Fideltus Dergisi Nisan Mayıs Haziran 2009 PDF İndir

R ‹ OJ‹
E
‹ L NOL
K
TE
TEKNOLOJ‹
DERG‹
N‹SAN-MAYIS-HAZ‹RAN 2009
SAYI: 03
>S A V U N M A >B ‹ L ‹ fi ‹ M >T E L E K O M Ü N ‹ K A S Y O N >M E D ‹ K A L
F I D E L T U S fi ‹ R K E T L E R G R U B U ü y e s i d i r
>ULUSLARARASI B‹R MARKA: MKEK
>TATTILE’DEN ANAHTAR TESL‹M‹ B‹R S‹STEM
>YÜKSEK GÜVENL‹K MODASI
>IDEX’09 BAfiLIYOR
>RADARIN UZMAN ‹SM‹
RRS TÜRK‹YE’DE
>MAYINLARA KARfiI MECHEM
‹LE TEKNOLOJ‹K ‹fiB‹RL‹⁄‹
>fiANZIMAN VE D‹fiL‹DE
L‹DER F‹RMA: HEMA
KAD‹R HATTAT
>KABLOSUZ DUYARGA
A⁄LAR GENETLAB’DAN
SORULUR
BURAK MENG‹
SSM MÜSTEfiARI MURAD BAYAR ‹HRACAT HEDEF‹N‹ AÇIKLADI:
1 M‹LYAR DOLAR
E d I T o
Ahmet fiükrü Susuz
21. yüzy›l›n Türk Silahl› Kuvvetleri
Türk Silahl› Kuvvetleri’nin belirlemifl oldu¤u vizyon, “21'inci yüzy›l›n ça¤dafl silahl› kuvvetlerini
yaratmak” fleklindedir. Türk Savunma Sanayi olarak bu vizyonda bize düflen görev ise, yüzy›l›n
koflullar›yla uyumlu ve etkinlikle muharebe edebilmesi için Türk Silahl› Kuvvetleri’ne tüm gayretimizle
destek olmakt›r.
Teknoloji ile bar›fl›k olan, Ar-Ge yap›lanmas›n› kurumsal dinamizminin merkezine yerlefltirebilen, biliflimi
etkin olarak kullanabilen, düflünsel yetenek çap›n› çok disiplinli olarak geniflletebilen ve bu yetene¤ini
"sert güç" yan›nda "yumuflak güç" halinde de tatbik edebilen, dikey iflbirli¤inin yan›nda yatay iflbirli¤ini
ve eflzamanl›l›¤› da askeri süreçlere dahil edebilen Silahl› Kuvvetler, 21'inci yüzy›l›n koflullar›na ve "Yeni
Dünya Düzeni"nin tehdit alg›lamalar›na göre tepeden t›rna¤a yenilenmelidir.
Bilginin silah kadar önem kazand›¤› (di¤er bir ifadeyle geçmiflin “bilgi kuvvettir” kavram› bugün “bilgi
hiç olmad›¤› kadar güç demektir” flekline dönüfltü) gerçe¤inden hareketle, "kitle ordusu"ndan
"teknolojik ordu"ya geçebilmelidir. Daha küçük, daha esnek, daha mobil, teknolojinin tüm imkânlar›yla
donat›lm›fl atefl gücü yüksek birliklerden kurulu bir ordu ve böyle bir ordunun gere¤i olarak bilgiyi h›zla
de¤erlendirecek, h›zla karar verecek ve bu karar› h›zla uygulatacak bir komuta yap›s›na sahip
olmal›d›r.
Tabii yeniden yap›lanmayla birlikte, stratejinin de¤iflmesiyle eflzamanl› olarak birkaç merkez ve
düflmanla savaflabilme yete¤ine sahip olma anlay›fl› yerini global tehditleri gö¤üsleyebilmeye ve
asimetrik tehditlere cevap verebilmeye dayal› bir yaklafl›ma b›rakmaktad›r. Tüm modern ordularda
oldu¤u gibi.
Türk Silahl› Kuvvetleri’nin, çevremizdeki silahlanma yar›fl›nda ve güç dengesindeki de¤iflikliklere göre
nükleer teknolojiyle donat›lma ihtiyac›n›n da göz ard› edilmemesi gerekmektedir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” ilkesini her zaman muhafaza eden bir
yap›ya sahip Türk Silahl› Kuvvetleri ve Türk Savunma Sanayi; Türkiye Cumhuriyeti’nin, bölgesinde ve
dünya bar›fl›nda kal›c› bir güç olarak kalmas› için tüm varl›¤› ile çal›flmakta ve projeler üretip bunlar›
hayata geçirmektedir.
Bugüne kadar sektöre inanc›n› ve deste¤ini her zaman gösteren, bilgiyi ve tecrübeyi sektörle paylaflan
Türk Silahl› Kuvvetleri ve Türk Savunma Sanayi, dünya üzerinde hak etti¤i yere ve güce kavuflacakt›r.
Ahmet fiükrü Susuz
Yönetim Kurulu Üyesi, Fideltus ‹leri Teknoloji
3
I N D E x
10
16
22
6 HABERLER
Fideltus, Ankara’da “savunma” ofisi aç›yor. IDEX 09’a Türk üreticiler
damga vurdu. IDEF’09 ‹stanbul’da gerçeklefltiriliyor.
8 TÜRK‹YE’N‹N SAVUNMA PERFORMANSINI YÜKSELT‹YORUZ
Fideltus ‹leri Teknoloji, ulusal güvenli¤imizin sa¤lanmas› hususunda kamu kurum ve kurulufllar›m›za da önemli hizmetlerde
bulunmay› hedefliyor; ve uluslararas› bir flirket olarak bölgesel etkinlik yaratmay› ve Türkiye’yi önemli bir merkeze
dönüfltürmeyi amaçl›yor.
10 ‹HRACAT HEDEF‹ 1 M‹LYAR DOLAR
Savunma Sanayi Müsteflar› Murad Bayar, Türk Savunma Sanayi
sektörü ve SSM’nin çal›flmalar›yla ilgili bilgi verdi.
20
14 ULUSLARARASI
B‹R MARKA
MKEK, 40’› aflk›n ülkeye yapt›¤›
ihracat ile dünya pazar›nda da bir
marka konumuna geldi.
16 MAYINLARA KARfiI
TEKNOLOJ‹K ‹fiB‹RL‹⁄‹
Fideltus ‹leri Teknoloji, may›ndan ar›nd›rma
çal›flmalar›n›n önde gelen firmalar›ndan
Mechem’le iflbirli¤i yapt›.
RADARIN
UZMAN
‹SM‹
TÜRK‹YE’DE
4
22 fiANZIMAN VE D‹fiL‹DE
L‹DER F‹RMA
fianz›man ve diflli üretiminde Türkiye’nin lider
firmas› olan Hema, kaliteli ve ileri derecede
teknolojik ürünler sunuyor. 50 milyon dolar
cirolu flirketin Yönetim Kurulu Üyesi Kadir
Hattat, Fideltus Teknoloji’ye konuk oldu.
E
26
34
24 ‘’CESARET‹M‹Z‹N MEYVELER‹N‹
ALIYORUZ’’
Özellikle kablosuz duyarga a¤lar› konusunda yo¤unlaflan ve bu konuda
dünyada ismi bilinen on firmadan biri olan Genetlab’› Genel Müdür
Burak Mengi anlat›yor.
26 YÜKSEK GÜVENL‹K MODASI
Tiflörtler, ceketler, tak›m elbiseler, kabanlar, mendiller… Hepsi çok fl›k,
çok pahal›. Ve hepsi kurflun geçirmez. Özellikle ünlü siyasetçiler, devlet
adamlar›, krallar ve film y›ld›zlar› taraf›ndan tercih edilen bu kurflun
geçirmez giysilerin son dönemdeki en tan›nm›fl müflterisi ise ABD
Baflkan› Barack Obama.
28 GELECE⁄‹N ASKER‹
Teknolojik geliflmelerin dünyadaki ç›k›fl noktalar›ndan biri de savunma
alan›ndaki ihtiyaçlar. Son model teknolojik k›yafetlerde de ayn› durum
geçerlili¤ini koruyor. Çeflitli ülkeler “gelece¤in askeri” projesini
yeniliklerle gelifltiriyor.
30 ANAHTAR TESL‹M‹ B‹R S‹STEM
Tattile’in ak›ll› kamera sistemleri, savunmada ve trafik yönetiminde
modern ve geliflmifl yöntemler sunuyor. Tattile’den Alessandro Marras,
dijital teknoloji ile bütünleflen çözümleriyle Fideltus Teknoloji’de.
32 ‘’GELECE⁄‹N S‹LAHLARI
ÖLDÜRMEYECEK’’
Kara, hava, deniz ve güvenlik güçlerinin savunma ihtiyaçlar› için de¤iflik
tabancalar, tüfekler ve öldürücü olmayan silahlar üreten FN Herstal’in
Türkiye temsilcisi Ali Dermanc›, gelece¤in silahlar›n›n sadece bertaraf
etmek için kullan›laca¤›n› söylüyor.
34 AFR‹KA’NIN EN GÜNEY‹, EN ÖZEL‹
36 ÇOK KÜLTÜRLÜ BARIfi fiEHR‹
38 ENGLISH
‹mtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yaz›
‹flleri Müdürü:
Fideltus ‹leri Teknoloji A.fi. ad›na
Hakan Ayd›n
Akmerkez Ticaret Merkezi
Nispetiye Cad. E3 Blok Kat: 16
Etiler-‹stanbul
Tel: 0212 317 60 00
Fax: 0212 317 60 49
www.fideltusteknoloji.com
Yap›m:
Lea Yay›nc›l›k
Yay›n Yönetmeni
Dilek Girgin
Art Direktör
‹lker Ayd›n
Eski Büyükdere Cad. Dilaver Sok.
Orkun ‹fl Merkezi No:4 Kat:5
4.Levent / ‹stanbul
Tel: 0212 270 01 51
www.leayayincilik.com
Bask›:
Mavi Ofset
Organize Sanayi Bölgesi
Eskoop Sanayi Sitesi C-1 Blok No:25
‹kitelli / ‹stanbul
Tel: 0212 549 25 30
www.maviofset.com
Bask› yeri ve tarihi:
‹stanbul, Nisan 2009.
Yerel süreli yay›nd›r.
5
I N T R o
IDEX 09’A TÜRK
ÜRET‹C‹LER
DAMGA VURDU
Birleflik Arap Emirlikleri’nin (BAE) baflkenti
Abu Dabi 22-26 fiubat 2009 tarihleri aras›nda düzenlenen 9. IDEX Uluslararas› Savunma Sanayi
Fuar›’nda, Savunma Sanayi Müsteflarl›¤› koordinasyonunda kat›lan Türk firmalar›n
rüzgar› esti. Fideltus ‹leri Teknoloji
de iflbirlikçisi oldu¤u firmalar›n
ürünlerini tan›tmak amac›yla bu
fuarda haz›r bulundu.
Fuara, Milli Savunma Bakan› Vecdi Gönül,
SSM Müsteflar› Murad Bayar, SSM Müflteflar Yard›mc›s› Lütfü Varo¤lu da kat›ld›.
Fuar›n Türkiye için baflar›l› geçti¤ine de¤inen Murat Bayar, Türk Savunma Sanayi’nde önemli geliflmeler
oldu¤unu, ilk defa ‹stanbul’da gerçekleflecek
olan IDEF’in bunu gösterece¤ini belirtti. Milli savunma sanayinin ihtiyaçlar›na göre yeni teflebbüsleri teflvik etmek
ve yönlendirmek üzere çal›flmalar›n› sürdüren Savunma Sanayi Müflteflarl›¤›, yabanc›
sermaye ve teknoloji katk›s› imkanlar›n› da
araflt›r›yor ve savunma sanayi kurulufllar›n›n
yurtd›fl› teflebbüslerine destek veriyor.
Fuara kat›lan firmalar aras›nda yer alan Roketsan, Al Jaber firmas›yla birlikte bir Ortado¤u ülkesi için çok namlulu roketatar sisteminin müflterek tasar›m ve üretimi için
anlaflma imzalad›. Anlaflman›n Türkiye’ye
getirece¤i döviz 90 milyon
dolar. Birleflik Arap Emirlikleri’nin yeni nesil donanmas›n›n bel kemi¤ini oluflturaca¤› beklenen filo için
ise Yonca-Onuk’un MRTP
16 Ani Müdahale Botu seçildi. Türk mühendislerinin ürünü olan dünyan›n en iyi ani
müdahale botu Onuk MRTP 16’dan 34
adet üç y›l içinde teslim edilecek. Söz konusu sat›fl›n toplam bedeli ise 100 milyon
Euro.
FIDELTUS, ANKARA’DA
‘‘SAVUNMA’’ OF‹S‹ AÇIYOR
Fideltus ‹leri Teknoloji, Ankara’da, Fideltus Savunma Departman› için ayr› bir ofis aç›yor. Yüzde yüz Türk sermayeli olarak kurulan
ve savunma, medikal, telekomünikasyon, biliflim alanlar›nda faaliyet gösteren Fideltus ‹leri Teknoloji, 2009 y›l›nda özellikle savunma konusuna a¤›rl›k veriyor; sektörde önemli bir figür olma hedefiyle çal›flmalar›n› sürdürüyor.
Fideltus ‹leri Teknoloji, savunmayla ilgili pek çok ürüne sahip. “Anayurt Güvenli¤i” bafll›¤› alt›nda bölge görüntüleme sistemi,
mobil karakol uygulamas›, araç takip sistemi, komuta kontrol merkezi, plaka alg›lama sistemi, mobil operasyon yönetim merkezi
gibi sistemleri var. “Sanal S›n›r Uygulamas›”nda boru biçimli, aç›l› ya da 3 veya 4 ayakl› sanal s›n›r kuleleri söz konusu. “May›na
Dayan›kl› Z›rhl› Araç” olarak hafif z›rhl›, tam z›rhl› ve delici z›rhl› olmak üzere üç farkl› tip araç seçene¤i sunuyor. Frekans bozucular, may›n temizleme ve radar sistemleri de di¤er ürünleri aras›nda yer al›yor. Mobil hastane MED 1 da, savunmada kullan›labilecek bir baflka ürünü.
6
IDEF’09 ‹STANBUL’DA
GERÇEKLEfiT‹R‹L‹YOR
Milli Savunma Bakanl›¤› himayesinde, Türk
Silahl› Kuvvetlerini Güçlendirme Vakf› yönetiminde, TÜYAP Tüm Fuarc›l›k Yap›m A.fi.
taraf›ndan düzenlenen IDEF’09 Uluslararas›
Sanayi Fuar›, TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde 27-30 Nisan tarihleri aras›nda
gerçeklefltirilecek. Fuara; kara, deniz ve hava savunma
gereçleri, güvenlik sistemleri,
tafl›ma araçlar› ve askeri teçhizat alanlar›nda 50’yi aflk›n
ülkeden yüzlerce firma kat›lacak. Fideltus ‹leri Teknoloji de fuarda yer
alan firmalardan biri.
Fuar sürecinde savunma sanayi konulu seminerler, konferanslar ve toplant›lar düzenlenecek. Fuar›n 2010 y›l›nda Avrupa Kültür
Baflkenti olmaya haz›rlanan ‹stanbul’da yap›lacak olmas› da “Avrasya Buluflmas›”
olarak isimlendirilen IDEF Fuar›’na ayr› bir
heyecan katacak.
Bölgesinde en büyük, dünyada ise ilk 5 fuar aras›nda yer alan IDEF savunma sanayi
fuarlar›, Türkiye için önemli bir tan›t›m ve
pazar merkezi niteli¤i tafl›yor. ‹ki y›lda bir
gerçeklefltirilen IDEF fuarlar›,
tüm kat›l›mc›lara harp, silah
ve sistemlerdeki son teknolojik geliflmeler hakk›nda bilgi
verilmesini sa¤lamak; uluslararas› yerli ve yabanc› savunma sanayicilerini bir araya getirerek ayn› platforma buluflturmak; savunma sanayicilerinin yeni ürünlerini sergilemelerine imkan sa¤lamak; ülkeleraras› ortak giriflim
imkanlar›n› araflt›rarak teknoloji transferi
gerçeklefltirilmesine ortam sa¤lamak
amaçlar›n› tafl›yor.
7
m A k A l e
Hakan Ayd›n
Fideltus ‹leri Teknoloji Yönetim Kurulu Üyesi
TÜRK‹YE’N‹N SAVUNMA
PERFORMANSINI
YÜKSELT‹YORUZ
“Güvenlik” kavram›, insano¤lunun dünyadaki ilk gününden itibaren varl›¤›na ve sahip olduklar›na iliflkin genel endifleyi yans›tm›fl,
bu yönüyle en önemli ihtiyaç olmufl, di¤er gereksinimlerin de temelini oluflturmufltur. Konunun özüne inildi¤inde refah, demokrasi, kamu huzur ve mutlulu¤u gibi tüm toplumsal de¤erlerin ancak
hayatta kalabilme, yani “var olabilme” durumunda anlam kazand›¤› görülebilir. Dolay›s›yla güvenlik ihtiyac› salt belirli s›n›rlar› olan
bir etkinlik alan›n› tan›mlamaz, di¤er kolektif ve bireysel gereksinimler için de do¤al bir ön koflul oluflturur.
Kiflisel güvenlikten uluslararas› sistemin güvenli¤ine kadar çok
genifl bir düzlemde ele al›nabilecek olan söz konusu saha, bireysel silahlanmadan nükleer tehditlere kadar çok “derin” bir boyuta
haiz. Geliflen teknoloji ve artan bilgi birikimi sayesinde güvenlik
olgusu günümüzde gerek akademik, gerekse ifllevsel alanda
önemli bir yere sahip.
AS‹METR‹K TEHD‹TLER
Stratejik araflt›rmalar ve deneyimler sonucu de¤iflen konseptlerle
teknolojik geliflmelerin etkileri, taktik ve stratejik düzeyde önemli
farkl›laflmalara neden oluyor. Klasik ancak bizce geçerli bir söylemle asimetrik tehditler; bu kapsamda ele al›nan terörizm, niteliksel olarak farkl›laflarak süren konvansiyonel tehditler, s›n›r an-
8
laflmazl›klar›, s›n›r güvenli¤i ve bölgesel istikrar ça¤›n önemli güvenlik ve problem sahalar›n› meydana getiriyor. Asimetrik tehditler, ço¤u zaman yanl›fl anlafl›ld›¤› flekliyle salt imkan ve kabiliyet
aç›s›ndan bir farkl›l›¤a dayanm›yor; “asimetri” özellikle taraflar›n
stratejik anlay›fllar›nda bulunuyor. Ba¤lay›c› hukuki protokollerin,
bilinen askeri yöntemlerin ve hatta insani de¤erlerin “arkas›ndan
dolaflan” bölücü terörizm, ulusal güvenli¤imiz aç›s›ndan en
önemli asimetrik tehdidi teflkil ediyor. Ayr›ca çevremizdeki konvansiyonel tehdit sahalar›nda yaflanan göreli yumuflaman›n da,
kimi komflular›m›z›n revizyonist politikalar›ndaki kökten de¤iflimlerden mi, yoksa konjonktürel koflullardan ya da yöntemsel farkl›l›klardan m› kaynakland›¤› hususunda önemli kuflkular›n varl›¤› inkar edilemez.
Türkiye’nin farkl› eksenlerin kesifliminde bulunmas›ndan kaynaklanan jeopolitik ve jeostratejik konumu genel olarak bir f›rsat olarak
de¤erlendiriliyor. Öte yandan an›lan konum, ayn› zamanda önemli
güvenlik sorunlar›n› da beraberinde getiriyor. Ortado¤u, Balkanlar
ve Kafkaslar üçgeninde Türkiye, demokrasisini ve ulusal ç›karlar›n› korumak için üstün cayd›r›c›l›¤a sahip bir orduya sahip ve sahip olmak zorunda.
An›lan çerçevede günümüz devletleri, ulusal ve bölgesel güvenli-
¤in sa¤lanmas› hususunda teknoloji, konsept, taktik ve stratejik
de¤erler ile ordu ve ulusun psiko-politik motivasyonuna büyük
önem vermek durumundalar. Yeni teknolojiyi ve konseptleri yakalamak zorunlu bir hususken; konseptleri ve teknolojiyi üretmek,
uluslararas› güvenlik ortam›nda büyük avantajlar sa¤l›yor. Belirtilen
¤›ms›zl›k idealinin yaflama geçirilmesi bak›m›ndan da önemli bir
kilometre tafl›n› teflkil edecektir. Bizce teknoloji üretmek, güvenlik
üretmek; güvenlik üretmek ise genifl bir ba¤›ms›zl›k alan› yaratmak anlam›na geliyor. Bu anlay›flla çal›flmalar›na bafllayan Fideltus ‹leri Teknoloji, Türk ulusuna hizmet vermeye devam edecek.
etkinliklerin baflar›yla gerçeklefltirilmesi için bir devletin, konsept ve
strateji üretmek için ciddi, akademik olarak yeterli ve modern stratejik araflt›rmalar merkezlerine; benimsenen konsept ve stratejilere
uygun araçlar›n sa¤lanmas› için teknoloji üretebilen ulusal savunma sanayi kurulufllar›na sahip olmas› gerekiyor.
ULUSAL GÜVENL‹⁄‹N SA⁄LANMASI
‹flte bu noktada Fideltus ‹leri Teknoloji, yüzde yüz Türk sermayesi
ve ileri teknoloji üretebilme kapasitesiyle Türkiye’ye önemli bir
avantaj sa¤layabilecek konumda. Türk mühendis ve uzmanlardan
oluflan Ar-Ge bölümü, ulusal güvenli¤imizin sa¤lanmas› hususunda baflta Türk Silahl› Kuvvetleri olmak üzere di¤er kamu kurum ve
kurulufllar›m›za da önemli hizmetlerde bulunmay› hedefliyor ve
uluslararas› bir flirket olarak bölgesel etkinlik yaratmay› ve Türkiye’yi önemli bir merkeze dönüfltürmeyi amaçl›yor.
Fideltus ‹leri Teknoloji, s›n›r güvenli¤i ve radar sistemleri konular›nda önemli çal›flmalarda bulunuyor. S›n›r kap›s› güvenli¤i projeleri,
z›rhl› araç tasar›mlar›, may›n temizleme teknolojileri gibi öneriler
sunarak ülke güvenli¤ini esas alan politikalar›yla yeni projeler için
de çal›flmalar›na devam ediyor.
Türkiye’nin teknoloji üreten ve ihraç eden bir ülke olmas›, salt ulusal güvenlik endifleleri aç›s›ndan de¤il, Ulu Önder Atatürk’ün ba-
9
R Ö P O R T A J
‹HRACAT
HEDEF‹
1 M‹LYAR DOLAR
Özgün ürünler gelifltirme hedefiyle hareket eden, bununla birlikte ihracat
hacmini de yükselten Türk Savunma Sanayi’nin 2011 hedefi 1 milyar dolar.
Sektörün özellikle son dönemde sergilemifl oldu¤u performanstan memnuniyet
duydu¤unu aç›klayan Savunma Sanayi Müsteflar› Murad Bayar, SSM’n›n
yürütmekte oldu¤u çal›flmalarla ilgili Fideltus Teknoloji’ye bilgi verdi.
SSM olarak savunmaya ayr›lan kaynaklar›n ülke içinde kalmas›na, özgün gelifltirmeye dayal› proje modellerine ve ArGe faaliyetlerine öncelik veriyorsunuz.
Yurt içinde gelifltirme anlam›nda belirlenen öncelikli alanlar nelerdir?
Mevcut tedarik uygulamalar›nda izlenen politika do¤rultusunda, Türk Silahl› Kuvvetleri’nin
(TSK) ihtiyac› olan sistemlerde yurtiçi gelifltirme modeline öncelik verilecektir. Teknolojinin sat›n al›nmas› yerine üretilmesi yolu ile tedarik edilen sistemler üzerinde gelifltirmeler
yap›labilmesi mümkün olacakt›r. Yurtiçinde
gelifltirme anlam›nda belirlenen öncelikli alanlarda TSK ihtiyaçlar› do¤rultusundaki gelifltirme projeleri ile savunma sanayinin üretim faaliyetlerinden ziyade, ürünlerin tasar›m›n›n
yap›lmas› esas hedeftir. Bu ürünlerin fikri
mülkiyet haklar›na sahip olmak ve kullan›m
serbestli¤i yaratmak amaçlanmaktad›r. Ömür
devri maliyetinin önemli bir kalemi olan bak›m idame yeteneklerinin bu yöntemle kazan›lmas› önemli mali tasarruflar sa¤layacakt›r.
1
0
B
n
y
4
d
b
T
d
s
M
h
r
r
g
s
m
l
o
o
t
t
i
‹
v
S
P
s
SSM projeleri
Birkaç y›l öncesine kadar savunma sanayine, yerli savunma sanayinin katk›s›
yüzde 27 dolay›nda idi. 2008’de yüzde
42’lere geldi. 2010 için hedefiniz ise yüzde 50. Bu yükselifle SSM’nin hangi çabalar›yla ulafl›ld›?
Türk Silahl› Kuvvetleri’nin modernizasyonundan ve savunma sanayinin gelifltirilmesinden
sorumlu kurum olarak Savunma Sanayi
Müsteflarl›¤›, TSK’n›n sistem ihtiyaçlar›n›n
hemen tamam›n›n tedarikinden sorumlu olarak görev yapmaktad›r. SSM taraf›ndan yürütülen projelerde; öncelikli alanlarda yurtiçi
gelifltirme modelleri tercih edilerek savunma
sanayimizin ürün portföyünün zenginlefltirilmesi amaçlanmaktad›r. Türk pazar› için gelifltirmenin maliyet etkin olmad›¤› durumlarda
ortak gelifltirme veya konsorsiyumlara ortak
olma yolu tercih edilmektedir. Yurtd›fl›ndan
tedarikin zorunlu oldu¤u durumlarda dahi ortak üretim ve ofset yoluyla Türk sanayine ifl
imkanlar› sa¤lanmaktad›r.
‹lgili taraflar›n kat›l›m›yla halen haz›rl›klar› devam eden Sektör Stratejisi Doküman›, Alt
Sektör Stratejileri, Yan Sanayi Bütünleflme
Prosedürü ve Ar-Ge Yol Haritas› belgeleriyle
sektörde yeni at›l›mlar sa¤lanacakt›r. Bu ça-
l›flmalar sonucunda sektörde tasar›m kültürünün ve altyap›s›n›n gelifltirilmesi amac›yla
tüm sanayinin faydalanabilece¤i test merkezlerinin oluflturulmas›; sektörün iliflkili yan sanayi ile bütünlefltirilmesi (örne¤in kara araçlar› sektörünün otomotiv sektörü ile bütünleflmesi), yeni Ar-Ge politikalar›n›n ve bu kapsamda “Mükemmeliyet A¤lar›n›n” oluflturulmas›; KOB‹’lere verilecek ifl pay›n›n güvence
alt›na al›nmas›; ihracat›n teflviki için yeni mekanizmalar›n oluflturulmas› hedeflenmifltir.
Savunma sanayimizin geliflimine paralel olarak, son y›llarda a¤›rl›kla uygulamaya konulan
yurtiçi gelifltirme yaklafl›m› sayesinde önemli
baflar›lar elde edilmifltir. Önümüzdeki dönemde Türk Savunma Sanayi’nin özgün tasar›m› olan insans›z hava arac›, e¤itim uça¤›,
askeri gemi ve z›rhl› araç prototipleri ortaya
ç›kmaya bafllayacakt›r. Özetle; “Ülkemizin
savunma ve güvenlik ihtiyaçlar›na özgün yurtiçi çözümler sunan, uluslararas› pazara entegre olmas› ve rekabetçi bir yap›ya kavuflmas› öngörülen savunma sanayimize yön
verebilecek uzmanl›¤a ulaflmak” vizyonu ile
hareket eden SSM, sektörün özellikle son
dönemde sergilemifl oldu¤u performanstan
memnuniyet duymaktad›r.
SSM, önümüzdeki dönemde gerçeklefltirilecek olan önemli savunma
projeleri hakk›nda flu bilgileri veriyor:
Atak projesi: TSK'nin Taarruz Taktik Keflif Helikopteri ihtiyac›n›n karfl›lanmas› amac›yla bafllat›lan Atak
projesi sözleflmesi imzalanm›fl, 24
Haziran 2008 tarihinde yürürlü¤e
girmifltir. Helikopterler TAI firmas›
ana yüklenicili¤inde, ASELSAN ve
AgustaWestland firmalar› ile birlikte
ortak üretim modeli ile Türkiye’de
üretilecektir. Türk flirketlerin ifl pay›n›n 1,2 milyar dolar oldu¤u proje
kapsam›nda, helikopterin görev bilgisayar›,
yaz›l›mlar›
ve aviyonik
mimarisinin tamamen Türk
tasar›m›
olmas› öngörülmekte olup yap›lan
testlerde helikopter üzerine entegre
edilen milli görev bilgisayar› kontrolündeki silah sisteminden at›lan
tanksavar füze hedefi baflar›yla vurmufltur. Helikopterin ilk uçuflunu
2010 y›l›nda gerçeklefltirmesi ve
2012 y›l›nda seri üretime geçilmesi
planlanmaktad›r.
Altay projesi: Türkiye’nin tüm fikri,
mülkiyet ve ihracat haklar›na sahip
olaca¤› ilk milli tasar›m tank prototipinin gelifltirilmesi amac›yla bafllat›lan Altay (Milli ‹mkanlarla Modern
Tank Üretimi) projesi sözleflmesi
Otokar firmas› ile 29 Temmuz 2008
tarihinde imzalanm›flt›r. Projede ana
muharebe tank›n›n Otokar A.fi. ana
yüklenicili¤inde gelifltirilmesi, at›fl
kontrol sisteminin ASELSAN, 120
mm topun MKEK, z›rh›n ise Roketsan taraf›ndan üretilmesi öngörül-
1
1
R Ö P O R T A J
mekte olup prototip tank›n Aral›k
2015 itibar› ile tamamlanmas› planlanm›flt›r.
M‹LGEM projesi: Türkiye’nin ilk
milli tasar›m korvet tipi savafl gemisi M‹LGEM projesi kapsam›nda, ilk
gemi olan Heybeliada Gemisi, Preveze Deniz Zaferi’nin y›ldönümü
olan 27 Eylül 2008 tarihinde denize
indirilmifltir. Geminin tasar›m› ‹stanbul Tersanesi Komutanl›¤› taraf›ndan yap›lm›fl olup savafl sistemleri
ASELSAN ve HAVELSAN taraf›ndan gelifltirilecektir.
‹lk muharip gemi: Özel sektör
tersanelerimizde infla edilecek ilk
muharip gemi olan Sahil Güvenlik
Arama Kurtarma Gemisi ile Yeni
Tip Karakol Botunun ilk kaynaklar›
2008 May›s ay›nda RMK Marine
A.fi. ve DEARSAN A.fi. tersanelerinde yap›lm›flt›r.
Sahil Güvenlik Arama Kurtarma
Gemisi: M‹LSOFT firmas› taraf›ndan gelifltirilecek Komuta Kontrol
Sistemi Yaz›l›m›na haiz olmas› öngörülen dört
adet Sahil Güvenlik Arama
Kurtarma Gemisinin 2012
y›l›na kadar
envantere girmesi planlanm›flt›r.
Yeni Tip Karakol Botlar›: Toplam 16 adet tedarik edilecek olan
yurtiçi tasar›m Yeni Tip Karakol
Botlar›n›n teslimatlar›na ise 2010
y›l›nda bafllanacakt›r.
1
2
YURTDIfiI PAZAR
Yerli savunma sanayimiz, düzenlenen
fuarlar›n da yo¤un katk›s›yla yurtd›fl›na
ürün satmaya bafllad›. ‹hracat toplam›
nerelere ulaflt›?
Türk savunma sanayi firma ve ürünlerini daha iyi tan›tmak maksad›yla, savunma sanayimizin uluslararas› alanda desteklenmesi ve
yönlendirilmesine yönelik olarak, önde gelen
uluslararas› savunma ve güvenlik fuarlar› ile
hedef bölgelerimizde düzenlenmekte olan fuarlara Müsteflarl›¤›m›z himayesinde savunma
sanayi firmalar›m›z›n “milli kat›l›m›” gerçeklefltirilmektedir. Buna ilaveten, gerek Sn. Bakan
gerek Müsteflarl›¤›m›z veya SSM Uluslararas›
‹flbirli¤i Daire Baflkan› baflkanl›¤›nda, ilgili firmalar üst düzey temsilcilerinin kat›l›m›yla çeflitli ülkelere iflbirli¤i ziyaretleri gerçeklefltirilmektedir.
Savunma sanayimizin ihracat toplam› 2007
y›l› itibariyle y›ll›k 420 milyon ABD dolar›d›r.
Bu rakam›n 2008 y›l›nda 460 milyon dolar civar›nda oldu¤u tahmin edilmektedir, gerçek
rakamlar 1 ay içinde aç›klanacakt›r. 2011 y›l›na kadar y›ll›k ihracat rakam›n› 1 milyar ABD
dolar› seviyesine ç›kmas› hedeflenmektedir.
‹thalat ve teknoloji transferi anlam›nda yurtd›fl› pazar olarak daha ziyade Avrupa ve ABD
ile iliflkilerin yo¤un oldu¤u, ihracata yönelik
olarak ise, Orta Do¤u, özellikle Körfez Bölgesi, Asya Pasifik, Afrika, Latin Amerika ülkeleri
ve Türk Cumhuriyetlerine yönelik faaliyetlerin
yo¤un oldu¤u söylenebilir.
Türk Savunma Sanayi’ni, dünya devleri
aras›na sokma hedefiniz var. Bu hedefe
ulaflmada hangi noktaday›z?
Savunma sanayi firmalar›m›z›n cirosu 2007
y›l›nda ilk kez olarak 2 milyar dolar› aflm›fl;
sektör ihracat› ise 420 milyon dolar seviyelerinde gerçekleflmifltir. Firmalar›m›zdan al›nan
geri beslemeler 2011 itibariyle y›ll›k 1 milyar
dolara ç›kar›lmas› hedeflenen savunma ürün
ve hizmet ihracat›nda 550 milyon ABD dolar›
olan 2008 y›l› hedefinin yakalanaca¤›n› göstermektedir. Dört çok uluslu projeye bafllang›ç aflamas›ndan itibaren kat›l›m sa¤lanmas›
ve en az bir uluslararas› projenin ülkemiz liderli¤inde gerçeklefltirilmesi hedefi de sanayimizin uluslararas› pazara entegre olmas›
bak›m›ndan önem tafl›maktad›r. NATO sa-
vunma projelerinde Türk Savunma Sanayi’nin pay›n›n dört kat›na ç›kar›lmas› hedefi
kapsam›nda; NATO tedarik ajanslar› ile düzenli toplant›lar icra edilmekte olup NATO
Ajanslar› ihale faaliyetlerinin takibi yap›larak
sanayimiz bilgilendirilmektedir. Öte yandan,
ASELSAN A.fi. dünyadaki ilk 100 savunma
flirketi aras›na girerek bir ilki gerçeklefltirmifltir. Önümüzdeki dönemde ilk 100 listesindeki temsilci say›m›z›n artaca¤›n› öngörmekteyiz.
Tüm bu baflar›l› geliflmelere ra¤men,
Türk Savunma Sanayinin daha da ileri
noktalara ulaflmas› konusunda önündeki engeller ve çözüm yollar› nelerdir?
Türk Savunma Sanayi 2000’li y›llarla birlikte
önemli bir dönüflüm yaflamaktad›r. Bu yeni
süreçte firmalar›m›z tasar›m kültürünü oturtmaya ve özgün ürünler gelifltirmeye yönlendirilmektedir. Halihaz›rda; savunma sanayi
kurulufllar›m›z›n verimlili¤inin ve rekabet gücünün istenen düzeye eriflemedi¤i söylenebilir; ancak, oldukça genç bir sektör olan savunma sanayimizin baflar›s›z oldu¤unu söylemek haks›zl›k olur.
Ayr›ca büyük çabalarla oluflturulan yeteneklerin sürdürülebilirli¤i hala endifle yaratmaktad›r. Bu kapsamda üç alan kritik önem tafl›maktad›r. ‹lk olarak; ihracat, sektörün sürdürülebilirli¤i aç›s›ndan hayati öneme haizdir.
Ülkemizin y›ll›k modernizasyon harcamas›
3,5 milyar dolar seviyesindedir. Bu rakam›n
çok daha ilerilere tafl›nmas› mümkün görülmemektedir. Bu rakam sektörün yurt içi finansman›n›n s›n›rlar›n› belirlemektedir. ‹htiyaçlar›n sürekli olmad›¤› da dikkate al›nd›¤›nda uluslararas› pazara aç›lmak firmalar›m›z›n
geliflimini sürdürmesi aç›s›ndan bir zorunluluktur.
‹kinci önemli husus firmalar›m›z›n üretmifl olduklar› sistemlerin bak›m ve onar›mlar›n› yapmalar› sürekli gelir kayna¤› olmas› aç›s›ndan
kritiktir. Buradan hareketle askeri bak›m onar›m tesislerinin zamanla fabrika seviyesi bak›m faaliyetlerini sistemin üreticisi olan yurtiçi
firmalara devretmesi halen kabul görmüfl
stratejilerdendir. Baflarmam›z gereken üçüncü nokta ise KOB‹’lerin sektöre entegrasyonunun sa¤lanmas› ile verimlili¤in ve derinli¤in
art›r›lmas›d›r.
‹LK TÜRK TANKI: ALTAY
Türk Silahl› Kuvvetleri’nin
envanterindeki eski tanklar
yerine geçecek olan ilk milli
tank Altay’›n uygulama
takvimi 2009 bafl›nda
yürürlü¤e girdi. 78,5 ayl›k
süreçte ortaya ç›kacak olan
Altay, dört tank›n görevini tek
bafl›na yerine getirecek.
Türkiye’nin milli savunma stratejinde çok önemli bir yeri olan Altay (Milli ‹mkanlarla Modern Tank Üretimi – M‹MTÜ) projesinin
uygulama takvimi 15 Ocak 2009’da yürürlü¤e girdi.
Proje; Türk Silahl› Kuvvetleri envanterinde bulunan ve teknolojik,
fiziki ve ekonomik ömürleri azalan tanklar›n yerine kullan›lmak
üzere 3'üncü nesil tanklar›n yurtiçi imkan ve kabiliyetlerle tasarlanmas›, gelifltirilmesi ve üretilmesi amac›n› tafl›yor. Otokar firmas›n›n ana yüklenici oldu¤u proje kapsam›nda, Türk savunma sanayinin bütün yetenekleri kullan›lacak ve baflta at›fl kontrol sistemleri, silah ve z›rh donan›m› olmak üzere birçok yüksek teknoloji içeren alt-sistem Türk mühendisler taraf›ndan tasarlanacak.
Altay projesi; Türk Silahl› Kuvvetleri’ne modern harekat yetene¤i
kazand›racak ve askeri kara platformlar› alan›nda elde edilen endüstriyel yetkinli¤i daha ileri seviyelere tafl›yacak. Ayr›ca önemli
bir ihracat potansiyeli içerecek. Türkiye, bu proje ile dünyan›n
say›l› tank üreticileri aras›nda yerini alacak.
78,5 ay sürecek 2015’de tamamlanacak ve 500 milyon dolarl›k
bir Ar-Ge çal›flmas› sonunda gerçeklefltirilecek olan Altay’›n yap›m›nda 600 mühendis çal›flacak. Altay, halen envanterdeki dört
tank›n görevini tek bafl›na yerine getirecek. Mevcut tanklar azami 40 kilometre h›z yapabilirken, Altay’›n en az 90 kilometre h›z
yapmas›, aral›ks›z 500 kilometre gidebilmesi ve hareket halindeyken at›fl yapabilmesi hedefleniyor.
Savunma Sanayi Müsteflarl›¤› (SSM) taraf›ndan yürütülen ve
Türk Silahl› Kuvvetleri’ni bölgenin en güçlü ordusu haline getirip
d›fla ba¤›ml›¤›n› azaltacak Altay projesinde imzalar Temmuz
2008’de at›lm›flt›. Projenin ana yüklenicisi olan Koç Toplulu¤u
flirketlerinden Otokar’da (Sakarya) gerçeklefltirilen imza törenine
Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n yan› s›ra Milli Savunma Bakan› Vecdi Gönül, Koç Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Mustafa
Koç, Otokar Yönetim Kurulu Baflkan› Kudret Önen, Otokar Genel Müdürü Serdar Görgüç, Kara Kuvvetleri Komutanl›¤› Kurmay
Baflkan› Orgeneral Atilla Ifl›k, 1'inci Ordu Komutan› Orgeneral ‹smail Koçman, projeye teknik destek sa¤lamak üzere seçilen Kore Cumhuriyeti'ni temsilen Milli Savunma Bakan› Sanghee Lee,
projede alt yüklenici olarak görev alacak Aselsan, Hyundai-Rotem, Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu, Roketsan üst düzey
yöneticileri kat›lm›flt›.
1
3
K U R U M
ULUSLARARASI
B‹R MARKA
TSK ile güvenlik güçlerinin ülke güvenli¤i ve bar›fl› için ihtiyaç duydu¤u
her türlü silah ve mühimmat› karfl›lama misyonunu üstlenen Makina ve Kimya
Endüstrisi Kurumu, 40’› aflk›n ülkeye gerçeklefltirdi¤i ihracat ile dünya
pazar›nda da bir marka konumuna gelmifl bulunuyor.
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) Genel Müdürlü¤ü,
Fideltus Teknoloji dergisinin üzerinde durdu¤u savunma odakl›
konular› de¤erlendirdi. Bu konular ve de¤erlendirmeler flöyle:
TÜRK SAVUNMA SANAY‹ VE MKEK:
“Ulu Önder Atatürk’ün “Yurtta Sulh, Cihanda
Sulh” ilkesinden flaflmadan yürüyen ve bulundu¤u bölgede hassas bir jeopolitik konuma sahip olan Türkiye, ulusal bütünlü¤ünü
tüm tehdit unsurlar›na karfl›, limitli kaynaklar›
ile korumak durumundad›r. Böyle bir çerçeve
içerisinde hem ba¤›ms›z hareket edebilmek
hem de ulusal ekonomiye pozitif katk› sa¤lamak bak›m›ndan, ülke savunmas›n›n azami
ölçüde yerli kaynaklara dayand›r›lmas›, günümüzde tart›flma götürmeyen bir devlet politikas› niteli¤indedir. Yurt çap›nda etkin ve istikrarl› Ar-Ge programlar› ile yerli teknoloji taban›n›n gelifltirilmesi, bu hedeflere ulafl›lmas›nda
büyük önem tafl›maktad›r…
Y›ll›k Ar-Ge yat›r›m› 4,8 milyar dolar seviyesinde olan ülkemizin, dünyada 15. s›rada
olan Hollanda’y› yakalamak için 13 milyar dolar seviyesine ulaflmas›, bir baflka deyiflle ArGe yat›r›mlar›n› 4 kat art›rmas› gerekmektedir. Bu durum, önemli bir kaynak ihtiyac›
do¤urmaktad›r. Ar-Ge konusunun, bütünsel bir yaklafl›mla ele
al›nmas›, sanayi kurulufllar›n›n bu alana bütçe ay›rmas›yla birlikte
yeni ve katma de¤erli ürün ve prosesleri ç›kartmak için Ar-Ge yönetimi ve metodolojilerini ö¤renmesi, içsellefltirmesi ve bu alanda
iyi uygulamalara imza atabilmeleri gerekmektedir. Bu flekilde ino-
1
4
vatif-yenilikçi ürünlerle Ar-Ge yat›r›mlar›n›n geri dönüflünün h›zlanaca¤›, kaynak ve gelir üretiminin el ele gerçekleflebilece¤i de¤erlendirilmektedir.
Bu kapsamda yerli savunma sanayi kurulufllar›n›n TSK’leri ve
MSB’l›¤› ile müflterek çal›flmalar›n›n ve Ar-Ge
yoluyla kritik teknolojilerin kazan›m›n›n gereklili¤i
aç›kt›r. Bu sebeple Türk savunma sanayinin en
büyük ve köklü kuruluflu olan kurumumuz da
Ar-Ge projeleri yoluyla bilgi ve teknolojisini art›rmay› ve her türlü silah ve mühimmat sistemini
tasarlay›p üretebilecek altyap›y› kazanmay› hedeflemektedir. Nihai amac›m›z, hem bar›flta
hem de seferberlik/harp durumunda Türk Silahl›
Kuvvetleri’nin ihtiyac›n›n ço¤unlu¤unu karfl›layabilecek hale gelebilmektir.”
YURTDIfiI AÇILIMLARI, TÜRK SAVUNMA
SANAY‹ VE MKEK:
“Bir ülkenin d›fl politikas›n›n güçlü ve istikrarl›
olabilmesinin temel unsurlar›ndan biri, o ülkenin
silahl› kuvvetlerinin gücüdür. Ülkenin silahl› kuvvetleri de ancak güçlü bir savunma sanayi ile
desteklendi¤inde kuvvetli olabilir. Güçlü bir savunma sanayi ise yaln›z yurtiçinde de¤il yurtd›fl›nda da etkin, uluslararas› platformda teknolojiye yön verebilen bir yap›ya sahip olmakla mümkündür. O halde, gerçekten güçlü bir savunma sanayine sahip olman›n tek yolu, uzun vadede etkili ve do¤ru bir savunma sanayi
stratejisi belirlemek ve bu stratejiyi hassasiyetle uygulamakt›r. Türkiye, son dönemde baflar›l› bir savunma sanayi stratejisi uygulamaktad›r. Türk Savunma Sanayi’nin uluslararas› arenada söz sahi-
bi olmaya bafllad›¤›, baflar›lar elde etti¤i, ihracat›n yan›
s›ra teknoloji transferi yapar konuma geldi¤i aflikard›r.
‹leri teknoloji gerektiren bir sektör olmas› sebebiyle savunma sanayinin ilerlemesi, di¤er sanayi alanlar› için
de lokomotif görevi görmektedir. Dolay›s›yla Türk sanayicisinin de ilerlemesi sa¤lanmaktad›r. Türk Savunma Sanayi’nin son dönemde gerçeklefltirdi¤i büyük
at›l›m›n arkas›nda büyük yat›r›mlar yatmaktad›r. Bu yat›r›mlar›n yaln›z yerli sat›flla de¤il, yurtd›fl›na gerçeklefltirilecek ihracat ve teknoloji transferleriyle geri dönüflünün sa¤lanmas› son derece önemlidir. Bu aç›dan,
Türk Savunma Sanayi çok iyi bir noktadad›r.
MKEK aç›s›ndan bak›ld›¤›nda, son üç y›l içinde yap›lan
ataklarla ihracat rakamlar› öngörülenin çok üstünde
seviyelere ulaflt›¤› gibi, MKEK art›k uluslararas› konvansiyonel silah ve mühimmat alan›nda dünya pazar›nda bir marka olmufltur. Amerika’dan Belçika’ya,
Kolombiya’dan Malezya’ya, BAE’lerinden Ürdün’e,
Suudi Arabistan’dan Singapur’a kadar uzanan 40’›
aflk›n ülkeye gerçeklefltirdi¤i ihracat› ile yaln›zca belli
bir pazara de¤il, tüm dünya ülkelerinde etkin olabilecek bir kurulufl oldu¤unu göstermifltir. Kurumun 2008
y›l› ihracat› fiili olarak 33,95 milyon dolar olup, mukavele imzalanan miktar ise 125 milyon dolard›r. Türkiye’de baz› pazarlara ilk kez girecek di¤er savunma sanayi kurulufllar›na da öncülük eden kurum, bu alanda
da liderli¤ini sürdürmektedir.”
AR-GE ÇALIfiMALARI VE MKEK:
“Kurumumuz bugüne kadarki Ar-Ge faaliyetlerinde,
a¤›rl›kl› olarak tersine mühendislik yöntemini veya ürün
iyilefltirme çal›flmalar›n› gerçeklefltirmifltir. Yurtiçi ve
yurtd›fl› pazarda markas› bilinen ve konfigürasyonu tan›mlanan ürünlerin yurtiçi ihtiyaçlar için gelifltirilmesi
her ne kadar ithal ikamesi sa¤l›yorsa da, temelde ArGe çal›flmalar›yla kazan›lan yeni ürünlerin sa¤layaca¤›
avantajlar› karfl›lamamaktad›r. Yeni ürün gelifltirme,
pazar pay›nda etkinlik sa¤layaca¤› gibi markalaflmada
da önemli rol oynamaktad›r. Bu amaçla, kurumumuz,
alt yap›s›n› güçlendirerek tasar›mdan ürün ve üretim
hatt› kalifikasyonuna kadar olan süreçte etkin rol almay› hedeflemektedir. Projelerin nitelikli insan kayna¤›
ve test/labaratuar ihtiyaçlar›n›n mevcuttan karfl›lamas›n›n uzun soluklu bir süreç olmas›ndan dolay›, üniversite, Ar-Ge kurulufllar› ve özel sektör ile Ar-Ge aflamas›nda yo¤un iflbirli¤i yap›lmas› k›sa vadeli bir çözüm
olarak görülmektedir.
MKEK Ar-Ge ve Teknoloji Daire Baflkanl›¤›’n›n ODTÜ
Teknokent bürosu, 21 Mart 2008 tarihinde aç›lm›flt›r.
ODTÜ ile bafllat›lan çal›flmalara paralel olarak Sanayi
Bakanl›¤›’n›n deste¤inde gerçeklefltirilen SANTEZ (Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› taraf›ndan bafllat›lan bir destek mekanizmas› olup, sanayinin istekleri/ihtiyaçlar›
do¤rultusunda belirlenen tez konular›n›n desteklenmesi amaçl› uygulama) projeleriyle ilgili olas› konular belirlenmifl olup destek karar› al›nan projelerin takibi Teknopark bürosundan gerçeklefltirilecektir.
Teknokent bürosunda ayr›ca özel sektör kurulufllar›yla
da görüflmeler sürdürülmektedir. Bu kapsamda Ar-Ge
aflamas›nda destek ve hizmet al›m› olas›l›klar› araflt›r›lmaktad›r.
fiu an için MSB ‹ç Tekarik, MSB Ar-Ge, SSM, Sanayi
Bakanl›¤› SANTEZ testlerinden faydalan›lmaktad›r. TÜB‹TAK 2007 projelerinde müflteri konumunda olan ve
MSB Ar-Ge taraf›ndan ihaleye ç›k›lmak suretiyle yüklenici belirlenmektedir. Yeni gündeme gelen ve planlanan projelerle ilgili destek konusunda faaliyetlerimiz
devam etmektedir. Kurum cirosunun yüzde 10’u seviyesine yükseltilmesi planlanmaktad›r.
Bütün bu giriflimlere paralel eski hatlar›n modernizasyonu, modern teknolojik altyap›n›n tesisi, bilgiye sahip
olarak ve kalite denetimi elde tutulmak kofluluyla alt
yüklenici kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas› di¤er stratejik
giriflimlerdir. Sonuç olarak teknolojiye sahip olmak (bilgi ve üretim) ve küçülerek büyümek hedeflenmektedir.”
M‹LL‹ MODERN P‹YADE TÜFE⁄‹ VE MKEK:
“Savunma sanayine büyük önem veren ülkemizde, ilk
ve lider kurulufl olan MKEK, Türk Silahl› Kuvvetleri ile
güvenlik güçlerinin ülke güvenli¤i ve bar›fl› için ihtiyaç
duydu¤u her türlü, silah, mühimmat, araç ve gereçleri
karfl›lamak gibi bir misyon üstlenmifltir. Bu kapsamda
MKEK, TSK’nin hafif silah ihtiyac› için belirledi¤i teknik
ve taktik isteklerini karfl›layan Modern Piyade Tüfe¤ini
d›fla ba¤›ml› olmayacak, mülkiyet haklar› tamamen ülkemize ait özgün bir ürün olarak üretmeyi hedeflemifltir. Günümüzde muharebe sahas›nda önemli geliflme
beklenen silah sistemlerinin bafl›nda piyade tüfekleri
gelmektedir. Bu konuda çal›flmalar dünya ülkeleri taraf›ndan sürdürülmektedir. MKEK, y›llara dayal› tecrübesi ve alt yap›s›n› kullanarak uygulamas›n› bafllatt›¤›
bu proje ile dünya envanterinde bulunan tüfeklerin üstün özelliklerini tafl›yan tasar›m ve üretimi tamamen
yerli olan modüler, vurufl ve kullanma etkinli¤i yüksek,
özgün bir modern piyade tüfe¤ini tasarlayarak üretecektir. Gerçeklefltirilecek proje ile TSK’n›n Milli Modern
Piyade Tüfe¤i ihtiyac›n›n karfl›lanmas›n›n yan› s›ra ülkemizin dünya pazarlar›nda söz sahibi olmas› ve ülke
ekonomisine katk› vermesi sa¤lanacakt›r.”
1
5
F I R M A
MAYINLARA KARfiI
TEKNOLOJ‹K
‹fiB‹RL‹⁄‹
Fideltus ‹leri Teknoloji, may›ndan ar›nd›rma çal›flmalar›n›n önde
gelen firmalar›ndan Mechem’le iflbirli¤i yapt›. Güney Afrikal› Mechem,
savunma merkezli sorunlara mekanik ve kimyasal teknolojik çözümler
gelifltiriyor.
1960’larda Güney Afrika’daki Bilimsel ve
Endüstriyel Araflt›rmalar Konseyi’nin Ar-Ge
departman› olarak kurulan Mechem, 1988
y›l›nda savunma sanayi flirketlerinden Armscor bünyesine tafl›nd›. 1992 y›l›nda Güney
Afrika hükümetinin savunma sanayisinin ticarilefltirilmesi sürecinde Denel flirketi içinde yeniden yap›land›. 2007 y›l›nda ise Denel’den ayr›larak ba¤›ms›z ticari bir kimlik
kazand›.
Mechem, uzun y›llardan bu yana kendisini
May›n Aksiyon Sistemleri konusunda uzman bir flirket olarak konumlad›. Anti may›n çözümlerinin bir parças› olarak may›n
1
6
korumal› personel araçlar› da gelifltirdi. Bu
araçlar dünya çap›nda kullan›lmaya devam
ediyor. Mechem, daha güvenli bir çevre
oluflturulmas› konusunda flu hizmetleri sunuyor: May›n Aksiyon Sistemleri, Muharebe Alan› Temizleme Çözümleri, May›n Koruma Ekipmanlar›.
MAYIN TEM‹ZLEME ÇÖZÜMLER‹NDE
L‹DER
Birleflmifl Milletler ve sivil toplum örgütleri
Mechem gibi flirketlerle yapt›klar› iflbirli¤i ile
halen çat›flmalar›n sürdü¤ü bölgeler dahil
olmak üzere may›n temizleme faaliyetlerini
sürdürüyor. Afganistan, Sudan, Eritre,
1
7
F I R M A
Mechem, uzun y›llardan
bu yana kendisini May›n
Aksiyon Sistemleri
konusunda uzman bir
flirket olarak konumlad›.
Anti may›n çözümlerinin
bir parças› olarak may›n
korumal› personel
araçlar› da gelifltirdi. Bu
araçlar dünya çap›nda
kullan›lmaya devam
ediyor.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Bosna,
H›rvatistan, Tayvan, Irak, Angola ve Mozambik’te yol ve alan temizleme çal›flmalar›na devam eden Mechem; her projeye
kendine özgü problemlerini göz önünde
bulundurarak yaklafl›yor. Bu yaklafl›m biçimi Mechem’in farkl› alanlardaki may›n temizleme çözümlerinde liderlik etmesine f›rsat sunuyor.
Mechem’in gelifltirmifl oldu¤u patlay›c› denetleme sistemi Medds; konteyner gibi bü-
1
8
yük hacimli yük araçlar›n›n, içleri aç›lmaks›z›n denetlenmesine imkan tan›yor. Manuel
may›n temizleme teknolojisi ve araçl› may›n
temizleme teknolojisi sayesinde her türlü
co¤rafi flartta may›n temizleme hizmeti sunulmas›na zemin haz›rl›yor. Koruyucu giysi
ve ekipmanlar da, Mechem’in may›n temizleme iflinde komple bir çözüm sunmas›n› sa¤layan di¤er bir alan.
SAVAfiLARIN ACI M‹RASI MAYINLAR
Birleflmifl Milletler verilerine göre dünya çap›nda yaklafl›k 70’ten fazla ülkede 110 milyon civar›nda kara may›n› bulunuyor. Bunlar›n 100 milyondan fazlas› küçük, anti personel may›nlar›ndan olufluyor. Bu may›nlar
asker veya küçük bir çocuk ay›rt etmeden
bacaklara kal›c› zararlar veriyor. May›nlar›n
temizlenmesi insan hayat›na yönelik tehditlerin ortadan kald›r›lmas›n›n yan› s›ra, may›nlanm›fl bölgelerde yeniden tar›m yap›labilmesine olanak sa¤layarak açl›k ve fakirli¤in ortadan kald›r›lmas›na destek veriyor.
May›nlar y›lda 15 bin kiflinin ölümüne veya
sakat kalmas›na neden oluyor, birço¤u ise
döflendikleri savafltan y›llar sonra tehlikeden habersiz sivillerin yanl›fll›kla atefllemeleri sonucu patl›yor. Bundan da birçok ülkede en çok çocuklar etkileniyor.
4 N‹SAN DÜNYA MAYIN B‹L‹NC‹
GÜNÜ
Birleflmifl Milletler her y›l binlerce masum
insan›n ölümüne ya da sakat kalmas›na yol
açan may›nlar›n kullan›m›n›n yasaklanmas›
ve imhas› için bafllatt›¤› çabalar çerçevesinde ve yan› s›ra 4 Nisan Dünya May›n Bilinci Günü vesilesiyle birçok etkinlik gerçeklefltiriyor; kamuoyunun ve medyan›n
dikkatini may›nlar ile mücadeleye çekmeyi
hedefliyor. Dünyay› may›nlardan ve eski
savafllardan kalma patlamam›fl mühimmattan kurtarmak için, çal›flmalar›n›n siyasi
gündemin üst s›ralar›nda tutulmas› BM’nin
hedeflerinden birini oluflturuyor.
10 y›l önce may›nlar nedeni ile y›lda yaklafl›k 26 bin kifli ölüyor veya yaralan›yorken,
Ottawa Sözleflmesi ile bafllayan süreç so-
Mechem’in 1991’den
bugüne kadar
gerçeklefltirdi¤i
projelerden baz›lar›
flunlar:
Mozambik; yol ve arazilerin may›ndan
temizlenmesi / 1991-1995
Angola; yollar› may›ndan ar›nd›rma
1996-1997
Uganda; may›n temizli¤i ve e¤itim / 1996
H›rvatistan; arazi taramas› / 1997-2000
Bosna; arazi taramas› ve may›n
temizleme / 1998 - 2001
Kuzey Irak; arazi taramas› / 1998
Afganistan; yol temizli¤i / 2003-2006
Eritre; yol temizli¤i / 2003-2004
Sudan; yol temizli¤i / 2004-2005
Azerbaycan; e¤itim ve dan›flmanl›k
servisleri / 2004-2005
Somali; e¤itim hizmetleri / 2004
Tayvan, Milli Savunma Bakanl›¤›, e¤itim
ve dan›flmanl›k hizmetleri / 2006
nucu bugün bu say› 15 bin seviyesine indi.
Bu say›n›n daha da afla¤› çekilmesi için
çabalar›n yo¤unlaflmas› gerekiyor.
PROTEZ BACAKLAR
Mechem, kara may›nlar› kurbanlar›n›n hayatlar›n› kolaylaflt›rmak için protez bacaklar
da gelifltiriyor. Afrifoot ad› verilen protez
ayak, ilk kez Angola’da uyguland›. Birçok
kifliye baflar›yla tak›lan Afrifoot, kara may›nlar› nedeniyle sakat kalan kiflilerin sosyal
hayata kazand›r›lmas›n› amaçlayan baflar›l›
bir pilot uygulama olarak gösteriliyor.
1
9
F I R M A
RADARIN UZMAN
‹SM‹ TÜRK‹YE’DE
Fideltus ‹leri Teknoloji, Güney Afrikal› teknoloji devi Reutech Radar
Systems’in (RRC) 22 y›ll›k radar tecrübesini Türkiye’ye tafl›yor. RRS, radar
sistemlerinin yan› s›ra ileri teknoloji içeren di¤er iletiflim çözümlerini de sunuyor.
2 0
Radar sistemlerindeki lazer
destekli üç boyutlu çözümleri ile
daha baflar›l› modellemeler
sa¤layan flirket, askeri ve sivil
amaçl› ihtiyaçlar›n her ikisine
birden kapsaml› olarak yan›t
verebiliyor.
Fideltus ‹leri Teknoloji, dünya çap›ndaki teknolojik iflbirliklerine bir yenisini ekleyerek, Güney Afrika Cumhuriyeti merkezli
Reutech Radar Systems (RRS) ile iflbirli¤ine gitti. ‹flbirli¤i radar sistemleri baflta olmak üzere ileri teknoloji içeren iletiflim
çözümlerini kaps›yor. Radar sistemlerindeki lazer destekli
üç boyutlu çözümleri ile daha baflar›l› modellemeler sa¤layan flirket, askeri ve sivil amaçl› ihtiyaçlar›n her ikisine birden
kapsaml› olarak yan›t verebiliyor.
Tecrübe ve baflar›lar›yla sadece ülkesinde de¤il uluslararas›
alanda da isminden s›kça söz ettiren RRS, 1987 y›l›nda
ESD’nin birimi olarak kuruldu. Firman›n ana çal›flma alan›
Selenia (flimdiki ismi Alenia) lisans› alt›nda radar sistemleri
üretmekti. Geçti¤imiz 22 y›ll›k süreçte flirket radar konusunda önemli tecrübeler kazand›. 6500 kiflinin çal›flt›¤› flirketin
hisseleri Johannesburg Borsa’s›nda ifllem görüyor.
RRS’in üretti¤i ATRC33 sistemleri, Güney Afrika Hava Kuvvetleri taraf›ndan halen kullan›l›yor. RRS, 2008 y›l› içinde de
Norveç’e, Fridtjof Nansen s›n›f› firkateynlerde kullan›lmak
üzere gözetleme radar› satt›. Bu sat›fl, RSR 210N radar›n›n
ilk ihracat›. RSR 210N’ler; X-band›nda çal›flan, hafif, 2 boyutlu hava-deniz gözlem radar› olarak tan›mlan›yor. Norveç
Kraliyet Donanmas›’n›n verdi¤i al›m karar›n›n RSR 210N’lerin uluslararas› pazarda gerçeklefltirece¤i di¤er sat›fllar› da
tetiklemesini uman RRS, Güney Afrika Donanmas›’yla yapt›¤› anlaflmalar›n da deste¤iyle, radar sistemlerinde dünyan›n
önemli kurulufllar› aras›na girme yolunda h›zla ilerliyor.
AR-GE ‹LE BÜYÜYEN BAfiARI
Günümüzde yo¤un rekabetin yafland›¤› elektronik dünyas›nda, inovasyon baflar›n›n anahtar› niteli¤inde. Rekabette liderli¤i korumak için, ürün nihai halini almadan kullan›c›lar›n
beklentilerini tam olarak karfl›lamak gerekiyor. RRS, bu noktadan hareketle sanayi-üniversite iflbirli¤inde sürekli yenilikler üreten bir yap›da çal›fl›yor. Modern radar sistemlerinin
görevleri, yer ald›klar› co¤rafyalara göre farkl›lafl›yor. Sistem-
lerin her geçen gün daha fazla özelli¤e sahip olmas›, gözlemlerde hata pay›n› azalt›rken daha kesin ve nitelikli sonuçlar al›nmas›na imkan tan›yor.
Muharebe elektronik sistemlerinin önemli ve belirleyici bir
parças› olan radar sistemlerinin di¤er bileflenlerle uyum içinde çal›flmas› son derece önemli. Bunun yan› s›ra sistemlerin
ola¤anüstü koflullarda da yüksek performans göstermesi
bu alandaki baflar› ölçütleri aras›nda bulunuyor. RRS, uluslararas› alanda ispatlanm›fl baflar›lar›yla farkl› ihtiyaçlara sahip kullan›c›lar için en uygun çözümleri gelifltiriyor.
RRS’in dünya kalitesindeki ürün
ailesinde flu sistemler yer al›yor:
Üç Boyutlu Gözleme Sistemleri
‹ki Boyutlu Arama ve Gözlem Sistemleri
‹zleme Sistemleri
Ülke Güvenli¤i
Alt Sistemler ve Teknoloji
Sistem Entegrasyonu
Madencilik Sensör Sistemleri
Sivil Amaçl› Sistemler
2
1
R Ö P O R T A J
fiANZIMAN VE
D‹fiL‹DE L‹DER
F‹RMA
1974 y›l›nda kurulan,1989 y›l›ndan bu yana savunma sanayine de
hizmet veren ve Ankara Polatl›’daki üretim tesislerinde savunma
araçlar› (z›rhl› muharebe araçlar›, modern tank ve kunda¤› motorlu
obüsler vs), kamyon-minibüs-otobüs, tar›m ve ifl makineleri için
flanz›man, diflli sistemler üreten Hema Diflli Sanayi ve Ticaret, 50
milyon dolarl›k cirosu ile diflli üretiminde Türkiye’nin en köklü ve lider üreticilerinden biri. Bugüne kadar yurtiçi ve yurtd›fl› müflterileri
için 400 bin adedin üzerinde komple kamyon flanz›man› ve diferansiyeli, milyonlarca diflli, mil, takviye ve güç alma üniteleriyle
diflli sistemler üreten firma; ABD, ‹ngiltere, ‹spanya, ‹rlanda,
Fransa, ‹talya, Belçika, Brezilya, ‹ran, Pakistan, Hindistan, Suudi
Arabistan gibi ülkelere de ihraçta bulunuyor. Hema Yönetim
Kurulu Üyesi Kadir Hattat, üretimleriyle ilgili bilgi vermek üzere
Fideltus Teknolojiye konuk oldu.
Üretiminizde neye a¤›rl›k veriyorsunuz?
Herkesin bir yüzük tafl› ifli vard›r, bizim de gündemde olan ve
en baflar›yla yapt›¤›m›z ifl, flanz›man ve diflli imalat›. Amerika’n›n Indianapolis flehrinde yerleflik Allison Transmission diye bir firma var; savunma araç ve gereçleri, kamyon, paletli
savafl araçlar›na flanz›man ve diflli üreten çok de¤erli bir flirket. Amerikal›lar her fleyi çok miktarda ve ucuz yaparlar.
Ama Allison çok yüksek miktarlarda de¤il, ileri derecede
teknolojik parçalar yapmas›yla meflhur. Biz 90’lar›n bafl›nda bu flirketle bir üretim anlaflmas› imzalad›k. Buna göre
Allison’un X200-4, X1100-5 ve X1100-5A3 modellerini
imal ediyoruz. Ve bunu o kadar baflar›l› yap›yoruz ki, d›fl
pazarlarda Allison ile de rekabet edebiliyoruz. Üstelik Allison, bafllarda “Bu flanz›man o kadar komplike ki, siz kapa¤›n› bile açamazs›n›z” diyordu. Türkiye’de üretimimiz hem
daha kaliteli hem de ucuz. Allison flanz›manlar, Polatl›’da
tamamen yerli olarak yap›l›yor. Ayr›ca Amerika’daki hatt› kapatt›lar, Amerika’ya da biz buradan sa¤l›yoruz. fiu anda
Amerika’ya y›ll›k 12 milyon dolarl›k mal veriyoruz, ihracat›m›z da her y›l yüzde 50 art›yor, biz verebildikçe onlar al›yorlar.
fianz›man ve diflli üretiminde Türkiye’nin
lider firmas› olan Hema, kaliteli ve ileri
derecede teknolojik ürünler sunuyor.
50 milyon dolar cirolu flirketin Yönetim
Kurulu Üyesi Kadir Hattat, Amerikal›
Allison firmas›yla gerçeklefltirdikleri
anlaflma kapsam›nda yapt›klar› üretimin,
savunma sanayindeki gururlar›
oldu¤unu söylüyor.
Dilek Girgin - Foto¤raf: Vedat Öztürk
2 2
Üretim kapasitenizle ilgili bilgi verebilir misiniz?
‹ki türlü üretim söz konusu. ‹lk olarak komple bitmifl, arac›n üstüne
tak›lmaya haz›r flanz›man yap›yoruz; y›lda 300-500 adet askeriyeye, 10-15 bin civar›nda da ticari flanz›man olarak. Yurtiçi veya yurt
d›fl›ndan kombine bir siparifl gelse y›lda askeriyede 1000, ticaride
25 bin adede ç›kabiliriz. ‹kinci olarak da diflli üretiyoruz. Firmalar
kendi bilyalar›n› kullan›yor, kendileri flanz›man haline getiriyorlar, bu
arada da diflliyi bizden sat›n al›yorlar. Bunda ise bir say› vermek
çok güç. Ancak y›ll›k ciromuzun üçte ikisinin diflli, kalan üçte birinin ise komple flanz›man olarak gerçekleflti¤ini söyleyebilirim. Askeri flanz›man çok pahal›. Al›nan siparifle göre ciromuz 50 milyon
dolarla 50 milyon lira aras›nda de¤ifliyor. 2001 krizi öncesinde 125
milyon dolar ciromuz vard›. Ama art›k öyle cirolar yapmak için ya
askeri iflin artmas› ya da yerli
piyasan›n genifllemesi laz›m. Türkiye’nin bu kalitesiyle, bu baflar›s›yla daha fazla üretim ve ihracat yapabilmesi için de mutlaka Türk
liras›n›n kurlar›n›n iyi ayarlamas› gerekiyor. Son 10 y›ld›r Türk liras›
çok de¤erli. Bizim sanayimiz yurt d›fl›nda daha baflar›l› olacaksa,
gereksiz de¤erli Türk liras›ndan vazgeçilmeli. De¤erli oldukça yurt
d›fl›na satam›yorsunuz, bu kadar basit.
Bu flanz›manlar›n fiyat› nedir?
Beher flanz›man›n bir Rolls Royce fiyat› civar›nda oldu¤unu söyleyebilirim. Biz, FNSS Savunma Sistemleri A.fi., Türkiye’deki z›rhl›
muharebe arac› projesini kazand›¤›ndan beri Ürdün, Endonezya,
Suudi Arabistan derken 3 bine yak›n imal edip satt›k. Ümidimiz
Amerika’n›n bu flanz›manlardan 5 y›l içinde 3 bin tane almas›. ‹leri
teknoloji ürününü baflar›yla Türkiye’de imal edip, hem iç hem d›fl
piyasaya satabilen ender flirketlerden birisi olduk. Onun için Allison
projesi savunma sanayinde bizim gururumuz.
Türkiye’nin savunma sanayinde geldi¤i noktay› nas›l
de¤erlendiriyorsunuz?
Bugün Avrupal› flirketlerin bile yapamad›klar›n› yap›yoruz, çok iyi
flirketlerimiz var. Ankara’da TA‹’yi (TUSAfi – Türk Havac›l›k ve
Uzay Sanayi A.fi.) gezmifltim, çat›r çat›r F16 uçaklar› imal ediyorlar, teknoloji gelifltiriyorlar. Parsan dünyan›n her yerine dövme sat›yor, Asilçelik yüksek vas›fl› çelik üretiyor. Onlar›n ürettikleri olmasa
biz de bu yüksek vas›fl› flanz›man› üretemeyiz.
Yerli savunma sanayinin daha da geliflmesi için neler
yap›lmal› size göre?
Dünyada sadece savunma sanayinde de¤il, bütün ifllerde çok
önemli bir faktör var; önce yerel pazar›n›z›n sizin iflinizi tafl›yabilir
büyüklükte olmas› laz›m. Ancak bu durumda ifl büyür ve sonra
‘‘Dünyada sadece savunma sanayinde
de¤il, bütün ifllerde çok önemli bir
faktör var; önce yerel pazar›n›z›n sizin
iflinizi tafl›yabilir büyüklükte olmas›
laz›m. Ancak bu durumda ifl büyür ve
sonra pastan›n kremas› olarak ihracat
da yapars›n›z.’’
pastan›n kremas› olarak ihracat da yapars›n›z. Ama sadece ihracata yönelik imalat yapmak çok zor. Biz bu askeri flanz›manlar›
yap›yoruz ama Allison flanz›man›n bir üst modelini devletimiz yurtd›fl›ndan getiriyor. Oysa benim bir üst modeli de burada yapma
kapasitem var. Yurt d›fl›ndaki savunma sanayi üreticisi yerine buradakini desteklemeye çal›flmak laz›m. Savunma Sanayi Müsteflarl›¤› ve Milli Savunma Bakanl›¤› yürütüyor çal›flmalar›, oysa bana
göre tek elden yürütülmeli. Biz yat›r›m›m›z› yaparken Türkiye’de
tank ve z›rhl› muharebe arac› projesinin yan› s›ra helikopter projesi
de vard›. Bu nedenle helikopterin flanz›man›n› da yapabilecek kapasitede bir tesis kurduk. Helikopter projesi arka planda kal›nca
bizim tesisimiz de at›l kald›. Oysa helikopter imalat› TA‹’de çok kolay yap›labilir. Bir savafl arac› olarak helikopter o kadar efektif ki.
Zaman›nda dört Kobra helikopter bölgedeki güç dengelerini de¤ifltirmiflti.
fianz›man›n› yapamayaca¤›n›z araç yok bu durumda?
Yok. Kamyondan z›rhl› araca kadar. Aktarma organ›, diflli gereken
ne tür araç varsa yapabiliriz. Bu arada yeni bir projeye bafllad›k.
Bir Hollanda firmas›na y›lda 6 bin adet rüzgar jeneratörü flanz›man›
veriyoruz. Fakat bizim çok büyük bir sorunumuz var. Bafl›ndan
beri kendimizi hep kaliteye do¤ru ittik. Biz flimdi kendimizi ucuz
diflli pazar›ndan ç›karm›fl durumday›z ister istemez. Kaliteli de pahal› oluyor. Bizim üretimimiz kaliteli ve pahal›. Fakat kaliteli üreticiler de yo¤un olarak bizden al›flverifl yap›yor.
2
3
r ö p o R T A J
‘’CESARET‹M‹Z‹N
MEYVELER‹N‹
ALIYORUZ‘’
Dilek Girgin
Foto¤raf: Vedat Öztürk
Savunma sanayi ve tüketici ürünleri alanlar›nda faaliyet göstermek üzere 2005’te
kurulan Genetlab, verimli ve maliyet etkin çözümler üreten bir Ar-Ge flirketi.
Özellikle kablosuz duyarga a¤lar› konusunda yo¤unlaflan ve bu konuda dünyada
ismi bilinen on firmadan biri olan Genetlab’› Genel Müdür Burak Mengi anlat›yor.
Genetlab’un yola ç›k›fl
serüveninden ve kurulufl
amac›ndan söz eder misiniz?
Asl›nda maceran›n bafllad›¤› tarih
1999. Dr. Erdal Çay›rc› (daha sonra
profesör oldu), dünyada yeni yeni isminden bahsedilen kablosuz duyarga
a¤lar› konusunda akademik çal›flmalar
yapmaya bafll›yor. Amerika’ya gidiyor,
akademik yaz›lar yaz›yor; bu süreç
2004’e kadar devam ediyor. Bu arada
bir akademisyenler grubu da konuyla
ilgili gelifltirme çal›flmalar› yap›yor. Dr.
Erdal Çay›rc›’n›n bize bu projeyi anlat›rken duydu¤u heyecan, bizim bu
alanda gördü¤ümüz ticari potansiyel
sonucunda da 2005’te flirketleflme ve
ticarileflme karar› al›yoruz. Genetlab, yani Gelecek Nesil Teknoloji
Laboratuarlar› bu flekilde olufltu. Buradaki laboratuar kelimesi çok
önemli, çünkü Genetlab hep Ar-Ge yapan bir firma olacak, yeni bulufllarla yoluna devam edecek.
2 4
Gelecek Nesil Teknoloji
Laboratuvarlar› ismi, çok iddial›.
Bu ismi koyma karar› al›rken
çekinceleriniz var m›yd›?
Hay›r. fiu anda da bu cesaretimizin
meyvelerini al›yoruz. Bizim amac›m›z,
dünyan›n al›flt›¤› konvansiyonel sistemlerle yap›lan ifli daha farkl›, basit,
altyap›s›z, ucuz ve etkin yapabilmek.
Sonuçta 2000 y›l önce de keflif harekat› vard›, flimdi de var. Ama o zaman askerler gidip keflfediyordu,
flimdi ise insans›z hava araçlar›, radarlar, uza¤› gören birtak›m cihazlar.
Biz diyoruz ki, gelecek nesilde kendi
kendilerine yaflayabilen, yard›mlaflabilen, organize olabilen ürünler olsun;
keflifleri de bunlar yaps›n, insan gücüne en az ihtiyaç duyulsun. ‹nsanlar da oraya bu ürünleri koysun, sonra da bilgileri toplas›n.
Sizin backraund’unuzda neler vard›?
Hiç bu alanla alakal› de¤il. Uzun y›llar Benckiser’de çal›flt›m, oradan
ay
S
en
la
G
di
K
g
El
m
an
tir
ta
ya
D
te
si
de
B
D
kü
y›
la
bi
va
ed
nu
ra
B
TE
üz
ed
TA
si
si
l›k
(A
de
ür
s›
A
B
nü
Ü
as
,
-
.
n;
ayr›lma karar› ald›¤›mda Calgon ürününün pazarlama yöneticisiydim.
Savunma sanayi pazarlamay›, sat›fl› yaflayan bir sektör de¤il ama o
enerjiyi verdi¤in zaman enteresan aç›l›mlar olabiliyor. Asl›nda Genetlab tek bafl›na bir firma de¤il, Al›flan Grup çat›s› alt›nda yer al›yor.
Grupta bir firmam›z daha teknoloji firmas› o da Exepto, burada da
direktörlük yap›yorum.
Kuruluflunuzdan bugüne geçen üç buçuk y›lda nereye
geldiniz?
Elimizdeki ürünü, ticari bir ürüne dönüfltürmek için 36 ayl›k bir zaman öngörmüfltük. Ancak 27 ayda prototipimizi ürünlefltirdik. fiu
anda bir ana ürünü bitirmifl, fakat sürekli ilerleyen teknolojilerle gelifltirmeye devam etme durumunday›z. Bu üründen oluflturulmufl dört
tane ticari sistemimiz var. Bunlar TEDAS (Tesis Çevre Güvenlik Duyarga A¤› Sistemi), TADAS (Taktik Alan Duyarga A¤› Sistemi), DEDAS (Depo Duyarga A¤› Sistemi) ve SADAS (Sualt› Duyarga A¤› Sistemi). Biz sistemlerimizi dörde bölüyoruz matrixte. Dikeyde askeri ve
sivil, yatayda ise kara ve deniz olarak ay›r›yoruz. Ürünler karada da,
denizde de çal›flabiliyor; tabii ambalaj farkl›l›klar› var.
Bu sistemleri, benzerlerinden ay›ran özellikleri neler?
Dört ana bafll›¤›m›z var; yanl›fl alarm yüzdesinin en düflük olmas›,
küçük ve maliyet etkin olmas›, enerji tüketiminin düflüklü¤ü ve dolay›s›yla alt yap› ihtiyac› duymamas› ile esnek olmas›. Farkl› uygulamalara aç›k bu sistemler. Çünkü ürünün çekirde¤i, tasar›m, donan›m
bizim. Bu arada haberleflmesinin kablosuz olmas›n›n da bir avantaj›
var. Hiç yorulmadan veriyi bir yerden bir yere tafl›ma flans›n› elde
ediyorsunuz. Bununla beraber ürünlerin çal›flma prensibi, kalibrasyonuyla ilgili bir fleye ihtiyac›n›z oldu¤unda kontrol merkezinden programlama flans›n›z var.
Bu sistemlerin kullan›m alanlar›ndan söz eder misiniz?
TEDAS, hem askeri hem sivilde ama karada kullan›l›yor. Tel örgü
üzerine konan ve kritik bir tesisin çevresinde izinsiz geçiflleri tespit
eden bir sistem.
TADAS ise aç›k alanlara kuruluyor. Sismik hareketlerin sinyal ifllemesini yaparak yaklaflan cisimleri ve ne tür cisimler oldu¤unu söylüyor
size. DEDAS’› ayn› mant›kta depolara koyuyoruz. Depolardaki s›cakl›k, nem, ›fl›k gibi unsurlar›n ölçümünü yap›p, gerekti¤inde Tetikleyici
(Aktüatör) olarak kullan›labiliyor. SADAS ise TÜB‹TAK taraf›ndan
desteklenen ama henüz bitmemifl bir proje. Yüzde 80’deyiz. Bu
ürün de denizlerde ayn› ifllemi yapacak. Sualt›nda bas›nç, akustik,
s›cakl›k gibi bilgileri toplayacak.
Askeriyeye ve sivile ne oranda ürün sunuyorsunuz?
Bafllarken savunma sanayine yönelik diye gelifltirdi¤imiz TEDAS ürününü pek çok sivil kuruma da satt›k. Örne¤in Koç Lisesi ve Sabanc›
Üniversitesi kampus güvenli¤i için bizim ürünümüzü ald›. Bu yüzden
askeriye ve sivilin oran›n›n yar› yar›ya oldu¤unu söyleyebilirim.
Gelece¤in Askeri diye bir projeniz var. Nedir bu projenin
aç›l›m›?
Gelece¤in Askeri projesinde bir tak›m sensörlerle, askerin durumunun merkeze bildirilmesi söz konusu. Asker heyecanl› m›, yorgun
mu, sakin mi; örne¤in bu, tim liderinin askeri nerede konuflland›raca¤›na karar vermesi aç›s›ndan çok önemli. Ya da diyelim ki askerin
mühimmat› ›sland›, biz diyoruz ki bir sensör olsun ve bu mühimmat›n çal›flmama ihtimalini bildirsin. Asker, taaruz etmeden önce bizim
sensör ürünümüzü silaha benzer bir aparat ile izlemek istedi¤i bölgeye f›rlats›n, sensör bilgi toplas›n (ses, görüntü, manyetik gibi), asker gerekiyorsa sonra taarruz etsin. Gelece¤in Askeri, dünyada her
ülkenin yürüttü¤ü bir proje. Türkiye de son y›llarda üzerine düflüyor
ama uzun soluklu bir proje.
‘’Yanl›fl alarm
yüzdesinin en düflük
olmas›, küçük ve
maliyet etkin olmas›,
enerji tüketiminin
düflüklü¤ü ve dolay›s›yla
alt yap› ihtiyac›
duymamas› ile esnekli¤i
sistemlerimizi
benzerlerinden ay›r›yor.’’
Türkiye’nin savunma sanayi hangi noktada?
Son befl y›ld›r t›rman›flta. Savunma Sanayi Müsteflar›m›z Sn.Murad
Bayar’›n enteresan vizyonu ve misyonu var. Benim içinde bulundu¤um üç buçuk y›lda savunma sanayine, yerli savunma sanayinin
katk›s› yüzde 27’den 42’lere ç›kt›. Neredeyse ikiye katland› yani.
Türk Savunma Sanayi’nde personel giderleri hariç 7 milyar dolarl›k
bir pazar var. Ama bence yerli savunma sanayinin bakmas› gereken
yer, yurt d›fl›; buradaki 7, oradaki 777. Elbette devletimize kendi savunmam›z için ürün satal›m, destek olal›m ama ben Türkiye’nin
know how’›n›n yurt d›fl›nda de¤erlenmesi gerekti¤ine inan›yorum.
Firman›z› mesela 10’ncu y›l›nda nerede görmeyi
hedefliyorsunuz?
Zaten flu anda da dünyada ismi bilinen 10 sensör network üreticisinden biriyiz. Ama 10’ncu y›l›m›zda ilk üçte olaca¤›m›zdan eminim.
Ayr›ca Türkiye s›n›rlar›n› aflm›fl, s›n›r ötesinde de yüksek cirolara sahip bir firma olmay› hedefliyorum.
2
5
T E K N o
YÜKSEK
GÜVENL‹K
MODASI
Ufuk Aykut
Tiflörtler, ceketler, tak›m elbiseler,
kabanlar, mendiller… Hepsi çok fl›k,
çok pahal›. Ve hepsi kurflun geçirmez.
Özellikle ünlü siyasetçiler, devlet adamlar›,
krallar ve film y›ld›zlar› taraf›ndan tercih
edilen bu kurflun geçirmez giysilerin son
dönemdeki en tan›nm›fl müflterisi ise
ABD Baflkan› Barack Obama.
2 6
zi Kolombiya’n›n Bogota kentinde. Ürünler özellikle de Meksiko City, Guatemala,
Johannesburg, Londra ve Sao Paolo’da
çok sat›yor. Caballero’nun müflterileri
aras›nda ‹spanya Prensi Felipe, aktör
Steven Seagal, Kolombiya Baflkan› Alvaro Uribe ve Venezuela Baflkan› Hugo
Chavez de var. Üstelik bas›na yapt›¤›
aç›klamalara göre müflterileri aras›nda
pek çok Türk ifladam› ve siyasetçi de yer
al›yor.
Yapt›¤› ifli “güvenli¤i haute couture”u olarak tan›mlayan Caballero’nun giysileri kifliyi kurfluna, b›çak sald›r›s›na ve di¤er silahlara karfl› koruyor. Bir tiflört bile 9 milimetre çap›nda kurflunu durdurabiliyor.
Caballero, son olarak Meksika polisi için
giysi üretti. "Bizim üretti¤imiz yelekler 1.2
ABD Baflkan› Barack Obama, 20 Ocak
2009’daki yemin töreninde efli Michelle ile
dans ederken fl›kl›¤›yla göz dolduruyordu.
Resmi olarak do¤rulanmasa da üzerindeki giysinin “kurflun geçirmez” ve bir Miguel Caballero tasar›m› oldu¤u konusunda
herkes hemfikirdi.
Kurflun geçirmez giysi tercihinde Obama
yaln›z de¤il flüphesiz. Savunma güdüsü
devlet baflkanlar›n›n yan› s›ra petrol fleyhlerini, Rus oligarklar›, siyaset adamlar›n›,
krallar› ve ünlü y›ld›zlar› kurflun geçirmez
kumafltan imal edilmifl giysilere yöneltiyor.
Çeflitli ülkelerin polis kuvvetleri de, personelleri için çelik yelekten vazgeçip kurflun
geçirmez kumafllara, jellere yönelmifl durumda.
Kurflun geçirmez giysi denilince akla gelen ilk isim, yukar›da da ad› an›lan Kolombiyal› tasar›mc› Miguel Caballero. Ona
“Z›rh›n Armani”si takma ad› çoktan verildi
bile. Tiflörtler, kabanlar, tak›m elbiseler,
ceketler, ya¤murluklar tasarlayan Caballero’nun ürünleri kap›fl kap›fl sat›l›yor. Caballero, k›sa bir süre önce Londra’da
Harrods ma¤azas›nda da ürünlerini satmaya bafllad›. Tek bir tiflörtü bile 10 bin
dolar civar›na satan Caballero, 1992’de
henüz ö¤renciyken kurmufl flirketini. 16
ülkede sat›fl yapan firman›n genel merke-
kg a¤›rl›¤›nda, oysa polislerin kulland›¤›
yelekler yaklafl›k 4.8 kg. Ayr›ca bizim yelekleri rahatça katlay›p bavulunuzda istedi¤iniz yere götürebiliyorsunuz, kimse fark
etmiyor," diyor.
Meksika da, artan fliddet olaylar› nedeniyle kurflun geçirmez ürünlerin çok sat›ld›¤›
bir ülke. Baflkent Meksiko City’de aç›lan
butikte z›rhl› tiflörtler, kurflun geçirmez
deri ceketler, mantolar, trençkotlar, smokinler 100 dolardan 7000 dolara kadar ç›kabilen fiyatlarla al›c›lar›n› bekliyor. Meksika’da ifl dünyas› ve sivil halk taraf›ndan
özel güvenlik için toplam 18 milyar dolar
harcand›¤› belirtiliyor.
‹ngiliz Savurma Bakanl›¤› ise mi¤fer ve
kurflun geçirmez yelekleri çöpe atmaya
haz›rlan›yor. Askerin hayat› Richard Palmar taraf›ndan gelifltirilen d3O adl› flok
emici jele emanet. Jelin içindeki ak›ll› moleküller yüksek bas›nca maruz kald›¤›nda
sertlefliyor ve kurfluna karfl› z›rh görevi
yap›yor.
Bir baflka haber ise Almanya’dan. Alman
kad›n polisler için kurflun geçirmez sutyen
üretildi. Alman Federal Polisi’ne f›rsat eflitli¤i konusunda dan›flmanl›k yapan Carmen Kibat`a göre s›radan sutyenlerde
kullan›lan metal ve plastik parçalar kurflunun etkisiyle vücuda saplanabilir ve bu da
ciddi yaralanmalara sebep olabilir. Yeni
sutyenleri onlarca kad›n polisin denedi¤i
ve iki ayl›k deneme sürecinin sonunda
sutyenlerin kad›n polislere üniformalar›n›n
bir parças› olarak da¤›t›lmaya baflland›¤›
belirtiliyor. Spor yaparken kullan›lanlara
benzeyen bu sutyenler beyaz, pamuk ya
da polyesterden yap›lma ve alt k›s›mdaki
lastiklerinde de “polis” yaz›s› bulunuyor.
Bu kadar da de¤il. Tasar›mc›lar bir de
kurflun geçirmez mendil ürettiler. Çelikten
befl kat daha güçlü, çok hafif karbon kökenli sa¤lam liflerden oluflan kevlar malzemesinden haz›rlanan mendil, tehlikeyi
seven ve ayn› zamanda kalbini korumak
isteyenlere göre. ‹zlandal› modac› Sluli
Recht’in tasarlad›¤› ve flimdilik sadece 10
adet üretilen ve 120 Euro’dan sat›fla sunulan bu özel mendil, alt›n ipekten veya
Frans›z pamu¤undan dokunmufl ve sar›
renkte.
2
7
T E K N O
GELECE⁄‹N
ASKER‹
Teknolojik geliflmelerin
dünyadaki ç›k›fl noktalar›ndan
biri de savunma alan›ndaki
ihtiyaçlar. Uçaklar›n bu denli
geliflmesinde, internetle
tan›flmam›zda savunma
projelerinin pay› bulunuyor.
Son model teknolojik
k›yafetlerde de ayn› durum
geçerlili¤ini koruyor.
Çeflitli ülkeler “gelece¤in
askeri” projesini
yeniliklerle gelifltiriyor.
Halil ‹brahim ‹zgi
Amerikan ordusu “gelece¤in askeri” olarak niteledi¤i yenilikleri belirli aral›klarla dünyaya duyuruyor. Tepeden t›rna¤a geliflmifl sistemlerle donat›lm›fl modellerin kimi hayata geçiyor, kimi ise görev verilece¤i günü bekliyor. ABD, k›yafet konusunda art›k yaln›z de¤il. Türkiye'nin de aralar›nda
bulundu¤u Almanya, Avustralya, Rusya, Portekiz, ‹spanya, ‹ngiltere, Güney Afrika ve Yunanistan gibi birçok ülke ordular›n› modernize ederken
piyadelerini de son teknoloji k›yafetlerle buluflturuyor.
HI-TECH MEHMETÇ‹K
Türk Silahl› Kuvvetleri, Mehmetçik’i silah›ndan elbisesine, mi¤ferinden
haberleflme sistemine kadar modernize etmeyi hedefliyor. Dünyada
"Tek Er Uygulamas›" olarak bilinen modernizasyon çal›flmalar› "Elektronik, haberleflme, silah sistemleri, korunma, sa¤l›k, giysi, bot ve e¤itim"
gibi genifl bir yelpazeyi kaps›yor. Mehmetçik, yaras›na tampon yapacak
özel yap›m elbiseler giyecek. S›rt çantas› a¤›rl›¤› ise 60 kilodan 22 kiloya
2 8
inmifl olacak. Mi¤ferinde termal dürbün ve haberleflme sistemi
olacak. Kendini göstermeden köfle arkalar›ndan, hedefi vuran silahlarla donat›lacak. Mi¤fer genifl aç›l›, gece ve gündüz termal görüfle imkan veren kameraya, kafatas›n› çevreleyen haberleflme band›na, görüntüyü siper önü ekrana
aktaran donan›ma sahip olacak. Elektronik ceket ise
bilgisayar ünitesini, kontrol ünitesini, telsizi, GPS
ba¤lant› kablolar›n› içerecek. Silah sistemlerinde, gece-gündüz termal niflangâh, yüksek
çözünürlü dürbün, lazer mesafe ölçerli sistemler kullan›lacak.
KOREL‹ ROBOCOPLAR
Güney Kore Savunma Bakanl›¤› bu y›l içinde hayata geçirmeyi planlad›¤› bir programla, üstün asker k›yafeti oluflturmay› amaçl›yor. Güney Koreli
askerlerin k›yafetleri Kuzey Kore'nin say›ca çok fazla olan askeri gücüne karfl› teknolojiyi yard›ma ça¤›r›yor. Güney Kore Savunma Bakanl›¤›’n›n üzerinde
çal›flt›¤› yeni proje ile gelece¤in savafllar› için yeni
standartlar getiriliyor. K›yafetlerde ilk olarak, özel havaland›rma ve ›s›tma sistemi bulunacak. Lazer güdümlü mini füzeler de il etaptaki yenilikler aras›nda
yer al›yor. Kameralarla donat›lm›fl bafll›k k›sm› kurflun
geçirmiyor. Yine proje kapsam›nda yeni nesil bir
tüfek, k›yafete efllik edecek. GPS destekli sistemde k›yafet ve tüfek birbirleriyle etkileflim için olacaklar. K›yafetin di¤er bir özelli¤i ise dost ve düflman› birbirinden ay›rt edebilmesi. Radyasyon, kimyasal, lazer ve may›n gibi farkl› sald›r› türlerine karfl›
özel tasarlanabilecek k›yafet, askerler için güvenli bir
korunak olma iddias›n› tafl›yor.
MODERN M‹⁄FERLER HEDEF‹
GÖSTER‹YOR
Eski zamanlardan bu yana mi¤ferler, askerleri
düflman sald›r›s›ndan koruma amac› tafl›r. Askerlerin muharebe alan›ndaki simgelerinden biri
olan mi¤ferler, modern haliyle savunman›n yan›
s›ra sald›r› destek ifllevi de üstleniyor. Vanderbilt
Üniversitesi'nin Yaz›l›m Entegre Sistemler Enstitüsü'ndeki (ISIS) mühendisler, geçti¤imiz aylarda
mi¤ferleri ak›ll› araçlar haline getiren biri sistem
gelifltirdiler. Tabii ki içindeki kablosuz sensör a¤›
yard›m›yla.
Bir birlik düflünün ki, zorlu bir arazide çat›flmaya
girmek zorunda. Müfreze üyeleri kendilerini asiste edecek bilgileri, yani karfl› karfl›ya olduklar›
düflman› üç boyutlu olarak görebiliyorlar. Bununla da kalm›yor, karfl›s›ndaki düflman›n elindeki silah› ve atefl yeteneklerini kolayca belirleyebiliyorlar. Yerini belirledikten sonra yap›lacaklar ise,
teknolojiyi üretenlerden çok muharebeyi yönetenlerin verece¤i kararlardan olufluyor.
ISIS'in bu projesi, internetin ç›k›fl yerlerinden say›lan Amerikan
Savunma Araflt›rma Ajans› (DARPA) ile ortak olarak gelifltirilmifl. Üniversite bu geliflmifl teknolojinin anahtar elementlerinden ikisini ise kendi üzerine tescillemifl durumda.
Avc› lokasyon sistemi, birkaç y›l içinde gelifltirilen
benzerleri gibi atefllenen silahlar›n ç›kard›¤› ses
dalgalar›n›n alg›lanmas› üzerine kurgulanm›fl bir
sistem. Mermilerin ç›kard›¤› ses, akustik ortamdaki di¤er gürültülerden farkl› olarak ayr›flt›r›l›p alg›lan›yor. Bugün kullan›lan sistemler de ses dalgalar›n›n geldi¤i noktay› tespit etmek için yeterli yeteneklere sahipler.
Ancak yeni gelifltirilen sistemle bunun yan›nda silaha iliflkin di¤er veriler ve atefl eden kiflinin konumu da
bir araya getiriliyor. Proje ekibinden Akos Ledeczi,
DARPA taraf›ndan kendilerine s›n›rl› imkanlara sahip
titreflimlerle geliflmifl yer belirleme verildi¤ini söylerken bafllang›çta DARPA'n›n böylesi bir baflar›y› tahmin etmedi¤ini belirtiyor. Sistem, atefl edilen yerlerin
bilgilerini avuç içi bilgisayarlara yerlefltirilen arazi haritalar›na yüklüyor. Mevcut sistemlerde böylesi bir donan›m›n yüksek olan bedeli, yeni gelifltirilen mi¤ferde
1000 dolara kadar düflüyor.
Gerek k›yafet, gerek mi¤fer çeflitlerinin muharebe
alanlar›nda ne zaman ve ne flekilde görünece¤ini
tam olarak bilmesek de, gelifltirilen bu sistemlerin
sivil amaçl› kullan›mlarda da, mesela bir e¤lence
mekan›nda, karfl›m›za ç›kabilme ihtimalini de not etmekte fayda var.
2
9
Ü R Ü N
ANAHTAR TESL‹M‹
B‹R S‹STEM
Halil ‹brahim ‹zgi - Foto¤raf: Vedat Öztürk
Türkiye temsilcili¤ini Fideltus ‹leri
Teknoloji’nin üstlendi¤i Tattile’in
ak›ll› kamera sistemleri, savunmada
ve trafik yönetiminde modern ve
geliflmifl yöntemler sunuyor.
Tattile ‹thalat Bölge Müdürü
Alessandro Marras,
dijital teknoloji ile bütünleflen
çözümlerini Fideltus Teknoloji’ye
anlatt›.
Tattile; ekledi¤i elektronik beyinlerle kameralar›na analiz yetene¤i
kazand›rm›fl, kameralar›n içine bir ifllemci, yaz›l›m ve haf›za eklemifl
bir firma. Yani Tattile kameralar› ifllemci bir beyin gibi görüntüyü
analiz ediyor, yaz›l›m düflünüyor ve haf›zaya yaz›yor. Tattile Güvenlik Kameralar› plaka ve yüz tan›ma gibi sistemlere sahip. 6 GB’a kadar kay›t yapan Tattile Trafik Kameralar› ise dijital kay›t yapabilme
özelli¤iyle öne ç›k›yor. Analog kameralar›n aksine Tattile dijital kameralar›; her türlü kayd› izliyor, takibini ve tespitini yap›yor. Duman,
hareket, ›s›, otoyolda durma, h›z limitini aflma, otoyolda geriye gitme, yang›n, ortamdan eskiyen veya ortama eklenen eflya, ani hareket gibi her tür de¤iflikli¤i takip edebiliyor. ‹stenen her olas›l›k da bu
kameralara yüklenebiliyor. Hareketli araç üzerinde aktif olarak hareketli görüntü tespiti yapabilme özellikleriyle farkl›laflan kameralar,
3 0
p
S
k
M
B
T
r
ç
t
y
m
m
ü
Y
D
B
D
z
b
n
D
r
il
ü
la
k
s
r
ifl
k
n
S
A
A
d
T
in
O
o
E
t
fl
na-
n,
ebu
e-
plaka ve yüz tan›ma sistemlerini de içeriyor.
Son olarak Afganistan’da bir NATO projesini üstlenen ‹talyan merkezli Tattile ile ilgili daha ayr›nt›l› bilgi almak üzere ‹thalat Bölge
Müdürü Alessandro Marras ile görüfltük.
Bize öncelikli olarak Tattile hakk›nda bilgi verir misiniz?
Tattile, ‹talya merkezli bir mühendislik ve teknoloji flirketi. Çal›flmalar›na 1988 y›l›nda bafllad›. Kalite kontrol ve mühendislik sorunlar›na
çözümler üreten bir ekip taraf›ndan kuruldu. ‹lerleyen y›llarda dijital
teknoloji ile bütünleflen ürün ve çözümler gelifltirmeye bafllad›.1994
y›l›ndan itibaren de ‹talya’da ve daha birçok ülkede çok önemli
müflterilere hizmet veriyor. Tattile’nin sahip oldu¤u vizyon, denetleme ve kalite kontrolünü daha kolay ve h›zl› hale getirecek yeni
ürünler gelifltirmek.
Yapt›¤›n›z iflin merkezinde hangi bileflenler yer al›yor?
Donan›m m›, yoksa yaz›l›m m› ön planda?
Biz bafltan uca hizmet veren anahtar teslimi bir sistem sunuyoruz.
Dolay›s›yla bunun içinde kamera, yaz›l›m ve donan›m bulunuyor. Bizim ön planda tuttu¤umuz, sistemin uyum içinde çal›flmas›. PC tabanl› bir çözüm sunmakla birlikte embedded sistemler olarak tan›ml›yoruz.
Di¤er yandan üretti¤imiz çözümlerin, flehir veya ülke idareleri üzerinden sunulmakla birlikte üç ayr› seviyede muhatab› var. Bunlardan
ilki yöneticiler. Kendileri burada oluflan bilgilerle daha rahat hizmet
üretebilme flans›na sahip oluyorlar. ‹kincisi sistemin ifllemesini sa¤layan operatörler. Üçüncüsü ise bu çözümlerin as›l muhatab› olan
kullan›c›lar. Bir kameradan gelen görüntü üzerinden anlatacak olursak, yöneticiler örne¤in trafik hakk›ndaki yönetim seviyesindeki kararlar›n› gelifltirebilirler. Operatörler trafik yönetim sisteminin sa¤l›kl›
ifllemesi için kural ihlalleriyle mücadele edebilirler veya operasyonel
kararlar alabilirler. Kullan›c›lar ise internet ara yüzü ile yolculuk seçeneklerini gözden geçirebilirler.
Sistemleriniz hangi ülkelerde kullan›l›yor?
Avrupa’da Almanya, Hollanda, ‹ngiltere, ayr›ca Avustralya ve
ABD’de de kullan›l›yor. Bunun yan› s›ra çözümlerimiz, Türkiye’nin
da aralar›nda bulundu¤u birçok ülkede ilgi görüyor. Fideltus ‹leri
Teknoloji ile de Türkiye’de baflar›l› bir çal›flmaya imza ataca¤›m›za
inan›yoruz.
Otomatik plaka tan›ma sisteminin kullan›ld›¤› yerler a¤›rl›kl›
olarak nereler?
En yayg›n olarak k›rm›z› ›fl›k ihlallerinde ve köprü para toplama sistemlerinde kullan›ld›¤›n› söyleyebiliriz. Bunun yan› s›ra trafi¤i takip
etmekte, gümrüklerde ve trafik k›s›tlamas› olan flehir içi alanlarda
kullan›l›yor. Trafik yönetiminin yan› s›ra güvenlik konusunda da
idarelere önemli katk›lar sa¤l›yor. Trafik çözümlerimiz aras›nda ayr›ca, otomatik kaza alg›lama, trafik s›k›fl›kl›¤› kontrol, tünellerde
yang›n ve duman alg›lama, asfalt incelemeleri gibi bafll›klar da yer
al›yor.
Dijital görüntüleme sistemlerinin sa¤lad›¤› faydalar
nelerdir?
Trafik görüntüleme sistemleri ana olarak üç k›s›mdan oluflur: Verinin toplanmas›, tan›mlanmas› ve analiz edilmesi. Bunu yaparken
bilginin nitelikli bir flekilde ifllenmesi gerekiyor. Tattile bu süreçleri,
tamam›yla dijital bir platformda gelifltiriyor. Bu sayede süreçler k›salmakla kalm›yor, veriden elde edilecek bilginin niteli¤i de artm›fl
oluyor. fiehir yönetimlerinin elde edilen bilgilerle trafik ak›fl›n› yönetmesi ve flehir hayat›na yönelik esnek ve h›zl› çözümler almalar›
mümkün olabiliyor.
Tattile kameralar› aras›nda flunlar
yer al›yor:
SIRIO: Aktif video izleme sistemi. Temelde, güvenlik için gerekli
tüm ihlalleri dijital olarak alg›layan, gerekli alarmlar› bünyesindeki
ifllemci arac›l›¤›yla üreten ve ilgili kiflileri gerek kablosuz olarak
GSM hatt› üzerinden (SMS – MMS göndererek), gerekse Ethernet hatt› üzerinden uyarabilen üstün özellikli ve güvenlik amaçl›
üretilmifl komple bir çözüm.
RIGEL: Trafik analisti ak›ll› kamera. Rigeltrafik güvenli¤i ve analizinde kullan›lan bir kamera. Trafi¤i görüntülemek, duran araçlar›
kontrol etmek, yanl›fl yönde ilerleyen araçlar› takip edip alarm
vermek, kuyruk takibi yapmak, yang›n ve duman tespitinde bulunmak, araçlar›n say›m›n› ve s›n›fland›r›lmas›n› yapmak, ortalama
trafik ak›fl h›z›n› ve istatistikleri raporlamak gibi özelliklere sahip.
VEGA: Bulundu¤u noktadan geçen araçlar›n plakalar›n›n alg›lanmas›n›, bu verilerin tan›mlanm›fl listelerle karfl›laflt›r›lmas›n› ve
uyuflma halinde alarm verme ya da devreleri harekete geçirme
ifllemlerinin gerçekleflmesini sa¤layan üstün özellikli bir çözüm.
DENEB ve ALGOR: Otomatik plaka okuyucu sistemler. Deneb’de farkl› olarak context kamera bulunuyor.
EPOS: Ak›ll› DVR çözümleri sunan bir ürün. Bu çözüm, analog
kameralara dijital özelli¤i ve analiz yetene¤i kazand›r›yor. Dijital
kameralarla yap›labilen algoritmalar, bu ak›ll› DVR sayesinde
analog kameralar ile de yap›labiliyor. Üretti¤i alarmlar›
SMS/MMS olarak PC’lere gönderebiliyor.
3
1
F I R M A
‘’GELECE⁄‹N S‹LAHLARI
ÖLDÜRMEYECEK‘’
Kara, hava, deniz ve güvenlik
güçlerinin savunma ihtiyaçlar› için
de¤iflik tabancalar, tüfekler, silah
sistemleri ile öldürücü olmayan silahlar
üreten Belçikal› FN Herstal’in Türkiye
temsilcisi Ali Dermanc›, gelece¤in
silahlar›n›n bir di¤erini yok etmek için
de¤il, etkisiz hale getirmek için
kullan›laca¤›n› söylüyor.
Temsilcisi oldu¤unuz FN Herstal’›n tarihi ve faaliyetleri
hakk›nda bilgi verir misiniz?
FN Herstal firmas› 120 y›ll›k bir geçmifle sahip.1889 y›l›nda Belçika
hükümetinin ihtiyac› olan 150 bin adet piyade tüfe¤ini sa¤lamak
amac›yla kuruldu ve günümüzde küçük silah ad› verilen 9 mm,
5.56 mm, 7.62 mm ve 12.7 mm çaplardaki silahlar›yla mühimmatlar›n› genifl bir yelpazede tasarlay›p üreten bir flirket. FN Herstal’in faaliyet alanlar› kara, hava, deniz ve güvenlik güçlerinin savunma ihtiyaçlar› için de¤iflik tabancalar, makineli tabancalar, piyade tüfekleri, makineli tüfekler, silah sistemleri ve platformlar› ile
öldürücü olmayan ve ak›ll› silahlar.
Silahlar›n›z›n kullan›mda oldu¤u ordular hakk›nda bilgi
verebilir misiniz?
Söyledi¤im gibi, FN Herstal genifl bir yelpazeye sahip, bu özelli¤iyle dünyada 90’dan fazla ülkede kullan›l›yor. Bu ülkelerin bafl›nda
A.B.D., ‹ngiltere, Fransa, ‹talya, Kanada, Hindistan, Japonya,
Avustralya gibi büyük ordulara sahip ülkeler ve hemen hemen tüm
3 2
NATO üyesi ülkeler geliyor.
Yeni nesil silah sistemlerinde ne gibi özellikler bulunuyor?
FN Herstal’in üretmekte oldu¤u ve gelecek için planlanan yeni nesil silahlar savunmaya yönelik. Buna ba¤l› olarak öldürücü olmayan silah sistemleri giderek gelifliyor ve önemli bir yer tutuyor. Ayr›ca, birbirleri ile de¤iflebilen modüllerden oluflan yeni nesil silahlar,
çeflitli aksesuarlar› bar›nd›rma kabiliyeti olan tasar›mlar›yla çeflitli
birliklerin, giderek geniflleyen görevlerinin gereklerini tam olarak
karfl›layabiliyor. K›saca yeni nesil silahlar için daha az öldürücü ve
çok yönlü kullan›m özelliklerine sahip diyebiliriz.
TEKNOLOJ‹N‹N S‹LAH SANAY‹NE GET‹R‹LER‹
Teknolojinin geliflmesi silah sanayisine nas›l
yans›yor?
Demin de ifade etmeye
çal›flt›¤›m gibi bar›fl gücü,
flehir devriyesi, özel görevler gibi birçok görevi
üstlenen günümüz güvenlik güçlerinin ihtiyaçlar›n›
tek yap›da ve kolay kullan›ml› olarak tasarlamak ancak
teknolojiyle sa¤lanabiliyor. Burada teknolojinin
getirisi olan kompozit malzemeleri, elektronik ve elektro optik geliflmeleri en önemli unsurlar olarak sayabiliriz. Geliflmifl teknolojiler
silah sistemlerinin küçülmesine, kolay tafl›nabilir olmas›na, özellikle
s›n›r güvenli¤i, kara ve hava araçlar› gibi a¤›rl›¤›n önem tafl›d›¤›
yerlerdeki bofllu¤un doldurulmas›nda çok faydal› oluyor.
Gelece¤in savafl sistemlerinin
a¤›rl›k merkezinde yer alacak
temel özelikler nelerdir?
Bence gelecekte en önemli unsur silahlar›n öldürücü olmayaca¤›. Temel özel-
lik olarak bertaraf edici olacaklar diyebilirim; bir baflka flekilde gelece¤in silahlar› bir di¤erini yok etmek için de¤il, etkisiz hale getirmek için kullan›lacak.
Ar-Ge merkezinizde kaç çal›flan var?
FN Herstal firmas›nda yaklafl›k 2500 çal›flan bulunuyor ve bu say›n›n 700 kadar›n› mühendisler oluflturuyor. Mühendislerin de 200
kifliye yak›n› araflt›rma ve gelifltirme bölümünde çal›fl›yor.
Üretmifl oldu¤unuz silahlar Türkiye’de kullan›l›yor mu?
Türkiye de bir NATO üyesi ülke olarak FN Herstal silahlar›n›n birço¤unu kullan›yor. Özellikle de emniyet güçlerince öldürücü olmayan silah kullan›m› teknolojinin ülkemizdeki kullan›m› aç›s›ndan çok dikkat
çekici.
Türkiye’de üretim
yapmay› planl›yor
musunuz?
FN Herstal, Türkiye’de
üretim yapmay› son derece ciddi olarak planl›yor.
fiu an için parça baz›nda üretim denemeleri yap›l›yor. Gerek ülkemizin ihtiyaçlar› gerekse FN
Herstal’in ihtiyaçlar› san›r›m ortaya tatminkar bir ifl modeli ç›kartacak, bunun için yo¤un çabalar›m›z devam ediyor.
Fideltus ‹leri Teknoloji ile hangi alanlarda iflbirli¤i
yap›yorsunuz?
Günümüzdeki güvenlik aç›k ve zafiyetleri, yeniliklerin ve ileri teknolojinin ürünlerimizle birlikte kullan›m›yla
kapat›labiliyor. Bu da Fideltus ‹leri
Teknoloji ile iflbirli¤imizin ana prensibini oluflturuyor. Özellikle s›n›r güvenli¤i ve genel güvenlik alanlar›nda
stratejik iflbirli¤imiz bulunuyor.
3
3
G E Z I
AFR‹KA’NIN EN GÜNEY‹,
EN ÖZEL‹
fiafl›rt›c› bir ülke Güney Afrika Cumhuriyeti. “Afrika” kelimesinin karfl›lad›¤›
birçok özelli¤i sahip, ama öte yandan tam bir Avrupa ülkesi görünümünde.
K›tan›n güney noktas›n›n en ucunda yer alan Cape Town flehri, Atlas ve Hint
okyanuslar›n›n birleflme noktas›ndaki Ümit Burnu, maden merkezi
Johannesburg, Las Vegas’› and›ran Sun City, elbette çekici safari turlar›…
Bu ülkeyi ziyaret için o kadar çok neden var ki!
Ümit Burnu, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Bat›l›larca keflfedilen ilk noktas›. 1488’de Portekizli
Bartholomeu Dias Ümit Burnu önlerine gelmifl,
1497’de de Vasco da Gama, Arap k›lavuzlar›n
yard›m›yla burundan geçerek Hindistan’a varm›flt›. 17. yüzy›lda da Hollandal›, ‹ngiliz maceraperestleri karfl›layan ülkenin üç baflkentinden
biri olan Cape Town, 1652’de Güney Afrika’da
kurulan ilk Avrupa yerleflimiydi…
Güney Afrika Cumhuriyeti, k›tan›n güney bölümünün hemen hemen yar›s›n› kaps›yor; güneybat›s›nda Atlas, güneydo¤usunda ise Hint okyanuslar› yer al›yor. Geliflmifl kentleri, dev gök-
3 4
,
t›li
fl,
n
a-
a
delenleri, modern otobanlar›, endüstrisi, turizm potansiyeli ile k›tada
ve bölgede özel bir yeri olan Güney Afrika Cumhuriyeti, Afrika ülkelerinden çok bir Avrupa ülkesine benziyor. Bunda ülkenin uzun y›llar bir
koloni olmas›n›n ve Avrupa devletlerinin ülkedeki yat›r›mlar›n›n pay›
var flüphesiz. Ama böyle olsa da, okyanus sahilleri, bembeyaz kumlar›, yaflam izi görmeden araç sürülen vahfli do¤as›yla Afrikal› olman›n
çekicili¤ini de üstleniyor.
Ülkenin en güneydeki flehri olan Cape Town, Masa Da¤› (Table Mountain) ile Atlas Okyanusu aras›nda yer al›yor. Bu modern flehir pek
çok do¤al güzelli¤e de sahip. Masa Da¤›, ad› gibi bir da¤; zirvesi
dümdüz. fiehrin kuflbak›fl› görüntüleri en iyi buradan al›n›yor. Da¤›n
zirvesine yaya da ç›k›labiliyor, teleferikle de. Köpüklü dev dalgalar›n,
hiç dinmeyen fliddetli rüzgarlar›n, birbirine kar›flan ak›nt›lar›n ve iki okyanusun birleflti¤i Ümit Burnu ise, kentin en uç noktas›nda bulunuyor. Ve mutlaka görülmesi gereken yerlerden biri.
Cape Town’da bulunan ve daha önceleri büyük bir çiftlik olarak kullan›lan Kirstenbosch Park›’nda yüzlerce a¤aç türüne rastlamak mümkün. Hollanda ve ‹ngiliz mimarisinin hakim oldu¤u Cape Town’un kalbi ise Waterfront. Al›flverifl merkezlerinden müthifl deniz ürünlerinin
bulunabilece¤i restoranlara uzun bir zincir söz konusu bu liman bölgesinde. Nelson Mandela’n›n kald›¤› hapishane olan Robean Island,
Deniz Bilimleri Müzesi, Hout Bay sahili, Camps Bay plaj›, Siomens
Town görülmesi gereken di¤er yerler.
Güney Afrika’n›n en büyük flehri ise müzeleri, binalar›, kozmopolit
kültürü ve h›zl› yaflam› ile etkileyici Johannesburg. Elmas, platin, alt›n
ve kömür yataklar› sayesinde Güney Afrika’n›n en büyük endüstri
merkezi haline gelmifl flehir, turistik aç›dan da son derece iddial›.
Güney Afrika’n›n neredeyse tüm fillerini bar›nd›ran Madikwe Safari
Park›, Johannesburg’a birkaç saat uzakl›kta. Bir baflka safari park
olan Kruger, en eski ve vahfli yaflam›n korundu¤u park. 20 bin kilometrekarelik bu alanda arabayla gezerken, belgesellerde gördü¤ünüz
tüm Afrika hayvanlar›yla karfl›laflabilirsiniz. Hayvanlar gece avland›¤›
için safariye ne kadar erken ç›k›l›rsa o kadar çok hayvan görme flans›
var.
Güney Afrika’n›n Las Vegas’› olan Sun City, Johannesburg’a iki saat
uzakl›kta bir flehir. Deniz yok ama her yer yapay flelaleler, yapay dev
fil heykelleri, yapay insan yüzleriyle ifllenmifl kayal›klar, yapay sahillerle
dolu. fiehir 24 saat boyunca ayakta. Kumarhaneler günün her saati
aç›k. Oteller son derece lüks.
Paarl, Güney Afrika’n›n ünlü flaraplar›n›n ç›kt›¤› ba¤lar›n oldu¤u bölge. Da¤lar› afl›p Franschhoek Geçidi’ni geçerek bu yemyeflil flarap
bölgesine ulafl›l›yor. Okyanusun k›y›s›nda yaflayan bir halk olarak Güney Afrikal›lar›n deniz ürünleri seçenekleri oldukça genifl. Kahvalt›da
bile bal›k bulunuyor. Okyanus bal›klar›, köpekbal›¤›, ›stakoz ve karidesler hem lezzetli hem de çok bol. Zengin bir k›rm›z› et mönüsü de
sunuyorlar. Güney Afrika’ya özgü bir cins antilop olan Kubu ›zgaras›,
timsah flifl gibi farkl› yemekler de mevcut. De¤iflik soslarla zenginlefltirilmifl hamur ifli, pirinç ve sebze yemekleri de mönülerinde yer al›yor.
Güney Afrika’n›n müzikleri ve danslar› da çok çekici. Büyücüleri, savafl dans› yapan yerlileri, kabile müzikleri renkli ve hareketli geceler
için.
y-
3
5
G E Z I
ÇOK KÜLTÜRLÜ
BARIfi fiEHR‹
Kuruluflu M.Ö. 100 bin ila 40 bin y›llar› aras›na tarihlenen Hatay, etnik
kökenleri ve dinleri farkl› birçok toplulu¤a ev sahipli¤i yapt›. Türkiye’nin en
güneydeki ili olan Hatay, ayn› zamanda Avrupa’y› Ortado¤u’ya ba¤layan bir
s›n›r kap›s› konumunda.
Türkiye’nin en güneydeki ili Hatay, ayn›
zamanda en önemli ve eski yerleflim yerlerinden biri. M.Ö. 100 bin ila 40 bin y›llar›
aras›na tarihleniyor. M.Ö. 17. yüzy›lda Hititlerin, M.Ö.1490’da ise M›s›r’›n egemenli¤ine giren flehir, ard›ndan Urartular,
Asurlar ve Perslerin eline geçti. M.Ö. 300
y›l›nda ise Antakya kuruldu. Antakya,
M.Ö. 64 y›l›nda Roma ‹mparatorlu¤u’na
kat›ld› ve imparatorlu¤un Suriye eyaletinin
baflkenti oldu. Buras› ayn› zamanda H›ristiyanl›¤›n Kudüs d›fl›nda yay›ld›¤›, Hz.
3 6
‹sa’n›n takipçilerinin H›ristiyan ad›n› ald›klar› ilk yer. Zaten flehirde bulunan St. Pierre Kilisesi de H›ristiyanl›¤›n en önemli
tarihi kiliselerinden biri ve bir hac yeri.
Emevi, Abbasi hakimiyetinden sonra
969’da Bizans ‹mparatorlu¤u’nun topraklar›na kat›lan flehir, Haçl› Seferleri s›ras›nda yine el de¤ifltirdi, sonras›nda ise
Memluk Devleti’nce al›nd›. Ard›ndan
1516’da Yavuz Sultan Selim taraf›ndan
Osmanl› topraklar›na kat›ld›. Bu durum
1918 y›l›na kadar devam etti. Mondros
Mütarekesi’nden sonra Frans›z iflgaline
u¤rayan, 1921’de Türkiye Cumhuriyeti s›n›rlar› d›fl›nda kalan bölgede, ‹skenderun
Sanca¤› ad›yla bir yönetim hayata geçti.
2 Eylül 1938’de kurulan Hatay Cumhuriyeti ise 23 Haziran 1939’da Türkiye
Cumhuriyeti’ne ilhak karar› ald›.
ZENG‹N KÜLTÜREL M‹RAS
Bu yo¤un geçmifl, Hatay’›n bugün tafl›d›¤› zengin kültürel miras› da aç›kl›yor. Anadolu ile Ortado¤u, dolay›s›yla Mezopotamya aras›nda bir köprü konumunda
olan Hatay, tarihte ‹pek Yolu diye adland›r›lan ticaret yolunun da önemli bir kavfla¤› ve ticaret merkezi oldu.
Hatay’da geçmiflte birçok dinden, inançtan insan bir arada yaflad›, flehir ayn› ko-
numu bugün de büyük ölçüde koruyor.
UNESCO taraf›ndan bar›fl flehri seçilen
flehirde, ayn› ulusa mensup birden fazla
dini cemaat bulunuyor. En büyük nüfusa
sahip Alevi Araplar ve Sünni Türklerin yan›nda, Alevi Türkler, Sünni Araplar, H›ristiyan Ortodoks ve H›ristiyan Protestan
Araplar, Maruni Araplar, Museviler, Ermeniler söz konusu çok kültürlü yap›n›n dinamiklerini oluflturuyor.
Hatay, Suriye ile s›n›r komflusu. Bu nedenle flehir, çok say›da yabanc›n›n girifl
ç›k›fl yapt›¤› önemli bir s›n›r kap›s› konumunda. Hatay’dan, Suriye taksilerine binerek Suriye’ye gitmek mümkün. Yaylada¤ s›n›r kap›s› ile Suriye s›n›r kap›s› Kesap aras›nda 10 metre bile mesafe yok.
S›n›r kap›lar›ndan girifl yapanlar›n büyük
k›sm› Hatay’da konakl›yor ve flehrin de¤erli eserlerini görme f›rsat› da buluyor.
Tarihi ve turistik mekanlar aç›s›ndan çok
zengin olan Hatay’daki Arkeoloji Müzesi
dünyan›n ikinci büyük mozaik koleksiyo-
nunu bar›nd›r›yor. Mozaikler Grek, Roma
ve Bizans dönemlerine ait.
ANTAKYA KALES‹’NDEN KIZLAR
SARAYI’NA
‹mparator ‹skender’in generallerinden Seleykos’un yapt›rd›¤›, ‹stanbul surlar›ndan
sonra Türkiye’nin en uzun surlar› olan (30
km) ve 360 burca sahip Antakya Kalesi;
5.yy’da yap›ld›¤› tahmin edilen kilise ve
manast›r gibi dini yap›lardan oluflan K›zlar
Saray›; Roma ‹mparatoru Titus zaman›nda su kanal› olarak yapt›r›lan Titus Tüneli;
üçüncü yüzy›ldan kalma Roma Köprüsü;
Hititlerden kalma Cebel Akra, Hatay’da
görülmesi gereken eserler aras›nda bulu-
Türkiye-Suriye s›n›r›nda yer alan
Hatay’›n güvenli¤i art›k Fideltus
‹leri Teknoloji’ye emanet.
Fideltus, k›sa bir süre önce
Hatay’›n Kent Güvenlik Yönetim
Sistemi projesini üstlendi.
UNESCO taraf›ndan bar›fl
flehri seçilen Hatay'da,
H›ristiyanl›¤›n önemli
tarihi kiliselerinden biri
olan St. Pierre Kilisesi,
Roma döneminden
kalma Titus Tüneli,
Roma Köprüsü gibi
birçok tarihi de¤er
bulunuyor.
nuyor. Saint Pierre (Petrus) Kilisesi ise
Antakya’ya iki km uzakl›ktaki tabii bir ma¤ara ve Habib Neccar Da¤› üzerinde yer
al›yor. Hz. ‹sa’n›n havarilerinden Petrus’un burada konaklad›¤› rivayet ediliyor.
M.S. 29’da Petrus, vaazlar› ile H›ristiyanl›-
¤› yaym›fl. Ma¤ara içinde günahkarlar hamam› ve gizli tüneller var.
16. yüzy›lda yap›ld›¤› tahmin edilen Antakya Ulu Camii; kilise iken camiye çevrilmifl olan Habib Neccar Cami; külliye, cami, bedesten, hamam ve kervansaraydan
oluflan Sokullu Mehmed Pafla Külliyesi;
Kanuni devrinde yapt›r›lan Belen Kervansaray› da di¤er önemli eserler.
Hatay’› daha iyi duyumsayabilmek için
flehrin içinden geçen ve iki yakay› ba¤layan köprülerle süslü Asi Nehri’nin üst yan›n› dolaflmak gerekiyor. Buras›, kent dokusunun tad›n›n en iyi ç›kar›laca¤› yerlerden biri. Antakya evleri özellikle dikkat
çekici. Evlerin hemen hepsine bir avluyla
giriliyor. Birinci katlar tafl, ikinci katlar
ba¤dadi. Evlerin d›fl görünüflü sade ama
içerideki tafl ve ahflap iflçili¤iyle ya¤l› boya süslemeler göz al›c›. Yöre, mutfa¤›yla
da takdir topluyor. Künefe, biberli ya da
kat›kl› ekmek, oruk (baharatl› köfte), humus, bakla ezmesi, surke (güneflte kurutulmufl baharatl› peynir), çi¤ köfte, lahmacun, kaytaz böre¤i, maklube, kesbe, baba¤annus (yo¤urtlu patl›can ezmesi), fleyhülmahfli (salçada kavrulan kabak yeme¤i), hirise (Alevilerin etnik yeme¤i; bol et
ve bu¤daydan olufluyor), za’atar (kekik ve
maydanoz ezmesi), h›ta (salatal›k/kabak
aras› bir sebze) ve elbette nar ekflisi, Antakya mutfa¤›n›n belli bafll› seçeneklerini
oluflturuyor.
3
7
E N G L I S H
Export target is 1 billion
dollars
“We improve the defense performance of Turkey”
Regarding the assurance of national and regional security, today’s states should spend great importance on the psycho-political motivation of the army and nation through technology, concept, tactic and strategic values. While catching with the new
technology and concepts is compulsory; generating the concepts and technology provides great advantages in the international security platform.
Here at this point, Fideltus ‹leri Teknoloji is ready to provide an
important advantage for Turkey with the capacity to generate
advanced technology via hundred percent Turkish capital. R&D
department formed of Turkish engineer and specialists targets
to offer important services particularly to Turkish Armed Forces
as well as other public corporation and companies in terms of
ensuring national security and also aims to create regional activity as an international company and to transform Turkey into
an important center.
Fideltus ‹leri Teknoloji performs considerable activities in terms
of border security and radar systems. By offering border gate
security projects, armored vehicle designs, mine cleaning technologies, etc. solutions, Fideltus Teknoloji continues its activities
for new projects with its policies based on country’s security.
3 8
Acting with the target of developing identical products, increasing the export volume together with this, Turkish Defense Industry’s year 2011 target is 1 billion dollars. Explaining that Turkish Defense Industry has lived an important transformation by
the beginning of 2000s and that he is very glad due to the performance particularly been exhibited in the recent period, the
Defense Industry Undersecretariat Mr. Murad Bayar gave a statement to Fideltus Fideltus Teknoloji about the activities conducted by the Defense Industry Undersecretary.
Saying that national improvement models are preferred in the
projects been carried out by the Defense Industry Undersecretary and therefore targeted to enlarge the product portfolio of
the defense industry, Mr. Bayar also states the following: “The
export total of our defense industry is annually 420 million USD
as of year 2007. It is assumed that this number is approximately 460 million dollars in 2008, the real numbers will be announced within 1 month. It is targeted to increase the annual export number to 1 billion USD level by 2011. In terms of import
and technology transfer, we can say that the relations are more
with Europe and USA as foreign markets, and in terms of export, the activities oriented to Middle East, particularly to Gulf
Region, Asia Pacific, Latin America countries and Turkish Republics are more intensive.
Technologic cooperation
against mines
An international brand
It is obvious that Turkish Defense Industry started to have the
word in the international arena, have successes and in addition
to export, to make technology transfer. There are great investments behind the great attempt realized recently by Turkish
Defense Industry. It is moderately important to provide return of
these investments not only through local sales, but also through the export and technology transfer to be realized to abroad. In this respect, Turkish Defense Industry is at a very good
point. Undertaking the mission of meeting any kind of weapon
and munitions required by Turkish Armed Forces and security
forces for the security and peace of the country, Machine and
Chemistry Industry Institute (MKEK) has achieved export figures
over the foreseen through the attempts taken within last three
years. MKEK is now a brand in the world market in terms of international conventional weapon and munitions field. Through
the export realized to more than 40 countries from America to
Belgium, from Columbia to Malaysia, from UAE to Jordan, from
Saudi Arabia to Singapore, it has shown that it is an institute
active throughout the world, not only in certain markets. The
year 2008 export of the institute is actually 33,95 million dollars
and the contract amount is 125 billion dollars. Leading the other defense industry companies that will enter certain markets
in Turkey for the first time, the institute continues its leadership
in this field too.
Fideltus ‹leri Teknoloji cooperates with Mechem, a leading company in mine cleaning activities. South African-based Mechem
has located itself as a company experienced in Mine Action
Systems since long years. As a part of anti-mine solutions, it
has developed mine protected personnel vehicles. These vehicles are continued to be used throughout the world. Mechem
offers the following services for a more secure environment: Mine Action Systems, War Area Cleaning Solutions, and Mine
Protection Equipments.
United Nations and non-governmental organizations continue
to cooperate with the companies such as Mechem and they
maintain their mine cleaning activities in the regions where there are still fights. Continuing road and area cleaning activities in
Afghanistan, Sudan, Eritrea, Congo Democratic Republic, Bosnia, Croatia, Taiwan, Iraq, Angola and Mozambique, Mechem;
approaches each project through considering its own problems. This approach enables Mechem to be leader in mine
cleaning solutions in different areas.
3
9
E N G L I S H
Leader company of
transmission and gear
Experienced name of radar
is in Turkey
Fideltus ‹leri Teknoloji added a new one to its worldwide technologic cooperation and concluded cooperation with South African-based Reutech Radar Systems (RRS). The cooperation
particularly covers the radar systems as well as the communication solutions involving advanced technology. Providing more
successful models through three dimensioned solutions supported by laser in radar systems, the company can reply to military and civil oriented requirements in detail.
Not only being mentioned in its own country with its experience
and success, but also being frequently mentioned in the international platform, RRS’s ATRC33 systems are still being used
by South African Air Forces. RRS also sold observation radar
to Norway in 2008 for being used in Fridtjof Nansen class frigates. This sales is the first export of RSR 210N radar. Hoping
that the purchase decision taken by Norway Royalty Navy will
trigger the other sales of RSR 210N to be realized in the international market, RRS rapidly progresses on the way to become
one of the leading companies of the world in radar systems
with the support of the agreement concluded with the South
African Navy.
4 0
Hema, the leader company of Turkey in transmission and gear,
offers qualified and advanced technologic products. Mr. Kadir
Hattat, the Board Chairman of the company having 50 million
dollars turnover, says that the production realized under the
content of the agreement concluded with American Allison
company is their proud in the defense industry.
Stating that they have concluded an agreement with Allison
company in the beginning of 90s, Mr. Kadir Hattat says, “According to this, we are manufacturing Allison’s X200-4, X11005 and X1100-5A3 5 models. And we do it as much successful
as we can to compete with Allison in the foreign markets. Our
production in Turkey is both more qualified and cheaper. Currently we are exporting 12 million dollars amounted product to
America per year, our export annually increases by 50 percent… We are performing two types of productions. Initially, we
are manufacturing transmission completely finished and ready
to be installed on the vehicle; annually 300-500 pieces for the
army and approximately 10-15 thousand as commercial transmission. Secondly, we are manufacturing gear. It is hard to give
a number for this. However, 2/3 of our annual turnover comes
from gear, and the remaining 1/3 completely realizes as transmission”.
High security fashion
USA President Mr. Barack Obama was impressive with his
dress while he was dancing with his wife Michelle during the
oath taking ceremony on the 20th of January 2009. Even though it is not officially confirmed, everybody agreed that his clothes were bullet-proof and designed by Miguel Caballero.
In preferring bullet-proof clothes, sure Obama is not alone. In
addition to the state presidents, the defense impetus orients oil
kings, Russian oligarchs, politicians, kings and famous stars to
clothes made of bullet-proof fabric. Police forces of many countries leave steel vest and orient to bullet-proof fabric and gels
for their personnel. The first name comes to mind when said
bullet-proof clothe is the abovementioned Columbian designer
Miguel Caballero. “Armani of Armor” name already been given
to him. Defining the work he does as “haute couture of security”, Caballero’s clothes protects the person against bullet, knife attacks and other guns. Even a t-shirt can stop 9 millimeters
bullet …
“We collect the fruit of our
braveness”
Being established in 2005 as to activate in defense industry
and consumer products field, Genetlab is a R&D company that
generates efficient and cost effective solutions. Mr. Burak Mengi, the General Manager of Genetlab, one of ten companies
well known in the world particularly with focusing on wireless
antenna networks, says that their purpose is to perform the
work currently being carried out via conventional systems accepted by the world in a more different, simple, substructure
free, cheap and effective manner.
Genetlab is currently on the way to finish this basic product.
They have four commercial systems made of this product. These are TEDAS (Plant Environment Security Antenna System),
TADAS (Taktic Area Antenna Network System), DEDAS (Warehouse Antenna Network System) and SADAS (Underwater Antenna Network System). Mr. Burak Mengi explains the terms
bringing the Genetlab difference: “The low percentage of wrong
alarm, its small and cost effective structure, low energy consumption and therefore its flexibility since does not require
substructure.”
4
1
E N G L I S H
Turnkey system
Soldier of the future
One of the technologic developments’ points of origin in the world is the requirements
in the defense field. Same case is also applied for the latest model technologic clothes.
Various countries improves the “soldier of
future” project with innovations.
American army periodically announces the
innovations being defined as “the soldier of
future”. Some of the models that are equipped with improved systems from top to the
bottom are activates, and some waits for
the day of commission. USA is not alone in
clothes anymore. While many countries
such as Turkey, Germany, Australia, Russia,
Portugal, Spain, United Kingdom, Southern
Africa and Greece modernize their armies,
their soldiers are met with advanced technology clothes.
Turkish Armed Forces aims to modernize its
soldier from his cloth to his helmet and
communication system. The modernization
activities known as “Single Soldier Application” in the world cover a wide portfolio such
as "Electronic, communication, gun systems, protection, health, clothes, boat and
training".
4 2
“The weapons of
future will not kill”
Producing various guns, rifles, weapon systems and non-lethal weapons for the
defense requirements of land, air, naval and
security forces, Belgium based FN Herstal’s
Turkey representative Ali Dermanc› says that
the weapons of future will be used for neutralizing, not for destroying each other.
Emphasizing that the new generation
weapons produced by FN Herstal and
planned for future are for defensive purposes, Dermanc› said, “The non-lethal weapon
systems are increasingly developing and
having an important place. Furthermore, the
new generation weapons comprised of interchangeable modules can meet the increasing mission requirements of various units
with their design able to feature various
accessories. In short, the new generation
weapons are less lethal and have multipurpose usage features.”
Ali Dermanc› also explains that FN Herstal
seriously plans to make production in Turkey
and now production tests based on parts
are carried out.
The intelligent camera systems of Tattile, of
which Fideltus ‹leri Teknoloji is the representative in Turkey, offers modern and improved
methods in defense and traffic management.
Alessandro Marras from Tattile gives information about the solutions integrated with
the digital technology.
Tattile is a company that added analysis making skill to its cameras through electronic
brains as well as a processor, software and
memory in the cameras. In other words, Tattile cameras’ processor analyzes the images
like a brain, the software thinks and the memory writes. Tattile Security Cameras has
systems such as plate and face recognizing.
Tattile Traffic Cameras can make recording
until 6 GB and also has the feature of making digital recording. Opposite to the analog cameras, Tattile digital cameras tracks,
monitors and detects every record. Smoke,
action, heat, stopping on the highway, exceeding the speed limit, reverse moving on
the highway, fire, commodity taken out or
added to the environment, sudden movement, etc. changes can be monitored. Any
kind of option can be added to these cameras. The cameras are different from the others with their feature to make mobile image
recognition actively and the cameras contain
plate and face recognition systems.
Recently, Tattile has undertaken a NATO
project in Afghanistan.
f
ned
nt.
a-
d
ates
e-
g.
,
e-
ge
in