yatak ihraç
Transkript
yatak ihraç
BAŞARI ÖYKÜSÜ / BERNA İLTER Köksal BAYRAMOĞLU [email protected] da yakaladığı başarı yatırımcıların da ilgisini çekti ve The Abraaj Group (Abraaj), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile birlikte BRN Yatak’a ortak oldu. İlter, bu ortaklıkla BRN markasının daha hızlı büyüyeceğini söylüyor. Berna İlter, 10 yıl önce kurduğu şirketi BRN ile yakaladığı başarı öyküsünü Ekovitrin’e anlattı. BRN Yatak Yönetim Kurulu Başkanı Berna İlter Kayseri’den 5 kıtaya n Ekovitrin okurları tarafından Yılın İş Kadını seçildiniz. Düşüncelerinizi alabilir miyiz? Ekovitrin Ailesi’ne ve okuyuculara teşekkür ediyorum. Türkiye ekonomisinin kalbinin attığı Ekovitrin‘in düzenlediği bu önemli organizasyonda okuyucuların oyları ile bu ödülü almak gurur verici. Aldığım her ödül beni başarı yolunda daha da heyecanlandırıyor ve büyüme yolunda yeni hedefler oluşturmamda itici bir güç oluyor. yatak ihraç ediyor Girişimci iş kadını Berna İlter tarafından Kayseri’de kurulan BRN Yatak, 5 kıtada 60’tan fazla ülkeye ihracat yapıyor. Berna İlter’in hedefi bu sayıyı 100 ülkeye çıkarmak. B erna İlter’in Kayserili şirketlerin ürünlerini ihraç etme amacıyla başladığı iş hayatı Kayseri’den yola çıkarak, dünya çapında bir başarı hikayesine dönüştü. Dış ticaretle başladığı iş hayatında sanayici ve örnek bir iş kadını profili çizen İlter, kurduğu BRN Yatak ile Türkiye yatak ihracatının neredeyse yarısını tek başına gerçekleştiriyor. 800 metrekarelik alanda 5 makine ve 10 işçiyle yola çıkan İlter, bugün 27 bin metrekarelik alanda 300’e yakın kişiye istihdam sağlıyor. BRN Yatak, bugün 5 kıtada 60’tan fazla ülkeye ihracat 90 EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 gerçekleştiriyor. Berna Hanım, Avrupa’nın en başarılı 10 girişimcisinden biri olarak gösteriliyor. Kayseri Sanayi Odası’na seçilen ilk kadın meclis üyesi olan İlter, Anadolu’dan KOBİ’ler ve Kadın Girişimcileri temsilen DEİK Yönetim ve İcra Kurulu’nda görev alıyor. Berna İlter’in kısa zaman- n Sizi tanıyabilir miyiz, girişimcilik hayatınız nasıl başladı? Kayseriliyim. Memur bir ailenin tek kızıyım. 9 Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde İngilizce İşletme okudum, 1996 mezunuyum. BRN Yatak şirketi ile BRN Uluslararası Danışmanlık şirketi kurucusuyum. Girişimcilik maceram uluslararası ticaret ve finansa merakımla başladı. Daha ilkokuldayken bile hatırlıyorum, Dünyamız Çocuk Ansiklopedisi vardı. Oradan ülkelerin geçim kaynaklarını, ne alıp ne sattıklarını okurdum. Bir nevi ekonomik coğrafya merakım vardı. Seyahat etme, farklı kültürleri ülkeleri tanıma isteğim çok baskındı. Ailenin tek kızı olarak me- 800 metrekarelik bir alanda 5 makine ve 10 işçiyle yola çıktığımız o günlerden, bugün 27 bin metrekarelik alanda 300’e yakın kişiye istihdam sağlıyoruz. zuniyetten sonra babamın ısrarı üzerine Kayseri’ye döndüm. Yeni özelleşen o günkü ismi ile eski bir KİT’te çalışmaya başladım O firmada profesyonel girişimciliğim başladı. Hiç yapılmayan işleri başlattık. İhracat, ithalat ve en önemlisi kendi çabalarımla fiyat risk yönetimi ve Londra Metal Borsası işlemleri. Bu konuda Londra’da eğitimler aldım ve stajlar yaptım. Daha sonra bu konuda ilerlemeye karar verdim Türkiye’de daha VOB bile yoktu ve Londra Metal borsasında futures ve hedge işlemlerini 23 yaşlarımda benden başka Türkiye’de direkt işlem yapan başka kimse de yoktu Bu konudaki başarım diğer firmalar tarafına duyulmuştu. Danışmanlık ya da kendi adlarına metal fiyatı risklerini yönetmem konusunda talepler artmıştı. Bu sebeple EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 91 BAŞARI ÖYKÜSÜ / BERNA İLTER BRN Uluslararası Danışmanlık şirketini kurdum. Sonrası 2001 krizi ve firmalarımızın o dönemde işlemlerini kapamaları... Tercih yapmak zorunda kaldım. Şirketi kapatıp bir firmada ihracat biriminde çalışacaktım. Zor olanı seçtim ve Kayseri’deki kendi dış ticaret birimi olmayan KOBİ’lerin ürünlerini Afrika ve Ortadoğu ülkelerine ihraç etmeye karar verdim ve Tanzanya’da fuara katıldım. Çeşitli ürünlerle ve onlarca firmanın kataloğu ile Nijerya vb. gibi ülkelere gittim. O dönem Kayseri’den Lagos’a çelik kapı ticareti köprüsü başlattım. O günlere, uluslararası çerçilik dönemim diyorum. Madagaskar’a; undan tutun, mısıra, emaye tencereye, mobilya sayısız ürünler ama hepsinde kendi markamız ve kalite standardını belirliyorduk. Şimdi dönüp baktığımda, ilk defa ihracata başlatıp, ürünü nasıl paketleyecek, konteynıra nasıl yükleyeceğine kadar eşlik ettiğim günlerden, bugün büyüyen firmaları şu an birçok ülkeye ihracat yapan ve daha büyük fabrikaları olan firmalar halinde görünce de çok mutlu oluyorum. n Kısa zamanda BRN Yatakları’yla büyük başarı elde ettiniz. BRN Yatakları’nın kuruluş hikâyesini anlatır mısınız? Aslında hikâyemiz fuarda tanıştığımız Tanzanyalı bir müşterinin yatak kumaşı istemesiyle başladı. Onlara satamadık ama yatak kumaşı hayatımıza girmiş oldu daha sonralarda ise Avustralya’dan yatak kumaşı talebi gördüm yatak sektörüme adım atmış oldum, Avustralya’ya yatak kumaşı satmaya başladım. Polonya’dan Avrupa’ya girdik. Bir süre 92 EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 Sektörde internetten ilk yatak satışını gerçekleştirdik. Yıllık 750 bin civarında yatak üretim kapasitemiz, bir milyona yakın yatak kılıfı üretim kapasitemiz var. sonra bütün hammaddeler sonrasında da bitmiş ürün talebi geldi. Bu şekilde yatak ve uyku ürünleri işine girdik. Üretim yapma fikri de bu süreçte doğdu. Kanada’ya ihracat yapıyordum. Fason ürettirdiğim firmalarda sorun yaşıyordum. Bir gün eşime ben üretim yapacağım dedim. 800 metrekarelik yer tuttuk. 5 dikiş makinesi 2 kenar kapatma aldık. 10 işçiyle üretime başladık. Daha sonra hızlı bir büyüme süreci başladı. BRN Yatak’ı kurarken düşüncemiz sadece ihracattı. Ülkelerdeki uyku kültürlerini, farklı modelleri inceledik. Ayrıca Avrupalı üreticilerle yarı mamul işbirlikleri yaptık. Bu bize çok tecrübe kazandırdı. Ve yatak ihracatında en büyük sorun olan navlun maliyeti sorununu farklı paketleme sistemleri ile çözdük. Bunu yaparken ilerleye dönemde online satışların artacağını da çok erken öngörmemiz de etkin oldu. Böylece kargolama maliyetlerini de düşürmüş olduk. 2012 sonunda Türkiye için artık zamanı geldi dedik. Önce online siteleri aracılığıyla internetten ürünlerimizi sattık. Çok yoğun talep geldi. İlk AVM showroom’unu Ankara Armada‘da açtık. Ürünlerimiz beğeniliyor. AVM’lerde yeni mağazalar açmak için arayış içindeyiz. İstanbul’da 7 olmak üzere toplam 11 mağazamız var. n Bu yılın başında girişim sermayesi şirketi The Abraaj Group, BRN’ye ortak oldu. Bu ortaklık ile ilgili neler söylemek istersiniz? Şubat ayında hızlı büyüyen pazarlarda faaliyet gösteren The Abraaj Group (Abraaj), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile birlikte bize ortak oldu. Abraaj, bünyesinde Anadolu Girişim Sermayesi Fonu kurmuştu ve Anadolu’da gelecek vadeden şirketlere yatırım yapacağını açıklamıştı. Çok geçmeden ilk yatırımını bize yaptı. Çoğunluk hisseleri bizde. Buradan gelen kaynağı; üretim, ihracat ve perakendede büyümek için kullanıyoruz. ABD, Kanada, Avustralya gibi ihracat yapılması zor olan ülkelere ulaştık. 5 kıtada 60’tan fazla ülkeye yatak ihracatı yapıyoruz. n BRN Yatakları’nın ürün kategorilerine değinelim… Üretim kapasiteniz nedir? BRN Ergo (Ergonomik yataklar), BRN Ortho (Ortopedik yataklar), BRN Visco (Doğal kauçuk ve visco hafızalı sünger yatak), BRN Style (özel üretim yataklar) olmak üzere 4 kategoride sunuluyor. BRN Yatakları, yaylı ve sünger grubu yatakların yanı sıra baza, yatak başı, el yapımı yataklar, yatak setleri, hareketli bazalar ve uyku ürünleri de üreten geniş bir yelpazeye sahip. Yataklarımızı, her ülkenin uyku kültürüne ve her bir kullanıcının ihtiyaçlarına uygun olarak “kişiye özel” tasarlıyoruz. BRN Yatak, yatağın preslenip ihraç edilmesiyle, yatak ihracatında çok önemli bir konu olan navlun sorununu aşmış bulunuyor. Sektörde çok önemli iki yeniliğe daha imza atarak paketlenmesi ve depolanması çok kolay olan roll-pack (vakumlu paket yatakları) üreten kargo kolaylığı sağlayan bu ürün sayesinde sektörde internetten ilk yatak satışını da gerçekleştirdik. Yıllık 750 bin civarında yatak üretim kapasitemiz, bir milyona yakın yatak kılıfı üretim kapasitesine sahibiz. Bu önemli bir rakam. EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 93 BAŞARI ÖYKÜSÜ / BERNA İLTER markasını daha da ileriye taşımayı; yeni bağlantılar ve büyüyen iş hacmimizle başarı çıtamızı yükseltmeyi hedefliyoruz. Ar-Ge çalışmalarımızı da son teknolojiyi kullanıcıyla buluşturmak üzere yoğunlaştırıyoruz. n Bünyenizde toplamda kaç kişiyi istihdam ediyorsunuz? 27 bin metrekarelik alanda 300’e yakın kişiye istihdam sağlıyoruz. n BRN yatakları sektörde özellikle ihracat bazında adından söz ettiriyor. Şu anda hangi ülkelere ihracat gerçekleştiriyorsunuz? Yatak ihracatımızın yüzde 80’ini Avrupa ülkelerine yapıyoruz. Tasarımın kalbinin attığı İtalya, tüm Avrupa, Kuzey Afrika ve Ortadoğu’dan Güney Amerika’ya ihracat ağımız bulunuyor. Ayrıca 2013 yılında Türkiye’nin hiç ihracat yapmadığı iki ülkeden biri olan Mikronezya’ya da ilk ihracatı yapan firma BRN Yatak. İhracat odaklı çalışan şirketimiz, kendine özgü bir teknolojisiyle ihracatta rakiplerine göre muazzam bir fark yaratıyor. BRN olarak ABD, Kanada, Avustralya gibi ihracat yapılması zor olan ülkelere ulaştık. 60’tan fazla ülkeye yatak ihracatımızın sırrını da “Her ülkenin vatandaşı ne istiyorsa onu üretiyoruz” düşüncesiyle yola çıkarak, ülkelerin uyku kültürleri inceleyerek, farklı modeller tasarlıyoruz. Ürünlerin çeşitliliği sayesinde müşteri portföyümüz de artıyor. 94 EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 İlk AVM showroom’unu Ankara Armada‘da açtık. İstanbul’da 7 olmak üzere toplam 11 mağazamız var. AVM’lerde yeni mağazalar açmak için arayış içindeyiz. n Türkiye ve dünya genelinde kaç satış noktanız bulunuyor? Bugün 27 bin metrekarelik kapalı bir alanda kurulan modern ve “hijyenik” üretim tesislerinde üretilen BRN marka- lı yataklar tüm dünyaya ihraç ediliyor. 2011 yılında “Sektörünün ihracat şampiyonu” olan firmamız, dünyada 5 kıtada 500’den fazla satış noktasında yer alıyor. BRN Yatak’ın Ankara Armada, İstanbul Capacity, Arena Park, Brandium, Vialand AVM, Avcılar, Mall Of İstanbul, Metro Garden, KayseriPark, Gaziantep PrimeMall AVM, Muğla Bodrum Avenue AVM’nin yanı sıra KKTC mağazası bulunuyor. n Bayilik sayınızı arttırma planınız var mı? 2018 yılında mağaza sayısının 50’ye çıkarılması hedefliyoruz. Büyüme planlarımız sadece yurt içiyle sınırlı kalmayacak. Turquality kapsamında yurt dışında franchise zinciri kuracağız. 2018’e kadar yurt dışında 22 mağaza açmayı hedefliyoruz. Bu arada Ortadoğu pazarı için mastır franchise görüşmelerine başladık. Franchise ağını oluştururken kadın girişimcilere öncelik vereceğiz. Gelecekte, hiç hız kesmeden BRN Yatak n Türkiye’nin en hızlı büyüyen 25 şirketi arasında yer alıyorsunuz. Bu başarınızı neye borçlusunuz? Başarımı risk almayı bilen bir girişimci olmama bağlıyorum. Araştırmacı bir kişiliğe sahibim. Yorulma kelimesini az kullanırım. Eski borsa günlerimdeki tecrübemle göstergelerin doğru okunduğu, doğru zamanda akılcı kararlar alındığı noktada ‘risk’ dediğimiz şey bir fırsata, sonrasında da başarıya dönüşüyor. En yüksek büyümelerimizi hep kriz yıllarında yaptık. Örneğin ben diğer firmaların aksine yurt dışı öncelikli çalıştım. Ülkelerin birbirinden farklı olan uyku kültürlerini doğru analiz ederek, bu çeşitliliğe uygun ürün geliştirmemiz büyük başarılara imza atmamızı sağladı. Bir kadın girişimci olarak kat ettiğim yolda, BRN’yi birlikte kurduğumuz eşim en büyük destekçimdi. Her aşamada onun desteği, değerli fikirleri, katkıları sayesinde kendimi daha da güçlü hissettim. n Türkiye’de kadın girişimcilerin sayısını arttırmak için ne yapılmalı? Torba Yasa ile gelen teşvik planlamaları sizce yeterli mi? Büyüme planlarımız sadece yurt içiyle sınırlı değil. Turquality kapsamında yurt dışında franchise zinciri kuracağız. 2018’e kadar yurt dışında 22 mağaza açmayı hedefliyoruz. Türkiye’nin büyüyen ekonomisine kadınların etkisi göz ardı edilemez. Doğru bir planlama üzerinden ilerlenmesi halinde yakın zamanda kadın girişimcilerin adı daha sık duyulabilir. Kadın girişimcilerin en büyük avantajı DNA’larında kodlanan ’pes etmeme’ olmasıdır. Kadınların iş hayatındaki oranı her geçen gün artmasına rağmen yine de istediğimiz seviyenin çok altında. Ülkemizde kadınların toplam istihdam içindeki payı yüzde 38. Bu oran, kadın girişimciler söz konusu olduğunda yüzde 7 seviyelerine düşüyor. Kadın girişimcilerin fırsat sunulması halinde bunu çok iyi değerlendirecek potansiyele sahip olduğunu yaşayarak gördüm. Rakamları incelediğimizde son 4-5 yıl içerisinde iş hayatına 1,5 milyondan fazla kadının girdiğini görüyoruz. Ülkemizin 2023 yılına dair çok önemli ekonomik hedefleri var. Bu hedeflere ulaşmak için çok çalışmamız gerekli. Türkiye’de her yıl 900 bin kişiye yeni istihdam sağlanması gerekiyor. Ayrıca her yıl en az 90 bin yeni girişimciye ihtiyaç oluyor. Bunların sadece kamu üzerinde en yapılması imkânsız. Bu noktada Torba Yasa ile gelen teşvik planlamaları, özel sektörün kadın EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 95 BAŞARI ÖYKÜSÜ / BERNA İLTER BRN Yatak’ın Kayseri’deki üretim tesisi Gelecekte, hiç hız kesmeden BRN Yatak markasını daha da ileriye taşımayı; yeni bağlantılar ve büyüyen iş hacmimizle başarı çıtamızı yükseltmeyi hedefliyoruz. 2023’e planlı bir şekilde ilerleyeceğiz. girişimcilerine can suyu olabilir. Yasanın getirdiği teşvikleri iyi değerlendirebilirsek önümüzdeki 5 yıl içerisinde iş hayatına giren kadın sayısının en az 3’e katlanacağını 5 milyon yeni kadın girişimci olacağını öngörüyorum. Torba Yasa’nın getirdiği teşviklerin biraz detaylanması gerekiyor. Örneğin, ABD’de bazı eyaletlerde kadın girişimcilere kamu alımlarında fiyat avantajı sağlanması gibi seçenekleri ülkemizin şartlarına uyarlayarak hayata geçirmemiz lazım. n Hükümet 2023 için ülke çapında önemli hedefler belirledi. Ve birçok firma bu bağlamda gelecek planlarını şekillendirdi. BRN Yatakları’nın 2023 için ne gibi hedefleri var? İhracatta yapılmayanı gerçekleştirmiş bir firma olarak 2023 96 EKOVİTRİN HAZİRAN 2015 yılına kadar toplamda 100 ülkeyi rahat uykuyla tanıştırmayı hedefliyoruz. BRN Yatak olarak, yurt dışında elde ettiğimiz başarıların yanı sıra, son dönemde yurt içindeki mağazalarımızın sayısını ciddi oranda arttırdık. Ülkenin en prestijli AVM’lerinde ve elverişli noktalarında açtığımız mağazalar çok güzel satış grafikleri yakaladı. Gelecekte, hiç hız kesmeden BRN Yatak markasını daha da ileriye taşımayı; yeni bağlantılar ve büyüyen iş hacmimizle başarı çıtamızı yükseltmeyi hedefliyoruz. 2023’e yıl yıl planlayarak ilerleyeceğiz. Daha önce de belirttiğim gibi 2018’e kadar yurt dışında 22 mağaza açmayı hedefliyoruz. 2018 yılında ciromuzu 55 milyon dolara çıkarmayı hedefliyoruz. İhracatın ithalatın yüzde 70’ini karşılama hedefi, doğru hamlelerle hayal değil. Berna İlter kimdir? 9 Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde İngilizce İşletme eğitimi aldı. Kayserili girişimci Berna İlter, 2001 yılında BRN Uluslararası Danışmanlık şirketini kurdu. Birçok firmaya uluslararası pazarlama ve dış ticaret danışmanlığı yaptı. 2001 -2006 yılları arasında Ortadoğu, Doğu ve Batı Afrika pazarlarında aktif çalıştı. 2006 yılında öz kaynakları ile kurduğu BRN Yatak’ı 5 kıtada 60’tan fazla ülkeye ihraç eden bir şirket haline getirerek, çok kısa sürede sektörün ihracat şampiyonu haline getirdi. İlter, aynı zamanda DEİK Yönetim ve İcra Kurulu’nda da görev yapıyor. Evli ve iki çocuk annesi olan İlter, Avrupa En İyi 10 girişimcisi Ruban D Honor - Onur Ödülü’nün de sahibi.