ar-ge bakısı.
Transkript
ar-ge bakısı.
Haziran 2016 Sayı: 2 REFORM PAKETİNE Firmaların Yıldızlaştığı Bölge TÜBİTAK MARTEK Girişimci Üssü Eskişehir TGB GELECEĞE UZANIYOR AR-GE BAKISI . Aboneye Özel içindekiler Haziran 2016 Sayı:2 Makale Ümit UÇAR (Sanayi Gazetesi Yazı İşleri Müdürü) Prof. Dr. Ersan ASLAN (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarı) Prof. Dr. Erhan AKIN (Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Derneği Başkanı) F. Tuğçe EROL (Sanayi Gazetesi Haber Müdürü) Dr. Orhan ÇÖMLEK (TÜBİTAK MARTEK Genel Müdürü) Ali İhsan KARAMANLI (Eskişehir TGB Genel Müdürü) Prof. Dr. Mete ÇAKMAKCI (Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Genel Sekreteri) Mustafa İhsan KIZILTAŞ (ODTÜ TEKNOKENT Genel Müdürü) Canan ÇAKMAKCI (Bilkent Cyberpark Genel Müdürü) Kenan ÇOLPAN (İTÜ ARI Teknokent Genel Müdürü) Emre AKSAN (GOSB Teknokent Genel Müdürü) Bilgin YAZLIK (Erciyes Teknopark Genel Müdürü) Hüseyin YOLAÇ (Bilişim Vadisi Genel Müdürü) Deniz VURUŞKAN (Gaziantep Teknopark Genel Müdürü) Mehmet BULDURGAN (ŞirketOrtağım Melek Yatırımcı Ağı Başkanı) Haberler İMTİYAZ SAHİBİ SANAYI GAZETECILIK Matbaacılık Reklam Prodüksiyon ve İnternet Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti adına; Genel Yayın Yönetmeni Şenol AYDIN Proje Koordinatörü Ümit UÇAR Haber F. Tuğçe EROL Helin AYGÜN Mali İşler Sorumlusu Asuman DİLMEN Ar-Ge Reform Paketi 12-18 Camiadan Haberler 20-22 TGB’ler Kurumsal İletişim Ali ŞAHİN Gizem MÜJDE Çağlar YÖNTEM Nuran YAZAR Görsel Tasarım Hüseyin DALKILIÇ Ümmügülsüm Özyurt Dağıtım ORGANIZE YAYIN DAĞITIM Teknopark Ankara 26-27 Bilişim Vadisi 28-29 Ostim Teknopark 32-33 Innopark 34-35 Mustafa Kemal Mah. 2127. Sok. No: 14/3 Çankaya / ANKARA Tel: 0 (312) 417 11 44 Sanayi Gazetesi’nin ücretsiz yayınıdır. Teknopark Dergisi’nin bütün hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz. 06 08 10 24 30 36 50 62 68 74 80 86 92 98 104 TGB, TTO ve Firma Haberleri TGB, TTO ve Firma Haberleri ESKİŞEHİR TÜBİTAK MARTEK TÜBİTAK MARTEK TÜBİTAK MARTEK TTO MARTEK Firma: Letta Teknoloji MARTEK Firma: +90 MARTEK Firma: CT Pharma MARTEK Firma: Ardıç Teknoloji MARTEK Firma: Pak Ar-Ge MARTEK Firma: Mikrodev 38-39 40 42 43 44 46 47 48 Firmalar GOSB Teknopark: B&B Tarım Teknopark İzmir: Etiya Ankara Üni. Teknopark: Kamrusepa Pamukkale Teknopark: Netakıl Cyberpark: Doku Biyoteknoloji GOSB Teknopark: Saykal Elektronik Kocaeli Teknopark: Cardtek İstanbul Üni. Teknopark: Eresense ODTÜ TEKNOKENT: Fiberlast Trabzon Teknopark: Atigencell ODTÜ TEKNOKENT: Bama Teknoloji Mersin Teknopark: IDSCAN Eskişehir TGB Eskişehir ETTOM Eskişehir ARİNKOM Eskişehir Firma: ACD Eskişehir Firma: Evosoft Eskişehir Firma: Mikrobiota Eskişehir Firma: MMD 52-53 54 55 56 58 59 60 Ar-Ge Merkezleri 64 65 66 67 70 71 72 73 76 77 78 79 ONKO KOÇSEL İLAÇLARI 100-101 HEXAGON STUDIO 102-103 TTO’lar ODTÜ TTO EBİLTEM TTO ( İDEEGE TGB ) ANKARA TTO ( Ankara Üniversitesi Teknokent ) ADAPTTO ( Sakarya Teknopark ) Teknopark İstanbul TTO ATA TTO ( Erzurum TGB ) KTTO ( Kahramanmaraş TGB ) TOBB ETÜ TTO Yıldız Teknik Üniversitesi TTO DETTO ( Dokuz Eylül TGB ) Gebze Teknik Üniversitesi TTO ULUTEK TTO ( Ulutek TGB ) 82 83 84 85 88 89 90 91 94 95 96 97 HİDROMEK 106-107 ERDEMİR 108-109 6 MAKALE Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Sanayinin IQ’su yükseliyor İnovasyon camiası yeni gelişmelere gebe… Endüstri camiasının inovatif aktörleri değer üretme konusunda ısrarcı. İleri teknolojili sektörlerin gelişim sahası olan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB’ler) üzerinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın hassasiyetini bilmeyen yok. Üretilen, araştırılan ve projeye dökülen her fikrin kıymetli olduğu düşüncesinden yola çıkan Bakanlık, ‘bilgiye kıymet kazandırmanın’ yolunu, teşvik ve destekleri agresif hale getirerek çizmeye devam ediyor. Ümit UÇAR Sanayi Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Değer üreten Türkiye’nin temelleri, inovasyon camiasının paydaşlarınca atılıyor. Nitelikli ve ileri teknolojili ihracatı TGB’leri, TTO’ları ve Ar-Ge merkezleri gibi önemli yapılarla inşa eden Türkiye, çalışmasının meyvesini çok geçmeden alacak… Öyle ki; firmalar kendilerine hukuki, mali ve teknolojik danışmanlık gibi birçok faydalı hizmetler veren TGB’lerde üretimde bulunma konusunda adeta birbirleriyle yarışıyor. Bu sebeple 65’e yaklaşan sayılarıyla TGB’leri, Türkiye sanayisinin koçları olarak nitelendirebiliriz. Bilginin aşama kaydetmesine doğrudan destek sağlayan bir diğer önemli birim, Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO)… Ar-Ge sonuçlarının ticari değer kazanması aşamasında görevli birimler olan TTO’lar, bilginin ticari değer kazanması konusunda adeta bir destek unsuru. Yeni girişimcinin meskeni kuluçka merkezleri ise, firmaların dayanağı görevini görmekte… Yeni sektörlerin doğuşuna ve yeni müteşebbislere önderlik eden merkezler, firmaların TGB’lerde yer almadan evvel büyüyüp serpilebilecekleri bir yapı… İrili ufaklı tüm işletmeleri kalkınma yarışına davet eden Ar-Ge merkezleri ise, yarınların garantisini oluşturmaya doğrudan katkı sağlayan özel sektörün inovatif hamlesi olarak nitelendiriliyor… Ürün ihracatında katma değeri zirveye çıkarmak amacıyla tesis edilen bu yapılar, endüstriyel ihtiyaçlar noktasında çalınan ilk kapı olma hedefiyle devlet eliyle yoğun bir şekilde destekleniyor. İnovasyon çevrelerini yakın zamanda havaya uçuracak Ar-Ge Reform Paketi’nde ise, tasarımcıdan KOBİ’ye, Ar-Ge personelinden vergi mükellefiyetlerine kadar her detay incelikle düşünülmüş… Paket, bilginin inşasına yoğun emek veren akademisyenleri de unutmamış… Özetle; bilginin hükmedeceği, katma değerin sahaya çıkacağı, nitelikli sektörlerin başrolü oynayacağı, tekno girişimcilerin yetişeceği, melek yatırımcının kanat çırpacağı, aklın sanayide daha fazla fonksiyonel hale geleceği bir ekonomik döneme giriyoruz. Nitelik ve niceliklerini tanıtarak, dünyalarına adım atmanızı kolaylaştırdığımız tüm inovatif kurum ve kuruluşlara TEKNOPARK dergisinin 2.sayısında bizleri yalnız bırakmadığı için şükranlarımızı sunuyoruz. Sanayi Gazetecilik farkıyla, ilk sayısı kapsamında Bakanlık ve inovasyon camiasından aldığımız pozitif geri dönüşlerle 2’ncisini hazırlamaya karar verdiğimiz çalışmamızın, 3’üncüsünü de yakın zamanda arşivlerinize alacağınızı temenni ediyoruz… Bu aşamada Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü’ne, değerli görüşleriyle yol haritamızı çizen akademisyenlerimize, inovasyon camiasının yetkin isimlerine, TGB’lere, TTO’lara, firmalara ve sayılarının yakın zamanda 300’ü bulacağına inandığımız Ar-Ge merkezlerimize teşekkür ediyoruz. 8 MAKALE Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Ar-Ge Reform Paketi ve TGB’ler Prof. Dr. Ersan ASLAN Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarı Yeni veya yüksek teknolojide mal ve hizmet üretmek isteyen girişimci, araştırmacı ve akademisyenlerin, üniversitelerin imkânlarından da faydalanarak Ar-Ge faaliyetlerini yürütebilmelerine olanak sağlayan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB), ülkemiz Ar-Ge ve yenilik ekosisteminin en önemli yapı taşlarından biridir. Ülkemizde yer alan 115 bin TZE (Tam Zaman Eşdeğer) Ar-Ge personelinin üçte birinden fazlasının TGB’lerde istihdam edildiği görülmektedir. Ayrıca bölgelerde yer alan 4 binden fazla firmanın; 27 binin üzerinde proje yürüttüğü, 35 milyar TL’nin üzerinde satış rakamına ulaştığı ve 2,5 milyar Dolar’a yakın ihracat gerçekleştirdiği göz önüne alındığında; ülkemizin Ar-Ge ve yenilik ekosistemi içerisinde TGB’lerin önemi ortaya çıkmaktadır. yer alan Ar-Ge personelinin projeleri ile ilgili dışarıda geçirdiği sürelerin bir kısmının istisna kapsamına alınmasıdır. Bu noktada daha yenilikçi ve rekabetçi ürünlerin üretilmesi için proje ile ilgili dışarıda geçirilmesi gereken sürenin tamamının muafiyet kapsamına alınması yönünde Bakanlar Kurulu’na yetki verilmiştir. Böylece Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinin daha etkin, verimli ve kısa sürede gerçekleşmesi sağlanmış olacaktır. Yukarıda ortaya konan önemine dayalı olarak TGB’lerin güçlenmesine yönelik pek çok düzenleme hayata geçirilmektedir. Bunların sonuncusu 1 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe giren Ar-Ge Reform Paketi’dir. Bu açıdan bakıldığında Ar-Ge Reform Paketi, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri için pek çok fırsatı da beraberinde getirmektedir. Bunlardan ilki, TGB’lerde gerçekleştirilen tasarım faaliyetlerinin de indirim, istisna, teşvik ve destek kapsamına alınmasıdır. Böylece bir taraftan nitelikli Ar-Ge ve tasarım personeli sayısının artması sağlanacak, diğer taraftan özellikle sanayi ürünlerinin katma değeri artırılarak küresel rekabete uygun hale getirilecek ve ihracat içerisindeki payı yükseltilecektir. Bu paketle birlikte 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında kurulan bölgelerin yanı sıra, öncelikli ve stratejik sektörlerde odaklanmış İhtisas (Tematik) Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin kurulması sağlanacaktır. Böylelikle belirli alanlarda güçlü Ar-Ge ve yenilik ekosisteminin oluşturulması mümkün olacaktır. Bu alanlarda kurulacak TGB’ler ile ülkemizin Ar-Ge ve yenilik alanında bölgesel düzeyde bir çekim merkezi haline getirmesi sağlanacaktır. Bir diğer düzenleme ise, kamu alımlarının kaldıraç etkisinden yararlanarak yeni kurulan teknoloji tabanlı firmaların uluslararası alanda rekabet edebilecek güçlü firmalara dönüşmeleri için kamu ihalelerine girmelerinin kolaylaştırılmasına yöneliktir. Bu kapsamda Ar-Ge Reform Paketi’nde yer alan düzenleme ile TGB’lerde yer alan firmaların gerçekleştirdikleri Ar-Ge projeleri sonunda ortaya çıkan ürünlere de iş bitirme belgesi yerine geçen Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi verilmesi mümkün olmuştur. Ar-Ge Reform Paketi kapsamında getirilen bir diğer önemli değişiklik ise TGB’lerde Bölgelerdeki kira üst limitleri gerektiğinde Bakanlık tarafından belirlenerek girişimci dostu bir ekosistem ve girişimcilik faaliyetleri için daha sağlam bir altyapı tesis edilecektir. Böylece TGB’lerin Ar-Ge ve yenilik ekosistemini güçlendirmeye odaklanması ve beklenen çıktılara daha kısa sürede ulaşması mümkün olacaktır. Ar-Ge Reform Paketi kapsamında yapılan bu düzenlemeler ile ülkemizde; Ar-Ge ekosistemini güçlendirmek, KamuÜniversite-Sanayi İşbirliği’ni sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması, üretilen bilginin katma değerli ürünlere dönüştürülerek ticarileştirilmesi ve ihracatta yüksek teknolojili ürünlerin payının artırılması suretiyle dünya ticaretinden daha fazla pay alınması hedeflenmektedir. Bu hedefe ulaşmak için tüm gücünü ortaya koyan bölgelerimize çalışmalarında başarılar dilerim. 10 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Teknolojik büyümede TGB’lerin geleceği Prof. Dr. Erhan AKIN Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Derneği Başkanı Yazımda, gelecekteki Bilim ve Teknoloji Parklarını ele alacak, TGB yerine BTP kısaltmasını da kullanacağım. Önceki yazılarımızda 3. nesil BTP’lerden bahsetmiştik. Gelecekteki teknoparklar için yaşayan lab kavramını işbirliğinde temiz teknolojileri (yeşil) ekolojik ve ekonomik sürdürülebilirlik çerçevesinde göreceğiz. Bulut ortamının araştırma ortamında yaygınlaşmasıyla büyük şirketler ve KOBİ’ler arasında ortak çalışma alanı oluşacak. Büyük ofislerden gerçek işbirliği platformlarına kayması ve geleneksel teknoparkların dönüşmesi gerekmektedir. Ülkemiz, mevzuatlardaki öngörülerle performans yönlendirmesi yaklaşımını, dönüşümleri ve model geliştirmeyi teşvik ederek değiştirmelidir. Dönüşümlerde riskler kaçınılmazdır. Örneğin; üniversitelerin ekonomik büyümedeki rolü sürdürülebilir mi? Ekolojik kaynakların değerlendirmesiyle bilimsel araştırmalar paralel mi? Küreselleşme/bilgi çağının doğurduğu yeni nesil araştırma kurumları ve bilim ağları, teknolojik kümelenmelerle bütünleşebilir mi? Yaşam bilimleri araştırmaları ekonomik çıktıya dönüşür mü? Risklerin azaltılmasında KUSİ çalışmalarının sayılan riskler dolayısıyla araştırma kurumlarının vizyonu ve desteklenmesinde farklı yaklaşımlarla şekillendirilmelidir. Küresel boyutta da riskleri öngörmeliyiz: Kurumsal olmayan ağların yönetiminde işbirliği ağlarının belirlenip konumlandırılması; bütünsel yaklaşımla aktörlerin uyumlu çalışmasının sağlanması önem kazanmakta. TGBD gibi kurumların süreçte aktif olmaları ve uluslararası networklerden öğrendiklerimizin kullanılabilirliği korunmalı. Basit çıkar birliktelikleri, işbirliğinin tuzağı olacaktır. Teknoparkların geleceğine yönelik; temel araştırmaya ve teknoloji transferine desteklerin sağlanması, teknoloji transferinin uzun soluklu ve büyük kaynaklar isteyen bir alan olduğu gerçeğiyle ele alınmasını zorunlu kılmaktadır. Burada TÜBİTAK desteklerinin rolü önemlidir. Kuluçkaların ve hızlandırıcıların desteklenmesiyle araştırmacıların ‘proof of concept’ yerine farklı araştırma konusuna yönelme eğiliminin önüne geçilebilir. Teknoloji politikalarının sürdürülebilir ve nesilden nesile aktarılabilirliği için mutlaka beyin göçünü engelleyecek ‘temel faktör güven’ ortamı sağlanmalıdır. Bu sadece ulusal değil bölge bazında Türkiye’nin sorunudur. Bölgesel inovasyon ekosistemlerinin oluşturulması amacıyla ekosistemdeki temel aktörlere odaklanmak yerine; aralarındaki bağlantıları yöneterek inovasyonu büyük firmalar ve kümelerin aktivitesi olmaktan çıkarıp bütünsel yaklaşım benimsemek teknoparkların odak konumunu belirleyecektir. İnsan kaynakları açısından; y nesli ile zorluklar yaşarken Z nesliyle karşılaşmaya başlıyoruz. Bu nesil için eğitim reformu şarttır ve tüm ekosistemi etkileyecektir. Eğitimde önceki nesillerin de eğitilmesi kritiktir. Yeni Jenerasyon Toplumlar: Z Kuşağı’na bakacak olursak 2000 yılı ve sonrasında doğanlar: 2020’nin inovasyon ekosisteminin girişimcileri, mobil ve sosyal platformların aktif kullanıcıları olduklarını ve Z kuşağının; yüzde 81’i sosyal medya ağlarından en az 1’ini kullanırken yüzde 52’si araştırmalarında sosyal medyadan faydalanmakta ve yüzde 76’sı hobilerini meslek edinmek istemektedir. Gençlerin yüzde 26’sı uluslararası arkadaşlıklar kurmaktadır. Reformların özü bu nesle odaklanmalıdır. Ofis dışı çalışma ve internet üzerinden iş yapma mutlaka konumlandırılmalıdır. Kitlesel kaynak kullanımı çalışmaları bu yapıyla uyumludur. Çözüm önerilerini sıralarsak; gelecek nesil sektörlerde odaklanmış temayı BTP’lerin (biyomedikal, biyoteknoloji vb.) oluşturulması, büyüme aktörleri üniversitelerin dönüşümünün sağlanması, yeni nesil teknopark iş modellerinin oluşturulması (risk yatırımı, bilgi aracılığı, etkinlik yönetimi, servis sağlama), bölgesel vizyonların belirlenerek ortak stratejinin oluşturulması, kalkınma ajansları ve belediyeler aktifleştirilmelidir. Know-how potansiyelinin ortaya koyulması ve temel yetkinliklerin (stickyknow-how) belirlenerek markalaşmanın desteklenmesi (küresel ekonomide saygınlık, yetenekleri cezbetme) dikkatle ele alınmalıdır. Türkiye’ye odaklandığımızda ise Endüstri 4.0 fırsatını kaçırmamak için seçeneklerimizi belirlemeliyiz: Başlatıcı veya takipçi olma arasında karar vermeliyiz. Kaynaklarımız neler ve onlarla ne yapabiliriz? Küresel ekonomide kritik sektörlerimizi belirlemeliyiz. İlk aşamada taleplerin karşılanmasına; 2. aşamada talep oluşturmaya odaklanmalıyız. Yeni yöntemler keşfetmek yerine; uyarlamalı ve geliştirmeliyiz. Sistem oluşturarak kilometre taşları belirlemeliyiz. Hedeflerimizi küresel pazarın dinamiklerine göre güncellemeliyiz. 12 AR-GE REFORM PAKETİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Temas edilmeyen nokta yok… Ar-Ge ‘devrim’ paketi Ar-Ge ve inovasyon camiasını kaynaştıracak olan Ar-Ge Reform Paketi, girişimcilerden TGB’lere, teknoloji transfer ofislerinden akademisyenlere kadar inovasyon camiasının tüm aktörlerine basamak atlatmaya hazır. Katma değerli üretimin yolunu aydınlatacak düzenlemelerle dolu olan ArGe Reform Paketi, inovasyon camiasının talep ve beklentilerinden damıtılarak hazırlanan yapısı ve teknolojinin tüm kollarına uzanan revizyonlarıyla sektörün ilacı olacak. TGB’leri emlak vergisine kavuşturan, OSB’lerde kurulacak TGB’lerin onay ve ruhsat işlemlerinde OSB’leri yetkili kılan ve akademisyene Ar-Ge teşvikinin kapılarını sonuna kadar açan Ar-Ge Reform Paketi, üniversite-sanayi işbirliğini kaynaştıracak somut değişimlerle dolu. İhtisas TGB’lere kapı açıldı Sayıları gün geçtikçe artan TGB’lere müjde üzerine müjde veren Paket, ihtisas TGB’lere geçit veriyor. Savunma, sağlık, nanoteknoloji gibi alanlardaki sektörlerin ihtisas TGB çatısı altında birleşmesine olanak tanıyan Paket, odağında gelecek sektörlerine yer veriyor. TGB Kanunu kapsamına alınan ihtisas TGB’lerde bulunan girişimcilerin Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamındaki teslim ve hizmetleri KDV’den istisna tutulacak. Paket, nanoteknoloji alanında faaliyette bulunacak şirketlere ise öncelik tanıyacak. Tasarıma ‘Ar-Ge’ desteği Destek ve muafiyetler kapsamına tasarım faaliyetlerini de alan paket, tasarım merkezlerini Ar-Ge merkezi gibi destekleyecek. Ar-Ge Reform Paketi, öğretim üyelerinin işbirliği kapsamında yürüttükleri faaliyetler sonucunda elde ettikleri gelirlerin yüzde 85’inin kendilerine ödenmesini de sağlayacak. AR-GE REFORM PAKETİ 13 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi TGB’LERE ETKISI TGB Değerlendirme Kurulu; Bilim ve Teknoloji Genel Müdürü, Maliye, Çevre ve Şehircilik, Kalkınma Bakanlığı, YÖK Başkanlığı, TÜBİTAK, TOBB ve bakanlıkça belirlenecek özel teknoloji kuruluşundan birer temsilcinin katılımıyla oluşturulmaktaydı. TGB Değerlendirme Kurulu’na KOSGEB temsilcisi de dâhil edildi. yenilikler Bölgedeki işletmelerde en az 1 yıl çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin yüksek lisanslılar için 1,5 yılı, doktoralılar için 2 yılı geçmemek üzere bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüze kadarı (oran BK’ca belirlenecektir) gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alındı. Tasarım faaliyetleri ve tasarım personeli de TGB’lerdeki istisna ve destekler kapsamına alındı. Uygulama imar planına göre; arazi kullanımı, yapı ve tesislerin projelendirilmesi, inşası ile ilgili ruhsat ve izinler, İmar Kanunu hükümlerine uygun olarak bakanlıkça veriliyordu. Kuruluşundan sonra faaliyete geçmeyen TGB’ler için herhangi bir yaptırım bulunmuyordu. OSB’lerde kurulan TGB’lerin yapı uygulama projelerinin onayı ile ruhsat ve izin işlemlerinin OSB idarelerince gerçekleştirilmesi sağlandı. Kurulmasından 3 yıl süre geçmesine rağmen mücbir sebepler dışında faaliyette bulunmayan TGB’lerin hükmi şahsiyetlerinin sona erdirilmesi hükme bağlandı. TGB’lerde ve İhtisas TGB’lerde faaliyette olan işletmelerde Ar-Ge, yenilik ve tasarım personeli olarak çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları, Sanayi Bakanlığı’nın olumlu görüşü üzerine karara bağlanacak. TGB’lerde faaliyette bulunanlara, projelerinin finansmanı için gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince sağlanan sermaye destekleri, ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilecek, indirim konusu yapılacak tutar yıllık 500 bin TL’yi aşamayacak. Bu sınırı yarıya indirmeye veya 4 kat artırmaya BK yetkili kılındı. TGB’lerdeki gelir vergisi stopajına ilişkin teşviklerin ödenmesinde esas alınacak süre kriteri olarak haftalık 45 saat olarak belirlendi. Girişimcilerin yürüttüğü yazılım veya Ar-Ge projesinde çalışan Ar-Ge personelinin, görevleriyle ilgili, dışarıda geçirdiği sürelere ait bu çalışmalarda kazandıkları ücretlerinin; üniversitedeki kadrolu öğretim elemanları için % 50’si, diğer Ar-Ge personeli için % 25’i gelir vergisinden müstesnaydı. Proje faaliyetlerinin bir kısmının bölge dışında ürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerinin yüzde yüze kadarı gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alındı. TGB’lerde yürütülen yazılım, Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşyalar, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan müstesna tutuldu. YENİLİKLER İhtisas TGB kavramına ilgili mevzuatta yer verilmiş ve TGB’lerdeki desteklerden (Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Gelir Vergisi Stopajı Desteği ve Damga Vergisi İstisnası) yararlanmaları sağlandı. SONRASI TGB’lerdeki yönetici şirket mülkiyetindeki taşınmazlar, emlâk vergisinden muaf tutuldu. ÖNCESİ TGB’lerin yönetici şirketi mülkiyetindeki taşınmazlar için herhangi bir emlâk vergisi muafiyeti söz konusu değildi. TGB’lerdeki faaliyetler kapsamında, hafta tatilleri, yıllık ücretli izin süreleri ile ulusal bayram ve diğer resmi tatillere isabet eden ücretler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alındı. 14 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi AR-GE MERKEZLERINE ETKISI Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için yüzde 90’ı, diğerleri için yüzde 80’i gelir vergisinden müstesnaydı. 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli çalıştıran Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısı indirim konusuydu. Personelin kazandıkları ücretlerinin doktoralılarla temel bilimler alanlarından en az yüksek lisans dereceliler için % 95’i, yüksek lisanslılarla temel bilimler alanlarından birinde lisanslı olanlar için % 90’ı ve diğerleri için % 80’i gelir vergisinden müstesna tutuldu. BK’ca belirlenen kriterleri haiz Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamalarının bir önceki yıla göre artışının yüzde ellisine kadarı indirim konusu oldu. AKADEMİSYENLERE ETKİSİ Üniversite-sanayi işbirliği faaliyetleri kapsamında öğretim elemanlarının gelirlerinden % 46’ya varan döner sermaye kesintisi yapılmaktaydı. ÖNCESİ SONRASI YENİLİKLER TGB’lerde çalışan öğretim elemanlarının bölgede gerçekleştirdikleri faaliyetler sonucu elde ettikleri kazançları döner sermaye kapsamı dışındaydı. Ödenecek gelirin yüzde 85’inin, herhangi bir vergi kesintisi yapılmaksızın ilgili öğretim elemanına ödenmesi sağlandı. Öğretim elemanları Ar-Ge / tasarım merkezlerinde tam/yarı zamanlı görevlendirilebilecek. Yarı zamanlı görev alanların kazanacağı gelirler, üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulacak. yenilikler Sanayi Bakanlığı ve KOSGEB faaliyetleri kapsamında görevlendirilen öğretim elemanları ve kamu görevlileri ile hizmetinden yararlanılan diğer kişilere yapılacak ödemeler, Bakanlık ve KOSGEB bütçesinden gerçekleştirilecek olup, bu kapsamda görevlendirilen öğretim elemanları ile kamu görevlisi olmayan alanında uzman diğer kişilere harcırah giderleri içinde olmak kaydıyla 2547 sayılı Kanunun 38’inci maddesinde öngörülen tutarın beş katını aşmamak kaydıyla diğer kanunlardaki düzenleme ve kısıtlamalara tabi olmaksızın her yıl Bakanlıkça belirlenecek tutar üzerinden doğrudan ödeme yapılacak. Ayrıca bu ödemeler döner sermaye kesintisi dışındadır. AR-GE REFORM PAKETİ yenilikler Ar-Ge merkezlerinin siparişe dayalı sözleşmeli yürüttükleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri, bu merkezlere sağlanan indirim, istisna, destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir. Ancak Ar-Ge merkezlerince siparişle yürütülen Ar-Ge faaliyetlerine ait harcamaların sadece yüzde ellisi bu merkezlerce, harcamaların kalan yüzde ellisi ise siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince indirim olarak dikkate alınabilecek. Ar-Ge merkezlerindeki gelir vergisi stopajına ilişkin teşviklerin ödenmesinde esas alınacak süre kriteri haftalık 45 saat olarak belirlendi. Ar-Ge merkezlerinde çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin bu merkezlerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje faaliyetlerinin bir kısmının Ar-Ge merkezi dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda bölge dışındaki bu faaliyetlere ait ücretlerinin yüzde yüze kadarı (oran BK’ca belirlenecektir) gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alındı. Ar-Ge merkezi kurmak için gerekli Ar-Ge personeli sayısı, BK tarafından belirlenecek sektörlerde 15’e kadar indirilebilecek. Tasarım faaliyetleri ve tasarım personeli de Ar-Ge merkezlerindeki istisna ve destekler kapsamına alındı. Ar-Ge merkezlerinde en az 1 yıl süreyle çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisanslıları için 1,5 yılı, doktoralılar için 2 yılı geçmemek üzere merkez dışında geçirdiği sürelere ait ücretlerin yüzde yüze kadarı (oran BK’ca belirlenecektir) gelir vergisi stopajı teşviki kapsamındadır. Temel bilimler alanlarında en az lisans mezunu çalıştıran Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, 2 yıl süreyle devlet tarafından karşılanacak. Ar-Ge merkezi ve tasarım merkezi olan firmalarda Ar-Ge, yenilik ve tasarım personeli olarak çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları, Sanayi Bakanlığı’nın olumlu görüşü üzerine kararlaştırılacak. 16 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi FİRMALARA ETKİSİ TEKMER’lerde, Ar-Ge merkezlerinde, teknogirişim sermaye destekleri ve rekabet öncesi işbirliği projeleri ile kamu kurum ve kuruluşlarıyla kanunla kurulan, fonlarla desteklenen Ar-Ge sonucunda oluşan mal-hizmetlerin piyasaya arzından sonra proje sonucu oluşan hizmetlerle yerli malı belgesine sahip ürünlere, piyasaya arzından itibaren 5 yıl kullanılabilecek “Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi” verilmekte ve iş bitirme belgesi olarak kullanılabilmekteydi. Rekabet öncesi işbirliği projeleri kapsamında da, diğer Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine sağlanan istisna ve destekler uygulanmakta ve işbirliğini oluşturan kuruluşların yaptıkları katkılar özel bir hesapta izlenmekteydi. Özkaynaklarla geliştirilerek değerlendirilmesi için gerekli usulleri Sanayi Bakanlığı’nca belirlenen ve TÜBİTAKça Ar-Ge projesi neticesinde ortaya çıktığı belgelendirilen ürünler için de iş bitirme belgesi olarak kullanılabilen “Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi” verilecek. Lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış olma şartı, 10 yıla çıkarıldı. YENİLİKLER SONRASI ÖNCESİ Teknogirişim sermayesi desteği kapsamında teminat alınmaksızın 100 bin TL’ye kadar teknogirişim sermayesi desteği hibe olarak verilmekteydi. yenilikler Sanayi Bakanlığı tarafından bilişim sektöründeki firmaların güvenli ve kaliteli yazılımlar geliştirmelerini sağlamaya yönelik standart belirlenecek ve yetkilendirme sistemi getirilecek. Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan müstesna tutulacak. Mevcut destekler devam edecek olup, yapılan katkılar ortak bir hesapta izlenecek ve rekabet öncesi işbirliği proje bütçesinin en fazla yüzde ellisine kadarlık kısmı, geri ödemesiz olarak desteklenebilecek. GİRİŞİMCİLERE ETKİSİ Teknogirişim Sermayesi desteğinden, örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından 1 yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok 5 yıl önce almış olma şartı aranmaktaydı. AR-GE REFORM PAKETİ Bu tutarı sektörler, iş kolları, bölgeler veya teknoloji alanları itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte 5 katına kadar artırılması (500.000 TL) mümkün kılındı (Sanayi Bakanı yetkisinde). yenilikler Türk Tasarım Danışma Konseyi’nin önerileri doğrultusunda Sanayi Bakanlığı’nca belirlenen kriterleri haiz tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların tescil giderleri, geri ödemesiz desteklenebilecek. Teknogirişim sermayesi desteğinden faydalananlara, projelerinin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince sağlanan sermaye destekleri, ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilecek olup, indirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak 500 bin TL’yi aşamayacak. Bu sınırı yarıya indirmeye veya 4 kat artırmaya BK yetkilidir. Bakanlıkça yürütülen destek programları, benzer programlar arasındaki uyum ve koordinasyonun sağlanması amacıyla bağlı ve ilgili kuruluşlara devredilebilecek. AR-GE REFORM PAKETİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 17 TASARIM MERKEZLERİNE ETKİSİ Tasarım merkezleri kavramı hayata geçirilmiş olup tasarım merkezi kurmak için gerekli 10 olan tasarım personeli sayısı, BK’ca belirlenecek, sektörlerde beşe kadar indirilebilecek. Ar-Ge merkezlerinde uygulanan tüm destek ve muafiyetler tasarım merkezleri için de uygulanmaya başlandı. BK’ca belirlenen kriterleri haiz tasarım merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamalarının bir önceki yıla göre artışının yüzde ellisine kadarı indirim konusu yapılabilecek. Kriterlere göre üst sınır dahilinde oranları ayrı ayrı veya birlikte farklılaştırmaya BK yetkilidir. Tasarım merkezlerindeki tasarım ve destek personelinin bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlarla temel bilimlerden en az yüksek lisans dereceliler için % 95’i, yüksek lisanslı olanlarla temel bilimler alanlarından birinde lisans dereceli olanlar için % 90’ı ve diğerleri için % 80’i gelir vergisinden müstesna tutuldu (Teşviklerden yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, toplam tam zamanlı tasarım personeli sayısının yüzde onunu geçmemek kaydıyla). Tasarım merkezlerindeki tasarım personelinin bu merkezlerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının tasarım merkezi dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda bölge dışındaki bu faaliyetlere ait ücretlerinin % 100’e kadarı (oran BK’ca belirlenecektir) gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alındı. Tasarım merkezlerinde en az 1 yıl süreyle çalışan tasarım personelinin yüksek lisanslılar için 1,5 yılı, doktoralılar için 2 yılı geçmemek üzere merkez dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüze kadarı (oran BK’ca belirlenecektir) gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alındı. Tasarım merkezlerinin sözleşmeyle siparişe dayalı yürüttükleri tasarım faaliyetleri, bu merkezlere sağlanan indirim, istisna, destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilecek. Ancak tasarım merkezlerince siparişle yürütülen tasarım faaliyetlerine ilişkin harcamaların sadece % 50’si bu merkezler tarafından, bu harcamaların kalan % 50’si ise siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince indirim olarak dikkate alınabilecek (Bu oranları %100’e kadar artırmaya BK yetkilidir). Sipariş verenler, tasarım indirimiyle sipariş verilmesine ilişkin kâğıtlara ait damga vergisi istisnası dışındaki teşvik ve destek unsurlarından yararlanamayacak. 18 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi AR-GE REFORM PAKETİ DİĞER ETKİLERİ TÜBİTAK tarafından burslar verilmekteydi. Meslek liselerinde okurken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile YÖK Kanunu’nun ilgili maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, 82’nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının 30 katından fazla olmayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanmaktaydı. u) (Ek: 6/2/2014-6518/45 md.) Yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik sanayi katılımı/offset uygulamaları içeren mal ve hizmet alımları, Kamu kurum ve kuruluşlarınca desteklenen projelerde görevli bursiyerler için de iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanacak. Ayrıca desteklenen projelerde görevli bursiyerler için kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ve üniversiteler prim ödeme yükümlüsüdür. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (u) bendinde yer alan “/off-set” ibaresi yürürlükten kaldırıldı. Bilimsel yarışmalarda ilk üçe giren öğrencilerin lisans programlarına yerleştirilmelerinde, almış oldukları puanlara, ilgili kanuna göre hesaplanan ortaöğretim başarı puanı ve bu puanın YÖK’çe tespit edilecek katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak puan eklenecektir. ÖNCESİ SONRASI YENİLİKLER Belli sanat ve spor dallarında üstün kabiliyetli olduğu tespit edilen öğrenciler ile TÜBİTAK’ça tespit edilen uluslararası bilimsel yarışmalarda ödül kazanan öğrencilerin, ilgili dallarda eğitim yapmak kaydıyla yükseköğretim kurumlarına yerleştirilebilmekteydi. TÜBİTAK’ın 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs, Kredi Verilmesine İlişkin Kanun hükümlerine tabi olmaksızın burslar verebilmesi mümkün kılındı. İlgili mevzuat uyarınca, ülkemizde uzun dönem ikamet iznine sahip olanlar veya Türkiye’de kesintisiz en az 8 yıl ikamet izni ile kalmış olan veya en az 8 yıl kanuni çalışması olan yabancılara süresiz çalışma izni verilebilmekteydi. Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi önemli olan yabancılara da süresiz çalışma izni verilebilecek. yenilikler Ülkemizin bilim, teknoloji, Ar-Ge, yenilik ve tasarım alanındaki gelişimine katkı sağlayacak nitelikli yabancılara, ilgili mevzuatta öngörülen sürelere tabi olmaksızın çalışma izni verilebilecek. Doktora Sonrası Araştırma kavramına YÖK Kanunu’nda yer verildi. 20 HABERLER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Teknoparklar güçlerini birleştiriyor TGB’lerin işbirliği ve iletişimini arttırmayı hedefleyen “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri 1. Koordinasyon Toplantısı” İstanbul’da yoğun katılımla düzenlendi. Toplantıda, TGB’ler arasında sinerji oluşturulması amaçlandı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü ve İTÜ ARI Teknokent ev sahipliğinde İstanbul’da düzenlenen toplantıya büyük ilgi gösterildi. Toplantının açılış konuşmaları Bilim ve Teknoloji Genel Müdürü Doç. Dr. İlker Murat Ar ile İTÜ ARI Teknokent Müdür Yardımcısı Gökçe Tabak tarafından yapıldı. Genel Müdür İlker Murat Ar, TGB’ler hakkında bazı istatistikî bilgiler sundu ve TGB’lerin kat ettikleri mesafeler üzerine katılımcılara fikir verdi. ARI Teknokent ziyaretleri de yer aldı. Koordinasyon artıran birleşme TGB’lerin birbirlerinden haberdar olmalarını sağlama amacı güden etkinlik, TGB yöneticilerinin değerlendirmelerinin yer aldığı yuvarlak masa toplantısıyla devam etti. Etkinlikte, ayrıca hizmet içi eğitimler ve İTÜ Koordinasyon toplantıları, işbirliği potansiyeli yüksek TGB’leri birbirleriyle kaynaştırma amacı güdecek. Tecrübe paylaşımı TGB’lerin işbirliği ve iletişimini arttırmayı hedefleyen Teknoloji Geliştirme Bölgeleri 1. Koordinasyon Toplantısı ile bilgi ve tecrübe paylaşımının güçlendirilmesi amaçlandı. Ayrıca, olgun, gelişmekte olan ve yeni kurulan farklı jenerasyon TGB’ler arasında sinerji oluşturulması için belirli aralıklarla koordinasyon toplantılarının düzenlenmesi konusunda karara varıldı. HABERLER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 21 Yatırım ve girişimin sosyal ağı DemoDay TÜBİTAK Marmara Teknokent (MARTEK) teknolojik ürün ve buluşları ticarileştirecek bir sosyal paylaşım ağı kurdu. MARTEK öncülüğünde önemli kuruluşların işbirliğiyle hayata geçirilen “Demo Day” yatırımcı-girişimci işbirliğinin yeni platformu oldu. Endüstrinin önemli kurum ve kuruluşlarının hamleleri ve işbirliği ile hayata geçirilen, girişimcilerin ürünlerini ve projelerini paylaşarak fikir ve geri dönüş alabileceği, yatırımcıların da kaynak ayıracağı sosyal paylaşım ağı “DemoDay’16”nın tanıtım toplantısı, girişimcilerden ve sanayicilerden büyük ilgi gördü. Süreç anlatıldı “DemoDay’16’nın lansmanında, DemoDay platformuna nasıl üye olunacağı, girişimci ve yatırımcıların ne şekilde ne tarz etkinliklerle bir araya geleceği, bundan sonra nasıl bir süreç izleneceği konuları ele alındı. Platformun hedefi büyük Türkiye’nin en yenilikçi, yaratıcı, başarılı ve geleceği parlak girişimlerini eleyerek seçen işbirliği platformu DemoDay, seçilen başarılı girişimleri yeni değer ve fırsatlar yaratarak yatırımcılarla buluşturmayı ve potansiyel girişimlere kapı aralamayı hedefliyor. 7/24 iletişim olanağı DemoDay organizasyonu vasıtasıyla birçok teknoloji odaklı yeni girişim, yatırımcı ile aynı çatı altında buluşma olanağı yakalıyor. 365 gün, 7/24 çalışacak web tabanlı yazılım sayesinde girişimciler ve yatırımcılar sisteme kayıt olarak birbirleri ile sürekli iletişime geçebiliyorlar. Neticesinde DemoDay ile parlak fikirlerin hayata geçme olanağında artış yaşanması bekleniyor. 22 HABERLER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Teknokent firmaları değer üretiyor Ziya Altunyaldız başkanlığındaki TBMM Sanayi Komisyonu, teknokent firmalarının ürettiği değerin, geleceğin inşasında önemli rol oynayacağını belirtti. Komisyon Başkanı Altunyaldız, “Kalkınmada gücümüzü inovasyondan alacağız” dedi. TBMM Sanayi Komisyonu, başarılı firmalarıyla inovasyon camiasının meşalesini taşıyan ODTÜ TEKNOKENT’i ziyaret etti. Toplantıya Sanayi Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız ve komisyon üyeleri, Bilim ve Teknoloji Genel Müdürü Doç. Dr. İlker Murat Ar, Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Cevahir Uzkurt ve ODTÜ TEKNOKENT Genel Müdürü Mustafa İhsan Kızıltaş katıldı. İnovasyon camiası gözetiliyor Komisyon Başkanı Ziya Altunyaldız, Türkiye’nin TGB’ler, verilen teşvik ve uygulanan reformlarla kendini günden güne daha fazla ispat ettiğini söyledi. Bu anlamda ODTÜ TEKNOKENT’in en başarılı teknoloji üslerinin başında geldiğine dikkat çeken Altunyaldız, “Bölge, gücünü firmalarının inovasyon azminden ve başarılarından alıyor. Diğer teknokentlerimizde faaliyette bulunan firmalarımız da rüştlerini ispat etme konusunda oldukça kararlıdır” diye konuştu. Teknolojik yatırımlar karşılık buluyor Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Cevahir Uzkurt da Bakanlık olarak teknolojiye yatırım yapan işletmeleri geliştirdiklerini kaydetti. Uzkurt, Ar-Ge Reform Paketi’yle inovasyon camiasının tüm paydaşlarını gözettiklerini anlattı. 24 MAKALE Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Sanayinin kalbini Ar-Ge attıracak Harcı Ar-Ge, temeli güçlü personel, iskeleti inovasyon… Bir kalkınma ideali, bir ihracat meselesi; güçlenen bir vizyon… sihirli değneği, daha öncesinde çerçevesi net olarak belirlenmemiş tasarım merkezlerine değecek, merkezlerin gelişip güçlenmesine adanmışlığıyla örnek gösterilecek’ yorumunu yaparsak, zannediyoruz ki yanılmış olmayız… Ar-Ge Reform Paketi… Üniversite ve sanayi camiasını kaynaştırmaya yönelik son yıllarda atılmış en güçlü adımlardan kabul edilen Ar-Ge Reform Paketi’yle, Türkiye’nin ihracatına katma değer aşılanacak… F. Tuğçe EROL Sanayi Gazetesi Haber Müdürü Türkiye’nin kalkınma vizyonu inovatif ataklarla güçlendirilecek. ArGe Reform Paketi’yle C vitaminini alan camia paydaşları, daha nitelikli projeler üretme yolunda kararlılıklarıyla dikkat çekecek. Teknolojik kalkınmanın hevesli çocukları girişimcilerden, başarılı Ar-Ge projelerini ticari zemine taşıyan teknoloji transfer ofislerine, nitelikli kalkınmanın kolektif üsleri teknoloji geliştirme bölgelerinden, işbirliğinin en parlak kanadı akademisyenlere kadar birçok önemli camiaya ve noktaya temas eden Ar-Ge Reform Paketi, gücüne güç katmak isteyen işletmelerin devreye alma aşamasında birbirleriyle yarış içerisine girdiği Ar-Ge merkezlerini de unutmadı… Çatısı güçlü revizyonlarla örülen Ar-Ge Reform Paketi’nde yok yok… Evvela ihtisas TGB’lere kapılar sonuna kadar açıldı. Nanoteknoloji ve savunma gibi geleceğin sektörleri, alanında ihtisaslaşıp TGB çatısı altında faaliyette bulunma fırsatına sahip oldu. Teşvik ve muafiyetlerde cömert bir döneme girildi, OSB’lerde kurulacak TGB’lerin onay ve ruhsat işlemlerinin OSB’lere verilmesiyle de üniversite ve sanayi camiasının kaynaştırılması amaçlandı… Eğitimli personelin önemi arttı, yerli teknoloji yıldızlaştırıldı. Ar-Ge merkezi kurmak için gerek görülen personel sayısı azaltılarak Türkiye’nin Ar-Ge’leşmesi yolundaki önemli engellerden biri yumuşatıldı… En önemlisi de tasarıma Ar-Ge penceresi açıldı. Tasarım merkezleri, artık ArGe merkezlerinin gördüğü ayrıcalığı görecek… ‘Ar-Ge Reform Paketi’nin Ar-Ge Reform Paketi, üniversite ve sanayi camiası arasındaki buzları ilelebet eritecek bir ısı kaynağı olacak… Paket, inovasyon camiasının paydaşlarına vereceği destekler, yeni projelere sunacağı teşvikler ve büyümeye sağlayacağı katkıyla belki de tüm zamanların gelmiş geçmiş en esaslı değişimi olarak kabul edilecek… Bu değişimlere gerekli özeni gösterebilmek adına camianın canla başla çalışacağına ve desteklerin daha nitelikli ve ileriyi gösteren alanlara aktarılması konusunda ilgili mercilerin seçici davranarak gerektiği noktalarda vizyon güncelleyeceğine ise şüphemiz yok… Bu dev projenin inovasyon camiasını yeniden inşa edeceğine olan inançla kolları sıvayan ve camiaya yön verecek revizyonları doğrudan ele aldığı yayın organıyla yüz binlere seslenen Sanayi Gazetesi ekibi olarak, işbirliği köprüsünün bir ucundan tutma kararlılığımızla karşınıza çıkıyoruz. 1’inci sayısıyla Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yanı sıra, teknopark camiasından gördüğümüz takdir ve ilgiye 2’nci sayıyla teşekkür etmek istedik. Bu eksende sayfalarını çevirmekte olduğunuz Teknopark dergisinde camianın tepe isimlerinin görüş ve düşüncelerine yer verdik. TGB’lerimizi tanıttık, başarılı TGB işletmelerimizi görücüye çıkardık, TTO’larımızın faaliyetlerini ve Ar-Ge merkezlerimizin başarılarını değerlendirmenize sunduk… Destekleriniz bizler için önemli, kalemimizi güçlendirdiğiniz için teşekkür ederiz… 26 TGB’LER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Teknopark Ankara iddialı geliyor… Nanoteknoloji üssü olacak Teknopark Ankara, üniversite-fen bilimleri-mühendislik fakültesi-meslek koleji-araştırma merkezi-nanoteknoloji merkezi ve teknopark ekosistemi ile bölgenin teknolojik üretim üssü haline gelecek. 2014 130.000 0 0 İvedik OSB Bölge Müdürlüğü’nün Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ortaklığı ile İvedik OSB içerisinde kurduğu Teknopark Ankara’nın inşaatı 2016 Mart ayı itibariyle yüzde 60 oranda tamamlandı. Henüz faaliyete geçmeyen Teknopark Ankara’nın, inşaat çalışmalarının tamamlanmasının akabinde 2016 Aralık ayında faaliyete geçmesi planlanıyor. Teknopark Ankara’nın, üniversite-fen bilimleri mühendislik fakültesi-meslek koleji-araştırma merkezi-nanoteknoloji merkezi-teknopark ekosistemi ile bölgenin teknoloji başkenti ve teknolojik üretim üssü haline gelmesi planlanıyor. İhracat birimi kuracak Teknopark Ankara’nın sanayi bölgesinde konumlandırılması, üretilebilir alanlara sahip olması, ortak kullanım atölyelerinin bulunması, sosyal yasama alanlarının olması ve Ankara’yı kaliteli bir seviyeye taşımak için ihracat birimi kurulacak olması nedeniyle, nanoteknoloji merkezi Teknopark Ankara’nın diğer teknoparklardan farklı bir misyon ve vizyon taşıdığı biliniyor. TGB’LER Fatih MUTLU Genel Müdür Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 27 İstihdamda vizyon farkı Bölgede nitelikli istihdam konusunda fen bilimleri enstitüsünün ve sosyal bilimler enstitüsünün açılacak olması, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nin kurucu ortaklar arasında yer alması ve bölgede faaliyet gösteren 2 bin öğrenci kapasiteli teknik meslek kolejinin bulunması ekosistemi besleyecek en önemli unsurlar arasında yer alıyor. Endüstri kuruluşlarıyla çevrili Teknopark Ankara olarak planlanan alan, İvedik OSB bünyesinde yer alıyor. Bölge arazisi yaklaşık 130 bin metrekare kapalı alan büyüklüğüne sahip birbirine bağlı 2 etap ve toplamda 8 bloktan oluşan bir yapıya sahip. Teknopark Ankara çevresi, 38 sanayi sitesi, çeşitli sektörlerden bin 200’ü Ar-Ge yapan toplamda 8 bin firma, 120 bin istihdam alt yapısı, meslek koleji, meslek edindirme merkezi, test laboratuar ve tasarım merkezleri ve kurulması planlanan fen bilimleri mühendisliği ile donatılı bir ekosistem içerisinde yer alıyor. Girişimcilere geniş hizmet yelpazesi Ar-Ge ofisleri, atölyeler, ortak kullanım atölyeleri, test ve kalibrasyon laboratuarları, endüstriyel tasarım ve prototip merkezi, kuluçka merkezi, teknoloji transfer ofisi, fikri mülkiyet hakları ofisi, ürün tasarım merkezi, ihracat geliştirme merkezi, sağlık merkezi, meslek edindirme merkezleri, sosyal alanlar (cafeler, sergi salonu fuaye) danışmanlık ve mentörlük hizmeti, yurtdışı ve tanıtım pazarlama desteği, üniversite-sanayi işbirliği Teknopark Ankara’nın girişimcilere sunacağı hizmetler olacak. 28 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi TGB’LER Yarınların teknolojisi Bilişim Vadisi... Bir inovasyon felsefesi Bilişim Vadisi, teknoloji tabanlı kalkınmaya önderlik edecek. Birçok kamu kurumuyla ve özel kuruluşla proje bazlı müşterek çalışmalar yürüten Vadi, inovasyon ekonomisinin inşasında önemli bir görevi üstlenmiş olacak. 2012 2.850.000 0 0 Endüstri kenti Kocaeli’nin, altyapısı güçlü, yenilikçi ve teknoloji tabanlı kalkınma felsefesine sahip önemli bölgelerinden olma idealiyle yola çıkan Muallimköy TGB (Bilişim Vadisi)’nin inovasyon ruhunu toplumdaki üretken ve yaratıcı insanlar, zeki ve başarılı öğrenciler, üretken bilim insanları, girişimciler, yatırımcılar, araştırmacılar, danışman-mentörler, teknisyenler ve diğer tüm profesyoneller oluşturacak. Türkiye’nin inovasyon ve teknoloji tabanlı yeni büyüme merkezi Bilişim Vadisi, yüksek teknolojiyle büyüme idealine önderlik edecek. Paydaşlarla işbirliği hamlesi Bilişim Vadisi, bilişim ve iletişim teknolojileri alanındaki küresel ve yerel inovasyon ve teknoloji transfer merkezleri, üniversiteler, araştırma enstitüleri, uluslararası ve ulusal yatırımcılar ve fonlar, konunun muhatabı tüm sivil toplum örgütleri, özel sektör ve devletin tüm kamusal alanı ile iş birliği yapacak. Vadi, proje bazlı müşterek çalışmalar geliştirerek teknoloji tabanlı kalkınmaya TGB’LER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi önderlik etmek için harekete geçiyor. Hüseyin YOLAÇ Genel Müdür Son teknoloji ofisler Ofis ve açık alan kiralama seçenekleriyle girişimcilere ev sahipliği yapmaya hazır olan Bilişim Vadisi, girişimcilerin ihtiyaçlarını öngörerek son teknoloji ile tasarladığı ofislerde Ar-Ge çalışanlarıyla geleceği inşa edecek. Vadi, teknoloji tabanlı büyüme, inovasyon ve girişimcilik konularında Türkiye’nin merkezi olacak. İnovasyon ekonomisine katkı ‘Türkiye’nin inovasyon ekonomisine geçişi ve 2023 vizyonu doğrultusunda bilimin teknolojiye, teknolojinin ürüne dönüştüğü küresel bir Bilişim Vadisi olma’ misyonuyla yola çıkan yapı, lokasyon avantajıyla da fark oluşturacak. Vadi, bölgenin coğrafi konumu ve stratejik ulaşımıyla, sanayi, araştırma ve finans noktalarına yakınlığı ile inovasyonda Türkiye’nin yükselen değeri haline gelecektir. 29 30 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Yeni Ar-Ge Reform Paketi Ar-Ge Reform Paketi’nde özellikle üç konu göze çarpmaktadır; tasarım merkezi, tematik teknopark ve üniversite-sanayi işbirliği faaliyetlerinde bulunan öğretim üyelerinin bu faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirlerden gelir ve damga vergisi kesintisi yapılmaması ve yüzde 85’inin ödenmesidir. Dr. Orhan ÇÖMLEK TÜBİTAK MARTEK Genel Müdürü Yeni kabul edilen Ar-Ge kanunundaki değişikliklerle; Ar-Ge yatırımlarının özendirilmesi, nitelikli üretim yapısına geçilmesinin sağlanması, katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesinin sağlanması, ArGe personelinin niteliğinin ve istihdamının artırılması hedeflenmektedir. Günümüzde ürünlerin sahip olduğu müşteri ihtiyaç ve beklentilerini karşılamaya yönelik teknolojik ve fonksiyonel özellikleri artık sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlamada yetersiz kalmaktadır. Bu noktada geliştirilen ürünlerin tasarımı gerek yeni bir tarz yaratma gerekse ergonomi açısından rekabet avantajı kazandırabilmektedir. Tasarım birçok ülke tarafından sürdürülebilir rekabet avantajı sağlanması açısından önemli bir stratejik araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu noktada milli tasarım konseptimizle sürdürülebilir rekabet avantajı sağlanması artık çok önemli bir konu haline gelmiştir. Bu çerçevede 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve 5746 sayılı Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi hakkındaki kanunda yapılan bu değişiklikler milli tasarım konseptimiz açısından oldukça önemlidir. Yapılan düzenlemelerle; tasarım alanında gerek nitelikli personelin geliştirilmesi gerekse ülkemizin bu alan da önemli bir merkez olabilmesi için temel bilimler, yüksek lisans ve doktora eğitimi desteklenme ve yabancı nitelikli personelin çalıştırılmasına izin verilmektedir. Böylelikle ülkemizin Ar-Ge ve yenilik ekosisteminin güçlenmesi ve firmalarımızın katma değeri yüksek ürünler üretmesi sağlanacaktır. Ar-Ge merkezi kurma açısından yeterli kaynağa sahip olmayan KOBİ’lerin tasarım merkezlerini kurarak yüksek katma değerli ürünlerine odaklanmalarının teşvik edilmesi de kayda değer bir konudur. Bu açıdan KOBİ’lerin tasarım faaliyetlerine odaklanması ve bu faaliyetleri sistemli hale getirebilmesi için siparişe dayalı Ar-Ge ve tasarım faaliyetleri vergisel olarak teşvik edilmiştir. Diğer taraftan öğretim elemanlarının üniversite-sanayi işbirliği faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirlerden gelir ve damga vergisi kesintisi yapılmaması ve yüzde 85’inin ödenmesinin sağlanması öğretim üyelerinin daha çok Ar-Ge çalışması yapmasını ve Ar-Ge ye yoğunlaşmasının önünü açacaktır. Yazılım sektörü katma değer yaratma oldukça önemli bir alan olmasına karşın uluslararası rekabette rekabet edebilecek yazılımların üretilmesinde güvenli yazılımın yaygınlaştırılması sektörün ihracat performansını olumlu olarak etkileyecektir. Doğrudan girişim sermaye desteğinin 500 bine çıkartılarak sektörel çeşitliliğin artırılacak olması teknoloji üreten bir ülke olmamızı sağlayacaktır. Sonuç olarak, gerçekleştirilen ve uygulamaya konulan Ar-Ge Reform Paketi çalışmasıyla; Ar-Ge ve yenilik bilincinin özellikle KOBİ’ler arasında artırılması hedeflenmiştir. Paket ile üniversite-sanayi işbirliğinin geliştirilmesi, doktoralı başta olmak üzere nitelikli iş gücünün geliştirilmesi, özel sektörde daha fazla nitelikli elemanın istihdam edilmesi, üniversite sanayi işbirliği çerçevesinde çok daha fazla sayıda Ar-Ge ve tasarıma dayalı projelerin hazırlanması, tasarım merkezlerinin ve tematik teknoloji bölgelerinin destekleneceği, Ar-Ge çalışanlarının çalışma saatlerinin esnek hale getirilmesi sağlanmış olacaktır. 32 TGB’LER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Türkiye’nin ilk tematik bölgesi OSTİM Teknopark, Temiz teknoloji üretecek Temiz teknoloji alanında inovatif faaliyetlere öncelik tanıyacak olan OSTİM Teknopark TGB, teknolojik ürün üretimine meraklı girişimcilere ve şirketlere ayrıcalıklı bir dünyanın kapılarını açacak. 2014 87.640 0 0 Ankara’nın en büyük sanayi yerleşkesi olan OSTİM OSB’de inşa edilecek olan OSTİM Teknopark TGB, bölgede faaliyet gösteren yaklaşık 16 bin işletmeye üniversite-sanayi işbirliği ile teknolojiye erişim imkanlarını sunmaya hazırlanıyor. teknopark olarak bölge içinde seri üretime imkân sağlayarak koyacak olan Teknopark, OSB sanayicilerinin iş tecrübelerinden ve üniversitelerin bilgi birikiminden yararlanarak, temiz teknoloji alanında bir referans ve hareket merkezi olacak. OSTİM Teknopark’ta ilk etapta 27 bin metrekarelik Ar-Ge ofisleri, üretim atölyeleri, konferans salonu, cafe ve restoran gibi öncelikli ihtiyaç duyulacak sosyal alanların da içinde yer alacağı bina inşaatına birkaç ay içinde başlanacak. Farkını, sanayi bölgesinde kurulan bir Teknopark’tan temiz hedefler Uluslararası pazar payını temiz teknolojilerle artıracak Teknopark, girişimci ve şirketlere, yap-kullan-devret, gelir paylaşımı, açık alan kiralama, ofis ve laboratuar alanı kiralama gibi değişik seçenekler sunacak. Hedeflerini, temiz TGB’LER Dr. Derya ÇAĞLAR Genel Müdür Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 33 teknolojide inovasyon ekosistemini geliştirmek, akademi-endüstri işbirliğini güçlendirmek, geliştirilen teknolojilerin ticarileşmesini sağlamak, üretim ve ihracat kapasitesini artırmak olarak belirleyen Teknopark, yeni sanayi üretim altyapısı ile organizasyon modellerini oluşturarak ve bu modelleri küresel gelişmelere uygun zemine oturtmak adına çaba sarf edecek. Girişimciliği desteklemek, yeni finansman modelleri geliştirmek, ulusal ve uluslararası işbirliği ağları ve değer zincirlerini oluşturmak ve erişim sağlamak gibi ileriyi gösteren hedefler çerçevesinde faaliyette bulunacak olan Teknopark, kümelenme faaliyetlerini destekleyerek sürdürülebilir kalkınmaya da katkı sağlayacak. Beyin takımıyla geleceğe talip Bölgenin altyapısı üst yapılaşmaya hazır bulunurken, sürdürülebilir kampüs ve bina konseptine uygun olarak tarafların anlaşabileceği şartlarda inşaat çalışmalarına izin verecek olan Teknopark, geleceğini güçlü beyin takımıyla kuracak. İhracat kapasitesini ticarileştirdiği teknolojilerle artıracak olan TGB, girişimcilerini büyük bir sabırsızlıkla bekliyor. Bölgenin; Teknopark Ankara, Atılım, Başkent, Çankaya, Hacettepe, TOBB Ekonomi ve Teknoloji üniversiteleri ile OSTİM Vakfı, OSTİM Teknoloji Araştırma Geliştirme Merkezi A.Ş, OSTİM Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri Kümelenmesi Derneği ile ortaklığı bulunuyor. 34 TGB’LER Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Global rekabetçilik misyonuyla… Bölgenin inovasyon gücü Konya havzasına aktif ekosistem inşa edecek yeni aktör INNOPARK, geniş tabana yayılan güçlü ortaklık yapısıyla bölgenin inovasyon potansiyelini şaha kaldıracak. İşletmeleri inovasyona dönük büyütecek olan INNOPARK, ildeki tekno-ihracat başarısını da katlayacak. 2015 122.848 4 7 INNOPARK Konya TGB Yönetici A.Ş. yönetimindeki Türkiye’nin 60. bilim üssü Konya TGB, bölgedeki inovasyon arzını kamçılayarak, inovasyon talebinin geliştirilmesini, ildeki inovasyon arz ve talebinin birbiri ile etkileşimini sağlayan yeni bir aktör olarak ilin sosyoekonomik gelişimine önemli katkılar sağlayacak. Konya Sanayi Odası, Konya OSB, Konya Büyükşehir Belediyesi, Selçuk Üniversitesi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi, KTO Karatay Üniversitesi, Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Konya Ticaret Borsası, Konya Ticaret Odası ve Konya’da faaliyet gösteren 18 sanayi kuruluşuyla ortak olan tescilli ticari marka INNOPARK, bilgi ve teknolojiye dayalı sürdürülebilir bölgesel kalkınma ve global rekabetçilik misyonlarına odaklanacak. Bölgedeki tüm paydaşların işbirliğine dayalı inovasyon girişimi olan INNOPARK, Türkiye’deki üniversite merkezli TGB’lerden farklı olarak coğrafi konumu itibarıyla üretim sektörü işletmelerinin ağırlık merkezinde bulunan, bölgedeki TGB’LER Prof. Dr. Mehmet BOTSALI Genel Müdür Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 35 tüm üniversitelere ve inovasyon sürecine katkı sağlayan unsurlara coğrafi yakınlığıyla bilinen bir TGB modeli. yönetimi, finansal yönetim gibi alanlarda mentörlük, koçluk ve danışmanlık hizmetleri sunarken; INNOPARK eksen kaydıracak INNOPARK’ın kuruluşu ile Konya’daki ekonomik faaliyetlerde bir eksen değişikliği oluşturulması, ilde orta ve yüksek teknoloji odaklı üretim ve ihracatın payının artırılması, ildeki işletmelerin inovasyona dayalı büyüme ile sürdürülebilir rekabet gücü elde etmesi hedefleniyor. Girişimcilik Merkezi sunduğu hizmetlerle üniversite öğrencileri, akademisyenler ve inovatif fikirlere sahip bireyleri girişimci olma yönünde teşvik ediyor. INNOPARK, Ar-Ge ve yazılım geliştirme faaliyeti yürütmek isteyen ya da teknolojik ürünlerin seri üretimini yapmak isteyen kuruluşlara ofis, deney alanı, üretim alanı kiralarken, isteyen kuruluşlara kendi binalarını inşa etmeleri için inşaat alanı tahsis ediyor. İnovasyon koçu: INNOPARK TTO INNOPARK bünyesinde TTO, Girişimcilik (Kuluçka) Merkezi, Üniversite İrtibat Ofisleri, Kümelenme Merkezi, Ar-Ge ofisleri ve teknolojik üretim mekânları, Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Merkezi, Tasarım Merkezi ve Laboratuar Birimi faaliyet gösteriyor. INNOPARK TTO, bölgedeki işletmelere Ar-Ge, inovasyon, teknoloji geliştirme, uluslararasılaşma, markalaşma, kurumsallaşma, fikri ve sınai haklar Kümelenme Merkezi profesyonel Bölgedeki kuruluşlar arasında inovasyon odaklı kümelenmeler oluşturulmasına büyük önem veren INNOPARK, bu amaçla, INNOPARK bünyesinde profesyonel uzmanların istihdam edildiği bir Kümelenme Merkezi çalıştırıyor. Konya Sanayi Odası önderliğinde kurulan Konya Otomotiv Yan Sanayi Kümesi, Konya Döküm Kümesi, Konya Ayakkabı Kümesi ve Konya Tarım Makinaları Kümesi bundan sonraki faaliyetlerini Konya TGB içinde yürütecek. Üretim odağı ‘teknoloji’ “Teknolojik Üretim Odaklı bir TGB” olan INNOPARK’ın, bu misyon doğrultusunda bölgedeki üretim ve hizmet sektörü işletmelerinin inovasyona dayalı büyümesi için nitelikli hizmeti vermesi bekleniyor. INNOPARK’ın kuruluşu ile Konya’daki ekonomik faaliyetlerde bir eksen değişikliği oluşacağı, bölgede orta ve yüksek teknoloji odaklı üretimin payının artırılacağı tahmin ediliyor. 36 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Tasarım ve inovasyonun mükemmel altyapısı 35 bin civarındaki öğrenci nüfusuna sahip iki üniversitenin yanı sıra, katma değeri yüksek ürünler imal eden 500’ü aşkın fabrika ve modern şehir altyapısı ile Eskişehir Türkiye’nin inovasyon reformunda önemli rol üstlendi. Bu reformun gerçekleştirilmesi için gereken “üniversite-sanayi işbirliğinin kurulması, teknolojik bilginin üretilmesi, üretilen bilginin ticarileşmesi, sanayi rekabet gücünün arttırılması” gibi hedefler ise Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB) ile birlikte mümkün hale gelmiştir. Ali İhsan KARAMANLI Eskişehir TGB Genel Müdürü Eskişehir ulaşım ve sanayi altyapısının gelişiminde kat ettiği mesafe ile birlikte son 15 yıl içinde yalnız Türkiye’nin, değil Avrupa’nın da örnek kentleri arasına girmeyi başardı. Bu kapsamda 10 Nisan 2003 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile kurulan Eskişehir Teknoloji Geliştirme Bölgesi (ETGB) ürettiği bilgi ve geliştirdiği yenilikçi teknolojileri, ülke ve insanlığın yararına ürün, süreç ve hizmetler olarak sunan küresel bir teknoloji geliştirme bölgesi olma vizyonu ile Ar-Ge ve inovasyon ekosisteminin önemli bir unsurunu oluşturmaktadır. ETGB’nin başlıca kuruluş amacı ulusal ve uluslararası işbirliklerinin kurulması için üniversitedeki bilgi akışının sanayi ortamına yönlendirilmesini sağlamaktır. ETGB kurulduğu günden itibaren üniversite, sanayi ve devlet işbirliklerinin başarı ile sürdürülmesine yardımcı olurken bu kapsamdaki gereksinimlerini gerçekleştirmek amacıyla ETGB bünyesinde yönetici şirket olarak kurulan Anadolu Teknoloji Araştırma Parkı A.Ş. (ATAP) faaliyete başladığı günden beri bilimsel temelli, inovatif, rekabetçi, insan emeği ve fikirlerine saygılı araştırmacı ve Ar-Ge’yi esas almaktadır. Ar-Ge girişimci şirketlerinin Eskişehir Sanayi Odası (ESO) bünyesindeki şirketlerin sahip oldukları üretim kabiliyetlerinin, teknolojik ürüne ve tasarıma dönüştürülmesinde ve üniversite araştırmalarından elde edilen teknolojik katma değerlerin ürüne dönüştürülmesinde gerekli sanayi desteğini sağlayacak işbirliğinin oluşmasında ATAP A.Ş. sinerjik bir çalışma ortamı yaratarak ülkemiz adına başarılı örnekler yaratmıştır. ETGB ilk olarak Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi’nde 510 dönümlük bir alana konuşlandırılmış olup iki ayrı piramit binası inşa edilmiştir. Artan girişimci talebi doğrultusunda Yazılımkule inşa edilerek 2008 yılı içinde hizmete sunulmuştur. 2009 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Kampüsü’ndeki yerleşkenin “ETGB Anadolu Teknoparkı Ek Alanı”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Meşelik Kampusu’ndaki yerleşkenin ise “ETGB Osmangazi Teknoparkı Ek Alanı” olarak adlandırılarak ETGB kapsamına alınmıştır. Fiziki alanların ihtiyaca cevap verebilir nitelikte olması için yapılan çalışmalar neticesinde ESOGÜ’nün Meşelik Kampüsün’de yeni bir teknopark binasının yapımına başlanmıştır. 2016 yılı sonunda bitirilmesi amaçlanan ESOGÜ teknopark binası ETGB’nin en modern ve en donanımlı binası olarak faaliyete geçecektir. Ayrıca ATAP A.Ş. Yönetim Kurulu Bölgesi için plan çıkarma yolu ile Bilecik’te kurulu bulunan Şeyh Edebali Üniversitesi Kampüsü’nün içinde bir ek alan oluşturulması çalışmalarına başlanmıştır. Bilecik ek alanının 2016 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanmıştır. Ar-Ge teşvik yasası kapsamında tasarımların da teşvik edilmesinin teknoparklara olan talebi arttıracağını düşünen ETGB, EOSB içinde bulunan TGB alanının da Ar-Ge, tasarım ve üretime yönelik yeni bina projesine de başlamış bulunmaktadır. 2016 yılıyla beraber bölgedeki firmaların sayısı ve uzmanlık alanı giderek artarken değişik alanlara odaklanan ve ülkeyi ve bölgeyi kalkındıracak firma ve projelerin ETGB bünyesine katılması öngörülmektedir. 38 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi TÜBİTAK MARTEK TÜBİTAK MARTEK Firmaların yıldızlaştığı bölge Bilimin ve endüstrinin sinerji merkezi TÜBİTAK MARTEK; yazılım, telekomünikasyon, otomotiv ve medikal gibi sektörlerde rüştünü ispatlamak isteyen firmaları sırtlıyor. İleri teknoloji üssü MARTEK, yeni ürünlerin ticarileştirmesine giden yola kapı aralıyor. 2003 620.000 39 301 TÜBİTAK Marmara Teknokent (MARTEK), yazılım, iletişim ve bilgisayar gibi önemli sektörlerde gelecek vadediyor. TS EN ISO 9001 Kalite Belgesi’ni alan 2. Teknopark olarak kabul edilen TÜBİTAK Marmara Teknokent, yüksek/ileri teknoloji kullanan ve yeni teknolojilere yönelen firmalara yönelik katma değerli hizmet veriyor. Dr. Orhan Çömlek’ in Genel Müdürlüğü’nü üstlendiği yapı, firmaların üretip geliştirdiği teknoloji veya yazılımı; ticari ürüne, buluşa ve hizmete dönüştürüyor. Çok statülü teknoloji üssü TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi bünyesinde, kamu-üniversite-sanayi işbirliğini geliştirerek, bilim ve sanayi sinerjisini tesis edebilmek adına 1992 yılında TÜBİTAK MAM Kampüsü’nde Teknoloji Geliştirme Merkezi olarak kurulan, 1999’da Teknoloji Serbest Bölgesi (TEKSEB), 2001’de ise Teknoloji Geliştirme Bölgesi (TEKGEB) unvanları ile hukuki statüleri birbirinden farklı iki bölge unvanını kazanan TÜBİTAK Marmara TÜBİTAK MARTEK Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 39 Teknokent, Türkiye’nin ileri teknolojili kalkınma ligine geçişinde doğrudan sorumluluk sahibi. Konum avantajıyla yatırımcıların gözdesi Kuzey Marmara ekonomi - sanayi havzasının ortasında bulunan TÜBİTAK Marmara Teknokent; Türkiye’nin 2’nci büyük sanayi bölgesi olan Kocaeli’ de OSB’lerin ve üniversitelerin kalbinde bulunuyor. Kocaeli ve Gebze Teknik Üniversitesi gibi iki önemli yapıya yakınlığıyla dikkat çeken TÜBİTAK Marmara Teknokent, lokasyon avantajıyla da yatırımcılarına hitap ediyor. İstanbul ve civar illerle birlikte TÜBİTAK Marmara Teknokent’in çevresinde yaklaşık 52 üniversite ve yüksekokul yer alıyor. Dr. Orhan ÇÖMLEK Genel Müdür 300’ü aşkın istihdam TEKSEB bünyesinde 27, TGB bünyesinde 39 ve kuluçka merkezinde 29 işletmeye sahip olan MARTEK, TGB ve kuluçka merkezi bünyesinde istihdam ettiği 300’ü aşkın kişiyle katma değerli dünyanın ayrıcalıklı üyelerinden biri olma yolunda ilerliyor. Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde 260 bin, Teknoloji Serbest Bölgesi’ndeyse 360 bin metrekarelik alanda faaliyette bulunan TÜBİTAK Marmara Teknokent, toplam 620 bin metrekarelik alanda faaliyetlerini sürdürüyor. TÜBİTAK Marmara Teknokent kabuğuna sığmıyor Bitirdiği ve devam ettirdiği yüzlerce projeyle bölgenin öne çıkan ileri teknoloji üslerinden olmayı başaran TÜBİTAK MARTEK, kuluçka merkezinde ve TGB bünyesinde yüzde 100 doluluğa ulaşmış bulunuyor. Her sektöre katma değer TÜBİTAK Marmara Teknokent bünyesinde yüzde 30’a yaklaşan yüzdelik dilimiyle yazılım sektörü başı çekiyor. Yüzde 25’le ikinci sıraya yerleşen bilgisayar ve iletişim teknolojileri sektörünü, yüzde 6.52 ile kimya takip ediyor. Elektronik, enerji, havacılık, ambalaj, ilaç, kozmetik, temizlik, makine-teçhizat, medikal, otomotiv, tasarım, sağlık, seramik ve telekomünikasyon gibi onlarca sektörü de kucaklayan Teknokent, her alanda katma değerli üretimin önünü açma konusunda zirveye oynuyor. Tepe kuruluşların üyesi TÜBİTAK’ın altyapı ve bilimsel tecrübesi ile gerçekleştirdiği faaliyetlerle kısa süre içinde Türkiye’nin önde gelen etkili teknokentleri arasında yerini alan TÜBİTAK Marmara Teknokent, IASP (International Association of ScienceParksandAreas of Innovation), Uluslararası Bilim ve Teknoloji Parkları Birliği ve TGBD (Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Derneği) üyesi olarak işbirliği portföyünü zenginleştiriyor. Fikir aşamasından ticarileşmeye entegre bir yapı TÜBİTAK Marmara Teknokent, Ar-Ge firmalarına ve girişimcilere sadece ofis ve altyapı imkanı sunmakla kalmıyor aynı zamanda ana paydaşı olan TÜBİTAK’ın ortaya koyduğu vizyon doğrultusunda ülke kalkınmasına üzerine düşen sorumluluğun bilinciyle faaliyetlerini kurgulamaktadır. Öncelikle tüm girişimcilik ekosistemine katkıda bulunmak üzere Girişimcilik Kampı, Ar-Ge, Universite ve Sanayi Buluşması, Girişimci Yatırımcı Buluşması gibi etkinliklerin yanı sıra açık ücretsiz eğitimler, seminerler ve bilgi günleri düzenlemektedir. 40 TÜBİTAK MARTEK TTO Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MARTEK TTO değer kazandırıyor… Ar-Ge’ye ticaret köprüsü Deniz YAYLA TTO Yetkilisi TÜBİTAK Marmara Teknokent TTO, projelere ticari değer kazandıracak bir platform olma görevini üstleniyor. TTO; sanayiciyatırımcı-araştırmacıgirişimci ve üniversite eksenli ekosistemin temelini inşa etme konusunda kararlılığını ArGe destekleriyle gösteriyor. 1998 1546 Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) çalışmalarını henüz TTO desteklerinden yararlanmaması sebebiyle, ayrı birim veya şirket kurulumu olmadan, İş Geliştirme ve Proje İzleme Birimi kapsamında yürüten TÜBİTAK Marmara Teknokent, müşteri odaklı yaklaşımla sanayici, yatırımcı, araştırma kurumları, üniversiteler ve girişimcilerin de içinde yer aldığı bir ekosistem oluşturarak, bu ekosistem içinde gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetlerini destekliyor. Fikri ve ürünü olan girişimcilerin yatırımcılarla buluşması için TÜBİTAK Marmara Teknokent’in koordinasyonuyla 18 kuruluşla ortaklaşa DemoDay’16 etkinliklerini düzenleyen yapı, Ar-Ge çıktılarını pozitif değere dönüştürme konusundaki iddiasını her geçen gün artırıyor. 92 firmalı TTO bünyesinde 141 projenin yürütülme aşaması sürüyor. TTO’ya büyük görev TÜBİTAK Marmara Teknokent TTO, Ar-Ge faaliyetleri için gerekli bilgi birikimi ve laboratuar-uzman desteği gibi altyapı ihtiyaçlarını temin etme, Ar-Ge sonucu üretilen ürünleri fikri mülkiyet hakları çerçevesinde korunmaya alma, bu kapsamda farkındalığı yükseltmek amacıyla çeşitli bilgilendirme seminerleri düzenleme, girişimcilere kurumsallaşma, markalaşma, pazarlama ve yurtdışı pazarlara açılabilmesi için ihtiyaç duyulan danışmanlık hizmetleri verme, ürünleri ticarileştirme aşamasında girişimci ve yatırımcı platformları kurma gibi sorumluluklara sahip. Sanayicilerle bir araya gelerek, sanayinin karşılaştığı problemlere Ar-Ge çalışmaları kapsamında çözüm aramak, girişimcilere sağlanan finansal desteklere ulaşılması konusunda bilgilendirme faaliyetleri düzenlemek, finansal destek başvurularında proje başvurusu ve yönetimi konularında destek vermek, teknokent firmalarına yönelik eğitim, seminer, konferans, sosyal etkinlikler düzenlemek, proje ve ürün süreçlerinde ihtiyaç duyulan firma-firma, firmasanayici, firma-akademisyen ve firmayatırımcı buluşmalarını gerçekleştirmek MARTEK TTO’nun birincil hedefleri arasında yer almakta. Kadın girişimcilere özel kamp MARTEK tarafından 2015 yılında düzenlenen girişimcilik kampıyla, kadın girişimcilere yönelik faaliyetler artırılmış, söz konusu kamplara yaklaşık bin girişimci başvurmuş, 100’e yakın girişimciye eğitim verilmiş ve yaklaşık 375 bin TL destek sağlanmıştır. Financial Times dergisinin yan kuruluşu ‘FDI Intelligence’ dergisi tarafından ‘Girişimcilik ve Ar-Ge Destekleyen Serbest Bölge’ kategorisinde özel ödüle layık görülen, 2015-2016 yılları arasında toplam 82 firmayla finansal destekler toplantısı gerçekleştiren ve AB Horizon Destekleri çerçevesinde 17 proje başvurusu yapan MARTEK, GOSB ve Kocaeli Teknoparklarıyla birlikte Ekonomi Bakanlığı HİSER desteğinden faydalanmak üzere 27 yazılım firmasıyla birlikte yazılım kümesi oluşturulmuştur. 42 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MARTEK FİRMA HABERLERİ Uzman kadrolu Letta Teknoloji’den İletişime Ar-Ge aşısı Ağ teknolojileri tecrübesiyle hızlı ve etkin çözümler üreten Letta Teknoloji, Ar-Ge’de yılların deneyimine sahip güçlü çalışan kadrosuyla müşterilerine tarifsiz deneyimler sunuyor. Firma, pazar taleplerine getirdiği güçlü analizleriyle takdir görüyor. TÜBİTAK MARTEK 2010 10 Banka/Yazılım Elektronik, gömülü sistem çözümleri ve ağ teknolojileri konusunda uzmanlaşmış bir firma olan Letta Teknoloji, ödeme sistemleri, uygulamaya özel ağ çözümleri ve veri iletişimi konularında Ar-Ge ve ürün tasarımı yapıyor. Yüksek mühendislik gücüyle TÜBİTAK Marmara Teknokent içerisinde faaliyet gösteren Letta Teknoloji, bünyesinde barındırdığı seçilmiş ve deneyimli mühendisleriyle iletişim sistemleri konusunda hızlı ve “anahtar teslim” donanım ve yazılım çözümleri sunuyor. Sektörde 10 yıldan fazla deneyime sahip Ar-Ge kadrosuyla çalışan firma, kendi üretim tesisi ile müşterilerine jet çözümler sunuyor. Manage ATM STN2611/ 2511 Manage ATM: Patentli ürün Manage ATM’yle ATM’ler uzaktan yönetilebiliyor. STN2611: Dial-up POS terminalleriyle banka POS sunucuları arasındaki kredi kartı işlemlerini yönetiyor. STN2511: Analog telefon hat arayüzlü ve kesintisiz çalışan POS Network Gateway çözümüdür. Gökhan KURTOĞLU Msc Elektronik ve Haberlerşme Mühendisi Pazar taleplerine Letta merceği Günümüzde hızla değişmekte olan teknolojiyi, insan eğilimlerini ve pazar taleplerini iyi analiz eden firma, hızlı, rekabetçi ve doğru teknolojik çözümler geliştiriyor. Bankacılık sektörünün gözdesi Özellikle bankacılık sektörüne pozitif etki sağlayan çözümleriyle tanınan Letta Teknoloji, post network olarak isimlendirilen ürünleriyle finans sektöründe yoğun olarak tercih ediliyor. Firma, yakın gelecekte oluşacak yeni ihtiyaçları ön görerek, ileri teknolojik çözümlere imzasını atıyor. Firma, finans ve bankacılık sektörleri dışında neredeyse tüm sektörlere Letta’nın sihirli değneğini değdirmeyi hedefliyor. İşbirliklerine açık Gömülü sistemler, ağ teknolojileri ve ödeme sistemleri alanlarındaki yenilikleri yakından ve etkin bir biçimde izleyen firma, güncel bilgi birikimi ve dünya gereksinimleri ekseninde faaliyetlerini doğru işbirlikleriyle taçlandırarak, müşteri taleplerine hızlı ve etkin yanıt verebilmeyi hedefliyor. MARTEK FİRMA HABERLERİ 43 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Katmanlı üretim teknolojileri uzmanı 3 boyutlu mühendislik merkezi Hızlı imalat teknolojileri sektörünün tasarım öncüsü +90 3B Dijital Fabrika, mühendislik tecrübesi ve kalıplama hâkimiyetiyle müşteri memnuniyetini maksimum seviyeye çıkarıyor. 2005’te TÜBİTAK Marmara Teknokent (MARTEK) bünyesinde kurulan +90 3B Dijital Fabrika, Türk sanayisi ve tasarımcılarını 3 boyutlu baskı olarak tanımlanan katmanlı üretim teknolojileriyle tanıştırarak, kısa sürede dijital imalat sektörünün lideri konumuna ulaştı. TÜBİTAK MARTEK 2005 Zengin makine parkı ve teknolojisini, mühendislik bilgisi ve tecrübesiyle birleştiren +90 3B Dijital Fabrika, her türlü ürünün kısa zamanda ve uygun maliyetle temininde müşterilerinden tam not alan bir firma olarak başarısını günden güne katlamaktadır. Hızlı prototipleme uzmanı +90 3B Dijital Fabrika prototip üretimi ve ön seri üretim hizmetlerinin yanı sıra, farklı hızlı kalıplama tekniklerini kullanarak müşterilerinin tasarım ve ürün geliştirmede ihtiyaç duydukları, gerçek ürün olarak da kullanılabilecek nitelikte acil parça servisi vermektedir. Tüketici beklentilerini karşılıyor Gelişmiş hızlı imalat teknolojilerine dayalı 3 boyutlu baskı hizmeti sunan +90 3B Dijital Fabrika, her adette prototip, model/ maket, fonksiyonel parça ve nihai ürün gibi imalatlar için doğru çözümler üretmeyi hedefliyor. MARTEK ayrıcalığıyla değer üreten +90 3B Dijital Fabrika, misyonunu ‘müşterilerinin ihtiyaçlarını en kısa sürede ve en kaliteli şekilde karşılamak’ olarak belirtiyor. Endüstri 4.0’a hizmet ediyor Güncel teknolojileri, sürekli değişen 30 3B Yazıcılar Kader YAZGAN Proje Danışmanı tüketici beklentileriyle harmanlayarak müşteri ihtiyaçlarına uygun yeni çözümler sunan firma, yeniliklere öncülük ediyor. +90 3B Dijital Fabrika’nın bünyesinde yer alan profesyonel 3 boyutlu yazıcılar, sahip oldukları ileri teknolojiler sayesinde farklı sektörlere her türlü üretimde sınırsız çözümler sunuyor. +90 3B dijital fabrika: Prototip üretimi ve ön seri üretim hizmetlerinin yanı sıra, farklı hızlı kalıplama tekniklerini kullanarak müşterilerinin tasarım ve ürün geliştirmede ihtiyaç duydukları, gerçek ürün olarak da kullanılabilecek nitelikte acil parça servisi vermektedir. 44 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MARTEK FİRMA HABERLERİ Rekabet piyasasına CT profesyonelliği… Jenerik ilaçta dünya markası Jenerik ilaç piyasasının uzman markalarından CT Pharma Research, güven ve kalite arayan ilaç firmalarının çözüm ortağı olarak biliniyor. Müşterilerine danışmanlık desteği veren firma, Ar-Ge hassasiyeti yüksek verimli üretimleriyle sektörün nabzını tutuyor. TÜBİTAK MARTEK 2012 9 İlaç-Medikal Türkiye ve Orta Doğu’nun ilaç sektöründe uzun yıllar boyu tecrübe edinmiş firması CT Pharma Research, sektör firmalarına farmasötik teknolojili özel çözümlerle destek oluyor. CT kalitesini, güven ve deneyim arayan ilaç firmalarına sunan TÜBİTAK Marmara Teknokent’in uzman firması CT Pharma Research, müşterilerine özel çözüm üreten yapısı, Ar-Ge hassasiyeti, farmasötik patent uygulamaları, ürün iyileştirme ve geliştirme profesyonelliğiyle sektörde parmakla gösteriliyor. Genel Müdürlüğünü Dr. Şerhan Şimşek’in yaptığı CT Pharma Research, artan rekabet ortamında Ar-Ge departmanı bulunmayan firmalara, verimliliği artıracak ve yeni ürünlere hareket alanı oluşturacak çözümler sunuyor. Biyoteknolojiye CT Pharma yaklaşımı CT Pharma Research, jenerik ilaç geliştirme faaliyetlerinin yanı sıra, konvansiyonel ve peptik içeren biyoteknolojik ürünler de geliştirmektedir. Jenerik pazarda iddialı İlaç firmalarının portföylerini zenginleştirmeleri için stratejik danışmanlık yapan, piyasanın durumunu analiz ederek portföye en uygun seçimleri geliştiren ve bu aşamada firmalara optimum destek veren CT Pharma, bünyesinde Ar-Ge departmanı ve teknik imkanları bulunmayan firmalar için Ar-Ge çalışmaları yürütüyor. Patent süresi dolan ürünlerin muadilini geliştiren CT Pharma, normal ürünlerden yüzde 60 oranında daha ucuz ürünlerin gelişme sahası olan jenerik pazarında Türkiye’nin sahip olduğu potansiyeli değerlendirme yolunda aktif çaba sarf ediyor. Dr. Şerhan ŞİMŞEK Genel Müdür Formülasyondan üretim sahasına… Tercih edilen muadil ürünün geliştirme sürecine formülasyondan başlayıp, pilot üretim sahasına transfer edilmesine kadarki tüm aşamalarda paket hizmet veren firma, müşterilerinden bir tanesinin kendi fabrikasını kurmasına da öncülük etti. CT Pharma, verdiği danışmanlık hizmetlerini, katma değerli yeni ürünlerle destekleyerek, sektörde başarı basamaklarını Suudi Arabistan’da KAUS ( King Abdullah University Science and Technology ) ofis açacak ilk Türk firması olarak emin adımlarla ilerliyoruz. 46 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MARTEK FİRMA HABERLERİ ‘Nesnelerin interneti’nde çözüm ortağı… Ardıç’ın ‘bulutu’ teknoloji yağdırıyor Bilişim sektörünün mühendislik farkıyla konuşan firmalarından Ardıç Teknoloji, mobil cihazlara Nesnelerin İnterneti deneyimi yaşatıyor. Firma, bulut tabanlı çözümler konusunda iddiasını günden güne yükseltiyor. TÜBİTAK MARTEK 2008 35 Bilişim Tekn. IoT-Ignite Android cihazların IoT Gateway olarak kullanılabildiği platform. Modiverse: Android cihazların işyeri ihtiyaçlarına göre kullanılıp uzaktan yönetilmesini sağlayan mobil servisler platformu. 2008 yılının Temmuz ayında kurulan TÜBİTAK Marmara Teknokent’in çözüm odaklı başarılı firmalarından Ardıç Teknoloji, yükselttiği istihdam grafiği ve firma profiliyle başarı basamaklarını emin adımlarla tırmanıyor. Mobil cihaz deneyimlerini Endüstri 4.0’ın doğasına uygun olarak geliştiren Ardıç Teknoloji, ileri teknoloji yazılımlarının ve yazılım odaklı çözümlerin Türkiye’de, Türk mühendislerce üretilmesini hedefliyor. Türk mühendisliğiyle dünya sahnesine Kuruluş felsefesi gereğince Türk mühendisliğini ileri teknoloji geliştirmeye yormayı amaçlayan Ardıç Teknoloji, ürettiği teknolojiyi dünyaya satmak ve bir isim oluşturmak amacıyla faaliyet gösteriyor. Bunu yaparken odak noktasına ve profesyonelliğine dikkat veren Ardıç Teknoloji, yatırımcıya sayısız avantaj sunan TÜBİTAK MARTEK’in bünyesinde sektörün çıtasını yükseltmeye devam ediyor. ‘Nesnelerin İnterneti’ Ardıç’tan soruluyor Mobil cihazlara sunmakta olduğu yönetim ve kontrol servislerini nesnelerin interneti seviyesine çekmeyi amaçlayan Ardıç Teknoloji, bu eksende çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürüyor. Bilişim ve teknoloji sektöründe faaliyette bulunan firma, temel olarak mobil cihazlara ve internet nesnelerine (IoT) bulut tabanlı servisler ve çözümler geliştiriyor. Tunç KAHVECİ Yönetim Kurulu Başkanı İstihdam sayısını yükseltti Çalışan sayısı 2010 yılında 15 kişi olan Ardıç Teknoloji, bu rakamı 2011 yılında 21’e, 2012 yılında 32’ye, 2013 yılında 33’e, 2014 ve 2015 yıllarında ise 35’e ulaştırmayı başardı. Ardıç, sağlık, enerji, lojistik, eğitim gibi hemen hemen her sektördeki kurum ve kuruluşa sundukları hizmetin kalitesini, güvenilirliğini artıracak yaygınlaştırıp kolaylaştıracak servis platformları oluşturma çalışmalarını sürdürüyor. MARTEK FİRMA HABERLERİ 47 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Yüksek verime PAK Ar-Ge yakıtı: Ar-Ge’nin ‘kaldırma kuvveti’ Kaldırma makineleri sektörünün uzman ismi PAK Ar-Ge, geliştirdiği yazılımlarla kullanıcılarına hem düşük maliyet hem de kalite sunuyor. Özellikle vinçlere verim getirecek uygulamalarıyla öne çıkan firma, müşterilerine özel ürünler tasarlıyor. 2004 yılında kurulan, 2007 yılından itibaren de TÜBİTAK Marmara Teknokent (MARTEK) bünyesinde faaliyetlerini sürdüren PAK Ar-Ge, kaldırma ve taşıma ekipmanlarının tamamen bilgisayar destekli tasarım ve analiz metotlarıyla verimliliğinin arttırılmasını hedefleyen çalışmalar yapıyor. TÜBİTAK MARTEK 2004 Üniversitelerle kurulacak işbirliklerine sıcak bakan firma, güncel teknolojiyi yakından takip ederek kendisini periyodik olarak yenilemeyi ilke ediniyor. Son teknoloji yazılımların ve donanımların dışında kendi yazılımlarını da geliştirerek sektöre katkı sağlayan PAK Ar-Ge, yapmış olduğu çalışmalarla TÜBİTAK ve KOSGEB Ar-Ge proje desteklerinde de kendini gösteriyor. Firma, özellikle gemi inşa sektöründe çığır açacak vinç projesine de sahip. Klas kuruluşlardan takdir görüyor PAK Ar-Ge’nin tasarımlarının ve projelerinin tamamı üçüncü taraf denetim ve klas kuruluşları tarafından sertifikalandırılıyor. Klas kuruluşları arasında Germanischer Lloyd (GL), American Bureau of Shipping (ABS), Bureau Veritas (BV), Türk Loydu ve İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi bulunuyor. Dengeli ve ucuz Elektronik yazılım ve kaldırma makineleri sektörünün gediklisi PAK Ar-Ge, karşı ağırlıksız vinç sistemiyle hem dengeyi sağlıyor, hem de havuz maliyetlerini aşağı 4 Elektr. Yazılım Kaldırma Mak. Burçin PAK Elektronik ve Haberleşme Yüksek Mühendisi çekiyor. Vincin altın ismi Akla gelebilecek her türlü vincin üretiminde söz sahibi olan Pak Ar-Ge, tekerlekli ya da paletli denilen mobil vinç haricinde, liman vincinden petrol platformu vincine, kule vincinden tersane vincine kadar birçok farklı tipte vincin üretiminde bulunuyor. Bina içinde gezen köprü vinçlerin üretimini de gerçekleştiren firma, tamamen özel tasarımla müşteri siparişi doğrultusunda hizmet veriyor. Karşı ağırlıksız vinç sistemi Vincin devrilmeden dengede kalmasını sağlayan özel sistemle, hem vinç dengeyi sağlıyor, hem de yük azaldığından havuz maliyetleri aşağı çekiliyor. 48 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MARTEK FİRMA HABERLERİ Piyasaya yakın markaj... Sektörün direği otomasyon devi Otomasyon sektörünün omurgasını oluşturan üretimlere hayat veren MARTEK’in güçlü değerlerinden Mikrodev, müşterilerine teknolojinin kullanımı konusunda değer yaratacak çözümler sunuyor. Firma, endüstriyel üretim tesisleri için A kalite ürünler geliştiriyor. TÜBİTAK MARTEK 2006 36 Otomasyon Değişen evrensel ihtiyaçları önceden tespit edebilen, ihtiyaçlara çeviklikle makul ve güvenilir çözümler sunan ve sürekli gelişim ve müşteri memnuniyeti odaklı çalışan TÜBİTAK Marmara Teknokent’in 2006 doğumlu firması Mikrodev, performansıyla parmak ısırtıyor. Yüksek performanslı ve kaliteli ürünler sunan Mikrodev, teknolojinin kullanımını kolaylaştırarak müşterilerine değer katan bir Ar-Ge ve teknolojik çözüm merkezi olarak kabul ediliyor. Firmanın geliştirdiği ürünler, endüstriyel alanların neredeyse tümünde kullanılabiliyor. Scada yazılımı Mikroscada Editör’ün kullanıcı dostu arayüzü ile sembolleri sürükleyip bırakarak karmaşık arayüzleri kolayca tasarlama yazılımıdır. Yazılımla, geniş entegre sembol kütüphanesi yanında şahsi sembol kütüphanesi de oluşturulabilir. Ürün ailesi genişliyor Oldukça geniş bir yelpazeye yayılan otomasyon sektöründe faaliyette bulunan Mikrodev firması, ürün ailesini gitgide büyütüyor. Firma, otomasyonun olmazsa olmaz bileşenlerinden plc, scada ve haberleşme cihazı zincirini gün geçtikçe genişletiyor. Mikrodev, sektörün ana omurgasını oluşturan programlanabilir cihazlar üzerine efor sarf ediyor. Endüstriyel ürünler üretiyor Yazılım vasıtasıyla geliştirdikleri ürünlerin endüstride kullanabilirlik oranı maksimum seviyede olan firma, enerji otomasyonları alanlarının yanı sıra, asansör otomasyonlarında da kullanılabilir ürünler üretiyor. Bütün üretim tesisleri için ürün geliştiren Mikrodev’in çıktıları tavuk kümeslerinde bile tercih ediliyor. Mustafa ÇAYIR İşletme Müdürü Dünya devleriyle yarışıyor 40’a yakın çalışanı bulunan firma, birçok projede dünya devi firmalarla aynı platformda buluşuyor. Uluslararası ölçekte stratejiler geliştiren Mikrodev, bu yönüyle 2015 yılında Türkiye’ye en az yirmi milyona yakın tutarda değer kazandırdı. Proje yapmayı planlamakla kalmak istemeyen Mikrodev, üreten firma olma hedefini kararlılıkla sürdürüyor. Mikrodev’in şu anda 14 yurt içi bayisinin yanı sıra, 4 tane de yurt dışı bayisi bulunuyor. 50 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Bilgiyi ticarileştirecek kıvılcımı ateşliyoruz Oluşan yeni paradigma, değer yaratma süreçlerinde paranın önemini azaltırken, bilgi ve yaratıcılığa erişmek ve yönetmek gibi nakdi olmayan değer ve yetkinlikleri ön plana çıkarıyor. Bu anlamda; TTGV olarak ekosistemin tüm yararlanıcı ve kaynak sağlayıcılarının ihtiyaçları için farklı uzmanlıkların işbirliği ile katma değerli çözümler geliştiriyoruz. Dr. A. Mete ÇAKMAKCI Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Genel Sekreteri Bugün “açık inovasyon” iş modeli kuruluşların kurumsal değişim için kullandığı bir şablon oldu. Bu model, kuruluş dışındaki bilgi ve yaratıcılığın, rekabetçiliği artıracak şekilde yeni değer yaratmak üzere kullanılmasını gerektiriyor. Program ve fon geliştiren ve yöneten, danışmanlık, eğitim, koçluk, analiz gibi proje ve hizmet uygulamaları ile çözüm ve katkı sağlayan, farkındalık yaratma ve gündem oluşturmaya yönelik fikir ve işbirliği platform yapılar geliştiren, ulusal ve uluslararası ağlar ve yapılarla iletişim halinde kurumsal bilgi üreten ve paylaşan, kamu özel sektör ortaklığının özgün bir modeli olarak faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. TTGV’nin markasını geliştirerek, kurumsal kapasitesini yönetmeyi hedeflediği iki niş alanı 2016 yılı planımızda şu şekilde belirledik: “Fikri mülkiyetin kıymetlendirilmesi” ile ilgili farklı ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi ve teknolojinin fikirden pazara kadar tüm değer yaratma süreçlerinde ihtiyaç duyulan her türlü yaratıcılık ve inovasyon faaliyetlerini içeren “endüstriyel yaratıcılık” faaliyetlerinin geliştirilmesi. iyi anlayabileceği ve öğrenebileceği – tabiri ile “dokunabileceği”- fiziki modelleri geliştirmesi ve yönetmesi konusunu böylelikle gündeme taşıdı ve endüstriyel yaratıcılık dikeyinde belirginleşen ihtiyaç; ortak kullanıma açık bir yaratıcılık alanının kurgulanması ile sonuçlandı. TTGV’nin Kıvılcım adını verdiği bu modelin ilk uygulamasını Ankara ofisimiz içerisinde tahsis edilen 400 metrekarelik bir alanda gerçekleştirdik. Kıvılcım; bilginin ticarileştirilmesine yönelik bir endüstriyel yaratıcılık (bilgiden pazara-knowledge to market-k2m) merkezi olarak farklı alanlardan yenilikçi ve yaratıcı yetenekte uzman ağları bir araya getirecek bir çekim merkezi olma hedefi ile 2015 yılı Ekim ayından itibaren Bilkent Cyberpark’taki TTGV ofislerinin bulunduğu katta ekosisteme hizmet vermeye başladı. Toplantı, etkinlik ve bireysel / takım çalışmaları için “mutfak, sığınak ve reaktör” olmak üzere 3 bölümde toplam 75 kişilik kapasitesi ile Kıvılcım, kullanıcılarına üyelik kaydı ile etkinlik düzenleme ve etkinliklere katılıma olanak sağlayan web sitesi (www.kivilcimk2m. com), mobil iletişim kanalları ve düzenli etkinlik takvimi ile hizmet veriyor. Bu odak alanlarla entegre olarak; inovasyon ekosistemine yönelik fiziki arayüzlerin tasarlanması ve işletilmesi fikri bir süredir TTGV’nin gündeminde olan bir konuydu. Kıvılcım modelinin ana fikri açık inovasyon iş modelinin gereği olarak TTGV çevresinde yaratıcı bir topluluğun oluşması ve gelişmesini desteklemek. Bu kapsamda kullanıcıların geliştirdiği farklı faaliyetler için Kıvılcım alanı kullanıma sunuluyor. TTGV’nin 2011 yılından itibaren içinden geçtiği kurumsal değişim döneminde özellikle ekosisteme gömülü olması fikri TTGV’nin ilişkili olduğu ekosistemi daha Bununla birlikte Kıvılcım’ın TTGV için yeni etkileşimli modellerin geliştirilebileceği ve uygulanabileceği bir laboratuar işlevi görmesini de hedefliyoruz. 52 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi ESKİŞEHİR TGB Sanayi-üniversite işbirliğini başarıyla sürdüren Girişimci üssü geleceğe uzanıyor Eskişehir TGB, yeni binasıyla geleceğin bilim üssü olmaya aday. Akademisyenlerin ve girişimcilerin bilimsel faaliyetlerine modern yapısıyla kucak açacak olan yeni bina, 4 katlı olarak inşa ediliyor. 2003 524.895 82 310 Yeni bilgilerin üretilmesine öncülük ederek, üniversite-sanayi işbirliğini geliştirmeye odaklanacak olan Eskişehir TGB, talep ve ihtiyaçlara yeni binasıyla cevap verecek. Bilimsel çalışmalara uygun atmosfer oluşturabilmek amacıyla fiziki alanlarını geliştiren Eskişehir TGB, Osmangazi Üniversitesi’nin Meşelik Kampüsü’nde yeni teknopark binasının yapımına başladı. 4 katlı olarak inşa edilecek olan modern yapı, 2016 yılı sonunda kampüsün en uygun noktasında girişimcilerin faydalanması amacıyla hizmete alınacak. 2003 doğumlu ‘yenilik üretim merkezi’ Eskişehir TGB, en donanımlı binasını bilimin hizmetine sunmuş olacak. 4 katlı donanım merkezi Uluslararası pazarda rekabet gücü ve ihracat şansı yüksek firmaları yetiştiren; bilişim, yazılım, elektronik ve seramik gibi sektörlerde iddiasını günden güne güçlendiren Eskişehir TGB’nin yeni İdare Binası ve Kuluçka Merkezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Meşelik Kampüsü Ek Alanı’na 6 bin 800 metrekare arsa üzerinde 4 katlı olarak inşa edilecek. Toplam alanı 3 bin 225 metrekare olarak ESKİŞEHİR TGB Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 53 projelendirilen; sığınak, jeneratör odası, 2 adet toplantı salonu, yönetim katı, kafeterya ve 30’dan fazla Ar-Ge ofisini içerecek olan yapı; Eskişehir TGB’yi 50 Ar-Ge firmasına ve 5 bin nitelikli Ar-Ge elemanına sahip olma hedefine büyük ölçüde yaklaşacak. Ali İhsan KARAMANLI Genel Müdür Örnek merkezlerden biri olacak Yüksek ve ileri teknoloji unsurlarıyla üretim yapan kurumların kümelendiği, nitelikli elemanın ve akademik personelin yeterli sayıda olduğu bir yerleşim hedefleyen Eskişehir, böyle bir anlayışla ve onun getireceği teşvik unsurları ile dönüşüm yaşayacağı ve Türkiye’nin örnek merkezlerinden biri olacak. Eskişehir TGB’nin kuruluşunda endüstri kökenli girişimciler, üniversite kökenli girişimciler, yerli ve yabancı AR-GE şirketleri ile yerli ve yabancı şirketlerin ArGe bölümlerinin yer alması öngörülürken, bu çerçevede yola devam ediliyor. Ürün haline getirilebilecek, yeni bir fikre sahip ancak AR-GE ortamı bulamayan her türlü teknolojik çalışma yapan kişilerin bölgeden yararlanabilmesi hedefleniyor. Bölgede Ar-Ge ağırlıklı ihracat şansı yüksek uluslararası pazarda rekabet edebilir yenilikçi (inovatif) ürünlerin üretilmesi amaçlanıyor. Teknolojik bilgi ticarileştiriliyor Eskişehir TGB’nin başlıca amaçları, ülke sanayisinin uluslararası alanda rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması için teknolojik bilgi üretmek, ürünlerde ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirmek, ürün kalitesini ve standartlarını yükseltmek, verimliliği arttırmak, üretim maliyetlerini düşürmek, teknolojik bilgiyi ticarileştirmek, teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği desteklemek olarak sıralanabilir. Eskişehir TGB bunların yanı sıra KOBİ’lerin yeni ve ileri teknolojilere uyumunu sağlamayı, teknoloji yoğun alanlarda yatırım imkânları yaratmayı, teknoloji transferine yardımcı olmayı, üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörünün işbirliği sağlamayı, yüksek/ileri teknoloji sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak teknolojik altyapıyı sağlamayı ve kişi başına düşen teknolojik ürün ihracatını arttırmayı da hedefliyor. 54 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi ESKİŞEHİR ETTOM Ekonomik gelişmeye ETTOM katkısı Akademik girişimciliğin adresi Prof. Dr. Ahmet ÇABUK TTO Yetkilisi Ulusal ve uluslararası finansal destek programlarından yararlanılmasını amaçlayan ETTOM, üretilen bilginin topluma yayılması ve ticari ürüne dönüştürülmesi, fikri ve sınai mülkiyet haklarının yönetilmesi ve akademik girişimciliğin teşvik edilmesine katkı sunuyor. 2013 10 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) TTO Uygulama ve Araştırma Merkezi (ETTOM), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde akademik birikime dayalı olarak üretilen bilginin iş dünyasında özellikle endüstride kullanılması amacıyla kuruldu. ETTOM ayrıca, ulusal ve uluslararası finansal destek programlarından daha etkin bir biçimde yararlanılması, üretilen bilginin topluma yayılması ve ticari ürüne dönüştürülmesi, fikri ve sınai mülkiyet haklarının yönetilmesi ve akademik girişimciliğin teşvik edilmesi yönünde evrensel yaklaşımlar izlenerek ekonomik ve toplumsal gelişmeye katkıda bulunulmasını da hedefliyor. Tek çatı altında topluyor ETTOM, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi bünyesinde teknoloji transfer faaliyetlerini yürütmekte olan; Teknoloji Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (TEKAM), Proje Geliştirme ve Destekleme Birimi, Eskişehir Teknoloji Geliştirme Bölgesi (ETGB) ve Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu birimlerinin faaliyetlerini tek çatı altında topluyor. ETTOM bunun yanı sıra, akademik birikime dayalı olarak üretilen bilginin iş dünyasında, özellikle sanayide kullanılmasını sağlıyor. Ulusal ve uluslararası finansal destek programlarından yararlanılmasını amaçlayan ETTOM, üretilen bilginin topluma yayılması ve ticari ürüne dönüştürülmesi, fikri ve sınai mülkiyet haklarının yönetilmesi ve akademik girişimciliğin teşvik edilmesi gibi katkılar da sunuyor. Uluslararasılaşma stratejisi ETTOM, 2014 yılı başından itibaren özelde ESOGÜ ve genelde bölgenin ihtiyaçları dikkate alınarak teknoloji transfer faaliyetleri ile ilgili bilgilendirme ve farkındalık oluşturma amacı ile paydaşları için eğitim ve toplantılar düzenlemeye çalışıyor. Ayrıca Avrupa’da Teknoloji Transfer Ofisleri’nin kapasite artırımına yönelik AB fonlarının beklentileri ve destek programları konusunda tecrübe edinmek için Dresden/ Almanya’da düzenlenen etkinliğe katılım sağlanarak ETTOM’un uluslararasılaşma stratejisinin ilk önemli adımını attı. Kuruluş stratejisi ve buna hizmet eden faaliyetlerin neticesinde 1 Ocak 2015 ile 31 Aralık 2016 tarihleri arasında TÜBİTAK tarafından, TÜBİTAK 1601 TÜBİTAK Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında TTO’lara Yönelik Hazırlık, Başlangıç ve Kapasite Artırımı Sağlanması ve Uygulaması projesi ile 1 milyon TL bedelle desteklenmeye layık bulundu. Farkındalık eğitimi ETTOM, ekosisteminde yer alan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi akademisyenlerine, öğrencilerine, sanayi ve diğer kurum ve kuruluşlara tanıtım ve farkındalık, eğitim ve danışmanlık, proje yönetimi, finansal kaynaklara erişim, problem çözme, fikri mülkiyet hakları, lisanslama, ticarileştirme, girişimcilik, işbirliği ve koordinasyon hizmeti sunuyor. Yeterli fiziksel imkanlar ETTOM’un yararlandığı fiziksel imkanlar da yeterli düzeyde bulunuyor. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Rektörlük binası 3. katında yer alan toplam 100 metrekarelik 3 ofis alanı ve 20 kişilik toplantı odası ETTOM’a tahsis edildi. Ana yerleşke olan Meşelik’te yer alan Kongre ve Kültür Merkezinde bulunan 600 kişilik ana toplantı salonu ile 100-300 kişilik 6 salon, ETTOM faaliyetleri için kullanılabiliyor. Ayrıca, Kongre ve Kültür Merkezi’ndeki 2 adet 30 kişilik teknolojik donamlı küçük toplantı salonlarından da TTO faaliyetleri için faydalanılabiliyor. Mühendislik Mimarlık Fakültesi Laboratuar bloğunda bulunan 100 metrekarelik salon ön kuluçka merkezi; ETGB Osmangazi Teknopark binasında bulunan 50 metrekarelik ve ETGB Organize Sanayi Teknoparkı binalarında bulunan 140 metrekarelik alanlar kuluçka merkezi olarak kullanılıyor. ESKİŞEHİR ARİNKOM 55 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Girişimcilik kültürünün gelişmesine katkı sağlıyor Eskişehir’e ivme kazandıracak ARİNKOM TTO, 2014 yılı ocak ayından itibaren faaliyetlerine TÜBİTAK 1513 programı destekli bir arayüz olarak devam ediyor. ARİNKOM TTO, Eskişehir ve bölgesindeki araştırma, teknoloji geliştirme, inovasyon ve teknoloji tabanlı girişimcilik faaliyetlerine ivme kazandırmak ve bağlı olduğu Anadolu Üniversitesi’nin teknoloji transfer ve bilginin ticarileşme potansiyelinin bölge, ülke ve dünya yararına en iyi şekilde kullanılmasını sağlamayı amaçlıyor. Bu amaç doğrultusunda ARİNKOM TTO, üniversite ile sektör arasında iki tarafın birbirlerine daha kolay ulaşıp profesyonel iş birliği yapabilmelerini sağlıyor. Ayrıca, bilgi ve teknoloji transferi konusunda üniversite-sektör arasında köprü rolü oynayan ARİNKOM TTO, üniversitede bulunan temel ve bilimsel bilgi ile sektörde bulunan pratik ve uygulama bilgisini bir araya getiriyor. Hukuki destek de veriyor ARİNKOM TTO’nun hizmetlerinden biri olan “Proje Bilgilendirme ve Destek Hizmetleri” ile ulusal ve uluslararası Ar-Ge ve inovasyon destekleri konusunda bilgilendirme ve danışmanlık hizmetleri veriliyor. “Üniversite-Sektör İş Birliği Hizmetleri” kapsamında sektör kuruluşlarının spesifik olarak ya da sanayi şemsiye kuruluşları aracılığı ile birden çok sanayi kuruluşu yararına olabilecek teknoloji gereksinimlerinin veya araştırma konusunun tespit edilerek, bunların üniversite araştırmacıları ve imkânları ile gerçekleştirilmesi, Ar-Ge iş birlikleri için aracılık, yönlendirme ve koordinasyon destekleri sunuluyor. “Fikri Hak Süreçleri İçin Destek Hizmetleri” ile Anadolu Üniversitesi’nin ve araştırmacılarının fikri haklara konu olabilecek varlıklarının belirlenmesi, bu varlıkların hukuksal koruma işlemlerinin takibi ve bunlardan doğan hakların ticarileştirilme süreçlerinin yönetilmesi ile ilgili destekler sağlanıyor. Bu hizmet kolu çerçevesinde ayrıca buluşun/yenilikçi ürünün ticarileşmesini teminen teknoloji tabanlı şirket kurulması, lisanslama, tümüyle devir gibi seçenekler değerlendirilerek, bu yönde sağlanabilecek iç ve dış desteklerden yararlandırılma planları da yapılıyor. Staj programları ayarlıyor “Teknogirişim ve Sermaye Desteklerine Erişim ve Bilgilendirme Hizmetleri” ile Anadolu Üniversitesi araştırmacılarının teknoloji tabanlı şirket kurarak bu süreç sonunda yüksek ekonomik değer sağlanmasına aracılık etmek üzere fikri hak yönetimi, sermaye desteklerine erişim, kuluçkalık ya da teknoparklarda yer, hukuksal işlemler, iş geliştirme ve pazarlama gibi konularda danışmanlık ve mentörlük hizmetleri almaları sağlanıyor. “Teknoloji Değerleme Hizmeti” kapsamında ticarileşmeye konu olabilecek teknoloji için değerleme hizmeti sunuluyor. “Proje Tabanlı Staj (PTS) Hizmetleri” ile etkin ve sonuç odaklı bu staj programı ile firmaların ihtiyaçları doğrultusunda tasarlanan projelerde Anadolu Üniversitesi’nin ilgili bölümünden öğrencilerin yer alması sağlanıyor. “Hukuksal Danışmanlık ve Sözleşme Yönetimi Hizmetleri” ile ise tüm bu süreçler için gerekecek hukuksal konularda ve sözleşme yönetimi kapsamında danışmanlıklar sunuluyor. Son olarak, teknoloji transfer kapsamındaki iş süreçlerinin yönetimi bağlamında ortaya çıkan ihtiyaçların tamamını elektronik ortamda yönetmek ve izlemek amacı ile hazırlanmış web tabanlı bir yazılım olan ARİNKOM TTO Veri Yönetim Sistemi ile akademisyenler, firmalar, öğrenciler ve girişimciler ARİNKOM TTO’nun hizmetlerine kolayca ulaşabiliyor. Mehmet Hakan DAĞ TTO Yöneticisi Üniversite ve sektörün ulusal ve uluslararası kaynaklardan daha fazla yararlanmasına yönelik projeler geliştiren ARİNKOM TTO, Anadolu Üniversitesi’nin ulusal ve uluslararası proje desteklerinin artırılmasını da sağlıyor. 2013 18 56 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi ESKİŞEHİR TGB FİRMA HABERLERİ Yazılım üreten yenilikçi firmadan Verim yükselten çözümler İşletmelerin çağdaş yönetim ilkelerine uygun biçimde yapılanmasını amaçlayan ACD, verimlilik ve karlılığının arttırmasını sağlayan çözümlerini, ileri bilişim teknolojilerini kullanarak sağlıyor. ATAP 2004 15 Yazılım Elektronik Yazılım, elektronik, proje geliştirme, bilgi işlem destek hizmetleri ve proje danışmanlık konularında hizmet veren ACD Bilgi İşlem Bilgisayar Yazılım Hizmetleri, sürekli yenilenen ve gelişen Ar-Ge altyapısı faaliyetleri ile sektör gözetmeksizin işletmelere destek veriyor. İleri teknoloji sistem ve bilgi altyapısı oluşturarak, üretimde verimliliği ve etkinliği artırıcı çözümleri rekabetçi maliyetlerle yurt içi ve yurt dışı müşteri kitlesine sunan ACD, otomotiv, tekstil, gıda, mobilya, makine gibi birçok sektörde öncü firmalarda çözümlerini başarıyla uygulamaya devam ediyor. İleri bilişim teknolojisi ACD, Türkiye’nin yazılım üreten ve hizmet sağlayan yenilikçi, lider firması olmayı hedefliyor. İşletmelerin çağdaş yönetim ilkelerine uygun biçimde yapılanmasını amaçlayan ACD, verimlilik ve karlılığının arttırmasını sağlayan çözümlerini, ileri bilişim teknolojilerini kullanarak sağlıyor. URT-V2 / URT-V3 Otomotiv, Gıda, Tekstil ve Mobilya sektörlerinin öncü firmalarına veri toplama ve verimlilik proje hizmeti veren ACD, 2005 sonrası Faydalı model, Tasarım Tescil ve Garanti Belgelerine sahip URT-V2 ve URT-V3 kablosuz veri terminallerini üretmeye başladı. Değişimlere uyum sağlayan firma, yeni koşullarda etkinliklerini yüksek tutmaları için çalışanlara destek oluyor. Aldığı işleri kalite, verimlilik ve etkinlik çerçevesinde yapan ACD, verileri bilgiye dönüştürerek, en doğru çözümü hızla uyguluyor. ACD ayrıca, mevcut ihtiyaçları tanımlıyor, gerekli önlemleri alıyor ve hızlı hareket ediyor. Kullanışlı ürünler Firmanın ürünlerinden “Web Tabanlı Üretim İzleme ve Verimlilik Sistemi” ile işletme içerisinde bulunan makinelerden URT-V2 ve URT-V3 kablosuz veri toplama terminalleriyle digital, analog veya Ertul ERÖZDEMİR Firma Yetkilisi yardımcı bir donanım ürünleri kullanarak alınan veriler, radyo frekansı (RF) ile bir ana bilgisayarda toplanıyor. Sistem, otomotiv, gıda, mobilya, tekstil, metal ve plastik enjksiyon ile seramik sektörlerinde kullanılabiliyor. Firmanın diğer ürünlerinden URT-V2 ve URT-V3, tüm üretim sistemlerine uyumlu, fabrika içi tezgah takibi yapabilen kablosuz terminaller olarak müşterilere hizmet sunuyor. URT-GPRS dış ortamdan veri toplamak için tasarlanırken; KIOSK ise hasta kabul sistemi ile aile hekimliği AHBYS yazılımlarıyla entegre olarak aile hekimlerine gelen hastaların sıralarını düzenliyor. 58 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi ESKİŞEHİR TGB FİRMA HABERLERİ Yazılımlarını paket program haline getiriyor Evosoft, Türkiye sınırlarını aştı Bayilerle birlikte yaklaşık bin kadar farklı firmaya ve 5 bine yakın kullanıcı sayısına ulaşan Evosoft, bulut tabanlı crm ve iş yönetim yazılımları geliştiriyor. ATAP 2004 3 Yazılım KOBİ’lere hızlı çözümler Evosoft, KOBİ’ler için “EvoSet Ticari Yönetim Sistemi, EvoShop Perakende Satış Yönetimi ve EvoMobil Saha Yönetim Sistemi” üretiyor. Firma, “EvoNet E-ticaret Çözümleri ve E-firma Çözümleri’ni de “Web Tabanlı Çözümler” olarak müşterilerine sunuyor. 12 yıldır müşterilerine stok yönetimi, finans yönetimi, depo yönetimi, satış yönetimi, cari yönetimi gibi pek çok farklı konuda yazılımlar geliştiren Evosoft, yazılımlarını paket program haline getirip Türkiye pazarının yanı sıra Azerbaycan pazarında da satışa sunuyor. Türkiye’de 1 ana bayi ve 20 alt bayi sayısına ulaşan Evosoft, bayilerle birlikte yaklaşık bin kadar farklı firmaya ve 5 bine yakın kullanıcı sayısına ulaştı. EvoSet Ticari Yönetim sistemi, EvoShop Perakende ve Mağaza Satış Yönetim Sistemi, EvoMobil Yönetim Sistemi ve EvoNet eticaret paketleri geliştirilen ürünler arasında yer alıyor. Evosoft, firmaları doğru teknolojilerle buluşturarak işlerini internete taşımayı hedefliyor. Müşterilerinin ihtiyaç, beklenti ve sıkıntılarını dinleyerek, işletmeleri için en doğru sonuçları alabilecekleri ve hızlı kullanabilecekleri çözümler üretiyor. Evosoft, Eskişehir TGB’de bulut bilişim, internet teknolojileri, mobil uygulamalar, yazılım ve programlar ile ilgili Ar-Ge çalışmaları sürdürüyor. Her cihazdan ulaşılabiliyor Evosoft, 2015 yılında teknoparkta bulut bilişimler konusunda projeler ve “İşinizi internete taşıyalım” sloganı ile bulut tabanlı crm ve iş yönetim yazılımları geliştirmeye başladı. Firmaların her yerden, her cihazdan ve her zaman personellerini, işlerini, müşteri ilişkilerini, dokümanlarını, telefon görüşmelerini, fakslarını, maillerini yönetebilmelerini sağlayan yazılım sayesinde, firmalar hiçbir satın alma maliyeti olmadan Ozan AYCAN Firma Yetkilisi kullandığın kadar öde yöntemi ile yazılımı kullanabiliyor. Bulut bilişim sayesinde firmalar server, altyapı, yedekleme, lisanslama, bakım ve enerji maliyetlerini düşürerek oluşabilecek virüs, spam ve saldırılara daha güvenli bir yazlımı kullanıyorlar. Hız sağlayacak Mobil cihazlara uyumlu olması ve mobil uygulama sayesinde sahadaki personeli de çok rahat bir şekilde takip ederek görev ve iş yönetim konusunda personeli anında bilgilendirerek hız sağlıyorlar. Firma içi mesajlaşma ve iletişim özelliği sayesinde tüm çalışanlar anlık mesajlaşabiliyor ve görevlerin üzerinde beraber çalışabiliyorlar. Sektörel bazda özelleştirilebilme özelliği sayesinde avukatlar, doktorlar, servisler, okullar, belediyeler gibi pek çok farklı kurumda kullanılabiliyor. ESKİŞEHİR TGB FİRMA HABERLERİ 59 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Mikroorganizma ve metabolit üretiyor Microbiota’dan makro çözümler Microbiota’nın nitelikli araştırma ekibi, biyoteknoloji alanında projelerin geliştirilebilmesi için yeterli teknolojik alt yapıya sahip Ar-Ge laboratuvarlarında faaliyetlerini sürdürüyor. 2015 yılında Eskişehir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde kurulan Microbiota Biyoteknoloji Sistemleri Eğitim Yazılım Danışmanlık sağlık, tarım, çevre ve endüstriyel biyoteknoloji alanlarında ülke ihtiyaçlarını karşılamayı ve ülkenin ihraç ürün yelpazesine katma değeri yüksek biyoteknolojik ürünler kazandırmayı amaç edinmiş bir firma. Bu kapsamda endüstriyel biyoteknoloji alanında sunduğu proje ile şirket kuruluş sürecinde KOSGEB Ar-Ge İnovasyon Programı tarafından desteklenen Microbiota, endüstriyel süreçlerin verimliliğinin artırılabilmesi ve çevre dostu süreçlere dönüştürülebilmesi için mikrobiyal temelli endüstriyel öneme sahip mikroorganizmaların ve metabolitlerinin üretimi ve süreç geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapıyor. Türkiye’deki tarımsal süreçlerin verimliliğinin artırılmasına yönelik ürünlerin ve tarım zararlarına karşın çevre dostu çözüm önerilerinin geliştirilmesini içeren biyoekonomi alanı da Microbiota’nın öncelikli çalışma alanları arasında yer alıyor. Danışmanlık da yapıyor Microbiota, mikrobiyolojik yöntemler, fermentasyon süreçlerinin takibi ve geliştirilmesi, temel ve ileri moleküler biyoloji teknikleri alanlarında sektörün ihtiyaç duyduğu eğitim hizmetlerini uzman ekiplerle karşılıyor. Tüm bu Ar-Ge ve eğitim çalışmalarına ilaveten kuruluş, proje danışmanlığı, teknik ve bilimsel danışmanlık hizmetleri sunuyor. Türkiye’de gelişen endüstrinin hızını daha da artırabilmesi için Ar-Ge kültürünün ATAP 2015 2 Biyoteknoloji Gökhan GÜNGÖRMEDİ Firma Yetkilisi yaygınlaşması ve inovatif fikirlerin doğru Ar-Ge ekipleriyle hayat bulması yaklaşımıyla, Microbiota’da istihdam edilen personel temel ve endüstriyel mikrobiyoloji ile biyoteknoloji ve biyogüvenlik alanlarında uzman. Nitelikli araştırma ekibi, biyoteknoloji alanında projelerin geliştirilebilmesi için yeterli teknolojik alt yapıya sahip Ar-Ge laboratuvarlarında faaliyetlerini sürdürüyor. Çevre dostu teknoloji Microbiota, bilgiyi ürüne dönüştürerek Türkiye’ye ve dünyaya çevre dostu ve güvenilir yeni nesil teknolojiler üretmeyi, biyoteknoloji pazarında kendine yer bulmayı hedefliyor. Microbiota ayrıca, mikroorganizmaların dünyasından sınırları çizilemeyen evrene, mikro kozmostan makro kozmosa ve nihayetinde insana ulaşmayı kendimize amaç ediniyor. Çevreci çözümler Sağlık, tarım, çevre ve endüstriyel biyoteknoloji alanlarında faaliyet gösteren Microbiota, çevre teknolojileri ve mikrobiyal ürünler üretiyor. Firma, mikrobiyal temelli endüstriyel öneme sahip mikroorganizmaların ve metabolitlerinin üretimi ve süreç geliştirilmesi konusunda çalışıyor. 60 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi ESKİŞEHİR TGB FİRMA HABERLERİ Sektördeki boşluğu dolduruyor Kriyojenik sistemler MMD’den soruluyor MMD Makine ve Malzeme Teknolojileri, müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik kriyojenik işlem sistemlerinin tasarımını ve imalatını gerçekleştirerek kriyojenik işlemin bilinirliliğini artırmayı hedefliyor. ATAP 2013 2 Makine ve Malzeme San. Metalurjik amaçlı kriyojenik sistem Metalurjik amaçlı kriyojenik sistem tasarım, imalat ve uygulamaları konusunda uzman olan firma ısıl işlem, malzeme seçimi gibi alanlarda danışmanlık ve mühendislik hizmetleri de sunmaktadır. MMD Makine ve Malzeme Teknolojileri TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen Ar-Ge projelerini gerçekleştirmek üzere Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde kuruldu. Ana faliyet alanı metalurjik amaçlı kriyojenik sistemlerin tasarımı, imalatı ve uygulamaları olan firma, müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik kriyojenik işlem sistemlerinin tasarımını ve imalatını gerçekleştirerek sektördeki bir boşluğu doldurmayı ve kriyojenik işlemin bilinirliliğini artırmayı hedefliyor. Bunun yanı sıra özellikle kesici takım ve kalıp gibi takım çeliği ve karbür malzemelerin aşınma dirençlerini artırarak kullanım ömürlerini uzatmak amacıyla sektöre kriyojenik işlem hizmeti de sunuyor. Yüzde 800’lere varan iyileşme Uygulanacak malzemelerin türüne göre -145OC ve -196OC sıcaklıkları arasında bir sıcaklığa kontrollü bir şekilde soğutmayı, bu sıcaklıkta belirli bir süre beklemeyi ve tekrar kontrollü bir şekilde oda sıcaklığına çıkılmasını kapsayan bir işlem olan kriyojenik işlem, çeşitli faydalar sağlıyor. Bu işlem sayesinde sanayide yaygın olarak kullanılmakta olan soğuk iş takım çelikleri ve yüksek hız takım çeliklerinin aşınma dayanımlarında yüzde 800’lere varan iyileşmeler sağlanabiliyor. Freze, matkap, torna çakısı olarak kullanılan karbür uçlarda yüzde 25 ömür artışı elde edilebiliyor. Dr. Hakan GAŞAN Firma Yetkilisi Ayrıca elektrik direnç kaynağında elektrot olarak kullanılmakta olan bakır alaşımı elektrotlarda, elektriksel iletkenliği ve mukavemeti artırarak elektrotların kullanım ömürleri 3 katına çıkarılabiliyor. Tecrübeli kadroyla yenilikçi çözümler Firma, alanında doktora derecesine sahip hem akademik birikimi hem de endüstriyel tecrübesi olan çalışanlarıyla günümüz teknolojisini takip ederek, sanayinin problemlerine yenilikçi çözümler üreterek malzeme ve makine teknolojilerinde ArGe’ye yönelik danışmanlık ve mühendislik hizmetleri sunuyor. 62 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Kümelenmenin lider üssü Mustafa İhsan KIZILTAŞ ODTÜ TEKNOKENT Genel Müdürü Türkiye’nin ilk ve en yenilikçi teknoparkı olan ODTÜ TEKNOKENT, yüzde 60’dan fazlası bölgede kurulmuş şirketlerin oluşturduğu 320’nin üzerindeki şirket sayısı, yüzde 90’ı üniversite mezunu, doktora veya yüksek lisans mezunu olan 5 binden fazla personele yarattığı istihdam olanakları ve Ar-Ge faaliyetlerinin yürütüldüğü 125 bin metrekare kapalı alanı ile Türkiye’deki diğer teknoparklara da örnek teşkil edecek başarılara imza atmıştır. 2015 sonu itibariyle ODTÜ TEKNOKENT’te faaliyet gösteren şirketlerin yüzde 51’i yazılım-bilişim, yüzde 19’u elektronik, yüzde 11’i telekomünikasyon, yüzde 6’sı medikal teknolojileri, yüzde 13’ü ise ileri malzeme, tarım, gıda, uzayhavacılık, enerji, otomotiv, çevre gibi diğer alanlarda Ar-Ge çalışması yürütmektedir. ODTÜ TEKNOKENT, ekosistemini güçlendirmek ve firmalararası işbirliklerini desteklemek üzere kümelenme çalışmaları yürütmektedir. ODTÜ TEKNOKENT tarafından Türkiye’nin konularında lider isimleri olan 320’den fazla şirketin birbirleriyle etkileşimini arttırmak üzere savunma sanayii ile bilişim ve telekomünikasyon alanlarında iki ayrı küme oluşturulmuştur. ODTÜ TEKNOKENT Savunma Sanayii Kümelenmesi (TSSK) ODTÜ TEKNOKENT Savunma Sanayii Kümelenmesi – TSSK, 2010 yılında kurularak savunma sanayii sektöründe yer alan büyük, orta ve küçük ölçekli firmalardan oluşan yapısıyla uluslararasılaşma faaliyetlerini ve küme içi işbirliğini geliştirmenin yanı sıra sektörde sahip olunan birikimin yurt içi ve dışındaki diğer sektörlere aktarılarak, kaynakların doğru kullanılmasını, yapılacak yeni yatırımların doğru planlanmasını sağlamayı misyon edinmiştir. TSSK, European Secretariat Cluster Analysis (ESCA) tarafından “bronze label” ile etiketlenmiştir. ODTÜ TEKNOKENT’te Savunma Sanayi Araştırma ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nin (SATGEB) kurulması ile birlikte Aselsan, Havelsan, TAI gibi sektörün büyük ana yüklenicilerinin Ar-Ge birimlerinin de bölgede yer alması sağlanmıştır. Türkiye’de son yıllarda savunma sanayiinde hayata geçen pek çok projede Teknokent Savunma Sanayi Kümelenmesi firmalarının büyük katkısı bulunmaktadır. Örneğin; Türkiye’nin ilk orta irtifa insansız hava aracı ANKA’da, ülkemizin ilk taarruz ve taktik keşif helikopteri ATAK’ta, ilk modern tankı ALTAY’da, ilk milli gemisi MİLGEM’de ve ilk yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu GÖKTÜRK 2’de ODTÜ TSSK üyesi firmalar tarafından hazırlanan yazılım, donanım ve sistemler kullanılmaktadır. Yine ülkemizin ilk “Milli Muharip Uçak Projesi” de ODTÜ TEKNOKENT’te başlamıştır. ODTÜ TEKNOKENT Bilişim ve Telekomünikasyon Kümelenmesi (T.ICT) 2014 yılında kurulan ODTÜ TEKNOKENT Bilişim ve Telekomünikasyon Kümelenmesi’nin misyonu farklı ölçekteki şirketlerin ve akademisyenlerin bir araya gelerek üniversite ile işbirlikleri içerisinde yenilikçi Ar-Ge projeleri ortaya çıkarmaları ve bu projeler sonucunda uluslararası başarı elde edilmesi olarak belirlenmiştir. Küme üyesi şirketlerin kalite altyapılarının geliştirilmesi ve profesyonel yönetime geçilmesine katkıda bulunması için gerekli eğitim ve faaliyetler düzenlenmesi planlanmaktadır. ODTÜ TEKNOKENT Bilişim ve Telekomünikasyon faaliyetleri kapsamında, Eskişehir Yolu üzerinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) yanında yer alacak ODTÜ TEKNOKENT Bilişim İnovasyon Merkezi ile ilgili çalışmalara da başlanmıştır. Bilişim İnovasyon Merkezi’nde, yerli bilişim ve telekom firmalarına ek olarak, yabancı bilişim ve telekom firmalarının da yer alması planlanmaktadır. Bu merkezle, bilim, Ar-Ge ve teknoloji kavramlarının, ürettiği sonuçlarla birlikte toplumla buluşturulması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede bilişim ve iletişim teknolojilerinin günlük yaşantılara getirdikleri ve getirebileceklerinin ilk elden deneyimlenebileceği ortamlar (fuar alanı, demo/deneyim merkezi, gelecek teknoloji gösterim salonları, konferans salonları v.b.) sağlanacaktır. 64 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi FİRMALAR Endüstriyel tasarıma B&B yaklaşımı Know-How dehası GOSB Teknopark’ın yükselen değerlerinden B & B Engineering Solutions, endüstriyel tasarımda çözüme giden yolu Ar-Ge hâkimiyeti ile inşa ediyor. Firma, yüksek know-how gerektiren proseslerde profesyonelliğini konuşturuyor. GOSB TEKNOPARK 2015 2 Gıda, Tarım, Ar-Ge, Müh. Türkjel Rafine tuz ve sığır jelâtini üretimleri başta olmak üzere yüksek know-how gerektiren proseslerin Türkiye’de tasarımını gerçekleştirmek. Başta gıda işletmeleri olmak üzere, endüstriyel ürettim tesisleri kurulması ve işletmesi konusunda 22 yıllık tecrübe sahibi olan, alanlarında uzman Kimya Mühendisi Servet Başyiğit ile Deri Mühendisi Serhat Uğur Başyiğit kardeşlerce kurulan B & B Engineering Solutions, sosyal sorumluluk bilinci ile doğan TÜKJEL Projesi’nin, ‘hayalin gerçeğe dönüşüm hikayesi’ olarak sektörde yerini alıyor. 2016 yılından itibaren B&B Engineering Solutions çatısı altında çözüm odaklı endüstriyel tasarım, anahtar teslim kurulum, Ar-Ge projeleri ve taahhüt hizmetleri veren firma, ürünün tasarımından devreye alınma sürecine kadar her aşamasına birebir destek veriyor. Serhat Uğur BAŞYİĞİT Firma Yetkilisi Yüksek know-how’lı prosesler Rafine tuz ve sığır jelatini üretimleri başta olmak üzere yüksek know how gerektiren proseslerin Türkiye’de tasarımını gerçekleştirip, devreye alan ve işletilmeciliğini yapan Başyiğit kardeşler, her türlü gıda ve gıda dışı üretim yatırımlarına fikir aşamasından ürün geliştirmeye kadar tüm süreçlerde birincil çözüm ortağı olarak omuz veriyor. destekli mühendislik, hedef ürün için fiziksel prototip üretimi gerçekleştirerek, endüstriyel parametreleri topluyor, tasarımı doğruluyor ve üretim öncesi kon kontrolleri gerçekleştiriyor. Sürecin her noktasında B & B Engineering Solutions, başlangıç aşamasında pazar araştırması, benchmark, hedef belirleme ve konsept tasarım hizmetleri veriyor. Finansal modelleme, teşvik ve hibeler, tescil ve ruhsatlar konusunda müşterilerine danışmanlık hizmeti sağlayan firma, deneme üretimleri de gerçekleştiriyor. Ön tasarım kapsamında know – how, fizibilite ve CAD tasarım faaliyetlerinde bulunan firma, pilot uygulama aşamasında, sanal prototip, bilgisayar Endüstriyel uygulamalar uzmanı B & B, endüstriyel uygulamalar aşamasını yer seçimi, ekipman imalatı ve seçiminin yanı sıra, kurulumla tamamlıyor. FİRMALAR 65 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Yüzde yüz yerli sermayeli global şirket Etiya rakip tanımıyor Dijital dönüşümün yaşandığı günümüzde Etiya, çözümleri ile müşterilerinin dönüşüme hızlı adapte olmalarını sağlıyor. Müşteri memnuniyetini önemseyen kurumlar için yazılım sistemleri geliştiren Etiya sahip olduğu BT deneyimini, danışmanlık hizmetleri kapsamında da paylaşıyor. Etiya, büyük müşteri kitlelerine yönelik hizmet veren Telekom, enerji, medya ve finans sektörlerine CRM, ürün ve katalog yönetimi, satış ve sipariş sistemleri, sosyal CRM ve büyük veri analizi yazılım çözümleri sunan Türkiye’nin en büyük kurumsal yazılım şirketi olma özelliği taşıyor. Ürün ve katalog yönetimi çözümünü sunan dünyadaki tek bağımsız yazılım firması olan Etiya; 500’ ü aşkın mühendis kadrosuyla Türkiye’de İstanbul, Ankara, İzmir; yurt dışında ise Singapur ve Kanada ofisleri ile hizmet veriyor. Yüzde yüz yerli sermaye yapısı ile Türkiye’de Ar-Ge yapan, ürün geliştiren bir şirket olan Etiya, kurulduğundan bugüne global bir şirket olma stratejisi ile hareket ediyor. TEKNOPARK İZMİR 2004 550 Bilgi Tekn. Aslan DOĞAN Genel Müdür Yeni nesil, rekabet avantajı sağlayan ve kurumları dijital ekonomiye entegre eden çözümleri Türkiye’de ve dünyada bağımsız kuruluşlar tarafından birçok ödüle layık görüldü. uygulamalar bütünü olarak geliştirildi. Üstün entegrasyon yeteneği Kurulduğu günden bugüne kadar ürünleşmeye önem vermesi, Etiya’ nın en büyük özelliklerinden biri. Geliştirdiği ürünler uluslararası altyapı standartlarına uygun olmakla birlikte, üstün entegrasyon yeteneği ile öne çıkıyor. Dış sistemlerle hızlı entegre olabilen Etiya çözümleri uluslararası platformlarda da kullanılıyor. Enerji sektörüne özel geliştirilen Telaura ICRM ise 18 modülden oluşuyor. Modüller kendi başına ve birbirleri ile entegre olarak çalışabilecek şekilde tasarlandı. Sektörel çözümler Telekom sektöründe uluslararası platformlarda kullanılan Telaura, müşteri yaşam döngüsünü yönetmeye yönelik bir İçindeki her bir modül genel çözümün bir parçası, aynı zamanda da kendi başına çalışabilir biçimde tasarlandı. Yeni nesil uygulama Finans CRM, finans sektörü müşterilerine sunulan ürün ve hizmetlerin tek bir noktadan tanımlanması, yaşam döngülerinin yönetilmesi ve bütün kanallardan aynı müşteri deneyimini sağlamaya imkan veren yeni nesil bir uygulama olarak hazırlandı. Etiya CRM Etiya CRM, ürün ve katalog yönetimi, satış ve sipariş sistemleri, sosyal CRM ve büyük veri analizi yazılım çözümleri sunuyor. 66 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi FİRMALAR Bölgenin uluslararası standarttaki tek nükleer tesisi Kamrusepa-Samyoung başarıya doymuyor Türk-Kore ortaklığı olan Kamrusepa-Samyoung, 21 ülkeye satış yapabilecek konuma yükseldi. Sunduğu yüksek kalitedeki hizmetiyle, kullanıcıların ihtiyaçlarını en güvenli ve en hızlı şekilde karşılayan firma, uluslararası standartlarda üretim yapma kapasitesine sahip bölgedeki tek firma. ANKARA ÜNİ. TEKNOKENT 2010 34 İlaç Sanayi Nükleer tıp alanında teşhis ve tedavide kullanılıyor Nükleer tıp alanında teşhis ve tedavide kullanılan radyofarmasötikler olan, Mo-99/ Tc-99m Radyonüklid Jeneratörü ve I-131 Oral Kapsül ve Çözelti’dir. Radyofarmasotik üretmek ve bu alanda Ar-Ge çalışmaları yapmak amacıyla kurulan bir Türk-Kore ortaklığı olan Kamrusepa-Samyoung Nükleer Ürün Med. San. ve Tic. AŞ - Radyoizotop Üretim Tesisi, kalite ve teknoloji düzeyi bakımından uluslararası standartlarda üretime sahip olan bölgedeki tek firma olma özelliği taşıyor. Sunduğu yüksek kalitedeki hizmetiyle, kullanıcıların ihtiyaçlarını en güvenli ve en hızlı şekilde karşılayarak, Türkiye standartlarını uluslararası seviyeye taşımak amacıyla kurulmuş olan uluslararası bir ortaklık olan Kamrusepa-Samyoung, radyofarmasi alanındaki ürün portföyünü tamamlamak için yerli sanayi ile işbirliği çalışmaları devam ediyor. Şirket, sosyal sorumluluk projesi olarak başladıkları nükleer tıp alanındaki üretimleriyle, Türkiye, Orta Doğu, Doğu Avrupa, Türk Cumhuriyetleri ve Kuzey Afrika’yı içine alan, 21 ülkeyi kapsayan geniş coğrafyadaki iki üreticiden birisi konumuna yükseldi. Radyasyon güvenliği ön planda Firmanın ürünlerinden TechneKam BHR, 99Mo-99mTc Radyonüklid Jeneratörü cGMP standartlarında, ürün ve radyasyon güvenliği ön planda tutularak, “A” class sıcak hücrelerde üretiliyor. 13 MeV’lik bir siklotron olan KOTRON 13, KIRAMS (Kore Radyolojik ve Sağlık Bilimleri Enstitüsü) tarafından 2002 yılında geliştirildi ve 2005 yılında Ticaret Sanayi ve Enerji Bakanlığı tarafından 20 MeV altındaki ürünler kategorisinde NEP (yeni mükemmel ürünler) sertifikasına sahip oldu. FDG Erhan GÖRGEL Firma Yetkilisi otomatik sentez ünitesi RadChem-FDG sistemi, nükleofilik yer değiştirmeye dayalı [18F] - FDG üretmek için tasarlandı ve geliştirildi. Sistem dizaynı daha kolay [18F]-FDG üretimine olanak sunuyor. Samyoung Unitech, başarılı bir FDG üretimi için tüm proses dokümanlarını sağlıyor ve sorumluluğu üstleniyor. Lisanslar tamam Firma, 2013 yılında Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından denetlendi ve bu kapsamda radyoaktif hammadde ile bir test üretimi gerçekleştirildi. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu daha sonra lisans belgesi verdi. Firma, yine 2013 yılında Sağlık Bakanlığı Üretim Yeri Lisansı ve GMP Belgesi alırken, 2014 yılında Sağlık Bakanlığı’ndan Ürün Ruhsatnameleri alındı. FİRMALAR 67 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Web mimarisi ve bulut bilişimde adres belli... Netakıl hızla büyüyor ABD, İngiltere, Almanya, İtalya, İspanya, İsviçre, Hindistan, Meksika, Ekvador gibi gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere yazılım ihracatı yapan NetAkıl, hızlı büyüme elde etmek amacıyla yerli ve yabancı yatırımcılar edinmeyi planlıyor. Pamukkale Teknokent yazılım geliştirme firmalarından olan NetAkıl, dünya çapında, alanında öncü, teknolojiye yön veren bir firma olmayı, global seviyede, pratik, iyi tasarlanmış, inovatif, yüksek kalite ürün ve servisleri son teknoloji ile geliştirip sunmayı hedefliyor. PAMUKKALE TGB 2011 NetAkıl, yenilikçi fikirleri ile SaaS (hizmet olarak yazılım) yaklaşımında, bulut bilişim üzerinde çalışan, uluslararası seviyede web uygulama ve servis yazılımları üretmeye ve bunları global pazara sunmaya odaklanıyor. Yeni nesil web mimarileri ve teknolojileri, bulut bilişim, SOA (servis odaklı mimari), CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri), mobil uygulamalar, optimizasyon, 3 boyutlu bilgisayar grafikleri konularında uzman olan NetAkıl, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teknogirişim, KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon ve TÜBİTAK 1507 desteklerini almaya hak kazandı. Yenilikçi bir girişimin hikayesi NetAkıl’ı ortaya çıkaran fikirlerin temelleri, ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği mezunu Osman Özgür ve Emre Dağlı, ODTÜ’de yüksek lisans yaptıkları 2003-2006 yılları arasında yenilikçi fikirlerini hayata geçirerek kendi girişimlerini başlatmak üzere çalışmaları ile oluştu. Özgür ve Dağlı, web tabanlı, bulut platformunda çalışacak ve SaaS (hizmet olarak yazılım) iş modeline sahip filo planlama ve rota optimizasyon yazılımı geliştirme fikrini geliştirdi. 3 Yazılım Osman ÖZGÜR Firma Yetkilisi 3 yeni yazılım geliştiriyor NetAkıl, logvrp yazılımı ile entegre olarak çalışacak 3 yeni yazılım ürünü geliştirmek üzere çalışmalarına devam ediyor. Denizli’de Pamukkale Teknokent’te faaliyetlerine devam eden NetAkıl, hızlı büyüme elde etmek, mevcut ve planladığı iş fikirlerini daha hızlı hayata geçirmek amacıyla 2016’dan itibaren yerli ve yabancı yatırımcılar edinme aşamasında. NetAkıl, yol haritasında, yeni nesil firma ve ürün arama motorları, hızlı web sitesi oluşturma, lokasyon bazlı dijital reklam platformu, emlak, finans gibi farklı alanlarda global seviyede, kişisel/ kurumsal web ve mobil uygulama ve servis yazılımları üretmek bulunuyor. Filo planlama ve rota optimizasyon NetAkıl tarafından üretilen ve sunulan yenilikçi yazılım logvrp, filo planlama ve rota optimizasyon yazılımı, dağıtım/sevkiyat planlama uygulaması, yolcu, personel ve öğrenci servisi planlama uygulamasını kapsıyor. 68 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Teknoparklarda girişimcilik ve uluslararasılaşma Canan ÇAKMAKCI Bilkent Cyberpark Genel Müdürü Teknoparklar, bilgiyi üreten üniversiteyi, bilgiyi uygulama aşamasına getiren sanayiyi, verimli iş birliği platformu oluşması için gerekli destekleri sağlayıp önlemleri alan devleti, “Üçlü Sarmal” yani “Üniversite-SanayiKamu İşbirliği” modelini en etkin uygulayan yapılardır. Bir ülkenin küresel rekabet edebilirlik düzeyi, ‘yeni bilgi’ üretebilme kapasitesi ve ‘teknolojik gelişimi’yle doğru orantılıdır. Teknoparklar, tekno-girişimciliğin kalkınması için gerekli ekosistemleri oluşturmak üzere kurulmuş platformlardır ve teknopark yönetimleri de bu ekosistemin pürüzsüz işlemesi, daha besleyici ve renkli olması için gereken tüm katma değerli hizmetler üzere çalışmaktadır. En önemlileri girişimciler ve girişimci adayları için ön kuluçka ve kuluçka hizmetleridir. Bilkent CYBERPARK Kuluçka Merkezi, 2004’te kurulmuş, sektörün öncü merkezlerindendir ve Türkiye’nin ilk özel Teknoloji Kuluçka Merkezi vasfına sahiptir. Kuluçka statüsündeki 0-3 yaş girişimcilerin, ihtiyaçlarını yakından izleyerek onlara uygun çözümler üretmeyi ilke edinen CYBERPARK, ön kuluçka programı olarak, TÜBİTAK BİGG 1512 Teknogirişim Sermaye Desteği Programı kapsamında seçilen 17 Uygulayıcı Kuruluştan biri olan CYBERPARK, BİGG MARKA programını yürütmektedir. 12 yılı aşkın kuluçka tecrübesiyle genç girişimlerin sıklıkla yaşadığı sıkıntıları yakından tanıyan CYBERPARK, BİGG MARKA TÜBİTAK BiGG Programı 2015 Çağrısı 2. Aşama değerlendirme sonuçlarına göre gösterdiği üstün başarısını ve girişimcilere sunduğu nitelikli hizmetlerinin desteklenme hedefini %50 oranında aşarak bir kez daha tescilledi. Girişimci Danışmanlık Programı’yla girişimci adayları (öğrenci, mezun, akademisyen) ile birebir görüşülmekte, girişimcilik süreçlerinin farklı zorluktaki aşamalarıyla ilgili bilgilendirilmekte, iş fikirleri/projeleri değerlendirilmekte ve izlenecek yola karar verilerek adaylar potansiyel destek mekanizmalarına yönlendirilmektedir. Uluslararası bakış açısıyla... Tek pazarlı hizmetler artık güçsüz. Günümüzde ekonomik, teknolojik ve rekabetçi koşullar, pek çok işletmeyi yerel boyuttan global hale geçmeye zorlamaktadır. Bu bilinçle girişimcilere birçok uluslararası pazar desteğini sunmaktayız. Türkiye’de alanında ilk ve tek uzun dönem sertifikasyon eğitim Uygulamalı Teknoloji Ticarileştirme Programı (UTTP) bilgi ve teknolojinin piyasa değerlemesi, pazara çıkarılması ve bu süreçlerde ticari kazanç elde edilebilmesine ilişkin teknoloji profesyonelleri ve teknolojik girişimcilerin bilgi birikimi ve becerilerini tamamıyla gerçek vakalar üzerinde uygulamalı olarak artırmayı hedeflemektedir. Program kapsamında bugüne kadar 120 uzmanı eğittik, 30 girişimciye iş planı ve ticarileşme yol haritaları hazırladık. Ekonomi Bakanlığı’nca desteklenen bilişim ve telekomünikasyon şirketlerinin yer aldığı CYBERPARK BİL-TEL kümesindeki 26 şirketimizle CYBERPARK desteğini yurtdışı pazarlara açıyoruz. Firmalara ihracat alanları yaratma çalışmalarına başlayan CYBERPARK; üye firmaları bugüne dek yurt dışında birçok fuar katılımlarının yanı sıra, Bilişim Teknolojileri ve Savunma sektörlerinde de iş forumları düzenleyerek, ilk çıkarmasını da Afrika pazarının parlayan yıldızı Etiyopya’ya yapmıştır. Ethio-Turkish Business Forum’un ardından şu sıralar benzer bir iş forumunu Malezya için hazırlıyoruz. CYBERPARK Hızlandırıcı Programı CAP, Eylül 2015’te Pekin’de 60 ülkenin katılımıyla Uluslararası Teknoparkları Birliği’nce düzenlenen “İlham Verici Çözümler” Yarışmasında dünya ikinciliği ile ödüllendirildi. ABD’nin Colorado eyaletindeki Rocky Mountain Innosphere (RMI) işbirliğiyle kurguladığımız, yazılım firmaları özelinde geliştirdiğimiz Hızlandırıcı Programımız CAP 16 hafta olarak hazırlanmıştır. Program boyunca her firma özelinde birebir danışmanlık ve mentörlük seansları gerçekleştirilirken, katılımcılar ABD’de potansiyel müşteriler, yatırımcılar, mentörler ile bir araya gelme imkânı buluyor. Hedefimiz uluslararasılaşmada Türkiye’nin rol modeli CYBERPARK’ın yürüttüğü bu katma değerli projelerin güçlenmesi ve ekosisteme katılmasıdır. Benzeri projelerle girişimcilerin global pazarlara açılması Türkiye’ye küresel rekabette büyümeyi getirecektir. Teknoparkların bu misyon çerçevesinde üstlendikleri rol çok büyük. 70 FİRMALAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Yenilikçi tedavi üssü Doku Biyoteknoloji’den, Sağlığa katma değer aşısı Doku mühendisliği ve kök hücre tedavisi gibi hassas alanlara dokunan Doku Biyoteknoloji, ekonominin devlerinden proje teklifleri alıyor. İnsan sağlığına sunduğu katma değerli hizmetlerle tanınan firma, Cyberpark bünyesinde ülserden felce kadar pek çok sorunu çözüme kavuşturuyor. BİLKENT CYBERPARK 2013 6 Biyoteknoloji Kişiye özel formülize krem Dünyada ilk ve tek olmak üzere kişinin genetik haritasından yola çıkarak kişiye özel formulize edilen ve aynı zamanda kişinin kendi RNA ve proteinlerini de içeren otolog yaşlanma karşıtı krem. TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programı (TEYDEB)’ndan yararlanarak 2013’te Hacettepe Teknokent’e kurulan Doku Biyoteknoloji, rejeneratif tıp alanında değer üretiyor. Aslıgül Kurt’un, Erdal ve Ersin Erdoğan’la kurduğu firma, 2016’da Bilkent Üniversitesi Cyberpark’ta, GMP standartlarında temiz oda sistemine sahip tam donanımlı bir laboratuar kurarak biyoteknoloji sektöründeki iddiasını kuvvetlendirdi. Doku mühendisliği ve kök hücre tedavileri alanında yenilikçi ve öncü çalışmalar yapan, rejeneratif hücresel tedaviler geliştiren ve medikal cihaz kategorisindeki farklı biyomalzemelerin üretimini yapan Doku Biyoteknoloji, akademik çalışmalara ve Ar-Ge’ye geniş zaman ayırıyor. ABD ve Avrupa’dan teklif alıyor Gerek Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan faaliyet izni olan, CE sertifikasına sahip ürünlerle yeterliliğini kanıtlayan Türkiye’deki 5 şirketten biri olan Doku; diyabet, venöz ülser ve felçli hastaların yaralarının tedavisinde, kardiyovasküler hastalıklarda, nörodejeneratif rahatsızlıklarda, immün sisteme bağlı hastalıklarda, kanser hastalarında, ortopedi problemlerinde ve kellik ve kırışıklık gibi estetik sorunlarda yaygın kullanıma sahip pek çok ürün üretiyor. Doku Biyoteknoloji, inovatif fikirleri katma değer haline getirebilmek için multidisipliner Ar-Ge çalışmaları yürütüyor. ABD ve Avrupa’daki pek çok Aslıgül KURT Firma Yetkilisi makro ekonomili kuruluşlardan ortak proje teklifi alan, insanlığa hizmet etmenin hazzıyla üretimde bulunan firma, biyoteknoloji sektöründe söz sahibi olmayı hedefliyor. Genetik bilimi güzellikle buluşuyor Bu öncü çalışmaların en güzel örneklerinden biri olan FIBROCELL markasının kullanım hakkını alan Doku Biyoteknoloji, niş ve inovatif yaklaşımlar içerisinde sunmaya devam ediyor. Firma, yenilikçi, dünyada ilk ve tek olan sıra dışı bir Ar-Ge’nin eseri otolog krem “CRENA” ile genetik bilimini sonsuz güzellik arayışıyla buluşturarak cilt bakım dünyasında yepyeni bir çağın kapısını aralıyor. FİRMALAR 71 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Üst seviye yazılımlara ileri düzeyde uzamanlık: Saykal Elektronik’ten yerli çözümler Saykal Elektronik ve Yazılım, alanında uzman mühendisler ve teknikerlerden oluşan çok dinamik ve genç bir ekibe sahip. Firma, elektronik sektöründe geliştirdiği ürünler ile ithal ikame sağlayarak, yüksek teknoloji içeren ürünlerin yurt içinde tasarlanıp üretilebileceğini ispatlıyor. Teknogirişim sermayesi desteği ile Gebze Teknik Üniversitesi KOSGEB Tekmer binasında kurulan Saykal Elektronik, 2012 yılı eylül ayında ofisini ve laboratuar altyapısını büyüterek GOSB Teknopark’a taşındı. Gömülü sistemler üzerine faaliyet gösteren bir mühendislik şirketi olan Saykal Elektronik, ürün geliştirme, elektronik devre tasarımı, gömülü yazılım geliştirme ve üst seviye yazılımlar konusunda ileri düzeyde uzmanlığa ve büyük bir altyapıya sahip. Firma, kurulduğu günden bugüne kadar 50’dan fazla elektronik ürün geliştirme projesine imza atarken, tümünü başarıyla tamamladı. Tasarımı yapılan ürünler yüksek adetlerde üretilerek hem yurt içinde hem de yurt dışında kullanılıyor. GOSB TEKNOPARK 2010 11 Elektronik Yazılım Yücel SAYKAL Firma Yetkilisi Endüstriyel kontrol ünitesi Saykal Elektronik, ürün geliştirme mühendislik hizmetlerinin yanında S-TEK markası altında yüzde 100 yerli ürün ve çözümler sunuyor. Kendi endüstriyel kontrol ünitesini geliştiren firma, özel otomasyon ve kontrol projeleri gerçekleştiriyor. Aselsan, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, üniversiteler, Eczacıbaşı Vitra, TOFAŞ, Toyota, Aisin Otomotiv, İGDAŞ, Sabancı Müzesi, Greenway Güneş Sistemleri, Tarımak, AES Denizcilik, Çakmak Vinç ve farklı sektörlerden birçok müşterisi bulunuyor. Ürün ve çözümleri arasında yüksek hassasiyetli ivme ölçerler, açıölçerler, kuvvetli yer hareketleri izleme sistemleri, yapısal sağlık izleme sistemleri, titreşim ölçüm ve izleme sistemleri, akıllı şebekeler kontrol sistemleri, güneş takip sistemleri, vinç ve asansör ağırlık ölçüm sistemleri, kablosuz haberleşme sistemleri, motor sürücü sistemleri ve sürü yönetim sistemleri yer alıyor. Gelişen teknolojiler ülkelerin kaderlerini belirlerken, elektronik ve yazılım sektöründe milli ürünlerin ve tasarımların Türkiye’ye sağlayacağı katma değerin farkında olan firma, Ar-Ge faaliyetlerine önem vererek, Türkiye’deki bilgi birikimini ve teknolojik altyapıları artırmayı hedefliyor. Güçlü referanslar Firmanın referansları arasında TÜBİTAK, Geniş ürün yelpazesi Firmanın ürünlerinden bazıları şöyle; elektronik ürün geliştirme mühendislik hizmetleri, endüstriyel kontrol sistemleri, kuvvetli yer hareketleri izleme sistemleri, yapısal sağlık izleme sistemleri, titreşim ölçüm ve izleme sistemleri, hassas açı ölçüm cihazları. 72 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi FİRMALAR 360 derece çözümleriyle sektöründe eşsiz Cardtek dünyaya hizmet sunuyor 2001 yılında SmartSoft olarak başladığı serüven bugün Cardtek olarak, küresel arenadaki konumunu üst sıralara taşımak ve başarılarını pekiştirmek yolunda devam eden firma, faaliyet gösterdiği sektörlerde teknolojiye ve inovasyona ağırlık vermeye devam ediyor. KOCAELİ ÜNİ. TEKNOPARK 2001 380 Bankacılık ve Finans Tek. Yaz. Ödeme sistemleri son on yıla kadar mali kurumlar tarafından düzenlenen, yönetilen ve işletilen doğrusal bir sektördü. Ancak günümüzde mobil operatörlerin, perakende sektörünün, devlet kurumları ve belediyelerin de güçlü birer oyuncu olarak banka ve finansal kurumların da üzerine dahil olduğu, dikey bir sektör haline geldi. Cardtek grup şirketleriyle birlikte, 380’ün üzerinde çalışanı, Ar-Ge’ye verdiği değer, 300’den fazla ürün kurulumu ve otoriteler tarafından ödüllendirilen 360 derece çözümleri ile sektöründe eşsiz bir örnek oluşturuyor. Cardtek, global iş ortakları ile birlikte Türkiye, ABD, Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Azerbaycan’da bulunan ofisleriyle 5 farklı ülkeden tüm dünyaya hizmet veriyor. Uygulanabilir çözümler Hindistan’da temassız kart Firma, geçtiğimiz sene Hindistan’da toplu ulaşımda Rupay (Open loop EMV) standartlarında kredi kartı ve temassız banka kartı uygulaması gerçekleştirdi. Cardtek’in daha önceki faaliyetlerinden bazıları şöyle: Bankacılık ve finans sektörüne uçtan uca yazılım ve donanım çözümleri sunan Cardtek, teknolojik gelişmelere, yeniliklere kolayca ve ekonomik olarak uyarlanabilir çözümleri ile sürekli değişen ve gelişen müşteri ihtiyaçlarına yanıt veren hizmetler sunuyor. Akaryakıt sektöründe kredi kartı kullanmadan, SMS ile çalışan mobil ödeme sistemi; Azerbaycan’da toplu ulaşımda temassız banka kartı uygulaması; taksilerde dijital ödeme uygulaması; televizyon üzerinden alışveriş uygulaması, yazar kasa POS entegrasyonu; Azerbaycan’da taksitli banka kartı uygulaması; NXP Secure element üzerinde, MIFARE4 Mobil uygulaması, e-banking CAP Scripting uygulaması; EMV kampanyalı ulaşım kartı uygulaması; Murat Göksenin GÜZEL Firma Yetkilisi anında kart basım teknolojisi ile temassız kredi kartı basımı. Verimliliği yüksek ürünler On beş sene önce SmartSoft olarak başladığı serüven bugün Cardtek olarak küresel arenadaki konumunu üst sıralara taşımak ve başarılarını pekiştirmek yolunda devam eden firma, sahip olduğu değerlerle, dünyadaki yeni gelişmeleri fırsatlara dönüştürüyor. Cardtek, faaliyet gösterdiği sektörlerde teknolojiye ve inovasyona ağırlık vermeye devam ediyor ve sektöre öncülük etmeye özen gösteriyor. Bu doğrultuda yenilikçi ve verimliliği yüksek ürün ve hizmetlere odaklanmayı amaçlayan Cardtek, yetkin kadroları, müşterileri ve iş ortakları potansiyeli ve birikimi, yüzde yüz Türk sermayeli uluslararası bir şirket olarak faaliyetlerine devam ediyor. FİRMALAR 73 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Şantiyelerin verimini artırıyor GSM tabanlı otomasyon teknolojileri Piyasaya sürekli olarak çıkarttığı ileri teknolojideki ürünlerle, Eresense, GPRS telemetri ve GPS takip sistemlerinde öncü ve lider şirket olma hedefiyle hareket ediyor. İstanbul Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Merkezi’nde faaliyet gösteren, GPRS telemetri ve GPS takip sistemleri üzerinde uzmanlaşmış bilgi teknolojileri şirketi olan Eresense, tüm ihtiyaçları karşılayabilecek şekilde GPRS uzaktan kontrol, GPS tabanlı varlık takipleri, filo yönetimlerine yönelik tasarımlar ve ürünler yapıyor. İSTANBUL TEKNOKENT 2009 Yakıt Otomasyon Sistemleri (Akaryakıt Otomasyonu), Eresense Elektronik’in şantiye otomasyonu bünyesinde en çok tercih edilen ürünleri arasında yer alıyor. Şantiye sistemlerinde uzmanlaşmış GSM tabanlı otomasyon teknolojileri şirketi olan Eresense, ağır şantiye çalışma şartlarında müşterilerin tüm ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde GPRS ve 3G üzerinden pompa, tank ve tanker akaryakıt otomasyonuyla birlikte yağ, bakım, lastik, olay kayıt bazlı kamera otomasyonlarına yönelik sistemler üretiyor. Klasik akaryakıt otomasyon sistemi ile karşılaştırıldığı zaman, Eresense ürünleri sayesinde maden ve şantiyelerin verimliliği artarken, tüm sarf giderleri insan faktörü olmaksızın muhasebeleştirebildiği için, işletme giderleri fark edilebilecek şekilde düşüyor. Telemetri ve takip uzmanlığı Eresense’nin en büyük avantajı uzaktan algılama ve kontrole yönelik donanım ve yazılımları kendi bünyesinde tasarlayabilecek uzmanlığa sahip kadrolardan oluşması. Telemetri ve takip sistemleri çok yüksek hassasiyette varlıkları konumlandırmalarına 10 Elektronik San. Ender Ragıp ERDEM Firma Yetkilisi ek olarak, hızlı ve güncel sıcaklık, hız, rota, çevresel veya tasarıma yönelik bilgi akışını sağlayabiliyor. Şirket, mobil varlıkları kontrol altında tutabilmek, tüm günlük hareketleri izleyebilmeye olanak verecek şekilde telemetri ve takip uzmanlıklarına sahip. Esnek çözümler Piyasaya sürekli olarak çıkarttığı ileri teknolojideki ürünlerle, Eresense, GPRS telemetri ve GPS takip sistemlerinde öncü ve lider şirket olma hedefiyle hareket ediyor. Bu amaçla sürekli olarak uluslararası GPS ve telemetri çözümleri konusunda çözümleri irdeliyor ve Türkiye için en uygun olanları kendi ürün sepetine katıyor. Bu sayede Eresense şirketlerin ihtiyaçları doğrultusunda en iyi çözümleri esnek olarak sunabilme yeteneğine sahip oluyor. Şantiye otomasyon sistemleri Şantiye otomasyon sistemlerinde lider firma, HM-44 mobil el aleti, CM-23 kontrol modülü, RFID etiket çeşitleri, CM23 IP66 dış ortam kontrol modülü ile müşterilerine çözümler sunuyor. 74 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Girişimcilik ekosistemini büyütüyoruz Son birkaç sene içerisinde bünyemizde farklı yapılanmalara giderek girişimcileri geliştirecek dünya standartlarında projelere imza attık. Bunların en başarılılarından biri de İTÜ Çekirdek oldu. Kenan ÇOLPAN İTÜ ARI Teknokent Genel Müdürü Türkiye’de girişimcilik ekosisteminin en iyi örneklerinden İTÜ ARI Teknokent olarak, ülke ihracatına katkı sağlayacak teknoloji girişimlerine destek vermek ve firmaları bir adım daha öteye taşıyarak uluslararası markalara dönüştürmek öncelikli hedeflerimizdir. 4 yıl önce kurduğumuz ‘Erken Aşama Kuluçka Merkezimiz İTÜ Çekirdek’ Türkiye’den dünya ve Avrupa kuluçka merkezleri sıralamasına giren ilk merkez oldu. UBI Global Kuluçka Merkezleri sıralamasında Avrupa’da en iyi 8., dünyada ise en iyi 18.’yiz. İTÜ Çekirdek’le ticarileştirilebilir bir teknoloji fikri veya projesi olan girişimcilere, teknoloji şirketlerini kurup geliştirmelerine olanak tanıyacak her desteği sağlıyoruz. Büyük potansiyelli özel kategoriler açarak sektörlerin gelişimine de ön ayak olmaya çalışıyoruz. Bu kapsamda geçtiğimiz senelerde Bulut Bilişim kategorisini açmış ve büyük ilgi görmüştük. İTÜ Çekirdek’in 2015’teki “özel” kategorisi de yeni nesil akıllı ulaşım araçlarıyla Otomotiv Teknolojileri oldu. Hedefimiz önümüzdeki 10 sene içinde elektrik, elektronik, yazılım ve enerji üzerine odaklanarak gelişecek otomotiv sektöründe Türk markalı teknolojiler üretecek girişimcileri desteklemek. İTÜ Çekirdek’in ön etap eleme sonucunda belirli sayıda girişimci Ön Kuluçka isimli sürece kabul ediliyor. Bu aşamada İTÜ Çekirdek’in tüm olanaklarını kullanarak projelerini geliştirme imkanı buluyor. Girişimciler, bir yandan projelerini hayata geçirmeye çalışırken, hızlandırma sürecinde de profesyonellerden ve akademisyenlerden iş planı hazırlama, pazarlama, sunum gibi temel işletme eğitimleri alıyor. Böylelikle hem teknik hem de işletme bilgisine sahip kişilere dönüşmelerine imkân sağlanıyor. İTÜ Çekirdek süreci BigBang adı verilen ve girişimcilerin aldıkları eğitimler sonucunda ortaya çıkardıkları projelerin değerlendirildiği ödül etkinliği ile taçlanıyor. Başarılı ekipler İTÜ Çekirdek Kuluçka Merkezi’ne dahil edilerek 1 yıl boyunca Kuluçka Merkezi’nin sunduğu tüm olanaklardan ücretsiz yararlanabiliyor. İTÜ Çekirdek’e ilk 3 yıl boyunca gelen başvuru sayısının toplamı 2 bin 500 idi. 4. yılında 3 bin 900 başvuru aldık. 4 yıl boyunca toplamda 7 milyon TL’yi İTÜ Çekirdek’i kurmaya ve girişimcilere destek olabilmek amacıyla sürdürmeye ayırdık. Bu süre zarfında hiçbir girişimciden hisse veya bedel talep etmedik. Öte yandan İTÜ ARI Teknokent olarak teknoloji firmalarının Amerika pazarına açılmasını destekleyen “İTÜ GATE Uluslararası Girişimcilik Hızlandırma Programı”nı 2015’te hayata geçirdik. Teknoloji firmalarını yılda 3 sefer yani 3 ay ABD’ye taşımakla kalmayıp; gerek İTÜ ARI Teknokent ekosisteminden gerek Türkiye’den ihtiyacı olan herkesin kontak ofis olarak kullanmaları, danışmanlık almaları amacıyla İTU ARI Teknokent olarak Chicago ve San Francisco’da İTÜ ARI Teknokent ofislerini açtık. ITU GATE kapsamında toplamda 60 firmaya ‘uluslararası pazara açılma eğitimi ve danışmanlığı’ verdik ve 27 firmayı Amerika’da potansiyel müşteri, partner ve yatırımcılarla buluşturmaya götürdük. İTÜ ARI Teknokent olarak, öncelikli hedefimiz ülkemizin girişimcilik alanındaki gelişimine destek vermek ve bu projeleri uluslararası platformlarda tanıtmak. Bundan önce iki defa düzenlediğimiz programda firmalarımız önemli başarılar elde etti. Programla şimdiye kadar 8 ITU GATE firması USA’da şirketlerini kurarak ticari faaliyetlerine başladı. Geçtiğimiz zamanlarda Etohum’un bu yıl 8’incisini düzenlediği StartupTurkey etkinliğinde İTÜ GATE programımızla ABD pazarına açılan AloTech ve UrbanStat dereceye giren ilk iki firma olmayı başardı. İTÜ ARI Teknokent olarak önümüzdeki süreçte de ülkemizde girişimcilik ekosistemini büyütecek ve zenginleştirecek çalışmalar gerçekleştirmeyi sürdüreceğiz. 76 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi FİRMALAR Fiber lazer alanında özgün ürünler tasarlıyor Dünya üretimine FiberLAST güvencesi Türkiye’de akademik olarak bile sınırlı olarak çalışılan, stratejik ve çekirdek bir teknoloji olan fiber lazer alanında ürünler üreten FiberLAST’ın geliştirdiği fiber lazer sistemleri, Türkiye’de ilk, dünyada ise sayılı ürünler arasında yer alıyor. ODTÜ TEKNOKENT 2007 14 Makina Fiber Lazer FiberLAST, çekirdek ve yüksek teknoloji fiber lazer alanında, yenilikçi çözümler sunan Ar-Ge odaklı yüksek teknoloji bir sanayi şirketi olarak faaliyet gösteriyor. Türkiye’de akademik olarak dahi sınırlı olarak çalışılan, stratejik ve çekirdek bir teknoloji olan fiber lazer alanında, yeni ve özgün ürünler tasarlayıp üreten firma, Türkiye’nin bu konuda dışa bağımlılığını azaltmak, üniversite-sanayi işbirliği ile son akademik gelişmeleri ürünlerine yansıtarak teknolojiye yön vermek, ulusal ve uluslararası pazarlarda rekabet edebilir yenilikçi ürünler ortaya koymak misyonu ile kuruldu. Geliştirilen fiber lazer sistemleri Türkiye’de ilk, dünyada ise sayılı ürünler arasında olan firma, 2012’de TÜBİTAK Teknoloji Ödülleri Yarışması’nda birincilikle, TESİD Yenilikçilik ve Yaratıcılık Ödülleri yarışmasında Yaratıcı Fikir Ödülü kategorisinde birincilik ile, 2013’de Parlar Vakfı’nca Teknoloji Teşvik ödülü ile onurlandırıldı. Her ihtiyaca uygun fiber lazerler FiberLAST, nanosaniye atımlı, pikosaniye atımlı ve femtosaniye atımlı fiber lazerler ile süreklidalga fiber lazerlerde hizmet sunuyor. Firma ayrıca, müşteri ihtiyaçları doğrultusunda özel tasarım fiber lazerler de üretiyor. Bugüne kadar 3 tanesi TÜBİTAK TEYDEB, 2 tanesi KOSGEB ve 1 tanesi SANTEZ olmak üzere toplam 6 adet projeyi başarıyla tamamlayan FiberLAST, akademik tabanlı 3 adet TÜBİTAK projesi ile 1 adet KOSGEB Ar-Ge inovasyon projesine de devam ediyor. Başarıyla tamamlanan 3 adet TÜBİTAK projesinin 2 tanesi ürüne dönüşürken, firmanın tüm geliri bu projeler ile geliştirilen ürünlerin satışından elde ediliyor. Akademik ve medikal uygulamalar Bugün, fiber lazerin tüm rejimlerinde (nanosaniye, pikosaniye, femtosaniye atımlı ve sürekli dalga (CW)) fiber lazer sistemleri tasarlayan, geliştiren ve üreten Koray EKEN Firma Yetkilisi FiberLAST, bu konudaki bilgi birikimini ve kabiliyetini markalama, metal işleme, biyomedikal, spektroskopi, güneş hücreleri, ileri teknoloji cam uygulamaları gibi birçok endüstriyel, akademik ve medikal uygulamaya aktarmayı başardı. Amacı sadece lazer üretmek değil aynı zamanda teknolojiyi geliştirmek ve yönlendirmek olan FiberLAST, üniversiteler ile yapılan akademik işbirlikleri sayesinde, bu alanda yapılan birçok çalışmayı Optics Letters, Optics Express gibi önde gelen uluslararası optik dergilerde yayınladı. Firma, Almanya, İtalya, Vietnam, Azerbaycan, Kazakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelere de ihraç edilen hazır raf ürünlerinin yanında, özel amaçlara yönelik, piyasadan temin edilemeyen “custom design” tabir edilen özel fiber lazer sistemleri de geliştiriyor. FİRMALAR 77 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Türkiye’nin ilk hücre-doku merkezi Kronik hastalıklara umut oluyor Türkiye’nin ilk ve en büyük hücre ve doku merkezi ATİGEN-CELL, bazı özel hastalıklarda hayat kurtarıcı olabilen hücresel tedavi ürünleri üretimi gerçekleştiriyor. Merkez, bunları sonraki yıllarda kullanmak üzere saklama hizmeti de sunuyor. ATİGEN-CELL, kök hücrenin sırrının keşfedilmesiyle birlikte bu teknolojiyi Türkiye’de uygulamak için kurulan ilk biyoteknoloji şirketi olma unvanına sahip bulunuyor. TRABZON TEKNOKENT Dünyada hızla gelişmekte olan rejeneratif tıp ve hücresel tedavi alanında uluslararası standartlarda ürün ve hizmet sunmayı amaçlayan ATİGEN-CELL, İyi Üretim Uygulamaları (Good Manufacturing Practice, GMP) kalite standardına sahip ve Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış, Türkiye’nin ilk ve en büyük hücre ve doku merkezi. ATİGEN-CELL, üretim kapasitesi açısından Avrupa’nın da sayılı tesisleri arasında bulunuyor. Saklama hizmeti veriyor Merkezde bazı özel hastalıklarda tedavi veya deneme amacıyla kullanım başta olmak üzere artık iyileşmeyen kronik ayak yaraları dâhil birçok durumda hayat kurtarıcı olabilen hücresel tedavi ürünleri üretimi ve sonraki yıllarda kullanmak üzere saklama hizmeti veriliyor. Bunlar arasında kemik iliği, yağ, göbek kordonu gibi dokulardan kök hücre üretimi, eklem kıkırdak hasarlarının tedavisi için Otolog Kondrosit İmplant hazırlanması, yüz bölgesi kırışıklıklarının ve akne çöküntülerinin tedavisinde kullanılan Otolog Fibroblast üretimi, kanser aşıları bulunuyor. Ayrıca, gerek bir hastalığın tedavisinde gerekse gelecekte kullanım amacıyla kemik iliği ve yağ dokusundan elde edilen kök hücreler ile kordon kanı kök hücrelerini 2003 27 Biyoteknoloji Prof. Dr. Ünsal GÜNDOĞAN Yönetim Kurulu Başkanı de uzun yıllar saklıyor. Üniversitelerle ortak çalışmalar Merkez, üniversite ve eğitim araştırma hastaneleri başta olmak üzere birçok hastanenin hücresel tedavi ürün ihtiyacını karşılamasının yanında, hücresel tedavi ürünlerinin insan sağlığında kullanım bilincini geliştirme ve yenilikçi tedavi ürünleri geliştirme maksadıyla üniversitelerle birlikte çalışmalar yürütüyor. Yürütülen veya tamamlanan çalışmalar arasında damar tıkanıklığı sebebiyle ayaklarda oluşan yaraların tedavisi, ALS, karaciğer sirozu, yüz kırışıklıklarının giderilmesi, kanser aşısı, omurilik hasarı, kalp enfarktüsünde hücresel tedavi uygulamaları gibi birçok proje çalışmaları bulunuyor. Uluslararası standartlarda hizmet Kök hücre dâhil hücresel tedavi ürünleri üretimi ve bankacılığı yapan ATİGEN-CELL, kök hücre merkezi, gen hastalıkları tanı merkezi ve kordon kanı merkezinde hastalıklar için çözüm üretmeye çalışıyor. 78 FİRMALAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi BAMA Teknoloji felçli hastaların hayatını kolaylaştırıyor Hastalara robot desteği Ürün yelpazesini hızla geliştirerek yenilikçi, uygun maliyetli ve dünya kalitesinde ürünler sunarak sağlık teknolojileri alanında dünya çapında bir yer edinen BAMA Teknoloji, yürütmekte olduğu projelerle bu amacına doğru hızla ilerliyor. ODTÜ TEKNOKENT 2010 25 Sağlık Tekn. Fizik Ted. Cih. BAMA Teknoloji, Türkiye ve dünya için daha teknolojik, güvenli ve ekonomik ürünlerle, engelli insanların tedaviye ve hayatlarını kolaylaştıran cihazlara ulaşılabilirliğini sağlamayı hedefliyor. Çalışma ekibi içerisinde yer alan fizyoterapistin rehabilitasyon sistemleri üzerine geliştirdiği çalışmaları, mühendislerin biyomekanik alanına duydukları ilgi ve bilgi birikiminin kesişimi sonucunda, biyomedikal alanda Ar-Ge çalışması için oldukça verimli bir yapı sağlandı. Bu durum firmaya sağlık teknolojileri alanında mekatronik çözümler üretebilme fırsatı doğurdu. Robot Yardımlı Yürüyüş Terapi Sistemi fikri ile yola çıkan BAMA Teknoloji, KOSGEB, TÜBİTAK ve Ankara Kalkınma Ajansı destekleri ile geliştirdiği yenilikçi ve öncü projeleri ile öne çıkan bir teknoloji şirketi haline geldi. Robot yardımlı rehabilitasyon RoboGait®, travmatik beyin ve omurilik yaralanmaları, inme, nörolojik veya ortopedik nedenlerden kaynaklanan yürüme yeteneğinin kaybı durumlarında, yürüme yeteneğinin tekrar kazanımı ve geliştirilmesi için kullanılan robot destekli yürüyüş rehabilitasyon sistemidir. BAMA Teknoloji, öne çıkan ürünü RoboGait® ile Türkiye’de robotik yürüyüş rehabilitasyonu alanında ilk ve tek yerli üretici olma özelliğini koruyor. Hasan Murat TOPÇU Firma Yetkilisi Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi Yürüyüş ve Hareket Analizi Laboratuvarı, ODTÜ Makine Mühendisliği Yürüyüş Analizi Laboratuvarı ve alanında uzman akademik kadronun desteği ile gerçekleştirilen faaliyetler, Ar-Ge sürecinin başarı ile tamamlanmasında önemli rol oynadı. TÜBİTAK başarı hikayelerine konu olan firma, Ekonomist Dergisi tarafından ülke genelinde “Teknokentlerden Çıkan 15 Yıldız Şirket”ten biri olarak seçildi. 2013 yılından beri ODTÜ Teknokent’te bulunan merkez ofiste yürütülen Ar-Ge çalışmalarının yanı sıra, firmanın Ostim’de bin metrekarelik kapalı alan üretim tesisi de bulunuyor. İnterdisipliner çalışma Sağlık teknolojileri alanında faaliyet göstermek ve yenilikçi mekatronik çözümler üretmek, ekibe akademisyenler ve tıp doktorları ile interdisipliner çalışma fırsatı yarattı. Bu doğrultuda Ankara BAMA Teknoloji, hızla büyüyen genç ve dinamik kadrosu, yeni tasarımlara dair heyecan ve kararlılığı ile ürün yelpazesini hızla geliştirerek, biyomekanik alanında sürekli yeni teknolojiler geliştirip sunan bir şirket olarak yoluna devam ediyor. FİRMALAR 79 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Küresel çapta 5 binden fazla ürünü kullanılıyor Yapay zeka uzmanı: IDscan Dünyanın en önemli kimlik belgesi tarama işini yapan yapay zekası olma amacıyla yola çıkan IDscan, dünya çapında kullanılan ürünleriyle müşterilerine nitelikli hizmet sunuyor. Merkezi Londra’da, satış-destek ofisleri Johannesburg-Melbourne’de ve Ar-Ge ofisleri Mersin Teknopark’ta ve Litvanya’da bulunan bir İngiliz şirketi olan IDScan Research, hem tamamlayıcı hem de teknoloji sağlayıcı olarak faaliyet gösteriyor. MERSİN TEKNOPARK 2013 IDScan Research, kimlik üzerine tek bir odak noktasına sahip, 50 üzeri programcı, patentler ve Ar-Ge yenilikleriyle büyüyen portföye sahip bir ekipten oluşuyor. Etkili ve hızlı bir karar sunuyor IDScan, pasaport tarayıcılar, mobil cihazlar veya depolanan görüntüler tarafından yakalanan görüntüleri otomatik olarak işlemek için, ansiklopedik bir belgelendirilmiş kimlik bilgisi ile birlikte gelişmiş matematiksel algoritmalar, renkli dalga uzunluğu teknolojilerini kullanıyor. Şirket, geçtiğimiz yıllarda bu teknolojilerle bağlantılı 9 patent başvurusunda bulunurken, 20’den fazlası da hazırlanıyor. Bir saniyeden daha kısa bir süre içerisinde, IDScan’in otomatik belge onaylama sistemi olan IDscan, 4 binden fazla farklı küresel kimlik belgesi türünün gerçekliği hakkında bir “Geçerli” veya “Geçersiz” kararı verebiliyor. Her ay 3 milyon belgeyi tarıyor Küresel çapta kullanılan 5 binden fazla IDscan ürünü her ay 3 milyondan fazla belgeyi taramak için, havalimanları, kiralama şirketleri, finansal kurumlar, telekomünikasyon firmaları araç kiralama, güvenlik, erişim kontrolü, insan kaynakları yönetimi ve yaş doğrulamada kullanılıyor. 45 Yazılım Mohammad NADDAF Firma Yetkilisi Belge onaylamada lider IDScan’in harici doğrulama sistemi olan IDsmart, belge onaylamayı sonraki düzeye taşıyor. IDsmart, taranmış ve onaylanmış bir kimlikten elde edilen bilgileri çoklu veri setleri ile çapraz sorguya tabi tutarak, bir birey üzerinde daha detaylı kontroller gerçekleştiren hatasız bir işlemin parçası. Bunların arasında, kara para aklama önleme, müşteri tanıma sistemi, iflas, doğum, ölüm ve elektronik siciller bulunuyor. IDScan özellik açısından zengin, çoklu platforma ve raporlama imkanlarına sahip ve haftanın 7 günü 24 saat teknik ve belge uzmanlığı ile destekleniyor. Hızlı ve etkili karar IDScan, bir belgenin geçerliliği hakkında etkili ve hızlı bir karar sunuyor. IDscan, pasaport ve kimlik tarama, doküman doğrulama, sahte kimlik tespit, kimlik dolandırıcılığı ve kara para aklamaya karşı güvenli çözümler üreten bir yazılım firması. 80 MAKALE Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Üniversite-sanayi işbirliği gelişiyor Tarih boyunca insanlar, topluluklar veya ülkeler olarak, teknoloji üretimi için çok büyük uğraşlar vermiştir. İlk başta amaç, insan yaşamını kolaylaştırmak, yeni buluşların alış verişini yapmak ve kendini koruyacak araçlar üretmekti. Yıllar içerisinde bu uğraşlar devam etti, yaşanılan zamanın şartları gereğince insanların belirlediği amaçlar çoğaldı ve zamanla şekil değiştirdi. 1800 yılının sonlarına doğru Almanya’da ilk defa üçayaklı bir model tartışılmaya başlandı… Bu model, üniversitesanayi- devlet işbirliği modeli olarak adlandırıldı… Emre AKSAN GOSB Teknopark Genel Müdürü Türkiye’de 2000’li yılların başında kendilerini göstermeye başlayan teknoparklar, zaman içerisinde nitelikli insan potansiyelinin değerlendirildiği ve ileri teknoloji üretiminin konuşulduğu üslere dönüşmeye başlamıştır. Türkiye bu bağlamda, kritik bir hamle aşamasındadır… Dünyadaki teknoparkların kuruluş tarihine, yerlerine, amaçlarına pek fazla girmek istemiyorum ama şunu net olarak söyleyebilirim; incelendiğinde farkları benzerliklerinden çok daha fazladır. Ülkemizde teknoparklar ilk olarak 2002 yılında 4691 sayılı kanunla birlikte dikkat çekmeye başladı. Bu eksende üçayaklı bir model ortaya kondu: Devlet desteğiyle üniversite-sanayi işbirliğini geliştirmek. Bazı kelimeler yaratılan farkındalık sayesinde konuşulmaya başlandı. Ar-Ge, inovasyon, katma değer, teknolojik üretim, yapılan ve yapılmış olan Ar-Ge çalışma ve buluşlarının ticarileştirilmesi gibi kavramlar konuşma dilindeki yerini almaya başladı… Sanayicilerimizin çoğunluğu bugün üretimlerinde yeni bir teknolojik hamle yapmak istese bile, gelişmiş ülkelerden en son olmayan teknolojilerini satın alma yolunu seçiyorlar. Bunun için geçerli sebepleri de var. Her şeyden önce denenmiş bir teknoloji. Yatırım en son teknolojilere oranla daha düşük. Danışmanlık hizmetlerine de kolaylıkla erişebiliyorlar. Ancak elde edilen ürünün gelişmiş ülkelerde üretilenle rekabeti zor. Çünkü bu ürünün katma değeri daha düşük. Ama en önemlisi de, satın alınan teknolojinin Ar-Ge’sinin ülkemizde yapılmadığı için, mevcut sistemi geliştirmeye yönelik Ar-Ge çalışmalarının pratiğinin diğerine nazaran çok daha zor olmasıdır… 2002’den bu yana ve bilhassa son beş yılda, teknoparkların gelişimi ivme kazanmaya başlamıştır. Belirtilen zaman diliminde teknoparklar gerek girişimci şirketler yoluyla, gerekse üniversitelerimizdeki mevcut bilgi birikimine ulaşmıştır. Teknoparklar, Türkiye’nin nitelikli insan ve eleman potansiyelini geliştirerek değerlendirmeye devam edecektir. Katma değeri yüksek, nitelik arz eden, yükte hafif pahada ağır; yani orta veya yüksek teknoloji içeren üretimi, teknoparklarımız sanayicilerimize sunmaktadır. Teknoparklarımız, inovasyon camiasının aktörlerine ve sanayicilere vergi avantajları sağlamakta, nitelikli Ar-Ge faaliyetlerine destek vermekte, yatırımcıların teknolojinin sözünün geçtiği ve örgütlenmenin mevcut olduğu mekanda aynı çatı altında üretimde bulunmasının önünü açarak, yeni üretimlere kapı aralamaktadır. Teknoparklarımız, ihracatı güçlendiren en temel etken olan tasarımın da önünü açacak düzenlemelerle doludur… Teknoparklarımızın vadettiği sayısız avantaja rağmen, Türkiye olarak henüz yolun başındayız ve hiç de kolay olmayan bir hamle yapma aşamasındayız. Büyümemizi sürdürülebilir kılmak ve katma değerli kalkınmayı tesis edebilmek için başka seçeneğimiz maalesef yoktur… 82 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi TTO’LAR Buluşları ABD’den Japonya’ya kadar destekleniyor Teknogirişimi ateşleyen patent üssü Prof. Dr. Uğur ÇAĞLI Üniversite Sanayi İşbirliği Koordinatörü ODTÜ TTO, 2015 sonu itibariyle 80’den fazla buluş, 200’den fazla patent başvurusu ile başarısını kanıtlıyor. Başarısı Uzak Doğu’dan Avrupa’ya uzanan buluşlarıyla katma değer oluşturan ODTÜ TTO, portföyünü gün geçtikçe geliştiriyor. 50’den fazla uluslararası patent ile farklı ülkelerde koruma sağlayan, güçlü portföyüyle değer oluşturan, 2015’teki ticarileştirme başarısıyla parmakla gösterilen ve üniversite-sanayi işbirliğini sağlam zeminlere oturtan ODTÜ TEKNOKENT bünyesindeki ODTÜ TTO, teknoloji odaklı girişimciliğin desteklenmesi çerçevesinde faaliyetlerini sürdürüyor. Üretilen akademik bilginin ticari değere dönüşmesi misyonu ile çalışan 2012 doğumlu ODTÜ TTO, patent ile korunan araştırma sonuçlarının, kâğıt üstünde kalmadan sanayideki firmalar tarafından kullanılmasını ve katma değere dönüşmesini olanaklı kılıyor. Üniversitede üretilen akademik bilginin ticari değere dönüşmesi için patent alınmasından, şirket kurulmasına kadar hem finansal olarak hem de yönetsel olarak tüm süreci akademisyenler adına ODTÜ TEKNOKENT yönetimi yürütüyor. Kanser araştırmalarına yön çizecek ODTÜ öğretim üyelerinden Prof. Dr. Haluk Külah ve tez öğrencisi Dr. Ata Tuna Çiftlik tarafından geliştirilen ve ODTÜ TTO’ca desteklenen iki buluş, öğretim üyelerinin girişimiyle, ODTÜ TEKNOKENT’te kurulan Mikro Biyosistemler A.Ş’ye devredildi. AB Katılım Öncesi Mali Yardım Programı kapsamında kurulan, Diffusion Capital Partners’ın Mikro Biyosistemler A.Ş.’ye yaptığı yatırımla kanser araştırmalarında çığır açacak iki buluşun geliştirme ve ticarileştirme çalışmalarını sürdürüyor. 2012 6 Spinoff şirketlere hayat veriyor 2015 haziran ayı itibariyle TTO aracılığıyla 75 buluş destekleniyor. Bu buluşlar kapsamında 57 PCT, 48 Türkiye, 22 ABD, 20 EPO, 6 EAPO, 12 Japonya patent başvurusu ile 5 faydalı model başvurusu gerçekleştirildi. Bu başvurular sonucunda 24 ulusal ve aralarında ABD, Japonya, Çin, Kanada, Rusya ve Gürcistan’ın da bulunduğu 33 uluslararası patent belgesi ile 4 faydalı model belgesi alınırken, diğer başvuruların süreçleri ise halen devam ediyor. ODTÜ TTO 2013 yılında ilk Triadic Patentini de almıştır. TTO, akademisyenlerin buluşlarıyla ilgili Fikri Sınai Mülkiyet haklarının korunması ve buluşların ticarileştirilebilmesi için spinoff şirketler kurulmasının yanı sıra, pazar araştırmaları da yaparak ticarileştirme süreçlerine yön veriyor. Bilgi değer kaybetmiyor ODTÜ TTO, süreç ve buluş takibi, sanayicinin buluş üzerindeki etki ve potansiyeli üzerine çalışmalar yürütüyor. Üretilen bilgi, hiçbir değer kaybetmeden sanayi sahasında kendisine yer bulabiliyor. Bilginin sadece bilimsel yayınla sınırlı kalmamasını sağlayan ODTÜ TTO, araştırmaların devamı için kaynak yaratılması, hem akademisyene hem de araştırmanın yapıldığı üniversiteye finansal kaynak sağlanması çalışmalarıyla da hizmet sunuyor. ODTÜ TTO, pazar araştırması yaparak, buluşların ticaret için uygun hale getirilmesi için çalışıyor. Yaptığı toplantılarda sanayicinin görüşlerine değer veren ODTÜ TTO, üniversite-sanayi işbirliği kapsamında sanayicinin buluşla ilgilenip ilgilenmediğini de kontrol ediyor. Ayrıca patent aşamasında firmalarla iletişime geçerek gerekli görüşmeleri gerçekleştiriyor. Böylece firmaların buluşlara olan ilgileri takip edilebiliyor. TTO’LAR 83 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Firmalara çok yönlü bir hizmet sunuyor EBİLTEM-TTO göz kamaştırıyor Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (EBİLTEM-TTO) üniversitenin; Ar-Ge, inovasyon, ulusal ve uluslararası projeler, sanayi işbirliği, fikri mülkiyet hakları ve girişimcilik ile ilgili faaliyetleri tek bir noktadan koordine edilmesi ile kurulan bir birimi olarak faaliyet gösteriyor. EBİLTEM-TTO, 2004 yılında AB komisyonu tarafından kurulan ve finanse edilen Avrupa Yenilik Aktarım Merkezleri’nin bir üyesi olarak uluslararası teknoloji transfer faaliyetlerine başladı ve bu ağ içerisinde AB Komisyonu tarafından 2008 yılında Avrupa’nın en başarılı teknoloji transfer ofisi oldu. Yine AB Komisyonu tarafından 2012-2013 yılları arasında Arnavutluk’a, 2015-2016 yılları arasında da Rusya’ya AB Komisyonu tarafından teknoloji transfer mentörü olarak görevlendiridi. Yapılan teknoloji transfer mentörlüğü sonucu AB Komisyonu EBİLTEM-TTO’yu 2013 yılında “En Başarılı Teknoloji Transfer Mentörü” olarak seçti. EBİLTEM-TTO kurulduğu günden bugüne kadar yerel, ulusal ve uluslararası düzlemde farklı çalışmalar gerçekleştirdi. İzmir Kalkınma Ajansı ile birlikte yapılan İzmir Yenilik Strateji çalışması da bunlardan birisi. KOBİ’lerin kapasite gelişimlerine destek EBİLTEM-TTO öğrenci, akademisyen ve sanayiciye fikir oluşturmadan, ticarileştirmeye ve uluslararasılaşmaya kadar geçen tüm aşamada Ege Üniversitesi Ar-Ge, inovasyon ve girişimcilik ekosistemi içerisinde, bünyesinde oluşturduğu farklı birimler ile hizmet veren bir birim. Ar-Ge hizmetleri kapsamında, başta KOBİ’ler olmak üzere tüm firmaların kapasite gelişimlerine destek olunuyor, ulusal ve uluslararası networkler ile yerli ve yabancı firmalar arasında işbirlikleri oluşturulmasına katkı sağlanıyor, yerel firmaların uluslararasılaşması için çalışmalar yürütülüyor ve gerek akademisyenlerin ve gerekse de sanayicilerin Ar-Ge süreçlerinde hizmet veriliyor. Proje geliştirme hizmetleri kapsamında bulanan VizyonEGE ile, Ege Üniversitesi’nde genç araştırmacıların Ar-Ge ve inovasyon etkinliklerine destek olunuyor. Ulusal ve uluslararası fonlara ulaşım konusunda ise firmaların ulusal desteklerden aktif yararlanımlarını sağlamak için TÜBİTAK TEYDEB Proje Bilgilendirme ve Yazım Eğitimleri, SANTEZ Bilgilendirme ve Yazım Eğitimleri düzenleniyor. Tematik firma günleri düzenliyor Üniversite-sanayi işbirliği hizmetlerinde test-analiz imkanları, firma tematik günleri, firma-araştırmacı eşleşmesi, inovasyon karnesi ve firmaların Ar-Ge ve inovasyon kapasitelerinin arttırılmasına yönelik destekler sunuluyor. Prof. Dr. Fazilet V. SUKAN TTO Yetkilisi Fikir geliştirmeden proje oluşturmaya, ulusal ve uluslararası desteklere, patente ve ticarileştirmeye kadar geçen tüm süreçte öğrenci, akademisyen ve sanayicilere hizmet veriyor. EBİLTEM-TTO, patent ön araştırmaları ile patentlenebilirlik ve ticari değerleme alanlarında da faaliyet gösteriyor. EBİLTEM-TTO’nun sunduğu diğer bir hizmet olan farkındalık yaratma programlarında ise girişimcilik elçileri programı (GEP), lisansüstü öğrenci oryantasyon programı (LoopEGE), PolenEGE TV Programı, TÜBİTAK Girişimcilik Sertifika Programı (meristemEGE), ön kuluçkalık hizmetleri, nüvEGE kuluçkalık hizmetleri ile risk sermayesi hizmetleri yer alıyor. 1994 43 84 TTO’LAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Bilgi ve teknolojiyi ekonomik değere dönüştürüyor Ankara TTO’nun temeli sağlam Prof. Dr. Atila YÜCEL TTO Yöneticisi Ankara TTO, Ankara Üniversitesi-sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması ve sürekliliğinin sağlanması çalışmalarını yürütüyor. Ankara TTO, kurumsal işbirlikleri, fikri sınai mülkiyet hakları ve patentlemeye yönelik hizmetler, akademisyenlere ait patentlerin yönetimi gibi birçok alanda hizmet veriyor. 2013 15 Ankara TTO, Ankara Üniversitesi bünyesinde daha fazla ürüne yönelik bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi, bilgi birikiminin özel sektör ile kamu kurum-kuruluşlarının kullanımına sunulması, bu birikimin artmasına katkı sağlanması için faaliyet gösteriyor. Üretilen bilgi ve teknolojilerin ekonomik değere dönüştürülmesi için uygun koşulların oluşturulmasına çalışan Ankara TTO, üniversite-sanayi işbirliğine yönelik tüm faaliyetlerini kendi koordinasyonunda yapılmasını hedefliyor. Akademisyenlerin ve kamu ve özel sektör kuruluşlarının ulusal-uluslararası proje desteklerinden yararlanmasına yönelik hizmet veren Ankara TTO, proje öndeğerlendirme hizmetleri, üniversitenin bilimsel-teknolojik alanlarda kamu ve özel sektör işbirlikleri gibi birçok çalışma yürütüyor. Ankara TTO ayrıca, kurumsal işbirlikleri, fikri sınai mülkiyet hakları ve patentlemeye yönelik hizmetler, akademisyenlere ait patentlerin yönetimi, teknoloji transferi ve her türlü ticarileşme hizmetleri, teknokent önkuluçka/kuluçka şirketlerinin yönetimi ve koordinasyonu hizmetleri veriyor. Akademisyen ve öğrencilere girişimciliğin tanıtılması ve girişimcilik ikliminin geliştirilmesine yönelik projelerin yürütücülüğü, şirketleşme faaliyetlerinin desteklenmesi ve girişimcilik eğitimlerinin koordinasyonu ile de ilgileniyor. Envanter çalışması yapıldı Ankara TTO, geçtiğimiz yıl 1513 TÜBİTAK proje desteği ile kurumsal yapılanmasını tamamladı ve yoğun çalışmalarına başladı. Ankara TTO, yine 2015 yılında bin 800’den fazlası öğretim üyesi olan 4 bin 350 akademisyeni, 17 fakültesi ile şehrin çeşitli bölgelerine yayılmış olan Ankara Üniversitesi ile ilgili bilimsel ve teknolojik envanter ve güçlü alan belirleme faaliyetleri yürüttü. Bu çalışmaların sonucunda üniversitenin uzmanlık alanları üzerinde çalışan, işbirliği yapılabilecek kamu ve özel sektör kuru- luşları tespit edilirken, üniversite-sanayi işbirliğini arttıracak şekilde bu kuruluşlarla temasa geçilmeye başlandı. Perfomans ölçümü yapıldı Benzer şekilde akademisyenlerin bilimsel ve uygulamalı proje performansları ölçüldü ve iyileştirilmesi için yöntem geliştirme çalışmaları yürütüldü. 2015 yılında ilk olumlu sonuçları alınan Ankara TTO faaliyetlerinin 2016 yılında artarak devam edeceği ve gerçek üniversite-sanayi işbirliği çabalarına Ankara Üniversitesi’nin de büyüklüğü ile orantılı olumlu katkılarının gerçekleşmesi öngörülüyor. Önemli görevler Ankara TTO’nun görevlerinden bazıları şöyle: Tüm ulusal ve uluslararası proje destek programlarına yapılacak başvurularla ilgili olarak bilgilendirme, proje yazım ve yönetim desteği vermek; Ortak Ar-Ge projesi gerçekleştirmek için özel sektör ve/veya kamu kuruluşlarıyla bağlantı sağlamak; bu kuruluşlarla proje geliştirilmesine ve teklif hazırlanmasına yardımcı olmak; Çalışmalarda doğan fikri sınai mülkiyet haklarının yönetimine ve lisanslamasına destek olmak bu kapsamda özellikle patent başvurusu için gerekli işlemlerde ve alınan patentlerin ticarileşmesinde akademisyenlerimize yardımcı olmak; Ar-Ge çalışmaları sonucunda çıkan konu ve ürünlerin geliştirilmesi/üretilmesi çalışmalarının yapılması amacıyla Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde firma kurulmasına yardım etmek, ön-kuluçka veya kuluçka merkezinde ofis / çalışma alanı sağlamak veya projenin ANKÜR aracılığı ile gerçekleşmesine yardımcı olmak. TTO’LAR 85 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Bilgiyi en yeni ve rekabetçi süreçlere dönüştürüyor ADAPTTO inovasyon kültürü yarattı ADAPTTO, etkin bir girişimcilik ekosistemi oluşturarak AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin somutlaşmasını sağlıyor. Sakarya Üniversitesi’nin, bilim, teknoloji transferi ve yenilikçilik birikimini merkezi bir yapı çerçevesinde toplayarak; bilgiyi, yeni ve rekabetçi ürünlere veya süreçlere dönüştürmeyi, katma değer oluşturmayı, sanayiye aktarmayı ve lisanslanabilir patent sayısını artırarak ticarileştirmeyi gerçekleştiriyor. Amaç doğrultusunda, bilim insanları ve sanayi şirketlerinin, ulusal ve uluslararası araştırma destek programlarından yararlanmasını sağlayarak kamu ve özel sektör kuruluşlarının teknolojik, yenilikçilik, araştırma ve geliştirme yeteneklerinin artırılmasını sağlıyor. Süreç sonucunda Sakarya Üniversitesi’nin akademik kadrosunun ulusal ve uluslararası hibe destek fonlarından en üst düzeyde yararlanmaları sağlanarak, Fikri Sinai Mülkiyet Hakları kültürü yaygınlaştırılıyor. Toplumda farkındalık oluşturuyor Ofis ayrıca, Ar-Ge ve inovasyon konusunda toplum nezdinde nitelikli farkındalık oluşturuyor ve teknoloji tabanlı yabancı firmaların bölgede Ar-Ge ve inovasyon faaliyeti ve teknolojik ürün yatırımı yapmaları yönündeki çalışmalara katkı sağlıyor. Bu minavelde Kore, Hollanda, Bulgaristan ve Belçika menşeili kurumlarla çeşitli işbirlikleri kuruldu. Üniversite, şirketler, Ar-Ge kurum ve kuruluşları arasında sağlanan koordinasyon çerçevesinde bilgilendirme, araştırmaya yönlendirme, işbirliği geliştirme, fikri mülkiyet haklarının korunması, pazarlanması, satılması ve bu satıştan elde edilen gelirin yönetilmesi süreçleri gerçekleştiriliyor. Bu özelliğiyle ilk ve tek ADAPTTO bünyesinde hizmet veren patent ofisi sayesinde bu hizmeti özkaynağı ile yapılandırabilen Türkiye’de ilk ve tek TTO ofisi olma özelliğini taşıyor. ADAPTTO bünyesinde yer alan patent ofisi sayesinde fikri haklar yönetim sistemi, marka, patent ve faydalı model belgesi, endüstriyel tasarım, coğrafi işler ve entegre devre topoğrafyaları konularında etkin hizmet veriyor. TTO özelinde lisanslanabilir patent sayısını arttırarak, bünyesindeki firmalara sunmuş olduğu profesyonel destek sayesinde yeni ve rekabetçi ürünlerin ve süreçlerin katma değere dönüştürülerek sanayiye aktarılmasını sağlıyor. Ayrıca, ulusal ve uluslararası araştırma destek programlarından bünyesindeki şirket ve bilim insanlarının yararlanması sağlanarak araştırma ve geliştirme yetileri arttırılıyor. Projelerin bütçesi 22 milyon TL ADAPTTO, sonuç odaklı etkin çalışma anlayışı sayesinde toplam bütçesi 22 milyon TL’yi aşan 86 projenin yürütülmesine efektif katkı sağlıyor. Bünyesindeki firmaların ihracat etkinliğini de arttırarak ülkenin rekabet gücünü uluslararası alanda artırmada aktif rol oynuyor. Girişimcilere destek ADAPTTO tarafından girişimciler için verilecek eğitimlerle öğretim elemanları ve öğrencilerin inovasyon, Ar-Ge ve girişimcilik konusunda motivasyonlarını sağlayan ADAPTTO, ayrıca hibe duyurularının yapılması, hibe programlarının form ve sözleşmelerinin hazırlanması, projelerin yürütülmesinde teknik destek sağlanması, uluslararası iş fırsatlarının değerlendirilmesine aracılık yapılması, patent ön araştırmalarının yürütülmesi gibi pek çok görev üstleniyor. Prof. Dr. Tahsin ENGİN TTO Müdürü ADAPTTO, yapılan faaliyetlerle teknoloji transferini bireysel, kurumsal, bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde sağlayarak, bilgi birikiminin zenginleşmesini, teknoloji geliştirme yeteneğinin pekişmesini, teknoloji geliştirme ve inovasyon kültürünü oluşmasını sağlıyor. 2013 14 86 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Bilgi tabanlı ekonomi için TTO’ların önemi Türkiye’nin teknoloji bakımından gelişmiş ülkeleri takip ederek ilerleme lüksü bulunmamaktadır. Ülkenin kendi teknolojilerini geliştirmesi, bu teknolojileri ihraç etmesi ve bu yolla ekonomik kalkınmayı sağlaması elzemdir. Bu noktada gerek genç nüfusun varlığı, gerekse yetişmiş insan gücü potansiyeli açısından çok büyük bir kaynağa sahip olan ülkemiz, atılım için uygun yasal zemini de mevzuat açısından oluşturmuş durumdadır. Bilgin YAZLIK Erciyes Teknopark Genel Müdürü Orta gelir tuzağına yakalanmış bir ülke olarak tanımlanabilecek bir gelir seviyesine sahip olan Türkiye, bu tuzaktan çıkış yolunu benzer örneklerinin seçtiği yolun aynısı olarak seçmiş, teknoloji yoğun üretim ve bilgi tabanlı ekonomi modeline yönelmiştir. Zihinsel dönüşümün önünü açan devlet idaresi, gençlerin, genç girişimcilerin, bilgiyi üretenlerin en büyük destekçisi konumuna gelmiştir. Dünyada eşi benzeri olmayan Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve girişimcilik destekleri konuya ilgi duyan herkesin önünü açmakta, hatta ve hatta insanları konuya yönelmeye teşvik etmektedir. Yükte ağır pahada hafif üretim ve fiyatta rekabet ile gidilecek yol maalesef Çin gibi büyük aktörlerin piyasaya girmesi ile tükenmiştir, Türkiye’nin yükte hafif pahada ağır, bilgi yoğun teknolojiler ve ürünler geliştirip ihraç etmesi gerekmektedir. Bu modelde en önemli kaynak bilgidir ve bugün bilgiyi üreten en büyük kaynaklar üniversitelerdir. Üniversitelerin üretmiş oldukları bilgiyi bir strateji çerçevesinde doğru yönlendirmek, ortaya çıkan bilgiyi ifşa olmadan önce tespit etmek ve ardından korumak, nihayet korunan bilgiyi teknolojiye dönüştürmek veya bilgiyi ihraç etmek bilgi tabanlı ekonomi için gereklidir. Bugün bu amaç için kurulmuş olan Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO) bulunmaktadır, TTO’ların bu konuda edindikleri misyon ülke için hayati öneme sahiptir. Doğru kurgulanmış mekanizmalar ve özelleştirilmiş stratejiler ile çoğunluğu yayın fabrikası olarak çalışan üniversitelerin ticari değer taşıyan teknolojik bilgi ve patent üreten fabrikalara dönüştürülmesi mümkündür. Çok yakında meclis gündemine gelecek olan patent yasası ile güçleneceğine inandığımız yasal alt yapı sayesinde üniversiteler kısa zamanda TTO’lar vasıtası ile istenilen noktaya ulaşacaklardır. TTO’ların bu noktada üstlendikleri sorumluluk oldukça fazladır, doğru bilginin bulunması, ticarileşme potansiyeli olanların korunması ve doğru hedef kitleye ulaştırılması sorumluluğu TTO’ların sırtında bulunmaktadır. Patentin bir hukuki belge olmasının ötesinde bir anlam ifade edebilmesi için doğru yazılmış olması ve ticari değer barındıran bir konu içermesi gerekmektedir. Patentin temin edilmesi ve korunması özünde bir mali yük oluşturmaktadır, bu mali yükün uygun zaman diliminde kurum yararına olacak şekilde kâra dönüşmesi beklenmektedir. Üniversitelerin ticari değere sahip, sanayiye uygulanabilir, toplum yararına bilgi üretebilmeleri için her şeyden önce doğru araştırma strateji ve politikalarını belirlemeleri gerekmektedir. Bu politikalar belirlenirken sanayici, toplum, öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları ile temasta olan TTO’ların aktif görev almaları gerekmektedir. Bilgi tabanlı ekonomide şirketler sahip oldukları gayrimenkul ya da banka hesapları ile öne çıkmamaktadırlar, bilgi tabanlı ekonomide bir şirketi değerli kılan şey sahip olduğu patentler olmuştur. Üniversitelerimizin de kısa zamanda patent portföyleri ile öne çıkmaları beklenmektedir. 88 TTO’LAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Tematik odak alanları belirlenmiş ilk teknoparkı Teknopark İstanbul radar gibi Teknopark İstanbul Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), firmaların fikirden ürüne kadar olan tüm süreçlerini bilgilendirme ve danışmanlık hizmetleri yolu ile destekliyor ve rekabetçiliklerinin artmasına katkıda bulunuyor. Nuray TANIŞ TTO Müdürü TTO, tıpkı bir radar gibi, firmaların yenilikçi ürün ve projelerini tarayarak, küresel ölçekte potansiyele sahip buluşların açığa çıkmasını sağlamayı amaçlıyor. TTO, tıpkı bir radar gibi, firmaların yenilikçi ürün ve projelerini tarayarak, küresel ölçekte potansiyele sahip buluşların açığa çıkmasını sağlamayı ve onların uygun şekilde koruma altına alınmasını destekleyecek stratejilerin geliştirilmesinde ve finansal kaynaklarla buluşturulmasında kolaylaştırıcılık yapmayı hedefliyor. Bu kapsamda Teknopark İstanbul içindeki teknoloji ve inovasyon yönetim merkezi olarak da tanımlanıyor. TTO’lar, Sınai Mülkiyet Yasa Tasarısı ile önem kazanacak. Üniversite öğretim üyelerinin buluşlarının serbest buluş olmaktan çıkarılması ve bu buluşların hak sahipliğinin ilgili üniversiteye verilmesinin TTO’ların buluş ve lisanslama alanındaki faaliyetlerini arttıracağını öngörüyoruz. Paralelinde Yüksek Öğretim Kurumları Fikri Mülkiyet Hakları Yönetmeliği’nin devreye alınması ile; akademisyenlerimizin bir buluş yaptıklarında öncelikle TTO’yu, üniversitelerinde TTO yoksa üniversite rektörlüklerini bilgilendirmeleri gerekecek. 2014 40 3 yıldır TÜBİTAK tarafından yürütülmekte olan 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri’ni Destekleme Programı ve şu anda getirilen yasal düzenlemelerle önümüzdeki zamanlarda TTO’lar tarafından ticarileştirilen buluşların ve patent sayılarının hızlı bir şekilde artacağını tahmin ediyoruz. Yasal düzenlemeler bekleniyor Teknopark İstanbul TTO, sınai mülkiyetle ilgili yasa ve yönetmeliklerin hayata geçmesiyle, sunacağı hizmetlerle ön plana çıkmayı hedefliyor. TTO’da altı ana modülde verilen hizmetlerin başlıkları; planlama ve politika geliştirme, bilgilendirme, tanıtım ve eğitim, firma projeleri izleme ve değerlendirme, iş, işbirliği ve proje geliştirme, fikri mülkiyet ve lisanslama ile Teknopark İstanbul için proje geliştirme ve yönetim olarak sıralanıyor. Her hafta bir konuşmacı 2023 yılı için hedeflenen firma sayısının gerektireceği tüm bilgilendirme ve danışmanlık hizmetleri bu modüller altında yer alıyor. Firmalar, TTO’nun web sitesi üzerinden basit bir form doldurmak suretiyle taleplerini iletebiliyorlar. Neredeyse her hafta alanında yetkin bir konuşmacı davet edilerek, firmaların ilgi duyduğu alanlarda eğitim ve seminerler düzenleniyor. 2015 yılı içinde 40 organizasyon düzenlenirken, yerleşkede çalışmakta olan bin 500 mühendisin 650’sine bu programlar vesilesi ile ulaşıldı. “Teknodestek” adı verilen özel destek programı ile firmaların toplamda 11 adet başvurusuna olumlu yanıt verildi, patent ve marka başvuruları finanse edildi. Teknopark İstanbul içindeki firmalar; ürün döngüleri boyunca yollarını TTO’dan geçirirlerse, tüm finansal desteklere kolayca erişiyorlar. Proje veya iş ortağı gerektiğinde, zaman harcamadan doğru insanlara ulaşıyorlar. TTO’LAR 89 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Bir yüzü akademi, bir yüzü sanayi: Şirketleşmenin kalesi Akademik araştırma sonuçlarına verimli ve hızlı bir şekilde ticari boyut kazandıran, sanayicilere ihtiyaç duydukları bağlantıları sağlayan ve üniversite öğrencilerine yol gösteren ATA Teknokent’in göz bebeği ATA Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), akademisyenlere ve öğrencilere verdiği birebir proje yazılım desteğinin yanı sıra, inovatif kalkınmanın paydaşlarına sınai ve fikri mülkiyet haklarından girişimciliğe kadar aşıladığı farkındalıkla da emsal gösteriliyor. Erzurum 1. OSB binasında kurduğu irtibat ofisi ile üniversite-sanayi işbirliğinin oluşmasına zemin hazırlayan ve nitelikli projelere fırsat sunan ATA TTO, şirketleşmenin de önünü açıyor… Bilim ve teknolojide ileri düzeyde araştırma, eğitim, öğretim, üretim, yayın ve danışmanlık yapmak üzere kurulan ve dünyadaki örnekleri ile rekabet edebilecek nitelikte alt yapı olanakları ve insan gücüne sahip Ata TTO, Atatürk Üniversitesi’nin bilimsel ve teknolojik bilgi birikimini sanayi ile birleştirip ülke sanayisinin uluslararası rekabette rakiplerinden üstün durumda olmasını amaçlıyor. Atatürk Üniversitesi TTO, değer üretmek isteyen toplumlar için Cumhuriyet’in temel ilkelerine ve evrensel etik değerlere sahip çıkıyor. Bağımsız ve eleştirel düşünmek, üniversite-sanayi işbirliğinin gelişimine katkı sağlamak, teknolojinin ticarileşme sürecini desteklemek, Ar-Ge projeleri oluşturmak, geliştirme ve lojistik destek sağlama faaliyetleri yürütmek, fikri ve sınai mülkiyet haklarının tescili ve korunması, pazarlanması, ticarileştirilmesi, girişim sermayesi desteği, kuluçka merkezi kurma, iş rehberliği, danışmanlık ve eğitim hizmetleri sağlamak, bu konularda bilinçlenme oluşturacak bilgiye erişmeyi bilen, bilgiyi kullanan, üreten ve yaygınlaştıran, hizmetleri sunmak da TTO’nun diğer hedefleri arasında yer alıyor. Projeleri ticarileştiriyor 2013’te Türk Patent Enstitüsü Bilgi ve Dokümantasyon Birimi’ni kuran, Fikri Sınai Mülkiyet Hakları yönetimi konusunda verdiği hizmetleri ileriye götürerek strateji geliştiren, akademisyene, öğrenciye ve girişimciye ücretsiz Teknoprofil kapsamında patent ön araştırma yapılması desteği sunan ATA TTO, ayrıca Atatürk Üniversitesi BAP birimi desteğiyle akademisyenlerine 36 ay boyunca tüm patent süreçlerinde danışmanlık desteği vererek fon kaynağı sağladı. 2’ncisi gerçekleştirilen TEKNO GP programı ile yeni girişimcilerin projelerini değerlendirerek, ilk 20 projeye Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi de dahil toplam 170 saat girişimcilik eğitimi verildi. Proje Pazarı ile en iyi 5 projeyi seçen ve yeni ürün nitelikli projelerin ticarileştirilmesi için ATA Teknokent bünyesinde şirketleşmenin önünü açan ATA TTO, 1 yılda Türk Patent Enstitüsü’ne 16 tane patent başvurusu yaparak, yeni girişimcileri iş dünyasına ve pazara kazandırmak adına Tekno GP programını devreye alarak, 2015’te danışmanlığını yaptığı 4 girişimciye Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın sağlamış olduğu 100 bin TL’lik Teknogirişim sermayesi sağlayarak büyük başarıya imza attı. TTO, 4 Teknokent firmasına KOSGEB Ar-Ge İnovasyon projesi yazımı ve danışmanlık desteği sağladı ve projeleri kabul edildi. Prof. Dr. Recep SADELER TTO Müdürü Üniversiteleri sanayicilere, özel sektörü yatırımcılara bağlayan gücün kümesi; ATA Teknoloji Transfer Ofisi… Erzurum’un bilgiyi teknolojiye dönüştüren merkezi, yeni girişimcileri iş dünyasına kazandırıyor. 2012 5 90 TTO’LAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Sanayi ve üniversite için büyük kazanım Yapılanmasını tamamladı Doç. Dr. Mustafa ŞEKKELİ TTO Müdürü Farkındalık, tanıtım ve eğitim, destek programlarından yararlanma, fikri ve sınai hakların yönetimi gibi hizmetleri modüllerinde uzman öğretim üyeleri ve elemanlarından oluşan bir kadro, çalışmalarına başladı. 2013 24 Kahramanmaraş Teknoloji Transfer Ofisi (KTTO), personel yapısına yapılan takviye ve akademik danışma kurulu ile 2015 yılında yeniden yapılandırıldı. Üniversite, sanayi ve girişimci arasındaki döngüyü sağlama hedefiyle çalışmalarına başlayan Kahramanmaraş TTO’da Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ)’nde şimdiye kadar toplam 92 Ar-Ge projesini tamamlandı. Şu anda 27 projesi devam eden, alanında yetkin mühendislik ve mimarlık, ziraat, tıp, İİBF ve Orman fakültelerinden yapılan görevlendirmelerle bir akademik danışma kurulu oluşturuldu. Uzman kadro KTTO bünyesindeki modüllerden farkındalık, tanıtım ve eğitim, destek programlarından yararlanma, üniversite-sanayi işbirliği faaliyetleri, fikri ve sınai hakların yönetimi ve lisanslama ile şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri modüllerinde de uzman öğretim üyeleri ve elemanlarından oluşan bir kadro, KTTO Yöneticisi Doç. Dr. Mustafa Şekkeli tarafından yapılan görevlendirmelerle çalışmalarına başladı. KTTO, girişimcilik, inovasyon, Ar-Ge ve fikri mülkiyet hakları konusunda eğitim vermek ve patent temini, fikri mülkiyet hakları, lisanslama akademik tabanlı yeni şirketlerin kurulmasını teşvik, girişimci, araştırmacı ve sektör temsilcilerini buluşturmak gibi konularda yönlendirmede bulunuyor. Beklenen sinerjiyi yakalayacak Kahramanmaraş TTO, KSÜ’nün yenilikçilik ve girişimcilik endeksinde üst sıralara yükselmesinde önemli bir katkı sunuyor. KTTO, yapılan görevlendirmeler ve oluşturulan akademik danışma kuruluyla Kahramanmaraş sanayisi ve üniversite için büyük bir kazanım sağlıyor. TÜBİTAK Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı çağrısına yapılan başvuru ve akademis- yenlere yönelik proje ve patentlere yönelik bilgilendirmelerle KTTO, çalışmalarına hız verdi. KTTO, sanayicilerin ve akademisyenlerin işbirliğiyle Kahramanmaraş’ta beklenen sinerjiyi yakalanacak gibi görünüyor. İşbirliği hedefi Akademisyenler ile sanayici arasında sürdürülebilir işbirlikleri sağlamayı temel amaç olarak benimseyen KTTO, bilimsel araştırmalar neticesinde ortaya çıkan buluş ve yenilikçi ürünlerin ticarileşmesi, bunların topluma ve ülke ekonomisine kazandırılmasını kapsamında beş alanda faaliyet gösteriyor. Bunlar kısaca, “farkındalık, tanıtım, bilgilendirme ve eğitim hizmetleri”, “destek programlarından yararlanmaya yönelik hizmetler”, “proje geliştirme/yönetim hizmetleri”, “fikri sınai hakların yönetimi ve lisanslama hizmetleri” ve “şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri” olarak özetlenebilir. KTTO, farkındalık hizmetleri kapsamında, üniversitedeki Ar-Ge potansiyelini bölgedeki kurum ve kuruluşlar ile ticari firmalara tanıtıyor. Sanayi ve üniversite arasındaki iletişimi geliştirerek işbirliğini sağlıyor. Destek programlarından yararlanma modülünde, şirketlere ulusal ve uluslararası programların takibi ve duyurulması faaliyetleri yürütülüyor. Üniversite-sanayi işbirliği faaliyetleri kapsamında, üniversitenin araştırma potansiyelini kullanarak sanayinin problemlerine çözümler üretmek ve böylece uluslararası rekabet gücünün yükselmesi ve ihracatın orta/ileri teknolojili ürünlerden oluşacak şekilde artması hedefine katkıda bulunmak amaçlanıyor. Fikri ve sınai hakların yönetimi ile ilgili de araştırmaların fikri mülkiyete dönüştürülmesi, üretilen fikri mülkiyet haklarının korunması ve ticari değere dönüştürülmesi hedefleniyor. TTO’LAR 91 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Savunma sanayi, medikal ve enerji sektörüyle el ele Güçlü ekiple yola çıktı TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), TOBB Üniversitesi akademisyen ve araştırmacıları öncelikli olmak üzere tüm akademi ve sanayi ortaklarına her türlü yönetsel teknik destek vermek amaçlı TOBB ETÜ’ye bağlı olarak kurulmuş bir servis organizasyonu olarak faaliyet gösteriyor. TOBB ETÜ TTO, kurulmasını takiben üniversite bünyesinde yapılan her projenin sorumluluğunu, takibini ve finansal kontrollerini üzerine aldı. TTO, bu kapsamda projelerin takiplerinin doğru ve verimli bir şekilde yapılabilmesi için yazılım altyapısı oluşturdu. TOBB ETÜ TTO, TÜBİTAK’ın Teknoloji Transfer Ofisleri’nin güçlendirilmesi ve teşvik edilmesi amacıyla gerçekleştirdiği “1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı” kapsamında destek almaya hak kazandı. Kurulduğu günden itibaren faaliyetlerini ve çalışmalarını bu kapsamda geliştirerek güçlü bir ekiple yoluna devam ediyor. Bilgi günleri düzenliyor TOBB ETÜ TTO çalışmalarını 5 modül üzerinden yürütüyor. “Farkındalık, tanıtım, bilgilendirme ve eğitim hizmetleri” olarak adlandırılan birinci modül kapsamında, üniversite bünyesindeki akademisyenlerle görüşmeler gerçekleştirilerek, akademik çalışma alanları ve güncel projeleri hakkında bilgiler alınıyor. Modül 2, destek “Programlarından yararlanmaya yönelik hizmetler” olarak özetleniyor. Bu modül kapsamında akademisyenlerin destek programlarından yararlanması konusunda farkındalıkların artırılması için bire bir görüşmeler yapılıyor ve destek programları hakkında akademisyenlere bilgi veriliyor. Bunun yanında az bilinen destek programları hakkında bilgi günleri düzenleniyor. Medikal ve enerji sektörüyle görüşme “Proje geliştirme/yönetim hizmetleri (üniversite-sanayi işbirliği faaliyetleri)” başlığındaki modül 3 kapsamında, üniversitenin sanayi ile ilişkilerinin geliştirilmesi için savunma sanayi öncelikli olmak üzere medikal ve enerji sektörünün öncü firmaları ile bire bir görüşmeler yapılıyor. Yapılan görüşmelerde firmaların faaliyetleri, Ar-Ge çalışmaları hakkında bilgi alınıyor. Modül 4 olarak kategorize edilen “Fikri sınai hakların yönetimi ve lisanslama hizmetleri”nde, TOBB ETÜ TTO, geniş sanayi işbirliği ağını geliştirerek, üniversitenin teknoloji transfer kapasitesini ve yeteneklerini artırmayı amaçlıyor 11 ilde tanıtım toplantısı Beşinci modül ise “Şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri” olarak adlandırılıyor. 29 Temmuz-15 Ekim 2015 tarihleri arasında hayata geçirilen TÜBİTAK 1512 Bireysel Genç Girişim (BİGG) Destek Programı kapsamında uygulayıcı kuruluşlardan biri olan BİGG GARAJ Kuluçka Merkezi, söz konusu destek programı çerçevesinde, GARAJ Yenilikçi Anadolu Projesi adı altında aktif olarak faaliyetlerine başladı. TOBB ETÜ TTO, TEPAV ve Viveka (kuluçka merkezi) ortak programıyla yürütülen proje kapsamında 11 ilde tanıtım toplantısı yaparken, 280 girişimciye BİGG GARAJ programının detaylarını anlattı. Sisteme kayıt olan 638 projeden 129’u program kriterleri kapsamında programa dahil edildi. 7 ilde 104 kişi yüz yüze girişimcilik eğitimi ve mentorluk aldı. Bunun yanında her bir girişimci 12 farklı online eğitim aldı. Son aşamada, 129 projeden ön elemede jüri karşısına geçmeye hak kazanan 49 girişimciden 30’u, TÜBİTAK 2. aşama panel sunumlarına katılmaya hak kazandı. Doç. Dr. Teyfik DEMİR TTO Müdürü TOBB ETÜ TTO, tüm akademi ve sanayi ortaklarına her türlü yönetsel teknik desteği veriyor. TTO, kurulduğu günden itibaren faaliyetlerini ve çalışmalarını bu kapsamda geliştirerek güçlü bir ekiple yoluna devam ediyor. 2013 7 92 MAKALE Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Türkiye’ye çağ atlatacak ‘Vadi’ T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı’nca 2006’da hazırlanan ve aynı yıl Yüksek Planlama Kurulu’nca onaylanarak yürürlüğe giren “Bilgi Toplumu Stratejisi ve ek’i Eylem Planı” ile Muallimköy TGB’nin kurulması fikrinin temelleri atmıştır. Muallimköy arazisinin 11.06.2011 tarihinde 3 milyon metrekare alan üzerine TGB olarak ilan edilmesiyle Bilişim Vadisi projesi kapsamında çalışmalara resmen başlanmıştır. Hüseyin YOLAÇ Bilişim Vadisi Genel Müdürü Türkiye, 2023’te dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmayı, kişi başına gelirini 25 bin dolara çıkarmayı, 500 milyar dolar ihracat gerçekleştirmeyi, daha zengin, daha güçlü, demokrasisi güçlenmiş, dünya ekonomi ve politiğinde etkin rol oynayan bir ülke haline gelmeyi hedeflemektedir. İstanbul -Kocaeli hattı üzerinde, zengin sanayi kültürünün merkezinde olan Bilişim Vadisi, gelişmiş deniz, kara, demir ve havayolu bağlantılarıyla hem ulusal hem de uluslararası ticaret ağlarıyla bütünleşen, rekabet gücü yüksek ve yenilikçi bir teknoloji geliştirme bölgesi olarak tasarlanmıştır. Diğer teknoparklar gibi bir Ar-Ge-inovasyon merkezi olarak kurgulanan Bilişim Vadisi, bu misyonuna ilaveten Türkiye’nin teknoloji tabanlı büyümesi ve 2023 vizyonunda belirtilen hedeflerine ulaşabilmesi için bilişim alanında Türkiye’ye çağ atlatacak bir proje olarak yükselmektedir. Türkiye’nin teknolojiyi takip eden ülkeler arasından sıyrılarak teknoloji üreten ve bunu tüm dünyaya ihraç eden global bir “teknoloji ülkesi olma” hedefleriyle hareket ettiğimiz Bilişim Vadisi’ni kurgularken, hem ölçek hem de içerik bakımından Türkiye’yi inovasyon liginde üst sıralara çıkaracak adımları atıyoruz. Bilişim Vadisi yerleşkesi, İzmit Körfezi’ne hâkim manzaralar sunan 4 tepeden oluşan 300 hektarlık bir arazide konumlanmıştır. Tepelerin arasındaki vadiler ve bölgeye özgün iyi korunmuş bitki örtüsünün birlikteliği sayesinde yerleşke, kullanıcılarına doğal bir ortam sunmaktadır. Ana meydanla başlayan yaya caddesi, bağımsız kafeler, restoranlar ve alışveriş birimlerinin arasından denize doğru ilerler. Cadde içerisindeki ve etrafındaki tek katlı yapılar, arazideki yapısal peyzajla bütünleşmiş dokularıyla çevredeki ofis, eğitim ve kültür yapılarını insan ölçeğine indirerek, 24 saat yaşayan, yaya merkezli bir yerleşke oluşturuyor. Bu büyük kampüsün ilk aşaması olarak, ihale sürecinin tamamlanmasıyla 2015 başında 1.1A olarak adlandırdığımız 70 bin metrekare kapalı alan inşaatını başlattık. 2016 Haziran ayında tamamlamayı planladığımız kompleks bünyesinde; 10 bin metrekare alana kurulacak ve sektörün öncü firmalarının destekleriyle “Türkiye’nin İlk İnkübasyon Ağı” olacak olan “BVinkübatör”, 15 bin metrekare alana sahip olacak olan “İdari ve Ar-Ge Ofisleri Kulesi”, TÜBİTAK BİLGEM önderliğinde kurulacak “Prototip ve Test Merkezi”yle alanında uzman ulusal ve uluslararası üniversitelerin ve sanayicilerin işbirliğiyle Bilişim Vadisi’ni bir üniversite-sanayi işbirliği aksiyon merkezi haline getirecek “Tematik İnovasyon Merkezi” bulunuyor. Bilişim Vadisi’ni hedeflediğimiz noktalara ulaştıracak ivmeyi bu 3 ana yapıyla sağlayacağız. Yönetim ofisleri ve Ar-Ge firmalarımıza ev sahipliği yapacak kule tamamlandığında, sadece bu binada bin 500 Ar-Ge ve yazılım personeli Türkiye’nin teknoloji odaklı büyümesine katkı sağlayacak projelerini hayata geçirecek. Bu ekosistemi oluştururken Bilişim Vadisi’ni “muafiyetler ile donatılmış özel bir bölgenin” ötesinde bir yapıda konumlandırmaktayız. Bilişim Vadisi’ni diğer teknoloji bölgelerinde bulunan standartlaşmış hizmetlere ek olarak çalışanların gerçekten farklı hissedeceği bir ekosistemi hayata geçirecek pek çok farklı imkan ile donatıyoruz. Tüm son teknoloji altyapı imkanları, güçlü ekosistem yapısı, yeşilin ve mavinin buluştuğun doğal ve huzurlu bir ortamda çalışma imkanı ile Bilişim Vadisi, teknoloji ekosisteminin yeni merkezi olmak için gerekli adımları bir bir atıyor. 94 TTO’LAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Marmara’nın yükselen yıldızı Yıldız TTO’dan “güven” vurgusu Yıldız Teknoloji Transfer Ofisi (TTO), TÜBİTAK tarafından üniversiteler bünyesindeki Teknoloji Transfer Ofisleri’nin güçlendirilmesi ve yenilerinin kurulmasının teşvik edilmesi amacıyla 2012 yılında başlatılan 1513-Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO) Destekleme Programı kapsamında kuruldu. Cem DURAN TTO Müdürü Üniversitedeki akademisyenler ile sanayici arasında karşılıklı güvene dayalı, sürdürülebilir işbirlikleri sağlamayı temel amaç olarak benimsiyor. Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin uygulamaya dönüştürülerek ticarileşmesi, üniversite ve sanayi arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve teknolojinin üniversitede üretilebilmesi için kurulan TTO’lar, TÜBİTAK tarafından 10 yıl boyunca desteklenecek. Arayüz görevi görüyor Yıldız TTO, bilimsel araştırmalar sonucunda ortaya çıkan buluş ve yenilikçi ürünlerin ticarileşmesi; bunların toplumun, ülke ekonomisinin ve üniversitenin faydasına dönüştürülmesini kapsayan destek hizmetlerinin bütünü olarak tanımlanabilir. Üniversitedeki akademisyenler ile sanayici arasında karşılıklı güvene dayalı, sürdürülebilir işbirlikleri sağlamayı temel amaç olarak benimsiyor. Bu nedenle, üniversitedeki akademik bilginin sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda kullanılması, ülke ekonomisine olumlu katkılar sağlaması açısından gerekli platformları oluşturma konusunda bir arayüz görevi üstleniyor. 2013 23 Ar-Ge projeleri oluşturma, geliştirme, fikri ve sınai hakların tescili, korunması, ticarileşmesi, şirketleşme, girişimcilik gibi konularda akademisyen, araştırmacı, öğrenci, iş dünyası ve girişimcilere hizmet veriyor. Her birim çok önemli Yıldız TTO bünyesinde Kurumsal İletişim, Proje Destek, Üniversite-Sanayi İşbirli- ği, Fikri Haklar ve Girişimcilik birimleri bulunuyor. Kurumsal İletişim Birimi, Yıldız TTO’nun faaliyetlerinin, akademisyen, araştırmacı, öğrenci ve iş dünyasına tanıtılması, üniversite ve sanayi arasındaki işbirliklerinin oluşması için gereken iletişim köprüsünün kurulması için çalışıyor. Bu birimin, kurumsal kimlik çalışmaları, medyanın aktif olarak kullanılması, eğitimler organize edilmesi gibi pek çok görevi bulunuyor. Proje Destek Birimi, Yıldız Teknik Üniversitesi’nde ve bölgede bulunan akademisyen ve araştırmacıların ulusal/uluslararası destek programlarına katılımının arttırılması adına; bilgilendirme, projelendirme ve idari destek hizmetlerinin verilmesini sağlıyor. Üniversite-sanayi işbirliği birimi, üniversitedeki akademik bilginin sanayiye aktarılarak ekonomik değere dönüşmesini ve bölgedeki firmaların Ar-Ge, inovasyon çalışmalarına yönlendirilerek akademisyen ile sanayici arasında karşılıklı güvene dayalı, sürdürülebilir işbirliğinin oluşturulmasını sağlıyor. Fikri Haklar Birimi, Yıldız Teknik Üniversitesi akademisyen, araştırmacı ve öğrencileri başta olmak üzere; tüm paydaşların fikri mülkiyet haklarıyla ilgili bütün süreçlerinde yer alarak, lisanslama ve ticarileştirme hizmetlerinin gerçekleştirilmesine katkı sağlıyor. Girişimcilik ve kuluçka merkezi birimi ise, akademisyen, araştırmacı ve öğrencilerin var olan proje fikirlerinin şirket kurma yoluyla ticari değere dönüşmesi için gereken altyapı ve danışmanlık hizmetini vermeyi amaçlıyor. TTO’LAR 95 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Sağlık teknolojilerinden lojistiğe DETTO inovasyonun gücünü kanıtlıyor Dokuz Eylül Teknoloji Transfer Ofisi (DETTO), fikirlerin projelere, projelerin katma değeri yüksek ürünlere dönüşmesine ve nihai olarak ürünlerin ekonomik hayata geçirilmesine yardımcı olmayı hedefliyor. Üretilen fikir, proje ve ürünlerin toplumla ve üreticisi ile etkin şekilde buluşması için çalışan DETTO, firmaların etki çapını arttıracak iş modelleri ve yol haritaları geliştiriyor. DETTO, teknolojik gelişime ayak uydurma, zaman kısıtı, küreselleşme eğilimi ve artan piyasa baskısı gibi faktörler firmaları, piyasa taleplerini hızlı ve etkili bir biçimde karşılamak üzere yeni yollar aramaya zorlarken, bu zorlu yolda, paydaşlarının iş geliştirme, Ar-Ge ve ticarileştirme faaliyetlerinde kolaylaştırıcı ve hızlandırıcı olmayı amaçlıyor. Akademisyenler bilimsel araştırmaları üzerinde çalışırken, DETTO projeler için ek finansal kaynak bulmak, fikirlerini ve buluşlarını koruma altına almak, projelerine uygun işbirliği ortakları bulmak, proje fikirlerini sanayiye ve topluma entegre etmek, sahip oldukları bilgi, teknoloji ve buluşları ticarileştirmek gibi akademisyenlerin desteğe ihtiyaç duyduğu tüm konularda tüm süreç boyunca yanlarında oluyor. DEPARK ile işbirliği DETTO, üniversitenin sanayiye teknoloji transferi sağlayarak ekonomik değer yaratması amacıyla, Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi yönetici şirketi DEPARK üzerinden TÜBİTAK 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı’ndan 2014 yılından itibaren fon almaya hak kazandı. DETTO, Türkiye’nin ilk ihtisas teknoparkı olan DEPARK Sağlık ve genel amaçlı teknoparkı DEPARK Tınaztepe ile çeşitli ortak faaliyetler de sürdürüyor. Bunlar arasında sağlık teknolojileri, teknik tekstiller, IoT, deniz, yenilenebilir enerji, lojistik, malzeme gibi örnekler verilebilir. Ulusal Sağlık Teknolojileri Hızlandırma Merkezi Bioİzmir ile İzmir Biyotıp ve Genom Enstitüsü’nün başta ilaç geliştirme faaliyetleri olmak üzere tıbbi cihaz dahil birçok konuda öncülük yapıyor. DETTO ayrıca melek yatırım, girişimcilik, prototipleme, test ve akreditasyon ve uluslararası görünürlük bağlamında birçok mekanizmaya (DEGA; BİGG, İzmir Hub vb) ev sahipliği yapıyor. “Arayüz” olarak yeni buluşlar gerçekleştiriyor İzmir’in inovasyon başkenti olarak konumlanması yönünde ulusal ve uluslararası işbirliklerini geliştiren DETTO, katma değerli ürün, inovasyon ve rekabirlik (işbirlikli rekabet) yaklaşımı ile açık inovasyonun gücünü yaygınlaştırmak üzere çalışıyor. DETTO hedefini, “Türkiye’nin ulusal stratejileri doğrultusunda belirlenen öncelikleri ve Dokuz Eylül Üniversitesi ekosisteminin birikimleri çerçevesinde ortaya çıkan akademik bilgi ve teknolojilerin yüksek katma değerli ürün/ hizmetlere dönüşmesini sağlamaya katkıda bulunmak” olarak açıklıyor. Bu kapsamda DETTO, Ar-Ge, inovasyon ve girişimcilik faaliyetlerini koordine eden bir arayüz olarak İzmir’e, Türkiye’ye ve dünyaya sunulacak yeni teknoloji ve buluşlar geliştirmeye devam ediyor. Prof. Dr. Adile ÖNİZ TTO Koordinatörü, Proje Yürütücüsü DETTO, sağlık teknolojileri, teknik tekstiller, IoT, deniz, yenilenebilir enerji, lojistik, malzeme gibi birçok alanda inovasyonun gücünü kullanıyor. DETTO ayrıca melek yatırım, girişimcilik, prototipleme, test ve akreditasyon ve uluslararası görünürlük bağlamında birçok mekanizmaya ev sahipliği yapıyor. 2014 30 96 TTO’LAR Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Bilişim Vadisi’nin güçlü ortağı GTÜ TTO sanayinin kalbinde Dr. Abdurrahman GÜNGÖR TTO Müdürü Hem Gebze Teknik Üniversitesi’nde hem de bölgede yarı kamu yarı şirket statüsünde hizmet veren, şirketleşme faaliyetlerine Bilişim Vadisi’nde devam eden Gebze Teknik Üniversitesi TTO, yenilikçi projeleri belirlemeyi, ticarileştirme faaliyetlerini gerçekleştirmeyi hedefliyor. 2013 9 Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ), sanayinin kalbinde Avrupa’yla Asya’yı birleştiren son derece önemli kilit bir noktada konumlanıyor. Yaklaşık 20 milyonluk nüfusun merkezine konumlanan Gebze Teknik Üniversitesi, kurulduğu günden beri Türkiye için evrensel seviyede bilim üretmeyi hedefliyor. Yayın ve atıf sayıları göz önüne alınarak ODTÜ tarafından yapılan değerlendirmede Türkiye’de 5’inci; Sabancı Üniversitesi’nce yapılan sıralamada ise 1’inci olan, yüksek teknoloji ve evrensel bilim üreten GTÜ, Bilişim Vadisi’nin de güçlü ortaklarından. GTÜ TTO, GTÜ’nün akademik altyapısı ile bölge coğrafyasının var olan güçlü sanayi altyapısı arasındaki koordinasyonun sağlanması ve bir köprü olarak çalışması için TÜBİTAK 1601- Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Arttırılmasına Yönelik Destek Programı ile desteklenerek faaliyetine başladı. Yenilikçi projeler belirleniyor GTÜ TTO, akademisyen buluşlarının ve yenilikçi projelerinin belirlenmesini, patent araştırmalarının yapılmasını, yaratıcılığın ve yenilikçiliğin desteklenmesini, buluşun/ yeniliğin korunması sağlanarak patent, faydalı model ve marka konularında farkındalık oluşturma ve ticarileştirme faaliyetlerini gerçekleştirmeyi hedefliyor. Bulunan yenilik/değişikliklerin bildirimlerinin artması, bunların başvurularının yapılması, takibi ve ticarileştirilmesi, yararlanılabilecek hibe ve desteklerin araştırılıp sağlanması TTO’nun amaçları arasında yer alıyor. GTÜ TTO, üniversite-sanayi arasında işbirliği oluşturmak için eğitim, seminer ve toplantılar düzenleyerek hem akademik tarafa hem de sanayi kesime ulaşıyor, onlardan bilgiler ediniyor. Elde ettiği verilerle uygun eşleştirmeler yapan TTO, sonrasında ise ‘Gizlilik Sözleşmesi’ ile başlayan işbirliği sürecine destekler vererek gerek buluşun haklarının alınması ve korunmasında gerekse ticarileştirme sürecinde etkin olarak rol alıyor. Bölgenin kalbinde Bölge coğrafyasında bulunan 18 OSB, 35 Ar-Ge merkezi ve 4 bin 517 firma ile Gebze Teknik Üniversitesi arasında yapılacak çalışmalarda katalizör olarak Gebze Teknik Üniversitesi TTO görev alıyor. TTO, hem GTÜ’de hem de bölgede yarı kamu yarı şirket statüsünde hizmet veriyor. Şirketleşme faaliyetlerine Bilişim Vadisi’nde devam ediyor. GTÜ TTO’nun faaliyetleri ile Türkiye’nin gelişmesinde lokomotif görevi gören ve işletmelerinde yapacakları Ar-Ge faaliyetleri ile yeni pazarlara açılabilecek ya da mevcut pazarlarında yüksek fiyat avantajı sağlayabilecek olan KOBİ’ler, kurdukları ve kuracakları Ar-Ge birimlerinde yaptıkları çalışmalarla ülkeye yüksek katma değer sağlayacaklar. Bununla beraber sektörlerine yön veren daha büyük ölçekli işletmelerin ihtiyaç duydukları, proje yazımından akademik desteğe, laboratuvarlardan test analizlerine kadar tüm destek TTO tarafından verilebiliyor. TTO, Ar-Ge çalışmalarını kapsayan bu projelerin sonuca ulaşabilmeleri amacıyla akademisyenlerle işbirlikleri gerçekleştiriyor. İşletmelerin ihtiyaç duyduğu her şey TTO içinde genç girişimciler için kuluçka merkezi, eğitim salonu, toplantı salonu, Fikri ve Sınaî Haklar Birimi, Sosyal Bilimler Proje Koordinatörlüğü, ab projeleri koordinatörlüğü birimleri bulunuyor. İşletmelerin gelişmesi için ihtiyaç duyduğu her şey GTÜ TTO’da var. TTO’LAR 97 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Milyonlarca liralık hibe desteği alacak Patent lideri olacak ULUTEK Teknoloji Geliştirme Bölgesinde yer alan Uludağ Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş. (UÜ-TTO), üniversite-sanayi işbirliklerinde bürokrasiyi azaltmayı, hızlı ve doğru iletişim kurmayı ve sürdürülebilir profesyonel çalışma ortamı oluşturmayı amaçlıyor. UÜ-TTO’ nun Yönetim Kurulu Başkanı Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Yusuf ULCAY iken, Yönetim Kurulu üyeleri üniversite ve sanayicilerden eşit sayıda temsilcilerden oluşuyor. 2014 Ocak ayından itibaren TÜBİTAK 1513 desteği almaya hak kazanan UÜ-TTO, bu destek ile birlikte faaliyetlerini daha profesyonel ve ivmeli bir şekilde devam ettiriyor. UÜ-TTO’ dan beklenen ve hedeflenen, “üniversite-sanayi işbirliğini arttırmak ve inovasyon kültürünü geliştirme çalışmalarını yapması” olarak özetleniyor. Faaliyetler sistematik yürütülüyor UÜ-TTO, beş farklı alanda faaliyetlerini sistematik bir şekilde sürdürüyor. Birinci faaliyet alanında, üniversiteye sanayinin beklentilerini; sanayiye de üniversitenin hedeflerini anlatmak, TTO’nun üstlendiği misyon ve verdiği destekler hakkında bilgilendirme yapmak yer alıyor. UÜ-TTO, etkili ve doğru şekilde tanıtım yapılmasını sağlıyor. İkinci çalışma alanında, yapılacak işbirlikleri ve çalışmaların hangi destek programları ile güçlendirileceği ve yapılması gereken hazırlıkların koordine edilmesi konusu geliyor. Üçüncü faaliyet alanında, sanayinin ihtiyacı olan doğru akademik desteğin tespit edilmesi, akademisyenlerin bilgisinin ve geliştirdiği teknolojinin doğru adreslerde geliştirilmesi ve kullanılmasının sağlanması ile birlikte, iki tarafın birbirini doğru anlamasını sağlayacak yöntemleri bulmak yer alıyor. Dördüncü faaliyet alanında yapılan çalışmalar ve projeler sonucunda ortaya çıkacak bilgi ve teknolojinin koruma altına alınmasını ve elde edilen Fikri ve Sınai Hakların lisanslanması konularında çalışma yapmak bulunuyor. Daha dinamik bir yapıya kavuşan UÜ-TTO, çatısı altında daha çok patent alınmasına liderlik ederek bilimsel araştırmaları ekonomiye kazandırmak adına önemli hedeflere sahip. Yapılan protokoller kapsamında şehir üniversitesi ile ulusal ve uluslararası düzeyde teknoloji transferi, patent lisanslandırma ve pazarlama çalışmaları yürütülecek. Beşinci çalışma alanında ise elde edilen bilgi birikiminin start-up’larda alınacak yatırımcı destekleri sağlayarak ekonomik değerlere dönüştürülmesini hedefleyen çalışmalar yapılıyor. Bu kapsamda UÜ-TTO TÜBİTAK 1512 girişim sermaye desteği programının Türkiye’deki 17 uygulayıcı kuruluşundan bir tanesi olma hakkı kazanarak ULUKOZA ismi altında ön kuluçka hizmetlerini sürdürüyor. UÜ-TTO, bu alanlarda faaliyet göstererek üniversite-sanayi işbirliklerinde hedef ve sonuç odaklı çalışmalar yürütüyor. 10 tekno girişimci destek alıyor Türkiye genelinde TÜBİTAK 1512 BiGG Programı’nın (Girişim Sermaye Desteği) Birinci Aşaması’nı yürüten 17 kuruluştan biri olan UÜ-TTO’nun 10 tekno girişimcisi, desteklerden faydalanmaya hak kazandı. Bu kapsamda desteklenen 10 girişimci kuracakları teknoloji tabanlı şirketler, 1 Temmuz 2016 tarihinden itibaren TÜBİTAK tarafından 1 milyon 456 bin TL’lik hibe desteğinden faydalanabilecek. Şirketler, en fazla 18 ay içerisinde iş planlarında yer alan kavramsal tasarım, teknik ve ekonomik fizibilite ve teknoloji geliştirme faaliyetlerini tamamlayıp, elde edilen çıktıları ticari değere dönüştürecek. ULUKOZA projesi kapsamında yeni başvurular için bu yılın mart ve mayıs aylarında olmak üzere yeni girişim çağrısına çıkılacak. Her bir çağrı kapsamında çevre illerde tanıtım toplantıları düzenlenerek önümüzdeki süreçte mentörlük, danışmanlık ve eğitim hizmetlerini sürdürülecek. Osman Oğuz YAPAR TTO Müdürü Uludağ Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi’nin 10 tekno girişimcisi tarafından kurulacak teknoloji tabanlı şirketler, TÜBİTAK’tan 1 milyon 456 bin TL’lik hibe alacak. 2013 11 98 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Marka ve markalaşma Küreselleşmenin hızla yayıldığı günümüzde dünyanın herhangi bir yerinde bir mal veya hizmetin üretilip tüketilmesi yönünde neredeyse engel kalmamıştır. Çok kısa bir zamanda dünyanın bir köşesinde üretilen herhangi bir mal veya hizmete ulaşabildiğimiz günümüzde fiyat, kalite, istek, fonksiyonel özelliklerin yanında güven olgusu da büyük önem kazanmıştır. Bu olguyu temsil eden özelliktir marka. Deniz VURUŞKAN Gaziantep Teknopark Genel Müdürü Kısaca, sizi başkasından ayırandır marka. Teknik ifadeyle; ürün veya hizmetinizi diğerlerinden ayıran temel işaret, sözcük, sayı, şekil gibi ayırt edicilerdir. Yüzyıllardır kullanılan, aynı kategorideki iki ürünü birbirinden ayırt etmemizi sağlayan, bazen değerleri ölçülemeyecek kadar büyüyen bir farkındalıktır aslında. Tüketicinin diğer isteklerinin yanında, psikolojisine ve tüm algılarına hitap eden işarettir marka. İyi bir markanın en büyük özelliği, istenilen fonksiyonları karşılayan ürün veya hizmete, kişisel psikolojik ihtiyaçlarla harmanlanan artı değerleri ekleyebilmesidir. Artık rekabetin en büyük aktörleri markalardır. Markalaşma günümüzün en büyük ticari değeridir. Marka ihaneti sevmez, ona ihanet etmediğiniz sürece sadık müşteriler yaratır. Sizi, sizden daha iyi savunan insanlar ortaya çıkarır. Reklamınızı yapan sesli bir dünya oluşturur. Sizi takip ettirir, beğeni ve hoşgörü süreci kurar. Uzun süreli karlılığın temelindeki ilk parametredir. Bazen jenerik olur ve pazarı ele geçirir. Bir kültürdür, kendine özgü çekiciliği vardır ve fan kulübü oluşturur. Arkasında binlerin, on binlerin olduğu bir kitle yaratır. Takip ettirir, siz pazara değil pazar size muhtaç olur. Eksikliği hissedilir. AVM’ye giren takipçilerin direkt onu sorduğu anlar yaşatır. Bazen sorgulatmadan fazla para ödetir ve sorgulatmadan kabul ettirir. Kalite hissi yaratır. Cazibeyi arttırır. Ürünle ilgili zihinde kalan son bir izdir. Gece yatarken bile sizi düşündürür. Alana da, satana da güç verir. Yani iyidir aslında, çok iyidir. Peki, nasıldır marka yaratmak? Bir süreçtir. Yılları, on yılları alan, bolca para harcatan bir süreçtir. Arkasında durmamız gereken, pes etmememiz, yılmamamız, bıkmamamız gereken bir süreç. Sonundaki meyveler için bolca su vermemiz gereken bir süreç. Sadece bir slogana, iki kelimelik bir mottoya bile milyon liralar harcatan bir süreç. Sizi yansıtan rengi bulması için günlerini harcayan bir ekiple çalışmanız gereken bir süreç. Kırmızının macera, mavinin güven, yeşilin doğallık, morun gizem, turuncunun yaratıcılık, grinin mantık olduğunu bilen ve sizin vizyonunuzla bunları bağdaştıracak kişilerle takımlar kurup, uyumadan sabahladığınız bir süreç. Heyecan verir, çünkü doğum gibidir. Kim olduğunuzu, nasıl olduğunuzu tam, net ve anlaşılır olarak, hikayelerle anlatacağınız bir yaratıcılıktır. Belki firma önünde kuyruk oluşturacak bir zamanın başlangıcıdır. Etiketine bakmadan sipariş verecek, alışveriş yapacak binlerin oluşması için atılan ilk adımdır. İşte o markayı yaratarak güven sağlamanızın ardından, onu mu bunu mu alayım sorusunu sordurmadan ve zihni çok yormadan kişilerin size gelmesini sağlayacağı bir çekim oluşacaktır. Verdiğiniz güvenin eksilmediği her an, kulaktan kulağa iletişim teknikleri ile belki de reklam bütçesini çok düşük tutarak müşteri kitlenizi arttıracağınız bir birlik olacaktır. Belki de duygusal nedenlerle markanıza bağlanan o insanlar artık sebebibi bilmeden sizden çok sizin markanızı düşünecektir. Bu yüzden marka yaratmak ve yaratılan markayı sürdürmek zordur ama bu zor başarılırsa bir saate bir yıllık, bir gömleğe bir aylık, bir kahveye bir haftalık kazançlar ödenirken bile mutlu olan insanlar her zaman bulunacaktır. 100 AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Türkiye’de GMP lisansı ile üretim yapabilen ilk onkolojik Ar-Ge merkezi Onkolojinin değer merkezi Eylül 2015’te Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanan Onko Koçsel Ar-Ge Merkezi, Türkiye’de GMP lisansı ile üretim yapabilen ilk onkolojik Ar-Ge merkezi olarak faaliyet gösteriyor. 2013 41 İlaç Sanayi Türkiye’de sınırlı üretilen veya üretimi yapılamayan, yüksek etkinlikteki farmasötik dozaj formlarının üretimini gerçekleştirmek amacıyla çalışmalarını sürdüren Onko Koçsel İlaçları, onkoloji alanındaki kapsamlı Ar-Ge merkezini hayata geçirerek, sektördeki varlığını bir kez daha hatırlattı. Analitik Geliştirme ve Formülasyon laboratuarlarının yanı sıra Pilot Üretim ve Stabilite alanlarından oluşan Onko Koçsel Ar-Ge Merkezi, ileri teknolojiye sahip yaklaşık 200 makine, cihaz ve ekipmanla değer üretiyor. Ar-Ge Merkezi, patent tarama ve değerlendirmenin yanı sıra, etken madde değerlendirme, analiz ve onay çalışmaları, formülasyon, analitik metot geliştirme, laboratuar, pilot ölçekte üretimler, proses ve analitik metot validasyonları, ürün iyileştirme çalışmaları, yeni ürün stabilite çalışmaları ve ruhsat dosyalarının CTD formatında hazırlanması çalışmaları yürütüyor. ONKO Koçsel imzası yeni ürünlerde Patent başvurularında atağa kalkan OnkoKoçsel, Ar-Ge çalışmaları doğrultusunda, AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 101 dünyada bulunmayan iki veya daha fazla molekül içeren kombinasyon ürünlerin hasta uyumunu artırıp ilaç yan etkilerini azaltmayı ve Türkiye’nin bulunmadığı yeni pazarlarda yer almak için yeni ürün geliştirme çalışmalarına hız vermeyi hedefliyor. Kader ÇÖMLEKÇİ Ar-Ge Merkezi Yetkilisi Firma, hızla gelişen biyoteknolojik ürünler pazarı için de altyapı çalışmalarını organize ediyor. İşbirliklerini proje bazında TÜBİTAK, TEYDEB, SANTEZ ve çeşitli üniversitelerle işbirliği içinde yürüten Onko Koçsel Ar-Ge Merkezi’nde çalışmaları tamamlanmış veya devam eden bazı projeler, özel sektör ve üniversite birlikteliğine dayanıyor. Dünya deviyle işbirliği Türkiye’nin onkoloji alanında ilk GMP onaylı Ar-Ge merkezini hayata geçiren Onko Koçsel İlaçları, yeni yapılanma stratejisi ile dünya devleriyle işbirliği de gerçekleştiriyor. Yeni yapılanma kapsamında kanser tedavisine yönelik geniş kapsamlı çalışmalar yürüten dünyanın sayılı biyoteknoloji firmalarından Caris Life Sciences ile gerçekleştirilen işbirliği bu girişimlerin başında geliyor. İşbirliği kapsamında Caris Life Sciences’ın sunduğu dünyanın en gelişmiş “moleküler profilleme” hizmeti sayesinde tümöre özel tedavi seçenekleri değerlendirilebiliyor ve Caris’in geliştirdiği moleküler profilleme hizmeti sayesinde hastalar hem gereksiz ilaç ve yan etki yükünden kurtuluyor hem de doğru ilaçlarla etkin tedavi şansı yakalıyor. 102 AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Hexagon Studio’dan Anahtar teslim çözümler Hexagon Studio Ar-Ge Merkezi, savunma sanayi, otomotiv ve denizcilik sektörlerinde endüstriyel tasarımdan ürünün devreye alınmasına kadarki süreçte anahtar teslim çözümler üretiyor. 2006 260 Mühendislik Tasarım Ulusal ve uluslararası pazarlarda mühendislik ve tasarım hizmeti vermek üzere yüzde 100 Türk sermayesiyle kurulan Hexagon Studio, 2006 yılından bu yana yenilikçi ürün odaklı Ar-Ge projeleri ile değer yaratıyor. Genel Müdürlüğünü Tolga Kaan Doğancıoğlu’nun üstlendiği merkez, konsept tasarım adımından başlayarak mühendislik çözümlerinin geliştirilmesi, sanal ürün ve fiziksel prototipler üzerinde doğrulamaların gerçekleştirilmesi ile devam eden ürün/platform/sisteme yönelik tasarım ve geliştirme sürecinin tamamında hizmet verebilecek yetkinlik ve yeterliliğe sahip. Bugüne kadar tamamlanan 54, devam eden 73 projesi bulunan Hexagon Studio’nun üçü tescilli olmak üzere 25 patent/faydalı model başvurusu bulunuyor. Taban Ar-Ge, tavan markalaşma 2006 yılında TÜBİTAK MAM’da faaliyetlerine başlayan şirket, bugün 260 kişilik genç, dinamik bir kadroya ulaştı. Ana faaliyet alanı Ar-Ge tabanlı yeni ürün AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 103 geliştirme olan Hexagon Studio, Ar-Ge merkezi vasıtasıyla savunma sanayi, otomotiv ve denizcilik sektörlerine endüstriyel tasarım ve ürünü piyasaya sürme aşamalarında dört dörtlük çözümler sunuyor. T. Kaan DOĞANCIOĞLU Genel Müdür Yenilikçi ürün odaklı Ar-Ge projeleri ile ismini ulusal ve uluslararası platformlarda başarıyla duyuran Hexagon’un katma değerli projeleri ise saymakla bitmiyor. 2010 yılındaki New York Taksi İhalesi için sıfırdan geliştirilen Concept V1 Projesi, Karsan için yeni yasa ve yönetmeliklere uygun olarak tasarlanan engelsiz erişim sunan JEST, ATAK ve STAR’dan oluşan toplu taşıma ailesi Hexagon Studio’nun projelerinden sadece bir kaçı. Prototip de üretiliyor 2015 yılında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından “Mühendislik ve Tasarım Sektörünün En Başarılı Ar-Ge Merkezi” seçilen firma, sahip olduğu yazılım ve donanım altyapısı ile endüstriyel tasarım, üç boyutlu mekanik tasarım, mekanik entegrasyon, kullanıcı ergonomisi analizleri, yapısal dayanım, dinamik ve kinematik benzetimler, optimizasyon, taşıt iç ve dış hava akış benzetimleri, titreşim ve akustik analizleri, taşıt dinamiği benzetimleri ile taşıt çarpışma benzetimleri, iç ve dış gürültü ölçüm ve benzetimlerini gerçekleştiriyor. Firma ayrıca, prototip imalat kabiliyeti sayesinde kendi olanaklarıyla model ve fiziksel prototip üretimleri de yapabiliyor. İnovasyon kültürü canlı tutuluyor Firmada inovasyon kültürünü canlı tutmak adına, çalışanların özgün ürün geliştirme sürecinde ortaya koyduğu buluşlar değerlendirme sürecinden geçiriliyor. Yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini sağlayan buluşlar için patent veya faydalı model başvurusu yapılıyor. 104 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi MAKALE Ekosistemin kilit kanadı: Melek Yatırımcılar Değerli Teknopark Dergisi Okurları, Öncelikle üzerine konuşacağımız kavramları tanımlayalım; Melek Yatırımcılık nedir?: Henüz başlangıç aşamasında olan yeni bir girişimin büyümesi ve gelişmesi için sağlanan sermaye ve bilgi birikimi katkısıdır. Akıllı paradır. Melek yatırımcı sadece para koyarak girişime ortak olmaz, maddi yatırımın yanı sıra bilgi birikimi, tecrübesi ve networkünü de girişimcilerle paylaşır ve mümkün mertebe o girişimi büyüterek başarılı bir şirket olmasına çabalar. Mehmet BULDURGAN ŞirketOrtağım Melek Yatırımcı Ağı Başkanı Girişimcilerin kafasındaki parlak fikirlerin işlerlik kazanabilmesi için ekosistemin her yönden desteklenmesi gerekmektedir. Kuluçka merkezlerinin ve melek yatırımcıların sahip olduğu hayati önem, tam da bu noktada kendini göstermektedir. Teknokent nedir ve amaçları nelerdir?: Bilim parkı veya teknopark, ticarî amaçlı bilimsel veya endüstriyel araştırma yapılan binalardan oluşan bir bölgedir. Araştırma parkı, teknoloji parkı, teknopolis, teknokent ve biyomedikal park gibi terimler de kullanılır. Teknokentlerimizin amacı: uluslararası rekabet gücünü arttıracak teknolojileri geliştiren şirketlerin üniversite-sanayi işbirliğini de arttırarak Ar-Ge geliştirme kapasitelerine çeşitli idari ve vergisel teşvikler ile yardımcı olmaktır. Girişimcilik nedir, girişimci kimdir?: İş dünyasının da çok iyi bildiği gibi girişimcilik esasen iş hayatının ilk adımıdır. Geçmişte girişimciliğin toplumumuzda köreltildiği, iş dünyası ve ticaretin önemsenmediği hepimizce bilinmektedir. Geçmişte hepimiz yeni fikirlere, yaratıcılığa, yeni tabirle inovasyona kapalı bir yetiştirilme tarzından geçtik. Hatta birçoğumuz “İcat çıkarma başımıza!” sözünü küçükken birçok kez duymuştur. Bu durum hızla değişmektedir. Artık gençler “Bize icat çıkarın” sözlerini duyarak yetişmektedir. Girişimcilik üniversite mezunlarının kariyer tercihlerinde önemli bir seçenek haline gelmiştir. Üniversitelerde bu konuda ciddi çalışmalar yapılmakta, kulüpler, merkezler kurulmaktadır. Hatta bazı liseler bile girişimciliği bir sosyal faaliyet olarak görüp, eğitim ve öğrenim sisteminde her seviyede gençliğin genlerine girecek önemde çalışmalar yapmaktadır. Kendince harika bir fikri olan genç girişimci kafasındakini hayata geçirebilmek, tohumu önce küçük bir fidana çevirebilmek için ona fırsat tanınmasını bekler. Burada “inkübasyon merkezleri”, “kuluçka merkezleri” “girişim evleri”ne ihtiyaç doğmaktadır. Ben metafor kullanarak bu evreye “fidelik” diyorum. Girişimler (startuplar) böylelikle fikri sağlıklı olarak hayata geçirebilmektedir. Yine çok kullandığım tabirle “sertifikalı fidanlar” iş dünyasına kazandırılmaktadır. Yani, girişimcilik ve girişimciliğin desteklenmesi çok iyi bildiğimiz ve her zaman vurguladığımız eğitim kadar önemlidir. Türk iş hayatının geleceği, temelleri çok sağlam atılmış yeni bir girişimcilik yapılanmasıyla başarılı olacaktır. Sonuç: Girişimcilik ekosisteminin temelindeki en önemli unsur esasen girişimcilerin kendisidir. Ancak bu genç girişimcilerin kafasındaki parlak fikirler bir tohumdur. Tohumun yeşermesi için onlara bir kuluçka merkezi şarttır. Tohumlar merkezde filizlendikten sonra fidan olur, toprağa indirilir ve melek yatırımcı ağlarından yatırım (akıllı para) alabilirler. Kuluçka merkezlerinin sadece üniversitede olması şart değildir. Özel sektörce İstanbul’da benzer yatırımlar yapılmaya başlanmıştır. İşi kolaylaştırmak adına bir an önce teknokent/teknoparkı olan üniversitelerimizin TTO ve kuluçka merkezi oluşturmayı gündemlerine almaları öncelikle tavsiye edilir. Teknokent/teknoparkı olan her üniversitenin kuluçka merkezi oluşturması şarttır. Elbette sacayağını oluşturacak melek yatırımcı ağlarının da sistemi tamamlaması esastır. Girişimci, kuluçka merkezi ve melek yatırımcı ağları bir araya geldiğinde pırıl pırıl yeni girişimlerin tohumdan filize, filizden fidana ve çok verimli ağaç ve ormana dönüşmesi kaçınılmazdır. Girişimci / teknokent / melek yatırımcı ağı unsurları doğru yerde doğru zamanda buluştuğunda kalkınmamıza dev katkı sağlamaları muhtemeldir. 106 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi AR-GE MERKEZİLERİ Dünya markalarına HİDROMEK merceği… Sektör liderinden Ar-Ge’ye imza Uzman kadrosuyla çevreye duyarlı yeni ürünler geliştiren Hidromek Teknoloji ve Ar-Ge Merkezi, iş makineleri sektöründe lider olma misyonuyla hareket eden firmanın en büyük destek unsuru. Ürün kalitesine Ar-Ge aşısı yapan merkez, proje çalışmalarını öz kaynaklarla yürütüyor. 2014 117 İş Makinesi 1978’de Ankara’da kurulan, zengin ürün gamı ve üretim kararlılığıyla Turquality destek kapsamına giren Türkiye’nin önde gelen iş makineleri üreticilerinden Hidromek’in inovasyon üssü olan Hidromek Teknoloji ve Ar-Ge Merkezi, bin 400 metrekare ofisi ve 960 metrekare kapalı atölye alanında, iş makineleri sektöründe lider olma misyonunu sürdürüyor. Bünyesinde 3 doktora, 14 yüksek lisans ve 60 lisans seviyesinde olmak üzere toplamda 117 personelin görev aldığı Hidromek Teknoloji ve Ar-Ge Merkezi’nin paydaşların beklentisini çevreye duyarlı hizmetler üreterek karşılıyor. Öz kaynaklarıyla sahada Hidromek Teknoloji ve Ar-Ge Merkezi’nde, TÜBİTAK – TEYDEB destekli proje çalışmalarının yanı sıra öz kaynaklarla oluşturulan projeler, imal edilebilirlik, imal edilme süresinin tasarım ile iyileştirilmesi, kalıp aparat tasarımları ve ürün kalitesi ve teknolojisinin arttırılmasına yönelik Ar-Ge faaliyetleri sürdürülüyor. AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi 107 Rekabette bir adım önde Hidromek A.Ş. Teknoloji ve Ar-Ge Merkezi çalışma alanı yeni ürün geliştirme, mevcut ürünlerde iyileştirme, ürünlerin rekabetçi yönünü arttırma başlıkları altında toplanıyor. Aykut DİLDEN Ar-Ge Teknik Destek Yöneticisi Kurum adına başvurusu yapılmış, ilan aşamasında veya tescil edilmiş toplam 21 patent ve faydalı model mevcut. Ürün gamının gelişmesi ve yeni teknolojiler ile birlikte tasarım çalışmalarındaki süreklilik nedeni ile patent başvuruları ilerleyen dönemde artarak devam edecektir. Dünya markalarına hayat verecek Başvurusu yapılmış birçok TÜBİTAK destekli TEYDEB projelerini yürüten Hidromek A.Ş. Teknoloji ve Ar-Ge Merkezi, ayrıca kurum bünyesinde üniversitesanayi işbirliği çalışmaları çerçevesinde faaliyetler yürütüyor. Merkez, gerek Ankara merkezli ve gerekse Türkiye’nin diğer illerinde bulunan üniversiteler ile de işbirliği çalışmaları yapıyor. Çankaya Üniversitesi’nin Makine Mühendisliği ve Mekatronik Mühendisliği bölümleri ile yapılan “İş Makinesi Mühendisi Opsiyon Programı” bu çalışmalara örnek teşkil ediyor. Çevreci Hidromek, Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yürütülen ve vizyonu “10 yılda 10 dünya markası yaratmak” olan Turquality programının destek kapsamına giren iş makineleri sektöründeki ilk firma olarak da biliniyor. 108 AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi Teknolojinin ‘çelik’ kuvvetinden… Çeliğe inovasyon alaşımı ‘İleri Çelik Araştırmaları Merkezi’ olma hedefiyle yola çıkan Erdemir Ar-Ge Merkezi, yenilikçi, yüksek mukavemetli ve katma değerli ürünleri müşterilerinin beğenisine sunacak. Merkez, simülasyon alanında ciddi ataklar yapmaya hazırlanıyor. 2014 46 Demir Çelik Türkiye’nin en büyük yassı çelik üreticisi Erdemir Grubu, müşterilerine yenilikçi çözümler ve yüksek katma değerli ürünler sunmak, hammadde girdi maliyetlerini düşürmek, yeni ürünleri uygun maliyetlerle üretmek amacıyla Türkiye çelik sektöründe bir ilke imza atarak, 2014 yılında Erdemir Ar-Ge Merkezi’ni kurdu. Erdemir Grubu’nun 50. yılı olan 2015’te resmi açılışı yapılan ve Bakanlık onaylı 162’nci Ar-Ge Merkezi olan Erdemir Ar-Ge Merkezi, Şirketin global hedefleri ve vizyonu doğrultusunda hayata geçirdiği inovasyon odaklı 5 yıllık planın önemli bir ayağını oluşturuyor. Şirket hedeflerinin destek unsuru Hammaddeler ve Demir Üretim, Çelik Üretim ve Döküm Teknolojileri, Sıcak Ürün ve Proses ile Soğuk Ürün ve Proses olmak üzere 4 ana bölümde 46 çalışanıyla faaliyetlerini yürüten Erdemir Ar-Ge Merkezi bünyesinde numune hazırlama, metalografi, fiziksel simülasyon, metal ve sac şekillendirme laboratuvarları ve fabrika sahası içinde ayrı bir binada hammadde Ar-Ge laboratuvarı bulunuyor. Merkez, uygulama ve pazar odaklı çelik Ar-Ge ça- AR-GE MERKEZİLERİ Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dergisi lışmalarıyla müşteri memnuniyeti yaratma, katma değeri yüksek yeni çelik kaliteleri geliştirerek ülke ekonomisine katkı sağlama ve Erdemir Grubu’nun uluslararası düzeyde rekabet gücü yüksek bir şirket olmasına katkıda bulunma hedefiyle çalışıyor. Oğuz GÜNDÜZ Ar-Ge Merkezi Direktörü Simülasyonla yüksek mukavemetli çelik üretecek Simülasyon merkezi kurulması yönünde çalışmalarına devam eden merkezde, “Hammadde Ar-Ge Simülasyon” ve “Ürün Geliştirme Ar-Ge Simülasyon” olmak üzere 2 adet kapsamlı laboratuvar yer alacak. Simülasyon laboratuvarları ile birlikte katma değeri yüksek yeni ürünler geliştirmek ve hammadde maliyetlerini azaltacak çalışmalar yürütmek Merkezin öncelikli stratejileri arasında yer alacak. Simülasyon merkezi sayesinde ana üretim hatlarını meşgul etmeden, üretim kayıplarına sebep olmadan, çok daha düşük maliyetlerle ve kısa sürelerde çok sayıda denemeler yapılabilecek, her türlü çelik kalitesine yönelik, özellikle ileri yüksek mukavemetli (AHSS – Advanced High Strength Steels) çeliklerin geliştirilmesi imkanına sahip olunacak. Vakum İndüksiyon Fırını, Sıcak Haddeleme, Soğuk Haddeleme, Sıcak daldırma ve Sinter Pot Grade Simülatörleri nin ye alacağı Simülasyon merkezi Türkiye’de bir ilk Avrupa’da ise sayılı tesislerden biri olacak. 109 Erdemir’den dev sektör hedefi Erdemir Ar-Ge Merkezi bugüne kadar yürüttüğü 90 projeden 29’unu tamamladı. 2015 yılında Merkezin TÜBİTAK / TEYDEB Projeleri (1501 programı) kapsamında sunduğu 2 proje ile 2016 yılında sunulan 3 projenin değerlendirme süreci devam ederken, desteklenen bir projenin faaliyetleri ise başarıyla yürütülüyor. Erdemir Ar-Ge Merkezi çalışmalarına başladığı tarihten bugüne kadar 20 adet yeni çelik kalitesi geliştirdi ve bu kaliteler satışa sunuldu. 2015’te Erdemir Ar-Ge Merkezi’nde, yeni projelerin geliştirilerek ticari değere dönüştürülmesi için bazı organizasyon değişiklikleri de hayata geçirildi ve Eylül ayında Ar-Ge Teşvikleri ve Fikri Haklar Birimi kuruldu. Erdemir Grubu katılımcılık araçları, işletme uygulamaları veya Ar-Ge çalışmaları sonucunda yapılması, uygulamaya alınması veya ticarileştirilmesi planlanan buluşların, koruma altına alınabilmesi için atılması gereken adımları tanımlayan Erdemir Grubu Patent Tescil Prosedürü oluşturuldu. Merkez, uzun vadede “İleri Çelik Araştırmaları Merkezi” olarak hizmet vererek, Erdemir Grubu müşterilerinin geliştirdiği yeni üretim teknolojileriyle uyumlu katma değeri yüksek ürünlerle ürün çeşitliliğini artırarak Türk sanayisinin lokomotifi olmaya devam edecek.