Untitled - Matbuat Yayın Grubu

Matbuat Yayın Grubu: 9
İyidüşün Dizisi: 5
Wikileaks Davası. Amerika Chelsea Manning’e Karşı: Wikileaks Davasının Resimli Hikâyesi
Clark Stoeckley
© The Unied States Vs. Private Chelsea Manning: A Graphic Account from Inside the Courtroom
by Clark Stoeckly, 2014
OR Books LLC, New York ile yapılan anlaşmayla basılmıştır.
© 2015 Kitabın Türkçe yayın hakları Kalem Ajans aracılığıyla Matbuat Yayın Grubu’na aittir.
Sertifika No: 30908
Çeviren
Güzin Sarıoğlu
Editör
Onur Yılmaz
Görsel Uyarlamalar
Samet Köse
Dizgi
Samet Köse
Mehmet Yılmaz
Baskı ve Cilt
Lotus Matbacılık Reklam ve Grafik Ltd. Şti. 0212 612 47 44
Sertifika No: 31299
Kapak Baskısı
Ten Ofset 0 212 482 65 38
ISBN: 978-605-65524-7-2
Bu kitabın tüm yayın hakları saklıdır. Tanıtım amacıyla, kaynak göstermek şartıyla yapılacak
kısa alıntılar dışında gerek metin, gerekse görsel malzeme hiçbir yolla yayınevinden izin
alınmadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz ve dağıtılamaz.
Matbuat Yayın Grubu Tic.Ltd. Şti.
Asmalımescit Mah. Meşrutiyet Cad. No: 11/3 Beyoğlu 34430 İSTANBUL
Tel.: 212 243 63 23 Fax: 212 243 63 26
www.matbuat.com.tr
[email protected]
AMERİKA CHELSEA MANNING'E KARŞI:
WIKILEAKS DAVASININ RESİMLİ HİKAYESİ
WIKILEAKS
DAVASI
CL AR K S T OE C K L E Y
Çeviren: Güzin SARIOĞLU
Önsöz
Chelsea Manning davası hakkında böyle bir kitap oluşturmak hiç de kolay bir şey
değil.
Mahkeme, Anayasal Haklar Merkezinin* de belirttiği gibi “9/11 planlayıcılarının
Guantanamo’daki yargılamalarından çok daha…” olağanüstü bir gizlilik içerisinde
gerçekleştirildi. Sırf Clark Stoeckley ve Alexa O’Brien gibi insanların çalışmaları
sayesinde, olanları anlamaya başlayabiliyoruz. Bu sayfalarda anlatılanlar, o
mahkeme salonuna ve bu önemli tarihi olaya açılan ilgi çekici bir penceredir.
Duruşmalara katılanlar ve uzaktan izleyenler açısından, gergin bir dönemdi.
Chelsea Manning’in mahkemesi hâlâ aklımızda. Hikâye, birçok kişi tarafından
günümüzün siyasi meselelerinin ve derin kişisel deneyimlerin ortaya çıkarılmasının
simgesi olarak görülüyor.
Olan bitenin görsel bir romanda aktarılması çok zor, ama Clark, Max ve Somerset
Bean bunu başarmışlar. Çizimler açıklayıcı ve akılda kalıcı. Mahkemede söylenenler
de aynı sayfalarda yer alıyor. Tüm bunlar Amerika’nın en ünlü siyasi tutsağının
mahkemesine çarpıcı şekilde tanıklık etmemizi sağlıyor.
Manning’in vicdani tutsak olarak önemi bütün dünyada takdir ediliyor. Bu önem
bir gün, kendi ülkesinde de tam olarak anlaşılacak ve bu zulüm sona erecek.
Chelsea Manning’i serbest bırakın.
Julian Assange
Londra, Mart 2014
* The Center for Constitutional Rights
Giriş
5
Nisan 2010’da, yüksek lisans tez sunumuma hazırlanırken, “savaş
pornosu” videoları olarak da bilinen büyük bir derlemeyi düzenliyordum.
Bilgisayar ekranımda mucizevi bir şekilde, Amerikan Ordusu Apache
helikopterlerinin kokpitlerinden çekilmiş rahatsız edici görüntüler “Tali
Cinayet” başlığı ile belirdi. O anda bu videonun tarihin akışını değiştireceğini
ve Irak savaşının bitirilmesinde etkili olacağını anlayıvermiştim. Mezun
olduktan sonra, sahip olduğum her şeyi taşıyabileceğim kapalı kasa
bir kamyon aldım ve göçebe oldum. Bu belgelerin açığa çıkarılması
konusundaki hassasiyetimin anlaşılması için, kamyonumu Wikileaks logosu
ve “Bradley Manning’i serbest bırakın” sloganıyla kapladım. Kamyonumla
Quantico, Virginia’da Manning’in tutulduğu Deniz Kuvvetleri Merkezinden
Massachusetts, Cambridge’deki pika ortak binasına kadar ve aradaki önemli
her yerde dolaştım. Bir sonbahar ve bir kış geçtikten sonra, belli başlı
Kuzeydoğu şehirlerindeki Occupy kamplarında, Manning’in Maryland, Ft.
Meade’deki askeri mahkeme duruşmaları hakkında bilgi vermeye başlamıştım.
Sonraki onsekiz ayda, ön duruşmalara gidip gelmek için aktivistlerle birlikte
otobüslerin ve tutulacak nöbetlerin, tanıdık gazetecilerle birlikte araba ve
tren yolculuklarının organizasyonunun yapılmasına yardım ettim. Sevgili
arkadaşlarım evlerinde sabahlamama izin verdiler.
Sonunda mahkeme zamanı geldiğinde, benim Wikileaks Kamyonumun da zamanı
gelmişti. Akredite bir gazeteci olarak, kamyon yazılarımda diğer izleyicilerin maruz
kaldığı kadar çok sınırlamaya tabi değildim ve merkezde kamyonumla dolaşmama
izin veriliyordu. Aynı zamanda, akredite olmam sayesinde, jüri bölümünde ya da
büyük bir ekrana mahkemenin canlı olarak yansıtıldığı medya merkezinde, yani
salonun her iki tarafında da oturabilme ayrıcalığına sahiptim.
Manning’e destek verme konusundaki büyük isteğime rağmen elimden geldiğince
objektif ve doğru belgeler üretebilmek için çabaladım. Gizliliğine, Amerikan tarihinde
daha önce görülmemiş şekilde önem verilen resmi tutanakların ve mahkeme
dosyalarının önemli bir kısmı hâlâ kapalı durumda. Ben de, binlerce saat süren
duruşmalara katıldım ve görüp de tanık olduklarımı çizdim. Burada yaptığım
çizimlerle, bağımsız gazeteci Alexa O’Brien ve Basın Özgürlüğü Kuruluşunun* çok
sayıdaki stenografı tarafından kayda geçirilmiş ve yayınlanmış olan gayriresmi
tutanakların arasından seçtiğim metinleri birleştirdim.
Mahkemenin başlamasından kısa bir süre sonra, ABD’nin en büyük istihbarat
güvenliği davasının Başsavcısı Binbaşı Ashden Fein, mahkemede yaptıklarından
gururla bahsederken kaldığı otelin yerini de herkesin anlayabileceği şekilde belli
etti. Sonuç olarak bu bilgi dikkatimi çekti. Bu bilgiye ulaşmaya çalışmamış ve
doğruluğunu teyit etmemiş olsam da, “Geceleri nasıl uyuduklarını bilmiyorum ama
nerede uyuduklarını biliyorum.” diye bir tweet yazdım ve bana savcının kaldığı yer
olarak bildirilen otelin linkini ekledim. Ertesi gün, tehdit etmekle suçlanarak askeri
polis eşliğinde merkezden uzaklaştırıldım. Albay Denise Lind mahkemeye dönmeme
izin verdiyse de garnizon komutanı Albay Edward Rothstein yeniden mahkemede
bulunmama izin vermedi. Maalesef mahkemenin hüküm kısmını izleyemedim. Yine
de, daha önceki eskizleri, arkadaşların mahkeme salonu notlarını ve çizimlerini ve
kamuya açık fotoğrafları dikkate alarak son günleri de kayıt altına almaya çalıştım.
Keşke bu dava daha mutlu bitseydi, umarım gelecekte bu dileğimin gerçekleştiğini
belgeleyen bir proje görme şansımız da olur.
Clark Stoeckley
* The Freedom of the Press Foundation
Güneşin en iyi dezenfektan olduğu söylenir.
Louis Brandeis, 1913,
Yüksek Mahkeme Üyesi olmadan hemen önce
1
Ön Duruşma
16 ARALIK 2011
FT. MEADE, MARYLAND
Y
argıç Louis Brandeis’in ünlü aforizmasının tersine, Manning’in 29
Mayıs 2010’da tutuklanmasından sonra geçen 18 ay boyunca, devlet
bu zor ve ilgi çekici davanın perdelerini tamamen kapalı tutmuştur. Uzun
zamandır beklenen bu duruşmada Birinci Sınıf Er Bradley Manning, Askeri
Adalet Kanunu’nun* 32. Maddesi ile güvence altına alınmış olarak yerini
almaktadır. Bu duruşmada, gizlilik derecesi olan bilgilerin Wikileaks’e
verilmesi iddiasıyla Manning’in genel askeri yargılamaya (müebbet hapis
cezası verilmesi ihtimalinin de yolunu açan askeri yargılamaların en
ağırına) tabi tutulup tutulmayacağı belirlenecektir.
2
* Uniform Code of Military Justice
3
4
S
oruşturma görevlisi olarak, Yarbay Paul Almanza, yargılananın
istihbarat analisti olması nedeniyle sürecin nasıl işleyeceği hususunda
bilgi verecek, daha sonra, Manning hakkında yapılan suçlamaların
doğruluğunu araştıracaktır.
ALMANZA Bu davadaki suçlamalar genel olarak; düşmana
yardımcı olmak, Birleşik Devletler hükümetine ait istihbarat
bilgilerinin internette yayınlanmasına sebep olmak, yetkisiz
kişilere ulusal savunma bilgilerini aktarmak, Birleşik Devletlerin
kayıtlarını ya da değerli verilerini çalmak ve kanunlara ve genel
kurallara uyma konusunda zafiyete düşmekten oluşmaktadır.
Haklarınızı sıralıyorum:
1.Engelleyici müdahalelerde
bulunmadığınız sürece delil tespiti
esnasında burada bulunmak.
2.Şahitleri sorguya çekmek.
3.Kendi adınıza, savunma, hafifletme
ya da azaltma amacıyla herhangi bir
şey ibraz etmek.
4.Avukat bulundurmak.
5.Talep ettiğiniz şahitlerin benim
tarafımdan sorgulanmasını sağlamak.
6.Uygun zamanlarda herhangi
bir şekilde ifade vermek ya da
sessiz kalmak ya da hakkınızdaki
suçlamalara ya da şüphelere ya
da soruşturmayla ilgili olabilecek
konulara ilişkin herhangi bir söz
söylemeyi reddetmek. Sessiz kalmayı
ya da yemin etmeksizin konuşmayı
tercih etmeniz durumunda bunu
size karşı herhangi bir şekilde
kullanmayacağım. Söyleyeceğiniz
herhangi bir şeyin askeri mahkeme
tarafından yürütülen davalarda
aleyhinize delil olarak
kullanılabileceğini hatırlatmak
isterim. Bu haklarınızı anlıyor
musunuz?
MANNING Evet efendim.
5
M
anning’in savunma grubunun başında bulunan emekli Yarbay David
Coombs, Almanza’nın tarafsız olması gerektiği itirazını hemen yapıyor.
COOMBS Tarafsız olmanızın mümkün olmadığı hakkında birkaç
şey söyleyeyim: Adalet Bakanlığının savcısı olmanız ile Adalet
Bakanlığı tarafından açılan Wikileaks hakkındaki büyük jürili
soruşturmanın devam ediyor olması gerçeği birleşince durum
daha da netleşiyor. Adalet Bakanlığında savcı olmanız gerçeği
zaten tek başına, davadan çekilmeniz gerektiğini gösteriyor.
Böyle olmadığını söylüyorsunuz ama gerçeklere kulak verirsek,
tarafsız değilsiniz. Hükümetin şahitlerinin tamamını kabul ettiniz.
Taleplerinde sadece isimleri sıraladılar, uygunluk konusunda bir
açıklama yapmadılar, buna rağmen siz kabul ettiniz. Savunma ise
dinlenmesini talep ettiği 38 ismin her biri için 19’ar sayfalık uygunluk
açıklaması yaptı. Bu 38 ismin içinden, sadece iki tanesini kabul
ettiniz. Herhangi bir “makul insan” bunun taraflılık olduğunu bilir.
Savunma olarak davadan çekilmeniz
talebinde bulunduğumuzun kayda
geçirilmesini istiyoruz. Şu anda
elimizden gelenin en iyisi bu olabilir,
değil mi?
6
ALMANZA Sayın Coombs, kime hitap ediyorsunuz?
COOMBS Kamuya, çünkü bu bir kamu
davası. Demokrasimizin ayırıcı özelliği
devletimizin halkına açık olabilme
yeteneğidir.
7