Bilgi Kitapçığı - Cancer Screening

Transkript

Bilgi Kitapçığı - Cancer Screening
D0984 November 2012
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Bilgi Kitapçığı
A
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Teşekkür:
Avustralya Hükümeti, Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı Danışma Grubu’na eyaletlerde ve
bölgelerde programın uygulanmaya konmasındaki katkıları ve destekleri için teşekkür eder.
Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı Bilgi Kitapçığı
ISBN: 978-1-74241-975-6
Çevrim içi ISBN: 978-1-74241-976-3
Yayın Onay Numarası: 10201
Telif Hakkı:
Basılı yayınlar
© Commonwealth of Australia 2013
Bu yayının telif hakkı saklıdır. Bu yayının tümünü ya da bir kısmını kişisel kullanımınız ya da çalıştığınız
kuruluşta dâhili olarak kullanmanız amacıyla ancak siz ya da kuruluşunuzun çoğalttığı bu ürünü herhangi
bir ticari amaç için kullanmadan bu telif hakkı uyarısını ve tüm yasal uyarıları kullanarak değiştirmeden
çoğaltabilirsiniz. 1968 Telif Hakları Yasası (Copyright Act 1968) kapsamında ya da bu telif hakkı uyarısında
izin verildiği üzere kullanım hakları dışında tüm hakları saklıdır ve bu yayının tümünü ya da bir kısmını
Commonwealth Hükümeti’nden özel yazılı izin alınmadan hiçbir şekilde (elektronik ya da başka şekilde)
çoğaltamazsınız. Çoğaltma ve haklarla ilgili talep ve sorular Communications Branch, Department of
Health and Ageing, GPO Box 9848, Canberra ACT 2601 adresine yazılı olarak ya da, [email protected].
au adresine e-posta ile gönderilir.
Internet siteleri
© Commonwealth of Australia 2013
Bu yayının telif hakkı saklıdır. Bu yayının tümünü ya da bir kısmını kişisel kullanımınız ya da çalıştığınız
kuruluşta dâhili olarak kullanmanız amacıyla ancak siz ya da kuruluşunuzun çoğalttığı bu ürünü herhangi
bir ticari amaç için kullanmadan bu telif hakkı uyarısını ve tüm yasal uyarıları kullanarak değiştirmeden
çoğaltabilirsiniz. 1968 Telif Hakları Yasası (Copyright Act 1968) kapsamında ya da bu telif hakkı uyarısında
izin verildiği üzere kullanım hakları dışında tüm hakları saklıdır ve bu yayının tümünü ya da bir kısmını
Commonwealth Hükümeti’nden özel yazılı izin alınmadan hiçbir şekilde (elektronik ya da başka şekilde)
çoğaltamazsınız. Çoğaltma ve haklarla ilgili talep ve sorular Communications Branch, Department of
Health and Ageing, GPO Box 9848, Canberra ACT 2601 adresine yazılı olarak ya da, [email protected].
au adresine e-posta ile gönderilir.
Bu bilgi kitapçığı tam kapsamlı olamaz ve sadece bir kılavuz olması amaçlanmıştır. İçindekiler tıbbi
tavsiye yerine geçemez. Eğer sağlığınız hakkında endişeleriniz veya başka sorularınız varsa doktorunuzla
konuşmalısınız.
BİLGİ KİTAPÇIĞI
İçindekiler
Tanıtım_______________________________________________________________1
Barsaklarınız hakkında___________________________________________________2
Barsak kanseri hakkında_________________________________________________3
Barsak kanseri nedir?_________________________________________________3
Barsak kanseri ne derece yaygındır?______________________________________3
Barsak kanserinin nedenleri nelerdir_____________________________________4
Barsak kanserinin belirtileri nelerdir?_____________________________________4
Barsak kanseri tedavi edilebilir mi?_______________________________________5
Barsak kanseri önlenebilir mi?__________________________________________5
Kim barsak kanseri olma riski taşır?______________________________________6
Aile geçmişinde barsak kanseri vakasının yaygın olması ne anlama gelir?_________6
Barsak kanseri taraması__________________________________________________7
Tarama nedir?_______________________________________________________7
Eğer başka bir işlem sırasında barsak kanseri için de teste tabi tutulmuşsam ne olur?____8
FOBT nasıl yapılır?____________________________________________________9
Başka bir test setine ihtiyacım olursa ne olur?______________________________9
Test talimatlarını anlayamazsam ne olur?__________________________________9
Testin güvenilirlik derecesi nedir?_______________________________________10
Örneklerimi buzdolabına koyabilir miyim?________________________________10
FOBT sonuçlarıma ne olacak?__________________________________________10
FOBT ne gösterir?___________________________________________________11
Test sonucum olumlu ise ne olur?_________________________________________12
Kolonoskopi nasıl yapılır?_____________________________________________12
Kolonoskopinin herhangi bir riski var mıdır?______________________________13
i
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Kolonoskopiyi nerede yaptırabilirim?____________________________________14
Kolonoskopinin maliyeti nedir?_________________________________________14
Barsak kanseri tespit edilirse ne olur?___________________________________14
Kolonoskopi hiçbir şey göstermezse ne olur?______________________________14
Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı____________________________________15
Program nelerden oluşur?____________________________________________15
Programa neden sadece 50 yaş üzerindeki kişilerin katılması istenmektedir?____16
Katılmak zorunda mıyım?_____________________________________________16
Eğer katılmak istemezsem test setimi ne yapmalıyım?______________________16
Bana gelen davet mektubunu başkasına verebilir miyim?____________________17
Programa katılmamayı tercih edersem ne olur?____________________________17
Programdan çıkmak_______________________________________________17
Programı askıya almak_____________________________________________17
Programa katılmak konusunda fikir değiştirirsem ne olur?___________________18
Kişisel bilgilerinizin korunması___________________________________________19
Program Kayıtlarında hangi bilgiler tutulur?_______________________________19
Bu bilgiler ne için kullanılacaktır?_______________________________________19
Program Kayıtlarındaki bilgilerim güvende midir?__________________________20
Bilgilerim kime verilecektir?___________________________________________20
Kişisel bilgilerim doğru değilse veya değişirse ne olur?______________________20
Daha fazla bilgi için_____________________________________________________21
İnternet siteleri________________________________________________________22
Kaynakça_____________________________________________________________23
Programdan Çıkış Formu________________________________________________25
Programı Askıya Alma formu_____________________________________________26
ii
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Tanıtım
Avustralya’da yaklaşık her 19 erkekten biri ve her 28 kadından biri 751 yaşına gelmeden
önce barsak kanserine yakalanacaktır. Bu dünyadaki en yüksek oranlardan biridir.
2009’da yaklaşık 14,410 barsak kanseri vakası görülmüş olup 2010’da hemen hemen
4,000 kişi bu hastalıktan hayatını kaybetmiştir2. Bu veriler, barsak kanserini, kanserle
bağlantılı ölümlerde akciğer kanserinden sonra ikinci en yaygın sebep konumuna
getirmiştir.
Bu konudaki iyi haber ise, barsak kanserinin erken teşhis edildiği takdirde en kolay
tedavi edilen kanser türlerinden biri olmasıdır. Eğer kanser barsakların dışına
yayılmadan önce teşhis edilirse, bu tanımlamadan sonraki en az beş yıl süresince
hayatta kalma oranı yüzde 90’dır3. Erken teşhis, her yıl barsak kanserinden ölen
Avustralyalıların sayısını azaltmak
Bu kitapçık, size barsak kanseri, evde kendi kendinize yapabileceğiniz Dışkıda Gizli
Kan Testi (FOBT) ve ardından da barsaklarınızda kanser dâhil sonradan olabilecek
değişiklikleri takip edebilmeniz için gerekli test ile ilgili bilgiler vermektedir. Aynı
zamanda size gönderilen ücretsiz tarama testini yaparak barsak kanserine yakalanma
riskinizi nasıl azaltabileceğiniz de anlatılmaktadır.
1
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Barsaklarınız hakkında
Barsaklarınız sindirim sisteminizin bir parçasıdır. Midenizi, atık maddelerin (barsak atığı
veya dışkı olarak adlandırılır) vücuttan atılma yeri olan anüse bağlar. Barsakların görevi
suyu ve besin maddelerini özümseyerek sindirim işlemini bitirmektir.
Barsaklarınız üç parçadan oluşmaktadır:
• ince barsak – parçalanmış gıdalardan besin
maddelerini özümser
• kolon – esas olarak suyu özümser
• rektum – atık maddelerin anüs yoluyla
vücuttan atılmadan önce biriktiği kısımdır.
Kolon ve rektum birlikte kalın barsak olarak
adlandırılırlar. Barsak kanseri genellikle kalın
barsağı etkiler. Kalın barsak kanseri aynı
zamanda kolorektal kanser olarak da bilinir.
İnce barsak kanseri ender görülür.
Kolon
İnce Barsak
Rektum
Anüs
Sayfa 2 ve 3’deki gösterimler Viktorya Kanser Konseyi’nin (The Cancer Council Victoria) izni ile orijinal
2
BİLGİ KİTAPÇIĞI
gösterimlerden alınmıştır.
Barsak kanseri hakkında
Barsak kanseri nedir?
Barsak kanseri en yaygın şekliyle kalın barsağın içinde gelişen kötü huylu bir oluşumdur.
Pek çok barsak kanseri polip adı verilen küçük oluşumlarla başlar. Polipler barsak
çeperinde küçük noktalar veya sapındaki kirazlar gibi görünür. Bütün polipler kanser
değildir. Eğer polipler alınırsa, barsak kanseri riski azalır.
Barsak kanserinin başlangıcı
Normal
hücreler
Anormal
hücreler
Anormal
hücrelerin
çoğalması
Polip
Barsak
kanseri
Çeper
Damar
Barsak kanseri ne derece yaygındır?
Barsak kanseri, Avustralya’da özellikle 50 yaşın üzerindekilerde görülen en yaygın kanser
türlerinden biridir. 2009’da yaklaşık 14,410 yeni vaka teşhis edilmiştir. Her hafta 80
civarında Avustralyalı’nın barsak kanserinden öldüğü düşünülürse, kanser ölümlerinin
de başlıca sebebidir.
Tablo 1’de gösterildiği gibi, 2010’da akciğer, barsak, prostat ve göğüs kanserleri
Avustralya’da kanserden ölümlerin en yaygın nedenleri olmuştur.
3
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Tablo 1: Avustralya’da yaygın olarak görülen dâhili kanser hastalıklarından 2010’da
ölenlerin sayıları
Akciğer
Barsak
Ölü sayısı
4,934
3,234
Prostat
Göğüs
3,165
2,840
2,205
1,777
Akciğer Prostat Barsak
Erkek
Akciğer Göğüs Barsak
Kadın
Avustralya Sağlık ve Sosyal Yardım Enstitüsü ve Avustralya Kanser Derneği Kayıtları 2012. Avustralya’da
Kanser: genel bir bakış, 2012. Kanser serisi no: 74. Katalog No: CAN 70. Canberra: AIHW
Barsak kanserinin nedenleri nelerdir?
Belli bir neden söylemek zordur fakat pek çok kişi için yaş ve yemek yeme alışkanlıkları
barsak kanserinin oluşumuna katkıda bulunmaktadır.
Barsak kanserinin belirtileri nelerdir?
Barsak kanseri bariz bir belirti olmadan gelişebilir. Tarama yapmak bu nedenle
önemlidir.
4
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Belirtiler aşağıdakileri içerebilir:
• rektumdan kan gelmesi veya dışkıda
herhangi bir kan görünmesi.
• tuvalete çıkma alışkanlıklarınızda
son zamanlarda olmuş ve halen
süregelen bir değişim, örneğin
dışkınız genelde yumuşakken
şiddetli kabızlık olması ve/veya
genelde olduğundan daha fazla
sayıda tuvalete gitme ihtiyacı
hissetmeniz.
• açıklanamayan yorgunluk (kansızlık
belirtisidir) veya kilo kaybı
• karın ağrısı.
UNUTMAYIN:
Eğer bu belirtilerden herhangi
birini fark ederseniz, bu barsak
kanseri olduğunuz anlamına
gelmez fakat bunu doktorunuzla
konuşmanız çok önemlidir.
Barsak kanseri tedavi edilebilir mi?
Barsak kanseri erken teşhis edildiği takdirde en kolay tedavi edilebilen kanser
türlerinden biridir. Size gönderilen ücretsiz tarama testini yapmak işte bu yüzden çok
önemlidir.
Barsak kanseri önlenebilir mi?
Hiç bir kanser çeşidi tamamen önlenemeyeceğine göre, barsak kanseri olma riskinizi
sağlıklı beslenerek, düzenli egzersiz yaparak, alkol tüketiminizi azaltarak ve sigarayı
bırakarak azaltabilirsiniz.
Beslenme düzeninizde ve yaşantınızda değişiklik yapmak için hiç bir zaman geç değildir.
Sağlıklı beslenme ile ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz doktorunuzla konuşun veya
5
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
programın www.cancerscreening.gov.au adresli internet sitesini ziyaret edin.
Kim barsak kanseri olma riskli taşır?
Hem kadınlar hem de erkekler barsak kanseri olma riskine sahiptir.
Aşağıdaki durumlarda risk daha da yüksektir:
• 50 yaş ve üzerindeyseniz – risk yaşla artmaktadır;
• eğer Crohn hastalığı veya ülserli kolit gibi iltihaplı bir barsak hastalığınız varsa;
• geçmişte barsakta adenoma adı verilen özel bir tür polip görülmüşse veya
• aile geçmişinizde barsak kanseri veya polip vakasının yaygın olması.
Aile geçmişinde barsak kanseri vakasının yaygın olması ne anlama
gelir?
Eğer yakın bir akrabanız (anne-baba, erkek kardeş, kız kardeş veya çocuk) genç yaşta
(50’nin altında) barsak kanserine yakalanmışsa veya ailenin aynı tarafında birden fazla
akrabada barsak kanseri görülmüşse aile geçmişinizde barsak kanserinin yaygın olduğu
söylenebilir.
Barsak kanserine yakalananların yüzde 75’inin aile geçmişinde barsak kanseri yoktur4.
Eğer aile geçmişinizde barsak kanseri olduğunu düşünüyorsanız, bu hastalığa yakalanma
riskiniz hakkında doktorunuzla konuşmalısınız.
6
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Barsak kanseri taraması
Tarama nedir?
Tarama, herhangi bir belirti göstermeyen kişiler üzerinde barsak kanseri testi
yapılmasından oluşur. Amaç polipleri veya kanseri, tedavi edilmeleri daha kolay olan
erken dönemde bulmaktır.
Barsak kanseri herhangi bir erken uyarı belirtisi göstermeden gelişebilir.
Kanser, vücudun diğer kısımlarına yayılmadan önce barsak duvarının iç yüzeyinde yıllar
boyunca gelişebilir. Çoğu kez herhangi bir belirti ortaya çıkmadan önce, bu oluşumdan
az miktarda kan sızıp dışkıya karışabilir.
7
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Dışkıda Gizli Kan Testi (FOBT) adı verilen bir test dışkıdaki çok küçük miktardaki kanı bile
tespit edebilir. Hiçbir tarama testi yüzde 100 doğruluğa sahip olmamasına rağmen, FOBT
şu anda barsak kanseri için en iyi araştırılmış tarama testidir.
Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Konseyi (The National Health and Medical Research
Council - NHMRC) 50 yaşından itibaren her iki yılda bir FOBT ile tarama testi yapılmasını
tavsiye etmektedir5.
Eğer sizde barsak kanserinin herhangi bir belirtisi oluşmuşsa veya ailenizin geçmişinde
olduğunu fark ederseniz, en kısa zamanda hangi tür testin sizin için en uygunu olduğunu
konuşmak üzere doktorunuzla temas kurunuz.
Eğer başka bir işlem sırasında barsak kanseri için de teste tabi
tutulmuşsam ne olur?
Eğer:
• son 12 ay içerisinde halen tedavi görmekte olduğunuz bir barsak rahatsızlığınız
varsa; veya
• kısa süre önce (son 5 yıl içinde herhangi bir zamanda) kolonoskopi olduysanız; veya
• birkaç hafta içinde kolonoskopi olmak üzere randevu aldıysanız;
8
BİLGİ KİTAPÇIĞI
tarama programına katılımınız konusunu doktorunuzla konuşmak isteyebilirsiniz. Eğer
doktorunuz programa katılmamanızı tavsiye ederse lütfen Bilgi Hattı’nı (1800 118 868)
arayıp haber veriniz.
FOBT nasıl yapılır?
FOBT, örnekleri analiz için patoloji laboratuvarına göndermeden önce evde kendi
kendinize yapabileceğiniz basit bir testtir. Bu test, hızlı, kolay ve ağrısızdır. Dışkınızda
en küçük miktarlardaki kanı bile tespit etme şansınızı artırmak için iki farklı dışkı örneği
almanız gerekecektir. İdeal olarak örneklerin birbirine mümkün olduğunca yakın
zamanlarda alınması, bunun da 2-3 gün arayı geçmemesi en uygunudur.
Sonuçların doğruluğu sıcaklıkla ve örnek alınması ile analizin yapılması arasında geçen
zamanla etkilenebilir. Örnekleri mümkün olduğunca birbirine yakın zamanlarda almak,
uygun şartlarda saklamak ve en kısa zamanda analiz için göndermek, sonuçların
olabildiğince doğru çıkmasını sağlayacaktır. Eğer ilk örneği almanızdan sonra örneklerin
patoloji laboratuvarına ulaşması 14 günden uzun sürerse, size tekrar yapmanız için bir
test seti daha gönderilecektir.
FOBT setinin içinde talimatlar da yer almaktadır. Örnek alımını yapmadan önce bunu
dikkatlice okumalısınız.
Örnekleri aldıktan sonra bunları size verilen adresli zarfa koyarak test edilmek üzere
patoloji laboratuvarına yollayın. Örnekleri gönderirken Katılımcı Bilgileri Formu’nu da
imzalayıp zarfa koyduğunuzdan emin olun. Doktorunuzu formda belirtmeniz tavsiye
edilir. Eğer düzenli olarak gördüğünüz bir doktorunuz yoksa fakat sağlık bakımı için bir
klinik veya hizmet kurumuna gidiyorsanız (örneğin Aborijin Sağlık Hizmetleri gibi) onu
da belirtebilirsiniz.
Patoloji laboratuvarı test sonuçlarınızı size ve doktorunuza veya sağlık kuruluşuna
(eğer belirtilmişse) gönderecektir. Eğer test sonucunuz olumlu çıkmışsa bu sonucu
doktorunuzla veya sağlık kurumunuzla konuşmanız gerecektir.
Başka bir test setine ihtiyacım olursa ne olur?
Eğer test setinizi kaybederseniz veya zarar verirseniz ve yenisine ihtiyacınız varsa lütfen
1800 118 868 Bilgi Hattı’nı arayın.
9
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Test talimatlarını anlayamazsam ne olur?
Testi nasıl yapacağınızdan emin değilseniz 1800 738 365 FOBT Yardım Hattı’nı arayın.
Sizinle konuşup testi adım adım açıklayacaklardır.
Testin güvenilirlik derecesi nedir?
Hiçbir tarama testi yüzde 100 doğruluğa sahip değildir. Pek çok testte olduğu gibi
örnekler ne kadar çabuk analiz edilirse sonucun doğruluğu o derece artar. Örnekleri
mümkün olduğunca birbirine yakın zamanlarda almak, uygun şartlarda saklamak ve
söylendiği şekilde postalamak en doğru sonucun alınmasını sağlayacaktır.
Kan hücreleri bir kez vücudu terk ettikten sonra parçalanmaya başlarlar. Örnek toplama
tüpündeki sıvı kan için koruyucu görevi görür. Bazı koşullar kan hücrelerinin daha hızlı
parçalanmasına neden olabilir ki bu gerçekleştikten sonra tarama ile yakalanmaları daha
zor olur. Bu da ‘yanlış olumsuz’ sonuca neden olabilir. Uzun süre yüksek sıcaklığa maruz
kalan veya analizi geciken örnekler, bundan etkilenebilirler.
Örneklerin içindeki herhangi bir kan hücresinin parçalanmasını yavaşlatmak için onları
yüksek sıcaklığa maruz bırakmamak ve testi söylendiği şekilde yapmak önemlidir.
Örneklerimi buzdolabına koyabilir miyim?
Evet. Küçük bir parça örnek gerektiğinden ve dört kat koruyucu içinde (örnek alma tüpü,
taşıma tüpü, fermuarlı plastik çanta ve pullu zarf) yer aldığından, buzdolabında saklanan
diğer malzemelere bulaşma riski olmayacaktır.
Buzdolabı örnekleriniz için en sabit koşulları sağlar ancak örnekleri DONDURMAYIN.
FOBT sonuçlarıma ne olacak?
Tamamlanmış testi laboratuvara göndermenizden yaklaşık iki hafta sonra sonuçlarınız
size, doktorunuza (belirtilmişse) ve aynı zamanda Program Kayıtlarına yollanacaktır.
Eğer FOBT’yi yaptıktan ve analiz için gönderdikten sonra programdan çıkmaya karar
verirseniz, sonuçlarınız gene de size ve doktorunuza (belirtilmişse) yollanacaktır.
10
BİLGİ KİTAPÇIĞI
FOBT ne gösterir?
FOBT örneklerinizde kan bulunup
bulunmadığını gösterir.
Eğer laboratuvara gönderdiğiniz
örneklerde kan bulunmadıysa FOBT
sonuçları olumsuzdur. Fakat bu sizin kanser
olmadığınız veya kansere hiçbir zaman
yakalanamayacağınız anlamına gelmez
çünkü bazı barsak kanserleri kanama
yapmazlar ya da arada sırada kanarlar.
NHMRC, 50 yaşından itibaren her iki yılda
bir FOBT yaptırmanızı önerir6.
Eğer olumsuz sonuç almanızdan sonra
barsak kanseri belirtisi göstermeye
başlarsanız, hemen doktorunuzu görün.
Eğer laboratuvara gönderdiğiniz örneklerde
kan varsa, FOBT sonucunuz olumlu çıkar.
Yaklaşık her 13 kişiden birinde sonuç,
kanın varlığını ortaya koyacak şekilde
olumlu çıkacaktır7. Bu, polipler, basur veya barsak iltihabı gibi diğer sebeplerden de
kaynaklanıyor olabilir ancak kanamanın nedeni araştırılmalıdır. Eğer kan bulgusuna
rastlanırsa sizden sonuçları tartışmak için doktorunuzla görüşmeniz istenecektir.
11
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Test sonucum olumlu ise ne olur?
Eğer FOBT sonuçlarınız olumlu ise, sonuçları doktorunuzla konuşmanız gerekecektir.
Doktorunuz kanamanın nedenini bulmak için başka testler, genellikle kolonoskopi,
isteyecektir. Böyle bir testin risklerini de doktorunuzla konuşmalısınız.
Kolonoskopi nasıl yapılır?
Kolonoskopi barsakları muayene etmek için yapılan bir uygulamadır. Kolonoskopide
kullanılan genel uygulama aşağıdaki gibidir:
Önceki gün:
Kolonoskopiden önceki gün sizden, barsaklarınızı boşaltmanıza yardımcı olacak özel
bir sıvı içmeniz istenecektir. Bu çok önemlidir çünkü doktorun barsakların iç yüzeyini
daha net görüp bir değişiklik varsa bulmasına yardım edecektir. Bütün gün tuvaletin
yakınlarında olmanız gerekecektir, bu yüzden işten izin almanız veya kolonoskopi için bir
yerden bir yere gitmeniz söz konusu olacaksa da önceden planlamanız gerekecektir.
12
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Uygulama günü
Kolonoskopi işleminin olacağı gün size uyku hali etkisi yapacak anestezi verebilirler.
Daha sonra doktor dar ve esnek bir tüpü rektumdan içeri sokacaktır. Bu tüpe
kolonoskop adı verilir. Ucunda doktorun poliplere veya barsaktaki kanser oluşumlarına
bakmasını sağlayacak bir kamera takılıdır.
Bu test 20 ile 30 dakika arasında zaman alır ve genellikle bir hastanede veya ayakta
tedavi kliniğinde gerçekleştirilir. Uygulamadan sonra anestezinin etkisi geçene kadar
yaklaşık iki saat hastanenin uyanma odasında kalacaksınız.
Daha sonra eve gidebilirsiniz. Birisinin sizi gelip alması gerekecektir. Anestezi nedeniyle
testten sonraki 24 saat içinde araba kullanmamanız, toplu taşım araçlarına (taksi dâhil)
tek başınıza binmemeniz, makine kullanmamanız, yasal evrak imzalamamanız veya alkol
almamanız çok önemlidir.
Eğer herhangi bir polip görülürse, doktor genellikle onu hemen alacak ve kanser testine
tabi tutacaktır. Uygulamadan sonra biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz fakat bu durum
hızla düzelecektir. Herhangi bir ağrı hissetmemeniz gerekir.
Kolonoskopi ile ilgili daha fazla bilgi programın internet sitesinde bulunmaktadır:
www.cancerscreening.gov.au
Kolonoskopinin herhangi bir riski var mıdır?
Kolonoskopiden kaynaklanan bazı komplikasyonlar olabilir. Ciddi komplikasyonlar barsak
duvarında hasar (delik) (yaklaşık 1,000 muayeneden 1’inde) ve/veya barsakta oluşacak
ciddi bir kanama (yaklaşık 1,000 muayeneden 3’ünde)8 şeklinde olabilir.
Aynı zamanda barsağın hazırlanması aşamasında ve/veya yatıştırıcı ya da anesteziye
gerektiğinden daha az reaksiyon verebilirsiniz. Bütün tıbbi uygulamalarda nadiren de
olsa yan etkiler olabilmektedir. Ölüm çok uzak bir olasılıktır.
Kolonoskopi dâhil herhangi bir uygulamaya rıza göstermeden önce riskleri ve yararları
hakkında doktorunuzla konuşmanız çok önemlidir.
13
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Kolonoskopiyi nereye yaptırabilirim?
Kolonoskopi genellikle bir hastanede veya ayakta tedavi kliniğinde bir uzman doktor
tarafından gerçekleştirilir. Genellikle kendi doktorunuzdan bir havale yazısı almanız
gerekir. Bu aşamada kamu veya özel hasta olarak havale alabilirsiniz. Avustralya’nın bazı
bölgelerinde kolonoskopi için bekleme listeleri mevcuttur. Eğer endişeleriniz varsa bunu
ilk fırsatta doktorunuzla konuşmalısınız.
Kolonoskopinin maliyeti nedir?
Hükümet özel sektörde yapılan kolonoskopiler için bir Medicare indirimi ödemektedir.
Kolonoskopinizi kamu hastası veya özel hasta olarak yapmanıza bağlı olarak aradaki
fark için bir ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz. Olası maliyetleri doktorunuz ve sağlık
sigortanızla konuşmalısınız.
Barsak kanseri tespit edilirse ne olur?
Eğer barsak kanseri bulgusuna rastlanırsa genellikle ameliyat olmanız gerekir. Eğer
kanser erken dönemde teşhis edilmişse tamamen iyileşme şansınız yüksektir. Çoğu
hasta mevcut yaşam biçimlerine geri dönebilirler.
Kolonoskopi hiçbir şey göstermezse ne olur?
Temiz bir kolonoskopi herhangi bir polipe veya kanser oluşumuna rastlanmadığı
anlamına gelir.
Uzman doktorunuz sonuç hakkında sizinle konuşacak ve sizin özel durumunuza göre
gelecekte ne sıklıkta ve hangi tür testlerin yapılması gerektiğini açıklayacaktır. Buna,
NHMRC tarafından tavsiye edildiği üzere, iki yılda bir FOBT’yi tekrarlamak dâhil olabilir9.
Bu zaman zarfında, eğer bu kitapçıkta anlatılan belirtilerden herhangi birini göstermeye
başlarsanız hemen doktorunuzu görmeniz gerekir.
14
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı
Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı Avustralya Hükümeti tarafından, barsak
kanserini erken teşhis etmeye ve her yıl bu hastalıktan ölen Avustralyalıların sayısını
azaltmaya yardımcı olmak amacıyla eyalet ve bölge hükümetleri ile ortaklaşa olarak
başlatılmıştır.
Program nelerden oluşur?
Program şu anda 50, 55, 60, 70 veya 74 yaşını doldurmuş olan Avustralyalıları programa
katılmaya çağırmaktadır. Bu çağrı 2015’den itibaren 70 yaşını dolduranları da içerecek
şekilde genişletilecektir.
2020’ye kadar 50 ile 74 yaş arasındaki bütün Avustralyalılar’ın iki yılda bir taramadan
geçebilmesi için diğer yaş grupları da aşamalı olarak programa eklenecektir. Bu,
NHMRC10’nin önerileriyle de uyumludur.
İki yılda bir yapılacak tarama ile ilgili daha fazla bilgi, programın internet sitesi olan
www.cancerscreening.gov.au’da yer almaktadır.
15
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Programa katılmak için hak sahibi olanların isim ve adres bilgileri Medicare veya Emekli
Askerler Bakanlığı kayıtlarından alınmaktadır. Çoğu kişi davet mektubunu doğum
günleri civarında almaktadır fakat bu süre doğum gününden sonraki altı aya kadar
uzayabilmektedir. Avustralya’nın daha sıcak bölgelerinde yaşayanlar davet mektubunu
yılın daha serin aylarında alacaklardır.
Hak sahipleri posta yoluyla bir barsak kanseri tarama testi seti (FOBT) alacaklar ve
kendilerinden, iki dışkı örneği alarak analiz için laboratuvara göndermeleri istenecektir.
Bu test için herhangi bir ücret ödenmeyecektir.
Programa neden sadece 50 yaş üzerindeki kişilerin katılması
istenmektedir?
Araştırmalar 50 yaşından itibaren barsak kanserine yakalanma riskinin önemli derecede
arttığını göstermektedir.
NHMRC 50 yaşından itibaren her iki yılda bir tarama yapılmasını tavsiye etmektedir11.
Düzenli olarak FOBT yaptırmak ile ilgili olarak doktorunuzla konuşmalısınız
Katılmak zorunda mıyım?
Hayır. Programa katılım isteğe bağlıdır –
sizin seçiminiz.
Eğer FOBT’yi yapmazsanız, size bir
hatırlatma mektubu yollanacaktır.
Eğer katılmak istemezsem test
setimi ne yapmalıyım?
Test setini çöp kutunuza atmalısınız. Lütfen
kullanılmamış setleri geri göndermeyin
veya başkasına vermeyin.
16
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Bana gelen davet mektubunu başkasına verebilir miyim?
Hayır. Şu anda ücretsiz tarama testi sadece programa katılmaya davet edilenlere
uygulanmaktadır. Eğer barsak kanseri için test yaptırmak isteyen veya sağlığından endişe
eden birini tanıyorsanız, kendisine doktoruyla konuşmasını tavsiye etmelisiniz.
Programa katılmamayı tercih edersem ne olur?
Programdan çıkmak
Eğer programa katılmamayı tercih ederseniz, programdan çıkabilirsiniz. Lütfen
kullanılmamış setleri geri göndermeyin veya başkasına vermeyin.
Programdan çıktığınızda, programa yeniden katılmayı istediğinizi belirtmediğiniz sürece,
size hatırlatma mektupları gönderilmeyecektir ve gelecekteki tarama programlarına
davetiye mektubu almayacaksınız.
Programdan, bu bilgi kitapçığında sayfa 25’de yer alan çıkış formunu doldurarak veya
1800 118 868’den Program Bilgi Hattı’nı arayarak çıkabilirsiniz. Eğer telefonla çıkış
yaparsanız size bunu teyit eden bir mektup gönderilecektir.
Eğer programdan çıktıysanız ve daha sonra size gönderilmiş olan FOBT’yi yaparak
yeniden katılmaya karar verdiyseniz, programa katılmış olarak kabul edileceksiniz. Bu
da test sonuçlarınızın Program Kayıtlarına kaydolacağı ve gerektiğinde size hatırlatma
mektupları gönderileceği anlamına gelmektedir.
Programı askıya almak
Eğer şu anda programa katılmanız mümkün değilse fakat yakın bir gelecekte bunu
yapmak istiyorsanız, katılımınızı bir yıla kadar askıya alabilirsiniz. Veya programa
katılmaya uygun olduğunuz bir dahaki sefere (beş yıl içinde) test setini almayı
seçebilirsiniz.
Programı, bu bilgi kitapçığında sayfa 26’da yer alan askıya alma formunu doldurarak
veya 1800 118 868’den Program Bilgi Hattı’nı arayarak askıya alabilirsiniz. Eğer askıya
17
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
alma işlemini telefonla yaparsanız size bunu teyit eden bir mektup gönderilecektir.
Eğer programı askıya almayı tercih ediyorsanız, sizden yeniden katılmak için bir tarih
belirlemeniz istenecektir. Bu tarihten sonra Program Kayıtları tarafından size tarama
daveti ve diğer program yazışmaları yollanacaktır.
Programa katılmak konusunda fikir değiştirirsem ne olur?
Eğer gelecekte programa katılmaya karar verirseniz, 1800 118 868’den Program Bilgi
Hattı’nı arayın.
Program Bilgi Hattı’ndan katılım için hak sahibi olup olmadığınızı ve test setinizi ne
zaman alabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
18
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Kişisel bilgilerinizin korunması
Program Kayıtlarında hangi bilgiler tutulur?
Program Kayıtları Toplum Hizmetleri Bakanlığı (Department of Human Services)
tarafından yönetilir. Burada isminiz, iletişim bilgileriniz, yaşınız, cinsiyetiniz, Medicare
Numaranız, tarama testi sonuçlarınız, bildirmiş olduğunuz doktorunuzun ve size tarama
hizmeti veren diğer sağlık personelinin isimleri ve yaptırmış olabileceğiniz kolonoskopi
ya da histopatoloji gibi diğer testlerin sonuçları tarzında kişisel bilgileriniz saklanır.
Sizi programa katılmaya davet etmek için isminiz Medicare veya Emekli Askerler
Bakanlığı kayıtlarından alınmıştır.
Bu bilgiler nerede kullanılacaktır?
Kişisel bilgileriniz aşağıdaki amaçlarla kullanılacaktır:
• FOBT’yi yapmanızı hatırlatmak;
• klinik kılavuzlarda öngörüldüğü şekilde uygun takibi almanız ve sağlık
hizmetlerinden yararlanmanızda size yardımcı olmak;
• size ve bildirmiş olduğunuz doktorunuza hatırlatma mektupları göndermek ve
(gerektiğinde) telefonla aramak;
• Program Kayıtlarına konulması gereken, konuyla ilgili raporları istemek üzere size
sağlık hizmeti verenlerle iletişime geçmek;
• Medicare ve Emekli Askerler Bakanlığı’ndan, barsak muayenesi gerektiği için ödeme
talebi geldiğinde bunları kontrol etmek ve
• programın etkinliğini ve barsak kanseri üzerindeki etkisini gözlemlemek ve
değerlendirmek.
19
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Program Kayıtlarındaki bilgilerim
güvende midir?
Program Kayıtlarında saklanan kişisel
bilgilerinizin ve test sonuçlarınızın 1988
Tarihli Gizlilik Yasası (Privacy Act 1988)
kapsamında korunduğundan emin
olabilirsiniz. Kişisel bilgileriniz bu kanunda
yer alan Bilgi Gizliliği İlkeleri’ne uygun olarak
kullanılacaktır.
Bu bilgiler kime verilecektir?
Program Kayıtlarında saklanan bilgiler,
program çerçevesinde sağlık hizmeti
veren profesyonel sağlık personeline
verilebilir. Bunlara, sizin belirtmiş olduğunuz
doktorunuz, uzman doktorunuz, FOBT
örneklerini test etmekten sorumlu patoloji
laboratuvarı, eyalet ve bölge sağlık
bakanlıklarının, Avustralya Hükümeti Sağlık
ve Yaşlılık Bakanlığı’nın ve Avustralya Sağlık
ve Sosyal Yardım Enstitüsü’nün çalışanları ve sözleşmeli hizmet sağlayıcıları ve sizin
yetkili kıldığınız herhangi bir üçüncü şahıs dâhildir.
Kişisel bilgilerim doğru değilse ve değişirse ne olur?
Eğer kişisel bilgileriniz değişirse veya hatalı olarak kayıtlara geçmişse lütfen 1800 118
868’den Program Bilgi Hattı’nı arayın.
20
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Daha fazla bilgi için
FOBT Yardım Hattı:
Dışkıda Gizli Kan Testinin nasıl yapılacağına dair bilgi almak için.
Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı Bilgi Hattı:
1800 738 365
1800 118 868
Kanser Konseyi Yardım Hattı:
Kendi eyaletinizde veya bölgenizdeki kanser konseyi, kanserle
ilgili endişelerinizi ve sorularınızı özel eğitimli personelle
gizlilik içinde konuşabileceğiniz bir hizmet vermektedir. Burada
çalışanlar size yazılı bilgiler gönderebilirler ve size kendi
bölgenizdeki hizmet sağlayıcılar ile iletişime geçirebilirler.
Yazılı ve Sözlü Tercüman Servisi
TTY:
Duyma özürlüler için teleks hizmeti.
13 11 20
13 14 50
1800 552 152
21
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
İnternet siteleri
Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı
www.cancerscreening.gov.au
Australian Capital Territory
www.actcancer.org
New South Wales
www.nswcc.org.au
Northern Territory
www.cancercouncilnt.com.au
Eyalet/Bölge Kanser Konseyleri
Queensland
www.qldcancer.com.au
South Australia
www.cancersa.org.au
Tasmania
www.cancertas.org.au
Victoria
www.cancervic.org.au
Western Australia
www.cancerwa.asn.au
Avustralya Kanser Konseyi
(Cancer Council Australia)
www.cancer.org.au
Health Insite
www.healthinsite.gov.au
Avustralya Gastroenteroloji Derneği
(Gastroenterological Society of Australia)
www.gesa.org.au
Barsak Kanseri Avustralya
(Bowel Cancer Australia)
www.bowelcanceraustralia.org
22
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Kaynakça
1. Australian Institute of Health and Welfare & Australasian Association of Cancer Registeries
2012. Cancer in Australia: an overview, 2012. Cancer series no. 74. Cat. No. CAN 70.
Canberra: AIHW
Avustralya Sağlık ve Sosyal Yardım Enstitüsü ve Avustralya Kanser Derneği Kayıtları 2012.
Avustralya’da Kanser: genel bir bakış, 2012. Kanser serisi no: 74. Katalog No: CAN 70.
Canberra: AIHW
2. ibid.
a.g.e.
3. Commonwealth Department of Health and Family Services, Colorectal Cancer Screening:
A report of the Australian Health Technology Advisory Committee, Canberra, Canberra,
1997, p 11.
Commonwealth Sağlık ve Aile Hizmetleri Bakanlığı, Kolorektal Kanser Taraması: Avustralya
Sağlık Teknolojisi Danışma Komitesi Raporu, Canberra, Canberra, 1997, s11
4. ibid, p 72.
a.g.e. s 72
5. The National Health and Medical Research Council (NHMRC) Clinical Practice Guidelines
for the Prevention, Early Detection and Management of Colorectal Cancer (2nd edition,
December 2005), p 38.
Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Konseyi Kolorektal Kanseri Önlemek, Erken Teşhis Etmek ve
Yönetmek İçin Klinik Uygulama Rehberi (2. Baskı, Aralık 2005), s 38
6. ibid, p 38.
a.g.e. s 38
7. AIHW 2012. National Bowel Cancer Screening Program: annual monitoring report: Phase
2, July 2008-June 2011. CANCER SERIES NO. 65. CAN 61. Canberra: AIHW, p 25.
AIHW 2012. Ulusal Barsak Kanseri Tarama Programı: yıllık gözlem raporu: Aşama 2,
Temmuz 2008 – Haziran 2011. KANSER SERİSİ NO.65 CAN 61. Canberra: AIHW, s 25
8. The National Health and Medical Research Council (NHMRC) Clinical Practice Guidelines
for the Prevention, Early Detection and Management of Colorectal Cancer (2nd edition,
December 2005), p 92.
Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Konseyi Kolorektal Kanseri Önlemek, Erken Teşhis Etmek ve
Yönetmek İçin Klinik Uygulama Rehberi (2. Baskı, Aralık 2005), s 92
9. ibid, p 38.
a.g.e. s 38
10. ibid, p 38.
a.g.e. s 38
11. ibid, p 38.
a.g.e. s 38
23
Information booklet ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Arabic
:‫يمكنك العثور على المعلومات باللغة العربية عن البرنامج من خالل‬
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
.‫ من أجل المساعدة‬131450 ‫أو اتصل بخدمة الترجمة التحريرية والشفھية على الرقم‬
Chinese Simplified
Arabic
有关计划的中文资料可以在网站 http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1找到,
:‫يمكنك العثور على المعلومات باللغة العربية عن البرنامج من خالل‬
或者请致电翻译服务寻求协助,电话131450。
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
Chinese Traditional
.‫ من أجل المساعدة‬131450 ‫أو اتصل بخدمة الترجمة التحريرية والشفھية على الرقم‬
用你的語言編寫的計劃資料可以在網站
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
Chinese Simplified
找到﹐
或者請致電翻譯服務尋求協助﹐
電話是 131450。
有关计划的中文资料可以在网站
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1找到,
或者请致电翻译服务寻求协助,电话131450。
Croatian
Informacije
o Programu na vašem jeziku mogu se naći na Internet stranicama:
Chinese
Traditional
ili molimo nazovite za pomoć Službu prevoditelja i
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
用你的語言編寫的計劃資料可以在網站
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
tumača na 131450.
找到﹐ 或者請致電翻譯服務尋求協助﹐ 電話是 131450。
Dutch
Croatian
U
kunt informatie over het programma in uw eigen taal vinden op:
Informacije o Programu na vašem jeziku mogu se naći na Internet stranicama:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
of u kunt hulp vragen aan de Tolk- en Vertaaldienst
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
ili molimo nazovite za pomoć Službu prevoditelja i
op
nummer 131450.
tumača na 131450.
Filipino
Dutch
Ang
impormasyon ukol sa Programa sa iyong wika ay matatagpuan sa:
U kunt informatie over het programma in uw eigen taal vinden op:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
o para sa tulong mangyari lamang na tumawag sa
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
of u kunt hulp vragen aan de Tolk- en Vertaaldienst
Serbisyo
ng Pagsasaling-wika at Pang-interpreter sa 131450.
op nummer 131450.
German
Filipino
Informationen über das Programm in Ihrer Sprache finden Sie unter:
Ang
impormasyon ukol sa Programa sa iyong wika ay matatagpuan sa:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
oder rufen Sie bitte den Übersetzungs- und
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
o para sa tulong mangyari lamang na tumawag sa
Dolmetschdienst (Telephone Translating and Interpreting Service) unter 131450 an, falls Sie Fragen haben.
Serbisyo ng Pagsasaling-wika at Pang-interpreter sa 131450.
Greek
German
Πληροφορίες του προγράμματος στη γλώσσα σας μπορείτε να βρείτε στο:
Informationen
über das Programm in Ihrer Sprache finden Sie unter:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
ή παρακαλείστε να καλέσετε την Υπηρεσία
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
oder rufen Sie bitte den Übersetzungs- und
Μετάφρασης και ∆ιερμηνείας (Translating and Interpreting Service) στο 131450 για βοήθεια.
Dolmetschdienst (Telephone Translating and Interpreting Service) unter 131450 an, falls Sie Fragen haben.
Italian
Greek
Informazioni nella tua lingua circa il Programma possono essere trovate sul sito
Πληροφορίες
του προγράμματος στη γλώσσα σας μπορείτε να βρείτε στο:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
Oppure per assistenza telefona al Servizio traduttori
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
ή παρακαλείστε να καλέσετε την Υπηρεσία
e interpreti al 131450.
Μετάφρασης και ∆ιερμηνείας (Translating and Interpreting Service) στο 131450 για βοήθεια.
Khmer
Italian
B&t(manGMBIkmμviZICaPasarbs'elakGñk GacrkeXIjenARtg'viubsay;
Informazioni nella tua lingua circa il Programma possono essere trovate sul sito
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 Oppure
ßsUmTUrper
s&BÞeassistenza
TAkic©bMerIbkERbPasasresr
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
telefona al Servizio traduttori
e
interpreti
131450.131 450 edIm|IsMC
nig
Pasaniyalayelx
u Mny
Y .
Khmer
Korean
한글로
작성된
정보는
다음k 웹사이트에서
찾으실viub
수say;
있습니다.
B&
t(manGM
BIkmμviZ프로그램
ICaPasarbs'
elakGñ
GacrkeXIjenARtg'
서비스에 131450으로
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 혹은
ßsUm언어지원을
TUrs&BÞeTAkic위한
©bMerIb통·번역
kERbPasasresr
전화하십시오.
nigPasaniyayelx 131 450 edIm|IsMC
u Mny
Y .
Macedonian
Korean
Информации за Програмата на вашиот јазик може да најдете на:
한글로 작성된 프로그램 정보는 다음 웹사이트에서 찾으실 수 있습니다.
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 или ве молиме јавете се во Преведувачката
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
혹은 언어지원을 위한 통·번역 서비스에 131450으로
служба (Translating and Interpreting Service) на 131450 за помош.
전화하십시오.
Maltese
Macedonian
Tagħrif bil-lingwa tiegħek dwar il-Programm jinstab fuq:
Информации
за Програмата на вашиот јазик може да најдете на:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
jew jekk jogħgbok ċempel lis-Servizz tat-Traduzzjoni
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
или ве молиме јавете се во Преведувачката
u l-Interpretar fuq 131450 għall-għajnuna.
служба (Translating and Interpreting Service) на 131450 за помош.
Nepalese
Polish
Maltese
Polskojęzyczną
informację
o programie
pod:
योजनाको
जानकारी
तपाईको
भाषामा znajdziesz
वेभसाईटमा
गन
ुहुनेछ
Tagħrif
bil-lingwa tiegħek dwar il-Programm jinstab fuq:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
; pomoc
otrzymasz
do Translating and
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
वा
सहयोगको
लािगdzwoniąc
कृपयाlis-Servizz
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
jew jekk jogħgbok ċempel
tat-Traduzzjoni
Interpreting Service [Usługi Tłumaczy] pod numer 131450.
Translating
andfuq
Interpreting
Service को १३१४५० मा
गनह
ु ोला।
u
l-Interpretar
131450 għall-għajnuna.
Serbian
Polish
Информације о програму на вашем језику могу да се нађу на интернету на:
Polskojęzyczną informację o programie znajdziesz pod:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
или назовите за помоћ службу за превођење на
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 ; pomoc otrzymasz dzwoniąc do Translating and
131450.
Interpreting Service [Usługi Tłumaczy] pod numer 131450.
Spanish
Serbian
Para
acceder a la información sobre el Programa en su idioma, visite:
Информације о програму на вашем језику могу да се нађу на интернету на:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
o pida ayuda llamando a
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1
или назовите за помоћ службу за превођење на
TIS
(Servicio de traducción e interpretación), al 131450.
131450.
Turkish
Spanish
Kendi
dilinizde bilgi edinmek için: http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 internet adresini
Para acceder
la da
información
sobre Çeviri
el Programa
en su(Translating
idioma, visite:
ziyaret
edebiliraya
Yazl ve Sözlü
Servisi’nin
and Interpreting Service) 131450 numaral telefonunu arayabilirsiniz.
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 o pida ayuda llamando a
Vietnamese
TIS (Servicio de traducción e interpretación), al 131450.
Quí vò coù theå tìm thoâng tin veà chöông trình naøy baèng ngoân ngöõ cuûa mình taïi:
Turkish
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 hoaëc goïi cho Dòch Vuï Thoâng Ngoân vaø Phieân Dòch
Kendi dilinizde bilgi edinmek için: http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 internet adresini
qua
soá edebilir
131450yañeådañöôï
c giuù
ñôõ. Çeviri Servisi’nin (Translating and Interpreting Service) 131450 numaral telefonunu arayabilirsiniz.
ziyaret
Yazl
vep Sözlü
Vietnamese
Quí vò coù theå tìm thoâng tin veà chöông trình naøy baèng ngoân ngöõ cuûa mình taïi:
http://www.cancerscreening.gov.au/internet/screening/publishing.nsf/Content/multilingual-information-1 hoaëc goïi cho Dòch Vuï Thoâng Ngoân vaø Phieân Dòch
qua soá 131450 ñeå ñöôïc giuùp ñôõ.
24
BİLGİ KİTAPÇIĞI
Programdan çıkış formu
Bu form programa katılmak istemediğiniz takdirde kullanılacaktır.
Kimlik No:
(bunu davet mektubunun üst kısmında göreceksiniz)
Soyadı
Doğum Tarihi
/
Adı(adları)
Kadın
Erkek
/
Lütfen programdan çıkış nedeninizi belirtiniz:
düzenli kolonoskopi
kanser tedavisi görmekte
olmak
özel nedenler
düzenli FOBT taraması
işlemle ilgili duyulan rahatsızlık
yapmak
ilgilenmiyorum
katılmamak yolunda alınan
diğer
doktor tavsiyesi
Programdan çıkmakla aşağıdakileri kabul ettiğimi beyan ederim:
• Gelecekte programa yeniden katılmak istediğimi bildirmediğim sürece hatırlatma
mektubu almayacağım ve tarama testine davet edilmeyeceğim.
• Eğer programdan çıktıysam ve daha sonra FOBT’yi yaparak yeniden katılmaya
karar verirsem, programa katılmış olarak kabul edileceğim. Bu da test sonuçlarımın
Program Kayıtlarına kaydolacağı ve gerektiğinde bana hatırlatma mektupları
gönderileceği anlamına gelmektedir.
mza
Tarih
/
/
Lütfen Not Edin: Bu form, programa katılmaya davet edilmiş kişi veya onun adına
hareket etmeye yetkili bir üçüncü şahıs tarafından imzalanmalıdır. Eğer davet edilen kişi
adına imzalıyorsanız lütfen adınızı ve iletişim bilgilerinizi de belirtiniz:
Yetkili üçüncü şahsın adı
Yetkili üçüncü şahsın telefon numaraları:
İş:
(
)
Ev: (
Bu formu doldurduktan sonra lütfen
kitapçıktan kopartıp aşağıdaki adreste
bulunan Program Kayıtlarına gönderin
(pul yapıştırmanıza gerek yoktur).
)
(Cep)
NBCSP Register
Reply Paid 83061
Hobart TAS 7001
25
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Programı askıya alma formu
Bu form belli bir süre için programa katılımınızı askıya almak istediğiniz takdirde
kullanılacaktır.
Kimlik No:
(bunu davet mektubunun üst kısmında göreceksiniz)
Soyadı
Doğum Tarihi
/
Adı(adları)
Kadın
Erkek
doktor görüşü alıyor
kısa süre önce barsak kanseri
taraması yapıldı
kısa süre önce kolonoskopi yapıldı
/
hastalık
yolculuk
diğer
Katılımımı aşağıdaki tarihe kadar askıya almak istiyorum (aşağıdakilerden birini
işaretleyin):
/
/
(Lütfen programa yeniden başlamak istediğiniz tarihi belirtin.
Bu tarih, aldığınız davet mektubunun tarihinden sonraki bir
yıldan daha uzun bir zamana olamaz)
Programa katılmaya bir sonraki uygunluk tarihim:
mza
Tarih
/
/
Lütfen Not Edin: Bu form, programa katılmaya davet edilmiş kişi veya onun adına
hareket etmeye yetkili bir üçüncü şahıs tarafından imzalanmalıdır. Eğer davet edilen kişi
adına imzalıyorsanız lütfen adınızı ve iletişim bilgilerinizi de belirtiniz:
Yetkili üçüncü şahsın adı
Yetkili üçüncü şahsın telefon numaraları:
)
)
İş: (
Ev: (
Bu formu doldurduktan sonra lütfen
kitapçıktan kopartıp aşağıdaki adreste
bulunan Program Kayıtlarına gönderin
(pul yapıştırmanıza gerek yoktur).
26
(Cep)
NBCSP Register
Reply Paid 83061
Hobart TAS 7001
ULUSAL BARSAK KANSERİ TARAMA PROGRAMI
Pazartesi – Cuma arasında iş saatlerinde (08:30 – 17:00) her eyalet ve bölgede.
Yazılı ve Sözlü Tercümanlık Servisi 13 14 50
TTY 1800 552 152
www.cancerscreening.gov.au
Bu yayındaki bütün bilgiler Mayıs 2013 itibariyle doğrudur.
10201 May 2013
Bilgi Hattı 1800 118 868

Benzer belgeler

Barsak kanseri halk taraması

Barsak kanseri halk taraması örnekler ne kadar çabuk analiz edilirse sonucun doğruluğu o derece artar. Örnekleri mümkün olduğunca birbirine yakın zamanlarda almak, uygun şartlarda saklamak ve söylendiği şekilde postalamak en d...

Detaylı