ENAD 2015 Akademik Teşvik Atıfları Bülteni

Transkript

Anı Yayıncılık ENAD ATIF BÜLTENİ 2015
1
Cilt 3 / Sayı 3, 2015
ENAD – Dizinlenme / JOQRE is indexed and
abstracted in
ANI - International Journal Index
ASOS Index - Akademia Sosyal Bilimler İndeksi
Google Akademik
DOAJ – Directory of Open Access Journal
TEİ – Türk Eğitim İndeksi
Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – ENAD (1248-2624) ANI Yayıncılık tarafından yılda üç kez yayımlanan
hakemli bir dergidir.
Journal of Qualitative Research in Education – JOQRE (1248-2624) is three times a year, peer-reviewed
journal published by ANI Publishing.
2
Journal of Qualitative Research in Education - JOQRE
Editör / Editor
Ali Ersoy, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Editörler Kurulu / Editorial Board
Abbas Türnüklü, Dokuz Eylül Üniversitesi,Türkiye
Ahmet Saban, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkiye
Angela K. Salmon, Florida International University, USA
Binaya Subedi, The Ohio State University, USA
Corrine Glesne, The University of Vermont, USA
Duygu Sönmez, Hacettepe Üniversitesi, Türkiye
Elvan Günel,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
İlknur Kelçeoğlu, Indiana University & Purdue University, USA
Işıl Kabakçı Yurdakul, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Guido Verenose, University of Milano-Bicocca, Italy
Kathy C. Trundle, The Ohio State University, USA
Misato Yamaguchi, Augusta State University, USA
Mustafa Çakır, Marmara Üniversitesi, Türkiye
Mustafa Yunus Eryaman, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Türkiye
Müge Artar, Ankara Üniversitesi, Türkiye
Nihat Gürel Kahveci, İstanbul Üniversitesi, Türkiye
Pelin Yalçınoğlu, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Roberta Truax, Professor Emerita, USA
S. Aslı Özgün-Koca, Wayne State University, USA
Sedat Yüksel, Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Süleyman Nihat Şad, İnönü Üniversitesi, Türkiye
Yıldız Uzuner, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
3
Danışma Kurulu / Advisory Board
Ahmet Naci Çoklar, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkiye
Arife Figen Ersoy, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Arzu Arıkan, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Burçin Türkcan, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Dilek Acer, Ankara Üniversitesi, Türkiye
Dilek Tanışlı, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Esin Acar, Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye
Fatih Yılmaz, Dicle Üniversitesi, Türkiye
Gülşen Leblebicioğlu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Türkiye
Hasan Aydın, Yıldız Teknik Üniversitesi, Türkiye
Hasan Gürgür, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Hüseyin Bahadır Yanık, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Mehmet Üstüner, İnönü Üniversitesi, Türkiye
Meltem Gönden, Sakarya Üniversitesi, Türkiye
Muhammet Özden, Dumlupınar Üniversitesi, Türkiye
Nil Duban, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Türkiye
Nilüfer Köse, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Nilüfer Ş. Özabacı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
Sadegül Akbaba-Altun, Başkent Üniversitesi, Türkiye
Sema Ünlüer, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Ş. Dilek Belet Boyacı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir
Şefik Yaşar, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
4
Bu Sayının Hakemleri / Referees of This Issue
Abdullah Adıgüzel, Düzce Üniversitesi, Türkiye
Ahmet Saban, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkiye
Arife Figen Ersoy, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Burçin Türkcan, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Çiğdem Kılıç, Mersin Üniversitesi, Türkiye
Derya Atik Kara, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Dilek Tanışlı, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Emin Kılınç, Dumlupınar Üniversitesi, Türkiye
Eren Kesim, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Feyyat Gökçe, Uludağ Üniversitesi, Türkiye
İdris Şahin, Dokuz Eylül Üniversitesi, Türkiye
Ruhi Sarpkaya, Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye
Sadık Kartal, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Türkiye
İsmail Yüksel, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
Melih Turgut, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
Müyesser Ceylan, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Necla Çoşkun, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Nuray Mamur, Pamukkale Üniversitesi, Türkiye
Öner Uslu, Ege Üniversitesi, Türkiye
Yelkin Diker Çoşkun, Yeditepe Üniversitesi, Türkiye
5
İçindekiler / Table of Contents
İsteğe Bağlı İngilizce Hazırlık Programının Öğrenci ve Okutman Görüşlerine Göre
Değerlendirilmesi / Evaluation of Optional English Preparatory Program Based
on Student and Lecturer Views
Nazife Şen Ersoy, Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu 7-43
A Critical Examination of My Qualitative Research Efforts in Turkey
Türkiye’deki Nitel Araştırma Çabalarıma İlişkin Eleştirel Bir İnceleme
Yıldız Uzuner 44-54
Üstün Yetenekli Öğrencilerin Beden Eğitimi Dersi ve Beden Eğitimi Öğretmeni
Kavramlarına Yönelik Algılarının Çizme Yazma Tekniği ile İncelenmesi / The Investigation of Gifted Students' Perceptions about Concepts like "Physical Education Course and Physical Education Teacher" through Drawing-writting Methodology
Aynur Yılmaz, Özbay Gü 55-77
Öğrencilerin Çok Çözümlü Problemler ile İmtihanı: Çözümlerde Kullanılan Stratejilerin Belirlenmesi / Students’ Challenge with Multiple Solution Tasks: Determining the Strategies Used in Tasks
Tuğba Yulet Yilmaz, Nilüfer Yavuzsoy Köse 78-101
Okul Yöneticisi Seçme Sürecini Deneyimleyen Yönetici Adaylarının Sözlü Sınav
Yöntemine İlişkin Algıları / School Administrator Selection Process Experienced
School Administrator Candidates’ Percepctions on the Oral Exam
Hüseyin Yolcu, Arslan Bayram 102-126
6
İsteğe Bağlı İngilizce Hazırlık Programının Öğrenci ve
Okutman Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi
Evaluation of Optional English Preparatory Program Based on Student and Lecturer Views
Nazife Şen Ersoy1
Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu
To cite this article / Atıf için:
Şen Ersoy, N. ve Kürüm Yapıcıoğlu, D. (2015). İsteğe bağlı ingilizce hazırlık programının öğrenci ve okutman görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde
Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 3(3), 7-43. http://dx.doi.org/10.14689/issn.21482624.1.3c3s1m [Online] www.enadonline.com
Özet. Bu araştırma, Dumlupınar Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü İsteğe Bağlı İngilizce
Hazırlık Programının öğrenci ve okutman görüşlerine göre değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 2011 yılında bu programda öğrenim gören 109 öğrenci ve 12
okutman katılmıştır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği araştırmanın verileri, açık
uçlu anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmış, verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmaya katılan öğrenciler ile
okutmanların görüşlerine göre öğrencilerin programa katılma amaçları arasında, öncelikli
olarak kişisel ve kariyer gelişiminin yer aldığı, öğrencilerin dili etkili bir biçimde kullanabilmelerine olanak sağlayacak bir eğitim alma beklentileri içinde olduğu ve programın beklentileri çoğunlukla karşıladığı düşünülmektedir. Programın yapısı ve uygulanışı kapsamında öğrenci ve okutmanların görüşlerinin ders saatleri ve süreleri, haftalık ders programı,
sınavlar üzerinde yoğunlaştığı ve görüşlerin hem katılımcı gruplarının kendi içinde hem de
gruplar arasında farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmada son olarak okutmanların
programın isteğe bağlı oluşunun öğrencilerin motivasyon, devamsızlık, derse katılım ve
akademik başarıları üzerinde etkili olduğunu düşünmekle birlikte, bu etmenlerin öğrenciden
öğrenciye değişiklik gösterebileceği gibi, sınıf dinamiğine, hoca ve öğrenci iletişimi gibi
çeşitli etmenlere bağlı olarak da farklılık gösterebileceğini düşündükleri görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: İsteğe bağlı hazırlık eğitimi, yabancı dil öğretimi, hazırlık öğrencisi,
okutman.
Sorumlu Yazar: Okutman Nazife Şen Ersoy, Dumlupınar Üniversitesi, Yabancı Diller
Yüksek Okulu, Kütahya, Türkiye, e-posta: [email protected]
1
7
Abstract. This study was conducted to analyze optional English preparatory program based
on student and instructor views. This study was conducted with 109 students attending the
Optional English Preparatory Program and the 12 instructors, who consisted the academic
staff for the English preparatory program in 2011 academic year. In this qualitative study,
the research data was obtained from students via an open-ended questionnaire and from
instructors a semi-structured interview. The data collected in the study were analyzed by
content analysis technique and all the data were analyzed manually. The study findings
revealed that based on the student and instructor views, the students enrolled in the program
for personal and career development, to improve their knowledge and understanding of
English language for practical use. They also concur that program satisfied these expectations. In terms of program structure and implementation, student and instructor views concentrated on duration, the number and the distribution of the courses, weekly course plan
and exams and yet, these views differs among participants themselves and between the two
groups. Certain instructors were of the opinion that the “optional” nature of the program
effected the quality positively while others believed it to be negative. Lastly, instructors
agreed that program`s optional nature has direct or indirect effects on students’ motivation,
course attendance and participation along with academic achievement. Yet, it was believed
that these factors varied from student to student, and they could also differ based on class
dynamics and student-instructor interactions.
Keywords: Optional preparatory program, foreign language education, preparatory student,
lecturer.
Kaynakça
Acat, M.B. ve Demiral, S. (2002). Türkiye’de yabancı dil öğreniminde motivasyon kaynakları [Elektronik versiyon]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 31, 312-332.
Batumlu, D.Z. ve Erden, M. (2007). Yıldız Teknik Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu hazırlık öğrencilerinin yabancı dil kaygıları ile İngilizce başarıları arasındaki ilişki
[Elektronik versiyon]. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1), 24- 38.
Bell, J. (2005). Doing your research project : a guide for first-time researchers in education, health and social science (4th edition). Berkshire: McGraw-Hill Education.
Creswell, J.W. (1994). Research design: qualitative, quantitative and mixed approaches.
NY: Sage.
Çelebi, M.D. (2006). Türkiye’de anadili eğitimi ve yabancı dil öğretimi. [Elektronik versiyon]. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 285-307.
Çiftçi, A. (2005). Students’ and lecturers’ views on the motivational factors of preparatory
class students at university. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
8
Davras, G.C. ve Bulgan, G. (2012). Meslek Yüksekokulu (MYO) öğrencilerinin İngilizce
hazırlık eğitimine yönelik tutumları: Isparta myo turizm ve otel işletmeciliği örneği.
Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (2), 227-238.
Demircan, Ö. (2006). Yabancı dilde hazırlık eğitimi. Üniversitelerde yabancı dil eğitimi.
İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü 75.Yıl Kutlaması, İstanbul.
Demirtaş, İ. & Sert, N. (2010). English education at university level: Who is at the centre of
the learning process? [Elektronik versiyon]. Novitas-ROYAL (Research on Youth
and Language), 4 (2), 159-172.
Demirtaş, B. (2006). Sık sık uygulanan sürpriz sınavların öğrenci başarısına etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Dumlupınar Üniversitesi (2010). Yabancı Diller Bölümü.
http://www.dpu.edu.tr/dpuweb/akademik /yabancidil/index.html adresinden
18.09.2010 tarihinde edinilmiştir.
Gökmen, M.E. (2005). Yabancı dil öğretiminde kültürlerarası iletişimsel edinç [Elektronik
versiyon]. Dil Dergisi, 128 (2), 69-77.
Gömleksiz, M.N. (2002). Üniversitelerde yürütülen yabancı dil derslerine ilişkin öğrenci
görüşlerinin değerlendirilmesi [Elektronik versiyon]. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1), 143-158.
Gömleksiz, M.N. (1993). Yükseköğretimde yabancı dil öğretimi ve sorunları: Fırat Üniversitesi örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi , Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Güllüoğlu, Ö. (2004). Attitudes towards testing speaking at Gazi University Preparatory
School of English and suggested speaking tests. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Harkort, K.L.(1990). Anadil, ikinci dil, yabancı dil. http://e-kutuphane.egitimsen.org.tr/
adresinden 02 Şubat 2011 tarihinde edinilmiştir.
Kaçar, I. G. ve Zengin, B. (2009). İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dil öğrenme
ile ilgili inançları, öğrenme yöntemleri, dil öğrenme amaçları ve öncelikleri arasındaki ilişki: Öğrenci boyutu [Elektronik versiyon]. Journal of Language and Linguistic Studies, 5 (1), 55-89.
Örs, M. (2006). An analysis of the preparatory students’ attitudes towards the appropriateness of the Preparatory School Program at the University of Gaziantep. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Özkanal, Ü. (2009). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü İngilizce
hazırlık programının değerlendirilmesi ve bir model önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
9
Peker, M. (2006). Matematik öğretmeye yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 5 (9), 73-92.
Pinar, W. (2003). International handbook of curriculum research. Mahwah, NJ: Lawrence
Erlbaum.
Sarıgül, H. (2000). Trait anxiety and foreign language anxiety and their effects on learners’
foreign language proficiency and achievement. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
Seven, M. A. (2004). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü hazırlık sınıflarında uygulanan dil öğretim programının amacına ulaşma düzeyi. Yayınlanmamış Doktora
Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Temur, M. (2013). İnönü Üniversitesi’nin İngilizce hazırlık okulunda zorunlu ve isteğe
bağlı okuyan öğrencilerin tutum ve motivasyon seviyelerinin tespiti üzerine bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi, Kars.
Tok, H. ve Arıbaş, S. (2008). Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde yabancı dil öğretimi
[Elektronik versiyon]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 205–227.
Toker, O. (1999). The attitudes of teaching staff and students towards the preparatory curriculum of the Department of Foreign Languages in the University of Gaziantep.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Yılmaz-Vırlan, A. (2014). A case study: Evaluation of an English Speaking Skills Course in
a public university preparatory school program via CIPP Model. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Beşinci
basım. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yurtcan, S. ve Yaman, Z. (2002). Türkçe öğretimini görselleştirme. 2. Türkçe-Türk Dili
Edebiyatı Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Eyüboğlu Eğitim Kurumları.
Yükseköğretim Kurulu-YÖK (2010). Yükseköğretim kurumlarında yabancı dil öğretimi ve
yabancı dille öğretim yapılmasında uyulacak esaslara ilişkin yönetmelik.
http://www.yok.gov.tr/content/view/471/ adresinden 12 Şubat 2011 tarihinde edinilmiştir.
10
A Critical Examination of My Qualitative Research Efforts in
Turkey2
Türkiye’deki Nitel Araştırma Çabalarıma İlişkin Eleştirel Bir İnceleme
Yıldız Uzuner3
Uzuner, Y. (2015). A critical examination of my qualitative research efforts in
Turkey. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 3(3), 44-54.
http://dx.doi.org/10.14689/issn.21482624.1.3c3s2m [Online]
www.enadonline.com
Abstract. Today, it is known and widely accepted that researchers must know the research
paradigms and develop skills and non-dogmatic attitudes for conducting and evaluating
studies in any methodology. Quantitative research methodology is more common while
qualitative research is relatively new in Turkey. Researchers who have not developed sufficient knowledge and experiences in qualitative study would create non-evidence based
and non-ethical research projects. This creates threats to the research community. In order
to improve and be competent in any methodology, it is important to review and critically
analyze the completed dissertations, thesis and the journal articles emerged from those research efforts. In this effort self-reflection of one’s own research effort is essential. In this
paper as an experienced researcher the author shares her experiences in supervising theses
and dissertations and conducting her own research projects in qualitative research methodology in the last 20 years in Turkey. In the light of the literature considering various aspects
she discusses advantages and disadvantages conducting qualitative studies in Turkey. Considering the disadvantages, the author came up with the idea of keeping thinking positively,
acting modestly, being patient, learning how to deal with the authority, learning how to deal
with the exploiters, working hard, never giving up, focusing on the target, being assertive
when necessary, and so keeping going in the scientific way.
Key words: Critical examination, qualitative research, self-reflection
Özet. Günümüzde araştırmacılar araştırma paradigmalarını bilmeliler ve herhangi bir yöntemle araştırmalar düzenlemek ve değerlendirmek için dogmatik olamayan tutumlar ve be2
This paper was presented at the Seventh International Congress of Qualitative Inquiry,
Urbana Champagne, USA, May 18-21, 2011
3
Prof. Dr., Anadolu University, Faculty of Education, 26470, Eskisehir, Turkey, email:[email protected]
11
ceriler geliştirmelidirler. Türkiye’de nitel araştırmalara göre nicel araştırmalar daha yaygındır. Nitel araştırmalarda yeterli bilgi ve beceriler geliştirmemiş araştırmacıların bilimsel
temelli olmaktan uzak etik olmayan araştırmlar gerçekleştirme olasılıkları yüksektir. Bir
araştırma metodoljisinin gerektirdiği bilgi ve becerilerde gelişmek ve yeterli olmak için
tamamlanmış doktora ve yoükseklisans tezlerini ve bu tezlerin yayımlanmış makalerini
incelemek ve eleştirel olarak analiz etmek önemlidir. Bu gayrette, kişinin kendi araştırmalarını eleştirmesi esastır. Bu makalede deneyimli bir araştırmacı olarak yazar son 20 yılda
Türkiye’de nitel araştırma yaklaşımıyla yükseklisans ve doktora tezleri yönetmedeki ve
kendi araştırma projelerini gerçekleştirmedeki deneyimlerini paylaşmaktadır. Yazar, çeşitli
yönlerini dikkate alarak alan yazının desteğiyle Türkiye’de nitel araştırma çalışmaları düzenlemenin avantaj ve dezavantajlarını tartışmaktadır. Dezavantajları dikkate alarak yazar;
olumlu düşünmeye, alçak gönüllü davanmaya devam etmeye, sabırlı olmaya, otoriteyle ve
iyi niyeti sömürenlerle nasıl başa çıkacağını öğrenmeye, çok çalışmaya, hiç birzaman vazgeçmemeye, odaklanarak çalışmaya, gerektiğinde atılgan olmaya ve böylece bilimsel yoluna devam etmeye yönelmişitr.
Anahtar kelimeler: Eleştirel inceleme, nitel araştırma, öz-değerlendirme
References
Bogdan, R.C., & Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education: An introduction
to theory and methods. Needham Heights, MA: Allyn and Bacon, Inc.
Brantlinger, E., Jimenez, R., Klingner, J., Pugach, M., & Richardson, V. (2005). Qualitative
studies in special education. Exceptional Children, 71, 195-207.
Creswell, J.W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (2nd Ed.). New Jersey: Pearson Education, Inc.
Dobert, M.L. (1984). Ethnographic research. Theory and application for modern schools
and societies. New York, NY: Praeger Publishers.
Eisner, W.E., & Peshkin, A. (1990). Qualitative inquiry in education. The continuing debate. New York and London: Teachers College, Columbia University.
Ferrance, E. (2000). Themes in education. Action research. LAB. A program of the Education Alliance. Northeast and Islands Regional Educational Laboratory at Brown
University.
Hensen, K.T. (1996). Teachers as researcher. In J. Skula (Ed.), Handbook of research on
teacher education (2nd ed., pp. 53-66). New York: Macmillan.
12
Hitchcock, G., & Hughes, D. (1995). Research and the teacher. A qualitative introduction
to school-based research. London and New York: Routledge.
Johnson, A.P. (2012). A Short guide to action research. Boston: Allyn and Bacon, Inc.
Maxwell, J.A. (2005). Qualitative research design. An interactive approach. Applied Social Research Method Series Vol: 41. Thousand Oaks, London, New Delhi: Sage.
McNiff, J., Lomax, P., & Whitehead, J. (1996). You and your action research project. New
York: Routlegde.
Mills, G.E. (2003). Action research. A guide for the teacher researcher. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
Schumuck, R.A. (1997). Practical action research for change. Arlington Heights, IL:
IRI/Skylight.
Yin, K.R. (2003). Case study research. London: Sage Publication.
Yin, K.R. (2011). Qualitative Research from start to finish. New York, London: The Guilford Press.
13
Üstün Yetenekli Öğrencilerin Beden Eğitimi Dersi ve Beden
Eğitimi Öğretmeni Kavramlarına Yönelik Algılarının Çizme
Yazma Tekniği ile İncelenmesi4
The Investigation of Gifted Students' Perceptions about Concepts like "Physical
Education Course and Physical Education Teacher" through Drawing-writting
Methodology
Aynur Yılmaz5
Özbay Güven
Yılmaz, A. & Güven, Ö. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin beden eğitimi dersi ve beden
eğitimi öğretmeni kavramlarına yönelik algılarının çizme yazma tekniği ile incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in
Education, 3(3), 55-77 http://dx.doi.org/10.14689/issn.21482624.1.3c3s3m.
[Online] www.enadonline.com
Özet: Bu araştırmanın amacı, Bilim ve Sanat Merkezine katılan üstün yetenekli öğrencilerin beden
eğitimi dersi ve beden eğitimi öğretmeni kavramlarına yönelik görüşlerini tespit etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2013-2014 Eğitim öğretim yılı bahar döneminde Kırıkkale ve Trabzon illerinde
bulunan Bilim ve Sanat Merkezleri’nde öğrenim gören üstün yetenekli 46 öğrenci oluşturmuştur.
Araştırmada nitel araştırma yaklaşımı kullanılmıştır. Veriler çizme-yazma tekniği kullanılarak elde
edilmiştir. Katılımcılardan elde edilen formlar 1’den 46’a kadar numaralandırılmıştır. Herhangi bir
çizimin olmadığı ve anlam ifade etmeyen katılımcı formları değerlendirmeye tabi tutulmamıştır. Elde
edilen veriler içerik analizine göre analiz edilmiş, kategoriler frekans değerlerine göre verilmiş ve
tabloda gösterilmiştir. Çalışmanın geçerliğini sağlamak amacıyla katılımcıların her iki kavrama yönelik duygu ve düşüncelerini ifade eden çizimlere yer verilerek, bu çizimler katılımcıların belirttikleri
4
Bu araştırmanın özeti “Üstün Yetenekli Öğrencilerin Beden Eğitimi Dersi ve Beden Eğitimi Öğretmeni Kavramlarına Yönelik Algılarının Çizme Yazma Tekniğiyle İncelenmesi” adı altında 13. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi’nde (7-9 Kasım 2014, Konya) sözel bildiri olarak sunulmuştur.
Sorumlu Yazar: Arş. Gör. Aynur Yılmaz, Gazi Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu,
Abant Sok. No:12 Gazi Mahallesi, Ankara, Türkiye. e-posta:[email protected]
5
14
ifadelerle desteklenmiştir. Araştırmada üstün yetenekli öğrencilerin beden eğitimi dersi kavramına
yönelik bilişsel yapılarını içeren 4 kategori elde edilmiştir. Bu kategoriler: beden eğitimi dersinin
genel görünüşü f(30), beden eğitimi dersinin kazanımları f(6), beden eğitimi dersinin tanımı ve özellikleri f(3) ve beden eğitimi dersinin geleneksel yapısı f(1)’dır. Araştırmanın diğer kavramı olan beden eğitimi öğretmenine yönelik verilerin analizi sonucu 7 kategori elde edilmiştir. Bunlar olumsuzluk unsuru olma f(8), bilginin kaynağı ve aktarıcısı olma f(6), birleştirici ve bütünleştirici olma f(5),
adalet unsuru olma f(4), yönlendirici ve yol gösterici olma f(3), sevgi unsuru olma f(3), örnek kişilik
olma f(1) ve adaletsiz olma f(1) dır. Üstün yetenekli öğrencilerin beden eğitimi dersi ve beden eğitimi
öğretmeni kavramlarına yönelik genel olarak olumlu algıya sahip oldukları söylenebilir. Çizimlerde
beden eğitimi dersinin oyun ve eğlence alanı olarak algılandığı ve kişiler arası birleştirici ve bütünleştirici ilişkileri içeren çizimlere yer verildiği tespit edilmiştir.
Anahtar kelimeler: Üstün yetenekli öğrenci, çizme-yazma tekniği, beden eğitimi dersi, beden eğitimi öğretmeni
Abstract: The purpose of this study is to determine emotion and opinion of gifted students attending
to Science and Art Center towards physical education course and physical education teacher. In this
study, study group was composed of 46 students who attended to Science and Art Centers in Kırıkkale and Trabzon cities during the spring semester of 2013-2014 academic years. It was used qualitative
research approach in this study. The drawing-writing technique was used as data collection instruments. The data obtained from participants were coded from 1 to 46. The forms of participate which
did not means were excluded from the evaluation. The data collected were subject to content analysis.
Categories were given according to frequencies values. Data which were collected beneath specific
categories were converted table and supported with students’ views. In addition to this, 2 coders’
codes and categories were compared to see the competencies between them. To provide the reliability
of data, the average reliability was calculated. In the research, 4 categories which contain cognitive
structure were got about the gifted students’ views towards physical education course. These categories that “general situation of physical education course f(30)”, “ the gains of physical education course f(6)”, “the definition and features of physical education couse (f3)” and “traditional structure of
physical education course f(1)”. In the consequence of analyze of physical education teachers concept, 7 categories were achieved. These categories that being negative element f(8), being transmitter
and resource of knowledge f(6), being connective and integrative f(5), being justice element f(4),
being router and guide f(3), being love element f(3), being exemplary character and being injustice.
As a result of the study, it was found that students have positive emotions about the concepts of physical education and physical education teacher. The course of physical education is described as play,
amusement, cooperation ground, and developmental domains.
Key words: Gifted students, drawing-writing technique, physical education course, physical education teacher
15
Kaynakça
Aktaş Palas, İ. & Mirzeoğlu, D.E. (2009). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin öğrenme
stillerinin okul başarılarına ve beden eğitimi dersine yönelik tutumlarına etkisi.
SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, VII(1), 1-8.
Ayas, A. (2006). Kavram öğrenimi. S. Çepni (Ed.). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji
öğretimi içinde (ss.192-221). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Backett-Milburn, K. & McKie, L. (1999). A critical appraisal of the draw and write technique. Health Education Research, 14(3), 387-398. doi: 10.1093/her/14.3.387.
Biddle, S.J. & Asare, M. (2011). Physical activity and mental health in children and adolescents: a review of reviews. British Journal of Sports Medicine, (45), 886-895.
doi:10.1136/bjsports-2011-090185.
Bradding, A. & Horstman, M. (1999). Using the write and draw technique with children.
European Journal of Oncology Nursing, 3(3), 170-175. doi: 10.1016/S14623889(99)80801-1.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Camcı Erdoğan, S. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin bilim insanlarına yönelik
algıları. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 3(1),13-37.
Creswell, J.W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. M. Bütün & S.B. Demir (Ed.). Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni içinde (ss.69-110). Ankara: Siyasal
Yayınları.
Çetin, G., Özarslan, M., Işık, E. & Eser, H. (2013). Students’ views about health concept by
drawing and writing technique. Energy Education Science and Technology, Part B,
5(1), 597-606.
Demirhan, G., Coşkun, H. & Altay, F. (2002). Beden eğitimi öğretmenlerinin niteliklerine
ilişkin görüşler. Eğitim ve Bilim Dergisi, 27(123), 35-41.
Demirhan, G. (2001, 21-23 Aralık). Dünyada Beden eğitimi öğretmeni yetiştirme. 2. Ulusal
Beden Eğitimi Öğretmenliği Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Denzin, N. & Lincoln, Y. (2000). Handbook of qualitative research. Thousand Oaks,
CA:Sage.
Ekici, S., Bayrakdar, A. & Hacıcaferoğlu, B. (2011). Lise öğrencilerinin beden eğitimi
dersi tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1),
829-839.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
16
Erişti, S.D. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin görsel anlatımlarında geleceğin dünyasına
ve teknolojisine ilişkin algıları. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 2(2), 102-117.
Ersoy, A.F. & Türkkan, B. (2010). İlköğretim öğrencilerinin çizdikleri karikatürlere yansıttıkları sosyal ve çevresel sorunların incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 96-109.
Ersoy, A. & Türkkan, B. (2009). İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde internet algısı. İlköğretim Online, 8(1), 57-73.
Golomb, C. (2004). The child’s creation of a pictorial world. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Gökçe, O. (2006). İçerik analizi kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Yayınları.
Güven, G. (2009). Okul öncesi çocuklarının insan ve aile resmi çizimlerinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Harrison, M.J. & Blakemore, C.L. (1992). Instructional strategres for seconday school
physical education. Dubuque: Wm.C. Brown Pub.
Horstman, M., Aldiss, S., Richardson, A. & Gibson, F. (2008). Methodological issues when
using the draw and write technique with children aged 6 to 12 years. Qualitative Health Research, 18(7), 1001-1011. doi: 10.1177/1049732308318230.
Hünük, D. & Demirhan, G. (2003). İlköğretim sekizinci sınıf lise birinci sınıf ve üniversite
öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumlarının karşılaştırılması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 14(4), 175-184.
Keskin, B. (2006). Çocukların çizimleri üzerine. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi (17), 85-91.
Knighting, K., Rowa‐Dewar, N., Malcolm, C., Kearney, N. & Gibson, F. (2011). Children's understanding of cancer and views on health‐related behaviour: a ‘draw and
write’study. Child: Care, Health and Development, 37(2), 289-299. doi:
10.1111/j.1365-2214.2010.01138.x
Knowles, Z. R., Parnell, D., Stratton, G. & Ridgers, N. D. (2013). Learning from the
experts: exploring playground experience and activities using a write and draw technique. Journal of Physical Activity & Health, 10(3), 406-415.
Koegh, B. & Naylor, S. (1999). Concept cartoons, teaching and learning in science: An
evaluation. International Journal of Science Education, 21(4), 431-446.
Kurt, H. (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının enzim konusundaki bilişsel yapılarının belirlenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 211-243.
Kurt, H. & Ekici, G. (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının bağımsız kelime ilişkilendirme
testi ve çizme-yazma tekniğiyle “Osmoz” kavramı konusundaki bilişsel yapılarının
belirlenmesi. Elektronik Türkçe Dergisi, 8(12), 809-829.
17
Levin, I. & Bus, A. G. (2003). How is emergent writing based on drawing? Analyses of
children’s products and their sorting by children and others. Developmental Psychology, 39(5), 891–905.
Lima, L. & Lemos, M.S. (2014). The importance of the instructions in the use of draw and
write techniques for understending children’s health and illness concepts. Phycology, Community & Health, 3(3), 146-157. doi:10.1080/14635240.2014.912123
Malchiodi, C.A. (2005). Çocukların resimlerini anlamak. T. Yurtbay (Çev.). İstanbul: Epsilon Yayınları.
McWhirter, J. (2014). The draw and write technique as a versatile tool for researching
children's understanding of health and well-being. International Journal of Health
Promotion and Education, 52(5), 250-259. doi: 10.1080/14635240.2014.912123
Merriam, S.B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev.
Ed.). (3. Baskıdan Çeviri). Ankara: Nobel Yayınevi.
Metin, N. (1999). Üstün yetenekli çocuklar. Ankara: Öz Aşama.
Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualiative data analysis: An expanded sourcebook
(2nd ed.). Thousand Oaks, Colifornia: Sage.
Morgan, P. J., Saunders, K. L. & Lubans, D. R. (2012). Improving physical self‐perception
in adolescent boys from disadvantaged schools: psychological outcomes from the
physical activity Leaders randomized controlled trial. Pediatric obesity, 7(3), 27-32.
doi:10.1111/j.2047-6310.2012.00050.x
National Society for Education in Art and Design (2008). Making the most of the new curriculum
to support gifted and talented students in art and design.
http://www.nsead.org/download/Art_Making_the_most.pdf. 23.12.2014 tarihinde
erişilmiştir.
Öpengin, E. & Sak, U. (2012). Üstün zekalı öğrencilerin bakış açısıyla üstün zeka etiketinin
öğrencilerin çeşitli algıları üzerindeki etkileri. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi,
2(1), 37-59.
Özsoy, Y. (2014). Bilim ve sanat merkezi öğrenci, öğretmen ve velilerinin üstün yetenekli
öğrenci kavramına ilişkin metaforları. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları
Dergisi, 2(1), 74-87.
Patton, M.Q. (2001). Qualitative evaluation and research methods. Newsbury: Sage.
Pridmore, P. & Bendelow, G. (1995). Images of health: exploring beliefs of children using
the'draw-and-write'technique. Health Education Journal, 54(4), 473-488.
Sadık, F., Çakan, H. & Artut, K. (2011). Çocuk resimlerine yansıyan çevre sorunlarının
sosyo ekonomik farklılıklara göre analizi. İlköğretim Online, 10(3), 1066-1080.
18
Saranlı, A.G. & Metin, N. (2012). Üstün yetenekli çocuklarda gözlenen sosyal-duygusal
sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 139-163.
Sewell, K. (2011). Researching sensetive issues: a critical appraisal of “draw-and- write” as
a data collection rechnique in eliciting children’s perceptions. International Journal
of Resaerch & Method in Education, 34(2), 175-191.
doi:10.1080/1743727X.2011.578820
Şişko, M. & Demirhan, G. (2002). İlköğretim okulları ve liselerde öğrenim gören kız ve
erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 205-210.
Tamer, K. & Pulur, A. (2001). Beden eğitimi ve sporda öğretim yöntemleri. Ankara: Kozan
Ofset.
Taneri, P.O. & Demir, C.E. (2013). Öğrenci gözüyle hayat bilgisi dersinin işlenişi: Bir nitel
araştırma yöntemi olarak yaratıcı drama. İlköğretim Online,12(1), 267-282.
Tannehill, D. & Zakrajsek, D. (1993). Student attitudes towards physical education: A multicultural study. Journal of Teaching in Physical Education, 13, 78-84.
Taşğın, Ö. & Tekin, M. (2009). Çeşitli değişkenlere göre ilköğretim ve orta öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutum
ve görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 457-466.
Tekin Karagöz, C. & Mamur, N. (2015). Risk altındaki kız çocukların gelecek ve meslek
algılarının çizdikleri resimlere yansıma biçimleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar
Dergisi [Journal of Qualitative Research in Education], 3(1), 26-53.
Tovey, R. (1996). Getting kids into the picture: Student drawings help teachers see themselves more clearly. Harvard Education Letter, 12(6), 5-6.
Ülker, R., Yılmaz, Z., Solak, A. & Erguder, L. (2013). Classroom Environment: What does
students’ drawings tell? Antropologist, 16(1-2), 209-215.
White, R. & Gunstone, R. (1998). Probing understanding. Routledge.
Yalçın, M. & Erginer, A. (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul müdürü kavramına
ilişkin yaptıkları çizimler. Eğitim ve Bilim, 39(171), 270-285.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Baskı).
Ankara: Seçkin Yayınları.
Yavuzer, H. (2009). Resimleriyle çocuk. “Resimleriyle çocuğu tanıma” (3. Baskı). Ankara:
Remzi Kitabevi.
19
Öğrencilerin Çok Çözümlü Problemler ile İmtihanı: Çözümlerde Kullanılan Stratejilerin Belirlenmesi6
Students’ Challenge with Multiple Solution Tasks: Determining the Strategies
Used in Tasks
Tuğba Yulet Yılmaz
Nilüfer Yavuzsoy Köse7
To cite this article/Atıf için:
Yılmaz, T. Y. & Köse, N. Y. (2015). Öğrencilerin çok çözümlü problemler ile imtihanı: Çözümlerde kullanılan stratejilerin belirlenmesi. Eğitimde Nitel
Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education,
3(3), 78-101. http://dx.doi.org/10.14689/issn.21482624.1.3c3s4m [Online] www.enadonline.com
Öz. Çok çözümlü problemler öğrenciye birbirinden farklı yöntemleri kullanarak aynı sonuca ulaşma imkânı veren, birden fazla yolla çözülebilen matematiksel görevler ya da birden
fazla yolla kanıtlanabilen matematiksel durumlar olarak tanımlanmaktadır. Öğrencilerin
sorgulama, muhakeme, araştırma ve düşüncelerini açıklama becerilerinin gelişimini destekleyen çok çözümlü problemlerin yaratıcılık ve matematiksel düşünme süreçleri ile yakından
ilişkisi bulunmaktadır. Çok çözümlü problemlere odaklanan bu araştırmada amaç öğrencilerin çok çözümlü problemlerde kullandıkları farklı çözüm stratejilerinin belirlenmesidir.
Araştırmanın katılımcılarını İlköğretim Matematik Öğretmenliği programındaki 76 birinci
sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak açık uçlu bir testten yararlanılmış,
testte çok çözümlü iki probleme yer verilmiştir. Öğrencilerden, problemlerin her biri için
verilen otuz dakikalık süre içinde her bir problemi bulabildikleri kadar çok çözüm yoluyla
6
2014 yılında Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Eğitimi Anabilim Dalında Yüksek Lisans Tezi olarak gerçekleştirilen bu çalışmanın bir bölümü 25-28 Ağustos 2014 tarihleri
arasında Viyana’da düzenlenen 3. Uluslararası Avrasya Matematik Bilimleri ve Uygulamaları Konferansı’nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
Sorumlu Yazar: Doç. Dr. Nilüfer Yavuzsoy Köse, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik Eğitimi Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye, eposta: [email protected]
7
20
çözmeleri istenmiştir. Ardından öğrenciler arasından belirlenen altı öğrenci ile klinik görüşmeler gerçekleştirilmiş, veriler nitel olarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda
öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun geometri probleminde örüntü problemine göre daha
fazla çözüm yolu üretebilmelerine karşın problemlerin çözümlerinde çok/farklı çözüm yolu
üretemedikleri belirlenmiştir.
Anahtar sözcükler: Matematik eğitimi, Problem çözme, Çok çözümlü problemler, Stratejiler
Abstract. Multiple solution tasks are defined as mathematical situations which can be proved in more than one way or as mathematical tasks that can be solved in more than one way
so that students can reach the same result by using different methods. Multiple solution
tasks, which support the development of students’ skills related to interrogation, reasoning,
research and making comments, have a close relationship with the processes of mathematical thinking and creativity. The purpose of this study, which focuses on multiple solution
tasks, was to determine different solution strategies used by students for multiple solution
tasks. The participants of the study were 76 freshman students attending the department of
Elementary School Mathematics Teaching. As the data collection tool, an open-ended test
made up of two multiple solution tasks was used. The students were asked to solve each
task in thirty minutes in as many ways as they could. Following this, clinical interviews
were held with six students selected among all the participants. The data collected were
analyzed qualitatively. The results revealed that most of the students found more ways of
solution to the geometry task than the pattern-related task and that they did not find
many/different ways for individual solutions for the tasks, though.
Keywords: Mathematics education, Problem solving, Multiple solution tasks, strategies
Kaynakça
Barbosa, A., & Vale, I. (2015). Visualization in pattern generatization: Potential and challenges. Journal of the European Teacher Education Network, 10, 57-70.
Bilings, E.M.H. (2008). Exploring generalization through growth patterns, In C. E. Greenes
& R. Rubenstein (Eds.), Algebra and algebraic thinking in school mathematics (pp.
279-293). Reston, VA: NCTM
Ervynck, G. (1991). Mathematical creativity. In D. Tall (Ed.), Advanced mathematical
thinking (pp. 42–53). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
Gravemeijer, K. (1999). How emergent models may foster the constitution of formal mathematics. Mathematical Thinking and Learning, 1(2), 155-177.
21
Krutetskii, V. A. (1976). The psychology of mathematical abilities in schoolchildren. (J.
Teller, Translated from Russian), J. Kilpatrick and I. Wirszup (Eds.). Chicago: The
University of Chicago Press.
Leikin, R. (2007). Habits of mind associated with advanced mathematical thinking and solution spaces of mathematical tasks. In D. Pitta-Pantazi & G. Philippou (Eds.). Proceedings of the CERME 5 (pp. 2330-2339),http://www.mathematik.unidortmund.de/~erme/CERME5b/WG14.pdf adresinden 14.02.2014 tarihinde edinilmiştir.
Leikin, R. (2008). Multiple Solution Connecting Tasks- Introduction. Proceedings of
the International Research Workshop of the Israel Science Foundation. Tel Aviv:
CET.
Leikin, R. (2009). Exploring mathematical creativity using multiple solution tasks. In R.
Leikin, A. Berman & B. Koichu (Eds.). Creavity in mathematics and the education of
gifted students (pp. 129-145). Rotterdam: Sense Publishers.
Leikin, R., & Lev, M. (2007). Multiple solution tasks as a magnifying glass for observation
of mathematical creativity. In Woo, J. H., Lew, H. C., Park, K. S. & Seo, D. Y. (Eds.).
Proceedings of the 31st Conference of the International Group for the Psychology of
Mathematics Education, 3, 161-168. Seoul: PME.
Leikin, R., & Lev, M. (2013). Mathematical creativity in generally gifted and mathematically excelling adolescents: What makes the difference? ZDM Mathematics Education, 45, 183–197, doi: 10.1007/s11858-012-0460-8
Leikin, R., & Levav-Waynberg, A. (2007). Exploring mathematics teacher knowledge to
explain the gap between theory-based recommendations and school practice in the use
of connecting tasks. Educational Studies in Mathematics, 66, 349–371, doi:
10.1007/s10649-006-9071-z
Leikin, R., & Levav-Waynberg, A. (2008). Solution spaces of multiple-solution connecting
tasks as a mirror of the development of mathematics teachers’ knowledge. Canadian
Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 8(3), 233–251, doi:
10.1080/14926150802304464.
Leikin, R., & Levav-Waynberg, A. (2009). Development of teachers’ conceptions through
learning and teaching: The meaning and potential of multiple-solution tasks. Canadian Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 9(4), 203-223, doi:
10.1080/14926150903314305.
22
Levav-Waynberg, A., & Leikin, R. (2009). Multiple solutions for a problem: A tool for
evaluation of mathematical thinking in geometry. In V. Durand-Guerrier, S. SouryLavergne & F. Arzarello (Eds.). Proceedings of the CERME 6 (January 28-February
1
2009),
Lyon,
France.
http://ife.ens-lyon.fr/publications/editionelectronique/cerme6/wg5-11-levav-leikin.pdf adresinden 12.08.2013 tarihinde edinilmiştir.
Levav-Waynberg, A., & Leikin, R. (2012a). The role of multiple solution tasks in developing knowledge and creativity in geometry. Journal of Mathematical Behavior, 31(1),
73– 90, doi: 10.1016/j.jmathb.2011.11.001
Levav-Waynberg, A., & Leikin, R. (2012b). Using multiple solution tasks for the evaluation of students’ problem-solving performance in geometry. Canadian Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 12(4), 311-333, doi:
10.1080/14926156.2012.732191.
Lev-Zamir, H., & Leikin, R. (2011). Creative mathematics teaching in the eye of the beholder: Focusing on teachers’ conceptions. Research in Mathematics Education, 13(1),
17-32, doi: 10.1080/14794802.2011.550715
Markworth, K. A. (2012). Growing patterns: Seeing beyond counting. Teaching Children
Mathematics, 19 (4), 254-262.
Miles, M., & Huberman, M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. (2.
edition). California: Sage Publications.
Milli Eğitim Bakanlığı- MEB (2013). Ortaöğretim matematik dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programı, Ankara: MEB, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden alınmıştır.
National Council of Teachers of Mathematics (NCTM).(2000). Curriculum and evaluation
standards for school mathematics http://www.nctm.org/standards.htm adresinden
14.09.2005 tarihinde alınmıştır.
Philips, D.C., & Soltis, J. F. (2005). Öğrenme: Perspektifler (S. Durmuş, Çev.). Ankara:
Nobel Yayın Dağıtım.
Polya, G. (1997). Nasıl çözmeli? Matematikte yeni bir boyut (F. Halatçı, Çev.). İstanbul:
Sistem Yayıncılık.
Schoenfeld, A. H. (1992). Learning to think mathematically: Problem solving, metacognition, and sense-making in mathematics. In D. Grouws (Ed.), Handbook for research
on mathematics teaching and learning (pp. 334-370). New York: MacMillan.
23
Schoenfeld, A. H. (1994). What do we know about mathematics curricula? Journal of Mathematical Behavior, 13(1), 55-80.
Silver, E. A. (1997). Fostering creativity through instruction rich in mathematical problem
solving and problem posing. The International Journal on Mathematical Education,
29(3), 75–80.
Sternberg, R. J. (1994). Thinking and problem solving. (2. edition). New York: Academic
Press.
Tabach, M., & Friedlander, A. (2013). School mathematics and creativity at the elementary
and middle-grade levels: How are they related? ZDM Mathematics Education, 45,
227-238.
Tanışlı, D., ve Köse, N. (2011). Lineer şekil örüntülerine ilişkin genelleme stratejileri: Görsel ve sayısal ipuçlarının etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36 (160), 184-198.
Tsamir, P.,Tirosh, D. Tabach, M., & Levenson, E. (2010). Multiple solution methods and
multiple out comes—is it a task for kinder garten children? Educational Studies in
Mathmematics, 73, 217-231.
Yeşildere, S., & Akkoç, H. (2011). Matematik öğretmen adaylarının şekil örüntülerini genelleme süreçleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 141-153.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6.bs.)
Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, T.Y. (2014). Öğrencilerin çok çözümlü problemlerde kullandıkları stratejilerinin
belirlenmesi ve matematiksel yaratıcılıklarının değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış
yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
24
Okul Yöneticisi Seçme Sürecini Deneyimleyen Yönetici
Adaylarının Sözlü Sınav Yöntemine İlişkin Algıları8
School Administrator Selection Process Experienced School Administrator Candidates’ Percepctions on the Oral Exam
Hüseyin Yolcu9
Arslan Bayram
Yolcu, H. & Bayram, A. (2015). Okul yöneticisi seçme sürecini deneyimleyen yönetici adaylarının sözlü sınav yöntemine ilişkin algıları. Eğitimde Nitel
Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education,
3(3), 102-126. http://dx.doi.org/10.14689/issn.21482624.1.3c3s5m [Online] www.enadonline.com
Öz. Bu çalışmanın amacı, okul yöneticisi seçme sürecini deneyimleyen yönetici adaylarının
sözlü sınav yöntemine ilişkin algılarını ortaya koymaktadır. Araştırmada fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmada maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme yöntemlerine uygun 10 kişilik bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Araştırmanın verileri çalışma grubunda
yer alan yönetici adaylarıyla yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmelerin yanı sıra doküman
toplama yöntemiyle elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen nitel veriler içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular yönetici adaylarının sözlü sınavda başarılı olmaları, kişisel faktörlerden daha çok çevresel faktörlere bağlı olduğu yönündedir. Yönetici adayları, yönetici seçme sınavının yalnızca sözlü sınava dayalı olarak
gerçekleştirilmesinin, kendileri üzerinde olumsuz psikolojik etkilere yol açtığını düşünmektedir. Çalışma grubundan elde edilen veriler sözlü sınavın yönetici yeterliklerini ölçmede
son derece yetersiz kaldığını ortaya koymaktadır. Yönetici seçme sınavında sözlü sınava
göre daha nesnel, geçerlik ve güvenirliği daha yüksek olan yazılı sınavlara başvurulmalıdır.
8
Bu çalışma, 7-9 Mayıs 2015 tarihleri arasında Gaziantep’te düzenlenen 10. Ulusal Eğitim Yönetimi
Kongresi’nde sunulan bildirinin gözden geçirilmiş ve genişletilmiş halidir.
9
Sorumlu Yazar: Doç. Dr. Hüseyin Yolcu, Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Kastamonu, [email protected]
25
Sözlü sınav, yazılı sınavların eksik bıraktığı yeterlik alanlarını ölçmede kullanılmalı ancak
adayın yazılı sınavdaki başarı/başarısızlığının önüne geçmemelidir.
Anahtar Kelimeler: Okul yöneticisi, seçme sınavı, sözlü sınav, yönetici yeterlilikleri
Abstract. This study aims to reveal that the school administrator selection process experienced school administrator candidates’ percepctions on the oral exam. The study consists
of case studies that include the in-depth description and examination of a restricted system.
A study group of 10 participants were formed with the qualitative sampling methods of
maximum and criterion sampling. Data were collected through document review as well as
semi-structured interviews with administrator candidates in the study group. Findings of the
study demonstrate that it is not very easy for the administrator candidates to succeed in the
oral examination depending only on personal factors without the role of social factors. Basing the administrator selection exam on oral examination causes negative psychological
reactions for the candidates. Data obtained from the study group reveal that oral examination is highly inadequate in assessing administrator qualifications.
Keywords: School administrator, selection examination, oral examination, administrator
qualifications
Kaynakça
Açıkalın, A. (1999). İnsan kaynağının geliştirilmesi. Ankara: Pegem
Aldemir, C., Ataol, A. ve Budak, G. (2001). İnsan kaynakları yönetimi. İzmir: Fakülteler.
Ayaz, N. (1994). İl milli eğitim müdürleri eğitim yönetimi seminer açılışı konuşması. Çağdaş Eğitim Dergisi, 202, 3-9.
Aydın, M. (2007). Eğitim yönetimi (8. Baskı). Ankara: Hatipoğlu.
Balcı, A. ve Çınkır, Ş. (2002). Türkiye’de eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi. 21. Yüzyıl
Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu içinde (ss. 211-236). Ankara:
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem.
Bilgin, L. (2006). Personel bulma ve seçme. R. Geylan (Ed.), İnsan kaynakları yönetimi
içinde (ss. 61-76). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim yöneticilerinin yeterlikleri: İlk öğretmen okulu müdürlerinin
yeterliklerine ilişkin bir araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Bursalıoğlu, Z. (1999). Eğitim yönetiminde yeni yapı ve davranış. (11. Baskı) Ankara: Pegem.
26
Can, H., Akgün, A. ve Kavunubaşı, Ş. (2001). Kamu ve özel kesimde insan kaynakları yönetimi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Canman, D. (2000). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Yargı.
Çelik, V. (2002). Eğitim yöneticisi yetiştirme politikasına yön veren temel eğilimler. 21.
Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu içinde (ss. 3-13). Ankra:
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilmleri Fakültesi.
Doğan, N. (2006). Sözlü sınavlar. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (ss.169-184). Ankara: Anı.
Doğan, S., Demir, S. B. ve Pınar, M. A. (2014). Yönetici görüşlerine göre MEB 2013 yılı
yönetici atama ve yer değiştirme yönetmeliği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(2),
224-245.
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası [Eğitim-Sen] (2013). Milli Eğitim Bakanlığı eğitim
kurumu yöneticileri atama ve yer değiştirme yönetmeliği taslağı hakkındaki
görüşlerimiz. Http://Www.Egitimsen.Org.Tr/Ekler/Af849be58b1f8a4_Ek.Pdf. adresinden alınmıştır. (Erişim Tarihi: 2015, 02 Nisan).
Ergin, C. (2002). İnsan kaynakları yönetimi psikolojik bir yaklaşım. Ankara: Academyplus.
Erginer, A. ve Köse, F. M. (2012). Okul yöneticilerinin yöneticiliği tercih ve bırakma nedenlerine ilişkin nitel bir çalışma. E-Journal of New World Sciences Academy,
7(4), 14-28.
Erol, H. (2014). Eğitim kurumlarına müdür seçiminde uygulanan sözlü sınava katılmış
adayların sınava ilişkin görüşleri (Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Tokat).
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Gazetekamu.com (2014, Ekim 31). Müdürlük mülakatında başarılı olanların sendikal dağılımı. http://www.Gazetekamu.Com/Mudurluk-Mulakatinda-Basarili-OlanlarinSendikal-Dagilimi.Html (Erişim Tarihi: (2015, 25 Temmuz).
Gaziantep 1. İdare Mahkemesi 05.02.2015 tarih Esas No: 2014/1224 Kararı.
http://www.turkegitimsen.org.tr/upload_doc/00_2012_y/00_4/gaziantep_1idare_es
as_2014_1224 (Erişim Tarihi: (2015, 30 Ekim).
Genç Gazete (2014, Aralık 6). Eskişehir’de atanan 110 müdürden 100’ü Eğitim Bir-Sen
üyesi http://gencgazete.org/eskisehirde-atanan-110-mudurden-100u-egitim-birsen-uyesi (Erişim Tarihi: (2015, 8 Kasım).
Işık, H. (2002). Okul müdürlüğü formasyon programları ve okul müdürlerinin yetiştirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu içinde (ss. 25-35).
Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
27
Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Karip, E. ve Köksal, K. (1999). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi. Kuram ve Uygulamada
Eğitim Yönetimi, 18, 193-207.
Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma.
Ankara: Bağlam.
Maarif Teşkilatına Dair Kanun (1926). T. C. Resmi Gazete, 338, 03. Nisan 1926.
Mayring, P. (2000). Nitel sosyal araştırmaya giriş. A. Gümüş ve M. Sezai Durgun (Çev.).
Adana: Baki.
Merraim, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev.
Ed.). Ankara: Nobel.
Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Eğitim Kurumları
Yöneticilerinin Atanmaları ve Yer Değiştirmeleri İlişkin Yönetmelik. (1998). T. C.
Resmi Gazete, 23472, 23 Eylül 1998.
Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). T.C. Resmi Gazete, 14574, 24 Haziran 1973.
Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine
İlişkinYönetmelik (2014). T.C. Resmi Gazete, 29026,10 Haziran 2014.
Okçu, V. (2011). Türkiye’de okul yöneticilerinin yetiştirilmesi ve atanmasına ilişkin
mevcut durum, beklentiler ve öneriler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37),
244-26.
Sart, G. (2015). Fenomenoloji ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz. F. N. Seggie ve Y.
Bayyurt (Ed.). Nitel araştırma: Yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımlar içinde (ss.
70-81). Ankara: Anı.
Şahin, A. (2000). İlköğretim okulu müdürlerinin yeterlilikleri. Kuram ve Uygulamada
Eğitim Yönetimi Dergisi, 22, 243-260.
Şen, M. L. (1995). Yeterlilik ilkesi ve Türk personel sistemindeki uygulanması. Amme
İdaresi Dergisi, 28(1), 77-92.
Sözcü Gazetesi (2015, Kasım 3). AKP iktidarında MEB’e açılan dava sayısı yüzde 313 artı!
http://www.sozcu.com.tr/2015/egitim/akp-iktidarinda-mebe-acilan-dava-sayisiyuzde-313-artti-976374/ (Erişim Tarihi: (2015, 4 Kasım).
Taş, A. ve Önder, E. (2010). 2004 yılı ve sonrasında yayınlanan eğitim kurumları
yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmeliklerin
karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
2(12), 171-185.
Taymaz, H. (1997). Okul yönetimi. Ankara: Pegem.
28
Tekışık, H. H. (1995). Milli eğitim şûraları ve eğitimin üç temel sorunu. Çağdaş Eğitim
Dergisi, 214, 1-6.
Toklucu, E. (2000). Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı eğitim kurumları yöneticilerinin
seçilmesine yönelik yapılan seçme sınavlarının değerlendirilmesi. Kuram Ve
Uygulamada Eğitim Yönetimi, 5(22), 313-323.
Tortop, N. (1999). Personel yönetimi. (6. Baskı). Ankara: Yargı.
Turgut, F. (1992). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları. (9. Baskı ). Ankara:
Saydam.
Tutum, C. (1979). Personel yönetimi. Ankara: Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
Türk Eğitim Derneği [TED] (2014). 2014 eğitim değerlendirme raporu. Ankara: İşkur.
Uyargil, C., Adal, Z., Ataay, İ., Acar, A. C., Özçelik, O., Sadullah, Ö., Dündar, G. ve
Tüzüner, L. (2009). İnsan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Baskı).
Ankara: Seçkin.
Yolcu, H. ve Kavalcılar, M. (2005). Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurum
yöneticiliği seçme sınavı kapsamında yapılan değişikler öncesi ve sonrası seçme
sınavına giren yönetici adaylarının başarı düzeylerinin karşılaştırılması. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 11(41), 87-111.
Yüksel, Ö. (2007). İnsan kaynakları yönetimi (6. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
29
Cilt 3 / Sayı 2, 2015
ENAD – Dizinlenme / JOQRE is indexed and
abstracted in
ANI - International Journal Index
ASOS Index - Akademia Sosyal Bilimler İndeksi
Google Akademik
DOAJ – Directory of Open Access Journal
TEİ – Türk Eğitim İndeksi
Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – ENAD (1248-2624) ANI Yayıncılık tarafından yılda üç kez yayımlanan
hakemli bir dergidir.
Journal of Qualitative Research in Education – JOQRE (1248-2624) is three times a year, peer-reviewed
journal published by ANI Publishing.
30
Journal of Qualitative Research in Education - JOQRE
Editör / Editor
Ali Ersoy,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Editörler Kurulu / Editorial Board
Abbas Türnüklü,Dokuz Eylül Üniversitesi,Türkiye
Ahmet Saban,Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkiye
Angela K. Salmon,Florida International University, USA
Binaya Subedi,The Ohio State University, USA
Corrine Glesne,The University of Vermont, USA
Duygu Sönmez,Hacettepe Üniversitesi, Türkiye
Elvan Günel,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
İlknur Kelçeoğlu,Indiana University & Purdue University, USA
Işıl Kabakçı Yurdakul,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Guido Verenose, University of Milano-Bicocca, Italy
Kathy C. Trundle,The Ohio State University, USA
Misato Yamaguchi,Augusta State University, USA
Mustafa Çakır,Marmara Üniversitesi, Türkiye
Mustafa Yunus Eryaman,Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Türkiye
Müge Artar,Ankara Üniversitesi, Türkiye
Nihat Gürel Kahveci, İstanbul Üniversitesi, Türkiye
Pelin Yalçınoğlu,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Roberta Truax, Professor Emerita,USA
S. Aslı Özgün-Koca,Wayne State University, USA
Sedat Yüksel,Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Süleyman Nihat Şad,İnönü Üniversitesi, Türkiye
Yıldız Uzuner,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
31
Danışma Kurulu / Advisory Board
Ahmet Naci Çoklar,Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkiye
Arife Figen Ersoy,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Arzu Arıkan, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Burçin Türkcan,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Dilek Acer, Ankara Üniversitesi, Türkiye
Dilek Tanışlı,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Esin Acar,Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye
Fatih Yılmaz,Dicle Üniversitesi, Türkiye
Gülşen Leblebicioğlu,Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Türkiye
Hasan Aydın, Yıldız Teknik Üniversitesi, Türkiye
Hasan Gürgür, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Hüseyin Bahadır Yanık,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Mehmet Üstüner,İnönü Üniversitesi, Türkiye
Meltem Gönden,Sakarya Üniversitesi, Türkiye
Muhammet Özden,Dumlupınar Üniversitesi, Türkiye
Nil Duban,Afyon Kocatepe Üniversitesi, Türkiye
Nilüfer Köse,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Nilüfer Ş. Özabacı,Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
Sadegül Akbaba-Altun,Başkent Üniversitesi, Türkiye
Sema Ünlüer,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Ş. Dilek Belet Boyacı,Anadolu Üniversitesi, Eskişehir
Şefik Yaşar,Anadolu Üniversitesi, Türkiye
32
Bu Sayının Hakemleri / Referees of This Issue
Ali Rıza Erdem, Pamukkale Üniversitesi, Türkiye
Ayhan Ural, Gazi Üniversitesi, Türkiye
Bilge Çam Aktaş, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Çiğdem Kılıç, Mersin Üniversitesi, Türkiye
Derya Atik Kara, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Elif Türnüklü, Dokuz Eylül Üniversitesi, Türkiye
Gökhan Serin, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Hüseyin Anılan, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
İbrahim Hakkı Öztürk, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Türkiye
Lütfi İncikabı, Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Lütfi Üredi, Mersin Üniversitesi, Türkiye
Necla Köksal, Pamukkale Üniversitesi, Türkiye
Nihal Tunca, Dumlupınar Üniversitesi, Türkiye
Nilüfer Özabacı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
Özlem Ateş, Celal Bayar Üniversitesi, Türkiye
Pelin Yalçınoğlu, Anadolu Üniversitesi, Türkiye
Sait Akbaşlı, Hacettepe Üniversitesi, Türkiye
Sedat Yüksel, Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Şengül S. Anagün, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye
33
İçindekiler / Table of Contents
Denetçi Rol ve Yeterlikleri Bağlamında 1999, 2011 ve 2014 Müfettişlik YönetmeliklerininMüfettiş Yardımcısı Atama ve Yetiştirme Anlayışlarının Karşılaştırılması
/ Comparison of Understandings of the 1999, 2011 and 2014 Inspectorship Regulations in
the Context of Supervisor Roles and Adequacies
Turan Akman Erkılıç, Engin Dilbaz 7-24
Öğretmenlerin Sahip Oldukları Mesleki Özerklik Düzeyine İlişkin Algıları / Teachers’ Perceptions of the Level of their Professional Autonomy
Gökhan Özaslan 25-39
İlköğretim Fen Dersi Öğretim Programlarında Bilimin Doğası: 2005 ve 2013 Programlarının İncelenmesi / Nature of Science in Turkish Elementary Science Education
Curriculum: An Investigation of 2005 and 2013 Curricula
Muhammet Özden, Baki Cavlazoğlu 40-65
İlkokul İkinci Sınıf İngilizce Dersi Bağlamında Dinleme Becerisi Öğretimi: Bir
Durum Çalışması / Teaching Listening Skill within the Context of Primary School 2 nd
Grade English Course: A Case Stud
Süleyman Nihat Şad, Merve Karaova 66-95
34
Denetçi Rol ve Yeterlikleri Bağlamında 1999, 2011 ve 2014 Müfettişlik
YönetmeliklerininMüfettiş Yardımcısı Atama ve Yetiştirme Anlayışlarının Karşılaştırılması
Comparison of Understandings of the 1999, 2011 and 2014 Inspectorship Regulations in the Context of Supervisor Roles and Adequacies
Turan Akman Erkılıç10
Engin Dilbaz
Erkılıç, T.A. & Dilbaz, E. (2015).Denetçi rol ve yeterlikleri bağlamında 1999, 2011 ve
2014 müfettişlik yönetmeliklerininmüfettiş yardımcısı atama ve yetiştirme anlayışlarının karşılaştırılması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 3(2), 724.[Online]www.enadonline.com.doi:10.14689/issn.2148-2624.1.3c2s1m
Özet. Bu araştırmanın amacı, 1999, 2011 ve 2014 tarihli müfettişlik yönetmeliklerini müfettiş yardımcılığına atanma koşullarını, yarışma sınavı ve müfettiş yetiştirme boyutlarını
denetçi rol ve yeterlikleri açısından karşılaştırmaktır. Çalışma, doküman incelemesi türünde
bir araştırmadır. Araştırmaya konu edilen üç yönetmelik denetçi rol ve yeterlikleri bağlamında değerlendirilmiş ve betimsel içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular
araştırmanın amacı doğrultusundaki kategoriler çerçevesinde ele alınmıştır. Sonuç olarak,
yönetmeliklerde merkezi yönetim anlayışının ve bürokratik işleyişin egemen olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra yirmi birinci yüzyılın değişim hızı göz önünde bulundurulduğunda, müfettişlerin rolleri giderek çeşitlenmekte ve yeterlik alanlarında genişleme söz
konusu olmaktadır. Buna bağlı olarak yönetmeliklerin, eskiden yeniye doğru daha işlevsel
ve bütüncül bir nitelik arz ettiği ve giderek küreselleşme ve neo-liberal dönüşüm eğilimi
gösterdiği görülmektedir. Yönetmeliklerdeki denetçi rol ve yeterlikleri açısından gözlenen
kısmi değişimin yanı sıra; içeriğin de, ağırlıklı olarak sosyo-ekonomik ve politik boyutlu
gereksinimleri karşılayacak biçimde hazırlandığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Denetim, müfettiş, rol, yeterlik, yönetmelik
Abstract. The purpose of this study is to compare the dimensions of the appointment requirements for assistant inspectorship, competitive examination and inspector training in the
inspectorship regulations dated 1999, 2011 and 2014 in the context of supervisor roles and
adequacies. The study is a content analyzing type of research. These three regulations of the
10
Sorumlu Yazar:Yard. Doç. Dr. Turan Akman ERKILIÇ, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Anabilim Dalı, 26470,
Eskişehir, e-posta: [email protected]
35
subject of the research is evaluated in the context of supervisor roles and qualifications
then, analyzed by the help of qualitative content analyzing method. The findings are considered within the framework of categories in line with the research purpose. In conclusion,
the dominance of the conception of centralized management and bureucratic process are
observed. Besides this, when the rate of change in the 21 st century taken into account, the
roles of supervisors have becomevaried and an expansion in qualification areas comes into
question. Accordingly, It is seen that the regulations show more functional and integrative
qualifications, and show a globalization and neo-liberal change tendency from former to
latter. Besides the partial change seen in the regulations in terms of supervisor roles and
qualifications; it is seen that the content is predominantly prepared through fulfilling the
socio-economic and political necessities.
Key Words: Supervision, inspector, role, qualification, regulation
Kaynakça
Balcı, A. (1995). Örgütsel gelişme. Ankara: Pegem.
Baş, T. ve Akturan, U. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Başar, H. (1998). Eğitim denetçisi. (4. Basım). Ankara: Pegem.
Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem.
Çiğdem, A. (2003). Sunuş. (2. Baskı). Muhafazakârlık, modern Türkiye’de siyasi düşünce
Cilt 5 içinde (ss. 13-19). İstanbul: İletişim.
Çeken, R. ve Eş, H. (2013). Bilimsel araştırmalarda doküman analizi. S. Baştürk (Ed.). Bilimsel araştırma yöntemleri içinde(ss. 327-338). Ankara: Vize.
Cemaloğlu, N. (2013). Liderlik. S. Özdemir (Ed.). Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama
içinde (ss.131-183). Ankara: Pegem.
Cengiz, C. (1992). Milli Eğitim Bakanlığı bakanlık müfettişlerinin yetiştirilmesi ve teftişin
geliştirilmesi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Fidan, N. (1977). Eğitimde yeni kavramlar ve ilkeler. Ankara: Rehber.
Gardner, J.E. (1980). Training the new supervisor. New York: Amacom..
Glickman, C.D. (1990). Supervision of instruction: a developmental approach. USA: Allyn
& Bacon.
Gözler, K. (2011). Anayasa hukukunun genel esasları. (Genişletilmiş 2. Baskı). Bursa:
Ekin.
Humphrey, B., & Stokes, J. (2000). The 21st century supervisor: nine essential skills for
frontline leaders. San Francisco: Jossey-Bass/Pfeiffer.
36
Imundo, L.V. (1991). The effective supervisor’s handbook. (2nd ed.). New York: Amacom.
Köroğlu, H. ve Oğuz, E. (2011). Eğitim müfettişleirnin rehberlik rollerine yönelik öğretmen, yönetici ve eğitim müfettişi görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi,
1(2), 9-25.
Kuckartz, U. (2014). Qualitative text analyses: a guide to methods, practice & using
software. (2nd ed.). London: Sage.
Lunenburg, F.C., & Ornstein, A.C. (2004). Educational administration: concepts and practises. (4th ed.). California: Wadsworth.
Nolan, JR. J.F., & Hoover, L.A. (2011). Teacher supervision and evaluation: theory into
practice. (3th ed.). New York: John Wiley & Sons.
Oliva, P.F., & Pawlas, G.E. (2001). Supervision for today’s schools. New York: John Wiley
& Sons Inc.
Pierce, R.A., & Rowell, J.S. (2006). The 10 keys to effective supervision: a developmental
approach. Rising Sun Consultants L.L.C. Bulletin.
MEB. (1999). İlköğretim müfettişleri başkanlıkları yönetmeliği. 02.02.2015 tarihinde Milli
Eğitim Bakanlığı: mevzuat.meb.gov.tr/html/55.html adresinden alındı.
MEB. (2011). Eğitim müfettişleri başkanlıkları yönetmeliği. 02.02.2015 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/06/20110624-1.htm adresinden alındı.
MEB. (2014). Rehberlik ve denetim başkanlığı ile maarif müfettişleri başkanlıkları yönetmeliği. 03.02.2015 tarihinde
http://mevzuat.meb.gov.tr/html/maarifmuf_0/maarifmuf_1.html adresinden alındı.
Şimşek, H. (1997). 21. yüzyılda paradigmalar savaşı: kaostaki Türkiye. Ankara: Sistem.
Taymaz, H. (1997). Eğitim sisteminde teftiş, kavramlar, ilkeler, yöntemler. (4. Baskı). Ankara: Tapu ve Kadastro Vakfı.
TDK. (2015). Eğitim terimleri sözlüğü.10.03.2015 tarihinde Türk Dil Kurumu:
http://www.tdk.gov.tr/ index.php? option =com_bts&arama= kelime&guide=
TDK.GTS.55258468eb96a9.42116022 adresinden alındı.
37
Öğretmenlerin Sahip Oldukları Mesleki Özerklik Düzeyine İlişkin Algıları11
Teachers’ Perceptions of the Level of their Professional Autonomy
Gökhan Özaslan12
Özaslan, G. (2015).Öğretmenlerin sahip oldukları mesleki özerklik düzeyine ilişkin algılar.Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 3(2), 25-39.[Online]www.enadonline.com. doi:10.14689/issn.21482624.1.3c2s2m
Özet. Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin sahip oldukları mesleki özerkliğe ve bunun sonuçlarına ilişkin ortak algılarını
onların perspektifinden görebilmektir. Araştırma, nitel araştırma metodolojisi kapsamında
fenomenoloji deseninde tasarlanmış ve Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ilkokul,
ortaokul ve liselerden; cinsiyet ve branş alanlarında farklılık gösteren toplam 10 öğretmenin
katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların ortak algısı ile özerklik, uzmanı oldukları
alan içerisinde, görevlerinin bazı boyutlarında mesleki tercihlerine karışılmamasıdır ve bu
durum bakanlık tarafından belirlenmiş olan kazanımları, olması gerektiği düzeyde öğrencilerine kazandırabilmeleri için gereklidir. Bu kapsamda katılımcılar, (a) sınıf içerisinde kendi tercihlerini yansıtan öğrenme materyallerini kullanabilmeyi, (b) öğrencilerine gerekli
gördüğü disiplin yaptırımlarını uygulayabilmeyi ve (c) gerekli durumlarda öğrencilere ders
ya da sınıf tekrarı yaptırabilmeyi gerekli görmekte; özerklikten mahrum olmanın sonuçlarını da (a) öğretmenin öğrencilerine yeterince faydalı olamaması ve (b) öğretmenlik mesleğinin saygınlığını yitirmesi olarak algılamaktadırlar.
Anahtar Kelimeler: Öğretmen özerkliği, nitel araştırma, fenomenoloji
Abstract. The aim of this study is to gain an understanding about teachers’ common perception of their level of professional autonomy and of its consequences. For this purpose,
this qualitative phenomenological study consisted of ten participants who varied in terms of
school type, teaching field and gender and served as teachers in the schools of Konya Pro11
Bu araştırma son halini almadan önce, 5. Eğitim Yönetimi Forumu’nda (11-13 Eylül 2014, Konya)
sözlü olarak sunulmuştur.
12Sorumlu Yazar: Araştırma Görevlisi Doktor Gökhan ÖZASLAN, Necmettin Erbakan Üniversitesi,
Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve
Ekonomisi Anabilim Dalı, Konya, e-posta: [email protected]
38
vincial Directorate of National Education. Results shed light onto the participants’ common
meaning about teacher autonomy and its consequences. In the eyes of participants, a teacher’s autonomy is a state of being free from interventions that limit their professional preferences in some dimensions of their area of expertise. Participants need this sort of professional autonomy in order to help their students reach the acquisitions defined by the ministry
of national education. In this context, what participants consider necessary are as follows:
(a) being able to use the learning materials of their choice, (b) being able to apply disciplinary sanctions of their choice, (c) being able to make their students repeat a course or a
grade level when it is necessary. According to participants shared perception, teachers’ lack
of sufficient professional autonomy produces two adverse outcomes: (a) teachers fail to be
beneficial to their students as needed, and (b) the teaching profession loses its prestige.
Keywords: Teacher autonomy, qualitative study, phenomenology
Kaynakça
Autonomy [Tanım 1.2.]. Oxford Dictionaries. http://www.oxforddictionaries.com
/definition/english/autonomy adresinden 11.10.2014 tarihinde alınmıştır.
Bowling, N.A., Eschleman, K.J., Wang, Q., Kirkendall, C., & Alarcon, G. (2010). A metaanalysis of the predictors and consequences of organization-based self-esteem. Journal of Occupational and Organizational Psychology,83(3), 601-626.
Bümen, N.T., Çakar, E. ve Yıldız, D.G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve
bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 203223.
Creswell, J.W. (2007).Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Thousand Oaks, California: Sage.
Creswell, J.W. (2003).Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Thousand Oaks, California: Sage.
Eğitim Reformu Girişimi (2013). Eğitim İzleme Raporu 2013.
http://erg.sabanciuniv.edu/sites
/erg.sabanciuniv.edu/files/EIR2013.25.09.14.Web.pdf adresinden 15.10.2014 tarihinde alınmıştır.
Elloy, D., & Patil, V. (2012). Exploring the relationship between organizationbased self
esteem and burnout: A preliminary analysis. International Journal of Business and
Social Science, 3(9), 283-288.
Firestone, W.A., & Pennell, J.R. (1993). Teacher commitment, working conditions, and
differential incentive policies. Review of Educational Research, 63(4), 489-525.
39
Gardner, D.G., & Pierce, J.L. (2013). Focus of attention at work and organization-based
self-esteem. Journal of Managerial Psychology, 28(2), 110-132.
Gardner, D.G., & Pierce, J.L. (2011). A question of false self-esteem: organization-based
self-esteem and narcissism in organizational contexts. Journal of Managerial Psychology, 26(8), 682-699.
Kanning, U.P., & Hill, A. (2012). Organization-based self-esteem scale–adaptation in an
international context. Journal of Business and Media Psychology, 3, 13-21.
Koustelios, A., Karabatzaki, D., & Kousteliou, I. (2004). Autonomy and job satisfaction for
a sample of Greek teachers. Psychological Reports, 95, 883–886.
Lu, J., Jiang, X., Yu, H., & Li, D. (2014). Building collaborative structures for teachers’
autonomy and self-efficacy: the mediating role of participative management and learning culture. School Effectiveness and School Improvement, (ahead-of-print), 118.
Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı (2006). 2007 Yılı Bütçesine İlişkin
Rapor. http://sgb.meb.gov.tr/but_kesin_hesap/2007_yili_butce_raporu.doc adresinden 15.10.2014 tarihinde alınmıştır.
Okullarda yardımcı kitap yasak. (26 Ekim 2013). http://www.memurlar.net/haber/418829
/3.sayfa adresinden 11.10.2014 tarihinde alınmıştır.
Özerklik [Tanım 2.]. Türk Dil Kurumu Sözlüğü. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option
=com_gts&arama=gts&guid =TDK. GTS.543911f21b4cf8.32871320 adresinden
11.10.2014 tarihinde alınmıştır.
Öztürk, İ.H. (2012). Öğretimin planlanmasında öğretmenin rolü ve özerkliği: Ortaöğretim
tarih öğretmenlerinin yıllık plan hazırlama ve uygulama örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 271-299.
Öztürk, İ.H. (2011). Öğretmen özerkliği üzerine kuramsal bir inceleme. Elektronik Sosyal
Bilimler Dergisi, 10(35), 82-99.
Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Thousand Oaks, CA:
Sage.
Pearson, L.C., & Moomaw, W. (2005). The relationship between teacher autonomy and
stress, work satisfaction, empowerment, and professionalism. Educational research
quarterly,29(1), 38-54.
Pierce, J.L., & Gardner, D.G. (2009). Relationships of personality and job characteristics
with organization-based self-esteem. Journal of Managerial Psychology, 24(5), 392409.
40
Pierce, J.L., & Gardner, D.G. (2004). Self-esteem within the work and organizational context: A review of the organization-based self-esteem literature. Journal of Management, 30(5), 591-622.
Pierce, J.L., Gardner, D.G., Cummings, L.L., & Dunham, R.B. (1989). Organization-based
self-esteem: Construct definition measurement and validation. Academy of Management Journal, 32, 622-648.
Short, P. M. (1992). Dimensions of teacher empowerment. http://files.eric.ed.gov/fulltext
/ED368701.pdf adresinden 10.08.2014 tarihinde alınmıştır.
41
İlköğretim Fen Dersi Öğretim Programlarında Bilimin Doğası: 2005 ve 2013
Programlarının İncelenmesi13
Nature of Science in Turkish Elementary Science Education Curriculum: An Investigation of 2005 and 2013 Curricula
Muhammet Özden14
Baki Cavlazoğlu
Özden, M. & Cavlazoğlu, B. (2015). İlköğretim fen dersi öğretim programlarında bilimin
doğası: 2005 ve 2013 programlarının incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar
Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 3(2), 40-65. [Online]www.enadonline.com doi:10.14689/issn.2148-2624.1.3c2s3m
Özet. Bu çalışma, 2005 ve 2013 fen dersi öğretim programlarında doğrudan öğretim yaklaşımına göre
bilimin doğası ve bileşenlerine yer verilme durumunu incelemeyi amaçlamış ve temel nitel araştırma
deseni kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Temel nitel araştırma deseni, fen eğitimi programlarında bilimin doğası anlayışının gelişimini anlamak ve yorumlamak amacıyla işe koşulmuştur.Araştırma sorusuna yanıt verecek fen dersi öğretim programlarını belirlemek amacıyla amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme stratejisinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda veri kaynağı olarak
kullanılacak dokümanları seçmek için şu ölçütler belirlenmiştir: (i) Programda bilim okuryazarlığı
amaç olarak belirtilmelidir, (ii) Programda “bilimin doğası” ya da bilimin doğası ile yakından ilişkili
olan “fen-teknoloji-toplum-çevre” konularına yer verilmelidir, (iii) Öğretim programı ilköğretim basamağı için hazırlanmış olmalıdır. Bu ölçütleri karşılayan 2005 Fen ve Teknoloji ve 2013 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programları temel veri kaynakları olarak belirlenmiştir. Veriler, nitel içerik analizi
tekniğini kullanarak çözümlenmiştir.Araştırmada, her iki programın da bilimin doğasının bileşenlerine doğrudan yaklaşıma göre yer vermek bakımından oldukça yetersiz olduğu ve bilimin doğasının
kimi bileşenlerine ise hiç yer verilmediği görülmüştür.Bilim okuryazarlığını gerçekleştirmek üzere
2013 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın bilimin doğası bakımından gözden geçirilmesi ve
güçlendirilmesi önerilmektedir.
Anahtar sözcükler: İlköğretim fen dersi öğretim programı, bilim okuryazarlığı, bilimin doğası
13
15-16 Nisan 2015 tarihinde, Amerika Birleşik Devletleri’nin Chicago kentinde düzenlenen “38th
Society for the Study of Curriculum History” adlı kongrede sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
Sorumlu Yazar: Yrd. Doç. Dr. Muhammet ÖZDEN, Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,
İlköğretim Bölümü, Evliya Çelebi Yerleşkesi, Tavşanlı Yolu 10. Km., Kütahya, Türkiye, e-posta:
[email protected]
14
42
Abstract. In the present study, using a basic qualitative research design NOS aspects regarding explicit approach in 2005 and 2013 Turkish elementary school science curricula was investigated. This
research design approach helped us to explore the curricula by comparing their NOS aspects within a
qualitative research perspective. In order to answer our research questions, criterion sampling strategy
was used. To do so, three criteria were considered: (i) targeted curriculum should have a goal for scientific literacy, (ii) targeted curriculum should include topics about NOS or related topics to NOS
such as science-technology-society-environment, (iii) targeted curriculum should be developed for
elementary school level science classrooms. Therefore, 2005 and 2013 Turkish elementary school
science curricula, which met our sampling criteria, were our sample in this study. In analyzing these
two curricula, a qualitative content analysis technique was employed. Based upon our analysis we
found that both 2005 and 2013 Turkish elementary school science curricula ignored some aspects of
NOS in terms of explicit approach and did not contain a sufficient level of NOS aspects. It can be
suggested that 2013 Turkish elementary school science curricula should be revised and empowered in
terms of nature of science to achieve scientific literacy.
Key words: Elementary science education curricula, scientific literacy, nature of science
Kaynakça
Abd-El-Khalick, F. & Lederman, N.G. (2000). Improving science teachers’ conceptions of
the nature of science: A critical review of the literature. International Journal of Science Education, 22(7), 665-701.
Abd-El-Khalick, F. (2001). Embedding nature of science instruction in preservice elementary science courses: Abandoning scientism, but…Journal of Science Teacher Education, 12, 215-233.
Abd-El-Khalick, F. (2005). Developing deeper understandings of nature of science: The
impact of a philosophy of science course on preservice science teachers’ views and
instructional planning. International Journal of Science Education, 27, 15-42.
Abd-El-Khalick, F. & Akerson, V.L. (2004). Learning about nature of science as conceptual change: Factors that mediate the development of preservice elementary teachers’
views of nature of science. Science Education, 88, 785-810.
Abd-El-Khalick, F., Waters, M., & Le, A. (2008). Representations of nature of science in
high school chemistry textbooks over the past four decades.Journal of Research in
Science Teaching, 45, 835-855.
Achieve, Inc. (2013). Next generation science standards. Retrieved from http://www. nextgenscience.org/next-generation-science-standards.
43
Akerson, V. L., Abd-El-Khalick, F., & Lederman, N. G. (2000). Influence of a reflective
explicit activity based approach on elementary teachers’ conceptions of nature of
science. Journal ofResearch in Science Teaching, 37, 295-317
Akerson, V., Weiland, I., Rogers, M. P., Pongsanon, K., & Bilican, K. (2014). Exploring
elementary science methods course contexts to improve preservice teachers' NOS of
science conceptions and understandings of NOS teaching strategies. Eurasia Journal
of Mathematics, Science & Technology Education, 10(6), 647665.doi:10.12973/eurasia.2014.1226a.
American Association for the Advancement of Science. (1990). Science for all Americans.
New York: Oxford University Press.
American Association for the Advancement of Science. (1993). Project 2061: Benchmarks
for science literacy. New York: Oxford University Press.
American Association for the Advancement of Science. (2009). Benchmarks for science
literacy. Retrieved from
http://www.project2061.org/publications/bsl/online/index.php
Aslan, O., & Taşar, M.F. (2013). How do science teachers view and teach the nature of
science? A classroom investigation.Education & Science, 38(167), 65-80.
Backhus, D.A., & Thompson, K.W. (2006). Addressing the nature of science in preservice
science teacher preparation programs: Science educator perceptions. Journal of Science Teacher Education, 17(1), 65-81.
Bartos, S.A., & Lederman, N.G. (2014). Teachers' knowledge structures for nature of science and scientific inquiry: Conceptions and classroom practice. Journal of Research
in Science Teaching, 51(9), 1150-1184.
Bell, R.L., Lederman, N.G., & Abd-El-Khalick, F. (2000). Developing and acting upon
one’s conception of the nature of science: A follow-up study. Journal of Research in
ScienceTeaching, 37, 563-581.
Elo, S., & Kyngäs, H. (2008).The qualitative content analysis process.Journal of Advanced
Nursing 62(1), 107-115.doi: 10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x
Erdoğan, M.N. & Köseoğlu, F. (2012). Ortaöğretim fizik, kimya ve biyoloji dersi öğretim
programlarının bilimsel okuryazarlık temaları yönünden analizi.Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2889-2904.
44
Erduran, S., & Dagher, Z.R. (2014) Regaining focus in Irish junior cycle science: Potential
new directions for curriculum and assessment on Nature of Science. Irish Educational Studies, 33(4), 335-350.doi: 10.1080/03323315.2014.984386.
Hacıeminoğlu, E. (2014). How in-service science teachers integrate history and nature of
science in elementary science courses. Educational Sciences: Theory & Practice,
14(1), 353-372.
Hanuscin, D.L. (2013). Critical incidents in the development of pedagogical content
knowledge for teaching the nature of science: A prospective elementary teacher's journey. Journal of Science Teacher Education, 24(6), 933-956.
Hanuscin, D.L., Akerson, V.L., & Phillipson-Mower, T. (2006). Integrating nature of science instruction into a physical science content course for preservice elementary teachers: NOS views of teaching assistants. Science Education, 90(5), 912935.doi:10.1002/sce.20149.
Harlen, W. (2001). Primary science: Taking the plunge. (2nd Ed).Portsmouth, NH: Heinemann.
Herman, B. C., Clough, M. P., & Olson, J. K. (2013). Teachers’ nature of science implementation practices 2-5 years after having completed an intensive science education
program. Science Education, 97(2), 271-309.
Hsieh, H., & Shannon, S.E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15, 1277-1288.doi: 10.1177/1049732305276687.
İrez, S. & Özyeral Bakanay, Ç. D. (2011).An assessment into pre-service biology teachers'
approaches to the theory of evolution and nature of science.Education & Science,
36(162), 39-55.
İrez, S. (2009). Nature of science as depicted in Turkish biology textbooks. Science Education, 93(3), 422-447.
Klopfer, L. (1969). The teaching of science and the history of science.Journal of Research
in Science Teaching,6, 87-95.
Köseoğlu, F., Tümay, H. & Budak, E. (2008).Bilimin doğası hakkında paradigma değişimleri ve öğretimi ile ilgili yeni anlayışlar.Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 221237.
Leblebicioğlu, G., Metin, D., & Yardımcı, E. (2012). Bilim danışmanlığı eğitiminin fen ve
matematik alanları öğretmenlerinin bilimin doğasını tanımalarına etkisi.Eğitim ve Bilim, 37(164), 57-70.
45
Leblebicioğlu, G., Metin, D., Yardımcı, E., & Berkyürek, İ. (2011). Teaching the nature of
science in the nature: A summer science camp. İlköğretim Online, 10(3), 1037-1055.
Lederman, N.G. (1992). Students’ and teachers’ conceptions about the nature of science: A
review of the research. Journal of Research in Science Teaching, 29, 331-359.
Lederman, N.G. (1998). The state of science education: Subject matter without context.
Electronic Journal of Science Education, 3(2). Retrieved from
http://wolfweb.unr.edu/homepage/jcannon/ejse/lederman.html
Lederman, N. G. (2014). Nature of science and its fundamental importance to the vision of
the next generation science standards.Science & Children, 52(1), 8-10.
Lederman, N. G., & Lederman, J. S. (2014). Is nature of science going, going, going, gone?.Journal of Science Teacher Education, 25, 235-238. Doi: 10.1007/s10972-0149386-z.
Lederman, N.G., Abd-El-Khalick, F., Bell, R.L., & Schwartz, R.S. (2002). Views of nature
of science questionnaire: Toward valid and meaningful assessment of learners’ conceptions of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39 (6), 497–
521. Doi: 10.1002/tea.10034.
Lederman, N.G., Lederman, J.S., & Antink, A. (2013). Nature of science and scientific
inquiry as contexts for the learning of science and achievement of scientific literacy.International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology,
1(3), 138-147.
Lincoln, Y.S., & Guba, E.G. (1985).Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage Publications, Inc.
Liu, A. Y., & Lederman, N.G. (2007). Exploring prospective teachers’ worldviews and
conceptions of nature of science. International Journal of Science Education, 29(10),
1281-1307.
McComas, W.F., & Olson, J.K. (1998). The nature of science in international science education standards documents. In McComas (Ed.), The Nature of Science in Science
Education: Rationales and Strategies (41-52), Kluwer Academic Publishers: The
Netherlands.
Merriam, S. (2009).Qualitative research: A guide to design and implementation. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Merriam, S.B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San
Francisco: Jossey-Bass.
46
Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4 ve 5. sınıflar) öğretim
programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Milli Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim
programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu
Başkanlığı.
Muşlu, G., & Macaroğlu Akgül, E. (2006). Elementary school students' perceptions of science and scientific processes: A qualitative study. Educational Sciences:Theory and
Practice 6(1), 225-229.
National Research Council (1996).National science education standards. Washington, DC:
National Academies Press.
National Science Teachers Association (2000).NSTA position statement on the nature of
science. Retrieved from http://www.nsta.org/about/positions/natureofscience.aspx
National Science Teachers Association. (2013). NSTA offers recommendations on NGSS
public draft. NSTA Reports, 24(7), 8–9.
Patton, M.Q. (2002). Qualitative evaluation and research methods(3rd ed.). Thousand Oaks,
London, New Delhi: Sage Publications, Inc.
Posnanski, T.J. (2010). Developing understanding of the nature of science within a professional development program for inservice elementary teachers: project nature of
elementary science teaching. Journal of Science Teacher Education, 21(5), 589-621.
Doi: 10.1007/s10972-009-9145-8.
Quigley, C., Pongsanon, K., & Akerson, V.L. (2010). If we teach them, they can learn: Young students views of nature of science aspects to early elementary students during
an informal science education program. Journal of Science Teacher Education,
21(7), 887-907.
Rudolph, J.L. (2000). Reconsidering the ‘nature of science’ as a curriculum component.
Journal of Curriculum Studies, 32(3), 403-419. DOI: 10.1080/002202700182628.
Şardağ, M., Aydın, S., Kalender, N., Tortumlu, S., Çiftçi, M., & Perihanoğlu, Ş.
(2014).Bilimin doğasının ortaöğretim fizik, kimya ve biyoloji yeni öğretim programlarında yansıtılması.Eğitim ve Bilim, 39(174), 233-248.
47
Shamos, M. (1995). The myth of scientific literacy. New Brunswick, NJ: Rutgers University
Press.
Smith, C.P. (2000). Content analysis and narrative analysis.In Harry T. Reis & Charles M.
Judd (Eds.), Handbook of Research Methods in Social and Personality Psychology
(pp. 313-335). Cambridge: Cambridge University Press.
Turgut, H., Akçay, H., & İrez, S. (2010).Bilim sözde-bilim ayrımı tartışmasının öğretmen
adaylarının bilimin doğası inanışlarına etkisi.Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(4), 2621-2663.
Vaismoradi, M.,Turunen, H., &Bondas, T. (2013). Content analysis and thematic analysis:
Implications for conducting a qualitative descriptive study. Nursing & Health Sciences.15(3), 398-405.doi: 10.1111/nhs.12048.
Yalçınoğlu, P., & Anagün, Ş.S. (2012). Teaching nature of science to the pre-service teachers. Elementary Education Online, 11(1), 118-136. [Online]: http://ilkogretimonline.org.tr.
Yeşiloğlu, S.N., Demiröğen, B., & Köseoğlu, F. (2010). Bilimin doğası öğretiminde ilk
adım: Yeni toplum etkinliği ve uygulanışı üzerine tartışmalar. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(4), 163-186.
Yıldırım A., & Şimşek, H. (2013).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.(9. Baskı).
Ankara: Seçkin Yayıncılık.
48
İlkokul İkinci Sınıf İngilizce Dersi Bağlamında Dinleme
Becerisi Öğretimi: Bir Durum Çalışması15
Teaching Listening Skill within the Context of Primary School 2nd Grade English
Course: A Case Study
Süleyman Nihat Şad16
Merve Karaova
Şad, S.N. & Karaova, M. (2015).İlkokul ikinci sınıf ingilizce dersi bağlamında dinleme
becerisi öğretimi: bir durum çalışması.Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal
of
Qualitative
Research
in
Education,
3(2),
6695.[Online]www.enadonline.com. doi:10.14689/issn.2148-2624.1.3c2s4m
Özet. Araştırmanın temel amacı, ikinci sınıf İngilizce dersi bağlamında üç farklı öğretmenin (anadili
Türkçe olan bir İngilizce öğretmeni, İngilizce derslerini yürüten bir sınıf öğretmeni ve anadili İngilizce olan bir İngilizce öğretmeni) genel olarak çocuklara yabancı dil öğretimi, özelde de dinleme becerisinin kazandırılması açısından derinlemesine incelenmesi, betimlenmesi ve karşılaştırılmasıdır.Bu
amaç doğrultusunda araştırma durum çalışması desenlerinden “bütüncül çoklu durum deseni”ne uygun olarak yürütülmüştür.Veri çeşitliliğini sağlamak amacıyla gözlem, görüşme ve doküman inceleme yoluyla veriler toplanmıştır.Ayrıca araştırmacılar tarafından geliştirilen dinleme becerisi başarı
testi uygulanarak, incelenen üç öğretmenin öğrencilerinin İngilizce dinleme becerileri karşılaştırılmıştır.Farklı yollardan elde edilen verilerin analizlerden hareketle, incelenen üç farklı durum arasında,
İngilizce derslerinde kullanılan dil, yaratılan sınıf atmosferi, uygulanan öğretim etkinlikleri, özelde
dinleme becerisi olmak üzere dört dil becerisi ve dil alanlarının öğretimine yönelik etkinlikler, ölçme
ve değerlendirme, program ve ders kitabıyla ilgili görüşler açısından bazı benzerlikler ve farklılıklar
saptanmıştır. Uygulanan dinleme başarı testi sonuçlarına göre doğru sayıları itibariyle (Mak=20) en
başarılı grup anadili İngilizce olan öğretmenin öğrencileri olmuş (X̅=15,66), onları anadili Türkçe
olan İngilizce öğretmeninin öğrencileri (X̅=8,93) takip etmiş, sınıf öğretmeninin öğrencileri ise en
başarısız grubu (X̅=6,25) oluşturmuştur. Sonuç olarak, anadili Türkçe olan İngilizce öğretmeni ve
anadili İngilizce olan İngilizce öğretmenin genelde çocuklara yabancı dil öğretimi, özelde de dinleme
becerisinin geliştirilmesi konusunda nispeten daha başarılı oldukları, sınıf öğretmeninin ise başta
yabancı dil yeterliliği ve çocuklara yabancı dil öğretimi pedagojisi olmak üzere birçok açıdan kendisini geliştirmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar sözcükler: Çocuklara yabancı dil öğretimi, öğretmen modelleri, durum çalışması, sınıf
öğretmenleri
15
Bu çalışma 4-6 Eylül 2014 tarihinde Kocaeli Üniversitesinde düzenlenen 23. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
16Sorumlu Yazar:Doç.Dr.Süleyman Nihat ŞAD, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, 44280, Malatya, e-posta: [email protected]
49
Abstract. The main purpose of this study is to analyse, describe, and compare the three cases (a nonnative English teacher, a classroom teacher, and a native-speaker English teacher) in terms of teaching English to young learners in general and teaching listening skills in particular within the context
of 2nd grade Primary School English Curriculum. In this respect the study was designed based on
holistic multiple case study model. In accordance with triangulation strategy, the data were collected
using methods of observation, interview, and document analysis. Moreover, a multiple-choice listening test was developed and administered to compare the listening skills of three teachers’ students.
Based on the analysis of the data collected using different methods, similarities and differences were
found between three cases in terms of medium of instruction, classroom atmosphere, instructional
activities, activities towards improving four language skills (particularly the listening skill) and language areas, measurement and evaluation, and teachers’ views on the curriculum and course books.
Results of the listening test revealed that, based on the total number of correct answers (Max=20),
native-speaker English teacher’s students were the most successful (X̅=15,66), followed by nonnative English teacher’s students (X̅=8,93), whereas classroom teacher’s students were the least successful (X̅=6,25). It was concluded that the non-native English teacher and native speaker English
teacher were rather successful in teaching English to young learners in general and developing listening skills in particular. However, the classroom teacher, who teaches his class English, needs to improve himself in many aspects particularly his English proficiency and pedagogical knowledge about
teaching English to young learners.
Key words: Teaching a foreign language to young learners, teacher models, case study, classroom
teachers
Kaynakça
Ara, S. (2009).Use of songs, rhymes and games in teaching English to young learners in
Bangladesh.The Dhaka University Journal of Linguistics, 2(3), 161-172.
Aslan, N. (2008).Dünyada erken yaşta yabancı dil öğretimi uygulamaları ve Türkiye’deki
durum.Çukurova Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3), 1-9.
Bachrudin, B. (2010). Teaching English to young learners in Indonesia: Essential requirements. Educationist, 4(2), 120-125.
Bayyurt, Y. (2012, Kasım). 4+4+4 Eğitim sisteminde erken yaşta yabancı dil eğitimi.Hacettepe Üniversitesi 1.Yabancı Dil Eğitimi Çalıştayı.Hacettepe Üniversitesi,
Ankara.
Brewster, J., Ellis, G. ve Girard, D. (2004). The primary English teacher’s guide (New Edition). England: Pearson Education Limited.
Cameron, L. (2001). Teaching languages to young learners. UK: Cambridge University
Press.
Demirel, Ö. (2003).Yabancı dil öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Demirezen, M. (2003). Yabancı dil ve anadil öğreniminde kritik dönemler.Dil Dergisi, 118,
5-15.
50
Doyé, P. ve Hurrell, A. (Editörler). (1997). Foreign language learning in primary schools.
Strasbourg: The Council of Europe.
Dörnyei, Z. (2007). Creating a motivating classroom environment. Jim Cummins ve Chris
Davison (Editörler), International handbook of English language teaching (s. 719731). New York, USA: Springer Science+Business Media.
Edelenbos, P., Johnstone, R. ve Kubanek, A. (2006).The main pedagogical principles underlying the teaching of languages to very young learners. European Commission,
Final Report of the EAC 89/04, Lot 1 study.
http://ec.europa.eu/languages/policy/language-policy/documents/young_en.pdf
Ekuş, B. ve Babayiğit, Ö. (2013). İlkokul 2. sınıftan itibaren yabancı dil eğitimi verilmesine
ilişkin sınıf ve İngilizce öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Researcher:
Social Science Studies,1, 40-49.
Erdoğan, V. (2005).An evaluation of the English curriculum implemented at the 4th and 5th
grade primary state schools: the views of the teachers and the students. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
Eurydice (2012). Key data on teaching languages at school in Europe. Brussels: Eurydice
European Unit.
Genç, G. ve Kaya A. ( 2011). Sınıf öğretmeni adaylarının yabancı dil derslerine yönelik
tutumları ile yabancı dil akademik başarıları arasındaki ilişkisi.Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 19-30.
Gordon, T. (2007). Teaching young children a second language. USA: Praeger Publisher.
Harmer, J. (2007).The practice of English language teaching (4. baskı) Harlow: Pearson
Longman Limited.
Kara, S. (2004).Ana dil edinimi ve erken yaşta yabancı dil öğretimi.Uludağ Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 295-314.
Katsuyama, H., Nishigaki, C., ve Wang, J. (2008). The effectiveness of English teaching in
Japanese elementary schools: Measured by proficiency tests administered to seventh-year students. RELC Journal, 39(3), 359-80.
Klancar, N.I. (2006). Developing speaking skills in the young learners classroom. The Internet TESL Journal, 12(11) http://iteslj.org/Techniques/KlancarSpeakingSkills.html.
Martin, C. (2005). Modern foreign languages at primary school: a three-pronged approach?
Language Learning Journal, 22(1), 5-10.
MEB (2013).İlköğretim İngilizce Dersi (2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı.
Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Moon, J. (2000).Children learning English.Oxford: Macmillan Heinemann.
Nikolov, M. (2009). Early modern foreign language programmes and outcomes: Factors
contributing to Hungarian learners’ proficiency. Marianne Nikolov (Editör), Early
51
learning of modern foreign languages: Processes and outcomes (s. 90-107). Bristol, UK: Multilingual Matters Ltd.
Od, Ç. (2013).Erken yaşta yabancı dil öğretiminde çizgi filmlerin dinlediğini anlama ve
konuşma becerilerine katkısı.Turkish Studies, 8(10), 499-508.
Oxford, R. ve Shearin, J. (1994). Language learning motivation: expanding the theoretical
framework. The Modern Language Journal, 78(1), 12-28.
Öztürk, A. R. (2006).An analysis of elt teachers’ problems concerning the implementation
of English langugae teaching curricula in elementary schools.Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Patton, M.Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme YöntemleriM. Bütün ve S.B. Demir
(ÇEv. Edt.). Ankara: Pegem Akademi.
Richards J.C. ve Rodgers, T.S. (2001).Approaches and methods in language teaching (2.
baskı). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Schindler, A. (2006). Channeling children’s energy through vocabulary activities. English
Teaching Forum, 44(2), 8-12.
Scott, W. A. ve Ytreberg, L.H. (2001).Teaching English to children (14. baskı). New York:
Longman.
Shin, K. J. (2006).Ten helpful ideas for teaching English to young learners.EnglishTeaching Forum, 44(2), 1-13.
Slatterly, M., ve Willis, J. (2001).English for primary teachers. Hong Kong: Oxford University Press.
Şad, S. N. (2010). Theory-practice dichotomy: Prospective teachers’ evaluations about teaching English to young learners. Journal of Language and Linguistic Studies, 6(2),
22-53.
Şad, S.N. (2011) İlköğretim Birinci Kademe İngilizce Öğretim Programının Çocuklara
Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedeflerini Gerçekleştirme Düzeyi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Şad, S.N. ve Arıbaş, S. (2008).İngilizce öğretmenlerinin çoklu zeka kuramına dayalı materyal ve etkinlik kullanma düzeyleri (Malatya örneği).İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 169-187.
Şevik, M. (2009).The teaching of modern foreign languages in primary schools and generalist class teachers.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1),
377-401
Şevik, M. (2012a).Teaching listening skills to young learners through “Listen and Do”
songs.English Teaching Through Songs, 3, 10-17.
Şevik, M. (2012b). Developing young learners’ listening skills through songs. Kastamonu
Eğitim Dergisi, 20(1), 327-340.
52
Tost Planet, M. A. (1997). Objectives and contents.P. Doyé ve A. Hurrell (Ed.), Foreign
language learning in primary schools (s. 15-24). Strasbourg: The Council of Europe.
Uzuner, Y. (1999). Niteliksel Araştırma Yaklaşımı. A. A. Bir (Ed.) Sosyal Bilimlerde
Araştırma Yöntemleri (s.175-190). Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Üstünoğlu, E. (2008).A brief account of language teacher training and teaching from other
countries.Millî Eğitim Dergisi, 179, 322-332.
Verdugo, D.R. ve Belmonte, I.A. (2007). Using digital stories to improve listening comprehension with Spanish young learners of English. Language Learning & Technology,
11(1), 87-11.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:
Seçkin Yayıncılık.
Yiğit Orhan, A., Günel, Ö. ve Karadeniz, S. (2013). Fun with Teddy. Ankara: Türk Eğitim
Derneği Yayınları.
Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3. baskı). Sage Publications,
London.
Ytreberg, L. (1997). Methods. P. Doyé ve A. Hurrell (Eds.), Foreign language learning in
primary schools (s. 25-34). Strasbourg: The Council of Europe.
Zehir Topkaya, E. ve Küçük, Ö. (2009). An evaluation of 4th and 5th grade English language teaching program.İlköğretim Online-Elementary Education Online, 9(1), 5265.
53

ENAD 2015 Akademik Teşvik Atıfları Bülteni

Transkript

Benzer belgeler

Animal Planet - Doğan Egmont

PDF İndir

EK - 4A - Ahi Evran Üniversitesi

Meta-Sentez: Kavramsal Bir Çözümleme

bilecik üniversitesi akademik özgeçmiş formu