mol kavramı - Ogretmenler.com

MOL KAVRAMI
2009-2010
KONU-5
MOL KAVRAMI
Mehmet TURK | KİMYA ÖĞRETMENİ
1
MOL KAVRAMI
5.Konu: Mol Kavramı
5.1. Bağıl Atom Kütlesi,
Kazanımlar:
Bir atomun kütlesinin, standart atomun kütlesi
dikkate alınarak hesaplanmasına bağıl atom kütlesi
denir.
5. Bağıl atom kütlesi ve mol kavramı ile ilgili olarak
öğrenciler;
Bu hususta ilk akla gelen element, yoğunluğu en
düşük olan H elementidir. Hidrojen elementin kütlesi
-1g- olarak kabul edilmiş, diğer elementlerin kütleleri
H’e kıyaslanarak bulunmuştur.
5.1. İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen ile birleşen
diğer element kütleleri temelinde bağıl atom kütlesini
tanımlar.
5.2. Hidrojen ile bileşik yapmayan elementlerin bağıl
atom kütlelerinin nasıl bulunabileceğini açıklar.
1 C atomu
1 O atomu
1 Mg atomu
5.3. Elementler ve bileşikler için mol kavramını açıklar.
5.4. Elementlerin mol kütleleri ve tek tek atomların
kütleleri üzerinden Avogadro sayısını hesaplar.
5.1.İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen ile
birleşen diğer element kütlelerinin belirlenmesi,
5.5. Mol kavramı ile Avogadro sayısı arasında ilişki
kurar.
Tablo dikkatlice incelendiğinde, bileşiğin kütlesi
biliniyorsa hidrojenle bileşik yapan diğer elementin
kütlesi kolaylıkla hesaplana bilir.
5.6. İzotop kavramını kullanarak bazı elementlerin mol
kütlelerinin tam sayı çıkmayışını açıklar.
5.7. Kütle, mol sayısı, molekül sayısı, atom sayısı
kavramlarını ilişkilendiren problemleri çözer.
Bileşiğin
kütlesi (g)
H’in Kütlesi
(g)
Diğer
Elementin
Kütlesi (g)
HF
20
1
19
HCl
36,5
1
35,5
HBr
81
1
80
HI
128
1
127
H2O
18
2
16
NH3
17
3
14
Bileşik
5.Konu: Mol Kavramı
Konu Başlıkları:
5.1. Bağıl Atom Kütlesi
5.1.1.İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen ile
birleşen diğer element kütlelerinin belirlenmesi,
5.2. Hidrojen ile bileşik yapmayan elementlerin bağıl
atom kütlelerinin hesaplanması,
5.3. Mol Kavramı
5.2. Hidrojen ile bileşik yapmayan elementlerin
bağıl atom kütlelerinin hesaplanması,
5.3.1. Avagadro Sayısı ve Mol Kavramı ilişkisi
5.4. Mol Kütlsi
Bağıl Atom Kütlesi, 20. yüz yılın başlarında, standart
olarak oksijenin atom tartısı 16 alınmış. Oksijenin
başvuru değeri olarak alınmasının sebebi o zaman
kadar bulunan elementlerin çoğu ile bileşik
oluşturmasındandı.
5.4.1. Avogadro sayısının hesaplanması
5.4.2. Gerçek Atomların Kütlesi
5.5. 1.Mol kavramı ile Avogadro sayısı arasında ilişki,
Ancak izotop atomların bulunmasından sonra O=16
izotopuyla birlikte O=17 iztopları kafaları karıştırdı.
5.5.2. Mol kavramı ile mol kütlesi arasında ilişki,
5.5.3. Mol kavramı ile hacim arasında ilişki,
1961 yılında Uluslar Arası Kimyacılar Birliği
toplantısında bu sorun çözüldü. Komisyon, tabiatta
izotoplarının bulunma ihtimali en fazla olan C=12 yi
standart elementi olarak seçti. Bu yeni ölçekte 1 tane
5.6.İzotop ve izotop atomların belirlenmesi
5.6.1. Kütle spektrometresi kullanarak
elementlerin mol kütlelerinin hesaplanması,
= 12 tane H atomu
= 16 tane H atomu
= 24 tane H atomu
bazı
5.7. Basit kimyasal hesaplamalar,
2
MOL KAVRAMI
12
C’un atom kütlesi tam olarak 12.00 olarak kabul
edildi.
Mesela;
Bu rakamın 12 de birine “Atomik Kütle Birimi” (akb)
denir.
Atomik Kütle Birimi (akb)
1 atomun kütlesi çok küçük olduğundan, 1 tane
12
C’un 12 de birine “Atomik Kütle Birimi” (akb)
denir.
1 protunun kütlesi= 1 akb
6,02.1023 tane elektron
1 mol elektron
6,02.1023 tane proton
1 mol proton
6,02.1023 tane nötron
1 mol nötron
6,02.1023 tane atom
1 mol atom
6,02.1023 tane molekül
1 mol molekül
1 nötronun kütlesi = 1 akb
1 tane 12C izotopu= 12 akb
1 tane 16O izotopu= 16 akb … gibi.
1 tane CO2=44 akb
5.3. Mol Kavramı,
5.4. Mol Kütlsi
Atomlar
ve
moleküller
normal
yollarla
sayılamadığından, sayılamayacak çokluktaki tek çeşit
bir maddenin miktarı SI birim sisteminde mol birimi
ile ifade edilir. Mol; n harfiyle gösterilir.
Bir mol atomun yada 1mol molekülün kütlesine mol
kütlesi(MA) denir.
Atomların, atom kütleleri aynı zamanda mol
kütlelerine de eşittir.
Bu tıpkı buğdayın kile ya da şekerin kilo ile
belirtilmesi gibidir.
Mol Kavramını
kavramlar:
açıklamakta
kullanılan
H:1, Mg:24, Al:24, Ca:40, Cu:64
bazı
Atomlar için atom kütlesi denildiğinde akb, mol
kütlesi denildiğinde g/mol anlaşılmalıdır.
Atom: Elementlerin özelliğini gösteren nötral ve en
küçük doğal birimine denir.
Örnek:
H: 1 için
Örnek: Ca, Mg, Al, Zn…
Hidrojenin atom kütlesi: 1 akb
Molekül: Element ya da bileşiğe ait olabilen; nötral
ve doğal birimine denir.
Hidrojenin mol kütlesi : 1 g
Elementel Molekül: H2,N2, I2,O3, P4, S8
Bileşik Molekülleri: CH4,C4H10, H2O,NH3
Aynı şey moleküller içinde geçerlidir. Molekül kütlesi
denildiğinde akb, mol kütlesi denildiğinde g/mol
anlaşılmalıdır.
Avagadro Sayısı: 6,02.1023 sayısına Avagadro sayısı
denir.
Ava gadro sayısı: 6,02.1023 sayısına avagadro sayısı
denir. Avagadro Sayısı = NA = N0 = 6,02.1023
Örnek:
Avagadro Sayısı kadar (atom yada molekül); 1 mol
olarak ifade edilmiştir.
CO2: 44 için
Tabi ki mol sadece atom ve molekül için sınırlı
değildir. Sayılamayacak çokluktaki, tüm tek çeşit
maddeler için de mol kavramı kullanılır.
CO2 nin mol kütlesi : 44 g
CO2 nin molekül kütlesi: 44 akb
3
MOL KAVRAMI
Örnek:
5.4.1. Avogadro sayısının hesaplanması,
Verilen eşitliklerin, akb ve g cinsinden ne anlama
1 mol maddenin içerdiği tanecik sayısına (atom ya da
molekül) Avagadro Sayısı denir ve NA ile gösterilir.
geldiklerini açıklayınız?
H2 : 2
O : 16
Fe : 56
MgO : 40
N : 14
Cl2 : 71
CaC2 : 64
Matematiksel olarak;
S8 : 256
K : 39
1 mol C’un kütlesinin, 1 C atomunun kütlesine oranı,
avagadro sayısı denir.
NaOH : 40
Mg : 24
Ca : 40
12
Avagadro Sayısı= 12
12, 00 g/mol
1,99.0-23 g
NOT:
Atomlara ait atom ya da mol kütleleri her zaman
verilmektedir. Ancak moleküllerin mol kütlelerini
hesaplamak durumundayız.
Mol
Kütlesi
hızla sayabildiğini varsayarsak, bir ömür boyunca
S:32, O:16, C:12, N:14, Fe:56, Cl:35,5, Ca:40, K:39,
Al:27, Cu:64 …olarak verildiğine göre tabloda
verilen bileşiklerin mol kütlelerini hesaplayınız?
Mol
Kütlesi
Madde
SO2
CaCO3
CO2
Ca(NO3)2
CS2
KAl(SO4)2
N2O5
CaSO4
Fe2O3
CaSO4.5H2O
6,02.1023mol-1
Avogadro Sayısının Büyüklüğü:
Avogadro sayısı (6,02 x1023) hayal edilemeyecek
kadar büyük bir sayıdır.
Mesela:
Eğer bir fasulye taneciğinin hacmi 0,1 cm3 ise, “bir
mol fasulye” Türkiye’nin yüzeyini yaklaşık 30 km
kalınlığında bir tabaka şeklinde kaplayabilir.
Mesela:
Bir kişinin buğday taneciklerini, 100 tane/dakika
Örnek:
Madde
C un Mol Kütlesi
C un Atom Kütlesi
ancak yaklaşık 4 milyar taneceği sayabilir.
Dünyadaki bütün insanlar ömürlerini buğday
taneciği saymakla geçirseler bile Avogadro sayısı
kadar tanecik sayamazlar. Üstelik, bir mol buğday
taneciği insanlık tarihinde yetiştirilmiş buğday
taneciğinden çok daha fazladır
5.4.2. Gerçek Atom-Molekül Kütlesi
“1 tane atomun ya da molekülün gram cinsinden
kütlesine gerçek atom ya da molekül kütlesi denir.”
Formül Kütlesi
Birçok metal ametal bileşiğinin doğal birimi
Gerçek atom kütlesi =
bulunmaz. Her iyon belli sayıda farklı iyonlarla
Ma
Ma
g=
g
23
6,02.10
N0
sarılmıştır. Bu örgü tüm kristal boyunca sürer gider.
Gerçek molekül kütlesi =
Ancak iyonik bileşikler dediğimiz bu bileşikler, en
Ma
g
6,02.1023
Ma
g
N0
basit şekilde gösterilirler. Mesela; yemek tuzu=
Örnek :
NaCl, Kalsiyum Klorür= CaCl2.. gibi. Bu sebeple
Hidrojenin gerçek atom kütlesini bulunuz? (H:1)
iyonik bileşikler için “Molekül Kütlesi” tabiri yerine
Çözüm:
“Formül Kütlesi” tabiri kullanılır.
H' nin atom kütlesi=
4
1
g=1,67.10 -24g
23
6,02.10
MOL KAVRAMI
Örnek:
Mol=n=
CO2 nin gerçek molekül kütlesini bulunuz? (H:1)
V
V0
v= Verilen hacim (L), V0 = NŞA da bir mol gazın hacmi
(22,4 L)
Çözüm:
CO2'molekül kütlesi =
Ma
44
g=
g=7,3.10-23 g
N0
6,02.1023
II.yol: Orantı yoluyla mol hesaplamaları
Bunun için sabit değerlerden yola çıkılarak orantı
kurulur.
5.4.3. akb=g ilişkisi
Her şey kendisine özgü birimle ifade edilir. Atom,
molekül, iyon gibi küçük zerreciklerin kütlelerini
gram cinsinden ifade etmek bir saç telinin tonla ifade
edilmesinden daha anormal ve tuhaftır
Örnek: 4,4 g CO2 kaç mol dür? (CO2 :44 )
44 g CO 21mol ise
Atom, molekül veya iyonların kütleleri akb ile ifade
edilir.
4,4 g CO 2 x mol dür.
X=0,1mol
Bütün kütle birimleri arasında bir ilişki olduğu gibi
akb ile gram arasında da bir ilişki bulunmaktadır.
1 akb
1
1
g=
g
N0
6,02.1023
1, 67.10
24
g
5.5.2. Mol kavramı ile kütle arasında ilişki,
Örnek:
n=
6,02.10 22 akb kaç g dır? (H:1)
n = Mol sayısı, m = Verilen kütlesi, MA = Mol kütlesi,
Çözüm:
1akb
m
MA
Orantılarda kullanmak için;
1
g
6,02.1023
6,02.1022 akb x g
“1 mol madde Ma gramdır”
x=0,1 g
5.5. Mol sayısı Hesaplamaları:
Mol hesaplamalarında 2 yol kullanılır.
Örnek: 2,2 g CO2 kaç mol dür? (CO2 :44 )
I.yol: Formül kullanarak mol hesaplamaları
Mol=n=
m
MA
n=
n = Mol sayısı, m = Verilen kütlesi, MA = Mol kütlesi,
m
MA
2, 2
44
0,05 mol
44 g CO21mol ise
1,2 g CO 2 x mol dür.
N
Mol=n=
NA
X=0,05 mol
N = Verilen tanecik sayısı, NA = Avagadro sayısı
5
MOL KAVRAMI
Ödev:I
5. 11 g N2O kaç moldür ? ( N : 14 O : 16 )
Aşağıda verilen kütle- mol sayısı ilişkisiyle ilgili
problemleri çözünüz?
1. 1 mol CO2 kaç gramdır ? ( C : 12 O : 16 )
6. 8 g NaOH kaç gramdır ? ( Na : 23 O : 16 H : 1 )
2. 3 mol NO2 kaç gramdır ? ( N : 14 O : 16 )
7. 16 g SO3 kaç moldür ? ( S : 32 O : 16 )
3. 0,5 mol CaCO3 kaç gramdır ? ( Ca:40 C:12 O:16 )
8. 22,2 g CaCl2 kaç moldür ? ( Ca :40 Cl : 35,5 )
4. 0,3 mol MgO kaç gramdır ? ( Mg : 24 O :16 )
9. 21,6 g N2O5 kaç moldür ? ( N : 14 O : 16 )
6
MOL KAVRAMI
3. 0,5 mol Fe2S3 için ;
5.5.3. Mol kavramı ile tanecik sayısı arasında ilişki,
n=
a) Kaç tane atom içerir ?
N
NA
b) Kaç tane molekül içerir ? (mi?)
N = Verilen tanecik sayısı, NA = Avagadro sayısı
Orantılarda kullanmak için;
1 mol XmYn bileşiği 6,02.1023 tane molekül
4. 0,2 mol C2H4 için ;
içerir.
a) Kaç tane atom içerir ?
mol XmYn bileşiği 6,02.1023 tane tanecik içerir.
b) Kaç tane molekül içerir ?
23
1 mol XmYn bileşiği (m+n).6,02.10 tane atom
c) Kaç tane C atomu içerir ?
içerir.
d) Kaç tane H atomu içerir ?
Örnek: 6,02.1022 tane CO2 kaç mol dür?
n=
N
NA
6,02.1022
6,02.1023
0,1 mol
5. 0,1 mol Mg3(PO4)2 için ;
a) Kaç tane atom içerir ?
Örnek: 3,01.1022 tane CO2 kaç mol dür?
n=
N
NA
3,01.1022
6,02.1023
b) Kaç tane molekül içerir ?
0,05 mol
c) Kaç tane Mg atomu içerir ?
d) Kaç tane O atomu içerir ?
Ödev: II
Aşağıda verilen tanecik sayısı- mol sayısı ilişkisiyle
ilgili problemleri çözünüz?
6. 0,3 mol Al2(NO3)3 için ;
1. 2 mol N2O5 için ;
a) Kaç tane atom içerir ?
a) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane atom içerir ?
c) Kaç tane Al atomu içerir ?
d) Kaç tane O atomu içerir ?
7. 4 mol Na3PO4 için ;
2. 3 mol P4O10 için ;
a) Kaç tane atom içerir ?
a) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane molekül içerir ?
b) Kaç tane atom içerir ?
c) Kaç tane Na atomu içerir ?
d) Kaç tane P atomu içerir ?
7
MOL KAVRAMI
2. 2,408.1023 tane C içeren C2H4 kaç moldür ?
5.5.3. Mol kavramı gza maddelerin hacmi arasında
ilişki,
V
V0
n=
v= Verilen hacim (L), V0 = NŞA da bir mol gazın
hacmi (22,4 L)
Orantılarda Kullanmak İçin:
1 mol GAZ N.Ş.A. ( 0 0C , 1 atm ) ‘da 22,4 L
hacim kaplar.
1 mol GAZ Oda Koşullarında ( 25 0C , 1 atm ) ‘da
3. 1,806.1023 tane NO3 içeren Al(NO3)3 kaç moldür ?
24,5 L hacim kaplar.
Sıcaklık ve basıncın eşit olduğu şartlara “aynı
şarlar altında” denir.
Aynı şarlarda gazların eşit hacimlerinde aynı
sayıda molekül bulunur (Avogadro Hipotezi)
Aynı şartlarda da gazların mol sayılarının oranı,
hacimlerinin oranına eşittir.
4. 1,505.1023 tane Cr içeren Fe2(CrO4)3 içerisinde
kaç tane oksijen vardır ?
Örnek: NŞA’da 2,24 L hacim kaplayan CO2 : kaç mol
dür?
Çözüm:
n=
V
V0
2,24
22,4
0,1 mol
5. 9,03.1023 tane S içeren Al2(SO3)3 içerisinde kaç
tane atom vardır ?
Ödev: III
Aşağıda verilen hacim - mol sayısı ilişkisiyle ilgili
problemleri çözünüz?
6. 8 g CH4 gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ? (C:12
1. 6,02.1023 tane atom içeren C2H6O2 kaç moldür ?
H:1)
8
MOL KAVRAMI
7. 16 gram SO3 gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ?
( S : 32
12. N.Ş.A 8,96 L N2 gazı kaç gramdır ? ( N : 14 )
O : 16 )
8. 12 gram He gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ?
( He: 4 )
13. N.Ş.A. 11,2 L N2O5 gazı kaç tane molekül içerir ?
9. 10 gram H2 gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar ?
( H : 1)
14. N.Ş.A. 1 mol H2O kaç L hacim kaplar ?
10. N.Ş.A 11,2 L O2 gazı kaç gramdır ? ( O : 16 )
15. 2 mol CO2 gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
11. N.Ş.A. 5,6 L N2O3 gazı kaç gramdır ?
16. 4 mol CO gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
( N : 14 O : 16 )
9
MOL KAVRAMI
17. 3 mol N2O5 gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
23. N.Ş.A. 8,96 L hacim kaplayan SO3gazı kaç mol
dür?
24. N.Ş.A. 4,48 L hacim kaplayan He gazı kaç
18. 0,5 mol N2O gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
moldür?
19. 0,3 mol SO2 gazı N.Ş.A. ‘da kaç L hacim kaplar ?
5.6.1. İzotop ve izotop atomların belirlenmesi,
Proton sayısı aynı kütle numarası farklı atomlara
izotop atom denir.
35
Cl - 37Cl atomları birbirinin izotopudur. Çünkü, bu
iki Cl atomunun kütle numaraları farklıdır. Kütle
numarasını farklı kılan tanecik nötron sayılarıdır.
20. N.Ş.A 44,8 L hacim kaplayan NO2 gazı kaç
moldür?
Atomların büyük
mevcuttur.
kısmının
doğal
izotopları
Ancak, sodyum, berilyum ve flor atomlarının
izotopları yoktur.
Klorun;
35
Cl (% 75,77) ve kalanı
37
Cl dir.
Magnezyumun başlıca izotopu 24Mg ve azınlıkta olan
izotopları 25Mg (%10,00) ve 26Mg (%11,01) dir.
21. N.Ş.A 134,4 L hacim kaplayan O2 gazı kaç
moldür?
Kurşunun dört doğal izotopu vardır. 204Pb (%1,4),
Pb (%24,1), 207 Pb (% 22,1) ve 208 Pb (% 52,4).
206
5.6.2. İzotop atomların özellikleri:
İzotop atomların kimyasal özellikleri hemen hemen
birbirinin aynıdır. Ancak fiziksel özellikleri önemli
ölçüde farklıdır. Fiziksel özelliklerini farklı kılan sebep
nötron sayılarının farklı olmasıdır.
22. N.Ş.A 5,6 L hacim kaplayan CO2 gazı kaç mol dür?
10
MOL KAVRAMI
Kütle Spektrometresi
Ne onun izotopları 20,21,22 kütle numaraları
izotoplardır.
Bir elementte kaç izotop bulunduğunu, her
izotopun tam olarak kütlesin ve bağıl miktarını
saptamak için şekildeki gibi bir kütle
spektrometresi kullanılır.
Buharlaştırılmış madde, elektronla bombardıman
edilerek + yüklü iyonlar oluşturulur. Bu iyonlar –
yüklü bir levhaya doğru çekilerek bu levha
üzerinde bulunan dar bir aralıktan hızlı geçirilirler.
İyon demeti bu aşamadan sonra mağnetik bir alan
içinden geçirilir. Yüklü tanecikler magnetik bir alan
içinde dairesel bir yörünge izlerler.
Örnek:
Klor gazının kütle tayfında Cl2+, Cl+ ve Cl+2 şeklinde
iyon grupları oluşturuyor. Klorun izotoplarının 35 ve
37 kütle numarasına sahip olduğu bilindiğine ve
doğada bulunma oranının sırayla
%75 ve %25
olduğuna göre; Klorun oluşturduğu kütle tayfının
Taneciğin yükü arttıkça, kütlesi
doğrusal yörüngeden sapma da artar.
azaldıkça
nitel durumu nasıl olmalıdır?
Çözüm:
Bu nedenle, magnetik bir alanda + yüklü bir iyonun
izlediği dairesel yörüngenin yarı çapı o iyonun q/m
değerine bağlıdır.
m.v
q.H
2- Yükü büyük olan izotop önce düşer. Koyu çizgiler
izotopun bolluk durumunu göstermektedir.
3- Yükü eşitse kütlesi küçük olan önce düşer.
q=Taneciğin
yükü,
m=Taneciğin
kütlesi,
v=Taneciğin
hızı, H=Magnetik alan şiddeti,
r=Sapan taneciğin yarı çapı.
Örnek: Kütle spektrometresiyle
iyonları
içeren
grupların
nitel
4-Cl2+ molekülünde 35-35, 35-37,37-37 izotopları
olma ihtimalini düşünmeliyiz.
Ne+1 ve Ne+2
Olayı şekille göstermek istersek:
durumunun
Neon kütle tayf ölçerinde 2 çizgi grubu verir.
Bu çizgiler, Ne+2 ve Ne+1 iyonlarına aittir.
(I.grub: Ne+2 , II.grub:Ne+)
Her grup ayrıca 3 çizgi içerir. Bu da neonun 3
izotopu olduğunu gösterir. Her dizinin dar
aralıkları kütle farkından kaynaklanır.
Önce yükü büyük, kütlesi küçük olan izotop
düşer.
Cl+2
11
35
37
35
37
açıklanması;
Cl+1
35
-3
35 5
-3
37 7
-37
r=
1- Bu 3 iyon 3 çizgi grubu oluşturur.
Cl2+1
MOL KAVRAMI
5.6.3. Ortalama (Ağılıklı) Atom Kütlesi :
5.7. Basit kimyasal hesaplamalar,
Atom kütleleri için 12 standart alındığı halde, atom
Mol–Tanecik–Hacim–Kütle
kütlelerini gösteren çizelgede karbonun atom kütlesi
gerçekleştirirken soruda verilen büyüklük daima
12,011 olarak verilmektedir. Standart olarak alınan
önce MOL’ e çevrilir. Sonra istenen büyüklüğe
karbon atomları yalnızca karbon-12 atomlarıdır. Oysa
dönüşüm yapılır.
doğal karbonda ayrıca
13
C ve
14
dönüşümlerini
C de vardır. Bu iki
Bu işlem bazen basit denklemlerin yazılmasını ve
izotopun varlığı gözlenen atom kütlesinin 12 den
denkleştirilmesini de gerektire bilir. Bunun için 9.sııf
büyük olmasını sağlar. Bir elementin atom kütlesi
kimya konusunda görülen kimyasal denklemler
(ağırlığı izotopların doğada bulunma oranlarına göre,
kısmına bakılması faydalı olacaktır.
ağırlıklı atom kütlelerinin ortalamasıdır. Doğada
bulunma yüzdelerine göre ağırlıklı ortalama alınması
çok
önemlidir.
Karbon-12
doğada
daha
bol
bulunduğundan, ağırlıklı atom kütlesi 12 ye daha
Örnek:
yakın
NŞA da 8,96 L hacim kaplayan CO2 gazı kaç gramdır?
olmalıdır.
Ağırlıklı
atom
kütlesi
şöyle
hesaplanır.
Ortalama
A. Kütlesi
=
Önce mol sayısı bulunur. (CO2:44)
I.izotop
kütlesi
x
I.izotopun
II.izoto
bulunma %
kütlesi
x
II.izotopun
n=
bulunma %
Örnek:
v
V0
8,96
22, 4
0, 4mol
Daha sonra kütle bulunur.
12
C=12.00 akb ve doğada bulunma yüzdesi=%98,9 ,
12
C=13.00 akb ve doğada bulunma yüzdesi=%1,1dir.
n=
Buna göre karbonun ortalama atom kütlesi nedir?
m
ise m=n.Ma=0,4.44=17,6 g
Ma
Çözüm:
Ortalama Atom Kütlesi: 12 . 0,989 + 13. 0,011=
Örnek:
12,01115 g
N.Ş.A 44,8 L CO2 gazı kaç tane molekül içerir ?
n=
Örnek:
35
Cl=34,97 akb (doğada bulunma yüzdesi=%75,53 ) ,
v
V0
44, 4
22, 4
2 mol
Daha sonra kütle bulunur.
37
Cl=36,5 akb (doğada bulunma yüzdesi=%24,77 ).
Buna göre klorun ortalama atom kütlesi nedir?
n=
Çözüm:
Ortalama Atom Ağırlığı: 34,7 . 0,7553 + 36,97 .
0,2477 = 35,453 g
12
N
ise N=n.Na=2.6,02.1023 =12,04.1023 tane
Na
MOL KAVRAMI
Ödev-4
Aşağıdaki problemleri çözünüz?
6. 1,204.1023 tane atom içeren N2 gazı N.Ş.A kaç L
hacim kaplar ?
1. N.Ş.A 44,8 L CO2 gazı kaç tane molekül içerir ?
2. N.Ş.A 5,6 L CH4 gazı kaç tane atom içerir ?
7. 18,06.1023 tane atom içeren CH4 gazı N.Ş.A kaç
L hacim kaplar ?
3. N.Ş.A 6,72 L S2O3 gazı kaç tane atom içerir ?
8. 8 g O2 gazı kaç tane molekül içerir ? ( O : 16 )
4. 3,01.1023 tane He gazı N.Ş.A kaç L hacim kaplar
?
9. 9,2 g NO2 gazı kaç tane molekül içerir ? ( N :14
O:16 )
5. 9,03.1023 tane CO2 gazı N.Ş.A kaç L hacim
kaplar?
10. 4 g SO2 gazı kaç tane atom içerir ? ( S : 32, O :
16)
13
MOL KAVRAMI
10 g CaCO3 kaç tane atom içerir ?
14. 4 gram S içeren SO2 için ; ( S : 32 O : 16 )
( Ca: 40 C:12 O:16 )
a) Kaç gramdır ?
b) Kaç moldür ?
c) N.Ş.A.’da kaç L hacim kaplar ?
d) Kaç tane molekül içerir ?
e) Kaç tane atom içerir ?
f)
Kaç gram Oksijen içerir ?
11. 1,806.1023 tane molekül içeren Fe2O3 kaç
gramdır ?
( Fe : 56 O : 16 )
15. 16 gram H içeren C3H8 için ; ( C : 12 H : 1 )
a. Kaç gramdır ?
b. Kaç moldür ?
c. N.Ş.A ‘da kaç L hacim kaplar ?
d. Kaç tane atom içerir ?
12. 1,204.1023 tane atom içeren AlBr3 kaç gramdır?
e. Kaç tane molekül içerir ?
( Al : 27 Br : 80 )
f.
Kaç gram Karbon içerir ?
g. Kaç tane Hidrojen içerir ?
16. 0,4 mol Al içeren Al4C3 için ; ( Al : 27 C : 12 )
13. 24,08.10
23
gramdır?
a.
Kaç moldür ?
b.
Kaç gramdır ?
c.
Kaç tane atom içerir ?
d.
Kaç tane molekül içerir ?
tane atom içeren H2C2O4 kaç
e.
Kaç gram Karbon içerir ?
( H : 1 C : 12 O : 16 )
f.
Kaç tane Alüminyum içerir ?
14
MOL KAVRAMI
17. 1,2 mol H içeren C3H6 için ; ( C : 12 H : 1 )
Akb; mol,gram,tanecik sayısı,hacim arasındaki
a) Kaç moldür ?
ilişkiler:
b) Kaç gramdır ?
Kıyaslamak için:
c) N.Ş.A. kaç L hacim kaplar ?
1 tane atom veya molekül, molekül ağırlığı ( Ma )
d) Kaç tane molekül içerir ?
kadar akb ‘dir.
e) Kaç tane atom içerir ?
1 g = N akb ‘dir. ( N : 6,02.1023 )
f)
Kaç gram Karbon içerir ?
g) Kaç tane Hidrojen içerir ?
Ödev-5
Aşağıdaki problemleri çözünüz?
1. 1 tane CO2 molekülü kaç akb ‘dir ? ( C : 12 O :
16 )
18. N.Ş.A ‘da 4,48 L hacim kaplayan N2O5 için ;
( N : 14 O : 16 )
a) Kaç moldür ?
b) Kaç gramdır ?
c) Kaç tane atom içerir ?
d) Kaç tane Oksijen içerir ?
2. 1 tane MgSO4 kaç akb ‘dir ? ( Mg : 24 S : 32 O :
e) Kaç gram Azot içerir ?
f)
16 )
Kaç mol Oksijen içerir ?
19. Avogadro sayısı kadar atom içeren N2O3 gazı
için;
3. 2 tane NaCl kaç akb ‘dir ? ( Na : 23 Cl : 35,5 )
( N : 14 O : 16 )
a. Kaç moldür ?
b. Kaç gramdır ?
4. 10 tane N2O5 kaç akb ‘dir ? ( N : 14 O : 16 )
c. Kaç tane molekül içerir ?
d. Kaç tane Oksijen içerir ?
e. Kaç gram Azot içerir ?
f.
Kaç mol Oksijen içerir ?
5. 28 akb He kaç tanedir ? ( He : 4 )
15
MOL KAVRAMI
6. 200 akb NaOH kaç tanedir ? ( Na : 23 O : 16 H :1)
13. 640 akb O2 gazı kaç moldür ? ( O : 16 )
7. 160 akb S kaç tanedir ? ( S : 32 )
14. 40 akb H2 gazı kaç moldür ? ( H : 1 )
8. 1 gram Ca atomu kaç akb ‘dir ? ( Ca : 40 )
Denklemli Kimya Problemleri:
2
Denklemli Kimya problemlerini çözmek çin;
3
1. Denklem yazılır ve denklem denkleştirilir.
4
2. Denklem istenilen şekilde yorumlanır.
5
3. Orantı yoluyla problm çözülür.
9. 1 gram Mg atomu kaç akb ‘dir ? ( Mg : 24 )
Örnek:
N 2(g) +H 2(g)
NH 3(g)
tepkimesi
gereği
aynı
şartlarda 3 mol N2 ile kaç mol H2 tepkimeye girer?
10. 20 gram SO2 molekülü kaç akb ‘dir ?
Çözüm:
1. Önce denklem denkleştirilir.
N 2(g) +3H 2(g)
2NH 3(g)
2. Sonra denklem yorumlanır.
N 2(g) +3H 2(g)
11. 100 gram CaCO3 molekülü kaç akb ‘dir ?
1 mol 3 mol
2NH 3(g)
2 mol
3. Orantı yoluyla problem çözülür.
1mol H2 ile 3mol H 2 tepkimeyegirerse
3 mol H2 ile 6mol H2 tepkimeyegirer
12. 80 akb CH4 gazı kaç moldür ? ( C : 12 H : 1 )
16
MOL KAVRAMI
4.
Ödev-6
CuSO4.xH2O bileşiğinin 25 gramında 0,9 mol Oksijen
atomu bulunduğuna göre, X ‘in değeri kaçtır?
Aşağıdaki problemleri çözünüz?
( Cu : 64 S : 32 O : 16 H : 1 )
1.
Bir atomunun kütlesi
4.10
-23
gram olan X
elementinin 12 gramı ,
X
+
O2
XO2
Tepkimesine göre, tam yandığında kaç molekül O2
5.
23
harcanır ? ( Avogadro sayısı ( N ) = 6 . 10 )
NO
+ O2
→ NO2
NO2
+ O2
→ N2O5
N2O5
+ H2O → HNO3
Yukarıdaki kademeli reaksiyona göre 12,6 gram HNO3
elde etmek için N.Ş.A. kaç litre NO gazı ile reaksiyon
başlatılmalıdır ? ( H : 1
N : 14
O : 16 )
( Denklemler denkleştirilecek )
2.
Sabit hacimli kapalı bir kapta,
N2
+ 3 H2
2 NH3
Denklemine göre 25 mol NH3 elde etmek için kaç
mol H2 kullanılmalıdır ?
6.
CaCO3 + HCl → CaCl2 + CO2 + H2O
CO2
+ H2O → H2CO3
H2CO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O
Yukarıdaki basamaklı tepkimelere göre 10,6 gram
Na2CO3 elde etmek için gerekli olan CaCO3 ın kütlesi
3.
kaç gramdır ? ( Na: 23
8 gram Ca nın yeteri kadar HCL ile reaksiyonundan
Ca : 40
( Denklemeler denkleştirilecek )
N.Ş.A. kaç litre H2 gazı oluşur ? ( Ca : 40 )
Başarılar dilerim
17
C : 12
O : 16 )
MOL KAVRAMI
Test-1
1.
4.
I. Bağıl Atom Kütlesi kısaca, bir atomun kütlesinin
standart atomun kütlesinin kaç katı olduğunun
hesaplanmasıdır.
BİLEŞİK
I
II
III
II. Standart atomla ile ilgili ilk akla gelen element,
yoğunluğu en düşük olan H elementidir.
III. Hidrojen elementin kütlesi -1- olarak kabul edilmiş,
diğer elementlerin kütleleri H’e kıyaslanarak
bulunmuştur.
B) I ve II
D)I, III
HİDROJENİN
MA’SI (g)
81
Y
18
1
1
Z
DİĞER
ELEMENTİN
MA’SI (g)
X
127
16
I. X: 80 g
II. Y: 128 g
III. 2 g
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
HBr
HI
H2O
BİLEŞİĞİN
MA’ SI(g)
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C)II ve III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) I ve II
D)I, III
C)II ve III
E) I, II ve III
5.
2.
I. Bağıl Atom Kütlesiyle ilgili olarak; 20. yüz yılın
başlarında, standart olarak oksijenin atom tartısı 16
alınmıştır.
II. Oksijenin başvuru değeri olarak alınmasının sebebi
o zaman kadar bulunan elementlerin çoğu ile
bileşik oluşturmasındandı.
III. O=16 alınınca hiçbir elementin değeri 1 den küçük
çıkmıyor ve çoğu elementin atom tartısı tam sayı
olarak bulunuyordu.
I. Bağıl Atom Kütlesi karşılaştırmaları; atom kütlesi
hesaplanacak elementle hidrojenin hangi oranda
bileşik yaptığı temel alınarak yapılmıştır.
II. Hidrojen o elementle bileşik oluşturmuyorsa atom
kütlesi bilinen başka bir element kullanılmıştır.
III. Bu yöntemle oksijenin kütlesi: 14,85 olarak
bulunmuştur.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D)I, III
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C)II ve III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) I ve II
D)I, III
C)II ve III
E) I, II ve III
3.
BİLEŞİK
I
II
III
HCl
NH3
H2O
BİLEŞİĞİN
KÜTLESİ(g)
X
17
18
HİDROJENİN
KÜTLESİ
(g)
1
3
Z
DİĞER
ELEMENTİN
KÜTLESİ(g)
35,5
Y
16
6.
I. Uluslar Arası Kimyacılar Komisyonu, tabiatta
izotoplarının bulunma ihtimali en fazla olan C=12 yi
standart elementi olarak seçti.
12
II. Bu yeni ölçekte 1 tane C’un atom kütlesi tam
olarak 12.00 olarak kabul edildi.
III. Bu rakamın 12 de birine “Atomik Kütle Birimi” (akb)
denir.
I. X: 36,5 g
II. Y: 20 g
III. Z: 1g
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D)I, III
A) Yalnız I
C)II ve III
B) I ve II
D)I, III
E) I, II ve III
18
C)II ve III
E) I, II ve III
MOL KAVRAMI
7.
10.
I. 1 tane protunun kütlesi= 1 akb dir.
I. Atomlar ve moleküller normal yollarla sayılamaz.
II. sayılamayacak çokluktaki tek çeşit bir maddenin
miktarı SI birim sisteminde mol birimi ile ifade
edilir.
III. Avagadro Sayısı kadar (atom yada molekül); 1 mol
olarak ifade edilmiştir.
16
II. 1 tane O izotopu= 1 akb dir.
III. 1 tane nötronun kütlesi = 1 akb dir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)I, III
B) I ve II
C)II ve III
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
E) I, II ve III
A) Yalnız I
D)I, III
B) I ve II
C)II ve III
E) I, II ve III
8.
11.
12
I. 1 tane C izotopu= 12 akb dir.
II.
III.
I. Mol, sadece atom ve molekül için sınırlı değildir.
12
C izotopunun 1/12 si = 12 akb dir.
II. Mol, sayılamayacak çokluktaki, tüm tek çeşit
12
C izotopunun 1/12 si= 1 akb dir.
maddeler için de mol kavramı kullanılır.
III. Mol; n harfiyle ifade edilir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)I, III
B) I ve II
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C)II ve III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
D)I, III
B) I ve II
C)II ve III
E) I, II ve III
12.
9.
I. 1 mol C’un kütlesinin, 1 mol C atomunun kütlesine
oranı, avagadro sayısı denir.
I. Atom, molekül, iyon gibi küçük zerreciklerin
kütlelerini gram cinsinden ifade etmek anlamsızdır.
II. Atom, molekül veya iyonların kütleleri akb ile ifade
edilir.
III. Bütün kütle birimleri arasında bir ilişki olduğu gibi
akb ile gram arasında da bir ilişki bulunmaktadır.
II. 1 mol C’un kütlesinin, 1g C atomunun kütlesine
oranı, avagadro sayısı denir.
III. 1 mol C’un kütlesinin, 1 C atomunun kütlesine
oranı, avagadro sayısı denir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)I, III
B) I ve II
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C)II ve III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
D)I, III
19
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
MOL KAVRAMI
Test-2
1.
4.
23
I. 1 mol maddenin içerdiği tanecik sayısına (atom
yada molekül) Avagadro Sayısı denir.
II. Avagadro Sayısı, NA= N0 ile gösterilir.
23
-1
III. Avagadro Sayısının değeri; 6,02.10 mol dir.
I. 1 mol H2SO4 bileşiğinde, 4. 6,02.10 tane O atomu
bulunur.
23
II. 1 mol H2SO4 bileşiğinde, 6,02.10 tane H atomu
bulunur.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D)I, III
23
III. 1 mol H2SO4 bileşiğinde, 6,02.10 tane S atomu
C) Yalnız III
bulunur.
E) I, II ve III
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)I, III
2.
6,02.10 tane elektron, 1 moldür.
II.
6,02.10 tane proton, 1 moldür.
III.
6,02.10 tane nötron, 1 moldür.
23
23
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
B) Yalnız II
D)I, III
E) I, II ve III
I. 1 mol CaCO3 bileşiğinde 6,02.10 tane O atomu
bulunur.
23
II. 1 mol CaCO3 bileşiğinde, 6,02.10 tane Ca atomu
bulunur.
23
III. 1 mol CaCO3 bileşiğinde, 6,02.10 tane C atomu
bulunur.
23
A) Yalnız I
C) Yalnız III
5.
23
I.
B) Yalnız II
C) Yalnız III
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
E) I, II ve III
A) Yalnız I
D)I, III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3.
23
I.
6,02.10 tane CO2 molekülü, 1 moldür.
II.
6.
23
I. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2. 6,02.10 tane O
atomu bulunur.
23
II. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2. 6,02.10 tane S
atomu bulunur.
23
III. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2. 6,02.10 tane Al
atomu bulunur.
23
6,02.10 tane CO2 molekülünde, 1 mol C
vardır.
III.
23
6,02.10 tane CO2 molekülünde, 1 mol O
atomu vardır.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)I, III
B) Yalnız II
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) I, II ve III
D)II, III
20
B) Yalnız II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
MOL KAVRAMI
7.
10.
I. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 mol Al atomu
bulunur.
II. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 mol S atomu
bulunur.
III. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 mol O2 molekülü
bulunur.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)II, III
B) Yalnız II
I. 1 mol CO2 bileşiği, 1 tane C atomu bulunur.
II. 1 mol CO2 bileşiği, 12 g C atomu bulunur.
III. 1 mol CO2 bileşiği, 32 akb O atomu bulunur.
(C: 12, O:16)
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C) Yalnız III
A) Yalnız II
E) I, II ve III
D)II, III
B) I ve II
C) I ve III
E) I, II ve III
11.
I. 1 mol H2SO4 bileşiği, 98 gramdır.
8.
II. 1 mol CO2 bileşiği, 98 akb dir.
I. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 2 tane Al atomu
bulunur.
II. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 3 mol S atomu
bulunur.
III. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 12 mol O atomu
bulunur.
IV. verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)II, III
B) Yalnız II
III. 1 mol CO2 bileşiği, 98 ton dur.
(H: 1, S:32, O:16)
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
D)II, III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
12.
I. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 54 g Al bulunur.
II. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 3 tane S atomu
9.
bulunur.
I. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 2 tane Al atomu
bulunur.
II. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 4 tane S atomu
bulunur.
III. 1 mol Al2(SO4)2 bileşiğinde, 4 mol O2 molekülü
bulunur.
III. 1 mol Al2(SO4)3 bileşiğinde, 12 tane O atomu
(Al: 27, S:32, O:16)
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
verilen ifadelerden hangileri yanlıştır?
D)II, III
A) Yalnız I
D)II, III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
21
E) I, II ve III
C) Yalnız III
MOL KAVRAMI
Test-3
1.
4. Magnezyum atomunun kütlesi 24 a.k.b ve Titan
I. 1 protonun kütlesi 1 akbdir.
atomunun kütlesi 48 a.k.b dir.
II. 1 nötronun kütlesi 1 akbdir.
Buna göre, en az kaç tane Mg ve Ti atomu alındığında
kütleleri eşit olur?
III. 8O nin kütlesi 8 akbdir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D)I, II
2.
Mg
C) Yalnız III
A)
B)
C)
D)
E)
E) I, II ve III
Ti
1
2
1
3
2
1
4
2
4
1
akb, gram arasındaki bağıntı için;
I. 1 akb = 1 g
II. 1 akb = 1/No gram
23
III. 6,02.10 akb= 1 g
5.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D)II,III
C) Yalnız III
Bağıl atom kütleleri hesaplanırken, aşağıdaki
elementlerden hangisi kıyas elementi olarak
kullanılmaktadır?
E) I, II ve III
A) Hidrojen
B) Oksijen
D) Demir
3.
C) Karbon
E) Azot
23
1 g hidrojen 6,02.10 akb dir. Buna göre;
6.
I. 1 akb = 1/N0 g. dır.
II. 1 gram = 1 akb dir.
III. 1 oksijen atomu 16 akb dir.
A)
B)
C)
D)
E)
(H:1, O:16)
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D)II,III
B) Yalnız II
Bir elementin atomları ile ilgili olarak; mol kütlesinin
Avogadro sayısına bölümü, aşağıdaki kavramlardan
hangisi ile ifade edilir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
22
Mol sayısı
Gerçek atom kütlesi
Gerçek molekül kütlesi
Bağıl atom kütlesi
Avogadro sayısı
MOL KAVRAMI
7.
Bir fosfor (P4) molekülünün gerçek kütlesi
aşağıdakilerden hangisidir (g)? (P 31)
A)31/6,02.10
23
C)124 / 6,02.10
B)124 . 6,02.10
23
D) 31 . 6,02.10
E) 6,02.10
11. 1 Mol CuSO4.5H2O bileşiğiyle ilgili olarak;
I. 1 tane Cu atomu içerir.
23
23
II. 60,2 . 10 tane H atomu içerir.
III. 9 mol O omu içerir.
23
23
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D)II,III
8.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bir fosfor (P4) molekülünün molekül kütlesi
aşağıdakilerden hangisidir (g)? (P 31)
A)31
B)124
D) 31 . 6,02.10
23
23
12. 6,02 . 10 tane CH3COOH molekülü için;
C)124
E) 6,02.10
I. 1 moldür.
23
II. 24 g C içerir.
III. 2 tane O atomu içerir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
9.
A) Yalnız I
Bir tane O2 molekülünün kütlesi kaç tane He
atomunun kütlesi ile dengelenebilir?
( 0:16, He:4)
A) 2
B) 4
C) 6
D) 8
D)II,III
B) Yalnız II
C) I ve II
E) I, II ve III
E) 10
13.
I. 1 tane atomun kütlesine, mol Kütlesi denir.
II. N tane atomun kütlesine, mol Kütlesi denir.
III. 1 tane atomun kütlesine,gerçek atom kütlesi denir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
10. 1 tane NH4NO3 molekülünün kütlesi kaç akb dir?
(N:14, H:1, 0:16)
A) 56
B) 60
C) 64
D) 72
A) Yalnız I
E) 80
D)II,III
23
B) Yalnız II
E) I, II ve III
C) I ve II
MOL KAVRAMI
Test-4
1.
I. 1 tane O2 molekülü
4.
II. 1 mol O atomu
III. 1 gram O2 molekülü
İçinde 34 gram oksijen vardır.
II.
N.Ş.A. 44,8 litre gelir.
yargılarından hangileri yanlıştır ?(H:1 O:16)
nasıldır ? ( O : 16 )
Yalnız I
B) II>III>I
II>I>III
2.
I.
III. 2 molekül içerir.
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
A) I>II>III
36 gram H2O için ;
C) I>III>II
B) Yalnız II
D) I ve III
D)
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) III>I>II
23
1,204.10 tane NH4NO3 için ;
I.
1,8 mol atom içerir.
II.
0,8 gram hidrojen içerir.
5.
III. 160 gramdır.
yargılarından hangileri doğrudur ?
Azot gazının 5,6 gramı için ;
I.
0,1 mol C4H8 ile eşit kütlededir.
II.
0,2 tane N2 molekülü içerir.
III. 0,4.6,02.10
( H: 1 N: 14 O: 16 )
A) Yalnız I
23
tane N atomu içerir.
yargılarından hangileri doğrudur ?
B) Yalnız II
D) II ve III
( C:12 N: 14 H: 1 )
C) I ve II
A) Yalnız II
E) I ve III
B) I ve II
D) II ve III
3.
C) I ve III
E) I, II ve III
Avogadro sayısı kadar atom içeren CH4 gazı için ;
I.
16 gramdır.
II.
N.K. da 4,48 litre hacim kaplar.
6.
I. 16 tane O atomu
II.
III. 1 gram hidrojen içerir.
16 gram O atomu
III. 0,5 mol O2 molekülü
İfadelerden hangileri doğrudur ? (C:12 H:1)
IV. 1 tane O2 molekülü
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
nasıldır ? ( O : 16 )
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) I = II > III > IV
E) I, II ve III
C) IV > II = III > I
B) II = III > I > IV
D) IV > III > II > I
E) II > III > IV > I
24
MOL KAVRAMI
7.
CH4 bileşiğinin 8 gramı için ;
11. 1 tane hidrojen atomunun bağıl kütlesi 1 akb dir.
I.
2 tane H atomu içerir.
Buna göre ;
II.
Toplam 2,5 mol atom içerir.
I.
III. Tam yandığında 1 mol O2 harcanır.
dir.
yargılarından hangileri yanlıştır ?
( C : 12 H : 1
II.
1 mol H2 2 gramdır.
III. 1 gram H2 N tane atom içerir.
O : 16 )
A) Yalnız I
1 tane H2 molekülünün bağıl kütlesi 2 akb
ifadelerden hangileri doğrudur ?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
( N : Avogadro sayısı )
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
8.
C) II ve III
E) I, II ve III
22
Yapısında 1,204.10 tane molekül bulun duran C3H4
gazı kaç gramdır ? ( C:12 H:1 )
12. Molekül sayıları eşit olan XY4 ve X2Y2 gazları ile ilgili
A) 0,4
B) 0,8
C) 1,2
D) 2,4
olarak ;
E) 8
I.
Mol sayıları
II.
Atom sayıları
III. N.Ş.A. hacimleri
niceliklerinden hangileri kesinlikle farklıdır ?
9.
I. 1 atom gram hidrojen 1 gramdır.
II.
A) Yalnız II
1 gram hidrojen gazı 22,4 litre dir.
23
III. 6,02.10 tane hidrojen atomu 1 gramdır.
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur ?
(H:1)
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
13. C2H6 bileşiği ile ilgili ;
10. 1 iyon gram
+
NH4
iyonu için ;
I.
11 mol proton içerir.
II.
10 mol elektron içerir.
II.
1 molekülünde 8 atom vardır.
yukarıdakilerden hangileri doğrudur ?
A) Yalnız I
14
B) Yalnız II
B) Yalnız II
D) I ve II
1
yargılarından hangileri doğrudur ?( 7N, 1H)
D) I ve III
1 molü 30 gramdır.
III. 1 tane molekülü 30 gramdır.
III. 7 mol nötron içerir.
A) Yalnız I
I.
C) I ve II
E) I, II ve III
25
C) Yalnız III
E) II ve III
MOL KAVRAMI
Test-5
1.
4.
Aşağıda verilenlerden hangisi atom ağırlığıdır?
I. 8 gram CH4
II.
N.K. da 11,2 litre H2
A)H2 : 2
B) O2 : 32
C) Ca : 40
III. N/4 molekül içeren C3H8
D) CaC2 : 64
Yukarıdaki maddelerin içerdikleri H miktar ları için
E) NaOH : 40
aşağıdaki karşılaştırmalardan hangi si doğrudur ?
(C:12 H:1 N:Avogadro sayısı )
A) I=III>II
B) I=II>III
D) I<II<III
5.
C) I=III<II
Aşağıda verilenlerden hangisi molekül ağırlığıdır?
E) I>II=III
A)H2 : 2
B) O : 16
D) CaC2 : 64
2.
C) Ca : 40
E) NaOH : 40
0,01 mol Al atomuyla ilgili,
6.
I. 1 molünden 100 kat atom eksiktir.
1 gram Mg3N2 kaç moldür ? ( Mg : 24 N : 14 )
II. 0,27 gramdır.
21
III. 6,02.10 tane atom içerir.
A)0,1
ifadelerden hangileri doğrudur ?
B) 0,01
C) 0,001
D)0,0001
E) 0,00001
23
( Al : 27 N: 6,02.10 )
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
7.
N.Ş.A ‘da 5,6 L hacim kaplayan CH4 gazı kaç gramdır ?
( C : 12 H : 1 )
A) 4
3.
B) 8
C) 16
D) 32
E) 64
Aşağıda verilenlerden hangisinin kütlesi en
büyüktür? ( H:1 C : 12 O:16 )
8.
2 mol CH4 gazının içerdiği atom sayısı aşağıdakilerden
22
A)
3,01.10 tane molekül içeren O2
B)
N.Ş.A 11,2 L hacim kaplayan H2O
C)
10 g CO2
D)
0,75 mol CH4
E)
1 molekül gram Hidrojen gazı
23
hangisinde doğru olarak verilmiştir ? ( NA : 6,02.10 )
A) 6,02.10
21
D) 6,02.10
26
B) 6,02.10
23
22
E) 6,02.10
C) 6,02.10
25
24
MOL KAVRAMI
9.
Aynı koşullarda eşit mol sayılı F2 ve C4H10 gazları için;
12.
ii.
Molekül sayıları
I.
iii.
Hacimleri
II.
iv.
Atom sayıları
III.
8,4 g N
N.K. ‘da 4,48 L O2
1 mol N atomu içeren N2O
niceliklerinden hangileri eşittir ?
Yukarıda
verilen
maddelerin
molekül
sayılarının
karşılaştırılması aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
verilmiştir ?
C) I ve II
A) I > II > III
E) I, II ve III
B) III > I > II
D) II > I > III
B) 2,24
( N: 14 O : 16 )
C) 4,48
D) 6,72
E) I > III > II
13. Aşağıdakilerden hangisinin kütlesi en azdır?
10. 1,4 mol atom içeren N2O5 gazı N.Ş.A ‘da kaç L ‘dir ?
A) 1,12
C) III > II > I
A. 0,1 mol N2O3
B. N.K. ‘da 5,6 L N2O
E) 8,96
C.
23
1,204.10 molekül N2
D. 0,7 mol atom içeren N2O5
E.
5,6 gram N içeren NO2
11.
24
I. 3,01.10 tane H2 molekülü
II. 5 mol atom içeren CH4 gazı
III. 80 gram CH4 gazı
14. 3,6 g Mg içeren Mg3N2 bileşiğinde kaç g N bulunur ?
( Mg : 24 N : 14 )
Yukarıda verilen maddelerin N.Ş.A ‘da hacimlerinin
karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
verilmiştir ?
A I = II > III
A) 1,4
B) I > III > II
D) I = III > II
C) II > III > I
E) I = II = III
27
B) 2,8
C) 4,2
D) 5,6
E) 14
MOL KAVRAMI
Test-6
1.
Yapısında 0,25.N tane atom içeren Al2S3 bileşiği kaç
28.
gramdır ? ( Al : 27 S : 32 )
mol atom içerir ?
A) 7,5
B) 15
C) 22,5
D) 37,5
E) 75
N.Ş.A ‘da 1,12 L hacim kaplayan NO2 gazı kaç
A) 0,1
B) 0,05
D) 0,05.N
25. N.Ş.A ‘da 4,48 L SO3 gazı kaç gramdır ? (S:32 O:16)
C) 0,15
E) 0,15.N
29.
I. 0,1 atom – gram He
–
A) 0,2
B) 8
C) 16
D) 40
II. 0,2 iyon – gram NO3
E) 80
III. 0,3 formül – gram NaCl
IV. 0,4 molekül – gram H2
Yukarıda verilen maddelerin mol sayılarına göre
sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
verilmiştir ?
26. 2 mol H2SO4 bileşiği kaç gramdır ? ( H:1 S:32 O:16)
A) I > II > III > IV
A) 49
B) 98
C) 196
D) 136
E) 490
B) IV > III > II > I C) II > IV > III > I
D) III > IV > II > I E) IV > II > III > I
30.
I. 0,2 mol N2O5
23
II. 3,01.10 tane CO2 molekülü
III. N.Ş.A ‘da 4,48 L CO gazı
27. 10,8 gram N2O5 gazı kaç tane molekül içerir ?
Yukarıda verilen maddelerdeki oksijen atom sayılarının
( N : 14 O : 16 )
karşılaştırılması
aşağıdakilerden
hangisinde
doğru
verilmiştir ?
A) 0,1.N
B) 0,2.N
C) 0,5.N
A) I > II > III
D) 1.N
B) I = II > III
C) I < II < III
E) 2.N
D) I = II < III
28
E) I < III < II
MOL KAVRAMI
31. 8,4 g C3H6 gazı için aşağıda verilen bilgilerden
34. N.Ş.A ‘da CO2 gazının hacmi V kütlesi m ise mol
hangileri doğrudur ? ( C : 12 H : 1 )
kütlesi aşağıdakilerden hangisidir ?
i.
0,2 moldür.
ii.
12 mol H atomu içerir.
iii.
7,2 gram C içerir.
iv.
N.Ş.A ‘da 22,4 L hacim kaplar.
v.
1,204.10 tane C3H6 molekülü içerir.
m.22, 4
A)
B)
V
23
A) I, II ve III
B) III, IV ve V
D) I, III ve V
D)
m.2, 24
C)
V
V.2, 24
E)
m
V.22, 4
m
V.m
22, 4
C) I, IV ve V
E) II ve IV
35.
A tanesinin kütlesi m gram olan bir gazın N.Ş.A ‘da
1 litresinin kütlesi nedir ? ( N:Avogadro sayısı )
32.
I. 88 g CO2
II. 72 g H2O
N.22, 4
a)
b)
m.A
III. 160 g SO3
IV. 88 g N2O
d)
m.A
c)
N.22, 4
N.m
e)
A.22, 4
A.22, 4
N.m
N.A
m.22, 4
Yukarıda verilen maddelerden hangileri eşit sayıda
oksijen atomu içerir ?
( S : 32 N : 14
C : 12
36.
O : 16 H : 1 )
0,1 mol X2O5 bileşiği 14,2 g ‘dır. Çekirdeğinde 16
nötron bulunduran nötral X atomunda kaç tane elektron
A) I ve III
B) II ve III
D) I ve II
C) II ve IV
vardır ? ( O : 16 )
E) III ve IV
A) 15
33.
N
2
tane Na atomu içeren Na2CO3 bileşiği kaç gramdır ?
37.
A) 53
B) 21,1
( 6C
C) 26,5
D) 4,6
E) 23
A) 22
29
C) 31
D) 62
E) 10
8,8 gram CO2 içerisinde kaç mol proton vardır ?
12
( Na : 23 C : 12 O : 16 )
B) 16
,
16
8O
)
B) 44
C) 2,2
D)4,4
E) 8,8
MOL KAVRAMI
Test-7
1.
4.
I. 1 atom Fe
I. N tane X2 molekülü 28 gramdır.
II. 1 gram O2
II. 1 tane Y atomu N gramdır.
0
16
III. 1 molekül – gram NO2
Yukarıdaki bilgilere göre 1 tane X2Y molekülü kaç
Yukarıda
verilen
maddelerin
kütlelerine
göre
gramdır ? ( No : Avogadro sayısı )
karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir? ( N : 14
O : 16
44
A) 44
Fe : 56 )
B) N
0
22
D) N
0
A) II > I > III
B) III > II > I
D) I > II > III
E) 22
C) II > III > I
E) III > I > II
5.
2.
C) 44.No
12
Atomik kütle birimi akb için ;
“Bir Mg atomunun kütlesi, bir C atomunun kütlesinin
I. 1 akb, 1 tane karbon atomunun kütlesine eşittir.
iki katıdır.”
II. 12 akb, 1 karbon atomunun kütlesine eşittir.
Buna göre ;
1
III. 1 akb, N gramdır.
I. 1 Mg atomu 24 gramdır.
Yargılarından hangileri doğrudur ? ( C : 12 )
II. 1 mol Mg 24 gramdır.
A) Yalnız I
III. 1 atom – gram Mg 24 gramdır.
Yargılarından hangileri doğrudur ?
A) Yalnız I
D) II ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
3.
B) Yalnız II
“1 tane Ca atomunun kütlesi 40 akb dir.“
23
Avogadro sayısı 6,02.10 ve 1 tane N2 molekülünün
ağırlığı
Buna göre ;
28
6,02.1023
olduğuna göre ;
I.
I. 1 tane azot atomu 14 gramdır.
I. 1 mol Ca 40.6,02.10 akb dir.
II.
II. 1 mol N2 28 gramdır.
II. 1 mol Ca 40 gramdır.
III.
III. 1 tane azot atomunun kütlesi 14 akb dir.
23
III. 1 tane Ca atomu
40
gramdır.
6,02.1023
Yargılarından hangileri doğrudur ?
A) Yalnız I
Yargılarından hangileri doğrudur ?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
30
B) Yalnız II
C) I ve II
E) I, II ve III
MOL KAVRAMI
7.
I. 1 tane O2 molekülü
10. Avogadro sayısı kadar atom içeren CH4 gazı için ;
II. 1 mol O atomu
III. 1 gram O2 molekülü
I.
16 gramdır.
II.
N.K. da 4,48 litre hacim kaplar.
III. 1 gram hidrojen içerir.
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
İfadelerden hangileri doğrudur ? ( C : 12
H:1)
nasıldır ? ( O : 16 )
A) Yalnız I
A) I > II > III
B) II > III > I
D) II > I > III
8.
CS2
+
3 O2
D) I ve II
C) I > III > II
C) Yalnız III
E) I , II ve III
E) III > I > II
CO2
+
2 SO2
11. 36 gram H2O için ;
Tepkimesine göre 8,8 gram CO2 oluştuğunda ;
I. 0,2 mol CS2 yakılmıştır.
II. 12,8 gram SO2 oluşmuştur.
III.
B) Yalnız II
I.
İçinde 34 gram oksijen vardır.
II.
N.Ş.A. 44,8 litre gelir.
III. 2 mol molekül içerir.
N.Ş.A. 22,4 litre O2 harcanmıştır.
Yargılarından hangileri yanlıştır ? ( H : 1 O : 16 )
Verilen bilgilerden hangileri doğrudur ?
( C : 12
H:1
A)Yalnız I
O : 16 )
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I , II ve III
E) II ve III
12. Azot gazının 5,6 gramı için ;
9.
23
1,204.10 tane NH4NO3 için ;
I.
1,8 mol atom içerir.
II.
0,8 gram hidrojen içerir.
D) II ve III
II.
0,2 tane N2 molekülü içerir.
23
tane N atomu içerir.
Yargılarından hangileri doğrudur ? ( C:12 N: 14 H: 1 )
Yargılarından hangileri doğrudur ?
B) Yalnız II
0,1 mol C4H8 ile eşit kütlededir.
III. 0,4.6,02.10
III. 160 gramdır.
A) Yalnız I
I.
C) I ve II
A) Yalnız II
E) I ve III
D) II ve III
31
B) I ve II
C) I ve III
E) I , II ve III
MOL KAVRAMI
Test-8
1.
4.
I. 16 tane O atomu
I.1 atom gram hidrojen 1 gramdır.
II. 16 gram O atomu
II.1 gram hidrojen gazı 11,2 litredir.
III. 0,5 mol O2 molekülü
23
III.6,02.10 tane hidrojen atomu 1 gramdır.
IV. 1 tane O2 molekülü
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur ?
Yukarıda verilenlerin kütlelerine göre sıralanışı
(H:1)
nasıldır ? ( O : 16 )
A) Yalnız I
A) I=II > III > IV
B) Yalnız II
C) I ve II
B) II=III > I > IV C) IV > II=III >I
D) I ve III
E) II ve III
D) IV > III > II > I E) II > III > IV > I
5.
+
1 iyon gram NH4 iyonu için ;
I.1 mol proton içerir.
II.10 mol elektron içerir.
III.7 mol nötron içerir.
2.
CH4 bileşiğinin 8 gramı için ;
Yargılarından hangileri doğrudur ? (
I.
2 tane H atomu içerir.
II.
Toplam 2,5 mol atom içerir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
14
7N
,
1
1H
)
C) I ve II
III. Tam yandığında 1 mol O2 harcanır.
D) I ve III
Yargılarından hangileri yanlıştır ?
E) I , II ve III
( C : 12 H : 1 O : 16 )
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
6.
E) I , II ve III
1 tane hidrojen atomunun bağıl kütlesi 1 akb dir.
Buna göre ;
I. 1 tane H2 molekülünün bağıl kütlesi 2 akb dir.
II. 1 mol H2 2 gramdır.
3.
Yapısında 1,204.10
22
III. 1 gram H2 N tane atom içerir.
tane molekül bulunduran C3H4
gazı kaç gramdır ? ( C : 12 H : 1 )
A) 0,4
B) 0,8
C) 1,2
D) 2,4
İfadelerden hangileri doğrudur? (N : Avogadro sayısı)
A) Yalnız I
E) 8
B) Yalnız II
ve II
32
C) II ve III
E) I , II ve III
D) I
MOL KAVRAMI
10. 0,01 mol Al atomuyla ilgili,
7.
Molekül sayıları eşit olan XY4 ve X2Y2 gazları ile ilgili
olarak ;
I.
1 molünden 100 kat atom eksiktir.
II.
0,27 gramdır.
21
III. 6,02.10 tane atom içerir.
I.
Mol sayıları
II.
Atom sayıları
İfadelerden hangileri doğrudur ?
23
( Al : 27 N: 6,02.10 )
III. N.Ş.A. hacimleri
Niceliklerinden hangileri kesinlikle farklıdır ?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
A) Yalnız II
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve III
E) I , II ve III
C) I ve III
E) I , II ve III
11. 8 ‘er gram Ca ve Br2 den en çok kaç gram CaBr2
bileşiği oluşturmak mümkündür ? ( Ca : 40 Br : 80 )
8.
C2H6 bileşiği ile ilgili ;
I.
1 molü 30 gramdır.
II.
1 molekülünde 8 atom vardır.
A) 10
B) 12
C) 14
D) 8
E) 4
III. 1 tane molekülü 30 gramdır.
Yukarıdakilerden hangileri doğrudur ?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
12. X2Y3 bileşiğinde kütlece
X
Y
oranı
9
16
dır. X in atom
ağırlığı 27 ise Y nin atom ağırlığı kaçtır ?
9.
A) 12
I. 8 gram CH4
B) 24
C) 32
D) 64
E) 80
II. N.K. da 11,2 litre H2
III. N/4 molekül içeren C3H8
Yukarıdaki maddelerin içerdikleri H miktarları için
aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi doğrudur ?
13. 15 gram azot oksit bileşiğinin 8 gramı oksijendir.
Bileşiğin formülü nedir ?
( C : 12 H : 1 N : Avogadro sayısı )
A) I = III > II
D) I < II < III
B) I = II > III
C) I = III < II
A) NO B) N2O
E) I > II = III
33
C) NO2
D) N2O3 E) N2O5
MOL KAVRAMI
Test-9
1.
4.
İzotop atomlarla ilgili olarak;
I. Bir elementin tüm atomlarının atom numarası aynı
olmak zorundadır.
II. Aynı
I. Sodyum, berilyum ve flor atomlarının izotopları
elementin
bazı
atomlarının
kütle
yoktur.
numaralarının farklı olabilir.
II. İzotop atomların kimyasal özellikleri hemen hemen
III. Nötron sayıları farklı tüm atomlara izotop atomlar
birbirinin aynıdır.
denir.
III. İzotop atomların fiziksel özellikleri önemli ölçüde
farklıdır.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2.
35
17
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
E) II ve III
D) I ve II
37
Cl
17
B) Yalnız II
5.
Cl
Klorun izotopları;
C) Yalnız III
E) II ve III
35
Cl (% 75,77) ve kalanı
37
Cl dir.
Buna göre Cl’un ortalama atom kütlesi aşağıdakilerden
Elementleriyle ilgili olarak;
hangisidir?
I. Birbirinin izotopudur.
II. Kütle numaraları farklıdır.
III. Nötron sayıları farklıdır.
A) 32
B) 33
C) 35
D) 35,5
E) 36
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
6.
24
Magnezyumun başlıca izotopu Mg ve azınlıkta olan
25
26
izotopları Mg (%10,00) ve Mg (%11,01) dir.
3.
İzotop atomlarla ilgili olarak;
Buna göre Mg’un ortalama atom kütlesi aşağıdakilerden
I. Kütle numarasını farklı kılan tanecik nötron
hangisidir?
sayılarıdır.
II. Atomların
büyük
kısmının
doğal
izotopları
mevcuttur.
III. İzotop atomların fiziksel özellikleri aynıdır.
A) 24,3
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
34
B) 25,6
C) 26,1
D) 27
E) 28
MOL KAVRAMI
7.
204
Kurşunun dört doğal izotopu vardır.
206
Pb (%24,1),
207
Pb (% 22,1) ve
208
Pb (%1,4),
Pb (% 52,4).
Buna göre Mg’un ortalama atom kütlesi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) 204
2021 22 2021 22
B) 205,1
C) 206,8
D) 207,2
Ne+
Ne+2
E) 208
10. İzotopların
belirlenmesinde,
Kütle
Spektrometresinde gerçekleşen olayla ilgili olarak ;
I. Yüklü tanecikler magnetik bir alan içinde dairesel
8.
bir yörünge izlerler.
Kütle Spektrometresi ;
I.
II. Taneciğin yükü arttıkça, kütlesi azaldıkça doğrusal
Bir elementte kaç izotop bulunduğunu,
yörüngeden sapma da artar.
II. Her izotopun tam olarak kütlesinin tespitini,
III. Bu nedenle, magnetik bir alanda + yüklü bir iyonun
izlediği dairesel yörüngenin yarı çapı o iyonun q/m
III. Her izotop bağıl miktarını saptamak için kullanılır.
değerine bağlıdır.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
B) Yalnız II
D) I ve II
D) I ve II
C) Yalnız III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) II ve III
+
+
+2
11. Klor gazının kütle tayfında Cl2 , Cl ve Cl
şeklinde
iyon grupları oluşturuyor. Klorun izotoplarının 35 ve
9.
İzotopların
belirlenmesinde,
Kütle
Spektrometresinde gerçekleşen olayla ilgili olarak ;
I. Buharlaştırılmış madde, elektronla bombardıman
37 kütle numarasına sahip olduğu bilindiğine ve
doğada bulunma oranının sırayla
%75 ve %25
olduğuna göre; Klorun oluşturduğu kütle tayfının nitel
edilerek + yüklü iyonlar oluşturulur.
durumu için aşağıda verilen ifadelerden hangisi
II. Bu iyonlar – yüklü bir levhaya doğru çekilerek bu
yanlıştır?
levha üzerinde bulunan dar bir aralıktan hızlı
geçirilirler.
A) Bu 3 iyon 3 çizgi grubu oluşturur.
III. İyon demeti bu aşamadan sonra mağnetik bir alan
B)
içinden geçirilir.
Yükü büyük olan izotop önce düşer.
C) Koyu
çizgiler
izotopun
bolluk
durumunu
göstermektedir.
D) Yükü eşitse kütlesi küçük olan önce düşer.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
+
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
E) Cl2 molekülünde 37-37, 35-37,35-35 izotopları
C) Yalnız III
olacak şekilde düşerler.
E) I, II ve III
35
MOL KAVRAMI
Test-10 (Denklemli Kimya Problemleri)
1.
2 mol CO ile yeteri kadar oksijenin reaksiyonundan
5.
N.Ş.A. kaç litre CO2 oluşur ?
A) 22,4
B) 2,24
C) 44,8
N.K. da
10 litre C2H2
girdiklerinde
D) 4,48
E) 6,72
ile 40 litre O2 tepkimeye
tepkime
sonunda
kaptaki
gazların
hacminin başlangıçta kapta bulunan gazların hacmine
oranı nedir ? (Oluşan Su gaz fazındadır)
A) 5/3
2.
5,6 gram C2H4 ‘ ü yakmak için gerekli O2 miktarı ile
6.
kaç mol CH4 yakılır ? ( C : 12 O : 16 H : 1 )
A) 0,1
B) 0,2
C) 0,3
D) 0,4
B) 2/3
D) 1/2
E) 1
Kapalı bir kapta 36,6 gram KClO3 katısı ısıtıldığında,
KClO3
E) 0,5
C) 3/5
KCl
+
3/2 O2
Şeklinde ayrışır. Oluşan O2 gazı yeteri kadar C2H4 ile
yandığında N.K. da kaç litre CO2 gazı oluşur ?
( K : 39 Cl : 35 O : 16 )
A) 2,24
3.
Mg + Cl2
B) 3,36
C) 6,72
D) 33,6
E) 67,2
MgCl2
Tepkimesinde 1,2 gram Mg harcandığına göre en çok
kaç gram MgCl2 elde edilebilir ? ( Mg : 24 Cl : 35,5 )
A) 2,40
B) 3,55
C) 4,75
D) 7,10
7.
60 litre NO ile 50 litre O2 reaksiyona sokularak N2O3
elde edilirken hacimce değişme kaç litre olur ?
E) 8,20
A) 20
4.
4 gram hidrojen gazını yakabilmek için N.K. da en az
kaç litre O2 gazı gereklidir ? ( H : 1
A) 11,2
B) 22,4
C) 44,8
8.
O : 16 )
D) 67,2
B) 30
C) 40
D) 45
E) 60
n mol Y2 nin bir kısmı 2 mol X2 ile birleşerek 2 mol X2Y,
kalan kısmı ise 1 mol Z ile birleşerek 1 mol ZY
E) 89,6
oluşturuyor. Buna göre başlangıçtaki Y2 nin mol sayısı
kaçtır ?
A) 0,5
36
B) 1
C) 1,5
D) 2
E) 2,5
MOL KAVRAMI
9.
Aynı koşullarda X2 ve Y2 gazlarının tepkimesinden
12. Sabit hacimli kapta ve sabit sıcaklıkta N2O4(g)
X2Y3 bileşiği oluşmaktadır. Bu tepkimeyle ilgili olarak ;
moleküllerinin NO2
b) Eşit hacimlerde X2 ve Y2 nin tepkimesi
sonucunda hacimde
moleküllerine dönüşmesi
(g)
sağlanıyor. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi
% 50 oranında azalma
yanlıştır ?
görülür.
c)
Eşit kütlede alındıklarında Y2 artar.
d) 1 mol X atomu ile 3 mol Y atomu tepkimeye
girerek 1 mol X2Y3 bileşiğini oluşturur.
Verilen bilgilerden hangileri kesinlikle doğrudur ?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
E) I , II ve III
A)
Molekül sayısı artar
B)
Moleküllerin ortalama hızlar artar.
C)
Toplam basınç artar.
D)
Moleküllerin ortalama kinetik enerjileri değişmez.
E)
Moleküldeki atom sayısı artar.
C) Yalnız III
13. X2 ve Y2 den 5 ‘ er gram alınarak ,
X2
10. Mg3N2 + 3 H2O
3 MgO
+
2 NH3
+
Y2
2Z
Tepkimesi gerçekleştiriliyor. Buna göre ;
Yukarıdaki tepkimeye ilişkin;
a.
Tepkime süresince toplam molekül sayısı artar
b.
Mg3N2 ve H2O nun eşit molleri alınırsa H2O dan
artar.
c.
I.
X2 ‘ den 1 gram artar.
II.
Oluşan Z 8 gramdan azdır.
III.
X2 den 1 / 16 gram harcanır.
Tepkimeye giren Mg3N2 ve H2O nun kütleleri
toplamı, oluşan MgO
Yargılarından hangileri doğrudur ? ( X : 1 Y : 80 )
ve NH3 ün kütleleri
toplamına eşittir.
A) Yalnız III
Yargılarından hangileri doğrudur ?
D) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
11. 27,8
C) I ve III
E) I, II ve III
C) I ve II
E) I , II ve III
gram
FeSO4.
nH2O
tuzu
yapısındaki
su
tükeninceye kadar ısıtılıyor. Ve geriye 15,2 gram katı
14. Bir kısmı oksitlenmiş 40 gramlık bakır parçası
madde kalıyor. Tuzun yapısındaki n sayısı kaçtır ?
( Fe : 56 S : 32 O : 16
A) 4
B) I ve II
B) 6
C) 7
yeterince HCl ile 26,8 gram CuCl2 oluşturuyor. Bakır
H:1)
parçasının yüzde kaçı bakır oksittir ? ( Cu : 64 O : 16
D) 8
Cl : 35 )
E) 10
A) 50
37
B) 40
C) 30
D) 20
E) 10
MOL KAVRAMI
Test 11 (Karma Klasik Sorular)
1.
0,3 molünün kütlesi 7,2 gram olan X elementinin mol
6. 15,2 gram X2O3 bileşiğinde 0,4 mol X atomu vardır. Buna
kütlesi kaç g/mol ‘dür?
göre X ‘in atom ağırlığı kaçtır? ( O : 16 )
2. XO bileşiğinin 0,3 molünün kütlesi 9 gramdır. Buna göre X
‘in atom ağırlığı kaç g/mol’dür? ( O : 16 )
7. 23 gram XO yeterli miktarda O2 ile reaksiyona sokulursa 35
gram X2O5 elde ediliyor. Buna göre X’in atom ağırlığı
kaçtır?
( O : 16 )
3. Al2(XO3)3 bileşiğinin 0,5 molü 117 gramdır. Buna göre X ‘in
atom ağırlığı kaç g/mol’dür? ( Al : 27 O : 16 )
8. 6 gram X ile 12 gram Y tamamen tepkimeye girdiğinde 10
gram Z ve N.Ş.A. 2,8 litre T gazı oluşuyor. Buna göre T
gazının 1 molü kaç gramdır?
4. X2Y3 bileşiğinin 0,2 molü 15,2 gram, XY2 bileşiğinin 0,1 molü
4,6 gramdır. Buna göre X ve Y atomlarının atom ağırlığı
kaç g/mol’dür?
9. Eşit mollerde CX2 ve O2 alınarak;
CX2 + 3 O2
CO2 + 2XO2
tepkimesi gerçekleştirilirken 0,4 mol madde artarken 25,6 g
XO2 oluşuyor. Buna göre X‘in atom ağırlığı kaçtır?
( O : 16)
5. 6,02.1022 tane CaSX3 bileşiği 13,6 gramdır. Buna göre X ‘in
atom ağırlığı kaçtır? ( Ca : 40 S : 32 )
38
MOL KAVRAMI
10.
X +
Y
Z
+ H2
13.
XYO3 + 2 HCl
XCl2
+ YO2 + H2O
tepkimesine göre, 12 gram X ile 49 gram Y ‘den 0,5 mol
Tepkimesine göre 8,4 gram XYO3 yeterli HCl ile tepkimeye
H2 gazı oluştuğuna göre Z ‘nin mol kütlesi nedir ?( H : 1 )
sokulursa 4,4 gram YO2 ve 1,8 gram H2O oluşuyor. Buna
göre, X ve Y elementlerinin atom ağırlıkları kaçtır? ( O :
16 H : 1)
11. 20 gram X ile 15 gram Y artansız tepkimeye girerek ürün
14. 5 gram Mg3N2 ‘nin tamamı,
olarak 26,2 gram Z ile N.K. 4,48 litre R gazı oluşuyor. Buna
Mg3N2
göre R ‘nin mol kütlesi kaç gramdır?
+ 3X
3Y + 2Z
denklemine göre bir miktar X ile birleşerek 6 g Y ve 1,7 g Z
oluşturmaktadır. Buna göre X‘in mol kütlesi kaç
gramdır?
( Mg : 24
12.
X + 2 HCl
XCl2 +
N : 14 )
H2
15.
Tepkimesinde 32,5 gram X harcandığında N.K. 11,2 L H2
X
+
2 HNO3
X (NO3)2
+
H2
Yukarıdaki denkleme göre 4 g X ‘ten 16,4 g X(NO3)2 ve 0,2 g
gazı oluşmaktadır. Buna göre X’in atom ağırlığı kaçtır?
H2 meydana geliyor. Buna göre X‘in atom ağırlığı kaçtır?
( H : 1 N : 14 O : 16 )
39