Kurt Albert - Efsaneye Son Elveda

Transkript

Eren Görenoğlu tarafından yazıldı
Çarşamba, 23 Şubat 2011 23:39 - Son Güncelleme Pazartesi, 28 Şubat 2011 10:55
Serbest tırmanış kültüründe önemli bir kavram olan red-point tırmanışın stili hakkında fikir
edinmemizi sağlayan önemli bir parametredir. Makalenin devamında redpoint'in fikir babası,
efsanevi spor ve alpin tırmanıcı ayrıca usta bir matematikçi -Rubik Küpü şampiyonu- olan
Albert’ in izlediği yolu ve bir ölçüde gelişen serbest tırmanışın kilometre taşlarını bulacaksınız.
Serbest tırmanış kültüründe önemli bir kavram olan red-point tırmanışın stili hakkında fikir edinmemizi sa
Bu yazıda kullanılan tümKlaus
fotoğraflar
Fengler
Foto :
ve
Martin Joisten
'in arşiv
Klaus Fengler
1954 yılında Nürnberg’de doğan Albert, henüz 14’ ündeyken, Frankenjura [1] 'da, yapay (aid)
1/7
tırmanışla tanıştı. Takip eden 8 yıl boyunca Albert genellikle yapay ve biraz da miks tırmanışla
ilgilendi. Bu tarzda tırmanışının nedeni bir seçim değil, dönemin Batı Almanya’sında serbest
tırmanış kavramının bulunmamasının sonucuydu. Bu şekilde başlayan tırmanış kariyeri hızla
alpin tırmanışa evrildi. İsimleri bugün de derin bir saygı uyandıran Büyük Joraslar’ daki Walker
Sırtı’ nı, Eiger Kuzey Yüzü’ nü ve İtalya Dolomitleri’nde bulunan sayısız rotayı tırmandı. Bu
yüksek kaliteli çıkışlar Albert’ in parlak kariyeri için çok sağlam bir altyapı oluşturuyordu. Ancak
yüksek performansı ve genç enerjisi O’ nu keşfetmeye ve kaya tırmanışında limitleri zorlamaya
itti. Bu enerji, yeni serbest tırmanış nehrini besleyen bir kol olacaktı.
{highslide type="img" width=200 height=200}kaya_tirmanisi_resimleri/Kurt Albert/kaya_kurt albert-01.jpg
(Foto: Klaus Fengler)
Saksonya’ da bulunan Elbsandstein [2] yolculuğu (1971) Albert’ e yapay tırmanışın bir çıkmaz
sokak olduğunu gösterdi. Tırmanıcılar dönemin iki ana akımı olan “yapay” ve “serbest”
tırmanıştaki yerlerini alıyordu. Albert ise yapay yöntemle tırmanılabilen rotaların serbest
çıkılabileceğini düşünüyordu. Ve bu iki akımın tırmanıcıları arasındaki iletişim karmaşasını
basit, küçük bir yöntemle çözmeyi başardı: rod-punkt (red - point). Albert serbest tırmandığı
rotaların tabanına küçük, kırmızı bir nokta çizerek, rotanın, herhangi yapay bir yöntem
kullanılmadan serbest tırmanıldığını belirtiyordu. Çıkmaz sokakta kalmaktansa “yeni yol” u
seçmişti.
2/7
Kendisi gibi yetenekli ve genç tırmanıcılardan olan Wolfgang “Flipper” Fietz, Norbert Sandner ve
kısa zaman sonra Jerry Moffat gibi yakın dostu olacak bir diğer efsanevi isim Wolfgang Güllich
ile Frankenjura’ da gittikçe zorlaşan spor rotalar açmaya koyuldu. 1977’ de “Osterweg”
(6c+,VIII-)’ nin ilk çıkışını 1981’ de “Sautanz” (7b+, IX-) ve 1982’de “Magnet” (7c, IX) isimli,
Alman spor tırmanışının referans noktaları olarak bilinen rotaların çıkışını yaptı. Bu sırada
serbest tırmanışta ülkesinin önde gelen isimleri olan Sepp Geschwendtner ve yine Wolfgang
Güllich ile birlikte “Silberne Lorbeerblatt” [3] ödülünü aldı. Buna rağmen Frankenjura ve
Almanya’nın diğer bölgelerindeki sayısız rota O’na yeterli gelmemişti. Macerayı arıyordu, bu
yüzden büyük, alpin duvarlara dikti gözünü.
1987 yılında partneri Gerold Sprachman ile birlikte İtalyan Dolomitlerinde bulunan Cima
Ovest Zirvesinin Kuzey Duvarındaki İsviçre Rotasının (Swiss Route)”( 7b+, XI-) rotasının ilk
serbest çıkışını yaptı. Bununla yetinmeyen ikili, Cima Ovest kapı komşusu ve büyük ağabeyi
olan, Cima Grande Kuzey Duvarındaki Alman Direttisiması olarak da geçen Hasse-Brandler
rotasını da serbest tırmandı. Hemen ardından, 1988 yılında, Wolfgang Güllich ve Harmut
Münchenbach ile birlikte Karakorum silsilesinde bulunan Trango Kulesi’nde bulunan Yugoslav
rotasının (6242m, 7a+, VIII+) ilk serbest çıkışını yaptı. Bu tür serbest “ilk”lerle yeteneklerini
pekiştiren Albert yeni “ilkler” için hazırdı. 1989’da zaman kaybetmeden yine Wolfgang Güllich,
Christof Steigler ve Milan Sykora ile yine İsimsiz Kule üzerinde “Eternal Flame”(7b+ XI-) isimli
yeni rotayı yalnızca 3 pasajı yapay geçerek tamamladı. Bu çıkışlar Himalayalar’ da serbest
tırmanışın yeni boyutlarını oluşturuyordu. Albert ve Güllich ikilisi, kanıtladıkları bu başarıların
ardından sonraki 11 yıl boyunca ip arkadaşlığını farklı coğrafyalarda ve farklı rotalarda
sürdürecekti. İkili, Norbert Bötz, Peter Dittrich ve Bernd Arnold ile oluşturdukları güçlü ve
yetenekli bir ekiple Patagonya’nın yolunu tutmuştu. Ekip, sağlam, devasa granit yapısıyla cezp
edici Paine Merkez Kulesi Doğu Yüzü’ndeki 1300 metrelik doğrusal bir hattın oluşturduğu
muhteşem “Riders on the Storm” (7c, IX) rotasını açtı. Vahşi coğrafyası ve çekici granit
yüzleriyle Patagonya, Albert’i derinden etkilemişti. 1995 yılında yine Bernd Arnold fakat bu kez
Jorg Gerchel ve Lutz Richter’in oluşturduğu ekiple yine Patagonya’ daydı. Ekip Fitz Roy Doğu
Sütununda 44 ip boyu uzunluğunda 7c/A2 zorluğundaki “Royal Flush” rotasını açtı. İki ekip
üyesinin bölgeden ayrılmak zorunda kalması ve Güllich’in bir sakatlık geçirmesi nedeniyle Albert
onları zirveden ayıran tüm zor pasajları lider tırmanmak zorunda kalmıştı. Sonradan, tüm uzun
duvar tırmanışları içinde bu tırmanışı “ en önemli” olarak niteleyecekti.
3/7
Kurt Albert için Ekim-2010 da düzenlenen anma töreni (Foto: Martin Joisten)
Kurt Albert için Ekim-2010 da düzenlenen anma töreni (Foto: Klaus Fengler)
Kurt Albert için Ekim-2010 da düzenlenen anma töreni (Foto: Martin Joisten)
Tırmanışa başladığı yıllardan itibaren var olanın uysalca takibindense tırmanışın sen
“saf” en “temiz” haline ulaşmayı amaçlamıştı. Bu düşüncelerini “Fair Means” (temiz tırmanış) düşüncesiyle kavramlaştırdı. O’na göre “fair means” dünyanın uzak bölgelerine, yardım
almadan, sadece ekibin özgücü ile ulaşarak tırmanmayı içeriyordu. Teorisini pratiğe dökmek için
2000 yılında, ünlü tırmanıcı Stefan Glowacz, Holger Hember ve Gerd Heidhorn’dan kurulu
ekiple Baffin Adası’nın (Kanada) yolunu tuttu. Baffin Adası’ndaki granit duvarların biri üzerinde
500 metrelik “Odyssey 2000” ( 7a+, VIII+) rotasını açtılar. Ancak bu sıra dışı ekspedisyon bir
rotadan çok daha fazlasıydı. Ekip 400 km boyunca motorize herhangi bir ekipman kullanmadan,
dünyanın medeniyete en uzak bölgelerinden birinde bulunan rotaya ulaşmıştı. Himalayalar’ daki
zirvelerin ticari olarak “evcil”leştirildiği yeni milenyumda bu ekspedisyon gerçek sporcunun
yolunu temsil ediyordu. Bu yol, Kurt Albert, Stefan Glowacz, Holger Heuber, ve Ivan
Calderon’dan kurulu ekibin, 2006 yılında yağmur ormanlarıyla kaplı Venezuela’da, tüm
malzemelerin 5-6 günlük kano yolculuğu ile taşındığı, kaya duvarına son yaklaşım etabının elde
[4] geçildiği Acopan Tepui Kuzey Sütunu üzerinde yeni Purgatory (5c, VI,
Machetelerle
700m, 20 ip boyu) rotasını yaratmasını sağlayacaktı.
Anma töreninden konuşmacılar
Jerry Moffat (Foto: Martin Joisten)
Bernd Arnold (Foto: Martin Joisten)
Stefan Glowacz (Foto: Martin Joisten)
Her şeyin başladığı yer olan Frankenjura’ da Höhenglückstieg via ferrata’dan düşerek ağır
yaralandı. Bavyera’ da kaldırıldığı hastanede 28 Eylül 2010 tarihinde tırmanışa gözlerini yumdu.
Tırmanış hayatı boyunca neredeyse her yılı, camiayı sarsacak denli önemli bir tırmanışı
tamamlamadan geçirmeyen serbest tırmanışın büyük üstadı Albert ne ironiktir ki via ferrata’dan
düşerek hayatını kaybetti. Ardında alpin ve spor tırmanışın her zaman ilham alacağı “temiz
4/7
tırmanış” ve dillerimizde yer etmiş red-point kavramlarını miras bırakarak.
Red-point tamamladığınız her rotadan sonra üstat Kurt Albert’e küçük bir tebessümle saygı
duruşunda bulunmanız dileğiyle…
Kurt Albert ‘in Önemli Tırmanışları
İ.Ç. = İlk Çıkış
İ.S.T. = İlk Serbest Tırmanış
1968 Frakenjura’da tırmanışa başladı.
1973 Elbsandstein’ da serbest tırmanış fikrinin oluşması. 1975 Red-point felsefesinin oluşması. Red-poin
1977 İ.Ç. Devil's Crack (6b, VII) & Osterweg (6c+,VIII-), Frankenjura
1979 Solo Tırmanış, Devil's Crack (6b,VII), Röthelfels, Frankenjura
1980 İ.Ç. Rubberneck (7a+,VIII+), Richard Wagnser Fels, Frankenjura
1981 İ.Ç. Sautanz (7b+, IX-), Frankenjura
1982 İ.Ç. Magnet (7b+, IX-), Frankenjura’nın en zor rotası
1986 Solo Tırmanış, Fight Gravity (7a+, VIII+), Richard Wagnser Fels, Frankenjura
1987 İ.S.T. Hasse - Brandler (7a, VIII), Cima Grande, Dolomitler
1987 İ.S.T. Swiss Route (7b+, IX-) Cima Ovest, Dolomitler
1987 Solo Tırmanış, Rubberneck (7a+, VIII+), Richard Wagnser Fels, Frankenjura
1988 Solo Tırmanış Courage Fouyons (7b, VIII+/IX-), Buoux, Fransa
1988 İ.S.T. Yugoslav Rotası (7a+, VIII+), İsimsiz Kule (Nameless Tower), Karakorum
1989 İ.Ç. Eternal Flame (7b+, IX-, 3 yapay nokta), Nameless Tower, Karakorum
1990 İ.Ç. Riders on the Storm (7c, IX), Paine Merkez Kulesi (Paine Central Tower), Patagonya
1993 İ.Ç. Stairway to Heaven (7c, IX), Roraima, Venezuela
1994 İ.Ç. Moby Dick (7c+, IX+), Ulamertorsuaq, Grönland
1995 İ.Ç. Royal Flush (7c, IX), Fitz Roy, Patagonya
1995 İ.Ç. Fitzcarraldo (7a+, VIII+) Mount Harrison Smith, Cirque of Unclimbables, Kanada
1996 İ.Ç. Gelbe Mauer (7c, IX) Lavaredo'nun üç Zirvesi
1997 İ.Ç. Nordlicht (7a+, VIII+), Tupilak, Grönland
1998 İ.Ç. El Condorito (7c, IX), Aguja St. Exupery, Patagonya
1999 İ.Ç. Vela y Viento (7b+, IX-), Aguja Mermoz, Patagonya
1999 İ.Ç. Hart am Wind (7a+,VIII+), Cape Renard Kulesi, Antarktika
2000 Franco Argentine rotasının tekrarı, Fitz Roy, Patagonya
2000 İ.Ç. Odyssee 2000 (7a+,VIII+, 500m), Baffin Adası, Kanada
2002 İ.Ç. Vampire Peak (7a+,VIII+), Lotus Dağları, Kanada
2003 Story About Dancing Dogs rotasının tekrarı (7c, IX/600m) Mt. Poi, Ndoto Dağları, Kenya
2006 İ.Ç. El Purgatorio (650m/7c, IX), Acopan Tepuis, Venezuela
2007 Sablija Ekspedisyonu, Ural, Rusya
2008 İ.Ç. El Nido del TirikTirik (7b, VIII+/XI-/400m) Castillo, Venezuela
2009 İ.Ç. Hotel Guácharo{highslide
(7a+VIII+/550m)
type="img"
Roraima-Tepuis,
width=175 height=250}kaya_tirmanisi_resimleri/Kurt
Venezuela
Albe
Kurt Albert'in anıt mezarı(Foto: Martin Joisten)
{highslide type="img" width=175 height=250}kaya_tirmanisi_resimleri/Kurt Albert/kaya_kurt albert-14.
Kurt Albert'in malzemeleri
(Foto: Martin Joisten)
5/7
[1] Frankenjura: Güney Almanya’da 7000’den fazla rota, 1000 den fazla çatlak rotası ve sayısız
boulder problemleri barındıran Avrupa’nın en geniş tırmanış bölgelerinden biri. Döneminin en
zor spor rotaları arasında sayılan Wolfgang Güllich’ in Action Directe (9a, XI) bu bölgede
bulunmaktadır.
[2] Elbsandstein: Almanya’ da bulunan önemli bir geleneksel tırmanış bölgesi. Günümüzde
bölge, metal emniyet malzemesi kullanmadan (yalnızca düğümlü ipler ve perlonlar), tozsuz,
katasız tırmanış gibi katı etik kurallarla korunmaktadır.
[3] Silberne Lorbeerblatt: Olimpiyatlar, turnuvalar gibi organizasyonlarda Alman Hükümetince
başarılı bulunan sporculara verilen en yüksek ödül. Kurt Albert ve arkadaşları bu ödülü tırmanış
sporuna önemli katkıları nedeniyle almıştır.
[4] Machete: Güney Amerika’da köylüler tarafından şeker kesmekte veya sık ormanlık arazide
yol açmakta kullanılan geniş ağızlı pala.
İletişim: erengorenoglu[at]gmail.com
Kaynaklar:
www.planetmountain.com
www.alpinist.com
www.ukclimbing.com
www.climbing.com
6/7
7/7

Kurt Albert - Efsaneye Son Elveda

Transkript

Benzer belgeler

OL Kök Sözcüğü - Haluk Berkmen

8.Delme Patlatma Sempozyumu - DelPat – Kaya Delme Patlatma

EMNİYET ALMA ve İP İNİŞİ

kilimanjaro dağı tırmanışı faaliyet raporu

özgeçmiş yrd. doç. dr. kemal kurt

Kayaç Mekaniği Bölüm 3

Anarihisi stin Kalimno-Kalymnos`ta Tırmanış!

Makalenin Devamını Okumak İçin Tıklayınız

İlluminati, masonluk ve yeni dünya düzeni gibi konularda birçok şey

TIRMANIŞ VE DAĞCILIK DERECELENDİRME SİSTEMLERİ

A Ş K - Bilişim Dergisi

Tam Metin İçin Tıklayınız/Click for Full Text

Full Text

Ferran ve Albert Adria Kardeşler Yeni Harikalar Diyarına