GÜNCEL

Transkript

GÜNCEL

Kariyer Yayıncılık
2016
GÜNCEL
BİLGİLER
www.yaklasimkitap.com
Kurumlar ve Sınavlar
Jan.astby.giriş
KPSS
Maliye Bak. İç Den.
Uzm. Jan. Okulu
Adli Yargı Hakimliği
İcra Müdürlüğü
İdari Yargı Hakimliği
PMYO
Sayıştay Denetçiliği
TODAİE
10 DENEME
HEDİYE
“2015 Yılının EN’leri Araştırması”na göre, 2015’te
“En Başarılı Sporcular” Arda Turan ve Kenan Sofuoğlu
“Türkiye’nin En Gurur Duyulan İsmi” Aziz Sancar oldu.
TEK GÜNCEL
EN GÜNCEL
Oğuz HELVACI
GÜNCEL
BİLGİLER
En güncel Tek güncel
Genel Kültür
GENEL KÜLTÜR VE GÜNCEL BİLGİLER
Mizanpaj
Esra ALACA - Ergün SARI - Zuhal ATMACA
Kapak Tasarımı
Ergün SARI
Baskı Cilt
Yorum Matbaacılık
0 312 395 21 12
ISBN:
978-605-9871-45-7
Yaklaşım Kariyer Yayıncılık ve Dağıtım Ltd.Şti
GMK Bulvarı Fevzi Çakmak 2 Sokak No: 30/10 - Kızılay / ANKARA
Tel: 0.312 232 57 76
© Copyright, Yaklaşım Kariyer Basım Yayın ve Dağıtım Ltd. Şti.
Bu kitabın yayın hakları Yaklaşım Kariyer Basım Yayın ve Dağıtım Ltd. Şti.ne aittir. Hangi
amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi,
herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması, yayımlanması Yayınevimizin yazılı izni
olmadan yapılamaz.
GÜNCEL
BİLGİLER
İÇİNDEKİLER
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar................................ 1
Türkiye’nin Kurucusu ve Üyesi Olduğu Kuruluşlar.................. 5
Türkiye’nin Üye Olduğu Kuruluşlar - Tablo....................... 10
Gümrükler........................................................... 11
Devlet Şekilleri Hükümet Sistemleri - Tablo..................... 12
Kamu Görevlileri..................................................... 13
Dünya’dan............................................................ 15
Türkiye’den.......................................................... 21
2010 Yılı Anayasa Değişiklikleri................................... 33
Spor................................................................. 40
Eserler............................................................... 42
Dünya’nın 7 Harikası................................................ 44
Deneme Sınavları................................................... 51
KPSS’DE
BAŞARILAR
DİLER
229 84 94
GMK Bulvarı No: 19 Kızılay / ANKARA
GÜNCEL
BİLGİLER
DÜZENLEYICI VE
DENETLEYICI KURUMLARI
Merkez Bankası
Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK)
Merkez Bankasının Özellikleri
ÄÄ Fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmek te-
mel amacıdır.
ÄÄ Kurul, Bakanlar Kurulu kararıyla atanan 7
ÄÄ Banknot basmaya yetkilidir.
SPK’nın görevleri arasında;
ÄÄ Sermaye piyasalarının işleyiş kurallarını be-
lirlemek
ÄÄ Sermaye piyasasının, güven, açıklık, kararlı-
lık içinde çalışmasını sağlamak
üyeden oluşur.
ÄÄ Sermaye piyasasına yatırım yapan tasarruf
ÄÄ Diğer bankalar gibi anonim şirket niteliğin-
dedir.
ÄÄ Başkanı, Bakanlar Kurulu kararıyla 5 yıl için
atanır.
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK)
sahiplerinin hak ve menfaatlerini korumak
ÄÄ Piyasaların adil ve etkin çalışmasını sağla-
mak, bulunmaktadır.
ÄÄ Radyo ve televizyon faaliyetlerini düzenle-
mek ve denetlemek amacıyla kurulmuştur.
ÄÄ Üyeleri TBMM tarafından seçilmektedir.
NOT: BİST, (Borsa İstanbul) SPK deneti-
ÄÄ 9 üyesi bulunmaktadır.
minde çalışır.
ÄÄ RTÜK üyelerinin görev süresi 6 yıldır.
1
GÜNCEL
BİLGİLER
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulu (BDDK)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
(EPDK)
ÄÄ Elektrik, doğal gaz, petrol, lpg piyasaları-
nı düzenlemek yetkisine sahiptir.
ÄÄ Üyeleri, Bakanlar Kurulu kararıyla atan-
ÄÄ Tasarruf sahiplerinin haklarını ve bankala-
maktadır.
rın düzenli ve etkin bir şekilde çalışmasını
li zararlar doğurabilecek her türlü işlem
ve uygulamaları önlemek ile görevlidir.
ÄÄ Kredi sisteminin etkin bir şekilde çalış-
masını sağlamak üzere gerekli tedbirleri
almak ve uygulamakla yetkilidir.
tehlikeye sokabilecek ve ekonomide önem-
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme
Kurumu (TAPDK)
ÄÄ Üyeleri Bakanlar Kurulu kararıyla atan-
maktadır.
ÄÄ Tütün ve alkol piyasasını düzenlemek
üzere kurulmuştur.
ÄÄ Türkiye’de banka kurulmasına veya ya-
bancı bir bankanın şube açmasına karar
ÄÄ Üyeleri,
vermektedir.
Bakanlar
Kurulu
tarafından
atanmaktadır.
ÄÄ Sigara paketlerinin üzerindeki resim ve
yazılar (zararlarına ilişkin) bu kurum kararıyla yer almaktadır.
2
GÜNCEL
BİLGİLER
Kamu İhalesi Kurumu (KİK)
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
ÄÄ Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile beÄÄ Sektörde tam serbestleşmenin sağlan-
lirlenen hükümleri yerine getirmekle so-
ması amacı ile kurulmuştur.
rumludurlar.
ÄÄ Üyeleri,
ÄÄ Üyeleri, Bakanlar Kurulu üyelerince atan-
maktadır.
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
(TMSF)
Bakanlar
Kurulu
tarafından
atanmaktadır.
Şeker Kurumu (ŞK)
ÄÄ Tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatle-
rini korumak amaçlı tedbir almakla göÄÄ Şeker Kanunu’nun uygulanması, denetimi,
revlidirler.
sonuçlandırılması, kanunun verdiği yetki-
ÄÄ Denetlemeler sonucu BDDK tarafından
ler çerçevesinde düzenlemeler yapılma-
fona devredilen kredi kuruluşlarının de-
sından sorumludur.
vir, satış ve birleştirilmesini gerçekleştirmek ayrıca faaliyet izni kaldırılan bankaların iflas ve tasfiye işlemlerini yapmak
görevleri arasındadır.
ÄÄ Üyeleri,
Bakanlar
Kurulu
ÄÄ Üyeleri,
Bakanlar
atanmaktadır.
tarafından
atanmaktadır.
3
Kurulu
tarafından
GÜNCEL
BİLGİLER
Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kurumları
Rekabet Kurumu (RK)
ÄÄ Belirli bir mesleğin düzen ve disiplin
içinde yürütülmesi için kurulan kamu
tüzel kişileridir.
ÄÄ Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret
Borsaları, TOBB, Barolar Birliği, Tabip
ÄÄ Mal ve hizmet piyasalarındaki rekabeti
Odaları gibi kuruluşlar bulunmaktadır.
önleyici, bozucu vaya kısıtlayıcı anlaşma,
karar ve uygulamaları denetlemek ve ge-
ÄÄ Karar organlarını kendi üyeleri ara-
rekli düzenlemeleri yapmakla yetkilidir.
sından seçmektedir. Bu seçimler yargı
ÄÄ Üyeleri,
Bakanlar
Kurulu
tarafından
atanmaktadır.
gözetiminde yapılır.
NOT: Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, kamu tüzel kişiliğine sahip, idari ve mali
özerkliğe haiz olarak kurulmuştur.
Mali denetimlerini TBMM adına Sayıştay,
kararlarının yerindeliğini ise idari yargı
denetler.
4
ÄÄ İdari ve mali yönden özerktirler.
ÄÄ Özerktirler ancak ilgili bakanın vesa-
yet denetimi söz konusudur. İstisnası
olmakla beraber zorunlu üyelik esastır.
ÄÄ Sadece kanunla kurulurlar.
GÜNCEL
BİLGİLER
TÜRKİYE’NİN KURUCUSU VE
ÜYESİ OLDUĞU KURULUŞLAR
BM’ye Bağlı Kuruluşlar
Birleşmiş Milletler (BM)
ÄÄ Daimi veto hakkına sahip 5 üye ülkesi
vardır.
 Çin
 Rusya
 İngiltere
 Fransa
ÄÄ Resmî dilleri,
ABD
 Arapça
 UNESCO
 UNDCP
 UNICEF
 UNFPA
 İAEA
 UNEP
 WHO
 UNHCR
 İLO
 UNRWA
WB
WFP
 IMF
 FAO
 WTO
 UNIDO
 UNCTAD
 UPU
 HABITAT
 ITU
 UNDP
ÄÄ BM’nin genel merkezi New York’tadır.
Temel Amaçları:
ÄÄ Devletlerin dış politikalarını uyumlu hâle
 Çince
getiren bir merkez olmak
 Fransızca
ÄÄ Sürdürebilir bir refah ve adalet ortamı
 İngilizce
yaratmak
 İspanyolca
 Rusça
ÄÄ Uluslararası alanda dostça ilişkileri ge-
ÄÄ Genel Kurul, Güvenlik Konseyi, Vesayet
liştirmek
Konseyi, Genel Sekreterlik Uluslararası Adalet Divanı ve Ekonomik ve Sosyal
Konsey temel organlarıdır.
5
GÜNCEL
BİLGİLER
Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı
(AGİT)
Avrupa Konseyi
ÄÄ AGİT’in temelini, Helsinki Nihai Senedi
oluşturur.
ÄÄ Avrupa çapında başta hukuk ve insan
ÄÄ Helsinki Nihai Senedi’nde katılımcı dev-
haklarının korunmasını amaçlayan, eğitim,
kültür alanlarında anlaşmalar kabul eden,
hükümetler arası bir kuruluştur.
ÄÄ Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Avrupa
Konseyi’ne bağlıdır.
ÄÄ Konseyin resmî dilleri;
•
İngilizce
•
Fransızca
leri temel ilkeler belirtilmiştir.
ÄÄ Soğuk Savaş dönemindeki Avrupa’nın böwww.yaklasimkitap.com
ÄÄ Merkezi, Strazburg’da yer almaktadır.
letlerin karşılıklı ilişkilerinde izleyecek-
lünmüşlüğüne son verilmesi, güvenlik ve
istikrarın sağlanması ve katılan devletler
arasında bu amaca yönelik iş birliğinin geliştirilmesi düşüncesiyle kurulmuştur.
ÄÄ Merkezi Viyana’dır.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma
Teşkilatı (OECD)
NOT: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
1950’de Roma’da imzalanmış, 1953’te yü-
ÄÄ 30 Eylül 1961’de faaliyete geçmiştir.
rürlüğe girmiştir. Türkiye 1954’te imzalamıştır.
ÄÄ Merkezi Paris’tedir.
ÄÄ Üyelerinin ekonomik, mali ve sosyal politika
uygulamalarının belli bir uyum içinde, geliştirilmesini sağlamak, sürekli ve dengeli
ekonomik gelişim sağlayan politikaları desteklemek amacı ile kurulmuştur.
6
GÜNCEL
BİLGİLER
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü
(KEİ)
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)
ÄÄ Merkezi, İstanbul’dadır.
ÄÄ Merkezi Cidde’dedir.
ÄÄ Üyeleri;
ÄÄ Üye devletler arasında İslam dayanışma-
 Türkiye
 Romanya
 Azerbaycan
 Rusya
larında iş birliğini güçlendirmek amacıyla
 Bulgaristan
 Ukrayna
kurulmuştur.
 Ermenistan
 Yunanistan
 Gürcistan
 Sırbistan
sını geliştirmek, ekonomik, sosyal, kültü-
ÄÄ En yetkili organı, 3 yılda bir devlet ve hü-
kümet başkanlarının toplandığı “İslam Zirvesi” dir.
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT)
rel, bilimsel ve diğer önemli faaliyet alan-
 Moldova
ÄÄ Birliğin amacı; ekonomik alanda bölgesel
stratejiler geliştirmektir.
İslam Kalkınma Bankası (İKB)
ÄÄ Türkiye, İran ve Pakistan arasında kültü-
rel, ekonomik ve ticari iş birliğini geliştirmek amacıyla kurulmuştur.
ÄÄ Üyeleri;
ÄÄ Merkezi, Cidde’dedir.
 Türkiye
 Kazakistan
 İran
 Kırgızistan
 Pakistan
 Türkmenistan
 Azerbaycan
 Tacikistan
 Afganistan
 Özbekistan’dır.
ÄÄ İslam İşbirliği Örgütüne üye ülkeler ta-
rafından geri kalmış İslam ülkelerini kalkındırmak amacıyla kurulmuştur.
ÄÄ Merkezi Tahran’dır.
7
GÜNCEL
BİLGİLER
Türk Kültür ve Sanatları Ortak
Yönetimi (TÜRKSOY)
Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS)
ÄÄ Merkezi, Ankara’dadır.
 Türkiye
 Kazakistan
 Azerbaycan
 Türkmenistan
 Özbekistan
 Kırgızistan
ÄÄ Amaç; Türkçe konuşan devletler arasın-
daki ilişkileri geliştirmek, Türk halklarını
birbirine yaklaştırmak, Türk kültürünün
farklılaşmasını engellemektir.
Gelişmekte Olan Ülkeler (D-8)
ÄÄ Merkez bankalarının oluşturduğu tek
uluslararası kuruluştur.
ÄÄ Merkezi, İsviçre’nin Basel şehridir.
ÄÄ Üyeleri;
ÄÄ Ekonomik araştırma merkezi olarak ça-
lışmalar yapar, altın ve döviz hesapları
bulunan merkez bankalarına kısa vadeli
avans verir.
Türkiye’nin Üyesi Olup
Kurucusu Olmadığı Kuruluşlar
 NATO
 Batı Avrupa Birliği (BAB)
 Avrupa Ödemeler Birliği (EPU)
ÄÄ Kalkınmada iş birliği sağlamak amacıyla;
Bangladeş, Türkiye, Endonezya, İran,
 Dünya Ekonomik Forumu (WEF)
Malezya, Mısır, Nijerya, Pakistan tara-
 İNTERPOL (Uluslararası Polis Teşkilatı)
fından kurulmuştur.
 Gelişmiş ve Gelişmekte Olan 20 Ülke
(G20)
ÄÄ D-8 ülkeleri aynı zamanda İslam İşbirliği
örgütününde üyeleridir.
ÄÄ Teşkilatın
sekreterya
merkezi
İstanbul’dur.
8
GÜNCEL
BİLGİLER
AB’nin Organları:
Türkiye’nin Üyesi Olmadığı Kuruluşlar
ÄÄ Avrupa Zirvesi
 Avrupa Birliği (AB)
ÄÄ Bakanlar Konseyi
 Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)
ÄÄ Avrupa Parlamentosu
 Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü
(OAPEC)
ÄÄ Avrupa Komisyonu
 Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi
ÄÄ Adalet Divanı
(NAFTA)
 Latin Amerika Serbest Ticaret Bölgesi
(LAFTA)
AB’nin Amaçları:
 G–8 Ülkeleri
ÄÄ Ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi gerçek-
leştirmek
 Nordik Konseyi
 Arap Para Fonu (AMF)
 Avrupa Serbest Mübadele Birliği (EFTA)
ÄÄ Ekonomik ve parasal birlik oluşturmak
ÄÄ İnsan haklarını topluluk hukukunun genel
ilkesi olarak kabul etmek
ÄÄ Avrupa vatandaşlığı kavramını oluşturmak
Avrupa Birliği (AB)
NOT: 2005’te Türkiye’nin tam üyeliği ile
ilgili tarih verme konusunda müzakereler
başlamıştır.
ÄÄ 1957’de Roma’da imzalanan anlaşma ile
Avrupa Ekonomik Topluluğu adı altında kurulmuştur. Bugünkü adı Avrupa
Birliği’dir.
ÄÄ Merkezi, Brüksel’dedir.
9
GÜNCEL
BİLGİLER
TÜRKİYE’NİN ÜYE OLDUĞU KURULUŞLAR
Üyelik
Kuruluş
durumu
Asya - Avrupa Kıtası Kuruluşu (ASEF)
Katılımcı
Asya Karşılıklı Tedbir ve Güvenlik Önlemleri Konferansı
Üye
Üye olduğu tarih
(CICA)
Aday
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT, OSCE)
Kurucu üye
25 Haziran 1973
Avrupa Konseyi (COE)
Kurucu üye
9 Ağustos 1949
Birleşmiş Milletler (BM, UN)
Kurucu üye
24 Ekim 1945
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN)
Gözlemci
Interpol
Üye
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)
Kurucu üye
1969
Üye
1995
Kurucu üye
3 Ekim 2009
Üye
26 Mart 1995
Kurucu üye
1997
Kurucu üye
1985
Akdeniz için Birlik
Türk Konseyi
Dünya Ticaret Örgütü (WTO)
D-8 (D-8)
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO)
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD)
Avrupa Birliği (AB, EU)
Üye
14 Aralık 1960
Karadeniz Ülkeleri İşbirliği Teşkilatı (BSEC)
Kurucu üye
25 Haziran 1992
Uluslararası Para Fonu (IMF)
Üye
1947
Dünya Bankası
Üye
1947
Karadeniz Donanma İş Birliği Görev Grubu (BLACKSEAFOR)
Kurucu üye
2 Nisan 2001
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)
Üye
18 Şubat 1952
Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilatı
Kurucu üye
28 Ocak 2013
Avrupa Patent Ofisi (EPO)
Üye
1 Kasım 2000
Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC)
Kurucu üye
1955
Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstütüsü (ETSI)
Üye
Avrupa Yayın Birliği (EBU)
Kurucu üye (TRT)
1950
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU)
Kurucu üye
1 Ocak 1866
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)
Üye
1958
(TAKM)
10
GÜNCEL
BİLGİLER
Üyelik
Üye
durumu
olduğu tarih
Avrupa Ragbi Federasyonları Birliği (FIRA)
Üye
2013
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA)
Üye
1962
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA)
Üye
1923
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC)
Üye
1911
Dünya Dopingle Mücadele Ajansı (WADA)
Üye
2011
Kuruluş
SURİYE











Şenyurt - Mardin
Nusaybin - Mardin
Cizre - Şırnak
Karkamış - Antep
Çobanbey - Antep (Tren)
Öncüpınar - Kilis
Akçakale - Şanlıurfa
Yayladağı - Hatay
Cilvegözü - Hatay
Islahiye - Hatay (Tren)
Mürşitpınar - Şanlıurfa
GÜMRÜKLER
YUNANİSTAN
 İpsala - Edirne
 Uzunköprü - Edirne
 Karaağaç - Edirne
ERMENİSTAN
 Akkaya - Kars (Kapalı)
 Alican - Iğdır (Kapalı)
BULGARİSTAN
 Kapıkule - Edirne
 Aziziye - Kırklareli
 Hamzabeyli - Edirne
İRAN
 Gürbulak - Ağrı
 Kapıköy - Van
(Tren X-RAY)
 Esendere - Hakkâri
GÜRCİSTAN
 Türkgözü - Ardahan
 Canbaz - Ardahan (Tren)
 Hamzabeyli - Edirne
AZERBAYCAN
 Dilucu - Iğdır
11
IRAK
 Habur - Şırnak
GÜNCEL
BİLGİLER
BAZI ÜLKELERİN PARLAMENTO YAPILARI, DEVLET ŞEKİLLERİ VE
HÜKÜMET SİSTEMLERİ
Devlet Şekli
Hükümet Sistemi
Arjantin
Çift Meclisli
Cumhuriyet
Başkanlık Sistemi
Brezilya
Çift Meclisi
Federal Cumhuriyet
Başkanlık Sistemi
Meksika
Çift Meclisi
Federal Cumhuriyet
Başkanlık Sistemi
ABD
Çift Meclisi
Federal Cumhuriyet
Başkanlık Sistemi
Kanada
Çift Meclisi
Federal Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Güney Kore
Tek Meclisli
Cumhuriyet
Başkanlık Sistemi
Japonya
Çift Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Avustralya
Çift Meclisli
Federal Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Yeni Zelanda
Tek Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Norveç
Tek Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Danimarka
Tek Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
İsveç
Tek Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Finlandiya
Tek Meclisli
Cumhuriyet
Yarı Başkanlık Sistemi
Güney Afrika
Çift Meclisli
Cumhuriyet
Başkanlık Sistemi
İngiltere
Çift Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Almanya
Çift Meclisli
Federal Cumhuriyet
Parlamenter Sistem
Fransa
Çift Meclisli
Cumhuriyet
Hollanda
Çift Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
İtalya
Çift Meclisli
Cumhuriyet
Parlamenter Sistem
İspanya
Çift Meclisli
Meşruti Monarşi
Parlamenter Sistem
Portekiz
Tek Meclisli
Cumhuriyet
Çek Cumhuriyeti
Çift Meclisli
Cumhuriyet
Parlamenter Sistem
Polonya
Çift Meclisli
Cumhuriyet
Parlamenter Sistem
Macaristan
Tek Meclisli
Cumhuriyet
Parlamenter Sistem
Rusya
Çif Meclisli
Federal Cumhuriyet
Türkiye
Tek Meclisli
Cumhuriyet
Parlamenter Sistem
Parlamento Yapısı
12
GÜNCEL
BİLGİLER
KAMU GÖREVLİLERİ
Memurlara İlişkin Disiplin Cezalarının
Hiyerarşik Sıralaması
ÄÄ Memurlar
ÄÄ Sözleşmeli Personel
↓ Uyarma
↓ Kınama
ÄÄ Geçici Personel
↓ Aylıktan kesme (1/30 - 1/8)
ÄÄ Kamu İşçileri
↓Kademe ilerlemesinin durdurulması (1-3
yıl)
↓ Devlet memurluğundan çıkarma
Memur Olma Koşulları
Devlet Memurlarına Verilen Haklar
ÄÄ Türk vatandaşı olmak
ÄÄ İzin hakkı
ÄÄ 18 yaşını doldurmak (Kazai Rüşt-15 Yaş)
ÄÄ Kamu haklarından yoksun bulunmamak
ÄÄ Hükümlü olmamak
ÄÄ Askerlikle ilişkisi olmamak
ÄÄ En az ortaokul mezunu olmak
ÄÄ Şikâyet ve dava hakkı
ÄÄ Maaş hakkı
ÄÄ Güvenlik ve hizmet hakkı
ÄÄ Sendika hakkı
ÄÄ Yasalara uygun olmak koşulu ile emeklilik
hakkı
ÄÄ Toplu sözleşme hakkı (2010 anayasa değişikliği)
KAMU PERSONELİ İSTİHDAM RAKAMLARI
Memur
2.489.668
Hakimlik
Öğretim
Sözleşmeli
Savcılık
Elemanları
Personel
15.915
126.168
107.110
İşçi
278.088
3.102.046
Geçici
Presonel
23.220
Özel
Hükümlere
Tabi Personel
61.877
Asker
Sayıları
237.040
237.040
13
GÜNCEL
BİLGİLER
İstisnai Devlet Memurları
ÄÄ Hizmeti şahsen ve kesintisiz olarak görme
ÄÄ Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri
ÄÄ Kıyafet mecburiyeti
ÄÄ TBMM memurlukları
ÄÄ İkamet mecburiyeti
ÄÄ Başbakanlık başmüşaviri
Menfi Ödevler
ÄÄ TOKİ başkanı
ÄÄ Başka görev alma yasağı
ÄÄ Büyükelçiler
ÄÄ Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyet-
ÄÄ Valiler
lerde bulunma yasağı
ÄÄ MİT müsteşarı ve müşaviri
ÄÄ Taraflı davranma, siyasi faaliyetlerde
bulunma yasağı
ÄÄ MGK Genel Sekreteri
ÄÄ Toplu eylem ve hareketlerde bulunma
BK Genel Sekreteri
ÄÄ MGK Genel Sekteri
Memurların Tabi Oldukları Ödevler
Müspet Ödevler
ÄÄ Anayasa ve kanunlara sadakat
ÄÄ Davranışlarına itina gösterme yükümlülüğü
ÄÄ
ÄÄ Amirlerin emrine itaat etmek
yasağı
ÄÄ Grev yasağı
ÄÄ Hediye alma, menfaat sağlama yasağı
ÄÄ Gizli belgeleri açıklama yasağı
ÄÄ Ayrıldığı kuruma karşı görev alma yasağı
ÄÄ Basına demeç verme yasağı
ÄÄ Resmî belge, araç ve gereçleri iade yükümlülüğü
ÄÄ Mal bildiriminde bulunma yükümlülüğü
KAMU PERSONELİNİN CİNSİYET DAĞILIMLARI
Başbakanlık, Bakanlıklar, Üniversiteler, Kuvvet Komutanlıkları,
Toplam
Çalışan
Çalışan
Oranı (%)
Kadın
1.139.231
36.73
Erkek
1.962.815
63.27
TOPLAM
3.102.046
100.000
Müşteşarlıklar, Başbakanlıklar, Genel Müdürlükler,
Üst Kurullar ve Diğer Statülü Kurumlar, KİT’ler
14
GÜNCEL
BİLGİLER
Dünya’dan
Gezegenler:
Merkür,
Venüs,
Dünya,
ÄÄ Bağımsızlığını 1991’de kazanan MOLDO-
VA Aralık 2013’te resmi dilini ROMENCE
Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün
olarak değiştirmiştir.
Ceres, Pluto, Eris cüce gezegenlerdendir.
Su olduğu tespit edilen cüce gezegenler-
den “Ceres”te dünyadaki tatlı sudan daha
çok su olduğu iddia ediliyor.
Dünya’daki suların %97’si tuzlu su, %2,5’i
Güneş’e en yakın gezegen MERKÜR
ÄÄ Güney Afrika’nın efsanevi ismi NELSON
MANDELA Aralık 2013’te hayatını kaybetmiştir. 27 yıllık hapis hayatından
sonra seçilmiş ilk siyahi devlet başkanıdır. Ayrıca Mandela 1993’te Nobel Barış
Ödülü’ne layık görülmüştür.
ÄÄ Kasım
2013’te
ABD’nin
başkenti
Washington‘da bir kamu alanında Ata-
tatlı sudur.
türk Heykeli dikilmiştir.
Venüs Dünya’ya yörüngesi en yakın geze-
ÄÄ NATO’nun merkezi Brüksel’dir.
gendir.
ÄÄ Dünyanın
en
uzun
hızlı
tren
hattı
Çin’dedir. (2300 km)
Venüs saat yönünde dönen gezegendir.
ÄÄ Akdeniz ile Atlas Okyanusu’nu birbirine
ÄÄ Uzaydan atlayan adam: Felix Baumgartner.
bağlayan ve Avrupa ile Afrika kıtalarını
birbirinden ayıran Cebilitarık Boğazı’dır.
��Filistin UNESCO’nun 194. üyesi oldu.
ÄÄ İngiltere ve Fransa’yı birbirine bağlayan
ÄÄ NATO’ya son dahil olan ülke Kosova
Manş Tüneli’nin açılışı 6 Mayıs 1994’te
yapıldı. Uzunluğu 50.5 km’dir. Deniz al-
ÄÄ Plastik para sistemine geçen devlet KA-
tındaki kısmı 38 km’dir. Dünyanın en uzun
NADA
su altı tünelidir.
15
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ İtalya’da bulunan aktif 3 yanardağdan en
ÄÄ Satürn’ün
faaliyete geçti.
ÄÄ Rusya’nın Ukrayna’dan ayrılan Kırım’ı top-
tup” adlı makaledir.
raklarına katmasının ardından G-8 üyeliği
askıya alınmıştır.
��2004 Pritzker Mimarlık Ödülü alan ilk
kadın mimar Zaha Hadid.
ÄÄ 2018 FIFA Dünya Kupası düzenlenecek
olan 21. Dünya Kupası’dır. 2010’da yapılan
ÄÄ Standard and Poor’s diğer bir uluslara-
oylama sonucunda, FIFA tarafından açık-
rası kredi derecelendirme kuruluşudur.
Parlemantosu
Başkanı
lanan ev sahibi ülke Rusya’dır.
Jerzy
ÄÄ Başbakan Banazzir Butto’nun suikastinde
��Kalıcı organik kirleticilerin (KOK) kısıt-
laması antlaşması Stockholm Antlaşması’dır.
ÄÄ Tarihte linç girişimiyle öldürülen ilk dev-
let adamı Muhammer Kaddafi’dir.
��Dünyada mayınları yok etmeyi amaçlayan
Buzek’tir
sözleşmenin adı Ottowa Sözleşmesi’dir.
olmayan
tek
NATO
Bankası’nın
ihmalinin bulunması gerekçesi ile mahkeme tarafından ev hapsine mahkum edilen
Pakistan eski devlet başkanı PERVEZ
MÜŞERREF’tir.
ÄÄ Yüzyılın deneyi olarak kabul edilen ve
13,7 milyar yıl önce evrenimizin oluşumunu araştıracak olan “Büyük Patlama” deneyinin yapıldığı merkezin adı CERN’dir.
ÄÄ Güney
ülkesi
Afrika’nın eski lideri Nelson
Mandela’nın hayatını konu edinen, “Man-
İzlanda’dır.
ÄÄ Dünya
prorpilen
Filipinler’de iç savaş sona ermiştir.
Hubbart’ın kaleme aldığı “Garcia’ya Mek-
��Ordusu
Titan’da
ÄÄ 28 Mart 2014’te imzalanan barış ile
ÄÄ Dünyanın en çok okunan makalesi Elbert
ÄÄ Avrupa
uydusu
(plastik imalatında kullanılır) bulundu.
büyüğü Etna’dır. En son 25 Ekim 2013’de
dela; Özgürlüğüne Giden Uzun Yol” isiminsan
kaynakların-
li film, İdris Elba, Naomie Harris, Tony
dan sorumlu başkan yardımcısı Hasan
Kgoroge ile Riaad Moosa’nın rol aldığı fil-
Tuluy’dur.
min senaryosuna William Nicholson imza
atarken, yönetmenliğini ise Justin Chad-
ÄÄ Nobel Ödülleri’ni dağıtan ülke İsveç’tir.
wick yaptı.
ÄÄ Euro kullanan on yedinci Avrupa Birliği
ÄÄ 2020 Yaz Olimpiyatları ve Paralimpik
üyesi Estonya’dır.
Oyunları için aday olan şehirlerden TOKYO, MADRİD VE İSTANBUL finale kalan
ÄÄ AB üyesi ülkelerin sayısı 28’dir.
şehirler oldu. Finalde yapılan oylamayı
ÄÄ ABD-Çin arasındaki yakınlaşmaya Ping-
kazanan TOKYO 2020 Olimpiyatları’na
Pong diplomasisi denir.
ev sahipliği yapma hakkını kazandı.
16
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Şanghay İşbirliği Örgütü, Çin, Rusya,
ÄÄ Nobel Ödülü ilk 1901’de verildi.
Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan’ın
ÄÄ Litvanya, 1 Ocak 2015’te Euro’ya geçti.
1996 yılında oluşturduğu bir kuruluştur.
ÄÄ ABD, Çin, Hindistan Kyoto Protokolü’ne
Bu örgüt Şanghay Beşlisi olarak anılmak-
hiç katılmayan ülkelerdir.
tadır. Bu örgüte 2001 yılında Özbekistanda katılmış böylece üye sayısı 6’ya
ÄÄ Brettan Woods ikizleri İMF ve Dünya
çıkmıştır.
Bankası’dır.
��Fransa’nın Paris şehrinde buluna mizah
ÄÄ Gustav Vigeland Nobel Ödülü’nü tasar-
dergisi “Charlie Hebdo”ya yapılan saldı-
ladı.
rıda 12 kişi hayatını kaybetti.
ÄÄ AB, NATO ve BAB’ın merkezi, Brüksel
ÄÄ 2018 Kış Olimpiyatları, Güney Kore’nin
ÄÄ En derin göl, Baykal Gölü
“Pyeongchang” şehrinde düzenlenecektir
ÄÄ En yüksek şelale, Angel Şelalesi
şehrince düzenlenecektir. Oylamanın finalinde İstanbul 36, Tokyo 60 oy almıştır
ÄÄ 2020 EURO Futbol Şampiyonası’nın 13
ayrı ülkede yapılması kararlaştırılmıştır.
ÄÄ EXPO 2020 “Dubai”de düzenlenecektir.
ÄÄ 2017
Uluslararası
Akdeniz
Oyunları
ÄÄ 2020 Yaz Olimpiyat Oyunları “Tokyo”
Dünya
Atletizm
��Günter
Grass,
Nobel
Ödüllü
yazar
2015’te yaşamını yitirdi.
ÄÄ En uzun nehir, Nil Nehri’dir.
ÄÄ 2015, Suudi Arabistan’da ilk kez kadınlar
belediye seçimlerine katıldı.
İspanya’da yapılacaktır.
ÄÄ 2017
ÄÄ 2016, UNESCO Küresel Anlayış Yılı
ÄÄ 2016 BM Uluslararası Bakliyat Yılı
Şampiyonası
ÄÄ Türk Dünyası Kültür Başkenti ŞEKİ /
Londra’da yapılacaktır.
AZERBAYCAN
ÄÄ 2018 Dünya Futbol Şampiyonası Rusya’da
yapılacaktır.
ÄÄ FED, ABD Merkez Bankası
ÄÄ Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus’u bir-
��Berlin Duvarı 1989’da yıkıldı.
birine bağlayan Panama Kanalı’dır.
��Rusya ile Ukrayna arasına yapılan duvar
��İlk renkli TV yayını, 1953 ABD
“Avrupa Duvarı”
ÄÄ Sicilya, Akdeniz’in en büyük adasıdır.
ÄÄ Dünya
ÄÄ Valentina Tereşkova, uzaya giden ilk ka-
Ekonomik
Forumu
her
yıl
İsviçre’nin Davos kentinde toplanır.
dındır.
��Zika virüsünün ilk görüldüğü ülke Brezilya
17
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ 1 Ocak 2016 Çin’de tek çocuk yasası kal-
ÄÄ AB Serbest Dolaşım (Schengen Vizesi)
dırıldı.
AB dışında İzlanda ve Norveç taraf oldu.
ÄÄ 2015, Yunanistan Filistin’i resmen tanıdı.
ÄÄ BM Yargı Organı = Lahey Adalet Divanı
ÄÄ 2015, Filistin BM’lere üye olmayan göz-
ÄÄ AB Yargı Organı = Avrupa Adalet Divanı
lemci devlet statüsünde yer aldı.
ÄÄ Avrupa Konseyi Yargı Organı = Avrupa
ÄÄ Yolsuzluk nedeniyle ceza alan FİFA Baş-
İnsan Hakları Mahkemesi
kanı Sep Blatter
ÄÄ UNESCO:
ÄÄ Dünyanın en değerli pasaportu, 177 ül-
• 2015 Uluslararası Işık Yılı
keye vizesiz seyehat sağlayan ülke pasaportu Almanya
• 2016 Uluslararası Küresel Anlayış
Yılı
��Uzayda yetiştirilen çiçek, zinya çiçeği
��PEGİDA, Almanya’da ırkçı hareket
ÄÄ P5 + 1 = BM Güvenlik Konseyi 5 daimi
üyesi (P5), Almanya (1) ile İran arasında
yapılan görüşmelerdir.
ÄÄ 2015’te Endonezya tekrar OPEC’e katıldı.
��13 Nisan 2015, Hırvatistan - Sırbistan
arasında kurulan yeni ülke LİBERLAND
ÄÄ Ortadoğu Solunum Sendromu: Mars Vi-
rüsü
��Avrupa Birliği Milli Marşı 9. Senfoni’dir.
ÄÄ Birleşmiş Milletler tarafından 21 Mart
ÄÄ 2016 Türkvizyon Şarkı yarışması ilk ola-
“Dünya Nevruz Bayramı” kutlanması ka-
rak 2013’te Eskişehir’de yapıldı.
rarı alınmıştır.
ÄÄ 2016 Türkvizyon Şarkı Yarışması Azer-
ÄÄ Kopyayı
baycan Şeki’de
önlemek
için
Mart
2016’da
Hindistan’da memuriyet sınavına giren
adaylar iç çamaşırları ile alındı.
ÄÄ Kyoto Protokolü, 2020 yılına uzatıldı.
ÄÄ İran ile Çin, Rusya, ABD, Fransa, İngilte-
ÄÄ TAKM (Avrasya Askeri Statülü Kolluk
re ve Almanya arasında nükleer müzake-
Kuvvetleri Teşkilatı) sembolü: AT
reler İsviçre’nin Lozan kentinde yapıldı.
ÄÄ 2015 EXPO İtalya - Milano
ÄÄ İmre Kertesz, 2002 Nobel Edebiyat
ÄÄ 2020 EXPO BAE - Dubai
Ödülü Macar yazar Mart 2016’da hayatını kaybetti.
ÄÄ Ay’a keşif uydusu gönderen 3. ülke Çin
18
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ 2016 Nükleer Güvenlik Zirvesi (4.) ABD
ÄÄ Dünya doğal gaz rezervleri:
Washington’da yapıldı.
1.
2. İran
ÄÄ 2015 BRİCS Zirvesi → Rusya
3. Katar
2016 BRİCS Zirvesi → Hindistan
ÄÄ Yasemin Devrimi (Arap Baharı)
ÄÄ En çok üyesi olan uluslararası kuruluş,
Birleşmiş Milletler
ÄÄ En çok üyesi olan 2. Uluslararası kuruluş
İNTERPOL
ÄÄ Kalıcı organik kirleticileri (KOK) kısıtla-
luy atandı.
ÄÄ Yasemin Devrimi ilk olarak Tunus’ta baş-
lamıştır.
ÄÄ AB üyesi olup, Euro kullanmayan ülkeler;
sorumlu başkan yardımcılığına Hasan Tu-
İngiltere
Tunus
•
Mısır
•
Mısır
•
Libya
•
Ürdün
•
Cezayir
•
Yemen
•
Suriye
•
TC, BM Daimi Temsilcisi: Halit Çevik
•
AB Konseyi Başkanı: Donad TUSK
•
NATO
Genel
Sekreteri: Jens
STOLTENBERG
•
Avrupa Merkez Bankası Başkanı:
Mario DRAGHİ
•
FED Başkanı: Janet YELLEN
•
EURO Grubu Başkanı: Jeroen DUS-
•
Dünya Bankası Başkanı: Jim Yong
SELBLOEM
Danimarka
Polonya
KİM
Bulgaristan
•
Romanya
İsveç
İMF Başkanı: Christine LAGARDE
ÄÄ 88. OSCAR
Çek Cumhuriyeti
ÄÄ Dünya petrol rezervleri:
1.
•
ÄÄ Uluslararası Kuruluşlar ve Başkanları
ması anlaşması Stockholm Antlaşması’dır.
ÄÄ Dünya Bankası’nın insan kaynaklarından
Rusya
•
En iyi Film: Sprotlight
•
En iyi yönetmen: Alejandro Gonza-
Venezuela
lez Iñárritu
2. Suudi Arabistan
•
En iyi erkek oyuncu: Leanordo Di
•
En iyi kadın oyuncu: Brie Larson
Caprio
3. Kanada
4. İran
19
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ 22 Şubat 2016’da düzenlenen 66. Berlin
ÄÄ Bu yıl 73.’sü düzenlenen sinema ve te-
Film Festivali’nde büyük ödül Altın Ayı’yı
levizyon dünyasının en prestijli ödülleri
sığınmacıların trajedisini anlatan belgesel
arasında yer alan ALTIN KÜRE ödülü
“Denizdeki Ateş/Fuacoammare” kazandı.
kazananları:
•
ÄÄ NOBEL Ödülleri (2015)
•
(Diriliş)
Barış Ödülü: Tunus Ulusal Diyalog
•
Komitesi
Edebiyat Ödülü: Svetlana Alexieviç
•
Tıp Ödülü:
William Campbell
Satoshi Omura
Youyou Tu
•
Kimya Ödülü:
Aziz Sancar
Tomas Lindahl
Paul Modrich
•
Ekonomi Ödülü: Angus Deaton
ÄÄ AB Kültür Başkentleri:
En İyi Film (Müzikal ve Komedi):
“The Martian” (Marslı)
•
En İyi Erkek Oyuncu (Drama): Leonardo DiCaprio, “The Revenant” (Diriliş)
•
•
En İyi Film (Drama): “The Revenant”
En İyi Kadın Oyuncu (Drama): Brie
Larson, “Room” (Gizli Dünya)
ÄÄ 69. BAFTA ÖDÜLLERİ
•
En İyi Film: “Diriliş” (The Revenant)
ÄÄ IMF verilerine göre en büyük ekonomi-
ler:
•
2015 Mons - Pizen
1.
•
2016 San Sebastian - Nroclaw
2. Çin
•
2017 Aarhus - Paphos
3. Japonya
ÄÄ Oscar’ın habercisi 69. BAFTA Ödülleri
ABD
17. Türkiye
14 Şubat 2016’da sahiplerini buldu.
•
En İyi Film: Diriliş
•
En İyi Erkek Oyuncu: Leonardo Di-
ÄÄ Dünya Petrol Rezervleri;
Caprio - Diriliş
1.
•
En İyi Yabancı Film: Wild Tales
2. Suudi Arabistan
•
En İyi Kadın Oyuncu: Brie Larson -
3. Kanada
Gizli Dünya
•
Venezuela
4. İran
En İyi Belgese: Amy
20
GÜNCEL
BİLGİLER
‘den
“Aaaah Belinda” “Eğreti Gelin” bulunan
Anadolu uygarlıklarını konu edinip işleyen
Türk sinemasının usta yönetmeni Atıf
ve bunları okurlarına sevdiren yazar Ce-
Yılmaz’dır.
vat Şakir Kabaağaçlı’dır.
ÄÄ Dünya Tiyatrolar Günü 1961’de Ulusla-
rarası Tiyatro Enstitüsü tarafından 27
Mart olarak kabul edilmiştir. Her yıl pek
çok ülkede kutlanmaktadır.
ÄÄ Yapıtlarında denizi, deniz insanlarını,
ÄÄ 1923 - 2006 yılları arasında yaşamı, ağa-
beyiyle kurduğu “Atlantic Records” adlı
müzik şirketiyle Amerikan müzik sanatı
ve sanayisine önemli katkıları olan 2006
“Grammy Onur Ödülü”ne layık görülen
Türk müzik adamı Ahmet Ertegün’dür.
ÄÄ 1903 - 1967 yılları arasında yaşamış,
ölümünün 40. yılı nedeniyle 7 Mart - 5
ÄÄ 2013 Uluslararası Tabernakul Edebiyat
Nisan 2007 tarihleri arasında İstanbul
Ödülü (Makedonya) Orhan Pamuk’a ve-
Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen
rilmiştir.
sergiyle anılan, 1939’da gittiği Paris’ten
dönmeyerek yoksul ve bohem bir hayat
ÄÄ IMF’ye borcumuz 2013’te bitti.
yaşayan, renkçi dışa vurumcu anlayışıyla
yaptığı coşkulu resimleriyle tanınan res-
ÄÄ Ulusa Sesleniş’in ismi Millete Hizmet Yo-
sam, Fikret Mualla’dır.
lunda olarak değiştirilmiştir.
ÄÄ 1925 – 2006 yılları arasında yaşamış
��Karabük
2007’de 26.sı düzenlenen Uluslararası
yolu
İstanbul Film Festivali’nde dört filmiyle
Üniversitesi,
çalışmaları
Hicaz
Demir-
dolayısıyla
Sultan
II. Abdülhamit’e onursal doktora diplo-
anılan, yapıtları arasında; “Selvi Boy-
ması verildi.
lum Al Yazmalım” “Keşanlı Ali Destanı”
21
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Türkiye,
ve
ÄÄ Et ve Balık Kurumu’nun ismi Aralık 2013
Moğolistan’ın birlikte Ocak 2013’de kur-
Azerbaycan,
Kırgızistan
te Bakanlar Kurulu kararı ile “ET VE SÜT
duğu askeri birliğin adı Avrasya Askeri
KURUMU” olarak değişmiştir.
Statülü Kolluk Kuvvetleri’dir.
ÄÄ Madde ın Turkey damgalı ilk yerli cep te-
��29 Mayıs 2013’de İstanbul’da temeli atı-
lefonu üretimi Aralık 2013’te MANİSA
lan 3. köprünün ismi Yavuz Sultan Selim
da başlamıştır (Türkcel T40).
Köprüsü’dür.
ÄÄ Yassıadanın ismi “Demokrasi ve Özgürlük
ÄÄ Dünya Sağlık Örgüt’ü Mayıs 2013’de
Adası” olarak değişmiştir.
“Küresel Tütün Kontrolü Özel Prestij
Ödülü”nü Recep Tayyip Erdoğan’a ver-
ÄÄ Türkiye’nin ilk kaya gazı kuyusu ekim ayın-
miştir.
san 1920’de çalışmalarını yürüttüğü bina
“Kurtuluş Savaşı Müzesi” olmuştur.
ÄÄ Asrın Projesi olarak nitelendirilen, Avru-
pa ve Asya yakasını İstanbul Boğazı’nın
altından birleştirecek olan Marmaray
ÄÄ Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 23 Ni-
da 2013’te DİYARBAKIR’da açılmıştır.
projesi Ekim 2013’de faliyete geçti.
ÄÄ Ekim 2013’te ANKARA da PUL müzesi
açıldı.
ÄÄ Ekim 2013’te Makedonya’nın Üsküp e bağlı
Çayır Belediyesi Türkçenin resmi dil olmasını kararlaştırıldı.
ÄÄ İstanbul 2020 Olimpiyat ve Paralimpik
Oyunları için seçilen logo LALE FİGÜRÜ
ÄÄ Marmaray’a kardeş proje Avrasya Tüneli
İÇERİSİNDE İSTANBUL BOĞAZI Sİ-
Projesi’dir.
LUETİ
ÄÄ Nisan 2013’de Türkiye’nin ilk ‘Kule Tipi
ÄÄ Bakanlar Kurulu Nisan 2016 tarihinde
Yoğunlaştırılmış Güneş Enerjisi Santrali’
Şanlıurfa’da toplandı.
Mersin’de kurulmuştur.
ÄÄ Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar
ÄÄ Aralık 2013’te ABD başkanı OBAMA ta-
rafından Bilim İnsanları ve Mühendisler
ÄÄ Dekan atamaları YÖK tarafından yapılır.
Başkanlık Kariyer Ödülü’nü Californiya
Üniversitesi fizik ve moleküller biyoloji
bölümde yaptığı çalışmalarla adından söz
ÄÄ Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan ilk Türk
ettiren AHMET YILDIZ’a verilmiştir.
yazar ORHAN PAMUK’tur.
22
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ 2012’de temeli atılan 2015 te tamamla-
ÄÄ 10. Kalkınma Planı 2014-2018 yıllarını
nan ERZURUM-RİZE’yi birbirine bağla-
kapsamaktadır.
yacak olan ve Türkiye’nin en uzun dünyaÄÄ 2012’de TBMM’de yapılan seçim sonucun-
nın 3. uzun tüneli OVİT TÜNELİ.
da Yargıtay üyesi Mehmet Nihat ÖMEROĞLU Türkiye’nin ilk Kamu Başdenetçi-
ÄÄ Edebiyatımızda ilk çocuk şiirleri yazan ve
si oldu.
bu şiirleri “Şermin” adlı şiir kitabında bir
araya getiren şair Tevfik Fikret’dir.
ÄÄ NATO Daimi Temsilciği görevine Meh-
met Fatih Ceylan getirilmiştir.
ÄÄ Antalya’da bulunan dünyanın ilk demokra-
tik meclis binası kabul edilen Patara Antik
ÄÄ 17 Nisan 2014’te Güney Asya Bölgesinde
Kenti TBMM tarafından restore edildi.
ilk serbest ticaret antlaşmamızı Malezya
ilimiz Bayburt’tur.
ÄÄ Nüfus yoğunluğu en fazla olan iki şehir
İstanbul ve Kocaeli’dir.
ÄÄ 2008 yılında Rusya’da düzenlenen “Türk
Kültür Yılı” etkinliklerinde yurt dışında ilk
ile imzaladık.
ÄÄ İlçe sayısı en az ve en az nüfusa sahip
ÄÄ 1992’den beri ilk kez bir Fransa Cumhur-
başkanı (François Hollande) 2014 yılında
Türkiye’ye resmi bir ziyaret düzenledi.
ÄÄ Bosna-Hersek’in sembollerinden Ferha-
diye Camii’nin inşaatı Türk İşbirliği ve
Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA)
tarafından tamamlandı.
kez seslendirilen “Nazım Oratoryosu”nun
bestecisi Fazıl Say’dır.
ÄÄ Ordu-Giresun Havalimanı dünyada 3. Av-
rupa ve Türkiye’de ilk, deniz dolgusu üze-
ÄÄ Kanada’da yılın profesörü; Yusuf Altıntaş
rine inşa edilen havalimanıdır.
��Medine Müdafası kitabı Kazım Karabekir
ÄÄ 1964’ten bu yana düzenlenen festival
2005 yılından bu yana Uluslararası An-
ÄÄ “Eylül” kitabı yazarı; Mehmet Rauf
talya Altın Portakal Film Festivali adıyla
gerçekleştirilmektedir.
ÄÄ 2008 yılında 61.si düzenlenen Cannes
Film Festivali’nde “Üç Maymun” filmiyle
ÄÄ Ombudsmanlık mekanizması, vatandaş-
en iyi yönetmen ödülünü Nuri Bilge Cey-
la devlet arasında uyuşmazlık olduğuna,
lan almıştır.
konu Yargıtaya intikal etmeden arabuluculuk yöntemi amaçlıyor.
23
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Marmaray Projesi’nin 29 Ekim 2013 ta-
ÄÄ 2015 TRT Belgesel Ödüllerinde En iyi
rihinde yapılan açılış törenini Türkiye,
Film “Toto ve Kızkardeşleri”
Japonya, Romanya ve Somali devlet baş��Atatürk Barajı üzerinde yapılmış olan
kanları beraber yapmıştır.
Nissibi (610 km) üçüncü büyük köprü
ÄÄ Avrupa Konseyi Parlementer Meclisi ta-
ÄÄ Dede Korkut Hikayeleri 2015’te TOBB
rafından verilen Avrupa Konseyi Müze
tarafından kitaplaştırıldı.
Ödülü 2014 yılında Bayburt Müzesi’ne
verilmiştir.
ÄÄ Dede Korkut Hikayeleri’nin orjinal metni
Vatikan ve Dresten’de bulunmaktadır.
ÄÄ Turizm Bakanlığı tarafından Oscar Aday
Adayı olarak belirlenen film “Kelebeğin
ÄÄ En büyük ilçe İstanbul Gaziosmanpaşa
ÄÄ İslam Birliği Teşkilatı’nın 2016-2019 dö-
nem başkanı Türkiye’dir.
��Leyla Erbil, Nobel Edebiyat Ödülü’ne
aday gösterilen ilk kadın yazardır.
ÄÄ Nobel Edebiyat Ödülü’ne ilk kez aday
Rüyası”dır.
gösterilen Türk yazar Yaşar Kemal’dir.
ÄÄ Ulusal
saat
uygulaması
ÄÄ En küçük ilçe Kırıkkale Çelebi
ÄÄ En büyük ada, Gökçeada’dır. (Türkiye’ye
ait)
ÄÄ Osmanlı Dönemi’nde katılım yapılan tek
olimpiyat 1912 Stockholm Olimpiyatlarıdır.
ÄÄ Afife Jale, Darülbedayi’de ilk kez rol
alan kadın.
Türkiye’de
1978’de başladı.
ÄÄ 2016 Dünya Botanik Exposu Antalya’da
yapılacak
ÄÄ İlk modern nüfus sayımı 1927’de yapıldı.
ÄÄ Konya, Türkiye’nin ilk bilim merkezi
ÄÄ Rasat, Türkiye’de tasarlanıp üretilen ilk
ÄÄ Sivas (Kaan Müjdeci) ABD’de en iyi ya-
yerli gözlem uydusu
bancı film ödülü
ÄÄ Haliç Yaya Geçidi: Da Vinci
ÄÄ Türksat 4B Kazakistan Baykonur’dan fır-
latıldı
��2015 Nobel Kimya Ödülü, Aziz Sancar
24
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ İlk metro köprüsü; Haliç Köprüsü
ÄÄ Mehmet Görmez, Kudüs, Mescidi Aksa’da
Cuma namazı kıldıran ilk Diyanet İşleri
ÄÄ Dünyanın en büyük mozaik müzesi Gazi-
Başkanı
antep Zeugma Antik kenti
ÄÄ Türkiye’nin
��Nutuk adlı eserin telif hakkı Türk Hava
ilk
milli
botanik
parkı
Ankara’da
Kurumu’na aittir.
ÄÄ Eskişehir Havalimanı’nın adı, Hasan PoÄÄ Türkiye’nin en büyük rüzgar enerji sant-
latkan Havalimanı oldu.
rali Balıkesir’dedir.
ÄÄ Emin Onat ve Orhan Arda, Anıtkabir’in
ÄÄ 2017 Dünya Petrol Kongresi Türkiye’de
mimarları
��1909’da II. Abdülhamit, Selanik’e sürgün
ÄÄ 2015 G-20 Zirvesi Türkiye’de yapıldı.
��
G-20 İş Dünyası Kolu olan B-20’nin 2015
dönem başkanlığını Rıfat Hisarçıklıoğlu
yaptı.
ÄÄ Şefik
edildi.
��Dünya İnsani Yardım Zirvesi 2016 İs-
Birkiye,
Cumhurbaşkanlığı
Külliyesi’nin mimarı
��İTÜ TV (1952) Türkiye’nin ilk TV kanalı
ÄÄ Danıştay’ın ilk kadın başkanı, Fürüzan
İkincioğulları
��Asım Us, M.Kemal’in Hatay sorunu ile il-
gili Kurun Gazetesi’nde kullandığı takma
tanbul
isim
��2015 NATO Dışişleri Bakanları toplantısı
ÄÄ 2015 G-20’nin 10. toplantısıdır.
Antalya - Belek
��Yeni kimlik kartları için pilot il, Kırıkkale
��Konya Ovası Projesi (KOP) kapsamından
Akdeniz’e dökülen sular “Mavi Tünel’le
��UNESCO, Gaziantep mutfağını gastrono-
Konya Ovası’na aktarıldı.
mi dalında korumaya aldı.
ÄÄ 1 Kasım 2015 genel seçimleri ile 26 yasa-
ÄÄ 2016 EXPO, Antalya’da
ma dönemi başladı.
��UNESCO, 2016’yı Ahmet Yesevi ve Fuat
ÄÄ 2015’te göreve gelen Davutoğlu hükümeti
Köprülü Yılı ilan etti.
64. hükümettir.
25
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Asrın Projesi; Türkiye’den KKTC’ye su
ÄÄ Euro’ya geçen son ülke Litvanya’dır.
götüren proje
ÄÄ AB’nin Euro’dan önce kullandığı para bi-
��Köroğlu Destanı, Türkmenistan adına
rimi ECU’dur.
UNESCO listesine girdi.
��Dede Korkut kitabının orijinal nüshaları
ÄÄ 2016 İslam İşbirliği Teşkilatı zirvesi İs-
ilk kez TOBB tarafından basıldı. Eserin
tanbul
orijinali Vatikan ve Dresden’de bulunmaktadır.
ÄÄ Yaşam kalitesi en yüksek il, Isparta
ÄÄ Almanya’da
��Kanuni Sultan Süleyman’ın kayıp mezarı
Batı’nın
İslamlaşmasına
karşı vatansever Avrupalılar hareketi
Macaristan Zigetvar Üzümlü Tepesi
PEGİDA’dır.
taş Gümrük Kapısı açıldı.
ÄÄ Azerbaycan doğal gazını Türkiye üze-
rinden Avrupa’ya taşıyacak boru hattı
TANAP
ÄÄ Kamunun ikinci katılım bankası, Vakıf Ka-
tılım Bankası açıldı.
ÄÄ Türkiye - Gürcistan arasında Çıldır - AkÄÄ Yüzölçümü en büyük il Konya’dır.
ÄÄ Nüfus yoğunluğu en az il Tunceli’dir.
ÄÄ İlk yerli keşif uydusu Göktürk 2 Çin’den
fırlatıldı.
ÄÄ Türkiye, Rusya, Gürcistan doğal gaz pro-
jesi “Türk Akımı”
ÄÄ e-Devlet, Google’dan ödül aldı.
ÄÄ Azeri doğal gazının Türkiye’ye taşıma
ÄÄ Türkiye Asya Altyapı Yatırım Bankası’nın
projesi “Şah Deniz”
kurucu üyesi oldu.
ÄÄ Üzümlü Sınır Kapısı - Hakkari Çukurca
ÄÄ Denizli’den sonra en büyük güneş tarlası
Konya Karapınar’da
ÄÄ 2015 Türk kültür başkenti Türkmenistan
Merv
ÄÄ Şehir içi anayollarda hız sınırı 70’den
90’a çıkarıldı.
ÄÄ Türkiye’nin ilk kadın müzesi İzmir’de
ÄÄ Suruç Tüneli, Türkiye’nin en uzun sulama
ÄÄ 2015 Şah Fırat Operasyonu ile Süleyman
tünelidir.
Şah Türbesi Suriye’nin Eşme Köyü’ne getirildi.
26
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Mersin Akkuyu Nükleer Santrali yapımı
ÄÄ Türkçe Macaristan’da seçmeli ders oldu.
için Ruslarla anlaşıldı.
��Hürkuş, “Türk Başlangıç ve Temel Eğitim
ÄÄ 2014, askerlik yaşı 21’e çıkarıldı.
Uçağı Projesi”nin ürünün olan eğitim uçağıdır. İsmi, Türk pilot ve mühendis Vecihi
��İstiklal Marşı’nın yayımlandığı ilk gazete
Hürkuş’tan esinlenerek verilmiştir.
AÇIKSÖZ
��AİHM’ye seçilen ilk Türk yargıç Ayşe
ÄÄ 2016 İslam Dünyası Başkenti Konya
Işıl Karakaş’tır.
ÄÄ 2016 Zümrüdüanka, Uluslararası Daya-
ÄÄ Türkiye’nin en son büyükşehir belediyesi
nışma Ödülü “Birleşmiş Milletler Uyuştu-
olan ili Ordu’dur. (30. büyükşehir beledi-
rucu ve Suç Ofisi’ne verildi.
eseri Patrick Kinross’a aittir.
ÄÄ Gebze-Orhangazi-İzmit Otoyol Projesi
kapsamında yapılan ve Türkiye’nin 3 şeritli en uzun tüneli olma özelliğini taşıyan
Samanlı Tüneli’ne, “Orhangazi” adı veril-
��“Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu”
yesi)
di. (Şubat 2016)
ÄÄ Gaziantep, Yaratıcı Şehirler Ağında yer
alan ilk Türk şehri olarak, “Gastronomi”
alanında dünyadaki 17 şehir arasına girmiştir.
ÄÄ Erasmus
Programı:
Erasmus öğrenci
değişim programı veya Erasmus Projesi
(Üniversite Öğrencilerinin Hareketliliği
için Avrupa Topluluğu Eylem Programı),
��Bülbülü Öldürmek adlı romanıyla dünya
yükseköğretim kurumlarının iş birliğini,
çapında bir üne kavuşan Harper Lee 89
öğrenci ve akademisyenlerin kısa süreli
yaşında hayatını kaybetti.
olarak bu iş birliği çerçevesinde farklı
ülke ve üniversitelerde deneyim kazan-
��İlk defa bir Türk Cumhurbaşkanı (Recep
masını teşvik eden Avrupa Birliği proje-
Tayyip Erdoğan) Peru’yu ziyaret etti.
sidir.
ÄÄ GÜCÜ KEŞFET. “discover the potential”
ÄÄ Sultan Abdülaziz Dönemi’nde ilk kez dile
Türkiye markasının yeni sloganıdır.
getirilen, 2. Abdülhamid zamanında projesi çizilen 600 kilometrelik KaradenizAkdeniz Yolu 2017’de hizmete girecek.
27
GÜNCEL
BİLGİLER
NOT: Sadece Diyanet İşleri Başkanlığı’nın
tüzel kişiliği yoktur.
Anayasa Yer Alan Kamu Tüzel
Kişilikleri
ÄÄ Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Ku-
ÄÄ Dünya doğal gaz rezerv sıralaması;
rumu Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek
Kuruluşları
•
Rusya
•
TRT
•
İran
•
Üniversiteler
•
Katar
•
Diyanet İşleri Başkanlığı
•
Suudi Arabistan
•
İl Özel İdareleri
•
Belediyeler
•
Köyler
•
RTÜK
ÄÄ Canan Dağdeviren fizik mühendisi, Har-
vard
Üniversitesi’nin
genç
akademi
üyeliği’ne seçilen ilk Türk.
Büyükşehir Belediyesi Olan İller
Şanlıurfa
Denizli
Adana
Mersin
Hatay
Muğla
Ankara
İstanbul
Manisa
Tekirdağ
Antalya
İzmir
Balıkesir
Trabzon
Bursa
Kayseri
Kahramanmaraş
Malatya
Diyarbakır
Kocaeli
Van
Mardin
Erzurum
Konya
Aydın
Ordu
Eskişehir
Sakarya
Gaziantep
Samsun
28
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ “Abluka” 22. Altın Koza Film ödülü
ÄÄ 48. Siyad; En İyi Film, ABLUKA
•
Sanat alanında
Diriliş Ertuğrul dizisi senaristi Mehmet Bozdağ
ÄÄ 72. Venedik Film Festivali’nde Jüri Özel
Ödülü, Emin Alper’in Abluka filmine ve-
nan Sofuoğlu
rildi.
ÄÄ 2016 8. Altın Bamya Jüri Ödülleri
•
ÄÄ 2015 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat
•
Müzik: Orhan Gencebay
•
Tarih: Mehmet Genç
•
Vefa: Cemil Meriç
•
Geleneksel Sanatlar: Mehmet Genç
ÄÄ 2015 Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür
ve Sanat Ödülleri:
•
Sinema: Serdar Gökhan
•
Halk Bilimci: Mehmet Özbek
•
Sanat Tarihçisi: Hakkı Acun
Altın
Ödülü
Mahsun
Petekkaya almıştır.
ÄÄ En iyi 100 Türk filmi sıralaması;
•
Susuz Yaz
•
Hababam Sınıfı
•
Babam ve Oğlum
ÄÄ 2015, Antalya Film Festivali, En iyi Film
“Sarmaşık”
ÄÄ Deniz Gamze Ergüven’in çektiği “Mus-
tang” filmi bir çok film festivalinde ödüllere aday gösterildi.
ÄÄ 2016 Ocak, ihracatımızdan ilk dört:
��Uluslararası Dede Korkut Kültür Sanat
Şenlikleri “Bayburt”ta kutlanmaktadır.
ÄÄ 2016 I. Mehmet Akif Ersoy Bilim ve Sa-
nat Ödülleri
•
Almanya
•
İngiltere
•
İtalya
•
Irak
•
Bilim alanında
İthalatta
Prof. Dr. Zekai Şen
•
Çin
•
Rusya
•
Almanya
•
İtalya
Bamya
miştir. Mansiyon ödülünü ise Erkan
Sinema: Münir Özkul
8.
Kırmızıgül’ün “Mucize” filmine veril-
Büyük Ödülü:
•
Dünya Şampiyonu motosikletçi Ke-
Prof. Dr. Teoman Şaban Duralı
29
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Kuruluşlar ve Başkanları
ÄÄ İlk Kadınlarımız
•
BDDK Başkanı: Mehmet Ali Akben
•
Sabiha Gökçen: İlk savaş pilotu
•
TÜBİTAK Başkanı: Ahmet Arif Er-
•
Afife Jale: İlk tiyatro oyuncusu
gin
Süreyya Ağaoğlu: İlk avukat
ÖSYM Başkanı: Ömer Demir
•
Türkan Akyol: İlk bakan
•
Danıştay Başkanı: Zerrin Güngör
•
Tansu Çiller: İlk başbakan
•
BİT Başkanı: Tayfun Acarer
•
Müfide İlhan: İlk belediye başkanı
•
Yargıtay Başkanı: İsmail Rüştü Cirit
•
Filiz Dinçmen: İlk büyükelçi
•
YSK Başkanı: Sadi Güven
•
Safiye Ali: İlk doktor
•
TMSF Başkanı: Şakir Ercan Gül
•
Fazıla Şevket Giz: İlk profesör
•
AYM Başkanı: Zühtü Arslan
•
Lale Aytaman: İlk vali
•
Yargıtay
Cumhuriyet
Başsavcısı:
Mehmet Akarca
ÄÄ NATO bünyesinde Türkiye’nin aldığı gö-
revler:
•
•
ÄÄ Türkiye’den İlkler:
•
ANKA: İnsansız Hava Aracı
•
HÜRKUŞ: Eğitim Uçağı
•
HEYBELİADA: Savaş gemisi
•
ATAK: Helikopter
•
1995 - 1996 = Bosna Hersek
•
EJDER: Zırhlı araç
•
1999 = Kosova
•
TURNA: Hedef uçağı
•
2001 - 2005 = Makedonya
•
ALTAY: Tank
•
2004 - 2011 = Irak
•
GÖKTÜRK: Keşif uydusu
•
BARBAROS HAYRETTİN: Sismik
•
2011 = Libya
•
2009 = Aden Körfezi
arama gemisi
30
•
UMTAŞ-CİRİT: Lazer güdümlü füze
•
PARS: Zırhlı araç
•
AZMİM: İstihkam aracı
•
BORA 12: Keskin nişancı tüfeği
•
İPEKBÖCEĞİ: Tramvay
•
THOR: Yerli uzay mekiği projesi
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Türkiye’nin
UNESCO
Dünya
Kültür
ÄÄ İstiklal Madalyası alan şehirlerimiz:
Mirası’nda yer alan varlıkları:
•
İnebolu (1924)
•
Kahramanmaraş (1925)
•
Gaziantep (2008)
•
Şanlıurfa (2016)
•
Çatalhöyük
•
Selimiye Camii
•
İstanbul Tarihî Alanları
•
Göreme Milli Parkı- Kapodakya
•
Divriği Ulu Camii
•
Hattuşaş - Boğazköy
•
5 TL =Prof. Dr. Aydın Sayılı
•
Nemrut Dağı
•
10 TL = Prof. Dr. Cahit Arf
•
Pamukkale - Hierapolis
•
20 TL = Mimar Kemaleddin
•
Xanthos - Letoon
•
50 TL = Fatma Aliye
•
Safranbolu Evleri
•
100 TL = Itri
•
Truva
•
200 TL = Yunus Emre
•
Bergama
•
Bursa - Cumalıkızık
•
Diyarbakır Surları
•
Efes Antik Kenti
ÄÄ UNESCO, Somut Olmayan Kültür Miras-
ÄÄ Türk liralarının arka yüzündeki resimler:
ları:
Ekonomi İle İlgili Bazı Kavramlar
ÄÄ Swap: Değiş tokuş etmek takas etmek.
(Takas sözleşmesi)
ÄÄ Forward: Dövizin şimdiden kararlaştırı-
•
Meddahlık
lan bir fiyattan ileride bir tarihte teslim
•
Mevlevi Sema Töreni
edilmek koşuluyla bugünden yapılan söz-
•
Nevruz
leşmelerle alınıp satılmasıdır.
•
Karagöz
•
Aşıklık Geleneği
•
Geleneksel Sohbet Toplantıları
•
Alevi-Bektaşi Ritüeli Toplantıları
•
Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali
•
Mesir Macunu
•
Türk Kahvesi
ÄÄ Enflasyon: Fiyatlar genel düzeyinin sü-
•
Ebru Sanatı
rekli ve hissedilir artışını ifade eder.
ÄÄ Futures: Dünyadaki belirli borsalarda
yapılan standart nitelikteki vadeli döviz
alım satım sözleşmelerini kapsar.
ÄÄ Leasing: Finansal kiralama
31
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Deflasyon: Genel olarak piyasada fiyat-
Ülke Adı İle Başkent Adı Aynı Olan
Ülkeler
ların belirli bir zaman aralığında sürekli
düşüş göstermesidir.
ÄÄ Cezayir
ÄÄ Develüasyon: Sabit kur sistemlerinde
ÄÄ Cibuti
ödemeler dengesi açık veren ülkenin ulusal parasının dış satın alma gücünün hükü-
ÄÄ Cebeli Tarık
metçe alınan bir kararla düşürülmesidir.
ÄÄ Kuveyt
ÄÄ Lüksemburg
ÄÄ Gayri Safi Milli Hasıla: Bir ülke vatan-
daşlarının verilen bir yıl için ürettikleri
ÄÄ Moraka
toplam mal ve hizmetlerin belli bir para
ÄÄ Panama
ÄÄ Gayri Safi Yurtiçi Hasılası: Gayri safi
milli hasıladan farklı olarak bir ülke sınırları içerisinde belli bir zaman içinde üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin para
birimi cinsinden değeridir.
birimi karşılığındaki değerinin toplamıdır.
ÄÄ San Marino
ÄÄ Singapur
ÄÄ Vatikan
ÄÄ Guatamala
NOT: Cebelitarık ve Vatikan, BM’ye üye
değildir. Bu iki ülkenin ülke olup olmadığı
NOT: Türkiye’nin yatırım yapılabilir bir
ülke görünümüne kavuşması için en az iki
kuruluşun olumlu görüşü ve derecelendirmesi önem taşımaktadır.
tartışma konusudur.
NOT: Nisan 2016’da Merkez Bankası
başkanlığına Murat Çetinkaya getirildi.
32
GÜNCEL
BİLGİLER
Cumhurbaşkanlığı Forsu
2010 Yılı Anayasa Değişiklikleri
ÄÄ Anayasanın Kanun Önünde Eşitlik başlıklı
10. maddesine “Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve
yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak
tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.”
hükmü eklenmiştir.
ÄÄ Ortadaki yıldız : Türkiye Cumhuriyeti
ÄÄ Yine anayasanın 10. maddesinde “Kadınlar
ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet,
ÄÄ 16 yıldız;
yükümlüdür.” hükmünün sonuna “Bu mak-
Büyük Hun İmparatorluğu
2. Batı Hun İmparatorluğu
3. Ak Hun İmparatorluğu
4. Avrupa Hun İmparatorluğu
5. Göktürk İmparatorluğu
6. Avar İmparatorluğu
1.
bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla
satla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine
aykırı olarak yorumlanamaz.” cümlesi getirilmiştir.
ÄÄ Anayasanın Özel Hayatın Gizliliği başlıklı
20. maddesine “Herkes, kendisiyle ilgili
kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle
ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendi-
7. Hazar İmparatorluğu
rilme, bu verilere erişme, bunların düzel-
8. Uygurlar
tilmesini veya silinmesini talep etme ve
amaçları doğrultusunda kullanılıp kulla-
9. Karahanlılar
nılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel
10. Gazneliler
veriler, ancak kanunda öngörülen haller-
11. Büyük Selçuklu İmparatorluğu
de veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir.
Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas
12. Harzemşahlar
ve usuller kanunla düzenlenir.” hükmü ge-
13. Altınordu
tirilerek kişisel veriler ile ilgili koruma
sağlanmıştır.
14. Timur İmparatorluğu
15. Babür İmparatorluğu
16. Osmanlı İmparatorluğu
33
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Anayasanın Yerleşme ve Seyahat Hürri-
yasaklayan 4. fıkraları kaldırılmıştır.
yeti başlıklı 23. maddesinde “Vatandaşın
Kaldırılan fıkraların yerine; “Memurlar
yurt dışına çıkma hürriyeti, vatandaş-
ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleş-
lık ödevi ya da ceza soruşturması veya
me yapma hakkına sahiptirler.” “Toplu
kovuşturması sebebiyle sınırlanabilir.”
sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık
hükmü “Vatandaşın yurt dışına çıkma
çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri
hürriyeti, ancak suç soruşturması veya
Hakem Kuruluna başvurabilir. Kamu Gö-
kovuşturması sebebiyle hâkim kararına
revlileri Hakem Kurulu kararları kesindir
bağlı olarak sınırlanabilir.” şeklinde de-
ve toplu sözleşme hükmündedir.” “Toplu
ğiştirilerek yurt dışına çıkma hürriyeti-
sözleşme hakkının kapsamı, istisnaları,
nin kısıtlanması hâkim kararına bağlanmış
toplu sözleşmeden yararlanacaklar, top-
ve vatandaşlık ödevi sebebiyle sınırlan-
lu sözleşmenin yapılma şekli, usulü ve
dırma kaldırılmıştır.
yürürlüğü, toplu sözleşme hükümlerinin
başlığı “Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları” şeklinde değiştirilmiş, maddenin sonuna 2 fıkra olarak “Her çocuk, korunma
ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına
açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla
kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sür-
emeklilere yansıtılması, Kamu Görevlileri
ÄÄ Ailenin Korunması başlıklı 41. maddenin
Hakem Kurulunun teşkili, çalışma usul ve
esasları ile diğer hususlar kanunla düzenlenir.” fıkraları getirilmiştir. Bu fıkralarla memurlar ve kamu görevlilerine toplu
sözleşme hakkı getirilmiş, uyuşmazlık
durumları için Kamu Görevlileri Hakem
Kurulu kurulmuştur.
dürme hakkına sahiptir.” “Devlet, her
türlü istismara ve şiddete karşı çocuk-
ÄÄ Grev Hakkı ve Lokavt başlıklı 54. mad-
ları koruyucu tedbirleri alır.” hükümleri
denin “Grev esnasında greve katılan iş-
eklenmiştir.
çilerin ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu
hareketleri sonucu, grev uygulanan iş-
ÄÄ Anayasanın Sendika Kurma Hakkı başlıklı
yerinde sebep oldukları maddî zarardan
51. maddesinin “Aynı zamanda ve aynı iş
sendika sorumludur.” fıkrası ve“Siyasî
kolunda birden fazla sendikaya üye olma-
amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grev
yı yasaklayan 4. fıkrası kaldırılmıştır.
ve lokavtı, genel grev ve lokavt, işyeri
işgali, işi yavaşlatma, verim düşürme ve
ÄÄ Toplu İş Sözleşmesi Hakkı başlıklı 53.
diğer direnişler yapılamaz.” fıkrası kal-
maddenin başlığı “Toplu İş Sözleşmesi
dırılmıştır.
ve Toplu Sözleşme Hakkı” şeklinde değiştirilmiş, maddenin 3. ve “Aynı işyerinde, aynı dönem için, birden fazla toplu
iş sözleşmesi yapmayı ve uygulamayı”
34
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Dilekçe
Hakkı başlıklı 41. maddenin
ÄÄ Kamu Hizmeti Görevlileriyle İlgili Hü-
başlığı “Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu
kümler başlıklı 128. maddenin 2. fıkrası-
Denetçisine Başvurma Hakkı” şeklinde
nın sonuna “Ancak, malî ve sosyal haklara
değiştirilmiş, bilgi edinme ve kamu de-
ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.”
netçisine başvurma hakkı anayasaya gir-
ifadesi eklenmiştir.
miştir. Maddeye kamu denetçiliği ile ilgili
ÄÄ Görev ve Sorumluluklar, Disiplin Kovuş-
hükümler eklenmiştir.
turulmasında Güvence başlıklı 129. madÄÄ Milletvekilliğinin Düşürülmesi başlıklı 84.
dede yapılan değişiklikle eski halde yargı
maddenin son fıkrası kaldırılmıştır. Bu
denetimi dışında tutulan uyarma ve kına-
fıkranın kaldırılması ile partisinin temelli
ma cezalarına yargı yolu açılmıştır.
kapatılmasına beyan ve eylemleriyle seÄÄ Hâkim ve Savcıların Denetimi başlıklı
bep olmak nedeniyle milletvekilliğinin dü-
144. maddenin başlığı “Adalet Hizmetle-
ÄÄ Başkanlık Divanı başlıklı 94. maddede
yapılan değişiklikle, eski hali 3 yıl olan
başkanlık divanına ikinci devre için seçilenlerin görev süresi “o yasama döneminin sonuna kadar devam eder” hükmü ile
yeniden düzenlenmiştir.
şürülmesi kaldırılmıştır.
ÄÄ Yargı Yolu başlıklı 125. maddede yapılan
rinin Denetimi” olarak değişmiş, maddede sadece idari denetim düzenlenmiştir.
Maddenin son hali; “Adalet hizmetleri
ile savcıların idarî görevleri yönünden
Adalet Bakanlığınca denetimi, adalet müfettişleri ile hâkim ve savcı mesleğinden
olan iç denetçiler; araştırma, inceleme ve
soruşturma işlemleri ise adalet müfettişleri eliyle yapılır. Buna ilişkin usul ve
değişiklikle Yüksek Askerî Şûranın terfi
esaslar kanunla düzenlenir.” şeklindedir.
işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme
ÄÄ Askeri Yargı başlıklı 145. maddede ya-
kararlarına karşı yargı yolu açılmıştır.
pılan değişiklikle “savaş hali haricinde
Ayrıca yine yapılan değişiklikle yargı yet-
askeri yargıda asker olmayan kişiler”
kisinin, idari eylem ve işlemlerin hukuka
yargılanmayacaktır. Yine aynı maddede
uygunluğunun denetimi ile sınırlı olduğu
yapılan değişiklikle “Devletin güvenliğine,
hükmüne, “hiç bir surette yerindelik de-
anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine
netimi şeklinde kullanılamayacağı” ifade-
karşı suçlara ait davalar her halde adliye
si eklenmiştir.
mahkemelerinde görülür.” hükmü getirilmiştir.
35
GÜNCEL
BİLGİLER
serbest avukatlar, birinci sınıf hâkim
zenleyen 146. maddede köklü değişiklik-
ve savcılar ile en az beş yıl raportörlük
ler yapılmıştır. Anayasa mahkemesinin
yapmış Anayasa Mahkemesi raportörle-
üye sayısı 17’ye çıkartılmıştır. 14 üyeyi
ri arasından seçer. Yargıtay, Danıştay,
çeşitli adaylar arasından Cumhurbaşkanı,
Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdare
3 üyeyi ise yine çeşitli adaylar arasından
Mahkemesi ve Sayıştay genel kurulları
TBMM seçecektir. Maddenin son şekli şu
ile Yükseköğretim Kurulundan Anayasa
şekildedir: “Anayasa Mahkemesi on yedi
Mahkemesi üyeliğine aday göstermek
üyeden kurulur. Türkiye Büyük Millet
için yapılacak seçimlerde en fazla oy alan
Meclisi; iki üyeyi Sayıştay Genel Kuru-
üç kişi aday gösterilmiş sayılır. Baro baş-
lunun kendi başkan ve üyeleri arasından,
kanlarının serbest avukatlar arasından
her boş yer için gösterecekleri üçer aday
gösterecekleri üç aday için yapılacak
içinden, bir üyeyi ise baro başkanlarının
seçimde de en fazla oy alan üç kişi aday
serbest avukatlar arasından göstere-
gösterilmiş sayılır.
cekleri üç aday içinden yapacağı gizli
oylamayla seçer. Türkiye Büyük Millet
Meclisinde yapılacak bu seçimde, her boş
üyelik için ilk oylamada üye tam sayısının
üçte iki ve ikinci oylamada üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır. İkinci oylamada
salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada
ÄÄ Anayasa Mahkemesinin Kuruluşunu dü-
ÄÄ Anayasa Mahkemesine üye seçilebilmek
için, kırk beş yaşın doldurulmuş olması
kaydıyla; yükseköğretim kurumları öğretim üyelerinin profesör veya doçent unvanını kazanmış, avukatların en az yirmi
yıl fiilen avukatlık yapmış, üst kademe
en çok oy alan iki aday için üçüncü oylama
yöneticilerinin
yapılır; üçüncü oylamada en fazla oy alan
ve en az yirmi yıl kamu hizmetinde fiilen
aday üye seçilmiş olur. Cumhurbaşkanı;
çalışmış, birinci sınıf hâkim ve savcıların
üç üyeyi Yargıtay, iki üyeyi Danıştay, bir
adaylık dahil en az yirmi yıl çalışmış ol-
üyeyi Askerî Yargıtay, bir üyeyi Askerî
ması şarttır. Anayasa Mahkemesi üyeleri
Yüksek İdare Mahkemesi genel kurulla-
arasından gizli oyla ve üye tam sayısının
rınca kendi başkan ve üyeleri arasından
salt çoğunluğu ile dört yıl için bir Başkan
her boş yer için gösterecekleri üçer aday
ve iki başkanvekili seçilir. Süresi bitenler
içinden; en az ikisi hukukçu olmak üzere
yeniden seçilebilirler. Anayasa Mahke-
üç üyeyi Yükseköğretim Kurulunun kendi
mesi üyeleri aslî görevleri dışında resmi
üyesi olmayan yükseköğretim kurumla-
veya özel hiçbir görev alamazlar.”
rının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler
dallarında görev yapan öğretim üyeleri
arasından göstereceği üçer aday içinden; dört üyeyi üst kademe yöneticileri,
36
yükseköğrenim
görmüş
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Anayasa Mahkemesi ile ilgili Üyeliğin
kararlarına karşı yeniden inceleme baş-
Sona Ermesi başlıklı 147. maddenin baş-
vurusu yapılabilir. Genel Kurulun yeniden
lığı ”Üyelerin Görev Süresi ve Üyeliğin
inceleme sonucunda verdiği kararlar kesindir.
Sona Ermesi” olarak değişmiştir. Maddeye eklenen hüküm ile Anayasa Mah-
ÄÄ Anayasa Mahkemesinin Çalışma ve Yar-
kemesi üyeliği 12 yıl ile sınırlandırılmıştır. Zorunlu emeklilikyaşı aynı kalırken,
maddeye “Emeklilik yaşından önce görev
süresi dolan üyelerin başka bir görevde
çalışmaları ve özlük işleri kanunla düzenlenir.” hükmü eklenmiştir.
ÄÄ 148. maddede yapılan değişiklikle Ana-
“bireysel başvuruları karara bağlayacağı” eklenmiştir. Bireysel başvuru hakkı
ile ilgili eklenen düzenlemeler şunlardır: “Herkes, Anayasada güvence altına
alınmış temel hak ve özgürlüklerinden,
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından, ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa
Mahkemesine
başvurabilir.
yasa Mahkemesi’nin Görevleri arasına
Başvuruda
bulunabilmek için olağan kanun yollarının
tüketilmiş olması şarttır. Bireysel başvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken
hususlarda inceleme yapılamaz. Bireysel
başvuruya ilişkin usul ve esaslar kanunla
düzenlenir.” Yine aynı maddede yapılan
değişiklikle Anayasa Mahkemesi’nin görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılayacağı kişiler arasına
TBMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı,
Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanı eklenmiştir. Yüce Divan kararları için yeniden
inceleme başvurusu hakkı tanınmıştır.
gılama Usulü ile ilgili 149. Maddede değişiklikler yapılmıştır. Maddeye eklenen
fıkralar şunlardır: Anayasa Mahkemesi,
iki bölüm ve Genel Kurul halinde çalışır.
Bölümler, başkanvekili başkanlığında dört
üyenin katılımıyla toplanır. Genel Kurul,
Mahkeme Başkanının veya Başkanın belirleyeceği başkanvekilinin başkanlığında en
az on iki üye ile toplanır. Bölümler ve Genel Kurul, kararlarını salt çoğunlukla alır.
Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik
incelemesi için komisyonlar oluşturulabilir. Siyasî partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce
Divan sıfatıyla yürütülecek yargılamalara
Genel Kurulca bakılır, bireysel başvurular
ise bölümlerce karara bağlanır. Anayasa
değişikliğinde iptale, siyasî partilerin
kapatılmasına ya da Devlet yardımından
yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi
için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy
çokluğu şarttır. Şekil bozukluğuna dayalı iptal davaları Anayasa Mahkemesince
öncelikle incelenip karara bağlanır. Anayasa Mahkemesinin kuruluşu, Genel Kurul
ve bölümlerin yargılama usulleri, Başkan,
başkanvekilleri ve üyelerin disiplin işleri
kanunla; Mahkemenin çalışma esasları,
bölüm ve komisyonların oluşumu ve işbölümü kendi yapacağı İçtüzükle düzenlenir.
Bireysel başvuru kurumunun da anayasaya
girmesiyle “bireysel başvurularda duruşma
yapılmasına karar verilebileceği” hükmü
maddeye eklenmiştir.
Eklenen hükümlere göre: Yüce Divan
37
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare
tiren nitelikleri yitirmemiş adlî yargı
Mahkemesi’nin düzenlendiği 156. ve 157.
hâkim ve savcıları arasından adlî yargı
maddelerde yapılan değişiklikle bu mah-
hâkim ve savcılarınca, üç asıl ve iki yedek
kemelerin “kuruluşu, işleyişi, mensupları-
üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ay-
nın disiplin ve özlük işleri mahkemelerin
rılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş
bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esasla-
idarî yargı hâkim ve savcıları arasından
rına göre kanunla düzenlenecektir.”
idarî yargı hâkim ve savcılarınca, dört yıl
için seçilir. Süresi biten üyeler yeniden
seçilebilir. Kurul üyeliği seçimi, üyelerin
anayasa değişikliği ile köklü değişiklikle-
görev süresinin dolmasından önceki alt-
re uğramıştır. Kurulun yapısı, üye sayısı,
mış gün içinde yapılır. Cumhurbaşkanı ta-
kurul üyelerinin seçimi ve kurul karar-
rafından seçilen üyelerin görev süreleri
larının niteliği değişmiş, hâkimlerin gö-
dolmadan Kurul üyeliğinin boşalması du-
revleri ile ilgili denetim hükümleri ilgili
rumunda, boşalmayı takip eden altmış gün
maddeye eklenmiştir. 159. maddenin son
içinde, yeni üyelerin seçimi yapılır. Diğer
hali şu şekildedir: “Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kurulu, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre
kurulur ve görev yapar. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu yirmi iki asıl ve on iki
yedek üyeden oluşur; üç daire halinde
ÄÄ Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu 2010
üyeliklerin boşalması halinde, asıl üyenin
yedeği tarafından kalan süre tamamlanır.
Yargıtay, Danıştay ve Türkiye Adalet
Akademisi genel kurullarından seçilecek
Kurul üyeliği için her üyenin, birinci sınıf adlî ve idarî yargı hâkim ve savcıları
çalışır. Kurulun Başkanı Adalet Bakanıdır.
arasından seçilecek Kurul üyeliği için her
Adalet Bakanlığı Müsteşarı Kurulun tabî
hâkim ve savcının; seçimlerde, en fazla
üyesidir. Kurulun, dört asıl üyesi, nite-
oy alan adaylar sırasıyla asıl ve yedek
likleri kanunda belirtilen; yükseköğretim
üye seçilir. Bu seçimler her dönem için
kurumlarının hukuk bilimler dallarında
bir defada ve gizli oyla yapılır. Kurulun,
görev yapan öğretim üyeleri ile avukatlar
Adalet Bakanı ile Adalet Bakanlığı Müs-
arasından Cumhurbaşkanınca, üç asıl ve
teşarı dışındaki asıl üyeleri, görevlerinin
üç yedek üyesi Yargıtay üyeleri arasın-
devamı süresince; kanunda belirlenenler
dan Yargıtay Genel Kurulunca, iki asıl ve
dışında başka bir görev alamazlar veya
iki yedek üyesi Danıştay üyeleri arasın-
Kurul tarafından başka bir göreve ata-
dan Danıştay Genel Kurulunca, bir asıl ve
namaz ve seçilemezler. Kurulun yönetimi
bir yedek üyesi Türkiye Adalet Akademi-
ve temsili Kurul Başkanına aittir. Kurul
si Genel Kurulunca kendi üyeleri arasın-
Başkanı dairelerin çalışmalarına katıla-
dan, yedi asıl ve dört yedek üyesi birinci
maz. Kurul, kendi üyeleri arasından daire
sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerek-
başkanlarını ve daire başkanlarından bi-
38
GÜNCEL
BİLGİLER
rini de başkanvekili olarak seçer. Başkan,
sından Kurul Başkanı tarafından atanır.
yetkilerinden bir kısmını başkanvekiline
Kurul müfettişleri ile Kurulda geçici veya
devredebilir. Kurul, adlî ve idarî yargı
sürekli olarak çalıştırılacak hâkim ve
hâkim ve savcılarını mesleğe kabul etme,
savcıları, muvafakatlerini alarak atama
atama ve nakletme, geçici yetki verme,
yetkisi Kurula aittir. Adalet Bakanlığı-
yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro
nın merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında
dağıtma, meslekte kalmaları uygun görül-
geçici veya sürekli olarak çalıştırılacak
meyenler hakkında karar verme, disiplin
hâkim ve savcılar ile adalet müfettişle-
cezası verme, görevden uzaklaştırma iş-
rini ve hâkim ve savcı mesleğinden olan iç
lemlerini yapar; Adalet Bakanlığının, bir
denetçileri, muvafakatlerini alarak ata-
mahkemenin kaldırılması veya yargı çev-
ma yetkisi Adalet Bakanına aittir. Kurul
resinin değiştirilmesi konusundaki teklif-
üyelerinin seçimi, dairelerin oluşumu ve
lerini karara bağlar; ayrıca, Anayasa ve
işbölümü, Kurulun ve dairelerin görevleri,
kanunlarla verilen diğer görevleri yerine
kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere (hâkimler için idarî nitelikteki genelgelere) uygun olarak yapıp yapmadıklarını
denetleme; görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hal ve eylemlerinin sıfat ve görevleri
icaplarına uyup uymadığını araştırma ve
toplantı ve karar yeter sayıları, çalışwww.yaklasimkitap.com
getirir. Hâkim ve savcıların görevlerini;
gerektiğinde haklarında inceleme ve so-
ma usul ve esasları, dairelerin karar ve
işlemlerine karşı yapılacak itirazlar ve
bunların incelenmesi usulü ile Genel Sekreterliğin kuruluş ve görevleri kanunla
düzenlenir.”
ÄÄ Ekonomik Hükümler başlıklı 166. madde-
nin başlığı “Ekonomik ve Sosyal Konsey”
olarak değişmiştir. Maddeye son fıkra
ruşturma işlemleri, ilgili dairenin teklifi
olarak şu hüküm eklenmiştir: Ekonomik
ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
ve sosyal politikaların oluşturulmasında
Başkanının oluru ile Kurul müfettişlerine
hükümete istişarî nitelikte görüş bildir-
yaptırılır. Soruşturma ve inceleme işlem-
mek amacıyla Ekonomik ve Sosyal Konsey
leri, hakkında soruşturma ve inceleme
kurulur. Ekonomik ve Sosyal Konseyin ku-
yapılacak olandan daha kıdemli hâkim
ruluş ve işleyişi kanunla düzenlenir.
veya savcı eliyle de yaptırılabilir.
ÄÄ Değişiklikle, Milli Güvenlik Konseyi’nin ve
ÄÄ Kurulun meslekten çıkarma cezasına iliş-
1982 anayasasının hazırlanmasında kuru-
kin olanlar dışındaki kararlarına karşı
cu meclisi oluşturan Danışma Meclisi’nin
yargı mercilerine başvurulamaz. Kurula
cezai mali ve hukuki yönden sorumlu
bağlı Genel Sekreterlik kurulur. Genel
tutulmasını engelleyen geçici 15. madde
Sekreter, birinci sınıf hâkim ve savcı-
kaldırılmıştır.
lardan Kurulun teklif ettiği üç aday ara-
39
GÜNCEL
BİLGİLER
Spor
ÄÄ UEFA: Avrupa Futbol Federasyonları
ÄÄ 2017’de Uluslararası Akdeniz Oyunları:
Birliği
İspanya’da
rı Birliği
ÄÄ FİBA: Uluslararası Basketbol Federasyonu
ÄÄ CAS: Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi
ÄÄ IOC: Uluslararası Olimpiyat Komitesi
��Olimpiyatlarda:
ÄÄ FIFA: Uluslararası Futbol Federasyonla-
ÄÄ IAAF: Dünya Atletizm Federasyonları
İlk madalya: 1936 Ahmet Kirişçi (güreş)
•
İlk altın madalya: 1936 Yaşar Erkan
(güreş)
•
Üç altın: Naim Süleymanoğlu (halter)
•
Üç altın: Halil Mutlu (halter)
��Kenan Sofuoğlu, 2015 Motor Sporları
Birliği
Şampiyonu (4. kez)
ÄÄ 2016 Yaz Olimpiyatları Brezilya’da
ÄÄ UEFA Şampiyonlar ligi final maçını yöne-
ten Türk hakem; Cüneyt Çakır
ÄÄ 2016 Avrupa Futbol Şampiyonu Fransa’da
ÄÄ 2020
•
Yaz
Olimpiyatları
Japonya
��Taha Akgül, 125 kilo Avrupa ve Dünya gü-
/
reş şampiyonu
Tokyo’da
��Servet Tazegül, 2015 Dünya Tekvando
ÄÄ 2018 Dünya Kupası Rusya’da
Şampiyonu (Rusya)
ÄÄ 2022 Dünya Kupası Katar’da
40
GÜNCEL
BİLGİLER
��Sinan Şamil Sam (Boğazın Boğası), Dünya
ÄÄ 2016; Fransa’da düzenlenen Dünya Lise-
kıtalar arası ağır siklet boks şampiyonu
lerarası Hentbol Şampiyonası’nda Antalya Serik Akdeniz Yükselik Koleji Hentbol
Takımı Dünya Şampiyonu oldu
ÄÄ Nurettin Diler, 2015 Kick Boks Dünya
Şampiyonu
��Adana Jokey Kulübü tarafından 8 Mart
��Türkiye’de
Kadınlar Gününe özel düzenlenen koşunun
ilk çevre dostu stadyum
adı “Özgecan ASLAN” koşusudur.
Sivas’ta yapılıyor.
ÄÄ Rıza Kayaalp, 2016 Güreş Şampiyonu
ÄÄ Dünya Atletizm Şampiyonası Londra’da
ÄÄ AB Dönem Başkanlığı Malta ve İngiltere
üstlenecektir.
ÄÄ 2017
Uluslararası
Akdeniz
Oyunları
İspanya’da yapılacaktır.
yapılacaktır.
ÄÄ 2016 Artistik Buz Pateni Şampiyonası’nda
Çağla Demirsal ve Berk Akalın bronz madalya kazandı.
��Everest’e çıkan İlk Türk dağcı, Nasuh
Mahruki’dir. (1995)
ÄÄ Millî
güreşçimiz
Taha
Akgül,
Eylül
2014’te Özbekistan’da düzenlenen Dünya
Şampiyonası’nda altın madalya kazanmıştır ve ardından Dünya Güreş Birliği tarafından serbest stil 125 kiloda dünyanın
en iyi güreşçisi ilan edilmiştir.
41
GÜNCEL
BİLGİLER
Eserler
ÄÄ Ali Kuşam: Ay’ın haritası
ÄÄ İbn-i Sina: Tıp Kanunu (El kanun Fı’t-tıp)
ÄÄ Piri Reis: Kitab-ı Bahriye
ÄÄ Florence Nightingale: Lambalı Kadın
ÄÄ Cabir Bin Hayyam: Modern Kimya
ÄÄ Evliya Çelebi: Seyahatname
��Yörük Ali Efe: 1922 İstiklal Madalyası
ÄÄ Katip Çelebi: Cihannüma
ÄÄ Pascal: Hesap makinesi
ÄÄ Newton: İntegral, yer çekimi kanunu
ÄÄ Copernicus: Güneş sistemi
ÄÄ Bocan: Deney ve gözlem
ÄÄ Farabi: İlimlerin Sayımı
ÄÄ Rıfat Börekçi: İlk Diyanet İşleri Başkanı
ÄÄ Galileo: Yıldızların Habercisi
ÄÄ Yusuf Has Hacip: Kutadgu Bilig
ÄÄ Oğuz Atay: Tutunamayanlar
ÄÄ Fazıl Hüsnü Dağlarca: Milli Mücadeleyi
konu edinen Üç Şehitler Destanı
ÄÄ Fevzi Çakmak: 1922’de mareşal
ÄÄ Akşemseddin: İlk kez mikrop tanımı
ÄÄ Ali Saip Ursavaş: Çukurova Dramı
ÄÄ Mursiyeli İbrahim: İlk dünya haritası
��Ziya Gökalp: Türkçülüğün Esasları, Türk-
leşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak
ÄÄ Rozi: Kızamık ve çiçek hastalığı
ÄÄ Jean Jacques Rousseau: Toplumsal Söz-
ÄÄ Şevket Süreyya Aydemir: Tek Adam
leşme
ÄÄ Fatih Rıfkı Atay: Çankaya
ÄÄ Namık Kemal: Vatan Yahut Silistle
ÄÄ Samim Karagöz: Doludizgin
ÄÄ Mantesquieu: Kanunların Ruhu Üzerine
ÄÄ Şinasi: Şair Evlenmesi
Kuvvetler Ayrılığı
ÄÄ Şemsettin Sami: İlk roman (Talat ve Fitnat)
ÄÄ Voltoire: Felsefe Sözlüğü
ÄÄ Halit Ziya Uşaklıgil: Mavi ve Siyah, Aşk-ı
ÄÄ Harezmi: “Cebir” matematikte O”
Memnu
42
GÜNCEL
BİLGİLER
ÄÄ Mehmet Rauf: Eylül
ÄÄ Orhan Veli: Anlatamıyorum, İstanbul’u
Dinliyorum
ÄÄ Recaizade Mahmud Ekrem: Araba Sevdası
ÄÄ Attila İlhan: Ben Sana Mecburum
ÄÄ Namık Kemal: Cezmi
��Turgay Güler: Ruhlar Kuyusu
ÄÄ Hoca Ahmet Yesevi: Divan-ı Hikme
ÄÄ John Nash: Akıl Oyunları
ÄÄ Şemseddin Sami: Kamus-ı Türki
ÄÄ Neşet Ertaş: Bozkırın Tezenesi
ÄÄ Namık Kemal: İntibah
ÄÄ Kemal Tahir: Kurt Kanunu
ÄÄ Peyami Safa: Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
ÄÄ Katharin Hepburn: En çok Oscar alan ka-
ÄÄ Halide Edip Adıvar: Ateşten Gömlek
dın oyuncu
ÄÄ Faruk Nafız Çamlıbel: Han Duvarları
ÄÄ Felix
��Sezai Karakoç: Mana Roza
ÄÄ Orhan Pamuk: Karanlık ve Işık, Yeni Ha-
yat, Kara kitap, Benim Adım Kırmızı, Kar
ÄÄ Yaşar Kemal: İnce Memed
ÄÄ Bilge Karasu: Gece
ÄÄ Wilhelm Rantgen: X Işınları
ÄÄ Orhan Kemal: Baba Evi, Cemile, 72. Koğuş
Baumgortner: Uzaydan atlayan
adam
ÄÄ Umberto Eco: Gülün Adı, Prag Mezarlığı,
Sıfır Sayı
��Harper Lee: Bülbülü öldürmek
ÄÄ Gianni İnfantino: FİFA Başkanı
ÄÄ Thomas Hobbes: Mutlakiyetçiliğin Baba-
sı, Leviathan
ÄÄ John Rawis: Siyasal Liberalizm, Halkların
ÄÄ Pablo Picasso: Avignanlı Kızlar
Hukuku
ÄÄ Alexandar Fleming: Penisilin
ÄÄ John Locke: Liberalizimin babası
ÄÄ Alexander Graham Bell: Telefon
ÄÄ Leonarda da Vinci: Mona Lisa
ÄÄ Neil Armostrong: Aya ayak basan ilk insan
ÄÄ Dostoyevski: Suç ve Ceza, Karamozov
ÄÄ Dennis Tito: İlk uzay turisti
Kardeşler
ÄÄ Cemal Reşit Rey: Onuncu Yıl Marşı
ÄÄ Ayşe Kulin: Tutsak Güneş, Adı Aylin
ÄÄ Machiavelli: Prens
ÄÄ Tolstoy: Savaş ve Barış, Anna Karenina
ÄÄ Adam Smith: Ulusların zenginliği
ÄÄ Antoine de Saint: Exupery, Küçük Prens
ÄÄ Mark Zuckerberg: Facebook kurucusu
ÄÄ Namık Kemal: Mustafa Kemal’in “Türk
Milleti’nin Yüzyıllardır Beklediği Ses”
ÄÄ Abdurahim Karakoç: Mihriban
dediği “Vatan Şairi”dir.
43
GÜNCEL
BİLGİLER
DÜNYANIN 7 HARIKASI
1. Machu Picchu Antik Kenti (Peru)
And Dağları’nın bir dağının zirvesinde, 2.360 m yükseklikte, Urubamba Vadisi üzerinde kurulmuş olup Peru’nun Cusco şehrine 88 km mesafededir. Şehir, İnkalı bir hükümdar olan
Pachacutec Yupanqui tarafından 1450 yılları civarında inşa ettirilmiştir. İspanyol istilacılar
1532 yılında buraları işgal ederken sık dağlar arasında kalmış bu şehir, istilacılar tarafından
fark edilmemiş ve bu sayede zarar görmemiştir. Machu Picchu 200’den fazla merdiven sistemiyle birbirine bağlı olan taş yapıdan oluşur. Şehrin 3000 basamağı bugün hâlâ gayet iyi
durumdadır.
44
GÜNCEL
BİLGİLER
2. Chichen Itza Piramidi (Meksika)
Chichen Itza (ya da okunuşuyla Çiçen İtza), Meksika’nın Yucatán Yarımadası’nda, Valladolid
ve Mérida arasında yer alan, Kristof Kolomb öncesi dönemde kurulmuş bir İtza Maya kentidir. Muhtemelen bir dönem Yucatan’ın dini merkezi olmuştur. Günümüzde Meksika’nın en
çok ziyaret edilen ikinci arkeolojik sit alanıdır. Chichen-Itza’daki El Castillo (kale) adıyla
tanınan Kukulkan (Kukuul Kaan) piramidinin yüksekliği üst platforma nazaran 24 m’dir. (10.
yüzyıl sonunda yüksekliği 40 m olan Uxmal’daki piramitten daha alçaktır.)
45
GÜNCEL
BİLGİLER
3. Christo Redenter Heykeli (Brezilya)
Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde Corcovado Dağı üzerinde yer alan ve şehrin sembollerinden biri olan İsa heykelidir.
Dağın aşağı kısmında Tijuca Milli Parkı’nda bulunur. Corcovado 710 m yükseklikte olup, muhteşem bir şehir manzarası sunar. Corcovado dağ treni, kıvrımlı bir yolu izleyerek dağın
zirvesinin yakınına kadar gelir. 7 Temmuz 2007 tarihinde, Dünyanın Yeni Yedi Harikası’ndan
biri olarak seçilmiştir.
46
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Çin Seddi
Çin’in kuzeybatısı boyunca uzanır. Dünyanın en uzun savunma duvarıdır. Kalıntıları Po Hay
Körfezi’nde deniz kıyısında başlar. Pekin’in kuzeyinden geçerek batıya yönelir ve Huang-Ho
Nehri’ni ikiye bölerek güneybatıya uzanır. Gobi Çölü’nün güneyinden batıya yönelerek devam
eder.
Seddin kalınlık ve yüksekliği yer yer değişir. Sanılanın aksine Çin Seddi’nin tamamı tuğlalardan oluşmaz. Bazı yerleri çok zayıf, kuvvetsiz maddelerden yapılmıştır ve bu duvarlar çok
kısadır.
Genellikle duvarın yüksekliği 4-6 metre, taban kalınlığı 7 metre ve üst kalınlığı ise 6 metre
civarındadır. Kalın olan yerlerin üzerinde atlar ve arabalar gidebilmektedir. Kalın duvarlar
boyunca siperlik ve okçu delikleri vardır. 200 metrede bir gözetleme kulesi veya kale ve 9
kilometrede bir fener kulesi bulunur. Duvar üzerinde yer yer saray ve tapınaklara da rastlanır. Bazı yerlerde setler, kademeli savunmaya olanak verecek şekilde birkaç sıra halinde
yapılmıştır.
47
GÜNCEL
BİLGİLER
5. Kolezyum (İtalya)
İtalya’nın başkenti Roma’da bulunan Flavianus Amfitiyatro olarak da bilinen Kolezyum bir
arenadır. Usta bir komutan olan Vespasianus tarafından MS 72 yılında yapımına başlandı ve
MS 80 yılında Titus döneminde tamamlandı. Daha sonraki değişiklikler Domitian hükümdarlığı zamanında yapılmıştır.
Günümüzde depremden dolayı harap vaziyette olmasına ve taşlarının çalınmasına rağmen Kolezyum, Roma İmparatorluğu’nun uzun zamandan beri ikonik sembolü olarak görülür. Bugün
modern Roma’nın en çok turist çeken yerlerinden biridir.
Kolezyum’un resmi de İtalya’da basılan 5 sent/euro bozuk parasının arkasına basılmıştır.
48
GÜNCEL
BİLGİLER
6. Taç Mahal (Hindistan)
Babür İmparatorluğu’nun 6. hükümdarı Şah Cihan (Şah-ı Cihan: Dünyanın Şahı) (1593-1666)
tarafından, o zamanki imparatorluğun başkenti olan Hindistan’ın Agra şehrinde, Jumna (Yamuna) Nehri’nin kıyısında yaptırılmıştır.
Efsaneye göre yapımı bittikten sonra, türbe işçilerinin kolları aynı yapıttan bir tane daha
yapılmaması için kesilmiştir. Bugün Hindistan’ın en fazla turist çeken bölgesidir. Ancak çevresinde oluşan çarpık yapılaşma, bu tarihî yapıtın geleceğini tehdit ediyor. Bulunduğu şehrin
birçok noktasından açıkça görülebilen Tac Mahal, Türk-İslam mimarisinin en önemli yapıtları
arasında yer almaktadır.
Dünyada aşk için dikilmiş en büyük ve en güzel anıt olarak kabul edilen bu türbe, Şah Cihan’ın
büyük bir aşkla sevdiği eşi Ercümend Banu Begüm’ün doğum sırasında ölümü üzerine, onun
anısına yaptırılmıştır.(Çocuk doğururken ölen kadınların kutsal olduğuna inanılır.)
49
GÜNCEL
BİLGİLER
7. Petra Antik Kenti (Ürdün)
Ürdün’ün Lut Gölü ile Akabe Körfezi arasındaki toprakları üzerinde yer alan antik kenttir.
MÖ 400 ile MS 106 yılları arasında Nebatiler’e başkentlik yapmıştır. Roma İmparatorluğu
tarafından işgal edilene kadar başkent olarak varlığını sürdürmüştür. MS 400 yıllarından
sonra deprem ve ekonomik sıkıntılardan dolayı kent gözden düşmüş ve zaman içinde unutulmuştur. Petra’nın ilk yapım amacı tarihçiler tarafından bulunamamıştı. Ancak yapılan son
araştırmalarda Petra’nın altında gizli gömülü bir bölüm olduğu ve bu bölümün kral mezarları
olduğu araştırmalar sonucunda kesinleşmiştir.
Petra antik kentinde tiyatro, tapınak, ev, gibi yapılar kireç taşına oyularak yapılmıştır. ElHazne ve Roma döneminde yapılan amfitiyatro en bilinen yapılardır.
50
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Başkenti ile aynı adı taşıyan ülkeler ara-
DENEME - 1
sında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Cezayir
1. Zika Virüsünün ilk kez görüldüğü ülke aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Somali
B)
Brezilya
C)
Kenya
D)
Peru
E)
Kolombiya
B) Singapur
C) Vatikan
D) Belarus
E) Tunus
5. Aşağıdakilerden hangisi Dünyada mayınları
2. İran, Çin, Rusya, ABD, Fransa, İngiltere
ve Almanya arasında gerçekleşen nükleer
müzakereler nerede yapılmıştır?
A)
Fransa - Paris
B)
ABD - New York
C)
Bulgaristan - Sofya
D)
İngiltere - Londra
E)
İsveçre - Lozan
yok etmeyi amaçlayan sözleşmedir?
A)
Ottowa Sözleşmesi
B)
Roma Antlaşması
C)
Shengen Sözleşmesi
D)
Paris Antlaşması
E)
Milano Fermanı
6. Dünyada ilk renkli TV yayını yapan ülke
aşağıdakilerden hangisidir?
3. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa Birliği’nin
milli marşıdır?
A)
Almanya
B)
İngiltere
C)
Fransa
D)
Belçika
E)
ABD
A)
Kassaman (Sözümüz)
B)
Yeniden Doğuş
C)
9. Senfoni
D)
Özgürlür Marşı
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Anavatan
A
E
C
D
A
E
E)
CEVAP ANAHTARI - 1
51
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Expo 2020’nin yapılacağı şehir aşağıda-
DENEME - 2
kilerden hangisidir?
1. 2016 Nükleer Güvenlik Zirvesi aşağıdaki şehirlerden hangisinde yapılmıştır?
A)
Paris
B)
Washington
C)
New York
D)
Brüksel
E)
Viyana
A)
İzmir
B)
Dubai
C)
Sao Paulo
D)
Ekaterinburg
E)
Milano
5. 2020
Yaz
Olimpiyat
ve
Paralimpik
Oyunlara ev sahipliği yapacak olan şe-
gecan Arslan anısına aşağıdaki şehirlerden hangisinde at yarışları düzenlenmiştir?
A)
Adana
B)
Bursa
C)
Ankara
D)
İstanbul
E)
Şanlıurfa
hir hangisidir?
2. 8 Mart’ta Dünya Kadınlar Günün’de Öz-
A) İstanbul
B) Berlin
C) Tokyo
D)
Londra
E) Viyana
6. 2016 Türkvizyon Şarkı Yarışması aşağıdaki ülkelerden hangisinde yapılacaktır?
A)
Azerbaycan
3. 2016 I. Mehmet Akif Ersoy Ödüllerin-
B)
Türkiye
den spor alanında ödüle layık görülen
C)
KKTC
sporcumuz aşağıdakilerden hangisidir?
D)
Özbekistan
E)
Türkmenistan
A)
Kenan Sofuoğlu
B)
Taha Akgül
C)
Naim Süleymanoğlu
D)
Şeref Eroğlu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
E)
Hidayet Türkoğlu
B
A
A
B
C
A
CEVAP ANAHTARI - 2
52
GÜNCEL
BİLGİLER
4. 21. Dünya Futbol Şampiyonası (2018)
DENEME - 3
aşağıdaki ülkelerden hangisinde düzenlenecektir?
1. İstiklal Madalyalı tek ilçemiz aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Rusya
B)
Katar
A)
Kozan
C)
Brezilya
B)
İskilip
D)
Birleşik Arap Emirlikleri
C)
Polatlı
E)
Uruguay
D)
İnebolu
E)
Bandırma
5. Para politikasını belirleyen, banknot
basmaya yetkili, faiz oranlarını tesbit
2. Aşağıdakilerden
hangisi
2016
İslam
Dünyası başkenti seçilmiştir?
A)
Cidde
B)
Bursa
C)
Antalya
D)
Kahire
E)
Konya
eden ve fiyat istikrarından sorumlu olan
Merkez Bankası Başkanı aşağıdakilerden hangisi tarafından atanır?
A)
TBMM
B)
Cumhurbaşkanı
C)
Başbakanlık
D)
Bakanlar Kurulu
E)
Milli Güvenlik Kurulu
6. İstiklal Marşı Şiirinin güftesi kime aittir?
3. Uluslararası Dede Korkut Kültür ve
Kanat şenlikleri aşağıdaki illerimizden
hangisinde kutlanmaktadır?
A)
İstanbul
B)
Yozgat
C)
Bayburt
A)
Zeki Üngör
B)
Ahmet Memduh Ün
C)
Suphi Tanrıöver
D)
Mehmet Akif Ersoy
E)
Adnan Soygun
CEVAP ANAHTARI - 3
D)
Erzurum
1.
E)
Bursa
D
53
2.
3.
4.
5.
6.
E
C
A
D
D
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Aşağıdakilerden
DENEME - 4
hangisi
Cengiz
Aytmatov’un eserleri arasında yer almaz?
1. Yeni kimlik kartlarının dağıtımı ilk olarak hangi şehrimizde başlatılmıştır?
A)
Selvi Boylum Al Yazmalım
B)
Gün Olur Asra Bedel
A)
Kırıkkale
C)
Toprak Ana
B)
Kırklareli
D)
Yer Demir Gök Bakır
C)
Yozgat
E)
Elveda Gülsanı
D)
Bolu
E)
Çorum
5. Cumhurbaşkanlığı
Külliyesi’nin
mimari
2. Aşağıdakilerden hangisi en son İstiklal Madalyası almaya TBMM tarafından
layık görülen şehrimizdir?
A)
İnebolu
B)
Kahramanmaraş
C)
Gaziantep
D)
Adana
E)
Şanlıurfa
A)
Emin Onat
B)
Şefik Birkiye
C)
Mimar Kemalettin
D)
Vedat Nedim Tek
E)
Münevver Ceyda
6. Türkiye’nin ilk milli Botanik Parkı aşağıdaki şehirlerimizden hangisindedir?
3. Babam ve Ben, Bir Gençlik, Yıkıntı Çiçekleri gibi eserleriyle tanınan ve 2014
Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülen
edebiyatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Ankara
B)
İzmir
C)
Bursa
D)
Antalya
E)
Konya
A)
Patrick Modrano
B)
Alice Munro
C)
Orhan Pamuk
D)
Isamu Akasaki
1.
2.
3.
4.
5.
6.
E)
Karlash Satyarthi
A
E
A
D
B
A
CEVAP ANAHTARI - 4
54
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Bosna-Hersek’in
DENEME - 5
sembollerinden
biri
olan Ferhadiye Camii’nin yarım kalan
inşaatını aşağıdakilerden hangisi tamamlayacaktır?
1. Aşağıdaki alanlardan hangisiyle ilgili
Nobel Ödülü verilmemektedir?
A) TİKA
C) BM
A) Fizik
B) Kimya
C) Matematik
B) UNESCO
D) AB
E) AGİK
D) Tıp
Barış
2. Türkiye’nin Avrupa Birliği ile tam üyelik
müzakerelerine başladığı tarih aşağıdakilerden hangisidir?
A)
1987
B)
1996
C)
1999
D)
2005
E)
2011
E) 5. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği
Çerçeve Sözleşmesi’ne yönelik “Kyoto
Protokolü”nü Türkiye hangi tarihte
imzalamıştır?
A) 2005
B) 2006
C) 2007
D) 2008
E) 2009
6. Ekonomideki işsizlik oranı artarken
fiyatların da hızla yükselmesine ne
isim verilmektedir?
A) Stagflasyon
7. Kalkınma Planı
9. Kalkınma Planı
C)
10. Kalkınma Planı
D)
E)
C) Devalüasyon
E) olan Kalkınma Planı hangisidir?
B)
Enflasyon
D) Deflasyon
3. 2014 - 2018 arasında uygulanmakta
A)
B) Revüzyon
CEVAP ANAHTARI - 5
55
1.
2.
3.
4.
5.
6.
C
D
C
A
E
A
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Bağımsız Türk Cumhuriyetleri içerisinde
DENEME - 6
en geniş sınırlara sahip olan hangisidir?
A)
Kazakistan
B)
Özbekistan
le yenerek katılma hakkını elde ettiği
C)
Kırgızistan
ve tarihte ilk kez 24 takımla düzenle-
D)
Türkmenistan
necek olan 2016 Avrupa Futbol Şampi-
E)
Azerbaycan
1. Türkiye’nin
son
maçta
İzlanda’yı
Galatasaray’lı Selçuk İnan’ın attığı gol-
yonası aşağıdaki ülkelerden hangisinde
gerçekleştirilecektir?
A)
Belçika
B)
Hollanda
1909’da tahttan indirilmesi ardından
C)
Letonya
sürgün olarak nereye gönderilmiştir?
D)
Fransa
E)
Slovakya
Kasım
2015
seçimlerinden
sonra
Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilen Ahmet Davutoğlu kaçıncı hükümeti
kurmuştur?
A) 60 B) 61
2. 1
5. Osmanlı
padişahı
II.
Abdulhamit
A) Malta
B) Rodos
C) İtalya
D) Kahire
E) Selanik
6. Türkiye ve Dünya’da gelecekte yaşanacak gelişmelere ilişkin öngörülere yer
C) 64 D) 26 E) 25
veren yazar Turgay Güler’e ait eser
3. UNESCO’nun 12 Aralık 2015 yılında aldığı kararla gastronomi alanında yaratıcı şehir unvanını alan aşağıdakilerden
hangisidir?
A)
Hatay
B)
Şanlıurfa
C)
Gaziantep
D)
Erzurum
E)
Mardin
A)
Cehennem Ateşi
B)
Ruhlar Kuyusu
C)
Kitap Hırsızı
D)
Ateşi Yakalamak
E)
Alaycı Kuş
CEVAP ANAHTARI - 6
56
1.
2.
3.
4.
5.
6.
D
C
C
A
E
B
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Dünyanın en uzun hızlı tren hattı aşağı-
DENEME - 7
1. Birleşmiş
Milletler
tarafından
daki ülkelerden hangisindedir?
2016
Mayıs ayından Türkiye’de düzenlenen ilk
A) Japonya
B) Amerika
C) Çin
D) Almanya
BM İnsani Zirvesi’nin tanıtım amacıyla
E) Avustralya
“İnsanlık Elçisi” olarak görevlendirilen
ressam aşağıdakilerden hangisidir?
5. 2016 yılında G-20 ülkelerine ev sahip-
Hoca Ali Rıza
B)
Nurullah Berk
C)
Avni Arbaş
D)
İsmail Acar
E)
Muzaffer Tire
2. Cumhurbaşkanlığı tarafından Çanakkale Zaferi’nin 100. yıl dönümü sebebiyle
hazırlanan tanıtım filminde okunan Arif
Nihat Asya şiiri aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Fetih Marşı
B)
Dua
C)
Anne
D)
Marş
E)
Kalk Yiğidim
liği ve dönem başkanlığı yapacak ülke
A)
A)
Türkiye
B)
Hindistan
C)
Kanada
D)
Çin
E)
İspanya
6. Şubat 2015’te mevcut Anayasa Mahkemesi
Başkanı’nın
yaş
haddinden
emekliye ayrılması üzerine, Anayasa
Mahkemesi Başkanlığı’na seçilen kişi
3. 50 ülkeden 6076 sporcunun katılımıyla
Haziran 2015’te gerçekleşen 1. Avrupa
Oyunları aşağıdaki ülkelerden hangisin-
A)
Hüseyin Patıraman
B)
Hasan Tahsin Gökcan
C)
Zühtü Arslan
D)
Haşim Kılıç
E)
Mehmet Nihat Ömeroğlu
de yapılmıştır?
A) Rusya
B) Azerbaycan
C) Letonya
D) Romanya
CEVAP ANAHTARI - 7
E) Ukrayna
57
1.
2.
3.
4.
5.
6.
D
B
B
C
D
C
GÜNCEL
BİLGİLER
4. 15 Nisan 2015 tarihinde Hırvatistan ile
DENEME - 8
Sırbistan arasında kurulan yeni devletin
adı nedir?
1. Hangisi Nisan 2015’te hayatını kaybeden Türk kimyacı, moleküler biyofizikçi
ve biyokimyacı Türk bilim adamı Prof.
Dr. Oktay Sinanoğlu’nun eserlerinden
İlerisi İçin
B)
Büyük Uyanış
C)
Göçmen Hamamı
D)
Hedef Türkiye
E)
Aydınlanma Değil Merhamet
D) Monako
E) Andorra
Türkiye ve Azerbaycan’ın katılımıyla yapılmıştır.
Enerjinin İpek Yolu olarak adlandırılan
etabı aşağıdaki şehirlerden hangisinde
imzalanmıştır?
Üyeleri arasında yapılan Nükleer Müzakere Antlaşması nerede imzalanmıştır?
A) Lozan
Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP)
B) Cenevre
C) Londra
D) Washington
E) Galler
6. Türkiye’nin Einstein’ı olarak bilinen, iki
kez Nobel’e aday gösterilen 19 Nisan
2015’te hayata veda eden, moleküler
biyoloji biliminin kurucuları arasında
A) İstanbul
B) Kars
C) Ardahan
D) Bakü
C) Lihtanştayn
5. İran ile BM Güvenlik Konseyi Daimi
2. Mart 2015’te imzlanan Trans Anadolu
B) Estonya
değildir?
A)
A) Liberland
gösterilen Türk Bilim Adamı aşağıdakilerden hangisidir?
E) Lenkeran
3. Macaristan’ın Zigetvar bölgesinde bulunan Üzümlü Tepesi’nde kayıp mezarı
bulunan Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Fatih Sultan Mehmet
B)
Kanuni Sultan Süleyman
C)
I. Murat
D)
Yavuz Sultan Selim
E)
III. Selim
A)
Oğuz Okay
B)
Oktay Sinanoğlu
C)
Yusuf Yağcı
D)
Engin Umut Akkaya
E)
İbrahim Adnan Saraçoğlu
CEVAP ANAHTARI - 8
58
1.
2.
3.
4.
5.
6.
E
B
B
A
A
B
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Suudi Arabistan öncülüğünde bulunan
DENEME - 9
koalisyon güçlerinin, 26 Mart 2015 tarihinde Yemen’e karşı başlattığı hava
1. Ukrayna yönetimi kararı ile, Ukrayna-
harekatına verilen isim nedir?
Rusya sınırına yapılacak olan duvarın
adı aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Çekiç Güç Operasyonu
A)
İnsanlık Anıtı
B)
Şafak Operasyonu
C)
Çöl Ateşi Operasyonu
B)
Avrupa Duvarı
D)
Demir Kartal Operasyonu
C)
Ukrayna Huzuru
E)
Kararlılık Fırtınası Operasyonu
D)
Kartal Gözü
E)
Rus Seddi
5. Türk Milleti’nin son 200 yılındaki ruh
halini anlatan “Çanakkale’den Sonra” adlı
bütün alanlarda sigara içmenin yasaklandığı, Ocak 2016’da sigaranın ülkenin
tamamında yasaklandığı ülke aşağıdakilerden hangisidir?
A)
Kazakistan
B)
Türkmenistan
C)
Özbekistan
D)
Tacikistan
E)
Moğolistan
eser
2. 2000 yılında sokaklar dahil kamuya açık
aşağıdaki
edebiyatçılarımızdan
hangisine aittir?
A)
Ömer Seyfettin
B)
Aziz Nesin
C)
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D)
Halide Edip Adıvar
E)
Behçet Necatigil
6. Nisan 2015’te alınan kararla Ankara
Tandoğan Meydanı’nın yeni adı aşağıdakilerden hangisidir?
3. 5-21 Ağustos 2016 tarihleri arasında
gerçekleştirilecek
Güney
Amerika’daki
ilk yaz olimpiyatları olma özelliğine sahip
ülke, 2016 Yaz Olimpiyatları Brezilya’nın
hangi kentinde yapılacaktır?
A)
Sao Paulo
B)
Rio De Janerio
C)
Salvador
D)
Curitiba
E)
Poro Alegre
A)
Mursi Meydanı
B)
Anadolu Meydanı
C)
Hacı Bektaş Meydanı
D)
Yavuz Sultan Süleyman Meydanı
E)
Melih Gökçek Meydanı
CEVAP ANAHTARI - 9
59
1.
2.
3.
4.
5.
6.
B
B
B
E
A
B
GÜNCEL
BİLGİLER
4. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yayın-
DENEME - 10
ladığı rapora göre 33 ülkede görülen,
en çok etkilenen ülkelerin başında Bre-
1. Alman-Türk-Fransız ortak yapımı Mus-
zilya ve Kolombiya’nın geldiği, daha çok
tang filmiyle Avrupa Parlamentosu LUX
hamile kadınlarda görülen ve doğacak
ödülünü alan yönetmen aşağıdakilerden
çocuklarda felce ve mikrosefal (küçük
hangisidir?
kafa) hastalıklarına sebep olan virüs
A)
Yılmaz Erdoğan
B)
Zeki Demirkubuz
A) H1N1
C)
Orhan Cesur
C) ZİKA
D)
Deniz Gamze Ergüven
E)
Nuri Bilge Ceylan
A)
İzmir
B)
İstanbul
C)
Ankara
D)
Antalya
E)
Bursa
D) EBOLA
E) CIH
5. İstanbul Çağlayan Adalet Sarayı’nın
2. 2015 G-20 nerede düzenlenmiştir?
B) H3N2
yeni adı nedir?
A)
Mahmut Esat Bozkurt Adalet Sarayı
B)
Hürriyet Adalet Sarayı
C)
Mehmet Selim Kiraz Adalet Sarayı
D)
Hikmet Sami Türk Adalet Sarayı
E)
Celal Kara Adalet Sarayı
6. 88. düzenlenen oskar ödül törenlerininde 10 dalda aday gösterilip 6 dalda
oskar ödülü almayı başaran film aşağıdakilerden hangisidir?
3. 2018 Dünya Futbol Şampiyonası hangi
ülkede düzenlenecektir?
A)
Bulgaristan
B)
Fransa
C)
Hollanda
A)
The Revenant
B)
Spotligt
C)
Mad Max: Fury Road
D)
The Big Shrot
E)
The Martian
CEVAP ANAHTARI - 10
D)
İspanya
1.
E)
Rusya
D
60
2.
3.
4.
5.
6.
D
E
C
C
C

GÜNCEL

Transkript

Benzer belgeler

kluposta kullanım kılavuzu - Kırklareli Üniversitesi E Posta İşlemleri

Piyasa Bülteni

vize soruları

Güncel Traverten Çökellerinin Petrografik Özellikleri

tamsat - amatör uydu teknolojileri derneği üyelik bildirimi

(Baden-Württemberg Gençlik Vakfı) Baden

TOPLANTI BİLGİLERİ TARİH : 28.01.2014 TOPLANTI SAYISI : 902