Eylül - Ekim 2008 Sayı:8

‹Ç‹NDEK‹LER
6-25
▲
▲
HABERLER
RÖPORTAJ
44
Neriman Acar: Karl›l›¤›
hedeflerken özümüzü
ve hizmet anlay›fl›m›z›
bozmuyoruz
▲
RÖPORTAJ
46
Makromarket gülen personel ve
gülen ma¤azalar›n› seçiyor
▲
▲
RÖPORTAJ
42
Kaliteli yay›nc›l›k
örne¤i: Makro FM
▲
• Makromarket’ten Konya’ya dev yat›r›m
• Makromarket çocuk flenli¤i bafllad›
• Makromarket’ten bir ilk daha:
Hipodrom’da Makromarket çad›r ma¤aza
• Makromarket’te Oktay Usta ile yemek yar›flmas›
• Makromarket’in kazanç f›rsatlar› devam ediyor
• Ülker ve Makromarket’ten alt›n tad›nda hediyeler
• Makro lezzet, makro mutfak ile mutfa¤›n›z› flenlendirin
• Ramazan’›n bereketi Makromarket’te
• Makromarketlerde Rexona kazand›r›yor
• Makromarket’ten alt›n hediyeler
• Makro kaliteli hizmet yay›l›yor
• En anlaml› Ramazan gelene¤ine Makromarket deste¤i
• Makromarket’ten yeni bir marka: Nazar
• Makromarket Ofis-Evim ma¤azalar›n› sat›n ald›
• Ramazan’›n doyumsuz e¤lencesi Makromarket’te
• Makromarket Ramazan Sokaklar›nda Ramazan bollu¤u ve bereketi
• Makromarket iftarda TV ekranlar›nda
RÖPORTAJ
RÖPORTAJ
48
Abidinpafla’da Makromarket
fark› hissediliyor
26
Mustafa Songör:
Müflterilerimize
odaklanarak büyüyoruz
▲
▲
RAMAZAN
32
Çok geç olmadan tasarruf
▲
▲
ARAfiIRMA
50
Gülben Ergen:
Hayat benim de¤il
evlad›m›n etraf›nda dönüyor
30
Eski Ramazanlarda yaflamak
RÖPORTAJ
LEZZET
54
14 as›r önce iflaret
edilen mucize: Hurma
▲
RÖPORTAJ
56
Turgay Köse:
Mutlaka sahura kalk›n
2
EYLÜL/EK‹M 2008
▲
RAMAZAN
62
Bin aydan hay›rl› gece:
Kadir Gecesi
▲
TAR‹H
64
Hulefa-i Raflidin: Dört Büyük Halife
▲
RAMAZAN
66
Geçmiflin zengin
iftar sofralar›
MAKRO V‹ZYON
EYLÜL/EK‹M 2008
SAYI: 8
▲
RÖPORTAJ
74
Stres ve ifl yo¤unlu¤u eflittir
PAN‹K ATAK
▲
LEZZET
78
Çay›n keyfi her yerde ayn›
68
▲
▲
GÜNCEL
29 Ekim her y›l
daha da coflkulu
Mimar Sinan
▲
▲
GÜNDEM
B‹R PORTRE
70
LEZZET
84
88
Bar›fl›n temsilcisi
sofralar›n kraliçesi: Zeytin
Dünya plastik
pofletle savafl›yor
▲
GIDA
92
Yaz lezzetleri
k›fl sofralar›nda
▲
GÜNCEL
Genel Yay›n Yönetmeni
Nuray Erdo¤an
Yaz› ‹flleri Müdürü
Hünkar Sibel Görel
Yaz› ‹flleri
Bikem Ö¤ünç
Grafik Tasar›m
Numan ‹lhan
Mustafa Özen
Reklam Tasar›m
Zafer Mert
Ayd›n Güdüllü
Cenk Atarer
Mücahit Aktafl
Foto¤raf
Salih Y›lar
Yay›na Haz›rl›k
98
Ankara, baflkent oluflunun
85. y›l›n› kutluyor
▲
GEZ‹
MAKROMARKET Ad›na Sahibi
Mustafa Songör
100
En sevgiliye kavuflmak
için yap›lan yolculuk
▲ ▲ ▲ ▲
PRAT‹K B‹LG‹LER 102
RAFIN KONUKLARI 104
MAKRO TAR‹F 106
BULMACA 110
Kocatepe Mah. 12. Sok. C32 Blok Kat: 9
Mega Center-Bayrampafla/‹stanbul
Tel: (0212) 640 60 11 (pbx)
Renkayr›m/Bask› ve Cilt
Impress
Yay›n Türü
Yerel Süreli
Yönetim Yeri
fieref Makromarket A.fi.
Saray Mah. G›dac›lar Cad. No: 11
06980 Sarayköy - Kazan / Ankara
www.makromarket.net
[email protected]
EYLÜL/EK‹M 2008
64
3
MAKRO editör
Çok geç olmadan tasarruf
Dünya do¤al kaynaklar›n› giderek yitiriyor. ‹nsanl›k kaç›n›lmaz sona do¤ru h›zla sürüklenmeden bu gidifle dur dememiz gerekiyor. Do¤al kaynaklar›m›z›
mümkün oldu¤unca tüketmemeye çal›flmal›, çevre kirlili¤ine karfl› önlem almal›, plastik her türlü maddeyi kullanmaktan sak›nmal› ve basit yöntemlerle
bile olsa enerji tasarrufu yapmal›y›z. Çevremize karfl› çok daha duyarl› olmam›z gereken bu dönemde, bizden sonra yaflayacak olan her türlü canl›y› da
düflünerek hareket etmemiz gerekiyor. Bu nedenle biz de enerji tasarrufu ve
plastik kullan›m›yla ilgili çarp›c› gerçekleri, yeni say›m›zda gözler önüne seriyoruz. Yaflam›m›zda gereksiz tüketime ve israfa hay›r! Gelece¤imiz için tasarrufa hep birlikte “evet” diyelim ve yaflan›lan tek dünyam›za sahip ç›kal›m.
11 ay›n sultan› Makro Vizyon'da
Toplum olarak birlik ve beraberlik duygusunu yo¤un olarak hissetti¤imiz,
yard›mlaflma ve dayan›flma gibi olgular›n daha da önem kazand›¤› Ramazan
ay›nda, Makro Vizyon yine çok özel bir say›yla karfl›n›zda. Ramazan ay›nda
yard›mlaflman›n önemini her seferinde vurgulad›¤›m›z Makro Vizyon'da birbirimizi önemsemenin, dini de¤erlerin yan› s›ra insanl›k ad›na da ne kadar
önemli oldu¤una de¤indik. Hoflgörü, sevgi ve sayg›n›n son derece önemli oldu¤u, ‹slam alemi için çok özel bir ay olan Ramazanda, Makro Vizyon ekibi
olarak sizler için çok özel sayfalar haz›rlad›k. Her y›l daha s›cak günlere rastlayan Ramazan ay›, bu y›l okullar›n aç›ld›¤› döneme denk geldi. Bu nedenle de
anneleri hem sahur ve iftar telafl› sard› hem de minikleri okula haz›rlama heyecan› bafllad›. Makromarket de her iki aç›dan annelerin imdad›na yetiflti.
Makromarket hem haz›rlad›¤› Ramazan paketleriyle iftar sofralar›na zenginlik kat›yor hem de dopdolu k›rtasiye reyonlar›nda her türlü okul ihtiyac›n›
uygun fiyatlarla sunuyor.
Makro Vizyon'da özel bir konuk
Güncel konular›n ve olaylar›n yan› s›ra Makro Vizyon sevdi¤iniz sanatç›larla
sizleri buluflturmay› da ihmal etmiyor. fiimdilerde Atlas bebekle anneli¤in tad›n› ç›karan ama f›k›r f›k›r flark›lar›yla tüm sevenlerini coflturan Gülben Ergen ile sizin için çok özel bir söylefli gerçeklefltirdik. Televizyon ekranlar›n›n
sevimli dad›s›, katk› sa¤lad›¤› sosyal sorumluluk projeleriyle toplumsal olaylara karfl› son dönemlerin belki de en duyarl› annesi ve flark›lar›yla her yaz
ortal›¤› kas›p kavuran müzik piyasas›n›n güzel sanatç›s› Gülben Ergen, samimi yan›tlar›yla kalbinizi yeniden fethedecek.
Her ülkenin kendi varl›¤›n› temsil eden ulusal bir bayram› vard›r. Bizim de en
önemli ulusal bayram›m›z olan ve dergimizde de önemli bir yer ay›rd›¤›m›z
29 Ekim Cumhuriyet Bayram›n›z› kutluyorum.
11 ay›n sultan› mübarek Ramazan ay›n›n bitiminde, hep birlikte eriflmeyi
umut etti¤imiz Ramazan Bayram›'n›z› da flimdiden kutluyor ve yine dopdolu
bir Makro Vizyon ile keyifli dakikalar geçirmenizi diliyorum.
4
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO haber
Konya’ya dev yat›r›m
Uyum Al›flverifl Merkezi ve Makromarket
muhteflem bir törenle aç›ld›
▼ Uyum Al›flverifl Merkezi ve Makromarket'in aç›l›fl› Bay›nd›rl›k ve ‹skân Bakan› Faruk Nafiz Özak'›n kat›ld›¤› bir törenle gerçeklefltirildi. Anadolu'nun yerli markas›
Makromarket, “Hizmet Tüm Türkiye'ye”
slogan›yla sürdürdü¤ü yat›r›m a¤›nda
Konya Niflantafl› Mahallesi'ne yapt›¤› dev
yat›r›m›yla perakende sektöründeki istikrarl› büyüme sürecine devam ediyor.
Afra ma¤azalar›n›n sat›n almas›yla birlikte, Türkiye genelinde, 7 ilde bafllayan
“Afra ma¤azalar›n›n Makromarket konseptine dönüflüm projesi” kapsam›nda en
büyük halka olan Konya Merkez Ma¤aza,
15 A¤ustos Cuma günü düzenlenen muhteflem bir aç›l›fl töreniyle resmi olarak
Konyal› müflterilerin hizmetine sunuldu.
Aç›l›fla Bay›nd›rl›k ve ‹skân Bakan› Faruk
Nafiz Özak, Konya milletvekilleri, Konya
Valisi Osman Ayd›n, Konya Büyükflehir
Belediye Baflkan› Tahir Akyürek ile çok
say›da davetli kat›ld›.
6
EYLÜL/EK‹M 2008
Törende konuflan Bakan Özak, bir
baflar› öyküsüne tan›k olduklar›n› ifade etti. Bu baflar› öyküsünde karar, azim, ifl ve
afl konusunda ülkeye hizmet etme iste¤i
oldu¤unu anlatan Bakan Özak, “Hz. Mevlana'n›n bereketi Konya'n›n üzerinde.
Konya de¤ifliyor, gelifliyor ve bir dünya
flehri oluyor. Baflar›l› ifladamlar› da buraya
geliyor. Çünkü Konya, bir cazibe merkezidir. Bizim anlay›fl›m›z halka hizmet, hakka hizmettir. Türkiye'de istihdam ve ihracat artt›ysa bunu genç giriflimcilerimizle
yapt›k” dedi.
Makromarket Yönetim Kurulu Baflkan› fieref Songör ise, flu an 4 bini aflan çal›flanlar› oldu¤unu, bu say›y› 40 bine ulaflt›racaklar›n› söyledi. Dünyan›n her yerine
hizmet götüren bir market olmay› hedeflediklerini belirten Songör, ma¤azalar›n›n
gerçek sahibi olarak nitelendirdi¤i müflterilerine verdikleri destekten dolay› teflekkür etti.
Sahnede aç›l›fl kurdelesini kesen Bakan
Özak ve beraberindekiler, daha sonra 7 bin
metrekarelik sat›fl alan›na sahip ma¤azay›
gezdi. Uyum Al›flverifl Merkezleri bünyesinde yer alan Makromarket, 7 bin metrekarelik modern ve ferah müflteri sat›fl alan›nda,
55 bini aflk›n ürün çeflidiyle A'dan Z'ye tüm
g›da ve ihtiyaç ürünlerini 210 nitelikli personeli ve 38 kasas›yla bölge halk›n›n be¤enisine
sunuyor. Böylece Konya, perakende sektöründe iddial› oldu¤u makro kaliteyi mikro fiyatlarla sunma ilkesini yayg›nlaflt›r›yor.
Makromarket, 2008 y›l›nda, Ankara,
Samsun, K›r›kkale, Malatya, Konya, Karaman, Mersin, Antalya ve Kayseri illerinde
105 ma¤aza ve 130.000 metrekarelik sat›fl
alan›na ulaflt›. Makromarket Konya'n›n da
deste¤iyle bugün ve gelecekte Türkiye'nin
öz sermayesiyle geliflen en büyük yerli markas› olmay› hedefliyor.
Konser öncesi Konyaspor Baflkan›
Mehmet Kurto¤lu taraf›ndan Makromarket
Yönetim Kurulu Baflkan› fieref Songör'e
forma ve atk› hediye edildi. Hediye takdiminden sonra bundan böyle Konyal› ve
Konyasporlu oldu¤unu ifade eden Songör,
beyaz ve yeflil renkleri de çok sevdi¤inin belirtti.
Al›flverifl ve e¤lenceyi bir arada sunan
Uyum Al›flverifl Merkezleri bünyesinde,
Makromarket'in yan› s›ra Nazar, LCWaikiki, Nanotech, Flo, Bolulu Hasan Usta, Bücürük, Crispino, Dry Center, ‹xora, Özboyac› Kuyumculuk, Samanyolu Playland Çocuk E¤lence Merkezi, Seden Triko, SevenHill, Som Alt›n, Sultanahmet Köftecisi gibi
ünlü markalardan oluflan 30 ma¤aza yer al›yor. Sosyal ve kültürel etkinliklerle de faaliyet gösterecek olan Uyum Al›flverifl Merkezleri bünyesinde, Makromarket d›fl›nda
di¤er hizmet sahalar›nda ortalama 200 personel görev yap›yor ve yaklafl›k 450 araç
kapasitesine sahip aç›k ve kapal› otopark da
bulunuyor.
Makromarket Konya Merkez ma¤aza
aç›l›fl›nda, yerel sanatç›lar ve halk oyunlar›n›n yer ald›¤› tören kapsam›nda, ünlü sanatç› ‹brahim Tatl›ses de coflkulu bir konser
verdi. Uzun süre sahnede kalan Tatl›ses, sevilen flark›lar›n› seslendirirken konser gecesi, Makromarket'in müflterilerine görkemli
bir havai fiflek gösterisiyle sona erdi.
Makromarket'ten bilgilendirme toplant›s›
▼ Makromarket Yönetim Kurulu Baflkan› fieref Songör, Konya Niflantafl›
Mahallesi'nde bulunan Konya Merkez
ma¤azas›n›n yenilenen ve de¤iflen yüzüyle ilgili ve Kayseri'de bünyelerine
katt›klar› 14 flubeli Ofis-Evim ma¤azalar›yla yapt›klar› ticari anlaflma durumunu kamuoyuyla paylaflmak üzere, Konya Dedeman Otel'de bir bas›n toplant›s› düzenledi. fieref Songör, Konya
Merkez ma¤azan›n yeni yap›s›yla ilgili
bas›n mensuplar›na bilgi verdi. Bununla
beraber bas›n toplant›s›nda, Ofis-Evim
Market Grubu'nun sahibi Bekir Garan,
“Ofis-Evim olarak perakende piyasas›ndan çekilmeye karar verdik ve bu
çerçevede Makromarket ile anlaflt›k.
Sektöre hay›rl› olsun” dedi. Bas›n toplant›s›nda hem Konya Merkez ma¤azay› Konyal›lar›n hizmetine açman›n mutlulu¤unu paylaflan Makromarket Yönetim Kurulu Baflkan› fieref Songör, hem
de yeni bir zincir sat›n ald›klar›n›n müjdesini verdi.
EYLÜL/EK‹M 2008
7
MAKRO haber
Makromarket Çocuk fienli¤i bafllad›
▼ Makromarket, 15 A¤ustos Cuma günü gerçeklefltirdi¤i muhteflem Konya Merkez Ma¤aza aç›l›fl›ndan sonra düzenledi¤i Çocuk fienli¤i ile, müflterilerine hizmet vermeye devam ediyor. Makromarket,
2008-2009 e¤itim ve ö¤retim dönemi bafllamadan önce, çocuklar›n bol
bol e¤lenmeleri ve hoflça vakit geçirmelerini sa¤lamak için, dünyan›n
oyuncaklar›n›n ve renkli e¤lencelerinin yer ald›¤›, çocuklara özel bir
flenlik düzenledi. 17-23 A¤ustos tarihlerinde, 16.00-22.00 saatleri aras›nda bir hafta süren Makromarket Çocuk fienli¤i kapsam›nda, kayd›rak, penalt› at›fllar› için kale, t›rmanma gibi oyunlardan oluflan özel dev
fliflme oyun park alanlar›, profesyonel bir tiyatro ekibi taraf›ndan haz›rlanan palyaço, animasyon ve kukla gösterileri yer ald›. Makromarket
Çocuk fienli¤i'nde, çocuklara özel yar›flmalar ve sürpriz hediyeler de
vard›. Makromarket müflterileri, özellikle de çocuklar, 17 A¤ustos Pazar günü bafllayan Çocuk fienli¤i'ne büyük bir ilgi gösterdi. Makromarket, y›l içerisinde düzenleyece¤i farkl› içerikli aktivitelerle, müflterilerine sosyal, kültürel ve e¤lence içerikli hizmet vermeye devam edecek.
Makromarket'te Oktay Usta
ile yemek yar›flmas›
Makromarket’ten bir ilk daha:
Hipodrom’da Makromarket çad›r ma¤aza
▼ Ankara Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan düzenlenen Büyük Ankara Festivali, 1-9 A¤ustos tarihleri aras›nda Atatürk Kültür Merkezi'nde (Eski Hipodrom Alan›) gerçeklefltirildi. Festivalde müzik, sanat ve gösteri dünyas›ndan pek
çok sanatç› sahne ald›. Makromarket de Büyük Ankara Festivali kapsam›nda ilk
defa bir çad›r market kurdu. Ankara Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan düzenlenen Büyük Ankara Festivali'nde ‹brahim Tatl›ses, Aliflan, Sibel Can, Ferhat Göçer, Özcan Deniz, Gülben Ergen, Ebru Gündefl ve ‹zzet Y›ld›zhan hayranlar›yla
bulufltu. Ayr›ca bir lunapark›n da bulundu¤u festivalde pek çok farkl› etkinlik gerçeklefltirildi. Makromarket, bu büyük organizasyonda açt›¤› ve 9 gün boyunca
hizmet verdi¤i çad›r marketiyle bir ilke imza att› ve müflterilerinden çok olumlu tepkiler ald›. Bu olumlu tepkilerin sonucunda Makromarket'in ikinci çad›r
marketi, Yenimahalle Belediyesi'nin düzenledi¤i Ramazan etkinlikleri kapsam›nda Yenimahalle Havac›lar Sitesi'nde Ramazan boyunca hizmet veriyor olacak.
8
EYLÜL/EK‹M 2008
▼ Makromarket müflterileri, Lale
Restaurant'›n sponsorlu¤unda, yöresel ve
hamur ifli lezzetlerinde, Oktay Usta'n›n ve
birçok de¤erli gurmenin bulundu¤u jüri
önünde yar›flt›. Müflterilerin yo¤un ilgi
gösterdi¤i yar›flmada, iddial› yemekler
Oktay Usta'dan tam puan al›rken yar›flmac›lar da Makromarket'ten de birbirinden
de¤erli hediyeler kazand›. Yemek yar›flmas›ndan sonra, son kitab›n› imzalayan
Oktay Usta, Makromarket müflterileri taraf›ndan gösterilen yo¤un ilgiden son derece memnun kald›.
MAKRO haber
Makromarket’in kazanç
f›rsatlar› devam ediyor
▼ Makromarket, “makro kalite hizmet, mikro fiyat” slogan›yla sürekli olarak
müflterilerinin kazanc› için yeni kampanyalar düzenlemeye devam ediyor.
Makromarket, mübarek Ramazan ay› öncesinde bafllatt›¤› 5 yeni ve farkl›
kampanyayla al›flveriflleri kazanç f›rsatlar›na dönüfltürüyor. Ülker, Lipton,
Knorr ve Rexona markalar›yla yürütülen kampanyalar›n yan› s›ra 25 adet
Renault Symbol kazanma flans› sunan “Makromarket'ten 365 Alt›n Gibi
Hediyeler” kampanyas› büyük bir h›z ve yo¤un ilgiyle sürüyor.
Ülker ve Makromarket'ten alt›n tad›nda hediyeler
▼ Makro Kart Gold ile Ülker ürünlerinden
23 A¤ustos-23 Eylül tarihleri aras›nda en çok
al›flverifl yapan ilk 33 kifli tam alt›n, sonraki
333 kifli de 100 YTL'lik Makromarket Al›flverifl Çeki kazan›yor. Baby Star, Bic, Rozi, Komili, Hero Baby, Bizim Mutfak, Bizim Ya¤, Alt›n Hasat, Kalbim, Kalbim Benecol, Teremya¤, Çokomel, Caramio, Metro, Dido, Piko,
Rodeo, Alpella Krem, Kellogs, Coco Pops,
Ülker King Top, Ülker Çokokrem, Çikolatal› Gofret, Ülker Golden, Dankek, Cafe
Crown, Ülker ‹çim, Krispi, Albeni, Coco
Star, Hobby ve Halley ürünlerinden en çok
al›flverifl yapan müflteriler, alt›n tad›nda hediyelere kavufluyor.
Ramazan'›n bereketi
Makromarket'te
“Ramazan'›n Bereketi Makromarket'te” slogan›yla 15 A¤ustos'ta
bafllayan bu kampanyada, Makromarket, Makro Kart Gold ile 15
YTL ve üzeri her Lipton al›flveriflinde, müflterilerine 1 adet ‹stikbal Regina Ankastre Mutfak, 3 adet ‹stikbal
oturma grubu, 10 adet Sony Home
Theatre, 20 adet Sony DVD Player,
200 adet de Sinbo Çay makinesi hediye edecek. Kampanya, tüm Lipton
ürünlerinde geçerli olup 15 Eylül
2008'de sona erecek.
Makro lezzet, makro mutfak ile
mutfa¤›n›z› flenlendirin
▼ Makromarket'ten Makro Kart Gold ile en
yüksek tutarda Knorr ürünlerinden sat›n
alan ilk 175 kifliye, Philips mutfak malzemeleri hediye ediliyor. 15 A¤ustos-15 Eylül 2008
tarihleri aras›nda Makro Kart Gold ile Knorr
ürünlerinden en az 5 YTL olmak üzere en
yüksek tutarda al›flverifl yapan ilk 175 Makromarket müflterisi, Philips mutfak malzemelerinden birini kazanma hakk›na sahip olacak.
Makromarket'ten en yüksek tutarda Knorr
al›flverifli yapan ilk 175 kifliden ilk 25 müflteriye Philips Cucina El Mikseri, ikinci 75 müflteriye Philips Comfort Tost Makinesi ve
üçüncü 75 müflteriye de Philips ekmek k›zartma makinesi hediye edilecek.
10
EYLÜL/EK‹M 2008
Makromarket'lerde
Rexona kazand›r›yor
Makromarket'ten 15-30 A¤ustos
tarihleri aras›nda Makro Kart Gold
ile tek seferde 2 adet Rexona alan
her müflteri, 175 hediyeden birini
kazanma flans›n› yakal›yor. Rexona
kampanyas› kapsam›nda, 25 kifliye
Philips SA 2110 MP3 çalar, 50 kifliye
güzellik paketi ve 100 kifliye de Gülben Ergen CD'si hediye edilecek.
MAKRO haber
Makromarket’ten
ALTIN HED‹YELER
▼ Makromarket bu yaz da muhteflem
bir kampanyaya imza at›yor. Arabadan
plazma televizyona, dizüstü bilgisayardan dijital foto¤raf makinesine kadar
365 Alt›n Hediye, Makromarket'in bol
hediyeli kampanyas› sayesinde Makromarket müflterileriyle buluflacak. Hediye almak, her insan› mutlu eder. Bu düflünceyle hareket eden Makromarket,
art›k Makrokart Gold sayesinde, müflterilerine her an hediyeler veriyor.
Makro Kart Gold arac›l›¤›yla, müflterilerinin al›flverifl al›flkanl›klar›n› ve
tercihlerini tespit edip, onlara daha
sa¤l›kl›, daha kaliteli ve daha iyi bir
hizmet sunmay› amaçlayan Makromarket, büyük bir kampanyaya imza at›yor. Makromarket, “Makrokart Gold'dan Alt›n Hediyeler”
ad›yla sundu¤u kampanyada 365
Alt›n Hediye da¤›tacak. Makrokart Gold ile zaten sürekli kazançl› ç›kan Makromarket müflterileri, bir de bu hediyelerle yaz›n keyfini yaflayacak. Makromarket'ten Makrokart Gold ile, 12
Temmuz-2 Ekim tarihleri aras›nda 50 YTL ve üzerinde al›flverifl
12
EYLÜL/EK‹M 2008
yapan Makromarket müflterileri, çekilifle kat›lma hakk› elde edecekler. Noter
ve Milli Piyango yetkilileri huzurunda
gerçeklefltirilecek olan çekilifl sonucunda 365 talihli Makrokart Gold kullan›c›s›, 365 muhteflem hediyeye sahip olacak. Çekilifl sonucunda, 25 adet Renault Symbol, 100 adet Datron 106 ekran
Plazma TV, 115 adet Datron Notebook
ve 125 adet Samsung Dijital Foto¤raf Makinesi, Makromarket
müflterilerine arma¤an
edilecek. Makromarket müflterileri, her
zaman oldu¤u gibi, bu
kampanyayla da hediye alman›n mutlulu¤unu
ve heyecan›n› yaflayacaklar.
2007 y›l›n›n yaz aylar›nda düzenledi¤i “21.Yüzy›l›n Büyük Yaz
Kampanyas›”yla, müflterilerine yine arabadan dizüstü bilgisayara, yüzlerce hediye veren Makromarket, bu y›l da müflterilerini unutmad› ve
alt›n hediyelerini tek
tek s›ralad›.
MAKRO haber
Makro kaliteli hizmet yay›l›yor
Makromarket Beyflehir’de
Anadolu'nun yerli markas› Makromarket, 19 Temmuz Cumartesi günü,
Konya Beyflehir ma¤azas›n› ‹lçe Emniyet
Müdürü Osman Bilgin, ‹lçe Belediye Baflkan Vekili Halim Gümüflel, Yeflilda¤ Belediye Baflkan› Yüksel Ergun ve Makromarket Genel Müdürü Mustafa Songör'ün kat›l›m›yla açt›. Perakende sektöründe Beyflehir'e güleryüz ile birlikte
makro kaliteli hizmet ve mikro fiyatlar›
da sunan Makromarket, bölge halk› taraf›ndan memnuniyetle karfl›land›. Türkiye'nin her bölgesine iddial› oldu¤u hizmeti yaymaya devam eden Makromarket, Beyflehir'de 800 metrekare net sat›fl alan›nda 5 kasas› ve 30 nitelikli çal›flan›yla keyifli al›flverifl imkan› sunmaya devam ediyor. Beyflehir Makromarket ma¤azas›nda, 35 bini aflk›n ürün çeflidi,
makro kalite hizmet fark› ve mikro fiyatlarla bölge halk›n›n hizmetine sunuldu.
2008 y›l›nda yeni illerde ma¤aza açmay› planlayan Makromarket, Türkiye'nin yerli sermaye ile hizmet veren ve
büyüyen tek markas› olmak için, çal›fl-
14
EYLÜL/EK‹M 2008
malar›na devam edecek. Müflteri memnuniyetini her platformda ön planda tutan Makromarket, Türk halk›n›n lay›k oldu¤u hizmeti yayg›nlaflt›racak.
Makromarket Etlik'te
2. ma¤azas›n› açt›
Perakende sektöründe baflar›l› çal›fl-
malar›na devam eden Makromarket,
ma¤aza a¤›n› istikrar çerçevesinde yayg›nlaflt›rmaya devam ediyor. Keçiören
Etlik'te 2. ma¤azas›n› açan Makromarket, müflterilerine en yak›n market olmak için çal›fl›yor. Etlik 2 ma¤azas›, 3 kasa ve 15 çal›flan›yla kaliteli hizmet sunarak keyifli al›flverifl imkan› sa¤l›yor.
Makromarket'ten Eryaman’a
3. ma¤aza
Baflkentte ma¤aza say›s›n› yüksek talep üzerine artt›ran Makromarket, Ankaral›lara makro kaliteli hizmeti mikro
fiyatlarla sunmaya devam ediyor. 12
Temmuz Cumartesi günü Eryaman 4.
Etap'ta bulunan Maksimum Al›flverifl
Merkezi'nde aç›lan Makromarket, 800
metrekare sat›fl alan›nda 5 kasa ve 31
çal›flan›yla, modern ve ferah ma¤azas›nda müflterilerini, bildik ve tan›d›k makro
kalite hizmetle buluflturdu. Ankara'da
68, Türkiye'de 8 ilde 88 ma¤azayla çal›flmalar›na istikrar çerçevesinde devam
eden Makromarket, yeni projeleriyle
yeni illerde yayg›nlaflmaya devam ediyor.
MAKRO haber
En anlaml› Ramazan gelene¤ine
Makromarket deste¤i
▼ Ramazan ay›, insanlar aras›nda yard›mlaflma duygusunun pekiflmesi aç›s›ndan
son derece önemli. Aç olan›n halinden
çok daha iyi anlad›¤›m›z bu kutsal ay, yoksul olan kiflilere yap›lan yard›mlarla, insanlar aras›nda gönül ba¤› kurulmas›na da
yard›mc› oluyor. Kimileri yoksul olanla
sofras›n› paylafl›yor, kimileriyse farkl›
yöntemlerle yard›mlaflmay› tercih ediyor.
‹slami kurallar aç›s›ndan oldukça önemli
olan “zekât” da yine Ramazan ay›nda büyük önem kazan›yor. Haz›rlanan kumanyalarla yoksullar›n yard›m›na kofluluyor.
Makromarket de tüketicilerini unutmuyor ve Ramazan sofralar›na, haz›rlad›¤›
kumanyalarla katk›da bulunuyor.
Ekonomik koflullar›n giderek zorlaflt›¤› günümüz dünyas›nda, sahip oldu¤umuz
imkanlar ölçüsünde baflkalar›na da mutla-
16
EYLÜL/EK‹M 2008
ka yard›m etmemiz gerekiyor. ‹nsan›n insan› düflünmesi gerekti¤ini unutmayarak
yapaca¤›m›z her yard›m, maneviyat›n ötesinde daha yaflan›l›r bir dünyaya ad›m atmak aç›s›ndan da gerekli. Zekât da bu
ad›m› atmak için, son derece önemli bir
ibadet. ‹slam dininin 5 flart›ndan biri olan
zekât, Müslümanlar›n, Allah'›n hakk› olanlara verilmesini emretti¤i belli miktarda
mal›n› vermesi anlam›na geliyor.
l›kl› Müslüman, özellikle Ramazan ay›nda,
çevresindeki yoksul insanlara yard›m elini
uzatmay› ihmal etmiyor. Birlik ve beraberlik duygusunu pekifltirmek için oldukça önemli olan zekât sayesinde, kifliler
cimrilikten de kurtulmufl oluyor. Dünya
mal›n›n gelip geçici oldu¤u düflünülünce,
daha büyük bir anlam kazanan zekât, insanlar aras›nda eflitlik sa¤lamak için
önemli uygulamalardan biri olarak kabul
ediliyor.
Birlik beraberlik duygusu
Yard›mlaflma olgusunun ‹slam dinince
de ne kadar önemli oldu¤unu kan›tlayan
zekât, Kur'an-› Kerim'de en çok tekrarlanan emirlerden bir tanesi. Yoksul olan›n
rahatlamas›n› amaçlayan bu emir, ayn› zamanda Müslümanlar aras›ndaki en önemli sosyal dayan›flma unsuru. Pek çok var-
Zenginle fakir aras›nda denge
Mal›n belli bir oran›n›n verilmesi, para veya g›da deste¤inde bulunulmas› fleklinde gerçeklefltirilen yard›mlar, zenginle
fakir aras›nda önemli bir denge sa¤l›yor
ve insanlar›n birbirlerini daha iyi anlamalar›na yard›mc› oluyor. Zenginle yoksulu
birbirine yaklaflt›ran ve s›n›rlar› ortadan kald›ran zekât sayesinde, manevi huzur daha çok hissediliyor. Zenginlerin kalbini cimrilik hastal›¤›ndan
temizleyen zekât sayesinde, yoksullar›n k›skançl›¤› da ortadan kalk›yor.
Karfl›l›kl› sevgi ve sayg› oluflmas›n›n yan› s›ra zekât ile toplumda birlik
sa¤lanm›fl oluyor. Hz. Muhammed (S.A.V.) de “Zekât, ‹slam'›n köprüsüdür” diyerek zekât›n ne kadar önemli oldu¤unu dile getirmifl ve soysal
hayattaki farkl›laflman›n zekât gibi bir köprüyle ortadan kald›r›laca¤›na
iflaret etmifltir.
Makromarket'ten yard›m eli
Hizmette çizgi ötesi anlay›fl›ndan bugüne kadar hiçbir flekilde taviz
vermeyen Makromarket de Ramazan ay›nda tüketicileriyle yard›mlaflarak
gönül ba¤›n› kuvvetlendiriyor. Yard›mlaflma duygusunun pekiflmesine de
böylece katk›da bulunan Makromarket, tüketicileri için haz›rlad›¤› kumanya paketleriyle hem sofralar› hem de gönülleri zengin ediyor.
Makromarket'ten bir yenilik: Makro Para Kart
Makromarket, Makro Para al›flverifl kart› ile bir yenili¤e daha imza att›. Müflteriler taraf›ndan Ramazan
paketlerine alternatif olarak kullan›lan al›flverifl çekleri yerine Makromarket, kart sistemini getirerek
limitini müflterilerin belirleyece¤i Makro Para
Kart ile ihtiyaç sahibi kiflilere on binlerce ürün
çeflidi aras›ndan diledikleri gibi al›flverifl yapma
imkan› sunuyor. Ramazan paketleri ve Makro
Para Kart al›mlar›nda belirli tutar üzeri al›flverifllerde nakit ve tek seferdeki ödemelerde iskonto ve Ramazan paketleri al›mlar›nda da Konya
flehir merkezi içerisinde ücretsiz teslimatla da müflterilere kolayl›k sa¤lan›yor.
Makro Para Kart ile
Türkiye genelinde
bulunan tüm Makromarket ma¤azalar›ndan al›flverifl
yap›labiliyor.
En hesapl› Ramazan
paketleri Makromarket'te
Makromarket, Ramazan ay›na özel haz›rlanan
Ramazan paketleri ve Makro Para Kart ile zekât
vermek isteyen müflterilerine birbirinden farkl› alternatifler sunarak ihtiyaç sahibi kiflilere yard›m
noktas›nda köprü vazifesi görüyor.
Makromarket, Ramazan ay›nda ihtiyaç sahiplerinin sofralar›n› zengin etmek için 2 farkl› Ramazan
paketi haz›rlad›. En hesapl› ve kaliteli ürünlerden
oluflan birinci Ramazan paketinde 19 ve ikinci Ramazan paketinde de 13 adet ürün bulunuyor. Özel
Ramazan paketi kolilerinde muhafaza edilen ürünler, Ramazan boyunca ihtiyaç sahibi kiflilerin temel
ihtiyaçlar›n› karfl›layacak nitelikte. 22,49 YTL ve
37,90 YTL olarak haz›rlanan Ramazan paketleri d›fl›nda isteyen Makromarket müflterileri, içeri¤ini
kendilerinin belirleyecekleri özel Ramazan paketleri siparifllerini de verebiliyorlar.
EYLÜL/EK‹M 2008
17
MAKRO haber
Makromarket’ten yeni bir marka:
▼ Öz sermayesi ile yat›r›mlar›na devam eden fieref Makromarket A.fi., fl›kl›k, zarafet ve güzellikte kalite üstü ürün portföyünü
bir arada bulunduran Nazar ma¤azalar›yla perakende sektöründe
yeni aç›l›mlarda bulunuyor. Bu çerçevede Karaman Uyum Al›flverifl Merkezi içinde 26500 metrekare net sat›fl alan›nda hizmet veren Nazar ma¤azas› faaliyete girdi.
Nazar ma¤azas›n›n aç›l›fl›, Karaman'da, ünlü mankenlerin kat›ld›¤› bir defileyle gerçeklefltirildi. Manken Ece Gürsel, Danimarka Büyükelçisi'nin k›z› Eliza Hoppe, Golina Fateeva, Alena,
Simge Besler, Olga Bülbül ve Kaan Aypulat, Nazar Yaz Koleksiyonu'nu tan›tt›. 2008 yaz kreasyonundan oluflan k›yafetleri tan›tan mankenler, defilenin sonuna kadar vatandafllar taraf›ndan ilgiyle izlendi. Defilenin sonunda mankenler, gösterdikleri performanslar› sonucunda müflteriler taraf›ndan uzun uzun alk›flland›. Ünlü mankenler, aç›l›fl›n sonunda davetlilere bol bol Nazar marka tiflört da¤›tt›.
2. Nazar ma¤azas›,
Konya Uyum Al›flverifl Merkezi'nde
Nazar Ma¤azalar›'n›n ikinci ma¤azas›, 15 A¤ustos Cuma günü
Konya Merkez Uyum Al›flverifl Merkezi'nde düzenlenen aç›l›fl töreni kapsam›nda 1400 metrekare alan üzerinde hizmete aç›ld›. Toplam 40 çal›flan› bulunan Nazar ma¤azas›, Karaman'dan sonra Konya'ya da moda, güzellik, keyif ve e¤lencede kaliteyi sunmay› hedefliyor. Tekstil ve renkli kozmetik grubu ürünlerinde ünlü markalar›n
yer ald›¤› Nazar Ma¤azalar›, kalite üstü ürün gruplar›yla Konyal›
müflterilerine seçkin ve keyifli al›flverifl imkan› sunuyor. Konya Merkez Nazar Ma¤azas›'nda, biri müflteri hizmetleri kasas› olmak üzere
toplam 5 adet kasa bulunuyor. Ürün çeflitlili¤i bak›m›ndan Nazar, A
ve B grubu müflterilere hitap ediyor ve çocuk giyim, erkek klasik giyim, bayan klasik giyim, casual, aktif spor ve ayakkab›, deri ve saraciye reyonlar›n›n yan› s›ra kozmetik reyonunda da renkli kozmetik,
cilt bak›m ürünleri ve ithal parfümeriyle hizmet veriyor
Teknolojide yeni bir marka:
▼ Türkiye perakende sektöründe yeni bir marka do¤uyor:
Nanotech. Nanotech Teknoloji Marketi'nin ilk ma¤azas›, 15
A¤ustos günü, Konya Merkez Uyum Al›flverifl Merkezi'nde aç›ld›.
Nanotech ma¤azas›, 750 metrekarelik alanda, konusunda uzman kadrosu, 15 nitelikli çal›flan ve 3 kasas›yla tüketicilerine, keyifli ve ferah bir ortamda hizmet veriyor. Ürün çeflitlili¤i bak›m›ndan A, B ve C grubu müflterilere hitap eden Nanotech ma¤azas›,
DVD, CD player, ses sistemleri, LCD, plazma TV, dizüstü bilgisayar, PC, cep telefonu, kiflisel bak›m ve elektrikli ev aletleri reyonlar›yla Konya'da üstün kaliteli hizmet sunuyor. Nanotech ma¤azalar›, elektronik perakendecilik alan›nda yeni marka olarak iddial› ürün yelpazesini ve kaliteli hizmet anlay›fl›n› Türkiye genelinde yayg›nlaflt›rmay› hedefliyor.
18
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO haber
Makromarket Ofis-Evim
Ma¤azalar›’n› sat›n ald›
▼Anadolu'nun yerli markas› Makromarket “Hizmet Tüm Türkiye'ye”
slogan›yla gerçeklefltirdi¤i istikrarl› ve
h›zl› büyüme hamlelerine devam ediyor. Bu yolda pek çok at›l›m gerçeklefltiren Makromarket, Kayseri'de faaliyet
gösteren 14 flubeli Ofis-Evim Ma¤azalar›'n› da hizmet a¤›na katt›.
Perakende sektöründe, 1991 y›l›ndan bugüne, müflteri odakl› hizmet anlay›fl›yla yat›r›mlar yaparak Türkiye'nin
en büyük perakende kurulufllar›ndan
biri haline gelen Makromarket, sektörde 17. y›l›n› doldurmufl bulunuyor. Binlerce çal›flan› ve makro kaliteli hizmeti,
mikro fiyatlarla sunarak ortaya koydu¤u ayr›cal›kl› hizmetiyle Makromarket,
büyüme trendini her geçen gün artt›rarak devam ettiriyor. Daha önce Nazar
ve Afra ma¤azalar›n› hizmet zincirine
dahil ederek, daha çok insana daha iyi
hizmet götürme yolunda ad›mlar atan
Makromarket, flimdi de Kayseri'deki
Ofis-Evim Ma¤azalar›'n› sat›n ald›. Böy-
20
EYLÜL/EK‹M 2008
lece Makromarket'in hizmet a¤›, Ankara, Samsun, K›r›kkale, Malatya, Konya,
Karaman, Mersin ve Antalya'dan sonra
Kayseri'yi de kapsar hale geldi.
Ofis-Evim marketleriyle birlikte,
Makromarket'in hizmet alan› 8 ilden 9
ile, müflteri alan› 103.000 metrekareden 115.000 metrekareye, personel say›s› ise 3550'den 3950'ye ulaflt›. Böylece Makromarket'in hizmet verdi¤i günlük müflteri say›s› da, 110.000'den
125.000'e ç›kt›.
Daha önceki operasyonlar›nda oldu¤u gibi, Ofis-Evim ma¤azalar›n›n da
Makromarket konseptine uymayanlar›
elendikten sonra, tamam› Makromarket standartlar›na uygun hale getirilip
müflterilerin hizmetine sunulacak.
Rekabetin çok yo¤un yafland›¤› günümüz perakende sektöründe, istikrarl› büyüme çizgisini sürdüren Makromarket, sa¤lam ve güçlü altyap›s›yla,
Türkiye'nin en büyük yerli markas› olma yolunda emin ad›mlarla yürüyor.
MAKRO haber
Ramazan’›n doyumsuz
e¤lencesi Makromarket'te
▼ Makromarket, Ramazan ay› boyunca, al›flverifl ve iftar için gelen ziyaretçilerini geleneksel e¤lencelerle a¤›rl›yor. Makromarket, Ramazan ay›n›n gelmesiyle birlikte geleneksel ve özlenen
e¤lenceleri yeniden canland›rmak ve
müflterilerine keyifli bir Ramazan ay› yaflatmak için “Ramazan E¤lencesi” kapsam›nda etkinlikler düzenledi.
Sosyal ve kültürel aktivitelerle müflterilerine farkl› ve e¤lenceli bir al›flverifl
imkan› sunmay› amaçlayan Makromarket, her akflam iftardan sonra içeri¤inin
dolu dolu oldu¤u Ramazan e¤lenceleri
haz›rlad›.
Zamanla unutulan ve yeni nesil taraf›ndan bilinmeyen eski geleneklerimizi
özel zamanlarda da olsa hat›rlatabilmek
ve yaflatabilmek amac›yla haz›rlanan Ramazan e¤lenceleri kapsam›nda geleneksel kültürümüzün vazgeçilmezleri ara-
s›nda yer alan ortaoyunu, meddah ve
geleneksel Türk gölge oyunu Hacivat ve
Karagöz yer al›yor. Ramazan e¤lenceleri kapsam›nda geleneksel oyunlar›n yan›
s›ra tasavvuf, halk müzi¤i ve fas›l konserleri, palyaço, flaflk›n adam, s›rt kukla
ve ateflbaz show, illüzyon, afluk-mafluk
gibi gösterilerle birlikte sema gösterileri de gerçeklefltiriliyor.
Makromarket içerisinde dönüflümlü
olarak mani okuyan Ramazan davulcusu
ve geleneksel lezzeti ikram edecek Osmanl› flerbetçisi de ziyaretçilere efllik
edecek. Makromarket, Ramazan e¤lencesinde düzenlenen yar›flmalara kat›lacak her çocu¤a da hediye da¤›t›l›yor.
Ramazan›n ilk günü iftardan sonra
bafllayan e¤lencelere Uyum Al›flverifl
Merkezleri ziyaretçileri, Makromarket
müflterileri ve çocuklar, yo¤un ilgi gösteriyor
Makromarket'in Ramazan Sokaklar›nda
Ramazan bollu¤u ve bereketi
▼ “Makro kalite hizmet, mikro fiyat”
slogan›yla yoluna devam eden Makromarket, Ramazan ay›nda tüketilen ürünleri
“Ramazan Soka¤›”nda müflterilerine sunarak bir ilki gerçeklefltiriyor. “Ramazan Soka¤›”nda tel kaday›f, ekmek kaday›f›, revani, Kemalpafla, güllaç gibi tatl›lardan past›rma, sucuk, kuru kay›s›, böreklik ve baklaval›k yufka gibi hem farkl› hem de müflterilerin al›flveriflini kolaylaflt›racak ürünler
sunuluyor. Ma¤azalar›nda makro kaliteli
binlerce ürün çeflidini mikro fiyatlarla sunan Makromarket, Ramazanda da modern
ve ferah al›flverifl mekanlar›nda binlerce
ürün çeflidini hesapl› fiyatlarla müflterilerine ulaflt›r›yor. Ramazan Sokaklar›, hem
geçmiflten günümüze kadar ulaflan geleneklerimizi yaflatmam›z› hem de Makromarket müflterilerinin daha rahat Ramazan al›flverifli yapmalar›n› sa¤l›yor.
22
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO haber
Makromarket iftarda TV ekranlar›nda
Konya’da iftarda
KonTV’deyiz
▼ Birlik, beraberlik ve yard›mlaflma duygular›n›n daha da yo¤un yafland›¤› Ramazan ay›nda Makromarket de üzerine düfleni yaparak bu duygular›n yaflat›lmas›na
öncülük ediyor. Tüm y›l boyunca yapt›¤›
indirimleri ve promosyonlar› Ramazan
ay›nda da sürdüren Makromarket, Ses
TV ve KON TV'den yap›lan yay›nlarda
hem kampanyalar›n› duyuruyor hem de
pek çok hediye da¤›t›yor. Makromarket,
Ramazan ay› boyunca kampanyalar›n› te-
24
EYLÜL/EK‹M 2008
Ankara’da iftarda
SesTV’deyiz
levizyon ekranlar›na tafl›yor. Her akflam
iftar saatinde KON TV ve Ses TV'den tüketicilerine ulaflan Makromarket, Ramazan bereketini TV ekranlar›ndan sofralara tafl›yor. Makromarket, Ses TV ve
KON TV iflbirli¤i sonucu düzenlenen Ramazana özel kampanya kapsam›nda, Ses
TV ve KON TV ekipleri çat kap› evlerinize konuk oluyor. Makromarket'in hediyelerine sahip olmak içinse Makromarket'ten yap›lan al›flveriflin fiflini gösterme-
niz yeterli oluyor. Bu kampanyayla Makromarket, her gün 4 flansl› kifliye 250
YTL de¤erinde Makro Para kazand›r›yor.
Kampanya kapsam›nda her gün 1000
YTL de¤erinde Makro Para kazand›ran
Makromarket, bununla da kalm›yor; her
gün 10 aileye 100 YTL de¤erinde bir de
Ramazan paketi hediye ediyor. Makromarket'in kampanyalar›, Ramazan boyunca iftar saatlerinde Ses TV'de ve
KON TV'de izleyicilerle bulufluyor.
MAKRO röportaj
MUSTAFA
SONGÖR:
MÜfiTER‹LER‹M‹ZE
ODAKLANARAK BÜYÜYORUZ
Anadolu'nun yerli markas› Makromarket, ad›mlar›n› her geçen gün büyüterek yol almaya ve ülkenin dört
bir yan›na yay›lmaya devam ediyor. En son olarak, ‹ç Anadolu Bölgesi'nin önemli illerinden biri olan Kayseri'de 14 flubesi bulunan Ofis-Evim ma¤azalar›n› da sat›n alan Makromarket, art›k 9 ilde faaliyet gösteriyor. Hem Makromarket'in son 1 y›l içerisinde yapt›¤› ciddi at›l›mlar hem de hayata geçirdi¤i projeler üzerine, Makromarket Genel Müdürü Mustafa Songör'le bir röportaj gerçeklefltirdik.
■ Makromarket'in toplam kaç flubesi oldu?
fiube say›s› olarak belirlenen hedef nedir?
2007 y›l›nda, Nazar ve Afra ma¤azalar›n›
bünyemize katarak ulusal bir zincir olma
yolunda ilk ad›mlar›m›z› att›k. 2008 y›l›n›n bafl› itibariyle, 8 ilde (Ankara, K›r›kkale, Karaman, Konya, Antalya, Mersin,
Samsun, Malatya) 100 bin metrekarenin
üzerinde bir sat›fl alan›nda hizmet vermeye bafllad›k. Bilindi¤i üzere Makromarket, sat›n ald›¤› hiçbir ma¤azay›, kendi konseptini oturtmadan ve do¤ru konumland›rmadan müflterisinin hizmetine açm›yor. Bu çerçevede tüm Nazar
ve Afra ma¤azalar›na, tepeden t›rna¤a
en küçük ayr›nt›lar›na kadar titizlikle
e¤ilip yeni, modern ve ferah bir görünüm kazand›rarak müflterilerimizin hak etti¤i hizmeti sunmaya çal›flt›k. Yak›n zamanda, ‹ç Anadolu
Bölgesi'nin önemli illerinden biri
olan Kayseri'de 14 flubesi bulunan
Ofis-Evim ma¤azalar›n› da sat›n
ald›k. Son geliflme olarak bünyemize katt›¤›m›z Ofis-Evim ma¤azalar›m›zla birlikte, 9 ilde bulunuyoruz ve sektörde geliflen ve
büyüyen yap›m›z› sürdürmeye
devam ediyoruz. Tek bir bireyin bile amaçs›z olarak yaflamamas› gerekti¤i inanc›nday›m. Bu felsefeyle, hedeflerimizi ortaya koyup
yolumuza devam ediyoruz.
26
EYLÜL/EK‹M 2008
■ Bu büyüme ve baflar›y› neye ba¤l›yorsunuz?
Makromarket olarak büyümeye, modern
perakendecilik anlay›fl›yla bafllad›k ve bu
flekilde devam ediyoruz. Ma¤azalar›m›zda
yeni trendlere ve tüketici e¤ilimlerine
önem verdik. Müflteri odakl› hizmet ilkelerini prensip edindik. Rahat, ferah ve
modern ma¤azalar›m›zda, uzman personel kadromuzla, makro kalite ürünleri
mikro fiyatlarla sat›fla sunduk. Perakende
sektöründe baflar›l› olman›n yolu, yenilik,
cesaret ve istikrarl› olmaktan geçiyor.
■ Ne zaman, hangi amaçla yola ç›k›ld› ve
Makromarket bugün hangi noktada bulunuyor?
1991 y›l›nda Ankara'da kurulan Makromarket, ad›ndan da anlafl›ld›¤› gibi çok büyük hedeflerle, sektöründe bir numara
olmak üzere yola ç›kt›. ‹tibar›m›z, her zaman için ticari kayg›lar›m›z›n üstünde oldu. Temel amac›m›z, Makromarket misyonunu geçmiflten gelece¤e tafl›mak, sektörde sayg›nl›k kazand›rmak ve müflterilerimize ve tedarikçilerimize verdi¤imiz taahhütleri sonuna kadar yerine getirmektir. Makromarket Ma¤azalar Zinciri, perakende sektörünün etik iflleyifl kurallar›na
uygun faaliyet gösteriyor ve toplam 9 ilde,
105 flubesiyle ve 4000'i aflan çal›flan›yla bir
flirketler grubu olarak büyüyor. Makromarket olarak, kasaptan manava, bal›ktan
kuruyemifle, unlu mamullerden mand›ra-
ya, beyaz eflyadan k›rtasiyeye, ev tekstilden konfeksiyona, kozmetikten bijuteriye, mobilyadan zücaciyeye kadar her türlü ürünü tüketicilerimizin tercihine sunuyoruz. Bugün Makromarket, devlerin yar›flt›¤› arenada, iddial› bir noktaya geldi.
■ Makromarket olarak yeni bir proje
gelifltiriyorsunuz. Bu çal›flman›n ana hatlar›n› bizlerle paylafl›r m›s›n›z?
Sizlerle daha önce de paylaflt›¤›m›z gibi,
sektörel bazda sistemsel alt yap›m›za
2008 y›l›nda 2 milyon YTL'nin üzerinde
bir yat›r›m gerçeklefltirdik. Bu yap› kapsam›nda stok yönetiminden, firma-ürün
karl›l›¤›na, ma¤aza performans›ndan verimlilik yap›s›na, mikro stratejiden, veri
ambar›na kadar birçok yap›y› çok etkin
bir flekilde kullan›yoruz. Ayr›ca, Makro
Card Gold projesini müflterilerimizin
hizmetine puan kazand›rarak sunduk.
Yak›n zamanda tedarikçilerimizle birlikte sürdürece¤imiz B2B projemizle birlikte, art›k tedarikçilerimize aç›k bir sistem ortaya koyaca¤›z. K›sacas›, her anlamda ölçme-de¤erlendirme yap›labilen
bir yap›ya ulaflabiliyoruz. Asl›nda bu konu, çok uzun anlat›lmas› gereken, ehemmiyeti oldukça yüksek bir konu.
■ Gelece¤e yönelik di¤er projelerinizden de bahsedebilir misiniz? K›sa ve
uzun vadede ne gibi yenilikler yapmay›
planl›yorsunuz? Bundan 10 y›l sonra,
Makromarket'in kendini görmek istedi¤i
yer neresidir?
K›sa vadede, yeni illerde yeni ma¤aza zincirleri sat›n alarak veya yeni ma¤azalar
açarak ülkemizin ve milletimizin lay›k oldu¤u makro kalite perakende hizmetini
yayg›nlaflt›rmak istiyoruz. Uzun vadede,
ülkemizin yerli sermayeyle büyüyen en
büyük ulusal perakende zinciri olup uluslararas› arenada hizmet vermek istiyoruz.
Bu çerçevede, kendi markam›z›n alt›nda,
kendi üreticimizin üretti¤i yerli ürünleri,
yeni piyasalar ve müflterilerle buluflturmak istiyoruz. Ulusal ve uluslararas› bilinirli¤i olan bir marka olarak, bu baflar›y›
milletimize arma¤an etmek amac›nday›z.
■ Kampanya ve promosyon uygulamalar›n›z hakk›nda bilgi verir misiniz? Daha çok
müflteriye ulaflabilmek için, kampanyalar
d›fl›ndaki pazarlama teknikleriniz nelerdir?
Sizlerin de bildi¤i gibi, Makromarket her
yaz geleneksel olarak büyük hediye
kampanyalar› düzenliyor. Bu y›l da toplam bütçesi 2 milyon YTL'nin üzerinde
bir kampanya bafllad›. “365 Alt›n Gibi
Hediye Kampanyas›…” Bu kampanya
çerçevesinde müflterilerimize, 25 adet
Renault Symbol, 100 adet 106 ekran
Plazma TV, 115 adet notebook ve 125
adet Samsung Dijital Foto¤raf Makinesi
hediye ediyoruz. Bununla beraber, 2008
y›l›nda müflterilerimize para ve puan kazand›ran Makro Gold Kart'› sunarak, aktivite ve promosyon anlam›nda hareket
alan›m›z› daha etkin hale getirdik. Bugün
itibariyle, her üründe müflterilerimize
puan kazand›rman›n yan› s›ra, özel indirimler, çapraz promosyonlar ve birçok
markada hediye kampanyalar›n› sürdürüyoruz. Bu anlamda Makromarket'i
tercih eden müflterilerimiz, her zaman
ma¤azalar›m›zdan bol bol kazanarak ayr›l›yorlar. Bu tür kazanç f›rsatlar› da sürekli müflteri memnuniyeti sa¤l›yor. Elbette ki, müflterilerimizin her zaman daha fazla kazan›m elde etmesini sa¤lamak
için sat›nalma ve pazarlama birimlerimiz
koordineli bir flekilde aktif olarak çal›fl›yor. Çünkü biliyoruz ki, Makromarket
müflterileri, marketlerini çok seviyorlar
Biz de bu sevgiye lay›k olman›n heyecan›yla onlar için daha çok çal›flaca¤›z.
■ Müflteri sadakat kart›n›z›n bambaflka
bir yüzle yenilenip güçlenerek billboardlarda yer ald›¤›n› görüyoruz. Uygulaman›z› ve uygulaman›n size geri dönüflünü
anlat›r m›s›n›z?
Bu sorunuzun cevab›n› az önce de ifade
ettim. Yüzdesel olarak dönüflüme bakt›¤›m›zda, yapt›¤›m›z aktivite ve promos-
EYLÜL/EK‹M 2008
27
MAKRO röportaj
yonlar›m›zda performans›m›z, yüzde 5075 aras›nda de¤ifliyor. Bunun yan›nda televizyon ve gazetelerle yapt›¤›m›z aktivite çal›flmalar›nda, yüzde 300 ila yüzde
600 aras›nda performans sa¤l›yoruz.
market olarak, oryantasyon, müflteri hizmet ve ilkeleri, meslek gruplar› için sat›fl
teknikleri e¤itimi, beden dili, bireysel fark›ndal›k, ‹ngilizce dil e¤itimi ve yönetim
becerileri gibi e¤itimler veriyoruz.
■ Makromarket'i di¤er marketlerden
ay›ran özellikler nelerdir? Farkl›laflma
stratejiniz hakk›nda bilgi verir misiniz?
Makromarket, öncelikle üstün cesaretle
risk almay› seviyor. Bununla beraber, ald›¤› riskleri istikrar ve s›k› tedbirler çerçevesinde etkin f›rsatlara çeviriyor. Perakende sektöründe yaflanan h›zl› teknik ve alt yap› de¤iflimlerini, iflleyen sistemimize adapte ederek günün ihtiyaçlar›na uygun hareket ediyoruz. Müflteri,
her zaman için bizim patronumuz diyoruz ve bu anlamda müflterimizin hak etti¤i makro kalite hizmeti tüm donan›mlar›m›zla sunmaya gayret ediyoruz.
■ Genel müdürlü¤ünüzü ele ald›¤›m›zda, art›k kemikleflmifl bir yap› gözlemliyoruz. Merkezler dahil, eleman sirkülasyonuna al›fl›k oldu¤umuz perakende
sektöründe, siz çal›flan personelin süreklili¤ini nas›l sa¤l›yorsunuz?
Aram›za yeni kat›lan personellerimize
flirket, kurum kültürü ve yapaca¤› ifl hakk›nda bilgi vermek amac›yla düzenledi¤imiz oryantasyon e¤itimlerinde, çal›flanlar›m›za sorduk: “Neden Makromarket'i
tercih ettiniz?” Personelimizden “Makromarket güven veren, güçlü, kurumsallaflma yolunda h›zla ilerleyen, verdi¤i
e¤itimlerle personeline de¤er veren bir
flirket ve ben de bu flirketin bir parças›
olmak istiyorum” cevab›n› ald›k. Personelimiz kendisine de¤er verildi¤ini hissetti¤i için, bizimle sürekli çal›flmak istiyor. Çünkü biz onlara, Makromarket ailesi mensuplar› olarak “Hofl geldiniz” diyoruz. Onlar›, aile ortam› s›cakl›¤›yla çal›flmalar› için motive ediyoruz.
■ Faaliyet gösterdi¤iniz sektörde rakiplerinizle kendinizi k›yaslar m›s›n›z? Nas›l
bir rekabet politikas› izliyorsunuz?
Rakiplerimiz asl›nda, bizim sektördeki
dostlar›m›z. K›yaslamak elbette yanl›fl
olur. Çünkü her kurum kendi çap›nda
iyi. Bu anlamda biz, müflterimize odaklan›yoruz. Elbette rekabet flartlar›n›n çok
çetin yafland›¤› günümüzde, müflterimizi
memnun etmek için tüm f›rsatlar› sunuyoruz. Bu anlamda gücümüz çerçevesinde mücadele veriyoruz ve sonuna kadar
da verece¤iz.
■ ‹nsan kaynaklar› uygulamalar›n›z hakk›nda bilgi verir misiniz? Personelin gerek kiflisel gerek mesleki anlamda e¤itimi için ne gibi ad›mlar at›l›yor?
Makromarket E¤itim Müdürlü¤ü, tüm çal›flanlar›n bilgi, beceri, tutum ve davran›fllar›n›n kurumsal performansa odakl› olarak sürekli geliflimine e¤ilen iç ve d›fl kaynakl› e¤itim programlar› düzenliyor. E¤itim Müdürlü¤ü, kurumun e¤itim ihtiyaçlar›n› belirliyor, y›ll›k ve ayl›k e¤itim planlar›n› haz›rl›yor, iç kaynakl› e¤itimlerin
uygulanmas›n› koordine ediyor, e¤itim
programlar›n›n sonuçlar›n› de¤erlendiriyor, e¤itim materyal ve dokümanlar›n› ve
y›ll›k e¤itim bütçelerini haz›rl›yor. Makro-
28
EYLÜL/EK‹M 2008
■ Türkiye'deki müflteri profilini de¤erlendirir misiniz?
Bilinçli müflteri, bir ürün veya hizmeti
sat›n al›rken temel gereksinimini ön
planda tutan, sat›n alaca¤› ürün ve hizmetlerin kaliteli, güvenli, ucuz ve sa¤l›kl›
olmas› için araflt›rand›r ve bu özellikleri
buldu¤unda da taktir etmeyi bilendir.
Teknoloji ve zaman ilerledikçe, toplumlar›n müflteri profilleri de farkl›l›k göstermeye bafll›yor. Müflterilerimizin davran›fl özelliklerini bilmek ise, sat›fl yapan
kurumlar›n iflini biraz daha kolaylaflt›r›yor. Biz de bu yap›y› Analitik CRM ile
sa¤l›yoruz. Sonuç olarak perakendeci
de, müflteri de, art›k ne istedi¤ini biliyor
ve gayet bilinçli hareket ediyor. Gerçekten de bizim milletimiz, tüm geliflmelere,
bu gerek teknolojik olsun gerekse farkl›
konular, çok h›zl› adapte olmay› bilen ve
bunu h›zl› bir flekilde hayat›nda ve çevresinde uygulayabilen zeki bir toplum.
MAKRO ramazan
Eski Ramazanlarda yaflamak
Ço¤u büyüklerimizin iç geçirerek and›¤› eski Ramazan günleri, kuflkusuz
zaman›m›zdan çok farkl›yd›. Özellikle
akraba ve aile iliflkilerinin daha s›k› oldu¤u o zamanlarda, Ramazan günleri
bir baflka yaflan›rd›. Beraberce haz›rlanan iftarlar, sonras›ndaki e¤lenceler ve flenlikler, Ramazan›n her gününe farkl› tatlar katard›. Teravih namaz› sonras› yap›lan toplant›lar,
sohbetler ve fas›llar, neredeyse
herkese renkli günler yaflat›rd›.
Kalabal›k sofralar›, baklavalar,
börekler, çorbalar, flerbetler ve
daha pek çok çeflit çeflit yemekler süslerdi. ‹ftarlar için haz›rlanan tatl›lar aras›nda güllaç,
bafl› çekerdi. Ramazan›n gelmesiyle sofralara bereket dolard›.
Birlikte aç›lan iftarlarda içilen bir
bardak su, yenilen bir dilim ekmek, adeta birlikteli¤i pekifltirirdi.
Ramazanlar, özellikle televizyonun hayata girmedi¤i günlerde,
bir baflka yaflan›rd›.
30
EYLÜL/EK‹M 2008
SAHURUN HABERC‹S‹, DAVUL
Besmeleyle ç›kt›m yola
Selam verdim sa¤a sola
A benim a¤alar›m
Namaz›n›z mübarek ola.
Ramazan ay›n›n en önemli ritüellerinden biri ramazan davulu.
Maniler ve zengin özdeyifller eflli¤inde çal›nan Ramazan davuluna,
yüzlerce y›ld›r çok önem veriliyor. Davul çalma gelene¤inin ‹slam
dininde bir dayana¤› olmamas›na ra¤men, davul adeta Ramazan›n ve
orucun bir parças› gibi alg›lan›yor. Bu gelenekle insanlar, yüzy›llard›r sahura kalk›yor ve huzur buluyor. Art›k günümüzde Ramazan
davullar›ndan rahats›z olanlar›m›z var, fakat bu gelene¤i, kültürümüzün önemli bir de¤eri olarak yaflatmal›y›z.
ON B‹R AYIN SULTANI RAMAZAN
Dinimizde büyük yeri olan Ramazan
ay›, bir anlamda bedeni ve ruhu terbiye
ediyor. Sabah günün ›fl›mas›yla bafllayan
oruç, akflam iftar vaktiyle son buluyor.
Oruç tutan kifli, bu sürede yemek ve içmekten uzak durdu¤u gibi, kötü duygulardan da kendini ar›nd›r›yor. Bu ay, kardefllik ve yard›mlaflma özelli¤ini de içinde
bar›nd›r›yor. Çevremizdeki yard›ma muhtaç
insanlara bu ayda destek olmak, bu ay› daha da
önemli k›l›yor. Günlük hayat›n kofluflturmas›ndan, birçok
gelene¤imizi unutmaya yüz tuttuk. Neyse ki Ramazan ay›nda bir
nebze de olsa ailemizle, akrabalar›m›zla bulufluyoruz, ayn› sofra-
ÖRNEK B‹R ‹FTAR MEMÜSÜ
● 1 kase çorba
● 1 kibrit kutusu
büyüklü¤ünde beyaz peynir
● 3-4 zeytin
● Salata
● 1-2 ince kepekli ekmek
‹ftardan 1 saat sonra
da yemek yiyoruz. Kültürümüzün de önemli bir parças› olan
Ramazan ay›, kuflkusuz bizi her anlamda terbiye ediyor. 30
gün tuttu¤umuz oruçla, hem ruhen hem bedenen dinleniyoruz. Bu ayda tutulan oruç sayesinde sab›r, irade ve nefsi arzulardan uzaklaflma gibi pek çok duygu terbiye ediliyor.
Yüce kitab›m›z Kur'an-› Kerim bu ayda inmeye bafllad›¤›
için, bu aya Kur'an ay› da deniliyor.
RAMAZANDA BESLENMEYE D‹KKAT
Ramazan ay›n›n gelmesiyle birlikte beslenme biçimimizde
de önemli de¤ifliklikler oluyor. Özellikle ö¤ünlerin yer de¤ifltirmesi ve bilinçsiz beslenme, bu ayda çeflitli sa¤l›k sorunlar›na neden olabiliyor. Burada öncelikli olarak dikkat edilmesi
gereken konu, sahur vakti. Ramazan ay›nda beslenme konusuyla ilgili dikkat edilmesi gerekenleri flöyle s›ralayabiliriz:
Sahura kalk›lmadan tutulan oruç, aç kalma süresi artaca¤›ndan, halsizlik, bafl a¤r›s›, yorgunluk ve dikkatte azalmalara
sebep olabilir. Bu yüzden sahura önem vermeliyiz.
● Oruç tutacak kifli, sahur vaktinde doyurucu ve hafif g›dalar tüketmeli.
● Sahuru, erken kahvalt› olarak düflünmeli, yumurta, süt,
peynir, baklagiller veya hafif sebze yeme¤i gibi g›dalar› tercih
etmeliyiz.
● Gün içinde susuzlu¤u çok hissetmemek için sahurda
bol bol su içmeliyiz.
● ‹ftar zaman›nda yeme¤e çok yüklenilmesi, hem mideye hem de tüm metabolizmaya zarar verir. Bu yüzden iftarda yemekleri küçük porsiyonlar halinde ve ara ara tüketmeliyiz.
● ‹ftara su ile bafllamaya dikkat etmeliyiz. Ard›ndan mutlaka çorba içmeli ve di¤er yemeklere geçmek için ara vermeliyiz.
● Çok ya¤l›, a¤›r ve tuzlu yiyecekleri tüketmemeye özen
göstermeliyiz.
● Bofl mideye birden yiyecek yüklemesi yapmak oldukça yanl›flt›r. Bu yüzden, iftarda olabildi¤ince yavafl yemek yemeliyiz.
● ‹ftardan 2 saat sonra sütlü ve hafif tatl› veya meyve yemeliyiz.
● 1 tabak sebze yeme¤i
Veya 1 porsiyon kadar ›zgara (k›rm›z› et, bal›k, tavuk)
● Yar›m porsiyon pilav veya makarna
● 1 kase salata
● 1 kase yo¤urt veya cac›k
● 1-2 ince dilim ekmek
‹ftardan 2 saat sonra
● 1 porsiyon
mevsim meyvesi
VEYA
● 1 kase sütlü tatl›
Yatmadan 1 saat önce
● 1 porsiyon
mevsim meyvesi
VEYA
● 1 kase hoflaf
Örnek sahur menüsü
● 1 bardak süt ya da ayran
● 1 hafllanm›fl yumurta
● 1 kibrit kutusu kadar az ya¤l› beyaz peynir
● 3-4 zeytin
● Domates, salatal›k, biber
● 1 kase hoflaf
● Esmer ekmek
VEYA
● Sebze yeme¤i
● Yar›m porsiyon makarna ya da pilav
● 1 kase hoflaf
● 1 kase yo¤urt
EYLÜL/EK‹M 2008
31
MAKRO araflt›rma
Çok geç olmadan
‹nsano¤lunun do¤as›n›n ona
ketim al›flkanl›klar›, dizginlenemez
bahfletti¤i en büyük zaaflar›ndan
hale gelmesi bir yana, art›k rekbiri olan tüketim h›rs›, yüzy›llardan
lamlarla pohpohlanan, bebek
beri kendini çeflitli flekillerde gösyafllardan bafllayarak insanlar›n
teriyor. Sanayi Devrimi gerçeklebilinçlerini zehirleyen bir yaflam
flene kadar toprak kavgalar›, de¤erbiçimi halini ald›. ‹nsano¤lu, bitli madenlerin bulundu¤u bölgelerde
mek tükenmez bir doyumsuzluk hisegemenlik kurmak gibi yans›malar› olan
siyle bugüne kadar, bütün savafllar›n›
tüketim ve sahip olma h›rs›, bugün kendini,
hep daha fazlas›na sahip olmak için verdi. En
nesnesi daha küçük ama sonuçlar› bak›m›ndan daha
tuzu kuru zamanlar›nda bile, ket vuramad›¤› daha
korkunç h›rslara b›rakt›. K›l›k-k›yafet, otomobil, cep fazlas›na sahip olma dürtüsü, her geçen gün insanl›ktelefonu gibi teknolojik cihazlar ve pahal› zevklere sa- la birlikte büyüdü. Ama art›k tasarrufa yönelmeli ve
hip olma h›rs›yla, günümüzdeki yerini taçland›ran tü- dünyam›z› bu korkunç gidiflattan kurtarmal›y›z.
32
EYLÜL/EK‹M 2008
yen palyaçolar haline
sokan k›l›k-k›yafet devrimleri ve daha niceleri…
SU KAYNAKLARIMIZI
TÜKET‹YORUZ
En temel ihtiyaçlar›m›zdan biri
olan su kaynaklar›m›z, böyle giderse 20
y›lda tükenecek. ‹nsanlar›n, kendi evlerinde tüketti¤i suyun miktar› bir günde
190 litre. Bir evin y›ll›k su tüketimi 400
bin litreyi geçiyor. ‹nsanl›¤›n baflka gezegenlerde hayat arad›¤› günümüzde,
halen 1.5 milyon insan su ihtiyac›n› sa¤l›ks›z flartlarda gideriyor. Dünya nüfusunun yüzde 60’› akarsu boylar›nda yafl›yor ve bu kaynaklar›n birço¤u insanlar
taraf›ndan h›zla kirletiliyor. Sanayi at›klar›n›n su kaynaklar›na boflalt›lmas› nedeniyle oluflan yo¤un kirlenme sonucu,
ileride, içme suyu ihtiyac›n›n karfl›lanmas›nda büyük sorunlar meydana gelmesi iflten bile de¤il.
Tüketim ç›lg›nl›¤›nda ön s›ralarda
yer alan otomobiller için 4 adet lastik üretmek 7 bin 500 ton suya
mal oluyor. Bir otomobil
üretmek için 150 ton, bir kutu meyve ya da sebze konservesi elde etmek için 3 litre, bir
varil ham petrolü rafine etmek için 7
ton su tüketiliyor. Evlerdeki su tüketimindeyse, banyo ve mutfakta yap›lan
tüketim, ilk s›ray› al›yor.
u¤raflan, açl›k yüzünden türlü ç›kar yollar arayan insanlar› görüyoruz, di¤er
yandan, tonlarca ekme¤in çöpe döküldü¤ü haberlerini okuyoruz, her y›l, tekrar tekrar…
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin yapt›rd›¤› Ekmek ‹sraf› ve Tüketici Al›flkanl›klar›
Araflt›rmas›'na göre, Türkiye'de günde
123 milyon adet ekmek üretiliyor ve bunun yaklafl›k 6,14 milyon adedi israf ediliyor. S›rf Türkiye'de ekmek israf›n›n
maliyeti, y›ll›k 900 milyon YTL'yi buluyor. Türk halk›n›n yaklafl›k yüzde 80'i
ekmek seçiminde en çok tazeli¤e, sonra
da iyi piflmifl olmas›na dikkat ediyor. Ekme¤in hijyenik flartlarda üretiliyor ve sat›l›yor olmas›, 2. s›rada geliyor. Ekme¤in
bu kadar çok israf edilmesinin bafll›ca
sebebiyse, uygun koflullarda saklanmad›¤›ndan erken bozulmas› ve bayatlamas›.
Ekmek israf›n›n yüzde 70'i yemekhaneli
iflyerleri, hastaneler, ö¤renci yurtlar›,
oteller ve lokantalarda yap›l›yor.
TÜKET‹M ÇILGINLI⁄I ARTIYOR
öyle bir bakal›m, insan›n yaflamas›
için neler gerekli? Karn›n› doyurmak için yiyecek, ›s›nmak için yakacak ve bafl›n› sokabilece¤i bir ev. Bir bakal›m, bugün nelerle yetinemiyoruz?
Evler, arabalar, cep telefonlar›, moda
kand›rmacas›yla bizi, birbirine benze-
fi
Her geçen gün artarak
devam eden bir hastal›k
olan tüketim ç›lg›nl›¤›, insan›n en temel ihtiyaçlar›ndan
biri olan yiyecek sektöründe de al›p bafl›n› gidiyor. Bir tarafta ad›m bafl› çöplerden bir parça
ekmek bulabilmek için
EYLÜL/EK‹M 2008
33
MAKRO araflt›rma
‹LAÇ ‹SRAFINDA DA ISRARLIYIZ
Türkiye'de israf›n çok oldu¤u konulardan biri de, ilaç tüketimi. Her y›l
500 milyon dolarl›k ilaç çöpe gidiyor.
Sa¤l›k Bakanl›¤›, T›p Kurumu Derne¤i
ve Türkiye Eczac›lar Birli¤i verilerine
göre, eczanelerdeki ilaçlar›n ortalama
yüzde 7'si kullan›m süresi doldu¤u için
çöpe at›l›yor. Evlerdeyse ilaçlar›n
yüzde 60'›n›n kutusu dahi aç›lmadan son kullanma tarihi
geçmifl oluyor. Ülkemizde, en
fazla antibiyotik, romatizma
ilac› ve a¤r› kesiciler tüketiliyor.
Reçetesiz ilaç kullan›m›n›n yayg›n oldu¤u ülkemizde, grip olanlar dahi antibiyoti¤e sar›ld›¤› için en fazla antibiyotik israf› yap›l›yor. Antibiyoti¤in yanl›fl kullan›m›, hem sa¤l›¤› tehdit ediyor hem de ekonomiye zarar veriyor. Ülkemizde ilaç harcamalar›, devletin
sa¤l›¤a ay›rd›¤› bütçenin yüzde 80'ini, toplam sa¤l›k giderlerinin de yar›s›n› oluflturuyor. Türkiye'de kifli bafl›na ilaç tüketimi, di¤er ülkelere göre düflük de olsa, ilaç harcamalar›n›n
milli gelire oran› bak›m›ndan Türkiye, dünyada ilk s›rada bulunuyor.
SINIR YOK...
Tüketim hastal›¤›na yakalanan insano¤lu, ka¤›t ve enerji israf› konusunda da oldukça baflar›l›. Dünyada her y›l ka¤›t üretiminde kullan›lmak üzere tüketilen orman alan› 40 milyon
hektar. Bir ton ka¤›t üretimi esnas›ndaysa 350-450 kWh elektrik enerjisi ve 50 ton su tüketiliyor. Türkiye bir y›lda ithal edilen ka¤›d›n de¤eri, 800 milyon dolar. Oysa 1 ton kullan›lm›fl
ka¤›t geri kazan›ld›¤›nda 16 adet çam a¤ac›n›n kesilmesini önleyebiliyor. Dizginlenemez tüketim güdümüz sayesinde, dünyam›z global bir tüketim çukuru haline geliyor ama biz hala daha fazlas›n› istiyoruz. Bunlar› görmez ve gerekli önlemleri almazsak dev bir çöp evde yaflamak zorunda kalabiliriz. Daha da
kötüsü, kendi çöplerimizi tüketerek yaflamak zorunda
34
EYLÜL/EK‹M 2008
ENERJ‹ TASARRUFU NED‹R?
Ayn› ifli daha az enerji kullanarak yapmak tasarruftur.
Enerji tasarrufu, üretimde, konforumuzda ve ifl gücümüzde
herhangi bir azalma olmadan, s›n›rl› enerji kayna¤›n›n en verimli biçimde kullan›lmas›, gereksiz enerji tüketiminin ve kay›plar›n›n azalt›lmas›d›r.
Günlük hayat›m›z› kolaylaflt›rmak için pek çok makine
kullan›yoruz. Buzdolab›, çamafl›r makinesi, elektrikli süpürge
gibi hayat›m›z›n vazgeçilmezleri olan bu makineler enerjiyle
çal›fl›yor. Kulland›¤›m›z ürünlerin birço¤u da fabrikalarda makineler taraf›ndan üretiliyor. Bu makinelerin düzenli ve sorunsuz çal›flmas› için de, enerjiyi verimli kullanmam›z gerekiyor. Bafll›ca enerji kaynaklar›m›z; elektrik, su, günefl, kömür
ve petrol. Elektri¤i, di¤er enerji kaynaklar›ndan kendimiz
üretiyoruz. Günefl ›fl›¤›ndan ve sulardan do¤al enerji olarak
faydalan›yoruz. Türkiye'de yeterince petrol ç›kmad›¤› için
petrolün bir k›sm›n› d›flar›dan al›yoruz. Son y›llarda kömür
rezervlerimizin azalmas› sebebiyle onu da d›flar›dan ithal etmeye bafllad›k. Bütün bu enerji al›mlar›, ekonomimiz için a¤›r
bir yük. Günümüzde hala, d›fl sat›m gelirimizin büyük bir bölümünü petrol al›m›na harcamak zorunda kal›yoruz. Ulusal
ekonomimizin düzelmesi için, enerjiyi tutumlu kullanmak zorunda oldu¤umuz gibi, dünyada da h›zla tükenen enerji kaynaklar›ndan daha verimli faydalanabilmek için tutumlu davranmam›z da çok gerekli.
Enerjinin yetersizli¤i, üretimin düflmesini, yurt ekonomisini ve günlük yaflant›m›z› derinden etkiliyor. Bu yüzden devletlerin, ileriki y›llarda daha büyük s›k›nt›lar yaflamamak için,
küresel ›s›nman›n da en büyük etkileri aras›nda olan enerji
kullan›m›yla ilgili politikalar gelifltirmesi hayati önem tafl›yor.
Devletler, düzenledikleri yasalarla do¤al enerji kaynaklar›ndan, çevreye en az zarar verecek ve en çok fayda sa¤layacak
flekilde kullan›m› artt›racak politikalar gelifltirmek zorunda.
MAKRO sa¤l›k
ENERJ‹ KAYNAKLARINI NEDEN VER‹ML‹ KULLANMALIYIZ?
Enerjinin fazla kullan›lmas› sonucunda;
● Do¤al kaynaklar h›zla tükenir.
● Çevre kirlili¤i artar.
● Enerjiye harcanan paralar sebebiyle ülkelerin bütçelerinde s›k›nt›lar yaflan›r.
● Bütün bunlar ekolojik dengenin
bozulmas›na yol açar.
Enerji tüketiminin bu flekilde devam
etmesi durumunda 2020 y›l›nda fosil yak›t kaynaklar›n›n yar›s›n›n tüketilmifl olaca¤› tahmin ediliyor. Fosil kaynaklar, sadece yak›t olarak de¤il ayn› zamanda baflta ilaç olmak üzere kimya sektöründe ve
daha pek çok alanda kullan›l›yor. Bu kay-
naklar›n tüketiminin azalmas›, sadece
enerji tasarrufu aç›s›ndan de¤il, kullan›ld›klar› di¤er alanlarda da s›k›nt› yaflanmamas› bak›m›ndan son derece önemli bir
durum olarak karfl›m›zda bulunuyor. Kömür veya petrol gibi fosil yak›tlar›n yanmas› sonucu oluflan karbondioksit
(CO2), milyonlarca y›ld›r 180-280 ppm
aras›nda de¤iflen seviyelerdeyken, karbondioksit seviyesinin günümüzde 360
ppm seviyesine ç›kt›¤›n› biliyoruz. Karbondioksit, di¤er sera gazlar›na göre yüzde 55'lik bir oranla, do¤al s›cakl›k dengelerinin bozulmas›nda en büyük etkiyi yaparak küresel ›s›nmaya neden oluyor.
NELER YAPAB‹L‹R‹Z?
● Evimizde bofla yanan lambalar›
söndürerek ve bozuk musluklar›m›z›
onararak su ve elektri¤in bofla tüketilmesini önleyebiliriz.
● ‹zlemedi¤imiz program süresince
televizyonu ve radyoyu kapatal› tutabiliriz.
● K›fl›n pencere yal›t›mlar›na daha
çok özen göstererek ›s›nma için harcad›¤›m›z enerji miktar›n› azaltabiliriz.
● Buzdolab›n› soba, radyatör, bulafl›k makinesi ve ocak gibi ›s›t›c› kaynaklardan uzak bir yere yerlefltirerek enerji tüketiminizi yüzde 10-15 azaltabilirsiniz.
● Derin dondurucuda buz kal›nl›¤›n›n 7 milimetreden fazla olmas›na müsaade etmeyerek dolab›n›z›n daha verimli çal›flmas›n› sa¤lars›n›z.
● Derin dondurucudan alaca¤›n›z
bir kase buz parças›n› dolab›n›z›n ortas›na koyarak
3-4 gün süreyle yüzde 5
daha az enerji harcars›n›z.
● Buzluktan ç›kard›¤›n›z yiyece¤i dolapta eritirseniz dolab›n›z›n so¤umas›na yard›mc› olur ve
az enerji harcars›n›z.
36
EYLÜL/EK‹M 2008
● Buzdolab›yla duvar aras›nda en
az 10cm uzakl›k b›rak›n ki ›s› al›flverifli
iyi yap›labilsin. Aksi takdirde verim düfler ve fazla enerji harcan›r.
● Bulafl›klar›, makineye koymadan
önce so¤uk suda çalkalamak, y›kama s›ras›nda daha az enerji harcaman›z› sa¤lar.
● Çamafl›r makinelerinizi kesinlikle
yar› veya afl›r› dolu flekilde çal›flt›rmamal›s›n›z.
● Çamafl›r makinenizi tam dolu
olarak bir kez çal›flt›rmak, iki kere yar›
dolu olarak çal›flt›rmaktan çok daha tasarruflu olacakt›r.
● Çamafl›rlar› y›karken s›cak su yerine ›l›k su kullanabilirsiniz. Elektrik
enerjisinin yüzde 90'› suyu ›s›tmada
harcan›r. 30-40 derece su s›cakl›¤›, çamafl›r için en uygun s›cakl›kt›r.
● Yiyecekleri düz tabanl› tencerelerde ve tepsilerde pifliriniz. Tencere,
tava ve çaydanl›k taban›n› aflan her alev
enerji israf›d›r.
● Yemek piflerken f›r›n kapa¤›n› gerekmedi¤i sürece açmay›n›z. Her kapak
aç›l›fl›nda s›cakl›k 25-30 derece düfler.
Kapaks›z kapta yemek piflirirken 3 kat
daha fazla enerji tüketmek gerekir.
● Kapat›lm›fl panjurlar ve pencereyi kapatan perdeler, ›s›tma ve so¤utma-
da ›s› geçiflini engeller ve enerji tasarrufu sa¤lar.
● E¤er odan›z› klimayla so¤utuyorsan›z, s›cakl›¤› rahat hissedebilece¤iniz
en yüksek noktaya ayarlay›n›z. 24-27
dereceye kadar so¤utmak yeterlidir.
Düflürdü¤ünüz her derece için yüzde
3-4 daha fazla enerji harcan›r.
● On y›ldan yafll› olan kliman›z› yenileyin. Eski klimalar, yeni üretilmifl klimalara göre ayn› so¤utma için ço¤u zaman yüzde 40'a kadar daha fazla enerji
harc›yor.
MAKRO araflt›rma
TÜRK‹YE’DE ENERJ‹ TASARRUFU
Enerji tasarrufu, devlet bütçesi için
de çok önemli bir konu. Türkiye'de kulland›¤›m›z enerjinin yaklafl›k yüzde 60'›n›
baflka ülkelerden ald›¤›m›z düflünülürse,
do¤ru bir planlamayla yap›lacak enerji
tasarrufunun, ülke bütçesine ne kadar
büyük bir fayda sa¤layaca¤› tahmin edilebilir.
Ekonomik üretimin ana unsuru olan
ve hayat kalitemizi iyilefltiren enerjinin
kullan›m›ndan vazgeçemeyece¤imiz muhakkak. ‹flte bunun için enerjiyi verimli
kullanmak, günümüzde daha büyük
önem kazan›yor. Dünyada, enerji tasarrufunun önem kazanmas›ysa, bundan
30 y›l öncesine dayan›yor. 1970'li
y›llarda yaflanan petrol krizi sonras›nda, enerji konusuna ilgi artt›
ve enerji tasarrufu konusu gündeme geldi.
Nüfusu h›zla artan ve kalk›nmakta olan bir ülke olmas› nedeniyle, Türkiye'nin enerji tüketimi de
h›zla art›yor. Bu da tüm dünyada oldu¤u gibi, do¤al kaynaklar›n bilinçsizce ve
büyük bir h›zla tüketilmeye bafllamas›na
38
EYLÜL/EK‹M 2008
neden oluyor. Bu bilinçsizce tüketim, bir
yandan enerji kaynaklar›n›n verimli kullan›m›n› gündeme getirirken, tüketim
sonucunda oluflan her türlü kat›, s›v› ve
gaz at›klar›n da ar›t›lmadan do¤aya at›lmas› sonucunda meydana gelen çevre
kirlili¤inin önlenmesi aray›fl›n› da beraberinde getirdi.
ENERJ‹ DARBO⁄AZINDAN KURTULALIM!
Türkiye'de üretilen enerjinin yaklafl›k üçte biri sanayide tüketiliyor. Bu
enerjinin önemli bir miktar›, ileri teknoloji ürünlerinin kullan›ld›¤› enerji tasarruf
önlemleriyle geri kazan›labilir. Enerji tasarrufu sayesinde, hem ülkemiz enerji
darbo¤az›ndan kurtulabilir hem de sanayicinin ayn› ürünü daha düflük bir maliyetle elde ederek, rekabet gücünü artt›rabilmesi sa¤lanabilir.
Enerji tasarrufu, sadece enerji arz›n›n ve dolay›s›yla üretimin azalt›lmas› veya k›s›tlanmas› fleklinde düflünülmemeli. Enerji tasarrufu, kullan›lan enerji miktar›n›n de¤il, ürün bafl›na tüketilen enerjinin azalt›lmas›d›r.
Enerji maliyetlerini düflüren üretici,
ayn› miktardaki mal veya hizmetleri, daha az enerji harcayarak üretebilir ve bu sayede ulusal ve
uluslararas› alanda rekabet gücünü artt›rabilir. Enerji tasarrufu
yapmak, aile bütçesi için de
önemli. Enerjiyi verimli kullan›rsak
faturalara daha az para ödememiz
mümkün hale gelebilir.
MAKRO araflt›rma
MAKROMARKET “‹SRAFA SON VER‹N” DED‹
Artan nüfus, do¤al alanlar›n tahribi ve mevsimsel
de¤iflimler nedeniyle do¤al kaynaklar›m›z h›zla tükendi. Bu nedenle de enerji tasarrufuna ve do¤al hayat›
korumaya yönelik soysal sorumluluk projelerini hayata geçirmek ve bu konuda insanlar› bilinçlendirmek,
giderek önem kazan›yor. Türkiye'nin kurakl›k bak›m›ndan en riskli illerinden biri olan Karaman için de
acil önlem al›nmazsa, ili çok ciddi bir kurakl›k tehlikesi bekliyor. Makromarket de Karaman Valili¤i ile bu
konu çerçevesinde iflbirli¤ine giderek fark›n› bir kez
daha ortaya koydu. Perakende sektöründeki çal›flmalar›n›n yan› s›ra sosyal sorumluluk projelerine de son
derece önem veren Makromarket, enerji kaynaklar›n›n israf edilmesine karfl› önlem alma konusunda
önemli bir ad›m att›. Bu çerçevede Karaman Valili¤i ile
iflbirli¤ine giren Makromarket “Gelece¤imizi Karartmadan ‹srafa Son Verin” ad› alt›nda bir sosyal sorumluluk projesine imza att›. Do¤al kaynaklar›n tükenmesi sonucu ciddi bir kurakl›k tehdidi yaflayan Karaman'a
yönelik bu sosyal sorumluluk projesi çerçevesinde
Makromarket, farkl› hedef kitlelerine ulaflacak PR çal›flmalar› gerçeklefltirdi. Makromarket, bu sosyal sorumluluk projesi çerçevesinde Karaman halk›n› enerji
tasarrufu konusunda bilgilendirdi.
40
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO röportaj
Kaliteli yay›nc›l›k örne¤i
MAKRO FM
2002 y›l›ndan bu yana yay›n hayat›nda
olan Makro FM, yay›nc›l›k anlay›fl›yla dinleyenlerin bir numaral› tercihi oluyor.
Kültürel programlar› ve dinleyenlerle
kurdu¤u samimi diyaloglar sayesinde
Makromarket ailesinin önemli bir üyesi
olan Makro FM'den Yunus Meflkul ile bir
söylefli yapt›k. Radyoculu¤u ve kaliteli yay›n anlay›fl›n› konufltu¤umuz bu özel söylefli, Makromarket ailesinin birbirine ne
kadar ba¤l› oldu¤unun da bir göstergesi.
■ Makro FM'i kurma fikri nas›l olufltu ve
Makro FM ne zamandan beri yay›n hayat›nda?
Bu soruya Yönetim Kurulu Baflkan›m›z
Say›n Mehmet Songör'ün ifadesiyle cevap
vereyim; “Ma¤azalar›m›zda kaliteli ve
standart müzik yay›n› konusunda s›k›nt›
yaflan›yordu, müflteri memnuniyetine dayal› hizmet anlay›fl›m›z gere¤i bu standard› oluflturabilmek ve kurumumuzun reklam çal›flmalar›n› yürütebilmek amac›yla
böyle bir düflünce ortaya ç›kt› ve Makro
FM'i kurduk.” Radyomuzun kurulufl amac› özetle böyle ve Makro FM, 2002 y›l›ndan bu yana yay›n hayat›n› sürdürüyor.
■ Teknik alt yap›n›zdan ve yay›nc›l›k anlay›fl›n›zdan bahseder misiniz?
Öncelikle teknik olarak Ankara'da ve ülke çap›nda en iyi teknik alt yap›ya sahip yerel radyolardan birisi oldu¤umuzu
gururla söyleyebilirim. Çok iyi
yal›t›lm›fl bir yay›n stüdyosuna
sahip olman›n avantaj›n› yay›nlar›m›za da yans›t›yoruz. Yay›nc›l›k
anlay›fl›m›z, bizi farkl› k›lan en belirgin özelli¤imiz asl›nda... Kaliteyi yakalama çabalar›m›z ve bunu yay›nlar›m›za
yans›tma becerimiz, elbette dinleyicile-
42
EYLÜL/EK‹M 2008
94.8
rimizin be¤enileriyle yön buluyor. Farkl›
oldu¤umuzu, kaliteli müzik yay›n›m›z,
kültürel programlar›m›z ve dinleyicilerimizle kurdu¤umuz s›cak diyaloglarla belli ediyoruz. Sözün özü, “Ayinesi ifltir kiflinin, lafa bak›lmaz”.
En iyi tan›m, bu olsa gerek.
■ Yay›n a¤›n›z ve hedef kitleniz hakk›nda bilgi verir misiniz?
Yay›nlar›m›z internet üzerinden takip edilebiliyor. Ayr›ca
Makromarket'in tüm flubelerinde
müflterilerle bulufluyoruz. Konya,
Alanya, Antalya, Karaman, Malat-
ya, Kayseri, K›r›kkale ve Samsun ma¤azalar›m›z bizi müflterilerle buluflturuyor.
Asl›nda radyonun mistik bir havas› var.
Bu radyoculu¤un bafllad›¤› ilk y›llardan
itibaren böyle... ‹lk radyo denemeleri yap›ld›¤›nda halk›n o kadar alicenap bir kabullenifli olmufltu ki, bu kabullenifl ilk
özel radyolar 1993'te kurulurken de taraf›mca gözlemlenmiflti. Bu ba¤lamda biz,
kitle ayr›m› yapmadan radyo dinleyen
tüm dinleyicileri hedef kitlemiz olarak
görüyoruz. Bunun meyvelerini de ald›¤›m›z› övgü telefonlar›ndan ve gelen mail'lerden takip ediyoruz. Radyo gönül iflidir; hiçbir kimseye zorla radyo diletemezsiniz. Bu nedenle biz Makromarket
çal›flanlar›n›n ve müflterilerinin, ailelerine, komflular›na, arkadafllar›na bizi tavsiye ettiklerini duyuyor ve bunun hakl› gururunu onlarla paylafl›yoruz.
■ Makro FM'in Makromarket'e ne gibi
getirileri oldu¤unu düflünüyorsunuz?
Hayal kurmak güzeldir; insan hayallerinin büyüklü¤ünce büyük ifller yapar. Bu
benim kendi ilkem. Radyoculuk da budur asl›nda. Buradan hareketle biz müflterisi, çal›flan›, dinleyicisiyle büyük bir
ailenin parçalar› oldu¤umuzu görüyoruz. San›r›m en güzel getiri, hayatta
dost kazanmak ve bu dostlu¤u sevgiyle
perçinlemek. Makromarket'e en büyük
getirimiz bu oldu, bana kal›rsa. Gerek
reklam çal›flmalar›m›z, gerekse kaliteli
yay›nc›l›k anlay›fl›m›zla bunu ekip olarak
baflard›k.
■ Makro FM ile tüketicilere nas›l bir fayda sa¤l›yorsunuz?
Do¤ru yönlendirmeler, insan hayat›n›n
en önemli yap› tafllar›n› oluflturuyorsa,
Radyo gönül iflidir;
hiçbir kimseye zorla radyo
diletemezsiniz. Bu nedenle
biz Makromarket
çal›flanlar›n›n ve
müflterilerinin, ailelerine,
komflular›na, arkadafllar›na
bizi tavsiye ettiklerini
duyuyor ve bunun hakl›
gururunu onlarla
paylafl›yoruz
biz müflterilerimiz ve dinleyicilerimizi
do¤ru yönlendiriyoruz. Seçici reklam
portföyümüz, bunun en güzel niflanesi.
Reklam veren ve tüketici aç›s›ndan bakacak olursak, iyi reklam ve kaliteli ürün
iliflkisi her iki taraf için de Makro FM'in
en önemli faydas› oldu.
■ Makro FM'i di¤er yerel radyolardan
ay›ran farklar nelerdir?
Fark, ayr›nt›n›n kaliteyi yans›tmas›yla
ortaya ç›kar. Öncelikle keflmekefl radyo
yay›nc›l›¤› yapm›yoruz. Dinleyicimizle
sayg› eksenli bir iletiflim kuruyoruz. Her
dinleyicicinin fikrini önemseyip, kaliteli
müzi¤i kültürel programlarla harmanlay›p, laf kalabal›¤›ndan uzak, samimi ve
içten bir yay›n çizgisiyle fark›m›z› dinleyicilerin takdirine b›rak›yoruz. Böylelikle fark, zaten kendili¤inden ortaya ç›km›fl oluyor.
■ Buradan Makro FM dinleyicilerine
iletmek istedi¤iniz bir mesaj var m›?
Öncelikle Makro FM'e yer verdi¤inizden
dolay› derginizin tüm emektarlar›na minnet ve flükranlar›m› iletmeyi, ekibim ad›na bir borç biliyorum. Tüm dinleyicilerimizin yüreklerinin bir köflesinde yerimiz
oldu¤undan, kendilerine müteflekkir oldu¤umu belirtiyor, bize bu duyguyu yans›tt›klar› için ayr›ca sevgi ve sayg›lar›m›
sunuyorum. En büyük destekçimiz Makromarket ailesi ile birlikte iyi fleyler yapmaya devam edece¤iz.
EYLÜL/EK‹M 2008
43
MAKRO röportaj
Karl›l›¤› hedeflerken özümüzü ve
hizmet anlay›fl›m›z› bozmuyoruz
Son bir y›l içerisinde çok ciddi
bir büyüme kaydeden
Makromarket, önce yerel olarak
liderlik koltu¤una oturdu,
ard›ndan da ulusal arenada kendini gösterdi. Bu büyümede
Makromarket'in ald›¤› do¤ru
finansal kararlar›n yeri
yads›namaz. Makromarket
Finans Müdür Yard›mc›s›
Neriman Acar'la
Makromarket'in finansal
altyap›s›n› ve bu altyap›n›n
kazand›rd›klar› üzerine bir söylefli
gerçeklefltirdik.
■ Bize biraz kendinizden
bahseder misiniz?
Evli ve bir erkek çocuk annesi, eski
bir bankac›y›m. Yo¤un bir çal›flma hayat›ndan emekli olup dört y›l ara verdikten sonra Makromarket'te çal›flmaya
bafllad›m. Bafllad›¤›m günden bugüne kadar, dört y›l içinde pek çok fley ö¤rendim. Emeklilikten dört y›l sonra bafllayan yo¤un ve keyifli çal›flma hayat›, bana
yeniden do¤muflum hissi veriyor. Çünkü Makromarket'te pek çok iflyerinde
göremeyece¤imiz uyumlu bir aile yap›s›
içinde çal›fl›yoruz.
■ Finansal kararlar, rekabet göz önüne
al›nd›¤›nda, bir perakendeci için çok
önemli. Finansal kararlar›n›z› hangi aflamalardan geçirerek al›yorsunuz?
Finansal kararlar›m›z›, titiz bir ekip
çal›flmas›yla, haz›rl›k, onay ve sonuç olarak de¤erlendirebiliriz. Haz›rl›k aflamas›
44
EYLÜL/EK‹M 2008
birimler aras› yard›mlaflma, bilgi al›flverifli ve ayn› zamanda kontrol mekanizmas› çerçevesinde gerçeklefliyor. Onay
k›sm› ise yine ilgili birim yetkililerinin
kontrol ve onay›ndan geçiyor. Sonuç
k›sm› Genel Müdürümüzün son onay›
ve de¤erlendirmesiyle somut ödeme
flekline dönüflüyor. Küçüklü büyüklü bine yak›n tedarikçi firma potansiyelimiz
var. Ödemede temel, çal›fl›lan firmalarla
kesin mutabakat sa¤lanmas› ve her iki
taraf için güvenli bir denetim kontrolü
olmas›. Rekabet söz konusu olunca, elbette ki her tedarikçi firma, verdi¤i
ürün karfl›l›¤›nda ödemesini, sözleflmeyle belirlenen gün sonunda almak ister.
Biz de bunu, azami titizlikle, mümkün
olan her flartta adil bir flekilde yapmaya
özen gösteriyoruz.
Bütçemizi, en yal›n haliyle “aya¤›m›z› yorgan›m›za göre uzatarak” yapmaya
çal›fl›yoruz. Ekonomik flartlar›n herkes
için zor oldu¤u ülkemizde, bütçe belirlemesi elbette çok büyük önem kazan›yor. Dengeli bir gelir-gider tablosu
oluflturmak, ilgili birimlerin çal›flmalar›n›
gerektiriyor. K›sa ve uzun vadede, planl› ve programl› çal›flmak ve ayr›nt›lara
önem vermek çok gerekli.
■ Perakendecilikte operasyonel karl›l›k
çok önemlidir. Bu çeflit karl›l›¤› artt›rmak için hangi yollar› izliyorsunuz?
Her kurulufl kar etmek amac›yla yola ç›kar. Ama kar etmek, büyümek de¤ildir. Biz bu sektörde önce yerel, sonra ulusal olmak üzere liderli¤i üstlendik.
Liderlik vas›flar› göreceli olarak kifli, kurum ve kurulufllara göre de¤iflse bile, bizim yolumuza ›fl›k tutan, liderli¤in bir
de¤erler ve kültür birikimiyle oldu¤udur. Onun içindir ki karl›l›¤› hedeflerken
özümüzü ve hizmet anlay›fl›m›z› bozmuyoruz. Perakendecilik, tam bir kurtlar
sofras› ve zor bir sektör. Büyümek ve
kal›c› olabilmek herkesin hedefi. Ama
bu sert rekabet içinde, güçlü ve kal›c›
olmak için istikrarl›, çok yo¤un ve etkili bir çal›ma temposu, prensiplerimizden sadece biri. Bu nedenle mükemmeli yakalamak için personel ve
flirket yap›s› olarak kendimizi etkili
analiz etmeliyiz.
■ Sat›fl verimlili¤inizin ölçümü için ne
tür araçlar kullan›yorsunuz?
Süreklili¤i sa¤lamak için göz ard›
edilemez de¤erlerimizi de unutmamal›y›z. Bu sektörü zorlu bir gelecek bekliyor. Sat›fl verimlili¤ini sa¤lamak ve bu
verimlili¤i kal›c› k›lmak, öncelikle kaliteli ve güler yüzlü hizmet anlay›fl›n› etkin teknik yöntemlerle güçlendirerek
hiçbir nedenle kaybetmemekle mümkün. Ma¤azalar›m›z›n kap›s›ndan ad›m
atan her bireyi ciddiye alan bir anlay›flla çal›flmak ve prensip ve kurallar›m›z›
do¤ru yans›tabilmek önemli. Kar etmeyi planlarken, bizim sektörde insan
potansiyelinin önemini çok iyi kavramak gerekiyor. Sat›fl verimlili¤imiz için
ikinci önemli nokta da yaklafl›m, do¤ru
metot ve tecrübeli personel temel kurallardand›r.
tuyor. Günlük çal›flma hayat›m›zda
strateji ve planlama temel kurald›r.
Ma¤azalar›m›z›n finansal (visa, nakit
ak›fl›, gider gibi) aç›dan kontrol ve denetimini günlük yapmaya çal›flarak karfl›lafl›lan sorunlar› en k›sa süre içinde
çözüme ulaflt›rmaya çal›fl›yoruz. Zaman zaman birim içinde toplant›larla
bilgi al›flveriflinde bulunup görüfllerimizi dile getirerek en seri ve do¤ru flekilde nas›l çal›fl›p zamandan kazanaca¤›m›z›n planlar›n› yap›yoruz. Önceliklerimizi öne ç›kartarak uygulamadaki baflar› oran›m›z› de¤erlendirmeye çal›fl›yoruz.
fiirketimizin önceliklerinden biri
de, yenilik anlay›fl›d›r. Bununla ilgili süreklilik gösteren e¤itim süreçleri, vazgeçilmez olmufltur. Belirli periyotlarla
yap›lan yönetim ve birimler aras› toplant›lar, en iyi hizmeti, en verimli flekilde nas›l sunar›z tart›flmalar›yla geçiyor.
t›r. En büyük vazgeçilmez ve istikrarl›
kar, ancak müflteri potansiyeliyle ölçülebilir. Bu bizim iflimizin en do¤ru göstergesi ve gelece¤e güvenli yat›r›mlar
yapmam›z›n bir numaral› kayna¤› olacakt›r. Müflteri için seçenek yelpazesi
oldukça genifl oldu¤undan özen gösterilmeyi beklemelerinin en do¤al haklar› oldu¤unu düflünüyorum. Sonuç olarak Makromarket için, rakip olarak görülen firmalardan farkl› olmak ve farkl›l›¤›n› müflteri potansiyelinde fark ettirebilmek, bu ac›mas›z oyunun tek kural›d›r.
■ Daha karl› olmak için ne gibi
stratejiler uyguluyorsunuz?
Kendimizi karl› görebilmemiz, müflteri portföyümüzün en üst
seviyede oldu¤u
dönem olacak-
■ Karl›l›k elde etmek bir kurum için
çok önemli. Özellikle perakendeci iflletmenin kar›n› artt›rmas›, direkt olarak tüketiciye yans›yor. Bu ba¤lamda,
karl›l›k ve Makromarket'in kurum vizyonu hakk›nda neler söyleyebilirsiniz?
Finans biriminin çal›flmalar›, uyumlu bir ekiple yürütülmektedir. Ekipteki
uyumsuz kifli, zay›f halka gibi tüm zinciri güçsüzlefltirir. Tak›m olmak, bireysel, ekip ve yönetim olarak insan ve ifl
gücünün kalitesiyle sa¤lan›r. Bugün birimimizde, s›f›rdan bafllay›p uzman olarak çal›flmas›n› yürüten tecrübeli arkadafllar›m›z var. Hepsi de son derece
özverili ve titiz bir çal›flma yürütmek
için gayret gösteriyor. Elbette eksiklerimiz ve hatalar›m›z var. Bunlar daha
iyi organize olup çal›flmam›z› en do¤ru
flekilde yürütmemiz noktas›nda ›fl›k tu-
EYLÜL/EK‹M 2008
45
MAKRO haber
Makromarket gülen personel
ve gülen ma¤azalar›n› seçiyor
Perakende sektörünün h›zla büyümesini
göz önüne alan ve kaliteli hizmet, müflteri memnuniyeti gibi olmazsa olmaz ilkelerle yola ç›kan Makromarket, 2008 y›l›
yaz döneminde Gülen Ma¤aza projesini
bafllatt›. Bu proje, e¤itim departman›n›n
slogan› olan “gülümseten hizmet” e¤itimleriyle, Makromarket çal›flanlar›n›n müflterilerine ayna olmas›n› sa¤lad›¤›n›n bir
göstergesi. Gülen ma¤aza projesinde dereceye giren ma¤azalar›n ya da dereceye
giren çal›flanlar›n de¤erlendirmeleri ve
tespiti, çeflitli meslek dallar›na sahip gizli
müflteriler taraf›ndan yap›l›yor. ‹lki Temmuz ay›nda gerçekleflen Gülen Market
projesinde birincili¤i Çankaya ma¤azas›
ve Ma¤aza Müdürü Özgür Çoflkun al›rken, ikincili¤i Ayranc› 2 ma¤azas›, üçüncülü¤ü Elvankent, dördüncülü¤ü ise Sincan ma¤azas› ald›. Temmuz ay›nda dereceye girememifl ma¤azalarda çal›flan olarak bireysel de¤erlendirmelerde dereceye giren Makromarket personeli de, ay›n
gülen eleman› seçilerek ödüllendirildi.
Çankaya Ma¤aza Müdürü Özgür Çoflkun'a, bu projede birincili¤i kazanmay›
nas›l baflard›klar›n› sorduk.
■ Gülen Market projesiyle ilgili personelinizi motive edici özel bir gayret gösterdiniz mi?
Her zaman özveri ve fedakarl›k erdemlerini yol gösterici olarak al›p kendi aç›mdan
ve personelim aç›s›ndan titizlikle ilke edindim. Elbette ki kaliteli hizmet verebilmek
için personelimin motivasyonunu üst seviyelerde tutmak benim için önem arz ediyor. Bunun için de öncelikle onlara özel
ve de¤erli olduklar›n› hissettirmek gerekiyor. Ben de bir ma¤aza yöneticisi olarak,
personelimin günlük sorunlar›n› ve düflüncelerini dinleyerek fikir ve düflüncelerimi
paylaflarak onlara benim için de¤erli ve
46
EYLÜL/EK‹M 2008
Özgür Coflkun, Çankaya Ma¤aza Müdürü
özel olduklar›n› hissettirdi¤imi düflünüyorum. San›r›m baflar› da buradan geliyor.
■ Bu projeye çal›flanlar, yani iç müflteriler ne oranda kat›l›m gösterdi? Bu kat›l›m
gönüllülük ilkesine mi ba¤l›?
Personelimin fikir ve önerileri, iflimizin en
büyük dinamiklerinden birisi oldu. Bu anlamda iç müflteri diye nitelendirdi¤imiz personelin de kendi mutlulu¤unu fedakarl›k ve
özveriyle ifline yans›tmas›, en büyük kat›l›m›
yapt›klar› anlam›na geliyor ve elbette ki bu
da her birinin gönlünden geçiyor.
■ Bu projede çal›flanlar›n güler yüzlü olmalar› yeterli bir kriter mi? Müflteri
memnuniyetini sa¤layacak ve devaml› k›lacak farkl› davran›fl biçimleri olmas› gerekir mi?
Elbette bütünleyici olmas› bak›m›ndan
önemli bir etken ancak tek bafl›na yeterli
bir kriter de¤il. Müflterilerimizle iletiflim
kurarken nezaket kurallar›na uygun tav›r
ve davran›fllarda bulunuyoruz. Düzgün bir
diksiyonla iletiflim kurmak ve müflterilerimize birebir ilgi göstermek, daimi müflte-
ri memnuniyeti sa¤l›yor. Çankaya ma¤azas› ekibi olarak, müflterilerimize hizmet
verirken bu ayr›nt›lara titizlikle e¤iliyoruz.
■ Ödül alan personeller kendilerini nas›l
hissettiler? Siz birinci olan ma¤azan›n yöneticisi olarak neler hissettiniz? Bu konuda di¤er ma¤aza yöneticilerine neler tavsiye ediyorsunuz?
Bu projede ma¤azam›z›n birinci seçilmesi
ve personelimin tamam›n›n ödüllendirilmesi, motivasyonlar› ve ifle ba¤l›l›klar› aç›s›ndan olumlu bir etki oluflturdu. Kurumumuz taraf›ndan bize lay›k görülen
ödüller, personelimi adeta sevince bo¤du. Ortaya ç›kan bu tabloyu gördü¤ümdeyse böyle içten bir tak›mla çal›flt›¤›m
için ne kadar flansl› oldu¤umu gördüm.
Hepsiyle gurur duyuyorum. Personelinizi
önemseyip onlara özel olduklar›n› hissettirmeniz, baflar›l› olman›z için oldukça
önemli bir kriter. Ayr›ca ekip ruhunda
zincirin halkalar›n›n her bir parças›n›n olmazsa olmaz oldu¤unu, ifllerindeki her bir
aksaman›n da tüm ma¤azaya yans›yaca¤›n›
unutmamalar›n› anlatmak gerekiyor.
MAKRO röportaj
Abidinpafla’da
Makromarket fark› hissediliyor
■ Ürün çeflitlili¤iniz hakk›nda bilgi verebilir misiniz?
Ma¤azam›zda yaklafl›k 40 bin ürün çeflidi
bulunuyor. K›rm›z› ve beyaz et ürünleri,
flarküteri, manav, bal›k, kuruyemifl, pasta,
f›r›n, kozmetik, kiflisel bak›m, ayakkab›,
elektronik, k›rtasiye, mobilya, hal›, ev
tekstili, iç giyim, tekstil, zücaciye, h›rdavat,
hediyelik eflya, oto aksesuar gibi birçok
ürün çeflidiyle makro kalite hizmeti ve
mikro fiyatlar›m›z› sürekli tercih eden de¤erli müflterilerimize hizmet veriyoruz.
Makromarket'in Abidinpafla ma¤azas›,
modern mimari tasar›m› ve ferah dekorasyonuyla Abidinpafla'da ikamet eden
Baflkentlilerin tercih noktas› oluyor. Kaliteli çizgisini her ma¤azas›nda koruyan
Makromarket, Abidinpafla'da da güler
yüzlü ve çal›flkan ekibiyle hizmet sunmaya devam ediyor. 5 bin metrekare sat›fl
alan›, günlük taze ürünleri, çocuk oyun
alan›yla fark›n› ortaya koyan ma¤aza, kapal› otoparktan kuru temizlemeye kadar
da tüketicilere pek çok imkan sunuyor.
Abidinpafla Ma¤aza Müdürü Cem Atar
ile Makromarket'in fark›n› ve Abidinpafla
ma¤azas›n› konufltuk.
■ Makromarket'in Abidinpafla ma¤azas›
hakk›nda bilgi verebilir misiniz?
Abidinpafla ma¤azam›z, 9000 metrekare
alan üzerinde kurulu, 5000 metrekare
net sat›fl alan›na sahip ve 120 personeliyle hizmet veren bir al›flverifl merkezi. Bu
merkezde günlük, taze ve zengin g›da
ürünlerinin yan› s›ra, fast-food, non food
sat›fl alanlar›, çocuk oyun alan› ve ekmek
f›r›n› bulunuyor. Al›flverifl merkemizin
bünyesinde, toplam 1600 kifliye toplant›,
konferans, dü¤ün ve yemek organizasyonlar›nda profesyonel hizmet verme
kapasitesine sahip Lale Restaurant ve Lale Dü¤ün Salonlar› da yer al›yor. Ayr›ca
ma¤azam›z bünyesinde müflterilerimize
400 araçl›k kapal› otopark, oto y›kama,
kuru temizleme ve anahtarc›l›k hizmetleri veriliyor.
■ Makromarket'in tüm ma¤azalar› çok baflar›l› performanslar gösteriyor ancak Abidinpafla ma¤azas›n›n biraz daha öne ç›kt›¤›n› görüyoruz. Bu baflar›n›n s›rr› nedir?
Abidinpafla ma¤azam›z, alan yönetimi ve
görsel tasar›m yönünden son derece ferah ve modern bir ma¤aza. Bu anlamda
48
EYLÜL/EK‹M 2008
Cem Atar,
Abidinpafla
Ma¤aza Müdürü
bize, bu güzel ma¤azam›zda ma¤aza yönetimi gibi önemli bir görev yapma f›rsat› veren Makromarket Yönetim Kurulu'na flükranlar›m› sunuyorum. Bu anlamda baflar›n›n birinci ad›m›, mimari yap›s›ndan ve bulundu¤u konumdan kaynaklan›yor. Bununla beraber, bu modern ve
ferah ma¤azada güler yüzlü, çal›flkan, istikrarl› ve uzman personellerin, görevlerini en yüksek performansta yerine getirmeleri de elbette baflar›y› devaml› k›l›yor. Ma¤azan›n disiplinli idari kadrosu
da, ma¤aza içinde mevcut ifl kollar›na
do¤ru personeli kanalize ederek ve gün
içinde seyrini devam ettiren sürecin takibini yaparak bu baflar›ya katk› sa¤l›yor.
Baflar›, iyi bir ekiple mümkündür. Ben bu
anlamda kendimi çok flansl› görüyorum.
Elde etti¤imiz baflar›da üstün gayretlerini
ve emeklerini esirgemeyen tüm ekip arkadafllar›ma teflekkür ediyorum.
■ Abidinpafla ma¤azas›, müflteri yo¤unlulu¤unun çok fazla oldu¤u bir ma¤aza.
Müflteri yo¤unlu¤unuzu yönetirken nelere dikkat ediyorsunuz?
Müflterilerimizin rahat, keyifli, ferah ve
temiz bir ortamda al›flverifl yapmalar›n›
arzu ediyoruz. Bu nedenle ma¤azam›z›n
her noktas›nda öncelikle sa¤l›k ve hijyen
kurallar›n› uyguluyoruz. Bunun yan›nda
ürün bulunurluluk çal›flmalar›m›z› yap›p
ana teflhir alanlar›m›z› planlarken ürünlerimizi ma¤azan›n her noktas›na do¤ru
konumland›r›p müflteri hareket yönüne
göre al›flverifl kolayl›¤› sa¤lamay› amaçl›yoruz.
■ Makromarket'te teknoloji çok yo¤un
olarak kullan›l›yor. Özellikle Makro Kart
Gold'un katk›lar› hakk›nda neler söyleyebilirsiniz?
Makromarket, teknolojiye yat›r›m yapmaktan çekinmeyen ve teknolojiyi çok
yak›ndan takip eden bir kurum. Özellikle Makro Kart Gold projesi, müthifl bir
çal›flman›n eseri olup flirketimizin kurumsallaflma sürecinde önemli bir mihenk tafl› oluflturuyor. Kart›n en önemli
özelli¤i, koflulsuz ve flarts›z olarak al›flverifl yapan tüm müflterilere al›flverifl tutarlar›n›n bir k›sm›n› hediye etmesi.
Televizyon ekranlar›n›n y›llard›r
eskitemedi¤i yüzlerden biri,
Gülben Ergen. Üstelik güzel,
sevimli ve samimi... 1990'l› y›llarda,
ekranlara merhaba diyen sanatç›,
flark›lar›n›n yan› s›ra ekrana tafl›d›¤›
karakterlerle de gönüllerdeki
taht›n› korumay› baflard›. Gülben
Ergen denilince, hepimizin akl›na
hala papatyal› bornozu, süslü
tokalar› ve abiye k›yafetleriyle Dad›
tiplemesi geliyor. Bugüne kadar
pek çok projede yer alan ve bunlar›n yan› s›ra ç›kard›¤› her
albümde o sezonun hitleri aras›na
girmeyi baflaran Ergen, örnek
evlili¤iyle de dikkatleri üzerine
çekiyor. Albümleriyle y›llarca
duygular›m›z›n tercüman› olan
sanatç›n›n flarkl›lar›nda küt küt att›
kalbimiz, kimi zaman
“Kand›ramazs›n beni” diye
hayk›rd›k, kimi zaman yaln›zl›¤›m›z›
dinledik. Son olarak, piyasaya
sürdü¤ü f›k›r f›k›r albümle bizlere
“Sürpriz” yapan güzel sanatç›,
flimdilerde hem evli ve olgun bir
kad›n olman›n, hem de anneli¤inin
tad›n› ç›kar›yor. Gülben Ergen ile
gerçeklefltirdi¤imiz bu keyifli
söyleflide Gülben Ergen'i,
de¤erlerini ve hayat› konufltuk.
Söyleflimizde, Gülben Ergen'in sonsuz samimiyetini ve o¤luna olan
sevgisini bulacaks›n›z.
“Hayat benim de¤il,
evlad›m›n etraf›nda dönüyor”
■ Ekranlardan asl›nda çok iyi tan›d›¤›m›z
Gülben Ergen'i birkaç cümleyle sizden
dinleyebilir miyiz?
‹nsan›n kendini ifade
nüyle
fiu anda her yö
etmesindense karfl› tatakdir etti¤iniz
raf›n ne alg›lad›¤› daha
bir sanatç› ismi
önemli asl›nda. Çal›flan,
›z?
güçlü ve gülümsemeyi
verecek olsan
len isimlerin
bilen bir Gülben var, ba■ ‹lk akl›ma ge
Yücel geliyor.
na göre. Dilerim karfl›bafl›nda, U¤ur
l›kl›d›r hislerimiz…
■ Ekran bafl›ndakilerin sizi bu kadar seviyor olmas›n› neye ba¤l›yorsunuz?
20 y›la yaklaflan, gittikçe büyüyen, ço¤alan ve güçlenen bir ba¤ art›k aram›zdaki.
Sapasa¤lam bir iliflki neyle anlat›l›r? Sevgi,
sayg› ve güven. Bu üç önemli duygu da,
beni seven insanlarla aram›zda karfl›l›kl›d›r. Yalans›z ve net.
■ Müzik deyince akl›n›za ne geliyor?
fiark›lar elbette. Müzik, tüm dünya insanlar›n› ortak bir noktada buluflturabilecek
kadar tarifsiz bir büyü.
■ Özellikle iflinizde, ayr›nt›c› ve mükemmeliyetçi oldu¤unuzu biliyoruz. Kimi zaman bu huyunuz sizi rahats›z etmiyor mu?
Etmez mi!! Uzun y›llar çok ama çok yoruldum. Ama art›k eskisi kadar h›rpalam›yorum kendimi, çünkü önceliklerim
de¤iflti. Hayat benim de¤il, evlad›m›n etraf›nda dönüyor. Mükemmeliyetçilik, kariyer konumlamas› yapmak için u¤rafl verirken bence gerekli. fiimdi burada kalmak, buray› korumak zaman›d›r, benim
için. Kolay m›? Asla de¤il ama daha dingin ve dengeli kararlar verebiliyorum.
En pahal› kozmetikleri kullansan›z da içeriden do¤ru
beslenmeyen bir ten parlamaz. Topra¤›n bize
sundu¤u nimetler, sebze ve meyveler en baflta
olmak üzere, mutlaka su ve bitki çaylar› tüketmeliyiz.
■ Uzun süredir sanatç›lar aras›nda klifleleflen bir söz var: “Sanatç›dan dost olmaz”. Siz bu söze kat›l›yor musunuz?
Kifli kendi ne ise, karfl›s›ndan da onu görür. Kesinlikle kat›lm›yorum bu söze.
Rekabet, elbette ki dostlu¤un gerektirdi¤i de¤erleri zedeleyebilir, ayn› sektörde, ayn› sahnede olmak ve dost kalabilmek zordur; alk›fl› paylaflmak da zor gelebilir. Ama sanatç›dan dost olur, hem
de as›l sanatç›dan dost olur. Çünkü sanatç› duygusald›r; her an bo¤az›m›za dü-
EYLÜL/EK‹M 2008
51
MAKRO konuk
¤ümlenir bir fleyler,
hemen dolar gözlerimiz. Yüre¤i kat›laflm›fl,
sevgiden uzak insanlar
söyler, sanatç›dan dost
olmaz laf›n›…
“Hayatta
¤iniz
vazgeçemeyece k?
se
3 fley nedir” dydeen vaz-
fle
■ Hayatta her
büyük konuflgeçebilir insan,
Ama baz› demamak laz›m.
onlar her fle¤erler vard›r ki
¤lum, ailem
yin üstünde: O
ve huzurum…
■ Biraz da Atlas'tan bahseder misiniz? Atlas nas›l
bir çocuk?
Her çocuk gibi, o kadar küçük ki daha yaflam› tan›m›yor;
renkleri, kelimeleri yeni yeni ö¤reniyor. Herkesin evlad›
neyse Atlas da o… Ben de her anne gibiyim :)
■ Uzun süredir dizilerde göremedi¤imiz Gülben Ergen'in
son dönemde böyle bir çal›flmas› olacak m›?
Dizi çok vaktimi al›r; bir anne olarak bu geliflim döneminde bana düflen çok fley var. Konserler haftada 2 günümü
al›yor zaten, di¤er 4 gün de sette olursam içim asla rahat
etmez. Haftada 1 gün ekranda olmak, daha çok iflime geliyor, do¤rusu…
Atlas’a kardefl
gelecek mi?
Sevgi, sayg› ve güven.
Bu üç önemli duygu da,
beni seven insanlarla
aram›zda karfl›l›kl›d›r.
Yalans›z ve net.
52
EYLÜL/EK‹M 2008
■ Gülben Ergen deyince akl›m›za bak›ml›, güzel, ›fl›l ›fl›l, sürekli imaj›n› yenileyen biri geliyor.
a istek var di■ Plan yok am
Kad›nlara ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz?
lamas›n› düyelim… Zaman
Klasik belki ama önce huzur, kendini sevme ve
T›bben de, bi
flünmedik bile.
bedenini saymak. Bunlar çok önemli. Kendini
pomuz gere¤i
zim yo¤un tem
seven, sayan bir kad›n kambur durmaz, hele
erken oldu¤ude, flimdilerde
çal›flan bir kad›nsa duramaz. E¤er çal›flmaktanz.
nu düflünüyoru
sa kamburu, zaten yak›fl›r. En pahal› kozmetikleri kullansan›z da içeriden do¤ru beslenmeyen bir ten parlamaz. Topra¤›n bize sundu¤u nimetler, sebze ve meyveler
en baflta olmak üzere, mutlaka su ve bitki çaylar› tüketmeliyiz. Ceviz, badem, kuru kay›s›y› da sayabilirim. Az makyaj ve
mutlaka temizlenen bir cilt; soda ile bile y›kanabilir. Baflka birisine ba¤›ml› kalmadan mutlu olabilmek, kendi kendine mutlu olabilme gücüne sahip olmak, en büyük güzellik bence.
MAKRO lezzet
14 as›r önce iflaret edilen mucize
11 ay›n sultan› Ramazan geldi
çatt›. Hemen herkesi tatl› bir Ramazan telafl› sard›. Ramazan ay›n›n
vazgeçilmez yiyeceklerinden biri
olan hurma da, sofralarda yerini ald›. Günümüzde, Ramazan ay›nda
yaflanan baz› güzellikler maalesef
unutulmaya bafllasa da hurma yerini koruyor. Ramazan ay›n›n belki
de tek vazgeçilmezi, iftar sofralar›n›
daha uzun y›llar taçland›racak gibi
görünüyor. O, özene bezene haz›rlanan iftar sofralar›n›n bafl tac›
hurman›n, sa¤l›k aç›s›ndan bilinmeyen birçok özelli¤i var.
54
EYLÜL/EK‹M 2008
SA⁄LIK DEPOSU
Bilinen en eski bitki türlerinden
olan hurman›n, lezzetinin yan› s›ra besin
de¤eriyle de her geçen gün baflka bir
faydas› ortaya ç›k›yor. Özellikle hamile
ve do¤um yapan kad›nlar için pek çok
faydas› olan hurman›n bu özellikleri,
Kuran'da çeflitli ayetlerde dile getiriliyor. Hurma, insan vücudunun sa¤l›kl› ve
zinde kalabilmesi için gerekli olan
10'dan fazla element içeriyor. Kalori
de¤erinin çok yüksek olmas› sebebiyle,
hastal›ktan güçsüz düflmüfl ya da yorgun
kimseler için özellikle çok faydal› olan
hurmada bulunan oksitosin maddesi,
do¤umu kolaylaflt›r›c› bir ilaç olarak kullan›l›yor. Oksitosin, esas olarak beyinde
salg›lanan, do¤um sanc›lar›n› bafllatan
bir hormon. Do¤um öncesi vücudun
tüm haz›rl›klar› bu hormon sayesinde
bafll›yor. Bu hormon, do¤um esnas›nda
ana rahminin etkili olarak kas›lmas› ve
do¤umun gerçekleflebilmesi aç›s›ndan
son derece önemli.
Yüzde 60-65 fleker oran›yla en çok
fleker içeren meyvelerden biri olan hurman›n, doktorlar taraf›ndan yeni do¤um
yapan annelere de tavsiye edilmesinin
nedeni, bedeni yorgun düflen annenin
enerji toplamas›n› ve sütünün ço¤almas›n› sa¤lamak ve süt hormonlar›n› harekete geçirmek.
meyvesine, bir ilk meyve verdi¤inde bir
de tam olgunlaflt›klar› zaman bak›n! Elbette bütün bunlarda iman edecekler
için al›nacak birçok dersler vard›r.”
(Enam Suresi 99. Ayet)
ORUÇ VE HURMA
Kalori, protein, karbonhidrat, kolesterol, ya¤, lif, fosfor, kalsiyum, demir,
sodyum, potasyum, magnezyum, A vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini, B3 vitamini, B6 vitamini, folikasit gibi elementler
aç›s›ndan oldukça zengin olan hurmayla
orucu açman›n sevap oldu¤una dair birçok hadis de mevcut.
Oruç tutarken gün boyu yemek yemedi¤imiz için kan flekerimiz düflüyor ve
vücudumuz halsizlefliyor. Hurmadaki fleker; tatl›, çikolata gibi yiyeceklerde bulunan ve kan flekerini h›zla yükselten glikoz türü de¤il, insan vücuduna bol miktarda hareket ve ›s› enerjisi kazand›ran,
vücutta parçalanmas› kolay olan meyve
flekeri fruktoz oldu¤u için, orucu hurmayla açmak, kan flekerimizin normal
seviyelere gelmesini sa¤l›yor.
5 B‹N YILDIR fi‹FA KAYNA⁄I
Daha çok ›l›man bölgelerde yetiflen
hurma, tam 5 bin y›ld›r, Mezopotamya,
Ortado¤u ve Kuzey Afrika ülkelerinde
tüketiliyor. Çöllerde yaflayanlar›n hemen her ö¤ünde yedikleri bu meyvenin
birçok çeflidi var. A¤ac›n›n gövdesi kahverengi olan bitkinin yapraklar› gri-yeflil
renkli ve oldukça gösteriflli oluyor. Çiçekli bir bitki a¤ac› olan hurma, ancak iklim uygunsa ve d›flar›da topra¤a ekilirse
çiçek aç›yor. Yaklafl›k 23 metre yüksekli¤e kadar büyüyebilen hurma a¤ac›, genellikle dikiminden 4-5 y›l sonra meyve
veriyor, 15 y›l sonra en verimli dönemlerine ulafl›yor. Hurma a¤açlar› yaklafl›k
150 y›l yafl›yor. Genellikle yumurta
fleklinde olan, büyüklü¤ü
ve rengi yetifltirilme flartlar›na göre de¤iflen meyvenin ortas›nda sert bir
çekirdek bulunuyor.
Hurman›n sadece meyvesinden faydalan›lm›yor, ayn› zamanda lifleri, kumafl üretiminde kullan›l›yor,
çekirdekleri de yakacak olarak de¤er-
NELERE ‹Y‹ GELM‹YOR K‹?
lendiriliyor.
‹ki yüz kadar çeflidi bulunan hurman›n anayurdu, Kuzey Afrika ile Arap Yar›madas› olarak biliniyor. Hurma günümüzde en çok Akdeniz havzas›n›n güneyi, Avustralya, Ortado¤u, Kaliforniya ve
ülkemizde Ege ve özellikle Akdeniz bölgelerinin k›y› fleridinde yetifltiriliyor.
Ayr›ca hurman›n, ülkemizde yetiflen
Datça (Girit) hurmas› ve Gölköy hurmas› adl› iki alt türü var. Bu iki türün
meyveleri, Arap hurmas›n›nkiyle ayn›
lezzette fakat eti Arap hurmas›n›n etine
oranla daha az.
TEK BAfiINA B‹N DERDE DEVA
Kuran'da, bir insan›n ancak birçok
besini yiyerek elde edebilece¤i faydalar›
tek bafl›na karfl›layan hurmay› öven birçok ayet bulunuyor.
“Gökten su indiren O'dur. Sonra biz
onunla her çeflit bitkiyi ç›kar›r›z. O bitkiden bir filiz, ondan da büyüyüp birbirinin üstüne binmifl taneler, baflaklar ç›kar›r›z. Hurma tomurcuklar›ndan sarkan
salk›mlar, üzüm, zeytin ve nar bahçeleri
yetifltiririz. Bunlardan kimi birbirine
benzer, kimi benzemez. Her birinin
■ ‹çerdi¤i kalsiyum ve fosfat sayesinde iskelet oluflumu ve vücudun kemik
yap›s›n›n dengelenmesini sa¤l›yor.
■ Hurmada bulunan fosfor ve kalsiyum, kemik zay›fl›¤›na karfl› bünyeyi koruyor.
■ ‹çerdi¤i magnezyum sayesinde
böbrek iltihab›na ve kumlar›na iyi geliyor.
■ Vücudun yafllanmas›n› geciktiriyor, kansere karfl› koruyor.
■ Damar sertli¤i ve kolesterole karfl› koruyucu etkisi olan hurma, fliflmanlama tehlikesine yol açm›yor.
■ Cildi besliyor, hamilelik ve günefl
lekelerini yok ediyor.
■ Hakiki zeytinya¤› ile kar›flt›r›larak,
krem k›vam›na getirilip sürüldü¤ünde
vücuttaki yara ve iltihaplar› iyilefltiriyor.
■ Lif yönünden de zengin oldu¤u
için, yemek aralar›nda at›flt›r›lmas› kab›zl›¤a iyi geliyor.
■ Kandaki fleker oran›n› ayarlamaya
yard›mc› oluyor.
■ Bedeni ve zihni gençlefltiriyor.
■ Zihin aç›c› ve dinlendirici etkisi de
bulunan hurma, sinir bozuklu¤u ve strese de iyi geliyor. Yüksek miktarda B6 vitamini bar›nd›rd›¤› için, doktorlar taraf›ndan, stresli ve gergin yaflant›s› olanlara sabah, ö¤le ve akflam saatlerinde üçer
adet hurma yemeleri öneriliyor.
EYLÜL/EK‹M 2008
55
MAKRO beslenme
Mutlaka sahura kalk›n
Uzman Diyetisyen M.
Turgay Köse'yle gerçeklefltirdi¤imiz söyleflide
oruçla ilgili bildiklerimizi
pekifltirdik ve bilmedi¤imiz pek çok fley ö¤rendik. Köse, fliflmanl›¤›n tan›m›n›
vücuttaki ya¤ fazlal›¤› olarak yap›yor:
“fiiflmanl›k kesinlikle kilo fazlal›¤› de¤ildir, ya¤ fazlal›¤›d›r. Ramazan'da ya¤dan
ziyade kas ve su gibi kay›plarla karfl›lafl›yorsak bunun ad› zay›flamak de¤ildir.”
Vücut, gerekmedi¤i sürece yenilen ve
içilen her fleyi kenarda ya¤ olarak depoluyor. Kimse park halindeki arac›na
benzin doldurmuyor. Vücudumuz da
park halindeyken afl›r› yemek tüketmememiz gerekti¤inin alt›n› çizen Köse,
“En uygun diyet, kiflinin adapte olabilece¤i, uygulayabilece¤i diyettir” diyor.
56
EYLÜL/EK‹M 2008
■ Bize biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?
‹lk, orta ve lise ö¤renimimi ‹stanbul'da tamamlad›ktan sonra Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nü kazand›m ve bu bölümden 2001 y›l›nda mezun oldum.
Daha sonra Hacettepe Üniversitesi'nde yüksek lisans program›n› bitirerek uzman diyetisyen unvan› ald›m. 4 y›l önce Etik Diyet'i kurdum
ve sa¤l›kl› beslenme konusunda dan›flmanl›k yap›yorum.
■ Ramazanda beslenme nas›l olmal›d›r?
Ramazan ay›nda oruç tutan bireyler,
yine y›l›n tüm dönemlerinde oldu¤u
gibi, yeterli ve dengeli beslenmeye
dikkat etmek durumundalar. Beslenmede besinin içermifl oldu¤u
protein, vitamin ve mineral gibi besin ö¤eleri, büyük önem tafl›yor. Ramazan ay›nda baz› mineral ve vitaminleri eksik alma lüksümüz yok. Bu
dönemde de bu besin ö¤elerini tam
olarak karfl›lamak durumunday›z.
Beslenme flu aç›dan önemli; yaflamak için beslenmek gerekir, iyi yaflamak için iyi beslenmeliyiz. Simitayran da tüketsek karn›m›z doyar,
kocaman bir tabak dolusu makarnayla da. Acaba vitamin, mineral,
protein gibi besin ö¤eleri aç›s›ndan
hangisi, ne kadar zengin? ‹nsan vücudunun ihtiyaç duydu¤u 50'ye yak›n
besin ö¤esi var ve bunlar› belirli
oranlarda almam›z flart. Ramazan
döneminde olmam›z, besin ö¤elerini
eksik alma gibi bir lüksümüz oldu¤unu göstermiyor. ‹ftar, sahur ve ara
ö¤ünler fleklinde, beslenmemize Ramazan'da da dikkat etmeliyiz.
■ Kilo almamak veya kilo vermek
için, Ramazan ay›nda zay›flama diyeti
uygulanabilir mi?
Zay›flama diyeti için Ramazan ay› f›rsat de¤il. Çünkü büyük ço¤unlu¤umuz, “Ramazan'da 3-5 kilo verdim,
sonras›nda da dikkat edeyim, aç kalmaya devam edeyim, flu fazla 10 kilodan kurtulmufl olurum” diye düflü-
MAKRO beslenme
nürüz. Genelde Ramazan iyi bir bafllang›ç
olarak görünür. Bu sene Ramazan, tam
ay›n bafl›, Pazartesi ve ay›n birine denk
geliyor. K›yasland›¤›nda, diyete bafllamak
için iyi bir zaman. ‹nsanlar fark›nda olmadan Ramazanda kilo verse bile, o giden
kilolar daha çok kas ve su kayb› olarak
karfl›m›za ç›k›yor. Ya¤daki kay›plar, çok
daha az oluyor. Ramazan'da diyet yapanlara iki tane temel uyar›m›z var: Sahura
kalkmak ve iftarda çorba içip 5 dakika
beklemek. Çorba midenin s›v›s›d›r. Ya da
suyla, hurmayla veya zeytinle orucumuzu
aç›p bir 5-10 dakika beklemek. Ondan
sonra ana yeme¤e geçmek gerekiyor.
Birden yeme¤e sald›r›p h›zl› yemek
yersek, t›kanana kadar böyle devam
ederiz ve 10 dakika içerisinde bir
günde alamayaca¤›m›z kadar çok
kalori al›r›z. Ramazan ay›nda mide problemleriyle hastaneye
baflvuranlar›n say›s› hep artar. Çünkü 1415 saat sindirim sisteminde hiçbir faaliyet yokken birden yüklenilir.
■ Ramazanda hangi hastalar risk grubu
alt›nda yer al›yor? Hangi hastalar oruç
tutabilir, hangileri tutamaz?
Kiflinin oruç tutabilmesi, dinimizde de oldu¤u gibi, herhangi bir sa¤l›k problemi
olmamas›na ba¤l›. E¤er kronik bir rahats›zl›¤›m›z varsa ve sürekli ilaç kullan›lmas› söz konusuysa, oruç tutulmas›n› tavsiye etmiyoruz. Mide ve ba¤›rsak problemleri, migren ve fleker hastal›klar› bunlar›n bafl›nda geliyor. Ayr›ca emziren anneler, gebeler ve belli bir yafl›n alt›ndaki
geliflme ça¤›ndaki çocuklar›n oruç tutmas›n› da tavsiye etmiyoruz.
■ Kimileri Ramazan ay›nda kilo al›rken
kimi de kilo veriyor. Bu durumu neye
ba¤l›yorsunuz?
Daha çok karfl›m›za ç›kan sebep olarak
s›v› kayb› görülüyor. Günde 10 kere tart›ya ç›k›n, 10'unda da farkl› rakam görürsünüz. Sabah 72 kilo uyand›ysan, yedi¤in,
içti¤in besinlerle bu rakam akflam yatarken 74'e ç›kabilir. ‹deal tart›m,
bizim için çok önemlidir. Bunu
haftal›k olarak de¤erlendirmek
gerekir. Ayn› gün içerindeki
denemeler farkl› sonuç veri-
58
TEMMUZ/A⁄USTOS 2008
yorsa, haftada bir kere tart›ya ç›kmal›,
mümkünse hep ayn› k›yafetle veya k›yafetsiz, kahvalt› öncesi ve d›flk›lama sonras› ve hep ayn› baskülle tart›m yap›lmal›d›r. Bir gün eczanede, bir gün evde, bir
gün doktorda tart›lmak do¤ru sonuç
vermez. Ramazan, bir ayl›k bir süreç. Bir
aydaki sonuçlar, biraz daha somut verilerdir. Kimisi al›r, kimisi verir. fiöyle ki,
insanlar çeflit çeflit yöntemlerle oruç tutuyor. Kimisi yatmadan önce yemek yiyerek oruç tutuyor, kimisi de sahura kalk›yor. Yiyip yat›yorsak o zaman kilo alma
ihtimalimiz daha fazla. Sahura kalk›yorsak, bu s›k›nt›y› ortadan kald›r›r›z. Vücut,
gerekmedi¤i sürece, yenilen ve içilen her
fleyi kenarda ya¤ olarak depoluyor. Kimse park halindeki arac›na benzin doldurmuyor. Sonuç olarak, ayn› mant›¤› kendimiz için de sergilemeliyiz.
■ Ramazan ay›nda kilo almamak için ne
gibi tavsiyelerde bulunursunuz?
Mutlaka sahura kalkmak ve iftarda da
çorbayla, hurmayla, suyla, zeytinle orucu
aç›p 5-10 dakika ara vermek. Sonras›nda
ana yeme¤e geçmek. Yatana kadar küçük
küçük ara ö¤ünler alabiliriz. Saat 20.0020.30'da orucumuzu açm›fl olduk. Saat
22.00-23.00 gibi 1-2 tane, küçük ara
ö¤ün alal›m. Mesela süt, meyve, yo¤urt,
peynir, ekmek, belki bir ya¤s›z tost, kuru
meyve gibi at›flt›rmalar›n›z olsun. Kepekli bisküvi yiyelim ki, en az›ndan gün içerisinde almam›z gereken enerjiyi bir flekilde kapatmaya çal›flal›m. Sadece iftar ve
sahur ya da sadece iftar ve gece yatarken
yemek yemek, kifliyi daha fazla kilo almaya sürükler. Çünkü aç kald›¤›m›z süre
içerisinde, metabolizma yavafllamaya
bafllar. Metabolizmay› daha canl› tutmak ad›na, s›k aral›klarda beslenmek,
iftardan sahura kadar geçen sürece 2
tane ara ö¤ün s›k›flt›rmak faydal›
olur. Bol bol su içmeliyiz ve mutlaka
hareket etmeliyiz. Gün içerisinde fiziksel aktiviteleri ihmal etmeyelim. K›sa
mesafelerde yürüyüfller yapabiliriz. Havalar geç karar›yor. Akflam iftardan sonra ç›k›p yar›m saat yürümek bile fayda
sa¤lar. Tamamen hareketsiz bir yaflam
sürmemeliyiz.
■ Kifliye göre diyet listesi haz›rlarken
nelere dikkat ediyorsunuz?
Kiflinin yafl›, cinsiyeti, boy uzunlu¤u, vücut a¤›rl›¤›, aktivite durumu, mevcut kan
tahlil sonuçlar›, antropometrik ölçümleri, yani kol çevresi, bel çevresi, kalça çevresi gibi vücut ölçümleri… Bununla birlikte, ya¤ ölçüm sonuçlar›na bakarak bireye özel listeler haz›rlar›z. Boyuna, kilosuna, ya¤ miktar›na bakarak metabolizma
h›z›na göre diyetin kalorisini hesaplar›z.
Kiflinin beslenme al›flkanl›klar› çok
önemlidir. Bizim yazd›¤›m›z bir besini
MAKRO beslenme
sevmiyor olabilir. O yemek, damak tad›na hitap etmiyor olabilir. Alerjisi olabilir
veya o besini o anda bulamayabilir. En
uygun diyet, kiflinin adapte olabilece¤i,
uygulayabilece¤i diyettir. Bizler genelde
alt› ö¤ünlük beslenme flekline dayal› diyet uygular›z. Sabah, ö¤le, akflam 3 ana
ö¤ün ve her ana ö¤ünü müteakip olarak
2-3 saat sonras›nda küçük bir ara ö¤ün
veririz. Kifli, 3 saatte bir beslenirse, kan
flekerindeki dengesizlik ortadan kalkar
ve kiflinin tatl›ya olan e¤ilimi azal›r. En
önemli kriter de fludur: 7-8 saatlik uyku
düzenimizi oturtmal›y›z. 4-5 saat gibi k›sa bir süre uyursak, bir tak›m hormonlar›n salg›lanmas› gerçekleflmiyor. O da kilo almaya sebebiyet veriyor. 8 saatten
uzun uyursak, uykuda metabolizma yavafl
çal›flt›¤›ndan bu da kilo alma sebebi olarak karfl›m›za ç›k›yor.
■ Bu y›l Ramazan ay›n›n yaz mevsimine
gelmesi, uzun günlerde oruç tutaca¤›m›z
anlam›na geliyor. Özellikle yaz mevsiminde tutaca¤›m›z oruçla ilgili ne tür tavsiyelerde bulunursunuz ve afl›r› s›v› kayb›yla ilgili neler söylemek istersiniz?
Normalde, gün içerisinde kad›nlara 10,
erkeklere 14 su barda¤› su içmelerini
öneriyoruz. Yani kad›nlar 2, erkekler 2,5
litre su içmeli. Çünkü idrarla, d›flk›yla,
terlemeyle ve solunumla bile su kayb›
söz konusu. Günde yaklafl›k olarak 22,5 litre bir su kayb› var. Havalar›n
s›cak oldu¤u zamanlarda bu kay›p-
60
EYLÜL/EK‹M 2008
lar daha da artabiliyor. Özellikle terlemeyle, bu de¤erler daha yüksek rakamlara ulafl›yor. Gün içerisinde, her saat bir
bardak su içmeliyiz. Gözümüzün önünde
mutlaka bir pet flifle ya da bir bardak bulunsun. Sürekli suyumuzu içelim. Ama
Ramazan'da böyle bir fley söz konusu olmayacak. Madem gündüz su içemeyece¤iz, iftardan gece yatana kadar her saat
bafl› mutlaka ikifler bardak su içmeliyiz.
Suyun ›s›s›, saati hiç önemli de¤il. Yemek
öncesi, yemek esnas› veya yemek sonras› da olabilir. Kifli nas›l seviyorsa… ‹çti¤imiz çay›n, kahvenin, gazl› içeceklerin, suyun yerini tuttu¤unu söyleyemem. Tabi
çorbadan, sebzelerden, meyvelerden
hatta etten bile s›v› ihtiyac›m›z› karfl›l›yoruz ama o s›v›n›n 4/3'ü su olmal›. O yüzden suyu su olarak içmek önemli.
■ Sebzeleri piflmifl olarak m› çi¤ olarak
m› tüketmeliyiz?
Piflmifl yiyeceklerin sindirimi biraz daha
kolay olur. O yüzden piflirmenin bir art›s› var. Öte yandan piflirirken yeme¤in içine ya¤ koyuyoruz. Hele bir de yeme¤in
ya¤l› suyunu kafl›k kafl›k tüketiyor ve ekmek band›r›yorsak ekstra kalori al›yoruz.
Piflirince, suyuna C ve potasyum minerali gibi bir tak›m ö¤eler geçiyor. Kay›plar
söz konusu olabiliyor. Piflirmenin bir di¤er art›s› da, örne¤in domatesteki kan-
serden koruyan madde olan “laykopen”in piflti¤i zaman vücutta emiliminin
daha fazla olmas›. Böylece kanserden daha çok koruyor. Çi¤ olarak yesek, mineral ve vitamin kayb› minimum. Piflmedi¤i
için suyuna bir fley geçmiyor. Ya¤ eklemedi¤imiz için de kalorisi fazla de¤il.
Mümkün mertebe piflmifl olarak, en
az›ndan bir tabak sebze yeme¤imiz her
gün olsun. Ö¤leyin ve akflamlar› sebze
yeme¤i yiyebiliyorsak bizim için daha
faydal›. Gün içerisinde de mutlaka domates, salatal›k, biber veya bir yeflil salata yemeliyiz.
■ Sa¤l›kl› bir hayat sürmeleri için okurlar›m›za neler söyleyebilirsiniz?
Hareketsiz yaflam, hepimizi olumsuz
yönde etkiliyor. Bu, baflta kilo olmak
üzere pek çok hastal›¤a davetiye ç›kar›yor. K›sa mesafelerde tafl›t kullan›lmamas›, asansör ve yürüyen merdivenden
uzak durulmas›, gerekirse taksiden, servisten iki durak erken inip yürünmesi
gibi yaflam tarz›nda de¤ifliklikler yap›lmas›, çok önemli. Beslenme aç›s›ndan
da kesinlikle ve kesinlikle aç kal›nmamas›, medyada yer alan her habere inan›lmamas›, alt›nda uzman isminin olmas›n›n aranmas›, 2,5-3 saat aral›klarla s›k
s›k beslenilmesi, ö¤ünlerin atlanmamas›,
soyulmadan yenen sebze ve meyvelerin
kabuklar›yla yenmesi. Soymak icap
ederse, derin soymamaya dikkat edilmesi önem tafl›yor.
MAKRO ramazan
Bin aydan hay›rl› gece
Kadir Gecesi
Kuran-› Kerim ayetlerinin Hz.
Muhammed'e (S.A.V.) indirilemeye baflland›¤› gün olan, bin aydan
daha hay›rl› olarak kabul edilen
Kadir Gecesi, dua edenleri geri
çevirmeyen, günahlar› ba¤›fllayan,
her fleyi bilen, gören ve duyan
Yüce Allah'›n tüm dualar› kabul
etti¤i mübarek bir gece. Ramazan
ruhlar›m›z› flenlendirip bedenimizi
terbiye ederken Ramazan›n en
k›ymetli gecesi Kadir Gecesi de,
Ramazan ay›n› daha anlaml› k›lar.
adir Gecesi'nin hangi gece oldu¤u kesin olarak bilinmiyor ancak genellikle
Ramazan'›n yirmi alt›nc› ya da yirmi
yedinci gününün gecesinde oldu¤u kabul
ediliyor. Hicrî takvime göre de Kadir Ge-
K
cesi, Ramazan Ay›'n›n son 10 gününde bulunuyor. Hz. Muhammed (S.A.V.) Kadir
Gecesi'nin hangi gece oldu¤unu kesin olarak belirtmemifl fakat bir hadisinde rivayet
edildi¤i üzere, “Siz Kadir Gecesi'ni Ramazan'›n son on günü içerisindeki tek rakaml› gecelerde aray›n›z” demifltir.
Hadislerde, Ramazan'›n 20. gününden
sonraki tek günlerde aranmas› söylenmesine ra¤men, daha sonra karmafla ç›kmamas› için Ramazan›n 27. günü 28. gecesi,
Kadir Gecesi say›l›yor. Kadir Gecesi, ‹slam
alemine göre çok hay›rl› bir gece olarak
bekleniyor. Kuran'da Kadir Gecesi flöyle
tan›mlan›yor:
“Do¤rusu biz Kuran'› Kadir Gecesi'nde indirmiflizdir. Kadir Gecesi'nin ne
oldu¤unu sen bilir misin? Kadir Gecesi bin
aydan hay›rl›d›r. Melekler ve Ruh (Cebrail), o gecede Rablerinin izniyle her türlü ifl
için inerler. O gece, tanyerinin a¤armas›na
kadar bir esenliktir.”
KAD‹R SURES‹
Kadir Suresi, Kuran-› Kerim'in 97. suresidir. 5 ayetten oluflan surede 30 kelime
ve 120 harf bulunuyor. Fas›las› “râ” harfi
olan sure, ismini ilk ayetinde geçen “kadr”
kelimesinden al›yor. Kadir Suresi, insanlara Kuran'›n de¤eri ve önemi hakk›nda bilgi veren bir sure. Kadr sözcü¤ü bu surede iki anlamda kullan›lm›fl olabilir. Bunlardan biri, takdir anlam›d›r. Allah, bu gece
takdirleri, yani kaderleri uygulamak üzere
meleklere emir verir. Bunu, Duhân Suresi'ndeki flu ayet destekliyor: “O gece kat›m›zdan her hikmetli emir sad›r olur.” Di¤er anlam› ise, azamet ve flereftir. Bu husus, surenin “Kadir Gecesi bin aydan hay›rl›d›r” ayetinde ifade ediliyor. Nas›l daha
hay›rl› olmas›n ki, Allah'›n insanl›¤a son
mesaj›, bu gecede indirilmeye bafllanm›flt›r. Gece, de¤erini bu olaydan al›yor. Ve
bu geceyi anmak, insanl›¤a rahmet olarak
Kuran'›n inmeye bafllad›¤› bu geceyi ihya
etmek, Müslümanlara tavsiye ediliyor.
KURAN-I KER‹M ‹NMEYE BAfiLADI
Müslümanlara bahfledilen bu mübarek gecede Kuran-› Kerim inmeye bafllad›. Bu gecedeki ibadet, içerisinde Kadir
Gecesi bulunmayan bin ayda yap›lan
ibadetten daha faziletlidir. Gelecek bir
seneye kadar cereyan edecek olan
her türlü hadise, Allah Teala'n›n ezelî kaza ve takdiriyle ilgili meleklere
bu gece bildirilir. Bu gecede yeryüzüne Cebrail ve çok say›da melek
iner. Bu gece, tanyerinin a¤armas›na kadar esenliktir ve her türlü kötülükten uzakt›r diye bilinir. Yeryüzüne inen melekler, u¤rad›klar› her
mümine selam verirler.
62
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO tarih
Hulefa-i Raflidin
DÖRT BÜYÜK HAL‹FE
Hz. Muhammed'in (S.A.V.) ölümünden sonra bafllayan halifelik, özellikle dört halife döneminde alt›n ça¤›n› yaflad› ve o y›llardan bu
y›llara dillere destan oldu. Halk taraf›ndan seçilen halifeler, Hz. Muhammed'n izinde ‹slamiyet'i yaymaya ve onun gereklerini yerine
getirmeye devam ettiler. Hulefa-i Raflidin diye bilinen “dört halife” dönemine gidiyoruz
ve sizlere ‹slamiyet'i yaymak için çal›flm›fl Hz.
Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali'yi
k›saca an›t›yoruz.
64
EYLÜL/EK‹M 2008
‹LK HAL‹FE, Hz. Ebubekir
Mekke'de do¤an Hz. Ebubekir, Hz. Muhammed'in ölümünden
sonra gelen ilk halife olmas› nedeniyle, ‹slam dünyas› için oldukça
bir önemli bir isim. Müslüman tarihçilerce tüccar oldu¤u söylenen
Hz. Ebubekir, kazanc›n›n büyük bir bölümünü ‹slam'a harcad›¤› için
ilk halife olarak seçildi. Hz. Muhammed'in (S.A.V.) yak›n arkadafl›
olan Hz. Ebubekir, 622 y›l›nda, Hicret s›ras›nda da yine Peygamber
Efendimizin (S.A.V.) yan›nda yer ald›. Bedir Savafl›'nda da, öz o¤lu
Abdurrahman'a karfl› savaflmak zorunda kald›. Hz. Muhammed'in
(S.A.V.) 632'de vefat etmesi sonras›nda, halk taraf›ndan halife olarak seçilen Hz. Ebubekir, haf›zlar›n bir bir öldürülmesi nedeniyle,
tedbir olarak Kur'an-› Kerim'i “Mushaf” fleklinde toplatt›. 2 y›l süren halifeli¤i, hastalan›p vefat etmesiyle son buldu.
ADALET‹YLE ÜNLÜ Hz. Ömer
Hz. Muhammed'in (S.A.V.) ölümünden sonra oldukça
önemli bir dönem olan dört halife devrinin ikinci halifesi,
Hz. Ömer'dir. Hz. Ömer, Mekke'nin Ku-reyfl kabilesinin
Beni Adiyy ailesindendi. Hz. Ömer'in babas›, kabileler aras›ndaki sorunlar› çözmesiyle tan›n›yordu ve o da babas›ndan ald›¤› bu görevi sürdürdü. Cesareti, yi¤itli¤i ve adaletiyle bütün dünyada nam sald›. Medine'de ‹ranl› bir H›ristiyan köle taraf›ndan öldürüldü¤ünde, ‹slam Devleti Ortado¤u, Bat› Asya ve Kuzey Asya'daki en parlak dönemini
yafl›yordu. Hicret'i ‹slam tarihinin bafllang›c› olarak kabul
etmesinin yan› s›ra, Hz. Ömer, halifeli¤i süresince ilk devlet örgütlenmesinin temellerini att›; adalet, maliye, ordu
ve toprak yönetimine yönelik ilk düzenlenmeleri yapt›. ‹lk
‹slam paras› da yine onun döneminde bast›r›ld›.
‹K‹ NUR SAH‹B‹, Hz. Osman
Osman Bin Affan, dört büyük halifeden üçüncüsü... 12
y›l boyunca halifelik yapan Hz. Osman, dört büyük halife
aras›nda en uzun süre makamda kalan halifeydi. ‹slam dinine inanan ilk kifliler aras›nda yer alan Hz. Osman, Hz.
Ebubekir'in de çok yak›n arkadafl›yd›. Hz. Muhammed'in
iki k›z›yla evlenmesinden dolay› kendisine iki nur sahibi
deniyordu. Bedir Savafl› d›fl›nda Peygamber Efendimizin
(S.A.V.) hayatta oldu¤u dönemde yap›lan bütün büyük savafllara kat›lan Hz. Osman, Peygamberimizin (S.A.V.) Veda Hacc›nda da yan›ndayd›. Halife oldu¤u dönemde ‹slam
devletinin s›n›rlar› oldukça geniflledi, donanma kuruldu ve
birçok ekonomik reform gerçeklefltirildi. Kabe ve Mescid-i Nebevi de onun zaman›nda geniflletildi. Halifeli¤inin
ilk alt› y›l› huzur içinde geçse de geri kalan zamanda pek
çok kargafla yafland› ve Hz. Osman ç›kan kargaflalarda isyanc›lar taraf›ndan öldürüldü.
SON HAL‹FE, Hz. Ali
Hz. Muhammed'in (S.A.V.) kuzeni, damad› ve ev halk›ndan olan Hz. Ali, Müslümanlara göre cennetle müjdelenen on
sahabeden biri. Hz. Ali, ayn› zamanda dört halife döneminin
de son halifesi. fiii Müslümanlara göre 14 Masumdan biri olan
Hz. Ali, Oniki ‹mam'›n da ilki.
Hz. Muhammed'in ölümünden 25 y›l sonra makam›n bafl›na geçen Hz. Ali'nin halifeli¤i, 5 y›l sürdü. Hz. Osman'›n isyanc›lar taraf›ndan katledilmesinin ard›ndan halk, halife olarak Hz. Ali'yi tan›mak istedi. Çünkü onun ahlak›na, do¤rulu¤una ve adaletine inan›yorlard›. Yönetimi s›ras›nda Müslümanlar aras›nda yaflanan ilk savafllar bafllad›. Kufe'de bir camide namaz k›larken, Haricilerin sald›r›s› sonucu yaflama veda etti. Hz. Ali, ‹slam dünyas›nda iman›, adaleti, dürüstlü¤ü,
cesareti ve ilmiyle tan›n›yor.
EYLÜL/EK‹M 2008
65
MAKRO ramazan
Geçmiflin zengin iftar sofralar›
OSMANLI SOFRALARINDA
DAVETS‹Z M‹SAF‹RLER
S›cak pide kokusu ve sab›rla
beklenen ezan sesi... Hemen
akl›n›za Ramazan geldi de¤il
mi? Yine bir Ramazan ay›
geldi, çatt› sonunda. 11 ay›n
sultan› diye tan›mlad›¤›m›z
Ramazan, dini bir tak›m
de¤erlerin d›fl›nda, kendine
has gelenekleriyle farkl› bir
anlam kazan›yor. Özenle
haz›rlanm›fl kalabal›k iftar
sofralar›, ailece bir arada
yenilen yemek ve
paylaflman›n önemini anlamak... ‹nsanlar aras›nda gönül
köprüsü kuran Ramazan,
elbette en çok da iftar
sofralar›yla an›msan›yor.
Günümüzde saray geleneklerini sürdürmek elbette
mümkün de¤il. Ama geçmiflin
de¤erlerini sofralar›m›za
tafl›mak da elimizde.
66
EYLÜL/EK‹M 2008
Osmanl› döneminde oruç açmak, büyük
bir tören olarak kabul ediliyordu. Bu
nedenle iftarda hangi yeme¤in yenilece¤i, hangi yiyece¤in sofraya ne zaman getirilece¤i de önceden belirleniyordu. Çeflit çeflit yemeklerin ard›ndan da mutlaka Ramazanla özdeflleflen güllaç sofradaki yerini al›yordu.
Bütün bunlar›n yan› s›ra, Osmanl›'da
iftar sofralar›n›n en önemli özelli¤i, yabanc›lar›n da kabul ediliyor olmas›yd›.
Ramazan ay› boyunca iftara davetsizce gidilebiliyor ve gelen yabanc›ya pek çok ikramda bulunuluyordu. Saraydaki kilerlerin
özenle seçilmifl malzemelerle dolduruluyor
olmas›, iftar sofralar›n›n zenginlik ve bereket
içinde geçece¤inin habercisi oluyordu. Kilerlere getirilen malzemelerse, hiçbir ayr›m gözetilmeden, Müslüman, H›ristiyan, Musevi demeden herkesle paylafl›l›yordu. Sadece aileler
aras›nda de¤il, kültürler aras›nda da köprü kuran Ramazan ay› boyunca unutulmaz sofralara
tan›kl›k ediliyordu.
GÜNÜMÜZ SOFRALARINDA
B‹RL‹K VE BERABERL‹K
Uzun y›llar boyunca k›fl mevsime rastlayan Ramazan ay›, art›k her y›l daha da s›cak günlere
denk geliyor. Uzayan günler, oruç tutmay›
zorlaflt›rsa da iftar sofralar› günümüzde de
yine ayn› özenle haz›rlan›yor. Geçmiflten
bugüne öneminden hiçbir fley kaybetmeyen iftar sofralar›, ibadeti, bereketi ve yoksullarla paylafl›m› simgelemeye devam ediyor. Zeytinli, hurmal› ve s›cac›k pideli sofralar, aile
fertlerinin tatl› sohbetleri ve birlik ve beraberlikle renkleniyor.
Zengin çeflitleriyle kurulan iftar
sofralar›, geçmiflten bugüne unutulmayan bir gelene¤e dönüflüyor.
ANADOLU’NUN BEREKETL‹ ‹FTAR
SOFRALARINDA...
‹ftar sofralar›n›n zenginli¤ini Anadolu'nun yöresel lezzetleri oluflturuyordu. Günler öncesinden toplanmaya bafllayan yöresel lezzetler,
özenle saraya tafl›n›yordu. Gelenekleriyle
önem kazanan Ramazan ay›, Osmanl› döneminde çeflitlili¤i ve bereketi simgeliyor ve yemekler iftar sofralar›na yak›fl›r flekilde haz›rlan›yordu. Gözleri ve karn› doyuran iftar sofras›n›n yan› s›ra sahurda da mideyi yoracak yemeklerden uzak duruluyor, bütün gün karn›
tok tutacak ve vücudun fleker ihtiyac›n› karfl›layacak kurutulmufl meyvelerden yap›lan hoflaflar içiliyordu.
ÖZEL DAVETLERDE “D‹fi K‹RASI”
Ramazan›n ilk on günü boyunca, padiflah sarayda ayanlar› ve mebusan üyelerini a¤›rl›yordu.
Sadrazam›n baflköflede oturdu¤u bu sofra, daha mükellef bir sofra oluyor ve bir arada daha
çok vakit geçiriliyordu. Bu sofralarda zengin
yemek çeflitlerinin yan› s›ra verilen en büyük
hediye ise “difl kiras›”yd›. Kahve ve flerbetler
içilirken salona gelen Enderun efendisi, eline
büyükçe bir tepsi al›yor ve davetlilere çeflitli
hediyeler sunuyordu.
MAKRO güncel
29 EK‹M
HER YIL DAHA DA
COfiKULU...
Her ülkenin kendi varl›¤›n› temsil eden ulusal bir
bayram› vard›r. Genelde ülkeler, kendi tarihlerindeki en
önemli günü, resmi bayramlar› olarak ilan ederler. Bizim en önemli bayram›m›z ise, devletimizin yönetim
fleklinin resmi olarak belirlendi¤i tarihte kutlad›¤›m›z
Cumhuriyet Bayram›'d›r.
lusumuzun Cumhuriyet Bayram›, her y›l 29 Ekim'de düzenlenen renkli gösterilerle tüm yurtta kutlan›yor. Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle birlikte kutlanmaya bafllanan
Cumhuriyet Bayram›, Türkiye'nin en önemli bayram› oldu¤u
için, bütün halk tek yürek olup bu önemli günü her y›l ayn›
coflkuyla kutluyoruz. Bu y›l da her y›l oldu¤u gibi ülkemizi
düflmanlardan kurtaran on binlerce askerimizi ve Mustafa
Kemal Atatürk'ü sayg›yla anmaya haz›rland›¤›m›z 29
Ekim'de her zaman tek yürek olmam›z ve daha sa¤lam
durmam›z gerekti¤ini hat›rlamal›y›z. Her y›l daha içten, her y›l daha da coflkulu kutlad›¤›m›z Cumhuriyet Bayramlar›, milletin daha da çok sahiplendi¤i günler haline geliyor.
U
68
EYLÜL/EK‹M 2008
CUMHUR‹YET YÖNET‹M‹N‹N TEMELLER‹
Cumhuriyet, yurttafllar›n seçme ve seçilme hakk›n›n oldu¤u bir yönetim biçimi. Milletin seçti¤i temsilcilerin kabul
etti¤i yasalarla ülkenin yönetilmesi olan Cumhuriyet yönetiminde söz ulusundur. Cumhuriyeti korumak, kollamak ve yaflatmak, her Türk vatandafl›n›n ödevidir. ‹flte bu bilinçle hareket eden insanlar, bu bayram› kutlamak için sabah erken saatlerde soka¤a dökülür. Ankara'da yaflayan insanlar An›tkabir'i ziyaret ederek, Ata'ya minnetlerini sunarlar. Halk›n kendi kendini yönetme biçimi olan Cumhuriyet, demokrasiden
ayr› düflünülemez. Gerçek cumhuriyet rejimlerinde sistemin
demokrasiyle olan iliflkisi çok önemlidir. Çünkü iç ve d›fl tehlikelere karfl› Cumhuriyet rejimini korumak için halk›n kendini yönetecek kiflileri seçme hakk›na sahip olmas› gereklidir
ve bu da ancak demokrasiyle mümkündür. Mustafa Kemal
Atatürk, savafl alanlar›nda Cumhuriyet u¤runa flehit düflenler
kadar, erdemli ve özverili, ça¤dafl e¤itim alm›fl olan gençlerin
de bu mirasa sahip ç›kaca¤›n› düflünüyordu. Ona göre hürriyet ve ba¤›ms›zl›¤›n k›ymetini bilen gençler bundan böyle, bu
de¤erleri savaflarak de¤il sahiplenerek koruyacakt›. Atatürk'e
göre, sadece Cumhuriyete sahip olmak yeterli de¤ildi, ona lay›k olmak da gerekliydi. Bunun için gereken en önemli fley
e¤itimdi. Atatürk'ün, kültürü bir bak›ma, Cumhuriyetin temellerinden biri olarak görmesindeki neden buydu ve bu
yüzden e¤itime çok önem vermiflti. Ba¤›ms›zl›k, hürriyet,
cumhuriyet gibi kavramlar siyasi, ekonomik, kültürel zaferlerle taçland›r›lmal›yd›. Bugün, Cumhuriyetin temel de¤erleri
üzerinde yükselen baflar›lar›n, onu daha da güçlendirece¤ini
bilen ve atalar›n›n miras›n› devralan genci, yafll›s› yüzlerce insan, bu coflkulu günlerde Cumhuriyet marfl›n›, yürekten söyleyerek bu manevi duygulara sahip ç›k›yor.
KAYITSIZ fiARTSIZ M‹LLET EGEMENL‹⁄‹
Cumhuriyetin ilan›, yeni devletin temellerini atan Lozan
Bar›fl Antlaflmas›'n›n imzalanmas›ndan birkaç ay sonra 29
Ekim 1923'te gerçeklefltirildi.
TBMM'nin varl›¤›yla egemenli¤in kay›ts›z flarts›z ulusa ait
oldu¤u, insan haklar›na dayanan bir devlet sistemi kuruldu
ve geriye Türk Devleti'nin siyasal yap›s›n› belirleyecek devlet fleklinin ne olaca¤› sorunu kalm›flt›. Asl›nda Mustafa Kemal'in her f›rsatta dile getirdi¤i “Tek bir egemenlik var, o da
milli egemenliktir. Ülkeyi, yine ulusun kendi gücü kurtaracakt›r” ilkesi, yeni kurulacak devletin yönetim fleklinin milletin idaresine dayanaca¤›n› gösteriyordu.
Kurtulufl Savafl›'n›n zaferle sonuçlanmas›ndan sonra
TBMM, 1 Kas›m 1922'de saltanat› kald›rd›. Ankara'n›n baflkent ilan edilifli Cumhuriyetin ilan›n› bir ad›m daha yaklaflt›rm›flt›. Atatürk, 28 Ekim akflam› yak›n arkadafllar›n› Çankaya'da yeme¤e ça¤›rd›. Onlara, “Yar›n Cumhuriyeti ilan edece¤iz” dedi. O akflam Atatürk'ün ‹smet Pafla'yla birlikte haz›rlad›¤› “Cumhuriyet” önergesi, 29 Ekim 1923'te Türkiye
Büyük Millet Meclisi'ne sunuldu. Yap›lan de¤ifliklikle, devletin
yönetim biçimi, “Cumhuriyet” olarak ilan edildi. Cumhuriyet'in ilan› ayn› gece, at›lan 101 pare top at›fl›yla kutland›.
MAKRO gündem
DÜNYA
plastik
pofletle
savafl›yor
‹nsano¤lunun yüzy›llard›r do¤aya verdi¤i zarar, ça¤›m›zda iyice gözler önüne seriliyor. Bizlerden intikam almak istercesine üstümüze sald›ran do¤a
“Art›k beni rahat b›rak›n” ça¤r›s›nda bulunuyor.
Oysa sadece kendini düflünen egoist canl› insan, do¤adaki tahribat›n› sürdürüyor ve asl›nda yine en büyük zarar› kendine veriyor.
Nükleer silah denemeleri, a¤aç katliam›,
hayvan nesline verilen zarar devam
ederken, küresel ›s›nma art›yor, nefes alacak yeflil alan kalm›yor. Pek
çok yaflamsal tehditle karfl› karfl›ya oldu¤umuz günümüz
dünyas›nda, sat›n ald›¤›m›z
bir ekme¤i bile hala kocaman bir plastik poflette tafl›yoruz. Oysa bugün üretilen bir plastik poflet, do¤ada ancak 400 y›l sonra
yok olabiliyor. Asl›nda iflin
çok farkl› bir boyutu da
yok de¤il. Düflünsenize,
bugün sizin eve ekmek götürdü¤ünüz bir plastik pofleti,
gelecekte torununuzun torunu
da görmüfl oluyor. Gelece¤e daha yaflan›l›r bir dünya m›, yoksa plastik bir dünya m› b›rakmak istiyorsunuz?
70
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO gündem
tik pofletlerin zararlar› anlat›l›yor. Plastik
poflete karfl› bafllat›lan savafl ayn› zamanda yeni bir anlay›fl›n da göstergesi. Birçok Avrupa ülkesinde büyük ma¤azalar›n
pofletlerinin üzerinde “lütfen kulland›¤›n›z pofleti, geri dönüflüm uygulamas›na
dahil olan ma¤azalara verin” yaz›yor.
RAKAMLARLA PLAST‹K POfiET GERÇE⁄‹
Dünya ülkeleri plastik pofletin do¤aya ve insan sa¤l›¤›na verdi¤i zarar›n fark›na vararak teker teker ülkelerindeki kullan›m›n› yasaklamaya bafll›yor. Yap›lan
araflt›rmalar, plastik pofletlerin sadece
yüzde birinin geri dönüfltürüldü¤ünü
gösteriyor. Geri kalan yüzde 99'u ise,
do¤aya zarar vermeye devam ediyor. Bir
y›l içinde, sadece ABD'de, 12 milyon varil petrol, plastik poflet yap›m› için kullan›l›yor. Dört kiflilik bir ailenin bir y›lda
kulland›¤› poflet say›s› ise 1460. Bu demek oluyor ki, her gün hepimiz en az bir
pofleti mutlaka kullan›yor ve sonra da
at›yoruz. Dünyada üretilen plastik pofletlerin say›s›, y›lda yaklafl›k 500 milyar
adet ve her bir dakika yaklafl›k bir milyon plastik poflet tüketiliyor.
skiden, çok de¤il bundan 30 y›l önce,
hayat›m›zda bu kadar çok al›flverifl
seçene¤i yokken her semte bir pazar
kuruluyordu. Eline file veya bez çantas›n› alan annelerimiz, evin ihtiyac› için pazar›n yolunu tutuyorlard›. O zaman
böyle renkli renkli plastik pofletler yoktu, fileler de belki biraz elleri ac›t›yordu ama dünya daha
yaflan›l›r bir dünyayd›. Semt pazarlar›n›n yerini farkl› al›flverifl noktalar›
al›nca, filelerin pabucu dama at›ld› ve
onlar›n yerini pofletler ald› elbette.
Fileler ortadan kalkt›, bez torbalar
toz bezi oldu.
E
POfiETLER SA⁄LI⁄IMIZI TEHD‹T ED‹YOR
Do¤aya verdi¤i tahribat›n yan› s›ra
pofletler, özellikle kiflisel sa¤l›¤›m›z› tehdit ediyor. Dünya Sa¤l›k Örgütü'nün
“evlerimizdeki düflman” slogan›yla gerçeklefltirdi¤i bilinçlendirme çal›flmalar›
sonucu, birçok ülkede plastik poflet kullan›m› yasaklan›yor. Avrupa'n›n birçok
ülkesinde, özellikle çocuklara “kafan›za
geçirmeyin, bo¤ulursunuz” diyerek plas-
72
EYLÜL/EK‹M 2008
DÜNYA YASAKLIYOR
Tüm dünya plastik poflete karfl› savafl
açm›fl durumda. ABD, al›flverifl merkezleri ve eczanelerde plastik poflet kullan›m›n› yasaklad›. Fransa flimdilik yaln›zca Paris'te yasaklad› ancak yasak 2010 y›l›ndan
itibaren tüm ülkede uygulanmaya bafllayacak. Hindistan'da Yeni Delhi ve Bombay
olmak üzere 4 eyalette plastik poflet kullan›lmas› yasak. Tayvan, dünyan›n biraz
daha önüne geçiyor ve plastik pofletin yan›nda tek kullan›ml›k plastik çatal, b›çak
ve tabaklar› da yasakl›yor. Ruanda'da ise
bu yasak zaten 2 y›ld›r uygulan›yor. Tüm
dünya küresel ›s›nman›n en büyük nedeni
olan plastik hammaddeli ürünlerin kullan›m›n› azaltmaya çal›fl›rken Türkiye'deki
s›n›rlama çal›flmalar› müflteriler nedeniyle
ne yaz›k ki olumlu sonuç vermiyor.
PLAST‹K POfiET DÜNYAYA
NELER YAPIYOR?
Yaln›zca kara parçalar› de¤il denizler
de plastik nedeniyle zarar görüyor. Yap›lan araflt›rmalar, Akdeniz'de her bir
hektara neredeyse 80 adet düflecek flekilde plastik poflet yüzdü¤ünü gösteriyor. Biscay Koyu'nda ise, plastik yedikleri için kaplumba¤alar ölüyor. Üstelik
bu torbalar, su rafinelerindeki pompalar› da t›k›yor.
BEZ ÇANTA KULLANIN
Karfl› karfl›ya oldu¤umuz
plastik poflet tehdidinden
kurtulmak ve daha temiz
bir dünyada yaflamak için,
bir fleyler yapmak hiç de
zor de¤il. Siz de mümkün
oldu¤unca plastik poflet kullan›m›n› azalt›n. Onun yerine
bez torbalara veya çantalara
geri dönün. Bez torbalar
hem çevre dostu, hem de
ucuz. Bazen anlaml› mesajlar
da verebilen bez torbalar,
pratik ve rahat kullan›mlar›yla da plastik pofletlerin yerine tercih edilmeli.
MAKRO röportaj
Stres ve ifl yo¤unlu¤u eflittir
Son y›llarda ad›n› s›kça
duydu¤umuz, ifl yo¤unlu¤u ve stresin yol açt›¤› 'panik atak' adl› hastal›¤›, Uzman Psikolojik
Dan›flman Bülent Budak'la konufltuk. ‹fl ve
sosyal hayat dengesinin
mutlaka kurulmas› gerekti¤ini vurgulayan Budak, panik ata¤›n belirtilerini kendinde ve çevresinde gören kiflilerin gecikmeden çözüm aramas›n› öneriyor.
■ Bize biraz kendinizden
bahseder misiniz?
19 May›s Üniversitesi Psikoloji bölümü mezunuyum. Uzun y›llard›r bu iflin
içerisindeyim. Psikolojik dan›flmanl›k hizmeti verdi¤imiz bir merkezimiz var. Burada terapiler uyguluyoruz. Bu alanda
master'›m ve uzmanl›¤›m mevcut. Özellikle evlilik terapileri üzerine çal›fl›yorum.
Onun d›fl›nda, panik atak ve depresyon
konular›nda hizmet veriyorum.
■ Panik atak nedir?
Panik atak, kalp çarp›nt›s›,
74
EYLÜL/EK‹M 2008
nefes alamama, bo¤ulma, ölüm korkusu,
titreme, uyuflma ve her an olumsuz bir
fley olacakm›fl gibi düflüncelerin efllik etti¤i yo¤un bir korku halidir. Panik atak,
son zamanlarda s›kça rastlanan, ruhsal
bir problem haline geldi. Panik atakta
cinsiyet ayr›m› yok. Bu problemi yaflayan insanlarla s›k s›k karfl›laflabiliriz. ‹nsanlar, özellikle kapal› alanlarda panik
atak yaflayabiliyor. Bo¤ulacakm›fl, bay›lacakm›fl, o anda düflüp ölecekmifl gibi flikâyetleri oluyor. Bu flikâyetlerden dolay› hastalar, klinik klinik gezer, kalp elektrosunu çektirir. Oraya da inanmay›p
baflka bir yere giderler. Kendilerinde
herhangi fiziksel bir fley olmad›¤›na bir
türlü inanmazlar. Sonucunda da yaflam
kalitesi düfler. Günlük hayatlar›n› devam
ettiremeyecek hale gelirler. Seyahat
edemezler, bir yerden bir yere gidemezler. Hatta evden d›flar› ç›kamazlar.
Sanki bütün hayatlar› bu flekilde geçecekmifl gibi düflünürler. ‹fl yo¤unlu¤u ve
stresin oldu¤u her yerde panik atak görülür. Özellikle büyükflehirler, bu konuda büyük bir risk tafl›r. Ama bütün suçu
da büyükflehirlere atamay›z.
■ Panik atak krizi ne kadar sürer?
Panik atak krizi, kifliye göre de¤ifliklik
gösterir. 3-5 dakika, yar›m saat, hatta bir
saat sürebilir. Bu kifliye, yaflad›¤›na, rahats›zl›¤›n›n özelli¤ine, rahats›zl›¤›n›n
yerleflikli¤ine göre de¤ifliklik gösterir.
Net olarak bir rakam söyleyemeyiz.
■ Kiflinin panik atak krizine
girdi¤i nas›l anlafl›l›r?
Kalp çarp›nt›s›, terleme, nefes alma
problemleri olabilir. Bayg›nl›k hissi oluflabilir; vücutta uyuflmalar ve kar›ncalanmalar görülebilir. D›flar›dan bakt›¤›n›zda
flaflk›n, korkulu gözlerle bakarlar; gözler
aç›lm›fl, büyümüfl flekilde olur. Kifli telafll›, flafl›rm›fl bir ruh halindedir.
■ Panik atak krizine giren
kifliye nas›l müdahale edilmelidir?
Kiflilere öncelikle telkin yoluyla yard›mc› olunabilir. Geçecek bu, korkma,
bu gibi durumlar seni öldürmez, bunu
birçok insan yafl›yor fleklinde telkin edilebilir. Ayr›ca kifliyi aç›k havaya ç›karmak, derin nefes almas›n› teflvik etmek do¤ru olabilir. Hatta uygun
bir yer varsa, uzanmas› sa¤lanabilir. Daha sonra da ilkyard›m
MAKRO röportaj
kurulufluna götürmek gerekir.
■ Panik atak neden kaynaklan›r?
Daha çok kimlerde görülür?
Panik atak görülen kiflilerin ortak
özelliklerini belirtmek gerekirse; özellikle duygular›n› belli etmeyen veya sözel olarak söylemeyen, hayatta yaflam›fl
oldu¤u haks›zl›klara tepki vermeyen,
kendisini savunmayan, içine atan, içe
dönük kiflilerde görülüyor. Bunun yan›
s›ra, hayatta gere¤inden fazla yaflam yükü alan kiflilerde yani ifl temposu içerisinde olan, kendisine zaman ay›rmayan,
kendisini düflünmeyen insanlarda da
s›kl›kla görülür. Son zamanlarda da
elektronik ortamlarda çal›flanlarda, bilgisayar› afl›r› kullananlarda ve bilgisayar
oyunlar›n› afl›r› kullananlarda bu durumlar ç›kabiliyor. 20-40 yafllar aras›nda yo¤un olarak görülüyor.
■ Panik atak, hastal›klara davetiye
ç›kar›r m›? Hastal›klar beraberinde panik ata¤› do¤urabilir mi?
Her iki durum da mümkün. Hastal›klar insanlar›n ölüm korkusunu artt›rabilir. ‹nsanlar bedenine yo¤unlaflm›fl olabilir. Kendilerinde birtak›m hastal›klar›
üretebilir. Senaryolar yazabilir. Bu olabildi¤i gibi, bazen de insanlar›n panik atak
76
EYLÜL/EK‹M 2008
yaflamalar›, vücut direncinin
düflmesine neden
olabilir. ‹nsanlar›n birtak›m bedensel
hastal›klar yaflamas›na sebep olabilir. Bay›lma durumundan dolay› bedeni zarar
görebilir. Mide rahats›zl›klar› oluflur. Ayr›ca cinsel fonksiyon bozukluklar› da gerçekleflebilir.
■ Panik atak olan bir hastay› nas›l
tedavi ediyorsunuz?
Psikolojik dan›flmanl›k hizmeti veriyoruz. Onlar›n panik ata¤› tan›malar›na
yard›mc› oluyoruz. Panikata¤›n nedenleri üzerinde duruyoruz. Nedenleri ortaya ç›karmaya çal›fl›yoruz. Kiflinin korku
yaratan durumlarla yüzleflmesini ve düflünmesini sa¤l›yoruz. Yaflamlar›n› sorguluyoruz. Çal›flma temposunu sorguluyoruz. Günlük aktiviteleri konufluyoruz.
Kiflinin hayat›nda dengesizlikler varsa
bunlar› düzeltmesi konusunda uyar›yoruz ve önerilerde bulunuyoruz. Bunun
sonucunda da olumlu sonuçlar alabiliyoruz. Bir kiflinin panik atak problemini
çözebilmesi, hastal›¤›n geliflimine ba¤l›d›r. Hastal›k 3-5 sene sürer, sonra kifli
terapi sürecine yönelir. Panik ata¤›n
bafllang›c›nda kifli terapi sürecine girerse, bunu en fazla 2-3 ayda atabilir ve kal›c› sonuçlar al›nabilir. Ama bu, ilerlemifl
bir vakaysa, o zaman tek bafl›na terapi
yetmez; bir psikiyatrist gözetiminde ilaç
da kullanmas› gerekir.
■ Panik atak için hangi
durumlarda ilaç deste¤i olmal›?
Biz psikolojik dan›flmanl›k hizmeti
içerisinde çözülemeyen vakalarla karfl›laflt›¤›m›z zaman, zaten bunu görüyoruz.
O zaman kifliyi psikiyatriste yönlendiriyoruz. Psikiyatri tedavisinin yan› s›ra da
mutlaka psikoterapi almas›n› öneriyoruz.
Böyle bir durumla karfl›laflan kiflilerin, gecikmeden çözüm aramas›n› öneriyorum.
Çünkü hastal›k ilerledi¤i zaman, gerçekten derinlefliyor. Daha farkl› ruhsal problemlere de yol açabiliyor. ‹fl hayat›n› ve
özel hayat› alt üst edebiliyor. ‹nsanlar, ifl
ve sosyal hayat dengesini do¤ru kursunlar. Tamamen ifle yönelmek, kendine vakit ay›rmamak, büyük risk oluflturuyor.
MAKRO lezzet
Kahvalt›da, akflamlar› yemekten sonra,
akflamüstleri belli bafll› at›flt›rmal›klar›n yan›nda, ne olursa olsun, tercihimiz ayn› oluyor.
Çay, içecek al›flkanl›klar›m›z›n bafl›nda geliyor. Üç-befl kad›n bir araya gelince bile,
yap›lan ilk eylem hemen çay suyu koymak oluyor. Hamur iflleri, kekler, börekler ve çöreklerin tad›na, yan›nda
çay olmay›nca var›lam›yor. Günün en güzel vakti olan ikindi
zaman› da serin serin esen
bir yere sandalyeler çekiliyor, sehpalar›n üstü donat›l›yor ve tabi ard›ndan
çaylar geliyor. Her ülkenin kendine özgü gelene¤i olsa da, bir ‹ngiliz al›flkanl›¤› olan “befl çay›” günümüzde han›mlar aras›ndaki önemini koruyor.
78
EYLÜL/EK‹M 2008
Befl çay› gelene¤i günümüzde han›mlar için oldukça önemli. Özellikle çal›flmayan han›mlar
aras›nda, sosyalleflmek için oldukça s›k gündeme gelen bu gelenek, çay›n kültürümüzdeki yerinin de önemini ortaya koyuyor.
Asl›nda “befl çay›” al›flkanl›¤›, bir
Türk gelene¤i de¤il, ama çay yine de
en güzel Türk mutfa¤›na özgü hamur
ifllerinin ve keklerin yan›nda as›l lezzetini buluyor.
B‹R ‹NG‹L‹Z GELENE⁄‹: BEfi ÇAYI
16. ve 17. yüzy›lda henüz çayla tan›flmayan ‹ngilizlerin o dönemler uzun sabah kahvalt›lar› ve a¤›r akflam yemekleri olmak üzere günde
iki ö¤ün yemek yedikleri biliniyor. Derken, zaman
içinde, Fransa ve Hollanda'da bafl gösteren çay ç›lg›nl›¤›, ‹ngiltere'ye de s›çr›yor. Hiç de sa¤l›kl› olmayan yeme al›flkanlar› nedeniyle Bedford Düflesi Anna, akflamüstleri bitkin düflmeye bafll›yor. Bunun sonucunda
Kral Edward, sohbet için hofl bir ortam yaratmak
amac›yla küçük çay ziyafetleri düzenlemeye bafll›yor.
Böylece bir gelenek haline gelen “befl çay›” zamanla tüm dünyaya yay›l›yor. Bir ‹ngiliz çay davetinde
sohbetin ak›fl›n›n yiyecek ve içeceklerle kesilmesi ise hiç hofl karfl›lanm›yor.
AS‹LLER ÇAY BAHÇES‹NDE
BULUfiUYOR
Çay bahçesi konsepti de befl çay› gelene¤i gibi yine ‹ngiltere'de gelifliyor.
Hollandal›lara özgü olan 'bahçede çay
keyfi'nden esinlenen ‹ngilizler, befl çay›n›n yayg›nlaflmas›yla birlikte çay bahçelerini gelifltiriyorlar. Önceleri sadece
asillerin bulufltuklar› çay bahçeleri, orkestra, konserler, tiyatro oyunlar› ve
bahçe yürüyüflleri gibi aktivitelerle her
geçen gün renkleniyor. Zamanla çay
bahçelerine girifl serbest hale geldikçe
de çay bahçeleri ‹ngiliz toplumunun s›n›f
farklar›n› y›karak kaynaflmas›nda önemli
bir rol oynuyor. Servis yapanlara bahflifl
b›rakmak da ‹ngilizlerin çay bahçelerinde ortaya ç›kan bir baflka gelenek. En iyi
servis yapan› takdir etmek amac›yla bafllat›lan bahflifl uygulamas›, zaman içinde
tüm dünyada uygulan›r hale geliyor.
da imzalanan serbest ticaret anlaflmas›yla birlikte h›z kazan›yor. 11 bin mil uzaktan ve 16 ay boyunca süren bir yolculukla Rusya'ya gelebilen çay, yüksek maliyeti nedeniyle ilk önceleri yaln›zca zenginlere ikram ediliyor. 1796 y›l›nda Çariçe Catherine'in ölümünden sonra fiyatlar h›zla düflünce de Rus toplumunda
herkesçe sevilen ve tüketilen bir içecek
halini al›yor. Zaman içinde çay, Rus yaflam stili için ideal bir içecek olma özelli¤i kazan›yor.
RUSYA’DA
ZENG‹NLER‹N ‹ÇECE⁄‹
Rusya'da çay gelene¤i, çay›n, 1618
tarihinde, Çin Büyükelçili¤inde, Çar
Alexis'e çeflitli flekillerde sunumuyla gelifliyor. Bu gelenek, Çin ve Rusya aras›n-
EYLÜL/EK‹M 2008
79
MAKRO lezzet
KROKANLI VE
Ç‹KOLATALI KEK
Gerekli malzemeler:
● 120 gram bitter çikolata
● 1 su barda¤› un ● 5 yumurta
● 1 su barda¤› toz fleker ● 100
gram tereya¤› ● 1 tatl› kafl›¤› iri
çekilmifl badem
Çikolata kremal› krokan için:
● 200 gram beyaz çikolata ● 8
çorba kafl›¤› krema ● 1 bardak
toz fleker ● 1 çorba kafl›¤› su
● Yar›m su barda¤› file badem
● 10 gram tereya¤›
Süslemek için:
● 1 tatl› kafl›¤› çekilmifl Antep f›st›¤› ● Birkaç gümüfl renkli flekerleme ● 3 çorba kafl›¤› kakao
Yumurta sar›lar›n› aklar›ndan ay›r›n.
Sar›lar› ve tozflekeri çukur bir kapta
köpük köpük olana kadar ç›rp›n.
Oda ›s›s›nda yumuflat›lm›fl tereya¤›,
rendelenmifl çikolata, çekilmifl badem ve elenmifl unu ekleyip ç›rpmaya devam edin. Yumurta aklar›n› ilave edip ç›rparak düzgün
bir hamur elde edin. Hamuru
ya¤lanm›fl kelepçeli kal›ba döküp spatula ile düzeltin. 180 dereceye ayarl› f›r›nda 35-40 dakika
piflirin. Keki kal›ptan ç›kar›p so¤umaya b›rak›n. Üzerine kakao serpifltirip Antep f›st›¤› ve gümüfl renkli flekerlemelerle süsleyin. Krokan için, fleker ve
suyu tavada eritip karamelize olana kadar kar›flt›rarak piflirin. File bademi ekleyip kar›flt›r›n ve
ya¤l› ka¤›d›n üzerine diledi¤iniz flekilde yay›p so¤umaya b›rak›n. Krokanlar› eflit büyüklükte kare
parçalara kesin. Krema için beyaz çikolatay› bir
kaba ufalay›n. Krema ve tereya¤›n› ekleyip, k›s›k
ateflte çikolata eriyene kadar kar›flt›rarak piflirin.
Kremay› krokanlar›n yar›s›n›n üzerine sürüp kalan krokanlarla kapat›n. Keki dilimleyip kremal›
krokan ile servis yap›n.
ÇAY SAAT‹N‹Z ‹Ç‹N LEZ‹Z ÖNER‹LER
Yumurta, yumurta sar›s›, süt ve tozflekeri çukur bir kapta mikserle köpük
köpük olana kadar ç›rp›n. Un, kabartma
tozu ve tuzu ilave edip düzgün bir hamur elde edene kadar ç›rpmaya devam
edin. Armutlar› soyup ince ince dilimleyin. Kek kal›b›n› ya¤lay›p unlay›n. Hamuru döküp spatula ile düzelterek yay›n.
Üzerine armut dilimlerini hafifçe bast›rarak yerlefltirip kalan flekeri serpifltirin.
Tereya¤›n› ufak parçalara bölüp hamurun üzerine ilave edin. Önceden ›s›t›lm›fl, 180 dereceye ayarl› f›r›nda 35-40
dakika piflirin. Krema için, yumurta sar›lar›n› tozflekerle köpük köpük olana kadar ç›rp›n. Süt, niflasta, zencefili tarç›n
ve zerdeçal› ekleyip kar›flt›r›n. K›s›k
ateflte, devaml› kar›flt›rarak kaynatmadan muhallebi k›vam›nda piflirin ve so¤umaya b›rak›n. Keki kal›ptan ç›kar›p
üzerine pudra flekeri serpin. Dilimleyip
krema ile servis yap›n.
80
EYLÜL/EK‹M 2008
ZENCEF‹L KREMALI VE
ARMUTLU KEK
Gerekli malzeme:
● 3 armut ● 1 yumurta ● 1 yumurta
sar›s› ● 1,5 su barda¤› un ● 1 su barda¤› toz fleker ● 1 paket kabartma tozu ●
2-3 çorba kafl›¤› süt ● 10 gram tereya¤›
● 1 tutam tuz
Baharatl› krema için:
● 2 su barda¤› süt ● 4 yumurta sar›s›
● 2 çorba kafl›¤› niflasta ● Yar›m su
barda¤› tozfleker ● 1-2 tutam toz zencefil ● 1 çay kafl›¤› zerdeçal
● Yar›m çay kafl›¤› tarç›n
B‹R portre
Hem sanatç› hem dahi
Mimar Sinan
sker olarak devflirilen
Sinan, birçok sefere
kat›ld› ve bu seferlerde, sa¤lad›¤› yararlarla
göz doldurdu. Ba¤dat
seferinde, Van Gölü'nün üstünden geçecek üç geminin yap›m›n› en iyi flekilde gerçeklefltirince Yeniçeri Oca¤› için çok önemli olan
haseki unvan›n› kazand›.
Kat›ld›¤› seferlerde dünyan›n
birçok yerini görüp buradaki mimari eserleri inceleme f›rsat› bulan Sinan, Bayezid Camisi'nin ustas› Mimar Hayreddin'le de tan›flma flans›na sahip oldu.
Osmanl›'n›n en güçlü ça¤›nda yaflayan ve imparatorlu¤un en önemli mimari eserlerini yapan Mimar
Sinan, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murat
dönemlerinde, imparatorlu¤un “Mimarbafl›l›k” görevini yürüttü. Osmanl› Devleti'nde yapt›¤› mimarl›k
görevi boyunca, eserlerinde yakalad›¤› yenilikçi yaklafl›mlarla Osmanl›-Türk mimarl›¤›n› klasik döneme tafl›d›. Üslubunda Osmanl›-Türk-‹slam mimarl›k sentezini ortaya ç›karan Mimar Sinan, birço¤u ‹stanbul'da
olan, 84 cami, 52 mescit, 57 medrese, 7 okul ve darülkurra, 22 türbe, 17 imaret ve 3 darüflflifa, 7 su yolu kemeri, 8 köprü, 20 kervansaray, 35 köflk ve saray,
6 ambar ve mahzen, 48 hamam ve kayd› olmayanlarla beraber toplam üç yüz elliyi aflk›n yap›n›n bafl mimarl›¤›n› yapt›.
A
ÜSTÜN ORGAN‹ZASYON VE
ÖRGÜTLENME BECER‹S‹
Mimar Sinan'›n ilk yap›t›, Halep'te 1536-1537 aras›nda infla etti¤i Hüsreviye Camisi'ydi. ‹stanbul'daki ilk
yap›t›ysa, 1539'da infla edilen Haseki Külliyesi'dir. Sinan'›n mimarbafl› olduktan sonra infla etti¤i ilk büyük
yap›t› 1543-1548 seneleri aras›nda yap›lan ve kendisinin ç›rakl›k dönemi yap›t› olarak tan›mlad›¤› ‹stanbul'daki fiehzade Mehmed Camisi'dir. Mimar Sinan'›n
kalfal›k dönemi eseri olarak nitelendirdi¤i yap›t›ysa, en
önemli eserlerinden biri say›lan Süleymaniye Camisi
ve Külliyesi'dir. Süleymaniye Camisi, mimarlar taraf›ndan Ayasofya ile ortaya ç›kan strüktür sorununun, Sinan taraf›ndan ikinci kez ele al›n›fl› olarak kabul edilir.
84
EYLÜL/EK‹M 2008
Türk sanat›n›n en önemli isimlerinden Mimar Sinan, 1490-1588 y›llar› aras›nda yaflad›. Dünyan›n en büyük mimarlar›ndan say›lan ve Koca Sinan diye de an›lan Mimar Sinan, Kayseri'nin A¤›rnas köyünde dünyaya geldi. Rumeli'de oldu¤u gibi Anadolu'da da yayg›n olan asker devflirme uygulamalar›yla, Yavuz Sultan Selim döneminde, 1511'de Acemi O¤lanlar Oca¤›'na
girdi ve yap› ifllerinde görev almaya bafllad›. Acemi O¤lanlar Oca¤›'nda
dülgerli¤i ö¤renen Sinan, ça¤›n önde gelen mimarlar›yla çal›flma f›rsat› buldu¤unda henüz 22 yafl›ndayd›. Zeki ve çal›flkan oldu¤u için k›sa zamanda
kendini gösteren Sinan'›n büyük ifller yapaca¤› daha o günden belliydi.
B‹R portre
Kanuni Süleyman ve Hürrem Sultan'›n
türbeleriyle büyük bir alana yay›lm›fl
kentsel bir düzenleme ve Türklerin dinsel yap›lar›n›n en önemli örneklerinden
kabul edilen Süleymaniye Camisi, yedi y›l
gibi k›sa bir sürede tamamlanmas› nedeniyle de ayr› bir öneme sahiptir. Zaten
Mimar Sinan, eserleri, Avrupa ülkelerinde yap›lan efl de¤er eserlerle k›yasland›¤›nda, çok k›sa sürede mimari harikalar
yaratmas›yla ünlüdür. Bu yönü, Sinan'›n
mimarl›¤›n›n yan› s›ra, organizasyon ve
örgütlemedeki becerisini de kan›tlar.
KLAS‹K DÖNEM OSMANLITÜRK M‹MARLIK SENTEZ‹
Sinan'›n önemli baflyap›tlar›ndan birisi de, kendisinin ustal›k dönemi yap›t›
olarak nitelendirdi¤i, Klasik dönem Osmanl›-Türk mimarl›k sentezinin bir ürünü olan Selimiye Camisi'dir. Cami, 31
metreyi geçen çap›yla en büyük kubbesini infla eden Sinan'›n eserleri aras›nda,
süslemeleriyle dikkat çeken bir yap›tt›r.
Bu kubbe Ayasofya'n›n kubbesinden daha yüksek ve derindir. Üç flerefeli ince
minarelerine, üç kifli ayn› anda birbirini
görmeden ç›kabilir. 1557'de tamamlad›¤›
bu yap›t, Mimar Sinan'a “Koca” unvan›n›
getirir. Mimar Sinan art›k bu tarihten
sonra Koca Sinan diye de an›lacakt›r.
PEK ÇOK KENTTE PEK ÇOK ESER
‹stanbul, Edirne, Ankara, Kayseri, Er-
86
EYLÜL/EK‹M 2008
zurum, Manisa, Bolu, Çorum, Lüleburgaz, Kütahya, Gebze, Babaeski, Çorlu,
Bolvadin gibi Anadolu kentleriyle; Halep,
fiam, Sofya, Hersek, Budin, Rusçuk gibi
flehirlerde suyollar›, çeflmeler, camiler,
külliyeler, medreseler yapan Mimar Sinan, mevcut birçok eski yap›n›n onar›m
ve restorasyon çal›flmalar›n› da yürütür.
Bütün yaflam› boyunca her zaman iflleve,
tafl›y›c› sisteme, yap›n›n bulundu¤u yere
göre en uygun olacak biçimi araflt›ran Sinan'›n eserleri, onun yenilikçi tarzlar› denemeye ne kadar aç›k oldu¤unu gösterir.
Geleneksel tarzlardan yola ç›kmas›na
karfl›n bunlar›n esiri olmayan Sinan, koflullar›n gerektirdi¤i yerlerde yeni biçimlere yönelir ve böylece eskiyle yeni aras›nda bir ba¤ oluflturur.
HEM M‹MAR HEM MÜHEND‹S
Mimari bak›mdan flaheser niteli¤i ta-
fl›yan eserler infla eden Koca Sinan, döneminde bile “ser mimârân-› cihan ve
mühendisân-› devran”, yani “dünyadaki
mimarlar›n ve zaman içindeki mühendislerin bafl›” fleklinde an›lma flans›na sahip oldu. Sinan'›n yap›lar›n›n 400 sene
sonra bile ayakta duruyor olmas›, bu
unvan› hak etti¤inin bir göstergesi olsa
gerek. Mimari kabiliyetinin yan› s›ra mühendislik yetene¤ine de sahip olan Sinan'›n bu yönü, ‹stanbul'un su sorununu
çözmekle görevlendirildi¤inde ortaya
ç›kt›. Yapaca¤› eserlerin ilk önce çevresini düzenleyen Sinan, ayn› zamanda bir
flehircilik uzman›. Su yollar›, köprüler,
bentler, tüneller, su yolu kemerleri, biriktirme ve da¤›tma yap›lar›yla, uzunlu¤u 50 kilometreyi aflan ve K›rkçeflme
ad›yla an›lan yap›lar infla eden Sinan, bu
yap›lar›n baz›lar›nda zaman›n mühendislik bilgilerini de aflan çeflitli tasar›mlara
imza att›. Günümüzde Mimar Sinan'›n
yapt›¤› eserleri inceleyen uzmanlar, bu
eserlerde, depreme karfl›, bilinen bütün
önlemlerin al›nd›¤›n› belirtirler. Bu önlemlerden en çok dikkat çekeni, zeminin sa¤lamlaflmas› için kaz›klarla topra¤›
s›k›laflt›rarak dayanak duvarlar› infla
edilmesi yöntemidir ki, Süleymaniye
Camisi'nin temelinin 6 y›l bekletilmesinin nedeni de budur. Bu sayede temel,
zemine tam oturur ve yap› sa¤lam bir
temel üzerine infla edilmifl olur.
Yap›y› her fleyiyle bir bütün olarak
ele alan Sinan, hiçbir fleyi tesadüfe b›rakmaz. Süslemelerde kullan›lan renklerin,
desenlerin bile bir fonksiyonu vard›r. Sinan'›n infla etti¤i yap›larda yükselen estetik de¤erler ve sa¤laml›k, mimar›n üslubunun en önemli yans›malar›d›r
MAKRO lezzet
En faydal› kahvalt›l›k
ürünlerimizin bafl›nda
gelen zeytin, kahvalt›
sofralar›m›z›n,
salatalar›m›z›n, hamur
ifllerimizin vazgeçilmez
lezzeti. Salamuras›yla
selesiyle, rengiyle ve
rayihas›yla…
Bar›fl›n temsilcisi,
sofralar›n kraliçesi.
ZEYT‹N B‹N DERDE DEVA
■
Zeytin, besleyici de¤eri çok yüksek bir besin olarak her daim
karfl›m›za ç›k›yor. Zeytinde bol miktarda protein, ya¤, A, C, E vitaminleri ile
kalsiyum, fosfor, kükürt, klor ve magnezyum mineralleri bulunuyor. Kalp ve
damar sa¤l›¤› için çok faydal› olan zeytin,
yafllanman›n etkilerini de azalt›yor. Yapraklar ve gövde kabu¤u, ifltah aç›c›, idrar
söktürücü ve atefl düflürücü olarak kullan›l›yor. fieker hastal›¤›nda kullan›m alan› oldu¤u gibi, tansiyonu düzenleyici etkisi oldu¤u da biliniyor. Vücudun ihtiyaç
duydu¤u omega 6 ya¤ asidine sahip olan
zeytin, hücre yenileyici özelli¤iyle cildi
besliyor ve güçlendiriyor.
Zeytin, geleneksel Akdeniz mutfa¤›n›n önemli bir besini olmas›n›n yan›nda,
dini ve sosyal amaçl› törenlerde de her
daim yerini alm›flt›r. Bar›fl›n simgesi olan
zeytin teknik amaçlarla da kullan›lm›flt›r.
Lambalar›n yak›t›, makinelerin ya¤›, sabunun hammaddesi… Hekimlikte de
zeytinya¤›n›n tedavi edici özelli¤inden
hala yararlan›l›yor. Nitekim M.Ö. 400'lü
y›llarda, Hippocrates'in ülserin, koleran›n ve adale a¤r›lar›n›n tedavisinde ve
yaralar›n iyileflmesinde zeytinya¤›n›
önerdi¤i biliniyor.
88
EYLÜL/EK‹M 2008
Bar›fl›n temsilcisi, sofralar›n kraliçesi
zeytin
ZEYT‹N NASIL
ORTAYA ÇIKTI?
■
Zeytinin bilimsel künyesi “oleaceade” familyas›ndan bafll›yor. Leylak
ve yasemin gibi süs bitkileriyle ayn› familyadan “olea",
yabani bir meyve a¤ac›. “Olea” cinsinden dünyada yaklafl›k
30 de¤iflik tür oldu¤u biliniyor.
"Olea Europea" da bunlardan en
önemlisi. Anayurdu Do¤u Akdeniz olan
"olea europea"n›n bafll›ca iki alt türü bulunuyor: "Olea europea oleaster" (yabani) ve
"olea europea sativa" (ehli)…
Kökü, tarih öncesine dayanan yabani zeytin a¤ac›n›n kaç yafl›nda ve anayurdunun tam neresi oldu¤u
konusunda arkeobotanikçiler, tarihçiler ve arkeologlar aras›nda bir görüfl birli¤i maalesef yok. Ama zeytini ilk ehlilefltirenler, üzüm, incir, nar, hurma gibi birçok meyve a¤ac›n›n da ilk yetifltirildi¤i uygarl›klar befli¤i olan Ön Asya'da, Suriye ve ‹ran'›n kesiflti¤i yerde.
Nitekim Yak›n Do¤u'da zeytin yetifltirildi¤ine iliflkin
en eski kal›nt›lar›n ‹srail ve Ürdün'de kalkolitik döneme (M.Ö. 3700-3200) kadar gitmesi de bu tezi güçlendiriyor.
Bu halklar, tar›m ve ticarete yatk›nl›klar› ve becerileriyle yabani zeytin a¤ac›n› afl›layarak, onlara iyi bakarak, daha s›k yaprakl› ve daha çok ya¤ veren bir
kültür bitkisine dönüfltürdüler, ço¤altt›lar ve önce
Akdeniz k›y› fleridi boyunca gelifltirdiler, sonra da
baflka yerlere yayd›lar. Zeytinin bir kültür bitkisine
dönüflmesi, M.Ö. 4000'lerde gerçekleflti. Ancak,
meyvesinin s›k›l›p ya¤›n›n ç›kar›lmas› için yaklafl›k
1500-2000 y›l daha beklemek gerekliydi.
ZEYT‹N NEDEN BARIfi SEMBOLÜDÜR?
■
Tarih boyunca, de¤iflik kültürlerde zeytin, bar›fl›n ve
umudun temsilcisi oldu ve baz›lar›nca zeytin a¤ac› ve
meyvesi kutsal kabul edildi. Bu nedenle insan yaflam›n›n ilgisini
çok az fley, zeytin kadar çekebildi. Geçmifli günümüzden 10 bin
y›l öncesine dayanan zeytin, Yunanl› sporculardan, azizlere ve
ilk hekimlere kadar eski tarihin tanr› ve tanr›çalar› taraf›ndan
kutsal say›lmak suretiyle birçok efsanenin de kayna¤› oldu. Geçmiflten günümüze kadar uzanan geleneklere bakt›¤›m›zda, zeytin a¤ac›n›n yapraklar› zafer, ak›l ve bar›fl› simgelemifl, bir zeytin
dal› ile Nuh'un gemisine geri dönen güvercin, o büyük sel felaketinin sona erdi¤ine iflaret say›lm›flt›r. Kuran-› Kerim'de de
zeytinden söz edilir. Kuran'da zeytin a¤ac›n›n Sina Da¤›'ndan
geldi¤i, meyvelerinden ya¤ elde edildi¤i ve bu ya¤›n yemeklere
lezzet vermek için kullan›ld›¤› yaz›l›d›r. Zeytin a¤ac›n›n yetifltirilmesi ve bak›m› oldukça zordur ama zeytin a¤ac› bu eme¤in karfl›l›¤›n› cömertli¤iyle öder. Belki de zeytinin, bar›fl sembolü olmas› da bu yüzdendir.
EYLÜL/EK‹M 2008
89
MAKRO lezzet
ZEYT‹NLE ‹LG‹L‹ KISA KISA...
TÜRK‹YE’DE ZEYT‹N
■
Türk insan›n›n kifli bafl›na y›ll›k ya¤
tüketimi, son 30 y›l içinde art›fl gösterirken, zeytinya¤›n›n bundaki pay›, yüzde
40'dan 17'e düfltü. ‹spanya hariç di¤er ülkelerde, oransal olarak zeytinya¤› tüketimi
azalm›fl olsa da kilogram olarak bir art›fl oldu. Türkiye'de zeytin üretimi Ege, Marmara,
Akdeniz ve Güneydo¤u Anadolu Bölgelerinde yap›l›yor.
■ Romal›lar›n zeytin yetifltirme
ve zeytinya¤› elde etmede uzman
olduklar› ve yemeklerde, ayd›nlatmada, vaftizde kullan›lmak üzere
ayr› türlerde zeytinya¤› ürettikleri
biliniyor.
■ Yunan mitolojisinde bilgelik
ve bar›fl tanr›ças› Athena'n›n, Atina
flehrinin tanr›ças› olma hakk›n›,
Olympos tanr›lar›n›n huzurunda
Poseidon'la giriflti¤i yar›fl› kazanarak elde etti¤i biliniyor. Poseidon'un topraktan ç›kard›¤› güçlü
kuvvetli bir ata karfl›l›k, Athena
m›zra¤›n›n bir hamlesiyle Akropolis'te zeytin a¤ac›n› yaratm›fl, nas›l
ekilip yetifltirilece¤ini ve yararlan›-
laca¤›n› göstermifltir.
■ Kuran'da da zeytin a¤ac›n›,
meyvesi zeytini ve ya¤›n› öven ve
kutsal kabul eden ayetler bulunuyor. Bu ayetlerde zeytin a¤ac›n›n
yine kutsal bir yer olan Sina Da¤›'nda yetifltirildi¤i, s›k›larak ya¤›n›n
ç›kar›ld›¤› ve bu ya¤›n yemeklere
lezzet, hastal›klara flifa vermek için
kullan›ld›¤› yaz›l›.
■ Zeytin a¤ac› ve onun meyvesi olan zeytinin tarihi günümüzden
8000 y›l öncesine dayan›yor. Arkeolojik buluntular, zeytinin M.Ö.
6000 y›l›ndan beri Akdeniz yöresinde yetifltirildi¤ini ve insan besini
olarak kullan›ld›¤›n› gösteriyor.
ZEYT‹N‹N ÖNEM‹...
■
Beslenmede, eczac›l›kta ve güzellik iksiri
olarak yayg›n bir flekilde kullan›lan zeytin
a¤ac›, ak›l ve zaferin; zeytin dal›, bar›fl›n; zeytinya¤›
da safl›k, sadelik, refah ve bollu¤un sembolü olmufltur. Kutsal kitaplar›n hepsinde zeytinden bahsedilmesi, Nuh'un gönderdi¤i güvercinin bir zeytin dal›yla dönmesi, Yunan mitolojisinde kimi tanr›lar›n
zeytin a¤ac›n›n alt›nda do¤mas›, eski Yunan'da kutsal a¤aç olarak kabul edilip zeytin tar›m›n›n sadece
iyi ve dürüst insanlar taraf›ndan yap›lmas›na izin verilmesi ve hatta zeytin a¤ac›na zarar verenlerin
ölümle cezaland›r›lmas›, olimpiyat flampiyonalar›n›n
zeytin yapraklar› ile taçland›r›lmas›, zeytinya¤›n›n
dinsel törenlerin kutsal lambalar›nda yak›lmas›,
krallar›n ve yeni do¤an bebeklerin kutsanmas›nda
kullan›lmas› gibi çok say›da örnek, zeytine tarih boyunca verilen yüksek de¤eri ortaya koyuyor.*
90
EYLÜL/EK‹M 2008
* Do¤u Akdeniz Zeytin Birli¤i'nin internet sitesi www.dazb.org.tr'den al›nt›lanm›flt›r.
MAKRO g›da
YAZ LEZZETLER‹
KIfi SOFRALARINDA
Mevsim yavafl yavafl de¤ifliyor. Yaz s›caklar› yerini serin rüzgarlara b›rakmaya bafllad› bile. Bu durum art›k k›fla haz›rlanmam›z gerekti¤ini gösteriyor ve mevsim sebzeleri ve meyveleriyle haz›rlanan çeflitli konserveler, salçalar ve
reçeller mutfaklardaki yerini al›yor. Tad›na doyamad›¤›m›z yaz lezzetlerini k›fl aylar›na tafl›maya ve so¤uk günlerde diledi¤iniz sebze ve meyvelerle sofralar›n›z› süslemeye ne dersiniz? Üstelik evde yapaca¤›n›z, konserve, salça
ve reçeller, hem sa¤l›kl› hem de çok daha hijyenik. ‹flte size reçel ve konserve yap›m›yla ilgili baz› pratik bilgiler…
YEMEKLERDE YAZ DOMATES‹
Yaz›n yedi¤imiz ve tad›na doyamad›¤›m›z sebze ve
meyvelerin keyfini, pek ço¤umuz k›fl›n da sürmek istiyoruz. Özellikle tam zaman› olan k›pk›rm›z› domateslerle flimdiden haz›rlanan salçalar, yemeklerimize k›fl›n
apayr› bir tat veriyor. Üstelik evde salça yapmak hiç
de zor de¤il. Domatesleri y›kay›p iri iri do¤ray›n. Genifl bir tencereye al›p orta ateflte ara s›ra kar›flt›rarak
kendi suyuyla piflirin. ‹yice yumuflad›ktan sonra süzgeçten geçirin. Elde etti¤iniz domates püresini yayvan
bir kaba al›p k›s›k ateflte koyulafl›ncaya kadar devaml›
kar›flt›rarak piflirin. Tuz ekleyip tekrar kar›flt›r›n ve
ateflten al›n. Salçay›, cam kavanozlara üstten 2 parmak
boflluk b›rakacak flekilde paylaflt›r›n. Kapaklar›n› s›k›ca
kapat›p kaynar suda pastörize edin. 1 kiloluk kavanozlar› 20 dakika, yar›m kiloluk kavanozlar› 15 dakika
kaynat›n. Unutmay›n, haz›rlanan salça aç›ld›ktan sonra
k›sa sürede tüketilmezse bozuluyor. Bu nedenle salçay› küçük kavanozlara doldurman›zda yarar var.
92
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO g›da
BEZELYE TANELER‹ KONSERVEDE
Bezelye, k›fl›n lezzetini özledi¤imiz, yaz›nsa tad›na doyamad›¤›m›z bir yaz sebzesi. Verdi¤imiz
pratik konserve yap›m› tarifiyle k›fl›n da bu lezzetin tad›na varacaks›n›z. Bezelye konservesi yapmak için, orta irilikte ve körpe bezelyeler seçin. Seçti¤iniz bezelyeleri temizleyip, taneleyin. ‹yice y›kanan taneleri kaynamakta olan suya atarak 2-3 dakika hafllay›n. Suyunu
süzdükten sonra bezelyeleri s›cak haldeyken
kavanozlara doldurun. Bir kiloluk kavanozlara
bir tatl› kafl›¤›, yar›m kiloluk kavanozlara yar›m
tatl› kafl›¤› tuz koyup, bezelyeleri örtecek ve tepede 1,5 cm boflluk kalacak flekilde kaynar su
ilave edin. Kapaklar› s›k›ca kapat›n.
KONSERVE ‹Ç‹N
SEBZE NASIL SEÇ‹L‹R?
Evlerimizde haz›rlayaca¤›n›z
konserve için seçti¤iniz
meyve ve sebzelere çok
dikkat etmeniz gerekiyor.
Konserve yap›lacak olan
meyve ve sebzeler taze,
olgunlaflm›fl, yaras›z ve
çürüksüz olmal›.
Pastörizasyon veya sterilizasyonla yap›lan konservede,
her iki yöntemde de amaç,
meyve ve sebzeleri zararl›
organizmalardan ar›nd›rmak
ve konservelerin uzun süre
dayanmas›n› sa¤lamak.
94
EYLÜL/EK‹M 2008
REÇEL P‹fi‹RMEN‹N PÜF NOKTALARI
Daima olgun ve zedelenmemifl meyveleri seçmeye özen gösterin. Meyveleri iyice y›kay›p
kurulay›n. Aksi takdirde üzerindeki toz ve tar›m ilaçlar› reçelinizin tad›n› bozabilir. Reçeli
piflirirken fazla kar›flt›rmay›n. Meyvelerin tat
ve kokusunu korumas› ve flekerlenmesini önlemek için fazla kaynatmay›n. fiekeri ekledikten sonra ekleyece¤iniz ceviz büyüklü¤ündeki
tereya¤› köpüklenmeyi önleyecektir. Reçelleri
çeflitlendirmek için f›nd›k, badem içi, ceviz gibi yemiflleri reçelin inmesine 1-2 dakika kala
ilave edin. Meyve çekirdeklerinin fazlas›, reçelin tad›n› ac›laflt›r›r. Limon suyunu ocaktan almadan 2-3 dakika önce ilave edin. ‹yi yap›lm›fl
bir reçelde, meyveler ezilmeden, flekillerini
kaybetmeden kalmal› ve fluruplar› parlak olmal›. Reçele konacak flekerin miktar›ysa meyvenin cinsine ba¤l›. Tatl› meyvelere daha az,
ekfli meyvelere biraz daha fazla fleker konur.
MAKRO g›da
REÇEL‹N KIVAMINI NASIL ANLARIZ?
Kontrol edilecek fluruptan bir miktar al›p temiz bir taba¤a damlat›n. Yay›lma olmay›p yuvarlak bir flekilde boncu¤u and›r›r durumdaysa k›vam tamd›r. Arzu edilen k›vama
gelen reçeller, ateflten indirildikten sonra kavanoz
veya uygun kaplarda muhafaza edilir. Reçellerde
fleker nispeti ve dolay›s›yla k›vam düflük olursa,
aç›kta muhafaza edildi¤i için köpürme olur. Limon tuzu veya limon suyu ilave edilmedi¤i takdirde de, flekerlenme denilen kristalleflme olur. Reçeller kavanozlara s›cak iken doldurulur. Kapaklar› s›k›ca kapat›ld›ktan sonra ters çevrilip b›rak›l›r. Reçeller so¤uduktan sonra rutubetsiz ve lofl yerlerde saklan›r.
Bir tarif…
‹ncir Reçeli
Malzemeler
• 120 adet reçellik soyulmufl incir
• 1 kilo 300 gr toz fleker (5 su barda¤›)
• 1 litre su
• Yar›m limonun suyu
Haz›rlan›fl›
‹ncirlerin ortas›n› (boyuna) kürdanla delin. ‹ncirleri so¤uk su dolu bir kaseye at›n. 5 dakika bekletin. ‹ki avucunuzun aras›na ald›¤›n›z birkaç incirin suyunu s›karak süzün.
Tüm incirleri bu flekilde kaseden al›n. ‹ncirleri tekrar su dolu bir kaseye al›n ve ayn› ifllemleri tekrarlay›n. ‹ncirleri su
dolu bir tencereye koyun ve kaynat›n. Kaynad›ktan sonra
so¤uk su akan muslu¤un alt›nda önceki ad›mdaki
gibi sular›n› süzdürün. So¤uk su dolu kase
ad›m›n› tekrarlay›n. Tenceredeki suyu
tazeleyin, incirleri tencereye al›n. Bir
tafl›m daha kaynat›p tekrar sular›n› süzdürün. Son kaynama s›ras›nda fleker ve 1 litre suyu ayr› bir tencereye al›n ve kaynat›n.
fieker eriyince yar›m limonun suyunu ekleyin. Birkaç dakika sonra
incirleri ilave edin ve k›s›k ateflte
kaynamaya b›rak›n. Yaklafl›k 1 saat
reçel k›vam›na gelene kadar kaynat›n.
96
EYLÜL/EK‹M 2008
MAKRO güncel
Ankara, baflkent oluflunun
85. YILINI KUTLUYOR
aflkentler, ülkelerin yönetim merkezidir. Bürokrasinin yürütüldü¤ü, ülke
parlamentolar›n›n, bakanl›klar›n,
devlet baflkan›n›n, baflbakanl›k makam›n›n, yüksek yarg› organlar›n›n bulundu¤u
ve birçok aç›dan stratejik öneme sahip
olan baflkentler, ülkelerin kimli¤ini ve gücünü yans›t›r.
Bu y›l, baflkent oluflunun 85. y›l›n› kutlayaca¤›m›z Ankara, Mustafa Kemal Pafla,
Temsilciler Kurulu üyeleriyle birlikte, 27
Aral›k 1919 günü Ankara'ya gelmeden
önce küçük bir Anadolu kentiydi.
Mustafa Kemal Pafla, 16 May›s
1919'da Band›rma Vapuru ile ‹stanbul'dan
ayr›l›p 19 May›s 1919'da Samsun'a ç›kt›.
B
98
EYLÜL/EK‹M 2008
Bu olay, Kurtulufl Savafl›'n›n fiilen bafllad›¤›n› gösteriyordu. 23 Temmuz 1919'da
Erzurum Kongresi düzenlendi. Mustafa
Kemal Pafla Erzurum Kongresi'nde seçilen Temsil Heyeti'yle birlikte geldi¤i Sivas'ta çal›flmalara bafllad›.
Kurtulufl Savafl›'n›n temellerinin at›ld›¤› Erzurum ve Sivas Kongrelerinin gerçeklefltirildi¤i tarihlerde Osmanl› ‹mparatorlu¤u'nun baflkenti hala ‹stanbul'du. Osmanl› Mebusan Meclisi son kez 12 Ocak
1919'da ‹stanbul'da topland›.
16 Mart 1919 günü, ‹ngilizler ‹stanbul'a girdi¤inde, ‹ngiliz askerleri önce
meclisi bast›. Bu olay üzerine birçok milletvekili Anadolu'ya geçti. Yakalanan mil-
letvekillerinden ço¤u tutukland›. Art›k
Osmanl› Mebusan Meclisi'nin ‹stanbul'da
toplanma olas›l›¤› kalmam›flt›. Milletvekillerinin toplanaca¤› ve ülkenin yönetilece¤i yeni bir baflkent gerekiyordu.
Ankara, Anadolu'nun ortas›nda, savafl cephelerine eflit uzakl›kta bir kent
olmas› sebebiyle baflkent olmaya en uygun yerdi. Savafl›n yönetimi ve haberleflme, Ankara'dan kolayl›kla yürütülebilirdi. Da¤›lan Osmanl› Mebusan Meclisi
üyeleriyle Sivas ve Erzurum Kongreleri'nde seçilen temsilcilerin bir yerde
toplanmas› gerekiyordu. Bu nedenle
Mustafa Kemal Pafla, 19 Mart 1919 günü,
kimi illere ve komutanl›klara bir genelge
gönderdi. Bu genelgede özetle, "Osmanl› Devleti’nin yaflam› ve egemenli¤inin
sona erdi¤i" bildiriliyor, "Türk ulusu
kendi yaflam›n› ve ba¤›ms›zl›¤›n› koruyacakt›r" deniliyordu. Bu genelgeden sonra
temsilcilerle Osmanl› Mebusan Meclisi'nden gelen üyeler Ankara'da toplanmaya bafllad›lar. Mustafa Kemal Pafla, Erzurum ve Sivas Kongrelerinden sonra 27
Aral›k 1919 günü Temsilciler Kurulu
üyeleriyle birlikte Ankara'ya geldi.
Temsilciler Kurulu üyeleri ve Mustafa
Kemal Pafla, Ankara'ya geldikten ancak
aylar sonra, Türkiye Büyük Millet Meclisi
23 Nisan 1920 günü, Ankara'da aç›ld›.
Meclis, ilk oturumunda Mustafa Kemal
Pafla'y› baflkan seçti. Mustafa Kemal Pafla,
bundan sonra ülkeyi kurtarma çal›flmalar›n› Anadolu'nun bu küçük kentinde sür-
dürdü. Ulusal Kurtulufl Savafl›'m›z›n planlar› bu yoksul Anadolu kentinde haz›rland›. Savafl›n baflar›ya ulaflmas› için düzenli
ordular kuruldu. Bu ordular ‹nönü'de, Sakarya'da, Dumlup›nar'da düflman› bozguna u¤ratt›. 30 A¤ustos 1922'de kazan›lan
Baflkomutanl›k Savafl›'yla birlikte Kurtulufl
Savafl› tamamlan›p yurdumuz düflmanlar-
dan kurtulduktan sonra, 13 Ekim 1923
günü ‹smet Pafla ve dört arkadafl›, Ankara'n›n baflkent olmas› için, Türkiye Büyük
Millet Meclisi'ne yasa önerisi verdiler.
Öneri, mecliste oyland› ve kabul edildi.
Böylece Kurtulufl Savafl› s›ras›nda fiili baflkent olan Ankara, 13 Ekim 1923 y›l›nda,
Cumhuriyetin ilan›ndan önce tek maddelik bir yasayla, 29 Ekim'de ilan edilecek
olan Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi baflkenti oldu.
13 Ekim 1923'te baflkent ilan edilmeden önce küçük bir Anadolu kasabas›
olan Ankara, baflkent olduktan sonra geliflti. fiehirde modern yap›lar, büyük
apartmanlar infla edildi. Yüksek okullar›n
ve üniversitelerin aç›ld›¤›, fabrikalar›n ve
yeni ifl yerlerinin kuruldu¤u kent, k›sa sürede büyüdü ve geniflledi. Bugün nüfus
yo¤unlu¤u bak›m›ndan yurdumuzun ikinci
büyük kenti olan Ankara, bu y›l 13
Ekim'de baflkent oluflunun 85. y›l›n› kutlamaya haz›rlan›yor.
Her y›l oldu¤u gibi bu y›l da 13
Ekim'de Ankara'n›n baflkent oluflu, düzenlenen büyük törenlerle kutlanacak
EYLÜL/EK‹M 2008
99
MAKRO gezi
En sevgiliye kavuflmak için yap›lan yolculuk
Hac ve Umre
“Gidiyorsun. Bir ömür boyu bu yolculu¤u beklemifltin. Belki kalbini gidenlerle birlikte oralara gönderdin, belki
ruhunla hayalen tavaflar ettin. fiimdi
ayaklar›nla basa basa yola düfltün iflte.
Belki daha önce uzun yolculuklara ç›km›flt›n, belki daha önce de hacca gitmifltin. Bilmelisin ki, hac yolculu¤u di¤er
yolculuklar›ndan farkl›d›r ve ayr› bir
yöndedir. fiimdi her gün befl vakit yöneldi¤in k›blene do¤ru yöneldin. fiimdi
çokluktan birli¤e uçuyorsun. fiimdi kendini keflfe gidiyorsun. Vard›¤›n yerde
kendini yeniden tan›yacak ve tan›mlayacaks›n. Daha önce hacca gitmifl olsan
da, yine, yeniden yeni heyecanlar yüklenmelisin. Her hac yegânedir, bir tane-
100
EYLÜL/EK‹M 2008
dir de¤il mi? Kaç kez gidersen git, hac›
olma heyecan› hep tazedir ve hep ilk
kez hac› olman›n heyecan›n› tafl›yor olmal›s›n. Yoksa tekrar gitme ihtiyac›n› niye hissediyor olas›n ki? Hem sonra bu
ilk hacc›n olmayabilir ama ya son hacc›nsa...” cümleleriyle hacca niyeti ifade
ediyor Senai Demirci.
Tüm Müslümanlara farz olan hac
ibadeti, ibadet olman›n da ötesinde, insan›n sevdi¤iyle birlikte olma ihtiyac›n›
ve derin bir ar›nma duygusunu ifade
ediyor. Nas›l ki, sevgililer an be an sevdi¤inin yan›nda olmay› arzularsa, Müslümanlar için hacc›n bir di¤er anlam› da
sevgiliye, en sevgiliye kavuflmak, onun
soludu¤u havay› solumak ve onunla
hemhal olmakt›r.
fiimdi isterseniz, hac ibadetinin ne
oldu¤unu ve nas›l yap›labilece¤ini inceleyelim.
HAC NED‹R?
‹slam'›n befl flart›ndan biri olan hac
ibadeti, ibadet maksad›yla hicri takviminin on ikinci ay› olan Zilhicce ay›nda Kâbe'yi ziyaret etmeye deniyor. Hac ibadeti insana dini ve dünyevi, birçok fayda
sa¤l›yor. Dünyan›n çeflitli ülkelerinden
gelen dilleri, renkleri, milletleri farkl› insanlar›n, tek duygu etraf›nda tek yürek
oldu¤u hac s›ras›nda, kardefllik duygular› art›yor.
Hac, kelime olarak, “yönelmek, kas-
MAKRO gezi
tetmek, bir kimseyi ya da bir yeri çokça
ziyaret etmek” anlamlar›na geliyor. Dini
bir terim olarak ise, “Belirli bir zamanda, usulüne uygun olarak ihrama girdikten sonra Arafat'ta vakfe yapmak, Kâbe'yi tavaf ederek ziyaret etmek ve di¤er baz› dini görevleri yerine getirmek”
suretiyle yap›lan ibadeti ifade ediyor.
HAC K‹MLERE FARZDIR?
‹slam'da hacc›n bir kifliye farz olmas› için çeflitli flartlar var. Bir kimsenin
hac ibadetiyle yükümlü say›lmas› için; kiflinin Müslüman, ak›ll›, erginlik ça¤›na
ulaflm›fl, özgür, hac için yeterli malî imkâna sahip ve bu ibadeti yerine getirecek vakte eriflmifl olmas› gerekiyor. Bu
102
EYLÜL/EK‹M 2008
flartlardan birini tafl›mayan kimseye, hac
farz olmaz. Kendisine hac farz olan kimsenin, hacc›n› bizzat eda etmekle yükümlü say›lmas› için de, sa¤l›kl› olmas›,
tutukluluk veya yurtd›fl›na ç›kma yasa¤›
gibi bir engelinin bulunmamas› ve yolun
güvenli olmas› flart. Hac yolculu¤una
katlanamayacak ya da fiilen haccedemeyecek derecede hasta olanlarla, yafll›lar,
tutuklular, yurtd›fl›na ç›k›fllar› yasaklanm›fl olanlar, hacca gitmekle yükümlü k›l›nm›yor.
HACCA HAZIRLIK
Hacca haz›rl›k, öncelikle niyetle bafllar. Bedeni ve ruhu hacca haz›rlaman›n
yolu, ihlâsl› olmaktan geçiyor. Çünkü ih-
lâs, amellerin özüdür. Allah'›n r›zas› ihlâs ile kazan›l›r. ‹hlâss›z yap›lacak bir hac,
her ne kadar kifliyi hac yükümlülü¤ünden kurtarsa da, kendisinden beklenen
yararlar› sa¤layamaz. Hacca gitmeye karar veren Müslüman'›n, kesinlikle gösteriflten, hac ibadeti vas›tas›yla bir tak›m
kimselerin yan›nda itibar kazanma ya da
övülme gibi kayg›lardan uzak kalmal›s›
gerekiyor.
Hac› aday›n›n, yola ç›kmadan önce,
akraba, komflu, efl ve dostlar›n› ziyaret
etmesi, üzerinde hakk› olanlar varsa
mutlaka onlar›n haklar›n› ödemesi, küs
olduklar›yla bar›flmas› da, hacca gitmeden önce yapmas› gerekenler aras›nda.
K›saca hac› aday›n›n, kutsal topraklarda
MAKRO gezi
düflüncesini olumsuz yönde meflgul edecek ve iç dünyas›n› rahats›z edecek durumlardan s›yr›lmas› gerekiyor.
UMRE NED‹R?
Umre'nin hacdan fark›, belirli bir vakte ba¤l› kalmadan Kâbe'yi ziyaret etmek
ve di¤er baz› dini görevleri yerine getirmek suretiyle yap›lan bir ibadet olmas›d›r. Ziyaret biçimi hacca benziyorsa da
hac gibi Zilhicce ay›nda olmas› gibi bir
flart yoktur. Kifli, istedi¤i zaman Kâbe'yi
ziyarete gider. Umre'ye gidene de hac›
yerine mutemir (yar› hac›) denir. Umre,
ziyaret demektir. Hacca “Hacc-› Ekbe”
(büyük hac), umreye de “Hacc-› Asgar”
(küçük hac) denir.
HAC VE UMRE YOLCULU⁄U
Genellikle emeklilik yafl›ndaki Müslümanlardan oluflan Türkiye hac›lar›, hacc›
ömürlerinde bir kere yap›yor. Büyük
oranda kar›-koca hacca giden adaylar›n,
mali yönden bak›ld›¤›nda ço¤unlukla, biriktirilen parayla hacca gitti¤i görülüyor.
104
EYLÜL/EK‹M 2008
Türk hac›lar›n büyük bir k›sm› temettü
hac› yap›yor. Temettü hacc›, hac ve umre ayr› ayr› ihramla yap›lmas›d›r. Umre
yap›lmayan hacca ifrad hacc›, umre ile
hacc›n ayn› ihramda yap›lmas›na ise k›ran
hacc› deniliyor.
Hac› adaylar›, ilk önce Diyanet ‹flleri
Baflkanl›¤›'n›n kuras›na kat›l›yor. Bu kurada, ad›, gidecekler listesinde ç›karsa, haz›rl›klara bafll›yor. Muazzam bir kalabal›¤a kar›flacaklar› için Diyanet ‹flleri taraf›ndan, kaybolma, yolunu kaybetme durumlar›nda ne yap›lmas› gerekti¤i hakk›nda
önceden bilgilendiriliyorlar.
Yak›nlar›yla vedalaflan hac› adaylar›,
flartlara göre evinde, uçakta, uçaktan
iniflte, ihrama giriyorlar. ‹hram, erkekler
için izar ve rida denilen iki parçal›k bir
örtü. Kad›nlar›n ihram›, kendi giysileridir.
Hac› adaylar›, bu ihrama girmeden, mikat
noktalar›ndan geçemezler. Mikat, Mekke'nin etraf›ndaki ihram s›n›rlar› demektir ki, bu s›n›rlardan ihrams›z geçilmez.
Mekke'ye inen hac› adaylar›, Kabe'yi
ziyaret edip, tavaf yapmak, zemzemden
içmek, Safa ile Merve aras›nda say yapmak (7 kere gidip dönmek) gibi umrenin
gerektirdi¤i ibadetleri yerine getirirler.
'Say'dan sonra, umre biter, saçlar kesilerek ihramdan ç›k›l›r, hac için tekrar ihrama girinceye kadar hac yasaklar› kalkar.
Genelde hac› adaylar›, umre bittikten
sonra hacc› beklerken, çevreyi gezer,
al›flverifl yaparlar, sevdiklerine hediyeler
al›rlar. Zilhicce'nin 9'unda, arife günü,
tekrar ihrama girilir. Güneflle birlikte
Arafat'a vakfeye gidilir. Ertesi gün, Kurban Bayram›'n›n ilk günüdür. Günefl do¤madan önce Mina'ya hareket edilir. Burada fleytan tafllan›r, kurban kesilir. Üç gün
Mina'da kal›n›r veya ilk gün sonunda Mekke'ye dönülerek ziyaret tavaf› (Kabe'yi 7
kere dönmek) ve hac 'say'› yap›larak hac›
olunur. Bayram›n kalan günlerinde, yine
Cemerat'a gidilerek fleytan tafllan›r.
Hac bittikten sonra isteyen istedi¤i
kadar tavaf ve umre yapabilir. ‹lk kafileyle gelip Medine'yi ziyaret etmeyenler, bu
arada Medine'yi ziyaret ederler. Son bir
tavaftan sonra hac ibadeti bitmifl say›l›r.
PRAT‹K bilgiler
■ P‹LAVI ›s›tmak ayr› bir
maharet gerektirir. Mükemmel
yap›lm›fl bir pilav›n bile,
›s›t›ld›¤›nda tüm özelli¤ini
kaybetti¤i bilinir. Burada iflin,
s›rr› pilav› kar›flt›rmamakt›r.
Pilava 1-2 yemek kafl›¤› su
ekleyin ve çok k›s›k ateflte ›s›t›n.
Pilav›n tanelerinin bozulmamas›
için de tencereyi arada bir
sallamak suretiyle
alt üst edin.
■ TAVADA bir fley yakt›¤›n›zda alelacele
temizleme ifllemine giriflmeyin. Tavan›n
içine su koyun ve 1-2 saat bekletin. Zaten
her temizleme aflamas›nda mutlaka
tavan›z›n so¤umas›n› bekleyin. Temizli¤i
s›cak su, s›v› deterjan, yumuflak bir bez
veya süngerle yap›n. Özellikle iki yüzeyli
süngerlerde yumuflak taraf› kullanmaya
özen gösterin.
■ E⁄ER sebzelerinizi
hafllayacaksan›z ve
renklerinin
kaybolmamas›n›
istiyorsan›z, hafllama
suyuna bir miktar sirke
ekleyin.
■ BUZDOLABINIZ kötü
kokuyorsa, bir çay barda¤›
içine karbonat, kahve telvesi
veya kullan›lm›fl filtre koyup,
buzdolab›na yerlefltirin.
■ MUfiAMBALARINIZI
silerken, haz›rlad›¤›n›z suyun içine
bir kapak yumuflat›c› katarsan›z,
onlara çok daha ›fl›lt›l› bir
görünüm kazand›rabilirsiniz.
106
EYLÜL/EK‹M 2008
■ EVDE ortaya ç›kan
kar›ncalara karfl› kahve
telvesi kullanabilirsiniz.
■ MEYVEL‹ kek piflirirken,
kek kal›b›n›n alt›ndaki sürgüye
su dolu bir tepsi yerlefltirirseniz,
kekten taflabilecek malzemenin
yan›p, f›r›n›n›z› kirletmesini
önlersiniz.
■ YUMURTALARIN tazeli¤ini
test etmek için tuzlu su
kullanabilirsiniz. Günlük olanlar
suyun dibine çöker, 3-5 günlük
olanlar suyun ortas›nda, bayat
olanlar ise suyun yüzeyinde durur.
■ DER‹ mont ve ayakkab› gibi
eflyalar›m›z ›sland›ktan sonra
sertleflir ve çatlam›fl bir
görünüm kazan›r. Deri eflyalar›n
ömrünü uzatmak, sertleflen
deriyi yeniden yumuflatmak için
üzerlerine Hint ya¤› sürüp
ovalaman›z yeterlidir.
■ CAMLARINIZI y›karken, 1
litre s›cak suya 2 yemek kafl›¤› sirke
kar›flt›r›n ve iç taraftan yukar›dan
afla¤›, d›fl taraftan ise soldan sa¤a
y›kay›n. Böylece camlar›n›z p›r›l p›r›l
olacak.
■ BEYAZ pamuklu kumafl›n
üzerine mum damlam›flsa
mumun kumafl›n üzerinden
sökebildi¤iniz kadar›n› ç›kart›n.
Daha sonra üzerine kal›nca bir
ka¤›t havlu örtün. Önceden
›l›taca¤›n›z ütüyü havlunun
üzerine bast›r›p sürün. Ütüyü
her bast›r›fltan önce ka¤›t
havlunun temiz taraf›n›
getirmelisiniz.
■ GENELL‹KLE sütle ç›kan mürekkep
lekesi, bu taktikle de ç›km›yorsa, bölgeyi
önce limon suyuyla ard›ndan beyaz sirkeyle
bast›rmadan ovabilirsiniz. Kumafl›n›z beyazsa,
suland›r›lm›fl çamafl›r suyuyla silebilirsiniz.
■ EVE yay›lan ve sinen
yemek kokular›n›
hafifletmek için bir
kab›n içine biraz sirke
koyup hafif hafif
kaynat›n veya
piflirdi¤iniz yeme¤e
biraz sirke kat›n.
EYLÜL/EK‹M 2008
107
MAKRO tarif
BROKOL‹ ÇORBASI
Haz›rlan›fl›
Malzemeler (6 kiflilik)
• 1 adet orta boy
so¤an
• Yar›m çay barda¤›
s›v› ya¤
• 250 gram brokoli
• 1 adet orta boy
hafllanm›fl havuç
• 1 adet yumurta sar›s›
• 1 çorba kafl›¤› un
• 1 adet tavuk bulyon
veya tavuk suyu
• Tuz ve su
Küçük küçük do¤ranm›fl so¤an› s›v› ya¤da
sarart›n. Çok küçük dallar halinde ay›rd›¤›n›z ve iyice y›kanm›fl brokolileri ilave
edin. 3-4 dakika daha bu flekilde kavurun. Üzerine hafllanm›fl havucu, tavla
zar› irili¤inde do¤ray›p ekleyin. Ayr› bir kapta yumurta sar›s›n› ve
unu, yeterince suyu (yaklafl›k 1 litre) ilave edip ç›rp›n ve topaks›z bir
bulamaç haline getirin. Sulu, yumurtal› ve unlu kar›fl›m› tencereye
aktar›p tuzunu ayarlay›n. A¤›r ateflte ve
kar›flt›rarak piflmeye b›rak›n. Üzeri göz
göz olana dek piflirip ateflten al›n ve servis yap›n.
ÇOBAN KEBABI
Haz›rlan›fl›
Kemikli etleri (Kemiksiz de olabilir), kay›s›
büyüklü¤ünde do¤ray›n. Patatesleri kabuklar›
soyulduktan sonra dörder parçaya bölün.
So¤anlar›n kabuklar›n› soyun ve bütün olarak b›rak›n. Domatesleri, çekirdeklerini
ç›kard›ktan sonra küçük küçük do¤ray›n.
Bir güvece (Tencere de olabilir) et parçalar›n›, ay›klanm›fl so¤an›, margarini, domatesi, sar›msa¤› ve yeteri kadar tuzu koyup
orta ateflte piflmeye b›rak›n. Domates ve et,
suyunu sal›p çekince, do¤ranm›fl patates ve ›l›k
su ilave edin. Güveci, a¤z› kapal› olarak, k›s›k ateflte 30-40 dakika piflmeye b›rak›n. Etler yumuflay›p piflince, ay›klanarak y›kanm›fl ve k›y›lm›fl dereotu serpin ve güveci
sofraya götürürek servis yap›n.
Malzemeler (4 kiflilik)
• 1 adet orta boy iceberg (iri do¤ranm›fl)
• 2 adet orta boy kabu¤u soyulmufl domates
(iri do¤ranm›fl) • 2 adet kabu¤u soyulmufl ve
çapraz do¤ranm›fl salatal›k • 4 adet iri
do¤ranm›fl sivri biber • 4 adet salatal›k turflusu
(iri do¤ranm›fl) • 1/4 roka (iri do¤ranm›fl) •
1/4 maydanoz (iri do¤ranm›fl)
• 100 gram küp fleklinde do¤ranm›fl ya¤l›
beyaz peynir • Yeterince pul biber
•Yeterince tuz • S›zma zeytinya¤›
• Limon suyu • ‹ste¤e göre, yeflil so¤an
108
EYLÜL/EK‹M 2008
fiEF SALATASI
Haz›rlan›fl›
Tüm malzemeleri bir
kapta kar›flt›r›n. Salata tabaklar›na 4
eflit parça fleklinde alarak
servise sunun.
Malzemeler (6 kiflilik)
• 900 gram kuzu eti
• 3 çorba kafl›¤›
margarin
• 15 adet küçük so¤an
• 2 adet orta boy
domates
• 4 adet orta boy
patates
• 10 difl sar›msak
• 1 demet dereotu
• 2 su barda¤› su
• Yeteri kadar tuz
MAKRO bulmaca
HAZIRLAYAN: ATEfi BÖCE⁄‹ ERCAN
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
SOLDAN SA⁄A: 1. MAKROMARKET'in hizmet vermeye bafllad›¤› dokuzuncu il - ‹ktisat. 2. Hayat arkadafl› Uzaklaflma - Sermaye. 3. Hizip - Oruç ay›. 4. Bir ilimiz Güneyden esen s›cak rüzgâr - Saydam ve k›r›lgan bir
madde. 5. Oyunda cezal› çocuk - Belirti - Yünden,
dövülerek yap›lm›fl kal›n ve kaba kumafl. 6. Gülünç - Keçi
yolu - “ Müjde …” (Sinema sanatç›m›z). 7. Ün, flan Yap›lmas›, anlafl›lmas› kolay olan - Sergen. 8. Tavlada üç
say›s› - Avuç içi - Közlenmifl patl›can, k›yma ve sar›msakl›
yo¤urtla yap›lan bir tür kebap. 9. ‹lâç - Kabiliyet - Bir
gösterme s›fat›. 10. De¤erinden ucuza elde edilen fley Müslümanl›¤›n befl flart›ndan biri.
YUKARIDAN AfiA⁄IYA 1. ‹yice dövülmüfl ve uzunca bir
süre birlikte kaynat›lm›fl et ve bu¤dayla yap›lan bir yemek
- Aral›ks›z. 2. Yemek - Peflin para ile yay›n organlar›na
sürekli al›c› olma. 3. Bir süt tatl›s› - Bir organ›m›z. 4. Bir
televizyon dizisi - Tespihlerin bafl taraf›ndaki ince ve uzun
parça. 5. S›cakl›k nedeniyle kat› durumdan s›v› duruma
geçmek. 6. Say› gösteren iflaret - Baz› mallar› satma izni
olan kimse, ma¤aza veya kurulufl. 7. Anlaml› iflaret - Çanta,
eldiven yap›m›nda kullan›lan yumuflak deri - Rütbesiz
asker. 8. Yüz metrekarelik alan ölçüsü - Gözlem. 9. Parlak
bir ›fl›k vererek yanan sar›msak kokulu gaz. 10. Büyük ve
kal›n b›çak - Özen. 11. Tasdik etmek - Rutubet. 12. Cilve
- Tahta ya da tenekeden yap›lm›fl, temelsiz e¤reti yap›. 13.
‹ri kemik - Ender, seyrek. 14. Anlam - Resimli duvar ilân›.
15. Vilayet - Bir renk - Uçan hayvan.
110
EYLÜL/EK‹M 2008
Bulmacay› do¤ru çözüp
gönderen 30 flansl›
okuyucumuzun bayram
çikolatas› ve kolonyas›
Makromarket’ten!
■ Nestle Damak
Çikolata 300 gr.
■ Eyüp Sabri Tuncer
250 cc limon kolonyas›
Ad, Soyad
Do¤um Tarihi
Meslek
Adres
:
:
:
:
Telefon (cep) :
(ifl)
(ev)
E-mail
:
POSTA ADRES‹:
fieref Makromarket San. ve Tic. A.fi.
Saray Mah. G›dac›lar Cad. No:11 PK: 06980 Kazan/Ankara
TELEFON: (0312) 815 47 05
15