britanya - Türkiye Cumhuriyeti Londra Başkonsolosluğu

04 BRİTANYA
19 MART 2011 CUMARTESİ ZAMAN
FOTOĞRAFLAR : B. VEDAT BALTA
‘Sorunlarımızı
birleşerek
çözebiliriz’
Türkiye’de 12 Haziran’da yapılacak genel seçimler için hazırlıklar sürerken
bir yandan da her seçim döneminde olduğu gibi yine yurtdışında yaşayan
Türk vatandaşlarının oy kullanıp kullanamayacağı konusu tartışılıyor.
Ak Parti hükümetinin girişimiyle bu yıl gümrüklerde ve sınır kapılarında oy kullanma sisteminin geride bırakılacağı müjdelenmişti ki
Yüksek Seçim Kurulu’nun itirazıyla düzenleme çıkmaza girdi.
RÖPORTAJ: ZÜMRÜT SÖNMEZ
YSK kayıtlarına göre yurtdışında 2 milyon 556
bin seçmen bulunuyor. Bu seçmenlerin 1,2 milyonu Almanya’da. Hollanda’da 200 bin, Fransa’da
100 bin, Avusturya’da ise 110 bine yakin seçmen
var. 12 Eylül 2010’da yapılan referandumda yurtdışındaki seçmenlerin sadece yüzde 8’i, yani 194
bini gümrüklerdeki sandıklara gidebilmişti. Yurtdışında yasayan Türk vatandaşları çok zahmetli
ve maliyetli olduğu için bu yöntemi pek tercih
etmiyor.
-
Biz de konuyu İngiltere’deki Türkiye Başkonsolosumuz Ahmet Demirok’la konuştuk. Demirok hem
başkonsolosluk çalışmaları ve İngiltere’de yaşayan Türk
vatandaş ve soydaşlarının durumları hakkında bilgi
verdi hem de Türkiye genel seçimleriyle ilgili sorularımızı yanıtladı.
İngiltere’de kaç Türk vatandaşı yaşıyor?
İngiltere’de toplumumuzun çeşitli kesimlerinden
gelmiş 400 bine yakın vatandaş ve soydaşımız yaşıyor. Bildiğiniz gibi Türkiye’den yurtdışına göç
1960’lardan itibaren başlamış, buna paralel olarak
İngiltere’ye de vatandaşlarımız yerleşmişlerdir. Fakat vatandaşlarımız buraya Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinden daha farklı amaçlarla gelmişlerdir.
Bunların başında eğitim geliyor. Özellikle yüksek
öğretim görmek amacıyla buraya gelen çok fazla vatandaşımız, çok iyi üniversitelerde profesörlük seviyesine ulaşmış öğretim görevlilerimiz bulunmakta.
Burada yaşayan Türk vatandaşlarının karşı karşıya kaldığı
başlıca sorunlar nelerdir?
Yurtdışı Vatandaşlar Danışma Kurulu’na Yurtdışından
Seçilecek Üyeler İlişkin İlan
24.03.2010 tarihli 5978 sayılı “Yurtdışı Türkler ve Akraba
Topluluklar Başkanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun” ve 24.12.2010 tarih ve 27795 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Vatandaşlar
Danışma Kurulu’na yurtdışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları veya kaybettirme halleri dışında
vatandaşlıktan çıkanlardan ekte belirtilen ülke ve bölge
kontenjanlarına göre üye seçilecektir.
Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar
Başkanlığının (BYTATB) “Yurtdışı Vatandaşlar Danışma
Kurulu”na adaylık başvurularının 25.03.2011 tarihine kadar doğrudan T.C. Büyükelçiliği’ne yapılması gerekmektedir.
Başvuru Şartları
1. Başvuru yapacağı ülkede, Türk vatandaşlarının
yararlanacağı sosyal sorumluluk projeleri, toplumsal
uyum, eğitim ve benzeri çalışmalarda görev almış olmak.
2. Başvuru yapacağı ülkede, eğitim ve turizm amaçlı
geçirilen süreler hariç, en az beş yıldır yasal olarak ikamet ediyor olmak
3. İşsizlik sigortası veya sosyal yardımdan faydalanmıyor olmak
4. Başvuru yapacağı ülkenin resmi dilini, birden fazla
resmi dili olan ülkeler için en az birini, iyi derecede bilmek
5. Devletin şahsiyetine karşı ve yüz kızartıcı suç işlememiş ve taksirli suçlar hariç bir yıldan fazla hapis cezası almamış olmak.
6. Kurul üyeliğin gerektirdiği eğitim, temsil kabiliyeti,
ilgi ve sorumluluğa sahip olmak.
7. En az lise mezunu olmak.
8. 25 yaşında veya daha büyük olmak.
9. Askerlik hizmetini yapmış, tecilli veya muaf olmak
Burada karşılaştığımız sorunların başında eğitim
geliyor. Özellikle de kırsal bölgelerden gelen vatandaşlarımız ciddi bir şekilde eğitim sıkıntısıyla
yüz yüze. Maalesef uzmanların yaptığı araştırmalara göre Türk çocuklarının eğitimdeki başarı seviyesi
İngiltere’deki diğer etnik gruplar arasında en düşük
olanlarından bir tanesi. Bu durum buradaki Türk
toplumunun geleceği açısından da ciddi sıkıntılar
oluşturuyor. Bu sorunun temelinde de ilk başta aileler gelmektedir. Özellikle kırsal kesimden gelen aileler önceliği çalışma hayatına verdikleri için çocuklarının eğitimine yeterince özen gösterememekte ve
belirli bir yaşa geldiklerinde çocuklarını kendilerinin
yerine iş yerinde ikame etme amacı gütmektedirler. Bu da tabi çocukların belirli bir eğitim seviyesine geldikten sonra eğitimden kopma ve iş hayatına
girmelerine neden olmaktadır. Bu eğitim sorunu
ilerleyen aşamalarda uyum sorununu ortaya çıkartıyor. Yaşadığınız ülkenin dilini bilmezseniz, kültürüne alışmazsanız doğal olarak uyum sağlamada da
sorun yaşarsınız. Uyum sağlayamadığınızda sahip
olduğunuz hak ve özgürlüklerden haberdar olamıyorsunuz ve yeri geldiğinde bunlara sahip çıkamıyorsunuz. Sahip olduğunuz hakların ne olduğunu
bilmiyorsunuz ve bunlardan faydalanamıyorsunuz.
TEMEL SORUNLAR: EĞİTİM VE İŞSİZLİK
Bizim istatistiklerimize göre 30 bin kadar vatandaş ve
soydaş çocuğumuz ortaöğretime devam ediyor. Buradaki sisteme göre bu çocuklarımızın başarı durumu çok düşük olduğu için üniversiteli olma oranları
da buna bağlı olarak düşük kalıyor. Bu da toplumda
istenilen gelişmeyi sağlamada ciddi sorunlar ortaya çıkarıyor. Bildiğiniz gibi toplumların yetiştirdiği
başarılı insanlar kendi halklarının haklarını geliştirmekle birlikte rol modeli de olurlar ve kendilerinden
sonra gelen genç nesillere örnek teşkil ederler. Ben
bu konuda iyimserim geçmişe göre durumun daha
iyi olduğunu biliyorum ve gözlemliyorum. Bundan
sonra da bu yöndeki olumlu gelişmenin artacağını
düşünüyorum.
Başkonsolos Ahmet Demirok
isteyen insanlardır. Bu tabi ki bir sürü zorluklar
oluşturuyor ama bazen kendi toplumlarıyla bütünleşmeleri açısından iyi bir fırsat da olabiliyor. Ancak
maalesef yurtdışında yaşayan Türkler arasında bir
bölünmüşlük söz konusu. Tabi ki insanlar düşünce
yapıları, dünyaya bakışları, dini inançları açısından
farklıdır. Benim kastettiğim bölünmüşlük bir azınlık olarak haklarını geliştirme ve koruma yönünde
birlikte adım atma noktasında yaşanmaktadır. Her
sosyal grup kendi kültürünü ve değerlerini yaşatmak için çeşitli sivil toplum örgütleri kurarak haklarını geliştirmeye çalışmışlar ama şu gelinen aşamada
ciddi bir ilerleme kaydedilmediği görüyoruz. Türk
vatandaşlarının yaşadığı bütün ülkelerde bu tablo
aşağı yukarı aynı.
Sorunların temelinde bu “bölünmüşlük” mü yatıyor?
Tabi, bu bölünmüşlüğün en olumsuz sonucu bireysel ve toplumsal olarak haklarımızı geliştirme noktasında bir güç odağı haline gelememiş olmamız.
Bildiğiniz gibi demokrasilerde ne kadar güçlüyseniz,
çıkarlarınızı da o oranda koruyabiliyor ve geliştirebiliyorsunuz. Zaten İngiliz mevzuatında azınlıkları
konu alan çeşitli haklar var, burada sorun bu hakları
ne kadar kullanabildiğiniz. Özellikle siyaset alanında bu bütünlük, birliktelik çok büyük anlam ifade
ediyor.
“
Burada karşılaştığımız sorunların
başında eğitim geliyor. Özellikle de
kırsal bölgelerden gelen vatandaşlarımız ciddi bir şekilde eğitim sıkıntısıyla yüz yüze. Maalesef uzmanların yaptığı araştırmalara göre
Türk çocuklarının eğitimdeki
başarı seviyesi İngiltere’deki
diğer etnik gruplar arasında en
düşük olanlarından bir tanesi.
Bu durum buradaki Türk top-
“
Yurtdışında 2,5 milyon
Türk seçmeni yaşıyor
lumunun geleceği açısından da
ciddi sıkıntılar oluşturuyor.
“STK’LARIMIZ TEK ÇATI ALTINDA TOPLANMALI”
İngiltere’de Türk vatandaşlarının kurduğu sivil toplum kuruluşları ve çalışmalarından biraz bahseder misiniz?
Çeşitli hemşerilik dernekleri var. Dini kuruluşlarımız
burada çok aktifler. Özellikle camilerimiz ve cem
evlerimiz... Türk toplumunun haklarını geliştirmek
için kurulmuş sivil toplum kuruluşlarımız var. Tüm
bu sivil toplum kuruluşlarımızı bir çatı altında toplamak amacıyla faaliyet gösteren bir federasyonumuz
var. İngiltere’de toplamda 36 tane sivil toplum kuruluşumuz bulunmakta. Maalesef bunlardan sadece
16 tanesi Türk Federasyonu’na üye. Bizim amacımız
tüm Türk derneklerinin bir çatı altında toplanması,
bunun için de adres federasyonumuzdur. Konsolosluk olarak bunun için var gücümüzle çalışıyoruz.
Genel seçimlere çok az bir zaman kaldı. Daha önce yurtdışındaki Türk
vatandaşlarının genel seçimlerde oy kullanabilmeleri için bir takım
düzenlemelerin yapıldığı müjdesi verilmişti. Bu konuda ne aşamadasınız, düzenlemeler haziran genel seçimlerine yetişecek mi?
Ben şahsen yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın
demokrasinin temelini oluşturan seçimlerde oy kullanmalarının anayasadan kaynaklanan doğal hakları
olduğunu düşünüyorum. Bu konuda üzerimize dü-
şen bir görev olduğunda en iyi şekilde yapmaya çalışırız. Ancak şu ana kadar bize herhangi bir talimat
gelmedi. Hatırlayacağınız gibi yurtdışındaki vatandaşlarımızın bulundukları ülkelerde oy kullanmaları
yönünde 2008 yılında bir kanun çıkarılmış ancak bu
kanunun seçmenin mektupla oy kullanabilmesine
ilişkin bölümleri Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Yüksek Seçim Kurulumuz da 26 Şubat
tarihinde yaptığı bir açıklamayla yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın ancak gümrük kapılarında oy
kullanmaları yönüne bir karar aldı. Ancak AK Parti
Hükümeti bu kararın değiştirilmesi için YSK’na başvuruda bulundu. Dışişleri Bakanlığı da 3 ve 4 Mart
tarihlerinde iki ayrı açıklama yaparak yurtdışındaki
seçmenlerin sandık başında oy kullanmalarıyla ilgili imkan ve kapasiteye sahip olduğumuzu açıkladı.
Ben de Türkiye’nin teknolojik gelişmişlik itibariyle
yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın hangi surette olursa olsun oy kullanmalarını sağlayacak kapasiteye sahip olduğunu düşünüyorum. Ancak YSK
kararında ısrarlı görünüyor. Hükümetin öngördüğü
değişiklikler büyük ihtimalle bu seçim dönemimde
gerçekleşmeyecek.
HAFTAYA DEVAM EDECEK
Peki, işsizlik sorunu ne seviyede?
Türk toplumunun burada karşılaştığı sorunların en
önemlilerinden bir diğeri de işsizlik. Türkiye’den
insanlarımız buraya çoğunlukla vasıfsız işçi olarak
gelmektedir. Dil sorunu yaşadıkları ve dillerini hızlı
bir şekilde geliştirme imkanı bulamadıkları için vasıfsız işçi olarak kalmaktadırlar. Bir ekonomik krizde
de en çok etkilenen grup vasıfsız işçiler grubudur.
İngiltere genelince %7,5-8 olan işsizlik oranı Türk
toplumu içerisinde %10-10,5 civarında seyrediyor.
Bu da tabii ki ailelerimizin ekonomik ve sosyal refahını olumsuz yönde etkiliyor.
Bu sorunların çözümünde vatandaşlarımızın yapması gerekenler nelerdir, başkonsolosluk olarak sizlerin yürüttüğü çalışmalar
hakkında neler söyleyeceksiniz?
Biliyorsunuz azınlıklar kendi ülkelerinden çıkarak
başka diyarlarda başka memleketlerde yaşamak
Başkonsolosluktan seçmen kütükleri duyurusu
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), yurtdışında ikamet eden seçmenlerin 2011
Haziran ayında yapılacak 24. Dönem
Milletvekili Genel Seçimlerinde oylarını gümrük kapılarında kullanabileceklerini açıkladı. Ancak bunun için
seçmenlerin öncelikle yaşadıkları
ülkelerdeki temsilciliklerde yurtdışı
seçmen kütüklerine kayıt yaptırmaları
gerekiyor. Londra’da bulunan Türkiye
Başkonsolosluğu konuyla ilgili takvimi
internet sitesinden duyurdu. Açıklamada şöyle denildi:
“Vatandaşlarımızın 14 Haziran’da yapılacak genel seçimlerde oy kullanılabilmeleri için, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri
Genel Müdürlüğü’nün Adres Beyan Formunu doldurup imzalamak suretiyle
Yurtdışı Seçmen Kütüğüne kaydolmaları gereklidir. Bu çerçevede, Başkonsolosluğumuz görev bölgesinde
ikamet eden ve 2011 Milletvekili Genel
Seçimlerinde gümrük kapılarında oy
kullanmak isteyen vatandaşlarımızın
www.turkishconsulate.org.uk sitesinde yer alan adres beyanı formunu
doldurmak suretiyle şahsen veya
posta ile en geç 31 Mart 2011 tarihine
kadar adres beyanında bulunmaları
elzemdir.
Adres beyanı başvurusu yapmak isteyen vatandaşlarımızın, Adres Beyan
Formuna ek olarak Nüfus cüzdanı ve
bir adet faturayı (telefon, su vb.) yanlarında getirmeleri rica olunur. Posta
ile yapılacak başvurularda adres beyan formu ile birlikte Nüfus Cüzdanı
fotokopisi ve bir adet fatura fotokopisinin gönderilmesi gerekmektedir.”