doc11: Dışişleri Bakanlığı - Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
download 
Şikayet Transkript
11: Dışişleri Bakanlığı - Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
T.C. DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI 2006 YILI FAALİYET RAPORU İçindekiler Üst Yöneticinin (Müsteşar) takdim yazısı Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı hakkında genel bilgiler Tarihçe 1 1 Dışişleri Bakanlığının görev ve yetkileri 3 Dışişleri Bakanlığının teşkilat yapısı 4 Dışişleri Bakanlığına ilişkin diğer bilgiler 4 Fiziksel yapı 4 Merkez teşkilatı Yurtdışı Teşkilatı Haberleşme ve teknolojik alt yapı 4 6 9 İnsan kaynağı 11 Dışişleri Bakanlığının 2006 yılı faaliyetlerinin değerlendirilmesi 14 Bölgesel ve ikili ilişkilerimiz Avrupa Birliği Batı ve Orta Avrupa Ülkeleri Balkan Ülkeleri Yunanistan Kıbrıs Rusya Federasyonu ve Doğu Avrupa Güney Kafkasya Orta Asya Ortadoğu ABD ve Latin Amerika Güney Asya Asya - Pasifik Afrika Uluslararası kuruluşlarla ilişkiler Küresel konular İnsan hakları Uluslararası güvenlik konuları Terörle Mücadele Uyuşturucuyla ve örgütlü suçlarla mücadele Yasadışı göçün önlenmesi Enerji, su ve çevre Kültürel işbirliği ve tanıtma Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız ve konsolosluk hizmetleri Diğer hizmetler Stratejik Araştırmalar Merkezi Enformasyon hizmetleri Meslek içi eğitim ve diğer kurumlara verilen kurs ve brifingler Yönetim ve iç kontrol sistemi 14 14 17 22 24 25 28 30 32 32 40 42 44 45 47 50 50 52 56 58 59 59 62 64 68 68 68 69 69 Amaç ve Hedefler Bakanlığın amaç ve hedefeleri 71 71 Temel Politikalar ve öncelikler Mali Bilgiler Dışişleri Bakanlığı bütçesi hakkında genel bilgiler 76 76 Dışişleri Bakanlığının 2006 yılı bütçesi 77 2006 yılı bütçe ödeneğinin ana alt kalemler itibarıyla ayrıntılı ekonomik sınıflandırmasının değerlendirilmesi Sosyal güvenlik kurumlarına Devlet primi giderleri 80 80 Mal ve hizmet alım giderleri 80 Cari transferler 81 Sermaye giderleri 82 Kurumsal kabiliyet ve kapasitenin değerlendirilmesi Üstünlükler Zayıflıklar Ekler Dışişleri Bakanlığı Şeması 73 Katkı payı ödenen uluslararası ve bölgesel kuruluşlar 85 85 86 87 88 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu doğrultusunda, tüm kamu idareleriyle birlikte, Bakanlığımızda da, yeni bir mali yönetim anlayışının yerleştirilmesi çalışmaları başlatılmıştır. Bu çerçevede, Bakanlığımız bünyesinde 2005 yılında kuruluş çalışmaları yürütülen Strateji Geliştirme Başkanlığı ve alt birimleri 2006 yılı başında faaliyete geçmiştir. 5018 sayılı Kanunla yerleştirilmesi amaçlanan mali yönetim anlayışının unsurları olan; kamu idarelerinin bütçelerini belli bir dönemi kapsayan faaliyet ve önceliklerine göre belirlemeleri, kaynaklarını etkili ve verimli kullanmaları, hesap verme sorumluluğu, mali saydamlık, kurum ve personel bazında performans değerlendirmesi yapılması ve etkili bir iç denetim mekanizması oluşturulması, kamu idarelerinde zamanla yeni bir yönetim anlayışının yerleşmesi sonucunu doğuracaktır. Bu anlayış doğrultusunda, Bakanlığımız bünyesinde önümüzdeki dönemlerde gerçekleştirilecek olan çalışmalarda, 2006 yılında mali ve insan kaynağımızın, fiziksel ve teknolojik alt yapımızın mevcut durumunun tespitine ağırlık verilmiştir. 2007 yılındaki önceliklerimiz, Merkez ve yurtdışı teşkilatımızın harcamalarında mali disiplinin sağlanması, bina, taşıt, güvenlik sistemleri, haberleşme ve bilişim alt yapımızın güçlendirilmesi bakımından ihtiyaçlarımızın karşılanmasına yönelik uzun vadeli bir planın hazırlanması, insan kaynağımızın mali durumunun iyileştirilmesi olarak belirlenmiştir. 2008 yılında ise, merkez birimlerimiz ve Dış Temsilciliklerimizin dış politika faaliyet ve önceliklerini gelecek tasarımı yaparak bağlamda öncelikle yönetici belirlemelerini sağlayacak çalışmalarda bulunulması, bu konumdaki personelimizin eğitim ihtiyacının karşılanması öngörülmektedir. 2006-2008 yıllarını kapsayan ve yukarıda ana hatları belirtilen çalışma programımız çerçevesinde hazırlanan 2006 yılı Faaliyet Raporumuzun, Bakanlığımızın kurumsal ve işlevsel bakımdan yeniden yapılandırılması çalışmalarının yanında, ilgili kurumlarımızca değerlendirmelerde de yararlı bir referans belgesi olmasını ümit ediyor ve diliyorum. Müsteşar i yapılacak D giilleerr Dıışşiişşlleerrii B Baakkaan nllıığ ğıı H Haakkkkıın nd daa G Geen neell B Biillg Tarihçe Türkiye Cumhuriyeti’nin hariciyesi, uzun bir döneminde önce Tercüme Odası kurulmuştur. geçmişe dayanan köklü Osmanlı diplomasisi 1835 yılında ise Padişah, harici işlerin çok geleneği üstüne kurulmuştur. artmış ve önem kazanmış olması sebebiyle, Reis-ül Küttaplık nezaret makamını Osmanlı İmparatorluğu’nun yüzyıllar boyu seviyesine yükseltmiştir. Son Reis-ül Küttap geniş Yozgatlı Akif Efendi, müşirlik rütbesiyle ilk bir coğrafyada hüküm sürmesinin önemli sebeplerinden biri güçlü diplomasi Umur-ı Hariciye Nazırı yapılmıştır. geleneğini etkin bir araç olarak kullanmış Cumhuriyet dönemi dış politikamızın temelleri olmasında yatmaktadır. Milli Mücadele yıllarında atılmıştır. 23 Nisan 19. yüzyıla kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin dış işleri Reis-ül Küttap’ın yönetiminde idare açılışının hemen ardından oluşturulan ilk Milli edilmekteydi. Ancak Reis-ül Küttap aynı Hükümetle birlikte “Hariciye Vekaleti” de 2 zamanda devlet yazışmalarını yapmak ve Mayıs 1920 tarihinde resmen kurulmuş ve Devletin ana kayıtlarını tutmak gibi başka başına Bekir Sami Bey getirilmiştir. Kısıtlı görevler de üstlenmişti. 1793’te III. Selim imkanlarla kurulan Hariciye Vekaleti, Milli döneminde ilk sürekli Büyükelçilik Londra’da Mücadele döneminde dış temasların artan açılmış ve Yusuf Agah Efendi ilk sürekli yoğunluğuyla birlikte, tüm zorluklara rağmen Osmanlı özverili biçimde görev yapmış ve Lozan’a Büyükelçisi olarak atanmıştır. Böylece Osmanlı Devleti de sürekli temsil ve esaslarına karşılıklılık dayalı giden süreçte önemli rol oynamıştır. diplomasiyi uygulamaya başlamıştır. Avrupa ülkelerinde Cumhuriyetin kurulmasının ardından Hariciye görev Vekaleti, hem iç hem de dış teşkilatını yapan Osmanlı Büyükelçileri, ikili ilişkilerin yürütülmesine ek olarak atandıkları geliştirmeye ülkelerle suretiyle Hariciye Vekaleti teşkilatına dair ilk kapsamlı İmparatorluğun Batılılaşma ve reform sürecini hukuki düzenleme yapılmış ve 1154 sayılı hızlandırıcı Kanun’la ilgili bilgiler rol aktarmak oynamış, devlette başlamıştır. Bakanlığımızın modernleşmenin öncüleri olmuşlardır. yapısının temelleri atılmıştır. Reis-ül Küttaplık sisteminin günün diplomatik Türkiye ihtiyaçlarına ve koşullarına uygun olarak kuruluşundan yapılandırılması çerçevesinde II. Mahmut Atatürk’ün 1 Cumhuriyeti’nin bu görüş yana ve 1927 yılında günümüzdeki 1923 yılında büyük ilkeleri Türk önder Dış Politikasının yürütülmesinde rehber olmuş, yaşanmıştır. Ermeni terör örgütü ASALA’nın “Yurtta barış, dünyada barış” özdeyişi Türk gerçekleştirdiği Dış Politikasının temel hedefini oluşturmuştur. faaliyet gösteren 17 Kasım terör örgütüne Ülkemiz, bu doğrultuda 1930’lu yıllardan hedef olan Türk diplomat ve görevlilerimiz de itibaren aktif ve barışçı bir dış politika eklendiğinde, Dışişleri şehitlerimizin sayısı izlemektedir. beşi Büyükelçi olmak üzere 39’u bulmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrasında oluşan Soğuk suikastlere, Savaşın Yunanistan’da bitişiyle birlikte uluslararası ortam, Türk Dış Politikasını ve Bakanlığımızda önemli gelişmeler yaşanmış dolayısıyla ve ve teşkilat şemasında yapısal değişiklere ölçüde gidilmiştir. Bu dönemde ortaya çıkan yeni şekillendirmiştir. 1945 sonrasında artan dış devletlerle birlikte dış misyonlarımızın sayısı iktisadi ilişkiler ve uluslararası ekonomik artmıştır. Öte yandan, 1990’larda içinde Bakanlığımızın faaliyetlerini kuruluşların alandaki de yapısını önemli birlikte yaygınlaşmasıyla çıkarlarımızın gözetilmesi bu bulunduğumuz coğrafyada yaşanan değişim, de Türk Dış Politikası açısından çeşitli risk ve fırsatları beraberinde getirmiş ve ülkemizin bu Bakanlığımızın uhdesine alınmıştır. hassas coğrafyada barış, istikrar ve refahın Aynı şekilde, 1945 sonrası giderek yaygınlaşan uluslararası siyasi ve ekonomik sağlanması yönündeki önemini ve görevlerini daha da arttırmıştır. işbirliği ve örgütlenme çabalarına uygun olarak, ikili ilişkilerin yürütülmesinin yanında, 1924 yılında 39 dış temsilciliğe sahip olan Bakanlığımızın işlevleri arasında çok taraflı Türkiye Cumhuriyeti, bugün yurtdışında 164 siyasi ve ekonomik işler de ağırlıklı bir yer Dış Temsilcilikle temsil edilmektedir. almıştır. Çok taraflı diplomasi faaliyetlerinin ve uluslararası örgütlerin çoğalması Türkiye Cumhuriyeti’nin 40. Dışişleri Bakanı çerçevesinde daimi temsilciliklerimizin sayısı Sayın Abdullah da arttırılmıştır. Merkezde ve Gül’ün dış himayesinde teşkilatımızda 963 diplomatıyla görev yapan Türk hariciyesi, II. Dünya zorunda Savaşı kalan kapanmak misyonların kısıtlı kaynaklarına ve personel sayısına yeniden rağmen uluslararası siyasi, ekonomik ve açılması ve buna yeni misyonların ve anılan kültürel ilişkilerimizin ikili çerçevede ve çok daimi temsilciliklerin de eklenmesiyle birlikte taraflı platformlarda yürütülmesi ve daha da 1950’li geliştirilmesi yıllardan dış sırasında itibaren dış teşkilatımız yönündeki çabalarını günümüzde de sürdürmekte ve başta kendi önemli ölçüde büyümüştür. coğrafyamız olmak üzere tüm dünyada barış, 1970’li yıllarla birlikte dış teşkilatımızda görevli memurlarımızı ve aile mensuplarını hedef alan planlı ve organize Ermeni terörizmi 2 istikrar ve refaha katkıda bulunmaktadır. Dışişleri Bakanlığının görev ve yetkileri 06.07.1994 tarih ve 4009 sayılı “Dışişleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun”un 2. maddesinde Dışişleri Bakanlığı’nın görev ve yetkileri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır; Hükümetçe tayin ve tespit edilecek esaslara göre dış politikayı uygulamak ve Türkiye Cumhuriyetinin yabancı devletler ve uluslararası kuruluşlarla ilişkilerini yürütmek, Türkiye Cumhuriyetinin dış politikasının tespiti için hazırlık çalışmaları yapmak ve tekliflerde bulunmak, tespit edilecek dış politikayı yürütmek ve koordine etmek, T.C. uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin yabancı devletler ve uluslararası kuruluşlar karşısındaki hak ve menfaatlerini korumak, geliştirmek ve bu alanlarda diplomasi ve konsolosluk himayesini sağlamak, Türkiye Cumhuriyetinin yabancı devletlerle, bunların temsilcilikleri ve temsilcileri ile, milletlerarası teşkilatlarla, ilgili Bakanlıklarla işbirliği yapmak suretiyle temas ve müzakerelerini yürütmek, bu temas ve müzakereler sonucu gerekiyorsa milletlerarası anlaşmaları yine diğer Bakanlıklarla işbirliği ile yapmak, Diğer Bakanlık ve kuruluşların dış politikayı etkileyen faaliyet ve temaslarının devletin dış politikasına uygunluğunu sağlamak, bu kuruluşların uluslararası kuruluşlar ve yabancı kamu ve özel kuruluşlarıyla kendi görev alanlarına giren temaslarının koordinasyonunu sağlamak ve bunlara katılmak, Mali, iktisadi ve diğer teknik konularda ilgili kurum ve kuruluşlarca yürütülmesi gereken veya statülerinde, üyelerinin ve ortaklarının belli Bakanlık veya merci vasıtasıyla işlem yapacağı belirtilen milletlerarası kuruluşlarla yürütülecek dış temas ve müzakerelerin dış politikaya uygun olarak yürütülmelerini gözetmek, gerekirse bunlara katılmak, Türkiye Cumhuriyetini temsil yetkisine sahip olarak Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile belli bir geçici görevle görevlendirilen Temsilciler ve Temsil Heyetlerine Türkiye Cumhuriyetini bağlayacak hususlarda hükümetin emir ve talimatlarını iletmek, bu Temsilci ve Temsil Heyetlerinin ihtisasa dair hususlarda ihtiyaç duyacakları talimatları ilgili Bakanlıklar ile istişare suretiyle tespit edip onlara iletmek; bu gibi Heyetlerin Başkanları ilgili Bakanlıklardan ise bu Heyetlerde temsilci bulundurmak, Yabancı devletler ve milletlerarası kuruluşlar nezdinde temsil işlerini yetkili makam olarak yürütmek, Yabancı devletler ve milletlerarası kuruluşlardaki gelişmeleri ve bunlar arasındaki ilişkileri takip etmek, Türkiye Cumhuriyetinin Devlet ve Dışişleri protokolünü düzenlemek ve yürütmek, 3 Yetki belgesi, onaylama belgesi ve milletlerarası hukuk ve tatbikatın gerektirdiği her türlü belgeyi hazırlamak, alıp vermek, örneklerini hazırlamak, Türkiye Cumhuriyeti adına yapılan anlaşmaları usulüne uygun olarak tescil ettirmek, bunların sicillerini tutmak, Kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri yapmak. Dışişleri Bakanlığının teşkilat yapısı “Dışişleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Yardımcı Birimler; Hakkında Kanun Hükmünde Kararname”nin Başkanlığı, Personel 3. Savunma Sekreterliği, maddesine göre Dışişleri Bakanlığı, Eğitim Dairesi Merkezi Başkanlığı, Özel Kalem Merkez ve Yurtdışı teşkilatından meydana Müdürlüğü, Özel Müşavirlik ve Bakanlık gelir. Komisyonu’ndan oluşmaktadır. Merkez teşkilatının şeması ekler bölümünde yer Merkez teşkilatı; Ana Hizmet Birimleri, almaktadır. Danışma ve Denetim Birimleri ve Yardımcı Birimler’den oluşmaktadır. Bakanlığındaki Dışişleri Ana Hizmet Birimleri 6 “Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Müsteşar Yardımcılığı, 15 Genel Müdürlük, Kararname” esaslarına uygun olarak yurtdışı 32 Genel Müdür Yardımcılığı ve 4 Müstakil teşkilatı Daire Bakanlığının yurtdışı Danışma ve Denetim birimleri; Dış Politika Büyükelçilikler, Daimi Danışma Kurulu Başkanlığı, Teftiş Kurulu Başkonsolosluklar, Fahri Başkonsolosluk ve Başkanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Fahri Hukuk Müşavirliği ve Bakanlık Müşavirleridir. Merkezleri’nden meydana gelmektedir. Başkanlığından meydana gelir. kurmaya yetkili Konsolosluklar olan Dışişleri teşkilatı; Temsilcilikler, ile Türk Kültür Dışişleri Bakanlığına ilişkin diğer bilgiler FFİİZZİİKKSSEELL YYAAPPII Merkez Teşkilatı Dışişleri Bakanlığının Teşkilatı sürdürmektedir. Ana hizmet binasında siyasi hizmetlerini, 20.597 m² arsa üzerine DESİYAB birimler, ek binada ise idari birimler hizmet (Kalkınma Bankası) binası olarak inşa edilmiş vermektedir. Diğer taraftan, 1997 yılından olan beri, ve 1988 Mayıs Merkez ayında taşınılan yer sorunu nedeniyle hizmetlerini Bakanlığımız ana hizmet binası ile, yapımı Bakanlığımıza yaklaşık 100 metre mesafede 2004 bulunan kiralık bir binada yerine getirmekte yılında tamamlanan ek binada 4 olan, Çok Taraflı Siyasi İşler Genel Konukevi olarak kullanılmaktadır. Müdürlüğümüz ve bağlı birimleri, ek binanın Bakanlığımız, Cumhuriyetimizin ilk dönemi ve da yer ihtiyacını tamamıyla karşılayamaması Atatürk’le özdeşleşmiş nedeniyle, hizmetlerini halen anılan binada korunması ve sürdürmektedir. Konukevi’ tarihi Ankara misyonunu ciddiyetine yaraşır Palas’ın ‘Devlet biçimde sürdürebilmesi için önümüzdeki dönemde Bodrum bölümü ve 18 kattan oluşmakta olan, binada ana hizmet binasının brüt alanı yaklaşık çalışmaları yapılmasını öngörmektedir. Bu 20.000 m², ana hizmet binasının ihtiyacı çalışmalar için hazırlattırılan ve Ankara Kültür karşılamaması nedeniyle, bitişikteki 10.204 m² ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca büyüklüğündeki arsada inşa edilen, 2 bodrum da onaylanan projelere 2007 yılı Yatırım kat üzerine 5 katlı ek binanın Programımızda yeterli miktarda ödenek tahsis brüt alanı bakım, onarım ve restorasyon edilmiş ve projeler ihale işlemi için Bayındırlık yaklaşık 30.000 m²’dir. ve İskan Bakanlığına iletilmiştir. Ana ve ek hizmet binalarımızın Bakanlığımızın ihtiyacı tamamıyla karşılayamaması ve artan Bakanlığımızın fiziksel yapısı içinde mütalaa personel sayısı yer ihtiyacını her yıl daha da edilebilecek olan bir diğer bina da, önem haline Ortadoğu ve Balkan İncelemeleri Vakfı’nın dönüştürmüştür. Bu sorunun nihai olarak ikamet ettiği binadır. İstanbul Salacak Kasap çözümü amacıyla, Bakanlığımızın kullanımına Veli Sokak No: 10 adresindeki 4361 m² arsa, tahsis edilmiş olan ve kamulaştırma işlemi üzerindeki 200 m² genişliğindeki bina ile 2000-2002 tamamlanan, birlikte, Merhum Lola Habib Edip TÖREHAN eski tarafından Balgat kazanan / yılları bir sorun arasında Karakusunlar’daki İstasyonunun arsası üzerinde Telsiz yeni bir Dışişleri Bakanlığı binası inşası öngörülmekte hibe edilmiştir. Bina halen Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nce 1984 yılında Bakanlığımıza tahsis edilmiştir. olup, çalışmalarımız halen devam etmektedir. Diğer taraftan, Bakanlar Kurulunun 200/874 Ana ve ek hizmet binalarımız dışında, Ankara sayılı Palas Devlet Konukevi de, Devlet Konukevi Cumhuriyeti Hükümeti ile Karadeniz Ekonomik olarak kullanılması ve işletilmesi amacıyla İşbirliği Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü Andlaşması” tarafından Bakanlığımıza tahsis edilmiştir. İstinye İstanbul adresinde yerleşik Müşir Fuat 1982 adına Paşa yalısı, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından Örgütü’nün (KEİ) kullanımına tahsis edilmiştir. restore edilen ve 29 Ekim 1983 günü hizmete Yalının ikinci katındaki iki oda, ülkemizi ziyaret açılan Ankara Palas binası halen Dışişleri eden yabancı konuklara protokol hizmeti yılında Bakanlığı’nın Dışişleri Bakanlığı sorumluluğunda Devlet 5 kararı ile Örgütü ile onaylanan, Arasındaki Emirgan caddesi “Türkiye Merkez No:90 sunmak amacıyla oluşturulan Bakanlığımız için başlatılan çalışmalarımız da halen devam İstanbul Temsilciliğince kullanılmaktadır. etmektedir. Yurtdışı Teşkilatı Dış Türkiye Cumhuriyeti, halihazırda yurtdışında 164 Dış Temsilcilikle temsil edilmektedir. Gerek yeni dış temsilcilikler açılmasında, gerek güncel ihtiyaçlar kapsamında öncelik arzetmediği gerekçesiyle temsilciliklerimizin kapatılmasında, maliyet ve gereklilik ölçütleri bazı yarar, ve ulusal çıkarlarımız göz önünde bulundurulmaktadır. Bu çerçevede, 2005 Ekim ayında Letonya’da Büyükelçilik açılmıştır. Ayrıca, Musul Başkonsolosluğumuz 2006 Nisan ayı içinde yeniden faaliyete geçirilmiştir. Öte yandan, Malta’da Büyükelçilik, Viyana ve St. Petersburg’da birer Başkonsolosluk açılması Temsilciliklerimizin Tablo 1’den de görüleceği üzere, Dış Temsilciliklerimizin 94’ü Büyükelçilik (BE), 11’i Daimi Temsilcilik (DT), 59 tanesi Başkonsolosluk’tur. Ayrıca, Taipei’de Ticaret Ofisimiz, Priştine’de bulunmaktadır. Eşgüdüm Fiziksel Büromuz alt yapı değerlendirmesinde Ticaret Ofisimiz ile İrtibat Büromuz da dikkate alınmıştır. Coğrafi dağılım (Tablo 2) bakımından, 166 Avrupa’yı 51 Temsilcilikle Asya, 14 Temsilcilikle Afrika, 14 Temsilcilikle Amerika, 4 Temsilcilikle Okyanusya izlemektedir. Oransal dağılım (%) 94 56 DT 11 7 BK 59 35 2 2 166 Tablo 2: Dış Temsilciliklerimizin coğrafi dağılımı Avrupa Asya Amerika Afrika Okyanusya Toplam BE 37 35 8 12 2 94 BK 36 15 4 2 2 59 DT 9 0 2 0 0 11 DİĞER (Taipei, Priştine) 1 1 0 0 0 2 6 Dış Temsilciliğimizin 83’ü Avrupa ülkelerindedir. BE TOPLAM göre sayısal ve oransal dağılımının yer aldığı Tablo 1: Dış Temsilciliklerimizin türlerine göre dağılımı Temsilcilik Türü Sayısal dağılım DİĞER (Taipei, Priştine) niteliklerine Grafik 1: Dış temsilciliklerimizin niteliklerine göre oransal dağılımı DT DİĞER 7% 1% BE BK BK 36% Dış Temsilciliklerimizin sunulan yer (Kançılarya) şahsi kullanımına DT BE 56% çoğunda hizmet ile Misyon şefinin tahsis edilen DİĞER Kançılarya ve İkametgahın ayrı veya müşterek olduğu Dış Temsilciliklerimizle ilgili yer sayısal veriler Tablo 3’de gösterilmiştir. Daimi (İkametgah) müstakil binalardır. Bazılarında Temsilciliklerimizin tamamında Kançılarya ve ise aynı binanın bir bölümü Kançılarya bir İkametgahın ayrı binalarda olmasına karşın, bölümü ikametgah olmak üzere, müştereken 24 kullanılmaktadır. Başkonsolosluğumuz Büyükelçiliğimiz ile da 17 müşterektir. Tablo 3: Dış Temsilciliklerimizin Kançılarya ve İkametgah binalarının ayrı ya da müşterek olmasına göre dağılımı Temsilcilik Türü Bina Durumu BE BK DT DİĞER Ayrı Bina 70 42 11 1 Müşterek Bina 24 17 1 Toplam Temsilcilik Sayısı Dış Temsilciliklerimizin 94 Kançılarya ve 59 11 2 adedi de kiralanmış bina niteliğindedir. Devlet İkametgah olarak kullandıkları binaların Devlet malı binalar mülkiyeti bir meblağ ödenerek malı, tahsisli ya da kiralık olmalarına göre edinilmiş olan, Türkiye Cumhuriyetine ait dağılımına ilişkin bilgiler Tablo 4, Tablo 5 ve binalardır. Tahsisli binalar ise, bulunulan ülke Grafik 2’de gösterilmiştir. ile yapılan bir anlaşma uyarınca, arsasının mülkiyeti, bazı durumlarda üzerinde mevcut Halihazırda Dış Temsilciliklerimizce hizmet müştemilatla sunulmakta olan toplam 291 binadan 159’u ödenmeden, karşılıklılık ilkesi çerçevesinde Devlet malı, 7’si tahsisli Devlet malı, 125 ülkemize devredilen binalardır. 7 birlikte, herhangi bir ücret Tablo 4: Dış temsilciliklerimizce kullanılan binaların mülkiyet durumu bakımından sayısal dağılımı (1) MÜLKİYET DURUMU SAYISI Devlet Malı (Dm) 159 Devlet Malı - Tahsis Edilmiş (Dmt) 7 Kiralık (K) 125 TOPLAM 291 Grafik 2: Dış temsilciliklerimizce kullanılan binaların mülkiyet durumu bakımından oransal dağılımı KİRALIK 43% DM DM 55% DMT KİRALIK DMT 2% Tablo 5 : Dış Temsilciliklerimizin mülkiyet durumu bakımından sayısal dağılımı (2) MÜŞTEREK BİNA AYRI BİNA SAYISI SAYISI Kançılarya İkametgah BE DM 15 37 41 BE DMT 2 3 1 BE Kira 7 30 28 BK DM 13 21 19 BK DMT 0 0 0 BK Kira 4 21 23 DT DM 0 4 9 DT DMT 0 1 0 DT Kira 0 6 2 Diğer DM 0 0 0 Diğer DMT 0 0 0 Diğer Kira 0 2 2 Toplam 41 125 125 Ana Toplam 291 8 Dış Temsilciliklerimizin gerek Kançılarya Diğer taraftan, misyon şefi ve çalışan gerek İkametgah olarak kullanmakta olduğu personelin fiziki güvenliği bakımından tüm Dış binalar ülkemize yönelik tehdit algılamasına Temsilciliklerimizde zırhlı makam ve servis göre güvenlik bakımından teknik donanımı araçları haizdir. Dış Temsilciliklerimizdeki güvenlik Temsilciliklerimizin teknik donanımı belli zaman süreleri içinde taşıtlara ilişkin sayısal ve niteliksel veriler yenilenmektedir. Tablo 6’da yer almaktadır. kullanılmaktadır. Halihazırda envanterinde Dış bulunan Tablo 6: 2006 yılı itibarıyla Dış Temsilciliklerimizdeki taşıt durumuna ilişkin veriler 2006 YILI İTİBARİYLE TAŞIT TABLOSU Taşıt Türü Özel donanımlı binek taşıt Özel donanımlı cip Motosiklet Binek taşıt Cip Minibüs Pikap Traktör TOPLAM Adet 130 162 42 138 28 75 5 1 581 Diğer kamu idarelerinde olduğu gibi, Merkez kuruluşundan bu yana teşkilatımız ve Dış Temsilciliklerimizin halen olması nedeniyle öngörülenden daha fazla bir kullanımında zaman olan taşınmaz ve taşınır alacağı ilk kez yapılacak anlaşılmaktadır. varlıkların envanterinin yapılması konusunda çalışması Bakanlığımız yıllarda yine ilk kez olmak üzere, bünyesinde de bir çalışma sonuçlandığında, yapılmaktadır. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi bulundukları ülkelerde ve Kontrol Kanunu uyarınca yapılmakta olan kategorisinde mütalaa sözkonusu varlıklarımızla, tablo, çalışmanın, özellikle Dış Envanter önümüzdeki bir çoğu kültürel edilen halı miras taşınmaz gibi değerli Temsilciliklerimizin kullanımındaki taşınır ve taşınmazlarımızın tahmini de olsa, bir değer taşınmaz varlıkların tespitinin, bu tür bir tespitinin yapılması da mümkün olabilecektir. çalışmanın Türkiye Cumhuriyetinin H HA AB BE ER RLLE EŞ ŞM ME EV VE E TTE EK KN NO OLLO OJJİİK KA ALLTT Y YA AP PII Ülkemizin dış dünyayla olan resmi haberleşmenin her koşulda aksamadan ve haberleşmesi Dışişleri Bakanlığı tarafından güvenli bir şekilde sürdürülmesi hayati önem yürütülmektedir. taşımaktadır. Bakanlığımızın Merkez teşkilatı ile Dış Temsilciliklerimiz arasındaki 9 Bu itibarla, Bakanlığın haberleşme sistemlerinin bilişim ve iletişim teknolojilerindeki hızlı olarak yenilenmesi gelişmelere paralel zaruri bir ihtiyaç olarak ortaya çıkmaktadır. Bilişim ve teknolojik alt yapının geliştirilmesi yönünde Bakanlığımız bünyesinde 2006 yılında yapılan çalışmalar özetle aşağıda sıralanmıştır : Bakanlığımızda teknolojik gelişmeler sürekli takip edilmekte, yurtdışı temsilciliklerimizle - 2006 yılı başında uygulamaya konulan haberleşme imkanlarının yedek sistemlerle Konsolosluk.NET desteklenen çağdaş bir yapıya kavuşturulması vatandaşlarımızın, mevzuatımızın izin verdiği çalışmaları ölçüde işlemlerini internetteki e-konsolosluk kesintisiz Haberleşme sürdürülmektedir. sistemimizdeki güvenlik sayfalarından projesi ile yaptırmalarına, sözkonusu temsilciliklerimizdeki konsolosluk önlemlerinin milli olması hususunda da ilgili işlemlerin kuruluşlarla otomasyonu programına elektronik ortamda yakın işbirliğine önem aktarılmasına atfetilmektedir. ve Başkonsolosluklarımızın halihazırda ilgili kurumlarımız nezdinde posta Diğer yandan, gelişmeler yazılım Bakanlığımız teknolojilerindeki ve bünyesinde yöntemleriyle de faks gibi geleneksel yazışma uygulanmakta, en son teknolojiyi yansıtan gerçekleştirdikleri yazışma ve arşiv otomasyonu ile konsolosluk elektronik otomasyonu sağlanmıştır. programlarının dış yapmak bilgi ortamda haberleşme suretiyle alışverişinin yapılmasına 2006 yılı de imkan içinde, 65 temsilciliklerimizde hızla yaygınlaştırılmasına Temsilciliğimizde Konsolosluk.Net gayret edilmektedir. uygulamasına Yazılımı ARUD proje, harç tarafından geçilmiştir. gerçekleştirilen Bakanlığımızda haberleşme ve teknolojik alt bedellerinin kredi kartı ile tahsili, diğer kamu yapıyla ilgili çalışmalar Arşiv ve Ulaştırma kurumları bilgisayar sistemlerine erişim ve Dairemizin sorgulama gibi kamuda örnek olacak ileri (ARUD) sorumluluğunda bulunmaktadır. Etkili bir teşkilat yapısına sahip düzey bilgisayar uygulamalarına sahiptir. olunmasının önemi, bilgi üretme ve bilgi akışı için gerekli altyapının oluşturulması ve - Konsolosluk.Net altyapısı kullanılarak E-konsolosluk projesiyle teknolojik gelişmeler gözönüne alınarak Arşiv gerçekleştirilen ve Ulaştırma Dairemiz 10 ayrı şube ile yurtdışında mukim vatandaşlarımıza internet yeniden Ayrıca, üzerinden başvuru ve işlem yapma imkanı Bakanlığımız bütçesindeki yurt içi yatırım sağlanmış ve yazılımın Konsolosluk.Net ile ödenekleri uyumu sağlanmıştır. bilişim yapılandırılmıştır. imkanından harcamalarımızın da yararlanılarak sürdürülebilir bir yapıya kavuşması sağlanmıştır. - Bakanlığımız ve Dış Temsilciliklerimizde, 5018 sayılı Kanununun 10 Kamu Yönetimi gereklerini ve karşılamak Kontrol üzere, ARUD yazılım grubu tarafından hazırlanan Kalkınma Programı (BMKP) ile dört yılı “Mali kapsayacak projenin Yönetim Programı”, tüm ortak temsilciliklerimizde 2007 yılı başından itibaren gerçekleştirilmesi kullanılmaktadır. Sözkonusu bir hedeflenmektedir. proje Temsilciliklerimizde çerçevesinde, kullanımına başlanan - 2006 yılı içinde Dış Temsilciliklerimizin çevrim içi çalışma ortamı ile Konsolosluk.NET bilgisayar otomasyonunun ağı standart bir yapıya yaygınlaştırılması, kavuşturulmuştur. Dağıtık yapı (mesh) terk konsolosluk hizmetlerinin tamamında kamusal edilerek, küresel bilgisayar ağı oluşturmaya bilgilerin ortak kullanımının sağlanması ve e- elverişli yıldız topolojiye (star) geçilmiş ve yıl Devlet çalışmalarında diğer kamu kurum ve içinde 85 Temsilciliğimizde bilgisayar ağı kuruluşlarına örnek teşkil edecek bir yapıya altyapısı değiştirilmiştir. kavuşturulması Bilişim ve teknolojik alt yapının geliştirilmesine Bakanlığımız ve BMKP'nın mali katkıları ile kapsamında oluşturulacak projenin toplam bütçesi 1,2 yönelik çalışmalarımız önümüzdeki dönemde Birleşmiş Milletler amaçlanmaktadır. milyon ABD Doları’dır. İİN NS SA AN NK KA AY YN NA AĞ ĞII Ülkemizin coğrafi ve stratejik konumu ile teknik personeli, danışman ve hukuk müşaviri Türkiye’yi yakından ilgilendiren bölgesel ve gibi hem merkezde hem de yurtdışında görev uluslararası yapan memur kadrolarında toplam 1.658 gelişmeler, yürütülmesinde Dışişleri asli Bakanlığı’nın dış politikamızın sorumluluk taşıyan görevlisi bulunmaktadır. Ayrıca, 794 sürekli üstlendiği hassas merkez hizmeti gören personelimiz, 361 görevleri en iyi şekilde yerine getirmesi için, güvenlik ataşemiz ve yurtdışında görevli 2194 Merkez ve yurtdışı teşkilatlarımızın, insan sözleşmeli personelimiz hizmet vermektedir. kaynakları açısından yeterli imkan, kabiliyet, Tüm kategorilerdeki personel sayımız 5062 donanım ve esnekliğe sahip olmasını zorunlu olup, bunların 1631’i kadın 3431’i ise erkektir. kılmaktadır. Bakanlığımızın üstlendiği görevlere kıyasla Bakanlığımızın, meslek memuru, idari memur, oldukça mütevazı bir kadroyla çalışmaktadır. bölge ve yabancı dil uzmanı, haberleşme 11 Tablo 7: Dışişleri Bakanlık personelinin statüleri itibariyle dağılımı MERKEZ YURTDIŞI Kadın Erkek Kadın Erkek TOPLAM Meslek Memuru 115 310 134 407 966 İdari Memur 102 88 97 208 495 Hab. Teknik Personeli Hukuk Müşaviri 1 47 0 88 136 6 6 10 5 27 Uzman Müşavir 0 0 3 12 15 Danışman 2 4 2 8 16 Sivil Savunma Uzmanı İç Denetçi 1 0 3 0 0 3 - - - - - Güvenlik Ataşesi - - 16 345 361 Merkez Memuru 202 321 14 16 553 - - 14 26 40 Sözleşmeli Personel Sürekli İşçi 54 31 828 1421 2334 15 49 - - 64 Geçici İşçi 16 36 - - 52 513 895 1118 2536 5062 Mahalli Katip Hepsi Toplam Tablo 8: Dışişleri Bakanlığı’nın yurtdışı/yurtiçindeki sözleşmeli personelinin ünvanları itibariyle dağılımı ÜNVANI SAYI ÜNVANI SAYI Aşcı 96 Bilg.Programcısı 4 Bahcıvan - Bekçi 156 Santral Memuru 18 Editör 3 Sekreter 797 Garson 83 Şoför 291 Hizmetçi 165 Takipçi 209 Kavas 390 Teknisyen 18 7 Temizlikçi 3 Maıtre D'hotel 0 Mühendis Uzman Toplam 2249 31.12.2006 tarihi itibariyle toplam sözleşmeli personel pozisyonları, dolu ve boş pozisyonlar. 1 9 5018 SAYILI Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu uyarınca Bakanlığımızda oluşturulacak iç denetim mekanizması için münhal 10 kadro bulunmakta olup bu kadrolar Maliye Bakanlığı’nın sözkonusu iç denetim mekanizmalarıyla ilgili çalışmaları doğrultusunda doldurulacaktır. 12 Dışişleri Bakanlığında yönetici konumundaki Uluslararası memur grubu olan meslek memurlarının gelişmeler, ülkeleri hızlı, doğru ve stratejik toplam sayısı 2006 yılı sonu itibariyle 958’dir. karar almaya ve uygulamaya zorlamaktadır. Meslek memurlarının 418’i merkezde, 540’ı Bu durum, dış politikanın oluşturulmasında ve ise yurtdışında görevlidir. Yurtdışında görevli yürütülmesinde 540 meslek memurunun 165’i misyon şefi Dışişleri Bakanlıkları’nın maddi ve teknik olup, ülkemizin temsilinin sadece bir misyon imkanlar yanında insan gücü bakımdan da en şefi ve bir idari ataşe gibi çekirdek kadrolarla iyi şekilde donatılmasını gerektirmektedir. yürütüldüğü dış ana yaşanan hızlı sorumluluğu taşıyan temsilciliklerimiz bulunmaktadır. Bu bağlamda, performans Bakanlığımıza ilişkilerde yeni katılan tüm genç ve Bakanlığımız liyakat bünyesinde esas alınarak uygulanmakta olan insan odaklı yönetim memurlarımız için, ileride üstlenecekleri görev anlayışının ve sorumluluklara hazırlanmaları amacıyla, günümüzün uluslararası koşullarına en etkin Bakanlığımız Eğitim Merkezi’nde kapsamlı bir şekilde cevap verecek kurumsal bir yapının da geliştirilmesine ve Eğitim oluşturulmasına yönelik çalışmalar devam programı merkez birimlerimiz ile yurt dışı etmektedir. Bu çalışmalar, başta Teşkilat temsilciliklerimizde kısa süreli stajlar ile yurtiçi Kanunumuz ve yurtdışı çeşitli gezi programlarını da hükümlerinde kapsamaktadır. Ayrıca, personelin gelişimine yapılmasını ve kazandırmak çalışma ilkelerinin oluşturulmasını teminen amacıyla ülkemizde ve yurtdışında kısa ve reform süreciyle ilgili kapsamlı çalışmalar da uzun dönemli çeşitli eğitim, yüksek lisans ve sürdürülmektedir. eğitim programı uygulanmaktadır. daha yetişmesine doktora süreklilik programlarına edilmekte, bunun için katılımları gerekli olmak üzere, gerekli da içermekte, ilgili mevzuat değişikliklerin ayrıca, etkin teşvik imkanlar oluşturulmaktadır. Küresel ekonomik gelişmeler, birçok ülkedeki yaşam maliyetlerini geçmişe kıyasla önemli oranda artırmıştır. Ülkemizi yurtdışında temsil Diğer taraftan, Bakanlığımız insan kaynağının eden memurlarımızın mali imkanlarının da, bu edindiği gelişmeler ışığında, düzenli şekilde gözden mesleki durumlarda, birikim, diğer kuruluşlarıyla ihtiyaç ve geçirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Diğer paylaşılmaktadır. taraftan, bir çok yabancı ülkenin yurtdışında kamu da duyulan kurum Bakanlığımız mensupları, diğer kamu kurum görevli ve ve eğitim giderlerinin üstlenilmesi, mahrumiyet ek seminerlere katkı sağlamakta, dış politika ödemesi yapılması, sıla izni bileti temini ve konularında brifingler vermektedir. yeterli düzeyde kira katkısı yapılması gibi kuruluşlarınca düzenlenen kurs memurlarına düzenlemelerin, 13 sağladığı, ülkemizin çocukların ekonomik koşullarına uygun şekilde Devlet tarafından Tasarısının yasalaşmasından sonra, TİKA sağlanması, hariç, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının aynı şekilde, Merkez teşkilatımızda görevli memurların ücretlerinin yurtdışı teşkilatları iyileştirilmesi ve bu amaçla gerekli yasal bağlanacaktır. düzenlemelere gidilmesi bir ihtiyaç olarak sözkonusu kamu kurum ve kuruluşlarının ortaya çıkmıştır. Bakanlığımız mensuplarının yurtdışı mali imkanlarının geliştirilmesi için başlatılan üzerinden çalışmalar sürmektedir. kaynaklanacak Bu Dışişleri itibarla, hizmetlerinin Bakanlığına Bakanlığımızın Dışişleri yapılacak Bakanlığı olmasından ilave iş yükünü karşılayabilecek imkan ve kaynaklarla takviye 5227 sayılı Kamu Yönetimi’nin Temel İlkeleri edilmesi gerekecektir. ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun D DIIŞŞİİŞŞLLEERRİİ B BAAKKAANNLLIIĞĞIINNIINN 22000066 YYIILLII FFAAAALLİİYYEETTLLEERRİİNNİİNN DDEEĞĞEERRLLEENNDDİİRRİİLLM MEESSİİ Dışişleri Bakanlığının, Hükümetçe tayin ve kapsayan faaliyetleri; bölgesel tespit edilecek esaslara göre dış politikayı ilişkilerimiz, uygulamak ve Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ilişkilerimiz, küresel konular, konsolosluk devletler ve uluslararası kuruluşlarla ilişkilerini hizmetleri, kültür ve tanıtım faaliyetleri ve yürütmek asli görevi çerçevesinde, 2006 yılını diğer konular başlıkları altında aşağıda uluslararası ve ikili kuruluşlarla özetlenmiştir. Bölgesel ve ikili ilişkilerimiz Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa ülkeleriyle ilişkilerimiz Avrupa Birliği (AB) AB ile ilişkilerimiz son yıllarda çok boyutlu bir Türkiye, nitelik kazanmıştır. Türkiye AB’nin en büyük Politikası ticari ortaklarından biridir. Ülkemizin AB ile ikili yerlerindeki AB operasyonlarına en geniş ticaret hacmi 75 milyar Euro seviyesine katkıda bulunan üçüncü ülkeler arasındadır. ulaşmıştır. Terörizmle Türkiye’deki AB banka yatırımları ve şirketlerinin önemli boyutlara yükselmiştir ve giderek artmaktadır. Avrupa Güvenlik kapsamında mücadele, ve Savunma dünyanın yasadışı çeşitli göç, uyuşturucu ve insan kaçakçılığının önlenmesi, örgütlü suçlar gibi alanlarda Türkiye AB’nin 14 ortak politikalarına önemli artı değer sağlamaktadır. Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Ek 14. Protokol, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı ile AB ülkelerinde yaklaşık 3,5 milyon vatandaşımız yaşamaktadır. Her yıl yaklaşık Avrupa Sosyal Şartına Değişiklik Getiren Protokol onaylanmıştır. 12 milyon AB vatandaşı da Türkiye’yi ziyaret 9.Reform etmektedir. Paketi kapsamında TBMM’nin gündeminde bulunan Sayıştay Kanunu ile AB’ne üyelik sürecimizde, 3 Ekim 2005 İdari Usul Kanunu, İdari Yargı Usulü Kanunu, tarihinde başlayan katılım müzakerelerimiz Siyasetin Finansmanına Dair Kanun ve Siyasi tam üyelik hedefiyle yürütülmektedir. Katılım Etik Komisyonu Kurulmasına Dair Kanun müzakerelerimiz kapsamında yapılan tarama tasarılarının da en kısa sürede yasalaşması süreci yönünde çaba gösterilmiştir. tamamlanmıştır. mevzuat ve Tarama uygulama süreci bakımından eksikliklerimizin daha iyi tespit edilmesine Sözkonusu yeni yasal düzenlemelere ilave imkan olarak, bazı idari tedbirlerle reform sürecinin sağlamıştır. ışığında Tarama hazırlanan yol toplantıları haritalarıyla, bu ileriye götürülmesi, İnsan bu çerçevede, Hakları Başkanlığı’nın eksikliklerimizin en kısa zamanda giderilmesi Başbakanlık hedeflenmektedir. yeniden yapılandırılması, iyi yönetişim ve şeffaflığın artırılması ile yolsuzlukla mücadele Kopenhag siyasi kriterlerine tam uyum eden kurumlar arasında eşgüdümün sağlamaya yönelik reform çalışmalarımız, bu sağlanması konuları da, 2006 yılında üzerinde reformların en etkin şekilde uygulanması durulan konular olmuştur. . hususuna da ağırlık verilerek 2006 yılında da AB sürdürülmüştür. kurumlarıyla yürüttüğümüz kapsamlı ilişkiler çerçevesinde, Avrupa Parlamentosu tarihinde (AP) ile temasların sıklaştırılmasına da önem açıkladığı 9. Reform Paketi büyük ölçüde atfedilmektedir. AP’nda 2006 yılında kabul hayata geçirilmiştir. Bu paket kapsamında edilen Kopenhag Entegrasyon Hükümetimizin 12 siyasi Nisan 2006 kriterlerine tam uyum Genişleme Stratejisi Kapasitesi Raporu ve Raporunda, açısından önem taşıyan, Vakıflar Kanunu, Türkiye’nin AB’nin genişleme perspektifi içinde “Ombudsman” Kanunu olarak da bilinen Kamu yer alan bir Güneydoğu Avrupa ülkesi olduğu Denetçiliği ve aday ülke sıfatıyla müzakerelere devam Kurumu Kanunu, Askeri Mahkemelerin Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununda Değişiklik Yapılmasına ettiği kaydedilmiştir. Dair Kanun, Özel Öğretim Kurumları Kanunu ve Hollandalı Hıristiyan Demokrat AP üyesi İskan Kanunu TBMM’de kabul edilmiş; BM Camiel Eurlings tarafından kaleme alınan 15 Türkiye Raporu’nun ilk taslağının Grubu’nun gerekli personel ve mali yayınlanmasının ardından, AP Dış İlişkiler kaynaklarla donatılarak eşgüdüm görevini Komitesi ve Genel Kurulu’ndaki oylamalar üstlenmesi öncesinde, raporda ülkemizle ilgili olumsuz ve ülkemiz, AB çerçevesinde AB kurumları ve önyargılı aday ülkelerin katılımıyla oluşturulan İletişim unsurların rapordan çıkarılması amacıyla Bakanlığımız, AB nezdindeki Daimi Temsilciliğimiz, AB sağlanmıştır. Diğer yandan, Ağına düzenli olarak katılmaktadır. ülkelerindeki Büyükelçiliklerimiz ve TBMM üyesi Sayın Sivil toplum örgütlerimiz, üniversitelerimiz ve Milletvekillerimiz meslek kuruluşlarımız sürekli ve yoğun bir tarafından bilgilendirilmiş ve değiştirilmesi bu yönünde AP üyeleri tür yazımların yoğun girişimlerde karşılıklı etkileşim içindedir. Türkiye’nin AB üyelik sürecinde attığı her bulunulmuştur. başarılı adım dinler ve kültürler arası uyum Türkiye-AB ilişkilerinin önemli sacayaklarından yolunda olumlu bir etki yapmaktadır. 2005 birini Sivil Toplum Diyaloğu oluşturmaktadır. yılında BM Genel Sekreteri’nin himayesinde 1992 Maastricht Antlaşmasıyla vatandaşların ve Sayın Başbakanımız ile İspanya Başbakanı yaşamlarını etkileyecek siyasa alanlarının Zapatero’nun eşsunuculuklarında başlatılan Birliğe devredilmesiyle, sivil toplumla daha Medeniyetler İttifakı Girişimi’nde 13 Kasım fazla temas ihtiyacı ortaya çıkmıştır. O tarihten 2006 tarihi itibariyle çok önemli bir aşama bu yana sivil toplum kuruluşları Avrupa geride bırakılmıştır. çapında ağlar oluşturmaya ve Avrupa yapmaya Uluslararası alanda tanınmış saygın kişilerden başlamışlardır. Bu durum Türkiye’nin AB’ne oluşan ve coğrafi temsil ilkesine uygun olarak katılım süreci bakımından da önemli sonuçlar kurulmuş yaratacak niteliktedir. Zira, AB kamuoylarının Bakanımız Sayın Mehmet Aydın ile İspanyol ülkemize karşıtı Federico Mayor’un yürüttükleri Yüksek bütünleşme sürecine ilişkin katkı yaklaşımları karar alma Düzeyli süreçlerinde ağırlık kazanmaktadır. bulunan, Grup tamamlamış, Ülkemize ilişkin sivil toplum diyaloğu iki büyümekte yönlüdür. anlamaların ülkemizin Bir yandan AB katılımına kamuoylarında ilişkin destek oluşturulmaya çalışılırken, diğer yandan da Türk kamuoyunun AB’ne ilişkin olarak edilmesini eşbaşkanlığını kendisine farklı olan Bu doğrultudaki çalışmalarımız uzun vadeli bir AB ve tarafından amacıyla yanlış istismar alınabilecek somut önlemleri ortaya koyan bir raporu hazırlayarak, 13 Kasım Sekreteri’ne sunmuştur. sürdürülmektedir. arasında iletişimsizlik önlemek görevi 2006 tarihinde ülkemizde düzenlenen bir törenle BM Genel bilgilendirilmesi hedeflenmektedir. anlayışla verilen kültürler aşırılar Devlet İletişim 16 Farklı kültürler arasındaki ortak değerleri yapılmıştır. Projeyle, “medeniyetler çatışması” ortaya çıkarmak suretiyle birlik duygusu, tezinin, çeşitli çevrelerce giderek daha fazla işbirliği ve uyum ortamı yaratmayı amaçlayan dile getirildiği günümüzde, farklı din ve kültüre bu girişim gündeme geldiği günden bu yana mensup artan bir görünürlük kazanmış ve bu konuda güçlendirilmesine atıf yapılan öncelikli projelerden biri haline amaçlanmaktadır. toplumlar arasındaki katkıda diyaloğun bulunulması gelmiştir. Yıl içinde Türk-Alman İşbirliği Konseyi’nin 12. Bundan sonraki aşamada, sözkonusu raporda toplantısı 27 Nisan’da Ankara’da yapılmıştır. yer toplum Sayın Başbakanımız da Türk-Alman Ekonomi tarafından geniş ölçüde benimsenerek hayata Kongresi toplantısına katılmak üzere 26-28 geçirilmesi büyük önem taşımaktadır. Sayın Mayıs tarihlerinde Berlin’i ziyaret etmiştir. alan önerilerin uluslararası Başbakanımız 18 Aralık 2006 tarihinde BM çatısı altında düzenlenen etkinliklere katılmak Almanya’da yaşayan yaklaşık 3 milyon ve bu vesileyle BM Genel Sekreteri Annan, vatandaşımız adıgeçenin halefi Ban Ki-moon ve İspanya özel kılmakta ve derinlik kazandırmaktadır. bu ülkeyle ilişkilerimizi daha Başbakanı Zapatero ile biraraya gelerek önümüzdeki dönemde atılacak adımlara ilişkin Almanya, ülkemizin en büyük dış ticaret görüş alışverişinde bulunmak üzere New ortağıdır. 2006 yılı itibariyle Almanya, firma York’a gitmiştir. Ülkemiz bu projeye verdiği sayısı bakımından birinci, sermaye tutarı güçlü desteği bundan sonra da sürdürecektir. bakımından ise ülkemizdeki ikinci büyük yatırımcı ülke konumundadır. Firmalarımızın Batı ve Orta Avrupa Ülkeleri Almanya’daki Almanya siyasi, ekonomik, askeri ve kültürel bakımlardan ülkemizin en önemli ortaklarından biridir. 18 Eylül 2005 tarihinde düzenlenen Hıristiyan genel Birlik seçimler Partileri sonrasında (CDU/CSU) ve Sosyal Demokrat Parti arasında kurulan koalisyon Hükümetinin Frank-Walter Steinmeier Dışişleri Bakanı 2006 yılında ülkemizi üç kez ziyaret etmiştir. Bakan Steinmeier’in 6-7 Eylül tarihlerinde ülkemizi ziyareti sırasında, İstanbul’da, iki ülke arasında anlayış ve diyaloğun daha da ilerletilmesini hedefleyen “Ernst Reuter Girişimi” isimli projenin kamuoyuna tanıtımı 17 ağırlıklı yatırımları, olarak Almanya’da yerleşik vatandaşlarımızın sahip oldukları küçük ve orta ölçekli işletmelerden oluşmaktadır. Bu firmaların sayısı 65.000’e ulaşmıştır. Sözkonusu işletmeler 2006 yılı itibarıyla 32,1 milyar Dolar tutarında iş hacmine sahip olup, 10,2 milyar Doları aşan yatırım gerçekleştirmekte ve 325.000 kişiye istihdam ziyaret imkanı eden sağlamaktadır. turistlerin yüzde Ülkemizi 20’sinden fazlası Almanya’dan gelmektedir. Geleneksel olarak yakın ilişkiler içinde bulunduğumuz ve AB katılım müzakerelerinin başlatılmasına giden yolda ülkemize destek veren İngiltere ile işbirliğimiz ve temaslarımız cezalandırılması konulu yasa teklifi, bu ülke yıl içinde yoğun olarak sürmüştür. İngiltere ile aramızda önemli bir sorun oluşturmuştur. eski Dışişleri Bakanı Jack Straw, Ocak ayında Henüz yürürlüğe girmemiş olmakla birlikte, ülkemizi sözkonusu ziyaret etmiştir. Başbakan yasa teklifinin kabulü, Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sayın Abdullah kamuoyumuzun ve bu ülkede yaşayan 500 Gül de Oxford İslam Araştırmaları Merkezi’nin bin Mütevelli Heyeti toplantısına katılmak üzere hislerinde derin yara açmış, ikili ilişkilerimize Temmuz ayında Londra’yı ziyaret etmiş, önemli darbe vurmuştur. Fransa Hükümeti’nin Dışişleri Bakanı olarak atanan Margaret Fransız Parlamentosu’nun bu icraatından Beckett ve Avrupa Bakanı Geoff Hoon ile rahatsız olduğunu ve ülkemizle ilişkilerini görüşmelerde eskiden olduğu bulunmuş, Parlamento’daki Dostluk Grubu üyeleriyle biraraya gelmiştir. Sayın Başbakanımız, ABD’ne yaptığı vatandaşımızın düşüncelerinde ve gibi sürdürme arzusunu açıklamış olması olumlu bir yaklaşım olarak değerlendirilmiştir. ziyaretin dönüşünde, 3 Ekim 2006 tarihinde Londra’ya geçerek, Başbakan ile Fransa, ülkemizin hem ihracat hem ithalattaki Başbakan Blair beşinci ortağı durumundadır. 2005 yılında 10 de yılın son günlerinde Ortadoğu ülkelerine milyar Dolara yaklaşan ticaret hacmimizin yapacağı önümüzdeki yıllarda, siyasi ilişkilerimizdeki görüşmelerde bulunmuştur. ziyaret Blair öncesinde ülkemize gelmiştir. gelişmelere bağlı olmak kaydıyla, daha da artabileceği değerlendirilmektedir. İngiltere ile ikili ticaret hacmimiz 2005 yılı sonunda ulaşmıştır. Türkiye’yi stratejik ortak olarak ilan eden İngiltere, Türkiye’nin dış ticaretinde fazla İtalya ile 2006 yılında ilişkilerimizin daha da verdiği ve 2000 yılından itibaren ihracatını güçlendirmesine çalışılmıştır. 2006 yılı İtalya sürekli artırdığı gelişmiş ülkelerden biri olma ile diplomatik ilişkilerimizin kuruluşunun 150. özelliğini taşımaktadır. Ülkemizde yabancı yılı olması nedeniyle de özel bir önem sermayesi bulunan ülkeler arasında İngiltere taşımıştır. beşinci 10,5 milyar sıradadır. Dolara Türkiye, İngiltere’deki ve İtalya ile üst düzeyli temaslarımız, İtalya’da 9 Yunanistan’dan sonra üçüncü sırada yer Nisan 2006 tarihinde yapılan genel seçimlerin almıştır. ardından göreve gelen Başbakan Romano organize tatil pazarında İspanya Prodi’nin Geleneksel olarak iyi ilişkiler içinde Hükümeti sürdürülmüştür. ve tarihinde kabul ziyaret etmiştir. Sayın Bakanımız da Kasım edilmiş bulunan, 1915 olaylarının soykırım ayında Roma’da Türk-İtalyan Forumu’nun olarak üçüncü toplantısına katılmıştır. inkarının 18 Bonino Ticaretten Sorumlu nitelendirilmesinin Emma Dış de bulunduğumuz Fransa’da, 12 Ekim 2006 Ulusal Meclis tarafından Bakan AB döneminde ülkemizi AB’ne katılım sürecinde ülkemize destek bulunmaktadır. veren İspanya ve Portekiz ile temaslarımız sermayesi 8,7 milyar Dolar seviyesindedir. 2006 yılında da Bu firmaların toplam devam etmiştir. Sayın Bakanımız, Mart ayı içinde Madrid’e resmi bir Bu olumlu tabloya karşın, Hollanda’daki ziyarette bulunmuştur. Ziyaret sırasında iki Ermeni lobisinin girişimleri sonucunda 26 ülke arasında, “Bilim ve Teknoloji Alanında Eylül 2006 tarihinde İşçi Partisi’nin, seçim İşbirliği Anlaşması” imzalanmıştır. Yıl içinde listesinin hem İspanya hem Portekiz ile Dışişleri Saçan’ı 1915 Ermeni olayları konusunda parti Bakanlıkları siyasi direktörleri seviyesinde tutumunu desteklememesi nedeniyle liste dışı istişareler bırakması; gerçekleştirilmiştir. Başbakan 53. sırasında ardından bulunan Erdinç Hıristiyan Birlik Zapatero’nun, beraberinde Dışişleri Bakanı Partisi’nin de sırasıyla 35. ve 56. sıradaki Moratinos olduğu halde, Medeniyetler İttifakı Ayhan Tonca ve Osman Elmacı’yı listeden girişimi çerçevesinde düzenlenen tören için çıkarma Kasım ayında İstanbul’u ziyareti sırasında, iki arasında en önde gelen ifade özgürlüğüyle ülkenin Başbakanları tarafından, ikili ilişkileri gösterdiği çelişki bakımından kaygı verici stratejik işbirliği boyutuyla ortaya koyan bir gelişmeler olarak görülmüştür. kararı alması, çağdaş değerler metin imzalanmıştır. Belçika ile ikili düzeyde ilişkilerimiz, bu Ülkemizin en çok ihracat yaptığı altıncı ve en ülkenin, Türkiye’nin AB’ne katılım sürecine çok ithalat yaptığı 10. ülke olan İspanya ile vermeye devam ettiği destekle daha da ticaret hacmimiz 2005 yılında 6,5 milyar güçlenmiştir. Belçika Dışişleri Bakanı De Dolarlık olarak gerçekleşmiştir. 2005 yılı Gucht Ekim ayı sonunda ülkemize resmi bir itibariyle ülkemizde faaliyet gösteren 150’ye ziyarette yakın İspanyol firmasının yatırım miktarı 315 Belçika’da 8 Ekim 2006 tarihinde yapılan milyon Dolar düzeyinde civarındadır. yerel seçimler öncesinde Brüksel’in SaintJosse bulunmuştur. bölgesinden Buna MR karşın, (Mouvement Hollanda aramızda temel konularda görüş Reformateur) birliği ve işbirliği bulunan Avrupa ülkelerinden gösterilen Derya Bulduk adlı vatandaşımızın, biridir. bin 1915 olaylarının soykırım olduğunu inkar aynı ettiği gerekçesiyle seçimlerden çekilmeye ve Bu ülkede vatandaşımızın yaşayan yaklaşık 250 400 bini tarafından 2. sırada aday zamanda Hollanda vatandaşıdır. 2005 yılında partisinden Hollanda’ya örneğinde olduğu gibi olumsuz bir gelişme ihracatımız yüzde 15,5, ithalatımız ise yüzde 11,5 oranında artmış ve istifaya zorlanması Hollanda teşkil etmiştir. ticaret hacmimiz 4,5 milyar Dolara ulaşmıştır. adet Diğer taraftan, Belçika’dan bugüne kadar üç Hollanda menşeli sermayeye sahip firma kez iade talebinde bulunduğumuz terör örgütü 2006 yılı itibariyle ülkemizde 965 19 DHKP-C mensubu Fehriye Erdal’ın, Belçika yürüten Finlandiya’nın Başbakanı Vanhanen polisince gözetim altında tutuluyor olmasına de yıl içinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Dışişleri rağmen, Bakanı mahkeme kararının hemen Tuomioja da Lübnan’daki kriz öncesinde ortadan kaybolmuş olması, bu hakkında sorunun yeni bir boyut kazanmasına ve Ağustos ayında Türkiye’ye gelmiştir. Sayın Belçika iç siyasetinde de ciddi tartışmalar TBMM yaşanmasına Finlandiya neden makamlarının olmuştur. Erdal’ın Belçika danışmalarda Başkanımız yıl Meclis bulunmak içinde üzere İsveç Başkanları’nın ve konuğu yakalanması olarak bu ülkeleri ziyaret etmiştir. Danimarka yönündeki çabalarının olumlu sonuç vermesi ile bu ülkede aldığı lisansla yayın yapan terör ve Belçika’nın uluslararası sözleşmelerden örgütü bağlantılı Roj TV’nin faaliyetlerinin doğan bir yükümlülüğünü yerine getirmesi engellenmesi konusu başta gelmek üzere beklenmektedir. birçok alanda NATO temaslarda müttefikimiz bulunulmuştur. olan Norveç ile Avusturya’nın yılın ilk yarısındaki Dönem ilişkilerimizi doğrudan etkileyecek sorunlar Başkanlığı süresince bulunmamakta ve gerek ikili gerek çok taraflı yaklaşımı memnuniyetle ülkemize yönelik karşılanmıştır. Karikatür krizinin hemen ardından Sayın Bakanımızın Avusturya Dışişleri Bakanı Plassnik ile birlikte 9 Şubat tarihinde yaptığı düzeyde var olan işbirliği potansiyeli artırılarak ilişkilerimizin önümüzdeki dönemde daha ileri boyutlara taşınması için elverişli bir zemin bulunmaktadır. ortak açıklama, toplumlar arasında anlayış ve diyaloğun geliştirilmesine her zamankinden NATO ve AB üyesi Orta Avrupa ülkeleriyle daha fazla ihtiyaç duyulduğu yönündeki ortak ilişkilerimizin geliştirilmesi yolunda önemli anlayışımızı adımlar atılmıştır. 19 Nisan 2005 tarihinde ortaya koymuştur. Sayın Bakanımız AB Troika toplantısı vesilesiyle Parlamentosunda Mart ayında gittiği Viyana’da üst düzey asılsız iddialara dair bir kararın kabul edildiği görüşmelerde Polonya, tepkilerimiz üzerine, bu kararın 600 bulunmuştur. Sayın 1915 olaylarına ilişkin Başbakanımız da Viyana’da düzenlenen AB- yıllık Latin Avusturya etkilememesi için yoğun çaba göstermiştir. Şansölyesi Wolfgang Schüssel’in özel misafiri 2006 yılında Nisan ayında Dışişleri Bakanı olarak Meller, Temmuz ayında da Meclis Başkanı Amerika katılmak Zirvesi’ne üzere 10–12 Mayıs bir geçmişe dayanan ilişkilerimizi tarihlerinde Avusturya’yı ziyaret etmiştir. Jurek ülkemizi ziyaret etmişlerdir. Kuzey ülkeleri İsveç, Finlandiya, Danimarka Sayın Cumhurbaşkanımızın Temmuz ayında ve Norveç ile ilişkilerimiz yapıcı bir işbirliği Macaristan’a zemininde ilerlemektedir. 2006 yılında İsveç ilişkilerimizin Kralı geçirildiği ülkemize bulunmuştur. AB resmi Dönem bir ziyarette Başkanlığı’nı 20 gerçekleştirdiği en ziyaret, üst bu ve ikili düzeyde gözden ülke dostluk ile ilişkilerimize ayrı bir anlam kazandırmıştır. Ekim ayında 1956 Macar İhtilali’nin 50. bulunmamaktadır. Sayın Bakanımız, Ekim yıldönümü ayında törenlerine Başmüzakereci Devlet Bakanı ve Sayın Ali Babacan AB Troika toplantısı için gittiği Lüksemburg’da Malta Dışişleri Bakanı Dr. Hükümetimizi temsilen katılmıştır. Michael Frendo ile de görüşmüştür. Slovenya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya ile İsviçre ile ilişkilerimizde, özellikle İsviçre’deki AB ve NATO çerçevesindeki işbirliğimizin Ermeni geliştirilmesi ve özellikle ekonomik işbirliği faaliyet ve girişimlerinden kaynaklanan bir olanaklarından durgunluk yararlanılması yolunda çevrelerin 1915 olaylarıyla yaşanmaktadır. ilgili İlişkilerimizin çalışmalar 2006 yılında da sürdürülmüştür. gündemindeki önemli bir konu, Türk Tarih Çek Dışişleri Bakanı Şubat ayında, Çek Kurumu Başkanı Sayın Prof. Dr. Yusuf Cumhurbaşkanı da Halaçoğlu ve İşçi Partisi Başkanı Sayın Doğu Nisan ayında ülkemizi ziyaret etmiştir. Perinçek aleyhine 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını reddederek İsviçre Ceza Baltık Cumhuriyetleri Estonya, Letonya ve Yasası’nın ırkçılık ve soykırımın inkarının suç Litvanya ile ilişkilerimizde 2006 yılında önemli sayılmasını öngören 261 bis maddesini ihlal adımlar atılmıştır. Nisan-Ağustos aylarında ettikleri gerekçesiyle açılan soruşturmalardır. Baltık Cumhuriyetleri’nin hava sahasının Sayın Halaçoğlu aleyhine açılan korunmasına yardımcı olmak üzere F-16 soruşturmada herhangi bir gelişme olmamış, uçaklarımız ve askeri personelimizle NATO ancak soruşturmaya da son verilmemiştir. Baltık Hava Polisliği misyonunu üstlenmemiz Bununla birlikte, Sayın Perinçek hakkında anılan ülkelerce memnuniyetle karşılanmıştır. hazırlanan soruşturma dosyası tamamlanarak Litvanya Cumhurbaşkanı Adamkus Haziran dava ayında ülkemize gerçekleştirdiği ziyarette, yatırımcılar arasında yer alan İsviçre ile ülkesinin Parlamentosunda 15 Aralık 2005 ilişkilerimizde yaşanan tıkanıklığın giderilmesi tarihinde kabul edilen ve 1915 olaylarını ve mevcut sorunların kalıcı surette çözüme soykırım olarak tanıyan karardan duyduğu kavuşturulması üzüntüyü en üst düzeyde dile getirmiştir. gayretlerimiz sürdürülmektedir. açılmıştır. Ülkemizde önde yönünde gelen karşılıklı Letonya Meclis Başkanı’nın Şubat ayında, Estonya Dışişleri Bakanı’nın ise Nisan ayında Vatikan ile ilişkilerimiz, kültürler ve dinler arası ülkemize gerçekleştirdikleri ziyaretler, Baltık diyalog bağlamında önem taşımaktadır. Bu Cumhuriyetleri bağlamda, ile ilişkilerimize ivme kazandıran diğer önemli gelişmeler olmuştur. Papa 16. Benedikt’in Sayın Cumhurbaşkanımızın davetine icabetle 28 Kasım-1 Aralık 2006 tarihlerinde Türkiye’ye AB katılım müzakerelerinin başlatılması için gerçekleştirdiği ülkemize ile dostluk ve barış mesajlarının verilebilmesine sorun olanak sağlamış; dinler ve kültürler arasında aramızda destek vermiş herhangi bir olan Malta siyasi 21 ziyaret dünyaya gerekli diyalog ve anlayışın geliştirilmesi için önemli etmiştir. Karadağ ile ilişkilerimizi her alanda bir adım oluşturmuştur. geliştirme yönündeki isteğimiz doğrultusunda, bu ülkede Büyükelçilik açılması yönündeki hazırlıklar başlamıştır. Bugün bir bölümü Balkan Ülkeleri Karadağ Cumhuriyeti sınırları içinde yer alan Balkanlar’da 2006 yıında geçtiğimiz dönemde dikkat çekici gelişmeler kaydedilmiş olmasına karşın, bölge genelinde normalleşme süreci henüz tamamlanamamıştır. Sancak bölgesinden çeşitli tarihlerde ülkemize göç eden vatandaşlarımızı ve halen Karadağ Sancak’ında yaşayan Boşnak ve Müslüman toplulukları, ülkemiz ile Karadağ arasında bir dostluk köprüsü oluşturmaktadır. Avrupa-Atlantik kurumlarıyla bütünleşme perspektifi, bölgede reformların sürdürülmesi açısından önemli bir teşvik unsuru olmaya devam etmektedir. Türkiye Balkan ülkelerinin bu perspektifini yandan, desteklemektedir. ülkemiz bölge Öte istikrarının pekiştirilmesine her zaman büyük önem vermekte, bunu Avrupa’nın genel güvenlik ve istikrarının dayanaklarından biri olarak görmektedir. Türkiye, Sırbistan’ın Avrupa-Atlantik kurumlarıyla bütünleşmesini desteklemektedir. Bu bağlamda, Kasım ayı sonunda Riga’da düzenlenen NATO Zirvesi’nde Sırbistan’ın Barış İçin Ortaklık Programı’na katılmaya davet edilmesini memnuniyetle karşılanmıştır. Sırbistan, Eylem Planı vasıtasıyla Eski Yugoslavya Ceza Mahkemesi ile işbirliğini artırma yönünde bazı adımlar atmaktadır. Buna karşın, en çok 2006 yılında bu bölgede en dikkat çekici gelişmeler, Karadağ’ın bağımsız bir ülke olarak ortaya çıkması ve Kosova’nın nihai statüsünün belirlenmesi sürecine hız verilmesi olmuştur. Bu durum, uluslararası kamuoyunun dikkatinin yeniden bölgeye yönelmesini sağlamıştır. aranan savaş suçlularının hala teslim edilememiş olması önemli bir sorun teşkil etmektedir. Yeni hazırlanan Sırbistan Anayasası halkoylamasıyla kabul edilmiştir. Türkiye, bu Anayasanın hem Sırbistan’ın hem Balkanlar bulunmasını bölgesinin ve istikrarına yeni katkıda gerginliklere yol açmamasını arzu etmektedir. Balkan ülkeleriyle ekonomik ve ticari ilişkilerimiz memnuniyet verici bir düzeye ulaşmış olup, ticaret hacmimiz 7,5 milyar Doları aşmış durumdadır. Kosova’da, BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Ahtisaari’nin başlatmış olduğu nihai statünün belirlenmesi süreci tarafımızdan da desteklenmektedir. Türkiye, 12 Haziran 2006 tarihinde Karadağ Cumhuriyeti’ni tanımış ve 3 Temmuz 2006 tarihinde de bu ülkeyle diplomatik ilişki tesis 22 Kosova’nın statüsünün belirlenmesi süreci yalnızca Kosova’nın değil, tüm Balkanlar’ın barış ve istikrarı açısından da önem taşımaktadır. Türkiye, nihai statü görüşmelerinin, Kosova’da çoğunluğun arzu başladığı İstikrar ve Ortaklık Anlaşması’nın ve aynı imzalanması için özellikle Eski Yugoslavya zamanda, tüm azınlıkların haklarını garanti Uluslararası Ceza Mahkemesi ile etkin işbirliği altına alacak ve özellikle de merkezi ve yerel içine girmesi ve polis reformunu kısa vadede yönetim temsillerini tamamlamasına önem atfedilmektedir. Kasım sağlayacak bir uzlaşıyla sonuçlanmasını arzu 2006’daki NATO Riga Zirvesi’nde Barış için etmektedir. Kosova sınırları içinde, başta Ortaklık Programına davet edilmesi, Bosna- insan hakları ve insani hukuk olmak üzere, Hersek’in evrensel kılınması, bütünleşme çabalarını teşvik edici bir gelişme uluslararası toplum tarafından belirlenmiş olarak nitelendirilmektedir. Türkiye, bu ülkede standartların süratle ve etkin bir şekilde 1 Ekim 2006 tarihinde ilk kez uluslararası uygulamaya konulması, böylece Kosova’nın camianın müdahalesi olmaksızın ve başarıyla çok etnili ve çok kültürlü yapısının korunması, düzenlenen Devlet Başkanlığı ve Parlamento karşılıklı seçimleriyle isteklerini karşılayacak, kurumlarında değerlerin güvenin ancak hakça egemen yaratılması bakımından Avrupa-Atlantik yenilenen önem taşımaktadır. Ülkemiz, NATO Kosova anayasal reform Çokuluslu Gücü’ne (KFOR) yaklaşık 400 devam ettirmesinin kişilik bir taburla katkıda bulunmaya devam inanmaktadır. kurumlarıyla yasama sürecini erkinin kaldığı gerekli yerden olduğuna etmekte ve nihai statü görüşmeleri süreci çerçevesinde İttifak’ın etkin Makedonya’nın NATO ve AB üyelik hedefleri önem doğrultusunda gösterdiği çabalar ülkemizce atfetmektedir. Öte yandan, Balkanların en de desteklenmektedir. Bu ülkenin çok etnili düşük milli gelirine ve en yüksek işsizlik ve çok kültürlü dokusunun korunmasına, oranına sahip olan Kosova’ya, ekonomik toplam nüfusun yüzde 3,85’ini oluşturan ve kalkınma için gerekli mali ve teknik yardım üçüncü sağlanması Makedonya’da barış desteklenmektedir. Kosova Meclisi’nin ahiren yaşamalarına önem kabul ettiği bir kararla Türkçe’yi Prizren’de Temmuz 2006 tarihinde düzenlenen genel resmi seçimler sonrasında gerek Parlamentoda mevcudiyetinin dil buradaki devamına yönündeki olarak tanıması çabalar memnuniyetle halk konumundaki ve Türklerin refah içinde atfedilmektedir. 5 gerek Hükümette soydaşlarımızın da yer karşılanmıştır. almaları olumlu bir gelişme teşkil etmiştir. Türkiye, çok etnili, çok dinli ve çok kültürlü Bosna-Hersek’te devlet kurumlarının daha Avrupa-Atlantik etkin işlev verecek şekilde güçlendirilmesine yolunda diğer Balkan ülkelerine kıyasla en ve bu devletin Avrupa-Atlantik kurumlarıyla fazla mesafe katetmiş bulunan Hırvatistan, iyi bütünleşmesine çabaları ilişkiler içinde bulunduğumuz ve NATO üyelik desteklemektedir. Bosna-Hersek’in 25 Kasım çabaları tarafımızdan desteklenen bir ülkedir. 2005 AB ile katılım müzakereleri yürüten iki dost tarihinde yönelik AB ile müzakerelerine 23 kurumlarıyla bütünleşme ülke olarak Türkiye ve Hırvatistan birçok etmiştir. Ziyaret, askeri ve ticari ilişkiler başta alandaki gelmek üzere, iki ülke arasındaki ilişkilerin her işbirliği potansiyelini daha iyi değerlendirme kararlılığı içindedirler. yönüyle değerlendirilmesine imkan sağlamıştır. Bulgaristan ile ilişkilerimiz olumlu bir düzeyde seyretmektedir. 2006 yılında karşılıklı üst Balkanlar bölgesindeki en başarılı siyasi düzey temaslar işbirliği girişimi olan, Güneydoğu Avrupa sürdürülmüştür. 22 Ekim 2006 tarihinde birinci Ülkeleri İşbirliği Sürecinin ihtiyaç duyduğu turu, 29 Ekim 2006 tarihinde de ikinci turu yeni yapılanma çalışmaları çerçevesinde, düzenlenen Balkanlara ve Parlamentolararası Cumhurbaşkanlığı seçimleri yönelik önemli projelerin sonucunda, Bulgaristan’daki Türklerin başlıca gerçekleşmesini siyasi Bölgesel İşbirliği Konseyi kurulması fikri temsilcisi konumundaki Özgürlükler Hareketi’nin Georgi Parvanov Cumhurbaşkanlığı’na Bulgaristan’ın gerçekleşen 1 de ve desteklediği ikinci kez seçilmiştir. Ülkemiz Ocak AB Hak 2007 üyeliğini sağlayacağına inanılan tarafımızdan da desteklenmektedir. Yunanistan tarihinde memnuniyetle Yunanistan ile 1999 yılında başlatılan, iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesini teminen karşılamıştır. ihtiyaç duyulan karşılıklı güven ortamının Romanya ile ikili siyasi ilişkilerimiz karşılıklı dostluk ve işbirliği sürdürülmektedir. anlayışıyla Ekonomik ve ticari ilişkilerimiz de memnuniyet verici bir düzeye ulaşmıştır. Balkanlar’ın barış ve istikrarı için önemli bir Romanya’nın ülke olarak NATO gördüğümüz üyelik hedefini gerçekleştirmesinin ardından, 1 Ocak 2007 tarihi itibariyle AB’ne tam üye olması iki ülkeyi birbirine daha da yakınlaştıran bir unsur oluşmasına yönelik diyalog süreci, iyi komşuluk temelinde karşılıklı anlayış ve hassasiyetlere yılında da saygı çerçevesinde sürdürülmüştür. Bu 2006 süreçte oluşturulan mekanizmalar ikili ilişkilerin çeşitli alanlarda ilerletilmesine bulunmaktadır. Gerçekleştirilen katkıda siyasi ve askeri üst düzey temas ve ziyaretler de işbirliği sürecinin güçlenip, derinleşmesine yardımcı olmaktadır. olarak değerlendirilmiştir. Bu çerçevede, Yunanistan Dışişleri Bakanı Avrupa-Atlantik kurumlarıyla bütünleşme yolundaki çabalarını sürdüren Arnavutluk, 12 Haziran 2006 tarihinde AB ile İstikrar ve Ortaklık Anlaşması imzalamıştır. Başbakan Sali Berisha, Sayın Başbakanımızın davetlisi olarak 5-6 Eylül tarihlerinde ülkemizi ziyaret 24 Dora Bakoyanni’nin Altıncı Türk-Yunan Medya Buluşması vesilesiyle 9-11 Haziran 2006 tarihlerinde ülkemize yaptığı ziyaret sırasında yeni işbirliği alanları belirlenmiş ve kabul edilen üç ilave önlemle birlikte, iki ülke arasındaki Güven Artırıcı Önlemlerin sayısı Kıbrıs 19’a ulaşmıştır. 2006 yılı Kıbrıs sorununda yoğun temaslar ve Yunanistan Genelkurmay Başkanı 26-28 önemli gelişmelere sahne olmuştur. Temmuz 2006 tarihlerinde ülkemizi, Sayın Genelkurmay Başkanımız da 1-4 Kasım 2006 tarihlerinde Yunanistan’ı ziyaret etmiştir. Türk-Yunan ilişkilerinin çeşitli yönlerinin ele alındığı Yönlendirme Komitesi’nin onuncu toplantısı da 25 Mayıs 2006 tarihinde Atina’da Kıbrıs sorununa BM zemininde çözüm bulunması gerektiği yönündeki tutumumuzda bir değişiklik olmamıştır. Sayın Başbakanımız, BM Genel Sekreteri’nin Eylül 2006’da ülkemize gerçekleştirdiği ziyaret sırasında kendisine Türkiye’nin adil, kalıcı ve düzenlenmiştir. kapsamlı çözüm için BM Genel Sekreteri’nin Mevcut diyalog ve işbirliği sürecinin sağladığı yapıcı atmosferin ticaret, enerji, ulaştırma ve turizm alanlarına da somut yansımaları iyi niyet misyonuna bağlılığını koruduğunu ve Kıbrıs soruna çözümün BM çatısı altında aranması gerektiğini vurgulamıştır. olmuştur. 2006 yılının ilk altı ayında, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 38 artış kaydedilen ikili ticaret hacmimiz 1,2 2006 yılı içerisinde gerçekleştirilen dış temaslarımızda, Kıbrıs Türklerine uygulanan hukuk dışı ambargoların sona erdirilmesinin milyar Dolara ulaşmıştır. bir zorunluluk olduğu ve çözüm sürecine Diğer yandan, Türkiye, Batı Trakya’daki Türk azınlığı ile İstanbul’daki Rum azınlığını iki ülke arasında bir dostluk köprüsü olarak olumlu katkıda bulunacağına dikkat çekilmiş, BM, AB ve İKÖ’nün bu yöndeki çağrıları hatırlatılmıştır. görmekte, Batı Trakya’daki Türk Azınlığı mensubu soydaşlarımızın içinde bulundukları koşulları ve sorunları yakından izlemektedir. Bu çerçevede, soydaşlarımızın azınlık ikili ve mensubu uluslararası anlaşmalarla garanti altına alınmış bulunan temel hak ve özgürlüklerinden tam anlamıyla yararlanmasına önem atfedilmektedir. TBMM AB Uyum Komisyonu heyetinin 2006 yılında Yunanistan’a gerçekleştirdiği ziyaret Batı Trakya’da soydaşlarımızın sorunlarını yerinde Bu çerçevede, Kıbrıs bağlamında tüm kısıtlamaların eşzamanlı olarak kaldırılması hususunda hazırlanan Eylem Planımız 24 Ocak 2006 tarihinde kamuoyuna açıklanmıştır. Kapsamlı çözüme giden yolda BM’nin çabalarını desteklemek amacını taşıyan, uygulandığı takdirde, bölgeye barış ve istikrar getireceğine inandığımız Eylem Planımız BM belgesi olarak da yayınlattırılmıştır. gözlemlemek olanağını sağlamıştır. 26 Nisan 2004 tarihinde ambargoların kaldırılması yönünde taahhütde bulunan AB, 25 iki yıllık aradan sonra Şubat 2006’da Mali bir heyet, Ekim 2006’da Moskova'yı ziyaret Yardım Tüzüğü’nü kabul etmiştir. Ancak, etmiştir. uygulamada, nedeniyle GKRY’nin ilerleme engellemeleri kaydetmek mümkün İKÖ kanadında da olumlu gelişmeler olamamıştır. KKTC için öngörülen Doğrudan yaşanmıştır. İKÖ Genel Sekreter Yardımcısı Ticaret Tüzüğünün de hiçbir önkoşul olmadan Atta El Manan Bakheel başkanlığındaki bir uygulamaya konulması ve KKTC’nin liman ve heyet Mart ayında KKTC'ni ziyaret etmiştir. havaalanlarının biran önce uluslararası trafiğe Bakü’de 19-21 Haziran 2006 tarihlerinde açılması beklenmektedir. düzenlenen 33. İKÖ Dışişleri Bakanları Toplantısında kabul edilen “Kıbrıs” konulu KKTC Cumhurbaşkanı Sayın Mehmet Ali kararda, Annan Planı çerçevesinde çözüme Talat’ın Almanya Dışişleri Bakanı Steinmeier ulaşılması için uluslararası toplumun GKRY ile görüşmek üzere Berlin’e davet edilmesi, nezdinde girişimler yapması yönünde çağrıda Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref’in bulunulmuş, Kıbrıs Türklerine yönelik haksız davetlisi olarak bu ülkeye Ekim ayı başında ambargoların kaldırılması için İKÖ ülkelerinin Cumhurbaşkanı sıfatıyla resmi bir ziyarette çalışmalarını bulunması, 12-13 Ekim ve bilahare 7-9 Aralık Kararda ayrıca, 24 Ocak 2006 tarihinde tarihlerinde Brüksel’de AB yetkilileriyle üst açıklanan Eylem Planımıza destek beyan düzey temaslar gerçekleştirmesi, 3 Kasım edilmiştir. Toplantı sonunda kabul edilen günü AB Dönem Başkanı Finlandiya Dışişleri Bakü Deklarasyonu’nun Kıbrıs paragrafında Bakanıyla ise, Kıbrıs sorununun çözümü, Ada’daki iki Brüksel’de görüşmesi ve son olarak 7 Aralık tarihinde Lahey’de Hollanda sürdürmeleri istenmiştir. tarafın siyasi eşitliğine bağlanmıştır. Dışişleri Bakanı Bernard Bot ile biraraya gelmesi; öte yandan Dışişleri eski Bakanı Bu olumlu gelişmelere karşılık, 11 Aralık 2006 Sayın Serdar Denktaş’ın yıl içinde başta İKÖ tarihinde Brüksel’de toplanan AB Dışişleri üyesi ülkeler olmak üzere birçok ülkeye Bakanları Konseyinin aldığı, ziyaretler yapması 2006 yılında KKTC’nin dış 2006 tarihinde yapılan AB Devlet ve Hükümet ilişkileri bağlamında kaydedilen gelişmeler Başkanları Zirvesi’nde de onaylanan, Kıbrıs olarak görülmektedir. KKTC’nin yurt dışındaki sorunuyla Türkiye’nin AB üyeliği arasında bir temsilcilik bağlantı kurmaya çalışan karar, Türkiye-AB sayısının artırılması yönündeki 14-15 Aralık ilişkilerinin özüyle bağdaşmayan olumsuz bir çabalarda da belli mesafe katedilmiştir. gelişme teşkil etmiştir. İkili düzeyde RF, Estonya ve Kırgızistan ile KKTC arasında çeşitli düzeylerde resmi heyet Kıbrıs sorunundan kaynaklanan bazı konular veya ziyaretleri ülkemizin Avrupa Konseyi (AK) ve Avrupa gerçekleştirilmiştir. Kıbrıs Türk Sanayi Odası İnsan Hakları Mahkemesi ile (AİHM) olan işadamları grupları ile Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği'nden 26 ilişkilerini de etkilemektedir. Bu durum 2006 Öte yandan yıllarca GKRY tarafından yılında da devam etmiştir. uluslararası alanda istismar edilen Kıbrıs’taki kayıp şahıslar konusunda çalışmalar yapmak Bugün itibariyle AİHM konusunda ülkemiz 1.400’den fazla Kıbrıs üzere BM bünyesinde oluşturulmuş olan yaklaşık Kayıp Şahıslar Komitesi (KŞK) çerçevesinde başvuru elde edilen bilimsel bulgular her geçen gün, önünde aleyhine bireysel beklemektedir. Bunların büyük bir kısmını GKRY mülkiyet suçlamaların hakkına ilişkin davalar tarafından ülkemize haksız yöneltilen olduğunu ortaya oluşturmaktadır. AİHM’nin sonuçlandırdığı ve çıkarmaktadır. Ülkemiz sözkonusu komitenin karara bağladığı başvurular ise AK Bakanlar çalışmalarının sürdürülmesini teminen, 187 Komitesi tarafından bin Dolar tutarında katkıda bulunmuştur. ülkemizin tespit incelenmekte edilen ve ihlallerin düzeltilebilmesi için atmakta olduğu adımlar Türkiye KKTC ekonomisinin güçlendirilmesine izlenmektedir. önem atfetmektedir. KKTC ekonomisi son dört yıl içinde yaklaşık yüzde 50 büyümüştür. KKTC Hükümeti adadaki mülkiyet sorununa KKTC’nde milli gelir 10 bin Dolar seviyesini kalıcı aşmıştır. Bu eğilimin korunabilmesini teminen bir çözüm bulabilmek amacıyla karar ülkemiz başta turizm ve altyapı olmak üzere, olduğu KKTC ekonomisinin önemli sektörlerine 2006 yönlendirmeye istinaden, etkin bir iç hukuk yılında da önemli miktarda mali destek yolu sağlamıştır. Xenides-Arestis çerçevesinde, yaratma davasında AİHM’nin alınan yapmış hususunda gerekli yasal mevzuatı Aralık 2005 tarihinde tamamlamış ve bu amaçla Taşınmaz Mal Komisyonu’nu Sayın Başbakanımızın, “20 Temmuz Barış ve (TMK) yapılan Özgürlük Bayramı” başvuruların sayısı 2006 yılı itibarıyla 90’a amacıyla refakatinde yaklaşmıştır. Milletvekilinden oluşan bir heyet olduğu halde kurmuştur. TMK’na törenlerine altı katılmak Bakan ve 14 19-21 Temmuz 2006 tarihlerinde KKTC’ne AİHM’nin 7 Aralık tarihinde açıkladığı gerçekleştirdiği resmi ziyaret sırasında, Xenides-Arestis davasının tazminata ilişkin “Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk kararında, Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ekonomik ve çalışmaların TMK’nun AİHM’nin gerçekleştirdiği beklentilerini Mali İşbirliği Protokolü" imzalanmıştır. karşıladığını, TMK’nın etkin bir iç hukuk yolu KKTC’ne vermekte olduğumuz desteğin bir olabileceğini belirtmiştir. AİHM’nin bu kararı diğer somut göstergesini oluşturan Protokolle, diğer benzer başvurular açısından da önem Kamu Sektörünün yeniden yapılandırılması, taşımaktadır. mali sektörün güçlendirilmesi, Reel Sektörün desteklenmesi, Savunma, Altyapı yatırımları ve Teşvik Kredileri için kullanılmak üzere, 27 önümüzdeki üç yıl için KKTC’ne toplam 28-30 1.875.000.000 gerçekleştirdiği resmi ziyaret, kuruluşundan YTL tutarında kaynak sağlanması hükme bağlanmış bulunmaktadır. bu Haziran yana bu 2006 tarihlerinde ülkeye Türkiye’den RF’na Devlet Başkanı düzeyindeki ilk ziyaret olması Rusya Federasyonu ve Doğu Avrupa Bölgesel ve küresel bakımından büyük önem taşımaktadır. Sayın dengeleri etkileme potansiyeline sahip olan Rusya Federasyonu ile ilişkilerimiz 1990’lı yılların başından bu yana ciddi gelişme kaydetmiştir. Başlangıçta ekonomik işbirliği genel ilişkilerin itici gücü rolünü oynarken, 2000’li yıllarda siyasi ilişkiler de benzer konuma gelmiştir. Ülkemiz, önemli bir ekonomik/ticari ortak olan RF ile ilişkilerini karşılıklı yarar ve güven zemininde her alanda geliştirmeye önem ve öncelik vermekte; bunu çok yönlü ve dengeli dış politika anlayışımızın temel unsurlarından biri olarak görmektedir. Bakanları düzeyinde imzalanan “Avrasya’da Eylem işbirliğinden Planı” çok taraflı ilişkilerimizi ortaklığa ikili taşıma perspektifini sunarken, 2004 Aralık ayında Sayın Cumhurbaşkanımız ile RF Başkanı Putin tarafından Deklarasyon güçlendirilmiş da imzalanan ilişkilerin ortaklık” “çok hedefine Ortak boyutlu doğru ilerlemesini öngörmektedir. karşılıklı üst düzey ziyaretler RF ile siyasi derinleşmesine katkıda bulunmuştur. RF Dışişleri Bakanı Lavrov 31 Mayıs-1 Haziran 2006 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Sayın Cumhurbaşkanımızın 28 RF’na gerçekleştirdiği ziyaret Parlamentolar arasındaki işbirliğinin, Sayın Milli Savunma Bakanımızın 14-17 Eylül 2006 tarihlerinde bu ülkeye yaptığı ziyaret de askeri ve savunma işbirliğimizin sanayii alanlarındaki canlandırılması bakımından yararlı olmuştur. RF ile işbirliğimiz, konusunda da Karadeniz yoğun Deniz Komutanlığımızın Karadeniz’de mücadele güvenliği şekilde etmektedir. devam Kuvvetleri amacıyla asimetrik yürütmekte olduğu ve tüm sahildar ülkelerin de davet edildiği Karadeniz Uyumu Harekatına katılıma yönelik belgeleri imzalayan ilk ülke RF olmuştur. RF ile çok taraflı boyutta KEİ çerçevesinde de işbirliğimiz bulunmaktadır. 2005 yılında 15 milyar Dolara ulaşan ikili ticaret hacmiyle RF’nu ülkemizin ticaret ortakları arasında ikinci sıraya yerleştirmiştir. Ticaret hacminin 2006 sonu itibariyle 20 milyar 2006 yılında bu çerçevede gerçekleştirilen diyaloğumuzun tarihlerinde risklerle Kasım 2001’de iki ülke arasında Dışişleri İşbirliği TBMM Başkanımızın 10-13 Temmuz 2006 Dolar beklenmektedir. seviyesine İkili ticaretin ulaşması hacminin, kapsamı çeşitlendirilerek ve daha sağlıklı bir yapıya kavuşturularak, 2008 yılına kadar 25 milyar Dolara yükseltilmesi ortak bir hedef olarak belirlenmiştir. RF’ndaki Türk yatırımlarının yatırımcılarının tutarı 3,5 milyar Dolara ulaşmıştır. Müteahhitlerimizin 1987 bağlamındaki girişimlerde ülkemizle yoğun yılından bu yana bu ülkede üstlendikleri işbirliği içinde olan sahildar ülkelerdendir. taahhütlerin toplam değeri ise 17,5 milyar Anılan ülkenin Karadeniz Uyumu Harekatına Doları katılımına bulmuştur. Müteahhitlerimiz RF yönelik olarak başlatılan genelinde 2006 yılında 1,5 milyar Doları aşan müzakereler halen devam etmekte olup, 2006 yeni iş üstlenmişlerdir. Ülkemizi ziyaret eden yılı boyunca devam ettirilmiştir. Rus turist sayısı 2004’te 1,6 milyona, 2005’te ise 1,9 milyona, 2006’da 2 milyona 2005 yılında 3,4 milyar Dolar olarak gerçekleşen ikili ticaret hacmimizin daha da ulaşmıştır. arttığı Enerji alanında, Mavi Akım doğalgaz boru tahmin edilmektedir. Ukrayna’daki şirketlerimizin doğrudan yatırımları 50 milyon hattı projesi, her iki ülkenin ilişkilere uzun Doları, vadeli üstlendikleri işlerin miktarı ise 771 milyon bakış açısının göstergesini oluşturmaktadır. Bu alandaki işbirliğinin yeni müteahhitlerimizin bugüne kadar Doları bulmuştur. projelerle genişletilmesi gündemdedir. Ukrayna’da yaşayan ve ülkelerimiz arasında RF’nun Krasnodar bölgesinde yaşayan ve bir dostluk köprüsü olarak gördüğümüz, vatandaşlık yararlanamayan sürgünden dönen Kırım Tatarları’na yardım Ahıska Türkleri’nin durumuyla ilgili olarak politikamız da sürdürülmekte, bu çerçevede gerek RF makamları, gerek uluslararası bölgeye yönelik çeşitli altyapı ve benzeri örgütler nezdindeki girişimlerimiz sonucunda, projelere mali destek sağlanmaktadır. haklarından RF’nda kalan Ahıska Türkleri’nin durumunda belirli bir iyileşme sağlanmıştır. Türkiye, Moldova’nın halen içinde bulunduğu geçiş döneminin getirdiği zorlukları aşma, Bölgemizin verdiğimiz istikrarı ve ikili açısından ilişkileri her önem alanda ülkede demokrasi ve serbest piyasa ekonomisini yerleştirme, siyasi, ekonomik ve ilerletmeye gayret ettiğimiz Ukrayna’nın Batı sosyal ile her alanda işbirliğini ve entegrasyonu yönündeki geliştirme çabaları, ülkemiz tarafından da Moldova ile ilişkilerimizde siyasi bir sorun desteklenmektedir. siyasi bulunmamaktadır. İkili ticaret hacmimiz 2005 ilişkilerimiz çok olumlu bir şekilde ilerlemekte, yılında yüzde 20’lik artışla 111 milyon Dolar ticari seviyesine ulaşmıştır. ve Bu ekonomik ülkeyle işbirliğimiz de sorunları çözüme çabalarını kavuşturma desteklemektedir. gelişmektedir. Ukrayna ile BM, AK ve AGİT gibi uluslararası örgütler ile KEİ, Soydaşlarımız Gökoğuzların mevcudiyeti, BLACKSEAFOR gibi bölgesel mekanizmalar Moldova ile ilişkilerimizin önemini artıran bir kapsamında de unsur oluşturmaktadır. Türkiye, zor ekonomik Karadeniz koşulları nedeniyle, Gökoğuz Yeri’ne çeşitli sürmektedir. çok taraflı Ukrayna işbirliğimiz da 29 alanlarda yardım devam kavuşturulmak suretiyle etmektedir. Bu çerçevede, içme ve sulama gerekmektedir. “Donmuş suyu tanımlanan bu sorunların devamı, bölgesel ihtiyacının yürütülen sağlamaya karşılanması projenin çalışıyoruz. amacıyla tamamlanmasına Moldova’da devlet güçlendirilmesi ihtilaflar” olarak işbirliğinin önündeki başlıca engeldir. yapısının yeniden düzenlenmesi sürecinde Gökoğuz Bölgesel Yeri’nin sahip olduğu özerklik statüsünün imkanlar ölçüsünde katkı sağlayan Türkiye, korunması, öncelik bölge ülkelerinin üyesi oldukları AGİT, AK ve atfettiği bir husus olmaya devam etmektedir. KEİ gibi uluslararası ve bölgesel örgütlerdeki Transdinyester sorununun da Moldova’nın konumlarını güçlendirmelerine, NATO ve AB toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine saygı ile çerçevesinde, müzakereler yoluyla barışçı bir vermektedir. ABD ve AB gibi küresel etki çözüme kavuşturulmasını desteklemekteyiz. sahibi aktörlerin, doğu-batı enerji ve ulaşım Belarus ile ilişkilerimiz olumlu bir zeminde koridorlarındaki ilerlemektedir. Bu ülkenin demokratik ve insan pekiştirmekte olan bölgeye haklarına saygı esasına dayalı bir yapıya artmaktadır. ülkemizin önem ve çatışmaların ilişkilerini çözümü sürecine geliştirmelerine stratejik önem konumunu yönelik ilgisi kavuşturulmak suretiyle Batı kurumlarıyla yakınlaşması süreci tarafımızdan Azerbaycan ile ilişkilerimiz, halklarımız desteklenmektedir. Türkiye, Belarus’un, izole arasındaki edilmek yerine, Batı ile iyi ilişkiler ve işbirliği yaklaşım temelinde her alanda gelişmeye geliştirmesini bölgesel istikrara olumlu katkıda devam etmektedir. Ülkemiz, içinde bulunduğu bulunacak bir unsur olarak görmektedir. güçlükleri özel aşmasında uluslararası Güney Kafkasya bağlar kullanımı ve hukukun yoluyla yoluyla, stratejik Ermenistan’ın “sınırların kuvvet değiştirilemeyeceği” ve “toprak bütünlüğüne saygı” ilkelerini ihlalinden Güney Kafkasya politikamızın temel unsurlarını bağımsız, siyasi ve ekonomik istikrara sahip, kendi aralarında barış ve işbirliği içinde yaşayan, Batılı değerleri benimsemiş ülkelerin varlığı ve bu doğrultuda desteklenmeleri oluşturmaktadır. Tarihi ve kültürel bağlarımızın mevcut olduğu bu bölge, ülkemizi Orta Asya’ya bağlayan bir köprü olması açısından da önem taşımaktadır. kaynaklanan çözümü sürecinde güvenlik çatışmaların ve barışçı istikrarın, yollardan Karabağ sorununun Azerbaycan’ı güçlü biçimde desteklemektedir. Tüm uluslararası toplumu ilgilendiren bu soruna barışçı yollardan ve kalıcı bir çözüm bulunması için AGİT Minsk Grubu eşbaşkanlarının arabuluculuğunda Azerbaycan ile Ermenistan arasında sürdürülen görüşmelerin olumlu sonuçlanması, bölgesel işbirliğine ve TürkiyeErmenistan Bölgede Yukarı mevcut çözüme 30 ilişkilerinin olumlu katkı sağlayacaktır. normalleşmesine Azerbaycan’la ikili ticaret hacmimiz 2005 Gürcistan’ın Acara Özerk Cumhuriyeti’nin yılında 1 milyar Dolara ulaşmıştır. Ülkemiz Türk Azerbaycan’ın memnuniyetle görmekteyiz. Acara’nın özerk ithalatında dördüncü, girişimcilerin ihracatında ise altıncı sırada yer almaktadır. statüsünün Türkiye, Azerbaycan’ın petrol dışı sektörlerine atfetmektedir. en fazla yatırım şirketlerinin yapan enerji ülkedir. dışı özel ilgisini muhafazasına çektiğini ülkemiz önem Türk sektörlere Ahıska Türkleri’nin anayurtlarına dönüşleri yatırımlarının tutarı yaklaşık 2,5 milyar Dolara konusu ulaşmıştır. Azerbaycan’da gündeme getirilen önemli bir konudur. Bu yaklaşık 40 bin kişiye iş imkanı sunmaktadır. bağlamda, Gürcü yönetiminin kurduğu Ahıska Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı da Bakü- Türkleri’nin dönüşünden sorumlu komisyonun Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum boru çalışmaları hatları projeleri bakımından büyük önem desteklenmektedir. taşıyan Türk şirketleri Azerbaycan’a 2,4 milyar Gürcistan ile temaslarımızda tarafımızdan da Dolar tutarında yatırım yapmış olup, bu yatırım bir Türkiye, Türk şirketinin yurtdışında yaptığı en büyük normalleştirme ve bu ülkeyle iyi komşuluk yatırımdır. ilişkileri Ermenistan geliştirme muhafaza Gürcistan ile yönündeki etmektedir. iradesini Bu arzumuz, Ermenistan liderliğinden aynı düzeyde karşılık bağımsızlığı, görmemekle birlikte, bu yöndeki çabalarımız egemenliği ve toprak bütünlüğü tarafımızdan devam ettirilmekte ve diyalog kapısı açık desteklenmektedir. Türkiye’nin Azerbaycan tutulmaktadır. ve uluslararası Orta bu Asya ülkenin ülkeleriyle her ilişkilerini alanda gelişmekte, ilişkilerimiz ile bağlantı yolu Ermenistan hukuka Hükümeti’nin saygı temelinde, üzerinde, Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol ve Bakü- komşularıyla sorunlarını çözmek için ciddi Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hatlarının ve siyasi Kars-Ahılkelek-Tiflis-Bakü yargılanmasını demiryolu irade göstermesi tarihçilere ve tarihin bırakarak, bu projesinin güzergahı üzerinde bulunması bu yöndeki önerilerimize olumlu yanıt vermesi, ülkenin önemini artırmaktadır. ilişkilerin normalleştirilmesinin yolunu açması ikili ticaret hacmimiz 600 Gürcistan’la milyon Dolar beklenmektedir. civarındadır. Müteahhitlerimizin Gürcistan’da üstlendikleri işlerin toplam tutarı 350 milyon 1915 Dolardır. Diğer taraftan, Sayın Başbakanımız Komisyonu’nun (OTK) sözkonusu döneme ait ile Gürcistan Başbakanı arasında varılan gelişme ve olayları sadece Türk ve Ermeni mutabakat değil, ilgili üçüncü ülkelerin de arşivlerinde uyarınca, 10 Şubat 2006 olaylarına tarihinden itibaren iki ülke arasında karşılıklı araştırarak, olarak kamuoyuna vize muafiyeti uygulamasına geçilmiştir. ilişkin bir bulgularını açıklaması Ortak Tarih uluslararası önerimiz çerçevesinde Ermenistan ile toplam üç tur 31 görüşme gerçekleştirilmiştir. OTK kurulması hizmetlerinin hacmi ise 13 milyar Dolar ve çalışmalarına başlaması sadece Türkiye- seviyesindedir. Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesine değil, aynı zamanda Türk ve Ermeni halkları 17 Kasım 2006 tarihinde Antalya’da yapılan arasında yeniden güven tesis edilmesine de Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları önemli katkı sağlayacaktır. 8. Zirve Toplantısı, Orta Asya Cumhuriyetleri ile çok taraflı ilişkilerimizin geliştirilmesi ve Orta Asya gelecek için yeni bir vizyon oluşturulması bakımından son derece faydalı olmuştur. Orta Asya Cumhuriyetleri ortak tarih, dil ve kültür yakınlığımızın coğrafyasına bakımından dolayısıyla yanısıra yönelik da dış büyük Avrasya politikamız önem ilişkilerimizin ve taşıyan, işbirliğimizin geliştirilip daha ileri ve verimli düzeylere çıkarılabilmesini arzu ettiğimiz bölgeler arasında yer almaktadır. Türkiye, sözkonusu kardeş devletlerin bağımsız, her alanda istikrarlı, sağlıklı ve verimli uluslararası ilişkiler tesis edebilmiş ve evrensel değerleri demokratik benimsemiş ülkeler olarak yaşamalarını desteklemekte ve teşvik etmektedir. Halen bir değişim sürecinden geçmekte olan Orta Asya bulundukları ülkelerinin sorunlar, risk karşı karşıya ve tehditler, bölgesel istikrar için olduğu kadar dünya barışı ve istikrarı bakımından da yakından izlenmesi ve üzerinde dikkatle durulması gereken hususlardır. Orta Asya ülkelerinin kendi ayakları üzerinde durabilmeleri, uluslararası toplum içinde hak ettikleri yeri almaları, bölgenin küresel aktörler arasında yeniden bir güç mücadelesine sahne olmaması, istikrar ve güç dengeleri açısından da önem taşımaktadır. Bu politikalarımız doğrultusunda, 2006 yılında Ortadoğu 15. bağımsızlık yıldönümlerini kutlayan Orta Asya Cumhuriyetleri ile birçok alanda yakın ilişkiler kurulabilmiştir. Türkiye bu ülkelerde kaydadeğer bir konuma sahiptir. Bu alanların başında özellikle ticari-ekonomik boyut gelmektedir. Nitekim ikili ticaret hacmimiz toplam 2 durumdadır. milyar Şirketlerimizin Cumhuriyetleri’nde Dolardan Dolara fazla yaklaşık yatırımları yaklaşmış Orta Asya 3,5 milyar bulunmaktadır. Türkiye Ortadoğu politikasında sağlanmasını bölgesine kalıcı barış ve amaçlamaktadır. yönelik istikrarın Ortadoğu ülkeleriyle ve Arap dünyasıyla ilişkilerimizin geliştirilmesi, diyalog ve yakın işbirliğinin güçlendirilmesi çabalarımız 2006 yılında da sürdürülmüş, ekonomik ve ticari ilişkilerimizin kurumsallaşmış mekanizmalar çerçevesinde geliştirilmesine ağırlık verilmiştir. Eximbank tarafından bölge ülkelerine açılan kredi tutarı 1,2 milyar Dolar, müteahhitlik Ülkemiz bölgedeki reform süreçlerini ve buna dair 32 uluslararası girişimleri aktif şekilde desteklemektedir. Bu bağlamda, bölgeden Bakanlığımız mensupları, akademisyenler, bir kaynaklanan devam TBMM üyesi ve bir Avrupa Konseyi Yerel ve etmesi yönündeki çabalara, tecrübe paylaşımı Bölgesel Yönetimler Meclisi üyesinden oluşan dahil her türlü destek verilmektedir. Bölgenin toplam 17 kişilik gözlemci heyeti göndermiş, demokratik ortağı sıfatıyla içinde yer aldığımız ayrıca Filistin Merkezi Seçim Komisyonu G-8 oluşturulan tarafından Ramallah ve Gazze’de kurulan Demokrasi Yardım Diyaloğu’nun (DYD) İtalya basın merkezlerinin finansmanını üstlenmiştir. ve reform Girişimi dinamiğinin çerçevesinde Yemen ile birlikte yürüttüğümüz eşbaşkanlığı, ülkemizin sözkonusu reform Haziran başında Gazze sahilinde aralarında çabalarına verdiği en somut desteği teşkil kadın ve çocukların da bulunduğu 7 masum etmektedir. sivilin İsrail güçlerince öldürülmesi ve çok sayıda kişinin yaralanmasıyla Türkiye DYD kapsamında “kadının toplum olayların içindeki konumunun güçlendirilmesi” konulu üzerine, sivil toplum diyaloğuna öncülük etmektedir. Bakanımız, FUY Başkanı ve Başbakanı ile Bu konuda tarafımızdan bugüne kadar iki İsrail sempozyum yanısıra Arap ve Batı ülkeleri liderleriyle bir ve bir Hükümetlerarası tırmanma Sayın eğilimi başlayan göstermesi Başbakanımız Başbakanı ve ve Dışişleri Sayın Bakanı’nın konferans düzenlenmiş olup, bölgedeki sivil dizi temas gerçekleştirmiştir. toplum ve Başdanışmanı Büyükelçi Prof. Davutoğlu 3 beklentilerinin Hükümet yetkilileriyle karşılıklı Temmuz günü Suriye Cumhurbaşkanı Esad bir ile Şam’da görüşerek, Sayın Başbakanımızın kuruluşlarının diyalog somut çerçevesinde öneri ele Önümüzdeki sağlanmıştır. alınması dönemde Başbakanlık mesajını iletmiştir. çalışmaların, sempozyumlar ve konferansta gündeme getirilen önerilerin hayata Yıl içinde FUY Başkanı Abbas, Sayın geçirilmesini sağlamaya yönelik faaliyetler Cumhurbaşkanımızın konuğu olarak 23-25 üzerinde yoğunlaşması öngörülmektedir. Bu Nisan girişimin başarı sağlaması için, ziyareti yapmıştır. bölgede tarihlerinde ülkemize bir çalışma reform dinamiğine sahip çıkacak kuvvetli bir sivil toplum bilincine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu İsrail ile de temaslar sürdürülmüş, ülkemizin anlayışla, hem İsrail, hem Filistin tarafıyla mevcut iyi bölgedeki demokratikleşme çabalarıyla bağlantılı sivil toplum faaliyetlerine ilişkilerinden maddi/teknik katkı sağlamak üzere, Gelecek barış ve güven ortamının tesisine yönelik İçin Vakıf adı altında yeni bir yapılanma çabalarımıza oluşturulmuştur. bağlamda, İsrail Dışişleri Bakanı Livni ilk resmi Türkiye, 25 Ocak 2006 tarihinde yapılan Filistin Yasama Konseyi seçimlerine 33 istifadeyle, yurtdışı ivme taraflar arasında kazandırılmıştır. ziyaretini 28-29 günlerinde ülkemize gerçekleştirmiştir. Bu Mayıs Sayın Cumhurbaşkanımızın tarihlerinde İsrail gerçekleştirdikleri 6-8 ve ziyaretler Haziran Ekonomik Filistin’e halkının sıkıntılarının giderilmesi maksadıyla ise ikili alanda, gönderilmesi Hükümetimizce Filistin kararlaştırılan 10 bin ton ilişkilerimizin ötesinde, ihtilafa ilişkin son ekmeklik un Filistin’e ulaştırılmış, FUY ile gelişmelerin değerlendirilmesine ve taraflara ayrıca 1 milyon Dolarlık bir hibe anlaşması yapıcı tutum sergilenmesi yolunda gerekli imzalanmıştır. telkinlerde bulunulmasına fırsat teşkil etmiştir. Sayın Bakanımızın, ülkemizin öncülüğünde tarihlerinde İsrail ve Filistin arasında güven artırıcı önlem Filistin’deki Beyt-Hanoun kasabasına ardarda olarak gündeme getirilen Gazze’deki Filistin düzenlediği ve çok sayıda sivilin hayatını Sanayi Bölgesi’nin canlandırılması projesi kaybetmesiyle çerçevesinde 4-5 Ocak 2006 tarihlerinde İsrail’in 2-8 Kasım 2006 sonuçlanan saldırılar tarafımızdan da kınanmış ve bölgede barış Kudüs zeminini zedeleyen bu tür eylemlere son sırasında, İsrail ve Filistin taraflarıyla birer verilmesi bulunulmuştur. Anlayış Muhtırası imzalanmıştır. Sözkonusu Sözkonusu saldırılar konusunda BM Genel proje uygulamaya konulduğunda, 6.000’den Kurulunda 17 Kasım’da düzenlenen acil fazla oturuma Arap Grubu tarafından sunulan ve yaratılacaktır. çağrısında ve Ramallah’a Filistinli’ye yaptığı istihdam ziyaret olanağı 156 olumlu oyla kabul edilen karar tasarısına AB grubuyla birlikte tarafımızdan da destek 12 verilmiştir. topraklarına Ayrıca, saldırılar sonrasında Temmuz tarihinde Hizbullah’ın gerçekleştirdiği İsrail roket Filistin’deki durumu ele almak üzere 18 saldırılarıyla başlayan Lübnan krizinin daha Kasım’da Cidde’de yapılan Genişletilmiş İKÖ vahim boyutlara ulaşmadan çevrelenmesi ve İcra Komitesi Toplantısına Sayın Devlet acil Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif toplumun Şener ülkemizin de öncelikli hedefini oluşturmuştur. başkanlığındaki bir heyetle ateşkes sağlanması büyük uluslararası çoğunluğuyla birlikte katılınmıştır. Lübnan krizinin sona erdirilmesini teminen Arap-İsrail ve İsrail-Filistin ihtilafının çözümü Sayın Başbakanımız çok sayıda Devlet ve için Ortadoğu Barış Süreci’nin canlandırılması Hükümet Başkanı ile görüşerek ateşkesin yönündeki girişimlerimize 2006 yılında da ivedilikle sağlanması, bu amaçla uluslararası devam olunmuştur. Sayın Başbakanımız 6 çabaların artırılması ve çatışmanın bölgeye Aralık tarihinde Suriye’ye yaptığı çalışma yayılmaması ziyaretinde gerektiğini Esad ile Suriye Cumhurbaşkanı görüşmesinde Beşar İsrail-Suriye insani Lübnan’a almıştır. uluslararası itidalli vurgulamıştır. yardımların müzakerelerinin başlatılması hususunu da ele 34 için bir Görüşmelerde engelle ulaştırılması güç davranılması karşılaşmadan ve bölgede konuşlandırılması hususları üzerinde de durulmuştur. Sayın Gerek 1701 sayılı kararda yer alan görev Başbakanımız ayrıca, İspanya Başbakanı yönergesinin, gerek güce ilişkin Harekat Zapatero ile birlikte, Medeniyetler İttifakı Konsepti Eşbaşkanları incelenmesinden sıfatıyla yayınlayarak, ortak çatışmalara bir bildiri derhal son verilmesi çağrısında bulunmuştur. ve Angajman gücün Kuralları’nın muharip görev üstlenmeyeceği sonucuna varılmış ve bunun sonucunda anılan güce katkıda bulunmamıza ilişkin olarak TBMM’ne sevk edilen tezkere 5 26 Temmuz’da Roma’da düzenlenen Lübnan Konferansı’na Sayın Eylül 2006 tarihinde kabul edilmiştir. Bakanımız başkanlığında bir heyetle katılınmıştır. UNIFIL’e katkımız temelde, UNIFIL deniz görev gücüne ve UNIFIL kara birliklerine İKÖ Dönem Başkanı Malezya’nın daveti katılım üzerine Putrajaya’da gerçekleşmektedir. Deniz görev gücüne bir düzenlenen ve Sayın Başbakanımızın da fırkateyn ve iki korvet tahsis edilmiştir. katıldığı Genişletilmiş İKÖ İcra Komitesi Acil Fırkateynimiz 15 Ekim’de deniz görev gücüne Toplantısı’nda Filistin ve Lübnan konusunda katılmıştır. Kara birliklerine katkımız ise 24’ü iki bildiri kabul edilmiş ve ateşkes için sivil olmak üzere 261 kişiden oluşan bir uluslararası topluma çağrıda bulunulmuştur. istihkam-inşaat 3 Ağustos günü olmak üzere iki bölüğü boyutta şeklinde gerçekleşmiştir. Ülkemiz ayrıca, Lübnan’daki 11 Ağustos’ta BM Güvenlik Konseyi’nin BM operasyonları için gerektiğinde oybirliğiyle kabul ettiği 1701 sayılı kararla faydalanılmak üzere liman ve havaalanlarını çatışmalar durdurulmuştur. Kararın kabulünün da açmıştır. ardından, genişletilmiş UNIFIL’in Lübnan’a konuşlandırılması çalışmalar hız Güney konusunda Kriz sırasında Lübnan'a resmi kurumlarımız bağlamda ve sivil toplum örgütlerimiz yoluyla iletilen Lübnan Başbakanı Siniora ve BM Genel insani yardımın tutarı 20 milyon Dolara Sekreteri Annan Sayın Başbakanımızdan bu ulaşmıştır. Türkiye, Lübnan'ın acil onarımı için güce ülkemizin de katkıda bulunmasını talep Stockholm Konferansı’nda 10 milyon Dolar etmişlerdir. yardım kazanmış, bu taahhüdünde Bakanlığımız bulunmuştur. koordinatörlüğünde 16-22 Ağustos tarihlerinde Lübnan, İsrail, kullandırılması kararlaştırılan sözkonusu mali Filistin ve Suriye’yi ziyaret eden Sayın yardımın Bakanımız, bölgeye Konferansa sunduğu Plan içinde yer alan ve uluslararası Lübnan makamlarıyla bilistişare seçilecek konuşlandırılması ülkemizin öngörülen Lübnan Hükümeti'nin güçte yer alması da dahil olmak üzere çeşitli projelere aktarılması öngörülmüştür. konularda görüş alışverişinde bulunmuştur. Başbakanımızın 35 talimatıyla, bu anılan Sayın projeler arasında en çabuk sonuç alınabilecek yönelik öncelikli dış politika hedefimiz olduğu olanlara ağırlık verilmesi kararlaştırılmıştır. Sayın Bakanımız tarafından ifade edilmiştir. Bakanlığımızdan bir heyetin Lübnan'da ilgili Irak makamlarla gündem maddeleri arasında yer almaktadır. yaptığı temaslar sonucunda sorununda dahil, Kerkük konusu gündemdeki Lübnan'a 50 kalıcı nitelikli prefabrik okul Kerkük gönderilmesine karar verilmiştir. Lübnan konulara uzlaşma yoluyla barışçı ve kalıcı Hükümeti, ayrıca ilave 20 okul talebinde çözümler getirilerek Irak’ta istikrarın tesisi bulunmuştur. Lübnan’a 2 adet kalıcı nitelikli yolunda prefabrik sağlık merkezi gönderilmesi de çabalarımız aralıksız sürdürülmektedir. mesafe tüm önemli katedilmesi sorunlu yönündeki öngörülmektedir. Türkiye, 2004 NATO İstanbul Zirvesi’nde Irak’taki gelişmeler gerek ülkemize, gerek alınan karar uyarınca, İttifak, Irak güvenlik bölgemize ve ötesine önemli yansımaları güçlerinin olabilecek niteliktedir. Türkiye Irak konusunda tarihinden bu yana katkıda bulunmaktadır. hem ikili, hem çok taraflı zeminlerde yoğun NATO’nun Irak Eğitim Misyonu kapsamında, çaba sarfetmektedir. Bu çerçevede, 2006 Irak güvenlik güçlerine gerek anılan ülke yılında da Iraklı liderler ve gruplarla çok içinde, gerek dışında müttefik ve ortak sayıda ülkelerin askeri eğitim kurumlarında eğitim görüşme yapılmıştır. Irak’tan eğitimine 30 Temmuz 2004 Cumhurbaşkanı Yardımcısı Haşimi, dönemin verilmektedir. Başbakanı Caferi, yeni Başbakan Maliki ve toplam 89 Iraklı general ve subaya eğitim Dışişleri Bakanı Zebari ile Savunma ve Tarım hizmeti verilmiştir. Ayrıca, dört subayımız Bakanları 2006 yılı içinde ülkemizi ziyaret halen Bağdat’taki NATO Eğitim Misyonu’nda etmiştir. görev yapmaktadır. Türkiye’den de Özel Temsilci Ülkemizde bugüne değin düzeyinde Irak’a iki ziyaret yapılmıştır. Ülkemiz Irak’ın yeniden yapılandırılması ve Irak’taki durumla ilgili olarak tarafımızdan imarında önemli bir role sahiptir. Ülkenin başlatılmış olan Irak’a Komşu Ülkeler Süreci istikrarı ve toplumsal barışı büyük ölçüde kapsamındaki toplantılar da sürdürülmüştür. ülkemiz üzerinden sağlanan ticari emtia, mal Haziran ayında 33. İKÖ Dışişleri Bakanları ve hizmetler, stratejik ihtiyaç maddeleri ve Konferansı vesilesiyle Bakü’de, Eylül ayında enerji ise BM Genel Kurulu vesilesiyle New York’ta elektrik) düzenlenen Komşu Ülkeler Dışişleri Bakanları Irak’ta Toplantıları yönetimine, rağmen 2005’te iki ülke arasında dış ticaret ülkemizin Irak’ın siyasi birliğine ve toprak hacmi, 2,8 milyar Doları ihracat ve 500 milyon bütünlüğüne vesilesiyle atfettiği Irak önemin bu ülkeye kaynaklarının kesintisiz hüküm (petrol arzına süren ürünleri ve dayanmaktadır. güvenlik sorununa Doları ithalat olmak üzere toplam 3,3 milyar Doları bulmuştur. Transit ticaretle birlikte, 36 toplam ticaretimiz 7 milyar Dolar civarına temel ulaşmıştır. Yayılmasının koşulunun, Nükleer Önlenmesi Silahların Antlaşması’ndan kaynaklanan yükümlülüklere tümüyle riayet Irak Başbakanı Nuri Maliki’nin, beraberinde edilmesi ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı başta ekonomik işlerden sorumlu Bakanlarla ile tam bir işbirliğine gidilmesi, birlikte tarihlerinde Güvenlik Konseyi daimi üyesi beş devlet ve Türkiye-Irak 16. Almanya ile yapıcı bir diyalog sürdürmesi ve 16-17 Kasım 2006 ülkemizi ziyareti sırasında İran’ın, BM dönem KEK toplantısı da düzenlenmiş ve Uluslararası işbirliği protokolü imzalanmıştır. kaynaklanan yükümlülükleri ile 1696 sayılı BM Atom Güvenlik Enerjisi Konseyi Ajansı’ndan kararı uyarınca İran ile ilişkilerimiz karşılıklı saygı, işbirliği ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya içişlerine karışmama ilkeleri çerçevesinde alması gerektiği görüşündedir. şekillenmektedir. İki ülke arasındaki güvenlik işbirliği çerçevesinde, güvenlik makamlarımız Suriye ile ilişkilerimiz siyasi, güvenlik, ticari arasında terörle mücadele ve sınır güvenliği ve ekonomik alanlarda gelişmeye devam alanlarında oluşturulan mekanizmalar da, etmektedir. Suriye ile bölgesel konularda işbirliğine yönelik diyaloğun sürdürülmesine eşgüdüm ve istişarede bulunmaya önem katkı yapmaktadır. veriyoruz. Ticaret hacminin süratle yükselmesi, karayolu Bu ülkeyle imzaladığımız, 1 Ocak 2007 tarihi taşımacılığı, doğalgaz boru hattı ve yılda 1 itibariyle yürürlüğe giren Serbest Ticaret milyon İranlı turistin Türkiye’yi ziyareti gibi Anlaşması’nın unsurlar, ilişkilerimizin genişleyen veçhelerini gelişmesine yansıtmaktadır. 2005 yılında İran’la ikili ticaret beklenmektedir. hacmimiz 4,3 milyar Dolar ekonomik ilişkilerimizin katkıda bulunması seviyesine yükselmiştir. 2006 yılında ticaret hacmimizin 7 Sayın Başbakanımız, 6 Aralık tarihinde milyar Dolara yaklaştığı tahmin edilmektedir. Suriye’ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında, Cumhurbaşkanı Esad ve Başbakan Otri ile İran’da faaliyet gösteren şirketlerimizin görüşmelerinde başta Lübnan ve Irak’taki yaşadıkları sorunların çözülmesi, karşılıklı durum olmak üzere bölgesel konulardaki ticaret ve yatırımların geliştirilmesine yönelik endişelerimizi ortak hedefe ulaşılmasına olumlu katkıda Ziyaret vesilesiyle ayrıca, başta ekonomi bulunacaktır. alanında muhataplarına olmak üzere aktarmıştır. Suriye ile ikili ilişkilerimiz de gözden geçirilmiştir. Türkiye İran’ın nükleer enerjiden barışçı amaçlarla yararlanma hakkı bulunduğunu Ürdün ile son dönemde artan işbirliğimiz kabul etmekle birlikte, bu hakkın kullanımının çerçevesinde, Ürdün Başbakanı Maruf El 37 Bakhit’in 16 Ocak 2006 tarihinde ülkemizi Tunus ziyaretinin ardından, Sayın Başbakanımız da rakamlarına göre 400 milyon Doların üzerinde Ürdün Kralı’nın daveti üzerine 25-26 Kasım gerçekleşmiştir. Bu rakamı kısa vadede 1 2006 tarihlerinde bu ülkeye resmi bir ziyarette milyar bulunmuştur. hedefliyoruz. Sözkonusu ziyaret, ikili ile ticaret Dolar hacmimiz düzeyine 2005 yılı yükseltmeyi ilişkilerimizin daha ileri noktalara taşınması için gereken ivmeyi sağlamıştır. Sayın Başbakanımız 22-23 Mayıs tarihlerinde Bölgede özel bir konuma sahip olan Mısır ile Cezayir’e, Sayın Adalet Bakanımız da 21-25 ikili ilişkilerin güçlendirilmesine ve bu ülkeyle Ocak tarihlerinde Fas’a resmi ziyaretlerde bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında bulunmuşlardır. yakın diyalog içinde bulunulmasına önem arasındaki atfetmekteyiz. ayında Rabat’ta düzenlenmiştir. Sayın Cumhurbaşkanımızın Dışişleri Bakanlıkları siyasi istişareler de Haziran 2005 yılı Aralık ayında Mısır’a gerçekleştirdiği çalışma ziyareti sırasında imzalanan Serbest Cezayir Afrika kıtasında başta gelen ticaret Ticaret Anlaşması hem ülkemiz hem de Mısır ortağımız tarafından Anlaşmanın firmalarımız halihazırda Cezayir’de toplam yürürlüğe girmesiyle ikili ticaret hacmimizin 460 milyon Dolarlık iş yüklenmiştir. Cezayir’de birkaç çıkması başlatılan yandan, projelerinde Türk şirketlerinin de yer alması yıl onaylanmıştır. içinde üç beklenmektedir. katına Öte müteahhitlerimizin bugüne kadar Mısır’da konumuna 60 yükselmiştir. milyar Dolarlık İnşaat kalkınma için girişimlerimiz sürdürülmektedir. gerçekleştirmiş olduğu ve planlanan projelerin değeri 560 milyon Dolara ulaşmıştır. Fas’la ikili ticaret hacmi milyon Dolara 2005 yılında 512 ulaşmıştır. Çifte Tunus, Fas ve Cezayir ile ilişkilerimiz 2006 Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması’nın yılında yapılan karşılıklı ziyaretlerle gelişmeye da devam etmiştir. Sayın Bakanımız, 16-18 Mart arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin hukuki 2006 tarihlerinde Tunus’u ziyaret etmiştir. çerçevesi büyük ölçüde tamamlanmıştır. 7 siyasi Nisan 2004 tarihinde Ankara’da imzalanan ve istişareler de 2006 Mayıs ayında Tunus’ta 1 Ocak 2006 tarihinde yürürlüğe giren yapılmıştır. Tunus Sanayi, Enerji ve KOBİ Serbest Bakanı Afif Chelbi de 1-2 Şubat 2006 arasındaki ekonomik tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Tunus gelişimine önemli Savunma Bakanı Kamel Morjane da, Sayın beklenmektedir. Fas’taki Türk yatırımcıların Milli Savunma Bakanımızın resmi konuğu son iki yılda yüklendikleri ihalelerin toplam olarak 18 Aralık’ta ülkemize gelmiştir. bedeli Dışişleri Bakanlıkları arasında yürürlüğe Ticaret 1,295 gerçekleşmiştir. 38 girmesiyle, ülkelerimiz Anlaşması’nın ve bir milyar ticari katkı Dolar iki ülke ilişkilerin sağlaması olarak Libya ile ikili ekonomik ve ticari ilişkilerimiz Ağustos ayı içinde ülkemize gerçekleşen 2006 yılında da gelişmeye devam etmiştir. ziyareti, gerek sözkonusu ülkeden 40 yıl Firmalarımızın alacak sorunlarının çözüme aradan sonra Kral düzeyinde gerçekleşen ilk bağlanması amacıyla Türkiye-Libya Ortak ziyaret olması, gerek bölgemizde yaşanan Uzlaştırma kriz Komisyonu düzenlenmesine sürmektedir. Toplantılarının yönelik çalışmalar ve çatışmaların tırmandığı günlere rastlaması itibariyle ayrı bir önem taşımıştır. İki ülke Dışişleri Bakanlıkları Ortadoğu bölgesinin arasındaki siyasi danışma mekanizması 2006 yönünden zengin yılı içinde yeniden başlatılmıştır. piyasalarında doğal olması kaynaklar ve yaşanan muvacehesinde, dünya gelişmeler işadamlarımızın ve işbirliğini yatırımcılarımızın Körfez ülkelerinin büyüyen geliştirmenin yanısıra, Arap Ligi (AL) ile de pazarlarından aldığı payın artırılması ve yakın yatırımcıların ülkemize cezbedilmesi, bölgeye Türkiye Arap diyalog ülkeleriyle tesis ikili etmiştir. AL Genel Sekreteri Amre Moussa, 8-9 Haziran 2006 yönelik politikalarımızda tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilen Türk- etmektedir. Bu meyanda, 2005 yılında Körfez Arap İkinci Ekonomik Forumu’na katılmak İşbirliği üzere ülkemizi ziyaret etmiştir. Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması ve KİK Konseyi (KİK) öncelik ile teşkil imzalanan Genel Sekreteri Abdurrahman Al-Attiyah’ın Türk-Arap Ekonomik Forumu’nun ekonomik 14–15 Haziran 2006 tarihlerinde ülkemize alanla sınırlı tutulmayarak, Çin-Arap Forumu yaptığı veya Avrupa-Arap Forumu gibi siyasi istişare, kazandırmıştır. Ancak, KİK üyesi altı ülkeyle 5 ortak kalkınma planları ve kültürel işbirliğini milyar Dolar civarında olan ticaret hacminin, de içeren daha geniş bir platforma taşınması bu ülkelerin ekonomik potansiyelleri dikkate üzerinde alındığında, yetersiz olduğu görülmektedir. çalışılmaktadır. AL Dışişleri resmi ziyaret ilişkilerimize Bakanları Konseyi 6 Eylül 2006 tarihinde Körfez düzenlenen toplantısı sonrasında, Türk-Arap beklenen turist sayısı ve bunun ekonomik Ekonomik getirileri göz önünde bulundurularak, 2005 Forumu kurulmasına ilişkin ülkelerinden yılında mutabakatını bildirmiştir. ülkemize ivme başlatılan vatandaşlarına gelmesi sözkonusu sınırda vize ülke verilmesi Körfez ülkeleriyle siyasi ve ekonomik açıdan uygulaması 31 Ekim 2007 tarihine kadar ilişkilerimizin geliştirilmesine uzatılmıştır. atfedilmektedir. 2006 önem yılında sırasıyla Bahreyn Başbakanı ve Dışişleri Bakanı, İslam ayrıca ülkemizi ilişkilerimiz, Doğu-Batı ekseninde karşılıklı ticari anlayış, diyalog ve hoşgörü eksikliğinin neden ziyaret Kuveyt Dışişleri etmişlerdir. Bakanı Siyasi ve Konferansı ilişkilerimizin ivme kazandığı bir dönemde olduğu Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın 2006 yılı ülkeleriyle 39 sorunların Örgütü çözülmesi ilişkilerimizin (İKÖ) ve ile İslam geliştirilmesi paralelinde ilerlemektedir. Son yıllarda karşı Filistin-İsrail karşıya kaldığımız terörizm, ayrılıkçılık, İslam programı gibi bölgesel sorunlar her iki ülkenin karşıtlığı gündeminde yer almaktadır. ABD ülkemizin ve önyargılarla ancak işbirliği, uyuşmazlığı, İran’ın nükleer diyalog ve karşılıklı anlayışın geliştirilmesi AB’ne yoluyla mücadele edilebileceği, 2005 Aralık Türkiye-AB ilişkilerinde zaman zaman ortaya ayında Mekke’de düzenlenen Olağanüstü çıkan zorlukların aşılmasında yapıcı bir rol İslam Zirvesi’nde ve 2006 Haziran ayında oynamaktadır. üyelik sürecine destek vermekte, Bakü’de yapılan 33. İKÖ Dışişleri Bakanları Konferansı’nda dile getirilmiştir. Hükümetimiz Enerji İKÖ bünyesinde reform sürecine tam destek unsurlarından olan Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol vermektedir. Türkiye, İKÖ Genel Sekreteri boru hattı 2006 Temmuz ayında resmen Sayın Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu’nun faaliyete geçirilmiştir. Ülkemiz için öncelikli göreve geldiği 1 Ocak 2005 tarihinden bu konuların başında gelen PKK/KONGRA-GEL kazanan, İKÖ’nün demokratik, terör örgütüyle mücadele alanında da ABD ile yana hız şeffaf, kendini yenileyebilen, kurumsal yapısı alanındaki işbirliğimizin önemli işbirliği yapılmaktadır. gelişmiş bir örgüt olmasına yönelik reform çabalarının medeniyetler ve kültürlerarası ABD ile öteden beri savunma ve güvenlik yakınlaşmayı ağırlıklı sağlayacak bir çerçevede olan ilişkilerimizin ekonomik ilerlemesi, üye ülkeler kadar uluslararası boyutunun camianın da yararına olacağı görüşündedir. verilmektedir. İkili ticaret hacmimiz 2005 da güçlendirilmesine önem yılında ilk defa 10 milyar Dolar seviyesine ABD ve Latin Amerika ulaşmıştır. Bu rakam potansiyelimizi gerçek Ülkemizin, köklü ittifak bağı içinde bulunduğu Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile ilişkileri, Soğuk Savaş sonrası dönemde ve Avrasya’nın artan stratejik önemine paralel olarak önem kazanmaya devam etmektedir. Terörizm, aşırı akımlar, örgütlü suçlar, yarattığı asimetrik tehditler, özellikle 11 Eylül 2001 sonrası dönemde iki ülke arasındaki güçlenmesine ve kapsamının genişlemesine yol açmıştır. Irak’ta yaşanan gelişmeler, Afganistan’da sürdürülmekte olan NATO fazla ABD yatırımı çekilmesi ve ticari ilişkilerin hak ettiği seviyeye ulaşması amacıyla çalışmalarımız sürdürülmektedir. 2006 yılında ülkemize gelen ABD yatırımlarında artış olması bu çalışmalarımızın olumlu bir sonucu yasadışı göç ve bölgesel istikrarsızlıkların işbirliğinin boyutuyla yansıtmamakta, ülkemize daha operasyonu, 40 olarak algılanmaktadır. ABD ile sosyal, kültürel, bilimsel temasların artırılması ve toplumdan topluma ilişkilerin güçlendirilmesi yönünde de karşılıklı gayret gösterilmektedir. 5 Temmuz 2006 tarihinde benimsenen Ortak Vizyon ve Yapılandırılmış Diyalog Belgesi ilişkilerin her alanda daha da geliştirilmesini ülkemizde resmi kurumlarımız ve özel sektör ve temsilcileriyle yapılandırılmış bir diyalog temeline oturtulmasını amaçlamaktadır. Diğer yandan, diasporasınca, iddiaların ABD Ermeni Fahri Başkonsolos ve Konsolosumuz da ilişkin ülkemize davet edilerek, kendileri için 6 kabulünün Haziran 2006 tarihinde Bakanlığımızda bir olaylarına Kongresi’nce sağlanmasına yönelik yoğun faaliyetlerde bilgilendirme bulunulduğu politika görülmektedir. Sözkonusu toplantısı beklentilerimize sürdürülmektedir. ABD Yönetimi’nin de anılan bulunulmuştur. yasalaşmasının düzenlenmiş, yönelimlerimiz gelişmelere karşı diplomatik girişimlerimiz tasarıların bulunmaları sağlanmıştır. Yine bu ülkelerde bulunan 27 ABD’deki 1915 temaslarda ve ilişkin dış kendilerinden açıklamalarda önlenmesi yönündeki kararlı tutumu devam etmektedir. Bu temaslar neticesinde, bölge ülkeleriyle karşılıklı temsil konusunda ilerleme Latin Amerika ülkeleriyle ilişkilerimizin her kaydedilmiştir. Yakın zamanda Venezuela’nın alanda geliştirilmesi amacıyla 1998 yılında İstanbul’da başlatılan Latin Amerika’ya Açılım Politikası öngörülmektedir. gözden geçirilmiş ve “Latin Amerika Eylem Büyükelçilik açma kararı almış, ancak bu Planı 2006” uygulamaya konulmuştur. Bu kararını plan çerçevesinde, bölge ülkeleriyle karşılıklı uygulamaya geçirememiştir. üst düzey diplomasi ziyaretler akademileri Başkonsolosluk Peru ekonomik açması da ülkemizde nedenlerle henüz gerçekleştirilmiş, arasında ilişkiler Son yıllarda artış gösteren üst düzey geliştirilmiş, bölge ülkelerinde düzenlenen ziyaretler bu sene de Paraguay, Kolombiya fuar ve uluslararası konferanslara ülkemizden ve Bahamalar Dışişleri Bakanları’nın ülkemize üst düzey katılım sağlanmasına çalışılmış ve yaptıkları ziyaretlerle devam etmiştir. Sayın yine bölge ülkeleriyle mevcut ahdi durumun Bakanımız Brezilya ile siyasi diyalog ve kuvvetlendirilmesi amacıyla ticari, ekonomik ekonomik ve siyasi işbirliğini geliştirmek ve adli yardımlaşma anlaşmaları imzalanması amacıyla, 2006 yılında bu ülkeye bir ziyarette çalışmaları hızlandırılmıştır. bulunmuştur. Aynı hedef doğrultusunda 2006 yılı ülkemizde Bölge ülkeleriyle ticaret hacmimizde son “Latin Amerika Yılı” olarak ilan edilmiştir. Bu yıllarda artış gözlemlenmektedir. Özellikle kapsamda tarihleri yerleşik Büyükelçiliklerimizin bulunduğu Latin Latin ve Orta Amerika ülkeleriyle ticaret hacmimiz Amerika Haftası etkinliklerine Latin Amerika 2005 yılı itibariyle 2,5 milyar Doları aşmıştır. ülkelerinden Dışişleri, Sanayi, Ticaret ve AB Ekonomi yükümlülüklerimiz arasında 5-11 Haziran ülkemizde Bakanlıkları, çevrelerinden yetkililer 2006 düzenlenen üniversite davet ve iş edilerek, 41 ile gümrük birliğinden kaynaklanan çerçevesinde, AB ile Serbest Ticaret Anlaşmaları bulunan Şili ve Meksika gibi ülkeler ve MERCOSUR ile Arjantin Devlet Başkanı Nestor Kirchner’e 7 Serbest Ticaret Anlaşmaları imzalanması Aralık 2006 tarihinde bir mektup göndererek, konusunda çalışmalar yapılmaktadır. Arjantin’de yaşayan Ermeni kökenli öğrenciler Artan ticari ilişkileri desteklemek amacıyla, 1 ve kamu görevlileri için 24 Nisan gününün tatil Ağustos 2006 tarihinden itibaren yürürlüğe ilan edilmesini öngören yasa tasarısının kabul giren uygulamayla umuma mahsus pasaport edilemez bir durum teşkil ettiğini belirtmiştir. hamili Maldivler, Yasanın Antiga- Buenos Grenada, Bahamalar, Saint Jamaika, Lucia, Barbados, kabulünden Aires duyduğumuz tepki Büyükelçiliğimizce Dışişleri Barbuda, Dominik Cumhuriyeti, Dominika, Bakanlığı'na iletilmiştir. Bakanlığımızca da 15 Haiti, St. Christopher (St. Kitts) ve Nevis ile Aralık 2006 günü bir açıklama yapılarak St. Vincent Grenadine vatandaşlarına yönelik sözkonusu esnek bir vize rejimi belirlenerek, müteaddit duyduğumuz rahatsızlık belirtilmiştir. yasa tasarısı girişiminden girişli bandrol vizelerinin hudut kapılarımızda Güney Asya verilmesi kararlaştırılmıştır. Latin Amerika yukarıda ülkeleriyle özetlenen ilişkilerimizin olumlu tablosunda, Arjantin’de 1915 olaylarını “soykırım” olarak nitelendirilmesine kaygıyla yönelik bazı karşılanmıştır. Bu gelişmeler çerçevede, Arjantin Senatosu’nca 1915 yılındaki olayları soykırım olarak nitelendiren dört ayrı açıklama yapılmış, 24 Nisan’ın “20. Yüzyılın ilk soykırımını anma günü” kabul edilmesini öngören bir eyalet yasa tasarısı 2 Haziran 2006 tarihinde Buenos Aires Valisi Felipe Sola tarafından onaylanmış, 24 Nisan'ı tüm ülke çapında "Ermeni soykırımı anısına halklar arasında hoşgörü ve saygı için eylem günü" olarak ilan eden, öğrenciler ile özel ve Ermeni asıllı kamu sektörü çalışanlarının aynı gün izinli olmasını öngören bir kanun tasarısı 30 Kasım 2006 tarihinde Arjantin Temsilciler Meclisi’nde, 13 Aralık 2006 tarihinde de Senato'da kabul edilmiştir. Sözkonusu Yasanın Arjantin Senatosu’nda görüşülmesinden önce, Sayın Başbakanımız 42 Türkiye, tarihi olduğu Afganistan’ın bütünlüğünün istikrarının dostluk ilişkilerine sahip bağımsızlık korunmasına, teminine, ve güvenlik ülkenin ve yeniden köktendinci akımlar ile terörizmin üssü haline dönüştürülmemesine ve uyuşturucu merkezi olmaktan çıkarılmasına büyük önem atfetmektedir. Ülkemiz, Uluslararası Güvenlik Yardım Gücü'ne (ISAF) kuruluşunun ilk aşamasından itibaren katkı sağlamaktadır. ISAF'ın liderliğini iki kez (ISAF-II ve ISAF-VII) üstlenen ve 2006 yılı Ağustos ayından itibaren Kabil Merkez Bölge Komutanlığı'nı Fransa ve İtalya ile birlikte yürüten Türkiye, 836 personelle ISAF'a olan katkısını sürdürmektedir. NATO Genel Sekreteri’nin Afganistan Kıdemli Sivil Temsilcisi olarak görev yapan Sayın Hikmet Çetin, ülkemizin Afganistan’da oynadığı olumlu ve yapıcı role duyulan güvenin de bir göstergesi olan bu önemli görevi, Afgan halkının ve uluslararası Pakistan ile köklerini tarihten alan ilişkilerimiz camianın takdirlerini kazanarak üstün bir mükemmel bir seviyede sürdürülmektedir. şekilde yerine getirmiştir. Sayın Çetin’in dört Tarihi kez uzatılan görev süresi 21 Eylül 2006 arasındaki tarihinde sona ermiştir. düzeyde seyretmektedir. Bu ülkede yaşanan dostluk temelinde, ilişkiler de aynı halklarımız yakınlık ve deprem felaketinin ardından Türk halkının, ISAF'a olan katkımızın yanısıra, Afgan ordusu Pakistan halkının yaşadığı acıya gösterdiği ile katkıda duyarlılık, bunun somut bir örneği olmuştur. bulunmaktayız. Ayrıca Afgan siyasi partileri, İlişkilerimizin her alanda daha da geliştirilmesi diplomatları ve çeşitli düzeylerdeki kamu hususunda tam bir irade birliği bulunmaktadır. görevlileri Bu durum, önümüzdeki dönemde özellikle polis gücünün eğitimine için de ülkemizde kurslar ekonomi alanında yeni işbirliği olanaklarının düzenlemekteyiz. yaratılması Afganistan konusunda 31 Ocak-01 Şubat 2006 tarihlerinde düzenlenen için sağlam bir zemin oluşturmaktadır. Londra Ortak Küresel çapta giderek önemli bir aktör haline Eşgüdüm ve İzleme Kurulu’nda yer alan gelen Hindistan ile ilişkilerimiz de süratle ülkemiz, Afganistan’ın yeniden imarı için gelişmektedir. Bu ülkeyle siyasi ilişkilerimize taahhüt ettiği yardım miktarını 100 milyon ilaveten, ikili ve bölgesel düzeyde ticaret, Dolara yükseltmiştir. Yardımlarımız özellikle bilim-teknoloji ve enerji alanlarında işbirliği eğitim, yapılabilecek Konferansı sonucunda sağlık ve gerçekleştirilmektedir. talebi üzerine oluşturulan tarım Afgan alanlarında makamlarının Vardak’ta kurmayı önemli bir potansiyel de bulunmaktadır. Ticari ilişkilerimizde süratli bir gelişme yaşanmaktadır. İkili ticaret hacmimiz kararlaştırdığımız İl İmar Ekibimiz de 9 Kasım 2005 yılında 2006 tarihinde resmen faaliyete geçmiştir. seviyesinde gerçekleşmiştir. Ticarette ülkemiz aleyhinde Hükümetimiz sorunlardan Afganistan'daki biri olmaya en önemli devam eden yaklaşık ortaya 1,5 çıkan giderilmesi için sürdürülmektedir. Diğer milyar Dolar dengesizliğin çalışmalarımız yandan, mevcut uyuşturucuyla mücadele alanında kullanılmak potansiyeli etkili şekilde hayata geçirmek ve üzere 800.000 Dolarlık bir kaynak tahsis yeni işbirliği alanları geliştirmek hususunda etmiştir. Bu mali kaynağın, Afgan polisinin Hükümetlerimiz narkotik birim elemanlarına ülkemizde eğitim mutabakat sürmektedir. Bu yöndeki ortak programları düzenlenmesi ve Afgan halkı için çabalarımız, karşılıklı üst düzey ziyaretlerle alternatif geçim kaynakları oluşturulmasına desteklenmektedir. yönelik projelerin geliştirilmesi amacıyla kullanılması kararlaştırılmıştır. 43 arasında tesis edilen genişletme Asya - Pasifik gayreti içinde gözlemlenmektedir. Dış politikamızdaki önceliklerimizden birini de Doğu ve Güneydoğu Bölgeleri’ndeki Asya ile ülkelerle Pasifik ilişkilerimizin geliştirilmesi oluşturmaktadır. 21. yüzyılın belirleyecek Ülkemiz Avrupa, Ortadoğu, Balkanlar ve Orta Asya bölgeleriyle sürdürdüğü yakın ilişkiler nedeniyle bu ülkeler için önemli bir ekonomik işbirliği ve ticaret ortağı olma konumundadır. AB ile ilişkilerimiz ekonomik ivmenin, olduğu gelişmelerini yıllık yüzde 9’un de, bölge ülkelerinin geleceğe yönelik planları açısından ek bir avantaj olarak görülmektedir. üzerindeki büyüme hızıyla dünya ekonomisini her yönüyle etkilemeye başlayan Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC), dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Japonya, 850 milyar Dolarlık ticaret hacmine sahip Güneydoğu Asya Ülkeleri Örgütü (ASEAN) ülkeleri ve ileri teknolojisi ve girişimleriyle Güney Kore’den kaynaklanacağı anlaşılmaktadır. Bölgenin önem ve ağırlığı, uluslararası siyasi dengeler açısından da belirgin ölçüde artmakta ve bölge ülkeleri uluslararası konularda seslerini giderek daha çok duyurmaktadırlar. Dünya ekonomisinde üçüncü ağırlık merkezi olarak kabul edilen Doğu ve Güneydoğu Asya ile Pasifik Bölgeleri’ne yönelik açılım politikamız bu siyasi ve ekonomik olgulara dayanmaktadır. Bu ülkelerle aramızda mevcut dostluk zemini, ilişkilerimiz ve işbirliğimizin daha da gelişmesini kolaylaştıran bir unsurdur. Doğu ve ekonomik, Güneydoğu ticari, siyasi, savunma yapmayı ve sağlamayı meyanda, küresel bir güç olma potansiyelini somut şekilde hayata geçirmeye başlayan ÇHC ile her alanda işbirliğimizin geliştirilmesi öncelikli hedeflerimizdendir. Siyasi ilişkilerin her düzeyde geliştirilmesinin yanısıra, ikili ticarette ülkemiz aleyhine yaşanan dengesizliğin giderilmesi amacıyla gerekli tedbirlerin sektörümüzün alınmasını, inşaat ÇHC’ndeki altyapı ihalelerinden pay almasının sağlanmasını, Çinli yatırımcıların ülkemizde doğrudan yatırım yapmaya yöneltilmesini ve Türkiye’ye “Resmi Turist Güzergahı” statüsü tanımış olan ÇHC’nden ülkemize turist akışının artırılmasını amaçlamaktayız. 2005 yılında 7,3 milyar Dolar seviyesinde olan ikili ticaret hacminin 2006 yılında da hızlı yükselişini sürdürdüğü ve 10 milyar Dolara yaklaştığı tahmin edilmektedir. geliştirmeyi, işbirliği Bu Asya kültürel sanayii turizmin amaçlamaktayız. ekonomimizin ülkeleriyle kazandığı ilişkileri alanında gelişmesini Son yıllarda dinamizm ve dünyaya açılmasıyla birlikte, bu ülkelerin de Türkiye ile işbirliği alanlarını ve olanaklarını 44 Japonya ile esasen çok iyi düzeyde seyreden ilişkilerimizin kökü 19. yüzyıla kadar uzanmaktadır. 2003 yılı Türk ve Japon halkları arasındaki derin sempati ve tarihi dostluğun göstergesi olarak Japonya’da Türk Yılı olarak kutlanmıştır. Üst düzey ziyaretlerde de kayda değer bir canlanma yaşanmıştır. Bu çerçevede, 2006 yılının Ocak ayında dönemin Başbakanı Junichiro Koizumi ülkemizi ziyaret etmiştir. 1999 yılından bu yana sürekli artış gösteren ikili uluslararası barış ve istikrarı güçlendirecek bir sonuç alınmasını temenni etmektedir. ticaret hacmimiz 2005 yılında son on yılın en yüksek Çanakkale Savaşları, tarihte savaşan taraflar rakamına ulaşarak 3,3 milyar Dolar düzeyinde arasında gerçekleşmiştir. 2005 yılında ülkemizi 116 bin oluşmasını doğuran müstesna bir örnektir. Japon turist ziyaret etmiştir. Çanakkale Savaşları’nın bu yıl büyük bir karşılıklı saygı ve dostluğun katılımla gerçekleştirilmiş olan 91. Anma Aramızda tarihi dostluk ilişkileri bulunan Törenleri vesilesiyle Avustralya ve Yeni Güney Kore’de ülkemize duyulan ilgi ve Zelanda’dan ülkemize Genel Vali ve Meclis sempati, bu ülkeyle ilişkilerimizin her alanda Başkanı düzeyinde ziyaretler yapılmıştır. Bu yoğunlaşması için gerekli sağlam zemini ülkelerle oluşturmaktadır. Son yıllarda Güney Kore’ye dostluk zemininde, başta siyasi ve ekonomik gerçekleştirilen karşılıklı üst düzey ziyaretler, olmak üzere, her sahada güçlenmektedir. Bu diğer alanların yanısıra ekonomik ilişkilerde çerçevede Sayın Başbakanımız, beraberinde de sonuçlar doğurmuş ve ülkemizdeki Güney bir heyetle Aralık 2005’te Yeni Zelanda ve Kore yatırımlarının artırılması ve yeni ilişkilerimiz, karşılıklı saygı ve Avustralya’yı ziyaret etmiştir. yatırımların cezbedilmesi yolunda adımlar atılmasını sağlamıştır. 2005 yılında Güney Küreselleşme sürecinin hız kazanması ve Kore ile ikili ticaret hacmimiz 3,5 milyar piyasa ekonomisine geçişin yaygınlaşmasıyla Dolara ulaşmış ve ülkemizi 91 bin Koreli turist birlikte ziyaret etmiştir. bağımlılığın karşılıklı ekonomik artmasına ve koşut siyasi olarak, ASEAN’a üye Endonezya, Filipinler, Malezya, Kuzey Kore’nin toplumu Singapur, Tayland, Brunei, Vietnam, Laos, karşısına almak pahasına ve BM Güvenlik Myanmar ve Kamboçya ile ikili planda iyi Konseyi Başkanlık açıklamasına rağmen 9 ilişkiler Ekim Başbakanımız D-8 Zirvesi’ne katılmak üzere tarihinde uluslararası gerçekleştirdiği nükleer deneme ülkemizce de kınanmıştır. Türkiye, sürdürülmektedir. Sayın Mayıs 2006’da Endonezya’yı ziyaret etmiştir. Kuzey Kore’nin nükleer silah programının sona erdirilmesi amacıyla gerçekleştirilmekte Afrika iken kesintiye uğramış bulunan ABD, ÇHC, RF, Japonya, Güney Kore ve Kuzey Kore arasındaki altılı formattaki görüşmelere 18 Aralık 2006 başlanmış tarihinde olmasını Pekin’de yeniden memnuniyetle karşılamıştır. Nükleer silahsızlanmaya büyük önem atfeden ülkemiz, bu müzakerelerden 45 Afrika ülkeleriyle siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel alanlardaki işbirliğimizin geliştirilmesi ilişkilerimiz ve amacıyla 1998 yılından bu yana uygulanmakta olan Afrika’ya Açılım Politikası geliştirilerek sürdürülmektedir. Hükümetimizce 2005 yılı “Afrika Yılı” olarak ilan edilmiş, aynı yıl 2006 Nisan ayında Hartum Büyükelçiliğimiz ülkemiz bünyesinde Afrika Birliği’ne gözlemci ülke bir Program Koordinatörlüğü statüsünü elde etmiştir. 2006 yılında da Afrika faaliyete geçmiştir. Doğu Afrika’da açılan bu ülkeleriyle siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel iki ofise ilaveten, ülkemizin Batı Afrika’daki ilişkilerimizin çeşitlendirilmesine ve insani çerçevesinin tamamlanmasına yasal yönelik yardım faaliyetlerinin eşgüdümünü sağlamak üzere Senegal’de bir TİKA ofisinin çabalara ağırlık verilmiştir. açılması da kararlaştırılmıştır. Sayın Başbakanımız, Sudan Cumhurbaşkanı Afrika’daki açlık sorununun bilincinde olan Omar Hasan Ahmed El Beşir’in daveti ülkemiz, 2005 yılında olduğu gibi 2006 yılında üzerine, da çeşitli Afrika ülkelerine insani yardımda Medeniyetler Eşbaşkanı sıfatıyla, İttifakı Girişimi’nin 28-29 Mart 2006 bulunmuştur. 15 Şubat 2006 tarihinde tarihlerinde Hartum’da düzenlenen Arap Ligi Etyopya’ya UNICEF, Gine Bissau’ya da 18. Zirvesi’ne katılmış, bu vesileyle Sudan Dünya Gıda Programı aracılığıyla 100’er bin yöneticileriyle Dolar ikili temaslarda bulunmuş, transfer edilmiştir. Afrika’nın ayrıca Güney Darfur Eyaleti’nin Başkenti doğusundaki kuraklığın ve yol açtığı açlığın Nyala’ya gitmiştir. Sayın Başbakanımızın bu boyutlarının, ziyareti sırasında Kampı’ndaki Güney mültecilere Darfur 40 tona öngörülenden daha büyük Otach olacağının anlaşılması üzerine, Dünya Gıda yakın Programı aracılığıyla, Etyopya’ya 200 bin miktarda gıda maddesi ve çocuk maması Dolar yardımı Somali’ye 300 bin Dolarlık insani yardımda yapılmıştır. Ayrıca Sayın tutarında ilave yardım yapılması, Başbakanımızın talimatıyla, 12 Nisan 2006 bulunulması tarihinden itibaren, Türk Hava Kuvvetlerine ait uluslararası yardım çağrısına –İKÖ’nün bu beş C-130 nakliye uçağı, Kızılay’a ait tam konudaki çağrısı da gözönüne alınarak- 100 teşekküllü bir sahra hastanesini bölgeye bin Dolar kaynak ayrılması kararlaştırılmış ve ulaştırmıştır. Hastanenin yanısıra, bölgeye bu tıbbi da Gıda Programı’na transfer edilmiştir. Yine gönderilmiştir. Hastanenin resmi açılışı 30 kuraklık ve açlıktan etkilenen Tanzanya’ya da Ağustos 2006 tarihinde yapılmıştır. 19 malzeme ve bebek maması ve Cibuti Hükümeti’nin meblağlar 2006 Mart ayı içinde Dünya Nisan 2006 tarihinde Dünya Gıda Programı aracılığıyla 200 bin Dolar tutarında Sahra-altı Afrika ülkeleriyle gelişen yardım yapılmıştır. Ayrıca, yapılan ilişkilerimiz ışığında, Ankara’da 2006 yılı uluslararası çağrı üzerine, Komorlar Birliği’ne Nisan de ayında Etyopya Büyükelçiliği ve Temmuz ayında da Senegal Büyükelçiliği 2006 Haziran ayında ilaç yardımı iletilmiştir. açılmıştır. Buna karşılık, Sahra-altı Afrika’daki ilk ofisi 2005 yılında Etyopya’da açılan Türk 2003 yılında 5,4 milyar Dolar olan Türkiye- İşbirliği ve Kalkınma Ajansı’nın (TİKA), bu kez Afrika ülkeleri ticaret hacmi 2005 yılı sonunda 46 yüzde 78 oranında artış göstererek 9,6 milyar anlaşmaları aktedilmiş; Fas, Tunus ve Mısır Dolara yükselmiştir. Hedefimiz önümüzdeki ile Serbest Ticaret Anlaşmaları imzalanmıştır. üç yılın sonunda ticaret hacmini 25 milyar Birçok Afrika ülkesiyle Çifte Vergilendirmenin Dolara çıkarmaktır. Öte yandan, 2005 yılı Önlenmesi ve Yatırımların Karşılıklı Teşviki sonu itibariyle çoğunluğu Kuzey Afrika’da ve Korunması Anlaşmalarının imzalanmasına olmak yönelik çalışmalar devam etmektedir. üzere, Afrika’da üstlendiğimiz müteahhitlik projelerinin toplamı 16 milyar Doları bulmuştur. Gelecek üç yıl içerisinde 10 Afrika milyar Dolarlık yeni bir müteahhitlik projesi ilişkilerimizin arttırılmasında önceliklerimizden daha üstlenilmesi hedeflenmektedir. birini ülkeleriyle lojistik ticari ve hizmetlerin ekonomik geliştirilmesi ve firmalarımızın kolay, ucuz ve süratli nakliye Öte yandan, başta Cezayir, Libya, Sudan, olanağına kavuşması oluşturmaktadır. 2006 Mısır, Güney Afrika, Tunus, Fas ve Etyopya yılında THY’nin başlattığı Hartum ve Addis olmak ülkelerindeki Ababa uçak seferlerinden sonra Lagos’a da yatırımlarımız değişik alanlarda 500 milyon uçuşların başlamış olması bu açıdan önem Doları aşmıştır. Türk Eximbank’ın açtığı ülke taşımaktadır. üzere, kredileri Afrika ve sigorta programlarıyla firmalarımızın Afrika’da üstlendikleri projelere Afrika’ya açılım politikamız ve bu kıtayla ilişkin ilişkilerimizin finansman sorunu hafifletilmeye her alanda geliştirilmesine çalışılmaktadır. 2003 yılından bu yana altı yönelik girişimlerimiz önümüzdeki dönemde Afrika ülkesiyle Ticaret ve Ekonomik İşbirliği de sürdürülecektir. Uluslararası kuruluşlarla ilişkiler Birleşmiş Milletler (BM) örgütü günümüzde, desteklemekte ve örgütün barışı koruma uluslararası barış ve güvenliğin korunması faaliyetlerine önemli katkılarda bulunmaya alanında devletlerin seslerini duyurabildikleri, devam etmektedir. Bu çerçevede uluslararası sorunlarını ve çözüm önerilerini gündeme barışı koruma/destekleme operasyonlarına getirebildikleri, ve ülkemiz halihazırda yaklaşık 2.500 personelle çözüm katkıda bulunmaktadır. Bunun yaklaşık 750’si dayanışma uluslararası gerektiren ve işbirliği ortak bekleyen sorunların ele alınabileceği yegane doğrudan BM evrensel forum olmaya devam etmektedir. yapmaktadır. şemsiyesi 246 sivil altında polis görev memuruyla Türkiye, BM’e bu alanda en fazla katkıda Ülkemiz, BM Yasası’nda yer alan hedef ve ilkeleri her zaman gözetmekte, barış ve güvenliğin korunması için gösterilen çabaları 47 bulunan ilk on ülke arasındadır. Barışı koruma/destekleme harekatlarına takip etmekte ve eğitimden ekonomik alanda sürdürülen katılımımıza dair ilkeler, Sayın Başbakanımız kalkınmaya tarafından 15 Mart 2005 tarihinde onaylanan faaliyetlere aktif olarak katılmaktadır. Bu “Türkiye’nin Barışı Destekleme ve Koruma yakın ilişkinin bir yansıması olarak, 17-19 Harekatlarına Ekim 2006 tarihlerinde OECD Genel Sekreteri Katılım Konsepti”yle düzenlenmiş bulunmaktadır. birçok Jose Angel Gurria ülkemizi ziyaret etmiştir. Sözkonusu ziyaret sırasında, alanında bir ilki Ülkemiz, insani ve teknik yardımlar gibi oluşturan “Türkiye'de Kurumsal Yönetişim alanlarda da BM çalışmalarına giderek artan Raporu” ile OECD'nin her iki yılda bir oranlarda hazırladığı ve kayda değer katkılarda “Türkiye Ekonomik Raporu” bulunmaktadır. Bir donör ülke haline gelmiş kamuoyuna açıklanmıştır. Türkiye Ekonomik olan Türkiye’nin 2005 yılında gerçekleştirdiği Raporu, ülkemizin son yıllarda kaydettiği resmi ve özel kalkınma yardımlarının tutarı 1 gelişmeyi ve mevcut olumlu performansı milyar göstermesi Dolara Türkiye’nin tekabül kalkınmış ulaşmıştır. GSYİH’nın etmekte yüzde olup, ülkelerin Bu meblağ 0,17’sine sözkonusu yardım açısından önemli ve dikkat çekicidir. Türkiye’nin ekonomik görüntüsü oran konusunda hem iç piyasalara, hem de düzeylerini uluslararası piyasalara ve yatırımcılara olumlu yansıtmaktadır. mesajlar veren sözkonusu rapor, ekonomik olduğu kadar siyasi açıdan da önem arz BM içindeki etkinliğimizi daha da artırmak etmektedir. İstanbul’da bulunan OECD Özel amacıyla, ve Sektörü Geliştirme Merkezi, OECD’nin yakın olan bölgemizdeki ülkelere yönelik çalışmalarında Güvenlik Konseyi’nin daimi olmayan üyeliğine kullanılmakta ayrıca, Ankara’da mukim OECD 2009-2010 dönemi için adaylığımızı açıklamış Vergi Eğitim Merkezi de bölgemizde bulunan bulunuyoruz. 2008 yılında BM 63. Genel ülkelerin Kurulu seçimler vermektedir. OECD bünyesinde başlatılan öncesinde, 2003 yılından bu yana üye ülkeler Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) girişimini nezdinde sürdürülen her düzeydeki destek başından beri destekleyen Türkiye, çeşitli arama girişimlerimiz yoğun olarak devam MENA toplantılarına evsahipliği yapmaktadır. etmekte ve olumlu bir yolda ilerlemektedir. Yine OECD bünyesinde toplanan “Rüşvetle BM Güvenlik Konseyi 2009-2010 dönemi Mücadele geçici üyeliğine seçildiğimiz takdirde, örgüte Slovakya ve Slovenya ülke incelemelerinde yapmakta olduğumuz katkıları da artırmayı ülkemiz inceleyici ülke görevini üstlenmiş ve hedeflemekteyiz. bu görevi başarıyla tamamlamıştır. Halen, istikrarı örgütün korumadaki sırasında uluslararası temel barış organı yapılacak uzmanlarına Çalışma bu Grubu” alanda eğitim çerçevesinde, Polonya’nın ikinci aşama inceleyicisi olarak Ülkemiz Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) çalışmalarını yakından 48 görevini sürdürmektedir. 2001 yılı Kasım ayında, özellikle En Az kapasitesi olan yaklaşık 20 milyon km²’lik bir Gelişmiş Gelişme bölge olması nedeniyle giderek daha fazla ilgi kalkınma toplamaktadır. Ülkemiz KEİ’nin faaliyetlerine Ülkelerin Yolundaki (EAGÜ) Ülkelerin ve (GYÜ) çabalarına destek olabilecek bir süreç olarak aktif başlatılan “Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) sürdürmektedir. KEİ’yi somut proje üreten bir Doha Ticaret Müzakereleri”, beş yıl devam yapıya eden Geliştirme Fonu, çeşitli projelerin önfizibilite görüşmeler sonucunda uzlaşma şekilde katılımda kavuşturmayı sağlanamaması üzerine 28 Temmuz 2006 çalışmalarına maddi tarihinde başlamıştır. Türkiye süresiz olarak alınmıştır. Müzakerelerin askıya öngören destek Proje sağlamaya sözkonusu Fon en imkanlarının güçlendirilmesi suretiyle, KEİ’nin önemli nedeni, tarım alanında daha serbest görünürlüğü daha yüksek projeler üstlenmesi ve için çabalarını sürdürmektedir. adil bir kilitlenmesinin bulunmayı ticaret düzeni oluşturulması konusunda bir uzlaşmaya varılamamasıdır. Müzakerelerin askıya dünya 1 Mayıs - 31 Ekim 2007 tarihleri arasında ekonomisi açısından önemli bir başarısızlıktır. tarafımızdan yürütülecek olan KEİ Dönem Bunun sonucunda, korumacılığın ve ticareti Başkanlığı bozucu getirdiği yükümlülükler çerçevesinde KEİ'nin desteklerin alınması devam etmesi muhtemeldir. Daha da önemlisi, gelişmiş ve etkinliğinin GYÜ’ler çabalarımızı arasında ekonomik ve sosyal süresince sözkonusu artırılması ortaya görevin konusundaki koyacak faaliyetler dengesizlikleri ve bunun yol açabileceği düzenlenmesi planlanmaktadır. Bakanlığımız huzursuzlukları bir ölçüde azaltabilecek bir bu çerçevede, KEİ'nin 15. kuruluş yıldönümü fırsat kaçırılmış olmaktadır. Bu durumun GYÜ vesilesiyle 25 Haziran 2007 tarihinde bir Zirve ve karamsarlığa düzenleyecektir. Ayrıca, mutad uygulama yöneltmesi ve belki de radikalize etmesi uyarınca Dönem Başkanlığı’nı devrederken olasıdır. Türkiye, başta GYÜ ve EAGÜ’ler yapılacak KEİ Dışişleri Bakanları Konseyi olmak üzere DTÖ üyesi birçok ülke gibi Toplantısı’na (Ekim 2007) ilaveten Zirve'den müzakerelere yeniden bir gün önce de (24 Haziran 2007) Dışişleri yöndeki Bakanları EAGÜ’leri başlanmasını daha bir an istemekte da önce ve bu Konseyi Toplantısı çabaları desteklemektedir. gerçekleştirilecektir. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ), İslam ülkeleri arasında ekonomik ve ticari ülkemizin işbirliğinin Sekretaryası öncülüğünde kurulmuş İstanbul’dadır. olup Gerek işbirliğimizin artırılması ana İKÖ bünyesindeki eksenlerinden birini mevcudiyeti teyid edilmiş önemli petrol ve oluşturmaktadır. İKÖ üyesi ülkeler arasında doğalgaz kaynaklarına sahip bir bölgeyi ekonomik işbirliği ve ticareti geliştirmeye kapsaması, yönelik en önemli ortak platform olan ve gerek 330 milyon kişinin yaşadığı, yıllık 300 milyar Dolarlık dış ticaret 49 Başkanlığını Sayın Cumhurbaşkanımızın yaptığı İKÖ Ekonomik ve Ticari İşbirliği geliştirilmesi, Daimi öncelikli şeffaflaştırılarak Dünya Ticaret Örgütü kural projelerinden biri İKÖ üyesi ülkeler arasında ve standartlarıyla uyumlaştırılması, denize tercihli ticaret sistemi kurulmasıdır. Ülkemizin çıkışı olmayan Orta Asya ülkelerinin Dünya evsahipliğinde ticaret merkezlerine açılımlarını sağlayacak Komitesi’nin düzenlenen (İSEDAK) 2004-2005 müzakereler yıllarında sonucunda, ulaştırma ticaret rejimlerinin hatlarının geliştirilmesi ve eksik yapılacak tarife indirimleri belirlenmiş ve buna hatların ilişkin Tercihli Tarife Protokolü (PRETAS) 22- tarafımızdan etkin bir tutum izlenmektedir. 25 Kasım 2005 tarihlerinde tamamlanması hususlarında İstanbul’da yapılan 21. İSEDAK toplantısında imzaya “Gelişen açılmıştır. Keza, 22. İSEDAK toplantısının 21- işbirliği süreci devam etmektedir. D-8 üyesi 24 Kasım 2006 tarihlerinde, İKÖ Üyesi ülkeler arasında ticaretin artırılması ve Ülkeler arasında Tercihli Ticaret Sistemi serbestleştirilmesi (TPS-OIC) ikinci tur birinci toplantısı ise 24-26 korumaktadır. Kasım 2006’da 2006 tarihlerinde İstanbul’da 8 Ülke” (D-8) hedefi Bu Bali’de çerçevesindeki önceliğini çerçevede, yapılan Mayıs D-8 Zirvesi sırasında, D-8 Tercihli Ticaret Anlaşması ile yapılmıştır. Gümrük İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır. Kurucularından olduğumuz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) içinde özellikle ticaretin Küresel konular İnsan Hakları ve hukukun üstünlüğü alanlarında çağdaş İnsan haklarının korunması ve daha ileri götürülmesi öncelikli hedeflerimiz arasında yer almaktadır. Bu konudaki çalışmalarımız öncelikle, bir devletin, kendi vatandaşlarının bu alandaki demokratik talep ve beklentilerine en etkin biçimde yanıt vermek yönündeki temel sorumluluğunun bir gereğidir. Esasen günümüzde, uluslararası toplumun saygın üyeleri arasında yer almanın temel ölçütlerinden biri de, demokrasi, insan hakları 50 standartlara uyum düzeyidir. Temel hak ve özgürlükler ile demokratikleşmenin daha ileri götürülmesine, yargının işleyişinin iyileştirilmesine odaklanan ve kararlılıkla uygulanan reform süreci üç temele dayanmaktadır: Ulusal mevzuatımızda gerekli layıkıyla değişikliklerin yapılması, bunların uygulamaya konulması ve bu alanlarda mevcut uluslararası sözleşme ve mekanizmalara taraf olunması. İnsan hakları bu anlamda, dış politikamızın da Değiştirilmesine dair 14 No’lu Protokol 2006 öncelikli alanları arasında bulunmakta olup, yılı içinde onaylanarak ülkemiz açısından uluslararası standartlar ve mekanizmalar da yürürlüğe girmiştir. Keza, BM çerçevesindeki insan kararlılıkla “Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası sürdürdüğümüz reform sürecine önemli katkı Sözleşme’nin ölüm cezasının kaldırılmasını sağlamaktadır. hedefleyen Ek İkinci İhtiyari Protokolü de bu hakları alanında yıl içinde tarafımızdan onaylanarak yürürlük Reform sürecinin ilişkin kazanmıştır. Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin tarihinde Uluslararası Sözleşme’nin denetim organının açıkladığımız “Dokuzuncu Uyum Paketi”yle bireysel şikayetleri kabul ederek inceleme teyit edilmiştir. yapma yetkisini içeren Ek İhtiyari Protokol kararlılığımız 12 sürdürülmesine Nisan 2006 24 Kasım 2006 tarihinde onay belgelerinin Vatandaşlarımızın insan hakları alanındaki BM istek tarafından onaylanmıştır. ve beklentilerinin yönlendirici rol Sekretaryası’na iletilmesiyle ülkemiz oynadığı reformlarda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) hükümleri, Avrupa İnsan Uluslararası alanda insan hakları konusunda Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) içtihatları ve izlediğimiz kararlı ve yapıcı politikamızın Ulusal sonucu olarak, uluslararası sözleşme ve Program ışığında Kopenhag kriterlerine uyum sözleşme dışı mekanizmalarla işbirliğimiz boyutu da göz önünde tutulmaktadır. Ayrıca artarak sürdürülmektedir. 2001 yılında BM BM, Avrupa Konseyi (AK) ve Avrupa Güvenlik bünyesindeki sözleşme dışı mekanizmalara ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gibi uluslararası yaptığımız açık davet çerçevesinde, ilgili kuruluşların gözlemleri ve raporları ile saygın çalışma yerel AB Katılım ve kuruluşlarının Ortaklığı Belgesi ile grupları ve raportörler ülkemizi uluslararası sivil toplum düzenli olarak ziyaret etmektedirler. Son tavsiyeleri de dikkate olarak BM Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu alınmaktadır. 9-20 Ekim 2006 tarihlerinde ülkemize gelmiştir. 192 BM üyesi arasında açık davette Reform sürecimiz bağlamında, insan hakları bulunan 55 ülkeden biri olmamız, insan alanındaki uluslararası sözleşmelere taraf hakları alanında vatandaşlarımızın yararına olunmasında sağlanan ivme 2006 yılında en daha ileri seviyesine çıkmıştır. Ülkemiz bu alandaki uluslararası tüm temel BM sözleşmelerine taraftır. yönündeki kararlılığımızın ve bu konuda da fazla ilerleme işbirliği sağlama içinde ve bunu gerçekleştirme uluslararası toplumdan saklayacağımız bir AİHS’ne Ek oluşturan Ölüm Cezasının Her hususun olmadığının göstergesidir. Koşulda Kaldırılmasına dair 13 No’lu Protokol ile yine AİHS’ne Ek oluşturan, sözkonusu Bu Sözleşmenin Hükümetimizin Denetim Mekanizmasının 51 durumun en belirgin kararlılıkla yansıması, sürdürdüğü işkence ve kötü muameleye karşı “sıfır ileri götürülmüştür. 2004 yılında ülkemiz AK hoşgörü” Parlamenter Meclisi nezdindeki insan hakları politikamızın, Avrupa İşkencenin (AİÖK) tarafından AK bünyesindeki Önlenmesi da tescil Komitesi edilmesidir. Ülkemize Aralık 2005’te yaptığı ziyarete ilişkin raporunu bu yıl açıklayan AİÖK, ülkemizin “sıfır hoşgörü” politikasında sağladığı başarıyı önemle vurgulamıştır. Vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerinden, kökenlerine bakılmaksızın, bireysel olarak kanun önünde eşit ve serbest şekilde yararlanmaları, temel devlet politikamızdır. Her türlü ayırımcılık Anayasa ve ilgili yasalarımızla Ayırımcılığa karşı yasaklanmıştır. yürüttüğümüz kararlı politika, gerek küresel düzeyde BM gerek bölgesel düzeyde AK ve AGİT nezdinde taraf olduğumuz uluslararası sözleşme ve denetim mekanizmalarıyla sürdürmekte olduğumuz yapıcı işbirliğiyle teyid edilmektedir. bireysel özgürlüklerin demokratik temelde ifası kapsamında, vatandaşlarımızın günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları dil ve öğretilmesi lehçelerin ve özel Uluslararası güvenlik konuları Silahların kontrolü, silahsızlanma, güven ve güvenlik artırıcı önlemler ile kitle imha silahları ve bunları fırlatma vasıtalarının yayılmasının önlenmesi, uluslararası terörizmle mücadele, uluslararası güvenlik ve istikrarın sağlanmasında üzerinde durulan önemli konulardır. üzere, yakın silahlarından Başta Ortadoğu olmak çevremizin arındırılmış kitle imha olması, ulusal güvenliğimiz ile bölgesel ve küresel istikrar bakımından silahların önem taşımaktadır. kontrolü, yayılmanın önlenmesi uluslararası anlaşma Türkiye, silahsızlanma ve alanlarında tüm ve düzenlemelere taraftır. Bölgesel güven ve güvenlik artırıcı önlemler geliştirilmesi bakımından da ileri bir Kapsamlı reform sürecimiz çerçevesinde, farklı denetim sürecinden çıkmıştır. kurslarda görsel/işitsel basın organlarında yayın yapılması da mümkün kılınmıştır. konuma sahiptir. Uluslararası güvenliğin ve istikrarın sağlanmasına yönelik çabalara aktif biçimde katılım, uluslararası anlaşmalara taraf olma ve bunların uygulanmasının takibi, Türkiye’nin ulusal güvenlik politikasının önemli unsurlarını oluşturmaktadır. Dünyanın en güçlü siyasi-askeri ittifakı ve transatlantik ilişkilerin ana ekseni olarak Şeffaflık ve kararlılıkla uygulanan reform sürecimiz sayesinde, vatandaşlarımızın bir temel hak özgürlüklerinin genişletilmesi kılınırken, yandan bir yandan da ve mümkün ülkemizin uluslararası alandaki saygınlığı ve konumu 52 önemini sürdüren NATO’nun, Avrupa-Atlantik güvenlik mimarisi içindeki merkezi konumunu korumasına ve değişen güvenlik ortamının siyasi/askeri dönüşümünü şartlarına uygun gerçekleştirmek olarak suretiyle, uluslararası güvenliğe kapsamlı ve etkin katkı yapmasına önem vermekteyiz. Türkiye, NATO’nun “açık kapı” politikasını parametreler içinde ve varılan mutabakat başından beri desteklemektedir. Yeni üyelerin temelinde NATO-AB stratejik işbirliğinin daha İttifaka katılmaları aynı zamanda özgür ve da derinleştirilmesi için çaba gösterilecektir. birleşik bir Avrupa’nın oluşturulmasına yönelik NATO’nun en önemli ülkelerinden olan ve ortak amaca ulaşılmasına hizmet edecektir. AB’ne tam üyelik yolunda ilerleyen ülkemiz bu Bu alanda önemli bir rol oynayacak konumdadır. çerçevede, üyeliğin getireceği sorumlulukları üstlenmeye istekli ve bunun için gerekli yeteneğe sahip olan Avrupa’daki AB 2003 yılından itibaren NATO desteğinde tüm demokratik ülkelere NATO’nun kapısının Balkanlar’da açık tutulması gerektiği görüşündeyiz. İttifak üstlenmiştir. üyeliğinin itibaren gerek Güneydoğu Avrupa önemli Ülkemiz Makedonya sorumluluklar AB’nin ve bu tarihten Bosna-Hersek’te bölgesindeki ülkelerin, gerek eski Sovyet üstlendiği tüm askeri ve polis misyonlarına coğrafyasında ülkelerin katılmıştır. Türkiye, 2 Aralık 2004 tarihi demokrasilerinin güçlendirilmesine ve barış itibariyle Bosna-Hersek’te başlatılan EUFOR- ve getirilmesine ALTHEA adlı AB harekatının hem askeri hem muhtemel katkıları ışığında, gerekli kriterleri de sivil boyutlarına da kapsamlı katkıda yerine getirdiklerinde Makedonya, Arnavutluk, bulunmaktadır. Ayrıca ülkemiz, AB tarafından Hırvatistan, Gürcistan ve Ukrayna’nın da kurulmakta olan Muharebe Gruplarına katkı NATO’ya üyeliklerini desteklemekteyiz. 28-29 yapma Kasım 2006 tarihlerinde Riga’da düzenlenen meyanda, NATO Zirvesi’ne Bosna-Hersek, Karadağ ve yarısında İtalya’nın çerçeve ülke olacağı bir Sırbistan’ın davet edilmeleri ve İttifakın Barış Muharebe Grubuna katılması öngörülmekte için olup, bu konudaki Niyet Mektubu 23 Mayıs istikrarın Ortaklık bulunan kalıcı hale Programı’na (BİO) katılmış yönünde de karar almıştır. Türkiye’nin 2010 yılının Bu ikinci olmaları memnuniyetle karşılanmıştır. 2005 tarihinde imzalanmıştır. Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası AB (AGSP) sürecinde, NATO’nun temel konumu geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla aşındırılmaksızın, AGSP’nin geliştirilmesine 2004 yılında kurulması kararlaştırılan ve ve faaliyetlerine katkı sağlanması, kendi 2005’te faaliyete geçen Avrupa Savunma menfaatlerimizin de gereği olarak, Avrupa’nın Ajansı ile Türkiye arasındaki ilişkiyi tesis savunma alanındaki edecek olan İdari Düzenlemeler Belgesinin geliştirmesinin sağlanması yeteneklerini ve NATO’nun ülkelerinin onaylanması savunma konusunda yeteneklerinin ortaya çıkan müdahale öngörmediği krizlerde sorumluluk GKRY’nin engellemesinin aşılması yönündeki üstlenmeye hazır hale getirilmesi ülkemiz için girişimlerimiz de sürdürülmektedir. önem taşıyan hususlardır. Bu hususlardaki AGİT Orta Asya ve Kafkasya ülkelerini de beklentilerimiz şekilde kapsayan geniş üyelik yapısıyla ve güvenliğin karşılanmaktadır. Önümüzdeki dönemde bu siyasi-askeri, ekonomik ve insani boyutlarını kademeli 53 bütünsel bir “kapsamlı güvenlik yaklaşımla güvenlik” dikkate alan anlayışıyla, yapılanmaları içindeki Avrupa önemini AGİT’in bir diyalog ve güvenlik forumu olarak dünyanın diğer oluşturduğunu bölgelerine görmekten de örnek memnuniyet korumaktadır. Türkiye, AGİT bünyesinde, duyuyoruz. Bu durumun en güzel örneğini, kapsamlı güvenlik anlayışının tüm boyutlarına Kazakistan eşit önem verilmesi ve bunlardan birinin Nazarbayev tarafından başlatılan Asya’da diğerinin İşbirliği önüne geçmemesi savunan ülkelerden biridir. Yükümlülükleri ve görüşünü AKKA/İstanbul bölgesel ihtilaflar Cumhurbaşkanı ve Konferansı Güven (CICA) Nursultan Arttırıcı Önlemler oluşturmaktadır. Asya coğrafyasında AGİT benzeri bir yapılanma konusundaki görüş ayrılıkları nedeniyle siyasi çerçevesinde bildiri üzerinde uzlaşıya varılamamış olması, kavramının geliştirilmesini ve uygulanmasını Avrupa-Atlantik-Avrasya coğrafyasında amaçlayan bu oluşum, başlangıcından bu kırılganlık yana üye ülke sayısının artması ve kurumsal güvenlik algılamasında yapısının olabileceğini kaydetmiştir. Bununla arttırıcı geliştirilmesiyle mertebesine varan görüş farklılıklarının kalıcı göstermektedir. güven 17 Haziran önlemler önemli ilerleme 2006 tarihinde beraber, Örgütün genişletilmiş bir Avrupa düzenlenen CICA İkinci Devlet ve Hükümet güvenlik diyaloğu forumu olarak mevcut Başkanları Zirvesinde CICA Sekretaryası’nın güvenlik mimarisi içerisinde yerini koruyacağı Statüsüne İlişkin Belge’nin imzalanmasıyla ve bir artı-değer sağlamaya devam edeceği Sekretarya resmen kurulmuştur. Ülkemiz, değerlendirilmektedir. Soğuk Savaş sonrası CICA Sekretaryası’na maddi katkı yapma diğer uluslararası örgütler gibi AGİT de taahhüdünde bulunmuş, ayrıca Sekretarya kapsamlı bir İcra Direktörü Vekilliğine bir diplomatımız Ülkemiz, AGİT’in fikirlilikle ve reform reform yapıcı sağlamaktadır. sürecine Bu bir girmiştir. sürecine açık anlayışla katkı süreçte, AGİT’in, atanmıştır. Konvansiyonel silahların indirimine yönelik en kapsadığı geniş coğrafyada güvenlik ve kapsamlı istikrara yönelik katkılarının pekiştirilmesinin Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması hedeflenmesi gerekmektedir. AGİT’in, NATO (AKKA) rejiminin daha güvenli ve istikrarlı bir ve dışında Avrupa için gerekli temeli oluşturduğunu görünen Orta Asya ve Kafkasya bölgelerinde düşünüyoruz. Bu bağlamda, 1999 yılında istikrar ve güvenliğin tesisine dair rolünün gerçekleştirilen artarak söylemek imzalanan Uyarlanmış AKKA Anlaşması’nın mümkündür. Türkiye, AGİT’in bu bölgelere bir an önce yürürlüğe girmesine önem yönelik faaliyetlerine destek ve katkılarını atfetmekteyiz. Ancak, Uyarlanmış AKKA’nın sürdürecektir. onay sürecinin başlatılması için, diğer NATO AB genişleme devam süreçlerinin edeceğini düzenleme AGİT olan İstanbul Avrupa’da Zirvesi’nde Müttefiklerimizle birlikte, RF’nun, Gürcistan ve Moldova’ya 54 ilişkin olarak AGİT İstanbul Zirvesi’nde verdiği taahhütleri bütünüyle yerine getirmesini beklemekteyiz. Karadeniz’e kuvvetleri kıyıdaş arasında devletlerin diyalog ve silahların yayılmasına katkıda bulunanlara karşı önleyici tedbirler alınmasına imkan deniz tanımaktadır. Girişim kapsamındaki faaliyetlerimiz çerçevesinde 2006 Mayıs işbirliğini ayında ülkemizde kapsamlı bir uluslararası öngören Güven ve Güvenlik Artırıcı Önlemler tatbikat icra edilmiş, 37 ülkeden 100 kadar Belgesi’nin gözlemci bu tatbikata iştirak etmiştir. uygulanmasına yönelik faaliyetlere 2006 yılında da devam edilmiştir. Böylece Karadeniz’de mevcut güvenlik ABD ve RF Devlet Başkanlarınca 15 risklerinin işbirliği içinde ortadan kaldırılması Temmuz’da yapılan bir ortak açıklamayla hedeflenmektedir. ortaya atılan ve özellikle 11 Eylül 2001 tarihinden bu yana terörizmle mücadele 11 Eylül 2001 sonrası dönemin yeni güvenlik amacıyla koşullarında kimyasal manzumesinin yeni bir halkasını oluşturan silahlarla fırlatma vasıtalarının yayılmasının “Nükleer Terörizmle Mücadele için Küresel ve bunların özellikle terör örgütlerinin eline Girişim”e ülkemiz, G-8 ülkeleri, Avustralya, geçmesinin önlenmesi, silahların kontrolü ve ÇHC ve Kazakistan ile birlikte başlangıç silahsızlanma süreçlerinin en önemli veçhesi ortağı olmuştur. Girişimin ikinci toplantısına haline gelmiştir. Türkiye yayılmaya karşı “sıfır 12-13 Şubat 2007 tarihlerinde tarafımızdan tolerans” politikasını benimsemiş olup, ihracat evsahipliği yapılacaktır. Girişim, nükleer ve kontrolü sistemini AB standartları çizgisinde radyolojik alanda yayılmanın önlenmesinin pekiştirmekte gerekli ötesinde, nükleer ve radyolojik maddelerin önlemleri almaktadır. Yeni Ceza Kanunumuz, korunması, tespit edilmesi, olağanüstü hal kitle imha silahlarının yayılmasına sebep yönetimi, sonuçlarla baş etme, nedensellik olanlar için ağır cezalar öngörmektedir. Öte bağını yandan, kimyasal silahların yayılmasına karşı çerçevesinde oluşturulan ulusal mevzuatımız da TBMM Girişim, ülkelerin nükleer enerjiden barışçı tarafından onaylanmıştır. amaçlarla nükleer, ve biyolojik, iç mevzuatında başlatılan uluslararası belirlemede işbirliğini yararlanma gönüllülük tedbirler esası hedeflemektedir. hakkına halel getirmemektedir. Ülkemiz, kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi alanında 2003 yılında hayata Kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi geçirilen “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasına alanında Türkiye ile ABD arasındaki işbirliğine Karşı Güvenlik Girişimi”ni desteklemekte ve hukuki zemin kazandırmak amacıyla 2005 yılı bu girişime somut katkıda bulunmaktadır. Haziran Sözkonusu girişim, kitle imha silahlarının anlaşmanın onay süreci devam etmektedir. yayılmasının önlenmesi yönünde mevcut uluslararası çabaları tamamlamakta ve bu 55 ayında imzalanan bir çerçeve 6. Terörle Mücadele Komite çalışmalarına aktif olarak katılmaktadır. Terörizm, dünyada barış ve istikrarın önündeki en önemli tehditlerden biri olmaya devam etmektedir. Küresel nitelikteki bu tehlikeye karşı tüm ülkelerin, ortak bir eylem platformunda birleşmeleri gereklidir. Ülkemiz, BM başta olmak üzere tüm ilgili uluslararası forumlarda terörle mücadele için kararlı ve etkili önlemler alınması gerektiğini kararlılıkla Türkiye, BM’nin yanısıra AGİT, NATO ve KEİ gibi örgütlerde de terörle mücadele amacıyla yürütülen çalışmalarda öncü rol oynamaktadır. İkili planda da 60'tan fazla ülkeyle terör mücadele ve örgütlü alanında suçlara işbirliği karşı anlaşmaları imzalamış bulunmaktayız. savunmaktadır. Bu konuda kabul edilmiş çok sayıda belge ve beyanda Türkiye'nin yoğun çaba ve katkısı vardır. Terörizmle mücadele konusunda uluslararası platformlarda ve ikili temaslarımızda, terörizmin hiçbir din, ırk, milliyet veya coğrafi ABD’ne karşı düzenlenen saldırılarından sonra 11 BM Eylül Güvenlik Konseyi’nde kabul edilen 1373 sayılı karar, Türkiye’nin terörizm konusunda öteden beri savunmakta olduğu hususları, BM üyesi ülkelerin uymaları zorunlu kurallar haline getirmiş ve üye ülkeleri, kararın uygulanması bölgeyle irtibatlandırılamayacağını, terörizm ile herhangi bir din arasında bağ kurmaya yönelik her girişimin aslında teröristlerin amaçlarına hizmet ettiğini, bu bağlamda İslam adına gerçekleştirildiği iddia edilen tüm terörist eylemleri şiddetle kınadığımızı her vesileyle dile getirmekteyiz. konusunda BM Güvenlik Konseyi’ne bağlı olarak kurulan “Terörle Mücadele Komitesi”ne (TMK) düzenli olarak rapor vermekle yükümlü kılmıştır. Bu çerçevede ülkemiz anılan komiteye bugüne kadar beş rapor sunarak örnek bir tutum sergilemiştir. AB, ABD, İngiltere, Almanya dahil birçok ülke tarafından bir terör örgütü olarak nitelenen PKK/KONGRA-GEL’in elebaşlarının ele geçirilmesi, örgütlü suç yoluyla sağladığı yasadışı mali kaynaklarının kurutulması ve terör örgütünün ülkemiz aleyhinde yürüttüğü Ülkemiz BM çerçevesinde terörle mücadele kapsamında sözleşmenin akdedilmiş tamamına bulunan taraftır. 12 Nükleer Terörizmin Önlenmesi Sözleşmesini ise 14 Eylül 2005 tarihinde imzalamış olup, onay süreci devam etmektedir. propaganda yönündeki BM Kapsamlı Sözleşmesi’nin müzakere edildiği Genel Kurul 56 çabalarımız devam Irak’taki PKK mevcudiyetine ve faaliyetlerine son verilmesi amacıyla, ABD ve Irak ile somut işbirliğine Terörizm yoğun engellenmesi etmektedir. etmektedir. Ülkemiz faaliyetlerinin örgütüyle işbirliğinde, yönelik temaslarımız devam PKK/KONGRA-GEL terör mücadele ülkemiz alanında tarafından yürütülen emekli Orgeneral Edip Başer’in, ABD tarafından ise çerçevesinde, ilgili ülke makamları nezdinde keza emekli Orgeneral Joseph Ralston’ın paralel Özel Temsilci olarak atanmalarıyla yeni bir kapsamda, Aralık ayında Ankara’da ve Mart fırsat ayında yakalanmıştır. Ülkemizi ziyaretleri girişimlerde bulunulmaktadır. Vaşington’da Bu heyetlerarası sırasında Ralston’a konunun Hükümetimiz ve görüşmeler yapılmıştır. Son olarak 10 Kasım halkımız için taşıdığı önem ve hassasiyet tarihinde sözkonusu sürecin devamı olarak Sayın Başbakanımız, Sayın Genelkurmay Ankara’yı ziyaret eden bir ABD heyetiyle Başkanımız, teknik Sayın Dışişleri ve İçişleri Bakanlarımız tarafından vurgulanmıştır. Öte düzeyde görüşmeler gerçekleştirilmiştir. yandan, Özel Temsilciler süreci kapsamında, sonuncusu 11 Aralık 2006 tarihinde olmak Bu üzere bugüne kadar üç heyetlerarası toplantı faaliyetlerinin AB’nde son dönemde gittikçe gerçekleştirilmiş, Özel Temsilcilerin PKK ile artan bir düzeyde tepki uyandırması olumlu mücadelede yürüttüğü bu süreçte Türkiye ile bir ABD arasındaki müttefiklik ilişkilerinin ruhuna Örneğin Almanya’da terör örgütü mensupları uygun olarak PKK terörünün sona erdirilmesi hakkında bir dizi tutuklama ve mahkumiyet yolunda etkili adımlar atılması beklentimiz kararı verilmiştir. Gerek Avrupa Parlamentosu ABD tarafına iletilmiştir. (AP) üyeleri, gerek AB Konseyi ve AB çerçevede, gelişme Komisyonu Başta Avrupa yaptığımız ülkeleri temaslarda başkentlerinde olmak üzere GEL'in olarak terör terör ve örgütünün değerlendirilmektedir. yetkililerince bir vurgulanması bölücü PKK/KONGRA- örgütü eylemlerinin olduğunun kınanması, muhataplarımıza PKK/KONGRA-GEL’in terör Avrupa ülkelerinde terör örgütünün gerçek eylemlerinin yüzünün çoğunu Türkiye’de bilincine varılmaya başlandığını gerçekleştirmesine rağmen, bunları mümkün göstermektedir. Tabiatıyla bunların somut kılan mali ve maddi imkanları yurtdışından önlemlerle desteklenmesi önem taşımaktadır. temin ettiği her fırsatta ve düzeyde ifade Bunun da takipçisi olmaya devam edeceğimiz edilmektedir. tabiidir. Bu meyanda, uyuşturucu ticareti, insan kaçakçılığı, kara para aklama ve haraç toplama gibi her türlü yasadışı AB, Aralık 2001’den beri düzenli aralıklara yöntemin kullanıldığı, yasallaşma çabaları ve güncellenmekte olan "terörist örgütler ve propaganda faaliyetlerinin de paralel olarak terörizmle bağlantılı kişilere ilişkin listesini ”29 yürütüldüğüne işaret edilmektedir. Mayıs haliyle PKK/KONGRA-GEL’in kaynaklarının Avrupa’daki başta kurutulması faaliyetlerinin para olmak üzere, önlenmesi amacıyla, geçen yıl ABD ile başlatılan işbirliği 57 2006 tarihinde listede güncellemiştir. İBDA-C, DHKP-C PKK/KADEK/KONGRA-GEL yer almıştır. Ayrıca, terör İngiltere Bu ve örgütleri İçişleri Bakanlığı’nın terör örgütleri listesine, Ağustos ayında İngiltere Parlamentosu’nun aldığı Sözleşmeler’den doğan yükümlülüklerini karar uyarınca PKK’nın kullandığı diğer adlar yerine getirebilmek amacıyla gereken çabayı olan KONGRA-GEL, KADEK ve TAK da göstermektedir. eklenmiştir. Ülkemizin BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi’ne PKK’nın televizyon kanalı ROJ TV’nin yayın yapmakta lisansının iptali için Danimarka nezdindeki 550.000 girişimlerimiz devam etmekte, Danimarka statüsü makamlarının soruşturma Maddeler Komisyonu üyeliğine 2006–2009 kapsamında gerekli bilgi ve belgeler bu dönemi için tekrar seçilmesi, bu konudaki ülkeye iletilmektedir. kararlılığını açıkça ortaya koymaktadır. Uyuşturucuyla ve Örgütlü Suçlarla Mücadele Türkiye uyuşturucu, yolsuzluk ve örgütlü yürüttüğü küresel bir nitelik kazanmış ve hemen her ülkeyi tehdit eder hale gelmiştir. Ülkelerin bu tehditle mücadelelerinde tek başlarına başarı mümkün görünmemektedir. Ülkemizin uyuşturucu, örgütlü suç türleri ve yolsuzlukla mücadele konularındaki politikası, bu alandaki uluslararası anlaşma ve sözleşmelere taraf olmak, ikili ve uluslararası işbirliğine girmek ve bilgi değişiminde bulunmak gibi temel ilkelere dayanmaktadır. bütün BM Sözleşmeleri’nin yanısıra, BM Örgütlü Suçlarla Mücadele Sözleşmesi ile bu Sözleşmeye Ek İnsan Ticareti, Göçmen ve Silah Kaçakçılığının Engellenmesine imzalamış Yolsuzlukla ve dair üç Ek Mücadele Protokolü Ayrıca, BM Sözleşmesi de onaylamıştır. imzalanmış olup, sözkonusu Sözleşme’nin onay sürecinin çok yakında tamamlanması beklenmektedir. Türkiye, katkıları çıkartarak “ana kazanması ve BM yıllık donör” Uyuşturucu yanısıra, bölgesel ve ikili işbirliğine de önem atfetmektedir. KEİ, Güneydoğu Avrupa İşbirliği Girişimi (SECI), Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) gibi platformlarda bu suçlarla mücadeleye ilişkin deneyimlerini paylaşmakta ve 68 ülkeyle imzaladığı ikili ve çok taraflı anlaşmalarla işbirliğinin zeminini güçlendirmektedir. İnsan ticaretinde hedef ülke konumunda olan Türkiye, bu suçla mücadele için etkin önlemler almıştır. Bu çerçevede ücretsiz Ülkemiz, uyuşturucuyla mücadeleye ilişkin Sınıraşan Dolara gönüllü suçlarla mücadelede uluslararası işbirliğinin Uyuşturucu ve örgütlü suçlar, günümüzde sağlamaları olduğu sözkonusu 58 “157” acil yardım ve ihbar hattı faaliyete geçmiş, İstanbul ve Ankara’da mağdurlar için sığınma evleri açılmış ve “İnsan Ticaretiyle Mücadele Eylem Planı” kapsamındaki diğer projeler hayata geçirilmiştir. Ayrıca Belarus, Gürcistan, Kırgızistan, Moldova ve Ukrayna ile insan ticaretiyle mücadele alanında İşbirliği Protokolleri imzalanmıştır. Devlet Başkanları, Enerji Bakanları, önde Yasadışı Göçün Önlenmesi gelen uluslararası örgütlerin yetkilileri ve Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle gerek Batı ülkelerine geçişte transit güzergah, gerek hedef ülke olarak önemli ölçüde yasadışı göçe maruz kalmaktadır. Sorun büyük ve uluslararası mahiyette olduğundan, çözüm herhangi bir ülkenin tek başına sahip olduğu olanakların ötesinde, uluslararası külfet paylaşımını gerekli kılmaktadır. enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin temsilcilerinin de yer aldığı geniş katılımlı bir törenle 13 Temmuz 2006 tarihinde Ceyhan’da gerçekleştirilmiştir. BTC boru hattı, Hazar’ın Azerbaycan sektöründe bulunan Azeri-ÇırakGüneşli sahalarından çıkacak petrolün en ekonomik şekilde Kabul Anlaşmaları yasadışı göçün sonuçlarının ortadan kaldırılması ve ülkeleri önlem almaya teşvik etmede kullanılan yasal araçlardan biridir. Türkiye bugüne kadar Yunanistan, Suriye, Kırgızistan, Romanya ve Ukrayna ile Geri Kabul pazarlarına ulaştırılmasını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda Geri Batı Anlaşması Türk Boğazları’ndan yapılan tehlikeli yük taşımacılığını ve tanker trafiğini azaltarak can, mal, çevre ve seyir emniyetine katkıda bulunacaktır. Kazakistan’ın hattının da stratejik Son BTC’ye ve olarak katılımı, ekonomik boru değerini artırmıştır. imzalamıştır. Yasadışı göçle mücadelede doğumuzdaki kaynak ülkelerle de Geri Kabul Anlaşmaları akdedilmesine önem verilmektedir. Bu düşünceyle, başta Pakistan ve İran olmak üzere 16 ülkeye ikili Geri Kabul Anlaşması imzalanması teklif edilmiştir. Azerbaycan doğalgazını Türkiye’ye taşıyacak BTE doğalgaz boru hattı, ileride Türkiye üzerinden Avrupa’ya doğalgaz satılmasına da imkan verecek şekilde tasarlanmıştır. 16 milyar m³ kapasiteli sözkonusu hattın yapımının en kısa zamanda bu yıl içinde Enerji, Su ve Çevre Doğu-Batı Enerji tamamlanarak Koridoru kapsamında mütalaa ettiğimiz Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattı ve Azerbaycan doğalgazını ülkemize taşıyacak Bakü-TiflisErzurum (BTE) doğalgaz boru hattı projeleri çerçevesinde 2006 yılı içinde önemli mesafe katedilmiştir. faaliyete geçmesi beklenmektedir. Kazakistan ve Türkmenistan’ın Doğu-Batı Enerji Koridoru tasarılarında yer almaları, bu kapsamdaki bölgesel işbirliğinin Orta Asya’ya kadar uzanmasını sağlayacaktır. Önümüzdeki dönemde, anılan ülkelerin de Hazar Geçişli Doğalgaz Boru Hattı Projesi ile Doğu-Batı BTC boru hattı, Ceyhan’dan 4 Haziran 2006 tarihinde ilk petrolün tankere yüklenmesiyle işlerlik kazanmıştır. Resmi açılışı ise, Sayın Cumhurbaşkanımızın himayelerinde, yabancı 59 Enerji Koridoru’na katılmalarının sağlanmasına öncelik verilecektir. Türkiye’nin transit ülke rolünü perçinleyecek Kuzey-Güney diğer projeler arasında Arap doğalgaz boru öngördüğümüz önemli projelerden biri olan hattı ile Irak-Türkiye doğalgaz boru hattı Samsun-Ceyhan ham petrol by-pass boru bulunmaktadır. Mısır’ın El Ariş bölgesinden hattı projesine uluslararası petrol şirketlerinin başlayarak Akabe üzerinden Amman’a ulaşan ilgisi Arap doğalgaz boru hattının, Şam-Halep geliştirilmesindeki temel nedenlerden biri, güzergahından Türk Türkiye’ye öngörülmektedir. Ayrı bir gelmesi proje olarak ekseninde gerçekleştirmeyi artmaktadır. Boğazları’nın dönüştürülmesinin Bu petrol projenin boru tarafımızdan hattına kabulünün boru mümkün olmamasıdır. Bu çerçevede, Türk hattının ise Kerkük-Yumurtalık petrol boru Boğazları’nın güvenliğinin artırılması, özellikle hattına tanker ve tehlikeli madde geçişinin, by-pass düşünülen Irak-Türkiye paralel olarak doğalgaz inşa edilmesi petrol boru hattı projelerinin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. suretiyle, İstanbul’u ve deniz çevresini tehdit “Güney Avrupa Doğalgaz Ringi” olarak da etmeyecek bilinen öngörülmektedir. Türkiye-Yunanistan-İtalya doğalgaz makul bir düzeye indirilmesi enterkonnektörünün inşası tüm hızıyla devam etmektedir. Ayrıca Bulgaristan, Türkiye’den Romanya ve sonra, Macaristan Ülkemizin enerji özellikle stratejisi çerçevesinde, Kuzey-Güney ekseninin güzergahını izleyerek Avusturya’ya ulaşması kuvvetlendirilmesi ve Ceyhan’ın uluslararası planlanan Nabucco Projesi’ne ilişkin bazı bir enerji piyasası haline getirilmesi, önemli teknik ayrıntılarla ilgili görüşmeler taraflar enerji arasında sürdürülmektedir. 3.300 km’lik boru ülkelerin hattının 2.000 km’sinin Türkiye’den geçmesi çerçevede, muhataplarımızla, Hazar petrolü öngörülmektedir. ile Samsun-Ceyhan projesi gerçekleştikten tüketicisi de Hindistan dikkatini ve İsrail gibi çekmektedir. Bu sonra Rus ve Kazak petrolünü, Ceyhan Ülkemiz bu projelerle, Avrupa’nın doğalgaz Terminali'nden uzun vadede İsrail’in Aşkelon tedariki açısından üç ana damarı oluşturan limanına ileterek, Aşkelon-Eilat bağlantısı RF, Cezayir ve Norveç’ten sonra dördüncü kanalıyla da Kızıldeniz'e ulaştırma projeleri arter konumuna gelecek ve Avrupa’nın enerji ele alınmaktadır. arz güvenliği açısından önemli bir rol oynayacaktır. Türkiye’nin enerji konusundaki Çoklu boru hatları vasıtasıyla Türkiye-İsrail bu stratejik konumu AB ile ilişkilerimize de elektrik, su, petrol ve doğalgaz şebekelerinin ilave bir boyut kazandırmaktadır. enterkonneksiyonu projesi, bu ülkeyle gerçekleştirilmekte olan Enerji Çalışma Grubu Ülkemiz, Doğu-Batı Enerji Koridoru’nun yanısıra Kuzey-Güney ekseninde de koridor rolünün güçlendirilmesine önem vermektedir. 60 toplantılarında görüşülmektedir. Diğer taraftan, güvenliğinin kaynaklarımızın sağladığı diğer ekonomik ve geliştirilmesinde üretici ve tüketici ülkelerle sosyal faydalardan verimli ve sürdürülebilir diyaloğun taşıdığı önemin bilinciyle, 2006 yılı biçimde içinde ikili enerji istişareleri gerçekleştirilmiştir. projeler hayata geçirilmektedir. Bu çerçevede, İngiltere başta GAP Bölgesi olmak üzere ülkemizdeki ile enerji 24 arz Ocak ile 2006 Londra’da, ABD 7-9 tarihlerinde Vaşington’da, tarihinde Şubat RF ile 2006 21-22 Haziran 2006 tarihlerinde İstanbul’da ve son baraj, amacıyla yararlanması hidroelektrik santrali ve gerekli sulama projelerinin bir an önce gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. olarak Ukrayna ile 19 Temmuz 2006 tarihinde Ankara’da yapılan istişarelerde, enerji Çevre alanında ulusal bağlamında ikili, bölgesel ve küresel konular yönetmeliklerin ele alınmıştır. uyumlulaştırılmasına yasa, AB tüzük ve mevzuatıyla yönelik ulusal programlar hazırlanmış, yönetsel kapasite Su konusu son yıllarda uluslararası gündemin artırımı ve kurumsal yeniden yapılanma için üst sıralarında yer almaya başlamıştır. Suyun gerekli hazırlıklar başlatılmıştır. dünya kamuoyunun ilgisini giderek artan bir nedenleri Hava ve su kirliliği, atık üretimi, toprak arasında nüfus artışı, hızlı şehirleşme ve bozulması, ormansızlaşma, iklim değişikliği sanayileşmenin yol açtığı su ihtiyacı ve iklim ve biyolojik çeşitliliğin yok olması gibi küresel değişikliği yer almaktadır. Su sıkıntısının nitelikteki gelecek 20-25 yıl içerisinde Ortadoğu dahil arayışlarında bazı bölgelerde su krizine dönüşmesi ihtimali çıkmaktadır. Ülkemiz, karmaşık bir nitelik mevcuttur. Bu nedenle, ikamesi mümkün gösteren olmayan stratejik konularla bağlantılı olarak karşımıza çıkan kabul çevre sorunlarının çözümü için sürdürülen biçimde çekmesinin suyun kaynaklardan biri 21. başlıca yüzyılın olacağı genel çevre ve sorunlarına uluslararası çoğunlukla işbirliği çözüm öne sosyo-ekonomik uluslararası işbirliğinde aktif rol oynamaktadır. görmektedir. Bu kapsamda birçok uluslararası sözleşmeye Su kaynakları politikamız, suyun ülkemizin ekonomik ve sosyal kalkınması bakımından önemi, su ve gıda güvenliği konusundaki önceliklerimiz, AB ile tam üyelik müzakereleri, bölgesel gelişmeler göz önünde bulundurularak oluşturulmakta ve değişen koşullara göre gözden geçirilmektedir. Türkiye’nin yenilenebilir, ucuz ve çevre dostu olan hidroenerji potansiyelinden ve su 61 taraf olmuştur. Kültürel işbirliği ve tanıtma Kültürel ilişkiler, devletlerarası Türk yurtdışındaki Kültür münasebetlerde, siyasi ve ekonomik ilişkileri vatandaşlarımızca tamamlayıcı bir dış politika aracı olarak adamlarımız, görülmektedir. Bu kapsamda, ülkemizin diğer sanatçılarımızın destek ve katkıları yanında devletlerle kültürel alandaki ikili ilişkilerinin dış temsilciliklerimizce sağlanan sponsorluk ahdi imkanlarından yararlanarak birçok ülkede temelini oluşturan Kültür İşbirliği kurulan Merkezleri, dernekler, öğretim görevlilerimiz, Anlaşmalarının yaygınlaştırılması ve gerekli sergiler, hallerde Haftaları/Günleri, film ve moda haftaları ile gözden geçirilmelerine ilişkin çalışmalarımız, ilgili kurumlarımız ile işbirliği konserler, iş konferanslar, Türk diğer kültürel faaliyetler gerçekleştiriliştir. halinde sürdürülmektedir. 2006 yılında Türkiye ile İtalya arasında Anılan ikili anlaşmalar kapsamında, Türk ve diplomatik yabancı öğrencilere karşılıklı olarak burslar yıldönümü ve Türkiye ile Fas arasında tahsis Türkoloji diplomatik ilişkilerin tesisinin 50. yıldönümü üniversitelerde kutlamaları çerçevesinde, karşılıklı olarak bir bölümü edilmekte, bulunan okutmanlar bünyelerinde yabancı görevlendirilmektedir. Ayrıca, ilişkilerin kurulmasının 150. dizi etkinlik düzenlenmiştir. 1992 yılından bu yana uygulanmakta olan Büyük Öğrenci Projesi çerçevesinde Türk Bu anlayışla, Bakanlığımıza ulaşan öneri ve ve Akraba Topluluklardan öğrencilere her yıl talepler yüzde 95 oranında karşılanmış ve önemli sayıda burs tahsis edilmektedir. kısıtlı bütçe imkanlarına rağmen, 2006 yılında 900’ü aşkın etkinlik, dış temsilciliklerimizin Kültürel açılımlarımızın diğer bir amacı ise, çabaları yabancı ülkelerde gerçekleştirilen etkinlikler edilen katkılar, katılımcıların mütevazı kaşe aracılığıyla, kamuoylarında olumlu ve uzun talepleri vadeli bir etki bırakılması, ülke çıkarları Bakanlığımız ile Türk Hava Yolları arasında doğrultusunda imzalanan gereken siyasi mesajların sonucunda ve 1 sponsorlardan Nisan Protokol 2006 uyarınca temin tarihinde sağlanan verilmesi, Türkiye’nin tarihi, kültürel ve turistik bedelsiz biletler ve nakliye katkısı sayesinde zenginliklerinin tanıtılmasıdır. gerçekleştirilebilmiştir. 2006 yılında, yurtdışı temsil ve tanıtma Sözkonusu faaliyetler bir yandan ülkemizin alanlarında faaliyet gösteren kamu kurum ve tanıtımının kuruluşlarımız, özel kurumlar, sivil toplum yapılmasını, diğer yandan ülkemizin çıkarları örgütleri, sanatçılarımız, bilim adamlarımız ile ve 62 doğru öncelikleri ve etkin doğrultusunda biçimde hedeflenen siyasi mesajların verilmesini sağlamaktadır. 2006’da aldığı kararla 2010 Avrupa Kültür Düzenlendikleri ülkelerin kamuoylarına geniş Başkenti seçilmiştir. 2010 Avrupa Kültür biçimde yansıyan ve ülkemizin tarihi, kültürel Başkenti ve turistik yönleriyle tanıtımı açısından çok uluslararası kültürel ve sanatsal etkinliklere yararlı olan kültürel etkinliklerimiz sonraki evsahipliği yapacaktır. Böylece İstanbul’un ve yıllarda da sürdürülecektir. diğer yörelerimizin tarihi ve zengin kültür mirası UNESCO, ülkemizin önerisi üzerine, etkinlikleri ile çerçevesinde İstanbul, geniş turizm imkanlarının tanıtılmasına önemli katkıda bulunulacaktır. Mevlana’nın 800. doğum yıldönümü olan 2007 yılını, düzenleyeceği yıldönümleri Öte yandan ülkemizin tanıtımı faaliyetleri arasına almıştır. Bu vesileyle, 2007 yılında çerçevesinde, dünyanın en önemli tanıtım başta Dışişleri Bakanlığı ve Kültür ve Turizm sergi ve fuarlarından EXPO 2015 Dünya Bakanlığı olmak üzere, yerel makamlarımızla Fuarı’nı düzenlemeye aday olan İzmir’in işbirliği içinde yurt içinde ve yurtdışında seçilmesine yönelik çalışmalar Hükümetimiz etkinlikler için önceliklidir ve bu konuda gereken her düzenlenmesi planlanmıştır. UNESCO, yine ülkemizin önerisi üzerine bir Mevlana türlü desteği vermekteyiz. çıkarmayı Madalyası kararlaştırmıştır. Ayrıca UNESCO kutlamaları Yurtdışında bulunan Türk kültür varlığına ait çerçevesinde, Genel tarihi ve mimari eserlerin korunması ve asıl Müdürlüğünce bir anma pulu ile Darphane özelliklerine sadık kalınarak restore edilmeleri Genel Müdürlüğünce bir özel hatıra parası konularındaki basılması tasarlanmaktadır. Bakanlığımızın Posta İşletmeleri Bakanlıklar, Bu vesileyle, “Mevlevi Sema Ayini”nin çalışmalar, eşgüdümünde kurumlar temsilciliklerimizle Dışişleri işbirliği ilgili ve halinde yoğun “UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan ve biçimde Sözlü Ortadoğu ve Magrep ülkeleri başta olmak Başeserleri Listesi”ne alınmasının üzere sağlandığını kaydetmek uygun olacaktır. sürdürülmektedir. dış Osmanlı Balkanlar, İmparatorluğu'nun varlık gösterdiği çok geniş coğrafyada mevcut tarihi 2007 yılında UNESCO Dünya Felsefe Günü ve kültürel eserlerimizin restore edilmeleri Kutlamaları ve Uluslararası Asya ve Afrika amacıyla ikili ve çoktaraflı düzeylerde çeşitli Araştırmaları temas ve çalışmalar yürütülmektedir. Kongresi (ICANAS) 38. Toplantısı da ülkemizde düzenlenecektir. Diğer yandan, ülkemizden yasadışı yollarla İstanbul, kamu kurumları, yerel yönetimler, yurtdışına kaçırılmış olan tarihi eserlerin özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarımızla iadesini sağlamak için Dışişleri Bakanlığı işbirliği eşgüdümünde ilgili kurumlarımızla işbirliği içinde sonucunda, AB yürütülen Konseyi’nin çalışmalar 13 Kasım 63 Bakanlık halinde ve gerekli girişimler yapılmakta, destekleyici bu yasal girişimleri çalışmalar (TÜRKSOY) teşkilatının faaliyetleri da Bakanlığımızın desteği ve katkılarıyla başarılı tamamlanmaktadır. Bu çabalar ve çalışmalar şekilde sürdürülmektedir. TÜRKSOY Kültür sonucunda bazı tarihi ve arkeolojik eserlerin Bakanları ülkemize iadeleri sağlanmaktadır. Toplantısı 18-19 Aralık 2006 tarihlerinde Daimi Ankara’da Konseyi yapılmıştır. 23. Dönem Bakanlığımız Türk kökenli ve Türk dili konuşan ülkelerin Başbakanlık birbirlerini daha iyi anlamalarının sağlanması Başkanlığı’nın destek ve katkılarıyla inşası ve sanatlarının tamamlanan Ankara’daki TÜRKSOY yeni korunması ile geliştirilmesini amaçlayan Türk merkez hizmet binasının açılışı da bu toplantı Kültür vesileyle gerçekleştirilmiştir. bu ülkelerin ve kültür Sanatları ve Ortak Yönetimi Tanıtma Fonu ile Kurulu Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız ve konsolosluk hizmetleri Dünya üzerinde 118 ülkede yaklaşık 5 milyon kültür, din ve diğer alanlarda götürülen vatandaşımız yaşamaktadır. Bunların büyük hizmetlerin geliştirilmesi yönünde yoğun çaba bölümü gösterilmektedir. Bu hizmetler kapsamında çalışmak 1960’ları takip eden dönemde üzere Avrupa ülkelerine giden vatandaşlarımızdan ve onların ailelerinden oluşmaktadır. Ayrıca ABD, Kanada halen yurtdışında 882 öğretmen ile 954 din görevlisi çalışmaktadır. ve Avustralya gibi ülkelerde eğitim amacıyla da Bu faaliyetlerin yürütülmesinde, ilgili ülke vatandaşlarımız makamlarıyla işbirliği içinde olmaya özel bulunmaktadır. Vatandaşlarımızın Avrupa yoğun ülkelerinde vatandaşlarımızın başta olarak yaşadığı önem verilmektedir. Bu çerçevede çeşitli zaman içinde istişare zeminlerinin tesisi ve ortak girişimlerin ekonomik olmak başlatılması yoluyla işbirliğinin üzere siyasi ve kültürel hayata artan ölçüde kurumsallaşmasına özel önem verilmektedir. katılmaya Ayrıca başladıkları müşahede vatandaşlarımızın bulundukları ülkelerdeki haklarının daha iyi korunması için edilmektedir. her Bu alanda ülkemiz politikalarının ana eksenini vatandaşlarımızın bulundukları ülkelerin türlü çerçevede, fertlerinin çaba gösterilmektedir. çalışan sosyal nüfusumuz haklarının ve Bu aile korunmasına toplumsal dokusuna, asimile olmadan entegre yönelik olarak başta Avrupa ülkeleri olmak olmaları teşkil etmektedir. Bu çerçevede, üzere yurtdışındaki Anlaşmaları imzalanmıştır. bağlarının Türklerin ülkemizle güçlendirilmesi, olan benliklerinin korunması, durumlarının iyileştirilmesi, eğitim, 64 21 ülkeyle ikili Sosyal Güvenlik Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımıza en iyi ve Türkiye’deki kamu kurum ve kuruluşlarının hizmeti vermek için dış temsilciliklerimizde bilgi işlem otomasyon sistemleriyle eşzamanlı ileri bağlantı teknolojik uzmanlaşmış imkanlarla personel donatılmış seferber edilmiş bulunmaktadır. kurularak verilen hizmetin yaygınlaştırılması ve kalitesinin artırılmasıdır. Diğer amaç ise, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın temsilciliklerimize şahsen Bu çerçevede, kullanılan dış temsilciliklerimizde konsolosluk otomasyonu başvurarak talep ettikleri hizmetlerin, internet üzerinden başvuru yapmayı da içerecek programının bir ileri aşaması olarak, vatandaş şekilde memnuniyetine sunulmasıdır. odaklı, Konsolosluk.Net daha hızlı ve etkin şekilde projesi başlatılmıştır. Projenin uygulanmasına 2005 yılı sonu itibariyle Almanya’da Bu projenin bir parçası olan e-Konsolosluk başlanmış olup, 2006 yılında yapılan özverili vasıtasıyla, vatandaşlarımızın mevzuatımızın çalışmalarla vatandaşlarımızın yoğun olarak ve yerel koşulların izin verdiği ölçüde, işlem yaşadıkları ülkelerdeki temsilciliklerimiz de bu başvurularını internetteki sisteme dahil edilmiştir. sayfalarından yapmalarına, başvurularının Halihazırda Almanya, Fransa, Avusturya, Konsolosluk otomasyonu elektronik Lüksemburg, temsilciliklerimizin Portekiz, İrlanda, bu işlem temsilciliklerimizdeki Hollanda, Belçika, İsviçre, İtalya, İngiltere, İspanya, e-Konsolosluk programına ortamda aktarılmasına halihazırda ve dış ilgili Yunanistan, KKTC, Romanya, Bulgaristan, kurumlarımız nezdinde posta ve faks gibi Moldova, ABD, Kanada, Avustralya, Yeni haberleşme yöntemleriyle yazışma yapmak Zelanda, Fas ve İsrail’deki temsilciliklerimiz, suretiyle gerçekleştirdikleri bilgi alışverişinin yurtdışındaki de elektronik ortamda yapılmasına ilişkin yaklaşık 5 milyon Türk vatandaşı arasından bu ülkelerde yaşayan altyapı tesis edilmiştir. 4,8 milyon vatandaşımıza, bir başka ifadeyle, yurtdışındaki vatandaşlarımızın yüzde 96’sına Netice olarak, ilgili kurum ve kuruluşlarımız bu program vasıtasıyla hizmet sunmaya tarafından başlamışlardır. temsilciliklerimizdeki tutulan nüfus bilgileri, pasaport ve sürücü kurulum işlemlerinin de 2007 yılı sonuna belgesi kayıtları gibi bilgilere en güncel haliyle kadar tamamlanması hedeflenmektedir. ve Diğer en vatandaşlarımıza hızlı vatandaşlarımıza Anılan projenin iki amacı bulunmaktadır: Bunlardan ilki, halen bazı dış hizmet ilişkin şekilde mahallinde sunulması vatandaşlarımızın olarak ulaşılarak, ve süratle sağlanarak mağduriyetine ve temsilciliklerimizce kullanılmakta olan eski şikayetlerine neden olan bekleme süreleri konsolosluk asgariye programının yerine yeni geliştirilen programın uygulamaya konularak 65 indirilmiştir. Nitekim halihazırda İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Müdürlüğü ile ve bilgi Emniyet Genel ve hızlı hale getirilmesi yönündeki taleplerimiz paylaşımı amaçlı dile getirilmektedir. entegrasyon tamamlanmış paylaşımına dayalı iyileştirilmesine ilişkin olup, bilgi mevcut yapının Öte çalışmalara devam uyumlulaştırma edilmektedir. yandan, etmektedir. vize alanında çalışmaları AB da ile devam AB Vize Pozitif ve Negatif Listelerine uyum sağlama yönünde önemli Diğer yandan, Konsolosluk işlemleriyle ilgili mesafe alınmıştır. AB vize müktesebatıyla konularda telefonla yapılan bilgi taleplerini tam uyum için ülkemizin önünde üyeliğin karşılamak amacıyla kurulması kararlaştırılan gerçekleşeceği zamana kadar süre vardır. Konsolosluk Çağrı Merkezi 2 Kasım 2005 Nitekim, AB’nin yeni üyeleri de AB vize tarihinde pilot uygulama olarak ABD'ndeki müktesebatına, tam üyeliklerinden kısa bir vatandaşlarımızın süre hizmetine sunulmuştur. önce (altı ay ila bir yıl) uyum ABD’ndeki Çağrı Merkezi uygulamasından sağlamışlardır. 9 Eylül 2005-26 Eylül 2006 faydalı sonuçlar alınmış olması nedeniyle, tarihleri ikinci Konsolosluk Çağrı Merkezi’nin Batı gerçekleştirilen Avrupa’daki vatandaşlarımıza hizmet sunacak Uygulaması” başlıklı AB Eşleştirme Projesi şekilde Ankara’da kurulması için 2006 yılının de, ülkemizin AB vize müktesebatına uyum ikinci çalışmalarında rehber olacak nitelikte bilgi ve yarısında başlatılan çalışmalar da sonuçlanmak üzeredir. Bu Çağrı Merkezi de arasında “Vize Bakanlığımızca Politikası ve tecrübe kazanımı sağlamıştır. 2007 yılının hemen başında hizmete girecek ve telefonla bilgilendirme arayan vatandaşlarımıza hizmetleri sunmaya başlayacaktır. Türk nüfusunun yoğun olarak bulunduğu ve ticari-ekonomik ilişkilerimizin üst düzeyde olduğu ülkeler başta olmak üzere, birçok ülkeyle ikili konsolosluk görüşmeleri Vatandaşlarımızın AB ülkelerinden vize almak yapılmaktadır. Vatandaşlarımızın konusunda karşılaştığı sorunlar, ilgili ülke işadamlarımızın karşılaştığı makamlarıyla öncelikle yapılan her düzeydeki gündeme getirildiği ve sıkıntıların görüşmeler görüşmelerin ana gündem maddelerinden vasıtası ile mevcut sorunların giderilebilmesi birini teşkil etmektedir. AB ülkeleriyle yapılan için ikili görüşmelerde, AB ile Gümrük Birliği’ni çalışılmaktadır. Bu çerçevede, 2006 yılında gerçekleştirmiş ve artık "müzakere eden" RF, ÇHC, Hırvatistan, Ukrayna, Bulgaristan, konumda bir ülke olarak vatandaşlarımız için Irak, Japonya, Avusturya, Belçika, Almanya, katı vize uygulamalarına son verilmesi ve vize KKTC ve İtalya ile konsolosluk görüşmeleri başvurusu yapılmıştır. sırasında istenen belgelerin sayısının asgariye indirilerek işlemlerin kolay 66 somut çözümler bulunmaya 2006 yılında Irak’ta uğradıkları saldırılarda gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, başta Kanada, yaşamını Avustralya ve ABD olmak üzere Lübnan’daki yitiren vatandaşlarımızın sayısı 125’tir. Diğer taraftan, 2006 yılı itibariyle yaklaşık toplam 91 vatandaşımız da kaçırılmış olup vatandaşının da ülkemiz üzerinden tahliyesi bunların halen 8’i rehin olarak tutulmaktadır. sağlanmıştır. Yine aynı yaptıktan dönem itibariyle Irak’a sonra kendilerinden 40 ülkenin 10.000’den fazla giriş haber Kazakistan’ın batısındaki Atirau vilayetine alınamayan toplam 31 vatandaşımız vardır. bağlı Tengiz Petrol Bölgesi’nde rafineri inşaatı Akıbeti bilinemeyen bu vatandaşlarımızın şantiyesinde çalışan Kazak ve Türk işçiler bulunarak kurtarılmaları ve çeşitli nedenlerle arasında 20 Ekim 2006 günü meydana gelen bölgede müessif olaylar neticesinde maalesef 140 bulunan güvenliğinin vatandaşlarımızın sağlanması amacıyla Irak işçimiz yaralanmıştır. İşçilerimizin yaklaşık makamları, Çokuluslu Güç yetkilileri, kuzey 1.161’i ilgili firmanın tahsis ettiği uçaklarla Irak’taki yetkililer, dini ve mahalli liderler, BM Türkiye’ye getirilmiştir. kurumları, bazı bölgeler üzerinde nüfuz sahibi komşu ülkeler nezdindeki girişimlerimiz sürdürülmektedir. St.Petersburg’da Başkonsolosluk açma talebimiz RF makamlarınca kabul edilmiş olup, buna ilişkin çalışmalar devam Gazze Şeridi’ndeki mevcut güvenlik ve yaşam etmektedir. Viyana’da da Başkonsolosluk koşulları nedeniyle, bölgede ikamet eden 54 açılması gündemdedir. Ayrıca bu yıl içinde, vatandaşımızdan Pakistan’da Faysalabat Başkonsolosluğumuza müracaatla, aileleriyle Başkonsolosluğu, Brezilya’da beraber ülkemize dönmek istediklerini beyan Fahri Başkonsolosluğu, Yemen’de Aden Fahri ederek yardım Konsolosluğu, Maddi imkansızlık 24’ü talebinde içinde Kudüs bulunmuşlardır. bulunan bu Romanya’da Konsolosluğu, ülkemizde kalacakları süre boyunca iaşe ve Konsolosluğu açılmıştır. masraflarının karşılanabilmesi Sao Cluj Paolo Napoca Fahri Konsolosluğu, İsrail’de Gush Dan Fahri vatandaşlarımızın tahliyeleri ve sonrasında ibate Fahri İspanya’da Coruna Fahri için Bu temsilciliklerimize ek olarak, önümüzdeki gerekli düzenlemeler yapılmıştır. dönemde, Togo-Lome, Kongo-Pointe Noire, Öte yandan, Lübnan’daki savaş nedeniyle, 14 Botsvana-Gaborone, Temmuz 2006 tarihinden itibaren sivil ve Kırgızistan-Oş, Karadağ-Podgorica, Japonya- askeri tüm ilgili makamlarımızın etkin Fukuoka, eşgüdümüyle yaklaşık 2.000 vatandaşımızın temsilciliklerimizin Lübnan’dan çalışmalar tahliyesi başarıyla 67 Kırgızistan-Celalabad, Eritre-Asmara açılması devam fahri için gerekli etmektedir. Diğer Hizmetler gelişmelere paralel olarak yabancı ve Türk Stratejik Araştırmalar Merkezi basın Mayıs 1995’de kurulan Stratejik Araştırmalar Merkezimiz (SAM) Bakanlık dışı bağımsız ve yayın organlarının Türk dış politikasına ilişkin bilgi taleplerinde büyük bir artış yaşanmaktadır. görüş, değerlendirme, yorum ve seçenekleri karar vericilerin dikkatine sunmak amacıyla Türk dış politikası, uluslararası siyasi-stratejik ilişkiler, konular, bölgesel uyuşmazlıklar ve sorunlar ile bu sorunların çözümleri üzerine araştırmalar yürütülmesini sağlamakta, seminerler, konferanslar, yuvarlak masa ve beyin fırtınası toplantıları düzenlemektedir. “Perceptions” İngilizce bir Türkiye’nin Her üç ayda bir adlı uluslararası nitelikli dergi yayımlamak suretiyle görüşlerinin ve mesajlarının dünyadaki seçkin üniversitelere, araştırma kurumlarına ve siyasetçiler başta gelmek üzere geniş sağlamaktadır. bir çevreye Ülkemizle iletilmesini ilişkileri imzalayan uluslararası geniş bir SAM bu suretle kurumsal ilişki ağı oluşturmuş bulunmaktadır. organları ile kamuoylarının bilgilendirilmesi, ülkemiz sıcak gelişmeler gerek ülkemizin uluslararası kamuoylarının ülkemizle hakkında yayımlanan haber ve yorumların tarafsız olmasının sağlanması, dış politikadaki önceliklerimizin ve tezlerimizin basın ve yayın organlarında etkin ve yaygın bir şekilde aktarılması amacıyla çalışmalar yapmaktadır. Bu çerçevede, haftalık basın toplantıları gibi mutad işlevlerin yanında, resmi ziyaretler vesilesiyle ya da özel mahiyette gelen yabancı basın mensuplarına gerekli kolaylıklar gösterilmekte, ülkemiz ve politikaları tanıtılmaktadır. Ayrıca, bir ülkenin diğer ülkelerdeki çıkarlarının daha iyi kollanabilmesini, orta ve uzun vadeli hedeflerine daha rahat giderek önem kazanan kamu diplomasisinin daha etkin kullanımına yönelik Gerek bulunduğumuz coğrafyada yaşanan artan Bakanlığı Enformasyon Dairesi Başkanlığı, basın-yayın olarak sahnesinde Dışişleri ulaşılmasını sağlayan bir diplomasi aracı Enformasyon Hizmetleri politika bağlamda, öncelik taşıyan 27 ülkede muadil kuruluşlarla işbirliği anlaşmaları Bu rolü, ilgili yabancı gelişmeleri yakından takip etmelerine yol açmaktadır. AB üyelik sürecimiz, Irak ve Lübnan’da yaşanan gelişmeler de Türk kamuoyunun dış politika konularına olan ilgisini yoğunlaştırmıştır. Bu 68 ilgili kurum ve kuruluşlarımızla istişare halinde çalışmalar devam ettirilmektedir. Bakanlığımız internet sitesi özellikle kamu diplomasisi faaliyetlerimiz açısından önemli bir araç olup, 2005 yılında 1 milyon 552 bin, 2006 yılında ise 1 milyon civarında kullanıcı tarafından ziyaret edilmiştir. İnternet sitemize ulaşan ziyaretçilerin 73,31’nin Orta Asya, Balkanlar, Ortadoğu, Uzak Doğu, yurtdışından ve ülke itibariyle de en fazla Latin Amerika ve Afrika’daki 39 ülkeden gelen ABD, 39 genç diplomatın katımlıyla 2006 yılında Almanya, yüzde BAE, Hollanda ve İngiltere’den olduğu saptanmıştır. Bakanlığımız Bilgi çalışmalarını devam Edinme yapılmıştır. Birimi ettirmekte de olup, Afganistan’ın yeniden yapılandırılması ile ilgili olarak yürütülen uluslararası taahhüt çalışmalara vatandaşlarımızdan 2005 yılında 2.200, 2006 tarafımızdan edilen katkılar yılında da 2000 civarında başvuru alınmış ve meyanında ve Afganistan’ın talebine binaen, kanuni süre içerisinde cevaplandırılmasına anılan ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nda görevli gayret edilmiştir. memurlara mesleki eğitim verilmektedir. Bu şekilde 2002 yılından bu yana toplam 63 Meslek İçi Eğitim ve Diğer Kurumlara Verilen Kurs ve Brifingler Afgan diplomata eğitim verilmiştir. Bakanlığımız Benzer programlar Irak Hükümeti’nin talebi Bakanlığımıza Eğitim yeni Merkezi’nde, genç üzerine, Iraklı diplomatlar için de yapılmakta yurtdışına atanan olup, 2004 yılından bu yana toplam 63 kişi katılan memurlarımızın yanısıra tüm diğer kamu kuruluşlarının mensupları için de, eğitilmiştir. yılda dört defa, yönlendirme programları Bakanlığımız 13 ülkenin Dışişleri Bakanlıkları düzenlenmektedir. ile meslek içi eğitimde işbirliğini öngören Diğer taraftan, Uluslararası Genç Diplomatlar Mutabakat Tutanakları imzalamıştır. Eğitim Programının Onbirincisi Kafkasya, Y YÖ ÖN NE ETTİİM MV VE E İİÇ ÇK KO ON NTTR RO OLL S SİİS STTE EM Mİİ Bakanlığımız İç Kontrol ve Ön Mali Kontrol işlemleri iki ana başlıkta yürütülmüştür. işlemlerinin usul ve esasları, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hazırlanan uyarınca ve Üst Yöneticinin onayı ile İç Kontrol İşlemleri 5018 Sayılı Kanunun 55nci maddesinde, 31/03/2006 tarihinde yürürlüğe giren “Dışişleri kontrole Bakanlığı İç Kontrol ve Ön Mali Kontrol Maliye İşlemleri Yönergesi” ile belirlenmiştir. belirtilmektedir. Ancak Maliye Bakanlığı iç ilişkin standartlar ve yöntemlerin Bakanlığı tarafından belirleneceği bu konuda henüz bir düzenleme yapmamıştır. Yönergesi çerçevesinde Mali Hizmetler Birimi İkincil bünyesinde gerçekleştirilecek mali kontrol Bakanlığımızın kurumsallaşmış idari yapısı 69 mevzuatın yayınlanmaması ve göz önünde bulundurularak iç kontrol işlemleri - Ödenek gönderme ve ödenek aktarma mevcut birimler tarafından, halen uygulanan belgeleri sürekli bir kontrole tabi tutulmuştur. organizasyon - 80 Personel için Seyahat kartı listeleri kontrol yapısı içerisinde yürütülmektedir. Ön Kontrol Daire Başkanlığı, edilmiştir. yürüttüğü mali kontrol ve mali danışmanlık görevleri gereği iç kontrole ilişkin tesbit edilen - Yan ödeme cetvelleri kontrol edilmiştir. hususlarda da düzenlenmeler yapmaktadır. - Yurt dışında görevli personelin kira katkı Ön Mali Kontrol ve Mali Kontrol İşlemleri talepleri kontrol edilmiştir. Kamu harcamalarının risk değerlendirmesi Diğer taraftan, Bakanlığımız Teftiş Kurulu sonucunda Harcama Başkanlığınca yapılan olağan denetlemelere Birimlerinin satın alma ve ihale işlemleri ile bu 2006 yılında da devam edilmiştir. 16 Nisan işlemlere 2006 tarihli Dışişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Bakanlık ait Merkez ödemeler, uluslararası kuruluşlara katkı payı ödemeleri ve Avrupa Yönetmeliğinde İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına ilişkin “Bakanlığın denetleme, soruşturma, inceleme ödemeler mali kontrole tabi tutulmuştur. ve araştırma yöntemleriyle Merkez ve yurtdışı Dış Temsilciliklerimizce gerçekleştirilen tüm Teşkilatının etkili ve mevzuata uygun şekilde harcamalara ait mahsup belgeleri de mali görev yapmasına katkıda bulunmak, birimlerin kontrole tabi tutulmuş ve mahsup belgelerine istek ait raporlar yeniden düzenlenmiştir. biçimde işlemelerini sağlamak, personelin Bu çerçevede ; verimli ve Teftiş ihtiyaçlarını çalışmasına Kuruluun saptayarak imkan denetim sistemi oluşturmak” amacı; sağlıklı yaratacak bir şeklinde ifade 46.714.895,00 edilmektedir. Teftiş Kurulu başkanlığımız bu YTL.tutarındaki taahhüt evrakı ve sözleşme çerçevede 2006 yılında 28 Dış temsilciliğimizi tasarıları kontrol edilmiştir. denetlemiştir. - 12 adet ihale işlemine ait 70 A Am maaçç vvee H Heed deefflleerr Bakanlığın amaç ve hedefleri Dış politikamızda temel amaçlarımız şunlardır; Başlıca dış politika hedeflerimiz ise şunlardır; Türkiye’nin çevresindeki çatışma ve gerilim AB’ne tam üyelik sürecimiz çerçevesinde noktalarının bertaraf edilmesini, sorunların belirlenen barışçı yollardan çözülmesini ve bir istikrar, sağlamak, hedeflerin gerçekleşmesini güvenlik ve refah kuşağı oluşturulmasını sağlamak, Bölgesel Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik sürecimizi barışçı sonuçlandırarak, tarafları arasında diyaloğu teşvik etmek, tam üyelik hedefimizi ihtilafların yollardan önlenmesinde çözümünde, ve ihtilafın gerçekleştirmek, barışın tesisine ve barış sonrası yeniden İkili ve bölgesel planda, komşularımız ve imar çabalarına etkin katkıda bulunmak: Türk Cumhuriyetleri başta gelmek üzere, Bu bağlamda; tüm ülkelerle ilişkilerimizi güçlendirmek, bölgesel işbirliği için yeni dinamikler Ortadoğu bölgesinde siyasi barışın yaratılmasına öncülük etmek, sağlanmasına Dış politikamızın çok boyutlu niteliğinin bir sağlanması sonrasında göstergesini yeniden imar çalışmalarında Türkiye’nin öncü oluşturan kuruluşlarla uluslararası ilişkilerimizde ülkemizin katkıda bulunmak, barışın gerçekleştirilecek bir rol oynamasını sağlamak, menfaatlerini en iyi şekilde savunmak, Küresel planda, sosyal uyumun ve refahın yerleşmesine, barışın korunmasına, daha Balkanlar ve Kafkasya bölgelerindeki ihtilafların çözümüne yardımcı olmak, güvenli bir dünyanın, evrensel düzeyde bir dayanışmanın oluşmasına katkıda bulunmak, Yurt Ege ve Akdeniz havzalarında işbirliği alan ve konularının dışındaki vatandaşlarımıza etkili biçimde hizmet sunmak, Ülkemizin Karadeniz, toplum ve genişletilmesini sağlamak, gerektiğinde bu yöndeki girişimlere önderlik etmek, ülke olarak zenginliklerini yurtdışında tanıtmak. İkili ilişkilerimizi mevcut düzeyinden daha Bakanlığımızı daha etkili ve kaliteli hizmet ileriye verebilecek düzeye yükseltmek. derinleştirmek, götürmek, geliştirilmesinde, 71 güçlendirmek dış ve ticaretimizin Türkiye’nin yabancı yatırımcılar için tercih edilir bir ülke haline bölgesel ihtilafların getirilerek ülkemiz çevrenin korunması, güçlendirilmesi çabalarında ekonomisinin aktif rol üstlenmek, çözümlenmesi, iklim değişikliği, fakirlik, salgın hastalıklar, doğal afetler, örgütlü suçlarla mücadele, ırkçılık, İslam karşıtlığı, ve antisemitizm yabancı Türkiye’yi Orta Asya, Hazar ve Ortadoğu düşmanlığıyla mücadele çabalarına petrol katılmak, bu konularda uluslararası ve doğalgazı için, çevre mülahazalarına dikkat ederek, güvenilir, toplumun ve insanlığın yararına sonuçlar güvenli ve istikrarlı bir geçiş ve dağıtım alınması çabalarına katkıda bulunmak, merkezi haline getirmek, Başta Terörizmle mücadeleyi, deneyimlerimizi ve bu alandaki sorunun ülkemiz BM olmak üzere, uluslararası kuruluşların güçlenmesine destek vermek, Türkiye’nin üyesi olduğu bölgesel ve açısından arzettiği önem ve öncelikleri ikili uluslararası ve uluslararası platformlarda benimsetmek politikaların belirlenmesinde önde gelen suretiyle sürdürmek, ülkeler arasında yer almak, Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan Dış kuruluşların Temsilciliklerimizde izleyecekleri yurtdışındaki haklarına saygı, çoğulculuk, katılımcılık, iyi vatandaşlarımıza kaliteli hizmet sunmak, yönetişim ve hesap verebilirlik değer ve yurt ilkelerinin bulundukları toplumla köken ülkeleriyle yaygınlaştırılması çabalarına katkıda bulunmak, dışındaki vatandaşlarımızın bağlarını da koruyarak bütünleşmelerine yönelik çabalara destek vermek, Uluslararası hukuk düzeninin güçlendirilmesi ve devletler arası ilişkilerde Bakanlığımızın, uluslararası saygılı yürütülmesinde güncel ihtiyaçlara uygun ve olunmasını sağlamaya yönelik çabalara etkili hizmet sunabilmesini teminen, insan destek olmak, kaynaklarımızın etkili kullanımı, fiziki ve hukuk normlarına dış ilişkilerin teknolojik altyapımızın güçlendirilmesi, mali Küresel uluslararası uluslararası yönetişim kapsamında platformlarda sürdürülen; güvenlik, BM’nin reformu, 72 kaynağımızın güçlendirilmesi konularındaki ihtiyaçlarının giderilmesini sağlamak. Temel politikalar ve öncelikler Türkiye’nin 21. yüzyılda çıkarlarını etkin bir harcamalarda mali disiplinin sağlanmasının biçimde yanında korumak, belirlediği hedeflerine mali kaynağın yeterli düzeyde ulaşmasını sağlamak, mali yönetimimizi ve alt olmasını da gerekli kılmaktadır. Genel bütçe yapımızı Bakanlığımızı içindeki payı 1995 yılında binde 8,7 iken son günümüz şartlarında en verimli ve kaliteli yıllarda binde 3,4’e gerileyen Bakanlığımız hizmet sunacak, Bakanlığımız mensuplarına bütçesinin en uygun çalışma ve yaşam koşullarını gerçekçi sağlayacak taşımaktadır. Bu bağlamda; güçlendirerek bir konuma getirmek temel politikalarımızdır. Bu temel ihtiyaçlarımızın bir düzeye karşılanmasında yükseltilmesi önem politikalarımız çerçevesinde 2006-2008 yıllarını kapsayan Bütçemizde maaş ve ücret dönemde tahsis edilen personel giderleri ödeneğinin, gerçekleştirmeyi hedeflediğimiz diğer birçok ülkeye göre mütevazı bir kadro önceliklerimiz aşağıda sıralanmıştır. ile Bakanlığımız bütçesinin ödemelerine dış politika faaliyetlerini ve yürütmekte olan Bakanlığımız personelinin ekonomik kullanımı için etkili bir mali mali durumunda iyileştirmeler yapılmasını yönetim oluşturmak mümkün kılacak miktarda olması, 10 Aralık 2003 tarihinde kabul edilen ve 1 Ülkemizin, gerek bölgesel gerek uluslararası Ocak 2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş ve olan, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve yoğunlaşan dış politika faaliyetlerinin yerine Kontrol Kanunu tüm kamu idarelerinde yeni bir getirilmesi mali Merkez yönetim amaçlamakta idarelerinde verimli ülkemizin anlayışının ve bu öncelikle yerleşmesini çerçevede Strateji kamu Geliştirme küresel planda her bakımından birimlerimizin Temsilciliğimizin yıl yetersiz ve temsil daha olan, 164 ve da Dış ağırlama ödeneğinin yeterli düzeye çıkartılması, Başkanlıkları oluşturulmasını öngörmektedir. Strateji Geliştirme Başkanlığımız 2006 yılının Dış Temsilciliklerimize bina satın alınması başından itibaren faaliyetlerine başlamıştır. da dahil olmak üzere, büyük onarımlarının Bakanlığımızda, yapılması, 5018 sayılı Kanunun taşıtlarının ve güvenlik öngördüğü şekilde bir mali yönetim anlayışının donanımlarının yenilenmesi, Merkez ve dış diğer teşkilatın unsurları bakımından da teknolojik alt yapısının yerleştirilmesine yönelik çalışmalarımız anılan güçlendirilmesine tahsis edilen bütçemizin Başkanlık sermaye giderleri ödeneğinin bu konulardaki bünyesinde halen devam etmektedir. ihtiyaçlarımızın Etkili bir mali yönetim anlayışı, mali kaynağın verimli ve ekonomik kullanımının ve 73 orta ve uzun vadede karşılanmasını amaçlayan çalışmalarımızın ve bu çerçevede hazırlanacak planlarımızın dikkate alınarak belirlenmesi, fiziksel alt yapımızın güçlendirilmesi kapsamındaki önceliklerimizi oluşturmaktadır. Donör ülke niteliği kazanan ülkemizin dış yardımlarını daha etkin şekilde kullanımını Bakanlığımızın insan kaynağı bakımından sağlayacak ihtiyacını karşılamak, insan kaynağımızı düzeye yükseltmek, nitelik ve verimlilik bakımlarından yeterli önceliklerimizi oluşturmaktadır. düzeye yükseltmek Bakanlığımızın ve yurtdışı teşkilatımızın fiziksel alt yapısını güçlendirmek Bakanlığımız İnsan Kaynakları Yönetimince (Personel Dairesi Başkanlığı) Merkez birimlerimizin ana ve ek hizmet yapılmakta olan binalarının ihtiyacı karşılayamaması nedeniyle aşağıdaki konulara ağırlık verilecektir; çalışmalar halen çerçevesinde Balgat / Karakusunlar’da Bakanlığımıza tahsis edilen arsada yeni bir Bakanlık binası inşa İnsan kaynakları yönetiminde insan odaklı edilmesine bir yönelik çalışmalarımızın yaklaşım benimsemek, bu amaca uygun politika ve uygulamalar belirlemek, sonuçlandırılması, Kira giderleri yılda yaklaşık 16 milyon Amir-memur ilişkisinde astları teşvik eden, Doları bulan Dış Temsilciliklerimizin devlet destekleyici malı yerleştirmek, yerleşim düzenine kavuşturularak lider-çalışan anlayışını bütçe giderlerimizin azaltılması amacıyla Planlama En fazla verimi alabilmek için etkili bir Teşkilatı yetkilileriyle de istişare edilerek, performans ölçümü yapmak, bu maksatla orta ve uzun vadeli bir planın hazırlanması somut ölçütler belirlemek, Maliye Bakanlığı ve Devlet ve uygulanmasına başlanması, Ehliyet ve liyakat koşulları saklı kalmak Bakanlığımızın ve Dış Temsilciliklerimizin kaydıyla, sayıca yetersiz olan ve eskiyen seviyede gözetmek, araç kadın-erkek eşitliğini her parkının bir plan dahilinde, yeterli sayıya yükseltilmesi, eskiyenlerin değiştirilmesi, Dış yenileriyle Temsilciliklerimizin Tayin ve terfilerde objektif kıstaslar uygulamak, binalarında güvenlik donanımı bakımından Personelin, yetişmesine ve gelişmesine eksikliklerin giderilmesi, mevcut güvenlik katkı sağlamak amacıyla, yurtiçinde ve donanımının yenilenmesine yönelik orta ve yurtdışında çeşitli eğitim, yüksek lisans ve uzun vadeli bir planın hazırlanması ve doktora programlarına katılmasını teşvik uygulanmasına başlanması, etmek ve bunun için gerekli imkanları oluşturmak. 74 Bilişim ve teknolojik alt yapımızı Teknolojik gelişmeleri güçlendirmek ve geliştirmek Bakanlığımız izlemek bilgisayar ve sistemlerine entegrasyonunu sağlanmak, Bilişim ve teknolojik alt yapı konusundaki Bilgi ve iletişim güvenliği konularına ağırlık önceliklerimiz; vermek, sistem güvenilirliğini artırmak ve Bakanlığımızda ve Temsilciliklerimizde çalışma ortamında kesintisizliği sağlamak, çevrim içi bilgisayar ağı üzerinden sunulan çalışma ortamının geliştirilmesine ve Envanterimizde mevcut eski kullanıcı yaygınlaştırılmasına yönelik faaliyetlerimizi, bilgisayar ve çevre birimlerini yenilemek, Bilgisayar ağı alt yapısının güçlendirilmesi, kullanıcı merkezi kontrol ve destek hizmetlerinde parkını imkan ve kabiliyetlerin artırılarak etkinlik kavuşturmak, kazandırılması çalışmalarımızı sürdürmek, olarak belirlenmiştir. 75 bilgisayar arzu edilen ve çevre yaş birimleri ortalamasına M Maallii B Biillg giilleerr Dışişleri Bakanlığı bütçesi hakkında genel bilgiler Dışişleri Bakanlığı’nın faaliyetleri için ihtiyaç Bakanlığımız bütçesinin 1995 yılında binde duyulan 8.7 olan genel bütçe içindeki payı, takip eden mali kaynak genel bütçeden karşılanmaktadır. yıllarda azalan bir seyir izlemiş, 2000 yılında 3.6’ya kadar inmiş, 2001 ve 2002 yıllarında Genel Bütçeden ödenekler sırasıyla binde 4.3 ve binde 4.4’e yükselmiş, Bakanlığın dış politikada üstlenilen işlevlerini 2003-2005 yıllarını kapsayan dönemde tekrar yerine binde 3.6’ya düşmüştür. 2006 yılında da ise getirilmesine sağlanan tahsis edilmektedir. Bakanlığımız bütçesi bir gider bütçesidir. Faaliyetlerinden herhangi etmemektedir. Dış bir gelir binde 3,7 olarak gerçekleşmiştir. elde Temsilciliklerimizce Dışişleri Bütçesinin Genel Bütçe içindeki payı, yapılan konsolosluk ve vize işlemlerinden Yüksek Planlama Kurulu (YPK) kuru (*) sağlanan hasılat Maliye Bakanlığı hesabına üzerinden ABD Doları karşılıklarıyla birlikte, gelir kaydedilmektedir. Tablo 9’da gösterilmiştir. Tablo 9: Dışişleri Bakanlığı Bütçesinin Genel Bütçe içindeki payı Yıllar T.C Genel Dışişleri Dışişleri Bakanlığı Bütçeleri Bakanlığı Bütçesi Bütçesi (Milyon TL) (Milyon TL) (ABD Doları) 1995 1.335.978.053 11.625.000 276.674.000 Genel Bütçeye Oranı (Binde) 8,7 2000 46.702.436.000 169.474.000 295.750.000 3,6 2001 48.060.000.000 208.888.000 292.560.000 4,3 2002 98.131.000.000 435.358.000 241.865.000 4,4 2003 146.900.000.000 533.940.000 335.570.000 3,6 2004 150.508.000.000 504.247.000 314.368.000 3,6 2005 156.088.874.910 585.482.648 363.654.000 3,6 2006 170.156.782.052 633.079.000 430.067.000 3,7 * YPK kuru, YPK tarafından bir bütçe yılı için öngörülen TL/ABD Doları kurunu ifade etmektedir. Dışişleri Bakanlığının bütçesinde, Milli Eğitim görevlendirdiği din görevlilerinin maaş ve Bakanlığının ücret yurtdışında görevlendirdiği ödenekleri de yer almaktadır. öğretmen ve okutmanların maaş ve ücretleri Sözkonusu maaş ve ücret ödenekleri hariç ile Diyanet İşleri Başkanlığının yurtdışında tutularak, münhasıran Dışişleri Bakanlığının 76 kullanımına tahsis edilen ödenekler dikkate olarak yer alan öğretmen ve din görevlilerinin alındığında, Bakanlık bütçesinin Genel Bütçe maaş ve ücret ödemeleri çıkarıldığında, içindeki payı daha da azalmaktadır. Örneğin, Bakanlığın 2005 yılı bütçesinin Genel Bütçe 2005 yılı bütçesinde 70 milyon 895 bin YTL içindeki payı binde 3,1’e düşmektedir. Dışişleri Bakanlığının 2006 yılı bütçesi Kamu mali yönetimi alanında üç yıllık bütçeler YPK’nın belirlediği tavan ödenekleri, artış hazırlanmasını içermelerine rağmen, Bakanlığın 2006-2008 düzenlemeler zorunlu kılan doğrultusunda, yasal 2006 yılı yıllarını kapsayan dönemde başından itibaren Dışişleri Bakanlığında da teşkilatındaki “üç yıllık bütçe” uygulamasına geçilmiştir. Temsilciliklerimizin teklifleri dikkate alınarak hazırlanan hizmet bütçe birimleri Merkez tahminlerinin gerisinde kalmıştır. üç YPK’nın tavan ödeneklerini yıllar itibariyle bütçesinin hazırlanmasında; Kalkınma Programları” “Orta Vadeli Plan” sırasıyla, “Orta Vadeli Mali Plan ve Devlet Planlama aşmıştır. % 49, Bütçe Dış Bakanlığın 2006-2008 yıllarını kapsayan ilk yıllık 2006-2008 ile tahminlerimiz % 39 ve % 46 oranında Teşkilatı’nın “Yatırım Programı Genelgesi” ile Maliye Bakanlığı’nın “Bütçe Hazırlama Rehberi” esas alınmıştır. Aradaki farkın daha iyi görülebilmesi için, YPK’nın 2006 yılında Dışişleri Bakanlığı için belirlediği tavan ödeneğinin ana alt kalemler Yüksek Planlama Kurulu’nun (YPK), Orta itibarıyla dağılımı, Bakanlığın aynı kalemler Vadeli Mali Plan uyarınca, 2006-2008 yıllarını için bütçe tahminleriyle birlikte, mukayeseli kapsayan üç olarak Tablo 10’da gösterilmiştir. Bakanlığı için yıllık dönemde belirlediği Dışişleri bütçe tavan Tablo’nun incelenmesinden de görüleceği ödenekleri aşağıda kaydedilmiştir. gibi, 2006 mali yılı için Maliye Bakanlığı’na Yıl Bütçe tavan ödeneği (YTL) ilettiğimiz bütçe 2006 592.172.000 YTL’dir. Bütçe tavan ödeneğimiz dikkate 2007 648.377.000 alınarak 2008 672.321.000 miktar (592.172.000 YTL), bütçe teklifimizin Maliye teklifimiz Bakanlığınca 887.495.160 belirlenen yüzde 33.2 oranında gerisinde kalmıştır. YPK’nın 2007 yılı için belirlediği bütçe tavan Maliye Bakanlığı’nda yapılan görüşmelerde ödeneğimiz 2006 yılına göre % 9.49, 2008 tavan ödeneğimiz esas alınarak belirlenen yılı için belirlediği tavan ödeneği de 2007 bütçe ödeneğimiz bir miktar artırılabilmiştir. yılına Ana göre % 3.69 oranında artış öngörmektedir. alt kalemler bakımından değerlendirildiğinde tavan ödenekleri ile bütçe 77 tahminleri arasındaki büyük giderleri kaleminin tavan ödeneği Bakanlığın oranlara ulaşmaktadır. Örneğin mal ve hizmet tekliflerinin sırasıyla % 82 ve % 366 oranında alımlarının gerisinde kalmaktadır. tavan fark ödeneği daha ile sermaye Tablo 10: 2006 yılı tavan ödeneğinin ana alt kalemler itibarıyla dağılımı ile Bakanlığın aynı kalemler için talepleri ANA ALT 2006 YILI TAVAN 2006 YILI FARK FARK KALEMLER ÖDENEKLERİ BAKANLIĞIMIZ (YTL) (%) Personel Giderleri 297.312.000 304.708.587 7.396.587 2,5 19.703.000 28.301.858 8.598.858 43 97.247.000 177.313.078 80.172.078 82 138.492.000 194.679.036 56.187.036 40 Sermaye Giderleri *** 39.048.000 182.272.101 143.224.101 366 Borç Verme 370.000 220.500 - 149.500 TOPLAM 592.172.000 887.495.160 295.323.160 Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Pirimi Giderleri Mal ve Hizmet Alım Giderleri* Cari Transferler ** (-) 40 49 * Temsilciliklerimizin ve Merkez birimlerinin, yurtiçi – yurtdışı sürekli / geçici görev yollukları, her türlü mal ve hizmet alımları giderleri, dış temsilciliklerimizin kiraları, temsil ağırlama giderleri bu kalemden karşılanmaktadır. ** Uluslararası kuruluşlara yapılan katkı payları ile yurtdışında görevlendirilen öğretmen ve din görevlilerinin maaş ve ücret ödemeleri bu tertipten karşılanmaktadır. *** Sermaye Giderleri bölümündeki ödenek yatırım programında yer alan; Temsilcilik binaları veya bina inşası için arsa satın alınması, mevcut binaların büyük onarımı, bunların etüt proje giderleri, taşıt, makineteçhizat alımları, Yeni Pasaport Yazılım Projesi, bilgisayar yazılım projeleri gibi çalışmalarda ihtiyaç duyulan harcamalarda kullanılmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki (TBMM) birlikte, ekonomik sınıflandırması (ana alt bütçe görüşmelerde 633.079.000 YTL olarak kalemler kabul edilen 2006 yılı bütçemizin, 2007 ve gösterilmiştir: 2008 yıllarına ilişkin tahmini rakamlarla 78 itibarıyla dağılımı) Tablo 11’de Tablo 11: Dışişleri Bakanlığı’nın 2006 bütçe ödeneği ile 2007 ve 2008 yılları tahmini bütçe ödeneklerinin ana alt kalemler itibarıyla ayrıntılı ekonomik sınıflandırması AÇIKLAMA Tahmin Personel giderleri 2006 274.975.000 2007 295.091.400 2008 306.573.300 Memurlar Sözleşmeli personel 172.925.000 100.000.000 185.609.900 107.335.500 192.830.000 111.510.800 İşçiler Geçici personel 1.450.000 600.000 1.511.000 635.000 1.573.000 659.500 Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri Memurlar Sözleşmeli personel 18.045.000 56.442.400 58.637.850 5.975.000 11.850.000 35.541.250 20.608.400 36.923.700 21.410.000 İşçiler Geçici personel 220.000 0 231.000 61.750 240.000 64.150 Mal ve hizmet alım giderleri Tüketime yönelik mal ve malzeme alımları Yolluklar 129.889.000 58.362.000 132.960.000 60.988.000 138.277.000 63.428.000 15.828.000 16.536.000 17.197.000 Görev giderleri Hizmet alımları 491.000 36.824.000 513.000 38.481.000 533.000 40.020.000 Temsil ve tanıtma giderleri Menkul mal alım, bakım ve onarım giderleri Gayrimenkul mal bakım ve onarım giderleri Tedavi ve cenaze giderleri 6.123.000 4.380.000 6.398.000 4.577.000 6.654.000 4.760.000 1.691.000 1.767.000 1.838.000 6.190.000 3.700.000 3.847.000 Cari transferler Görev zararları 134.800.000 0 140.866.000 0 146.500.000 0 Hazine yardımları Kar amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler Yurtdışına yapılan transferler 12.000 1.840.000 12.540 1.922.810 13.041 1.999.081 132.948.000 138.930.650 144.487.878 Sermaye giderleri Mamul mal alımları 75.000.000 20.235.000 41.151.000 6.150.000 38.239.000 6.150.000 Gayri maddi hak alımları Gayrimenkul alımları ve kamulaştırması Gayrimenkul sermaye üretim giderleri 750.000 22.100.000 500.000 7.000.000 500.000 10.000.000 14.915.000 14.501.000 11.589.000 Gayrimenkul büyük onarım giderleri Borç verme 17.000.000 370.000 13.000.000 313.000 10.000.000 325.000 Yurtiçi borç verme Toplam 370.000 633.079.000 313.000 666.823.800 325.000 688.552.150 79 2006 yılı bütçe ödeneğinin ana alt kalemler itibarıyla ayrıntılı ekonomik sınıflandırmasının değerlendirmesi Sosyal güvenlik kurumlarına Devlet primi tertipten karşılanmaktadır. Menkul mal alım, giderleri bakım ve onarım giderleri ile gayri menkul mal bakım ve onarım giderleri (küçük Bu tertipte 2006 yılı için belirlenen miktar onarımlar) genelde ihtiyacı karşılamamakta, (18.045.000 YTL) ile, yıl 2007 ve 2008 yılları içerisinde ek ödenek talebinde için öngörülen miktarlar arasında (sırasıyla bulunulması kaçınılmaz olmaktadır. Bu tür 56.442.400 YTL ve 58.637.850 YTL) önemli durumlarda bir ödeneklerde kısıntı yapılarak aktarma yoluna fark bulunmaktadır. Yasasının tertipten yürürlüğe Sosyal girmesi karşılanması Güvenlik halinde gerekecek bu diğer kalemlerde yer alan gidilmektedir. tedavi giderlerinin anılan yasa yürürlüğe girene Diğer taraftan, bu tertipte yer alan, hizmet kadar, tertipten alımları kalemindeki ödeneğin önemli bir karşılanması kararlaştırılmıştır. 2007 ve 2008 kısmı Dış Temsilciliklerimizin kira giderlerini yıllarının sosyal güvenlik kurumlarına devlet karşılamakta kullanılmaktadır. 2006 yılında pirimi giderleri, anılan yasanın yürürlüğe Dış girmiş olacağı varsayılarak belirlenmiştir. giderleri 2006 yılında ayrı bir Temsilciliklerimiz toplam için 15.904.983 ödenen ABD kira Doları olarak gerçekleşmiştir. Mal ve hizmet alım giderleri Tablo 12’den de görüleceği üzere, Dış Dışişleri Bakanlığının tüketime yönelik mal ve Temsilciliklerimizden 51’i için 0-5 bin ABD malzeme seyahat Doları/AVRO arasında, 48’i için 5-10 bin ABD hizmet Doları/AVRO arasında, 9’u için de 10.000 birimlerinin, gerek Dış Temsilciliklerimizin ABD Doları/AVRO’dan fazla miktarda aylık temsil ve tanıtma giderlerinin tamamı bu kira ödenmektedir. alımları, harcamaları, iç gerek ve dış merkezdeki Tablo 12: Dış Temsilciliklerimizin kira ödemeleri Sayı Ödenen Miktar 51 0-5.000 ABD Doları/AVRO 48 5.000 – 10.000 ABD Doları/AVRO 9 >10.000 ABD Doları/AVRO Kiralık binalarda Temsilciliklerimize hizmet ilişkin sunan sayısal Dış veriler fiziksel yapı bölümünde verilmiştir. 2006 80 yılında en yüksek kiraları ödeyen bazı Dış Temsilciliklerimizin listesi Tablo 13’te almaktadır. yer Tablo 13: En yüksek aylık kira ödeyen temsilciliklerimiz Berlin BE 33.704 AVRO AYRI BİNALAR Berlin BK 14.276 AVRO AYRI BİNALAR Beyrut BE 12.650 ABD Doları Konut ve Kançılarya BMTT DT 16.093 AVRO Konut ve Kançılarya Cenevre BK 17.500 ABD Doları Konut ve Kançılarya DTÖ DT 34.836 ABD Doları Konut ve Kançılarya Hong Kong BK 32.813 ABD Doları Konut ve Kançılarya Karlsruhe BK 17.450 AVRO Konut ve Kançılarya Kiev BE 19.828 ABD Doları Konut ve Kançılarya Kudüs BK 15.486 ABD Doları Konut ve Kançılarya Los Angeles BK 13.500 ABD Doları Konut ve Kançılarya Milano BK 16.660 AVRO Konut ve Kançılarya Odessa BK 14.000 ABD Doları Konut ve Kançılarya Seul BE 25.000 ABD Doları Konut ve Kançılarya Singapur BE 32.000 ABD Doları Konut ve Kançılarya Tel Aviv BE 33.125 ABD Doları Konut ve Kançılarya Cari transferler Türkiye’nin üye olduğu uluslararası ya da bölgesel kuruluşlara ödenmekte olan katkı Din Görevlileri 31.869.609,53 YTL payları ile yurtdışında görev yapan, öğretmen, Öğretmenler 27.344.405,30 YTL din görevlisi ve Okutmanlar okutmanların maaş ve 1.960.974,19 YTL Türk Cumhuriyetlerinde Görev yapan ücretleri bu kalemden karşılanmaktadır. Öğretmenler 2006 yılında ödenmesi gereken katkı payları toplamı 78.733.680 YTL Toplam 5.959.494,95 YTL 67.134.483,97 YTL olarak hesaplanmıştır. Ülkemizin katkı payı ödediği kuruluşları ve 2006 yılı için belirlenmiş katkı paylarını ihtiva eden bir liste ekler bölümünde 2006 yılında, 873’ü Öğretmen, 991’i Din görevlisi, 34’ü İdareci, 283’ü Türk Cumhuriyetlerinde görev yapan Öğretmen ve 69’u Okutman olmak üzere, toplam 2250 yer almaktadır. öğretmen, din görevlisi, idareci ve okutmana maaş ya da ücret ödemesi yapılmıştır. Maaş ve ücret ödemeleri yıl sonu itibarıyla aşağıda her bir grup gösterilmiştir. 81 bakımından ayrı ayrı Sermaye giderleri (yatırım harcamaları) Bakanlığımızın 2006 yılı yatırım programında binaların büyük onarımı, bunların etüt proje yer alan faaliyetleri için ihtiyaç duyulan giderleri, ödenek miktarı, DPT tarafından 75.000.000 alımları, yeni pasaport yazılım projesi ve YTL bilgisayar yazılım projeleri gibi faaliyet ve olarak belirlenmiştir. Ekonomik taşıt ve makine-teçhizat başlığı projeler için kullanılmıştır. Sermaye giderleri harcamaları kaleminden karşılanan yatırım harcamaları ödeneğimiz; Dış Temsilciliklerimize bina veya aşağıda 14, 15, 16 ve 17 numaralı Tablolarda bina inşası için arsa satın alınması, mevcut gösterilmiştir. sınıflandırmada altında yer sermaye alan giderleri yatırım Tablo 14: Büyük onarım işleri MİSYON YTL AÇIKLAMA Filibe Büyükelçiliği Başkonsolosluğu Hamburg Başkonsolosluğu 1.179.212,53 Kançılarya/ İkametgah binası onarımı 382.461,02 İkametgah Binası Onarımı Kabil Büyükelçiliği 3.362.585,78 İkametgah Binası Onarımı Kanberra Büyükelçiliği 1.378.251,64 İkametgah Binası Onarımı Kazan Başkonsolosluğu 224.832,85 İkametgah Binası Onarımı Lefkoşe Büyükelçiliği 108.000,00 İkametgah binası proje gideri Lizbon Büyükelçiliği 4.840.528,97 BE Binalarının Onarımı Londra Büyükelçiliği 918.249,40 İkametgah Binası Onarımı Moskova Büyükelçiliği 1.631.402,00 İkametgah Binası Onarımı Moskova Büyükelçiliği 177.327,40 İkametgah Binası Onarımı Musul Başkonsolosluğu 3.133.041,88 İkametgah Binası Onarımı Oslo Büyükelçiliği 16.106,16 İhale dosyası tercüme bedeli Paris Büyükelçiliği 1.510.000,00 İkametgah Binası Onarımı Pekin Büyükelçiliği 81.525,65 Bina onarımı etüd proje bedeli Roma Büyükelçiliği 299.999,28 BE Binalarının Onarımı Sofya Büyükelçiliği 60.333,38 Tebriz Başkonsolosluğu 54.990,99 İkametgah Binası Onarımı proje bedeli İkametgah Binası Onarımı Telaviv Büyükelçiliği 38.000,06 82 Mutasarraflık Binası Onarımı proje bedeli MİSYON YTL AÇIKLAMA Tokyo Büyükelçiliği 656.786,16 Havalandırma sistemi yenilenmesi Tunus Büyükelçiliği 745.948,61 İkametgah Binası Onarımı Vaşington Büyük elçiliği 1.420.674,68 İkametgah Binası Onarımı TOPLAM 22.220.258,44 Tablo 15: İnşaat işleri MİSYON YTL AÇIKLAMA Abu Dhabi Büyükelçiliği 134.870,40 Kançılarya binası inşaatı proje bedeli Almatı Büyükelçiliği 1.404.697,00 Ek kançılarya inşaatı Astana Büyükelçiliği 473.718,90 Aşkabat Büyükelçiliği 1.460.241,16 Kançılarya, ikametgah ve memur lojmanları inşaatı İkametgah İnşaatı Bakü Büyükelçiliği 5.599.382,20 Berlin Büyükelçiliği 649.215,00 Bişkek Büyükelçiliği 159.237,40 Kançılarya ve ikametgah binası inşaatı Kançılarya inşaatı danışmanlık hizmetleri Kançılarya binası inşaatı proje bedeli Priştine Eşgüdüm Bürosu 64.947,88 İkametgah binası inşaatı proje bedeli Saraybosna Büyükelçiliği 752.097,63 Sıdney Başkonsolosluğu 192.278,55 Kançılarya ve ikametgah binası inşaatı İkametgah binası inşaatı proje bedeli Üsküp Büyükelçiliği 54.621.00 İkametgah binası inşaatı proje bedeli TOPLAM 10.945.307.50 Tablo 16: Bina satın alma MİSYON YTL AÇIKLAMA Berlin BAŞKONSOLOSLUĞU 7.600.000,00 Kançılarya binası satın alınması Duşanbe Büyükelçiliği 2.509.530,00 Kançılarya binası satın alınması Mainz Başkonsolosluğu 2.235.861,96 Kançılarya binası için arsa alınması Priştine Eşgüdüm Bürosu 916.251,00 İkametgah binası satın alınması Tallin Büyükelçiliği 3.451.140,00 İkametgah binası satın alınması Ulanbator Büyükelçiliği 946.380,00 Kançılarya binası satın alınması Batum Başkonsolosluğu 1.524.465,30 Kançılarya binası satın alınması TOPLAM 19.183.628,26 83 Tablo 17: 237 sayılı Taşıt Kanununa göre 2006 yılında edinilen taşıtlar 2006 YILINDA SATIN ALINAN TAŞITLAR Taşıt Tipi Adet Toplam Harcama Minibüs 10 400.000,00 YTL Arazi binek tipi 4 184.000,00 YTL Motosiklet 10 53.000,00 YTL Binek Taşıt 7 504.000,00 YTL Güvenlik Önlemlli Araç 15 10.093.658,76 YTL Güvenlik Önlemli Servis Taşıtı 10 3.155.469,91 YTL Binek Otomobil (Protokol için) 10 495.788,80 YTL TOPLAM 66 14.885.917,47 YTL 84 K deeğ ğeerrlleen nd diirriillm meessii Ku urru um mssaall kkaab biilliiyyeett vvee kkaap paassiitteen niin nd Üstünlükler Bakanlığımız, dış politika faaliyetlerimizde menfaatlerinin savunulmasında sağlıklı ve üstlendiği sorumluluğu mütevazı bir kadroyla gerçekçi en iyi şekilde yerine getirmektedir. Diplomasi imkan sağlamaktadır. alanındaki özverili geniş birikimimiz, çalışma kaynağımız anlayışı başlıca nitelikli değerlendirmeler yapabilmelerine ve insan Dış politika faaliyetlerinin gözlem, tahlil ve üstünlüklerimizi değerlendirmeyi zorunlu kılması nedeniyle, gelişmiş Bakanlığımız meslek memurları mesleklerinin oluşturmaktadır. daha ilk aşamasından itibaren, sunulan Diplomasi geleneğimiz uzun bir geçmişi hizmetin verimli ve kaliteli olması bakımından yansıtmakta toplumun hemen her alanda artık gereklilik olarak gündeminde olan en önemli gelişmelerin görülen ve günümüzde daha da öne çıkan, cereyan ettiği yakın çevremizde edinilen stratejik düşünme ve stratejik birikimle kavram ve yöntemlere aşina olabilmektedirler. her ve uluslararası geçen gün daha da Bu zenginleşmektedir. özellikleri sayesinde yönetim gibi özellikle dış misyonlarımızda gerekli durumlarda yönetim Bakanlık yönetim kademesini oluşturan meslek memurlarının öğrenim düzeyi ülkemiz sorumluluğunu daha mesleklerinin ilk yıllarından itibaren üstlenebilmektedirler. standartlarının üzerindedir. Meslek memurları en az bir yabancı lisanı konuşmakta, ayrıca Bakanlığımızın diğer kategorilerde yer alan mesleklerinin gereği olarak yurtdışında görev personeli de görevlerini sorumluluk bilinci ve yapmaları nedeniyle dış dünya hakkında dış politika faaliyetlerimizin giderek yoğunluk vizyon sahibi olabilmektedirler. Edindikleri kazandığı günümüzde her geçen gün artan vizyon bir fedakarlık anlayışı ile yerine getirmektedir. uluslararası algılamada alandaki tutarlığa ve gelişmeleri ülkemizin 85 Zayıflıklarımız 1994 tarihli Teşkilat yasamız Personelimizin, başta çevre Bakanlığımız ihtiyaçlarını karşılayamamakta, ülkelerininki olmak üzere İngilizce, Fransızca, teşkilat yapımızda Almanca gibi diller dışında kalan yabancı kapsamlı ve köklü bir değişikliğe gidilmesine gerek duyulmaktadır. Bakanlığımız Merkez ve dillere hakimiyeti yeterli düzeyde değildir. yurtdışı Tayin süreci, memurlarımızın dış teşkilatında verilen hizmetlerin özellikleri ve görevlerine yeterli hazırlık yapmalarına izin yoğunluğuyla orantılı fiziki koşul ve mekanlara vermeyecek ölçüde gecikmelidir. Bu konuda sahip değildir. askeri personelimizin görevlendirmelerindeki Bakanlığımızın artan işgücü ve yurt uygulaması dışı örnek alınabilir. sorumluluğu nedeniyle, her kategoride memur Bakanlık bünyesinde bir tercüme ofisi sayıları yetersiz düzeydedir. oluşturulmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Haberleşme servisimiz dışında teknolojik imkanları henüz en yüksek düzeyde kullanan bir kurum konumuna ulaşılamamıştır. Diğer bazı Bakanlık ve kuruluşlarımızda olduğu gibi, Bakanlığımız personelinin ulaşımı için servis aracı hizmeti Dışişleri Bakanlığı çalışanlarının mali ve sosyal hakları, gerek merkezdeki eşitlerine göre, gerek diğer ülkelerin benzeri görevlerdeki memurlarınkine kıyasla yetersiz düzeydedir. 86 sağlanmasına gerek duyulmaktadır. Ek 1: Dışişleri Bakanlığı Merkez Teşkilatı Şeması 87 Ek 2: Katkı payı ödenen uluslararası ve bölgesel kuruluşlar ULUSLARARASI KURULUŞUN ADI 2006 2007 2008 52.600 54.967 56.891 3.763.200 3.932.544 4.070.183 AGİT Medya Özgürlüğü/ İletişim Şebekesi (AGİŞ) 14.112 14.747 15.263 AGİT Medya Özgürlüğü/Asya Medya Konferansı 8.820 9.217 9.539 56.448 58.988 61.053 AGİT Açık Semalar Dan.Kom.Ort.Dan.Gr. AGİT- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT- Ortak Danışma Gurubu (ODG) AGİT'in İnsani Boyutu Terörizmle micadele eylem planı çerçevesinde yürütülen projeler Amerika Devletleri Örgütü 8.820 9.217 9.539 51.450 53.765 55.647 Anna Lindh Avrupa-Akdeniz Kültürlerarası Diyalog Vakfı 189.218 197.733 204.653 29.400 30.723 31.798 323.400 337.953 349.781 87.906 91.862 95.077 14.191.380 14.829.92 15.349.042 267.540 279.579 289.365 Belirli Konvansiyonel Silahlar Sözleşmesi(BKSS) 17.640 18.434 19.079 Biyolojik Silahlar Sözleşmesi 26.460 27.651 28.618 294.000 307.230 317.983 Asya-Afrika Hukuk Danışma Komitesi (AAHDK) Asya'da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konf.(CICA) Avrupa Birliği Avrupa Konseyi Avrupa Uyuşturucu ve Uyuş. Bağımlılığıyla Müc. Gözlem. BM Acil Yardım Fonu BM Afrika'da Silahsızlanma ve Barış için Bölgesel Merkezi (UNREC) BM Afrika'nın Kalkınması Fonu 29.400 30.723 31.798 147.000 153.615 158.992 BM AİDS'le Mücadele Fonu 147.000 153.615 158.992 BM Barışı Tesis Fonu 294.000 307.230 317.983 BM Batı Sahra'da Referandum Görevi (MINURSO) 191.100 199.700 206.689 BM Burundi Destek Misyonu (ONUB) 514.500 537.653 556.470 2.940.000 3.072.300 3.179.831 235.200 245.784 254.386 BM Demokrasi Fonu 88.200 92.169 95.395 BM Dijital Dayanışma Fonu 73.500 76.808 79.496 BM Doğu Timor Destek Misyonu (UNMISET) 147.000 153.615 158.992 BM En Az Gelişmiş Ülkeler Fonu 147.000 153.615 158.992 BM Eski Yugoslavya Mahkemesi 514.500 537.653 556.470 BM Etiopya ve Eritre Barış Gücü (UNMEE) 396.900 414.761 429.277 BM Fildişi Sahili Destek Misyonu (UNOCI) 661.500 691.268 715.462 BM Filistin Mültecilerine Yardım ve Bay.Ajansı.(UNRWA) 735.000 768.075 794.958 BM “Capıtal Master Plan” BM Çeşitli Unicef Projeleri ve Katkıları 88 BM Golan Tepelerinde Konuş.Kuvvet Ayr.Göz.Grb. (UNDOF) BM Gönüllüler Fonu (UNV) 220.500 230.423 238.487 14.700 15.362 15.899 BM Gürcistan Gözlemci Heyeti (UNOMIG) 220.500 230.423 238.487 BM Haiti Destek Misyonu (MINUSTAH) 661.500 691.268 715.462 29.400 30.723 31.798 147.000 153.615 158.992 14.700 15.362 15.899 8.820 9.217 9.539 BM Kadının Gelş.için Ulus.Araş.ve Yetiştir.E.(INSTRAW) 36.750 38.404 39.748 BM Kadınlar için Kalkınma Fonu (UNIFEM) 73.500 76.808 79.496 BM Kongo Demokratik Cumhuriyeti Misyonu (MONUC) 882.000 921.690 953.949 BM Kosova Misyonu (UNMIK) 514.500 537.653 556.470 BM Köleliğin Çağdaş Şekilleri 8.820 9.217 9.539 29.400 30.723 31.798 1.102.500 1.152.113 1.192.436 73.500 76.808 79.496 BM Lübnan Barış Kuvveti (UNIFIL) 294.000 307.230 317.983 BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNCHR) 294.000 307.230 317.983 BM OCHA'nın Güçlendirilmesi Fonu 58.800 61.446 63.597 BM OCHA'ya bağlı UNDAC (BM Felaket ve Eşgüdüm Birimi) 73.500 76.808 79.496 BM Ruanda Mahkemesi 514.500 537.652 556.470 BM Sermaye Geliştirme Fonu (UNCDF) 147.000 153.615 158.992 BM Siera Lione Özel Mahkemesi 147.000 153.615 158.992 BM Sierra Leona Gözlemci Misyonu (UNAMSİL) 294.000 307.230 317.983 BM Siyasi İşler Bölümünün Yeniden Yapılanması 66.150 69.127 71.546 BM Suçun Önlenmesi ve Ceza Adaleti Komisyonu (SÖCAK) 73.500 76.808 79.496 2.205.000 2.304.225 2.384.873 10.290.000 10.753.00 11.129.407 BM Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Programı (UNDCP) 735.000 768.075 794.958 BM UNRWA Düzenli Gıda ve Acil Durum Gıda Yardımı 367.500 384.038 397.479 73.500 76.808 79.496 Bosna-Hersek Yüksek Temsilcilik Ofisi 151.374 158.186 163.722 D-8 Katkı payı 220.500 230.423 238.487 Dünya Gıda Programı 441.000 460.845 476.975 BM HIV/AIDS, Tüberkülöz ve Sıtma ile Mücadele Küresel Fonu BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği BM İşkence Kurbanları Gönüllü Fonu BM İşkence Mağdurları için Katkı Fonu BM Latin Amerika ve Karaiplerde Silahsızlanma, Barış ve Kalkınma için BM Bölgesel Merkezi (UNLIREC) BM Liberya Destek Misyonu (UNMIL) BM Lübnan Ad Hoc Uluslar arası Mahkemesi BM Sudan Destek Misyonu (UNMIS) BM Teşkilatı Bütçesi BM WHO (Çocuk Felci ile Mücadele Bölümü) 89 Dünya Gümrük Örgütü 75.687 79.093 81.861 1.517.590 1.585.882 1.641.387 EİT Katkı Payı 679.140 709.701 734.541 FAO 367.500 384.038 397.479 1.470 1.536 1.590 İKÖ-İslam Konferansı Örgütü 940.800 983.136 1.017.546 İslam Tarih, Sanat ve Kültürel Araştırma(IRCICA) 131.124 137.025 141.820 İslam Teknoloji Üniversitesi 132.300 138.254 143.092 İslam Ticareti Geliştirme Merkezi 67.620 70.663 73.136 Karayip Devletler Birliği Özel Fonuna 36.750 38.404 39.748 KEİ Katkı Payı (Karadeniz Ekonomik İşbirliği) 882.000 921.690 953.949 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ) 752.640 786.509 814.037 NATO Binası Giderleri (Yalnız DT payı) 112.896 117.976 122.105 NATO Emekli Sandığı 602.112 629.207 651.229 NATO Savunma Koleji 30.105 31.460 32.561 3.763 3.932 4.070 NATO Sivil Bütçe 4.707.683 4.919.519 5.091.711 NATO Uluslararası Yazmanlık Bütçesi 4.707.683 4.919.520 5.091.710 112.896 117.976 122.105 1.411.200 1.474.704 1.526.319 NISS (Nükleer Tedarikçiler Grubu Bilgi Paylaşım Sistemi) 18.816 19.663 20.351 Nükleer Denemelerin kapsamlı Yasaklanması Anlaşması 882.000 921.690 953.949 OECD Emeklilik İhtiyat Fonu 504.011 526.691 545.126 OECD Emeklilik Programı 116.970 122.234 126.512 2.330.205 2.435.064 2.520.291 OECD Sermaye Giderleri Bütçesi 30.507 31.880 32.996 OECD Yayınlar Programı 14.380 15.027 15.553 634.550 663.105 686.313 8.820 9.217 9.539 141.913 148.299 153.490 1.544.088 1.613.572 1.670.047 Uluslararası Göç Örgütü 206.094 215.368 222.906 Uluslararası Kızılhaç Kızılay Federasyonu(IFRC) 220.500 230.423 238.487 Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) 220.500 230.423 238.487 UNDP Ankara Büro Giderlerine Katkı 1.323.000 1.382.535 1.430.924 Dünya Ticaret Örgütü (WTO) İKÖ Grubu Sekreteryası NATO Shape Okulu NATO Von Karman Enstitüsü NATO Yeni NATO Binası İnşaası Payı OECD İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı Genel Bütçe OECD Yerleşim Giderleri Projesi Ottava Sözleşmesi Taraf Devletler Konferansı Sınıraşan Suçlarla Mücadeleye ilişkin G.A.İ Süreci (SECİ) Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı 90 UNDP BM Kalkınma Programı 735.000 768.075 794.958 UNDP Diğer Bölgesel Fon ve Projeler 294.000 307.230 317.983 UNDP Fakirliğin Azaltılması 110.250 115.211 119.244 1.470.000 1.536.150 1.589.915 73.500 76.808 79.496 UNDP Katkı Payı 319.872 334.266 345.966 UNFPA 735.000 768.075 794.958 UNIDO 735.000 768.075 794.958 UNIDO Ankara Büro Giderleri 294.000 307.230 317.983 UNIDO Katkı Payı 620.032 647.933 670.611 UNIDO Sınai Kalkınma Fonu 294.000 307.230 317.983 30.105 31.460 32.561 425.000 425.000 425.000 78.733.680 82.257.55 85.121.707 UNDP Gönüllü Katkı UNDP HIV/AIDS Fonu Wassenaar Düzen.Konv.Silahlar ile çift kullanımla mlz.den. BM Medeniyetler İttifakı Projesi TOPLAM 91
