içindekiler - Edirne Yıldırım Beyazıt Anadolu Lisesi

GENÇÇE
EDİRNE YILDIRIM BEYAZIT
ANADOLU LİSESİ
GENÇÇE
2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI
2. DÖNEM - MAYIS 2013
SAHİBİ
SEFER YAŞAR
Okul Müdürü
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
İlhan YAZAR
Müdür Yardımcısı
YAZI İŞLERİ SORUMLUSU
Sedat SAYIN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
YAZI İNCELEME KOMİSYONU
İlhan YAZAR
Hakan İLERİ
Yılmaz ÖZTÜRK
YAYIN KURULU
Beste ÖZDEN (12-F)
Eser CAVLAK (9-A)
Damla ÖZEN (9-A)
NİDA BİÇER (9-B)
Ceren KORKMAZ (9-B)
Gayenur ŞEKERLİ (9-B)
Görkem KURUOĞLU (9-B)
Ozan Nesim ÖZDEMİR (9-B)
Ecem OKYAPAR (9-C)
Seda CEYLAN (9-C)
Müge İŞBİLDİ (9-C)
Yazel YİĞİTBAŞ (9-C)
Serap DAĞLAR (9-C)
Derya HAN (9-C)
Gözde TOHUMCU (9-E)
KAPAK
ÇİĞDEM BİLEN
RESİM İŞ EĞİTİMİ ÖĞRETMENİ
YAZIŞMA ADRESİ
Edirne Yıldırım Beyazıt Anadolu Lisesi
Yıldırım/Edirne
Tel:0284 224 28 44
Fax : 0284 212 48 86
Basım Yeri: Anıl Dijital Matbaacılık
Sümer 1 Sk. No:11/1 Kızılay/ANKARA
Tel: 0312 229 32 34
İÇİNDEKİLER
Sevgili Genççe Okurları- Sefer YAŞAR...............................................................3
Merhaba- Sedat SAYIN.......................................................................................4
MÜLAKAT
Milli Eğitim Müdürü Sayın Hüseyin ÖZCAN ile Edirne’ye ve Fethe Dair............5
ATA’ya Mektup-Safa ASLANER...........................................................................8
Milletiyle Yücelen ve Milletini Yücelten Ulu Önder-Gözde SARI.........................9
YARIŞMA ŞİİRLERİ
Diyalektik - Umutcan YÜCE...............................................................................10
Rüyalar Kızı - Safa ASLANER........................................................................... 11
Darısı Başına - Ahmet Gökhan TAŞÖZ.............................................................12
Gönülden Sevgi Nağmeleri -Alp Kağan AYGÜN...............................................13
YARIŞMA DENEMELERİ
Sevgili Ülkem-Göksu GÜDÜCÜ........................................................................14
Yaşamalısın-Lal Simay SESİGÜR.....................................................................15
Gidene-Aleyna ÖZENGEL.................................................................................16
Sana Dair-Yasemin TEKDAL.............................................................................17
Basitçe Aşk-Ozan Nesim ÖZDEMİR.................................................................18
DOSYA
“İSTANBUL’UN FETHİ EDİRNE’DEN BAŞLAR”...............................................19
İstanbul’un Fethine Açılan Kapı: Edirne-Bülent KAÇIN.....................................20
Kuruluş ve Fetih Destanı-Sedat SAYIN.............................................................22
Fatih ve Kısa Oyunlar - Derya HAN...................................................................24
Bizans Düştü ve Fatih’ten Esintiler - Müge İŞBİLDİ..........................................26
İnancın Zaferi-Selene CABALAR......................................................................27
Yeni Bir Çağın Fethi - Ecem OKYAPAR............................................................28
ÖYKÜ
Fısıltı - Beste Özden..........................................................................................29
Ceviz Kabuklarım - Seda CEYLAN...................................................................30
Genç Adam İhtiyar Adamın Bavulunu Aldı - Ozan Nesim ÖZDEMİR...............31
Mutluluk :Edirne-Damla ÖZEN.........................................................................33
BİLİM
BİR EDİRNE ANADOLU LİSELİ - Alkan ALTAY................................................35
BİYOGRAFİ - MEKTUP
Suyu Arayan Adam: Şevket Süreyya AYDEMİR - Ceren KORKMAZ...............38
GEZİ YAZISI
Benim Edirne’m - Burak ERTAY........................................................................42
BİR KÜLTÜREL ŞAHLANMA : AKADEMİ EDİRNE..........................................46
“Akademi Edirne” Öğrenci Yorumları
Ozan Nesim ÖZDEMİR ....................................................................................48
Utkucan SÜRGÜLÜ ..........................................................................................48
Eser CAVLAK.....................................................................................................48
Kıbrıs Gezimiz-Buket AÇIKGÖZ- Seray BAYRAKTAROĞULLARI...................49
Suskun - Fatma MENEKŞE...............................................................................50
Şiirlerinin Şairi Olmak Zor - Kübra KONUK.......................................................50
ŞİİR
Bayrağın Rengi Artık Daha Kırmızı - Ahmet Gökhan TAŞÖZ...........................51
Sözüm Şehide - Damla Özen............................................................................51
DENEME
Ben Edirne - Eser CAVLAK...............................................................................52
Aşk Lazım mı? Bence Hayır! - Hazal YAMAN...................................................52
Cesur Yeni İnsan - Umutcan YÜCE...................................................................53
Çiçekler ve Tohumları - Seda CEYLAN.............................................................53
Ya Gerçekse? – Yalnızlık-Nida BİÇER..............................................................54
Aşk Nedir?-Habibe Rana KAŞDAŞ...................................................................54
RESİM İŞ EĞİTİMİ ÇALIŞMALARI
Betül DURMUŞ-Özgün Baskı............................................................................55
Edirnekari Sanatı -Simay SESİGÜR..................................................................56
Resim İş Eğitimi Öğretmeni Çiğdem Bilen’in Edirne Stili Çalışmaları..............57
Resim İş Eğitimi Öğretmeni Çiğdem Bilen’in Serbest Çalışmaları...................58
SPOR.................................................................................................................59
FAALİYETLERİMİZ............................................................................................67
2012 LYS GURUR TABLOMUZ.......................................................................69
İstiklâl Marşı
Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır parlayacak!
O benimdir, o benim milletimindir ancak!
Ey Türk Gençliği!
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!
Kahraman ırkıma bir gül... ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal.
Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklal.
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım;
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar.
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imânı boğar,
‘Medeniyet!’ dediğin tek dişi kalmış canavar?
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın;
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın,
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.
Bastığın yerleri ‘toprak’ diyerek geçme, tanı!
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı.
Verme, dünyâları alsan da bu cennet vatanı.
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hudâ,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyâda cüdâ.
Rûhumun senden İlahî, şudur ancak emeli:
Değmesin ma’ bedimin göğsüne nâ-mahrem eli!
Bu ezanlar-ki şehâdetleri dinin temeliEbedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım.
Her cerîhamdan, İlâhî, boşanıp kanlı yaşım;
Fışkırır rûh-ı mücerred gibi yerden na’şım;
O zaman yükselerek arşa değer belki başım!
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet,
Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklâl!
Mehmet Akif Ersoy
Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli
budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir.
İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum
etmek isteyecek, dahilî ve haricî bedhahların
olacaktır. Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân
ve şerâitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve
şerâit, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür
edebilir. İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek
düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün
orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi
bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şerâitten
daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet
ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit
edebilirler. Millet, fakr ü zaruret içinde harap
ve bîtap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve
şerâit içinde dahi, vazifen; Türk İstiklâl ve
Cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun
kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!
Mustafa Kemal Atatürk
20 Ekim 1927
GENÇ EYBALLI’LARA MERHABA
Dünden yarına her şey değişiyor. Değişmeyen tek şeyin değişim olduğu bilgisi. Bizleri değişimin zorunluluğu, değişime karşı direnmenin
anlamsızlığı karşısında uyarıyor.
Tohumdan ağaca, çorak topraklardan üzerinde gökdelenlerin yükseldiği milyon nüfusluk şehirlere, Konstantinopolis’ten İstanbul’a zaman akar, çağlar kapanır, medeniyetler imparatorluklar biter yerine yenileri gelir eski köye yeni adetler getirilir. Dumandan cebe, kağnıdan
uçağa ve Göktürk uydusuna, dünden yarına her şey değişir. Değişir.
Değişim kimi zaman bir ihtiyaçtır. Bilerek, isteyerek, çabalayarak
ulaşırsınız. Kimi zaman da bir mecburiyet. Ne kadar direnirseniz direnin karşı koyamazsınız. Bazen değişimi kabullenmek, ona boyun
eğmektir. Bazen de payınıza düşen değişim için can atmaktır size yakışan. Her
bayramda, yılbaşında aldığınız kartpostallara, tebrik mektuplarına özlem duyarken mail atmak istemez belki eliniz.
Esas olan değişim için dengeyi kurabilmektir. Kendi değerlerinizden temel insani normlardan öden vermeden gerektiği kadar, yeteri kadar değişmektir. Yeni
ile inatlaşmadan eskiye de vefa duyarak, eskiden kalma birikimlerinizin üzerine lazım olduğu
kadar yeni değişebilmek.
Herakletios “Her şey akar hiçbir şey aynı kalmaz. Aynı ırmağa iki kez giremezsiniz; çünkü
üzerine her zaman yeni sular akar. Tüm şeyler değişir, hiçbir şey değişmeksizin kalmaz. Evrenin itici gücü değişimdir” diyor. Evet her şey değişiyor, dönüşüyor, gelişiyor. Önemli olan durmaksızın akıp giden zaman içerisinde çevremizde olup biten her şey değişiyor.
Değişim cesaret işidir aslında. Bazen huy, bazen şekil, bazen hasta bir vücutta organ, bazen
düzen, bazen gezegen değiştirirsiniz. Sonunu kestiremediğin bir yola cesaretinizden güç alarak
adım atarsınız. Yapılan keşifleri, icatları kurulan düzenleri hatırlayın. Cesaret ateşler içinizdeki
değişmek hevesini.
Sevgili EYBALLILAR,
Sizler de gelecek içinde iyi bir yer bulabilmek hedefinize ulaşabilmek için değişime hazır olmalısınız. Gelecek bir sonraki hamle için önce hedef ister, çalışmak ister, cesaret ister. Bunların
hepsi sizlerde bulunmaktadır. Üniversite hayallerinizi gerçeğe dönüştürmeniz dileğiyle yolunuz
açık olsun…
Edirne Yıldırım Beyazıt Anadolu Lisesi Okul Müdürü
Sefer YAŞAR
4 EDİTÖR’DEN
Merhaba !
Sevgili Genççe Okurları,
Yine baharın içinden gönül ve aklımızdan devşirdiğimiz taçlandırılmış
çiçeklerle sizlere ulaştık.büyük bir bahar serinliği ve letafeti ile sesleniyoruz
yüreklerinize…
Okulumuz bu öğretim yılını da çok değerli kazanımlarla geride bıraktı.
Çok hızlı ve dinamik bir atmosferin yaşandığı okulumuz hayata, kendine ve
geleceğe duyarlı ve estetik açıdan bakabilen bireyler yetiştirmektedir. Okulumuz “10 Kasım Atatürk’ü Anma” Programını alnının akıyla hazırlayıp İl Halk
Eğitimi merkezinde sundu. Okulumuz Şiir-İletişim –Tiyatro kulübü yine
Sedat SAYIN
Özgün Kitap Kırtasiye ve Karel Kitap Sarayı işbirliğinde deneme-şiir yarışma- Türk Dili ve Edb.Öğrt.
sı açarak öğrencilerimizin yüreklerinde ve belleklerindeki en güzel duygu ve
düşünceleri paylaşmamıza kaynak oldular…
Bu sayıda öğrencilerimizin en nadide resim,şiir,etkinlik, deneme..alanlarındaki yüreklerini hissedeceksiniz.
Dergimizde İl Milli Eğitim Müdürümüz Sayın Hüseyin Özcan ile çok değerli bir mülakat gerçekleştirdik. Müdür Bey’in Edirne için çarpan kalbinin eleğimsemasını okuyacaksınız.
Aynı zamanda bu yıl Valimiz Sayın Hasan DURUER’in öncülüğünde ve Sayın Fahri Tuna Bey’in yönetiminde gerçekleştirilen “akademi edirne”sona erdi. Okulumuz öğrencileri de bu süreçten geçtiler. İşte
onlarda meydana gelen değerleri de sayfalarımızda okuyacaksınız.
İçinde bulunduğumuz şehir tarihi boyunca hep önemli olmuştur. “İstanbul’un Fethi Edirne’den Başlar”
Başlığı altında ilk il programını geçtiğimiz yıl okulumuz öğrencileri (Harun Can Özdemir, Cemre Erçetin, Akanay Ataalp)ve 1.Murat Lisesi Mezun öğrencilerimle (Kevser Sabah, Seda Öztürk) gerçekleştirerek
onurlu bir görevi yerine getirmiştik. Dergimizin bu sayısında da Fetih ve Fetihle ilgili kitapları okuyan
Genççe Ekibi Çağ açıp çağ kapatan bir Padişahı anlamaya çalıştılar.
Edirne Fethin kilit noktasıdır. Fethin bütün plan ve projelerinin yürütüldüğü yerdir. “Şahi toplarının
dökülerek “Cihannüma” denilen sarayın önünde ilk denemeleri yapılır. Tunçtan yapılan topun çapı on
iki karış, uzunluğu otuz iki ayaktır. Attığı taş mermilerinin ağırlığı 600 kilodur.” Böylesine bir sonucu
meydana getiren Edirne’mizin daima hatırlanması ve tarihi öneminin vurgulanması gerekmektedir.
Yahya Kemal’in Edirne için söylediği “Bu devlet tam manasıyla Edirne’de kuruldu” sözüyle sizleri selamlıyorum.
Mezun olacak öğrencilerimize girecekleri sınavda başarılar diliyorum.
Sizleri Arif Nihat ASYA’nın Fetih Destanı adlı şiirinden bir bölümle taçlandırmak istiyorum:
Bu kitaplar Fatihtir, Selimdir, Süleyman’dır.
Şu mihrap Sinanüddin, şu minare Sinan’dır.
Haydi artık uyuyan destanını uyandır.!
Bilmem, neden gündelik işlerle telaştasın
Kızım, sen de Fatihler doğuracak yaştasın.!
Delikanlım, işaret aldığın gün atandan
Yürüyeceksin... Millet yürüyecek arkandan!
Sana selam getirdim Ulubatlı Hasan’dan....
Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştasın;
Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın.!
Genççe kalın…
Milli Eğitim Müdürümüz
Sayın Hüseyin ÖZCAN ile Bir Mülakat
5 GENÇÇE
Sayın Müdürüm,
Öncelikle bizim çağrımıza gönül verip bizi
makamınızda ağırladığınızdan dolayı okulumuz ve öğrencilerimiz adına teşekkür ediyorum.
İstanbul gibi bir tarihi kentten Edirne’miz
gibi ‘’Bursa’nın oğlu İstanbul’un babası’’ nezih ve tarihi bir kente geldiniz. Edirne’ye gelmezden evvel Edirne’ye dair düşünceleriniz
neydi? Yaşadığınız bu süre zarfında neler hissettiniz?
Öğrencilik yıllarımda Edirne’ye gezmeye gelir, hatta geziler düzenleyerek arkadaşlarımı getirirdim. Buram buram tarih kokan, Osmanlı kokan, şehr-i sultan unvanlı Mehmed’i Fatih yapan
bir şehir Edirne. Tarihî ve doğal güzellikleri ile de
harika bir şehir. Der-i Saadet (mutluluk kapısı)
olarak anılan Edirne’de Eski Camii sadeliğin, Üç
Şerefeli Camii çeşitliliğin, Muradiye Camii dinginliğin, Selimiye Camii huzurun, kilisesi ve havrası
ile hoşgörünün diyarı olan Edirne, Lozan Anıtı ile
Cumhuriyetin, sınır kapıları ile de gelişmişliğe,
demokrasiye açılan kapının timsali olmuştur. Edirne aynı zamanda huzurlu ve dingin bir şehir.Buraya tayinim çıkınca tarihi
özelliklerinin yanında siyasi, ekonomik, sosyal alanlarda ve tabii ki eğitim alanında Edirne’yi etüt etme imkânım oldu. Bütün bu
alanları kapsayan ortak tespitim şu oldu: Edirne’nin her konuda gelişmişlik adına potansiyeli var, önemli olan da bu potansiyeli
harekete geçirmek. Böylelikle 92 yıl Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapmış olmanın övgüsünü gerçeğe çevirebilmemizin mümkün olduğunu düşünüyorum. Biz de bu hedefle Türkiye’nin, hatta bölgesinin yani tarihte olduğu gibi Balkanların merkezi olma
hedefiyle çalışmalarımızı sürdürmemiz gerektiğinin bilincindeyiz. Bu amaçla çalışmalarımızı sürdürmenin cetlerimizin bize yüklediği, gelecek kuşakların bizden beklediği sorumluluk duygusuyla çalışmalarımıza devam edeceğiz.
Edirne için “yeni olmak” kavramının pek itibar edilecek bir değerlendirme olduğunu düşünmüyorum. Çünkü bazı şehirler
vardır ki siz o şehre ne kadar uzak olursanız olun yine de o şehre aşinasınızdır. Edirne, tarihi geçmişi, mimari dokusu, kültürel
yapısı ve en önemlisi insanı ile herkesin tanıdığı bir şehir. Bu yüzden ben de bu şehrin yerlisiyim aslında.
Az önce dile getirdiğim gibi daha önce çeşitli vesilelerle Edirne’ye geldim. İstanbul’dan bunalıp kaçmak isteğiniz anlarda
Edirne, ilk akla gelen limandır. Huzurun ve dinginliğin şehri. Edirne her zaman için hayallerimi süsleyen bir şehir olmuştur.
Edirne’yi insanların hayaline taşıyan o kadar özellik var ki? Bazı şehirler vardır ki ruhunu, kimliğini ve kişiliğini kaybetmemiştir.
İşte Edirne benim için bu özellikteki birkaç şehirden biri.
Tabi şu anda bu şehirde sürekli yaşayan biri olarak yeni bir değerlendirme yapmamı isterseniz Edirne benim için hala hayallerimi süslemeye devam eden bir şehir. Fakat bu şehre artık yeni anlamlar yüklüyorum. Çünkü bu şehirde artık benim de
bir geçmişim var. Bu şehrin yerlisi olarak artık bir seyirci değilim, bu şehrin içindeyim, bu şehirle yatıp kalkıyorum, bu şehirde
nefes alıyorum, geçmişimi ve geleceğimi bu şehirle inşa ediyorum. Meriç’in Tunca’nın akışında artık benim de bir katkım var.
Öncelikli olarak belirtmek isterim ki Edirne benim için önemli olan birkaç şehirden biri. Tarihi mirası günümüze başarılı bir
şekilde taşımış bir şehir. Edirne’yi süsleyen tarihi bir çok yapının varlığı aslında ecdadımızın da bu şehre ne kadar önem verdiğini gösteriyor. Payitaht unvanını İstanbul’a devrettikten sonra bile önemini yitirmemiş. Selimiye gibi muazzam bir yapının,
İstanbul’da değil de Edirne’de yükseliyor olması bile Edirne’nin ne kadar önemli bir şehir olduğunu gösteriyor.
Edirne sadece mimarisi ile değil aynı zamanda gelenekleri günümüze başarılı bir şekilde taşıması ile de dikkatimizi çekiyor.
Bu yönü ile de kendinden söz ettiriyor… Bazı şehirlerin kendine ait bir ruhu vardır. Bu ruh ne yazık ki bir çok şehirde kayboldu… Bir şehre girdiğinizde o şehri diğer şehirlerden ayıran özellikler ne yazık ki günümüzde birer birer kayboluyor. Her şehir
bir diğerinin kopyası adeta.. Ama Edirne benim için kendine ait bir rengi, kimliği ve en önemli ruhu olan bir şehir. Attığınız her
adımda bu ruhu görebiliyorsunuz.
Edirne sadece geleneksel kimliği ile değil. Modern yüzü ile de Türkiye’nin gözbebeği. Sadece tarihe değil aynı zamanda
dünyaya açılan bir kapıda, bir şehirde bulunmak elbette heyecan verici.
İstanbul gibi büyük bir koşturmacanın ve hengamenin yaşandığı bir şehirden sonra böylesine dingin ve huzurlu bir şehirde
yaşamak benim için ayrı bir saadet.
Düşünün ki başka bir serhat şehirde doğdum ve şu anda başka bir serhat şehirdeyim. Talihin bir cilvesi olsa gerek, Kars’ta,
Sarıkamış’ta doğmuş biri olarak Edirne’de önemli bir görevi üstleneceğimi hiç düşünmemiştim. Edirne’ye ilk geldiğimde Cahit
Külebi’nin Atatürk’e Ağıt şiirinin ilk dizeleri farkında olmadan dilime düştü:
“ Edirne’den Ardahan’a kadar
Bir toprak uzanır,
Boz kanatlı üveyikler üstünden uçar
Ardahan’dan Edirne’ye
Edirne’den Ardahan’a kadar”
6 Sayın Müdürüm,
Bizler ‘’Akademi Edirne’ potasında yoğrulmuş öğrencileriz. Sayın
Valimizin başkanlığında sizin takip
ve kontrolünüzde başlarımızda bizi
bu süreç içine alan ve takip eden öğretmenlerimizin rehberliğinde işin bu yıl için sonuna
geldik. Siz bu eğitim, kültür hamlesini nasıl
değerlendiriyorsunuz? Seneye de devam edecek bir süreç mi bu?
Bu projeyi beraberce yaşadık.Biz uygulayıcı olarak, siz de katılımcı olarak. Bu etkinliği
Edirne’nin geleceğine yapılmış bir yatırım olarak
görüyoruz. Edirne’ye geldiğimde fark ettiğim eksikliklerden biri; kültür, sanat, edebiyat, ekonomi
vb. birçok alanda merkez kabul edilen İstanbul
gibi değerden Edirne öğrencisinin, öğretmeninin,
kısacası Edirne’de yaşayanların yeterince istifade edememesiydi.Sanat, kültür, sinema, edebiyat
gibi konularda ülkemizde ve dünyada marka isimleri Edirne’mize getirerek öğrencilerimizle buluşturduk. Bizim amacımız bahsettiğimiz alanlarda
15-20 yıl sonra marka değeri olan sanatçıların,
yazarların, düşünürlerin Edirne’den çıkmasıdır. Bu topraklar geçmişte Fatih’i, Safiye Erol’u, Rıfat Osman’ı nasıl çıkardıysa
bugün de çıkarabilir düşüncesiyle yola çıktık. Bu manada halkımızdan, özellikle de bu çalışmaya katılan öğrencilerimizden
olumlu dönütler aldık. Bu tür çalışmaları gelecek yıllarda da ömrümüz vefa ederse devam ettirmeyi amaçlıyoruz. Gelecek yıl bu
çalışmalarımızı ilçelere de yaymak istiyoruz. Çünkü gelişmiş ülkeler kendilerine değer katan çocukları bulup yetiştiriyorlar. Biz
de Edirne’mizde her çocuğumuza ulaşmak, oluşturduğumuz yetenek havuzuna göre kabiliyetlerini ortaya çıkarmak istiyoruz.
Aslında bu, sadece günümüzde yapılan bir uygulama değil. Bu uygulamaya en yakın örnek Osmanlı Devleti. Osmanlı Beyliği’ni
medeniyet hâline getiren en önemli unsurun, kabiliyetlerine göre seçilip Enderun Mektebi’nde yetiştirilen çocuklar olduğu unutulmamalıdır. Nasıl bu kurumdan Sinanlar çıkıp Selimiye’yi yaptıysa biz de bu çalışmamızda çağdaş Sinanlar yetiştirmeyi
amaçlıyoruz. Bu tarihî doktrinin çalışmamızı ilçe ilçe, köy köy derinleştirmemize ışık tutacağına inanıyoruz.
Eğitim öğretim adına planladığınız hamleleri gerçekleştirebildiniz mi? Sizi geldiğinizden bu yana en mutlu kılan,
gerçekleştirerek mutluluk hanenizde unutulmazlar arasında yer alan projeleriniz nelerdir? Ufukta daha ne gibi projeler
var?
Edirne bir imparatorluğa, bir medeniyete 92 yıl başkentlik yapmış köklü bir şehir. Ancak öğrencilerimizin, hatta halkımızın
bazı klişeler dışında bunların farkında olmadığını gördüm. Şairin de ifade ettiği gibi: “O mâhiler ki derya içredur deryâyı bilmezler.” Bu farkı göstermek ve şehir bilincinin oluşmasına katkıda bulunmak amacıyla “Dünden Bugüne Edirne” isimli bir proje
geliştirdik. Bu proje ile yılda 5000 öğrencimizi Edirne’nin değerleriyle buluşturmayı hedefliyoruz. Bunun için önce gönüllü öğretmenlerimizi rehberlik eğitiminden geçirerek eğittik. Nisan ayında da gezilerimize başladık. Pratik bilginin yanında eğitimin teori
kısmı için kitap ve oyun hazırlama çalışmaları bütün hızıyla devam etmektedir. Malumunuz Edirne, ülkemizin Batı’ya açılan
kapısı konumunda. Dolayısıyla modernliğin hissedildiği ve yaşandığı bir şehir... Modernliğin yararı olduğu gibi olumsuz etkileri
de var. Bu durum, gelişmiş ülkelerin şehirlerinde çok açık bir şekilde kendini bir sorun olarak göstermektedir. Biz ileride bir
sorunla karşılaşmamak için tedbirler almak amacıyla “Değerler Eğitimi” projemizi hayata geçirdik. Bu proje ile öğrencilerimize
her ay farklı insanî değerler vererek bu konuda farkındalık oluşturmak istedik. Diğer bir sorun ise şehrimizin köklü bir üniversiteye sahip olmasına rağmen bugüne kadar bu imkândan gerektiği kadar faydalanamamış olmasıdır. Bu eksikliği gidermek için
bu yıl üniversitemiz ile bir protokol imzaladık. Bu protokol çerçevesinde öğretmenlerimiz ve akademisyenlerimizi buluşturarak
Edirne için hizmet üretmenin yollarını aramaya başladık. Bu çalışma, çok yeni olmasına rağmen daha şimdiden okullarımız ile
üniversiteyi buluşturdu.
Diğer bir sorun İstanbul gibi bir kente yakın olmasına rağmen Edirne’nin bu avantajdan yararlanamaması. Bu çerçevede
İstanbul’daki eğitim ile ilgili çalışmaların Edirne’ye aktarımı konusunda konferanslar düzenledik; öğretmen eğitimi, bilim tiyatroları gibi öğretmen, öğrenci ve veli bazında birçok çalışma yaptık ve yapıyoruz. Ayrıca bu tür çalışmalarımızı Edirne merkezli
değil, ilçeleri de kapsayacak bir şekilde yaptığımız unutulmamalıdır.
Türkiye genelinde öğrencilerimizin fen ve
matematik alanlarında istenilen başarıyı yakalayamadığı ve söz konusu branşlara karşı bir
korkunun olduğu görülmekte. Edirne’de bu durumu olumlu yönde değiştirmek için “Yaratıcı
Zihinler Projesi”ni geliştirdik. Bu proje kapsamında atölyeler oluşturarak öğrencilerimizin sözü
geçen branşlarda eğlenerek öğrenmelerini, öğrendiklerini yaratıcılıkları ile birleştirerek ürünler tasarlamalarını ve eğitimin gerçek anlamına
kavuşmasını amaçlamaktayız. Bunun yanında
sosyal sorumluluk projelerinin yetersiz olduğunu
görerek bununla ilgili çalışmalar başlattık. Özellikle dezavantajlı bölgelerde yaptığımız çalışmalarla devamsız öğrencilerin devamını sağlayarak
onları da eğitim hayatının içine dâhil ettik. Halk
Eğitim Merkezi’nde planladığımız çalışmalarla
bu tür öğrencilerin velilerine meslek edindirme
kursları açtık. Yaptığımız projeler, görüldüğü
gibi Edirne’nin geleceğine yönelik çalışmalardır.
7 Bunların sonuçları hem kısa vadede hem de uzun vadede görülebilecektir. Şunu da belirtmek isterim ki yapılan
çalışmalarda Valimiz Sn.Hasan DURUER’in maddî, manevi ve fikrî desteklerini hep arkamızda hissettik.Bu nedenle kendisine teşekkürü bir borç biliyorum.
GENÇÇE
Sayın Müdürüm geçen yıl ilk kez “İstanbul’un Fethi Edirne’de Başlar” başlığı altında bir şölen hazırlandı. İstanbul’un fethinde Edirne’nin yeri nedir? İstanbul Edirne’ye vefa borcunu nasıl ödemektedir? Ödüyor mu? Bu
konuda neler yapılmalıdır?
Tabii tarihçi değilim ancak tarihe ilgili biri olarak kendimi şöyle ifade etmek isterim: İstanbul’u fetheden büyük Sultan Mehmed, Edirne’de doğmuş; bilgi ve becerisini burada alarak hükümdarlık alameti kılıcını Eski Cami’de kuşanmıştır. İstanbul’u
kuşatan yeniçerilerin kışlasının olduğu, fethi gerçekleştiren ulemanın yetiştiği, Urban Usta’nın topları döktüğü yerdir Edirne.
Fethin ve seferin babasıdır Edirne. 1400 yıl evvel Peygamber’den aldığı kutlu mesajla hareket eden, bu müjdeye mazhar
olunan şehirdir Edirne. Devleti İmparotorluk; Mehmed’i Fatih yapan şehirdir Edirne. İstanbul gibi kutlu bir şehirden önce aydınlanmış bir şehirdir Edirne. Balkanlar’da önce toprakları, sonra gönülleri fethederek İstanbul’un fethini bir manada kolaylaştıran
şehirdir Edirne. Sonrasında baba şefkatiyle oğlunu koruyan, belki de gelecek tehlikelere karşı kendini feda eden, ateşe atan
şehirdir Edirne. Şimdi evlat, yani İstanbul, bunun farkında; babanın borcu ödenmez Allah katında ama yine de bir diyeti var
Edirne’ye. İstanbul bugün bunun daha da farkında. Özellikle 1 - 1,5 yıldan beri Edirne’ye birçok konuda destek verdi İstanbul.
Özellikle eğitim alanında, etkinlik alanında İstanbul ve ilçe belediyeleri bizi kırmadı, isteklerimizi geri çevirmedi. Yapmış olduğumuz çalışmalarda bize destek olarak Edirne’ye olan vefa borçlarını ödemeye başladıklarını söyleyebiliriz. Dediğim gibi henüz
başladılar. Bundan sonraki süreçte de desteklerinin devam edeceğine inanıyorum. Edirne, İstanbul için dolayısıyla Türkiye için
önemli; çünkü Edirne’nin tek çocuğu İstanbul değil; Üsküp, Filibe, Sancak, Yenipazar, Ohri… Edirne’nin kardeşleri kültürel manada birleştirme, özlemleri giderme gibi bir sorumluluğunun da var olduğu düşünülürse İstanbul ve Edirne ayrılmaz, ayrılamaz
şehirlerdir.
Edirne’nin anlam ve önemini Edirne’nin yad ellere geçtiği yıllarda Şair Yahya Kemal “Yine Edirne İçin” adlı yazısında şöyle
izah ediyor:
“Bu devlet tam manasıyla Edirne’de kuruldu. Edirne, fütuhat devremizin tecelligahı (göründüğü yer) olan şehirdir.
Siyasi, askeri, coğrafi, hiçbir ehemmiyeti olmasaydı yalnız fütuhat devri dediğimiz altın devrinin büyük hatıralarıyla
Edirne bu milletin haşre kadar rüyasına girer. Edirne Gazi Hünkar’la, Bayezit’le, Çelebi padişahlarla genç ve dinç
Murad-ı Sani ile Fatih’le beraber dövüşen cetlerimizin hayaletleriyle doludur. Edirne’siz Türk devleti tarihi koparılmış
bir devlet olur.” (Eğil Dağlar, s. 349-350 )
Evet Edirne’miz şairin güzel ifadeleriyle böylesine önemli bir şehirlerin sultanı olduğu kadar sultanların da şehridir.
Nurettin Topçu ” Fetih Felsefesi “ isimli yazısında Fetih Felsefesini yedi madde altında topluyor:
1- Fethin ilk ve en büyük eseri bir iman harikası oluşudur. Yirmi iki yaşındaki gencin kıtaların kilidini açma kararı , bu dev
iradesi , Akşemseddin’in istihare denilen Allah’a danışmasından işaret alıyor. Allah izni alındıktan sonra ne şüphe kalıyor, ne bir
an tereddüt ;ne umutsuzluk ne de korku. İstanbul alınacaktır, mutlaka alınacaktır.İman tamam olunca gemiler dağlardan aşırılır,
et ve kemikten bedenler akan ateşlere meydan okurlar.
2. Büyük fetihle kuruluşu tamamlanan yeni devletin temeli manevi dinamizmdir.
3. Fetih , doğunun büyük beldesinde yapılacak rönesansın kapısı olacaktı. Fatih Sultan Mehmet , buradan Asya’ya bir
aydınlık asrı getirebilecek insandı. Yüksek alim şahsiyeti, yaratıcı dehası ile ilimlerde ve sanatlarda batıdaki rönesansın öncü
hamlesini Peygamber’in övdüğü İstanbul şehrinden başlatmıştır.
4. Topkapı Sarayı’ndan başlayarak Türk dünyasının İstanbul’da yeni bir sanat idealine kavuşacağını müjdeleyen Rönesans
sultanı batıdan şöhretli sanatkarları getirtmiştir.
5. Hüdavendigarla Yıldırımların başlattığı Anadolu’nun milli birlik davası, Fatih’in kabzasına Allah yazılı kılıncı ile tamamlandı. Sonraki asırların her taraftan yıkıp da viran ettiği Anadolu milli birliği, doğunun bu Rönesans asrında bir olan Allah idealine
bağlı temeller üzerine kuruldu.
6. Yeni Türk devletinin temeli adaletti. Ahlak idealinin usanmaz hizmetkarı olan bir hanedanın, bütün manası ile büyük olan
bir sülalenin cihan tarihine yeni bir devir açan çocuğu hayatında adaletten ayrılmamıştır.
7.2. Murad’ın oğlunun kalbinden taşarak siyasi dehası ile birleşen af ve acıma, fethin en emin bekçisi oldu. Bizansın halkını kayıtsız şartsız affetmekle kalplerin fatihi oldu. Batan medeniyet merkezinin halkına tam hürriyet, tam huzur, tam selamet
sundu..
İşte fethin yedi harikası bunlardır. Hepsinde ebedi
olmak isteyen insan iradesi sonsuzluğa uzanmaktadır.
Şimdi bugünden sonra bize bir fetih lazımdır… Bu fetih ebedi olacak …Ruhlarımızda yapılacak…Bu fetih,
gönülleriyle mazinin en derin tabakalarına bağlanan ve
dallarında bütün güzel meyvaları veren hayat ağacının,
daima yaratıcılıkla ileriye doğru hamle yapmasıdır.
Bu fetih, ilimle, imanla, irade hareketleriyle ve rönesanslarla yüklü yeni bir ruh dünyasının fethidir. Durup
dinlenmeden hoşlanan, bu fethi yapamayacak.
Edirne’mizden başlayan Fetih ruhunun ,felsefesinin
tüm yurdumuzu kuşatmasını temenni ediyor, saygılarımı sunuyorum.
8 Ata’ya Mektup
Ulu Atam;
21 Aralık 2012
Edirne
Bugün, 21 Aralık 2012. Edirne’yi şereflendirmenizin 82. Yılı. Her 21 Aralıkta olduğu gibi
bugün de şenlik var Edirne şehrinde. Caddelerde tanklar, direklerde bayraklar, her yer bayram
havasında. Resmi törenler yapılıyor anıtının önünde, sana yazılmış en güzel şiirler çocukların
dilinde.
Rahmetli dedem, her 21 Aralık günü akşam olunca, bizi pelit közü ile doldurulmuş mangalın başına toplar, bugün benim ve arkadaşlarımın büyük coşkuyla kutladığımız Edirne’ye
Safa ASLANER teşrifiniz ve burada geçirdiğiniz beş gün boyunca yaptığınız ziyaretleri, söylediğiniz nutukları
ve bıraktığınız etkileri anlatırdı. Bu yüzden ben, her 21 Aralık günü, gelişinizle Edirne’ye bahşettiklerinizi ve ailemizin bugün sahip olduklarının hikâyesini hatırlar, sizi bir kere daha saygı
ve tazim ile anarım.
Edirne’de bulunduğunuz süre içerisinde dedem sizi Edirne Türk Ocağını ziyaretiniz esnasında sadece bir defa
görme bahtiyarlığına ermiş. Bu tek görüş ona sadece hayatının en büyük hatırasını yaşatmamış, aynı zamanda
hayatının dönüm noktasını da oluşturmuş.
O gün, yani Edirne’yi şereflendirmenizin üçüncü gününde Edirne Türk Ocağını ziyaret etmişsiniz. O tarihte
Kaleiçi’nde bulunan Türk Ocağı binasının önünde
aralarında dedemin de bulunduğu büyük bir kalabalık karşılamış sizi. Ocak Başkanı Mehmet Edip
Ağaoğulları’dan bilgi almış, aralarında dedemin de
bulunduğu gençlerle çay içip çeşitli konulardaki görüşlerinizi açıklamışsınız.
Dedemin “bugün gibi hatırlıyorum” diyerek naklettiği konuşmanızda özetle, “memleketin beceriksiz
idareciler yüzünden büyük badireler atlattığı ve geri
bırakıldığını, memleketin bundan böyle gençler eliyle kalkındırılacağını, kalkınmanın sanayi eliyle ama
daha çok tarıma dayalı sanayi eliyle olacağını, sanayinin yurt sathına yayılması için Teşvik-i Sanayi
Kanununun çıkarıldığını, Alpullu Şeker Fabrikasının
sanayileşmenin iyi bir örneği olduğunu” söylemişsiniz. Konuşmanızı bitirirken tüm müteşebbis ruhlu
Edirnelilerin sanayiye yönelmelerini ve yeni sanayi
tesisleri kurmalarını beklediğinizi söylemişsiniz.
Menemen olayının çıkması üzerine ziyaretinizi
yarıda kesip Edirne’den ayrılmak zorunda kalmışsınız. Belediye Başkanı Ekrem Demiray ve sizi uğurlamaya gelen heyete, Edirne’yi ziyarette gördüğünüz tezahürattan ve muhabbetten duyduğunuz memnuniyeti
belirtip bir gün tekrar gelmek arzusuyla arzı veda etmişsiniz.
Siz ayrılıp gitmişsiniz ama ziyaretiniz, temaslarınız ve sözleriniz günlerce konuşulmuş Edirne’nin meclislerinde.
Türk Ocağı binasında sizi dinleyen dedem, sizin sözlerinizi, bilhassa sanayi hakkındaki sözlerinizi hiç unutmamış
ve o günden sonra kendine düstur yapmış. Hem memleketin, hem Edirne’nin, hem de ailemizin makûs talihini
değiştirmenin tek yolunun sanayileşmek ve sanayi tesissi kurmak olduğunu kafasına iyice sokmuş.
Dedem, sizin geldiğiniz tarihte Türk Ocağı Başkanı olan Mehmet Edip Ağaoğulları’nın oğlu Cevat ile okuldan
arkadaşmış. Mehmet Edip Ağaoğulları Edirne’nin zengin eşrafındanmış. Sizin sanayi hakkındaki sözleriniz, Edip
beyin zenginliği ve oğlu Cevat ile olan arkadaşlığı, dedemde, Trakya’nın ve Edirne’nin en önemli tarım ürünü olan
ayçiçeğine dayalı bir sanayi tesisi kurma fikrini uyandırmış.
Sizden aldığı ilhamla yıllarca kuracağı ayçiçeği yağı fabrikasının fikrini harmanlamış kafasında atam. Nerede kuracağını, kapasitesinin ne olacağını, bacasını, dumanını... Arkadaşı Cevat’ın ailenin sözünü söyler olduğu
günlerde Yağ fabrikası fikrini ona da açmış, ona da aşılamış. İki genç el ele verip bu fikri iyice yoğurmuşlar. Kendilerine yeni yeni arkadaşlar bulup, fikirlerine ortak yapmışlar. Sonunda her şeyi tamam edip fabrikanın bacasını
tüttürmüşler.
Babam bugün, sadece Edirne’nin ve Türkiye’nin değil, dünyanın da sayılı yağ sanayinden biri olan ve temelinde dedemin de taşı bulunan tesisin yönetiminde bulunuyor. Yarın o bayrağı ben devralacağım ve daha ilerilere
taşıyacağım.
Bugün refah içerisindeysem, bugün mutluysam ve geleceğimden eminsem senin sayende Atam, senin
sayende!
Bugün, bu 21 Aralık günü, Edirne’yi şereflendirmenizin 82. yılında, her 21 Aralıkta olduğu gibi seni bir defa
daha en içten duygularla yâd edeceğim. Okuldaki en güzeli şiiri ben okuyacağım. İleride çocuklarıma ve Türk çocuklarına seni ve senin fikirlerini en güzel ben anlatacağım Atam…
9 İstanbul Dudullu Sanayi Bölgesinin Açtığı “Mustafa Kemal’i Anlamak “
konulu yarışmada ödül alan eserimiz
GENÇÇE
MİLLETİYLE YÜCELEN
VE MİLLETİNİ
YÜCELTEN ULU ÖNDER
1881…Şanlı Türk milletinin miladı.Bir devin,
bir devrin doğuşu.
Miladımızın öncesi; Osmanlı. Asırlar boyu
varlığını sürdüren bir düzen; saltanat. Bir beylik olarak başlayıp Türk’ün adını dünyaya yazan
bir devletti Osmanlı, güçlüydü kuvvetliydi. O
İstanbul’u fetheden Fatih’in tahtıydı. Fatih Sultan
Mehmet 19 yaşında gemileri karadan yürüttü,
nice denemeler sonucu yıkılamayan surları deldi, geçti. Adının önüne “Fatih” ünvanını aldı.Osmanlı Devleti’nde daha nice Fatihler vardı; Kanuni Sultan Süleyman, Yavuz Sultan Selim, Yıldırım
Gözde SARI Bayezid...
Sonra Osmanlı yavaş yavaş gücünü kaybetmeye başladı. Yitirdi sağlığını, gençliğini. ”Hasta
adam” dediler. Son nefesi için bütün düşmanları elinden geleni yaptı. Savaşlar başlattılar, içimizde isyan çıkarttılar; parçalamak, paylaşmak için
gizli gizli anlaştılar. Ve başardılar, Anadolu’nun güneşini kararttılar.
Peki, ya milattan sonrası ?
Bir adam; bilgili, cesaretli, azimli, vatanı için canını feda etmeye hazır
bir asker…
Osmanlı hazin sona doğru ilerlerken 19 Mayıs 1919’da Samsun’dan bindiği Bandırma vapuruyla kaderimizi değiştirmek için yola
çıktı. Bu uzun yolculuğun sonunda 29 Ekim 1923 tarihinde nice savaşın, dökülen nice kanın, yitirilen canın, kaybedilen toprakların
ardından, koskoca Osmanlı enkazından Türkiye Cumhuriyeti’ni kurdu. Asırlarca süren, babadan oğula geçen saltanat düzenine son
vererek, cesaretiyle, bilgisiyle, ileri görüşlülüğü, kararlılığıyla son sözü halkın söylediği “cumhuriyet rejimini” getirdi. Bu adam, bu kahraman yani benim şuan bu yazıyı Türkçe olarak yazmamı, adımın Türkçe olmasını, Türk olmanın gururunu yaşamamı sağlayan ulu önder
Mustafa Kemal Atatürk’tür. Türk milletinin miladı da işte bu Ata’nın doğum günüdür.
Atatürk binbir zorluğun ardından kurduğu, en kötü durumdan en iyiye taşıdığı Türkiye Cumhuriyeti’nin sürekli gelişmesini, ilerlemesini istedi. Bu ekonomimizin gelişmesiyle ve sanayileşmeyle mümkündü. Ekonomi için şu sözleri söylemiştir: “Bir devletin maliyesi
bağımsızlıktan yoksun ise o devletin bütün hayati kısımlarında bağımsızlık felç olmuştur” diyerek ekonomiye verdiği önemi vurgulamıştır. “Endüstrileşmek, en büyük milli davalarımız arasında yer almaktadır. Çalışması ve yaşaması için ekonomik elemanları mevcut olan
büyük küçük her çeşit sanayiyi kuracağız ve işleteceğiz “ sözüyle sanayi alanında da gelişmelerin olacağının haberini vermiştir.
Cumhuriyetten önceki sanayinin de durumu ekonomi gibi kötüydü. 1915’te faaliyet gösteren çoğu küçük ölçekli 282 kuruluş vardı.
Bunların çoğu yabancı sermayenin elindeydi ve milli gelirdeki payı %10’du. Ekonomik sıkıntılar sanayi alanında yatırım yapılmasını
engellemekteydi. Bu nedenle büyük sanayi kuruluşları devlet eliyle gerçekleşirken diğer taraftan özel sektörü destekleme politikası izlendi. 1927’de çıkarılan Teşvik-i Sanayi Kanunu ile özel sektörün sanayi kurma çalışmalarına yardımcı olundu. Bu amaçla devlet, sanayi
kurmak için girişimde bulunanlara ucuz arazi ve bina edinmede,ulaşımda kolaylık sağladı ve gelir vergilerini sıfırladı. Fakat bütün bu
çalışmalara rağmen sanayi alanında yeterli sermaye birikiminin, yetişmiş insan gücünün ve teknolojinin yeterli olmamasından ötürü
istenilen sonuç elde edilemedi. Sadece Uşak’ta bir şeker fabrikası kurularak üretime başlandı.
Türkiye’de ilk kez 1933 yılında planlı kalkınma politikası uygulanmaya başlandı. Hazırlanan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı çerçevesinde yapılan çalışmalarla tekstil ve diğer sanayi dallarında büyük gelişmeler sağlandı. Türkiye Cumhuriyeti büyük bir sanayi hamlesi
başlattı. Bu amaçla Sümerbank kuruldu. Bu kuruluş Türkiye’de kurulacak olan sanayi tesislerini bilgi ve ekonomik yönden destekleme
kararı aldı.Bursa ve Kayseri’de merinos fabrikaları, Gemlik’te suni ipek fabrikası, Nazilli’de basma fabrikası, Beykoz’da deri fabrikası,
İzmit’te kağıt fabrikası, İstanbul’da Paşabahçe cam fabrikası üretime başladı. Kurulan fabrikaların ham madde ihtiyacını karşılamak, yer
altı zenginliklerimizi ortaya çıkarmak ve işlemek için 1935’te Maden Tetkik Arama Enstitüsü kuruldu. Atatürk MTA ile ilgili şu sözleri
söylemiştir : “Maden işletilmesi, gelişme halindedir. Madenlerimiz, bizim başlıca bir döviz kaynağımız olduğu için de yüksek dikkati
çekmeye değerdir “
Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ülkemizin kalkınması ve gelişmesinde önemli işlevleri yerine getirdi. Fakat hazırlanan İkinci Beş
Yıllık Kalkınma Planı’nı İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla birlikte uygulamak mümkün olmadı. Dünyada yaşanan büyük ekonomik
buhrana rağmen % 11.6 gibi oldukça yüksek bir sanayileşme hızı elde edildi. Türkiye Cumhuriyet’i bu ilerlemelerle kalkındı ve gelişti.
İşte yaşadığımız bu ülke, Türkiye Cumhuriyeti; kahramanımız, kurucumuz, başkomutanımız, başöğretmenimiz, sonunda cumhurbaşkanımız ve ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün eseridir. Bu topraklar bu vatan uğruna canını veren şehitlerimizin kabridir.
Annelerin döktüğü gözyaşı, genç kızların şehit olan sevgilisine işlediği mendildir. Bu vatanın her karışında emek, sabır, gözyaşı ve en
önemlisi bile bile ölüme giden askerin cesareti gizlidir. Atatürk’ün biz gençlere emanet ettiği bu ülkeyi kalkındırmak, varlığını ve birliğini
korumak bizim en kutsal görevimizdir.
YARIŞMA ŞİİR
10 Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Özgün Kitap
Kırtasiye İşbirliğinde Düzenlenen ŞİİR Yarışması 1. si
DİYALEKTİK
Bir karga sesi gecenin karanlığında,
Tiz bir karga sesi ormanın derinliklerinde.
Artan bir korku hissi yalnızlığın ortasında,
Soğuk,ölüm kadar soğuk...
Kemanların en tiz telleri çekilir ağaçlara doğru,
Yaklaşır bir beden gölün kıyısındaki o şeye,o garip şeye.
Adımlar basar toprağa,
Bir karga sesi uzaktan,
Beden bakar o şeye.
Şey değildir ruhtan öte,
Kendini görür ona bakınca,
Beden seslenir: ’’ neden’’
Ruh der:
Var olmamalıydım,bu ızdırap yeter,
Olmamalıydı böyle,yeniden doğacağım.
Ruh atar kendini göle,boğar kendini derinlerde.
Beden bakar boş gözlerle,döner evine.
Uzakta bir karga sesi.
Bağırır bütün orman,feryat eder ormanın yaratıcısı,
Varlıkla hiçlik birbirine karışır.
Beden ağlar ama bilmez sebebini,
Ruh bunalmıştır ve gitmiştir,ama yine mutsuzdur.
Beden çürür giderek, zaman denen görece nesne, geçer gider,
Ruhun gittiği günden beri oturduğu şöminesinde tükenir beden,
Ruh ise dolaşır, bulamaz aradığını bunalmıştır artık,bitti her şey, çaresiz.
Orman kurumuş, karga ölmüş, düşmüş küllü karın üstüne.
UMUTCAN YÜCE
ŞİİR YARIŞMA
Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Özgün Kitap
Kırtasiye İşbirliğinde Düzenlenen ŞİİR Yarışması Mansiyon Ödüllü şiir
11 GENÇÇE
Rüyalar Kızı
Yüreğim param parça,
Toplayayım diyorum,
Elimden kayıp gidiyor acıyarak,
Durduramıyorum...
Seni düşündüm birden,
Bugün gibi yine dünde .
Sonra yüreğimi yokladım,
Korku çare değilmiş anladım.
Gözlerimi kapatsam,
Bir daha hiç açmamak üzere,
Olmuyor...
Gözlerimi kapatsam bile ,
Sen oradasın.
Dağın öbür tarafında,
Zaman durdu artık.
Benim için,
Saat eskisi gibi dönmüyor işte...
Soldu sözler,
Sen gittiğinden beri...
Ama gözlerimdeki resmin aklımdan gitmiyor.
Şimdi acıyor yüreğim ,
Acı veriyor tüm hatıralar.
Bir tek onun bestesi bulmuştu çözümü.
Ama artık varlığın uzak ,
Yokluğun yakın bana .
Dayanmaya gücüm kalmadı bu acıya ,
Rüyalar kızı...
Çünkü,
Sen yoksun yanımda.
SAFA ASLANER
12 YARIŞMA ŞİİR
Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Özgün Kitap
Kırtasiye İşbirliğinde Düzenlenen ŞİİR Yarışması 2.si
DARISI BAŞINA
Böldüm takvimimi ikiye;
Senden öncesi, senden sonrası...
İki dönemde karanlık belki ama hiç olmazsa,
Şimdi “Sen” varsın.
Benim olmasan da yanımda olmasan da sen varsın.
Ben böldüm darısı bölemeyenlerin başına...
AHMET GÖKHAN
TAŞÖZ
Gördüm aşkla bakan gözlerini, başkasına bakarken,
Ardından beni görmeyişini gördüm
Gidişini, ona dokunuşunu, onu öpüşünü...
Hep gördü bu gözler, sonra doldu ikisi de
Ben gördüm darısı göremeyenlerin başına...
Duydum sevgi sözcüklerini,
Duyduğumda kapadım gözlerimi üstüme alınmaya çalıştım.
Kızardım, utandım.
Sonra senin adını duydum onun ağzından,
Bu hiç başlamayan rüya bitti bi an ardından ben bittim,
Ben duydum darısı duyamayanların başına...
Dokundum. Kapılara,duvarlara dokundum.
Sana olmadı ama senin uğradığın yerlere dokundum.
Mesela ihanete dokundum , ezdiğin duygularıma,
Kırdığın ama farkında bile olmadığın kalbime dokundum,
Senden kalan o izlere dokundum.
Ben dokundum darısı dokunamayanların başına.
Anladım sonunda bu işin olmayacağını
Hem geç oldu hem de güç oldu anlamam
Her gök gürültüsünden sonra yağmaz dedim yağmur
Gitmez dedim; ihtimal vermedim.
Gittin, geçen zaman sonrası kendime gelemedim
Ben anladım darısı anlayamayanların başına..
Umarım fark etmişsindir beni, ben çok sevdim...
Asla tahmin edemeyeceğin kadar ;
Hep hayal ederek, bekleyerek sevdim.
Gözden ırak oldun ama gönülden yaklaş diye sevdim
Sadece , sadece benim ol diye sevdim.
Olmayacak duaya amin denmez ama
Ben sevdim sevgilim darısı senin başına
Darısı “Sen”in başına...
ŞİİR YARIŞMA
Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Özgün Kitap
Kırtasiye İşbirliğinde Düzenlenen ŞİİR Yarışması 3. sü
13 GENÇÇE
GÖNÜLDEN SEVGİ NAĞMELERİ
Kalbimin paramparça köşesinden hoş bir meltem gibi gelen duygu.
Tanıyana dek seni giderdim hep aklımın götürdüğü yola doğru.
Sen ki bana fani dünyada tutunulacak bir dal olduğunu,
Sen ki karın içinde tomurcuklanan umut dolu kardelen,
Sen içimdeki karanlık dehlizlerde güneş gibi ışıldayan Tanrı’nın lütfusun.
ALP KAĞAN
AYGÜN
Öğrencisine beyaz sevgiyi , siyah insanları ve gri hayatı öğreten
Hocam gibiydin sen.
Mevlana’nın dediği gibi aşktan büyük muallimin olmadığını,
Bana acısıyla tatlısıyla sen öğrettin.
Sen benim dünyaya haykırışım,
Sen adın geçtiğinde aklımı saran mazideki şarkısın.
Sen bende değerlisin, sen benimle değerlisin.
Ben sensiz boş bir kalp ,bir hiçim.
Seninleyken güzeldir hayatın her paresi.
Sensizken yalnız, sevgisiz zindan gibidir gönlüm,
Kuruyan nehrin ortasındaki martı misali.
Seni gördüğüm an kalbim derinden çarpar,
Saatler saniyeleri kovalar,
İçim içime sığmaz taşar.
Zaman acımasızlığını bir daha hissettirir,
Seni benden alıp gider sessizce.
Mürekkebi yüreğime akmıştı yazdığın mektubun.
Günlerce zihnimi kurcaladı,
Aklıma kazınan seninle şiir gibi günlerimiz
Sanki her özelliğini taşıyordu çevremdeki nesneler,
Şiir gibiydin sen.
Kalbime umut serpen şafak vaktim,
Karanlığı doğuşa bağlayan gün batımım.
Geçmişim, anım, geleceğimsin,
Yüreğimdeki inci tanesi, berrak dünya nimetimsin.
14
YARIŞMA DENEME
İstanbul Dudullu Organize Sanayi Bölgesi’nin açtığı “Mustafa Kemal’i
Anlamak” Konulu yarışmada yarışmada ön elemeyi geçen metin.
Sevgili Ülkem,
Biliyorsun, Mustafa Kemal’in Bandırma Vapuru’na bindiği anda başladı;
uyanışın ve sonsuza dek sürecek olan kalkınma ve gelişim sürecin. Vapurun çıkardığı duman çektiğin cefayı, dalgaları yarıp geçen başı ise azmini
gösteriyordu.
Mustafa Kemal belirliyordu vapurun rotasını. İleri görüşlülüğü sayesinde koordinatlar belirmişti aklında. Vapur limana ulaştığında, senin de heGöksu GÜDÜCÜ
define ulaşman için ayak basıyordu toprağa.
Sabırla yoğrulmuş bir karakterin vardı. En zor zamanlarda bile fedakarlıktan kaçmayan, ruhunda hep var olan bağımsızlık düşüncene ve direncine
güvenerek atıldı o ilk adım. Ruhun ve fikrin birleştiği yerde bütün parçalar tamamlanmış ve
gerçek yolculuk o zaman başlamıştı.
Kurtuluş yolu senin için tek tercihti. Savaşın zaruri olmadıkça yapılmasının cinayet olacağını fakat özgürlüğünü elde etmek için bir milletin dünyayı karşısına alması gerektiğini gösterdi
ulu önderin bize. Çıkış yolu vardı kimilerine göre. İngiliz himayesi veya Amerikan mandası...
Fakat bu şekildeki bir yolun senin için bir çözüm olmayacağını, bir milletin en doğal hakkı olan
özgürlüğünün başka bir millete bağlanmasının tarih karşısında ağır bir sorumluluk getireceğini
düşünüyordu Mustafa Kemal. İşte böylece karakterlerinizin bağımsızlık olduğunu öğrettiniz,
birlikte bütün dünyaya.
Askeri başarılar tabii ki yeterli olamazdı. Bu zaferler siyasi ve iktisadi zaferlerle taçlandırılamazsa gelişimin kesinlikle tamamlanamazdı. Ekonomik bağımsızlığının olmayışı yaşamsal
önemde olan kuruluşlarının felç olmasına sebep olmaz mıydı?
Ekonominin inşası için ideolojik kalıplardan arındırılmış, yalnızca millet menfaatini hedef edinen politikalar uygulanmaya başlanmıştı. Bağımsızlığın her yönden elde edilmesi ve çağdaş
medeniyet seviyesine ulaşma mücadelende büyük adımlar atıldı o senelerde. Saban traktöre,
ilkel atölye fabrikaya dönüşecekti genç milli ekonominin gelişim aşamasında. Yapılan yatırımlar
ve atılımlar hiç bir zaman kafi görülmedi ve genç cumhuriyetin mihenk taşlarından biri sayıldı.
Cumhuriyetin genç nesillerine de miras kalan bu yüce fikir Cumhuriyeti yaşatacak olanların bizler olduğunu hatırlatıyor bize, her defasında. Çünkü biliyoruz ki uygar olmayan kimseler uygar
olanların ayakları altında kalmakla karşı karşıyadır.
Şimdi ver elini sevgili ülkem! Uygarlık ve kalkınma yolunda üzerimize düşen yükümlülüklerin
farkındayız. Medeniyet için, hayat için, başarı için en hakiki kılavuzun ilim ve fen olduğunu biliyoruz. Egemenliğin kayıtsız şartsız halka ait olduğu felsefesinden yola çıkarak miras aldığımız
emaneti daha yükseklere, daha ileriye taşımak için biz hazırız! Ya sen?
DENEME YARIŞMA
Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Karel Kitap
Sarayı İşbirliğinde Düzenlenen Deneme Yarışması 1. si
15 GENÇÇE
YAŞAMALISIN
LAL SİMAY
SESİGÜR
Başlayıp da sonunu getiremediğim çok mutluluğum oldu;
korkularla, kalp kırıklıklarıyla ve umutsuzluklarla dolu. Herkesin hayatının bir dönemi pusludur böyle. Yaşadığını değil,
“yaşlandığını” hissettiğin zamanlar vardır ya... Ancak bilmelisin; paramparça olmuş bir camı bile tekrar bir araya getirebilirsin. Ve tüm o kötü zamanlar, sen istediğinde, sabah pencerene
çökmüş bir sis bulutu gibi dağılıverir. Yaşamak; o dağılan sisin
ardındakilerdir işte. Her zaman gülümseyeceğin bir sebep bulabilirsin kendine. Bir dostun sıcak kolları, sevdiğin insanın bir
bakışı ya da en basitinden; sabah kahvaltıda içtiğin bir fincan
çay.
Küçük şeylerle mutlu olmayı öğrendiğin zaman, yaşamanın
ne olduğunu da anlayacaksın. Bu yüzden mektuplar biriktirmelisin; dostlarından, ailenden ve sevdiğin tüm diğer insanlardan... Yıllandıkça derinleşen ve içine huzur dolduran cümleler,
sesler, yüzler saklamalısın kalbine.
Yavaşça atmalısın tüm adımlarını. Çünkü ne kadar yorucu
olsa da, hayat bir maratondur ve yolun tamamını düşünmeden, bütün gücünü maratonun en başında tüketirsen, yarısını
bile tamamlayamadan yıkılırsın. Yine de her zaman hayallerine, hedeflerine ve inançlarına göre yaşamalısın. Nasıl bir insan
olmak istediğini, adının önüne gelecek sıfatları, kucak açacağın
insanları ve “yaşamayı” seçmek sadece senin elindedir her zaman. Bunları başaramayacağını düşünsen bile, yorulmamalısın;
güvenini sarsan insanları silmekten, aç, susuz, parasız kalmaktan veya rutin bir hayat yaşamaktan. Her zaman bir çıkış yolu
vardır; tıpkı her sabah güneşin aynı ihtişamla yeniden doğması
gibi.
İnsanlara karşı anlayışlı olmalısın. Anlayışlı, sabırlı ve nazik.
Çünkü senin canını yaksalar, hatta seni sevmeseler bile onların
da senin gibi duyguları olan varlıklar olduğunu unutmamalısın.
Yaşamalısın; kalbindeki ve ruhundaki tüm sevgiyle. Ancak
o zaman aldığın her nefesin hakkını verebilirsin. Bir gün tükenecek ve senin “keşke”lerle değil, “iyi ki”lerle hayatını sona
erdirmene sebep olacak her nefesin.
YARIŞMA DENEME
16 Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Karel Kitap
Sarayı İşbirliğinde Düzenlenen Deneme Yarışması 2. si
GİDENE...
ALEYNA
ÖZENGEL
Merhaba; benliğim, sevgilim, yastığım, saniyem, kahrolası sancım, kör
gözüm, var olmayan ülkemin kalbi, kalbim, eşim, benzersizim… Ah benim
kırık kalpler durağında beklemekten usanmadığım, utanmadığım, sıkılmadığım fakat yorgun düşen kalbim… Öksüz yetim aklım… Her gün yitip
gidiyorum, mum gibi alevlene alevlene ve ağır ağır eriyerek yitip gidiyorum. Sen yetmiyormuşsun gibi insanlar da üflüyor kalbime, söndürmeye
çalışıyorlar beni ve ardından hatırlıyorum; kalbimde bir güneş olduğunu,
tutulmadan sonra tanıdığımı. Güneş mi tutuldu, ben mi güneşe tutuldum
bilmiyorum. Gece olsun istemiyorum hiç, korkuyorum adeta. Sonra hayallere dalarak uyuyorum, yemin ederim ki hayallerimin bir saniyesi bile
senden başkası değil. Sonra merak ediyorum, aynı şeyleri düşlüyor muyuz
diye. Deli olduğumu düşünüyor herkes. Herkes de kimmiş diyorum kimse
kim… Sana çıkan yolu söylesene nerde, tüm yolları denedim hiçbirinin
sonunda sen yoksun. Galiba senin yolunun bir ismi var ‘’ Çıkmaz ayın son
çarşambası ’’ diye. Yere göğe sığdıramadığım saçlarımı kestirdiğimde bile
senin kadar acıtmadı içimi, kimse acıtamaz ki içimi senin kadar. Gittin de
ne oldu diyorum. Biz seninle birbirini çok iyi tanıyan iki yabancı, ben berduş, sen mutlu oldun. Bir Leyla ile Mecnun, Kerem ile Aslı, Ferhat ile Şirin
olamadık, zaten beklentim de bu değildi. Sadece biz olalım istedim. Biz
kavramına başkası girmesin istedim. Kıskandım, her şeyden ve herkesten
kör kütük kıskandım. Kaybettim seni ve anladım ki; her şeyi yalan olan şu
dünyada bir beni sığdıramamışsın kalbine. Yüzlerce insan varken o kalpte,
hep ben sonuncuymuşum meğer. Ya da bunların hepsi benim kuruntum,
sevmedin de gittin. Tamam, her şeyi geçtim ya gözlerin? Onlar da mı yalan
söyledi bana. Pardon, yalanlarla dolu bir dünyada normaldi bu tür şeyler.
Gözümün içine baka baka gittiğini hatırlıyorum da ağlama demiştin, ben
tek kelimeye sığdırmıştım her şeyi. Sana, sevgilime, karşımda duran katile
‘’ tamam ‘’ diyebilmiştim. Tamam diye cevap mı olurmuş hiç? Karşı bile çıkamamışım sana. O kadar işlemişsin ki içime kimseleri koyamamışım kiracı gibi çıktığın kalbime. Nasılsa alışkın kalp, bir de sen vurmuşsun çok mu,
kimim ki ben? Bak bana erimişim, yıkılmışım, yıkmışsın, giderken her şeyi
almışsın benden, geriye hiçbir şey kalmamış. Ben şimdi her şeye kör, sağır
ve dilsizim. Sen yalan dünyanın yalancı insanlarındansın. Ne zıkkımı varsa
hepsinden faydalanabilirsin. Her şeyi almışken kapağı koydum, unutmadan onu da alır gidersin.
DENEME YARIŞMA
Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Karel Kitap
Sarayı İşbirliğinde Düzenlenen Deneme Yarışması 3. sü
17 GENÇÇE
SANA DAİR
Gözlerim, ellerim, yüreğim emrine amadeyim. Sana seve seve yıllarca köleyim aşk…Sessizce susarak özlemiş kimi, kimi hasretiyle prangalar eskitmiş kiminin özlemi içini kavurmuş yakmış. Hasret insanı bu kadar yakar mıymış ki? Peki
ya sevilen bilir mi bunca kederi? Ama hep demezler mi sevenden önce sevilenin
kalbine düşermiş aşk ateşi. Bir de şu özlem yok mudur? Aşkı aşk yapan, yürekleri
dağlayan, sevgiliye hak etmediği değeri kazandıran… Aşk senden kaçmak tek
çözüm. Ama kim kaçabilir ki senden, hangi kaçak kurtulur esaretinden?
YASEMİN TEKDAL
Araf bu olsa gerek. Öyle bir boşluk ki bu. Her yer ıssız... Karanlıktayım. Aydınlık
arar gibi bakıyorum etrafıma. Bir ışık olsa bir yok sezsem her şey bitecek gibi geliyor bana. Ciğerlerime dolan nefes değil de yalnızlık gibi. Yüreğime tüm bedenime yayılıyor yalnızlığım. Yalnızlıktan sıkılıyorum. Kapımın çalmasını bekliyorum.
Kapımı çalan olduğunda senim denmesini bekliyorum. Bana ait olan tek şeyin
sonuna kadar benim olmasını istiyorum. Aşk var oluş sen, yok oluş senmişsin.
Var olmak, yok olmaya bir adım değil mi zaten? Varım. Her geçen gün yokluğa bir adım daha atıyorum. Ama o yokluğun içinde kaybolmakla bile kendime
geliyorum. Yani her nefeste yine seni arıyorum. Yaşadığım her acıdan aslında
zevk alıyorum. Aşk! Özlemim sana ama en büyük sitemimde sana. Dokunsam
gideceksin diye korkuyorum. Ama bıraksam ben kalamam. Sana yaklaşsam da
uzaklaşsam da ayrılıktan başka bir getirin yok bana.Oyuncağı alınmış çocuklar
gibiyim. Çocukken en büyük sorunun bu olduğunu düşünür ya insan. Oyuncaksızım. Hıçkırıklar düğümleniyor boğazıma. Bir anda buluyorum onu, dünyalar
benim oluyor. Biliyorum bir süre sonra bu oyuncağa değer bile vermeyeceğim.
Ama şu an çektiğim en büyük üzüntüyü bu sayıyorum. Aşk, alınma bana. Bu
oyuncak kadar belki daha fazla değerlisin yanımda. Her an kaybedecekmişim
gibi saklıyorum seni. Ama ben nasıl dayanacağım yokluğuna? Bu sızı yetti de
arttı bana. Daha nasıl inanacağım sana?
Sol yanım! Bana bu acıyı yaşatmaya hakkın yok. Aşka söz dinletemiyorum.
Gelip buluyor beni. Her defasında sarıp sarmalıyor en yalan coşkusuyla. Sarıyor,
sarıyor da bırakmıyor. Tam kapılmışken en deli sevdaya, ortada kalıyorum öylece. Kalbim! Sen ne zamandır böyle atar oldun?
Bir düş bu belli. Korktuğumda hiç bitmeyecek gibi gelen. Ama mutluysam
en güzel yerinde uyanacağım. Tek istediğim beş dakika daha. Rüyamın en güzel
yerindeyim.
YARIŞMA DENEME
18 Okulumuzda Genççe dergisi –Şiir-Tiyatro-İletişim Kulübü/ Karel Kitap
Sarayı İşbirliğinde Düzenlenen Deneme Mansiyon Ödüllü Eseri
Basitçe Aşk
OZAN NESİM
ÖZDEMİR
Mavi bir tuval, bir damla sarı, biraz turuncu. Pembe ve kırmzının yumuşak dokunuşu, çiçekler deniz ve güneş. Bir tutku bir istek, düşüncende, hepsinde bir taşınan bir öbek. Benliğin, hayatın, dokunuşun, hayatı tutuşun,
bakışın. Bir resim, sonsuz Işığın kırılıp sonsuz renge yansıyan bir duvar, basit ama karmaşık. Bırakmamak, hep kavramak; sonsuza kadar. Düşünmek
belki, her gece her an. “Unutmamak” diye yalan söylemek belki, aslı “Unutamamak” iken. Yaşamda, o boşlukta yalnız hissiyatta yanında ki daimi ve
tek ışık. Bir fırçadaki renklerin savaşındaki hayat, kendinden gelen o saklı
dokunuş. Ufuktaki ulaşılmaz bir işaret; ufuktaki sen olsan dahi. Bir renk
isim veremediğin, olmayan bir renk. Rüzgardaki bir ses bazen, uzaklardan
bir umutla taşınan. Bir sıcak duygu, bir sinsi soğuk. Hiç yaşamadığın bir an,
görmediğin bir insan, yapmadığın bir iş. içinden sonsuzca haykırdığın bir
umut, kendini bırakmadan önce, sessizlik, mutlak bir andaki o sonsuz haykırış. Bir göz yaşı ruhun kapısından süzülen bir acı, olmayan umut. Önünde
durup, yüzüne bakan ama; arkasını dönmüş bir insan ve kendi vicdanından
saklanmış hafif bir nefes. Birine inanmak, o an her ne ise, mutlak arkanda
olan bir hayat. Kendinden sakladığın doğru, inanmak istediğin yalan. Sonsuz bir karanlıkta yürürken, aradığın bir eşsiz ışık. Ya da, basitçe, aşk.
19 EDİRNE’den İSTANBUL’a FETİH
“Dosya: İstanbul’un Fethi Edirne’den Başlar”
FETİH MARŞI
Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek;
Dağlardan çektiriler, kalyonlar çekilecek;
Kerpetenlerle surun dişleri sökülecek
Yürü, hala ne diye oyunda oynaştasın?
Fatihin İstanbul’u fethettiği yaştasın.!
Sen de geçebilirsin yardan, anadan, serden....
Senin de destanını okuyalım ezberden...
Haberin yok gibidir taşıdığın değerden...
Elde sensin, dilde sen, gönüldesin baştasın...
Fatihin İstanbul’u fethettiği yaştasın.!
Yüzüne çarpmak gerek zamanenin fendini...
Göster: Kabaran sular nasıl yıkar bendini?
Küçük görme, hor görme, delikanlım kendini
Şu kırık abideyi yükseltecek taştasın;
Fatihin İstanbul’u fethettiği yaştasın.!
Bu kitaplar Fatihtir, Selimdir, Süleyman’dır.
Şu mihrap Sinanüddin, şu minare Sinan’dır.
Haydi artık uyuyan destanını uyandır.!
Bilmem, neden gündelik işlerle telaştasın
Kızım, sen de Fatihler doğuracak yaştasın.!
Delikanlım, işaret aldığın gün atandan
Yürüyeceksin... Millet yürüyecek arkandan!
Sana selam getirdim Ulubatlı Hasan’dan....
Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştasın;
Fatihin İstanbul’u fethettiği yaştasın.!
Bırak, bozuk saatler yalan yanlış işlesin!
Çelebiler çekilip haremlerde kışlasın!
Yürü aslanım, fetih hazırlığı başlasın...
Yürü, hala ne diye kendinle savaştasın?
Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın.!
ARİF NİHAT ASYA
GENÇÇE
20 İSTANBUL’UN FETHİNE
AÇILAN KAPI: EDİRNE
Asya ve Avrupa kara parçaları ile Marmara ve Karadeniz’i birleştiren İstanbul, coğrafi konumu ve sahip
olduğu stratejik önemi dolayısıyla tarih boyunca birçok kavmin ilgisini çeken dünya coğrafyası üzerindeki ender şehirlerden biri olmuştur.[1] İstanbul; Traklar, Persler, Makedonlar, Romalılar, Avarlar, Sasaniler, Emeviler,
Peçenekler, Çaka Beyliği ve Osmanlılar gibi değişik milletler tarafından kuşatılmış olmasına rağmen sadece
Persler, Romalılar, Haçlılar ve Osmanlılar şehri ele geçirme bahtiyarlığını elde etmişlerdir.[2]
Edirne’nin, bulunduğu konum itibari ile Balkanlara ya da İstanbul’a yapılacak seferlerde fethin gerçekleşmesinde kritik öneme sahip bir yerleşim merkezi olduğunu söyleyebiliriz. İstanbul şehrinin üç tarafının denizBülent KAÇIN
ler ile çevrili olması, fetihte Edirne’nin bu öneminin daha da artmasını sağlamıştır.[3] Osmanlı Devleti’nde de
Tarih
Öğretmeni
Edirne’nin fethi Balkanların alınması açısından bir dönüm noktası teşkil ettiği gibi, İstanbul’un fethini kolaylaştıran bir unsur olmuştur. Rumeli’nin fethi için harekât üssü olarak kullanılan şehirde Yıldırım Beyazıt, Musa
Çelebi, II. Murat ve II. Mehmet İstanbul’u kuşatma hazırlıklarını yapmış ve şehrin üzerine buradan yürümüşlerdir.[4]
Bizans, Osmanlı Devleti’nin geleceği açısından en büyük tehlike olarak görülmüş ve bu nedenle Sultan Mehmet ikinci defa tahta çıktığında tek hedefi İstanbul’un ele geçirilmesi olmuştur.[5] Ayrıca padişahın kendi otoritesini güçlendirmek istemesi, Bizans’ın Osmanlı
taht mücadelelerine müdahil olarak şehzadeleri kışkırtmak suretiyle devleti iç karışıklığa sürüklemesi, Osmanlı’ya karşı yapılan Haçlı
Seferleri’nde İstanbul’un etkin yol oynaması, Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki bağlantının kurularak ülke bütünlüğünün sağlanmak istenmesi, bölge ticaret yollarının denetiminin ele geçirilerek ekonomiye canlılık kazandırılmak istenmesi ve Hz. Muhammed’in
İstanbul’un alınması ile ilgili: “İstanbul elbette fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden asker ne güzel
askerdir.” hadisinin fethin diğer nedenleri arasında olduğunu söyleyebiliriz.
II. Murat’ın, başkent Edirne’de Dulkadiroğlu Süleyman Bey’in kızı Sitti Hatun ile oğlu şehzade Mehmet’in düğününü yaptıktan kısa
bir süre sonra 2 Şubat 1451’de vefat etmesi üzerine babasının ölüm haberini Manisa’da alan şehzade Mehmet, hiç vakit kaybetmeden
Edirne’ye gelerek 18 Şubat 1451’de 19 yaşında ikinci kez Osmanlı tahtına çıkmıştır.[6] Sultan Mehmet saltanatının ilk yıllarında komşu
devletler ile iyi ilişkiler kurarak fethin alt yapısını hazırlamış ve 1452’de Edirne’de topladığı meşveret meclisinde:
“ Elimizde bulunan bu devlet, ecdadımızın nice cihad ve emekleri ile kazanılmış ve bize miras kalmıştır. Bu uğurda pek çok yiğitler
ebedi aleme göçtü; fakat onların kahramanlık hatıraları içimizde yaşamaktadır. Kalpleri yüce hisler dolu atalarımız en büyük tehlikelere
göğüs gererek büyük işler gördüler. Bütün fetihlerin kolay olmadığını ve zahmetsiz elde edilmediğini bilirsiniz. Bu uğurda nice kanlar
döküldü, yaralar açıldı. Nice dul ve yetimlerin gözyaşları aktı. Nice engin dereler, coşkun ırmaklar, sarp dağlar ve boğazlar aşıldı. Nice
geceler uykusuz, gündüzler istirahatsiz geçti. İşte ecdadımız bu müthiş zorluklara katlandı. Düşman karşısında bazen talih kendilerine
gülmedi. Fakat hiçbir zaman istikbalden ümit kesmediler ve galip gelinceye kadar uğraştılar. Daima cihad yolunda kaldılar. Felaket
zamanlarında kederlenmez ve zafer anlarında da aşırı sevince kapılmazlardı. Bu sayede şanlı bir devlet kurdular, cihana da hamiyet ve
adaletin örneğini verdiler. Bize de her yönü ile mükemmel bir devlet bıraktılar. Şimdi bize düşen vazife, atalarımıza hayırlı halef olduğumuzu meydana koyarak ruhlarını şad etmektir. Hepiniz biliyorsunuz ki İstanbul memleketimizin ortasında eşsiz bir beldedir. Uzun
müddet bizlerle savaşarak zayıflamış ve nüfusu boşalmıştır. Bizans hükümetinin bize verdiği zararları, çıkardığı zorlukları ve çevirdiği
dolapları bilirsiniz. Dedem Bayezid’e karşı Fransız, Cermen, Macar ve Ulah Krallarını kışkırtmadı mı? Askerlerini Tuna’dan gemilerle
geçirip devletimizi yıkmak, bizi Rumeli’den ve hatta Anadolu’dan çıkarmak istemedi mi? Bereket versin, dedem onları, Allah’ın yardımı
ile Tuna’nın dalgalarına dökerek devletimizi kurtardı. Daha dün babam hakana karşı yaptığı hilelere hala devam etmekte ve fırsat kollamaktadır. Bu şehir fethedilmedikçe Bizans’ın fesadı ve bize karşı çıkaracağı tehlikeler devam edecektir. Zira memleketimizi ortadan
parçalayan bu şehir Rumlar elinde kaldıkça devletimizin güvenliği tehlikede olacaktır.[7]” diyerek İstanbul’un kuşatılmasına muhalefet
eden devlet adamlarını da ikna ederek Bizans’a karşı savaş kararının alınmasını sağlamıştır. Toplantı sonrasında tüm eyaletlerdeki beylere haber gönderilerek baharda yapılacak seferde orduya katılacak şekilde hazırlık yapmaları istenmiştir.
İstanbul’un kuşatılması kararının alınmasına, fetih ile ilgili bütün plan ve hazırlıkların yapılmasına Edirne ev sahipliği yapmıştır.
Tahkim edilmiş surlar ile çevrili olan İstanbul şehrini ele geçirebilmek için surları tahrip edebilecek nitelikte toplara ihtiyaç olduğunun
bilincinde olan Sultan Mehmet planlarını bizzat kendisinin çizdiği topların ve havan toplarının dökülmesini emretmiştir. Edirne’nin
Tophane mevkiinde yerli ve yabancı ustalardan oluşan bir ekibin ummalı bir çalışması sonucu kısa sürede çeşitli cinste toplar imal edilmiştir. Bu topların en önemlisi üç aylık bir çalışmanın ürünü olan 600 kilo ağırlığında taş gülle atabilen Şahi topu olmuştur. Edirne’de
dökülen bu topların İstanbul’a götürülmesi hiç de kolay olmamış, iki günlük yola iki ayda ulaşılmıştır. Edirne İstanbul yolu 50 usta ve 200
21 işçi tarafından topların geçişine uygun olacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Dökülen toplar hayvan ve insan gücünden GENÇÇE
faydalanmak suretiyle İstanbul’a götürülmüştür. En büyük olan top 60 manda ve dengede tutmak amacıyla her iki tarafına
yerleştirilen 200 asker tarafından çekilmek suretiyle götürülmüştür.[8]
Sultan Mehmet Han hazırlıkların tamamlanmasının ardından 23 Mart 1453’te Edirne’den yola çıkarak 5 Nisan 1453’te
İstanbul’a ulaşmıştır. Padişah, İmparator’un şehrin teslim edilmesi teklifini reddetmesi üzerine 6 Nisan 1453’te İstanbul’u
muhasara altına alınmasını emretmiş ve Osmanlı kuvvetleri ile Bizanslılar arasında 54 gün devam eden mücadele sonrasında İstanbul
29 Mayıs 1453 tarihinde fethedilmiştir.[9] İstanbul’un alınmasında önemli bir rol oynayan Edirne, fetihten sonra başkent olma özelliğini
İstanbul’a bırakmasına rağmen padişahlar nezdinde önemini uzun süre devam ettirmiştir. I. Ahmet, II. Osman ve IV Murat av eğlenceleri nedeniyle uzun süreler Edirne’de kalmışlardır. IV. Mehmet döneminde ise Edirne tekrar devlet merkezi haline gelmiş ve padişah
uzun süre burada ikamet etmiştir. Daha sonra başa geçen II. Süleyman ve II. Ahmet dönemlerinde de Edirne önemini korumuş ve
padişahlar ülkeyi buradan yönetmişlerdir. II. Mustafa’nın ülkeyi Edirne’den yönetmesi, hocası Şeyhülislam Feyzullah efendinin devlet
işlerine müdahaleleri ve başkentin İstanbul’dan Edirne’ye taşınacağı haberi üzerine isyan eden yeniçeriler III. Ahmet’i padişah ilan ederek
II. Mustafa’yı tahtan indirmişlerdir.[10]
Tarihte Edirne Vakası olarak adlandırılan bu yeniçeri isyanından sonra fiilen ikinci kez başkent olma özelliğini tekrar İstanbul’a bırakan Edirne’nin önemi giderek azalmaya başlamış ve şehir eski itibarlı günlerine bir daha asla ulaşamamıştır.
1 Feridun M. Emecen, İstanbul’un Fethi Olayı ve Meseleleri, İstanbul 2003, s. 3; Işın Demirkent, “İstanbul”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXIII, s. 205.
2 Demirkent, a.g.m. , s. 205 - 212.
3 Recep Bozlağan, İstanbul Derinlik, Değişim ve Güç, İstanbul 2011, s. 39.
4 M. Tayyib Gökbilgin, “Edirne”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXIII, s. 426
5 Halil İnalcık, Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Araştırmalar – I, İstanbul 2009, s. 109.
6 Yılmaz Öztuna, Osmanlı Devleti Tarihi – I, Ankara 1998, s. 96 – 97; Halil İnalcık, “Mehmed II”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXIII, s. 396. II. Mehmet
ilk hükümdarlık döneminde İstanbul’un fethini kafasına koymuş, fakat çok geçemden Vezir-i azam Çandarlı Halil Paşa’nın etkisi ile tahtan indirilip Manisa’ya gönderilince
bu düşünceyi hayata geçirme şansı bulamamıştır. Sultan Mehmet ikinci defa tahta çıktığında kendisini tahtan indirilmesinde etkili olan Halil Paşa’yı görevden almamıştır.
Çünkü iktidarının ilk yıllarında doğabilecek sıkıntıları onun bilgi ve tecrübesinden faydalanarak aşmayı düşünmüştür. Ancak II. Mehmet, Halil Paşa’nın kendisine tahtan
indirilmesindeki rolünü unutmamış ve kendisinin fetihten sonraki ilk icraatlarından biri Çandarlı Halil Paşa’nın görevinden azledilmesi olmuştur.
7 İsmet Miroğlu, “Fatih Devrinde Osmanlı İmparatorluğu”, Doğuştan Günümüze Osmanlı İmparatorluğu, X, s. 212- 213; İz Yayıncılık,” Fatih Sultan Mehmed”, Osmanlı Ansiklopedisi Tarih/ Medeniyet / Kültür, II, s. 15 – 16.
8 Ahmet Muhtar Paşa, İstanbul’un Fethi 1453, s. 26, 29; Öztuna, a. g. e. , s. 98 -99. Büyük topların yapım işinde Macar Urban usta, mimar Müslihiddin ve mühendis
Saruca Sekban görevlendirilmiştir. Macar top dökümcüsü Urban usta maaşının artırılmamasına gücenerek İstanbul’dan ayrılarak Edirne’ye gelmiş ve topların yapımını
üstlenmiştir. Urban: “ Büyük toplarınızı dökebilirim, ama mermi ve ince hesaplardan anlamam” deyince II. Mehmet: “Benim senden istediğim sadece topu iyi dökmenden ibarettir. Kalanını ben düşünürüm.” demiş ve Urban’ın çalışmaları sonucunda yapılan topların hesapları bizzat padişah tarafından yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nin
İstanbul’un fetih ile ilgili yaptığı diğer hazırlıklar şunlardır: Bizans’a Karadeniz’den gelecek yardımı engellemek ve boğaza tam hakim olmak amacıyla Anadolu Hisarı’nın
karşısına Rumeli Hisarı’nı yaptırmıştır. İstanbul’u denizden de kuşatmak Marmara ve Çanakkale Boğazlarının denetimini sağlamak için Gelibolu’da 400 parçalık donanma
hazırlanmıştır. Surları aşmak için yürür kuleler yapılmış ve Avrupa’dan gelebilecek saldırıları önlemek amacıyla Mora Yarımadası ve Balkanlara kuvvet gönderilmiştir.
9 Feridun Emecen, “ İstanbul’un Fethi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXIII, s. 215 - 216.
10 Gökbilgin, a. g. m. , s. 426 – 427. Edirne’nin İstanbul’un başkent olmasından sonra padişahlar nezdinde önemini koruduğunun göstergeleri; İstanbul’un fethinden
sonra Fatih Sultan Mehmet oğulları Bayezid ve Mustafa’nın sünnet düğünlerini Saray-ı Cedid’in bahçesinde yaptırmış, Mora, Sırp ve Rum despotlarının temsilcilerini
Edirne’de kabul etmiştir. IV. Mehmet Venedik ve Leh seferleri dolayısıyla Edirne’de kalmış ve kendisini görmeye gelen elçileri burada kabul etmiştir. Sultan, şehzadeleri
Mustafa ve Ahmet’in sünnet düğünleri ile kızı Hatice Sultan’ın on sekiz gün süren düğününü bu şehirde gerçekleştirmiştir. IV. Mehmet’ten sonra tahta çıkan II. Süleyman
saltanatı süresince Edirne’de bulunmuş ve burada vefat etmiştir. II. Ahmet’in ve II. Mustafa’nın tahta çıkma törenleri Edirne’de yapılmıştır.
22 Sedat SAYIN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
KURULUŞ VE FETİH DESTANI
Kuruluş ve Fetih Destanı , Cahit Tanyol tarafından
kaleme alınmış güzide bir destandır. Gazete ve dergilerde yayımlanmış parça parça metinleri 2004 yılında
Pozitif yayınlarından çıkarmıştır.
Geçtiğimiz yıl ilk defa kutlanan “İstanbul’un Fethi
Edirne’den Başlar” programını öğrencilerimle (Kevser
Sabah, Seda Öztürk, Harun Can Özdemir, Cemre Erçetin, Akanay Ataalp) gerçekleştirerek “Fetih” şuurunu
da yaşamıştım. O program çisil çisil yağan bir yağmurun altında gerçekleşmişti. Acaba “Fatih” derken , “Akşemseddin” derken biz 1453’lere ; 1453’ler 2012’lere
mi karışıyordu? Ve bu karışan zaman dilimleri çişeleyen
yağmurla fetih şuurunun tohumlarını mı suluyordu?
Kitap ;Giriş,Bugün Çözülme , Akşemseddin, Trabzon Kalesinin Fethi, Dün Yerleşme, Kuruluş Osman
Gazi, Düş, Fikir Akşemseddin, Eylem Fatih, Hazırlık bölümlerinden oluşmuştur.
Kitabın giriş bölümünde Cahit Tanyol kendisinde tarihe bakma eğiliminin Yahya Kemal’den geldiğini dile
getirir. Ama “şair sezgisinin içinde sınırlı”olduğunu” düşündüğü bu bakış açısını “sosyalizm metodu” açısından bakarak değiştiğini ve geliştiğini söylüyor.
Ve yazarın eserinde uyguladığı yöntem ve diyalektiği algılamamız açısından önemli bulduğum değerlendirme cümleleri:
“Anadolu’nun Türkleşmesinde düşünce ve eylemin
nasıl bir sentezle özleştiğini ve bir atılıma çevrildiğini
bilmeden,anlamadan yeni bir tarih ve devlet kuruluşuna
gitmenin mümkün olamayacağı acı bir gerçektir.”(s.6)
“Eğer bir kimse bir düşüncenin dervişi,bir eylemin
velisi değilse,eğer bir kimse teori ile pratiğin “ruh”la
“beden” gibi birbirine yapışık olduğunu bilmiyorsa,onun
eylemde uyguladığı taktik adi bir kurnazlık ve entrika
sınırını aşamaz. İster dinde olsun,isterse “ortaklaşa
devlet”ülküsünde olsun eylemin değeri ,teori ile pratik
arasındaki tutarlılıkta düğümlenir. Yaşantı ,düşüncenin
eylemde bir inanç coşkunluğu kazanmasıdır. Kitabımızda düşünceyi ,yeni bir dünya ve devlet görüşünü Akşemseddin ,eylem ve yaşantıyı da Fatih temsil etmektedir. Osmanlı-Türk Devleti düşünce ile gerçeğin eylemde
görünüşü ve oluşta devamı olarak ortaya çıkmıştır. Gerçeğe aykırı düşünce ve doktrin çarpık bir takım devletlerin kurulmasına yol açar.” (s. 8)
2. Murad’ın ölümü ve sonrasında Edirne’de yaşananların destansı anlatım imkanlarının kullanılarak anlatıldığı bölüm:
SULTAN MURAD’IN ÖLÜMÜ
Edirne’de
Bir ulu çınar ağacı gibi
Kendi gölgesinde oldu
Ve batan güneşe gömüldü
Sultan Murad Han
Saltanatsız bir saltanat bıraktı
Yüzü veliler gibi nurlu ve aktı
Gülbânk çekildi
salâ verildi
tekbir alindi
Şehzade Mehmed’e haber salındı
Ve çünkim
Taht padişahsız olmaz
Meydan kalabalık kalabalıktı
Balkanlardan esen poyraz
Yumuşak ve ilikti
Edirne ovasında
Şehzade Mehmed duydu kim pederi vefat etmiştir.
İçine keder düştü, başına kuşku üştü, ol dem gözlerinden yaşlar boşandı, olayı duyurdu, kılıç kuşandı, ata
bindi
“Benimle olanlar arkamdan gele” buyurdu.
Öyle bir silkinişle çıktılar ki yola
Ve sankim arkalarında toprak
Dalgalanan bir ekin tarlasıydı
Ve dağ
ve yokuş
ve iniş
ve deniz
23 Ve böylece
ufuklar daraldı boşaldı
Dağlar ses verdi dağlara
dedi sendeniz
Köprüler ırmaklar geçildi
Ve Sultan Mehmed fecir sökmeden
Edirne’ye girdi
Meydan mahşer misali kalabalık
Kişneyen atların nefeslerinde hâlâ
Köpürüyordu Manisa’dan aldıkları soluk
Ne dal kımıldıyordu ne yaprak
Bulut olduğu yerde durdu
Ağaçlar nefes almaya korkuyordu
Bir tas gibi sessizdi ortalık
Genç Padişah attan indi
ve sordu
Lalam Halil Pasa kandedir imdi
İhtiyar vezir
kıyâm etti
diz çöktü
bas koydu
Havada korku ve sevincin ağırlığı
Genç Padişah buyurdu:
”Makamına gel”
Ol dem
bütün gözler doldu
Ve ihtiyar vezir doğruldu
daha genç daha dinç
bütün gözlerde ışıldıyordu
ordu ordu sevinç
Ve böylece Sultan Murad oğlu Mehmed Han
Yirmi bir yaşında tahta oturdu. (s.75-77)
Fetih hazırlıklarının Akşemseddin himayesinde nasıl
yürütüldüğünün anlatıldığı bölüm:
HAZIRLIK
KARAR
Edirne’de
Otağ-i Humâyun’de meşveret var
Ayaktadır Sultan Murad oğlu Mehemmed Han
Sağında Molla Gürâni pür vekâr
Solunda Akşemseddin duahan
Vezirler beyler paşalar
Gerilmiş bir yay gibi huzurunda
Edirne’de
bahar aylarından Nisan
Bir çocuk sevinciyle koşar tarlalarda
çıplak ayaklı
ak donlu
Akbıyık Sultan
Bir şeyler söyleşir anınla
kertenkeleler
... Ve Akşemseddin etti
Baktı Hünkârın yüzüne
Gördü kim âyetler ışılışıldı
Ve arkasında dururdu
ordu ordu
kalabalık
Gördü kim gün ağardı
Gördü kim ağaran günün ötesinde
Süd beyaz ordular vardı
ve uğulduyordu ortalık
göklere dek
Akşemseddin kelâma ağaz etti
Dedi kim
sultanim
gerektir cenk
Bu kuşku niye
Resûl’un emri sende kasti sendedir
Müyesserdir bu erle bu serdara
fethi Konstantiniyye
Başın çevirdi Hünkâr
hocası Molla Gürâni’ye
Padişahlar hocası
söze yetti
Ağır Ağır kelâma ağaz etti.
Dedi kim beliii
Şeyhin kerameti var
mahal kalmadı şekke
Bir savaş türküsü mırıldanır gibi
döküldü dudaklarından:
GENÇÇE
İNNA FETAHNA LEKE
Genç Padişah
Bir derin nefes aldı
Ulular ulusu Akşemseddin
Kemikli elleriyle tel tel
sakalını sıvazladı
Akıbet Sultan Mehemmed, Şeyhin sözüne itibar etti
Ve feth için revan olundu yola
Haberler salındı sağa ve sola
bütün bir âlem-i İslâm
Hadis-i Nebevi’ye
Uyarak etti kıyâm (s.83-86)
Edirne Yahya Kemal’in ifadelerinde en derin anlamını bulur:
“Bu devlet tam manasıyla Edirne’de kuruldu. Edirne , fütuhat devremizin tecelligahı (göründüğü yer) olan
şehirdir. Siyasi , askeri, coğrafi , hiçbir ehemmiyeti olmasaydı yalnız fütuhat devri dediğimiz altın devrinin büyük hatıralarıyla Edirne bu milletin haşre kadar rüyasına
girer. Edirne Gazi Hünkar’la , Bayezit’le , Çelebi padişahlarla genç ve dinç Murad-ı Sani ile Fatih’le beraber
dövüşen cetlerimizin hayaletleriyle doludur. Edirne’siz
Türk devleti tarihi koparılmış bir devlet olur.”
(Eğil Dağlar , s. 349-350 )
Demek ki maziden gelerek hayatımızı harekete
geçiren esintiler, gelmiş oldukları hızla orantılı olarak
geleceğin hayatını yaratırlar. Gerilerden gelerek ileri
ufuklara doğru akan bir nehir gibi mazi geleceğimizin
yaratıcısı olur. Yaşadığımız bu topraklar dünya tarihinin
değişiminin plan ve projesinin çizildiği ,yoğrulduğu topraklardır. Bu güzel destan metni de bize geçmiş şuurunun nasıl fikir ve onun uygulamasından geçtiğini anlatan nadir bir eserdir.
24 Derya HAN
FATİH VE KISA OYUNLAR
Fatih Sultan Mehmet…
Bir asrın sahibi, İstanbul’un Fatihi geliyor, kararlı ve
asil. O henüz Şehzadeyken seçti yolunu işledi kalbine
İstanbul’u hecesi hecesine. Evet İstanbul’u fethedecekti, azimliydi işte her şey o zaman Edirne’de başladı.
Edirne’de sarayın önünde bu sözler döküldü yüce hünkardan.
Yüreğimin bir yanı geceye girerken
Şafak sökmekte öbür yanında
Ulular ulusu pederim, sonsuza dek
Işıklar içinde barınsın ruhun
Sultan Murat’ın oğlu olduğumu
Yakında görecek ülken
Ve bütün dünya!
(s.11)
Fatih ve Kısa Oyunları
İşte böyle gösterdi kendini Fatih, sözlerine işlemişti
hırsını, kılıcı kalemden dökülen o sözler olmuştu, böylece başlamıştı tarih.
Mehmet: Bu kılıç kuşanıldı
Gür şafaklı bir yaşam adına
Bu kılıç kuşanıldı
Yeri gökle bakıştıran makam adına
Bu kılıç inkar ejderini gidermek içindir
Bunalan gönüllere ışık göndermek içindir.
Böylece müjdelendi kutlu sefer, işte o yüzyıllarca
beklenen Peygamber Efendimiz tarafından müjdelenen
sefer yaklaşıyordu. Artık tarih tersine dönüyor, tarihi artık biz Türkler yazıyordu.
Bu duruma sevinen halk inançlıydı, inancı yüce hükümdarına tamdı ama Bizans…
Bizans Osmanlıya elçi göndermiştir. Zira amacı
Mehmet’i tanımak onu anlamaktı. Elçi konuştukça konuşuyor ve sonunda Şehzade Orhan’ın akçelerinin iki
katına çıkartılmasını istemişti.
Sultan Mehmet kabul etti Sadrazam ve Vezirler karşı
çıksa bile.
Bizans Mehmet’i güçsüz bilsin öyle düşünsün,
Mehmet kararlıydı. Bu durumda Bizans İmparatoru
Mehmet’in kolay lokma olduğunu düşünüyordu ama biri
vardı o işte Mehmet’i gerçekten tanımıştı.
Türkleri Asya’ya sürmek zor pek zor
Dünyanın en güçlü ordusu ellerinde
Ve kurtarıcı olarak karşılanmakta onlar
Üstün zaferle girdikleri ülkelerde
Yeni sultanı deneyip tanımadan
Değer biçmeyelim bana kalırsa.
(s. 16)
Sultan Mehmet böyle anlatılmıştı doğruydu anlatılanlar ama azdı. Yetmezdi Mehmet’i anlatmaya hiçbir
söz, hiçbir kelam. Bitmezdi ki o sınırsızdı sonsuzdu.
Bu sırada Edirne Sarayında hazırlıklar başlamıştı ama
İstanbul’u fethetmek çok zordu hem de çok zor. Zira bu
kent birçok kez kuşatılmış lakin fethedilememişti. Fatih kararlıydı ama elçileri ve devlet adamları bu konuda
Fatih gibi düşünmüyor Bizans’ın surlarının kolay kolay
yıkılacağına inanmıyorlardı. Ama Fatih hiçbir zaman bu
kararından ödün vermedi işte bu sırlarda Edirne Sarayında bu konuşmayı yaptı Fatih;
“Allah’ın takdiri olunca alışıla gelmiş nice imkansızlıklar
kolaylaşır. Bütün kainat onun aksine çalışsa da fayda vermez. Bunun aksine basit ve elde edilmesi kolay bir işi de
şayet Allah dilemezse, cümle alem onu yapmaya yönelse
yinede başaramaz. Bu konudaki ümidim ne mal ne mülk
bolluğuna ne ordu ve kahramanların çokluğuna nede savaş
alet ve vasıtalarının fazlalığınadır. Aksine sadece hakkın lütuf ve yardımınadır. Esas gayemde İslam’ın yüce prensiplerini ortaya koymaktır. Eğer o kalenin benim tarafımdan fethi
takdir buyrulmuş ise kale burçları taş ve topraktan değil, saf
demirden de olsa öfke ve kahır ateşiyle onu eritip mum gibi
yumuşatırım.” Fatih bu sözleri söyleyerek ikna etmişti devlet
adamlarını. Bu amaç doğrultusunda hedefinde o aşılması
imkansız diye görülen surlar vardı. Ama hangi sur, hangi
cephe vardı ki Sultan Mehmet’in gücü karşısında sağlam
kalsın. Fatih surlar hakkında şöyle söylemiştir; “Surları aşa-
25 mıyorsam yıkar geçerim” diyen hünkar dönemin en büyük
toplarının dökülmesi üzerine emir vermişti. Dönemin en
büyük ve en güçlü topları… top suru aşmadaki en büyük
yardımcıydı. Bu toplar hisarda yapılmıştı hem de çok hızlı
bir şekilde. Hazırlıklar gayet iyi gidiyordu, inançları da tamdı.
İstanbul fetih olunacaktı, artık savaş zamanı yaklaşıyordu.
Beklide Mehmet ve Hocası Akşemsettin’in konuşması başlatmıştı fetihi. Savaş başlamıştı ama pek umduğumuz gibi
gitmiyordu, zira Bizans haçlıları yanına çekmiş ve Haliç’e
zincir vurmuştu. Haftalar, hatta aylar geçiyordu asker ümidini kaybetmiş en kötüsü de Mehmet’te kaybetmeye başlamıştı.
Akşemsettin (Mehmet’e)
Ey Tanrı’nın eliyle bilenmiş kılıç!
Ey seçilmiş Başbuğ’un seçilmiş askerleri
Seni ta yüzyıllar öncesinden müjdeleyeni
Konstantin’nin şehrini alacak Başbuğ’a ne mutlu
Ne mutlu onun askerlerine diyeni unutma
Yeryüzüne bir hayırlı devlet armağan eyleyene
İstanbul’u aç da gül bahçesi yap diyeni unutma
Bu Ulus kuşaklar boyu özlemiştir seni unutma
Ulusun nicedir bekler Fatih’ini unutma!
(Akşemsettin kollarını havaya kaldırarak)
Kartal göğü kaplarcasına açtı kanatlarını
Av için kurtuluş yoktur! Kurtuluş yoktur av için!
(S. 52)
Akşemsettin böyle konuştu böyle yüreklendirmişti
onu.çünkü fatihin halinden birtek o anlardı o çözümlerdi
gözlerindeki ışığı ona o yol gösterirdi nede olsa onun
elinde büyümüştü Fatih.Bu sözler karşısında Fatih’te
duramazdı yerinde işte böyle haykırdı yüce hünkar.
Mehmet :
Ben Murat oğlu Mehmet, bu yoldan dönersem su yerine zehir aksın uzandığım her çeşmeden; ekmek diye
tuttuğum taş olsun! Ben bu yoldan dönersem sabah
güneşi bana gülümserken kömür kesilsin, yalnız benim
için yansın ateşi cehennemin! Ben Murat oğlu Mehmet,
ruhum ve atalarımın ruhlarına, çocuklarımın ve torunlarımın ruhlarına yüreğim ve aklımla benimsediğim taşkına ve kuşandığım bu kılıç aşkına ya ben Bizans’ı alırım
ya da Bizans beni. (Sayfa 52-53)
Mehmet böylece canlanmıştı, sefere yeniden inanmıştı, artık canı uğruna savaşacaktı Mehmet. O Yüce Hünkar
İstanbul’u fetih edecekti çünkü o müjdelenmiş sultandı.
Akşemsettin;
Düşmanla boğazlaşmak için karşılaşırken
Bir şey var öncelikle hatırlanması gereken
Sana kendini alt etmeyi de öğretmemişse
Boşa gitmiş sayılır düşmanına üstün gelmen
Ruhu derinleştirip, genişletmelidir zafer
Umutları en uzağa iletmelidir zafer
Yalnız kazananları değil, kaybedenleri de
İçeriden aydınlatarak yüceltilmelidir zafer
Mehmet;
Ben Bizans’ı düşüreceğim ama
Hasmımda nasibini almalı zaferimden
Her kim imparatorla karşılaşırsa
Kıyasıya vuruşsun onunla
Ama kimse tutsak almasın onu
Kimse tutsaklığı tattırmasın hasmıma
Ne alçalırım neden alçaltırım ben
Atalarımla torunlarımın bakışları
Benim üstümde şuan bu zafer
Mutlak kazanılması gereken bir zafer
Hem geçmişimi aydınlatacak ulusumun
Hem geleceğini… kutlu olsun!
GENÇÇE
Bu sözler hücum emrinden önceki son sözleriydi
Yüce Hünkarın zamanı gelmişti, İstanbul artık bizim olacaktı, vakit bizimdi. Saatler, dakikalar, saniyeler her şey
bizim, bize ait kader, bize ait ulusun geleceği ve yine
bize ait bütün kelimeler…
Akşemsettin;
O mübarek salıyı getiren şu gece
Yeryüzünden çekilirken, inanç ordusu
Tekbir kılıçlarını kuşatıp şafağın
Saflarında yer alacak padişahın
Mehmet;
Sancaklar çözüle
Bizans’ın defteri
Artık dürüle!
Paşalarım görev yerine
Kulu İstanbul zaferine!
(s. 56)
Hücum aldı askerler başladı İstanbul’un tarihi, başladı durgunların sessiz sessizliği. Bizans kalelerinin son
sesine mi oldu?
- Şehir düştü, düştü Bizans.
Sultan Mehmet olmazı başardı hayırı evet yaptı. O
kadere isyan etti, her şeyi tersine çevirdi. O ki her şeye
hükmetmeye gelen Yüce Hünkar idi. Bu Yüce Hünkar
için herhalde döküldü birkaç kelam;
Sen nice putları kırarsın Sultan
Bunalmışları kurtarırsın Sultan
Gönlünü herkese açık tutar
Tüm gönüllere taht kurarsın Sultan
Umut karanlığı deldi seninle
Ötelerden müjde geldi seninle
Düşüncen göklere yöneldiğinden
İnsan daha da yükseldi seninle
Daralmış ufuklardan taşan sultan
Her adımda bir doruk aşan sultan
Yüzyılları bir anda eskiterek
Yepyeni bir çağa ulaşan sultan
(s. 58)
Ey Fatih boşuna müjdelenmedin
Sen bu dünyaya bir gaye uğruna geldin
Evet seninde zordu görevin
Ama sen yılmadan görevini bitirdin
Zordur Fatih’i birkaç dizeye sığdırmak, onun çağ
açıp kapayışını zordur kalemlerle anlatmak en zoru da
Fatih senin gücünü, azmini ve seni, anlamak…
26 Müge İŞBİLDİ
BİZANS DÜŞTÜ FATİH’TEN
ESİNTİLER
Gök kızıl,toprak kızgın.Ülkenin ortasında
kara bulut Bizans.Ülke birliği giderek azalıyor.
Durdurmali Fatih önüne geçmeli yedi başlı
ejderin.
Toy bir delikanlı göstermeli gücünü ulusuna.
Dağ gibi surlar koruyor bizans’ı . Murat’ın
oğlu büyük fatih yıkmalı surları.Urbandan
devlet batıran toplar istiyor.Bir çağa son vererek yenisi başlatacak o topları.Edirne’de
dökülüyor devleti aydınlığa çıkaracak toplar.
Kahramanlığı sinesinde barındırmış.Edirne
gönlü,inancı zengin güzel şehir.
Edirneli Fatih,yüce Fatih elinde kılıç yüreğinde istanbul düşmana karşı.
Fatih diyor:
“Tohum elbette çatlayacak
Bütün surlar yıkılacak yeryüzünde
Ve surların içinde boğulup kalmış insan
Bütün yeryüzü açılacak
Tohum çatlayacak
Köhlenmiş gerçeklerin yıkıntıları üstüne
Yepyeni bir kurulacak
Toprağa layık,tanrı’ya layık,kendine layık
Bir insan yer alacak evrende
Tohum çatlayacak .”
Diyor Fatih inanıyor ulusuna, ordusuna.Büyük
fetihler büyük inançlarla kazanılır. Umutlarla
canlanır sönmeye yüz tutmuş korlar.
“Ben Murat oğlu Mehmet
Bu yoldan dönersem uzandığım
her çeşmeden su yerine zehir aksın
ve ekmek diye tuttuğum taş olsun.
Ben bu yoldan dönersem,
sabah güneşi bana gülümserken
kararıp kömür kesilsin,
ve cehennem olanca ateşi yalnız benim için yansın
Ben Murat oğlu Mehmet
Ruhum ve atalarımın ruhlarına
Çocuklarım ve torunlarımın ruhlarına
Yüreğim ve aklımla benimsediğim dinim aşkına
Ve kuşandığım bu kılıç aşkına
Ya ben Bizans’ı alırım
Ya Bizans beni “
Fatih düşmanına “hasmım”der.
Çünkü alçalmayacak ve hasmını
alçaltmayacak kadar soyludur Mehmet.
Şahlandı ordu,yükseldi İstanbul’a
gönül vermiş Fatih
Dağ gibi surlar eriyor.Bizans düşüyor.
Küflenmeye yüz tutmuş zincirler kopuyor.
Bizans düşüyor Fatih.
Vakit geldi karanlığın o sessiz çığlıkları
yok olmaya başladı.Fatih Bizans’ı aldı.
Açılan çağ kutlu olsun insanlığa
Kutlu olsun.
27 GENÇÇE
Selene CABALAR
İlhami Ertem A.L.(Misafir Kalem)
İNANCIN ZAFERİ
İnancın aşamayacağı ne bir sur, ne bir kale, ne de bir
şehir vardır. Osmanlı devletinin yedinci padişahı Sultan
Mehmet de bunları düşünüyordu Edirne’deki sarayında
otururken.Yüreğinde fethin inanılmaz inancı ve atalarının ona emanet bıraktığı sancak, kulaklarında lalasından
duyduğu peygamberimizin sözleri içini ısıtıyordu.Vakti
gelmişti, mademki padişah olmuştu: Osmanlı’nın Avrupa
ile bağlantısını bölen, Roma’nın Anadolu’daki son kalesine
İslam’ın ve Türklüğün sancağı dikilecekti.
Sultan Mehmet padişah olana dek İstanbul bir çok kez
kuşatılmış ama alınamamıştı. Bizanslılar türlü entrikalar ve
oyunlarla şanlı Türk devleti Osmanlı’yı zor durumda bırakıyor devasa surlar bir türlü geçilemiyordu o güne dek. Derken Fatih tahta çıkınca ilk hedefini İstanbul olarak açıkladı,
inancı daha küçük bir şehzade iken Edirne sarayında lalasından dinlediği güzel İstanbul hikayelerinden geliyordu.
Fatih nice zaferler, gazalar, seferler görmüş hüzünler yaşamış İslam’ın ve Türklüğün yumruğu olmuş Edirne’de sarayının duvarlarında yankılandı;”Ya ben İstanbul’u alırım, ya
İstanbul beni!” Sultan Mehmet, Rumeli Hisarının yaptırılması, büyük topların döktürülmesi ve ordunun hazır hale
getirilmesi ile bütün Osmanlı’yı savaşa hazır hale getirdi. O
dakika herkesin yüreği İstanbul’un yedi tepesine Türk sancağı dikilmesi için atıyordu. Sultan Mehmet Edirne’de doğmuş, Edirne’de padişah olmuşve çocukluğunda Edirne’de
kalmıştı. Edirne o günlerde Osmanlı devletinin başkenti
olarak bütün Türk aleminin sembolü gibiydi. Bütün Edirne halkı sefere çıkacak orduyu maddi ve manevi olarak
desteklemeye hazırdı yardımlaşma ve dayanışma üst seviyedeydi. Edirne halkı ordusunu dualarla savaşa uğurladı.
Herkes bütün akıncılar, askerler, Fatih’in yakınındakiler ve
hocası Akşemseddin inananların başarılı olacağını ve kızıl
elma olan İstanbul’un Türklerin olacağını biliyordu. Fatih
seferde “Biz peygamber müjdesini gerçekleştirmeye geldik
biz imkansızı gerçekleştirmeye geldik” diyordu. Osmanlı
ordusunu bütün gücüyle surları delmeye çalışıyor ancak
güçlü bir Bizans direnişiyle karşılaşıyordu. Zaferler sadece
inanmakla değil çalışıp bu inancı gerçekleştirmekle ortaya çıkardı işte bu noktada Bizans’ı kökünden yok edecek
planı devreye soktu : Fatih gemileri karadan yürütecekti.
Bu onun dehasının ve ileri görüşlülüğünün göstergesiydi
gerçekten de gemilerin Halice indirilmesi Bizans’ı büyük
bir şaşkınlığa ve çöküntüye uğrattı. Kefenleri boyunlarında
düşmana kılıç sallayan yiğit Türk askeri zafere yakındı.İstanbul Türk’ün mührü olacaktı.Türk’ün mührünü dünyaya
gösteren ve gerçekten tarihi yapanlar Ulubatlı Hasan gibi
yiğitler Edirne de İstanbul’un alınması için dua eden halkımız ve günlerce,gecelerce kılıç sallayan akıncılarımızdı.
Ulubatlı Hasan her şeyin hatta zamanın durduğu noktada sancağı alıp surlara doğru koştu. Elinde bayrağı surlara dikerken yediği okların hiçbirini hissetmeyecek kadar
inançlıydı ve şehadet şerbetini içerken celladına gülümsedi.Celladına gülümsemek ancak Fatih’in askerlerine nasip
olabilirdi. 29 Mayıs sabahı namazını kıldıktan sonra çıktığı
bu yolda Fatih o gün artık İstanbul’un muzaffer komutanıydı.Ulubatlı Hasan “Allah’ım bu sancağı buradan indirme.” derken daha nice zaferleri üç kıtaya hükmedecek bir
imparatorluğu müjdeliyordu. Fatih Sultan Mehmet, Ulubatlı Hasan’ın naşını gördüğünde şöyle fısıldamıştı: “Eğer
sultan olmasaydım Ulubatlı olmak isterdim.”...Nihayetinde
İstanbul’a giren Fatih şehir halkına büyük bir saygıyla yaklaşmış kimsenin canına ve malına dokunmamıştır.Yıllarca
büyük katliamlara maruz kalan Türkler İstanbul’un fethinde bir kez daha ne kadar adaletli, vicdanlı bir millet olduklarını göstermişlerdir. İşte bu Türk’ün masumları koruyuculuğunun göstergesidir.Fatih,İstanbul’a girdiğinde, hocası
Akşemseddin’i Sultan zannedenlere,“yine ona gidiniz, o
benim hocamdır “diyerek hocasına ve ilme olan saygısını
göstermiş, hocasıyla beraber Ayasofya’da secdeye vardığında ,ezan sesinin üç kıtada yankılanacağını müjdelemiştir.
İstanbul’un fethi yıkılmaz denen surları yıkmış,
dünya’nın en güçlü imparatorluklarından birisi tarihin
dibine gömülmüştür. Bu tarihi yazanların ışığını yakanlar Mete Han, Alp Arslan, Selahaddin Eyyübi, Osman
Bey, Fatih’in kırk sıra arkasındaki yeniçeriler ve Edirne’de
İstanbul’un fethi için duacı olan Türk milletidir. Bu ışığı
yakanlar, Fatih İstanbul’u alırken, elindeki meşaleyi tutuşturanlardır. Peygamberimizin hadisi ile müjdelenen bu büyük zaferin ayak sesleri buram buram İslamiyet kokan, her
yerinde Türk’ün gücünün görüldüğü, payitaht Edirne’de
başlamış, İstanbul’un surlarının içinde noktalanmıştır.
İstanbul varsa, İstanbul Türk’ün olmuşsa bu Edirne’nin
zafere inanan insanlarının direncinden, inancından geçmektedir. Bu inanç, koskaca bir çağı kapatmış, yeni bir çağ
Türk’ün sesiyle inlemiştir.Ya alırım ya ölürüm diyen bir
milletin önünde durabilecek hiçbir kale, hiçbir sur, hiçbir
bayrak, hiçbir millet yoktur.
28 YENİ BİR ÇAĞIN
FETHİ
Fatih
Durup dinlenmeden arandığımız
sendin içimizdeki ormanda, sen
sendin kaygılar içre andığımız
çevremize karanlıklar inerken.
Ecem OKYAPAR
Yüzyıllar boyu alev alev yandık
küllerimizden doğasın diye sen;
yeryüzü yenilensin diye artık
senin elmas üreten gençliğinden.
İşte bir çağı boğan kara düşler
ürküp kaçışırlar sen yaklaşırken;
biz yandıkça senin şafağın söker
ve orduların taşar güneşinden.
Turan Oflazoğlu
Tarihin yükünü bunca yıl omuzlamış bir şehri anlatmak
sanıldığı kadar kolay değildir. İstanbul’u geçmişiyle ve geleceğiyle anlatan çok şair olmuştur. Ama bu kitap bunu hem ustalıkla dile getirmiş hem de bizi tam da o zamanlara götürerek o
anları yaşama fırsatı vermiştir. Edirne’den başlayıp adım adım
İstanbul’a ilerleyen Fatih’in adımlarını yazarla birlikte takip etmek okuyucuya heyecan verir. Bu yüzden kitap, bu alanda
zevkle okunacak iyi bir eserdir.
Bir çağı boğan kara düşler ürküp kaçışırlar sen yaklaşırken; biz yandıkça senin şafağın söker ve orduların taşar
güneşinden… Ey Tanrı’nın eliyle bilenmiş kılıç! Diye seslenen Fatih ilk önce Allah’a sonrada kılıcına güvenmişti… “Ben
Mehmet, Murat oğlu Mehmet müjdeler vereceğim tüm halkıma. Umut ve adalet saçacağım İstanbul’a. Gaflet uykusunda
uyuyan başıbozuklara bırakmayacağım yedi tepeli şehrimi!”
Büyük hükümdar Sultan II. Murat 3 Şubat 1451’de dünyaya gözlerini yumdu. Osmanlı tahtı yeni sahibini bekliyordu
Edirne’de. Bu ne büyük bir çelişkiydi ki en sevdiği varlığın
yokluğunda gerçekleşecekti Mehmet’in bütün hayalleri. Mehmet hem büyük bir gurur hem de büyük bir hüzün içerisinde
Edirne’ye yol alıyordu. Edirne sarayı görkemli bir törenle yeni
sultanını karşılıyordu. Çünkü her hükümdar yeni bir zaman,
yeni bir yaşam demekti.
“Sultan Mehmet tahtına oturunca, ünlü bilgin, kutlu alperen
Akşemsettin duaya kaldırdı ellerini: Olmazlar olura dönmek
üzere, beklenen çağ görünmek üzere…
Saltanatınla büyük geleceğimiz başlasın, ömrün mutlu ve
kutlu olsun ey padişah,
Her seferin bir zafere yol açsın!”
Sultan Mehmet bir çağ açıp, bir çağ kapatacağını
Akşemsettin’in sözleriyle birlikte
yüreğinin derinliklerinde hissetmişti.
Genç hükümdarın tavırlarını denemek, tanımak için Bizans bir elçi göndermişti. Elçi şehzade Orhan’ın üzerinden
padişaha küstahça ve hadsizce isteklerde bulunmuştu. Sultan Mehmet elçinin isteklerini kabul edip memnun bir şekilde
sarayından göndermişti. Yanındaki paşalar Bizans’ın şımaracağını düşünmesine rağmen genç sultanın buna karşılık sözü
”Bizi güçsüz sansınlar da güçlenmeye kalkmasınlar!” olmuştur. Mehmet fethin ilk tohumlarını bu sözleriyle atmıştı. Tohumların can suyunu Macar asıllı top dökümcüsü Urban Usta
verecekti. Urban Usta padişahla görüştükten sonra Bizans’ı
koruyan surların yüksekliği ile kalınlığına ve dayanma gücüne göre Edirne’de kurduğu büyük döküm evinde derhal çalışmaya başladı. Edirne’de savaş hazırlıkları hızla ilerlerken
Sultan Mehmet Marmara’nın iki boğazına da egemen olmak
zorundaydı. Bu yüzden Bizans’a yardım sağlayabilecek tüm
yolları tutmalıydı. Anadolu Hisarı’nın tam karşısındaki sırtlarda
gezinerek paşalarıyla çevreyi inceliyordu. Akşemsettin önceden kutluyordu onun zaferini:
”Çağın alnında beyaz bir nur gibi parlayan ve günlerin sayfasına güzellik olan bu fetih sana kutlu olsun. Bir kulun ayakları Tanrı yolunda toza bulanırsa onu sular boğamaz, ateşler
yakamaz. Suların ve ateşlerin müjdelediği bu fetih sana kutlu
olsun!”
Sultan Mehmet Rumeli Hisarı’nın kurulmasını buyurmuştu. Bizans bu durumda telaşlanarak bir elçi göndermişti. Sultan Mehmet ise elçiye gereken cevabı vererek hedefinde
emin adımlarla ilerlemekteydi. Edirne’de denemeleri yapılan heybetli toplar savaşa hazırdı. Sultan Mehmet buyruğunu
dinlemeyenlere toplarını dinletmeye kararlıydı. Bu toplar öyle
toplardı ki devlet, çağ batırırdı. Sultan Mehmet yeni kaleye
Boğazkesen adını koymuştu. Edirne’de Sultan tüm sefer hazırlıklarını tamamlamıştı. 23 Şubat 1453’te Bizans üstüne yürünmesi buyruğu verilmişti. Yer götürmez askerlerle İstanbul
önlerine gelen padişah kuşatmaya başladı. Sultan Mehmet’in
topları Bizans’a soluk aldırmıyordu. Haliç’in zincirlerini aşamayan Sultan 70 parça gemiyi yağlı kızaklarla karadan geçirmişti:
”Yüzlerce kızıl karanfil açar açmaz soluyor, doymak bilmez gecesinde Bizans’ın…”
”Toplar üst üste patlarken suskunluğu dillendi Hünkarın;
Çatlayacaktı artık tohum köhnemiş gerçekler Bizans’ın yıkıntılarının altında kalacak yepyeni bir insan yer alacaktı evrende…”
29 Mayıs 1453’te Sultan Mehmet Ayasofya’ya ilerlerken
sokaklarda şu sesler yankılanıyordu:
“ Bizans kurtarılmıştır!
Herkes düşüncesinde, inancında serbesttir.
Düzen ve güzellik içinde yaşasın herkes.
Açılan çağ kutlu olsun insanlığa!
Sen nice putları kıransın sultan.
Bunalmışları kurtarsın sultan.
Gönlünü herkese açık tutarak
Tüm gönüllere taht kuransın sultan.
Umut karanlığı deldi seninle.
Ötelerden müjde gelsin seninle.
Düşüncen göklere yöneldiğinden
İnsan daha da yükseldi seninle.
Daralmış ufuklardan taşan sultan,
Her adımda bir doruk aşan sultan,
Yüzyılları bir anda eskiterek,
Yepyeni bir çağa ulaşan sultan.
ÖYKÜ
FISILTI
Uyandım. Yataktan çıkamadım. Perdeler kapalıydı. Bir süre başucumda duran saate baktım, yanıp
sönen kırmızı ışığına. Kırmızı ışık karanlık odama giren
tek ışık damlasıydı. Bütün odayı dolaşıyordu sonra
saklanıyordu ve bir tur daha atıyordu. Bu bir işaretti sanki, kötü günlerin habercisiydi. Ve onu duydum.
O sesi. Onu tanımıyordum ama yanı başımdaydı.
Yine beni korkutmak için kulağıma bir şeyler fısıldadı. Onun ağzından çıkan her kelime kulağımdan girip
yankılanıyordu kafamın içinde. Ürperdim. Arkamdaydı, yatağın öbür ucunda. Ani bir hareketle ona doğru
döndüm ve yok olmuştu. Bir anda yerimden kalktım ve
hızlı adımlarla aşağıya indim. Merdivenlerden inerken
uzun, beyaz geceliğimin etekleri sağa sola savrularak
merdivenleri süpürüp geçti bir anda. Aşağıdaydım.
Perdeleri açık görünce attığım korku dolu çığlık evin
boş odalarında yankılandı. Perdeleri açan o idi, Biliyordum. Olduğum yere çöktüm. Yine ileri geri sallanıyordum. Kollarımla dizlerimi sardım. Kapatın perdeleri
diye sayıklıyordum. Ağlıyordum, korkmuştum. İçeriden
koşar adım gelen Pertev’in ayak seslerini duydum. Telaş içinde yanımdan rüzgar gibi geçerek salona koşturdu. Aceleyle perdeleri kapattı. Sonra yanıma geldi.
Beni merdivenden kaldırdı ve salonda duran krem rengi koltuğa götürdü. Bana yardım etmesinin bir önemi
yoktu. Ona güvenmiyordum, evdeki herkes gibi o da
bana zarar verebilirdi. Sakinleştim. Mutfağa doğru yürüdüm. Tezgahın önündeki yüksek tabureye oturdum.
Aşçıyı izliyordum. Sanki bir saniye rahat bıraksam onu,
sadece bir saniye fırsat bulsa yemeğime zehir atacaktı, biliyordum. Şüpheli bakışlarla onu izlemeye devam
ettim. Dikkatlice. Kahvaltımı hazırladı ve önüme koydu. Bana bakıyordu. Durdum, biraz bekledim. “ Bugün
kendim pişireceğim.” dedim. Böylesi daha güvenliydi.
Kahvaltıdan sonra salona geri döndüm. Krem rengi
koltuğa uzandım. Hareketsiz yatıyordum. Bir anda o
ses bana seslendi. Kim olduğunu sordukça onu tanıdığımı söylüyordu. Bu ses beni korkutuyordu ama konuşmaya devam ediyordum onunla. O da mı zarar verecekti bana? Peki, nereden geliyordu bu ses? Kimdi
o? Kafamda dolaşan soruların hepsini biliyordu sanki.
Hatta aşçıyı ve evdeki diğer insanlar hakkında düşündüklerimi bile biliyor gibiydi. Pertev geldi. Sehpanın
üzerine bir tabak bıraktı. Hala hareketsiz yatıyordum
koltukta. Pertev tabağı bıraktıktan sonra odayı terk etmişti. Odanın sessizliğe boğulduğu anda gittiğini fark
etmiştim. Aynanın önüne doğru yürüdüm yavaş adımlarla. Kendime baktım uzun bir süre. Ne kadar yorgun
görünüyordum. Geri geldi. Omzuma dokundu. Yüzünü
göremiyordum karanlıktaydı fakat nefesini ensemde
hissediyordum. Kulağıma bir şeyler fısıldadı yine. Kor-
29 GENÇÇE
kuyordum. Daha fazla. Gözlerimi kapattım. Hareket edemiyordum. Bekledim biraz. Gözlerimi açtığımda
gitmişti. İçimdeki korku bütün
vücudumu kaplamıştı. Yüzümdeki maske çaresizliğin tam
adıydı. Yavaş yavaş evin sonsuz gibi görünen koridorunda
yürüyordum. Her yer karanlıktı,
ışıkları açsalar zarar verecekti sanki bana. İçeri giren ışığın
her zerresi içime işleyecek ve
beni öldürecekti. Ben aklımda
Beste ÖZDEN
bu düşüncelerle yürürken o
yine geldi. Benimle konuşuyor- du. Mutfağın önünde
durmamı söylüyordu. Nedense dinledim onu ve durdum. Sabit bir noktaya bakıyordum, kıpırdamadım.
Aşçı mutfaktaydı, kapıda dururken bana baktı sonra
yaptığı yemeğe döndü. O ses hala yanımdaydı. Tezgahın üzerinde duran bıçakları gördüm. O, bıçaklardan birini aldı ve eliyle bıçağı iyice kavradı. Elimi tezgaha koymamı söyledi. Hala neden onu dinlediğimi
bilmiyordum sanki bedenimi o kontrol ediyordu. Gözlerim kapamıştım. O, tam bıçağı elime saplayacakken
aşçı durdurdu onu. Gözlerimi açtım.
Bıçak benim elimdeydi ve o gitmişti. Neden engellemişti aşçı onu? Bana bu şekilde zarar vermek aşçının
planları arasında mıydı? O yüzden mi engellemişti?
Aşçı bıçağı elimden aldı. Aklımdaki soruları düşünmemin getirdiği dalgınlıkla ilk başta fark etmemiştim. Az
sonra aşçıyı elindeki bıçakla bana bakarken gördüm
adeta kırmızıya dönmüştü gözleri sanki O’nunla bir
bütün olmuştu. Korku denilen hissi her anlamıyla yaşıyordum o anda. Titreyen bacaklarımla koşarak üst
kata çıkarken Pertev’in endişeli gözleriydi tek gördüğüm. Boş odalardan birine girdim. Karanlık bir odada,
köşede oturuyordum. Dizlerimi kollarımla sarmış ileri
geri sallanıyordum. Hepsi onun suçuydu. O sesin…
Kim olduğunu bilmiyordum. Arada bir benimle konuşuyordu. Bazen alay ediyordu benimle, bazen bir şeyler yapmamı istiyordu. Korkuyordum. Zaten o yüzden
buradaydım. Perdeler ve ışık kapalıydı beni bulursa
zarar verecekti. Odanın köşesine sinmiş otururken
kapı açıldı. Hafif bir ışık vurdu yüzüme. Hareketsiz, ışığın önündeki silüete bakıyordum. O gelmişti. Yaklaştı.
Yavaşça eğildi ve kulağıma bir kelime fısıldadı. Ürperdim. Ayağa kalktı. Kapının kapanırken çıkardığı gıcırtı
ve ardından onun kahkahaları… Zevk alıyordu bunu
yapmaktan, bana zarar vermekten, beni korkutmaktan. Kahkahalar kesildikten sonra kulağıma fısıldanan
kelime kafamın içinde yankılanıyordu. Gözlerimden
bir damla yaş geldi. O kelime “ölüm” idi.
30 ÖYKÜ
CEVİZ KABUKLARIM
Mevsim yaz,hava sıcak. Bir cuma günü ,pazar çıkışı, soluk soluğa. Boğucu
sıcaklık,insan kalabalığı.Tıklım tıklım her taraf,adım atacak yer yok. Sırtımda okul
çantam,yanımda ellerinde poşetler dolu bir kadın,annem. Küçüğüm daha,ilkokul
Seda CEYLAN
2.sınıf. Edirne’nin ara mahallelerine doğru yürüyoruz. Maksat bir dinleniş olsun
hem de akraba ziyareti.
Ara sokaklardan gidiyoruz. Bir o sokağa bir bu sokağa sapıyor annem. Sonunda gideceğimiz yere varıyoruz. Doğrusu, o kadar karışık geliyor ki buralar ,annemin elini bırakırsam hemen kaybolurum, diye
düşünüyorum. Kapıyı çalıyoruz, tık tık. Mavi gözlü, yaşlı bir teyze açıyor kapıyı. Teyzenin kafasında oyalı
tülbenti, tülbentinin altından çıkan beyazlamış saçları var.Yüzünde yılların izleri. Bizi görünce yüzündeki çizgilerde bir sevinç beliriyor, annemle ikimize sarılıyor, içeri geçiyoruz. Çay koyuyor ocağa,hal hatır
soruyor bize. Annemle tatlı bir muhabbete başlıyorlar. Haliyle canım sıkılıyor benim de. Oyun oynamak
istiyorum. Annemin başını ağrıtıyorum. Canım sıkılıyor diyorum ama o hala muhabbette.
Yaşlı teyze canımın sıkıldığını anlayınca bahçeye çıkalım, diyor. Dışarı çıkıyoruz. Yoldan karşıya geçiyoruz. Demir bir kapı var. Kapının üstünde kocaman bir kilit. Yaşlı teyzenin elinde büyükçe bir anahtar,
kilidi açıyor. Yıkık bir ev var şimdi karşımda. Yanımda yemyeşil ağaçlar, rengarenk çiçekler. Bu eski ev yeşilliklerin arasında göğe doğru uzanıyor. Sanırsam duvarlar eski tip uzun ince turuncu tuğlalardan yapılmış. Pencereleri oldukça uzun,büyük. Evin giriş kapısının önünde merdivenler bulunuyor. Teyze elimden
tutuyor, evin merdivenlerinden ilerliyoruz. Bir müddet duruyor ve anlatmaya başlıyor bana. Bak burası
çok önceden havraymış, Yahudilerin ibadet yeriymiş. Hani biz nasıl camide ibadet ediyoruz ya , onların
da ibadet yeri havraymış. Bizim dinimizde din adamlarına imam, onların dininde ise haham denirmiş.
İşte buradaki hahamında bir kızı varmış. Kız canı sıkılınca burada ceviz kabuklarıyla oyun oynarmış.
Senin de canın sıkıldı ya sen de al bu ceviz kabuklarını oyna burada,dedi. Sonra annemin yanına gitti.
Ağaçların altında masa vardı. Oraya otudular. Çay içip sohbete daldılar.
Ben de ceviz kabuklarıyla oynamaya başladım. Ceviz kabuklarının içine kum doldurup doldurup şekiller çıkardım. Çıkardığım şekillerin üzerlerine kiraz çöpleri batırarak kirpi yaptım. Merdivenlerin orada salyangoz kabuğu buldum. İçi boştu. Onunla oynadım. Annemlerin oturduğu masanın orada duvar
dibinde ufak bir baraka vardı. Barakanın içinde Edirne’ye özgü meyve sabunları etrafa hoş koku veriyor,
geçmişin izlerini taşıyan minderler , süslü tülbent oyaları göze hitap ediyordu. Beni en çok etkileyen eskiden kalan bakır cevnede pişen mis gibi kokan türk kahvesiydi. Yaşlı teyze havrayı ziyarete gelen turistlere
bu kahveden ikram ediyor ve Edirne’mizi bu sayede onlara tanıtıyormuş.Kahve kokusu etrafa yayılırken
ben de havranın penceresine tırmandım. Pencereden havranın içine baktım. Oturdum orada. Yeşilliklere
daldım. Zaman nasıl geçmişti anlamadım.
Artık gitme vakti gelmişti. Annem çantamı verdi. Poşetlerini kavradı. Yaşlı teyzeye hoşçakal deyip oradan ayrıldık. Kim bilir ne zaman gelirdik bir daha buraya. Tekrar ne zaman oynardım ceviz kabuklarıyla
diye düşünüyordum. Yeşilliklere hayran hayran bir daha bakabilecek miydim?
Aradan yıllar geçti. Büyüdüm. Liseye başladım. Geçen gün köye gittik. Orada yaşlı teyzeyle karşılaştık.
O mavi gözlerinde hüzün vardı bu sefer. Hemen havrayı sordum kendisine. Bana havrayı vakfın aldığını
artık onun havraya bakmadığını söyledi. Ağaçları kesmişler. Havrayı tamir ediyorlarmış. İç yaktı kadın.
Bahçesini özlemiş. Sadece sen mi teyze? Ben de ceviz kabuklarımı özledim dedim içten içe. Belki de artık
tek tesellim her sabah servisle okula giderken ceviz kabuklarımın yakınından geçmek.
ÖYKÜ
Genç Adam İhtiyar Adamın
Bavulunu Aldı
31 GENÇÇE
Genç adam, ihtiyar adamın bavulunu aldı ve hoşgeldiniz dedi ihtiyar adama sıcak bir ses tonuyla. İhtiyar adam bir an durdu düşündü, neden burada
olduğunu unutmuştu sanki, nerede olduğunu da bilmiyordu aslında. Daha
önce neredeydi ki? Yürüdüğü yollar, gördüğü evler, neredeydi? Peki ya bu
girdiği, asaletli ahşap bina? İhtiyar adamın bulutlu düşüncelerinde dolandı
bu cevapsız sorular. Genç adam saygıyla orada, ihtiyar adamdan bir tepki
bekledi, ihtiyar adam karşısındaydı ama belli ki zihni orada değildi. Beklemenin fayda etmeyeceğini anladı ve ihtiyar adama seslendi, ihtiyar adam
irkildi ve birden o bulutlu zihninin cevapsız düşüncelerinden kurtuldu, etrafına bir daha baktı ve kendi evinde olduğunu fark etti, yanında oğlu vardı. Ozan Nesim ÖZDEMİR
Sanki daha önce başka bir yerde olduğu hissine kapıldı birden, kafasında
aslında evinde değildi, yanındaki de sadece genç bir adamdı. Evin girişindeki o sessiz girişten sonra ihtiyar adam, genç adama tebessümle baktı ve adımını attı, hep
onunla yaşadığını hissettiği “o” gıcırtısını duydu evin. Onu her yerde takip eden “o” sinsi gıcırtı...
İhtiyar adam her günkü gibi, kendisine benzeyen diğer “İhtiyar Adam”larla her zamanki yerde
o mühim meseleleri konuşmuş, yorulmuştu ve evine gelmişti. Odasında o rahat yatağına uzandı ve yine düşüncelere daldı o ihtiyar zihniyle. Öyle bir dalmıştı ki, zaman anlamını yitirmişti,
sanki bir rüyadaydı gözü açık. Bir kapı sesi duydu ve yine ani bir şekilde ayrıldı o derin düşüncelerinden. Camdan dışarı baktı, en son göğe baktığında aydınlıktı ama şimdi simsiyah bir gök
görüyordu. Uzun zamandır uzanmış olmalıydı, ayağa kalktı ama bulunduğu odayı tanıyamadı
ve aklına yine bir soru geldi, neredeydi o? Odadan çıktı aşağı indi, etrafı tanıdık değildi, kimin
eviydi bu? Kendine fark ettirmiyordu lakin, korkmaya başlamıştı. Etrafı inceledi, birkaç fotoğraf
buldu, garip olan o fotoğraftaki yaşlı adam, kendisine benziyordu. Tek fark daha yaşlıydı. Yanında duran bir başka fotoğrafı, daha gördü ve içtenlikle yaklaştı, o asaletli evin fotoğrafı, onun
gibi genç olan evin. Kafasında bulunduğu duruma pek anlam veremedi, neden burda olduğunu
daha önce nerede olduğunu hatırlayamadı. Biraz düşündükten sonra, bu tanınmışlıktan uzak
evde başka birinin daha olduğunu anımsadı. O geldiğinde bu evde olan genç adam artık orada
değildi, ihtiyar adam evde yalnızdı. Evin büyük kahverengi kapısına yaklaştı, bir bavul gördü. O
bavulun onun olduğuna emindi, çok uzun zaman önce sahip olduğu, onunla yüzlerce yer gezmiş olan sadık bavulu. Bavulu almaya yeltendi, ve o anda bir ayna gördü. Aynaya baktığında
birden ihtiyar adamın, tüyleri dikildi, içine kötü bir his doldu. Aynadaki o değildi, aynada gördüğü
kişi, evdeki foroğraflarda gördüğü ihtiyar bir adamdı. Geriye doğru adım attı, ne kadar düşünse
çabalasa da, hatıraları bulutluydu zihninde. Terlemeye başladı ihtiyar adam, korkuyordu, bir an
önce evden çıkma isteği duydu. Bavulunu aldı ve evi terk etti.
Gece vakti, bilmediği sokaklarda yürüdü ihtiyar adam, sonsuz düşüncelerle, sonsuz cevap
aradı, hiçbir şey anlam oluşturmuyordu kafasında. Artık o da yaşlıydı, dünyada. Peki kafasındaki o kayıp zaman, hatıralar neredeydi? Nereye gittiğini bilmiyor, vücudunun kendi kendine
yöneldiği yolu takip ediyordu, sanki bu yollardan çok geçmişti. Etrafında görmeye alıştığı o asaletli, eşsiz, kendisinin, zamanının karakterine sahip olan evler, kimi zaman içine girdiği kimi zaman önünde oturduğu, gençliğinin hatıralarını yansıttığı o ahşap evler karakterlerini unutmuş,
ihtiyar adam gibi, yaşlıydılar artık. Yürümeye devam etti, kaybolduğunu düşündü, vücudunun
yöneldiği yola gitmekten korktu, kendini bulduğu o yabancı evi kaybetmekten korktu. O anda
bir ses duydu, ezan sesi, ihtiyar adamın düşüncelerini kesen o nihai ses. Kafasını yukarı kaldırdı ve ona belki de bu “artık yaşlı” dünyada yaşı değişmeden kalan, ona yakın tek yeri gördü,
göğe her baktığında, görmekten huzur duyduğu, “evinde” hissettirdiği, dört minaresiyle ihtişamlı
Selimiye...
32 ÖYKÜ
Kendisiyle kargaşa içinde ne yapacağını düşünürken, yürüdü yürüdü, bir adama denk geldi,
adam bayağı yaşlıcaydı. Adama seslendi, burası neresi? Seslendiği adam cevap verdi ama
ihtiyar adam bu cevabın sadece ilk kısmını fark etti ve gerisini dinlemedi, dinleyemedi. O kendisinden yaşlıca gördüğü adam ona “Amca” diye hitap etmişti. Şaşırdı, neden kendisinden daha
yaşlı biri ona amca desin ki? Orada yine düşüncelere daldı, vücudu çok ağırdı, anlayamadı,
sanki üzerinde bir yük varmış gibiydi. Eline baktı bir an ve ihtiyar bir adamın ellerini gördü, kendini tutamadı panikledi, daha yirmili yaşlarında iken yaşlı bir vücut içindeydi, ne oluyordu? Kalp
atışları hızlanmaya başladı, görüşü bulandı ve bir anda karşısındaki adam kayboldu, etrafındaki binalarda. Hatırlamaya çalıştı en son ne yapıyordu? Nerdeydi? Niye ordaydı? Bir açıklama
aradı kafasında ama yoktu öyle bir şey, hiçbir anı yok, beyaz bir boşluk, ne isim, ne zaman, ne
mekan. Zihninde gördüğü tek şey, bir zamanlar genç, şimdi ihtiyar bir adam.
Gözünü açtı, çok sakindi, yatıyordu. Etraf aydınlıktı, nerde olduğunu düşündü ihtiyar adam.
Hiçbir şey anımsamadı, o andan başka hiçbir anısı yoktu zihninde. Etrafını gözlemledi, bir hastane odasında olmalıydı, yatıyordu orada. Kalktı, ve aynaya baktı, gördüğü bir ihtiyar adam.
Kendi görüntüsü bile yabancıydı ona. Kapıdaki bir obje dikkatini çekti, bir bavul. Bu bavul ona
çok tanıdıktı, kendisinin olduğuna emindi.Bavulun üstünde çabukça hazırlandığı belli olan, ağazı hiç kapanmamış bir zarf ve içinde bir kağıt parçası, bir resim. Kağıtta “Yine unutmuşsun
herşeyi, anlaşılan. Konuştuğun o “ihtiyar adamlar”dan biri getirdi seni hastaneye, bayılmışsın
sokağın ortasında. Eğer hatırlıyorsan, eve geri gel. –Oğlun” İhtiyar adam yazıyı okudu, ardından fotoğrafa baktı, iki katlı, büyük kahverengi kapılı bir ev. Çok tanıdık bir fotoğraftı bu. Kendi
eviydi o. Oğlunu hatırladı birden, sonra adını, anıları yavaş yavaş görünür hale geliyordu, bulutlar dağılmaya başladı zihninde. Birden hayatını, yaşlanan dünyayı, saniyeler içinde yeniden
yaşadığını hissetti, geri gelen her anılarını, duygularını ve o anıların yanında getirdikleri yükleri.
İhtiyar adam kendini düşüncelerden çıkardı ve bavulunu aldı, eski ama, yeniden keşfedeceği
kendi evinin yolunu tuttu. İhtiyar adam evin kapısının önünde durdu, hayatının izlerini gördüğü,
onun karakterini taşıyan, kahverengi büyük kapsının eskimiş işlemelerindeki anıları, kendisi
gibi kaılıcı olmayan, bir ömür geçirdiği, gördüğünde sessizce yaşlı vücudunu zorlayarak aldığı
o nefesi vererek, evimdeyim dediği o kapı, o ev. Elinde bavulu, özlem duyduğu o gıcırtıyı bulma isteğiyle kapıya vurdu. Genç bir adam kapıyı açtı, “Hoşgeldin” dedi, sıcak bir ses tonuyla
ve”Genç adam ihtiyar adamın bavulunu aldı.”
ÖYKÜ
33 GENÇÇE
MUTLULUK : EDİRNE
Gidiyoruz…Arkadan, tekerleğin taşta dönen sesini bastıran, bir müzik
duyuluyor. Başımı dışarı çıkarıp, derin bir nefes alıyorum. Mutluluğu arıyorum. Zihnimde tüm doğayı, hayvanları ve yeşili duyumsuyorum. Babama
inmek istediğimi söyleyip, durduruyorum arabayı. Önce korkak, minik bir
adım atıyorum dışarı ardından ise tüm benliğimle iniyor ve başlıyorum Karaağaç yollarında sessiz bir yolculuğa…
Doğayla iç içe devam ederken yolculuğuma karşıma çıkıyor tatlı, tonton
bir nine. Önünde sabırla, yetiştirdiği domatesleri var. Belki yiyecek belki
bir çift çorap veya kış için bir yünlü elbise parası tüm umudu. Başında
pembe örtüsü, altında mavi çiçekli şalvarı, yüzünde ise içten gülümsemesi
Damla ÖZEN
ile öylece oturuyor karşımda. Usulca yanına yaklaşıp ben de oturuyorum.
Mutluluğunun sebebini soruyorum. “Şu çevrene bir bak evladım, şu çiçek
kokan havayı çek içine, Karaağaç’ın eşsiz güzelliğine, yeşiline, kahvesine bak..” derken bir
sincap geçiveriyor önümüzden. Tatlı bir kahkaha atıp ; “ Şu delinin telaşına bak, bence budur
mutluluk, budur sebebim” diyor.
Bütün gün yanında, sımsıcak sohbetine doyamadan kalabilirim diye düşünürken karşıdan
siyahın tüm asilliğini gururla, hakkını vererek taşıyan iki at görüyorum. Sarı, pembe ve yeşil yılbaşı süsleri ve renkli plastik çiçeklerle süslenmiş bir arabayı çekiyorlar. Elimin tek bir salınışıyla
atların nefeslerini ensemde hissediyorum. Yavaşça adımımı atıp faytona biniyorum. Binmemle
birlikte yöresel, yüksek ritimli müzikler çalmaya başlıyor. Sürücüm pek keyifli, bir yandan müziğe eşlik ediyor diğer yandan bana gezimizle ilgili bilgi veriyor. Gezintinin tadını çıkarıyorum,
etrafımı seyrediyorum. Bisikletli gruplar, ellerinde fotoğraf makineleriyle turistler görüyorum.
Bir an zihnimde geçmişe doğru bir yolculuğa çıkıyorum. Kim bilir eskiden buralardan kimler
geçmişti? Sarı örgülerini iki yandan yapmış , üzerinde tatlı şeker pembesi bir elbise olan küçük kız da buradan geçmiş miydi? Peki ya pantolonunda mavi yamalar olan erkek çocuğu da
yanında mıydı? Derken rüzgarın fısıldadığını ve nehir sularının bana seslendiğini hissettim…
Köprüden geçiyorduk. Meriç nehrine şöyle bir boydan boya baktım. Aman Allahım! Yeşille
mavi ilk defa bu kadar iyi dost, ağaçlarla nehir ise ilk defa bu kadar yakışmıştı birbirine. O an
zamanın durmasını istedim bu eşsiz manzaraya ömrüm boyunca bakabilirdim.
Ben gönlümde bu aşkı yaşarken faytonun durduğunu hissederek dünyaya döndüm. Ne de
çabuk! Karşımda koskoca ihtişamı ile Selimiye Camii duruyordu. Adeta büyülenmiştim, gözlerimi kırpmadan ilerliyordum. Bir turist grubu gördüm. Onlar da benimle aynı şaşkınlığı paylaşıyorlardı. Bu inanılmaz esere herkes bayılmıştı. Gözüm rehbere ilişti. Birçok defalar aynı şeyleri
anlattığını tahmin ettiğim halde gözlerindeki çocuksu heyecanı görebiliyordum. Şehrimin tarihi
dokusu kimi etkisi altına almaz ki? Kim gelir de güzel şehrimin camilerine, çeşmelerine, kervansaraylarına hayran olmaz ki?
Heyecanından ve işine gösterdiği özenden etkilendiğim rehberin yanına doğru yürüdüm.
Yanına vardığımda sözünü tamamlayıp bana döndü. “Nasıl yardımcı olabilirim?” dedi. Deniz
mavisi gözlerinde anlatma hevesini görebiliyordum. “Sadece bir soru” dedim. “Hep aynı şeyleri aktarıyorsunuz, hep baştan, hep tekrar yani kısacası bundan sıkılmıyor musunuz ? Mutlu
musunuz? ” dedim. Önce bir gülümsedi sonra bana şöyle bir yanıt verdi; “ Edirne…Ah Edirne,
her köşesinde yaşanmışlık, toprağı buram buram tarih kokan Edirne. Bunu sana açıklamak
yerine hayal ettirmek istiyorum. Şu kapıyı gördün mü? İşte şimdi oradan padişah geliyor, yanında şehzadesi de var. Tabii sen yine anlamadın. Padişahı en sevdiğin ünlü gibi görmelisin.
Duyduğun heyecanı padişahı gören halk ta yaşıyordu. Padişahın gezdiği yerler, dokunduğu eşyalar, merak etmiyor musun?” “ Evet galiba merak ediyorum” dedim ve kendime inanamadım.
Tarihle ilgili olmayan beni nasıl da bir merak sarmıştı. “Anlatın lütfen anlatın,” dedim ve devam
34 etti. “Tüm saray çalışanları, önemli kişiler padişah burada kaldı, Edirne’de,” dedi ve sözünü
kestim. “ Padişah ve şehzade neler yaptılar burada anlatın lütfen,” dedim. Bana göz kırptı ve
gülerek,”İşte tarih insanı böyle kendine çeker, öğrendikçe daha çok istersin. Başka bir gün sana
daha fazlasını anlatırım” dedi. “Bu arada, sorunu tam olarak cevaplayamadım ama şöyle söyleyebilirim ki şu gözlerinin içindeki öğrenme isteği beni işime bağlıyor. Ayrıca doğduğumdan beri
buradayım adeta Edirne ‘ye aşığım. Her yeri tarihi güzelliklerle dolu mükemmel bir yer Edirne.
Bunları anlatmak, yaymak beni hiç yormuyor, sıkmıyor. Mutlu oluyorum çünkü Edirne benim için
mutluluktur.” dedi ve uzaklaşarak tekrar kalabalığa karıştı.
Dediklerini düşünerek yürümeye devam ediyorum. Uzaktan pantolonunun yamalarını, yıpranmış, rengi solmuş gömleğini, arkasına basarak giydiği eski ayakkabılarını fark ettiğim bir
adama yaklaşıyorum. Tüm o görüntüsüne rağmen hiçbir şeye aldırmayan mutlu bir yüzü var.
Gülünce yanağındaki gamzeleri belirginleşiyor. Yanına geldiğimde “Ne istersin hanım kızım?”
diyor. Gri saçları gelişi güzel kesilmiş, birkaç teli de kareli şapkasının altından alnına düşmüştü.
Tahminimce 70 yaşlarındaydı bu tatlı dedeciğim. Önünde çekirdeklerini sattığı camlı arabası
duruyordu. Bir an içim “cız” etti ama yüzündeki sevinç bana her şeyi unutturdu.”Şu siyah, küçük
olanlardan alabilir miyim?” dememle beraber “Sen de Karadumancısın demek ki” deyiverdi.
Anlayamamıştım, herhalde bakışlarımdan fark etti ki “ Kara Dumandır bu çekirdeğin adı evladım. Bu şehre özgüdür siz gençler bilmezsiniz” diyerek güldü ve eski gazetelerden yaptığı bir
külaha Karaduman doldurdu. Aldım ve eline biraz fazla para sıkıştırdım. Almak istemedi ama
ona bunu güler yüzü sayesinde fazlasıyla hak ettiğini söyledim. Onun da mutluluğu görmeye
değerdi, gözlerim dolu dolu Karadumanımı yiyerek yanından ayrıldım.
Bu arada karnımın guruldamaya başladığını duyabiliyordum. Hemen ciğercilerin bulunduğu
sokağa doğru adımlarımı sıklaştırdım. Müşterisi en az olan bir tanesini gözüme kestirdim ve
girip bir masaya oturdum. Önce masamı dilimlenmiş domates, soğan ve biberle donattılar ardından beklenen tabağım da masaya ulaştı. Kızgın ateşte nar gibi kızarmış gevrek ciğerimden
bir parça ısırdım. Sanırım bu tat, bir gün bu şehirde olmasam bile daima damağımda hatırlanacaktır. Adamı yanıma çağırdım ve ciğerin hayatımda yediğim en güzel şeylerden biri olduğunu
bunun sırrının ne olduğunu sordum. Bir sandalye çekip oturdu; “ Bu ciğere bu nefis lezzeti veren
en önemli şey Edirne’dir. Bunu başka bir yerde yapıp yesen aynı lezzeti alamazsın. Edirne’nin
havası, suyu bir başkadır. Her şeye ayrı bir lezzet katar. Ne kusursuz bir şehir değil mi? Aman
ha sakın gizli tarifimi başkalarıyla paylaşma” dedi ve bu şehirdeki insanlarla yaşadığım tüm
buluşmalarda paylaştığımız o sıcak, samimi, mutlu gülümsemeyle yanımdan ayrıldı.
Yüzümde bir tebessümle kaldım. Karnımı doyurduktan sonra Saraçlar Caddesi’ne indim.
Cadde adeta yaşıyordu. İnsanlar dükkanlara girip çıkıyor, banklarda soluklanıyor, cadde boyunca uzanan cafelerin masalarında bir şeyler içerek dinleniyorlardı. Kapalı çarşıların mistik
havası da ayrı bir lezzettir. Bazen gözlerimi kapatır bir zamanlar burada satıcıların ipek kumaşları, değerli taşları, bakır tencereleri, saray mutfağı için en özel baharatları satışlarını hayal
ederim. Kimbilir kimler bu çarşıdan yaptığı bir alış veriş için içi mutlulukla dolu, sevinçle geçti
bu çarşının içinden.
Yorulmuştum, ben de bir bank bulup oturdum. Şık havuzları izledim, suların sesini dinledim
bir süre. Bu arada gün boyu yaşadıklarımı düşündüm ve bir sonuca ulaştım. Bu şehirde herkesin işi ayrı, çabası ayrı, hayalleri ayrı ama ortak bir sevdikleri var. Edirne! İşte bu sevda onları
mutlu ediyor. Onlar mutluluğun resmini Edirne olarak çizmişler. Mutluluğu başka bir yerde aramaya gerek yoktu. Mutluluk bu şehirdi, bu hava, bu su, bu camiler, bu lezzetlerdi. Yani mutluluk
başından beri Edirne idi.
35 BİR EDİRNE ANADOLU LİSELİ
GENÇÇE
Alkan ALTAY –Özgeçmiş
1980 yılında Edirne’de doğdum. 1998 yılında Edirne Anadolu
Lisesi’nden mezun olarak ODTÜ
Havacılık ve Uzay Mühendisliği
Bölümü’ne girdim. 2003 yılında lisans derecemi aldım. Aynı bölümde
devam ettiğim yüksek lisans öğrenimimi uzay araçlarının yörünge ve
yönelim kontrolü ve enerji saklama
ihtiyaçlarını karşılayabilecek kontrol
moment jiroskopları üzerine gerçekleştirdiğim tez çalışmalarım neticesinde 2005 yılında tamamladım. Bu konularda yerli yabancı
çeşitli yayınlarda makalelerim bulunmaktadır.
Yüksek lisans öğrenimime eş zamanlı olarak 2004 yılında TUSAŞ- Türk Havacılık ve Uzay
Sanayii A.Ş. (TAI) de çalışmaya başladım. Başlangıçta uçuş bilimleri bölümünde yer aldıktan
sonra Uzay Sistemleri bölümünün resmi olarak kurulmasıyla çalışmalarıma bu bölümde devam
ettim. O dönemde çalışmalarımın ana eksenini iki yerli uzay projesinin geliştirilmesi oluşturmaktaydı. Bunlardan birincisi 2012 Aralık içerisinde fırlatılması planlanan milli yer gözlem uydusu
Göktürk-2’nin tamamen yerli olarak tasarlanmasını ve geliştirilmesini kapsayan Göktürk-2 Projesi idi. Diğeri ise tez çalışmalarımın da ana eksenini oluşturan kontrol moment jiroskoplarının
yerli olarak geliştirilmesini hedefleyen Dönence Projesi olmuştur. Her iki projenin de 2007 yılında başlamasıyla ben Göktürk-2 Yönelim Yörünge Belirleme ve Kontrol Sistemi’nin TAI’nin iş
payında kalan sorumluluğunu üstlendim. Bu görev kapsamında bir yandan uydunun tasarımına
yönelik faaliyet gösterirken bir yandan da TAI’de uzay çalışmalarında kullanılabilecek çeşitli
yörünge ve yönelim kontrol algoritmalarının geliştirilmesi ve teknik altyapının oluşturulması konularında çalıştım.
2011 yılı Ağustos ayı itibarı ile Avrup Uzay Ajansı ESA’nın ana yer kontrol merkezi olan European Space Operations Center (ESOC) da Gezegenlerarası Uzay Operasyonları bölümünde
uçuş kontrol mühendisi olarak görev yapmaya başladım. Buradaki görevim kısaca 2015 yılında
Merkür’e gitmek üzere fırlatılacak olan Bepi Colombo uydusunun yörünge yönelim belirleme
ve kontrol operasyonlarını tasarlamak ve gerçekleştirmek şeklinde özetlenebilir. Aynı zamanda
uydunun yerden komuta ve kontrol edilmesi işlevini gerçekleştiren görev kontrol sisteminin ve
ilgili yazılımın uydunun ve yer kesiminin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmesinin sağlanması
işini de yürütmekteyim.
Görev Tanımı
European Space Operations Center (ESOC) daki görevimi Bepi Colombo Uçuş Kontrol Takımının bir üyesi olarak Gezegenlerarası Uzay Operasyonları biriminde sürdürüyorum. Tam
ünvanım Attitude & Orbit Control Systems Operations Engineer (AOCS SOE), Türkçe olarak
Yönelim ve Yörünge Kontrol Sistemi İşletimi Mühendisi şeklinde ifade edilebilir. Çalışmalarımın
temelini, 2015 yılında Merkür’e doğru yola çıkması planlanan Bepi Colombo uydusunun tüm
yörünge ve yönelim kontrol işletiminin tasarlanması ve planlanması ve ilgili altyapının kurulması
oluşturmaktadır.
Yaptığım işin tam niteliğini ortaya çıkarabilmek için BepiColombo uydusunun temel özelliklerine biraz değinmek gerekiyor. Bepi Colombo uydusu, biri Japon uydusu olmakla beraber
birbirine bağlı dört ana parçadan oluşan yaklaşık 4 ton ağırlığında oldukça büyük ve karmaşık
bir uydu. Bu parçalar Merkür’ün yörüngesine girilmesi ile birlikte birbirinden ayrılacak ve parçalardan iki tanesi farklı yörüngelerde farklı uydular olarak görevine devam edecek. Uyduların
ana görevi Merkür ile ilgili veri toplamak olmakla beraber, uzun ve karmaşık yörüngesi sayesinde Albert Einstein’ın görelilik teorisi de dahil bazı bilimsel teoriler hakkında deneysel veriler
36 toplamak. BepiColombo, 6.5 yıl içerisinde Merkür’e gidinceye kadar
gerçekleştireceği 7 adet yakın geçiş
manevrası (planetary flyby), kesintisiz itiş gücü sağlayan elektrikli itki
sistemleri ve Güneşin yüksek çekim
kuvvetine rağmen Güneşin hemen
yanıbaşındaki küçük Merkür’ün yörüngesine girme hedefi ile karmaşık
bir yörüngeye sahip. Güneşin çok
yakınında çok yüksek sıcaklıklarda
bilimsel veri toplayacak Bepi Colombo için ısı kalkanlarının ve hareketli güneş panellerinin Güneşe yönelmesi, bilimsel veri
toplayan cihazların Merkür’e yönelmesi ve haberleşme aygıtlarının da Dünya’ya yönelmesi
uydunun yönelim kontrolü açısından kritik noktaları oluşturuyor. Dolayısıyla uydu hem yöneliminin hem de yörüngesinin hassas bir şekilde kontrolü açısından oldukça emek isteyen ve uzun
zaman alan bir görevi gerektiriyor.
İşte bu kontrol işlemlerini planlayabilmek için günlük bazda aşağıdaki temel işleri gerçekleştiriyorum:
- Öncelikle uydunun teknik detaylarını tanımak, tasarım inceliklerini anlamak hatta bazen
tasarımcılarla tartışarak tasarımı yönlendirmek gerekiyor. Bu da herşeyden önce binlerce sayfa
teknik belgelerin titizlikle okunması, yorumlanması ve tartışılması şeklinde gerçekleşiyor.
- Uydunun teknik detaylarının ortaya çıkarılması ve kontrol işlemlerinin nasıl yapılabileceğinin tasarlanabilmesi için gereken işlem yollarının (algoritma) tanımlanması, yazılım gereçlerinin
geliştirmesi işlerini gerçekleştiriyorum.
- Uçuş esnasında kullanılan ve uydunun teknik verilerini
içeren veritabanının doğru ve sağlıklı bir şekilde kurulması
ve gerekli ek parametrelerin tanımlanması üzerine çalışıyorum.
- Tasarlanan yönelim ve yörünge kontrol işlemlerini uydu
ile iletişim kurulan vardiyada görev yapan uçuş kontrolörü
tarafından da rahatlıkla takip edilebilecek uçuş yordamları
(flight procedure) haline getirilmesi işlerini gerçekleştiriyorum.
Bu görev tanımının yanında aynı zamanda uydunun yerden komuta ve kontrolünü sağlayan ve uydudan gelen verileri toplayan görev kontrol sistemi ile ilgili sorumluluğum
da bulunmaktadır. İletişimin ışık hızında dakikalar aldığı bir
ortamda uydunun kendisinden alınan veriler doğrultusunda
komuta edilmesi, bu komutların uyduya ulaştığının ve gerçekleştirildiğinin doğrulanması gibi kritik işlemlerin en küçük
bir hataya meydan vermeyecek şekilde planlanması ve doğru alt yapının hazırlanması büyük önem taşıyor. Görev kontrol sistemi bu ihtiyacı karşılayan sistemdir. Hemen hemen
ESA nın tüm projelerinde kullanılan SCOS-2000 adlı yazılımın çekirdeğini oluşturduğu bu sistemin BepiColombo uydusunun ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmesini sağlamak
ve bunun testlerini gerçekleştirmek uçuş kontrol takımındaki
diğer görevimi oluşturmaktadır.
37 GENÇÇE
Bepi Colombo uydusunun 6,5 yıl sürecek gezegenlerarası yolculuk sonucunda Merkür’e ulaşması planlanıyor. Uydudaki hareketli antenler yolculuk boyunca Dünya’daki yer istasyonlarını takip
edecek. İyon iticileri kullanan elektrikli itki sistemleri ise yolculuğu mümkün kılan kritik teknolojilerden
birini oluşturuyor.
Bepi Colombo uydusu dört ana parçadan oluşuyor; Japon uydusu MMO, ısı ve ışınıma dayanıklı
güneş kalkanı, Avrupa uydusu MPO ve Merkür Transfer Modülü (soldan sağa).
Merkür’e ulaştıktan sonra Japon uydusu MMO görevini dış yörüngede (sarı renkli) gerçekleştirecek. Avrupa yapımı MPO ise Merkür’e daha yakın bir yörüngeye (kırmızı renkli) alçalarak Merkür yüzeyini inceleyecek.
38 BİYOGRAFİ
SUYU ARAYAN ADAM :
ŞEVKET SÜREYYA AYDEMİR
Şevket Süreyya Aydemir ( 1897-1976)
________________________________________ Ceren KORKMAZ
Yazar ve İktisatçı Şevket Süreyya Aydemir 1897
yılında Edirne’de doğdu. Edirne Muallim Mektebi’ni
bitirdi. Azerbaycan, Dağıstan ve Gürcistan’da öğretmenlik yaptı. Moskova
İktisadi ve Sosyal Bilimler Okulu’nu bitirdi. 1924 yılında Türkiye’ye döndükten sonra siyasal faaliyetlerinden dolayı Ankara İstiklal Mahkemesi’nce 10 yıl
hapse mahkum edildi ve 1925’de 18 ay sonra aftan yararlandı. Eğitimci ve iktisatçı olarak devlet hizmetinde görev aldı; Yüksek ve Teknik Öğretim Umum
Müdür Muavini Ankara Belediyesi İktisat müdürlüğü, Ankara Ticaret Lisesi
müdürlüğü İktisat vekaleti Sanayi Tetkik Heyeti reisliği görevlerinde bulunduktan sonra emekliye ayrıldı. İktisadi devletçiliği savunan toplumcu Kadro
dergisinin yazı kurulunda yer alan Şevket Süreyya, bu dönemdeki siyasal ve
ekonomik görüşlerini İnkılap ve Kadro adlı kitabında dile getirdi. 1924 yayınlanan Lenin ve Leninizm, 1930 yayınlanan Cihan İktisadiyatında Türkiye, kendi hayat hikayesini de
1959’da yayımladığı Suyu Arayan Adam adlı kitabın da anlattı. Bu tarihten sonra yoğun bir yazı dönemine
girdi. Toprak Uyanırsa adlı romanında bir Anadolu köyünün bir aydının öncülüğüyle kalkınması hikaye
ediliyordu. Tek Adam Mustafa Kemal İkinci Adam, İsmet İnönü’nün hayat hikayesi Menderes’in dramı
(1969), Makedonya’dan, Orta Asya ya Enver Paşa adlı biyografya eserleri, kahramanlarının ayrıntılı hayat
hikayeleriyle birlikte Birinci Meşrutiyetten günümüze kadar Türk toplumunun geçirdiği değişmeleri ve
yaşanan olayları dile getirir. Cumhuriyet gazetesinde makaleleri düzenli olarak yayımlanan Aydemir, ihtilallerin mantığı adlı eserinde, toplumda yapı değişikliklerini, Türkiye’deki devrim ve ihtilal hareketlerini
inceler.
39 GENÇÇE
Muhterem Salih Beyefendi,
Evvela selam ve hörmetlerimin kabulünü rica ederim. Edirnede görüştüğümüz zamanki iyi
kabulünüzü daima hatırlıyorum.
Biraz gecikmiş olarak zatialinize kitabımı takdir ediyorum. Bu kitap benim hayat hikâyem
olmakla beraber, o daha ziyade bizim neslimizin mirasıdır. Hatta bu hikayenin seyri için de onda,
Edirnemizin içinde daima huzur içinde yaşamanızı temenni ettiğim evimizin de yeri vardır.
Kitabımı lütfen kabul etmenizi rica ederim.
Bir de diğer ricam var: Edirnede bu kitabı bir hatıra olmak üzere gönderebileceğim umumi
kütüphane, okuma odası ve emsali nahiyette nereleri vardır? Sonra acaba liseler, muallim mektebi gibi müessiselerden hangileri mevcut? Sayılarının ehemiyeti yoktur. Bana lütfen bildirir ve
hatta sizin tavsiyeye değer gördüğünüz müessise ve şahsiyetleri de yazarsanız memnun olurum.
Bu kitap ay sonunda Varlık yayınları müessisesi eliyle memlekete dağıtılacaktır. Ümit ederim
ki Edirneye de gönderirler. Fakat mülkiyeti bana ait olduğu için ve onların orada teşkilatı yoksa
ve tanıdığımız bayiler mevcutsa bunu biz tanzim edebiliriz. Kitabı hazırlarken bir gelir endişesini
peşimden terk ettiğim için bayi komsiyonu üzerinde durmuyorum. Elverir ki delalet edecek bir
emin şahsiyet olsun.
Sizi uzun mektubumla sıktım. Özür dilerim. Daima sevdiğim aşıklı şehrimizin hayatı ve meseleleri üzerinde daima malumat edinmeye çalışıyorum. Orası ile bittabi yakından alakadar olan
Mükerrem Sarolun getirdiği haberleri alaka ile takibediyorum. Dilerimki bizim şehrimiz de terakkiden nasibini alsın.
17,2.1960
(BU MEKTUP SEVGİLİ KAHRAMAN ZORLUTUNA ARŞİVİNDEN ALINMIŞTIR. KENDİSİNE KATKILARINDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ.)