2013 İÇDAŞ Biyoçeşitlilik Raporu

2013
Çevre Müdürlüğü
İÇDAŞ Biyoçeşitlilik Raporu
Bu raporda, 2013 Yılında İÇDAŞ Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım San.
A.Ş. tarafından biyoçeşitliliğin izlenmesi ve korunması amacıyla
yapılan çalışmalara yer verilmiştir.
İÇDAŞ A.Ş.
Değirmencik Köyü, Biga/Çanakkale
Tel: 02863951010
Fax: 02863645876
Kapak Fotoğrafı: İlkbaharda gelincik ve hardal çiçekleri ile
İçdaş Çelik Tesisi Görünümü, 2013 İlkbahar
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER ............................................................................................................................................. 1
GİRİŞ ........................................................................................................................................................ 3
BÖLGEMİZDEKİ EKOSİSTEMLER ............................................................................................................... 5
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN İZLENMESİ ve KORUNMASI ............................................................................... 7
İçdaş Saha Çalışmaları ......................................................................................................................... 7
Deniz-Kıyı Ekosisteminde Biyoçeşitliliği Destekleme Projesi ............................................................. 10
İlkbahar Ekosistem Değerlendirme Raporu (RES Projesi / Nisan 2013) ............................................ 18
Ornitolojik Gözlemler .................................................................................................................... 18
Zoolojik Değerlendirme ................................................................................................................. 19
Sonbahar Ornitolojik İzleme Raporu (RES Projesi / Eylül 2013) ........................................................ 22
SONUÇ ................................................................................................................................................... 24
EK: İÇDAŞ BİYOÇEŞİTLİLİK ENVANTERİ................................................................................................... 27
1
2
GİRİŞ
Sürdürülebilirlik politikamız gereği olarak, etki alanlarımızdaki biyoçeşitliliğin izlenmesi ve
korunması amacıyla yürüttüğümüz çalışmaları düzenli olarak raporlamayı planlıyoruz. Bu
amaçla ilk Biyoçeşitlilik Raporumuzu yayınlıyoruz. Sürdürülebilir kalkınmanın ve
biyoçeşitliliğin korunmasının birbirinden ayrılamaz iki konu olduğunu düşünüyoruz.
Biyoçeşitliliğin izlenmesi ve korunması temelde iki yönde bizim için büyük öneme sahiptir.
Biyoçeşitlilik, sanayi faaliyetlerimiz sonucu kullandığımız çevreci üretim tekniklerinin ve
çevrenin korunması yönünde aldığımız tedbirlerin sonuçlarını görebileceğimiz önemli bir
göstergedir. İkincisi ise, biyoçeşitliliğin korunması, ekosistemin dengesinin korunması anlamı
taşıdığı için gelecekteki nesillerin ihtiyaçlarının korunması anlamı da taşımaktadır. Bu
yönüyle de toplumsal fayda içermektedir. Sürdürülebilir büyümenin üç unsurundan ikisine
yani çevreye ve topluma katkı sağlaması açısında biyoçeşitliliğin izlenmesi ve korunması
önem arz etmektedir.
Biyolojik çeşitlilik üç önemli parçadan oluşur. Bunlar genetik çeşitlilik, tür çeşitliliği ve
ekosistem çeşitliliğidir. Ülkemizde, farklı kaynaklara göre değişmekle birlikte yaklaşık 9.000
ile 10.000 bitki türü bulunduğu tahmin edilmektedir. Bu bitki türlerinin yaklaşık 3.000'i ise
ülkemize endemiktir. Bu özelliği ile Türkiye, tüm Avrupa'dakinden daha fazla endemik bitki
türüne sahiptir. Bunun sebepleri arasında Türkiye'nin Asya ve Avrupa arasındaki konumu,
dağlık yapısı, üç iklimi birden barındırması ve sulak alanların yer almasıdır. Orta ve Doğu
Avrupa, Orta Doğu, Kafkaslar ve Arap Yarımadası arasında yer alan coğrafi konumu nedeni
ile ülkemiz Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında, çok daha fazla memeli tür barındırır.
Çeşitli kaynaklarda küçük farklarla rakamlar değişse de Türkiye direyine ait yaklaşık 160
memeli, 466 kuş, 120 sürüngen, 22 kurbağa, 127 tatlı su balığı, 384 deniz balığı olmak üzere
toplam 1.279 civarında omurgalı tür bulunmaktadır. Bu türlerin bazıları tamamen yok olmak
üzeredir, bazıları da tehlike altında bulunmaktadır.
Çanakkale iline özel bilimsel biyoçeşitlilik araştırmalar bulmak ulusal alanda yapılan
çalışmalara oranla daha güçtür. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi
tarafında 2008 yılında yayınlanan bir çalışmada Çanakkale kıyılarında 118 farklı balık türü
tespit edilmiştir. 2013 yılı Aralık ayında ise "Çanakkale İli Karasal Biyolojik Çeşitlilik
Envanter ve İzleme" projesi isimli bir proje başlatılmıştır. Proje Orman ve Su İşleri Bakanlığı
3, Bölge Müdürlüğü ile Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi tarafından yürütülecektir. Proje
2016 yılında sona erecektir. Proje ile ilimize ait önemli bir veri yaratılacağı ön görülmektedir.
Biyoçeşitlilik konusunda yürütülen çalışmalar aramıza yeni katılan Biyologumuz tarafından
organize edilmiştir. Çalışmalar 2013 yılında, tesislerimiz çevresindeki karasal, sucul ve
3
denizel ekosistemlerinde yürütülmüştür. Deniz ekosisteminde yapılan çalışmalarda On Sekiz
Mart Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi’nden yardım alınmıştır. Bu
çalışmada limanlarımız çevresinde yaşayan canlı türleri tespit edilmiş ve canlı çeşitliliğinin
arttırılması
amacıyla
yapay
resif
projesi
hayata
geçirilmiştir.
Karada
yürütülen
çalışmalarımızda RES projemiz kapsamında hazırlattığımız Ekosistem İzleme raporlarından
faydalanılmıştır. İlkbahar aylarına ait Ekosistem Değerlendirme Raporu, Hacettepe
Üniversitesi Biyoloji Bölümü tarafından hazırlanırken, sonbahar aylarına ait Ornitolojik
İzleme Raporu ise Akdeniz Üniversitesi, Biyoloji Bölümü tarafından hazırlanmıştır. Bu
raporda kullanılan diğer veriler ise sahada sistemli olarak yaptığımız arazi gözlemlerinden
elde edilmiştir.
Asteria rubens (Deniz Yıldızı)
Ophisaurus apodus (Oluklu Kertenkele)
Erica arborea (Beyaz Püren)
Symphodus tinca (Lapin Balığı)
4
BÖLGEMİZDEKİ EKOSİSTEMLER
Tesisimiz; Çanakkale ili kuzeyinde, Marmara Denizi kenarında yer almaktadır. Tesislerimizin
kara ile sınırı olan bölgelerini ağrılıklı olarak orman ve bir miktar tarım arazileri içermektedir.
Tesislerimiz Deniz - Kıyı Ekosistemi ve Orman Ekosisteminin bulunduğu bir alanda yer
almaktadır. Bölgede ciddi bir sulak alan yer almamasına rağmen yağmurlu mevsimlerde akan
derelerde mevsimsel olarak tatlı su canlıları görülmektedir.
Resim 1: Tesis Çevresi Arazi Kullanım Haritası
Tesis çevresindeki orman ekosistemi niteliği yarı-kurak orman özelliği taşımaktadır. Orman
tipi ise hem iğne yapraklı hem de geniş yapraklı ağaçları barındırmaktadır. Deniz yakın
alanlarda kışın yaprak dökmeyen maki bitki örtüsü hâkimdir. Orman ekosisteminin önemli bir
kısmı Orman Genel Müdürlüğü tarafından ağaçlandırılmıştır. Bu nedenle ormanlık alanlarda
hakim tür sahil çamı (Pinus pinaster) ve fıstık çamı (Pinus pinea)’dır.
Resim 2. Tesis Çevresindeki Tarım ve Orman Alanları
5
Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi, Akdeniz ile Karadeniz arasında kalan özel bir
ekosistem oluşturmaktadır. Dünyanın en büyük suyolu trafiğine sahip olan Boğazlar ve
Marmara Denizi ekosisteminin, artan deniz trafiğinden ve kaza risklerinden dolayı daha
özenli korumaya ihtiyacı vardır. Çanakkale boğazı girişine yaklaşık 30 km uzaklıkta Marmara
Denizinin güneyinde yer alan tesisimiz Marmara’nın kuzey ve doğusunda yer alan ve de
yüksek çevresel etkisi olan büyük kentlerden ve sanayi alanlarından en uzak noktadadır. Bu
nedenle nispeten avantajlı bir konumda yer almaktadır.
Resim 3: Tesis çevresi makilik bitki örtüsü
Değirmencik Entegre Tesisimiz bahçesinde çiftlik hayvanlarının yaşadığı bir park
oluşturulmuştur. Hayvanlar 10 dekarı orman 20 dekarı açık alan ve 3 dekarı akarsu olan
toplam 33 dekarlık alanda serbest olarak hareket edebilmekte ve ekolojik koşullara uygun
olarak yetiştirilmektedir. Bu alanda; tavuk, tavşan, hindi, kaz, ördek, koyun, tavus kuşu,
bıldırcın, kuğu, güvercin, kumru türleri bulunmaktadır. Ancak evcil hayvanlar canlı
envanterimize dahil edilmemiştir.
Resim 4. İÇDAŞ Doğal Yaşam Çiftliği
6
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN İZLENMESİ ve KORUNMASI
Biyoçeşitliliğin izlenmesi ile ilgili sistematik ilk çalışmalara 2013 yılının Nisan ayında
başlanmıştır. İlk olarak tesis çevresindeki ormanlık alandaki ve tatlı su ekosistemlerindeki
türleri kayıt altına alınmaya başladık. Bu çalışma haftalık arazi gezileri ile sürekli devam
etmektedir. Farklı mevsimlerde farklı canlı türleri tespit edilebilmektedir. Bu çalışma ile eş
zamanlı olarak, Hacettepe Üniversitesi, Biyoloji Bölümü öğretim üyelerince, RES projesi
kapsamında
hazırlanması
gereken
Ekosistem
Değerlendirme
Raporu
çalışmalarına
başlanmıştır. Bu çalışma kapsamında öğretim üyelerince sahada 15 günlük gözlem
yapılmıştır. Haziran aylarında ise deniz-kıyı ekosisteminin araştırılması amacıyla On Sekiz
Mart Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi tarafından limanımız ve
çevresinde dalışlar yapılarak mevcut biyoçeşitlilik ile ilgili ilk su altı tespitleri yapılmıştır.
Eylül ayında ise yine RES projesi kapsamında Akdeniz Üniversitesi, Biyoloji Bölümü
öğretim görevlilerince 15 süreli ornitolojik izlemeler yapılmış ve çalışma raporlanmıştır.
Bir birinden bağımsız olarak yürütülen bu dört çalışmada aşağıda ayrı ayrı özetlenmiştir. BU
çalışmaların toplamıyla tespit edilen canlı türleri listesi ise raporun ekinde görülebilir.
İçdaş Saha Çalışmaları
Saha çalışmalarıyla öncelikle tesis sınırları içinde ve çevresindeki bitki ve hayvan türlerinin
tespit edilmesi amaçlanmıştır. Tespit edilen türler fotoğraflanarak, tespit edildiği noktalar veri
listesine işlenmiştir. Çalışmalar hafta en az bir kez olmak üzere sürekli olarak devam
etmektedir.
Bu çalışmalar her yıl raporlanarak güncellenecektir. Raporlar karşılaştırmalı olarak
incelenecek ve sonuç raporları hazırlanacaktır. Geleceğimiz için önem teşkil eden bu
sonuçların ileriye yönelik yeni projeleri doğurması hedeflenmektedir. Saha çalışmaları ile
bölgedeki varsa endemik yada nesli tükenme tehlikesinde olan özel türler tespit edilerek, bu
türler için koruma projeleri geliştirilecektir.
Sahada yapılan gözlemler ve literatür taramalarından; bölgemizde 51 omurgasız, 147
omurgalı ve 94 bitki türü tespit edilmiştir.
7
Tablo 1. Tesislerimiz çevresinde tespit edilen canlı türleri sayısı
Omurgasızlar Şubesi - 51
Omurgalılar Şubesi - 150
Bitkiler Alemi - 94
1 Sünger
11 Memeli
87 Kapalı Tohumlu
5 Sölenter
15 Sürüngen
6 Açık Tohumlu
6 Halkalı Solucan
53 Kuş
15 Eklem bacaklı
61 Balık
15 Yumuşakça
5 İki yaşamlı
13 Derisi dikenliler
Tablo 2. Saha Gözlemlerinde Tespit Edilen Bazı Türlere Ait Fotoğraflar
Ophisaurus apodus (Oluklu Kertenkele)
Brassica nigra (Hardal)
Streptopelia decaocto (Kumru)
Cuculus canorus (Guguk Kuşu)
8
Phalacrocorax carbo (Karabatak)
Ardea cirenea (Gri Balıkçıl)
Testudo graeca (Adi Kaplumbağa)
Lacerta trilineata (Kertenkele-Yeşilistan)
Cistus salviifolius(Adaçayı yapraklı laden)
Erica arborea (Beyaz Püren)
9
Passer montanus (Ağaç Serçesi)
Lavandula Stoechas ve Apis sp.
(Lavanta ve Bal Arısı)
Deniz-Kıyı Ekosisteminde Biyoçeşitliliği Destekleme Projesi
Tesislerimizin kurulu bulunduğu, Çanakkale Boğazı giriş kısmı olan Marmara denizi
kıyılarında biyoçeşitliliği destekleme ve arttırma projesini gerçekleştirmesi için Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi ile Mayıs 2013 temasa
geçilmiş ve Haziran 2013’te Üniversite ile protokol yapılarak projeye başlanmıştır. Bu
protokol kapsamında Doç. Dr. Uğur ALTINAĞAÇ, Doç. Dr. Adnan AYAZ ve Yrd. Doç. Dr.
Deniz ACARLI tarafından 10-30 Haziran 2013 tarihleri arasında, Değirmencik tesisimiz ve
Bekirli tesisimizde toplam 6 dalış gerçekleştirilmiş ve biyoçeşitliliği destekleme projesi için
gerekli arazi çalışmaları yapılmıştır.
Yapılan projesinin amaçları şu şekilde belirlenmiştir;
•
Denizel biyolojik çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesine katkıda bulunmak,
•
Bölgede deniz içerisinde bulunan canlılara uygun ortamlar sağlayarak, canlı miktarlarının
artışını desteklemek,
•
Canlı artışıyla beraber dolaylı olarak balıkçılık faaliyetlerine destek olmak,
Mevcut durum tespiti için, üç adet Değirmencik, üç adet de Bekirli tesisleri önünde toplam
altı örnekleme dalışı yapılmıştır. Türler, sualtı fotoğraf, video ve görsel sayım teknikleriyle
tespit edilmiştir. Dalışlarda elde edilen kayıtlar neticesinde tür listesi çıkarılarak mevcut
biyoçeşitlilik durumu raporda sunulmuştur.
Marmara denizi ve özellikle Çanakkale Boğazı iki farklı su tabakasından oluşmaktadır.
Karadeniz ve Marmara’dan gelen yüzey suyu olarak isimlendirilen üst katman, yoğun akıntı,
10
dalga hareketleri ve direk temas sonucu kaybettiği oksijenin büyük çoğunluğunu geri
kazanmaktadır. Bu üst katman 10-15 m derinliğe kadar ulaşmaktadır. Bu tabakanın altında ise
Ege Denizinden gelen farklı yoğunluk, farklı tuzluluk ve farklı sıcaklığa sahip daha durgun
dip suyu bulunmaktadır. Üst kısmın askı yükü miktarı bakımından zengin olmasından dolayı
ışık geçirgenliği azalmakta ve 15-20 metrelerin altına inildikçe tür sayısı ve miktarı oldukça
azalmaktadır. Ayrıca dip yapısının çamur ve balçık olması durumlarında canlıların
tutunabileceği ve çoğalabileceği ortam olmayışı sebebiyle canlılık daha da azalmaktadır.
Yapılan dalış gözlemlerinde de canlılığın ve tür zenginliğinin 0-15 metreler arasında yoğun
olduğu daha derinlere inildikçe tür ve birey sayısının azaldığı gözlenmiştir. Bu durum kış
aylarında yüzey sularının soğuması nedeniyle, özellikle balık türlerinin daha sıcak sularda
bulunma isteğinden dolayı tersine dönmektedir. Ancak balıklar barınıp, korunacağı ve
beslenebileceği kayalık bölgelere ihtiyaç duymaktadır. Bu tip yapılar balıkların bulundukları
bölgeye yakın olduğu zaman balık türleri, o ortama göç ederek orada kalmaktadır. Dolayısı ile
mendirek yapıları yaz mevsiminde özellikle balık türleri açısından zengin olmasına karşın kış
mevsiminde bu zenginlik azalacağı tespit edilmiştir. Habitat bağımlı olan türler ise sadece bu
yerlerde kalmaktadır.
Yapılan dalış gözlemleri ile özellikle balık türlerinin Marmara Denizi’ne oranla oldukça
yoğun bir şekilde kümelendiği ve bunun yanında limanlarımız çevresinin zengin bir biyolojik
çeşitliliğe sahip olduğu tespit edilmiştir. Yapılan dalış gözlemlerinde filum bazında türlere
bakıldığında; balıklara ait 35 tür, eklem bacaklılara ait 5 tür halkalı kurtlara ait 2 tür. Derisi
dikenlilere ait 5 tür, Knidlere ait 4 tür yumuşakçalara ait 13 tür, makro alglere ait 5 tür olmak
üzere 69 tür tespit edilmiştir. Dalışlarda gözlenemeyen türlerinde ortamda mevcut olabileceği
ifade edilmiştir. Raporun sonuç bölümünde, canlı çeşitliliğinin daha az olduğu alanlarda
yapay resif alanları oluşturulması önerilmiştir.
Tablo 3. İçdaş Kıyılarında Tespit Edilen Canlı Türleri
Balıklar
Sparus aurata
Knidliler
Atherina boyeri
Spicara flexuosa
Aurelia aurita
Chromis chromis
Symphodus cinereus
Anemonia viridis
Conger conger
Symphodus mediterraneus
Anemonia sulcata
Dasyatis pastinaca
Symphodus ocellatus
Beroe ovata
Dicentrarchus labrax
Symphodus roissali
Diplodus annularis
Symphodus rostratus
Yumuşakçalar
Diplodus puntazzo
Symphodus tinca
Cardium edule
Diplodus sargus
Syngnathus acus
Cerithium sp.
11
Diplodus vulgaris
Chamelea gallina
Gobius auratus
Eklem bacaklılar
Clamis varis
Gobius bucchichi
Astacus gammarus
Gastrochaena dubia
Gobius niger
Eriphia verrucosa
Mytilus galloprovincialis
Gobius paganellus
Maja aestuarii
Osilinus sp.
Labrus merula
Maja verrucosa
Ostrea edulis
Labrus viridis
Xantho incisus
Pina nobilis
Lithognatus mormyrus
Pinna rudis
Mugil sp.
Halkalı kurtlar
Rapana venosa
Oblada melanura
Serpula vermicularis
Spondylus sp.
Parablennius sp.
Protula sp.
Tapes philippinarium
Sciaena umbra
Derisi dikenliler
Makro algler
Scorpaena maderensis
Asteria rubens
Codium tomentosum
Scorpaena scrofa
Astropecten jonstoni
Cystoseira sp
Scorpaena porcus
Marthasterias glacialis
Gracilaria verrucosa
serranus cabrilla
Holothuria tubulosa
Padina pavonia
Serranus hepatus
Paracentrotus lividus
Ulva sp
Sarpa salpa
Serranus scriba
Tablo 4. Deniz ortamında yoğun olarak bulunan türlere ait fotoğraflar
Astacus gammarus
Eriphia verrucosa
12
Serpula vermucularis
Astropecten jonstoni
Gobius paganellus
Clamis varis
Serranus hepatus
Marthasterias glacialis
13
Holothuria tubulosa
Paracentrotus lividus
Mytilus galloprovincialis
Aurelia aurita
Beroe ovata
Maja aestuarii
14
Rapana venosa ve yumurtaları
Sciaena umbra
Sciaena umbra
Scorpaena scrofa
Syngnathus acus
Maja verrucosa
15
Serranus scriba
Ulva sp.
Cystoseira sp
Codium tomentosum
Atherine boyeri
Dasyatis pastinaca
16
Anemonia sulcata
Chromis chromis
Pinna nobilis
Labrus viridis
Gobius niger
Spicara maena ve Diplodus Puntazzo
17
Sarpa salpa
Diplodus vulgaris
İlkbahar Ekosistem Değerlendirme Raporu (RES Projesi / Nisan 2013)
Değirmencik tesisimiz çevresinde başlattığımız RES projesi kapsamında, Orman ve Su İşleri
Bakanlığı tarafından Ekosistem Değerlendirme Raporu hazırlanması istenmiştir. Bu amaçla
EMS isimli danışman firma kanalı ile Hacettepe Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü
ile temasa geçilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda; Prof. Dr. Levent TURAN
başkanlığında, Dr. Muharrem KARAKAYA, Yrd. Doç. Dr. Özgür YERLİ’ den oluşan bir
çalışma gurubu ile Nisan 2013’te sahada çalışmalara başlanmıştır. 15 gün süren saha
araştırması sonunda, bölgemizle ile ilgili ornitolojik ve zoolojik değerlendirme raporu Mayıs
2013’te yayınlanmıştır.
Ornitolojik Gözlemler
Proje sahası ve civarındaki habitatlarda tüm yıl boyunca gözlenen, belirli süreler için bu
kesimleri ziyaret eden veya proje sahası üzerinden geçiş yaparken gözlenmiş veya kayıt
edilmiş olan kuş türleri arasında herhangi bir endemik kuş türü bulunmamıştır.
Uluslar arası Doğayı ve Doğal Habitatları Koruma Birliği (IUCN) tarafından hazırlanmış ve
güncellenmiş Avrupa Kırmızı Listesi (ERL)’ne göre yapılan değerlendirme sonucuna göre var
olduğu belirlenen kuş türlerinin tamamı “LC” (Least Concern) kategorisinde yer almaktadır.
Yani bu türler “en düşük derecede tehdit altında” kategorisindedirler.
Tablo 5. Ekosistem Değerlendirme Raporunda Tespit Edilen Kuş Türleri
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
NONPASSERES
ÖTÜCÜ OLMAYANLAR
HIRUNDINIDAE
KIRLANGIÇGİLLER
PROCELLARIIFORMES
BORU BURUNLULAR
Hirundo rustica
İs kırlangıcı
PROCELLARIDAE
YELKOVAN KUŞLARI
Delichon urbica
Pencere Kırlangıcı
Puffinus puffinus
Karagaga Yelkovan
MOTACILLIDAE
KUYRUKSALLAYANLAR
PELECANIFORMES
KÜREK AYAKLILAR
Motacilla alba
Ak kuyruksallayan
18
PHALACROCORACIDAE
KARABATAKGİLLER
MUSCICAPIDAE
SİNEKKAPANLAR
Phalacrocorax carbo
Karabatak
Erithacus rubecula
Kızılgerdan
CICONIIFORMES
LEYLEKSİLER
Phoenicurus phoenicurus
Dağ Kızılkuyruğu
CICONIIDAE
LEYLEKLER
Luscinia megarynchos
Bülbül
Ciconia ciconia
Akleylek
TURDIDAE
ARDIÇKUŞUGİLLER
Ciconia nigra
Kara leylek
Turdus merula
Karatavuk
ACCIPITRIFORMES
YIRTICI KUŞLAR
SYLVIDAE
ÖTLEĞENGİLLER
Sylvia borin
Bahçe Ötleğen
ACCIPITRIDAE
ATMACA VE KARTALLAR
Buteo ruffinus
Kızıl şahin
Sylvia atricapilla
Karabaş Ötleğen
Buteo buteo
Şahin
Phylloscopus collybita
Cif caf
GRUIFORMES
TURNAMSILAR
PARİDAE
BAŞTANKARALAR
LARIDAE
MARTILAR
Periparus ater
Çam Baştankarası
Chroicocephalus ridibundus
Gülen Martı
Parus major
Büyük Baştankara
Larus cachinnans michaellis
Sarı Ayaklı Martı
LANIIDAE
ÇEKİRGE KUŞLARI
FALCONIFORMES
DOĞANLAR
Lanius collurio
Çekirgekuşu
FALCONIDAE
DOĞANGİLLER
Lanius senator
Kızılbaşlı Çekirgekuşu
Falco tinnunculus
Kerkenez
CORVIDAE
KARGAGİLLER
COLUMBIFORMES
GÜVERCİNLER
Pica pica
Saksağan
COLUMBIDAE
GÜVERCİNGİLLER
Corvus monedula
Cüce karga
Columba livia
Kaya güvercini
Corvus corone
Leş kargası
Streptopelia decaocto
Kumru
Corvus corax
Kuzgun
APODIFORMES
SAĞANLAR
STURNIDAE
SIĞIRCIKGİLLER
APODIDAE
EBABİLGİLLER
Sturnus vulgaris
Sığırcık
Tachymarptis melba
Akkarınlı Ebabil
PASSERIDAE
SERÇEGİLLER
MEROPIDAE
ARIKUŞUGİLLER
Passer domesticus
Ev serçesi
Merops apiaster
Arıkuşu
Passer montanus
Dağ Serçesi
PASSERES
ÖTÜCÜLER
FRINGILLIDAE
İSPİNOZGİLLER
PASSERIFORMES
ÖTÜCÜ KUŞLAR
Fringilla coelebs
İspinoz
ALAUDIDAE
TARLA KUŞLARI
Carduelis carduelis
Saka
Melanocorypha calandra
Boğmaklı tarlakuşu
EMBERIZIDAE
KİRAZKUŞUGİLLER
Galerida cristata
Tepeli toygar
Emberiza melanocephala
Karabaşlı kirazkuşu
Emberiza calandra
Tarla kirazkuşu
Zoolojik Değerlendirme
Ekosistem değerlendirme raporuna ait RES proje alanı karasal omurgalı faunasını belirlemek
amacıyla proje alanı sınırları içerisinde ve yakın çevrede 2013 yılı Nisan ayı başında faunistik
çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalarda 2 amfibi, 8 sürüngen, 11 memeli türü
belirlenmiştir.
İki Yaşamlılar (Amphibia):
Tespit edilen iki yaşamlı tür sayısı 2’dir. Amfibilerinin az olması uygun habitatların hemen
hemen hiç bulunmamasındandır. İki Kurbağa türü de endemik türler arasında değildir. IUCN
19
tarafından hazırlanmış olan Avrupa Kırmızı Listesi’ne göre yapılan değerlendirme sonucunda
Su kurbağası ve Gece Kurbağası türleri Avrupa Kırmızı Listesi’nde “LC” (=Least Concern),
yani “En Düşük Derecede tehdit Altında” kategorisinde bulunmaktadırlar.
Tablo 6. İki Yaşamlılar
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
ANURA
KUYRUKSUZ KURBAĞALAR
RANIDAE
SU KURBAĞALARI
Pelophylax ridibundus(LC)
Ova/Su kurbağası
BUFONIDAE
KARA KURBAĞALARI
Pseudepidalea variabilis(LC)
Değişken desenli gece Kurbağası
Sürüngenler (Reptilia):
Proje sahasında ve civarında hakim olan habitat özellikleri ve hakim olan iklimsel koşullar
sürüngenler açısından uygun olarak nitelenebilecek özelliktedir. Bu nedenle yörede tespit
edilmiş olan Sürüngen tür sayısı düşük değildir. Yörede yaşadığı belirlenen sürüngen türleri
arasında herhangi bir endemik tür bulunmamaktadır. 8 sürüngen türü belirlenmiştir.
IUCN tarafından hazırlanmış olan Avrupa Kırmızı Listesi’ne göre yapılan değerlendirme
sonucunda, kaydedilmiş olan sürüngen türleri arasında bulunan Kara Kaplumbağası (Testudo
graeca)’nın “VU” (=Vulnerable), yani “Hassas, Zarar Görebilir” kategorisinde yer alırken bu
kaplumbağa türü dışında kalan sürüngen türlerinin tamamının “LC” (=Least Concern) yani
“En Düşük Derecede Tehdit Altında” kategorisinde yer aldıkları belirlenmiştir.
Tablo 7. Sürüngenler
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
CHELONIA
KAPLUMBAĞALAR
LACERTIDAE
GERÇEK KERTENKELELER
TESTUDINIDAE
TOSBAĞALAR
Ophisops elegans(LC)
Tarla Kertenkelesi
Testudo graeca(VU)
Adi Tosbağa
SERPENTES (=OPHIDIA)
YILANLAR
SQUAMATA
YILAN VE KERTENKELELER
COLUBRIDAE
KIRBAÇ YILANLARI
GEKKONIDAE
KELERLER
Telescopus fallax(LC)
Kedigözlü Yılan
Hemidactylus turcicus(LC)
Genişparmaklı Keler
Dolichopis jugularis(LC)
Kara Yılan
Laudakio stellio(LC)
Dikenli Keler
Eirenis modestus(LC)
Uysal Yılan
SCINCIDAE
PARLAK KERTENKELELER
Ablepharus kitaibelli(LC)
İnce kertenkele
20
Memeliler (Mammalia):
Çalışmada, memeli hayvanlar sınıfını oluşturan Böcekçiller, Yarasalar, Tavşanlar,
Kemiriciler, Yırtıcılar ve Toynaklılar gruplarına dahil olan türler ve habitat özellikleri
araştırılmıştır. Gerçekleştirilen gözlem, inceleme ve diğer değerlendirmeler sonucunda 11
memeli hayvan türüne ait bireyler belirlenmiştir.
Çalışmalar sonucunda tespit edilmiş olan Memeli Hayvan türleri arasında endemik bir tür
bulunmamaktadır.
IUCN tarafından hazırlanmış olan Avrupa Kırmızı Listesi’ne göre yapılan değerlendirme
sonucu var olduğu belirlenmiş olan yabanıl memeli hayvan türleri arasından 9 memeli hayvan
türü ”LC” (=Least Concern) yani,“ En düşük derecede tehdit altında“ kategorisinde yer
almakta; 1 tür “NT”(Near Threatened) yani “Tehlikeye Yakın” kategorisinde bulunmakta; 1
memeli hayvan türü ise “DD” (=Data Deficient) yani “Yetersiz Veri” kategorisinde yer
almaktadır.
Tablo 8. Memeliler
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
LATİNCE ADI
TÜRKÇE ADI
INSECTIVORA
BÖCEKYİYENLER
RODENTIA
KEMİRİCİLER
ERINACEIDAE
KİRPİLER
SCIURIDAE
SİNCAPGİLLER
Erinaceus concolor(LC)
Kirpi
Sciurus anomalus(LC)
Sincap
CHIROPTERA
YARASALAR
MURIDAE
FARELER, SIÇANLAR
RHINOLOPHIDAE
NALBURUNLUYARASALAR
Apodemus
Adi Tarla Faresi,
slyvaticus(LC)
Ormanfaresi
Nalburunlu Küçükyarasa
SPALACIDAE
KÖRFARELER
VESPERTILIONIDAE
DÜZBURUNLUYARASALAR
Spalax nehringi(DD)
Nehring’in Körfaresi
Myotis myotis(LC)
Büyük Farekulaklı Yarasa
CRİCETİDAE
HAMSTERLER
MİNİOPTERİDAE
UZUNKANATLI
Microtus guentheri(LC)
Tarla Faresi
Uzunkanatlı Yarasa
CARNIVORA
ETÇİLLER, YIRTICILAR
LAGOMORPHA
TAVŞANLAR
CANIDAE
KÖPEKGİLLER
LEPORIDAE
TAVŞANLAR
Vulpes vulpes(LC)
Kızıl tilki
Lepus capensis(LC)
Yabani tavşan
ARTIODACTYLA
ÇİFT TIRNAKLILAR
SUIDAE
ESKİ DÜNYA DOMUZLARI
Sus scrofa scrofa(LC)
Yabani domuz
Rhinolophus
hipposideros(LC)
YARASALAR
Miniopterus
schreibersii(NT)
21
Sonbahar Ornitolojik İzleme Raporu (RES Projesi / Eylül 2013)
Değirmencik tesisimiz çevresinde başlattığımız RES projesi kapsamında, Orman ve Su İşleri
Bakanlığı tarafından sonbahar ayında yapılan kuş göçlerinin izlenebilmesi için Ornitolojik
İzleme (Monitoring) Raporu hazırlanması istenmiştir. Bu amaçla EMS isimli danışman firma
kanalı ile Akdeniz Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi öğretim görevlilerinden Doç. Dr. Aziz
ASLAN ve Dr. Leyla ÖZKAN tarafından 13 Eylül 2013’te başlatılan çalışma 15 gün
sürmüştür. Ekim 2013’te ise çalışmaya ait rapor yayınlanmıştır.
Araştırma alanında 10 takım ve 31familyaya ait 71 kuş türü gözlenmiştir. Bu türlerden 38’nin
yerli, 15’nin yaz ziyaretçisi, 4’nün kış ziyaretçisi ve 14’nün de transit göçer statüsünde olduğu
tespit edilmiştir.
Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği' ne göre;
EN (Endangered): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler. 1 tür (Küçük
akbaba - Neophron percnopterus).
VU (Vulnerable) (Hassas, zarar görebilir): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan
türler. Proje sahası ve yakın çevresinde bu kategoride yer alan 1 tür saptanmıştır. (Büyük
orman kartalı- Aquila clanga)
NT (Near Threatened): Şu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR
kategorisine girmeye aday olan türler. Proje sahası ve yakın çevresinde bu gruba dâhil 1 tür
bulunmaktadır. (Bozkır delicesi- Circus macrourus)
LC (Least Concern) (En düşük derecede tehdit altında): Yaygın bulunan türlerdir, proje sahası
ve yakın çevresinde 68 tür bu gruba dâhildir.
Tablo 9. Sonbahar Gözlemlerinde Tespit Edilen Kuş Türleri
LATİNCE ADI
PODICIPEDIFORMES
PODICIDAE
Podiceps cristatus
LATİNCE ADI
PASSERIFORMES
ALAUDIDAE
Melanocorypha calandra
TÜRKÇE ADI
PELECANIFORMES
Calandrella brachydactyla
Bozkır toygarı
PELECANIDAE
Galerida cristata
Tepeli toygar
Alauda arvensis
Tarlakuşu
Lulula arborea
Orman toygarı
HIRUNDINIDAE
Hirundo rustica
Kır kırlangıcı
Ptyonoprogne rupestris
Kaya kırlangıcı
Ev kırlangıcı
Pelecanus onocrotalus
TÜRKÇE ADI
Bahri
Ak pelikan
PHALACROCORACIDAE
Phalacrocorax carbo
CICONIIFORMES
Karabatak
CICONIIDAE
Ciconia nigra
Karaleylek
Delichon urbicum
Ciconia ciconia
Ak leylek
MOTACILLIDAE
ARDEIDAE
Ardea cinerea
FALCONIFORMES
Gri balıkçıl
Boğmaklı tarla kuşu
Anthus trivialis
Ağaç incirkuşu
Motacilla alba
Akkuyruksallayan
TURDIDAE
22
ACCIPITRIDAE
Turdus philomelos
Öter ardıç
Circus macrourus
Bozkır delicesi
Turdus merula
Karatavuk
Circus aeruginosus
Saz delicesi
Saxicola torquata
Karagerdanlı taşkuşu
Buteo buteo
Şahin
Oenanthe isabellina
Boz kuyrukkakan
Buteo rufinus
Kızıl şahin
Oenanthe oenanthe
Kuyrukkakan
Pernis apivorus
Arı şahini
Luscinia megarhynchos
Bülbül
Neophron percnopterus
Beyaz Akbaba
SYLVIIDAE
Milvus migrans
Kara çaylak
Cettia cetti
Kamış bülbülü
Circaetus gallicus
Yılan kartalı
Phylloscupus collybita
Çıvgın
Accipiter centilis
Çakır kuşu
Sylvia melanocephala
Maskeli ötleğen
Pandion haliaetus
Balık kartalı
MUSCIAPIDAE
Aquila pomarina
Küçük orman
Muscicapa striata
kartalı
Büyük orman kartalı Phoenicurus ochruros
Aquila clanga
Kerkenez
Parus major
GALLIFORMES
SITTIDAE
PHASIANIDAE
Sitta neumayer
Alectoris chukar
Kınalı keklik
RALLIDAE
Gallinula chloropus
Karakızılkuyruk
PARİDAE
FALCONIDAE
Falco tinnunculus
Benekli sinekkapan
Kaya sıvacısı
LANIIDAE
Lanius collurio
Su tavuğu
Büyük baştankara
Kızıl sırtlı örümcek kuşu
CORVIDAE
CHARADRIIFORMES
Pica pica
Saksağan
SCOLOPACIDAE
Garrulus glandarius
Alakarga
Corvus frugilegus
Ekin kargası
Corvus cornix
Sis kargası
Corvus corax
Kuzgun
Scolopax rusticola
Çulluk
LARIDAE
Larus cachinnans
Gümüş martı
COLUMBIFORMES
STURNIDAE
COLUMBIDAE
Sturnus vulgaris
Columba livia
Kaya güvercini
PASSERIDAE
Streptopelia turtur
Üveyik
Passer domesticus
Streptopelia decaocta
Kumru
FRINGILLIDAE
Sığırcık
Ev serçesi
STRIGIFORMES
Fringilla coelebs
İspinoz
STRIGIDAE
Carduelis chloris
Florya
Carduelis carduelis
Saka
APODIFORMES
Carduelis spinus
Karabaşlı iskete
APODİDAE
Carduelis cannabina
Keten kuşu
Athene noctua
Apus apus
Kukumav
Ebabil
EMBERIZIDAE
CORACIIFORMES
Emberiza hortulana
Kirazkuşu
MEROPIDAE
Emberiza melanocephala
Karabaşlı kirazkuşu
Miliaria calandra
Tarla kirazkuşu
Emberiza cia
Kaya kirazkuşu
Merops apiaster
Arıkuşu
UPUPIDAE
Upupa epops
İbibik
PICIDAE
Dendrocopus syriacus
Alaca ağaçkakan
23
SONUÇ
Biyoçeşitlilik konusunda 2013 yılında yaptığımız çalışmalarda; canlı türlerinin tespit
edilmesi, hassas türlerin belirlenmesi ve hassas türler başta olmak üzere biyoçeşitliliğin
zenginleştirilmesine yönelik eylem planlarının hazırlanması hedeflenmiştir.
2013 yılında deniz-kıyı ekosistemi ve orman ekosisteminde yapılan çalışmalar sonucunda
tespit edilen canlı türlerinin tamamı bu raporun ekinde verilmiştir. Bölgemizde kalıcı olarak
yaşayan ya da bölgemizi göç rotası olarak kullanan toplam havyan türü sayısı 271 adettir.
Listelenen bitki türü sayısı ise 136'dur.
Omurgalı hayvan türü sayısı 213 adet iken listelene omurgasız tür sayısı 61 adettir.
Tespit edilen tohumlu bitkilerden 130 adedi, açık tohumlu 6 adedi ise kapalı tohumludur.
Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından hazırlanan
liste bitki ve hayvan türlerinin dünyadaki en kapsamlı Küresel Koruma durumu dökümüdür.
Bu döküme göre tehdit altında olan canlılar şu kategorilere ayrılmıştır.
•
EX:(Tükenmiş):
Kuşkuya
yer
bırakmayacak
delillerle soyu
tükenmiş olduğu
ispatlanan türler.
•
EW:(Doğal ortamında tükenmiş): Vahşi yaşamda soyu tükenmiş, fakat diğer alanlarda
(yetiştirme veya sergileme amaçlı) varlığını sürdüren türler.
•
CR:(Kritik tehlikede): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi had safhada (extreme) olan
türler.
•
EN:(Tehlikede): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler.
•
VU:(Hassas): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türler.
•
NT:(Neredeyse tehdit altında): Şu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN
veya CR kategorisine girmeye aday olan türler.
•
LC:(Asgari endişe): Yaygın bulunan türler.
•
DD:(Yetersiz veri): Üzerinde yeterli bilgi bulunmayan türler.
•
NE:(Belirlenmedi): Şimdiye kadar yukarıdaki kriterlere uygunluğu değerlendirilmemiş
türler.
Bu sınıflandırmaya göre tesislerimiz çevresindeki canlı türlerinin kategorileri belirlenmiştir.
24
Tablo 10. Kırmızı Listeye Göre Bölgemizdeki Canlı Türleri Sayısı
Bölgemizle Teması Olan
Canlı Türü Sayısı
0
Tehdit Kategorisi
EX: (Tükenmiş):
EW: (Doğal ortamında tükenmiş):
0
CR: (Kritik tehlikede):
0
EN: (Tehlikede):
2
VU: (Hassas):
2
NT: (Neredeyse tehdit altında):
2
LC: (Asgari endişe):
400
DD: (Yetersiz veri):
1
NE: (Belirlenmedi):
0
2014 yılında canlı envanteri listesindeki canlı türleri sayısının ve bu türlere ait görsel verilerin
arttırılması hedeflenmektedir. Tespit edilen türler içindeki hassas türlerin korunması ve
bölgedeki biyoçeşitliliğin daha da zenginleştirilmesi için 2014 yılında da çalışmalara devam
edilmesi planlanmaktadır. Yapılan çalışmalar her yılsonunda raporlanması ve kurumsal web
sayfamızdan paydaşlarımızın erişimine açılması da proje hedefleri içinde yer almaktadır.
2014 yılı başında limanımızda tespit edilen Caretta caretta dalgıçlarımız tarafından
kurtarılmıştır. Nesli tükenme tehlikesinde olan ve koruma altına alınan bu canlının korunması
için Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Kaplumbağaları Uygulama ve Araştırma
Merkezi'ne haber verildi. Prof. Dr. Şükran YALÇIN ÖZDİLEK tarafından gerekli kontroller
yapılan Caretta sağlık kontrolü için Çanakkale'de veterinere götürüldü. Sağlı kontrolünden
sonra markalama yapılarak tesisimiz sahilinden doğal yaşamına geri bırakılacak. Bölgemizde
Carettaların yaşadığının tespit edilmesi nedeni ile 2014 yılında bölgemizdeki deniz
kaplumbağaları ile ilgili daha detaylı çalışmalar yapılması planlanmaktadır.
Resim 5. İçdaş sahilinde bulunan Caretta Caretta
25
2014 yılında Orman ve Su İşleri Bakanlığı 3, Bölge Müdürlüğü ile On Sekiz Mart
Üniversitesi tarafından başlatılan “Çanakkale İli Karasal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve
İzleme" projesine etki olarak katılım sağlanması hedeflenmektedir.
Raporu Hazırlayanlar:
Funda DİNÇ
Barış BORA
Biyolog
Çevre Mühendisi
26
EK: İÇDAŞ BİYOÇEŞİTLİLİK ENVANTERİ
BALIKLAR
Takım (ordo)
MUGİLİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
RAJİFORMES
SCORPAENİFORMES
SYNGNATHİFORMES
PLEURONECTIFORMES
ANGUILLIFORMES
PERCİFORMES
Familya (familia)
MUGİLİDAE
SPARİDAE
MORONİDAE
SPARİDAE
LABRİDAE
SCİAENİDAE
GOBİİDAE
GOBİİDAE
SERRANİDAE
SERRANİDAE
POMACENTRİDAE
ATHERİNİDAE
LABRİDAE
GOBİİDAE
LABRİDAE
CENTRACHANTHİDAE
SPARİDAE
SPARİDAE
DASYATİDAE
SCORPAENİDAE
SYNGNATHİDAE
SCOPHTHALMIDAE
CONGRIDAE
SPARİDAE
Cins (genus)
MUGİL
SPARUS
DİCENTRARCHUS
SARPA
LABRUS
SCİAENA
AMBLYELEOTRİS
GOBİUS
SERRANUS
SERRANUS
CHROMİS
ATHERİNE
LABRUS
GOBİUS
SYMPHODUS
SPİCARA
Diplodus
Diplodus
DASYATİS
SCORPAENA
SYNGNATHUS
Scopthalmus
Conger
Diplodus
27
Tür (species)
MUGİL CEPHALUS
SPARUS AURATA
DİCENTRARCHUS LABRAX
SARPA SALPA
LABRUS BERGYLTA
SCİANEA UMBRA
AMBLYELEOTRİS GUTTATA
GOBİUS PAGANELLUS
SERRANUS HEPATUS
SERRANUS SCRİBA
CHROMİS CHROMİS
ATHERİNE BOYERİ
LABRUS VİRİDİS
GOBİUS NİGER
SYMPHODUS TİNCA
SPİCARA MAENA
DİPLODUS PUNTAZZO
DİPLODUS VULGARİS
DASYATİS PASTİNACA
SCORPAENA SCROFA
SYNGNATHUS ACUS
Scopthalmus rhombus
Conger conger
Diplodus annularis
Türkçe adı
Kefal
Çipura
Deniz levreği
Salema
Kikla
Eşkina
Kaya balığı
Kaya balığı
Benekli hanibalığı
Hani balığı
Papaz balığı
Gümüş balığı
Lapin balığı
Kaya balığı
Lapin balığı
İzmarit balığı
Sivriburun karagöz
Karagöz
Dikenli vatoz
Lipsoz
Deniz iğnesi
Çivisiz kalkan
Mığrı
İsparoz
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
SCORPAENİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
CLUPEIFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
BELONIFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PERCİFORMES
GADIFORMES
CLUPEIFORMES
CLUPEIFORMES
CLUPEIFORMES
LOPHIIFORMES
GADIFORMES
PERCİFORMES
SPARİDAE
GOBİİDAE
GOBİİDAE
LABRİDAE
SPARİDAE
SPARİDAE
SCORPAENİDAE
CENTRACHANTHİDAE
LABRİDAE
CENTRACHANTHİDAE
ENGRAULIDAE
CARANGIDAE
POMATOMIDAE
BELONIDAE
SCOMBRIDAE
SCOMBRIDAE
SCOMBRIDAE
SCOMBRIDAE
SCOMBRIDAE
MULLIDAE
MULLIDAE
MERLUCCIIDAE
CLUPEIDAE
CLUPEIDAE
CLUPEIDAE
LOPHIIDAE
GADIDAE
SPARIDAE
Diplodus
GOBİUS
GOBİUS
LABRUS
Lithognatus
Oblada
Scorpaena
Spicara
Symphodus
Spicara
Engralius
Lichia
Pomatus
Belone
Sarda
Scomper
Orcynopsis
Scomber
Thunnus
Mullus
Mullus
Merluccius
Sardina
Sprattus
Alosa
Lophius
Merlangius
Dentex
Diplodus sargus
Gobius auratus
Gobius bucchichi
Labrus merula
Lithognatus mormyrus
Oblada melanura
Scorpaena maderensis
Spicara flexuosa
Symphodus cinereus
Spicara smaris
Engralius encrasicolus
Lichia amia
Pomatus salsato
Belone belone euxini
Sarda sarda
Scomper japonicus
Orcynopsis unicolor
Scomber scomber
Thunnus thynnus
Mullus surmuletus
Mullus barbutus
Merluccius merluccius
Sardina pilchardus
Sprattus sprattus
Alosa fallax nilotica
Lophius piscatorius
Merlangius merlangus euxinus
Dentex dentex
28
Sargoz
Kaya balığı
Kaya balığı
Lapin balığı
Mercan
Melanur balığı
İskorpit
İzmarit balığı
Ustura balığı
İzmarit
Hamsi
Akya
Lüfer
Zargana
Palamut
Kolyos
Ak palamut
Uskumru
Orkinoz
Tekir
Barbunya
Berlam
Sardalya
Çaça
Tirsi
Fener balığı
Mezgi
Sinagrit
PERCİFORMES
PERCİFORMES
PLEURONECTIFORMES
PLEURONECTIFORMES
MUGİLİFORMES
MUGİLİFORMES
MUGİLİFORMES
SCORPAENİFORMES
PERCİFORMES
RAJİFORMES
RAJİFORMES
PERCİFORMES
TETRAODONTIFORMES
SPARIDAE
SPARIDAE
SOLEIDAE
SOLEIDAE
MUGILIDAE
MUGILIDAE
MUGILIDAE
TRIGLIDAE
TRACHURIDAE
RAJIDAE
RAJIDAE
XIPHIIDAE
BALISTIDAE
Boops
Pagellus
Buglossidium
Solea
Liza
Liza
Liza
Triglia
Trachurus
Raja
Raja
Xiphias
Balistes
Boops boops
Pagellus erythrinus
Buglossidium luteum
Solea solea
Liza aurata
Liza ramada
Liza saliens
Triglia lucerna
Trachurus trachurus
Raja asterias
Raja clavata
Xiphias galdius
Balistes carolinensis
Kupez
Mercan
Küçük dil balığı
Dil balığı
Altınbaş kefal
Ceran
Kastros
Kırlangıç
İstavrit
Vatoz
Dikenli vatoz
Kılıçbalığı
Çütre balığı
KUŞLAR
Takım (ordo)
ACCIPITRIFORMES
ACCIPITRIFORMES
ACCIPITRIFORMES
ANSERIFORMES
ANSERIFORMES
ANSERIFORMES
ANSERIFORMES
ANSERİFORMES
APODIFORMES
APODIFORMES
APODIFORMES
Familya (familia)
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ANATIDAE
ANATIDAE
ANATIDAE
ANATIDAE
ANATIDAE
MEROPIDAE
APODIDAE
APODIDAE
Cins (genus)
Tür (species)
Buteo
Pernis
Buteo
Anser
ANAS
Anser
Buteo buteo
Pernis sp.
Buteo ruffinus
Anser cygnoides
Anas platrhynchas
Anser anser
Merops
Tachymarptis
Apus
Merops supercillosus
Tachymarptis melba
Apus apus
29
Türkçe Adı
Şahin
Arı Şahini
Kızıl şahin
Çin kazı
Yaban ördeği
Boz kaz
Amerikan ördeği
Pekin ördeği
Arı kuşu
Akkarınlı Ebabil
Ebabil
APODIFORMES
CHARADRIIFORMES
CICONIIFORMES
CICONIIFORMES
CICONIIFORMES
COLUMBIFORMES
COLUMBIFORMES
COLUMBIFORMES
CORACIIFORMES
CORACIIFORMES
CUCULIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
GALLIFORMES
GALLIFORMES
GALLIFORMES
GALLIFORMES
GALLIFORMES
GALLIFORMES
GALLIFORMES
MEROPIDAE
SCOLOPACIDAE
CICONIIDAE
ARDEIDAE
CICONIIDAE
COLUMBIDAE
COLUMBİDAE
COLUMBİDAE
UPIPIDAE
PICIDAE
CUCULIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
FALCONIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
PHASIANIDAE
PHASIANIDAE
NUMUDIDAE
PHASIANIDAE
PHASIANIDAE
RALLIDAE
RALLIDAE
Merops
Scolopax
Ciconia
Ardea
Ciconia
Streptopelia
Zenaida
Streptopelia
Upupa
Dendrocopus
Cuculus
Accipiter
Circaetus
Aquila
Aquila
Falco
Circus
Circus
Neophron
Milvus
Accipiter
Pandion
Gallus
Meleagris
Numida
Pavo
Alectoris
Gallinula
Gallinula
30
Merops apiaster
Scolopax rusticola
Ciconia ciconia
Ardea Cirenea
Ciconia nigra
Streptopelia decaocto
Zenaida macroua
Streptopelia turtur
Upupa epops
Dendrocopus syriacus
Cuculus canorus
Accipiter nisus
Circaetus Gallicus
Aquila clagna
Aquila pomarina
Falco tinnuculus
Circus aeruginosus
Circus macrourus
Neophron percnopterus
Milvus migrans
Accipiter centilis
Pandion haliaetus
Gallus domesticus
Meleagris gallopavo
Numida meleagris
Pavo cristatus
Alectoris chukar
Gallinula chloropus
Gallinula chloropus
Arıkuşu
Çulluk
Ak leylek
Gri balıkçıl
Kara leylek
Kumru
Güvercin
Üveyik
İbibik
Alaca ağaçkakan
Guguk kuşu
Atmaca
Yılan kartalı
Büyük orman kartalı
Küçük orman kartalı
Kerkenez
Saz delicesi
Bozkır delicesi
Beyaz Akbaba
Kara çaylak
Çakır kuşu
Balık kartalı
Tavuk
Hindi
Beç tavuğu
Tavus kuşu
Kınalı keklik
Su tavuğu
Saz tavuğu
GRUIFORMES
GRUIFORMES
GRUIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
LARIDAE
LARIDAE
LARIDAE
CORACIIDAE
ALAUDIDAE
MOTACILLIDAE
MUSCICAPIDAE
MUSCICAPIDAE
MUSCICAPIDAE
TURDIDAE
SYLVIDAE
SYLVIDAE
SYLVIDAE
LANIIDAE
LANIIDAE
STURNIDAE
FRINGILLIDAE
FRINGILLIDAE
EMBERIZIDAE
EMBERIZIDAE
PARIDAE
ALAUDIDAE
HIRUNDINIDAE
PASSERİDAE
CORVIDAE
CORVIDAE
PASSERİDAE
PARIDAE
CORVIDAE
Larus
Chroicocephalus
Larus
Coracias
Melanocorypha
Motacilla
Erithacus
Phoenicurus
Luscinia
Turdus
Sylvia
Sylvia
Phylloscopus
Lanius
Lanius
Sturnus
Fringilla
Carduelis
Emberiza
Emberiza
Periparus
Galerida
Hirundo
Passer
Corvus
Corvus
Passer
Parus
Pica
31
Larus fuscus
Chroicocephalus ridibundus
Larus cachinnans michaellis
Coracias garrulus
Melanocorypha calandra
Motacilla alba
Erithacus rubecula
Phoenicurus phoenicurus
Luscinia megarynchos
Turdus merula
Sylvia borin
Sylvia atricapilla
Phylloscopus collybita
Lanius collurio
Lanius senator
Sturnus vulgaris
Fringilla coelebs
Carduelis carduelis
Emberiza melanocephala
Emberiza calandra
Periparus ater
Galerida cristata
Hirundo rustica
Passer montanus
Corvus frugilegus
Corvus monedula
Passer domesticus
Parus major
Pica pica
Kara sırtlı martı
Gülen Martı
Sarı Ayaklı Martı
Gök kuzgunu
Boğmaklı tarlakuşu
Ak kuyruksallayan
Kızılgerdan
Dağ Kızılkuyruğu
Bülbül
Karatavuk
Bahçe Ötleğen
Karabaş Ötleğen
Cif caf
Çekirgekuşu
Kızılbaşlı Çekirgekuşu
Sığırcık
İspinoz
Saka
Karabaşlı kirazkuşu
Tarla kirazkuşu
Çam Baştankarası
Tepeli toygar
Kır kırlangıcı
Ağaç serçesi
Ekin kargası
Cüce karga
Bayağı serçe
Büyük baştankara
Saksağan
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PELICANIFORMES
PODICIPEDIFORMES
PROCELLARIIFORMES
CORVIDAE
HIRUNDINIDAE
ALAUDIDAE
ALAUDIDAE
ALAUDIDAE
HIRUNDINIDAE
MOTACILLIDAE
TURDIDAE
TURDIDAE
TURDIDAE
TURDIDAE
TURDIDAE
SYLVIIDAE
SYLVIIDAE
SYLVIIDAE
MUSCICAPIDAE
MUSCICAPIDAE
SITTIDAE
CORVIDAE
LANIIDAE
CORVIDAE
FRINGILLIDAE
FRINGILLIDAE
FRINGILLIDAE
EMBERIZIDAE
EMBERIZIDAE
PELECANIDAE
PODICIDAE
PHALACROCORACIDAE
Corvus
Delichon
Alauda
Lulula
Calandrella
Ptyonoprogne
Anthus
Turdus
Saxicola
Oenanthe
Oenanthe
Luscinia
Cettia
Phylloscupus
Sylvia
Muscicapa
Phoenicurus
Sitta
Garrulus
Lanius
Corvus
Carduelis
Carduelis
Carduelis
Emberiza
Emberiza
Pelecanus
Podiceps
Phalacrocorax
32
Corvus corone
Delichon urbica
Alauda arvensis
Lulula arborea
Calandrella brachydactyla
Ptyonoprogne rupestris
Anthus trivialis
Turdus philomelos
Saxicola torquata
Oenanthe isabellina
Oenanthe oenanthe
Luscinia megarhynchos
Cettia cetti
Phylloscupus collybita
Sylvia melanocephala
Muscicapa striata
Phoenicurus ochruros
Sitta neumayer
Garrulus glandarius
Lanius collurio
Corvus cornix
Carduelis chloris
Carduelis spinus
Carduelis cannabina
Emberiza hortulana
Emberiza cia
Pelecanus Onocratalus
Podiceps cristatus
Phalacrocorax carbo
Leş kargası
Ev kırlangıcı
Tarlakuşu
Orman toygarı
Bozkır toygarı
Kaya kırlangıcı
Ağaç incirkuşu
Öter ardıç
Karagerdanlı taşkuşu
Boz kuyrukkakan
Kuyrukkakan
Bülbül
Kamış bülbülü
Çıvgın
Maskeli ötleğen
Benekli sinekkapan
Karakızılkuyruk
Kaya sıvacısı
Alakarga
Kızıl sırtlı örümcek kuşu
Sis kargası
Florya
Karabaşlı iskete
Keten kuşu
Kirazkuşu
Kaya kirazkuşu
Ak pelikan
Ak pelikan
Karabatak
STRIGIFORMES
SULIFORMES
ANSERIFORMES
ANSERIFORMES
ANSERIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
FALCONIFORMES
GRUIFORMES
COLUMBIFORMES
PICIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
PASSERIFORMES
STRIGIDAE
PHALACROCORACIDAE
ANATIDAE
ANATIDAE
ANATIDAE
ACCIPITRIDAE
ACCIPITRIDAE
FALCONIDAE
FALCONIDAE
LARIDAE
COLUMBIDAE
PICIDAE
MOTACILLIDAE
MUSCICAPIDAE
PASSERIDAE
Athene
Phalacrocorax
Anas
Anas
Anas
Milvus
Accipiter
Falco
Falco
Larus
Columba
Dendrocopus
Motacilla
Muscicapa
Passer
Athene noctua
Phalacrocorax pygmeu
Anas crecca
Anas clypeata
Anas platyrhynchos
Milvus migrans
Accipiter gentilis
Falco vespertinus
Falco subbuteo
Larus ridibundus
Columba livia Kaya Güvercini
Dendrocopus minor
Motacilla alba
Muscicapa striata
Passer hispaniolensis
Kukumav
Küçük karabatak
Çamurcun
Kaşıkgaga
Yeşilbaş
Kara çaylak
Çakır Kuşu
Ala doğan
Delice doğan
Karabaş martı
Kaya Güvercini
Küçük ağaçkakan
Ak Kuyruksallayan
Gri sinekkapan
Söğüt Serçesi
MEMELİLER
Takım (ordo)
ARTIODACTYLA
CARNIVORA
CHIROPTERA
CHIROPTERA
CHIROPTERA
INSECTIVORA
LAGOMORPHA
LAGOMORPHA
RODENTIA
Familya (familia)
SUIDAE
CANIDAE
RHINOLOPHIDAE
VESPERTILIONIDAE
MINIOPTERIDAE
ERINACEIDAE
LEPORIDAE
LEPORIDAE
SCIURIDAE
Cins (genus)
Sus
Vulpes
Rhinolophus
Myotis
Miniopterus
Erinaceus
Lepus
Lepus
Sciurus
Tür (species)
Sus scrofa scrofa
Vulpes Vulpes
Rhinolophus hipposideros
Myotis myotis
Miniopterus schreibersii
Erinaceus concolor
Lepus Europaeus
Lepus capensis
Sciurus anomalus
33
Türkçe Adı
Yabani domuz
Kızıl tilki
Nalburunlu Küçükyarasa
Büyük Farekulaklı Yarasa
Uzunkanatlı Yarasa
Kirpi
Yabani tavşan
Yabani tavşan
Sincap
RODENTIA
RODENTIA
RODENTIA
RODENTİA
RODENTİA
MURIDAE
SPALACIDAE
CRICETIDAE
MURIDAE
CRICETIDAE
Apodemus
Spalax
Microtus
Rattus
Microtus
Apodemus slyvaticus
Spalax nehringi
Microtus guentheri
Rattus Rattus sp.
Microtus Arvalis
Adi Tarla Faresi, Ormanfaresi
Nehring’in Körfaresi
Tarla Faresi
Lağım faresi
Tarla sıçanı
SÜRÜNGENLER
Takım (ordo)
CHELONIA
SERPENTES (=OPHIDIA)
SERPENTES (=OPHIDIA)
SERPENTES (=OPHIDIA)
SERPENTES (=OPHIDIA)
SERPENTES (=OPHIDIA)
SQUAMATA
SQUAMATA
SQUAMATA
SQUAMATA
SQUAMATA
SQUAMATA
SQUAMATA
TESTUDINES
TESTUDINES
Familya (familia)
TESTUDINIDAE
COLUBRIDAE
COLUBRIDAE
COLUBRIDAE
COLUBRIDAE
COLUBRIDAE
ANGUIDAE
COLUBRIDAE
VİPERIDAE
GEKKONIDAE
GEKKONIDAE
SCINCIDAE
LACERTIDAE
EMYDIDAE
CHELONIIDAE
Cins (genus)
Testudo
Telescopus
Dolichopis
Eirenis
Natrix
Natrix
Ophisaurus
Dolichophis
Vipera
Hemidactylus
Laudakio
Ablepharus
Ophisops
Emys
CARETTA
34
Tür (species)
Testudo graeca
Telescopus fallax
Dolichopis jugularis
Eirenis modestus
Natrix natrix
Natrix tesellata
Ophisaurus apodus
Dolichophis caspius
Vipera sp.
Hemidactylus turcicus
Laudakio stellio
Ablepharus kitaibelli
Ophisops elegans
EMYS ORBİCULARIS
CARETTA CARETTA
Türkçe Adı
Adi Tosbağa
Kedigözlü Yılan
Kara Yılan
Uysal Yılan
Küpeli suyılanı
Su yılanı
Oluklu kertenkele
Bozyörük
Engerek yılanı
Genişparmaklı Keler
Dikenli Keler
İnce kertenkele
Tarla Kertenkelesi
Benekli kaplumbağa
Sini kaplumbağası
İKİ YAŞAMLILAR
Takım (ordo)
Familya (familia)
Cins (genus)
Türkçe Adı
Tür (species)
ANURA
RANIDAE
Rana
Rana ridibunda
Yeşil kurbağa
ANURA
ANURA
ANURA
ANURA
ANURA
BUFONIDAE
SALAMANDRIDAE
SALAMANDRIDAE
RANIDAE
BUFONIDAE
Bufo
Triturus
Triturus
Pelophylax
Pseudepidalea
Bufo bufo
Triturus vulgaris
Triturus karelini
Pelophylax ridibundus
Pseudepidalea variabilis
Siğilli kurbağa
Küçük taraklı semender
Pürtüklü semender
Ova/Su kurbağası
Değişken desenli gece Kurbağası
SÜNGERLER
Takım (ordo)
POECILOSCLERIDA
Familya (familia)
MYXILLIDAE
Cins (genus)
Crambe
Tür (species)
Crambe crambe
Sünger
Türkçe Adı
SÖLENTERLER
Takım (ordo)
SEMAEOSTOMEAE
ACTINIARIA
ACTINIARIA
BEROIDA
CERIANTHARIA
Familya (familia)
ULMARIDAE
ACTINIIDAE
ACTINIIDAE
BEROIDAE
CERIANTHIDAE
Cins (genus)
Aurelia
Anemonia
Anemonia
Beroe
Cerianthus
Tür (species)
Aurelia aurita
Anemonia sulcata
Anemonia viridis
Beroe ovata
Cerianthus membranaceus
35
Türkçe Adı
Deniz anası
Deniz gülü
Deniz gülü
Deniz kandillleri
Deniz gülü
SOLUCANLAR
Takım (ordo)
CANALIPALPATA
SABELLIDA
ARCHIANNELIDA
ARCHIANNELIDA
SEDENTARIA
CANALIPALPATA
Familya (familia)
SERPULIDAE
SERPULIDAE
POLYGORDIIDAE
PROTODRILIDAE
FLABELLIGERIDA
SPIONIDAE
Cins (genus)
Serpula
Protula
Polygordius
Protodrilus
Flabelligera
Polydora
Türkçe Adı
Tür (species)
Serpula vermıcularıs
Protula sp.
Polygordius triestinus
Protodrilus flavocapitatus
Flabelligera diplochaitus
Polydora ciliata
Halkalı solucan
Halkalı solucan
Halkalı solucan
Halkalı solucan
Halkalı solucan
Halkalı solucan
YUMUŞAKÇALAR
Takım (ordo)
MYTILOIDA
PTERIOIDA
Familya (familia)
MYTILIDAE
PINNIDAE
MURICIDAE
VENEROIDA
CENTRIHIIDAE
VENERIDAE
BIVALVIA
GASTROCHAENIDAE
BIVALVIA
PTERIOIDA
BIVALVIA
BIVALVIA
NEOGASTROPODA
PTERIOMORPHA
OSTREIDAE
PINNIDAE
SPONDYLIDAE
VENERIDAE
MURICIDAE
PECTINIDAE
Cins (genus)
Mytilus
Pinna
Rapana
Cardium
Cerithium
Chamelea
Clamis
Gastrochaena
Osilinus
Ostrea
Pinna
Spondylus
Tapes
Murex
Pecten
36
Tür (species)
Mytilus galloprovincialis
Pinna nobilis
Rapana venosa
Cardium edule
Cerithium sp.
Chamelea gallina
Clamis varis
Gastrochaena dubia
Osilinus sp.
Ostrea edulis
Pinna rudis
Spondylus sp.
Tapes philippinarium
Murex brandaris
Pecten jacobaeus
Midye
Türkçe Adı
Rapana
Dikenli salyangoz
Tarak midyesi
HETERODONTA
HETERODONTA
ADAPEDONTA
ADAPEDONTA
DECAPODA
OCTOPODA
OCTOPODA
CARDIIDAE
VENERIDAE
SOLENIDAE
PHOLADIDAE
SEPIIDAE
OCTOPODIDAE
OCTOPODIDAE
Cerastoderma
Venus
Solen
Pholas
Sepia
Octopus
Octopus
Cerastoderma edule
Venus verrucosa
Solen marginatus
Pholas dactylus
Sepia officinalis
Octopus vulgaris
Octopus macropus
Kum midyesi
Kum midyesi
Kum midyesi
Kum midyesi
Mürekkep balığı
Ahtapot
Ahtapot
EKLEM BACAKLILAR
Takım (ordo)
LEPIDOPTERA
COLEOPTERA
HYMENOPTERA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
DECAPODA
Familya (familia)
PIERIDAE
COCCINELLIDAE
FORMICIDAE
ASTACIDAE
ERIPHIIDAE
MAJIDAE
MAJIDAE
XANTHIDAE
PENAEIDAE
PENAEIDAE
NEPHROPSIDAE
DROMIIDAE
DORIPPIDAE
CANDRIDAE
Cins (genus)
Coccinella
Plectroctena
Astacus
Eriphia
Maja
Maja
Xantho
Parapenaeus
Solenocera
Homarus
Dromia
Dorippe
Cancer
Tür (species)
Coccinella septempunctata
Astacus gammarus
Eriphia verrucosa
Maja aestuarıı
Maja verrucosa
Xantho incisus
Parapenaeus longirotris
Solenocera membranacea
Homarus vulgaris
Dromia personata
Dorippe lanata
Cancer pagrurus
37
Türkçe Adı
Beyaz kelebek
Uğur böceği
Karınca
İstakoz
Yengeç
ÖRÜMCEK YENGEÇ
ÖRÜMCEK YENGEÇ
Yengeç
Karides
Karides
İstakoz
Yengeç
Yengeç
Pavurya
DERİSİ DİKENLİLER
Takım (ordo)
FORCIPULATIDA
PAXILLOSIDA
FORCIPULATIDA
CAMARODONTA
ASPIDOCHIROTİDA
PHANEROZONIA
SPINULOSA
SPATANGOIDAE
DIADEMATOIDA
ASPIDOCHIROTİDA
ASPIDOCHIROTİDA
COMATULIDA
COMATULIDA
Familya (familia)
ASTERIIDAE
ASTROPECTINIDAE
ASTERIIDAE
PARECHINIDAE
HOLOTHURIIDAE
ASTROPECTINIDAE
ASTERINIDAE
SPATANGIDAE
ECHINOMETRIDAE
HOLOTHURIIDAE
STICHOPODIDAE
ANTEDONIDAE
ANTEDONIDAE
Cins (genus)
Asterias
Astropecten
Marthasterias
Paracentrotus
Holotruria
Astropecten
Asterina
Spatangus
Heterocentrosus
Holotruria
Stichopus
Anteon
Leptometra
Tür (species)
Asterias rubens
Astropecten jonstoni
Marthasterias glacialis
Paracentrotus lividus
Holotruria tubulosa
Astropecten spinosus
Asterina gibbosa
Spatangus purpureus
Heterocentrosus mamillatus
Holothuria helleri
Stichopus regalis
Anteon mediterranea
Leptometra phalangium
Türkçe Adı
Deniz yıldızı
Deniz yıldızı
Deniz yıldızı
Deniz kestanesi
Deniz hıyarı
Deniz yıldızı
Deniz yıldızı
Deniz kestanesi
Deniz kestanesi
Deniz hıyarı
Deniz hıyarı
Deniz lalesi
AÇIK TOHUMLU BİTKİLER
Takım (ordo)
PINALES
PINALES
PINALES
PINALES
PINALES
PINALES
PINALES
PINALES
Familya (familia)
CUPRESSACEAE
PINACEAE
CUPRESSACEAE
PINACEAE
CUPRESSACEAE
CUPRESSACEAE
PINACEAE
PINACEAE
Cins (genus)
Cupressus
Pinus
Plantycladus
Pinus
Cupressus
Juniperus
Pinus
Pinus
Tür (species)
Cupressus sp.
Pinus pinea
Plantycladus orientalis
Pinus sp.
Cupressus macrocarpa
Juniperus cummunis
Pinus brutia
Pinus pinaster
38
Türkçe Adı
Servi
Fıstık çamı
Altuni mazı
Çam
Limoni servi
Ardıç
Kızıl çam
Sahil çamı
KAPALI TOHUMLU BİTKİLER
Takım (ordo)
Familya (familia)
Cins (genus)
ALISMATALES
APIALES
APIALES
APIALES
APIALES
APIALES
APIALES
APIALES
ARACEAE
ARALIACEAE
PITTOSPORACEAE
APICEAE
APICEAE
APICEAE
APICEAE
APICEAE
Dieffenbachia
Hedera
Pittosporum
Anethum
Bupleurum
Bupleurum
Bupleurum
Daucus
APIALES
APIALES
APICEAE
APICEAE
Eryngium
Eryngium
APIALES
APIALES
APIALES
APIALES
ARECALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
APICEAE
APICEAE
APICEAE
APICEAE
ARECACEAE
ASTERACEAE
ASTERACEAE
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
Scandix
Smyrnium
Tordylium
Torilis
Phoenix
Silybum
Leucanthemum
Anacyclus
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
Anthemis
Artemisia
Bellis
Calendula
Carthamus
Centaurea
39
Tür (species)
Dieffenbachia bauseii
Hedera helix
Pittosporum sp.
Anethum graveolens
Bupleurum euboeum
Bupleurum flavum
Bupleurum trichopodum
Daucus guttatus
Eryngium campestre var.
campestre
Eryngium creticum
Scandix australis subsp.
grandiflora
Smyrnium olusatrum
Tordylium apulum
Torilis arvensis subsp. elongata
Phoenix dactylifera
Silybum marianum
Leucanthemum vulgare
Anacyclus clavatus
Anthemis tomentosa subsp.
tomentosa
Artemisia santonicum
Bellis perennis
Calendula arvensis
Carthamus dentatus
Centaurea cuneifolia
Türkçe Adı
Difenbahya
Sarmaşık
Pitos
Dere otu
Şeker dikeni
Göz dikeni
Yabani kereviz
Hurma
Devedikeni
Beyaz ay papatyası
Papatya
Deniz pelini
Koyun gözü
Nergis
Çoban kaldıran
ASTERALES
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
Cirsium
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERALES
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
ASTERACEAE (COMPOSITAE)
Crepis
Crepis
Crupina
Eupatorium
Inula
Inula
Senecio
Tussilago
Tyrimnus
Xeranthemum
ASTERALES
CAMPANULACEAE
Asyneuma
ASTERALES
ASTERALES
BRASSICALES
BRASSICALES
BRASSICALES
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CAMPANULACEAE
CAMPANULACEAE
BRASSICACEAE
BRASSICACEAE
BRASSICACEAE
AMARANTHACEAE
CARYOPHYLLACEAE
CARYOPHYLLACEAE
Moenchia
Sagina
Enarthrocarpus
Malcolmia
Matthiola
Chenopodium
Silene
Spergularia
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CHENOPODIACEAE
CHENOPODIACEAE
CHENOPODIACEAE
CHENOPODIACEAE
POLYGONACEAE
POLYGONACEAE
Atriplex
Beta
Chenopodium
Salsola
Rumex
Rumex
40
Cirsium creticum subsp. creticum
Crepis foetida subsp.
Rhoeadifolia
Crepis multiflora
Crupina crupinastrum
Eupatorium cannabinum
Inula germanica
Inula viscosa zimbit
Senecio vulgaris
Tussilago farfara
Tyrimnus leucographus
Xeranthemum cylindraceum
Asyneuma limonifolium subsp.
limonifolium
Moenchia mantica subsp.
mantica
Sagina maritima
Enarthrocarpus arcuatus
Malcolmia flexuosa
Matthiola sinuata
Chenopodium chenopodiodies
Silene colorata
Spergularia marina
Atriplex tatarica var.
constantinopolitana
Beta maritima var. maritima
Chenopodium ambrosioides
Salsola soda
Rumex acetosella
Rumex crispus
Tüylü kanak
Sıtma otu
Kanarya otu
Kabalak
Kazayağı
Gıcı gıcı
Kuzukulağı
CARYOPHYLLALES
CARYOPHYLLALES
CORNALES
DIPSACALES
EQUISETALES
ERICALES
ERICALES
FABALES
FABALES
FABALES
FABALES
FABALES
FABALES
FABALES
FAGALES
FAGALES
FAGALES
GENTIANALES
GERANIALES
GERANIALES
GERANIALES
JUGLANDALES
LAMIALES
PORTULACACEEAE
TAMARICACEEAE
CORNACEAE
ADOXACEAE
EQUISETACEAE
ERİCACEAE
ERICACEAE
FABACEAE
FABACEAE
FABACEAE
FABACEAE
FABACEAE
FABACEAE
FABACEAE
FAGACEAE
FAGACEAE
FAGACEAE
APOCYNACEAE
GERANIACEAE
GERANIACEAE
GERANIACEAE
JUGLANDACEAE
LAMIACEAE
Portulaca
Tamarix
Aucuba
Viburnum
Equisetum
Arbutus
Arbutus
Robinia
Spartium
Cercis
Wisteria
Medicago
Onobrychis
Vicia
Quercus
Quercus
Quercus
NERİUM
Erodium
Geranium
Geranium
Junglans
Lavandula
LAMIALES
LAMIALES
LAMIALES
LAMİALES
LAMİALES
PLANTAGINACEAE
SCROPHULARIACEAE
VERBENACEAE
LAMIACEAE (LABIATAE)
LAMIACEAE (LABIATAE)
Plantago
Veronica
Vitex
Coridothymus
Mentha
41
Portulaca oleracea
Tamarix tetrandra
Aucuba sp.
Viburnum opulus
Equisetum ramosissimum
Arbutus unedo
Arbutus andrachne
Robinia pseudoacacia
Spartium junceum
Cercis siliquastrum
Wisteria sinensis
Medicago marina
Onobrychis caput-galli
Vicia hybrida
Quercus ithaburensis
Quercus ilex
Quercus coccifera
Nerium oleander
Erodium ciconium
Geranium columbinum
Geranium dissectum
Junglans regia
Lavandula stoechas
Plantago coronopus subsp.
coronopus
Veronica cymbalaria
Vitex agnus-castus
Coridothymus capitatus
Mentha spicata subsp. spicata
Semizotu
Ilgın
Aküba
Kartopu
Atkuyruğu
Koca yemiş
Sandal ağacı
Yalancı akasya
Katır tırnağı
Erguvan
Mor salkım
Meşe palamudu
Pırnal Meşesi
Kermes meşesi
Zakkum
Ceviz
Lavanta
Hayıt
Beyaz kekik
Kıvırcık nane
LAMİALES
LAMIACEAE (LABIATAE)
Salvia
LAMİALES
LAMİALES
LAMİALES
LAURALES
LILIALES
LILIALES
LILIALES
MALPİGHİALES
MALVALES
MALVALES
MALVALES
MALVALES
POALES
POALES
POALES
POALES
POALES
POALES
POALES
POALES
PROTEALES
RANUNCULALES
RANUNCULALES
RANUNCULALES
RANUNCULALES
RANUNCULALES
RANUNCULALES
LAMIACEAE (LABIATAE)
OLEACEAE
OLEACEAE
LAURACEAE
LILIACEAE
LILIACEAE
LINACEAE
EUPHORBIACEAE
CISTACEAE
MALVACEAE
MALVACEAE
MALVACEAE
POACEAE
POACEAE
POACEAE
POACEAE
CYPERACEAE
POACEAE
POACEAE
POACEAE
PLATANACEAE
PAPAVERACEAE
BERBERİDACEAE
PAPAVERACEAE
PAPAVERACEAE
RANUNCULACEAE
RANUNCULACEAE
Sideritis
Olea
Olea
Laurus
Allium
Ornithogalum
Linum
Euphorbia
Cistus
Althaea
Lavatera
Malva
Lolium
Lolium
Anthoxanthum
Hordeum
Pycreus
Aegilops
Aeluropus
Hordeum
Palatanus
Papaver
Mahonia
Fumaria
Papaver
Consolida
Nigella
42
Salvia verbenaca
Sideritis montana subsp.
montana
Olea europaea var. europaea
Olea europaea var. sylvestris
Laurus nobilis
Allium pallens subsp. pallens
Ornithogalum fimbriatum
Linum corymbulosum
Euphorbia paralias
Cistus salviifolius
Althaea cannabina
Lavatera punctata
Malva sylvestris
Lolium multiflorum
Lolium prenne
Anthoxanthum sp.
Hordeum murinum
Pycreus flavescens
Aegilops geniculat
Aeluropus littoralis
Hordeum geniculatum
Palatanus orientalis
Papaver rhoeas
Mahonia aquifolium
Fumaria parviflora
Papaver dubium
Consolida aconiti
Nigella arvensis var. palaestina
Yabani adaçayı
Zeytin
Yabani zeytin
Defne
Fıçı otu
Yabani gömeç
Büyük ebegümeci
İtalyan çimi
İngiliz çimi
Bahar otu
Yabani arpa
Çınar
Gelincik
Mahonya
Gelincik
RANUNCULALES
RANUNCULALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
ROSALES
RANUNCULACEAE
RANUNCULACEAE
ROSACEAE
ROSACEAE
ROSACEAE
MORACEAE
ELAEAGNACEAE
MORACEAE
ROSACEAE
ROSACEAE
ROSACEAE
ROSACEAE
ROSACEAE
RHAMNACEAE
ROSACEAE
Ranunculus
Ranunculus
Prunus
Rosa
Pyracantha
Ficus
Elaeagnus
Ficus
Malus
Prunus
Prunus
Pyrus
Prunus
Paliurus
Rosa
ROSALES
SALICALES
SAPINDALES
ROSACEAE
SALICACEAE
RUTACEAE
Pyrus
Salix
Citrus
SAPINDALES
ACERACEAE
Acer
SAPINDALES
SAXIFRAGALES
SOLANALES
VITALES
ANACARDIACEAE
PAEONIACEAE
SOLANACEAE
VITACEAE
BORAGINACEAE
Pistacia
Paeonia
Solanum
Vitis
Echium
Ranunculus neapolitanus
Ranunculus repens
Prunus dulcis
Rosa sp.
Pyracantha coccinea
Ficus benjamina
Elaeagnus angustifolia
Ficus carica
Malus domestica
Prunus avium
Prunus persica
Pyrus sp.
Prunus domestica
Paliurus spina-christi
Rosa canina
Pyrus amygdaliformis var.
amygdaliformis
Salix babylonica
Citrus limon
Acer campestre subsp.
campestre
Pistacia terebinthus subsp.
palaestina
Paeonia officinalis
Solanum alatum
Vitis sp.
Echium angustifolium
43
Düğün çiçeği
Çağla,badem
Gül
Ateş dikeni
Benjamin
İğde
İncir
Elma
Kiraz
Şeftali
Armut
Erik
Karaçalı
Kuşburnu
Badem yapraklı ahlat
Salkım söğüt
Limon ağacı
Akçaağaç
Menengiç
Şakayık
Asma