Bursa Kent Rehberi

Bursa
Kent
Rehberi
Raif Kaplano¤lu / ‹smail Cengiz
Bursa Kent Rehberi
www.bursa-bel.gov.tr
Yap›m / Producer
Kültürpark ‹çi Açık Hava Tiyatrosu Altı Çekirge / BURSA
Tel: +90 224 234 29 29 (pbx) Fax: +90 224 234 90 60
[email protected] / www.bursakultur.com
Genel Yay›n Yönetmeni / Publishing Director
Akif Koçyi¤it
Dan›flman / Consultant
Ahmet Erdönmez
Editör / Editor
‹smail Cengiz
Yaz› / Text
Raif Kaplano¤lu
‹smail Cengiz
Çeviri / Translation
Mustafa Ersin / Umut ‹san / Hülya Süngü
Görsel Yönetmen / Art Director
Y›ld›z Metan / Nüans
Foto¤raflar / Photography
Fehim Ferik / Cenk Pekcanatt› / Gökhan Çelikliay
Ömer Ya¤l›dere / Alper Keskin / Bar›fl Güleç / H. Bar›fl Ifl›tan
Demet Argun / Nilay Kabal / Seçkin Yalç›n / Murat Ayd›nl›lar / Müberra Öz
Arflivler / Archives
Bursa Büyükflehir Belediyesi Basın Koordinatörlü¤ü / Bursa Kültür A.fi.
Bursa Kültür Sanat Turizm Vakf› / Osmangazi Belediyesi
Bursa fiehir Kütüphanesi / BUFSAD
Bask› - Cilt / Press - Binding
Seçil Ofset
Tel: 0212. 629 06 15
I. Bask›, fiubat 2008 / 1st Edition, Fabruary 2008
2. Bask›, Temmuz 2008 / 2nd Edition, July 2008
3. Bask›, Mart 2009 / 3nd Edition, March 2009
ISBN 978-975-01932-1-7
Metin Copyright ©
Bu kitap, telif sahibinin önceden yaz›l› izni olmadan k›smen ya da
tamamen yeniden bas›lamaz.
Rehberdeki bilgilerin bas›ld›¤› s›rada mümkün oldu¤u kadar güncellefltirilmesi
için çaba harcanm›fltır. Ancak telefonlar, saat ve di¤er ayr›nt›lar her zaman
de¤iflebilir. Bu nedenle rehberin kullan›m›ndan do¤acak sonuçlardan
hiçbir sorumluluk kabul edilmemektedir.
Bursa’ya
Hoflgeldiniz
Osmanl› Devleti’nin ilk baflkenti
Bursa; geçmifli gelece¤e ba¤layan uygarl›klara ev sahipli¤i
yapm›flt›r. Ayn› zamanda dinlerin
ve tacirlerin buluflma merkezi
olmas›ndan dolay› Bursa, insanl›¤› kucaklay›c› bir misyon üstlenmifltir.
celikle konukseverli¤i, do¤al güzellikleri, Roma, Bizans ve Osmanl› dönemine ait kültürel, sosyal mekânlar› ile görmeye, gezmeye de¤er bir kültür flehridir
Bursa... Bu flehrin zarafeti o kadar etkileyicidir ki, birçok filme,
fliire konu olmufltur.
Gerek ulusal, gerekse uluslararas› alanda rekabet gücüne sahip,
tan›n›rl›¤› ve prestiji yüksek firma ve markalara kucak açan
Bursa; Osmanl›’n›n ilk Sultan
Külliyelerine ve ilk hastanesine
yani insanl›¤a yön veren zengin
kültüre ev sahipli¤i yapmaktad›r.
fiairlere, ilham veren, krallara flifa da¤›tan Bursa’n›n görülmeye,
gezilmeye de¤er yerlerini konu
alan “Kent Rehberi”ni haz›rlamaktaki amac›m›z; gerek yerli,
gerek yabanc› konuklar›m›za bir
dünya kenti olan Bursa’n›n tarihi, do¤al, kültürel ve turizm de¤erlerini tan›tmak, kültürel miras› yaflatarak devam ettirmektir.
Mimari yap›lar›, külliyeleri, köprüleri, tarihi evleri, flifa veren
kapl›calar›, çinisi, dört mevsim
karla kapl› Uluda¤’› ve medeniyetlere befliklik yapan ‹znik’i ile
Bursa’y› ziyaret etmeniz için birçok neden bulunmaktad›r. Ön-
Medeniyetlerin befli¤i Bursa’n›n
tarihi hazinelerini gizleyen büyüleyici sokaklar›nda sizleri a¤›rlamaktan mutluluk duyaca¤›z.
Bursa’ya hoflgeldiniz.
‹Ç‹NDEK‹LER
Önsöz: Bursa’ya Hoflgeldiniz / 3
Gezginlerin Gözüyle Bursa / 8
Ad›m Ad›m Bursa / 12
ALTERNAT‹F GEZ‹ ROTALARI / 16
I. Alternatif Gezi: Kent Merkezi’den fiehir Turu / 16
II. Alternatif Gezi: Do¤udan Bat›ya fiehir Turu / 19
III. Alternatif Gezi: Cumal›k›z›k / fielale / Misi / Zoopark / Botanik / 25
IV. Alternatif Gezi: Teleferikle Uluda¤ Gezisi / 28
V. Alternatif Gezi: Karayolu ‹le Uluda¤ Gezisi / 30
VI. Alternatif Gezi: Uluda¤ Yörük Köyleri / 31
VII. Alternatif Gezi: Do¤a Yürüyüflü Güzergâhlar› / 32
VIII. Alternatif Gezi: Mudanya / Kumyaka / Zeytinba¤› / 36
IX. Alternatif Gezi: Apolyont (Uluabat) Gölü Çevresi / 38
X. Alternatif Gezi: ‹znik ve ‹znik Gölü / 40
D‹GER ALTERNAT‹F YERLER / 45
Suuçtu fielalesi / Kufl Cenneti / Yeniflehir / Plajlar
Oylat Kapl›calar› / Ayvaini ve Oylat Ma¤aralar›
BURSA M‹MAR‹S‹ / 49
Bursa Evleri / 50
Tarihi Yap›lar / 51
Ekonomik ve Sosyal Yap›lar / 52
Tarihi Hanlar / 53
Tekkeler / 55
Kilise ve Sinagoglar / 56
Camiler, Türbeler / 57
HAMAMLAR, KAPLICALAR / 61
BURSA MÜZELER‹ / 67
BURSA KÜLL‹YELER‹ / 77
Y›ld›r›m Külliyesi / 78
Yeflil Külliyesi / 81
Muradiye Külliyesi / 83
Hüdavendigâr Külliyesi / 90
Emir Sultan Külliyesi / 92
GENEL B‹LG‹LER / 95
Tarih / 96
Bursa’n›n ‹lçeleri / 99
Ekonomi / 104
Bursa Mutfa¤› / 108
Kültür / 111
Geleneksel El Sanatlar› / 111
Geleneksel Halk Oyunlar› / 112
Bursa’da Kültür Sanat / 114
Kültürel Mekânlar / 114
Kültürel Etkinlikler ve Festivaller / 118
Bursa Çarfl›lar› / 122
Bursa’da Konaklama / 128
Ulafl›m / 134
GEREKL‹ TELEFONLAR / 137
Acil / Ar›za / Sa¤l›k / Emniyet / Jandarma / YerelYönetim / Kültür Merkezleri
Sivil Toplum Kurulufllar› / Konsolosluklar / Bas›n Yay›n / Hamamlar
Al›flverifl / Antikac›lar / Kitabevleri / Müzeler
Restoranlar / 144
E¤lence Mekânlar› / 154
Bursa Otelleri / 155
Ulafl›m ve Turizm / 158
‹DO Deniz Otobüsü / Arabal› Vapur / H›zl› Feribot / Havaalan› / Teleferik
Otobüs Terminali / Otobüs Firmalar› / Oto Kiralama / Özel Taksi Dura¤›
Seyahat Acenteleri / H›zl› Feribot Sefer Saatleri
Bursa’n›n Önemli Günleri / 164
Bursa, 2200 y›ll›k tarihi geçmifle sahip bir kent...
GEZG‹NLER‹N
GÖZÜYLE
BURSA
Do¤al zenginlikler, yeflil doku;
yafllar› 100 ila 600 aras›nda de¤iflen 833 an›t a¤aç ve flifal› kapl›calar gibi özelliklere sahip olmas›ndan dolay› “Yeflil Bursa” olarak ün salan bu tarihi kent, günümüzde oldu¤u gibi geçmiflte
de birçok gezginin ve tarihçinin
ilgisini çekti.
1840'l› y›llarda Bursa'ya gelen Dr.
Bernard, Bursa'y› flöyle anlat›r:
“Bursa, do¤an›n en hofl güzelliklerini sundu¤u bir köfledir. ‹lkbahar›n tazeli¤i ve yeflilli¤i, k›r ve
ovalar›n›n hofllu¤u, su ve havas›n›n güzelli¤i insana nefle verir.
Güneflin s›cakl›¤› karl› da¤lar›n
serinli¤iyle ›l›klafl›r. Da¤ eteklerinden akan sularla k›rlar ve ovalar y›kand›¤› için havas› çok tatl›d›r.”
Richard Pockocke de Bursa'da
gördü¤ü manzaray› flöyle betimler: “Dut ve di¤er a¤açlar›ndan
oluflan bu kar›fl›m, dünyan›n en
güzel görüntüsünü oluflturuyor.”
George William'a göre Bursa, gidenler için her ad›m› birbirinden
daha cazip bir kent: “Kent servi
a¤açlar›yla dolu bir ovadan yükselir. Ba¤l›klar, incir a¤açlar›, karadutlar ve hemen her a¤ac›n yan›ndan her fidan›n aras›ndan
bembeyaz flirin minareler
yükselir. Bunlar›n hemen
üstünde ise Uluda¤,
uçurumlar›yla
bir
abidedir sanki. Anadolu'nun bu
tan›d›k gö¤ünde, bu nefis gün
bat›fl› alt›nda yolumuza devam
ederken, karadut ve servilerin
renk senfonisi gökyüzünün binbir rengini dam›t›rken, kayal›klar
solan ›fl›klar alt›nda her dakika
daha bir pembelefliyordu. Her
fley bütünüyle fiark, her fley tümüyle büyüleyici.”
Ekrem Reflit Rey'in Cumhuriyetin
ilk y›llar›nda çizdi¤i Bursa manzaras› da farkl› de¤ildir:“‹lkbaharda (her yer) öyle bir yeflil ki,
misli yoktur. Adeta par›ldar. En
aç›k yeflilden en koyusuna kadar
gider, kar›fl›r ve harikulade bir
levha arz eder. Bursa'ya gelir gelmez, yolcu kendisini birkaç as›r
geride hisseder. En ufak bir rüzgarda h›fl›rdayan bu nebati nehir
hakiki bir nehirden daha hassast›r.”
Miss Pardoe'n›n Bursa'da gördükleri daha da güzeldir: “Hiç
böyle güzel bir kentten geçmemifltim. Sonsuz bir biçimde uzanan ovalar, dev gibi a¤açlar›n
eteklerine yay›lm›fllard›. Portekiz
hakk›nda yazd›¤›m küçük eserimde, oradaki yabani çiçeklerin
güzelli¤ini anlatm›flt›m. Ancak
burada, Anadolu yabani çiçeklerinin onlar› da geçti¤ini anlad›m.
Güzel çiçek fidanlar›, tan›ms›z
kokulu otlar, her renk çiçek açm›fl a¤açlar hep yolumuzun üzerinde s›ralanm›fllard›. Ortas› alt›n
sar›s› benekli leylak rengi laden
a¤açlar›, kokulu kozas› ile kar gibi beyaz k›na a¤açlar›, yabani
hatmi çiçe¤i, Avrupa'daki-
ler kadar saydam ve çeflitli renkte çad›r çiçe¤i, soluk pembe ve
beyaz yaprakl› ebegümeci çiçe¤i,
gök mavisi renginde ve k›r papatyas› büyüklü¤ünde firuze çiçe¤i, yolun yan›ndaki kayal›klar›n aras›ndan f›rlayan ve kötülükle savaflan iyilik gibi kayal›klarla
çeliflki içinde, oldu¤undan iki kat
daha güzel gözüken ar› kovan›
çiçe¤i, her yapra¤› sürekli olarak
titredi¤inden kaynanadili denilen
parlak sar› bir çiçek, mis gibi kokulu eflatun renkli niflasta çiçe¤i,
yabani güller, han›meli ve hepsinden üstün Avrupa'da yetifltirildi¤inden biraz küçük, ama soluk
pembe rengini ve güzelli¤ini oldu¤u gibi koruyan aflk çiçe¤i ve
tan›mad›¤›m›z daha birçok çiçek
k›rlar›, yollar› doldurmufllard›.
Kelebekler küçüktüler. Renkleri
koyuydu ve pek çoktular.”
Von Moltke de, aç›k yeflil yapraklar› göz alabildi¤ine her yan›
kaplayan bereketli bir ova olarak
betimledi¤i Bursa Ovas› için,
flunlar› yazar: “Tablonun ön taraf›
ne kadar cana yak›nsa, uzaklar›n›n görünüflü de o kadar muhteflem. Çiçekteki üzümler havay›
kuvvetli bir muhabbet çiçe¤i kokusuyla dolduruyor, buna
alabildi¤ine yeti-
flip azm›fl han›melleriyle ad›n›
bilmedi¤im sar› bir çiçek de yard›m ediyor. Osmanl› hükümdarlar›n›n her iki baflkentinden hangisinin, eskisinin mi, yoksa yenisinin mi, Bursa'n›n m›, ‹stanbul'un mu yerinin daha güzel oldu¤unu kestirmek gerçekten çok
güçtür. ‹nsan› büyüleyen fley,
orada deniz burada karad›r. Birinde tablo mavilerle ötekinde
yeflillerle ifllenmifltir. Asmalar
muazzam a¤aç gövdelerine sar›l›r
ve dallara as›l›r. Oradan da tekrar yere sarkar. Beri yandan han›melleri ve çiçekli sarmafl›klar
da asmalar›n üzerine at›l›r.
Spreewald'e bakan Lübenau kulesinden baflka hiçbir yerde bu
kadar genifl, bu kadar bafltan
afla¤› yeflil manzara seyretmedim.
Üstelik burada daha zengin bir
bitki alemiyle bir ovay› s›n›rland›ran muhteflem da¤lar da
var.”Bir baflka gezgin Poujoulat da:
“Bursa sanki 1001 Gece Masallar›'ndaki gerçeküstü flehirleri gibi
idi” derken, Robert Walsh'un ifadesi daha ilginçtir: "Do¤a, Bursa'y› sanki Türkler için yaratm›fl".
B U R S A
K E N T
R E H B E R ‹
ADIM ADIM
BURSA
2200 Y›ll›k Tarihi Geçmifl
Bursa, Marmara Denizi’nin güneydo¤usunda yer al›r ve nüfusu
yaklafl›k 2.500.000 olup, Türkiye’nin 4. büyük kentidir.
1 2
dür. ‹stanbul’dan Anadolu’ya
özellikle Akdeniz ve Ege bölgesine geçifl yollar›n›n üzerinde yer
alan Bursa’ya ‹zmir, Ankara,
Konya ve di¤er flehirlerden karayolu ile rahatl›kla ulaflabilirsiniz.
Geçifl yollar› üzerinde bulundu¤undan hemen her saat bafl› di¤er illerden Bursa’ya gelebilece¤iniz gibi, buradan baflka kentlere de rahatl›kla gidebilirsiniz.
Do¤uda Bilecik, Adapazar›, kuzeyde ‹zmit, Yalova, ‹stanbul ve
Marmara Denizi; güneyde Eskiflehir, Kütahya ve bat›da ise Bal›kesir illeriyle çevrilidir.
‹stanbul üzerinden ise hem karayolu ile hem de denizyolu ile gelebilirsiniz. Yenikap›’dan kalkan
h›zl› feribotla Güzelyal›’ya ya da
Yalova’ya veya Dar›ca - Eskihisar
aras› arabal› vapurla Yalova üzerinden Bursa’ya gelebilirsiniz.
Denizden yüksekli¤i 155 metre
olan Bursa, genelde ›l›man bir
iklime sahiptir. Kentin en s›cak
aylar› Temmuz-Eylül, en so¤uk
aylar› ise Ocak-Mart’t›r.
‹stanbul Yenikap›’dan h›zl› feribotla 75 dakika sonra Güzelyal›’ya gelebilir ve buradan otoban
üzerinden 4 saat sonra ‹zmir’e
ulaflabilirsiniz.
Bursa’y› bulundu¤u konum itibariyle Anadolu’nun Bat›’ya aç›lan
kap›s› olarak görmek mümkün-
Helikopter ve özel uça¤›n›zla havayolundan da Bursa’ya ulaflabilirsiniz.
1 3
Kestanesi, geleneksel El Sanatlar›, ‹skender Kebab›, ‹negöl Köftesi, Çinisi, ‹pe¤i, Havlusu, Kadifesi, Çile¤i, Erguvan›, fieftalisi,
B›ça¤›, Zeytini, Kemalpafla Tatl›s›, Karagözü, Külliyeleri, Türbe-
B U R S A
K E N T
R E H B E R ‹
leri, Evliyalar›, Kefliflleri, fiifal›
Termal Sular›, Irgand› Çarfl›l›
Köprüsü, Arap fiükrü Soka¤›, Teleferi¤i, Tarihi Kapal›çarfl›s› ve
Hanlar›, Yüzy›ll›k Evleri, Bedestenleri, Ç›narlar›; Yörük Köyleri,
Uluda¤’›, Apolyont Gölü, ‹znik’i,
Mudanya’s›, Trilye’si, Cumal›k›z›k’›, Misi’si velhas›l 2200 y›ll›k
geçmifliyle Bursa; görülmesi, gezilmesi gereken kentlerin bafl›nda yer almaktad›r.
Bursa; sahip oldu¤u kültürel, tarihi ve do¤al zenginlikleri ile,
dünyadaki her bireyin kendisinden ve insanl›k tarihinden bir iz
bulabilece¤i kadar özgün ve 365
gün turizm hareketine sahip bir
kenttir.
Bursa; tarih öncesi devirlerden
bu yana yerleflim yeri olmufl, tarihi ve kültürel dokusu, termal
kaynaklar›, inanç turizmi, do¤al
güzellikleri ve k›fl turizmi aç›s›ndan Marmara Bölgesi’nde alternatif turizm potansiyeline sahip
bir flehirdir.
‹nanç turizmi aç›s›ndan Bursa;
birçok medeniyete ve dinlere befliklik etmifl illerin bafl›nda geliyor. 325 ve 787 y›llar›nda 1. ve
7. Konsül Bursa vilayetinde, ‹znik’te toplanm›flt›r. Bu bak›mdan
‹znik, H›ristiyan dinince ülkemizdeki 8 kutsal hac merkezinden
birisidir. ‹slamiyet aç›s›ndan
B U R S A
K E N T
R E H B E R ‹
1 4
Mekke, Medine, Kudüs’ten sonra
beflinci makam olarak kabul edilen Ulucami Bursa’dad›r. Ayn›
flekilde Sultanlara k›l›ç kuflatan
Emir Sultan Buhari, Somuncu
Baba gibi evliyalar›n türbeleri
Bursa’dad›r.
Bursa, do¤al ve kültürel de¤erleri aç›s›ndan da benzersizdir. Hemen yan› bafl›nda yükselen Uluda¤, Yeflil Bursa’n›n güzelli¤inin
doruk noktas›d›r. Uluda¤, ayn›
zamanda Türkiye’nin en önemli
kayak ve do¤a yürüyüflü merkezlerinden biridir. Baflta Kültürpark, Botanik Park› ve Zoo Park
olmak üzere kent içinde düzenlenen parklar, Bursa’n›n yeflilli¤ine yeflillik katm›flt›r.
Orhan Park›
Di¤er yandan, tarihi kimlik ve
mimari miras bak›m›ndan Bursa,
Avrupa’da bir çok flehirle yar›flacak ölçüde zengindir. Osmanl›’n›n ilk alt› Padiflah› zaman›nda
yap›lan mimari yap›lar Bursa’ya
kent ölçe¤inde bir aç›k hava müzesi görünümü kazand›rm›flt›r.
Termal turizmi bak›m›ndan Bursa; bir çok hastal›klara iyi gelen
flifal› su kaynaklar› ile yaln›z Türkiye’de de¤il tüm Avrupa’da da
tan›nm›flt›r. Kükürtlü ve çelikli
olan bu flifal› sular, yüzy›llard›r
kapl›calardan akarak insanlara
sa¤l›k sunmay› sürdürmektedir.
Bursa: Türkiye’nin 5. Büyükflehri. Foto¤raf: Yusuf
GEZ‹LECEK YERLER
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Alternatif Gezi Rotalar›
Bursa’y› tam olarak tan›mak ve
anlamak için Bursa’da en az üç
günlük bir gezi yap›lmas›n› öneriyoruz. Bu süre içinde, Bursa’n›n de¤iflik turizm etkinliklerinden yararlanabilirsiniz. Ayrıca
bu rehberde, Bursa’y› günübirlik
gezecek turistler için de önerilere yer verdik. Günübirlik gezecekler için sadece kent merkezindeki tarihsel mekânlar› ve
Çarfl›'y› gezmelerini öneriyoruz.
‹ki günlük geziler için ise, ikinci
gün Bursa kentinin yak›n çevresindeki Cumal›k›z›k ile Uluda¤,
Saitabat ve Botanik Park gibi
do¤al ve kültürel turizm alanları;
üç günlük gezi düflünülüyorsa,
H›ristiyanl›¤›n amentüsünün yaz›ld›¤›, üç imparatorlu¤a bafl-
1 6
kentlik yapm›fl ‹znik baflta olmak üzere, Mudanya ve Gölyaz›
gibi merkezlerin ziyaret edilmesini tavsiye ederiz. Bursa’y› gezip görmek isteyenler için Bursa’y› gezme süreleri veya ilgi
alanlar›na göre belirleyebilecekleri alternatif turizm seçenekleri
bu kitapta ayr›nt›s›yla sunulmufltur. ‹yi gezmeler…
Bursa’dan Bir Görünüm
I. ALTERNAT‹F GEZ‹
Bursa Kent Merkezi
Bursa’da günübirlik (veya iki
günlük) yap›lacak geziler için iki
gezi ak›fl› öneriyoruz. Bu gezilerden ilkine Bursa Kent Müzesi’nden bafllamak gerekir. Çünkü Bursa'y› bütünüyle alg›layabilmek ancak Kent Müzesi'nden
bafllanacak bir geziyle gerçekleflebilir. Böylece, gezilecek yerler
hakk›nda genel bir bilgi sahibi
olundu¤u gibi, gezilecek yerlerin maket üzerindeki konumlar›yla, önemlerini anlayabilirsiniz.
Türkiye’nin en önemli ve ilk
Kent Müzesi olan bu müzede
edinilen izlenim ile yap›lacak
gezi çok daha anlaml› ve anlafl›l›r olacaktır.
Uzunçarfl›
Bursa’n›n Merkezinden Bir Görünüm. Heykel
Kent Müzesi'nden sonra yaya olarak geziyi sürdürebilirsiniz. Müzenin sol taraf›ndaki Atatürk heykelinin ilerisindeki alt geçitten yolun
karfl› taraf›na geçerek sol taraf›na
yürüdü¤ünüzde Orhan Park›’na
geleceksiniz. S›rt›n›z caddeye dönükken park›n solunda Ulu Cami sa¤›nda ise Orhan Cami’sini
göreceksiniz. Park›n hemen arkas›ndaki Kapal›çarfl›’da kadifeler,
1 7
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
havlular ve ipek kumafllar aras›nda al›flveriflinizi yapabilir, isterseniz a¤açlarla bezeli tarihi hanlarda geçmiflle yüzleflebilirsiniz.
Özellikle dinlenip çay içmek
için Koza Han, Pirinç Han ile
Balibey Han
Emir Han önerilir. Bak›rc›lar
Çarfl›s›'ndan geçip Balibey Han›'na girip burada Bursa'n›n geleneksel sanatlar›n›n yap›ld›¤›
esnaflar› izleyebilir, Bursa'ya iliflkin hediyelik eflyalar sat›n alabilirsiniz.
Balibey Han›'n›n dördüncü kat›n›n teras›ndaki geleneksel Bursa
kahvehanesinde, surlara karfl›
nargilenizi, çay›n›z› içebilirsiniz.
Dinlendikten sonra Saltanat Kap›s›'ndan geçip Tophane'yi
gezmenizi öneririz. Osmanl›
Devleti'nin kurucular› olan Osman ve Orhan Gazi Türbeleri’nin bu mekânda olmalar›n›n
yan› s›ra, Tophane, Bursa'y› kufl-
Bursa Evleri
bak›fl› görebilece¤iniz bir aland›r. Böylece, kenti kuflbak›fl› daha iyi alg›layabilir; buradan dürbünle gezece¤iniz noktalar› görebilirsiniz. Tophane’den ç›kt›ktan sonra, Bursa’n›n sivil mimari
örneklerini en iyi görebilece¤iniz Kale Sokak'a girip eski evleri inceleyebilirsiniz. Vaktiniz
varsa, labirent gibi sokaklar›ndan geçerek P›narbafl›'na gitti¤inizde, as›rlard›r Bursa'n›n tüm
su ihtiyac›n›n sa¤land›¤›
Çarflaf'› izleyebilir, Romal›lardan günümüze
gelen su yollar›n› görebilirsiniz. Fetih Kap›'y› gezdikten sonra, sur dibinden
Zindan Kap›'ya gitmeli,
oradan da Cilimboz Vadisi’ne inilmelidir. Cilimboz'un gizemli vadisinde ilerlerken bir yandan as›rlar önce güvenlik amac›yla kale gibi düzeltilmifl kayalar›, di¤er yandan ise
derin dere yata¤›n› izleyebilirsiniz. Cilimboz vadisini izledi¤inizde yolunuz sizi Muradiye'ye
getirir. Muradiye, Bursa'n›n en
Cumhuriyet Meydan› ve
Yeni Saat Kulesi.
Ft: A. Yedikardefl
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
1 8
I. Murat (Hüdavendigâr) Cami
eski ve korunmufl mahallelerinden biridir. Mahalleye ilk girdi¤inizde sizi, Bursa'n›n en eski ve
en önemli iki fabrikas› karfl›lar.
Önceleri Madam Brotte'un iflletti¤i, sonralar› uzun y›llar Frans›z
konsoloslu¤u yapm›fl olan Romangel taraf›ndan iflletilen ipek
fabrikas› ile Fabrika-i Hümayun'u gezerek, Bursa'n›n
tekstil sanayisinin geçmiflini anlayabilirisiniz.
Fabrika-i Hümayun'dan sonra hemen
karfl›s›ndaki Kayabafl›
Soka¤›’na girerseniz,
80 y›l önce kenti terk
etmek zorunda kalan
Rum mahallesine girmifl
olursunuz. Çok say›da
tarihi ev ve sokaklar› izleyerek Muradiye Meydan›’na ulafl›rs›n›z. Askerlik fiubesi’nin bahçesinde, çat›s› y›k›lm›fl
Rum Kilisesi’ni uzaktan görebilirsiniz. Ard›ndan Muradiye
Camii’ni ve gizemli Muradiye
Türbeleri’ni gezmenizi öneririz.
Özellikle de Sultan Murat ile Sultan Cem'in türbelerini...
Bu arada Külliye’nin hemen karfl›s›nda bulunan, ülkemizin alan›nda tek müzesi olan
Yeflil Türbe
Uluumay Halk K›yafetleri ve Tak›lar› Müzesi’ni, 17.
yüzy›l Osmanl›
Evi'ni ve Hüsnü
Züber’in Yaflayan Müzesi’ni
görmenizi öneririz. Yorulup
ac›kt›ysan›z, külliyenin imaretinde faaliyet gösteren Darüzziyafe'de Osmanl› yemeklerinden yiyebilirsiniz. Ö¤leden sonra ise,
gezilecek iki yol önerilir. Bir
araçla Çekirge istikametinde bir gezi yap›labilir.
Böylece yol üzerinde bulunan Atatürk Müzesi,
Orman Müzesi ve Karagöz Müzesi görülebilir.
Çekirge'de benzeri olmayan
I. Murat Camii-Medresesi ve
türbesini de gezdikten sonra,
külliyenin bahçesinde dinlenebilirsiniz. Ya da Bursa'yla
özlefltirilen kapl›calardan
birinde banyo yaparak yorgunlu¤unuzu unutabilirsiniz.
Daha sonra araçla
önce Y›ld›r›m
Külliyesi, ard›ndan Emir Sultan
Külliyesi ve
Yeflil Külliyesi’nin
gezilmesi
önerilir.
Yeflil Kahvehaneleri’nde
çayın
tadına
doyum
olmaz.
Uluumay Müzesinde
Sergilenen Bir
Osmanl› K›yafeti
1 9
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
II. ALTERNAT‹F GEZ‹
Do¤udan Bat›ya
Bursa'da iki günlük flehir gezisi
için önerimiz, Y›ld›r›m Külliyesi'nden bafllanılmas›d›r. Kent
merkezinde, h›zland›r›lm›fl turistik gezi dura¤›m›z›n bafllang›ç
noktas› olarak flehrin en do¤usunda yer alan Y›ld›r›m Külliyesi'ni seçtik. Dünyan›n ilk modern
hastanesi olan külliyenin do¤usunda kalan Darrüflifa'y› görmeniz tavsiye edilir. Bu külliye ziyaretinin ard›ndan Börekçi fievY›ld›r›m Külliye Girifli
Yeflil’den Bir Sokak. Ft: A. Yedikardefl
ket'in yerinde kahvalt› yapabilirsiniz. ‹kinci adresiniz padiflahlara
k›l›ç kufland›ran, Sultan Y›ld›r›m'›n damad›, evliyalardan Emir
Sultan Külliyesi olacak. ‹stanbul'daki Eyüp Sultan Türbesi'nden sonra en çok ziyaret edilen mekânlardan olan Emir Sultan Külliyesi'nden sonraki dura¤›n›z, Bursa'n›n sembollerinden olan Yeflil Türbe'nin yer ald›¤› Yeflil Külliye olabilir. Sultan Mehmet Çelebi taraf›ndan
yapt›r›lan Yeflil Külliye’nin etraf›ndaki antikac›lardaki turistik eflyalar›n ilginizi çekece¤ini umuyoruz. Yeflil Kahvehanesi'nde
Türk kahvesi içerek dinlenebilirsiniz.
Türk ‹slam Eserleri Müzesi
Yeflil'den hareket etmeden önce
Külliye'nin bir parças› olan medresedeki Türk-‹slam Eserleri
Müzesi'ni gezmeyi unutAtatürk
may›n. Yeflil'den
An›t›
Heykel'e yani kent
merkezine do¤ru yürüdü¤ünüzde 500 metre
ilerde tarihi Setbafl›
Köprüsü ve onun
öncesinde solda tarihi Mahfel Kahvehanesi'ni görürsünüz.
Arzu ederseniz
“Toplanma Yeri”
anlam›na gelen Mahfel'de simit
eflli¤inde çay içerek soluklanabilir ya da köprüye girmeden hemen sa¤daki yola girerek Gök-
Irgand› Köprüsü
dere üzerinde konuflland›r›lm›fl
olan Irgand› Çarfl›l› Köprüsü'ne giderek, köprü üzerindeki
sanatkârlar›n çal›flmalar› eflli¤inde
çay›n›z› yudumlayabilirsiniz. Unutmay›n, üzerinde dükkanlar›n
yer ald›¤› bu tarzdaki
köprüden dünyada sadece 4 adet
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
2 0
olursunuz. Kent Müzesi'nden
sonra solda Ulucami ile tarihi
hanlar›n yer ald›¤› Atatürk Caddesi'ne do¤ru yönelebilir ya da
Kent Müzesi
var. Irgand›'dan sa¤a do¤ru giderseniz asl›na uygun restore
edilen Gökdere Medresesi'ne
ulafl›rs›n›z. Bu arada vaktiniz
bolsa Umurbey Mahallesi’ndeki
“Tofafl Araba Müzesi”ni de görebilirsiniz. Setbafl› Köprüsü'nü
geçti¤inizde ilerde solda Atatürk
Heykeli'ni göreceksiniz. Heykelin arka taraf›nda küçük bir meydanda karfl›l›kl› iki bina bulunur.
Sa¤daki bina Bursa Kent Müzesi'dir. 3 katl› müzeyi gezdi¤inizde kent hakk›nda hemen hemen
her fleyi görmüfl ve ö¤renmifl
Ulu Cami
sa¤ tarafta otopark›n arka taraf›na geçerek, müze binas› sa¤›n›zda kalacak flekilde Bursa Kale
surlar›n›n yer ald›¤› “Hisar Bölgesi”ne do¤ru ilerleyebilirsiniz.
2 1
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Tercihiniz e¤er ikinci güzergâh
ise taksi duraklar›n›n karfl›s›ndaki Hac›lar Camii’nin yan›ndaki
Güllü soka¤› takip ederek ‹brahim Pafla Caddesi’ne ulafl›rs›n›z.
Biraz yukar› do¤ru ilerledi¤inizde ‹brahimpafla veya Mahkeme
Hamam›'n› göreceksiniz. Hamam›n alt taraf›nda Musluhittin Soka¤›na (veya K›z Okulu Caddesi’ne), buradan da Akb›y›k Caddesi üzerinden s›ras›yla Maksem
Caddesi, buradan da ‹nebey Sokak üzerinden tarihi “Tahtakale
Çarfl›s›”na ulaflm›fl olursunuz.
Çarfl›dan sonra s›rayla Ya¤c›lar
Sokak, Çak›r Sokak ve Çak›r
Caddesi’ni izleyerek Çak›r Hamam›'na ve Osmangazi Caddesi’ne
ulaflabilirsiniz. Bursa Kalesi ve
Saltanat Kap› ve Surlar
surlar›n›n yer ald›¤› Tarihi Hisar
Bölgesi caddenin sol taraf›nda
kal›r. Ayr›ca bu bölgede Haraçç›o¤lu Medresesi, Üftade Camii ve
Türbesi, Yerkap› Camii, Kavakl›
Camii, Veled-i Yaniç Mescidi, Lala fiahin Pafla Medresesi, daha
yukar›larda Molla Fenari Camii,
Alaaddin Pafla Camii, Alacah›rka
Camii ve restore edilen Kale Sokak gibi tarihi mekânlar yer al›r.
Osmangazi Caddesi’nin Kâz›m
Baykal Caddesi ile birleflti¤i girifl
noktas›nda sa¤da Tophane Park›'n›n afla¤› taraf›nda “Gazi Timurtafl Pafla Türbesi” ile “Okçu Baba Türbesi”ni görebilirsiniz. Cadde’den biraz ilerledi¤inizde Osmanl› ‹mparatorlu¤u'nun kurucusu Osman Gazi
Türbesi ile Bursa'y› fetheden
o¤lu Orhan Gazi’nin Türbesi’ne gelmifl olursunuz. Türbelerden ç›kt›¤›n›zda
park içinde yer
alan, Tarihi
Saat Kulesi ve
fiehitler Abidesi önünde
hat›ra foto¤raf›
çektirebilirsiniz. Bu arada
ö¤le vakti olmuflsa, karn›m›z ac›kt› diyorsan›z
parktan ç›kt›¤›n›zda sol tarafta kalan
kebapç›da
gönül rahatl›¤›
ile Bursa'ya
özgü yemeklerin tad›na bakabilirsiniz.
Tophane Saat Kulesi
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
fiehitler An›t› ve Osman Gazi Türbesi
Tophane'den sonraki yolculu¤unuz, Hasta Yurdu Caddesi üzerinden Kapl›ca Caddesi’ni takip
ederek fiehzade türbelerinin bulundu¤u Muradiye Külliyesi
olabilir. Yol üzerinde fiehadet,
Fenari, Alâaddin Pafla Camileri ile Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan gençlik kültür merkezi
olarak hizmet vermek üzere asl›na uygun restorasyon çal›flmalar›
sürdürülen “Fabrika-y› Hümayun Binas›”n›, “Üç Han›m K›z-
Orhan Park›, Ulu Cami, Koza Han
2 2
lar Türbesi”ni ziyaret edebilirsiniz. Kapl›ca Caddesi’nin bitiminde Hamzabey Caddesi ile kesiflti¤i noktada sa¤ tarafta afla¤›da 2.
Murat Caddesi üzerinde yer alan
Fatih Sultan'›n babas› Sultan II.
Murad’›n yapt›rd›¤› Muradiye
Külliyesi; ölümle yaflam›n, rüya
ile hakikatin ve hüzün ile huzurun bir arada tad›ld›¤› kutsal ve
mistik mekânlardan biridir. Külliye ziyaretinden sonra, Muradiye
Camii’nin önündeki meydana
ç›kt›¤›n›zda, 17. yüzy›ldan kalma, Sultan II. Murad'›n ikâmet
etti¤i söylenen ve bugün müze
haline getirilen Muradiye Kona¤›
olarak bilinen “Osmanl› Evi” ile
yak›n›nda yer alan “fiair Ahmet
Pafla Medresesi” binas›nda bulunan “Uluumay Osmanl› Halk
K›yafetleri ve Tak›lar› Müzesi”ni ziyaret edebilirsiniz.
Bu arada e¤er akflam vakti Muradiye’ye tekrar gelmek isterseniz
Külliye’ye ait olan 2. Murad ‹mareti içinde faaliyet gösteren Darüzziyafe Restoran›'nda fas›l eflli¤inde kendinize ya da dostlar›n›za ziyafet verebilirsiniz. Külliye
ve çevresindeki ziyaretiniz sonras› II. Murat ve Beflikçiler caddelerini takip ederek Çekirge
2 3
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Kent Merkezi
Caddesi’ne ç›kabilirsiniz. Ya da
külliyenin bat› taraf›nda kalan
Hamzabey Caddesi’ne ç›k›p
Atatürk
Müzesi
Hamzabey ve Kara Mustafapafla Türbeleri’ni ziyaret ederek
Çelikpalas Oteli’nin yan›ndan
Çekirge Caddesi’ne ç›kabilir ve
müze haline getirilen Atatürk
Köflkü'ne girebilirsiniz. Buradan
biraz ilerideki Türkiye’nin tek
Ormanc›l›k Müzesi’ne u¤rayabilirsiniz. Daha sonra yol üzerinde Hacivat-Karagöz an›t› ile
“Süleyman Çelebi An›t Mezar›”n› göreceksiniz. Karagöz An›t›’n›n karfl›s›nda yer alan ve Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan
Süleyman Çelebi An›t Mezar› Ft: Alper Keskin
yeniden düzenlenerek hizmete
aç›lan “Karagöz Müzesi”ni ziyaret ettikten sonra kentin en bat›s›nda yer alan Çekirge semtindeki üçüncü Osmanl› padiflah› “I.
Murad Hüdavendigâr Külliyesi”ni gezebilirsiniz. Türbenin yan›ndaki çay bahçesinde flehri
seyrederek çay eflli¤inde yorgunlu¤unuzu att›ktan sonra bir taksiyle Çekirge Caddesi’nden tekrar geriye dönüp Çelik Palas karfl›s›nda Kültürpark’›n kap›s›ndan
içeri girerek Roma ve Bizans dönemi eserlerinin sergilendi¤i
“Arkeoloji Müzesi”ni mutlaka
görmelisiniz. Müze ziyaretinden
sonra bir taksiyle tarihi Büyükflehir Binas› ile Tayyare Kültür
Merkezi'nin bulundu¤u flehir
merkezine inerek; tarihi Belediye
binas›n›n arkas›ndaki “Orhan
Gazi Camii ve “Ulucami”yi ziyaret ettikten sonra art›k gönlünüzce gezebilir, al›flveriflinizi yapabilirsiniz. ‹sterseniz Koza Han'a,
Emir Han'a, Pirinç
Han'a ya da eski
Arkeoloji
Orhan Hamam›
Müzesinde
olan Aynal› Çarbir büst.
fl›'ya gidebilirsiniz. ‹sterseniz
kuyumcular›n, gümüflçülerin, mobilyac›lar›n,
yorganc›lar›n,
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Ulu Cami Ziyaretçileri
çeyizcilerin, havlucular›n, iplikçilerin bulundu¤u Bedesten ve
Uzun Çarfl›'ya gidip ihtiyac›n›z›
karfl›layabilirsiniz. Ac›kt›ysanız
ve can›n›z ›zgara çektiyse Çiçek
Izgara'ya, ‹skender istiyorsan›z
Tayyare Kültür Merkezi'nin yan›ndaki ‹skender Kebapç›s›'na,
fast food türü yiyecek isterseniz
Zafer Plaza'ya, can›n›z köfte çektiyse ve orijinal yerinden yemek
istiyorsan›z ‹vaz Pafla Kap›s›'n›n
hemen giriflinde yer alan “Üç
Köfte Lokantas›”na gidebilirsiniz. Gösteriflsiz bir yer ama tavsiye ederiz. Köftenin d›fl›nda mutlaka sütlü Kemalpafla tatl›s›nı yemeyi ihmal etmeyiniz. Bak›rc›-
Orhan Cami
2 4
lar Çarfl›s›'na girdikten sonra
sa¤ tarafta kalan Akay Lokantas›'nda Tatar usulü orijinal mant›
ve çi¤ börek ya da Gürsulu ‹dris,
Küçüksaray veya Hac›o¤lu'nda
“Kayhan Usulü Pideli Köfte” yiyebilirsiniz. Yemek sonras› eski
tarihi Belediye binas›n›n sa¤ taraf›nda bulunan Köylü Pazar›'n›n
köflesindeki Âflıklar Kahvesi'nde nefis bir çay içerek mola
verebilirsiniz. Çay içerken birkaç
âfl›ktan ba¤lama eflli¤inde türkü
dinleyebilirsiniz veya Atatürk
Caddesi’ne ç›karak Zafer Plaza
taraf›nda yolun karfl› s›ras›ndaki
Büyükflehir Belediyesi'nin restore etti¤i tarihi Balibey Han'›nda
yorgunluk kahvesi içerek gezinize nokta koyabilirsiniz. E¤er gece e¤lenmek istiyorsan›z Çekirge, Alt›parmak caddeleri üzerinde, Kültürpark içinde yer alan
Kapal› Çarfl›ya Giden Yol
e¤lence mekânlar›na u¤rayabilirsiniz. Akflam fas›l müzi¤i dinleyerek veya müzi¤e bizzat efllik
ederek e¤lenmek, bal›k yemek
istiyorsan›z flüphesiz en güzel
mekân Arap fiükrü Soka¤›'ndaki
restoranlar olacakt›r.
Arap fiükrü’de E¤lence Ft: B. Güleç
2 5
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
III. ALTERNAT‹F GEZ‹
Cumal›k›z›k
Saitabat fielalesi
Kültür - Botanik ve
Zoopark
Yaflayan Osmanl› Köyü:
CUMALIKIZIK
Bursa’n›n do¤usunda Ankara yolu üzerinde Bursa’ya 10 km. mesafede, Uluda¤’›n yamaçlar›nda
befl k›z›kl› köyden biridir ve Osmanl› dönemi konut dokusunu
günümüze kadar koruyan nadir
köylerden olan 700 y›ll›k tarihi
Cumal›k›z›k Köyü, Osmanl› dönemi k›rsal mimarisinin önemli
örneklerinden biri olarak, halen
geleneksel yaflam biçimini korur.
Köyde bulunan evlerin birer
odasının restore edilerek ev pansiyonuna çevrilmesi çal›flmalar›
devam etmektedir. Cumal›k›z›k
evleri, Osmanl› Türk mimarisinin
özelliklerini tafl›r. Genellikle iki
ya da üç katl› olan evlere sokaktan iki kanatl› ahflap kap›yla avludan geçilerek girilir. Avlunun
zemini toprak veya tafltan yap›lıd›r. Alçak tavanl› ara kat evin
k›fll›k bölümünü oluflturur. Evlerin zemin katlar›na ahflap hat›ll›
geleneksel tafl malzeme, üst katlar›na ise ahflap çatk› aras›nda
kerpiç malzeme, çat›da ise alaturka kiremit kapl› k›rma çat›l›
ahflap malzeme hâkimdir. Duvarlar› genellikle sar›, mavi, beyaz,
mor ve yeflil renktedir. Bursa'ya
Cumal›k›z›k Köy Meydan›
Cumal›k›z›k’ta Do¤al Ürünler. Ft: A. Yedikardefl
20 dakika mesafedeki 700 y›ll›k
Osmanl› köyü olan Cumal›k›z›k'ta kahvalt› yapman›z› tavsiye
ederiz. Bol bol foto¤rafl›k malzeme ile dönece¤iniz Cumal›k›z›k'a
otobüs veya minibüsle gidebilirsiniz. Cumal›k›z›k’ta her y›l haziran ay›n›n 3. haftas› “Ahududu
fienlikleri” düzenlenmektedir.
k›z›k’ta
Cumal› isteyenler,
k
a
m
konakla
r Konak
la
Bulan 2 48 69
7
0224. 3
ansiyon ler.
ir
oncuk P
Mavi B 55’da kalabil
09
3
7
3
.
4
022
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
SA‹TABAT fiELALES‹
Bursa'dan 12 km. uzakl›kta yer
alan Saitabat, yemyeflil çimenler
ve ç›nar a¤açlar›yla çevrili bir
alandır. Uluda¤ eteklerindeki flelalenin akt›¤› kanyon, do¤a sporlar› ile u¤raflanlar›n buluflma
noktas›dır. Odun ateflinde, kiremitte tereya¤› ile piflirilen alabal›klar›yla meflhur olan flelalenin
çevresinde piknik alanlar› bulunur.
2 6
kezinden 12 kilometre uzakl›kta,
do¤all›¤›ndan hiçbir fley kaybetmemifl baflka bir güzellikle sizi
a¤›rlayacak olan Misi Köyü, asma yapra¤›, misket üzümü ve flarab› ile çok ünlüdür. Bugün Gümüfltepe Mahallesi ad›yla Nilüfer
Belediyesi’ne ba¤lanan Misi Köyü çok eski bir yerleflim yeri oldu¤u gibi, H›ristiyanlar için de
önemli bir bölgedir. M.S.183 y›l›nda Alex adl› bir keflifl, seksen
befl kiflilik maiyetiyle H›ristiyanlar›n öncüleri olarak ‹nkaya ve
Misi köylerine yerlefltikleri, “konsül”ün toplanarak ‹ncil tart›flmas›
yap›ld›¤› tarihi kay›tlarda mevcuttur; bugün kal›nt›lar›na rastlan›lan manast›r civar›nda ‹ncil’in
bir nüshas›n›n gömülü oldu¤una
inan›l›r.
Bursa Yeflilinin Minyatürü:
BOTAN‹K PARKI
Saitabat fielalesi
Safl›¤›n ve Yeflilli¤in Adresi:
M‹S‹ KÖYÜ (GÜMÜfiTEPE)
Botanik Park›
Misi Köyü’nün Tarihi Evleri
Bursa’da yeflil kuflak kapsam›nda, kente bol oksijen, yeni dinlenme ve sa¤l›kl› spor alanlar›
kazand›rmak amac›yla 1998 y›l›nda hizmete aç›lan So¤anl› Botanik Park›; 400.000 m2’lik alan›nda, 150 türden 8000 a¤aç, 76
türden 100.000 çal›, 20 türden
50.000 yer örtücü ve 27 türden
6000 gül ile Bursa Ovas›'n› korumakla birlikte, bitkisel araflt›rma
ve bilimsel çal›flmalara da aç›k
bir parkt›r. Ziyaretçilerine sa¤l›kl›
yaflam için spor yapma imkân›
da sunulan parkta 12 kilometrelik do¤al yürüyüfl yollar›, do¤al
koflu yolu, 1 kilometrelik so¤uk
asfalt kaplamal› bisiklet yolu ve
göletler bulunur. Botanik Park›'nda 17. 18. ve 19. yüzy›llara
ait bazı ünlü eski Bursa evlerinin
benzerleri de infla edilmifltir.
Do¤anc› Baraj›'ndan sonra görece¤iniz Orhaneli-Bursa Yolu üzerinde eski bir Rum Köyü olan,
üzümü ve flarab› ile ünlü Misi
köyü, Uluda¤'›n güneyindeki
da¤l›k ve ormanl›k bölgede yer
alan tarihi bir köydür. Tarihi çok
eskilere dayanan Gümüfltepe
(Misi) köyünün ilk ad›n›n Mysia
oldu¤u san›l›yor. Bursa'n›n mer-
2 7
Bursa Hayvanat Bahçesi:
BURSA ZOO PARK
1998'de hizmete aç›lan Bursa
Zoo Park’ta, y›lan, timsah, iguana, pelikan, ördek, flamingo, deve kuflu, kartal, atmaca, flahin,
akbaba, kelaynak gibi y›rt›c› kufllar; ay›, kurt, yaban domuzu, deve, geyik, ceylan, leopar, lama,
Bursa'n›n Oksijen Deposu
KÜLTÜRPARK
Bursa kent merkezinin “Oksijen
Deposu” olarak bilinen “Kültürpark”, Osmangazi merkez ilçesi s›n›rlar› içinde, Çekirge Caddesi ile Bursa-‹zmir Yolu, Stadyum ve Yeni Kapl›ca Caddeleri
aras›nda kalan genifl bir bölgeyi
kapsar.
Arkeoloji Müzesi ile festivallerin
yap›ld›¤› Aç›khava Tiyatrosu'nun
yer ald›¤› Reflat Oyal Kültürpark›,
kentin merkezinde, çay molas›
Kültür Park Ft: N. Kabal
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
yaban efle¤i, arslan, maymun, tavus kuflu gibi hayvanlar; köy tarz›nda düzenlenen binalarda da
çeflitli kümes hayvanlar›; sülün,
güvercin, papa¤an gibi kufllarla
inek, koyun ve keçi gibi evcil
hayvanlar bulunur. Hayvanat
Bahçesi'nde eski köy evleriyle
köy yaflant›s›n›n canland›rmas›
da yap›lmaktad›r.
verece¤iniz, yürüyüfl ve spor yapabilece¤iniz, göl k›y›s›nda romantik anlar yaflayabilece¤iniz,
yaz›n çocuklar›n›zla ailece hofl
vakit geçirebilece¤iniz, ç›nar,
kestane a¤açlar› ile bezeli yemyeflil bir parkt›r.
Bursa'n›n en büyük dinlenme
yeri olan park içinde; sandalla
gezilen bir göl alan›, çevresinde
çay bahçeleri, lokantalar, barlar,
Lunapark bulunur. Park içindeki
Aç›khava Tiyatrosu'nda 1963'ten
bu yana Bursa Festivali ile Alt›n
Karagöz Halk Danslar› Yar›flmas›
düzenlenmektedir.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
IV. ALTERNAT‹F GEZ‹
Olimpos’tan Uluda¤’a
Uluda¤, 2.543 metre yüksekli¤i
ile kuzey-bat› Anadolu'nun en
yüksek zirvesini oluflturur. Bu
yönü ile amatör da¤c›lar›n ve
do¤a yürüyüflü yapanlar›n u¤rak
yeridir. Ola¤anüstü do¤al yap›s›,
flora ve faunas›n›n zenginli¤i ile
bilinen Uluda¤ Milli Park›'nda
2'si kampl› olmak üzere 4 adet
kullan›m alan› mevcuttur. Bunlar; Sar›alan, Çobankaya, Kirazl›yayla ve Karabelen kamp ve günübirlik kullan›m alanlar›d›r.
Uluda¤'da kayak sporu ve turizme yönelik 17 adet turistik tesis
de mevcuttur. Ayr›ca çeflitli kamu kurumlar›na ait 16 adet tesis
bulunur.
Uluda¤'a sabahları taksi-dolmufllara binerek karayolu ile ç›kabilirsiniz. Dönüflünüzü teleferik ile
yapabilirsiniz. Ya da teleferik ile
Uluda¤'a ç›k›p, taksi dolmufllarla
karayolundan dönüfl yapabilirsiniz.
Uluda¤ Oteller Bölgesi
2 8
Dönüfl yolunuz üzerinde bulunan ‹nkaya An›t A¤ac›'nda bir
kahve-çay molas› vermek üzere
inebilir ve daha sonra bir baflka
dolmuflla Çekirge'ye ulaflabilirsiniz.
Otelinizde dinlendikten sonra
yapaca¤›n›z bir hamam (kapl›ca)
sefas› bütün yorgunlu¤unuzu
üzerinizden atacakt›r.
TELEFER‹K’LE ULUDA⁄’A
Uluda¤, sadece Bursa'n›n de¤il
tüm Türkiye'nin önemli turizm,
kayak ve e¤lence merkezlerinden biridir. Özellikle k›fl turizmi
aç›s›ndan oldukça hareketli olan
Uluda¤'›, vaktiniz varsa görmenizi, bir gününüzü ay›rman›z› tavsiye ediyoruz.
Bursa'ya gelmiflken Uluda¤'› görmeden gitmek ve Teleferik'e binmemek büyük bir kay›p. Hele
hava aç›ksa, teleferik yolculu¤u
oldukça keyifli olur. fiehriyle,
ovas›yla bütün Bursa'y› ayn› anda görebilir, foto¤raflayabilirsiniz. Kimi zaman çam ve kestane
a¤açlar›n› yalayarak kimi zaman
da “Kaynana Çukuru” gibi derin
uçurumlar› geçerek Uluda¤'a ulaflabilirsiniz. Bu arada her direk
geçiflinde teleferi¤in biraz salland›¤›n› hat›rlatal›m ki bu sizi korkutmas›n.
2 9
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Hatlar› yenilenen ve modern hale getirilen Teleferi¤in ilk dura¤›
Kad›yayla'd›r. Buras› 1.200 metre
yükseklikte bir yayla… Piknik
için ya da ata binmek veya çeflitli flifal› otlar toplamak için arzu
ederseniz burada mola verebilirsiniz. Bu yaylaya ancak teleferikle ya da t›rmanarak ulaflabilirsiniz; karayolu yok.
yudumlayabilirsiniz. Ya da kar
tutmuflsa oteller bölgesinden kiralayaca¤›n›z kayak tak›mlar›yla
Uluda¤'›n keyfini kayarak ç›karabilirsiniz.
Daha çok trekkingcilerin yürüyüfl parkuru olarak tercih ettikleri Kad›yayla'dan sonra ikinci ve
son durak ise 1.600 metre yüksekli¤indeki Sar›alan'd›r.
mantik ve keyifli bir yolculuk
yapmay› ve Çobankaya'ya ulaflt›¤›n›zda ovadan Uluda¤'›n en
yüksek yeri olan Bakacak mevkiinde yorgunluk çay› içmeyi sak›n
De¤ifliklik olsun isterseniz e¤er;
Sar›alan'dan iki kiflilik telesiyejlere binerek biraz daha ilerideki
Çobankaya Yaylas›'na ulaflabilirsiniz. Bu küçük teleferiklerle ro-
Taksi dolmufllarla da gidebilece¤iniz Sar›alan'da “kendi piflir,
kendin ye” restoranlar›nda keyifli
bir gün geçirebilirsiniz.
Özellikle Palab›y›k lâkapl› Cemâl
Amca'n›n yerini tavsiye ederiz.
E¤er hava kapal› veya ya¤murlu
ise topraktan f›flk›ran o tertemiz
oksijeni içinize çekerek çay›n›z›
unutmay›n. Hava aç›ksa Marmara Denizi'ni hatta ‹stanbul'un siluetini dahi bu tepeden görebilirsiniz.
Tabii ki k›fl mevsimindeyseniz,
kayaklar›n›z da yan›n›zda ise
kaymay› asla unutmay›n›z.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
V. ALTERNAT‹F GEZ‹
Karayolu ile
Uluda¤ Gezisi
‹NKAYA ÇINARI VE KÖYÜ
Uluda¤'a teleferi¤in d›fl›nda karayolu ile kendi araban›zla ç›kmay›
düflünüyorsan›z, sabahleyin aç
karn›na kahvalt›y› planlayarak
hareket etmenizi tavsiye ederiz.
Tabii ki k›fl mevsiminde kendi
arac›n›zdan ziyade taksi-dolmufllar› tercih etmeniz daha sa¤l›kl›
olur. Karayolunda ilk dura¤›n›z
‹nkaya Köyü olacakt›r. Sabahleyin karayolu ile kentin bat›
ucunda, Çekirge yolu üzerinden
Uluda¤'a ç›karken 3 km. uzakl›kta ‹nkaya Köyü'nde, 600 y›ll›k tarihi ‹nkaya Ç›nar a¤ac›n›n gölgesinde, tamamen köylülerin en
güzel ürünlerinin yer ald›¤› nefis
bir kahvalt› yapabilirsiniz. Ulu-
Tarihi Misi Köyü Foto¤raf: Nilay Kabal
As›rl›k Tarihi ‹nkaya Ç›nar›
3 0
da¤'dan dönüflte ise çap› 3, yüksekli¤i ise 35 metre olan bu an›t
a¤ac›n gölgesinde yorgunluk çay› içebilirsiniz. Kirazl›yayla'ya
ulafl›ncaya kadar sa¤l› sollu birçok et ve mangal restoran› göreceksiniz. Onun öncesinde hemen yolun kenar›nda özellikle
k›fl aylar›nda geyiklerin toplanarak koruma alt›na al›nd›¤› “Geyik
Çiftli¤i” ilginizi çekecektir. Geyik
Çiftli¤i’nden sonra Uluda¤ Milli
Park s›n›rlar›na da girmifl oluyorsunuz. Kirazl›yayla iflte bu noktadan bafllayarak Sar›alan (Oteller)
bölgesine kadar ulafl›yor. Karayolu ile Uluda¤'a ç›karken Kirazl›yayla mevkiinde yol ikiye ayr›l›r. Birinci yol sizi Sar›alan'a götürürken ikinci yol da sizi So¤ukp›nar köyüne götürür. Köyün yak›n›nda “Aras fielalesi”ne de u¤rayabilirsiniz. Bu köyden Keles'e,
Keles'ten de Yörük flenliklerinin
yap›ld›¤› Kocayayla'ya ya da ‹negöl'e kadar gidebilirsiniz. Tabii
ki alt›n›zda iyi bir cip olmal›.
fiüphesiz yol boyunca bol bol foto¤raf malzemesi toplayacaks›n›z. Tabii burada yeri gelmiflken
bir baflka alternatif yoldan bahsetmekte fayda var. Dönüfl yolculu¤unu So¤ukp›nar'a dönmeyip Do¤anc› Baraj› üzerinden yapabilirsiniz. Baraj sonras› tarihi
Misi Köyü’nü ziyaret edebilirsiniz.
3 1
VI. ALTERNAT‹F GEZ‹
ULUDA⁄ YÖRÜK
KÖYLER‹ GEZ‹S‹
Uluda¤, sadece k›fl turizmine de¤il, daha farkl› bir turizm etkinli¤ine de ev sahipli¤i yapar. Yaz
aylar›nda vaktiniz varsa, Uluda¤'›n eteklerindeki tarihe tan›kl›k eden ve as›rlard›r geleneklerin yaflat›ld›¤› Yörük ve Türkmen
köylerini görmenizi tavsiye ederiz. Tertemiz, bozulmam›fl harika
bir tabiat sizi bekliyor. ‹nan›n bu
köylere yapt›¤›n›z ziyaretten hiç
piflman olmayacaks›n›z. As›rlard›r kullan›lagelen ahflap evleri,
oldukça ilkel bir aletle yap›lan
bel kuflaklar›n›n nas›l yap›ld›¤›n›
hayretle göreceksiniz. Bir as›r
önce yerleflik hayata geçen Yörüklerin geleneksel yaflant›lar›na
tan›kl›k edeceksiniz. Köylerde;
Anadoluda kullan›lan iki tekerlekli ka¤n› arabalar› ile karasaban›n kullan›ld›¤›na flahit olacaks›n›z. Seferi›fl›klar köyünde, dervifllerin türbelerini ve Bizans kal›nt›lar›n› göreceksiniz.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
geçip gittikleri bir yer olarak betimlenmifltir. Oysa Uluda¤'›n bir
de görünmeyen yüzü vard›r.
Uluda¤'›n bu görünmeyen arka
yüzü, Yörük köyleriyle bir kültür
atlas›d›r. Belki de bu nedenle,
geçmiflte Türkiye'ye gelen hemen her gezgin Uluda¤'a ç›k›p,
Uluda¤ Yörükleri’nin ilginç yaflamlar›ndan kesitler aktarm›fllard›r. Neredeyse hemen her hafta,
Yörük Kad›nlar› Ocak Bafl›nda
Uluda¤ Yörükleri’nin tüm özelliklerini, kültürlerini en ayr›nt›l›
bir flekilde bilen fiinasi ve U¤ur
Çelikol taraf›ndan Uluda¤'›n arka
yüzündeki Yörük köylerini görmek için geziler düzenlenir.
Yörükler
ULUDA⁄’IN ARKA YÜZÜ
Teleferikten Bursa Manzaras›
Belle¤imizde Uluda¤; her zaman
karl› da¤lar› ve zenginlerin k›fl›n
kayak yapmak için günübirlik
Seferi›fl›klar Köyü
Gerçek Türkmen ve Yörükleri
görmek için ise, da¤›n öbür yakas›na geçmek gerekir. Da¤›n
güneyindeki genifl vadide s›ralanm›fl köyler, Da¤dibi köyleri
olarak an›l›rlar. Epçeler, Da¤dibi,
Afla¤›deliler, Yukar›deliler, P›narc›k, Kozbudaklar, Güneybudaklar, Çaybafl›, Güneybay›r›, fieytanbudaklar köylerinin tümü
Türkmen köyüdür.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
VII. ALTERNAT‹F GEZ‹
DO⁄A YÜRÜYÜfi
PARKURLARI
Bursa, k›fl ve do¤a sporlar› ile
avc›l›k aç›s›ndan oldukça uygun
bir kenttir. Do¤ay› seviyorsan›z,
afla¤›daki güzergâhlardan birini
seçerek do¤a yürüyüflü yapabilir,
bol bol foto¤raf çekebilir, gezerken avc›l›k hobinizi de¤erlendirebilirsiniz. Uluda¤ bölgesi yaz
ve k›fl döneminde do¤a yürüyüflüne elveriflli olup, tercih edilen
alt› parkur belirlenmifltir.
3 2
Do¤ader (0224 222 96 01) ve
Zirve Da¤c›l›k (0532 246 26
92)’den yard›m talep edebilirsiniz.
Oteller Bölgesi
CENNET KAYA BÖLGES‹
Bafllang›ç noktas› rak›m› 1865
metre olan 2 km.lik parkur üzerinde kuzey yamaçtan Gemlik
Körfezi'nin, güney yamaçtan ise
tüm da¤ köylerinin manzaras› eflli¤inde, do¤a yürüyüflü yapabilirsiniz.
3 3
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Oteller Bölgesi
Oteller Bölgesi
SARIALAN - ÇOBANKAYA
PARKURU
Z‹RVE TEPES‹ PARKURU
Bafllang›ç ve bitifl noktas› rak›mlar› 1850 metre ve 1750 metre
yükseklikte son bulan 5200 metre mesafedeki bu parkurda, yol
boyunca p›r›l p›r›l akan dereler
ve yemyeflil a¤açlar eflli¤inde keyifli bir yürüyüfl yapabilirsiniz.
Oteller Bölgesi
SOFTABO⁄AN fiELALES‹
PARKURU
Bir yanda denizin, öte yanda
Apollon Gölü’nün doyumsuz
panoramas› eflli¤inde Uluda¤ ve
yöresinde do¤a ve bitki örtüsünün ola¤anüstü görüntülerini
görmek istiyorsan›z, 7615 metre
mesafeye sahip Oteller Bölgesi
ile Zirve Tepesi aras›ndaki parkuru tavsiye ederiz. T›rmanaca¤›n›z zirvenin yüksekli¤i 2487 metredir.
Wolfram-Madenler Bölgesi
GÖLLER YÖRES‹ PARKURU
Mesafesi 6000 metre, bafllangݍ
noktas› rak›m› ise 1800 metre
olan bu orman parkurunda Uluda¤'›n dere, gölet ve taraçalar
halinde afla¤›ya inen flelalesi bulunur. Su sesleri ve eflsiz manzaralar›n rehberli¤inde Bursa Ovas›'n›n muhteflem panoramas› ile
do¤a yürüyüflünü sonuçland›rabilirsiniz.
BA⁄LI KÖYÜ PARKURU
7500 metre mesafeye sahip olan
ve 1865 metre yükseklikten bafllayan inifl parkurunda zirveden
afla¤›ya do¤ru inerken as›rlard›r
geleneklerin devam ettirildi¤i
da¤ köylerinde Türkmen ve Yörüklerin konukseverli¤ine ve
zengin kültürüne hayranl›kla tan›k olabilirsiniz.
2300 metrelik rak›mda da¤ manzaralar›n›n eflli¤inde sadece Uluda¤'a has kelebek cinslerini, da¤
çiçeklerini gözlemlemenin ayr›cal›¤›n› yaflamak ve Kara Göl,
Aynal› Göl, Kilimli Göl, Buzlu
Göl gibi buzul göllerinin muhteflem atmosferini hissetmek istiyorsan›z ve bünyeniz sa¤lamsa
9800 metre uzunlu¤undaki Madenler Bölgesi ile Göller Yöresi
aras›ndaki parkurda yürüyüfl yapabilirsiniz.
ORHANEL‹ KANYONU
Bir di¤er tavsiye edebilece¤imiz
yürüyüfl parkuru Orhaneli Sada¤›
Kanyonu’dur.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
ULUDA⁄’DAK‹ KAYAK
P‹STLER‹
Otel Kartanesi teleskisiyle 610
metre yüksekteki ara istasyonuna ç›k›labilmektedir. Tesiste,
Gençlik ve Spor ‹l Müdürlü¤ü’nden al›nan ve 1350 metre
uzunlu¤uyla en uzun iki liftten
biri olan telesiyejden faydalanabilirsiniz. Ç›k›lan pist bafllang›çta
dik, daha sonra yumuflak bir
e¤im al›yor. ‹yi derecede kayanlara göredir. Otel bünyesinde yeni ve orta düzey kayakç›lar için
3 adet teleski hizmet veriyor. Yeni bafllayacaksan›z, otel bünyesindeki kayak okulundan k›sa
süreli kayak e¤itimi alarak kayman›z mümkün.
Otel Beceren Teleski 630 metre,
orta zorluk derecesindedir. Uluda¤'›n en kalabal›k liftlerinden
biri olan Beceren'de; çok h›zl› ç›k›fl sa¤layan lift, yan yana çift teleskiden olufluyor. Biri afla¤› inmek, di¤eriyse a¤açlar›n aras›ndan sol tarafa do¤ru uzan›p Kervansaray'›n pistine kat›lmak üzere iki pist seçene¤i sunuyor. Her
iki pist de afla¤›da birleflip Beceren Cafe'nin büyük pistine kar›fl›yor.
Hotel Grand Yaz›c› Teleski 670
metredir. Beceren Teleski ile ayn› yerde bafllayan ve ayn› yerde
biten lift de uzun kuyruklar olabiliyor. Fakat bu liftle iki pistte
kayma imkân›n›z var. Biri afla¤›
inerken, di¤eri sa¤ tarafa yöneliyor. ‹kisi de Beceren Cafe'nin
önündeki pistte birlefliyor.
Hotel Kervansaray Telesiyeji 740
metre olup, orta zorluk derecesindedir. Bu liftle kullan›labilen
pistin en h›zl› telesiyeji dir. Belvü Kafeterya'ya ç›kan liftle, Beceren Cafe önündeki pistler kullan›l›yor.
A¤ao¤lu Telesiyeji 510 metredir.
Liftin hemen yan›ndan inen pistte oldukça dik bir e¤im var oldu-
3 4
¤undan, kalabal›k oldu¤u için
zemin, iyi kayanlar için müsaittir.
Sol taraftan inen pist ise orta derece kayanlara göredir. "Cennet"
olarak adland›r›lan pist orta ve
alt› seviye için uygundur. Garan
Telesiyeji dik bir e¤ime sahiptir,
fakat genifl bir alanda kay›ld›¤›
için zorluk derecesi azalan bir
pisttir. Garan Teleski ise iyi kayanlar için uygundur. Bu lift de
Fatin Tepe'ye ç›k›yor. Liftin yan›ndan inen dik ve engebeli pist
ustalar içindir
Hotel Ergün teleski 600 metre
uzunlu¤undad›r. Fatin Tepe'ye
iflleyen liftin ç›k›fl› rahat ve h›zld›r. Bu liftle kullanabilece¤iniz
üç pist seçene¤iniz var. Liftin hemen yan›ndan inen pist oldukça
dik, engebeli ve zordur. Di¤er
iki pist için, liftten ç›k›nca karfl›ya geçilmesi gerekiyor. Buradan
Gençlik ve Spor Müdürlü¤ü tesislerinin yan›ndaki pistlere ulafl›labiliyor.
Alkoçlar Otel’de yer alan Osman
Yüce pisti zor bir pist olup, Cennetkaya pisti, kolay pistlerindendir.
Fahri Otel’deki Telesiyejin uzunlu¤u ise 750 metredir ve orta
zorluk derecesindedir.
3 5
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Teleski-Telesijej
Pist
Uzunlu¤u ve Zorlu¤u
Beden terbiyesi
Kuflakl›kaya grand
Tutyeli
Belvü
Yaz›c› teleski
Garan teleski
Alkoçlar
Karkay telesiyej
A¤ao¤lu
Yaz›c› telesiyej
Beceren teleski
Kervansaray telesiyej
Fahri telesiyej
Karakuvvetleri telesiyej
Wolfram Detachable Lift
Baia Teleski
Karinna Teleski
Mand›ra Teleski
K›rkgözler Teleski
Beden terbiyesi kuflakl›
Kuflakl›
Grandyaz›c› tutyeli
Belvü
‹talyan yokuflu
Garan
Ergün
Karkay
Osman Yüce pisti
Yaz›c› pisti
Beceren pisti
Kervansaray pisti
Fahri
Özel
Maden
Baia
Karinna
Mand›ra
K›rkgözler
2750 m
3000 m
2750 m
900 m
650 m
1300 m
800 m
700 m
650 m
1175 m
900 m
1100 m
1100 m
1100 m
1989 m
500 m
500 m
500 m
500 m
ORTA
ZOR
ORTA
KOLAY
ORTA
ORTA
ORTA
KOLAY
ORTA
KOLAY
KOLAY
ORTA
ORTA
ORTA
ZOR
KOLAY
KOLAY
KOLAY
KOLAY
ULUDA⁄’IN Z‹RVELER‹
Uluda¤ tepe
Çifte senaber tepe
Karatafl tepe
Zirve tepe
2543
2524
2486
2485
mt.
mt.
mt.
mt.
Rasatdüzü tepe
Kuflakl›kaya tepe
Paflaçay›r tepe
Fatin tepe
Cennetkaya tepe
2480
2232
2099
2045
1990
mt.
mt.
mt.
mt.
mt.
ULUDA⁄’A ULAfiIM
Bursa'dan karayolu ve teleferikle ulafl›m yap›lmaktad›r.
Minibüsler ile; Sar›alan’dan oteller bölgesine ulafl›m vard›r, mesafe 7 km’dir.
Teleferik ile; toplam dört hat bulunmaktad›r iki hat Bursa-Kad›yayla aras›nda (1235 m) di¤er iki hat Kad›yayla-Sar›alan aras›ndad›r. (1621 m)
Önemli Not: Teleferiklerde kayak tak›m› tafl›mak yasakt›r. K›fl aylar›nda günün her saatinde Bursa merkezden minibüs ve taksi bulabilirsiniz. Minibüs
ile 1.5 saat sürmektedir.
Özel arac›n›z ile gidiyorsan›z arac›n›zda zincir, takoz ve çekme halat› bulundurman›z gerekmektedir, e¤er yoksa yol üzerinden kiralayabilir veya
sat›n alabilirsiniz ve en uygun güzergâh Çekirge yoludur.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
VIII. ALTERNAT‹F GEZ‹
Mudanya
Si¤i Köy (Kumkaya)
Trilye (Zeytinba¤›)
Bursa'n›n Liman›
MUDANYA
Bursa'ya 20 km. uzakl›ktaki Mudanya, Bursa'n›n en eski liman
kentlerinden biridir. Bursa ile
Mudanya'n›n kaderleri sanki ortak yaz›lm›flt›r. Her iki kent de,
her zaman birbirine muhtaç olmufltur.
Mudanya'n›n kuruluflu ‹.Ö. 8.
yüzy›la kadar inmektedir. Eski
Mudanya kentinden günümüze
fazla bir kal›nt› kalmam›flt›r. fiehrin eski kalesi, Orhan Bey taraf›ndan 1321 y›l›nda ele geçirildikten sonra, bir daha düflman›n
eline geçmesin diye y›k›ldı. Ancak gezginlerin ifadesine göre,
19. yüzy›la kadar Mudanya'daki
eski kentin kal›nt›lar› bulunuyordu.
Rumlardan kalma mahalleleriyle
ve sahilindeki deniz turizmiyle
dikkat çeken Mudanya'dan sahil
yoluyla bat›ya do¤ru gidilirse,
bölgenin en flirin beldelerinden
Trilye / Zeytinba¤› ve Si¤i /
Kumyaka köylerine gelinir.
Bu iki köy de kiliseleri ve eski
evleriyle birçok filmin ve dizinin
Mudanya
Tren
‹stasyonu
(Montanya Oteli)
3 6
çekildi¤i Bursa'n›n flirin köfleleridir.
S‹⁄‹ KÖY (Kumyaka)
Mudanya ilçesi Merkez kasabas›na ba¤l›, ilçenin sayfiye köylerinden biridir. Mudanya ve Zeytinba¤›'n›n ortas›nda, Roma-Bizans
döneminden kalma eski bir
kenttir. Bizans dönemindeki ad›,
Siguino'dur. Luwi diline göre bu
kelimenin anlam› 'yar›mada' veya 'bo¤az yeri'dir. Eski bir Rum
köyüdür. Köyün, Hagios Taxiarchoi/Archaneloi ad›nda bir kilisesi
Si¤i Köy’de Bir Kilise
vard›r. Kilisenin 19. yüzy›l›n sonlar›nda yap›ld›¤› söylenir.
Ancak kilisenin yap›m›n›n, 780
y›llar›na kadar indi¤ine iliflkin
bilgiler de vard›r. Nitekim Texier, 1833 y›lında, burada Hagios
Michael ad›na bir baflka kilisenin
bulundu¤unu yazar. Köyü terkeden Rumlar›n yerine Girit'in Kan-
3 7
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
diya kasabas›ndan gelen göçmenlerin yerlefltirildi¤i Si¤i sahilinde, bir gezginin ifadesiyle denize naz›r asma a¤açlar›n›n gölgesinde, sessizli¤in sesini dinleyerek çay keyfi yapabilirsiniz.
Mudanya Sahilinin
Keflfedilmemifl Cenneti:
TR‹LYE (Zeytinba¤›)
Bursa'ya ba¤l› Mudanya sahilinin
keflfedilmemifl cennet köflelerinden biri olan Trilye, zeytini ve
flarab› ile tan›nan bir kasabad›r.
Oldukça bol bal›k ç›kart›lan kasabada Rumlardan kalma 7 kilise
ve 3 ayazma bulunur.
Sütunlar› ‹skenderiye'den getirilen Panagia Pantobalissa adl›
"kemerli kilise"nin dünyada duvar›na resim yap›lan ilk kilise oldu¤u ifade edilir. Kasabadaki Fatih Camii ise eski St. Stephanos
Kilisesi'nden çevrilmifltir.
Eskiden bölgenin en kalabal›k
yeri olan Trilye'den, yüzy›l önce
Trilye Liman›ndan Görünüm
Trilye (Zeytinba¤›) Evleri
Avrupa'ya flarap ve zeytinya¤› ihraç edilirmifl. Kasabadaki en
önemli bina 1907 y›l›nda “Papaz
Okulu” olarak yap›lan ve Taflmektep ad›ndaki büyük binad›r.
Bursa'da en iyi bal›¤›n Trilye'de
yendi¤ini, zeytinya¤›n›n has›n›n
burada bulundu¤unu unutmay›n.
Dönüflte vaktiniz kal›rsa ve mevsim yazsa, Karacabey yoluna sapabilirsiniz. Yol üzerindeki Eflkel'de denize girebilirsiniz. Ya
da ‹zmir yoluna ç›k›p Bursa istikametinde ilerlerken sa¤ taraftaki yol ayr›m›ndan Apolyont
(Uluabat) Köyü'ne ulaflabilirsiniz.
ye’de
0
l Tril
Hote 563 22 2
.
4
2
2
n’da
0
nsiyo
a Pa 26 08
n
o
r
Sava 24. 563
de
02
Otel’
utik 0 33
B
r
a
Ǜn 4. 563 2 iniz.
022 ayabilirs
kl
kona
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
IX. ALTERNAT‹F GEZ‹
Apolyont (Uluabat)
Gölü - Gölyaz› Köyü
Iss›z Han
Yörük Köyleri
ULUABAT (Apolyont)
GÖLÜ ve GÖLÜN SIRLARI
3 8
d›r. Üst örtüsü tamamen çökmüfltür. Kaynaklara göre 7-8 kefliflin yaflad›¤› bu kilise, Aziz
Konstantinos'a adand›¤› için adaya “Konstantinos” da denilmektedir. Uluabat Gölü'nün bal›klar›
oldukça ünlü olup; turna, kefal,
sazan bal›¤›, gölden en çok ç›kar›lan bal›klard›r. Ancak, göle
akan derelerin kirlenmesi nedeniyle, Apolyont'un o ünlü yay›n
bal›¤› art›k yok denecek kadar
azalm›flt›r. 1998 y›l› “RAMSAR
Uluslararas› Su Kufllar› Bak›m›dan Önemli Sulak Alanlar Sözleflmesi” kapsam›nda Uluabat
Gölü koruma alt›na al›nm›flt›r.
Bal›kç› Kad›nlar›n Köyü:
Uluabat Gölünden Bir Köfle
Uluabat Gölü, Bursa ile Karacabey aras›nda, Bursa-‹zmir yolunun 5 km. güneyinde, Bursa'ya
30 km. uzakl›ktad›r. Göle gitmek
için, Bursa'dan kalkan köy minibüsleri veya Belediye otobüslerine binmek gerekiyor. Ya da her
yar›m saatte, Bursa'dan ‹zmir yönüne giden otobüslerden birine
binip, Gölyaz› kavfla¤›na inilebilir; k›sa bir yürüyüfl ile göle ulaflabilirsiniz. Böylece zeytin a¤açlar› aras›nda, k›vr›larak giden
yoldan yürüyerek köye yaklafl›rken, uzaktan Uluabat Gölü'nü
de¤iflik aç›lardan görme imkân›n›z olur. Gölün üzerindeki alt›n
sar›s› renk, sanki içinde bir hazine saklarcas›na insan› kendisine
çeker. Yolun 3 kilometresinin
antik kal›nt›lar aras›ndan geçti¤ini de hat›rlatal›m.
Gölyaz› çevresinde gezerken,
adan›n dört bir yan›n›n kay›klarla dolu oldu¤unu görürsünüz.
Neredeyse, kay›klardan sahil görünmez. Uluabat gölündeki adalardan en büyü¤ü olan Nailbey
Adas›'nda bulunan manast›r,
Bursa ve çevresinde, günümüze
kadar gelebilen en eski manast›rlardan biridir. 825 y›l›ndan önce
yap›ld›¤› tahmin edilen bu yap›,
birçok kez onar›lm›fl olmas›na
karfl›n bugün oldukça bak›ms›z-
GÖLYAZI KÖYÜ
Gölyaz› Köyü
Bursa s›n›rlar› içinde, do¤a ile tarihin bir arada bulundu¤u eflsiz
bir güzellik de Uluabat Gölü k›y›s›ndaki Gölyaz› Köyü'dür. ‹lkbaharda yükselen sular nedeniyle su içinde kalan a¤açlar, yine
bu sularda sevgi dolu bir melodi
gibi süzülen ördekler, Arnavut
kald›r›ml› dar sokaklar; antik
ça¤da Apolyont olarak bilinen
bu köyün güzelliklerinden yaln›zca birkaç›d›r. Tümüyle S‹T
alan› olan bölge, özellikle Apollon Tap›na¤› ve kilisesi ile dikkati çeker. Sabahleyin gölde kay›klarla bal›k avlayan kad›nlar› görürseniz flafl›rmay›n. Çünkü bu
köyde kad›nlar da erkekleriyle
birlikte bal›k av›na ç›kar. Kad›nlar bal›klar› ay›klayıp efllerine
teslim ederek evin yolunu tutarken, erkekler de göl k›y›s›nda
kurulan mezat yerinde bal›klar›
satar.
3 9
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
ESK‹KARAA⁄AÇ KÖYÜ
VE LEYLEKLER
Bursa-Karacabey karayoluna 3
km. uzakl›kta bulunan ve Balkan
göçmenlerinin yaflad›¤› Eskikaraa¤aç Köyü'nde Mikhael Archangelos ad›n› tafl›yan bir kilise
kal›nt›s› ile kale bulunur. Uluabat Gölü'nün kuzey k›y›s›nda yer
alan tarihi Eskikaraa¤aç Köyü'nde her y›l 12-14 May›s tarihleri aras›nda Leylek fienli¤i
yapılır.
GÖL ÇEVRES‹NDEK‹
D‹⁄ER MEKANLAR
Göl alan›ndaki do¤al güzellikler
göl ve köylerle s›n›rl› de¤ildir.
Göl çevresinde yapaca¤›n›z gezintilerle k›sa sürede de¤iflen foto¤rafl›k manzaralarla karfl›laflabilir, buradaki do¤al bitki örtüsünün gölden tepelere kadar flafl›rt›c› de¤iflimini gözlemleyebilirsiniz. Gölyaz› Köyünün nilüferleri, Akçalar köyünün so¤anlar›, Fad›ll› köyünün zengin
meyve bahçeleri ve Akçap›narOnaç köylerinin erguvan ve defneleri aras›nda sa¤l›kl› yürüyüfl
yapabilirsiniz. Gölü kufl bak›fl›
görmek için Dorak Köyü'ne hakim tepesine ç›kabilirsiniz. Gölün bat› k›y›s›ndaki Akçalar bel-
Karaa¤aç’›n Leylekleri
desinin 3 km. do¤usunda yer
alan Aktoprakl›k Höyü¤ü'nü, Akçap›nar Köy Kilisesi ile Ayvaini
Ma¤aras›'n› ziyaret edebilirsiniz.
Ayr›ca Apolyont’un güney yakas›ndaki yörük köylerini gezebilirsiniz. Çeki, Bostandere, Gölbafl›,
Kuruçeflme ve Sarn›ç köylerinde
bahar mevsiminde yörük flenlikleri düzenlenmektedir.
ISSIZ HAN
Uluabat'›n 5 km. do¤usunda,
Kufl Cenneti’nin hemen yak›n›nda, Uluabat gölü k›y›s›ndaki,
as›rlarca ‹pek Yolu yolcular›na
hizmet eden Iss›z Han; 1394 y›l›nda Tanr› misafiri konuklar›
a¤›rlamak amac›yla yapt›r›lm›flt›r.
Nitekim kap›s›n›n üzerinde,
“Yolcular için paras›z yiyecek,
içecek ve yatacak yeri olarak
hizmet verildi¤i” yaz›l›dır.
‹lk Osmanl› devri yap›lar› içinde
en özgün yap›lardan biri olan
Han, son olarak 1956 y›l›nda basit bir onar›mdan geçirilmifltir.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
X. ALTERNAT‹F GEZ‹
‹znik ve ‹znik Gölü
Tanr›lar›n Kutsad›¤› fiehir
‹ZN‹K
‹znik kenti Bursa'n›n en önemli
turizm merkezlerinden biridir. ‹znik, H›ristiyan dünyas›n›n Do¤u'ya egemen olmas›n› önleyen
Anadolu Selçuklu Devleti, (10751097) Bizans ‹mparatorlu¤u
(1204-1261) ve Osmanl› Devleti
(1331-1335) gibi cihan devletlerine baflkentlik yapm›fl, gizem dolu bir kenttir.
‹ki bin y›ll›k surlar aras›nda s›k›fl›p kalm›fl olan ‹znik kasabas›,
‹znik Gölü'nün do¤usundad›r.
Geçmifli M.Ö. 258 tarihlerine dayanan ‹znik Kalesi’nde 131 burç
bulunur. 4970 metre uzunlu¤undaki surlar›n karfl›l›kl› dört görkemli kap›s› vard›r.
‹znik'te iki H›ristiyan Konsülü
toplanm›flt›r. ‹lki 325 y›l›nda, H›ristiyanl›¤›n amentüsünün belirlendi¤i ilk konsüldür. ‹flte bu nedenle de ‹znik, 1962 y›l›nda Vatikan'da toplanan 19. Konsül'de;
Kudüs ve Vatikan'dan sonra
üçüncü kutsal kent ilan edilmifltir. Bu sebeple inanç turizmi çerçevesinde ‹znik önemli bir yerdir.
4 0
Bursa'n›n yan› bafl›ndaki, ‹stanbul'a sadece iki saat uzakl›ktaki
çinileriyle ünlü ‹znik'ten zeytin
ve zeytinya¤› ile köpük helvas›
almay›, çini atölyelerini ve ‹znik
Müzesi'ni (Tel: 757 10 27) gezmeyi, 1391 y›l›nda infla edilen
Yeflil Camii'yi, özellikle akflama
do¤ru ziyaret etmeyi sak›n unutmay›n. Surlar›n içindeki, ‹mparatorluklara baflkentlik yapan ‹znik'te dolaflt›kça, kendinizi baflka
ça¤larda gibi hissedeceksiniz.
Vaktiniz varsa her taraf› tarih kokan ‹znik'te bir gece konaklaman›z tavsiye edilir.
Roma Tiyatrosu: ‹znik kentinin güneybat›s›nda yer al›r. M.S. 98-117 y›llar›nda ‹mparator Trajanus taraf›ndan infla edilen ve
bugün büyük ölçüde y›k›lan tiyatronun bulundu¤u yerde 1980 y›l›ndan bu yana bilimsel kaz›lar sürdürülmektedir.
‹znik Müzesi
‹znik kent merkezinde, 787 y›l›nda, 7. H›ristiyan Konsülü'nün topland›¤› Ayasofya Kilisesi
(Cami) vard›r. Bizans dönemine ait baz› fresk kal›nt›lar›na rastlanan Kilise, bazilika planl›d›r.
4 1
Bir Kuyu Suyu:
‹ZN‹K GÖLÜ
Ülkemizin en güzel köflelerinden
biri olan ‹znik gölü, Bursa'ya 70
km. uzakl›kta olup, 45 dakikada
bu gizemli güzelli¤e ulaflabilirsiniz. ‹çinizi ferahlatan Gemlik
Körfezi'nden sonra, Karsak Bo¤az›'ndan geçerek Gölyaka köyünde ‹znik gölüne ulafl›rs›n›z.
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
ka köyden ç›karak yol al›rs›n›z.
Göl çevresindeki köylerin tümü
de yörük köyleri olup, yüzy›llard›r bu güzelim mekân› terketmemifller ve s›rtlar›n› güvenli bulduklar› da¤lara verip gözlerini
gölün gizemli görüntüsüne dikmifller. ‹flte bu köylerden en ilginci Sölöz kasabas›d›r.
Kasabadaki 3-4 katl›, birkaç as›rl›k ahflap evler görülmeye de¤erdir.
Gölün bat›s›nda Orhangazi, do¤usunda ise ‹znik kenti ve ovas›
bulunur. Gölü çepeçevre kuflatan bir karayolu vardır. Bu nedenle göle ziyarete gelenlere,
Bu ahflap evlerin daha güzellerini, biraz ilerdeki Paflap›nar ve
Narl›ca köylerinde de görebilirsiniz. Paflap›nar köyünden göle
do¤ru toprak yoldan giderseniz,
gölün çevresinde bir tur atmas›
önerilir. Çünkü gölün dört bir
yan›nda da ayr› güzellikler vard›r. Zeytin a¤açlar›yla kuflat›lm›fl
yollarda bir köyden girip bir bafl-
sazl›klar aras›ndaki bal›khaneler
ile, a¤lar›n› telaflla toplayan bal›kç›lar› görebilirsiniz. Bir de, daha ilerdeki Balar›m ile, gölün kuzeyinde bulunan Boyalca köyün-
‹znik Gölü
Gölyaz›. Foto¤raf: Murat Ayd›nl›lar
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
4 4
Marmara Bölgesi'nin en büyük,
Türkiye'nin ise beflinci büyük
gölü olan ‹znik Gölü’ne gelip de
bal›k yemeden dönmek olmaz.
Gölün tertemiz suyunda çok lezzetli bal›klar yetiflir.
‹znik Surlar›ndan ‹stanbul Kap›
den de gölün seyri oldukça hofltur. Buralarda bir çay molas› verip, doyumsuz güzellikteki ‹znik
Gölü’nü seyredebilirsiniz.
Gölün çevresini dolafl›rken, gümüfl renkli zeytin a¤açlar› çevrenizi görmenizi engeller. Ülkemizin en lezzetli sofral›k zeytinleri,
iflte bu gölün çevresinde yetifltirilir. ‹znik'e yaklaflt›kça, zeytin
a¤açlar›n›n yan› s›ra ba¤lar ve
salk›m salk›m ‹znik'in Müflkile
üzümleri karfl›lar sizi. Narl›ca köyünden sonra iflte bu üzümlere
ad›n› veren Müflküle Köyü’ne ç›karsan›z, o eski bal kokulu
üzümleri de¤il ama, dünyan›n en
güzel zeytinlerini yiyebilirsiniz.
‹stanbul Kap›s›.
I. yüzy›lda yaflam›fl Strabon'dan
Evliya Çelebi'ye kadar, ‹znik Gölü’nü ziyaret eden tüm gezginler,
gölün ünlü bal›klar›ndan söz etmifllerdir. Sazan, akbal›k, k›z›lkanat ve dev cüsseli yay›n bal›klar›n›, gölün dört bir yan›nda bulunan tertemiz k›r gazinolar›nda yiyebilirsiniz. Ancak evinize götürmek isterseniz, o zaman yolunuzun üzerinde bulunan Çak›rca
Köyü’ne u¤raman›z gerekecek.
Zeytinin getirdi¤i zenginlik nedeniyle, göl çevresinde çok az köy
bal›kç›l›k ile geçinir. Bu köylerden en önemlisi Çak›rca'd›r. Gölde son y›llarda kerevit av› da
çok önem kazanm›flt›r.
Antik dönemde Ascania Limne
olarak an›lan ‹znik gölü, Homeros'un ünlü “‹lyada”s›nda bile
yer al›r. Gölün özellikle Orhangazi yakas›nda, Türkiye'nin en
genifl ve en güzel piknik alan› ile
karfl›laflacaks›n›z.
Bir taraf› çaml›k, di¤er tarafı
tertemiz gölü, Türkiye'nin her
yerinden binlerce insan› çeker
kendisine... Günübirlik dinlenme
alanlar› d›fl›nda çad›r turizmine
de aç›kt›r.
4 5
D‹⁄ER ALTERNAT‹F YERLER
Ça¤layanlar›n Buluflma Adresi:
SUUÇTU fiELALES‹
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
kufl çeflidinin bar›nd›¤› Kufl Cenneti, mavi selvi, limoni selvi, ladin, sedir gibi a¤açlar›yla da görülmeye de¤er gerçek bir do¤al
cennettir. Kufl bilimcilerin incele-
Suuçtu fielalesi
Mustafakemalpafla'dan 10 km.
uzakl›kta bulunan Suuçtu fielalesi, do¤ayla bafl bafla kalmak isteyenlerin, bu isteklerine fazlas›yla
cevap veren bir yer. Bölgeye
ad›n› veren 11 ça¤layan, y›llar›n
yorgunlu¤unu bir anda insan›n
üstünden silip atabilecek bir etkileyicili¤e sahip. 38 metre yükseklikten, kendisini özgürlü¤e
b›rakan sular›n mutluluk dolu
flark›s› insan›n ruhunda bambaflka duygular›n kap›lar›n› aral›yor.
Bursa'n›n Büyülü Güzelli¤i:
KUfi CENNET‹
Bursa - Çanakkale yolunun 45.
km.'sinde yer alan Kufl Cenneti,
Bursa'n›n bir baflka do¤al ayr›cal›¤›d›r. Tavuskufllar› baflta olmak
üzere; sülün, keklik gibi birçok
1890’l› Y›llardaki Yeniflehir
me yapmak için s›k s›k ziyaret
ettikleri Kufl Cenneti, güzelli¤iyle
tüm ziyaretçilerini büyülüyor.
Osmanl›'n›n Yerleflti¤i ‹lk fiehir:
YEN‹fiEH‹R
Bursa - Ankara Yolu üzerinde
ilerlerken Kestel ve Gölbafl›'n›
geçer geçmez Yeniflehir'e sapabilirsiniz. Bugün Bursa'n›n bir ilçesi olan Yeniflehir ve ‹negöl ilçelerinin bulundu¤u bölge, Osmanl›'n›n Bursa'n›n fethinden
önce yerleflti¤i, gezindi¤i yerlerdir. Bu bak›mdan Osmanl›
Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin kurdu¤u Yeniflehir ve civar›nda birçok kahraman ve Evliyan›n mezarlar› bulunur. Osmanl›'n›n ilk dönemlerinden kalma
Yeflil Camii, Kurflunlu Camii
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
gibi eserleri görebilirsiniz. Ayr›ca
fiemaki Evi Müzesi'ni
(Tel: 773 00 83) ziyaret edebilirsiniz.
4 6
AYVA‹N‹ ve OYLAT
MA⁄ARALARI
fiifa Kayna¤› Oksijen Deposu:
OYLAT KAPLICALARI
Ayvaini Ma¤aras›
Oylat Kapl›calar›
Bursa'n›n ‹negöl ilçesine ba¤l›,
ilçe merkezine 26 km. uzakl›ktaki Oylat Kapl›calar›'nda güz ve
bahar› ayn› anda kucaklayabilir,
tertemiz oksijeni soluyabilir, yeflilin her tonunu ayn› anda görebilirsiniz.
4 mevsim tatil ve tedavi merkezi
Oylat'›n kapl›ca sular›, özellikleri
bak›m›ndan dünyada ikinci s›rada yer al›r. Dünyan›n ‹sviçre'den
sonra ikinci flifal› suyuna sahip
Oylat'ta suyun en büyük özelliklerinden birisi kana kana içilebilmesi ve 40 derece kaynayarak
do¤al haliyle kullan›ma haz›r olmas›d›r.
‹stanbul taraf›ndan gelenler, Bursa'dan Ankara istikametine hareketle ‹negöl'e ve buradan da 7
km. sonra Domaniç-Tavflanl› yoluna saparak tabela takibi ile
Oylat Kapl›calar›'na ulaflabilir.
‹negöl üzerinden otobüs ve dolmufllarla da Oylat'a gelebilirsiniz.
Y›l›n on iki ay› hizmet veren Oylat Kapl›calar›'nda kalabilece¤iniz
üç otel bulunuyor. 210 yatak kapasiteli Büyük Otel, 160 yatak
kapasiteli Ça¤layan Otel ile 250
yatak kapasitesine sahip Blok
Motel'de konaklayabilirsiniz.
Otellerde dört adet yüzme havuzu bulunur.
Ayvaini Ma¤aras›, Bursa iline
ba¤l› Ayva Köyü’nde yer al›r. Girifl k›sm› hariç yatay geliflmifl bir
ma¤arad›r. ‹ki a¤›za sahip ma¤aran›n hemen giriflinde 17 metrelik dikey bir inifl yer almaktad›r.
Oylat Ma¤aras›, Bursa - Ankara
yolundan 17 km içeride ‹negöl
Hilmiye Köyü’nün 1 km güneyindedir. ‹çeride dev kazanlar›
ve damlatafl havuzlar› ile iri blok
sark›t, dikit ve sütun buzullar
bulunur.
Oylat Ma¤aras›
BURSA PLAJLARI
Marmara Denizi'nin güneyinde
yaklafl›k 135 km uzunlu¤unda
k›y›s› bulunan Bursa ilinde, Karacabey, Mudanya ve Gemlik ilçelerinde genifl do¤al kumsallar
ile ‹znik ve Uluabat (Apolyont)
gölleri k›y›lar›nda güzel plajlar
bulunmaktad›r. Yeniköy, Bayramdere (Malkara) kesimi ile
Mudanya'n›n Zeytinba¤ kesimine
dek uzun ve genifl do¤al kumsallar vard›r. Kum kalitesi iyi olan
bu k›y›larda Kurflunlu, Bayramdere, Yeniköy-Mudanya kesiminde de Mesudiye, E¤erce ve Esence plajlar› bulunmaktad›r.
4 7
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Uluslararas› su kaya¤› göleti.
SUKAYPARK
Bursa Osmangazi ilçesine ba¤l›
Çukurca’da 60 bin metrekare
alan üzerinde faaliyete geçen su
kaya¤› göleti, Bursa’n›n yeni e¤lence ve dinlenme merkezlerinden biri oldu. Türkiye’de bir ilk
olan su kaya¤› merkezinde;
sporcular için soyunma ve dinlenme odalar›, dufllar, tuvaletler,
spor malzemeleri sat›fl reyonu ile
kahvehane ve restoran yer al›yor.
Göletin d›fl›nda kalan yaklafl›k 17
bin metrekarelik bölüm ise yeflil
alan, yürüme yollar› ve peyzaj
düzenlemeleri için ayr›lm›fl.
Uluslararas› su kaya¤› müsabakalar›na uygun olarak düzenlenen
ve derinli¤i 1,5 metre olan göletin tam ortas›nda yapay bir ada
bulunuyor. Adaya ulafl›m da, göletin alt›ndan geçirilen bir tünel/koridor arac›l›¤› ile sa¤lan›yor.
Bursa’n›n Piknik Mekan›:
DEREKIZIK KÖYÜ
Uluda¤’›n kuzey eteklerinde yer
alan, flelaleleri ile ünlü Derek›z›k
Köyü, Bursa’ya 19, Kestel ilçe
merkezine ise 7 kilometre uzakl›kta olup; do¤a sporlar›yla ilgilenenler kadar, piknikçilerin de
dinlenmek ve mangal yapmak
için s›kça ziyaret etti¤i yerlerin
bafl›nda yer almaktad›r. Saitabat
fielalesi’nin yak›n›nda yer alan
Derek›z›k köyünün yükseklerinde bulunan çiçek tarlalar› aras›ndaki Tozuyan fielalesi gerçekten
de büyüleyici bir güzelli¤e sahiptir.
Adeta yeflilin bin bir rengiyle,
her tonuyla bezeli olan ormanl›
alan›n›n ortas›nda yer alan Tozuyan fielalesi’ne özel araçlarla
gitmek mümkün. Zirve Da¤c›l›k
ve Do¤a Sporlar› Bursa flubesi
yetkilileri, “fielale ziyaretinden
sonra Derek›z›k Köyü’nde tahin
helvas›n›n süt ile ezilip f›r›nda
piflirilmesiyle haz›rlanan s›cak
helvadan tatman›z›” özellikle
tavsiye ediyorlar
Derek›z›k Köyü
G E Z ‹ L E C E K
Y E R L E R
Kuytudaki Cennet Köy:
ALAÇAM KANYONU VE
fiELALES‹
4 8
kap›’dan deniz otobüsü ile de
ulafl›lan sahil beldesi Armutlu ayn› zamanda termal sular› ile ünlü
bir kapl›ca merkezidir. Kapl›ca
suyunun, kalp ve romatizma
hastal›klar›na iyi geldi¤i söylenmektedir.
ARAS fiELALES‹
Alaçam Kanyonu ve fielalesi
Patika yollar›, yeflilli¤i, kanyonu
ve flelalesi ile do¤aseverler ve
da¤ sporu ile ilgilenenler için
muhteflem bir yer olan Alaçam
köyü, Uluda¤’›n güneydo¤usunda yer al›yor. Özellikle da¤ yürüyüflü yapmak isteyenler için ideal bir yer olan Alaçam Köyü’nün
bitki örtüsü, Uluda¤’›n 1800 metresine kadar uzan›yor. Zirve
Da¤c›l›k ve Do¤a Sporlar› Kulübü’nün sürekli düzenledikleri
da¤ yürüyüfl gezilerine kat›larak
Bursa’n›n sakl› cennet köflelerini
gezebilirsiniz.
Marmara Bölgesi’nin Sayfiye Yeri:
ARMUTLU
Aras fielalesi
Aras Deresi ve Aras fielalesi Uluda¤'›n kar sular›n› tafl›yan ve tam
kayal›klar›n içinden 15 metre
yükseklikten düfler. Bursa-So¤ukp›nar aras› 30 km olup, köyden itibaren 5 km stabilize bir
yolla Ketenlik yaylalar›na, oradan da flelaleye var›l›r.
DO⁄ANCI BARAJI
Bursa-Bal›kesir taraf›nda Keles
yolu üzerinde yer alan Do¤anc›
Baraj›, Bursa’n›n su ihtiyac›n›n
karfl›land›¤› suni göldür. Sazan,
kefal, k›z›lkanat gibi tatl› su bal›klar›n›n bulundu¤u baraj gölünün çevresinde piknik alanlar›
ve k›r lokantalar› bulunmaktad›r.
Armutlu
Bursa’ya 30 km uzakl›ktaki Gemlik Körfezi’nin ç›k›fl noktas›nda
(kent merkezinden 30 km uzakl›kta) yer alan Armutlu, Bursa ve
‹stanbullular›n sayfiye yeridir.
Ç›narç›k ve Gemlik’ten karayolu
ile ulafl›ld›¤› gibi, ‹stanbul Yeni-
Do¤anc› Baraj›
BURSA M‹MAR‹S‹
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
Bursa Evleri
Bursa evleri, sivil mimarinin
önemli ürünleridir. Bursa evleri,
genellikle iki katl›, bir k›sm› da
üç katl›d›r. Bu evlerde ço¤unlukla üst katta üç oda, altta bir oda,
bir sofa ve f›r›n bulunur.
Konumland›klar› yerin e¤imine
göre özel olarak tasarlanan bu
evlerin en önemli özellikleri,
“çeflmeli bahçeleri”dir. Bursa evleri, 16. yüzy›la kadar kerpiçle
yap›l›r. Bu yüzy›ldan sonra evlerde önemli ölçüde ahflap kullan›l›r. 18. yüzy›ldan bafllayarak Bursa evlerinde ahflap süslemeler artar ve duvarlar afl›boyalar›yla s›vanmaya bafllan›r. Eski Bursa evlerinin, kentte ayakta kalm›fl en
eski örne¤i evliyalardan Somuncu Baba Evi'dir.
19. yüzy›l sonunda yap›lm›fl çok
say›da sivil mimari örne¤i bulunan Reyhan mahallesi; Cumhuri-
Kale Sokak
5 0
yet, ‹nönü, Haflim ‹flcan ve Fevzi
Çakmak bulvarlar› aras›ndad›r.
Evler ahflapt›r ve bahçelidir; Mutfak ve tuvalet genellikle bahçededir. Ara katlar k›fll›k ya da koza üretimi için; üst katlar ise
yaflam alanlar›, sofalar da
dolaflma mekânlar› olarak tasarlanm›flt›r.
Osmangazi Mahallesi’ndeki Kale
Sokak, Osmanl› Bursa's›n› yaflatan ender sokaklardan biridir. Sokaktaki karfl›l›kl› 10'nun üzerindeki ev, Osmanl› sivil mimari örneklerine göre restore edilerek koruma alt›na al›nm›flt›r. ‹çlerinde
oturulmaktad›r. Kale Sokak’taki
evler genellikle iki katl›d›r. Tek ya
da çift ç›kmal›d›r.
5 1
Tarihi Sosyal Yap›lar
An›tlar
BURSA KALES‹
Bursa Kalesi'nin yap›l›fl› ‹.Ö. 2.
yüzy›la, yani Bursa'n›n kurulufluna kadar gider. Kaynaklara göre
kale, 1. Prusias döneminde, ünlü
Romal› General Hannibal'›n önerisiyle yap›lm›flt›r. Birçok kez kuflat›l›p y›k›lan surlar, yeniden yap›lm›fl ve bak›m görmüfltür. Hastaneye giden yolun bafl›nda Hisar / Saltanat Kap›s› bulunur.
Y›ld›z Kahve'nin önünde ise
Kapl›ca Kap›s› yer alır. Buradan
Zindan Kap›'ya kadar surlar devam eder.
P›narbafl› önünde, kalenin dördüncü kap›s› olan P›narbafl› Kap›s› bulunur. Üftade'nin bulundu¤u alanda ise beflinci kap›
olan Yerkap› vard›r. Surlar›n toplam uzunlu¤u 3,38 km.’dir.
IRGANDI KÖPRÜSÜ
Gökdere üzerinde, Setbafl› Köprüsü'nden ovaya do¤ru inildi¤inde ilk köprüdür. 1442 y›l›nda, Irgand› Hoca Muslihiddin'in babas› Pir Ali taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.
1855 depreminde büyük hasar
gören köprü, son olarak Yunan
Saltanat Kap›
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
iflgalinde bombalanarak büyük
darbe alır. 1940'l› y›llara kadar
ulafl›ma kapal› olan köprü, tarihi
dokusuna uygun olarak yeniden
hayata kazand›r›lır. Nitelik ve
özellik aç›s›ndan dünya üzerinde
yer alan arastal› yani çarfl›l› dört
köprüden biri olan köprü, yeni
Gökdere ve Irgand› Köprüsü
ifllevi ile
bir yakadan di¤er
yakaya
yaln›zca
ulafl›m›
sa¤lama
arac› de¤il ayn›
zamanda
bir sanat
köprüsü
olma
özelli¤ini de tafl›r. Bugün Bursa'da; Abdal, Nilüfer, Mihrapl›,
Setbafl›, Irgand›, Tatarlar gibi birçok tarihi köprü bulunuyor.
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
SAAT KULES‹
5 2
mefle direklerinin aras› tu¤lalarla
doldurularak yap›lm›flt›r. ‹ki katl›
olan binan›n bir de yar› bodrum,
yar› zemin bir kat› vard›r. Atatürk, ilk Bursa gezisinde halka
bat› kap›s›n›n sahanl›¤›ndan seslenmifltir. Yine Atatürk'ün son
balosu olarak bilinen toplant› da
2 fiubat 1938 gecesi ikinci kattaki
salonda düzenlenmifltir. Halen
Bursa Büyükflehir Belediye Baflkanl›¤› binas› olarak kullan›lıyor.
FABR‹KA-‹ HÜMAYUN
Saat Kulesi
Tophane'de Osman ve Orhan
Gazi Türbeleri’nin bulundu¤u
mekânda yer alan yedi katl› saat
kulesi, 1904 y›l›nda yang›n kulesi
olarak yap›lm›fl olup, kulenin
yan›nda bulunan toplarla milli
ve dinsel bayramlarda top at›fl›
yap›l›r.
BELED‹YE B‹NASI
‹lk ‹pek Fabrikas›
Sultan Abdülmecid döneminde,
1854 y›l›nda ipek dokumac›l›¤›n›n ilk fabrikalar›ndan biri olarak
kurulan Fabrika-i Hümayun,
cumhuriyet döneminde Tekel
Deposu olarak kullan›ldı.
Muradiye'de Cilimboz Deresi'nin
kenar›ndaki yap›, müze ve Kültür Merkezi olarak yeniden düzenlenmek üzere çal›flmalar yap›lmaktad›r.
Tarihi Belediye Binas›
Türkiye'nin ayakta kalm›fl en eski belediye binalar›ndand›r. Atatürk Caddesi üzerinde Orhan
Park›'n›n sa¤ taraf›nda Orhan Camii'nin do¤usundad›r. Yap›m y›l›
1880'dir.
Su basman› düzeyine kadar
kesme taflla örülen
duvarlar,
Valilik Binas›
Atatürk heykelinin bulundu¤u
meydanda yeralan Valilik,
(solda) Adliye ve Defterdarl›k
binalar› ulusal mimarl›k dönemine ait örneklerdir. Adliye
binas› bugün Kent müzesi
olarak hizmet vermektedir.
5 3
Tarihi Hanlar
EM‹R HAN
Emir Han (Bey Han›), Orhan Gazi Külliyesi’nin bir parças› olarak
1340 y›l›nda yap›lm›flt›r. 36 mahzen ve 38 odan›n yer ald›¤›, ortas›nda flad›rvanl› bahçenin bulundu¤u, Ulucami’nin yak›n›nda yer
alan Emir Han dün oldu¤u gibi
bugün de hem ticaret hem de
kent merkezini oluflturma görevini devam ettirmektedir. As›rlard›r
iki ulu ç›nar›n bekçilik yapt›¤›
Emir Han’da tekstil ihtiyaçlar›n›z›
giderebilirsiniz.
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
78 oda bulunmaktad›r. Han avlusunda çevresi 7.10 metre olan tarihi ç›nar a¤ac›n›n gölgesinde
dinlenebilirsiniz.
Pirinç Han
‹PEK HAN
Sultan Mehmet Çelebi taraf›ndan
yapt›r›lm›fl olup, zemin katta 39,
üst katta 41 olmak üzere 80 oda
bulunmaktad›r.
KOZA HAN
Bursa’n›n çarfl› merkezinde yer
alan, en güzel ve en büyük yap›lar›ndan biri olan ‹pek Han’da
tekstil ve mefruflat esnaf› hizmet
vermektedir.
Ulucami ve Orhan cami aras›nda
yer alan iki katl› tarihi han,
1490/92’de Sultan II. Bayezid taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r. Bahçenin
ortas›nda alt kat› çeflme olan iki
katl› mescit bulunur. 95 odas›
bulunan Koza Han, Türkiye’nin
koza al›m merkezidir.
Handaki dükkânlardan ipek
eflarp ve kumafllar sat›n alabilece¤iniz gibi, bahçesinde çay ve
kahvenizi yudumlayarak soluklanabilirsiniz.
GEYVE HAN
Hanlar Bölgesi’nin en özgün yap›lar›ndan biri olan Geyve Han
15. yüzy›lda yapt›r›lm›flt›r. ‹ki
katl› yap›da kare bir avlu çevresinde s›ralanm›fl, alt kat›nda 26,
üst kat›nda ise 30 oda vard›r.
Bursa Osmangazi Belediyesi’nce
2007’de restore edilen Han’›n
yaklafl›k 100 y›ld›r kapal› olan
Kuzey kap›s› da aç›lmak suretiyle Han’›n Bursa ile yeni yüzüyle
buluflmas› sa¤lanm›flt›r
P‹R‹NÇ HAN
1508 y›l›nda Sultan II. Bayezid
taraf›ndan yapt›r›lan Pirinç han;,
büyük bir avlunun çevresinde iki
katl› olarak yap›lm›fl olup toplam
Geyve Han
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
TUZ HANI
5 4
BEDESTEN VE KAPALIÇAfiI
Bursa hanlar
Bölgesinde
Uzunçarfl›’da
Tuzpazar›
Caddesi üzerinde yer alan Tuz Han› 1454 y›l›nda avlu etraf›nda s›ral› iki katl›
olarak yapt›r›lm›flt›r. Üst katta 23,
alt katta da 20 adet odas› mevcuttur. Yap›, Bursa’n›n en küçük
hanlar›ndan biridir.
BAL‹BEY HAN
Atatürk Caddesi üzerinde yer
alan, orijinali 3 katl› ve 64 odal›,
500 y›ll›k tarihi geçmifle sahip
Bal›bey Han’da; çini, gümüfl, hal›, antika, havlu, ipek gibi turistik
ve hediyelik eflyalar›n sat›fla sunulaca¤› dükkanlar ile geleneksel Türk kahvehanesi ve turistik
bir restorant yer almaktad›r.
Balibey Han
Orhan Gazi’nin yapt›rd›¤› ve ilk
Bedesten olarak bilinen Emir
Han’›n yetersiz kalmas› üzerine
Y›ld›r›m Bayezid taraf›ndan XIV.
yy’›n sonunda yap›lan 100 dükkanl› Bedesten günümüzde hem
Bursa’n›n hem de Kapal›çarfl›’n›n
kalbini oluflturmaktad›r.
Kentin merkezindeki Emir Han,
Koza Han, Geyve Han gibi hanlar›n aralar›n›n zaman içinde çat›
ile kapat›larak oluflturulan Kapal›
Çarfl›; daha sonralar› Sahaflar,
Aktarlar, Yorganc›lar, Sand›kç›lar, Kuyumcular, Kavukçular, ‹plikciler, Sipahiler ve Bak›rc›lar›n
ilave edilmesiyle geniflletilmifltir.
Geçmiflte al›flverifl ve ticaretin
nabz›n›n att›¤› Ulucami’nin arka
taraf›ndaki Kapal›çarfl› ve Bedesten günümüzde de tüm zenginli¤i ve canl›l›¤› ile hizmet vermeye
devam ediyor.
5 5
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
Tekkeler ve Medreseler
say›da özel eflyas› ile sema için
kullan›lan defter bulunur.
KARABAfi-‹ VEL‹ TEKKES‹
Tekke, her derde deva olarak,
Bursal›larca ziyaret edilip adaklar
adan›r. Bursa'da do¤up, Bursa'da
yaflayan Üftade Mehmet Muhittin, Anadolu ve Balkanlara yay›lan Celveti Tarikat›'n›n piridir.
1581'de vefat eden Üftade Hazretleri’nin talebesi ve müridi olan
Aziz Mahmud Hüdai de ilk tasavvuf e¤itimini bu tekkede alm›flt›r.
SOMUNCU BABA EV‹
(F›r›n›)
Karabafl-i Veli’de Mevlevi Kültürü
Sürdürülüyor
Bursa'da, dinsel yap›lar içinde
tekkelerin önemi büyüktür. Bunlardan Karabafl-i Tekkesi, mimari
olarak çok güzel süslemelere sahiptir. 1550 y›l›nda ölen Yakup
Çelebi taraf›ndan yap›lan tekkenin, semahanenin, sekiz ahflap
direk üzerine oturan ahflap kubbesi oldukça ilginçtir. Kubbe ve
çevresindeki ahflap iflçilik dönemin en güzel örneklerindendir.
Özgün yap›s› ile Bursa'n›n sahip
oldu¤u en de¤erli yap›lardan biri
olan Karabafl-i Veli Tekkesi'nde
yerli ve yabanc› ziyaretçilere
otantik bir ortamda Mevlevi kültürü sunulmaktad›r.
ÜFTADE TEKKES‹
Evliyalardan Somuncu Baba'n›n
Sultan Y›ld›r›m Bayezid döneminde (1400-1412) ayn› zamanda
f›r›n olarak kulland›¤› bu ev ayn›
zamanda en eski orijinal Bursa
evlerinden biridir. 1412-13'de vefat eden Somuncu Baba, Ulucami'nin aç›l›fl günü Emir Sultan'›n
Somuncu Baba Evi
arzusuyla ilk hutbeyi okuyan kiflidir. Rivayetlere göre hutbe ve
namaz sonras› caminin dört ayr›
kap›s›nda ayn› anda Somuncu
Baba görülmüfltür.
SEYY‹D USUL DERGÂHI
Üftade Tekkesi
16. yüzy›lda yap›lan Üftade Külliyesi'nde; mescit, semahane, harem, çilehane ve çeflme vard›r.
Çilehane iki katl›, kare planl› ve
ahflap tavanl› basit bir yap›d›r.
Çilehane içinde Üftade'nin çok
Bursa'n›n en eski tekkelerinden
biridir; dervifllerden Seyyid Usul
taraf›ndan 15. yüzy›lda kurulur.
Seyyid Usul'ün, evliyalardan
Emir Sultan ve Seyyid Nas›r ile
birlikte Bursa'ya geldi¤i rivayet
edilir. 1516 y›l›nda vefat eden bu
zat, zaviyenin bahçesine defnedilir. Zaviye, ek binalarla medrese haline getirilir; günümüzde ise
yeniden restore edilmifltir.
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
Kilise ve
Sinagoglar
MAYOR S‹NAGOGU
Arap fiükrü (Yahudilik) Soka¤›'nda bulunan bu sinagogu, ‹spanya'n›n Mayorka Adas›'ndan
15.yüzy›lda gelen ve Bursa'ya
yerlefltirilen Yahudiler yapar. Sinagoga toplulu¤un geldi¤i Mayorka'dan ötürü Mayor ismi verilir.
Sinagog dikdörtgen planl› ve içerisi renkli kalem iflleri ile bezelidir.
GERUfi S‹NAGOGU
Gerufl Sinagogu
Frans›z Kilisesi
5 6
Bursa Yahudilik (Arap fiükrü)
Soka¤›'nda bulunan bu sinagog
16. yüzy›l›n bafllar›nda Sultan
II.Selim'in izni ile yapıl›r. ‹brani
dilinde “Gerufl” kovulmufl anlam›na gelir. Bu isimden ötürü de
sinagogun ayr› bir önemi vard›r.
Dikdörtgen planl› olan yap›, kesme tafltan yap›l›dır. Günümüze
iyi bir durumda gelmifltir.
FRANSIZ K‹L‹SES‹
19.yüzy›lda Frans›zlar taraf›ndan,
bazilika plan tipinde yap›lm›flt›r.
Misyonerlik amac›yla yap›lan Kilise’nin üslubu baroktur. Hocaalizade Mahallesi’ndeki kilisenin
üst örtüsü ahflap çat›l› ve kiremit
örtülüdür. “Kültür Evi” olarak
hizmet vermek üzere restore edilen kilisenin orijinal ad› “Santa
Maria Kilisesi”dir.
Haigos Aberkios Kilisesi
5 7
Camiler ve Türbeler
Osmanl›’n›n kurulufl döneminden Y›ld›r›m Bayezid döneminde
kadar geçen 65 y›l içinde 140 kadar cami ve mescitin yap›ld›¤›
tespit edilmifltir. Osmanl›’n›n son
dönemine gelindi¤inde 1905 y›l›nda ise Bursa’da sadece 165 cami ve mescit bulunmaktayd›. 700
y›l sonra günümüze ulaflarak
ayakta kalabilen 127 tarihi cami
ve mescit bulunmaktad›r.
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
metrik flekillerin günefl sistemini
tasvir etti¤i tahmin edilmektedir.
Caminin duvarlar› ve sütunlar›
Kur’an ayetlerinin farkl› üsluptaki hat yaz›lar›yla bezenmifltir.
Ahflap kap›lar cevizden yap›lm›fl
olup, üzerinde oyma geometrik
motifler bulunur.
Külliye camilerinin d›fl›nda kalan
en önemli di¤er camiler; Orhan
Camii, Ulu Cami, Alaaddin Camii, fiahadet Camii, Kavakl› Camii, Demirtafl (Timurtafl) Camii,
Çandarl›o¤lu Ali Pafla Camii ve
Nalbanto¤lu Camii’dir.
ORHAN CAM‹‹
Bursa Ulu Cami; Mekke, Medine,
Kudüs ve fiam’dan sonra ‹slam
dininde beflinci makam olarak
bilinmektedir. Minberin yan›nda
güney taraf›nda Mekke’den getirilen Kabe’nin orijinal örtüsü as›l›d›r. Mihrab›n sa¤›nda ise Mevlana’n›n gönderdi¤i hat eseri bulunmaktad›r.
Orhan Camii
1339/40 y›l›nda Sultan Orhan
Gazi taraf›ndan yapt›r›lan “Orhan
Camii”, Ulucami’nin yak›n›nda,
tarihi Belediye binas›n›n yan›ndad›r. Orhan Gazi flehri geniflletmek amac› ile cami ve medrese,
hamam, han ve imaretten oluflan
külliyeyi o dönemin flehir surlar›
d›fl›na yapt›rm›flt›r. fiehir (surlar)
d›fl›na yapt›r›lan ilk camidir.
ULU CAM‹
Sultan Y›ld›r›m Bayezid taraf›ndan 1400 y›l›nda yapt›r›lm›flt›r.
On iki ayak üzerine yirmi kubbe
ile üzeri örtülen Ulu Cami, flehrin merkezinde yer alan önemli
tarihi yap› ve ibadet merkezidir.
Caminin minberi, a¤aç ifllemecili¤inin en güzel örneklerinden birini oluflturur. Üzerindeki geo-
Ulu Cami ‹çi. Ft: C. Pekcanatt›
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
ALAADD‹N CAM‹‹
5 8
T‹MURTAfi CAM‹‹
Yeniyol ile eski Hal
aras›ndaki bu cami,
Sultan Y›ld›r›m Bayezit’in komutanlar›ndan Timurtafl Pafla
taraf›ndan mescit
olarak yap›lm›fl, daha
sonra camiye çevrilmifltir.
Alaaddin Camii
Sur içinde Devlet Hastanesi yak›n›nda olup, Orhan Gazi’nin kardefli, Osman Gazi’nin o¤lu Alaaddin Bey taraf›ndan 1355’te
yapt›r›lm›flt›r. Bursa’daki ilk Osmanl› camisi olup, dekoratif görünümündeki tu¤ladan yap›lan
minaresi ilginçtir.
fiAHADET CAM‹‹
fiahadet
Camii
Caminin kuzeyinde, 10 mt
uza¤›nda yer
alan
minaresi, alt›
adet
tu¤la
aya¤›n
üzerin- Timurtafl Camii
de, alt›gen flad›rvan›n üzerinde
bulunmaktad›r. fiad›rvanl› minaresi ile meflhur olan bu tarihi caminin 1390 y›l›nda yap›ld›¤› bilinmektedir.
SÜLEYMAN ÇELEB‹
ANIT MEZARI
Tophane’de, Hisar bölgesinde,
Orduevi’nin karfl›s›ndad›r. Bursa’n›n mutlaka görülmesi gereken en güzel sokaklar›ndan biri
olan Kale soka¤›n sonunda yer
al›r.
Osmanl›’n›n ilk camilerindendir.
Caminin inflas›ndan k›sa bir süre
sonra Sultan Murad Han’›n Kosova’da flehit olmas›ndan dolay›,
“fiahadet Camii” ad› verilmifltir.
Deprem sonras› y›k›lan cami,
1892’de asl›na sad›k kal›narak
onar›lm›flt›r.
Çekirge yolu üzerinde, Karagöz
An›t Mezar›’n›n karfl›s›nda yer
alan Süleyman Çelebi’nin kabri,
etraf› aç›k dört ayak üzerine
oturtulmufl bir yap›d›r. Orhan
Gazi döneminde do¤an ve Y›ld›r›m Bayezid döneminde Ulucami’ye imaml›k yapan Süleyman
Çelebi, Hz. Muhammed’in kiflili¤ini anlatan ve öven Mevlüd’ün
yazar›d›r.
Süleyman Çelebi’nin An›t Mezar›. Ft: Alper Keskin
5 9
OKÇU BABA TÜRBES‹
B U R S A
M ‹ M A R ‹ S ‹
Osman Gazi’nin bulundu¤u sandukan›n etraf› sedef kakmal› parmaklarla çevrilidir. En çok ziyaret edilen bu türbe, Osman Gazi’nin vasiyeti üzerine Sainte Elie
adl› Bizans Manast›r›’n›n flapeli
üzerine infla edilmifltir.
Bursa’y› fetheden, Osman Gazi’nin o¤lu Orhan Gazi’nin
(1281-1362) türbesinde, flehrin
metropolit manast›r› olarak kullan›lan Sainte Elie Manast›r›’n›n
di¤er bölümündeki zemin mozaikleri üzerine infla edilmifltir.
Okçu Baba Türbesi
Tophane Park›’n›n hemen afla¤›
taraf›nda, Hisarkap› yamac›nda
bulunan türbede, Bursa’n›n fethine kat›lan ve Okçu Baba lakab›yla bilinen Nasrettin/Nusret Pafla’n›n mezar› bulunmaktad›r.
Bursa’n›n ilgi gören türbelerinden biridir. Bu türbenin yak›n›nda Timurtafl Pafla Türbesi yer almaktad›r.
OSMAN GAZ‹ VE
ORHAN GAZ‹ TÜRBELER‹
Kentin merkezinde kente hâkim
bir tepe üzerindeki Tophane
Park›’nda yan yana yer alan türbelerden ilki Osmanl› Devleti’nin
kurucusu ve Bursa’n›n fethini
haz›rlayan Osman Gazi’ye (12581326) aittir. Türbenin ortas›ndaki
Bursa’y› Fetheden Orhan Gazi Türbesi
Osmanl›’n›n Kurucusu Osman Gazi’nin Türbesi
HAMAMLAR KAPLICALAR
H A M A M L A R
K A P L I C A L A R
Hamamlar, Kapl›calar
Günümüze gelebilen Bursa merkezindeki kapl›calar›n en tan›nm›fllar›; Sultan I. Murad taraf›ndan yapt›r›lan Eski Kapl›ca (Armutlu), Sultan I. Bayezid taraf›ndan yapt›r›lan Kükürtlü Kapl›ca,
Sultan Kanuni Sultan Süleyman'›n veziri Rüstem Pafla taraf›ndan yapt›r›lan Yeni Kapl›ca,
Kara Mustafa Pafla'n›n kendi ad›na yapt›rd›¤› Kara Mustafa Pafla
Kapl›calar›'d›r.
Ayr›ca I. Murad dönemine ait
G›rç›k (Ç›kç›k) Hamam›, 14. yüzy›la ait Çekirge Hamam› ve Sultan II. Murat dönemine ait Çak›ra¤a Hamam›’nda günlük yo¤un
tempomuz içerisinde yorulan vücudunuzu dinlendirebilirsiniz. fiifal› sular›n bulundu¤u kapl›calarda ise y›pranan ruh ve beden
sa¤l›¤›n›z› tazeleyip yenileyebilirsiniz.
Yeni Kapl›ca Ft: Gökhan Çelikliay
6 2
As›rlard›r imparatorlar›, kraliçeleri, sultanlar› iyilefltiren, hastalara
derman olan Bursa kapl›calar›n›n
sular›; yüksek enerjisiyle iyilefltirici etkisi oldu¤una inan›lan kehribara benzetilir.
Osmanl› devrinde ve Cumhuriyet
döneminde Bizans'tan kalan
kapl›calar›n onar›mlar› gerçeklefltirildi¤i gibi yeni hamam ve kapl›calar infla edilerek kapl›ca gelene¤i günümüze de¤in devam ettirilmifltir. Günümüze kadar gelebilen tarihi hamam say›s› 27'dir.
Bursa merkezinin d›fl›nda; ‹negöl’de Oylat Kapl›calar› ile Çitli
Maden Suyu; Bursa Mudanya yolu üzerinde Kara Mustafa Hamam›; M. Kemal Pafla’ya ba¤l› Akarca Köyünde Tümbüldek Kapl›cas›; Armutlu’da Armutlu Kapl›calar›; Gemlik’te Umurbey Kasabas›
yolunda Terme Kapl›cas›; Orhaneli’ne ba¤l› A¤açhisar ve Sada¤
Kapl›calar› as›rlard›r flifa da¤›tmaya devam ediyor.
6 3
ESK‹ KAPLICA
(ARMUTLU HAMAMI)
“Eski Kapl›ca” ismi ile tan›nan
Armutlu Hamam› olarak bilinen
bu hamam, Sultan I. Murad döneminde 1385 y›l›nda yap›lm›flt›r.
Bursa'da yap›lm›fl en eski kapl›ca
hamam›d›r. Nitekim bu kapl›can›n ilk kal›nt›lar›n›n Bizans dönemine kadar indi¤i görülmektedir.
7 metre çap›nda havuz çevresinde yer alan s›cakl›k bölümünde
arslan a¤z› bafll›klardan s›cak sular akmaktad›r.
Kapl›can›n Bizans sütunlar›yla
çevrili armut biçimli havuz k›sm›nda, “havuzdan yükselen buharla, kendinizi bir Wagner opera sahnesinde hissedebilirsiniz.
Havuzdaki su 45 derece, kaynakta ise 90 derecedir. ‹lginç
olan, ayn› yamaçta, Türklerin
tabiriyle - karpuz çatlatacak- derecede, buz gibi so¤uk p›narlar
da yer almaktad›r”.
Eski Kapl›ca (Armutlu Hamam›)
H A M A M L A R
K A P L I C A L A R
Evliya Çelebi'nin verdi¤i bilgiye
göre, burada bir banyo yapt›ktan
sonra insan vücudu, kulak memesine kadar yumufluyor ve insan›n eli vücudunda bir sabun
gibi kay›yor.
Günümüzde, hamam›n alt›nda
bulunan zarif Kemerli Çeflme'den
kalp çarp›nt›s›na iyi geldi¤i söylenen sudan içerek flifa arayabilirsiniz.
Eski Kapl›ca suyunun; sindirim
yolu, kad›n hastal›klar› ve kalpdamar hastal›klar›na iyi geldi¤i
söylenir.
H A M A M L A R
K A P L I C A L A R
YEN‹ KAPLICA
Bursa'n›n en bilinen kapl›calar›ndan olan Yeni Kapl›ca, küçük bir
hamam iken Kanuni Sultan Süleyman'›n nikris hastal›¤›na iyi
gelmesi üzerine damad› Rüstem
Pafla taraf›ndan 1552 y›l›nda yapt›r›lm›flt›r.
6 4
Kap›n›n giriflindeki sa¤ taraftaki
odan›n suyu hiç kar›flmadan geldi¤i için çok s›cak olup, halk
aras›nda “Eflek Terleten” ad›yla
ifade edilir.
Kükürtlü Mahallesi Yeni Kaplıca Caddesi No: 6 Osmangazi / BURSA
Tel: 0224. 236 69 68
KÜKÜRTLÜ KAPLICASI
Çekirge'de Yeni Kapl›ca'n›n yan›ndaki bu tarihi kapl›can›n erkekler bölümü Sultan I. Murad,
kad›nlar bölümü ise Sultan I. Bayezid taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.
Gezgin Evliya Çelebi'ye göre
kapl›can›n suyu uyuz hastal›¤›n›n tedavisine iyi gelmekteymifl.
Bat›l inançlara göre, H›ristiyanlar
için kutsal olan bu kapl›can›n
suyu Bademli Bahçe kayna¤›ndan gelmekte olup, bugün Uluda¤
Üniversitesi rehabilitasyon merkezi
olarak hizmet vermektedir.
Uluda¤ Üniv. Rehabilitasyon Uygulama
ve Araflt›rma Merkezi Kükürtlü Caddesi
Tel: 0224. 234 76 87
ÇEK‹RGE HAMAMI
Bursa Çekirge semtinde I. Murad
Caddesi'nin yol seviyesinin alt›nda kalan Çekirge Hamam› 1365'li
y›llarda yap›lm›flt›r. Bursal› kad›nlarca flifal› ve kutsal bilinen
bu hamam 1365’li y›llarda yap›lm›flt›r. Yolun birkaç basamak alt›nda girifli bulunan hamam›n kap›s› üzerinde tu¤la ile deniz dalgalar›na benzeyen bir motif ifllenmifltir.
hamama götürülüp yaln›z b›rak›l›rm›fl. E¤er hasta ölecekse kazma sesi gelirmifl. Hasta iyi olacaksa içerden hayvan sesi gelirmifl. Bugün dahi kad›nlar taraf›ndan “adak hamam›” olarak kullan›lan bu kapl›can›n bir rivayete
göre Bursa'n›n fethi esnas›nda
askerlerin y›kanmas› için yapt›r›ld›¤› belirtilmektedir.
Bir evliya taraf›ndan yap›ld›¤›
belirtilen bu hamam ile ilgili
söylencelere göre, eli ve aya¤›
kötürüm olan hastalar, gece bu
Hamamlar Cad. Askeri Hastane Karflısı Çekirge - Bursa
Tel: 0224. 233 92 10
6 5
H A M A M L A R
ÇAKIRA⁄A HAMAMI
Bursa, Tophaneye ç›kan yolun
solunda, kalenin de ete¤inde bulunan Çak›r A¤a Hamam›’n› Sultan II. Murad döneminde Sek-
K A P L I C A L A R
ban Bafl› ve ayn› zamanda Çak›rc› Bafl› görevlerini yapm›fl olan
Çak›r A¤a yapt›rm›flt›r. 15. yüzy›l›n
ilk yar›s›na tarihlenen hamam›n
erkekler k›sm› kad›nlar k›sm›na
göre çok daha genifltir. Kentin ifllek hamamlar›ndan biridir.
Osmangazi Cad. Çakır Sok. Osmangazi - Bursa
Tel: 0224. 221 25 80
BURSA V‹LAYET‹ SALNÂMES‹NDEK‹ (1927) KAPLICA SULARI fiEMASI
Emir Sultan’dan Bursa’ya Bak›fl. Ft: Demet Argun
BURSA MÜZELER‹
B U R S A
M Ü Z E L E R ‹
6 8
Müzeler
BURSA KENT MÜZES‹
7000 y›ll›k geleneksel Anadolu
ve Osmanl› kültürünün oluflumu
ve geliflimi sürecinde öncü kent
kimli¤i tafl›yan
Bursa'da,
kentlinin
ve kenti
ziyaret
eden turistlerin
tüm bu
birikimi
görerek ve
hatta yaflayarak ö¤renebilece¤i
Kent Müzesi'nde; Bursa kentinin
tarihi, co¤rafi, kültürel, sosyal,
ekonomik, ticari ve turistik yap›s›na iliflkin bilgi ve belgeler gör-
sel sunum, obje ve animasyonlarla tan›t›l›r.
Müzenin bodrum kat›nda yer
alan 'Tarihi Esnaf Soka¤›'nda;
Bursa'n›n geleneksel ticaret hayat› özgün dekor ve canland›rmalarla sergilenmektedir.
Girifl kat›nda kentin tarihi geliflimi, birinci katta ise Bursa'n›n
özellikleri ve de¤erleri tematik
olarak anlat›l›r.
Bursa Kent Müzesi, kentin tam
merkezinde bulunan Atatürk
heykelinin arkas›ndad›r.
Büyükflehir Belediyesi Kent Müzesi her y›l sergi,
tiyatro, konferans ve konser gibi birçok kültür ve
sanat etkinli¤ine imza atıyor. Kültür Sanat Vakf›,
Kültür A.fi., Bursa Araflt›rmalar› Vakf› gibi kurumlar›n deste¤i ile geleneksel kültür ve sanat› korumay›, yaflatmay› amaçlayan sergi, kurs, seminer,
panel gibi kent kimli¤ini ön plana ç›karan
çal›flmalara ev sahipli¤i yapan Kent Müzesi'ndeki
çal›flmalar› izlemenizi tavsiye ederiz.
Atatürk Cad. Cumhuriyet Meydan›, Heykel
Ziyarete Aç›k Saatler: 09: 30 - 17:30 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 220 26 26
6 9
B U R S A
ARKEOLOJ‹ MÜZES‹
Kültürpark'ta ça¤dafl bir yap›da
hizmet veren müze, 3.500 m2'lik
bir alan› kaplamaktad›r. Yap›da
dört sergi salonu, galeriler ve
bahçenin yan› s›ra depo, foto¤raf odas› ve kitapl›k bulunmaktad›r. Müzenin bafll›ca bölümleri
flunlard›r:
M Ü Z E L E R ‹
Sanat Galerisi, Seramik-Cam ve
Madeni Eserler Salonu,
Sikke ve Prehistorik Eserler Salonu ile
Tafl
Eserler Salonu…
Müzede, M.Ö. 3.
bin’den Bizans
dönemi sonlar›na kadar,
Bitinya ve
Misya bölgesinde bulunan eserler
sergilenmektedir.
Kültür Park ‹çi
Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00
(Pazartesi hariç hergün) Tel: 0224. 234 49 18
ULUUMAY OSMANLI
HALK KIYAFETLER‹ VE
TAKILARI MÜZES‹
Muradiye semtindeki Ahmetpafla
Medresesi'nde, 18 Eylül 2004 tarihinde aç›lan müzede, ülkemizde örne¤i olmayan Esat Uluumay'a ait Osmanl› giysileri ve tak›lar› sergilenmektedir. Müzede
ülkemizin çeflitli yörelerindeki 79
tak›m giysi ile 400 parça etnografik tak› teflhir edilmektedir. Bursa'n›n ilk
özel etnografya müzesinde zaman zaman, Esat Uluumay'›n sergileme imkân›
bulamad›¤›
çorap, foto¤raf veya bak›r eflyalardan oluflan
farkl› koleksiyonlar da
sergilenmektedir.
Muradiye Mah. Kapl›ca Cad. Aral›k Sok.
Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 221 35 42
B U R S A
M Ü Z E L E R ‹
7 0
YAfiAYAN MÜZE; HÜSNÜ
ZÜBER EV‹
Devlet Misafirhanesi ve daha
sonralar› Rus Konsoloslu¤u
olarak hizmet veren 19. yüzy›l
Osmanl› evi, Hüsnü Züber taraf›ndan restore edilerek Bursa Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan
1992'de ziyarete aç›lm›flt›r. Müzede sanatç› Hüsnü Züber'in yakma-da¤lama koleksiyonu da sergilenmektedir.
Ahmet Pafla Medresesi, II. Murad Cad. Muradiye
Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 225 48 13
ATATÜRK MÜZES‹
Çelik Palas Oteli'nin hemen yan›nda, 19. yüzy›l sonlar›nda yap›ld›¤› san›lan, çat› kat›yla birlikte üç katl› kâgir bir köflktür. Bursa'y› ikinci ziyareti s›ras›nda, sat›n al›narak Atatürk'e arma¤an
edilmifltir. Atatürk de binay›
1938'de Belediye'ye arma¤an etmifltir. Köflk, Cumhuriyet'in 50. y›l›nda, (29
Ekim 1973)'te Atatürk Müzesi
olarak
aç›lm›flt›r. Bursa'daki sivil mimarinin en güzel örneklerindendir. Salon ve odalar›, Atatürk'ün kulland›¤› eflyalarla birlikte
sergilenmektedir.
Çekirge Cad. Atatürk Köflkü - Osmangazi
Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 234 77 16
7 1
B U R S A
ORMANCILIK MÜZES‹
Türkiye'nin ilk ve tek Ormanc›l›k
müzesidir. Çekirge Caddesi üzerinde Saatçi Köflkü olarak bilinen
iki katl› yap›da 1989'da aç›lan
müzede hayvan ve bitki fosilleri,
haberleflme ve orman mühendisli¤i ayg›tlar›, harita ve foto¤raflar,
ormanc›l›k tarihi ile ilgili belgeler
baflta olmak üzere 2 bin kadar
M Ü Z E L E R ‹
obje sergilenmektedir. Müzede;
insan siluetini and›ran bir ceviz
a¤ac› kesiti, 250 milyonluk fosiller, 8 milyon y›ll›k tortul tabaka
üzerindeki ç›nar yapra¤›n› mutlaka görmelisiniz.
Bursa'n›n say›l› yap›lar›ndan biri
olan köflkün yonca biçimli aslan
a¤›zl› flad›rvan, kameriye, genifl
teraslar ve a¤açlar› ile bezeli
bahçesinde keyif alarak dinlenebilirsiniz.
Çekirge Cad. Saatçi Ali Bey Köflkü - Osmangazi
Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 234 77 18
17. YÜZYIL OSMANLI
EV‹ MÜZES‹
lap, geometrik dekorlu ahflap tavan ve alt›gen tavan göbe¤i zarif
görünüflleri ile 17. yüzy›l süslemelerinin güzel ve karakteristik
özelliklerini yans›tmaktad›r.
Muradiye semtinde II. Murad
Külliyesi'nin karfl›s›nda bulunan
ahflap evi, plan ve süslemeleri
bak›m›ndan 17. yüzy›l özelliklerini tafl›makta olup Bursa'da halen ayakta kalan en eski evlerden en güzel olan›d›r. Üst katta
bafl oda diye adland›r›lan odada
kalem ifli bitki ve çiçek motifleriyle dekorlu flahane ahflap doMuradiye Mah. Muradiye Külliyesi Yan›
Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 222 08 68
B U R S A
M Ü Z E L E R ‹
7 2
TÜRK - ‹SLAM ESERLER‹
MÜZES‹ (YEfi‹L MEDRESE)
Önceleri Arkeoloji Müzesi yap›tlar›n›n sergilendi¤i Yeflil Medrese, 1975 y›l›ndan itibaren Türk‹slam Eserleri Müzesi olarak hizmete girmifltir. Binada 12. yüzy›ldan 20. yüzy›la uzanan maden,
keramik, ahflap, iflleme, silah, el
yazmas› kitaplar, sikke, kitabeler
ve mezar tafllar› ile etnografik
malzeme teflhir edilmektedir.
Yeflil Külliye Yan›, Yeflil Mah. Yeflil Cad.
Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 327 76 79
TOFAfi ANADOLU
ARABALARI MÜZES‹
Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan
kazand›r›lan, 30.000 m2'lik terkedilmifl bir ipek iflleme fabrikas›nda aç›lan Tofafl Anadolu Arabalar› Müzesi, Türkiye'de ilk ve tektir. Müze'de, Anadolu'da kullan›lm›fl eski arabalar sergilenmekte;
çift beygirli Bursa at arabas›ndan, günümüz ça¤dafl otomobillerine geçiflin hikâyesi anlat›lmaktad›r.
Umurbey Mah.Kap›c› Sok.Y›ld›r›m /Bursa
Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00
(Pazartesi hariç hergün) Tel: 0224. 329 39 41
HÜNKÂR KÖfiKÜ
Temenyeri semtinde, Uluda¤ yamac›nda bulunan köflk, 1844 y›l›nda Sultan Abdülmecid için
yapt›r›lm›flt›r. Bu zarif yap›, iki
katl› olup içi ve d›fl› çok süslüdür. Bu köflk 19 gün gibi k›sa bir
sürede ve Frans›z ampir üslubunda yap›lm›flt›r. Sultan Abdülaziz, Sultan V. Mehmet Reflat ve
Kurtulufl Savafl›'n›n hemen sonunda Atatürk bu köflkte konaklam›flt›r.
Temenyeri - Y›ld›r›m / Bursa
Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 329 34 98
7 3
B U R S A
M Ü Z E L E R ‹
KARAGÖZ MÜZES‹
Ad› Bursa ile özdeflleflmifl Karagöz-Hacivat sanat›n› uluslararas›
platforma tafl›yacak olan Karagöz
Sanat Evi Bursa Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan restore edilerek fiubat 2007'de yeni yüzüyle
kap›lar›n› Bursal›lara açt›. Müze
statüsüne kavuflan Karagöz
Evi'nde Prof. Dr. Metin And'›n 61
parçadan oluflan “Karagöz Figürleri Koleksiyonu”nu gezebilir ve
gölge oyunu ustalar› Nevzat Çiftçi veya Tayfun Özeren’den gölge
oyunu gösterisi izleyebilirsiniz.
Ya da arzu ederseniz ve
vaktiniz
varsa kukla
ve gölge
oyunlar›
ile ilgili
sanat etkinliklerinin sürekli yap›ld›¤› Karagöz Evi'nde düzenlenen “Karagöz Yap›m ve Oynat›m
Kurslar›”na kat›larak kukla ve
gölge oyunlar› konusunda e¤itim
alabilirsiniz.
Çekirge Cad. Karagöz An›t Mezar› Karfl›s› Çekirge - Bursa
Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 16:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 232 18 71
CELAL BAYAR MÜZES‹
Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü
Cumhurbaflkan› Celal Bayar ad›na Gemlik’in kuzeyindeki Umurbey Kasabas›’nda 1970’de hizmete aç›lan müze ve kütüphanede;
Bayar’›n an›t mezar› ile Bayar’›n
çal›flma y›llar›na ait foto¤raflar,
an› eflyalar, tablolar; çeflitli belgeler, niflanlar, madalyalar, flilt
ve plaketler yer almaktad›r.
Celal Bayar Müzesi ve Kütüphanesi pazartesi günü ö¤leden sonra, sal› tam gün kapal›d›r. Haftan›n öteki günleri ve hafta sonlar›nda mesai saatlerinde ziyarete
aç›kt›r.
Umurbey Kasabas› / Gemlik
Sal› hariç her gün 08.30-17.00 arası açıktır.
Tel: 0224. 525 00 98
B U R S A
M Ü Z E L E R ‹
‹ZN‹K MÜZES‹
Osmanl› döneminde kurulan tarihi Nilüfer Hatun ‹mareti, bugün
müze olarak kullan›l›yor. ‹maret
1388 y›l›nda Osmanl› Sultan› 1.
Murad taraf›ndan annesi Nilüfer
Hatun’un an›s›na infla ettirilmifltir. Cumhuriyet döneminde de¤iflik gereksinimler için kullan›lan
bina, 1960 y›l›nda müze olarak
7 4
hizmete girmifltir. Müzede, ‹znik
ve çevresinden toplanan arkeolojik kal›nt›lar ve eserler sergilenmektedir.
Müze Cad. ‹znik - Bursa Tel: 0224. 757 10 27
YEN‹fiEH‹R fiEMAK‹
EV‹ MÜZES‹
Bursa’n›n Yeniflehir ilçesinde yer
alan müze, ad›n› 18. yüzy›lda
‹ran’›n fiemaki kasabas›ndan göç
ederek, Yeniflehir’e yerleflen fiemaki ailesinden al›r. Evi süsleyen
nebati motifli ve manzara dekorlu kalem iflleri 19.yy’a aittir. Müze Ev, dönemin özelliklerine göre düzenlenmifltir.
Yeniflehir / BURSA.
Ziyarete Aç›k Saatler: 09.30 - 17.30 (Pazartesi hariç her gün)
Tel: 0224. 773 00 83
BURSA SA⁄LIK MÜZES‹
Sa¤l›k Oca¤› ve Kanser Araflt›rma
Merkezi’nin faaliyet gösterdi¤i
Muradiye Medresesi’nin salon ve
koridorlar›nda camekânlar içinde, Bursa’da doktorlar›n kulland›¤› eski t›bbi araç ve gereçler sergilenmektedir. Resmi günlerde
mesai saatleri içinde ziyaret edilebilecek bu mekân, Türkiye’nin
iki sa¤l›k müzesinden biridir.
Muradiye Medresesi
II. Murat Cad. Muradiye Medresesi, Muradiye,
Osmangazi Tel: 0224. 225 33 88
7 5
B U R S A
BURSA BASIN MÜZES‹
Bursa bas›n› ve matbaac›l›¤›n gelifliminin tarihsel bir süreç içinde,
objelerle birlikte sunuldu¤u Bas›n Müzesi, Bursa Gazeteciler
Cemiyeti’nin Bas›n Kültür Saray›
içinde yer al›yor. Nilüfer ilçesindeki 3 katl› Bas›n Kültür Saray›
içinde müzenin d›fl›nda, kütüphane ile konferans, konser, tiyatro ve balenin yap›labildi¤i etkin-
M Ü Z E L E R ‹
lik salonu ve yiyecek-içecek birimlerinden haz›r giyime ve e¤lence mekânlar›na kadar her fley
var.
Bas›n Kültür Saray›, Ataevler Mah. Emek Cad.,
No:19 Nilüfer Tel: 0224. 441 74 70
CUMALIKIZIK
ETNO⁄RAFYA MÜZES‹
Halk taraf›ndan ba¤›fllanarak toparlanan Cumal›k›z›k Köyü’nün
geçmifline ait çeflitli eflyalar› müzede görebilirsiniz. 18, 19 ve 20.
yy’a ait güzel bir koleksiyon
oluflturulan müzede; ayd›nlatma
ve ›s›tma araçlar›, mutfak eflyalar›, tar›m aletleri, silahlar, teknik
araçlar, av malzemeleri, binek ve
tafl›ma araçlar› bulunmaktad›r.
Müzenin bahçesinde, sundurma
ile örtülü k›s›mda; at arabalar›,
flaraphane, üzüm çi¤neme teknesi, dibek tafl›, yalak ve sütun bafll›klar› bulunur.
Cumalik›z›k Köyü - Y›ld›r›m Tel: 0224. 327 40 39
MUDANYA MÜTAREKE
EV‹ MÜZES‹
19. yüzy›l sonlar›nda yap›lm›fl,
kâgir bir binad›r. Bodrum ve çat›
kat›n›n d›fl›nda iki katl›d›r. 1. katta; Türk ve ‹tilaf devletlerinin çal›flma odalar› ve mütarekenin yap›l›p imza edildi¤i salon bulunur. 2. katta; ‹smet ‹nönü ile
As›m Gündüz Pafla ile yaverlerinin yatak odalar› bulunur. Mütareke Evi Müzesi, Türk ulusunun
askeri alanda kazand›¤› baflar›n›n
sonucu siyasi alanda da TBMM
hükümetinin emperyalist güçlere
karfl› kazand›¤› ilk anlaflman›n
yap›ld›¤› yerdir.
Mudanya / BURSA Tel: 0224. 544 10 68
Fidan Han Avlusu. Ft: C. Pekcanatt›
BURSA KÜLL‹YELER‹
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
Bursa Külliyeleri
YILDIRIM KÜLL‹YES‹
Y›ld›r›m semtinde, bir tepecik
üzerinde bulunan külliyeyi, Y›ld›r›m Bayezid (1389-1402)
1390'l› y›llarda yapt›rm›flt›r. Bursa'n›n en görkemli an›tlar›ndand›r.
Y›ld›r›m Cami Avlusu. Ft: C. Pekcanatt›
DARÜfifi‹FA
Y›ld›r›m Külliyesi’nin bir parças›
olan Dârüflflifâ, 1390 y›l›nda,
yapt›r›lm›flt›r. Külliyeden oldukça
uzak bir baflka tepe üzerindedir.
Osmanl› Devleti'nin ilk hastanesi
olarak kabul edilir. 2001 y›l›nda
onar›m› tamamlanan Darüflflifa,
Göz Hastanesi olarak yeniden
hizmete aç›lm›flt›r.
7 8
Osmanl› Devleti’nin mimarl›k ve
yap› alan›nda bir üslup bütünlü¤ünü simgeleyen Y›ld›r›m Küllyesi, o döneme göre Bursa'n›n
do¤usundaki bir tepede olup, etraf› da bir duvarla çevrilmiflti.
Bugün sadece
cami, hamam,
medrese ile dârüflflifâ kalm›flt›r.
Y›ld›r›m Külliyesi; mimari, sanat
ve üslup aç›s›ndan “Beylik”ten
“Devlet”e geçiflin
en önemli göstergelerinden biridir.
7 9
YILDIRIM MEDRESES‹
1390 y›l›nda, Y›ld›r›m Bayezid taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r. Osmanl›
mimarisinde, önü kapal› ilk medresedir. Girifl cephesinin tafl, di¤er k›s›mlar›n ise tu¤la süslenmesi, o dönemdeki tafl süslemelerinin daha önemli say›ld›¤›n›
YILDIRIM BAYEZ‹D
TÜRBES‹
Y›ld›r›m Külliyesi içinde bulunan
türbe, 1406 y›l›nda o¤lu Emir Süleyman taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.
Mimar› ise Hüseyin o¤lu Ali'dir.
Y›ld›r›m Bayezid öldü¤ü zaman
ilk önce Akflehir'de gömülmüfl,
daha sonra o¤lu Musa Çelebi cenazeyi Bursa'ya getirtmifltir.
Türbe, önündeki revak›yla, daha
sonra yap›lan revakl› Osmanl›
türbelerinin öncüsü olmufltur.
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
göstermektedir. Medrese, bugün
sa¤l›k oca¤› ve kanser araflt›rmalar› merkezi olarak kullan›lmaktad›r.
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
YILDIRIM CAM‹‹
Y›ld›r›m semtinde, bir tepecik üzerinde bulunan cami, Y›ld›r›m
Bayezid (13891402) taraf›ndan
1390'l› y›llarda
yapt›r›lm›flt›r. Bursan›n en görkemli
an›tlar›ndand›r.
Zaviyeli ve yan
mekânl› cami tipinde yap›lm›flt›r. “Ters T”
Y›ld›r›m Camii. Ft: C. Pekcanatt›
8 0
planl› camilerin en özgünü olan
Y›ld›r›m Camii, Bursa tipi kemerlerin ilk kullan›ld›¤› yap›d›r. Tafl
iflçili¤i çok iyi bir yap›d›r. Osmanl› mimarisinde, özenli bina yapma gelene¤ini getiren bu
camide yer yer
çini ifllemeleri
vard›r. Pencereleri mermer oymac›l›¤›n›n eflsiz örneklerindendir.
8 1
Yeflil Külliyesi
Yeflil semtinde bulunan külliye,
1419 y›l›nda, Çelebi Sultan Mehmed taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.
“Yeflil Külliye” içinde yer alan
“Yeflil Türbe ve Camii”, Timur
YEfi‹L CAM‹‹
Yeflil semtinde bulunan cami,
1419 y›l›nda, Çelebi Sultan
Mehmed taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r. “Ters T” planl› camilerden
olan Yeflil Cami, Bursa'n›n oldu¤u kadar Türkiye’nin en güzel
tarihsel yap›lar›ndan biridir. Yap›da, baz› Bizans döneminden
kalma yap› malzemesi de kullan›lm›flt›r. Yeflil Camii'nin giriflindeki taç kap›, Türk tafl oymac›l›¤›n›n güzel bir ürünüdür. Caminin büyük bölümü çini ile kapl›d›r. ‹ç duvarlar, tavanlar, mahfiller ve geçifl eyvanlar› tümüyle çiniyle kapl›d›r. Camideki çini iflçi-
Yeflil Camii Ana Girifl Kap›s›. Ft: A. Yedikardefl
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
yenilgisi sonras› sars›lan Osmanl›n›n yeniden diriliflinin göstergesi olarak, Bursa ile özdeflleflen
görkemli bir eserdir. Cami, medrese, türbe, hamam ve imaretten
oluflan Yeflil Külliye'nin di¤erlerinden fark›, bu yap›lar›n serbest
olarak yerlefltirilmifl olmas›d›r.
li¤inin en
mükemmel
örneklerinden biri de, on
metreden
yüksek
olan mihrab›d›r. Çeflitli geometrik motiflerle çiçeklerin yer ald›¤› mihrap, caminin en güzel yerlerinden biridir.
Pencere kapaklar›, devrin ahflap
iflçili¤inin güzel örneklerindendir. Cami içinde güzel bir flad›rvan vard›r. fiad›rvan›n tek parçadan yap›lm›fl f›skiyesi eflsiz inceliktedir.
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
8 2
YEfi‹L TÜRBE
Yeflil Türbe, Sultan II. Mahmud
taraf›ndan 1421 y›l›nda yapt›r›lm›flt›r. Bursa'n›n sembolü niteli¤inde olan Yeflil Türbe plan olarak Selçuklu kümbetlerinin devam› gibidir. Türbenin içi ve d›fl›
tamamen renkli s›r ve mozaik çini tekniklerinden yap›lm›fl dikdörtgen ve alt›gen çinilerle kapl›
olup, bunlar›n üzeri sar› yald›zla
süslenmifltir. Duvarlar firuze
renkli alt›gen levha çinilerle kapl› olup aralar›nda renkli su tekni¤iyle yap›lm›fl çinilerden oluflan
madalyonlar vard›r. Türbenin ortas›nda, zeminde bir kademe ile
yükseltilmifl sekizgen kaide üzerinde l. Mehmed'in muazzam çini lahdi bulunmaktad›r. Tamamen renkli s›r niteli¤indeki kabartma çinilerle kapl› lahit üzerinde Çelebi Sultan Mehmed'in
ölüm tarihi yaz›l›d›r.
YEfi‹L MEDRESE
SULTAN‹YE
den biridir. Dikdörtgen bir avlunun etraf›nda s›ralanan on üç
oda, bir müderris odas›, girifl eyvan› ile tuvaletler vard›r. Halen
Bursa Türk ‹slam Eserleri Müzesi
olarak hizmet vermektedir.
Osmanl› döneminde Bursa'n›n
en önemli medresesiydi. Yeflil
Camii'nin yan›nda bulunan medrese, 1419 y›l›nda, Çelebi Sultan
Mehmed taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.
Yeflil Külliyesi'nin bir parças›d›r.
Sultaniye Medresesi, en yüksek
unvanl› müderrislerinin görev
yapt›¤› bir e¤itim kurumuydu.
Bursa'n›n en güzel medreselerin-
8 3
Muradiye Külliyesi
Muradiye Külliyesi, Bursa’da Osmanl› Sultanlar› taraf›ndan yapt›r›lan son külliyedir. Sultan II.
Murad taraf›ndan 1425-1426 y›llar› aras›nda yapt›r›lm›fl ve içinde
bulundu¤u semte
ismini vermifltir. Cami, medrese, hamam, darüflflifa ve
türbeden
oluflan “Muradiye Külliyesi” daha
sonraki dönemlerde flehzadelerin
de buraya defnedilmesiyle türbelerle dolmufltur. Dolay›s›yla “bugün Muradiye deyince sadece
cami ya da II. Murad Türbesi de¤il; türbelerin topluca bulundu¤u
bahçe ve çevresi, sonuçta koca
bir mahalle akla gelmektedir.
Türbelerin 12’si bir bahçe (hazire) içinde, biri d›flar›dad›r. Ama
bu türbelerin hiç biri II. Murad
dönemi eseri de¤ildir. En eskisi
olan Hüma Hatun Türbesini, o¤lu Fatih Sultan Mehmed (14511481), yapt›rm›flt›r. Ötekiler de
II. Bayezid (1481-1512), Kanuni
(1520-1566) dönemlerinde yapt›r›lm›flt›r.
Muradiye Külliyeleri Genel Görüntüsü
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
Külliye, ilk dönem Osmanl› külliyelerinin en kutsal ve en romantik atmosferli mekân› olarak
ziyaret edilmektedir. Bursa’n›n
en güzel yeflil ve sessiz köflelerinden biri olan Külliye’nin bahçesinde sergilenen Osmanl› mezar tafllar›n› da görebilirsiniz.
Ölüm
ile yaflam›,
rüya
ile hakikati,
hüzün
ile huzuru bir arada tadabilece¤iniz,
hissedebilece¤iniz bu mistik mekân›n bahçesinde yer alan ç›narlar, serviler, çiçekler aras›nda
hem bedenen hem de ruhen
dinlenebilirsiniz.
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
8 4
II. MURAD CAM‹‹
1425/26 y›l›nda yapt›r›lan II. Murad Camii, zaviyeli camiler grubuna girer. “Bursa Kemerli” girifli
olan caminin plan›, bu tipin en
yal›n biçimini yans›t›r.
Buna karfl›l›k, gerek d›fl gerekse
iç süsleme bak›m›ndan zengindir. Girifl cephesinin zengin süslemesine karfl›l›k, öteki cephelerde yal›n bir tu¤la-tafl duvar iflçili¤i ve geometrik motifler egemendir. Bu özellik dönemin pek
çok yap›s›nda bulunmaktad›r.
Bafll›ca iç süslemeleri ise, duvarlar›n alt bölümlerini kaplayan tek
renkli çiniler ve çevrelerindeki
çini bordürlerdir. Buna karfl›l›k,
mihrap süslemesinde çini bulunmamaktad›r. Camii’nin önündeki
befl birimli, kubbeli son cemaat
yerinde iki adet antik granit sütun dikkatinizi çekecektir.
Ortadaki kubbe zarif kabartmalara sahip olup, yine kabartma
tekni¤inde ifllenmifl yaprak ve çiçek motifleri içeren geometrik
süslemelerin bulundu¤u ahflap
girifl kap›s› da dikkatinizi çekecek bir baflka noktad›r. Kap› kanatlar›, ahflap iflçili¤in en güzel
örneklerinden biridir.
Muradiye Cami Minaresi. Ft: Ahmet Ö. Ayd›n
Caminin yan›ndaki güzelim bahçe, ulu ç›narlar›, devasa m›zrak
ucu gibi yükselen servileri, çiçekleri ve çeflmeleriyle ziyaretçiye bir huzur hissi veriyor. Bu
his, Osmanl› hanedan›n›n tu¤la
ve tafl s›ralar›yla almafl›k düzende örülmüfl duvarlara sahip bir
düzine türbesinin zarif melankolisiyle güzel bir kar›fl›m oluflturuyor.
Muradiye Külliyesi ‹çindeki Hazire ve Bahçe: Bursa’n›n en mistik mekân›...
8 5
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
II. MURAD TÜRBES‹
Dünyevi zevkleri bilen ayn› zamanda uhrevî aleme de gereken
ba¤l›l›¤› gösteren II. Murad’›n
türbesi, külliyenin merkezinde,
caminin güney-bat›s›ndad›r.
Mermerden bir eyvandan geçilerek türbeye girilmektedir. Ahflap
saça¤› son derece mükemmeldir.
On iki köfle y›ld›zlar›n etraf›nda,
yald›zl› çiviler, geometrik süslemeler vard›r.
Kare planl› türbede bulunan II.
Murad’›n mezar› mermer levhal›
olup, vasiyeti gere¤i, kubbenin
orta k›sm›nda geniflçe bir bölüm
ya¤murun mezar›n üzerine ya¤mas› için aç›k b›rak›lm›flt›r.
Türbenin içindeki yan odada iki
büyük o¤lu ile bir k›z›n›n mezarlar› bulunmaktad›r.
Sultanl›ktan kendi iste¤iyle ayr›lan ilk ve son hükümdar olan II.
Murad, Bursa’da gömülen son
Osmanl› Padiflah›d›r.
1451’de Edirne’de hayat›n› kaybeden Sultan II. Murad, 1443’te
kaybetti¤i büyük o¤lu Alaaddin’in yak›n›na gömülmek istedi¤i için cenazesi Bursa’ya getirilmifl ve küçük o¤lu Fatih Sultan
Mehmed taraf›ndan yapt›r›lan bu
türbeye gömülmüfltür.
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
MURAD‹YE TÜRBELER‹
Bursa’y› “Osmanl› Türbeleri fiehri” gibi gösteren, Muradiye Külliyesi, II. Murad Camii ile birbirine
çok yak›n mesafelerde bulunan
12 türbeden ibarettir. Fatih Sultan Mehmed’ten itibaren 100 y›l›
aflk›n bir dönem içinde peyderpey yapt›r›lan bu yap› kompleksinde; Hüma Hatun (Hatuniye)
Türbesi, fiehzade Alaaddin Türbesi, fiehzade Ahmet Türbesi,
fiehzade Mustafa Türbesi, fiirin
8 6
Hatun Türbesi, Gülruh Hatun
Türbesi, Fatih Sultan Mehmet’in
ebesi Ebe Hatun (Gülbahar Hatun) Türbesi, fiehzade Mahmut
Türbesi, Mükrime Hatun Türbesi,
Gülflah Hatun Türbesi ile saraya
mensup kimselerin (cariyelerin)
gömülü oldu¤u Cariyeler / Sarayl›lar Türbesi bulunmaktad›r.
Muradiye’deki 12 türbeden baflka, hazirenin d›fl taraf›nda fiair
Ahmet Pafla Medresesi ile Süleyman (Karfl› Duran) Türbesi ve
Muradiye Kona¤› yer al›r.
8 7
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
fiEHZADE AHMET TÜRBES‹ CAR‹YELER & SARAYLILAR
TÜRBES‹
fiehzade Ahmet Türbesi
Sultan II. Bayezid’in akrabalar›n›n türbesi olarak bilinen Türbe
kap›s›ndan içeri ad›m›n›z› att›¤›n›zda ilk dikkatinizi çekecek fley
simsiyah ve parlak mavi duvar
çinileri ile aç›k ve toprakla doldurulmufl mezarlar olacakt›r.
HÜMA HATUN TÜRBES‹
1449’da yapt›r›lan türbede Fatih
Sultan Mehmed’in annesi Hüma
Hatun yatmaktad›r. Türbenin
içindeki kalem ifli madalyon ilginizi çekebilir.
Caminin bat›s›nda yer alan ve
XV. yüzy›lda yap›ld›¤› tahmin
edilen türbede yatan iki kad›n›n
kim olduklar› bilinmiyor. Her yan› aç›k olan Türbenin, Sultanlara
ayr›lan özel bölümde yer almas›n› düflünerek burada yatanlar›n
kimlikleri ve Sultan ailesiyle olan
iliflkileri konusunda hikâyeler,
söylenceler anlatmakta özgürsünüz.
fiEHZADE MUSTAFA
TÜRBES‹
Kanuni Sultan Süleyman’›n o¤lu
olan ve üvey annesi Hürrem Sultan taraf›ndan Padiflah olmamas›
için bo¤durulan (1553) fiehzade
Mustafa’n›n gömülü oldu¤u türbe; lâle, karanfil desenleriyle
süslü ‹znik çinileriyle donat›lm›flt›r. Çinilerin üzerinde kalan bölümler, kubbe ve mihrap da zengin kalem iflleri ile dekore edilmifltir.
fiehzade Mustafa Türbesi
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
GÜLfiAH HATUN TÜRBES‹
8 8
CEM SULTAN & fiEHZADE
MUSTAFA ÇELEB‹ TÜRBES‹
Fatih Sultan Mehmed’in efli, fiehzade Mustafa’n›n annesi Gülflah
Hatun’un (ölm.1486) türbesi, XV.
yüzy›lda yapt›r›lm›fl olup, Muradiye bahçesindeki en küçük türbedir.
MÜKR‹ME HATUN
TÜRBES‹
Fatih Sultan Mehmed’in ilk efli,
Dulkadiro¤lu’nun k›z› Mükrime
Hatun’un (ölm.1517) türbesi kare
planl› olup, içerisi basit bir mihrap ile XVI. yüzy›l kalem iflleri
ile dekore edilmifltir.
fiEHZADE MAHMUT
TÜRBES‹
Sultan II. Beyazid’in o¤lu fiehzade Mahmut (1475-1506) için annesi Bülbül Hatun taraf›ndan
yapt›r›lan türbenin içerisi pencere üstlerine kadar lâcivert, turkuaz renklerde alt›gen çinilerle bezenmifltir. Ayr›ca bunlar›n d›fl›nda kalan alanlar ve kubbe çok
renkli kalem iflleri ile dekore
edilmifltir. Kap› ve pencere kapaklar› orijinaldir.
Cem Sultan, fiehzade Mustafa Çelebi Türbesi
fiüphesiz ki bu türbeler içinde
1474/79 y›llar›nda yap›lan Fatih’in o¤lu fiehzade Mustafa Türbesi’ni özellikle gezmenizi tavsiye ediyoruz. Çünkü alt›gen planl› bu türbe, talihsiz Sultan Cem
Sultan’›n mezar›n› bar›nd›rmaktad›r.
Türbenin kubbe ve duvarlar›
zengin kalem iflleri ile bezelidir.
Duvarlar pencere üzerlerine kadar alt›gen firuze çinilerle kapl›d›r. Girifl k›sm› mermerdendir.
fiehzade Mahmut Türbesi
Cem Sultan’›n sandukas›n›n yan›nda kardefli flehzade Mustafa
ile II. Bayezid’in (ya da Fatih
Sultan’›n) Sultan Abdullah ve
Alem fiah adl› iki o¤luna ait oldu¤u söylenen iki sanduka daha
bulunmaktad›r.
8 9
EBE HATUN (GÜLBAHAR)
TÜRBES‹
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
MURAD‹YE BAHÇES‹ &
HAZ‹RES‹
Bursa Muradiye Camisi haziresinde yer alan Fatih Sultan Mehmet’in ebesine ait olan türbenin
yanlar› aç›kt›r.
GÜLRUH SULTAN TÜRBES‹
Muradiye Bahçesi, Haziresi
Muradiye Camii’nin arka taraf›nda, giriflte sol tarafta yer alan
a¤açlarla bezeli bahçe içindeki
haziredeki mezar tafllar›na bakarak ölümün güzelli¤ine ya da
sessizli¤ine flahit olabilirsiniz.
II. MURAD MEDRESES‹
1951 y›l›ndan bu yana “Verem
Savafl Dispanseri” olarak hizmet
veren medresenin dershane cephesindeki dekoratif tu¤la iflçili¤i
ve içerideki baz› çiniler ilginizi
çekecektir.
Gülruh Sultan Türbesi
1502 y›l›nda ölen Sultan II.Beyaz›t’›n kar›s› ve Alem fiah’›n annesi Gülruh Sultan’a aittir.
Türbenin kap› ve pencere kapaklar› 16.yüzy›la ait orijinal örneklerdir.
Bursa’n›n en güzel medresesi
olan yap›, geleneksel Anadolu
üslubuna göre bir avlu çevresinde düzenlenmifltir. Dershanenin
duvarlar› ise firuze ve lâcivert çinilerle süslenmifl olup, tu¤la iflçili¤i görülmeye de¤er güzelliktedir.
fi‹R‹N HATUN TÜRBES‹
Caminin bat›s›nda yer alan türbe
XV. yüzy›l›n sonlar›nda yap›lm›fl
olup kare planl›d›r. Kap› ve pencereler orijinal olup, kasnak pencereleri renkli caml›d›r. Türbede
mermerden yap›lm›fl üç sanduka
bulunmakta olup, II. Bayezid’in
han›m› fiirin Hatun’un sandukas›
ortadad›r.
II. Murad Medresesi
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
Hüdavendigâr
Külliyesi
Hüdavendigâr Külliyesi olarak
bilinen Sultan I. Murad Külliyesi
1363-1366 y›llar›nda Bursa ovas›na bakan tepenin üzerinde yap›l-
9 0
m›fl olup, cami, medrese, imaret,
çeflme, hamam ve türbeden oluflmaktad›r. Abdesthane ve tuvaletlerin önünde, iki adet an›tsal
özelliklere sahip ç›nar a¤ac› vard›r. Külliyenin bulundu¤u mahalle, Bizansl›lar döneminden
beri varolan bir mahalledir.
Hüdavendigâr Külliyesi. Ft: Ömer Ya¤l›dere
HÜDAVEND‹GÂR TÜRBES‹
Hüdavendigâr Camii'nin karfl›s›nda yer alan, 1. Kosova Savafl›'nda
(1389) flehit olan Sultan I. Murad'›n türbesini o¤lu Sultan Y›ld›r›m Beyazid yapt›rm›flt›r. Yuvarlak kemerli dokuz pencere ile
ayd›nlat›lan Türbenin ortas›nda
pirinç parmakl›klarla çevrili Sultan I. Murad'›n sandukas› vard›r.
Türbede ayr›ca 8 fiehzadeye ait
sanduka bulunmaktad›r.
Cami ve türbe ziyaretinin ard›ndan Hüdavendigâr Külliyesi'nin
bahçesinde çay içerken kenti
seyrederek soluklanabilirsiniz.
Hüdavendigâr Türbe Girifli
9 1
HÜDAVEND‹GÂR CAM‹‹
ve MEDRESES‹
1363 y›l›nda yap›m›na bafllanan
ancak 19 y›lda tamamlanabilen
Hüdavendigâr Camii, Ters T
planl› yap› özelli¤ine sahip olmas›na ra¤men, caminin kemerleri ve girifl bölümünün yap› biçimi incelendi¤inde hiçbir Bursa
yap›s›nda görülmeyen özellikler
tafl›d›¤› görülür. Büyük bir kubbesi olan camiinin son cemaat
yeri, befl küçük kubbeyle örtülüdür.
Sultan I. Murad (Hüdavendigâr)
taraf›ndan yapt›r›lan cami, iki
katl›d›r. Altta cami, üstte medrese yer almaktad›r. Caminin d›fl›nda, ayr› alanlarda olmas› gereken
zaviye ve medrese mekânlar› burada ibadet yeri ile iç içedir. Üst
kattaki medreseye caminin her
iki yan›nda bulunan merdivenle
ç›k›lmaktad›r.
‹slam dinini özgürce ve mistik
biçimde yorumlayan dervifller ile
‹slam dinini bilimsel verilerle yorumlayan ulema ve ö¤rencilerin
bu camide bir arada yaflamalar›
sa¤lanm›flt›r. Böylece ‹slamiyet'in
hem tasavvufi hem de Sünni
(Ortodoks) unsurlar› bir araya
getirilmifltir.
‹lginç bir Akdeniz mimari yap›s›
ve süslemeleriyle di¤er camilerden farkl› özelliklere sahip olan
Hüdavendigâr Camii
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
Hüdavendigâr Camii'nde
dikkat
edilmesi
gereken
bir baflka
özellik;
mihrab›n
üzerinden dua
edilen
alana aç›lan esraHüdavendigâr Camii ‹çi
rengiz
penceredir. Mihrab›n üzerindeki
dar bir geçit ile ulafl›lan esrarengiz odan›n Sultan Murat'a ait oldu¤u söylenmektedir.
Normalde ziyarete aç›k olmayan
medresenin balkonuna ç›kmak
için izin alabilirsiniz.
Caminin tek minaresi tu¤ladan
örülmüfltür. Mermer sütunlar ve
bafll›klar Bizans yap›lar›ndan al›narak burada kullan›lm›flt›r. Hatta söylencelere göre; cami mimar›n›n bir Rum oldu¤u ve caminin
bir Bizans kal›nt›s› veya eski bir
Bizans Saray› üzerine infla edildi¤i belirtilmektedir.
Venedik saraylar›n› and›ran gösteriflli bir yap› olarak tarif edilen
I. Murad Camii'nde görece¤iniz
cami-medrese birlikteli¤ini, dervifl-ulema beraberli¤ini bir baflka
eserde göremeyece¤inizi hat›rlatmak isteriz.
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
9 2
Emir Sultan Külliyesi
Hatun'la evlenir. 1429'da ise vebadan vefat eder.
Emir Sultan Külliyesi bir padiflah
külliyesi olmamakla birlikte “Sultan Külliyesi” olarak an›lan
önemli bir dini ziyaret yeridir.
Özellikle, önemli dini günlerde
insanlar ak›n ak›n külliyeyi ziyaret eder. Her gün mevlût okutulan Emir Sultan Camii ve Türbesi
yabanc› turistler taraf›ndan ilgi
gördü¤ü kadar, Bursal›lar için de
çok büyük önem tafl›r. Çünkü
Bursa’da sünnet çocuklar› Emir
Sultan Hazretleri’nin türbesine
götürülür ve dualar edilir; evlenecek olanlar›n yolu da buradan
geçer. Ada¤› olanlar da bu külliyeye gelirken, dilek tutacaklar da
buraya u¤rar. Hatta yaflam›n› tamamlay›p gözünü yumanlar›n
bir bölümü son yolculu¤una
Emir Sultan’dan u¤urlanır.
Bursa'da hatta Türkiye genelinde
en çok ziyaret edilen camii ve
türbeler aras›nda ‹stanbul’daki
Eyüp Sultan Türbesi’nden sonra
ikinci s›ray› alan Emir Sultan
Külliyesi'nin bulundu¤u tepecikten Y›ld›r›m Külliyesi'ni hatta Yeflil Türbe ve camisini seyredebilirsiniz.
Çok özel bir tarihi ve manevi dokuya sahip olan Emir Sultan Camii ve Türbesi’nin Bursa Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan yapt›r›lan çevre düzenlemesi neticesinde, do¤al ve tarihi dokusunu
uzun y›llar devam ettirmesi bekleniyor.
Buhara’da do¤an ve külliyeye
ad›n› veren Emir Sultan, Es-Seyyid Buhari olarak bilinir. Bursa’ya 1391’de göç eder ve Sultan
Y›ld›r›m Bayezid'in k›z› Hundi
9 3
B U R S A
K Ü L L ‹ Y E L E R ‹
EM‹R SULTAN CAM‹‹
Y›ld›r›m Bayezid’in k›z› ve Emir
Sultan’›n efli olan Hundi Fatma
Hatun taraf›ndan, 15. yüzy›l›n
bafl›nda, Emir Sultan ad›na yapt›r›lır. Emir Sultan Camii’nin girifl
bölümünde, flad›rvanl› genifl ve
güzel bir avlu bulunur. Bursa camileri içinde en genifl ve avlusu
en güzel olan camidir. Bursa’da
kubbesi en büyük olan bu cami,
1795 y›l›nda tamamen y›k›lır,
1804 y›l›nda ise, III. Selim taraf›ndan tekrar yapt›r›lır.
Emir Sultan Camii ‹çi
EM‹R SULTAN TÜRBES‹
Üç Osmanl› Sultan› döneminde
yaflayan, Sultan Y›ld›r›m’a, Çelebi
Mehmet’e ve II. Murad’a k›l›ç kufland›ran Emir Sultan’›n efli Hundi Sultan taraf›ndan yapt›r›lan
Emir Sultan Türbesi, caminin kuzeyinde yer alır. Özgünlü¤ünü
kaybetmifl olmas›na karfl›n sufilikte velilik rütbesini kazanan
Emir Sultan Hazretleri’nin türbesinin Müslüman dünyas›nda beflinci makam oldu¤unu ileri sürenler de vard›r.
Peygamber soyundan geldi¤i için
“Emir”, gönülleri fethetti¤i için
“Sultan” ünvan›n› alan Emir Sultan'›n sandukas› türbenin ortas›nda pirinç parmakl›klar aras›nda yer alır. Türbede o¤lu Emir
Ali, efli Hundi Hatun ve iki k›z›
yatmaktad›r.
BURSA
GENEL B‹LG‹LER
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Tarih
Uygarl›klar befli¤i Anadolu'nun
cennet köflelerinden Bursa ve
çevresi, çok eski ça¤lardan beri
yerleflimlere sahne olur. Bölgede
eski yerleflim alanlar›n›n yaratt›¤›
uygarl›klar›n ‹.Ö.
5200 y›llar›na
kadar gitti¤i,
Il›p›nar
Höyü¤ü
kaz›lar›nda ortaya ç›kar.
Bursa ve
çevresinin en
eski yerleflimleri ‹znik Gölü çevOsman
Gazi
resindedir. Sadece ‹znik Gölü çevresinde, tafl
devirlerinde kuruldu¤u anlafl›lan
befl önemli höyük bulunur.
BURSA’NIN KURULUfiU
Bursa Bölgesi, ‹.Ö. 4. yüzy›lda
Bitinya Devleti kurulana dek çeflitli kolonilerin ve ülkelerin ege-
9 6
menli¤inde yaflar. Bursa ve civar› ile ilgili en eski bilgi, ‹.Ö. 5.
yüzy›lda yaz›lan ünlü Herodot
Tarihi'nde yer al›r. Ancak bu
kayna¤a göre o tarihte Bursa ve
civar›nda var olan tek kent Kius/Gemlik'ti. Kius kentinin kuruluflu, ‹.Ö. 12. yüzy›ldır. Apamea/Mudanya kentinin ise ‹.Ö. 10.
yüzy›lda kuruldu¤u san›l›r.
‹.Ö. 2. yüzy›lda M.Kemalpafla
yak›nlar›ndaki Melde Tepesi'nde
antik Miletopolis
kenti, 356 y›l›nda Orhangazi'de Basilinopolis
kenti kurulur.
Bölgenin
bir di¤er,
belki en
önemli
kenti de
Nicaea/‹znik'tir. ‹znik, ‹.Ö. 5.
Orhan
yüzy›ldan önce
kurulur ve Helikore ad›n› tafl›r. Gazi
‹.Ö. 316 y›l›nda iflgal edilip Yunan kolonisi olur.
Bursa'n›n kent statüsüne yükselip çevresinin surlarla çevrilmesi,
Bursa’n›n Osmanl›larca Kuflat›ld›¤›n› Tasvir Eden Bir Minyatür. Sanatç›: Müberra Öz
9 7
B U R S A
Bitinya kral› I. Prusias (‹.Ö. 232192) döneminde gerçekleflir.
Kartaca kral› Hannibal, Roma
imparatoru ile yapt›¤› savafl›
kaybedince, askerleriyle birlikte
I. Prusias'a s›¤›nır. Hannibal'a
büyük itibar gösteren I.Prusias,
onun onuruna Bursa kentini kurar. Kente bu nedenle Prusa ad›
verilir. Bursa'n›n ‹.Ö. II-III. yüzy›lda kuruldu¤unu kabul edebiliriz.
Daha sonra uzun y›llar Roma
egemenli¤inde bulunan Bursa
ile ilgili belge ve kaynaklar II.
yüzy›ldan sonra azal›r. Bursa,
önce Romal›lar, sonra da Bizansl›lar›n bir ili olarak varl›¤›n› sürdürür. Türklerin Bursa civar›na
geldikleri tarihe kadar bölge, Bitinya ad›n› korur.
OSMANLI DÖNEM‹
Türkler, bölgeye ilk kez 1071 y›l›ndan sonra gelirler. ‹znik,
1081-1097 y›llar›nda Anadolu
Selçuklu Devleti’nin baflkentli¤ini yapar. 1097 y›l›nda ise Haçl›
Savafllar›'na sahne olur. ‹znik,
Haçl›lar›n eline geçer. Bu savafllar s›ras›nda ‹stanbul'da Latin Hükümeti kurulunca, Bizans ‹mparatorlu¤u’nun baflkenti ‹znik olur. 1204 y›l›nda Theodor Laskaris'in kurdu¤u ‹znik
Bizans ‹mparatorlu¤u, 1261 y›l›na kadar varl›¤›n› sürdürür.
Latinler, ‹stanbul'u
iflgal ettikleri zaman
Bizans prensleri, bu
yeni düflman›n elinden kurtulmak için
Müslüman yöneticilerle ba¤daflma yapmakta hiç tereddüt
etmeyip, Theodor
Laskaris Selçuk Sultan›’yla ba¤daflma
yaparak Bursa'y› ele
geçirir. ‹mparator'un
yeri say›lan kale,
Bursa Kale Kap›s›
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
tüm sald›r›lara karfl› direnerek
kurtulufl tarihi olan 1214 y›l›na
kadar Rumlar›n elinde kal›r. Osman Gazi, Tekfurlar Savafl› sonras›nda buray› kuflatana kadar
Bursa bir Rum kenti olarak varl›¤›n› sürdürür. Osmanl› hanedan›n› kurmufl olan Osman Bey,
baflar›lar›n›n sonuçlar›n› görmeden, Bursa surlar› önünde yap›lan savafl›n kar›fl›kl›¤› s›ras›nda
yaflam›n› yitirir (1324). Bursa'n›n
Rum yöneticileri, uzun süren bu
kuflatmaya dayanamay›p, 6 Nisan
1326 tarihinde flehri Orhan Bey'e
teslim eder.
Fatih Sultan
döneminde
‹stanbul’un
al›nd›¤› 1453 y›l›na de¤in Osmanl›’ya Edirne ile
birlikte baflkentlik yapan Bursa,
‹stanbul’un fethinden sonra manevi baflkent olarak bir as›r daha
etkisini sürdürür.
Bursa, Cumhuriyet dönemine
kadar Osmanl› ‹mparatorlu¤u iktidar›nda önemli bir flehir olmufltur.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
KURTULUfi SAVAfiI’NDA
BURSA
8 Temmuz 1920 tarihinde Bursa,
Yunanl›lar taraf›ndan iflgal edilir;
11 Eylül 1922 tarihinde de düflman iflgalinden kurtulur. Daha
sonra da, 3 Ekim'de Mudanya
Ateflkes görüflmeleri bafllar ve
11 Ekim 1922 tarihinde Mudanya
Ateflkes Antlaflmas› imzalanır.
Kurtulufl Savafl› sonras›nda Bursa'da bazı yerler yak›l›p, y›k›lır.
Cumhuriyet öncesi, Bursa nüfusunun yaklafl›k üçte birine ulaflan gayrimüslim nüfusun Bursa'y› terk etmesi üzerine yerlerine gelen Mübadele göçmenleri
her fleye yeniden bafllarlar. Zaten
Bursa, 1880'li y›llardan beri yo¤un göçmen ak›n›na u¤rar.
Nusret Çolpan’›n Bursa Minyatürü
9 8
Cumhuriyet yönetimi; yak›lm›fl,
y›k›lm›fl bir Bursa'dan k›sa sürede modern bir kent yaratmay›
baflarır. Yeniden ipek fabrikalar›
kurulur; gerek kent merkezi, gerekse ilçe ve köylerinde büyük
bir imar at›l›m› bafllar. Cumhuriyet devrimlerine de sahip ç›kan
Bursa, çok k›sa bir sürede geliflir
ve ülkenin dördüncü büyük kenti olur.
9 9
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Bursa’n›n ‹lçeleri
N‹LÜFER
Bursa'n›n merkez ilçesidir. 1987
y›l›nda Bursa, Büyükflehir statüsüne girince, üç merkez ilçeye
ayr›lm›flt›. Çekirge'nin bat›s›ndaki
bölge Nilüfer olarak an›lm›flt›r.
OSMANGAZ‹
Bursa merkez ilçesidir. 1987 y›l›nda, Bursa Büyükflehir olunca
kurulmufltur. Y›ld›r›m ve Nilüfer
ilçeleri aras›nda, Bursa'n›n en
büyük ilçesidir. Gökdere ile Çekirge aras›ndad›r.
YILDIRIM
Bursa'n›n do¤usunda merkez ilçesidir. Osmangazi ile Y›ld›r›m
ilçeleri aras›nda s›n›r Gökdere'dir. 1987 y›l›nda, Bursa Büyükflehir olunca kurulmufl olan
ilçedir.
Geyve Han
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 0 0
BÜYÜKORHAN
hinde kurulufl ifllemlerini tamamlayarak ilçe olarak hizmete bafllar.
Bugün ilçe merkezi olan flehrin
1574 y›l›ndan sonraki y›llarda
kuruldu¤u bilinir. Adranos kazas›
hakk›nda genifl bilgi veren son
devir kaynaklar›ndan Hüdavendigâr vilayeti salnamelerine
bakıldı¤ında Orhan-› Kebir ad›na burada rastlanır.
HARMANCIK
GEML‹K
Eski ad› Çard› olarak bilinen
Harmancık’ın tarihi, ilçeden ç›kan para ve heykelciklere göre,
Bizans ve Roma dönemlerine kadar gider. 1987 y›l›nda ilçe statüsüne kavuflan Harmanc›k, Bursa'ya 96 km. uzakl›kta, Uluda¤'›n
güneyindeki yüksek yaylalar aras›nda yer al›r.
Gemlik, Bursa'n›n 32 km. kuzeybat›s›nda, Marmara Denizi'nin en
sakin ve ad›n› verdi¤i körfezin
k›y›s›nda ‹.Ö. 12. yüzy›lda kurulur ve Osmanlı ‹mparatorlu¤u'nun ikinci hükümdar› Orhan
Bey zaman›nda Türk topraklar›na kat›lır. Padiflah I. Murad zaman›nda deniz kuvvetlerine savafl gemisi yapan tersanelerin
bulundu¤u bir yer olmas› nedeni
ile, önce Gemilik ad›n› alır, daha
sonra bu isim de¤iflikli¤e u¤rayarak Gemlik haline gelir.
GÜRSU
Gürsu düz bir ovada yer alır ve
Sus›¤›rl›k ad›yla, 15. yüzy›ldan
önce kurulmufl eski bir yerleflim
yeridir. 1 Mart 1930 y›l›nda Sus›¤›rl›k Belediyesi ad›yla belediye
teflkilat› kurulur, 1931 y›l›nda ise
Gürsu ad›n› al›r. Ekim 1991 tari-
‹NEGÖL
Marmara Bölgesi’nde Bursa iline
ba¤l› ilçe olan ‹negöl'de yerleflimin ne zaman bafllad›¤› bilinmemekle birlikte flehirde bulunan
höyükte yap›lan kaz›larda ‹.Ö.
3000 y›llar›na kadar uzanan kal›nt›lara rastlanılır. Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Yunanl›lar taraf›ndan
iflgal edilen ilçe 6 Eylül 1922 tarihinde kurtar›lır. ‹negöl'ün ad›,
Bizans döneminde tafl›m›fl oldu¤u Angelakoma isminden gelir.
1 0 1
‹ZN‹K
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
KELES
Keles, Ege Bölgesi'nin ‹ç Bat›
Anadolu bölümünün kuzeyinde
yer al›r. ‹lçe Uluda¤-E¤rigöz da¤lar› aras›nda uzanan genifl platoyu yaran Kocasu çay›n›n bir kolu
olan Keles deresinin vadisinde
kurulur.
Güney Marmara Bölgesi’nde
kendi ad›n› verdi¤i gölün do¤usunda kurulan ve turistik bir ilçe
olan ‹znik'in ba¤l› bulundu¤u
Bursa iline uzakl›¤› 85 km'dir. ‹znik ilk önce ‹.Ö. 7. yüzy›lda Helikore ad›yla Traklar taraf›ndan
kurulur. ‹.Ö. 316'da Makedonya
Kral› Büyük ‹skender'in kumandanlar›ndan Antigonos taraf›ndan yeniden kuruldu¤unda ise,
Antigonia ad›n› al›r. Daha sonra
Lysimakhos ‹znik'i alır ve
ardından güzel efli Nikaia'n›n
ad›n› verir. H›ristiyanl›¤›n ilk
amentüsü, 325 y›l›nda ‹znik'te
toplanan ilk konsülde belirlenir.
787 y›l›nda ‹znik'te toplanan 7.
Konsül’de ‹kona k›r›c›lar konusu
tart›fl›lır.
KARACABEY
Keles'in tarihi oldukça eskilere
dayan›r. Kesin bir tarih vermek
mümkün de¤ilse de 12. veya 13.
yüzy›llarda kuruldu¤u söylenebilir. Süleyman fiah idaresinde Mo¤ol istilas›ndan kaçarak Anadolu'ya göç eden Türk boylar› o
zamanki Selçuklu ‹mparatoru I.
Alaattin Keykubat'›n izni ile uç
beyli¤i olarak Karacada¤ yöresine yerleflirler.
Daha sonra Osmanl› Beyli¤i’nin
genifllemesi sonucu Keles ve yöresindeki yaylalar yazl›k olarak
kullan›lmaya bafllanır. 1860-1915
y›llar› aras›nda kad›s›, serdar› ve
belediyesi olan kasaba, 1931 y›l›nda nahiye ve nihayet 1953 y›l›nda tekrar ilçe olur.
KESTEL
Karacabey, Marmara Bölgesi’nin
Güney Marmara bölümünde,
Bursa - Çanakkale ve Bursa-Bal›kesir-‹zmir karayollar›n›n kavflak
noktas›nda yer al›r. Osmanl›larca
bölgenin fethinden sonra buralara Türk aileleri yerleflir ve “Karaca Ailesi” flehrin yönetimini eline
al›r.
Denizden yüksekli¤i 124 m. olan
ilçe, ›l›man iklim kufla¤› içerisinde bulunur. Yüzölçümü 374
km2'dir. Do¤u Roma ‹mparatorlu¤u'nun s›n›r kalesi olmas› nedeni ile Latin dilinde Kalecik anlam›na gelen Kastel ismi, kalenin
1306 y›l›nda Osmanl›lar taraf›ndan al›nmas› ile Kestel olarak
de¤iflir.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 0 2
MUDANYA
den Osmanl› egemenli¤ine geçen ilçenin 1911 y›l›na kadar Atranos olan ad› 1934 y›l›nda
TBMM karar› ile Orhaneli olarak
de¤ifltirilir.
Marmara Bölgesi’nde 28-29 boylam, 40-41 enlemleri aras›nda
bulunur. Do¤usunda Gemlik, bat›s›nda Karacabey ilçeleri, güneyinde Bursa, kuzeyinde Gemlik
Körfezi yer alır. Mudanya'n›n tarihi ‹.Ö. 7. yüzy›la kadar dayanır.
Arkeolojik araflt›rmalar sonucunda, yaklafl›k olarak bu yüzy›lda
‹yon’lu kolonistlerden Kolofonlular taraf›ndan Mirleia ad›yla kuruldu¤u anlaflılır. Daha sonra
Apamia da iflgale u¤rar ve sonradan imar edilerek Montania ad›n›
al›r.
MUSTAFAKEMALPAfiA
ORHANGAZ‹
Orhangazi ilçesi, Marmara Bölgesi'nin do¤usunda, Gemlik Körfezi ile ‹znik Gölü çevresinde kurulur. Il›p›nar Höyük kaz›lar›na
göre ülkemizin en eski yerleflim
alanlar›ndan biri olan Orhangazi'nin tarihi ‹. Ö. 5200’e kadar gider. Roma döneminde Basilinopolis olarak an›lan Orhangazi,
Osmanl› sultan› Orhan Gazi taraf›ndan 1330'lu y›llarda fethedilir.
YEN‹fiEH‹R
Bursa'n›n bat›s›nda, merkeze 77
km. uzakl›ktad›r. Kuzeyden
Uluabat Gölü, Karacabey ve Nilüfer, do¤udan Orhaneli ve Büyükorhan, güneyden ise Bal›kesir ile çevrilidir. Antik dönemde,
kent yak›nlar›ndaki Melde Bay›r›'nda Miletopolis adl› bir kent
vard›. Miletopolis ‹.Ö. 4. yüzy›lda kurulur. Eski ad› Kirmasti'dir.
1336 y›l›nda Orhan Bey taraf›ndan Osmanl›lar›n eline geçer.
ORHANEL‹
‹lçe tarihinin, Roma ‹mparatoru
Hadrianus'la bafllad›¤› san›lır.
1325 y›l›nda Bizans egemenli¤in-
Yeniflehir ilçesi kendi ismini tafl›yan ovan›n do¤uya yak›n orta
k›sm›nda kurulur. Yeniflehir'in
bilinen tarihi 14. yüzy›la kadar
uzan›r. Osmanl›’n›n beylikten
devlet düzenine geçti¤i y›llarda
Köprühisar ve Yarhisar'›n zapt›ndan sonra Yeniflehir Ovas›'n›
topraklar›na katan Osman Bey,
gazilerine bu bölgeyi k›l›ç hakk›
olarak verir.
Tophane
Saat Kulesi
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Ekonomi
1 0 4
sa, çal›flan insan ve iflyeri say›s›
bak›m›ndan da ‹stanbul ve ‹zmir'den sonra 3. s›rada yer alır.
Türkiye toplam ihracat›n›n beflte
birini gerçeklefltiren Bursa, ülke
ekonomisine ciddi katk› sa¤layan illerin bafl›nda gelir. Bursa
özellikle tekstil ve otomotiv endüstrisi bak›m›ndan ülke ihracat›n›n omurgas›n› oluflturur.
Buttim Ticaret Merkezi
Bursa'n›n geçmifline bak›ld›¤›nda, Bizans Dönemi'nde bafllayan
ve Osmanl›lar zaman›nda da süregelen canl› bir yap› görülür.
Bugün, sanayi tesislerinin say›s›
ve kurulu güç kapasitesi miktar›
itibariyle, "Türkiye'nin Sanayi Üssü" durumunda olan Bursa; mutlak de¤er olarak ifade edildi¤inde, yarat›lan katma de¤er s›ralamas›nda ‹stanbul, Kocaeli ve ‹zmir'den sonra dördüncü s›rada
yer al›r. Sahip olunan toplam çeviri güç kapasitesinde ‹stanbul,
Kocaeli, ‹zmir ve Zonguldak'tan
sonra 5. s›rada yer alan Bursa,
Türkiye genelinde sosyo-ekonomik geliflmifllik s›ralamas›nda ise
‹stanbul, Ankara, ‹zmir ve Kocaeli'den sonra 5. s›radad›r. Bur-
Dünyaca Meflhur Bursa Havlular›
1 0 5
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Kapal›çarfl›dan Bir Köfle
TEKST‹L SANAY‹
Tekstil sektöründe faaliyet gösteren yaklafl›k 8.000 iflyeri vard›r.
Türkiye'de kurulu 11 sentetik iplik fabrikas›ndan 8'i Bursa'da bulunur. Sentetik iplik üretim kapasitesi bak›m›ndan Bursa, Türkiye'nin toplam kapasitesinin yüzde 75'ine sahiptir. Dünyada bu
kadar çok iplik fabrikas›n›n bir
arada bulundu¤u ender bir bölgedir.
Bursa'da dokumac›l›kla birlikte,
çeflitli pamuk ipli¤i, naylon iplik,
polyester iplik, yün ipli¤i, dikifl
ve nak›fl ipli¤i gibi, baflta dokuma sanayi olmak üzere, çeflitli
sektörlerde kullan›lan iplikler
üretilir. Türkiye'de üretilen flofl
ipli¤inin yüzde 75'i Bursa kaynakl›d›r.
2008 y›l› itibariyle Türkiye'nin
toplam binek otomobil üretiminin yaklafl›k % 60'›nı, minibüs
üretiminin %5,29'unu, midibüs
üretiminin ise %38'ini yapmıfltır.
T‹CARET
D‹E verilerine göre Bursa'da s›naî üretim yapan çeflitli ölçeklerde atölye, imalathane, fabrika say›s› yaklafl›k 30.000; ticaret ile
u¤raflan iflyeri say›s› da 48.000 civar›ndad›r. Tekstil ve konfeksiyon firmalar›n›n oran› % 23,7; inflaat firmalar›n›n oran› % 19; g›da
ve tar›m sektörünün oran› % 13;
otomotiv firmalar›n›n oran› ise
%7,2'dir.
OTOMOT‹V SANAY‹
Bugün Bursa'da iki adedi binek
tipi otomobil, bir adedi de minibüs ile az say›da kamyonet üretiminin gerçeklefltirildi¤i üç adet
otomobil fabrikas› mevcuttur.
Verilere göre bu üç fabrika da
Bursa Otomotiv Üretiminde Türkiye’nin
En Büyü¤ü
“Velhas›l Bursa Su’dan ‹barettir”. Foto¤raf: Murat Ayd›nl›lar
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 0 8
Mutfak Kültürü
KESTANE fiEKER‹
Bursa'da iklim ve
co¤rafyan›n tar›ma elveriflli olmas›
nedeniyle
her
türlü
sebze
ve meyve
çeflidi bulunur. Bu da Bursa mutfak kültürünün zenginleflmesini
sa¤lar. Bunlar›n d›fl›nda zeytinya¤l›lar, etli yemekler, bal›k türleri, tatl› ve çorbalar Bursa mutfa¤›ndaki yerini al›r.
Bursa'n›n özgün ürünlerinden biri kestanedir. Uluda¤ eteklerindeki kestaneden flekerli flerbetle
kaynat›larak kestane flekeri yap›l›r.
BURSA MUTFA⁄I
Osmanl› ve Selçuklu Devletlerine
ev sahipli¤i yapan Bursa bölgesi
zengin mutfak kültürüne sahiptir. ‹skender Kebap, ‹negöl Köfte, Kemalpafla Tatl›s›, Kestane
fiekeri, Mihaliç Peyniri Bursa'n›n
Türk ve Dünya mutfa¤›na arma¤an etti¤i yemek ve tatl› çeflitleridir. Bursa'n›n özgün befli olarak
bilinen bu ürünlere fleftaliyi, cant›k ve pideli köfteyi de ilave edebiliriz. Bunlar›n d›fl›nda kuzu
etinden yap›lan Bursa Güveçini,
piliç etinden yap›lan Sultan Taba¤›n›, Yörük Kebab›n›, Uluda¤
Tatl›s› ile Uluda¤ Ezmesini ve
bilhassa köy ziyaretleri esnas›nda
önceden siparifl vermek kayd›yla
Sütlü O¤maç Çorbas› ile kestaneli etli lahana dolmas›n› yemenizi
tavsiye ederiz.
Bursa'da as›rlard›r evlerde üretilen kestane flekeri 1900'lü y›llar›n
bafl›nda sat›fla yönelik üretilmeye
bafllanm›flt›r.
‹SKENDER KEBABI
Bursa'dan tüm dünyaya yay›lan
bir marka olarak ‹skender Kebab› 150 y›l önce keflfedilmiflti. Kebapç› ‹skender Bey (1848-1934),
19. yüzy›l›n ikinci yar›s›na kadar,
yüzlerce y›ld›r atefle paralel piflirilen kuzuyu, kemik ve sinirlerinden ar›nd›rarak dikey madeni
çubuk üzerinde, kendi ekseni etraf›nda döndürerek yeni bir kebap icat etmifltir.
1 0 9
Orijinal ‹skender kebab›n› Atatürk Caddesi üzerinde TKM
(Tayyare Kültür Merkezi) yak›n›ndaki küçük dükkanda ya da
Heykel’de Ünlü Cadde üzerindeki Kebapç› ‹skender’de yiyebilirsiniz.
Tabii ki ‹skender Kebab›n servisi
de onun geçmifline ve lezzetine
yak›fl›r flekilde yap›l›yor. Sosla ›slat›lm›fl küçük parçalar halinde
dilimlenen pidelerin üzerine yat›r›lan leziz dönerin üstüne mis gibi kokan tereya¤› yay›l›rken, a¤z›n›z›n suyu akacakt›r.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
peynirinden yap›lmaktad›r. Peynir, un, irmik ve
yumurta ile
yo¤rularak 3-4
cm çap›nda
küçük
kurabiyeler
haline getirilir
ve büyük piflme tablalar›nda f›r›nlan›r. Daha sonra torbalan›r ve
sat›fla sunulur. Piflirilmesi ise
kaynayan flekerli flerbete at›lmas›yla olmaktad›r.
Size tavsiyemiz ‹skender'in yan›nda bir baflka geleneksel tat
olan fi›ra suyundan içmenizdir.
‹NEGÖL KÖFTES‹
‹negöl'e özgü bir ›zgara köftedir.
Yuvarlak ve iri olarak yo¤rulan
köfteler ›zgara ile piflirilmektedir.
‹negöl köftesinin en önemli özelli¤i baharat kullan›lmayan bir
köfte olmas›d›r. ‹negöl köftesi;
dana eti, kuzu eti, tuz, sodyumbikarbonat ve so¤an›n belirli
oranlarda kar›fl›m›ndan oluflur.
KEMALPAfiA TATLISI
M.Kemalpafla'da yap›lan ve 'peynir tatl›s›' olarak da an›lan yöreye özgü bir tatl›d›r. Bu tatl›, köy
KELLE PEYN‹R‹,
MAHLAÇ PEYN‹R‹
Bursa'n›n Karacabey ilçesinde
üretilen bu peynir, koyun ve
inek sütünün kar›flt›r›l›p piflirilmesi ile imal edilir. Çok gözenekli, çok tuzlu ve kendine özgü
tattad›r. Kelle peyniridir. Ad› Karacabey'in eski ad› olan Mihaliç
ad›ndan gelir.
P‹DEL‹ KÖFTE
Köfteli ‹skender de denilen pideli köfte, çok ince pideden yap›l›r. Kare biçiminde kesilen pideler tereya¤l› et suyuna bat›r›larak
yumuflat›l›r. Büyük bir kebap sahan›na muntazam olarak dizilir.
Orta yere kavrulmufl kuflbafl› etler konulur. Üstü gene pideyle
kapat›l›r. Yemeden önce k›zg›n
tereya¤›, istenirse yo¤urt ve salça
dökülerek servis yap›l›r.
1 1 1
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Kültür
‹ZN‹K Ç‹N‹C‹L‹⁄‹
GELENEKSEL EL
SANATLARI
‹znik’te çinicili¤in bafllang›ç tarihi 14. yüzy›l›n ikinci yar›s›d›r.
O devirlerden kalan en iyi örnek,
1378 y›l›nda
yap›lan ‹znik Yeflil
Camii’nin
minaresinde
görülebilir.
Geleneksel el sanatlar› bak›m›ndan zengin bir geçmifle sahip
olan Bursa'da; ipek kumafl ve
kadife dokumac›l›¤›, havluculuk,
boyac›l›k, b›çakç›l›k, camc›l›k,
kafl›kc›l›k, saraçl›k, çinicilik ve
seramikçilik; oymac›l›k ve kuyumculuk gibi el sanatlar› oldukça geliflmifltir.
15. yüzy›lda yap›lan çinilerde
-Selçuk çinilerinden farkl› olarak“s›r” denilen renkli
bir teknik kullan›lm›flt›r. Örnekleri Bursa
Yeflil Camii ve Türbesi’nde görülebilir. Bu teknikte sar› renk hâkim renktir.
“Renkli s›r”
denilen bu
teknik ilk
defa
Türkler
taraf›ndan
Anadolu’da
kullan›lm›flt›r.
Günümüzde “çini ve seramik
atölyeleri” Süleyman Pafla Medresesi’nde,
‹znik Çini
Araflt›rma
Merkezi’nde
hizmet vermeye devam etmektedir. Bugün
dünyan›n bütün müzelerinde sergilenen en de¤erli çini koleksiyonlar›n›n
‹znik yap›m› oldu¤unu rahatl›kla söyleyebiliriz.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 1 2
BURSA BIÇAKLARI
Türkiye’nin b›çakç›l›k merkezlerinden olan Bursa’n›n kendine
özgü b›ça¤› meflhurdur. Çekiçle
dövülerek yap›lan Bursa b›ça¤›
keskin ve sa¤lam olur.
GELENEKSEL HALK
OYUNLARI
Farkl› meslek gruplar›ndaki insanlar ile söz ve saz üstatlar›n›n
haftada bir gün bir araya gelerek
flark›lar eflli¤inde düzenledikleri
“Gezek” ad› verilen e¤lenceli
toplant›lar eskiden oldu¤u gibi
bugün çok fazla ilgi görmemektedir.
Bursa'n›n geleneksel halk oyunlar›n›n canl› ve ritmik bir yap›s›
vard›r. ‹ki ya da daha çok kifliyle, “karfl›lama ve halka” biçiminde oynan›r. Ekip oyunu özelli¤i
vard›r. Bölge oyunlar›nda el ve
kol ba¤lant›lar› yoktur. Genellikle elde zil ya da kafl›k bulunur.
Çeflitli yörelerden gelen göçmenlerin oluflturdu¤u Bursa yöresinin halk oyunlar› da çeflitlilik
gösterir. Geleneksel Türkmen
oyunlar›n›n d›fl›nda bafll›ca oyunlar›; “Güvende”, “Sekme”, “Çiftetelli”, “Köro¤lu”, “Artvin Horonlar›”, “Türkmen Oyunlar›”, “Rumeli Horonlar›” ve “K›l›ç - Kalkan” oyunlar›d›r.
GEZEK VE E⁄LENCE
Bursa'da en önemli e¤lence hayat›, “gezek”ler ve mesire kültürüdür. Kent içinde ve d›fl›nda
birbirinden ferah ve yeflil, Temenyeri, P›narbafl›, Veyselkarani,
Acemler ve Geçit gibi piknik
alanlar› Bursal›lar›n en önemli
e¤lence mekânlar› olmufltur.
1 1 3
ARAP fiÜKRÜ SOKA⁄I
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
KILIÇ - KALKAN OYUNU
Bursa'n›n kent merkezindeki
Arap fiükrü Soka¤› kentin en
gözde e¤lence mekân›d›r. Bu soka¤›n tarihi, biraz da Bursa'n›n
tarihidir. Bursa'n›n Osmanl›lar taraf›ndan fethinin ard›ndan, Orhan Gazi taraf›ndan kale surlar›n›n hemen dibinde yer alan bu
mahalleye Musevilerin yerleflmesine izin verir. Ard›ndan bu mahallede sinagog da yap›l›r. ‹spanya'dan sürülen Yahudiler 1492
y›l›nda II. Beyazit taraf›ndan bu
soka¤a yerlefltirilir.
“Yahudi Mahallesi” olarak bilinen Arap fiükrü Soka¤›, son 50
y›lda büyük bir de¤iflim geçirip
Bursa'n›n yemek ve e¤lence
merkezi olmufltur.
MEHTER TAKIMI
Mehter Tak›m›, bando tak›m›d›r.
Kökeni Anadolu Selçuklular›'na
kadar uzan›r. Orhan Bey'in Bursa'nın fethinden sonra, Bursa
Mehterhanesi'ni kurdu¤u kabul
edilir.
1826 y›l›nda Yeniçerili¤in kald›r›lmas›yla, mehter tak›mlar› da
ortadan kald›r›ld›, yerine bugünkü gibi bando tak›mlar› oluflturuldu. Cumhuriyet döneminde
ilk kez 1963 y›l›nda yeniden kurulan Bursa Mehter Tak›m›, 1991
y›l›nda örgütlenerek yeniden
Bursa'da düzenli olarak faaliyete
geçmifltir.
K›l›ç-kalkan, müziksiz oynanan
halk oyunlar›ndan biridir. Oyun,
ad› üzerinde, oyuncular›n kufland›klar› k›l›ç kalkanla oynan›r. K›l›ç ve kalkan ile oyuncular›n
ayak ve diz vurufllar›yla ç›kard›¤›
sesler, müzi¤in ve ritmin yerini
tutar. Eski dönemin savafllar›n›
simgeleyen k›l›ç-kalkan oyunlar›
alt› figürden oluflur ve her birinin anlam› vard›r.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Bursa’da
Kültür Sanat
Gökdere Medresesi
Büyükflehir Belediyesi, Bursa'n›n
zengin kültürel geçmifline uygun
ulusal ve uluslararas› kültür ve
sanat etkinliklerine baflar›l› flekilde ev sahipli¤i yapar. Bursa'y› tarihi, kültürel ve turizm de¤erleriyle birlikte düflünerek,
1961’den bu yana sürdürülen;
Julia ‹plesias, Kim Wilde Emma
Shapplin, Vanessa Mae gibi starlar›n kat›ld›¤› “Bursa Festivali”,
çeflitli ülke kültürlerini ayn› sahnede buluflturan ve 1986’dan bu
yana düzenlenen “Alt›n Karagöz
Halk Danslar› Yar›flmas›”, ilki
2006'da düzenlenen “Uluslararası
Bursa ‹pek Yolu Film Festivali”
gibi organizasyonlar›; “Çocuk ve
Gençlik Tiyatrolar› Festivali”,
Uluslararas› Kukla ve Gölge
Oyunu Festivali ile 1995’ten bu
yana düzenlenen “Bursa Edebiyat Günleri”, 1990’dan bu yana
düzenlenen “Bursa Foto¤raf
Günleri” gibi etkinlikleri gerçeklefltiren Büyükflehir Belediyesi,
Bursal›lar› kültür sanat hayat›n›n
en güzel örnekleriyle tan›flt›rıyor.
Bilgi için: www.bursakultur.com
sitesine bakabilirsiniz.
1 1 4
TAYYARE KÜLTÜR
MERKEZ‹ (TKM) VE SANAT
GALER‹LER‹
Büyükflehir Belediyesi Kültür
Daire Baflkanl›¤›'na ba¤l› Tayyare Kültür Merkezi’nde; Sami Güner Sanat Galerisi, Cemal Nadir
Güler ve fiefik Bursal› Sanat Galerileri ile Cep Sanat Galerisi'nde
çok say›da foto¤raf, resim, karikatür, suluboya, minyatür gibi
kültür sanat etkinlikleri düzenleniyor. Bilgi için: 220 88 48
www.bursakultur.com
BÜYÜKfiEH‹R BELED‹YES‹
KONSERVATUARI
Her e¤itim döneminde Türk Sanat Müzi¤i, Türk Halk Müzi¤i
Oyunlar› ve Bando bölümlerinde
yaklafl›k 500 ö¤rencinin ö¤renim
gördü¤ü Belediye Konservatuvar›, y›l boyunca çok say›da etkinlikte konser veriyor. Belediye
Konservatuar›'n›n d›fl›nda; Senfoni Orkestras› her y›l 30 konser
haftas› düzenlemektedir. Ayr›ca
Devlet Klasik Türk Müzi¤i Korosu taraf›ndan her y›l yaklafl›k
15.000 kiflinin izledi¤i yirmiden
fazla konser verilmekte.
Bilgi için: 234 49 17
1 1 5
fiEH‹R T‹YATROSU
Bursa Büyükflehir Belediyesi,
Osmanl› döneminde ilk tiyatronun kuruldu¤u Bursa'da, bünyesinde fiehir Tiyatrosu'nu oluflturarak, kentin kültürel yaflam›nda
eksikli¤i hissedilen bir bofllu¤u
doldurarak tiyatroseverleri yeni
oyunlarla buluflturuyor.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Kültür Sanat Turizm Vakf›, Kültür A.fi., Bursa Araflt›rmalar› Vakf› gibi kurumlar›n deste¤i ile geleneksel kültür ve sanat› korumay›, yaflatmay› amaçlayan, sergi, kurs, seminer, panel gibi
kent kimli¤ini ön plana ç›karan
çal›flmalara ev sahipli¤i yapan
Kent Müzesi'ndeki çal›flmalar› izlemenizi tavsiye ederiz.
Bilgi için: 220 26 26
AÇIK HAVA T‹YATROSU
Bilgi için: 220 88 47
fiEH‹R KÜTÜPHANES‹
Reflat Oyal Kültür Park› içinde
yer alan Aç›khava Tiyatrosu
3500 ‘ü koltuklu olmak üzere
toplam 5000 kiflilik olup, bir çok
festivale ve konsere ev sahipli¤i
yapmaktad›r.
Bilgi için: 234 49 12
Heykel'de Setbafl› Köprüsü'nün
yan›nda yer alan fiehir Kütüphanesi'nden her y›l onbinlerce kifli
yararlanmaktad›r. Ayr›ca konferans, meslek tan›t›m›, seminer ve
konser gibi her y›l yaklafl›k
150’den fazla etkinli¤in gerçeklefltirildi¤i fiehir Kütüphanesi'nde
çay içerek, kitap okuyarak vaktinizi geçirebilirsiniz.
GÖKDERE MEDRESES‹
Bilgi için: 326 56 49
Kayhan Mahallesi, Kayhan Caddesi üzerinde yer alan Gökdere
Medresesi Kültür Sanat Merkezi’nde; her gün 10.00 - 18.00 aras›nda söylefli, dinleti, konser gibi
etkinlik ve kurslar›n yan› s›ra her
gece saat 18.00 - 20.00 aras›nda
Tasavvuf, Sanat ve Halk Müzi¤i
derslerine kat›labilirsiniz. 2006
y›l›nda restore edilen bu merkezde; Perflembe akflamlar› Halk
Müzi¤i Cuma günleri akflam› Tasavvuf Müzi¤i, Cumartesi akflam›
ise Sanat Müzi¤i dinletisi eflli¤inde hofl dakikalar geçirebilirsiniz.
KENT MÜZES‹
Büyükflehir Belediyesi Kent Müzesi her y›l sergi, tiyatro, konferans ve konser gibi birçok kültür
ve sanat etkinli¤ine imza atıyor.
Bilgi için: 220 31 19
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
HARAÇÇIO⁄LU
MEDRESES‹
Bursa’n›n en eski yerleflim yerlerinden olan Kavakl› caddesinde
Nakflibendi Tekkesi olarak yap›lm›flt›r. De¤erli bir kütüphaneyi
bar›nd›ran bu tarihi medrese binas› günümüzde restore edilerek
kültürel etkinliklerin düzenlenebilce¤i sosyal tesis olarak hizmete girmifltir.
Bilgi için: 221 00 00
KARABAfi-‹ VEL‹ DERGAHI
KÜLTÜR MERKEZ‹
Geçmifli 16, yüzy›la uzanan Maksem Caddesi Karabafl sokaktaki
dergâh restore edilerek, kültür
merkezi statüsü ile ifllevsel hale
getirilmifl ve ziyaretçiler için
otantik bir ortam haz›rlanm›flt›r.
Merkezde sema gösterilerinden
el sanat› sergilerine kadar bir
çok aktiviteyi müzik ve kahve
eflli¤inde bir arada yaflayabilirsiniz.
Bilgi için: 222 03 85
Merinos Atatürk Kültür ve Kongre Merkezi
1 1 6
FETH‹YE KÜLTÜR
MERKEZ‹
Konser, tiyatro gösterisi, konferans, seminer, toplant› gibi kültürel etkinliklerin yap›labildi¤i Kültür Merkezi’ndeki her türlü teknik donan›ma sahip büyük salonun koltuk kapasitesi 1039 kifliliktir. Nilüfer ilçesindeki bu merkez, Uluda¤ Üniversitesi’ne aittir.
Bilgi için: 243 36 63
MER‹NOS ATATÜRK
KÜLTÜR VE KONGRE
MERKEZ‹
Uluslararas› festivallere ve toplant›lara ev sahipli¤i yapan Kültürpark Aç›k Hava Tiyatrosu ile
Tayyare Kültür Merkezi'ni elden
geçirerek eksiklerini tamamlayan
Büyükflehir Belediyesince projelendirilen Merinos Atatürk Kültür
ve Kongre Merkezi inflaat› tamamland›¤›nda, Bursa yeni ulusal ve uluslararas› kongrelere ev
sahipli¤i yapacak.
Bilgi için: 234 29 29
ÖRDEKL‹ HAMAMI
KÜLTÜR MERKEZ‹
Haflim ‹flcan caddesi üzerinde
yer alan ve “Kültür Merkezi” olarak yeniden düzenlenen bu tarihi yap› içinde tiyatro oyunlar›n›n
1 1 7
sahnelenebilece¤i 200 kiflilik iki
büyük salon ile hat, ebru, minyatür ve tezhip gibi geleneksel el
sanatlar›n›n icra edilece¤i sergi
salonlar› bulunmakta.
Bilgi için: 221 80 69
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
ULUDA⁄ ÜN‹VERS‹TES‹
KÜLTÜR MERKEZ‹
BARIfi MANÇO KÜLTÜR
MERKEZ‹
Kültürel ve
sanatsal etkinlikler için
tasarlanan,
Y›ld›r›m ilçe
merkezi Mimar Sinan Mahallesindeki Bar›fl
Manço Kültür Merkezi’nde; 750
kiflilik tiyatro, 500 kiflilik çok
amaçl› salonu, sinema salonlar›,
kütüphanesi, çok amaçl› salonlar›, sergi alanlar› ve kafeterya yer
al›yor. Bilgi için: 220 88 47
Görükle Üniversite kampusü
içindeki merkezde ö¤rencilerin
yarat›c›l›klar›n› kullanabilmeleri
ve sergileyebilmeleri amac› ile
bofl zamanlar›n› en iyi flekilde
de¤erlendirmelerine imkân sa¤lamak üzere; resim, foto¤raf, tiyatro, müzik ve benzeri kültür
ve sanat dallar›nda e¤itim, kurs
ve gösteri gibi etkinlikler düzenlenmektedir.
Bilgi için: 294 01 67
EK‹M SANAT ATÖLYES‹
KONAK KÜLTÜR EV‹
1988’den bu yana Selçukhatun
Mahallesi’nde faaliyet gösteren
özel kurs merkezinde; tiyatro,
drama, diksiyon, resim, dans ve
foto¤raf atölye çal›flmalar›
yap›l›yor. Kurslar ücretlidir.
Bilgi için: 224 75 57
Nilüfer ilçe merkezindeki kültür
evinde rutin olarak düzenlenen;
tiyatro, bale, söylefli, konser gibi
etkinliklerin d›fl›nda; Halk Danslar›, Müzik, Bale e¤itimi verilmekte ve talebe göre kurslar
gerçeklefltirilmektedir.
Bilgi için: 452 45 00
BASIN KÜLTÜR SARAYI
Bas›n Müzesi ve Y›lmaz Akk›l›ç
Kütüphanesi’nin yer ald›¤› Nilüfer ilçesi, Emek Caddesi’ndeki
Kültür Saray›’nda yer alan 1000
kiflilik salonda, kongre, tiyatro ve
konser etkinlikleri yap›l›yor.
Bilgi için: 441 74 70
‹ZN‹K SÜLEYMAN PAfiA
MEDRESES‹ SANAT
ATÖLYELER‹
1332 y›l›nda Orhan Gazi’nin o¤lu
Süleyman fiah taraf›ndan yapt›r›lan Süleyman Pafla Medresesi, geleneksel çini sanat›n› yaflatmak ve
gelecek nesle ulaflt›rmak amac›yla
restore edilerek yeniden düzenlenmifltir. “Çiniciler Çarfl›s›” olarak
hizmet veren Medrese’de seramik
üretimi yapan dokuz sanat atölyesi bulunmakta olup, bu atölyelerde geleneksel ‹znik çinileri
üretilmekte, Çini sanat› ö¤retilmekte ve sat›lmaktad›r. 757 79 08
757 38 43 - 757 34 35 nolu telefonlardan bilgi sahibi olabilirsiniz.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Festivaller
ULUSLARARASI BURSA
FEST‹VAL‹
12 Haziran-12 Temmuz tarihlerinde düzenlenen Uluslararas›
Bursa Festivali etkinliklerine yurt
içinden Ebru Gündefl, Sibel Can,
K›raç, Candan Erçetin, Arif Sa¤,
Fatih Erkoç, Belkis Akkale, ‹zzet
Alt›nmefle, Sertab Erener, Hande
Yener; yurt d›fl›ndan Yunanistan'›n alt›n sesi Glykeria, Cezayir
as›ll› Frans›z rock sanatç›s› Rashid Taha, dünya star› Emma
Shopplin, Afrikal› sanatç› Minyeshu, gitar›n dünyaca ünlü
isimlerinden Gerardo Nunez,
dünyaca ünlü keman sanatç›s›
Vanessa Mae, Balkanlar›n en iyi
Brass Bandlar›ndan Karandilla
Brass Band, Moskova Devlet Balesi, Boney M, Liz Mitchell, Enrico Macios ve Thomas Anders,
dünyaca ünlü pop y›ld›z› Kim
Wilde ve ‹spanyol sanatç› Julia
Iglesias gibi ünlü starlar, gruplar
ve sanatç›lar kat›ld›lar. Bursal›lara sanatla iç içe, coflku dolu akflamlar yaflatan Bursa Festivali’ne kat›l›m her yıl daha da
artıyor.
1 1 8
ULUSLARARASI BURSA
ALTIN KARAGÖZ HALK
DANSLARI YARIfiMASI
Kent halk›na farkl› ulusal kültürleri ve danslar›n› tan›ma olana¤›
sunmak, geleneksel kültürel de¤erlerin unutulmas›n› önlemek
amac›yla her y›l 7-12 Temmuz
tarihleri aras›nda yaklafl›k 25 ülkeden 800 kiflinin kat›l›m›yla düzenlenen festival, 2008’de 22. senesine ulaflm›flt›r.
Festival süresince kat›l›mc› ülkelerin halk danslar› gruplar›nca
dans gösterileri ve sahne uygulamas› alan›nda yar›flma ve bir hafta süresince d›fl parklarda, cadde
ve sokaklarda, çevre ilçelerde
gösteriler düzenlenmektedir.
Festivalle ilgili www.altinkaragoz.org web sayfas›ndan bilgi
edinebilirsiniz.
1 1 9
ULUSLARARASI BURSA
‹PEK YOLU F‹LM FEST‹VAL‹
13-17 Aral›k 2006 tarihleri aras›nda ilki düzenlenen Uluslararas›
Bursa ‹pek Yolu Film Festivali,
Bursa’n›n ilk uluslararas› film festivali olarak Bursal›lara ve tüm
sinemaseverlere sinema flöleni
yaflat›yor.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Dünya çocuk tiyatrosunun
önemli örneklerini bir araya getiren “Uluslararas› Bursa Çocuk ve
Gençlik Tiyatrolar› Festivali”ne
10’un üzerinde ülkeden topluluklar kat›lıyor.
BURSA FOTO⁄RAF
GÜNLER‹
Ödüllü uzun metrajl› ve belgesel
film yar›flmalar› ile ücretsiz sinema kurslar›n›n düzenlendi¤i festival kapsam›nda; sinema ile ilgili
resim, foto¤raf sergileri, sinevizyon, belgesel ve k›sa film gösterimleri, work-shoplar düzenlenmekte.
ULUSLARARASI BURSA
ÇOCUK VE GENÇL‹K
T‹YATROLARI FEST‹VAL‹
Büyükflehir Belediyesi Kültür
A.fi.'nin, Bursa Foto¤raf Sanat›
Derne¤i'nin katk›lar› ile geleneksel olarak her y›l düzenledi¤i Foto¤raf Günleri’nde tan›nm›fl foto¤rafç›lar›n kat›l›m›yla sergi,
söylefli ve sinevizyon gösterileri
düzenlenmekte.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
BURSA EDEB‹YAT
GÜNLER‹
Her y›l geleneksel olarak tan›nm›fl yazarlar, romanc›lar›n kat›l›m›yla düzenlenen “Edebiyat
Günleri”nde fliirden romana, öyküden tiyatroya edebiyat›n her
konusu ile ilgili söylefliler, kitap
elefltirileri yap›lmakta ve kitap
sergisi ile birlikte imza günleri
düzenlenmektedir.
RAMAZAN ETK‹NL‹KLER‹
Yüzy›llard›r farkl› tatlarla yaflan›la-gelinen ve kültürümüzün en
renkli halkalar›ndan biri olan Ramazan akflamlar›nda düzenlenen
çeflitli kültürel etkinliklerle halk›n huzur dolu bir ay geçirmesi
sa¤lanmaktad›r. Ramazan
süresince; tasavvuf müzi¤i, orta
oyunu, neyzenler, mehter, fas›l,
1 2 0
sema gösterileri, Mevlevi ayini,
ney ve tambur resitali, HacivatKaragöz Gölge Oyunu gibi Türk
- ‹slam kültürünün zenginlikleri
sergilenmektedir.
YEfi‹L BEYAZ BURSA
KONSERLER‹
Bursa’n›n
Gürsu,
Gemlik,
Kestel,
Mudanya
ve Nilüfer ilçelerinde
A¤ustos
ay›nda
organize
edilmektedir. ‹lk
kez 2007 y›l›nda halk› sevdi¤i sanatç›larla buluflturarak, küresel
1 2 1
›s›nma mesaj›n› daha genifl kitlelere yaymak amac›yla düzenlenmifltir. Her sene de farkl› sosyal
sorumluluk temalar›n› belirleyerek hem Bursal›lar› e¤lendirmek
hem de gelece¤imize yönelik
mesajlar› genifl kitlelere ulaflt›rmak için düzenlenen konserlerle
ilgili www.yesilbeyazkonserleri.org sitesinden bilgi edinebilirsiniz.
ULUSLARARASI KUKLA VE
GÖLGE OYUNLARI
FEST‹VAL‹
Yurtdıflından ve yurtiçinden toplam 12 grup olmak üzere yaklaflık 50 sanatçı katıld›¤› festival
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
iki y›lda bir Kas›m ay›nda düzenleniyor.
Karagöz ve Hacivat efsanesini ve
Türk Gölge Oyunu gelene¤ini
bafllatarak unutulmas›n›n önüne
geçmeye çal›flan Bursa Büyükflehir Belediyesi festivalin amac›n›;
uluslararası platformlarda yeniden gündeme getirmek, farklı
ulusların gölge oyunu ve geleneksel tiyatro örneklerini bir araya getirerek kaynafltırabilmek,
ortak noktaların tespiti ile evrensel barıfl ülküsü çerçevesinde ortaya koymak ve bu yolla dünya
barıflına katkıda bulunmaktır”
fleklinde aç›kl›yor.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 2 2
Bursa Çarfl›lar›
ALIfiVER‹fi
Bursa, çarfl› gezmeyi sevenler
için adeta bir cennettir. Tarihi
‹pekyolunun güzergâh› üzerinde
yer alan Bursa, tarih boyunca önemli
bir ticaret
merkezi olarak, dünya ticaretinde söz
sahibi olmufltur.
Bursa’n›n fethinden sonra
Orhan Ga-
zi’nin yapt›rd›¤› Emir Han, kentin ilk bedesteni olarak ticaretin
merkezi konumundayd›. Daha
sonraki dönemlerde Emir Han
etraf›na yapt›r›lan Koza Han,
‹pek Han, Bedesten ile Uzunçarfl›, Bitpazar›, Tahtakale, Tuz pazar›, Tavuk Pazar›, Bak›rc›lar
gibi han ve çarfl› merkezlerinin
1 2 3
B U R S A
bulundu¤u bölge dün
oldu¤u gibi günümüzde de Bursa ticaretinin
can damar›d›r.
‹pekçiler, Bak›rc›lar,
B›çakc›lar, Demirciler,
Havlucular,
Kumaflc›lar,
Yorganc›lar ve Kuyumcular
gibi zanaat ve esnaf gruplar› için ayr› ayr› oluflturularak
bir araya getirilen Kapa-
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
l›çarfl› içinde,
Uzun Çarfl›’da ve
Zafer Plaza’ya kadar uzanan
Cumhuriyet
Caddesi üzerinde gönül rahatl›¤›
ile al›flverifl yapabilir, Bursa
havlular›ndan,
Bursa kadifesinden, Bursa ipekli
kumafl›ndan, Bursa b›ça¤›ndan
sat›n alabilirsiniz.
Tarihi Hanlar bölgesinin d›fl›nda
Zafer Plaza, Özdilek, Nalbanto¤lu, As Merkez, Yeflil Çarfl›, Buttim gibi modern çarfl›lardan da
Bursa’ya özgü çeflitli tekstil ürünlerinden sat›n alabilirsiniz.
Bursa Hanlar Bölgesi
Antika almak istedi¤inizde en
do¤ru seçenek Yeflil semti olacakt›r. Yeflil Türbe etraf›ndaki
aç›k hava müzesini and›ran
dükkânlardan mobilya ve ev eflyalar›n›n d›fl›nda cam sanat›, sedef iflçili¤i, gümüfl, metal eflya,
gramafon, eski hal›, tak› gibi her
tür eski eflya ve antikay› alabilirsiniz.
IRGANDI KÖPRÜSÜ
Ayn› flekilde bu tür el sanat
ürünleri ve çiniler için Irgand›
Köprüsü’ne de u¤rayabilirsiniz.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 2 4
ALIfiVER‹fi MERKEZLER‹
KUMLUK ALIfiVER‹fi MERKEZ‹
ZAFER PLAZA
Cemal Nadir Cad. No:181
0224 225 39 00
Yalova yolunda bulunan Kumluk Al›flverifl Merkezi
bünyesinde
Çarfl› Ma¤azas›,
cafe, fast-food ve sinema bulunmaktad›r. Ulafl›m için
ücretsiz servisler mevcuttur ya
da santral garajdan minübüslerle
gidilebilmektedir.
BURÇ PASAJI
56.100 m2 kapal› alan içinde 120
ma¤azan›n bulundu¤u, bir çok
markan›n bir
çat› alt›nda
topland›¤›
Zafer Plaza’da ayn› zamanda sinema, 12 adet cafe,
fast-food ve restaurant ve bowling salonu bulunmaktad›r. Bursa’n›n merkezinde yer alan cam
piramit fleklindeki Zafer Plaza
ayn› zamanda Bursal›lar›n buluflma, e¤lence ve yemek merkezlerinden biridir.
AS MERKEZ
0224 261 51 51
Alt›parmak caddesinde bulunan
Burç Pasaj›’nda Burç Sinemas›,
müzik marketler ve üniversite kitaplar›n› bulabilece¤iniz kitapç›lar bulunmaktad›r.
KENT MEYDANI AVM
0224 255 44 60
K›br›s fiehitleri Cad. No:64
2008 y›l›nda hizmete giren Kent
Meydan› ad›ndan da anlafl›ld›¤›
gibi ortas›nda 10.000 metrekarelik bir meydan› olan bir yer.
Birbirine ba¤l› ve entegre olan
üç ana binadan oluflan al›flverifl
ve e¤lence merkezinde; 96
ma¤aza, sinema salonlar›, kafe
ve restorantlar ile anfi tiyatro bulunuyor.
SÖNMEZ ‹fi SARAYI
Yalova Yolu 8. km’deki Sönmez
Plaza’da bulunan As Merkez’de
çok say›da ma¤azan›n yan›s›ra,
buz pateni, fast-food, sinema,
bowling salonu ve çeflitli aktiviteler bulunmaktad›r.
Heykel’in merkezinde
bulunan Sönmez ‹fl
Saray› ayn› zamanda Bursa’n›n en eski
al›flverifl mer-
1 2 5
kezidir. Burada sizin ilginizi çekecek olan bölüm zemin katlarda bulunan kitapç›lar sahaflar ve
müzik marketlerdir.
‹NEGÖL ÇARfiISI
Bilgisayar ile ilgili
ihtiyaçlar›n›z› Sönmez ‹fl Saray›’n›n
hemen yan›ndaki
‹negöl Çarfl›s›’nda bulunan ma¤azalardan karfl›layabilirsiniz.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
ÖZD‹LEK ALIfiVER‹fi MERKEZ‹
‹stanbul - Yalova
karayolunun 4.
Km'de bulunan
12.000 m2
kapal› alana sahip Özdilek Bursa
Alıflverifl Merkezi’nde her türlü
havlu çeflidinden tekstil ürünlerine kadar ev eflyalar›n› bulabilece¤iniz ma¤azan›n d›fl›nda, 600
kiflilik kafe, 220 kiflilik restoran
yer almaktad›r.
BUTT‹M T‹CARET MERKEZ‹
0224 211 14 16
MER‹DYEN SALI PAZARI
Heykel’de Sönmez ‹fl Saray›’n›n
arkas›ndad›r. Buras› daha çok giyim üzerine kurulmufl bir merkezdir. Ucuz giysi sat›n almak isteyenler için ideal bir yerdir.
NALBANTO⁄LU ÇARfiISI
Heykel’de Atatürk Caddesinin
üst taraf›nda kalan ve uzun bir
cadde olan Nalbanto¤lu, ma¤aza, g›da ve hediyelik eflya ürünlerinin sat›ld›¤› bir mekand›r.
Bursa ‹stanbul Otoyolu 4. Km de
bulunan görkemli kompleks Buttim, tekstil dünyasının ve ipek
yolunun yeni ba¤lantı noktası
olarak yerini alıyor.
Buttim, ifl yerlerine ve bürolara
ayrılmıfl 28 katlı plazası, befl
katlı, befl ayrı blokta 60 ile 100
metrekare arası de¤iflen toplam
1579 ma¤azasının bulundu¤u
ana binadan oluflmakta.
Kazahan
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 2 6
MAGAZ‹N OUTLET CENTER
Nilüfer ilçesi Emek Caddesi’ndeki Bas›n Kültür Saray›’nda bulunan Outlet Center’da çeflitli butik
ma¤azalar, restoran ve sinema
salonlar› yeral›yor.
KORUPARK (KORUMAX)
0224 242 35 35
Bursa-Mudanya yolu üzerinde
Organize Sanayi Bölgesi'nin tam
karfl›s›nda yer alan yüzlerce ma-
Kozahan Taç Kap›
¤aza ve 9 sinema salonunun bulundu¤u bu merkez, ‹stanbul'daki Cevahir ve Ankara'daki Ankamall'dan sonra Türkiye'nin 3. büyük al›flverifl merkezidir.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Bursa’da Konaklama
1 2 8
ULUDA⁄ OTELLER‹
A⁄AO⁄LU MY RESORT OTEL***
Konaklama bak›m›ndan Bursa'da
hemen hemen her kesime hitap
eden dinlenme tesisi bulunur.
K›fl›n tatil ve spor amac›yla kente
gelmiflseniz, k›fl turizminin merkezi Uluda¤'da konaklayabilece¤iniz bir çok tesis bulunmaktad›r.
K›fl sporlar›n›n yap›ld›¤›, I. Geliflim Bölgesi olarak bilinen Oteller bölgesi'nde özel turistik tesislerin d›fl›nda resmi kurumlara ait
14 adet dinlenme tesisi bulunmaktad›r.
Toplam yatak kapasitesi 5000'nin
üzerindedir. E¤er sa¤l›k, dinlenme amac›yla geldiyseniz Çekirge'deki flifal› sular›n bulundu¤u
termal otellerden birinde mola
verebilirsiniz.
ULUDA⁄’DA KONAKLAMA
3000’nin üzerinde yatak kapasitesine sahip olan Uluda¤'da; kamu kuruluflu niteli¤inde 12 adet
konaklama tesisi ile özel sektöre
ait 15 adet olmak üzere toplam
27 otel bulunmaktad›r. Bursa'ya
30 km. mesafede olan Oteller
Bölgesi’nde; 11 adet pist, 7 adet
telesiyej ve 6 adet teleski tesisi
bulunmaktad›r. Bölgede ayr›ca
Gençlik ve Spor Genel Müdürlü¤üne ait 2 adet kayak evi ile 2
adet telesiyej tesisi bulunmaktad›r. Uluda¤’daki konaklama tesislerinin Bursa’ya mesafesi 25
ile 35 km aras›nda de¤iflmektedir.
Uluda¤ Otel rezervasyonu için
0212 518 87 34 telefon nolu ‹stanbul merkez ofisi arayabilirsiniz.
184 oda, 650
yatak, 6 süit
odas› bulunan A¤ao¤lu
My Resort
Otel’in tüm
odalar›nda
küvet, minibar, telefon, televizyon, saç kurutma makinesi ve
merkezi ›s›tma sistemi mevcut
olup; k›fl sporlar›n›n d›fl›nda
disco, jogging, gece kulübü gibi
imkanlar sunulmaktad›r.
0224 285 20 01
GRAND YAZICI OTEL ****
Merkezi
›s›tma sistemli
236 oda ve
513 yatakl› 4
y›ld›zl› tesisin;
sa¤l›k ve
güzellik
merkezi, solarium ve ›s›tmal›
kapal› yüzme havuzu bulunmaktad›r. K›fl sporlar›n›n d›fl›nda
ücretsiz fitness center ve ›s›tmal›
kapal› yüzme havuzu ile
akflamlar› canl› müzik imkân›
sunulmaktad›r.
0224 285 20 50
WORLD OF WONDERS OTEL ***
2 özürlü
odas›, 122
standart
olmak üzere
toplam 124
odal›,
merkezi
›s›tma sistemli otelde canl› müzik
eflli¤inde her fley dahil servis
sunulmaktad›r. Otelde; Türk
hamam›, Sauna, Masaj, Fitness
Center gibi sa¤l›k ve e¤lence
merkezleri yer almaktad›r.
0224 285 22 88
MONTE BA‹A OTEL ***
183 standart
oda olmak
üzere
toplam 186
oda kapa-
1 2 9
siteli, da¤ manzaral› otelde,
›s›tmal› kapal› havuz, hamam,
jakuzi, solaryum, kayak pisti,
sa¤l›k merkezi gibi imkanlar, tam
pansiyon servis karfl›l›¤›nda
sunulmaktad›r. Otelin 300 kifli
kapasiteli toplant› ve kongre salonu bulunmaktad›r.
2224 285 23 83
ALKOÇLAR BÜYÜK OTEL
Da¤ manzaral›
Alkoçlar
Büyük Otel,
169 odal›,
400 yatak
kapasitelidir.
Kongre ve toplant› etkinliklerine
uygun salonlar›n bulundu¤u otel
her fley dahil sistemi ile hizmet
vermektedir. Kayak ve k›fl
sporlar› için Clup Voyage
Alkoçlar tesisi kullan›lmaktad›r.
0224 285 22 17
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
VOYAGE ALKOÇLAR OTEL ***
171 toplam
odal›, 596
toplam yatak
kapasiteli ve
merkezi
›s›tma sistemli
otel her fley
dahil sistemi
ile hizmet vermektedir. Tesis,
kayak ve k›fl sporlar› imkân› sunmaktad›r.
0224 285 22 51
ATASU OTEL ***
4 balay›
odas›, 56
standart oda
olmak üzere
toplam 60
odal› ve 175
yatak kapasiteli, da¤ ve flehir manzaral›
otelin gece kulübü, k›fl sporlar›na
uygun alan› ve kayak pisti bulunmaktad›r. 0224 285 20 71
YAZICI REGENCY OTEL ***
AK OTEL ***
3 suit oda, 19
ba¤lant›l› oda,
35 çift yatakl›
oda, 45 üç
yatakl› oda,
13 aile odas›
olmak üzere
115 oda kapasiteli otelde ›s›tmal›
kapal› havuz, Türk hamam›,
sauna, masaj, fitness center, gece
kulübü, snow board, kayak
okulu gibi imkânlar sunulmaktad›r. Tam donan›ml› 4 toplant›
odas›n›n bulundu¤u otel, k›fl sezonunda her fley dahil sistemi ile
çal›flmaktad›r. 0224 285 20 40
Toplam 40 toplam odal›, 80
yatak kapasiteli, merkezi ›s›tma sistemli
otel, da¤ kenar›nda yer almaktad›r. 0224 285 20 29
BECEREN OTEL ***
4 suit oda, 7
junior suit
dahil toplam
75 odal›, 150
yatak kapasiteli ve da¤
manzaral› otelde sauna, masa
tenisi, basketbol, 90 kiflilik tam
donan›ml› 2 toplant› salonu yer
almaktad›r. Merkezi ›s›tma sistemli otel, tam pansiyon hizmet
vermektedir. 0224 285 21 11
AYDIN YILDIZ OTEL ***
1 suit, 26
odal› ve 52
yatak kapasiteli otel,
denizi, flehri
ve tarihi yerleri gören
bir manzaraya sahiptir.
0224 285 21 11
ERGÜN OTEL ***
31 oda, 110
yatak ve 2
süit oda kapasiteli, merkezi
›s›tma sistemli
otelde konaklad›¤›n›z
süre içinde, A¤ao¤lu My Resort
Otelinde tüm k›fl sporlar›n› yapabilirsiniz. 0224 285 21 00
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
KAR‹NNA OTEL ***
2 kral
dairesi, 14
suit oda, 2
özürlü odas›,
225 standart
oda ve 1 executive kat
dahil toplam
251 oda ve 753 yatak kapasiteli
otelin deniz, da¤, ve orman
manzaras› bulunmaktad›r. Kapal›
yüzme havuzu, Türk ve Fin
hamamlar›, sauna, disco, fitness
center, aerobik, gece kulübü,
do¤a sporlar›, özel teleski asansörü gibi imkânlar›n sunuldu¤u
otelde toplam 800 kifli kapasiteli,
donan›ml› 4 toplant› odas› yer almaktad›r. 0224 285 23 60
KARKAY OTEL ***
5’i suit, 62
standart
olmak üzere
toplam 67
odal› ve 188
yatak kapasiteli otel, da¤
manzaras›na sahip olup; masa
tenisi, bilardo, sauna, disko, jogging ile k›fl ve do¤a sporlar› yapabilece¤iniz kayak pisti gibi imkânlar sunmaktad›r. Otelde donan›ml›
100 kiflilik toplant› salonu bulunmaktad›r. 0224 285 23 90
KAR OTEL ***
Otelde 67
toplam
odal›, 188
toplam
yatak, 5’i
suit, 62’si
standart
toplam 67 oda ve 188 yatak kapasiteli otelde; sauna, disko, jogging ile k›fl ve do¤a sporlar› yapman›z için kayak pisti gibi
imkânlardan yararlanabilirsiniz.
Donan›ml› 100 kifli kapasiteli
toplant› salonu yer almaktad›r.
0224 285 21 21
KERVANSARAY OTEL ***
Toplam 184
oda, toplam
650 yatak, 6
süit kapasiteli
otelde; disko,
k›fl sporlar›,
1 3 0
jogging, gece kulübü imkânlar›ndan yararlanabilirsiniz. Otelde donan›ml› 250 kiflilik toplant› salonu
bulunmaktad›r. 0224 285 21 87
K‹RAZLIDO⁄A OTEL ***
Kirazl›do¤a
Otel, Uluda¤
Kirazl›yayla
bölgesinde
Bursa merkeze 25 km.
Uluda¤ oteller bölgesine 7 km.
mesafede olup,12 ay 70 oda 220
yatak kapasitesi ile Tam Pansiyon hizmet vermektedir. Dünyan›n üçüncü yüksek oksijen oran›na sahip, 250 dönüm, tamam›
çam olan orman içerisinde 21
dönüm kapal› alan üzerine infla
edilen otelde k›fl sporlar›n› yapabilece¤iniz kayak pistleri yer almaktad›r. 0224 283 21 37
LE CHALET YAZICI OTEL ****
24 oda kapasiteli butik
otel ço¤unlu¤u ahflap malzeme ile dekore edilmifl
olup, kayak pistinin yan›nda
müflterilerine hizmet vermektedir. Bursa’ya 34 km uzakl›ktaki
bu flirin otel, piyano eflli¤inde
sessiz bir tatil için sizleri bekliyor. 0224 285 23 40
AKFEN CLUB OTEL ***
6 Suit Oda
ve 48 Toplam Odas›
ile her fley
dahil sistemiyle hizmet veren
Otelde; kayak, k›fl sporlar›, sauna, masaj,
kayak malzemeleri, s›n›rs›z telesiyej gibi aktivitelerden faydalanabilirsiniz. 0224 285 20 20
FAHR‹ OTEL ***
Otel Fahri'de
toplam 66
oda, 150 yatak ve 4 süit
bulunmakta
olup, sauna,
1 3 1
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
jakuzi, spor salonu, disko, gece
kulübü ve k›fl sporlar› imkânlar›ndan faydalanabilirsiniz. 150 kiflilik
toplant› salonu bulunmaktad›r.
0224 285 20 10
pasiteli donan›ml› toplant› odas›n›n bulundu¤u otel, masa tenisi,
jogging, bilardo gibi imkânlar
sunmaktad›r. 0224 285 21 36
BÜYÜK ULUDA⁄ OTEL
Uluda¤'›n en
yeni ve en
modern liftlerine sahip
olan otel,
Bölgedeki 7
ayr› telesiyejden faydalanma imkân›n› her fley dahil sistemi
sunuyor. Sauna, fitness center,
aç›k hava jakuzi, sinema imkan›n›n bulundu¤u 185 odal› otelde,
yeni bafllayanlara veya profesyonellere kayak ve snowboard dersinin verildi¤i kayak okulu bulunmaktad›r.
0224 285 21 21 - 285 24 17
Büyük
Otel'de toplam 100 oda,
250 yatak, 8
süit bulunmakta olup,
Bario Latino, Teras Bar, Kav Bar ve
Gece Kulübü’nde keyifli dakikalar
geçirebilirsiniz. 0224 285 22 44
ULUKARDEfiLER OTEL ***
Merkezi ›s›tma
sistemli otel,
toplam 32 oda
ve 90 yatak
kapasitelidir.
90 kiflilik ka-
Uluda¤’dan Bir Görünüm. Ft: Nilay Kabal
KAR TANES‹ OTEL ***
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
Ulafl›m
1 3 4
Bursa Yeniflehir Havaalan› henüz
tam olarak faaliyete geçmemekle
birlikte, özel helikopter ve küçük uçaklarla yapaca¤›n›z seyahatler için kullanabilirsiniz.
Bursa Havaalan›’ndan Diyarbak›r, Trabzon ve Erzurum’a tarifeli
uçak seferleri düzenlenmektedir.
Yaz döneminde ‹zmir ve Antalya’ya da uçak seferleri yap›lmaktad›r. Uçufllar hakk›nda
Yüksek ‹htisas Kavfla¤›
Bursa’n›n rak›m› 155 mt., yüzölçümü 10.819 km olup; km.ye
düflen nüfus 192’dir.
www.sunexpress.com/bursa
adresinden bilgi alabilirsiniz.
Bursa’y›, bulundu¤u mevki itibariyle Anadolu’nun Bat›’ya aç›lan
kap›s› olarak görmek mümkün.
‹stanbul’dan Anadolu’ya özellikle
Ege ve Akdeniz bölgesine geçifl
yollar›n›n üzerinde yer alan Bursa’ya karayolu ve denizyolu hatta havayolu ile ulaflabilirsiniz.
fiehir içinde Belediye Otobüslerini kullanabilece¤iniz gibi, taksidolmufllarla hemen hemen her
noktaya ulaflabilirsiniz. Ayr›ca
Metro hatt›n› da kullanabilirsiniz.
Kamuya ait metro, otobüs gibi
toplu ulafl›m araçlar›ndan sorunsuz faydalanman›z için daha önceden büfelerde sat›lan günlük
biletlerden alman›z› tavsiye ediyoruz.
Avrupa Ulafl›m Ödülü Alan Bursaray
1 3 5
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
ULUDA⁄ TELEFER‹K
HATTI
1963 y›l›ndan bu yana kullan›lan
Teleferik, Bursa’n›n Teleferik
semtinden 20 dakikada bir kalkar. 30 kiflilik kabinler ile önce
1235 metre yükseklikteki Kad›yayla’ya gelinir, orada kabin de¤ifltirilir ve 1621 metre yükseklikteki Sar›alana’a giden kabinlere
binilir. Yolculuk her iki kademe
aras›nda yaklafl›k 8’er dakika sürer. Uzunlu¤u 4817 metre olan
Teleferi¤in ilk dura¤› olan Kad›yayla’da sadece durak binas› ve
hediyelik eflya dükkân› vard›r.
Sar›alan’da k›r gazinosu, hediyelik eflya sat›fl dükkanlar›, piknik
alanlar›, et-mangal lokantalar›,
bungalovlar, çad›r alanlar› gibi
tesisler bulunur.
Daha ileri gitmek isteyenler, Sar›alan’dan minibüse binerek 7
km. uzakl›ktaki Oteller Bölgesi’ne gidebilir. Yaz›n 1750 metre
yükseklikteki Çobankaya’ya gitmek için telesiyeje binmek de
mümkündür.
Teleferik ile kayak tak›mlar›n› tafl›mak yasakt›r. Bu nedenle sadece piknik ve do¤a yürüyüflü gibi
amaçlarla Uluda¤’a gidenler teleferi¤i kullan›r, kayak için gidenlerin karayolu ile ulafl›m› tercih
etmesi gerekir.
‹STANBUL-BURSA ARASI
FER‹BOT HATTI
Büyükflehir Belediyesi’nin tamamlad›¤› Güzelyal› H›zl› Feribot ‹skelesi sayesinde, ‹stanbulBursa aras›nda h›zl› arabal› feribot ulafl›m› ile günlük 1500 arac›n d›fl›nda binlerce insan Osmangazi ve Orhangazi adlar› verilen h›zl› feribotlarla Bursa’dan
‹stanbul’a, ‹stanbul’dan Anadolu’ya 75 dakikada tafl›nmaktad›r.
Güzelyal› ‹skelesi’nin Bursa kent
merkezine uzakl›¤› 15 dakikad›r.
B U R S A
G E N E L
B ‹ L G ‹ L E R
1 3 6
‹stanbul’dan Bursa’ya, Bursa’dan
‹stanbul’a her gün 17.30 - 10.30
ve 21.00 saatlerinde h›zl› feribot
ile gidebilirsiniz. Ayr›ca cuma
günleri sabah 11.30’da karfl›l›kl›
ek seferler düzenlenmektedir.
Seferler ve di¤er deniz ulafl›m›
hakk›nda www.ido.com.tr adresinden bilgi edinebilirsiniz.
‹STANBUL-YALOVA ARASI
DEN‹Z OTOBÜSLER‹
‹stanbul Yenikap›’dan yaz döneminde her gün 19.30, 13.30,
15.45, 18.30 ve 19.30 saatlerinde
h›zl› feribotlarla 75 dakikada Yalova’ya, Yalova’dan da iskele
önünde bekleyen otobüslere binerek bir saatlik yolculuk sonras›
Bursa Otobüs Terminali’ne ulaflabilirsiniz.
Bursa’dan ‹stanbul dönüflünüzü
de bu güzergâh üzerinden yapmak isterseniz Yalova’dan saat
17.30, 09.30, 13.30, 15.45 ve
19.30 saatlerinde ‹DO Deniz
Otobüsleri ve h›zl› feribotlar ile
‹stanbul’a hareket edebilirsiniz.
‹STANBUL-YALOVA ARASI
ARABALI VAPUR
Özel arac›n›zla ‹stanbul Pendik
Eskihisar iskelesinden 24 saat çal›flan ve her 30 dakikada karfl›l›kl› hareket eden Arabal› Vapurlar›
kullanarak Yalova’ya 15 dakika
uzakl›ktaki Topçular iskelesine
geçifl yapabilir, buradan da karayolu ile Bursa’ya 1 saat 30 dakikada ulaflabilirsiniz.
GEREKL‹ TELEFONLAR
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
GEREKL‹
TELEFONLAR
AC‹L
Polis ‹mdat
155
Jandarma ‹mdat
156
Alo Trafik
154
Polis Bilgi Hatt›
174
Yang›n ‹hbar
110
Orman Yang›n ‹hbar
117
H›z›r Acil
112
Telekom Dan›flma
161
Alo Zab›ta
183
Alo Büyükflehir
153
Sa¤l›k Dan›flma
184
Cenaze Hizmetleri
188
Tüketici Hatt›
175
Bilinmeyen Numaralar
11811
Alo Turizm Bilgi Hatt›
170
Alo Valilik
179
ARIZA
Su Ar›za
185
Elektrik Ar›za
186
Do¤algaz Ar›za
187
Data Ar›za
124
Telefon Ar›za
121
TTNet
145
Uyand›rma
135
SA⁄LIK
H›z›r Acil
112
Sa¤l›k Dan›flma
184
Bursa Tabip Odas›
256 08 65
H›z›r Acil Servis
233 38 83
K›z›lay Kan Merkezi
221 15 08
Hava Ambulans
232 05 05
Belediye Ambulans
222 32 75
Özel Ambulans
222 80 61
Devlet Hastanesi
220 00 20
T›p Fakültesi
442 84 00
Askeri Hastane
239 38 40
K›z›lay T›p Merkezi
221 11 50
Sa¤l›k Bakanl›¤›
T›p Merkezi
223 60 36
SSK Çekirge Hastanesi
234 20 00
Sa¤l›k Bakanl›¤›
Çocuk Hastanesi
234 48 48
fievket Y›lmaz
Devlet Hastanesi
366 22 00
Bekamed Ortepedi
223 44 69
Bekamed Evde Fizik
223 77 33
Ac›badem
270 44 44
Akflemsettin
Çocuk Hastanesi
233 22 00
Alt›parmak T›p Merkezi
225 42 00
Bahar T›p Merkezi
272 22 22
Bursa Çocuk Hastanesi
220 70 40
Bursa Göz Merkezi
444 0 469
Duaç›nar› Hastanesi
239 37 47
Difl Hastanesi
366 85 60
Doruk T›p Merkezi
364 34 00
Gö¤üs Hastanesi
233 38 40
Hayat Hastanesi
225 08 50
Medical Park
270 60 00
Onkoloji Hastanesi
223 82 00
Osmangazi T›p Merkezi
253 99 99
RENTIP Böbrek Diyaliz
250 50 90
1 3 8
Setbafl› T›p Merkezi
222 27 27
Spastik Çocuklar Has.
216 00 66
Vatan Hastanesi
220 10 40
Y›ld›r›m T›p Merkezi
364 60 90
Yüksek
‹htisas Hastanesi
360 50 50
Zübeyde Han›m
Do¤umevi
233 38 39
EMN‹YET
Polis ‹mdat
155
Polis Bilgi Hatt›
174
Emniyet Müdürlü¤ü
Santral
270 50 00
Bursa Emniyet
Müdürlü¤ü
271 19 87
Emniyet Müdürlü¤ü
Acemler
233 96 30
Emniyet Nöbetçi
Amirli¤i
271 21 58
Bölge Trafik Müdürlü¤ü
211 07 92
Osmangazi Emniyet
Müdürlü¤ü
225 53 39
Y›ld›r›m Emniyet
Müdürlü¤ü
361 81 81
Nilüfer Emniyet
Müdürlü¤ü
245 80 10
Çarfl› Polis Merkezi
224 00 68
Çekirge Polis Merkezi
234 56 56
Muradiye Polis Merkezi
225 53 37
Kültürpark Polis Merk.
236 48 88
Merinos Polis Merkezi
271 43 57
Ifl›klar Polis Merkezi
327 70 10
Ertu¤rul Gazi
Polis Merkezi
366 82 36
‹hsaniye Polis Merkezi
246 72 21
Beflevler Polis Merkezi
451 17 40
Emir Sultan Polis Merk.
360 60 70
1 3 9
G E R E K L ‹
Y›ld›r›m Polis Merkezi
360 65 46
Nilüfer Polis Merkezi
451 17 40
Küçük Sanayi Polis
Merkezi
441 25 51
Organize San. Polis
Merkezi
242 00 62
Turizm fiubesi Müd.
364 18 55
Küçükleri Koruma
Müdürlü¤ü
368 74 85
YEREL
YÖNET‹M
Yeniflehir Belediyesi
773 00 16
Umurbey Belediyesi
525 00 05
Gölyaz› Belediyesi
485 50 36
Güzelyal› Belediyesi
554 93 02
Zeytinba¤› Belediyesi
563 20 15
BELED‹YELER
Bursa Büyükflehir
Belediyesi
234 40 00
Büyükflehir Belediyesi,
Heykel
225 18 09
Büyükflehir Belediyesi,
Acemler
444 16 00
Büyükflehir Zab›ta
225 48 17
Büyükflehir Trafik
234 77 52
Büyükflehir Teleferik
327 74 00
Büyükflehir ‹tfaiye,
Y›ld›r›m
360 65 00
Büyükflehir ‹tfaiye,
Zafer
221 10 10
Büyükflehir ‹tfaiye,
Gençosman
253 01 86
Osmangazi Belediyesi
444 16 01
Y›ld›r›m Belediyesi
363 55 00
Gemlik Belediyesi
513 45 21
Gürsu Belediyesi
371 50 00
Kestel Belediyesi
372 10 01
‹negöl Belediyesi
715 22 02
‹znik Belediyesi
757 10 10
Mudanya Belediyesi
544 16 50
Orhangazi Belediyesi
573 38 01
JANDARMA
Jandarma ‹mdat
156
‹l Jandarma Kom.
261 57 00
Osmangazi Jandarma
261 57 07
VAL‹L‹K VE
KAYMAKAMLIKLAR
Alo Valilik
179
Bursa Valili¤i
256 76 56
Osmangazi
Kaymakaml›¤›
220 27 28
Y›ld›r›m Kaymakaml›¤›
220 25 00
Nilüfer Kaymakaml›¤›
249 32 00
Gemlik Kaymakaml›¤›
513 10 51
Gürsu Kaymakaml›¤›
371 10 06
Karacabey
Kaymakaml›¤›
676 10 95
Keles Kaymakaml›¤›
861 20 05
Kestel Kaymakaml›¤›
372 46 00
‹znik Kaymakaml›¤›
757 10 01
‹negöl Kaymakaml›¤›
715 10 01
Mustafakemalpafla
Kaymakaml›¤›
613 10 01
Mudanya Kaymakaml›¤›
544 10 01
Orhangazi
Kaymakaml›¤›
573 17 27
T E L E F O N L A R
Nilüfer Jandarma
470 29 00
Y›ld›r›m Jandarma
327 70 03
Uluda¤ Jandarma
285 21 49
Merkez Komutanl›¤›
239 22 44
Garnizon Komutanl›¤›
261 57 07
Orhaneli Kaymakaml›¤›
817 10 10
Yeniflehir Belediyesi
773 00 39
‹L MÜDÜRLÜKLER‹
Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›
272 50 04
Defterdarl›k
221 10 49
Özel ‹dare ‹l
Müdürlü¤ü
256 64 20
Bölge Çal›flma
Müdürlü¤ü
221 12 17
Gümrük Müdürlü¤ü
243 37 98
Sanayi ve Ticaret
Müdürlü¤ü
253 40 64
Turizm ve Kültür
Müdürlü¤ü
223 83 08
Turizm Dan›flma
220 18 48
TÜRSAB
234 52 02
‹znik Turizm
Müdürlü¤ü
757 19 33
TSE Müdürlü¤ü
243 80 00
DS‹ Bölge Müdürlü¤ü
360 50 00
Milli E¤itim Müdürlü¤ü
256 70 00
SSK Bölge Müdürlü¤ü
223 20 11
Meteoroloji Müdürlü¤ü
246 86 15
Anadolu Ajans›
Müdürlü¤ü
234 67 28
TRT Haber Müdürlü¤ü
233 47 02
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
KÜLTÜR
MERKEZLER‹
BKSTV Bursa Kültür
Sanat Vakf›
234 49 12
Bursa Kültür A.fi.
253 66 68
TKM Tayyare Kültür
Merkezi
220 88 48
Ahmet Vefik Pafla
Tiyatrosu
221 92 44
fiehir Kütüphanesi
326 56 49
Halk Kütüphanesi
221 77 53
Kent Müzesi Salonlar›
220 26 26
Kültürpark Aç›khava
Tiyatrosu
234 49 12
Büyükflehir fiehir
Tiyatrosu
220 88 47
Tiyatro Müdürlü¤ü
222 89 90
Büyükflehir
Konservatuar›
234 49 17
AVP Devlet Tiyatrosu
221 29 44
As Kültür Merkezi AKM
261 58 78 - 261 57 67
Akp›nar Kültür Merkezi
243 73 43
Adile Naflit Tiyatrosu
368 51 20
Bursa Filormoni
Derne¤i
233 72 74
Setbafl› ve fiehir Kütüphanesi
Bursa Foto¤raf Sanat
Derne¤i BUFSAD
225 51 50
Bursa Mehter Müzi¤i
Derne¤i
234 31 08
Bas›n Kültür Saray›
Bar›fl Manço Kültür
Merkezi
220 88 47
Buttim Kültür Merkezi
211 21 20
Çocuk Sanat Evi
225 18 09
Çocuk Kültür Park›
326 56 49
Devlet Senfoni
Orkestras›
234 47 90
Fethiye Kültür Merkezi
243 36 63
Gökdere Medresesi
Kültür Merkezi
220 31 19
Klasik Türk Müzi¤i
Korosu
232 16 34
Karabafl-i Veli Kültür
Merkezi
222 03 85
Konak Kültür Evi
452 45 00
U¤ur Mumcu Kültür
Merkezi
544 07 00
Üftade Gösteri Salonu
326 56 49
Haraçc›o¤lu Medresesi
221 00 00
Sinema Derne¤i
222 11 12 - 255 51 50
Alman Kültür Derne¤i
232 27 50
Frans›z Kültür Derne¤i
222 90 93
‹talyan Kültür Derne¤i
233 55 14
Büyükflehir Yerel
Gündem 21
220 95 99
Yerel Gündem 21
Hemflehri Evi
223 44 61
BUG‹AD Konferans
Salonu
224 73 21
1 4 0
Elmasbahçeler Kültür
Merkezi
250 01 41
Ekim Sanat Atölyeleri
224 75 57
Feraizcizade Oda
Tiyatrosu
222 89 10
Günefl Sanat Evi
220 65 40
Görükle Kültür
Salonu
483 21 83
‹znik Süleyman Pafla
Medresesi Sanat
Atölyeleri
757 65 20 - 757 53 31
757 13 12 - 757 65 82
Hüsnü Züber Evi
221 35 42
Osmangazi Belediyesi
Kültür Merkezi
250 01 41
Ördekli Hamam› Kültür
Merkezi
221 80 69
GALER‹LER
TKM Sami Güner
Sanat Galerisi
220 88 47
TKM Cemal Nadir
Güler Galerisi
220 88 48
TKM fiefik Bursal›
Galerisi
225 18 09
Devlet Güzel Sanatlar
Galerisi
223 26 59
Baykufl Sanat Galerisi
232 14 02
Akbank Sanat Galerisi
224 16 40
Mahfel Mado Sanat
Galerisi
326 88 88
Akp›nar Sergi Salonu
243 73 43
Kent Müzesi Sergi
Salonu
220 26 26
1 4 1
Osmangazi Bld Sergi
Salonu
250 01 41
Kamuran Sanatevi
225 54 73
Galeri Love Art ‹lter
234 88 39
Radyo S Sanat Galerisi
261 10 70
Kent Meydan›
Galerisi
261 51 51
S‹V‹L TOPLUM
KURULUfiLARI
‹fi DÜNYASI
Bursa Ticaret ve
Sanayi Odas›
243 15 00
Bursa Ticaret Borsas›
221 13 58
Bursa Sanayi ‹fl
Adamlar› Derne¤i
233 50 18
Arsiyad
250 28 80
Bosab
484 23 10
Beflevler Organize
Sanayi Bölgesi
441 25 53
Bursa Organize
Sanayi Bölgesi
243 15 00
Bugiad Giriflimci
‹fladamlar› Der.
211 30 34
Bugümder
243 60 15
Buseb
524 86 89
Buttim
211 14 16
Buysad
211 09 58
Gesiad
211 07 17
Kalder
541 60 10
Müsiad
253 47 77
Rumelisiad
211 63 64
Tugiad
211 30 50
Bursa Aktif
‹fladamlar› Derne¤i
224 73 21
Gemlik Ticaret ve
Sanayi Odas›
513 10 23
G E R E K L ‹
‹negöl Ticaret ve
Sanayi Odas›
714 82 60
Karacabey Ticaret ve
Sanayi Odas›
676 15 19
Mustafa Kemal Pafla
Ticaret ve Sanayi
Odas›
613 16 58
Orhangazi Ticaret ve
Sanayi Odas›
573 10 87
Yeniflehir Ticaret ve
Sanayi Odas›
773 02 38
‹znik Genç ‹fladamlar›
Derne¤i
757 45 55
D‹⁄ER
BGC Bursa Gazeteciler
Cemiyeti
223 75 25 - 441 74 70
Ça¤dafl Gazeteciler
Derne¤i
233 03 06
Bursa Yaz›n ve
Sanat Derne¤i
223 15 55
Bursa Araflt›rmalar›
Vakf›
220 29 22
Bursa Sivil Toplum
Derne¤i
211 06 46
Bursa Yazarlar Birli¤i
221 52 92
Bursa Birlik Vakf› fib.
233 71 01
Ali Osman Sönmez
Vakf›
261 04 40
Mevlevi Kültürünü
Yaflatma Der.
222 03 85
Çevre Koruma Vakf›
249 42 16
Türk E¤itim Vakf› TEV
222 46 06
Bursa Spor Klubü
413 63 00
Yerel Gündem 21
220 95 99
TMMOB Mimarlar
Odas› Bursa fiubesi
223 02 20
TMMOB Harita ve
Kadastro
Mühendisleri
Odas›
252 47 60
T E L E F O N L A R
TMMOB Kimya
Mühendisleri
Odas›
220 99 93
Bursa Halkla ‹liflkiler
Derne¤i
220 60 10
Bursa Tüketiciler
Derne¤i
221 64 75
TSYD Bursa fiubesi
221 47 58
KONSOLOSLUKLAR
Almanya Fahri
Konsoloslu¤u
221 00 99
Arnavutluk Fahri
Konsoloslu¤u
220 90 40
Avusturya Fahri
Konsoloslu¤u
242 19 19
Bulgaristan Fahri
Konsoloslu¤u
271 59 58
‹ngiltere Fahri
Konsoloslu¤u
220 04 36
Fransa Fahri
Konsoloslu¤u
252 16 30
‹talya Fahri
Konsoloslu¤u
234 96 82
Kazakistan Fahri
Konsoloslu¤u
234 65 65
Kuzey K›br›s Türk
Konsoloslu¤u
222 44 39
Malezya Fahri
Konsoloslu¤u
220 88 17
Romanya Fahri
Konsoloslu¤u
211 40 25
S‹NEMALAR
AFM Zafer Plaza
225 45 60
As Merkez
261 58 96
Atm Park
244 94 01
Cine Moda Y›ld›r›m
366 08 36
Cinetrome Burç
221 48 06
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
Sönmez Plaza
261 58 59
Alt›parmak Burç
221 23 50
Bademli Burç
244 61 37
Setbafl› Prestige
224 99 39
Megapol Demirtafl
261 57 67
SPOR MERKEZLER‹
Alt›nceylan
234 34 34
Formback
239 40 40
Bursa Body
220 24 97
Ekol Spor Merkezi
326 36 36
Nilüfer Asya Spor
249 64 55
Olimpic Spor Merkezi
223 14 81
KARGO & KURYE
Aras Kargo
233 62 13
Aktif Da¤›t›m
251 06 00
Ekspres Kargo
223 02 76
‹hlas Kargo
247 47 31
Kent Kurye
271 17 26
TNT ekspres
Worldwide
271 63 23
UPS
256 65 00
Yurtiçi Kargo
232 22 36
Mail Boxes Etc.
233 70 97
Ç‹ÇEKÇ‹LER
Duygu Çiçekçilik
232 05 68
Fakülte Çiçek Evi
360 51 57
Mimoza Çiçe
221 91 26
Roza Çiçekçilik
220 68 20
Ya¤mur Çiçekçilik
235 35 93
BASIN YAYIN
Bursa Hakimiyet
Gazetesi
261 10 40
Bursa Haber
Gazetesi
271 48 00
Kent Gazetesi
256 60 60
Bursa Meydan
Gazetesi
251 02 22
Avrupa Gazetesi
373 00 05
Olay Gazetesi
372 72 00
Eko Haber Gazetesi
224 89 00
As TV
261 10 40
Olay TV
331 70 00
Line TV
373 01 83
Flash TV
273 37 00
AA Anadolu Ajans›
234 67 28
DHA Do¤an Haber
Ajans›
252 85 55
BHA Bursa Haber
Ajans›
261 10 40
THA Turkuaz Haber
Ajans›
250 30 41
‹HA ‹hlas Haber
Ajans›
256 97 07
TRT Bursa
233 47 02
Olay FM
372 85 86
Uluda¤ FM
242 95 95
Radyo S
261 60 90
Radyoaktif
242 72 10
1 4 2
Ç‹L‹NG‹RC‹LER
Akgün Anahtar
222 00 63
Bayrak Anahtar
513 57 21
Çilingir Ünal
221 23 33
Key Shop
237 73 17
HAMAMLAR
2. Murat Hamam›
223 02 09
Boyugüzel
233 38 50
Çak›ra¤a Hamam›
221 25 80
Çelik Palas Hamam›
233 38 00
Day›o¤lu Hamam›
221 54 50
Demirtafl Hamam›
250 84 40
Eski Kapl›ca
(Kervansaray)
233 93 00
Gönlüferah Hamam›
233 92 10
Kara Mustafa Kapl›ca
236 69 56
Kaynarca Kapl›ca
236 69 55
Nasuhpafla Hamam›
221 67 82
Oruçbey Hamam›
220 70 61
Oylat Kapl›calar›
715 11 10
Yeni Kapl›ca
236 69 68
Yeflil Hamam›
327 77 90
‹nebey Hamam›
224 27 72
Y›ld›r›m Hamam›
361 95 12
Y›ld›z Termal
233 96 10
1 4 3
ALIfiVER‹fi
ALIfiVER‹fi
MERKEZLER‹
As Al›flverifl Merkezi
261 58 96
Ar›can Shopping Center
224 89 64
Bim Supermarket
261 13 80
Burç Ma¤azalar›
221 58 08
Carrefour SA
452 57 21
Çarfl›
225 00 44
Gima
220 41 25
Kumluk Al›flverifl
Merkezi
257 33 00
Magazin Outlet
Al›flverifl Merkezi
441 04 14
Metro
441 56 00
Migros
261 58 61
Özdilek Çarfl›
219 60 00
Pembe Çarfl›
234 65 50
Real Al›flverifl Merkezi
273 04 00
Tezken
261 53 91
Zafer Plaza
225 39 00
Korumax
242 35 35
Kent Meydan› AVM
255 44 60
‹KEA Bursa
270 85 00
Korupark
242 33 35
Tansafl
261 58 35
Aku¤ur Al›flverifl
Merkezi
451 50 40
ANT‹KACILAR
Bursa Antik
221 21 34
Ekinci Ticaret
328 47 85
Güler Antika
328 05 69
Karagöz Antique Shop
221 87 27
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
Okçular Antik
326 12 44
Specialist Antique Shop
222 92 32
Yeflil Çarfl›
327 72 83
BUT‹K MA⁄AZALAR
Benetton
221 35 00
Beymen Club
223 28 10
MÜZELER
K›¤›l›
225 43 10
Poyraz Sanat Mrk. Irgand›
220 29 22
Destina Deri
247 89 06
Kent Dükkan›
220 26 26
‹pekevi, Kozahan
222 49 58
Bursa Antik Plak Evi
221 21 24
K‹TABEVLER‹
Alfa Kitabevi
223 60 16
Asa Kitabevi
220 40 74
D&R Müzik Kitap Shop
225 21 31
Dünya Aktüel Kitap
223 42 42
Ezgi Kitabevi
220 97 97
Gaye Kitabevi
224 13 90
Haflet Kitabevi
222 55 58
Arkeoloji Müzesi
234 49 18
Atatürk Müzesi
234 77 16
Bas›n Müzesi
441 74 70
Bursa Kent Müzesi
220 26 26
Celal Bayar Müzesi
372 40 39
Cumal›k›z›k Müzesi
225 21 31
Hüsnü Züber Evi
Müzesi
221 35 42
Hünkar Köflkü Müzesi
329 34 98
‹znik Müzesi - ‹znik
757 10 27
Karagöz Evi Müzesi
232 18 71
Mütareke Binas›
Mudanya
544 10 68
Ormanc›l›k Müzesi
234 77 18
Osmanl› Evi Müzesi
222 08 68
Sa¤l›k Müzesi
225 33 88
fiemaki Evi Müzesi
Yeniflehir
773 00 83
Tahir Pafla Kona¤›
Mudanya
234 49 18
Türk ‹slam Eserleri
Müzesi
327 76 79
Tofafl Anadolu Arabalar›
Müzesi
329 39 41
Uluumay K›yafet ve
Tak› Müzesi
225 48 13
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
RESTORANLAR
1 4 4
/ DÜNYA MUTFA⁄I
KAT 3 BAR
VENIVIDI BAR
Magazin Oulet
Center, Ataevler,
‹hsaniye
443 22 72
Oulu Cad. Oylum
Sitesi Çarfl›s›,
Kükürtlü
233 99 99
KIRMIZI PUB
RESTAURANT
Gazi Cad. No:53,
‹hsaniye
452 97 07
ALTIN CEYLAN
RESTAURANT
KAD‹FE
RESTAURANT
Kültür Park ‹çi,
Bursa
234 34 34
Ulubatl› Hasan
Bulvar›, Almira
Otel ‹çi
250 20 20
T‹KE
KAfiIKARA
KULE
RESTAURANT &
BAR
BARBA YALIM
RESTAURANT
Mudanya Yolu,
Bademli Girifli
549 11 98
Göynüklü
Mudanya
566 35 66
BECEREN
RESTAURANT
KONAK B
RESTAURANT
Yak›n Çevre
Yolu So¤anl›
Botanik Park›
211 52 60
Kükürtlü Mah.
Çekirge Cad.
235 37 07
BEY KONA⁄I
ÇEL‹K PALAS
RESTAURANT
Yak›n Çevre Yolu,
Çekirge Cad.
Botanik Park,
No:79, Hotel
So¤anl›
211 22 14
Çelik Palas içi
233 38 00
BORSA
LOKANTASI
GALER‹ ZAF‹RA
Band›rma Yolu
Bademli,
1. km, Karacabey
Mefleliköy Mevkii
676 25 55
549 24 30
CAFE DE PARIS
HOLIDAY INN
Eski Mudanya
Görükle
Yolu Geçit
Kampusü,
244 99 48
Görükle
442 85 40
CHA CHA
RESTAURANT
IVORY BAR
Odunluk Kavfla¤›,
Kükürtlü Cad.
Dikkald›r›m
Kükürtlü
452 13 50
234 91 90
Mudanya Yolu
Bursa
549 20 75
VICI CLUB
Mudanya Yolu,
Ça¤r›flan Mevkii
7. km.
244 73 73
Eski Mudanya
Yolu Agora ‹fl Mrk
No:2 Bademli
244 62 52
V‹LLA
RESTAURANT
Uluda¤ Yolu
235 31 32
MONTAINA
RESTAURANT
‹znik
211 22 13
MONTAINA
RESTAURANT
‹TALYAN
MUTFA⁄I
PUCINELLA
RESTAURANT
Gemlik, Bursa
514 53 55
KROKOD‹L
R‹STORANTE
Eski ‹stasyon Cad. 234 38 88
Merkez
fiUfi‹
544 60 00
ÇUKURKÖfiK
OTANT‹K CLUP
234 62 00
OTEL
Yak›n Çevre Yolu,
So¤anl› Botanik
Park›
211 32 80
1 4 5
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
OTEL RESTAURANTLARI
BÜYÜK YILDIZ
SAFRAN
RESTAURANT
BURSA
HOL‹DAY INN
ÇEL‹K PALAS
Safran Otel ‹çi,
Orta Pazar Cad.
No:4 Tophane
224 72 16
Uluda¤ Üniv.
GörükleKampusü,
Görükle
442 85 40
Çekirge Cad.
Çekirge
233 38 00
MONTAN‹A
RESTAURANT
Uluda¤ Yolu
3. km, Çekirge
239 69 90
ALM‹RA
Ulubatl› Hasan
Bulvar›,
Osmangazi
250 20 20
Mudanya
544 60 00
KERVANSARAY
Çekirge Meydan›,
Çekirge
233 93 00
KÜLTÜRPARK RESTAURANTLARI
AKARSU
RESTAURANT
DÖRTLER
RESTAURANT
SELÇUK
RESTAURANT
Reflat Oyal Kültür
Park ‹çi, Göl yan›
O.gazi
234 49 51
Reflat Oyal Kültür
Park ‹çi,
Osmangazi
234 50 98
Reflat Oyal Kültür
Park ‹çi,
Osmangazi
234 49 51
ALTINCEYLAN
RESTAURANT
K‹MYON PARK
RESTAURANT
YUSUF
RESTAURANT
Reflat Oyal Kültür
Park ‹çi,
Osmangazi
234 34 34
Kültür Park ‹çi
‹pekifl Kap›s›
Girifli
234 29 12
Reflat Oyal Kültür
Park ‹çi,
Osmangazi
234 49 54
DEN‹Z ÜRÜNLER‹ RESTAURANTLARI
ARAP fiÜKRÜ
ÇET‹N
Sakarya Cad.
Arapflükrü Sk
No:6 Alt›parmak
221 14 53
ATLANT‹K
Çatalfırın
Altıparmak
222 56 21
AHTAPOT
RESTAURANT
ARAP fiÜKRÜ
KIVANÇ
BALIKÇI
RESTAURANT
Bademli Girifli,
Agora ‹fl Han›,
Mudanya
549 24 75
BEYAZ
KAYALAR
Arap fiükrü Sk.
Alt›parmak
222 19 95
Halitpafla Cad.
No:27
Kordonboyu
Mudanya
544 68 37
ARAP fiÜKRÜ
RESTAURANT
ALA MERCAN
RESTAURANT
AYVALIK
BALIKÇILIK
Çatal F›r›n,
Alt›parmak
223 05 21
K.S.S. 1. Bulvar›
No:2, B. Evler
441 11 56
Eski Mudanya
Yolu
244 92 38
Alt›ntafl Yolu
1. km.,Kurflunlu
Taraf› Burgaz,
Güzelyal›
554 82 36
BOKSÖR’ÜN
YER‹
Gemlik
513 12 34
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 4 6
BADEGÂH
RESTAURANT
DEN‹ZDEN
BALIK
HÜSRET RE‹S’‹N
YER‹
MER‹Ç
RESTAURANT
Arap fiükrü Sk.
220 33 55
Küçük Kumla
‹skele meydan›
Gemlik
538 50 51
Gemlik
544 20 71
Halitpafla Cad.
No:96 Mudanya
544 50 55
EROL BALIK
Mudanya Yolu
544 20 71
CUNDA
BALIKÇISI
Bademli
Girifli, Bademli
244 83 41
549 28 00
Arnavutköy,
Mudanya
544 66 30
EZG‹ BALIK
RESTAURANT
Halitpafla Cad.
No: 33 Mudanya
544 29 09
CENG‹ZLER
RESTAURANT
‹zmir Yolu 7. km.
No:291, Nilüfer
413 43 33
ÇAPAR‹
RESTAURANT
Sakarya Cad.
No:41, Alt›parmak
220 78 08
DEN‹ZATI
Yeni Liman ç›k›fl›,
Y›ld›ztepe, Trilye
544 51 51
‹STAKOZ
RESTAURANT
KOÇ BALIK
‹skele Meydan›,
Halitpafla Cad.
No: 95 Mudanya
544 16 53
L‹MAN
RESTAURANT
FAHR‹ BABA
BALIK
LOKANTASI
Trilye
(Zeytinba¤›)
563 20 49
Organize Sanayi
Bölgesi, Demirtafl
Tel:
MAHUR
RESTAURANT
GOLDSTAR
RESTAURANT
‹skele Meydan›
No: 15 Gemlik
513 42 20
‹skele Cad. Sahil
Sk., Zeytinba¤›
(Trilye)
563 26 67
FAHR‹ BABA
RESTAURANT
‹znik Göl K›y›s›,
Orhangazi
582 21 65
SAVARONA
RESTAURANT
‹skele Cad. Trilye
(Zeytinba¤›)
563 26 08
fiEKER EV
RESTAURAN
‹skele Cad. Yal›
Sk. No:9, Trilye
(Zeytinba¤›)
563 20 06
Tarihi Merinos Tren ‹stasyonundaki Vagon Kafe
Bursa Kent Müzesi ‹çindeki Kent Kafe
Tarihi Cumal›k›z›k Köyönde Sabah Kahvalt›s›
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 4 8
TÜRK MUTFA⁄I
HEYBEL‹
RESTAURANT
OTTOMAN
RESTAURANT
Mudanya Yolu
Ça¤r›flanköy girifli
244 66 77
Hotel Almira ‹çi,
Ulubatl› Hasan
Bulvar›
250 20 20
KAHVEBEYAZ
Göynüklü Köyü,
Tepeberdent
girifli, Bademli
566 34 47
KONYA
MUTFA⁄I
AB‹D‹N USTA
Tuzpazar›,
Bayathane Cad.
Heykel,
Osmangazi
222 23 78
ALA MERCAN
Küçük Organize
Sanayi, Beflevler
441 11 56
BECEREN
RESTAURANT
Alt›parmak Cad.
222 90 84
EGE MUTFA⁄I
Fevzi Çakmak
Cad. Katl›
Otopark Binas›
No:43 Fomara
222 00 40
Lokantas›
Han ‹çi, Hanlar
Bölgesi,
Osmangazi
225 00 21
BEY KONA⁄I
BAB-I Z‹YAFET
Yak›n Do¤u
Çevre Yolu,
So¤anl› Botanik
Park›
211 22 14
Balibey Han›
225 58 01
II. Murat Cad.
No:36 Muradiye
Camii karfl›s›
224 64 39
Ünlü Cad.
No:14/C Heykel
221 84 24
Ünlü Cadde
No: 2 Heykel
223 13 45
‹MREN
LOKANTASI
Tahtakale Çarfl›s›
220 85 16
D‹VAN
LOKANTASI
Eski Santral Garaj
Karfl›s› No:143
251 84 23
F‹DAN MALT‹Z
Yak›n Çevre Yolu
Botanik Park içi
So¤anl›
211 52 60
DARÜZZ‹YAFE
LALEZAR
LOKANTASI
TATAR fiEVKET
Ç‹⁄ BÖREK
HAYAT
LOKANTASI
Merinos Park› içi
Osmangazi
272 27 27
MER‹NOS TREN
‹STASYONU
GÜNEYDO⁄U
KEBAP
Gaziakdemir Cad. ‹nönü Cad.
No:39 Heykel
Merinos Fab.
Karfl›s› Osmangazi 222 89 13
251 53 33
KAFE VAGON
YALIM BARBA
LOKANTASI
RESTAUARNT
Merinos Tren
Eski Mudanya
Yolu, Emek Ya¤
Fabrikas› yan›
549 11 99
YÜCE HÜNKÂR
Yeflil Külliye
Karfl›s›, Yeflil
327 89 10
‹stasyonu Tesisleri
Gazi Akdemir
Cad.
251 53 33
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 5 0
‹SKENDER KEBAP
BEYLER KEBAP
‹SKENDER
Gümüflçeken Cad. KEBAP
Atatürk Cad. TKM
No: 3 Heykel
Yan›, No: 60
220 34 01
Heykel
BURSA KEBAP
221 10 76
Osmangazi Cad.
No: 32 Tophane
224 46 36
‹SKENDER KÖY
RESTAURANT
Mudanya Yolu,
HACIBEY KEBAP Ça¤r›flan Köyü
Girifli
Y. Yalova Yolu
244 99 01
Kimlik Ma¤azas›
Yan› No: 60
KEBAPÇI
‹SKENDER
211 00 28
Ünlü Cad. No: 7
Heykel
221 46 15
KEBAPÇI
‹SKENDER
As Merkez Migros
Yan› Bursa
‹stanbul girifli
261 60 30
KEBAPÇI
‹SKENDER
Botanik Park,
So¤anl›
211 26 90
ULUDA⁄
KEBAPÇISI
Santral Garaj
Karfl›s›, O.Gazi.
254 72 64
P‹DEL‹ KÖFTE
HACIO⁄LU
Hanlar Bölgesi
221 00 00
GÜVE P‹DEL‹
KÖFTE
P‹DEL‹ KEBAP
Nalbanto¤lu
241 28 88
Aynal› Çarfl›,
Okçular
Tel:
GÜVEN
KEBAPÇISI
KÜÇÜKSARAY
P‹DEL‹ KÖFTE
KÜÇÜKSARAY
P‹DEL‹ KÖFTE
Maksem Cad.
Postane Yan›
Cumhuriyet Cad.
Köken ‹flhan›
No: 141
221 19 66
220 43 24
Çetin A¤abeyin
Yeri, Kayhan
Çar.
Kiriflcik›z› Sk.
224 08 84
F‹L‹BE
KÖFTEC‹S‹
Cumhuriyet
Caddesi, Uçak Sk.
Uzun Çarfl›
Tel:
IZGARA KEBAP
Ç‹ÇEK IZGARA
Belediye Cad.
No:15 Tuz Pazar›,
Heykel
221 65 26
BADEML‹ ET
LOKANTASI
ÖMÜR
KÖFTEC‹S‹
Meflelik Mevkii
262 34 42
Ulucami karfl›s›,
Çarfl› gir. Heykel
221 45 24
GÜVEN KEBAP-2
ANADOLU ET
LOKANTASI
Mudanya Yolu,
Bademli Girifli,
549 23 02
Korumax Al›flverifl
Mrk. Mudanya
Yolu, 205
241 28 88
BEYLER KEBAP
MEVLANA KEBAP
LAHMACUN
ÖZ URFALI
HACI DAYI
Halitpafla Cad.
No: 55 Mudanya
544 14 70
Osmangazi Cad.
No: 32 Tophane
220 22 32
PARK IZGARA
Mudanya Yolu,
Bademli girifli
244 94 01
YÜCE D‹YAR
SOFRASI
Gümüfl Çeken Cd. Acemler Yolu üz.
No: 3
Pembe Çarfl› alt›
220 34 01
249 58 86
1 5 1
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
‹NEGÖL KÖFTE
ORHAN
LOKANTASI
Bursa - ‹negöl
Yolu Üzeri 2. km.
714 19 19
BESLER KÖFTE
K. Samipafla Cad.
No: 3 ‹ngöl
715 32 61
ÜÇ KÖFTE
‹vazpafla Kapal›
Çarfl› No:3
221 55 26
‹MREN IZGARA
ZEYNEL
LOKANTASI
Bursa - ‹negöl
Yolu Üzeri,
Organize San. Sit.
225 48 23
SEV‹NÇ
LOKANTASI
‹negöl 5. Cad.
714 82 74
HACI AZ‹Z
LOKANTASI
Burhaniye Mah.
‹stiklal Cad.
No: 11 ‹negöl
715 14 93
Ç‹ÇEK IZGARA
Atatürk Cad. ‹znik K. Sami Pafla Cad.
757 35 77
No: 3/A
715 33 67
YEN‹CEL‹ ET
LOKANTASI
‹zmir yolu,
Kemalpafla sapa¤›
613 30 12
Ç‹ÇEK IZGARA
Belediye Cad.
No:15, Orhan
Camii yan›
221 12 88
MANGAL KEBAP
DE⁄‹RMEN
Uluda¤ Yolu
236 47 67
BADEML‹ ET
MANGAL
Mudanya
Yolu,
Ça¤r›flan Mevkii,
Bademli
244 84 60
BARAKFAK‹
KÖFTEC‹LER‹
ÇA⁄RIfiAN ET
MANGAL
Ankara Asfalt›,
Barakfaki Köyü
Tel:
Mudanya Yolu,
Ça¤r›flan Mevkii
244 91 00
GÜRSU ET
MANGAL
ÇAM
RESTAURANT
Zafer Mah. No:30
Gürsu
371 12 92
Uluda¤ Yolu.
8.Km Çekirge
236 75 34
V‹LLA
Uluda¤ Yolu
239 64 67
YAYLA ET
MANGAL
Eski Yalova Yolu
2. Km. Demirtafl
262 34 42
CAFE & RESTAURANTLAR
KENT CAFE
LAÇ‹N CAFE
PRONTO CAFE
EXIT CAFE
Bursa Kent
Müzesi ‹çi
Fatih Sultan
Mehmet Bulvarı
451 36 49
Mudanya Yolu
VSB Tesisleri
244 76 26
Oulu Cad. No:13
Kükürtlü
234 19 07
MAX F‹RES
ECL‹PSE
Selvinaz Sok.
No.1 Çekirge
239 69 87
SU‹ KÖfiK
223 06 16
CAFE
MÜSADEN‹ZLE
Altıparmak Cad.
Fatih Sultan
Mehmet Bulvarı
245 81 95
220 94 28
MAC RENZ‹
ÇIRA⁄AN CAFE
Zafer Plaza
225 39 00
Çekirge Cad.
S‹ESTA
235 55 00
223 51 01
YÜCE HÜNKAR
CAFE ve PASTA
Yeflil Camii Yan›
No:19 Yeflil
327 89 10
234 62 00
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 5 2
CAFELER
B‹G-MAMAS
CAFE
Oulu Cad. Oylum
Sitesi Çarfl›s›,
Kükürtlü
233 99 99
IRGANDI CAFE
Irgand› Köprü
Üzeri, Osmangazi
224 09 60
MAHFEL CAFE
SIESTA CAFFE
ÇARfiI
Namazgah Cad.
No:2 Setbafl›
Heykel
326 88 88
Nalbanto¤lu
Çarfl›s›,
Heykel
221 53 01
MERKEZLER‹
MADO
Fatih Sultan
Mehmet Bulvar›
No:73 Nilüfer
452 50 00
KENT KAHVES‹
METREKARE
CAFE
Bursa Kent
Müzesi ‹çi,
Heykel
220 26 26
Kurto¤lu Mah.
Yafl›t Sk. No:8
Setbafl›
327 58 98
ÖZGEN
NARG‹LE
Kültürpark içi
234 16 16
Zafer Çarfl›s›, As
Merkez, Özdilek
Çarfl›, Pembe
Çarfl›, Korumax,
Carefour, Magazin
Outlet ve Kent
Meydan›
Kent Kahvesinde Küçük Bir Mola
DONDURMACILAR
GEYE
DONDURMA
KAFKAS
DONDURMA
Setbafl›, Özdilek,
222 11 68
Heykel, Fomara,
Zafer Plaza,
Terminal,
Korumax, Kent
Meydan›
225 25 95
MAHFEL MMD
Mahfel, Setbafl›
Köprüsü yan›,
Heykel
326 88 88
UZAY
PASTANES‹
Alt›parmak,
Çekirge, ‹hsaniye,
Geçit
221 84 49
UNLU MAMÜLLER
BAfiAK UNLU
MAMÜLLER‹
Ünlü Cadde,
Selçuk Hatun Sk
No: 23 Heykel
0536 428 48 66
BÖREKÇ‹
fiEVKET
Ulucami Cad.
Ulucami Bat›
Kap›s› Karfl›s›
No:3
223 40 95
ÜLKÜ
PASTANES‹
ÇINAR
PASTANES‹
KAFKAS
PASTANES‹
Ǜnar Pastanesi
FSM Bulvar› ‹fl
Bankas› yan›,
‹hsaniye
235 54 49
Atatürk Cd. Heykel Maksem Cad.
225 25 95
221 82 93
DURAK
MUHALLEB‹C‹S‹
Çekirge Meydan›
No: 171 Çekirge
235 06 04
DURAK
MUHALLEB‹C‹S‹
Alt›parmak Cad.
No: 74
223 27 19
UZAY
PASTANES‹
Alt›parmak,
Çekirge, ‹hsaniye,
Geçit
221 84 49
ULUS
PASTANES‹
Atatürk Cad.
Ulucami, Heykel
221 14 37
RIHTIM
PASTANES‹
Çekirge Meydan›
No: 170 Çekirge
236 83 58
SETBAfiI
S‹M‹T EV‹
Atatürk Cad.
No:2/B, Setbafl›
223 33 93
ÜLKÜ
PASTANES‹
Nalbanto¤lu Cad.
Ulucami karfl›s›,
Heykel
222 44 82
MAHKEME
FIRINI
‹brahimpafla Mah.
Ö¤reten Cad.
No: 5 Heykel
221 34 01
ZAMBAK BÖREK
Feraizci Sk.
No: 9/C A.
Mescit Mah.
225 43 47
1 5 3
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
BURSA RESTAURANTLARI
MUDANYA
Anadolu Et
Lokantas›
Bademli Köyü
549 23 02
Ahtapot
Restaurant
Halitpafla Cad.
No: 27
544 68 37
Bal›kç›
Restaurant
Bademli Girifli
Agora ‹flhan›
549 24 75
Filiz Restaurant
Arnavutköy
544 66 30
Ezgi Bal›k
Restaurant
Halitpafla Cad.
544 29 09
Koç Restaurant
Halitpafla Cad.
544 16 53
Meriç
Restaurant
Halitpafla Cd.
544 50 55
Club Mercan
Bursa Konaklar›
Göynüklü
566 32 36
Mevlana Kebap
Lahmacun
Halitpafla Cad.
544 14 70
TR‹LYE
(ZEYT‹NBA⁄I)
Mahur
Restaurant
‹skele Cad.
563 26 67
fieker Ev
Restaurant
Yal› Sk. No: 9
563 20 06
Savarona
Restaurant
‹skele Cad.
563 26 08
Heybeli
Restaurant
Hatay Sofras›
Ça¤r›flanköy Girifli
Yalova Bursa Yolu
244 66 77
573 40 26
KELES
Istakoz Restoran
Rahmi Baba
Özen Lokantas›
544 2071
Atatürk Cd. No:4/A Restaurant
Park Izgara
861 21 26
‹znik Göl K›y›s›,
Park Plaza, Geçit
582 21 65
Merve Izgara
244 94 01
Tahir Hoca Cad.
YEN‹fiEH‹R
8613454
Yal›m Barba
Güleç Izgara
Restaurant
KARACABEY
Salonu
549 11 99
Borsa Lokantas›
Yeni Hal ‹çi
Band›rma Yolu
Kule Restaurant
772 34 63
1. km.
Agora ‹fl Mrk,
676 25 55
244 62 52
GÜRSU
Liman
Restaurant
563 20 49
ORHANGAZ‹
HARMANCIK
Kumluk Mercan
Restaurant
Yalova Yolu, 8.
Km. Kumluk
Mevkii
257 05 56
Arapo¤lu
Restaurant
Çevre Yolu
881 23 33
‹NEGÖL
Turan
Restaurant
F.S.M Bulvar›
245 81 95
Beflyol
Kebapç›s›
A.V. Pafla Cad.
245 49 10-11
Saray Kebap
Salonu
Cami Sk. 10/A
247 47 37
Çiçek Izgara
Kemalettin Sami
Pafla Cad. No:3/A
715 33 67
GEML‹K
ULUDA⁄ YOLU
Afliyan
234 41 41
Çam Restaurant
236 75 34
De¤irmen
Restaurant
236 47 67
Hanc›
Restaurant
Bademli Girifli
244 86 91
Kebapç›
‹skender
16.km
244 99 01
YEN‹ YALOVA
YOLU
Beflyol
Kebapç›s›
4.km
255 00 38
Villa Restaurant
239 64 67
KESTEL
MUDANYA
YOLU
Durak Mangal
Cumhuriyet
Meydan›, Kestel
372 71 72
Anadolu Et
Lokantas›
Geçit
244 95 82
‹ZM‹R YOLU
Zora
Kebap
Gemlik
513 95 45
Ayval›k
Restaurant
244 92 38
Akçaabat Köfte
Salonu
Koçman Çiftli¤i
Kars›s›
441 44 22
Denizden Bal›k
‹skele meydan›,
538 50 51
Yamaç
Restaurant
244 72 44
Çifty›ld›z Et
Lokantas›
398 42 38
Goldstar
Restaurant
‹skele Meydan›
513 42 20
Ça¤r›flan
Restaurant
Ça¤r›flan Köyü
244 91 00
Cengizler
Restaurant
7 Km. Nilüfer
413 43 33
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 5 4
E⁄LENCE
BARLAR &
D‹SKOLAR
Agora
Meyhanesi
233 90 12
Anadolu Evi
224 97 76
BC Luzz
Bar/Almira
250 20 20
Cha Cha Bar
452 13 50
Clup Vici
244 73 73
Clup Rene
442 81 28
Clup Vici
244 83 04
Jazz Bar
239 62 54
M Pub
220 94 28
Timeless Bar
239 77 64
Clup Q Plus
232 01 01
Kat 3
443 22 72
Piccolo Bar
Clup Ayçi
233 24 79
Do Bar
452 82 00
Vivaldi
Bar&Restoran
221 22 61
K›rm›z› Pub
Downtown
443 33 70
221 63 73
GVZ Bar
235 00 24
Leman Kültür
452 97 07
La Bella
224 44 54
221 93 89
Rakkase
VIP Club
234 34 21
Resimli Bar
223 68 51
Boykot
Bar
224 51 01
Bursa’da E¤lencenin ‹kinci Adresi Festivaller ve Konserler...
Zilli Bar
221 86 99
Ka Bar
Çekirge
High Out
233 00 60
1 5 5
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
BURSA OTELLER‹
fiEH‹R OTELLER‹
Almira Otel HHHHH
Merkez: 250 20 20
Anatolia Otel HHHH
Çekirge: 233 94 00
Authentique
Club Özel
Botanik: 211 32 80
Adapalas Otel
Çekirge: 233 39 90
Efehan Otel
Heykel: 225 22 60
Çekirge: 234 37 40
Akdo¤an Otel HHH
Çekirge: 233 82 00
Gold Hotel
Öz Çak›r Otel
Merkez: 224 49 24
Merkez: 272 23 30
Artݍ Otel HH
Heykel: 224 55 00
Gönlüferah
Pafla Otel HHH
Otel
Merkez: 514 34 34
Boyugüzel Termal
Çekirge: 239 99 99
Çekirge: 233 92 10
HHH
HHH
Holiday Inn
HHHH
Görükle: 442 85 40
Huzur Otel
Çekirge: 234 52 50
Kent Otel
HHH
Medine Tugra Özel
HHH
Safran Otel Butik
Heykel: 224 72 16
Sergün Otel
Merkez: 398 11 99
V‹P Apart Apart
Kükürtlü: 234 34 75
Heykel: 223 54 20
Yat Termal
Bursa Ç›narl› Otel
Çekirge: 236 83 03
Kervansaray
Büyük Özkan Otel
Merkez: 272 15 00
Çekirge: 233 93 00
Büyük Y›ld›z Otel
Çekirge: 239 69 90
Bursa
Merkez: 220 00 00
‹nönü Cad: 252 50 57
Central Otel HHHH
Merkez: 273 55 00
K›rc› Otel
Gold-2 Termal
Çelik Palas HHHHH
Çekirge: 233 38 00
Diamond Otel HH
Merkez: 271 44 01
Dilmen Otel HHHH
Çekirge: 233 95 00
Diyar Otel
Merkez: 220 97 87
Termal
Çekirge: 233 93 35
HHHHH
Kervansaray
Y›ld›z Termal
Otel Gold-3
HHH
HHH
Çekirge: 220 20 00
HH
Çekirge: 239 69 80
HHH
HHH
Çekirge: 232 19 64
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
M‹SAF‹RHANELER
‹LÇE OTELLER‹
Bursa Ö¤retmen
Evi
224 21 62
Angelacoma
Köy Hizmetleri
360 70 00
Otel HHHH
‹negöl: 719 50 00
Güven Otel Oylat
‹negöl: 733 11 01
Uluda¤ Üniversitesi
Sokollu Otel HH
233 79 91
‹negöl: 000 00 00
TEDAfi Türkiye
Elektrik Da¤›t›m
A.fi.
271 66 40
TAKAV Tapu
Kadastro Vakf›
233 18 50
Defterdarl›k
327 46 86
Oylat Kapl›calar›
Termal
‹negöl: 733 11 00
Topuz Otel HHH
‹negöl: 713 36 66
Ayd›n Otel
‹znik: 757 76 50
DS‹ Devlet Su ‹flleri
Babacan Otel
360 50 00
‹znik: 757 12 11
TÜB‹TAK
Burcum Motel
233 94 40
Maden-‹fl Sendikas› ‹znik: 757 10 11
323 06 07
Atamer Otel
Gemlik: 513 45 93
Tibel Otel H
Gemlik: 513 12 72
Familia Otel HHH
O.Gazi: 573 90 25
Hande Otel HH
M.K.Pafla: 613 23 45
Hotel fiehir
Karacabey: 676 10 71
Hotel Toru
Karacabey: 676 24 72
Kocayayla Tesisi
Keles: 861 34 47
Keskino¤lu Otel
Keles: 861 30 53
H
Montania Otel Özel
Mudanya: 544 60 00
Savarona Pansiyon
Z. Ba¤›: 563 26 08
Trilye Otel
Z. Ba¤›: 563 22 20
Otelcilik Turizm
Meslek Lisesi
221 38 25
G›da Araflt›rma
246 47 21
Cem Pansiyon
Özel
Bursa Linyitleri
‹flletmesi
817 19 88
‹znik: 757 16 87
Çaml›k Motel
Özel
Çal›flma Müdürlü¤ü
‹znik: 757 16 31
468 28 48
Kaynarca Otel
Kredi Yurtlar
‹znik: 757 17 53
Kurumu
368 79 81
Nidai Otel
‹negöl Ö¤retmen
Evi
715 10 60
‹znik: 757 56 71
Kestel Ö¤retmen
Evi
372 52 88
‹znik: 757 22 42
Mustafakemalpafla
Ö¤retmen Evi
614 10 33
1 5 6
Önder Pansiyon
Safira Otel
‹znik: 757 17 00
fiener Otel
‹znik: 757 13 38
Köksal Otel
Güzelyal›: 554 79 79
Bulanlar Konak
C. Kaz›k: 372 48 69
Ǜnar Butik Otel
Z. Ba¤›: 563 20 33
ULUDA⁄ OTELLER‹
A¤ao¤lu My
Resort HHH
285 20 01
1 5 7
G E R E K L ‹
Ergun Oberj
285 21 00
Kirazl›do¤a Otel
283 21 37
Fahri Otel
285 20 10
La Chalet Otel
285 23 40
Grand Yaz›c›
285 20 50
HHHH
Genç Yaz›c› HHH
285 20 40
Ak Otel
285 20 29
Akfen Club
285 20 20
Alkoçlar Otel
285 22 51
Alkoçlar Büyük
Otel
285 22 17
Ayy›ld›z Oberj
285 21 40
Beceren Otel HHH
285 21 11
Uluda¤. Foto¤raf: Hakan Ayd›n
T E L E F O N L A R
Kar Otel Oberj
285 21 21
Monte Baia Otel
285 23 83
World Wonders
Otel
285 22 88
ULUDA⁄ KAMU
TES‹SLER‹
Kervansaray
Uluda¤
285 21 87
ODTÜ Tesisi
285 21 06
Ulukardefller Oberj
285 21 36
Karayollar› Tesisi
285 20 79
Yaz›c› Pansiyon
285 23 42
Maliye Tesisi
285 21 95
Büyük Uluda¤ Otel
285 22 44
DS‹ Tesisi
285 20 70
Karkay Otel
285 23 90
Polis Evi Tesisi
285 22 56
Karina Otel
285 23 60
PTT Tesisi
285 22 04
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 5 8
ULAfiIM & TUR‹ZM
‹DO DEN‹Z
OTOBÜSÜ
‹DO Park Plaza
244 94 01
‹DO Mudanya
544 30 60
ARABALI VAPUR
‹DO Yalova
0226 812 04 99
‹DO Yenikap›
0212 458 26 45
‹DO Güzelyal›
444 4 436
Topçular Mevkii
363 43 19
Eskihisar Mevkii
655 60 31
Yalova
814 10 20
Yeniflehir
Hava Liman›
773 00 64
Türk Hava Yolar›
254 27 28 - 224 06 72
Onur Air
221 92 92
Mash Air
246 89 59
And/Göktürk Air
246 77 53
And/Göktürk Air
246 77 53
TELEFER‹K
‹stasyon
Müdürlü¤ü
222 32 75
‹flletme fiefli¤i
327 74 00
‹DO Bursa
HIZLI FER‹BOT
OTOBÜS
TERM‹NAL‹
256 77 84
Yalova
0226 811 13 23
261 54 00
Yenikap›
0212 516 12 12
OTOBÜS
F‹RMALARI
‹DO Dan›flma
444 4 436
0212 517 96 96
Nilüfer Seyahat
HAVAALANI
261 50 00
Bursa H.liman›
246 50 00
Lüks Yalova
‹DO Topçular
0226 353 38 35
0226 363 43 19
‹DO Eskihisar
0262 655 60 31
‹DO Dan›flma
444 4 436
‹DO Zafer Plaza
225 39 00
444 00 99
Kamil Koç
261 51 90
1 5 9
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
Metro Turizm
261 62 10
Çarfl› Taksi
223 07 07
Uluda¤ Turizm
261 51 11
Çekirge Taksi
236 71 04
Pamukkale Turizm
261 51 71
Çelik Palas Taksi
233 27 79
Akaju
224 28 88
Asya Tur
261 61 02
Emir Sultan Taksi
328 66 67
Aygroup
232 03 81
OTO K‹RALAMA
Muradiye Taksi
224 71 41
Bonjour
233 44 33
Nilüfer Taksi
245 05 98
Ça¤la Turizm
273 31 86
Santral Taksi
254 82 87
Deva Turizm
366 14 79
Alize Rent A Car
220 93 44
Budget Rent A Car
222 83 22
Europcar Interrent
Setbafl› Taksi
223 28 50
328 90 91
Hertz
Teleferik Taksi
236 06 34
329 71 36
Intercity
Uluda¤ Birlik Taksi
Rent A Car
250 59 41
233 86 31
EKT Turizm
250 64 64
F&M Turizm
232 26 00
Karagöz Travel
221 87 27
Mesa Turizm
250 73 73
Nil Turizm
224 95 12
Ottoman Tur
221 00 21
Plaza Tur
234 58 58
Star Limuzin
272 88 88
ÖZEL TAKS‹
DURA⁄I
Uluda¤ Taksi
222 35 14
Yeflil Taksi
327 63 20
Rutes Turizm
236 51 33
Tuana Turizm
234 39 50
233 60 75
Y›ld›r›m Taksi
360 53 68
Van Der Zee
Turizm
220 35 28
Almira Taksi
252 86 38
SEYAHAT
ACENTELER‹
Vezir Turizm
224 96 69
Alt›parmak Taksi
222 16 44
Altes Tur
251 11 36
Yaz›c› Turizm
233 27 30
Acemler Taksi
G E R E K L ‹
T E L E F O N L A R
1 6 0
HIZLI FER‹BOT SEFERLER‹
KIfi TAR‹FES‹
Bursa - Yenikap›
Kalk›fl Var›fl
07.30
08.50
17.30
18.50
20.30
21.50
Yenikap› - Bursa
Kalk›fl
Var›fl
07.30
08.50
17.30
18.50
20.30
21.50
Cuma ve Pazar yap›l›r
Yalova - Yenikap›
Kalk›fl
Var›fl
09.30
10.40
11.30
12.40
15.30
16.40
19.30
20.40
Yenikap› - Yalova
Kalk›fl Var›fl
09.30
10.40
11.30
12.40
15.30
16.40
19.30
20.40
Sal› günü yap›lmaz
Yalova - Pendik
Kalk›fl Var›fl
07.00
07.45
08.15
09.00
12.00
12.45
14.00
14.45
17.45
18.30
21.30
22.45
Pendik - Yalova
Kalk›fl
Var›fl
07.00
07.45
08.15
09.00
12.00
12.45
19.00
19.45
20.15
21.00
21.30
22.15
Yalova - Kartal
Kalk›fl Var›fl
07.30
08.10
10.15
10.55
19.25
20.05
Kartal - Yalova
Kalk›fl Var›fl
06.45
07.20
09.15
09.55
18.30
19.10
Armutlu Yenikap›&Bostanc›
Kalk›fl Var›fl
08.00
09.15
18.45
20.00
Pazar günleri yap›l›r
Yenikap›&
Bostanc› - Armutlu
Kalk›fl Var›fl
18.15
20.00
YAZ TAR‹FES‹
Bursa - Yenikap›
Kalk›fl Var›fl
07.30
08.45
10.30
11.45
17.30
18.45
21.00
22.45
Yenikap - Bursa
Kalk›fl Var›fl
07.30
08.45
10.30
11.45
17.30
18.45
21.00
22.15
Yalova - Yenikap›
Kalk›fl Var›fl
07.30
08.40
09.30
10.40
13.30
14.40
15.45
16.55
19.30
20.40
Pazar günü yap›lmaz
Yenikap› - Yalova
Kalk›fl Var›fl
09.30
10.40
13.30
14.40
15.45
16.55
18.30
19.40
19.30
20.40
Pazar günü yap›lmaz
Yalova - Kartal
Kalk›fl
Var›fl
07.30
08.10
09.30
10.10
11.15
11.55
15.15
16.55
19.25
20.05
21.00
22.40
Kartal - Yalova
Kalk›fl
Var›fl
06.45
07.20
08.15
08.55
12.15
12.55
16.30
17.10
18.30
19.10
20.15
20.55
Armutlu Yenikap›&Bostanc›
Kalk›fl Var›fl
08.00
09.15
11.15
12.30
18.45
20.00
20.00
21.15
Yenikap›&Bostanc›
Armutlu
Kalk›fl Var›fl
09.30
11.00
15.30
17.00
18.15
20.00
ARABALI VAPUR
SEFERLER‹
Eskihisar Topçular Eskihisar
00.20’den 24.00’e kadar
her gün her 20 dakikada karfl›l›kl› olarak
vapur seferleri düzenlenmektedir.
B U R S A ’ N I N
Ö N E M L ‹
G Ü N L E R ‹
1 6 4
BURSA’NIN ÖNEML‹ GÜNLER‹
Mart
Temmuz
• Edebiyat Günleri (2 y›lda bir)
• Kitap Fuar› 03-11 Mart
• E¤itim ve Biliflim Fuar›
03-07 Mart
• Yap› ve Yaflam Fuar›
21-25 Mart
• Uluslararas› Alt›n Karagöz
Halk Danslar› Yar›flmas›
Nisan
• Bursa Foto¤raf Günleri
• Bursa'n›n Fethi fienlikleri
06 Nisan
• Erguvan Bayram› 27-29 Nisan
• Oto Show 03-08 Nisan
• Bursa G›da ve Ambalaj Fuar›
19-22 Nisan
• Afet, Yang›n ve Güvenlik Fuar›
19-22 Nisan
May›s
• Uluda¤ Üniversitesi Bahar
fienli¤i
• Uluslararas› Eskikaraa¤aç
Leylek fienli¤i
• Mobilya ve Dekorasyon Fuar›
09-13 May›s
A¤ustos
• Yeflil - Beyaz Bursa Konserleri
• Bebe ve Çocuk Haz›r Giyim
Fuar› 02 - 05 A¤ustos
Eylül
• Bursa’n›n Kurtuluflu fienlikleri
11 Eylül
Ekim
• Bursa Tar›m Fuar› 24-28 Ekim
• Uluslararas› Çocuk ve Gençlik
Tiyatrolar› Festivali
Kas›m
• Uluslararas› Alt›n Karagöz
Kukla ve Gölge Oyunlar›
Festivali
• Bursa Tekstil Makineleri ve
‹plik Fuar› 22 - 25 Kas›m
Haziran
Di¤er
• Uluslararas› Bursa Festivali
• Cumal›k›z›k Ahududu fienli¤i
• Motorshow ve Spor Fuar›
06-10 Haziran
• Uluslararas› ‹pek Yolu Film
Festivali
• Temafla-i Ramazan Etkinlikleri
• Bursa Al›flverifl fienli¤i
Festivallerle ve di¤er etkinliklerle ilgili olarak Bursa Kültür A.fi.’ye ait
0224.234 29 29 no.lu telefondan veya www.bursakultur.com ile
www.bkstv.org sitelerinden bilgi alabilirsiniz.
Tüyap Bursa Uluslararas› Fuar ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen fuarlar›n
düzenleme tarihlerinde olabilecek de¤ifliklikler ve di¤er bilgiler için
0224. 251 50 81 no.lu telefondan ya da www.tuyap.com.tr internet adresinden
bilgi edinebilirsiniz.
1 6 5
D ‹ Z ‹ N
D‹Z‹N
a
Abdal Köprüsü 51
Abidin Usta 148
Aç›khava Tiyatrosu 27, 115
Adranos kazas› 100
A¤açhisar Kapl›cas› 62
Ahududu fienlikleri 25, 160
Ahmet Pafla Medresesi 69
Akb›y›k Caddesi 21
Akay Lokantas› 24
Akarca Köyü 62
Akçap›nar-Onaç Köyü 39
Akçap›nar Köy Kilisesi 39
Akçalar Köyü 39
Akflehir 79
Aktoprakl›k Höyü¤ü 39
Alacah›rka Camii 21
Alaaddin Bey 58
Alaaddin Pafla
Camii 21, 22, 57, 58
Alaattin Keykubat 101
Alaçam Kanyonu ve
fielalesi 48
Alem fiah 88
Al›flverifl 122
Antigonos 101
Ankara 104
Apolyont Gölü 13
Apollon Tap›na¤›
ve Kilisesi 38
Apollon (Apolyont) Bkz.
Uluabat Gölü
Arabal› Vapur 136, 160
Aras fielalesi 48
Arap fiükrü
Soka¤› 13, 56, 113
Armutlu 48
Armutlu Hamam› Bkz.
Eski Kapl›ca
Armutlu Kapl›cas› 62
Arkeoloji Müzesi 23, 69, 72
Askerlik fiubesi 18
As Merkez 123, 124
Ascanid Limne
(‹znik Gölü) 44
Afla¤›deliler Köyü 31
Afl›klar Kahvesi 24
Atatürk 52, 70, 72
Atatürk Müzesi 18, 23, 70
Atatürk Heykeli 20, 53
Atatürk Caddesi 20, 24, 54
Atatürk Köflkü, Bkz.
Atatürk Müzesi
Ayvaini Ma¤aras› 39, 46
Ayva Köyü 46
Aynal› Çarfl› 23
Aynal› Göl 33
Aziz Kostantinos 38
Aziz Mahmud Hüdayi 55
b
Bal›bey Han› 17, 24, 54
Ba¤l› Köyü Parkuru 33
Bakacak Mevkii 29
Bak›rc›lar Çarfl›s› 17, 24
Bal›kesir 102
Basilinapolis Kenti 96
Bas›n Müzesi 75
Bas›n Kültür Saray› 117
Bar›fl Manço Kültür
Merkezi 117
Bernard, Dr. 8
Beflikçiler Caddesi 22
Bedesten 24, 54
Bizans Dönemi 23, 63, 69,
90, 100, 102, 104
Bizans Manast›r› 59
Bitinya Devleti 69, 96
Bitinya Kral› 97
Botanik Park› 14, 16,
24, 26
Bostandere Köyü 39
Börekçi fievket 19
Bulanlar Konak 25
Bursa Kent Müzesi, Bkz.
Kent Müzesi
Bursa Kale Surlar› 20, 21
Bursa Zoo Park Bkz.
Zoopark
Bursa Evleri 17
Bursa B›ça¤› 112
Bursa Ovas› 9
Bursa Plajlar› 46
Bursa Çarfl›lar› 122
Bursa Mimarisi 49, 50
Bursa Evleri 50
Bursa Müzeleri 67
Bursa Külliyeleri 77
Bursa Mutfa¤› 108
Bursa Restoranlar› 153
Bursa Otelleri 155
Bursa Bas›n Müzesi 75
Bursa Sa¤l›k Müzesi 74
Buttim Ticaret Merkezi 125
Büyükflehir Belediye
Konservatuar› 114
Bursa Kültür A.fi. 68, 119
Bursa Araflt›rmalar› Vakf› 68
Buzlu Göl 33
Bursa Kukla ve Gölge
Oyunlar› Festivali 121
Bursa Ramazan
Etkinlikleri 120
Bursa Festivali 118
Bursa Alt›n Karagöz Halk
Danslar› Yar›flmas› 118
Bursa ‹pek Yolu Film
Festivali 119
Bursa Fotograf Günleri 119
Bursa Edebiyat
Günleri 120
Bursa Çocuk ve Gençlik
Tiyatrolar› Festivali 119
Bursa Yeflil-Beyaz
Konserleri 120
Burç Pasaj› 124
Büyükorhan 100
Büyük ‹skender 101
c
Cariyeler (Sarayl›lar)
Türbesi 87
Cafe Restoranlar 151
Cafeler 152
Cilimboz Vadisi 17, 52
Cemal Amca 29
Cem Sultan (Mustafa
Çelebi) Türbesi 88
Cennet Kaya Bölgesi 32
Celveti Tarikat› 55
Celal Bayar 73
Celal Bayar An›t Mezar› 73
Celal Bayar Müzesi 73
Cumal›k›z›k 13, 16, 25
Cumal›k›z›k Etnografya
Müzesi 75
Cumhuriyet Meydan› 17
ç
Çarflaf 17
Çarfl› 16
Çak›r Caddesi 21
Çard› 100
Çak›r Sokak 21
Çak›r A¤a 65
Çak›r (A¤a) Hamam›
21, 65
Çak›rca Köyü 44
Çaybafl› Köyü 31
Çandarl›o¤lu Ali Pafla
Camii 57
Çekirge 18, 28, 30
Çekirge Caddesi 23
Çekirge Hamam› 64
Çelik Palas Oteli 23, 70
Çeki Köyü 39
Ǜnar Butik Otel 37
Ç›narc›k 48
Çiçek Izgara 24
Çini 13
Çitli Maden Suyu 62
Çobankaya 28, 29
d
Darüflflifa 19, 22, 78
Dar›ca 12
Darüziyafe 18
Da¤dibi Köyleri 31
Derek›z›k Köyü 47
Demirtafl (Timurtafl)
Camii 57
Deniz Otobüsleri 136, 160
Deniz Ürünleri
Restoranlar› 145
Do¤anc› Baraj› 26, 30, 48
Dondurmac›lar 152
Dorak Köyü 39
Do¤u Roma 101
Dünya Mutfa¤› 144
e
Ebe Hatun (Gülbahar)
Türbesi 89
Edirne 85, 97
E¤erce Plaj› 46
E¤lence Yerleri 154
Ekrem Reflit Rey 8
D ‹ Z ‹ N
Ekim Sanat Atölyesi 117
El Sanatlar› 111
Emir Sultan Buhari 14,
55, 92, 93
Emir Han 17, 23, 53, 122
Emir Sultan Külliyesi
18, 19, 92
Emir Sultan Camii 93
Emir Sultan Türbesi 93
Emir Süleyman 79
Epçeler Köyü 31
Erguvan 13
Esat Uluumay 68
Eskihisar 12
Eskikaraa¤aç Köyü 39
Eski Kapl›ca 63
Esnaf Soka¤› 68
Eflkel 37
Evliya Çelebi 44, 63, 64
Eyüp Sultan Türbesi 19
f
Fabrika-yi Hümayun 18,
22, 52
Fatin Tepe 34
Fatih Camii 37
Fatih Sultan 85, 86, 88,
89, 97
Fetih Kap› 17
Fethiye Kültür Merkezi 126
Feribot Hatt› 135, 158, 160
Festivaller 118, 119
Fidan Han 76
Frans›z Konsoloslu¤u 18
Frans›z Kilisesi 56
g
Garan Teleski 34
Gazi Timurtafl Pafla
Türbesi 21
George William 8
Gemlik Körfezi 32, 41
Gemlik 46, 73, 100
Gerufl Sinagogu 56
General Hannibal 51
Geyve Han 53, 99
Geyik Çiftli¤i 30
Gezek 112
Gökdere 19, 51, 99
Gökdere Medresesi
114, 115
Gölyaz› Köyü 16, 38, 42,43
Göller Yöresi Parkuru 33
Gölbafl› Köyü 39
Gölyaka Köyü 41
Göz Hastanesi 78
Gülruh Sultan Türbesi 89
Güllü Soka¤› 21
Gülflah Hatun Türbesi 88
Gürsu ilçesi 100
Gürsulu ‹dris 24
Güneybudaklar Köyü 31
Gümüfltepe Bkz.
Misi Köyü
Güzelyal› 12
Güzelyal› ‹skelesi 135, 160
1 6 6
h
Hac›lar Camii 21
Hadrianus 102
Hagios Taxiarchoi
Kilisesi 36
Hagios Michael 37
Halk Oyunlar› 112, 123
Hamzabey Caddesi 22, 23
Hamzabey Türbesi 23
Hannibal 97
Harmanc›k ilçesi 100
Hasta Yurdu Caddesi 22
Haraçc›o¤lu
Medresesi 21, 116
Havlucular 123
Havaalan› 158
Hayat Lokantas› 148
Hayvanat Bahçesi Bkz.
Zoopark
Heredot Tarihi 96
Heykel 19, 20
H›ristiyan Konsülü 40
Hisar Bölgesi 20, 21
Hisar Kap› Bkz.
Saltanat Kap›
Hilmiye Köyü 46
Hotel Trilye 37
Hocaalizade Mahallesi 56
Hoca Muslihiddin 51
Homeros 44
Hüdavendigâr Eyaleti 100
Hüdavendigâr Külliyesi
23, 90
Hüdavendigar Camii
Medresesi 91
Hüdavendigar Türbesi 90
Hüma Hatun Türbesi 87
Hünkar Köflkü 72
Hüsnü Züber 70
Hüsnü Züber Yaflavan
Müze 18, 70
Hüseyin O¤lu Ali 79
Hz. Muhammed 58
›
Il›p›nar Höyü¤ü 96, 102
Irgand› Köprüsü 13,
19, 123, 149
Iss›z Han 38, 39
Izgara Kebap 150
i
‹brahim Pafla Caddesi 21
‹brahim Pafla Hamam›,
Bkz. Mahkeme Hamam›
‹lçe Otelleri 156
‹negöl Köfte 13, 109, 151
‹negöl 45, 46, 100
‹negöl Çarfl›s› 125
‹nebey Sokak 21
‹nkaya An›t A¤ac› 28, 30
‹nkaya Köyü 30
‹pek Han 53, 122
‹stanbul Kap›s› 44
‹skender Kebab› 13, 108,
109, 150
‹skender Kebap 24
‹skenderiye 37
‹spanya 56
‹vaz Pafla Kap›s› 24
‹zmir 104
‹znik 13, 40,41, 101, 111
‹znik Gölü 40, 41, 44, 46
‹znik Yeflil Cami 40, 46
‹znik Müzesi 40, 74
‹znik Kalesi 40
‹znik Surlar› 44
‹znik Çinicili¤i 111
k
Kabe’nin Örtüsü 57
Kad›yayla 28, 29, 35
Kale Sokak 17, 21, 50, 58
Kanser Araflt›rma
Merkezi 74
Kanuni Sultan Süleyman
64, 83, 87
Kapal›çarfl› 13, 16, 54, 105
Kapl›calar 18
Kapl›ca Caddesi 22
Kapl›ca Kap›s› 51
Kara Göl 33
Karagöz Müzesi 18, 23, 73
Karagöz An›t› 23, 58
Karsak Bo¤az› 41
Kara Mustafa Pafla
Türbesi 23
Kara Mustafa Pafla
Hamam› 62
Karabafl-i Veli
Tekkesi 55, 116
Karaca Ailesi 101
Karacabey Yolu 37, 101
Karacada¤ 101
Karabelen Kamp› 28
Kartaca Kral› 97
Kavakl› Camii 21, 57
Kayabafl› Soka¤› 18
Kayak Pistleri 34, 35
Kaynana Çukuru 28
Kaz›m Baykal Caddesi 21
Kebapç› ‹skender (Bey)
109
Keles 30, 48, 101
Kemalpafla Tatl›s›
13, 24, 109
Kemerli Kilise 37
Kent Müzesi
16, 20, 68, 115
Kent Meydan› AVM 124
Kent Cafe 147, 151
Kestane (fiekeri) 13, 108
Kestel 47, 101
K›l›ç Kalkan 113
K›z Okulu Caddesi 21
Kirazl›yayla 28
Kirmasti 102
Kilimli Göl 33
Kocaeli 104
Kolofonlular 102
Konsül 13, 40
Konak Kültür Evi 117
Korupark (Korumax) 126
1 6 7
Kostantinos Adas› 38
Kosova Savafl› 90
Koza Han 17, 23, 53, 122
Kozahan Taç Kap› 126
Kozbudaklar Köyü 31
Köprühisar 102
Köylü Pazar› 24
Kumyaka (Si¤iköyü) 36
Kufl Cenneti 39, 45
Kuruçeflme Köyü 39
Kudüs 40, 57
Kurflunlu Camii 46
Kurflunlu Plaj› 46
Kurtulufl Savafl› 98, 100
Kültür Sanat
Etkinlikleri 114
Kültürpark 14, 23, 27, 69
Kültürpark
Restoranlar› 145
Kükürtlü Kapl›cas› 64
l
Lala fiahin Pafla
Medresesi 21
Leylek fienli¤i 38
Lysimakhos 101
m
Madenler Bölgesi 33
Magazin outlet Center 126
Mahkeme Hamam› 21
Maksem Caddesi 21
Mahfel Kahvesi 19
Mangal Kebap 151
Marmara Denizi 12, 29,
100, 101, 102
Mayor Sinagogu 56
Mayorka Adas› 56
Medine 57
Melde Tepesi 96, 102
Mehter Tak›m› 113
Mesudiye Plaj› 46
Metin And, Prof.Dr. 73
Merinos Kültür ve Kongre
Merkezi 116
Meridyen Sal› Pazar› 125
Mevlana 57
Mihaliç Peyniri 109
Miletopolis 96
Mihrapl› Köprüsü 51
Mikhael Archangelos 39
Mirleia 102
Misafirhaneler 156
Misi (Gümüfltepe) Köyü
13, 26, 30
Miss Pardoe 8
Misyonerlik 56
Molla Fenari Camii 21
Montania 102
Mudanya 13, 16, 36, 37,
46, 102
Mudanya Mütareke Evi
Müzesi 75
Mudanya Kalesi 36
Murad-I Camii ve
Medresesi 18
Murad - 2 ‹mareti 22
D ‹ Z ‹ N
Murad-2 Türbesi 85
Murad -2 Caddesi 22
Muradiye (II. Murad)
Camii 18, 22, 84, 89
Muradiye Türbeleri 18, 86
Muradiye Külliyesi 22, 83
Muradiye (II. Murad)
Medresesi 89
Muradiye Haziresi 89
Muradiye Mahallesi 17
Muradiye Kona¤› 22, 86
Musa Çelebi 79
Musluhittin Soka¤› 21
Mustafakemalpafla 45, 102
Mutfak Kültürü 108
Mükrime Hatun
Türbesi 86, 88
Müflküle Üzümleri 44
n
Narl›ca Köyü 41, 44
Nalbanto¤lu Camii 57
Nalbanto¤lu Çarfl›s›
123,125
Nakflibendi (Haraçc›o¤lu)
Tekkesi 126
Nailbey Adas› 38
Nasrettin (Nusret) Pafla
Bkz. Okçu Baba
Nevzat Çiftçi 73
Nilüfer Köprüsü 51
Nilüfer Hatun 74
Nilüfer Hatun ‹mareti 74
Nikris Hastal›¤› 64
Nilüfer ilçesi 99, 102
o
Okçu Baba Türbesi 21, 59
Olimpos Bkz. Uluda¤
Orduevi 58
Orhan (Gazi) Camii
16, 23, 53, 57
Orhan Park› 16
Orhangazi 41, 102
Orhan Gazi 54, 58, 59, 102
Orhan Gazi Türbesi 59
Orhaneli 102
Orhaneli (Sada¤›)
Kanyonu 33
Orhan Hamam› Bkz.
Aynal› Çarfl›
Orhan Bey 36, 97
Orhan Gazi Türbesi
17, 21, 52
Orhan Gazi Külliyesi 53
Ormanc›l›k Müzesi
18, 23, 71
Osman Gazi Türbesi 17,
21, 52, 59
Osman Gazi 45, 58,
59, 97, 102
Osmangazi ilçesi 47, 99
Osmangazi Mahallesi 50
Osmangazi Belediyesi 53
Osmangazi Caddesi 21
Osmanl› Evi Müzesi
18, 22, 71
Osmanl› Dönemi (Beyli¤i)
101, 102, 104
Osman Yüce Pisti 34, 35
Otel Kartanesi
Teleski 34, 35
Otel Beceren
Teleski 34, 35
Otel Grand Yaz›s›
Teleski 34, 35
Otel Kervansaray
Telesiyeji 34, 35
Otel A¤ao¤lu
Telesiyeji 34, 35
Otel Fahri Telesiyeji 34, 35
Otel Alkoçlar
Telesiyeji 34, 35
Otel Ergun Teleski 34, 35
Oteller Bölgesi 32, 33
Otel Restoranlar› 145
Otobüs Firmalar› 158
Oto Kiralama 159
Otomotiv Sanayi 105
Oylat Kapl›calar› 46, 62
Oylat Ma¤aras› 46
ö
Ördekli Hamam› Kültür
Merkezi 116
Özel Taksi Dura¤› Bkz.
Taksiler
p
Palab›y›k Bkz. Cemal
Amca 29
Panagia Pantobalissa
Kilisesi 37
Papaz Okulu 37
Paflap›nar Köyü 41
P›narbafl› 17
P›narc›k Köyü 31
P›narbafl› Kap›s› 51
Pideli Köfte 109, 150
Pirinç Han 17, 23, 53
Prusa 97
Prusias-I 51, 97
Pir Ali 51
r
Restoranlar 144
Reyhan Mahallesi 50
Richard Pockoche 8
Roma Tiyatrosu 40
Roma Dönemi 100, 102
Robert Walsh 9
Romangel 18
Rus Konsoloslu¤u 70
Rumlar 97
Rüstem Pafla 64
s
Saltanat Kap› 16, 17, 21, 51
Saat Kulesi 21, 52, 103
Saatçi Köflkü 71
Sada¤ Kapl›cas› 62
Sa¤l›k Müzesi 74
Saitabat fielalesi
16, 24, 26, 47
Sainte Elie Manast›r› 59
Sar›alan 28, 29, 35
D ‹ Z ‹ N
Sar›alan-Çobankaya
Parkuru 33
Sarn›ç Köyü 39
Savonora Pansiyon 37
Sefer›fl›klar Köyü 31
Setbafl› Köprüsü
19, 51, 114
Seyahat Acentalar› 159
Seyyid Usul Dergâh› 55
Seyyid Nas›r 55
Si¤i köyü Bkz. Kumyaka
Siguino 37
Somuncu Baba 14
Somuncu Baba Evi 50, 55
Softabo¤an fielalesi
Parkuru 33
Sölös Kasabas› 41
Sönmez ‹fl Saray› 124
Sus›¤›rl›k Belediyesi 100
Sultan Murad
Hüdavendigar 90, 91, 100
Sultan Mehmed
Çelebi 19, 53, 53, 81
Sultan 2. Murad 22
Sultan 2. Bayezid 53
Sultan Abdulmecid 52, 72
Sultan Y›ld›r›m Bayezid 54,
55, 57, 90
Sultan V. Mehmet Reflat 72
Sultan Abdulaziz 72
Sultan II. Selim 56
Sultan Murad
(Hüdavendigar)
Han 58, 59
Sultaniye (Yeflil)
Medrese 82
Suuçtu fielalesi 45
Sukaypark 47
St. Stephanos Kilisesi 37
Süleyman Çelebi An›t
Mezar› 23, 58
Süleymanpafla Medresesi
111, 117
Süleyman fiah 101
fl
fiair Ahmed Pafla
Medresesi 22, 86
fiahadet Camii 22, 57, 58
fiam 57
fieftali 13
fiehitler Abidesi 21
fiehir Kütüphanesi 115
fiehir Otelleri 155
fiehzade Mahmut Türbesi
86, 88
fiehzade Mustafa 86, 87, 88
fiehzade Ahmet
Türbesi 86, 87
fieytanbudaklar Köyü 31
fiemaki Evi Müzesi 46, 74
fiemaki Ailesi 74
fi›ra Suyu 109
fiinasi Çelikol 31
fiirin Hatun Türbesi 89
1 6 8
t
Tahtakale Çarfl›s› 21, 122
Tahin Helvas› 47
Taksi Duraklar› 159
Tarihi Büyükflehir
Binas› 23, 52
Tafl Mektep 37
Tatarlar Köprüsü 51
Tatar fievket 148
Tavuk Pazar› 122
Tayyare Kültür
Merkezi 23, 24, 114
Tayfun Özeren 73
TBMM 75
Teleferik 13, 28, 29, 35
Tekel Deposu 52
Tekstil Sanayi 105
Tekfurlar Savafl› 97
Teleferik Hatt› 135, 158
Texier 36
Temenyeri 72
Terme Kapl›cas› 62
Theodor Laskaris 97
Ticaret 105
Timur 81
Timurtafl Pafla Türbesi 59
Tophane 16, 17, 52
Tophane Park› 21
Tophane Saat Kulesi, Bkz.
Saat Kulesi
Tofafl Anadolu Arabalar›
Müzesi 20, 72
Tozuyan fielalesi 47
Tuz Han 54, 122
Tümbüldek Kapl›cas› 62
Türk Mutfa¤› 148
Türk ‹slam Eserleri
Müzesi 19, 72
Türkmen Köyü 31
Traklar 101
Trilye (Zeytinba¤›) 36, 37
u
U¤ur Çelikol 31
Ulafl›m 134, 136, 158, 160
Uluabat Köyü 37, 38
Uluabat Gölü 33, 37, 38,
39, 102
Uluda¤ 13, 14, 16, 25, 26,
28, 29, 30, 31, 32, 47,
48, 100
Uluda¤’da Kayak
Pistleri 34
Uluda¤’da Konaklama 128
Uluda¤ Otelleri 128, 156
Uluda¤ Kamu Tesisleri 157
Uluda¤’da Ulafl›m 35,
135, 158
Uluda¤ Yörükleri 31
Uluda¤ Yörük Köyleri 31
Ulucami 14, 16, 20, 23,
53, 55, 57
Uluumay Halk K›yafetleri
ve Tak›lar› Müzesi 18, 69
Unlu Mamülleri
(Pastaneler) 152
Umurbey Kasabas› 73
Uzunçarfl› 16, 24, 54, 122,
123, 127
ü
Üç Han›m K›zlar
Türbesi 22
Üç Köfte Lokantas› 24
Üftade Camii ve
Türbesi 21
Üftade Tekkesi 51, 55
Üftade Mehmed
Muhittin 55
Ünlü Cadde 109
v
Vagon Cafe 147, 148
Vatikan 40
Valilik Binas› 52
Veled-i Yaniç Mescidi 21
Verem Savafl Dispanseri 89
Von Moltke 9
y
Yalova 12
Yakma-Da¤lama
Koleksiyonu 70
Yakup Çelebi 55
Yahudiler 56, 113
Yahudilik Soka¤› 56, 113
Yeflil Külliyesi 18, 19, 81
Yeflil Camii 81, 111
Yeflil Türbe 19, 82, 111
Yeflil Kahve 18, 19
Yeflil Çarfl› 123
Yenikap› 12, 51
Yeni Kapl›ca 64
Yerkap› 51
Yerkap› Camii 21
Yeni Saat Kulesi 17
Yeniflehir ilçesi 45, 102
Y›ld›r›m ‹lçesi 99
Y›ld›r›m Külliyesi
18, 19, 78
Y›ld›r›m Camii 80
Y›ld›r›m Bayezid
Türbesi 79
Y›ld›r›m Medresesi 79
Y›ld›z Kahve 51
Yukar›deliler Köyü 31
Yunan 51
Yunanl›lar 100
Yorganc›lar 123
Yörük Köyleri 38
Yörük fienlikleri 30, 160
z
Zafer Plaza 24, 123, 124
Zeytinba¤› Bkz. Trilye
Zindan Kap› 17, 51
Zirve Tepesi Parkuru 33
Zonguldak 104
Zoo Park 14, 24, 27