Pentagon Haber Ajansı!

Pentagon Haber Ajansı!
- Azime ACAR
Önce, "iliştirilmiş gazeteciler" furyasını hatırlayalım...
Ya da Hasan Pulur'un yakıştırmasıyla "yamanmış gazeteciler"i...
Amerikan ve İngiliz birlikleriyle beraber hareket eden ve onların cephesinden yayın yapan
gazeteciler ne kadar
tarafsız
kalabilirlerdi ki...
Tankların üzerinden savaşı canlı canlı yayınlayan gazetecilerin tarafsız kalıp kalamadıkları
haftalarca tartışılmıştı.
Türkiye'den bu iliştirilmiş gazeteciler kervanına katılan gazeteci Cüneyt Özdemir, "İliştiril
miş gazetecilerin, tamamen askerlere teslim olmuş gazeteciler anlamına gelmediğini"
belirtiyordu.
...Ve, iliştirilmiş gazetecilerin tarafsızını da, taraf tutanını da gördüğünü anlatıyordu.
***
İliştirilmiş gazeteci olmak öyle kolay değildi.
Önce Pentagon ile 20 sayfalık bir sözleşme imzalanıyordu.
Aslında bu sözleşmenin özü "Görüntü vereceksin, haber vereceksin, ama sır
vermeyeceksin"
idi.
Kent Devlet Üniversitesi Siyaset Bilimci Profesör Thom Yanek, iliştirilmiş gazeteci
uygulamasının, habercilerin
entagon'un sözcüsü olma"
tehlikesi yarattığına dikkat çekiyordu.
"P
Pentagon'un sözcüsü olmak
Evet, şimdi Pentagon'un Irak'ta ikinci medya operasyonuna geçebiliriz.
Kendi yazdıkları makale ve haberleri sanki "bağımsız" gazeteciler tarafından yazılmış gibi "p
ara karşılığı"
Irak gazetelerinde yayınlatma operasyonuna.
Bu operasyonda her şey ABD ordusu ile bağlantıları "maskeleyecek" şekilde tasarlanmıştı.
Bunun için merkezi Washington'da bulunan Lincoln Group'un Irak'taki elemanları,
Pentagon'un haberlerini
Arapça'y
1/4
Pentagon Haber Ajansı!
a tercüme edip
, Irak medyasına dağıtıyordu.
Amaç?...
Irak'taki Amerikan imajını parlatmaktı.
Amerikan ve Irak askerlerinin çalışmalarını ve ülkenin ABD önderliğinde yeniden inşa
çabalarını
övüyorlardı.
Ve, isyancıları kötülüyorlardı.
Haberler gerçek olaylara dayanıyordu, dayanmasına.
Ama, bunlar sadece tek bir yönünü yansıtıyor, ABD ya da Irak hükümetlerinin hakkında zayıf
imaj yaratacak kısımlar
haberlerden çıkarılıyordu.
LOS ANGELES TIMES'IN MANŞETİ
Amerika Ordusu'nun yürüttüğü bu "paralı haber" operasyonunu, yine bir Amerikan gazetesi
ortaya çıkarıyordu.
30 Kasım tarihinde Los Angeles Times manşetten veriyordu bu işgal haber ajansı
çalışmalarını.
"Bağdat'ta Korgeneral John R. Vines tarafından komuta edilen 'Enformasyon Operasyonları
Özel Kuvveti'
tarafından
yazılan haber ve makaleler, Arapçaya tercüme ediliyor ve özel bir savunma şirketinin yardımıyla
Bağdat gazetelerine konuluyor."
diyordu haberde.
Aynı habere göre, bu operasyonu yürüten birim, bir gazeteyi satın almış ve bir radyonun
kontrolünü ele geçirmişti.
Gazetenin bulduğu kayıtlar ve yaptığı röportajlar, ABD'nin, enformasyon operasyonu başlattığı
bu yılbaşından bu yana Irak gazetelerine düzinelerce haber yayımlaması için para ödediğini
gösteriyordu.
İşte, paralı haberlerden birinin başlığı: "Iraklılar terörizme rağmen yaşamakta ısrar
ediyorlar"
Amerikan ordusunun yürüttüğü psikolojik savaş ve propaganda kampanyası kapsamında
bu ve benzeri pek çok manşet, Amerikan ordusu tarafından kaleme alınmıştı.
Los Angeles Times'in haberine göre, "paralı haber" operasyonu Irak ve Pentagon'daki bazı
subaylar arasında tepkiye de yol açmıştı.
2/4
Pentagon Haber Ajansı!
Haberde, üst düzey bir Pentagon yetkilisi, "Irak'ta demokrasi ilkelerini oluşturmaya çalışıyoruz.
Bu ülkede yaptığımız her konuşma demokrasi hakkında. Ama bunu yaparken, demokrasinin
ilkelerini ihlal ediyoruz"
diyordu.
Aslında Amerika'nın medya üzerindeki çalışmaları bununla da sınırlı değildi.
Amerika tarafından Iraklı gazetecilere verilen "Basının demokratik ortamda yeri" adlı gazet
ecilik kurslarını
da propaganda amacıyla yaptığına dikkat çekiliyordu.
"HERŞEY KANUNLARA UYGUN"
Haberlerin Los Angeles Times'tan dünya basınına yayılmasının ardından, ABD ordusu "para
lı haberleri"
doğruluyordu.
Irak'taki ABD güçlerinin sözcüsü Tümgeneral Rick Lynch, Bağdat'ta düzenlediği basın
toplantısında, iddiaları dolaylı olarak doğruluyor ve
"ABD'li komutanlara Irak kamuoyunu aydınlatmaları için yetki verildiğini ve herşeyin
kanunlara uygun olduğunu"
söylüyordu.
Beyaz Saray Sözcüsü Scott Mclellan ise haberlerden "kaygı" duyduklarını söyleyip,
Savunma Bakanlığı'ndan bilgi istediklerini belirtiyordu.
IPRA'NIN ARAŞTIRMASINDAN İKİ SORU
Amerikan Ordusu'nun Irak'taki "paralı haber" operasyonu, Uluslararası Halkla İlişkiler
Derneği
'nin (IPRA) birkaç yıl önce
internet üzerinden
52
ülkede
yaptırdığı anketin sonuçlarını çağrıştırıyordu.
Anket, ticari, politik, dini veya ideolojik bazı güç odaklarının medyadan yararlanma peşinde
olduklarına ilişkin ilginç veriler içeriyordu.
İşte anketin iki sorusu ve sonuçları;
- "Bir gazete ya da gazeteci bir haberi
yayınlamamak için para almayı kabul eder."
Güney -Orta Amerika: %41
Doğu Avrupa: %28
Asya: %26
Afrika-Ortadoğu: %20
Güney Avrupa: %20
3/4
Pentagon Haber Ajansı!
Kuzey-Batı Avrupa: %5
Avustralya: %10
Kuzey Amerika: %10
- "Gazetelerde yer alan haberler
bazı dış etkilere bağlı olarak yayınlanır.
(paralı haber, reklam bölümünden gelen baskı gibi.)"
Doğu Avrupa: %63
Afrika-Ortadoğu: %40
Güney Avrupa: %35
Kuzey- Batı Avrupa: %21
Avustralya: %20
Asya: %16
Kuzey Amerika: %13
Irak'ta yaşananlar, halkın sesi, gözü ve kulağı olan medyayı kontrol altında tutabilmek ve bu
gücü kendi isteği yönünde kullanabilmek
çabalarının tarihteki son vakasıydı...
4/4