MORTGAGE - Hukuk Market

i
Ar.Gör. DUYGU KOÇAK
Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Medenî Hukuk Anabilim Dal›
KONUT F‹NANSMANI KANUNU ÖNCES‹ VE SONRASI
MORTGAGE
TÜRK UZUN VADEL‹ KONUT F‹NANSMAN S‹STEM‹NDE
VARLI⁄A DAYALI MENKUL KIYMETLER‹N ROLÜ
ii
Yay›n No
:
Hukuk Dizisi:
1759
791
1. Bask› - May›s 2007 - ‹STANBUL
ISBN 978 - 975 - 295 - 654 - 4
Copyright© Bu kitab›n bu bas›s› için Türkiye’deki yay›n haklar› BETA Bas›m Yay›m Da¤›t›m A.fi.’ye aittir. Her hakk› sakl›d›r. Hiçbir bölümü ve paragraf› k›smen veya tamamen ya
da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço¤alt›lamaz, da¤›t›lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap›lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur.
Dizgi
Bask› - Cilt
: Beta Bas›m A.fi.
: Kahraman Ofset
Ba¤c›lar/‹stanbul (0-212) 629 00 01
Kapak Tasar›m : Gülgonca Çarp›k
Beta BASIM YAYIM DA⁄ITIM A.fi.
Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No. 13-15
Ca¤alo¤lu - ‹STANBUL
Tel : (0-212) 511 54 32 - 519 01 77
Fax: (0-212) 511 36 50
e-mail: [email protected]
www.betakitap.com
iii
Sevgili Annem ve Babam
Ayfer ve Osman KOÇAK’A
v
ÖNSÖZ
Uzun zamand›r ülkemizin gündemini meflgul eden uzun vadeli konut finansman
sisteminin iflleyiflinde yer alan hukukî kurumlar›n, medenî hukuk hükümlerince
de¤erlendirilmesini ve yürürlü¤e giren 5822 say›l› Konut Finansman› Sistemine ‹liflkin
Çeflitli Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun Kanun’un getirdi¤i düzenlemeleri ele alarak incelenmesini amaçlayan bir çal›flma, yüksek lisans tezi olarak
haz›rlanm›flt›r. 14.06.2006 tarihinde, Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Prof. Dr.
E. Sabâ Özmen, Prof. Dr. Mehmet Bahtiyar ve Yrd. Doç. Dr. Herdem Belen’den oluflan
jüri önünde savunulan bu çal›flma oy birli¤i ile baflar›l› bulunmufltur.
Çal›flmam›z›n tamamlanmas›ndan sonra yürürlü¤e giren 5822 say›l› Konut
Finansman› Sistemine ‹liflkin Çeflitli Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun ve
savunmadaki de¤erlendirmeler göz önünde tutularak yeniden gözden geçirilip yer yer
eklemeler yap›lan tezimizde, esasa yönelik de¤ifliklik yap›lmam›flt›r. Ancak 5822 say›l›
Konut Finansman› Sistemine ‹liflkin Çeflitli Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda
Kanun’un yürürlü¤e girmesi ile ek bir bölüm haz›rlanarak yap›lan de¤erlendirmeler
çal›flmam›z kapsam›nda yay›na haz›r hale getirilmifltir.
Konunun belirlenmesinden, yaz›lmas›na ve yay›nlanmas›na kadarki her aflamada
bilgisini, deste¤ini, zaman›n› ve katk›lar›n› esirgemeyen de¤erli hocam Prof. Dr. E. Sabâ
Özmen’e, tezin her aflamas›nda elini, eme¤ini, sevgisini üzerimden hiç eksik etmeyen
de¤erli hocam ve tez dan›flman›m Yrd. Doç. Dr. Herdem Belen’e, tez savunmam
s›ras›nda elefltirileri ile çal›flmaya ayr› bir boyut kazand›ran ve tezin bas›m›n› tavsiye
ederek sürece efllik eden de¤erli hocam Prof. Dr. Mehmet Bahtiyar’a, yay›na haz›rlanma s›ras›nda, kanunun yürürlü¤e girmesi ile ard arda yay›nlanan yeni kaynaklar› ve
görüflleri iletip, yay›n konusunda bana destek veren de¤erli hocam Prof. Dr. Hüseyin
Hatemi’ye, çal›flmalar›m s›ras›nda akademik ve idarî görevlerimi benim ad›ma yüklenen
de¤erli hocam Ö¤r. Gör. Hafize K›r’a, kürsü arkadafllar›m Ar. Gör. Sezer Çabri’ye, Ar.
Gör. Gökhan Dirican’a, yay›n›n gerçeklefltirilmesi konusunda Seyhan Satar’a, mizampaj› yapan Gülgonca Çarp›k’a ve tüm Beta Yay›nevi çal›flanlar›na teflekkürlerimi
sunar›m.
Hukuk yaflam›na fayda sa¤layabildi¤i ölçüde amac›na ulaflacak olan çal›flmam›,
bana iyili¤in, çal›flman›n ve hakka sayg› duyman›n kutsall›¤›n› ö¤reten, ömürlerini evlatlar›na adam›fl ve flimdiye kadar yürüdü¤üm yollarda benden desteklerini, emeklerini,
sevgilerini hiç esirgememifl sevgili anne-babam Ayfer ve Osman Koçak’a ve onlar›n
flahs›nda tüm anne ve babalara sonsuz teflekkürlerimle arma¤an ediyorum.
vii
ÖZET
Uzun vadeli konut finansman› sistemi konut edinme do¤rultusunda, finansman
sa¤lama amac›yla yap›lan hukukî ifllemlerden oluflmaktad›r. Bu sistem, konut finansman› için ayr›lan fonlar›n sürdürebilirli¤ini sa¤layan hukukî kurumlar›n tümünü kapsamaktad›r. Uzun vadeli konut finansman sistemi olarak bilinen Mortgage, kelime anlam› itibariyle, ipotek teriminin karfl›l›¤›n› oluflturmaktad›r.
Uzun vadeli konut finansman sisteminin en önemli özelli¤i, insanlar›n ihtiyaçlar›n›n bafl›nda gelen bar›nman›n, onlar›n gelecekte elde edecekleri kazançlar›yla giderilmesini sa¤lamas›d›r. Bar›nma ihtiyac›n›n giderilmesi zorunlulu¤u karfl›s›nda, konut sahibi olmayan kifliler hem kira ödemek hem konut edinme yolunda birikim yapmak zorunda kalmaktad›r.
Uzun vadeli konut finansman sisteminin, konut piyasas› üzerindeki en önemli etkisi kaynak s›k›nt›s›n› gidermesidir. Menkul k›ymetlefltirme sayesinde, konut edindirme
amaçl› verilen kredi fonlar› sürdürülebilir k›l›nmaktad›r. Para piyasas›n›n aktörleri, elinde para bulundurarak semere (faiz) elde etmek isteyen fon arz edenlerle, kredi ihtiyac› olan yani fon talep eden kiflilerdir. Bu aktörler aras›nda köprü görevi, menkul k›ymetlefltirme, ihraçç›n›n malvarl›¤›n›n aktifinde yer alan alacak hakk›na dayal› menkul k›ymetler taraf›ndan yerine getirilmektedir.
En basit tan›m›yla, likit olmayan haklar›n al›n›p sat›labilir hale getirilmesi ifllemi
olan menkul k›ymetlefltirme, ilk olarak ABD’de konut edinmek isteyenlere süreklilik arzeden fon kayna¤› yaratma kayg›lar›na çözüm olarak ortaya ç›km›flt›r. Sistemin ilk uygulamas›, ipotek teminat›yla verilen konut kredilerinde gerçeklefltirilmifltir.
Çal›flmam›z›n amac›, konut finansman alaca¤› karfl›l›¤›, menkul k›ymet ihrac›n›n
medenî hukuk hükümleri çerçevesinde de¤erlendirilmesi olacakt›r. KFK öncesinde mevzuat›m›zda, yeni düzenleme gerekmeksizin, VDMK ihrac› ile kredi veren tüzel kiflili¤in
malvarl›¤›n›n aktifinde, konut kredilerinin geri ödemelerinin yaratt›¤› alacak hakk›,
menkul k›ymet ihrac›na VDMK ad› alt›nda konu olabilmekte idi.
ix
18.04.2007/Kocaeli
ABSTRACT
The system of long term house financing consists of legal procedures that aim
achieving finance through the house obtaining. This system, includes all the legal
institutions providing the sustainability of funds that are devoted for house finance.
As a word Mortgage, which is known as long term house financing means hypothec.
The most important feature of long term house financing is to provide housing
which is the foremost need of human beings by their future incomes. Against the
urgency of need for housing individuals lack of houses are under obligation of
paying rents and also saving money for gathering house.
The most important effect of long term financing system over the capital
market is to remove the source difficulty. Through the securitization, the credit funds
which are given for housing are made sustainable. The actors of money markets are
the suppliers of funds who wants the get interest by holding money and the ones who
need credit and demand funds. The linkage between among these actors in securitization is carried out by securities based on the credit right of exporter exists in estate
assets.
Securitization which means transforming the illiquid rights into rights that can be
bought and sold as its easiest definition, was firstly practiced in USA as a solution for
the ones who wants houses and for their sustainable fund generation worries. First
practice of the system is done in house credits given with hypothec guarantee
The aim of our thesis, receive of house financing equivalence, will be the
evaluation of securities export under the framework of Turkish Civil Law. ‹n our legislation, before KFK without any need for new regulation, in the asset of estate of legal
person who give credit with VDMK export, the credit right generated by the payment
of house credits can be the topic to the export of securities under the title of VDMK.
xi
‹Ç‹NDEK‹LER
ÖNSÖZ................................................................................................................... iii
ÖZET....................................................................................................................... v
ABSTRACT............................................................................................................. vii
KISALTMALAR....................................................................................................... xv
‹Ç‹NDEK‹LER........................................................................................................... xi
G‹R‹fi ...................................................................................................................... 1
I.
II.
III.
IV.
V.
GENEL OLARAK KONUNUN SUNUMU ............................................................
YASAL DÜZENLEME ........................................................................................
TERM‹NOLOJ‹..................................................................................................
TAR‹HÇE .........................................................................................................
ARAfiTIRMA PLANI..........................................................................................
1
5
6
7
8
B‹R‹NC‹ BÖLÜM
KONUT F‹NANSMANI KAVRAMI ve TÜRK HUKUKUNDA
F‹NANSMAN SA⁄LANMASI
I.
KONUT F‹NANSMANI.................................................................................... 11
A. Konut .................................................................................................... 11
1. Konuta ‹liflkin S›n›fland›rma................................................................. 13
2. Konut ve Tafl›nmaz ............................................................................. 13
B. Genel Olarak Konut Finansman Sistemleri ve Ülkemizdeki Durum........... 17
II. KONUT ED‹NMEYE YÖNEL‹K KAZANDIRICI ‹fiLEMLER‹N BORÇLAR
ve EfiYA HUKUKU HÜKÜMLER‹ IfiI⁄INDA ‹RDELENMES‹ ............................... 20
A. Genel Olarak........................................................................................... 20
B. Malvarl›¤›n› Etkileyen ‹fllemler ................................................................. 21
1. Borçland›r›c› ‹fllemler .......................................................................... 21
2. Tasarruf ‹fllemleri ............................................................................... 22
3. Türk Uzun Vadeli Konut Finansman Sisteminde Konut
Mülkiyetinin Kazan›lmas›n›n Tâbi Oldu¤u Hükümler........................... 25
a. Konut Mülkiyetinin Kazan›lmas›nda Resmî fiekil ............................ 26
b. Konut Mülkiyetinin Kazan›lmas›nda Tescilin Sebebe Ba¤l›l›¤›.......... 27
III. KONUT ED‹NME AMACI DO⁄RULTUSUNDA KRED‹L‹ ‹fiLEMLER .................... 28
A. Genel Olarak Finansman Sa¤lanmas› ...................................................... 28
B. Finansman Sa¤lanmas› Konusunda Kredili ‹fllemler.................................. 29
1. Genel Olarak Kredili ‹fllem.................................................................. 29
2. Kredili ‹fllemler Üst Bafll›¤› Alt›nda Gerçekleflebilecek ‹fllemler............. 30
a. Ödünce Dayal› Kredili ‹fllemler ....................................................... 31
xii
aa. Ödünç Sözleflmesi ................................................................... 32
aaa. Ödünç Sözleflmesine ‹liflkin Yasal Düzenleme................... 32
bbb. Ödünç Sözleflmesinin Tan›m› ve Unsurlar› ........................ 33
ccc. Ödünç Sözleflmesi R›zaî Sözleflme Niteli¤indedir .............. 34
ddd. Ödünç Sözleflmesi Kural Olarak ‹vazs›z Bir
Sözleflmedir ..................................................................... 34
eee. Ödünç Sözleflmesi fiekle Tabi Olmayan Bir
Sözleflmedir ..................................................................... 36
fff. Ödünç Sözleflmesinin Hükümleri ...................................... 37
fffa. Ödünç Verenin Borçlar› ............................................ 37
fffb. Ödünç Alan›n Borçlar› .............................................. 39
bb. Tüketicinin Korunmas› Hakk›nda Kanun Hükümleri
Do¤rultusunda Ödünce Dayal› Kredili ‹fllemler......................... 40
aaa. Tüketici
bbb. Tüketici
ccc. Tüketici
ddd. Tüketici
eee. Tüketici
fff. Tüketici
ggg.Tüketici
Kredisi
Kredisi
Kredisi
Kredisi
Kredisi
Kredisi
Kredisi
Sözleflmesi............................................... 42
Sözleflmesine ‹liflkin Yasal Düzenleme...... 42
Sözleflmesinin Hukukî Niteli¤i .................. 43
Sözleflmesinin Taraflar› ............................ 43
Sözleflmesinin Kurulmas›.......................... 45
Sözleflmesinin Hükümleri ......................... 46
Sözleflmesinde Teminatlar ....................... 47
cc. Ödünce Dayal› Kredili ‹fllemlerden Do¤an Konut Finansman
Alacaklar›n›n Menkul K›ymetlefltirilmesi ................................... 48
b. ‹simli Kredili ‹fllemler ...................................................................... 49
aa. Uzun Vadeli Sat›m ................................................................... 50
aaa. Genel Olarak Sat›m Sözleflmesi........................................ 50
bbb. fiarta ve Vadeye Ba¤l› Tafl›nmaz Sat›mlar› ........................ 51
bb. Tafl›nmaz Sat›fl Vaadi .............................................................. 52
cc. Kat ‹rtifak›na Geçilmifl Yap›m Sürecindeki Konut Sat›m› .......... 55
dd. Uzun Vadeli Konut Finansman› Aç›s›ndan Özel Önemi
Dolay›s›yla Kampanyal› ve Taksitli Sat›mlar .............................. 56
c. ‹simsiz Kredili ‹fllemler.................................................................... 58
‹K‹NC‹ BÖLÜM
KONUT F‹NANSMAN ‹fiLEMLER‹NE DAYALI F‹NANSMAN ALACA⁄ININ MENKUL
KIYMETLEfiT‹R‹LMES‹ ve MEDENÎ HUKUK HÜKÜMLER‹NCE
DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹
I.
KONUT F‹NANSMAN ALACA⁄INA DAYALI OLARAK MENKUL
KIYMETLEfiT‹RME .......................................................................................... 61
A. Genel Olarak Menkul K›ymetlefltirme ...................................................... 61
B. Türk Hukukunda Menkul K›ymetlefltirme................................................. 65
C. Menkul K›ymetlefltirmenin Taraflar› ......................................................... 68
xiii
1. Kaynak Firma (Originator).................................................................. 68
2. Özel Amaçl› Kurum (Special Purpose Vehicle/Special Purpose Entity/
Special Purpose Corporation)............................................................. 69
3. Alacaklar›n Tahsil ve Takibi Hizmeti Veren Kurulufl
(Servicer - Collection Agent)............................................................... 70
4. Yedd-i Emin (Trustee) ........................................................................ 71
5. Derecelendirme Kurumu (Rating Agency) .......................................... 71
6. Yat›r›m Bankalar› (Investment Cooperation, Investment Bankers) ...... 72
7. Arac› Kurumlar .................................................................................. 73
8. Sigorta Kuruluflu (‹nsurance Agency) ................................................. 73
9. Yat›r›mc›lar ........................................................................................ 74
II. MENKUL KIYMETLER ve GENEL ÖZELL‹KLER‹ ................................................ 74
A. Genel Olarak Menkul K›ymet Tan›m›....................................................... 74
B. Menkul K›ymetlere ‹liflkin Yasal Düzenleme............................................. 75
C. Menkul K›ymetlerin Özellikleri ................................................................. 76
1. Sermaye Piyasas› Kurulu’nun Menkul K›ymet ‹hdas Etme Yetkisi ....... 79
2. Sermaye Piyasas› Kurulu’nun Menkul K›ymet ‹hdas
Etme Yetkisi ve Görüflümüz ............................................................... 80
3. Sermaye Piyasas› Kurulu’nun Menkul K›ymet ‹hdas Etme
Yetkisinin S›n›rlar› ve Görüflümüz ....................................................... 82
III. TÜRK HUKUKUNDA TAfiINMAZA DAYALI OLARAK MENKUL
KIYMETLEfiT‹RME .......................................................................................... 83
A. Eflya Hukuku Hükümleri Çerçevesinde Tafl›nmaza Ba¤l› Menkul
K›ymetlefltirme ........................................................................................ 85
1.
2.
3.
4.
‹potekli Borç Senedi........................................................................... 86
‹rat Senedi......................................................................................... 88
‹potekli Borç Senedi ve ‹rat Senedini ‹liflkin Ortak Noktalar ................ 91
‹potekli Borç Senedi ve ‹rat Senedinin Sermaye Piyasas›
Hukukundaki Yeri .............................................................................. 95
B. Sermaye Piyasas› Hukuku Hükümlerince Tafl›nmazlar›n Menkul
K›ymetlefltirilmesi .................................................................................... 98
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KONUT F‹NANSMANI KANUNU ÖNCES‹NDE TÜRK
HUKUKUNDA VARLI⁄A DAYALI MENKUL KIYMETLERE ‹L‹fiK‹N
YASAL DÜZENLEMELER ve BUNLARIN MEDENÎ HUKUK
HÜKÜMLER‹NCE DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹
I.
KONUT F‹NANSMAN ALACA⁄INA DAYALI OLARAK VARLI⁄A
DAYALI MENKUL KIYMET ‹HRACI ............................................................... 101
A. Genel Olarak Varl›¤a Dayal› Menkul K›ymetlere ‹liflkin
Yasal Düzenleme .................................................................................. 101
1. Karfl›l›k Gösterilecek Alacaklar ........................................................ 103
xiv
2. Karfl›l›k Gösterilecek Duran Varl›klar................................................. 105
3. Genel Finans Ortakl›klar› ve ‹pote¤e Dayal› Menkul
K›ymetler Merkezleri........................................................................ 108
B. Konut Finansman Kanunu ile de¤ifltirilen Sermaye Piyasas›
Kanunu m.13/A f.III Hükmünce Varl›¤a Dayal› Menkul
K›ymet Sahiplerine Sa¤lanan Koruman›n Medenî Hukuk
Hükümlerince De¤erlendirilmesi ............................................................ 109
1. Özel Malvarl›¤› Kavram› ................................................................... 110
a. ‹hraçç›n›n Tasarruf Yetkisinin Alacaklar Aç›s›ndan
S›n›rland›r›lmas›n›n Sonuçlar› ...................................................... 111
b. ‹hraçç›n›n Tasarruf Yetkisinin Duran Varl›klar Aç›s›ndan
S›n›rland›r›lmas›n›n Sonuçlar› ...................................................... 112
2. ‹hraç Türleri ..................................................................................... 113
a. Do¤rudan ‹hraç .......................................................................... 113
b. Dolayl› ‹hraç ............................................................................... 114
3. Alaca¤›n Temliki ve Yasal Düzenleme .............................................. 114
a. Alaca¤›n Temliki ve Hukukî Nitelikleri ......................................... 115
b. Borçlar Kanunu m.163/I ve Tebli¤ m.14 Hükümlerince fiekil ...... 116
c. Alaca¤›n Temlikinin Konusu........................................................ 118
aa. Varl›¤a Dayal› Menkul K›ymet ‹hrac›nda Temlik
Konusu Alacaklar.................................................................. 118
bb. ‹leride Do¤acak Alacaklar›n Temliki ve Gelecekte
Oluflacak Nakit Ak›mlar›na Dayal› Menkul K›ymetlefltirmenin
Borçlar Hukuku Aç›s›ndan ‹rdelenmesi .................................. 120
d. Temlik Engelleri .......................................................................... 122
e. Alaca¤›n Temlikinin Hüküm ve Sonuçlar› .................................... 124
4. Varl›¤a Dayal› Menkul K›ymetlerin Kurul Kayd›na Al›nmas›na
‹liflkin Esaslar.................................................................................... 127
II. KONUT F‹NANSMAN ALACA⁄I KARfiILI⁄INDA VARLI⁄A DAYALI
MENKUL KIYMET ‹HRACINA ‹L‹fiK‹N HÜKÜM VE SONUÇLAR .................... 128
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KONUT F‹NANSMANI KANUNU ile DÜZENLENEN MENKUL KIYMETLERE ve KONUT
F‹NANSMANI KANUNU’NA GENEL BAKIfi
I.
KONUT F‹NANSMAN KANUNU ÖNCES‹ HUKUKUMUZDA UZUN
VADEL‹ KONUT F‹NANSMANI ..................................................................... 131
II. KONUT F‹NANSMAN KANUNU ‹LE GET‹R‹LEN DÜZENLEMELER................... 132
SONUÇ ............................................................................................................... 139
EK
................................................................................................................... 141
KAYNAKÇA ........................................................................................................ 161
xv
KISALTMALAR CETVEL‹
ABD
Amerika Birleflik Devletleri
A.fi.
Anonim fiirket
b
bent
B.
Bas›
BanK
Bankalar Kanunu
BAT‹DER
Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi
BK
Borçlar Kanunu
bkz.
bak›n›z
c.
Cümle
C.
Cilt
Çev.
Çeviren
dn.
dipnot
E.
Esas
EMK
Eski Medenî Kanun
f.
F›kra
FHLMC
Federal Home Loan Corporate
FKK
Finansal Kiralama Kanunu
FNMA
Federal National Mortgage Association
GFO
Genel Finans Ortakl›¤›
GNMA
Government National Mortgage Association
GYO
Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar›
GYODER
Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar› Derne¤i
HAAO
Halka Aç›k Anonim Ortakl›klar
HD
Hukuk Dairesi
HGK
Hukuk Genel Kurulu
HUMK
Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu
‹BD
‹stanbul Barosu Dergisi
‹FK
‹potek Finansman› Kuruluflu
‹‹K
‹cra ve ‹flas Kanunu
xvi
‹TMK
‹potek Teminatl› Menkul K›ymet
‹TO
‹stanbul Ticaret Odas›
K.
Karar
KHK
Kanun Hükmünde Kararname
KMK
Kat Mülkiyeti Kanunu
KFK
Konut Finansman›na ‹liflkin Çeflitli Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas›
Hakk›nda Kanun
Ltd. fiti.
Limited fiirket
m.
Madde
TMK
Medenî Kanun
ÖPV‹HKHK
Ödünç Para Verme ‹flleri Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname
PMI
Private Mortgage Insurance
RG
Resmî Gazete
s.
sayfa
S.
Say›
SerPK
Sermaye Piyasas› Kanunu
SPK
Sermaye Piyasas› Kurulu
t.
Tarih
TC
Türkiye Cumhuriyeti
TK
Tapu Kanunu
TKHK
Tüketicinin Korunmas› Hakk›nda Kanun
TMK
Türk Medenî Kanunu
TOK‹
Toplu Konut ‹daresi
TST
Tapu Sicil Tüzü¤ü
TTK
Türk Ticaret Kanunu
USA
United States Of America
vb.
ve benzeri
vd.
ve devam›
VDMK
Varl›¤a Dayal› Menkul K›ymetler
VK
Vergi Kanunu
VTMK
Varl›k Teminatl› Menkul K›ymet
Y.
Yarg›tay
YD
Yarg›tay Dergisi