1 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ

T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
İzmir İli Kamu Hastaneleri Birliği Güney Bölgesi Genel Sekreterliği
Kiraz Devlet Hastanesi
ORYANTASYON REHBERİ
1
İçindekiler Tablosu
1.
GENEL ORYANTASYON REHBERİ...................................................................................................... 4
2.
VİZYONUMUZ ......................................................................................................................................... 4
3.
MİSYONUMUZ......................................................................................................................................... 4
4.
KALİTE POLİTİKAMIZ ........................................................................................................................... 4
5.
HASTANENİN TARİHÇESİ..................................................................................................................... 5
6.
HASTANENİN FİZİKİ YAPISI ................................................................................................................ 5
7.
HİZMET SUNULAN BÖLÜMLER .......................................................................................................... 6
8. KURUMUN SUNDUĞU HİZMETLER VE SÜRELERİ ............................................................................ 8
9. YÖNETSEL YAPI VE YÖNETİCİLER ....................................................................................................... 9
10. HASTANE İLETİŞİM BİLGİLERİ .......................................................................................................... 10
11. HASTANE ULAŞIM BİLGİLERİ ............................................................................................................ 10
12. ÖZLÜK BİLGİLERİ ................................................................................................................................. 11
13. GENEL HİZMETLERİMİZ ...................................................................................................................... 11
14. İDARİ BİRİMLERİMİZ ............................................................................................................................ 12
15. ACİL ÇAĞRI KOD SİSTEMLERİ ........................................................................................................... 19
16. ORYANTASYON EĞİTİM KONU BAŞLIKLARI ................................................................................. 24
16.1. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ ............................................................................................................................................ 24
16.2. YASAL HAKLARIMIZ VE SORUMLULUKLARIMIZ ................................................................................................... 28
16.3. BİLGİ İŞLEM EĞİTİMİ ...................................................................................................................................................... 31
16.4. ENFEKSİYON KONTROL EĞİTİMİ ................................................................................................................................. 32
16.5. HASTA HAKLARI EĞİTİMİ ............................................................................................................................................. 49
16.6. HASTA GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ.......................................................................................................................................... 51
16.7. HASTANE AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ ........................................................................................................... 63
16.8. İLETİŞİM VE İLETİŞİM BECERİLERİ ............................................................................................................................. 67
16.9. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ...................................................................................................................................... 82
Çalışan Sağlık Taramaları ............................................................................................................................................................. 82
17. ORYANTASYON EĞİTİMLERİ KONU VE EĞİTİMCİ TABLOSU .................................................... 86
Ek 1: Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneler Kurumu .................................................................................................94
2
ÖNSÖZ
Değerli sağlık çalışanı;
Bilindiği üzere 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bütün illerde olduğu gibi İzmir ilinde de
Kamu Hastaneleri Birliği 02 Kasım 2012 tarihi itibariyle kurulmuştur. Kamu Hastaneleri Birlikleri, ilerleyen
sağlık hizmetleriyle birlikte, hem hızının arttırılması hem de ekonominin gözetilmesi, verimlilik ve
beraberinde kalitenin daha arttırılması için profesyonel bir yönetim oluşturmak, bürokrasiyi azaltmak,
hizmetin daha verimli ve hızlı sunulmasını sağlamak, yeni gelişmeleri takip etmek, teknolojiye ayak
uydurmak ve modern tıp hizmeti sunmak amacıyla kurulmuştur.
Bakanlığımızın bu misyonu çerçevesinde,
Genel sekreterliğimizin Vizyonu hasta ve çalışan
memnuniyetini sağlama bilinciyle çağdaş ve güvenilir sağlık hizmeti yönetiminde ülkede lider uluslar arası
düzeyde sözü geçen bir kurum olmaktır. Bu hedeflere ulaşmak ve kaliteli sağlık hizmetinin devamlılığını
sağlamak tek başına yapılacak bir iş değil, tüm çalışanlarımızın katılımı ile mümkün olacak bir ekip işidir.
Birlikte nice başarılara imza atmak temennisiyle Güney Genel Sekreterliği Ailesine hoş geldiniz.
Prof. Dr. Behzat ÖZKAN
Genel Sekreter
3
1. GENEL ORYANTASYON REHBERİ
Bu rehber, hastanemizde göreve yeni başlayan sağlık personelinin, hastanemize ve görevine uyum sürecini
hızlandırmak, hastanemizin kurum kültürünü, genel kurallarını, uygulamalarını aktarmak ve uygulayıcılara
kılavuzluk etmek amacıyla hazırlanmıştır. Böylelikle siz değerli sağlık çalışanlarımızın klinik/birimlerde
görev almaya başlamadan önce hastanemizi ve kurumsal işleyişimizi daha iyi tanımanız hedeflenmektedir.
2. VİZYONUMUZ
Hasta ve çalışan memnuniyeti sağlama bilinciyle; Kiraz ve çevre halkına sağlık hizmeti sunumunda, sağlık
etiğine uygun, rol ortalaması standardının üzerinde, sürekli kalitesini arttıran örnek bir sağlık kurumu olmak.
3. MİSYONUMUZ
Yasal şartlar çerçevesinde, toplumun yaşam kalitesini yükseltmek, hastalarımızın ve çalışanlarımızın
beklentilerini karşılayabilecek, nitelikli ve güvenli ortamlarda sağlık hizmeti sunumu ve yönetimi için
gerekli şartların sağlanması ve sürdürülmesidir.
4. KALİTE POLİTİKAMIZ
Katılımcı bir yönetim anlayışıyla; insan hakları ve etik değerler doğrultusunda; bilimsel, güvenilir, çevreye
saygılı ve güler yüzlü bir kurum kültürü oluşturmak,
Tüm çalışmalarımızda, hasta ve çalışan güvenliğini ve memnuniyetini ön planda tutmak,
Hizmet verdiğimiz hastalarımızın ihtiyaç ve beklentilerini karşılamak için hasta hakları doğrultusunda doğru
teşhis ve tedavi yöntemini kullanarak hızlı, güvenilir ve etkin kaliteli sağlık hizmeti sunmak.
Hasta ve çalışan memnuniyetini ölçerek, çalışanlarımıza eğitim imkânı sunmak, çalışan hakları hususunda
çalışanları ve hastalarımızı bilgilendirmek, kalite yönetim sisteminin etkinliğini sürekli iyileştirmek.
Bilimsel, teknolojik, kalite yönetim sistemleri gibi sağlık hizmet sunumunu ilgilendiren her konuda beklenti
ve ihtiyaçları saptayıp, gelişmeleri takip ederek sürekli eğitim anlayışı ile etkin bir sürekli iyileştirme ortamı
sağlamak.
Sağlık hizmetine erişimde çeşitli sebeplerle zorluk yaşayan hastalara hizmeti eriştirmek.
Kaynakların etkin ve verimli kullanımı ile bölge ve ülke ekonomisine faydalı olmak,
Hizmet kalitesinin sürekli iyileştirilmesi amacıyla, ölçme ve iyileştirme araçlarını kullanarak sağlık hizmeti
sunumunda önderlik etmektir.
4
5. HASTANENİN TARİHÇESİ
Kiraz Devlet Hastanesi Sağlık Merkezi olarak hizmet vermekte iken 1991 yılında 25 yataklı Devlet
Hastanesi olarak hizmete açılmış eski hizmet binasında sıkışık bir şekilde zaman içerisinde çalışmalarını
sürdürmüştür.1995 yılında planlanan yeni 30 yataklı Devlet Hastanesi inşaatına başlanmış ve 20 Mart 2006
tarihinde açılışı yapılarak yeni hizmet binasında çalışmaya başlanılmıştır.
6. HASTANENİN FİZİKİ YAPISI
Hastanemiz 30 yatak kapasiteli olup, Dâhiliye servisi, Genel Cerrahi servisi, Çocuk Hastalıkları servisi,
Kadın Doğum servisi ve Doğumhane, Genel Servisi, Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri, Acil Servis ile hizmet
sunmaktadır.
Kurumumuzda; Hekim Seçme Hakkı kapsamında tüm hekimlerimizin ayrı polikliniği mevcuttur.
5
7. HİZMET SUNULAN BÖLÜMLER
-Genel Cerrahi Polikliniği ve Servisi
-Kadın Doğum Polikliniği ve Servisi
-Dâhiliye Polikliniği ve Servisi
-Çocuk Polikliniği ve Servisi
-Genel Ağrı Polikliniği ve Servisi
-Diş Polikliniği (2)
-Ameliyathane
-Doğumhane
-Acil Polikliniği
6
LABORATUAR HİZMETLERİ Biyokimya Laboratuvarı Hizmetleri
TETKİK ADI
TETKİK ADI
Şeker (Açlık/Tokluk)
Gaitada Gizli Kan
Üre
Na
Kreatinin
ASO
Kolesterol
CRP
Trigliserit
RF
HDL Kolesterol
Hemoglobin A1c
LDL Kolesterol
Gebelik Testi
Ürik Asit
İdrar Mikroskobisi
SGOT (AST)
Tam İdrar
SGPT(ALT)
Görünüm
Alk.Fosfataz
Renk
Gamma GlutamilTransferaz
Dansite
LDH
Protein
T.Bilirubin
Glukoz
D.Bilirubin
Aseton
Albumin
Bilirubin
Kalsiyum
Ürobilinojen
Fosfor (P)
PH
K
Fe (Demir)
Fe B (Demir Bağlama Kapasitesi)
Amilaz
CK-MB
Troponin-I
OGTT
Mikrobiyoloji Laboratuvarı Hizmetleri
HEMATOLOJİ
Hemogram
Sedimentasyon
Hemotokrit
Lökosit
Periferik ayma
Kanama Zamanı
Pıhtılaşma Zamanı
Kan Grubu
Cross Match
MİKROSKOBİK İNCELEME
Gaitada Amip Parazit Bakısı
Boyasız Mikroskopik İncelemesi
SEROLOJİ
BrucellaAgl. (RoseBengal)
Protrombin Zamanı
PT
APTT
HORMON
Serbest T3
Serbest T4
TSH
FSH
LH
Estradiol
Progesteron
Beta-hCG
PSA Total
Prolaktin
Ferritin
CA 125
CA 19-9
CEAS
HBS Ag
Anti HIV
Anti Hbs
Anti HCV
7
8. KURUMUN SUNDUĞU HİZMETLER VE SÜRELERİ
Tetkikler
Çalışıldığı gün
Sonuç
verileceği
Teslim yeri
gün ve saat
RUTİN TETKİKLER
Her gün
14.00
İlgili birimlere
TSH, FT3, FT4,
BETAHCG,
FERRİTİN
Her gün 12:00 kadar gelen
numuneler
14:00
İlgili birimlere
SEROLOJİK
TETKİKLER
Her gün
14:00
İlgili birimlere
DİĞER HORMON
TETKİKLERİ
Ertesi gün
14:00
İlgili birimlere
ACİL TESTLER (LS-09
DA)
24 SAAT
1-2 SAAT
İlgili birimlere
Acil Tetkik Sonuç Veriliş Süreleri
SIRA NO
TETKİK ADI
BİRİMİ
SÜRE
1
TİT
LABORATUAR
1 SAAT
2
CK-CKMB
LABORATUAR
2 SAAT
3
AMİLAZ
LABORATUAR
2 SAAT
4
GLUKOZ
LABORATUAR
2 SAAT
5
PLANO
LABORATUAR
1 SAAT
6
CROSS MACH
LABORATUAR
2 SAAT
7
KAN GRUBU
LABORATUAR
2 SAAT
8
ÜRE
LABORATUAR
2 SAAT
9
TROPONİN-BETA HCG
LABORATUAR
2 SAAT
10
KREATİNİN
LABORATUAR
2 SAAT
11
SGOT-SGPT
LABORATUAR
2 SAAT
12
SODYUM-POTASYUM-KALSİYUM
LABORATUAR
2 SAAT
13
LDH
LABORATUAR
2 SAAT
14
GGT
LABORATUAR
2 SAAT
15
BİLİRÜBİN
LABORATUAR
2 SAAT
16
TÜM RÖNTGEN ÇEKİMLERİ
KANAMA PIHTILAŞMA ZAMANI - APTTPT
HEMOGRAM
RÖNTGEN
2 SAAT
LABORATUAR
2 SAAT
LABORATUAR
1 SAAT
17
18
8
Radyoloji Hizmetleri: Röntgen çekimi hizmeti verilmektedir. Hizmet noktasında 24 saat erişbilir kaliteli
sağlık hizmeti sunmayı planlayan kurumumuz aynı zamanda hizmet satın alma yöntemi ile MR, tomografi,
mamografi, kemik dansitometri ve patoloji gibi ileri tetkiklerini sözleşmeli hastane olarak Ödemiş Devlet
Hastanesi ile yapılan protokol gereği hastanemizce randevu saati alınmakta ve hiçbir bedel ödemeden
herhangi bir zaman kaybolmadan hekimlerimiz tarafında talep edilen tetkikler yapılmaktadır.
9. YÖNETSEL YAPI VE YÖNETİCİLER
İZMİR İLİ GÜNEY BÖLGESİ KAMU HASTANELERİ
BİRLİĞİ
GENEL SEKRETERLİĞİ KİRAZ DEVLET HASTANESİ
HASTANE YÖNETİCİSİ
İDARİ VE MALİ
HİZMETLER
MÜDÜRÜ
BAŞHEKİM
KALİTE YÖNETİM
DİREKTÖRÜ
KALİTE YÖNETİM
BİRİMİ
KOMİTELER VE
EKİPLER
HEMŞİRE – SAĞLIK
MEMURU
EBE
TEMİZLİK
PERSONELİ
ACİL SERVİS
SORUMLU HEKİMİ
PRATİSYEN HEKİM
SORUMLU
HEMŞİRE - EBE
ÇAMIŞIRHANE
ÜTÜ SORUMLUSU
UZMAN HEKİM
LABORATUAR
TEKNİSYENİ
TIBBİ ATIK
YÖNETİM
SORUMLUSU
BİLGİ SİSTEM
SORUMLUSU
HASTA
KARŞILAMA
YÖNLENDİRME
GÖREVLİSİ
HALKLA İLİŞKİLER
SORUMLUSU
ECZACI VE
FARMAKOVİJİLANS
SORUMLUSU
AMELİYATHANE
SORUMLU HEKİMİ
DİŞ HEKİMİ
HASTA KABUL
KAYIT
SORUMLUSU
İSTATİSTİK
SORUMLUSU
HABERLEŞME
SORUMLUSU
ANESTEZİ
TEKNİSYENİ
T.M HİZMET BİRİM
SORUMLUSU
MUTFAK
ELEMANIVE AŞÇI
ARŞİV
SORUMLUSU
BİLGİSAYAR
ELEMANI
BAHÇE OTOPARK
SORUMLUSU
MUTEMET
SİVİL SAVUNMA
SORUMLUSU
AYNİYAT
SAYMANI
GÜVENLİK
ELEMANI
ULAŞIM
SORUMLUSU
AMBAR
SORUMLUSU
TIBBİ SEKRETER
MORG GASILHANE
SORUMLUSU
KLİNİK KODLAMA
SORUMLUSU
HUKUK İŞLERİ
SORUMLUSU
İDARİ MEMUR
MUHASEBE
FATURALAMA
SORUMLUSU
TEKNİK SERVİS
ELEMANI
GENEL BÜTÇE
GERÇEKLEŞTİRME
SORUMLUSU
TIBBİ ATIK
TOPLAMA
SORUMLUSU
HİZMETLİ
PERSONEL
HASTA HAKLARI
VE ÇALIŞAN
HAKLARI
GÜVENLİĞİ BİRİMİ
MUAYENE
KOMİSYONUSATINALMA
KOMİSYONURÖNTGEN
EK
ÖDEME
TEKNİSYENİ
KOMİSYONU
9
10. HASTANE İLETİŞİM BİLGİLERİ
TELEFON
Santral: 0 232 572 30 23 Acil Santral: 0 232 572 4877 Randevu Telefonu: 182
Fax:
0232 572 40 20
Acil fax: 0 232 572 4877
Çalışan Hakları ve Güvenliği Fax: 0232 572 48 77
Randevu Telefonu: 182
ADRES: Cumhuriyet Mah. Atatürk Bulvarı Kubilay Sk. No: 935890 Kiraz /İZMİR
Web Adresi :
www.kirazdh.gov.tr
E- Mail Adresi: [email protected]
11. HASTANE ULAŞIM BİLGİLERİ
İlçemiz İzmir sınırlarında, batıda Ödemiş ile Doğu yönünde Manisa - Alaşehir ile komşudur.
Kiraz İzmir arası yaklaşık 145 km olup otobüsle 2,5 saattir.
Ödemiş'e 27 km. Alaşehir'e ise 65 km. mesafededir.
10
12. ÖZLÜK BİLGİLERİ
Çalışma Saatleri: Mesai 08:00 - 17:00, nöbetler hafta içi 16:00-08:00 ve hafta sonu 08:00-08:00 saat
aralığında yürütülmektedir. Sağlık Bakanlığının Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’ne uyulur.
Kılık Kıyafet: Hastanemizde görevli sağlık personeli, sekreterler ve temizlik
hizmet görevlileri görevlerine uygun tanımlanmış üniforma giyerler. Diğer
çalışanlarımız ise kılık kıyafet yönetmeliğine uygun olarak giyinirler.
İzinler: Çalışan tüm personel kullanacak olduğu iznini bağlı olduğu birim
yöneticisinden onay alarak personel şefliğinden yazdırır ve ilgili yöneticiye
onaylatır.
13. GENEL HİZMETLERİMİZ
Yemekhane: Çalışanlarımız bodrum katta bulunan yemekhaneden hizmet
alabilmektedirler. Eğitim, toplantı vb. aktiviteler yapılmaktadır.
Kantin: Hastanemiz bodrum katında hizmet vermektedir.
Teknik servis: Hastanemiz bünyesinde meydana gelen arızalar ve yapılması
istenen tadilatlar ilgili personelce arıza bildirim formu ile teknik servise bildirilir.
11
14. İDARİ BİRİMLERİMİZ
BAŞHEKİM (HASTANE YÖNETİCİSİ)
Başhekimlik zemin katta bulunmaktadır. Hasta ve çalışan hakları ile güvenliği mevzuatı doğrultusunda,
kanıta dayalı tıp, akılcı ilaç kullanımı, tıp etiği dahilinde tıbbi hizmetlerin yürütülmesinden sorumludur.
Başhekimlik Görev, Yetki ve Sorumlulukları

Teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin aksatılmadan yürütülmesini sağlamak

Tedavi etkinliği ve hizmet verimliliğini izleme, değerlendirme ve faaliyet raporu düzenlemek

Tıbbi hizmetlere yönelik kurul, konsey, komite ve komisyonların çalışma düzen ve usullerini belirlemek,
kısa, orta ve uzun dönem planlamalarını yaparak hastane yöneticisinin onayına sunmak

Tıbbi hizmet sunumu kapsamındaki uygulamaları izlemek, sonuçlarını değerlendirmek, gerektiğinde
müdahale etmek ve sağlık hizmet sunumu için gerekli olan malzeme ve cihazların planlama ve ihtiyaç
tespitini yaparak hastane yöneticisine bildirmek

Sağlık tesisinde verilen tıbbi hizmetlerle ilgili verilerin, aylık performans ve faaliyet raporlarının usulüne
uygun olarak zamanında, doğru ve noksansız olarak hastane yöneticisine aktarılması

Acil servis, yoğun bakım, perinalat merkez, organ ve doku nakli merkezleri, travma merkezleri,
onkoloji, kalp-damar cerrahi, anjiyografi, üremeye yardımcı tedavi merkezleri gibi özellikli planlama
gerektiren tıbbi hizmet birimlerinin sağlık tesisi için belirlenmiş planlamalara uygun olarak hizmet
rolünün gerektirdiği seviye ve kapasitede hizmet vermesini sağlamak

Evde sağlık, tolum ruh sağlığı, palyatif rehabilitasyon hizmetleri gibi toplum temelli tıbbi hizmetlerin
etkin bir şekilde sunumunu sağlamak

Hastanelerdeki enfeksiyon kontrol komitesini kurmak, raporlarını inceleyerek, hastane enfeksiyonunun
engellenmesi ile ilgili gerekli tedbirleri alınmasını sağlamak

Ağız ve diş sağlığı tarama ve koruyucu hizmetlerin verilmesini sağlamak ve takip etmek

Sağlık tesisinde verilen tıbbi hizmetlerin hasta ve çalışan hakları ile güvenliği, tıbbi etik ilke ve
esaslarına göre yürütülmesi için gerekli tedbirleri almak

Görev alanındaki personelin;
o Hizmet içi eğitimlerini planlamak ve uygulamak, Nöbet, çalışma programı ve personel uyumunu
düzenlemek için gerekli tedbirleri almak, Hizmetin aksatılmadan sürdürülebilmesine yönelik
birim içerisinde yetkilerini belirleyip, takip ve kontrolünü sağlamak

Planlanması, yer değişikliği, görevlendirme işlemlerini hastane yöneticisinin onayını alarak yürütmek.
Eğitim ve araştırma hastanelerinde eğitim ve araştırma faaliyetlerinin etkinliğini ve verimliliğini
arttırmaya yönelik çalışmaları yapmak

Hastane yöneticisi tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
12
İDARİ VE MALİ İŞLER MÜDÜRÜ
İdari ve mali işler müdürü zemin katta bulunmaktadır.
Görev, Yetki ve Sorumlulukları
 İdari ve mali hizmetlerin planlanması, etkin ve verimli sunulması, kendisine bağlı birimler ve ilgili
diğer birimler ile işbirliği ve uyum içerisinde hizmetlerin yürütülmesi, denetlenmesi ve
değerlendirilmesini sağlamak.
 Hizmetin aksatılmadan sürdürülebilmesi için personel ile her türlü malzeme ve cihazların yeterli
miktarda ve ihtiyaç duyulduğunda kullanıma hazır olarak bulundurulmasını ve takibini sağlamak.
 Maiyetindeki personelin yetkilerini, uyumunu ve çalışma düzenini belirleyip, eğitimli ve sertifikalı
personelin çalışma yerlerini aldıkları eğitimler doğrultusunda planlamak.
 Sağlık tesisindeki her türlü cihaz ve eşyaların düzenli olarak kontrol edilerek, bakım ve
kalibrasyonlarının yapılıp, kayıtların tutulması, hazır ve çalışır durumda bulundurulması ile binaların
tadilat, bakım ve onarımlarının zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almak ve yapılan
çalışmaları denetlemek.
 Gerekli her türlü ilaç, tıbbi cihaz, laboratuvar malzemelerinin yeterli miktarda ve ihtiyaç
duyulduğunda kullanıma hazır olarak bulundurulmasını, eksik bulunan malzemelerin zamanında ve
yeteri miktarda talep edilmesini sağlayarak, temini için gerekli hazırlıkları yürütmek.
 Deprem ve yangın gibi doğal afetlere karşı acil yardım ve güvenlik hizmetleri kapsamında sağlık
tesisinde gerekli her türlü emniyet tedbirlerini alıp, deprem ve yangın tatbikatlarının yapılması
çalışmalarını yürütmek.
 Arşiv hizmetlerini planlamak, uygulamak ve denetlemek.
 Sağlık tesisi bilgi sistemlerinin alt yapı, donanım ve yazılım hizmetlerinin işbirliği ve uyum
içerisinde yürütülmesini ve her an çalışır halde bulundurulmasını sağlamak.
 Sağlık tesisi içerisinde görev yeri ve değişikliklerini kayıt altına alıp, personelin her türlü özlük işleri,
evrak yönetim hizmetleri ve sağlık tesisi faaliyetlerine ait aylık raporların hastane yöneticiliğine
zamanında ve doğru olarak bildirimi için gerekli tedbirleri almak ve kontrolünü yapmak.
 Sağlık tesisinde satın alma, taşınır, bakım ve onarım, ulaşım, kütüphane, tıbbi fotoğrafhane, iletişim,
kuaförlük, bahçe ve çevre düzenlemesi, terzihane, morg ve otopark gibi hizmetlerin yürütülmesini
sağlamak.
 Sağlık tesisi bütçesini hazırlayarak hastane yöneticisinin onayına sunmak.
 Gelir ve gider gerçekleşme iş ve işlemlerini yürütmek.
13
 Sağlık tesisinin tüketime yönelik ihtiyaçlarının hizmet sunumu için hazır bulundurulması amacıyla
etkin stok yönetimini sağlamak, taşınır mal mevzuatına göre stok kayıtlarının ilgili sistemlerden
günlük düzenli olarak takibini yapmak ve verilerin güncel tutulmasını sağlamak.
 Sağlık tesisinin tüketime yönelik ihtiyaçlarının hizmet birim maliyetlerinin, klinik tabanlı fayda
maliyet analizinin hizmet üretim ve genel işletme giderlerine ilişkin sabit ve değişken maliyetlerin
hesaplanmasına yönelik gerekli çalışmaları yapmak ve buna ilişkin istatistiki verilerin
dokümantasyonunu sağlayarak ilgili birimlerin bu verilere ulaşması için gerekli tedbirleri almak
 Satın almalarda hizmet birim maliyetlerinin, verilen sağlık hizmetini aksatmayacak şekilde sabit ve
değişken giderlerin düşürülmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
 Görev alanı ile ilgili kaynakların verimli kullanılmasına yönelik çalışmalar yürütmek.
 Hasta ve çalışan konforu ile çevre korumaya yönelik tedbirleri almak ve uygulamak.
 Refakat hizmeti, temizlik, yemek, hasta bakımı, karşılama ve yönlendirme hizmeti gibi hasta ve
hasta yakını memnuniyetini arttırmak amaçlı sağlık otelciliği hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak.
 Hastane yöneticisi tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
İDARİ BÜRO
 İdari Büromuz zemin katta bulunmaktadır.
 İdari Büromuz fiilen çalışmakta olan personellerin izin ve rapor işlemleri, kadro terfi işlemleri,
görevlendirme işlemleri yürütür ve ilgili birimleri bilgilendirir.
 Tüm personellerin özlük dosyaları idari büroda tutulur ve kişisel bilgiler birim tarafından
dosyalarında muhafaza edilir.

Hastanemize gelen resmi yazılar, talep başvuru dilekçeleri, eğitim öğretim işleri ile ilgili başvurular,
sonuçlandırılan belgelerin geliş kayıtları ve giden evrak kayıtları birimce yürütülmektedir.
 İdari Büro adli raporların takibi ve tanzimiyle görevlidir. İlgili birimlerle gerekli yazışmaları
yürütmektedir.
MAAŞ MUTEMETLİĞİ
 Maaş Mutemetliği zemin katta bulunmaktadır.
 Hastanemizde göreve başlayan personelimiz, personel servisine evraklarını teslim ettikten sonra,
kurumumuzun anlaşmalı olduğu bankaya ait hesabı varsa hesap numarasını, eğer nakil yoluyla
gelmişse nakil evraklarıyla beraber hesap numarasını da maaş mutemetliğine bildirmelidir. İlgili
bankaya ait hesabı yoksa kendisine ait hesap açtırmalıdır. Personel evli, çocuk sahibi ise maaş
mutemetliğinin vereceği Aile Yardımı Bildirimi ve Aile Durumu Bildirimi Formlarını doldurması
gerekmektedir.
14
 Hastane personeli maaş mutemetliğine yazılı dilekçe ile başvurarak maaş, döner sermaye ödemesi,
asgari geçim indirimi, nöbet ve icap ücretleri ile ilgili bilgi alabilmektedir
 Maaş mutemetliği personelin, geçici görev yolluklarını, sürekli görev yolluklarını, müstehaklık
sorgulamalarını, emekli olan personele bir kereye mahsus olan harcırah ödemelerini yapan
birimimizdir.
BİLGİ İŞLEM
Göreve yeni başlayan personel çalışmakta olduğu birimde Hastane Otomasyon Sistemine dahil herhangi bir
modül kullanacak ise Bilgi İşlem Birimi Sorumlusuna başvurarak kendisine verilecek olan HBYS Kullanıcı
Kodu ve şifresini almalıdır.
ENFEKSİYON KONTROL BİRİMİ
Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi kurulmuş olup, 2005 Yılında yayınlanan Yataklı Tedavi Kurumları
Hastane Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği esas alınarak çalışmalarını yürütmektedir. Enfeksiyon Kontrol
Programı, el hijyeni uyumunu artırma, atık yönetimi, dezenfeksiyon, sterilizasyon uygulamaları, hastane
temizliği, izolasyon önlemleri, uygun antibiyotik kullanımı, Sürveyans Çalışmaları, Çalışan Güvenliği ve
Bağışıklama, eğitim programlarını yürütmektedir.
KALİTE YÖNETİM BİRİMİ
Hastanemizde 1.katta bulunmaktadır.
HKS çerçevesinde yürütülen çalışmaların koordinasyonunu sağlamak,
Bölüm hedeflerine yönelik, bölüm tarafından yapılan analiz sonuçlarını değerlendirmek
Birimin Amacı: Sağlık kurum ve kuruluşlarında kaliteli hizmet sunumunun sağlanması amacıyla, hasta
güvenliği, çalışan güvenliği, hasta memnuniyeti ve çalışan memnuniyetini esas alan sağlık hizmet kalite
standartları ile bu standartların uygulanmasının hastanelerde yürütülmesi çalışmalarını yürütmektir.
Kalite Yönetim Birimi; Sağlıkta kalite standartlarının, hasta ve çalışan memnuniyetinin artırılması ve hasta
ve çalışan güvenliği uygulamalarını gerçekleştirilmesi konularında hizmet vermektedir. Sağlıkta Kalite
Standartlarının gerçekleştirilmesi için Hastane Yönetimi, Bölüm Kalite Sorumluları ve tüm personelle
birlikte kurumda çalışmaları yürütür.
EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ BİRİMİ
Evde sağlık hizmetleri biriminin görevi hastalığın teşhisini koymak olmayıp daha önce ilgili dal
uzman tabiplerince konulmuş olan tanı ve planlanan tedavi çerçevesinde ve kişinin bulunduğu ev ortamında;
muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesi, ilacın reçete
edilmesindeki özel düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla uzun süreli kullanımı sağlık raporu ile
belgelendirilen ilaçların reçete edilmesi, tıbbi cihaz ve malzeme kullanımına ilişkin raporların çıkarılmasına
yardımcı olunması, hastanın ve ailesinin evde bakım sürecinde üstlenebilecekleri görevler ve hastalık ve
15
bakım süreçleri ile ilgili bilgilendirilmesi ve hastalığı ile alakalı evde kullanımı gerektiren tıbbi cihaz ve
ekipmanların doğru ve uygun koşullarda kullanılması konusunda eğitim ve danışmanlık gibi hizmetlerin
verilmesini kapsar. Lüzumu halinde ilgili dal uzmanlarının da görüşü alınarak gerekli konsültasyonu
sağlayan birimimizdir.
SAĞLIK KURULU
 Sağlık Kurulu, Zemin Katta bulunmaktadır.
 Hastanemizde tedavi gören hastalarımıza hekimi tarafından uygun görülen malzeme, istirahat vb.
raporlar ilgili hekim tarafından form doldurulduktan sonra servis sekreterince bilgisayara işlenir.
Böylece Sağlık Kurulu’na aktarılan bilgiler değerlendirilir ve rapor hazırlanır.
AYNİYAT AMBAR
 Ambar - Ayniyat Bodrum katta bulunmaktadır.
 Hastanede kullanılan demirbaşların kişilere zimmetlenmesi,
 Zimmetlenen demirbaşların takibinin yapılması,
 Personel ayrılışında demirbaşların devir teslim işlemleri,
 Kurum içi malzeme talep işlemleri,
 Kullanıma verilecek malzemelerin teslim işlemleri,
 Satın alınan malzemelerin muayene kabul işlemlerini, yapan
birimimizdir.
ARŞİV
 Arşiv Birimimiz Bodrum kattadır.
 Hasta dosyalarının arşive kabulünü,
 Hasta dosyasında bulunması gereken evrakları,
 Teslim edilecek dosyaların taşıması gereken kriterleri,
 Arşive teslim edilen evrakları kontrol ve muhafaza eden birimimizdir.
16
HASTA HAKLARI İLETİŞİM BİRİMİ
 Hastanemizde Hasta Hakları Birimi zemin kattadır.
 Hastalar şikâyetlerini;
 Sağlık Bakanlığı wep sayfası www.sağlik.gov.tr
 Alo 184 SABİM (Sağlık Bilgi İşletim Merkezi) hattından yapılabilmektedir.
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ
Hastanemizin 1. katında bulunmaktadır.
 Çalışan güvenliği programının hazırlanması ve takip edilmesi.
 Personelin zarar görme risklerinin azaltılması.
 Riskli alanlarda çalışanlara yönelik gerekli önlemlerin alınması,
 Fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalınma risklerinin azaltılması.
 Kesici delici alet yaralanma risklerinin azaltılması.
 Kan ve vücut sıvılarıyla bulaşma risklerinin azaltılması.
 Enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesi.
 Atık Yönetimi’nin takip edilmesi
 Güvenlik Raporlama Sisteminin düzenlenmesi.
 Çalışan Güvenliği Komitesinin düzenli aralıklarla toplanılması.
 Gerektiğinde düzeltici ve önleyici faaliyetlerin alınması.
 Çalışanlara, gerekli eğitimin verilmesi.
 Radyasyon Güvenliğinin sağlanmasını kapsar.
 Ayrıca, Kalite Yönetim Birimi tarafından iletilen olay bildirimlerine yönelik çalışmalar yapar ve
yapılan bu çalışmaları Kalite Yönetim Birimine gönderir.
17
ECZANE
Hastanemizin zemin katında bulunmaktadır. Hastanemizde hastalarımız için gereken ilaç ve sarf
malzemelerin temini, servislere dağılımı ve depolanması işlerinin düzenli halde tutulmasından sorumlu
birimdir.
 İlaç ve malzeme istemlerinin eczaneye bildirilmesi
 İlaç ve malzemelerin temini
 İlaç ve malzemelerin teslim alınması ve yerleştirilmesi
 İlaç ve malzemelerin saklama koşulları
 Yüksek riskli ilaçların yönetimi
 Stok seviyesi ve miat takibi
 Eczaneden ilaç ve malzeme istemi, hazırlanması ve transferi
 Kullanımdan arta kalan ilaçların eczaneye iadesi ve değerlendirilmesi
 İlaç Listeleri
 Advers Etki Formu
EĞİTİM BİRİMİ
 Hastanemizin 1. katında bulunmaktadır.
 Faaliyet konularına yönelik ve / veya gerekli görülen konulardaki eğitimleri gerek kendisine gerekse
personeline verilmesi için eğitim talebini yapmaktan,
 Eğitimi vermekten ve / veya verilmesini sağlamaktan,
 Yapılan eğitimlerin değerlendirmesini yapmaktan ve sonuçlarını
incelemekten,
 İşe yeni başlayan personele bölümü ile ilgili "Oryantasyon
Eğitimi"nin verilmesini sağlamaktan, sorumludur.
18
15. ACİL ÇAĞRI KOD SİSTEMLERİ
Beyaz Kod
Mavi Kod
Pembe Kod
MAVİ KOD UYGULAMASI
AMAÇ: Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak amacıyla acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulan hallerde
ilgili sorumlu ekibin en kısa zamanda olay yerine ulaşmasını temin etmektir.
SORUMLULUK
 Acil servis pratisyen hekimi (mesai saatleri dışında ekip sorumlusu)
 Acil servis Hemşire / Sağlık Memuru
 İdari Mali İşler Müdürü
 Hem. Hiz. Temsilcisi
 Anestezi Uzmanı (mesai saatleri içinde ekip sorumlusu)
 Dahiliye Uzmanı (mesai saatleri içinde yedek ekip sorumlusu)
 Güvenlik Görevlisi
 Temizlik Personeli
 Anestezi Teknisyeni
UYGULAMA
MAVİ KOD UYARISI: Temel yaşam fonksiyonları risk altında olan hasta tespit edilince önce 2222 sonra
bulunulan yerin dahili numarası tuşlanarak çağrı verilir. Ekip olay yerine geldiğinde çağrı verilen telefondan
tekrar 2222 tuşlanır, sonra dahili numara tuşlanır, en son 7 tuşlanarak çağrı güvenlik görevlisi tarafından
kapatılır. Olay yerine ekip sorumsu, acil servis hemşire / sağlık memuru ve güvenlik görevlisi gelince çağrı
sonlandırılır.
Mesai saatlerinde Mavi Kod ekibi; Anestezi uzmanı, anestezi teknisyeni, idari mali işler müdürü, acil
servis sorumlu hemşiresi, acil personeli, Hem. Hiz. Tem. acil güvenlik görevlisinden oluşur. Mesai içi
anestezi uzmanı ekip lideridir. anestezi uzmanı izinli olduğunda dahiliye uzmanı ekip lideridir.
Mesai sonrası Mavi Kod ekibi; Acil nöbetçi hekimi, icapçı anestezi teknisyeni, nöbetçi acil hemşire /
sağlık memuru, acil personeli, acil güvenlik görevlisinden oluşur. Mesai sonrası acil nöbetçi hekimi ekip
lideridir.
Mavi kod ekibinin lideri çağrıyı alınca olay yerine ulaşır. Gerekli müdahaleyi yapar. Ekibe gerekli
talimatları verir ve ekibi organize eder.
19
Mavi kod ekibinde bulunan hemşire / sağlık memurunun görevi; mavi kod acil çantasında bulunan
ilaçların takibini yapmak, müdahale esnasında doktorun verdiği talimatları yerine getirmektir. Mavi kod
çantası olay esnasında hemşire tarafından taşınır. Ayrıca defibrilatörü de olay yerine getirir.
Mavi kod ekibinde bulunan yardımcı personelin görevi; olay yerine en
kısa sürede sedye ulaştırmaktır. Ekipte bulunan doktorun ve hemşirenin
talimatlarına uyar.
Mavi kod ekibinde bulunan güvenlik görevlisinin görevi; olay yerine
anında müdahale ederek gereksiz kalabalığı uzaklaştırmak ve güvenliği
sağlamaktır. Ekipte bulunanların talimatlarına uyarak yardımcı olur.
Yatan hastalarda acil müdahale edilmesi gereken bir durum olduğunda
mavi kod ekibinin dışında hastanın kendi doktoru ve servis hemşiresi de
ekibe katılır.
Mavi kod durumunu tespit eden personel: Hastanın durumunu tanımlar ve yardım ister. Mavi kod ekibi
gelinceye kadar temel yaşam desteği sağlar. Servisteki bir hastaysa kendi doktoruna haber verilmesini
sağlar. Mavi kod ekibi ulaştığında onlara bilgi verir yardım eder.
Mavi kod ekibine yılda en az bir kez CPR eğitimi verilir.
Müdahale sonrasında ekip Mavi Kod Ekibi Olay Bildirim Formunu 2 nüsha doldurur. Bir nüshası kalite
birimine teslim edilir, bir nüshası hasta dosyasına konur. Mesai içi ve dışı aynı uygulama yapılır. Mavi kod
uygulamasına yönelik her dönem en az 2 kez tatbikat yapılarak tatbikatta ne kadar süre içinde olay yerine
ulaşıldığına dair kayıt tutulur.
BEYAZ KOD UYGULAMASI
AMAÇ: Hastanede hasta, hasta yakını ve çalışanların başına gelebilecek fiziksel saldırı ve taciz
durumlarında güvenlik personelinin en hızlı biçimde durumdan haberdar edilerek olay yerine
yönlendirilmesini sağlamak ve gerekli tedbirleri almaktır.
SORUMLULUK Mesai saatleri içinde

Başhekim - Ekip Sorumlusu

İdari Mali İşler Müdürü

Hem. Hiz. Temsilcisi / KYD

Güvenlik Amiri ve Görevlisi

Çalışan Hak.ve Güvenliği Birim Sorumlusu
20
Mesai saatleri dışında

Acil nöbetçi doktoru - Ekip Sorumlusu

Nöbetçi güvenlik görevlisi
UYGULAMA: Hasta, hasta yakını veya çalışan personelin fiziksel saldırı, cinsel taciz ve şiddete maruz
kalmalarına karşı gerekli güvenlik uygulamalarını yerine getirebilmek için beyaz kod ekibi
görevlendirilmiştir. Komitede;
Başhekim (Ekip sorumlusu): Ekibin koordinasyonundan, tatbikatlardan sorumludur. Ekibin olay yerine
geç geldiği durumlarda sebeplerini araştırır ve önlem alır. Gerektiğinde 113’ü arayarak bilgi verir, Ek-1
formunu doldurur.
İdari Mali İşler Müdürü: Olay yerine gelerek çalışana destek olur. Gerektiğinde güvenlik güçlerine haber
verir.
Hem. Hiz. Temsilcisi / KYD: Çalışana destek olmak ve alınabilecek önlemleri tespit etmekle görevlidir.
Güvenlik Amiri ve Görevlisi: Çağrı Cihazına çağrı gelince derhal olay yerine giderek güvenlik önlemlerini
alır. Güvenlik amiri çağrıyı kapatır ve hastane yönetimine haber verir. Kamera kayıtlarını inceler ve olayın
ayrıntılarını başhekime rapor eder.
Çalışan Hakları ve Güvenliği Birim Sorumlusu: Olay terine gelerek çalışana destek olur. Beyaz kod
bildirimlerini İzmir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği, İdari Hizmetler Başkanlığı / Çalışan
Hakları ve Güvenliği Birimi’ne, bakanlık "www.beyazkod.saglik.gov.tr adresine, 113 numaralı telefonla
Bakanlık Beyaz Kod Birimi’ne, Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirim yapılmasını sağlar. Ayrıca şiddete
maruz kalan çalışandan hukuki yardım dilekçesini alarak İzmir Sağlık Müdürlüğü Hukuk Birimi’ne bildirir.
Aylık olarak Beyaz Kod İl Koordinatörü’ne bildirim yapar.
Hasta, hasta yakını veya personel fiziksel saldırı, cinsel taciz veya şiddete maruz kaldığında telefonla 1111
sonra bulunulan yerin dahili numarası aranarak çağrı verilir.
Beyaz Kod ekibinin çağrı cihazına çağrı gelince derhal olay yerine gidilerek gerekli önlemler alınır.
Güvenlik amiri Olay yerine geldiğinde tekrar 1111 i, sonra çağrının yapıldığı dahili numarasını, en son 7’yi
tuşlayarak çağrıyı kapatmakla sorumludur.
Olay, hastane yönetimi tarafından incelenerek gerektiğinde yönetimin desteği personele hissettirilir.
Beyaz kod çağrı sebepleri ve olaya müdahale süresi ve sonuçları Beyaz Kod Olay Bildirim Formuna
kaydedilerek Kalite Yönetim Birimi’ne (KYB) teslim edilir. Çalışan Güvenliği Komitesi toplantılarında
görüşülür, gerektiğinde düzeltici / önleyici faaliyet açılır.
21
PEMBE KOD UYGULAMASI
AMAÇ: Hastanede yatan çocuk, bebek veya yeni doğanların kaçırılma olaylarında gerekli güvenlik
önlemlerini almak.
SORUMLULUK
İdari Mali İşler Müdürü (mesai saatleri içinde ekip lideridir)
Hastane Güvenlik Görevlisi
Hem. Hiz. Tem / KYD
Pediatri Servisi Sorumlu Hemşiresi
Pediatri Servis Hemşireleri (mesai saatleri dışında sorumludur)
Teknik Servis Elemanı
Nöbetçi Acil Servis Doktoru (mesai saatleri dışında ekip lideridir)
UYGULAMA: Hastanede yeni doğan / bebek / çocuk kaçırılması veya kaybolması durumlarına karşı önlem
almak ve bebek güvenliğini sağlamak için pembe kod ekibi oluşturulmuştur. Pembe kod ekibi İdari Mali
İşler Müdürü sorumluluğundadır.
Pembe Kod Ekibi’nin görevleri:
İdari Mali İşler Müdürü: Ekibi koordine eder. Durumu güvenlik güçlerine ve hastane yönetimine bildirir.
Hem. Hiz. Temsilcisi: Kaçırılan bebeği bulabilmek için hastane içinde arama yapar.
Pediatri ve Servis Sorumlusu: Kaçırılma riski olan bebekleri takip ederek gerekli güvenlik önlemlerinin
alınmasını sağlar, kaçırılma olayı olduğunda hastane içinde arama yapar.
Güvenlik Amiri ve Görevlisi: Çağrı gelince derhal çıkışları kapatarak kaçırılan bebeğin hastane dışına
çıkmasını engeller. Acil çıkış kapısında bekler. Güvenlik amiri derhal olay yerine gider ve çağrıyı kapatır.
Teknik Servis Görevlisi: Öncelikle çıkış kapılarını kontrol ederek kapıların kapalı olup olmadığını tespit
eder ve emin olduktan sonra poliklinik kapı girişine gelir.
Pembe Kod Çağrısı: Hastanemizde çocuk kaybolması veya kaçırılması durumunda, bu olayın yaşandığı
bölüm sorumlusu veya tanık olan personel en yakın dahili telefondan 3333, ardından dahili telefon
numarasını tuşlar.
Pembe Kod Müdahale Ekibi
 Eğer durum bebek kaçırma ise, durumu bildiren kişi pembe kod ekibine de gerekli bilgileri (şüpheli
kişi tespit edilmişse fiziki özellikleri) acil olarak bildirir. Böylelikle ilgili kişilerin bu durumdan
haberdar olması ve gerekli önlemleri alması sağlanır.
 Teknik servis görevlisi öncelikle çıkış kapılarını kontrol ederek kapıların kapalı olup olmadığını
tespit eder ve emin olduktan sonra poliklinik kapı girişine gelir. Asansörü kapatır.
 Güvenlik görevlisi acil servis kapısını tutmaya başlar.
22
 Güvenlik Amiri olay yerine gelerek Pembe Kod çağrısını sonlandırmak için önce 3333, sonra
bildirim yapılan yerdeki dahili numarayı, en son 7’yi tuşlar. Daha sonra kamera kayıtlarını izleyerek
şüphelinin en son nerede görüldüğü ve özelliklerini İdari Mali İşler Müdürü’ne iletir.
 İdari Mali İşler Müdürü hem bilgi akışını sağlar hem de pembe kod ekibinin de organizasyonunu
yapar. Konu ile ilgili olarak hemen adli makamlara haber verir.
 Adli makamlar gelinceye kadar da gerekli önlemleri alır. Adli makamlar geldiği zaman bilgi verir.
 Eğer durum bir çocuğun kaybolması veya kaybolmuş bir çocuğun bulunması ise, anons sistemi ile
hastane genelinde anons yaptırılır.
 Eğer bulunan çocuk ise ailesi hakkında bilgi alınarak iletişim kurulmaya çalışılır ve konu ile ilgili
olarak adli makamlarla iletişime geçilir.
 Olayla ilgili Pembe Kod Ekibi Pembe Kod Olay Bildirim Formu"nu doldurup KYB’ne iletir.
 Mesai saatleri dışında nöbetçi hekim ekip sorumlusudur. Çağı yapıldıktan sonra güvenlik görevlisi
acil servis giriş kapısını hemen kapatır ve olay yerine gider. Pembe kod çağrısını sonlandırmak için
önce 3333, sonra bildirim yapılan yerdeki dahili numarayı, en son 7’yi tuşlar.
Hastanemizde pembe kod olayı yaşanmaması ve risklerini en aza indirmek için alınan önlemler;
 Hastane genelinde kamera sistemi kurulmuştur. Böylelikle şüpheli durumlar kamera ile
izlenebilmektedir. Ayrıca kamera sistemi, bu tip olaylar için caydırıcı özellik de göstermektedir
 Anne ve babası ayrı ya da ailevi sorunları olduğuna dair bilgi verilmiş bebeklerin farkındalığının
ortaya konulması ve takibi için anne, hemşire bankosuna yakın bir odada yatırılır
 Güvenlik görevlileri belirli periyotlarla hastane içinde devriye gezerek şüpheli kişileri saptamaktadır

Çocuk servisinde görev yapan hemşireler, kata giriş çıkış yapan kişilere karşı daha dikkatli olurlar.
Pembe Kod Ekibinin Eğitimi: Kalite yönetim direktörü (KYD) tarafından yılda en az 2 kez, Pembe Kod
ekibine ve bütün personele Pembe Kod eğitimi verilir. Pembe Kod uygulamasına yönelik her dönem en az 1
kez tatbikat yapılarak, tatbikatta ne kadar süre içinde olay yerine ulaşıldığı ve ne tür önlemlerin alındığına
dair kayıt tutulur.
23
16. ORYANTASYON EĞİTİM KONU BAŞLIKLARI
16.1. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
Uygulanan Kalite Yönetim Sistemi, hastanemizde T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon
Daire Başkanlığı Hastane Sağlıkta Kalite Standartları (HSKS) doğrultusunda çalışılmaktadır.
Kalite Yönetim Birimi’nde Kurulan Komite ve Ekipler
 Beyaz Kod Ekibi,
 Pembe Kod Ekibi,
 Mavi Kod Ekibi,
 Bina Turu Ekibi,
 Bilgi Güvenliği Ekibi,
 Antibiyotik Kontrol Ekibi,
 Tıbbi Cihaz Yönetiminden Sorumlu Ekip,
 Enfeksiyon Kontrol Komitesi,
 Hasta/Hasta Yakınları Ve Çalışan Personel Memnuniyet Ekibi,
 Tesis Güvenliği Komitesi,
 Hasta Güvenliği Komitesi,
 Hastane Eğitim Komitesi,
 Çalışan Güvenliği Komitesi,
 Akılcı İlaç Ekibi,
 Kan Transfüzyon Merkezi Komitesi,
 Kan Transfüzyon Merkezi Birimi,
 Kalite Yönetim Birimi .
Oluşturulan komite ve ekiplerin kayıtları toplantı tutanak formuna kayıt edilir.
Hastane yönetimi ve Kalite Birimi tarafından oluşturulan bu komite ve ekipler belirli aralıklarda toplanarak
Sağlıkta Kalite Standartları’ndaki görevleri ve toplantılar sırasında alınan kararlar doğrultusunda
çalışmalarını devam ettirir.
Komite ve ekipler ilgili oldukları konularda karşılaşılan aksaklıklarla ilgili DÖF başlatır ve sonuçlarını takip
eder.
24
KALİTE DOKÜMANTASYON SİSTEMİ
Doküman: Bilginin yer aldığı ortamdır.
Kontrollü Doküman: Hazırlanmış, kontrol edilmiş ve onayı yapılmış (imzalı) dokümanlardır. Ayrıca
güncel olmayan, iptal olan, saklanması gereken dokümanların kontrol altında bulundurulmasıdır.
Kontrolsüz Doküman: Kontrolü yapılmamış (imzasız) veya basılı durumda takibi yapılamayan ve sadece
bilgi için dağıtımı yapılan dokümandır.
Prosedür: Faaliyetlerden oluşan bir sürecin nasıl icra edildiğini anlatan dokümandır.
Talimat: Tek bir faaliyetin işlem basamaklarını içeren dokümandır.
Rehber: Yapılan faaliyetlerde yol gösterme ve bilgilendirme amacıyla oluşturulan dokümandır.
Form: İstenilen veri veya bilgilerin yazılması, doldurulması için hazırlanmış dokümandır.
Dış
Kaynaklı
Doküman:
Kurumun
kendisi
tarafından
hazırlanmayan
ancak
faaliyetlerin
gerçekleştirilmesinde faydalanılan dokümandır.
Plan: Hedeflenen bir amaca ulaşılmasını sağlayacak adımlardan oluşan; neyi, ne zaman, niçin ve nasıl
yapacağımızı gösteren dokümandır.
Onam Belgesi: Uygulanacak tıbbi işleme ilişkin, işlemi yapacak sağlık personeli tarafından hastaya
aktarılan bilgilerin yer aldığı ve hastanın rızasını almak için oluşturulmuş dokümandır.
Liste: Benzer öğelerin ardışık sıralandığı dokümandır.
Organizasyon Şeması: kurum için üst sorumlular ve astların yerlerini belirten şemadır.
Hedef: kurumun kendini yenilemesi ve iyileştirmesi için konulan amaçtır.
Cihaz Güvenlik Kartı: cihazların kullanımlarında dikkatli olunması gereken kurallardır.
Yardımcı Doküman: Prosedür, talimat, rehber, form, plan, liste, rıza belgesi ve dış kaynaklı dokümanların
dışında kalan veya bu dokümanları destekleyici nitelikteki dokümandır.
Dokümanın Adı: Dokümanın ilişkili olduğu konuyu ifade eder.
Dokümanın Kodu:Dokümanın izlenebilirliğini sağlayan doküman yönetim sistemi rehberinde belirlenen
kurallara uygun olarak oluştur tanımlama sistemini ifade eder.
Yayın Tarihi: Dokümanın yürürlüğe girdiği tarihi ifade eder.
Revizyon Tarihi: Dokümanın en son güncellendiği tarihi ifade eder.
Revizyon Numarası: Dokümanın kaç kez güncellendiğini ifade eder.
25
HASTA VE ÇALIŞAN MEMNUNİYETLERİ ANKETLERİ
Memnuniyet, sağlık hizmeti sunumunun temel hedeflerinden birisidir. Hasta ve çalışan memnuniyeti
kavramları, hasta ve çalışanların beklenti ve gereksinimlerinin hangi ölçüde karşılanabildiğini ifade
etmektedir. Ayrıca hasta ve çalışanların görüş, deneyim ve geribildirimleri kurumların kalite çalışmalarına
da yol gösterici olacaktır. Uygulanan anketler usulüne göre hesaplanır ve raporu hazırlanarak üst yönetime
iletilir. Tespit edilen olumsuzluklar ve öneriler görüşülür. Anketler kurumsal kalite sistemine girilir.
Anketler
Ayaktan Hasta
Memnuniyet Anketi
Yatan Hasta
Memnuniyet Anketi
Acil Servis Hasta
Memnuniyet Anketi
Çalışan Memnuniyeti Anketi
Uygulama Periyodu
Uygulama Zamanı
Uygulanacak Kişi Sayısı
Her ay
Kişinin işlemleri bittiğinde
15
Her ay
Kişinin işlemleri bittiğinde
15
Her ay
Kişinin işlemleri bittiğinde
15
Her dönem bir kez
1. dönem Mart ayında,
2. dönem Eylül ayında
Hastanede Çalışanların Yarısı
HASTANE HİZMET KALİTE STANDARTLARI
Hastanemizde Sağlık Bakanlığı Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı tarafından
yayınlanan Hizmet Kalite Standartları uygulanmaktadır.
GÜVENLİK RAPORLAMA SİSTEMİ (GRS)
Güvenlik Raporlama Sistemi’nde Amaç
 Hastaya ve/veya çalışana zarar veren ve/veya zarar oluşmadan önce fark edilen olayların
benzerlerinin oluşmasını engellemek ve gerekli düzeltici, önleyici faaliyetleri başlatabilmek için
yöntem belirlemektir
 Bu çerçevede gerçekleştirilecek olan düzeltici ve önleyici faaliyetlerin çıkış noktasını ise kurumlarda
gerçekleşen istenmeyen olayların tespit edilmesi oluşturmaktadır. Bu nedenle, Güvenlik Raporlama
Sistemi (GRS) ile kurumsal sistemden kaynaklanan hataların tespiti noktasında çalışma yapmak ve
hatalardan öğrenme sürecine kaynak oluşturmak amaçlandığından sadece olayın sorgulanması
gerekmektedir. Analiz yapılırken Hasta Güvenliği Komitesi, sisteme ilişkin değerlendirmelerde
bulunmalı, sistemin aksayan yönleri, düzeltilecek alanların olup olmadığını irdelemelidir. Komite
olayları ve olayların sebeplerini incelemeli, olayların kim tarafından gerçekleştirildiği ve zarar
görenlerin kimler olduğunu araştırmamalıdır.
Sorumluluk: Hasta ve Çalışan Güvenlik Komitesi, Kalite Yönetim Direktörü, Enfeksiyon Kontrol
Komitesi, Tüm çalışanlar
26
UYGULAMA
Bildirimi Gereken Olaylar: İlaç Güvenliği, Transfüzyon Güvenliği, Cerrahi Güvenlik olmak üzere üç
konuya ilişkin hastaya zarar verebilecek veya veren olaylar üzerinden bildirim yapılmasına yönelik sistem
kurmalıdır. Bu başlıklar, hasta güvenliğini tehdit eden olayların en çok görüldüğü konulardır.
İlaç Güvenliği: Yanlış ilaç istenmesi, yanlış ilaç uygulanması, ilacın yanlış yolla uygulanması, ilacın yanlış
zamanda uygulanması, eczaneden yanlış ilaç gelmesi, eczaneden ilaçların uygun şartlarda gelmemesi,
kayıtların yanlış olması, ilacın yanlış rafa yerleşmesi, doktorun ilaç talimatını okunaklı yazmaması,
kısaltmaların kullanılması konularını kapsar.
Transfüzyon Güvenliği: Hasta kimlik doğrulamasının yapılmaması, yanlış kan ve/veya kan ürünü, kan
ve/veya kan ürününün yanlış etiketlenmesi, kan ve/veya kan ürününün uygun olmayan depolanması,
transfüzyon sırasında uygun takip yapılmaması, uygulama sonrası reaksiyon gelişmesi, kan transfüzyonunda
transfüzyon talimatına uyulmaması konularını kapsar.
Cerrahi Güvenlik: Hasta kimlik doğrulamasının yapılmaması, ameliyat taraf işaretleme yapılmaması,
yanlış taraf/organ cerrahisi, Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi'nin yanlış doldurulması, cerrahi işlem sırasında
oluşan istenmeyen olayların gerçekleşmesi (yanık gelişmesi gibi), cerrahi operasyonda malzeme unutulması,
sterilizasyon - dezenfeksiyon kurallarına uyulmaması konularını kapsar.
Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu üç bölümden oluşur:
1. Olayın konusu, 2. Olayın anlatılması, 3. Olaya ilişkin varsa görüş ve öneriler

Bildirim formları kurumun özelliğine göre web tabanlı intranette veya basılı kopya olarak kullanılabilir.

Formlarda olay ile ilgisi olan çalışanların isimleri, yer, tarih veya herhangi bir tanımlayıcı kullanılmaz.
İsim ve/veya tanımlayıcı bulunan formlar kabul edilmez.

Olay bildirimi yapanın kendi cümleleri ile anlatılmalıdır.

Çalışanların formlara kurumun tüm bölümlerinden ulaşabilmesi ve bildirimi yapan sağlık çalışanın
bilinmesini önleyecek anonim ve gizlilikte (KYB)’ne iletilmesini sağlayacak bir düzenleme yapılmalıdır

Sistemin gizliliği çalışanların kendilerini güvende hissetmeleri, sistemin gönüllülük esasına uygunluğu,
bildirimlerin anonim olmasına özen gösterilmelidir

GRS ile ilgili çalışanların görüş ve önerileri alınmalı, belli periyotlarda geri bildirimlerde bulunulmalıdır

Çalışanların GRS kullanmaları yönünde teşvik edici çalışmalar yürütülmelidir.
Bildirim Sisteminde Temel Kurallar: Bildirim formunda yer alan “olayı anlatınız” bölümünün
doldurulması zorunlu olup diğer iki bölümün doldurulması ise ihtiyaridir. Bildirim formları, KYB’nin
sorumluluğunda olup, formların KYB’nde toplanmasına yönelik bir düzenleme yapılmalıdır. Bildirim
formları, kurallara uygunluk açısından KYB tarafından değerlendirilmelidir. Kurallara uygun gönderilen
bildirimler Hasta Güvenliği Komitesi’ne iletilmelidir.
27
Olayın Sebeplerinin Araştırılması (Kök Neden Analizi): Hasta Güvenliği Komitesi öncelikle olayın GRS
içinde ele alınmasının gerekli olup olmadığı noktasında karar vermelidir. Hasta güvenliğini tehdit eden bir
unsur içermesi durumunda olay komite tarafından incelemeye alınmalı, olayın sebep ve sonuçları
araştırılmalıdır. Her olay kendi içinde değerlendirilmeli ve kök neden analizi yapılmalıdır.
Güvenlik Raporlama Sistemine Yönelik Eğitimler
 Güvenlik Raporlama Sisteminin önemi ve sorumluluklar,
 Güvenlik Raporlama Sisteminde yer alan konu başlıklarına ilişkin nelerin hasta güvenliğini dolaylı
ve direk tehdit edebileceği,
 Bildirimin yapılma şekli, uyulması gereken kurallar ve gizlilik,
 Örnek olaylar üzerinden sağlık çalışanlarının bildirim formlarını doldurması
 Formların niceliksel ve niteliksel açıdan değerlendirilmesi konularına yer verilmelidir.
16.2. YASAL HAKLARIMIZ VE SORUMLULUKLARIMIZ
(Mesai Saatleri; 12. Özlük Bilgileri başlığında verilmiştir).
Nöbet Esasları: Madde 41. Yataklı tedavi kurumlarında nöbet; normal çalışma saatleri dışında ve resmi tatil
günlerinde dışarıdan gelecek hastalarla, kurum içindeki hastaların acil durumlarında tıbbi ve bununla ilgili
idari ve teknik yardımları vaktinde sağlayabilmek, olması muhtemel idari ve teknik olay ve kazalara
zamanında müdahale edebilmek amacını güder.
a) Nöbet Saat 8.00 den ertesi gün 8.00 e kadar devam eder. Nöbetçi olanlar kurumdan ayrılamazlar.
b) Nöbetçi personel nöbeti teslim alacak personel gelmeden ve nöbetinde geçen önemli olaylar, izlenecek
hususlar hakkında gerekli bilgiyi vermeden ayrılamaz. Nöbeti teslim alacak vaktinde gelmediğinde
baştabibe bildirilir, gerekli tedbir alındıktan sonra eskisi ayrılabilir.
c) Nöbet günleri ancak baştabiplik müsaadesiyle değiştirilir. Bu takdirde nöbetçinin kabul edilebilir bir
mazeretinin bulunması, değişikliğin hastane müdürü tarafından daha önceden nöbet cetvellerine
işlenmesi ve ilgililere duyurulması gerekir.
d) Nöbet hizmetleri, yataklı tedavi kurumlarının tiplerine, yatak ve personel kadrosuna, yer ve önemine,
faaliyetinin çokluğuna göre ayrı ayrı hükümlere tabidir.
e) Gece nöbeti tutanlara ertesi günü görev verilmez. Geceyi yoğun mesai ile uykusuz geçiren personele,
kurumun personel durumu ve imkanları müsait olmak, hizmeti aksatmamak kaydıyla evinde veya kurum
içerisinde lüzum görüldüğü sürece dinlenmesi için baştabip izin verebilir. Bu takdirde de bunlar acil
durumlarda baştabip veya nöbetçi tabibin davetine uymaya mecburdurlar.
f) Kurum nöbet cetvelleri her hizmet bölümü veya meslek gurubu için ayrı ayrı düzenlenir. Nöbet listeleri
aylık olarak hazırlanır; tabip ve doğrudan baştabipliğe bağlı görevlilerin listelerini baştabiplik, idareye
28
bağlı personelin listesini hastane müdürlüğü, Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü’ne bağlı olanların
listelerini ise Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü düzenler ve bunları baştabip onaylar. Nöbet listelerinin
örneği baştabip odasına, nöbetçi tabip odalarına ve kurumun görülebilen bir yerine asılır. Birer örneği de
Sağlık Müdürlüğü’ne gönderilir. Nöbet listeleri normal günler için ayrı, Cumartesi, Pazar, bayram ve
tatil günleri için de ayrı olarak düzenlenir. Nöbet listelerinin düzenlenmesinde yıllık izinler dikkate
alınır.
g) Nöbet tutan her meslek grubu için sahifeleri numaralı ve tasdikli bir nöbet defteri tutulur. Nöbetçiler bu
deftere nöbetlerinde geçen önemli olayları saat belirleyerek ve bir sonraki nöbetçiye devredilen tıbbi,
idari ve teknik işlerle ilgili önerilerini kaydeder. Nöbet defterleri her gün hastane müdürü tarafından
tetkik edilerek gerekleri yapılır. Önemli hususlar da baştabibe iletilir.
İZİNLER
Doğumda Annenin Ölmesi Halinde Babaya İzin: Doğumda veya doğum sonrasında analık izni
kullanılırken annenin ölümü hâlinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin
verilir.
Babalık İzni: Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni verilir.
Ölüm İzni: Kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin
verilir.
Evlilik İzni: Kendisinin veya çocuğunun evlenmesi halinde yedi gün izin verilir.
Süt İzni: Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden
itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi
saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihine bırakılır.
Hastalık İzni: Memura, aylık ve özlük hakları korunarak, verilecek raporda gösterilecek lüzum üzerine,
kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığı hâlinde on sekiz aya
kadar, diğer hastalık hâllerinde ise on iki aya kadar izin verilir.
Refakatten Dolayı Aylıksız İzin: Hasta olan memura İznin bitiminden itibaren, sağlık kurulu raporuyla
belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine on sekiz aya kadar aylıksız izin verilebilir.
Doğum Yapan Kadın Memura 24 Ay, Aylıksız İzin: Doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden;
yirmidört aya kadar aylıksız izin verilir.
29
Doğumdan Dolayı Babaya, 24 Ay, Aylıksız İzin: Eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren
istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilir.
Evlat Edinme İzni: Çocuğun ana ve babasının rızasının kesinleştiği tarihten veya veraset dairelerinin izin
verme tarihinden itibaren, istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilebilir.
5 Yıl Hizmeti Olan Memura Aylıksız İzin: Memura, beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği
hâlinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin
verilebilir.
Hizmetten Çekilme Hakkı: Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde,
acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir.
Hizmetten çekilme talebi, kurum tarafından belirlenen yöneticiye sözlü veya yazılı bildirilecektir.
Bildirim üzerine yetkili yönetici, olayı derhal değerlendirerek hizmetten çekilme talebinin uygun
olup olmadığı hakkında gecikmeksizin karar verecektir.
Yetkili yönetici, hizmetten çekilme talebini uygun bulduğu takdirde hastanın sağlık hizmeti almasına
ve tedavisinin devamına yönelik tedbirleri güvenlik tedbirleriyle birlikte alacaktır. Bu kapsamda ilgili
hastanın sağlık hizmetini devam ettirecek yeni sağlık çalışanını belirleyecek, kurum içerisinde bunun
mümkün olmaması halinde hastanın hizmet alabileceği başka bir sağlık kurumuna sevkini ve hizmet alımını
sağlayacaktır. Bu süreç sırasında hastanın tedavisinin aksatılmamasına itina edilecektir.
KADRO TERFİ İŞLEMLERİ
Terfi zamanı gelen memurun terfisi personel şefliği tarafından hazırlanır. Çalışan kişiye tebliğ edilir.
İşlem yapılmak üzere ilgili birim olan mutemetliğe iletilir.
DİSİPLİN VE CEZA İŞLEMLERİ
Vatandaş ve çalışan şikayetlerinde izlenen disiplin ve ceza işlemlerinin uygulanmasında;
 Soruşturma açılması
 Soruşturmacı tayini
 Soruşturma onayı
 Soruşturmanın yapılması
 Soruşturma raporu
 Sanığın savunmasının alınması
 Disiplin cezası vermeye yetkili merciler
 Kararların ilgiye tebliği ve uygulama ve itiraz gibi işlemler sırasıyla uygulanır.
30
16.3. BİLGİ İŞLEM EĞİTİMİ
HBYS giriş ve yetkilendirme: Göreve yeni başlayan personel
çalışmakta olduğu birimde Hastane Otomasyon Sistemine dahil
herhangi bir modül kullanacak ise Bilgi İşlem Birimi
Sorumlusu2na başvurarak kendisine verilecek olan HBYS
Kullanıcı Kodu ve şifresini alarak yetkilendirilir.
Poliklinik ve Klinik İşlemleri
Hastanemiz veznesi, ayaktan hasta modülünü kullanır. Hastaların ilk giriş işlemlerini bu modülden barkot
basarak yapar. İlgili polikliniklere yönlendirir. Vezne modülü yardımı ile ücretli hastaların ücret fişlerini bu
ekrandan yapar.
Polikliniklerde uzman doktor, hemşire, sağlık memuru, ebe poliklinik modülünü kullanırlar. Hastanın
tanısını, kullanılan ilaçları, yapılan işlemleri, tıbbi sarf malzemelerini poliklinik modülü ekranından işlerler.
Yine hasta için gerekli tetkik ve tahlillerin isteminde bu modülü kullanırlar. Tetkik ve tahlillerin sonuçlarını
yine bu modülden görürler. Uzman doktorlar servis modülünden yatan hastaları ile ilgili epikriz ve dosya
işlemlerini bu modülü kullanarak tamamlarlar.
Tahlil Tetkik İstem İşlemleri
Yatan Hasta Servislerinde çalışan hemşire, ebeler servis modülünü kullanırlar. Serviste yatan hastaların
ilaçlarını, tıbbi sarf malzemelerini, gerekli olan tetkik ve tahlilleri servis modülü ekrandan işler. Tetkik ve
tahlil sonuçlarını yine aynı ekrandan görebilir ve yazıcıdan basarak hastanın dosyasına koyar.
Biyokimya Laboratuvarında laboratuar modülünü kullanır. Servislerden ve polikliniklerden istenen tetkik
ve tahlillerin barkotları basılarak istenen tetkik ve tahliller yapılır. Yapılan tetkik ve tahlil sonuçları yine
laboratuar modülü ekranından onaylanır.
Röntgende, röntgen modülü kullanılır. Servislerden ve polikliniklerden istenen tetkikler için bu modül
üzerinden işlem yapılır. Tetkik sonuçları elden verilir.
Ameliyathane ve Doğum Servisi, ameliyathane ve doğum modülünü kullanır. Hastalara yapılan ameliyat
işlemlerini, anestezi işlemlerini, ameliyat sırasında kullanılan tıbbi sarf malzemeleri bu modül ekranını
kullanarak işler.
Acil Polikliniği, acil modülünü kullanmaktadır. Hastanın tanısını, kullanılan ilaçları, yapılan işlemleri, tıbbi
sarf malzemelerini acil modülü ekranından işler. Yine hasta için gerekli tetkik ve tahlillerin isteminde bu
modülü kullanır. Tetkik ve tahlillerin sonuçlarını yine bu modülden görür.
Eczane, eczane modülünü kullanır. Ameliyathaneden, servislerden ve polikliniklerden istenen ilaç ve tıbbi
sarf malzemeleri bu modül ekranından karşılar. Hastanemize yeni alınan ilaç ve tıbbi sarf malzemelerin satın
almasını eczane modülü ekranını kullanarak yapar.
31
Yatış işlemleri
Yazı işleri, yatan hasta modülünü kullanır. Bu modülden hastaların yatış işlemlerini yapar. İstatistik
modülünü kullanarak hastanemiz için gerekli istatistik sonuçlarını sağlar. Sağlık kurulu modülü ile
hastaların ilaç raporlarını verir.
Döner Sermaye Biriminde kullanılan modül üzerinde faturalama işlemleri yapılır. Ayrıca bu birimde
görevlendirilen personel tarafından tüm hastanenin HBYS programı kontrolü yapılır.
16.4. ENFEKSİYON KONTROL EĞİTİMİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ GÖREVLERİ
 Bilimsel esaslar çerçevesinde, yataklı tedavi kurumunun özelliklerine ve şartlarına uygun bir
enfeksiyon kontrol programı belirleyerek uygulamak, yönetime ve ilgili bölümlere bu konuda
öneriler sunmak,
 Güncel ulusal ve uluslararası kılavuzları dikkate alarak yataklı tedavi kurumunda uygulanması
gereken enfeksiyon kontrol standartlarını yazılı hale getirmek, bunları gerektikçe güncellemek,
 Yataklı tedavi kurumunda çalışan personele, bu standartları uygulayabilmeleri için devamlı hizmet
içi eğitim verilmesini sağlamak ve uygulamaları denetlemek,
 Yataklı tedavi kurumunun ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun bir sürveyans programı geliştirmek ve
çalışmalarının sürekliliğini sağlamak,
 Hastane enfeksiyonu yönünden, öncelik taşıyan bölümleri saptayarak ve bulgulara göre harekete
geçerek, hastane enfeksiyon kontrol programı için hedefler koymak, her yılın sonunda hedeflere ne
ölçüde ulaşıldığını değerlendirmek ve yıllık çalışma raporunda bu değerlendirmelere yer vermek,
 Antibiyotik, dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon araç ve gereçlerin, enfeksiyon kontrolü ile ilgili
diğer demirbaş ve sarf malzeme alımlarında, ilgili komisyonlara görüş bildirmek, görev alanı ile
ilgili hususlarda yataklı tedavi kurumunun inşaat ve tadilat kararları ile ilgili olarak gerektiğinde
yönetime görüş bildirmek,
 Hastalar veya yataklı tedavi kurumu personeli için tehdit oluşturan bir enfeksiyon riskinin
belirlenmesi durumunda, gerekli incelemeleri yapmak, izolasyon tedbirlerini belirlemek, izlemek ve
böyle bir riskin varlığının saptanması durumunda, ilgili bölüme hasta alımının kısıtlanması veya
gerektiğinde durdurulması hususunda karar almak,
 Sürveyans verilerini ve eczaneden alınan antibiyotik tüketim verilerini dikkate alarak, antibiyotik
kullanım politikalarını belirlemek, uygulanmasını izlemek ve yönlendirmek,
 Sterilizasyon, antisepsi ve dezenfeksiyon işlemlerinin ilkelerini ve dezenfektanların seçimi ile ilgili
standartları belirlemek, standartlara uygun kullanımını denetlemek,
32
 Üç ayda bir olmak üzere, hastane enfeksiyon hızları, etkenleri ve direnç paternlerini içeren sürveyans
raporunu hazırlamak ve ilgili bölümlere iletilmek üzere yönetime bildirmek,
 Enfeksiyon kontrol ekibi tarafından hazırlanan yıllık faaliyet değerlendirme sonuçlarını yönetime
sunmak,
 Enfeksiyon kontrol ekibi tarafından iletilen sorunlar ve çözüm önerileri konusunda karar almak ve
yönetime iletmek,
 Enfeksiyon kontrol komitesi, görev alanı ile ilgili olarak gerekli gördüğü durumlarda çalışma
grupları oluşturmak.
ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİNİN GÖREVLERİ
 Hastane enfeksiyonları sürveyansını yürütmek amacıyla, mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji
laboratuarından kültür sonuçlarını izlemek, günlük klinik ziyaretleri ile ilgili hastaları
değerlendirmek, sorumlu hekim ve hemşirelerle koordinasyon sağlayarak, hastane enfeksiyonu
gelişen ya da gelişme ihtimali bulunan yeni vakaları saptamak, bu hastaları enfeksiyon riski
açısından değerlendirerek gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak,
 Toplanan sürveyans verilerinin bilgisayar kayıtlarını tutmak,

Klinik enfeksiyon hızı artışlarını veya belirli mikroorganizmalarla oluşan enfeksiyonlardaki artısı
belirlemek ve bunları enfeksiyon kontrol hekimine bildirmek,
 Hastane enfeksiyon salgını şüphesi olduğunda, bunun kaynağını aramaya ve sorunu çözmeye yönelik
çalışmalara katılmak,

En az haftada bir kez enfeksiyon kontrol hekimi ile bir araya gelerek, çalışmaları değerlendirmek,
 Bölümlerle ilgili sorunları enfeksiyon kontrol hekimi ile birlikte o bölümlere iletmek, bu bölümlerin
kontrol tedbirlerinin oluşturulması, uygulanması ve değerlendirilmesine katılımlarını sağlamak,
 Enfeksiyon kontrol programlarının geliştirilmesi ve uygulanmasında görev almak,
 Yataklı tedavi kurumu genelinde enfeksiyon kontrol uygulamalarını izlemek,
 Yataklı tedavi kurumu personeline hastane enfeksiyonları ve kontrolü konusunda eğitim vermektir.
33
HASTANE ENFEKSİYONLARI TANIMI

Hastaların;
o Hastaneye başvurduktan 48-72 saat sonra
o Taburcu olduktan sonra ilk 10 gün
o Operasyondan sonra ilk 30 gün
o Operasyonda implant konulmuşsa 1 yıl içinde ortaya çıkabilen enfeksiyonlar

Annede enfeksiyon yok, 48-72 saat sonra doğan bebek enfekte ise hastane enfeksiyonu kabul edilir.
ENFEKSİYON KONTROL PROGRAMININ AMAÇLARI
 Hastayı korumak

Sağlık çalışanlarını, ziyaretçileri ve hastane ortamındaki diğer insanları korumak

Mümkün olan her durumda ilk iki amaca “maliyet etkin” bir şekilde ulaşmak
HASTANE ENFEKSİYONLARININ
BULAŞMA YOLU
Enfeksiyöz etkenin kaynaktan duyarlı konağa
geçiş yoludur.

Temas (Direkt veya indirekt)

Hava yolu

Damlacık

Vektör aracılı
34
HASTANE ENFEKSİYONLARININ RİSK FAKTÖRLERİ
• Mikrobiyal faktörler
–
Artmış antibiyotik kullanımı (flora değişikliği,
multiple dirençli patojenler)
•
Konakçı faktörleri
–
Kronik Akciğer Hastalığı, yaş, malnütrisyon,
Diabetes Mellitus, alkolizm, nöropati, miyopati,
travma, yanık vb.
•
Tedavi yöntemleri
–
Sedatif ilaçlar, paralitik ilaçlar, kortikosteroidler, antasidler, stres ülseri profilaksisi, antibiyotik
tedavisi, multipl kan transfüzyonları
•
•
Çevresel faktörler
–
Cerrahi (tip, süre)
–
İnvaziv girişimler (kateterizasyon, entübasyon, vb.)
•
Nozokomiyal pnömonilerin %83’ü mekanik ventilasyonla
•
Üriner sistem enfeksiyonlarının %97’si üriner kateter kulanımı ile
•
Primer kan dolaşımı enfeksiyonlarının %87’si santral kateterlerle ilişkili
Hijyenik alışkanlıklar
–
El hijyeni
HASTANE ENFEKSİYONLARI VE PERSONEL SAĞLIĞI
Sağlık hizmeti veren; - Doktor - Ebe - Hemşire - Diş hekimi - Stajyer öğrenciler ve diğer sağlık personelleri
risk altındadır.
Sağlık personelinin infeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve Hİ’nın yayılımı açısından önemlidir.
Sağlık çalışanlarının infeksiyondan korunması 3 amaca yöneliktir

Çalışanın sağlığının korunması

İş gücü kaybının önlenmesi

Hastane kökenli infeksiyonların önlenmesi
Sağlık personelinin izleminde temel noktalar;

Eğitim

Aşı ile önlenebilen infeksiyonlara karşı bağışıklanma

Hasta sağlık personeli için alınacak önlemlerin belirlenmesidir
35
HASTANE ENFEKSİYONLARININ AZALTILMASI İÇİN DİKKAT
EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
– El hijyeni
– Standart önlemler ve izolasyonlar
– Enfeksiyon kontrol kılavuzları
_
Kontrollü antibiyotik kullanımı
EL HİJYENİ
El temizliği bireysel hijyenin ilk adımıdır. El yıkama, günlük yaşantı içinde her şeyden önce kişinin
kendi sağlığı için önemliyken, çalışma ortamında, diğer kişilerin sağlığı için de önem kazanmaktadır. Başta
sağlık sektörü olmak üzere birçok iş kolunda, çalışanların el yıkamasındaki aksaklıklar, toplumu tehdit eden
ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Hastanede yatan hastalar genellikle sağlıksızdırlar, bir ameliyat sonrası
iyileşme dönemi içindedirler ya da bağışıklık sistemlerinin zayıf olması nedeniyle enfeksiyon riskleri
yüksektir. Sadece hasta teması değil odasındaki eşya ve yüzeylerle temas da kontaminasyona neden olabilir.
Enfeksiyon oluşumunun önlenmesinde en kolay ve etkin yollardan biri, tüm sağlık çalışanları, görevli, hasta
ve ziyaretçileri tarafından el hijyeni kurallarına uyulmasıdır.
•
Her gün normal deriden, canlı mikroorganizma içeren 106 hücre dökülür.
•
Hasta yakınındaki cansız çevre kontamine olur.
•
Hastaya / yakınındaki cansız çevreye temas ile sağlık çalışanlarının ellerinin kontaminasyonu ve
kontamine ellerden çapraz kontaminasyona neden olur.
•
Kontamine bir gerece temas el kontaminasyonuna
•
Diğer gereç veya hastaya kontamine ellerle temas onların da kontaminasyonuna
•
Mikroorganizmaların onlara nakline ve elde var olan herhangi bir kesiden mikroorganizmaların
kan dolaşımına girmesine ve enfeksiyon gelişimine sebep olur
36
EL HİJYENİ İLE İLGİLİ TANIMLAR
Kontaminasyon: Bulaşma, kirlenme anlamına gelmektedir.
Flora: Vücudun her anatomik bölgesinde yaşamını sürdüren bu bakteri topluluklarına flora adı verilir.
Kalıcı Flora: Cildin derin tabakalarında bulunan bakterilerdir, uzaklaştırılamaz. Hastane enfeksiyonlarından
sorumlu değildir.
Geçici Flora: Cildin yüzeyel kısmına kolonize olur ve uzaklaştırılabilir. Hastane enfeksiyonlarından
sorumludur.
Sterilizasyon: Herhangi bir maddenin veya cismin birlikte bulunduğu tüm mikroorganizmaların her türlü
canlı ve aktif şekillerinden temizlenmesidir.
Dezenfeksiyon: Patojen mikroorganizmaların ve çok dirençli olmayan diğer mikroorganizmaların tahrip
edilmesi veya virüslerin inaktive edilmesidir.
Dezenfektan: Dezenfeksiyon işleminde kullanılan kimyasal maddelere “dezenfektan” veya “sanitizer”
denmektedir. Dezenfektan maddeler enfeksiyon oluşturabilecek patojen mikroorganizmaların tahrip
edilmesi için kullanılan kimyasal maddelerdir.
Antisepsi: Patojen mikroorganizmaların üremelerini durdurmak veya öldürmek için canlı doku üzerine
kimyasal maddelerin uygulanmasıdır. Antisepsi için kullanılan kimyasal maddelere antiseptik denir.
Düz sabun: Antimikrobiyal içermeyen ya da sadece koruyucu olacak kadar içeren deterjanı ifade eder. Kir
ve beraberindeki mikroorganizmaların fiziksel olarak giderilmesi amacı ile kullanılır.
Antimikrobiyal sabun: Cilt florasına karşı in vitro ve in vivo etkiye sahip antiseptik madde içeren sabun.
Belirgin olarak kirli el: Kir veya proteinli materyal, kan ve diğer vücut sıvıları ile görünür bir şekilde
kontamine olmuş eli ifade eder.
El yıkama: Ellerin düz sabun ve su ile yıkanmasıdır.
El hijyeni: El yıkama, antiseptik ile yıkama, antiseptik ile ovma veya cerrahi el antisepsisi dahil olmak
üzere tüm uygulamaları kapsayan genel bir tanımdır.
El antisepsisi: Antiseptik el yıkama veya antiseptik el ovmayı ifade eder.
Cerrahi el antisepsisi: Cerrahi personel tarafından operasyon öncesinde geçici florayı elimine etmek ve
kalıcı florayı azaltmak üzere yapılan el yıkama veya el ovmayı tanımlar.
37
EL YIKAMA: El yıkamayı, basit sosyal tip, hijyenik tip, cerrahi tip olarak 3 ana başlıkta incelemek
mümkündür.
Sosyal El Yıkama: Ellerin düz sabun ve su ile yıkanması işlemidir.
 Ellerin her kirlenmesinde
 Yiyecek tutmadan, yemek yemeden ve hastaya yemek yedirmeden önce
 Hasta bakımına başlamadan önce
 Tuvaleti kullanmadan önce ve sonra
Hijyenik el yıkama: Kontaminasyon sonrasında kir ve geçici florayı mekanik olarak uzaklaştırma,
dezenfektan ile kalıcı florayı da bir miktar azaltmak işlemidir. Kirli olmasa bile aşağıdaki durumlarda eller
yıkanır;
 Mesaiye başlamadan önce

Kirlilik hissedildiği anda
 Eldiven giymeden önce ve sonra
 Her türlü açık yara ile temastan önce ve sonra
 Mikroorganizmaların bulaşma olasılığı yüksek cisimlere temas sonrası
 Vücut sıvıları, sekresyonlar, mukoza, bütünlüğü bozulmuş deri ya da yara ile temas halinde
 Aseptik teknik gerektiren işlemler ve invaziv girişimlerden önce ve sonra
 İnfeksiyon olasılığı olan hastaya temastan sonra
 İnfekte hastaya temastan sonra
 Yoğun bakım gibi infeksiyon riskinin yüksek olduğu birimlerde hastaya temastan önce ve sonra
 Pansuman değişimlerinden önce ve sonra
 Hastada kontamine vücut bölgesinden temiz bölgeye geçerken
 İmmun yetersizliği olan hastaya temastan önce ve sonra
 Yenidoğan ile temastan önce ve sonra
 Tuvalet kullanımından önce ve sonra
Hijyenik el yıkama tekniği
 Elde bulunan tüm takılar ve saat çıkarılır
 Musluk açılır, eller ıslatılır, 3-5 ml sabun avuç içine alınır
 El yüzeyinin tamamı avuç içi sabunlanır
 Bol su ile eller durulanır
 Kağıt havlu ile eller kurulanır, Kağıt havlu ile musluk kapatılır
 Alkol bazlı el antiseptiği üretici firmanın talimatı doğrultusunda ellere uygulanır
 İşleme solüsyon kuruyana dek devam edilir
38
Cerrahi el yıkama: Ellerde bulunan kalıcı floranın büyük bir kısmını uzaklaştırarak cerrahi girişim boyunca
eldivende yırtılma ve delinme olasılığına karşı ellerdeki bakteri sayısını düşük tutmaktır.
Hijyenik El Ovma
 Alkol ancak temiz şartlarda etkili olduğundan görünür kir varsa eller önce su ve sabunla yıkanarak
kurutulur
 Alkol bazlı solüsyon 3-5 ml. avuca alır. İki el birleştirilerek tüm el yüzeyi ve parmaklara temas
edecek şekilde 1 dk. süre ile iyice ovuşturulur, kendi halinde kuruması beklenir.
Eldiven kullanımı
 Eldiven, çapraz bulaşları( sağlık personelinin elinden hastalara veya steril malzemelere, hastadan
sağlık personeline, sağlık personeli eliyle hastadan hastaya) önlemek için giyilir.
 Eldiven bulaşma riskini tamamen kaldırmaz, bu nedenle eldiven el yıkama yerine kullanılmamalıdır.
 Eldiven giymeden önce ve eldiveni çıkardıktan sonra eller mutlaka yıkanmalıdır.
 Bulaşma riskinin fazla olduğu durumlarda çift eldiven giyilebilir.
 Hastadan bir başka hastaya geçerken ayrıca aynı hastanın kontamine bir bölgesiyle temastan sonra
başka bir bölgeye temas etmeden önce eldiven değiştirilmelidir.
 Sağlık personelinin elinde kesik, çizik ve çatlaklar olduğunda rutin işlemler sırasında da kendini
korumak için eldiven giymelidir.

Aynı eldivenle asla iki farklı girişimde bulunulmamalıdır
39
HASTANEDE ÜRETİLEN ATIKLAR
Hastanelerde atıklar dörde ayrılır;
A ) TIBBİ ATIK

Enfekte Atık: Enfeksiyon yapıcı etkenleri taşıdığı bilinen veya taşıması muhtemel (başta kan ve kan
ürünleri) her türlü vücut sıvıları ve insan dokuları, organları, anatomik parçalar, otopsi materyali,
plasenta, fetüs ve diğer patolojik materyal, bu tür materyal ile bulaşmış eldiven, bandaj, flaster,
tamponlar ve karantina altındaki hastaların vücut çıktıları, bakteri ve virüs tutucu hava filtreleridir.

Patolojik Atık: Dokular, organ ve vücut parçaları ile ameliyat, otopsi vb. tıbbi müdahaleler sırasında
ortaya çıkan sıvıları, ameliyathaneler, morg, otopsi, adli tıp gibi yerlerden gelen vücut parçaları,
plesanta, kesik uzuvlar, biyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleri patolojik atıklardır.

Kesici-Delici Atık: Batma ve sıyrık gibi yaralanmalara neden olabilecek enjektör ve diğer tüm deri altı
girişim iğneleri, lanset, bistüri, bıçak, serum seti iğnesi, cerrahi sütur iğneleri, biyopsi iğneleri, intraket,
kırık cam, ampul, lam-lamel, kırılmış cam tüp ve petri kapları gibi atıklardır.
B ) TEHLİKELİ ATIK

Farmasötik Atık: Kullanım süresi dolmuş veya artık kullanılmayan, ambalajı bozulmuş, dökülmüş ve
kontamine olmuş ilaçlar, aşılar, serumlar ve diğer farmasötik ürünler ile bunların artıklarını ihtiva eden
kullanılmış eldivenler, hortumlar, şişeler ve kutulardır.

Genotoksik Atık: Hücre DNA’sı üzerinde mutasyon yapıcı, kanserojen veya insan veya hayvanda
düşüğe neden olabilecek türden farmasötik ve kimyasal maddeler, kanser tedavisinde kullanılan
sitotoksik (antineoplastik) ürünler ve radyoaktif materyal ihtiva eden atıklar ile bu tür ajanlar ile tedavi
gören hastaların idrar ve dışkı gibi vücut çıktıları genotoksik atıklardır.

Kimyasal Atık: Ünitelerde tanı, tedavi, deneysel araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan ve insan
ve çevre sağlığı için çeşitli etkilerle zararlı olabilen kimyasal maddelerin gaz, katı veya sıvı atıklarıdır.

Ağır Metal İçeren Atık: Ünitelerde tanı, tedavi veya deneysel araştırmalar gibi tıbbi alanlarda
kullanılan termometre, tansiyon ölçme aleti ve radyasyondan koruma amaçlı paneller gibi alet ve
ekipmanların içinde veya bünyesinde bulunan civa, kadmiyum ve kurşun içeren atıklardır.
C ) EVSEL ATIK

Genel atıklar: Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, idari birimler, temizlik hizmetleri, mutfak,
ambar ve atölyelerden gelen atıklardır.

Ambalaj (Geri dönüşümlü) Atıkları: Kağıt, karton, mukavva, plastik, cam, metal vb. gibi tekrar
kullanılabilir olan atıktır.
D ) RADYOAKTİF ATIK
 Radyoaktif madde içeren atıklardır.
40
ATIKLARIN DOĞRU AYRIŞTIRILMASI
Evsel nitelikli atıklar siyah renkli poşetlerde toplanır.
Ambalaj atıkları, kontamine olmamak koşuluyla mavi renkli poşette toplanır
Tıbbi atıklar kırmızı renkli özel nitelikli torbada toplanır
Kesici-delici atıklar ve tehlikeli kesici-delici aletler kırmızı/sarı renkli kesicidelici alet kutusu ya da özel üretilmiş karton kutularda toplanır
Tehlikeli atıklar diğer atıklardan ayrı, mavi renkli varillerde toplanır
41
KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI VE ÖNLENMESİ
Sağlık çalışanları bu tür yaralanmalar sonucunda;
 Hepatit C (HCV),
 Hepatit B (HBV),
 AIDS (HIV) virüsüne maruz kalmaktadırlar.
Kesici Delici Aletlerle Yaralanma Nedenleri
 Yanlış kullanım,
 Güvenli aletlerin uygunsuz kullanımı ve yanlış seçimi,
 Uygun olmayan tekniklerin kullanılması,
 Alet ya da enjektörün uygunsuz yerleştirilmesi (hastanın aniden hareket etmesi vb)
 Çalışan birisiyle çarpışma,
 Temizlik esnasında oluşan sıçramalar vb nedenlere bağlı olabilir.
NE ÖNLEM ALMALIYIZ?
 Güvenli aletlerin kullanımı yaygınlaştırılmalı
 İğneler hiç bir zaman yeniden kılıfına geçirilmemeli, ucu bükülmemeli
 Her tür kesici-delici alet özel kesici-delici alet kutularına atılmalı
 Her hastaya infekte olduğu kabul edilerek yaklaşılmalı
o Kanla, her tür vücut sıvısı ve ter dışında her tür vücut salgısı ile
o Mukoza ile
o Bütünlüğü bozulmuş ciltle temas sırasında
 Eldiven giyilmeli,
 Eldiven çıkarıldıktan sonra eller yıkanmalıdır.
 Hastanın sekresyonlarının etrafa sıçrama ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda ek bariyer önlemler
kullanılmalıdır;
o Maske
o Önlük
o Gözlük
 Hepatit veya HIV marker sonuçları bilinen veya bilinmeyen tüm hastalarda bu önlemlere
uyulmalıdır.
 Kesici delici alet ile yaralanma bildirim formu ve kan ve vücut sıvıları ile temas bildirim formu gibi
vaka kayıt formlarımız mevcuttur. Yaralanma sonrasında ilgili formlar doldurularak enfeksiyon
birimine kişi takibi ve tedavisi için yönlendirilir.
42
 Yaralanmalarla ilgili aylık verilerin istatistiği, enfeksiyon birimi tarafından yapılır. 3 aylık veriler
kalite birimine bildirilir. Birim hedefine ulaşılamayan durumlarda düzeltici önleyici faaliyetler
planlanır, uygulanır.
Riskli Yaralanma Anında Yapılması Gerekenler
•
Yaralanmanın meydana geldiği cilt bölgesi su ve sabunla yıkanmalı
•
Mukozal temas durumunda, kan veya vücut sıvısı ile temas eden mukoza bölgesi bol su ile yıkanmalı
•
Yaralanmanın meydana geldiği bölge sıkılarak kanatılmamalı
•
Yaralanmanın meydana geldiği bölgenin yıkandıktan sonra antiseptik solüsyonla silinmesinde
sakınca yok (ek korunma sağlamıyor)
•
Yaralanmanın meydana geldiği bölgeye çamaşır suyu vb. kostik maddeler ve dezenfektan
solüsyonlar sürülmemeli
•
Yaralanan kişinin markerleri bilinmiyor ise hemen kan alınarak HBsAg, anti-HBs Ab, anti-HCV Ab
bakılmalı
STANDART ÖNLEMLER VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ
İzolasyon; ayırma, tecrit etme anlamına gelmektedir.
Enfekte ve kolonize hastalardan;
o Diğer hastalara,
o Hastane ziyaretçilerine,
o Sağlık personeline mikroorganizmaların bulaşının engellenmesidir.
STANDART İZOLASYON ÖNLEMLERİ
o Tüm hastaların bakımında kan, vücut sıvıları ve çıkartılarına karşı ilk sırada uygulanacak
önlemlerdir.
o Bu önlemlerin esasını, temizlik ve riskli materyalle teması engelleyecek uygun bariyerin
kullanılması oluşturur.
o Hastanede bakım alan tüm hastalara uygulanır.
 El yıkama
 Eldiven kullanımı
o Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar, kontamine eşyalar, mukozalar ve bütünlüğü
bozulmuş deriye dokunmadan önce eldiven giyilmelidir.
o Aynı hastada farklı girişimler için eldiven değiştirilmelidir. Kullanımdan sonra hiçbir yere
dokunmadan eldivenler çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır.
o Hepatit B, Hepatit C ve HİV gibi kan yoluyla bulaşan hastaların invaziv girişimlerinde çift
katlı bariyerli eldiven kullanılmalıdır.
o Dirseklere kadar uzanan eldiven doğumhanede kullanılır.
43
 Maske, yüz - göz koruyucu
o İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan
sıçrama olasılığı olduğunda göz, burun ve ağız mukozasını
koruma amaçlı kullanılmalıdır.
o Endüstriyel tip toz maskesi teknik servis personeli tarafından
kullanılır.
 Önlük
o İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrayabileceğinden deri ve
giysilerin kirlenmesini önlemek için giyilir
o Kirlenen önlük dış yüzüne dokunmadan çıkarılmalı ve eller yıkanmalıdır.
 Kişisel Koruyucu Önlemler: Her dönem 1 defa birim sorumlularıyla risk değerlendirmesi yapılarak
yüksek risk tespit edilen birimlere yönelik özel tedbirler alınmaktadır.
 Birimlerde iş yüküne göre sağlık çalışanı sayıları yeterli hale getirilmektedir.
 Acil Servis, Ameliyathane, Yoğun Bakım ve Doğumhane bekleme alanlarında 24 saat görev
yapan güvenlik personelleri bulundurulmaktadır. Tüm
koridor ve ana giriş çıkışlar güvenlik kameralarıyla
izlenmektedir. Tüm birimler 24 saat merkezi olarak
havalandırılmakta,
iklimlendirilmekte
ve
aydınlatılmaktadır.
 Koruyucu Ekipman Kullanımı: Tüm birimlerde kişisel
koruyucu ekipmanlar, Kişisel Koruyucu Ekipman
Planı’na göre ve yeterli sayıda bulundurulmaktadır.
 Gürültülü birimler olan çamaşırhane ve sterilizasyonda
kulaklık kullanılmaktadır.
 Görüntüleme hizmeti sunan tüm birimlerde koruyucu
kurşun ekipmanlar bulundurulmaktadır.
 Hasta bakım malzemeleri
o Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar, kontamine eşyalar, mukozalar ve deriye
dokunmadan, giysiler ve diğer malzemeler, başka hastalar ve çevre kontamine edilmeden
uzaklaştırılmalıdır
o Bir kullanımlık malzemeler hemen atılmalıdır, tekrar kullanılacak olanlar uygun yöntemlerle
steril / dezenfekte edilmelidir
o Yatak çarşafları, çevre kontamine edilmeden uygun şekilde çamaşırhaneye gönderilmelidir
BULAŞMA YOLUNA YÖNELİK ÖNLEMLER
44
Temas İzolasyonu
 Tek kişilik oda veya kohort uygulaması yapılır
 Oda kapısına temas izolasyonu olduğunu simgeliyen kımızı yıldız asılır
 Hasta odasına girişte temiz, steril olmayan eldiven giyilir
 İnfekte materyalle (dışkı / yara drenajı vb) temas olursa eldivenler değiştirilir
 Eldiven ve önlük hasta odasını terk etmeden önce veya hasta başından ayrılırken çıkarılır
Damlacık İzolasyonu

Büyük partiküllü (> 5µm) damlacıkların geçişinin önlenmesinde kullanılır

Partiküller büyük olduğu için yere çöker

Bulaşmanın olması için kaynak ve duyarlı kişi arasında yakın mesafe
(yaklaşık 1 m) gereklidir

Oda kapısına damlacık izolasyonu olduğunu gösteren mavi papatya asılır

Duyarlı kişiye burun-ağız-konjonktiva yoluyla bulaşma olur Enfekte
hastaların konuşması, öksürmesi ya da burun silmesi, aspirasyon, entübasyon, bronkoskopi gibi
işlemler sırasında gerçekleşebilir

Hasta tek kişilik odaya alınmalıdır

Eğer tek kişilik oda yoksa aynı mikroorganizma ile enfekte ve başka enfeksiyonu olmayan bir hasta ile
aynı odayı paylaşabilir

Eğer farklı tanılı hastalarla aynı odayı paylaşması gerekiyorsa yataklar arası mesafe en az 1 m olmalıdır

Oda kapısı açık olabilir, özel havalandırma gerekmez

Sağlık personeli hastaya 1 metreden yakın mesafede çalışırken maske takmalıdır

Hasta çok gerekmedikçe oda dışına çıkmamalıdır. Oda dışına çıkacaksa cerrahi maske ile çıkarılmalıdır.
Solunum İzolasyonu
45
Küçük partiküllerin (<5µm) geçişinin önlenmesinde kullanılır

Partiküller küçük olduğu için havada asılı kalır

Bu asılı partiküller hava akımıyla çok uzak mesafelere
kadar gidebilirler. Özel havalandırma ya da ventilasyon
sistemi gereklidir

Odanın kapısına solunum izolasyonu olduğunu gösteren
sarı yaprak asılır

Hava akımı koridordan odaya olmalı (negatif basınç)

Saatte 6-12 kez hava değişimi sağlanmalı

Odadan dışarı hava çıkıyorsa filtre edilmeli

Oda kapısı kapalı tutulmalıdır

Çok geçerli nedenler olmadıkça hasta oda dışına çıkarılmaz. Çıkması gerekiyorsa cerrahi
maske takılır
Pulmoner tüberküloz tanısı veya şüphesi olan hasta;
– Odasına girerken N95 solunum maskesi takılmalıdır
Kızamık, suçiçeği tanısı olan hasta;
– Odasına duyarlı kişiler girmemelidir.
– Mutlaka girmesi gerekiyorsa N95 solunum maskesi ile
girmelidirler.
– Bağışık iseler maske takmalarına gerek yoktur.
46
HASTANE GENEL TEMİZLİĞİ
Hastane Ortamı Temizliği: Hastane ortamından toprak, kir, organik madde ve bakteriyel sporlar dahil
mikroorganizmaların büyük bir kısmının ortadan kaldırılmasıdır.
Kullanılan Cihaz, Makina ve Teçhizat: Çift kovalı temizlik arabası, kuru mop, kuru paspas, ıslak paspas,
genel temizlik ürünü, klor bileşiği, sarf malzemeler.
Genel Kurallar
 Temizliğe başlamadan önce ve temizlik bitiminde eller yıkanmalıdır
 Temizlik personeli temizlik sırasında mutlaka eldiven giymelidir
 Temizlik, temizden kirliye doğru yapılır
 Temizlik malzemeleri her birim için farklıdır
 Temizlik, hareketlilik başlamadan önce yapılır
 Temizlik solüsyonu temizlenen bölgenin risk durumuna göre hazırlanır
 Temizlenecek alana göre kova ve bez rengi belirlenir
 Temizlik bitiminde malzemeler uygun şekilde yıkanıp kurutulur
 Temizlik malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmaz
 Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbiri ile karıştırılmaz
 Tuvaletler en son temizlenir
 Kuru süpürme, silkeleme yapılmaz
 Temizlik / dezenfektan çözeltileri aşırı kirlendiğinde, 2–3 hasta odasında kullanımdan sonra,
izolasyon odasında kullanımdan sonra (koruyucu izolasyon hariç) koruyucu izolasyon odasında
kullanımdan önce değiştirilmelidir
 Yüzey kan, vücut sıvı ve salgıları ile kontamine olmuşsa ilk önce kirli alan kağıt havlu vs. ile lokal
olarak temizlenir. Daha sonra 10.000 ppm klor tablet konsantrasyonu ile dezenfekte edilir
 Yüksek riskli alanlarda önce deterjanlı su ile temizlik yapılır sonra dezenfektan solüsyonu ile
temizlik yapılır
Sabunlukların Temizliği: Sabunluk çıkarılır, yıkanır, kurulanıp tekrar doldurulur.
Çamaşır Taşıma Arabalarının Temizliği: Çamaşır taşıma arabaları haftada bir periyodik olarak temizlenir,
Temizleme işlemi 10/100 klorakla silinerek yapılır
Çöp Kovalarının Temizliği: Çöp Kovaları haftada bir periyodik olarak temizlenir, 10/100lük klorakla
yıkanır ve kurulanır
47
DÜŞÜK RİSKLİ
BÖLGELERİN
DEZENFEKSİYONU
YÜKSEK RİSKLİ
BÖLGELERİN
DEZENFEKSİYONU











KULLANIM
BÖLGELERİ
İdari birimler,
Ofisler,
Arşiv,
Destek alanlar,
Çevre alanlar
KULLANILACAK MADDE
VE KONSANTRASYONU
Standart temizlik yapılır ( su ve deterjan)
1/10 luk çamaşır suyu kullanılır (9 lt.su + 1
lt.çamaşır suyu)
İzole hasta odaları,
Ameliyathane,
Acil servis,
MSÜ,
Doğumhane,
Morg ve gasilhane


AMELİYATHANE
TEMİZLİĞİNDE


ORTA RİSKLİ
BÖLGELERİN
DEZENFEKSİYONU








Klinikler,
Poliklinikler,
Laboratuar,
Tm,
Eczane,
Röntgen,
Çamaşırhane,
Mutfak.
Standart temizlik 7,5 lt. Su +1 klor tablet,
Hassas bölge temizliği 1,5 lt. Su +1 klor
tablet
Aids+hbv bulaşı bölge temizliği 1,5 lt. Su +5
klor tablet,
Vücut sıvıları ve kan serum döküntüleri
temizliğinde 1,5 lt su + 10 klor tablet
kullanılır.
Standart ve/ veya 1/100 lük çamaşır suyuyla
hazırlanmış dezenfektanla yapılır ( 99 lt.su+ 1 lt
çamaşır suyu)
KAN VE VÜCUT

SIVALARI




DÖKÜLDÜĞÜNDE
DEZENFEKSİYON
Dökülmüş materyal peçete, pamuk, gazlı bez
benzeri ile alınır
Tıbbi atık poşetine atılır
Cam kırığı varsa fırça ve kürekle toplanır
Kesici delici tıbbi atık kabına atılır
Vücut sıvıları ve kan serum döküntüleri
1/10’luk çamaşır suyu ile temizliği yapılır.
HASTANE ORTAMINDA TEMİZLİKTE KULLANILAN BEZLER
TEMİZLENECEK ALAN
BEZ RENGİ
Hasta yatakları, çevresi, etajer, refakatçi koltuğu, atık kovaları
Mavi Bez
Diş üniteleri, birimlerdeki tıbbi cihazlar, diş protez odası malzemeleri
Pembe Bez
Kapı, pencere, kapı kolu, dolap, masa, bilgisayarlar, desk
Sarı Bez
Tuvalet, banyolar
Kalın Pembe Bez
48
16.5. HASTA HAKLARI EĞİTİMİ
Hasta Haklarının Tarihsel Süreci
Hasta Hakları MÖ 400’lü yıllarda Hipokrat ile başlamış olarak kabul edilir. O yıllarda tıbbi etik ile
ilgili metinlerde Hipokrat Andı’nda hasta hakları vardır. Hasta hakları insan haklarının sağlık hizmetindeki
yansıması olduğu için, bir bakış açısına göre insan haklarının tarihsel gelişimi bir anlamda hasta haklarının
tarihsel gelişimi veya bu gelişiminin başlangıcı olarak kabul edilebilir. Hasta hakları kavramı ilk olarak
Amerika’da hastalara daha kaliteli hizmet sunmak düşüncesi ile yola çıkan bir grup hekim tarafından ortaya
atılmış olup, daha sonra uluslar arası bir çok bildirge ile gelişimini sürdürmüştür.
Ülkemizde 01.08.1998 tarihinde hasta haklarını somut olarak göstermek, sağlık hizmetinin verildiği
her yerde, sağlık hizmetini alan herkesin faydalanmasını, hak ihlallerinden korunmasını, gerekirse hukuki
yollara başvurabilmesini sağlamak amacı ile Hasta Hakları Yönetmeliği (01.08.1998 tarih ve 23420 sayılı)
yayınlanmıştır. 15.10.2003 tarih Hasta Hakları Uygulamalarını planlamak, uygulamak, denetlemek ve
değerlendirmek amacı ile sağlık tesislerinde Hasta Hakları Uygulamalarına İlişkin Yönerge (15.10.2003
tarih ve 19499 sayılı) yayınlanmış ve Bakanlığımızda Hasta Hakları Şube Müdürlüğü kurulmuştur. 2005 yılı
içinde Bakanlığımıza bağlı tüm sağlık kurum ve kuruluşlarını kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması amacı
ile ilgili Yönerge günün gereklerine göre revize edilerek, 26.04.2005 tarihinde Hasta Hakları Uygulama
Yönergesi (26.04.2005 tarih ve 3077 sayılı) yayınlanmıştır. 2005 yılı Ekim ayı itibari ile 100 ve üstü yatak
sayılı hastanelerde Hasta Hakları Uygulamaları başlatılmıştır.
Hasta Hakları
 Sağlık hizmetlerinden Adalet ve Hakkaniyete Uygun olarak faydalanma
 Bilgilendirme ve bilgi isteme
 Sağlık kuruluşunu ve personelini, seçme ve değiştirme
 Mahremiyete saygı gösterilmesi
 Tedaviyi reddetme, durdurma ve rıza gösterme
 Güvenliğin sağlanması
 Dini vecibelerini yerine getirebilme
 İnsani değerlere saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık
 Ziyaret ve refakatçi bulundurma
 Müracaat, şikâyet ve dava hakkı şeklinde sıralanmaktadır.
Hasta Sorumlulukları
 Sağlığımıza dikkat etmek
 Uygunsa kan ve organ bağışında bulunmak
 Hizmet aldığımız hastanenin tüm kural ve uygulamalarına uymak
 Sağlık Bakanlığınca belirlenen sevk zincirine uymak
49
 Hastalığımız ile ilgili yakınmaları, daha önce geçirdiğimiz hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi
görüp görmediğimizi varsa halen kullandığımız ilaçları ve sağlığımızla ilgili diğer bilgileri sağlık
personeline tam ve eksiksiz olarak vermek
 Tedavi süresince sağlık çalışanları ile işbirliği içinde bulunmak
 Randevu ile verilen bir hizmetten yararlanılıyorsa randevunun tarih ve saatine uymak
 Sağlık tesisinde diğer hasta ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermek
 Eğer hastane malzemelerine zarar verilmişse bu zararı karşılamak
 Hekimin verdiği tedavi ve tavsiyeleri dikkatlice dinlemek ve anlaşılamadı ise tekrar sormak
 Eğer verilen tedaviye uyum sağlanmamışsa bunu sağlık çalışanlarına bildirmek
 Eğer bir tedavi reddedilmişse, verilen tavsiyelere uyulmamışsa doğacak sonuçtan hasta sorumludur.
Hasta Memnuniyeti
Hasta memnuniyeti, verilen hizmetin hastanın beklentilerini karşılaması ya da hastanın verilen
hizmeti algılamasına dayanmaktadır. Hasta memnuniyeti ile ilgili yapılan çalışmalarda bu birlikteliğin odak
noktasının iletişim olduğu belirlenmiştir.
Hasta Memnuniyetini Etkileyen Faktörler
Hastaya ilişkin faktörler: Edindiği bilgiler, beklentileri, yaşı, cinsiyeti, eğitim düzeyi, sosyal statüsü sağlık
durumu, tanısı, hastanın kendi sağlık durumunu algılayışı hasta memnuniyetini etkileyebilmektedir.
Hizmet Verenlere İlişkin Faktörler: Sağlık personelinin kişilik özellikleri, gösterilen nezaket, şefkat, ilgi
ve anlayış, profesyonel tutumları, bilgi ve becerilerini sunma biçimleri, özellikle hasta-sağlık personeli
ilişkisi hasta memnuniyeti üzerinde önemli rol oynamaktadır.
Çevresel ya da Kurumsal Faktörler: Hastanenin ulaşılabilirliği, ortamı, çalışma saatleri, otopark, temizlik,
yiyecek hizmetlerinin kalitesi gibi konular çevresel ve kurumsal faktörleri içermektedir.
Sonuç olarak hasta memnuniyeti, hizmetin sunumunu, hasta ile hizmeti verenlerin etkileşimini,
hizmetin varlığını, hizmetin sürekliliğini, hizmeti verenlerin yeterliliği ve iletişim özelliklerini içeren çok
boyutlu bir kavramdır. Bundan dolayı, hasta memnuniyeti sağlık hizmetlerinin bir sonucu ve genellikle
hizmet kalitesinin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir.
Hekim Seçme Hakkı
Hekim seçme hakkı uygulaması çalışmalarına 2004 yılında başlatılmıştır. 8 Eylül 2004 tarihinde
“Poliklinik Hizmetlerinin Yeniden Yapılandırılması Genelgesi “ yayınlanmıştır. Genelgede belirtilen şartları
sağlayan hastaneler “HEKİM SEÇME HAKKI “logosunu hastanelerine asmaya başlamışlardır.
Mayıs 2005 tarihinde Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğine “Yataklı tedavi kurumlarında
mevcut her klinisyen uzmanın poliklinik hizmeti vermesine yönelik düzenleme yapılarak hastaların hekim
seçmesine imkan sağlanır ”maddesi eklenmiştir. Hastanemizde Hekim Seçme Uygulamasına KASIM 2005
Tarihinde başlanmıştır
50
16.6. HASTA GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
HASTA KİMLİK BİLGİLERİ VE OTOMASYON KAYDI
Hastanemize ayaktan ve yatarak tedavi hizmeti almak için başvuran hastaların tüm bilgileri (adı
soyadı, TC kimlik numarası, hizmet tarihi, hangi hizmeti aldığı, protokol ve sıra nosu, vb.) bilgisayara
girilerek otomasyona dahil edilir. Hastanemize bu şekilde başvuran hastaların laboratuvar numuneleri
mevcut olan otomasyon sistemi dahilinde tüm birimlerde görevli tıbbi sekreterler tarafından bilgisayara
girilir. Laboratuvara ulaşan numuneler laboratuvar elemanları tarafından işlem görerek sonuçları LIS
(Laboratory Information System) ile çıkan sonuçlar otomasyona dahil edilir. Hastanın laboratuvar tetkik
sonuçları ve tüm diğer bilgileri ilgili hekimce izlenebilir ve geriye dönük bulunabilir.
Hasta kaydı hastanın kimliği ile birlikte başvurması ile yapılır. Fakat acil müdahale gereken
vakalarda hastanın durumu stabilleşene kadar herhangi bir evrak istenmez.
Hastaların Doğru Kimliklendirilmesi ve Tanımlanması
 Tetkik, tedavi, cerrahi girişimler ile girişimsel işlemler öncesinde ve ilaç, kan ve kan ürünü
uygulamadan önce, klinik testler için numune alımında ve hasta transferinde kimlik doğrulama işlemi
gerçekleştirilir. Bu konuda tüm sağlık çalışanlarına eğitim verilmelidir.
 Hasta kimlik tanımlama ve doğrulama işleminde hasta kol bandı kullanılır, oda ve yatak numarası
kullanılmaz.
 Hasta kimlik tanımlama işleminde kullanılan barkotlu kol bandında;
o Protokol numarası (kalın ve büyük punto)
o Hasta adı – soyadı
o Doğum tarihi (gün – ay – yıl) bulunur
 Hasta kimlik doğrulamada hastanın protokol numarasına bakılır
 Hasta yatışlarında 6 (altı) ayrı renkte kol bandı kullanılır. Renkli kol bandı uygulamasında;
o Normal hastalar için beyaz renkli barkotlu kimlik doğrulama kol bandı,
o Alerjik hastalar için kırmızı kol bandı
o Psikiyatri hastalarına lacivert kol bandı
51
o Doğum sırasında kız bebeklere pembe, erkek bebeklere ise mavi bileklik takılır. Doğan
bebeğin cinsiyetine göre annenin beyaz yatış bilekliği çıkarılarak bebekle aynı renkte olan
bileklikle değiştirilir. Çoğul gebeliklerde kız ve erkek bebek doğması durumunda aynı kola
pembe ve mavi bileklik takılır.
 Bebeğin bilekliğindeki barkotta;
o Annenin adı soyadı
o Bebeğin doğum tarihi(gün/ay/yıl)
o Bebeğin protokol numarası olmalıdır.
 Refakatçilere de açık yeşil renkte bileklik takılır ve bu bilekliklerde sadece refakatçinin hastasının
yatmakta olduğu servisin adı yazar.

Yatış işlemleri sırasında hastaya ve refakatçisine bilekliğin takılma nedeni hakkında bilgi verilir. Her
tedavi işlemi öncesinde kimlikle doğrulama yapılmasının gerekliliği konusunda hasta bilgilendirilir.

Kimliklerin değiştirilmesi gereken durumlar
o Barkodun yıpranması, üzerindeki bilgilerin okunmaz hale gelmesi durumunda barkod
değiştirilir
o Doğum olduktan sonra bebeğin cinsiyetine göre annedeki bileklik değişir. Hastada alerji
gelişmesi durumunda kırmızı renkli bileklikle değiştirilir
o Hasta başka bir kliniğe nakil olduğunda değiştirilir.
 Günü birlik tedavi gören hastalara (Hemodiyaliz) tedavileri sırasında hasta barkotlu yaka kartı takılır.
Alerjisi olan hastalara da hasta dosyasına ve yaka kartına kırmızı etiket yapıştırılır
 Kemoterapi hastaları, üniteye kabul edildikleri zaman (tetkik ya da tedavi amaçlı) yatan hastalarda
olduğu gibi bileklik uygulaması yapılır
 Acil servis muayene masaları ya da müşahede odalarına alınan tüm hastalara bileklik ile kimlik
doğrulama uygulaması yapılır.
52
İLAÇ GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI
Hastanın Beraberinde Getirdiği İlaçların Yönetimi
Hasta yatışı yapıldığında hemşire tarafından hastanın ön değerlendirmesi yapılır. Ön değerlendirme
sırasında hasta / hasta yakınına yanında hastaya ait ilaç olup olmadığı sorulur. Hasta yanındaki bütün ilaçlar
miat kontrolü yapılarak teslim alınır. Miadı geçen ilaç varsa ilaç imha tutanağıyla eczaneye gönderilir.
Hastanın Yatış Sürecinde Kullanmaya Devam Edeceği İlaçların Yönetimi
Hastadan teslim alınan ilaçlar hastanın hekimi tarafından kontrol edilir. Hastanın kullanacağı
ilaçlar hasta tabelasına yazılır. Tabelada olan ilaçlar hastanın ilaç dolabına kaldırılır. Kullanmayacağı
ilaçlar ayrı bir poşet içinde hasta dolabının arkasında muhafaza edilir.
İlaçlar saklanma koşulları açısından değerlendirilir. Buzdolabında saklanması gerekiyorsa hasta
barkodu ile buzdolabına konur. Işıktan korunması gereken ilaçlar yine hasta barkodu ile etiketlenerek ışık
görmeyen bir dolapta muhafaza edilir. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabii ilaçlar hastadan teslim alındıysa hasta
dolabı kilitli tutulur. Teslim alınan bütün ilaçlar Hemşirelik Hizmetleri Hasta Ön Değerlendirme Formu’ na
kayıt edilir. Hasta / hasta yakını ve hemşire tarafından imzalanır.
Hastanın Taburcu Olduktan Sonra Kullanacağı İlaçların Yönetimi
Hastanın taburcu olması durumunda hastadan alınan ilaçlar hastaya iade edilir. Fakat kullanmaya
devam etmesi gereken ve kullanmayacağı ilaçlar hekimi tarafından anlatılır ve Çıkış Özeti’ ne kayıt edilir.
Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların Yönetimi
Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaç Listeleri tıbbi hizmet sunan tüm birimlerde ilaç kullanım
alanında bulundurulmalıdır. Birimin deposuna alınan ilaçlar narkotik dolabında kilitli olarak muhafaza edilir.
Dolabın anahtarı gündüz mesaisinde birim sorumlusunda nöbetlerde ise nöbetçi hemşirede olmalıdır. Sadece
mesai yapan birimlerde anahtar birim sorumlusunda olmalıdır. Hasta adına istenen ilaçlar hastanın dolabında
kilitli olarak saklanır.
Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların İstemi
Kırmızı reçeteli ilaçlar hasta adına istenecekse HBYS üzerinden ve Kırmızı Reçeteli İlaç İstem
Defteri ile istenir. Birimin deposuna istenecekse sadece Kırmızı Reçeteli İlaç İstem Defteri ile istenir.
Yeşil Reçeteye Tabi İlaçların İstemi
Hasta adına istenen ilaçlar HBYS üzerinden istenir. Depoya istenecek ilaçlar Yeşil Reçete İstem
Defteri ile istenir. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar hemşire tarafından teslim alınır ve kliniğe gelir
gelmez kilit altında muhafazası sağlanır.
53
Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların Uygulanması

Tedavi sırasında hasta odasına girilmesi durumunda tedavi arabası kilitlenir

Kullanılan ilaçlar depoya kayıtlıysa narkotik ilaç defterine kayıt edilir. Kayıtta ilacın hangi hastaya kaç
adet uygulandığı, ilacın kullanıldığı tarih, uygulayan kişi, istemi yapan hekim ve kime kaç adet teslim
edildiği ve teslim eden yazılmalıdır

Kullanılan narkotik ilaç hasta adına istendiyse 24 saatte bir ( her sabah saat 08:00’ dan sonra ) HBYS
üzerinden narkotik ilaç listesi birim sorumlusu tarafından çekilir. İlaçları uygulayan hemşirelerin adı
yazılır. Kullanımdan arta kalan ilaç varsa veya hasta adına gelen narkotikle ilgili bir sorun yaşandıysa bu
çıktının altına yazılır. Nöbetçi ve birim sorumlusu arasında devir teslim yapılır.

Tedavi sırasında veya başka nedenlerle kırılan narkotik ilaç varsa kırık kutusu bir poşet içine koyularak
İlaç İade Formu hekim ve hemşire tarafından imzalanarak eczaneye teslim edilir. Bu kaydın bir sayfası
klinikte diğer sayfası eczanede muhafaza edilir.

Kaybolan narkotikler söz konusu olursa ayrıntılı bir tutanakla durum hastane yönetimi ve hastane
eczanesine bildirilir.

Birimde bulunan kırmızı ve yeşil reçeteler kilitli dolaplarda muhafaza edilir. Sayfaları tamamen dolan
reçeteler tutanakla hastane eczanesine imza karşılığı teslim edilir.
İlaç güvenliği sağlamaya yönelik tedbirler

İlaçların güvenliğini sağlamak amacıyla İlaçların hastaneye istenmesi hastane eczanesinde güvenle
depolanması, birimlerden ilaç istemi, ilaçların birimlere transferi ve kullanımdan arta kalan ilaçların
güvenliği ve dikkat edilmesi gereken konular Eczane Prosedürü’ nde anlatılmıştır.

İlaç deposu bulunan birimlerin depolama sırasında dikkat etmeleri gereken durumlar Eczane Depo
Talimatı’ nda anlatılmıştır.

Birimlerde ilaç uygulamaları sırasında oluşabilecek hataları engellemek amacıyla ilaç listeleri
hazırlanmakta ve intranette yayınlanmaktadır. Bu listeler ilaç hazırlama alanlarında bulundurulmaktadır.
Gerekli görülen durumlarda da güncellenmektedir

Tüm birimlerde ışıktan korunması gereken ilaçlar için ayrı bölümler oluşturulmuştur

Çocuk hasta kabul eden birimlerde ilaç muhafaza alanlarında pediatrik alanlar belirlenmiştir

Tüm kliniklerde ilaç hazırlama alanı standardize edilmiştir

Yatan hastalar için ilaç istemi hasta adına yapılmaktadır. Sadece özel birimlerde depo usulü
çalışılmaktadır

HBYS üzerinden birimdeki tüm ilaç ve sarf malzemelerin minimum, maksimum kritik stok seviyeleri ve
miad kontrolleri en geç ayda bir ve istem sırasında yapılmaktadır. Miadını doldurmasına 3 ay kalan
ilaçlar için uyarı sistemi oluşturulmuştur. Stok seviyesi içinde aynı şekilde uyarı sistemi mevcuttur
54

Narkotikler için alınan önlemler bu prosedürde yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçların yönetimi
maddesinde anlatılmıştır

Tıbbi tedavi uygulanan tüm birimlerde acil çantaları bulunmaktadır. Bu çantaların içerikleri günlük
olarak miad ve minimum, maksimum stok yönünden kontrol edilmektedir

Hastaların beraberinde getirdiği ilaçlar hemşire tarafından teslim alınıp gerekiyorsa doktor tarafından
ordere edildikten sonra uygun koşullarda muhafaza edilir. Refakatçiye ait ilaçlar teslim alınmaz. Fakat
hastaya vermemesi konusunda uyarılır. Hasta odasında hastanın ulaşabileceği hiçbir alanda ilaç
bulunmamasına özen gösterilir

İlaç uygulanan bütün birimlerde kimlik doğrulama işlemi yapılır
İlaç Güvenliği İle İlgili Hataların Gerçekleşmesi Durumunda Yapılacaklar
Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirimleri
İlaç güvenliğini tehdit eden bir durum tespit edilirse Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu
doldurularak Kalite Yönetim Birimi’ne gönderilir. Bu hataları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

Hasta tabelasında uygunsuz kısaltma yapılması

Eksik hasta tabelası yazılması (ilacın tam adı, veriliş yolu, dozu, veriliş süresinin yazılmaması)

Yanlış ilaç istenmesi

Eczaneden yanlış ilaç gelmesi

İlacın uygunsuz koşullarda saklanması

Hastanın ilaç dolabında başka bir hastanın ilacının olması

Narkotik ilaçların tesliminde sorun yaşanması

İlacın tedavi saatinde yapılmaması

Hastaya yanlış ilaç uygulamak

Stajyerlerin hemşire gözetimi olmadan ilaç uygulaması
Advers Etki: Hastanemizde her hangi bir hastada ilaç
uygulaması sırasında gelişen beklenmeyen ciddi advers etkiler
gözlemlendiği anda ilaç uygulaması durdurularak hastanın
hekimine haber verilmelidir. Hastaya müdahale edildikten sonra
müdahaleyi yapan hekim ve hemşire tarafından Advers Etki
Bildirim Formu doldurularak farmakovijilans sorumlusuna
teslim edilir. Farmakovijilans sorumlusu bu bildirimi en geç 15
gün içerisinde TÜFAM ‘a elektronik raporlama sistemi ile veya
doldurulan formu fakslayarak bildirim yapar. Yapılan bildirimler
eczanede bulunan advers etki dosyasında saklanır.
55
KAN TRANSFÜZYONUNDA GÜVENLİ UYGULAMALAR
 Kan ürünü uygulanacak hastadan/ yakınından Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi ile onay alınır. Hasta
işlemi kabul etmiyorsa yine Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi’ne reddettiğini bildirir.

Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi imzalandıktan sonra kan grubu belirlenmesi ve crossmatch işlemi için
kimlik tanımlama işlemi yapılarak hastadan numune kan alınır. Kan grubu kartı veya HBYS’den kan
grubu belirlenebilir.

Hekim tarafından Kan ve Kan Kompanentleri Talep Formu doldurulur ve tedavi planına kanın miktarı,
veriliş süresi, takılacağı saat yazılır ve imzalanır.

Transfüzyon Talep Formu ve numune örneği KTM’ye gönderilir. Laboratuvarda Cross Match Çalışma
Talimatı’na göre işlemler yapılarak hazır olan kan için ilgili birim aranır.

KTM kayıt defterine verilecek kan ürününün bilgileri işlendikten sonra kanı alacak sağlık çalışanının
imzası alınarak kan ürünü, kan grubu sonucu, crossmatch sonucu ve Kan ve Kan Kompanentleri Talep
Formu teslim edilir.

Kan torba numarası ve crossmatchh sonucunun üzerindeki numara karşılaştırılır. Kan son kullanma
tarihi, pıhtı ve partikül yönünden kontrol edilir.

Kan takılmadan hemen önce kanın takılacağı hastanın kimlik bilgileri iki sağlık çalışanı tarafından
kontrol edilir. Kimlik doğrulama hasta bilekliği ve kan torbası üzerindeki barkotların üzerindeki
bilgilerin karşılaştırılması ile yapılır.

Kan ürünün türü, miktarı ve planlanan veriliş süresi yine iki sağlık çalışanı tarafından doğrulanmalıdır.

Kan takıldığında ilk 15 dakika sağlık çalışanı tarafından hasta gözlemlenir. Kan Transfüzyon Takip
Formu’nda istenen bulgular takip edilerek forma kayıt edilir. Daha sonra transfüzyon boyunca 30 dakika
arayla takipler tekrar edilir. Bütün takipler kayıt altına alınır.

Transfüzyon sırasında bir komplikasyon (terleme, çarpıntı) gözlendiğinde işlem durdurulur ve ilgili
hekime haber verilir. Kan Transfüzyon Takip Formu’na kayıt edilir. Ardından Transfüzyon Sonrası
Reaksiyon Formu doldurulur, bir nüshası KTM’ne gönderilir.

Transfüzyon sonrası takip formunun bir nüshası KTM’ye gönderilir, diğeri hasta dosyasında saklanır.

Kan takılan hastanın dosyasında bulundurulması gereken formlar aşağıdaki gibidir. Hepsi sıralı bir
şekilde bulundurulmalıdır.
56
o Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi
o Kan ve Kan Kompanentleri Talep Formu
o Kan Grubu Sonucu ve Cross Match Sonucu
o Kan Transfüzyonu Takip Formu (bir nüshası KTM’ye gönderilir)

Herhangi bir nedenle kullanılmayan ya da kullanımdan bir miktar arta
kalan kan/ürünleri tutanakla KTM’ye gönderilir. Burada Kan Ürünleri
İmha Talimatı’na göre imha edilir.

Transfüzyon güvenliğini tehdit eden durumlarda (yanlış kan takılması, KTM’den yanlış kan gelmesi,
kimlik doğrulama yapılmaması, kanın takılma süresinin belirtilmemesi, son kullanma tarihinin geçmesi
vb) Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu doldurularak KYB’ye gönderilir.
GÜVENLİ CERRAHİ UYGULAMALAR
Cerrahi İşlem Güvenliği İçin

Ameliyathanedeki tüm cihaz ve ısı kaynaklarının periyodik bakım ve kalibrasyonlarının yapılması
sağlanır ve ameliyat öncesi son teknik kontrolleri yapılır

Hatalı gaz ve gaz karışımı verilmesini önlemek amacıyla, ameliyat öncesi gerekli kontroller yapılır

Cerrahi işleme başlamadan önce tüm ekipmanın mevcut ve fonksiyonel olduğu kontrol edilir

Yapılacak uygulamanın eksiksiz ve doğru olmasını sağlamak için süreçle ilgili bir kontrol listesi
hazırlanır

Ameliyattan hemen önce son kontrol uygulaması mutlaka yapılır ve de yer alan Cerrahi Güvenlik Ve
Ameliyathaneye Hasta Teslim Formu ekip tarafından duyulacak şekilde okunarak doldurulur
Yanlış Hasta ve Yanlış Taraf Cerrahi Uygulamalarının Önlenmesi

Cerrahi işlemlerin, Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen hasta güvenliği çözümlerine ve evrensel
protokole uygunluğunun sağlanması esastır

Ameliyat öncesi serviste hasta ile ilgili son kontroller tabip tarafından yapılarak hastanın da katılımıyla
taraf işaretleme süreci gerçekleştirilir

Hastaya ameliyat öncesi servis hemşiresi tarafından kimlik doğrulama işlemi yapılır ve hasta, dosyası ile
birlikte bir sağlık çalışanı refakatinde ameliyathaneye gönderilir

Hasta ameliyathaneye kabul edilirken, ameliyathane hemşiresi ve anestezi teknisyeni tarafından kimlik
doğrulama işlemi yapılarak beraberce teslim alınır
57
Cerrahi İşlemlerde Taraf İşaretlemesi

Taraf işaretlemesi için cerrahi taraf işaretleme kalemi kullanılır

Yapışkan taraf işaretleyicileri kullanılmaz

İşaret ameliyat bölgesine veya yakınına belirgin ve silik olmayacak şekilde konulur

Diğer bakım süreçleri için gerekmedikçe ameliyat edilmeyecek bölgeler işaretlenmez

Taraf işaretleme hastanın uyanık ve bilinçli olduğu zaman diliminde yapılır

Çoklu yatay yapılar (el ve ayak parmakları ve lezyonlar) veya çoklu düzeylerde (lomber ve torakal ve
servikal omurlar) en uygun ve en yakın bölge işaretlenir

Göz tarafı işaretlemesi için kaşın üzeri kullanılır

Tek organ vakaları (sezaryen bölgesi, kalp cerrahisi gibi) müdahaleler sırasında, kateter ve
enstrümanların takılmasında, cerrahi prosedürün tasarlandığı açık yara ve lezyonlarda, acil
müdahalelerde, prematüre bebeklerle ilgili müdahalelerde işaretleme yapılmaz.
DÜŞMELERDEN KAYNAKLANAN RİSKLERİN ÖNLENMESİ

Hastanemize yatışı yapılan hastalar Yetişkin Hasta Düşme Riski Değerlendirme Formu ve Çocuk Hasta
Düşme Riski Değerlendirme Formu’na göre değerlendirir. Düşme riski olan hastanın oda kapısına dört
yapraklı yonca figürü asılır

İki kişilik odalarda ise dört yapraklı yonca figürü hasta yatağına asılır (yatakların ayakucundaki hasta
dosyasının şeffaf bölmesi). Birinci basamak yoğun bakımda ise dört yapraklı yonca figürü yatak başına
asılır. Hasta refakatçisi bu konuda eğitilir. Yatak frenleri kapatılır, yatak kenarlıkları yükseltilir.

Çocuk servisindeki yatan hastalar için rutin düşme tedbirlerinin yanı sıra yatak kenarlıkları için
hastanemiz tarafından yaptırılan ek yatak kenarlığı aparatları kullanılmaktadır

Hastane içerisinde düşme olaylarını engellemek amacıyla kaygan zeminlere uyarı levhaları
bırakılmaktadır. Tüm hastane koridorlarında tutunma barları bulunmaktadır. Merdiven kenarlıkları
kırılmaz cam ile kapatılmıştır. Kapı önlerinde yükseltiler bulunmamaktadır. Pencerelerden düşmelerin
önlenmesi için güvenlik aparatları takılmıştır.

Bu önlemlere rağmen düşme olayı gerçekleşirse Düşme Olayı Bildirim Formu doldurularak kalite
birimine bildirilir. Bildirilen olaya göre düzeltici önleyici faaliyet
başlatılır.
58
Tekerlekli Sandalye ve Sedye ile Hasta Taşıma

Hasta sedye ve tekerlekli sandalye ile taşınıyor ise sedye kenar korumaları kaldırılarak ve emniyet
kemeri takılarak taşınmalıdır. Hastanın üstü örtülmelidir.

Nakil sırasında sedye kenarlıkları kaldırılmalıdır

Nakil edilirken hastayla gitmesi gereken dosyası, laboratuvar sonuçları, filmleri, ilaçları ve benzeri
malzemeler beraberinde gönderilmelidir

Hasta yatağının ve sedyenin tekerlekleri kilitlenir. Hasta en az üç kişi ile yataktan sedyeye alınır. Ortak
komut ile hastayı kaldırır ve baş kısmını, bir kişi kalça ve kollarını, bir kişi de ayaklarının altından tutar

Hasta ajite ise nakil iki personel ile gerçekleştirilmelidir. Hastanın genel durumu kötü ise solunum
sıkıntısı var ise nakil sırasında hekim eşlik etmelidir.

Hasta özel bir cihaza bağlı ise nakilde bulunduğu ortamdaki tüm koşullar sağlanmalıdır.

Hastanın travma nedeniyle hasar görmüş organı var ise nakil sırasında zarar görmemesi için
korunmalıdır.
Solunum Desteğine İhtiyacı Olan Hastanın Taşınması

Hasta sedye, tekerlekli sandalye veya ambulansla servis hekimi ve yardımcı personel ile gideceği kliniğe
gönderilir. Hastanın yanında gidecek oksijen tüpünde yeterli oksijen miktarının olup olmadığı kontrol
edilir. Gelişebilecek solunum arrestinde kullanılmak üzere ambu, acil çantası hastanın yanında refakat
eden hekime verilir. İntravenöz sıvı varsa damar yolu güvenliği ve açık olup olmadığı kontrol edilir

Sedye ve tekerlekli sandalyelerin emniyet kemeri takılır.
59
RADYASYON GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI
Radyoloji Biriminde Görevli Personelin Kullanacağı Ekipman
 Radyolojik çekimlerde kurşun önlük giyilir.
 Şutlama anında hastanın yanında personel veya hasta yakını alınması zorunluluk gerektiren
durumlarda bu kişilerin kurşun önlük giymeleri sağlanır.
 Kurşun önlüklerin yılda iki defa ve gerektiğinde kalite kontrolü yapılır ve kayıt altına alınır. Kayıtlar
birimde saklanır. Yeleklerde bir uygunsuzluk tespit edilirse idareden yenisinin alımı için istek yapılır.
Dozimetre Kullanımı
 Radyoloji biriminde görevli teknisyenlerin dozimetrelerinin kontrolleri TAEK tarafından yapılır.
Kontrol süresi 3’er aylık dönemlerde yapılır.
 TAEK tarafından yeni dozimetreler gönderildiğinde eskileri kargo ile tekrar gönderilir. Eski
dozimetre filmleri röntgen teknisyenleri tarafından hazırlanarak yazı işleri birimine verilir oradan
kargoyla gitmesi sağlanır.
 Radyoloji teknisyenleri radyoloji biriminde bulundukları sürece dozimetrelerini takmakla
yükümlüdür.
Radyoloji Biriminde Görevli Personelin Sağlık Durumları
Bu birimde çalışan personelin rutin hematolojik tetkikleri yıl içerisinde EKK tarafından yapılması sağlanır.
Yapılan tetkiklerin değerlendirilmesi EKK Uzmanı tarafından yapılır kayıtları EKK biriminde saklanır.
Radyasyon uyarıları
Radyoloji birimi giriş kapıları üzerinde gözle rahatlıkla görülebilecek şekilde radyasyon simgeleri, Gebe
veya gebelik şüphesi olanlara yönelik uyarı yazıları bulunmaktadır.
60
ENFEKSİYON RİSKLERİNİN AZALTILMASI
Uygulama
 Hastanemizde enfeksiyon kontrol hizmetlerinin planlanması organizasyonu ve denetlenmesi
Enfeksiyon Kontrol Komitesi’nin (EKK) görevidir. EKK, Başhekim’e karşı sorumludur ve yılda en
az 3 defa gerekli görülen diğer personelin katılımıyla toplanır. Bu toplantıda enfeksiyon kontrolü ile
komiteye iletilen veya komite tarafından tespit edilip gündeme alınan konular görüşülür ve karara
bağlanır. Enfeksiyon Kontrol Komitesi Karar Defteri’ne bu kararlar kaydedilir. Gerekli hallerde
Düzeltici/Önleyici Faaliyet Prosedürü’ne uygun olarak hareket edilir.
 Komite üyeleri enfeksiyon kontrolü ile ilgili hizmetleri, T.C. Sağlık Bakanlığı Yataklı Tedavi
Kurumlar Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği’ne uygun şekilde yürütür. Enfeksiyon kontrol programı
için gerekli olan doküman ve kayıtları oluşturur.
 Enfeksiyon kontrol programı ile ilgili tüm dokümanların korunması EKK’ne aittir.
 Hastane personeline enfeksiyon bulaş yolları el yıkama ve bunun gibi eğitimler düzenli olarak
gerçekleştirilir ve Hastane El Hijyeni ve Eldiven Kullanma Talimatı’na uygun yürütüldüğünün
kontrol ve denetimi EKK tarafından yapılır.
 Hastane içinde saptanan bildirimi zorunlu hastalıklar Form 014 ve Form 017 ile Özlük işleri birimi
tarafından Toplum Sağlığı Merkezi aracılığı ile İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar
Şubesi’ne bildirilir ve EKK’ ne de bilgi verilir.
 Hastanemiz yemekleri yemek nefaseti ve kalitesi, uygun koşullarda pişme ve sunumu açısından
kontrol altında bulundurulur. Bu maksatla her gün Yemek Numune Takip Formu kullanılır. Haftalık
olarak her pazartesi günü EKK tarafından değerlendirilir. Numunelerin alınışı Enfeksiyon kontrol
hemşiresi tarafından Mutfak personeline verilen eğitim ile mutfak personeli tarafından alınır. Alınan
her numune 72 saat sonundaki gün sonunda yine enfeksiyon kontrol hemşiresi tarafından kontrol
edilerek imha edilir. Bu süre zarfından oluşan gıda ve benzeri rahatsızlıklarda bu numunelere
başvurulur.
61
Enfeksiyon Kontrol Programının İçerdiği Konular
 Hastane enfeksiyonlarının tanımlanması,
 Hastanede tespit edilen hastane enfeksiyonlarının kontrol altına alınması ve rapor edilmesi,
 Asepsi, antisepsi, dezenfeksiyon ve sterilizasyon ile ilgili tekniklerinin belirlenmesi
 Sterilizasyon, dezenfeksiyon ile ilgili bütün donanım ve malzemelerin satın alımında malzemelerin
uygun kullanımı ile ilgili danışmanlık yapılması
 Hastanede kullanılan temizlik ve dezenfeksiyon talimatlarının ve malzemelerinin gözden geçirilmesi,
gerekli değişikliklerin yapılması
 Hastanede tıbbi atıkların toplanmasıyla ilgili talimat ve uygulamaların kontrolü
 Hastane enfeksiyon hemşiresi belirli günlerde tüm birimleri denetler. Formunu işler. Haftada bir
enfeksiyon hekimi ve hemşiresi bir araya gelerek bu denetimleri değerlendirir.
 Hastane personelinin belirli aralıklarla aşılanmasının sağlanması, parenteral yolla bulaşan hastalıklara
mesleki temas olması durumunda önleyici tedavi verilmesi ve kişilerin takibi bildirimi zorunlu olan
bulaşıcı hastalıkların tespiti, bildirimi ve tedavisi Bildirimi Zorunlu Hastalıklar Yönetmeliği’ne
uygun şekilde yürütülür.
 Hastane personelinin sağlık durumunun tespiti ve gerektiğinde aşılanması Kişisel Sağlık Formu
doldurularak yapılır. Hastane personelini enfeksiyonlardan korumak için personel yaralanmalarında
Personel Yaralanmalarında İzlem Formu düzenlenir.
 Hastanede kullanılan sterilizasyon ve dezenfeksiyon talimatlarının oluşturulması ve malzemelerinin
gözden geçirilmesi, gerekli değişikliklerin yapılması (Cerrahi Alet Bakım Ve Dekontaminasyon
Talimatı),
 Hastanede tıbbi atıkların toplanması ve uygulamaların kontrolü (Hastane Atık Yönetimi Talimatı),
 Yemekhane hizmetlerinde çalışanların enfeksiyon ve parazit bakımından portör muayenelerinin ve
kayıtlarının kontrolü (Kişisel Sağlık Formu),
 Gerekli olan bütün hastane personeline hastane enfeksiyonları ile ilgili eğitimlerin planlanması ve
uygulanması,
 Ayda bir enfeksiyon hekimi ve enfeksiyon kontrol hemşiresinin hastanenin her yerinde gözlem ve
denetim yapması
62
16.7. HASTANE AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ
Masa Başı Tatbikatı
Masa başı tatbikatı hastanemizin kalite odasında………… saatleri arasında gerçekleştirilir. Masa başı
tatbikatı Hastane Afet Planı (HAP) organizasyon şemasında yer alan asil ve yedek üyelerin katılımı ile
yapılır. Masa başı tatbikatı iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama hastane afet planlamada görevli
kişilere gönderilen dosyalar dahilinde bilgilendirilmenin yapılması, ikinci aşama senaryo eşliğinde tatbikatın
gerçekleşmesi şeklinde yapılır.
Birinci kısımda;
 HAP sadece afet yöneticisinin aktivite edebileceği veya sonlandırabileceği; ana görevliler, onlara
bağlı şefler ve şeflerin alt birimlerinden oluşan hiyerarşik bir disiplindir.
 Hastanenin olağandışı durumda, herhangi bir iç veya dış afet nedeni ile kısmen ya da tamamen
boşaltılma kararını HAP başkanı verir. Hastanenin tamamen boşaltılarak hastaların gönderileceği yeri
belirleyecek kişi ve boşaltım işinin organizasyonundan ve idaresinden sorumlu kişi HAP başkanıdır.
 Hastanenin hangi kısımlarının güvenli olmadığına ve boşaltılacağına karar verme, arama ve kurtarma
çalışmalarını yürütme, merdiven ve asansörlerin kullanılıp kullanılmayacağına karar verme, hastane
transport yollarının sağlanma yetkisi lojistik bölüm şefinin görevidir.
 Hangi hastanın nereye tahliye edildiği ile ilgili dokümantasyonu yapan planlama şefidir.
 Hastanenin boşaltılması sırasında ve sonrasında güvenliğin sağlanmasından Güvenlik Direktörü
sorumludur.
 HAP başkanı, şefler ve alt birimlere afet anında görev ve sorumluluklarını bildiren detaylı
dökümanlar verilmektedir. Görevli personel ile istişare yapılarak afet bilincinin yerleşmesi
sağlanmaktadır.
İkinci kısımda;
Senaryo eşliğinde ana görevlilerin istekleri doğrultusunda şeflerin alt birimlerinden aldığı verileri mesajlar
doğrultusunda aktarması uygulanır. Katılımcılara soru-cevap şeklinde senaryo çerçevesinde görev
tanımlamalarını kavrama ve uygulayabilme becerisi kazandırılır.
Yangın Söndürme Tatbikatı
Hastane içi yangın söndürme ekibi oluşturulur. Bu ekipler; söndürme, kurtarma, koruma ve ilkyardım
şeklinde ekiplerden oluşmaktadır. Ayrıca yangında ilk haberdar edilecek personel belirlenir. Bu personel
hastanenin idari yapısı içinde yer alan kişilerdir. Oluşan ekip personeline resmi yazı ile görevlendirmeler
yapılır. Sonrasında tatbikat senaryosu ile birlikte tatbikat yer- zaman ve saati bildirilir. Ayrıca ilçe itfaiyesine
resmi yazı ile ihtiyaç duyulan itfaiye arabası ve personel isteminde bulunulur.
Tatbikattan bir-iki gün önce toplantı yapılarak tatbikatta görevli personele ön bilgilendirme yapılır.
Eğitim verilir. Tatbikat önceden hazırlanan senaryo doğrultusunda gerçekleştilir. İlçe itfaiyesinden gelen
63
görevliler tarafından yapılan tatbikatın raporu bir nüshası Hastane Sivil Savunma Birimi’ne verilir. Diğer
nüsha itfaiye ekibinde kalır. Tatbikat hem yazılı hem de görüntülü olarak kaydedilir. Amaç, çalışanların olası
yangın durumunda acil müdahale yetisi kazanmasını sağlamaktır.
Kitlesel Yaralanma Olayları (KYO) Tatbikatı
KYO uygun senaryo hazırlanır. Hastane personeli yazılı olarak görevlendirilir. Acil servis çalışanları bu
senaryoda aktif yer alır. Hasta rolünde oynayacak kişiler için ilçe sağlık meslek yüksekokulundan öğrenci
talebinde bulunur. Senaryo çoğaltılıp tatbikatta görevli kişilere dağıtılır. Hastane ambulansı veya 112
servisinden resmi yazı ile ambulans talebinde bulunulur.
Tatbikattan bir-iki gün önce masa başı toplantısı yapılarak senaryonun görevlilerce kavranması sağlanır.
Tatbikat günü gerekli hazırlıklar yapılarak tatbikat senaryo doğrultusunda yapılır. Tatbikat kaydedilir. Amaç,
olası kitlesel yaralanmalarda acil servis ekibine koordineli bir şekilde müdahale yetisi kazandırmaktır.
HAP Bilgilendirme
HAP deprem başta olmak üzere tüm doğal, insan kaynaklı veya teknolojik afetlere hazırlıklı olmak, gerekli
tedbirleri almak, hasta ve yaralılara sunulacak sağlık hizmetleri düzeninin olağan dönem hizmet sürecinden
afet dönemi uygun hizmet sistemine hızlı geçişi sağlamak için yapılır.
Acil Müdahale Planı
Amaç
Afet, yangın, kimyasal madde dökülmesi, yaralanma, gaz kokusu / elektrik kaçağı, deprem ve su baskınında
mal ve can kaybını en aza indirmek amacı ile tehlike sırasında alınacak tedbirlerin uygulanmasını
belirmektedir.
64
SERVİS VE LABORATUVAR
SERVİS VE LABORATUVAR
ÇALIŞANLARI
YANGIN
*Sorumluya ve diğer laboratuvar
çalışanlarına haber verin
*Yangın alarm butonlarına basın
*Tek başınıza müdahale etmeyin
*Yanıcı, parlayıcı maddeleri
uzaklaştırın
*Yangına müdahale
edebiliyorsanız yangın tüpü ve
yangın hortumu ile müdahale edin
*Asansörü acil çıkış olarak
kullanmayın
DEPREM *Panik yapmayın
*Korozif kimyasalların
yanındaysanız hemen uzaklaşın
*Ağırlık merkezi yere yakın
eşyaların yanına eğilip kollarınızı
başınızın üzerine koyun. Başınızı
dizlerinizin arasına eğip bekleyin
*Pencere kenarından uzak durun
SU
BASKINI
*Sorumluya ve görevliye haber
verin
*Elektrik şalterini indirin
*Elektrikli malzemelerin
zeminden yüksekte olmasını
sağlayın
*Mevcutsa kum torbalarını
kullanın
SORUMLULARI
*Yangın alarm butonlarına basın
*İTFAİYE 110’u arayın
*Gerekiyorsa polis, ilkyardım, acil tıbbi yardım
ekiplerine haber verin
*Elektrikleri kesin
*İdareyi bilgilendirin
*Yangına müdahale edebiliyorsanız yangın tüpü ve
yangın hortumu ile müdahale edin
*Gerekiyorsa tahliye işlemlerini gerçekleştirin
*Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak acil durum
toplanma alanına gidin
*Panik yapmayın
*Korozif kimyasalların yanındaysanız hemen uzaklaşın
*Ağırlık merkezi yere yakın eşyaların yanına eğilip
kollarınızı başınızın üzerine koyun. Başınızı dizlerinizin
arasına eğip bekleyin
*Sarsıntı bittikten sonra gerekiyorsa çalışanları tahliye
edin
* İdareyi bilgilendirin
*İdareyi bilgilendirin
*Su ve elektrik teknisyenlerine haber verin
*Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak, acil durum
toplanma alanına gidin
*Suyun tahliyesinden sonra gerekli temizlik
çalışmalarını yapın
*Havalandırmayı sağlayın
*Belediye, itfaiye, ilkyardım ve
acil tıbbi yardım ekiplerine haber
verin
Gerekiyorsa polisi arayın
65
GAZ KOKUSU
/
ELEKTRİK
KAÇAĞI
*Sorumluya / görevliye haber verin
*Gaz ve elektrik kaçağının kaynağını belirleyin
*Kapı ve pencereleri açık bırakın
* İdareyi bilgilendirin
* Elektrik teknisyenine haber verin
*Elektrik düğmelerini kullanmayın
*Elektrik düğmelerini, elektrikli cihaz
ve ekipmanları, asansör, kapı zili ve
telefonları kullanmayın
*Elektrik kaçağı olan bölgenin şalterlerini indirin
*Doğal gaz kaçağında yetkili firma telefonları
bina dışından arayın
*Sigara içmeyin
KİMYASAL
MADDE
DÖKÜLMESİ
*Sorumluya ve diğer çalışanlara haber
verin
*Çalışanları çevreden uzaklaştırın
*Dökülen maddeye temas etmeyin ve
maddeyi koklamayın
*Kimyasal maddenin özelliklerini tespit edin
*Bol su ile yıkayın veya vakumlu süpürge ile
temizleyin
*Temizlik sırasında koruyucu ekipman kullanın
*Ateşle yaklaşmayın
YARALANMA
SABOTAJ
*Sorumluya ve diğer çalışanlara haber
verin
*Küçük yaralanmalarda ilkyardım dolabını
kullanın
*Küçük yaralanmalarda ilkyardım
dolabını kullanın
*Tıbbi müdahale gerektiren durumlarda acil
polikliniğe haber verin
*Yaralanan kişiye zarar
gelmeyeceğinden emin olmadan kişiyi
hareket ettirmeyin
* İdareyi bilgilendirin
*Panik yapmayın
*Panik yapmayın
*Acil durum sirenini çaldırın. İtfaiye,
polis, ilkyardım ve acil tıbbi yardım
ekiplerine haber verin.
*Acil durum sirenini çaldırın. İtfaiye, polis,
ilkyardım ve acil tıbbi yardım ekiplerine haber
verin
*POLİS İMDAT: 155 arayın
*Makine ve ekipmanları, alet ve cihazları
kapatın *Kimyasalların güvenliğini sağlayın
*Makine ve ekipmanları, alet ve
cihazları kapatın. Kimyasalların
güvenliğini sağlayın
*Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak acil
durum toplanma alanına gidin
*Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan
çıkarak acil durum toplanma alanına
gidin
*Kişi ya da kişileri yaklaştırmayın
*Müdahale etmeyin. Emniyetli bir alana geçin
*Kişi /kişileri yaklaştırmayın
*Müdahale etmeyin, emniyetli bir
alana geçin
SAVAŞ
*Savaş durumuna geçişi sağlamak için Milli Alarm Talimatı uygulamaya konulacaktır.
Her türlü önlem alınarak alt katta bulunan sığınak yerleri sığınak talimatına uygun olarak
kullanıma sunulacaktır
66
16.8. İLETİŞİM VE İLETİŞİM BECERİLERİ
ÇALIŞANLARA İLETİŞİM EĞİTİMLERİ

Başta güvenlik görevlileri, acil çalışanları ve tıbbi sekreterler olmak üzere çalışanlara iletişim
becerileri, öfke kontrolü ve özellikle öfkeli hasta ve hasta yakınıyla iletişim konularında 6 ayda bir
eğitim verilmektedir.

Sağlık çalışanlarına şiddet davranışına karşı yılda bir defa tedbir alma eğitimleri verilecektir.

Eğitimler sırasında hastaların bilgilendirilmesinin önemi vurgulanmalıdır. Teşhis, tanı ve tedavi
süreçlerinde hastaların bekleme süreleri ve durumları konusunda bilgilendirilmesi şiddet olaylarının
azaltılmasına katkı sağlayacaktır.
 Gülümseyin, güler yüzle karşılayın, Göz teması kurun, kişinin yüzüne bakın.
 Konuştuğunuz kişiye mümkünse adı ile hitap edin, Mutlaka dinleyin, Empati kurun.
 Kişi konuşurken, ”hımm” “evet” “gerçekten mi?” “ya demek öyle” gibi dinlediğinizi gösteren ifadeler
kullanın.
 Kişinin duygularını anladığınızı ve olayları kendi açısından yorumlamasına hak verdiğinizi gösterin.
 Karşınızdakinin yüz ifadesini, mimiklerini, beden dilini izleyin ve onu anlamaya çalışın.
 Karşınızdaki kişiyle onun anlayabileceği bir dilden konuşun.
 Önce karşınızdakinin konuşmasına izin verin. Söylenenlerden ne anladığınızı özetleyerek tekrarlayın.
 Tek sözcükle cevaplanabilecek sorular sormayın, açık uçlu soruları tercih edin.
 Aynı fikirde değilseniz önce sebebini belirtin, sonra kendi görüşünüzü belirtin.
 Gerektiğinde sessiz kalmayı bilin. Sabırlı olun. Yargılayıcı olmayın ve karşınızdakini olduğu gibi
kabullenin.
 Hatanız olduğunda kabul edin
 Zamanı iyi kullanın.
Size yapılmasını istemediğiniz davranışı
başkasına yapmayın
UNUTMAYIN
Ne söylediğinizden çok NASIL
SÖYLEDİĞİNİZ önemlidir
67
ETKİLİ İLETİŞİMİN AMACI
İletmek isteneni, karşıdaki kişiye amaçlanan biçimde iletmek ve beklenen tepkiyi oluşturmaktır.
İletişimin Öğeleri
 Mesaj
 Kaynak
 Kanal
 Alıcı
 Geri bildirim
İletişim Öğelerinin Nitelikleri
Kaynak (verici)
 Konuyu iyi bilen,
 Konuyla yakından ilgilenen,
 Ulaşmak istediği çevrenin ortamını ve insanlarını tanıyıp onlarla iyi ilişkileri olan,
 Alıcının anlayacağı dilde konuşan,
 Uygun bir iletişim kanalını seçmiş,
İleti (Mesaj)
 Açık ve kısa,
 Doğru,
 Alıcının ihtiyaçlarına cevap veren,
 Anlamlı,
 Uygun zamanda olmalı,
Kanal (Yol; Araç; Aracı)
 Uygun,
 Ulaşılabilir,
 Temin edilebilir,
 Hoşa giden, dikkat çekici ve hitap eden,
Etkin iletişim için ipuçları
• Yalın bir dil
•
Soruna odaklanma
•
Örnekler
•
Geri bildirim
•
Aktif dinleme
•
Beden diline dikkat!
•
Göz teması
68
Şunlardan kaçının
• Uzun cümleler, hızlı / yavaş konuşma
•
Dinlerken başka şeylerle ilgilenme, Kişiye odaklanma
•
Duygusallık, Genellemeler, Ön yargılar
DESTEKLEYİCİ İLETİŞİM Mİ, SAVUNUCU İLETİŞİM Mİ?
Sağlık çalışanları destekleyici iletişimi kullanarak savunucu iletişimden kaçınmalıdırlar.
Destekleyici İletişim

Karşındakine eşitlik duygusunu hissettirebilmeliyiz (İnsan = İnsan)

Kişileri olduğu gibi kabul etmeliyiz

Doğal olup saklı gizli hareketler yapmamaya özen göstermeliyiz

Empati kurmalıyız
Empati; Karşıdaki kişinin duygu ve düşüncesini anlamak,
İçinde bulunduğu durumun boyutlarını kavramak
Olayın dışında kalmak, Kabul etmek
Sempati; Karşıdaki kişinin sahip olduğu duygu ve düşüncenin aynısına sahip olmak (yandaşlık)
Sevinmek ve birlikte acı çekmek, Olayın içinde yer almak, Hak ve onay vermek
Savunucu İletişim
Yargılayıcı tutum; yargılayan ve tehdit eden bir ses tonu savunuculuğu arttırır.
Kontrol etme tutumu; baskıcı ve zorlayıcı iletişim sıklıkla karşımızdaki kişinin savunuculuğunu ve direncini
arttırır.
Kesin tutum; kesin tutumlu kimseler dinleyende "Kendi düşündüğümün dışında bir gerçek kabul
etmiyorum" yargısı uyandırır.
Aldırmaz/ umursamaz tutum; umursamaz bir tutum dinleyende dolaylı olarak (beden dilimizle) ‘’Sen benim
için dikkatimi sana yöneltecek kadar önemli değilsin ya da senin problemin için yeterince zamanım yok’’
mesajı verir.
Sizce iletişim kurmada; Beden Dili Mi? Ses Tonu Mu? Sözler Mi? daha etkilidir ???
10 sözler
30 ses tonu
60 beden dili
69
HASTA VE HASTA YAKINLARIYLA İLETİŞİM
 Hasta ve yakınıyla başarılı bir iletişim genellikle görünüşle başlar
 Personelin iyi giyimli olması ve profesyonel tavırları güven duygusunu artırır
 Hasta ve yakını, personelle iletişimi sırasında utangaçlık, korku ve kızgınlık gibi duygulara
bürünebilir ve sağlık problemleri stresini artırabilir
 Uzun süren ve acı veren durumlar hayal kırıklığı ve umutsuzluğunu tetikleyebilir ve duygusal
tepkilerini
artırabilir.
Hastanın
sinirliliğinin
korkudan, ummadığı veya yanlış anladığı olaylardan,
organik
ya
da
psikolojik
karışıklıklardan
kaynaklanabileceği unutulmamalıdır
 Personel, kızgın bir hastayla ilgilenirken sinirli ve
savunmacı olmaktan kaçınmalıdır
 Personel, güler yüzlü ve hoşgörülü olmalıdır
 Hasta ve yakınına karşı sıcak ve ilgili olmalıdır
 Hasta ile oturup onun seviyesinde konuşmalıdır
 Sorunları dikkatle ve nazikçe ve sabırla dinlemeli
 Hasta ve yakınına karşı saygılı olmalıdır
 Mantıksız bile olsa bütün şikayetleri kabul etmelidir
 Açık sözlü ve dürüst olunmalıdır
 Durumu anlaşılır hale getirmek için kesin bilgiler vermelidir
 Personel herkese eşit davranmalıdır (milliyet, ırk, mezhep, renk, yaş, cinsiyet, sosyo-ekonomik
düzey)
Yatan ve acil hastanın veya poliklinik hastasının sağlık kuruluşunda tetkik ve tedavilerini yaptırmak
üzere çoğunlukla bir yerden bir yere gitmesi gerekir (bekleme odasından görüşmeye, laboratuara, röntgen
bölümüne, muayene odasına gibi). Hastaya açık, kesin gidiş istikametlerinin gösterilmesi ile nereye ve niçin
gidileceğine dair açıklamada bulunulması; hastanın kaybolmasını, laboratuardaki veya röntgendeki
randevusunu kaçırmasını önleyeceğinden, personel hastaya kesin ve yeterli bilgi vermelidir.
Sağlıklı iletişim için ilk izlenimin çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Önce kişiye bir “merhaba,
hoş geldin” demeli, kişinin yüzüne bakmalı ve onunla göz teması kurmalıyız. Kişiyi anlamaya çalışmalı ve
ona yer göstermeliyiz. Gülümsemeliyiz; çünkü hasta, güven duymalı, varlığının bizim için önemli olduğunu
hissetmeli, ihtiyacı olduğunda yanında olacağımızı bilmeli ve memnun olmalıdır. Herkes güler yüzle ve
samimi karşılanmayı hak eder. Ön yargının tehlikeli olduğu unutulmamalı, işlemlere ve soru sormaya
hemen başlanmamalıdır. Hasta mutlaka rahatlatılmalıdır. Önce dinlemeli, sonra soru sorulmalıdır.
Bilgilendirme yapılmalı, hasta ve yakınlarının endişeleri giderilmeli, işbirliği sağlanmalıdır.
70
Olumlu sözsüz iletişim örnekleri
Başvurana doğru eğilmek
Gülümsemek, gerginliğini belli etmemek
Sinirli ya da uygunsuz hareketlerden kaçınmak
Güven telkin eden mimikler kullanmak
Başvuran ile göz teması kurmak
Baş sallamak gibi teşvik edici hareketlerde bulunmak
Karşıdaki kişi ile 90º açı ile oturmak
Açık bir beden dili kullanmak
Olumsuz sözsüz iletişim örnekleri
Göz teması kurmamak
İlgisiz kalmak
Okuyarak anlatmak
Saatine bakmak
Esnemek ya da etraftaki nesnelere bakmak
Surat asmak
Kımıldayıp durmak
ÖFKE VE ÖFKELİ HASTAYLA BAŞA ÇIKMA YOLLARI
Öfke, uygun ifade edildiğinde, son derece sağlıklı ve doğal bir duygudur. Ancak kontrolden çıkıp da yıkıcı
hale dönüşürse okul-iş hayatında, kişisel ilişkilerde ve genel yaşam kalitesinde sorunlara yol açar.
ÖFKE NEDENLERİ
 Kendisine sunulacak hizmet gecikmiş olabilir
 Kendisine saygısızca davranılmış olabilir
 Yorgun, uykusuz ve stresli olabilir
 Kendisini kimsenin anlamadığını düşünüyor
olabilir
 Bağırarak isteklerinin yerine geleceğini sanıyor
olabilir
 Beklentileri yerine getirilmemiş olabilir
71
Öfkeli Bireye (hastaya) Karşı Önlemler
 Sakin olmaya çalışın
 Karşınızdakini ilgiyle ve ciddi bir şekilde dinleyin, araya girmeyin
 Duygularına saygı gösterin ve onları isimlendirin “sesiniz çok öfkeli geliyor”
 Onu kendisini dinlediğinize inandırın
 Onu öfkelendiren özel noktaları belirleyin
 Dikkatinizi, karşınızdakinin sözünü ettiği sorun ve sorunun çözümü üzerinde yoğunlaştırın
 Asla “sinirlenmeyin”, “sinirlenmeye gerek yok” demeyin
 Münakaşa etmeyin, tartışmaya girmeyin
 Eğer o şaka yapmıyorsa, şaka yapmaya kalkışmayın. Konuyu espri ile hafifletmeyin.
Unutmayın! HASTA BİREY
HASTANEDEKİ EN ÖNEMLİ BİREYDİR
STRES, İŞ STRESİ, STRESLE BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ
Humphrey (1998) çalışmalarına dayanarak en stresli meslekleri sağlık profesyonelleri (hekim,
hemşire ve diş hekimleri) öğretmen ve hukukçular olarak göstermiştir.
Stres; sıkıntı yaratan olaylar
karşısında kişinin verdiği tepki sürecidir.
İŞ STRESİ: Çalışanı normal fonksiyonlarından saptıran psikolojik ve fiziksel davranışlarını değiştiren, işle
ilgili etkenlerin sonucunda oluşan psikolojik bir durum olarak tanımlanmaktadır.
SAĞLIK KURUMLARINDA STRES NEDENLERİ
 Çalıştığı birimin kendi ilgi ve uzmanlık alanı dışında olması
 Oryantasyon eğitiminin yapılmaması veya yetersiz olması
 İşe oryantasyon sürecinde başvuracağı uzman kişilerin olmaması
 Hizmet verdiği hasta sayısının fazla olması ve aşırı iş yükü
 İşleri yetiştirmede yaşanılan zaman baskısı
 Dinlenme zamanlarının az olması, Uykusuzluk
 Keyfi, adil olmayan performans değerlendirme
 Hizmet verilen hasta profili
 Mesleki görev yetki ve sorumluluklarının dışında başka işler yapmaya zorlanılması
72
 Aldığı mesleki eğitimle çalışma ortamında karşılaştığı mesleki uygulamalar, iletişim ve ilişkilerde
yaşanılan çatışmalar
 Vardiya veya nöbet usulü çalışma, çalışma saatlerinin uzun olması
 Yetki yetersizliği ve hataları
 Kurumun sosyal olanaklarının azlığı veya yararlanılamaması
 Çalışanlar arasında destek ve sosyal ilişkilerin olmaması
 Ücretlerin azlığı, ek işte çalışma, ücret eşitsizliği
 Personel sayısının az olması
 Hasta ve yakınlarının olumsuz davranışları
 İş riskinin fazla olması ve sağlığı etkilemesi
 Çalışanların güvenliğinin sağlanamaması
 Hizmet içi eğitimlerin olmaması
 Kariyer gelişimi için yeterli fırsatların tanınmaması
 Teşvik edilmeme, ödül ve takdirlerin az olması
 Özel tatil günlerinde aile bireyleri ile birlikte olamama
İŞLE İLGİLİ STRES KAYNAKLARI
 İşin zorluğu, sık sık iş ve yer değiştirme
 Gerçekçi olmayan iş tanımları, katı kurallar
 Tekdüze çalışma ve monotonluk
 İş ortamındaki fiziki şartların kötü olması
 Otoriter yönetim, hiyerarşik ve merkezi örgüt yapıları
 Kurumsal iletişim sisteminin yetersiz olması, iş yerinde dedikodu
 Yükselme olanağının bulunmaması, statü düşüklüğü
 Çalışanların kararlara katılım düzeyinin azlığı
 Ekip anlayışının olmayışı
 Rol çatışması ve rol belirsizliği
 Fiziksel, sözel saldırı, cinsel taciz
 Mobbing (Psikolojik, duygusal taciz, yıldırma)
73
Stresin Sağlık Kurumlarına Olan etkileri
 Düşük performans
 İş doyumsuzluğu
 Düşük moral
 İşten ayrılmaların artması
 İşe devamsızlık, geç gitme
 İşten uzaklaşma (yabancılaşma)
 Hasta ve yakınlarının şikayetleri artması
 Hizmetin niteliğinin düşmesi, uygulama hatalarının artması, verimsizlik
 Kurum çalışanların bedensel ve psikolojik sorunların artması
 Güvensizlik ve çalışanların terfi ve mesleki gelecek konusunda belirsizlik yaşamaları
 Yapıcı eleştirilerin, yeniliklerin, üretken ve yaratıcı çabaların yetersizliği
 Meslektaşlarla ya da diğer disiplinlerle iletişim ve uyumda belirgin güçlüklerin çatışmaların olması
 Maliyetin artması
Fizyolojik Belirtiler

Yorgunluk, Halsizlik, Enerji kaybı, Kilo kaybı

Kronik soğuk algınlığı, Solunum güçlüğü

Sık baş ağrıları

Gastrointestinal bozukluklar, Bulantı kusma

Kas krampları

Bel ağrısı

Uyku bozuklukları, Psikosomatik hastalıklar

Koroner kalp rahatsızlığı oranında artma

Hastalıklara karşı hassas olma
Davranışsal Belirtiler
 Hatalar yapma, kişisel başarısızlık
 Bazı şeyleri erteleme ya da sürüncemede bırakma
 İşe karşı coşkunun ve ilginin azalması
 İşle ilgili aşırı yüklenildiğinin hissedilmesi
 İşe geç gelme, izinsiz olarak ya da hastalık nedeni ile işe gelmeme
 İşi bırakma eğilimi, iş yapmada isteksizlik, hizmetin niteliğinde bozulma
74
Psikolojik Belirtiler
 Kronik sinirlilik hali, çabuk öfkelenme
 Zaman zaman bilişsel becerilerde güçlükler yaşama
 Hayal kırıklığı, anksiyete, huzursuzluk
 Sabırsızlık
 Karar vermekte yetersizlik
 Öz güvenin ve benlik saygısının azalması, değersizlik
 Alkol, sigara kullanımının artması
 Eleştiriye aşırı duyarlılık, duygusal yoksunlaşma
 Boşluk ve anlamsızlık hissi, ümitsizlik
 Nezaket, saygı ve arkadaşlık gibi pozitif duygulanımlarda azalma
 Tükenmişlik, depresyon.
STRESLE BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ
1. Organizasyonel Düzeyde Yapılması Gerekenler
 Devlet yönetimi düzeyinde
 İş Yeri Yöneticileri Düzeyinde
2. Bireysel Düzeyde Yapılması Gerekenler
3. İş arkadaşları düzeyinde yapılması gerekenler
4. Aile düzeyinde yapılması gerekenler
Devlet Yönetimi Düzeyinde Yapılması Gerekenler

Çalışanların görevlerini ve yetkilerini belirleyen gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve yaşama
geçirilmesi

Demokratik olarak sorumluluk ve yetkileri paylaştıran yönetim yaklaşımının benimsenmesi

Sistemdeki ödül kaynaklarının arttırılması

Uzun çalışma saatlerinin azaltılması

Düşük ücret sorununun giderilmesi

Tatil ve sosyal aktivite olanaklarının arttırılması

Personel yetersizliği sorununun giderilmesi
75
İş Yeri Yöneticileri Düzeyinde Yapılması Gerekenler

Görev tanımlarının açık ve net olması, işe yeni başlayan kişinin oryantasyon eğitimi ve süpervizyon
sağlanması

Stres danışmanlığı, bireysel baş etme becerilerine yönelik stres yönetimi eğitimi

İş ile çalışan arasında uyumu sağlamak için işin yeniden düzenlenmesi, yapılandırılması, iş değiştirme,
rotasyon, işin zenginleştirilmesi, işin eşit dağılımı

Bölümlere göre uygun personel planının yapılması ve personel sayısının arttırılması

Etkin zaman yönetimi, uygun dinlenme imkanı verilmesi

Sistemdeki ödül kaynaklarının ve sosyal aktivitelerin arttırılması

Çalışanların bireysel ihtiyaçlarının karşılanmasına önem
verilmesi

Alınan kararlara katılımın sağlanması, etkin iletişim

Dinleyen, değer veren bir yönetici olması

Çalışma ortamının fiziksel olarak iyileştirilmesi ergonomik
düzenlemelerin yapılması

Düzenli nöbetlerin oluşturulması
Bireysel Düzeyde Yapılması Gerekenler
 Gereksiz ve kaldırılamayacak yüklerin altına girilmemesi
 Özel yaşamda iş konuşmalarından uzaklaşılması
 Tatil ve dinlenme olanaklarının mutlaka kullanılması
 İşyerindeki rutin alışkanlıkların bırakılması, monotonluğun azaltılması
 İş dışındaki yaşam alanlarının geliştirilmesi, iş çıkışında rahatlatıcı aktivitelerde bulunulması
İş Arkadaşları Düzeyinde Yapılması Gerekenler
 Aynı yerde çalışan kişilerin zaman zaman iş dışı konularda konuşmaları ve birlikte hoşça vakit
geçirmeleri
 Birlikte çalışmadan doğan sorunların zamanında, sorun kronikleşmeden çözülmesi
 Daha kıdemli çalışanların, işe yeni başlayan kişilere gerçekçi rol modeli olabilmeleri
Aile Düzeyinde Yapılması Gerekenler
İş dışındaki yaşamda ailenin ve diğer yakın kişilerin desteği vazgeçilmezdir, ayrıca bu yolla kişi, işi dışında
var olduğu ve takdir edildiği bir alan bulmuş olacaktır.
76
TÜKENMİŞLİK SENDROMU
 Tükenmişlik; özellikle birey iyi bir performans gösterdiği halde bu çabasının karşılığında uygun bir
ödül alamadığı veya takdir edilmediği ve bunu da kabul edemediği zamanlarda görülmektedir
 Tükenmişlik, belli bir dinlenme sonrası ortadan kalkan bir yorgunluk hali değildir
 Tükenmişliği stresten ayıran en önemli özellik, tükenmişliğin çalışan ile karsısındaki kişi arasında
olan sosyal ilişki kaynaklı bir stres olmasıdır
Tükenmişliğin en önemli kaynaklarından strese maruz kalan kişide şu safhalar görülür;
Alarm safhası: Stres hormonları kanda yükselerek organizmaya dövüş, kaç, kork, donakal komutlarını verir.
Bunlar sorunu çözerse homeostazise geri dönülür
Direnç safhası: Alarm tepkileri yetersiz kalırsa, bir takım adaptif tepkiler ortaya çıkar; kan basıncında ve
kan şekerinde yükselme, bağışıklık sisteminde sorunlar gibi
Tükenme safhası: Direnç yetersiz kalırsa organizma çöker ve her türlü hastalık ortaya çıkabilir
TÜKENMİŞLİĞİN BOYUTLARI
Duygusal tükenme; Çalışanların yorgunluk ve duygusal yönden kendilerini yıpranmış hissetmelerindeki
artış, enerji kaybı, halsizlik, aşırı yorgunluk olarak tanımlanır. Duygusal tükenme, tükenmişlik sendromunun
başlangıcı ve merkezidir.
Göstergeleri; Kendini işe verememe
Sorumluluk yüklenememe
Gerginlik, Bıkkınlık
Ertesi gün işe gitmeme isteği
Duyarsızlaşma; Bu boyutta özellikle hizmet verilen bireylere karşı tutumlarda ve tepkilerde olumsuz
değişme vardır. Buna çoğunlukla sinirlilik ve işe ilişkin idealizm kaybı eşlik eder. Bu duyguya sahip olan
çalışan hastalarına karşı ilgisiz bir tavır geliştirebilir. Duyarsızlaşmayla birlikte çalışanlar işlerine adapte
olamamakta, umursamaz ve boş vermiş ya da alaycı bir tavır sergilemektedirler
Düşük kişisel başarı hissi; Sorunları başarıyla çözememe ve kendini yetersiz hissetme düşüncesinden
kaynaklanır
77
Tükenmişliğin Kaynakları
İş yoğunluğundan kaynaklı kendi ilgi duyduğu Demokratik olmayan, hiyerarşik ve merkeziyetçi bir
konulara vakit ayıramamak
yönetim tarzı
Yapıcı olmayan bir eleştiri tarzının kullanılıyor Objektif ödüllendirme araçlarının olmaması
olması
Çalışanlara eleştiri ve ödüllendirme konusunda Çalışanların
eşit davranılmaması
mesleki
gelecekleri
konusunda
kendilerini güvensiz hissetmesi, belirsizlik ve
engellenme yaşıyor olmaları
Çalışanların gereksinimlerini dikkate alan bir İş yükünün fazla olması
yönetim anlayışının bulunmaması
İşin rutin olması, hep aynı şeylerin istenmesi, yeni Uzun çalışma saatleri
şeyler üretmede teşvik edilmemek
Beklenti düzeyinin yüksek olması, ulaşılması Zihinsel yorgunluk ve iş stresi
olanaksız olan hedeflere sahip olmak
Kendi kendini aşırı güdülemeye çalışmak
Katı kurallar
Her şeyi mükemmel yapma isteği
Zamanı gelmeden üst makama terfi etme isteği
Tükenmişliğin Sonuçları
Tükenmişliğin bireysel sonuçları; psikolojik sorunlar ve psikomatik rahatsızlıklar, depresyon, devamlı
kaygı hali, öz-saygıda azalma, alınganlığın temel kişilik özelliklerinden biri haline dönüşmesi, alkol ve ilaç
kullanımında artış, uyku bozuklukları, cinsel isteksizlik ve iktidarsızlık, ani öfke patlamaları, saldırganlık
eğiliminde artış, nefes alma güçlükleri ve alerjik rahatsızlıkların yoğunlaşması öne çıkmaktadır.
Tükenmişliğin çevresel sonuçları; işi savsaklama ve aksatma eğilimleri, işe izinsiz olarak geç gelme ya da
gelmeme, rapor kullanmak suretiyle izin süresini uzatma, örgütsel aidiyet duygusunda azalma, performansta
düşüş, iş doyumsuzluğu, işe karşı giderek büyüyen bir hoşnutsuzluk, başka iş alanlarına transfer olma veya
yeni bir meslek eğitimi alma isteği, aşırı risk alma eğilimi, verilen hizmetlerin kalitesinde bozulma, iş
kazaları gibi sonuçlar görülmektedir.
Tükenmişlikle Mücadele Yöntemleri; genellikle bireysel, kurumsal ve hatta sistemden kaynaklanan
etmenlerin bir arada rol oynaması ile ortaya çıkan tükenmişlik, bir sendrom ve sistem sorunu olarak ele
alınmalıdır. Etkili müdahale, hem bireysel hem de örgütsel zeminde olmalıdır.
78
Bireysel Düzeyde Tükenmişlikle Başa Çıkma Yolları
Tükenmişlikle ilgili bilgi sahibi olmak
Kendini
iyi
tanımak
ve
Zaman yönetimi konusunda bilgi sahibi olmak
ihtiyaçlarını Tatile çıkmak
belirlemek
İşle ilgili gerçekçi hedefler belirlemek
İşte ve özel hayatta monotonluğu azaltmak
Kişisel gelişim gruplarına katılmak
Huzurlu bir yaşam tarzı belirlemek
Nefes
alma
ve
gevşeme
tekniklerini Kendisini stresle başa çıkma konusunda geliştirmek
öğrenmek, müzik dinlemek, spor yapmak
Kendi sınırlılıklarını bilmek
Hobi edinmek
Örgütsel Düzeyde Tükenmişlikle Başa Çıkma Yolları
Görev
tanımları
açık
ve
net
olarak Örgüt içi iletişimin yeterli düzeyde ve kaliteli
olmasını sağlamak
belirlemek
Serbest karar verme imkanlarını ve kararlara Üst yönetim desteği sağlamak
katılımı arttırmak
Adil bir ödül sistemi geliştirmek
İş
yükünün
aynı
kişilere
Sık sık pozitif geri bildirim vermek
birikmesini Hizmet içi eğitim planlamak
önlemek
Örgütsel bağlılık sağlamak
Uzun çalışma saatlerini kısaltmak
Takım çalışmalarını desteklemek
Astların yaptıkları iş konunda yönetsel beceri sahibi
olmalarını sağlamak
79
MOBBİNG
Bir veya birkaç kişi tarafından diğer bir kişiye yönelik
olarak, düşmanca ve ahlak dışı yöntemlerle sistematik bir
biçimde uygulanan psikolojik terördür.
Mobbing;

İşyerinde gerçekleşir

bir veya daha fazla kişi tarafından

bir veya daha fazla kişiye

sistemli bir şekilde

süreklilik gösteren bir sıklıkta

çok çeşitli sebeplerden dolayı

kişiyi sindirme maksadı ile yapılır
Mobbinge hedef olan kişilerin
Mobbing uygulamaya yatkın kişilerin
kişilik özellikleri
kişilik özellikleri
Çoğu üstün özelliklere sahip, zeki, başarı Kendi yetersizlik duygularını hedef aldıkları kişinin zor
odaklı, yaratıcı, kendisini işine adamış
durumlarıyla eğlenerek yenmeye çalışan
Dürüst, insanlara güvenen, iyi niyetli
İkiyüzlü, farklılıklara karşı hoşgörüsüz
Politik davranmayan, kurumuna bağlı, işiyle
özdeşleşmiş
Özellikle yaratıcı ve yenilikçi görüşleri,
gelenekçi eski çalışanlar tarafından taciz edilir
Dürüst ve güvenilir, örgüte sadık
Kıskanç ve aşırı denetleyici
Kendi statülerini yükseltmek ve ihtirasları uğruna, kötü
niyetli ve hileli eylemlere başvurmaktan çekinmeyen
Ayrıcalıklı ve vazgeçilmez olduğuna inanan
Mobbinge başvurandan daha üstün özelliklere Narsist kişilik, “gerçek”ten ziyade gösterişli bir hayal
sahip olan
ortamında yaşayan, kendini sürekli diğer insanlardan
üstün gören
Yetkinlik düzeyleri yüksek
Örgütte yöneticilik pozisyonlarına ulaşmak için çırpınıp
duran
Örnek olarak;
Bireyi gruptan hariç tutma (DIŞLAMA)
Aşağılama, alay etme
Dedikodu yapma
Kurbana karşı meslektaşlarını kışkırtma
Etrafa yalan bilgi yayma (İFTİRA)
Tehdit ve şiddet
Sözel taciz şeklinde mobbing yapılabilir
80
Mobbingin kurumsal yaygınlaşma nedenleri
•
Yönetimde “kapalı kapı” politikası
•
Yetersiz liderlik, aşırı hiyerarşi
•
•
Adil olmayan başarı değerlendirme ve ücretlendirme
Karar verme ve yönetimde otokratik yaklaşım
•
•
Yetersiz iletişim
Etik değerlerin kaybolması
•
Örgüt yapısındaki radikal değişiklikler
•
Duygusal zekadan yoksunluk
•
İş yerinde yüksek düzeyde stres
•
İş yerindeki monotonluk
Mobbingle karşılaşan birey ne yapmalı?
• Duygusal tacizde bulunan kişi ile konuşmak
•
Söz ve davranışlarını durdurmalarını açıkça söylemek
•
Yaşadıkları olayları, verilen anlamsız emirleri ve uygulamaları yazılı olarak kaydetmek
•
Tacizde bulunan kişiyi bağlı bulunduğu birimin en üst amirine, insan kaynakları departmanı ve/veya
yönetim kuruluna raporlamak
•
Tıbbi ve psikolojik yardım almak ve iş arkadaşları ile durumu paylaşmak
Mobbingin örgüt içinde yayılması nasıl önlenir?
•
Öncelikle eğitim ile tüm çalışanları mobbing olgusu ve öğeleriyle tanıştırılması
•
Bu olgunun yıkıcı olduğunun resmen ilan edilmesi
•
Çalışanların katılımı sağlanarak bir politika oluşturulup yazılı hale getirilmesi
•
Kötü bir çalışma ortamından ayrıcalıksız tüm çalışanların korunması
•
Uygulanan duygusal tacizin ihbar olarak kabul edilmesi ve soruşturma başlatılabilmesi
•
Hedef olan kişinin hakları korunarak başka bir departmanda çalışmasının sağlanması
•
Tüm çalışanların adil ve geçerli olduğunu kabul ettiği bir soruşturma yönteminin saptanması
•
Kişilerin güvenliği korunarak tanıklık etmeleri için koşulların belirlenmesi
•
Son kararlar kuruluşun tek bir yöneticisine bırakılmadan, en az üç karar verici tarafından verilmesi
81
•
Maddi ve manevi zararın saptanması ve yazıya dökülmesi (Tıbbi teşhisler, ücretli izinler, kaybedilen
sosyal haklar)
•
Şikayet durumunda, yönetimin olumlu ve zamanında vereceği tepkinin, şikayetçiye doğrudan
bildirilmesi
•
Sorunu çözme ile ilgili alınacak önlemlerin açıklanması
•
Tacizcinin açık olarak özür dilemesinin sağlanması
•
İşyerindeki konumunun düşürülmesi veya yer değiştirmesi
•
Tacizi kesinleşen ve suçlu bulunan kişinin cezalandırılması
•
Misilleme veya intikam almayı engelleyen tedbirlerin alınarak bunun yeni bir taciz olarak kabul
edileceğinin belirtilmesidir.
16.9. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
Çalışan Güvenliği Komitesi
Komite asgari olarak aşağıdaki görevleri yapmak amacıyla her dönem en az 1 defa düzenli olarak toplanmaktadır.
a- Çalışanların zarar görme risklerinin azaltılması
b- Riskli alanlarda çalışanlara yönelik gerekli önlemlerin alınması
c- Fiziksel şiddete maruz kalınma risklerinin azaltılması
d- Kesici- Delici alet yaralanma risklerinin azaltılması
e- Kan ve vücut sıvılarıyla bulaşma risklerinin azaltılması
f- Sağlık taramalarının yapılması
Bu görevler dışında sağlık çalışanlarını ilgilendiren Düzeltici Önleyici Faaliyet (DÖF) veya Güvenlik
Raporlama Sistemi bildirimleri (GRS) sonucunda olağan dışı toplantılar yapılmaktadır. Toplantı sonuçları
Çalışan Güvenliği Komitesi karar defterine ve Komite ve Ekip Faaliyetleri Listesi’ne işlenmektedir.
Çalışan Sağlık Taramaları
Hastanemizde sağlık taramaları Enfeksiyon Hemşiresi kontrolünde yaptırılmakta ve Enfeksiyon
Uzmanlarımız tarafından değerlendirilmektedir. Mutfak çalışanları, yemek dağıtmaktan sorumlu personeller
ve görüntüleme hizmetleri sağlık taramaları 6 ayda bir tekrarlanmaktadır. Kayıtlar mahremiyet ve güvenlik
açısından Enfeksiyon Biriminde kilitli bir dolapta muhafaza edilmektedir. Tarama periyotları ve tarama
içerikleri Çalışan Güvenliği Tarama Planı ve Sağlık Personeli Tarama Planı’nda ayrıntılı olarak
anlatılmıştır.
82
RADYASYON GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI
RADYASYON GÜVENLİĞİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir.
KAN TRANSFÜZYONUNDA GÜVENLİ UYGULAMALARIN SAĞLANMASI
KAN TRANSFÜZYONUNDA GÜVENLİ UYGULAMALAR başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir.
KESİCİ DELİCİ ALETLERLE YARALANMA
KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI VE ÖNLENMESİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir.
KAN VE VÜCUT SIVILARIYLA BULAŞ RİSKİNİN AZALTILMASI
STANDART ÖNLEMLER VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir.
ÇALIŞANLARA YÖNELİK ŞİDDETİN ÖNLEMESİ
BEYAZ KOD başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir.
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir.
83
KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI
Giyme sırası
1. Önlük
2. Maske
3. Gözlük-yüz koruyucu
4. Eldiven
1. Önlük giyerken
•Önlük malzemesi uygulanacak işleme göre seçilmelidir.
•Malzeme uygun tip ve boyutta olmalıdır.
•Arkadan bağlanmalıdır.
•Eğer çok küçük ise biri önden, diğeri arkadan olmak üzere önlük giyilmelidir
2. Maske takarken
•Maske burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalıdır.
•Yüze uygunluk tam olmalıdır.
•N95-FFP3 gibi özel tip maskeler için yüze uyum testi
yapılmalıdır.
•Maske takıldıktan sonra, tükürük veya sekresyonlarla
ıslandığı zaman değiştirilmelidir.
•Maske tekrar kullanılmamalıdır.
•Ortak kullanılmamalı.
•Dış yüzüne çıplak elle dokunulmamalıdır.
3. Gözlük-yüz koruyucusu giyerken
•Gözleri ve yüzü tam olarak kapatmalıdır.
•Yüze uygunluk tam olmalı, yüze oturmalı
ancak sıkmamalıdır.
4. Eldiven giyerken
•Eldivenler en son giyilmeli. Doğru tip ve boyutta eldiven seçilmelidir.
•Eldiven giymeden önce eller yıkanmalı veya el dezenfektanı ile ovalanmalıdır.
•Önlüğün kol manşetleri üzerine çekilmelidir.
84
Çıkarma sırası
1.Eldiven
2.Gözlük-yüz koruyucu
3.Önlük
4.Maske
1. Eldiven çıkarılırken
Elin üzerinden sıyrılarak içi dışına çevrilir
Diğer eldivenli el ile tutulur
Eldivensiz parmakla bilekten diğer eldiven sıyrılır
İçi dışına çevrilerek her iki eldivenden oluşan küçük bir torba şeklinde atılır
2. Gözlük-yüz koruyucusu çıkarılırken
•Eldivensiz ellerle çıkarılır.
3. Önlük çıkarılırken
•Omuz kısımlarından tutulur
•Kontamine dış yüz içe doğru çevrilir
•Yuvarlayarak katlanır
•Çıkarıldığında sadece temiz taraf görünmelidir.
4. Maske çıkarılırken
•Maske bağları (önce alttaki) çözülür
•Maskenin ön yüzü kontamine olduğu için elle temas
etmemelidir
•Bağlardan tutularak atılır.
İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığı olduğunda göz, burun ve ağız
mukozasını koruma amaçlı kullanılmalıdır
85
17. ORYANTASYON EĞİTİMLERİ KONU VE EĞİTİMCİ TABLOSU
Kuruma yeni başlayan personele aşağıda belirtilen konu başlıkları üzerinden her meslek grubuna belirtilen
eğitim sorumlusu tarafından power point sunumlar üzerinden oryantasyon eğitimleri yapılmaktadır.
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞİTİMİ VERECEK BİRİM
HEMŞİRE EBE SAĞLIK MEMURU
GENEL EĞİTİM KONULARI
EĞİTİMİ VERECEKLER
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
Hastane Müdürü
Kurumun Hasta ve Hasta Yakınlarına Taahhütleri Nasıl Yerine Getirildiği ve
Süresi Bilgilendirme Süresi
Kalite Yönetim Birimi
Acil Durum Afet Yönetimi
Acil Durum Eylem Planı ve yangın söndürücü kullanımı
Sorumlusu
Hemşirelik Hizmetleri Organizasyon Yapısı
Eğitim Hemşiresi
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği (İş emniyeti ve sağlık tedbirleri,
radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan simgeler, kişisel koruyucu
ekipman kullanımı, sağlık tarama programları, kesici delici alet yaralanmaları,
risk yönetimi, meslek hastalıkları ve hukuki sonuçlarını kapsamalıdır)
Personel şefliği (özlük işleri)
Yasal Sorumluluklar
Etik ve İletişim
Çalışan güvenliği birimi/psikolog
İndikatör Yönetimi/ Güvenlik Raporlama/Panik Değer Bildirimi/Tıbbi Kayıtlar
ve Önemi/Tıbbi Cihaz Güvenliği/Preanalitik Hata Kayıtları ve Laboratuvar
Süreçleri/Hasta Dosyası Hazırlama
CPR
Acil servis eğitim hemşiresi
Mikrobiyolojik Örnek Alımı ve Transferi
Kan Transfüzyonu
Görev Tanımları Ve Genel Kurallar
İlgili birim sorumlusu
Eğitim Hemşiresi
Hemşirelik Süreci Tanılama ve Bakım Planı Oluşturma
Kalite Yönetim Birimi
Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Bilgi İşlem Sorumlusu
Kurumun Kalite Yönetim Sistemi-Kurulan Komite ve Ekiplerin Görevleri
Akılcı İlaç Kullanımı
Kalite Yönetim Birimi
Klinik gündüz süpervizörü ilgili
birim sorumlusu
Enfeksiyon Hemşiresi
Hemşirelik Kayıtları Form Eğitimi
El Hijyeni
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler/Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta memnuniyeti, etik ve hasta
hakları konularını kapsamalıdır)
Hasta Hakları Birim Sorumlusu
Çalışan Hakları (mobing, beyaz kod, çalışan hakları genelgesini kapsamalıdır)
Çalışan Hakları Birimi
Hasta Güvenliği (ilaç güvenliği, güvenli cerrahi uygulamaları, hasta başı test
cihazı uygulamaları, hasta transferi,hasta kimlik tanımlayıcıların kullanımı,örnek
alımı ve transferi,hasta düşmeleri,mavi kod,pembe kod,sözel istem,transfüzyon
güvenliği konularını kapsamalıdır)
Bilgi Güvenliği
Atık yönetimi
Enfeksiyon Hemşiresi
Hastane Temizliği
86
HEMŞİRELİK TEMEL UYGULAMALARI
1-Hasta kabulü, nöbet değişim, hasta teslimi ve hastanın taburcu edilmesi
2-Katater takımı; periferik, intravenöz, santral venöz, üriner katater,
nazogastrik katater takımı ve bakımı,
3-Enteral ve parenteral bakımı,
4-Post-OP ve Pre-Op Uygulamalar,
5-İlaç Uygulamaları; göz, burun, kulak içi ilaç uygulama, Oral yolla ilaç
hazırlama ve uygulama, O2 uygulama, IV, İM, DC, enjeksiyon uygulama,
İnsülin uygulama, Vajinal, rektal ilaç uygulama, Lavman uygulama
6-AÇT takibi ve ödem izlemi,
7-Yaşam bulguları ölçüm standartları (ateş, nabız, tansiyon, solunum ve
ağrılı hasta bakımı )
HEMŞİRE EBE SAĞLIK MEMURU BÖLÜM UYUM EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI
Bölüm Yönetici Ve Çalışanların Tanıştırılması
İlgili Birimdeki Sorumlu Hemşire
Birim Faaliyetleri ve İşleyişi
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Birimin Fiziki Yapısı
Sorumlu Hemşire
Birim Çalışanlarının Görev Yetki ve Sorumlulukları
Birime Ait Yazılı Düzenlemeler
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Birim Kalite Standartları
Çalışacağı Bölüm İle İlgili Yönetim Sistemi Eğitimi
Sorumlu Hemşire
Birimde Kullanılan Malzeme ve Alet Tanıtımı
Sorumlu Hemşire
87
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞTİMİ VERECEK BİRİM
DOKTOR
GENEL UYUM EĞİTİM KONULARI
EĞİTİMİ VERECEKLER
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
Hastane Müdürü
Hastane Bilgilendirme Kitapçığı baz alınarak hastalara ve hasta
yakınlarına kurumumuzun taahhütlerinin neler olduğu ve nasıl yerine
getirildiğine dair bilgilendirme sunumu
Kalite Yönetim Birimi
Acil Durum Eylem Planı ve Yangın Söndürücü Kullanımı
Acil Durum Afet Yönetimi Sorumlusu
Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ve Bilgi Güvenliği
Bilgi İşlem Sorumlusu
Hastane Temizliği
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
El Hijyeni
Tehlikeli Maddeler/Atık Yönetimi
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta memnuniyeti, etik
ve hasta hakları konularını kapsamalıdır)
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği( İş emniyeti ve sağlık tedbirleri,
radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan simgeler, kişisel
koruyucu ekipman kullanımı, sağlık tarama programları, kesici delici alet
yaralanmaları, risk yönetimi, meslek hastalıkları ve hukuki sonuçlarını
kapsamalıdır)
CPR
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler
İletişim
Hasta Güvenliği (ilaç güvenliği, güvenli cerrahi uygulamaları, hasta başı
test cihazı uygulamaları, hasta transferi, hasta kimlik tanımlayıcıların
kullanımı, örnek alımı ve transferi, hasta düşmeleri, mavi kod, pembe
kod, sözel istem, transfüzyon güvenliği konuları)
Akılcı İlaç Kullanımı
Kurumda Uygulanan Kalite Yönetim Sistemi- Kurulan Komite ve
Ekipler-Görevleri
Çalışan Hakları( mobbing, beyaz kod, çalışan hakları genelgesi)
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
Hasta Hakları Birim Sorumlusu
Çalışan Hakları Birimi
Anestezi Uzmanı
Çalışan Güvenliği Birimi/Psikolog
Hekimlik Hizmetleri Organizasyon Yapısı
İndikatör Yönetimi/ Güvenlik Raporlama/Panik Değer Bildirimi/Tıbbi
Kayıtlar ve Önemi/Tıbbi Cihaz Güvenliği / Preanalitik Hata Kayıtları ve
Laboratuvar Süreçleri/Hasta Dosyası Hazırlama
Hekimlik Görev Tanımları Yetki ve Sorumlulukları- Genel Kurallar
Doktorluk Kayıtları Form Eğitimi
DOKTOR BÖLÜM UYUM EĞİTİM KONU BAŞLIKLARI
Birim - Hastane Yönetici ve Çalışanlarının Tanıştırılması
İlgili Birimin Sorumlu Hekimi
Birim Faaliyetleri Ve İşleyişi
İlgili Birimin Sorumlu Hekimi
Birimin Fiziki Yapısı
İlgili Birimin Sorumlu Hekimi
Birim Çalışanlarının Görev, Yetki Ve Sorumlulukları
İlgili Birimin Sorumlu Hekimi
Birime Ait Yazılı Düzenlemeler
İlgili Birimin Sorumlu Hekimi
Birim Kalite Standartları
İlgili Birimin Sorumlu Hekimi
Çalışacağı Birim İle İlgili Bilgi Yönetim Sistemi Eğitimi
88
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞİTİMİ VERECEK BİRİM
LABORATUVAR, RADYOLOJİ, ANESTEZİ VE DİĞER TIBBİ TEKNİSYEN VE TEKNİKERLER
GENEL EĞİTİM KONULARI
EĞİTİMİ VERECEKLER
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
Kurumun Hasta ve Hasta Yakınlarına Taahhütleri Nasıl Yerine Getirildiği ve
Süresi Bilgilendirme Süresi
Acil Durum Eylem Planı ve yangın söndürücü kullanımı
Laboratuvar Radyoloji, Anestezi, Diğer Tıbbi Teknisyen, Tekniker
Organizasyon Yapısı, Görev Tanımları ve Genel Kurallar
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği (İş emniyeti ve sağlık tedbirleri,
radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan simgeler, kişisel
koruyucu ekipman kullanımı, sağlık tarama programları, kesici delici alet
yaralanmaları, risk yönetimi, meslek hastalıkları ve hukuki sonuçlarını
kapsamalıdır).
Yasal Sorumluluklar
İndikatör Yönetimi/ Güvenlik Raporlama / Panik Değer Bildirimi/Tıbbi
Kayıtlar ve Önemi/Tıbbi Cihaz Güvenliği / Preanalitik Hata Kayıtları ve
Laboratuvar Süreçleri/Hasta Dosyası Hazırlama
İletişim(iletişim temelleri, beden dili ve empati, hasta-hasta yakınları ile
iletişim, öfke-stres-panik-travma yaşayan hasta, engelli, yaşlı hasta ile
iletişim, zaman yönetim, zor insanla baş etme, stres yönetimi)
Hastane Müdürü
CPR
Mikrobiyolojik Örnek Alımı ve Transferi
Tıbbi Teknisyen Kayıtları Form Eğitimi
Görev Tanımları Ve Genel Kurallar
Acil servis eğitim hemşiresi
Kalite Yönetim Birimi
Acil Durum Afet Yönetimi Sorumlusu
Eğitim Hemşiresi
Personel şefliği (özlük işleri)
Çalışan güvenliği birimi/psikolog
Eğitim Hemşiresi
Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Bilgi İşlem Sorumlusu
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler/Sterilizasyon ve
Dezenfeksiyon
Kurulan Kalite Yönetim Sistemi ve Kurulan Komite-Ekip ve Görevleri
Kalite Yönetim Birimi
El Hijyeni
Enfeksiyon Hemşiresi
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta memnuniyeti, etik ve
hasta hakları konuları)
Hasta Güvenliği (ilaç güvenliği, güvenli cerrahi uygulamaları, hasta başı test
cihazı uygulamaları, hasta transferi, hasta kimlik tanımlayıcıları, örnek alımı
ve transferi, hasta düşmeleri, mavi-pembe kod, sözel istem, transfüzyon
güvenliği konuları)
Hasta Hakları Birim Sorumlusu
Çalışan Hakları (mobbing, beyaz kod, çalışan hakları genelgesini
kapsamalıdır)
Çalışan Hakları Birimi
Atık yönetimi
Enfeksiyon Hemşiresi
Hastane Temizliği
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
LABORATUVAR, RADYOLOJİ, ANESTEZİ VE DİĞER TIBBİ TEKNİSYEN VE TEKNİKERLERBÖLÜM
UYUM EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI
Bölüm Yönetici ve Çalışanların Tanıştırılması
Birim Faaliyetleri ve İşleyişi
Birimin Fiziki Yapısı
Birim Çalışanlarının Görev Yetki ve Sorumlulukları
Birime Ait Yazılı Düzenlemeler
Birim Kalite Standartları
Çalışacağı Bölüm İle İlgili Yönetim Sistemi Eğitimi
Birimde Kullanılan Malzeme ve Alet Tanıtımı
İlgili Birimdeki Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
Sorumlu Hemşire
89
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞİTİMİ VERECEK BİRİM
İDARİ MEMUR, TEKNİSYEN, TEKNİKER VE MÜHENDİSLİK BİRİMLERİ
GENEL UYUM KONULARI
EĞİTİMİ VERECEKLER
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
İdare Memur Oryantasyon Sorumlusu
Teknik Servis Oryantasyon Sorumlusu
Hastane Bilgilendirme Kitapçığı baz alınarak hastalara ve hasta Kalite Yönetim Birimi
yakınlarına kurumumuzun taahhütlerinin neler olduğu ve nasıl
yerine getirildiğine dair bilgilendirme sunumu
Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Kurumun Kalite Yönetim Sistemi Kurulan Komite ve Ekip/
Görevleri
Enfeksiyon Kontrol Eğitimi
Acil Durum Eylem Planı ve Yangın Söndürücü Kullanımı
El Hijyeni
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler
Tıbbi Cihaz Güvenliği
Atık Yönetimi
Hastane Temizliği
Çalışan Hakları (mobbing, beyaz kod, çalışan hakları genelgesini
kaplamalıdır)
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta
memnuniyeti, etik ve hasta hakları konularını kapsamalıdır)
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği( İş emniyeti ve sağlık
tedbirleri, radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan
simgeler, kişisel koruyucu ekipman kullanımı, sağlık tarama
programları, kesici delici alet yaralanmaları, risk yönetimi, meslek
hastalıkları ve hukuki sonuçlarını kapsamalıdır)
İletişim (iletişim temelleri, beden dili ve empati, hasta-hasta
yakınları ile iletişim, öfke-stres-panik-travma yaşayan hasta
engelli, yaşlı hasta ile iletişim, zaman yönetim, zor insanla baş
etme, stres yönetimi)
Devlet Malını Korunma ve Tasarruf Tedbirleri
İdari Memur Teknisyen Tekniker Mühendislik Birimleri
Organizasyon Yapısı Görev Tanımları ve Genel Kurallar
Bilgi İşlem Sorumlusu
Kalite Yönetim Birimi
Enfeksiyon Hemşiresi
Acil Durum Afet Yönetim Sorumlusu
Enfeksiyon Hemşiresi
Enfeksiyon Hemşiresi
Enfeksiyon Kontrol Birimi
Hasta Hakları Sorumlusu
Çalışan Hakları Birimi
Çalışan Hakları Birimi / Psikolog
Teknik Servis Sorumlusu
İDARİ MEMUR, TEKNİSYEN, TEKNİKER VE MÜHENDİSLİK BİRİMLERİ
BÖLÜM UYUM EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI
Birim Yönetici Ve Çalışanların Tanıştırılması
Memur Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Teknik Servis Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Birim Faaliyetleri Ve İşleyişi
Memur Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Teknik Servis Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Birimin Fiziki Yapısı
Memur Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Teknik Servis Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Birim Çalışanlarının Meslek Gruplarına Göre Görev, Yetki Ve Memur Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Sorumlulukları
Teknik Servis Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Birime Ait Yazılı Düzenlemeler
Memur Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Teknik Servis Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Birim Kalite Standartları
Kalite Yönetim Birimi
Çalışacağı Birimle İlgili Bilgi Yönetim Sistemi Eğitimi
Bilgi İşlem Sorumlusu
Birimde Kullanılan Malzeme ve Alet Tanıtımı
Memur Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
Teknik Servis Bölüm Oryantasyon Sorumlusu
90
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞTİMİ VERECEK BİRİM
TIBBİ SEKRETER HASTA KARŞILAMA VE YÖNLENDİRME PERSONELİ
GENEL UYUM EĞİTİM KONULARI
EĞİTİMİ VERECEKLER
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
Hastane Bilgilendirme Kitapçığı baz alınarak hastalara ve hasta yakınlarına
kurumumuzun taahhütlerinin neler olduğu ve nasıl yerine getirildiğine dair
bilgilendirme sunumu
Enfeksiyon Kontrol Eğitimi
Acil Durum Eylem Planı ve Yangın Söndürücü
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği (İş emniyeti ve sağlık tedbirleri,
radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan simgeler, kişisel koruyucu
ekipman kullanımı, sağlık tarama programları, kesici delici alet yaralanmaları,
risk yönetimi, meslek hastalıkları ve hukuki sonuçları).
Servis ve Polikliniklerin Tanıtımı ve Genel Kurallar
Kişisel Bakım
İletişim Temelleri, Beden Dili ve Empati, Hasta-Hasta Yakınları ve Çalışanlar
ile İletişim, Öfke-Stres-Panik, Travma Yaşayan Hasta, Engelli, Yaşlı Hasta ile
İletişim, Zaman Yönetimi, Zor İnsanla Başetme Yolları, Stres Yönetimi
Devlet Malını Koruma
Bilgi Güvenliği
Hasta Dosyası Hazırlama/Tıbbi Kayıtlar ve Önemi
Çalışan Hakları (mobbing, beyaz kod, çalışan hakları genelgesini kapsamalıdır.)
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta memnuniyeti, etik ve
hasta hakları konuları)
El hijyeni
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler
Hastane Temizliği/Atık Yönetimi
Kurumun Kalite Yönetim Sistemi Kurulan Komite Ekipler ve Görevleri
Bilgi İşlem Eğitimi
Hasta Karşılama ve Yönlendirme
Görev Tanımı Mesai İle İlgili Genel Kurallar
TIBBİ SEKRETER HASTA KARŞILAMA VE YÖNLENDİRME PERSONELİ
BÖLÜM UYUM EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI
Birim – Hastane Yönetici Çalışanların Tanıştırılması
Birim faaliyetleri ve işleyişi
Birimin fiziki yapısı
Birim çalışanlarının görev, yetki ve sorumlulukları
Birime ait yazılı düzenlemeler
Birimde Kullanılan Malzeme ve Alet Tanıtımı
91
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞİTİMİ VERECEK BİRİM
TEMİZLİK PERSONELİ
GENEL UYUM EĞİTİM KONULARI
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
Kurumun Hasta ve Hasta Yakınlarına Taahhütleri Nasıl Yerine Getirdiği
ve Süresi Bilgilendirme Sunumu
Bilgi Güvenliği
Acil Durum Eylem Planı ve Yangın Söndürücü
Servis ve Polikliniklerin Tanıtımı ve Genel Kurallar
El hijyeni
Hastane Temizliği / Atık Yönetimi
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta memnuniyeti, etik
ve hasta hakları konularını kapsamalıdır).
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği (İş emniyeti ve sağlık tedbirleri,
radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan simgeler, kişisel
koruyucu ekipman kullanımı, sağlık tarama programları, kesici delici
alet yaralanmaları, risk yönetimi, meslek hastalıkları ve hukuki
sonuçları)
Kişisel Bakım
İletişim Temelleri, Hasta-Hasta Yakınları ve Çalışanlar ile İletişim,
Öfke-Stres-Panik Yaşayan Hasta, Engelli, Yaşlı Hasta ile İletişim,
Zaman Yönetimi, Zor İnsanla Baş etme, Stres Yönetimi
Devlet Malını Koruma
Çalışan Hakları (Mobbing, Beyaz Kod, Çalışan Hakları Genelgesini
kapsamalıdır)
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler-Sterilizasyon ve
Dezenfeksiyon
Kurumda Uygulanan Kalite Yönetim Sistemi-Kalite Standartları
Kurulan Komite-Ekip ve Görevleri
EĞİTİMİ VERECEKLER
TEMİZLİK PERSONELİ BÖLÜM UYUM EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI
Birim - Hastane Yönetici ve Çalışanların Tanıştırılması
Birim Faaliyetleri Ve İşleyişi
Birimin Fiziki Yapısı
Birim Çalışanlarının Görev, Yetki Ve Sorumlulukları
Birime Ait Yazılı Düzenlemeler
Birimde Kullanılan Malzeme ve Alet Tanıtımı
92
MESLEK GRUPLARINA GÖRE UYUM EĞİTİM KONULARI VE EĞTİMİ VERECEK BİRİM
DESTEK PERSONELİ
GENEL UYUM EĞİTİM KONULARI
EĞİTİMİ VERECEKLER
Hastane Tanıtımı ve Genel Bilgilendirme
Kurumun Hasta ve Hasta Yakınlarına Taahhütleri Nasıl Yerine Getirildiği
ve Süresi Bilgilendirme Sunumu
Bilgi Güvenliği
Acil Durum Eylem Planı ve Yangın Söndürücü
Servis ve Polikliniklerin Tanıtımı ve Genel Kurallar
El hijyeni
Servis ve Poliklinikte Hasta Karşılama Yönlendirme
Hastane Temizliği / Atık Yönetimi
Hasta Hakları (Hasta hakları ve sorumlulukları, hasta memnuniyeti, etik ve
hasta hakları konularını kapsamalıdır.)
Hasta Taşıma İlkeleri
İş Sağlığı Çalışan Hakları ve Güvenliği( İş emniyeti ve sağlık tedbirleri,
radyasyon güvenliği, tehlikeli maddeler ve kullanılan simgeler, kişisel
koruyucu ekipman kullanımı, sağlık tarama programları, kesici delici alet
yaralanmaları, risk yönetimi, meslek hastalıkları ve hukuki sonuçlarını
kapsamalıdır).
Hasta Bakım Yöntemleri ve Hasta Bakım Hizmetlerinde İlk Yardım
Çalışan Hakları (mobing, beyaz kod, çalışan hakları genelgesini
kapsamalıdır.)
İletişim Temelleri, Hasta-Hasta Yakınları ve Çalışanlar ile İletişim, ÖfkeStres-Panik Yaşayan Hasta, Engelli, Yaşlı Hasta ile İletişim, Zaman
Yönetimi, Zor İnsanla Başetme, stres yönetimi
Devlet Malını Koruma
İzolasyon Uygulamaları ve Kullanılan Figürler-Sterilizasyon ve
Dezenfeksiyon
Kurumda Kurulan Kalite Yönetim Sistemi ve Kurulan Komite-Ekiplerin
Görevleri
Ölüm Sonrası Hazırlık
Örnek Numune Taşınması
Destek Personellerinin Görevleri ve Mesai İle İlgili Genel Kurallar
DESTEK PERSONELİ BÖLÜM UYUM EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI
Birim - Hastane Yönetici Ve Çalışanların Tanıştırılması
Birim Faaliyetleri Ve İşleyişi
Birimin Fiziki Yapısı
Birim Çalışanlarının Görev, Yetki Ve Sorumlulukları
Birime Ait Yazılı Düzenlemeler
Birimde Kullanılan Malzeme ve Alet Tanıtımı
93
Ek 1: Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneler Kurumu
KAMU HASTANELERİ BİRLİKLERİNİN KURULUŞU
663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname (11.10.2011) ile Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu kurulmuş olup, Kamu Hastaneleri Birlikleri
oluşturulmuştur. İlgili teşkilatların organizasyon yapıları aşağıdaki şemalarla verilmiştir.
Şekil 1: Sağlık Bakanlığı Merkez Teşkilatı Görev Dağılımı
94
Şekil 2: Kamu Hastaneleri Kurumu Teşkilat Şeması
95
Şekil 3: İzmir İli Güney Bölgesi Genel Sekreterliği Organizasyon Şeması
96
KISALTMALAR
DÖF: Düzenleyici Önleyeci Faaliyetler
GRS: Güvenlik Raporlama Sistemi
HBYS: Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Hİ: Hastane İnfeksiyonu
KYD: Kalite Yönetim Direktörü
LIS: (Laboratory Information System) Laboratuvar Bilgi Sistemi
MHRS: Merkezi Hastane Randevu Sistemi
SHKS: Sağlık Hizmet Kalite Standartları
TİG: Teşhis İlişkili Gruplar
TÜFAM: Türkiye Farmakoloji Merkezi
97