat Otomotiv
Ladik Çimento Sanayi T.A.Þ.
Ladik Çimento
Limaþ Liman Ýþletmeleri A.Þ.
Limaþ
Lotus Gazetecilik ve Yayncýlýk A.Þ.
Lotus Gazetecilik
Lotus Reklamcýlýk A.Þ.
Lotus Reklamcýlýk
Maden-Çimento Sanayi Ýþletmeleri ve Ticaret A.Þ.
Maden Çimento
Maraton Yayýncýlýk ve Prodüksiyon Hizmetleri A.Þ.
Maraton Yayýncýlýk
MAS Marmara Alüminyum Ýþletmecilik Sanayi A.Þ.
MAS Alüminyum
Matbaataþ Matbaacýlýk Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Matbaataþ
Mavi Dýþ Ticaret A.Þ.
Mavi Dýþ Ticaret
Mavi Plaza Radyo ve Televizyon Yayýncýlýðý Ticaret A.Þ.
Mavi Plaza Radyo
Mavi Reklamcýlýk ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Mavi Reklamcýlýk
Mavi Turizm Yatýrýmlarý Ticaret A.Þ.
Mavi Turizm
ÝMAR BANKASI 17
Mavi Ulaþtýrma ve Haberleþme Hizmetleri Ticaret A.Þ.
Mavi Ulaþtýrma
Mavi Yol Ýnþaat ve Nakliyat Ticaret A.Þ.
Mavi Yol Ýnþaat
MAY Madencilik Yatýrým Müþavirlik ve Ticaret A.Þ.
MAY Madencilik
MBI Reklamcýlýk ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
MBI Reklamcýlýk
MDT Merkez Daðýtým ve Ticaret A.Þ.
MDT Merkez Daðýtým
Media Print Basým Ticaret A.Þ.
Medya Print
Medpa Medya Filmcilik ve Reklamcýlýk Sanayi ve Pazarlama A.Þ.
Medpa Filmcilik
Medya Park Yayýncýlýk Sanayi A.Þ.
Medya Park Yayýncýlýk
Medya Pazarlama Yayýn Daðýtým A.Þ.
Medya Pazarlama
Medya Prodüksiyon Ticaret A.Þ.
Medya Prodüksiyon
Meptaþ Manisalý Evrensel Pazarlama ve Ticaret A.Þ.
Meptaþ Pazarlama
Merkez Çimento Terminali Ýþletmeleri ve Ticaret A.Þ.
Merkez Çimento
Merkez Hazýr Beton Ýmalat ve Ticaret A.Þ.
Merkez Hazýr Beton
Merkez Kaðýt Torba Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Merkez Kaðýt
Merkez Nakliyat ve Ticaret A.Þ.
Merkez Nakliyat
Merkez Sistem Filimcilik ve Yayýncýlýk Ticaret A.Þ.
Merkez Sistem Filmcilik
Merkez Yatýrým ve Ticaret A.Þ.
Merkez Yatýrým
Metar Denizcilik A.Þ.
Metar Denizcilik
Metaþ Ýzmir Metalurji Fabrikasý T.A.Þ.
Metaþ
Motorlu Araçlar Ticaret A.Þ.
Motorlu Araçlar Ticaret
Neþriyat A.Þ.
Neþriyat
Net Digital Hizmetler A.Þ.
Net Digital
Netbul Ýletiþim Hizmetleri Bilgisayar ve Reklamcýlýk Ticaret A.Þ.
Netbul Ýletiþim Hizmetleri
Netbul Ýnternet Hizmetleri ve Pazarlama Ticaret A.Þ.
Netbul Ýnternet Hizmetleri
O2 Oksijen Teknoloji Geliþtirme ve Biliþim Sistemleri Sanayi ve
Ticaret A.Þ.
Oksijen Teknoloji
On Güvenlik Servisleri A.Þ.
On Güvenlik
Opal Turizm Yatýrýmlarý ve Ýþletmeciliði Ticaret A.Þ.
Opal Turizm
Ova Dýþ Ticaret A.Þ.
Ova Dýþ Ticaret
Ova Tekstil ve Sanayi A.Þ.
Ova Tekstil
Pak-El Gýda Ürünleri Ticaret A.Þ.
Pak-El Gýda
Pakrak Finance And Trade Corporation
Pakrak Finance
Pal Prodüksiyon Hizmetleri A.Þ.
Pal Prodüksiyon
Pamukbank T.A.Þ.
Pamukbank
Pamukova Telekomünikasyon Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Pamukova Telekomünikasyon
Panel Reklamcýlýk ve Prodüksiyon Hizmetleri Ticaret A.Þ.
Panel Reklamcýlýk
Park Medya Filimcilik ve Reklamcýlýk Pazarlama Ticaret A.Þ.
Park Medya
Park Reklamcýlýk Filimcilik ve Pazarlama Hizmetleri A.Þ.
Park Reklamcýlýk
Polaris Prodüksiyon Filmcilik Tanýtým Ticaret A.Þ.
Polaris Prodüksiyon
Polski Cement Holding S.A.
Polski Cement Holding
Polski Energetyka Holding S.A.
Polski Energetyka Holding
Prekon Ýnþaat Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Prekon Ýnþaat
Prime Holding A.Þ.
Prime Holding
Prime Medya Filmcilik ve Reklamcýlýk Sanayi A.Þ.
Prime Medya
Prime Prodüksiyon Hizmetleri A.Þ.
Prime Prodüksiyon
Profil Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Profil Ýnþaat
Radyo Televizyon Üst Kurumu
RTÜK
RFY Reklamcýlýk Filmcilik ve Yayýncýlýk Sanayi ve Ticaret A.Þ.
RFY Reklamcýlýk
RT Net Ýnternet Hizmetleri ve Pazarlama Ticaret A.Þ.
RT Net Ýnternet Hizmetleri
Rumeli Bank Limited
Rumeli Bank
Rumeli Çelik Sanayi A.Þ.
Rumeli Çelik
Rumeli Çimento Ýhracat ve Sanayi A.Þ.
Rumeli Çimento Ýhracat
Rumeli Çimento Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Rumeli Çimento Sanayi
Rumeli Çimento Terminali Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Rumeli Çimento Terminali
Rumeli Elektrik Yatýrým A.Þ.
Rumeli Elektrik
Rumeli Hava Taþýmacýlýk ve Ýþletmecilik Ticaret A.Þ.
Rumeli Havacýlýk
Rumeli Hayat Sigorta A.Þ.
Rumeli Hayat Sigorta
Rumeli Holding A.Þ.
Rumeli Holding
Rumeli Metal Sanayi A.Þ.
Rumeli Metal
Rumeli Nakliyat ve Ticaret A.Þ.
Rumeli Nakliyat
Rumeli Sigorta A.Þ.
Rumeli Sigorta
Rumeli Tanýtým Halkla Ýliþkiler Reklam ve Prodüksiyon Sanayi
Ticaret A.Þ.
Rumeli Tanýtým
Rumeli Teknik Komünikasyon Hizmetleri A.Þ.
Rumeli Teknik
Rumeli Telefon Sistemleri A.Þ.
Rumeli Telefon
Rumeli Telekom A.Þ.
Rumeli Telekom
Rumeli Yazýlým Servis Hizmetleri Ticaret A.Þ.
Rumeli Yazýlým
SAK Sigorta Acentalýðý A.Þ.
SAK Sigorta
Samsun Çimento Ýþletmecilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Samsun Çimento
Sanal Ýçerik Ýletiþim Hizmetleri Ticaret A.Þ.
Sanal Ýletiþim
ÝMAR BANKASI 19
Sanart Prodüksiyon Yapým Ticaret A.Þ.
Sanart Prodüksiyon
Sermaye Piyasasý Kurulu
SPK
Ses Filmcilik Reklamcýlýk ve Prodüksiyon Hizmetleri Ticaret A.Þ.
Ses Filmcilik
Set Filmcilik ve Reklamcýlýk Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Set Filmcilik
SGT Silikon Grafik Tanýtým ve Filmcilik Hizmetleri A.Þ.
SGT Grafik Tanýtým
Simetri Alkol ve Tütün Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Simetri Alkol
Simetri Çimento Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Simetri Çimento
Simetri Elektrik Yatýrým A.Þ.
Simetri Elektrik
Simetri Hava Yollarý Yatýrým ve Ticaret A.Þ.
Simetri Hava Yollarý
Simetri Holding A.Þ.
Simetri Holding
Simetri Ýnþaat Ticaret A.Þ.
Simetri Ýnþaat
Sistem Direk Pazarlama A.Þ.
Sistem Direk Pazarlama
Sistem Ticaret ve Ýnþaat A.Þ.
Sistem Ticaret
Sosyal Sigortalar Kurumu
SSK
Standart Alkollü ve Alkolsüz Ýçecek Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Standart Ýçecek Sanayi
Standart Alüminyum Sanayi A.Þ.
Standart Alüminyum
Standart Beton Sanayi A.Þ.
Standart Beton
Standart Çimento Sanayi A.Þ.
Standart Çimento
Standart Elektrik Sanayi A.Þ.
Standart Elektrik
Standart Gýda ve Turizm Ýþletmeleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Standart Gýda
Standart Holding A.Þ.
Standart Holding
Standart Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Standart Ýnþaat
Standart Kimya Petrol Doðalgaz Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Standart Kimya
Standart Metal Sanayi A.Þ.
Standart Metal
Standart Pazarlama A.Þ.
Standart Pazarlama
Standart Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Standart Sigara
Standart Telekomünikasyon Bilgisayar Hizmetleri A.Þ.
Standart Telekomünikasyon
Star Digital Ýletiþim A.Þ.
Star Digital Ýletiþim
Star Digital Ýnteraktif Yazýlým ve Hizmet A.Þ.
Star Digital Ýnteraktif
Star Haber Ajansý A.Þ.
Star Haber Ajansý
Star Telekomünikasyon A.Þ.
Star Telekomünikasyon
Star Televizyon Hizmetleri A.Þ.
Star TV
Süper Oto Otomotiv Sanayii Pazarlama Servis ve Ticaret A.Þ.
Süper Otomotiv
Þanlýurfa Çimento Sanayii T.A.Þ.
Þanlýurfa Çimento
Tank Ýnternet Hizmetleri ve Pazarlama Ticaret A.Þ.
Tank Ýnternet Hizmetleri
Tankom Ýnternet Hizmetleri ve Pazarlama Ticaret Limited Þirketi
Tankom Ýnternet Hizmetleri
Tasarruf Mevduatý Sigorta Fonu
TMSF/Fon
T.C. Baþbakanlýk Hazine Müsteþarlýðý
Hazine
T.C. Baþbakanlýk Özelleþtirme Ýdaresi
Özelleþtirme Ýdaresi
T.C. Maliye Bakanlýðý
Maliye
T.C. Merkez Bankasý A.Þ.
TCMB
T.C. Ziraat Bankasý A.Þ.
Ziraat Bankasý
Teknik Ýnþaat Ýþletmeciliði ve Ticaret Limited Þirketi
Teknik Ýnþaat
Teknik Yapý A.Þ.
Teknik Yapý
Teknikova Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Teknikova Ýnþaat
Tekniks Elektronik Teknik Hizmetler ve Yayýncýlýk Sanayi ve
Ticaret A.Þ.
Tekniks Elektronik
Tel-Pa Televizyon ve Pazarlama ve Ticaret A.Þ.
Tel-Pa Televizyon Pazarlama
Teleon Reklamcýlýk ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Teleon Reklamcýlýk
Teleon Televizyon Hizmetleri Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Teleon Televizyon
Telepazarlama ve Ticaret A.Þ.
Telepazarlama
Telsim Çaðrý Hizmetleri ve Danýþmanlýk Ticaret A.Þ.
Telsim Çaðrý Hizmetleri
Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri A.Þ.
Telsim
Test Reklamcýlýk Sanayi ve Ticaret A.Þ
Test Reklamcýlýk
Toros Ýnþaat Sanayi ve Yatýrým A.Þ.
Toros Ýnþaat
Trabzon Çimento Sanayi T.A.Þ.
Trabzon Çimento
Trakya Ýnþaat ve Sanayi Limited Þirketi
Trakya Ýnþaat
Trendi Reklam ve Prodüksiyon Ticaret A.Þ.
Trendi Reklam
Turizm Endüstrisi Yatýrým A.Þ.
Turizm Endüstrisi
Türk Otomotiv Endüstrileri A.Þ.
Türk Otomotiv
Türk Parasý
TP
Türk Telekomünikasyon A.Þ.
Türk Telekom
Türkiye Ýmar Bankasý T.A.Þ.
Ýmar Bankasý/Banka
Ultra Filmcilik ve Reklamcýlýk Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Ultra Filmcilik
Ulus Factoring A.Þ.
Ulus Factoring
Ulusal Araþtýrma Hizmetleri A.Þ.
Ulusal Araþtýrma Hizmetleri
Ulusal Basýn Gazetecilik Matbaacýlýk ve Yayýncýlýk Sanayi A.Þ.
Ulusal Basýn Gazetecilik
Ulusal Medya Haber Ajansý A.Þ.
Ulusal Medya Haber Ajansý
United Nations Commission International Trade Law
UNCITRAL
Union Bank of Switzerland
UBS
ÝMAR BANKASI 21
Universal Filmcilik ve Reklamcýlýk Sanayi A.Þ.
Üniversal Filmcilik
Uyum Televizyonculuk Reklamcýlýk ve Yayýncýlýk A.Þ.
Uyum Televizyonculuk
Ünikom Ýletiþim Hizmetleri Pazarlama A.Þ.
Ünikom Ýletiþim
Ünitel Telefon Pazarlama A.Þ.
Ünitel Telefon
Van Çimento Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Van Çimento
Visa International S.A.
Visa
Vodafone Group PLC
Vofafone Group
Vodafone Telekomünikasyon A.Þ.
Vodafone
Yabancý Para
YP
Yaðmur Turizm Yatýrýmlarý ve Ýþletmeciliði A.Þ.
Yaðmur Turizm
Yapý ve Ticaret A.Þ.
Yapý Ticaret
Yay-Mat Yayýncýlýk ve Matbaacýlýk Sanayi A.Þ.
Yay-Mat Yayýncýlýk
Yeni Koru Ýnþaat Yatýrým A.Þ.
Yeni Koru Ýnþaat
Yenikutup Ýnþaat ve Ticaret A.Þ.
Yenikutup Ýnþaat
Yeþil Turizm Yatýrýmlarý ve Ýþletmeleri A.Þ.
Yeþil Turizm
Yýldýz Medya Reklamcýlýk Hizmetleri Ticaret A.Þ.
Yýldýz Medya Reklamcýlýk
Yüksekova Çimento Yatýrým Ýþletmeleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Yüksekova Çimento
Zonguldak Çimeto Ýþletmecilik Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Zonguldak Çimento
ÝMAR BANKASI 23
ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ
Þekil 1: Fona Devir Öncesi Döneme Kýsa Bakýþ ....................................................30
Þekil 2: Ýmar Bankasý'nýn Fona Devir Nedenlerine Kýsa Bakýþ ...............................53
Þekil 3: Yürütülen Dava ve Takiplere Kýsa Bakýþ ...................................................156
24 ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ
TABLOLAR DÝZÝNÝ
Tablo 1: Ýmar Bankasý Ortaklýk Yapýsý ............................................................32
Tablo 2: Vergi Kaybý ......................................................................................53
Tablo 3: Fona Devir Tarihi Ýtibarýyla Kredi Portföyü .......................................60
Tablo 4: Ýmar Off-Shore Nezdindeki Mevduat Hesaplarýndan Dönüþler ..........64
Tablo 5: 3 Temmuz 2003 Tarihli Devir Bilançosu ...........................................89
Tablo 6: 8 Haziran 2005 Tarihli Ýflas Bilançosu ..............................................93
Tablo 7: Alacaklý Sýra Cetvelleri .....................................................................98
Tablo 8: Karþýlaþtýrmalý Bilançolar .................................................................103
Tablo 9: Uzan Grubu Þirketlerinin Sektörel Daðýlýmý ......................................112
Tablo 10: Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Satýþlarý ...................................................117
Tablo 11: Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Satýþ Bedellerinden Yapýlan Ödemeler ......119
Tablo 12: Hâkim Ortaklardan Saðlanan Tahsilat ...............................................153
TABLOLAR DÝZÝNÝ 25
GÝRÝÞ
Ýmar Bankasý, 1 YTL sermaye ve “Türkiye Ýmar Bankasý Türk Anonim Þirketi”
unvaný ile 22 Mart 1928 tarihinde kurulmuþtur. Bir dönem Doðuþ Grubuna ait
olan Banka, 1984 yýlýnýn Ekim ayýnda Uzan Grubu tarafýndan satýn alýnmýþtýr.
Banka, kredilerinin neredeyse tamamýna yakýnýnýn Uzan Grubuna kullandýrmasý,
bankacýlýk iþlevlerinden uzaklaþmasý, risk yoðunlaþmasý yaþamasý, gelir-gider
dengesinin bozulmasý, kârlýlýðýnýn düþmesi, likidite sýkýþýklýðýnýn artmasý ve
1994 yýlýnýn ilk yarýsýnda yaþanan finansal krizin mevcut olumsuzluklarý
aðýrlaþtýrmasý nedenleriyle 20 Haziran 1994 tarihinde yakýn izleme kapsamýna
alýnmýþtýr.
ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in imtiyaz sözleþmelerinin iptali ve bu þirketlere ait
tesislere el konulmasý ile baþlayan, Banka yönetiminin toplu istifasý ile devam eden
süreç sonunda Bankanýn faaliyet izni kaldýrýlmýþ, yönetim ve denetimi Fona
devredilmiþtir.
Bankadan Uzan Grubuna aktarýlan kaynaklarla, Uzan Grubunun Bankadan
kullandýðý kredilerin anapara ve faizleri ödenmiþ, Banka sermayedarlarýnýn
Bankaya olan sermaye taahhütleri yerine getirilmiþ, Özelleþtirme Ýdaresi baþta
olmak üzere kamu kurum ve kuruluþlarýndan çimento ve enerji sektörlerinde
faaliyet gösteren çok sayýda þirket ve iþletme satýn alýnmýþ, Telsim'in lisans bedeli
ödemesi için UBS'ten aldýðý krediler kapatýlmýþ, kýsacasý Uzan ailesinin yönetim ve
sermayesini kontrol ettiði Uzan Grubunun 1990'lý yýllarýn baþýndan itibaren
büyümesi finanse edilmiþtir.
Banka ve Merkez Yatýrým eski yöneticileri, Fon ve Fon tarafýndan atanan Banka
yönetiminin bilgi ve belge taleplerini yerine getirmemiþtir. Ýmar Bankasý eski
yönetimince yönetim kurulu karar defterlerinin ve faaliyetlerle ilgili belgelerin
saklanmamasý, bilgi ve belge taleplerinin Ýmar Bankasý'na bankacýlýk otomasyon
hizmeti veren Merkez Yatýrým ve Banka eski yönetimleri tarafýndan yerine
getirilmemesi Fon ve Banka yönetiminin mevduat sahipleri ve diðer alacaklýlarýn
haklarýnýn korunmasýna yönelik çalýþmalarýný sekteye uðratmýþtýr.
Diðer taraftan Bankanýn Otomasyon Müdürlüðü ile Merkez Yatýrým'da yapýlan
inceleme ve tespit çalýþmalarýnda da güçlük çýkartýlmýþ, hatta Merkez Yatýrým
bünyesinde bulunan ana bankacýlýk sistemi kapatýlmýþ ve ana belleðin hafýzasý
niteliðindeki diskler alýnmýþtýr.
26
Bankanýn faaliyet izninin kaldýrýlmasý sonrasý Fondan saðlanan kaynaklarla
sigortalý mevduatýn ödenmesine baþlanmýþtýr. Bilahare Fon, tasarruf mevduatý
sahiplerinin yerine geçerek Ýmar Bankasý'nýn doðrudan iflasýný talep etmiþ ve
Mahkemenin 8 Haziran 2005 tarihli kararýyla Bankanýn iflasýna karar verilmiþtir.
Fonun belirlediði Ýflas Ýdaresince yürütülen iflas süreci devam etmektedir.
Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi tasarruf mevduatý
tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýnda farkýn tahsiline yönelik olarak
Fon tarafýndan yürütülen takip ve tahsil çalýþmalarýnda 6183 Sayýlý Kanun
uygulamalarýnýn yaný sýra 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a ve 15/7-b maddelerine ve
bankacýlýk mevzuatýndaki bir dizi deðiþikliðe paralel olarak ticari ve iktisadi
bütünlük satýþlarýna baþvurulmuþtur.
Fonun yönetim ve denetimini devraldýðý bankalarla ilgili misyonu tasarruf
sahiplerinin hak ve menfaatlerini koruyarak devraldýðý bankalarý kamuya en az
maliyetle ve en kýsa sürede çözümlemektir. Bu kapsamda, Ýmar Bankasý'nýn faaliyet
izninin kaldýrýlmasý, yönetim ve denetiminin Fona devredilmesiyle baþlayýp, iflas
uygulamalarý ve mevduat farkýnýn tahsili çalýþmalarý ile devam eden sürece iliþkin
tüm detaylar Kitapta yer almaktadýr.
Kitap beþ ana bölümden oluþmaktadýr. Ýlk bölümde Ýmar Bankasý'nýn faaliyet
izninin kaldýrýlmasý öncesi dönemi ortaya konulmuþ, ikinci bölümde ise sigortalý
mevduatýn ödenmesi ve iflas sürecine iliþkin çalýþmalar ile bunlarýn sonuçlarýna yer
verilmiþtir. Üçüncü bölümde, yürütülen hâkim ortak alacaklarýnýn takip ve tahsili
çalýþmalarý anlatýlmýþtýr. Dördüncü bölümde çözümlemenin hukuki süreci,
yürütülen dava ve takipler detaylarýyla sunulmuþ olup son bölümde ise genel bir
deðerlendirme yapýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 27
1.1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ
Ýmar Bankasý'nýn ortaklýk yapýsýndaki temel deðiþimler ile Bankanýn
3 Temmuz 2003 tarihinde bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme
izninin kaldýrýlmasý ile yönetim ve denetiminin Fona devredilmesi sonucunu
doðuran olaylar kronolojik olarak Þekil 1'de sunulmuþtur.
ÞEKÝL 1: FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ
1928
Kuruluþ
1984
Uzan Grubu - Hâkim Ortak
1994
Yakýn Ýzleme
12 Haziran 2003
ÇEAÞ - Kepez Elektrik
Ýmtiyaz Sözleþmelerinin Ýptali
26 Haziran 2003
Banka Yönetim Kurulunun Toplu Ýstifasý
Uzaktan Gözetimin Engellenmesi
3 TEMMUZ 2003
Bankacýlýk Ýþlemleri Yapma ve Mevduat Kabul Etme
Ýzninin Kaldýrýlmasý
Yönetim ve Denetimin Fona Devri
30 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM
1.2. TARÝHÇE
Banka, “Türkiye Ýmar Bankasý Türk Anonim Þirketi” unvaný ile 22 Mart 1928
tarihinde kurulmuþtur. 1970'li yýllarda Doðuþ Grubuna geçen Banka, 1984 yýlýnýn
Ekim ayýnda Uzan Grubu tarafýndan satýn alýnmýþtýr. Uzan Grubunun diðer
bankasý olan Adabank'ýn kuruluþ çalýþmalarý devam etmekte iken satýn alýnan Ýmar
Bankasý'nýn önce yüzde 55 hissesi edinilmiþ, daha sonra Doðuþ Grubunun bakiye
yüzde 43 hissesi de satýn alýnmýþtýr.
Fona devir öncesinde Ýmar Bankasý'nýn yüzde 52 hissesi Kemal Uzan ve Uzan
Grubu þirketlerinden Yapý Ticaret'e aittir. Uzan ailesinin diðer fertleri ve diðer
Uzan Grubu þirketleri ile birlikte Grup, Bankanýn yüzde 99,99 hissesini
kontrolünde bulundurmaktadýr. Ýmar Bankasý'nýn 16 Mayýs 2003 tarihinde
yapýlan olaðan genel kurul toplantýsýna ait hazirun cetveline göre Bankanýn
ortaklýk yapýsý Tablo 1'deki gibidir.
Sayýlarý 200'ü aþan Uzan Grubu þirketlerinden yönetim ve denetimleri Cem Cengiz
Uzan ve Murat Hakan Uzan'a ait olan medya ve iletiþim þirketleri Rumeli Plaza'dan,
yönetim ve denetimleri Kemal Uzan ve Yavuz Uzan'a ait olan finans, enerji ve inþaat
þirketleri ise Rumeli Han'dan yönetilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 31
TABLO 1: ÝMAR BANKASI ORTAKLIK YAPISI
ORTAKLAR
NOM‹NAL SERMAYE
(YTL)
PAY (%)
Kemal Uzan
95.503.340
34,11
Yapý Ticaret
49.000.000
17,50
Merkez Yatýrým
14.514.780
5,18
Betonsan
13.279.640
4,74
Merkez Kaðýt
10.760.280
3,84
Ladik Çimento
10.645.480
3,80
Rumeli Holding
9.069.070
3,24
Lalapaþa Çimento
7.512.920
2,68
Cem Cengiz Uzan
6.022.170
2,15
Murat Hakan Uzan
3.333.800
1,19
Ayþegül Akay (Uzan)
3.322.500
1,19
Melahat Uzan
1.451.930
0,52
Yavuz Uzan
912.630
0,33
Bahattin Uzan
387.720
0,14
54.283.740
19,39
280.000.000
100,00
Diðer (159 Gerçek ve Tüzel Kiþi)
TOPLAM
1.3. ÝMAR BANKASI'NIN YAKIN ÝZLEME DÖNEMÝ
1.3.1. Yakýn Ýzleme Kararý
Uzan Grubuna ait Ýmar Bankasý, yakýn izleme öncesinde Hazinenin bir çok
uyarýsýna muhatap olmuþ, ancak bu uyarýlar Banka yönetimi tarafýndan dikkate
alýnmamýþtýr. Bu döneme iliþkin BYM tespitleri;
!
Kredilerin önemli bir kýsmýnýn hâkim ortak kredisi olduðu ve ortaklarca
Bankanýn sermaye artýrýmýnda kullanýldýðý, bu krediler için teminat
alýnmadýðý ve faiz tahsilatlarýnýn yapýlmadýðý,
!
Döviz varlýklarý ve yükümlülükleri arasýnda dengenin kurulamadýðý, kur
riski oranýnýn yasal sýnýrlarýn altýnda bulunduðu,
!
Banka özkaynaklarýnýn yitirildiði, zararýn mevduata sirayet ettiði ve mali
bünye zafiyetinin artarak devam ettiði,
!
Kemal Uzan ve Uzan aile fertlerinin dýþýnda genel müdür dahil hiçbir
personelin karar mekanizmasýnda etkinliðinin bulunmadýðý,
!
Hazine tarafýndan alýnmasý istenen tedbirlerin yerine getirilmediði
konularýnda yoðunlaþmýþtýr.
Ýmar Bankasý, 20 Haziran 1994 tarihinde 3182 Sayýlý Kanunun 64. maddesine
istinaden yakýn izleme kapsamýna alýnmýþtýr. Bankanýn yakýn izleme kapsamýna
alýnmasýna, kredilerinin neredeyse tamamýna yakýnýnýn Uzan Grubuna
kullandýrmasý, bankacýlýk iþlevlerinden uzaklaþmasý, risk yoðunlaþmasý yaþamasý,
gelir-gider dengesinin bozulmasý, kârlýlýðýnýn düþmesi, likidite sýkýþýklýðýnýn
artmasý ve 1994 yýlýnýn ilk yarýsýnda yaþanan finansal krizin mevcut
olumsuzluklarý aðýrlaþtýrmasý neden olmuþtur.
Mevduat sahiplerinin haklarýnýn güvenceye alýnmasýný ve bankacýlýk sektöründeki
güven ortamýnýn daha ziyade zedelenmesinin önlenmesini teminen yakýn izleme
kapsamýnda bulunan Ýmar Bankasý ile ilgili olarak muhtelif tarihlerde kamu
otoriteleri tarafýndan;
!
Bankanýn 3182 Sayýlý Kanunun 64/2 maddesi kapsamýna alýnmasý,
!
3182 Sayýlý Kanunun 62, 68 ve 69. maddelerinin tatbik edilerek,
ÝMAR BANKASI 33
- Bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin
12. madde uyarýnca kaldýrýlmasý,
- Banka yönetim kurulu üyeleri ile bazý Banka personelinin 61. madde
uyarýnca görevlerine son verilmesi,
- Tasarruf mevduatýnýn faiz ve sair menfaatler bakýmýndan ayný þartlarla,
karþýlýðý Fondan ödenmek üzere, mali bünyesi güçlü bir bankaya
devredilerek, Bankanýn iflasýnýn istenmesi,
- Uzan Grubu firmalarýna çok düþük fiyatlarla, kullandýrýlan kredi, avans
ve depozito tutarlarý ile satýlan Banka gayrimenkullerinin, kullandýrýlan
kredi, avans ve depozitolar iptal edilerek, ilk satýþ fiyatýndan Bankaya
geri alýnmasý, böylece Uzan ailesince Bankadan çekilen kýymetlerin
iadesinin saðlanmasý
gibi yasal tedbirlerin alýnmasý önerilmiþtir.
1.3.2. Yakýn Ýzleme Dönemi (Haziran 1994-Haziran 2003)
Yakýn izleme kapsamýnda bulunduðu süre zarfýnda Bankaya gerek mülga
3182 Sayýlý Kanunun 64. maddesi, gerekse 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesi
kapsamýnda mali bünyesinin iyileþtirilmesini teminen muhtelif talimatlar verilmiþ
ve özellikle Uzan Grubuna ilave kaynak aktarýlmamasýna ve Grup risklerinin
tasfiyesine, KKTC'de kurulu Ýmar Off-Shore nezdinde bulunan depolarýn tasfiye
edilmesine, sermayenin artýrýlmasý da dahil olmak üzere duran varlýklarýnýn elden
çýkarýlmasý suretiyle kaynak saðlanmasýna yönelik tedbirlerin alýnmasý istenmiþtir.
Yakýn izleme kapsamýna alýnmasýný takiben Banka, BYM'nin yoðun denetiminde
kalmýþtýr. BYM'nin 1994-2000 yýllarý arasýnda gerçekleþtirdiði denetimlerde;
!
Banka kaynaklarýnýn yoðun olarak Uzan Grubuna kullandýrýldýðý, kredi
portföyünün hemen hemen tamamýnýn Grup kredilerinden oluþtuðu ve bu
kredilerin teminatsýz olduðu, bu durumun aktifin emniyet, seyyaliyet ve
verimlilik ilkelerine uyulmayarak yalnýzca Grubu finanse etmeye yönelik
olarak kullanýldýðýný gösterdiði,
!
KKTC'de kurulmuþ olan Ýmar Off-Shore'a yapýlan deponun Uzan
Grubunun dolaylý finansmanýnda kullanýldýðý ve depo tutarýnýn önceki
yýllara ait tahsil edilmemiþ faizlerin etkisiyle sürekli büyüdüðü,
!
Uzan Grubuna kaynak aktarýmýnýn müteaddit uyarýlara raðmen devam
ettiði, Grup kredilerinin tedricen azaltýlmasýna yönelik tahsilat planlarýna
uyulmadýðý,
!
Faaliyet zararlarý nedeniyle oluþan özkaynak yetersizliði,
!
Birikmiþ zararýn özkaynaklarý aþarak yabancý kaynaklara sirayet ettiði,
!
Yeterli nakit sermaye artýmý yapýlmayan Bankanýn özkaynak yetersizliðinin
süreç içerisinde arttýðý, sermaye yeterliliði standart rasyosunun negatife
döndüðü,
!
Likidite zafiyeti,
!
Tüm yetkilerin Yönetim Kurulunda toplandýðý, genel müdür ve genel
müdür yardýmcýlarýna dahi bazý detaylar dýþýnda yetki devri yapýlmadýðý,
!
Ýhtiyacý karþýlayabilecek düzeyde bir bilgi iþlem aðýnýn bulunmadýðý
hususlarý tespit edilmiþtir.
BYM tespitlerini esas alan Hazine ise ayný dönem içerisinde Banka yönetimini;
!
Bankanýn Uzan Grubu firmalarýna kullandýrýlan kredilerin durdurulmasý,
Grup kredilerinin ivedilikle tahsil edilmesine iliþkin bir tahsilat planýnýn
hazýrlanmasý, kredilerin tahsil edilmesi ve teminatlandýrýlmasý,
!
Temerrüde düþmüþ alacaklarýn takip hesaplarýna alýnarak bu krediler için
karþýlýk ayrýlmasý,
!
Ýmar Off-Shore nezdinde tutulan donuk depolarýn faiziyle birlikte tahsil
edilmesi,
!
Sermayenin nakit olarak artýrýlmasý,
!
Sermaye yeterliliði standart rasyosunun mevzuat uyarýnca ayrýlmasý gerekli
karþýlýklar dikkate alýnmak suretiyle hesap edilmesi ve anýlan rasyonun
asgari yasal oranda tutulmasý,
!
Bankanýn organizasyonunun ve bilgi iþlem sisteminin geliþtirilerek çaðdaþ
bankacýlýðýn gerektirdiði hýz ve dinamizmin kazandýrýlmasýný teminen
acilen günün koþullarýna uygun hale getirilmesi,
ÝMAR BANKASI 35
!
Personelin niteliðinin artýrýlmasý,
!
Ýzin alýnmaksýzýn yeni þube açýlmamasý,
hususlarýnda bir çok kez uyarmýþ, kaydedilen geliþmelerin düzenli olarak
raporlanmasýný istemiþtir. Ancak tüm bu uyarýlardan olumlu bir sonuç
alýnamamýþtýr.
Hazine talimat ve uyarýlarýndan bir sonuç alýnamamasý üzerine bu kez BYM
tarafýndan, sermaye artýrýmý ve Grup kredilerinin azaltýlmasý tedbirlerinin derhal
uygulamaya konmasýnýn ve uygulamanýn sonuçlarý hakkýnda her ay düzenli bilgi
verilmesinin, belirtilen tedbirlerin alýnmadýðýnýn veya uygulanmasýnda aksama
olduðunun tespiti halinde ilk aþamada Banka yönetim ve denetim kurulu
üyelerinin görevden alýnýp yerlerine atama yapýlmasý da dahil olmak üzere
kanunda gösterilen diðer tedbirlerin uygulanmasý yoluna gidilmesinin gerektiði
belirtilmiþtir.
BYM'nin 2000 yýlý sonrasý denetimlerinde de sermaye ihtiyacý, likidite zafiyeti,
Grup kredilerinin azaltýlmasý, Ýmar Off-Shore depolarý ile Grup kredilerinin
tasfiyesine yönelik tahsilat planlarýnýn yetersizliði üzerinde durulmuþtur.
Bankacýlýk Düzenleme Denetleme Kurumunun 31 Aðustos 2000 tarihinde
faaliyete geçmesinden sonra da Banka yönetimine, ayný konularda uyarýlar
gönderilmeye devam edilmiþtir. Ayrýca bu dönemde Bankadan sorunlarýn
çözümüne yönelik plan sunmasý istenmiþ ancak sunulan planlar gerçekçi
bulunmamýþtýr.
Bu þartlar altýnda girilen Kasým 2000 ve Þubat 2001 krizlerinde Ýmar Bankasý, faiz
ve kur risklerine maruz kalmýþtýr. Bu dönemde kamu otoriteleri tarafýndan, Banka
aktifinin Grup kredileri nedeniyle donuklaþtýðý belirtilmiþ, yaþanan krizlerin
Bankanýn temel problemleri olan risk yoðunlaþmasý ile yüksek kredi riski üzerinde
olumsuz etki yaratacaðý yönünde tespitlerde bulunulmuþtur. Bu tespitler de göz
önüne alýnarak Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Banka
yönetiminden bir kez daha bu kapsamda alýnacak önlemler konusunda gerçekçi ve
uygulanabilir bir plan sunulmasýný istemiþtir.
Sonuç olarak verilen talimatlarýn yerine getirilmemesi, mali bünyenin
düzeltilmesine iliþkin gerçekçi ve uygulanabilir planlar sunulmamasý üzerine
BDDK tarafýndan Bankaya 12 Temmuz 2001 tarihinde veto yetkisine sahip bir
yönetim kurulu üyesi atanmýþ, 26 Aralýk 2001 tarihinde atanan üye sayýsý ikiye
çýkarýlmýþtýr.
Banka sermayelerinin güçlendirilmesi programý kapsamýnda 2001 yýlý mali
tablolarý üzerinden gerçekleþtirilen üç aþamalý denetim sonucunda;
910 milyon USD tutarýndaki Grup risklerinden 284 milyon USD tahsilat
saðlanmýþ, Gruba kullandýrýlan kredilerle ilgili olarak teminat alýnmýþ
(ÇEAÞ tahsilatlarýndan 50 milyon YTL'lýk teminat), Banka sermayesi
70 milyon YTL artýrýlmýþtýr. Uzan Grubuna ait risklerin azaltýlmasý konusunda
gösterilen performans üzerine, 16 Aðustos 2002 tarihinde BDDK, Bankanýn
Yönetim Kurulundaki veto yetkisine sahip bir üyenin göreve devamýna gerek
kalmadýðýna, Bankaya verilen talimatlarýn yerine getirilmesini izlemesi için diðer
üyenin göreve devam etmesine karar vermiþtir.
1.3.3. Fona Devir Süreci (Haziran 2003-Temmuz 2003)
Ýçinde bulunduðu likidite sorununa raðmen Ýmar Bankasý'nýn yaþatýlmasýnda
büyük bir öneme sahip olduðu anlaþýlan ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in imtiyaz
sözleþmelerinin iptali ve bu þirketlere ait tesislere el konulmasý ile baþlayan, Banka
yönetiminin toplu istifasý ile devam edip 3 Temmuz 2003 tarihinde Bankanýn
faaliyet izninin kaldýrýlmasý ile sonlanan ve toplam üç hafta süren Fona devir süreci
aþaðýdaki bölümlerde anlatýlmýþtýr.
1.3.3.1. ÇEAÞ ve Kepez Elektrik
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðý ile ÇEAÞ ve Kepez
Elektrik arasýnda imzalanan imtiyaz sözleþmeleri,
12 Haziran 2003 tarihinde söz konusu þirketlerin
mevzuat ve sözleþme hükümlerini sürekli ihlal
etmeleri gerekçesiyle feshedilmiþ ve imtiyaz
sözleþmeleri kapsamýnda iþletilen tesislere el
konulmuþtur.
Gerek sermaye artýrýmlarýný, gerekse Grup kredilerinden saðlanan tahsilatý büyük
ölçüde ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'ten saðladýðý kaynaklar vasýtasýyla gerçekleþtiren
Banka, söz konusu þirketlerin imtiyaz sözleþmelerinin iptal edilmesi üzerine bir
yandan likiditesinin temel kaynaðýný oluþturan fonlardan mahrum kalmýþ, diðer
yandan da basýn yayýn organlarýnda ve kamuoyunda oluþan spekülasyonlar
nedeniyle yoðun mevduat çekiliþine maruz kalmýþtýr. Bu durum Bankanýn kýsa
vadeli borç ödeme gücünü tümüyle yitirmesi ve likidite krizine girmesi sonucunu
doðurmuþtur.
ÝMAR BANKASI 37
13 Haziran 2003
12-25 Haziran 2003 tarihleri arasýnda; Ýmar Bankasý'nýn Bankacýlýk Düzenleme ve
Denetleme Kurumuna yaptýðý raporlamalar çerçevesinde mevduat çekiliþi ile net
likidite kaybý yaþandýðý tespit edilmiþ ve talimatlara aykýrý bir þekilde off-shore
hesaplarýn mevduata dönüþtürüldüðüne iliþkin emareler görülmüþtür.
ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in imtiyaz sözleþmelerinin iptal edilip tesislerine el
konulduðu 12 Haziran 2003 tarihinde BDDK, Banka Yönetim Kurulundaki
mevcut üyeyi veto yetkisi ile donatmýþ ve Banka yönetimine hiç bir þekilde Gruba
kaynak aktarýlmamasý talimatýný vermiþtir. Gruba kaynak aktarýlmamasý
talimatýna aykýrý geliþmelerin artmasý üzerine söz konusu talimat tekrarlanmýþtýr.
1.3.3.2. Off-Shore Mevduat
12 Haziran 2003 tarihinden sonra Ýmar Off-Shore nezdindeki hesaplar yoðun bir
þekilde Banka nezdinde yurt içi mevduat hesaplarýna dönüþtürülmüþ, bu
dönüþtürme iþlemi için Ýmar Off-Shore tarafýndan nakit aktarýmý yapýlmamýþtýr.
Dolayýsýyla Ýmar Off-Shore'un topladýðý mevduat faiziyle birlikte Ýmar Bankasý
tarafýndan üstlenilmiþ ve Ýmar Off-Shore'un Uzan Grubuna kullandýrmýþ olduðu
kredilerin finansmaný Ýmar Bankasý üzerinde kalmýþtýr. Konunun ayrýntýlarýna
ilerleyen bölümlerde yer verilmiþtir.
1.3.3.3. Toplu Ýstifa ve Yönetim Boþluðu
Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafýndan atanan yönetim kurulu
üyesi dýþýndaki üyeler (Kemal Uzan, Yavuz Uzan, Erol Hürbaþ, Yaþar Avni Güral,
Birol Çilingir, Gürol Demirkol ve Hilmi Baþaran) 26 Haziran 2003 tarihinde toplu
halde istifa etmiþtir. Söz konusu kiþiler böyle bir dönemde, TTK ve Borçlar Kanunu
hükümleri gereðince kendilerinden beklenen özen ve basireti göstermeyerek,
istifalarýyla Bankayý yönetim zafiyetine düþürmüþlerdir. Banka Yönetim
Kurulunun 26 Haziran 2003 tarihinde toplu istifasýyla birlikte Ýmar Bankasý,
Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumuna bilgi ve belge göndermeyi kesmiþ,
bu suretle uzaktan gözetimi engellemiþtir.
Bu dönemde yedi üyeden oluþan BDDK'da sadece dört üyenin bulunuyor olmasý
ve eksik üyeliklere atama yapýlmamýþ olmasýndan dolayý Ýmar Bankasý ile ilgili
herhangi bir karar alýnamamýþtýr.
Banka Yönetim Kurulunun toplu istifasýný takiben Bankanýn orta ve üst düzey
yöneticileri de giderek artan bir sýklýkla istifa etmiþ ve bu durum personele de
ÝMAR BANKASI 39
sirayet etmiþtir. Bu þartlar altýna iþler, yönetici adayý ve alt kademe personel ile
yürütülmeye çalýþýlmýþtýr. Yine bu dönemde bir çok þube yöneticisi ve þube
personeli de istifa ederek iþ býrakmýþ ve Bankanýn günlük iþlerinin idaresi aþýrý
ölçüde kesintiye uðramýþtýr.
1.3.3.4. Hisse Devirleri
12 Haziran 2003 tarihinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðýnýn Uzan
Grubunun sahibi bulunduðu ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in mal varlýðýna el koymasý
ve imtiyaz sözleþmelerini iptal etmesi ile baþlayan süreçte; Bankacýlýk Düzenleme
ve Denetleme Kurumunun Bankayý uzaktan gözetimi engellenmiþ, ayný tarihte
Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafýndan atanan yönetim kurulu
üyesi dýþýndaki üyeler, toplu halde istifa etmiþ olup bu þartlar altýnda Banka hâkim
ortaðý olan Uzan ailesi Banka hisselerini devretmek yoluyla cezai ve hukuki
sorumluluktan kurtulma çabasý içine girmiþlerdir.
25 Haziran 2003 tarihinde alýnan kararlar ile
Bankanýn toplam yüzde 52'sine sahip olan Kemal
Uzan ile Yapý Ticaret'in hisse oranlarý yüzde 10'nun
altýna düþürülmüþ, Cem Cengiz Uzan, Murat Hakan
Uzan ve Ayþegül Akay (Uzan) ise tüm Banka
hisselerini devretmiþlerdir.
Uzan Grubuna ait firmalarla birlikte Bankanýn yüzde 99,99 hissesine sahip olan
Uzan ailesi bireylerinin 25 Haziran 2003 tarihinde gerçekleþtirdikleri hisse
devirleri aþaðýdaki gibidir.
!
Bankanýn yüzde 34,11 hissesine sahip Kemal Uzan, hisselerini Uzan
Grubuna dahil 3 firmaya devrederek hisse oranýný yüzde 8,1'e
düþürmüþtür.
!
Bankanýn yüzde 17,50 hissesine sahip Yapý Ticaret, hisselerini bir diðer
Uzan Grubu firmasý olan Güney Mühendislik'e devrederek hisse oranýný
yüzde 9,5'e düþürmüþtür.
!
Bankanýn toplam yüzde 4,53 hissesine sahip Cem Cengiz Uzan, Murat
Hakan Uzan ve Ayþegül Akay (Uzan) hisselerini bir Uzan Grubu þirketi olan
DKT Deniz Taþýmacýlýk'a devrederek Banka ortaklýðýndan ayrýlmýþlardýr.
Ýmar Bankasý'ndaki hisselerini devreden Uzan ailesi ayný zamanda Banka hissedarý
Uzan Grubu þirketlerindeki hisselerini de Uzan Grubu çalýþanlarýna ve/veya Uzan
Grubu þirketlerine devretmiþlerdir. Bu kapsamda;
!
Kemal Uzan, son genel kurul tutanaklarýna göre Banka hâkim ortaðý
54 þirketin 16'sýnda hissedar konumunda iken muvazaalý þekilde geçmiþe
dönük yönetim kurulu kararlarý ile 3 þirketteki hisselerinin tamamýný,
9 þirketteki hisselerinin çoðunluðunu devretmiþtir.
!
Cem Cengiz Uzan, son genel kurul tutanaklarýna göre Banka hâkim ortaðý
54 þirketin 21'inde hissedar konumunda iken muvazaalý þekilde geçmiþe
dönük yönetim kurulu kararlarý ile 20 þirketteki hisselerinin tamamýný
devretmiþtir.
!
Murat Hakan Uzan, son genel kurul tutanaklarýna göre Banka hâkim ortaðý
54 þirketin 19'unda hissedar konumunda iken muvazaalý þekilde geçmiþe
dönük yönetim kurulu kararlarý ile 18 þirketteki hisselerinin tamamýný
devretmiþtir.
!
Ayþegül Akay (Uzan), son genel kurul tutanaklarýna göre Banka hâkim
ortaðý 54 þirketin 17'sinde hissedar konumunda iken muvazaalý þekilde
geçmiþe dönük yönetim kurulu kararlarý ile 16 þirketteki hisselerinin
tamamýný devretmiþtir.
Uzan Grubu firmalarýndan Ulus Factoring'de de yapýlmak istenen pay devirleri,
þirket ortaklarý hakkýnda tedbir kararýnýn bulunmasý nedeniyle Hazine tarafýndan
kabul edilmemiþ ve dolayýsýyla gerçekleþtirilememiþtir.
Uzan ailesi Ýmar Bankasý'ndaki uygulamalarýna benzer bir þekilde Telsim'deki
hisselerini Grup çalýþanlarýna devrederek Telsim ile baðlantýlarýný da yok etmeye
çalýþmýþtýr.
1.3.4. Muhasebe ve Bilgi Ýþlem Sistemi
Ýmar Bankasý'nýn muhasebe ve bilgi iþlem sisteminin genel iþleyiþine iliþkin
denetimlerde, þubelerde tek bir kayýt sisteminin bulunduðu, bununla birlikte
þubelerden genel müdürlüðe doðru ve gerçek bir þekilde aktarýlan kayýtlarýn, genel
müdürlük ve Bankaya bilgi iþlem hizmeti veren Merkez Yatýrým tarafýndan bilgi
iþlem sistemi kullanýlarak gerçeðe aykýrý bir þekilde mizanlara döküldüðü tespit
edilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 41
Banka þubelerinde alt yapýsý 1980'li yýllarýn teknolojisine dayanan, þubede sýnýrlý
sayýda bilgi tutan bir bilgi iþlem sistemi kullanýlmýþ, sistemin iþleyiþi oldukça
karmaþýk hale getirilmiþ ve bilgi iþlem sistemine adapte edilen bilgisayar
programlarýyla muhasebe kayýtlarýna mahiyetleri kolayca anlaþýlamayacak þekilde
çok sayýda müdahalede bulunulmuþtur.
Muhasebe dosyalarýný silmek, deðiþtirmek, bazý hesaplarýn bakiyelerinin yasal
defter ve mali tablolarda yer almasýný engellemek ve yeni muavin defter üretmek
amacýyla programlar geliþtirilmiþ, mizan programýna bazý kýsýtlar konulmuþtur.
Muhasebe kayýtlarýný silmek, deðiþtirmek suretiyle mali tablolara müdahale etmek
esas olarak bilgisayar programlarý kullanýlarak yapýlmýþtýr. Mizan programýna
konulan kýsýtlarla ise bazý hesaplarýn bakiyelerinin mizan dosyasýna alýnmasýnýn
engellenmesi ile mizan dosyasý esas alýnarak üretilen yasal defter ve mali tablolarýn
da yanýltýcý üretilmesi saðlanmýþtýr. Banka ve Merkez Yatýrým yöneticileri,
kullanýlan bilgisayar programlarý ile gerçek bir bankacýlýk iþlemine dayanmaksýzýn
tüm þubeler veya genel müdürlük birimleri adýna geriye yönelik olarak fiþler
kesmiþler, silme programlarý ile fiþlerin silinmesini saðlamýþlardýr.
Diðer taraftan kullanýlan bilgisayar programlarýyla mevduat ve hazine bonosu
satýþý altýnda halktan toplanan kaynaklar ile mudilerden kesilen vergiler yasal
defter ve mali tablolarda küçültülerek Uzan Grubuna aktarýlmýþtýr. Halktan
toplanan kaynaklarý küçültmekte kullanýlan yöntemle söz konusu kaynaklarý
Uzan Grubuna aktarmakta kullanýlan yöntem muhasebe mantýðý açýsýndan
birbirini tamamlamaktadýr.
Muhasebe ve kayýt sistemi ile gerçek durumun gizlenmesine yönelik iþlemler
hakkýnda Bankada yürütülen incelemelerde;
!
Þubelerin, gerçekleþtirdikleri iþlemleri bilgi iþlem sistemi aracýlýðýyla
muhasebe sistemine terminallerde bulunan menüleri kullanarak girdiði,
!
Banka organizasyonu içerisinde þube yönetici ve çalýþanlarýna, diðer
bankalara kýyasla minimum düzeyde yetki devri yapýldýðý, bunun bir
sonucu olarak Bankanýn bilgi iþlem sisteminin de þube yönetici ve
çalýþanlarýna minimum düzeyde bilgi aktaracak þekilde dizayn edildiði,
þubelerin bilgi iþlem sistemlerinden muavin kayýtlarýný ve defter-i kebir
hesaplarý bazýnda toplam varlýk ve yükümlülüklerini göremediði, þube
muavin kayýtlarý ile mizan ve envanterinin ancak genel müdürlük (veya
Merkez Yatýrým) tarafýndan gerçeðe aykýrý olarak, ancak kendi içinde tutarlý
bir þekilde basýldýðý ve þubelere gönderildiði,
!
Þubelerce gerçekleþtirilen mevduat kabulü, faiz tahakkuku, menkul
sermaye iradý gelir vergisi, ve fon payý kesintileri ve müþteriler ile
gerçekleþtirilen hazine bonosu ve devlet tahvili iþlemleri gibi bankacýlýk
iþlemlerinin Bankanýn bilgi iþlem sistemine girildiði, dolayýsýyla bu
iþlemlerin ilk aþamada muhasebe kayýtlarýna doðru olarak yansýdýðý,
!
Þubelerin gerçekleþtirdiði bu iþlemlerin ardýndan, bazý iþlemler için her bir
þube bazýnda genel müdürlük tarafýndan hesap bakiyelerine etki edecek
fiþler tanzim edildiði, bazý iþlemlerin yine genel müdürlük nezdindeki
muavin kayýtlardan silinerek çýkarýldýðý, müþteri hesaplarýna doðru olarak
girilen bazý iþlemlerin ise vergi iþlemlerinde olduðu gibi yalnýzca belli bir
oranda muavin kayýtlara yansýtýldýðý,
!
Þube teftiþine giden müfettiþlere, incelemeler sýrasýnda gerçek muavin
kayýtlarýnýn gönderildiði ve böylelikle gerçek muavin kayýtlarýnýn teftiþinin
yapýldýðý, söz konusu kayýtlardan müfettiþler tarafýndan gerçek mevduat
tutarýnýn görülebildiði, müfettiþler tarafýndan iki rapor düzenlendiði, fiili
mevduat ve görünen mevduat tutarlarýný karþýlaþtýrmalý olarak gösteren
raporun þubelere kesinlikle gösterilmediði ve yalnýzca Banka üst
yönetiminden bazý kimselere gönderildiði,
!
Bankanýn bilgi iþlem sisteminde özel bir iþlem ekraný oluþturulduðu, bu
ekran aracýlýðýyla yetkili kullanýcýlar tarafýndan genel müdürlük nezdinde
þubeler adýna muhasebe kaydý oluþturulabildiði, bu kayýtlar
oluþturulurken ilgili þube, hesap skontlarý, borç ve alacak tutarlarýnýn
manuel olarak girildiði,
!
Özel iþlem ekranýndan 2003 yýlýnda kesilen fiþlerin dökümü üzerinde
yapýlan incelemede, bu ekrandan Bankanýn þube bazýnda mevduat
hesaplarýnýn bakiyelerinin deðiþtirildiði, mevduat müþterilerinin faiz
gelirlerinden Banka tarafýndan kesilen menkul sermaye iradý gelir vergisi ve
fon payý stopajý tutarlarýnýn düþük gösterilerek düzenlenen muhtasar
beyannameler ile Banka kayýtlarýnýn mutabýk hale getirildiði, mevduat faiz
gider reeskontu ve bu reeskont tutarlarýnýn iptallerinin bu ekrandan kesilen
fiþlerle kayýtlara yansýtýldýðý, tüm bu iþlemler neticesinde, Bankanýn
mevduat toplamýnýn, mevduat faiz giderleri ile mevduat faiz gider
reeskontu tutarlarýnýn ve müþterilerden kesilen menkul sermaye iradý gelir
vergisi ve fon payý stopaj tutarýnýn düþük gösterildiði,
ÝMAR BANKASI 43
!
Müþteriler ile gerçekleþtirilen hazine bonosu ve devlet tahvili satýþ ve geri
alým iþlemlerinin önemli kýsmýnýn Bankanýn portföyünden düþülmediði,
bu iþlemlerin imzalý fiþlerinin bulunmadýðý, ÝMKB'ye tescil ettirilmek
amacýyla bildirilmediði, bu iþlemlere iliþkin muhasebe kayýtlarýnýn muavin
defterinden silinmek suretiyle çýkarýldýðý, bu silme iþlemini
gerçekleþtirmek üzere bilgi iþlem sisteminde özel programlar yazýldýðý,
!
Bankanýn bilgi iþlem sistemine girilen bilgiler üzerinde çalýþarak
bilançosunu oluþturan programýn bazý hesap skontlarýnýn bakiyelerini
bilançoya dahil etmediði, bu hesaplarýn oluþturulan özel iþlem ekranýndan
mevduat toplamlarý, mevduat faiz tahakkuk ve reeskontlarý, gelir vergisi ve
fon payý kesintilerine iliþkin manipülasyonlarýn yapýlmasýnda kullanýlan
hesaplar olduðu,
!
Bilgi iþlem sisteminin, genel müdürlük ve þubelerin muavin kayýtlarý
oluþturulurken, belli muhasebe fiþlerinin, hesap skontlarýný atlayacak
(içermeyecek) þekilde program yazýlmasýna ve çalýþtýrmasýna olanak
verdiði, nitekim bilgi iþlem sisteminde bu mahiyette muavin oluþturan
programlarýn bulunduðu,
!
Bankanýn yetkili mercilere gönderdiði ve kamuya açýkladýðý mali tablo ve
raporlamalarýn oluþturulan özel iþlem ekranýndan þubeler adýna kesilen
fiþler ile bilgi iþlem ortamýnda yazýlan çeþitli silme programlarýnýn
çalýþtýrýlmasý sonrasýnda düzenlendiði ve ilgili mercilere yollandýðý,
tespit edilmiþtir.
1.3.5. Banka Organizasyonu ve Personel Yapýsý
Banka personelinin eðitim düzeyi ve uzmanlaþma seviyesi, modern bankacýlýk
iþlemlerini yapacak seviyede deðildir. Buna baðlý olarak da Banka þubeleri sadece
Uzan Grubuna dahil firmalarýn kredi ihtiyacýný karþýlamak amacýyla mevduat
toplamakta, þube müdürlerinin çek karnesi verme yetkisi dahi bulunmamaktadýr.
Mevcut kredi politikasý dikkate alýndýðýnda Bankada nitelikli personelin
çalýþtýrýlmasýna da ihtiyaç duyulmamaktadýr.
Bankada mevcut durum itibarýyla bir organizasyon þemasý bulunmaktadýr. Fakat
þema herhangi bir anlam ifade etmemekte, personelin görev, yetki ve
sorumluluklarýný belirleyen herhangi bir düzenleme bulunmamaktadýr. Bütün
yetkilerin hemen hemen tamamý Yönetim Kurulunda toplanmýþtýr.
Diðer taraftan muhtelif BYM raporlarýnda Bankanýn günün koþullarýna uygun bilgi
üretecek bir bilgi iþlem aðý bulunmadýðý, Banka Teftiþ Kurulunun ve faaliyetlerinin
günümüz bankacýlýk iþlemlerine cevap verebilecek düzeyde olmadýðý, Bankanýn
mevcut kayýt, defter, belge, personel, yönetici ve bilgi iþlem sisteminin saðlýklý bir
denetimin gerçekleþmesine hizmet edecek düzeyde olmadýðý, Banka yönetiminin,
modern bankacýlýk tekniklerini kullanarak faaliyette bulunma ve saðlýklý bir
denetim yapýlmasý hususunda herhangi bir niyeti, isteði ve çabasý olmadýðý kanaati
belirtilmiþtir.
1.4. ÝMAR BANKASI'NIN FONA DEVREDÝLMESÝ
1.4.1. Fona Devir Kararý
ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in imtiyaz sözleþmelerinin iptal
edilmesini takiben yoðun bir mevduat çekiliþi ile karþýlaþan
ve dolayýsýyla likidite sýkýþýklýðý içerisine giren Ýmar Bankasý
yönetimi, 26 Haziran 2003 tarihinde toplu olarak istifa
etmiþtir. Toplu halde istifayý izleyen günlerde likidite
sýkýþýklýðý artmýþ, geri ödemelerde aksamalar ortaya
çýkmaya baþlamýþtýr.
Ancak bu dönemde BDDK'da sadece dört üye bulunmasý ve eksik üyeliklere atama
yapýlmamýþ olmasýndan dolayý BDDK'nýn herhangi bir karar almasý mümkün
olamamýþtýr. Ancak 2 Temmuz'da yeni atanan BDDK üyesi göreve baþlar baþlamaz,
BDDK'nýn 2 Temmuz 2003 ve 3 Temmuz 2003 tarihli kararlarýyla Bankaya yeni
yönetim kurulu üyeleri ve genel müdür atanmýþ, tasarruf mevduatlarýna
uygulanan 50 bin YTL tutarýndaki güvence sýnýrsýz hale getirilmiþtir.
Diðer taraftan BDDK'nýn 3 Temmuz 2003 tarihli kararýyla yükümlülüklerini
vadesinde yerine getiremeyen, alýnmasý istenen tedbirleri almayan, faaliyetine
devamý mevduat sahiplerinin haklarý ve mali sistemin güven ve istikrarý
bakýmýndan tehlike arz eden Ýmar Bankasý'nýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve
mevduat kabul etme izni, 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3 numaralý fýkrasý
hükmü uyarýnca kaldýrýlmýþ, ayný Kanunun 16. maddesinin 1 numaralý fýkrasý
uyarýnca yönetim ve denetimi Fona devredilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 45
5 Temmuz 2003
1.4.2. Kayýtlarýn Karartýlmasý
Banka ve Merkez Yatýrým eski yöneticileri, Fon ve Fon tarafýndan atanan Banka
yönetiminin bilgi ve belge taleplerini yerine getirmemiþtir. Ýmar Bankasý eski
yönetimince yönetim kurulu karar defterlerinin ve faaliyetlerle ilgili belgelerin
saklanmamasý, bilgi ve belge taleplerinin Ýmar Bankasý'na bankacýlýk otomasyon
hizmeti veren Merkez Yatýrým ve Banka eski yönetimi tarafýndan yerine
getirilmemesi Fon ve Banka yönetiminin mevduat sahipleri ve diðer alacaklýlarýn
haklarýnýn korunmasýna yönelik çalýþmalarýný sekteye uðratmýþtýr.
Diðer taraftan Bankanýn Otomasyon Müdürlüðü ile Merkez Yatýrým'da yapýlan
inceleme ve tespit çalýþmalarýnda da güçlük çýkartýlmýþ, hatta Merkez Yatýrým
bünyesinde bulunan ana bankacýlýk sistemi kapatýlmýþ ve ana belleðin hafýzasý
niteliðindeki diskler alýnmýþtýr.
Merkez Yatýrým: Ýmar Bankasý, bankacýlýk otomasyon hizmetlerini Merkez
Yatýrým'dan almaktadýr. Merkez Yatýrým'ýn 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla
150 bin YTL tutarýndaki sermayesinin tamamý Uzan Grubuna aittir. Merkez
Yatýrým'ýn 28 Haziran 2002 tarihli olaðan genel kurulunda Kemal Uzan, Murat
Hakan Uzan ve Bahattin Uzan üç yýl süreyle yönetim kurulu üyeliklerine
seçilmiþlerdir. Bankanýn yönetim ve denetiminin Fona geçmesiyle birlikte Kemal
Uzan ve Murat Hakan Uzan geriye yönelik yönetim kurulu kararlarýyla istifa
etmiþler, yerlerine yeni üyeler seçilmiþtir.
Merkez Yatýrým ayný zamanda Adabank, Ýmar Off-Shore, Adabank Off-Shore ve
Rumeli Bank'a da bankacýlýk otomasyon hizmeti sunmaktadýr. Ýmar Bankasý ile
Merkez Yatýrým arasýnda, bankacýlýk otomasyon hizmeti ile ilgili olarak yazýlý
herhangi bir sözleþme tespit edilmemiþtir. Ancak alýnan hizmet karþýlýðý olarak
Merkez Yatýrým'a ücret ödenmektedir.
Ana Bankacýlýk Sisteminin Kapatýlmasý: Bankanýn þubelerinde dahili olarak
çalýþan yerel bankacýlýk sistemleri var olmakla birlikte ana bankacýlýk sistemi
Merkez Yatýrým'da bulunmaktadýr. Merkez Yatýrým, þubelerde bulunan bankacýlýk
sistemlerini, kendi bünyesinde bulunan ana bankacýlýk sistemine baðlamaktadýr.
Þubeler, ana bankacýlýk sistemiyle herhangi bir baðlantý olmaksýzýn temel
bankacýlýk iþlemlerinin gerçekleþtirme imkanýna sahiptir. Merkez Yatýrým,
þubelerde yapýlan iþlemleri ana bankacýlýk sistemine aktarmaktadýr.
ÝMAR BANKASI 47
Bankacýlýk otomasyon sistemini 3 Temmuz 2003 tarihinde kapatan Merkez
Yatýrým, Fonun ýsrarlý taleplerine raðmen bu sistemi açmamýþtýr.
Bilgi ve Belge Vermekten Kaçýnýlmasý: Fon ve yeni Banka yönetimi tarafýndan
gerek eski yönetimden ve gerekse Merkez Yatýrým'dan bilgi ve belge talep
edilmiþtir. Bankanýn eski yönetimi saklamakla yükümlü olduðu bilgi ve belgelerin
kendisinde olmadýðýný ifade ederek yeni Banka yönetimine yardýmcý olmamýþtýr.
Diðer taraftan Merkez Yatýrým da ana bellekteki diskleri saklamak suretiyle Fon ve
Fon tarafýndan atanan yeni Banka yönetiminin tespit çalýþmalarýný ile denetim
çalýþmalarý engellenmiþtir.
Merkez Yatýrým'da gerçekleþtirilen fiili araþtýrmalarda, herhangi bir dökümana
rastlanmamýþtýr. Konuya iliþkin bilirkiþi raporunda özetle;
!
Ýmar Bankasý'na ait kayýt ve bilgilerin bulunduðu ana bellek disklerinin
sökülmüþ olduðu,
!
Bilgi yedekleme için kullanýlan tüm kartuþlarýn içindeki bilgilerin silinmiþ
olduðu, dolayýsýyla ana belleðin çalýþmasýnýn hiç bir þekilde mümkün
olmadýðý,
!
Bilgi iþlem alt yapýsýnýn, sistemin iþleyiþini saðlayamayacak kadar eksik ve
daðýtýlmýþ olduðu, bilgisayarlarýn pek çoðunun kasalarýnýn mevcut
olmadýðý,
!
Sistem odasýnýn alt yapýsýnýn 171 Ýmar Bankasý þubesi ve tahsilat ofisi ile
82 Adabank ve 5 Rumeli Bank þubesine hizmet etmeye yeterli olmadýðý
tespit edilmiþtir.
Söz konusu diskler ve kartuþlar olmadan Bankada geçmiþ tarihlerde yapýlmýþ olan
iþlemlerin genel müdürlük düzeyinde bir bütün olarak görülmesi, mudi sayýsýnýn,
toplam mevduatýn ve toplanan kaynaklarýn kimlere kredi olarak verildiðinin
bilinmesi, Bankanýn kâr-zarar durumunun belirlenmesi mümkün olmamýþtýr.
Merkez Yatýrým'da ana belleðe ait disklerin sökülmüþ olmasý, tüm þubelerden ana
belleðe gelen bilgilerin kaydedildiði disklerin ana makinalar üzerinde olmamasý
anlamýna gelmektedir. Bu nedenle Bankanýn 10 yýl saklamakla yükümlü olduðu
hesap bilgileri, gün sonu ve günlük, aylýk, 3 aylýk, yýllýk her türlü hesap ve iþlem
bilgileri, Banka bilançosu, mizan, tüm para hareketleri Banka tarafýndan yapýlan
bankacýlýk iþlemleri bilgileri elde edilememiþtir. Baþka bir deyiþle, sözü edilen
diskler yerine takýlmadýðý sürece Bankanýn tüm þubelerine ait bilgilerin bir araya
getirilerek toplu þekilde Bankanýn genel durumunun anlaþýlmasýný saðlayacak hiç
bir ana kayýt, yardýmcý kayýt, mizan ve tablo alýnmasý mümkün deðildir.
Yasal Defterlerin Yokluðu: Yasal defterler ile bankacýlýk iþlemlerine iliþkin
saklanmasý gereken kayýt ve belgelerin çok büyük bölümünün Banka genel
müdürlüðünde mevcut olmadýðý tespit edilmiþtir. Bu tespit üzerine Bankanýn eski
yönetim kurulu üyelerine, genel müdür ve genel müdür yardýmcýlarýna keþide
edilen 9 Temmuz 2003 ve 21 Temmuz 2003 tarihli ihtarnamelerle yönetim kurulu
karar defterlerinin, Bankaya ait diðer defterlerin, her türlü belge, kayýt ve bilgilerin,
raporlarýn ve eklerinin 31 Aralýk 2002, 31 Aralýk 2003 ve 30 Haziran 2003 tarihli
mizan ve eklerinin teslimi istenmiþtir. Bu giriþimden herhangi bir sonuç
alýnamamýþtýr.
Ýmar Bankasý ve Merkez Yatýrým'ýn Üst Düzey Yönetiminin ve Görevlilerin
Ýstifasý: Ýmar Bankasý eski yönetimi (Kemal Uzan, Yavuz Uzan, Gürol Demirkol,
Birol Çilingir, Yaþar Avni Güral, Erol Gürbaþ ve Hilmi Baþaran) 26 Haziran 2003
tarihinde toplu olarak, Merkez Yatýrým yönetim kurulu üyeleri Kemal Uzan ve
Murat Hakan Uzan ise geriye yönelik yönetim kurulu kararlarýyla
6-9 Haziran 2003 tarihleri arasýnda istifa etmiþlerdir.
Ayrýca, Fon tarafýndan Bankaya yeni yönetimin atandýðý gün olan 3 Temmuz 2003
tarihinden 7 Temmuz 2003 tarihine kadar aralarýnda genel müdür yardýmcýlarý,
müdürler ve müdür yardýmcýlarýnýn da bulunduðu, geçmiþ döneme ait bankacýlýk
iþlemlerinin detayýný bilen ve bizzat yöneten önemli sayýda personel topluca istifa
etmiþtir.
Diðer taraftan 4 Temmuz 2003 tarihinde Þiþli Cumhuriyet Baþsavcýlýðý kararýyla
yapýlan inceleme sonrasýnda Banka yeni yönetimi, Merkez Yatýrým genel müdürü
ve personeli ile temas kuramamýþtýr.
ÝMAR BANKASI 49
5 Temmuz 2003
1.4.3. Ýmar Bankasý'nýn Fona Devir Nedenleri
Ýmar Bankasý olayý, Bankanýn bankacýlýk iþlemleri
yapma ve mevduat kabul etme izninin
kaldýrýlmasýndan sonraki süreçte yaþanan
geliþmeler göz önüne alýndýðýnda Fona devredilen
diðer bankalardan oldukça farklý nitelikler
taþýmaktadýr.
Bankanýn Fona devri ile birlikte bilgi iþlem sistemi
eski yöneticiler tarafýndan çökertilmiþ, yardýmcý ve
yasal defterler kaçýrýlmýþ ve/veya yok edilmiþ,
dolayýsýyla delillerin karartýldýðý bir ortamda son
derece güç koþullar altýnda inceleme ve denetimler yapýlmaya çalýþýlmýþtýr. Bu
ortamda yürütülen incelemelerde Bankanýn resmi makamlara sunduðu belge,
defter ve raporlarda eski Banka yöneticileri tarafýndan manipülasyon yapýldýðý,
Banka yasal defterleri ile mali tablolarýnda görülen ve kamu otoritelerine bildirilen
tutarýn çok daha ötesinde halktan, mevduat ve hazine bonosu satýþý adý altýnda para
toplandýðý ve mudilerden stopaj yoluyla kesilen vergilerin vergi dairelerine
ödenmediði tespit edilmiþtir.
Bu tespitler TCMB, Özelleþtirme Ýdaresi, Hazine, Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlýðý, Ulaþtýrma Bakanlýðý ve Telekomünikasyon Kurumundan temin edilen
bilgilere, Banka eski yönetimince imha edilemeyen fiþlere, yasal ve ihtiyari
defterlere ve Þiþli Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca 2003 ve 2004 yýllarýnda çeþitli
mahallerde yaptýrýlan aramalarda ele geçirilen belgelerle, sýnýrlý sayýda kartuþ ve
bilgisayar kayýtlarýna dayandýrýlmýþtýr. Bankanýn faaliyeti esas olarak halktan
mevduat ve hazine bonosu satýþý görünümü altýnda kaynak toplamak ve toplanan
kaynaklarý çeþitli yollarla Uzan Grubuna aktarmak üzerine yoðunlaþmýþtýr. Söz
konusu kaynak aktarýmýný gizlemek maksadýyla Banka ve Merkez Yatýrým
yöneticileri yasal defter ve tablolarda mevduat baþta olmak üzere pasif kaynak
hesaplarýný gerçekten daha küçük göstermiþ ve küçültülmüþ kaynak hesaplarý
üzerinden TCMB nezdindeki zorunlu karþýlýk (mevduat munzam karþýlýðý ve
disponibilite) ayýrmýþ, Fona daha az sigorta primi ödemiþlerdir. Ayrýca, mevduata
ödenen faizler sebebiyle þubeler tarafýndan mudilerden stopaj yoluyla kesilen vergi
ve fonlarýn bir bölümü de ilgili vergi dairelerine yatýrýlmamýþtýr. Bu operasyonlar
sonucunda, vergi dairelerine ödenmeyen vergi ve fonlar, Fona eksik ödenen
sigorta primleri ve TCMB'de eksik tesis edilen zorunlu karþýlýklar Uzan Grubuna
aktarýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 51
Banka kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasý, kaynak aktarýmýnýn yasal
defterler ve mali tablolarda gösterilmemek suretiyle kamu otoritelerinden
gizlenmesi amacýyla; Ýmar Bankasý, Ýmar Off-Shore, Merkez Yatýrým ve Uzan
Grubuna dahil þirketlerde, anýlan Banka ve þirketlerin hâkim sermayedar ve
yöneticilerinin azmettirmesi ve yönlendirmesiyle ciddi usulsüzlükler yapýlmýþtýr.
Bu suretle;
!
TCMB ve yurt dýþý muhabir bankalar nezdindeki hesaplarda biriken
paralarýn Uzan Grubuna aktarýlmasý,
!
Ýmar Bankasý'nýn Ýmar Off-Shore'dan olan alacaklarýnýn ve Ýmar OffShore'a yaptýðý depolarýn takip edildiði hesaplara borç kaydý verilmek
suretiyle Uzan Grubu adýna yurt dýþýna havale yapýlmasý, Uzan Grubunun
mevduat hesaplarýnda para oluþturulmasý ve Ýmar Off-Shore'un
mevduatýnýn ödenmesi
saðlanmýþtýr.
Banka ve Merkez Yatýrým yönetici ve çalýþanlarý, bilgi iþlem sistemine müdahalede
bulunarak, Ýmar Off-Shore hesaplarý aracýlýðýyla Banka kaynaklarýnýn yýllar boyu
Uzan Grubuna aktarýlmasýný ve söz konusu kaynak aktarýmýnýn, bazý muhasebe
kayýtlarýný silmek ve fiktif nitelikte muhasebe kayýtlarý oluþturmak suretiyle yasal,
defter ve mali tablolarda gizlenmesini temin etmiþlerdir.
Bankadan Uzan Grubuna aktarýlan kaynaklarla Özelleþtirme Ýdaresi baþta olmak
üzere kamu kurum ve kuruluþlarýndan çimento ve enerji sektörlerinde faaliyet
gösteren çok sayýda þirket ve iþletme satýn alýnmýþ, Telsim'in lisans bedeli ödemesi
için UBS'ten aldýðý krediler kapatýlmýþ, Grubun Bankadan kullandýðý kredilerin
anapara ve faizleri ödenmiþ, Banka sermayedarlarýnýn Bankaya olan sermaye
taahhütleri yerine getirilmiþ, kýsacasý Uzan Grubunun 1990'lý yýllarýn baþýndan
itibaren büyümesi finanse edilmiþtir.
Banka bilgi iþlem sisteminin, resmi mercileri yanýltmaya yönelik olarak Uzan
Grubu þirketlerinden Merkez Yatýrým tarafýndan yürütülmesi, bilgi iþlem sistemi
vasýtasýyla toplanan mevduatýn kayýt dýþý býrakýlmasý, açýða DÝBS satýþý yapýlmasý,
Grubun mal varlýklarýnýn hisse devirleri yoluyla elden çýkarýlmasý, parasal
iþlemlerin kayýt altýna alýnmadan sürdürülmesi, vergi kaçýrmaya yönelik iþlemlerin
sistematik bir þekilde günlük iþlemlerin doðal bir uzantýsý olarak yürütülmesi,
Banka müþterileri ve kamunun zararýna eylem ve iþlemler gerçekleþtirilmesi gibi
olaylarýn bir arada ve sistemli bir þekilde yapýlmasý suretiyle Uzan Grubuna
Bankadan kaynak aktarýlmýþtýr.
Diðer taraftan, kamunun diðer denetim birimlerince de benimsenen "ilgili
kuruluþun defter, kayýt ve sunduðu diðer belgeler üzerinden inceleme yapýlmasý"
þeklinde özetlenebilecek klasik denetimlerde ise BYM tarafýndan Bankanýn mali
bünyesinde temel sorunlar olarak Grup kredileri ile off-shore depo hesaplarý
belirlenmiþtir.
ÞEKÝL 2: ÝMAR BANKASI'NIN FONA DEVÝR NEDENLERÝNE KISA BAKIÞ
1
Kayýt Dýþý Mevduat Toplanmasý
2
Yetkisiz ve Açýða DÝBS Satýþý
3
Hâkim Ortak Kredileri
4
Ýmar Off-Shore Depolarý
5
Paravan Þirketler Üzerinden Kaynak Aktarýmý
6
Off-Shore Hesaplarýndan Mevduat Hesaplarýna Dönüþler
7
Diðer Usulsüzlükler
ÝMAR BANKASI 53
1.4.3.1. Kayýt Dýþý Mevduat Toplanmasý
Gerçek Mevduat Tutarýnýn Banka Bilançosu ve Mizanýnda Eksik
Gösterilmesi: Bankanýn yönetim ve denetiminin Fona devrinden sonra genel
müdürlük ve þubelerden elde edilen bilgiler ve deþifre edilen bilgisayar kayýtlarý
yeterli olmayýnca, mudilerden belge toplanmasý yoluna gidilmiþtir. Bu amaçla
4 Aðustos 2003 tarihinden itibaren mudilerden belge toplanmaya baþlanmýþ ve
yapýlan ilk incelemeler neticesinde, iþlemlerin kayýt dýþý býrakýldýðý veya eksik
beyan edildiði ve gerçek mevduat rakamýnýn kamu otoritelerinden gizlendiði
ortaya çýkmýþtýr.
Bu çalýþmalar sonucunda Bankadaki tasarruf mevduatý tutarýnýn 25 Haziran 2003
tarihinde TCMB'ye resmi olarak bildirilmiþ olan 754 milyon YTL'nin çok üzerinde
ve yaklaþýk bu tutarýn on katý civarýnda olduðu görülmüþtür. BYM tarafýndan
yapýlan denetim sonuçlarýna göre Ýmar Bankasý'nýn toplam tasarruf mevduatý tutarý
8,1 milyar YTL'dir. Mevduat tutarýnýn eksik gösterilmesi suretiyle mevduat faizleri
üzerinden hesaplanan vergi ve fon kesintileri ilgili vergi dairelerine eksik beyan
edilerek yatýrýlmýþ, Fon ve TCMB nezdinde eksik yerine getirilen yasal
yükümlülükler ile vergi dairelerine yatýrýlmayan vergiler ve resmi otoritelerden
gizlenen mevduat tutarlarý Uzan Grubuna aktarýlmýþtýr.
Bankanýn bilgi iþlem ve otomasyon sistemi ile muhasebe sisteminin Uzan Grubuna
kaynak aktarýmý yapýlabilmesi açýsýndan özel bir önemi bulunmaktadýr. Bankaya
bilgi iþlem ve otomasyon hizmeti Merkez Yatýrým tarafýndan verilmiþ olup
yedekleme, raporlama ve listelemeye iliþkin verilerin üretilmesi yine bu þirket
tarafýndan gerçekleþtirilmiþtir. Sistem içerisine yerleþtirilen programlar sayesinde
iþlemlerde esneklik saðlanmýþ ve bu yapý yasal/yasal olmayan her türlü muhasebe
kaydýnýn tesisine imkan vermiþtir.
Banka þubelerine çok düþük düzeyde yetki devri yapýldýðýndan en basit bankacýlýk
iþlemlerinde, raporlamalarda ve bilgi akýþýnda dahi þubeler sürekli olarak genel
müdürlüðün izin ya da onayýna tabi tutulmuþ ve böylece operasyonel anlamda
bütün inisiyatifin genel müdürlükte olmasý ve usulsüz olanlar dahil tüm iþlemlerin
tek bir elden yürütülmesi ve kontrol edilmesi saðlanmýþtýr. Banka ve þubelerinin
gerçekleþtirdiði iþlemler bilgi iþlem sistemi aracýlýðý ile muhasebeleþtirilmiþ, ancak
yasal defterler ile mali tablolar bu muhasebe bilgileri üzerinde çalýþan programlar
vasýtasýyla Banka genel müdürlüðü ve Merkez Yatýrým tarafýndan düzenlenmiþtir.
Þubelerde bulunan muavin defterlerin kayda alýnmasý ve basýmý tamamen genel
müdürlük tarafýndan, þubelere gönderilen muavin defterlerin dökümü ise Merkez
Yatýrým tarafýndan yapýlmýþ ve dökümü yapýlan muavin defterler þubelere genel
müdürlük muhaberatý aracýlýðýyla gönderilmiþtir. Müfettiþlerce þubelerde
herhangi bir aya iliþkin birden fazla muavin defter bulunduðu tespit edilmiþtir.
Ayrýca bu muavin defterlerin birbirinden farklý olduðu, bazý defterlerde kayýtlarýn
eksik olduðu, ayrýca þubeleri teftiþe giden müfettiþlere gönderilen muavin
defterlerde de bazý skontlara yer verilmediði görülmüþtür.
Banka þubelerinde yapýlan tüm iþlemler Merkez Yatýrým'daki ana belleðe transfer
edilmiþ, bu bilgiler daha sonra sadece birkaç kiþinin kullanýmýnda olan bir
bilgisayar programý vasýtasýyla deðiþtirilmiþtir. Bu iþlemlerin sonucu olarak
þubelere gönderilen muavin defterlerde mevduat kalemlerinde büyük montanlý
hesap kapama ve ödeme iþlemlerinin olduðu ancak açýklama kýsýmlarýnýn boþ
býrakýldýðý görülmüþtür. Mevduat hesaplarýna yapýlan ters kayýtlarda, iþlemin
muhasebesel anlamda karþý bacaðýnýn ne þekilde oluþturulduðu ise
belirlenememiþtir. Sonuç olarak resmi raporlardaki mevduat rakamlarý ile tespit
edilen mevduat rakamlarý arasýndaki farkýn yaratýlmasýnda Bankanýn muhasebe
sistemi kullanýlmýþtýr.
Kullanýlan bilgisayar programý sistem üzerinde þubeler adýna serbest olarak fiþ
kesebilen ve muhasebe kaydý yapabilme imkaný getiren bir programdýr. Program
manuel kesilen fiþler oluþturulabilmesi yanýnda, karþý ayaðý olmadan kayýt
yaratabilme imkaný vermektedir. Söz konusu program ile bir taraftan ödenmesi
gereken vergiler azaltýlýrken diðer taraftan da faiz giderleri ve mevduat tutarlarý
azaltýlmaktadýr. Þube sistemine girebilen, geri valörle yeni iþlem üretebilen ve kayýt
silebilen programlar kullanýlarak genel mizandaki tasarruf mevduatý toplamlarý ve
þubelerden aktarýlan rakamlar deðiþtirilerek Banka üst yönetiminin uygun
gördüðü bakiyeler üzerinden mizan oluþturulmuþtur.
ÝMAR BANKASI 55
6 Ocak 2004
Eksik Hesaplanan Zorunlu Karþýlýk: Banka ve Merkez Yatýrým yönetici ve
çalýþanlarý tarafýndan, Uzan Grubuna yapýlan kaynak aktarýmýný kamu
otoritelerinden gizlemek maksadýyla yasal defter ve mali tablolarda mevduat
rakamlarý küçültülmüþ, küçültülen kaynak hesaplarý üzerinden TCMB'ye zorunlu
karþýlýk ve Fona sigorta primi yükümlülüðü eksik yerine getirilmiþtir.
BYM tarafýndan yapýlan denetim sonuçlarýna göre Ýmar Bankasý'nýn toplam
tasarruf mevduatý tutarý 8,1 milyar YTL'dir. Buna karþýn, Bankanýn TCMB'ye
gönderdiði mevduat raporlarýna göre 20 Haziran 2003 tarihinde toplam mevduat
tutarý 798 milyon YTL, 25 Haziran 2003 tarihinde ise 754 milyon YTL'dir.
Bankanýn 31 Aralýk 2002 tarihinde kamuya açýkladýðý bilançoya göre toplam
mevduat tutarý ise 976 milyon YTL'dir.
Bankalar, topladýklarý mevduatýn yüzde 6'sýný TCMB nezdindeki hesaplarýnda
zorunlu karþýlýk olarak tutmak zorundadýrlar. Buna göre, 3 Temmuz 2003 tarihi
itibarýyla 8,1 milyar YTL'lik mevduat için 300 milyon YTL'yi aþkýn zorunlu karþýlýk
tutmasý gerekirken Banka, 19 milyon YTL zorunlu karþýlýk bulundurmuþtur.
Vergi Kaybý: Banka Teftiþ Kurulu tarafýndan mevduat faizleri üzerinden tahakkuk
ettirilen gelir vergileri ve fon kesintileri ile özel iþlem vergilerinin yapýlan hileli
iþlemler aracýlýðýyla eksik beyaný ile ilgili incelemeler yapýlmýþtýr. Bu incelemeler
neticesinde; 1999-2003 yýllarý içerisinde mevduat hesaplarýna yapýlan faiz
tahakkuklarý üzerinden normal bankacýlýk mevzuatý gereðince yapýlmasý gereken
gelir vergisi ve fon kesintilerinin yapýldýðý, ancak þubelere ait gelir vergisi ve fon
kesintilerinin genel müdürlük tarafýndan yapýlan müdahaleler ve ters kayýtlarla
büyük ölçüde azaltýldýðý, azaltýlmýþ bu rakamlarýn genel müdürlük tarafýndan
þubelere vergi dairelerine beyan edilip ödenmesi amacýyla gönderildiði ve
þubelerin genel müdürlükten gelen bu rakamlarý ilgili vergi dairelerine yatýrdýklarý,
dolayýsýyla gelir vergisi ve fon kesintilerinin olmasý gerekenden daha düþük
gösterilip ödenmiþ olduðu tespit edilmiþtir.
Þubede yapýlan iþlemlerin yer aldýðý günlük fiþlerde gerçek bilgiler yer almakta
iken Banka genel müdürlüðünce yapýlan müdahaleler sonucu hem faiz giderleri
hem de ödenmesi gereken vergi tutarlarý azaltýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 57
Banka þubelerinin 1999-2003 döneminde, mevduat faizleri üzerinden hesaplanan
gelir vergileri, fon kesintileri ile özel iþlem vergilerinin yapýlan hileli iþlemler
aracýlýðýyla eksik beyan edilen toplam tutarlarý aþaðýda tablo halinde gösterilmiþtir.
TABLO 2: VERGÝ KAYBI
(BÝN YTL)
GELÝR VERGÝSÝ
YIL
FON KESÝNTÝLERÝ
ÖZEL ÝÞLEM
VERGÝSÝ
TOPLAM
1999
6.847
685
-
7.532
2000
31.496
3.150
-
34.646
2001
281.300
28.130
371
309.801
2002
308.503
30.850
1.129
340.482
2003
127.172
12.717
808
140.697
755.318
75.532
2.308
833.158
TOPLAM
1.4.3.2. Yetkisiz ve Açýða DÝBS Satýþý
Banka tarafýndan 4 Temmuz 2003 tarihinden önce gerçekleþtirilen hazine bonosu
satýþý iþlemleri ilanlar yoluyla kamuoyuna duyurulmuþ, bono satýþ iþlemleri
ÝMKB'ye tescil ettirilmiþ ve ÝMKB tarafýndan Sermaye Piyasasý Kurumuna da
raporlanmýþ olmasýna raðmen, Banka yönetim ve denetiminin Fona geçmesinden
sonra Bankanýn yetkisiz ve kayýt dýþý hazine bonosu satýþý yapmýþ olduðu tespit
edilmiþtir. Yetkisiz satýþ ile ilgili olarak suç duyurusunda bulunulmuþtur.
SPK tarafýndan 21 Kasým 1990 tarihinde aracýlýk faaliyetleri durdurulan ve aracý
kuruluþ niteliðini kaybeden Bankanýn,
!
Sermaye Piyasasý Kanununa aykýrý bir þekilde hazine bonosu ve devlet
tahvili alým satýmý yaptýðý,
!
Hazine bonosu ve devlet tahvili alým satým iþlemlerine yoðun olarak
baþladýðý 21 Ekim 2002 tarihinden itibaren sistematik bir þekilde satýþýný
yaptýðý DÝBS'in önemli bir kýsmýný portföyünden düþmediði, emanet
hesaplarýna geçmediði, bu tutarlarý ÝMKB'ye bildirmediði, bir baþka ifade ile
müþteriler adýna yapýlan bu iþlemlerin önemli bir kýsmýný açýða
gerçekleþtirdiði,
!
Gerçek anlamda satýþýný yaptýðý hazine bonosu ve devlet tahvillerinin ise
3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla mevcut olmadýðý,
!
30 Haziran 2003 tarihi itibarýyla DÝBS portföyünün TCMB'nin açýkladýðý
fiyatlar üzerinden 15 bin YTL'lik düzeye kadar düþmüþ olmasýna raðmen,
30 Haziran 2003-3 Temmuz 2003 tarihleri arasýnda bu tutarlarýn çok
üzerinde bono ve tahvil satýþýný gerçekleþtirdiði
hususlarý tespit edilmiþtir.
Hazine bonosu veya devlet tahvili almýþ olan müþterilerin ibraz ettikleri makbuzlar
ve þubelerde konu ile ilgili olarak adiyen tutulan kayýtlar ve nihayetinde Ýmar
Bankasý'na bankacýlýk otomasyon hizmeti veren Merkez Yatýrým nezdinde yapýlan
çalýþmalar sonucunda 1 Ocak 2003-4 Temmuz 2003 tarihleri arasýnda Ýmar
Bankasý aracýlýðýyla müþterilere toplam 611 milyon YTL tutarýnda hazine bonosu
ve devlet tahvili satýldýðý belirlenmiþtir. Ayný dönemde ÝMKB'ye tescil ettirilen
toplam hazine bonosu ve devlet tahvili satýþýnýn ise 46 milyon YTL olduðu tespit
edilmiþtir. Bunun sonucu olarak toplam 765 milyon YTL tutarýnda satýþ iþleminin
ÝMKB'ye tescilinin yaptýrýlmadýðý, tescil ücretleri, eðitime katký paylarý ve özel
iþlem vergilerinin ödenmediði belirlenmiþtir.
Diðer taraftan Ýmar Bankasý, açýða satýþ mahiyetinde olmayan gerçek anlamda
müþterilere satýþýný yaptýðý devlet tahvillerini ve hazine bonolarýný ise Bankanýn
Fona devri öncesinden müþteri talimatý olmadan elden çýkarmýþtýr.
1.4.3.3. Hâkim Ortak Kredileri
Ýmar Bankasý kredi iþlemleri, diðer birçok konuda olduðu gibi tek elden
yürütülmüþ, kredi kararlarý genellikle Yönetim Kurulu Baþkaný Kemal Uzan ve
Banka genel müdürü tarafýndan alýnmýþ, Bankanýn krediler biriminde görev yapan
personelin yetkisi ise sadece operasyonel iþlemlerle sýnýrlý kalmýþtýr. Diðer taraftan
kredilendirmeler Banka þubelerinin bilgisi dýþýnda gerçekleþtirilmiþ, þubeler
sadece evraklarý dosyalama görevini yürütmüþlerdir.
Yapýlan incelemeler neticesinde 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla Bankanýn nakdi
kredilerinin tamamýnýn Uzan Grubuna kullandýrýldýðý tespit edilmiþtir. Uzan
Grubuna kullandýrýlmýþ krediler haricindeki tek kredi ise bir personele
ÝMAR BANKASI 59
kullandýrýlan 3 bin YTL tutarýndaki mevduat rehni karþýlýðý nakdi kredidir.
Bankanýn gayrinakdi kredilerinin yüzde 99'u Uzan Grubuna kullandýrýlmýþtýr.
Uzan Grubu dýþýnda kullandýrýlan gayrinakdi kredilerin tümü nakit karþýlýklýdýr.
Banka sistem kayýtlarý ile ulaþýlabilen bilgi ve belgeler kapsamýnda yapýlmýþ olan
incelemeler neticesinde; kapanmýþ krediler dahil ilk kullandýrým tarihinden
itibaren 96 Uzan Grubu þirketine kredi kullandýrýldýðý, 47 þirketin kredisinin
Bankanýn Fona devir tarihi itibarýyla açýk olduðu tespit edilmiþtir.
TABLO 3: FONA DEVÝR TARÝHÝ ÝTÝBARIYLA KREDÝ PORTFÖYÜ
YTL
EUR
USD
Nakdi
58.987.529
205.732.029
103.980.813
Gayrinakdi
26.842.008
17.745.047
2.544.673
85.829.537
223.477.076
106.525.486
3.000
-
-
6.189.136
100.937
30.678
6.192.136
100.937
30.678
Nakdi
58.990.529
205.732.029
103.980.813
Gayrinakdi
33.031.144
17.845.984
2.575.351
Toplam Krediler
92.021.673
223.578.013
106.556.164
Toplam Krediler (Uzan Grubu)
Nakdi
Gayrinakdi
Toplam Krediler (Grup Dýþý)
Ýmar Bankasý'nýn Fona devir tarihi itibarýyla kredi portföyü aþaðýda gösterilmiþtir.
Nakdi krediler, Uzan Grubuna dahil 47 þirkete ait olup bu kredilerin teminatý
olarak;
!
11,8 milyon YTL, 81,6 milyon USD ve 23,2 milyon EUR tutarýnda ipotek,
!
29,1 milyon YTL'lik ticari iþletme rehni,
!
1,1 milyon YTL ve 770 bin USD nakit blokaj,
alýnmýþtýr. Ayrýca bir kýsým kredilerde Kemal Uzan ve Merkez Yatýrým'ýn kefaleti
bulunmaktadýr.
Nakdi kredi kullandýrýlan 47 þirketten 9'u ile 2002 yýlýnýn Temmuz ayýnda, 32'si ile
2003 yýlýnýn Mayýs ayýnda kamuoyunda Ýstanbul Yaklaþýmý olarak bilinen FYYS
imzalanmýþ, 6 þirketin kredileri ise canlý olarak izlenmiþtir.
Bankanýn Uzan Grubuna kullandýrdýðý nakdi kredilerin tamamýnýn, Fona devir
tarihi itibarýyla vadeleri dolmuþtur. Uzan Grubuna dahil nakdi kredi riski bulunan
ve vadeleri dolan þirketlerin kredi hesaplarý kat edilerek haklarýnda yasal takibe
baþlanmýþtýr. Uzan Grubu þirketlerine kullandýrýlmýþ nakdi krediler hesaplarýn kat
ediliþ tarihleri itibarýyla 539 milyon YTL üzerinden takip hesabýna aktarýlmýþ ve
yüzde 100 oranýnda karþýlýk ayrýlmýþtýr.
1.4.3.4. Ýmar Off-Shore Depolarý
Ýmar Off-Shore, KTTC'de Uzan Grubu tarafýndan kurulmuþ ve iþletilmiþ olan bir
off-shore bankadýr. Ýmar Off-Shore hukuki statüsü gereði faaliyetlerini KKTC
sýnýrlarý haricinde gerçekleþtirmek zorundadýr. Ýmar Off-Shore'un tek muhabir
bankasý Ýmar Bankasý olup bu durum, Ýmar Off-Shore'un mevduat toplama ve
kredi verme gibi temel bankacýlýk faaliyetlerini Ýmar Bankasý üzerinden
gerçekleþtirmek zorunluluðunu doðurmaktadýr.
Bankadan Uzan Grubuna yapýlan kaynak aktarýmýnýn bir bölümü Uzan Grubuna
dahil þirketlerin yasal defter ve mali tablolarýnda hiç gösterilmemiþ, bir bölümü ise
"Ýmar Off-Shore kredisi" olarak gösterilmiþtir.
Banka kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasýnda, büyük ölçüde Bankanýn Ýmar
Off-Shore'dan alacaklarýnýn ve Ýmar Off-Shore'a yapmýþ olduðu depolarýn izlendiði
hesaplar kullanýlmýþ, bu hesaplar havuz mantýðýyla çalýþtýrýlarak Uzan Grubuna
baðlý þirketlerin faaliyetlerinden elde ettikleri gelirlerle Bankadan aktarýlan
kaynaklarýn karýþmasý saðlanmýþ, böylece Uzan Grubuna yapýlan kaynak
aktarýmýnýn tespiti güçleþtirilmiþtir.
BYM tarafýndan düzenlenen 21 Haziran 2005 tarihli raporda;
!
Ýmar Off-Shore'a depo yapýlmasý suretiyle Uzan Grubu adýna yurt dýþýna
havale yapýldýðý ve Uzan Grubuna dahil kiþi ve þirketlerin hesaplarýnda para
oluþturulduðu,
ÝMAR BANKASI 61
!
Uzan Grubuna kaynak aktarmak için Ýmar Off-Shore hesaplarýnýn yalnýzca
bir araç olarak kullanýldýðý
tespitleri yer almaktadýr.
Kredi ödemeleri, öncelikle Uzan Grubunun baþta ÇEAÞ, Kepez Elektrik, Telsim ve
Yapý Ticaret gibi yüksek nakit akýþý ve ciroya sahip þirketlerinin mevduat
hesaplarýndan gelen paralardan karþýlanmýþ, ayný tarihte Ýmar Off-Shore'dan baþka
bir Uzan Grubu þirketine kredi kullandýrýlmýþ gibi muhasebe kaydý
oluþturulmuþtur. Kredinin karþýlýðý daha sonraki bir tarihte 'yurt dýþý bankalar
(Ýmar Off-Shore)' hesaplarýna borç kaydý verilmek suretiyle baþlangýçta ödemelere
aracýlýk eden ÇEAÞ, Kepez Elektrik, Telsim ve Yapý Ticaret'in Banka nezdindeki
mevduat hesaplarýna aktarýlmýþtýr. Ancak Ýmar Bankasý ve Ýmar Off-Shore kayýtlarý
birlikte düþünüldüðünde Ýmar Bankasý tarafýndan yapýlan depolar karþýlýðýnda
Ýmar Off-Shore'un Uzan Grubu þirketlerine kredi kullandýrdýðý sonucuna
ulaþýlmaktadýr.
Kredi kapama ve geri ödemeleri ise öncelikle ÇEAÞ, Kepez Elektrik, Telsim ve Yapý
Ticaret hesaplarýna gelen havale, EFT ve nakit bedelleriyle karþýlanmýþ, kredi
kapamalarý söz konusu þirketlere Ýmar Off-Shore'dan kredi kullandýrýlýp kredi
bedelleri ÇEAÞ'ýn Ýmar Off-Shore nezdindeki mevduat hesabýna, izleyen tarihlerde
bu hesaptan 'yurt dýþý bankalar (Ýmar Off-Shore)' hesabýna borç kaydý verilmek
suretiyle Banka nezdindeki mevduat hesabýna transfer edilmiþtir. Netice itibarýyla,
kredi anapara ve faiz ödemeleri dolayýsýyla ÇEAÞ'ýn baþlangýçta yaptýðý ödemeler
ÇEAÞ'a iade olunmuþtur.
Ýmar Bankasý kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasý, kaydi olarak bilgi iþlem
sistemi üzerindeki muhasebe kayýtlarýna yapýlan müdahaleler sonucunda
gerçekleþtirilmiþtir. Ýlgili sistem kullanýlarak Gruba ait þirketlerin çeþitli ödemeleri
Banka tarafýndan yapýlmýþ ve þirketlerden tahsil edilmemiþtir. Ayný þekilde
Bankanýn muhabiri olan Ýmar Off-Shore'un Bankaya olan borçlarý kaydi olarak
azaltýlmýþ, azaltýlamadýðý durumlarda ise Bankanýn ilgili Bankaya olan borcu
artýrýlarak yine Ýmar Bankasý, Ýmar Off-Shore lehine zarara uðratýlmýþtýr. Bu þekilde
oluþan Banka zararý Banka Teftiþ Kurulu tarafýndan 694 milyon YTL,
185 milyon USD, 222 milyon DEM ve 22 milyon EUR olarak belirlenmiþtir.
KKTC resmi kayýtlarýnda yer alan bilgi ve belgelere göre 31 Aralýk 2002 tarihi
itibarýyla Ýmar Off-Shore tarafýndan kullandýrýlan krediler toplamý
719 milyon USD olup bu krediler 5 Uzan Grubu þirketine (ÇEAÞ, Telsim, Ýmar
Finansal Kiralama, Yapý Ticaret ve Metaþ) aittir. Ancak Ýstanbul Emniyet
Müdürlüðü tarafýndan ele geçirilen belgelerdeki bilgilere göre, 13 Aralýk 2002
tarihi itibarýyla Ýmar Off-Shore tarafýndan Uzan Grubuna dahil 123 þirkete
1,7 milyar USD, 208 milyon EUR ve 564 bin YTL tutarýnda kredi kullandýrýldýðý
tespit edilmiþtir. Aramalarda ele geçen belgeler üzerinden tespit edilen kredi
kullandýrým tutarlarý ile Ýmar Off-Shore'dan kredi kullanan Uzan Grubu
þirketlerinin kayýtlarýnýn birbiri ile uyumlu olduðu, söz konusu þirketlerin
kullandýðý kredilerin Ýmar Off-Shore yasal kayýtlarýnda yer almadýðý tespit
edilmiþtir.
1.4.3.5. Paravan Þirketler Üzerinden Kaynak Aktarýmý
Uzan Grubu þirketlerinde çok sayýda ve çok çeþitli hileli iþlemler yapýlmýþtýr. Hileli
iþlemler esas olarak, Uzan ailesine maddi menfaat saðlamaya yönelik; daðýtýlacak
veya vergilenecek kârýn aþýndýrýlmasý, Ýmar Bankasý'ndan kaynak aktarýlmasý
þeklinde gerçekleþtirilmiþtir. Ancak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðýnýn
Çukurova Elektik ve Kepez Elektrik'in imtiyaz sözleþmelerini feshetmesi ve BDDK
tarafýndan Ýmar Bankasý'nýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme
iznini kaldýrmasýndan sonra hileli iþlemlerin yönü deðiþmiþ, esas olarak mal
kaçýrma ile cezai ve hukuki sorumluluktan kaçmaya yönelik iþlemler yapýlmýþtýr.
Hileli iþlemler, çok sayýda þirket ile iliþkilendirilerek mümkün olduðunca
dolaþtýrýlýp karýþtýrýlarak ilk bakýþta gerçek durumun kolayca ortaya çýkarýlmasý
engellenmiþtir. Hileli iþlemler, Grup þirketlerinde yapýlan baþka iþlemlerle
karmaþýk hale getirilmeye, gizlenmeye çalýþýlmýþtýr. Bunun için paravan þirketler
dahi kurulmuþ, yevmiye defterlerinde manipülasyonlar yapýlmýþtýr. Olaylara ve
iþlemlere tek bir þirket açýsýndan bakmak durumu kavramaya bazen
yetmemektedir. Tek bir þirkette yapýlan o þirket bakýmýndan sonuç doðurmayan
bir iþlem olarak gözükürken, bu iþleme taraf olan gerçek ve tüzel kiþiler nezdinde
yapýlan iþlemler ve doðurduðu sonuçlara bakýldýðýnda gerçek ortaya çýkmaktadýr.
Ýmar Bankasý hâkim ortaðý Kemal Uzan'ýn talimatýyla kurulmuþ çok sayýda paravan
þirket tespit edilmiþtir. Kemal Uzan tarafýndan belirlenen bu þirketlerin ortak,
yönetici ve denetçileri, Uzan Grubu çalýþanlarýdýr. Bu kiþilere, tarih ve devralan
kýsýmlarý boþ býrakýlmýþ hisse devir sözleþmeleri imzalattýrýlmýþtýr. Bu þirketlerin
çoðunun adresleri Caðaloðlu olarak tescil edilmiþtir. Adresler tabela adres olup
paravan þirketlerin gerçek yönetim merkezleri Mecidiyeköy'dür.
ÝMAR BANKASI 63
Bu paravan þirketler üzerinden yapýlan iþlemlerin tamamý hileli olup bir ayaðý Uzan
Grubunun ortak olduðu diðer þirketlerdeki hileli iþlemlerin gizlenmesi için
yapýlmýþtýr. Bu yolla, Uzan ailesine haksýz kazanç saðlayan hileli iþlemlerin
gizlenmesinin yanýnda Uzan ailesinin hukuki müeyyidelere maruz kalmamasý
amaçlanmýþtýr. Hileli iþlemlerin diðer ayaðýnda Uzan Grubunun yurt dýþýnda
bulunan þirketleri kullanýlmýþtýr. Bu þirketlerin baþýnda Ýmar Off-Shore
gelmektedir. Bu þekilde kullanýlan diðer þirketler ise Pakrak Finance ile Yapý ve
Ticaret Konsorsiyumu'dur. Bu son iki þirketin gerçek anlamda ticari faaliyeti
bulunmamakta olup tabela þirketleridir.
1.4.3.6. Off-Shore Hesaplarýndan Mevduat Hesaplarýna Dönüþler
Muhtelif tarihlerde Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafýndan
4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesi kapsamýnda Banka yönetimine Ýmar Off-Shore'a
ilave depo yapýlmamasý, mevcut depolarýn tasfiye edilmesi, anýlan off-shore
mevduatýnýn Ýmar Bankasý mevduatýna dönüþtürülmemesi ve bu yolla Bankanýn
yükümlülüklerinin artýrýlmamasý yönünde talimatlar verilmiþtir.
Ancak bu talimatlara aykýrý olarak Banka, Ýmar Off-Shore'a kaynak aktarma,
off-shore mevduatýný Banka mevduatýna dönüþtürme uygulamasýna devam
etmiþtir. 12 Haziran 2003-4 Temmuz 2003 döneminde Ýmar Off-Shore
nezdindeki hesaplardan 663 milyon YTL, 20 milyon USD ve 12 milyon EUR
tutarlarýnda dönüþler gerçekleþtiði belirlenmiþtir.
TABLO 4: ÝMAR OFF-SHORE NEZDÝNDEKÝ MEVDUAT HESAPLARINDAN DÖNÜÞLER
HESAP
ÖDENEN TUTAR
YTL
662.700.197
USD
20.285.045
EUR
11.582.251
1.4.3.7. Diðer Usulsüzlükler
Yurt Dýþý Para Transferleri: Uzan Grubuna dahil kiþi ve þirketler adýna yurt dýþýna
yapýlan havalelerin çok büyük bölümü, havaleye taraf kiþi ve þirketlerin mevduat
hesaplarýndan karþýlanmamýþ, bu havalelerin önemli bir bölümü bir takým
muhasebe hileleriyle Banka kaynaklarýndan finanse edilmiþtir. Yapýlan yurt dýþý
havalelerin 750 milyon USD, 18,7 milyon EUR gibi yüksek bir bölümünde swift
mesajýnýn gönderici bölümü “ . ” þeklinde doldurulmuþ olup bu þekilde kaynak
aktarýmýnýn tespiti güçleþtirilmeye çalýþýlmýþtýr.
Ayrýca Ýmar Off-Shore hesaplarýna borç kaydý verilmek suretiyle Uzan Grubunun
mevduat hesaplarýnda ayný zamanda para da oluþturulmuþtur. Söz konusu
paralarýn önemli bir bölümü de yine Uzan Grubu tarafýndan swift veya EFT
sistemleri vasýtasýyla yurt içine ve yurt dýþýna transfer edilmiþ veya Banka
þubelerinden nakden çekilmiþ ya da Uzan Grubunun Bankaya olan kredi anapara
ve faiz ödemeleri ile sermaye taahhütlerinin yerine getirilmesinde kullanýlmýþtýr.
Banka tarafýndan 2003 yýlýnda gerçekleþtirilen YP transferlerine ait swift mesajlarý
ile TCMB'ye bildirilen listelerin karþýlaþtýrýlmasý neticesinde söz konusu
transferlerin Ýmar Off-Shore'un Banka nezdindeki hesaplarýndan yapýldýðý,
TCMB'ye bildirim zorunluluðuna da uyulmadýðý tespit edilmiþtir.
ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in Satýn Alýnmasý ve Söz Konusu Þirketler Üzerinden
Yapýlan Ýþlemler: Rumeli Elektrik'in kuruluþundan (24 Aralýk 1992) iki ay sonra
Kamu Ortaklýðý Ýdaresinden, ÇEAÞ ve Kepez Elektrik hisseleri satýn alýnmýþtýr.
Rumeli Elektrik'in sermayesi 10 bin YTL olup bu sermaye ile Kamu Ortaklýðý
Ýdaresine ödenen peþinat tutarý olan 522 bin YTL arasýnda bariz bir oransýzlýk
bulunmaktadýr. Kamu Ortaklýðý Ýdaresine ödenen peþinat tutarý Banka kaynaðý
kullanýlarak karþýlanmýþtýr. Banka kaynaðý, Rumeli Elektrik aracýlýðýyla Uzan
ailesinin mal varlýðýna dönüþtürülmüþtür. Kredi ödenmediði halde Grup
þirketlerinden borçlanma, Ýmar Off-Shore'dan kredi, ÇEAÞ ve Kepez Elektrik hisse
senetlerinin bir kýsmýnýn Ýmar Bankasý'na satýþý yoluyla ödenmiþ gibi gösterilmiþtir.
Halka açýk ÇEAÞ ve Kepez Elektrik þirketlerinden Uzan ailesine kâr aktarýmý
amacýyla bu þirketlerin ve Uzan Grubunun diðer þirketlerinin hisseleri alýnýp
satýlmýþ gibi gösterilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 65
Diðer taraftan Banka kaynaklarý; Rumeli Elektrik'in, SSK primi, ücret, teminat
komisyonu gibi kasadan yapýlan harcamalarý için kullanýlmýþtýr. Rumeli Elektrik
harcamalarýnda Banka kaynaklarýný kendi kasasý gibi kullanmýþtýr.
Ayrýca Rumeli Elektrik defterlerinin geç basýlmasý, geriye ve ileriye yönelik iþlemler
yapýlmasý, kapanýþ noter tastiklerinin usulüne uygun yapýlmamasý suretiyle
manipülasyonlar yapýlmýþ ve bunlara iliþkin sahte belgeler düzenlenmiþ ve
kullanýlmýþtýr.
Uzan Ailesinin Vergi Borçlarýnýn Ödenmesi: Uzan ailesi fertlerinin þahsi vergi
borçlarý ile ilgili olarak 2003 yýlýnýn Nisan ayýnda toplam 325 bin YTL tutarýndaki
gelir vergileri Bankanýn bloke çeki düzenlenerek Banka kaynaklarý kullanýlmak
suretiyle ödenmiþ, vergi dairelerine yapýlan söz konusu ödemeler karþýlýðýnda ilgili
þahýslardan Bankaya herhangi bir para giriþi yapýlmamýþtýr.
Uzan Ailesinin Kredi Kartý Borçlarýnýn Ödenmesi: Aralarýnda Uzan ailesine
mensup þahýslarýn da bulunduðu 5 kiþi adýna 2000 yýlý Aralýk ayý içerisinde yüksek
tutarda kredi kartý geri ödemeleri yapýlmýþtýr.
Kredi kartý sahiplerinin vadesinde ödenmeyen kredi kartý borç ödemelerinin
muhtelif tarihlerde Banka kaynaklarýndan karþýlandýðý, ödeme iþleminin ise bir
takým muhasebe iþlemleriyle gizlenmeye çalýþýldýðý belirlenmiþtir.
Ayrýca Cem Cengiz Uzan ve Murat Hakan Uzan'ýn kredi kartý harcamalarýna iliþkin
anapara ve faiz toplamý olan 7,7 milyon USD ve 923 bin YTL 2 Ekim 2000 tarihi
itibarýyla Yýldýz Medya Reklamcýlýk ve Star Digital Ýletiþim'in Ýmar Off-Shore
nezdindeki hesaplarýndan toplamda 20,2 milyon DEM tahsil edilerek ödenmiþ
ancak bu ödemeyle ilgili olarak Banka kayýtlarýnda herhangi bir iþleme
rastlanýlamamýþtýr. Bahsi geçen iþlemin Ýmar Off-Shore nezdinde þirketler arasý
para transferi iþlemi olduðu anlaþýlmaktadýr.
Uzan Grubuna Çok Düþük Faiz Oranlarýyla Kredi Kullandýrýlmasý ve Bankaya
Ait Gayrimenkullerin Düþük Fiyatlarla Satýn Alýnmasý: Gruba, krediler piyasa
rayiçlerinin çok altýnda faiz oranlarý ile kullandýrýlmýþ, Bankanýn çok deðerli
gayrimenkulleri çok düþük fiyatlarla ve Bankadan kullandýrýlan krediler ve
avanslar ile Uzan Grubu þirketlerine satýlmýþtýr. Bu uygulamalarla Uzan Grubunun
maddi varlýklarý artarken, Ýmar Bankasý mali bünyesi zafiyete uðratýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 67
2.1. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ
Bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlarak, yönetim ve
denetimi Fona intikal eden Ýmar Bankasý'nýn sigortaya tabi mevduatý Fon
tarafýndan ödenmiþtir. Bilahare Fon tarafýndan iflasý talep edilen Bankanýn,
8 Haziran 2005 tarihinde iflasýna karar verilmiþtir. Kanunun verdiði yetkiler
kapsamýnda iflas sürecini yönetmek üzere Fon tarafýndan Ýflas Ýdaresi
oluþturulmuþtur. Bankanýn iflas süreci devam etmektedir.
Diðer taraftan Fona devir ve takip eden süreçte gerçekleþtirilen iþlemler ile ilgili
olarak BYM, Maliye Bakanlýðý Hesap Uzmanlarý Kurulu, Maliye Bakanlýðý Teftiþ
Kurulu Baþkanlýðý, Maliye Bakanlýðý Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý, TCMB Teftiþ Kurulu,
Sermaye Piyasasý Kurumu, Fon Denetim Daire Baþkanlýðý, Banka Teftiþ Kurulu ve
baðýmsýz dýþ denetim þirketleri tarafýndan çok sayýda rapor düzenlenmiþtir. Bu
raporlarda, Bankanýn Fona devir süreci, Fona devir öncesi Banka hâkim ortaklarý
tarafýndan kullanýlmýþ olan kaynaklar, hesap düzeni üzerinden gerçekleþtirilen
yolsuzluklar, Bankanýn mali yapýsý ve Banka zararýný oluþturan diðer iþlemler
ayrýntýlarý ile incelenmiþ ve sorumluluðu bulunan Banka hâkim ortaklarý ve
yöneticiler hakkýnda uygulanmasý gereken idari, mali ve yasal tedbirlere yer
verilmiþtir.
2.2. BANKA YÖNETÝM VE DENETÝM KADROSUNUN DEÐÝÞTÝRÝLMESÝ
Ýmar Bankasý'nýn 16 Mayýs 2003 tarihli genel kurulunda seçilen yönetim kurulu
üyeleri Kemal Uzan, Yavuz Uzan, Erol Hürbaþ, Yaþar Avni Güral, Birol Çilingir,
Gürol Demirkol ve Hilmi Baþaran'dan oluþmakta olup söz konusu yönetim kurulu
üyeleri, 26 Haziran 2003 tarihinde görevlerinden toplu olarak istifa etmiþlerdir.
Banka teþkilatýna dahi duyurulmayan toplu istifanýn ardýndan Banka Yönetim
Kurulunda sadece BDDK tarafýndan atanan üye kalmýþtýr.
Bankada özellikle kritik önem taþýyan teftiþ, hukuk, operasyon ve krediler
birimleri ile bazý büyük þubelerdeki þube müdürlerinin istifasý ve durdurulan bilgi
iþlem sisteminin de ayrýca ikame imkaný ortadan kaldýrýlmýþtýr. Böylece Bankanýn
mevcut ve gelecekteki hak ve yükümlülüklerinin saðlýklý bir þekilde tespiti,
karþýlanmasý ve takibi süreçleri yönetilemez ve denetlenemez duruma getirilmiþtir.
Bu dönemde, yedi üyeden oluþmasý gereken BDDK'nýn dört üyesinin bulunmasý
nedeniyle gerekli nisabýn saðlanamamasý, Ýmar Bankasý'nýn yönetim boþluðunun
70 FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM
giderilmesine yönelik gerekli kararlarýn alýnmasýný geciktirmiþtir. Söz konusu
kararlar, ancak 2 Temmuz 2003 tarihinde yeni atanan BDDK üyesinin göreve
baþlamasýyla alýnabilmiþtir.
BDDK'nýn 3 Temmuz 2003 tarihli kararýyla; Ýmar Bankasýnýn bankacýlýk iþlemleri
yapma ve mevduat kabul etme izni 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin
3. fýkrasýna istinaden kaldýrýlarak, Banka yönetim ve denetimi anýlan Kanunun
16. maddesinin 1. fýkrasý uyarýnca Fona intikal ettirilmiþtir. Bankanýn yakýn izleme
döneminde atanan yönetim kurulu üyesi ile BDDK'nýn 2 Temmuz 2003 tarihli
kararýyla atanan 4 yönetim kurulu üyesi, bu kez Fon Yönetim Kurulunun
3 Temmuz 2003 tarihli kararý ile tekrar atanmýþtýr. Ayrýca halen görevde bulunan
Uzan dönemi denetçileri görevden alýnarak yeni denetçiler atanmýþtýr.
Bilahare doðan ihtiyaçlar doðrultusunda Bankanýn yönetim ve denetiminde
deðiþikliklere gidilmiþtir.
2.3. SÝGORTALI MEVDUATIN ÖDENMESÝ
Ýmar Bankasý'nýn tasfiye kararlarý ile birlikte Bankanýn mudilerine Ýmar Bankasý ile
yaptýklarý iþlemler kapsamýnda ödemeler yapýlmýþtýr. Bu ödemeler mevduat
ödemeleri, off-shore ve hazine bonosundan dönen mevduat ödemeleri ile hazine
bonosu ödemeleridir.
Yapýlan incelemeler neticesinde, Banka tarafýndan beyan edilen sigortaya tabi
tasarruf mevduatý tutarýnýn gerçeði yansýtmadýðý, sigortaya tabi tasarruf mevduatý
tutarýnýn çok daha fazla olduðu tespit edilmiþtir. Bankanýn kayýtlarýnýn elde
edilmesi, kayýtlarýn doðruluðunun kontrolü, müracaat sahiplerinin bilgilerinin
Banka kayýtlarý ile eþleþtirilmesi ve ödemelerin yapýlmasý çözümlemenin en zor
bölümlerinden birini oluþturmuþtur. Bu süreç çok sayýda kurumun iþbirliði ile
gerçekleþtirilmiþtir. 2003 yýlýnýn Aðustos ayýnda Fon tarafýndan görevlendirilen
Pamukbank nezdinde oluþturulan belge kabul merkezlerine mudilerin baþvurularý
ile Fon tarafýndan oluþturulan ekiplerce yapýlan çalýþmalar mevduat tutarýnýn
tespiti sürecinde önemli rol oynamýþtýr. Mevduat çalýþmalarýnýn dayanaðýný
4969 sayýlý Kanun, 5021 sayýlý Kanun ve 2003/6668 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý
oluþturmuþtur.
O dönemdeki mevcut Fon kaynaklarýnýn söz konusu ödemeleri karþýlamada
yetersiz kalmasý nedeniyle, gerekli kaynak Hazineden borçlanmak ve TCMB'den
avans kullanmak suretiyle temin edilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 71
2.3.1. Sigorta Kapsamýnda Yapýlacak Ödemelere Ýliþkin Tespit ve Teyit
Çalýþmalarý
Þubelerin sadece off-line çalýþabilmesi, ana bilgisayar ile baðlantýnýn kesilmesi
sebebiyle 4 Temmuz 2003 tarihinde yapýlan giriþimler sonucunda Þiþli
Cumhuriyet Baþsavcýlýðý nezaretinde mali þube ekipleri ile birlikte Banka bilgi
iþlem desteðini saðlayan Merkez Yatýrým'a yapýlan operasyonda; içinde alacaklý,
borçlu cari ve vadeli mevduat listelerini içerir bilgisayar kartuþlarý ele geçirilmiþtir.
Söz konusu bilgisayar kartuþlarýnýn çözümü neticesinde tespit edilen mevduat
hesap ve tutarlarýnýn gerçek durumu yansýtýp yansýtmadýðý ile ilgili olarak
çalýþmalar yapýlmýþtýr.
11 Temmuz 2003 tarihinde þube faaliyetlerinin koordine edilmesi amacýyla
Bankanýn 169 þube ve 2 tahsilat ofisinin 136'sýnda, Fonun talimatýna istinaden
Pamukbank personelinden görevlendirmeler yapýlmýþtýr. Banka þubelerinde
mevduat mutabakat çalýþmalarýnýn kontrol mekanizmasýnýn etkin olmasýný
saðlamak için geçici olarak görevlendirilen Pamukbank personelinin Banka
þubeleri tarafýndan hazýrlanacak mevduat listelerini kontrol etmeleri talep
edilmiþtir.
12 Temmuz 2003 tarihinde genel müdürlük tarafýndan þubelerin kendi kayýtlarýna
göre mevduat durumlarýný belirlemelerine yönelik çalýþma baþlatýlmýþtýr. Söz
konusu çalýþmalarda hesap açýlýþlarýna iliþkin fiþlerin mevcut olup olmadýðý
hususuna mutlak önem verilmesine iliþkin mesajlar yayýnlanmýþtýr. Þubeler
tarafýndan hazýrlanýp, Pamukbank personeli tarafýndan kontrol edilen mevduat
listeleri genel müdürlük tarafýndan manyetik ortamda konsolide edilmiþtir. Ayrýca
bilgisayar kartuþlarýnýn çözümü neticesinde elde edilen veriler ile þubelerce
gönderilen listelerin karþýlaþtýrýlmasý 29 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla
sonuçlandýrýlmýþ ve kayýtlar ile þube verilerinin mutabýk olduðu tespit edilmiþtir.
Mevduat listelerinin; mudi adý soyadý, hesap açýlýþ ve vade sonu tarihleri ile hesap
tutarýnýn haricinde baþka hiçbir bilgiyi içermemesi nedenleri ve hesaplarýn
gerçekte var olmayan kiþiler adýna açýlmýþ olma þüpheleri neticesinde gerçek hak
sahibi mudilerin tespit edilmesi ve bu nedenlerle mevduat sahiplerinin ellerindeki
belgelerin kontrol edilmesini, deðerlendirilmesini ve ileride yapýlacak ödemelerin
saðlýklý gerçekleþtirilmesini teminen 2 Aðustos 2003 tarihinde TMSF tarafýndan
yapýlan duyuru ile Banka mudilerinin 4 Aðustos 2003-1 Eylül 2003 tarihleri
arasýnda Pamukbank'ta oluþturulacak belge kabul merkezlerine baþvurmalarý
istenerek talep toplama çalýþmasý baþlatýlmýþtýr.
Fon Yönetim Kurulunun 1 Aðustos 2003 tarihli kararý uyarýnca Banka mudilerine
yapýlacak ödemelere esas teþkil edecek Kanunun yasalaþmasýna iliþkin sürecin
tamamlanmasýný müteakip mudilere yapýlabilecek ödemelerle ilgili operasyonel,
yasal ve teknik ayrýntýlarýn belirlenmesi, mevduat sahiplerinin ellerindeki
belgelere dayalý olarak gerekli kontrol ve deðerlendirmelerin yapýlmasýyla
mümkün olduðundan, ileride yapýlacak ödemelerin saðlýklý olarak
gerçekleþtirilebilmesini teminen;
!
Mudi bilgilerini ihtiva edecek olan ana bilgi kütüðünün Pamukbank sistemi
üzerinde oluþturulmasýna,
!
Bu çalýþmayla ilgili teknik ve donaným alt yapýsýnýn Pamukbank tarafýndan
ivedilikle oluþturulmasýna,
!
Pamukbank þubelerindeki bilgi-belge derleme, inceleme ve deðerlendirme
çalýþmasýnýn yürütülmesi için mutabakat ve deðerlendirme ekipleri
kurulmasýna,
!
Mutabakat ve deðerlendirme ekiplerinin çalýþmalarýný, Pamukbank
þubelerinde kurulan koordinasyon merkezlerinde yürütmesine,
!
Pamukbank bilgi iþlem grubunca teslimat/belge kabul ekranlarýnýn
oluþturulmasý ve belge teslim merkezlerinde uygulamanýn baþladýðý tarihte
kullanýma hazýr duruma getirilmesine,
!
Bilgi-belge derleme, inceleme ve deðerlendirme çalýþmasý için, Banka
mudilerinin 4 Aðustos 2003-1 Eylül 2003 tarihleri arasýnda, belge teslim
merkezlerine baþvurmalarýna,
!
Belge teslim merkezlerinde teslim alýnan belgelerin gün sonlarýnda
inceleme ve deðerlendirmeye alýnmasý için koordinasyon merkezlerine
ulaþtýrýlmasýnýn saðlanmasýna,
!
Gün içinde teslim alýnan bilgi ve belgelerle ilgili kayýtlarýn gün sonu itibarý
ile Fona iletilmek üzere manyetik ortamda Pamukbank'ýn bilgi iþlem
merkezine iletilmesine,
!
Pamukbank'a baþvuramayan mudilerin, ayný esaslar çerçevesinde,
2 Eylül 2003 tarihinden itibaren Banka Genel Müdürlüðü nezdinde
oluþturulan baþvuru kabul merkezine baþvurmalarýna
karar verilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 73
Yukarýda bahsedilen çalýþma ile eþzamanlý olarak, Fon Yönetim Kurulunun
1 Aðustos 2003 tarihli kararý ile 28 adet mutabakat ve deðerlendirme ekibi
kurulmuþtur. BYM'de oluþturulan ekiplere ilaveten diðer Fon bankalarýndan
saðlanan personel ile birlikte, baþvuruda bulunan mudi evraký üzerinden
Pamukbank ve Banka þubelerinde incelemelerde bulunulmuþ ve deðerlendirme
sonuçlarý Fona aktarýlmýþtýr.
Mudi baþvurularýndan temin edilen bilgiler Pamukbank'ýn bilgi iþlem sisteminde
oluþturulan bilgi kütüðüne girilmiþ, gerek Merkez Yatýrým'dan polis marifetiyle
elde edilen müþteri bilgileri, gerekse Þiþli Cumhuriyet Savcýlýðý nezaretinde yapýlan
çalýþmalar sonucu 21 Aðustos 2003 tarihinde elde edilen bilgiler, Nüfus ve
Vatandaþlýk Ýþleri Genel Müdürlüðünden temin edilen vatandaþlýk bilgileri ile
manyetik ortamda karþýlaþtýrýlmýþtýr. Bu karþýlaþtýrmada belirlenen kriterlerin
uyuþmamasý durumunda, eþleþtirilemeyen hesaplar ile ilgili olarak Banka Teftiþ
Kurulunca incelemeler yapýlmýþtýr.
Elde edilen bilgiler doðrultusunda, Banka nezdindeki mevduat hesaplarýnýn
sigorta kapsamýnda ödenmesine iliþkin hesap mutabakatlarýna yönelik olarak daha
önce mudilerin Pamukbank'a yaptýklarý baþvuru sonucunda oluþturulan bilgi
kütüðünde yer alan veriler, Banka bilgi iþlem sistemindeki bilgiler ve Banka
þubelerinde mevcut fiziki kayýtlardaki bilgiler dahilinde “deðerlendirme üçgeni”
sathýnda deðerlendirilmiþ ve “eþleþtirme diyagramý” çerçevesinde baþvuru bilgileri
ile sistem bilgilerinin eþleþtirme çalýþmalarý yapýlmýþtýr.
Yapýlan çalýþmalarda herhangi bir fiktif mevduat iþlemi ve/veya gerçekte olmayan
bir kiþi adýna açýlmýþ mevduat hesabýna rastlanýlmamýþtýr. Ancak Banka eski
Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Yavuz Uzan'ýn eþi Ýsmet Uzan'a, Banka eski Yönetim
Kurulu Üyesi Gürol Demirkol'a, Banka eski Genel Müdür Yardýmcýsý Tacettin
Pak'a ait olduðu halde, 4389 Sayýlý Kanunun 15/6 maddesi kapsamýndan
gizlenmek amacýyla baþka gerçek kiþiler adýna açýlmýþ hesaplar tespit edilmiþ ve
anýlan hesaplar muvazaalý hesap olarak addedilerek sigorta kapsamýnda
ödenmeyecek hesaplar arasýna dahil edilmiþtir.
Bu çalýþmalar sonucunda Bankanýn 3 Temmuz 2003 tarihindeki gerçek mevduat
tutarý 8,5 milyar YTL olarak tespit edilmiþtir.
Þiþli Cumhuriyet Savcýlýðý nezaretinde mali þube ekipleri ile birlikte Merkez
Yatýrým'da 15 Aðustos 2003-1 Eylül 2003 tarihleri arasýnda çalýþma yapýlmýþtýr.
Çalýþma sýrasýnda ele geçirilen yeni kartuþlarýn Bayýndýrbank bilgi iþlem birimleri
vasýtasýyla yapýlan çözümleri sonucunda 21 Ekim 2002-4 Temmuz 2003 tarihleri
arasý hazine bonosu iþlemlerine yönelik bilgilere ulaþýlmýþtýr. Merkez Yatýrým'dan
alýnan verilerin deðerlendirilmesi neticesinde hazine bonosu adý altýnda
22.095 mudiye 1 milyar YTL nominal bedelli, 728 milyon YTL'lik satýþ yapýldýðý
tespit edilmiþtir.
Ayrýca söz konusu çalýþma sonucunda 27 Ekim 1997-4 Temmuz 2003 tarih
aralýðýnda Ýmar Off-Shore'dan Bankaya gönderilen havaleler ile 3 Eylül 2001
tarihinden itibaren Bankadan Ýmar Off-Shore'a gönderilen havaleler listesine ve
Banka muhasebesi açýsýndan önem arz eden 2002-2003 yýllarýnýn muavin
kayýtlarýna ulaþýlmýþtýr. Elde edilebilen kartuþlarýn Banka kayýtlarý ile
karþýlaþtýrýlabilen kýsmý 1 Ocak 2003'e kadar geriye gittiðinden, muhasebeye
yönelik kontroller 2003 yýlý için yapýlabilmiþtir. Kartuþlardan üretilen bilgiler ile
2002 yýlý muhasebe verileri de oluþturulabilmiþtir. Ancak bu verilerin bir resmi
belge ile karþýlaþtýrma imkaný bulunmadýðýndan sadece çalýþmalarda yardýmcý
olmasý amacýyla kullanýlmýþtýr.
Söz konusu çalýþmalar sonucunda elde edilen tüm bilgi ve belgeler TMSF, BYM,
Baþbakanlýk müfettiþleri, Maliye Bakanlýðý denetim birimleri, Sermaye Piyasasý
Kurumu, TCMB müfettiþleri ve ilgili kurumlardan talep edenlere gönderilmiþtir.
2.3.2. Ödemelere Ýliþkin Protokoller
Mevduatlarýn Ödenmesine Ýliþkin Protokoller: Banka nezdinde bulunan
mevduatlarýn ödenmesine iliþkin Hazine, Ziraat Bankasý, TCMB ve Fon arasýnda
7 Ocak 2004 tarihinde protokol yapýlmýþtýr. Bu protokol söz konusu kurumlar
arasýnda, 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3 numaralý fýkrasý uyarýnca
bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan Banka nezdinde
bulunan tasarruf mevduatýnýn ve 5021 sayýlý Kanuna istinaden ödenmesine karar
verilen Banka nezdindeki ticari kuruluþlar mevduatý ve diðer kuruluþlar
mevduatýnýn, Bakanlar Kurulunun 29 Aralýk 2003 tarihli kararý çerçevesinde
ödenmesine iliþkin olarak kaynak temini ve kullanýmý hakkýnda ayrýntýlarý
düzenlemiþtir.
Bununla birlikte, Banka nezdinde bulunan mevduatlarýn ödenmesi ile ilgili teknik
detaylarýn açýklýða kavuþturulmasýný teminen Hazine, Ziraat Bankasý, TCMB ve
TMSF arasýnda 14 Ocak 2004 tarihli ek protokol yapýlmýþtýr. Bu protokol,
söz konusu kurumlar arasýnda düzenlenen 7 Ocak 2004 tarihli protokole ek olarak
Fon ve Ziraat Bankasý arasýnda kaynak aktarýmýný ve operasyonel iþlemleri
düzenlemiþtir.
ÝMAR BANKASI 75
DÝBS'lerin Ödenmesine Ýliþkin Protokoller: Banka bünyesinde, karþýlýðýnda
DÝBS bulunmamasýna raðmen, ikincil piyasada DÝBS satýþý adý altýnda toplanan
tutarlarýn ödenmesine iliþkin Ziraat Bankasý ve TMSF arasýnda 21 Eylül 2007
tarihinde protokol imzalanmýþ olup 25 Eylül 2007 tarihinde yürürlüðe girmiþtir.
Bu protokol, Banka tarafýndan DÝBS satýþý adý altýnda toplanan tutarlarýn,
5667 sayýlý “Ýmar Bankasýnca DÝBS Satýþý Adý Altýnda Toplanan Tutarlarýn
Ödenmesi Hakkýnda Kanun” uyarýnca çýkarýlan Bakanlar Kurulunun
13 Temmuz 2007 tarihli kararý çerçevesinde hak sahiplerine ödenmesi ile ilgili
teknik detaylarýn açýklýða kavuþturulmasýný teminen düzenlenmiþtir.
2.3.3. Yapýlan Ödemeler
2.3.3.1. Mevduat Ödemeleri
BDDK'nýn 3 Temmuz 2003 tarihli kararýyla bir yandan Ýmar Bankasý'nýn
bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlýrken diðer yandan
da tasarruf mevduatlarýna uygulanan 50 bin YTL tutarýndaki devlet güvencesi
sýnýrsýz hale getirilmiþtir.
27 Aralýk 2003 tarihli Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe giren 5021 sayýlý
Kanuna istinaden, 3 Ocak 2004 tarihli Resmi Gazetede yayýmlanan 2003/6668
sayýlý Bakanlar Kurulu kararý alýnmýþtýr. 2003/6668 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý
ile 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3 numaralý fýkrasý uyarýnca bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan Banka nezdinde bulunan
tasarruf, ticari kuruluþlar ve diðer kuruluþlar mevduatýnýn TMSF tarafýndan
ödenmesine iliþkin esas ve usuller belirlenmiþtir.
Diðer taraftan sigorta kapsamýnda yapýlacak ödemeler ve bu ödemelere iliþkin
TCMB, Hazine ve Ziraat Bankasý ile yapýlacak çalýþmalarýn usul ve esaslarý
29 Aralýk 2003 tarihli Fon Kurulu kararý ile belirlenmiþtir.
Fon Yönetim Kurulunun 29 Aralýk 2003 tarihli kararýnda “Teknik imkanlar
çerçevesinde ve hata payýnýn asgariye indirilmesini teminen, gerçekleþtirilecek
ödemelerin müþteri bilgileri ile banka bilgilerinin teyidinin saðlanarak dilimler
halinde yapýlmasý hususunda Baþkanlýk Makamýna yetki verilmesi” hususu yer
almaktadýr.
11 Aðustos 2003
ÝMAR BANKASI 77
4 Aðustos 2003-1 Eylül 2003 tarihleri arasýnda Pamukbank ile Bankaya baþvuruda
bulunmuþ mudilerin tüm iþlemleri tamamlanmýþ ve baþvuru bilgileri ile sistem
bilgileri, söz konusu Fon Yönetim Kurulu kararýnda yer aldýðý þekliyle
eþleþtirilmiþtir.
Tasarruf mevduatý ödemelerine 16 Ocak 2004 tarihinde baþlanmýþtýr. Banka
nezdindeki tasarruf mevduatýna iliþkin olarak, Ziraat Bankasý nezdinde mudiler
adýna açýlacak hesaplara aktarýlmak üzere Fon tarafýndan 30 Haziran 2009 tarihine
kadar 28 etapta aktarým yapýlmýþ olup aktarýmlara iliþkin bilgiler Ek-1/1'de
gösterilmiþtir. Toplam 398.647 mudinin mevduatý için Ziraat Bankasý'na toplam
8,5 milyar YTL aktarýlmýþ, sigorta kapsamýndaki mevduatýn vergi ödemesi ile
birlikte toplam tutar 8,6 milyar YTL'ye ulaþmýþtýr. Bu tutarýn 1,4 milyar YTL'lik
kýsmýný bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldýrýldýðý
tarihten geriye doðru bir ay içinde off-shore ve hazine bonosundan dönen tasarruf
mevduatý hesaplarý oluþturmaktadýr.
Hazine Bonosundan Dönen Mevduat Ödemeleri: Ýmar Bankasý tarafýndan
karþýlýðýnda DÝBS bulunmamasýna raðmen ikincil piyasada DÝBS satýþý adý altýnda
toplanan tutarlarý mevduat güvencesi kapsamýna almak amacýna yönelik olarak
mevduat hesaplarýna aktarýldýðý tespit edilen hesaplar için Bakanlar Kurulunun
2003/6668 sayýlý kararýnýn 3/a-1 maddesi gereðince baþlangýçta herhangi bir
ödeme yapýlmamýþtýr.
Söz konusu kararla ödeme dýþýnda býrakýlan mevduat, Ýmar Bankasý'nýn bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldýrýldýðý tarihten geriye doðru
bir ay içinde (3 Haziran 2003 tarihi dahil) mevduat hesaplarýna aktarýlan DÝBS
hesaplarýný kapsamaktadýr.
Bu durum pek çok davayý beraberinde getirmiþtir. Bilahare 2003/6668 sayýlý
Bakanlar Kurulu kararýnýn 3/a-1 maddesine iliþkin olarak Danýþtay Ýdari Dava
Daireleri Genel Kurulunun yürütmenin durdurulmasý kararý ile Danýþtayýn iptal
kararý sebebiyle tesis edilmesi gereken iþlemlere yönelik, 24 Aralýk 2005 tarihli
Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe giren 12 Aralýk 2005 tarihli ve 2005/9828
sayýlý Bakanlar Kurulu kararý kapsamýnda DÝBS kaynaklý mevduat hesaplarýnýn
ödemeleri imkan dahiline girmiþtir.
Bu kapsamda Bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin
kaldýrýldýðý tarihten geriye doðru bir ay içinde Banka tarafýndan karþýlýðýnda DÝBS
bulunmamasýna raðmen ikincil piyasada DÝBS satýþý adý altýnda toplanan tutarlarýn
tasarruf mevduatýna aktarýlmasý suretiyle açýldýðý tespit edilen hesaplarýn
ödenmesine 5 Ocak 2006 tarihinde baþlanmýþtýr.
Fon Kurulunun 29 Aralýk 2005 tarihli kararýna istinaden Fon tarafýndan
30 Haziran 2009 tarihine kadar 20.599 mudiye yapýlan ödeme tutarý
878 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr.
Off-Shore'dan Dönen Mevduat Ödemeleri: Mevduat güvencesi kapsamýna
almak amacýna yönelik olarak; karþýlýðý ödenmeksizin Ýmar Bankasý mevduat
hesaplarýna aktarýldýðý tespit edilen Ýmar Off-Shore hesaplarý için Bakanlar
Kurulunun 2003/6668 sayýlý kararýnýn 3/a-1 maddesi gereðince baþlangýçta
herhangi bir ödeme yapýlmamýþtýr.
Söz konusu kararla ödeme dýþýnda býrakýlan mevduat, Ýmar Bankasý'nýn bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldýrýldýðý tarihten geriye doðru
bir ay içinde (3 Haziran 2003 tarihi dahil) mevduat hesaplarýna aktarýlan off-shore
hesaplarýný kapsamaktadýr.
Bu durum, pek çok davayý beraberinde getirmiþtir. Bilahare 5021 sayýlý Kanunun
1. maddesiyle deðiþtirilen 4969 sayýlý Kanunun Geçici 2/1 numaralý maddesinin
son paragrafý, Anayasa Mahkemesi kararýyla Bakanlar Kurulu kararýnýn
3/a-1 maddesi ise Danýþtay kararýyla iptal edilmiþtir. Söz konusu kararlar sebebiyle
tesis edilmesi gereken iþlemlere yönelik, 3 Aðustos 2006 tarihli Resmi Gazetede
yayýmlanarak yürürlüðe giren 2006/10727 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý
kapsamýnda off-shore kaynaklý mevduat hesaplarýnýn ödemeleri imkan dahiline
girmiþtir.
Fon Kurulunun 10 Aðustos 2006 tarihli kararý ile;
!
Bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin
kaldýrdýðý tarihten geriye doðru bir ay içinde (3 Haziran 2003 tarihi dahil)
off-shore bankalardaki hesaplarýn yurt içi mevduata dönüþtürülmesi
suretiyle açýlan ve yapýlan incelemeler sonucunda muvazaalý olduðu
anlaþýlanlar dýþýnda kalan mevduat hesaplarýnýn, 2006/10727 sayýlý
Bakanlar Kurulu kararýndaki usul ve esaslar ile kararname eki ibraname ve
taahhütname alýnmak kaydý ve off-shore bankacýlýðýndan elde edilen faiz
gelirleri için ilgili vergi dairesinden vergi iliþiðinin olmadýðýna dair belgenin
ibrazý þartýyla Ziraat Bankasý nezdinde mudiler adýna açýlacak hesaplara
aktarýlmasýna,
ÝMAR BANKASI 79
!
Bu hesaplar üzerinde varsa tedbir, haciz, iflas þerhi gibi kýsýtlamalarýn ilgili
Bankaya bildirilmesine,
!
Aktarýlan mevduatlardan tasarruf mevduatlarýnýn Fon kaynaklarýndan,
ticari mevduatýn ise 2003/6668 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý ile
7 Ocak 2004 tarihli protokol çerçevesinde Hazine tarafýndan saðlanmýþ
kaynaktan karþýlanmasýna
karar verilmiþtir.
Bu kapsamda Bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin
kaldýrýldýðý tarihten geriye doðru bir ay içinde (3 Haziran 2003 tarihi dahil)
off-shore havalesi ile açýlan mevduat hesaplarýnýn ödenmesine 1 Eylül 2006
tarihinde baþlanmýþtýr.
Fon Kurulunun 10 Aðustos 2006 tarihli kararýna istinaden Fon tarafýndan
30 Haziran 2009 tarihine kadar 11.154 mudinin mevduatý için yapýlan ödeme
tutarý 543 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr.
5 Ocak 2006
ÝMAR BANKASI 81
4 Aðustos 2006
2.3.3.2. Ticari ve Diðer Mevduat Ödemeleri
5021 sayýlý Kanunun Geçici 1. maddesinin (a) fýkrasý ile ticari kuruluþlar mevduatý
ve diðer kuruluþlar mevduatýnýn da 4969 sayýlý Kanunun Geçici 2. maddesinin
1 numaralý fýkrasý uyarýnca belirlenen usul ve esaslara göre Fon aracýlýðýyla
ödenmesi hükme baðlanmýþtýr.
Ancak söz konusu hüküm gereði;
!
Doðrudan ve dolaylý olarak Banka sermayesinde payý olan ortaklar ile
bunlarýn ana, baba, eþ ve çocuklarýna ait mevduat,
!
Bankanýn yönetim kurulu üyeleri, kredi komitesi baþkan ve üyeleri, genel
müdür ve yardýmcýlarý, imzalarý Bankayý ilzam eden memurlarý ile þube
müdürleri veya bunlar adýna hareket eden kiþiler veya bu fýkrada belirtilen
kiþilerin ayrý ayrý veya birlikte doðrudan veya dolaylý olarak yönetim ve
denetimine sahip olduklarý kuruluþlara ait mevduat,
!
Banka personelinin kurmuþ olduðu munzam veya yardýmlaþma sandýk ve
vakýflarýna ait mevduat,
!
Muvazaalý olduðu tespit edilen mevduat
dýþýnda býrakýlmýþtýr.
Banka tarafýndan kabul edilmiþ olan ticari kuruluþlar mevduatý ile diðer kuruluþlar
mevduatý ödemeleri için Hazine tarafýndan 7 milyon YTL tutarýnda DÝBS ihraç
edilmiþ, bu kapsamda 30 Haziran 2009 tarihine kadar 5 etapta aktarým yapýlmýþ
olup 58 mudinin mevduat ödemesi için Ziraat Bankasý'na toplam 5,6 milyon YTL
aktarýlmýþtýr. Faiz ve vergi ödemesi ile birlikte toplam ödenen tutar
5,8 milyon YTL'ye ulaþmýþ, aktarýmlara iliþkin bilgiler Ek-1/2'de gösterilmiþtir.
Söz konusu aktarýmlar için nakit olarak tutulmakta olan ve kullanýlmasý
öngörülmeyen 1,2 milyon YTL'lik kýsým, 4 Temmuz 2007 tarihinde Hazineye iade
edilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 83
2.3.3.3. Hazine Bonosu Kaynaklý Ödemeler
Fon, bir bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni
kaldýrýldýktan sonra, kanun ve mevzuat gereði sigorta kapsamýndaki mevduatý
hesap sahiplerine ödeyebilmektedir. Banka bünyesinde karþýlýðýnda DÝBS
bulunmamasýna raðmen, ikincil piyasada DÝBS satýþý adý altýnda toplanan tutarlara
iliþkin olarak, 22.517 adet yatýrýmcýnýn 26.140 adet iþlemde olmak üzere toplam
728 milyon YTL'lik iþlem tutarý mevduat sigortasý kapsamýna girmediðinden ve
DÝBS'lerin karþýlýðý olmadýðýndan Fon tarafýndan ödenmemiþtir. Bu durum pek
çok davayý beraberinde getirmiþtir.
Ancak, 30 Mayýs 2007 tarihli Resmi Gazetede yayýmlanan 24 Mayýs 2007 ve
5667 sayýlý “Bankacýlýk Ýþlemleri Yapma Ve Mevduat Kabul Etme Ýzni Kaldýrýlan
Türkiye Ýmar Bankasý Türk Anonim Þirketi'nce Devlet Ýç Borçlanma Senedi Satýþý
Adý Altýnda Toplanan Tutarlarýn Ödenmesi Hakkýnda Kanun” ve bu kanuna
istinaden çýkarýlan, 21 Temmuz 2007 tarihli Resmi Gazetede yayýmlanan
13 Temmuz 2007 tarih ve 2007/12398 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý hükümleri ile
Banka bünyesinde karþýlýðýnda DÝBS bulunmamasýna raðmen ikincil piyasada
DÝBS satýþý adý altýnda toplanan tutarlarýn, hak sahiplerine ödenmesi imkan
dahiline girmiþ ve bu görev Hazine adýna Fona verilmiþtir.
Söz konusu tutarlarýn ödenmesi ile ilgili usul ve esaslar Fon Kurulunun
23 Aðustos 2007 tarihli kararý ile belirlenmiþtir.
Ödemelerin Hazine adýna Fon aracýlýðý ile yapýlabilmesini teminen gerekli kaynak,
Hazine tarafýndan saðlanmýþ ve 1 milyar YTL tutarýnda özel tertip DÝBS ihraç
edilmiþtir.
Banka bünyesinde karþýlýðýnda DÝBS bulunmamasýna raðmen ikincil piyasada
DÝBS satýþý adý altýnda toplanan tutarlarýn ödenmesine iliþkin baþvurular,
21 Temmuz 2007 tarihinde alýnmaya baþlanmýþtýr. Baþvurularýn
deðerlendirilmesini, baþvuru bilgileri ile sistem kayýtlarýnýn eþleþtirilmesini, hesap
mutabakatýnýn yapýlmasýný müteakip hak sahiplerine ödemelere 5 Ekim 2007
tarihinde baþlanmýþtýr.
Hak sahiplerine yapýlacak ödemelerde gerekli nakit kaynak, söz konusu DÝBS'in
Fonun talebi üzerine Hazine tarafýndan erken itfa edilmesi suretiyle saðlanmýþ ve
hak sahiplerinin Ziraat Bankasý nezdinde açýlacak hesaplarýna aktarýlmak üzere
Ziraat Bankasý'na aktarýmý yapýlmýþtýr.
Bu kapsamda Fon tarafýndan 30 Haziran 2009 tarihine kadar 20 etapta
22.024 mudinin mevduatý için yapýlan ödeme tutarý vergi hariç 909 milyon YTL'ye
ulaþmýþ olup aktarýmlara iliþkin bilgiler Ek-1/3'de gösterilmiþtir.
Söz konusu ödemeler için gerekli kaynak Hazine tarafýndan karþýlandýðýndan,
ödemelerin Fona ilave bir mali yükü olmamýþtýr. Bahsi geçen ödemelerle ilgili
olarak, Banka iflas masasýna Fon tarafýndan Hazine adýna alacak kayýtlarý tesis
edilmiþtir.
2.4. FON TARAFINDAN ATANAN YÖNETÝMÝN ÝLK FAALÝYETLERÝ VE
BANKANIN MALÝ DURUMU
2.4.1. Faaliyet Ýzninin Kaldýrýldýðý Tarih Ýtibarýyla Bankanýn Genel
Görünümü
Banka eski yönetim kurulu üyelerinin toplu istifasýyla baþlayan üst yönetim
kademesinin Bankadan ayrýlma süreci, Bankanýn yönetim ve denetiminin Fona
intikali ile birlikte hýz kazanmýþtýr. 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla istifa eden üst
düzey yönetici adedi 10, bu tarih itibarýyla ayrýlan toplam personel sayýsý 42 olmuþ,
bu sayý 30 Eylül 2003 tarihi itibarýyla 169 kiþiye ulaþmýþtýr.
Bankaya bilgi iþlem hizmeti sunan Merkez Yatýrým, 4 Temmuz 2003 tarihinden
sonra hizmet vermeyi durdurmuþ ve geçmiþe yönelik Bankaya ait bilgileri yeni
yönetime vermekten imtina etmiþtir. Bunun üzerine yapýlan idari ve hukuki
giriþimler neticesinde 4 Temmuz 2003 tarihinde adli merciler nezaretinde söz
konusu þirkete gidilmiþ, alacaklý, borçlu cari vadeli mevduat listelerini içerir bilgi
iþlem kartuþlarýna ulaþýlmýþ ve bunlarýn çözümü için çalýþmalara baþlanýlmýþtýr.
3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla kredi kartý olan müþterilerin adý soyadý, limit, risk
ve kredi kart numaralarýný içeren liste, Bankaya bilgi iþlem desteði veren Merkez
Yatýrým tarafýndan verilmekte iken 4 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla Bankanýn
bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldýrýlmasýnýn
ardýndan Merkez Yatýrým tarafýndan bilgi iþlem desteði kesilmiþ ve kredi kartý
sistemleri kapatýlmýþtýr. 4 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla Visa ve BKM'ye kredi
kartlarýnýn bloke edilmesi ile ilgili yazý gönderilmiþ ve ayni tarih itibarýyla kredi
kartlarý kullanýma kapatýlmýþtýr. Visa tarafýndan Chase Manhattan'da bulunan
yaklaþýk 1.284.000 USD teminat tutarýnýn artýrýlmasý talebinde bulunulmuþ,
teminat artýrýmýna gerek duyulmamasý ile ilgili itiraz yazýsý Visa'ya gönderilmiþ ve
teminat tutarýnýn ayný miktarda býrakýlmasý saðlanmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 85
Hukuk birimindeki bilgisayarlar çalýþýr vaziyette olmakla birlikte içlerindeki tüm
dosyalar silinmiþ, duruþma defteri, takip edilen dosyalarýn listesi ile herhangi bir
dosyaya ait bir dilekçe ya da raporlama bulunamamýþtýr. Bankanýn yeni
yönetiminin göreve baþlamasý ile hukuk birimi yeniden yapýlandýrýlmýþtýr.
Tüm bu hususlar Bankanýn Fona devri sonrasýnda oluþturulan yeni yönetimin
Bankanýn mevcut durumuna hâkim olma sürecinin uzamasýna neden olmuþtur.
Bu koþullar altýnda Fon tarafýndan atanan yeni Banka yönetiminin göreve
baþlamasýndan hemen sonra gerçekleþtirdiði faaliyetlere ve bu faaliyetlere baðlý
olarak elde edilen sonuçlara aþaðýda yer verilmiþtir.
Mevduat Bilgileri: Mali polis nezaretinde Merkez Yatýrým'dan alýnan kartuþlarýn
çözümü ile ilgili olarak yapýlan çalýþmalar sonucunda 4 Temmuz 2003 tarihi
itibarýyla Banka mevduat hesap bakiyelerini gösteren listeler alýnmýþtýr. Mevduat
bilgilerinin tespiti çalýþmalarýnýn ayrýntýlarýna 'Sigortalý Mevduatýn Ödenmesi'
bölümünde yer verilmiþtir.
Banka Defterleri: Banka karar defterleri eski yönetim tarafýndan alýkonulmuþtur.
Banka eski yönetim kurullarýna ait tüm karar defterlerinin ve Bankaya ait tüm
kanuni kayýt ve belgelerin yeni Banka yönetimine derhal ve eksiksiz teslim
edilmesini teminen Banka eski yönetim kurulu üyelerine 9 Temmuz 2003
tarihinde ihtarname keþide edilmiþ, 15 Temmuz 2003 tarihindeki cevabi yazýda
teslimi istenen kanuni defterlerin kendilerinde bulunmadýðýný bildirmiþlerdir.
Bunun üzerine Bankanýn istifa eden genel müdür, genel müdür yardýmcýlarý ve
mali iþlerle ilgili birim müdürleri için Cumhuriyet Savcýlýðýna suç duyurusunda
bulunulmuþtur.
Kredi Takip Ýþlemleri: Uzan Grubu dýþýnda kullandýrýlmýþ olan 3 bin YTL'lik
nakit kredi tahsil edilmiþ, Uzan Grubu þirketlerine kullandýrýlmýþ olan nakdi
krediler kat edilerek toplam 539 milyon YTL üzerinden takip hesabýna aktarýlmýþ,
yüzde 100 oranýnda karþýlýk ayrýlmýþ ve alacaklarla ilgili yasal takibe baþlanmýþtýr.
Þube Kapamalarý: Bankanýn 4 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla 169 þube, 2 tahsilat
ofisi ve 1520 personeli bulunmaktadýr. Bankayý küçültme politikasý çerçevesinde,
18 Temmuz 2003 tarihinde Köln temsilciliði kapatýlmýþ, mevduat mutabakat
çalýþmalarýnýn tamamlanmasý, mevduat devirlerinin Ziraat Bankasý kanalý ile
yapýlmaya baþlanmasý, kamu denetim birimlerinin özellikle þubeler kanalý ile
yapýlmasý zorunlu olan Hesap Uzmanlarýnýn taleplerine yönelik çalýþmalarýn
tamamlanmýþ olmasý, þubelerdeki arþivleme çalýþmalarýnýn tamamlanmasý, arþiv
yeri konusunun çözüme kavuþmasý ile birlikte tüm þube ve tahsilat ofisleri
kapatýlmýþtýr. Þube kapamalarý ile birlikte çalýþan personelin hak ve alacaklarý
ödenerek iþ akitleri feshedilmiþtir.
Beyannameler ve Vergi Ödemeleri: Fonun Bankaya hitaben 7 Temmuz 2003
tarihli yazýsý çerçevesinde TCMB'ye ve vergi dairelerine yapýlmasý gerekenler de
dahil olmak üzere yasal yükümlülükler kapsamýndaki ödemelerin ikinci bir
talimata kadar durdurulmasý, ancak ödemesi ertelenen tüm yükümlülüklere
iliþkin beyannamelerin yasal süresi içinde Bankanýn durumunu belirten bir yazý ile
verilmesi gereði belirtilmiþtir.
Bilgi iþlem sisteminin kapalý olmasý, Haziran 2003 ve 4 Temmuz 2003 tarihi
itibarýyla ödenecek vergiler bakiyesinin teyit edilmesinin mümkün olamamasý
nedeniyle Maliye Bakanlýðýna mücbir sebep halinden dolayý Bankanýn beyanname
verme süresinin uzatýlmasý talebinde bulunulmuþtur.
Maliye Bakanlýðýnca fasýlalý olarak uzatýlan mücbir sebep hali 31 Ocak 2004
tarihinde sona ermiþ ve bu tarihten sonraki ilk beyanname verme süresi içinde
geçmiþ tüm beyannameler yasal süreleri içinde beyan edilmiþ ancak ücretlerden
kesilen gelir vergisi hariç vergi ödemesi yapýlmamýþtýr.
Arþiv: Aðustos 2003 tarihi itibarýyla mevcut þube arþivlerinin genel durumunu
tespit amacýyla Marmara, Trakya, Ege ve Çukurova bölgelerindeki þubeler ziyaret
edilmiþ ve arþiv durumlarý tespit edilmiþ ve arþiv tasnifleri yapýlmýþtýr.
Þubelerin 30 Nisan 2004 tarihinden itibaren kapatýlmasý üzerine bu þubelere ait
tüm evrak, 1 Mayýs 2004 tarihi itibaren kiralanan genel arþivde toplanmýþtýr.
Menkuller, Tabanca ve Mermiler: Banka aktifinde yer alan menkullerden
2004 yýlýnda 21 adet araç 423 bin YTL'ye, kapanan þubelere ait menkuller ise
613 bin YTL'ye satýlarak toplam 1 milyon YTL tahsilat saðlanmýþtýr.
Banka þubelerinin kapanmasý ve güvenlik personelinin kadrolarýnýn iptali
sonucunda oluþan silah ve mermi fazlasýnýn satýþ olanaðýnýn bulunmamasý
nedeniyle 205 tabanca ve 3.075 adet mermi Ýstanbul Emniyet Müdürlüðüne
baðýþlanmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 87
2.4.2. Faaliyet Ýzninin Kaldýrýldýðý Tarih Ýtibarýyla Mali Durum
Yeni Banka yönetimi, Fon ile iþbirliði içinde öncelikle eski yönetimin devir-teslim
yapmadýðý kayýtlara ulaþmaya çalýþmýþtýr. Bu çerçevede, bilgi iþlem sistemi
üzerindeki bilgilerin yedeði alýnmýþ, ancak bu bilgilerin 1 Ocak 2003 tarihinden
baþladýðý önceki dönemlere ait bilgilerin mevcut olmadýðý tespit edilmiþtir.
Banka düzeltilmiþ bilançosu, Merkez Yatýrým'dan Savcýlýk nezaretinde
Aðustos 2003 döneminde temin edilen bilgilere ilave olarak yeni yönetimin
onayladýðý tashih iþlemlerinin (eksik kayýtlarýn tamamlanmasý, gerçeðe uymayan
kayýtlarýn düzeltilmesi iþlemlerinin) yapýlmasý sonrasý oluþturulmuþtur.
Elde edilen bilgi ve belgelere dayalý olarak, yeni Banka yönetimi, 3 Temmuz 2003
tarihi itibarýyla Bankanýn orijinal bilançosunu çýkarmýþtýr. Yapýlan incelemelerde,
toplanan mevduat ve DÝBS iþlemleri ile ilgili tutarlarýn büyük bir kýsmýnýn kayýt
dýþý býrakýldýðýnýn, mevcut kayýtlarýn ise eksik ve hatalý olduðunun tespit edilmesi
nedeniyle, düzenlenen orijinal bilançonun Bankanýn gerçek durumunu
yansýtmadýðý anlaþýlmýþtýr. Bunun üzerine, yürürlükteki tek düzen hesap planý ve
bankacýlýk mevzuatý çerçevesinde, gerekli muhasebe kayýtlarýnýn tesis edilmesi ve
düzeltmelerin yapýlmasýndan sonra 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla düzeltilmiþ
bilanço hazýrlanmýþtýr.
Bankanýn 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla düzenlenen orijinal ve düzeltilmiþ
bilançolarý, ana kalemler itibarýyla ve karþýlaþtýrmalý olarak Tablo 5'te verilmiþtir.
Bankada 3 Temmuz 2003 tarihinden önce yapýlmýþ ancak akýbeti belli olmayan ve
sonuç olarak Bankanýn zararýna yol açmýþ, mizanda gösterilen mevduat tutarý ile
gerçek mevduat tutarý arasýndaki fark, beyan edilmemesi sebebiyle eksik ödenen
vergi ve fon payý tutarý ile açýða satýlan DÝBS tutarlarý diðer aktifler hesabý içinde
“ortak sorumlular hesabý” adý altýnda toplanmýþtýr.
Bankanýn 3 Temmuz 2003 tarihli orijinal bilanço toplamý 2,2 milyar YTL iken,
düzeltilmiþ bilanço toplamý 8,3 milyar YTL'ye yükselmiþtir. Söz konusu artýþýn
büyük bir kýsmý, kayýt dýþý býrakýlmýþ mevduat ve DÝBS satýþý adý altýnda toplanan
tutarlarýn bilanço pasifine dahil edilmesi ve karþýlýðýnýn aktifte, “diðer aktiflerortak sorumlular hesabý” içerisinde gösterilmesinden kaynaklanmýþtýr.
TABLO 5: 3 TEMMUZ 2003 TARÝHLÝ DEVÝR BÝLANÇOSU (BÝN YTL)
AKTÝF
Nakit Deðerler ve TCMB
ORJÝINAL
BÝLANÇO
PAY
(%)
DÜZELTÝLMÝÞ
BÝLANÇO
PAY
(%)
171.598
7,68
2.931
0,04
Alým Satým Amaçlý Menkul Deðeler
- 108.672
- 4,87
28
0,00
Bankalar ve Diðer Mali Kuruluþlar
913.085
40,89
10.638
0,13
Krediler
514.080
23,02
514.717
6,20
4.548
0,20
907.080
10,94
Özel Karþýlýklar
- 4.548
- 0,20
- 907.080
- 10,94
Ýþtirakler (Net)
415
0,02
415
0,00
Baðlý Ortaklýklar (Net)
835
0,04
835
0,01
Zorunlu Karþýlýklar
60.728
2,72
59.545
0,72
Muhtelif Alacaklar
94
0,00
59
0,00
131.931
5,91
3
0,00
15.570
0,70
15.570
0,19
53
0,00
53
0,00
533.417
23,89
7.688.233
92,71
2.233.134
100,00
8.292.427
100,00
Takipteki Krediler
Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontlarý
Maddi Duran Varlýklar (Net)
Maddi Olmayan Duran Varlýklar (Net)
Diðer Aktifler
AKTÝF TOPLAMI
PASÝF
Mevduat
Muhtelif Borçlar
Diðer Yabancý Kaynaklar
Ödenecek Vergi Resim Harç ve Primler
Faiz ve Gider Reeskontlarý
Karþýlýklar
Özkaynaklar
PASÝF TOPLAMI
ORJÝINAL
BÝLANÇO
PAY
(%)
DÜZELTÝLMÝÞ
BÝLANÇO
PAY
(%)
1.567.254
70,18
8.443.802
101,82
741.752
33,22
898.820
10,84
286
0,01
286
0,00
37.967
1,70
37.857
0,46
307.118
13,75
316.163
3,81
4.979
0,22
7.697.488
92,83
- 426.222
-19,08
- 9.101.989
-109,76
2.233.134
100,00
8.292.427
100,00
ÝMAR BANKASI 89
3 Temmuz 2003 tarihli orijinal ve düzeltilmiþ bilançolarýn bazý kalemlerinde
meydana gelen deðiþmeler hakkýnda açýklamalar aþaðýda belirtilmiþtir.
Nakit Deðerler ve TCMB: Orijinal bilançoda 172 milyon YTL olan tutarýn
düzeltilmiþ bilançoda 3 milyon YTL'ye düþtüðü görülmektedir. Azalma, TCMB
hesabýnda bulunan ve gerçekleþmeyen EFT'ler dolayýsýyla mudiler adýna açýlan
vadesiz hesaplar ve itfa edilmiþ görünmekle birlikte gerçekte olmadýðý anlaþýlan
DÝBS bedellerinin ortak sorumlular hesabýna aktarýlmasýndan kaynaklanmýþtýr.
Alým Satým Amaçlý Menkul Deðerler: Stoktan fazla DÝBS satýþý sonucu, orijinal
bilançodaki kalemin bakiyesi (-) 109 milyon YTL olmuþtur. Bu bakiye, gerekli
düzeltme yapýlarak ortak sorumlular hesabýna aktarýlmýþtýr. Düzeltmeden sonraki
bilançoda bakiye 28 bin YTL olmuþtur.
Bankalar ve Diðer Mali Kuruluþlar: Orijinal bilançodaki 913 milyon YTL'nin
903 milyon YTL'lik kýsmý Ýmar Off-Shore nezdinde görünen mevduattýr. Ýmar
Off-Shore'da bulunan hesaplarýn tahsil kabiliyetinin olmadýðý anlaþýldýðýndan
düzeltilmiþ bilançoda, takipteki krediler hesabýna devredilmiþ ve tamamýna
karþýlýk ayrýlmýþtýr. Ýþlem sonunda hesapta toplam 11 milyon YTL kalmýþtýr.
Krediler: Orijinal ve düzeltilmiþ bilançolarda yer alan nakdi kredilerin bakiyesi
sýrasýyla; 514 milyon YTL ve 515 milyon YTL'dir. Nakdi kredilerin hemen hemen
tamamý Uzan Grubuna dahil 47 þirkete kullandýrýlmýþtýr. Uzan Grubu þirketlerinin
zamanýnda yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle, krediler
31 Aralýk 2003 tarihinden önce kat edilmiþ ve yüzde 100 karþýlýk ayrýlarak
takipteki krediler hesabýna intikal ettirilmiþtir.
Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontlarý: Orijinal bilançodaki 132 milyon YTL
olan faiz ve gelir tahakkuk ve reeskontlarý, ilgili aktif kalemlerin gelir getirme
nitelikleri kalmadýðýndan, iptal edilmiþ ve hesabýn bakiyesi düzeltilmiþ bilançoda
3 bin YTL'ye düþmüþtür.
Diðer Aktifler: Hesabýn orijinal bilançodaki 533 milyon YTL'lik bakiyesi,
bankacýlýk uygulamalarýna göre bakiye vermemesi gereken þubeler cari hesabýnýn
toplam tutarýndan ibarettir. 2003 Mayýs ayý sonuna kadar þubeler cari hesabýndaki
farklarýn, birbirleri ile mahsup edilmek suretiyle kapatýldýðý görülmüþtür. Hesap
bakiyesinin 1 Haziran 2003-3 Temmuz 2003 tarihleri arasýnda oluþan ve
kapatýlmayan farklardan kaynaklandýðý saptanmýþ ve gerekli düzeltme kayýtlarý
yapýlarak fark düzeltilmiþtir.
Yeni Banka yönetimi tarafýndan, Banka hâkim ortaklarýnýn 3 Temmuz 2003 tarihi
öncesi iþlemlerden kaynaklanan sorumluluklarýnýn izlenmesi amacýyla, diðer
aktifler-borçlu geçici hesaplar grubu içinde ortak sorumlular adý altýnda bir hesap
açýlmýþtýr. Düzeltilmiþ bilanço hazýrlanýrken, kayýt dýþý býrakýlan 6,9 milyar YTL
tutarýndaki mevduat ile DÝBS satýþý adý altýnda kayýt dýþý toplanan 728 milyon YTL,
ortak sorumlular hesabýna kaydedilerek hesabýn tamamý için karþýlýk ayrýlmýþtýr.
Ayrýlan bu karþýlýklar, Banka tarafýndan ortak sorumlular hesabý bakiyesinin
bilançoda brüt tutar üzerinden gösterilebilmesi için pasifte karþýlýklar-genel
karþýlýklar hesabýnda izlenmiþtir.
Gerçekte itfa olmuþ DÝBS bedelleri bulunmadýðý halde, kayýtlarda gösterilen
172 milyon YTL ortak sorumlular hesabýna aktarýlmýþtýr. Stoklarda bulunmadýðý
tespit edilen DÝBS için düzeltme kayýtlarý yapýlmýþtýr.
Mevduat: 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla Banka orijinal bilançosunda görünen
mevduat toplamý 1,6 milyar YTL'dir. Yapýlan çalýþmalar sonucunda elde edilen
bilgi ve belgelerden, bu tutarýn gerçek durumu yansýtmadýðý ve ayný tarih itibarýyla
5,6 milyar YTL'si tasarruf, 7 milyon YTL'si ticari, 1 milyon YTL'si bankalar,
3 milyon YTL'si diðer kuruluþlar mevduatý ve 2,8 milyar YTL'si DTH olmak üzere,
gerçek mevduat toplam tutarýnýn 8,4 milyar YTL olduðu saptanmýþ ve kayýt dýþý
býrakýlan 6,9 milyar YTL tutarýndaki mevduat, diðer aktifler içerisindeki ortak
sorumlular hesabýna borç mevduat hesabýna alacak kaydedilerek
muhasebeleþtirilmiþtir.
4 Temmuz 2003 tarihinde off-shore hesaplarýndan aktarýlarak tasarruf mevduatý
hesaplarýna dönüþtürülen 47 milyon YTL mevduat hesaplarýndan çýkarýlarak diðer
muhtelif borçlar hesabýna alýnmýþtýr. Bankalar ile yapýlan mutabakatlar sonucu
hatalý olduðu tespit edilen 37 milyon YTL tutarýndaki bankalar mevduatý ise iptal
edilmiþtir.
Muhtelif Borçlar: Orijinal bilançoda kalemin bakiyesi 742 milyon YTL iken,
düzeltilmiþ bilançoda 899 milyon YTL olarak gerçekleþmiþtir.
Yönetimin devir alýnmasýndan önce yapýlmýþ sermaye artýrýmý için ödenen ve bu
hesaba kaydedilen 35 milyon YTL'lik tutarýndaki 4. apel, sermaye taahhütleri
hesabýna aktarýlmýþtýr. Banka 3 Temmuz 2003 tarihi öncesinde DÝBS satýþý adý
altýnda toplanan 728 milyon YTL düzeltilmiþ bilançoda hesaba alacak, hâkim
ortaklarýn sorumluluklarýnýn izlenmesi amacýyla da ortak sorumlular hesabýna
borç kaydedilmiþ ve tamamý için karþýlýk ayrýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 91
Karþýlýklar: Orijinal bilançodaki karþýlýk; zarar niteliðindeki krediler, bazý þube
yöneticilerinin suiistimalleri nedeniyle sebep olduklarý zararlar ile kýdem tazminatý
için ayrýlmýþtýr.
Düzeltilmiþ bilançoda, karþýlýklar 7,7 milyar YTL'ye yükselmiþtir. Diðer aktifler
hesabý içerisinde oluþturulan ortak sorumlular hesabýna kaydedilen
7,7 milyar YTL için pasifte genel karþýlýklar hesabý içerisinde ve ayný tutarda
karþýlýk ayrýlmýþ, ayrýca, Banka devir tarihi itibarý ile mevcut kýdem tazminatý
yükümlülüðü için ilave olarak 7 milyon YTL karþýlýk ayrýlmýþtýr. Özellik arzeden
'ortak sorumlular' hesabý için ayrýlmýþ olan karþýlýklar, bilançoda, hesabýn gerçek
büyüklüðünün görünmesi ve analizini kolaylaþtýrmak amacýyla, aktifte hesabýn
altýnda düzenleyici hesap olarak ve netleþtirilmek suretiyle gösterilmek yerine,
diðer aktifler ve karþýlýk hesaplarýnda brüt tutarlarý üzerinden gösterilmiþtir.
Özkaynaklar: Bankanýn ödenmiþ sermayesi, orijinal bilançoda 245 bin YTL iken,
artýrýlan sermayeye mahsuben ödenmiþ 4. apel bedeli 35 milyon YTL'nin, muhtelif
borçlar hesabýndan alýnarak ödenmiþ sermaye hesabýna aktarýlmasý ile
280 milyon YTL olmuþtur.
Orijinal bilançoda 571 milyon YTL'lik zarar oluþmuþtur. Geçmiþ yýllara ait
118 milyon YTL zarar rakamý ile birlikte, Banka toplam zararý 689 milyon YTL'ye
ulaþmakta ve bu tutardan, 18 milyon YTL'lik yeniden deðerleme artýþý fonu ile
245 milyon YTL'lik ödenmiþ sermayenin indirilmesinden sonra, Banka
özkaynaklarý negatif (-) 426 milyon YTL olmaktadýr.
Düzeltilmiþ bilançoda ise gerekli kayýtlar ve düzeltmeler ile reeskontlarýn
yapýlmasý, geçmiþ yýllar zararýnýn eklenmesi sonucu dönem zararý
9,3 milyar YTL'ye yükselmiþtir. Bu zarardan 280 milyon YTL ödenmiþ sermaye ve
yeniden deðerleme fonu tutarýnýn düþülmesinden sonra, Banka özkaynaklarý
negatif (-) 9,1 milyar YTL'ye düþmüþtür.
Kâr/Zarar: Banka orijinal bilançosundaki dönem zararý 571 milyon YTL ve
düzeltilmiþ bilançosundaki dönem zararý 9,3 milyar YTL'dir.
Düzeltilmiþ bilançodaki dönem zararýnýn 6,9 milyar YTL'si kayýt dýþý býrakýlan
mevduat, 728 milyon YTL'si DÝBS satýþý adý altýnda yapýlan iþlemler ve
903 milyon YTL'si Bankanýn Ýmar Off-Shore'daki hesaplarý için ayrýlan
karþýlýklardan, 669 milyon YTL'si ise mevduat faiz giderlerinden oluþmaktadýr.
2.4.3. Ýflas Tarihi Ýtibarýyla Mali Durum
Müflis Banka iflasýnýn 8 Haziran 2005 tarihinde açýlmasý üzerine iflas tarihi
itibarýyla düzenlenen bilanço aþaðýdaki gibidir.
TABLO 6: 8 HAZÝRAN 2005 TARÝHLÝ ÝFLAS BÝLANÇOSU
AKTÝF
TUTAR (BÝN YTL)
PAY (%)
5
0,00
65
0,00
38.300
0,44
1.400.842
16,29
- 1.400.842
- 16,29
31.833
0,37
40
0,00
16.126
0,19
9
0,00
8.511.490
99,00
8.597.868
100,00
TUTAR (YTL)
PAY (%)
Nakit Deðerler
675.524
7,86
Krediler (Net)
9.139.149
106,30
Diðer Aktifler
6.259.643
72,80
Nakit Deðerler
4.161.350
48,40
Krediler (Net)
9.537.962
110,93
Diðer Aktifler
- 21.175.760
- 246,29
8.597.868
100,00
Alým Satým Amaçlý Menkul Deðerler
Takipteki Krediler
Muhtelif Alacaklar
Diðer Aktifler
AKTÝF TOPLAMI
PASÝF
PASÝF TOPLAMI
ÝMAR BANKASI 93
Ýflas tarihi itibarýyla Ýmar Bankasý aktif toplamý 8,6 milyar YTL'dir. Aktif
toplamýnýn yüzde 99'unu (8,5 milyar YTL) kayýt dýþý býrakýlmýþ mevduat ve DÝBS
satýþý adý altýnda toplanan tutarlarýn aktif karþýlýðýnýn izlendiði ortak sorumlular
hesabýný da içeren diðer aktifler oluþturmaktadýr. Diðer taraftan, iflas tarihi
itibarýyla Bankanýn özkaynaklarý negatif (-) 21,2 milyar YTL, yabancý kaynaklarý ise
29,8 milyar YTL'dir.
8 Haziran 2005 tarihi itibarýyla Bankanýn varlýklarý, borçlarýný ve
yükümlülüklerini karþýlamamakta olup Banka borca batýk durumdadýr.
2.5.
ÝFLAS SÜRECÝ
2.5.1. Ýflas Davasý ve Ýflasýn Açýlmasý
4389 Sayýlý Kanunun 16. maddesinin 3. fýkrasý uyarýnca "Fon, yönetim ve denetimi
kendisine intikal eden bankadaki sigortalý mevduatý doðrudan veya ilan edeceði
baþka bir banka aracýlýðýyla ödeyerek, mevduat sahipleri yerine Bankanýn
doðrudan doðruya iflasýný ister" hükmüne istinaden Fon tarafýndan 19 Þubat 2004
tarihinde 7,5 milyar YTL üzerinden Ýmar Bankasýnýn iflasý talep edilmiþtir. Açýlan
iflas davasýnda, 8 Haziran 2005 tarihi itibarýyla Banka iflasýna karar verilmiþtir.
Mahkemenin 8 Haziran 2005 tarihli nihai kararýnda,
!
BDDK'nýn usulüne uygun olarak bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat
kabul etme izninin kaldýrýlmasýna yönelik kararý ile Ýmar Bankasý'nýn
yönetim ve denetimini devralan Fonun sigortaya tabi mevduatýn tamamýný
hak sahiplerine ödediði hususlarý göz önüne alýndýðýnda Fonun, mudiler
adýna söz konusu Bankanýn iflasýný talep edilebileceðine,
!
Banka özvarlýðýnýn tamamen yitirilmiþ olduðu, bankacýlýk yapma ve
mevduat kabul etme izninin kaldýrýlmasýnýn gerekçesini oluþturan
4389 Sayýlý Kanunun 14/1 ve 14/3 maddelerinde belirtilen koþullarýn
mevcudiyetinin kabulü karþýsýnda davacý Fonun, Bankanýn 4389 Sayýlý
Kanunun deðiþik 16/3 maddesi gereðince doðrudan iflas talebinin kabulü
ile 8 Haziran 2005 tarihi itibarýyla iflasýn açýlmasýna
karar verilmiþtir.
Davaya fer'i müdahale istemi daha önceki aþamada reddedilmiþ olan ve nihai
kararla da asli müdahale istemi reddedilen Kemal Uzan ile davaya fer'i müdahale
isteminde bulunmuþ olan diðer üçüncü þahýs vekilleri tarafýndan bozma talepli
temyiz talebinde bulunulmuþtur. Yargýtayýn 22 Aralýk 2005 tarihli kararýyla Ýmar
Bankasý'nýn iflasýna iliþkin 8 Haziran 2005 tarihli Mahkeme kararý onanmýþtýr.
Onama kararý üzerine, asli müdahale davacýsý Kemal Uzan vekili tarafýndan karar
düzeltme yoluna baþvurulmuþtur. Yargýtayýn 20 Nisan 2006 tarihli kararýyla karar
düzeltme istemi reddedilmiþ ve iflas kararý kesinleþmiþtir.
2.5.2. Ýflas Ýdaresi ve Masasýnýn Oluþturulmasý
Banka hakkýnda verilen iflas kararý üzerine 4389 Sayýlý Kanunun 16/4 maddesiyle
Fona tanýnan iflas dairesi, alacaklýlar toplantýsý ve iflas idaresi görev ve yetkileri
uyarýnca 23 Haziran 2005 tarihli Fon Kurulu kararýna istinaden Müflis Ýmar
Bankasý'na iflas idare memurlarýnýn atamalarý yapýlmýþtýr.
2.5.3. Alacaklýlar Toplantýlarý
Birinci Alacaklýlar Toplantýsý: 4389 Sayýlý Kanunun 16/4 maddesi gereði Fon
alacaklýlar toplantýsý yetkisini haiz olduðundan, Fon birinci alacaklýlar toplantýsý
yerine kaim olmak üzere kararlar almýþtýr. Bu kapsamda Fonun 23 Haziran 2005
tarihli kararýyla Ýmar Bankasý Ýflas Ýdaresi oluþturulmuþtur.
Ýkinci Alacaklýlar Toplantýsý: 5411 Sayýlý Kanunun 106/5 maddesi gereði ikinci
alacaklýlar toplantýsý görev ve yetkisinin Fonda olmasý sebebiyle, ikinci alacaklýlar
toplantýsý Fon Kurulunun 28 Aralýk 2006 tarihli kararý ile yerine getirilmiþtir. Söz
konusu karar ile;
!
Müflise ait veya edinilecek menkul ve gayrimenkullerin satýþ þartlarý,
!
Menkullerin terkin edilmesi,
!
Hisse senetlerinin satýþý,
!
Mer'i teminat mektuplarýnýn ödenmemiþ komisyonlarýna uygulanan
temerrüt faizinde indirim yapýlabilmesi,
!
Tahsil kabiliyeti bulunmadýðý belirlenen alacaklardan feragat veya sulh
olunmasý, vergi ve ceza tarhiyatlarý ile her türlü kamu alacaðý hakkýndaki
uyuþmazlýklarda herhangi bir meblað sýnýrý olmaksýzýn vergi daireleri ile
ilgili kurumlarla uzlaþma yapýlmasý,
ÝMAR BANKASI 95
13 Temmuz 2005
!
Ýcra ceza davalarýndan ve Çek Kanununa muhalefet suçlarýyla ilgili ceza
davalarýndan, herhangi bir meblað sýnýrý olmaksýzýn, alacaðýn tamamýnýn
tahsili koþulu ile feragat edilmesi,
!
Muhtelif konularda danýþmanlýk ve yeminli mali müþavirlik hizmeti
alýnmasý ve baðýmsýz denetim firmalarýna denetim yaptýrýlmasý,
!
Taraf olunan davalarla
ilgili olarak belirlenen çerçeve içerisinde Ýflas Ýdaresine yetki devri yapýlmýþtýr.
2.5.4. Alacak Kayýt ve Ýstihkak Talepleri
Ýmar Bankasý'nýn 8 Haziran 2005 tarihinde iflasýnýn açýlmasý ile müflis Bankanýn
tasfiye iþlemlerine, 4389 Sayýlý Kanunun 16/4 maddesi kapsamýnda baþlanmýþtýr.
Bu çerçevede, 2004 Sayýlý Kanunun 166. maddesi gereði, Bankanýn iflas kararý
11 Haziran 2005 tarihinde bir ulusal gazetede ilan edilmiþtir. Tasfiye prosedürü ise
2004 Sayýlý Kanunun 219. maddesine istinaden 12 Temmuz 2005 tarihinde ilanen
teblið edilmiþ ve alacaklýlarýn ilan tarihinden itibaren bir ay içerisinde iflas
masasýna alacak kayýt talebinde bulunmalarý istenmiþtir.
Müflis Bankanýn iflas masasýna 13 Temmuz 2005-3 Ekim 2006 tarihleri arasýnda
yapýlan 11.894 alacaklýya ait 15.386 adet alacak kayýt talebinin deðerlendirilmesi
sonucunda hazýrlanan alacaklýlar birinci sýra cetveli ve 4 Ekim 2006-15 Ekim 2008
tarihleri arasýnda yapýlan 897 mudiye ait 964 adet alacak kayýt talebinin
deðerlendirilmesi sonucunda hazýrlanan alacaklýlar ikinci sýra cetveli, 2004 Sayýlý
Kanunun 234. maddesi uyarýnca ulusal gazetelerde ve ticaret sicil gazetesinde ilan
edilmiþtir.
Sonuç olarak, iflas masasýna 13 Temmuz 2005-15 Ekim 2008 tarihleri arasýnda
yapýlan 12.791 alacaklýya ait 16.350 adet alacak kayýt talebi incelenmiþ ve
23,9 milyar YTL'lik talep tutarýnýn 21,2 milyar YTL'si kabul edilmiþtir. Bu tutarýn,
13,1 milyar YTL'si Fona, 6,7 milyar YTL'si vergi dairelerine, 928 milyon YTL'si,
Hazineye ve 491 milyon YTL'si ise kanunen imtiyazlý alacak olarak kabul edilen
mudilere ve diðer imtiyazlý alacaklýlara ait bulunmaktadýr.
ÝMAR BANKASI 97
Fon alacaðý; Fon tarafýndan ödenen sigortalý mevduat, zamanaþýmýna uðrayan
mevduat ve sigorta prim farklarý ile iflas tarihine kadar olan yasal faizler
toplamýndan oluþmaktadýr.
TABLO 7: ALACAKLI SIRA CETVELLERÝ (YTL)
SIRA NO
ALACAKLILAR
BÝRÝNCÝ SIRA CETVELÝ
1
1.217.083
2
-
ALACAKLILAR
ÝKÝNCÝ SIRA CETVELÝ
ALACAKLILAR
KONSOLÝDE SIRA CETVELÝ
108.776
1.325.859
-
-
3
19.853.726.248
942.516.896
20.796.243.144
4
348.688.194
15.571.724
364.259.918
20.203.631.525
958.197.396
21.161.828.921
TOPLAM
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla sýra cetveli kapsamýnda;
!
Fona, 143 milyon YTL,
!
Vergi dairelerine 1,1 milyar YTL,
!
Diðer alacaklýlara (177 personel) 1,2 milyon YTL
ödeme/mahsup yapýlmýþtýr. Fona ödenen tutar, ipotek ve ticari iþletme rehni
bedellerinin Fon alacaðýna mahsup edilen kýsmýdýr. Ödemeler sonrasý sýra cetveli
bakiye borcu yasal faiz dahil toplam 19,6 milyar YTL'ye düþmüþ olup bakiye Fon
alacaðý ise 12,9 milyar YTL'dir.
2.5.5. Ýflas Ýdaresi Tarafýndan Bankada Gerçekleþtirilen Faaliyetler
Hâkim Ortak Kredi Alacaklarýna Yönelik Tespitler: Banka, yönetim ve
denetiminin Fona devredilmesinden sonraki süreçte, nakdi ve gayri nakdi
kredilerinin tespit, takip, kontrol ve tasfiyesine yönelik iþlemlerin mevzuat
dahilinde yürütülmesi ve Genel Müdürlük ile Yönetim Kuruluna raporlanmasý
konusunda görevlendirilen krediler biriminin yapmýþ olduðu tetkik ve incelemeler
neticesinde;
!
Bankanýn kredileri ile ilgili olarak edinilen izlenimlere göre, Bankanýn
TMSF'ye devredilmesinden önce krediler ile ilgili iþlemlerin tek bir elden
yürütüldüðü, kararlarýn genellikle Yönetim Kurulu Baþkaný Kemal Uzan ve
Genel Müdür Hilmi Baþaran tarafýndan alýndýðý, bununla baðlantýlý olarak
Bankada sadece 47 adet Uzan Grubu firmasýna ait nakit kredi bulunduðu,
normal müþterilere sadece nakit karþýlýklý teminat mektuplarýnýn verildiði,
teminat mektuplarýnýn veriliþi esnasýnda da gerçekleþtirilen iþlemlerin ve
bunlara ait fiþlerin üretilmesinin genel müdürlük talimatlarýna istinaden
gerçekleþtirildiði,
!
Nakit kredi riskinin 1 adedinin gerçek kiþi, diðerlerinin Uzan Grubuna
dahil 47 firmaya ait olduðu,
!
Uzan Grubuna dahil nakdi kredi riski bulunan ve vadeleri dolan firmalarýn
kredi hesaplarý kat edilerek haklarýnda yasal takibe baþlandýðý,
!
Uzan Grubu firmalarýna kullandýrýlmýþ olan (TP ve YP) nakdi krediler,
hesaplarýn kat ediliþ tarihleri itibarýyla 539 milyon YTL üzerinden zarar
niteliðindeki krediler ve diðer alacaklar hesabýna aktarýldýðý ve yüzde 100
oranýnda karþýlýk ayrýldýðý
hususlarý raporlanmýþtýr.
Mevduat Farklýlýðýndan Kaynaklanan Alacaklar: BDDK'nýn 3 Temmuz 2003
tarihli kararýyla bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan
ve yönetim ve denetimi Fona geçen Banka nezdinde Fon tarafýndan yapýlan
incelemeler neticesinde, Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya
tabi tasarruf mevduatý tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýnda tespit
edilen farkýn 4969 sayýlý Kanunun Geçici 2. maddesi hükümleri çerçevesinde
sorumlularýndan tahsilini teminen 4389 Sayýlý Kanun ile 6183 Sayýlý Kanun
hükümleri uyarýnca söz konusu alacaðýn takip ve tahsili iþlemleri baþlatýlmýþtýr.
Kurumsal Kredi Alacaklarýnýn Tahsiline Ýliþkin Faaliyetler: Bankanýn Fona
devredildiði 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla hâkim ortak dýþý kurumsal alacaklarý,
gayrinakdi krediler dolayýsýyla kullandýrýlmýþ teminat mektuplarýndan ibarettir.
Bankanýn iflasýna karar verildiði 8 Haziran 2005 tarihinden günümüze kadar olan
süreçte de teminat mektubu iadesi ve komisyon tahsilatý çalýþmalarýna aralýksýz
devam edilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 99
Teminat mektubu iadelerine baðlý olarak Bankanýn iflas tarihinden itibaren
29,8 milyon YTL, 14,1 milyon USD ve 2,3 milyon EUR tutarlarýnda gayrinakdi
kredi risk düþümü gerçekleþtirilmiþ olup 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla
gayrinakdi kredi tutarlarý 3,2 milyon YTL ve 3,3 milyon USD'dir.
Visa Üyeliðinin Ýptali ve Kredi Kartý Alacaklarýnýn Tahsiline Ýliþkin
Faaliyetler: Ýmar Bankasý'nýn 3 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla kredi kartý sayýsý
207 olup bu kartlarýn 123'ü yurt içi kullanýma açýk, 84'ü ise yurt içi ve yurt dýþý
kullanýma açýktýr.
Fona devrini takiben Visa üyeliðinin iptaline yönelik olarak Visa ve BKM nezdinde
giriþimlerde bulunulmuþtur. Bankanýn Visa üyeliði 1 Haziran 2004 tarihinden
geçerli olmak üzere iptal edilmiþ ve Visa nezdindeki depozit hesaplarýndan toplam
1,8 milyon USD'nin iadesi saðlanmýþtýr.
Diðer taraftan kredi kartý alacaklarýnýn tahsili çalýþmalarý büyük ölçüde
sonuçlandýrýlmýþ ve toplam 7 bin adet boþ kredi kartý manyetik þeritleri imha
edilmiþtir. Kredi kartý alacaklarýna yönelik olarak Bankanýn iflas tarihinden
itibaren 79 bin YTL ve 6 bin USD tutarlarýnda tahsilat saðlanmýþ olup
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla kredi kartý alacaklarýnýn toplam tutarý
3 bin YTL'dir.
Gayrimenkul, Menkul ve Menkul Kýymet Ýþlemleri: 4389 Sayýlý Kanunun
16/9 maddesi ile 5411 Sayýlý Kanunun 106/10 maddesi uyarýnca ve Fonun
alacaklýlar toplantýsý yerine kaim olmak üzere tesis ettiði 28 Aralýk 2006 tarihli
kararý ile vermiþ olduðu yetkiye istinaden müflis Banka mülkiyetinde bulunan
gayrimenkullerin satýþýna iliþkin faaliyetler aþaðýda özetlenmiþtir.
!
Mayýs-Ekim 2007 döneminde gerçekleþtirilen açýk artýrmalarla satýþa
sunulan gayrimenkullerin 36'sý satýlmýþtýr. Satýlan gayrimenkullerden
72,3 milyon YTL tahsilat saðlanmýþtýr.
!
Kasým-Aralýk 2007 dönemindeki satýþ giriþimlerinden sonuç
alýnamamýþtýr.
!
Nisan 2008 tarihinde gerçekleþtirilen açýk artýrmalarla kalan
gayrimenkuller tekrar satýþa çýkarýlmýþ ve bu kez 5'inin satýþý
gerçekleþtirilerek toplam 2,4 milyon YTL tahsilat saðlanmýþtýr.
!
Mayýs 2008 tarihinde 5 gayrimenkul için baþlatýlan pazarlýkla satýþ süreci
sonucunda söz konusu gayrimenkuller 3,1 milyon YTL bedelle satýlmýþtýr.
!
Haziran 2008 tarihinde satýþa çýkarýlan 1 gayrimenkul 625 YTL bedelle
satýlmýþtýr.
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla Banka aktifinde 3 adet gayrimenkul kalmýþ olup
satýþý gerçekleþtirilen gayrimenkullerden toplam 78,4 milyon YTL tahsilat
saðlanmýþtýr.
Diðer taraftan müflis Banka aktifinde yer alan menkullerden 2005-2007
döneminde yapýlan satýþlardan 106 bin YTL, 2007 yýlýnda yapýlan tablo
satýþlarýndan 85 bin YTL, hisse senedi satýþlarýndan 34 bin YTL olmak üzere
toplam, 225 bin YTL elde edilmiþtir.
Þube Kapamalarý ve Personel Durumu: Ýflas Ýdaresinin göreve baþladýðý
28 Haziran 2005 tarihinde 136 olan personel sayýsý, 43 kiþinin iþ akdi feshedilmek
suretiyle 31 Aðustos 2005 tarihinde 93'e düþürülmüþtür. Banka Memur ve
Müstahdemleri Yardým ve Emekli Sandýðýna tabi olarak çalýþan Banka personeli,
1 Eylül 2005 tarihi itibarýyla gerek emeklilik ve gerekse saðlýk harcamalarý
yönünden SSK ile iliþkilendirilmiþtir.
Bankanýn 4 Temmuz 2003 tarihi itibarýyla 169 þube, 2 tahsilat ofisi ve
1.520 personeli bulunmaktayken, 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla tüm þube ve
ofisleri kapatýlmýþ ve personel sayýsý 42'ye inmiþ durumdadýr.
Bilanço Dýþý Kalemlere Ýliþkin Ýþlemler: Bankanýn 8 Haziran 2005 tarihi
itibarýyla aðýrlýklý olarak rehinli kýymetler ile garanti ve kefaletlerden oluþan
bilanço dýþý yükümlülüklerinin toplamý 243 milyon YTL olup bu tutar
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla 11,5 milyon YTL'ye düþürülmüþtür. Bu tutarýn
8,3 milyon YTL'lik kýsmý garanti ve kefalet, 3,1 milyon YTL'lik kýsmý rehinli kýymet
ve 116 bin YTL'lik kýsmý ise taahhütler ve emanet kýymetlerden oluþmaktadýr.
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla teminat mektubu risklerinin, bilanço dýþý
yükümlülükler içerisinde önemli bir aðýrlýðý bulunmaktadýr. 8 Haziran 2005 tarihi
itibarýyla 26.238 bin YTL tutarýndaki TP teminat mektuplarýnýn yüzde 88'i,
14.170 bin USD ve 2.338 bin EUR tutarlarýndaki YP teminat mektuplarýnýn ise
sýrasýyla yüzde 76'sý ve yüzde 100'ü kapatýlmýþtýr. Ýflas sürecinde toplam
282 teminat mektubunun iadesi saðlanmýþtýr. 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla
ÝMAR BANKASI 101
3.206 bin YTL ve 3.343 bin USD tutarlarýndaki teminat mektuplarý risklerinin
2.780 bin YTL ve 3.285 bin USD tutarlarýndaki kýsmý Uzan Grubu þirketlerine
aittir.
Rehinli kýymetlerin ise yine büyük bir çoðunluðunu Uzan Grubu þirketlerinin
kredi riskine karþýlýk alýnan ipotek ve iþletme rehinleri oluþturmaktadýr. Tesis
edilen ipotekler 11,8 milyon YTL, 81,6 milyon USD ve 23,2 milyon EUR, ticari
iþletme rehinleri ise 29,1 milyon YTL tutarlarýndadýr.
Uzan Grubu firmalarýna kullandýrýlmýþ olan kredilerin teminatý karþýlýðý olarak
alýnan ipotek ve iþletme rehinlerinin Fon tarafýndan satýþý gerçekleþtirilmiþ ve bu
kapsamda 143 milyon YTL tutarýndaki Fon alacaðý Ýmar Bankasý iflas masasýndan
terkin edilmiþ, bu tutarýn 103 milyon YTL'lik kýsmý kredi borçlusu þirketlerin
anapara borcuna, 40 milyon YTL'lik kýsmý ise faiz ve BSMV borcuna mahsup
edilmiþtir.
2.5.6. Ýflas Ýdaresi Tarafýndan Gerçekleþtirilen Faaliyetler Sonrasý Mali
Durum
Ýmar Bankasý'nýn 8 Haziran 2005 ve 30 Haziran 2009 tarihleri itibarýyla
düzenlenmiþ bilançolarý, ana kalemler itibarýyla ve karþýlaþtýrmalý olarak aþaðýda
verilmiþtir.
TABLO 8: KARÞILAÞTIRILMALI BÝLANÇOLAR
08.06.2005
AKTÝF
(BÝN YTL)
Alým Satým Amaçlý Menkul Deðeler
Takipteki Krediler
Muhtelif Alacaklar
Diðer Aktifler
AKTÝF TOPLAMI
PASÝF
Mevduat
PAY
(%)
30.06.2009
(BÝN YTL)
PAY
(%)
5
0,00
3
0,00
65
0,00
0
0,00
38.300
0,44
155.097
3,37
1.400.842
16,29
2.483.402
53,89
- 1.400.842
- 16,29
- 2.483.402
- 53,89
31.833
0,37
32.362
0,70
40
0,00
0
0,00
16.126
0,19
93
0,00
9
0,00
9
0,00
8.511.490
99,00
4.420.803
95,93
8.597.868
100,00
4.608.367
100,00
08.06.2005
(BÝN YTL)
PAY
(%)
30.06.2009
(BÝN YTL)
PAY
(%)
675.524
7,86
21.779
0,47
Muhtelif Borçlar
9.139.149
106,30
94.002
2,04
Ödenecek Vergi Resim Harç ve Primler
6.259.643
72,80
234
0,00
Faiz ve Gider Reeskontlarý
4.161.350
48,40
6.437.896
139,70
Karþýlýklar
9.537.962
110,93
4.172.318
90,54
0
0,00
19.647.232
426,34
Özkaynaklar
- 21.175.760
- 246,29
- 25.765.094
- 559,09
PASÝF TOPLAMI
8.597.868
100,00
4.608.367
100,00
Kesinleþen Sýra Cetvelinden Borçlar
ÝMAR BANKASI 103
Ýmar Bankasý'nýn iflas açýlýþ tarihinde 8,6 milyar YTL tutarýnda olan aktif toplamý
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla 4,6 milyar YTL'ye düþmüþtür. Aktif toplamýnda
gözlenen azalýþ esas itibarýyla vergi dairelerine yapýlan ödemelerden
kaynaklanmýþtýr.
Diðer taraftan, iflas tarihi itibarýyla negatif (-) 21,2 milyar YTL olan Bankanýn
özkaynaklarý, 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla dönem zararlarýnýn etkisiyle
25,8 milyar YTL'ye; yabancý kaynaklarý ise 29,8 milyar YTL'den 30,4 milyar YTL'ye
yükselmiþtir. Banka borçlarýnýn 19,6 milyar YTL'lik kýsmý sýra cetveline kayýtlý
tutarlardan oluþmakta olup bakiyesini ise karþýlýklar, faiz ve gider reeskontlarý ile
diðer borç ve yükümlülükler oluþturmaktadýr.
Kesinleþen sýra cetvelinden borçlar hesabýnýn 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla
bakiyesi 19,6 milyar YTL olup bu tutarýn 12,9 milyar YTL'lik kýsmýný Fona,
5,5 milyar YTL'lik kýsmýný vergi dairelerine, 928 milyon YTL'lik kýsmýný Hazineye,
kalanýný ise diðer borçlar oluþturmaktadýr.
ÝMAR BANKASI 105
3.1. HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ
1211 sayýlý Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý Kanunu ile 4389 Sayýlý Kanun
uyarýnca Ýmar Bankasý tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi
tasarruf mevduatý tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýndaki farkýn
tahsiline yönelik olarak Fon tarafýndan yürütülen takip ve tahsil çalýþmalarýnda
6183 Sayýlý Kanun uygulamalarýnýn yaný sýra 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a ve
15/7-b maddelerine ve bankacýlýk mevzuatýndaki bir dizi deðiþikliðe paralel olarak
ticari ve iktisadi bütünlük satýþlarýna baþvurulmuþtur.
3.2. HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN GERÝ KAZANIMI
3.2.1. Hâkim Ortak Borcunun Tespit Edilmesi, Alacaklar Ýçin Takipler
BDDK'nýn 3 Temmuz 2003 tarihli kararýyla bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni 4389
Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3 numaralý fýkrasýna
istinaden kaldýrýlan ve ayný Kanunun 16. maddesinin
1 numaralý fýkrasý uyarýnca yönetim ve denetimi Fona
geçen Banka nezdinde Fon tarafýndan yapýlan
incelemeler neticesinde, Banka tarafýndan yetkili
mercilere beyan edilen sigortaya tabi tasarruf mevduatý
tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýnda fark
Kemal Uzan
tespit edildiðinden, bu farkýn 4389 Sayýlý Kanun ve
4969 Sayýlý Kanunun geçici 2. maddesi hükümleri
çerçevesinde sorumlularýndan tahsilini teminen gerçek ve tüzel kiþiler hakkýnda
ihtiyati tedbir kararlarý alýnarak uygulanmýþ, suç duyurularýnda bulunulmuþ ve
4389 Sayýlý Kanunun 14. ve 15. maddeleri ile 6183 Sayýlý Kanun hükümleri
uyarýnca söz konusu alacaðýn takip ve tahsil iþlemleri baþlatýlmýþtýr.
4389 Sayýlý Kanun gereðince sorumlular hakkýnda tedbir kararlarý alýnmýþtýr. Bu
tedbir kararlarý icra daireleri vasýtasý ile infaz edilmiþtir.
108 HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ
6 Temmuz 2003
ÝMAR BANKASI 109
Fon Yönetim Kurulunun 24 Aralýk 2003 tarihli kararý ile;
!
Banka hâkim ortak ve yöneticileri ile doðrudan veya dolaylý olarak Banka
hâkim ortak ve yöneticilerine ait olduðu ve/veya onlar adýna hareket ettiði
belirlenen gerçek ve tüzel kiþiler, bu kiþilerin eþleri ve çocuklarý ile bu
kiþiler adýna hareket eden veya onlar hesabýna kendi adýna para, mal veya
hak edinen kiþiler hakkýnda alýnan tedbir kararlarýnýn devamý talebi ile
4969 sayýlý Kanun uyarýnca ilgililer hakkýnda suç duyurusunda
bulunulmasýna,
!
1211 sayýlý Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý Kanunu ile 4389 Sayýlý
Kanun uyarýnca Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya
tabi tasarruf mevduatý tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýndaki
farkýn, konuyla ilgili hazýrlanan BYM raporlarý, temin edilen bilgi, belge ve
rakamlar çerçevesinde 6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil
edilmesine,
!
Herhangi bir hak kaybýna sebep verilmemesini teminen suç duyurusu ile
6183 Sayýlý Kanun uyarýnca yapýlan takibin eþ zamanlý yapýlmasýna
karar verilmiþtir.
Fon Yönetim Kurulunun bu kararýna istinaden sorumlularýndan tahsilini teminen
6183 Sayýlý Kanun kapsamýnda gecikme faizi hariç 7,6 milyar YTL Fon alacaðý için
takip baþlatýlmýþtýr. Bu takipten sonra Fon tarafýndan yapýlan DÝBS ödemelerinden
1 milyar YTL tutarýnda ek takip yapýlmýþ olup bu durumdan dolayý Fonun Uzan
Grubundan olan ve 6183 Sayýlý Kanun kapsamýnda takip edilen alacaðý gecikme
faizi hariç 8,6 milyar YTL'ye balið olmuþtur.
Fon alacaðýnýn ödenmesinden müteselsil sorumlu bulunan toplam 498 gerçek ve
tüzel kiþi hakkýnda 2 Ocak 2004 tarihinde ihtiyati haciz onayý alýnmýþ, borçlular
adýna haciz varakalarý düzenlenmiþ, ödemeye çaðrý mektubu gönderilmiþ, yasal
sürenin geçmesinin akabinde de ödeme emri gönderilmiþtir. Borçlular hakkýnda
yurt genelinde mal varlýðý araþtýrmasý yapýlarak, tespit edilen mal varlýklarý fiilen ve
kayden haczedilmiþtir.
Fiilen haczedilen menkul mallar, araçlar, hak ve lisanslar ile kayden haczedilen
gayrimenkullerin bir kýsmý 6183 Sayýlý Kanun hükümleri kapsamýnda bir kýsmý da
5411 Sayýlý Kanunun 134. maddesi uyarýnca ticari ve iktisadi bütünlük
oluþturularak satýlmýþtýr.
Diðer taraftan borçlu gerçek kiþiler ile tüzel kiþilerin kanuni temsilcilerinden
oluþan toplam 299 kiþi hakkýnda Ýstanbul Emniyet Müdürlüðü vasýtasýyla yurt dýþý
çýkýþ yasaðý konulmuþtur. Fon Kurulunun çeþitli tarihlerde almýþ olduðu kararlar
ile þirket yönetim kurullarý ile müflis Banka Ýflas Ýdaresinin yazýlarý ve eki
raporlarýn incelenmesi sonucunda, hakkýnda yurt dýþý çýkýþ yasaðý, haciz ve tedbir
kararý bulunan bir kýsým borçlular hakkýnda, yurt dýþý çýkýþ yasaklarýnýn süreli veya
tamamen kaldýrýlmasýna karar verilmiþtir.
Anayasa Mahkemesinin 18 Ekim 2007 tarihli iptal kararý ile Bankacýlýk Düzenleme
ve Denetleme Kurumu ve Fon tarafýndan konulmuþ olan yurt dýþýna çýkýþ yasaðý
kararlarýna ait tahdit kayýtlarý 17 Ocak 2008 tarihinde re'sen iptal edilerek tüm yurt
dýþý çýkýþ yasaklarý kaldýrýlmýþtýr.
Diðer Fon Bankalarýnýn Uzan Grubundan Alacaklarý: Uzan Grubu firmalarýnýn
Fona intikal etmiþ bankalardan kullandýklarý kredilerden kaynaklanan
Egebank'tan 5 adet, Demirbank'tan 5 adet ve Etibank'tan 1 adet olmak üzere
toplam 11 adet dosya Fon tarafýndan temlik alýnmýþtýr.
Alacaklarýn Fona devrinden sonra 2004 Sayýlý Kanuna göre ilgili bankalarca
alacaklar için baþlatýlan takiplerden sarfýnazar edilerek 6183 Sayýlý Kanun
hükümlerine göre takip baþlatýlmýþ ve kesinleþtirilmiþtir. Söz konusu alacaklar için
6183 Sayýlý Kanuna göre baþlatýlan takiplerdeki toplam alacak tutarý
939 milyon YTL'dir.
3.2.2. 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a Maddesi Kapsamýnda Gerçekleþtirilen
Ýþlemler
Ýmar Bankasý nezdinde Fon tarafýndan yapýlan incelemeler neticesinde Uzan
Grubu þirketlerinin Bankadan kullandýðý kredilerin yaný sýra Banka tarafýndan
yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi tasarruf mevduatý tutarý ile gerçek
tasarruf mevduatý tutarý arasýndaki farkýn 4969 sayýlý Kanunun geçici 2. maddesi
hükümleri çerçevesinde sorumlularýndan tahsilini teminen gerçek ve tüzel kiþiler
hakkýnda ihtiyati tedbir kararlarý alýnarak uygulanmýþtýr.
4389 Sayýlý Kanun, Fon alacaklarýnýn tahsili için borçlu ya da borçlu ile baðlantýlý
þirketlerin temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetiminin Fon tarafýndan
devralýnmasý ve alacaðýn tahsil edilmesi yolunda düzenlemeler getirmiþtir.
ÝMAR BANKASI 111
Uzan Grubunun Fona olan borçlarýnýn tahsiline yönelik olarak Fon tarafýndan
6183 Sayýlý Kanun kapsamýndaki takiplerin yaný sýra, alacaðýn tahsilini
kolaylaþtýrmak amacýyla 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a maddesinden kaynaklanan
yetkiler de kullanýlmýþtýr.
Bu kapsamda 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a maddesine istinaden, Fon Kurulunun
13 Þubat 2004, 9 Mart 2004, 22 Aralýk 2004 ve 29 Eylül 2005 tarihli kararlarý ile,
Fon alacaðýnýn tahsil edilmesini engelleyecek biçimde hileli ve kanun dýþý yollarla
yoðun bir þekilde mal varlýklarýný kaçýrma fiillerini gerçekleþtiren Banka, þirket ve
diðer ilgili kayýtlarýn tetkikinden Bankanýn doðrudan ve/veya dolaylý hâkim
ortaklarý ve/veya yöneticileri adýna hareket eden ve/veya onlarýn hesabýna ve/veya
onlarýn hesabýna kendi adýna para, mal veya hak edinen kiþilerden olduklarý
belirlenen, toplam 233 þirketin ortaklarýnýn temettü hariç ortaklýk haklarý ile bu
þirketlerin yönetim ve denetimleri Fon tarafýndan devralýnarak yönetim ve
denetim kurulu üyeliklerine atamalar yapýlmýþtýr.
4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a maddesi kapsamýnda temettü hariç ortaklýk haklarý ile
yönetim ve denetimleri Fon tarafýndan devralýnan Uzan Grubu þirketlerinin
sektörel daðýlýmý aþaðýdaki tabloda, þirket listesi ise Ek-2'de verilmiþtir.
TABLO 9: UZAN GRUBU ÞÝRKETLERÝNÝN SEKTÖREL DAÐILIMI
SEKTÖR / FAALÝYET ALANI
ADET
Medya
74
Ýletiþim
38
Çimento, Ýnþaat, Finans, Yatýrým, Hizmet ve Diðer
118
Sigorta
2
Spor
1
TOPLAM
233
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla yönetim ve denetimi devralýnan þirketlerden
199'unun Ticaret Sicil'den terkin iþlemleri tamamlanmýþ, 32 adet þirketin tasfiye
hazýrlýk iþlemlerine baþlanmýþtýr.
15 Þubat 2004
ÝMAR BANKASI 113
3.2.3. 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-b Maddesi Kapsamýnda Yapýlan Ýþlemler
Yönetim ve denetimi devralýnan 233 þirketin Bankanýn faaliyet izninin
kaldýrýlmasýndan önceki döneme iliþkin ortaklýk yapýlarý incelendiðinde, Kitabýn
'Tarihçe' bölümünde de belirtildiði üzere Banka hâkim ortaklarý olan Kemal Uzan,
Cem Cengiz Uzan, Murat Hakan Uzan ve Ayþegül Akay (Uzan)'ýn cezai ve hukuki
sorumluluktan kurtulmak ve mal kaçýrmak amacýyla þirketlerin son genel kurul
tarihlerinden sonra geçmiþe yönelik yönetim kurulu kararlarý ile hisselerini
devrettikleri görülmüþtür.
Þiþli Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnýn, Ýmar Bankasý ve Uzan Grubu þirketleri
yöneticileri hakkýnda baþlattýðý soruþturma kapsamýnda düzenlediði ve Ýstanbul
Aðýr Ceza Mahkemesine kamu davasý açýlmasý için gönderdiði 8 Þubat 2005 tarihli
fezlekesinin incelenmesi sonucunda ve Fon Kurulunun 13 Þubat 2004,
9 Mart 2004, 22 Haziran 2004 ve 22 Aralýk 2004 tarihli kararlarý ile;
!
Bankanýn doðrudan ve dolaylý olarak yüzde 99,99'unu elinde bulunduran
Uzan ailesi tarafýndan Banka ile yönetim ve denetimi devralýnan Uzan
Grubu þirketlerinin ortaklýk yapýlarýnýn, cezai ve hukuki sorumluluktan
kurtulmak, mal kaçýrmak amacýyla son genel kurul tarihlerinden sonra
muvazaalý þekilde geçmiþe yönelik yönetim kurulu kararlarý ile
deðiþtirildiðinin tespit edilmiþ olmasý,
!
Uzan Grubuna dahil yönetim ve denetimi devralýnan þirketlerin “1211
sayýlý Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasý Kanunu ve 4389 Sayýlý Kanun
uyarýnca Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi
tasarruf mevduatý tutarý ile Fon tarafýndan tespit edilen tasarruf mevduatý
tutarý arasýndaki farktan” sorumlu olmalarý
nedeniyle, Banka, yönetim ve denetimi devralýnan Uzan Grubuna dahil
233 þirketin son genel kurullarýndan sonra yapýlan pay devirleri, 4389 Sayýlý
Kanunun 15 7/b maddesine istinaden hükümsüz sayýlmýþtýr.
3.2.4. 6183 Sayýlý Kanun Kapsamýnda Gerçekleþtirilen Ýþlemler
6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre takip baþlatýlan Uzan Grubuna dahil gerçek
ve tüzel kiþilerin mal varlýklarýna konulan haciz ve tedbirlerden sonra menkul ve
gayrimenkullerin satýþý sonucu 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla menkul
satýþlarýndan 128 milyon USD, 181 adet gayrimenkulün satýþýndan
170,8 milyon USD satýþ geliri saðlanmýþ, ayrýca haciz ve diðer yollarla
19,6 milyon USD olmak üzere toplam 318,4 milyon USD elde edilmiþtir. Bazý
satýþlara iliþkin bilgilere aþaðýda yer verilmiþtir.
!
Yapý Ticaret adýna kayýtlý Kocaeli Gebze'de bulunan Standart Alüminyum
fabrika ve yardýmcý tesislerinin bulunduðu taþýnmazlar, üzerindeki
menkullerle birlikte 8 Haziran 2005 tarihinde 62,8 milyon YTL bedelle
satýlmýþtýr.
!
Futgol TV uydu yayýn lisansý ve markasý, Radyo Gold uydu yayýn lisansý,
Dizi TV uydu ve kablolu yayýn lisansý, Yeþilçam TV uydu ve kablolu yayýn
lisansý ile markasý, Metro + TV uydu ve kablolu yayýn lisansý, Sineklasik TV
uydu ve kablolu yayýn lisansý ile markasý, Sineklasik 1 TV uydu yayýn
lisansý, Radyo King uydu yayýn lisansý, Radyo Blue markasý toplam
1,1 milyon YTL bedelle 6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre satýlmýþtýr.
!
Vizontele adlý filmin yurt içi televizyon yayýn hakký, Gora adlý filmin
12 Kasým 2005-12 Kasým 2008 tarihleri arasýnda kullanýlmak üzere yurt içi
Free TV yayýn ve gösterim hakký, Rus Gelin adlý filmin mali haklarý, Abuzer
Kadayýf adlý filmin mali haklarý, Þarkýcý adlý filmin mali haklarý, Ses Dergisi
marka yayýn hakký, Hayat Resimli Roman ve Hayat Dergisi marka yayýn
hakký toplam 1,2 milyon YTL ve 147 bin USD bedelle 6183 Sayýlý Kanun
hükümlerine göre satýlmýþtýr.
!
28 Mayýs 2008 tarihli Fon Kurulu kararýna
istinaden Fona borçlu Uzan Grubu
þirketlerinden Mavi Turizm'in maliki olduðu
M/Y Beluga (Frequency) isimli yat ile Rumeli
Çimento Sanayi'nin maliki olduðu M/Y
Splendido (Airwaves) isimli yat söz konusu
þirketlerin Fona olan borçlarýndan mahsup
edilmek üzere Fon tarafýndan devralýnmýþ ve
53,5 milyon USD bedelle satýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 115
!
Basýntaþ adýna kayýtlý Ýstanbul Sarýyer'de
bulunan Ahmet Afif Paþa yalýsý 12 Ekim 2006
tarihinde yapýlan açýk artýrmada
12,9 milyon YTL bedelle devralýnmýþ ve
taþýnmaz 24 Kasým 2008 tarihinde Fon adýna
tescil edilmiþtir. Bu tutar ayni tahsilat olarak
Basýntaþ'ýn borcundan düþülmüþtür.
!
7 Eylül 2004 tarihinde yapýlan ihalede, Rumeli Havacýlýk’ýn maliki olduðu
TC-HRT tescil iþaretli Sikorsky S-76 C+ model helikopter 8,3 milyon YTL
bedelle, TC-HRH tescil iþaretli Bell 206 L-III model helikopter 791 bin YTL
bedelle satýlmýþtýr.
!
Turizm Endüstrisi’nin maliki olduðu Muðla ili, Fethiye Ýlçesi, Göcek
Köyüne baðlý Zeytin Adasý 1 Eylül 2005 tarihinde yapýlan ihalede
15,2 milyon YTL bedelle satýlmýþtýr.
!
Ayrýca, Hazine alacaðýnýn ödenmesinden sorumlu bulunan gerçek ve tüzel
kiþilerin malvarlýklarýnýn satýþý dýþýnda, borçlulara ait adreslerde yapýlan
hacizlerde kasada mevcut olan nakitlerin haczedilerek Fon hesaplarýna
aktarýlmasý suretiyle toplam 19,6 milyon USD tahsilat saðlanmýþtýr.
Uzan Grubuna dahil gerçek ve tüzel kiþilere ait gayrimenkullerin satýþý sonucunda
elde edilen 241,7 milyon YTL'lik satýþtan sonra yapýlan sýra cetvelleri sonucunda
Fona 133,4 milyon YTL intikal etmiþtir. 61,8 milyon YTL'nin daðýlýmý;
!
Hazineye 2 milyon YTL,
!
Maliyeye 52,3 milyon YTL,
!
Rehin, Ýpotek ödemesi olarak 4,6 milyon YTL,
!
Belediyelere 1,2 milyon YTL,
!
Satýþ masraflarý, diðer kiþi ve kurum ödemeleri için 1,7 milyon YTL
þeklinde gerçekleþmiþ olup 46,5 milyon YTL'nin ise sýra cetveli hazýrlýk çalýþmalarý
devam etmektedir.
3.2.5. Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Satýþlarý
Fon alacaðýnýn tahsili amacý ile 6183 Sayýlý Kanun hükümleri uyarýnca Uzan
Grubunun mal, hak ve varlýklarý haczedilmiþ, haczedilen mal, hak ve varlýklarýn
satýþý gerçekleþtirilmiþtir. Haczedilen mal, hak ve varlýklarýn bir ticari iþletmenin
faaliyetinde kullanýlmasý halinde bu mal, hak ve varlýklar ticari iþletmenin
faaliyetinin ayný þekilde devamý için bütünlük oluþturularak satýþa çýkarýlmýþtýr.
Ticari ve iktisadi bütünlük oluþturulacak þekilde satýþ yapýlmasýnýn amacý,
6183 Sayýlý Kanunun öngördüðü varlýklarýn tek tek satýþý yöntemi yerine daha
yüksek getiri saðlayacak bütünlük halinde satýþýnýn gerçekleþtirilerek Fon
alacaklarýnýn azami suretle tahsili ve haczedilen varlýklarýn en yüksek deðere
satýlarak borçlu ve alacaklýlarýn menfaatlerinin en üst seviyede korunmasýnýn
saðlanmasýdýr. 5411 Sayýlý Kanunun 134. maddesinin verdiði yetkiye istinaden
Fon Kurulu tarafýndan 6183 Sayýlý Kanun hükümleri uyarýnca haczedilen mal, hak
ve varlýklardan ticari ve iktisadi bütünlük oluþturulmakta ve bütünlüðün satýþý ile
satýþ komisyonu oluþturulmasýna karar verilmektedir. Yine Fon Kurulu kararý ile
ticari ve iktisadi bütünlüðün muhammen bedelinin tespiti ve satýþ þartnamesinin
onaylanmasý akabinde, satýþ ilaný Resmi Gazetede yayýmlanarak satýþ süreci
baþlamaktadýr.
TABLO 10: TÝCARÝ VE ÝKTÝSADÝ BÜTÜNLÜK SATIÞLARI
TÝCARÝ VE ÝKTÝSADÝ BÜTÜNLÜK
DEVÝR TARÝHÝ
SATIÞ BEDELÝ
1
Star TV
17.10.2005
306.500.000 USD
2
Lalapaþa Çimento
28.12.2005
166.500.000 USD
3
Standart Çimento
26.12.2005
175.500.000 USD
4
Bartýn Çimento
27.12.2005
48.000.000 USD
5
Trabzon Çimento
28.12.2005
81.250.000 USD
6
Ergani Çimento
04.01.2006
120.750.000 USD
7
19.01.2006
158.500.000 USD
8
Van Çimento
26.01.2006
54.000.000 USD
9
Ladik Çimento
31.01.2006
140.000.000 USD
10
Rock FM
16.02.2006
350.000 USD
11
Radyo Alaturka
16.02.2006
190.000 USD
ÝMAR BANKASI 117
TÝCARÝ VE ÝKTÝSADÝ BÜTÜNLÜK
DEVÝR TARÝHÝ
SATIÞ BEDELÝ
12
Star Gazetesi
21.03.2006
8.779.463 USD
13
Süper FM
30.03.2006
33.100.000 USD
14
Metro FM
30.03.2006
22.850.000 USD
15
Joy FM
13.04.2006
3.200.000 USD
16
Joy Türk FM
13.04.2006
1.800.000 USD
17
Gaziantep Çimento
10.05.2006
93.250.000 USD
18
Telsim Varlýklarý
24.05.2006
4.550.000.000 USD
19
Metaþ
22.06.2006
40.050.000 USD
20
Demaþ
20.07.2006
2.650.000 USD
21
Oksijen
17.08.2006
9.200.000 USD
22
Limaþ
03.08.2006
45.250.000 USD
23
Aysan
24.08.2006
2.275.000 USD
24
Kral TV / Kral FM
16.10.2008
95.000.000 USD
25
Ýstanbul Spor
28.12.2006
3.250.000 USD
26
Rumeli Plaza
07.02.2008
35.100.000 YTL
27
Rumeli Sigorta
-
-
28
-
-
29
Ulus Factoring
-
-
30
-
-
31
Bidolu
-
-
32
Adabank *
-
TOPLAM
(*) Adabank satýþ bedeli BDDK incelemesi neticesine göre tahsil edilecektir.
57.100.000 USD
6.219.294.463 USD
35.100.000 YTL
Uzan Grubunun haczedilen aktif deðerleri ile diðer varlýklarý ve mütemmim cüzü
niteliðindeki sözleþmelerin ayrý ayrý satýlmak yerine talebi ve tahsilatý artýracak
nitelikte ve mevcut iþletmelerin ticari faaliyetlerini zafiyete düþürmeyecek bir
modelde ticari ve iktisadi bütünlük oluþturularak satýþýna iliþkin çalýþmalara
baþlamýþtýr.
Bu kapsamda; oluþturulan 32 adet ticari ve iktisadi bütünlük 6,2 milyar USD ve
35,1 milyon YTL bedelle ihale edilerek 6,2 milyar USD satýþ geliri elde edilmiþtir.
Düzenlenen sýra cetvelleri sonucu yapýlan ödemeler neticesinde ticari ve iktisadi
bütünlük satýþlarýndan Fona kalan tutar bulunmamaktadýr. Ödeme yapýlan
kurumlar ve tutarlarý Tablo 11'de yer almaktadýr. Sýra cetvelleri sonucu Ýmar
Bankasýna ödenmesi gereken 116,2 milyon USD Bankanýn Fona olan borcu
dolayýsýyla karþýlýklý takas mahsup yolu ile Fon alacaklarýna mahsup edilmiþtir.
TABLO 11: TÝCARÝ VE ÝKTÝSADÝ BÜTÜNLÜK SATIÞ BEDELLERÝNDEN YAPILAN ÖDEMELER
ÖDEME TUTARLARI (MÝLYON)
ÖDEME YAPILAN KURUM/ KURULUÞ
YTL
USD
EUR
Maliye
1.810,6
2.304,6
-
Hazine
2.038,3
-
-
Motorola taraflarý ve Nokia Finance
International B.V.
-
SSK
8,7
-
-
24,8
24,1
-
Belediyeler
3,7
-
-
Ýmar Bankasý Takas Mahsup
-
88,6
23,1
RTÜK
2,9
-
-
Satýþ Masrafý ve Diðer
0,3
1,3
-
3.889,3
3.709,8
Bilgi Teknolojileri ve Ýletiþim Kurumu
TOPLAM
1.291,2
-
23,1
ÝMAR BANKASI 119
Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda yapýlan ihaleler devam eden bölümde
anlatýlmaktadýr.
Star TV Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli
kararýyla;
!
Star TV,
!
Teleon Reklamcýlýk,
!
Ýnter Televizyon Servisleri,
!
Star Digital Ýletiþim,
!
Prime Medya,
!
Medya Prodüksiyon,
!
Ultra Filmcilik,
!
Star Haber Ajansý,
!
Prime Prodüksiyon,
!
Filmtürk Prodüksiyon,
!
Lotus Reklamcýlýk,
!
Kutup Prodüksiyon,
!
Rumeli Teknik,
!
Güncel Ýletiþim,
!
Boyut Prodüksiyon,
!
Uyum Televizyonculuk,
!
Merkez Sistem Filmcilik,
!
Universal Filmcilik,
!
MBI Reklamcýlýk,
!
þirketlerinin 6183 Sayýlý Kanun uyarýnca haczedilen aktif deðerleri ile lisans,
ruhsat, 3984 Sayýlý Kanunun geçici 6. maddesi hükmü kapsamýnda geçici frekans
ve kanal kullanýmýndan doðan haklarý, bu mal, hak ve varlýklarýn fer'i veya
mütemmim cüzü niteliðindeki sözleþmeler ile bu sözleþmelerden doðan ancak
baþlý baþýna iktisadi deðeri olmayanlar da dahil olmak üzere diðer tüm mal, hak ve
varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda Star TV
televizyon kanalýný oluþturan ve yukarýda belirtilen þirketlere ait RTÜK nezdindeki
ulusal karasal frekans kullaným hakký ve kablo TV yayýn lisansý, marka/patent,
menkuller ve sözleþmeler yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun 7 Temmuz 2005 tarihli
kararýyla 155 milyon USD muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
26 Eylül 2005 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
yüksek teklif 306,5 milyon USD olmuþtur.
Rekabet Kurumu ve RTÜK'ün devir izinlerini takiben Fon Kurulunun
17 Kasým 2005 tarihli kararýyla Star TV Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
306,5 milyon USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil
edilerek devir ve teslim anlaþmasý imzalanarak ticari ve iktisadi bütünlük
kapsamýndaki varlýklar alýcýya devredilmiþtir.
Bilahare sýra cetveli tanzim edilmiþ ve ihale bedeli, sýra cetveline göre alacaklýlar
arasýnda paylaþtýrýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 121
18 Kasým 2005
Lalapaþa Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
6 Temmuz 2005 tarihli kararýyla;
!
Lalapaþa Çimento,
!
þirketlerine ait mal, hak ve varlýklardan
oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük
kapsamýnda Edirne ili Lalapaþa ilçesinde bulunan
çimento fabrikasýnýn kurulu bulunduðu
gayrimenkuller, makine ekipmanlar, markalar ve
maden iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
10 Ekim 2005 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun 28 Aralýk 2005 tarihli
kararýyla Lalapaþa Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
edilerek devir ve teslim anlaþmasý imzalanmýþ, ticari ve iktisadi bütünlük
Standart Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
!
Standart Çimento,
!
Yapý Ticaret,
!
Merkez Hazýr Beton,
!
Betonsan
þirketlerine ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýnda Eskiþehir'de bulunan çimento fabrikasý ve Ankara
ÝMAR BANKASI 123
11 Ekim 2005
Lalahan'da bulunan öðütme tesisinin kurulu bulunduðu gayrimenkuller, makine
ekipmanlar, markalar ve maden iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
kararýyla Standart Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
Bartýn Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 6 Temmuz 2005
tarihli kararýyla Bartýn Çimento'ya ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur.
Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda Bartýn'da bulunan çimento fabrikasýnýn
kurulu bulunduðu gayrimenkuller, makine ekipmanlar, markalar ve maden
iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon
Kurulunun 21 Temmuz 2005 tarihli kararýyla
22 milyon USD muhammen bedel üzerinden satýþa
çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 12 Ekim 2005 tarihinde açýk
artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
yüksek teklif 48 milyon USD olmuþtur.
kararýyla Bartýn Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 48 milyon USD
bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil edilerek devir ve teslim
anlaþmasý imzalanmýþ, ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýndaki varlýklar alýcýya
devredilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 125
Trabzon Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
!
Trabzon Çimento,
!
Toros Ýnþaat,
!
Karadeniz Çimento
þirketlerine ait ait mal, hak ve varlýklardan
kapsamýnda Trabzon'da bulunan çimento fabrikasýnýn kurulu bulunduðu
gayrimenkuller, makine ekipmanlar, markalar ve maden iþletme ruhsatlarý yer
almýþtýr.
kararýyla Trabzon Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
81,3 milyon USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil edilerek
devir ve teslim anlaþmasý imzalanmýþ, ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýndaki
varlýklar alýcýya devredilmiþtir.
Ergani Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 6 Temmuz 2005
tarihli kararýyla;
!
Ergani Çimento,
!
Betonsan
kapsamýnda Diyarbakýr/Ergani'de bulunan çimento
fabrikasýnýn kurulu bulunduðu gayrimenkuller,
makine ekipmanlar, markalar ve maden iþletme
ruhsatlarý yer almýþtýr.
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun 4 Ocak 2006 tarihli
kararýyla Ergani Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
Þanlýurfa Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
6 Temmuz 2005 tarihli kararýyla Þanlýurfa Çimento'ya ait mal, hak ve varlýklardan
oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda Þanlýurfa'da bulunan
çimento fabrikasýnýn kurulu bulunduðu gayrimenkuller, makine ekipmanlar,
markalar ve maden iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
Kurulunun 21 Temmuz 2005 tarihli kararýyla 56
milyon USD muhammen bedel üzerinden satýþa
kararýyla Þanlýurfa Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
Van Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 6 Temmuz 2005
tarihli kararýyla Van Çimento'ya ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur.
Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda Van'da bulunan çimento fabrikasýnýn
ÝMAR BANKASI 127
kurulu bulunduðu gayrimenkuller, makine ekipmanlar, markalar ve maden
iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
kararýyla Van Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 54,3 milyon USD
bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil edilerek devir ve teslim
devredilmiþtir.
Ladik Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 6 Temmuz 2005
tarihli kararýyla;
!
Ladik Çimento,
!
Merkez Kaðýt
kapsamýnda Samsun ili Ladik ilçesinde bulunan
çimento fabrikasýnýn kurulu bulunduðu
gayrimenkuller, makine ekipmanlar, markalar ve
maden iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
Rekabet Kurumu tarafýndan en yüksek teklifi veren ihale katýlýmcýsýna devir izni
verilmemesi üzerine Fon Kurulunun 31 Ocak 2006 tarihli kararýyla Ladik Çimento
Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün, 140 milyon USD bedel üzerinden ikinci en
yüksek teklif sahibine ihale edilmesi onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil
Rock FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli
kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
!
Prime Prodüksiyon,
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
Universal Filmcilik,
!
Lotus Reklamcýlýk
bütünlük kapsamýnda Rock FM radyo kanalýný oluþturan ve yukarýda belirtilen
þirketlere ait RTÜK nezdindeki yerel frekans kullaným hakký, marka/patent,
kararýyla 335 bin USD muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
yüksek teklif 350 bin USD olmuþtur.
16 Þubat 2006 tarihli kararýyla Rock FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
350 bin USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil edilerek
ÝMAR BANKASI 129
Radyo Alaturka Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005
tarihli kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
!
Prime Prodüksiyon,
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
Ultra Filmcilik,
!
Ýstanbul Melodi FM,
!
Lotus Reklamcýlýk
bütünlük kapsamýnda Radyo Alaturka radyo kanalýný oluþturan ve yukarýda
belirtilen þirketlere ait RTÜK nezdindeki yerel frekans kullaným hakký,
marka/patent, menkuller ve sözleþmeler yer almýþtýr.
kararýyla 155 bin USD muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
yüksek teklif 190 bin USD olmuþtur.
16 Þubat 2006 tarihli kararýyla Radyo Alaturka Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün
ihalesi, 190 bin USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil
Star Gazetesi Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005
tarihli kararýyla;
!
Ulusal Basýn Gazetecilik,
!
Medya Park Yayýncýlýk,
!
Çaðdaþ Reklamcýlýk,
!
Ulusal Medya Haber Ajansý,
!
Lotus Reklamcýlýk
bütünlük kapsamýnda Star Gazetesi yayýn hakký, marka/patent, menkuller ve
sözleþmeler yer almýþtýr.
kararýyla 19,5 milyon USD muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
25 Ocak 2006 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
yüksek teklif 8 milyon USD olmuþtur.
21 Mart 2006 tarihli kararýyla Star Gazetesi Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi
8 milyon USD bedel üzerinden onaylanmýþ ve ihale bedelinin, ihale þartnamesi
gereðince vadeli olarak tahsil edilmesine karar verilmiþtir. Peþinat miktarý olan
1,6 milyon USD tahsil edilmiþ, bakiye tutar için teminat mektubu alýnarak devir ve
teslim anlaþmasý imzalanmýþ, ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýndaki varlýklar
alýcýya devredilmiþtir.
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla toplam 8,6 milyon USD tahsil edilmiþ olup kalan
135 bin USD ve faizi vadesinde tahsil edilecektir. Sýra cetveli tanzim çalýþmalarý
devam etmektedir.
ÝMAR BANKASI 131
Süper FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli
kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
Star TV,
!
!
!
Prime Medya,
!
Prime Prodüksiyon,
!
Rumeli Teknik,
!
Lotus Reklamcýlýk
bütünlük kapsamýnda Süper FM radyo kanalýný oluþturan ve yukarýda belirtilen
þirketlere ait RTÜK nezdindeki ulusal karasal kanal frekans kullaným hakký ve
uydu radyo yayýn lisansý, marka/patent, menkuller ve sözleþmeler yer almýþtýr.
30 Mart 2006 tarihli kararýyla Süper FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
Metro FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli
kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
!
Prime Prodüksiyon,
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
Rumeli Teknik,
!
!
Star Haber Ajansý
bütünlük kapsamýnda Metro FM radyo kanalýný oluþturan ve yukarýda belirtilen
þirketlere ait RTÜK nezdindeki ulusal karasal kanal ve uydu radyo yayýn lisansý,
30 Mart 2006 tarihli kararýyla Metro FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
ÝMAR BANKASI 133
Joy FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli
kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
!
Prime Prodüksiyon,
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
Star Haber Ajansý
bütünlük kapsamýnda Joy FM radyo kanalýný oluþturan ve yukarýda belirtilen
þirketlere ait RTÜK nezdindeki yerel kanal frekans kullaným hakký, marka/patent,
13 Nisan 2006 tarihli kararýyla Joy FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
Joy Türk FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Haziran 2005
tarihli kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
!
Prime Prodüksiyon,
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
Ultra Filmcilik,
!
!
Star Haber Ajansý
bütünlük kapsamýnda Joy Türk FM radyo kanalýný oluþturan ve yukarýda belirtilen
þirketlere ait RTÜK nezdindeki yerel frekans kullaným hakký, marka/patent,
13 Nisan 2006 tarihli kararýyla Joy Türk FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün
ihalesi, 1,8 milyon USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil
ÝMAR BANKASI 135
25 Ocak 2006
Gaziantep Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
6 Temmuz 2005 tarihli kararýyla Gaziantep Çimento'ya ait mal, hak ve varlýklardan
oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda Gaziantep'te bulunan
çimento fabrikasýnýn kurulu bulunduðu gayrimenkuller, makine ekipmanlar,
markalar ve maden iþletme ruhsatlarý yer almýþtýr.
yüksek ilk iki teklif 128 milyon USD ve
127 milyon USD olmuþtur.
Rekabet Kurumu tarafýndan en yüksek teklifleri veren ilk iki ihale katýlýmcýsýna
devir izni verilmemesi üzerine Fon Kurulunun 2 Þubat 2006 tarihli kararýyla
Gaziantep Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü, 90 milyon USD muhammen
bedel üzerinden ikinci kez satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýkinci ihale 11 Nisan 2006 tarihinde
açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek teklif bu kez
93,3 milyon USD olmuþtur.
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun 10 Mayýs 2006 tarihli
kararýyla Gaziantep Çimento Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi,
Telsim Varlýklarý Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon
Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli kararýyla Telsim'e ait
mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýnda borçlu þirketin 6183 Sayýlý Kanun
hükümleri gereðince haczedilen menkul mallarý,
markalar/marka baþvurularý ve 13 Þubat 2002 tarihli
imtiyaz sözleþmesi uyarýnca tanýnmýþ olan 27 Nisan 1998
tarihinden itibaren 25 yýllýk lisans hakký ile bu varlýklarýn
fer'i veya mütemmim cüzü niteliðindeki sözleþmeler bulunmaktadýr.
ÝMAR BANKASI 137
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun 18 Aðustos 2005 tarihli
kararýyla 2,8 milyar USD muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
13 Aralýk 2005 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve en yüksek
teklif 4,55 milyar USD ile Vodafone tarafýndan verilmiþtir.
Rekabet Kurumu ve Telekomünikasyon Kurumunun devir izinlerini takiben Fon
Kurulunun 24 Mayýs 2006 tarihli kararýyla Telsim Varlýklarý Ticari ve Ýktisadi
Bütünlüðünün ihalesi, 4,55 milyar USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün
ihale bedeli tahsil edilerek devir ve teslim anlaþmasý imzalanmýþ, ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýndaki varlýklar alýcýya devredilmiþtir.
Telsim Varlýklarý Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü ihale sürecinde;
!
Telsim, ABN Amro Bank ve Nokia þirketler grubu arasýnda imzalanan
26 Aðustos 2005 tarihli anlaþma çerçevesinde Telsim'in Nokia þirketler
grubu ve ABN Amro Bank'a olan borçlarý,
!
Telsim, Rumeli Telefon, Bayýndýrbank ve Motorola þirketler grubu arasýnda
imzalanan 28 Ekim 2005 tarihli anlaþma çerçevesinde Telsim'in Motorola
þirketler grubuna olan borcu,
!
Bakanlar Kurulunun 18 Aðustos 2004 tarihli kararýna istinaden Türk
Telekom ve Telsim arasýnda imzalanan 10 Mart 2005 tarihli anlaþma
çerçevesinde Telsim'in Hazineye devredilmiþ olan Türk
Telekomünikasyon'a olan borcu
"Tasarruf Mevduatý Sigorta Fonu Tarafýndan Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Oluþturan
Mahcuzlarýn Satýþýna Ýliþkin Yönetmeliðin" 25. maddesi uyarýnca ve Fon
Kurulunun 1 Eylül 2005, 27 Ekim 2005 ve 24 Kasým 2005 tarihli kararlarýna
istinaden Telsim Varlýklarý Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü satýþ bedelinden
ödenmiþtir.
Söz konusu kararlar ve varýlan anlaþmalar kapsamýnda 24 Mayýs 2006 tarihinde
Motorola þirketler grubuna 950 milyon USD, 26 Mayýs 2006 tarihinde Nokia
þirketler grubu ve ABN Amro Bank'a 341 milyon USD, 6 Haziran 200628 Aðustos 2006 tarihleri arasýnda Hazineye 901 milyon YTL ödeme yapýlmýþtýr.
28 Aðustos 2005
ÝMAR BANKASI 139
25 Mayýs 2006
Metaþ Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 16 Þubat 2006 tarihli
kararýyla Metaþ'a ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýnda Metaþ fabrikasýnýn kurulu bulunduðu gayrimenkuller,
makine ekipmanlar ve markalar yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun 23 Þubat 2006 tarihli
kararlarýyla 40 milyon USD muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
4 Mayýs 2006 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun 22 Haziran 2006 tarihli
kararýyla Demaþ Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 40,1 milyon USD bedel
üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil edilerek devir ve teslim
anlaþmasý imzalanarak ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýndaki varlýklar alýcýya
devredilmiþtir.
Demaþ Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 16 Þubat 2006 tarihli
kararýyla Demaþ'a ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýnda Ýzmir'de bulunan demir mamulleri fabrikasýnýn kurulu
olduðu gayrimenkuller, makine ekipmanlar ve markalar yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun 11 Mayýs 2006 ve
17 Mayýs 2006 tarihli kararlarýyla 5 milyon USD muhammen bedel üzerinden
satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 29 Haziran 2006 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle
gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek teklif 2,7 milyon USD olmuþtur.
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun 20 Temmuz 2006 tarihli
kararýyla Demaþ Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 2,7 milyon USD bedel
devredilmiþtir.
ÝMAR BANKASI 141
Oksijen Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 1 Aralýk 2005 tarihli
kararýyla Oksijen Teknoloji'ye ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari
ve iktisadi bütünlük kapsamýnda yazýlým haklarý, marka/patent, menkuller ve
sözleþmeler yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun 23 Þubat 2006 tarihli
13 Haziran 2006 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun 17 Aðustos 2006 tarihli
kararýyla Oksijen Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 9,2 milyon USD bedel
devredilmiþtir.
Limaþ Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 16 Þubat 2006 tarihli
kararýyla Limaþ'a ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýnda Ýzmir Aliaða'da bulunan liman, gayrimenkuller, menkuller
ve markalar yer almýþtýr.
Kurulunun 23 Þubat 2006 tarihli kararýyla
çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 5 Mayýs 2006 tarihinde açýk
kararýyla Limaþ Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 45,3 milyon USD bedel
devredilmiþtir.
14 Haziran 2006
ÝMAR BANKASI 143
Aysan Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon
Kurulunun 16 Þubat 2006 tarihli kararýyla Aysan'a ait
mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve
iktisadi bütünlük kapsamýnda Ýzmir'de bulunan yay
fabrikasýnýn kurulu olduðu gayrimenkuller, makine
ekipmanlar ve markalar yer almýþtýr.
Aysan Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ilk iki satýþ giriþiminden sonuç
alýnamamýþtýr.
kararýyla 2 milyon USD muhammen bedel üzerinden üçüncü kez satýþa
çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 31 Temmuz 2006 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle
gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek teklif 2,3 milyon USD olmuþtur.
kararýyla Aysan Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün ihalesi, 2,3 milyon USD bedel
devredilmiþtir.
Kral TV Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü ve Kral FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü:
Kral TV Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü, Fon Kurulunun 23 Haziran 2005 tarihli
kararýyla;
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
Ultra Filmcilik,
!
Medya Prodüksiyon
bütünlük kapsamýnda Kral TV'yi oluþturan yukarýda belirtilen þirketlerin RTÜK
nezdindeki ulusal karasal frekans kullaným hakký, uydu ve kablo TV yayýn lisansý,
Diðer taraftan Kral FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü ise Fon Kurulunun
23 Haziran 2005 tarihli kararýyla;
!
Medya Prodüksiyon,
!
!
Prime Prodüksiyon,
!
!
Star TV,
!
Prime Medya,
!
!
Rumeli Teknik
bütünlük kapsamýnda Kral FM'i oluþturan yukarýda belirtilen þirketlerin RTÜK
nezdindeki ulusal karasal kanal frekans kullaným hakký, uydu ve radyo yayýn
lisansý, marka/patent, menkuller ve sözleþmeler yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlükler, Fon Kurulunun 7 Temmuz 2005 tarihli
kararýyla 45 milyon USD ve 9 milyon USD muhammen bedel üzerinden satýþa
çýkarýlmýþtýr. Ýhaleler, 30 Eylül 2005 ve 3 Ekim 2005 tarihlerinde açýk artýrma
yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek teklifler 45,1 milyon USD ve
4 milyon USD olmuþtur. Yeterli katýlýmcý bulunmamasý ve rekabet ortamýnýn
oluþmamasý nedeniyle ihaleler onaylanmamýþtýr.
Fon Kurulunun 19 Temmuz 2007 tarihli kararýyla Kral TV'ye yapýlan yatýrýmlar da
göz önünde bulundurularak yeniden ticari ve iktisadi bütünlük oluþturulmuþ ve
Fon Kurulunun 29 Aðustos 2007 tarihli kararýyla Kral TV Ticari ve Ýktisadi
Bütünlüðü ile Kral FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün birlikte satýlmasýna karar
verilmiþtir. Kral TV/Kral FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü, 85 milyon USD
muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 18 Haziran 2008 tarihinde
açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek teklif
95 milyon USD olmuþtur.
ÝMAR BANKASI 145
16 Ekim 2008 tarihli kararýyla Kral TV/Kral FM Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün
ihalesi, 95 milyon USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil
Ýstanbulspor Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 2 Haziran 2006
tarihli kararýyla Ýstanbulspor'a ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari
ve iktisadi bütünlük kapsamýnda Futbol Federasyonu nezdindeki sportif haklar,
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun
8 Haziran 2006 tarihli kararýyla 900 bin USD muhammen
bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 30 Haziran 2006
tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen
en yüksek teklif 3,3 milyon USD olmuþtur.
Rekabet Kurumunun devir iznini takiben Fon Kurulunun
28 Aralýk 2006 tarihli kararýyla Ýstanbulspor Ticari ve Ýktisadi
Bütünlüðünün ihalesi, 3,3 milyon USD bedel üzerinden
onaylanmýþ, ayný gün ihale bedeli tahsil edilerek devir ve teslim anlaþmasý
imzalanmýþ, ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýndaki varlýklar alýcýya
devredilmiþtir.
Rumeli Plaza Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 30 Mart 2007 tarihli
kararýyla;
!
Beyaz Basýn Sanayi,
!
Rumeli Holding,
!
Medya Park Yayýncýlýk,
!
Star TV
bütünlük kapsamýnda Ýstanbul Ýkitelli'de bulunan Rumeli Plazanýn üzerinde
kurulu olduðu gayrimenkuller ile menkuller ve bu varlýklarýn fer'i ya da
mütemmim cüzü niteliðindeki sözleþmeler yer almýþtýr.
Rumeli Plaza Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðünün çeþitli satýþ giriþimlerinden sonuç
alýnamamýþ ve oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlük, Fon Kurulunun
27 Aralýk 2007 tarihli kararýyla 40 milyon USD muhammen bedel üzerinden bir
kez daha satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 30 Ocak 2008 tarihinde kapalý zarf, açýk artýrma
ve pazarlýk yöntemleri birlikte kullanýlarak gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek
teklif 35,1 milyon USD olmuþtur.
Fon Kurulunun 7 Þubat 2008 tarihli kararýyla Rumeli Plaza Ticari ve Ýktisadi
Bütünlüðünün ihalesi, 35,1 milyon USD bedel üzerinden onaylanmýþ, ayný gün
ihale bedeli tahsil edilerek devir ve teslim anlaþmasý imzalanmýþ, ticari ve iktisadi
bütünlük kapsamýndaki varlýklar alýcýya devredilmiþtir.
Rumeli Sigorta Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 23 Aðustos 2007
tarihli kararýyla Rumeli Sigorta'ya ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur.
Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda hayat portföyü ile sigortacýlýk yapma hak
ve yetkisi yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlüðünün satýþ giriþimlerinden 30 Haziran 2009
tarihi itibarýyla bir sonuç alýnamamýþtýr.
Rumeli Hayat Sigorta Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
23 Aðustos 2007 tarihli kararýyla Rumeli Hayat Sigorta'ya ait mal, hak ve
varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda sigortacýlýk
yapma hak ve yetkisi yer almýþtýr.
Oluþturulan ticari ve iktisadi bütünlüðün satýþ giriþimlerinden 30 Haziran 2009
tarihi itibarýyla bir sonuç alýnamamýþtýr.
Ulus Factoring Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 19 Temmuz 2007
tarihli kararýyla kararýyla Ulus Factoring'e ait mal, hak ve varlýklardan
oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda faktoring iþlemleri
yapma yetkisi yer almýþtýr.
ÝMAR BANKASI 147
kararýyla 50 bin YTL muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
13 Kasým 2007 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
yüksek teklif 3 milyon YTL olmuþtur.
BDDK'nýn devir izni vermemesi üzerine ikinci en yüksek teklif sahibine
baþvurulmuþ, ancak söz konusu ihale katýlýmcýsý da ticari ve iktisadi bütünlüðü
satýn almaktan vazgeçmiþtir.
Ýmar Finansal Kiralama Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun
19 Temmuz 2007 tarihli kararýyla Ýmar Finansal Kiralama'ya ait mal, hak ve
varlýklardan oluþturulmuþtur. Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda finansal
kiralama iþlemleri yapma yetkisi yer almýþtýr.
kararýyla 45 bin YTL muhammen bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
12 Kasým 2007 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle gerçekleþtirilmiþ ve verilen en
yüksek teklif 360 bin YTL olmuþtur.
BDDK'nýn devir izni vermemesi üzerine ikinci en yüksek teklif sahibine
baþvurulmuþ, ancak söz konusu ihale katýlýmcýsý da ticari ve iktisadi bütünlüðü
satýn almaktan vazgeçmiþtir.
Bidolu Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Fon Kurulunun 20 Nisan 2006 tarihli
kararýyla Tank Ýnternet Hizmetleri'ne ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulmuþtur.
Ticari ve iktisadi bütünlük kapsamýnda internet üzerinden alýþveriþ hizmeti sunan
'bidolu.com' web sitesi yer almýþtýr.
27 Nisan 2006 tarihli kararýyla 4 milyon USD muhammen
bedel üzerinden satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale,
23 Mayýs 2006 tarihinde gerçekleþtirilmiþ, verilen teklif
muhammen bedelin çok altýnda kalmýþ ve Fon Kurulu
tarafýndan onaylanmamýþtýr.
Adabank Ticari ve Ýktisadi Bütünlüðü: Yüzde 99,99 oranýndaki Adabank hissesi
60 milyon YTL muhammen bedelle 26 Haziran-3 Temmuz 2006 tarihlerinde
6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre satýþa sunulmuþ ve 3 Temmuz 2006
tarihinde yapýlan ihalede 45,1 milyon YTL bedel üzerinden bir firmaya ihale
edilmiþtir. Ýhale bedeli alýcý firma tarafýndan Fon hesaplarýna yatýrýlmýþ ancak
BDDK, 26 Temmuz 2007 tarihli kararýyla devir ve tescil
iþlemine onay vermemiþ dolayýsýyla ihale bedeli alýcý
firmaya iade edilmiþtir. Akabinde Fon Kurulunun
13 Aralýk 2007 tarihli kararýyla Adabank'ýn yüzde 99,99
oranýndaki hissesinden Adabank Ticari ve Ýktisadi
Bütünlüðü oluþturulmuþtur.
27 Haziran 2008 tarihli kararýyla 55 milyon USD muhammen bedel üzerinden
satýþa çýkarýlmýþtýr. Ýhale, 10 Eylül 2008 tarihinde açýk artýrma yöntemiyle
gerçekleþtirilmiþ ve verilen en yüksek teklif 57,1 milyon USD olmuþtur. Devre
iliþkin BDDK incelemesi devam etmektedir.
3.2.6. Diðer Tahsilatlar
!
Ýsviçre Federal Savcýlýðýnca Uzan ailesi ve Uzan Grubu þirketleri ile ilgili
olarak Ýsviçre bankalarýnda (UBS ve JPM) bulunan ve tedbir altýna alýnan
hesaplardaki paralarýn yüzde 72,5 oranýna tekabül eden kýsmýnýn
Türkiye'ye transferi hususunda taraflarca anlaþmaya varýlmýþtýr. Söz
konusu anlaþma Fon Kurulunun 26 Mart 2009 tarihli kararýyla
onaylanmýþtýr.
Bu kapsamda Altýntaþ, Rumeli Çimento Sanayi, Adabank, Telsim, Rumeli
Telekom, Ýmar Bankasý, Merkez Yatýrým, Yapý Ticaret adýna Ýsviçre
bankalarýnda bulunan varlýklardan, 11 Mayýs 2009 ve 12 Mayýs 2009
tarihlerinde Fon hesabýna toplam 196,4 milyon USD tutarýnda transfer
gerçekleþmiþtir.
!
KKTC'de bulunan borçlu gerçek ve tüzel kiþiler ile Fon ve Uzan Grubu
þirketleri arasýnda 1 Haziran 2007 tarihinde protokol imzalanmýþtýr.
Ýmzalanan protokol gereði Fon tarafýndan 2,7 milyon USD tahsilat
yapýlmýþtýr.
!
Yapý Ticaret Libya þubesinin Libya'da yürüttüðü Zwara ve Tici projeleri ile
ilgili olarak kesin teminatlarýn iadesi, projelerde kullanýlan araç ve makine
parkýnýn satýþý, kiralanmasý gibi faaliyetler gerçekleþtirilmiþtir. Elde edilen
varlýklarýn Türkiye'ye transferi için yapýlan çalýþmalar sonuç vermiþ,
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla Fon hesaplarýna 438 bin USD intikal
etmiþtir.
ÝMAR BANKASI 149
!
Temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetimi Fon tarafýndan
devralýnan Uzan Grubu firmalarýnca borca mahsuben Fona toplam
240 milyon USD tutarýnda rýzai ödeme yapýlmýþtýr.
!
Rosamara Trading Limited tarafýndan Telsim aleyhine, Hakan Uzan
tarafýndan 26 Mayýs 2003 tarihinde imzalandýðý iddia edilen 6 adet
hamiline yazýlý senedin ödenmemesinden kaynaklanan 738 milyon USD
tutarýndaki dava Güney Kýbrýs Rum Yönetimi Mahkemelerinde açýlmýþtýr.
8 Mayýs 2006 tarihli duruþmada kesinleþmiþ tedbir kararýnýn
23 Haziran 2008 tarihinde Mahkeme tarafýndan kaldýrýlmasý yönünde
karar verilmiþ, geçici tedbir kararý da 19 Mart 2009 tarihinde iptal
edilmiþtir.
Tedbir kararlarýnýn kaldýrýlmasý üzerine Telsim ve Vodafone arasýnda
yapýlan 18 Eylül 2007 tarihli mutabakat protokolü gereðince, Vodafone
nezdinde bu dava kapsamýnda tutulan 4 milyon EUR (USD karþýlýðý
5,3 milyon USD) 14 Nisan 2009 tarihinde Vodafone tarafýndan Fon
hesabýna yatýrýlmýþtýr.
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla yurt dýþýndan ve rýzai ödemeler yolu ile Fon
tarafýndan toplam 444,8 milyon USD tahsilat saðlanmýþtýr.
3.2.7. 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a Maddesi Kapsamýndaki Þirketlerin
Tasfiyesine Yönelik Yürütülen Çalýþmalar
5411 Sayýlý Kanunun 134. maddesine 5472 sayýlý Kanun ile eklenen 9. fýkra ile
Fona; 2004 Sayýlý Kanuna ve TTK'ya tabi olmadan þirket tasfiye edebilme yetkisi
tanýnmýþtýr.
Bu yetki;
!
Sermayesinin yüzde 50'sinden fazlasýný temsil eden hisselere Fonun, Fona
devredilen herhangi bir bankanýn veya Fon iþtiraklerinin sahip olduðu
þirketler ile
!
5411 Sayýlý Kanunun 134. maddesine veya 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a
maddesine istinaden yönetim ve denetimleri Fon tarafýndan devralýnan
þirketler
hakkýnda uygulanabilmektedir.
Fon, belirtilen þirketleri, yönetim kurullarý tarafýndan yapýlacak ilaný müteakiben
düzenlenen bilançolarýný esas alarak Fon Kurulu kararý ile 2004 Sayýlý Kanuna ve
TTK'ya tabi olmaksýzýn tasfiye eder. Tasfiyenin usul ve esaslarý ise “TMSF'nin
Kontrolündeki Þirketlerin Tasfiyesine Dair Yönetmelik” ile düzenlenmiþtir.
Tasfiyeye iliþkin Fon Kurulu kararý þirketin infisah ettirilmesi anlamýnda olup bu
þirketler Fonun yazýlý bildirimi üzerine ilgili sicilden baþkaca bir iþleme gerek
kalmaksýzýn terkin olunur. Fon Kurulu tarafýndan tasfiyesine karar verilen
þirketlerin iflas ve ihyasý istenemez.
5411 Sayýlý Kanunun 134/9 maddesi ve “TMSF'nin Kontrolündeki Þirketlerin
Tasfiyesine Dair Yönetmelik” kapsamýnda, söz konusu þirketlerin Fon tarafýndan
tasfiye edilmesine iliþkin süreç aþaðýdaki gibi özetlenebilir.
!
Þirket denetçileri, baðýmsýz denetçiler veya yeminli mali müþavirler
tarafýndan þirket hakkýnda bir mali durum raporu hazýrlanýr. Bu raporda
þirket varlýklarýnýn deðeri ile bu varlýklarýn borç ve yükümlülükleri
karþýlamak için yeterli olup olmadýðý tespitleri yer alýr.
!
Söz konusu mali durum raporunun Fon Kurulu tarafýndan
deðerlendirilmesi neticesinde, þirketin borca batýk olduðu veya amacýný
gerçekleþtirme imkanýnýn ortadan kalktýðý hallerinden birinin tespiti
durumunda ilan ve bilançonun hazýrlanmasý iþlemlerinin baþlatýlmasýna
karar verilir.
!
Fon Kurulu kararýna istinaden þirket tarafýndan Ticaret Sicil Gazetesi ve
Fonun internet sitesinde ilan yapýlýr. Yapýlan ilanda þirketten alacaklý
olanlara alacak ve istihkak iddialarýný kaydettirmeleri, borçlu olanlara
kendilerini ve borçlarýný bildirmeleri, þirket mallarýný elinde
bulunduranlarýn bu mallarý þirkete tevdi etmeleri gibi hususlar yer alýr. Ýlan
neticesinde teyit edilen alacaklar ve borçlar da dikkate alýnarak þirket
tarafýndan bir bilanço hazýrlanýr ve Fon Kurulunun onayýna sunulur.
!
Fon Kurulu, þirketin tasfiyesi ve sicilden terkin olunmasýna iliþkin kararý ile
birlikte, þirketin varlýklarýnýn paraya çevrilmesi ile yetkili ve görevli olarak
en az üç kiþiden oluþan bir Tasfiye Komisyonu görevlendirir. Tasfiye
Komisyonu, Fon adýna hareket eder.
!
Yapýlan ilan neticesinde kayýt altýna alýnan alacaklar Tasfiye Komisyonu
tarafýndan 5411 Sayýlý Kanun, 6183 Sayýlý Kanun ve 2004 Sayýlý Kanunun
ÝMAR BANKASI 151
206. maddesine uygun olarak düzenlenecek sýra cetvelinde gösterilir. Sýra
cetvelinin kesinleþmesini müteakip pay cetveli düzenlenir ve varlýklarýn
paraya çevrilmesinden elde edilen tutarýn daðýtýlmasý söz konusu olur.
Daðýtým sonrasý alacaðýný tamamen alamamýþ olan alacaklýlara, talep
etmeleri halinde, Tasfiye Komisyonu tarafýndan þirketin tasfiye edildiðine
ve daðýtýlacak tasfiye bakiyesi bulunmadýðýna dair belge verilir. Bu belge
2004 Sayýlý Kanunun 105. maddedeki (borç ödemeden aciz vesikasý)
hüküm ve sonuçlarýný doðurur. Alacaklýlara sýra cetveline uygun olarak
yapýlan daðýtým sonrasý, tasfiye bakiyesi kalmasý halinde, bu bakiye þirket
hissedarlarýna paylarý oranýnda ödenir.
Yönetim ve denetimleri Fon tarafýndan devralýnan Uzan Grubuna dahil
231 þirketin tasfiyesi ile ilgili olarak da ilgili mevzuat gereði yukarýda anlatýlan
süreç gerçekleþtirilmiþ olup ayrýntýlarý aþaðýda yer almaktadýr.
Yönetim ve denetimleri Fon tarafýndan devralýnan Uzan Grubuna dahil þirketlerin
mali durum raporlarý, baðýmsýz denetim ve yeminli mali müþavirlik þirketleri
tarafýndan düzenlenmiþtir. Fon Kurulunun muhtelif tarihli kararlarý ile söz konusu
þirketlerin tüzel kiþiliklerinin devam etmesinin Fon alacaklarýnýn tahsili açýsýndan
yarar saðlamayacaðý ve borca batýk olduklarý tespit edilmiþ olup tasfiyelerine ve
sicilden terkin olunmasýna dair hazýrlýk iþlemleri ile ilan ve bilançonun
hazýrlanmasý iþlemlerinin baþlatýlmasý kararlarý verilmiþtir. Alýnan Fon Kurulu
Kararlarý ile söz konusu þirketlerin tasfiyeye hazýrlýk iþlemleri baþlatýlmýþtýr.
Ýlanlar, “TMSF'nin Kontrolündeki Þirketlerin Tasfiyesine Dair Yönetmeliðin”
5. maddesi hükümlerine göre Ticaret Sicil Gazetesinde yayýmlanmýþtýr. Ýlan
neticesinde hazýrlanan bilanço Fon Kurulunun onayýna sunulmuþ ve Fon Kurulu,
þirketlerin tasfiyesi ve sicilden terkin olunmasýna iliþkin kararlarý ile birlikte
Tasfiye Komisyonu görevlendirmiþtir. Tasfiye Komisyonu tarafýndan þirketlerin
tasfiyeleri ve sicilden terkinleri muhtelif tarihlerde Ticaret Siciline tescil
ettirilmiþtir.
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla 199 þirketin ticaret sicilden terkin iþlemleri
tamamlanmýþ olup 32 adet þirketin ise tasfiye hazýrlýk iþlemlerine baþlanmýþtýr.
Uzan Grubuna dahil þirketlerin tasfiyesine iliþkin süreçte Tasfiye Komisyonu;
ticaret sicilleri, vergi daireleri, SSK, RTÜK, postaneler, mahkemeler ve icra
müdürlükleri gibi kurumlar ve Fonun iç hizmet birimlerine yaklaþýk 4500 evrak
gönderilmiþ ve 2300 evrakýn da giriþi yapýlmýþtýr.
3.3. HÂKÝM ORTAKLARDAN SAÐLANAN TAHSÝLAT
Ýmar Bankasýndan Uzan Grubuna kullandýrýlan kaynaklarýn tahsili amacýyla
yürütülen kanuni takipler, satýþlar sonucunda saðlanan tahsilatlara önceki
bölümlerde yer verilmiþtir. 30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla;
!
Ticari ve iktisadi bütünlük satýþlarýndan 6,2 milyar USD,
!
Gayrimenkul, menkul, hak satýþlarýndan ve hacizler yoluyla
318,4 milyon USD,
!
Yurt dýþýndan elde edilenler ile borçlu þirketlerin yaptýðý rýzai ödemelerden
444,8 milyon USD
olmak üzere, toplam 6,9 milyar USD elde edilmiþtir.
30 Haziran 2009 tarihi itibarýyla Fon tarafýndan yapýlan takipler ve satýþlara iliþkin
tablo aþaðýda yer almaktadýr.
TABLO 12: HÂKÝM ORTAKLARDAN SAÐLANAN TAHSÝLAT
TAHSÝLAT TÜRÜ (USD)
TOPLAM
(USD)
TAHSÝLAT YOLU
NAKÝT
Rýzai ve Yurt Dýþýndan Saðlanan Tahsilat
6183 Sayýlý Kanun ile Ticari ve Ýktisadi
Bütünlük Satýþlarý Kapsamýnda
Saðlanan Tahsilat
TOPLAM
AYNÝ
444.808.000
-
444.808.000
6.472.546.258
7.863.000
6.480.409.258
6.917.354.258
7.863.000
6.925.217.258
Ticari ve iktisadi bütünlük satýþlarýndan Fona kalan tutar bulunmamakta olup
yapýlan diðer takipler ve tahsilatlar sonucunda Fon alacaklarýna mahsuben elde
edilen tahsilat toplam 644 milyon USD'dir.
Yapýlan gayrimenkul, menkul, ticari ve iktisadi bütünlük ihaleleri sonucu elde
edilen ihale bedelleri ile ilgili düzenlenen sýra cetvelleri gereði, Ýmar Bankasýna
ödenmesi gereken 117 milyon USD, söz konusu Bankanýn Fona olan borcu
dolayýsýyla karþýlýklý takas mahsup yapýlmýþtýr.
Sonuç olarak takas mahsup yoluyla tahsilat dahil olmak üzere Fon tarafýndan elde
dilen tahsilat toplamý 761 milyon USD'dir.
ÝMAR BANKASI 153
4.1. YÜRÜTÜLEN DAVA VE TAKÝPLERE KISA BAKIÞ
Banka zararýnýn tazminine yönelik olarak, düzenlenen muhtelif denetim
raporlarýnda yer alan tespitlere istinaden, Bankayý zarara uðratmalarý ve iflasýna
sebep olmalarý nedeniyle Banka yöneticileri aleyhine TTK hükümlerine göre mali
sorumluluk davasý açýlmýþtýr.
ÞEKÝL 3: YÜRÜTÜLEN DAVA VE TAKÝPLERE KISA BAKIÞ
FONA DEV‹R SONRASI
YÜRÜTÜLEN DAVA VE
TAK‹PLER
HÂKÝM ORTAK VE
YÖNETÝCÝLER
ALEYHÝNE
BANKA ZARARININ
TAZMÝNÝ ÝÇÝN
AÇILAN DAVALAR
CEZA DAVALARI
MALÝ
SORUMLULUK
MEVDUAT
FARKINDAN DOÐAN
BANKA ZARARININ
TAZMÝNÝ ÝÇÝN
YAPILAN ÝÞLEMLERÝN
ÝPTALÝNE
YÖNELÝK DAVALAR
TASFÝYE EDÝLEN
VE TASFÝYE ÝÞLEMLERÝ
DEVAM EDEN
UZAN GRUBU
ÞÝRKETLERÝNE AÝT
DAVA VE TAKÝPLER
YURT DIÞI
DAVALAR
6183 SAYILI KANUN
KAPSAMINDA
YAPILAN ÝÞLEMLERÝN
ÝPTALÝNE ÝLÝÞKÝN
DAVALAR
MEVDUAT ÖDEME
ÝÞLEMLERÝNE
KARÞI
AÇILAN DAVALAR
DÝÐER DAVALAR
4389 SAYILI KANUNUN
15/7-A HÜKÜMLERÝNE
GÖRE TESÝS EDÝLEN
ÝÞLEMLERE KARÞI
AÇILAN DAVALAR
TÝCARÝ VE ÝKTÝSADÝ
BÜTÜNLÜK SATIÞLARI
KAPSAMINDA YAPILAN
ÝÞLEMLERÝN ÝPTALÝ
TALEBÝYLE AÇILAN
DAVALAR
156 ÇÖZÜMLEMENÝN HUKUKÝ SÜRECÝ
Ayrýca, mali sorumluluk davasýnýn yaný sýra Ýmar Bankasý ile ilgili olarak;
!
Hâkim ortak ve yöneticileri ile sorumluluðu tespit edilen kiþiler aleyhine
muhtelif eylemleri nedeniyle açýlan 25 ceza davasý,
!
Mevduat farkýndan doðan Banka zararýnýn tazmini için yapýlan iþlemlerin
iptaline yönelik davalar,
!
Tasfiye edilen ve tasfiye iþlemleri devam eden Uzan Grubu þirketlerine ait
dava ve takipler,
!
Mevduat ödeme iþlemlerine karþý açýlan davalar,
!
Yurt dýþý davalarý
ve diðer davalar Fon tarafýndan takip edilmektedir.
4.2. BANKA ZARARININ TAZMÝNÝ ÝÇÝN AÇILAN DAVALAR
Müflis Ýmar Bankasý Ýflas Ýdaresi tarafýndan, Bankanýn Yönetim Kurulu Baþkaný
Kemal Uzan, Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Yavuz Uzan ve 11 Banka eski
yöneticisi aleyhine Bankayý zarara uðratmalarý ve iflasýna sebep olmalarý nedeniyle;
!
Gerçek mevduat ile Banka mizanýnda gösterilen mevduat arasýndaki
6,9 milyar YTL fark,
!
294 milyon YTL, Fona ödenmeyen sigorta primi ve gecikme zammý,
!
5,8 milyar YTL, mevduat farkýndan kaynaklanan vergi, vergi cezasý,
gecikme zammý ve disponibilite cezasý,
!
Mevduat farkýna iliþkin olarak Fon tarafýndan sigorta kapsamýnda mudilere
ödenen ve müflis Bankanýn iflas masasýndan talep edilen (19 Ocak 20048 Haziran 2005 dönemine ait) 3,5 milyar YTL faiz,
!
1 milyar YTL, hazine bonosu adý altýnda yapýlan satýþlardan kaynaklanan
zarar
olmak üzere faizleriyle birlikte toplam 26,8 milyar YTL Banka zararýnýn tazmini
talebiyle 2 Mayýs 2007 tarihinde mali sorumluluk davasý açýlmýþtýr. Davada
yargýlama devam etmektedir.
ÝMAR BANKASI 157
4.3. CEZA DAVALARI
Bankanýn faaliyet izninin kaldýrýlmasýnýn akabinde yapýlan suç duyurularý üzerine
Banka hâkim ortak ve eski yöneticileri hakkýnda soruþturmalar baþlatýlmýþ ve
bunun sonucunda hem bankacýlýk mevzuatý hem de Türk Ceza Kanununa göre suç
teþkil eden eylemlerle ilgili olarak 25 ceza davasý açýlmýþtýr.
4.3.1. Ana Ceza Davalarý
Ýmar Bankasý hâkim ortak ve yöneticileri aleyhine cürüm iþlemek için teþekkül
oluþturmak, 4389 Sayýlý Kanunun 22/3 maddesine muhalefet (zimmet) ve
dolandýrýcýlýk iddialarýyla açýlan davada;
!
Merkez Yatýrým'ýn Yönetim Kurulu Baþkaný Bahattin Uzan ve Genel
Müdürü Mustafa Akar'ýn 17 sene 2 ay 20 gün hapsine ve 19,4 milyar YTL
para cezasýna,
!
Bankanýn Genel Müdürü Hilmi Baþaran'ýn 22 sene 6 ay hapsine ve 24
milyar YTL para cezasýna,
!
Bankanýn Mali Kontrol Müdürü Yeþim Öztürk'ün 16 sene 3 ay hapsine ve
19,4 milyar YTL para cezasýna,
!
Genel Müdür Yardýmcýlarýndan Tacettin Pak'ýn 15 sene 1 ay 10 gün hapsine
ve 1,8 milyar YTL para cezasýna,
!
Bankanýn Yönetim Kurulu Baþkaný Kemal Uzan, Yönetim Kurulu Baþkan
Vekili Yavuz Uzan ve Merkez Yatýrým'ýn Yönetim Kurulu Baþkan Vekili
Murat Hakan Uzan hakkýnda açýlan davalarýn tefrikine,
!
Bankanýn Genel Müdür Yardýmcýlarýndan Sadýk Karagöz'ün yargýlama
sýrasýnda vefat etmesi nedeniyle açýlan tüm kamu davalarýnýn
düþürülmesine,
!
Ýlgili Mahkemelerce verilen tedbirlerin ve yurt dýþý çýkýþ yasaðýnýn bir kýsým
sanýklar hakkýnda Fon alacaðýnýn tahsiline kadar, diðer bir kýsým gerçek ve
tüzel kiþiler hakkýnda ise hüküm kesinleþinceye kadar devamýna
karar verilmiþtir.
24 Aðustos 2003
ÝMAR BANKASI 159
Söz konusu karar Fon, Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Ýmar
Bankasý ve sanýklar tarafýndan temyiz edilmiþ, Yargýtay tarafýndan onanarak
kesinleþmiþtir.
Söz konusu ceza davasý ile birlikte aþaðýda anlatýlan ve yargýlamasý devam eden üç
dava, Ýmar Bankasý ana ceza davalarýný oluþturmaktadýr.
!
Ýmar Bankasý hâkim ortak ve yöneticileri ile bunlar adýna hareket eden
kiþiler hakkýnda cürüm iþlemek için teþekkül oluþturmak, resmi evrakta
sahtecilik, özel evrakta sahtecilik, 4389 Sayýlý Kanuna muhalefet ve kamu
kurumunu dolandýrmak fiillerinden dolayý açýlan dava.
!
Ýmar Bankasý hâkim ortak ve yöneticileri ile bunlar adýna hareket eden
kiþiler hakkýnda off-shore dolayýsýyla þahsa karþý iþlenen nitelikli
dolandýrýcýlýk, devlete karþý iþlenen nitelikli dolandýrýcýlýk, nitelikli zimmet,
suç iþlemek amacýyla teþekkül oluþturma ve üye olma fiillerinden dolayý
açýlan dava.
!
Banka hâkim ortaklarýndan Cem Cengiz Uzan, Ayþegül Akay (Uzan) ve
Melahat Uzan hakkýnda özel banka parasýný zimmete geçirmek suçundan;
imzalarý Bankayý ilzam eden Banka çalýþanlarý hakkýnda özel banka parasýný
zimmete geçirmek, suç iþlemek amacýyla oluþturulan teþekküle üye olmak,
teþekkül adýna bilerek ve isteyerek faaliyette bulunmak, gerçeðe aykýrý
banka bilançosu hazýrlayýp gerçeðe aykýrý muhasebeleþtirme yapmak
suçlarýndan; Banka hâkim ortaklarý adýna hareket eden kiþiler hakkýnda,
özel banka parasýný zimmete geçirmek, suç iþlemek amacýyla oluþturulan
teþekküle üye olmak, teþekkül adýna bilerek ve isteyerek faaliyette
bulunmak suçlarýndan açýlan dava.
4.3.2. Diðer Ceza Davalarý
Ana ceza davalarýnýn yaný sýra, Banka hâkim ortak ve yöneticileri ile sorumluluklarý
tespit edilen diðer kiþiler aleyhine;
!
Bankacýlýk ilke ve teamüllerine göre yapýlmamasý gereken iþlemlerin
gerçekleþtirilmiþ olmasý, böylece Banka ve dolayýsýyla tasarruf mevduatý
sahipleri ile diðer alacaklýlarýn hataya düþürülmesi, kamu otoritesini
yanýltmak kastýyla muvazaalý iþlemlerin yapýlmasý, Banka sermayesinin
üçte ikisinden fazlasýnýn kaybedilmiþ olmasýna raðmen TTK'nýn 324.
maddesi uyarýnca yapýlmasý gereken düzenlemelerin yapýlmayarak bu
hususun bilançoda gizlenmesi suretiyle mudilerin ve Bankanýn zarara
uðratýlmasý, haksýz ve hukuka aykýrý olarak yapýlan iþlemler neticesinde
Banka ve alacaklýlarýn haksýz olarak planlý bir þekilde zarara uðratýlmasý
sonucunda Bankanýn iflasýna neden olmaktan bahisle hileli iflas
suçlarýndan dolayý toplam 3 kamu davasý açýlmýþtýr.
Fonun davalarýn birleþtirilmesi yönündeki talebi Mahkeme tarafýndan
kabul edilerek davalar ilk açýlan dava dosyasýnda birleþtirilmiþtir. Birleþen
davalarda yargýlama devam etmektedir.
!
Telsim deposunda olmasý gereken kontörlerin Cem Cengiz Uzan'a ait
villada bulunmasý üzerine hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal ve ihtiyati
tedbir kararýna muhalefet nedeniyle açýlan davada, Mahkeme, 15 Haziran
2009 tarihinde bir sanýðýn beraatine, Cem Cengiz Uzan ve diðer sanýklarýn
her biri hakkýnda ise 3 yýl 6 ay hapis cezasýna hükmetmiþtir. Karar sanýk
vekilleri tarafýndan temyiz edilmiþtir.
!
Banka hâkim ortaðý Cem Cengiz Uzan ve birlikte hareket eden toplam 21
sanýk hakkýnda hürriyeti tahdit ve bu suça azmettirme ve iþtirak, hak
sahibine teslim edilen gayrimenkul mallarýn tekrar iþgal edilmesi
suçlarýndan dolayý açýlan ceza davasýnda, sanýk Cem Cengiz Uzan hakkýnda
6 yýl hapis cezasý, diðer sanýklar hakkýnda ise 3 yýl hapis cezalarý verilerek
hükmün açýklanmasý ertelenmiþtir.
Diðer taraftan, hâkim ortak, yöneticiler ve bunlarla birlikte hareket edenler
hakkýnda görevi ihmal, gerçeðe aykýrý muhasebeleþtirme, bilgi ve belge vermeme,
biliþim suçlarý, ihtiyati tedbire muhalefet gibi suçlarla ilgili olarak yargýlama ve
soruþturmalar devam etmektedir. Ayrýca tedbir kararlarýna ve bankacýlýk
mevzuatýna muhalefet veya eksik mal beyanýnda bulunmak suçlamasý ile muhtelif
ceza davalarý takip edilmektedir.
ÝMAR BANKASI 161
20 Þubat 2004
15 Ekim 2009
ÝMAR BANKASI 163
4.4. MEVDUAT FARKINDAN DOÐAN BANKA ZARARININ TAZMÝNÝ ÝÇÝN
YAPILAN ÝÞLEMLERÝN ÝPTALÝNE YÖNELÝK DAVALAR
4969 sayýlý Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik
Yapýlmasýna Dair Kanun ile 1211 sayýlý Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý
Kanunu ve 4389 Sayýlý Kanun uyarýnca Fonun Ýmar Bankasý nezdinde yaptýðý
incelemeler neticesinde, Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya
tabi tasarruf mevduatý tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýnda fark
olduðu tespit edilmiþ olduðundan Fon Kurulunun 24 Aralýk 2003 tarihli kararýyla;
!
Banka hâkim ortak ve yöneticileri ile doðrudan veya dolaylý olarak Banka
hâkim ortak ve yöneticilerine ait olduðu ve/veya onlar adýna hareket ettiði
belirlenen gerçek ve tüzel kiþiler, bu kiþilerin eþleri ve çocuklarý ile bu
kiþiler adýna hareket eden veya onlar hesabýna kendi adýna para, mal veya
hak edinen kiþiler hakkýnda alýnan tedbir kararlarýnýn devamý talebi ile
4969 sayýlý Kanun uyarýnca ilgililer hakkýnda suç duyurusunda
bulunulmasýna,
!
1211 sayýlý Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý Kanunu ile 4389 Sayýlý
Kanun uyarýnca Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya
tabi tasarruf mevduatý tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýndaki
farkýn, konuyla ilgili hazýrlanan BYM raporlarý, temin edilen bilgi, belge ve
rakamlar çerçevesinde 6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil
edilmesine,
!
Herhangi bir hak kaybýna sebep verilmemesini teminen suç duyurusu ile
6183 Sayýlý Kanun uyarýnca yapýlan takibin eþ zamanlý yapýlmasýna
karar vermiþtir.
Söz konusu Kanun çerçevesinde alýnan Fon Kurulu kararlarý ve karar gereðince
yapýlan iþlemlerin iptali talebiyle Fon aleyhine toplam 1175 dava açýlmýþtýr. Bu
davalara iliþkin ayrýntýlara aþaðýda yer verilmiþtir.
6183 Sayýlý Kanun Kapsamýnda Yapýlan Ýþlemlerin Ýptaline Ýliþkin Davalar:
Fon Kurulunun 24 Aralýk 2003 tarihli kararýnýn iptali ve bu karara istinaden
haklarýnda 6183 Sayýlý Kanun hükümleri kapsamýnda düzenlenen;
!
Ýhtiyati haciz, ödemeye çaðrý mektubu, ödeme emri ve haciz iþlemlerinin,
!
Uzman bilirkiþilerden alýnan raporlara istinaden belirlenen kýymet
takdirine iliþkin iþlemlerin,
!
Fon Kurulu kararý ile oluþturulan satýþ komisyonunca satýþ kararlarý ve
satýþa yönelik diðer iþlemlerin
iptaline iliþkin olarak Fon aleyhine iptal davalarý açýlmýþtýr.
4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a Hükümlerine Göre Tesis Edilen Ýþlemlere Karþý
Açýlan Davalar: Fon Kurulunun muhtelif kararlarýyla 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a
maddesi uyarýnca Uzan Grubu þirketlerinin temettü hariç ortaklýk haklarý ile
yönetim ve denetimlerinin devralýnmasýna, yönetim ve denetim kurullarýna atama
yapýlmasýna karar verilmiþtir. Söz konusu kararlarýn ve bu kararlara dayanýlarak
yapýlan iþlemlerin iptali talebiyle iptal davalarý açýlmýþtýr.
Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Satýþlarý Kapsamýnda Yapýlan Ýþlemlerin Ýptali
Talebiyle Açýlan Davalar: 5354 sayýlý Kanun ile 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a
maddesinde yapýlan deðiþiklik sonucunda, Fon alacaðýnýn tahsili amacýyla Uzan
Grubuna ait 6183 Sayýlý Kanun hükümleri gereðince haczedilen mal, hak ve
varlýklarýn deðerlemesi yapýlmýþ, haczedilen varlýklar ve bu varlýklarýn fer'i veya
mütemmim cüzü niteliðindeki sözleþmeler bir araya getirilerek Fon Kurulu kararý
ile ticari ve iktisadi bütünlükler oluþturulmuþ, satýþ süreci satýþ ilanýnýn Resmi
Gazetede yayýmlanmasý ile baþlamýþ, akabinde satýþ þartnamesinin daðýtýmý
yapýlmýþ ve ihaleler, Kanun ve Yönetmelikte belirtilen usuller uygulanmak
suretiyle gerçekleþtirilmiþtir.
Uzan Grubuna ait mal, hak ve varlýklardan oluþturulan ticari ve iktisadi
bütünlüklere iliþkin olarak,
!
Fon Kurulu tarafýndan alýnan kararlarýn,
!
Fon Kurulu tarafýndan belirlenen kýymet takdirinin,
!
Satýþ ihalesinin,
!
Sýra cetvelinin
iptali talepli davalar açýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 165
4.5. TASFÝYE EDÝLEN VE TASFÝYE ÝÞLEMLERÝ DEVAM EDEN UZAN GRUBU
ÞÝRKETLERÝNE AÝT DAVA VE TAKÝPLER
5411 Sayýlý Kanunun 134. maddesine 5472 sayýlý Kanun ile eklenen 9. fýkra ile
Fona, 2004 Sayýlý Kanuna ve TTK'ya tabi olmadan þirket tasfiye edebilme yetkisi
tanýnmýþtýr. Bu yetki; sermayesinin yüzde 50'sinden fazlasýný temsil eden hisselere
Fonun, Fon bankasýnýn veya Fon iþtiraklerinin sahip olduðu þirketler ile 5411
Sayýlý Kanunun 134. maddesine veya 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a maddesine
istinaden yönetim ve denetimleri Fon tarafýndan devralýnan þirketler hakkýnda
uygulanabilmektedir.
Bu madde hükümlerine uygun olarak tasfiye olunan þirketlerin, hâkim ortaklarý ve
yöneticileri ile üçüncü þahýslar aleyhine açýlan þahsi sorumluluk, iflas ve alacak
davalarýna kanuni halef, ceza davalarýna ise kanuni müdahil sýfatlarýyla Fon
tarafýndan devam edilmektedir.
Ayrýca Fonun, Uzan Grubu þirketleri ile imzalanan temlik sözleþmelerine istinaden
temlik alacaklýsý sýfatýyla takip ettiði davalar da mevcut olup kanuni müdahil,
kanuni halef ve temlik alacaklýsý sýfatlarýyla takip edilen dava ve takiplere iliþkin
ayrýntýlara aþaðýda yer verilmiþtir.
Bu kapsamda;
!
Þirket eski yönetim kurulu ve denetim kurulu üyeleri aleyhine apel, kasa
açýðý ve ihtiyati tedbir kararlarýna aykýrýlýk nedenleriyle oluþan þirket
zararlarýnýn tazmini talebiyle 172 mali mesuliyet davasý,
!
Þirket ortaklarý, icra kurulu üyeleri ve eski yöneticileri aleyhine alacak,
maddi-manevi tazminat ve istirdat gibi taleplerle açýlan 80 alacak davasý,
!
Hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal, hýrsýzlýk, karþýlýksýz çek keþide
etmek ve ihtiyati tedbir kararýna muhalefet suçlarý nedeniyle açýlan 47 ceza
davasý,
!
Þirket eski ortaklarý hakkýnda sermaye taahhüt borçlarýnýn tahsili ve
þirketlerin üçüncü þahýslardan olan muhtelif alacaklarýndan kaynaklanan
503 takip dosyasý ve bu takiplere yapýlan itirazlar sonucu açýlan 48 itirazýn
iptali davasý,
!
Uzan Grubuna dahil medya þirketleri tarafýndan kamu kurumlarýnca
yapýlan iþlemlerin iptali talebiyle açýlan 28 iptal davasý,
!
Ýmar Bankasý iþtiraki olan þirketlerden temlik alýnarak takip edilen 14
alacak davasý,
!
Þikayet, itirazýn iptali, tazminat ve icra iþlemlerinin iptali konulu 16 dava,
!
Fon, RTÜK ve Star TV arasýnda imzalanan protokol nedeniyle açýlan 5 dava
olmak üzere toplam 503 takip dosyasý ve 335 dava Fon tarafýndan takip
edilmektedir.
ÝMAR BANKASI 167
4.6. MEVDUAT ÖDEME ÝÞLEMLERÝNE KARÞI AÇILAN DAVALAR
3 Ocak 2004 tarihli 2003/6668 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý, 12 Aralýk 2005
tarihli 2005/9828 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý ve 2006/10727 sayýlý Bakanlar
Kurulu kararýna istinaden çeþitli ödemeler yapýlmýþtýr.
Ýmar Bankasý ve Ýmar Off-Shore mudileri tarafýndan talep zamanýndaki yasal
mevzuat gereðince hesaplarýnda bulunan mevduatýn ödenmemesi nedeniyle
açýlan davalara iliþkin açýklamalarýn ayrýntýlarý aþaðýda yer almaktadýr.
Ýmar Bankasý ve Ýmar Off-Shore mudileri tarafýndan;
!
Mevduat ödemelerinde takip edilen usullere,
!
Ýmar Off-Shore nezdindeki off-shore hesaplarýna,
!
Off-shore hesaplarýn 3 Temmuz 2003 tarihinden geriye doðru bir ay içinde
yurt içi mevduata dönüþtürülmesi suretiyle açýlan hesaplara,
!
Banka tarafýndan karþýlýðýnda DÝBS bulunmamasýna raðmen ikincil
piyasada DÝBS satýþý adý altýnda toplanan tutarlara,
!
Bankanýn satmýþ olduðu DÝBS'e iliþkin tutarlarýn 3 Temmuz 2003
tarihinden geriye doðru bir ay içinde tasarruf mevduatýna aktarýlmasý
suretiyle açýlan hesaplara,
!
3 Temmuz 2003 tarihinden sonra açýldýðý tespit edilen hesaplara
iliþkin olarak Fon aleyhine;
!
Asliye Ticaret Mahkemelerinde 23,6 milyon YTL tutarlý toplam 371 alacak
davasý açýlmýþtýr. Bu davalarda Fon yönünden, uyuþmazlýðýn çözümünde
idari yargýnýn görevli bulunmasý nedeniyle görev yönünden davalarýn
reddine, feragat nedeniyle davalarýn reddine ya da konusu kalmayan dava
hakkýnda karar verilmesine yer olmadýðýna þeklinde kararlar verilmiþtir.
!
Ýdare Mahkemeleri ile Danýþtayda toplam 20.061 tam yargý ve iptal davasý
açýlmýþtýr. Açýlan davalardan 11.627'sinde Fon hasým mevkiinden
çýkartýlmýþ, kalan 8.434 adet davadan 6.564'ü karara baðlanmýþ, karara
baðlanan davalardan 399'u kesinleþmiþtir . Kalan 1471 dava da ise
yargýlama devam etmektedir.
4.7. YURT DIÞI DAVALAR
Ýmar Bankasý ve Uzan Grubu ile ilgili olarak yabancý yargý çevrelerinde devam eden
ve Fonun taraf olduðu davalara iliþkin bilgilere aþaðýda yer verilmiþtir.
Cementownia Nowa Huta - Polski Energetyka Holding UNCITRAL Tahkim
Davalarý: Polonya'da mukim Cementownia Nowa Huta ve Polski Energetyka
Holding þirketleri tarafýndan, Türkiye ve Polonya Cumhuriyeti Hükümetleri
arasýnda, 11 Aðustos 1991 tarihinde imzalanan Yatýrýmlarýn Karþýlýklý Korunmasý
ve Teþviki Anlaþmasýnýn Türkiye Cumhuriyeti tarafýndan ihlal edildiði iddiasýyla,
29 Haziran 2006 tarihli tahkim bildirimleriyle Türkiye Cumhuriyeti aleyhine
UNCITRAL kurallarý çerçevesinde tahkim davalarý açýlmýþtýr.
Cementownia Nowa Huta ve Polski Energetyka Holding tarafýndan, Türkiye'de
bulunan 13 Uzan Grubu þirketine hissedar olduklarý, anýlan þirketler hakkýnda
Fon nezdinde Türkiye Cumhuriyeti'nin yapmýþ olduðu iþlemler nedeniyle
Cementownia Nowa Huta'nýn 750 milyon USD ve Polski Energetyka Holding'in
ise 4 milyar USD olmak üzere toplam 4.750 milyon USD tutarýnda zarara uðradýðý
iddiasýyla zararýn tazmini talep edilmiþtir.
Hakem Heyeti tarafýndan 23 Temmuz 2009 tarihinde adý geçen þirketlerin
iddialarý kabul edilmeyerek tahkim sürecinin sona erdirilmesine karar verilmiþtir.
Saba Fakes ICSID Tahkim Davasý: Hollanda vatandaþý Saba Fakes isimli þahýs
tarafýndan, kendisinin Telsim'e hissedar olduðu ve Fonun Ýmar Bankasý ve Uzan
Grubu ile ilgili olarak gerçekleþtirdiði iþlemler neticesinde zarara uðradýðý
iddiasýyla ICSID nezdinde 6 Haziran 2007 tarihinde 19 milyar USD tazminat
talepli tahkim davasý açýlmýþtýr. Davada yargýlama devam etmektedir.
Cem Cengiz Uzan Telsim New York: 2 Mayýs 2006 tarihinde Cem Cengiz Uzan
tarafýndan Telsim ve Telsim'in Fon tarafýndan atanan yöneticileri aleyhine Telsim
varlýklarýnýn Vodafone'a satýþýnýn hukuka aykýrý olarak gerçekleþtiði iddiasýyla
New York Yüksek Mahkemesi nezdinde 4,5 milyon USD tutarýnda tazminat davasý
açýlmýþtýr. Mahkeme, dava hakkýnda yetkisizlik kararý vermiþ ve karar
kesinleþmiþtir.
Cem Cengiz Uzan Vodafone New York: 3 Nisan 2006 tarihinde Cem Cengiz
Uzan tarafýndan, kendi adýna, Telsim ve Telsim hissedarý iki Türk þirketi olan
Rumeli Elektrik ve Pamukova Telekomünikasyon namýna hareket ettiðini
ÝMAR BANKASI 169
bildirerek, Vodafone Group, Nurol Holding A.Þ, Vodafone ve Fon tarafýndan
atanmýþ Telsim yöneticileri aleyhine Telsim varlýklarýnýn Vodafone'a satýþýnýn
hukuka aykýrý olarak gerçekleþtiði iddiasýyla New York Yüksek Mahkemesi
nezdinde 4,5 milyon USD tutarýnda dava açýlmýþtýr.
Söz konusu davada Telsim adýna Yaþar Akgün tarafýndan, davacý Cem Cengiz
Uzan'a karþý iddiada bulunularak Telsim'in kötü yöneltildiði, zarara uðratýldýðý,
görevin ve güvenin kötüye kullanýldýðý ileri sürülmüþtür. Davacý, Telsim
yöneticileri bakýmýndan davadan çekileceðini bildirilmiþ ve söz konusu teklif Yaþar
Akgün dýþýndaki yöneticiler bakýmýndan kabul edilmiþtir. Akabinde Nurol
Holding ve Vodafone Grubu bakýmýndan da davadan feragat edilmiþtir.
Mahkemenin 17 Eylül 2009 tarihli kararýyla dava reddedilmiþtir.
Polonya Kötü Yönetim Davalarý: Polonya'da mukim Polski Cement Holding
tarafýndan, Polonya Mahkemelerinde Fon, Fon Kurulu üyeleri ile Fon tarafýndan
Uzan Grubu þirketlerine yönetici olarak atanan kiþiler aleyhine hissedarý olduðu
Uzan Grubu þirketlerinin kötü yönetildiði, temettü daðýtýlmadýðý ve bu nedenle
zarara uðradýðý iddiasýyla toplam 5,4 milyon USD tutarýnda 4 tazminat davasý
açýlmýþtýr. Söz konusu davalar, Polonya Mahkemelerinin yargýlama yetkisi
olmadýðý gerekçesiyle reddedilmiþtir.
Diðer Davalar: Polonya'da mukim Cementownia Nowa Huta þirketinin yönetim
ve denetiminin devralýnmasý ile ilgili olarak Cementownia Nowa Huta'nýn mevcut
hissedarlarý hakkýnda daha fazla bilgi toplamayý hedefleyen ceza davalarý ve bunun
paralelinde Cementownia Nowa Huta'nýn kayýp hisselerinin iptali ve bir kýsým
Cementownia Nowa Huta hisselerinin geri alýnmasýna yönelik hukuk davalarý
açýlmýþtýr. Bu davalarda, yargýlama devam etmektedir.
4.8. DÝÐER DAVALAR
Ýmar Bankasý ile ilgili 4389, 4969, 5020, 5021, 5354, 5411 ve 6183 sayýlý kanunlar
uyarýnca tesis edilen iþlemler hakkýnda;
!
Haklarýnda 6183 Sayýlý Kanun uyarýnca takip yapýlan borçlularýn, kamu
alacaðýnýn tahsili engellemek amacýyla yaptýklarý tasarruflarýn iptali
talebiyle 21 dava,
!
Ýhalenin feshi, þikâyet, istihkak, icra davalarý, ihbar olunan davalar, Uzan
Grubu þirketlerine iliþkin açýlan alacak, tazminat, muarazanýn men'i ve
diðer hukuk davalarý, Uzan Grubu þirketleri ile ilgili olarak Fona karþý
açýlan menfi tespit, alacak, tazminat, sigorta alacaðýna iliþkin toplam 281
dava,
!
Banka ile ilgili olarak Fon aleyhine iþçi alacaklarýný içeren kýdem ve ihbar
tazminatý, maddi ve manevi tazminat, alacak vb taleplerle üçüncü kiþiler
tarafýndan ikame edilen 35 dava,
!
Bankanýn kiracý olduðu gayrimenkullerle ilgili olarak açýlan 3 kira alacaðý
davasý,
!
Ýmar Bankasý ile ilgili olarak Fon aleyhine Ankara, Adana, Kayseri,
Osmaniye, Van, Konya, Antep, Þanlýurfa, Trabzon ve Ladik
mahkemelerinde takip edilen Banka veya Banka iþtiraki olan þirketlerde
çalýþan kiþilerin özlük haklarý ile ilgili 86 dava,
!
Fon aleyhine açýlan maddi-manevi tazminat davalarý,
!
Sarýyer Belediye Baþkanlýðýnýn 20 Kasým 2006 tarihli iþleminin iptali
talebiyle açýlan dava,
!
Genç Parti yöneticileri tarafýndan Fon Baþkaný hakkýnda açýlan manevi
tazminat konulu (5411 Sayýlý Kanunun 127/4 maddesi uyarýnca takip
edilen) 12 dava
olmak üzere Fon tarafýndan muhtelif davalar takip edilmektedir.
ÝMAR BANKASI 171
Ýmar Bankasý, 1 YTL sermaye ve “Türkiye Ýmar Bankasý Türk Anonim Þirketi”
unvaný ile 22 Mart 1928 tarihinde kurulmuþtur. Bir dönem Doðuþ Grubuna ait
olan Banka, 1984 yýlýnýn Ekim ayýnda Uzan Grubu tarafýndan satýn alýnmýþtýr.
Banka, kredilerinin neredeyse tamamýna yakýnýnýn Uzan Grubuna kullandýrmasý,
bankacýlýk iþlevlerinden uzaklaþmasý, risk yoðunlaþmasý yaþamasý, gelir-gider
dengesinin bozulmasý, kârlýlýðýnýn düþmesi, likidite sýkýþýklýðýnýn artmasý ve 1994
yýlýnýn ilk yarýsýnda yaþanan finansal krizin mevcut olumsuzluklarý aðýrlaþtýrmasý
nedenleriyle 20 Haziran 1994 tarihinde yakýn izleme kapsamýna alýnmýþtýr.
ÇEAÞ ve Kepez Elektrik'in imtiyaz sözleþmelerinin iptali ve bu þirketlere ait
tesislere el konulmasý ile baþlayan, Banka yönetiminin toplu istifasý ile devam eden
süreç sonunda Bankanýn faaliyet izni kaldýrýlmýþ, yönetim ve denetimi Fona
devredilmiþtir.
Ýmar Bankasý'nýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni
BDDK'nýn 3 Temmuz 2003 tarihli kararý ile 4389 Sayýlý Kanunun 14/3 maddesine
istinaden kaldýrýlarak yönetim ve denetimi ayný Kanunun 16/1 maddesi uyarýnca
Fona intikal etmiþtir. Bankanýn faaliyet izninin kaldýrýlmasýný müteakip Merkez
Yatýrým, Uzan Grubuna dahil bankalarýn (Banka, Adabank, Ýmar Off-Shore,
Rumeli Bank, Ada Off-Shore) iþlemlerinin üzerinden geçirildiði bilgi iþlem
sistemini karartmýþtýr. TMSF yetkililerinin ve Banka yeni yönetiminin ýsrarlý
taleplerine karþýn Merkez Yatýrým tarafýndan bilgi iþlem sistemi çalýþýr duruma
getirilmediði gibi, geçmiþ bankacýlýk iþlemlerine iliþkin bilgileri içeren ve bilgi
iþlem sisteminin hafýzasý niteliðindeki saklama kartuþlarý da TMSF yetkililerine ve
Banka yeni yönetimine teslim edilmemiþtir. Banka eski yönetici ve etkili
pozisyonda çalýþan personeli baþta olmak üzere Merkez Yatýrým yöneticileri ve
Ýmar Off-Shore çalýþanlarý da Banka faaliyetlerinin durdurulmasýyla birlikte,
saklamakla mükellef olduklarý belgeler ve yasal defterleri büyük ölçüde yok ederek
toplu halde görevlerini terk etmiþlerdir.
TMSF tarafýndan Bankaya yeni yönetim atanmasý ve Bankacýlýk Düzenleme ve
Denetleme Kurumu tarafýndan Bankada yerinde denetim baþlatýlmasýyla birlikte
Banka yasal defterlerinde görülen ve mali tablolarýnda kamu otoritelerine
bildirilen tutarýn çok daha ötesinde halktan, mevduat ve hazine bonosu satýþý adý
altýnda para toplandýðý ve mudilerden stopaj yoluyla kesilen vergilerin vergi
sairelerine ödenmediði tespit edilmiþtir. Yasal defterler ve mali tablolarýn büyük
ölçüde eksik ve yanlýþ bilgiler içermesi, yönetici ve etkili konumda çalýþan
174 GENEL DEÐERLENDÝRME VE SONUÇ
personelin tamamýnýn istifa etmiþ olmasýnýn yarattýðý sýkýntýlara karþýn, halktan
toplanan kaynaklar ile mudilerden kesilen vergilerin gerçek boyutunu ve söz
konusu paralarýn hangi þekil ve surette Uzan Grubuna aktarýldýðýna iliþkin tespit ve
tüm bu süreçte yapýlan kanuna aykýrý eylem ve iþlemlerin sorumlularýna iliþkin
deðerlendirmelerini muhtelif tarihli raporlarla Bankacýlýk Düzenleme ve
Denetleme Kurumuna iletilmiþtir. Bu deðerlendirmeler belirtilen sýkýntýlar
nedeniyle, büyük ölçüde Banka kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasýndan
sorumlu olan son yýllarda görev yapmýþ Banka ve Merkez Yatýrým yönetici ve
çalýþanlarýnýn tespitine iliþkin olmuþtur. Ancak, 4389 Sayýlý Kanunun
5. maddesinde verilen yetki ve görevler doðrultusunda Bankada yapýlan kanuna
aykýrý eylem ve iþlemlerle ilgili baþlatýlan incelemeler, geçmiþ yýllardaki
sorumlularý da kapsayacak þekilde devam ettirilmiþtir. Bu incelemelerle ilgili
olarak gelinen noktada, Banka kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasý ve kaynak
aktarýmýnýn yasal defter ve mali tablolarda gizlenmesine iliþkin yeni tespitler
yapýlmýþ ve tüm bu iþlemlerin sorumlularýna iliþkin yeni deliller elde edilmiþtir.
Bu tespitler, TCMB, Özelleþtirme Ýdaresi, Hazine, Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlýðý, Ulaþtýrma Bakanlýðý ve Telekomünikasyon Kurumundan temin edilen
bilgilere, Banka eski yönetimince imha edilemeyen mevcut fiþlere, yasal ve ihtiyari
defterlere ve Þiþli Cumhuriyet Baþsavcýlýðýnca 2003 ve 2004 yýllarýnda çeþitli
mahallerde yaptýrýlan aramalarda ele geçirilen belgelerle, sýnýrlý sayýda kartuþ ve
bilgisayar kayýtlarýna dayandýrýlmýþtýr. Banka faaliyetleri, esas itibarýyla þubeleri
vasýtasýyla halktan mevduat ve hazine bonosu satýþý adý altýnda kaynak toplamak ve
toplanan kaynaklar karþýlýðýnda TCMB ve yurt dýþý muhabir bankalardaki
hesaplarda oluþturulan paralarý Uzan Grubuna aktarmak üzerine yoðunlaþmýþtýr.
Banka ve Merkez Yatýrým yönetici ve çalýþanlarý, Uzan Grubuna yapýlan kaynak
aktarýmýný kamu otoritelerinden gizlemek amacýyla yasal defter ve mali tablolarda,
mevduat baþta olmak üzere kaynak hesaplarýný gerçeðe aykýrý bir biçimde
küçültmüþ ve küçültülmüþ kaynak hesaplarý üzerinden TCMB'de zorunlu karþýlýk
(mevduat munzam karþýlýðý ve disponibilite) tesis etmiþ ve TMSF'ye karþý sigorta
primi yükümlülüðünü yerine getirmiþlerdir. Ayrýca, yapýlan faiz ödemeleri
nedeniyle þubelerce mudilerden kesilen vergi ve fonlar da ilgili vergi dairelerine
yatýrýlmamýþtýr. Bu anlamda, vergi dairelerine yatýrýlmayan vergiler, TMSF'ye
ödenmeyen sigorta primleri ve TCMB'de eksik tesis edilen zorunlu karþýlýklar da
Uzan Grubuna aktarýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 175
Bankadan Uzan Grubuna yapýlan kaynak aktarýmýnýn bir bölümü Uzan Grubuna
dahil þirketlerin yasal defter ve mali tablolarýnda hiç gösterilmemiþ, bir bölümü ise
"Ýmar Off-Shore kredisi" olarak gösterilmiþtir. Bankacýlýk Düzenleme ve
Denetleme Kurumu ve diðer kamu otoritelerinin Bankadan Uzan Grubuna yapýlan
kaynak aktarýmýný tespit etmesini engellemek maksadýyla Uzan Grubuna dahil
þirketlerin, kendilerine yapýlan kaynak aktarýmýný "Ýmar Off-Shore kredisi" olarak
izlemiþlerdir.
Banka kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasý ve kaynak aktarýmýnýn yasal
defterler ve mali tablolarda gösterilmemek suretiyle, kamu otoritelerinden
gizlenmesi amacýyla Banka, Ýmar Off-Shore, Merkez Yatýrým ve Uzan Grubuna
dahil þirketlerde, anýlan banka ve þirketlerin hâkim sermayedar ve yöneticilerinin
azmettirmesi ve yönlendirmesiyle ciddi usulsüzlükler yapýlmýþtýr. Banka TCMB ve
yurt dýþý muhabir bankalar nezdindeki hesaplarýnda biriken paralarýn çok büyük
bir bölümünün zimmet ve dolandýrýcýlýk suçlarý iþlenmek suretiyle Uzan Grubuna
aktarýldýðý tespit edilmiþtir. Banka kaynaklarýnýn Uzan Grubuna aktarýlmasý,
Banka, Ýmar Off-Shore ve Merkez Yatýrým yönetici ve çalýþanlarý tarafýndan, büyük
ölçüde Banka Ýmar Off-Shore'dan olan alacaklarýnýn ve Ýmar Off-Shore' a yaptýðý
depolarýn takip edildiði “yurt dýþý bankalar (Ýmar Off-Shore)” hesaplarýna borç
kaydý verilmek suretiyle Uzan Grubu adýna yurt dýþýna havale yapýlmasý, Uzan
Grubunun mevduat hesaplarýnda para oluþturulmasý ve Ýmar Off-Shore'un
mevduatýnýn ödenmesi þeklinde gerçekleþmiþtir. Banka ve Merkez Yatýrým yönetici
ve çalýþanlarý, bilgi iþlem sistemine müdahalede bulunarak, “yurt dýþý bankalar
(Ýmar Off-Shore)” hesaplarý aracýlýðýyla Banka kaynaklarýnýn yýllar boyu Uzan
Grubuna aktarýlmasýný ve söz konusu kaynak aktarýmýnýn, bazý muhasebe
kayýtlarýný silmek ve fiktif nitelikte muhasebe kayýtlarý oluþturmak suretiyle yasal,
defter ve mali tablolarda gizlenmesini temin etmiþlerdir.
Bankadan Uzan Grubuna aktarýlan kaynaklarla, Uzan Grubunun Bankadan
kullandýðý kredilerin anapara ve faizleri ödenmiþ, Banka sermayedarlarýnýn
Bankaya olan sermaye taahhütleri yerine getirilmiþ, Özelleþtirme Ýdaresi baþta
olmak üzere kamu kurum ve kuruluþlarýndan çimento ve enerji sektörlerinde
faaliyet gösteren çok sayýda þirket ve iþletme satýn alýnmýþ, Telsim'in lisans bedeli
ödemesi için UBS'ten aldýðý krediler kapatýlmýþ, kýsacasý Uzan ailesinin yönetim ve
sermayesini kontrol ettiði Uzan Grubunun 1990'lý yýllarýn baþýndan itibaren
büyümesi finanse edilmiþtir.
Bankanýn faaliyet izninin kaldýrýlmasý sonrasý Fondan saðlanan kaynaklarla
sigortalý mevduatýn ödenmesine baþlanmýþtýr. Bilahare Fon, tasarruf mevduatý
sahiplerinin yerine geçerek Ýmar Bankasý'nýn doðrudan iflasýný talep etmiþ ve
Mahkemenin 8 Haziran 2005 tarihli kararýyla Bankanýn iflasýna karar verilmiþtir.
Fonun belirlediði Ýflas Ýdaresince yürütülen iflas süreci devam etmektedir.
Banka tarafýndan yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi tasarruf mevduatý
tutarý ile gerçek tasarruf mevduatý tutarý arasýnda farkýn tahsiline yönelik olarak
Fon tarafýndan yürütülen takip ve tahsil çalýþmalarýnda 6183 Sayýlý Kanun
uygulamalarýnýn yaný sýra 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a ve 15/7-b maddelerine ve
bankacýlýk mevzuatýndaki bir dizi deðiþikliðe paralel olarak ticari ve iktisadi
bütünlük satýþlarýna baþvurulmuþtur.
Fon Yönetim Kurulunun 24 Aralýk 2003 tarihli kararý ile Ýmar Bankasý tarafýndan
yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi mevduat tutarý ile gerçek mevduat
tutarý arasýndaki farkýn 6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil
edilmesine karar verilmiþ ve bu kapsamda 7,6 milyar YTL tutarýnda Fon alacaðý
için takip baþlatýlmýþtýr. DÝBS ödemelerinden kaynaklý baþlatýlan 1 milyar YTL
tutarýndaki takiple birlikte Fonun Uzan Grubundan olan ve 6183 Sayýlý Kanun
kapsamýnda takip edilen alacaðý gecikme faizi hariç 8,6 milyar YTL olmuþtur.
Bankanýn doðrudan ve dolaylý olarak %99,99’unu elinde bulunduran Uzan ailesi
tarafýndan, Banka ile Uzan Grubuna dahil 233 þirketin ortaklýk yapýlarýnýn, cezai
ve hukuki sorumluluktan kurtulmak ve mal kaçýrmak amacýyla, son genel kurul
tarihlerinden sonra geriye yönelik olarak yönetim kurulu kararlarýyla deðiþtirildiði
tespit edildiðinden Banka ile Uzan Grubuna dahil 233 þirketin son genel
kurullarýndan sonra pay devirleri, 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-b maddesine
istinaden hükümsüz sayýlmýþtýr.
Fon alacaðýnýn tahsili amacýyla yapýlan çözümleme faaliyetleri sonucunda,
4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a maddesine istinaden Uzan Grubuna dahil toplam 233
þirketin yönetim ve denetimi Fon tarafýndan devralýnmýþ, sorumluluklarý tespit
edilen 498 gerçek ve tüzel kiþi hakkýnda; ihtiyati haciz onaylarý alýnmýþ, ödemeye
çaðrý mektuplarý ve ödeme emirleri gönderilmiþ, borçlularýn yurt genelinde tespit
edilen mal varlýklarý fiilen ve kayden haczedilmiþ olup bu varlýklarýn bir kýsmý
6183 Sayýlý Kanun kapsamýnda bir kýsmý da 5411 Sayýlý Kanun uyarýnca ticari ve
iktisadi bütünlük oluþturularak satýlmýþtýr.
ÝMAR BANKASI 177
6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre takip baþlatýlan Uzan Grubuna dahil gerçek
ve tüzel kiþilerin mal varlýklarýna konulan haciz ve tedbirlerden sonra menkul ve
gayrimenkullerin satýþý sonucu toplam 318 milyon USD satýþ geliri elde edilmiþtir.
6183 Sayýlý Kanun uyarýnca haczedilen Uzan Grubuna ait mal, hak ve varlýklardan
oluþturulan 32 ticari ve iktisadi bütünlük toplam 6,2 milyar USD bedelle satýlmýþ
olup söz konusu satýþlardan Fona kalan tutar bulunmamaktadýr.
6183 Sayýlý Kanun, ticari ve iktisadi bütünlük satýþlarý ve yurt dýþýndan elde edilen
tahsilatlar ile borçlu þirketlerin yaptýðý rýzai ödemelerden toplam 6,9 milyar USD
elde edilmiþ olmakla birlikte, yapýlan sýra cetvellerinde yer alan alacaklýlara yapýlan
ödemeler ve diðer ödemeler nedeniyle Fon alacaklarýna mahsuben elde edilen
tahsilat toplamý 761 milyon USD olmuþtur.
Fon tarafýndan yönetim ve denetimi devralýnan Uzan Grubuna dahil þirketlerden
199’unun Ticaret Sicil’den terkin iþlemleri tamamlanmýþ olup 32 adet þirketin
tasfiye hazýrlýk iþlemlerine baþlanmýþtýr.
Banka eski yöneticileri aleyhine Bankayý zarara uðratmalarý ve iflasýna sebep
olmalarý nedeniyle toplam 26,8 milyar YTL Banka zararýnýn tazmini talebiyle mali
sorumluluk davasý açýlmýþtýr. Davada yargýlama devam etmektedir.
Fonun yönetim ve denetimini devraldýðý bankalarla ilgili misyonu tasarruf
sahiplerinin hak ve menfaatlerini koruyarak devraldýðý bankalarý kamuya en az
maliyetle ve en kýsa sürede çözümlemektir.
Bu kapsamda süreç, Ýmar Bankasý'nýn faaliyet izninin kaldýrýlmasý, yönetim ve
denetiminin Fona devredilmesiyle baþlamýþ olup iflas uygulamalarý ve mevduat
farkýnýn tahsili çalýþmalarý ile devam etmektedir.
ÝMAR BANKASI 179
180
EKLER
EK 1: ÝMAR BANKASI ÖDEMELERÝ
EK 1/1: 30 HAZÝRAN 2009 TARÝHÝ ÝTÝBARIYLA ÝMAR BANKASI TASARRUF MEVDUATI
ÖDEMELERÝ (YTL)
TOPLAM
MUDÝ ÖDENEN TUTAR
ETAP
TARÝH
GELÝR VERGÝSÝ
KAYNAK ÇIKIÞI
SAYISI (Anapara+Net Faiz)
1
16.01.2004
364.335
7.524.811.121
28.184.590
7.552.995.711
2
12-16.03.2004
9.006
201.917.341
823.093
202.740.434
3
16.04.2004
8.329
169.815.618
727.753
170.543.371
4
19.07.2004
992
18.392.279
83.939
18.476.218
5
20.09.2004
667
9.430.288
46.254
9.476.542
6
19.11.2004
234
3.338.415
14.920
3.353.335
7
05.04.2005
500
6.595.426
26.686
6.622.112
8
17.05.2005
77
1.029.903
9.173
1.039.076
9
22.07.2005
52
650.899
2.752
653.651
10
06.10.2005
86
1.485.833
3.341
1.489.174
11
16.11.2005
65
661.269
6.868
668.137
12
20.12.2005
24
433.582
1.719
435.301
73.609
103.463.605
13
DÝBS Kaynaklý
04.01.2006
3.782
103.389.996
14
DÝBS Kaynaklý
24.02.2006
40
933.508
49
933.558
15
16.03.2006
60
784.126
3.068
787.194
16
26.04.2006
8
61.100
1.276
62.376
17
26.05.2006
14
99.713
475
100.189
01.09.2006
10.153
543.413.969
354.290
543.768.258
19
29.09.2006
73
1.644.400
7.106
1.651.506
20
01.12.2006
14
179.228
632
179.860
21
21.02.2007
21
823.511
3.898
827.409
22
28.03.2007
8
65.765
2.814
68.578
23
02.07.2007
18
300.532
1.219
301.751
29.11.2007
1
3.020
-
3.020
29.11.2007
26
177.851
649
178.500
05.03.2008
2
5.055
-
5.055
25
05.03.2008
18
497.900
1.772
499.672
26
06.05.2008
9
37.176
31
37.207
27
05.09.2008
18
284.259
1.207
285.466
28
03.04.2009
15
42.155
92
42.247
398.647
8.591.305.238
30.383.275
8.621.688.513
18
24
Off-Shore Kaynaklý
DÝBS Kaynaklý
24
25
DÝBS Kaynaklý
TOPLAM
182 EKLER
EK 1/2: 30 HAZÝRAN 2009 TARÝHÝ ÝTÝBARIYLA ÝMAR BANKASI TÝCARÝ MEVDUAT
ÖDEMELERÝ (YTL)
GELÝR VERGÝSÝ
TOPLAM
KAYNAK ÇIKIÞI
33.484
5.742.715
50.064
171
50.235
2.781
0
2.781
1
13.160
17
13.176
1
338
0
338
58
5.775.574
33.671
5.809.245
MUDÝ
SAYISI
ETAP
TARÝH
1
03.06.2004
47
2
19.11.2004
6
3
20.05.2005
3
4
01.09.2006
5
29.11.2007
TOPLAM
ÖDENEN TUTAR
(Anapara+Net Faiz)
5.709.231
ÝMAR BANKASI 183
EK 1/3: 30 HAZÝRAN 2009 TARÝHÝ ÝTÝBARIYLA ÝMAR BANKASI DÝBS ÖDEMELERÝ (YTL)
GELÝR VERGÝSÝ
TOPLAM
KAYNAK ÇIKIÞI
19.379.809
519.056.079
2.547.102
68.220.276
163.840.272
6.354.503
170.194.775
38.808.586
1.505.181
40.313.767
1.077
56.153.049
2.177.882
58.330.931
598
31.087.845
1.205.734
32.293.579
176
9.018.729
349.789
9.368.518
253
11.489.473
445.616
11.935.089
MUDÝ
SAYISI
ÖDENEN TUTAR
ETAP
TARÝH
1
05.10.2007
13.072
2
19.10.2007
2.104
65.673.174
3
23.11.2007
3.175
4
13.12.2007
774
5
15.01.2008
6
15.02.2008
7
21.03.2008
8
18.04.2008
(Anapara+Net Faiz)
499.676.270
9
16.05.2008
144
7.354.933
285.259
7.640.192
10
13.06.2008
95
3.418.874
132.597
3.551.381
11
11.07.2008
90
2.650.485
102.798
2.753.283
12
08.08.2008
85
2.812.556
109.084
2.921.640
13
11.09.2008
57
1.513.949
58.718
1.572.667
14
17.10.2008
71
2.762.332
107.136
2.869.468
15
21.11.2008
37
1.699.371
65.910
1.765.281
16
26.12.2008
80
3.002.699
116.459
3.119.158
17
28.01.2009
21
1.170.867
45.412
1.216.279
18
16.03.2009
49
2.743.217
106.395
2.849.612
19
17.04.2009
41
1.932.303
74.944
2.007.247
20
29.05.2009
25
2.169.195
84.132
2.253.327
22.024
908.978.089
35.254.460
944.232.549
TOPLAM
20. etap aktarýmýndan sonra henüz baþvuruda bulunmamýþ olan 493 kiþiye iliþkin iþlem tutarý
(anapara), net faiz ve gelir vergisi yükümlülüðü toplamý 25.497.221 YTL kalmýþtýr.
184 EKLER
EK 2: 15/7-a MADDESÝ KAPSAMINDA DEVRALINAN UZAN GRUBU ÞÝRKETLERÝ
EK 2/1-1: MEDYA GRUBU
1
ABC Televizyon
38
Merkez Sistem Filmcilik
2
Ant Gazetecilik
39
Medpa Filmcilik
3
Asem
40
Neþriyat
4
Banko Müzik
41
Pal Prodüksiyon
5
Basýntaþ
42
Panel Reklamcýlýk
6
Batý Ofset
43
Park Medya
7
Beyaz Basýn Sanayi
44
Park Reklamcýlýk
8
Birikim Gazetecilik
45
Polaris Prodüksiyon
9
Bis Organizasyon
46
Prime Holding
10
Bis Sinema
47
Prime Medya
11
Boyut Prodüksiyon
48
Prime Prodüksiyon
12
Büyük Kurul
49
RFY Reklamcýlýk
13
Çaðdaþ Medya Prodüksiyon
50
Rumeli Tanýtým
14
Çaðdaþ Reklamcýlýk
51
Sanal Ýletiþim
15
Doðan Kardeþ Matbaacýlýk
52
Sanart Prodüksiyon
16
Epro Promosyon
53
Ses Filmcilik
17
Erol Köse Prodüksiyon
54
Set Filmcilik
18
Filmtürk Prodüksiyon
55
SGT Grafik Tanýtým
19
Gösterim Yayýncýlýk
56
Star Haber Ajansý
20
Grup Medya Reklamcýlýk
57
Star TV
21
Güncel Ýletiþim
58
Teleon Reklamcýlýk
22
Hayat Yayýnlarý
59
Teleon Televizyon
23
Ýnter Televizyon Servisleri
60
Telepazarlama
ÝMAR BANKASI 185
EK 2/1-2: MEDYA GRUBU
186 EKLER
24
Ýstanbul Melodi FM
61
Tel-Pa Televizyon Pazarlama
25
Kutup Prodüksiyon
62
Test Reklamcýlýk
26
Lotus Gazetecilik
63
Trendi Reklam
27
Lotus Reklamcýlýk
64
Ultra Filmcilik
28
MDT Merkez Daðýtým
65
Ulusal Araþtýrma Hizmetleri
29
Maroton Yayýncýlýk
66
Ulusal Basýn Gazetecilik
30
Matbaataþ
67
Ulusal Medya Haber Ajansý
31
Mavi Plaza Radyo
68
Uyum Televizyonculuk
32
Mavi Reklamcýlýk
69
Universal Filmcilik
33
MBI Reklamcýlýk
70
34
Medya Print
71
Yay-Mat Yayýncýlýk
35
Medya Park Yayýncýlýk
72
Büyük Gazetecilik
36
Medya Pazarlama
73
Dizgi Baský
37
Medya Prodüksiyon
74
Basýn Sanayi
EK 2/2: ÝLETÝÞÝM GRUBU
1
Akdeniz Yazýlým
20
RT Net Ýnternet Hizmetleri
2
Aktif Kablo
21
Rumeli Elektrik
3
Aloks Ýletiþim
22
Rumeli Havacýlýk
4
Bilgi Bilgisayar
23
Rumeli Teknik
5
Ceps Telekominikasyon
24
Rumeli Telefon
6
Digisoft Yazýlým
25
Rumeli Telekom
7
Digital Telefon Pazarlama
26
Rumeli Yazýlým
8
Filpark Ýnternet Hizmetleri
27
Standart Telekominikasyon
9
Fýrtýna Lojistik
28
Star Digital Ýletiþim
10
Fontek Elektronik
29
Star Digital Ýnteraktif
11
Global Digital Ýletiþim
30
Star Telekominikasyon
12
Güray Elektrik
31
Telsim Çaðrý Hizmetleri
13
Karizma Müzik
32
Telsim
14
Mavi Ulaþtýrma
33
Ünikom Ýletiþim
15
Net Digital
34
Ünitel Telefon
16
Netbul Ýletiþim Hizmetleri
35
Standart Pazarlama
17
Netbul Ýnternet Hizmetleri
36
Tekniks Elektronik
18
Oksijen Teknoloji
37
Tank Ýnternet Hizmetleri
19
Pamukova Telekominikasyon
38
Tankom Ýnternet Hizmetleri
ÝMAR BANKASI 187
EK 2/3-1: ÇÝMENTO-ÝNÞAAT-FÝNANS-YATIRIM-HÝZMET-DÝÐER GRUBU
188 EKLER
1
Bartýn Çimento
60
Van Çimento
2
Beta Ýnþaat
61
Yapý Ticaret
3
Betonsan
62
Yeni Koru Ýnþaat
4
Beykoz Ýnþaat
63
Yenikutup Ýnþaat
5
Birleþik Ýnþaat
64
Yüksekova Çimento
6
Büyük Anadolu Çimento
65
Zonguldak Çimento
7
Çelik Nakliyat
66
Altýntaþ
8
Demaþ
67
Asya Dahili Ticaret
9
Dörtgen Ýnþaat
68
Efes Turizm
10
DTK Deniz Taþýmacýlýk
69
Forum Dýþ Ticaret
11
Lalapaþa Çimento
70
Gök Turizm
12
Ege Maden
71
Meptaþ Pazarlama
13
Egpaþ Galvaniz
72
Ova Dýþ Ticaret
14
Ergani Çimento
73
Ova Tekstil
15
Gaziantep Çimento
74
Pak-El Gýda
16
Gümüþhane Çimento
75
Rumeli Metal
17
Güney Mühendislik
76
Rumeli Nakliyat
18
Güneydoðu Çimento
77
SAK Sigorta
19
Güven Nakliyat
78
Süper Otomotiv
20
Kalite Yapý Malzemeleri
79
Ulus Factoring
21
Karadeniz Çimento
80
Aysan
22
KÝY Ýnþaat
81
Eksper Turizm
23
Klasik Ýnþaat
82
Opal Turizm
24
KNT Nakliyat
83
Atasu Emlak
25
Körfez Çimento
84
Batý Güvenlik
26
Kristal Ýnþaat
85
BVS Bira
27
Kuzey Çimento
86
Çaðdaþ Ticaret
28
Ladik Çimento
87
Kürþat Otomotiv
29
Limaþ
88
Mavi Dýþ Ticaret
30
Maden Çimento
89
Mavi Turizm
31
MAS Alüminyum
90
May Madencilik
32
Mavi Yol Ýnþaat
91
Motorlu Araçlar Ticaret
33
Merkez Çimento
92
On Güvenlik
34
Merkez Hazýr Beton
93
Rumeli Holding
35
Merkez Kaðýt
94
Simetri Alkol
36
Merkez Nakliyat
95
Simetri Elektrik
37
Metar Denizcilik
96
Simetri Hava Yollarý
38
Metaþ
97
Simetri Holding
39
Prekon Ýnþaat
98
Sistem Direk Pazarlama
40
Profil Ýnþaat
99
Standart Ýçecek Sanayi
41
Rumeli Çelik
100
Standart Elektrik
42
101
Standart Gýda
43
Rumeli Çimento Terminali
102
Standart Holding
44
Samsun Çimento
103
Standart Kimya
45
Simetri Çimento
104
Standart Sigara
46
Simetri Ýnþaat
105
Turizm Endüstrisi
47
Sistem Ticaret
106
Yaðmur Turizm
48
Standart Alimünyum
107
Yeþil Turizm
49
Standart Beton
108
Berke Hidroelektrik Santrali
50
Standart Çimento
109
Çukurova Elektrikli Cihaz
ÝMAR BANKASI 189
190 EKLER
51
Standart Ýnþaat
110
Çukurova Temizlik
52
Standart Metal
111
53
112
Karacaören Elektrik
54
Teknikova Ýnþaat
113
Merkez Yatýrým
55
Teknik Yapý
114
Ada Menkul
56
Türk Otomotiv
115
Rumeli Çimento Ýhracat
57
Toros Ýnþaat
116
Ýnþaat Endüstri
58
Trabzon Çimento
117
Ýmar Ýthalat Ýhracat
59
Trakya Ýnþaat
118
Teknik Ýnþaat
EK 2/4: SÝGORTA GRUBU
1
Rumeli Sigorta
2
EK 2/5: SPOR GRUBU
1
Ýstanbulspor
ÝMAR BANKASI 191
192
TANIMLAR VE KAVRAMLAR
15/7-a Maddesi Uygulama Yetkisi: Mülga 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-a maddesi
ile Fona, alacaðýnýn tahsili bakýmýndan yarar görmesi halinde ve kendisine borçlu
olup olmadýklarýna bakýlmaksýzýn, hisseleri kýsmen veya tamamen kendisine
intikal eden bir bankanýn;
a. Yönetim ve denetimine sahip olduðu iþtiraklerinin,
b. Yönetim ve denetimini doðrudan veya dolaylý olarak tek baþýna veya
birlikte elinde bulunduran tüzel kiþi ortaklarýnýn,
c. Gerçek ve tüzel kiþi ortaklarýnýn yönetim ve denetimini doðrudan ya da
dolaylý olarak tek baþýna veya birlikte elinde bulundurduklarý þirketlerin
ortaklarýnýn, bu þirketlerde sahip olduklarý hisselerinin tamamýna
ve/veya bir kýsmýna iliþkin
temettü hariç ortaklýk haklarý ile bu þirketlerin yönetim ve denetimini devralma
yetkisi verilmiþtir.
Fon, belirtilen þirketlerin yalnýzca temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve
denetimini devralmaktadýr, þirketlerin hisselerinin mülkiyeti Fona
geçmemektedir.
Fon, 15/7-a maddesi kapsamýnda yönetim ve denetimini devraldýðý þirketleri veya
varlýklarýný satarak kendisine olan borcundan mahsup etme yetkisine sahiptir.
15/7-b Maddesi Uygulama Yetkisi: Mülga 4389 Sayýlý Kanunun 15/7-b maddesi
ile, hisseleri kýsmen veya tamamen Fona intikal eden bir bankanýn hâkim
ortaklarýnýn veya yöneticilerinin, yönetim kurulu, kredi komiteleri, þubeler, diðer
yetkili ve görevliler aracýlýðýyla veya sair suretlerle,
a. Banka kaynaklarýný ve varlýklarýný doðrudan veya üçüncü kiþilere
rehnetmek, teminat göstermek,
b. Ekonomik gücü olmayan kiþilere kredi vermek,
c. Karþýlýðýnda kredi temin etmek amacýyla kredi kullandýrmak,
d. Yurt içi veya yurt dýþý banka ve mali kuruluþlar nezdinde depo veya sair
adlarla hesap açtýrmak veya bu hesaplarý teminat göstermek ve sair
þekillerde kullanmak
194 TANIMLAR VE KAVRAMLAR
suretiyle veya baþkaca dolanlý iþlemlerle edindikleri veya bu suretle üçüncü kiþilere
edindirdikleri para, mal, her türlü hak ve alacaklarýn temininde kullanýlan banka
kaynaklarý ve varlýklarý nedeniyle doðan alacak “Fon Alacaðý” olarak
düzenlenmiþtir.
“Fon Alacaðý” olarak kabul edilen bu alacaklar hakkýnda, 6183 Sayýlý Kanun
hükümleri uygulanmasý öngörülmüþtür.
Fon, bu para, mal, her türlü hak ve alacaklara ihtiyati haciz koymaya, muhafaza
altýna almaya ve alacaðýna veya bu bankalarýn Fon tarafýndan devralýnan
zararlarýna mahsuben bu alacaklarý devralmaya yetkili kýlýnmýþtýr.
Diðer taraftan anýlan bentte, Fona devredilen bankalarýn kaynaklarýnýn
kullanýlmasý sonrasýnda, yukarýda sayýlan kiþilerin edindikleri ve edindirdikleri
mal, hak ve alacaklar da “Fon Alacaðý” olarak kabul edilmiþ, bunlarýn üçüncü
kiþilere devri Fona karþý hükümsüz sayýlmýþtýr.
Ayrýca, Kanunda sayýlan kiþilerin emir ve talimatý altýnda çalýþan kiþilerin ortak ve
yönetici olarak göründüðü þirketlere aktarýlan kaynaklar da “Fon Alacaðý” olarak
kabul edilmiþtir.
3182 Sayýlý Kanunun 538 Sayýlý KHK Ýle Deðiþik 62. Maddesi: Bu madde ile,
BYM tarafýndan yapýlan denetlemelerde; Kanun veya ilgili diðer mevzuat
hükümlerini ihlal ettikleri ve bankanýn emin bir þekilde çalýþmasýný tehlikeye
düþürdükleri tespit edilen banka mensuplarýnýn, haklarýnda kanuni kovuþturma
istenmesini müteakip Bakanlýðýn talebi üzerine imza yetkilerinin kaldýrýlmasýnýn
zorunlu olduðu, bu kimselerin Bakanlýðýn izni olmadýkça imza yetkili personel
olarak hiçbir bankada çalýþtýrýlamayacaðý öngörülmüþtür.
3182 Sayýlý Kanunun 64. Maddesi: Bu madde hükmü ile, denetlemeler
sonucunda mali bünyesinin ciddi bir þekilde zayýflamakta olduðu tespit edilen
bankalar hakkýnda Hazinenin baðlý bulunduðu Bakanlýða, mali bünyede oluþan
zayýflýðýn durumu ile orantýlý olarak madde metninde belirtilen tedbirleri
uygulama ve bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin
kaldýrýlmasýný isteme yetkisi verilmiþtir.
3182 Sayýlý Kanunun 64/2 Maddesi: 3182 Sayýlý Kanunun 538 Sayýlý Kanun
Hükmünde Kararname ile deðiþik 64. maddesinin 2 numaralý fýkrasý, Bakana, mali
durumu ciddi bir þekilde bozulan bankanýn yönetimini TCMB'nin de görüþünü
ÝMAR BANKASI 195
alarak Fona devretme veya bankanýn mevduat kabul etme ve bankacýlýk iþlemleri
yapma yetkisinin kaldýrýlmasýný Bakanlar Kurulundan isteme yetkisi veren bir
düzenlemedir.
3182 Sayýlý Kanunun 68. Maddesi: 3182 sayýlý Kanunun 538 sayýlý KHK ile
deðiþik 68. maddesi, anýlan Kanunun 64 veya 65. maddelerde belirtilen tedbirlerin
bir kýsmýnýn veya tamamýnýn uygulanmasýna raðmen mali bünyesinin
güçlendirilmesine imkan görülemeyen veya mali bünyesinin bu tedbirler
uygulansa dahi güçlendirilemeyecek derecede zayýflamýþ olduðu tespit edilen bir
bankanýn bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin
kaldýrýlmasýný öngörmekte, bu kapsamda izni kaldýrýlan bankanýn yönetiminin
geçici bir süre ile Fona veya bir bankaya devredilmesi yetkisi verilmekte, ayrýca bu
banka nezdindeki sigortalý mevduatýn ödenmesi ile bankanýn iflas tasfiyesine
iliþkin düzenlemeler getirilmektedir.
3182 Sayýlý Kanunun 538 Sayýlý KHK'nýn 33. Maddesi ile Deðiþik 69.
Maddesi: Bu madde hükmü ile, bir bankanýn yüzde 5 hissesinden fazlasýna sahip
olan ortaklarý, yönetim kurulu ve kredi komitesi baþkan ve üyeleriyle, genel
müdür, genel müdür yardýmcýlarý ve imzalarý bankayý ilzam eden memurlarý
Kanuna aykýrý karar ve iþlemleriyle banka hakkýnda 3182 Sayýlý Kanunun
68. maddesinin uygulanmasýna sebep olmuþlarsa; Hazinenin baðlý bulunduðu
Bakan, banka iflas idaresinin veya devralan bankanýn baþvurusuna istinaden veya
re'sen talebi üzerine, bunlarýn þahsi sorumluluklarý cihetine gidilerek, þahsen
iflaslarýna mahkemece karar verilmesi, mahkemece iflasýna karar verilenler
hakkýndaki takibi, alacaklý sýfatýyla banka iflas idaresinin veya devralan bankanýn
yürütmesi öngörülmüþtür.
4389 Sayýlý Kanun ile Fona Verilen Yetkiler: 23 Haziran 1999 tarih ve
23734 sayýlý Resmi Gazete'de yayýnlanarak yürürlüðe giren Bankalar Kanunudur.
4389 Sayýlý Kanun ile Fona tanýnan temel yetkiler sýnýrlayýcý olmamak kaydýyla
aþaðýda belirtilmiþtir.
1. Kendisine devredilen bankalar ile ilgili;
a. Hisselerini devralma,
b. Mali bünyesini güçlendirme ve yeniden yapýlandýrma,
c. Satýþý, devri ve baþka bir banka ile birleþtirme,
d. Devraldýðý alacaklarý paraya çevirme,
e. Devraldýðý varlýklarýný çözümleme.
2. Banka kaynaklarýnýn istismarý durumunda;
a. Banka hâkim ortaklarýndan lehlerine kullandýklarý banka kaynaklarýnýn
iade ve tazminini isteme,
b. Kanunda sayýlan kiþilerden mal beyaný talep etme,
c. Bu kiþiler hakkýnda ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz ve yurt dýþýna çýkýþ
yasaðý uygulanmasýný talep etme.
3. Kendisine devredilen bankadan devraldýðý ya da Kanundan
kaynaklanan alacaklarýnýn tahsiline iliþkin;
a. 6183 Sayýlý Kanun hükümlerini uygulama yetkisi baþta olmak
üzere, Kanunda belirtilen özel nitelikte yetkileri kullanma,
b. Kanunda belirtilen kiþilerin hissedarý olduðu þirketlerin temettü
hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetimlerini devralma, bu þirket
varlýklarýnýn satýþý baþta olmak üzere, Kanunda belirtilen yetkileri
kullanma,
c. Banka kaynaðýnýn dolanlý kullanýmý durumunda, bundan
kaynaklanan Fon alacaklarýný Kanunda belirtilen özel nitelikli
yetkileri de kullanarak tahsil etme,
4. Bankalar nezdindeki tasarruf mevduatýný sigortalama, sigorta primlerini
tahsil etme ve risk gerçekleþtiðinde bu türden mevduatý hak sahiplerine
ödeme,
5. Bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan
bankalarýn iflasýný talep etme, iflas kararý verilmesi halinde Kanunda
belirtilen özel nitelikte yetkileri de kullanarak bankanýn iflas tasfiyesini
yürütme.
4389 Sayýlý Kanunun 14/1 Maddesi: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme
Kurumunun, denetlemeler sonucunda Kanuna ve Kanuna dayanýlarak alýnan
kararlara ve yapýlan düzenlemelere, bankacýlýk ilke ve teamüllerine aykýrý ve
ÝMAR BANKASI 197
bankanýn emin bir þekilde çalýþmasýný tehlikeye düþürecek nitelikte iþlemlerin
tespit olunmasý halinde, vereceði süreler içinde söz konusu iþlemlerin düzeltilmesi
ve tekrarýna meydan verilmemesi için gerekli tedbirlerin alýnmasý hususunda ilgili
bankayý uyarmasý, istenen tedbirlerin alýnmamasý veya bankanýn emin bir þekilde
çalýþmasýný tehlikeye düþürecek nitelikteki iþlemlerin tekrarý halinde BDDK'nýn,
iþlemlerin mahiyet ve önemine göre;
a. Yönetim kurulu üyelerinin tamamýný veya bir kýsmýný görevden alarak
veya üye sayýsýný artýrarak bu kurula üye atamak,
b. Bankanýn faaliyetlerini, faaliyet türleri itibarýyla tüm teþkilatýný veya
gerekli görülecek þubelerini veya muhabirlerle iliþkilerini kapsayacak
þekilde kýsýtlamak,
c. Bankanýn mevduat sigortasý primlerini yükseltmek veya kabul ettiði
mevduatý yüzde yüz oranýna kadar karþýlýða tabi tutmak
da dahil olmak üzere bankanýn emin bir þekilde çalýþmasýna ve mevduat
sahiplerinin korunmasýna yönelik her türlü tedbiri alma yetkisini içermektedir.
4389 Sayýlý Kanunun 14/3 Maddesi: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme
Kurumunun, bir bankanýn;
a. 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 2 numaralý fýkrasý kapsamýnda
alýnmasý istenen tedbirleri kýsmen ya da tamamen almadýðýný, bu
tedbirlerin kýsmen veya tamamen alýnmýþ olmasýna raðmen mali
bünyesinin güçlendirilmesine imkan bulunmadýðýný ya da mali
bünyesinin bu tedbirler alýnsa dahi güçlendirilemeyecek derecede
zayýflamýþ olduðunu,
b. Yükümlülüklerini vadesinde yerine getiremediðini,
c. Bu madde hükümlerinin uygulanmasýnda BDDK tarafýndan belirlenecek
deðerleme esaslarý çerçevesinde yükümlülüklerinin toplam deðerinin
varlýklarýnýn toplam deðerini aþtýðýný,
d. Faaliyetine devamýnýn mevduat sahiplerinin haklarý ve mali sistemin
güven ve istikrarý bakýmýndan tehlike arzettiðini
tespit ettiði takdirde, BDDK'nýn en az beþ üyesinin ayný yöndeki oyuyla alýnan
kararla temettü hariç ortaklýk haklarý ile bankanýn yönetim ve denetimini Fona
devretme veya bankacýlýk iþlemleri yapma ve/veya mevduat kabul etme iznini
kaldýrma yetkisini içermektedir.
4389 Sayýlý Kanun 15/3 Maddesi: Bu fýkra kapsamýnda Fona çeþitli yetkiler
tanýnmýþtýr.
Bunlar,
- Vergi, Resim ve Harçtan Muafiyet:
Fon, her türlü vergi, resim ve harçtan muaftýr.
- 6183 Sayýlý Kanun Uygulama Yetkisi:
a. Fon kaynaklarý ile her türlü alacaklarýnýn ve hisseleri kýsmen veya
tamamen Fona intikal eden bankalarýn; yönetim ve denetimini
doðrudan ya da dolaylý olarak tek baþýna veya birlikte elinde bulunduran
ortaklarýndan, bu ortaklarýn yönetim ve denetimini doðrudan ya da
dolaylý olarak tek baþýna veya baþkalarýyla birlikte elinde
bulundurduklarý þirketlerden ve iþtiraklerinden, yönetim ve denetim
kurulu üyeleri, genel müdür ve yardýmcýlarý, kredi komitesi baþkan ve
üyeleri ile imzalarý bankayý ilzam eden memurlarý ve bunlarýn eþ ve
çocuklarýndan olan alacaklarý ile hisseleri Fona intikal eden diðer
bankalarýn bunlardan olan alacaklarýndan Fon tarafýndan devralýnanlar
ile 7 numaralý fýkranýn (b) bendinde belirtilen kiþilere ait olup Fon
tarafýndan devralýnan alacaklarýn takip ve tahsilinde 6183 Sayýlý Kanun
hükümleri uygulanýr.
b. Fon, her türlü alacaklarý ve devraldýðý alacaklarla ilgili olarak borçlu
aleyhine 2004 Sayýlý Kanun hükümlerine göre baþlatýlmýþ bulunan
takipler ile alacaðýn tahsiline yönelik davalara kaldýðý yerden devam
edebileceði gibi, takibi devam ettirmekten ve/veya davanýn takibinden
sarfýnazar ederek devraldýðý alacaðýn kaldýðý yerden 6183 Sayýlý Kanun
hükümlerine göre takip ve tahsiline de karar verebilir.
c. Fon, 6183 Sayýlý Kanun uyarýnca takibine karar verdiði alacaklarýna
iliþkin her türlü teminatýn paraya çevrilmesinde de anýlan Kanun
hükümlerini uygulayabilir.
ÝMAR BANKASI 199
d. Fon, 6183 Sayýlý Kanun uygulamasýnda anýlan Kanunun Maliye
Bakanlýðý, tahsil dairesi ve diðer makam, merci ve komisyonlara verdiði
yetkileri kullanýr.
e. Borçlu veya borçlunun mallarý baþka mahallerde bulunduðu takdirde,
Fon, 6183 Sayýlý Kanun hükümlerini, kendi tahsilat dairesi aracýlýðý ile
uygulayabileceði gibi, tahsil dairesi bulunmadýðý hallerde talebi üzerine,
uygulama o mahaldeki Maliye Bakanlýðý tahsil dairesi tarafýndan yapýlýr.
Fona Borçlu Olanlarýn Ýflas Sürecine Katýlma Yetkisi:
a. Fona borçlu olanlarýn iflasý halinde 2004 Sayýlý Kanunun
221. maddesindeki iflas bürosu Fon temsilcisinin katýlýmýyla teþekkül
eder.
b. 2004 Sayýlý Kanunun 223. maddesindeki iflas idaresinin, Fonun talep
etmesi halinde üyelerinden biri veya ikisi, Fonun göstereceði iki kat
aday arasýndan icra tetkik mercii tarafýndan seçilir.
Alacaklara Ýliþkin Tasarrufta Bulunma Yetkisi: Fon, devraldýðý ve dava veya
iflas takibine konu etmekle görevli ve yetkili olduðu alacaklarý ve 6183 Sayýlý
Kanuna göre takip ettiði ve/veya edeceði alacaklarý da dahil olmak üzere Kanunda
yazýlý her türlü alacaklarý ile ilgili olarak iskonto da dahil olmak üzere her türlü
tasarrufta bulunmaya, sulh olmaya, alacaðýna mahsuben menkul ve gayrimenkul
mallar ile her türlü hak ve alacaklarý hiçbir sýnýrlamaya tâbi olmaksýzýn devralmaya
ve alacaðýn yeniden itfa planýna baðlanmasý da dahil olmak üzere borçlularla
anlaþma yapmaya ve borçlularla yaptýðý anlaþmalar kapsamýnda 4389 Sayýlý
Kanunun 4. ve 17. maddeleri uyarýnca Fon Kurulunca belirlenecek esas ve usuller
dahilinde muhafaza tedbiri uygulayýp, uygulamamaya, dava açýp açmamaya veya
açýlmýþ bulunan hukuk davalarýnýn yapýlan anlaþma süresince durdurulmasýný
mahkemeden istemeye yetkilidir.
Yurt Dýþýna Çýkýþ Yasaðý Koydurma Yetkisi ve Bazý Kanunlardan Muafiyet:
Pasaport Kanununun 22. maddesi hükümleri, Fonun talebi üzerine Fona borçlu
olanlar ile tüzel kiþi borçlularýn kanunî temsilcileri hakkýnda da uygulanýr. Fon,
Muhasebei Umumiye Kanunu, Devlet Ýhale Kanunu ve Sayýþtay Kanunu ile
bunlarýn ek ve deðiþikliklerine tâbi deðildir.
Teminat Alma Yetkisi: Fon aslen veya devir suretiyle sahip olduðu her türlü
alacaðýnýn teminatýný teþkil etmek üzere Türk parasý ve/veya taþýnmaz rehni
ve/veya taþýnýr rehni dahil olmak üzere her türlü ayni ve þahsi teminat almaya ehil
ve yetkilidir.
4389 Sayýlý Kanunun 15/6 Maddesi: Bu fýkra ile mevduat sigortasýna iliþkin
hususlar düzenlenmiþtir. Buna göre;
a. Sigortaya tabi olacak tasarruf mevduatýnýn kapsamý, tutarý, sigorta
priminin tarifesi ile tahsil zamaný, þekli ve diðer hususlar BDDK
tarafýndan belirlenir. Mevduat kabul eden bütün bankalar, kabul
ettikleri tasarruf mevduatýný bu kapsam ve þartlar dahilinde sigorta
ettirmek zorundadýr.
b. Bir bankanýn sermayesinin yüzde on ve daha fazlasýna sahip ortaklarý ile
yönetim kurulu veya müdürler kurulu baþkan ve üyelerine, genel müdür
ve yardýmcýlarýna, kredi açmaya yetkili memurlarýna, denetçilerine ve
bunlarýn ana, baba, eþ ve çocuklarýna ait o bankadaki tasarruf mevduatý
sigortaya tabi deðildir.
c. Bankalarca Fona ödenen primler kurumlar vergisi matrahýnýn tespitinde
gider kabul edilir.
4389 Sayýlý Kanunun 16/3 Maddesi: Bu fýkra kapsamýnda Fonun, bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan bankalara iliþkin bazý özel
yetkileri düzenlenmiþtir. Bunlar;
a. Fon, yönetim ve denetimi kendisine intikal eden bankada mevduat
sahipleri ile diðer alacaklýlarýn haklarýný korumaya yönelik tedbirleri alýr.
b. Bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan
bankanýn 4389 Sayýlý Kanunun 17. maddesinde sayýlan ilgililerinin mal,
hak ve alacaklarýna Fonun talebi üzerine mahkeme tarafýndan teminat
þartý aranmaksýzýn ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulabilir.
c. Bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldýrýldýðý
tarihten itibaren bankanýn alacaklýlarý, alacaklarýný temlik edemez veya
bu sonucu doðurabilecek iþlemleri yapamazlar.
ÝMAR BANKASI 201
d. Fon, yönetim ve denetimi kendisine intikal eden bankadaki sigortalý
mevduatý doðrudan veya ilan edeceði baþka bir banka aracýlýðý ile
ödeyerek, mevduat sahipleri yerine bankanýn doðrudan doðruya iflasýný
ister. Bu görev ve yetki münhasýran Fona aittir.
4389 Sayýlý Kanunun 16/4 Maddesi: Bu fýkra kapsamýnda Fonun, bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan bankalarýn iflasýna karar
verilmesi halinde,
a. Ýflas masasýna imtiyazlý alacaklý sýfatýyla iþtirak etmesi,
b) 4389 Sayýlý Kanunun uygulanmasý ile sýnýrlý olmak üzere 2004 Sayýlý
Kanunda yazýlý iflas dairesi ve alacaklýlar toplantýsý ile iflas idaresi görev
ve yetkilerine de sahip olarak bankayý anýlan Kanun hükümleri
çerçevesinde tasfiye etmesi
öngörülmüþtür.
4389 Sayýlý Kanunun 16/9 Maddesi: Bu fýkra kapsamýnda Fona, bankacýlýk
iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldýrýlan bankalarýn iflasý halinde,
a. Ýflas idaresi sýfatýyla ve masanýn menfaatine olduðu takdirde her türlü
alacaklar bakýmýndan tahkim, sulh, kabul ve feragat yetkilerini
kullanma,
b. Müflise ait menkul ve gayrimenkullerin satýþýnda 2004 Sayýlý Kanun ve
2886 sayýlý Devlet Ýhale Kanunu hükümleri uygulamama
yetkisi verilmiþtir.
5411 Sayýlý Kanun: 1 Kasým 2005 tarih ve 25983 (1. Mükerrer) sayýlý Resmi
Gazete'de yayýnlanarak yürürlüðe giren Bankacýlýk Kanunudur. 5411 Sayýlý Kanun
genel itibarýyla yürürlükten kaldýrdýðý 4389 Sayýlý Kanuna paralel düzenlemeler
içermekle birlikte, Fon açýsýndan bazý önemli yenilikler de getirmiþtir.
5411 Sayýlý Kanunun 106/5 Maddesi: Bu fýkra ile Fona, faaliyet izni kaldýrýlarak
yönetim ve denetimi kendisine intikal eden bankalarýn iflasýna karar verilmesi
halinde,
- Ýflas masasýna 2004 Sayýlý Kanunun 206. maddesinde yer alan üçünü
sýradaki tüm imtiyazlý alacaklýlardan önce ancak devletin ve sosyal güvenlik
kuruluþlarýnýn 6183 Sayýlý Kanun kapsamýndaki alacaklarýndan sonra
gelmek üzere imtiyazlý alacaklý sýfatýyla iþtirak etme,
- 5411 Sayýlý Kanunun uygulanmasý ile sýnýrlý olmak üzere 2004 Sayýlý
Kanunun 166, 218, 219, 223, 234, 236, 249, 251 ve 254. maddelerindeki
yetki ve görevler hariç olmak üzere iflas dairesi, alacaklýlar toplantýsý ve iflas
idaresi görev ve yetkilerine sahip olarak bankayý tasfiye etme
görev ve yetkisi tanýnmýþtýr.
5411 Sayýlý Kanunun 106/10 Maddesi: Bu fýkra uyarýnca, müflise ait menkul ve
gayrimenkullerin satýþýnda 2004 Sayýlý Kanun, 2886 sayýlý Devlet Ýhale Kanunu ve
4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu hükümleri uygulanmaz.
5411 Sayýlý Kanunun 132. Maddesi: Bu madde ile, Fon alacaklarýnýn takip ve
tahsiline iliþkin yetki ve usuller düzenlenmiþtir. Buna göre, Fonun, 5411 Sayýlý
Kanunun 130. maddesinde sayýlan gelirleri ile 108. ve 135. maddesindeki
alacaklarýnýn takip ve tahsilinde 6183 Sayýlý Kanun hükümleri uygulanýr. Ayrýca
anýlan madde ile Fona 6183 Sayýlý Kanunun uygulanmasýna iliþkin bazý özel
nitelikte yetkiler tanýnmaktadýr. Diðer taraftan; bu madde ile, hisseleri Fona intikal
eden bir bankanýn alacaklarýnýn devralýnmasý halinde bu alacaklarýn, devir tarihi
itibarýyla Fon alacaðý haline gelmesi ve bu alacaklarla ilgili olarak borçlu aleyhine
2004 Sayýlý Kanun hükümlerine göre baþlatýlmýþ bulunan takipler ile alacaðýn
tahsiline yönelik davalara kaldýðý yerden devam edilmesi, yine devralýnan alacaklar
nedeniyle Fona borçlu olanlarýn iflasý halinde Fonun iflasa iliþkin bazý özel
yetkiler kullanmasý, Fonun, takip ettiði alacaklarý hýzlý ve etkin bir þekilde
tahsilinde özel yetkilerden yararlanmasý öngörülmektedir.
5411 Sayýlý Kanunun 134. Maddesi: Bu madde ile, Fona , alacaklarýnýn tahsiline
iliþkin 132. maddede belirtilenlerin dýþýnda bazý özel yetkiler tanýnmýþtýr. Bu
kapsamda, bazý niteliklere haiz olan þirketlerin temettü hariç ortaklýk haklarý ile bu
þirketlerin yönetim ve denetiminin devralýnmasý ve bu þirketlere iliþkin özel
nitelikte yetkilerin kullanýlmasý, 6183 Sayýlý Kanun hükümleri uyarýnca
haczedilen mallarýn ticari ve iktisadi bütünlük içerisinde satýlmasý, dolanlý olarak
kullanýlan veya kullandýrýlan kaynaklarýn tahsiline iliþkin özel nitelikte yetkiler
kullanýlmasý belirtilen maddede öngörülen baþlýca düzenlemelerdir.
ÝMAR BANKASI 203
5411 Sayýlý Kanunun 134/9 Maddesi: Bu fýkra ile, mülga 4389 Sayýlý Kanunun
15. maddesinin 7 numaralý fýkrasý ile 5411 Sayýlý Kanunun 134. maddesi
kapsamýnda olan þirketler ile sermayesinin yüzde 50'sinden fazlasýný temsil eden
hisselere Fonun, Fon bankasýnýn veya Fon iþtiraklerinin sahip olduðu þirketlerin,
yönetim kurullarý tarafýndan alacaklýlarýna ve borçlularýna Fonun belirlediði
esaslar çerçevesinde yapýlacak ilâný müteakiben düzenlenen bilançolarý esas
alýnarak Fon Kurulu kararý ile 2004 Sayýlý Kanun, TTK hükümlerine tabi
olmaksýzýn tasfiye edilmesi; tasfiyeye iliþkin Fon Kurulu kararý þirketin infisah
ettirilmesi anlamýnda olmasý, bu þirketlerin Fonun yazýlý bildirimi üzerine ilgili
sicilden baþkaca bir iþleme gerek kalmaksýzýn terkin edilmesi, tasfiye kararý
aleyhine ilgililer tarafýndan açýlacak davalarýn Fonun merkezinin bulunduðu yer
idare mahkemelerinde görülmesi, Fon Kurulu tarafýndan tasfiyesine karar verilen
þirketlerin iflas ve ihyasýnýn istenememesi, yapýlan ilân neticesinde kayýt altýna
alýnan alacaklarýn Fon tarafýndan 5411 Sayýlý Kanun, 6183 Sayýlý Kanun ve
2004 Sayýlý Kanunun 206. maddesine uygun olarak düzenlenecek sýra cetveli ile
tasfiye kararý verilen þirketin alacaklýlarýna daðýtýlmasý, bu kapsamda tasfiye
olunan þirketlerin hakim ortaklarý ve yöneticileri ile üçüncü þahýslar aleyhine
açýlan þahsi sorumluluk, iflas ve alacak davalarýným kanuni halef; ceza davalarý
kanuni müdahil sýfatýyla Fon tarafýndan devam ettirilmesi, bu davalar sonucunda
herhangi bir tahsilat yapýlmasý halinde baþkaca bir iþleme gerek kalmaksýzýn tahsil
edilen meblaðýn düzenlenmiþ sýra cetveline uygun olarak daðýtýlmasý, daðýtým
sonrasýnda alacaðýný tamamen alamamýþ olan alacaklýlara talepleri halinde þirketin
tasfiye edildiðine ve daðýtýlacak tasfiye bakiyesi bulunmadýðýna dair bir belge
verilmesi, bu belgenin 2004 Sayýlý Kanunun 105. maddesi hüküm ve sonuçlarýný
doðurmasý, alacaklýlara sýra cetveline uygun olarak yapýlacak daðýtým sonrasý
tasfiye bakiyesi kalmasý halinde bu bakiyenin þirket hissedarlarýna hisseleri
oranýnda ödenmesi öngörülmüþtür.
6183 Sayýlý Kanun Uygulamasý: 6183 Sayýlý Kanun esasen, devlete, il özel
idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait
mahkeme masrafý, vergi cezasý, para cezasý gibi asli, gecikme zammý, faiz gibi fer'i
kamu alacaklarý ve ayný idarelerin akitten, haksýz fiil ve haksýz iktisaptan doðanlar
dýþýnda kalan ve kamu hizmetleri icrasýndan doðan diðer alacaklarý ile bunlarýn
takip masraflarý hakkýnda uygulanan bir kanundur.
Anýlan Kanun, belirtilen alacaklarýn tahsiline iliþkin özel takip usulleri ve özel
yetkiler içermektedir. Bu Kanunda düzenlenen en önemli yetki ise, kamu
kuruluþunun takip iþlemlerini icra dairesi aracýlýðýyla deðil doðrudan kendisinin
yürütmesidir. 6183 Sayýlý Kanunda, kamu kuruluþlarýna, Kanun kapsamýndaki
alacaklarýnýn tahsiline iliþkin, borçlunun mallarý üzerine ihtiyati haciz uygulama,
haczetme ve nihai olarak da satarak alacaðýný tahsil etme imkâný tanýnmýþtýr. Diðer
bir ifadeyle, 6183 Sayýlý Kanun, kamu kuruluþlarýna tahsil sürecini hýzlandýrýcý ve
etkinleþtirici bir takým yetkiler tanýmaktadýr.
6183 Sayýlý Kanunda, Fon alacaklarý Kanun kapsamýnda sayýlmamýþ olmakla
birlikte, 4389 Sayýlý Kanun ve 5411 Sayýlý Kanunda, Fonun bir kýsým alacaklarýnýn
tahsili amacýyla Fona 6183 Sayýlý Kanun hükümlerini uygulama yetkisi verilmiþtir.
Fon bu yetkiye istinaden, anýlan Kanun kapsamýnda yer alan alacaklarýnýn
tahsiline yönelik doðrudan takip baþlatabilmekte, anýlan Kanunda belirtilen,
ihtiyati haciz, haciz, satýþ gibi yetkileri kullanarak alacaðýný daha etkin bir þekilde
tahsil etmeyi amaçlamaktadýr.
Alacaklýlar Toplantýsý: Alacaklýlarýn iflas masasýnýn (müflisin mallarýnýn) idaresi
ve tasfiyesi için gerekli kararlarý almak amacýyla yaptýklarý toplantýya alacaklýlar
toplantýsý denir. Müflisten alacaklarý olanlarýn bu alacaklarýný elde edebilmek için
kanunun kendilerine tanýdýðý hak ve yetkileri kullanma imkanýný saðlayan görevli
organdýr. Alacaklýlar toplantýsý ne alacaklýlarýn ne de müflisin temsilcisidir. Ýflas
tasfiyesinin yön ve esaslarýný saptayan en yetkili iflas organýdýr. Bu toplantýda
verilen kararlar, toplantýya katýlmasalar dahi tüm alacaklýlarý baðlayýcý niteliktedir.
Ýflasta birinci alacaklýlar toplantýsý ve ikinci alacaklýlar toplantýsý olmak üzere iki
çeþit alacaklýlar toplantýsý vardýr. Birinci alacaklýlar toplantýsýnýn görevi, iflas
masasýnýn kanuni mümessili olan iflas idaresini seçmek ve iflas tasfiyesi için gerekli
acele kararlarý almaktýr. Ýkinci alacaklýlar toplantýsýnýn yetkileri birinciden daha
geniþ olup bu ikinci toplantýda iflas masasýnýn çýkarý için gerekli görülen her
konuda karar verilir.
Apel: Ödeme çaðrýsý demektir. Anonim ortaklýklarda pay sahibinin tek borcu
vardýr, o da taahhüt edilen pay bedelini ödemektir. Kuruluþta ya da sermaye
artýrýmýnda nakdi sermaye taahhüt olunmuþsa, esas sözleþmeyle ya da genel kurul
kararýyla daha yüksek bir oran saptanmadýðý takdirde, pay bedelinin dörtte birinin
hemen ödenmesi gerekir. TTK'nýn 406. maddesi uyarýnca, esas sözleþmede baþka
bir hüküm bulunmadýkça paylarýn bedeli pay sahiplerinden ilan yoluyla istenir.
Pay bedelinin taksitle ödenmesinin söz konusu olduðu böylesi durumlarda
yönetim kurulu tarafýndan yapýlacak olan bu ödeme çaðrýsýna "apel" denir.
ÝMAR BANKASI 205
Davadan Feragat: Davacýnýn, dava dilekçesinde istemiþ bulunduðu haktan
tamamen veya kýsmen vazgeçmesidir. Feragat halinde davalýnýn rýzasýna gerek
bulunmamaktadýr.
Davadan Sarfýnazar: Açýlmýþ bir davanýn, davacý tarafýndan davalýnýn da rýzasý
alýnarak geri alýnmasýdýr. Davadan sarfýnazar edilmesi halinde, davanýn açýlmadýðý
dönemdeki þartlara dönülür, diðer bir ifadeyle dava hiç açýlmamýþ sayýlýr.
Davanýn Tefrik Edilmesi: Davanýn ayrýlmasý. Aralarýnda kanunun aradýðý þekilde
baðlantý bulunmayan veya kanunun aradýðý þekilde baðlantý bulunmakla birlikte
ayrýlmasý halinde usul ekonomisi açýsýndan daha kolay incelenmesi mümkün hale
gelen davalarýn, davanýn her aþamasýnda, gerek taraflarýn birinin talebi ile gerekse
yargýç tarafýndan re'sen ayrýlmasýdýr. Davanýn ayrýlmasý hakkýnda verilen karar,
ayrýlan davalardan hiç biri hakkýnda dava açýlmasýnýn sonuçlarýný kaldýramaz; yani
ayrýlan davalarýn her biri birlikte açýldýklarý tarihte açýlmýþ sayýlýr ve bunun
oluþturduðu sonuçlarý korur.
Depo: Bir bankanýn diðer bir banka nezdindeki mevduatýna “depo” denilmektedir.
Fon Ýdare Meclisi: Fonun TCMB tarafýndan temsil edildiði 22 Temmuz 1983 30 Aðustos 2000 döneminde, Fon adýna karar alma yetkisine sahip organdýr.
Fon Yönetim Kurulu: Fonun BDDK tarafýndan temsil edildiði 31 Aðustos 200029 Ocak 2004 döneminde, Fon adýna karar alma yetkisine sahip organdýr.
Fon Kurulu: 5020 Sayýlý Bankalar Kanunu ile Bazý Kanunlarda Deðiþiklik
Yapýlmasýna Ýliþkin Kanunla baðýmsýz bir kurul olarak kurularak 29 Ocak 2004
tarihinde göreve baþlayan ve 5411 Sayýlý Kanunda da bu özelliðini devam ettiren
Fonun en üst karar alma organýdýr.
Gabin: Borçlar hukuku kapsamýnda bir sözleþmenin muteberliðine etki eden
gabin, bir sözleþmede, taraflarýn karþýlýklý edimleri arasýnda, zarar gören tarafýn
müzayakasýný, hilletini veya tecrübesizliðini diðer tarafýn istismar etmesinden
kaynaklanan açýk bir nispetsizliðin bulunmasýdýr.
Geri Kazaným Faaliyetleri: Fonun, kendisine devredilen bankalara aktardýðý
kamu kaynaðýný, bankalardan devir ve temlik aldýðý tahsili gecikmiþ alacaklarý ve
5411 Sayýlý Kanundan kaynaklanan diðer alacaklarýný tahsil edebilmek ve nakde
çevirebilmek amacýyla yürütülen dava, takip, satýþ, yönetim ve denetim devralma,
indirim kampanyasý düzenleme, sulh vb. faaliyetlerin bütününe geri kazaným
faaliyetleri denilmektedir.
Hâkim Ortak: Bir bankanýn yönetim ve denetimini doðrudan veya dolaylý olarak
tek baþýna veya birlikte elinde bulunduran, diðer bir deyiþle bankanýn yönetimi
üzerinde esas söz sahibi olan ve banka yönetimini yönlendiren gerçek ve tüzel
kiþilerdir.
ISCID (International Center For Settlement of Investment Disputes Uluslararasý Yatýrým Uyuþmazlýklarý Çözümü Merkezi): Yatýrým
uyuþmazlýklarý ile ilgili olarak Dünya Bankasý nezdinde kurulmuþ uluslararasý
çözüm merkezidir. Merkezin amacý, bu merkeze üye devletler ile bu merkeze üye
devlet vatandaþlarý arasýndaki yatýrýmlarla ilgili uyuþmazlýklarýn uzlaþtýrma ve
tahkim yolu ile çözümlenmesini saðlamaktýr.
Ýstanbul Yaklaþýmý - FYYS: 1999 yýlýndan baþlayarak 2001 yýlýnda zirve
noktasýna ulaþan ekonomik kriz, birçok firmanýn faaliyetlerini yürütmede önemli
finansal güçlüklerle karþýlaþmasýna neden olmuþtur. Bu süreç içinde, ekonomideki
istikrarýn yeniden kazanýlmasý, milli gelir ve istihdamdaki düþüþlerin önlenmesi
için kamuoyunda çeþitli “yaklaþýmlar” olarak adlandýrýlan tedbirlerin alýnmasý
gündeme gelmiþtir. Bu kapsamda 31 Ocak 2002 tarihinde yürürlüðe giren Mali
Sektöre Olan Borçlarýn Yeniden Yapýlandýrýlmasý ve Bazý Kanunlarda Deðiþiklik
Yapýlmasý Hakkýndaki 4743 Sayýlý Kanun (Ýstanbul Yaklaþýmý) ile bankalar ve diðer
mali kurumlar ile kredi iliþkisi içinde bulunup, finansal darboðaz yaþayan
borçlularýn, mali kurumlar tarafýndan bu Kanunun yürürlüðünden önce açýlmýþ
bulunan kredilerin yeniden yapýlandýrýlarak ödeme takvimine baðlamak suretiyle
katma deðer yaratmaya devam etmelerine imkân verilmesi amaçlanmýþtýr.
Bir FYYS iþlemi, klasik borç yapýlandýrmalarýndan farklý olarak, tüm alacaklýlarýn
katýldýðý borçlunun mali durumunun yaný sýra tüm mal varlýklarýnýn seferber
edilip edilmediðinin incelendiði ve böylece ödeme imkânýnýn tespit edilerek
borcun yapýlandýrýldýðý ve bu suretle de borçlu firmalarýn ekonomiye
kazandýrýlarak katma deðer üretmelerini amaçlayan karmaþýk bir süreçtir.
Buradaki amacýn borcun tahsili kadar, borçlu grubun katma deðer yaratmaya
devam etmesi olduðu gözden uzak tutulmamalýdýr.
Ýstihkak Davasý: Bir alacaðýn tahsiline yönelik baþlatýlan icra takibi kapsamýnda,
borçluya ait olmadýðý idda edilen mallarýn hacizden kurtarýlmasý amacýyla açýlan
davalardýr.
ÝMAR BANKASI 207
Likidite: Döviz, menkul kýymet, gayrimenkul gibi herhangi bir aktifi kýsa sürede
ve sorunsuz bir þekilde (deðer kaybýna uðramadan) nakde çevirebilme gücünü
ifade eder.
Mali Sorumluluk: Mali sorumluluk, dayanaðýný TTK'dan alan ve bankanýn
yönetim kurulu üyelerinin, kanuna ve þirket ana sözleþmesine aykýrý eylem ve
iþlemleriyle þirkete verdikleri zararlardan þirkete, þirket alacaklýlarýna ve ortaklara
karþý müteselsilen sorumlu olmalarýný ifade eden bir kavramdýr.
Sorumluluk þartlarýnýn oluþmasý halinde, genel kurul kararý almak suretiyle þirket
veya bu þart aranmaksýzýn da alacaklýlar ve ortaklar tarafýndan, sorumlu olan
yönetim kurulu üyelerinin, þirket müdürlerinin ve bazý hallerde denetçilerin mali
mesuliyetleri talep edilebilmektedir.
Off-Shore Bankacýlýk (Kýyý Bankacýlýðý): Off-shore ya da kýyý bankacýlýðý, serbest
bölgelerde faaliyet gösteren ve ulusal bankacýlýk sisteminin dýþýnda tutularak bazý
muafiyetler tanýnan uluslar üstü bir bankacýlýk türüdür.
Off-shore bankalar; yerel para birimi dýþýndaki bir para birimi cinsinden
kurulduklarý ülkede yerleþik olmayan kiþi ve kurumlarla iþlem yapar, yurt içi
bankalarýn tabi olduðu sýnýrlama ve kontrollerin çoðundan muaftýrlar. Ayrýca bu
bankalarda çok sýký bir biçimde sýr saklama ilkesi uygulanýr.
Off-shore bankalarda açýlan mevduat hesaplarý, kanuni karþýlýða ve vergiye tabi
olmadýklarýndan yüksek getiri saðlarlar. Ancak tasarruf mevduatýnýn bütün
niteliklerini taþýmalarýna raðmen yurt dýþýnda kurulu bir bankada
bulunduklarýndan mevduat güvencesi dýþýnda kalýrlar.
Ödeme Emri: Alacaðýn tahsili amacýyla baþlatýlan takip çerçevesinde, 2004 Sayýlý
Kanun kapsamýnda Ýcra Dairesi Müdürlüðü, 6183 Sayýlý Kanun kapsamýnda ise
alacaklý kamu idaresi tarafýndan, borcunu vadesinde ödemeyen borçlulara,
belirtilen süre içinde borçlarýný ödemeleri veya mal beyanýnda bulunmalarý
gereðini, borcun asýl ve fer'ilerini ve borcun ödenmemesinin hukuki sonuçlarýný
bildirmek üzere gönderilen belgedir.
Ödemeye Çaðrý Mektubu: Fonun 6183 Sayýlý Kanun kapsamýnda yer alan
alacaklarýnýn takibine baþlamadan önce borçlulara gönderdiði, borcun miktarýný,
ödeme süresini ve ödenmemesinin hukuki sonuçlarýný içeren belgedir.
Özkaynak Açýðý: Bankanýn özkaynaklarýnýn mevcut kriter ve düzenlemelerde
öngörülen özkaynak gereðini karþýlayamadýðý kýsmýdýr. Özkaynak açýðý aþaðýdaki
þekilde hesaplanýr:
Özkaynak Açýðý= Özkaynak Gereði - (Ana Sermaye + Katký Sermaye - Sermayeden
Ýndirilecek Deðerler)
Protokol: Fonun, kendisine devredilen bankalarýn hâkim ortaklarýndan,
kurumsal veya bireysel borçlularýndan olan alacaklarýna iliþkin, söz konusu
alacaðýn tahsili amacýyla imzaladýðý sözleþmeler protokol olarak
adlandýrýlmaktadýr.
Sermaye Yeterliliði Standart Rasyosu: Konsolide olmayan bazda hesaplanan
“özkaynak/ (kredi riskine esas tutar + piyasa riskine esas tutar + operasyonel riske
esas tutar)” standart oranýný ifade eder.
Sýra Cetveli: Ýflas idaresi tarafýndan alacaklýlarýn sýrasýný göstermek amacý ile
yapýlan sýralama cetvelidir. Sýra cetveli, iflas idaresinin alacaklarý ve istihkak
iddialarýný incelemesi üzerine varýlan sonucu gösteren cetveldir.
Sulh: Hukuki bir ihtilafýn taraflarýnýn, aralarýnda anlaþarak ihtilafý sona
erdirmeleridir.
Þahsi Ýflas: Bir bankanýn yöneticilerinin ve denetçilerinin, kanuna aykýrý eylem ve
iþlemleri ile bankanýn iflasýna veya Fona devrine sebebiyet vermeleri halinde Fon,
bu kiþilerin þahsen iflaslarýný mahkemeden talep edebilmektedir. Kanuna aykýrý
iþlemlerin banka hâkim ortaðýna menfaat temin etmek için yapýlmýþ olmasý halinde
hâkim ortaðýn da þahsen iflasý istenebilmektedir.
3182 Sayýlý Kanuna Göre: 3182 Sayýlý Kanunun ilk halinde, bir bankanýn yüzde
10 hissesinden fazlasýna sahip olan ortaklarý, yönetim kurulu ve kredi komitesi
baþkan ve üyeleriyle, genel müdür, genel müdür yardýmcýlarý ve imzalarý bankayý
ilzam eden memurlarýnýn kanuna aykýrý karar ve iþlemleriyle bankanýn iflasýna
veya hakkýnda 64. maddenin 3. fýkrasýnýn uygulanmasýna sebep olmalarý halinde,
Bakanýn talebi üzerine bunlarýn þahsi sorumluluklarý cihetine gidilerek, þahsen
iflaslarýna mahkemece karar verilebileceði, 64. maddenin uygulandýðý hallerde bu
kiþilerin þahsi sorumluluðunun çýkarýlacak ara veya devir bilançolarýna göre tayin
edilebileceði, mahkemece iflasýna karar verilenler hakkýndaki takibi, alacaklý
sýfatýyla banka iflas idaresi veya devralan bankanýn yürüteceði, Ýflas talebi için
ÝMAR BANKASI 209
Bakanlýða baþvurunun da banka iflas idaresi veya devralan banka tarafýndan
yapýlacaðý öngörülmüþtür.
Söz konusu maddede 512 sayýlý KHK ile yapýlan deðiþiklikle, þahsi iflas için ön þart
olarak aranan bankanýn iflasýna veya hakkýnda 64. maddenin 3. fýkrasýnýn
uygulanmasýna sebep olma koþulu yerine banka hakkýnda 68. maddenin
uygulanmasýna sebep olma koþulu getirilmiþtir.
Anýlan maddede 538 sayýlý KHK ile yapýlan deðiþiklikle, þahsi iflasý istenebilecek
ortaklarýn ortaklýk paylarý yüzde 10'dan yüzde 5'e düþürülmüþtür.
Ticari ve Ýktisadi Bütünlük Satýþlarý: Fon tarafýndan 6183 Sayýlý Kanun
kapsamýnda haczedilen, mal, hak ve alacaklarýn, iktisadi ve ticari bütünlük
oluþturulacak þekilde bir araya getirilerek satýþa sunulmasýdýr. Burada amaç,
Fonun takip ve tahsil iþlemlerini etkin, süratli ve verimli bir þekilde
gerçekleþtirmesini saðlamaktýr.
UNCITRAL (United Nations Commission on International Trade Law Birleþmiþ Milletler Uluslararasý Ticaret Hukuku Komisyonu): Milletlerarasý
ticari iliþkilerle ilgili uyuþmazlýklarýn giderilmesinde Birleþmiþ Milletler Ticaret
Hukuku Komisyonu tarafýndan hazýrlanan tahkim kurallarýnýn uygulanacaðýnýn
sözleþmede taraflarca kararlaþtýrýlmýþ olmasý halinde söz konusu uyuþmazlýðýn bu
kurallar kapsamýnda çözümlenmesidir.
Yönetici:
5411 Sayýlý Kanunda: Yönetim kurulu baþkan ve üyeleri, denetim komitesi
baþkan ve üyeleri, kredi komitesi baþkan ve üyeleri, genel müdür, genel müdür
yardýmcýlarý, bölge müdürleri, þube müdürleri, genel müdürlük merkez
teþkilatýnda yer alan bölüm, kýsým, grup ve bunlara eþdeðer isimler altýnda faaliyet
gösteren birimlerin yöneticileridir.
Mülga 4389 Sayýlý Kanunda: Bir bankanýn yönetim kurulu ve kredi komitesi
baþkan ve üyeleri ile genel müdür, genel müdür yardýmcýlarý ve imzalarý bankayý
ilzam eden memurlarýdýr.
ÝMAR BANKASI 211
212
KAYNAKÇA
214
!
Baðýmsýz Denetim Firmalarýnýn Raporlarý
!
Bakanlar Kurulu Kararlarý
!
Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurulu Kararlarý
!
Bankalar Yeminli Murakýp Raporlarý
!
Banka Yönetim Kurulu Kararlarý
!
Banka Teftiþ Kurulu Baþkanlýðý Raporlarý
!
Bilirkiþi Raporlarý
!
Fon Baþkanlýk Makamý Olurlarý / Onaylarý
!
Fon Denetim Daire Baþkanlýðý Raporlarý
!
Fonun, Üçüncü Kiþiler / Mahkemeler / Ýcra Daireleri / Resmi Kurum ve
Kuruluþlar ile Yaptýðý Yazýþmalar
!
Fon Kurulu / Fon Yönetim Kurulu Kararlarý
!
Mahkeme Kararlarý
!
Sermaye Piyasasý Kurumu Raporlarý
!
T.C. Cumhurbaþkanlýðý Devlet Denetleme Kurulu Raporlarý
!
T.C. Maliye Bakanlýðý Gelirler Kontrolörlüðü Raporlarý
!
T.C. Maliye Bakanlýðý Hesap Uzmanlarý Kurulu Raporlarý
!
T.C. Maliye Bakanlýðý Teftiþ Kurulu Raporlarý
!
TCMB Teftiþ Kurulu Raporlarý
ÝMAR BANKASI 215
216

tasarruf mevduatı sigorta fonu

Transkript

Benzer belgeler

6. Birlikler toplantısı yapıldı

Genel Kurulumuzun ardından