resmi gazetede geçtiğimiz ay (eylül 2009)

Transkript

1
İÇİNDEKİLER
2
3
Yıl : 1 Sayı : 2 Ekim 2009
Ayda bir yayınlanır / Yaygın-süreli-ulusal
Mevzuat dergisi
Danışma Kurulu / Yazarlarımız
Gökalp KINIK / Orta Vadeli Mali Planın
Stratejisi ve Yol Haritası
8
İde Yönetişim Yayıncılık Ltd. Şti.
adına İmtiyaz Sahibi
Gökalp KINIK
Ahmet ÖNEY / İş Kanununda Çalışma
Süreleri ve Denkleştirme Uygulamaları
11 İsmet Kayıhan KAZANCIOĞLU / Bireysel
Sorumlu Müdür &
Genel Yayın Yönetmeni
Ahmet ÖNEY
Emeklilik Sistemi ve Vergi Uygulamaları
13
Genel Koordinatör
Alper KINIK
Sedat TURAN / Belediyelerin İç Kontrol
Eylem Planlarında Yazılı Bulunan Eylemlerle İlgili
Düzenlemeleri Hazırlamaları...
Bilgi İşlem Müdürü
Sertaç AKÇAY
15
Av. Suna PEKER / 5897 Sayılı Kanun ile
Getirilen Değişikliklere Genel Bakış
Haber Müdürü
Pınar OKÇU
18
Reklam Müdürü
Burcu ŞENGÜL
Prof. Dr. Zerrin TOPRAK / Müzakereci
Demokrasi ve Demokratikleşme Göstergelerinde
Gelişim
Satış Müdürü
Neşe TOPER
22 Resmi Gazetede Geçtiğimiz Ay (Eylül 2009)
63Pratik Bilgiler
100 Kare Bulmaca
Mali İşler Müdürü
Sultan ÖZDEMİR
Grafik Uygulama & Dizgi
Aslı BAĞRIYANIK
e-mail:[email protected]
Yönetim Yeri
1145/4 Sk. No:11/114 Katlıotopark İş Merkezi
Yenişehir - İZMİR
Tel : 0(232) 433 57 44 - 433 58 80 - 43356 29
Faks : 0(232) 433 57 46
www.ideyonetisim.com.tr www.yonetisim.com.tr
e-mail : [email protected]
Basım Yeri
GÜLERMAT
Tel : 0(232) 433 61 33
Baskı Tarihi
08 Ekim 2009
DERGİ ABONELİĞİ İÇİN
Ziraat Bnk. Efes Şb. Hs. No : 1333-44727050-5002
Vakıfbank Gıda Sitesi Şb. Hs. No: 7285370937
Akbank Konak Şb. Hs. No: 61-127414
Halkbank Toptancılar Şb. Hs. No : 0437-10260169
1
DANIŞMA KURULU
Ahmet ÖNEY.................................... E. Çal. ve Sos. Güv. Bak. B.müf. & İde Yön. Baş Danışmanı..
Av. Enis DİNÇEROĞLU..................... Ege Belediyeler Birliği Hukuk Danışmanı..........................
Prof. Dr. Ertuğrul ERDİN................. Dokuz Eylül Üniv. Çevre Müh. Bölümü Öğretim Üyesi.......
Fethi AYTAÇ..................................... Türkiye İdareciler Der. Yön. Kurulu Üyesi & E. Vali............
Av. Fırat ÜNVER............................... E. İzmir Büyükşehir Belediyesi 1. Hukuk Müşaviri............
Gökalp KINIK................................... İde Yönetişim Yayıncılık Genel Müdürü (İktisatçı)...............
Doç. Dr. Meltem CANİKLİOĞLU....... D.E.Ü. Hukuk Fak. Anayasa Hukuku Böl. Öğretim Üyesi ..
Sedat TURAN................................... Ege Belediyeler Birliği & İde Yönetişim Danışmanı...........
Selçuk SAVCI................................... Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi...................................
Prof. Dr. Yaşar UYSAL...................... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil Fak. İktisat Böl. Öğretim Üyesi ......
Prof. Dr. Zerrin Toprak KARAMAN... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil. Fak. Kamu Yön. Böl. Öğretim Üyesi
YAZARLARIMIZ
Ahmet ALTUNTAŞ............................ İzmir Mahalli İdareler Müdürü...........................................
Ahmet ÖNEY.................................... E. Çal. ve Sos. Güv. Bak. Başmüf. & İde Yönetişim Danışmanı...
Av. Burcu BİRLİK............................. Avukat.................................................................................
Celal KAPAN.................................... Sosyal Güvenlik Kurumu Başmüfettişi...............................
Av. Esra OKUMUŞ............................ Dinçeroğlu Hukuk Bürosu..................................................
Fethi AYTAÇ..................................... Türkiye İdareciler Der. Yön. Kurulu Üyesi & E. Vali............
Halil İbrahim BULDAŞ..................... Mahalli İdareler Gen. Müd. Şb. Müdürü- Yerel Yön. Uzm...
İsmet Kayıhan KAZANCIOĞLU......... İde Yönetişim Mali Müşaviri & Muhasebe Müdürü.............
Mehmet ÖZBUDAK.......................... Yeminli Mali Müşavir...........................................................
Mehtap TUNA.................................. Ege Belediyeler Birliği Genel Sekreteri.............................
Doç. Dr. Meltem CANİKLİOĞLU....... D.E.Ü. Hukuk Fak. Anayasa Hukuku Böl. Öğretim Üyesi ..
Sedat TURAN................................... Ege Belediyeler Birliği & İde Yönetişim Danışmanı...........
S. Selçuk SAVCI............................... Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi...................................
Prof. Dr. Yaşar UYSAL...................... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil Fak. İktisat Böl. Öğretim Üyesi ......
Prof. Dr. Zerrin Toprak KARAMAN... D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil. Fak. Kamu Yön. Böl. Öğretim Üyesi
* Danışma Kurulu ve Yazarlarımız bölümünde yer alan isimler alfabetik olarak sıralanmıştır.
* Dergimizde yer alan makalelerdeki fikirler yazarına aittir. İlanların her türlü sorumluluğu ilan verene aittir.
2
[ M A K A L E ]
Gökalp KINIK
İde Yönetişim-Yayıncılık Genel Müdürü (İktisatçı)
Orta Vadeli Mali Planın Stratejisi
ve Yol Haritası
D
eğerli okurlar,kamusal alanda yöneticilik yapan ve
özellikle mali -idari işlerden sorumlu meslektaşlarımızın işinin hiçte kolay olmayacağı gözükmektedir.2003
yılında çıkarılan 5018 sayılı kamu mali yönetimi ve kontrolu kanununun 2oo7 yılına kadar geçişinin tamamlanacağı öngörülmüştü.Ancak yeterli nicelik ve nitelikte kadro sıkıntısı hemen hemen tüm kurumlarda yaşandı ve
ardıl mevzuatlarında peşpeşe çıkarılması işlerin biraz
daha karışmasına sebep olmuştur.Neyse ki eğitim seminerleri ve diğer çalışmalar sayesinde bunlar aşılmaya
başlanmıştır.
Yüksek Planlama Kurulundan, Karar No: 2009/29 ile,
Resmî Gazete18 Eylül 2009 CUMA Tarihli sayısında yayımlanan Orta Vadeli Mali Plan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 16’ncı maddesine göre karar verilmiştir.
Bu kararın tüm kamu çalışanlarını öncelikle çok
yakından ilgilendirdiğini bilmekteyiz.Bu anlamda yapılması gereken işlemleri tek tek saymak yerine kurul karaının önemli metinlerini sizlere sunarak durumdan vazifelerinizi çıkarmanıza kolaylık yapalım istedik.
edecektir. Bu çerçevede, kamu idareleri ödenek tavanlarını
dikkate alarak, belirlenen öncelikler çerçevesinde kendi kaynak tahsislerini gözden geçirecekler ve önceliğini yitirmiş faaliyetler ile projeleri tasfiye edeceklerdir.
2010-2012 dönemi merkezi yönetim bütçesinin hazırlığına esas teşkil edecek temel makroekonomik göstergeler,
gelir ve gider tahminleri, hedef bütçe açığı ve açık finansmanı ile genel ve özel bütçeli idarelerin ödenek teklif tavanlarına Mali Planın izleyen bölümlerinde yer verilmiştir.
Kamu idareleri Orta Vadeli Program ile Orta Vadeli
Mali Planda yer alan politika önceliklerini, makroekonomik göstergeleri ve ödenek tavanlarını esas almak suretiyle, çok yıllı bütçeleme anlayışına uygun olarak kendi
kurumsal önceliklerini belirleyecek ve 2010, 2011 ve
2012 yılları için bütçe tekliflerini hazırlayacaklardır.
I. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİNİN DAYANDIĞI TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER VE POLİTİKALAR
A. Temel Makroekonomik Göstergeler
2010-2012 dönemi merkezi yönetim bütçesi gelir ve
gider tahminlerinin belirlenmesinde, Orta Vadeli Programda
öngörülen ve Tablo 1’de yer alan makroekonomik göstergeler esas alınmıştır. Kamu idareleri 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin bütçe ödenek tekliflerini hazırlarken söz konusu
göstergeleri dikkate alacaklardır.
“5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun öngördüğü çok yıllı bütçe hazırlık süreci Bakanlar Kurulunun temel politika öncelikleri ile hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri içeren Orta Vadeli
Programı kabul etmesiyle başlamaktadır.
Çok yıllı bütçe hazırlık sürecini yönlendiren ikinci
önemli belge ise, Orta Vadeli Programla uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleriyle
birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanarak Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanan Orta Vadeli Mali Plandır.
Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plana dayalı
olarak hazırlanacak 2010-2012 yılları merkezi yönetim bütçesi, kaynakların belirlenmiş temel politika öncelikleri doğrultusunda tahsisini, kamu harcamalarının kalitesinin artırılmasını ve bu suretle halkımızın hayat standardının
yükseltilmesini sağlayacaktır.
Etkin bir kamu mali yönetimi, giderlerin rasyonel bir
şekilde önceliklendirilmesini ve kaynakların bu önceliklere
göre tahsisini esas almalıdır. Bu çerçevede, Mali Plan döneminde kamu gider mevzuatının rasyonelleştirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecektir. 2010-2012 yıllarını kapsayan dönemde, çok yıllı bütçeleme anlayışının uygulanmasında elde edilen
tecrübeler de göz önüne alınarak kaynak tahsisinde etkinliğin
artırılması hususu, temel önceliklerden birisi olmaya devam
Tablo 1- Temel Makroekonomik Göstergeler 2010
GSYH Büyümesi (%)
2012
3,5
4,0
5,0
1.029
1.118
1.227
GSYH (Milyar Dolar, Cari Fiyatlarla)
641
669
723
TÜFE Yılsonu (%)
5,3
4,9
4,8
GSYH (Milyar TL, Cari Fiyatlarla)
2011
Kaynak: Orta Vadeli Program (2010-2012)
B. Bütçe Giderlerine İlişkin Temel Politikalar
2010-2012 döneminde izlenecek maliye politikasının
temel çerçevesi, kamu kesiminin kaynak kullanımındaki artan payını azaltmak suretiyle, ekonomik krizin de etkisiyle
yükselen kamu açıklarını tedrici olarak makul seviyelere
düşürmektir.
Maliye politikası; para ve gelirler politikasıyla uyum
içinde, belirlenen faiz dışı denge, gelir ve harcama hedefleriyle ilgili orta vadeli mali hedeflere ulaşılmasını sağlayacak
bir yaklaşımla yürütülecektir.
Mali Plan döneminde, sağlık, eğitim ve sosyal nitelikli harcamalar ile büyümeyi ve istihdamı destekleyen ve böl-
3
[ M A K A L E ]
gesel gelişmişlik farklarını azaltan harcamalara daha fazla
önem verilerek, toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi,
beşeri sermayenin niteliklerinin geliştirilmesi yönündeki politikalar uygulanmaya devam edilecektir. Sosyal yardımlarda
yerindelik ve harcamalarda etkinlik sağlanacaktır.
Orta ve uzun vadede ekonominin verimliliğini ve
üretken yapısını destekleyen altyapı yatırımlarına ağırlık verilecektir. Kamu yatırımları; Güneydoğu Anadolu Projesi,
Doğu Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi başta olmak üzere
ekonomik ve sosyal altyapı projelerine yoğunlaştırılacak,
AB’ye üyelik yönünde ortaya konulan politika ve önceliklerin
hayata geçirilmesi için gereken yatırımlar hızlandırılacaktır. GAP Eylem Planı ve diğer bölgesel programlar kapsamında yer alan projelerin, sağlanan ilave kaynaklar da dikkate alınarak, hızla tamamlanmasına yönelik tedbirler zamanında alınacaktır.
Mali Plan döneminde, tarımsal destekleme ödemeleri sektörde rekabet edebilirliği artırmak ve gelir istikrarını sağlamak amacıyla alan ve ürün temelinde farklılaştırılacak, desteklerin idare ve kontrolü alan bazlı
yapılacaktır.
2010-2012 döneminde 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi
ve Kontrol Kanunu kapsamında kamu idarelerinin, mali yönetim
ve kontrol alanında görev ve sorumluluklarını etkili bir şekilde
yerine getirebilmelerini sağlamak üzere idari kapasite geliştirilmesine yönelik faaliyetler yoğunlaştırılacaktır. Mali yönetim
ve kontrol ile iç denetim faaliyetlerinin genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde etkin bir şekilde uygulanması
için gerekli çalışmalar sürdürülecektir. Kamu idarelerinde
uluslararası standartlarla uyumlu bir iç kontrol ortamının
oluşturulması için Mali Plan döneminde kamu idarelerinin iç
kontrol eylem planlarının etkili bir şekilde uygulanması sağlanacaktır. Ayrıca, kamu idarelerinin karar verme süreçlerini
güçlendirmek, mali saydamlık ve hesap verilebilirliği artırmak amacıyla uygulamaya konulan stratejik planlama ve
performans esaslı bütçeleme yaygınlaştırılacaktır.
Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının
genişletilmesine yönelik yasal ve idari düzenlemeler yapılacaktır. Vergi bilincinin geliştirilmesi ve artırılmasına yönelik
faaliyetlere ağırlık verilecektir.
II. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE BÜYÜKLÜKLERİ
A. Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi
Mali Plan dönemi merkezi yönetim bütçe dengesi ve
faiz dışı fazla hedefleri Tablo 2’de yer almaktadır.
Tablo 2- Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi ve Faiz
Dışı Fazlası
2010
2011
2012
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi
(Milyon TL)
-50.034
-45.123
-39.083
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi /
GSYH (%)
-4,9
-4,0
-3,2
Faiz Dışı Fazla (Milyon TL)
6.716
10.077
16.317
Faiz Dışı Fazla / GSYH (%)
0,7
0,9
1,3
2010 yılı merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye
oranının yüzde 4,9 olarak gerçekleşeceği, 2011 ve 2012 yıllarında ise sırasıyla yüzde 4’e ve yüzde 3,2’ye düşeceği tahmin edilmektedir.
Mali Plan döneminde, faiz dışı fazlanın GSYH’ye oranının 2010 yılında yüzde 0,7, 2011 yılında yüzde 0,9, 2012 yılında ise yüzde 1,3 olarak gerçekleşeceği öngörülmektedir.
Merkezi yönetim bütçesinin program tanımlı gelir ve
giderleri ile faiz dışı fazlası ise Tablo 3’de yer almaktadır.
Tablo 3- Program Tanımlı Bütçe Büyüklüklerinin
GSYH’ye Oranı (%) C. Bütçe Gelirlerine İlişkin Temel Politikalar
Mali Plan döneminde uygulanacak bütçe gelir politikalarının temel amacı; büyüme, yatırım ve istihdamın desteklenmesi ile ekonomide kayıtdışılığın azaltılmasına katkıda bulunmaktır. Vergi politikalarının uygulanmasında istikrar
ve vergilendirmede öngörülebilirlik esas olacaktır.
Vergi kanunlarında yer alan istisna, muafiyet ve vergi
indirimi hükümleri, ekonomik ve sosyal politikalar çerçevesinde yeniden değerlendirilerek vergi mevzuatı sadeleştirilecektir. Vergi harcamalarının mali boyutunun tespitine yönelik çalışmalara devam edilecektir. Ayrıca, Avrupa Birliği
mevzuatı ile uyum çalışmaları sürdürülecektir.
Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı
çerçevesinde kayıtdışılıkla mücadeleye tüm toplum kesimlerinin katılımı sağlanacaktır. Kayıtdışılıkla mücadele amacıyla
öncelikle iş ve çalışma hayatına ilişkin mevzuatın basitleştirilmesi, kamu kurumları arasında bilgi paylaşımı ve koordinasyon sağlanarak kurumların teknolojik alt yapısının güçlendirilmesine yönelik faaliyetler sürdürülecektir.
Vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik olarak idari
kapasite artırılacak ve vergi denetimleri ile vergi ve diğer
mali yükümlülüklerin tahsilatında etkinlik sağlanacaktır.
2010
2011
2012
Merkezi Yönetim Bütçesi Gelirleri
21,4
21,4
21,4
Merkezi Yönetim Bütçesi Faiz Dışı Giderleri
22,2
21,6
21,0
Merkezi Yönetim Bütçesi Faiz Dışı Fazlası
-0,8
-0,2
0,4
B. Merkezi Yönetim Bütçe Giderleri
2010-2012 döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri; makroekonomik göstergeler, temel politika belgelerinde ortaya konulan öncelikler ve kamu idarelerinin ihtiyaçları
esas alınarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, bütçe giderlerinin ekonomik tasnif bazında belirlenmesinde kullanılan ve
öne çıkan temel unsurlar aşağıda belirtilmiştir.
Personel giderlerine ilişkin ödenek tahsisinde, kamu
personeline mali imkanlar ve hedefler göz önünde bulundurularak maaş ve ücret artışı sağlanacağı varsayılmıştır. Sosyal güvenlik devlet prim giderlerinin belirlenmesinde 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun
getirdiği sağlık primi giderleri dikkate alınmıştır.
Mal ve hizmet alım giderlerinin belirlenmesinde, kamu
idarelerinin Mali Plan döneminde uygulamaya koyacakları yeni
programlar, hizmet genişlemesine bağlı olarak ortaya çıkacak
ihtiyaçlar esas alınmıştır. Aile hekimliği uygulamasının tüm ülkeye yaygınlaştırılacağı ve özürlü eğitimi programından faydalanacak kişi sayısının artacağı öngörülmüştür. Ayrıca, Devlet memurları ile bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sağlık giderleri 2010
4
[ M A K A L E ]
yılından itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacağından, Mali Plan döneminde bu tür giderler için mal ve hizmet alım gideri öngörülmemiştir.
Cari transferlerin belirlenmesinde; kamu iktisadi teşebbüslerinin ve sosyal güvenlik sisteminin finansman ihtiyacı, işveren sigorta prim indirimi, tarımsal desteklemelere
ilişkin uygulamaya konulacak politikalar, özürlü evde bakımı
yardımından yararlanacak kişi sayısındaki artış ve diğer
transferler dikkate alınmıştır.
Sermaye giderlerinin belirlenmesinde, Mali Plan döneminde kamu yatırımlarına ilişkin belirlenen hedefler ile
GAP Eylem Planı ve diğer bölgesel kalkınma planları kapsamında yapılacak yatırımlar dikkate alınmıştır. Sermaye
transferlerinin belirlenmesinde, Mali Plan döneminde KÖYDES Projesine ve Ar-Ge projelerine desteğin devam ettirilmesi varsayılmıştır. Borç verme giderlerinde ise KİT’lerin
mali yapısı ile harç ve öğrenim kredilerine ilişkin öngörüler
dikkate alınmıştır.
Diğer taraftan, faiz giderlerinin tahmininde borç stokunun yapısı ve seyri, ulusal ve uluslararası piyasalardaki
dalgalanmaların faiz giderlerine olan muhtemel etkileri dikkate alınmıştır. Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde
2010-2012 dönemi merkezi yönetim bütçe giderleri Tablo
4’de yer aldığı şekilde belirlenmiştir.
2010
2011
2012
Merkezi Yönetim Bütçe Giderleri
286.828
298.232
314.442
(Program Tanımlı)
228.808
241.716
257.678
Faiz Dışı Giderler
230.078
243.032
259.042
- Personel Giderleri
60.318
64.098
68.438
- Sosyal Güvenlik Kurumlarına
Devlet Primi Giderleri
11.124
11.710
12.538
- Mal ve Hizmet Alım Giderleri
25.901
27.616
28.798
- Cari Transferler
102.158
109.587
117.211
- Sermaye Giderleri
19.046
18.271
20.137
- Sermaye Transferleri
3.208
3.348
3.485
- Borç Verme
6.903
6.867
6.846
- Yedek Ödenek
1.420
1.535
1.589
Faiz Giderleri
56.750
55.200
55.400
2012
27,9
26,7
25,6
(Program Tanımlı)
22,2
21,6
21,0
Faiz Dışı Giderler
22,4
21,7
21,1
- Personel Giderleri
5,9
5,7
5,6
- Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet
Primi Giderleri
1,1
1,0
1,0
- Mal ve Hizmet Alım Giderleri
2,5
2,5
2,3
9,6
1,6
1,6
- Sermaye Transferleri
0,3
0,3
0,3
- Borç Verme
0,7
0,6
0,6
- Yedek Ödenek
0,1
0,1
0,1
Faiz Giderleri
5,5
4,9
4,5
Tablo 6- Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri
(Milyon TL)
2010
2011
2012
Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri
(Net)
236.794
253.109
275.359
Merkezi Yönetim Bütçesi Vergi
Gelirleri (Net)
193.324
210.192
229.526
Tablo 7- Merkezi Yönetim Bütçe Gelirlerinin
GSYH’ye Oranı (%) 2010
2011
2012
Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri (Net)/
GSYH (%)
23,0
22,6
22,4
Merkezi Yönetim Bütçesi Vergi Gelirleri
(Net)/GSYH (%)
18,8
18,8
18,7
2010-2012 Mali Plan dönemi sonunda merkezi yönetim bütçe gelirlerinin GSYH’ye oranının yüzde 22,4, vergi
gelirlerinin GSYH’ye oranının ise yüzde 18,7 olarak gerçekleşeceği beklenmektedir.
III. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE AÇIĞININ FİNANSMANI
Kamu borç ve risk yönetiminin temel ilkeleri;
•Makroekonomik dengelerin gözetilerek para ve maliye politikaları ile uyumlu sürdürülebilir, saydam ve hesap
verilebilir bir borçlanma politikasının izlenmesi,
•Finansman ihtiyaçlarının, iç ve dış piyasa koşulları
ve maliyet unsurları göz önüne alınarak belirlenen risk düzeyi çerçevesinde, orta ve uzun vadede mümkün olan en uygun
maliyetle karşılanması,
olarak belirlenmiştir.
Bu kapsamda 2010-2012 döneminde de stratejik ölçütlere dayalı borçlanma politikası uygulamasına devam edilecektir. Daha önceki yıllarda olduğu gibi iç borçlanmada TL
cinsi enstrümanlara ağırlık verilmesi ve sabit faizli enstrümanların payının artırılması başlıca politika hedefleri arasında yer alacaktır. Ayrıca, borçlanmanın vadesinin piyasa koşulları elverdiği ölçüde uzatılmasına çalışılarak refinansman
riskinin azaltılması hedeflenmektedir. Diğer taraftan, likidi-
Tablo 5- Merkezi Yönetim Bütçe Giderlerinin
GSYH’ye Oranı (%) 2011
9,8
1,9
C. Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, Orta Vadeli Programda yer alan makroekonomik göstergeler ile gelir politikalarının bütçe gelirlerine etkileri, Plan döneminde sürekli nitelikte gelir artışı sağlamak üzere yapılması kararlaştırılan
hususlar, ulusal ve uluslararası piyasalardaki gelişmeler ve
gelirlerin geçmiş yıllarda gösterdiği eğilim dikkate alınarak
belirlenmiştir.
Yukarıda yer alan merkezi yönetim bütçe giderlerinin
GSYH’ye oranları ise Tablo 5’de gösterilmiştir.
2010
9,9
- Sermaye Giderleri
2010-2012 döneminde, merkezi yönetim bütçe giderlerinin GSYH’ye oranının sırasıyla yüzde 27,9, yüzde 26,7 ve
yüzde 25,6 olarak gerçekleşmesi öngörülmüştür.
Tablo 4- Ekonomik Sınıflandırma Bazında Merkezi
Yönetim Bütçe Giderleri
(Milyon TL)
- Cari Transferler
5
[ M A K A L E ]
te riskini azaltmak üzere uygulanan güçlü rezerv politikasına
önümüzdeki yıllarda da devam edilmesi öngörülmektedir.
Bu bağlamda, AB tanımlı genel yönetim nominal borç
stokunun GSYH’ye oranı aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
si gereği Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici
ve denetleyici kurumlar için ödenek teklif tavanı belirlenmemiştir.
Kamu idarelerinin ödenek teklif tavanları belirlenirken, makroekonomik göstergeler ile Orta Vadeli Programda
belirlenen politika öncelikleri, kamu idarelerinin ihtiyaçları
ve yürüttükleri önemli faaliyet ve projeler dikkate alınmıştır.
Tablo 8-AB Tanımlı Genel Yönetim Nominal Borç
Stokunun GSYH’ye Oranı AB Tanımlı Genel Yönetim Nominal Borç
Stoku/GSYH (%)
2010
2011
2012
49,0
48,8
47,8
B. Bütçe Hazırlık Sürecine İlişkin Hususlar
2010, 2011 ve 2012 yılları bütçe teklifleri 5018 sayılı
Kanunun 15, 16, 17 ve 18’inci maddelerine uygun olarak çok
yıllı bütçeleme anlayışı ile uyumlu bir şekilde hazırlanacaktır.
Çok yıllı bütçelemenin başarılı bir şekilde sürdürülmesi, bütçe uygulamalarında kamu idareleri arasında gerekli işbirliği ve eşgüdümün sağlıklı bir şekilde yürütülmesine
bağlı bulunmaktadır. Bütün kamu idareleri, önceki dönemlerde olduğu gibi 2010-2012 yıllarını kapsayan çok yıllı bütçe
döneminde de aynı anlayışla hareket edeceklerdir.
AB tanımlı genel yönetim nominal borç stokunun
GSYH’ye oranının 2012 yılında yüzde 47,8’e düşürülmesi hedeflenmektedir.
IV. KURUMSAL ÖDENEK TEKLİF TAVANLARI VE
BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİNE İLİŞKİN HUSUSLAR
A. Kurumsal Ödenek Teklif Tavanları
5018 sayılı Kanunun 16’ncı maddesi gereğince, söz
konusu Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan genel
bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin
2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin ödenek teklif tavanları
ekli tablolarda yer almaktadır. Anılan Kanunun 2’nci madde-
1. Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelerce Yapılacak Bütçe Hazırlık
Çalışmaları
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel
bütçeli idareler 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin bütçe
tekliflerini Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına (Bütçe
ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne) göndereceklerdir.
Kamu idareleri, yatırım tekliflerini değerlendirilmek üzere
aynı süre içinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına vereceklerdir.
Gelir ve ödenek tekliflerinin hazırlanmasında;
•Bakanlar Kurulunca kabul edilen ve Resmi Gazetede
yayımlanan Orta Vadeli Programda yer alan makro politikalar, ilkeler, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik
büyüklükler ile Orta Vadeli Mali Planda belirlenen ödenek
teklif tavanları,
•Maliye Bakanlığınca hazırlanacak Bütçe Çağrısı ve
eki Bütçe Hazırlama Rehberi ile Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığınca hazırlanacak Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberinde belirlenecek genel ilkeler, nesnel ve ölçülebilir standartlar, hesaplama yöntemleri,
bunlara ilişkin olarak kullanılacak cetvel ve tablo örnekleri,
esas alınacaktır.
Kamu idareleri, gider tekliflerini hazırlarken katılımcı
bir yaklaşım benimseyecekler ve merkez dışı birimlerinin ödenek taleplerinin de tekliflere yansıtılmasını sağlayacaklardır.
Özel bütçeli idareler, gider teklifleri yanında 2010,
2011 ve 2012 yıllarına ilişkin gelir tekliflerini de hazırlayarak Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına (Bütçe ve
Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne) göndereceklerdir. Genel
bütçe gelir teklifi ise Maliye Bakanlığınca hazırlanacaktır.
Gider tekliflerinin, Maliye Bakanlığınca belirlenmiş
kurumsal, fonksiyonel, finansman ve ekonomik sınıflandırma esasına (analitik bütçe sınıflandırması); gelir tekliflerinin ise ekonomik sınıflandırma esasına uygun olarak
hazırlanması gerekmektedir.
Bütçe gelir ve gider teklifleri gerekçeli olarak hazırlanacak ve ilgili idarelerin yetkilileri tarafından imzalanacaktır.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel
6
[ M A K A L E ]
bütçeli idareler, Bütçe Gerekçesine eklenmek üzere, kendilerine bağlı döner sermaye işletmeleriyle bütçe dışı fonların 2007 ve 2008 yılları bütçe uygulama sonuçları ile
2009 yılı başlangıç rakamları ve yılsonu gerçekleşme tahminlerini ve 2010, 2011 ve 2012 yılları bütçe gelir ve gider tahminlerini Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına
(Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü) ileteceklerdir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Sayıştay, 5018 sayılı
Kanunun 18’inci maddesi uyarınca bütçelerini Eylül ayı sonuna kadar doğrudan Türkiye Büyük Millet Meclisine, bir örneğini de Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğü) göndereceklerdir.
3. Sosyal Güvenlik Kurumları İle Mahalli İdarelerce Yürütülecek Bütçe Hazırlık Çalışmaları
5018 sayılı Kanuna ekli (IV) sayılı cetvelde yer alan
sosyal güvenlik kurumları, 2007 ve 2008 yıllarına ilişkin
bütçe uygulama sonuçları ve 2009 yılı bütçe başlangıç rakamları ile 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin gelir ve
gider tahminlerini Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne), yatırım
tekliflerini ise Yatırım Programı ile ilişkilendirilmek üzere
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına ileteceklerdir.
İl özel idareleri ile belediyeler ise, 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümlerine uygun olarak, 2007 ve 2008
yıllarına ilişkin bütçe uygulama sonuçları ve 2009 yılı bütçe başlangıç rakamları ile 2010, 2011 ve 2012 yıllarına
ilişkin gelir ve gider tahminlerini İçişleri Bakanlığına göndereceklerdir.
İçişleri Bakanlığı, mahalli idarelerin gelir ve gider
tahminlerini konsolide ederek Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısına eklenmek üzere Eylül ayı sonuna kadar
Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne) iletecektir.”
2. Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar Tarafından Yürütülecek Bütçe Hazırlık Çalışmaları
5018 sayılı Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer alan
düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bütçelerini üç yıllık
bütçeleme anlayışına uygun olarak kurumsal, fonksiyonel ve
ekonomik sınıflandırma sistemine göre hazırlayacaklardır.
Söz konusu kurumlar, bütçelerini Eylül ayı sonuna kadar doğrudan Türkiye Büyük Millet Meclisine, bir örneğini de
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısına eklenmek üzere
Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü), yatırım tekliflerini ise Yatırım Programı ile ilişkilendirilmek üzere Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına göndereceklerdir.
Değerli okurlar,ekonomik sıkıntıları had safhada olduğu bir süreçte bütçe hazırlamak ve geleceğe dönük
stratejik plan yapmanın zorluğunu anlayan biri olarak sizlerin yanında olduğumuzu ve en güvenilir danışmanınız
olduğumuzu unutmamanız dileğiyle saygılar sunarım.
7
[ M A K A L E ]
Ahmet ÖNEY
E. Çalışma ve Sos. Güv. Bak. Başmüfettişi & İde Yönetişim Danışmanı
İş Kanununda Çalışma Süreleri
ve Denkleştirme Uygulamaları
süreleri, emeğin belirli bir süre için kiralanması
Çalışma
eskiden beri insan ilişkilerinin en önemli boyutlarından
…….
Fazla çalışma … yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında
bir saat otuz dakikayı, … serbest zaman olarak kullanabilir.
İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma
süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır.”
Denkleştirme konusu ile birlikte fazla çalışma ve fazla çalışma ücreti konuları da gündeme geldiğinden ve sıkça
dava konusu olduğundan genellikle birbirine karıştırılarak
değerlendirilmektedir. Çalışma süreleri ve fazla çalışma ile
ilgili konular Kanun gereği olarak çıkartılan ve 6.4.2004 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği” İle “İş Kanununa İlişkin Fazla
Çalışma Ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği”nde ayrıntılarıyla yer almaktadır.
birisini oluşturmaktadır. İnsanın bir meta gibi alınıp satıldığı
dönemlerden bugüne önemli merhaleler kat edilmiştir. Emeğin kadın- çocuk denilmeden insafsızca istismar edildiği dönemler bir dönemin romanları, filmleri ile çok iyi şekilde
tasvir edilmiştir. Zamanımızda da korunmaya muhtaç kesimler ile ilgili tartışma ve çalışmalar devam etse de ağırlık çalışma koşulları ve süreleri ile çalışmanın düzenlenmesi ile
ilgili hususlarda yoğunlaşmaktadır. Çalışma sürelerinin azaltılması suretiyle istihdamın arttırılması en çok tartışılan,
ancak işletme ve ekonomi dengeleri itibariyle bir türlü sonuca ulaşılamayan tartışmalardır.
Diğer taraftan, iş hayatının gereksinimleri daha önce
iş hukukumuzda düzenlenmeyen yeni istihdam şekilleri ve
düzenlemelerine de yeni İş Kanunumuzda yer verilmesi sonucunu doğurmuştur. Bu yeniliklerden bazıları geçici iş ilişkisi, çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli iş sözleşmesi
gibi hususlardır. Bir diğeri de çalışma süreleri ile ilgili olan
denkleştirme uygulamasıdır.
Denkleştirme esasına göre çalışma, Çalışma Süreleri
Yönetmeliğinin 5. Maddesinde yer almaktadır:
“Madde 5 -Tarafların yazılı anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerinde haftanın çalışılan günlerine
günde onbir saati aşmamak koşuluyla farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, yoğunlaştırılmış iş haftası veya haftalarından
sonraki dönemde işçinin daha az sürelerle çalıştırılması suretiyle, toplam çalışma süresi, çalışması gereken toplam
normal süreyi geçmeyecek şekilde denkleştirilir.
Denkleştirme iki aylık süre içinde tamamlanacak, bu
süre toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilecektir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesinde ilke olarak
çalışma süresi, haftada en çok 45 saat olarak belirtilmiş, aksi
kararlaştırılmamışsa bu sürenin, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanacağı hükme
bağlanmıştır.
63. maddenin ikinci bendinde de: “Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu
ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş
sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir” hükmü yer almaktadır. göre devamında tarafların anlaşması ile haftalık
normal çalışma süresi işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde” dağıtılabileceği ifade edilmiştir.
Konuya ilişkin bir diğer madde ise fazla çalışmaya ilişkin 41.maddedir:
“Madde 41 - Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. 63’üncü madde
hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde,
işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş
süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş
saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal
çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli
yükseltilmesi suretiyle ödenir.
8
[ M A K A L E ]
Parça başına, akort veya götürü gibi yapılan iş tutarına göre ücret ödenen işlerde de bu Yönetmeliğin denkleştirmeye ilişkin hükümleri uygulanır.
Denkleştirme dönemi içinde günlük ve haftalık çalışma süreleri ile denkleştirme süresi uygulamasının başlangıç
ve bitiş tarihleri işverence belirlenir.”
Kanun ve yönetmeliklerde denkleştirmeye ilişkin hükümler yukarıda belirtildiği gibi olmakla birlikte uygulamada
birçok ihtilaf doğmaktadır. İşin ve işyerinin özelliklerine uygun şekilde çalışma saatlerinin ve vardiyaların düzenlenmesinde Yargıtay kararlarının dikkate alınması uygulamayı yasaya daha uygun olarak gerçekleştirmeyi sağlayacaktır. Bu
arada aşağıda değinilecek Yargıtay kararlarının bir kısmının
hem 1475 sayılı, hem de 4857 sayılı İş Kanunun uygulanma
dönemlerini kapsıyor olması uygulamanın ne olduğu ve hangi
yöne doğru değişiklikleri kapsadığını da ortaya koymaktadır.
Yargıtay’ın kararları özellikle güvenlik görevlisi, link
istasyonu çalışanları gibi işçiler için verilmiş ise de; bakış
açısı ve koyduğu ilkeler açısından daha geniş iş alanlarında
uygulanabilir ve özellikle şantiyeler,
az sayıda işçi ile yürütülen belediyelerin su temin merkezleri gibi işyerlerinde esnek çalışma sürelerini geliştirecek niteliktedir.
Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin
yerleşmiş uygulamalarına göre günlük sekiz saat çalışma süresinde yemek ve diğer ihtiyaçlar için gerekli
olan en az bir saatin fiilen çalışılmayan süre olarak nazara alınması gerekir. Aynı Daire, 14.11.2007 tarihli,
2007/34175sayılı Kararıyla: ” İşin ve
işyerinin niteliği gereği, çalışma süresinin normal çalışma süresinden
uzun tespit edildiği durumlarda, 10
saate kadar olan çalışmalar için 1
saat, 10 saatten fazla süren çalışmalar için ise 1,5 saat ara dinlenme
süresi düşülerek fiili çalışma süresi
belirlenmelidir.” şeklindeki kararıyla 10 saat ve daha üzerindeki çalışmalar için 1,5 saatin düşülerek fiili çalışma süresinin tespit edilmesinin uygun olacağını belirtmiştir. 5.6.2007 tarihli, 2007/18007 sayılı Karar’da
da “Davacı işçinin günde 12 saat çalıştığı kabul edilmiş ve
1 saat ara dinlenmesi düşülerek fazla çalışma ücretleri
hesaplanmıştır. Belirtilen çalışma süresine göre günde 1
saat ara dinlenme süresi azdır. Günlük 1,5 saat ara dinlenmesi düşülerek fazla çalışma ücreti hesaplanmalı ve hüküm altına alınmalıdır.” denilerek aynı yönde bir hüküm
tesis edilmiştir.
Denkleştirme ile ilgili bir husus da haftanın altı işgününde çalışan bir işçinin haftanın her hangi bir günü kesintisiz en az 24 saat çalışmaması halinde hafta tatilini kullandığının kabul edilmesidir (9. Hukuk Dairesi 20.9.2007 tarihli,
K.No:2007/27508 sayılı karar).
Aynı Kanun’un 41. maddesine göre fazla çalışma, kanunda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. 63. madde hükmüne göre denkleştirme esasının
uygulandığı hallerde, işçinin haftalık çalışma süresi, normal
haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Davacı işçi yanında diğer bir işçi ile nöbet tutmaktadır. Normal olarak günlük 24 saat çalışmanın 12 saatinde bir işçi kalan sürede diğer işçinin çalıştığı varsayılır. Çalışılan bu süre
içerisinde bir saatin zorunlu yemek ve diğer ihtiyaçlar için
harcandığı gözönüne alındığında davacı işçinin günlük çalışma süresi 11 saati aşmaz. Haftada çalışılan süre 77 saat eder.
İkinci haftaya sarkan üç günde de 33 saat çalışmış olur….
Davacı işçinin 4857 sayılı Kanun dönemindeki çalışması için örtülü bir denkleştirme söz konusu olur. Çünkü anılan dönemde davacı işçinin günde 11 saati aşan bir çalışması
bulunmamaktadır. Her ay 10 gün çalıştığından kalan 20 gün
için 4857 sayılı Kanun’un 63. maddesi gereğince denkleştirmenin varlığı kabul edilir. Mahkemece yukarıda belirtilen
usul ve esaslara dayanmayan kararı
hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.”
denilmektedir.
Fazla çalışma …
yapan işçi isterse, bu
çalışmalar karşılığı
zamlı ücret yerine,
fazla çalıştığı her
saat karşılığında bir
saat otuz dakikayı, …
serbest zaman olarak
kullanabilir.
Diğer kararlar ile de denkleştirme esasına göre çalışan işçinin günlük
çalışmasından yemek ve ihtiyaç için
gerekli bir saatlik süre düşüldükten
sonra günlük çalışma süresi 11 saati
aşmıyorsa, bu çalışmaların haftalık
fazla mesai süresi hesabında nazara
alınmayacağı hususu pekiştirilmiştir.
Örneğin; Üç vardiya halinde haftada 6 gün sekiz saat çalışan işçinin
bilirkişi raporuna göre haftada üç
saat fazla mesai yaptığı hususu; günlük sekiz saat çalışma süresinde yemek ve diğer ihtiyaçlar için gerekli
olan en az bir saatin fiilen çalışılmayan süre olarak nazara alınması gerektiği ve böyle olunca davacının haftalık çalışma süresi 45 saati aşmadığından bu dönemi için
fazla mesai kabul edilmesi olanağı bulunmadığı için reddedilmiştir.
Bir aylık dönemde 10 gün dinlenmek, kalan 20 günde
9 ya da 12 saat çalışmak şeklinde gerçekleşen çalışma şekline göre de davacının günde en fazla 12 saat çalıştığı, yemek
ve ihtiyaç için gerekli bir saat düşüldükten sonra günlük çalışma 11 saati aşmadığı, dolayısı ile davacının 4857 sayılı
yasa döneminde fazla çalışma yapmadığı anlaşıldığı belirtilerek fazla çalışma yapılmadığı kabul edilmektedir.
Coğrafi şartlar nedeniyle her gün ulaşılması mümkün
olmayan işyerlerinde uygulanan çalışma şekillerine göre de
Yargıtay denkleştirmenin varlığını kabul etmiş, ancak 11 saati aşan sürelerde çalışmanın varlığı halinde aşılan süreler
için fazla mesai ücreti ödeneceğini karar altına almıştır. Örnek olarak; birinci çalışma şeklinin beş gün 24 saat nöbet
tuttuktan sonra 10 gün dinlenme, akabinde yine beş gün 24
saat nöbet tutmak şeklinde; ikinci çalışma tarzının; yedi gün
24 saat nöbet tuttuktan sonra 14 gün dinlenme ve akabinde
yine yedi gün nöbet tutmak şeklinde, son çalışma şeklinin
ise; 10 gün 24 saat aralıksız nöbet tuttuktan sonra 20 gün
dinlenmek şeklinde gerçekleşmesi durumlarında; günlük çalışmanın 14 saati geçemeyeceğini kabul ederek :
“Beş gün çalışılan haftada 15 saat,
Yedi gün çalışılan haftada 21 saat,
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 16.6.2005 tarihli
2005/26173 sayılı Kararı Denkleştirme uygulamasının mantığına ışık tutması açısından manidar ve ilginç bir karardır. 4857
sayılı İş Kanununa ilişkin döneme ait bölüm için Kararda:
“4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesinde ilke olarak çalışma süresi, haftada en çok 45 saat olarak belirtilmiş,
devamında tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma
süresi işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir
saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabileceği ifade
edilmiştir.
9
[ M A K A L E ]
10 gün çalışılan sürede birinci haftada 21 saat, ikinci
haftada üç gün ancak her günü 11 saatten fazla çalışılan takip
eden haftada ise 9 saat fazla mesai olarak kabul
edilecektir.”diyerek bir radyolink istasyonunda güvenlik görevlisinin davası ile ilgili olarak karar vermiştir (9. Hukuk Dairesi 02.11.2006 tarihli, K.No:2006/28940 sayılı karar).
45 saati aşan bir çalışması bulunmadığından anılan günler
için fazla çalışma ücreti ödenmez.
Davacı işçinin 4857 sayılı Kanun dönemindeki çalışması için örtülü bir denkleştirme söz konusu olur. Çünkü anılan dönemde davacı işçinin günde 11 saati aşan bir çalışması
bulunmamaktadır. Her ay 10 gün çalıştığından kalan 20 gün
için 4857 sayılı Kanunun 63. maddesi gereğince denkleştirmenin varlığı kabul edilir. Mahkemece aksine düşünce ile
yazılı şekilde hesaplama yapılması bozmayı gerektirmiştir.” Şeklinde hüküm tesis edilmiştir.
Söz konusu Karar ile diğer bir işçi ile birlikte ayda 10
gün 24 saat süreyle nöbet tutan ve 20 gün serbest zaman
kullanan bir güvenlik görevlisi işçinin 4857 sayılı Kanun dönemine rastlayan çalışmasında örtülü bir denkleştirmenin
var olduğu ve fazla çalışma ücretinin ödenmeyeceği kabul
edilmektedir.
. Davacı işçinin bir başka işçi ile birlikte çalışması
veya nöbet tutması halinde ise 24 saatlik çalışmalara ilişkin
olarak Yargıtay Hukuk Dairesinin16.6.2005 tarihli, Esas
No:2005/10088, Karar No: 2005/22571 sayılı Kararı dikkat
çekicidir. Kararda:
“Davacı işçi yanında diğer bir işçi ile nöbet tutmaktadır. Normal olarak günlük 24 saat çalışmanın 12 saatinde bir
işçi kalan sürede diğer işçinin çalıştığı varsayılır. Çalışılan bu
süre içerisinde bir saatin zorunlu yemek ve diğer ihtiyaçlar
için harcandığı göz önüne alındığında davacı işçinin günlük
çalışma süresi 11 saati aşmaz. Haftada çalışılan süre 77 saat
eder. İkinci haftaya sarkan günler için günlük 11 saatten haftalık 33 saat çalışma mevcuttur. Gerek 1475 sayılı gerek 4857
sayılı Kanun döneminde haftalık çalışma süresi 45 saat kabul
edildiğinden davacı işçinin 1475 sayılı Kanun döneminde birinci haftanın fazla çalışması 32 saatten hesaplamak gerekir.
10 günlük sürenin ikinci haftaya sarkan üç gün için haftalık
Yukarıya alınan Yargıtay kararları ışığında hukukumuza yeni girmekle birlikte denkleştirme uygulamasının; iş hukukunda, çalışma sürelerinin düzenlenmesi ve vardiyalı çalışmalar konularında geniş bir uygulama alanı bulacağı ve
yargı kararları ile de uygulamanın genişleyerek geliştirileceği düşünülmektedir.
10
[ M A K A L E ]
İsmet Kayıhan KAZANCIOĞLU
İde Yönetişim Mali Müşaviri & Muhasebe Müd.
Bireysel Emeklilik Sistemi
ve Vergi Uygulamaları
B
ireylerin geleceklerini garanti altına almak için tasarrufta
bulunmaları ve tasarruflarını verimli alanlarda sürekli
ekonomik gelişmeleri takip ederek değerlendirmeye çalışmaları yorucu ve sıkıntılı bir iş olmaktadır. Esas itibariyle bireyler
toplumsal düzen içinde öncelikle zorunlu sosyal güvenlik sistemi içinde geleceklerini bir garanti içinde hissetmektedirler.
Ancak, bunun yeterli olmaması veya görmemeleri halinde birikimde bulunarak ve bunları çeşitli alanlara yatırarak ileride
daha fazla gelir sağlamayı amaçlamaktadırlar.
Bireysel birikimlerin ekonomik gelişmeler karşısında
değer kaybı yada yeterince verimli olmaması tasarrufta bulunanlar için en büyük kaygı ve tasarruf motivasyonunu azaltıcı bir durumdur. Açıklanan nedenlerle tasarrufların kurumsal nitelikte, yasalarla korunan ekstra avantajlar sağlayan
işletmeler aracılığıyla korunması günümüzün en önemli gelişmelerinden
biri olmaya adaydır. Bu çerçevede ülkemizde yeni gelişmeye başlasa da
gelişmiş ekonomilerde bireysel emeklilik sistemi bireylerin güvenli yatırım
ve gelir aracı olarak ekonomik sistem
içinde yerini almıştır. Ayrıca ekonominin ihtiyaç duyduğu fonların teşekkülü itibariyle de ekonomiyi geliştiren
ve büyüten tasarrufları sağlaması itibariyle de bu ülkülerde ekonominin
temel sistemlerinden biri haline gelmiştir.
Ülkemizde 07.04.2001 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanan 4632
sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve
Yatırım Sistemi Kanunu getirdiği hükümlerle bireyler ve ekonomi için
önemi yakında kısaca özetlenen sistemi ülkemizde yerleştirmek için atılmış önemli bir adımdır. Kanun 1.
maddesinde bu durumu; “ kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı
olarak, bireylerin emekliliğe yönelik
tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi, ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını
teminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına
göre oluşturulan bireysel emeklilik sisteminin düzenlenmesi
ve denetlenmesi‘ni amaç olarak aldığını belirterek açıklamaktadır.
Kanunun getirdiği sistem, ilgili kurum ve kurullar, sistemin çalışma esasları Kanunda ve bilahare çıkartılan yönetmelik, tebliğ ve yazılarla belirli sistem esasında temellendirilmeye çalışılmıştır.
Bireysel emeklilik sisteminde en önemli husus vergi
uygulamaları ile katılımcılara sağlanan avantajlar ile uygula-
manın teşvik edilmesidir. Vergi ile ilgili uygulamaları ile katılımcılara sağlanan avantajlar ile uygulamanın teşvik edilmesidir. Vergi ile uygulamanın teşvik edilmesidir. Vergi ile
ilgili hususlarda 28.06.2001 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 4697 sayılı Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yürürlüğe girmiştir. 4697 sayılı Kanun ile
getirilen değişikliklere bakıldığında bireysel emeklilik katılımcılarına bireysel ve kurumsal baz da önemli vergi teşvikleri sağlandığı görülmektedir. Belirli sınırlar dahilinde bireysel emeklilik için ödenen katılım payları gelir vergisi
matrahından düşülmekte, başlangıçtan itibaren katılımcının
payı vergi primi ile teşvik edilmektedir. Hatta işverenler tarafından ücretliler adına ödenen katkı payları içinde vergi
matrahından indirim kabul edilerek (193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununun 40. maddesi birinci fıkra 899 numaralı bent) işyeri temelinde de teşvik sağlanmaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanununun 80.
Maddesi (b) bendine göre: “işverenler tarafından sigortalılar için özel
sağlık sigortalarına ve bireysel
emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu
geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca
tabi tutulmaz.“ denilerek işveren
tarafından çalışanlar için ödenen bireysel emeklilik katılım payları da
sigorta primleri matrahından düşülerek bireysel emeklilik sistemi teşvik
edilmektedir. Söz konusu hükümde
asgari ücretin % 30‘unu geçmeyen
bölümü için indirim öngörülmüş olup,
bu gün için 693 TL brüt asgari ücret
üzerinden hesaplanan %30 indirim
miktarı 207,90 TL olmaktadır.
Bireysel emeklilik şirketleri, katılımcıların katkı paylarını kurdukları bazı yatırım araçlarından
oluşan çeşitli finansal portföylere yatırmaktadırlar. Katılımcı,
bankaların yatırım fonları gibi katkı payları ödeyerek bu fonlardan “katılma belgesi” almaktadır. Fonun değerindeki artış
katılma belgelerine yansıması sonucu katılımcının sistemdeki
parası nemalanmış olmaktadır.Emeklilik şirketlerinin fon çeşitleri oldukça geniş bir yelpazeye yayılmakta olup, katılımcı
açısından farklı seçenekler sunulmaktadır. Ayrıca, her fonun
“ağırlıklı yatırım aracı” değişmektedir. Bir fonda yüzde 80
hisse senedi varsa, diğer bir fonda yine yüzde 80 devlet tahvili ve hazine bonosu bulunmakta, katılımcılar risk algılamalarına, piyasaların yönüne, kendi değerlendirmelerine göre
farklı fonları seçebilmektedir. Ayrıca, yılda 6’yı aşmamak üzere fon değişikliğine gidilebilmektedir.
Bireysel birikimlerin
ekonomik gelişmeler
karşısında değer
kaybı yada yeterince
verimli olmaması
tasarrufta bulunanlar
için en büyük kaygı
ve tasarruf
motivasyonunu
azaltıcı bir
durumdur.
11
[ M A K A L E ]
“Bireysel emeklilik ile diğer sigorta şirketlerince;
- On yıl süreyle prim, aidat veya katkı payı ödemeden
ayrılanlara yapılan ödemelerden % 15,
- On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazanmadan
ayrılanlar ile diğer şahıs sigortalarından on yıl süreyle prim
veya aidat ödeyenlere ve vefat, maluliyet veya tasfiye gibi
zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerden % 10,
- Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi
zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerden %5,
oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.”
Fonlarda değerlendirilen katılım payları üzerinden
sistemle ilişkisini sürdüren katılımcılar 4632 sayılı Kanunun
6. maddesine göre en az 10 yıl sistemde bulunmak koşulu
ile56 yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanacaklardır. Sistemin yeni olmasına rağmen daha önceki hayat
sigortalarından devredilenler nedeniyle 11 Eylül 2009 tarihi
itibariyle sistemden emekli olanların sayısı 1379 dur.
Aynı tarih itibariyle bireysel emeklilik sisteminde katılımcıların toplam fon tutarı 8 milyar 410 milyon liraya, katılımcı sayısı da 1.912.468 e ulaşmıştır. Katılımcı sayısı itibariyle Anadolu Hayat , Garanti Emeklilik kişiye ulaşmıştır.
1.835.000.000.TL ile en fazla fona sahip şirket Avivasa’dır.
Kooperatifçilik ve banker olaylarına kötü deneyimlerle yaşamış olan ülkemizde bireysel emekli olanların sayısının
gözle görülür toplum tarafından hissedilir sayıda artmasına
bu arada handikaplar yaşanmamasına bağlıdır.
Bu arada, sistemden başlangıçta elde edilen vergi
avantajlarının yanı sıra sistemden erken çıkmayı önleyici
caydırıcı hükümler de sistem (BES) açısından önemlidir. Sistemde uzun sürelerle kalmak, yüksek katılım payları katılımcının emeklilik aylığını yükseltecektir.
Açıklanan çerçevede Maliye Bakanlığının tebliğleriyle
(Gelir Vergisi Sirküleri 13.08.2003 tarihli 3 sayılı) açıklığa
kavuşturulan uygulamalarına göre:
Görüldüğü üzere, bireysel emeklilik sisteminde vergi
ve sigorta primleri indirimleriyle katılımcılara başlangıçtan
itibaren ekonomik anlamda önemli teşvikler uygulanmaktadır. İşverenler için kurumsallaşmayı teşvik edecek şekilde
işletme bazında da uygulamalar geliştirilmek istenmektedir.
Ayrıca, menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahiplerinin de
bireysel olarak emekliliklerini sistem içinde kazanmaları ve
vergi indirimlerinden yararlanmaları mümkündür. Ancak, asıl
önemli olan husus; sistemin gerçek anlamda çalışarak bireysel emeklilik için öngörülen 10 yıllık süre ve 56 yaşını dolduranların toplu bir şekilde emekli olmaları, sistemin yeterli
olmasa da kurulup çalıştığının toplum tarafından görülüp anlaşılmasıdır. Sistemin kontrol mekanizmaları ile diğer hususlar ayrı bir yazının konusu olacak mahiyet ve genişliktedir.
12
[ M A K A L E ]
Sedat TURAN
Ege Belediyeler Birliği & İde Yönetişim Danışmanı
Belediyelerin İç Kontrol Eylem Planlarında
Yazılı Bulunan Eylemlerle İlgili
Düzenlemeleri Hazırlamaları...
Bu yazıda, iç kontrol eylem planını hazırlayıp, belediye başkanının onayından sonra, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderen belediyelerimizin,
eylem planında yazılı bulunan eylemlerin düzenlemesine ilişkin detaylar ile hazırlanacak düzenlemelerin bir bölümü konu başlıkları halinde belirtilmiştir.
Ayrıca, bu makale nüfusu 50.000 nin altında bulunan ve stratejik plan ile performans
programı hazırlama zorunluluğu bulunmayan belediyeler dikkate alınarak hazırlanmış
bulunmaktadır.
M
aliye Bakanlığı, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
tarafından yayınlanan, Kamu İç Kontrol Standartları konulu 04.02.2009 tarih ve 1205 sayılı Genel Yazı ekinde yer
alan, “Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı
Rehberi” ‘nin Temel İlkeler bölümünde İç Kontrol Sistemiyle
ilgili olarak şu açıklamalara yer verilmiştir.
1. 5018 sayılı Kanun yönetim sorumluluğunu esas almaktadır. Belediyelerde, etkin bir iç kontrol sistemi kurmak
ve işleyişini sağlamak sorumluluğu belediye başkanları ile
birim yöneticilerine aittir.
2. İç kontrol genel anlamda yönetim kontrolü olup;
sadece düzenlemelerden, yöntemlerden, iş akım şemalarından ve ön mali kontrolden oluşmamaktadır.
İç kontrolün, faaliyetlerin yürütülmesinde benimsenen bir yönetim biçimi ve eylemler bütünü olarak ele alınması gerekmektedir.
3. İç kontrol, belediyede ayrı bir birim veya görev
olmayıp, belediye yönetim göreviyle birlikte mevcut sistemlerin ayrılmaz bir parçası niteliğindedir.
4. İç kontrol kapsamına belediyenin bütün birimlerindeki mali ve mali olmayan her türlü faaliyet, karar ve işlem
dâhildir.
5. İç kontrol sistemine ilişkin tüm düzenlemeler, belediye yöneticileri ve personeli tarafından sistemin kurulmasının ve işleyişinin tam ve doğru anlaşılmasını sağlayacak
derecede ayrıntılı açıklamalar içermelidir.
6. İç kontrol sistemine ilişkin yöntem ve süreçlerin
belirlenmesinde, risk esaslı bir yaklaşımla, belediyelerin yasal ve idari yapıları ile personel ve mali durumları gibi kendine özel şartlar dikkate alınmalıdır.
İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulunun değerlendirilmeleriyle son şekli verilen taslak düzenlemeler belediye başkanının onayına sunulur.
2. Bu çerçevede hazırlanan taslak düzenlemelerden
belediye başkanı tarafından uygun bulunanlar onaylanarak
yürürlüğe konulur ve uygulanır.
3. Eylem Planında öngörülen faaliyet ve düzenlemelerin gerçekleşme sonuçları, belediyelerin mali hizmetler
birimi tarafından en az altı ayda bir olmak üzere düzenli
olarak izlenir, değerlendirilir ve eylem planı formatında belediye başkanına raporlanır.
4- İç kontrol sistemine ilişkin yürürlüğe konulan düzenlemelerin, İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole ilişkin Usul ve
Esasların 27’inci maddesi uyarınca, belediye başkanının onayını izleyen on iş günü içinde Bakanlığımıza (Bütçe ve Mali
Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilmesi gerekmektedir.
Belediyeler, Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı hazırlık ve uygulama çalışmalarını, bu rehberde
belirtilen ilke ve yöntemler çerçevesinde teşkilat yapıları,
kapasiteleri, çalışma yöntemleri ve benzeri özelliklerini dikkate alarak yürüteceklerdir. Denilmiştir.
26.12.2007 tarih ve 26738 sayılı Resmi Gazetede Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan, “Kamu İç Kontrol
Standartları Tebliği” nde 18 ana standart ve 79 genel şart
bulunmaktadır.
Bu duruma göre, eylem planlarında yazılı bulunan
tüm eylemlerle ilgili olarak yapılacak düzenleme çalışmaları, belediyelerin özellikleri dikkate alınarak hazırlanacaktır.
Bu düzenlemeler yerine göre yönetmelik, tebliğ, genelge, yönerge, talimat, şema, rapor, çizelge, eğitim programı, eğitim materyali, eğitim faaliyeti, rehber, bülten, broşür, el kitabı, yazılım tarzında olacak ve bunlardan uygun
olanı tercih edilecektir.
Ayni standart veya genel şart da yer alan bir eylem,
ayni norm kadro alt grubunda bulunan bir başka belediyeyle
ayni olamaz.
Çünkü her belediyenin idari yapısı, personel ve mali
durumu farklıdır, bu farklı durumlar dikkate alınarak ona
göre hareket edilmesi ve düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
Belediyeler tarafından hazırlanan eylem planlarında
yazılı bulunan eylemler ile ilgili düzenlemelerin hazırlanmasıyla ilgili olarak da ayni Genel Yazının Yöntem başlıklı bölümünde yapılacak çalışmalarla ilgili olarak da;
1. Belediye başkanı tarafından onaylanan Eylem planında öngörülen çalışmaları gerçekleştirmekle görevli birim
veya çalışma grupları tarafından hazırlanan taslak düzenlemeler, Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Hazırlama Grubunun uygun görüşüyle İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulunun değerlendirilmesine sunulur.
13
[ M A K A L E ]
İzleme standartları bölümünde;
1- İç kontrol sisteminin izleme ve değerlendirilmesine ilişkin olarak yazılı yöntemler tespit edilecektir.
2- İç kontrolün değerlendirilmesi sonucunda alınması
gereken önlemler için, bir eylem planı düzenlenecektir.
İç kontrol eylem planı çerçevesinde yapılacak düzenlemelerin bir bölümü genel olarak madde başlıkları halinde
aşağıya çıkartılmıştır.
Kontrol ortamı standartları bölümünde;
1- Belediye birimlerinin görev ve yetkilerini gösteren
yönetmelikler yazılı olarak ayrı ayrı düzenlenecektir.
2- Belediyenin ve birimlerinin teşkilat şeması hazırlanacak ve buna bağlı olarak fonksiyonel görev dağılımı yazılı
olarak yapılacaktır.
3- Hassas görevlere ilişkin sistemler yazılı olarak belirlenecek ve tüm personele yazılı olarak duyulacaktır.
4- Belediye birim yöneticilerine verilen görevlerin sonucunu izlemeye yönelik sistemler yazılı olarak belirlenecektir.
5- Belediye personelinin yeterliliği ve görevleri arasında uyumu sağlamak amacıyla, performans değerlendirilmesine yönelik yazılı önlemler alınacaktır.
6- Her görev için, eğitim ihtiyacının belirlenmesine
ilişkin olarak, eğitim faaliyetleri her yıl yazılı olarak planlanacak, uygulanacak ve personelin tümüne duyurulacaktır.
7- Belediyenin bulunduğu norm kadro alt grubuna uygun bir şekilde, insan kaynakları yönetimi yazılı olarak düzenlenecektir.
8- İş akış süreçlerindeki paraf, imza ve onay mercileri
yazılı olarak belirlenecek ve ilgili personele duyurulacaktır.
9- Yetki devirleri, belediye başkanı tarafından belirlenecek esaslar dâhilinde ve devredilen yetkinin sınırlarını
gösterecek şekilde yazılı olarak belirlenecek ve tüm personele bildirilecektir.
Ayrıca, 16.09.2009 tarih ve 27351 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Bakanlar Kurulunun 2009/15430
sayılı kararının, 2010–2012 yıllarını kapsayan Orta Vadeli
Programın, III.2.e. Kamu Mali Yönetimi ve Denetim başlıklı
bölümünde;
“İdari ve mali sorumlulukların gereği gibi yerine getirilmesi için 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamuda oluşturulan yeni mali yönetim ve denetim
anlayışının tüm unsurlarıyla hayata geçirilebilmesi için; iç
kontrol sistemlerinin sağlıklı bir şekilde kurulması, iç ve dış
denetimin etkin ve koordineli bir şekilde çalışması esastır.
i) 5018 sayılı Kanunla uyum sağlayacak şekilde etkin
bir dış denetimin sağlanması için Sayıştay ile ilgili gerekli
yasal düzenlemeler yapılacaktır.
ii) Sayıştay’ın denetim kapasitesinin artırılması için
eğitim faaliyetlerine ağırlık verilecektir.
iii) Mali disiplinin sağlanması ve kamu harcamalarının
verimliliğinin artırılması amacıyla Sayıştay’ın uluslararası
standartlarda denetim faaliyetlerinin kamuda yaygınlaştırılması sağlanacaktır.
iv) Sayıştay’ın denetim faaliyetlerinden beklenen verimin sağlanabilmesi için tüm kamuda iç kontrol sistemlerinin uluslararası standartlarda kurulmuş ve iç denetimin de
işlerlik kazanmış olması gerekmektedir. Bu çerçevede kamuda iç kontrol sistemleri ve iç denetimin sağlıklı bir şekilde
çalışması yönünde Sayıştay tarafından gerekli girişimlerde
bulunulacaktır.
v) Kamu kurum ve kuruluşlarında yönetimin sorumluluğunun güçlendirilmesi için gerekli mali yönetim, iç kontrol
ve iç denetim faaliyetlerinin etkin bir şekilde uygulanmasına
yönelik tedbirler güçlendirilecektir.
vi) Kamuda atanabilecek iç denetçi sayısını artırabilmek amacıyla eğitim ve sertifika verme faaliyetlerine hız
kazandırılacaktır.”
Denilerek iç kontrol sistemine gereken değer ve önemin verileceği belirtilmiş bulunmaktadır.
Risk değerlendirme standartları bölümünde;
1- Belediyelerin amaç ve hedeflerinin gerçekleşmesini engelleyebilecek iç ve dış riskler yazılı olarak tespit edilecek, bu risklere karşı alınacak önlemler belirlenerek eylem
planı düzenlenecektir.
Kontrol faaliyetleri standartları bölümünde;
1- Her bir faaliyet ve riskler için, kontrol yöntemleri
düzenli gözden geçirme, örnekleme yoluyla kontrol, karşılaştırma, onaylama, raporlama, koordinasyon, doğrulama,
analiz etme, yetkilendirme, gözetim, inceleme, izleme yöntemlerinden birisi belediyenin özelliklerine göre tercih edilecek, kontrol yöntemleri yazılı olarak belirlenecektir.
2- Faaliyetler ile mali karar ve işlemleri hakkında yazılı sistemler (broşür, yönerge veya el kitabı ile v.b) belirlenecektir.
3- Belediye bünyesinde yönetim bilgi sistemi kurulacak, bu sistemlerin sürekliliğini ve güvenirliğini sağlayacak
kontroller yazılı olarak belirlenecektir.
4- Bilişim yönetişimini sağlayacak yazılı sistemler düzenlenecektir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, iç kontrol eylem planını hazırlamış ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne göndermiş bulunan belediyelerimiz, eylem
planında yazılı bulunan eylemlerin tamamını en geç
30.06.2011 tarihine kadar düzenlemeleri gerekmektedir.
Ayrıca, İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve
Esasların 27. İnci maddesi gereğince yapılan düzenlemelerin
birer örneğinin de belediye başkanının onayından sonra 10 iş
günü içinde Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilmesi bir zorunluluktur.
Bilgi ve iletişim standartları bölümünde;
1- Belediye bünyesinde yatay ve dikey iç iletişim ile
dış iletişimi kapsayan etkili ve sürekli bir bilgi ve iletişim
sistemi yazılı olarak hazırlanacaktır.
2- Belediye içinde yatay ve dikey raporlama ağı yazılı olarak belirlenecektir.
3- Belediye bünyesinde standart dosya planı uygulamasına geçilecektir. Bunun için uygulamaya yönelik olarak
yazılı metinler düzenlenecektir.
4- Düzenli bir arşiv sistemi kurulacak ve bu konuda
uygulamaya yönelik yazılı metinler düzenlenecektir.
5- Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirilmesini
sağlayacak yazılı metin hazırlanacaktır.
14
[ M A K A L E ]
Av. Suna PEKER
Dinçeroğlu Hukuk Bürosu Avukatı
5897 Sayılı Kanun ile Getirilen
Değişikliklere Genel Bakış
Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 5897 Sayılı Kanun 06.05.2009 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilerek 16.05.2009 tarihli ve 27230 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Kanunun 5. maddesi uyarınca bu kanun 30.06.2009
tarihinde yürürlüğe girmiştir.
B
u kanun ile 491 sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 197
sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu ve 492 sayılı Harçlar
Kanunu’ nda bazı değişiklikler öngörülmüştür.
Kanunun 1. maddesi uyarınca 10/8/1993 tarihli ve
491 sayılı Denizcilik Musteşarlığının Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye aşağıdaki ek madde eklenmistir:
Bağlama kütüğüne kayıt edilecek her bir gemi, deniz
ve iç su aracı icin ruhsatname düzenlenir. Ruhsatnameler bağlama kütüğünün tutulduğu liman başkanlığı veya belediye tarafından her yıl vize edilir. Vizenin geçerlik süresi bir yıldır.
Süresinde vize edilmeyen ruhsatnameler geçersizdir.
Ruhsatname ve bunların vizeleri, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı tarifenin “XIII- Bağlama
kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinden alınacak harçlar” bölümünde belirlenen harca tabidir. Ruhsatname ve vize işlemleri yapılabilmesi için, harcın peşin olarak
ödenmesi gerekir.
Ruhsatnamenin düzenlendiği yıl ayrıca vize harcı
alınmaz. Özel kullanıma tahsisli gemi, deniz ve iç su araçları
icin düzenlenen ruhsatnameler beş yıla kadar vize edilebilir
ve bu durumda harç, içinde bulunulan yıl tarifesi esas alınarak her bir yıl için ayrı ayrı hesaplanarak tahsil edilir. Ruhsatnameyi düzenleyen veya vize işlemlerini yapan kamu gorevlileri, harcın ödenmesinden mükellefle birlikte müteselsilen
sorumludur. Bağlama kütüğüne kayıtlı ve geçerli ruhsatnameye sahip gemi, deniz ve iç su araçları, her türlü gemi sağlık resmi ve fener ücretinden muaftır.
Ruhsatnamesi olmayan veya zamanında vize işlemi
yapılmayan gemi, deniz ve iç su aracının maliki ve işletenine, tescil edilmemesi nedeniyle tahsil edilemeyen ruhsat ve
vize harç tutarının iki katı idari para cezası verilir ve bu
gemi, deniz ve iç su araçlarına, denizcilik mevzuatına göre
verilmesi zorunlu belgeleri düzenlenmez, liman veya iç su
dahilinde bile olsa sefere çıkmasına izin verilmez.
İdari para cezaları liman başkanlıkları ve belediyeler
tarafından verilir. Bu madde uyarınca verilecek idari para
cezaları bir ay içerisinde ödenir. Bu idari para cezaları hakkında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu
hükümleri uygulanır.
Bağlama kütüğünün tutulması, liman başkanlıklarının
ve belediyelerin yetki ve sorumlulukları, kayıt, terkin, ruhsatname düzenlenmesi, idari para cezası verilmesi ve mali
hükümler ile bu maddenin uygulanmasına dair diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar, mali konularda Maliye Bakanlığının
uygun görüşünü almak kaydıyla Denizcilik Müsteşarlığınca
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
Ülkemizde 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş Milli Gemi Sicili ile 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile kurulmuş Türk Uluslararası
Gemi Sicili bulunmakta olup 18 Groston üzerindeki ticaret
gemilerinin Milli Gemi Siciline tescili zorunlu iken Türk Uluslararası Gemi Siciline tescil isteğe bağlıdır. Özel şahıslara ait
“Bağlama kütüğü
EK MADDE 12 – Türk Uluslararası Gemi Siciline tescilli olanlar ve Milli Gemi Siciline tescili zorunlu olanlar dışındaki ticari veya özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su
araçlarının malikleri veya işletenleri, Denizcilik Müsteşarlığınca liman başkanlıkları bünyesinde oluşturulacak bağlama
kütüğüne gemi, deniz ve iç su araçlarını kaydettirmek zorundadır. Bağlama kütüğünün tutulmasından limanlarda liman
başkanı sorumludur. Herhangi bir liman başkanlığının yetki
alanı içinde bulunmayan iç sulardaki iç su araçlarının kayıtları, ilgili mevzuatına uygun olarak belediye başkanlıklarınca
tutulacak kütüklere yapılır. Belediye başkanlıklarınca tutulacak bağlama kütüğünün tutulmasından belediye başkanı sorumludur. Bu madde kapsamındaki iç sularda hangi belediyenin yetkili olacağı yönetmelikle belirlenir. Yetkili belediyeler
bir ay içinde kütükle ilgili teşkilatını kurar.
Kayıt icin başvuru, mevcut gemi, deniz ve iç su aracı
icin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay,
yeni kayıt altına alınacak veya kayıt değişikliği yapılacak
gemi, deniz ve iç su aracı icin iktisap tarihinden itibaren bir
ay içerisinde malik veya işleteni tarafından yazılı olarak yapılır. Bu sürelerde kayıt başvurusunda bulunulmayan gemi,
deniz ve iç su aracları, ilgili liman başkanlığınca; yukarıdaki
fıkrada belirtilen iç sularda ise ilgili belediyelerce resen tescil edilir.
Bağlama kütüğüne kayıtlı gemi, deniz ve iç su araçlarının mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin ilgili liman veya belediye başkanlıkları huzurunda yapılması zorunludur. Aksi takdirde sözleşme geçersiz olur.
Yabancı uyruklu gerçek kişilere ait ve özel kullanıma
mahsus gemi, deniz ve iç su araçları, talep ve Denizcilik Müsteşarlığınca uygun bulunması halinde bağlama kütüklerine
kaydedilebilirler. Bu şekilde kayıtlı gemi, deniz ve iç su araçları, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun
823 uncu maddesi hükümlerine bağlı olmaksızın Türk Bayrağı
çekerler. Ancak, 19/4/1926 tarihli ve 815 sayılı Kanun hükümleri saklıdır.
15
[ M A K A L E ]
gemi, deniz ve iç su araçları ise,
her iki sicile ihtiyari olarak tescil
edilebilmektedirler.Gerek Milli
Gemi Sicili gerekse Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı bulunmayan tüm gemi, deniz ve iç su
araçlarının zorunlu olarak kayıt
altına alınması suretiyle, uluslararası standartlarda denetim ve
belgelendirme yapılabilmesi, nitelikleri ve maliki bilinmeyen
tekne kalmaması, denetimsiz
tekneler ile insan kaçakçılığı yapılmasının önlenmesi amacı ile
bu kanun yayımlanmıştır.
5897 sayılı Kanun ile 491
sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamede düzenleme yapılmış ve yeni bir “Bağlama
Kütüğü” kavramı oluşturulmuştur.
Yapılan bu düzenlemeye göre; Türk
Uluslararası Gemi Siciline tescilli
olanlar ve Milli Gemi Siciline tescili
zorunlu olanlar dışındaki ticari veya
özel kullanıma mahsus gemi, deniz
ve iç su araçları, Denizcilik Müsteşarlığınca liman başkanlıkları bünyesinde oluşturulacak bağlama kütüğüne kaydedilecektir. Şu an
Türkiye’ de İstanbul, İzmit, Tekirdağ, Zonguldak, Karadeniz Ereğli,
Silivri, Enez, Ambarlı, İğneada, Yalova, Karasu, Kefken, Şile, Tuzla,
Çanakkale, Ayvalık, Bandırma, Bozcaada, Edremit, Erdek, Gelibolu,
Gemlik, Gökçeada, Karabiga, Mudanya, Marmara Adası, İzmir, Aliağa, Bodrum, Çeşme, Dikili, Foça,
Marmaris, Göcek, Fethiye, Güllük,
Datça, Kuşadası, Antalya, Alanya,
Kemer, Kaş, Finike, Samsun, Ordu,
Fatsa, Ünye, Sinop, Ayancık, İnebolu, Cide, Amasra, Bartın, Gerze, Mersin, İskenderun, Botaş, Taşucu, Anamur, Trabzon, Vakfıkebir, Sürmene, Rize, Giresun, Tirebolu, Görele, Pazar ve Hopa
Liman Başkanlıkları mevcuttur. Herhangi bir liman başkanlığının
yetki alanı içinde bulunmayan iç sulardaki iç su araçları ise belediye başkanlıkları bünyesinde oluşturulacak bağlama kütüğüne kaydedilecektir.
Bu düzenleme doğrultusunda esas olarak liman başkanlıklarına, herhangi bir liman başkanlığının yetki alanı
içinde bulunmayan iç sulardaki (nehir ve göllerdeki) iç su
araçları bakımından ise belediye başkanlıklarına yeni görev
ve sorumluluklar yüklenmiştir. Bağlama kütüğünün tutulmasından doğrudan liman başkanı ve baladiye başkanı sorumlu
tutulmuştur. Liman başkanlıkları ile belediye başkanlıklarına
resen tescil, idari para cezası uygulama gibi birtakım yetkiler verilmiştir. Bağlama kütüğünün tutulması, liman başkanlıklarının ve belediyelerin yetki ve sorumlulukları, iç sularda
hangi belediyenin yetkili olacağı, kayıt, terkin, ruhsatname
düzenlenmesi, idari para cezası verilmesi ve mali hükümler
ile bu maddenin uygulanmasına dair diğer hususlara ilişkin
usul ve esaslar, mali konularda Maliye Bakanlığının uygun görüşünü almak kaydıyla Denizcilik Müsteşarlığınca çıkarılacak
yönetmelikle belirlenecektir.
Öngörülen düzenleme neticesinde; mevcut gemi, deniz ve iç su araçlarının 30.06.2009 tarihinden itibaren altı ay
,yeni kayıt altına alınacak veya kayıt değişikliği yapılacak
gemi, deniz ve iç su araçlarının ise iktisap tarihinden itibaren
bir ay içerisinde malik veya işletenleri tarafından bağlama kütüklerine kaydettirilmesi zorunlu olup bu süre içinde kayıt
yaptırılmaması halinde resen tescil yapılacaktır. Bağlama kütüğüne kayıt edilecek her bir gemi, deniz ve iç su aracı için
ruhsatname düzenlenecek ve ruhsatnameler her yıl vize edilecektir. Vizenin geçerlik süresi bir yıldır. Süresinde vize edilmeyen ruhsatnameler geçersiz olacaktır. Aşağıda ayrıntılı olarak inceleneceği gibi ruhsatname ve bunların vizeleri, 5897
sayılı kanun ile Harçlar Kanunu’na eklenen (8) sayılı tarifenin
“XIII- Bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinden alınacak harçlar” bölümünde belirlenen harca
tabi tutulacaktır. Ruhsatnamenin düzenlendiği yıl ayrıca vize
harcı alınmayacaktır. Kapsamdaki araçlar için düzenlenen
ruhsatnameler beş yıla kadar vize edilebilecek ve bu durumda
harç, içinde bulunulan yıl tarifesi esas alınarak her bir yıl için
ayrı ayrı hesaplanarak tahsil edilecektir Ruhsatnameyi düzenleyen veya vize işlemlerini yapan kamu gorevlileri, harcın
ödenmesinden mükellefle birlikte müteselsilen sorumludur.
Ruhsatnamesi olmayan veya zamanında vize işlemi yapılmayan gemi, deniz ve iç su aracının maliki ve işletenine, tescil
edilmemesi nedeniyle tahsil edilemeyen ruhsat ve vize harç
tutarının iki katı idari para cezası verilecektir.
Bağlama kütüğüne kayıtlı gemi, deniz ve iç su araçlarının mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmeler bakımından da geçerlilik şartı olarak “ilgili liman veya belediye
başkanlığı huzurunda yapılma” zorunluluğu getirilmiştir.
Ayrıca yabancı uyruklu gerçek kişilere ait ve özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su araçları, talep ve Denizcilik Müsteşarlığınca uygun bulunması halinde bağlama kütüklerine kaydedilebilirler. Bu şekilde kayıtlı gemi, deniz ve
iç su araçları, 815 sayılı Kabotaj Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine bağlı olmaksızın Türk Bayrağı çekme hakkına sahip olacaklardır.
Kanunun 2. ve 3. maddesi ile 18/2/1963 tarihli ve 197
sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’ nun bazı ibareleri değiştirilmiş, bazı ibareler ise metinden çıkarılmıştır:
“MADDE 2 – 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu
Taşıtlar Vergisi Kanununun;
a) 1’inci maddesinin (c) bendi,
b) 3’üncü maddesinde yer alan “, belediye veya liman” ibaresi,
c) 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “; özel
amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler
(III) sayılı tarifeye” ibaresi ile maddede yer alan (III) sayılı
tarife,
ç) 7’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “, liman veya belediye” ibaresi,
d) 8’inci maddesinde yer alan “, liman veya belediye” ibaresi,
e) 9’uncu maddesinin beş ve altıncı fıkrasında yer
alan “(III)” ibareleri,
f) 10’uncu maddesinin son fıkrasında yer alan “(III)
sayılı tarife için ödenecek vergi miktarlarının hesaplanmasında ise 1 Yeni Kuruşun” ibaresi,
g) 11’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “motor gücü birimi (BG)” ibaresi,
h) 13’üncü maddesinin; (a) ve (c) bentlerinde yer
alan “, belediye veya liman” ibareleri, (d) bendinin; birinci
paragrafında yer alan “, liman ve deniz işletme bölge müdürlükleri, belediyeler veya liman başkanlıkları” ve “de-
16
[ M A K A L E ]
nize veya” ibareleri ile ikinci paragrafında yer alan “denize
veya” ibaresi,
ı) 14’üncü maddesinde yer alan “, (III)” ibaresi metninden çıkarılmıştır.”
Özel amaçla kullanılan yat, kadro ve motorlu tekneler
için uygulanan Motorlu Taşıtlar Vergisi taşıt cinsi ve motor
gücü (BG) esas alınarak belirlenmekteydi. 5897 sayılı kanun
ile getirilen düzenleme neticesinde Motorlu Taşıtlar Vergisi
Kanunu’nda değişiklik yapılarak özel amaçlı kullanılan yat,
kotra ve her türlü motorlu teknelerden alınan motorlu taşıtlar
vergisinin kaldırılması ve bunun yerine muhtemel vergi kaybının önlenmesi içi bağlama kütüğüne kayıtlı gemi, deniz ve iç
su araçlarından ruhsat harcı alınması öngörülmektedir. Harç,
bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların yıllık olarak
yapılması öngörülen vizelerinden alınacaktır. Harcın miktarı
gemi, deniz ve iç su aracının boyuna göre belirlenmektedir.
“MADDE 3 – 197 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendindeki “trafik” ibaresi “trafik sicili” şeklinde değiştirilmiş; (1) numaralı bendinde yer
alan “, deniz, göl ve nehirlerde” ibaresi ile (19) numaralı
bendindeki, “belediye veya liman” ibaresi metinden çıkarılmış; (13) ve (14) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmıştır.”
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu gereği, liman
veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş ve özel amaçla
kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler, Motorlu
Taşıtlar Vergisine tabi tutulmakta idi. Her yıl Ocak ayında tahakkuk eden bu verginin Ocak ile Temmuz aylarında iki eşit
taksitte ödenmesi zorunlu idi. 5897 sayılı Kanunla 30.06.2009
tarihinden itibaren, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi
Kanunu’nda yer alan liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş, özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneleri, Motorlu Taşıtlar Vergisine tabi kılan hükümler
kaldırılmıştır. Böylece özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her
türlü motorlu tekneler, 30 Haziran 2009 tarihinden itibaren
Motorlu Taşıtlar Vergisine tabi tutulmamaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken husus mevcut yasa ile getirilen yeni düzenleme Türk Bayrağı’na geçecek taşıtlara ilişkin ithal aşamasındaki KDV ve ÖTV yükümlülüğünü kaldırmamasıdır.
Mevcut yasa ile amaçlanan husus özellikle yabancı
ülke bayrakları ile ülkemizde bulunan ancak gerçekte T.C. vatandaşlarına ait olan deniz taşıtları üzerindeki vergi yükünün
azaltılarak Türk Bayrağı çekmelerinin sağlanmasıdır. Özel
amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler için
uygulanan %27.4 ÖTV + KDV + MTV düşünüldüğünde bu yeni
düzenleme gerek sektörün, gerekse yat sahiplerinin şikayetlerini gidermesi bakımından olumlu değerlendirilebilir. Ancak
belediye gelirlerini önemli ölçüde azaltacağı aşikâr olduğundan bu noktada eleştirilmesi gerekmektedir. Zira, 197 sayılı
Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu 17. maddesi gereği elde edilen
gelirlerden %11 nispetinde belediyelere pay verilmektedir.
Yeni düzenleme ile harç alınması usulü benimsenerek Motorlu
Taşıtlar Vergisinden muaf tutulmuştur.
Kanunun 4. maddesi ile 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı
Harçlar Kanunu’ na bağlı (8) sayılı tarifeye aşağıdaki bölüm eklenmiştir:
“XIII- Bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve
bunların vizelerinden alınacak harçlar:
10/8/1993 tarihli ve 491 sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre oluşturulan bağlama kütüklerine
kaydedilen gemi, deniz ve iç su araçlarına verilecek ruhsatnamelerden ve bunların vizelerinden (Gemi, deniz ve iç su
aracının boyuna gore):
5 metreden 9 metreye kadar olanlardan (200 TL)
20 metreden 30 metreye kadar olanlardan (1.600 TL)
30 metreden büyük olanlardan (3.200 TL)
alınır.
Aracın boyunun tespitinde bir metreden küçük değerler dikkate alınmaz. Münhasıran deniz taşımacılığı ve balıkçılık faaliyetinde kullanılan gemi, deniz ve iç su araçları için
alınacak ruhsatname ve yapılacak vize işlemleri bu bölümdeki harçlardan müstesnadır.”
17
[ M A K A L E ]
Prof. Dr. Zerrin TOPRAK
D.E.Ü. İkt. ve İdari Bil. Fak. Kamu Yön. Böl. Öğretim Üyesi
Müzakereci Demokrasi ve Demokratikleşme
Göstergelerinde Gelişim
Devlet yönetiminde, merkezi ve yerel düzeyde, karar ve yürütme mekanizmalarında
katılıma dayandırılmış iyi yönetim veya yönetişim başlıkları altında yorumlanan yeni
yönetim stratejilerindeki yaklaşımlar, bizi “toplumsal sermaye” kavramına yönlendirmektedir. Ayrıca toplumsal sorumluluk konularının müzakereci demokrasi ile de bir
bütün olarak değerlendirilmesi gerekir.
T
oplumsal sermaye; insanların ortak amaçları için, bireyler, gruplar ya da organizasyonlar halinde bir arada çalışma yeteneği olarak (Sargut, 2006:1-13) yorumlanmaktadır.
Toplumsal sermaye, iş hayatı, ekonomi, örgütsel davranış,
politika bilimi ve sosyolojinin taşıdığı tüm unsurları merkezine alan bir değer olarak görülmektedir. Bugüne gelişerek
gelen, “maddi ve manevi değerler bütünü” olarak da belirtilen “insan ve toplumsal sermaye” olgusu, ülkelerin yönetim anlayışı, yasal karar alıcıların toplumla ilişkileri gibi örgüt ve çevresi bütünlüğündeki ilişkiler ağında bir bakıma
demokrasiye bakışın çerçevesini tanımlamaktadır. Toplumsal
Sermaye; sosyal bilimlerde aslında yeni bir kavram değildir
siyaset araştırmacısı Robert D. Putnam(1970) (Putnam,
1995: 67 ) ve sosyolog James Coleman (1988) çalışmalarında toplumsal sermaye sözcüğünü (Karagül ve Dündar,
2006:61-78) modern anlamda telaffuz etmişlerdir. Bourdieu
“toplumsal sermaye”yi, topluma yönelik görevlerle ilişkilendirmiştir. Bu husus bir bakıma ekonomik sermayenin ve
bir topluma ait olmanın onurunun yeni yönetim stratejileriyle doğrudan ilişkilendirilmesidir (Bourdieu, 1985: 241-258).
Fukuyama (Fukuyama, 2005: 26) ortak bir amaca yönelik
grup ve örgütlenmeler sayesinde insanların iş yapabilirliğinin
sağlanması olgusunu önemsemiştir. Toplumsal sermayeden
etkin bir biçimde faydalanabilmek için öncelikle, beşeri sermayeye ihtiyaç duyulmaktadır ve etik toplumsal değerler,
demokrasinin etkili işletilmesini sağlamaktadır.
modele ihtiyaç bulunmaktadır. Müzakereci demokrasinin iddiası, siyasetle ilgili elde edilen bilgilerin ve siyasal konuşmaların bireylerin kapasitelerini arttırdığına yöneliktir. Bağlantılı olarak toplumsal katkılarının müzakerelerin niteliğini
artıracağı düşünülmektedir. Bilgi toplumu yapılanması içinde
gelişen ve oydaşmayla oluşan görüşler, doğal olarak karar
mekanizmalarının da kalitesini etkileyecektir.
Türkiye Müzakereci Demokrasinin Neresinde?
- Demokratikleşme Göstergeleri
Müzakereci demokrasinin önemli faktörleri olan olarak katılım göstergeleri ile yönetişim göstergeleri Türkiye’de
yeni yeni kamu yönetiminin ilgi alanına girmektedir. Katılım
Göstergeleri;
1. Yeni tekniklerin benimsenmesi, hizmet ve kolaylıklardan yararlanılması,
2. Yerel kaynakların ve dış yardımların topluluk sorunlarını çözmek için kullanılması,
3. Yerel girişimciliğin ve liderliğin gelişimi,
4. Yerel topluluğun, seçimlere katılımı, gönüllü olarak çalışma gruplarında yer alması
şeklinde özetlenebilir. Öte yandan toplumdaki tüm
aktörlerin/ilgi gruplarının izlenebilmesi ve karar mekanizmaları içinde birlikte yer alma tercihi, yönetişimin çeşitli
boyutlarını ortaya koymaktadır. Nitekim;
• Etkili, bağımsız ve izlenebilir şeffaf bir “idari yönetişim”
•Vatandaşın politik, sosyo-ekonomik ilgisinin koruduğu
ve biçimlendirdiği çevre sağlığı, özgürlük, güvenlik ve daha iyi
bir toplumsal yaşam için kültürel ve moral değerlerin çevrelediği “toplumsal yönetişim” yönetişimin farklı boyutlarıdır.
Yönetişim göstergeleri içinde ilgi gruplarının bir araya gelerek kamu hizmetlerinde etkinlik ve performansını artırmasının sağlanmasına yönelik geliştirilmiş idari işlemler
yer almaktadır. Toplumsal işbirliği göstergelerinin geniş açılımı( Brillantes, Reforma ve Reyes, 2007: 13);
•Kamunun bilgilendirilmesi, görüş alışverişleri
•Fonksiyonel Yerel Kalkınma Konseyi, teknik sivil
toplum örgütü üyeleri ile kurumsallaştırılmış “Performans
İzleme ve Değerlendirme Kurulları”
•Özel sektör, STK ve sivil toplum katılımıyla oluşan
programlar ve aktiviteler
ile yararlanıcıların her zaman katılabileceği program
ve süreçler olarak listelenebilmektedir.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığının çalışmalarında “yönetişim” göstergeleri ile “katılım göstergeleri” bir arada
listelenmiştir (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, 2008: 109). Müzakereci Demokrasi
Sadece oy verme sistemine dayalı, bireysel çıkarları
ve tercihleri toplama yöntemlerine dayanan demokratik kurumsal düzenlemelerin, toplumun bütününe yönelik siyasi
sonuçlar oluşturamadığı görüşü giderek toplumda daha yaygın kabul görmeye başlamıştır.
Mal ve hizmet dağılımına aracılık eden demokratik
kurumlar memnuniyet yaratmamıştır. Daha iyi bir çözümü,
oyların toplandığı bir demokrasi yerine, daha iyi bir müzakere sisteminin işletilmesi ve toplumsal oydaşmanın sağlanmasında aramak gerektiği fikri giderek öne çıkmaktadır. Bu tercihin adresi ise, kendiliğinden bireylerin ve kurumların ikna
olmasını ve uzlaşmasını sağlayacak bir “müzakere” ortamının varlığıdır.
Yalnızca meclislerde, farklı partiler arasındaki diyalogların geliştirilmesine yönelik yapılmak istenen değişiklikler pek çok siyasal düşünür tarafından tatmin edici bulunmamaktadır. Destekleyici olarak, vatandaşların ilgili bilgileri
paylaştığı, toplumsal işler hakkında konuştuğu, toplumla ilgili görüşleri oluşturduğu ve siyasal süreçlere katıldığı bir
18
[ M A K A L E ]
Müzakereci Toplum Pratikleri Ve Türkiye
Kamu yönetimi, “PODSCoRB” kısaltmasıyla ifade
edilen, Gulick ile Urwick’in (1973) teorinin liderliğini yaptığı; planlama, örgütlenme, yönlendirme, personel alma, eşgüdüm ile denetleme, raporlama ve bütçeleme aşamalarına
uygun hizmet yürütmektedir. Yerel ve ulusal düzeyde, müzakere ve temsil birlikteliğinde çeşitli uzlaşmacı mekanizmaların öne çıkarılması kamu yönetiminde yapılanma çalışmalarının temelini oluşturmaktadır.
Herhangi bir toplumda, oy verme ve seçimlere katılma önemli unsurlarsa da, demokratik yaşama katılmak çok
daha fazla bir değer ifade etmektedir. Kente ilişkin kararlara
katılım ve daha iyi bir toplum kurmaya destek vermek amaçlı eylem ve faaliyetler hak, araç, hareket alanı ve fırsatlara
sahip olmayı gerektirmektedir.
Yasal güvence altına alınmış katılımcı mekanizmaların
işleyişinin Türkiye’de gelişimini incelemek istatistiksel olarak
kolay değildir. Çünkü ülke bütününde katılımcı mekanizmaların işleyişine yönelik istatistikleştirme bütünüyle yapılmamıştır. Bununla birlikte son yıllarda Türk dernek ve vakıfların çalışmasına ilişkin mevzuatın Avrupa Birliği mevzuatına
uyumlaştırılması da sivil toplum kuruluşlarının değişim ve gelişim sürecini hızlandırmıştır. Bu gelişmeler sivil toplumun katılımı için daha uygun bir ortam hazırlamıştır. Türkiye’de hem
uluslararası etkenlerin, hem de yaşanan ekonomik ve toplumsal krizlerin, Kurumsal Toplumsal Sorumluluk(KTS) uygulamaları hakkında tartışabilmek için gerekli ortamı yarattığı düşünülmektedir (BM Türkiye Koordinatörü ve Birleşmiş Milletler
Kalkınma Programı, 2008: 7).
Bu doğrultuda 1986’dan beri Türkiye’de Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP) tarafından 80 program yürütülmüştür. UNDP’nin 2006–2010 stratejik planında Türk
hükümetiyle de üzerinde uzlaşılan proje uygulamaları ve politika önerileri ile desteklenmesi hedeflenen: 1) Demokratik
yönetim için kapasite geliştirme, 2) Yoksulluğu azaltma, 3)
Çevre ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlama olmak üzere 3
temel alan belirlenmiştir (BM Türkiye Koordinatörü ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, 2008: 8,9). Uluslararası destekler toplumsal sermayenin gelişimini pozitif yönde
dönüştürmektedir.
Halkın doğrudan mekâna yönelik hizmetlere katılımı
Türkiye’de yerel yönetimler aracılığıyla sağlanmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası, Yerel Yönetimleri İl
Özel İdareleri, Belediyeler ve Köyler olarak üç tip içinde biçimlendirmiştir. İl Özel İdareleri ve Köy idarelerinde yönetişimin sorgulanması, bu tebliğin konusu dışındadır. Esasen
ayrı bir inceleme konusu olabilecek kadar kapsamlıdır. 2005
tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 2004 tarihli 5216
sayılı Büyükkent Belediye Kanunu bakımından Belediyelerin
“yönetişim pratiklerinin” uygulayabilmesindeki araçlar öncelikle incelenmeye değerdir.
İl ve belediye yönetiminde seçimle oluşturulan meclislerin dışında, seçim dışında gönüllü katılımlarla oluşturulan “kent meclislerin” performansı kuşkusuz toplumsal sorumlulukta işbirliği değerlendirmesinde önemlidir. Ancak
ülke bütününde kent konseylerinin performans göstergelerine nasıl aktarılacağı idari olarak sorgulanmamıştır.
Seçme ve seçilme hakkı, katılımcıların memnuniyeti,
katılım yoğunluğu ve temsil, kamusal güven gibi değişkenlerin incelenmesi katılım demokrasisinde ilk akla gelenlerdir
(Lijphart, 2002: 107,108). Türkiye’de temsili ve çoğulcu
demokrasiyi sürükleyen siyaset yapma pratikleri içinde himayecilik ya da kayırmacılık olgusu zaman içinde gelişmiştir.
Partiler içinde iktidarı kontrol etmek isteyenler, iktidarı elde
ettiklerinde parti üyelerine ve yandaşlarına “siyasal sadakat karşılığı” çıkar dağıtmaktadır.
Birbiriyle bağlantılı olarak sürdürülebilir demokratik
devleti oluşturma amaçlı Dünya Yönetişim Göstergeleri(WGI)
projesinde 212 ülke ve bölgede 1996-2007 döneminde yönetişimin altı boyutu (http://info.worldbank.org/governance/
wgi/index.asp, erişim: 17.02.2009); çok aktörlü katılım ve
sorumluluk, yozlaşmanın kontrolü, ülkede politik istikrar ve
şiddetsiz bir ortam/güvenliği sağlanmış toplum, kamu hizmetlerinde etkililik, sürekli kalite, hukuk devleti olarak listelenmiştir.
Kentsel sürdürülebilirlik, beşeri sermaye ile yakından
ilişkilidir. Ülke ölçeğinde rekabetçilik seviyesinin ölçülmesinde kullanılan göstergeler içinde, “beşeri sermaye değişkenleri” de temel bir grubu oluşturmaktadır. Uluslararası
Yönetimi Geliştirme Enstitüsü (International Institute of
Management Development-IMD) analiz yaparak geliştirdiği
metodik yaklaşımlar çerçevesinde kullanılabilecek çeşitli
değişkenleri önermektedir (http://www.imd.ch/research/
c e n t e r s / w c c / r e s e a r c h _ m e t h o d o l o g y. c f m , e r i ş i m :
23.02.2009). Devletin Etkinliği içinde bir alt gösterge olarak “Toplumsal Çerçeve” ortaya konulmuştur. Toplumsal
Çerçeve göstergeleri ise, ülkede adaletin sağlanması, kişisel
güvenlik ve özel mülkiyetin korunması, toplumda yaş dağılımı, siyasi istikrarsızlık, toplumsal uyum, gelir dağılımı, eşit
fırsatların mevzuatla tanınması, kadınların mecliste ve karar
alma mekanizmalarında yer alması, cinsiyete göre gelir
oranları olarak gösterilmiştir.
Türkiye’de Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Nüfus,
Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla, … Okul, Öğrenci ve Öğretmen Sayısı, Sağlık Göstergeleri, Taşıt sayısı gibi refah göstergelerini
dikkate alarak, iller için sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasını (http://ekutup.dpt.gov.tr/bolgesel/gosterge/1999/,
erişim: 23.02.2009) oluşturmaktadır. Bu göstergelerin işaret ettiği konular, toplumsal sermayeye ilişkin temel bilgileri vermemektedir. Genelde, ekonomi ve istihdam ile ilgili
göstergelerdir.
Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu(URAK),
tarafından yayınlanan bir çalışmada (Uluslararası Rekabet
Araştırmaları Kurumu, 2008: 14, 64) il düzeyinde “düzenli yayınlanabilen” veriler dikkate alınarak, Türkiye’de illerarası rekabet endeksi oluşturabilmek için dört ana değişken
belirlenmiştir. Bu değişkenler; Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi, Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik, Ticaret Becerisi,
Erişilebilirliktir.
Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi Değişkenleri; Yüksek
eğitimli kişi sayısı, teknik eğitim alan öğrenci sayısı, üniversiteyi kazanma oranı (Öğrenci Seçme Sınavı), kişi başına düşen
hastane yatağı sayısı, kişi başına düşen hastane yatağı sayısı,
kişi başına düşen otomobil sayısı, kişi başına mevduat, kişi
başına ilde işlenen suç miktarı, kentleşme oranı, ilde süper lig
ve yükselme ligi takımı ve 5 yıldızlı otel olup olmadığına yönelik mevcut sayısal değerlere dayanılarak (Aklin, Bulu ve Kaya,
2007: 226; Uluslar arası Rekabet Araştırmaları Kurumu,
2008: 14,64 ) illerin gelişmişliği belirlenmiştir.
Görüldüğü gibi, Türkiye’deki kurumsal anonslarda, gerek katılım, gerekse yönetişim göstergeleri farklı değerlendirmeler ile izah edilmektedir. Bu göstergelerin sayısal değerleri,
kamu yönetiminin başarı ya da başarısızlığını göstermektedir.
Ancak, göstergelerin ne kadarı sürekli olarak ölçülebilmekte
ve rakam ile ifade edilebilmektedir? Türkiye henüz yaşam kalitesi göstergelerinin tanısı sürecindedir. Az sayıda kolay erişilebilir ve sınırlı göstergelerin kullanılması nedeniyle kentlerde
ve toplamda Türkiye’de yaşam kalitesi olduğundan daha düşük
belirlenmektedir. Aslında yaşam kalitesi göstergeleri (http://
www.utoronto.ca/qol/concepts.htm, erişim: 06.03.2009) açık
uçlu olup geliştirilebilmektedir.
19
[ M A K A L E ]
Bağlantılı olarak, bu şekilde davranan partiler kadroları siyasal başarıyla şekillenen bir örgüt olmaktan çıkarak,
parti içi sadakatlerle biçimlenmiş örgütlere dönüşmektedir
(http://www.stksempozyumu.org/15sempozyum/ilhantekelikonusma.htm, erişim; 08.02.2009). Bu nedenle demokrasinin olgunlaşmamasından ve bugünkü haliyle siyasi
partilerin toplumsal işbirliği ağlarının oluşmasında “destekleyici” bir fonksiyon üstlenmediğinden rahatlıkla bahsedilebilir. Bu koşullarda toplumsal müzakere çalışmaları ve toplumsal sorumlulukta işbirliği için Türkiye’deki parti
örgütlenmesi yetersiz kalmaktadır. Demokratikleşmede diğer önemli bir gösterge, kadınların kamusal hayatın karar
mekanizmalarında yer alması ve siyasete katılımıdır.
Türkiye’de, siyasi erkin belirlenmesinde kadınların
katılımı gerek parlamentoda gerekse yerel yönetimlerde son
derece zayıftır. Cumhuriyet Tarihinde ancak 1 kadın valimiz
(Muğla ili )(1991-1995) ve 1 kadın başbakanımız (19931995) olmuştur. 2007 yılı genel seçimlerde 550 milletvekili
içinde 48 kadın milletvekili bulunmaktadır. 2004 yılı yerel
seçimlerinde toplam 3.225 belediye başkanı içinde kadın belediye başkanı sayısı 18 olup, toplam içinde ancak %0,56 oranında bir değere sahiptir. Toplam 34.477 belediye meclisi
üyesinin içinde 834 kadın üye ile %2.42 ve İl Genel Meclisi
olarak 3.208 üyenin içinde 58 kadın üye ile ancak %1.81 oranında temsil sağlanmıştır.
(http://www.undp.org.tr/Gozlem3.aspx?WebSayfa
No=1577,erişim:07.02.2009, http://min.avrupa.info.tr/
QA/forum/viewthread.php?lang=0&forum_
id=63&thread_id=3135, erişim: 07.02.2009) .
Bireysel katılımda en önemli sorun, kadının seçme-oy
kullanma hakkını bağımsız bir şekilde gerçekleştirememesidir. Araştırmalar kadınların (%50), erkeklerin etkisi altında
oy kullandığını göstermektedir. Ayrıca, Türkiye’de kadınların
işgücüne katılım oranı çok düşük olup, 2008 yılında kadınların istihdama katılım oranı %26,1 iken erkeklerin istihdama
katılım oranı %73,5’dir (http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.
do?tb_id=25&ust_id=8 , erişim: 10.03.2009).
Katılımın demokratik olduğunu anlamaya ilişkin göstergeler içinde ayrıca; meclisin (yerel meclislere üye seçiminde demokratik süreçlerin kullanılıp, kullanılmadığı)
ve belediye başkanının nasıl belirlendiği (belediye başkanının doğrudan halk veya halkın seçtiği meclis üyeleri arasından seçilerek ya da doğrudan atanarak mı tercih edildiği) ile son seçimlerde erkek ve kadın oy kullanma yüzdesi,
kent kurulları, kent danışma meclisleri gibi katılımcı mekanizmaların işlevselliği ile her 10.000 nüfusa için dernekleşme
göstergelerinin belirlenmesi gibi katılımcı mekanizmalar
sorgulanmaktadır.
22 Temmuz 2007 tarihinde gerçekleşen genel seçimlere ilişkin bilgilere, kayıtlı seçmen sayısından (42.376.953),
seçmenlerin nüfusa oranı (% 79,10), toplam sandık sayısı
(172.143) ve sandıkların resmine kadar internetten ve basılı dokümanlardan erişilebilir. Okuyucunun dikkatini çekmek
istediğim husus, seçimlere ilişkin istatistikî bilgilerde, oy
kullananlar içinde kadın ve erkek yüzdesinin yer almamasıdır. Ne toplumda ne de ilgili otoritelerde bu bilgi eksikliğini
belirten bir kayıt bulunamamıştır. Demokratik göstergeler
alt alta dizildiğinde neden dünya sıralamalarında Türkiye’nin
son sıraları işgal ettiğini anlamak mümkündür.
Herhalde toplumda kadını görmezlikten gelen kadınların bu tutumlarının da etkisiyle, 2009 yerel seçimlerinde, İzmir metropol alanı içindeki 21 ilçe belediyesinden seçilen
belediye başkanlarının hepsi erkektir. Bu belediyelerin toplam
547 meclis üyesi içinde 72 kadın meclis üyesi bulunmaktadır.
Belediyelerin meclislerinden gelen temsilcilerle oluşan büyükşehir belediye meclisinde(128) kişi içinde yalnızca 5 kadın
üye bulunmaktadır. Türkiye ölçeğinde ise 2.947 belediye’nin
ancak 17’sinde belediye başkanı kadındır. 81 ilde, il merkezi
belediyelerden 2 kadın belediye başkanı ve diğer belediyelerden ise 15 belediye başkanı seçilebilmiştir. Kuşkusuz siyasi
partiler aday gösterselerdi, seçilebileceklerdi…
Türkiye’de ayrıca oy kullanma oranı 2007 genel seçimlerinde ortalama %85’dir. Bu yüzdenin gönüllü katılım
oranları olmadığı, “zorunlu oy kullanma” hukuki baskısı
nedeniyle ileri sürülebilir. Ancak para cezasına dayalı bir hukuki düzenlemeye rağmen, uygulamada para cezasının hiç
uygulanmadığı bu nedenle de gerçekten katılımın zorlamaya
dayanmadığı da yetkililerce belirtilmektedir. Bu iddiayı doğrulayan bir alan çalışması literatürde yer almamaktadır.
Politik parti başkanlarının kesin hâkimiyeti bulunan
bir siyasi ortamda daha çok “rekabetçi demokrasi” kuralları geçerlidir. Müzakereci demokrasi siyasi erkin belirlenmesinde genelde kullanılmamaktadır. Yerel yönetimlerde belediye örgütlenmesi ve seçim modelleri “güçlü başkanlık”
sistemine dayanmaktadır. Bağlantılı olarak Lijphart ’ın tartıştığı gibi (Lijphart, 2002: 107-108,112) meclisin tipi,
yürütme ve yasama organları arasındaki ilişkiler ağı, parti
yapılanması ve seçim sistemleri itibariyle Türkiye’nin demokrasisi, toplumsallaşmanın teşvik edildiği bir demokrasi
tipine(consociational democracy) tam olarak yatkın değildir. Bu yapı, kuşkusuz kentsel hizmetlerin tercihinde katılımcı mekanizmaları yürürlüğe sokan yasal düzenlemelere rağmen, seçimlerden sonraki yönetim sürecinde de etkili olmaktadır. Başka bir ifadeyle seçim sonrasında da rekabetçi
demokrasinin toplumda yarattığı alışkanlık, katılıma çok
yönlü etkide bulunabilecek eylemleri belirleyecek “fikir demokrasisini” olumsuz etkilemektedir.
Demokrasi, birbirine bağlı faaliyetler bütününde değerlendirilmelidir. Toplumsallaşmayı teşvik eden demokrasilerde politik partiler ve gruplar arasındaki kurumsal işbirliği
“gevşek” toplumsal yapılarda bütünleştirici emniyet sistemi
olarak düşünülmektedir (Armingeon, 2002: 81-105).
Türkiye’deki partiler, kendi partilileri dışındakileri de davet
eden, toplumsal projeler oluşturmamakta, aslında böyle bir
bu sorumluluk da üstlenmemektedir. Başka bir ifadeyle toplumsal bir projede bireyleri buluştururken partiye dolaylı
yoldan seçmen çekme henüz gündemlerinde değildir. Oysa
yerel yönetimler, siyasi organlar olmakla birlikte kente ait
bütünleşik sorumluluklar taşıdıklarından siyasetten bağımsız, toplumdaki farklı kültürel gruplar arasında buluşma ve
dayanışmayı sağlayacak kurumsal fonksiyonlara sahiptir ve
az çok işletebilmektedir.
Öte yandan yenilikçi ve yaratıcı fikirler belli bir raf
ömrüne sahiptir. Yenilikler başlatılır, sahip çıkılır, temel bir
dayanak oluşturur, hayatı kolaylaştırır ve ancak bir gün geldiğinde artık kullanma ihtiyacı da duymayabiliriz. Bu olgu
da, devamlı bir değişmeye ihtiyaç olmasa da “değerlendirmenin süreklilik” gerektirdiğini bize hatırlatmaktadır. Belki
bazı şeyler ayni kalacaktır, farklılık bu “ayni kalanın” gözden geçirilmesi olacaktır (Landry, 2006: 204–205). Belirtilen gözden geçirmeler, toplumsal “müzakerenin” sürekliliğini de sağlamaktadır. Gelişen küresel ilişkiler ağında
toplumsal işbirliği çalışmaları yalnızca vatandaş ile sınırlı kalamamaktadır. Ancak vatandaş grubu içinde de toplumsal
sorumluluklarda işbirliğine dayanan ortaklıklar oluşması koşulları ne kadar sağlanabilmektedir.
İster yurt içi ister yurtdışı işbirliği olsun, ortaklık çalışmaları “güven duygusu” ile yakından ilişkilidir. Buna karşılık yurt içinde ve sınırötesi (Toprak Karaman, 2005: 7073) araştırmalarda toplumumuzda vatandaşların birbirlerine
ve sınırötesi komşularına güven düzeyinin düşük olduğu belirlenmiştir. Türkiye’de kamusal işler kadar, kişisel ilişkilerde
20
[ M A K A L E ]
BOURDIEU, Pierre ; “ The Forms of Capital”, In J.
Richardson (Ed), Handbook of Theory and Research for The Sociology of Education , New York: Greenwood
Press, 1985.
BRILLANTES Jr, Alex B.; Mila A. Reforma ve Danilo
R.Reyes, “Philippine Governance Indicators Survey Tools”,
10th National Convention on Statistics (NCS)EDSA, Shangrila
Hotel October 1-2, 2007.
ESMER, Yılmaz; Devrim, Evrim, Statüko, Türkiye’de
Sosyal , Siyasal, Ekonomik Değerler, TESEV Yayını, İstanbul,
1999.
FUKUYAMA, Francis; Güven Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması, A. Buğdaycı (Translator), 3.Baskı İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2005.
KARAGÜL, Mehmet; Süleyman Dündar, “Sosyal Sermaye ve Belirleyicileri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Akdeniz İİBF Dergisi, (12), 2006.
LANDRY, Charles; The Creative City, London, 2006.
LIJPHART, Arend; “Negotiation democracy versus
consencus democracy: Parallel conclusions and recommendations”, European Journal of Political Research, 41, 2002.
SİTEMBÖLÜKBAŞI, Şaban; “Liberal Demokrasinin Çıkmazlarına Çözüm Olarak Müzakereci Demokrasi”, Akdeniz İ.İ.B.F.
Dergisi, 10, 2005.
The Quality of Life Model; http://www.utoronto.
ca/qol/concepts.htm, erişim: 06.03.2009
PUTNAM, Robert; “Bowling Alone”, Journal of Democracy, Vol.6, No.1, 1995.
SARGUT, A. Selami; “Sosyal Sermaye: Yapının Sunduğu bir Olanak mı, Yoksa bireyin Amaçlı Bir Eylemi mi?” ,
Akdeniz İİBF Dergisi, (12), 2006.
TOPRAK KARAMAN, Zerrin; “Avrupa Konseyi’nde Sınırötesi İşbirliği Stratejileri Açılımında Sınır ve Sınırötesi
Komşularımıza Bakış”, Uluslararası Hukuk ve Politika, Uluslar arası Stratejik Araştırmalar Kurumu Yayını, Yıl.1, Sayı.4,
2005.
TOPRAK, Zerrin; “Yerelde Yönetişim Olgusunda Demokratik Kazanımları Teorik Ve Pratik Temelli YaklaşımlarTürkiye ve İzmir”, 2.Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu Bildiri Kitabı, Matsa, Ankara, Ekim 2008-a- .
TOPRAK KARAMAN, Zerrin; “Willingness of Foreign
Retired Residents to Participate in Local Public Life and Strategic Approaches to Relationship Networks Within the Local
Community; Example of Antalya, Turkey” European Journal
of Economic and Political Studies(EJEPS), 1(2), 2008.
Uluslar arası Rekabet Araştırmaları Kurumu(URAK),
İllerarası Rekabetçilik Endeksi(2007-2008), İstanbul, 2008.
de birbirine güvenmeyen, güvenin ancak ispata dayandığı iki
yönlülük bulunmaktadır. Benzer bir yaklaşım Bjørnskov tarafından yapılan, Türkiye’nin güven düzeyinin %15.72 olarak
belirlendiğini gösteren bir araştırmada (Bjørnskov, 2006:
26,27) yer almıştır.
Demokrasilerin işlemesinde “toplumsal sermaye” hatta
sınırötesinden yabancı bir ülkeye gelen “yabancı toplumsal
sermaye” (Toprak, 2008-a- 98,102) öncelikli sosyo-kültürel
kazanımlar olarak değerlendirilebilir(Toprak Karaman, 2008:
16-18). Kişi ve öğesi durumundaki “güven” (Esmer, 1999: 2225, 66, 85), farklı kültürler ile etkilenen toplumların (http://
www.hurriyet.com.tr/english/domestic/10381452.asp erişim 06.03.2009) sürdürülebilirliğinin sağlanmasında vazgeçilmez unsurlardır. Yerelde ve uluslararası ilişkilerde güven unsurunun oluşturulmasında özellikle yerelde kamu-özel-sivil
ortaklığında geliştirilecek projelerde buluşmanın önemi giderek
daha fazla öne çıkmaktadır.
SONUÇ
Toplumsal işbirliği için, Türkiye’de bürokratik toplum
yapılanmasını aşmak, çözülmesi gereken acil bir sorundur.
Bu sorunun giderilmesinde toplumsal diyalogları geliştirici
gönüllülüğe dayalı katılımcı programlar kadar, idarenin karar
alımında ve kurumsal çalışmalarında, bu gönüllü katılımları
dikkate alan merkeziyetçi olmayan tercihleri de önemlidir.
Destekleyici olarak, gerek demokratik katılım gerekse kentsel hizmetlerin verimliliğinin artırılmasında hemşehriye/ilgi
gruplarına/sektörlere düşen rollerin ve sorumluluklarının
“tanısı” yapılmalıdır. Toplumun birbirine duyduğu güven
yükseltilmelidir. Bu değişim için müzakereci modellerin yer
aldığı toplumsal işbirliği çalışmaları önemli rol oynayacak bir
özellik taşımaktadır.
Halkın katıldığı toplantıların müzakereci demokrasi
mantığından beklendiği gibi uzlaşmacı ve bilgiye dayanan bir
ortamda gelişip gelişmeyeceği endişesi en önemli değerlendirmelerden birisidir. Ön yargılar ve kurumsal taassuplar bu
ortamlarda hâkimiyetini kaybedecek midir? Bu sorgulamalar
artırılabilir. Bu endişeler olsa da, demokrasinin getirdiği dayanışma güçlü bir duygu özelliği taşımaktadır. Kararlarda
hemşerilerin rol alması ve dayanışma ile gelen birlikteliğin
sağlanması pratiklerinin kentlerin gelişimine olumlu etkisi
bulunmaktadır. Katılıma yönelik cesaretlendirici idari yapılanmaların, toplumdaki psikolojik gerilim ve stresleri yatıştıran bir etki yaratarak, demokrasiyi güçlendireceğini söylemek rahatlıkla mümkündür.
KAYNAKÇA
AKLİN, Kerem; Melih Bulu ve Hüseyin Kaya, “İllerarası Rekabet Endeksi: Türkiye’deki İllerin Rekabetçilik Seviyelerinin Göreceli Olarak Ölçülebilmesi İçin Bir Yaklaşım”,
İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:6,
Sayı. 11, 2007.
ARMINGEON, Klaus; “The Effects of Negotiation Democracy :A Comparative Analysis”, European Journal of Political Research, 41, 2002.
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Kentsel Göstergeler
Kılavuzu, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yayını, Ankara,
2008.
BJØRNSKOV, Christian; “The multiple facets of social capital”, European Journal of Political Economy, Vol.
22, 2006.
BM Türkiye Koordinatörü ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Türkiye’de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Değerlendirme Raporu-CSR Rapor (Türkçe), Ankara,
2008.
21
RESMİ GAZETEDE GEÇTİĞİMİZ AY (EYLÜL 2009)
** Mevzuatlar dergimizin ilgili bölümünde yer almaktadır.
MİLLETLERARASI ANDLAŞMALAR
5 Eylül 2009 Tarihli ve 27340 Sayılı Resmî Gazete
• 2009/15320 Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı ile İslam Kalkınma Bankası Arasında İmzalanan “Teknik
İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15334 Türkiye Cumhuriyeti ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Arasında Akdedilen 27 Nisan 1988 Tarihli
Konsolosluk Sözleşmesinin Bazı Maddelerinin Tadiline İlişkin Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu Arasında İmzalanan
Protokol”ün Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15358 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Lübnan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İmzalanan “2009-2011
Yıllarını Kapsayan Turistik İşbirliği Anlaşması Uygulama Protokolü”nün Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15369 Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı ile Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Milli Savunma
Bakanlığı Arasında İmzalanan “Askeri Eğitim Alanında İş Birliği Anlaşması”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15359 Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca Yürütülecek Olan Sağlıkta Dönüşüm ve Sosyal
Güvenlik Reformu Projesinin Finansman İhtiyacının Karşılanması Amacıyla Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankasından Sağlanan Krediye Dair Anlaşma ve Mektupların Yürürlüğe Girmesi Hakkında Karar
• 2009/15391 Türkiye Cumhuriyeti ile Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Arasında İmzalanan “Dostluk ve İşbirliği
Anlaşması”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15392 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Çin Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İmzalanan “Kültür Varlığının
Çalınmasının, Kaçak Kazı ve Yasa Dışı İthali ve İhracının Önlenmesine İlişkin Anlaşma”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15401 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Lübnan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İmzalanan “Teknik Düzenlemeler, Standardizasyon, Metroloji, Akreditasyon ve Uygunluk Değerlendirmesi Alanlarında İşbirliğine Dair Mutabakat
Zaptı”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15393 Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Makedonya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arasında
İmzalanan “2009-2011” Yıllarına Ait Kültürel İşbirliği Programı”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15404 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İmzalanan “Teknik
Düzenlemeler, Standardizasyon, Uygunluk Değerlendirmesi ve Metroloji Alanlarında Danışma ve İşbirliği Mekanizması
Tesis Edilmesine Dair Mutabakat Zaptı”nın Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15415 Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Sırbistan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arasında
Kültürel İşbirliği Protokolü’nün Onaylanması Hakkında Karar
• 2009/15425 Türkiye Cumhuriyeti’nin Avrupa Topluluğu’nun Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Çerçeve Programı’nın
(2007-2013) Bilgi ve İletişim Teknolojileri Politika Destek Programına Katılımı Konusunda Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa
Topluluğu Arasında Mutabakat Zaptı’nın Onaylanması Hakkında Karar
BAKANLAR KURULU KARARLARI
• 2009/15345 Dicle Üniversitesi Rektörlüğü Bünyesinde Bulunan Fen-Edebiyat Fakültesinin Kapatılarak Adı Geçen
Rektörlüğe Bağlı Olarak Fen Fakültesi ve Edebiyat Fakültesi Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15318 Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü Teşkilatında Düzenleme Yapılması Hakkında Karar
• 2009/15328 Kültür ve Turizm Bakanlığının Taşra Teşkilatı Olarak Ankara İli’nde Yer Alan Devlet Geleneksel Türk Tiyatrosu Topluluğu ile Devlet Halk Ozanları Topluluğu Müdürlüklerinin Kaldırılması Hakkında Karar
• 2009/15329 İçişleri Bakanlığının Merkez Teşkilatında, İller İdaresi Genel Müdürlüğü Bünyesinde 1 Adet Daire Başkanlığı ile 3 Adet Şube Müdürlüğü Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15336 İran Menşeli Naylon İplik İthalatında Korunma Önlemi Uygulanmasına İlişkin Karar
• 2009/15344 Borçlanma Araçlarının İhraç Limitlerine Dair Karar
• 2009/15346 Diyanet İşleri Başkanlığının Merkez Teşkilatında 2 Adet Şube Müdürlüğü Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15347 Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun Geçici 1’inci Maddesi
ile 28/12/2005 Tarihli ve 5442 Sayılı Kanunun Geçici 1’inci Maddesi Gereğince Yapılan Başvuruların Sonuçlandırılma Süresinin
Uzatılmasına Dair Karar
22
[ RESMİ GAZETEDE GEÇTİĞİMİZ AY ]
• 2009/15350 Dış Ticaret Müsteşarlığının Taşra Teşkilatının Yeniden Düzenlenmesi Hakkında Karar
• 2009/15354 Bazı Yerleşim Yerlerinin “Uygulama Alanı” Olarak Tespiti ve Bazı Yerleşim Alanlarındaki Üçüncü Sınıf
Tarım Arazilerinde Dağıtılacak Toprak Normunun Belirlenmesi Hakkında Karar
• 2009/15355 Türk Tasarım Danışma Konseyi Hakkında Karar
• 2009/15362 Bazı İllerde Mahalli İdare Birliklerinin Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15311 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile İsrail Devleti Hükümeti Arasında Standardizasyon, Uygunluk Değerlendirmesi ve Metroloji Alanında İşbirliği Anlaşması’nın Yürürlük Tarihinin Tespit Edilmesi Hakkında Karar
• 2009/15326 Türkiye Cumhuriyeti, Maliye Bakanlığı, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) ile Kore Cumhuriyeti, Maliye ve Ekonomi Bakanlığı, Kore Mali İstihbarat Birimi (KOFIU) Arasında Karapara Aklama ve Terörizmin Finansmanı ile İlgili Finansal İstihbarat Değişiminde İşbirliğine Dair Mutabakat Muhtırası’nın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar
• 2009/15327 Bazı Alanların Samsun Teknoloji Geliştirme Bölgesi Olarak Tespit Edilmesi Hakkında Karar
• 2009/15330 İhraççıların, Sermaye Piyasası Kurulunca Kayda Alınan, Satışı Yapılacak Sermaye Piyasası Araçlarının
İhraç Değerleri Üzerinden Kurul’a Yatıracakları Ücrete İlişkin Karar’ın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar
• 2009/15337 Bazı Anlaşmaların Yürürlük Tarihlerinin Tespit Edilmesi Hakkında Karar
• 2009/15340 21 Kişinin Türk Vatandaşlığına Alınması Hakkında Karar
• 2009/15363 Bazı Alanların Malatya Teknoloji Geliştirme Bölgesi Olarak Tespit Edilmesi Hakkında Karar
• 2009/15381 Selçuk Üniversitesi Rektörlüğüne Bağlı Olarak Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Kurulması
Hakkında Karar
• 2009/15382 Avrupa Eğitim Vakfı Tarafından, İstanbul İlinde Avrupa Meslek Yüksekokulu Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15386 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 5’inci Maddesinde Yer Alan Yetkiye İstinaden, 31/12/2009
Tarihine Kadar Anılan Geçici 5’inci Madde Kapsamında Yapılacak Birleşmelerde Uygulanacak İndirimli Kurumlar Vergisi Oranı
Hakkında Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar **
• 2009/15387 Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğüne Bağlı Olarak Sağlık Bilimleri Fakültesi Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15398 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanununun 33’üncü Maddesinde Yer Alan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Nispetlerinin Tespiti Hakkındaki 28/8/1998 Tarihli ve 98/11591 Sayılı Kararnamenin Eki Kararda Değişiklik Yapılmasına
İlişkin Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar **
• 2009/15399 Adıyaman Üniversitesi Rektörlüğüne Bağlı Olarak Güzel Sanatlar Fakültesi Kurulması Hakkında Karar
13/8/2009 TARİHLİ VE 2009/15386 SAYILI KARARNAMENİN EKİ BAKANLAR KURULU KARARI
Karar Sayısı : 2009/15386
5 Eylül 2009 tarih ve 27340 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
a) Birleşme nedeniyle infisah eden kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazançlarından % 5 oranında,
b) Birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere, üç hesap döneminde
elde ettiği kazançlarından % 5 oranında
kurumlar vergisi alınır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 5’inci
maddesinde yer alan yetkiye istinaden, 31/12/2009 tarihine
kadar anılan geçici 5’inci madde kapsamında yapılacak birleşmelerde uygulanacak indirimli kurumlar vergisi oranı
hakkında ekli Kararın yürürlüğe konulması; Maliye Bakanlığının 7/8/2009 tarihli ve 76858 sayılı yazısı üzerine, adı geçen Kanunun anılan maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca
13/8/2009 tarihinde kararlaştırılmıştır.
MADDE 2 – (1) Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
MADDE 1 – (1) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 5’inci maddesi uyarınca 31/12/2009 tarihine kadar anılan madde kapsamında yapılacak birleşmelerde,
MADDE 3 – (1) Bu Karar hükümlerini Maliye Bakanı
yürütür.
23
24/8/2009 TARİHLİ VE 2009/15398 SAYILI KARARNAMENİN EKİ BAKANLAR KURULU KARARI
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 33’üncü
maddesinde yer alan banka ve sigorta muameleleri vergisi
nispetlerinin tespiti hakkındaki 28/8/1998 tarihli ve
98/11591 sayılı Kararnamenin eki Kararda değişiklik yapılmasına ilişkin ekli Kararın yürürlüğe konulması; Maliye Bakanlığının 21/8/2009 tarihli ve 662 sayılı yazısı üzerine, adı
geçen Kanunun anılan maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca
Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerin geri
alım ve satım taahhüdü ile iktisap veya elden çıkarılması
karşılığında lehe alınan paralar üzerinden %1,
d) Devlet tahvili, gelire endeksli senetler ve Hazine
bonoları ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve
Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerin vadesi
beklenilmeksizin satışı nedeniyle lehe alınan paralar üzerinden % 1,”
MADDE 1 – 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun
33’üncü maddesinde yer alan banka ve sigorta muameleleri
vergisi nispetlerinin tespitine dair 28/8/1998 tarihli ve
98/11591 sayılı Kararnamenin eki Kararın 1’inci maddesinin
(c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) Devlet tahvili, gelire endeksli senetler ve Hazine
bonoları ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve
MADDE 2 – Bu Karar yayımını izleyen aybaşında yürürlüğe girer.
tür.
MADDE 3 – Bu Karar hükümlerini Maliye Bakanı yürü-
• 2009/15361 Türk Vatandaşlığı Kaybettirilen 6 Kişi Hakkındaki Kararların Geri Alınmasına Dair Karar
• 2009/15389 Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatını Oluşturan Birimlerin Nitelik, Kurulduğu Şehir ve Ülke,
Görev Alanı, Akredite Edildiği Ülkeler ve Bağlı Bulunduğu Misyonlar Hakkındaki 13/4/1999 Tarihli ve 99/12770 Sayılı Bakanlar
Kurulu Kararında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar
• 2009/15396 Çorum İlinde Bulunan Bazı Taşınmazların, “Çorum-Merkez Kentsel Yenileme (Gecekondu Dönüşüm)
Projesi” Alanı İçinde Kalmaları Nedeniyle Çorum Belediyesi Tarafından Acele Kamulaştırılması Hakkında Karar
• 2009/15375 Bazı Anlaşmaların Yürürlüğe Girdiği Tarihlerinin Tespit Edilmesi Hakkında Karar
• 2009/15406 Yurt İçi Sertifikalı Tohum Kullanımı ve Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretimi Desteklemeleri 2009 Yılı Uygulaması Birim Ödeme Miktarlarına Dair Karar
• 2009/15408 Şans Oyunları Tertip Eden Kurum ve Kuruluşların Yatırım ve İşletme Giderlerine İlişkin Azami Oranların
Tespitine Dair Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar
• 2009/15410 4736 Sayılı Kanunun 1’inci Maddesinin Birinci Fıkrası Hükmünden Muaf Tutulacakların Tespitine Dair
28/1/2002 Tarihli ve 2002/3654 Sayılı Kararnamenin Eki Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar
• 2009/15411 6772 Sayılı Kanun Kapsamına Giren Kurumlarda Çalışan İşçilere 2009 Yılında Yapılacak İlave Tediyelerinin Sürelerinin Düzenlenmesi Hakkında Karar
16 Eylül 2009 Tarihli ve 27351 Sayılı Resmî Gazete - Mükerrer
• 2009/15430 Orta Vadeli Program (2009-2011)’ın Kabul Edilmesi Hakkında Karar
• 2009/15429 Engin Fikirler Eğitim ve Kültür Vakfı Tarafından, İstanbul İlinde Nişantaşı Meslek Yüksekokulu Kurulması Hakkında Karar
• 2009/15427 İthalat Rejimi Kararına Ek Karar
• 2009/15431 KOSGEB Tarafından Verilecek Hizmetler ve Desteklerden Yararlanacak Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere İlişkin Sektörel ve Bölgesel Önceliklerin Belirlenmesi Hakkında Karar
• 2009/15433 Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararlarında Değişiklik
Yapılması Hakkında Karar **
• 2009/15434 Beşeri İlaçların Fiyatlandırılmasına Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar
24
BAZI DÜZEY 2 BÖLGELERİNDE KALKINMA AJANSLARI KURULMASINA DAİR
BAKANLAR KURULU KARARLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
BAKANLAR KURULU KARARI
Ekli “Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Karar”ın yürürlüğe konulması;
Devlet Bakanlığının 14/9/2009 tarihli ve 3237 sayılı yazısı
üzerine, 25/1/2006 tarihli ve 5449 sayılı Kanunun 3’üncü
8’inci ve geçici 2’nci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu’nca
nin başında bulunamadığı durumlarda, söz konusu üyeye
vekâlet eden kişi, ilgili üyeye vekâleten kurul toplantılarına
katılamaz.
(8) Kalkınma kurulunda temsil edilen kurum ve kuruluşlar ile bunların temsilcilerine ve kurul toplantılarına katılım durumlarına ilişkin bilgiler, ajansın internet sitesinde
güncel olarak yayınlanır.”
MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 2006/10550 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulmasına Dair Karara aşağıdaki ek madde eklenmiş ve aynı Karara ekte yer alan
“Kalkınma Ajansları Çalışma Usul ve Esasları” Ek-1 olarak
ilave edilmiştir.
MADDE 5- 14/7/2009 tarihli ve 2009/15236 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulması Hakkında Karara aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Çalışma usul ve esasları
EK MADDE 1- Bu Kararla kurulan kalkınma ajanslarında kalkınma kurulunun, yönetim kurulunun ve genel sekreterliğin çalışma usul ve esasları ile diğer hususlara ilişkin
olarak 31/5/2006 tarihli ve 2006/10550 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının ekinde yer alan Kalkınma Ajansları Çalışma Usul
ve Esasları uygulanır.”
olarak Ek-1’de yer alan Kalkınma Ajansları Çalışma Usul ve
Esasları uygulanır.”
MADDE 2- 10/11/2008 tarihli ve 2008/14306 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bazı Düzey 2
Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulması Hakkında Kararın
3’üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(6) Kalkınma ve yönetim kurulu üyelikleri, aynı anda
aynı kişide birleşemez.
(7) Kalkınma kurulu üyelerinden herhangi birinin izin,
geçici hastalık, yurt dışında bulunma gibi sebeplerle görevinin başında bulunamadığı durumlarda, söz konusu üyeye
vekâlet eden kişi, ilgili üyeye vekâleten kurul toplantılarına
katılamaz.
(8) Kalkınma kurulunda temsil edilen kurum ve kuruluşlar ile bunların temsilcilerine ve kurul toplantılarına katılım durumlarına ilişkin bilgiler, ajansın internet sitesinde
güncel olarak yayınlanır.”
MADDE 6- Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 7- Bu Karar hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
EK-1
KALKINMA AJANSLARI ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI
BİRİNCİ BÖLÜM
Kalkınma Kurulu
Temel ilkeler
MADDE 1- (1) Kalkınma kurulunun işleyişinde demokratik ilkeler doğrultusunda adalet, eşitlik, düşünce ve ifade
özgürlüğü ve katılımcılık ile iller ve kesimler arasında dayanışma ve uzlaşma esastır.
MADDE 3- 10/11/2008 tarihli ve 2008/14306 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bazı Düzey 2
Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulması Hakkında Karara
aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
Görev ve yetkiler
MADDE 2- (1) Bölgesel gelişme hedefine yönelik olarak; bölgedeki kamu kurum ve kuruluşları, özel kesim, sivil
toplum kuruluşları, üniversiteler ve yerel yönetimler arasında işbirliğini geliştirmek ve ajansı yönlendirmek üzere oluşturulan kalkınma kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Tek ilden oluşan bölgelerde yönetim kurulunda yer
alacak özel kesim ve/veya sivil toplum kuruluşları temsilcilerini ve iki katı yedeklerini sırasıyla seçmek,
b) Ajansın yıllık faaliyet ve iç denetim raporlarını görüşmek, değerlendirmek ve yönetim kuruluna önerilerde bulunmak,
c) Bölgenin sorunlarına ve çözüm önerilerine, tanıtımına, potansiyeline ve önceliklerine yönelik olarak yönetim
kuruluna tavsiyelerde bulunmak,
ç) Toplantı sonuçlarını Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına raporlamak ve toplantıya ilişkin bir sonuç bildirisi
yayımlamak.
(2) Kalkınma kurulu, özellikle bölge kalkınma stratejisinin, bölgenin potansiyellerini ortaya çıkaracak ve bölgenin
kalkınması yönünde etkili ve verimli bir biçimde kullanılması-
olarak 31/5/2006 tarihli ve 2006/10550 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının ekinde yer alan Kalkınma Ajansları Çalışma Usul
ve Esasları uygulanır.”
MADDE 4- 14/7/2009 tarihli ve 2009/15236 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulması Hakkında Kararın
3’üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(6) Kalkınma ve yönetim kurulu üyelikleri, aynı anda
aynı kişide birleşemez.
(7) Kalkınma kurulu üyelerinden herhangi birinin izin,
geçici hastalık, yurt dışında bulunma gibi sebeplerle görevi-
25
Toplantı zamanı ve toplantı ve karar yeter sayısı
MADDE 4- (1) Kalkınma kurulu, kurul başkanının daveti üzerine yılda en az iki defa toplanır. Kurulun toplantı
tarihleri kurul başkanı tarafından belirlenir. Kurulun toplantı
tarihi ve yeri, ajansın kurulu olduğu bölgeye dâhil illerin her
birindeki en az bir yerel gazetede, ajansın ve valiliklerin internet sitelerinde ilan edilir.
(2) Kurul, yönetim kurulunun isteği, toplam üye sayısının en az beşte birinin yazılı talebi üzerine, kurul başkanı
tarafından olağanüstü gündemle toplantıya çağrılır. Bu toplantıda, çağrıda belirtilen konuların dışında başka bir husus
görüşülemez.
(3) Birden fazla ilden oluşan bölgelerde kurul toplantıları, zorunlu haller dışında, alfabetik sıraya göre bölge illerinde yapılır.
(4) Kalkınma kurulu, üye tam sayısının yarıdan bir
fazlası ile toplanır. Toplantı yeter sayısı sağlanamayan hallerde onbeş günü aşmayacak şekilde yeni toplantı tarihi başkan tarafından belirlenir ve bu yeni toplantıda toplantı yeter
sayısı aranmaz. Yapılacak ikinci toplantıda üye tam sayısının
yarıdan bir fazlası sağlanamadığı takdirde bu durum Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına bildirilir.
(5) Kalkınma kurulu, katılanların çoğunluğu ile karar
alır. İşaretle ve açık oylamalarda eşitlik halinde başkanın
kullandığı oy yönünde karar alınmış sayılır. Başkan çekimser
oy kullanamaz. Toplantı ve karar yeter sayılarının hesabında
kesirli sayılar tam sayıya yükseltilir. Katılanların çoğunluğunun sağlanamadığı durumlarda yeniden oylama yapılır ve bu
turda çekimser oy kullanılamaz.
nı sağlayacak, bölgenin sorunlarına makul ve etkili çözümler
üretecek ve bölgenin geleceğine yönelik güçlü bir perspektif
sunacak şekilde hazırlanması yönünde aktif ve yoğun olarak
çalışır. Bu çalışmaların yürütülmesi sırasında, alt komisyon ve
benzeri mekanizmaları kullanarak, bölgenin tüm toplum kesimlerinin görüş ve önerilerini azami düzeyde alır.
İlk toplantı
MADDE 3- (1) Kalkınma kurulu, kuruluş kararnamesinin yayımlandığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde, ajans
merkezi olarak tespit edilen ilde ve ajans merkezi olarak tespit edilen ilin valisinin başkanlığında ilk toplantısını yapar.
(2) Kalkınma kurulunun ilk toplantı tarihi ve yeri,
başkan tarafından tespit edilerek, temsilci gönderecek ilgili
kuruluşlara toplantı gününden en az bir hafta önce yazılı
olarak bildirilir ve kalkınma kurulu ilk toplantıya çağrılır.
(3) Başkan tarafından yoklama yapılarak çoğunluğun
olduğu tespit edildikten sonra kurulun en genç iki üyesi geçici kâtip olarak davet olunur ve toplantı gündemi başkan
tarafından okunur.
(4) İkisi yedek olmak üzere dört kâtip üye oy çokluğuyla seçilir ve geçici kâtipler yerlerini seçilen asıl kâtip
üyelere bırakırlar. Kâtip üyeliği için yeterli sayıda aday çıkmaması halinde başkan, boş olan kâtip üyeliği sayısının iki
katı oranında aday belirler ve bu kişiler üzerinden aynı usulde seçime gidilerek geri kalan üyeler belirlenir. Kâtip üyeler
iki yıl için görev yapar.
(5) Kalkınma kurulu, asıl kâtip üyelerin seçimini müteakiben, kendi üyeleri arasından bir başkan ve bir başkan vekili ile tek ilden oluşan bölgelerde yönetim kurulunda görev
yapmak üzere, özel kesim ve/veya sivil toplum kuruluşlarından üç asıl temsilci ve sıralı olarak altı yedek temsilci seçer.
(6) Kalkınma kurulu başkan ve başkan vekilinin seçiminde aday sayısının ikiden fazla olması halinde seçim iki
turlu yapılır. İlk turda adaylar arasından en fazla oyu alan iki
kişi ikinci turdaki oylamaya katılır. İkinci turda, toplantıya
katılanların çoğunluğunun oyunu alan aday başkan, diğer
aday ise başkan vekili olarak seçilir. İkinci turda katılanların
çoğunluğu sağlanamazsa, tekrar ikinci tur oylama yapılır ve
bu oylamada en çok oyu alan kişi başkan, diğer aday ise başkan vekili seçilir.
(7) Kalkınma kurulu başkan ve başkan vekilinin görev
süresi iki yıl olup, başkan veya başkan vekilinin temsil ettiği
kurum ile mensubiyeti sona erdiğinde ya da ölüm, istifa, iflas, kısıtlanma ile bir yılı aşan hürriyeti bağlayıcı mahkûmiyet
cezası alması durumlarında, bunların kuruldaki görevleri de
sona erer ve takip eden ilk toplantıda yeniden bu pozisyonlar için seçim yapılır.
(8) Bir ilden oluşan bölgelerde yönetim kurulunda asıl
üye olarak görev alacak özel kesim ve/veya sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin her birisi için ayrı ayrı seçim yapılır. Bu
seçimlerde toplantıya katılanların çoğunluğundan az olmamak
üzere en fazla oyu alan adaylar yönetim kuruluna seçilirler.
Toplantıya katılanların çoğunluğunun sağlanamadığı durumlarda, en fazla oy olan iki aday arasında yeniden seçime gidilir ve
bu turda en fazla oy alan aday yönetim kuruluna seçilir. Yedek
üyeler için ise ayrı ve tek bir seçim yapılır ve bu seçimde katılanların çoğunluğunun oyunu almış olmak şartı aranmaz. Yedek
üye seçiminde eşit oy çıkması halinde kuraya başvurulur.
(9) Başkan ve başkan vekili seçiminde kâtip üyeler,
tek ilden oluşan bölgelerde yönetim kurulunda görev yapmak üzere yapılacak temsilci seçiminde ise başkan ve başkan vekili ile kâtip üyeler de aday olabilirler. Başkan ve başkan vekili seçiminde kâtip üyeler, tek ilden oluşan bölgelerde
yönetim kurulunda görev yapacak temsilcinin seçiminde ise
başkan ve başkan vekili ile kâtip üyeler de oy kullanır.
Toplantı gündemi ve çağrı usulü
MADDE 5- (1) Toplantının tarihi, yeri, saati ve gündemi, toplantının yapılacağı günden en az bir hafta önce üyelere bildirilir. Toplantının tarihi, yeri, saati ve gündemine
ilişkin bilgilerde meydana gelen değişiklikler uygun vasıtalarla üyelere derhal bildirilir ve ilan olunur. Toplantının yeri
ve saatinde yapılan değişikliklerde en az bir hafta önceden
bildirim zorunluluğu uygulanmaz.
(2) Kalkınma kurulu toplantılarının tarihi, saati, yeri
ve gündemi ile bunlarda meydana gelen değişiklikler, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen süreler içinde İçişleri Bakanlığına ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına bildirilir.
(3) Olağanüstü toplantının, buna ilişkin talebin başkanlığa intikalinden itibaren en geç on gün içinde yapılması
zorunludur.
(4) Toplantı gündemi, bir önceki kalkınma kurulu toplantısında kararlaştırılabilir. Bunun yanı sıra toplantıdan
önce kurul başkanı gündeme konu ekleyebileceği gibi, toplam üye sayısının beşte birinin yazılı talebi üzerine de gündeme konu eklenir. Ayrıca yönetim kurulunun veya Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının görüşülmesini istediği konular, takip eden ilk kalkınma kurulu toplantısında gündeme
alınarak öncelikle görüşülür.
(5) Kalkınma kurulunda gündeme bağlılık esastır. Toplantı sırasında, gündem değişikliği yapmak, gündemden konu
çıkarmak veya gündeme konu eklemek, toplantıya katılan
üyelerin çoğunluğunun kararı ile mümkündür.
(6) Kalkınma kurulu üyelerinin toplantılara iştiraki ile
ilgili ulaşım, iaşe ve ibate giderleri genel sekreterlikçe karşılanır.
Başkanlık divanı
MADDE 6- (1) Başkanlık divanı, başkan ve iki kâtip
üyeden oluşur. Başkanın bulunmadığı durumlarda başkan vekili kurula başkanlık eder. Başkan vekilinin de bulunmaması
durumunda, varsa kâtip üyeler, yoksa hazır bulunan en az iki
26
kurul üyesi tarafından imzalanmış tutanakla durum tespit
edilerek toplantı yapılmaksızın kurul kapatılır ve durum en
geç bir hafta içerisinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına bildirilir.
atmasıdır. Gizli oylamalarda kullanılacak oy pusulaları zarfla
birlikte başkanlıkça mühürlü şekilde düzenlenir. Üyeler, seçimlerde oy pusulasına isim yazmak, oylama konusu görüşler
hakkında ise kabul, ret veya çekimser kelimesini yazmak suretiyle oylarını kullanırlar. Bundan sonra kâtip üyeler tarafından başkanın gözetimi altında sandıktaki oy pusulaları
sayılır ve üye adedince olduğu tespit edildikten sonra zarflar
açılır. Bunlarda yazılı isimler veya kabul, ret veya çekimser
kelimeleri sayı olarak tespit edilir. Sonuç başkan tarafından
kurula bildirilir. Gizli oylamalarda, oylarda eşitlik halinde
oylama bir defa daha tekrarlanır, yine eşitlik olursa kuraya
başvurulur. Kura birbirinin aynı olan ve üzerinde adlar veya
kabul veya ret kelimeleri yazılı bulunan kâğıtlar bir torbaya
konularak kâtip üyelerden biri tarafından çekilir. Torbadan
çekilen isim veya görüş kazanmış olur.
b) İşaretle oylama; kurul üyesinin elini kaldırarak
veya ayağa kalkarak oyunu kullanmasıdır. İşaretle oylamada
alınan oyları tespit etmek başkanlık divanına aittir. Çoğunluk
olup olmadığından şüphe ve tereddüt edilirse, bir defa daha
oya başvurulur. Yine şüphe giderilemediği takdirde ad okunmak suretiyle açık oya başvurulur.
c) Açık oylama; üzerinde üyelerin ad ve soyadları yazılı oy pusulalarının sandığa atılması veya varsa elektronik
oylama mekanizmasının çalıştırılması ya da üyelerin adlarının okunması üzerine, adı okunan üyenin ayağa kalkarak
oyunu beyan etmesi suretiyle yapılan oylamadır. Sandığa
atılmak suretiyle yapılan oylamalarda sandık, başkanın gözetiminde ve kurul önünde kâtip üyeler tarafından açılır. Oy
pusulaları sayılır ve çeşitleri ayrı ayrı tutanaklara geçirildikten sonra başkan sonucu kurula bildirir.
(2) Kalkınma kurulunda, tek ilden oluşan bölgelerde
yönetim kurulunda yer alacak özel kesim ve/veya sivil toplum kuruluşları temsilcilerini ve iki katı yedeklerini sırasıyla
seçmek işleri gizli oylama ile karara bağlanır. Bunun dışındaki işlem ve kararlarda oylama usulüne karar vermek yetkisi
başkana aittir.
Görüşmeler ve yönetim
MADDE 7- (1) Gündeme geçilmeden önce, başkan tarafından görevlendirilen kâtip üye, bir önceki birleşimde alınan kararları kurula okur. Ayrıca başkan, kurula sunulacak
konular varsa bildirir, üyelerce kurul başkanlığına hitaben
verilmiş olan dilekçeleri kurula sunar.
(2) Toplantıda gündem maddeleri sırasıyla okunur ve
görüşmeye başlanır. Ancak kurul başkanı gündemin sırasında
değişiklik yapabilir. Görüşmelerde konuşmak için önceden
başkanlıktan söz istenmesi gerekir.
(3) Üyelerin gündem dışı konuşma isteği yazılı olarak
başkana bildirilir. Üyelere söz verilip verilmemesi ile konuşma süresi ve zamanını belirleme yetkisi başkana aittir.
(4) Kurul, ajansı ilgilendirmeyen konular ile şahsi, etnik veya siyasi konularda dilek ve temennilerde bulunamaz,
görüşme yapamaz ve karar alamaz.
(5) Kalkınma kurulu, başta strateji geliştirme ve
planlama çalışmaları olmak üzere, detaylı olarak ele alınması gereken hususlarda, üyeleri arasından komisyonlar veya
araştırma grupları kurabilir. Bunların yapısı ve çalışma usulleri kurul tarafından belirlenir.
(6) Kurul görüşmeleri herkese açık olup toplantı yeri
seçiminde bu husus da göz önüne alınır. Ancak kurul görüşmelerini olumsuz yönde etkilemekte ısrar eden kişiler toplantı
salonundan çıkarılır ve haklarında suç duyurusunda bulunulur.
(7) Kalkınma kurulu, yurt içinde veya yurt dışında
eğitim, meslek yahut iş kariyeri açısından önemli başarılar
elde edenlerden bölgenin kalkınmasına katkı sağlayacağı düşünülen kişileri, görüş ve önerilerini almak üzere toplantılarına davet edebilir. Kalkınma kurulu gerek gördüğü takdirde,
gündemdeki konularla ilgili olarak, uzman kişi veya kuruluş
temsilcilerini davet edip görüşlerine başvurabilir.
(8) Kalkınma kurulu, gündemiyle ilgili olmak ve ajansın tarafsızlık ve gizlilik kurallarını ihlal etmemek kaydıyla,
ajans faaliyetleriyle ilgili bilgi ve belgeleri yönetim kurulundan veya genel sekreterden isteyebilir.
(9) Kalkınma kurulunun sekretarya işlemleri, genel
sekreterlik tarafından yürütülür.
(10) Yönetim kurulunu temsilen en az iki üye ile ajans
genel sekreteri, kalkınma kurulu toplantılarına katılırlar ve
alınacak kararlar hakkında görüş bildirirler; ancak oylamalara katılmazlar. İçişleri Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı gerek gördüğü takdirde kalkınma kurulu toplantılarına temsilci gönderebilir.
Tutanak düzenlenmesi ve birleşime son verilmesi
MADDE 10- (1) Kurul görüşmeleri ve karara bağlanan
konular, kâtip üyeler tarafından tutanağa geçirilir. Tutanak
düzenlenmesinde, görüşmelerin doğru ve zamanında tutanağa geçirilmesini teminen her türlü teknik araç ve gereçten
faydalanılır.
(2) Alınan kararlara ilişkin tutanaklar toplantı sonunda başkanlık divanınca kurula bildirilir. Tutanaklarda esası
etkileyen hatalar kurul kararı ile esası etkilemeyen hatalar
ise başkanın onayıyla düzeltilir. Tutanaklar toplantı sonunda
başkan ve kâtip üyelerce imzalanır.
(3) Birleşime son verme yetkisi başkana aittir.
Kurulda düzenin sağlanması
MADDE 8- (1) Kurul başkanı, kurul çalışmalarında düzeni sağlamakla yükümlüdür. Kurul görüşmeleri sırasında;
söz alan üyeler konu dışına çıkamaz, şahsi, etnik veya siyasi
konularda dilek ve temenniler dile getiremez, kişilik haklarını zedeleyici ifadeler kullanamaz ve kurulun düzenini bozacak davranışta bulunamazlar. Bu şekilde davranışta bulunmakta ısrar eden üye toplantıdan çıkarılır.
Kurul kararları
MADDE 11- (1) Kalkınma kurulu kararları, ajansın internet sitesinde kamuoyuna duyurulur ve toplantıya ilişkin
bir sonuç bildirgesi yayımlanır. Toplantı sonuçları, karar
özetleri ile birlikte en geç bir hafta içerisinde İçişleri Bakanlığına ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına gönderilir.
Oylama usulleri
MADDE 9- (1) Kalkınma kurulunda açık sayım kuralları geçerli olup oylama usulleri gizli oylama, işaretle oylama
ve açık oylama olmak üzere üç türlüdür.
a) Gizli oylama; kurul üyelerinin oy pusulasına seçeceği kişi veya kişilerin adlarını veya kabul, ret veya çekimser
kelimelerini yazıp, tanıtıcı hiçbir işaret koymadan sandığa
İKİNCİ BÖLÜM
Yönetim Kurulu
Yapısı ve oluşumu
MADDE 12- (1) Yönetim kurulu, ajansın karar organıdır.
(2) Yönetim kurulu, tek ilden oluşan bölgelerde vali,
büyükşehir belediye başkanı, il genel meclisi başkanı, sanayi
odası başkanı, ticaret odası başkanı ile kalkınma kurulu tara-
27
fından özel kesim ve/veya sivil toplum kuruluşlarından seçilecek üç temsilciden; birden fazla ilden oluşan bölgelerde il
valileri, büyükşehir belediye başkanları veya büyükşehir olmayan illerde il merkez belediye başkanları, il genel meclisi
başkanları ve her ilden birer kişi olmak kaydıyla ticaret ve
sanayi odası başkanlarından oluşur.
(3) Birden fazla ilden oluşan bölgelerdeki illerde, ticaret ve sanayi odalarının ayrı ayrı kurulmuş bulunması halinde,
yönetim kurulunda yer alacak temsilci, her iki yılda bir Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu tarafından belirlenir ve ilgili ajans ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına
bildirilir. Görevi sona eren üyeler tekrar seçilebilir.
(4) Ajansı, yönetim kurulu başkanı temsil eder. Yönetim kurulunun başkanı validir. Yönetim kurulu ilk toplantısında üyeleri arasından bir başkan vekili seçer.
(5) Birden fazla ilden oluşan bölgelerde yönetim kurulu başkanlığı; ilk yıl ajans merkezi olarak tespit edilen ilin
valisi tarafından, müteakip yıllarda illerin alfabetik sırasına
göre bölgedeki valiler tarafından birer yıl süreyle dönüşümlü
olarak yürütülür.
veya temsil ettikleri kuruluşa verilecek desteklere ilişkin
toplantıya ve oylamaya katılamazlar. Böyle bir durumda söz
konusu üye, durumunu en kısa süre içerisinde yönetim kuruluna bildirmek zorundadır.
Görev ve yetkileri
MADDE 14- (1) Yönetim kurulunun görev ve yetkileri
şunlardır:
a) Yıllık çalışma programını kabul etmek ve Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının onayına sunmak,
b) Yıl içinde ihtiyaçlara göre bütçeyi revize etmek,
c) Yıllık malî raporu ve kesinleşen bütçe sonuçlarını
onaylamak,
ç) Taşınır ve taşınmaz mal alımı, satımı ve kiralanması ile hizmet alımına karar vermek,
d) Altı aylık ara rapor ile yıllık faaliyet raporunu Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına göndermek,
e) Ajans bütçesini onaylamak ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına göndermek,
f) Genel sekreterlik tarafından sunulan program, proje ve faaliyetlerin desteklenmesine ilişkin teklifler ile kişi ve
kuruluşlara yapılacak yardımları onaylamak,
g) Ajansa yapılacak bağış ve hibeleri kabul etmek,
ğ) Personelin işe alınması ve işine son verilmesi konularında karar vermek,
h) Genel sekreterce belirlenen çalışma birimlerini,
bunlar arasındaki işbölümünü onaylamak,
ı) Genel sekreteri belirlemek ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının onayına sunmak,
i) Taşıt dışındaki taşınır malların alımı, satımı ve kiralanması ile hizmet alımı konularında genel sekreterin yetkili
olacağı sınırları tespit etmek,
j) Özel kesimdeki yatırımcıların, kamu kurum ve kuruluşlarının görev ve yetki alanına giren izin ve ruhsat işlemleri ile diğer idari iş ve işlemlerini ilgili mevzuatta belirtilen
süre içerisinde, ilgili mevzuatta bir süre belirtilmemişse öncelikle ve ivedilikle sonuçlandırmak üzere tek elden takip ve
koordine etmek ve bunun için ajansın kurulu olduğu bölge
illerinde yatırım destek ofisleri teşkil etmek.
(2) Yönetim kurulu, gerekli gördüğü hallerde, yukarıda sayılan görev ve yetkilerinden bir kısmını, sınırlarını açıkça belirlemek şartıyla genel sekretere devredebilir. Bu çerçevede, ajans faaliyetlerinin hızlı, etkili ve verimli bir
şekilde yürütülmesi amacıyla, taraflarca en kısa sürede gerekli işlemler yapılır.
Yönetim kurulu üyeliği
MADDE 13- (1) Tek ilden oluşan bölgelerde kalkınma
kurulu tarafından seçilen yönetim kurulu üyelerinin görev süresi iki yıldır. Görevi sona eren üyeler tekrar seçilebilir. Bu
üyelerden birinin ölümü, istifası, iflası, kısıtlanması, bir yılı
aşan hürriyeti bağlayıcı bir ceza alması, temsil ettiği kuruluşun kalkınma kurulu üyeliğinin sona ermesi veya temsil ettiği
kuruluşa mensubiyetinin herhangi bir şekilde ortadan kalkması halinde, üyelik kendiliğinden sona erer. Ayrıca geçerli bir
mazereti olmaksızın üst üste üç defa ve her halükarda toplam
altı defa yönetim kurulu toplantısına katılmayan üyelerin üyelikleri de kendiliğinden düşer. Bu durumda söz konusu üyenin
kalan görev süresi sırasına göre yedek üyelerce tamamlanır.
(2) Yönetim kurulu üyeliği, üyelerin temsil ettikleri
kurum ve kuruluşlardaki görevlerini sürdürmelerine engel
teşkil etmez. Ancak yönetim kurulu üyeliği, kalkınma kurulu
üyeliği ile birleşemez. Tek ilden oluşan bölgelerde yönetim
kuruluna seçilen kalkınma kurulu üyesi üyelikten istifa etmiş
sayılır. Bununla birlikte yönetim kurulundaki görev süresi dolan üye, ilgili kuruluş tarafından kalkınma kuruluna yeniden
temsilci olarak gönderilebilir.
(3) Yönetim kurulu başkan ve üyelerinin bütün toplantılarda hazır bulunmaları esastır. Ancak üyelerden herhangi birinin izin, geçici hastalık, yurt dışında bulunma gibi
sebeplerle görevinin başında bulunamadığı durumlarda, söz
konusu üyeye vekâlet eden kişi, ilgili üyeye vekâleten kurul
toplantılarına katılamaz. Bununla birlikte yönetim kurulu
üyelerinden herhangi birinin ölüm, emeklilik, istifa, azil,
başka yere tayin, geçici olarak görevden uzaklaştırılma gibi
sebeplerle görevinin sona erdiği veya yeni atanmış olmakla
birlikte henüz göreve başlamamış olduğu durumlarda, söz
konusu üyeye vekâlet eden kişi kurul toplantılarına katılabilir. Yönetim kurulu üyelerinden mazeretleri nedeniyle toplantıya katılamayacak olanlar, mazeretlerini toplantıdan
önce yazılı olarak yönetim kuruluna sunar. Acele hallerde,
yazılı bildirim sonradan yapılmak kaydıyla, diğer iletişim
araçlarıyla durum başkan veya başkan vekiline bildirilebilir.
(4) Yönetim kurulu üyeleri, ajans ile ilgili gizlilik taşıyan bilgileri ve ajansla ilgili çalışmaları sırasında öğrendikleri çalışma alanlarındaki sırları, görevlerinden ayrılmış olsalar
bile ifşa edemezler, kendilerinin veya başkalarının menfaatine kullanamazlar.
(5) Yönetim kurulu üyeleri, kendileri, eşleri ve ikinci
dereceye kadar kan ve kayın hısımlarını doğrudan ilgilendiren konular ile sahibi ya da ortağı oldukları ticari işletmelere
İlk toplantı
MADDE 15- (1) Yönetim kurulu, bir ilden oluşan bölgelerde ilk kalkınma kurulu toplantısından itibaren, birden
fazla ilden oluşan bölgelerde ise kuruluş kararnamesinin yayımlandığı tarihten itibaren en geç onbeş gün içerisinde ilk
toplantısını yapar.
Toplantı ve karar yeter sayısı
MADDE 16- (1) Yönetim kurulu, üye tam sayısının yarısından en az bir fazlası ile her ay asgari bir kez toplanır.
Yönetim kurulu tarafından mutat bir toplantı zamanı belirlenmişse kurul davete ihtiyaç olmaksızın kendiliğinden toplanır. Böyle bir toplantı günü öngörülmemişse toplantı tarihi,
yönetim kurulu başkanı veya onun yokluğunda başkan vekili
tarafından tespit edilir ve toplantıdan en az bir hafta önce
üyelere genel sekreterlik tarafından bildirilir.
(2) Yönetim kurulu, ajans merkezinin bulunduğu il dışındaki bölge illerinde de toplantı yapar. Buna göre, yönetim
kurulunun ajans merkezinin bulunduğu il dışındaki bölge illerinin her birinde; iki ilden oluşan bölgeler için yılda en az dört
28
b) Yıllık çalışma programı ile bütçeyi hazırlamak ve
yönetim kuruluna sunmak,
c) Ajans gelirlerini toplamak, 5449 sayılı Kalkınma
Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında
Kanunun 4’üncü maddesine göre belirlenen usul ve esaslar
ile ilgili diğer mevzuata ve bütçe ve yönetim kurulu kararlarına uygun olarak harcamaları yapmak,
ç) Yönetim kurulu tarafından tespit edilecek sınırlar
içerisinde, taşıt dışındaki taşınır malların alımına, satımına,
kiralanmasına ve hizmet alımına karar vermek,
d) Bölgedeki kişi, kurum ve kuruluşların proje üretme
ve uygulama kapasitesini geliştirici faaliyetlerde bulunmak,
e) Özel kesim, sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimlerin proje ve faaliyet tekliflerini değerlendirerek, malî
destek sağlamak üzere yönetim kuruluna öneri götürmek,
f) Desteklenen proje ve faaliyetleri izlemek, değerlendirmek, denetlemek ve raporlamak,
g) Bölgesel kalkınmayla ilgili yurt içindeki ve dışındaki ajans ve kuruluşlarla işbirliği yapmak ve ortak projeler
geliştirmek,
ğ) Yerel yönetimlerin plânlama çalışmalarına teknik
destek sağlamak,
h) Personelin performans ölçütlerini belirlemek ve
performansını değerlendirmek,
ı) Personelin işe alınması ve işine son verilmesini yönetim kuruluna teklif etmek,
i) Ajans genel sekreterliğini temsilen, bölgesel gelişme ile ilgili ulusal ve uluslararası toplantılara katılmak ve
yurt dışı temaslarda bulunmak,
j) Ajansın sekreterya işlerini ve görev alanına giren
diğer hizmetleri yürütmek,
k) Yönetim kurulunun devrettiği yetkileri kullanmak,
l) Yönetim kurulu toplantılarına katılmak,
m) Program, proje ve faaliyetlerin desteklenmesi ile kişi ve
kuruluşlara yapılacak yardımlara ilişkin olarak yönetim kuruluna teklif sunmak,
n) Bütçe sonuçlarını bütçe döneminin bitiminden sonraki Mart ayı içinde yönetim kuruluna sunmak,
o) Ajansın faaliyetleri, hesapları, işlemleri ve performansını denetlemek ve kalkınma kuruluna ve yönetim kuruluna iç denetim raporu sunmak.
defa, üç ilden oluşan bölgeler için yılda en az üç defa, dört ve
beş ilden oluşan bölgeler için yılda en az iki defa ve altı ilden
oluşan bölgeler için yılda en az bir defa toplanması gerekir.
(3) Yönetim kurulu toplantılarına başkanın yokluğunda başkan vekili başkanlık eder.
(4) Yönetim kurulu, toplantıya katılanların oy çokluğu ile karar alır. Eşitlik durumunda, başkanın kullandığı oy
yönünde karar alınmış sayılır. Karara karşı görüşte olan üyeler bunun sebeplerini açıkça ve detaylı olarak yazarlar ve
imza ederler.
(5) Ajans genel sekreteri, oy hakkı olmamak kaydı ile
yönetim kurulu toplantılarına katılır. Yönetim kurulu gerek
gördüğü takdirde, başta kalkınma kurulu başkan ve başkan
vekili olmak üzere, belli bir konuda uzman kişileri, gündemdeki konu ile ilgili kimseleri veya kuruluş temsilcilerini toplantılara davet edip görüşlerine başvurabilir. Ayrıca İçişleri Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı da gerekli
gördüğü durumlarda yönetim kuruluna temsilci gönderebilir.
Yönetim kurulunun çalışma usulleri
MADDE 17- (1) Yönetim kurulu çalışmalarını aşağıdaki usul ve esaslara göre yürütür:
a) Yönetim kurulu toplantılarında gündem, genel sekreterin görüşü alınmak suretiyle başkan tarafından belirlenir
ve toplantı tarihinden en az üç gün önce ekleri ile birlikte
yönetim kurulu üyelerine bildirilir. Genel sekreterliğin gündemdeki konulara ilişkin inceleme, sonuç ve önerilerini içeren raporlar da gündemle birlikte üyelere dağıtılır.
b) Kalkınma kurulunun ve Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığının görüşülmesini istediği konular, ilk yönetim
kurulu toplantısında gündeme alınarak öncelikle görüşülür.
Yönetim kurulu, kalkınma kurulu tarafından alınan tavsiye
niteliğindeki kararlara katılmadığı takdirde bunun gerekçesini açık ve detaylı bir biçimde kararında gösterir.
c) Yönetim kurulu tarafından alınan kararlar yazılır
ve birbirini izleyen sayfa numaralı bir deftere tarih ve numara sırasıyla geçirilir. Ayrıca toplantıda görüşülen konuları ve
alınan kararları özetleyen toplantı tutanağı tutulur ve toplantı sonunda üyeler tarafından imzalanır.
d) Yönetim kurulunun sekretarya işlemleri genel sekreterlikçe yürütülür. Karar örneklerinin aslına uygunluğu yönetim kurulu başkanı veya başkan vekili tarafından onaylanır.
(2) Yönetim kurulu toplantısında görüşülen konular
ve alınan kararlar hakkında basın ve yayın organlarına yönetim kurulu başkanı ya da yetkilendirdiği durumlarda yönetim
kurulu üyelerinden birisi veya genel sekreter tarafından
açıklama yapılabilir.
(3) Yönetim kurulu toplantısında alınan kararlar, en
geç bir hafta içerisinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına ve kalkınma kuruluna gönderilir.
Çalışma birimleri
MADDE 20- (1) Genel sekreterin teklifi ve yönetim
kurulunun onayı ile genel sekreterlik bünyesinde çalışma birimleri kurulur ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına
bildirilir. Çalışma birimlerinin sayısı beşten fazla olamaz.
(2) Çalışma birimleri arasındaki işbölümü, genel sekreter tarafından belirlenerek, yönetim kurulunun onayına sunulur ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına bildirilir.
(3) Çalışma birimi başkanları, uzman personel arasından genel sekreterin teklifi ve yönetim kurulu kararı ile belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Genel Sekreterlik
Genel sekreter
MADDE 18- (1) Genel sekreter, genel sekreterliğin en
üst amiridir. Genel sekreterin görevde bulunmadığı durumlarda, genel sekreterin uygun gördüğü çalışma birimi başkanlarından birisi vekaleten görev yapar.
(2) Genel sekreter, yönetim kuruluna karşı sorumludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hususlar
Ajansın sekretarya işlemleri
MADDE 21- (1) Genel sekreter görevlendirilinceye
kadar ajansın sekretarya işlemleri, ajans merkezi olarak gösterilen ilin valiliği tarafından yürütülür.
Genel sekreterin görev ve yetkileri
MADDE 19- (1) Genel sekreterin görev ve yetkileri
şunlardır;
a) Yönetim kurulu kararlarını uygulamak,
Ajansın ismi ve amblemi
MADDE 22- (1) Yönetim kurulu, kuruluş kararnamesinin yayımlandığı tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde,
29
a) Uzman ve destek personeli bakımından bir haftayı
geçmeyen yurt içi görevlendirmelerde ilgili çalışma birimi
başkanının, bu süreyi geçen yurt içi görevlendirmelerle yurt
dışı görevlendirmelerde genel sekreterin,
b) Yatırım destek ofisi koordinatörü, çalışma birimi
başkanları, iç denetçi ve hukuk müşavirliği hizmetinden sorumlu uzman personel bakımından genel sekreterin,
izni ile mümkündür.
(3) Genel sekreter bakımından ise görev amaçlı bölge
dışına seyahatlerde yönetim kurulu başkanına önceden bilgi
verilmesi, görev amaçlı yurt dışına seyahatlerde yönetim kurulu başkanından izin alınması gerekir.
Gizlilik ve tarafsızlık beyanı
MADDE 25- (1) Yönetim kurulu üyeleri, kalkınma kurulu başkan ve başkan vekili ile genel sekreter, ajanstaki görevlerine başlarken, ajans ile ilgili gizlilik taşıyan bilgileri
ifşa etmeyeceklerine, görevlerini yerine getirirken herkese
eşit muamelede bulunacaklarına, liyakat esaslarına bağlı kalacaklarına, ajans menfaatlerini kendi menfaatleri veya başkasının menfaatlerinden üstün tutacaklarına dair gizlilik ve
tarafsızlık beyanı belgesi imzalarlar.
kısaltması ile birlikte ajansın ismini ve amblemini belirler ve
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının onayına sunar.
(2) İsim ve amblemin, kurumsal kimlik ve itibar ile
bölgenin tanıtımı ve imajı açısından taşıdığı önemle uyumlu
ve bölgenin tamamını temsil ve ifade edebilir nitelikte olması gözetilir. İsim ve amblem, siyasi veya etnik bir görüş veya
düşünceyi ifade edemez, çağrıştıramaz. İsim ve amblemin
tespitinde, başta kalkınma kurulu olmak üzere, ilgili tarafların katılımına, akademik ve uzmanlık kuruluşlarının görüş ve
katkılarının alınmasına özen gösterilir.
(3) Zorunlu haller dışında, kısaltması ile birlikte ajansın
ismi ve amblemi, en az beş yıl geçmedikçe değiştirilemez.
Kurum ve kuruluşlarla ilişkiler
MADDE 23- (1) Ajans, bütün organlarıyla birlikte bölgedeki kurum ve kuruluşlar ile yakın işbirliği ve koordinasyon tesis eder ve bunun geliştirilmesi yönünde aktif olarak çalışır.
(2) Ajansın, başta Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım
Ajansı olmak üzere, merkezi veya yabancı kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonuna ilişkin ana faaliyetler Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı koordinasyonunda yürütülür.
Yetkili makamlar
MADDE 24- (1) Ajansta izin ve disiplin işlemleri için;
a) Uzman ve destek personeli bakımından ilgili çalışma birimi başkanı,
b) Yatırım destek ofisi koordinatörü, çalışma birimi
başkanları, iç denetçi ve hukuk müşavirliği hizmetinden sorumlu uzman personel bakımından genel sekreter,
c) Genel sekreter bakımından yönetim kurulu başkanı,
yetkilidir.
(2) Ajans personelinin görev yaptığı il dışında bir yerde görevlendirilmesi;
Kalkınma Ajansları Yönetim Sistemi
MADDE 26- (1) Ajansların faaliyet ve işlemlerine ilişkin bilgiler, ajans organlarında görev alanlara dair bilgiler ve
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından gerekli görülen diğer hususlar, ajanslar tarafından gecikmeye mahal
vermeksizin Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca oluşturulan Kalkınma Ajansları Yönetim Sistemine kaydedilir.
KURUL KARARI
• Orta Vadeli Mali Plan (2010-2012)’in Kabulüne Dair 17/9/2009 Tarihli ve 2009/29 Sayılı Yüksek Planlama Kurulu
Kararı
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun 16/9/2009 Tarihli ve 3350 Sayılı Kararı
YÖNETMELİKLER
• Kırsal Kalkınma Programı İzleme Komitesinin Teşekkülü ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
• Elektronik Haberleşme Sektöründe Etkin Piyasa Gücüne Sahip İşletmeciler ile Bu İşletmecilere Getirilecek Yükümlülüklerin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik
• Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• Rize Üniversitesi Yabancı Dil Hazırlık Sınıfı Yönetmeliği
• Özelleştirme Uygulamalarında Değer Tespiti ve İhale Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Yönetmelik
• Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birlikleri İnsan Kaynakları Yönetmeliği
• Askeri Kantin Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslar **
• Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü Deniz ve Hava Bandı Telsiz Haberleşme Sistemlerinin Kurulması, Kullanım İzinlerinin
Verilmesi, Ruhsatlandırılması ile Tarifelerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik
• Abant İzzet Baysal Üniversitesi Öğrenci Yurtları Yönetmeliği
30
• İzmir Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu Hazırlık Sınıfı Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Trakya Üniversitesi Yandal Programı Yönetmeliği
• Trakya Üniversitesi Çift Anadal Programı Yönetmeliği
KAMU TAŞINMAZLARININ YATIRIMLARA TAHSİSİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Maliye Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması
amacıyla, fiili kullanım olmaksızın bir yıl süreyle ve bedelsiz
olarak yatırımcıya taşınmaz maliki idarece verilen izni,
g) Özel bütçeli idare: 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (II) sayılı
cetvelde belirtilen kamu idarelerini,
ğ) Taşınmaz maliki idare: Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
yerler bakımından Maliye Bakanlığını; özel bütçeli idarelere,
il özel idarelerine ve belediyelere ait taşınmazlar bakımından ise taşınmazın maliki idareleri,
ifade eder.
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Usul ve Esasların amacı; mülkiyeti
Hazineye, özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine ve belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler üzerinde 14/7/2009 tarihli ve 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Yatırımlarda
Devlet Yardımları Hakkında Karar gereğince gruplandırılan
illerde ve teşvik edilen sektörlerde yatırım yapacak yatırım
teşvik belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişilere ön izin ve kullanma izni verilmesine veya irtifak hakkı tesis edilmesine
ilişkin işlemleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Usul ve Esaslar; Ek-7 sayılı Yatırım
Teşvik Uygulamalarında Bölgeler ve Bölgeler Kapsamındaki
İllerde yapılacak yatırımları kapsar.
İKİNCİ BÖLÜM
Teşvik Kapsamındaki Taşınmazlar ile
Teşvikten Yararlanma Şartları
Teşvik kapsamındaki taşınmazlar
MADDE 5 – (1) Bu Usul ve Esaslar kapsamına; mülkiyeti Hazineye, özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine veya
belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu
altındaki yerler dâhildir.
(2) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlere ait işlemler
Maliye Bakanlığınca; özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine ve belediyelere ait taşınmazlar ile ilgili işlemler ise taşınmaz maliki idarelerce yürütülür.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Usul ve Esaslar, 29/6/2001 tarihli ve
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi
ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Ek 3’üncü maddesi ile 14/7/2009 tarihli ve
2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karara dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a) Bölge: Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararıyla gruplandırılan ve Ek-7 sayılı Yatırım
Teşvik Uygulamalarında Bölgeler ve Bölgeler Kapsamındaki
İlleri kapsayan bölgeleri,
b) Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yer:
22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ile diğer kanunlarda Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu
belirtilen yerleri,
c) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmaz: Tapuda
Hazine adına tescilli taşınmazları,
ç) İrtifak hakkı: Bir taşınmaz üzerinde yararlanmaya
ve kullanıma rıza göstermeyi veya mülkiyete ilişkin bazı hakların kullanılmasından vazgeçmeyi kapsayan ve diğer bir taşınmaz veya kişi lehine aynî hak olarak kurulan yükümlülüğü,
d) Kanun: 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların
Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu,
e) Kullanma izni: Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde Maliye Bakanlığınca kişilere verilen izni,
f) Ön izin: İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma
izni verilecek taşınmazlardan imar plânı bulunmayanların
imar plânlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak tesislere
ilişkin uygulama projelerinin yaptırılması, gereken hallerde
Teşvikten yararlanacak yatırımcılar
ve yararlanma şartları
MADDE 6 – (1) Bu Usul ve Esaslarda belirtilen yatırım
yeri tahsisi teşvikinden;
a) Hazine Müsteşarlığınca verilmiş yatırım teşvik belgesi sahibi olan,
b) İrtifak hakkı veya kullanma iznine konu taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek toplam yatırım tutarı, taşınmaz maliki idarelerce bu taşınmazlara takdir edilecek rayiç
değerin tarım ve hayvancılık yatırımı için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katından az olmayan (ancak, toplam sabit yatırım tutarı I ve II’nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, III ve IV’üncü bölgelerde ise beşyüzbin
Türk Lirasından az olmayan),
c) Talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülkî sınırları içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması
hâlinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis
edilecek boş parsel bulunmaması veya bu bölgelerde yapılması uygun görülmeyen yatırımlardan olması şartlarını taşıyan,
ç) Taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olan,
d) Yatırımın ne şekilde finanse edileceğini beyan
eden,
31
e) Taahhüt edilen yatırımın toplam tutarı on milyon
Türk Lirasını aşan yatırımlarda fizibilite raporu ve finansman
tablosunu veren,
f) Bu Usul ve Esaslarda belirtilen diğer şartları yerine
getiren,
gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilir.
(2) Bu Usul ve Esaslarda belirtilen teşvikten; finans
ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ve iş
ortaklıkları ile taahhüt işleri ve 16/7/1997 tarihli ve 4283
sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin
Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi
Hakkındaki Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde
Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen
yatırımlar ve rödovans sözleşmelerine bağlı olan yatırımlar
yararlanamaz.
dımlara Dair Kanun gereğince ilgili kamu idaresi emrine verilmesi veya tahsis edilmesi gereken,
h) 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında olan ve Genelkurmay Başkanlığınca izin verilmeyen,
ı) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında olan ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca izin
verilmeyen,
i) 17/10/1983 tarihli ve 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında kalan,
j) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olan ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca izin verilmeyen,
k) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca, içme ve kullanma sularının koruma alanları kapsamında olup ilgili kamu idarelerince izin verilmeyen,
l) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu
uyarınca; millî park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları içinde kalan ve Çevre ve Orman Bakanlığına
tahsisi gereken,
m) 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 23’üncü maddesine göre kamulaştırma yolu ile edinilip
beş yıl süre ile bir kamu hizmetine tahsis edilmemesi nedeniyle malikinin geri alma hakkını kullanabileceği süreyi geçmemiş
olan ve bu Kanunun 30’uncu maddesine göre edinilen,
n) 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında olan ve Tarım Reformu Genel Müdürlüğünce izin verilmeyen,
o) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununun 4’üncü maddesi gereğince tespit ve tefrik edilen yaban hayatı koruma ve geliştirme sahalarında kalan,
ö) 19/10/1989 tarihli ve 383 sayılı Özel Çevre Koruma
Kurumu Başkanlığı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnameye göre, özel çevre koruma bölgesinde kalan ve Özel
Çevre Koruma Kurumu Başkanlığınca uygun görülmeyen,
p) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve
Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında olan ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca uygun görülmeyen,
r) 19/9/2006 tarihli ve 5543 sayılı İskân Kanunu gereğince Bayındırlık ve İskân Bakanlığına verilmesi gereken,
s) Özel kanunları gereğince, üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi ya da kullanma izni verilmesi uygun görülmeyen,
ş) İmar planında ayrıldığı amaç dışında talep edilen,
taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesis edilmez veya
kullanma izni verilmez.
Teşvik şekli
MADDE 7 – (1) Teşvikten yararlanacak gerçek veya
tüzel kişiler lehine; taşınmazlar üzerinde, ilk yıl için emlak
vergi değerinin yüzde üçü oranında takdir edilecek bedel
karşılığında kırkdokuz yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikte
irtifak hakkı tesis edilebilir. Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması ve tapuya tescil edilememesi nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde ise, ilk yıl
için taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde üçü oranında
takdir edilecek bedel karşılığında kırkdokuz yıl süreli kullanma izni verilebilir. Emlak vergi değeri tespit edilmemiş olan
taşınmazlarda irtifak hakkı ve kullanma izni bedelinin tespitinde emsal taşınmazların emlak vergi değeri, emsal taşınmazın bulunmaması halinde ise taşınmaz maliki idarece belirlenen bedel esas alınır.
(2) İrtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen taşınmazlar üzerindeki yapı ve tesislerin işletilmesinden
elde edilen hasılattan, bunların üçüncü kişilere kiralanması
dâhil pay alınmaz.
(3) Üzerinde kamuya ait ve ihtiyaç dışı bina ve
müştemilât ile henüz faaliyete geçmemiş yatırım bulunan
taşınmazlar da emlak vergi değerinin yüzde üçü oranında
belirlenecek bedel üzerinden bu madde kapsamında değerlendirilir.
Kapsam dışında kalan taşınmazlar
MADDE 8 – (1) Bu Usul ve Esaslara göre;
a) Tapu kütüklerinde ihtiyatî tedbir, haciz, ipotek,
tapu tahsis belgesi, vakıf ve benzeri kısıtlayıcı şerh ve kayıt
bulunan,
b) Paylı ve elbirliği mülkiyete konu olan,
c) Kamu hizmetlerinde kullanılan veya kamu hizmetine tahsisli olan,
ç) Taşınmaz maliki idarece üzerinde irtifak hakkı tesis
edilmiş, kullanma izni veya kiraya verilmiş olup; irtifak hakkı, kullanma izni ve kira süresi sona ermemiş olan,
d) Mülkiyeti ihtilâflı olan,
e) İl kara yolları ağında kalması nedeniyle, 11/2/1950
tarihli ve 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve
Görevleri Hakkında Kanun gereğince Karayolları Genel Müdürlüğüne temlik olunacak olan,
f) 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 98’inci maddesi gereğince teferruğ yolu ile edinilen ve edinme tarihinden itibaren
bir yıl geçmemiş olan,
g) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu
kapsamında kalan,
ğ) 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yar-
İrtifak hakkı tesis edilebilecek ve kullanma izni
verilebilecek taşınmazlar
MADDE 9 – (1) 8’inci maddede belirtilen kapsam dışında kalan taşınmazların üzerinde irtifak hakkı tesis edilebilir veya kullanma izni verilebilir.
(2) Devletin hüküm ve tasarrufu altında ve tapuya
tescili mümkün olan yerler, Hazine adına tescil edildikten
sonra irtifak hakkına konu edilebilir. Tapuya tescili mümkün
olmayanlar için kullanma izni verilebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşınmazların Tespiti, Duyuru, Başvurular,
Komisyon ve Değerlendirme
Yatırıma uygun taşınmazların maliki idarelerce tespiti
MADDE 10 – (1) Taşınmaz maliki idareler, öncelikle
yatırımın türüne göre, Organize Sanayi Bölgesi veya Endüstri
32
Bölgesi idaresinden veya diğer ilgili kurum ve kuruluşlardan
bu Usul ve Esaslar kapsamında hangi tür yatırımlar için nerelerde, asgari ne kadar büyüklükte taşınmaz tahsisinin uygun
olacağına ilişkin görüşleri de sorulmak suretiyle yatırıma elverişli taşınmazları tespit eder.
(2) Tespit edilen taşınmazların talep beklenmeksizin
toplu olarak 8’inci maddede belirtilen kapsam dışında kalan
taşınmazlardan olup olmadığı, taşınmaz maliki idarelerce ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından araştırılarak, teşvik edilen
yatırımlar için uygun olup olmadığı öncelikle belirlenir.
(3) İl veya ilçe bazında teşvik edilecek yatırım ve sektörlere göre, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından tespit edilecek taşınmazların hangi yatırımlar için daha uygun olduğuna ilişkin görüşler alınır.
(4) Maliki idarelerce belirlenen taşınmazlar dışında
kalan ancak yatırımcı tarafından talep edilen taşınmazlar
da, maliki idarelerce uygun olduklarının tespit edilmesi halinde bu madde kapsamında değerlendirilebilir.
(5) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden bu Usul ve
Esaslar kapsamında değerlendirilmelerinin mümkün olduğu
tespit edilenler hakkında, bunların belediye ve mücavir alan
sınırları içinde olup olmadığı ve kentin gelişme yönünde kalıp kalmadığı ile bunların tahsis, satış, kiralama, irtifak hakkı tesisi ve kullanma izni verilmesi suretiyle alternatif değerlendirme şekillerinden hangisinin daha uygun olduğuna
ilişkin görüş, öneri ve bilgiler Milli Emlak Otomosyon Projesi
(MEOP) ortamında güncellenmek suretiyle ilana çıkılmadan
önce ikişer aylık dönemler halinde bir yazıyla Maliye Bakanlığına bildirilerek izin alınır.
cek belgeler ve Ek-6’da yer alan yatırım bilgi formu ile birlikte maliki idarenin taşınmazının bulunduğu yerdeki birimine
başvurur.
(2) Başvuru sırasında yatırımcı, bütçelerine gelir kaydedilmek üzere; I ve II’nci bölgelerde bulunan illerde üç bin,
III’üncü bölgede bulunan illerde iki bin, IV’üncü bölgede bulunan illerde ise bin Türk Lirasını taşınmaz maliki idarelerin
ilgili muhasebe birimine yatırarak, buna ilişkin makbuzu diğer belgelerle birlikte taşınmaz maliki idareye verir. Bu bedelin yatırıldığına ilişkin makbuz olmaksızın başvurular taşınmaz maliki idarelerce kabul edilmez.
Taşınmazlara kıymet takdiri yapılması
MADDE 11 – (1) Yatırıma konu taşınmazların rayiç bedeli ile ilk yıl kullanma izni veya irtifak hakkı bedelleri, taşınmaz maliki idarelerin taşınmazlarını satmaya yetkili komisyonlarca tespit edilebilir veya yetkilendirilmiş olmaları halinde
yetkileri kapsamındaki usullere göre tespit ettirilebilir.
(2) Taşınmazın veya yatırımın özelliğine göre, Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin hüküm ve
tasarrufu altındaki yerlerin rayiç bedeli ile ilk yıl kullanma
izni veya irtifak hakkı bedelleri, Maliye Bakanlığı merkez denetim elemanları ile 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tâbi ekspertiz şirketlerine tespit ettirilebilir. Bu şekilde tespit ettirilen bedel, komisyonca ayrıca
karar alınmasına gerek olmaksızın tahmin edilen bedel olarak dikkate alınır.
Komisyonun değerlendirmesi ve yapılacak işlemler
MADDE 15 – (1) Komisyon, başvuruları değerlendirirken yatırımcının;
a) Kayıtlı ve ödenmiş sermayesi dâhil malî durumunu,
b) Yatırımın gruplandırılan iller ve teşvik edilecek
sektörler arasında yer alıp almadığını,
c) Yatırımcı tarafından taahhüt edilen yatırım tutarının, maliki idarelerce taşınmaza takdir edilen rayiç değerin,
tarım ve hayvancılık yatırımları için bir, turizm yatırımları
için iki, diğer yatırımlar için üç katı olup olmadığını,
Komisyon
MADDE 14 – (1) Yatırımcıya tahsis edilecek taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni
verilmesiyle ilgili olarak vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında, taşınmaz maliki idarenin mahallindeki en büyük memuru (defterdar, il özel idaresi genel sekreteri, belediye başkanı, bölge müdürü veya il müdürü) ile
taşınmazdan sorumlu birim amiri (millî emlak müdürü, emlak işlerinden sorumlu müdür gibi), bayındırlık ve iskân il
müdürü, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki taşınmazlar için ayrıca belediye imar müdürü ve yatırımın türüne göre
ilgili bakanlığın il müdüründen oluşan bir komisyon kurulur.
(2) Komisyonun raportörlüğü, taşınmaz maliki idarenin taşınmaz yönetiminden sorumlu birimince yapılır.
(3) Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Muhalif kalan üye karşı oy gerekçesini yazarak imzalar. Oyların eşitliği halinde başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.
ç) Taahhüt edilen yatırımın finansman kaynaklarının
yeterliliğini,
d) Talep edilen taşınmazın üzerinde avan projenin
uygulanıp uygulanamayacağını,
e) Avan projesine göre yapılacak yatırımdaki kapalı
ve açık alanlar dikkate alınarak ne kadarlık bir taşınmaza
ihtiyaç duyulduğunu,
inceleyerek veya teknik elemanlara incelettirerek talepleri değerlendirir ve gerekçelerini belirtmek suretiyle yatırımcıya ön izin ve kullanma izni verilmesinin veya irtifak
hakkı tesis edilmesinin uygun olup olmadığına karar verir ve
onay için taşınmaz maliki idarelerin yetkili organlarına sunar. Komisyon kararıyla birlikte, karara konu taşınmaz hakkında yatırımcı tarafından düzenlenen belgeler ile bu taşınmaza ilişkin bilgi ve belgelerin birer örneği taşınmaz maliki
idareye gönderilir.
(2) Aynı taşınmaz hakkında ön izin ve kullanma izni
verilmesi veya irtifak hakkı tesisi talep eden birden fazla
yatırımcı olması halinde komisyonca; yatırımcıların öz kaynakları, taahhüt ettikleri istihdam sayıları ve yatırım tutarından en yükseği yüz puan üzerinden değerlendirilerek, diğer yatırımcıların taahhüt ettikleri öz kaynak, istihdam ve
yatırım tutarından en yüksek öz kaynak, istihdam ve yatırım
tutarı oranına göre puanlama yapılır ve en yüksek toplam
Yatırıma elverişli taşınmazların yatırımcılara
duyurulması
MADDE 12 – (1) Taşınmaz maliki idarelerce bu Usul ve
Esaslar kapsamında değerlendirilmek üzere belirlenen taşınmazlar, bulundukları yerlerdeki ticaret, sanayi ve ziraat odalarına bildirilir. Taşınmaz maliki idarelerce ilana çıkılması
uygun görülen taşınmazlar en az iki aylık başvuru süresi verilerek dönemler halinde ilan edilir ve bu ilanlar başvuru tarihine kadar taşınmaz maliki idarelerin internet sayfalarında
da yayımlanır.
(2) Taşınmaz maliki idarelerce belirlenen taşınmazlar, Türkiye genelinde yayımlanan tirajı en yüksek ilk on gazeteden Basın İlan Kurumunca belirlenecek birisinde bir defa
yayınlanır. Son ilan tarihi ile komisyona müracaat tarihi arası otuz günden az olamaz.
Başvuru
MADDE 13 – (1) Yatırımcı; Ek-1’de yer alan talep formunu doldurarak, Ek-2’de yer alan yatırımcılardan istene-
33
Bedel
MADDE 19 – (1) Ön izin bedelsizdir.
(2) İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararıyla gruplandırılan;
a) I ve II’nci bölgede bulunan illerde yatırım konusu
taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde üçü,
b) III’üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde ikisi,
c) IV’üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde biridir.
(3) İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, ikinci ve
müteakip yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, cari
yıl bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir önceki yılın aynı ayına göre
yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle hesaplanır.
(4) Ancak, müteakip yıllar irtifak hakkı veya kullanma
izin bedellerinin, emlak vergisi genel beyan döneminde yatırıma konu taşınmazın asgari metrekare birim değeri üzerinden
yapılacak hesaplaması ile ÜFE oranında artırılması suretiyle
hesaplanması sonucu bulunacak bedeller arasında farklılığın
olması halinde fazla olan tercih edilerek tahsil edilir.
(5) İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri
sözleşme düzenlenmeden önce, müteakip yıl bedelleri ise,
kullanma izni sözleşmesinin düzenlendiği, irtifak hakkının
tapuya tescil edildiği tarihler esas alınarak her yıl aynı tarihte peşin olarak taşınmaz maliki idarenin ilgili muhasebe birimine yatırılır.
(6) Vadesinde ödenmeyen bedellere, 6183 sayılı Kanunun 51’inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme
zammı uygulanır.
puanı alacak yatırımcı tercih edilir. Yapılacak bu puanlamada da eşitlik olması halinde, en fazla istihdam sağlayacak
yatırımcı tercih edilir.
(3) İlan edilen taşınmazlar hakkında bu Usul ve Esaslar
uyarınca yapılan talepler taşınmaz maliki idarece sonuçlandırılıncaya kadar tahsis, satış, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni
verilmesi ve kiralama gibi diğer talepler değerlendirilmez.
İstihdam
MADDE 16 – (1) Yatırım teşvik belgesinde belirtilen
istihdam edilecek işçi sayısına, yatırım konusu işletmenin
faaliyete geçtiği tarihten itibaren beş yıl süreyle uyulması
zorunludur.
(2) İstihdam edilecek işçi sayısı beş yıllık ortalama
üzerinden değerlendirilir.
(3) Üretime katkı sağlamak amacıyla hizmet satın
alınmak suretiyle sağlanan istihdam, taahhüt edilen istihdam sayısı içerisinde değerlendirilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ön İzin, Sözleşme ve Bedel
Ön izin
MADDE 17 – (1) İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazların maliki idarelerce, bu taşınmazlardan imar plânı bulunmayanların, yatırımcı tarafından imar plânlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak
tesislere ilişkin uygulama projelerinin yapılması/yaptırılması, gereken hallerde tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması/yaptırılması amacıyla, fiili kullanım olmaksızın bedelsiz olarak bir yıl süreyle ön izin verilebilir ve
bu süre ihtiyaç duyulması halinde bir yıl uzatılabilir. Bu durumda taşınmazın maliki idare ile yatırımcı arasında örneği
Ek-3’de yer alan ön izin sözleşmesi düzenlenir.
(2) İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazın imar parseli niteliğinde bulunması durumunda, yapılacak yatırımın taşınmazın imar plânında ayrıldığı amaca uygun olması zorunludur.
Yatırım döneminde bedel
MADDE 20 – (1) İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde,
ilk yıl bedeli ile sözleşmeleri gereğince artırılarak tespit edilen ikinci ve üçüncü yıl bedelleri, yüzde yetmiş indirim uygulanarak tahsil edilir.
Devir
MADDE 21 – (1) Yatırımcı, irtifak hakkı veya kullanma
iznini üçüncü kişilere devredebilir. Ancak, devrin yatırım tamamlanmadan önce yapılması halinde, devralan kişide 6 ncı
maddede belirtilen şartlar aranır. Devralan kişiler devir tarihinden itibaren otuz gün içinde taşınmaz maliki idareye bilgi
vererek, devredenin sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini içeren ve idarece düzenlenecek olan yeni sözleşmeyi
imzalamak zorundadır.
(2) Ön izin devredilemez ve bu süre içerisinde ortak
alınamaz.
Sözleşme ve tescil
MADDE 18 – (1) Ön izin ve kullanma izni verilmesine
veya irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin kararın taşınmaz
maliki idarece yatırımcıya tebliğ tarihinden itibaren onbeş
gün içinde ön izin sözleşmesinin imzalanması, kullanma izni
bedelinin yatırılarak örneği Ek-4’te yer alan kullanma izni
sözleşmesinin imzalanması ve notere tasdik ettirilmesi, irtifak hakkı bedelinin yatırılarak örneği Ek-5’de yer alan irtifak
hakkı sözleşmesinin tapu memuru huzurunda resmi senet
düzenlenmek suretiyle bağımsız ve sürekli nitelikte irtifak
hakkı olarak tapuya tescil işleminin yapılması zorunludur.
Sözleşme yapmaya yazılı olarak davet edilmesine rağmen,
tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde ilk yıl irtifak
hakkı veya kullanma izni bedelini yatırarak sözleşme düzenlemeyen yatırımcı bu hakkından vazgeçmiş sayılır.
(2) Kullanma iznine ilişkin sözleşme taraflarca imzalanarak noterce tasdik edilmeden veya irtifak hakkı tapu siciline tescil edilmeden taşınmazlar yatırımcıya teslim edilmez ve üzerinde herhangi bir inşaî faaliyete izin verilmez.
(3) Hazine Müsteşarlığınca yatırım teşvik belgesinde
yapılan her türlü revizyon işlemlerinde yatırımcı tarafından
taşınmaz maliki idareye bilgi verilir.
(4) Ön izin sözleşmesinin notere tasdiki zorunlu değildir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yatırım, Denetim ve Geri Alma
Yatırım süresi
MADDE 22 – (1) Yatırım teşvik belgesinde belirlenen
veya uzatılmış ise uzatılan süreler göz önünde bulundurularak yatırıma başlanılması ve uygulama projelerinde gösterilen bina, yapı ve tesislerin inşaatlarının bitirilerek faaliyete
geçilmesi zorunludur.
(2) Hazine Müsteşarlığınca yatırım teşvik belgesinde
belirtilen yatırım süresinin uzatılması halinde, yatırımcı tarafından buna ilişkin belgenin bir örneği taşınmaz maliki idareye verilir.
(3) Yatırım teşvik belgesinde belirlenen veya uzatılmış ise uzatılan süreler içerisinde tamamlanamayan yatırım-
34
İrtifak hakkı ve kullanma izninin iptali,
tahliye ve geri alma
MADDE 26 – (1) Yatırımcının bu Usul ve Esaslarda ve
sözleşmesinde yer alan hükümlere uymadığının veya mücbir
sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın tamamlanmadığının tespiti halinde, herhangi bir yargı kararı aranmaksızın
irtifak hakkı veya kullanma izni iptal edilir. Bu durumda, taşınmaz üzerindeki tüm yapı ve tesislerle birlikte sağlam ve
işler durumda tazminat ve bedel ödenmeksizin taşınmaz maliki idareye intikal eder ve bundan dolayı hak lehtarı veya
üçüncü kişilerce herhangi bir hak ve talepte bulunulamaz.
Taşınmaz maliki idarenin talebi üzerine irtifak hakkı tapu
idaresince tapu kütüğünden resen terkin edilir.
(2) Yatırımcı, herhangi bir yargı kararı aranmaksızın
taşınmaz maliki idarece alınacak irtifak hakkı veya kullanma
izninin iptal edildiğine dair kararın tebliğ tarihinden itibaren
taşınmazı otuz gün içinde tahliye eder.
(3) Taşınmazın geri alımı sırasında, taşınmazın yatırımcıya korunarak kullanımı şartıyla üzerindeki bina ve müştemilatıyla teslim edildiği hallerde, teslim edilen bina ve
müştemilatın korunarak kullanılmamasından doğan zararlar
taşınmaz maliki idarelerce ayrıca tazmin ettirilir.
ların tamamlanması için mücbir sebepler dışında ek süre
verilmez.
Mücbir sebepler
MADDE 23 – (1) Yatırımcı, irtifak hakkı veya kullanma
izninin süresinin uzatılması talebinde bulunamaz.
(2) Ancak;
a) Yangın, deprem ve su baskını gibi tabii afetler,
b) Ülkede genel veya işin yapıldığı yerde kısmi seferberlik ilanı,
c) Genel grev, lokavt gibi kısmi hak kullanımından doğan imkânsızlıkların meydana gelmesi,
ç) Bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması,
d) İrtifak hakkı lehtarı ve kullanma izni sahibinin kusuru dışında kamudan kaynaklanan, ancak hakkın tamamen
kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle
engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya çıkması,
hâllerinde, kamudan kaynaklanan fiili veya hukukî
imkânsızlık durumunun veya mücbir sebeplerin ortadan
kalkmasına kadar geçecek süre kadar, irtifak hakkı ve kullanma izni süresinin dondurulması suretiyle uzatımı talebinde
bulunulabilir.
(3) İrtifak hakkı lehtarı veya kullanma izni sahibinin
kusuru dışında kamudan kaynaklanan, hakkın tamamen kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya
çıkması ya da mücbir sebeplerin varlığı halinde, irtifak hakkı
lehtarı veya kullanma izni sahibinin talebi üzerine irtifak
hakkı veya kullanma izni süresi kamudan kaynaklanan fiili
veya hukuki imkânsızlık durumunun veya mücbir sebeplerin
ortadan kalkmasına kadar geçecek süre kadar dondurulur.
Dondurulan süre için bedel alınmaz. Sürenin yeniden işlemeye başladığı tarihte alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin
geçen süre kadar sözleşmesinde belirtilen oranda artırılması
suretiyle tespit edilir. Ancak, dondurulan yıl için ödenmiş
olan bedelin dondurulan süreye isabet eden kısmı sözleşmesinde belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni tespit edilen
bedelden mahsup edilir. Dondurulan süre sözleşme süresine
eklenir.
İndirimlerin iptali ve hâsılattan pay alınması
MADDE 27 – (1) Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler
hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin gerçekleştirilmesine rağmen yatırımın tamamlanmaması veya öngörülen istihdam sayısına yüzde onu aşan oranda uyulmaması
hâlinde, bölgeler itibariyle farklılaştırılarak emlak vergi değeri üzerinden hesaplanmak suretiyle irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri yönünden sağlanan indirimler ile hâsılat payı
alınmaması suretiyle yapılan indirimler iptal edilerek genel
hükümlere göre işlem yapılır ve hâsılat payı alınır.
(2) İndirimin iptali halinde, cari yıl irtifak hakkı ve
kullanma izni bedeli, rayiç bedel üzerinden (bu bedeller
emlak vergi değerinin yüzde üçünden az olamaz) tahsil
edilir, müteakip yıl bedelleri ise Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir önceki yılın
aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle hesaplanarak tahsil edilir.
(3) İrtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen taşınmaz üzerinde yapılacak yapı ve tesisin bizzat hak
lehtarınca işletilmesi hâlinde, bu yapı ve tesisin işletilmesinden elde edilen toplam yıllık hâsılatın yüzde biri oranında
pay alınır. Ancak, tarım, hayvancılık, sanayi ve tersane yatırımlarında bu oran binde bir olarak uygulanır.
(4) Hak lehtarı ile varsa alt kiracıların yıllık hasılatını
gösteren ve ilgili vergi dairesine yıllık beyanname ekinde verilen gelir tabloları, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanununa
göre yetkili kılınanlara tasdik ettirilerek bir örneği taşınmaz
maliki idareye verilir. Ödenmesi gereken hâsılat payları her
yılın yıllık beyanname verme dönemini takip eden ay içinde
taşınmaz maliki idarelerin ilgili muhasebe birimine yatırılır.
(5) Taşınmazlar üzerinde bulunan yapı ve tesisin tamamının veya bir kısmının hak lehtarınca üçüncü kişilere
kiraya verilmesi hâlinde; hak lehtarından brüt kira üzerinden, kiracıdan/kiracılardan ise, yapı ve tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hâsılattan hak lehtarına ödenen kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden
hak lehtarı ile yapılan sözleşmede belirlenen oranda pay alınır. Hak lehtarı ile kiracı arasında yapılan kira sözleşmesinin
bir örneği taşınmaz maliki idareye verilir. Kira payları, hak
lehtarı ile kiracı arasında yapılan sözleşmeye göre kira bedellerinin hak lehtarına ödenmesi gereken ayı takip eden
ayın yirminci günü mesai saati bitimine kadar taşınmaz ma-
Denetim
MADDE 24 – (1) Yatırımcı; irtifak hakkı tesis edilen
veya kullanma izni verilen taşınmazlar üzerinde inşa edilecek yapı ve tesisleri onaylı imar planı ve uygulama projesine
uygun olarak yapmak zorundadır.
(2) Taşınmaz maliki idareler, inşaat aşamasında ve işletme süresince gerekli gördüğü takdirde taşınmazların üzerindeki bütün yapı ve tesisleri kontrol etmeye veya ettirmeye yetkilidir. Bu kontroller sırasında belirlenecek hata ve
eksiklikler, taşınmaz maliki idarelerce belirlenecek süre ve
şartlarla yatırımcı tarafından tamamlanır.
(3) Taşınmaz maliki idareler tarafından işletme süresince
Kanunun Ek 3’üncü maddesinde ve bu Usul ve Esaslar ile sözleşmesinde yer alan hükümlere uyulup uyulmadığı denetlenebilir.
İrtifak hakkı ve kullanma izni süresinin sona ermesi
MADDE 25 – (1) İrtifak hakkı ve kullanma izni, sözleşme süresi sonunda sona erer. Bu durumda; makine, teçhizat
ve demirbaşlar hariç diğer yapı ve tesisler taşınmaz maliki
idareye intikal eder. Bundan dolayı hak lehtarı veya kullanma izni sahibi ile üçüncü kişilerce herhangi bir hak ve talepte bulunulamaz. Ancak, yatırımcının talep etmesi halinde,
üzerindeki yapı ve tesisler dikkate alınmak suretiyle genel
hükümlere göre bedeli karşılığında doğrudan irtifak hakkı
tesis edilir veya kullanma izni verilir.
35
liki idarenin ilgili muhasebe birimine yatırılır. Kiracılardan
alınamayan hâsılat payları hak lehtarından alınır.
(6) Yıllık hasılatın tespitinde; Maliye Bakanlığı muhasebe sistemi uygulama mevzuatı uygulanır.
(7) Vadesinde ödenmeyen hâsılat paylarına 6183 sayılı Kanunun 51’inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.
(8) İndirimsiz bedelle irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi ve hâsılat payının ödenmesine ilişkin kararın taşınmaz maliki idarece yatırımcıya tebliği tarihinden
itibaren altmış gün içerisinde kabul edilmemesi veya gerekli
işlemlerin yaptırılmaması hâlinde, 26’ncı madde hükümleri
uygulanır.
Kullanma İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar yürürlükten
kaldırılmıştır.
Daha önce bedelsiz irtifak hakkı tesis edilen veya
kullanma izni verilen taşınmazlar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun mülga 5’inci maddesi
kapsamında bedelsiz irtifak hakkı tesis edilen veya kullanma
izni verilen taşınmazlar ile 5084 sayılı Kanunun geçici 3’üncü
maddesi uyarınca 28/2/2009 tarihinde bedelsiz irtifak hakkı
tesis edilmek veya kullanma izni verilmek amacıyla ilana çıkılmış ancak, işlemleri tamamlanmamış taşınmazlar hakkında, Yatırım ve İstihdamın Teşviki Amacıyla Bedelsiz İrtifak
Hakkı Tesis Edilmesine ve Bedelsiz Kullanma İzni Verilmesine
İlişkin Usul ve Esaslar uygulanır.
Masraflar
MADDE 28 – (1) İrtifak hakkının tapuya tesciline veya
kullanma izni sözleşmesinin notere tasdik ettirilmesine ilişkin işlemler ile bu hakların devri ve terkini, yapı ve tesislerin
inşası ve kullanımı için ödenmesi gereken her türlü vergi,
resim, harç, prim ve benzeri malî yükümlülükler yatırımcı
tarafından karşılanır.
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 29 – (1) Bu Usul ve Esasların uygulanmasında
ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 31 – (1) Bu Usul ve Esaslar yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32 – (1) Bu Usul ve Esasların hükümlerini;
a) Hazineye ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler açısından Maliye Bakanı,
b) Özel bütçeli kamu idarelerine ait taşınmazlar açısından bu idarelerin en üst yöneticileri,
c) İl özel idarelerine ait taşınmazlar açısından valiler,
ç) Belediyelere ait taşınmazlar açısından belediye
başkanları,
yürütür.
Yürürlükten kaldırılan usul ve esaslar
MADDE 30 – (1) 26/5/2007 tarihli ve 26533 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırım ve İstihdamın Teşviki
Amacıyla Bedelsiz İrtifak Hakkı Tesis Edilmesine ve Bedelsiz
Bu Yönetmeliğin eklerini
görmek için ilgili Resmi Gazete’ye veya
www.ideyonetisim.com.tr sitemize
bakabilirsiniz.
meliği
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
• Gümrüksüz Satış Mağazaları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Askerî Müzeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik **
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönet-
TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Çevre ve Orman Bakanlığından:
MADDE 1 – 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin 2’nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Yönetmelik, 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin
Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te tehlikeli atık olarak sınıflandırılan, EK-III A’da listelenmiş olan ve tehlikeli kabul
edilen özelliklerinden birini veya birden fazlasını gösteren ve
H3 ten H8’e kadar olan keza H10 ve H 11 bakımından ise EK-III
B’teki eşik konsantrasyonlarının üzerinde bir değere sahip
atıkların üretimi, toplanması, geçici olarak depolanması, ara
depolanması, taşınması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi,
ithali ve ihracatına ilişkin yasak, sınırlama ve yükümlülükleri,
alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri, tabi olunacak hukuki ve teknik sorumlulukları kapsar.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Tehlikeli atık”, “Bertaraf”, “Bertaraf tesisi” ve “Üretici” tanımları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tehlikeli Atık: Bu Yönetmelikte tehlikeli atık, atık
olarak ifade edilecektir. Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te (A) işareti ile gösterilmiş atıkların herhangi tehlikeli atık konsantrasyonuna
bakılmaksızın tehlikeli atık sınıfına girerken, aynı listede (M)
işareti ile gösterilmiş atıklar EK-III B’de verilen tehlikeli
atıkların eşik konsantrasyonu üzerinde bir değere sahipse
tehlikeli atıktır. Ayrıca doğal karakterleri ya da oluşmalarına
neden olan aktiviteye bağlı olarak bu Yönetmeliğin ekinde
yer alan EK-3 A’da veya EK-3-B’de bulunup E- 4’te verilen
maddeleri içeren atıkların, Atık Yönetimi Genel Esaslarına
İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-III A’daki özellikler-
36
den bir veya birkaçına sahip olmaları ve aynı Yönetmeliğin
ekinde yer alan EK-III B’de verilen tehlikeli özellikleri göstermeleri durumunda tehlikeli atık olarak sınıflandırılan
atıkları,”
“Bertaraf: Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-II A ve EK-II B’de sıralanan işlemlerden herhangi birini veya birkaçını,”
“Bertaraf Tesisi: Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin
Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-II A ve EK-II B’de sıralanan
işlemlerden bir veya birkaçını yapmak üzere kurulmuş tesisi,”
“Üretici: Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te sıralanan faaliyetler sırasında tehlikeli atık üreten gerçek ve tüzel kişiler, atığı
üretenin bilinmemesi durumunda ise bu atıkları zilyetliğinde
veya mülkiyetinde bulunduran gerçek ve tüzel kişileri,”
elli kilogramı geçmeyen atıkların taşınmasında bu Yönetmeliğin 11, 12 ve 13’üncü madde hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 15’inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Atıkların geri kazanılmasının ve tekrar kullanılmasının mümkün olmadığı durumlarda atıklar, çevre ve insan sağlığına zarar vermeden bertaraf edilir. Bertaraf sistemleri Atık
Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan
EK-III A’daki tehlikeli kabul edilen atıkların özelliklerine ve
uygun teknolojilere göre seçilir. Aynı Yönetmeliğin ekinde yer
alan EK-II A ve EK-II B’de verilen tüm bertaraf ve geri kazanım
işlemlerini gerçekleştirmek isteyen gerçek ve tüzel kişiler Bakanlıktan ön lisans ve lisans almakla yükümlüdür.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 16’ncı maddesinde geçen “(EK 2-B) de” ibaresi “Atık Yönetimi Genel Esaslarına
İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-II B’de” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK 3’te ve/veya
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde
yer alan EK-IV’te (M) işareti ile bulunan, ancak tehlikeli atık
olmadığı iddia edilen atıkların tehlikeli özelliklerden bir ya
da bir kaçını içerip içermediğinin akredite laboratuvarlar
ve/veya uluslararası kabul görmüş kuruluşlarca yapılan analizlerle üretici tarafından tespitini sağlatmakla,”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 17’nci maddesinde geçen “(EK 5) te” ibaresi “Atık Yönetimi Genel Esaslarına
İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-III A’da” şeklinde
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci fıkrasında geçen “(EK 7) de yer alan” ibaresi “Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan
EK-IV’te bulunan” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (g) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK 3’te ve/veya
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde
yer alan EK-IV’te (M) işareti ile bulunup EK-III B’de belirtilen
özellikleri içermediği öne sürülen atıklar için bu atıkların
tehlikeli olmadığını akredite laboratuvarlar ve/veya uluslararası kabul görmüş kuruluşlarca yapılan analizlerle Bakanlığa belgelemekle,”
“g) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan EK 8’de bulunan
atık beyan formunu her yıl ocak ayında bir önceki yıla ait
bilgileri doldurmak, iki ay içinde valiliğe göndermek ve Atık
Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer
alan EK-IV’te bulunan atık tanımlama kodunu kullanmakla
ve bir yıl boyunca bir nüshasını saklamakla,”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 48’inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 48 – Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin
Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te (01) başlığı altında
kayıtlı maden atıkları, (13) başlığı altında kayıtlı yağ ve sıvı
yakıt atıkları, (16 06) başlığı altında kayıtlı kullanılmış pil ve
aküler, (18) başlığı altında kayıtlı insan ve hayvan sağlığı ve/
veya bu konulardaki araştırmalardan kaynaklanan atıklar ile
kullanılmış lastiklerin toplanması, taşınması, işlenmesi ve
bertarafına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-1,
EK-2, EK-5, EK-6 ve EK-7 yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 14’üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 12 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
“MADDE 14 – Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te 09 01 Fotoğraf Endüstrisi
Atıkları başlığı altında kayıtlı gümüş içeren sabitleştirme banyolarının ve bu Yönetmelik kapsamında olan, ancak toplamı
MADDE 13 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür.
• Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Süt ve Süt Ürünleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• Sinop Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği
• Erzincan Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Nevşehir Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği
• Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği
• Tunceli Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Tunceli Üniversitesi Lisansüstü Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
37
• 2009/15343 Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı İnsan Kaynakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Harp Akademileri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik **
• Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği
• Üniversitelerde Akademik Teşkilat Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Kilis 7 Aralık Üniversitesi Ön Lisans, Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
YAPIM İŞLERİ İHALELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Kamu İhale Kurumundan:
MADDE 1 – 4/3/2009 tarihli ve 27159 sayılı mükerrer
Resmî Gazete’de yayımlanan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 38’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret
ve/veya sanayi odasından ya da esnaf ve sânatkar odasından
veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya
da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda
alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,”
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan
veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış,
tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 45’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendindeki “bedel içeren noter onaylı
sözleşme” ibaresi “bedel içeren sözleşme” olarak değiştirilmiştir.
“a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sânatkar odası veya ilgili meslek
odası belgesi;
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret
veya ilgili meslek odasından, davet tarihinin veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu
gösterir belge,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, davet tarihinin veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış,
tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin (4) nolu ekinde yer alan
Belli İstekliler Arasında İhale Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartnamenin 7.1. maddesinin
(a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak
Tip İdari Şartnamenin, (5) nolu ekinde yer alan 4734 Sayılı
Kanunun 21’inci Maddesinin (b), (c) Bentlerine Göre Pazarlık
Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari
Şartnamenin ve (6) nolu ekinde yer alan 4734 Sayılı Kanunun
21’inci Maddesinin (a), (d), (e) Bentlerine Göre Pazarlık Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartnamenin 7.1. maddelerinin (a) bentleri aşağıdaki şekilde
odası belgesi;
veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin
içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan
veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge.”
Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak
Tip İdari Şartnamenin, (4) nolu ekinde yer alan Belli İstekliler Arasında İhale Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartnamenin ve (5) nolu ekinde yer alan
4734 Sayılı Kanunun 21’inci Maddesinin (b), (c) Bentlerine
Göre Pazarlık Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartnamenin (8) numaralı dipnotları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“8 Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin
30’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen
belgelerin istenilmesi gereken hallerde, istenecek teklif türüne göre aşağıdaki seçeneklerden uygun olan seçilecek,
aksi halde “Bu bent boş bırakılmıştır” yazılacaktır:
(1) Anahtar teslim götürü bedel işlerde;
“Teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş
gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu
fiyatlara ilişkin İdarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun
analizler ve teklif bedelini gösteren hesap cetveli”
(2) Teklif birim fiyatlı işlerde;
“Teklif edilen fiyatlara ilişkin olarak idarenin tanımladığı her bir iş kaleminin yapım şartlarına uygun analizler”
(3) Karma teklif alınan işlerde;
“Anahtar teslim götürü bedel teklif verilen iş kısım/
kısımları için; teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya
iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu
fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına uygun
Belli İstekliler Arasında İhale Usulü ile İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip Ön Yeterlik Şartnamesinin 7.1. maddesinin (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
odası belgesi;
veya ilgili meslek odasından, ilk ilan veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu
gösterir belge,
38
MADDE 7 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
MADDE 8 – Bu Yönetmelik hükümlerini Kamu İhale Kurumu Başkanı yürütür.
analizler ve teklif bedelini gösteren hesap cetveli, birim fiyat teklif verilen iş kalemleri için; teklif edilen fiyatlara ilişkin olarak idarenin tanımladığı her bir iş kaleminin yapım
şartlarına uygun analizler””
Başlamış olan ihaleler
GEÇİCİ MADDE 1 – İlanı veya duyurusu bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yapılmış olan ihaleler, ilan edildiği veya duyurulduğu tarihte yürürlükte olan Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Bu Yönetmeliğin güncellenmiş halini görmek için
veya www.ideyonetisim.com.tr sitemize
bakabilirsiniz.
• 2009/15316 Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik **
• Çevre ve Orman Bakanlığı Döner Sermayeli İşletmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
“ş) Acil durum aydınlatması: Olağan aydınlatma
devrelerinin kesintiye uğraması hâlinde, armatürün kendi
gücüyle veya ikinci bir enerji kaynağından beslenerek sağlanan aydınlatmayı,”
“u) Kaçış uzaklığı: Herhangi bir katta bir mekân içinde durulabilen en uzak noktada bulunan bir kullanıcının kendisine en yakın kat çıkışına kadar almak zorunda olduğu yürüme yolunun uzunluğunu,”
“ff) Mevcut yapı: Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce yapı ruhsatı alınıp yapımı devam eden veya yapımı tamamlanan yapı, bina, tesis ve işletmeyi,
gg) Ortak merdiven: Birden çok sayıda kullanım birimine hizmet veren ve kaçış merdiveni olarak da kullanılabilen bina merdivenini,”
“ccc) Yüksek bina: Bina yüksekliği 21.50 m’den, yapı
yüksekliği 30.50 m’den fazla olan binaları,”
Ekli “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in
yürürlüğe konulması; Bayındırlık ve İskân Bakanlığının
8/7/2009 tarihli ve 2313 sayılı yazısı üzerine, 7126 sayılı
Sivil Savunma Kanununun ek 9’uncu maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 10/8/2009 tarihinde kararlaştırılmıştır.
MADDE 1 – 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 2’nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik;
a) Ülkedeki her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerinde alınacak yangın önleme ve söndürme tedbirlerini,
b) Yangının ısı, duman, zehirleyici gaz, boğucu gaz ve
panik sebebiyle can ve mal güvenliği bakımından yol açabileceği tehlikeleri en aza indirebilmek için yapı, bina, tesis ve işletmelerin tasarım, yapım, kullanım, bakım ve işletim esaslarını,
kapsar.
(2) Karada ve suda, sürekli veya geçici, resmî veya
özel, yeraltı veya yerüstü inşaatı ile bunların ilâve, değişiklik ve onarımlarını içine alan sabit ve hareketli tesisler bu
Yönetmeliğin uygulanması bakımından yapı sayılır ve bu tesisler hakkında bu Yönetmeliğe göre işlem yapılır.
(3) Türk Silahlı Kuvvetlerince kullanılan yapı, bina ve
tesisler ile eğitim ve tatbikat alanlarında uygulanacak yangın
önlemleri, bu Yönetmelik hükümleri de dikkate alınarak yapının özelliklerine göre Millî Savunma Bakanlığınca belirlenir.”
“MADDE 5- (1) Projeler, kanuni düzenlemeler yanında,
yangına karşı güvenlik bakımından bu Yönetmelikte öngörülen
şartlara uygun değil ise yapı ruhsatı verilmez. Yeni yapılan
veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda bu
Yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının
tespiti hâlinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı
kullanma izin belgesi veya çalışma ruhsatı verilmez.
(2) Tasarımcılar tarafından, bu Yönetmelikte hakkında yeterli hüküm bulunmayan hususlarda ve metro, marina,
helikopter pisti, tünel, stadyum, havalimanı ve benzeri kullanım alanlarının yangından korunmasında Türk Standartları,
bu standartların olmaması hâlinde ise Avrupa Standartları
esas alınır. Türk veya Avrupa Standartlarında düzenlenmeyen
hususlarda, uluslararası geçerliliği kabul edilen standartlar
da kullanılabilir.
(3) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında proje ve yapım
ile ilgili konularda tereddüde düşülen hususlar hakkında Bayındırlık ve İskân Bakanlığının, diğer hususlar hakkında ise
İçişleri Bakanlığının uygulamaya esas olacak yazılı görüşü alınarak bu görüşlere göre işlem yapılır.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (g), (i), (ş), (u), (ff), (gg) ve (ccc) bentleri
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (ççç) bendi yürürlükten
kaldırılmıştır.
“g) Atrium: İki veya daha çok sayıda katın içine açıldığı, merdiven yuvası, asansör kuyusu, yürüyen merdiven
boşluğu veya su, elektrik, havalandırma, iklimlendirme, haberleşme, tesisat bacaları ve şaftlar hariç, üstü kapalı geniş
ve yüksek hacmi,”
“i) Çıkmaz koridor mesafesi: Mekân içerisinden
mekânın koridora bağlanan kapısına kadar olan mesafe göz önüne alınmaksızın, kaçışta, mekânların bağlı olduğu koridorun en
uzak noktasından koridor boyunca bir çıkışa veya iki yönde kaçış
imkânına sahip olunan noktaya kadar olan mesafeyi,”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 6’ncı maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Binaların yangın algılama ve söndürme projeleri,
tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanır. Bir kat alanı 2000
39
m2’den fazla olan katların tahliye projeleri mimari projelerden ayrı olarak hazırlanır. Tahliye projeleri diğer yapılarda mimari projelerde gösterilir. Projeler; ilgili belediye itfaiye birimlerinin uygun görüşü alındıktan sonra, ruhsat vermeye
yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır. Belediye itfaiye birimlerince, projelerde değişiklik veya ilâve gerekli görülmesi halinde, istenilen değişiklik veya ilâvenin bu Yönetmeliğin hangi maddesine istinaden gerekli görüldüğünün
belirtilmesi mecburidir. Yorumlanması gereken, açıklık gerektiren veya belirsiz olan konularda Bayındırlık ve İskân Bakanlığının görüşü alındıktan sonra işlem ve uygulama yapılır.”
rin geçebileceği boşlukları bulunmayan döşemelerin kesiştiği
yerler, alevlerin komşu katlara atlamasını engelleyecek şekilde döşeme yangın dayanımını sağlayacak süre kadar yalıtılır. Alevlerin bir kattan diğer bir kata geçmesini engellemek
için iki katın pencere gibi korumasız boşlukları arasında, düşeyde en az 100 cm yüksekliğinde yangına dayanıklı cephe
elamanıyla dolu yüzey oluşturulur veya cephe iç kısmına en
çok 2 m aralıklarla cepheye en fazla 1.5 m mesafede yağmurlama başlıkları yerleştirilerek cephe otomatik yağmurlama sistemi ile korunur.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 7’nci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Toplam kapalı kullanım alanı 10000 m2’den büyük imalathane, atölye, depo, otel, motel, sağlık, toplanma
ve eğitim binalarında, binaya ait yangın tahliye projeleri,
bina girişinde ve yangın sırasında itfaiyenin kolaylıkla ulaşabileceği bir yerde bulundurulur. Bu projelerde; binanın kaçış
yolları, yangın merdivenleri, varsa itfaiye asansörleri, yangın dolapları, itfaiye su verme ağızları, yangın pompaları ile
jeneratörün yeri işaretlenir.”
“MADDE 28- (1) Çatıların inşasında;
a) Çatının çökmesi,
b) Çatıdan yangının girişi ve çatı kaplaması yüzeyinin
tutuşması,
c) Çatının altında ve içinde yangının yayılması,
ç) Çatı ışıklığı üzerindeki rüzgâr etkileri,
d) Çatı ışıklığından binaya yangının geçmesi,
e) Yangının çatı kaplamasının dış yüzeyi üzerine veya katmanlarının içerisine yayılması ve alev damlalarının oluşması,
f) Bitişik nizam binalarda, çatılarda çıkan yangının
komşu çatıya geçmesi,
ihtimalleri göz önünde bulundurulur.
(2) Çatı kaplamalarının BROOF sınıfı malzemelerden,
çatı kaplamaları altında yer alan yüzeyin veya yalıtımın en
az zor alevlenici malzemelerden olması gerekir. Ancak, çatı
kaplaması olarak yanmaz malzemelerin kullanılması durumunda üzerine çatı kaplaması uygulanan yüzeyin en az normal alevlenen malzemelerden olmasına izin verilir.
(3) Yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda;
a) Çatıların oturdukları döşemelerin yatay yangın kesici niteliğinde,
b) Çatı taşıyıcı sistemi ve çatı kaplamalarının yanmaz
malzemeden,
olması gerekir.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 29’uncu maddesinin
altıncı fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ç) Ek-2/Ç’de TS EN 13501-1 ve TS EN 13501-5’e göre
malzemelerin yanıcılık sınıfları.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 23’üncü maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) Betonarme ve ön gerilmeli betondan mamul taşıyıcı sistem elemanlarında ilgili yönetmelik ve standartlara
uyulur. Çok katlı ve özellikle yatay yangın bölmeli binalarda,
sistem bir bütün olarak incelenir, eleman genleşmelerinin
kısıtlandığı durumlarda doğan ek zorlamalar göz önünde tutulur. Betonarme veya betonarme-çelik kompozit elemanların yangına karşı dayanıklı olabilmesi için, içindeki çelik profil veya donatının en dışta kalan kısımları olan pas payının,
kolonlarda en az 4 cm ve döşemelerde en az 2.5 cm kalınlığında beton ile kaplanmış olması gerekir.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 24’üncü maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Bina yüksekliği 21.50 m’den fazla olan konut harici binalarda ve bina yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut binalarında atriumlu bölüm hariç olmak üzere, 21.50
m’den daha yukarıda olan katlarında en çok 3 kat bir yangın
kompartımanı olarak düzenlenir.
(5) Atriumlu bölümlere, sadece düşük ve orta tehlikeli
sınıfları içeren kullanımlara sahip binalarda müsaade edilir.
Atrium alanının hiçbir noktada 90 m2’den küçük olmaması
esastır. Alanı 90 m2’den küçük olan atrium boşluklarının çevresi her katta en az 45 cm yüksekliğinde duman perdesi ile çevrelenir ve yağmurlama sistemi ile korunan binalarda duman
perdesinden 15 ila 30 cm uzaklıkta, aralarındaki mesafe en
çok 2 m olacak şekilde yağmurlama başlığı yerleştirilir. Atriumlarda doğal veya mekanik olarak duman kontrolü yapılır.”
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 31’inci maddesinin dördüncü ve yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Kaçış merdivenleri bodrum katlar dahil bütün
katlara hizmet verebilir.”
“(7) Bir katı geçmeyen açık merdivenler ile bir kat
inilerek veya çıkılarak bina dışına tahliyesi olan kata ulaşılan
yürüyen merdivenler ve rampalar, bina dışına ulaşım noktasına veya korunmuş kaçış noktasına olan uzaklıklar, tek yönde ve iki yönde korunmuş kaçış yollarına olan ve Ek-5/B’de
belirtilen uzaklıklara uygun olmak şartıyla, ikinci kaçış yolu
olarak kabul edilir.”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 26’ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(5) Su, elektrik, ısıtma ve havalandırma tesisatı ile
benzeri tesisatların döşemeden geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde en az döşeme yangın dayanım
süresi kadar, yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır.”
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 34’üncü maddesinin
altıncı ve yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Aksi belirtilmedikçe kaçış merdivenlerine, bir
yangın güvenlik holünden veya kullanım alanlarından bir
kapı ile ayrılan hol, koridor veya lobiden geçilerek ulaşılır.
(7) Acil durum asansörü ile yapı yüksekliği 51.50 m’den
fazla olan binalarda kaçış merdiveni önüne yangın güvenlik
holü yapılması zorunludur. Acil durum asansörünün yangın
merdiveni önündeki güvenlik holüne açılması gerekir.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 27’nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 27- (1) Dış cephelerin, yüksek binalarda zor
yanıcı malzemeden ve diğer binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir. Cephe elemanları ile alevle-
40
ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Çıkış sayısı, 33’üncü madde esas alınarak belirlenecek sayıdan az olamaz. Aksi belirtilmedikçe, 25 kişinin
aşıldığı yüksek tehlikeli mekânlar ile 50 kişinin aşıldığı her
mekânda en az 2 çıkış bulunması şarttır. Kişi sayısı 500 kişiyi
geçer ise en az 3 çıkış ve 1000 kişiyi geçer ise en az 4 çıkış
bulunmak zorundadır.
(3) Çıkışların birbirinden olabildiğince uzakta olması
gerekir. Bölünmemiş tek mekânlarda 2 çıkış gerekiyor ise çıkışlar arasındaki mesafe yağmurlama sistemi bulunmadığı
takdirde diyagonal mesafenin 1/2’sinden ve yağmurlama sistemi mevcut ise diyagonal mesafenin 1/3’ünden az olamaz.
(4) Çıkış mesafelerinin kapıdan alındığı bina kullanım
sınıflarında, bir koridor içindeki 2 kaçış merdiveni arasındaki
mesafe, yağmurlama sistemi olmayan yapılarda koridor
uzunluğunun yarısından ve yağmurlama sistemi olan yapılarda ise koridor uzunluğunun 1/3’ünden az olamaz.”
(3) Konut birimlerinden bütün çıkışların, kaçış merdivenlerine veya güvenli bir açık alana doğrudan erişim imkânı
sağlayacak şekilde olması gerekir.
(4) Kaçış uzaklığı, apartman dairelerinin kapısından
başlanarak ölçülür. Bir apartman dairesi için aynı kat düzeyinde iki kapı gerektiğinde, yalnızca tek doğrultuda kaçış
veya tek bir kaçış merdiveni sağlanıyor ise kaçış uzaklığı en
uzaktaki kapıdan başlanarak ve iki ayrı doğrultuda kaçış
imkânı sağlanabiliyor ise kaçış uzaklığı her bir kapıdan başlanarak ölçülür.
(5) Kaçış mesafeleri uygun olmak şartıyla, binaların
sadece konut bölümlerine hizmet veren kaçış merdivenleri
aşağıdaki şekilde düzenlenir:
a) Yapı yüksekliği 21.50 m’nin altındaki konutlarda
korunumsuz normal merdiven kaçış yolu olarak kabul edilir
ve ikinci çıkış aranmaz.
b) Yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla ve 30.50 m’den
az olan konutlarda, en az 2 merdiven düzenlenmesi, merdivenlerden en az birisinin korunumlu olması ve her daireden
2 merdivene de ulaşılması gerekir.
c) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla ve 51.50 m’den az
olan konutlarda, birbirlerine alternatif, her ikisi de korunumlu
ve en az birinde yangın güvenlik holü düzenlenmiş veya basınçlandırma uygulanmış 2 kaçış merdiveni yapılması mecburidir. Kattaki konutların her birinin içinden bir yangın güvenlik
holünden geçilerek yangın merdivenine ulaşılıyor ise binanın
genel merdiveninin korunumlu olması gerekli değildir.
ç) Yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek olan konutlarda, birbirlerine alternatif ve yangın güvenlik holü olan ve
basınçlandırılan en az 2 kaçış merdiveni yapılması şarttır.
(6) Konut yapılarının farklı amaçla kullanılan bodrum
katlarında, konut ile ortak kullanılan kaçış merdivenlerinin
önüne yangın güvenlik holü düzenlenmesi gerekir.
(7) Giriş, çıkış ve şaftları üst katlardan 120 dakika
yangına dayanıklı döşeme veya bölme ile ayrılan bodrum
katlar, beşinci fıkrada belirtilen yapı yüksekliklerine dahil
edilmez ve yangın güvenlik tedbirleri bakımından ayrı değerlendirilir.
(8) Çatı arası piyeslerden binanın normal merdivenine veya korunumlu kaçış merdivenine alternatif kaçış imkânı
sağlanması durumunda, çatı arası piyes yüksekliği beşinci
fıkrada belirtilen yapı yüksekliklerine dahil edilmez.”
MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 41’inci maddesinin
üçüncü ve dokuzuncu fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) Kaçış merdivenlerinde her döşeme düzeyinde 17
basamaktan çok olmayan ve 4 basamaktan az olmayan aralıkla sahanlıklar düzenlenir. Bina yüksekliği 15.50 m’den
veya bir kattaki kullanıcı sayısı 100 kişiden fazla olan binalarda dengelenmiş kaçış merdivenlerine izin verilmez.”
“(9) Kaçış merdiveni yuvasına ve yangın güvenlik holüne elektrik ve mekanik tesisat şaftı kapakları açılamaz,
kombi kazanı, iklimlendirme dış ünitesi, sayaç ve benzeri
cihaz konulamaz.”
ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Bir kat inilerek veya çıkılarak doğrudan bina dışına ulaşılan ve eğimi % 10’dan fazla olmayan araç rampaları, kaçış rampası olarak kabul edilir.”
“MADDE 45- (1) Bütün korunmuş kaçış merdivenlerinin, doğal yolla veya Altıncı Kısımdaki gereklere uygun olarak mekanik yolla havalandırılması veya basınçlandırılması
gerekir. Kaçış merdiveni ve kullanım alanları, aydınlatma ve
havalandırma amacı ile aynı aydınlığı veya baca boşluğunu
paylaşamaz.”
birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Hastanelerin ve bakımevlerinin 300 m2’den büyük
olan yatılan katlarının her biri, en az yarısı büyüklüğünde iki
veya daha fazla yangın kompartımanına ayrılır veya korunumlu yatay tahliye alanları teşkil edilir. Yatay tahliye alanlarının hesaplanmasında kullanıcı yükü 2.8 m²/kişi olarak
dikkate alınır.”
“MADDE 48- (1) Bodrum katlar dâhil 4 katı geçmeyen
konutlar ile tek evler, ikiz evler ve sıra evler gibi konutlarda,
tek bir kullanıma hizmet veren binalarda veya böyle bir binanın ayrılmış bir bölümünde kaçışlar, kaçış mesafesi aranmaksızın normal merdivenlerle sağlanabilir. Bu merdivenlerde başka herhangi bir özellik aranmaz.
(2) Birinci fıkrada belirtilenler dışındaki konutlarda,
konut içindeki herhangi bir noktadan konut çıkış kapısına kadar olan uzaklığın 20 m’yi, yağmurlama sistemi olan konutlarda 30 m’yi geçmemesi gerekir. İkiden çok ara kat bulunmayan apartman dairelerinde tek kapı bulunması hâlinde,
bu kapı üst katta düzenlenemez. Üstteki katın döşeme alanı,
bu kat için ayrı bir çıkış sağlanmadıkça 70 m2’yi aşamaz.
“(2) Karışık kullanım amaçlı binalarda, tiyatro, sinema veya konser salonlarında gerekli çıkışların sayısının ve
kapasitesinin en az yarısının, kendi kompartımanı kapsamında düşünülmesi gerekir.”
MADDE 21 – Aynı Yönetmeliğin 52’nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Fabrika, imalathane, mağaza, dükkân, depo,
büro binaları ve ayakta tedavi merkezi
MADDE 52 – (1) Fabrika, imalathane, mağaza,
dükkân, depo, büro binaları ve ayakta tedavi merkezlerinde
41
en az 2 bağımsız kaçış merdiveni veya başka çıkışların sağlanması gerekir. Ancak,
a) Yapı yüksekliğinin 21.50 m’den az olması,
b) Bir kattaki kullanıcı sayısının 50 kişiden az olması,
c) Bütün katlarda en fazla kaçış uzaklığının Ek-5/
B’deki uzaklıklara uygun olması,
ç) Yapımda yanmaz ürünler kullanılmış olması,
d) İmalât ve depolamada kolay alevlenici ve parlayıcı
maddelerin kullanılmaması,
şartlarının hepsinin birlikte gerçekleşmesi hâlinde
tek kaçış merdiveni yeterli kabul edilir.”
sistemlerden bağımsız olması ve saatte en az 10 hava değişimi sağlaması gerekir.”
MADDE 27 – Aynı Yönetmeliğin 62’nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Asansör sistemleri, 31/1/2007 tarihli ve 26420
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğine
(95/16/AT) ve 18/11/2008 tarihli ve 27058 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliğine uygun olarak imal ve tesis edilir.”
dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Acil durum asansörünün kabin alanının en az 1.8
m², hızının zemin kattan en üst kata 1 dakikada erişecek hızda
olması ve enerji kesilmesi hâlinde, otomatik olarak devreye
girecek özellikte ve 60 dakika çalışır durumda kalmasını sağlayacak bir acil durum jeneratörüne bağlı bulunması gerekir.”
“(4) Kazan dairesi kapısının, kaçış merdivenine veya
genel kullanım merdivenlerine doğrudan açılmaması ve mutlaka bir ortak hol veya koridora açılması gerekir.”
MADDE 23 – Aynı Yönetmeliğin 56’ncı maddesinin
üçüncü fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve
(ç) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
“c) 40000 litreye kadar bina içinde bodrum katta,
yangına 120 dakika dayanıklı kâgir odada sızıntısız tanklarda
veya bina dışında sızıntısız yeraltı ve yerüstü tanklarında,”
MADDE 29 – Aynı Yönetmeliğin 77’nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Yangın kontrol panelleri
MADDE 77- (1) Yangın kontrol panelleri ve tekrarlayıcı paneller aşağıda belirtilen şekilde olur:
a) Kontrol ve tekrarlayıcı paneller, binanın, tercihen
zemin katında veya kolay ulaşılabilir bölümünde ve sürekli
olarak görevli personel bulunan bir yerinde tesis edilir.
b) Yangın kontrol panelinin tesis edildiği yerde personelin bulunamadığı zaman aralıkları var ise bu sürelerde sürekli personel bulunan ikinci bir mahalde veya daha fazla
mahalde tekrarlayıcı paneller tesis edilir.”
MADDE 24 – Aynı Yönetmeliğin 58’inci maddesine
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(12) Doğalgaz kullanılan kombi ve şofbenlerin bacaları ile cihazları bacaya bağlayan boruların paslanmaz çelik ve birleşme noktalarındaki kelepçelerin sızdırmaz olması
gerekir. Bacaların yapımı, yıllık bakımı ve temizliği gaz dağıtım şirketlerinin belirleyeceği uzman ve eğitimli kişiler tarafından yaptırılır ve bu kişiler tarafından bacalar ve temiz
hava girişleri kontrol edilir. Baca gazı sensörü olmayan cihazların kullanılmasına izin verilmez.”
MADDE 30 – Aynı Yönetmeliğin 81’inci maddesinin beşinci fıkrası ile yedinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde
“(5) Sesli uyarı cihazları binanın her yerinde, yerden
150 cm yükseklikte ölçülecek ve ses seviyesi ortalama ortam
ses seviyesinin en az 15 dBA üzerinde olacak şekilde yerleştirilir. Uyuma maksatlı bölümler ile banyo ve duşlarda, ses seviyesinin en az 75 dBA olması gerekir. Sesli uyarı cihazlarının 3 m
uzaklıkta en az 75 dBA ve en çok 120 dBA ses seviyesi elde edilecek özellikte olması şarttır. Acil anons sistemi hoparlörü olan
hacimlerde ayrıca siren sistemi konulması gerekli değildir.”
“c) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen bütün binalarda.”
MADDE 25 – Aynı Yönetmeliğin 59’uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 59- (1) İlgili mevzuatına uygun olarak 100
m2’den büyük olan sığınaklarda, Altıncı Kısmın İkinci Bölümüne uygun duman tahliye sistemi kurulması ve Üçüncü Kısmın
İkinci Bölümünde belirtilen esaslara uygun ve en az 2 çıkışın
sağlanması mecburidir. Bu Yönetmeliğe göre algılama, uyarı
ve söndürme sistemlerinin yapılması mecburi olan binaların
sığınaklarında, belirtilen bu sistemlerin kurulması şarttır.”
MADDE 31 – Aynı Yönetmeliğin 83’üncü maddesine
“(5) Sağlık hizmeti amaçlı binalarda, 100’den fazla kişinin bulunduğu konaklama amaçlı binalarda ve kullanıcı sayısı
1000’i geçen toplanma amaçlı binalarda her türlü besleme ve
dağıtım kabloları ve kablo muhafazalarında kullanılan malzemelerin halojenden arındırılmış ve yangına maruz kaldığında
herhangi bir zehirli gaz üretmeyen özellikte olması gerekir.”
MADDE 26 – Aynı Yönetmeliğin 60’ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Motorlu ulaşım ve taşıma araçlarının park etmeleri için kullanılan otoparkların açık otopark olarak kabul edilebilmesi için, dışarıya olan toplam açık alanın, döşeme alanının
% 5’inden fazla olması gerekir. Aksi takdirde bu otoparklar
kapalı otopark kabul edilir. Açık otoparklarda, dışarıya olan
açıklıklar iki cephede ise bunların karşılıklı iki cephede bulunması ve her bir açıklığın gerekli toplam açıklık alanının yarısından büyük olması gerekir. Açıklıkların kuranglez şeklinde
bir boşluğa açılması hâlinde, söz konusu boşluğun genişliğinin
en az otopark kat yüksekliği kadar olması ve kurangleze açılan
ilâve her kat için en az kat yüksekliğinin yarısı kadar artırılması gerekir. Alanlarının toplamı 600 m2’den büyük olan kapalı
otoparklarda otomatik yağmurlama sistemi, yangın dolap sistemi ve itfaiye su alma ağızları yapılması mecburidir. (2) Toplam alanı 2000 m2’yi aşan kapalı otoparklar
için mekanik duman tahliye sistemi yapılması şarttır. Duman
tahliye sisteminin binanın diğer bölümlerine hizmet veren
MADDE 32 – Aynı Yönetmeliğin 92’nci maddesinin
dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Yağmurlama sistemi, yangın dolabı ve hidrant
sistemi bulunan sulu söndürme sistemleri su deposu hacmi,
ön hesap için Ek-8/A tablosunda yer alan veriler esas alınarak veya beşinci fıkrada belirtilen usule göre hesaplanabilir.
Tablo kullanılırken yükseklik olarak yağmurlama başlığının
kullanıldığı en üst kod esas alınır. Su deposu hacmi hidrolik
hesap yapılarak hesaplanır ise hidrolik hesap metoduyla bulunan su deposu hacmi esas alınır.
42
(5) Su deposu hacmi ön hesaplaması, Ek-8/B’ye göre
hesaplanan yağmurlama sistemi su debisine, Ek-8/C’de belirtilen yangın dolabı su debisi ve hidrant sistemi var ise hidrant debisi de ilave edilerek, tehlike sınıfına göre üçüncü
fıkrada belirtilen sürenin çarpılması ile hesaplanabilir.
(6) Yapıda sulu söndürme sistemi olarak sadece yangın
dolapları sistemi mevcut ise su kapasitesi, TS EN 671-1 ve TS
EN 671-2’ye uygun sistemlerde 94’üncü maddede verilen tasarım debi değerlerinin tehlike sınıfları için bu maddenin üçüncü
fıkrasında verilen süreler ile çarpımı ile hesaplanır. Kullanım
alanı yüksek tehlike sınıfı değilse ve yapıda sadece yangın dolapları sistemi mevcutsa yangın dolapları binanın kullanım
suyu sistemine bağlanabilir ve ayrı bir sistem istenmez.”
lanım alanının tehlike sınıfı ve yağmurlama başlığının koruma
alanı dikkate alınarak yapılır. Düşük Tehlike ve Orta Tehlike-1
kullanım alanlarında, bir adet standart yağmurlama başlığı en
çok 21 m2 alanı koruyacak şekilde yerleştirilebilir.”
MADDE 36 – Aynı Yönetmeliğin Yedinci Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı “Taşınabilir Söndürme Cihazları”
olarak değiştirilmiştir.
MADDE 37 – Aynı Yönetmeliğin 99’uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Taşınabilir söndürme cihazları
MADDE 99- (1) Taşınabilir söndürme cihazlarının tipi
ve sayısı, mekânlarda var olan durum ve risklere göre belirlenir. Buna göre;
a) A sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle çok maksatlı kuru kimyevi tozlu veya sulu,
b) B sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru kimyevi tozlu, karbondioksitli veya köpüklü,
c) C sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli,
ç) D sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru metal tozlu,
söndürme cihazları bulundurulur. Hastanelerde, huzurevlerinde, anaokullarında ve benzeri yerlerde sulu veya
temiz gazlı söndürme cihazlarının tercih edilmesi gerekir.
(2) Düşük tehlike sınıfında her 500 m2, orta tehlike ve
yüksek tehlike sınıfında her 250 m² yapı inşaat alanı için 1
adet olmak üzere, uygun tipte 6 kg’lık kuru kimyevî tozlu
veya eşdeğeri gazlı yangın söndürme cihazları bulundurulması gerekir.
(3) Otoparklarda, depolarda, tesisat dairelerinde ve
benzeri yerlerde ayrıca tekerlekli tip söndürme cihazı bulundurulması mecburidir.
(4) Söndürme cihazları dışarıya doğru, geçiş boşluklarının yakınına ve dengeli dağıtılarak, görülebilecek şekilde
işaretlenir ve her durumda kolayca girilebilir yerlere, yangın
dolaplarının içine veya yakınına yerleştirilir. Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi en fazla 25 m olur. Söndürme cihazlarının, kapı arkasında, yangın dolapları hariç kapalı dolaplarda ve derin duvar girintilerinde bulundurulmaması ve
ısıtma cihazlarının üstüne veya yakınına konulmaması gerekir. Ancak, herhangi bir sebeple söndürme cihazlarının doğrudan görünmesini engelleyen yerlere konulması halinde,
yerlerinin uygun fosforlu işaretler ile gösterilmesi şarttır.
(5) Taşınabilir söndürme cihazlarında söndürücünün
duvara bağlantı asma halkası duvardan kolaylıkla alınabilecek şekilde yerleştirilir ve 4 kg’dan daha ağır ve 12 kg’dan
hafif olan cihazların zeminden olan yüksekliği yaklaşık 90
cm’yi aşmayacak şekilde montaj yapılır.
(6) Arabalı yangın söndürme cihazlarının TS EN 1866
ve diğer taşınabilir yangın söndürme cihazlarının TS 862- EN
3 kalite belgeli olması şarttır.
(7) Yangın söndürme cihazlarının periyodik kontrolü
ve bakımı TS ISO 11602-2 standardına göre yapılır. Söndürme
cihazlarının bakımını yapan üreticinin veya servis firmalarının dolum ve servis yeterlilik belgesine sahip olması gerekir.
Servis veren firmalar, istenildiğinde müşterilerine belgelerini göstermek zorundadır. Söndürme cihazlarının standartlarda belirtilen hususlar doğrultusunda yılda bir kez yerinde
genel kontrolleri yapılır ve dördüncü yılın sonunda içindeki
söndürme maddeleri yenilenerek hidrostatik testleri yapılır.
Cihazlar dolum için alındığında, söndürme cihazlarının bulundukları yerleri tehlike altında bırakmamak için, servisi
yapan firmalar, bakıma aldıkları yangın söndürme cihazları-
birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile aynı
fıkranın (b) bendinin (1), (5) ve (6) numaralı alt bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1) Yüksek binalar ile kat alanı 1000 m2’den fazla
olan alışveriş merkezlerinde, otoparklarda ve benzeri yerlerde ıslak veya kuru sabit boru sistemi üzerinde, itfaiye
personelinin ve eğitilmiş personelin kullanımına imkân sağlayan bağlantı ağızları bırakılması ve bu bağlantı ağızlarının
kaçış merdiveni veya yangın güvenlik holü gibi korunmuş
mekânlarda olması şarttır. Bir boyutu 60 m’yi geçen katlarda
yangın dolabı ve itfaiye su alma ağzı yapılması gerekir.”
“1) Yüksek binalar ile toplam kapalı kullanım alanı
1000 m2’den büyük imalathane, atölye, depo, konaklama,
sağlık, toplanma amaçlı ve eğitim binalarında, alanlarının
toplamı 600 m2’den büyük olan kapalı otoparklarda ve ısıl
kapasitesi 350 kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde yangın
dolabı yapılması mecburîdir.”
“5) İçinde itfaiye su alma ağzı olmayan yuvarlak yarısert hortumlu yangın dolaplarında tasarım debisinin 100 l/
dak ve tasarım basıncının 400 kPa olması şarttır. Lüle girişindeki basıncın 900 kPa’ı geçmesi hâlinde, basınç düşürücülerin kullanılması gerekir.
6) Yetişmiş yangın söndürme görevlisi bulundurulmak
mecburiyetinde olan yapılarda kullanılabilecek yassı hortumlu yangın dolaplarının TS EN 671-2 standardına uygun
olması şarttır. Yassı hortumun; anma çapının 50 mm’yi,
uzunluğunun 20 m’yi geçmemesi ve lüle kapama, püskürtme
veya fıskiye veyahut her üçünü birden yapabilmesi gerekir.
Dolap tasarım debisinin 400 l/dak ve tasarım basıncının en
az 400 kPa olması şarttır. Lüle girişindeki basıncın 900 kPa’ı
geçmesi hâlinde, basınç düşürücü kullanılır.”
MADDE 34 – Aynı Yönetmeliğin 95’inci maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(7) İçerisinde her türlü kullanım alanı bulunan ve
genel yerleşme alanlarından ayrı olarak planlanan yerleşim
alanlarında yapılacak binaların taban alanları toplamının
5000 m2’den büyük olması halinde dış hidrant sistemi yapılması mecburîdir.”
ikinci fıkrasının (b), (c) ve (d) bentleri ile beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen konutlarda,
c) Alanlarının toplamı 600 m2’den büyük olan kapalı
otoparklarda ve 10’dan fazla aracın asansörle alındığı kapalı
otoparklarda,
d) Toplam alanı 2000 m2’nin üzerinde olan katlı mağazalarda, alışveriş, ticaret ve eğlence yerlerinde,”
“(5) Yağmurlama sistemi tasarımının TS EN 12845’e göre
yapılması gerekir. Yağmurlama başlıklarının yerleştirilmesi, kul-
43
“2) Gaz kaçaklarına karşı patlama ve kıvılcım güvenlikli gaz algılama sistemi (Muhtemel Patlayıcı Ortam -ATEXBelgeli, ex-proof) yapılır.”
“6) Yerüstü tank boru ve dispenserlerin topraklamalarının uygun olması, tank ve dispenser bölgesinde statik
topraklama penseleri bulunması gerekir.”
“1) Statik topraklama ölçümleri, yılda en az 1 defa
yetki belgeli uzman kişi ve kuruluşlar tarafından yapılır ve
sonuçları dosyalanır. Yaylı emniyet valflerinin hidrostatik
testleri, 5 yılda bir yapılır. Tankların hidrostatik testleri ise
10 yılda bir yapılır. Türk Standartlarında ve Avrupa Standartlarında belirtilen hidrostatik test alternatifi olan test ve
kontrol yöntemleri de uygulanabilir.”
nın yerine, aldıkları söndürücü cihazın özelliğinde ve aynı
sayıda kullanıma hazır yangın söndürme cihazlarını geçici
olarak bırakmak zorundadır.
(8) Binalara konulacak yangın söndürme cihazlarının
cinsi, miktarı ve yerlerinin belirlenmesi konusunda, gerekirse mahalli itfaiye teşkilatının görüşü alınabilir.”
MADDE 38 – Aynı Yönetmeliğin 103 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tehlikeli maddelerin depolandığı ve üretildiği yerlerde aşağıda belirtilen hususlara uyulması mecburidir:”
“(4) Katları farklı amaçlarla kullanılan çok katlı binalarda veya pasajlarda av malzemesi satılabilmesi için; satış
yerinin zemin katında olması, sokaktan doğrudan girişinin
bulunması, binanın diğer bölümleri ile bağlantısının bulunmaması ve duvarları yangına en az 180 dakika dayanıklı olması şarttır.”
birinci fıkrasının (j) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“j) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde bulunan otel ve motel gibi konaklama tesisleri, toplanma amaçlı
binalar, sağlık, eğitim, ticaret ve sanayi binaları ile yüksek
binaların ana girişinde, sarsıntı olduğunda gaz akışını kesen
tertibat, gaz dağıtım şirketi veya yetkili kıldığı kuruluş tarafından yaptırılır ve belediye gaz dağıtım şirketi tarafından
kontrol edilir. Gaz akışını kesen tertibat herhangi bir nedenle gaz akışını kestiği takdirde kesilen gazın tekrar açılması
için bir bedel talep edilemez.”
üçüncü fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Yeraltı depolama tanklarının en üst yüzeyinin
toprak seviyesinden en az 300 mm aşağıda kalacak şekilde
olması şarttır.”
ikinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Tankların meskun yerlere olan uzaklığı ile kendi
aralarındaki uzaklık için Ek-12/Ç’deki değerler esas alınır.”
altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Perakende satış yerleri en az 120 dakika yangına
dayanıklı binalarda kurulur ve bir başka işyeri veya konut ve
benzeri yerlere ahşap kapı veya ahşap veya madeni çerçeveli
camekân bölme ile irtibatlı olamaz. Şayet bölme gerekli ise en
az 90 dakika yangına dayanıklı malzemeden yapılması şarttır.
Binalardaki giriş ve çıkış kapılarının, pencerelerin ve panjurlarınbasınç karşısında dışarıya doğru açılması ve tehlike anında bina
içinde bulunanların kolayca kaçabilmelerini veya tahliye edilebilmelerini sağlayacak biçimde yapılması gerekir.”
birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Yanıcı sıvıların depolandığı, doldurulduğu ve
nakledildiği tesislerin, yeterli yangın önleme sistemleri ile
donatılması, bu sistemlerin daima kullanıma hazır olacak şekilde tutulması ve bakımlarının yapılması gerekir. Gerekli
düzen, deponun durumuna göre sabit, hareketli veya kısmen
hareketli olabilir. Söndürücü olarak, özellikle köpük, karbondioksit, kuru kimyevi toz ve su kullanılabilir.
(2) Yağmurlama tesisatının, bir tank yangınında,
komşu tankın ısınarak tutuşmasını ve patlamasını önleyecek
kapasitede olması gerekir.”
birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) LPG ikmal istasyonlarında emniyet mesafeleri bakımından Ek-13’te yer alan uzaklıklara, diğer güvenlik tedbirleri bakımından ise ilgili yönetmelik ve standartlara uyulur.
(2) LPG ikmal istasyonlarındaki tanklar yeraltında tesis edilir.
(3) Dispenser ile trafik yolu arasında giriş-çıkış kısmı
hariç en az 50 cm yüksekliğinde sabit korugan yapılır. Dispenser ve tank sahasına, yerden en fazla 20 cm yüksekte, kıvılcım
güvenlikli (Muhtemel Patlayıcı Ortam -ATEX- Belgeli, exproof), en az birer LPG algılayıcısı olan sesli veya ışıklı gaz
dedektörü ve alarm sistemi konulur. Gaz kaçağı olması hâlinde,
alarm sisteminin tesisin yangın söndürme ve aydınlatma sistemi haricinde bütün elektriğini kesebilmesi gerekir.”
birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“(1) Mevcut yapılardan bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden sonra kullanım amacı değiştirilerek, bedensel
veya zihinsel bir hastalığın veya yetersizliğin tedavisinin
veya bakımının yapıldığı veyahut küçük çocuklar, nekahet
hâlindeki kişiler veya bakıma muhtaç yaşlıların bakımları
için kullanılan sağlık amaçlı bina ve tesisler ile yatılı sağlık
kuruluşları, anaokulları, kreşler, çocuk kulüpleri, ilköğretim
okulları, yetiştirme yurtları, eğlence yerleri ve konaklama
amaçlı olarak kullanılacak bina ve tesisler ile tehlikeli maddelerin bulundurulacağı binalar dışında kalan mevcut yapılar
hakkında bu Kısım hükümleri uygulanır.”
birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri, (b) bendinin (2) ve (6) numaralı alt bentleri ve (ç) bendinin (1) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1) Tank etrafında çukur zemin, foseptik ve benzerleri bulunamaz.
2) Yerüstü tankları en az 3 m ve yeraltı tankları en az
1 m uzaklıktan itibaren tel örgü veya çit ile çevrilir ve bu
mesafeler içerisinde ot ve benzeri kolay yanabilir maddeler
bulundurulmaz.”
MADDE 48 – Aynı Yönetmeliğin 139’uncu maddesi
başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Mevcut yapılardan kullanım amacı değiştirilenler hakkında uygulanacak hükümler
MADDE 139- (1) Mevcut yapılardan bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra kullanım amacı değiştirilenlerden
44
138’inci maddenin birinci fıkrasında sayılanlar hakkında bu Yönetmeliğin diğer kısımlarında belirtilen hükümler uygulanır.”
iç ve dış kaçış merdivenleri ve dış cephede düzenlenen araç rampaları, iki yönlü kaçış mesafelerini sağlamaları
kaydıyla kaçış merdiveni olarak kabul edilir.”
MADDE 49 – Aynı Yönetmeliğin 141’inci maddesine
“(2) Mevcut yapılarda ilâve çıkış veya kaçış merdiveni gerektiğinde, muvafakat alınması ve ilâve kat yapılmaması kaydıyla komşu parsel veya bina ile birlikte ortak çözümler
üretilebilir.”
MADDE 55 – Aynı Yönetmeliğin 160’ıncı maddesinin
dördüncü fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bina yüksekliği 30.50 m’den yüksek konut harici bütün binalarda ve 51.50 m’den yüksek konutlarda kullanılan
asansörlerde aşağıdaki esaslar aranır:”
MADDE 50 – Aynı Yönetmeliğin 146’ncı maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Mevcut yapılarda, katta bulunan kullanıcı sayısının
50 kişiyi geçmemesi şartıyla, aşağıda belirtilen özellikteki
çıkışlar, ikinci kaçış yolu olarak kabul edilir:”
“MADDE 161- (1) Mevcut yapılarda uyarı sistemi için
75’inci madde uygulanır.
(2) 75’inci maddenin algılama sistemine ilişkin hükümleri, mevcut yapılardan konaklama amaçlı binalar, kurum binaları, büro binaları, mağazalar, çarşılar ve toplanma
amaçlı yapılar hakkında da uygulanır.”
birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olan konut harici mevcut binalarda, lobi, koridor ve hol gibi bir kullanım
alanından geçilmeden kaçış merdivenine doğrudan girildiği
takdirde merdiven içinde basınçlandırma yok ise yangın güvenlik holü bakımından 34’üncü madde uygulanır.”
“(2) Yüksek binalar ile toplam kapalı kullanım alanı
2000 m2’den büyük imalathane, atölye, depo, konaklama,
sağlık ve toplanma amaçlı binalar ile eğitim binalarında,
alanlarının toplamı 1000 m2’den büyük olan kapalı otoparklarda ve ısıl kapasitesi 500 kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde yangın dolabı yapılması zorunludur.”
altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Yataklı sağlık hizmeti amaçlı binalarda, huzurevlerinde, anaokulu ve ilköğretim okullarında ve bir kattaki
kullanıcı sayısı 50 kişiyi geçen eğlence yerlerinde dairesel
merdivene izin verilmez.”
birinci fıkrasının (b), (c) ve (e) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen büro binalarında,
c) Toplam alanı 1000 m2’den fazla olan kapalı otoparklar ile 10’dan fazla aracın asansörle alındığı kapalı otoparklarda,”
“e) Aksi belirtilmedikçe, birden fazla katlı binalardaki, kolay alevlenen madde bulundurulan ve toplam kapalı
alanı, bodrum katlarda 2000 m2 ve diğer katlarda 4000
m2’den fazla olan depolarda.”
birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Topluma açık mekân olarak kullanılan bodrum
katlarda kullanıcı sayısının 25 kişiyi, doğrudan dışarı çıkışı
olan bodrum katlarda ise 50 kişiyi geçmesi,”
MADDE 54 – Aynı Yönetmeliğin 159’uncu maddesi
başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kullanım özelliklerine göre binalarda kaçış
merdiveni ve çıkışlar
MADDE 159 - (1) Fabrika, imalathane, mağaza,
dükkân, depo, büro binaları, ayakta tedavi merkezleri, müze,
sergi salonları ve benzeri yerlerde en az 2 bağımsız kaçış merdiveni veya başka çıkışların sağlanması gerekir. Ancak;
a) Yapı yüksekliğinin 21.50 m’den az olması,
b) Bir kattaki kullanıcı sayısının 50 kişiden az olması,
c) Bütün katlarda en fazla kaçış uzaklığının Ek-14’teki
uzaklıklara uygun olması,
ç) Yapımda yanmaz ürünler kullanılmış olması,
d) İmalat ve depolamada kolay alevlenici ve parlayıcı
maddeler kullanılmaması,
şartlarının hepsinin birlikte gerçekleşmesi hâlinde
tek kaçış merdiveni yeterlidir.
(2) Parlayıcı, patlayıcı, kolay alevlenici ve tehlikeli
maddeler ile imalat, üretim ve depolama işlemlerinin yapılmadığı ve yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olmayan sanayi
sitelerinde;
a) Sitenin dış cephesinde düzenlenmiş ve herhangi bir
bölümüne yanlardan yatay uzaklık olarak 1.8 m içerisinde
kapı ve pencere gibi korunumsuz duvar boşluğu bulunmayan,
b) Birbirlerinden binanın köşegen uzunluğunun en az
yarısı kadar uzaklıkta konumlandırılmış ve kullanıcı yükü en
yoğun bir kata göre hesaplanmış genişliğe sahip,
MADDE 59 – Aynı Yönetmeliğe 167’nci maddeden sonra gelmek üzere “Tarihi Yapılar” başlığı altında “Onbirinci
Kısım” olarak aşağıdaki maddeler eklenmiş ve mevcut “Onbirinci Kısım”, “Onikinci Kısım” olarak değiştirilmiştir.
“Tarihi yapı
MADDE 167/A - (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında
21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kanunu kapsamında korunması gerekli kültür varlığı
olarak tescil edilen yapılar tarihi yapı olarak kabul edilir.
Tarihi yapılarda alınacak yangın tedbirlerinde
uyulacak ilkeler
MADDE 167/B - (1) Tarihi yapılarda, yangına karşı güvenlik tedbirleri alınırken;
a) Yapılacak tesisatlara ilişkin olarak, Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kurulunun görüşünün alınması,
b) Alınacak yangın tedbirlerinde tarihi yapının korunmasının esas olması ve algılama ve söndürme tesisatı gibi
yangından koruma tesisatlarının yapının özelliğine uygun
olarak, yapıya fiziki ve görsel bakımdan zarar vermeyecek
şekilde kurulması,
ilkeleri gözetilir.
45
Tarihi yapılara ilişkin uygulama
MADDE 167/C- (1) Bu Kısımda aksi belirtilmedikçe,
tarihi yapıların yangından korunması hakkında, bu Yönetmeliğin Onuncu Kısım hükümleri uygulanır.
(2) Taşıyıcı kolonları ve ana kirişleri ahşap olan tarihi
binaların zemin katı haricindeki katları, yataklı sağlık hizmeti, huzurevi, bakımevi, anaokulu, ilköğretim okulu ve öğrenci yurdu olarak kullanılamaz.
(3) Tarihi yapı dâhilinde yapılacak tadilât veya tamiratlarda, yapının aslına sadık kalmak maksadıyla yapının inşasında kullanılmış olan malzemelerin aynısı veya benzeri
kullanılabilir.
(4) Bir kattan fazla katı olan topluma açık tarihi yapılarda, taşıyıcı kolonların ahşap olması durumunda ana taşıyıcıların restorasyon sırasında yangına en az 90 dakika dayanıklı olacak şekilde yalıtılması gerekir.
(5) Tarihi yapılardaki kaçış merdivenlerine, koridor,
hol, lobi veya benzeri ortak hacimlerden geçilerek ulaşılması hâlinde yangın güvenlik holü zorunlu değildir.
(6) Merdivenlerden sayı olarak yarısının korunmuş olması durumunda, yapının yüksekliğine bakılmaksızın, diğer korunumsuz merdivenler kaçış yolu olarak kabul edilerek, iki yönde
kaçış mesafesi uygulanır ve dairesel merdivenler kabul edilir.
(7) Bir kattaki kullanıcı sayısının 100 kişiyi geçmesi
hâlinde, kaçış kapıları panik kollu bir düzenek ile kaçış doğrultusunda açılacak şekilde değiştirilir veya yapının kullanımı sırasında bir görevli bulundurulur.
(8) Tarihi yapının ahşap kısımlarında kullanılan elektrik kablolarının yangına en az 60 dakika dayanıklı olması ve
çelik boru içerisinden geçirilmesi gerekir. Buat ve kasaların
yanmaz malzemeden yapılması şarttır.
(9) Ahşap yapılarda, ahşap malzemenin korunması
veya boyanması için kolay yanıcı ve parlayıcı özelliği olan
maddeler kullanılamaz.
(10) Tarihi yapılarda, ayrı yangın kompartımanı oluşturulmadan kolay alevlenici, parlayıcı ve patlayıcı madde
bulundurulamaz.”
“Ek-1/B Orta Tehlike Kullanım Alanları
KULLANIM
TÜRÜ
Cam ve
seramikler
Cam
fabrikaları
Fotoğraf
laboratuvarKimyasallar Çimento işleri ları, fotoğraf
film
fabrikaları
Boyama
işlemleri,
sabun
fabrikaları
Mühendislik
Yiyecek ve
içecekler
“(2) Belediyeler de dahil olmak üzere, kapsama dahil
kurum ve kuruluşlar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bu Yönetmeliği uygulamak zorunda olup bu Yönetmeliğe aykırı veya bu Yönetmelikte öngörülen tedbirleri
daha ağırlaştıran ve uygulanamaz hale getiren düzenlemede
bulunamazlar.”
MADDE 61 – Aynı Yönetmeliğin 40’ıncı maddesinin
üçüncü fıkrası ile 140’ıncı maddesinin birinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 62 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-1/A Düşük
Tehlike Kullanım Alanları” tablosu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Orta Tehlike Orta Tehlike Orta Tehlike Orta Tehlike
-1
-2
-3
-4
Metal levha
üretimi
Mezbahalar,
mandıralar
MADDE 63 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-1/B Orta Tehlike Kullanım Alanları” tablosu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
46
Elektronik
fabrikaları,
Otomotiv
buzdolabı ve
fabrikaları,
çamaşır
tamirhaneleri
makinesi
fabrikaları
Hayvan yemi
fabrikaları,
Fırınlar,
meyve
bisküvi,
kurutma, suyu
çikolata,
çıkarılmış
şekerleme sebze ve çorba
imalathanefabrikaları,
leri, bira
şeker
fabrikaları imalathaneleri, tahıl
değirmenleri
Alkol
damıtma
Çeşitli
Hastaneler,
oteller,
Fizik
konutlar,
Radyo ve
laboratuvarlokantalar,
televizyon
ları,
kütüphaneler
yayınevleri,
çamaşırha(kitap
tren
neler,
depoları
istasyonları,
otoparklar,
hariç),
tesisat odaları
müzeler
okullar,
bürolar
Sinemalar,
tiyatrolar,
konser
salonları,
tütün
fabrikaları
Kâğıt
Cilthaneler,
mukavva
fabrikaları,
kâğıt
fabrikaları,
baskı işleri ve
matbaalar
Atık kâğıt
işletmeleri
Lastik ve
plastik
Kablo
fabrikaları,
plastik döküm
ve plastik eşya
(köpük plastik
hariç), kauçuk
eşya
fabrikaları,
sentetik lif
(akrilik hariç)
fabrikaları
Vulkanize
fabrikaları
Halat
fabrikaları
Bilgisayara
veri işleme
Dükkânlar
ofisleri (veri
ve ofisler
saklama
odaları, hariç)
“Ek-1/A Düşük Tehlike Kullanım Alanları
Düşük yangın yüküne sahip, düşük yanabilirliği olan ve
yangına karşı direnci en az 30 dakika olan 126 m2’den büyük
bölümü olmayan mekânlar. Okullar ve diğer eğitim kurumları
(belirli alanları*), bürolar (belirli alanları*) , hapishaneler
* Kullanım alanları, Ek-1/B ve Ek-1/C kapsamına girmeyen alanlar.
Mum ve
balmumu
fabrikaları,
kibrit
fabrikaları,
boyahaneler
Büyük
mağazalar
Alışveriş
merkezleri
Sergi
salonları
Tekstiller
ve
konfeksiyon
Deri
eşya
fabrikaları
Halı
fabrikaları
(kauçuk ve
köpük plastik
hariç), kumaş
ve giysi
fabrikaları,
fiber levha
fabrikaları,
ayakkabı
Pamuk
imalathanele- iplikhanesi,
ri, triko
keten ve
(örgü), ev
kenevir
tekstili (bez)
hazırlama
fabrikaları,
tesisleri
yatak, şilte
fabrikaları
(köpük plastik
hariç), dikim
ve dokuma
atölyeleri,
yün ve yünlü
kumaş
atölyeleri
Ahşap işleri
fabrikaları,
mobilya
fabrikaları
(köpük
plastikler
hariç),
mobilya
mağazaları,
koltuk,
kanepe ve
benzeri
döşemelerinin
(plastik köpük
hariç)
imalathaneleri
Kereste ve
tahta
Malzemenin Yanıcılık Özelliği
Hiç Yanmaz
BFL - s1
(en az)
CFL - s1
Normal Alevlenici
A2FL - s2
BFL - s2
CFL - s2
DFL - s1
DFL - s2
EFL
Kolay Alevlenici
Dış Alev Yayılımına Dayanıklı
Odun talaşı
fabrikaları,
yonga levha
fabrikaları,
kontrplak
levhaları
TS EN 13501-1(2)
A2 - s1, d0
Arduvazlar: Doğal arduvazlar, suni arduvazlar
Ek-2/C sınırlamalarına uygun
Kiremitler: Taş, beton, kil, seramik veya çelik çatı kiremitleri
Ek-2/C sınırlamalarına uygun.
Herhangi dış kaplamasının inorganik olması
veya PCS (Brüt Kalori
Değeri) ≤ 4MJ/m2
veya kütlesinin ≤ 200
g/m² olması
Çimento esaslı elyaflı levhalar: Düz ve profilli tabakalar, arduvazlar
Ek-2/C sınırlamalarına uygun
Değeri) ≤ 4MJ/m2 olması
Profilli metal tabakalar: Alüminyum, alüminyum alaşım, bakır, bakır alaşım, çinko, çinko
alaşım, kaplanmamış çelik, paslanmaz çelik,
galvanize çelik, halka sac kaplanmış çelik,
vitrifiye emaye çelik
Kalınlık ≥0.4 mm, herhangi bir dış kaplamasının inorganik olması
Değeri) ≤ 4MJ/m2
g/m² olması
Yassı metal tabakalar: Alüminyum, alüminyum alaşım, bakır, bakır alaşım, çinko, çinko
alaşım, kaplanmamış çelik, paslanmaz çelik,
galvanize çelik, halka sac kaplanmış çelik,
vitrifiye emaye çelik
Kalınlık ≥ 0,4 mm,
herhangi dış kaplamasının inorganik olması
Değeri) ≤ 4.0 MJ/m²
g/m² olması gerekir.)
Normal kullanımda yan sütunda listelenen
inorganik örtülerle tamamen kaplanması
amaçlanan malzemeler
En az 50 mm kalınlığında
veya ≥80 kg/m2 kütlede
gevşek serimli çakıl (agrega büyüklüğü en az 4
mm en fazla 32 mm),
En az 30 mm kalınlığında kum/çimento
şap, en az 40 mm kalınlığında dökme suni
taş veya mineral altyüzeyler
A2 - s2, d0
A2, B, C - s3, d0
A2, B,C - s1, d1
A2, B,C - s1, d2
A2, B, C - s3, d2
Normal Alevlenici
D - s1, d0
D - s2, d0
D - s3, d0
E
D - s1, d2
D - s2, d2
D - s3, d2
(en az)
(1) Bu tablolar, TS EN 13501-1’e göre malzemelerin yanıcılık sınıflarını
göstermektedir. TS 1263’de verilmiş olan yanıcılık sınıflarına sahip yapı
malzemelerinin, TS EN 13501-1’de verilen yanıcılık sınıflarına denkliği
için, söz konusu yapı malzemelerinin TSE EN 13501-1’de belirtilmiş olan
ilgili sınıfa ait test standardları şartlarını sağlaması gerekir.
(2) Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) kapsamında, Avrupa Birliği Komisyonunun ilgili kararları ile ortaya konulmuş, uyumlaştırılmış
standardlara tabi yapı malzemelerinin uyacakları Avrupa Sınıflarıdır.
E - d2
Kolay Alevlenici
BROOF
Test edilmesine gerek olmadan “Dış yangın performansı” özelliklerinin tüm gereklerini karşılayan BROOF çatı kaplaması terimi, çatı teşkilinde en üst tabakayı oluşturan ürünü tanımlamak için kullanılır.
B, C - s1, d0
(en az)
TS EN 13501-5’e
göre (2)
Yanıcılık Sınıfı BROOF çatı kaplaması malzemeleri
A1
Zor Alevlenici
FFL
Çatı kaplamaları İçin Yanıcılık Sınıfları
Döşemeler Dışındaki Yapı Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları
Zor Yanıcı
A2FL - s1
Zor Alevlenici
(en az)
MADDE 64 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-2/Ç Yapı Malzemelerinin TS EN 13501-1’e göre yanıcılık sınıfları” tablosu başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Hiç Yanmaz
A1FL
Zor Yanıcı
Orta Tehlike-1 ve Orta Tehlike-2 kullanım alanlarında boyama işlemi ve
benzeri yüksek yangın yüküne sahip alanlar var ise kullanım alanları
Orta Tehlike-3 olarak değerlendirilir.
TS EN 13501-1’e
göre (2)
F
Döşeme Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları
47
MADDE 65 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-3/C Bina Kullanım Sınıflarına Göre Yangına Dayanım (Direnç) Süreleri”
tablosu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
* Binanın en alt bodrum kat döşemesi ile zemin kat döşemesi arasındaki mesafe.
(1) Bir bodrumun üstündeki döşeme (veya birden fazla bodrum var ise
en üstteki bodrumun üstündeki döşeme), eğer giriş ve üst katlar için
olan yangına dayanım süreleri daha fazla ise o hükümleri sağlamalıdır.
(2) Binaları ayıran yangın kompartıman duvarları için en az 60 dakikaya
yükseltilir.
(3) Taşıyıcı sistemin bir bölümünü teşkil etmeyen elemanlar için 90
dakikaya düşürülebilir.
(4) Acil kaçışı oluşturan elemanlar için 30 dakikaya yükseltilir.
“Ek-3/C Bina Kullanım Sınıflarına Göre Yangına Dayanım (Direnç) Süreleri
Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım Süreleri (dak)
Bina Kullanım
Sınıfları
Bodrum Katlar(1)
(üstündeki
döşeme dahil)
Giriş veya Üst Katlar
Bodrum
Kat(ların)
Derinliği*(m)
Bina Yüksekliği (m)
10
m’den
fazla
1. Konutlar
a) Bir ve İki
Ailelik Evler
b) Apartmanlar
2. Konaklama
Amaçlı Binalar
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
3. Kurumsal
Binalar
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
4. Büro Binaları
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
5. Ticaret Amaçlı
Binalar
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
6. Endüstriyel
Yapılar
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
7. Toplanma
Amaçlı Binalar
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
8. Depolama
Amaçlı Tesisler
a) Depolar
- yağmurlama
sistemi yok
- yağmurlama
sistemli
b) Otopark
- açık otoparklar
- diğer otoparklar
10
5
21,50 30,50
m’den m’den m’den m’den
az
az
az
az
MADDE 66 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-4 Binalarda
En Fazla Kompartıman Alanları” tablosu aşağıdaki şekilde
30,50
m’den
fazla
“Ek-4 Binalarda En Fazla Kompartıman Alanları
Bina kullanım sınıfları
---
30(2)
30
60
---
---
90
60
30(2)
60
90
120
90
60
60
60
90
İzin
verilmez
60
60
30(2)
60
60
120(3)
90
60
60
60
90
İzin
verilmez
90
60
30(2)
60
90
120(3)
90
İzin
verilmez
90
60
30(2)
60
60
30
(2)
60
30
(2)
60
120
1
Konutlar
sınırsız
2
Konaklama
4000
(1)
Sağlık hizmeti amaçlı binalar
1500
(1)
Eğitim tesisleri
6000
(2)
8000
(1)
2000
(2)
4000
(2)
Diğer toplanma amaçlı binalar
6000
(2)
Orta Tehlike-3 ve üstü
(Bkz. Ek-1)
6000
(2)
Orta Tehlike-1 ve Orta
Tehlike-2 (Bkz. Ek-1)
15000(3)
Orta Tehlike-3 ve üstü
(Bkz. Ek-1)
1000
(2)
Orta Tehlike-1 ve Orta
Tehlike-2 (Bkz. Ek-1)
5000
(3)
3
Kurumsal
Binalar
4
Büro Binaları
5
Ticaret Amaçlı Binalar
60
60
60
90
İzin
verilmez
60
60
30(2)
30(2)
60
120(3)
120
90
60
90
120
İzin
verilmez
90
60
30(2)
60
90
120(3)
90
60
60
60
90
İzin
verilmez
60
60
30(2)
60
60
120(3)
120
90
60
90
120
İzin
verilmez
90
60
30(2)
60
90
120(3)
---
---
15(2) (4)
15(2) (4)
15(2) (4)
60
90
60
30(2)
60
90
120(3)
(4)
Yeme içme
6
7
Eğlence
Toplanma
Amaçlı Binalar
Müzeler ve sergi yerleri
Endüstriyel
Yapılar
(3)
90
En fazla
kompartıman
alanı (m2)
8
a) Depolar
b) Kapalı Otoparklar
Sınırlama yok
Not :
(1) Binalarda uygun yangın kontrol sistemleri (otomatik algılama, yağmurlama sistemi, duman tahliye sistemi ve benzeri) yapılmış ise kompartıman alanı 2 katına çıkarılabilir.
(2) Binalarda uygun yangın kontrol sistemleri (otomatik algılama, yağmurlama sistemi, duman tahliye sistemi ve benzeri) yapılmış ise kompartıman alanı sınırsızdır.
(3) Bina tek katlı ise sınırlama yoktur. Binalarda uygun yangın kontrol
sistemleri (otomatik algılama, yağmurlama sistemi, duman tahliye
sistemi ve benzeri) yapılmış ise kompartıman alanı sınırsızdır.
(4) Sebze ve meyve halleri, balık halleri, et borsaları, metal yedek
parça bulunan yerler ile benzeri yerler hariç.
MADDE 67 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-5/B Çıkışlara
Götüren En Uzun Kaçış Uzaklıkları ve Birim Genişlikleri”
tablosunda yer alan (1) numaralı dipnot “(1)Kolay alevlenici malzeme üretimi yapmayan endüstriyel amaçlı yapılarda tek ve iki yönlü uzaklık ½ oranında artırılabilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 68 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-8 Yağmurlama Sisteminde Su Deposu En az Hacmi” tablosu aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Ek-8 Yağmurlama Sisteminde Su Deposu En Az
Hacmi
Ek-8/A Yağmurlama Sistemi, Yangın Dolabı ve Hidrant Tasarımı Ön Hesabı İçin Su Deposu En Az Hacmi
48
Su deposu
en az hacmi
(m3)
Düşük Tehlike - Islak veya ön
uyarılı
h ≤ 15
15 < h ≤ 30
30 < h ≤ 45
“Ek-10 Dökme LPG Tankları Asgari Emniyet Uzaklıkları
Beher Tankın
Su Hacmi
m³
Yeraltı
Tankları
m
Yerüstü
Tankları
m
Tankların
Birbirinden
Uzaklığı m
9
10
11
0.5’den az
3
3
0
0.5- 3.0
3
3
1
3.1- 10
5
7.5
1
10.1- 50
7.5
10
1
1.5
Orta Tehlike-1 - Islak veya ön
uyarılı
h ≤ 15
15 < h ≤ 30
30 < h ≤ 45
55
70
80
Orta Tehlike-1 – Kuru veya
alternatif
Orta Tehlike-2 - Islak veya
ön uyarılı
h ≤ 15
15 < h ≤ 30
30 < h ≤ 45
105
125
140
Orta Tehlike-2 - Kuru veya
alternatif
ön uyarılı
h ≤ 15
15 < h ≤ 30
30 < h ≤ 45
135
160
185
Orta Tehlike-3 - Kuru
veya alternatif
ön uyarılı
h ≤ 15
15 < h ≤ 30
30 < h ≤ 45
Ek-8/B Yağmurlama Sisteminde Tasarım Yoğunlukları
Koruma alanı (m2)
Tehlike sınıfı
Tasarım
yoğunluğu
mm/dak
Islak veya ön
etkili
Kuru veya
değişken
Düşük Tehlike
2,25
84
Orta Tehlike-1
kullanılır
Orta Tehlike-1
5,0
72
90
Orta Tehlike-2
5,0
144
180
Orta Tehlike-3
5,0
216
270
Orta Tehlike-4
5,0
360
Yüksek Tehlike-1
kullanılır
Yüksek
Tehlike-1
7,7
260
325
Yüksek
Tehlike-2
10,0
260
325
Yüksek
Tehlike-3
12,5
260
325
Yüksek
Tehlike-4
Yoğun su
250.1- 600
15
38
600.1- 1200
15
61
1200.1- 5000
15
91
5000’den büyük
15
122
MADDE 71 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-13 Akaryakıt
Servis İstasyonlarında Asgari Emniyet Mesafeleri (m)” tablosu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
İlave edilecek
Hidrant Debisi
(litre/dak)
Süre
(dak)
Düşük tehlike
100
400
30
Orta Tehlike-1-2
100
400
60
Orta Tehlike-3-4
100
1000
60
Yüksek Tehlike
200
1500
90
Komşu Arsa
Sınırı
İlave edilecek
Yangın Dolabı
Debisi (litre/dak)
İdari Bina(2)
Ek-8/C Yangın Dolapları ve Hidrant Sistemi İçin İlâve
Edilecek Su İhtiyaçları
Karayolu
(Şehiriçi) Sınırı
Karayolu
(Şehirlerarası)
Arsa Sınırı
Topluma Açık
Yerler(3)
Hastane Okul
Arsa Sınırı
“Ek-13 Akaryakıt Servis İstasyonlarında Asgari Emniyet Mesafeleri (m)
NOT: Depolama alanları ve farklı özellikteki kullanım alanları için TS
EN 12845 esas alınır.
Bina Tehlike Sınıfı
Birbirine
komşu
tankların
çaplarının
toplamının
¼’ü
MADDE 70 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-12/B Yanıcı ve
Parlayıcı Sıvıların Bina İçinde Depolanması (1)” tablosunun
(2) numaralı dipnotu “(2) Yangın korunumu, yağmurlama
sistemi, karbondioksit, kuru kimyevi toz veya diğer uygun
bir sistem ile sağlanır. Sınıf IA Sınıf IB sıvı toplam miktarı
Ek-12/A’daki değerini aşmaz.” şeklinde değiştirilmiştir.
Tank Doldurma
Ağzı
Hidrolik Hesap kullanılır
23
Tank Havalan.
Borusu
Yüksek Tehlike
15
15
Akaryakıt
Pompası Adası
Hidrolik Hesap kullanılır
10
Not:
a) Yeraltı tankları için emniyet uzaklıkları tank emniyet valfı ve dolum
ağzından ölçülür. Bu durumda yeraltı tankının herhangi bir kısmının
binaya ve üzerinde bina yapılabilecek arsa sınırına uzaklığı 3’m den az
olmaz.
b)Yerüstü tankları için emniyet uzaklıkları tankın dış yüzeyinden ölçülür.
Aşağıdaki (c) ve (d) notları sadece yerüstü tanklar için geçerlidir.
c) Tankın komşu arsa sınırına veya ana trafik yoluna sınır olan bölgesine, en az 1,5 m yüksekliğinde betonarme ve eşdeğeri malzemeden
yangına 4 saat dayanıklı duvar yapılması hâlinde, tabloda belirtilen
mesafeler 1/3 oranında azaltılır.
d) Yukarıda belirtilen duvara ilave olarak tankın yarı çap seviyesinden
itibaren yere bakan alt yüzeyine, ayaklar da dahil olmak üzere, yangına dayanıklı malzeme ile 2 saat ısı ve yangına karşı yalıtım yapılması halinde, (c) maddesine göre belirlenen yeni emniyet mesafeleri
1/2 oranında azaltılır.
160
185
200
Orta Tehlike-4 - Kuru
veya alternatif
50.1-120
120.1-250
Akaryakıt Tankı
Yeraltı(1)
Grup
h (m): en alttaki ve en
üstteki yağmurlama
başlıkları arasındaki
yükseklik
2
7,5
5
15
25
50
6
6
7,5
6
6
25
50
1
5
5
3
6
25
50
5
5
5
6
25
50
Akaryakıt
Tankı
Yeraltı
0,5
Akaryakıt
Pompası
(Dispenser)
Adası
0
6
0
6
0
6
6
Tank
Havalandırma
Borusu
MADDE 69 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-10 Dökme
LPG Tankları Asgari Emniyet Uzaklıkları” tablosu aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Tank Doldurma
Ağzı
(1) Tank dış
cidarlarından
ölçülen en kısa
mesafedir.
49
1
GEÇİCİ MADDE 1 – Binaların Yangından Korunması
Hakkında Yönetmeliğe uygun yangın tedbirleri alınmış olan
mevcut yapılarda, bu Yönetmelik ile değiştirilen hükümlere
göre ilâve tedbir alınmasının istenilmemesi asıldır. Ancak,
yapı sahibi isterse bu Yönetmelik ile değiştirilen hükümlere
göre ilâve tedbirler alabilir.
(2) İstasyonun idari, ticari ve sosyal faaliyetlerinin yürütüldüğü, istasyona ait
makine ve donanımların bakımlarının yapıldığı, istasyonun ihtiyacı olan, elektrik, basınçlı hava ve su temin ünitelerinin bulunduğu yapılardan meydana gelen
idari bürolarda bodrum katı bulunamaz. Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce inşa edilmiş istasyonlarda bodrum kat mevcut ise bodrum kat girişi
ve bodrum katın herhangi bir açıklığı havalandırma borusu çıkış ucu, doldurma
ağzı, tank ve dağıtım birimleri ile aksi cephede (girişi arkadan) olması ve girişte eşik ve eşikten sonra dışarıya doğru bir meyil bulunması şarttır.
(3) Topluma açık yerler: Konaklama, tören, ibadet, eğlence, yeme, içme, ulaşım, araç bekleme, alış-veriş gibi sebeplerle 50 veya daha fazla kişinin bir araya
gelebildiği bütün binalar veya bunların bu amaçla kullanılan bölümlerini kapsar.
NOT:
a) Topluma açık yerler ile hastane ve okul arsa sınırına olan mesafeler mevcut akaryakıt istasyonları için % 60 azaltılır. İstasyonda sadece motorin tankı
olması hâlinde, bu mesafeler yeni istasyonlarda % 50 azaltılabilir.
b) Akaryakıt istasyonlarında, binaların pencere, kapı, klima, aydınlatma sistemi gibi herhangi bir açıklığı olmayan cephesine 0 metre olabilir. Nefeslik
ağzı, çatı veya elemanlarından en az 3,6 m yüksekte olmalı ve toplam yükseklik 9 m’yi aşmamalıdır.
MADDE 73 – İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskân
Bakanlığınca müştereken hazırlanan bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 74 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Bu Yönetmeliğin güncellenmiş halini
görmek için www.ideyonetisim.com.tr sitemize
bakabilirsiniz.
MADDE 72 – Aynı Yönetmeliğin eki “Ek-14 Çıkışlara
Götüren En Uzun Kaçış Uzaklıkları” tablosunun (1) numaralı dipnotu “(1) Kolay alevlenici malzeme üretimi yapmayan endüstriyel tesislerde uzaklık en çok 2 katına kadar
artırılabilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik
• İzmir Üniversitesi Yaz Okulu Yönetmeliği
• Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun Sağlık Yüksekokulu Uzaktan Ebelik Lisans Tamamlama Programı Eğitim-Öğretim
ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması Hakkında Yönetmelik
• Özel Teknelerin Donatımı, Kaydı ve Belgelendirilmesi ile Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Sicil Amirleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Yönetmelik
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Disiplin Amirleri Yönetmeliği
• Bilecik Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği
• Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliği
• Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Kütüphane Hizmetleri Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
• Ruhsatlandırılmış veya Ruhsatlandırma Başvurusu Yapılmış Beşeri Tıbbi Ürünlerdeki Değişikliklere Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Ardahan Üniversitesi Kafkasya ve Orta Asya Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• İzmir Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Ordu Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunda Sözleşmeli Statüde İstahdam Edilen Personel Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
50
• Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Muş Alparslan Üniversitesi Ön Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Muş Alparslan Üniversitesi Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Ordu Üniversitesi Yabancı Diller Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• 2009/15428 Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri ile Her Türdeki
Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına Dair Yönetmelik
• Gezi Tekneleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Eski Hükümlü İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
• Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Kobi Kredi Faiz Desteği Yönetmeliği
• Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Destekleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimlerine Devamları Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Bingöl Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Yalova Üniversitesi Yabancı Dil ve Hazırlık Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Aksaray Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• Düzce Üniversitesi Ön Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Düzce Üniversitesi Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Fırat Üniversitesi Biyoteknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Sakarya Üniversitesi Yaz Öğretimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Geleneksel Güreş Dalları Müsabaka Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
• İstifası Kabul Edilen Federasyon Kurullarının Yönetmeliklerde Belirtilen Yetkilerinin Kullanılmasına İlişkin Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
• Yağlı Güreş Hakem Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik
• Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu Ana Yönetmeliği
• Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu Satın Alma ve İhale Yönetmeliği
• Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
• İnönü Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi Güneş Enerjisi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği
• Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
TEBLİĞLER
• Asansör Teknik Komitesinin Oluşumu ve Görevlerine Dair Tebliğ (SGM: 2009/13)
• Risk Değerlendirmesi ve Acil Müdahale Planlarını Hazırlayacak Kurum/Kuruluşların Asgari Özelliklerine Dair Tebliğde
Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
51
• İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresine İlişkin Tebliğ (No: 2009/5)
• Gümrük Genel Tebliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ (Gümrüksüz Satış Mağazaları) (Seri No:1)
• Çağrı Yoluyla Ortaklık Paylarının Toplanmasına İlişkin Esaslar Tebliği (Seri: IV, No: 44)
• Universal Sertifikasyon ve Gözetim Hizmetleri Tic.Ltd.Şti.nin Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği Kapsamında
Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğ
• İşkolu Tespit Kararı (No: 2009/45)
• Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği (Sıra No: 11) **
TEDAVİ YARDIMINA İLİŞKİN UYGULAMA TEBLİĞİ
(SIRA NO: 11)
Maliye Bakanlığından;
1- “Amaç, kapsam ve dayanak” başlıklı 1’inci maddesinin “Dayanak” başlıklı (3) numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Tebliğ; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
mülga 209’uncu maddesi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 12’nci maddesi, 178
sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 10’uncu maddesinin birinci
fıkrasının (r) bendi ve geçici 8’inci ve geçici 9’uncu maddeleri ile Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği ve kapsama dahil kişilere tedavi yardımı
sağlanmasına ilişkin ilgili diğer mevzuatları hükümleri çerçevesinde düzenlenmiştir.”
2- “Hasta sevk işlemleri ve tanımlar” başlıklı 2’nci
maddesinin “Hasta yollama (hasta sevk) kağıdına ilişkin işlemler” başlıklı (7) numaralı fıkrasının; (7) numaralı bendi
yürürlükten kaldırılmış, (8) numaralı bendinin bent numarası
(7) olarak, (9) numaralı bendinin bent numarası da (8) olarak
3- “Diş tedavileri” başlıklı 5’inci maddesinin “Özel
sağlık kurum ve kuruluşlarında diş tedavisi” başlıklı (2) numaralı fıkrası ile 7/2/2009 tarihli ve 27134 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan (8) Sıra No’lu
Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliğinin 2 nci maddesi
yürürlükten kaldırılmış ve 5’inci maddesinin “Resmi sağlık
kurum ve kuruluşlarında diş tedavisi” başlıklı (1) numaralı
fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“5.1.8. Diş tedavisi amacıyla özel sağlık kurum ve
kuruluşları ile serbest diş hekimliklerine sevk yapılmayacaktır. Diş tedavileri, Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği ve Tebliğ hükümleri çerçevesinde
resmi sağlık kurum ve kuruluşlarında sağlanacaktır.”
4- “Faktör ve diğer kan ürünlerinin reçetelenmesi
ve hemofili hastalarının bildirim zorunluluğu” başlıklı
7’nci maddesinin (ı) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
5- “Reçete ile sağlık raporu ve ilaç yazım ilkeleri”
başlıklı 12’nci maddesinin “Bazı özel hastalıklara ve ilaç kullanımına ilişkin düzenlemeler” başlıklı (7) numaralı fıkrasının;
a) “Altın preparatları, biyolojik ajanlar, leflunomid
ve subkutan/intramuskular metotreksat, Efalizumab, Romatoid artritte rituksimabkullanum ilkeleri” başlıklı (1)
numaralı bendinin, (ç) alt bendinde yer alan; “Crohn hasta-
25/6/2009 tarihli ve 5917 sayılı Bütçe Kanunlarında
Yer Alan Bazı Hükümlerin İlgili Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelere Eklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunun 26’ncı
maddesiyle 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici
8’inci maddeyle; kapsama dahil kişilerin sağlık kurum ve kuruluşlarında yapılan tedavilerine (diş tedavileri dahil) ilişkin
ücretlerle sağlık kurumlarınca verilen raporlar üzerine kullanılması gerekli görülen ortez, protez ve diğer iyileştirme araç
bedellerinin kurumlarınca ödenecek kısmını ve bu konuya ilişkin usul ve esasları aynı maddede belirtilen temel ilkeler çerçevesinde ve Sağlık Bakanlığının görüşünü almak suretiyle
tespit etmeye Maliye Bakanlığının yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Aynı maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde de
kapsama dahil kişilerin sağlık hizmetlerini Maliye Bakanlığınca
sözleşme yapılacak sağlık kurum ve kuruluşlarından almaları
şeklinde bir temel ilkeye yer verilmiştir. Ayrıca, ortez, protez
ve diğer iyileştirme araçlarının sağlık kurum ve kuruluşlarınca
temin edilemediği hallerde, ilgililerce temin edilerek ödenen
bedellerden Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kısmının
ödenmesi de kanun hükmü altına alınmıştır.
Öte yandan, 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 10’uncu
maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olması neticesinde Maliye Bakanlığının bu konularda düzenleme yapma yetkisinin kalmadığı
gerekçe gösterilerek, 23/10/2008 tarihli ve 27033 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan (6) Sıra
No’lu Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliğinin bazı maddeleri hakkında Danıştay İkinci Daire Başkanlığı tarafından
yürütmenin durdurulmasına karar verilmiştir.
Buna göre, 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
geçici 8’inci maddesi ve ilgili diğer mevzuatın Bakanlığımıza
vermiş olduğu yetki ve görevler çerçevesinde, uygulamada
karşılaşılan tereddütlerin giderilmesi ve yargı organlarınca
verilen kararlar sebebiyle ortaya çıkan hukuki boşlukların
giderilmesi amacıyla, 23/10/2008 tarihli ve 27033 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan (6) Sıra
No’lu Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliğinin;
52
lığında; diğer tedavilere cevap vermeyen fistülize vakalarda bu durumun ve daha önce almış olduğu ilaçların
günlük kullanım dozu ve kullanım süresini belirten gastroenteroloji veya genel cerrahi uzman hekimlerinden biri
tarafından düzenlenen ve kullanılacak ilacın dozu ve süresini gösteren uzman hekim raporuna dayanılarak sağlık
tesislerinde klinik koşullarda uygulanması ve iç hastalıkları veya genel cerrahi uzman hekimlerince reçete edilmesi
halinde bedeli ödenir.” paragrafındaki, “gastroenteroloji
veya genel cerrahi uzman hekimlerinden” ifadesi, “erişkin/çocuk gastroenteroloji, çocuk cerrahisi veya genel
cerrahi uzman hekimlerinden” şeklinde değiştirilmiş ve (ç)
altbendinin sonuna aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Ülseratif Kolit hastalığında infliksimab; kortikosteroidler ve 6-MP veya AZA ile uygun dozlarda ve en az 8 haftalık sürede yapılan konvansiyonel tedaviye yetersiz yanıt
veren ya da tolere edemeyen veya bu terapiler için tıbbi
kontrendikasyonları olan hastalarda şiddetli aktif ülseratif
kolit bulgularının devam etmesi halinde, bu durumun belirtildiği gastroenteroloji uzman hekimi veya genel cerrahi uzmanı tarafından düzenlenecek uzman hekim raporuna dayanılarak, bu uzmanlar ve iç hastalıkları uzman hekimlerince
reçetelendirilir.”
b) “Antidepresanlar ve antipsikotiklerin kullanım
ilkeleri” başlıklı (2) numaralı bendinin (b) altbendinin ikinci
paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır.
c) “Büyüme hormonu kullanım esasları” başlıklı (6)
numaralı bendinin başlığı, “Büyüme bozuklukları” şeklinde
değiştirilmiş ve bu başlığın altına “12.7.6.1 Büyüme hormonu kullanım esasları” alt başlığı eklenmiş ve söz konusu
bende aşağıdaki altbend ilave edilmiştir.
c- Sonlandırma Kriterleri:
1. Epifiz hattı kapandığında veya
2. Yıllık büyüme hızı tedavi öncesi hıza göre + 2
cm’den düşük olduğunda veya
3. Boy uzunluğu kızlarda 155 ve erkeklerde 165 cm’e
ulaştığında veya
4. Tedavi esnasında boy 25 persentile ulaştığında,
tedavi sonlandırılacaktır.”
“12.7.6.2. Laron sendromu tanı kriterleri ve rhIGF-I (mecasermin) kullanım ilkeleri:
En az bir çocuk endokrinoloji uzman hekiminin yer
aldığı sağlık kurulu raporu ile çocuk endokrinoloji uzman hekimince reçete edilmesi halinde bedeli ödenir. Bu raporda,
ilacın kullanım dozu, uygulama planı, süresi ve başlama kriterleri belirtilir.”
12.7.13.1. Kronik Hepatit B tedavisi
1) İlk tedaviye başlamak için; HBV DNA seviyesi: 10
000 (104) kopya/ml (2.000 IU/ml) veya üzerinde olan hastalar, bu durumun belirtildiği rapor ve eki tetkik sonuçlarına
(HBV DNA sonucu ve karaciğer biyopsi raporu) göre;
a. Erişkin hastalarda; karaciğer biyopsisinde HAI≥9
veya fibrozis ≥ 2,
b. 2-17 yaş grubu hastalarda; ALT normalin üst sınırının 2 katından daha yüksek ve karaciğer biyopsisinde HAI≥4
veya fibrozis ≥ 2,
olan hastaların tedavisine interferonlar, pegile interferonlar veya oral antiviraller ile başlanabilir.
2) Klasik interferonların toplam dozu haftada 30 milyon, ayda 120 milyon üniteyi geçemez.
3) İnterferonlar ve pegile interferonlar ALT değeri
normalin üst sınırının 2 katını geçen ve HBV DNA ≤107 kopya/
ml olan hastalarda kullanılabilir. İnterferonlar ve pegile interferonlar kronik hepatit B hastalarında en fazla 48 hafta
süreyle kullanılabilir.
4) Oral antiviral tedaviye HBV DNA ≤107 kopya/ml ise
günde 100 mg lamivudin ile başlanır. Tedavinin 24’üncü haftasında HBV DNA pozitif olan hastalarda diğer oral antiviraller kullanılabilir. HBV DNA >107 kopya/ml olanlarda diğer
oral antivirallerden biri ile tedaviye başlanabilir.
a. HBeAg pozitif olan hastalarda oral antiviral tedavi
sırasında HBeAg serokonversiyonundan (HBeAg negatif, antiHBe pozitif ve HBV DNA negatif olduktan) sonra en fazla 12
ay daha oral antiviral tedavi kullanılabilir. Her yenilenen raporda hastaların tedavi başlangıcındaki ve güncel HBeAg ve
HBV DNA durumları belirtilmeli ve belgelenmelidir.
b. HBeAg negatif olan hastalarda oral antiviraller,
HbsAg pozitifliğini gösterir laboratuvar sonucu rapora eklenerek, HBsAg kayboluncaya kadar kullanılabilir.
ç) “Eritropoietin alfa-beta, darbepoetin, sevelamer, parikalsitol kullanım ilkeleri” başlıklı (9) numaralı
bendinin, “Parikalsitol kullanım ilkeleri” başlıklı (c) altbendinin (3) numaralı sırası aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“İlgili koşulların söz konusu olduğu hemodiyaliz tedavisi altındaki hastalarda nefroloji veya diyaliz sertifikalı iç
hastalıkları/çocuk sağlığı ve hastalıkları uzman hekimlerinden birinin düzenlediği sağlık raporuna istinaden 3 aylık dozda bu hekimlerce veya diyaliz sertifikalı tüm hekimler tarafından reçete edilebilir.”
d) “İnterferon kullanım ilkeleri” başlıklı (13) numaralı bendi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“12.7.13. Hepatit Tedavisi
Akut ve kronik viral hepatit tedavisinde kullanılan
ilaçlar çocuk veya erişkin gastroenteroloji veya enfeksiyon
hastalıkları uzman hekimlerinden biri tarafından düzenlenen
ilaç kullanım raporuna dayanılarak bu uzman hekimler ile
çocuk hastalıkları veya iç hastalıkları uzman hekimleri tarafından reçete edilir.
a- Başlama kriterleri:
Tedaviye başlanabilmesi için hastanın ilgili uzman hekim tarafından en az 6 ay süreyle büyüme hızı izlendikten
sonra büyümeyi etkileyen sistemik bir hastalığı veya beslenme bozukluğu olmayan hastalarda;
1) Boy (-3) standart sapmanın altında, yıllık büyüme
hızı yaş ve cinse göre 25 persentilin altında, serum IGF-I düzeyi < -2 SD, serum IGFBP-3 düzeyi < -1 SD, bazal veya uyarılmış büyüme hormonu düzeyi > 10 mcg/L, Somatomedin
jenerasyon testinde büyüme hormonu uyarısına IGF-I artışının yetersiz olduğu durumlarda tedaviye başlanılır.
2) Başlangıç dozu 120 mcg/kg/gün’e kadar çıkılabilir.
3) Büyüme hormonu tedavisinin yerine kullanılmaz.
b- Devam kriterleri:
1) Tedavi alan hastalar en az 3 aylık sürelerle izlenerek, radyolojik olarak epifiz hatlarının açık olduğunun reçetede belirtilmesi kaydıyla hedeflenen yaş grubu ortalama
boy skalasına göre 25 persentile ulaşana kadar, tedavi ile
yıllık büyüme hızının izlemde tedavi öncesi yıllık büyüme hızının 2 cm üstünde olan hastalarda yılda bir sağlık kurulu
raporu yenilenerek tedavi devam ettirilir.
(2) Yenilenen raporlarda tedavi öncesi ve tedaviyle
sağlanan büyüme hızı, ulaştığı boy skalası ve epifiz hatlarının durumu belirtilir.
53
5) Antiviral tedavi almakta olan hastaların raporlarının yenilenmesinde, HBV DNA ve HBeAg durumları belirtilir,
ALT yüksekliği bulunması koşulu aranmadan, hastanın tedavisine başlandığı tarihteki mevzuata uygun başlama kriterlerini gösteren, teşhisin konulduğu raporun fotokopisinin yeni
rapora eklenmesi veya başlama kriterlerine uygun olduğunu
gösteren, teşhisin konulduğu raporda belirtilen HBV DNA ve
ALT değerleri ile raporun tarih ve sayısının, yeni raporda açık
olarak belirtilmesi yeterlidir.
6) Oral antiviral tedavi altındayken negatif olan HBV
DNA’nın pozitifleşmesi veya HBV DNA’nın 10 kat yükselmesi
ile başka bir oral antiviral ajana geçilebilir veya almakta oldukları tedaviye ikinci bir oral antiviral eklenebilir. Ancak,
lamivudin kullananlarda entekavir veya telbivudine geçilemez veya eklenemez, adefovir kullananlarda tenofovir eklenemez. Oral antiviral değişimi ya da tedaviye yeni oral antiviral eklenmesi için düzenlenecek yeni veya mevcut raporda
bu durum belirtilir.
b. Kronik Hepatit C tedavisinde interferon + ribavirin
veya pegile interferon + ribavirin kombinasyonu kullanılır.
Ribavirin kullanımı için kontrendikasyon bulunanlarda tek
başına interferon veya pegile interferon kullanılabilir. Tek
başına ribavirin kullanım endikasyonu yoktur.
c. Tedavi süresi: Genotip 1 ve 4 için 48 haftadır. Tedavi başlandıktan sonra 12’nci hafta sonunda HCV RNA düzeylerin 2 log (100 kat) azalmayanlarda tedavi süresi 16
haftayı geçemez. 24’üncü haftada HCV RNA pozitifliği devam eden hastalarda tedavi en geç 28’inci hafta sonunda
kesilir. 16’ncı haftada 2 log (100 kat) azalan hastalarda ve
28’inci haftada HCV RNA (-) olan hastalarda yazılacak reçetelerine HCV RNA analiz raporunun fotokopisi eklenir.
Genotip 2 ve 3 hastalarda ribavirin dozu en fazla 800
mg olacak şekilde verilir. Bu hastalarda gerek interferonun
gerekse ribavirinin tedavi süresi en fazla 24 haftadır. Genotip 2 ve 3 hastaların tedavisinde 12 hafta sonundaki HCV RNA
azalması koşulu aranmaz.
d. Kronik Hepatit C hastalarında yeniden tedavi:
1. Komplikasyonlar nedeniyle tedaviye 12’nci haftadan önce son verilmiş olan Kronik Hepatit C hastaları tedavi
almamış hastalar ile aynı kurallara tabi olarak yeniden tedaviye alınabilirler.
2. İnterferon + ribavirin veya pegileinterferon + ribavirin veya tedavisine cevap veren ancak nüks etmiş (tedavi
bitiminde HCV RNA (-) olan ancak izleminde HCV RNA yeniden pozitifleşen) hastalar bir defaya mahsus olmak üzere
yeniden pegileinterferon + ribavirin tedavisi alabilirler.
16’ncı haftadan sonra tedavinin sürdürülebilmesi için 12’nci
haftada HCV RNA (-) olmalıdır.
3. İnterferon veya pegileinterferon monoterapisi alan
ve cevapsız olan hastalarda pegileinterferon + ribavirin tedavisi verilebilir.
4. İnterferon + Ribavirin veya Pegile interferon+Ribavirin
tedavisine cevap vermeyen 17 yaşının üzerindeki hastalarda
yeniden pegileinterferon ve ribavirin tedavisi yapılamaz.
12.7.13.2. Karaciğer sirozunda tedavi
Karaciğer sirozunda HBV DNA (+) olan hastalarda tedaviye başlanılabilir. Karaciğer biyopsisi yapmak için kontrendikasyon bulunanlarda ve dekompanse sirozlarda biyopsi koşulu
aranmaz. Tedavi süreleri Kronik Hepatit B’de olduğu gibidir.
12.7.13.3. İmmünsupresif ilaç tedavisi veya sitotoksik kemoterapi veya monoklonal antikor tedavisi uygulanmakta olan HBsAg (+) hastalarda, ALT yüksekliği, HBV DNA
pozitifliği ve karaciğer biyopsisi koşulu aranmaksızın uygulanmakta olan diğer tedavisi süresince ve bu tedavisinden
sonraki en fazla 12 ay boyunca lamivudin kullanılabilir. İmmünsupresif, sitotoksik kemoterapi ve monoklonal antikor
tedavisine ilişkin ilaç raporunun bir örneğinin reçeteye eklenmesi gerekir.
İmmünsupresif ilaç tedavisi veya sitotoksik kemoterapi
veya monoklonal antikor tedavisi uygulanmakta olan Kronik
Hepatit B hastalarında ise tedavi süreleri ve ilaç seçimi kronik
hepatit tedavi prensiplerinde belirlendiği şekildedir.
12.7.13.7. Viral Hepatit tedavisinde genel prensipler
1. Karaciğer biyopsisi ile ilgili kurallar Ishak skorlamasına göre belirlenmiştir.
2. Biyopsi için kontrendikasyon bulunan hastalarda
(PT de 3 sn den fazla uzama veya trombosit sayısı < 80 000
veya kanama eğilimini artıran hastalıklar veya kronik böbrek
yetmezliği veya biyopsiye engel olacak konumda bir yer kaplayıcı lezyonun varlığı veya dekompanse karaciğer sirozunda) karaciğer biyopsisi koşulu aranmaz. Biyopsi kontrendikasyonu sağlık raporunda açık olarak belirtilir.”
12.7.13.4. HBV’ye bağlı karaciğer hastalığından dolayı karaciğer transplantasyonu yapılan hastalar veya AntiHBc(+) kişiden karaciğer alan hastalara; biyopsi, viral seroloji, ALT seviyesi ya da HBV DNA bakılmaksızın oral antiviral
tedavi verilebilir.
12.7.13.5. Kronik Hepatit D (=Delta) tedavisi
Delta ajanlı Kronik Hepatit B tanısı konmuş anti
HDV(+) hastalarda interferon veya pegile interferonlar, Kronik Hepatit B’deki kullanım süre ve dozunda kullanılabilir.
Bu hastalardan Kronik Hepatit B tedavi koşullarını taşıyanlarda tedaviye oral antiviral ilaçlardan biri eklenebilir. (anti
HDV(+) ve HBV DNA sonucunu gösteren gösterir laboratuar
sonucu rapora eklenir.)
e) “Kanser ilaçları verilme ilkeleri” başlıklı (14) numaralı bendinin (c) altbendinin, c-2 numaralı sırasında geçen “vinorelbin, (vinorelbin tartaratın oral formları kür protokolünde belirtilmesi ve tedaviye enjektabl form ile
başlanması şartıyla tedavinin 8’inci günü oral formları maksimum 120 mg/21 gün dozda kullanılır.)” ifadesi, “vinorelbin, (vinorelbin tartaratın oral formları kür protokolünde
belirtilmesi ve tedaviye enjektabl form ile başlanması şartıyla kullanılır.” şeklinde; 3-d sırasının “Dasatinib” başlıklı
kısmında geçen, “günlük 100 mg ” ibaresi, “ günlük 140
mg” şeklinde değiştirilmiş ve c-3-d sırasının “Azasitidin:”
başlıklı kısmının sonuna cümleler ilave edilmiştir;
“Azasitidini 6 ay alan hastalarda yanıt değerlendirilmesi yapılır. Blast oranı %5 ve altına inen hastalar ile tedaviye başlandığındaki ilk değerine göre blast oranında %50 den
daha az azalma olan hastalarda tedavi kesilir. Blast oranı
tedaviye başlandığındaki ilk değerine göre %50 ve daha fazla
azalan (ancak Blast oranı %5’in üstünde kalan) hastalarda
12.7.13.6. Hepatit C Tedavisi
1) Akut Hepatit C tedavisi: Akut Hepatit C hastalarında (HCV RNA pozitif sonuç rapora eklenir) 24 hafta süreyle, Kronik C Hepatitinde kullanıldığı dozlarda interferon
alfa veya pegile interferon alfa monoterapisi uygulanır. Bu
hastalarda tedaviye ribavirin eklenemez. Akut C Hepatiti tedavisi için karaciğer biyopsisi ve 12’nci haftada HCV RNA seviyesinde 2 log azalma koşulu aranmaz.
2) Kronik Hepatit C tedavisi:
a. Anti HCV ve HCV RNA’sı pozitif hastalarda genotip
tayini ile tedaviye başlanabilir.
54
3 ay daha devam edilir. Relaps olan hastalarda başlama kriterlerine uygun olarak tedaviye tekrar başlanabilir.”
porunda belirtilmesi ve nöroloji uzman hekimleri tarafından
reçete edilmesi gerekmektedir.
f) “Kanser ilaçları verilme ilkeleri” başlıklı (14) numaralı bendinin (c) altbendinin; c-3-d sırasının “Lapatinip” başlıklı kısmına, “Lapatinib + kapesitabin kullanılıyor iken progresyon gelişen hastalarda tedavinin sonraki basamaklarında
lapatinib ödenmez.” şeklindeki cümleden sonra gelmek üzere; “Tıbbi onkoloji uzman hekiminin bulunduğu tüm hastanelerde bu hekimin yer aldığı sağlık kurulu raporu ile bu
hekimlerce reçete edilir. Tıbbi onkoloji uzman hekiminin
bulunmadığı 3’üncü basamak sağlık kurumlarında ise genel
cerrahi uzman hekiminin yer aldığı sağlık kurulu raporu ile
ve yine 3’üncü basamak sağlık tesislerinde genel cerrahi uzman hekimince reçete edilir.” cümleleri eklenmiştir.
6- 20’nci maddesinin;
a) “Organ ve protezlerin temini” başlıklı (3) numaralı fıkrasının onuncu paragrafı aşağıdaki şekilde yeniden
düzenlenmiştir.
“Vücut organ protezlerinin kullanım süreleri; meme
protezi için iki, vücut dışında kullanılan diğer vücut organ
protezleri için beş yıldır. Bu süreler tamamlanmaksızın söz
konusu tıbbi malzemeler yenilenmez. Ancak, büyüme ve gelişme çağındaki çocuklar için kullanılması gerekli görülen
miadlı tıbbi malzemeler, çocuğun büyüme ve gelişmesi sebebiyle kullanılamadığının ve yenilenmesi gerektiğinin sağlık
kurulu raporu ile belgelenmesi durumunda, Tebliğin ilgili hükümlerine uyulması kaydıyla süresinden önce yenilenir.”
b) “Bazı tıbbi malzemelerin temin edilme esasları”
başlıklı (4) numaralı fıkrasının “Kolostomi, ürostomi torbası” başlıklı (3) numaralı bendinin ikinci paragrafı aşağıdaki
şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“Sağlık raporuna dayanılarak tüm hekimler tarafından reçete edilebilmek üzere, kolostomi ve ürostomide iki
aylık doz olarak en fazla 60 torba, 20 adaptör ve 2 pastanın;
ileostomide ise iki aylık doz olarak en fazla 90 torba, 30
adaptör ve 3 pastanın bedeli kurumca karşılanır. Bir defada
iki aydan daha uzun süreli reçete düzenlenemez.”
c) “Bazı tıbbi malzemelerin temin edilme esasları”
başlıklı (4) numaralı fıkrasının “İşitmeye yardımcı implantlar/kulakla ilgili implantlar” başlıklı (18) numaralı bendinin, “Koklear implantlar (Kİ):” başlıklı (1) numaralı altbendinde geçen;
1- “20 yıl” ibaresi, “10 yıl” şeklinde,
2- “Kİ sağlık kurulu raporu aynı resmi sağlık kurumunda çalışan üç kulak burun boğaz uzman hekimi ve iki uzman
odyologdan oluşan bir ekip tarafından düzenlenir.” cümlesi,
“Kİ sağlık kurulu raporu aynı resmi sağlık kurumunda çalışan
üç kulak burun boğaz uzman hekimi ve iki uzman odyologdan
(iki uzman odyolog bulunmayan resmi sağlık kurumlarında
ise 1/1/2010 tarihine kadar bir odyolog veya uzman odyolog)
oluşan bir ekip tarafından düzenlenir.” şeklinde,
3- “Eğitimsel, psikolojik değerlendirmeler ve uygunluğu ekipte yer alan eğitim odyoloğu ve psikolog tarafından yapılmalı ve Kİ kurul raporunda belirtilmelidir.”
cümlesi, “Eğitimsel, psikolojik değerlendirmeler ve uygunluğu ekipte yer alan eğitim odyoloğu (bulunmayan kurumlarda işitme engelliler alanında deneyimli özel eğitimci veya
psikolog) ve psikolog tarafından yapılmalı ve Kİ kurul raporunda belirtilmelidir. şeklinde,
4- “Kİ uygulaması sonrasındaki eğitimin takibi; cerrahi tedavi yapılan sağlık kurumunca; eğitim odyoloğu ve
yer belirtilerek en az 5 yıllık süreyi içeren bir taahhütname ile belgelenmelidir.” cümlesi, “Kİ uygulaması sonrasındaki eğitimin takibi; cerrahi tedavi yapılan sağlık kurumunca; eğitim odyoloğu (bulunmayan kurumlarda işitme
engelliler alanında deneyimli özel eğitimci veya psikolog)
ve yer belirtilerek en az 5 yıllık süreyi içeren bir taahhütname ile belgelenmelidir.” şeklinde,
g) “Osteoporozda ilaç kullanım ilkeleri” başlıklı
(17) numaralı bendinin (1) numaralı altbendinin; “Senil,
postmenapozal ve cerrahi menapoza bağlı osteopenide
(T-skorunun -1 ile -2,5 arasında olması)” başlıklı (B) sırasının başlığı, “B. Diğer nedenlere bağlı osteopeni/osteoporozda (T-skorunun < -1 olması)” şeklinde değiştirilmiştir.
ğ) “Palivizumab kullanım ilkeleri” başlıklı (20) numaralı bendinin birinci paragrafına; “Palivizumab etken
maddesini taşıyan preparatın” ifadesinden sonra gelmek
üzere “; çocuk kardiyoloji,” ibaresi eklenmiştir.
h) “Antiepileptik ilaçların kullanım ilkeleri” başlıklı
(25) numaralı bendinin “Epilepside:” başlıklı (a) altbendinde
parantez içinde yer alan “pregabalin” ifadesi yürürlükten
kaldırılmış ve aynı altbende aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Pregabalin ve zonisamit, nöroloji uzmanı tarafından
çıkarılacak rapor ile tüm hekimler tarafından reçete edildiğinde bedeli ödenecektir.”
ı) “Lipid düşürücü ilaçların kullanım ilkeleri” başlıklı (28) numaralı bendinin (C) altbendinde yer alan, “LDL
veya trigliserid düzeyi 100 mg/dl’nin altına düştükten
sonra reçete edildiğinde bedeli ödenmez.” ifadesi; “LDL
düzeyi 100 mg/dl’nin altına veya trigliserid düzeyi 200
mg/dl’nin altına düştükten sonra reçete edildiğinde bedeli ödenmez.” şeklinde değiştirilmiştir.
i) “Makula Dejenerasyonunda kullanılan ilaçların
kullanım ilkeleri;” başlıklı (33) numaralı bendi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“Pegaptanib Sodyum, Ranibizumab ve Vertaporfin etken maddelerini içeren ilaçlar; 3’üncü basamak sağlık tesislerinde en az üç göz hastalıkları uzmanının yer aldığı sağlık
kurulu raporu ile hasta anamnezi, FFA ve lezyona ait renkli
resim rapora eklenerek, göz hastalıkları uzmanlarınca reçetelenerek uygulanır. Ömür boyu; Pegaptanib Sodyum her bir
göz için en fazla 7 enjeksiyon, Ranibizumab her bir göz için
en fazla 3 enjeksiyon uygulanabilir.”
j) Sonuna aşağıdaki altbend ilave edilmiştir.
“12.7.34. Multipl skleroz hastalığında beta
interferon ve copolymer-l kullanım ilkeleri
Multipl skleroz hastalığında beta interferon ve
copolymer-l ilaç bedellerinin kurumlarca ödenebilmesi için;
7- Bu Tebliğin;
a) 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c),
(d), (e), (h), (i) ve (j) bentleri 17/7/2009 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
a) Disabilite skorunun (E.D.S.S.) 0–5,5 arasında olması ve
b) Olguların remitting-relapsing türü olması,
şartlarının birlikte gerçekleşmesi, bu durumun nöroloji uzman hekimi tarafından düzenlenen uzman hekim ra-
55
• Proje ve Kontrolluk İşlerinde Uygulanacak Fiyat Artış Oranları Hakkında Tebliğ
• Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Daimi Kadrolarına İlk Defa İşçi Olarak Alınacakları İçin Yapılacak Merkezi Sınava Girecekler ile Eğitim Düzeyleri İtibarıyla Merkezi Sınav Dışında Kalanlar ve Bunların İşe Yerleştirilmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ **
KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ DAİMİ KADROLARINA İLK DEFA İŞÇİ OLARAK ALINACAKLAR İÇİN
YAPILACAK MERKEZİ SINAVA GİRECEKLER İLE EĞİTİM DÜZEYLERİ İTİBARIYLA MERKEZİ SINAV DIŞINDA
KALANLAR VE BUNLARIN İŞE YERLEŞTİRİLMELERİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞİN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASINA DAİR TEBLİĞ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
Gazete’de yayımlanan “Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Daimi Kadrolarına İlk Defa İşçi Olarak Alınacaklar İçin Yapılacak Merkezi Sınava Girecekler ile Eğitim Düzeyleri İtibarıyla Merkezi Sınav Dışında Kalanlar ve Bunların İşe
Yerleştirilmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”
yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 2 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3 – Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye İş Kurumu
Genel Müdürü yürütür.
• Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine İlişkin Karar
• Varlık Teminatlı Menkul Kıymetlere İlişkin Esaslar Tebliği (Seri: III, No: 38)
• Türk Standardları Enstitüsünün Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğ (No: SGM 2009/14)
• S & Q Mart Kalite Güvenlik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğ
(No: SGM 2009/15)
• Meyer Uluslararası Uygunluk Değerlendirme Hizmetleri Limited Şirketi’nin Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: SGM 2009/16)
• Alberk QA Uluslararası Teknik Kontrol ve Belgelendirme Limited Şirketi’nin Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: SGM 2009/17)
• 2009 Yılı Ağustos Ayına Ait Dahilde İşleme İzin Belgelerinin (D1) Listesi
• 2009 Yılı Ağustos Ayına Ait Yurt İçi Satış ve Teslim Belgelerinin (D3) Listesi
• 2009 Yılı Ağustos Ayına Ait Hariçte İşleme İzin Belgelerinin (H) Listesi
• 2009 Yılı Ağustos Ayına Ait Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgelerinin (Y) Listesi
• Firma Talebine İstinaden İptal Edilen Dahilde İşleme İzin Belgeleri Listesi
• Re’sen Kapatılan Dahilde İşleme İzin Belgeleri Listesi
(Sayı:
• Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
2009/6)
• Yurtiçi Sertifikalı Tohum Kullanımı Desteklemesi Hakkında Tebliğ (No: 2009/52)
• 2009 Yılı Ağustos Ayına Ait Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi
• 2009 Yılı Ağustos Ayına Ait Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi
• 2009 Yılı Ağustos Ayında Yabancı Sermayeli Firmaların Yatırımları İçin Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi
• İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (No: 2009/10)
• Bazı Tekstil ve Konfeksiyon Ürünlerinin Denetimine İlişkin Tebliğ (İthalat: 2009/22)
• İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 2009/31)
56
• Tedavi Katılım Payının Uygulanması Hakkında Tebliğ (Sıra No: 12)
• 2010-2012 Dönemi Bütçe Çağrısı ve Eki Bütçe Hazırlama Rehberi **
• Dahilde İşleme Rejimi Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (İhracaat: 2009/10)
• İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğde (İhracat: 96/31) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (İhracaat:
2009/11)
• Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracaat: 2004/12)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (İhracat: 2009/12)
• 60 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) ve 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğinde (Yetkilendirilmiş
Gümrük Müşavirleri) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
• 2008 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ **
2010-2012 DÖNEMİ BÜTÇE ÇAĞRISI
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı hazırlık çalışmalarını yönlendirmek üzere Orta Vadeli Program (20102012) Bakanlar Kurulu tarafından, Orta Vadeli Program esas
alınarak hazırlanan Orta Vadeli Mali Plan (2010-2012) ise
Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilmiştir.
Bakanlığımız tarafından hazırlanan ve Bütçe Çağrısının ekinde yer alan Bütçe Hazırlama Rehberi ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca hazırlanan Yatırım Genelgesi
ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberine uygun olarak
merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri 2010, 2011 ve
2012 yıllarına ilişkin bütçe tekliflerini hazırlamaya başlayacaklardır.
2010–2012 döneminde, ekonominin yeniden sürdürülebilir bir büyüme dönemine geçişini sağlamak, istihdamı
artırmak ve küresel krizin etkileriyle bozulan kamu dengelerini düzeltmek maliye politikasının temel öncelikleri arasında yer almaktadır.
Kamu kaynaklarının kullanımında, Orta Vadeli Program
ile belirlenen politika ve öncelikler doğrultusunda hareket
edilecek, yürütülmekte olan faaliyet ve projeler gereklilik,
etkinlik ve verimlilik açısından gözden geçirilerek kamu harcamalarının sağlıklı bir temele kavuşturulması sağlanacaktır.
Mali yönetim ve kontrol ile iç denetim faaliyetlerinin
genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde etkin bir şekilde uygulanması için gerekli çalışmalar sürdürülecek, bu
faaliyetlere yönelik teknik ve idari kapasite artırılacaktır.
Mali saydamlığı ve hesap verme sorumluluğunu güçlendirecek düzenlemeler yapılarak uygulamalar geliştirilecektir.
Karar verme süreçlerini güçlendirmek, mali saydamlık ve hesap verilebilirliği artırmak amacıyla kamu idarele-
rinde stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme
uygulamaları yaygınlaştırılacaktır.
Kamu idareleri, Orta Vadeli Program, Orta Vadeli Mali
Plan, Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberinde
yer alan makro politikalar, hedef ve gösterge niteliğindeki
temel ekonomik büyüklükler, ödenek teklif tavanları, genel
ilkeler ve standartları esas alarak gider ve gelir tekliflerini
hazırlayacaklardır.
Çok yıllı bütçeleme anlayışı, kamu harcamalarının etkin bir şekilde önceliklendirilmesine dayandığından, kamu
idarelerinin tekliflerini hazırlarken Orta Vadeli Program ve
Orta Vadeli Mali Plana uygun olarak hizmet önceliklerini iyi
belirlemeleri ve kaynak dağılımını sağlıklı bir şekilde yapmaları gerekmektedir.
2010-2012 yılları bütçe hazırlık çalışmalarına katılacak kamu idareleri ile personeline, yoğun emek ve mesai isteyen bu süreçte üzerlerine düşecek görevi en iyi şekilde
yerine getirecekleri inancıyla başarılar diler, bilgi ve gereğini önemle arz ve rica ederim.
Mehmet ŞİMŞEK
Maliye Bakanı
Bu Tebliğ’in eklerini
bakabilirsiniz.
2008 YILI SOSYAL SİGORTALAR KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
Sosyal Güvenlik Kurumundan:
MADDE 1 – 29/9/2008 tarihli ve 27012 sayılı birinci
mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“2008 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği” nin (SUT) “Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payı” başlıklı (6.1) numaralı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Sağlık hizmeti sunucularında yapılan hekim ve diş
hekimi muayenesi nedeniyle uygulanacak katılım payı tutarları aşağıda belirtilmiştir.
Birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile hekimliği
muayenelerinde 2 TL
İkinci ve üçüncü basamak resmi sağlık kurumlarında
8 TL,
Özel sağlık kurumlarında
15 TL,
Ancak sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayene
sonrasında kişilerin muayeneye ilişkin reçete ile eczanelere
müracaat etmemesi durumunda, birinci basamak sağlık kuruluşları ile aile hekimliği muayenelerinde katılım payı alınmaz, ikinci ve üçüncü basamak resmi sağlık kurumları ile
özel sağlık kurumlarındaki muayenelerde ise 3 TL indirim yapılır. Katılım payının tahsiline ilişkin düzenlemeler (6.6.1)
numaralı maddede açıklanmıştır.
57
MADDE 2- Aynı Tebliğin “Ayakta tedavide hekim ve
diş hekimi muayenesi katılım payı” başlıklı (6.6.1) numaralı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile hekimliği
muayenelerine ilişkin 2 TL tutarındaki katılım payı, kişilerin
muayeneye ilişkin reçete ile eczanelere müracaat aşamasında eczaneden tahsil edilir.
İkinci ve üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayeneler için 8 TL öngörülen katılım payının;
a) Kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için 5 TL tutarındaki kısmı gelir ve aylıklarından, 3TL lik tutar ise kişilerin muayeneye ilişkin reçete ile
eczanelere müracaat aşamasında eczaneden tahsil edilir.
b) Diğer kişiler için ise 8 TL katılım payı tutarı eczanelerden tahsil edilir. Kişilerin muayeneye ilişkin reçete ile
eczanelere müracaat etmemesi durumunda katılım payı tutarının hesaplanmasında (6.1) numaralı maddenin ikinci fıkrasında sayılan indirim uygulanır. Bu durumda muayeneye
ilişkin 5 TL tutarındaki katılım payı, kişinin reçete ile ilk eczaneye müracaatında tahsil edilecektir.
14.1. Uygulanacak indirim oranları” başlıklı maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar
üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralar olarak eklenmiştir.
“20 yıllık olarak belirlenmiş ilaçlardan eşdeğer grubu
olanların perakende satış fiyatı 10.00 TL’nin üzerinde olan
ilaçlar referans fiyat alana kadar %24 (baz iskonto %11+%13
birlikte) iskonto uygulanacaktır.”
“Sağlık Bakanlığınca belirlenen jeneriği olmayan orijinal ilaçlar için iskonto %24 (baz iskonto %11+%13 birlikte)
olarak uygulanacaktır.”
“ Mahsuplaşma nedeniyle mevcut iskontosu %11’in
altında olan ilaçlarda ilave %13 iskonto için mahsuplaşma
yapılmaz. Mevcut iskontosu %24’ün üzerinde olan ilaçlar için
ilave %13 iskonto uygulanmayacaktır”.
MADDE 4- SUT eki “Fiyatlandırılmış Tıbbi Sarf Malzemeleri Listesi” nde (EK-5/A) birim fiyat değişikliği yapılan kodlar ve belirlenen fiyatlar, bu Tebliğ eki (1) numaralı
listede belirtildiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
MADDE 5– SUT eki “Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi”nde
(EK-2/G) fiyat değişikliği yapılan ilaçlar, bu Tebliğ eki (2)
numaralı listede belirtildiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
Özel sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayeneler için 15 TL öngörülen katılım payının;
a) Kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için 12 TL tutarındaki kısmı gelir ve aylıklarından, 3TL lik tutar ise kişilerin muayeneye ilişkin reçete ile
eczanelere müracaat aşamasında eczaneden tahsil edilir.
b) Diğer kişiler için ise 12 TL katılım payı tutarı sağlık
hizmeti sunucusu tarafından, 3TL lik tutar ise kişilerin muayeneye ilişkin reçete ile eczanelere müracaat aşamasında
eczaneden tahsil edilir.
İstisnai durumlar nedeniyle Kurum bilgi işlem sisteminden hasta takip numarası/ provizyon alınamamasına rağmen
gerekli sağlık yardımları sağlanan, (3.3) numaralı maddenin
ikinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen kişilerden
muayene katılım payı tahsil edilmesi gerekenler için muayenenin yapıldığı sağlık kurumlarınca kişilerden tahsil edilir.
MADDE 6- SUT eki “Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi”ne
(EK-2/G) eklenen ilaçlar, bu Tebliğ eki (3) numaralı listede
belirtilmiştir.
MADDE 7 – Bu Tebliğin;
a) (1), ve (2) numaralı maddeleri 01/10/2009 tarihinde,
b) (3) numaralı maddesi bu tebliğin yayımı tarihinden
45 gün sonra,
c) (4), (5) ve (6) numaralı maddeleri 14/09/2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8 – Bu Tebliğ hükümlerini Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı yürütür.
MADDE 3 - SUT’un (14) numaralı maddesinde aşağıda
belirtilen düzenlemeler yapılmıştır.
Bu Tebliğ’in güncellenmiş halini ve eklerini
bakabilirsiniz.
• Genel Yönetim Mali İstatistikleri Genel Tebliği (Genel Yönetim Sektörü Kapsamına İlk Defa Alınan Kamu İdarelerinin Mali Verileri) (Sıra No: 4)
• Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğ
DÜZELTME (İhracat 2009/11 sayılı “İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğde (İhracat 96/31) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile ilgili)
• 2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No:
2009/51)
• Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğde Değişiklik Yapılmasına
İlişkin Tebliğ (No: 53)
• Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine ve Primlerin Ödenme Sürelerine Dair Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ **
58
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA VERİLMESİNE VE
PRİMLERİN ÖDENME SÜRELERİNE DAİR USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
Sosyal Güvenlik Kurumundan:
Gazete’de yayımlanan Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine ve Primlerin Ödenme
Sürelerine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin, “g.1 – Eksik gün nedenlerinin bildirilmesi” bölümünün birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmayan ve çalıştırılmadığı günler için ücret de ödenmeyen sigortalıların eksik çalışma nedenlerinin aylık prim ve hizmet belgesine kaydedilmesi gerekmektedir. Sigortalının eksik çalışma
nedenleri Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 9 nolu
ekinde yer alan aylık prim ve hizmet belgesinin arka sayfasında açıklanmış olup,
01İstirahat
10 Genel hayatı etkileyen olaylar
02Ücretsiz/aylıksız izin 11 Doğal afet
03Disiplin cezası
12 Birden fazla
04Gözaltına alınma
13 Diğer
05Tutukluluk
15 Devamsızlık
06Kısmi istihdam
16 Fesih tarihinde çalışmamış
07Puantaj kayıtları 17 Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma
08Grev
18 Kısa çalışma ödeneği
09Lokavt
eksik gün nedenleri olarak sayılmıştır.”
MADDE 2 – Aynı Tebliğin, “g.2-İşten çıkış nedenlerinin bildirilmesi” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Sigortalının ay içinde işten ayrılması halinde, işten
çıkış tarihi sisteme girildikten sonra, işten ayrılma nedeninin
aylık prim ve hizmet belgesine kaydedilmesi gerekmektedir.
İşten ayrılma nedenleri aylık prim ve hizmet belgesinin arka
sayfasında açıklanmış olup,
01 Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi
02 Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
03 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
(istifa)
04 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından
haklı sebep bildirilmeden feshi
05 Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
08 Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme
09 Malulen emeklilik
10 Ölüm
11 İş kazası sonucu ölüm
12 Askerlik
13 Kadın işçinin evlenmesi
14 Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
15 Toplu işçi çıkarma
16 Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene
ait diğer işyerine nakli
17 İşyerinin kapanması
18 İşin sona ermesi
19 Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde
kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır)
20 Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod
kullanılır)
59
21 Statü değişikliği
22 Diğer nedenler
23 İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24 İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25 İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
26 Disiplin kurulu kararı ile fesih
27 İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
28 İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
29 İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
30 Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması
halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod
kullanılır)
31 Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
32 4046 sayılı Kanunun 21’inci maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih
33 Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
34 İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih
işten ayrılma nedenleri arasında sayılmıştır.”
MADDE 3 – Aynı Tebliğin, “2.1.3 Belgeye ilişkin bilgiler” bölümünün ikinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, beşinci paragrafında yer alan “Libya’da Türk işçisi çalıştıran işletmeler; 14 nolu belge türünü,” ibaresinden
sonra gelmek üzere, aşağıdaki ibareler eklenmiştir.
“Belge türleri, aylık prim ve hizmet belgesinin arka
sayfasında
01 Hizmet Akdi İle Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışanlar (Yabancı uyruklu sigortalılar dahil)
02 Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Çalışanlar
04 Yer Altında Sürekli Çalışanlar (Maden işyerlerinde
1/10/2008 öncesi çalışması olanlar için)
05 Yer Altında Gruplu Çalışanlar (Maden işyerlerinde
06 Yer Üstü Gruplu Çalışanlar (Maden işyerlerinde
07 3308 Sayılı Kanunda Belirtilen Aday Çırak, Çırak ve
İşletmelerde Mesleki Eğitim Gören Öğrenciler
12 Geçici 20’nci Maddeye Tabi Olanlar
13 Tüm Sigorta Kollarına Tabi Olup İşsizlik Sigortası
Primi Kesilmeyenler
14 Libya’da Çalışanlar
19 Ceza İnfaz Kurumları İle Tutukevleri Bünyesinde
Oluşturulan Tesis Atölye ve Benzeri Ünitelerde Çalıştırılan
Hükümlü ve Tutuklular
20 İstisna Akdine İstinaden Almanya’ya Götürülen
Türk İşçiler
21 Türk İşverenler Tarafından Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmamış Ülkelere Götürülerek Çalıştırılan Türk İşçileri
22 Meslek Liselerinde Okumakta İken veya Yüksek Öğrenimleri Sırasında Zorunlu Staja Tabi Tutulan Öğrenciler ile
2547 Sayılı Kanun Uyarınca Üniversitelerde Kısmi Zamanlı
Çalıştırılan Öğrenciler
23 Harp Malulleri İle 3713 ve 2330 Sayılı Kanunlara
Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa Vadeli Sigorta
Kollarına Tabi Olanlar
Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli
Sigorta Kollarına Tabi Olanlar
25 Türkiye İş Kurumu Tarafından Düzenlenen Eğitimlere Katılan Kursiyerler
28 4046 Sayılı Kanunun 21 İnci Maddesi Kapsamında İş
Kaybı Tazminatı Alanlar
29 Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar
30 İşsizlik Sigortası Hariç 60 Gün Fiili Hizmet Süresi
Zammına Tabi Çalışanlar
Göre Vazife Malüllüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli
Sigorta Kollarına Tabi Olup 60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar
32 Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 90 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar
35 Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 180 Gün Fiili
Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar
39 Birleşik Krallıkta İkamet Edenler ve İsviçre Vatandaşı Olanlardan Uzun Vadeli Sigorta Kolunun Uygulanmasını
Talep Etmeyenler
41 Kamu İdarelerinde İş Akdi Askıda Olanlar
90 İtibari Hizmet Süresine Tabi Olarak Çalışanlar
91 60 gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Olanlardan İtibari Hizmet Süresine Tabi Olarak Çalışanlar
92 90 gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Olanlardan İtibari Hizmet Süresine Tabi Olarak Çalışanlar
olarak açıklanmıştır. Dolayısıyla aynı işyerinde çalışmakla birlikte, farklı nitelikteki sigortalılar, farklı belge türü
seçilmek suretiyle Kuruma bildirilecektir.”
“ – Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde Türk işçisi çalıştıran işverenler 21 nolu belge türünü,
– Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara
göre vazife malullüğü aylığı alan sigortalıları çalıştıran işverenler 23 ve 24 nolu belge türlerini,
– Birleşik Krallıkta İkamet Edenler ve İsviçre Vatandaşı Olanlardan Uzun Vadeli Sigorta Kolunun Uygulanmasını Talep Etmeyenler 39 nolu belge türünü,”
sinin fiilen yapılan tespitler sonucunda işleme alınmasında,
tespitin yapıldığı tarihten geriye doğru en fazla bir yıllık süreye ilişkin olan kısmı dikkate alınır.
Yasal olarak verilmesi gereken son günü takip eden
günden başlanarak takip eden üçüncü ayın sonuna kadar Kuruma verilen asıl veya ek nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgesi, belgede kayıtlı sigortalıların çalıştırılmadığına yönelik bir tespitin olmaması, şüpheli bir durumun bulunmaması ve aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı olan sigortalıların sigortalı işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde
veya aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan
önceki bir tarihte Kuruma verilmiş olması hâlinde, ayrıca incelemeye gidilmeksizin işleme alınır.
Örnek 1 – (A) Limited Şirketince 2009/Ağustos ayına
ilişkin olarak düzenlenen ve 5 sigortalının kayıtlı olduğu aylık
prim ve belgesinin 26/11//2009 tarihinde Kuruma verildiği
varsayıldığında, sözkonusu prim belgesi,
– Belgede kayıtlı sigortalılara ilişkin sigortalı işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde veya yasal süresi dışında olmakla birlikte 1/8/2009 tarihinden önce Kuruma verilmiş olması,
– Belgede kayıtlı sigortalıların çalıştırılmadığına dair
(sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilmiş olması gibi) açık
bir tespitin bulunmaması,
– Şüpheli bir durumun (gelir veya aylığa hak kazanma vb.) olmaması,
hâlinde, ayrıca incelemeye gidilmeksizin işleme alınacaktır.
Daha önce Kuruma belge türü veya kanun numarası
hatalı seçilerek verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin düzeltme amaçlı olarak yasal süresi dışında verilen
aylık prim ve hizmet belgeleri, düzeltme ile fiili hizmet süresi zammı kazandırma hali hariç, belgede kayıtlı sigortalılar
ve bu sigortalıların prim ödeme gün sayısı ile prime esas kazanç tutarının aynı olması kaydıyla, ayrıca incelemeye gerek
kalmaksızın işleme alınır. Bu nitelikte verilen aylık prim ve
hizmet belgelerine idari para cezası uygulanmaz.
Sonradan düzeltme amaçlı verilen belge ile fiili hizmet süresi zammı kazandırılması halinde; düzeltme amaçlı
olarak verilen iptal ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgeleri,
– Belgenin, yasal olarak verilmesi gereken sürenin
sona erdiği tarihten itibaren üç aylık süre içinde Kuruma verilmiş olması halinde, üçüncü paragrafta belirtilen şartların
gerçekleşmiş olması kaydıyla,
– Belgenin yasal olarak verilmesi gereken sürenin
sona erdiği tarihten itibaren üç aylık süre dışında Kuruma
verilmiş olması halinde ise, belgede kayıtlı sigortalıların çalışmalarının fiili hizmet süresi zammı kapsamında olup olmadığı, fiili hizmet süresi zammı kapsamında olması halinde
kaç günlük fiili hizmet süresi zammı kapsamında olduğu hususu Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca
yapılacak incelemeler neticesinde tespit edildikten sonra,
uygun görülmesi halinde,
işleme alınır.”
MADDE 4 – Tebliğin, “2.2.2 – Yasal süresi dışında Kuruma verilecek/gönderilecek olan aylık prim ve hizmet
belgeleri” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Yasal süresi geçirildikten sonra düzenlenecek olan
aylık prim ve hizmet belgeleri Kuruma elden verilir ya da
posta kanalıyla gönderilir.
İşveren, alt işveren ve sigortalıyı devir alanlar tarafından yasal süresi geçirildikten sonra Kuruma verilen aylık
prim ve hizmet belgeleri, doğruluğu, fiilen yapılan denetimler sonucu veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden anlaşılması hâlinde işleme konulur. Aylık prim ve hizmet belge-
MADDE 5 – Aynı Tebliğin, “4.2.2 – Aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma verilme süresi” başlıklı bölümü
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ Bu Kanuna göre ilk defa 4’üncü maddenin birinci
fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar ile bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi olup Kanunun
yürürlüğe girdiği tarih itibariyle 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalıştıran
işverenler, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalılara ilişkin örneği
Tebliğ ekinde yer alan aylık prim ve hizmet belgesini (EK:2)
60
ve (EK:3), en geç maaş ödemelerinin yapılması gereken tarihi takip eden 10’uncu günü saat 23.59’a kadar e-sigorta
kanalı ile Kuruma göndermekle yükümlüdür. Buna göre, bu
işverenler, söz konusu belgeleri;
a) Her ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki maaşını ayın 15’inde peşin alan sigortalılar için maaş ödemelerinin yapılması gereken ayın 25’inci günü sonuna kadar,
b) Her ayın 1’i ile 30’u arasındaki maaşını ayın 1’inde
peşin alan sigortalılar için, maaş ödemelerinin yapılması gereken ayın 11’inci günü sonuna kadar,
c) Her ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki maaşını müteakip ayın 15’inde çalıştıktan sonra alan sigortalılar için, maaş ödemelerinin yapılması gereken ayın 25’inci
günü sonuna kadar,
d) Her ayın 1’i ile 30’u arasındaki maaşını müteakip
ayın 1’inde çalıştıktan sonra alan sigortalılar için maaş ödemelerinin yapılması gereken ayın 11’inci günü sonuna kadar,
her bir maaş ödeme dönemi için ayrı ayrı Kuruma vermekle yükümlüdür. Son günün resmi tatile rastlaması durumunda aylık prim ve hizmet belgeleri bu günü izleyen ilk iş
günü sonuna kadar gönderilecektir.
c) 15/10/2009-14/11/2009 ayına ait ücretleri
15/11/2009 tarihinde çalıştıktan sonra ödenen sigortalılara
ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin, 25/11/2009 günü
sonuna kadar,
d) 1/10/2009-31/10/2009 ayına ait ücretleri
1/11/2009 tarihinde çalıştıktan sonra ödenen sigortalılara
ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin, 11/11/2009 günü
sonuna kadar,
Kuruma gönderilmesi zorunludur.”
MADDE 6 – Aynı Tebliğin, “4.2.3 – Sonradan verilen
aylık prim ve hizmet belgeleri” başlıklı bölümünde yer alan
“on beşinci günün” ibareleri “onuncu günün” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 7 – Aynı Tebliğin ekinde yer alan “Ek-2 Açıklamalar ve Ek-3 Açıklamalar” ekleri, ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 8 – Yürürlük Tarihi
Bu Tebliğin,
a) 3’üncü maddesi 2008 yılı Ekim ayı başından geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
b) 1’inci ve 2’nci maddeleri 1/8/2009 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
c) 4’üncü maddesi 20/8/2009 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
d) 5’inci, 6’ncı ve 7’nci maddeleri 15/10/2009 tarihinde,
Örnek – (A) Kamu idaresince, 4 ayrı maaş ödeme dönemine ait sigortalı çalıştırıldığı varsayıldığında, bu kamu
idaresince 2009/Ekim ayına ilişkin asıl veya ek nitelikteki,
a) 15/10/2009-14/11/2009 ayına ait ücretleri
15/10/2009 tarihinde peşin ödenen sigortalılara ilişkin aylık
prim ve hizmet belgelerinin, 25/10/2009 gününün hafta
sonu tatiline rastlaması nedeniyle 26/10/2009 günü sonuna
kadar,
b) 1/10/2009-31/10/2009 ayına ait ücretleri 1/10/2009
tarihinde peşin ödenen sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin, aylık prim ve hizmet belgelerinin verileme
sürelerine ilişkin değişikliğin 15/10/2009 tarihinde yürürlüğe
girecek olması nedeniyle sadece örneğe konu 1/10/200931/10/2009 ayına özgü olmak üzere son kez yürürlükten kaldırılacak hükme göre 15/10/2009 günü sonuna kadar,
Tebliğ olunur.
Bu Tebliğ’in güncellenmiş halini ve eklerini
bakabilirsiniz.
• Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği (Sıra No: 13)
• Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
GENELGELER
• 2010-2012 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıkları İle İlgili 2009/1 Sayılı Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Genelgesi **
61
GENELGE
2009/1
Konu : 2010-2012 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıkları
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığından:
Vatandaşlarımızın refah ve mutluluğunun artırılması
temel amacı doğrultusunda, ekonomik büyümenin kalkınma
sürecinin sosyal boyutunu da dikkate alacak şekilde sürdürülebilir kılınması, istihdamın artırılması ve kamu hizmetlerinin hız ve kalitesinin yükseltilmesi politikasına hizmet edecek şekilde kamu yatırım ödeneklerinin öncelikli alanlarda
kullanımı ve kullanımda etkinliğin artırılması öncelikli hedeflerimiz arasındadır.
Bu çerçevede, kamu yatırımları, küresel krizden çıkış
sürecinde ekonominin yeniden sürdürülebilir büyüme sürecine girmesine hizmet edecek şekilde gerçekleştirilecek, özel
sektör öncülüğünde gerçekleştirilmesi hedeflenen büyümeye
ve istihdama azami oranda katkı sağlanması esas alınacaktır.
Kamu yatırımlarına ayrılan kaynaklar bir taraftan öncelikli sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri
destekleyecek nitelikteki öncelikli alt yapı alanlarına yönlendirilirken, diğer taraftan yatırımların maliyet etkin, verimli ve zamanında gerçekleştirilmesine, mevcut sermaye
stokunun daha etkin kullanılmasına özen gösterilecektir.
Dokuzuncu Kalkınma Planında ortaya konulan temel
politika ve öncelikler ile ülkemizde ve dünyada yaşanan son
ekonomik gelişmeler dikkate alınarak hazırlanan 2010-2012
dönemini kapsayan Orta Vadeli Program’da yer alan amaç,
politika ve öncelikler ile, yine aynı dönem için hazırlanan
Orta Vadeli Mali Plan’da ortaya konulan mali çerçeve ve bütçe tahminleri; yatırım programı hazırlıklarına temel teşkil
edecektir. Ayrıca, Orta Vadeli Program’la uyumlu olmak kaydıyla, kamu idarelerinin stratejik planları da program ve
bütçe hazırlıklarında dikkate alınacaktır.
Bu çerçevede, 2010-2012 dönemi yatırım programı
hazırlıklarında sektörel bazda eğitim, sağlık, teknolojik
araştırma, ulaştırma, içme suyu ile bilgi ve iletişim teknolojileri yatırımlarına öncelik verilecektir. Kamu yatırımları;
Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu Anadolu Projesi, Konya
Ovası Projesi başta olmak üzere ekonomik ve sosyal altyapı
projelerine yoğunlaştırılacak, AB’ye üyelik yönünde ortaya
konulan politika ve önceliklerin hayata geçirilmesi için gereken yatırımlar hızlandırılacaktır. GAP Eylem Planı ve diğer
bölgesel programlar kapsamında yer alan projelerin, sağlanan ilave kaynaklar da dikkate alınarak, hızla tamamlanmasına yönelik tedbirler zamanında alınacaktır.
Proje bazında ödenek teklif ve tahsislerinde, kamu
yatırım programında devam eden projelerden en kısa sürede tamamlanarak ekonomiye kazandırılabilecek projelere
öncelik verilecek, yeterli kaynak tahsisi ile bu nitelikteki
projelerin zamanında tamamlanmaları sağlanacaktır. Bu nitelikteki projeler dışında, acil ve zorunlu haller hariç olmak
üzere, gerçekleştirilmesi bir yıldan fazla sürecek yeni proje
teklifinde bulunulmayacaktır. Mevcut kamu sabit sermaye
stokundan azami kapasitede yararlanılmasını sağlayacak bakım ve onarımların zamanında gerçekleştirilebilmesi için gerekli ödenek teklifinde bulunulacaktır.
Kamu kaynaklarının kısıtlı olduğu gerçeği de göz
önünde bulundurularak, kamu altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesinde Kamu-Özel İşbirliği modellerinin kullanımı
yaygınlaştırılacaktır.
Bütün kamu kuruluşları, 2010-2012 dönemi yatırım
tekliflerini Dokuzuncu Kalkınma Planı ve
Orta Vadeli
Program’da yer alan amaç ve öncelikler ile ilişkisini kurarak
yapacaklar, yeni yatırım tekliflerini ayrıntılı sektör çalışmaları ile nitelikli yapılabilirlik etütlerine dayandıracaklardır.
Bütün yatırımcı kamu kuruluşlarının, DPT Müsteşarlığının 30 Temmuz 2009 tarihli yazısına binaen sundukları yatırım tekliflerini, yukarıda belirtilen hususları dikkate alarak, Orta Vadeli Program’ın temel amaçları ve öncelikleri,
Orta Vadeli Mali Plan’da ve “2010-2012 Dönemi Yatırım
Programı Hazırlama Rehberi” ekinde belirtilen yatırım teklif tavanları, öncelikler ve esaslar ile uyumlu olmak üzere,
28 Eylül 2009 tarihine kadar revize ederek Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığına göndermelerini önemle arz /rica
ederim.
Dr. Cevdet YILMAZ
Devlet Bakanı
Bu Genelge’nin eklerini
bakabilirsiniz.
YARGI BÖLÜMÜ
YARGITAY KARARI
• Yargıtay 2. Hukuk Dairesine Ait Karar
DANIŞTAY KARARI
• Danıştay Onuncu Dairesine Ait Kararlar
62
[PRATİK BİLGİLER]
PRATİK BİLGİLER 2009
•Kamu alacakları için uygulanan en yüksek faiz oranları (2009)
• Kamu alacakları için uygulanan gecikme zammı oranları (2009)
• Kamu personelinin maaşlarının hesabına esas tutulan katsayılar (2009)
• Kamu İktisadi Teşebbüslerinde 2009 Yılında Uygulanacak Ücretlerin Tespiti (2009)
• Yurtiçi harcırah miktarları (2009)
• Belediye encümen üyeleri huzur hakları (2009)
• Belediye başkan ödenekleri (2009)
• Belediye meclis üyeleri huzur hakları (2009)
• Asgari ücretler (2009)
• Çıraklar ve öğrenciler için asgari ücret (2009)
• Arızı kazançlara ilişkin istisna (GVK md. 82) (2009)
• Ssk yemek muafiyeti (2009)
• Ssk prime tabi olan-olmayan kazançlar (2009)
• Kamu lojman kiraları (2009)
• Kanuni faiz ve temerrüt faizi oranları (-)
• İş kanunu idari para cezaları (-)
• Ücretlerde damga vergisi oranı (2009)
• Demirbaş ve amortisman sınırı (VUK 388) (2009)
• Ssk taban ve tavan matrahları (2009)
• Yemek yardımı muafiyeti (GV) (2009)
• Aile ve çocuk yardımları (2009)
• Kıdem tazminatı tavanı (2009)
• Kapıcı özet maaş hesabı (-)
• Gelir vergisi tarifesi (2009)
• Gelir vergisi tarifesi (ücretliler) (2009)
• Yıllık ücretli izin (2009)
• İhbar bildirim süreleri (2009)
• Sakatlık İndirim Oranları (2009)
• 50 ve daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde çalıştırılması zorunlu olan (Sakat, Özürlü, Terör) (2009)
•İşsizlik sigortası oranları (2009)
• Yazar kasa fişi kesme sınırı (2009)
• Kira stopajı oranı (2009)
•Geçici vergi oranları (2009)
• Usulsüzlük cezaları (VUK. Madde 388) (2009)
• Yeniden değerleme oranları (2009)
• Fatura kullanma mecburiyeti (vuk md. 232) (2009)
• Bilanço hesabı esasına göre defter tutma hadleri (VUK md. 177) (2009)
• En az ceza haddi (VUK md. 343) (2009)
• Tahakkuktan vazgeçme (VUK mükerrer md. 115) (2009)
• Yürürlük tarihlerine göre gecikme zammı (2009)
• Yürürlük tarihlerine göre tecil faizi (2009)
• Mesken kira gelirlerinde istisna (2009)
• Büyükşehir belediyesi olan iller listesi (2009)
• Emlak vergisi oranları (2009)
• Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil usullerine uyulmaması (2009)
• İdari para cezaları (SSK) (-)
• Tevkifat oranları (2009)
• Değerli kağıt bedelleri (2009)
• Damga vergisine tabi kağıtlar (2009)
• Reeskont ve avans işlemlerinde uygulanan faiz oranları (2009)
• Vuk’da kanuni ve idari süreler (2009)
• Motorlu taşıtlar vergisi tarifeleri (2009)
• Veraset ve intikal vergisi istisna miktarları (V.İ.V.K. Mad:4-b,d,e) (2009)
• Basit usule tabi olmanın genel şartlarından olan işyeri kira bedeli (GVK 47/2) (2009)
• Basit usule tabi olmanın özel şartlarını belirleyen hadler (GVK 48) (2009)
• Değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı (mükerrer 80) (2009)
• Bankaların karşılıksız çeklerde ödeme yükümlülüğü tutarı (2009)
• Çevre temizlik vergisi (2009)
• Bildirim ve süreler (2009)
• Beyanname verme ve ödeme süreleri (2009)
• Parasal sınırlar, faiz oranları, alındı birim fiyatları (2009)
• Yapı, Tesis ve Onarım İşleri İhalelerinde Kullanılan Müteahhitlik Karneleri ve İş Bitirme Belgelerinin 2009 Yılına ait
Değerlendirme Katsayıları Hakkında Tebliğ
• 2009 Yılı Vergi Takvimi (2009)
63
KAMU ALACAKLARI İÇİN UYGULANAN EN YÜKSEK FAİZ ORANLARI (6183 S. K. m. 51)
UYGULAMA TARİHLERİ
FAİZ DEVRESİ
FAİZ ORANI
21.04.2006 Tarihinden itibaren
AYLIK
%2,5
02.01.2004 – 02.03.2005
AYLIK
%3
12.11.2003 - 01.01.2004
AYLIK
%4
31.01.2002 - 11.11.2003
AYLIK
%7
29.03.2001 - 30.01.2002
AYLIK
%10
02.12.2000 - 28.03.2001
AYLIK
%5
20.01.2000 - 01.12.2000
AYLIK
%6
09.07.1998 - 19.01.2000
AYLIK
%12
01.02.1996 - 08.07.1998
AYLIK
%15
31.08.1995 - 31.01.1996
AYLIK
%10
08.03.1994 - 30.08.1995
AYLIK
%12
30.12.1993 - 07.03.1994
AYLIK
%9
01.01.1990 - 29.12.1993
AYLIK
%7
DİĞER AYLAR İÇİN AYLIK
%7
İLK DÖRT AY İÇİN AYLIK
%10
%6
TAKİP EDEN 3 AY İÇİN AYLIK
%8
İLK 3 AY
%10
01.06.1988 - 31.12.1988
%5
TAKİP EDEN 5 AY İÇİN AYLIK
%7
1. AY
%10
01.09.1985 - 31.05.1988
%4
1. AY
%10
%3
1. AY
%10
01.03.1984 - 31.08.1985
01.01.1981 - 29.02.1984
KAMU ALACAKLARI İÇİN UYGULANAN GECİKME ZAMMI ORANLARI (6183 S. K. m. 51)
GEÇERLİLİK DÖNEMİ
GECİKME ZAMMI ORANI
UYGULANAN GÜN SAYISI
21.04.2006 - …
% 2,5
02.03.2005 – 20.04.2006
%3
414
12.11.2003 – 01.03.2005
%4
475
31.01.2002 - 11.11.2003
%7
649
29.03.2001 – 30.01.2002
% 10
307
02.12.2000 – 28.03.2001
%5
116
21.01.2000 – 01.12.2000
%6
315
09.07.1998 – 20.01.2000
% 12
560
01.02.1996 – 08.07.1998
% 15
888
KAMU PERSONELİNİN MAAŞLARININ HESABINA ESAS TUTULAN KATSAYILAR
DÖNEMLER
AYLIK KATSAYI
TABAN AYLIĞI KATSAYISI
YAN ÖDEME KATSAYISI
1/7/2009-31/12/2009
(0,05592)
(0,74348)
(0,01773)
1/1/2009-30/6/2009
(0,053505)
(0,7084)
(0,016965)
64
KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİNDE 2009 YILINDA UYGULANACAK ÜCRETLERİN
TESPİTİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2009/1)
(27/6/2009 tarih ve 27271 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile
22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamı dışında kalan ve 15/11/2000 tarihli ve 4603 sayılı Kanuna tabi olmayan kamu bankalarında çalışan kapsam
dışı ve sözleşmeli personel ile bu kuruluşlar ve iştiraklerinin
yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu
üyeleri ile denetçilerine 2009 yılında uygulanacak ücretlerin
tespitine ilişkin 5/6/2009 tarihli ve 2009/T-12 sayılı Yüksek
Planlama Kurulu Kararı ilişiktedir.
Tebliğ olunur.
YÜKSEK PLANLAMA KURULU KARARI
Sözleşmeli personel temel ücretleri
MADDE 1 – (1) 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele dahil pozisyonların, temel ücret grupları itibariyle en düşük ve en yüksek
temel ücretleri (EK-I)’de gösterildiği şekilde tespit edilmiştir.
(2) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında 399
sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele
dahil pozisyonlarda çalışan sözleşmeli personelin temel ücretleri % 4 oranında artırılmıştır.
(3) Sözleşmeli personelin temel ücretleri (EK-I)’deki en
yüksek temel ücretleri aşamaz ve sözleşme ücret tavanı ilk yarı
yıl için 2.809- TL’yi, ikinci yarı yıl için 2.935- TL’yi geçemez.
Sözleşmeli ve kapsam dışı personel ücretleri
MADDE 2 – (1) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
geçici 9 ve ek 1’inci maddelerine tabi kuruluşlarla, bu Kanun
Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan kamu iktisadi
teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları (haklarında özelleştirme kararı alınanlar dahil) ile 15/11/2000 tarihli ve 4603 sayılı Kanun
kapsamında olmayan kamu bankalarında çalışan sözleşmeli
ve kapsam dışı personelin ücretleri % 4 oranında (2) Sözleşmeli ve kapsam dışı personele; aylık ücret, her
türlü sosyal yardımlar, zam, tazminat, ödenek veya diğer adlar altında yapılan ödemelerin (ikramiyelerden bir aya isabet
eden miktar dahil ve yönetim kurulu üyeliği ücreti ve ek
ödemesi hariç) aylık ortalaması,
a) Hiç bir şekilde 1.104- TL’den düşük, b) Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. ve Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. Genel Müdürlüklerinde, genel müdürler için
6.565- TL’den, genel müdür yardımcıları için 6.051- TL’den,
diğer personel için 5.026-TL’den yüksek,
c) TPAO ve BOTAŞ Genel Müdürlüklerinde, genel müdürler
için 6.565- TL’den, diğer personel için 5.482- TL’den yüksek, ç) TEMSAN ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüklerinde, genel
müdürler için 5.710- TL’den, diğer personel için 4.285- TL’den
yüksek,
d) Diğer kuruluşlarda, genel müdürler için 5.139- TL’den,
diğer personel için 3.769- TL’den yüksek olamaz.
(3) Kuruluşlarda 854 sayılı Deniz İş Kanununa tabi çalışan personelden kaptan/başmühendis ile uzakyol kaptan/
başmühendis ehliyetli bakım, onarım, donatım enspektörler
grubunun ücret ve diğer haklarında gerekli düzenlemeleri
yapmaya, ilgili kuruluş veya bakanlığın teklifi üzerine Devlet
Personel Başkanlığı yetkilidir.
65
Yönetim ve denetim kurulu ücretleri
MADDE 3 – (1) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
34’üncü maddesine tabi yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile
denetçi ve tasfiye kurulu üyelerinin aylık ücretleri (EK-II)’de
gösterildiği şekilde tespit edilmiştir.
(2) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının
(özelleştirme kapsam ve programında olanlar dahil) yönetim
kurulu başkan ve üyeleri ile denetçilerine, 15 Ocak ve 15 Temmuz tarihlerinde birer aylık ücret tutarında ek ödeme yapılır.
İkramiye ve diğer ücretler
MADDE 4 – (1) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında (özelleştirme kapsam ve programında olanlar dahil) çalışan memurlara 15 Ocak ve 15 Temmuz tarihlerinde
birer maaş tutarında ikramiye ödenir.
(2) Bu Karar kapsamında bulunan kurum ve kuruluşlarda
çalışan personelden, birden fazla kuruluşta görev alanlara bir
görev için ücret ödenir.
(3) Özelleştirme kapsam ve programında bulunan kamu
iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarından olup özelleştirme işlemleri tamamlanan kuruluşların sözleşmeli ve kapsam
dışı kamu personelinin ücretlerine, bu personelin sözleşmeli
ve kapsam dışı statülerde bulunduğu sürelere ait bu Karardaki ücret artışları hiçbir işlem yapılmaksızın aynen uygulanır.
Ek ödeme
MADDE 5 – (1) 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin değişik ek 3’üncü maddesi çerçevesinde, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında 399
sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele
dahil pozisyonlarda çalışan sözleşmeli personel (Devlet Hava
Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personeli hariç) ile
18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 31’inci maddesine göre ücretleri belirlenen sözleşmeli
personele, aşağıda pozisyon unvanları için belirlenen oranların en yüksek Devlet memuru aylığına (ek gösterge dâhil) uygulanması sonucu bulunacak tutarda her ay ek ödeme verilir.
a) Grup başmühendisi, başmühendis, başmimar, mühendis, mimar, veteriner, şehir plancısı ve bunlardan müdür
yardımcısı, teknik şef, atölye şefi olanlar, başeksper, eksper,
teknik amir, teknik uzman % 68,
b) Sağlık teknisyen yardımcısı % 39,
c) Diyetisyen, tekniker % 34,
ç) Teknik ressam, teknisyen, laborant, makinist (TCDD),
makinist % 33,
d) Halı eksperi ve diğer unvanlar % 28.
(2) Bu ek ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi
ve kesintiye tabi tutulmaz, ücret ve her ne ad altında olursa
olsun yapılan diğer ödemelerin hesabında dikkate alınmaz.
Ücret düzenlemeleri
MADDE 6 – (1) Bu Karar kapsamındaki kuruluşlarda
açıktan atanan, görev yeri veya unvanı değişen sözleşmeli ve
kapsam dışı personelin ücretlerini, personelin unvanı, eğitim
düzeyi, iş gerekleri, işyeri ve çalışma şartları dikkate alınarak
en düşük ve en yüksek ücretler dahilinde belirlemeye ilgili
kuruluş yönetim kurulu yetkilidir.
Yılın ikinci yarısı ücret artışları
MADDE 7 – (1) Bu Karar kapsamında bulunan sözleşmeli
ve kapsam dışı personel ile yönetim kurulu başkan ve üyeleri,
denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerin ücretlerinde,
1/7/2009 tarihinden geçerli olmak üzere % 4,5 oranında artış
yapılır.
Yürürlükten kaldırma
MADDE 8 – (1) 26/9/2008 tarihli ve 2008/T-16 sayılı Yüksek
Planlama Kurulu Kararı yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Bu Karar 1/1/2009 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girer.
(EK-I)
SÖZLEŞMELİ PERSONEL POZİSYONLARINA AİT TEMEL ÜCRETLER
En Düşük Temel Ücret: 1.459-TL / En Yüksek Temel Ücret: 2.309-TL
GRUP-1
Asistan Hava Trafik Kontrolörü, Atölye Şefi, Avukat, Başeksper, Başkontrolör, Başmühendis, Başmimar, Baştabip, Baştabip Yardımcısı, Diş Tabibi, Eczacı, Eksper, Grup Başmühendisi, Hava Trafik Başkontrolörü, Hava Trafik
Kontrolörü, Kaptan, Kılavuz Kaptan, Klinik Şefi, Kontrolör, Merkezi Satınalma Uzmanı, Mimar, Müdür Yardımcısı,
Mühendis, Pilot, Stajyer Hava Trafik Kontrolörü, Şehir Plancısı, Tabip, Teknik Amir, Teknik Şef, Teknik Uzman,
Tekniker, Uzman (Tebabet Uz.Tüz.’ne Göre), Uzman Tabip, Veteriner.
GRUP-2
Ajans Amiri, Amir, Başdispeyçer, Başhemşire, Başrepartitör, Biyolog, Çocuk Eğitimcisi, Çözümleyici, Dekoratör,
Desinatör, Çocuk Gelişimcisi, Diyetisyen, Eğitim Uzmanı, Ekonomist, Fizikçi, Fizikoterapist, Gar Şefi, İstasyon
Şefi, İstatistikçi, İtfaiye Şefi, Jeofizikçi, Jeolog, Jeomorfolog, Kimyager, Kontrolör Yardımcısı, Koruma ve Güvenlik
Amiri, Koruma ve Güvenlik Amir Yardımcısı, Koruma ve Güvenlik Grup Şefi, Laboratuar Şefi, Makinist (TCDD),
Matematikçi, Merkezi Satınalma Uzman Yrd., Muhasebeci, Mütercim, Öğretmen, Pedagog, Programcı, Psikolog,
Sağlık Eğitimcisi, Sistem Programcısı, Sivil Savunma Amiri, Şef, Şeftren, Şube Şef Yardımcısı (TCDD), Teknik
Ressam, Teknisyen (Uçak Helikopter Teknisyeni-Uçucu), Tercüman, Uzman.
GRUP-3
AFTN Memuru, AIM Memuru, AIS Memuru, Amir Yardımcısı, Antrenör, Başteknisyen, Başveznedar, Bilgisayar
İşletmeni, Dispeyçer, FIC Memuru, Grafiker, Haberleşme Teknisyeni, Hemşire, Konstrüktör, Laborant, Makinist,
Makinist Yardımcısı (TCDD), Muhasebeci Yardımcısı, Programcı Yardımcısı, Repartitör, Ressam, Revizör, Sağlık
Memuru, Sağlık Teknisyeni, Sayman, Stajyer AIM Memuru, Sürveyan, Şef Yardımcısı, Teknisyen, Topograf, Uzman
Yardımcısı, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Veteriner Sağlık Teknisyeni, Veznedar, Unvanları 4 üncü Grupta
Sayılanların Yükseköğrenimlileri.
GRUP-4
GRUP-5
Anbar Memuru, Apron Memuru, ARFF Memuru, Aşçı, Ateşçi, Başdağıtıcı, Başpuantör, Daktilograf, Cer Muayene
Memuru, Dağıtıcı (PTT), Endeks ve Faturalama Memuru, Dava Takip Memuru, Enformasyon Memuru, Geçit Bekçisi (TCDD), Gişe Memuru, Hostes, Hareket Memuru, İş Makinası Sürücüsü, İtfaiyeci, Katip (T. Şeker Fabrikaları),
Kondoktör, Koruma ve Güvenlik Görevlisi, Köprü Operatörü, Makascı, Makinist Yardımcısı, Manevracı, Memur,
Mutemet, Pazarlama ve Dağıtım Memuru, Pazarlamacı, Puantör, Raportör, Sağlık Teknisyen Yardımcısı, Santral
Memuru, Satınalma Memuru, Satış Memuru, Sekreter, Şoför, Tahsildar, Teknisyen Yardımcısı, Tren Teşkil Memuru, Unvanları 5 inci Grupta Sayılanların Yükseköğrenimlileri.
Bahçıvan, Bekçi, Çocuk Bakıcısı, Dağıtıcı, Hastabakıcı, Hayvan Bakıcısı, Hizmetli, Kaloriferci, Postacı.
(EK-II)
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN 34’ÜNCÜ MADDESİNE TABİ YÖNETİM KURULU BAŞKAN VE
ÜYELERİ İLE DENETÇİ VE TASFİYE KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ
Yönetim kurulu ücreti
MADDE 1 – (1) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının yönetim kurulu başkan ve üyelerine, 1.542- TL net aylık
ücret verilir. Bu aylık ücretin her türlü vergi ve kesintileri ilgili kuruluş tarafından ödenir.
Tasfiye kurulu ve denetçi ücreti
MADDE 2 – (1) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında görevli tasfiye kurulu üyeleri ile bağlı ortaklık denetçilerine, 1’inci maddede belirlenen aylık ücretin 3/4’ü oranında net aylık ücret ödenir.
İştirak yönetim ve denetim kurulu ücreti
MADDE 3 – (1) Devletin, kanunla kurulmuş kamu kuruluşlarının, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve bağlı ortaklıklarının iştiraklerinde, bunları temsilen yönetim, denetim ve tasfiye kurullarında görev alanlara ücret, prim, ikramiye, temettü ve sair
adlar altında yapılacak ödemelerin yıllık net tutarı; 1’inci maddede belirlenen miktarın yönetim kurulunda görev alanlar için
14 katını, denetim ve tasfiye kurullarında görev alanlar için 14 katının 3/4’ünü aşamaz.
Temsil edilen kuruluşa ödeme
MADDE 4 – (1) İştirak genel kurullarınca, ücret, prim, ikramiye, temettü ve sair adlarla 3’üncü maddenin 1’inci fıkrasında
belirtilen miktarlardan daha yüksek ödeme yapılması kararlaştırıldığı takdirde, aşan kısım iştirakler tarafından ilgililere
ödenmeyerek temsil ettikleri kuruluşa yatırılmak suretiyle irat kaydettirilir.
66
(2) Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarının yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile denetçilerinin, teşebbüs yönetim kurulunun muvafakatı ile teşebbüs veya bağlı ortaklığın iştiraklerinde yönetim, denetim veya tasfiye kurullarında görev almaları halinde
tahakkuk edecek ücret, temettü, prim ve sair hakları temsil olunan kuruluşa ödenir.
Diğer yönetim ve denetim kurulu ücretleri
MADDE 5 – (1) Özelleştirme kapsam ve programında bulunan kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının yönetim
kurulu başkan ve üyeleri ile denetçilerine, bu kuruluşların sermayesindeki kamu payı % 50’nin altına düşünceye kadar 1 ve
2’nci maddelerdeki hükümler, bunların iştirakleri hakkında da 3 ve 4’üncü maddelerde yer alan hükümler uygulanır.
(2) Özelleştirme kapsam ve programında olup hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören kuruluşların
kamu personeli olmayan yönetim kurulu başkanlarına, 1’inci maddede belirlenen aylık ücretin 3 katı net aylık ücret ödenir.
Ücretlerin ödenmesi
MADDE 6 – (1) Yönetim, denetim ve tasfiye kurulu başkan ve üyeleri ile denetçilerin ücretleri her ayın onbeşinde peşin ödenir. Ay ve dönem içinde göreve başlayanlara ücret ve ek ödemenin çalışma günlerine tekabül eden tutarı ödenir. Emeklilik ve
ölüm hali hariç olmak üzere görevden ayrılma halinde ücret ve ek ödemenin çalışılmayan günlere tekabül eden tutarı geri
alınır.
(2) Yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerden, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ve ek ödeme ödenmez. Yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile
denetçiliğe vekaleten atanan veya görevlendirme yapılanlara herhangi bir ödeme yapılmaz.
YURTİÇİ HARCIRAH MİKTARLARI
Ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar
31,50 TL.
Ek göstergesi 5800 (dâhil) – 8000 (Hariç) olan kadrolarda bulunanlar
28,50 TL.
Ek göstergesi 3000 (dâhil) – 5800 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar
26,00 TL.
Aylık/kadro derecesi 1–4 olanlar
23,50 TL.
Aylık/kadro derecesi 5–15 olanlar
22,50 TL.
BELEDİYE ENCÜMEN ÜYELERİ HUZUR HAKLARI
(01.07.2009 - 31.12.2009 Dönemi)
Nüfusu 10.000’e kadar olan belediyelerde
3.500X0,05592 = 195,72 TL.
Nüfusu 10.001–50.000 arasında olanlar
4.500X0,05592 = 251,64 TL.
6.000X0,05592 = 335,52 TL.
Nüfusu 200.001 den fazla olanlar
7.500X0,05592 = 419,40 TL.
Büyükşehir belediyeleri
12.000X0,05592 = 671,04 TL.
Memur olan encümen üyelerine yukarıda yazılı bulunan tutarların ½’si ödenir.
BELEDİYE BAŞKAN ÖDENEKLERİ
(01.07.2009 - 31.12.2009 Dönemi)
Nüfusu 10.000’ e kadar olan belediyelerde
70.000X0,05592 = 3.914,40 TL.
80.000X0,05592 = 4.473,60 TL.
100.000X0,05592 = 5.592,00 TL.
115.000X0,05592 = 6.430,80 TL.
135.000X0,05592 = 7.549,20 TL.
Nüfusu 500.001–1.000.000 arasında olanlar
155.000X0,05592 = 8.667,60 TL.
Nüfusu 1.000.001–2.000.000 arasında olanlar
190.000X0,05592 = 10.624,80 TL.
Nüfusu 2.000.001 den fazla olanlar
230.000X0,05592 = 12.861,60 TL.
BELEDİYE MECLİS ÜYELERİ HUZUR HAKLARI
(01.07.2009 - 31.12.2009 Dönemi)
Nüfusu 10.000’e kadar olan belediyelerde
43,49 TL.
49,70 TL.
62,13 TL.
71,45 TL.
83,88 TL.
67
Nüfusu 500.001–1.000.000 arasında olanlar
96,30 TL.
Nüfusu 1.000.001–2.000.000 arasında olanlar
118,05 TL.
Nüfusu 2.000.001 den fazla olanlar
142,90 TL.
ASGARİ ÜCRETLER
16 Yaşından Büyükler için (01.01.2009 - 30.06.2009)
666,00
16 Yaşından Büyükler için (01.07.2009 - 31.12.2009)
693,00
16 Yaşından Küçükler için (01.01.2009 - 30.06.2009)
567,00
16 Yaşından Küçükler için (01.07.2009 - 31.12.2009)
589,50
ÇIRAKLAR VE ÖĞRENCİLER İÇİN DÖNEMLER İTİBARİYLE ASGARİ ÜCRET TUTARLARI
16 Yaşından Büyükler-Küçükler İçin Aday Çırak, Çırak Ve İşletmelerde Beceri Eğitimi Gören Öğrencilerin
Prime Esas Kazançları
16 Yaşından Büyükler İçin
DÖNEMLER
16 Yaşından Küçükler İçin
Günlük
Aylık
Günlük
Aylık
01.07.2009-31.12.2009 Dönemi
11,55 TL
346,50 TL
9,83 TL
294,90 TL
01.01.2009-30.06.2009 Dönemi
11,10 TL
333.00 TL
9,45 TL
283,50 TL
01.07.2008-31.12.2008 Dönemi
10,65 YTL
319,50 YTL
9,01 YTL
270,30 YTL
01.01.2008-31.12.2008 Dönemi
10,14 YTL
304,20 YTL
8,59 YTL
257,70 YTL
01.07.2007-31.12.2007 Dönemi
9,75 YTL
292,50 YTL
8,19 YTL
245,70 YTL
01.01.2007-30.06.2007 Dönemi
9,38 YTL
281,40 YTL
7,95 YTL
238,50 YTL
ÜCRETLİLERDE VERGİ İNDİRİMİ UYGULANMASINDA ESAS ALINAN TARİFE
3600 Yeni Türk Lirasına Kadar
%8
7200 Yeni Türk Lirasının 3.600 Yeni Türk Lirası İçin % 8 Aşan kısmı için
%6
7200 Yeni Türk Lirasından fazlasının 7200 YTL’si İçin % 7 Aşan kısmı için
% 4’ü
ARIZI KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA (GVK md. 82)
2009 Takvim Yılı gelirlerine uygulanmak üzere
17.900
SSK YEMEK MUAFİYETİ
SİGORTA PRİMLERİNİN HESABINA ESAS TUTULACAK KAZANÇLARIN AYLIK TUTARININ TESPİTİNDE
NAZARA ALINMAYACAK OLAN YEMEK PARASI İLE ÇOCUK VE AİLE ZAMLARININ
GÜNLÜK VE AYLIK TUTARLARININ TESPİTİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
(29/01/2004 Tarih ve 25361 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır.)
Amaç:
Madde l- Bu tebliğin amacı, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 06.08.2003 tarihli, 25191 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4958 sayılı Kanunla değişik 77’nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince sigorta primi kesilmeyecek ve Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek olan yemek paraları ile çocuk ve aile zamlarının ne şekilde hesaplanacağına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu tebliğ, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun prime esas kazançlar başlığı altında yer alan 77’nci maddesi
gereğince sigorta primi kesilmeyecek olan yemek parası ile çocuk ve aile zamlarının günlük ve aylık miktarlarının işverenlerce
ne şekilde hesaplanacağına ilişkin kuralları kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu tebliğin dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 29.07.2003 tarihli, 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile değişik 77’nci maddesidir.
68
Uygulama
Madde 4- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77’nci maddesinin ikinci fıkrasında, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar
itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamlarının sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının
tespitinde nazara alınmayacağı, bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin prime tabi tutulacağı öngörülmüştür.
Kanunda yapılan bu düzenleme karşısında;
a- Yemek Paralan,
506 sayılı Kanunun yukarıda açıklanan madde hükmünün uygulanmasında, sigortalılara yemek parası adı altında yapılan
ödemelerin işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından
büyükler için her yıl belirlenen günlük asgari ücretin %6’sının yemek verilecek olan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktarının aylık sigorta primine esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmaması, dolayısıyla bu tutardan sigorta
primi kesilmemesi,
b- Çocuk Zammı,
Sigortalıya çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerden iki çocuğa kadar (iki çocuk dahil) çocukların 18 yaşını, orta öğretim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğretim yapması halinde 25 yaşını doldurmamış olmaları şartıyla veya çalışamayacak
durumda malul bulunan ve Sosyal Sigortaya, Emekli Sandıklarına tabi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan erkek
çocukları ile yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve Sosyal Sigortaya,
Emekli Sandıklarına tabi bir işte çalışmayan, buralardan gelir veya aylık almayan kız çocukları için, sigortalının hizmet akdinin
devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın iki çocuğu geçmemek kaydıyla çocuk başına
her yıl 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin %2’si oranındaki tutarının aylık sigorta primine esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmaması, yani bu miktarlardan sigorta primi kesilmemesi,
c- Aile Zammı,
Sigortalılara aile zammı adı altında yapılacak ödemelerin, sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, sigortalının eşinin herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışmaması ve buralardan gelir veya aylık almaması durumunda, her yıl 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin
%10’u oranındaki tutarının aylık sigorta primine esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmaması, dolayısıyla söz konusu miktardan sigorta primi kesilmemesi,
Uygun görülmüştür.
Yemek Paralan, Çocuk ve Aile Zamlarının Yıllık Ödenmesi
Madde 5- Sigortalılara yemek parası ile çocuk ve aile zamlarının yıllık olarak bir defada ödenmesi halinde bunların 4’üncü
maddeye göre bulunacak aylık tutarının 12 katını geçmemesi şartıyla defaten yapılan bu ad altındaki yıllık ödemeler de sigorta
priminden muaf tutularak, sigorta primi kesilmeyecektir.
Kazançların Sigorta Primine Esas Kazanç Alt Sınırının Altında Kalması
Madde 6- Uygulama başlığı altında 4’üncü maddede ne şekilde hesaplanacağı belirtilen yemek parası ile çocuk ve aile
zamlarının, sigorta primine esas kazanç toplamından indirilmesinden sonra geriye kalan sigorta primi kesilecek kazançlar
toplamının, prime esas kazanç alt sınırının altında kalması halinde, 506 sayılı Kanunun 78’inci maddesi gereğince sigorta primine esas kazanç alt sınırının altında sigorta primi ödenemeyecek olması nedeniyle sigorta primine esas kazanç altı sınırı ile
sigortalının kazancı arasındaki fark tutara ilişkin sigorta primlerinin tümünün işverence karşılanması gerekmektedir.
Yürürlük
Madde 7- Bu tebliğ 01.01.2004 tarihi itibariyle yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 8- Bu tebliğ hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
69
SSK PRİMİNE TABİ OLAN-OLMAYAN KAZANÇLAR
SIRA
NO
PRİME TABİ -DEĞİL
(+ / -)
HANGİ AYDA PRİME
TABİ TUTULDUĞU
+
Hak Edilen Ay
a) Zaman birimine göre ücret
+
Hak Edilen Ay
aa) Hafta tatili ücreti
+
Hak Edilen Ay
ab) Ulusal Bayram-Genel tatil ücreti
+
Hak Edilen Ay
ac) Fazla çalışma- Fazla Mesai ücreti
+
Hak Edilen Ay
ad) Yıllık ücretli izin ücreti
+
Hak Edilen Ay
ae) Cumartesi günü ücreti
+
Hak Edilen Ay
b) İşbirimi esasına göre ücret
+
Hak Edilen Ay
ba) Yüzde usulüyle alınan ücret
+
Hak Edilen Ay
bb) Profesyonel futbolcuya ödenen ücret
+
Hak Edilen Ay
bc) Transfer ücreti
+
Hak Edilen Ay
bd) Transfer verimi ücreti
+
Hak Edilen Ay
c) Götürü ücret
+
Hak Edilen Ay
d) Belirsiz zaman ve miktar üzerinden ödenen ücret
+
Hak Edilen Ay
da) Hazırlama ücreti
+
Hak Edilen Ay
db) Tamamlama ücreti
+
Hak Edilen Ay
dc) Temizleme ücreti
+
Hak Edilen Ay
- Kardan hisse şeklinde ödenen ücret
+
Hak Edilen Ay
- Komisyon ücreti
+
Hak Edilen Ay
a) Primler
+
Ödendiği Ay
aa) Yıpranma tazminatı,
+
Ödendiği Ay
ab) Özel hizmet tazminatı,
+
Ödendiği Ay
ac) Yabancı dil tazminatı
+
Ödendiği Ay
ad) Vardiya ve ağır vasıta tazminatı,
+
Ödendiği Ay
ae) İmza zorunluluğu tazminatı
+
Ödendiği Ay
af) Seyyar görev tazminatı,
+
Ödendiği Ay
ag) Tabii afet yardımı
+
Ödendiği Ay
ah) Nakit ödenen kira yardımı,
+
Ödendiği Ay
aı) Nakit ödenen giyecek yardımı
+
Ödendiği Ay
ai) Nakit ödenen yakacak yardımı,
+
Ödendiği Ay
aj) Askerlik yardımı
+
Ödendiği Ay
ak) Sünnet yardımı,
+
Ödendiği Ay
al) Nakit ödenen taşıt yardımı
+
Ödendiği Ay
am) Nakit ödenen ısıtma yardımı,
+
Ödendiği Ay
an) Nakit ödenen elbise dikiş bedeli,
+
Ödendiği Ay
ao) Nakit ödenen ayakkabı bedeli
+
Ödendiği Ay
aö) Ek tazminat,
+
Ödendiği Ay
ap) Yılbaşı parası,
+
Ödendiği Ay
ar) Kreş ücreti
+
Ödendiği Ay
as) Makam tazminatı,
+
Ödendiği Ay
aş) İş riski zammı
+
Ödendiği Ay
at) Bayram harçlığı
+
Ödendiği Ay
b) İkramiye
+
Ödendiği Ay
PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLAR
1
Asıl Ücret
2
Ödeme şekil ve zamanına göre ücret çeşitleri
3
Ücretin eklentileri
70
4
ba) Bayram ikramiyesi
+
Ödendiği Ay
bb) Yılbaşı ikramiyesi
+
Ödendiği Ay
bc) 6772 Sayılı Kanun gereğince ödenen ikramiye (2.ikramiye hariç)
-
bd) 6772 sayılı Kanun gereğince Bakanlar Kurulu kararına dayanılarak
ödenen ikramiye
-
be) 2448 sayılı Kanun gereğince ödenen ikramiye
+
- Jübile ikramiyesi
-
- Mesleki eğitim gören öğrencilere ödenen ikramiye
-
Ödendiği Ay
c) Hakkı huzurlar (toplantı parası)
-
d) Eleman teminindeki güçlük zammı, kıdem zammı
+
Ödendiği Ay
İdare veya kaza mercilerince verilen karar gereğince yapılan ödemeler
+
Ödendiği Ay
a) Ücret niteliğinde olanlar
+
Hak Edilen Ay
b) Ücretin eklentileri niteliğinde olanlar
+
Ödendiği Ay
5
Diğer ödemeler (20.7.1994 tarihli Resmi Gazete (7) Nolu tebliğ
+
Ödendiği Ay
6
Sigortalılara istirahatli iken ödenen ücretler
+
Hak Edilen Ay
7
Yıllık izin ücretleri (işkazaları ve meslek hast. hariç)
+
Ödendiği Ay
8
İzin harçlığı
+
Ödendiği Ay
9
Yolluklar
-
a) Personelin toplu halde işe gidip gelmesinde servis sağlanması
-
b) Personelin evinden işe gelip gitmesi için abonman bileti verilmesi
(belgelenmesi koşulu ile)
-
c) Harcırahlar
-
10
Çocuk zammı (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek
miktarı aşmamak üzere)
11
Aile zammı (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek
-
12
Yemek Parası (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek
-
a) İşyerinde personele yedirilen yemek, yoğurt v.b.
-
13
Ölüm yardımı
-
14
Doğum yardımı
-
15
Evlenme yardımı
-
16
Ayni yardımlar
-
a) Ayni konut tahsisi
b) İşyerinde kullanılmak üzere havlu, sabun v.b.
-
17
Geri ödemeli ücret avansları
-
18
Kıdem tazminatı
-
19
İhbar tazminatı
-
20
Kasa/Mali sorumluluk tazminatı
-
SSK - Sigorta Primleri Daire Başkanlığı
71
KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİ ORANLARI
01.01.2008 Tarihinden İtibaren……………………………………………
İŞ KANUNU İDARİ PARA CEZALARI
10 HAZİRAN 2003 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİREN 4857 SAYILI İŞ KANUNUNDA YER ALAN
İDARİ PARA CEZALARI (TL)
SIRA KANUN
CEZA
NO. MADDESİ MADDESİ
FİİL
2009 YILI CEZA MİKTARI
(TL) (%12 YENİDEN
DEĞERLEME ORANI
KADAR ARTIRILMIŞTIR)
AÇIKLAMA
98
Çalıştırılan her işçi için para
cezasının kesinleşmesinden sonra bildirim yükümlülüğüne aykırılığın sürmesi halinde takip eden her ay
için aynı miktar ceza
1
3
98
İşyerinin açılışını ve kapanışını
bildirmemek, işyerini bildirme
yükümlülüğüne aykırı davranmak.
2
5
99/a
İşçilere eşit davranma ilkesine
aykırı davranmak
98
Bu durumdaki her İşçi İçin
3
7
99/a
Geçici İş İlişkisine ilişkin yükümlülüklere uymamak
98
4
8
99/b
Çalışma koşullarına ilişkin belgeyi vermemek
98
5
14
99/b
Çağrı üzerine çalışma hükümlerine aykırı davranmak
98
6
28
99/c
İşten ayrılan işçiye Çalışma Belgesi vermemek, belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazmak
403
7
29
100
Madde hükmüne aykırı olarak işçi
çıkartmak (toplu işçi çıkarma)
1.519
İşten çıkarılan her İşçi İçin
8
30
101
Özürlü ve Eski Hükümlü Çalıştırmamak
112
Çalıştırılmayan her özürlü
ve eski hükümlü ve çalıştırılmayan her ay için
112
Bu durumdaki her İşçi ve
her ay için
9
32
102/a
Ücret ile bu kanundan doğan
veya TİS’den yada iş sözleşmesinden doğan ücreti kasten ödememek veya eksik ödemek
11
37
102/b
Ücret hesap pusulası düzenlememek
403
12
38
102/b
Yasaya aykırı ücret kesme cezası
vermek veya kesintinin sebep ve
hesabını bildirmemek
403
10
39
102/a
Asgari ücreti ödememek veya
eksik ödemek
112
Bu durumdaki her İşçi ve
her ay için
200
14
41
102/c
Fazla çalışma ücretini ödememek veya işçiye hak ettiği serbest
zamanı altı ay içinde vermemek
veya işçinin onayını almadan fazla çalışma yaptırmak
13
52
102/b
Yüzde ile ilgili belgeyi temsilciye
vermemek
403
15
56
103
Yıllık ücrelli izni yasaya aykırı
şekilde bölmek,
200
16
57
103
İzin ücretini yasaya aykırı şekilde ödemek veya eksik ödemek
200
17
59
103
Sözleşmesi fesh edilen işçiye
yıllık izin ücreti ödememek
200
72
18
60
103
Yıllık izin yönetmeliğinin esas
usullerine aykırı olarak izni kullandırmamak veya eksik kullandırmak
19
63
104
Çalışma sürelerine ve buna dair
yönetmelik hükümlerine uymamak
200
20
64
104
Telafi çalışması usullerine uymamak
1.012
21
65
104
Kısa çalışma ve kısa çalışma
ödeneği düzenlemelerine uymamak
200
22
68
104
Ara dinlenmesini uygulamamak
1.012
200
200
23
69
104
İşçileri geceleri 7.5 saatten fazla çalıştırmak, gece ve gündüz
postalarını değiştirmemek
24
71
104
Çocukları çalıştırma yaşına ve
çalıştırma yasağına aykırı davranmak
1.012
25
72
104
Yer ve sualtında çalıştırma yasağına uymamak
1.012
26
73
104
Çocuk ve genç işleri gece çalıştırmak veya ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmek
1.012
27
74
104
Doğum öncesi - sonrası sürelerde kadın işçiyi çalıştırmak veya
ücretsiz izin vermemek
1.012
28
75
104
İşçi Özlük dosyasını düzenlememek
1.012
29
76
104
Çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere muhalefet etmek
1.012
30
77
105/2
İş sağlığı ve güvenliği hükümlerine aykırı davranmak
1.120
224
31
78/1
105/1
İş sağlığı ve güvenliği tüzük ve
yönetmeliklerine aykırı davranmak
32
78/2
105/2
Kurma izni ve işletme belgesi
almadan işyeri açmak
1.120
33
79
105/2
Faaliyeti durdurulan işi izin almadan devam ettirmek, kapatılan işyerini izinsiz açmak
1.120
1.120
34
80
105/2
İş sağlığı ve güvenliği kurullarının kurulması ve çalıştırılması
ile ilgili hükümlere aykırı davranmak
35
81
105/2
İşyeri hekimi çalıştırma ve işyeri
sağlık birimi oluşturma yükümlülüklerine uymamak
1.120
105/2
İş güvenliği ile ilgili görevli mühendis veya teknik eleman görevlendirme
yükümlülüğünü
yerine getirmemek
500
105/3
Ağır ve tehlikeli işlerde 16 yaşından küçükleri çalıştırmak veya
yönetmelikte gösterilen yaş kayıtlarına aykırı işçi çalıştırmak.
1.120
36
37
82
85
73
Alınmayan her iş sağlığı
ve güvenligi önlemi için ve
alınmayan önlemler oranında izleyen her ay için aynı
miktar
38
86
105/4
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlar için sağlık raporu almamak
224
Bu durumdaki her işçi için
39
87
105/4
18 yaşından küçük işçiler için
sağlık raporu almamak
224
Bu durumdaki her çocuk
işçi için
40
88
105/5
Gebe ve emzikli kadınlar hakkındaki yönetmelik hükümlerine
uymamak
1.120
41
89
105/5
İş sağlığı ve güvenliği yönetmeliklerine aykırı davranmak
1.120
42
90
106
İş ve işçi bulmaya aracılık faaliyetini İş-Kur’dan izin almadan
yürütmek
8.960
107/1-a
Teftiş sırasında davete gelmemek, ifade ve bilgi vermemek,
gerekli olan belge ve delilleri
getirip göstermemek, İş Müfettişlerinin 92/1.fıkrada yazılı
görevlerini yapmak için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermemek ve bu yoldaki emir ve
isteklerini geciktirmek, yerine
getirmemek.
8.960
107/1-b
İfade ve bilgilerine başvurulan
işçilere işverenlerce telkinlerde
veya kötü davranışlarda bulunmak
8.960
İş Müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerinin yapılmasını
ve sonuçlandırılmasını engellemek.
8.960
43
44
45
92/2
96/1
107/2
2-5088 Sayılı Kanuna göre; Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerde yarım Yeni Kuruşun üzerindeki değerler bir Yeni
Kuruşa tamamlanır; yarım Yeni Kuruş ve altındaki değerler dikkate alınmaz.
ÜCRETLERDE DAMGA VERGİSİ ORANI
16.08.1999 Tarihinden İtibaren
%06
DEMİRBAŞ VE AMORTİSMAN SINIRI (VUK 388)
Doğrudan Gider Yazılacak Demirbaş ve Peştemallıklar (01.01.2009 Tarihinden itibaren)
670,00
SSK TABAN VE TAVAN MATRAHLARI
Taban (01.01.2009-30.06.2009 Tarihleri arası)
666,00
Tavan (01.01.2009-30.06.2009 Tarihleri arası)
4.329,00
Taban (01.07.2009-31.12.2009 Tarihleri arası)
693,00
Tavan (01.07.2098-31.12.2009 Tarihleri arası)
4.504,50
YEMEK YARDIMI MUAFİYETİ (GV)
Hizmet Erbabına işverenlerce yapılan yemek yardımları istisna tutarı (2009)
74
10,00
AİLE VE ÇOCUK YARDIMLARI
01.01.2009 - 30.06.2009 (666,00)
26,64 YTL (SSK Açısından)
2 çocuk için yardım
Aile yardımı 66,60 YTL olarak uygulanacak. (16 Yaşından Büyükler İçin Asgari Ücret x % 10)
13,38 YTL (Vergi Açısından)
Yemek Muafiyeti = Fiili Çalışılan Gün Sayısı x 1,33
(666,00/30=22,20x%6=1,33)
01.07.2009 - 31.12.2009 (693,00)
27,72 YTL (SSK Açısından)
Aile yardımı 66,60 YTL olarak uygulanacak. (16 Yaşından Büyükler İçin Asgari Ücret x % 10)
00,00 YTL (Vergi Açısından)
Yemek Muafiyeti = Fiili Çalışılan Gün Sayısı x 1,39
(693,00/30=22,20x%6=1,39)
SGK Genelgesi,2009/2
KIDEM TAZMİNATI TAVANI
Kıdem tazminatı tavanı için
01.01.2009 - 30.06.2009
2.260,05
01.07.2008 - 31.12.2008
2.173,18
01.01.2008 – 30.06.2008
2.087,92
01.01.2007 – 30.06.2007
1.960,69
01.07.2007 – 31.12.2007
2.030,19
01.07.2006 – 31.12.2006 (2006/10971 Sy. BKK)
1.857,44
01.01.2006 – 30.06.2006
1.770,63
01.07.2005 – 31.12.2005
1.727.15
01.01.2005 – 30.06.2005
1.648,90
01.07.2004 tarihinden
1.574.740.000.-TL
01.01.2004 tarihinden itibaren
1.485.430.000.-TL
01.07.2003 tarihinden itibaren
1.389.950.000.-TL
01.01.2003 tarihinden
1
KAPICI ÖZET MAAŞ HESABI
01.01 - 30.06.2008
01.07 - 31.12.2008
6 08,40
638,70
İşçi SSK Primi (%14)
85,18
89,42
İşsizlik Sigortası Primi ( %1)
6,08
6,39
Damga Vergisi ( %0.6)
0,00
0,00
517,14
542,89
Brüt ücreti
Net Ücret
GELİR VERGİSİ TARİFESİ (2009)
8.700
Türk Lirasına kadar
%15
22.000
Türk Lirasının 8.700 TL.si için 1.305 TL, fazlası
%20
50.000
%27
50.000
Türk Lirasından fazlasının 50.000 TL.si için 11.525 TL, fazlası
%35
75
GELİR VERGİSİ TARİFESİ (2009) (ÜCRETLİLER)
8.700
Türk Lirasına kadar
%15
22.000
%20
50.000
%27
50.000
Türk Lirasından fazlasının 50.000 TL.si için 11.525 TL, fazlası
%35
YILLIK ÜCRETLİ İZİN
Hizmet süresi Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil)
14 Gün
Hizmet Süresi Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara
20 Gün
Hizmet süresi Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 15 yıl ve daha fazla olanlar
26 Gün
Onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin
süresi
En az 20 Gün
İHBAR BİLDİRİM SÜRELERİ
Hizmet Süresi 6 aydan az sürmüş işçi için
2 hafta
Hizmet Süresi 6 aydan 1.5 yılı kadar sürmüş işçi için
4 hafta
Hizmet süresi 1.5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş işçi için
6 hafta
Hizmet süresi 3 yıldan fazla sürmüş işçi için
8 hafta
SAKATLIK İNDİRİM ORANLARI
I. Derece Sakatlar (Çalışma Gücünün Asgari %80’ini Kaybedenler) (2009)
670
II. Derece Sakatlar (Çalışma Gücünün Asgari %60’ini Kaybedenler) (2009)
330
III. Derece Sakatlar (Çalışma Gücünün Asgari %40’ini Kaybedenler) (2009)
160
50 VE DAHA FAZLA İŞÇİ ÇALIŞTIRILAN İŞYERLERİ İÇİN ÖZÜRLÜ,
ESKİ HÜKÜMLÜ VE TERÖR MAĞDURU ÇALIŞTIRMA ORANLARI
Özel Sektör
Kamu
Özürlü
3
4
Eski Hükümlü
2
2
Tercihe Bağlı Özürlü/Eski Hükümlü Oranı
0
---
Terör Mağduru
0
---
İŞSİZLİK SİGORTASI ORANLARI
İşçi Payı
1
İşveren Payı
2
Devlet Payı
1
76
KAMU LOJMAN KİRALARI
MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 321)
(07.01.2009 tarih ve 27103 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu kapsamındaki konutların aylık kira bedellerinin aşağıdaki şekilde belirlenmesi
uygun görülmüştür.
1) Yurt içinde bulunan kamu konutlarından aylık her bir metrekare için;
15/01/2009’dan itibaren
a) Kerpiç, ahşap, bağdadi ve benzeri konutlarda,
0,85 TL/m2
b) Kalorifersiz konutlarda,
1,32 TL/m2
c) Kaloriferli konutlarda,
1,74 TL/m2
Kira bedeli alınır.
2) Kira bedeline yapılacak ilaveler;
Belirlenen kira bedellerine ek olarak aylık her bir metrekare için aşağıda belirtilen tutarlarda ilave kira bedeli alınır.
A) Kaloriferci, kapıcı ya da her ikisinin de kamu kurum
ve kuruluşlarınca karşılandığı konutlardan,
0,17 TL/m2
B) Elektrik ve su bedellerinin tespitinde kurumlarca yapılan gerçek giderlerin
dikkate alınarak, kullanıcılarından tahsil edilmesi esas olup; sayaçların ayrılmasının
mümkün olmaması nedeniyle elektrik, su ya da her ikisinin de hizmet binası veya
fabrika tesislerinden karşılandığı konutlardan;
a) Elektrik sayacının ayrılmasının mümkün olmaması halinde,
0,38 TL/m2
b) Su sayacının ayrılmasının mümkün olmaması halinde,
0,38 TL/m2
c) Elektrik ve su sayacının her ikisinin de ayrılmasının mümkün olmaması halinde, 0,77 TL/m2
d) Konutlarda kullanılan suyun, şehir şebekesi dışında su kaynaklarından (kuyu,
artezyen, kaynak suyu vb.) karşılanıyor olması halinde,
0,19 TL/m2
İlave kira bedeli tahsil edilir.
3) Yakıtı kurum tarafından tedarik edilen konutlarda;
Yakıt maliyetlerindeki artışlar dikkate alınarak, 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşların yurt içindeki kaloriferli konutlarından, yakıtı kurum tarafından tedarik edilenlerde oturanlardan, her bir metrekare için
15.01.2009 tarihinden itibaren 0,77 TL/m2 yakıt bedeli tahsil edilir. Ancak, kurum ve kuruluşlar, yakıt maliyetlerini dikkate
alarak gerekli gördükleri takdirde, bu bedelin üzerinde yakıt bedeli tahsil edebilirler.
Ayrıca, yakıtı kurumlarca tedarik edilen kamu konutlarında, ortak kullanım alanlarındaki aydınlatma, elektrik, su, gaz,
otomat ve benzeri giderlerin zorunlu nedenlerle kurumlarca karşılanıyor olması halinde, bu giderler karşılığında kira ve yakıt
bedellerine ek olarak her bir metrekare başına 15.01.2009 tarihinden itibaren 0,07 TL/m2 tahsil edilir.
4) Kira bedellerinin hesaplanması;
Bu Genel Tebliğin l’inci maddesinde belirtilen kira birim bedellerine 294 sıra no.lu Milli Emlak Genel Tebliğinde belirtilen
esaslar uygulanmak suretiyle aylık kira bedelleri hesaplanır.
5) Kaldırılan Hükümler;
31.12.2007 tarih ve 26743 (3.mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 317 sıra no.lu Milli Emlak Genel Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ olunur.
MESKEN KİRA GELİRLERİNDE İSTİSNA
2009 Yılı İstisna Tutarı
2.600,00
2.400,00
2.300,00
77
YAZAR KASA FİŞİ KESME SINIRI
Perakende Satış Fişi ve Yazar Kasa Fişi Düzenleme Sınırı ( 01.01.2009)
670,00
KİRA STOPAJI ORANI
Kiralarda stopaj (01.01.2007 den itibaren)
% 20
GEÇİCİ VERGİ ORANLARI
Gelir Vergisi Mükelleflerinde (2006 I. Dönemden itibaren)
15
Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde (2006 II. Dönemden itibaren)
20
USULSÜZLÜK CEZALARI (VUK. Madde 388)
MADDE 352- Usulsüzlük Dereceleri Ve Cezaları
(Kanun Bağlı Cetvel)
Birince Derece Usulsüzlükler
1- Sermaye şirketleri
89
2- Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı
56
3- İkinci sınıf tüccarlar
28
4- Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi olanlar
14
5- Kazancı basit usulde tespit edilenler
7,60
6- Gelir vergisinden muaf esnaf
3,50
İkinci Derece Usulsüzlükler
1-Sermaye şirketleri
50
2-Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı
28
3-İkinci sınıf tüccarlar
14
4-Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi olanlar
7,60
5-Kazancı basit usulde tespit edilenler
3,50
6-Gelir vergisinden muaf esnaf
2
YENİDEN DEĞERLEME ORANLARI
2008 yılı yeniden değerleme oranı (VUK genel tebliği No:387)
% 12
% 7.2
% 7.8
% 9.8
% 11.2
% 28.5
2002 yılı yeniden değerleme oranı (VUK genel tebliği No:310
% 59.0
% 53.2
% 56.0
% 52.1
% 77.8
% 80.4
% 72.8
% 99.5
% 107.6
78
FATURA KULLANMA MECBURİYETİ (VUK Md. 232)
Fatura Kullanma Mecburiyeti
670,00
BİLANÇO HESABI ESASINA GÖRE DEFTER TUTMA HADLERİ (VUK Md. 177)
Yıllık Alış Tutarı
119.000
Yıllık Satış Tutarı
168.000
Gayrisafi İş Hasılatı ile Yıllık Satış Tutarı Toplamı
67.000
İş Hasılatının Beş Katı ile Yıllık Satış Tutarının Toplamı
119.000
EN AZ CEZA HADDİ (VUK Md.343)
Damga Vergisinde
7,60
Diğer Vergilerde
16,00
TAHAKKUKTAN VAZGEÇME (VUK Mükerrer Md. 115)
Tahakkuktan Vazgeçme
17,90
YÜRÜRLÜK TARİHLERİNE GÖRE GECİKME ZAMMI
21.04.2006 Tarihinden itibaren 2006/10302 Sayılı BKK Uyarınca
% 2,5
%3
%4
%7
% 10
%5
%6
09.07.1998-20.01.2000 Tarihleri arasında 98/11331 Sayılı BKK Uyarınca
% 12
01.02.1996-08.07.1998 Tarihleri arasında 96/7798 Sayılı BKK uyarınca
% 15
31.08.1995-31.01.1996 Tarihleri arasında 95/7138 Sayılı BKK Uyarınca
% 10
08.03.1994 - 30.08.1995 Tarihleri arasında 94/5335 Sayılı BKK. Uyarınca
% 12
YÜRÜRLÜK TARİHLERİNE GÖRE TECİL FAİZİ
28.04.2006 Tarihinden itibaren (438 Seri No.lu Tahsilat Genel Tebliği)
%2
%2,5
%3
%5
%6
%3
%4
10.07.1998-24.01.2000 Tarihleri arası (402 Seri No.lu Tahsilat G.Tebliği)
%8
22.10.1996-09.07.1998 Tarihleri arası (397 Seri Nolu Tahsilat G.Tebliği)
%10
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ OLAN İLLER LİSTESİ
Adana
Bursa
Eskişehir
Adapazarı (Sakarya)
Diyarbakır
G.Antep
Kayseri
Mersin
Ankara
Erzurum
İstanbul
Kocaeli (İzmit)
Samsun
Antalya
79
İzmir
Konya
FATURA VE BENZERİ EVRAK VERİLMEMESİ VE ALINMAMASI İLE DİĞER ŞEKİL USUL
HÜKÜMLERİNE UYULMAMASI SONUCU KESİLECEK CEZA MİKTARLARI
VUK Madde - 353
01.01.2009 Tarihi İtibariyle
KONUSU
CEZA MİKTARI
1 - Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu verilmemesi, alınmaması
160.-TL
- Bir Takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza
76.000.-TL
2 - Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma
irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığı’nca düzenleme zorunluluğu getirilen
belgelerin düzenlenmemesi, kullanılmaması veya bulundurulmaması
160.-TL
- Her bir belge nev’ine ilişkin bir takvim yılı içinde kesilecek toplam ceza
7.600.-TL
- Her bir belge nev’ine ilişkin bir takvim yılı içinde kesilecek toplam ceza
76.000.-TL
4 - Maliye Bakanlığı’nca tutulma ve günü gününe kayıt edilme mecburiyeti getirilen defterlerin; bulundurulmaması, günü gününe kayıt yapılmaması, yetkililere ibraz edilmemesi ile levha bulundurma ve asma
mecburiyetine uyulmaması
160.-TL
5 - İşyeri kapatma cezası uygulanmak üzere kapatma kararı verilen mükelleflere (5228 sayılı Kanunun
60/1-c maddesiyle 31/07/2004 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
6 - Belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve esaslar
ile muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının üretilmesine ilişkin kural ve standartlara uyulmaması
3.500.-TL
7 - Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerde kullanılma zorunluluğu
getirilen vergi numarasını kullanmaksızın işlem yapanlara
190.-TL
8 - Belge basımı ile ilgili bildirim görevini tamamen veya kısmen yerine getirmeyen matbaa işletmecilerine
560.-TL
9 - 4358 sayılı Kanun uyarınca vergi kimlik numarası kullanma zorunluluğu getirilen kuruluşlardan yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri, belirlenen standartlarda ve zamanda yerine getirmeyenlere
760.-TL
10 - 127’nci maddenin (d) bendi uyarınca Maliye Bakanlığı’nın özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen
durmayan aracın sahibi adına
560.-TL
SSK İDARİ PARA CEZALAR
İDARİ PARA CEZASI UYGULANACAK FİİLLER
UYGULANACAK CEZA
CEZA
TUTARI
(YTL.)
1.1.200830.6.2008
CEZA TUTARI (YTL.)
1.7.200831.12.2008
İşyeri bildirgesinin yasal süresi içinde verilmemesi
1
a) Bilanço esasına göre defter tutanlara
Üç aylık asgari ücret
1.825
1.916
b) Bilanço esası dışında defter tutanlara
İki aylık asgari ücret
1.216
1.277
c) Defter tutmakla yükümlü olmayanlara
Bir aylık asgari ücret
608
638
608
638
1.216
1.277
2
Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresi içinde kuruma
Aylık asgari ücret
verilmemesi (her bir sigortalı için)
3
Çalışma izni olmayan sigortalının işe giriş bildirgesinin yaAylık asgari ücretin iki katı
sal süresi içinde kuruma verilmemesi, her bir sigortalı için,
Aylık prim ve hizmet belgesinin takip eden ayın sonuna kadar verilmemesi halinde her bir fiil için
4
a) Belgenin asıl nitelikte olması halinde, Belgede kayıtlı siAylık asgari ücretin 1/5 ‘i
gortalı sayısı başına, (aylık asgari ücreti geçmemek üzere)
b) Belgenin ek nitelikte olması halinde: - Kuruma verilmiş Aylık asgari ücretin 1/8 ‘i
olan her bir ek belge için
- Ek belge Kurumca re’sen düzenlenmişse
Aylık asgari ücretin üç katı
80
121
127
76 1.825
79 1.916
c) - Mahkeme kararı ile veya denetim elemanlarınca yapılan
tespitler sonucunda ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen belgelerden hizmetleri veya kazançları
Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği saptanan sigor- Aylık asgari ücretin üç katı
talılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte
olup olmadığı, şverence düzenlenip düzenlenmediği üzerinde durulmaksızın,
- Sigorta müfettişi tarafından veya serbest muhasebeci mali Aylık asgari ücretin üç katı
müşavir ve yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporlara istinaden Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik şçilik
tutarının maledildiği aylardan dolayı,
1.825
1.916
1.825
1.916
Yazılı ihtara rağmen işyeri kayıtlarının 15 gün içinde mücbir sebep olmaksızın ibraz edilmemesi
fiil tarihindeki aylık asgari
ücretin 12 katı
7.300
7.664
5 b) Bilanço esası dışında, bir kanun hükmü gereğince defter fiil tarihindeki aylık asgari
tutanlara
ücretin 6 katı
3.650
3.832
c) Herhangi bir kanun hükmü gereğince defter tutmakla yü- fiil tarihindeki aylık asgari
kümlü olmayanlara
ücretin 3 katı
1.825
1.916
a) Bilanço esasına göre defter tutanlara
İbraz edilen kayıtların yönetmelikle belirlenen usul ve esaslara uygun olmaması halinde, her bir geçersizlik hali için
Kayıtların ibraz edilmemesi
a) Bilanço esasına göre defter tutanlar (aylık asgari ücretin üzerine uygulanan miktar12 katını aşmamak üzere)
ları aşmamak kaydıyla aylık
asgari ücretin yarısı
304
319
6 b) Bilanço esası dışında defter tutanlar (aylık asgari ücretin üzerine uygulanan miktar6 katını aşmamak üzere)
304
319
c) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar (aylık asgari ücre- üzerine uygulanan miktartin 3 katını aşmamak üzere)
304
319
Kanun 79’uncu maddesinin 4’üncü fıkrası uyarınca, sigortalıların adını, soyadını, sigorta sicil numarasını ve çalıştığı
süreyi gösteren Kurumca onaylı belgenin yönetmelikte beFiil tarihindeki aylık asgari
7 lirlenen sürede işyerine asılmaması (Aylık prim ve hizmet
ücretin 2 katı
belgesini internet ortamında gönderen işverenler bilgisayardan aldıkları çıktıyı asmak suretiyle bu yükümlülüğü
yerine getirirler.)
1.216
1.277
İşçi veya geçindirmekle yükümlü olduklarına muayene için
(vizite kağıdı, altı aylık sağlık belgesi gibi) gerekli belge- Fiil tarihindeki aylık asgari
8
lerin Kurumca yapılacak ihtara rağmen 3 gün içinde veril- ücret kadar
memesi
608
81
TEVKİFAT ORANLARI
GELİR VERGİSİ KANUNU MADDE 94
(29/12/2006 Tarih Ve 26391 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır.)
20/12/2006 TARİHLİ VE 2006/11449 SAYILI KARARNAMENİN EKİ KARAR
MADDE 1 – 10/12/2003 tarihli ve 2003/6577 sayılı Kararnamenin eki Kararın 1’inci maddesinin 2/b, 3, 4, 5 ve 13/b numaralı
bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“2. Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (Noterlere serbest meslek
faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç);
b) Diğerlerinden % 20,
3. 42’nci madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen istihkak bedellerinden % 3,
4. Dar mükellefiyete tabi olanlara, telif ve patent haklarının satışı dolayısıyla yapılan ödemelerden % 20,
5. a) 70’inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden % 20,
b) Vakıflar ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden % 20,
c) Kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden % 20,
13. Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemelerden,
b) Hurda mal alımları için % 2”
MADDE 2 – Bu Karar 1/1/2007 tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3 – Bu Karar hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
DEĞERLİ KAĞIT BEDELLERİ
Değerli Kağıdın Cinsi
1 - Noter kağıtları:
a) Noter kağıdı
b) Beyanname
c) Protesto, vekaletname, re’sen senet
2 - (Mülga:30/12/2004-5281/14.md)
3 - Pasaportlar
4 - Yabancılar için ikamet tezkereleri
5 - (Mülga:30/12/2004-5281/14.md)
6 - Nüfus cüzdanları
7 - Aile cüzdanları
8 - (Mülga:30/12/2004-5281/14.md)
9 - Sürücü belgeleri
10 - Sürücü çalışma belgeleri (karneleri)
11 - Motorlu araç trafik belgesi
12 - Motorlu araç tescil belgesi
13 - İş makinesi tescil belgesi
14 - Banka çekleri (Her bir çek yaprağı)
Bedel (TL)
4.90
4.90
9.80
135,00
135,00
4.50
45,00
60,00
60,00
60,00
45,00
45,00
3,00
82
DAMGA VERGİSİNE TABİ KAĞITLAR
DAMGA VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 51)
(23.12.2008 tarih ve 27089 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun(1) mükerrer 30’uncu maddesinin 5281 sayılı Kanunun(2) 6’ncı maddesiyle değişik birinci fıkrasında, “...Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan maktu vergiler (Maktu ve nispi vergilerin asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadler dahil) o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.
Bu suretle hesaplanan vergi tutarlarının 10 Yeni Kuruşa kadarki kesirleri dikkate alınmaz.” denilmiş, 14’üncü maddesinin
5281 sayılı Kanunun 43/2’nci maddesiyle değişik birinci fıkrasında ise, “Kağıtların Damga Vergisi bu Kanuna ekli (1) sayılı
tabloda yazılı nispet veya miktarlarda alınır. Şu kadar ki her bir kağıt için hesaplanacak vergi tutarı (1) sayılı tabloda yer alan
sınırlamalar saklı kalmak üzere 800 bin Yeni Türk Lirasını aşamaz. Bir önceki yılda uygulanan bu azami tutar, her takvim yılı
başından geçerli olmak üzere, o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.” hükmü yer almıştır.
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunun(3) 1’inci maddesiyle Bakanlar Kurulu’na verilen
yetkiye istinaden, 4/4/2007 tarihli ve 2007/11963 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 1/1/2009 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin para birimi olan Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruşta yer alan “Yeni” ibareleri kaldırılmıştır.
Bakanlığımızca 2008 yılı için yeniden değerleme oranı % 12 (oniki) olarak tespit edilmiş ve 387 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği(4) ile ilan edilmiş bulunmaktadır.
Buna göre, 488 sayılı Kanunun mükerrer 30’uncu maddesinin birinci fıkrası hükmü gereğince, Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan ve 50 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği(5) ile tespit edilen maktu vergiler (maktu ve nispi vergilerin
asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadler dahil), yeniden değerleme oranında artırılmış ve 1/1/2009 tarihinden itibaren
uygulanacak miktarları Tebliğ ekindeki (1) sayılı tabloda gösterilmiştir.
Diğer taraftan, anılan Kanunun 14’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan her bir kağıttan alınacak damga vergisine
ilişkin üst sınır yeniden değerleme oranında artırılmış ve 1/1/2009 tarihinden itibaren 1.136.904,10 Türk Lirası olmuştur.
Tebliğ olunur.
(1) SAYILI TABLO
Damga Vergisine Tabi Kağıtlar
I. Akitlerle ilgili kağıtlar
A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:
1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler
(Binde 7,5)
2. Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) (Binde 1,5)
3. Kefalet, teminat ve rehin senetleri
(Binde 7,5)
4. Tahkimnameler ve sulhnameler
(Binde 7,5)
5. Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir kağıda taalluk edenler dahil) (Binde 1,5)
6. (Değişik: 5766/10-b md.) (Yürürlük: 6.6.2008)
Karayolları Trafik Kanunu uyarınca kayıt ve tescil edilmiş
ikinci el araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmeler
(Binde 1,5)
B. Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:
1. Tahkimnameler
2. Sulhnameler
3.Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında düzenledikleri
kontenjan sözleşmeleri (Belli parayı ihtiva edenler dahil)
II. Kararlar ve mazbatalar
1. Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla ilgili olmayarak
Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve kararlarla hakem kararları:
a) Belli parayı ihtiva edenler
b) Belli parayı ihtiva etmeyenler
2. (Değişik: 5766/10-c md.) (Yürürlük: 6.6.2008)
İhale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve
kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları
1. Ticari ve mütedavil senetler:
a) Emtia senetleri:
aa) Makbuz senedi (Resepise)
ab) Rehin senedi (Varant)
(25,40 TL)
(25,40 TL)
(142,00 TL)
(Binde 7,5)
(25,40 TL)
(Binde 4,5)
III. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar
83
(9,00 TL)
(5,40 TL)
ac) İyda senedi
ad) Taşıma senedi
b) Konşimentolar
c) Deniz ödüncü senedi
d) İpotekli borç senedi, irat senedi
2. Ticari belgeler:
a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri
b) Resmi dairelere ve bankalara ibraz edilen bilançolar ve
işletme hesabı özetleri:
ba) Bilançolar
bb) Gelir tabloları
bc) İşletme hesabı özetleri
c) Barnameler
d) Tasdikli manifesto nüshaları
e) Ordinolar
f) Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları
IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar
1. Makbuzlar:
a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin
ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından
resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra
senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler
adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve
havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar
b) Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye,
yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla
olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (Ek: 5766/10-ç md.)
(Yürürlük: 6.6.2008) (avans olarak ödenenler dahil) için verilen
makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış
veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine
tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu
mahiyetteki senetler
d) İcra dairelerince resmi daireler namına şahıslara ödenen
paralar için düzenlenen makbuzlar
2. Beyannameler (Bu beyannamelerin sadece bir nüshası
vergiye tabidir):
a) Yabancı memleketlerden gelen posta gönderilerinin gümrüklenmesi
için postanelerce gümrüklere verilen liste beyannamelerde yazılı her
gönderi maddesi için
b) Vergi beyannameleri:
ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri
bb) Kurumlar vergisi beyannameleri
bc) Katma değer vergisi beyannameleri
bd) Muhtasar beyannameler
be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi beyannameleri hariç) c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler
d) Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler
e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri
3. Tabloda yazılı kağıtlardan aslı 1,00 Türk Lirasından fazla maktu ve
nispi vergiye tabi olanların resmi dairelere ibraz edilecek özet, suret
ve tercümeleri
1
2
3
4
5
(1,10 TL)
(0,50 TL)
(5,40 TL)
(Binde 7,5)
(Binde 7,5)
(9,00 TL)
(19,60 TL)
(9,60 TL)
(9,60 TL)
(1,10 TL)
(4,00 TL)
(0,50 TL)
(4,00 TL)
(Binde 7,5)
(Binde 6)
(Binde 6)
(Binde 6)
(0,50 TL)
(25,40 TL)
(33,90 TL)
(16,90 TL)
(16,90 TL)
(16,90 TL)
(33,90 TL)
(12,50 TL)
(12,50 TL)
(0,50 TL)
11/7/1964 tarihli ve 11751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
31/12/2004 tarihli ve 25687 (3. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
84
REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANAN FAİZ ORANLARI
TCMB Reeskont ve avans işlemlerinde uygulanan faiz oranları
YÜRÜRLÜK TARİHİ
İSKONTO ORANI (%)
AVANS FAİZ ORANI (%)
01.01.1990
40
45
20.09.1990
43
48,25
23.11.1990
45
50,75
15.02.1991
48
54,50
27.01.1994
56
65
21.04.1994
79
98
12.07.1994
70
85
27.07.1994
63
75
01.10.1994
55
64
10.06.1995
52
60
01.08.1995
50
57
02.08.1997
67
80
30.12.1999
60
70
17.05.2002
55
64
14.06.2003
50
57
08.10.2003
43
48
15.06.2004
38
42
13.01.2005
32
35
25.05.2005
28
30
20.12.2005
23
25
20.12.2006
27
29
28.12.2007
25
27
85
VUK’DA KANUNİ VE İDARİ SÜRELER
Vergi Usul Kanununda Kanuni ve İdari Süreler
Kanuni ve İdari süreler:
Madde 14- (Değişik: 23/06/1982-2686/3 md.) Vergi muamelelerinde süreler vergi kanunları ile belli edilir.
Kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde 15 günden aşağı olmamak şartıyla bu süreyi, tebliği yapacak olan idare belirler ve
ilgiliye tebliğ eder.
Mücbir (zorlayan) Sebeplerle gecikme:
Madde 15- 13’üncü maddede yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya
kadar süreler işlemez. Bu takdirde tarh zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzar.
Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi lazımdır.
Ölüm halinde sürenin uzaması:
Madde 16- (Değişik: 23/06/1982 - 2686/4 md.) Vergi kanunlarında hüküm bulunmayan hallerde ölüm dolayısıyla mirasçılara geçen ödevlerin yerine getirilmesinde bildirme ve beyanname verme sürelerine üç ay eklenir.
Mühlet verme:
Madde 17- Zor durumda bulunmaları hasebiyle vergi muamelelerine müteallik (ilgili) ödevleri süresi içinde yerine getiremiyecek olanlar, kanuni sürenin bir katını geçmemek üzere, Maliye Bakanlığınca münasip (uygun) bir mühlet (süre) verilebilir.
Bu mühletin verilebilmesi için:
1- Mühlet isteyen, sürenin bitmesinden evvel yazı ile istemde bulunmalıdır.
2- İstemde gösterilen mazeret, mühlet verecek makam tarafından kabule layık görülmelidir.
3- Mühletin verilmesi halinde verginin alınması tehlikeye girmemelidir.
Maliye Bakanlığı mühlet verme yetkisini tamamen veya kısmen mahalli maliye teşkilatına devredebilir.
Sürelerin Hesaplanması:
Madde 18- Vergi kanunlarında yazılı süreler aşağıdaki şekilde hesaplanır.
1- Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün hesaba katılmaz ve son günün tatil saatinde biter.
2- Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse başladığı güne son hafta veya ayda tekabül (karşılık) eden günün tatil saatinde
biter. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil saatinde biter.
3- Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde süre o günün tatil saatinde biter.
4- Resmi tatil günleri süreye dahildir. Şu kadar ki, sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili takibeden ilk iş gün tatil
saatinde biter.
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ TARİFELERİ
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ
SERİ NO: 31
(26/12/2008 tarih ve 27092 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.)
I - VERGİLEME ÖLÇÜ VE HADLERİ
2008 yılı için yeniden değerleme oranı % 12 (on iki) olarak tespit edilmiş ve 387 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
ile ilan edilmiştir.
Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifeleri
A. (I) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi
Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler aşağıdaki (I) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.
(I) SAYILI TARİFE
Motor Silindir
Hacmi (cm3)
Taşıtların Yaşları İle Ödenecek Yıllık Vergi Tutarı (TL)
1 - 3 yaş
4 - 6 yaş
7 - 11 yaş
12 - 15 yaş
16 ve yukarı yaş
44,00
1-Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri
1300 cm ve aşağısı
393,00
274,00
155,00
117,00
1301 - 1600 cm ’e kadar
628,00
471,00
274,00
194,00
76,00
1601 - 1800 cm3’e kadar
1.104,00
865,00
510,00
312,00
123,00
1801 - 2000 cm3’e kadar
1.736,00
1.340,00
788,00
471,00
188,00
2001 - 2500 cm ’e kadar
2.605,00
1.893,00
1.182,00
708,00
282,00
3
3
3
86
2501 - 3000 cm3’e kadar
3.631,00
3.158,00
1.974,00
1.064,00
393,00
3001 - 3500 cm ’e kadar
5.529,00
4.975,00
2.998,00
1.498,00
552,00
3501 - 4000 cm3’e kadar
8.690,00
7.505,00
4.422,00
1.974,00
788,00
4001 cm ve yukarısı
14.220,00
10.664,00
6.317,00
2.842,00
1.104,00
3
3
2-Motosikletler
100 - 250 cm ’e kadar
76,00
60,00
44,00
29,00
13,00
251 - 650 cm3’e kadar
155,00
117,00
76,00
44,00
29,00
651 - 1200 cm ’e kadar
393,00
235,00
117,00
76,00
44,00
1201 cm ve yukarısı
946,00
628,00
393,00
312,00
155,00
3
3
3
B. (II) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi
(I) sayılı tarifede yazılı taşıtlar dışında kalan motorlu kara taşıtları, aşağıdaki (II) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.
(II) SAYILI TARİFE
Taşıtların Yaşları ile Ödenecek Yıllık Vergi Tutarı (TL)
Taşıt Cinsi ve Oturma Yeri /Azami Toplam Ağırlık
1) Minibüs
1 - 6 yaş
7 - 15 yaş
16 ve yukarı yaş
471,00
312,00
155,00
2) Panel van ve motorlu karavanlar (Motor Silindir Hacmi)
1900 cm ve aşağısı
628,00
393,00
235,00
1901 cm3 ve yukarısı
946,00
628,00
393,00
3
3) Otobüs ve benzerleri (Oturma Yeri)
25 kişiye kadar
1.182,00
708,00
312,00
26 - 35 kişiye kadar
1.420,00
1.182,00
471,00
36 - 45 kişiye kadar
1.578,00
1.340,00
628,00
46 kişi ve yukarısı
1.893,00
1.578,00
946,00
4) Kamyonet, kamyon, çekici ve benzerleri (Azami Toplam Ağırlık)
1.500 kg.’a kadar
424,00
282,00
140,00
1.501 - 3.500 kg’a kadar
851,00
495,00
282,00
3.501 - 5.000 kg’a kadar
1.277,00
1.064,00
424,00
5.001 - 10.000 kg’a kadar
1.420,00
1.206,00
567,00
10.001 - 20.000 kg’a kadar
1.703,00
1.420,00
851,00
20.001 kg ve yukarısı
2.130,00
1.703,00
992,00
C. (III) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi
Özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler aşağıdaki (III) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.
(III) SAYILI TARİFE
Taşıt Cinsi ve Motor Gücü (BG)
Taşıtların Yaşları İle Her Motor Gücü Birimi (BG) İçin Ödenecek Yıllık Vergi Tutarı (TL)
1 - 3 yaş
4 - 5 yaş
6 - 15 yaş
16 ve yukarı yaş
Yat, kotra ve her türlü motorlu özel tekneler
10 - 20 BG’ne kadar
23,68
15,78
7,88
3,12
31,58
23,68
14,20
6,28
39,49
31,58
18,93
7,88
47,38
39,49
23,68
11,04
151 BG ve yukarısı
71,09
55,29
31,58
15,78
III) sayılı tarifede yer alan motorlu taşıtlara (yat, kotra ve her türlü tekneler) ilişkin vergi tutarları, bu motorlu taşıtların
motor gücü (BG) ile söz konusu tarifede belirtilen tutarların çarpılması suretiyle hesaplanacaktır.
87
D. (IV) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi
Uçak ve helikopterler (Türk kuşu, Türk Hava Kurumuna ait olanlar hariç) aşağıdaki (IV) sayılı tarifeye göre ergilendirilecektir.
(IV) SAYILI TARİFE
Taşıt Cinsi ve Azami Kalkış Ağırlığı
Taşıtların Yaşları İle Ödenecek Yıllık Vergi Tutarı (TL)
1 - 3 yaş
4 - 5 yaş
6 - 10 yaş
11 ve yukarı yaş
Uçak ve helikopterler
1.150 kg’a kadar
7.899,00
6.317,00
4.738,00
3.790,00
1.151 - 1.800 kg.’a kadar
11.850,00
9.479,00
7.109,00
5.687,00
1.801 - 3.000 kg.’a kadar
15.800,00
12.640,00
9.479,00
7.583,00
3.001 - 5.000 kg.’a kadar
19.752,00
15.800,00
11.850,00
9.479,00
5.001 - 10.000 kg.’a kadar
23.702,00
18.961,00
14.220,00
11.375,00
10.001 - 20.000 kg.’a kadar
27.653,00
22.122,00
16.590,00
13.270,00
20.001 kg. ve yukarısı
31.604,00
25.282,00
18.961,00
15.169,00
5766 sayılı Kanunun 9’uncu maddesinin (c) bendiyle 197 sayılı Kanunun 6’ncı maddesine eklenen fıkra uyarınca; Ulaştırma
Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline zirai ilaçlama amacıyla kullanılmak üzere kayıt ve tescil edilmiş olan
uçaklar için, bu tarifede belirtilen motorlu taşıtlar vergisi tutarları yüzde 25 oranında uygulanır.
II – MOTORLU KARA TAŞITLARI MÜKELLEFİYET KAYDI
5766 sayılı Kanunun 18’inci maddesinin (a) bendiyle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20’nci maddesinin (d) bendinde yapılan değişiklikle, tescil edilmiş motorlu kara taşıtlarının her türlü satış ve devirlerinin trafik tescil şube veya büroları
tarafından yerine getirileceği hüküm altına alınmış, anılan maddenin yürürlük tarihi, 5795 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanunun 1’inci madde hükmüyle, 1/8/2008 tarihinden 1/1/2009 tarihine ertelenmiştir.
Buna göre, 1/1/2009 tarihinden itibaren trafik tescil şube veya büroları tarafından satış ve devri yapılan motorlu kara taşıtlarına ilişkin motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyet kaydı, satış ve devri yapılan taşıtın tescil plaka numarasının ait olduğu yer
vergi dairesi tarafından yerine getirilecektir.
Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, 1/1/2009 tarihinden itibaren trafik tescil şube veya bürolarında gerçekleştirileceğinden bu tarihten sonra düzenlenmiş olan noter satış senetlerine istinaden mükellefiyet tesisi veya son verme
işlemi yapılmayacaktır.
Tebliğ olunur.
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ İSTİSNA MİKTARLARI (V.İ.V.K. MAD:4-B,D,E)
Evlatlıklar dahil, füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde
107.604,00
Füruğ bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinde
215.336,00
İvazsız suretle meydana gelen intikallerde
2.481,00
TARİFE
Matrah
Veraset yoluyla intikallerde
vergi oranı (yüzde)
İvazsız intikallerde
vergi oranı (yüzde)
İlk
160.000 YTL için
1
10
Sonra gelen
350.000 YTL için
3
15
Sonra gelen
760.000 YTL için
5
20
Sonra gelen
1.500.000 YTL için
7
25
2.770.000 YTL’yi aşan bölümü için
10
30
Matrahın
BASİT USULE TABİ OLMANIN GENEL ŞARTLARINDAN OLAN İŞYERİ KİRA BEDELİ (GVK 47/2)
Büyükşehir Belediye Sınırları İçerisinde
4.300,00
Diğer Yerlerde
3.000,00
88
BASİT USULE TABİ OLMANIN ÖZEL ŞARTLARINI BELİRLEYEN HADLER (GVK 48)
1 Numaralı Bent İçin YTL
60.000 ve 89.000
30.000
60.000
DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARINA İLİŞKİN İSTİSNA TUTARI (Mükerrer 80)
2009 Takvim Yılı İçin
7.600
BANKALARIN KARŞILIKSIZ ÇEKLERDE ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ TUTARI
26.01.2009 Tarihinden İtibaren
470 TL
ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ (2009 Vergileri)
1. Konutlara Ait Çevre Temizlik Vergisi
Konutlara ait çevre temizlik vergisi; su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde
20 Kuruş, diğer belediyelerde 16 Kuruş olarak hesaplanacaktır.
Diğer taraftan, belediyenin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan ancak, su ihtiyacını belediyece veya büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerince tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutlara ilişkin çevre temizlik
vergisi, aşağıda yer alan ilgili tarifelerin yedinci grubunun belediye meclislerince en son intibak ettirilen derecelere ait tutarlar
üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
2. İşyerleri ve Diğer Şekilde Kullanılan Binalara Ait Çevre Temizlik Vergisi
İşyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, büyükşehir belediyeleri ve büyükşehir belediyeleri
dışındaki belediyelerde aşağıdaki tarifelere göre uygulanacaktır.
2.1. Büyükşehir Belediyeleri Dışındaki Belediyelerde Uygulanacak Çevre Temizlik Vergisi
Büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde uygulanacak olan çevre temizlik vergisi tarifesi aşağıda yer almaktadır.
Bina Dereceleri ve Yıllık Vergi Tutarları (TL)
Bina Grupları
1. Derece
2. Derece
3. Derece
4. Derece
5. Derece
1. Grup
1.900
1.500
1.180
950
780
2. Grup
1.190
900
700
560
470
3. Grup
780
600
470
390
300
4. Grup
390
300
230
190
150
5. Grup
230
190
130
119
95
6. Grup
119
95
67
54
40
7. Grup
40
33
23
20
16
2.2. Büyükşehir Belediyelerinde Uygulanacak Çevre Temizlik Vergisi
2464 sayılı Kanunun mükerrer 44’üncü maddesinin beşinci fıkrasına göre, büyükşehir belediyelerinde çevre temizlik vergisi, diğer belediyelerde uygulanan çevre temizlik vergisi tutarları % 25 artırılarak hesaplanacaktır. Buna göre büyükşehir
belediyelerinde uygulanacak olan çevre temizlik vergisi tarifesi aşağıda yer almaktadır.
Bina Grupları
Bina Dereceleri ve Yıllık Vergi Tutarları (TL)
1. Derece
2. Derece
3. Derece
4. Derece
5. Derece
1. Grup
2.375
1.875
1.475
1.187
975
2. Grup
1.487
1.125
875
700
587
3. Grup
975
750
587
487
375
4. Grup
487
375
287
237
187
5. Grup
287
237
162
148
118
6. Grup
148
118
83
67
50
7. Grup
50
41
28
25
20
89
3. İndirimli Çevre Temizlik Vergisi Uygulaması
2464 sayılı Kanunun mükerrer 44’üncü maddesinin onikinci fıkrasında, “Bakanlar Kurulu; beşinci fıkradaki tarifede yer
alan bina gruplarını belirlemeye ve bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan tutarları yöreler, belediyelerin
nüfusları ve bina grupları itibarıyla ayrı ayrı dörtte birine kadar indirmeye veya yarısına kadar artırmaya yetkilidir.” hükmü
yer almaktadır.
Bu hükmün verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 2005/9817 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının(4) 7’nci maddesine göre;
konut, işyeri ve diğer şekilde kullanılan binalar için belirtilen tutarlar, büyükşehir belediye sınırları içinde bulunanlar hariç
olmak üzere kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5000’den az olan belediyelerde % 50 indirimli olarak uygulanacaktır.
EMLAK VERGİSİ ORANLARI
3030 Sayılı Kanunun uygulandığı büyükşehir belediyesi sınırları ve mücavir alanlar için Adapazarı İli’nde 2005 Yılları arası normal oranlar uygulanacak.
2002-
Normal Oranlar
Binalarda (meskenlerde)
Binde 2
Binde 1
Binalarda (diğerlerinde)
Binde 4
Binde 2
Arsalarda
Binde 6
Binde 3
Arazilerde
Binde 2
Binde 1
BİLDİRİM VE SÜRELER
Ankara Defterdarlığından İktibas Edilmiştir.
BİLDİRİLMESİ GEREKEN OLAY
BİLDİRİM SÜRESİ
DAYANAĞI
İŞE BAŞLAMA
GERÇEK KİŞİLERDE İŞE BAŞLAMA TARİHİNDEN İTİBAREN ON GÜN İÇİNDE KENDİLERİNCE VEYA 1136
SAYILI AVUKATLIK KANUNUNA GÖRE RUHSAT ALMIŞ
AVUKATLAR VEYA 3568 SAYILI KANUNA GÖRE YETKİ VERGİ USUL KANUNU VE İŞLEM
ALMIŞ MESLEK MENSUPLARINCA , ŞİRKETLERİN YÖNERGESİ
İŞE BAŞLAMA BİLDİRGELERİ İSE BAŞLAMA TARİHİNDEN İTİBAREN ON GÜN İÇİNDE TİCARET SİCİL
MEMURLUĞUNCA İLGİLİ VERGİ DAİRESİNE YAPILIR.
ADRES DEĞİŞİKLİĞİ
OLAYIN VUKUUNDAN İTİBAREN BİR AY İÇERİSİNDE
VERGİ USUL KANUNU VE İŞLEM
YÖNERGESİ
İŞ DEĞİŞİKLİĞİ
YÖNERGESİ
İŞLETME DEĞİŞİKLİĞİ
YÖNERGESİ
İŞİ BIRAKMA
YÖNERGESİ
NAKİL
YÖNERGESİ
ÖLÜM
YÖNERGESİ
TASFİYE VE İFLAS
YÖNERGESİ
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ
SATIN ALMA
Ö.K.C. KULLANDIRMAYI GEREKTİREN BİR İŞLE
UĞRAŞMAYA BAŞLANILAN TARİHTEN İTİBAREN 30
GÜN
3100 S.K. 36 VE 51 NOLU TEBLİĞİ,
İŞLEM YÖNERGESİ
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZI
BİLDİRME
SATIN ALINDIĞI TARİHTEN İTİBAREN 15 GÜN
İŞLEM YÖNERGESİ
KENDİ İSTEĞİ İLE Ö.K.C.
ALIMINDA KULLANMAYA
BAŞLAMA SÜRESİ
30 GÜN
İŞLEM YÖNERGESİ
İŞİ BIRAKMADA Ö.K.C.
MÜHÜRLETME SÜRESİ
İŞİ BIRAKMA TARİHİNDEN İTİBAREN BİR AY
3100 S.K. 50 NOLU TEBLİĞ
İŞLEM YÖNERGESİ
TEKRAR Ö.K.C..KULLANMA DA
İŞE BAŞLAMA TARİHİNDEN İTİBAREN 30 GÜN
MÜHRÜ AÇTIRMA SÜRESİ
90
3100 S.K. 50 NOLU TEBLİĞ
İŞLEM YÖNERGESİ
BEYANNAME VERME VE ÖDEME SÜRELERİ
04 NİSAN 2007 TARİHİNDEN İTİBAREN BEYANNAME VERME VE ÖDEME SÜRELERİ
BEYAN VERME SÜRESİ
1. TAKSİT
ÖDEME SÜRESİ
2. TAKSİT
ÖDEME SÜRESİ
AÇIKLAMA
GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ
(Basit Usul Beyanı İçin)
Şubat Ayının Başından
25. Günü Akşamına Kadar
Şubat Ayı Sonuna Kadar
Haziran Ayı
Sonuna Kadar
5615 S.K.
10.Madde
GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ
(Gerçek Usul Beyanı İçin)
Mart Ayının Başından
Mart Ayı Sonuna Kadar
Temmuz Ayı
Sonuna Kadar
5615 S.K.
10. Madde
KURUMLAR VERGİSİ
BEYANNAMESİ
Nisan Ayının Başından
Nisan Ayı Sonuna Kadar
(Tamamı)
4842 Sayılı
Kanunla
01/01/2004’den
itibaren.
5520 S.K.
14.Madde
GEÇİCİ VERGİ BEYANNAMESİ
(01-03 Dönemi)
14 Mayıs Akşamına Kadar
17 Mayıs Akşamına
Kadar
5615 S.K.
10.Madde
(04-06 Dönemi)
14 Ağustosa Kadar
17 Ağustos Akşamına
Kadar
5615 S.K.
10.Madde
(07-09 Dönemi)
14 Kasıma Kadar
17 Kasım Akşamına
Kadar
5615 S.K.
10.Madde
(10-12 Dönemi)
14 Şubata Kadar
17 Şubat Akşamına
Kadar
5615 S.K.
10.Madde
MUHTASAR BEYANNAME
(Aylık Olanlar)
Ertesi Ayın 23. Günü Akşamına Kadar
Beyanname Verecekleri
Ayın 26’sı Akşamına
Kadar
5615 S.K.
10.Madde
MUHTASAR BEYANNAME
(3 Aylık Olanlar, 01-03 Dönemi)
23 Nisan Akşamına Kadar
26 Nisan
Akşamına Kadar
5615 S.K.
10.Madde
MUHTASAR BEYANNAME
23 Temmuz Akşamına
Kadar
26 Temmuz
Akşamına Kadar
5615 S.K.
10.Madde
MUHTASAR BEYANNAME
(3 Aylık Olanlar,07-09 Dönemi)
23 Ekim Akşamına Kadar
26 Ekim Akşamına Kadar
5615 S.K.
10.Madde
MUHTASAR BEYANNAME
23 Ocak Akşamına Kadar
26 Ocak Akşamına Kadar
5615 S.K.
10.Madde
K.D.V. BEYANNAMESİ
(Aylık Olanlar)
Takip Eden Ayın 24.Günü
Akşamına Kadar
Beyanname Verecekleri
Ayın 26’sı
Akşamına Kadar
5615 S.K.
10.Madde
Ertesi Ayın 15. Günü
Akşamına Kadar
Ertesi Ayın 15. Günü
Akşamına Kadar
BEYANNAMENİN ADI
BANKA VE SİGORTA MUAMELE
VERGİSİ BEYANNAMESİ
DAMGA VERGİSİ BEYANNAMESİ
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ
BEYANNAMESİ
Ertesi Ayın 23’üncü
Günü Akşamına Kadar
Ertesi Ayın 26’ıncı Günü
Akşamına Kadar
Ölüm Türkiye’de, mükellefleri de Türkiye’de ise, 4 ay; Ölüm Türkiye’de
mükellefleri yurtdışında ise, 6 ay; Ölüm yurt dışında mükellefleri
Türkiye’de ise, 6 ay; Ölüm yabancı bir ülkede mükellefleri ölümün olduğu
ülkede ise, 4 ay, Başka bir yabancı ülkede ise 8 ay içinde verilir.
Diğer intikallerde bir ay içinde verilir. Çekiliş ve yarışmalarda ve futbol
müsabakalarına ait müşterek bahislerde takip eden ayın 20’inci günü
akşamına kadar verilir.
91
5615 S.K.
10.Madde
(Vuk 371
Genel
Tebliği)
MAYIS VE
KASIM
AYLARINDA
HER YIL
İKİ TAKSİT
DE OLMAK
ÜZERE
ÜÇ YIL DA
ÖDENİR.
PARASAL SINIRLAR VE ORANLAR HAKKINDA GENEL TEBLİĞ
(SAYI: 2009/1)
14 Şubat 2009 tarih ve 27141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Başta 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu olmak üzere çeşitli mevzuat ve düzenlemeler gereğince, uygulanacak parasal sınırlar, faiz oranları, alındı birim fiyatları bu Tebliğ eki tablolarda gösterildiği şekilde tespit edilmiştir.
14/3/2008 tarihli ve 26816 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 2008/1 sıra no.lu Parasal Sınırlar ve Oranlar Hakkında Genel
Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
TABLO I- PARASAL SINIRLAR
A- MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ
TL
1. Kasa işlemleri:
1.1. Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 12’nci maddesi ile Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 9’uncu maddesi gereğince,
genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine hizmet veren muhasebe birimlerince kasadan yapılacak ödeme
tutarı.
1.1.1. Merkez muhasebe birimleri, büyükşehir belediyesi kurulu bulunan illerdeki defterdarlık muhasebe birimleri ile T.C. Ziraat Bankası şubesi bulunmayan ilçe malmüdürlükleri bünyesindeki muhasebe birimlerinde,
750
1.1.2. Diğer muhasebe birimlerinde,
470
1.1.3. Yabancı ülke vatandaşlarına yapılacak teminat iadeleri ile mahkeme harç ve giderlerinin ödenmesinde
yukarıda belirtilen limitler 10 kat, firari erlerin sevklerinde ise 5 kat olarak uygulanır.
1.2. Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 12 ve 27’nci maddeleri gereğince ertesi gün yapılacak ödemeleri
karşılamak üzere ve kişi malı emanet dövizlerden kasada bulundurulacak miktarlar ile T.C. Ziraat Bankası şubesi bulunmayan ilçelerde gerekli güvenlik önlemleri alınmak şartıyla veznede bulundurulacak azami YTL tutarı;
1.2.1. T.C. Ziraat Bankası şubesi bulunmayan ilçe malmüdürlükleri bünyesindeki muhasebe birimlerinde
7.500
1.2.2. Diğer muhasebe birimlerinde
4.700
2. Banka işlemleri:
Ödemelerde muhasebe birimlerince Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 524’üncü maddesinin (c) fıkrasına göre bankaya önceden haber verilmesi gereken tutar,
40.000
3. Kaybedilen alındılar için ilân:
İlgilileri tarafından kaybedilen alındılarda Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 528’inci maddesine göre
ilân gerektirmeyen parasal sınır,
470
B- MUHASEBE YETKİLİSİ MUTEMETLERİNİN GÖREVLENDİRİLMELERİ, YETKİLERİ, DENETİMİ
VE ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
1. Muhasebe yetkilisi mutemedi işlemleri:
1.1. Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri,Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 7’nci maddesi uyarınca, muhasebe birimleri dışında görev yapan muhasebe yetkilisi mutemetleri tarafından yedi günlük süre beklenilmeksizin muhasebe birimi veznesine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarı,
1.600
1.2. Mahkeme başkanlıkları, icra ve iflas daireleri ve izalei şüyu memurluklarındaki muhasebe yetkilisi mutemetlerince, 492 sayılı Harçlar Kanununun eki (1) ve (3) sayılı tarifelere göre makbuz mukabili tahsil edilip, yedi
günlük süre beklenilmeksizin muhasebe birimi veznesine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarı
5.000
2. Trafik para cezasını tahsil eden muhasebe yetkilisi mutemetleri işlemleri:
2.1. Muhasebe yetkilisi mutemedine bağlı olarak çalışan görevlilerce yedi günlük süre beklenmeksizin muhasebe yetkilisi mutemedine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarı,
1.570
2.2. Kendine bağlı tahsilat görevlisi bulunan muhasebe yetkilisi mutemetlerince üç günlük süre beklenmeksizin
muhasebe biriminin veznesine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarı,
4.500
2.3. Trafik para cezasını doğrudan muhasebe yetkilisi mutemedi sıfatıyla tahsil edenlerce yedi günlük süre beklenmeksizin muhasebe biriminin veznesine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarı,
1.570
3. Yetkili memurlarla ilgili işlemler:
Pul ve Değerli Kağıtların Bayiler ve Yetkili Memurlar Vasıtası ile Sattırılmasına ve Bayilere Satış Aidatı Verilmesine Dair Yönetmelik hükümlerine göre yetkili memurlarca 15 günlük süre beklenmeden muhasebe biriminin
veznesine teslim edilmesi gereken tahsilat tutarı,
92
1.600
C- MUHASEBE YETKİLİSİ ADAYLARININ EĞİTİMİ, SERTİFİKA VERİLMESİ İLE MUHASEBE YETKİLİLERİNİN
ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Muhasebe yetkililerinin, kendilerine 5018 sayılı Kanun ve diğer mevzuatla verilen görev ve yetkilerinden, yardımcılarına devredebilecekleri görev ve yetkilere ilişkin limitler
1. Geçici veya kesin ödeme, iade, mahsup ve bunların muhasebeleştirilmesi işlemlerinde (her bir belge için)
1.600
2. Banka teminat mektubu veya menkul değerlerin, kısmen veya tamamen ilgilisine iadesine ilişkin işlemlerde
8.000
3. Yukarıdaki (1) ve (2) numaralı maddelerde belirtilen tutarlar merkez muhasebe birimlerinde 3 katı olarak
uygulanır.
4. Merkezi yönetim kapsamı dışındaki idareler kendi limitlerini ayrıca belirleyebilirler.
D- MERKEZÎ YÖNETİM HARCAMA BELGELERİ YÖNETMELİĞİ
Merkezî Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 5’inci maddesi ve konuya ilişkin Tebliğde yapılan açıklamalara göre, özel kişiler tarafından düzenlenen faturaların kaybedilmesi halinde, noter onaylı fatura örneklerinin
kabul edileceği parasal alt sınır.
32.500
E-TAŞINIR MALLARIN KAYITLARDAN ÇIKARILMASI
Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine göre harcama yetkilisinin onayı ile kayıtlardan çıkarılacak taşınırlar için
limitler,
1. Taşınırların kamu idareleri arasında devri, imha, hurdaya ayırma, satış ve terkini için
2.500
2. Taşınırların aynı kamu idaresine bağlı harcama birimleri arasında devri için
12.500
TABLO II- ÖN ÖDEME İŞLEMLERİ
A- GENEL BÜTÇELİ İDARELERCE AÇILACAK KREDİLER
TL
1. İzin alınmaksızın açılacak kredilerde parasal sınır,
70.000
2. İzin alınmaksızın elektronik sayaçlara yükletilecek doğalgaz ve su bedelleri için açılacak kredi sınırı,
130.000
3. Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi gereğince Bakanlığımız adına Defterdarlıklarca verilecek kredi izinleri sınırı,
70.00120.000
B- HARCAMA YETKİLİSİ MUTEMEDİ AVANS SINIRLARI
1. Yapım işleri ile mal ve hizmet alımları için:
1.1. İllerde, kuruluş merkezlerinde, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçeler ve nüfusu 50.000’i geçen ilçelerde
800
1.2. Diğer ilçelerde
400
2. Şehit cenazelerinin nakli amacıyla
8.000
3. Yabancı konuk ve heyetlerin ağırlanması amacıyla görevlendirilen mihmandarlara
5.000
4. Mahkeme harç ve giderleri
4.1. Ankara, İstanbul ve İzmir il merkezleri için
30.000
4.2. Diğer il ve ilçeler için
8.500
5. Doğal afetler nedeniyle oluşacak ihtiyaçlar için
40.000
6. İl dışına yapılacak seyahatte kullanılacak akaryakıt giderleri için
4.000
7. Yakalanan yasadışı göçmenler ile sınırdışı edilecek şahıslar için
17.000
8. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği
300.000
C- ÖZEL BÜTÇELİ İDARELER AVANS SINIRLARI
1. Yükseköğrenim Kurumları için:
1. 1. Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlıkları için
4.000
1.2. Diğer birimleri için
800
2. Kredi ve Yurtlar Kurumu ile Milli Prodüktivite Merkezi mutemetlerine
8.000
3. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü
22.000
4. Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı mutemetlerine
4.1. Kuruluş merkezinde
65.000
4.2. Merkez dışındaki birimlerde
112.000
5. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Atom Enerjisi
Kurumu ile Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü mutemetlerine
5.1. Kuruluş merkezlerinde
585.000
93
5.2. Merkez dışındaki birimlerde
235.000
6. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü ile Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı mutemetlerine
235.000
7. Diğer Özel Bütçeli İdarelerin mutemetleri için
800
D- MİLLİ İSTİHBARAT TEŞKİLATI AVANS SINIRLARI
1. Merkezde
29.000
2. İstanbul, İzmir, Adana ve Diyarbakır illerinde
19.000
3. Diğer illerde
13.000
E- DIŞ TEMSİLCİLİKLER EMRİNE VERİLECEK AVANS SINIRLARI
1. Büyükelçilikler, Başkonsolosluklar ve Bakanlıklar ile bağlı ilgili ve ilişkili kuruluşların elçilikler ve konsolosluklar nezdinde bulunan müşavirlik ve ateşelikleri için
220.000
2. Yabancı ülkelerde NATO emrine verilen ve diğer ülkelere görevlendirilen Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı birliklerin ihtiyacı için bütçe imkanları ile mahallinden temini gereken alımlarda kullanılmak üzere, birliğin konuşlandığı yabancı ülkede bulunması halinde askeri ateşelik emrine, askeri ateşelik bulunmadığı takdirde olağanüstü
durum nedeniyle birlik komutanlık karargahının dış temsilcilik olarak kabul edilerek bu maksatla görevlendirilecek mutemetlere
220.000
F-ASKERİ DAİRE MUTEMET AVANSLARI
1.Milli Savunma Bakanlığı:
1.1.Tugay ve eşitine kadar olan askeri kurum ve kuruluşları için; (Büyükşehir belediyesi bulunan il merkezlerindeki askerlik dairesi başkanlığı ve askerlik şubelerinde sadece firari erlerin sevkinde kullanılmak üzere ve
Kuzey Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığına bağlı birlikler için 2 katı uygulanır.)
2.100
1.2.Tümen ve daha üst birlikler ile eşiti kurum ve kuruluşlar için (Kuzey Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığına bağlı birlikler için 2 katı uygulanır.)
2.500
1.3. Askerlik dairesi ve askerlik şubeleri için yalnızca celp ve sevk dönemlerinde kullanılmak üzere
18.000
1.4. Askeri Hastane Baştabiplikleri
1.4.1. Bir mutemet görevlendirilmesi durumunda
11.000
1.4.2. Bakanlıkça izin verilen durumlarda birden fazla mutemet görevlendirilmesi durumunda (her bir mutemet
için)
4.300
1.5. Güvenlik nedeniyle yapılacak toplu nakiller için askeri daire mutemetlerine
18.500
1.6. Gümrükten malzeme çekecek askeri birlik, kurum ve kuruluş mutemetlerine
11.500
2. Jandarma Genel Komutanlığı:
2.1. Bütçe uygulaması yapmayan ve başka bir birlik tarafından desteklenen tümen, alay, tabur ve eşiti birlikler
2.500
2.2. Bütçe uygulaması yapan tüm birlikler (il jandarmalar hariç)
2.200
2.3. İl jandarma komutanlıkları;
2.3.1. 10’dan az ilçesi olan illerde
1.900
2.3.2. 10 ve daha fazla ilçesi olan illerde
2.400
3. Sahil Güvenlik Komutanlığı
3.1. Sahil Güvenlik Komutanlığı Karargahı, SG Bölge K.lıkları, SG İkmal Merkezi K.lığı
2.150
3.2. SG Onarım Destek K.lıkları, SG İkmal Destek K.lığı, SG Hava K.lığı, SG Egitim Merkezi K.lığı, SG Grup
K.lıkları
1.750
TABLO III- TÜMEN VE DAHA ÜST BİRLİKLER İLE EŞİTİ KURUM VE KURULUŞLAR
1. Merkezde:
Genel Kurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları Karargahlarında Merkez Harcama
Yetkisi Verilen Makamlar
2. Kara Kuvvetlerinde:
2.1. Ordu Komutanlıkları
2.2. Kolordu Komutanlıkları
2.3. Kadrolarında Rütbeleri Korgeneral ve Tümgeneral olan diğer Komutanlıklar ve Kurum Harcama Yetkilileri
2.4. KKK. Depolar, Fabrika ve Dikimevleri Komutanlığı
2.5. KKK. Depolar ve Fabrika Komutanlığı
2.6. Kara Harp Okulu Komutanlığı
94
2.7. Sınıf Okulları (Astsubay Sınıf Hazırlama Okul K.lıkları dahil) ve Eğitim Merkez Komutanlıkları
2.8. Ana Depo ve Ana Tamir Fabrika Müdürlükleri
3. Deniz Kuvvetlerinde:
3.1. Donanma, Kuzey Saha, Güney Saha ve Deniz Eğitim Komutanlıkları.
3.2. Deniz Ana Üs, Filo ve Tersane Komutanlıkları
3.3. Kadrolarında Rütbeleri Koramiral ve Tümamiral Olan Diğer Komutanlık ve Kurum Amirlikleri
3.4. Deniz Harp Okulu, Deniz Lisesi ve Deniz Astsubay Okulu Komutanlıkları
3.5. Deniz Bakım Onarım ve İstihdam Komutanlıkları, Deniz İkmal Merkezi, İkmal Grubu ve İkmal Destek Komutanlıkları ve Rıhtım İskele Onarım İstihkam Tabur Komutanlığı
3.6. Onarım Destek Komutanlıkları, Deniz Kara Araçları ve İş Makinaları Fabrika Müdürlükleri
3.7. Deniz Sınıf Okulları Komutanlıkları ve Deniz Ordu Donatım Merkez Komutanlığı
4. Hava Kuvvetlerinde:
4.1. 1 ve 2’nci Taktik Hava K.Komutanlıkları
4.2. Kadrolarında Rütbeleri Korgeneral ve Tümgeneral olan Kom.lık ve Kurum Amirlikleri
4.3. Hava Harp Okulu Komutanlığı
4.4. Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlıkları
4.5. Üs Komutanlıkları
4.6. Hava Kuvvetleri Komutanlığı Karargah Destek Kıtalar Grup Komutanlığı
5. Diğerlerinde:
İç Tedarik Bölge Başkanlıkları, Askeri Hastane Baştabiplikleri
TABLO IV- MUHASEBE KAYITLARINDAN ÇIKARILACAK ALACAKLAR
1. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 106’ncı maddesi gereğince tahsil imkansızlığı
nedeniyle muhasebe kayıtlarından çıkarılacak tutar
8
2. 5828 sayılı 2009 Yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanununun 27’nci maddesi hükmünün Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak; muhasebe kayıtlarında olup 6183 sayılı Kanun kapsamında izlenen alacakların dışında kalan
Devlet alacaklarından muhasebe kayıtlarından çıkarılacak tutar
15
3. 5018 sayılı Kanunun 79’uncu maddesi hükmünün Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak; muhasebe kayıtlarında olup 6183 sayılı Kanun kapsamında izlenen alacakların dışında kalan kamu alacaklarından muhasebe
kayıtlarından çıkarılacak tutar
15.000
TABLO V- KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZ ORANLARI
3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanuna göre yıllar itibarıyla uygulanması gereken kanuni faiz
ve temerrüt faizi oranları: (Temerrüt faizi miktarının sözleşme ile kararlaştırılmamış olduğu hallerde, akdi faiz
miktarı aşağıda belirtilen oranların üstünde ise temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz.)
Yıllık%
1. 1/1/2008 tarihinden itibaren :
1.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse,
9
1.2. Temerrüt faiz oranı
1.2.1. Sözleşme ile tespit edilmemişse
9
1.2.2. Ticari işlerde (28/12/2007 tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tebliği ile)
27
2. 1/1/2007-31/12/2007dönemi çin :
2.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse,
9
9
29
3. 1/1/2006-31/12/2006 dönemi için :
3.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse, (19/12/2005 tarihli ve 2005/9831 sayılı BKK ile)
9
3.2.1. Sözleşme ile tespit edilmemişse (19/12/2005 tarihli ve 2005/9831 sayılı BKK ile)
9
25
4. 1/7/2005-31/12/2005 dönemi için:
95
4.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse, (3095 sayılı Kanunun 5335 sayılı Kanun ile değişik 1’inci
maddesine göre)
12
4.2. Temerrüt faiz oranı,
4.2.1. Sözleşme ile tespit edilmemişse (3095 sayılı Kanunun 5335 sayılı Kanun ile değişik 1’inci maddesine
göre)
12
30
5. 1/5/2005-30/6/2005 dönemi için:
5.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse (3095 sayılı Kanunun 5335 sayılı Kanun ile değişik 1’inci
maddesine göre)
12
5.2.1. Sözleşme ile tespit edilmemişse (3095 sayılı Kanunun 5335 sayılı Kanun ile değişik 1’inci maddesine
göre)
12
42
6. 1/7/2004-30/4/2005 dönemi için:
6.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse (15/6/2004 tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Tebliği ile)
38*
6.2.1. Sözleşme ile tespit edilmemişse (15/6/2004 tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tebliği ile)
38*
42
7. 1/1/2004-30/6/2004 dönemi için:
Tebliği ile)
43*
43*
48
8. 1/7/2003-31/12/2003 dönemi için:
Tebliği ile)
50*
50*
57
9. 1/7/2002-30/6/2003 dönemi için:
Tebliği ile)
55*
9.2. Temerrüt faiz oranı;
55*
64
10. 1/1/2000-30/6/2002 dönemi için: (3095 sayılı Kanunun 4489 sayılı Kanun ile değişik 1’inci maddesine göre)
10.1. Kanuni faiz oranı sözleşme ile tespit edilmemişse
60
60
10.2.2. Ticari işlerde
70
11. 1/1/1998-31/12/1999 dönemi için: (20/8/1997 tarihli ve 97-9807 sayılı BKK ile)
Kanuni faiz ve temerrüt faizi oranı
50
* Bakanlığımız Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü’nün 6/9/2005 tarihli ve B.07.0.BHM.04198/21277/31113 sayılı yazısı gereğince.
96
TABLO VI- ALINDI BİRİM FİYATLARI
Örnek No
6
Belgenin adı
Alındı Belgesi (Manuel)
Alındı Belgesi (Otokopili)
Ölçü Birimi
Birim Fiyatı (KDV dahil)
TL
Cilt
8
Takım
0,20
8
Mahsup Alındısı
Cilt
10
13
Teslimat Müzekkeresi
Cilt
13
11
Tahsildar Alındısı
Cilt
10
12
Muhasebe Yetkilisi Mutemedi Alındısı
Cilt
10
15
Gönderme Emri
Cilt
10
16
Döviz Gönderme Emri
Cilt
10
Vezne Alındısı
Cilt
8
Menkul Kıymetler Alındısı
Cilt
8
Bilgisayarlı Vezne Alındısı
Takım
0,20
Bilgisayarlı Muhasebe Yetkilisi Mutemedi Alındısı
Takım
0,20
Yukarıda tablo halinde birim fiyatı belirlenen alındılar ve diğer belgeler, talepte bulunan döner sermaye saymanlıkları ile
genel bütçe dışındaki diğer kamu idarelerine hizmet veren muhasebe birimlerine satılabilir. Takım kelimesi 2 veya 3 nüsha
halindeki tek bir alındıyı ifade etmektedir.
YAPI, TESİS VE ONARIM İŞLERİ İHALELERİNDE KULLANILAN MÜTEAHHİTLİK KARNELERİ VE
İŞ BİTİRME BELGELERİNİN 2009 YILINA AİT DEĞERLENDİRME KATSAYILARI HAKKINDA TEBLİĞ
Bayındırlık ve İskan Bakanlığından:
27 Şubat 2009 tarih ve 27154 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
B) 1/3/1981-28/2/1982 arasındaki tarihleri taşıyan (bu
tarihler dahil) ve geçerliliğini muhafaza eden müteahhitlik
karneleri miktarı, grubu aynı kalmak şartıyla; 21.327,8980 ile
çarpılacaktır.
C) 1/3/1982-31/12/1982 arasındaki tarihleri taşıyan (bu
tarihler dahil) müteahhitlik karneleri miktarı, grubu aynı kalmak şartıyla; 17.733,7519 ile çarpılacaktır.
D) Kuruluşlarca iş bitirme belgelerinin ve müteahhitlik
karnelerinin değerlendirilebilmesi için 1/1/2009 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere aşağıda tespit olunan katsayılar
uygulanacaktır.
28/3/1981 tarih ve 17293 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Yapı, Tesis ve Onarım İşleri İhalelerine Katılma Yönetmeliği” uyarınca, ihalelere iştirak edecek olan müteahhitlerin,
ellerinde bulunan ve geçerliliği sona ermemiş müteahhitlik
karneleri, ilgili kuruluşlarca, aşağıda belirtildiği şekilde ve
grubu aynı kalmak şartıyla aktarılarak kabul edilecektir.
1/1/2009 tarihinden itibaren, Müteahhitlik Karneleri ve İş
bitirme Belgeleri için geçerli katsayılar aşağıda belirtilmiştir.
A) Tespit olunan bu katsayılar 1/1/2010 tarihine kadar uygulanacaktır.
Yıllar
2009 yılında
uygulanacak
katsayılar
53’den
1.514.451,1174
önceki yıllar
1973
336.459,0890
1990
1.161,0928
2007
1,1653
1974
249.721,5366
1991
745,0441
2008
1,0942
1975
199.138,8666
1992
447,4031
2009
1,0000
1976
169.854,1661
1993
269,8888
Tebliğ olunur.
1954
1.366.043,5842
1977
124.589,8433
1994
161,6976
1955
1.209.811,8973
1978
89.092,8693
1995
73,4985
1956
991.156,9910
1979
65.964,7990
1996
40,7217
1957
867.079,2695
1980
30.813,4226
1997
20,9167
1958
793.136,8421
1981
21.327,8980
1998
12,1205
1959-1966
673.745,4369
1982
17.733,7519
1999
7,8235
1967
611.247,0494
1983
15.415,5404
2000
4,7313
1968
561.089,6610
1984
12.332,9252
2001
3,8647
1969
534.490,3539
1985
8.501,8060
2002
2,3339
1970
498.825,7146
1986
6.157,6674
2003
1,7945
1971
448.788,7758
1987
4.746,1647
2004
1,5461
1972
380.349,5059
1988
3.155,3227
2005
1,3853
1989
1.914,2230
2006
1,3065
97
2009 YILI VERGİ TAKVİMİ
Ay
Eylül
İlk Tarih
Son Tarih
Konu
01/09/2009
07/09/2009
Ağustos 2009 Dönemi Çeklere Ait Değerli Kağıtlar Vergisi Bildirimi ve Ödemesi
05/08/2009
07/09/2009
Temmuz 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)
05/08/2009
07/09/2009
Temmuz 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)
01/09/2009
09/09/2009
16-31 Ağustos Dönemine Ait Noterlerce Yap. Makbuz Karşılığı Öde. Ait Bildirimlerin Verilmesi ve
Ödemesi
01/09/2009
10/09/2009
16-31 Ağustos Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı
ve Ödemesi
01/09/2009
15/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
15/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin
Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
15/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi
Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
15/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
15/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
15/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin EK:4 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Kolalı Gazozlara İlişkin EK:7 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Alkollü İçeceklere İlişkin EK:8 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Tütün Mamullerine İlişkin EK:9 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallarına İlişkin EK:10 No.lu ÖTV Bildirim
Formu
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Yarışma ve Çekilişlerle Futbol Müsabakalarına ve At Yarışlarına Ait
Müşterek Bahislerle İlgili İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile
Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödenmesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname ile Beyanı
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname ile Beyanı
01/09/2009
23/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli
Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı
01/09/2009
24/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı
16/09/2009
25/09/2009
1-15 Eylül Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve
Ödemesi
16/09/2009
28/09/2009
1-15 Eylül Dönemine Ait Noterlerce Yap. Makbuz Karşılığı Öde. Ait Bildirimlerin Verilmesi ve Ödemesi
01/09/2009
28/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajının Ödemesi
01/09/2009
28/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopajının Ödemesi
01/09/2009
28/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli
Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi
01/09/2009
28/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi
01/09/2009
30/09/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/09/2009
30/09/2009
SSK (Ağustos 2009) Sigorta Primlerinin Ödemesi
01/09/2009
30/09/2009
Bağ-Kur Sigortalılarının Eylül 2009 Sigorta Primi ve Sağlık Sigorta Primlerinin Ödemesi
05/09/2009
05/10/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu(Form Ba)
05/09/2009
05/10/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)
98
Ay
İlk Tarih
Son Tarih
Ekim
05/09/2009
05/10/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu(Form Ba)
Konu
05/09/2009
05/10/2009
Ağustos 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)
01/10/2009
07/10/2009
Eylül 2009 Dönemi Çeklere Ait Değerli Kağıtlar Vergisi Bildirimi ve Ödemesi
01/10/2009
09/10/2009
16-30 Eylül Dönemine Ait Noterlerce Yap. Makbuz Karşılığı Öde. Ait Bildirimlerin Verilmesi ve Ödemesi
01/10/2009
12/10/2009
16-30 Eylül Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
15/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
15/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve
Ödemesi
01/10/2009
15/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
15/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
15/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
15/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin EK:4 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Kolalı Gazozlara İlişkin EK:7 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Alkollü İçeceklere İlişkin EK:8 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Tütün Mamullerine İlişkin EK:9 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallarına İlişkin EK:10 No.lu ÖTV Bildirim Formu
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Yarışma ve Çekilişlerle Futbol Müsabakalarına ve At Yarışlarına Ait Müşterek
Bahislerle İlgili İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer
Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödenmesi
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
20/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
23/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname ile Beyanı
01/10/2009
23/10/2009
Temmuz- Ağustos- Eylül 2009 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname ile Beyanı
01/10/2009
23/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname ile Beyanı
01/10/2009
23/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı
01/10/2009
23/10/2009
Temmuz- Ağustos- Eylül 2009 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Mad. Kapsamında Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı
01/10/2009
26/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
26/10/2009
Temmuz- Ağustos- Eylül 2009 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
16/10/2009
26/10/2009
1-15 Ekim Dönemine Ait Noterlerce Yap. Makbuz Karşılığı Öde. Ait Bildirimlerin Verilmesi ve Ödemesi
16/10/2009
26/10/2009
1-15 Ekim Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
26/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajının Ödemesi
01/10/2009
26/10/2009
Temmuz- Ağustos- Eylül 2009 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajının Ödemesi
01/10/2009
26/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopajının Ödemesi
01/10/2009
26/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi
01/10/2009
26/10/2009
Temmuz- Ağustos- Eylül 2009 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Mad. Kapsamında Yapılan Tevkifatların Ödemesi
01/10/2009
30/10/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi
01/10/2009
30/10/2009
SSK (Eylül 2009) Sigorta Primlerinin Ödemesi
01/10/2009
30/10/2009
Bağ-Kur Sigortalılarının Ekim 2009 Sigorta Primi ve Sağlık Sigorta Primlerinin Ödemesi
05/10/2009
05/11/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu(Form Ba)
05/10/2009
05/11/2009
Eylül 2009 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu(Form Bs)
99
[ A K T Ü E L ]
KARE BULMACA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Soldan sağa
1 – uyum - amirlik, üstünlük 2- otellerin oturma bölümü 3- ant
içmek 4- doğuma yardımcı olan kadın - tanrı’ya göre insan - yönetim 5- gereğinden çok yemek yiyen - yürekli 6- olamaz, edilemez - köpek - esmek fiilinden emir 7- mütalaa 8- bir nota rüzgar … fırtına biçer. - Kudüs’ün doğusundaki dağ 9- sahip - en
küçük askeri birim 10- yemek yemenin emir kipi - tarla sınırı
11- kalbin üst odacıkları, kulakçık - ön olumsuzluk eki 12- Çok
az, çok seyrek - orman, dağ vb.’ye karşıt olan açıklık yer 13iskambilde birli - kötü 14- birini ya da bir düşünceyi destekleyen - tersi küçük bitki - istek 15- insan vücudundaki hayati sıvı
- rumuzun kısaltılması - bir erkek ismi
Yukardan aşşağı
1- cazibe - Layık olma, uygunluk 2- tersi rahatlama ünlemi - kurallara uyma 3- akılsız - bir hükümdarın yönetimi altındaki halk
- bir harf - bir harf 4-Türkçede tamlama eki - düşünce, fikir Eşrefül mahlukat 5- dayak - bir enstrüman - alfabede m’den
sonra gelen harf 6- yabancı bir grup adı - birlik ve beraberliği
ifade eden kelime - anlam 7-işkilli - Kütahya ilinde bir baraj yabancı bir yazar - iridyum’un simgesi 8- alfabenin ilk harfi alfabede bi harf - bir bilgisayar parçası 9- garson yardımcısı yetki 10- alfabemizdeki 12. harf - ölüm cezası - Rusça’da ev
11- caminin bir parçası - dokunulmazlığına inanılan, dogma - bir
harf 12- bir harf - mısır tanrısı - tepsi - utanma 13- şeffaflık,
açıklık ve katılıma dayanan idare - doğuda bir serhat ilimiz 14alfabemizin 6. Harfi - bir harf - sahib, erbab 15- kan basıncı Elazığ’nın eski ismi
100
GEÇEN SAYIDAKİ BULMACANIN ÇÖZÜMLERİ

resmi gazetede geçtiğimiz ay (eylül 2009)

Transkript

Benzer belgeler

İndir - Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

My Magazine 12

T.C. ÜMRANİYE KAYMAKAMLIĞI Özel Eyüboğlu Çamlıca İlköğretim

Daha detaylı bilgi icin tıklayınız

Günlük Bülten - Oyak Yatırım

12 Eylül Çocuğu! Küfür tadında kullanılabilir mi? Neden olmasın

PowerPoint Sunusu

Yeni Pencerede Aç

2 Gece Çanakkale Aşkın ART Hotel Yarım Pansiyon Konaklamalı