bytes shıftıng - Muzeyyen Engin Erim

ÖRÜMCEĞİN SARAYI
VE DİĞER ÖYKÜLER
Yazan
: RICHARD HUGHES
Çeviren : Müzeyyen Engin Erim
( Bu çeviri, kitabın CHATTO ve WINDUS Ltd, Londra, 1961
Baskısından yapılmıştır. )
BAL-NA'DA
YAŞAM
Bir zamanlar bir adam vardı. İnsanların barındıkları evleri beğenmediğini söyler
dururdu. Sonunda kendisi oturdu. Bir site modeli yaptı. Aslında yaptığı bir model site
değildi de gerçek insanların yaşayacağı büyüklükteki evleriyle gerçek bir örnek siteydi.
Adını da BAL-NA koydu. Gittiği her yerde insanları BAL-NA’da yaşamaya çağırdı.
O günlerde Liverpool’da çok cici bir küçük kız yaşardı. Herkes bu adamın
peşinden BAL-NA'da yaşamaya gidince o da herkesle birlikte gitti. Ama adam öyle hızlı
yürüyordu ki sonunda peşinden gidenlerden bazıları geride kaldılar. Geride kalanlar bu
küçük kız, bir Alsaz köpeği, kara boncuk boneli, huysuz, baston gibi dik bir yaşlı kadınla
karısını beklediği için geride kalan onun iyi kocasıydı.
Bunlar hep birlikte denize ulaşıncaya kadar yürüdüler. Denizde bir balina
gördüler. "O adam, bize Bal-na'da yaşamaktan söz ederken her halde bunu demek istedi,"
dedi küçük kız ,"Ötekiler de umarım bu Balina’nın içindedirler, ya da bunda değilseler
başka birindedirler. Biz buna girsek iyi ederiz."
Böylece balinaya seslenip içine girebilmek için izin istediler, ama balina onları
duymadı. Yaşlı kadının iyi kocası, "Bal-na’da yaşamak bu demekse, ben geri dönerim
daha iyi," demeye kalkıştı ama yaşlı aksi karısı, "Saçmalamayı bırak. Ben şimdi gider,
onun kulağına söylerim,” diyerek adamı susturdu.
Ama yaşlı kadın çok da akılsızdı. Balinanın kulağına söyleyeceğine, gitti
püskürtecine söylemeye çalıştı. Balina gene duymayınca büsbütün aksileşti. "Yeter ama,
saçmalığı bırak. Bizi hemen içeri al, duyuyor musun? Ben böyle şeylere hiç gelemem,"
diyerek şemsiyesiyle balinanın püskürtecini dürtmeye başladı.
O zaman balina müthiş bir hapşırık gibi öyle bir püskürdü ki yaşlı kadını
püskürttüğü suyun tepesinde taa göğe fırlattı. Bu kadın, bir daha yeryüzünde hiç
görünmedi. İyi huylu kocası da hiç sesini çıkarmadan Liverpool'a geri döndü.
Oysa küçük kız, balinanın püskürtecine bir parçacık bile benzemeyen küçücük
kulağına giti. "Lütfen, iyi balina, izin verirsen içine girip orada yaşamayı çok istiyoruz," diye
fısıldayınca balina ağzını açtı. Küçük kızla Alsaz köpeği içine girdiler.
İçeride elbette eşyaya benzer hiç bir şey yoktu.
"O adam haklıymış," dedi, küçük kız, "Burası evlerde yaşamaya hiç mi hiç
benzemiyor."
İçeride bulduğu tek şey, balinanın daha önceden yemiş olduğu bir devden arta
kalan peruktu. Küçük kız, "Bu kapıya iyi bir paspas olur," dedi. Peruğu paspas yaptı. Alsaz
köpeği paspasın üstüne yattı, uyudu.
Köpek uyanınca yeri eşelemeğe koyuldu: Elbette böylesi kocaman bir köpek
tarafından içinin eşelenmesi balinaya korkunç sancılar verdi. Suyun yüzüne çıkarak bir
geminin kaptanına seslenip ilâç istedi. Geminin güvertesinde kaptanın yemekten usandığı
bir parça koyun budu sövüş duruyordu. Kaptan, "İşte balinaya verilecek âlâ ilâç," diye
düşündü, budu balinaya fırlattı. Balina budu yuttu. But daha boğazından inerken aç
Alsaz köpeği budu yuttu. Yutunca eşelenmeyi bıraktı. Eşelenmeyi bırakınca balinanın
ağrıları dindi. Kaptana, "Çok teşekkür ederim," dedi balina, "İlâcın çok iyi geldi."
Kaptan ilâcının balinayı çabucak iyi etmesine çok şaştı, aslında yalnızca soğuk
etten kurtulmayı düşünmüştü.
Fakat zavallı kız Alsaz köpeği kadar şanslı değildi. Köpeğin üzerinde uyuduğu
bir paspası vardı. Karnı toktu. Küçük kızınsa yatacak yatağı yoktu. Yatağı olmadan
uyuyamazdı. Yiyecek hiç bir şeyi yoktu. Böylece günler geçti.
Bu arada balina da oldukça endişeliydi. İçindekileri pek düşünmeden
yutuvermişti. Ama sonradan başlarına neler geldiğini, rahat olup olmadıklarını merak
etmeye başladı.
Küçük kızlar hakkında hiç bir şey bilmiyordu. Şimdi her halde yemek yemek
isterdi diye düşündü ama küçük kızın ne yiyeceğini bilemedi. Kendi içine doğru seslenerek
ona sormayı denedi ama bu iş çok güçtü. Ne yaptıysa başaramadı. Sözler içine
gideceklerine hep dışarı gittiler.
Balina tropik ülkelere kadar yüzdü. Orada, eski tanışı bir papağana ne yapması
gerektiğini sordu. "Çok kolay," dedi papağan. Kocaman bir yılanın yaşadığı bir ada
biliyordu. Doğru oraya uçtu. Yılanın kafasıyla kuyruğunu kopardı, kalanını aldı, geri döndü.
Bir ucu tam balinanın ağzından dışarı çıkacak biçimde, yılanın gerisini balinanın ağzından
içeri sarkıttı.
"İşte," dedi, "Şimdi bir konuşma borun var. Yılanın bu ucundan sen konuş, sözler
aşağıya ulaşacak."
Böylece balina yılanın bir ucundan, “Merhaba," dedi, küçük kız öteki uçtan
"Merhaba," dendiğini işitti. "Ne istersin?" diye sordu balina. "Yiyecek bir şey isterim," dedi
küçük kız. "Yiyecek bir şey istiyor," dedi balina papağana, "Küçük kızlar ne yerler?
"Küçük kızlar muhallebi yerler," dedi papağan. Kendisinde kocaman bir kâse
muhallebi vardı. Onu yılana boşalttı, öteki uçtan inince küçük kız muhallebiyi yedi.
Yedikten sonra yılanı kendi ucundan tutup yukarıya bağırdı.
"Merhaba!"
"Merhaba? " dedi balina.
"Bir yatağım olabilir mi?"
"Bir yatak istiyor," dedi balina papağana.
"Bunun için Harrod’lara gitmen gerek, Londra’nın en büyük mağazasıdır, "
diyerek uçup gitti papağan.
Balina Harrod’lara gitti, içeri girdi. Onu satıcılardan biri karşıladı. "Ne
emredersiniz?" diye sorarken pek ahmakça bir hali vardı.
"Bir yatak istiyorum," dedi balina.
"Bay Binks! Yatak!'" diye seslenip saklandı satıcı. Müthiş korkmuştu. Mağazaya
daha önce hiç balina gelmemişti çünkü.
Bay Binks, yataklara bakan adam, balinanın yanına geldi. Oldukça endişeli
görünüyordu.
"Size göre bir yatağımız var mı, bilemiyorum bayım," dedi.
"Niye olmasın, budala," dedi balina, “Ben herhangi bir yatak istiyorum."
"Evet bayım," dedi adam, "Ama her halde büyükçe bir herhangi yatak olmalı,
değil mi?”
"Değil, değil, ahmak," dedi balina, "Tam tersine, ufakça olmalı."
Bir köşeye dayalı çok güzel ufak bir yatak gördü. "Sanırım bu tam bana göre,"
dedi.
"Beğendiyseniz alabilirsiniz," dedi yatak satıcısı, "Ama bana kalırsa asıl ahmak
sizsiniz, bu kadar küçük bir yatağın size uyacağını düşündüğünüze göre!"
"İçime göre olacak, elbette dışıma göre değil," dedi balina. Ağzını açtı, "İt," dedi.
Herkes gelerek yatağı balinanın ağzından içeri itti. Kuşkusuz yatak tamtamına uygun
geldi. Sonra bulabildiği bütün yastıkları ve battaniyeleri -aslında gerektiğinden fazlasıylayuttu balina. Hepsi içine gidince, küçük kız kendine bir yatak yaptı, yattı uyudu.
Balina denize döndü. Artık küçük kızın da, Alsaz köpeğinin de yiyecekleri ve
yatacak yerleri vardı.
"Adam haklıymış," dediler, "Gerçekten BAL-NA'da yaşamak,
evlerde yaşamaktan çok daha eğlenceli! "
Böylece balinanın içinde kaldılar.
NOT: Papağan onları beslemeye devam etti, hem de her zaman muhallebiyle de
değil, elbette.
***
KARANLIK ÇOCUK
Bir kasabanın en dışında, kocaman bir evde çok kalabalık bir aile yaşardı. O
kadar çok çocukları vardı ki evin kocaman olması büyük şanstı. Garip olan şey, bütün bu
çocukların hepsi sarışındılar; olunabileceği kadar sarışındılar, biri dışında. O da hani
esmer değil de kapkaraydı.
Hem de yalnızca zenci gibi kara değildi. Ondan çok daha karaydı; gece gibi
karaydı. Gerçekte öyle karaydı ki, kim onun yakınında bir yerde dursa çevreyi güçlükle
görebilirdi.
Çocuk etrafa karanlık yayıyordu. Adı da Joey'du.
Joey, bir sabah öteki kız ve erkek, bütün kardeşlerinin oyun oynadıkları çocuk
odasına girdi.
"Oh, Joey canım, ne olursun git. Oyunu göremiyoruz," dediler hepsi bir ağızdan.
Bu yüzden zavallı Joey çok üzgün, alt kata, babasının gazetesini okuduğu
kitaplığa indi.
Başını kaldırıp bakmadan, "Merhaba!” dedi babası, "Ne karanlık bir sabah, değil
mi? Okuduğunu görmek güç!”
Sonra çevresine bakındı ve Joey'u gördü.
"Sen miydin, oğlum? Haydi, iyi bir küçük ahbap gibi buradan uzaklaş. Git. Koş!
Şimdi babanın işi var," dedi.
Böylece Joey daha da üzgün, bahçeye çıktı. Güzel, güneşli bir sabahtı. Gezine
gezine meyve bahçesine indi. Orada düşünmek için durdu. Bu kez de bahçıvanın
söylendiğini işitti.
"Olur mu ya, Joey Efendi, benim şeftalilerim nasıl olgunlaşır, orada durur da
güneşi engellersen, söyle?"
Zavallı Joey, kendi kendine sessizce ağlamaya başladı. "Tek yapacak şey, kaçıp
gitmek," diye düşündü, "Bunu iyice anladım."
Böylece, kasabanın içinden yürüyerek geçmeyi göze alıp evden kaçmaya
koyuldu. Ama daha kasabanın öteki ucuna varmamıştı ki, kahverengi, güzel bir İspanyel
köpeği, dışarının neden böyle kapkaranlık kesildiğini anlamak için bahçesinden yola
fırladı. Ayni anda bir motor yaklaştı. Sürücü, Joey'un karanlığının içine girince köpeği
göremedi, üzerinden geçti, öldürmedi onu, yalnızca bir ayağını incitti
Motor uzaklaşınca Joey gidip köpeği kaldırdı. Evine kadar taşıdı.
"Kabahat benimdi," diye düşündü, "Hep karanlık yapmam yüzünden oldu."
Evin kapısını birisi açtı, son derece şaşkın bir halde köpeği içeri aldı. Joey da
oradan uzaklaştı.
Bütün bunlar olup biterken o evde yaşayan küçük bir kız çocuğu pencereden
dışarı bakıyordu. Aşağıda, bahçenin neredeyse geceye dönüşmesine çok şaştı, ama orta
yerde kara bir şeyin kımıldadığını görünce:
"Gidip o şeyin ne olduğunu anlamalıyım," dedi, "Sihirli pirinç tanemi de
unutmamalıyım."
Küçük kız duvar saatinin arkasına sakladığı çok gizli kibrit kutusunu çıkardı, açtı.
Kutunun içinde tek bir pirinç tanesinden başka bir şey yoktu. Onu aldı, ağzına koydu,
tam alt dudağının içine, dudakla diş arasına; öyle ki artık ne söylese sözleri sihirli pirinç
tanesinin üzerinden geçecekti. Bunun yararı şuydu: Ne söylemeye çalışsa pirinç
tanesinin üzerinden yalnızca gerçek dışarı çıkabiliyordu, hatta küçük kızın bilmediği şeyler
için de öyleydi. Ona hiç duymadığı bir şey sorulsun, dudağının iç kısmına pirinç tanesini
koymuşsa hep doğru yanıtı veriyordu.
Okulda çoğunluk bu yararlı olurdu.
Böylece yoldan aşağı (ne olur ne olmaz, kendini yayılan karanlığın dışında
tutarak) bir tarlaya varana değin Joey'i izledi. Joey durunca ona seslendi.
Aslında şunları söyleyecekti: "Sen kimsin, böyle karanlık yayan kara çocuk?
Senden korkuyorum!" Fakat ağzından çıkan sözler şunlardı: "Zavallı Joey! Sana
acıyorum!'"
Kendisiyle böyle konuşulduğunu duyunca Joey çok sevindi.
"Kim olduğumu nereden biliyorsun?" diye sordu, "Daha önce hiç kasabaya
inmemiştim, insanların beni görmelerini istemezdim çünkü."
Küçük kız, "Ben de bilmiyorum," demek istedi ama söylediği, "Elbette
biliyorum," oldu.
"Öyleyse bana yardım edebilirsin," dedi Joey, "Söyleyebilir misin, böylesi
kapkaranlık olmamak için ne yapmalıyım?"
Küçük kız, "Korkarım, edemem," demeye çalıştı ama şunları söyledi: "Elbette
ederim. Ayaklarının üzerinde duracağına ellerinin üzerinde durmayı dene."
"Nasıl durulur bilmiyorum ki," dedi Joey. Bunun üzerine onun bir saman
balyasına dayanarak ellerinin üzerinde durmasına yardım etti küçük kız. Değişim anında
ve olağanüstü oldu. Ellerinin üzerinde durmasıyla, bir araba farı gibi parlamaya başladı
Joey. Ama tekrar ayaklarının üzerine basınca tıpkı eskisi gibi karanlık yaydı.
"Bilmiyorum ki, acaba böylesi daha mı iyi," dedi Joey, "Ama hiç değilse bir
değişiklik bu. Keşke herkes gibi normal biri olabilseydim!"
"Henüz olamazsın," dedi küçük kız.
"Gene de değişikliğe çok teşekkür ederim," dedi Joey.
Bütün gün tarlada elleri üzerinde durmayı öğrenmeye çalıştı. Küçük kız da
yanında kaldı, onunla konuştu. Gece olduğunda ellerinin üzerinde de ayakları üzerindeki
kadar kolay yürüyebiliyordu Joey.
"Sanırım, artık gene eve dönmeyi deneyeceğim," diyerek kızla vedalaştı.
Kasabadakilerin, pencerelerinden bakıp da, caddede elleri üzerinde giden ve
parıl parıl parıldayarak her yeri aydınlatan bir oğlan çocuk gördüklerinde ne denli
şaşkınlığa uğradıklarını düşünebilirsiniz. Eve geri geldiğinde annesiyle babası,
kasabalılardan da çok şaşırdılar, onu gördüklerine pek sevindiler.
Ama zavallı Joey'un yaşamı şimdi de daha mutlu değildi, önceden herkes onu
uzağına gönderirdi. Şimdi herkes kendi yanına çağırıyordu. Aslında elektrikler
arızalanmıştı ve Joey pek işe yarar olmuştu.
"Joey, canım," dedi annesi, “Haydi ellerinin üzerinde önümden üst kata çık, olur
mu? Bir kitap alıp gelmek istiyorum.” Ve bu böyle büyüklerin yemek zamanına kadar
sürüp gitti. Yemekte her zamanki gibi onu yatağına göndereceklerine, dediler ki, "Joey,
şekerim, yemek boyunca masanın ortasında ellerinin üzerinde durur musun? Sofrayı öyle
güzel aydınlatacaksın ki!"
Bu kadarına dayanamadı Joey, pek gücendi ve ayaklarının üzerinde,
kapkaranlık, evden fırladı gitti.
Caddeye varınca kendi kendine, "Aklıma yeni bir fikir geldi," diyerek cadde
boyunca perende atarak gitmeye başladı. Sonuç, kuşkusuz pek etkili oldu; çünkü
tekerlek gibi döndüğü sürece baş aşağıyken parlıyor, başı yukarıdayken kararıyordu.
Böylece yoldan aşağı parlayıp parlayıp sönerek gitti. Kasabanın içinden çakıp
çakıp geçiyordu. Kasaba polisinin yanından geçerken çaktı (adamcağız şaşkınlıktan
neredeyse yere düşecekti), küçük kızın evinin yanında çaktı, küçük kızın mutfağının içine
girdi çaktı, hatta perende ata ata mutfağı üç kez dolaştı. O sırada mutfaktaki aşçı bir
yılbaşı pastası hazırlıyordu. Çoğu aşçıda olduğu gibi sağduyu sahibi olduğundan
yapılması gerekeni hemen bildi. Yeni bir leğeni kavradı, -çok büyük bir leğendi bu- sonra
halâ perende atarken Joey'u yakaladığı gibi leğenin içine tıktı. Hemen kocaman bir kaşıkla
karıştırmağa başladı: Ve, aydınlıkla karanlığı öyle tam tamına karıştırıp birbirine kattı ki
sonuçta leğenin içinden tam normal bir çocuk çıktı.
Evin küçük kızı çoktan yatmıştı. Ama zaten onun bir daha Joey'la ilgileneceğini
de sanmazdım, çünkü artık normal biriydi Joey. Zaten Joey da yaşamında bir daha o
küçük kızı görmedi.
Eve gittiğinde kendi büyükleri, babası, annesi, kardeşleri de onu tam anlamıyla
normal buldular; her hangi bir başka çocuktan farklı sanabileceğiniz hiç bir şeyi yoktu. Ne
kadar çok sevinilirse o kadar çok sevindiler, sevindiler, Joey'un ne akıllı bir çocuk
olduğundan sık sık söz ettiler.
***
FAYTONLA
GİDERKEN
Faytonlarıyla giderlerken, her çeşitten insanla karşılaştılar. Bunlardan birisi yaşlı,
yorgun bir adamdı. Onu faytona aldılar. Bir diğeri yaşlı, yorgun bir kadındı. Onu da faytona
aldılar. Bir ocak çengelini, iki ucu altın bir merdaneyi, bir altın yaygıyla bir gümüş yaygıyı
ve bir başka yorgun, yaşlı kadını, hepsini faytona aldılar.
Kocaman, güzel iki at buldular. Kendi koşumlarındaki sıradan beygirleri
çıkardılar. Bu büyük güzel atları koştular. Gümüş yaygıyı atların üzerine, altın yaygıyı
yorgun yaşlı adamla iki yorgun yaşlı kadının ve ocak çengeliyle merdanenin üzerine
örttüler. İki değersiz beygiri de hepsinin üzerine koydular.
" Hey, beygirler!” diye seslendiler, "Sırt üstü yatmayın, göze güzel
gözükmüyor!"
Ve onları yüzüstü çevirdiler.
"Şimdi," dediler, "Bize saldırmaya kalkışsalar bile kimseden korkmayız. Ne Taş
Kafa'lardan, ne Benekli Ana'yla oğlundan, ne Fosil Kardeşlerden, ne Düzce Kardeşlerden,
ne Bayan Mogany'den, ne de korkunç Bayan Moffadyke'ten, kimseden korkmayız, "
Sonra Kraliçe ile karşılaştılar. Kraliçe çok kaygılıydı.
"Bir altın yaygıyla bir gümüş yaygı kaybettim," dedi, "Bulana yüz altın armağan
var."
"İşte, ---işte," diye bağrışarak altın yaygıyla gümüş yaygıyı Kraliçeye verdiler,
"Hepsi o kadar mı?"
"Yaşlı, yorgun bir adam kaybettim," dedi Kraliçe.
"İşte burada, işte burada!'"
"İki de yaşlı kadın."
"İşte burada!"
"Ve bir ocak çengeli."
"İşte burada. Hepsi o kadar mı?"
"Dünyanın en iri, en güzel iki atını da kaybettim."
"İşte burada."
"Altın tutamaklı, dünyanın kuşkusuz en güzel merdanesini kaybettim."
"İşte "burada, "
"Şimdi, bunları bulmanıza karşılık size ne armağan vereyim?”
"Bilmiyoruz," dediler.
"Ben biliyorum," dedi Kraliçe, "Bulmanıza karşılık, hepsini size geri vereceğim.
İşte merdane, işte ocak çengeli, işte iki eşsiz at."
"Bizi verme! Bizi verme!" diye bağırıştılar, yaşlı adamla yaşlı kadınlar, "Bize
geri verme!"
"Saçmalamayın," diye bağırdı, Kraliçe, "Sizi bulmalarına karşılık, hepiniz onlara
verilmelisiniz. Artık faytonla giderken herkes ne kadar zengin olduğunuzdan söz edecek.
Herkes, -hatta Bayan Mogany, -hatta korkunç Bayan Moffadyke, - herkes.”
Kraliçe böyle söyledi gitti, onlar da faytonlarına binip yollarına devam ettiler.
***
BAHÇIVAN VE BEYAZ FİLLER
Bir zamanlar bir bahçıvan vardı. Öylesine büyük bir bahçeye bakmak zorundaydı
ki sabahleyin saat birde kalkar, gece saat on ikiye kadar yatağına girmezdi. Demek ki, her
gece yalnızca bir saatlik uykusu vardı. Çok çalışmaktan, vaktinden önce yaşlanmış,
zayıflamış, romatizmaya tutulup topal kalmıştı.
Bir gün, güzel bir çiçek yatağı hazırlayıp fideler dikti. Ertesi sabah gelip
baktığında, gece ne olmuşsa olmuş, çiçek fidelerinin hepsi yenmiş bitmişti.
"Sümüklü böcekler!..” dedi bahçıvan. Yeni fideler dikti, portakal kabuğundan
sümüklü böcek tuzakları yaptı, fidelerin etrafına yerleştirdi. Ertesi sabah tuzaklara
dokunulmamıştı ama gene bütün çiçek fideleri yenmişti.
"Öyleyse sümüklü böcek değil! Acaba ne?” dedi bahçıvan, "Yapacak tek bir şey
var. Bu gece bir saatçik uykumu da feda edip oturup beklemeliyim.”
Böylece saat on iki olunca gitti, çiçek yatağını gözetlemeğe başladı. Ama gitgide
uykusu geldi, en sonunda saat tam bire çeyrek vardı, artık uyanık duramadı, kendinden
geçti; uyandığında, gene bütün fideler yenmiş bitmişti.
Ertesi gece yeniden gözetlemeye koyuldu. Bu kez yanına sivri uçlu kalemini de
almıştı. Uykuya her dalacağı sırada kalemiyle kendini dürterek uykusunu dağıttı. Tam bire
beş kala, ne görse beğenirsiniz: Bir tavşan! Öylesine yaşlı ki, kürkü dökülmüş, bıyıkları
aklaşmış, en azından kendisi kadar topallayan yaşlı bir tavşan. O kadar yaşlı olmasına
karşın, tavşan bir anda bahçıvanın bütün fidelerini yiyip yuttu ve topallaya topallaya
uzaklaştı. Bahçıvan yerinden kalkarak tavşanı kovalamaya girişti ama, tavşanın ayağı
aksıyorsa onunki de aksıyordu, ikisi de çok yavaştılar, hoplaya hoplaya gül bahçesine
vardılar. Tavşan orada bir gül yaprağını dişledi, gül yaprağını dişler dişlemez birden çevik,
genç bir tavşan oldu ve zavallı yaşlı bahçıvan daha gözlerini ovuştururken, görülmemiş bir
hızla sıçrayıp uzaklaştı;
"Vay!” dedi bahçıvan, "Vay, vay, vay, vay!"
Üçüncü gece gene gözetlemeye gitti, kendini gene sivri uçlu kalemiyle dürterek
uyanık tuttu, tavşan gene gül yaprağını yemezden önceki yaşlı haliyle geldi, küçük çiçek
fidelerini yedi, yuttu. Bahçıvan gene tavşanı kovaladı; elinden geldiğince hızlı gitti ama gül
bahçesine varan tavşan ondan epey ilerideydi. Orada gül yaprağını dişleyerek şimşekten
daha hızlı fırladı kaçtı. Ama, bu kez bahçıvan da bir gül yaprağı yedi. Yer yemez de genç,
güçlü kuvvetli bir adam oldu. Bütün çabasıyla tavşanın peşine düştü. Bu kez tavşan
gözden yitemedi, ama yuvasına ulaştığında halâ bahçıvandan ilerideydi. Hızla yuvasına
daldı, bahçıvan da peşinden daldı. Tavşan gitti, bahçıvan gitti, ama ne bahçıvan tavşanı
yakalayabildi, ne de tavşan gözden kaybolabildi. Hayır. Tavşan deli gibi tünel kazıyor ama
bahçıvandan bir türlü kurtulamıyordu. Derken kocaman kara bir çukuru tavşan bir
sıçrayışta atladı geçti, tam arkasındaki bahçıvan kendini paldır küldür aşağı yuvarlanır
buldu. Çok yuvarlanmadı ama ayağa kalktığında artık tavşan görünürlerde yoktu.
Bahçıvanın bulunduğu yer zifiri karanlıktı. Gene de bazı kocaman beyaz şekiller
seçiliyordu. Görebilmek için bir kibrit çaktı. Kendini, yerlere serilmiş uyumakta olan yirmi
otuz kadar beyaz filin arasında buldu. Fillerden bir tanesi uyanarak kim olduğunu, orada
ne aradığını sordu bahçıvana.
"Tavşanı kovalayarak geldim," dedi bahçıvan.
Beyaz fil neredeyse şok geçirdi:
"Ne?" dedi, "Sen bizim sahibimizi, Müthiş Efendimizi, Kimsenin Karşı Gelmeyi
Göze Alamayacağı Tavşan*ı kovaladın ha?”
"Gerçekten öyle yaptım," dedi bahçıvan, "Ama sen, hepinizin, koskoca beyaz
fillerin, yaşlı bir tavşanın tutsağı olduğunuzu mu söylüyorsun?"
"Elbette tutsağız," dedi beyaz fil.
"Ve o ne dese yapıyorsunuz?"
"Elbette yapıyoruz."
"'Diyelim ki yapmadınız," dedi bahçıvan, "O zaman ne olur?”
"Bilmiyoruz," dedi fil, "Hiç kimse hiç bir zaman denemeğe cesaret etmedi."
"Öyleyse deneyin!" dedi bahçıvan, "Hiç bir şey olmaz! Bir kez sözünü
dinlemeyin ve görün."
"Fakat dinlemeyeceğimiz ne var ki?" dedi fil.
"Bu mağaranın çıkışı var mı?" diye sordu bahçıvan.
"Evet, var. Ama Müthiş Tavşan çıkmamamızı söyledi."
“Öyleyse çıkalım!” dedi bahçıvan, "Bana yolu gösterin, hep birlikte çıkalım.”
Böylece ilk fil öteki filleri uyandırarak ne yapacaklarını anlattı. Sonra hep birlikte
mağaranın dışına giden tüneli tırmanmaya başladılar. Fakat henüz pek az gitmişlerdi ki
tavşanı önlerindeki yola dikilmiş buldular.
"Dönün geri!” dedi tavşan. Fillerin hepsi yüz geri edip söyleneni yapmaya
hazırdılar. Fakat bahçıvan ileri atıldı:
"Ben senden korkmuyorum! Sen aptal bir ihtiyar tavşandan başka bir şey
değilsin!” dedi.
Tavşan, son derece ürkütücü bir sesle, "Yaa, öyleyim ha? Öyleyim ha?" diyerek
hepsinin gözleri önünde kabarmağa, irileşmeğe başladı. Dişleri kaplan dişi gibi keskinleşti.
Gözleri alev alev parladı. Vahşi bir kükreme ile öndeki file saldırarak dişlerini hortumuna
geçirdi.
"İşte bana karşı gelmenin sonu!" dedi.
Ama bahçıvan korkmadı. Tavşan şimdi korkunç derecede vahşi ve öfkeli olduğu
halde, onun üzerine atılarak boğazından kavradı. Bahçıvanla tavşan arasında dünyanın en
korkunç dövüşü başladı. Bazen bahçıvan üstün gelerek tavşanı altına aldı. Bazen tavşan
üstün gelerek bahçıvanı boğazından ısırmağa çalıştı. Ama en sonunda bahçıvan kazandı.
Onu cansız bırakıncaya kadar tavşanın boğazını sıkmayı başardı. Bundan sonra beyaz
filler uygun adımla yürüyüşe geçtiler, tüneli aşarak açık havaya ulaştılar.
"Artık benim fillerim olur musunuz?" diye sordu bahçıvan.
Beyaz filler hep bir ağızdan haykırarak, "Oluruz, elbette oluruz!" dediler.
Şimdi bütün bu beyaz fillerin hepsi onun olunca bahçıvan elbette zengin oldu,
artık bahçede çalışmasına gerek kalmadı. Onun yerine kendine küçük ama rahat bir ev,
beyaz fillere de çok geniş bir ahır satın aldı, orada hep birlikte mutlu yaşadılar. Garip
olan şey şuydu: Tavşanın yediği gül yaprağı tavşanı yalnızca bir gece için genç
yapmışken, bahçıvanın yediği gül yaprağı onun hep genç kalmasını sağladı, bir daha hiç
yaşlanmadı.
********
YEŞİL
YÜZLÜ
ADAM
Vaktiyle yeşil yüzlü bir adam vardı. Yalnızca yeşil olsaydı neyse, yüzü
karanlıkta yeşil bir lâmba gibi parıldardı. Böyle olunca, geçinmek için bir sirke katıldı ve
hemen hemen dünyadaki bütün insanlar onu görebilmek için yirmi beşer kuruş ödediler.
Ama sirkin sahibi çok kötü bir adamdı. Yeşil yüzlü adamı çok mutsuz yapmıştı. Aslında
yeşil yüzlü adam böyle gülünç gözükmekten utanç duyuyor, halkın gelip onu
seyretmesinden nefret ediyor, dahası bütün yirmi beşlikleri sirk sahibi topluyor ve ona
yalnızca yüzünün yeşil rengini kaybetmesini önleyecek kadar yiyecek veriyordu.
Sirk hayvanlarının en akıllısı fildi. Sirk sahibinden ve bu sirkte bir file azıcık bile
yaraşmayan ahmakça numaralarından o da nefret ediyordu. Bu nedenle fille yeşil yüzlü
adam çok iyi dosttular, sık sık dertleşirlerdi. Ama hayvanların en kurnazı, filden de akıllısı,
fareydi. Kötü sirk sahibi, oraya buraya gizlice sinen, öteki hayvanlar bir yaramazlık yaptılar
mı kendisine yetiştiren bu hayvana iyi davranırdı.
Fille yeşil yüzlü adam bir gün birlikte kaçmayı tasarladılar. Ama fare onları
duydu, koştu kötü adama yetiştirdi. O da geldi, ikisini de hapsetti. Fili büyük ambara,
adamı da çadırlardan birine kilitledi.
Hapsedilmiş olduğunu düşündükçe, fil huysuzlaştı. Huysuzlaştıkça etrafını itip
kakmaya başladı. Sonunda ambarı devirip yerle bir etti. Yeşil yüzlü adamın kilitli olduğu
çadıra kadar gitti. Onu da devirdi. Adam filin sırtına tırmandı, birlikte kaçtılar.
Kaçtılar, kaçtılar, bir demiryolu geçidine gelince fil biraz düşünmek için durdu. O
sırada ön ayakları tren yolunun bir tarafında, arka ayakları öteki tarafında duruyordu ve de
bu fil, yeryüzünün en kocaman filiydi. O düşüne dururken bir tren geldi. Makinistin tüm
görebildiği, adamın yeşil ışığa benzeyen yüzüydü. Demir yollarında da, nasıl kırmızı ışık
‘dur’ demekse, yeşil ışık da ‘geç’ demektir. Onun için makinist yoluna devam etti ve tren
doğruca filin altından geçti. Bir filin altından geçtiğini anladığı zaman makinist öylesine
korktu ki trenden yere düştü.
O zaman fil düşünmeyi bıraktı. Makiniste baktı, "İyisi mi, sen de bizimle gel,"
dedi. Bunun üzerine makinist filin üzerine bindi ve bundan sonra tren yerine fili sürdü.
Trense dosdoğru yoluna devam etti. Gitti gitti, demiryolu bitinceye kadar gitti,
daha da gitti, gitti, gitti, sirke vardı. Dosdoğru sirkin içinden geçti, çadırların çoğunu devirdi,
sirk sahibini uyandırdı.
Sirk sahibi onun başıboş bir tren olduğunu kavrayacak kadar erken uyanmadı,
tren sirki arkada bırakarak geçip gitmişti.
"Demek o edepsiz fil kurtuldu, patırtı yapıp duruyor," dedi, "Fare! Git ona bak, ne
yapıyor, gel bana söyle." Fare bakmaya gitti. Geri geldi. "Fille yeşil yüzlü adam, ikisi de
kaçmışlar," dedi.
"Lanet olsun," dedi kötü adam, "Gidip onları yakalamalıyız.
Fareyle kötü adam yola koyuldular. Yolda, taş kırmakla uğraşan yaşlı bir adama
rast geldiler.
"İyi kalpli efendi," dedi yaşlı adam, "Bu taşları kırmakta bana yardım et."
"Yardım edersem, şeytan çarpsın," dedi kötü adam.
Gerçekten de çarpıldı. Rüzgâr bir esti, onu otuz kilometre öteye çarptı. Orada taş
kırmakta olan başka bir yaşlı adam vardı,
"İyi kalpli efendi," dedi o da, "Bu taşları kırmakta bana yardım et."
"Yardım edeceğime boynum kopsun," dedi kötü adam.
"Kopacak hale gelecek," dedi yaşlı adam, "Upuzun uzayacak, hem beneklerin de
olacak." Ve kötü adamı, boynu ağaç kadar uzun bir zürafaya çevirdi.
O zaman fare zürafaya tırmandı, kulaklarının arasına yerleşti.
Yeşil yüzlü adamı, fili ve makinisti bulana kadar gittiler. Onları bulunca, "Şimdi
bir zürafaya benzediğime göre benim kim olduğumu bilemezler," diye düşündü kötü
adam, yanlarına gidip konuştu.
"Ben bir zürafayım," dedi, "O kötü sirkten henüz kaçıp kurtuldum.”
"Öyleyse sen de "bizimle gel," dedi fil.
Bir portakal ağacına varıncaya kadar hep birlikte gittiler. Orada, zürafa, boynunu
uzatıp bir portakal kopardı. Ama, bunlar sihirli portakallardı. Portakaldan bir kez ısırınca,
kötü adamın zürafa boynunun ucundaki başı, yeniden kendi kafasına döndü. Bir kez daha
ısırınca, zürafa boynu, kendi boynu oluncaya kadar kısaldı.
Fil, "Bakın," diye bağırdı, "Zürafa falan değil, kötü adam bu!” Hemen hortumuyla
sihirli portakalı kaptı, nehre fırlattı.
Kötü adam bir portakal daha koparmaya çalıştı ama şimdi boynu çok kısaydı,
portakallar ise çok yukarıdaydılar. Artık bundan böyle zürafa bedenli ve insan kafalı olarak
kalmak zorundaydı.
Fil ile makinist, "Ona ne ceza verelim?” dediler.
"Ben buldum,” dedi yeşil yüzlü adam, "Biz bir sirk kuralım, onu seyrettirelim."
Öyle yaptılar. Kötü adamı bir kafese koydular. Herkes onu görmeye geldi, adam
başına birer bütün lira ödediler. Kısa zamanda liralar öyle çok birikti ki yeşil yüzlü adam, fil
ve makinist gerçekten çok zengin oldular ve hep mutlu yaşadılar. Fareyi bir daha hiç
görmediler. O, sessizce sıvıştı gitti, geçimini başka yollardan sağladı.
****************
TELEFONLA GEZİ
Bir zamanlar, yüksek, iç sıkıcı bir evde yaşayan küçük bir kız vardı. Henüz beş
yaşında olduğu için gerçekten minik bir küçük kızdı. Yanlarında kaldığı üvey büyükleri ona
hoşgörüsüz davranırlardı. Sevdiği şeyleri yaptıkları ya da onu sevindirmek zahmetine
girdikleri pek sayılıydı. Bu yüzden küçük kız onları pek aramazdı.
Bir kaç tane oyuncağı vardı. Onlar da çoğunlukla bir dolapta kilitli dururdu.
Yapabildiği, gerçekten eğlenceli tek bir şey vardı: Üvey büyüklerinin bazı arkadaşları,
arada eve telefon ederlerdi. O zaman, eğer telefonu o alıp cevap verebilmişse, küçük kız
usulca telefon telinin içinden telefon edenlerin evlerine süzülür, gününü onlarla geçirirdi,
(Pek çok çocuğun bunu yapamadığı bir gerçektir, ama o yapabiliyordu.) Akşam olunca,
gene evine telefon edilirdi ve küçük kız geldiği gibi usulca kordondan geri süzülür, kimse
de bir şey bilmezdi.
Bir sabah tam da sıkıntıdan patlıyordu ki telefon çaldı, hemen açmaya koştu ve
daha kimin aradığını bile sormadan telefon kordonuna geçiverdi. Ama korkunç bir şey
olmuştu: Telefon edenler üvey büyüklerinin arkadaşları değildiler, yanlış numara çevirmiş
büsbütün yabancı kişilerdi. Kulak dibinden pat diye telefonun kulaklığından fırlayıverip yere
indiği zaman bunların ne denli şaşırdıklarını düşünebilirsiniz. Gözlerine inanamıyorlar,
"Aman, Tanrım!” deyip duruyorlardı.
"Boyuna 'Aman, Tanrım!” diyeceğinize, beni eve göndersenize! Evime gene
telefon edin," dedi küçük kız.
“Yapamayız ki!" dediler, "Numarayı bilmiyoruz. Yanlış numara düşmüştü. Peki
sen numaranızı bilmiyor musun?"
Fakat küçük kız kendi telefon numaralarını bilemeyecek kadar ufaktı. Üvey
büyüklerinin isimlerini bile tam bilmiyordu ki rehberden baksınlar.
"Öyleyse yapacak bir tek şey var," dedi küçük kız, "Ben de burada kalıp sizinle
yaşarım."
Sonra, kendini içinde bulduğu odaya şöyle bir göz gezdirdi. Büyük, güneşli,
güzel bir konuk odasıydı burası.
"Sanırım," dedi küçük kız, "Bu oda güzel bir çocuk odası olur. Bu saçma sapan,
yaldızlı eşyaları güzelce dışarı taşırsınız; işe yarar, insanın üzerinde zıplayabileceği
sağlam bir masa alırsınız. Her şeyiyle eksiksiz bir iki de bebek evi konunca ben burada
çok rahat ederim." Küçük kız eğer göze alabilse kendi büyükleriyle işte hep böyle
konuşmayı isterdi, hazır buradakiler onlar değilken, nasıl bir sonuç alacağını denemek için
tam fırsattı bu.
Bu insanlar, konuk odasındaki eşyayı çatıdaki odalardan birine taşıdılar,
ellerinden geldiğince orada yaşamaya çalıştılar ve büyük güneşli odayı çocuk odası yapıp
küçük kıza bıraktılar.
İşler bir parça yolunda gider gibiydi. Fakat küçük kız başka çocuklarla tanışınca
bu güzel çocuk odasını ufak bulmaya başladı. Bir kere tek bir odanın içerisinde saklambaç
oynayamazdınız. O zaman evdekilerden, öteki bazı odaları da boşaltmalarını istedi,
kırılmasınlar diye bütün çin porselenlerini de alıp götürmelerini öğütledi.
Kısa süre içinde, iyi kalplilik göstererek ev halkına bıraktığı bir tek çatı odası
dışında bütün ev oynaması için onundu.
Donanma bayramı geldiğinde elbette o da havai fişek fırlatmak istedi. Hava
oldukça soğuk olduğundan, evdekilere çatıyı açabilirler mi diye sordu, "O zaman hem evin
içinde dururum, hem de roketlerimi fırlatabilirim, sanırım bahçe oldukça rüzgârlı,” dedi.
Evdekiler ellerine çekiçleri aldılar, çatıyı açmak üzere tavana vurmaya başladılar.
Kısa sürede adamakıllı büyük bir delik açmışlardı. Komşular elbette bu olanlara çok
şaştılar, ne biçim bir iş yaptıklarını sormaya geldiler. Komşulara, kendileriyle birlikte
yaşayan küçük kızın bahçeye, ceryana çıkmadan roketlerini uçursun diye böyle
yaptıklarını anlattı evdekiler. "Anlarsınız," dediler, "Bunu bizden istedi. İsteyince
yapmalıyız, değil mi? En önce çocuklar gelir, büyükler değil! İnsan çocukları mutlu etmek
için her şeyi yapmalıdır, öyle değil mi?"
Böyle diyerek deliklerini büyütmeğe devam ettiler. Komşular bu insanlar için pek
üzüldüler.
Ama içlerinden biri güzel bir çare buldu. Evin ardından dolanarak döndü geldi,
küçük kıza bir armağan getirdiğini söyledi.
"Bari güzel bir şey olsa," dedi küçük kız, "Bir şeye benzemiyorsa teşekkür
ederim dememe değmez."
"İki buçuk liralık bir roket!” dedi komşu.
"Eh," dedi küçük kız, "Tam teşekküre değmez, ancak yarı yarıya değer." Ve
komşuya yalnızca, "Teşekkür!" dedi, "ederim" demedi.
Her neyse, sonunda donanma bayramı geldi. O zamana kadar, gerektiğinden de
çok, neredeyse bütün çatıyı kaldırmış olduklarından, küçük kız evin içinde oturduğu yerden
hava fişeklerini göğe fırlatmağa başladı.
Komşunun verdiği iki buçuk liralık roketi en sonraya saklamıştı.
Onu, evdeki en güzel altın başlı bastona bağlarken, huysuz huysuz, "Bu sopa da
amma da ağır, ne yapalım, her halde iş görür," diye söyleniyordu.
Sonra roketi salıverdi. Ama roket fırlarken, bastonun kıvrık sapı pantolonunun
askısından yakalayarak kızı da beraber göğe çekti.
"Eyvahlar olsun!" diye haykırdı evdekiler, "Bu ne mutsuz bir kaza! Ne olacak
şimdi ona?"
"Hiç bir şey olmayacak," dedi roketi veren komşu, "Ben, bilerek verdim. Sihirli
bir rokettir o; kızın yaşadığı yeri ancak o bilir. Onu doğruca evine götürecek."
Ki olan da tam buydu. Roket karanlık göğün içinden yıldız gibi kayarak geçti,
küçük kızın üvey büyüklerinin çatı sarnıcına kondu.
Üvey büyükler küçük kızı sarnıçtan bulup çıkardılar. Ona gene çoğu kez soğuk et
ve tapyokalı mahallebi yedirdiler. Onunla gene konuşmadılar, saçlarını çok sık
fırçaladılar.
**********
CAM
KÜRE
ÜLKESİ
Bir zamanlar gezmiş olduğum bir ülkede, bir kayalığın tepesinde büyük bir şato
vardı. Baştanbaşa yıkıntı kalmıştı. Çevresindeki kayalara tırmanmak çok güçtü ve şatonun
içine girmeyi zorlaştıran yeterince duvar, halâ yerinde duruyordu. Bu duvarların arasına
bir kömürcü, karısı ve küçük kızıyla yaşamak üzere bir kulübe yapmıştı.
Kömürcü bu kulübeyi yaptığı sırada o yörede bir sürü savaş vardı. Günümüzde
olduğu gibi tek bir büyük savaş değil, hepsi ayni zamanda ve hepsi ayni ülkede sürüp
giden, ufak ufak, sayısız savaş olmaktaydı. Öyle ki ayni ovada orduların birbirine
karışarak kendi düşmanlarını aradıkları üç ayrı savaş görebilirdiniz.
Yaşlı kömürcü savaşlardan hoşlanmıyordu. Kulübesini şato yıkıntısının içine
yaparken, orduların onu bulamayacağı bir yerde, bütün bu savaşların dışında kalacağını
düşündü. Kulübesini yapınca, gidip ordulardan birine haber verirler diye, nerede
yaşadığından kimseye söz etmemeye çok dikkat etti.
Fakat bir gece geç vakit kasabadan dönerken, şosede yaşlı bir gezgin satıcıya
rastladı. Satıcı çok yaşlıydı, ayaklarının üzerinde duramıyordu. Kasabanın ne kadar
uzaklıkta olduğunu sordu kömürcüye.
"On kilometre," dedi kömürcü.
"Yaşlı satıcı inledi, "Aman Tanrım!" dedi, "Tek bir adım daha atacak gücüm
kalmadı."
Şimdi kömürcü güç durumda kalmıştı. Yaşlı satıcıyı kendi haline bıraksa, daha
kasabaya varmadan ölebilirdi; alıp kulübesine götürse, yaşadığı yeri ordulara haber
verecek bir casus çıkabilirdi.
Ama gene de tehlikeyi göze alarak, yaşlı adamı evine götürmenin daha iyi
olacağını düşündü.
Böylece onu kulübesine götürdü. Akşam yemeği yedirdi. Sonra çok yorgun olan
yaşlı satıcı, yattı.
O yatağa girer girmez, kömürcünün karısı durmadı, kavgaya başladı.
"Seni sersem budala!" dedi, "Kuşkum yok o satıcı falan değil, bir casus! Gidip
ordulara haber verecek, hepimizi öldürecekler. "
"Odasına gidelim, ona bir bakalım,” dedi kocası.
Satıcının odasına gidip baktılar; hiç kuşku yoktu, ak sakalını çıkarmış, yatağının
baş ucuna asmış, gerçekte çok genç bir adamdı.
"Şimdi ne yapacağız?" dedi kömürcü.
"Onu öldürmeliyiz,” dedi karısı, "Git baltanı al, onu uykusundayken ikiye biç."
İhtiyar kömürcü gidip baltasını getirdi, ama yabancıyı uyur gördükçe yapacağı
işe kalkışmak pek güç geldi.
"Baltam bilenmek ister," dedi.
"Öyleyse bile," dedi karısı.
Kömürcü bileyi taşına gitti, baltayı bileye bileye ustura kadar keskin yaptı. Geri
döndü.
"Hadi vur," dedi karısı.
"Yapamayacağım, sen yap," dedi kömürcü.
O zaman kömürcünün karısı baltayı aldı. Ama bir şey yapmasına vakit kalmadan
yabancı uyandı. Ona görünmeden ancak odadan çıkacak zaman buldular.
"Ziyanı yok," dedi yaşlı kadın, "Yeniden uykuya dalar dalmaz yaparım." Ama bu
dediğini yapacak yerde, beklerken kendisi uyuya kaldı ve sabaha kadar, satıcı kalkıp,
sakalını takıp, yola çıkmaya hazır oluncaya kadar uyanmadı.
Satıcı gitmeden önce torbasından bir futbol topundan büyük, kocaman cam bir
küre çıkardı.
"Küçük kızınıza bir armağan! Teşekkür ederim, bana karşı çok iyiydiniz," dedi.
"Eyvah!" dedi karısına yaşlı kömürcü, "Şimdi ordulara haber verecek, gelip bizi
öldürecekler.”
Onlara aldırmayan küçük kız cam küreyi aldı, ocağın rafına koydu. Onu öyle çok
sevdi ki, gözü gibi baktı. Gerçekte yabancı casus falan değildi ve kömürcülerin onu
öldürmemeleri şanstı. Fakat gelin görün ki: bir kaç gün sonra, çevrede savaşan
ordulardan birinden eski şatoyu gördüler. "Oraya çıkalım. Düşmanın bizi bulamayacağı bir
yer. Biraz dinlenelim,” dediler. Bunun üzerine çok sayıda asker kayalığa tırmanmaya
başladı.
Onları görünce, "İşte, geliyorlar!" dedi yaşlı kadın, "Şimdi hepimiz öldürüleceğiz.
Ah, nereye saklansak?"
"Görmüyor musunuz? Cam kürenin içinde bir ülke var,” dedi küçük kız, "Küçücük
bir ülke, boyu bir uçtan bir uca ancak bir parmak, ama orada saklanabiliriz.”
“İyi fikir," dedi babası. Böylece üçü birden kendilerini mini mini yaptılar ve cam
kürenin içindeki ülkeye girdiler. Kendilerini o kadar ufaltmışlardı ki tam o ülkeye uygun
boydaydılar.
Bu sırada askerler kulübeye varmışlardı. Bütün yiyecekleri yediler, içtiler,
güldüler, çamurlu ayaklarını yataklara dayadılar, tam anlamıyla kötü davrandılar. Sonunda
içlerinden biri "Şu cam küreye bakın," dedi, "Ne eğlence olur! Onu kayalardan aşağı
atalım; aşağıda vadide parçalanıp dağılmasını görelim."
Asker cam küreyi, içindeki ülkeyle ve o ülkedeki üç kişiyle birlikte eline aldı,
kayanın kıyısına gitti, tepeden aşağıya fırlattı. Küre yuvarlandı, yuvarlandı, aşağıda
vadide kocaman bir taşa çarptı ve paramparça atomlarına dağıldı!
Ama küre parçalandığı zaman içindeki ülke de dışarıya, yere düştü. Ufacık bir
kurbağa büyüklüğündeydi. İlk önce bir yaprağın altında saklı kaldı. Sonra büyümeğe
başladı. Bu ilginç bir olaydı. Öğleden sonra ülkenin tam bir metre boyu vardı. Elbette
içindeki insanlar da ülkeyle birlikte büyümekteydiler. Bu nedenle, olmakta olanın farkına
varmadılar. Yalnız, ilk önceleri üzerlerindeki bütün dünyalarını örten yaprak, şimdi
küçülmüş, ancak iki ovayı örtüyordu. Bütün gece süresince ülke büyüdü, sabaha kadar
içinde bulunduğu bütün çayırı kapladı.
O sırada yaralı bir asker, peşinde onu öldürmek için kovalayan başka bir askerle,
sendeleye sendeleye ülkenin kıyısına geldi.
"Buraya gel,'" diye çağırdı küçük kız. O zaman yaralı asker ülkeye girdi, ama onu
kovalayan öteki asker de girmeye çalışınca, o giremedi. Ve, yaralı asker kimdi biliyor
musunuz? Küçük kıza cam küreyi verenden başkası değildi.
"Bu ülke ne ülkesi?" dedi küçük kız.
"Barış ülkesi!" dedi o, "Bu ülkenin içinde kimse dövüşemez."
Gerçekten orada kimse dövüşemedi. Savaşların yolu üzerinden kaçmaya çalışan
çiftçiler içeri girebildiler ama ordular ülkeye giremediler.
Ve ülke hep büyümeğe devam etti. Yörenin bütün kırlarını kapladı. Ordular
dövüşecek alan bulmakta güçlük çektiler ama gene de dövüşlerini sürdürdüler ve ülke
gene büyümeğe devam etti. Sonunda ordulara hiç yer kalmadı, hepsi denize döküldü,
boğuldu. Barış ülkesi, eski savaş ülkesinin bütününü kaplayıncaya kadar büyüdü. Orada
çiftçiler ve diğer kavga sevmeyen bütün insanlar hep birlikte, mutlu yaşadılar. Kömürcüyle
karısını Kral ve Kraliçe, küçük kızı Prenses yaptılar.
"Şimdi bir Prensesim," dedi küçük kız, "Bana o güzel küreyi veren yabancıyla
evleneceğim!"
Ama o yabancı, temelli ortadan kayboldu.
**********
HİÇ
Hizmetçi sabahleyin yemek odasına girdiğinde, "Aman, Tanrım!" dedi, "Şu
çocuklar masayı ne hale sokmuşlar.'"
"Eeee, masada ne bırakmışlar?" diye seslendi aşçı mutfaktan.
"Eh, bir damla süt kalmış," dedi hizmetçi.
""Söylenip durman için çok bir şey değil," dedi aşçı,
"Ölü bir Çinli var ama,” dedi hizmetçi.
"Aldırma," dedi aşçı, "Daha beteri olabilirdi. Yeni mi ölmüş, yoksa hep ölü
müydü?”
"Sanırım," dedi hizmetçi, "Bu ölü doğmuş, küçük bir çocukken de ölüymüş,
sonunda ölü büyümüş."
"Daha başka ne var?" diye sordu aşçı.
"Bir diş var. Sanırını buradan geçen bir köpek balığından düşmüş."
"Aman, aman," dedi aşçı, işte çocuklar böyle saldırgan oluyorlar."
"Hem de," dedi hizmetçi, perdeleri açıp masaya daha dikkatli bakarak, "Eğer
hepten yanılmış değilsem, bir de canlı Çinli var."
"Tçk- tçk- " dedi aşçı, "Amma da telaşa veriyorsun. O Çinli hep canlı mıydı ki?"
"Bilmiyorum," dedi hizmetçi, "Bir de nuh nebiden kalma çorap var."
"Aman, Tanrım," dedi aşçı, "Başka ne var?"
"Hiç!" dedi hizmetçi.
“İyi!" dedi aşçı, "Sakın Hiç'e dokunma.'"
Böylece hizmetçi hiçe dokunmadı. Süt damlasını temizledi, ölmüş Çinliyi, köpek
balığı dişini, canlı Çinliyi, nuh nebiden kalma çorabı topladı, ama hiçi masanın ortasında
bıraktı, kahvaltıyı onun çevresinde kurdu.
Tam bu sırada evdeki yedi çocuk kahvaltıya indiler.
"Aaaa! Masanın ortasındaki ne?” dedi en küçükleri, dokunup oynamak istedi.
"Hiç işte," dedi en büyüğü, "Dokunma, bırak."
Sonra anneyle baba kahvaltıya geldiler.
"Kahvaltıda ne var?" dedi babaları.
"Her zamankinden başka ne olsun, hiç!" dedi anneleri, "İster misin?"
"Hayır, teşekkür ederim," dedi baba, "Sucuk yesem daha iyi.”
Kahvaltıda baba sucuk yedi, anne sucuk yedi, çocuklar yumurtalarını yediler.
Kahvaltı bitince anne aşçıyı çağırttı.
"Sana kaç kez söyledim," dedi, "Sofra böyle ıvır zıvırla hiçle kurulmayacak."
Aşçı söz dinler bir tavırla masaya gitti. Hiç'i aldı, pencereden fırlattı attı.
Ama ne süt damlasının, ne ölü Çinlinin, ne nuh nebiden kalma çorabın, ne köpek
balığı dişinin, ne canlı Çinlinin, hiç sözünü etmedi. Onları önlüğüne sakladı, anneyle baba
gidince hepsini çocuklara geri verdi. İyi bir aşçıydı o.
“Oh, teşekkür ederiz," diye haykırıştılar, yedi çocuk birden.
Aşçı her birini öptü, sonra gene mutfağa döndü.
**********
CANI
TEZ
AŞÇI
Bir zamanlar, biraz yaramazca bir küçük oğlan vardı. Bir gece, yatağına gireli
daha yarım saat bile olmamışken, uyuyamadı diye yataktan kalktı, kendi kendine:
"Usulca mutfağa insem, kimse beni duymadan kendime yiyecek bir şey pişiririm,"
dedi.
Pantolonunu pijamasının üzerine çekti, usul usul mutfağa indi. Büyüklerin yemek
vakti neredeyse gelmişti ama aşçı köşe başına kadar bir arkadaşını görmeğe gittiğinden,
ortalıkta kimsecikler yoktu.
Küçük oğlan, “Bakalım, kilerde ne varmış,” diye önce kilere gitti. Kilerde kocaman
bir kâse kesme şekerle, zavallı ölü bir kırlangıçtan başka bir şey yoktu. Gidip kap kacak
dolabına baktı: Hepsi hepsi raflardan birinde kocaman bir saplı tencere vardı.
"Bu işime yarar her halde," dedi. O böyle der demez, saplı tencere raftan atladığı
gibi güm pat çat küt, küçük oğlanın arkasına takılarak mutfağa geldi.
"Heey, merhaba, ne yapıyorsun?" dedi küçük oğlan.
"Eee, beni istedin ya! İstemedin mi?" diye sordu saplı tencere.
"Tamam,” dedi küçük oğlan, "Hadi ocağın üzerine çık.”
"İçim boşken çıkarsam, kendimi yakıp delinirim," dedi saplı tencere, îçime bir şey
koymayacak mısın?”
"Olur, koyarım," dedi küçük oğlan, kilere giderek ölü kırlangıçla kesme şekeri
getirdi, saplı tencereye koydu. Tencere ateşin üzerine hopladı. Az sonra, tencerenin
içinden tıkır mıkır sesler duyuldu.
"Güzel!" dedi küçük oğlan. Tam o anda, pantolon askılarını tutan biricik düğme
koptuğu gibi odanın öteki köşesine fırlayınca, düğmeyi arayıp bulmak zorunda kaldı.
Fakat ne oldu, biliyor musunuz? Düğmesini ararken, kendi düğmesi yerine
başka bir düğme buldu. Bu başka düğme sihirliydi, ama elbette çocuk bunu bilmiyordu.
Sağlam bir sicim parçası aldı. Düğmeyi sicime geçirdi. Sonra pantolonunun bel arkasını
kümeleyip sicimi sıkıca sardı, bağladı, sonra askısını düğmeye ilikledi, gidip yemek pişirme
işine devam etti.
“Seni karıştırayım mı?" diye sordu tencereye.
“Hayır, sakın!" dedi tencere mırıl mırıl, “Pek güzel başarıyorum, teşekkür
ederim."
Bu arada pek tuhaf bir şey oluşmağa, pantolonun arkasındaki yeni düğme,
büyümeğe başladı. Küçük oğlan farkına vararak eliyle yokladığında bir fincan tabağı
kadar büyümüştü.
"Tuhaf,” diye düşündü küçük oğlan, “Düğmemin bu kadar büyük olduğunu
anımsamıyorum.”
Fakat düğme durmadan büyüyordu. Kısa sürede o kadar kocaman oldu ki, bir
kenarı ayaklarının arkasında yere değdi, diğer kenarı başının tepesine ulaştı. Tam bu
sırada büyükler yemek zilini çaldılar.Küçük çocuk aşçının koşarak geldiğini duydu, korktu,
kaçmaya çabaladı ama düğme öyle büyük ve ağırdı ki, kaçmayı başaramadı, ancak
kocaman mutfak masasının üzerine, kımıldayamayacak biçimde sırt üsttü devrildi, o anda
aşçı içeriye daldı.
"Ammaaaan, amma da acele ediyorlar!” dedi aşçı. Yemek zilinin devamlı
çaldığını işitirken ne yaptığına bakmadan, üzerine bir sahan kapağı oturttuğu gibi, küçük
oğlanı düğmesinin üzerinde götürüp yemek masasına koydu. Sonra gene ne yapmakta
olduğuna bakmadan, saplı tencereyi bir başka tabağa boşalttı, onu da masaya götürdü.
Baba, kapağı kaldırıp da, yemek yerine kocaman bir düğmenin üzerinde yatan
küçük oğlunu görünce öyle şaşırdı ki, ne yapacağını bilemedi. Fakat düğmenin gittikçe
büyüdüğünü hemen fark ettiler, şimdi neredeyse bütün masayı kaplamaktaydı.
“Çabuk!” dedi anne, “Kaybedecek zaman yok." Oyma bıçağını kaptığı gibi
düğmeye bağlı sicimi kesti, küçük çocuğu kurtardı. Sonra büyük güçlükle dev düğmeyi
kavrayarak babayla birlikte evden dışarı, sonra da tepeden aşağı yuvarlamayı başardılar,
bir daha hiç görmediler onu. Geri döndüklerinde, anne,
"Bakalım, öteki tabakta ne var?” dedi. Öteki tabağa baktılar, içinde şekerden
yapılma bir kuşla gene şekerden yapılma bir kuş kafesi bulunca çok şaşırdılar.
"Çok güzel! Ama yemek yerine geçmez." dediler. O gece lokantada yemek için
dışarı gittiler, şekerden yapılmış kuşla kuş kafesini küçük oğlana vererek onu yukarı,
yatağına gönderdiler.
**********
ÜÇ
KOYUN
Bir zamanlar kocaman bir kaya ve bu kayanın tepesinde yaşayan üç tane koyun
vardı. Bir gün, içlerinden biri, ötekilere şöyle dedi:
"Kardeşlerim, bu kayayı sevmiyorum! Ben gidip, otların yemyeşil büyüdüğü,
göllerin şarapla dolu olduğu bir ülke bulacağım."
"îyi!” dedi kardeşleri.
Bunun üzerine, koyun kayadan aşağı indi, ovaya vardı, ovayı rüzgâr gibi geçti,
yedi gün, yedi gece gitti, bir fildişi kuleye ulaştı. Kulenin kapısında tepeden tırnağa silahlı
bir şövalye duruyordu.
"Hey, koyun!” dedi şövalye, "Nereye gidiyorsun?"
"Öyle bir yer arıyorum ki," dedi koyun, "Gölleri şarapla dolu, otları yemyeşil
büyümüş olsun!”
"Öyleyse, gel benimle," dedi şövalye, torbasından yedi tane kurdele çıkardı, biri
kırmızı, biri mavi, biri sarı, biri portakal kabuğu, biri mor, biri yeşil, biri de beyaz; bu yedi
kurdeleyi koyunun boynuna bağladı, onu şatoya götürdü. Avluyu geçtiler. Kralın, şölen
sofrasında, kızıl ağaçtan tahtında oturmakta olduğu büyük hole vardılar.
"Kralım," dedi şövalye,
"Otların yemyeşil büyüdüğü, gölleri şarapla dolu
olduğu bir yer arayan bir koyun getirdim."
"Öyleyse, o da beklemeli," dedi Kral.
O zaman koyun, çevresine bakındı, uzun bir masanın kenarlarına dizilmiş
oturan her türden hayvan ve insan gördü. Beyaz derililer, kara derililer, sarı derililer,
Fransızlar, İspanyollar, Çinliler, pigmeler, Almanlar, İngilizler vardı. Bir hipopotam, bir
keçi, bir at, bir tepe boynuz, bir sansar, bir kedi, bir kocaman boz ayı vardı. Her biri
öbüründen sessiz hiç kıprtısız oturuyorlardı.
Şövalye, koyunu yedi kurdeleli bağından tuttu, boş bir sandalyeye oturttu. Koyun
orada bir gün oturdu, bir ay oturdu, bir yıl oturdu, îkî yıl oturdu, on yıl oturdu, yüz yıl
oturdu. Yüz yılın sonunda bir boru sesi duydu, şatoya güzel bir kız geldi.
"Soylu Kralım, bir dileğim var," dedi güzel kız.
"Söyle kızım,” dedi Kral.
"'Bana can yoldaşı olacak bir insan ya da bir hayvan ver.
Bunu duyan koyun yerinden kalktı, kız onu yedi kurdeleli bağından tuttu,
dışarıya geceye çıkardı.
"Beni nereye götürüyorsun?” diye sordu koyun.
"Seninle yedi kıtayı, yedi denizi aşacağız,” dedi kız.
Böylece, rüzgâr gibi, yedi kıtayla yedi denizi arkalarında bırakarak yemyeşil bir
tepeye vardılar.
"Görüyorum ki burada otlar yemyeşil, göller şarap dolu," dedi koyun, "Peki,
senin için ne yapmamı istiyorsun?"
"Tepenin aşağısında bir kara şato var," dedi kız, "O şatoya git. Her odada
ayağını üç kez yere vur, bir kez de mele."
Koyun tepeden aşağı indi, şatoyu buldu, ilk odaya girdi, ayağıyla bir kez yere
vurdu, sesin yankısı bütün dehlizlerde dolaştı. Sonra ikinci kez, üçüncü kez vurdu, sonra
meledi, duvarlara asılı bütün silâhlar titreştiler. Sırayla her birinde üç kez ayağıyla vurup,
bir kez meleyerek bütün odaları dolaştı.
Sonuncu odaya girdiğinde, tüm şato birden yıkıldı, duman olup dağılarak yok
oldu ve koyun kendini eskisi gibi, kayanın üzerinde, likenleri ve yosunları kemiren
kardeşlerinin yanında buldu.
"Kardeşlerim," dedi, "Çok tuhaf serüvenler geçirdim.'"
"Ama, kardeş," dediler ona, "Sen bu kayanın üzerinden hiç ayrılmadın ki!.."
Aradan bir yıl geçti, ikinci koyun dedi ki:
"Kardeşlerim, bu kayayı sevmiyorum! Gidip, ırmaklarından bal akan, ağaçları
ekmek veren bir ülke arayacağım."
Böylece o da ovaya indi. Fildişi kuleye varıncaya değin, yedi gün yedi gece
rüzgâr gibi koştu, birinci koyunun başından geçenlerin hepsi onun da başından geçti.
Kral onu da boş sandalyeye oturttu. Orada bir gün, bir ay, bir yıl, iki yıl, on yıl, yüz yıl
oturdu. Sonra kocaman borunun sesini duydu. Hole bir cüce girdi. Küçücüktü. Sırtında bir
kamburu, kafasında üç boynuzu vardı ve kapkaraydı.
"Kralım," diye yalvardı cüce, "Benimle gelmesi için bir adamını ver yanıma, ya
da bir hayvanını ver bana."
Koyun kalkarak cüceyle gitti.
"Beni nereye götürüyorsun?" diye sordu cüceye.
"Yerin merkezine götürüyorum," dedi cüce.
Böyle der demez toprak yarıldı, cüceyle birlikte koyunu yuttu: Karanlığın içinde
üç gün üç gece, yerin merkezine kadar, tümseklerinden dil dil alevler uzanan boşluğa
kadar düştüler. Burada pek çok cüce, ellerinde çekiçler, pirinç levhalara çeşitli biçimler
veriyorlardı. Kimi elindekine insan biçimi veriyor, kimi bir ejderha, kimi bir haç, kimi bir
koyun, kimi bir aslan, kimi de bir çeşit makine yapıyordu.
"Burada ne nehirler bal akıtıyor, ne de ağaçlarda ekmek büyüyor, “ dedi koyun,
"Peki benden ne istiyorsun?”
Cüce onu tümseklerden dil dil uzanan alevlerin yanına götürdü. Alevlerin
üzerinde, içinde kaynar pirinç eriyiği bulunan kocaman, cam bir kazan vardı.
"Bu kazanın içine atlamalısın,” dedi cüce.
“Ama, yanarım," dedi koyun.
"Yanmazsın," dedi cüce, koyunu yedi kurdeleli tasmasından tutarak kazana
atlayabileceği bir yüksekliğe çıkardı. Ve, koyun atladı. Eriyiğin içine atlar atlamaz kazan
dağıldı. Alevler kuvvetle fışkıran bir kaynak gibi, uçlarında koyunu iterek yükseldiler,
üzerlerindeki yer açıldı ve koyun kendini kayaların üzerinde, yosunları kemiren
kardeşlerinin yanında buldu.
"Kardeşlerim," dedi, "Müthiş serüvenler geçirdim!”
Ona, "Kardeş," dediler, "Sen bu kayanın üzerinden hiç bir yere ayrılmadın.”
Sonra aradan bir yıl daha geçti ve üçüncü koyun dedi ki: "Bu kayadan usandım!
Ben, kuşların çiçekler gibi saçıldığı, yıldızların halka halka dans ettiği bir ülkeye
gideceğim.”
O da tepeden aşağıya ovaya inerek rüzgâr gibi koştu ama diğerleri gibi fildişi
kuleye değil, tam aksi yöne gitti. Yedi gün, yedi gece sonra, çok hızlı akan, kapkara bir
ırmağa geldi.
Irmaktan aşağı kara bir kayık gidiyor, kayığın içinde ak sakalı suya değen yaşlı
bir adam ayakta duruyordu. Koyun adamı görür görmez, onun peşinden gitmesi
gerektiğini hissetti, suya atladı. Gün boyu suyun akıntısıyla sürüklendiler. Gece olunca
kayık sığ bir koya ulaştı, yaşlı adam karaya çıktı, koyun da çıktı; yaşlı adam geldi,
koyunun sırtına bindi. O zaman koyun dedi ki:
"Ey benim efendim! Avucunla bir şamar vur bana."
Yaşlı adam koyuna bir şamar vurdu ve koyun adamla birlikte, rüzgârdan daha
hızlı, güneşin ışığından daha hızlı ileriye fırladı, gitti, gitti, bir ara dedi ki:
"Ey, efendim, bana bir daha vur!”
Yaşlı adam avucuyla koyuna bir kez daha vurdu. Koyun o zaman gök yüzüne
doğru şahlandı. O hızla, gökte kuşların çiçekler gibi saçıldığı, yıldızların halka halka dans
ettiği yere değin yükseldi. Orada, yaşlı adama, "Burada dinlenelim," dedi koyun. Ama
yaşlı adam koyuna bir kez daha vurdu ve işte o zaman koyunun bütün gücü tükendi,
kayan bir yıldız gibi gökyüzünden aşağı inmeğe başladı ve kurşun gibi yeryüzüne, tam
öteki iki koyunun yosunlarla likenleri kemirdiği kayanın üzerine düştü.
"Kardeşlerim," diye haykırdı, "Çok garip serüvenler geçirdim.!”
O zaman, öteki iki koyun ona şaşkınlık ve kızgınlıkla baktılar:
"Kardeş," dediler, "Sen bu kayanın üzerinden hiç ayrılmadın!”
**********
ÖRÜMCEĞİN
SARAYI
Bir zamanlar balta girmemiş bir ormanda yalnız başına yaşayan küçük bir kız
vardı, korktuğu tek şey yılanlardı. Onun için, yuvasını bir kaç sürgün sapının taa en
tepesine kurmuştu, sürgünler öylesine inceciktiler ki, kızı sokmak isteyen yılanlar
tırmanamazlardı. Küçük kız yuvasında oturur, dikişlerini diker ya da elindeki bir kitaptan
derslerini öğrenir, bazen de bir ağız mızıkasıyla küçük parçalar çalardı. Bu sırada
ormanın bütün yılanları göze alabildiklerince uç dallara çıkarak kızgın kızgın tıslasalar bile
ona erişemezlerdi ve küçük kız korktuğu halde korkusunu hiç belli etmezdi.
Özellikle güzel ve güneşli bir gündü. İşte böyle şunu bunu yaparak oyalanırken,
aniden bir konuğu oldu. Kocaman, kahverengi bir örümcekti bu. İpliğinin ucunda kendini
gökten salıvermişti, ya da öyle sanılırdı, çünkü küçük kız ipliğin nereden sarktığını
göremedi. Örümcek, bütün ayaklarıyla ipinin ucuna tutunmuş durumda, kızla nazik bir
tavırla konuştu:
"İster miydin?" dedi, "Çevrede bunca yılanın kaynaştığı küçük yuvanı bırakıp,
gelip benimle sarayımda yaşar mıydın?"
"Çok sevinirdim.” dedi küçük kız, "Ama oraya nasıl gidebilirim?"
"Kolay! Sıkıca tutun bana. Seni yukarı çekeceğim."
Böylece küçük kız örümceğe sıkıca tutundu. O da ayaklarıyla ipini yukarı doğru
dolamaya koyuldu. Çok geçmeden bütün yılanlar küçük kızı büsbütün ellerinden
kaçırdıkları için her zamankinden on kat daha kızgın, tırmandıkları ağaç tepelerinden
kafalarını sallaya sallaya tıslarlarken, onlar gökyüzünde salınmaya başladılar.
Ama örümcek halâ ipini doluyor,gökyüzünde daha da yükseliyor, daha daha
yükseliyordu. Sonunda, "İşte, geldik!" dedi ve kendilerini sarayın eşiğinde buldular.
Küçük kız şaşırdı kaldı. Çünkü saray gerçekten çok güzeldi. Büyüklüğünün
dışında (ki gelmiş geçmiş sarayların en büyüğüydü) ve de gökyüzünde kurulmuş
olduğundan başka (en alt katı en yüce dağlardan çok çok yüksekteydi) daha da
olağanüstü bir yanı vardı: Bütünüyle saydamdı. Yani ne yana baksanız, içeriden dışarıyı
görebilirdiniz, hem de en temiz camdan daha berrak. Diyelim ki çatı katındasınız, yalnızca
yerdeki halıyı kıvırmak yetiyordu en azından on kat aşağıdaki yemek odasında olanları
görebilmek için. Küçük kız, "Ne eğlenceli olacak!" diye düşündü, öyle de oldu, özellikle
gece yatağa yatınca: Çünkü örümcek kapısını kapatıp ışığını söndürse bile, uyumaktan
başka yapacak hiç bir şey olmayacağı yerde, yatağından sarkıp taaa, taaa, taaa aşağıda,
örümceğin geç vakit tek başına kocaman ve görkemli bir masanın başına oturarak kendi
kendine enfes bir akşam yemeği yemesini, yemeğini bitirdikten sonra kitaplığa geçerek
piposunu tüttürmesini seyredebiliyordu; dumanın yükselmesi ve sanki hiç orada yokmuş
gibi ötesini görebildiğiniz bir tavana varınca yassılaşması öyle eğlenceli oluyordu ki!
Geçekte evin içinde bütün ışıklar söndürülünceye kadar uyuduğu pek yoktu. O zaman bile
çoğunlukla aşağıda, yeryüzünde bakabileceği ışıklar oluyor, ya da sırt üstü yatıp tavandan
yıldızları ve ayı seyredebiliyordu.
Fakat tam sarayın ortasında, içini her zaman göremediği bir oda vardı; nedeni de
odanın her yanının perdelerle örtülebilmesiydi.
Odanın duvarlarında perdeler vardı, tavanı perdeyle kapatılmıştı, dahası biri
mahzene iner de yukarıya bakmaya kalkışır diye odanın yeri bile perdeyle örtülmüştü.
Küçük kız bu odaya girip çıkıyordu ve bu da öteki odalar gibi bir odaya benziyordu ama
gene de odada bir sır olduğunu biliyordu, çünkü haftada bir, akşam yemeğini yedikten
sonra geceleyin, örümcek kendini odaya kilitleyip perdeleri çekiyor, tam bir saat içeride
kalıyordu ve onun o sırada ne yaptığını, küçük kız, yeryüzünün en meraklı küçük kızı
olduğu halde bir türlü bulamamıştı.
Fakat örümcek küçük kıza karşı her zaman o kadar iyiydi ki ve küçük kız onu
öyle çok seviyordu ki, aşırı sorularla canını sıkmak istemiyordu. Örümcek, o ne isterse
yapmasına izin veriyordu. İçeride oynamaktan sıkılınca dışarıya çıkıyor, bulutların üzerinde
koşup oynuyordu. Bazan örümcek onu ararken bulutlara gömülüp saklanırdı: ama asıl
eğlencesi dik bir buluta tırmandıktan sonra tostoparlak olup aşağıdaki buluta
yuvarlanmaktı, bulut parçacıkları boynundan içeri kaçınca deli gibi gıdıklıyordu insanı.
Ama havada hiç bulut olmadığı güzel günlerde içeride kalmak zorundaydı, ----yerde yaptığımızın tam tersine! Bazen, bulutlar çok inceyken de, içlerine batıp düşmemek
için dışarıya çıkamazdı. Bazen bulutlar çok hızlı giderlerdi ki üzerlerine bir çıksa, bir daha
geri dönme olanağı kalmazdı. Bu yüzden çoğu zaman içeride kalmak zorundaydı, o zaman
oturur, örümceğin haftada bir kez o gizli odada ne yaptığını nasıl keşfedeceğini kurardı.
Gene de onu kızdıracak bir şey yapmayı gerçekten istemiyordu.
Sonunda yapacağı şeyi buldu. Örümceğin odaya gideceği gece gelince, usulca
yatağından inerek merdivenlerden aşağıya süzüldü. İçinden öteyi görebildiğiniz duvarlar
yüzünden çok, çok zordu bu, örümcek yemeğinden başını bir kaldırıp yukarı baksa onu
görüverirdi. Fakat nasılsa başardı ve odaya girip sedirin altına gizlendi: Orada yalnızca
bir kaç dakika kalmıştı ki örümceğin geldiğini duydu. Nefes almaya ancak cesaret ederek
yere iyice yapıştı.
Örümcek içeri girince, küçük kız gözünü uydurup odaya bakmayı da başardı: Hiç
ummadığı bir şeydi gördüğü. Örümcek artık hiç de bir örümcek değildi, bir adamdı!
Örümcek olarak gözükürken neydiyse, insan olarak görünümünde de tıpkı ona benzer bir
adamdı. Küçük kız, adama bakarken, acaba, diye düşündü, bir daha inanabilecek miydi
onun aslında bir örümcek olduğuna, örümceğe dönüşen bir adam olmadığına. Sonuç
olarak: üzgündü.
Bütün bir saat, örümcek adam olarak kaldı, sonra tekrar örümceğe değişti,
yatmağa gitti; küçük kız da dışarıya süzüldü, o da yatmağa gitti,
Fakat yattığı yerde henüz uyanıkken ve olanları düşünürken tuhaf bir şey oldu.
Sarayın bütün saydam duvarlarında ve tavanlarında sütümsü bir oluşum başladı: Sabah
uyandığı zaman, duvarların içinden ötesini göremiyordu artık, hepsi ak mermere
dönüşmüştü. Kalktı, örümceği aradı ve düşünebileceğiniz gibi, her şeyle birlikte o da
değişmişti: şimdi bir adam olmuştu. Ne adam, ne küçük kız, birbirlerine hiç bir şey
söylemediler, hatta, sarayı yeryüzüne inmiş ve bir vadinin ortasına konmuş buldukları
zaman bile değişikliğin hiç sözünü etmediler.
Küçük kız eskisi gibi sarayda yaşamını sürdürdü. Nice saraylar gibi bu da çok
güzel bir saraydı. Fakat, yeryüzündeki mermer saraylar, bir tarafından taa öteki tarafı
görebildiğiniz gökyüzü saraylarından çok daha olağandır. Sonuç olarak, daha önce de
dediğim gibi, küçük kız, üzgündü.
**********
KARINCALAR
Büyük bir ormanın yakınında, küçük bir çiftlikte bir çiftçi yaşar. Çok şişman, yaşlı
bir adamdır. En sevdiği şey geceleri ocak ateşinin başında oturup uyuklamaktır. Oysa
oğullarının en çok sevdikleri şey, geceleri ormanda kaçak avlanmaktır. Oğullarından birinin
adı Harry, diğerinin adı Will’dir.
Bir gece Harry avdan oldukça geç vakit, tek başına döndü.
“Will nerede, Baba," diye sordu, "Daha gelmedi mi?"
"Hayır," dedi yaşlı, şişman çiftçi, "Seninle beraber değil miydi?"
"Evet," dedi Harry, "Ama onu kaybettim."
İkisi de yatmaya gittiler. Ertesi sabah Will daha dönmemişti, bütün gün de
gelmedi, çok endişelendiler,
O gece Harry her zamanki gibi ormana gitti; zavallı yaşlı çiftçi gece yarısına
kadar oturdu, bekledi. Ama bu kez Harry de geri gelmedi.
Bunun üzerine ertesi gece yaşlı çiftçi, "Gidip iki oğlumu kendim aramalıyım," diye
düşündü. Ormana gitmek üzere yola koyuldu. Oğlanlar kaçak avlanmakta ustaydılar,
geceleyin ormanda ses çıkarmadan yürümeyi bilirlerdi ama çiftçi bilmiyordu, kuru dallara
basarak, çalıları iterek öyle çatırtı patırtı yaptı ki, hemencecik korucuya yakalandı.
"Burada ne yapıyordun?" dedi korucu.
"İki oğlumu arıyorum," dedi yaşlı çiftçi, "Bu ormana avlanmaya gelirlerdi;
yakalamış olmayasın?"
"Hayır," dedi korucu, "Çoktan beri kimseyi yakalamadım."
"Öyleyse onları aramama yardım eder misin?"
"Elbette!" dedi korucu ve birlikte Harry'yi aramaya başladılar.
Ormanın orta yerindeki, üzerinde dört çam ağacı yetişmiş kumluk tümseğe
çıktılar. Orada durup kilometrelerce yayılan ağaç tepelerini gözden geçirdiler. Fakat kayıp
iki kardeşten hiç bir iz bulamadılar.
Tümseğin ötesinde ufak ama kenarları oldukça dik ve içine inilmesi güç, koruluk
bir çukur vardı.
"Ben inip kuytulara bakayım," dedi korucu, "Sen burada bekle. Beş dakika
sürmez."
Çiftçi beş dakika bekledi, sonra on dakika bekledi, korucu halâ dönmemişti.
Yirmi dakika bekleyince:
"Oof, of," dedi, "Her halde bu korkunç çukura benim inmem gerekecek."
Dik yardan aşağı inmeye çalıştı ama daha ilk adımında kayarak taa en dibe
kadar yuvarlandı. Bir yeri incinmedi. Fakat başına çok müthiş şeylerin gelmesini
bekleyerek çok korktu.
Başlangıçta sanki hiç bir şey olmadı, ama sonra çevresindeki her şeyin
büyümekte olduğunu fark etti. Ağaçlar sanki doğruca gök yüzüne fırlıyor, gövdeleri kuleler
gibi kalınlaşıyordu. Otlar dizine kadar uzadı, sonra gözüne kadar yükseldi ve kısa
zamanda gerçek ormanmış gibi başının üzerinden aşıp büyüdüler. Yolu üzerindeki
kocaman bir çam iğnesi dizini kötü sıyırdı. Elbette, işin aslında çiftçinin kendisi
küçülüyordu: çok geçmeden boyu artık elinizin üzerindeki ufacık tüylerden daha uzun
değildi.
Çiftçi, ölü bir örümceğin kabuğunun altına sığınmış, ne o1acağını bekliyordu.
Birden karşıdan bir karınca çıktı geldi. Çiftçiyi görür görmez, kocaman çeneleriyle
onu pantolonunun arkasından kaptığı gibi aldı götürdü. Karıncaların ne biçim hızlı
gittiklerini bilirsiniz, yolları üzerine çıkan şeylerin etrafından dolanacaklarına, dosdoğru en
yüksek yerini tırmanarak aşarlar. İşte bu karınca da şimdi zavallı çiftçiyi iki yana sallaya
sallaya, iniş çıkışlarda fena halde çarptırarak boyuna koşturuyordu.
Karınca en sonunda yuvasına ulaşarak içeriye daldı. Zavallı yaşlı adamı yuvanın
kumlu tünellerinden birinde sürükleyerek taşırken, kocaman kayalara benzeyen kum
taneleri çiftçiye fena halde sürtünüp batıyordu.
Sonunda bir çeşit büyük hole geldiler. Burası çok karanlıktı. Ama çiftçi,
hastane yatakları gibi ya da beyaz torbaların içine konmuş adamlar gibi sıra sıra dizili
karınca yumurtalarını görebiliyordu. En uzak köşede kraliçe oturuyordu ve de karınca,
zavallı çiftçiyi müthiş bir koşuyla doğruca ona götürüyordu.
"Zamanım yok! Zamanım yok!" diye haykırdı bütün ayaklarını hamaratça
oynatarak kraliçe: "Şimdi onu yemek için zamanım yok! Ötekilerin yanına kapat.'"
Bunun üzerine asker karınca çiftçiyi başka bir geçitten taşıyarak ufak karanlık bir
odaya götürdü bıraktı, dışarı çıkmasını engellemek için kapısını bir ot dilimiyle kapattı.
Harry, Will ve korucu da bu odanın içindeydiler, üçü de, kraliçenin onları yemek için vakit
bulacağı anın dehşetini, o çenelerin ne denli keskin ve kuvvetli olduğunu düşünmekten
bitkin durumdaydılar.
Fakat yaşlı adam akıl küpüydü: "En önce, hepiniz tek sıra olun," dedi, “Sonra
hepimiz kafalarımızı şu paltonun altına sokacağız ki kocaman bir tırtıl gibi görünelim."
Onun dediği gibi yaptılar ve pek dehşet bir tırtıla benzediler.
“Haydi, ot dilimini devirelim," dedi çiftçi. Hep beraber ota yüklendiler, sonunda
engeli parçalayarak geçide çıktılar. Seslerinin var gücüyle 'Tanrı Kralı Korusun' şarkısını
söyleyerek geçitten aşağı yürümeye başladılar.
Karıncalar, bu olağanüstü görünüşlü hayvanın gelişini gördüklerinde, merak
ve korkudan birbirlerinin üzerine yığıldılar.
Onları durdurmaya kalkışmadılar.
Takım böylece büyük hole kadar ilerledi. Orayı da dadı karıncaları devirerek,
yumurtalara toslayarak ve halâ 'Tanrı Kralı Korusun'u söyleyerek rap rap aştılar.
“Biçin onu ikiye! Biçin onu ikiye!" diye haykırdı kraliçe. Bir kaç asker karınca
söyleneni yapmak için koştu. Fakat bizimkilerin bütün yaptığı, karıncalar ısıracağı zaman
birbirlerinden ayrılmak, sonra becerebildikleri kadar çabuk yeniden birleşmekti.
"Hiç yararı yok!" diye bağırdı asker karıncalar, "Koparır koparmaz gene
bitişiyor."
"Yaa, öyle ha! Bakalım siz de aynı şeyi yapabilecek misiniz?" diye bağırdı
kraliçe, çok kızgındı. O hırsla tahtından fırladı, zavallı asker karıncaları kendisi çenesiyle
ikiye biçmeye taşladı. Ama kraliçe bunu yaparken, çiftçi, oğulları ve korucu, hole
getirildikleri geçidi de aşmışlardı. Ama ne yazık! Yuvadan çıkış yolunu bulamadılar. Her
yöne uzanan geçitler, dönemeçler, köşeler vardı. Az sonra umutsuzca kayboldular.
"Eyvaah, eyvah!” diye çaresizlik içinde bağırdı korucu, “Bizi şimdi
yakalayacaklar." Çünkü arkalarındaki geçitten gelen, peşlerindeki bütün bir karınca
ordusunun kızgın uğultusunu işitebiliyorlardı.
Sonra -ve neden böyle olduğunu kimse açıklayamaz ama gerçekten çok büyük
şanstı - yeniden büyümeğe başladılar.
Kısacık bir süre içerisinde bulundukları geçite göre fazlasıyla uzamışlardı,
tavanı parçalayarak üzerindeki odaya çıktılar. Gittikçe daha çabuk ve daha daha çabuk,
taa karınca yuvasının tepesini delinceye ve yuvayı her yöne darmadağın edinceye değin
büyümeğe devam ettiler. Çok geçmeden, zavallı karıncalar saraylarının yıkıntısı içinden
kraliçeyle beyaz kılıflarındaki yavruları kurtarmak için ayakları dibinde koşuşurlarken, eski
alışılmış boylarında orada ayakta duruyorlardı.
"Çabuk, gene bir şey olmadan eve gidelim," dedi çiftçi.
“İyi geceler!” dedi korucu.
"İyi geceler!" dediler, iki kaçak avcıyla çiftçi ve evlerine gittiler.
Bir daha elbette o tehlikeli çukurdaki koruluğun yakınına kimse gitmedi. O
günden bu güne iki oğul gene her gece kaçak avlanmaya devam ettiler ama ormanın
başka yerlerinde başlarına bir şey gelmedi. Şimdi o yörenin bütün öteki çiftçilerinden daha
şişman olan yaşlı çiftçi, gecelerini istediği gibi sessizlik içinde ateşin başında kestirerek
geçirebiliyor. Görseniz, bir zamanlar onun, bir karıncanın pantolonunun oturacak yerinden
kavrayıp taşıdığı minicik bir boya kadar ufalmış olduğuna, dünyada inanmazsınız.
***********
DAVETİYE
Bir zamanlar küçük bir kız vardı. Tek başına kocaman bir odada uyurdu. Bazen
geceleyin uyanır, yeniden uyumaktan başka yapacak şeyi olmaması yüzünden kendini pek
anlamsız bulurdu.
İşte böyle gecelerden birinde uyandı, yatağında oturdu, pencereden giren ay
ışığına baktı. Bakarken -hop- pijamasının en üst düğmesi kopuverdi. Düğme, yatağının
üzerine düşeceği yerde odada usul usul süzülüp pencerenin dışına uçtu, orada,
erişilebilecek bir uzaklıkta havada asılı kaldı. Küçük kız yatağından kalktı, pencereye gitti
ama düğmeyi yakalamak için ne kadar çabaladıysa ona yetişemedi. O zaman az daha
uzanabilmek için pencerenin kenarına tırmandı. Bunu yaparken de bir takla atarak doğruca
dışarıya uçtu.
Usul usul yere doğru inerken çevresine bakındı, şimdi düğme hiç bir yerde
görünmüyordu. Yalnızca garaj yolunun kıyısındaki ağaçlardan süzülen ay ışığı parıldıyor,
rüzgâr, yaprakları hafif hafif sallıyordu. Yerde bir an ne yapacağını bilemeden durdu; sonra
yoldan gelen adım seslerini duydu, kimin geldiğin anlamak için bir ağacın arkasına
gizlendi. Ama çok şaşırdı. Çünkü adım sesleri önünden geçerken, yalnızca bir adam boyu
yükseklikte giden bir postacı kasketinden başka bir şey göremedi. Gayet mantıklı:
“Sanırım bu postacı görünmez adam,” diye düşündü, “Görünmez bir üniforması var. Ama
yanlışlıkla başka birinin kasketini almış.”
Küçük kız postacının kendisini görebileceği ay ışığına çıktı, ona mektup var mı
diye sordu.
"Evet," dedi postacı, "İşte." Ve küçük kızın eline görünmez bir mektup bırakarak
yoldan aşağı doğru uzaklaştı.
Elbette görünmez bir mektubun getirdiği sorun okunamayışıdır, onun için küçük
kız ne yapacağını bilememekten oldukça kaygılıydı. En sonunda gidip, araba yolunun
sonundaki kapı süvelerinden biri olan en iyi arkadaşını görmeğe karar verdi.
Mektubu sıkı sıkı tutarak (çünkü bir düşerse bir daha hiç bulamazdı) postacının
ardından yürüdü ve arkadaşına tırmandı:
"Sevgili kapı süvem, yardım et de bu mektubu okuyayım," dedi. Der demez;
mektup okunur oldu, okudu:
"Sevgili küçük kız," diyordu mektup, "Bu gece şatomuzda bir parti veriyoruz.
Gelir misin?"
Hepsi buydu. Kimden geliyor, ya da şato nerede, ya da herhangi başka bir şey
demiyordu. Hem küçük kız etraftaki kırları iyi bilirdi. Çevrede hiç şato yoktu. Yani yerde
yoktu. Gökte bilmediği bir şato olabilirdi belki. Şöyle bir kez bakmak için yüksek bir ağaca
tırmandı.
Ağacın tepesinde bir tren istasyonu ve hemen harekete hazır bir tren vardı:
Trene bindi, tren gökte uzaklaştı. Başka bir istasyona vardığında indi.
İstasyon Şefine, "Lütfen şatoya giden yolu bana gösterir misiniz," dedi.
"Hangi şato? Bu istasyona yakın dokuz şato var," dedi istasyon şefi.
Küçük kız mektubu gösterdi. İstasyon şefi başını kaşıdı.
"Eh," dedi, "Bu gördüğüm en acayip mektup, sanırım en acayip şatodan
geliyordur. O da hemen köşeyi dönünce."
Küçük kıza yolu anlattı, böylece o da çabucak şatoyu buldu
Bu gerçekten bütün şatoların en acayibiydi, çünkü tepetaklak duruyordu.
En tepede kapı, onun altında büyük kuleler, en dipte bayrak vardı.
"Şimdi," diye düşündü, "Sanırım içeri girmenin de en iyi yolu baş aşağı durmak."
O da baş aşağı durdu ve hemen kolaylıkla kendini bahçe kapısından geçer
buldu.
İçeride büyük holde verilen parti çok güzeldi. Davetliler baştan ayağa kadar her
biri tek renkte giyinmişlerdi. Biri parlak leylak rengi, bir başkası mavi, öteki horoz ibiği,
öteki yeşil, öteki sarı, öteki portakal rengi, öteki al, öteki kızıldı. Hepsi küçük kızı başlarıyla
selamladılar, geldiğine çok sevindiklerini söylediler. Aralarında konuşan guruplar yerde
geziniyorlardı. Ama dans etmek isteyince daha bol alan bulunan tavanda dans ediyorlardı.
Bir şey yemek istediklerinde, duvarlarda öteye beriye çakılmış küçük masalara
tırmanıyorlardı.
Küçük kız dans edeceği iyi bir kavalye buldu ve elbette onlar da tavana gittiler,
tepe lambasının çevresinde dönerek dans ettiler sonra duvarın yüzündeki ufak masalardan
birinde dondurma yediler.
"Özel Lisans verilince ne yapacaksın?" diye sordu dans eşi.
"Özel Lisans nedir?" diye sordu küçük kız.
"Bir çeşit sihir," dedi eşi, "Şatonun tepetaklak durmasına son verecek. Saat birde
başlıyor. Aaaa! Saat neredeyse bir olmuş!"
Çok mantıklı: "Oh, bekleyip olanı biteni göreceğim," dedi küçük kız ve vakit
varken acele bir dondurma daha yemeye koyuldu.
Saat biri çalınca, ilk olarak davettekiler ufaldılar. Ufaldılar, ufaldılar, birer fare
oldular. Ama gene o güzelim renkleriyle kaldılar. Göze pek hoş görünüyorlardı. Küçük
kızın çevresinde halka yaparak birbirlerinin peşinde döndüler.
Daha sonra şato küçüldü. Küçüldü, küçüldü, parçacıklar haline geldi ve en
sonunda tek bir kırık porselen parçasından başka ortada hiç bir şey kalmadı, bütün fareler
kaçıştılar.
"Çok teşekkür ederim," diye arkalarından seslendi onlara küçük kız, "Çok, çok
eğlendim."
Sonra kendini evde buldu. Mutfak masasının altında duruyordu.
Usulca, sessizce yatağına gitti. Şansına evde kimse bir şeyin farkına varmadı.
**********
ÜÇ HANCI ya da KRALIN BACAKLARI
Bir zamanlar, çiftçilik yapmaktan usanmış bir çiftçi, “Köye yerleşerek bir han
işletsem daha iyi olacak,” diye düşündü.
Köye geldiğinde orada zaten iki tane han bulunduğunu gördü. Bu hanlardan
birinin adı ‘Kralın Başı’, diğerinin adı 'Kralın Kolları'ydı.
"Çok iyi," dedi, "Ben de kendi hanıma 'Kralın Bacakları' adını koyarım."
Böylece üzerine kralın bacaklarının resmini yaptırdığı güzel bir tabelâyı kapısına
astı.
Bu, çok iyi sonuç verdi. Daha önce kimse 'Kralın Bacakları' diye bir yer
duymamıştı. Bütün yabancılar, bir hana dünyada ne diye böyle bir acayip ad konduğunu
sormak için meraklarından hana geldiler. Geldiklerinde en azından bir içki istemek
zorundaydılar. Arkadaşlarına mektup yazarken böylesine çekici adresi olan mektup
kağıtlarından kullanabilmek için bazı geceleri de handa kalıyorlardı. Böylece Kralın
Bacakları köyün en çok tanınan hanı oldu. Yeni hancı zenginleşirken eski hancılar
fakirleşmeğe başladılar.
O zaman, eski han sahipleri kafa kafaya verip acaba bunu nedeni nedir diye
araştırdılar. 'Kralın Kolları'nın sahibi, "Ben biliyorum, hanına böylesine komik bir isim taktığı
için işleri iyi, benimkinin de adını değiştireceğini," dedi.
Ve hanına 'Kralın Midesi' adını koymaya karar verdi. Yeni bir resim yaptırmak için
eski tabelâyı indirdi. Tabelâ ressamına, "Büyük bir mide yap, yoksa saraylı birine ait
olduğu belli olmaz," dedi. Ama gerçekte ülkenin kralı hiç de şişman değildi.
Hancı yeni tabelâyı asıp ne olacağını beklemeye başladı,
Hiç de umduğu çıkmadı. Kralın yargıçları tam da o yol üzerinde bîr gezideydiler.
Tabelâyı görünce çok kızdılar, adeta şok geçirdiler. "Ne!" diye bağırdılar, "Küstah yaratık!
Düşünün hele, bu koca mide Kralınmış. Sanki herkes bilmez mi, krallığın en seçkin ve
narin midesi Kralımızındır!"
"Ne yapacağız?" diye sordu yargıçlardan biri, "Vatana hıyanetten tutuklatarak
kafasını uçuralım mı?"
"Öyle de yapabiliriz. Ama bütün pencerelerini taşlasak daha eğlenceli olmaz
mı?" dedi yargıçlardan bir başkası.
Hepsi ona uydular. Atlarından inerek 'Kralın Midesi* hanının pencerelerini tek bir
kırılmamış cam bırakmayıncaya kadar taşladılar. Sonra da atlarına binip gittiler.
Han sahibi 'Kralın Başı' hanının sahibine gitti. "îşte böyle," dedi, "Benim planım
iyi işlemedi, senin bir planın var mı?"
"Evet, var. Ben çok parlak bir fikir buldum," dedi öteki. Gitti, altın renkli, göze
çarpıcı bir kuş satın aldı. Onu cam bir kafese koydu. Üzerine 'Bu rüzgar horozu mu?..’
yazılı bir etiket iliştirip hanın penceresine yerleştirdi.
Hanın önünde bir kaç kişinin birikmesi çok zaman almadı. "Merhaba," dediler,
"Amma acayip iş. Rüzgar horozunu rüzgarı esmediği cam bir kafese koymuş. Acaba
neden böyle yapmış?"
Bunu sormak üzere içeri girdiler.
Biralarını ısmarladıkları zaman, "Cam kafesteki o tuhaf altın kuşa neden
'rüzgar horozu mu' diyorsun?" diye sordular.
"Çünkü," dedi han sahibi, "Tamtamına horoz mu, tavuk mu henüz karar
veremedim."
Pek çok kişi ayni soruyu sormak için hana geldi. Han sahibi hepsine ayni cevabı
verdi.
'Kralın Bacakları'nın sahibi baktı ki şimdi herkes 'Kralın Başı'na gitmekte, kendisi
daha fazla zenginleşememekte. O zaman kocaman bir altın kuş yumurtası satın aldı, gitti
geceleyin usulca cam kafese, altın kuşun yanına bıraktı.
Ertesi gün hancıya her zamanki soruyu soran müşteriler gene her zamanki
cevabı alınca, "Seni sersem koca eşşek," diye bağırdılar, "Kim olsa artık kuşun dişi
olduğunu anlar, baksana, yumurtlamış."
Müşteriler öyle kızgındılar ki buldukları kocaman bira maşrapalarını kaptıkları gibi
han sahibinin kafasına çaldılar. Kafasını pek fazla acıtamadılar, doğrusu adam azıcık kalın
kafalıydı. Ama bütün cam maşrapalar kırıldı. Hancı olanları arkadaşına anlatmaya koştu.
"Garip şey," dedi arkadaşı, "Ne yapsak, sonuç camların kırılmasıyla biteceğe
benziyor."
"Demek ki bu işte bir çeşit büyü var. Öyle olmalı,” dedi öteki.
"O halde," dedi birincisi, "Köyün büyücüsüyle görüşüp öğüt istesek iyi olacak."
Böylece, ayni zamanda bölge sağlık hemşiresi olan köyün büyücüsüne gittiler.
"Yapılacak bir tek şey var," dedi büyücü, "Onu öldürmeliyiz."
"Peki, sana para versek bu işi bizim için yapar mısın?" diye sordu hancılar.
"Elbette yaparım!” dedi büyücü. Hastabakıcı giysilerini giydi. Bisikletine bindi,
gitti, 'Kralın Bacakları’ hanının çevresinde bir tur attı. Han sahibini arka girişte buldu.
"Vah vah!" dedi adama, "Senin çok ağır hasta olduğunu işittim."
"Öyle mi?" dedi hancı, "Ama ben öyle bir şey işitmedim."
"Belki sen işitmedin ama ben işittim," dedi büyücü dikleşerek, "Hemen yatağa
girsen iyi edersin."
Böylece hancı yatağına girdi. Hastabakıcı azıcık adamın başında oyalandı,
hastalığına baktı. Sonra ertesi sabah nasıl olduğunu görmeye geleceğini söyleyerek gitti.
Ertesi gün sabah sabah gelerek pek üzgün bir yüzle hancının odasına çıktı.
"Bilemezsin, dün gece senin ölmüş olduğunu işitince ne üzüldüm," dedi.
Bunu duyan hancının yüzünde renk kalmadı. Korkmuş göründü.
"Ne! Geceleyin öldüm ha!" dedi, "Emin misin? Kimse bana söylemedi."
"Ama bana söylediler," dedi hastabakıcı sert sert, "Bu akşam üzeri tabutunun
ölçüsünü alsın diye mezarcıyı gönderirim.”
İşe bakın ki mezarcının başka işi vardı. O akşam üzeri gelemedi. Ertesi sabah
geldi.
"Günaydın," dedi, "Sizi gömmeye geldim."
"Nee?" diyerek şaşkınlığını belirtti hancı, o da büyücü kadın kadar kurnazdı,
"Yoksa sen işitmedin mi?"
"Neyi işitmedim mi?" dedi mezarcı.
"Ama ben dün akşam üzeri gömüldüm! Sen gelmeyince komşu köydeki
mezarcıyı getirttim, beni o gömdü."
Mezarcı çok üzüldü. Elindeki işi kaçırmaktan hiç hoşlanmadı. Ama hancı zaten
gömüldüğüne göre burada yapılacak şey kalmamıştı. Onun için çekip gitti.
O gidince hancı kalktı, giyindi, aşağıya indi. Barda içki servisine başladı. O sırada
büyücüyle öteki iki hancı içleri rahat etsin diye onun gömülüp gömülmediğine bakmaya
geldiler. Hancıyı tamamiyle iyi ve içki servisinde görünce çok bozuldular.
Büyücü, "Aman Allahım! Burada ne yapıyorsun?" diye bağırdı.
"Anlamadım!” dedi hancı, "Ben 'Kralın Bacakları’nın yeni sahibiyim. Kuşkusuz
işitmişsinizdir. Öncekini dün akşam gömdüler, zavallı adam!.."
Bunu duyan büyücüyle öteki hancıların kızgınlıktan gözleri karardı. Tek kelime
söylemeden el ele tutuştular. Köyün sokaklarından köyün gölüne kadar koştular. Göle
düşüp kendilerini boğdular.
Kralın Bacakları'nın sahibi eline küçük bir boya fırçası aldı. Tabelâsının altına
beyaz boyayla şöyle yazdı:
"BÜTÜNÜYLE YENİ YÖNETİME GEÇMİŞTİR."
**********
BUĞU
ÇEKMEK
Bir gün iki çocuk kendi başlarına yürüyüşe çıkmışlardı. Çok iri bir polise
rastladılar. Dünyadaki öteki polislerden en azından altı kat kocamandı.
"Polis neden böylesine büyümüş, ben biliyorum," dedi kız olanı, "Çok buğu
çekmiş."
"Buğu çekmek nedir?" dedi oğlan.
"Biliyorsun," dedi kız, "Üşüttüğümüz zaman sıcak su dolu kaba tuhaf kokulu bir
ilaç boşaltıp bize üzerinde nefes aldırırlar. Buğu çekmek odur."
Onları dinleyen polis, herkesinkinden altı kat kuvvetli bir sesle, "Çok doğru
küçük hanım, çok fazla buğu çektim. Pek çok fazla! Siz de biraz ister miydiniz?" diyerek
onlara küçük bir cam şişe verdi.
"Teşekkür ederiz," dedi kız, "Biz çok ufağız, görüyorsunuz, azıcığını denemekten
bize zarar gelmez."
Şişeyi alıp eve döndüler.
O gece ikisi birlikte banyodayken sıcak suya bir parça ilaç boşalttılar ve hemen
buğusunu koklamaya başladılar.
"İşte bu güzel!" dedi küçük oğlan, "Ne güzel büyüyoruz değil mi?"
Gerçekten öyleydi. Çok kısa bir süre içerisinde büyüklerin boyuna ulaşmışlardı.
Biricik aksilik, banyolarını yaptıran dadının da onlarla birlikte büyümesiydi. Dadı önceden
de zaten iri bir hanım olduğu için birdenbire çok kocaman olmuştu.
"Başını pencereden dışarı çıkar," diye bağırdı oğlan. Dadı öyle yaptı, elbette ilacı
koklamaz oldu, büyümesi de durdu.
Fakat çocuklarınki durmadı. Onlar banyoda kaldılar ve git gide daha fazla
uzadılar, uzadılar.
"Bu tavan başımı acıtıyor," dedi kız. Şaşacak bir şey yoktu, çünkü başlarıyla fena
halde tavana dayanmışlardı.
Birden çatır -----tavan parçalandı ve hop
----kafaları tepelerindeki odaya
çıkıverdi. Bu oda babalarının çalışma odasıydı. Kendisi masasında oturmuş çalışıyordu.
"Allah Allah, çocuklar, bakalım bir dahaki sefere ne yaramazlık yapacaksınız,"
dedi babaları.
"Bilmiyorum, babacığım," dedi küçü kız. O sırada yüzü yazı masasının hizasına
geliyordu.
"Allah Allah, ne garip bir koku," dedi babası bu kez. Çünkü ilacın kokusu
döşemedeki delikten içeri dolmaya başlamıştı.
Elbette, baba da büyümeğe başladı.
"Allah Allah," dedi baba, "Benim yaşımda yeniden büyümeğe başlamak --olamaz!"
Ama gerçek şu ki kısa sürede normal boyunun iki katı oldu babanın boyu.
Tam o sırada oğlan kardeşin ayağı banyo küvetindeki tıkacın zincirine takılıp
tıkacı açtı. Banyodaki bütün su içindeki sihirli ilaçla birlikte boşaldı. Böylece kimse daha
fazla büyümedi.
Şimdi asıl büyük sorun baş göstermişti. İçlerinde yalnız anneleri normal
boyunda kalmıştı. Çünkü o sırada yanlarında değildi. Başını pencereden dışarı
çıkarmadan önce dadının da öyle fazla büyümeğe zamanı olmamıştı, gene de bu haliyle
bile dünyadaki en uzun askerden daha uzundu boyu. Babalarıysa öncekinin tam iki katı
olmuştu. Çalışma odasında rahatça oturamıyor, kapılardan zorlukla sığıyordu. Çocuklara
gelince o kadar büyüktüler ki ayakları küvetteyken banyonun tavanı bellerine geliyordu,
başlarıysa çatının tavanına dayanıyordu.
"Amma komik aileyiz," dediler, "Çocuklar anne babadan daha büyük!"
"Artık ayni evin içinde yaşamayı sürdüremeyiz, bu kesin.'" dediler. Böylece
yeni bir ev yaptırdılar. Pek değişik bir yeni ev oldu bu. Çocuk odası elbette olağanüstü
boyutlardaydı. Bodrumdan başlıyor, ta çatıya ulaşıyordu. Masası, normal bir oda
yüksekliğindeydi. Artık tabak yerine çamaşır leğenleri kullanıyorlardı. Banyo yapmak için
göle giderek soğuk suda yıkanmak zorundaydılar. Evde yıkansalar çok fazla sıcak su
harcanacaktı.
Babalarının çalışma odası, büyüklükte ikinci sırada geliyordu. Eskisinin tam iki
katı kadardı: İki kişilik bir çalışma masası, iki kişilik tek iskemle, iki misli büyük kitaplar, iki
misli büyük kağıtlar, çift ölçüde pipo, kibrit ve tütün kutuları, iki misli büyültülmüş
fotoğraflar, dahası iki misli büyüklükte bir kağıt sepeti vardı şimdi. Fakat zavallı küçük
annecik. Onun ancak olağan boyutta bir oturma odasıyla yatak odası vardı. Çocuk odasına
girdiği zaman çocukların ayakları altında kalmamak için hep çok dikkatli davranmak
zorundaydı.
Kocaman dadıya gelince, onun işine son verip yeni bir dadı getirtmek çok daha
kolay olacaktı. Onlar da öyle yaptılar.
**********
ÇİN
KÖPEĞİ
Vaktiyle, oldukça kasvetli ve can sıkıcı bir özel okul vardı. Yaşlı bir kadın
tarafından yönetilirdi.
Her nasılsa, bu okuldaki öğrencilerden biri bir Çin köpeğiydi. Boynunda altın
zinciri olan, pek aklı yokmuş gibi görünen çeşitten bir Çin köpeği.
İşin doğrusu şu ki, köpeğin hemen hemen hiç aklı yoktu. Bütün okulun rahatça
en aptal öğrencisiydi, derslerini hiç doğru olarak öğrenemezdi.
Bir gün bütün çocuklara ev ödevi olarak ezber verilmişti. Çin köpeği gerçekten
elinden geleni yaptı: ama ertesi gün okula geldiğinde bir satırını bile hatırlayamadı.
Söylemek için aklına gelen tek dize şuydu:
Pembe yeşil gümüş kâğıt karemelâ kâğıdı!
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!
Pembe yeşil ....
"Ne!" diye çığlığı bastı yaşlı kadın, "O benim size ödev verdiğim ezber değil."
Ama söylenmiş sözcüklerde bir çeşit sihir olmalıydı. Çünkü hemen, okuldaki
bütün çocuklar, iyi çocuklar da, akıllı çocuklar da, hepsi; sıralarından kalktılar ve hep
birden olanca sesleriyle söylemeye başladılar:
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!
------Ve hepsi birden dans ede ede ve olanca sesleriyle şarkısını söyleyerek
dışarıya caddeye fırladılar,
"Bu ne bu? Ne bu?" dedi bir polis memuru, "Nedir bütün bu patırtı?"
"Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!" diye bağırdı çocuklar.
Oracıkta polis memuru da dans etmeye, çocuklarla birlikte sözcükleri
tekrarlamaya başladı.
Oradan geçmekte olan polis şefi, "Nedir bu? Nedir bu?" diye haykırdı,
"Memurlarımdan biri dans etsin? Ne demek bu, efendim!"
"Pembe yeşil gümüş kâğıt karamelâ kâğıdı!” diye yanıtladı polis memuru. Bunu
işitir işitmez Polis Şefi de bütün öteki kalabalıkla birlikte şarkıyı tekrarlamaya başladı.
Çünkü o zamana kadar bu alaya kasaba halkından hayli kişi katılmıştı. Her şeyi başlatan
ve şimdi başlarında gururla yürüyen Çin köpeğiyle birlikte söyleyerekten gidiyorlardı:
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!
Sonunda Kralın sarayına vardılar. Kral, hemen oracıkta bir nutuk vermeye hazır,
balkona çıktı:
"Benim sadık kullarım, görüyorum ki çok sayıda sarayımın önüne toplanmışsınız.
Bilirsiniz, ben iyi bir kralım ve her zaman dilediğinizi vermek isterim. Şimdi söyleyin,
dileğiniz nedir?”
"Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!" diye bağırdı halk; "Pembe yeşil
gümüş kâğıt karamela kağıdı!"
"Ne dediler, ne istiyorlarmış?" diye fısıldadı Başbakan Kralın dirseğinin dibinden,
azıcık sağırdı.
"Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı mı?" diye sordu Başbakan
yardımcısı saygılı bir şaşkınlık içinde.
Ama, sonra bir anda tıpkı dışarıdakiler gibi, sarayda kim varsa dans etmeye,
şarkı söylemeye, haykırmağa başladı:
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kağıdı,
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı,
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı,
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı,
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı,
Pembe yeşil gümüş kâğıt karamela kâğıdı!
Çok geçmeden bütün ulus ayni şarkıyı söylüyordu. O sırada şehri kuşatmış
bulunan düşmandan şarkıyı işitenler, kendileri de söylemeye başladıklarını fark edene
kadar, onu ülkenin ulusal marşı sandılar. Kısacası, bütün dünyanın ayni şarkıyı söylemesi
çok vakit almadı. Bütün dünya derken, okulu yöneten yaşlı kadının dışında:
"Beni keçi gibi dans ettirmek için bütün dünyanın keçileri kaçırması yetmez," dedi
o, kesinlikle.
Bunak yaşlı kadın, okulunu tıpkı eskisi gibi yönetmeye çabaladı.
**********
SİHİRLİ CAM
Kağıt sepetlerinin içini büyük bir dikkatle gözden geçiren küçük bir oğlan çocuğu
tanırım. "Çünkü," der o, "Akılsız büyükler, ne değerli şeyleri fırlatıp atarlar, bilemezsiniz."
Bir gün elektrik fenerlerinin ucundaki cama benzer bir cam buldu. "İşte, ne güzel
bir büyüteç olur," dedi, cebine koydu.
O gece bir ara uyandı. Uyuyamayınca camıyla bir iki şeye bakmak aklına geldi.
İlk baktığı, yatağının ayak ucunda duran tahta tavşanıydı. Fakat tuhaf şey, camla bakarken
oyuncak yerine orada gördüğü, arka ayakları üzerine oturmuş, ona burnunu oynatan,
canlı, gerçek bir tavşandı: Camı gözünden çekti ve hop, tavşan gene tahtadan oldu.
"Bu çok tuhaf bir cam," diye düşündü oğlan.
Sonra şöminenin üzerinde duran porselen ördeğe baktı: Kuşkusuz orada, eğer
hemencecik camı gözünden çekerek onu tekrar bibloya dönüştürmese, neredeyse yere
atlayıverecek sahici bir ördek vardı.
Küçük oğlan sahip olduğu bu cam nedeniyle öyle heyecanlandı ki, yatağından
indi, usulca annesiyle babasının uyudukları odaya gitti. "Çünkü," diye düşündü, "Bu cam
madem oyuncakları sahiciye çeviriyor, bakalım gerçek insanları da oyuncağa çevirecek
mi?" ve camı gözüne yerleştirip annesiyle babasına baktı. Aklından geçirdiği oldu:
Annesiyle babası, o anda, Nuh’un Gemisi oyuncağındaki tahtadan Bayla Bayan Nuh
oluverdiler. Emin olmak için bir iğne aldı. Camı gözünden oynatmadan iğneyi annesine
batırmaya çalıştı. Oysa batamazdı ki. Annesi kaskatıydı çünkü. İğne yalnızca biraz boya
sıyırdı. Camı gözünden çekince tahta oyuncaklar gene annesiyle babası oluverdiler.
Kuşkusu kalmasın diye iğneyi bir daha batırdı. Bu kez iğne batıverdi, annesi korkunç bir
çığlıkla yatağına oturdu.
"Seni kötü çocuk seni," dedi, "Yatağından çıkmış ne yapıyorsun? Hem bana niye
iğne sapladın?"
"Bağışla, anneciğim," dedi oğlan, "Ama seni Nuh’un karısı sandım. Az önce
öyleydin, biliyorsun!"
"Nuh’un karısı mı?” dedi annesi, "Saçmanın da saçması! Rüya görmüşsün.
Derhal yatağa."
Böylece çocuk gene yatağına girdi ve az sonra uyudu. Sabahleyin cam parçası
cebinde okula gitti.
Okul yolu üzerinde küçük oğlanın tam anlamıyla nefret ettiği bir köpek vardı. Bu
köpek, her gün, onun geçtiğini görür görmez burnunu bahçe kapısının parmaklığına
sokar, havlayıp hırlamaya başlardı. Köpeğin ne zaman dışarı atlayıp kendisini ısıracağını
hiç bilemezdi. Şimdi ona yaklaşırken köpek gene havlamaya başlayınca ona da camıyla
baktı, bakar bakmaz köpek, hani bazı köy evlerinde ocakların üzerinde gördüğünüz o
komik porselen biblolardan biri oluverdi. Küçük oğlan bibloyu aldı, yere çaldı, kırıp tuz buz
etti. Şimdi böyle param parçayken camı gözünden çekince ne olacaktı acaba? Olan şuydu:
Köpek gayet güzel kürkten bir yaygı olmuştu. Kürk yaygıyı alıp parmaklığın arkasına
sakladı. "İyi!" diye düşündü: "Eve dönerken alır, iğne batırdığımı bağışlatmak için anneme
götürürüm."
Okula gidince dersin yarısına kadar cam parçasını unuttu. Aklına geldiğinde
cebinden çıkararak öğretmene baktı, bayan öğretmen o anda bir zenci bebek oluverdi.
Küçük oğlan bu işe şaşmamıştı ya, öteki çocukları düşünebilirsiniz.
Şaşkınlıklarından öyle bir gürültü kopardılar ki baş öğretmen çıktı geldi. Onun geldiğini fark
eden küçük oğlan camı cebine soktu.
"Haylazlar sizi!" dedi baş öğretmen, "Ne bu gürültü?" (Bu okul, iyi bir okul
sayılmazdı.)
"Öğretmenimiz zenci bebek oldu," diye bağırıştı çocuklar.
"Saçma," diye bağırdı çok aksi bir yaşlı kadın olan baş öğretmen, ama o ara
küçük oğlan öğretmene camıyla yeniden bakarak onu gene zenci bebeğe çevirdi.
"Aman Allahım! Bu ne?" diyen baş öğretmen zenci bebeğe dokunmak için yanına
gidince elbette küçük oğlan camıyla onu da görebildi ve baş öğretmen, bir gamlı baykuş
oluverdi.
Elbette sınıftaki çocuklar bu işten dehşetli hoşlandılar.
Oyuncakları ellemek, onlarla oynamak istediler: Fakat küçük oğlan olmaz dedi,
onlara yaklaşmamalıydılar, yoksa hepsi birer oyuncak bebek oluverirlerdi. Öteki çocuklar,
bütün bunları yapabildiği için ona ne akıllısın dediler. Böylece küçük oğlan ders bitinceye
kadar öğretmenlere camıyla baktı. Sonra eve gitti, annesine götürmek üzere kürk yaygıyı
almayı da unutmadı.
O gece küçük oğlan yatağındayken annesi oğlunun pantolonunda dikilecek bir
düğme olduğunu hatırladı, yukarıya çıkıp pantolonu aldı. Cebinde cam parçasını buldu.
Yanında aşağıya getirdi
"Ne tuhaf cam,” dedi, gözüne tutarak aynada kendine baktı.
Olacak şeylerin en korkuncuydu bu, çünkü yalnızca kendisi tahtadan bir Bayan
Nuh’a dönmekle kalmadı, cam da oyuncak Bayan Nuh’un gözünde herhangi bir boyalı
cam parçası oluverdi. Tahta Bayan Nuh elbette kımıldayamadı, öylece oturmak zorunda
kaldı. Kımıldayamadıkça aynada kendine baktı. Baktıkça olduğu gibi tahtadan kaldı.
Çaresiz bütün gece Bayan Nuh olarak oturdu. Sabahleyin hizmetçiler odayı süpürmeye
geldiklerinde halâ Bayan Nuh'tu.
"Bak, o yaramaz çocuk oyuncaklarından birini konuk odasında bırakmış," dediler,
alıp kaldırdılar. Ama elbette, aynanın önünden çeker çekmez oyuncak yeniden insana
dönüştü,
"Amanııın," dediler, "Bu bizim hanımefendi!"
Bütün geceyi oturarak geçirdiği için çok uykusu gelen annesi gözlerini ovuşturdu.
O zaman cam parçası gözünden düşüp bir köşeye yuvarlandı, kimse de onu bir daha
aklına getirmedi.
Öğleden sonra annesinin çaya gelecek pek çok konuğu vardı. Bunlar küçük
oğlanın pek sevmediği ağırbaşlı, saygın kişilerdi; ama gene de inip konuk odasının
kapısından konuklara usulca bir bakmak istedi. Fakat tek meraklı bizim küçük oğlan
değildi. Tam ayni anda bir fare, deliğinin başına geldi, o da içeridekilere bir göz atmak
gereğini duydu. Deliğin tam karşısında sihirli cam duruyordu, böylece fare camdan bakmış
oldu.
Birdenbire bütün insanlar görebileceğiniz en acayip çeşitten türlü biçimde bir sürü
oyuncağa dönüştüler. Hollanda bebekleri, mum bebekler, bez bebekler, hatta porselen
bebekler. Bu kadar da değil. Duvarlarda farenin görebildiği fotoğraflar vardı. Gerçek kişiler
oyuncağa dönüşürken, fotoğraflardaki kişiler bütün o tuhaf eski zaman giysileri içerisinde
canlandılar, odaya atladılar, çay sofrasından yiyip içmeye başladılar. Küçük çocuk o kadar
eğlendi ki, gülerek ellerini çırptı, gürültü fareyi korkuttu, yuvasına kaçtı ve her şey eskisi
gibi oldu.
Fakat fare yeniden gelip odaya bir kez daha bakmak gereğini duydu. Tam o
sırada küçük çocuğun babası işinden dönmüştü. Tam da çaya gelenlerin hepsi oyuncak
olmuş, resimlerdeki kişiler çerçevelerinden çıkmışken konuk odasının kapısında
duruyordu. Bu arada fare öylesine heyecanlıydı ki, bu gördüklerini öteki farelere haber
vermek için boyuna bir ardına dönüyor, bir dönüp odaya bakıyordu, böylece oğlanın
babası göz kırpıncaya kadar çabuk, bir insanların oyuncak, bir oyuncakların insan oluşunu
gördükçe neredeyse aklını oynatıyordu. Ama sonunda fare dönüp gitti: O zaman artık
herkes insan olarak kaldı. Çay partisi bitince, hiç bir şey olmamış gibi evlerine dağıldılar.
Ama küçük çocuğun babası adamakıllı korkmuştu. Kendi kendine, "Bu evde bir
çeşit büyü var," dedi; bir başka ev bulur bulmaz oraya taşındılar. Eski evlerini boşalttılar.
Fare deliğinin ağzına sıkışmış duran cam parçasına kimse dikkat etmedi.
Fakat eğer başka insanlar gelip o evde yaşamağa başlarlarsa ve de fare bu kez onlara
bakmak için deliğinin ağzına yaklaşırsa, sanırım onların başına da ayni şeyler gelecek!
**********
NOEL
AĞACI
Noel gecesiydi. Noel ağacı Noel günü için baştan aşağıya süslenmiş, hazırdı.
Herkes yatağa girdikten az sonra, ağaçta asılı duran oyuncaklar aralarında konuşmaya
başladılar.
"Ağaçtan aşağı inerek saklansak, ne eğlenceli olur," dediler.
Böylece kararlaştırıp indiler; mutfak dolaplarına, sıcak su borularına, kütüphane
raflarında kitapların arkalarına, düşünebildikleri her yere saklandılar, ağacı bomboş
bıraktılar.
Sabahleyin çocuklar birbirlerine Mutlu Noeller dileyerek aşağıya indiler. Ama
sevgili ağaçlarını tek bir şekerleme bile bırakılmamışçasına bomboş gördüler, ağlamaya
başladılar. Ağlamaları dinmedi.
Çocukların ağlamalarını duyunca, oyuncaklar yaptıkları yakışıksız şakadan çok
utandılar ama gene de çevrede insanlar varken saklandıkları yerlerden çıkmak istemediler.
Herkes kiliseye gidene kadar bekleyip ortaya öyle çıktılar.
Nuh’un gemisi, içindeki yaratıkların hepsinin sesiyle konuştu:
"Şimdi ne yapacağımızı biliyorum," dedi, "Benim güzel bir fikrim var!"
Bütün öteki oyuncakları önüne kattı. Kente götürdü. Orada birbirlerinden
ayrıldılar. Ne kadar oyuncakçı ve ne kadar şekerlemeci varsa, arka kapılarından içeri
girmenin bir yolunu buldular. Girdikleri dükkânlardaki bütün oyuncaklarla bütün
şekerlemeleri verecekleri büyük partiye davet ederek çocukların evine götürdüler. Noel
ağacını gösterdiler: "İşte partiyi bunda veriyoruz," dediler.
Böylece bütün yeni oyuncaklarla birlikte ağaca tırmanarak dallara yerleştiler.
Öncesine göre şimdi on kat çoğalmış olduklarından, gerçekte hepsine birden güçlükle yer
vardı.
Çocuklar kilisede dua kitaplarının arkasında sessiz sessiz ağlamışlardı. Hep öyle
üzgün halde eve döndüler. Ama Noel ağacını, öncekinden on kat çoğalmış armağanlarla
dolu, her şeyi aydınlatan on kat fazla mumla donanmış görünce, hemen yüzleri güldü, el
çırptılar, neşeyle haykırdılar, hiç böylesine güzel bir Noel ağacı görmemiştik, dediler.
*********
YAŞLI
KRALİÇE
Görebildiğiniz en uzak dağların ötesinde, tam orta yerindeki tek dağıyla (ki bu
dağ bir zamanlar orada yoktu) tek ufak tepesi dışında dümdüz uzanan bir ülke vardır. Ufak
tepenin üzerinde bir saray durur, bu sarayda bir Kraliçe yaşar. O kadar yaşlıdır ki kocası
olan Kralın ne zaman öldüğünü kimse anımsamaz. Kraliçeliği böyle sürer gider. Kraliçenin
neden hiç ölmediğinin öyküsüdür bu:
Bir varmış bir yokmuşken, o çok çok eski zamanda, Kraliçe gençti. Kocası Kralla
sarayın bahçesinde konuşuyorlardı.
"Sana bir armağan vermeme izin ver," dedi Kraliçe, bir elma kopardı, Krala verdi.
"Şimdi ben sana bir armağan vermeliyim," dedi Kral, kümese koşarak oradaki
biricik yumurtayı aldı,
"İşte armağanım," dedi Kraliçeye.
"Güzel bir armağan," dedi Kraliçe, "Onu yüreğimin üstünde saklayacağım."
Yumurtayı aldı. Sıcak tutmak için giysisinin içine koynuna soktu. Gece yatağına
götürdü. Sabahleyin giyinirken gene koynuna aldı. Böylece sonunda yumurta çatladı.
Fakat içinden bir civciv çıkacağına, olağan dışı bir kuş çıktı. Ayakları gri taştan, tüyleri yeşil
yapraktan, gagası parlak ve su gibi saydamdı. Kraliçe onu aldı, götürdü Krala gösterdi,
"KralIığımdaki en büyük harika," dedi Kral.
"İyi ki bana o yumurtayı verdin," dedi Kraliçe.
"İyi ki bana o elmayı vermişsin," dedi Kral.
"İyi ki bahçede dolaşmışız," dedi Kraliçe.
""Öyleyse gene dolaşalım," dediler.
Kraliçenin omzuna tünemiş kuşla birlikte bahçeye çıktılar. Kuş güneşi görünce
ötmeye başladı. Dünyadaki bütün akar sular dünyadaki bütün kayalıklarda çağıldıyormuş
gibiydi ötüşü. Onu dinlemek Kralla Kraliçeyi öyle mutlu etti ki:
"Hadi kulenin çanlarını çalalım," dediler.
Kuleye giderek çanın iplerine asıldılar. Fakat ne kadar asıldıysalar hiç ses
işittikleri yoktu.
"Garip," dedi Kral ve neyin yolunda gitmediğini anlamak iç yukarıya baktı, hayret,
çan kulesinin tepesini göremedi, taaa gökyüzüne ulaşıyor ve gözden kayboluyordu kule.
"Ben küçükken," dedi Kraliçe, "Dadım bana dedi ki: Eğer bir çanın ipini çeker de
çalmağa başladığı zaman salıvermezsem, ip beni havaya kaldırırmış. Hadi, deneyelim
bakalım ne olacak. Bunun üzerine her biri kendi ipine iyice asıldıktan sonra ipleri
salıvereceklerine sıkıca tutundular ve ipler onları havaya kaldırdı. Fakat tekrar yere
indireceğine gittikçe daha yükseğe çıkardı. Sevgili kuşları kâh başlarının çevresinde, kâh
ayaklarının etrafında öte öte uçup dolanırken böylece üç saat yükseldiler.
Önce uzaktan gelen çan seslerini hafiften duydular.
"Onlara yaklaşıyoruz," dedi Kral.
Sonra yaklaştıkça ses kuvvetlendi, kuvvetlendi, sonunda öylesine arttı ki güzel
kuşun sesini duyamaz oldular, fakat ayakları yere basar basmaz çan sesleri kesildi.
Derken çanlara vardılar. Kulenin en tepesine tırmandılar. Şimdi öylesine yüksekteydiler ki
ülkelerini göremiyorlardı: Aşağısı gökyüzü gibi masmaviydi, taa aşağıda, ayaklarının
altında bulutlar gidiyordu.
Kulenin ucu iğne gibi sipsivriydi. En tepesinde bir rüzgar fırıldağı vardı. Kral
BATIyı gösteren kolun üzerine oturdu. Kraliçe DOĞUyu gösteren kola oturdu, kuş GÜNEYİ
gösteren kola kondu.
"Keşke Kuzeyi gösteren kola da oturacak biri olaydı," dedi Kraliçe: Der demez
orada da, sanki hep oradaymış gibi, yeşil, parlak ve kuşun gagası gibi saydam bir peri
gördüler.
"Gelin, ülkemi görün," dedi peri.
Taa aşağıdaki bir bulut ayaklarının altına kadar yükseldi. Bulut gibi gözüküyordu
ama üzerinde yürüyünce yer kadar katıydı. Perinin evine kadar yürüdüler, ev de yeşil
buluttandı, içeride ocaktaki ateş sarı ya da kırmızı yerine parlak mavi renkte yanıyordu.
"Şimdi," dedi peri, "Her birinize sihirli birer elbise yapacağım, onu bir kez giyince
bir daha hiç ölmeyeceksiniz. Fakat ben yaparken biriniz ateşi körüklemelisiniz."
"Ben körüklerim," dedi Kraliçe ve körüğü aldı.
Bu körükteki acayiplik de şuydu: Bastıkça hava yerine su püskürtüyordu. Yine de
bu su ateşi söndüreceğine, büsbütün parlatıyordu.
"Ama biri biçmekte bana yardım etmeli," dedi peri, "Makas tek başıma
kullanamayacağım kadar büyük.”
Gerçekten öyleydi. Makasın bir kenarı kocaman bir adam boyundaydı.
"Ben edeyim," dedi Kraliçe, "Biçki işinden kocamdan iyi anlarım."
"Öyleyse ateşi o körüklemeli," dedi peri, "Ben yalnızca ateş körüklenirken
çalışabilirim."
Bunun üzerine Kral körüğü aldı ve yaptığı işe bakmadan, Kraliçeyle periyi
seyrederek ateşi körüklemeye başladı. Peri bir askıdan bir parça kumaş aldı, sihirli bir
kumaş ki hiç anlatmaya girişmemeliyim, ve Kraliçe bir sapından, peri öteki sapından
makası tuttular, Kraliçeye bir elbise yaptılar. Kraliçe üzerine giydi.
"Şimdi bir tane de Krala yapalım," dedi peri. Onunkini yapmaya başladılar. Fakat
tam o sırada Kral şimdiye kadar ilk olarak yapmakta olduğu işe döndü, körükten su
fışkırdığını görünce de "Eyvah," diye düşündü, "Su ateşi söndürecek." O yüzden
körüklemeyi bıraktı.
Körüklemeyi bırakır bırakmaz, altlarındaki bulut parçalandı, hem Kral hem Kraliçe
düşmeye başladılar.
"Korkmayın," dedi kuş altlarında uçarak, "Sırtıma oturun.” Kuşun dediğini
yaptılar, sırtına binince kuş bir dağ oldu, şimdi orada bulunan dağ O’dur; tüylerinden
ağaçlar oldu, ayaklarından kayalıklar, gagası bir çağlayan oldu.
Kralla Kraliçe dağın yamacından inerlerken Kraliçe dedi ki, "Şimdi ben hiç
ölmeyeceğim, sen ise öleceksin. Bu, şimdiye kadar bizim başımıza gelen en üzücü olay."
Ama onlar her yıl o dağa tırmandılar, dağın tepesine sevgili kuşlarının anısına
çiçekler diktiler. Kırk yıl geçti, Kral yaşlandı, Kraliçe yaşlandı, sonunda Kral öldü ama
Kraliçe ölmedi, yalnızca daha daha yaşlanmaya devam etti. Ve şimdi halâ yaşamakta.
**********
OKUL
Vaktiyle okulları olmayan bir kadın öğretmenle bir de erkek öğretmen vardı.
Bir gün, "Anlamsız bir şey bu," dediler, "Bizim bir okul açmamız gerek." Gidip bir
pirinç levha satın aldılar, üzerine 'OKUL' sözcüğünü yazdırdılar, bahçe kapılarına astılar.
Ertesi gün sabah saat dokuzda ders zilini çaldılar, elbette kimse gelmemişti.
Sabah saatlerinin ilk yarısında bay öğretmen bayan öğretmene ders verdi, öteki yarısında
bayan öğretmen bay öğretmene ders verdi.
Daha ertesi gün, bay öğretmen, "Okulumuzda okuyacak birilerini bulamaz mıyım,
gidip bir bakayım," diyerek sokağa çıktı. Yolu üzerinde bir oyuncakçı dükkânının önünden
geçti. Vitrinde bir Nuh’un Gemisi duruyordu: Kocaman, güzel bir gemi. Onu satın aldı. Eve
getirdi. İçinden Nuh'la karısını, üç oğlunu ve bütün hayvanları çıkardı, sınıfın sıralarına
dizdi.
"İşte," dedi, "Şimdi ders verecek güzel bir sınıfımız oldu.
Bütün gün gemiden çıkanlara ders verdiler.
"Bu sınıfın çok terbiyeli bir sınıf olduğunu söyleyebilirim, dedi bayan öğretmen,
"Hepsi çok uslu, çok sessiz oturuyorlar, hiç gürültü yapmıyorlar."
Ki tam anlamıyla doğruydu. Hiç birisi en ufak bir ses bile çıkarmıyordu. Tek
sakınca, onlara bir soru sorduğunuzda da sesleri çıkmıyor, öylece sessizce duruyorlar,
yanıt ta vermiyorlardı.
"İki kere iki kaç eder, Nuh?" diye sordu bayan öğretmen.
Ama Bay Nuh hiç bir şey söylemedi.
"Yanındaki!” dedi öğretmen.
Bayan Nuh da hiç bir şey söylemedi.
"Yanındaki! Yanındaki!" Yanındaki!.." dedi bayan öğretmen. Fakat Nuh’un üç
oğlu da, iki aslan da, iki fil de, iki fare de, öteki bütün hayvanlar da hiç bir şey söylemediler.
"Düşünüyorum da," dedi bayan öğretmen, "Bu bizim sınıf, gelmiş geçmiş en
ahmak sınıf!"
Sonra hepsini toplayıp geminin içine geri tıktı. Başkalarını aramaya dışarı çıktı.
Gide gide, kapısında Tren Şemsiyeleri yazılı bir dükkâna geldi. Burası insanların
trenlerde bıraktıkları ve bir daha da aramadıkları eşyaların satıldığı yerdi: Şemsiyeler, el
çantaları, muzlar, bebekler, akordiyonlar, paketler falan. Dükkâna girdi. Pencerenin içinde
oturan güzel, küçük, kara bir kedi yavrusu gördü.
"Bu da mı tren kedisi?" diye sordu adama.
"Evet, hanımefendi," dedi adam, "Daha evvelki gün biri sepet içinde trende
bırakmış."
Bayan öğretmen, "Peki öyleyse, onu satın alıyorum," deyip kediyi satın aldı, eve
getirdi. Ders vakti gelince gemideki bütün yaratıkları yeniden çıkarıp sıralara dizdiler, kediyi
de ortalarına oturttular.
"İki kere iki kaç eder, Tren Kedisi?" diye sordu bayan öğretmen.
«Miyav!" dedi kedi.
"Hayır, değil, dört eder," dedi öğretmen, "İtalya’nın başkenti nedir?"
"Miyav!" dedi kedi.
"Yanlış! Roma'dır. Magna Karta'yı kim imzaladı?"
"Miyav!" dedi tren kedisi.
"Gene yanlış," dedi öğretmen, "Kral John'du! Bay Miyav diye birinin ben adını bile
işitmedim." Ve arkasını dönüp tahtaya bir toplam yazmaya başladı. Ama o sırtını döner
dönmez yaramaz tren kedisi gemiden çıkan tahtadan yaratıklarla pek keyifli bir oyuna
girişti. Onları yere devirdi. Kaydırıp döşemenin her yanına dağıttı. Bayan öğretmen sınıfa
yüzünü dönünceye kadar gene sırasına çıkmış, kuyruğunu mürekkep hokkasına daldırmış,
şimdi odayı baştan aşağı mürekkeple batıracak şekilde kuyruğunu sallamaktaydı.
"Seni gidi yaramaz kedi!" diye bağırdı bayan öğretmen, "Madem sen iyi bir kedi
değilsin, ben de seni trenine geri gönderirim."
Kediyi aldı, götürüp mutfağa kapattı.
Tam o sırada ön kapının zili çaldı. Bay öğretmen kimin geldiğine bakmaya gitti.
Dışarıda, koltuğunun altına sıkıştırdığı okul kitaplarıyla küçük bir kız vardı.
"Lütfen," dedi küçük kız, "Okulumun yolunu şaşırdım. Onun yerine sizinkine
gelebilir miyim?”
"Kuşkusuz! Kuşkusuz!" dedi bay öğretmen. Böylece küçük kız içeriye girdi.
Paltosunu, şapkasını askıya astı. Ayakkabılarını değiştirdi. Sınıfa girip oturdu.
Şimdi, bu kız çocuğu yalnızca gemi yaratıkları kadar uslu, tam anlamıyla
kıpırtısız ve sessiz oturmakla kalmıyor, soru sorulduğunda karşılığını da veriyor, hem de
soruları her zaman doğru yanıtlıyordu.
Derste bir kerecik bile tren kedisinin oyun oynamasına izin vermedi. Elbette ders
arasında kediyle bol bol oynadı, sütünü o içirdi.
Gece olunca küçük kız, "Bu okul yatılı mıdır?" diye sordu, "Eğer yatılıysa, ben hiç
eve gitmek zahmetine kalkışmayı düşünmüyorum.”
"Oldu," dediler ve kızı okulda yatırdılar.
Şimdi, dediğim gibi bu kız bütün gün, iyi bir çocuğun olabileceği kadar iyi bir
çocuk olmuştu. Ama yatmaya giderken yalnızca bir konuda yaramazlık etti. Banyodan
çıkması söylendiğinde söz dinlemedi. Yıkanması bittikten sonra banyo küvetinde sırt üstü
yattı, kımıldamayı reddetti. Zavallı bayan öğretmen onu yerinden kıpırdatamadı. Küçük kız
sıcak suyun içinde ıstakoz gibi pembeleşinceye kadar yattı. Su buz gibi soğumadan
suyun içinden çıkmadı. O zaman elbette üşüdü. Yatağına girerken titremekten dişleri
birbirine vuruyordu.
Ertesi gün gene o tam anlamıyla iyi çocuk oldu. Ama gece olunca yeniden ayni
şeyi yaptı. Bir kez banyoya girdikten sonra çıkmamakta inat etti.
"Bak, üçe kadar sayacağım," dedi bayan öğretmen, "Bir iki üç deyince tıkacı
çekeceğim. BİR! İKİ! ------Ama ÜÇ demeden küçük kız büyük bir korku içinde banyodan
fırladı.
"Bu iyi bir yol," diye düşündü bayan öğretmen, "Hep böyle yaparım.”
Öyle yaptı. Her gece küçük kız küvetten çıkmak istemeyince BİR, İKİ, diye saydı.
ÜÇ demeden kız dışarı fırladı. Bu bütün hafta böyle gitti. Ama cumartesi gecesi gelip de
BİR, İKİ diye saydığında küçük kızın bütün yaptığı, "Çıkmıyacağım işte!” demek oldu.
Küvetin dibine öylesine dümdüz yapıştı ki ancak burnu suyun yüzünde kaldı.
O zaman, "ÜÇ!" dedi bayan öğretmen ve tıkacı çekti! Su, boşalma deliğinden aktı
gitti, ne kadar yazık: küçük kız da suyla birlikte aktı gitti! İlk önce ayakları deliğe kapıldı.
Sonra bacakları, sonra bedeni, ve bir dakika içinde bütünüyle delikten kayboldu gitti.
"Eyvah, ne yaptın!” diye haykırdı bay öğretmen, "Biricik çocuğumuzu kaybettirdin
bize."
"Ne yapsaydım yani!" dedi bayan öğretmen ters bir sesle, "Banyodan çıkması
söylendiği zaman o da söz dinleseydi!”
**********