Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü

Transkript

Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü
OCAK-ÞUBAT-MART 2011
ISSN 1309-6656 YIL 2, SAYI 1
Süleyman Demirel Üniversitesi
Jeoloji Mühendisliði Bölümü
www.geo.sdu.edu.tr
SDUGEO
e-dergi
Baþ Editör
Muhittin Görmüþ
Editörler
Kubilay Uysal
Fatma Aksever
Yayýn Kurulu
Mustafa Kuþcu, Fuzuli Yaðmurlu, Muhittin Görmüþ,
Nevzat Özgür, Hakan Çoban, Mahmut Mutlutürk
Ayþen Davraz, Kamil Yýlmaz, Ali Yalçýn, Enis K. Sagular
Oya Cengiz, Ümran Pekuz, Mehmet Özçelik, Ömer Elitok
Þemsettin Caran, Murat Þentürk, Selma Demer
Erhan Þener, Kubilay Uysal, Þehnaz Þener
Fatma Aksever, Menekþe Zerener, Süveyla Kanbur, H.Rýfat
Özsoy, Simge Varol
Yayýn Türü
Süreli-Siyasi Deðil
Yayýn Þekli
Üç Ayda Bir
Ýmtiyaz Sahibi
Süleyman Demirel Üniversitesi
Jeoloji Mühendisliði Bölümü
Sorumlu Müdür
Muhittin Görmüþ
Sorumlu Yazý iþleri Müdürleri
Kubilay Uysal
Fatma Aksever
Grafik Tasarým
Kubilay Uysal
Adres
Süleyman Demirel Üniversitesi
Mühendislik Mimarlýk Fakültesi
Jeoloji Mühendisliði Bölümü
32260, Isparta
www.geo.sdu.edu.tr
0.246.211 1299
[email protected]
ISSN 1309-6656
©Süreli Elektronik Yayýndýr, Tüm hakký SDÜ’ne aittir.
Kapak resmi: 3.bp.blogspot.com
Dergideki Yazýlar Kaynak Gösterilerek Kullanýlabilir.
Yazýlarýn Sorumluluðu Yazarlarýna Aittir.
SDUGEO
e-dergi
OCAK- ÞUBAT-MART 2011
YIL 2, SAYI 1
ÝÇÝNDEKÝLER
?
Kurullar, Kurallar ve Ýþleyiþ
3
SDUGEO
?
Tsunami
4
GÜNCEL
9
SEMINER
22
28
Muhittin Görmüþ
Kubilay Uysal
?
Süs Taþlarý
Yeþim Temur
?
Bilimsel Yazý Yazmak
SENTEZ
Muhittin Görmüþ
?
TUBITAK 2209 projeleri
GELECEGIN MÜHENDISLERI
32
44
Fatma (Seyman) Aksever
?
Gölcük Volkanizmasý (Isparta) ve Çevresel
ISPARTA VE JEOLOJI
Sorunlar
Ömer Elitok & Muhittin Görmüs
?
Ocak Subat Mart 2011
BÖLÜMDEN HABERLER
SDÜ Jeoloji Mühendisliði Bölümü
?
Uluslararasý & Ulusal Etkinlikler
51
AJANDA
Fatma (Seyman) Aksever
?
Fýrat Ünv. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi
59
DERGILERDEN
?
Dokuz Eylül Ünv. Mühendislik Fak. Mühendislik Bilimleri Dergisi
?
Engineering Geology & Lithos
Fatma (Seyman) Aksever
SDUGEO
e-dergi
SDUGEO
SDUGEO; Kurullar, Kurallar ve Ýþleyiþ
SDUGEO
Muhittin Görmüþ,
SdÜ Jeoloji Mühendisliði Bölümü, Bölüm Baþkaný,
[email protected]
Yeni bir yýlýn ilk sayýsý ile tekrar karþýnýzdayýz…
e-dergi
kurallar (yönetmelikler, ilkeler vb.) ile hareket
etmeliyiz.
Kararlar alýnýrken objektiflik yakalanmalý en iyi
nasýl olabilir düþüncesiyle hareket edilmelidir.
Eksik ya da yanlýþ kararlar yine kurullar da
görüþülerek karara baðlanmalýdýr. Kurullarýn
iþletiliþinde ve kararlarýn alýnmasýndaki iþleyiþ
prensibi, çoðu kesimin kabul edebileceði adalet
ölçülerinde olmalýdýr.
Zamanýn akýp gittiðini hepimiz biliyor ve bu
zamaný iyi deðerlendirmeye çalýþýyoruz. Bu
sayýmýzda Tsunami, süstaþlarý, Gölcük
volkanizmasý, kaynak gösterimi gibi önemli
konulara yer vermeye çalýþtýk. Öyle umuyoruz ki
her bir konu okuyucu için farklý bir düþünce
oluþturacak ve katký saðlayacaktýr bilgi
daðarcýðýna.
Üniversitelerimizin en önemli iþlevleri arasýnda;
þehirde ya da bölgede yaþanan problemlere ýþýk
tutmasý, ülkemize hizmet edecek gençlerimizin iyi
bir eðitimden geçirilmesi ve araþtýrýcýlarýmýza
uygun araþtýrma koþullarýnýn saðlanmasý yer
almaktadýr. Her bölüm, her fakülte belirledikleri
hedefleri doðrultusunda þüphesiz ki birçok
çalýþmalar, araþtýrmalar yapýyor, faaliyetlerini
devam ettiriyorlar. Üniversitemizin yaklaþýk 19.
yýlý, bölümümüzün ise yaklaþýk 27 yýlý arkamýzda
kalýrken, Jeoloji Mühendisliði Bölümü olarak
faaliyetlerimizin ne kadarýný duyurabilmiþiz, þehir
yönetimi ve halký ile ne kadar bütünleþebilmiþiz,
mezun öðrencilerimizden ne kadar haberdar
olabiliyor, ya da mezunlarýmýz bizi ne kadar takip
edebiliyorlar? Eðitim ve araþtýrma faaliyetlerimiz
yeterli mi? Ya da bunlarýn hepsi daha iyi nasýl
olabilir? Tüm bu sorularýn cevaplarýný her birimiz
farklý verecek, görüþler ve eleþtirecek belirtecektir.
Geçmiþten dersler alarak, günümüzü
deðerlendirerek eðer gelecekte bir yerlere
ulaþmak istiyorsak; kurullar, kurallar ve iþleyiþi
önemsenmeli ve birbirimize verdiðimiz deðer
ölçüsünde deðerimiz olduðunu düþünmeliyiz. Eðer
ayrýmcýlýktan uzak, yeteneklere deðer vererek
bencillik ve kiþisel çýkarlarý düþünmeden bu ülkeye
hizmet etmek, batý medeniyetinden daha iyi
seviyelere gelmek istiyorsak en küçük
kurullarýmýzdan en büyük kurullara kadar tüm
kurullarýmýzý çalýþtýrmalý, kurullardan çýkacak
Bölüm olarak anabilim dalý kurularýmýz, bölüm
kurullarýmýz iþletilmekte, önemli kararlar
toplantýlar sonrasýnda alýnmaktadýr. Bunlarýn yazýlý
hale gelmesi, herkese açýk olmasý bölümümüzün
iþleyiþ prensibi olarak benimsenmiþtir. Eksiklik ve
hatalarýmýzý en aza indirgemek, faaliyetlerimizi
imkanlarýmýz ölçüsünde yapmak için uðraþýyoruz.
Þüphesiz ki mükemmel deðiliz… Fiziki mekanlarý
ile çaðdaþ görünümlü; modern sýnýflara ve teknik
donanýmlý laboratuarlara sahip, teknik ve öðretim
elemanlarý ile araþtýrma faaliyetleriyle bölgeye ve
ülkemize ýþýk tutan bir bölüm hepimizin hedefi.
Þehir yönetimi ile þehrin yerbilimleri sorunlarý için
çalýþan bölümce seçilen temsilcilerimizin
olmasýný; bölgemizde yerbilimleri ile uðraþanlara,
yerbilimlerini sevenlere, ilgi duyanlara kurslarýn
düzenlenmesi planlarýmýz arasýnda. Benimde bir
katkým olsun diyen mezunlarýmýza her zaman
kapýmýzýn açýk olduðunu ve deneyimlerini
bölümümüzde aktarmalarý için her türlü desteði
vereceðimizi de belirtmek istiyoruz.
Eðer sesimizi duyarsanýz, yaptýklarýmýzý
görürseniz, bizlerin de sizleri duyma ve görme
fýrsatýmýz olur. Duymazsanýz, görmezseniz,
sesimiz ve görüntümüz sadece satýrlarda kalýr…
Duyulmak ve yeni sayýlarýmýzda katkýlarýnýzý
görmek dileðiyle…
SDÜ Jeoloji Mühendisliði Akademik Kurulu
3
SDUGEO
e-dergi
GÜNCEL
Güncel: Tsunami
SDUGEO
e-dergi
Kubilay Uysal
SDÜ Jeoloji Mühendisliði Bölümü
[email protected]
Japonyada 11 Mart 2011'de meydana gelen tsunami felaketi bu doða olayýnýn bizleri ne kadar çaresiz
býraktýðýný bir kez daha gözler önüne sermiþtir. 8.9 büyüklüðündeki depremin neden olduðu öne sürülen
tsunami sonrasýnda onbinlerce insan yaþamýný kaybetmiþ, onarýmý uzun sürecek bir yenileme dönemine
girilmiþtir.
Bu yazýda jeoloji bilimini yakýndan ilgilendiren bu doða olayýnýn oluþum nedenleri, alýnabilecek önlemler ve
tsunamilerin bazý sedimantolojik etkilerine deðinilmiþtir.
Giriþ
Tsunami okyanus ve deniz altýndaki büyük ölçekli deðiþimlerin neden olduðu deniz yüzeyinde oluþan dev
çekim dalgalarýdýr. Tipik tetikleme mekanizmalarý; deprem kaynaklý deniz yataðý deðiþimleri, volkanik
patlamalar, su altý ve su kenarý kütle haraketleri, meteor gibi büyük objelerin denize çarpmasý ve su altý
patlamalarýdýr (Gedik vd. 2005)
Tsunami kelimesi Japonca tsu-nami “harbor waves” yani liman dalgalarý anlamýna gelen kelimelerden
türemiþtir. Dünya literatürüne 19. yy. da Japonya’da meydana gelen Meiji tsunamisi ile girmiþtir.
Pek çok yerde sýklýkla “gel-git dalgalarý” tsunami ile karýþtýrýlmaktadýr. Gel-git dalgalarý basitçe güneþ ve ayýn
çekim kuvveti etkisi ile meydana gelen periyodik dalgalarýn yükselmesi ve alçalmasý olayýdýr. Tsunamilerin
gel-git dalgalarý ile hiç bir ilgisi yoktur.
Tsunami ilk oluþtuðunda genelde tek bir dalgadýr ancak kýsa bir süre içerisinde üç ya da beþ dalgaya
dönüþerek çevreye yayýlmaya baþlar. Bu dalgalarýn birincisi ve sonuncusu çok zayýftýr ancak diðer dalgalar
etkilerini kýyýlarda þiddetli biçimde hissettirebilecek bir enerjiyle ilerlerler. Bu nedenle depremlerden kýsa bir
süre sonra kýyýlarda görülen yavaþ ama anormal su düzeyi deðiþimi ilk dalganýn geldiðini gösterir. Bu
deðiþim, arkadan gelecek olan çok kuvvetli dalgalarýn ilk habercisi de olabilir. Tsunami dalgalarý kýyýya
yaklaþtýklarýnda dalganýn hýzý düþmektedir. Ancak dalga boylarý oldukça yükselir. Dalgalar kýyýya
vurduðunda büyük hasara ve can kaybýna yol açmaktadýrlar. Nitekim son on yýlda yüz binlerce insanýn
hayatýný kaybetmesine ve büyük maddi hasara yol açan deprem kaynaklý tsunamiler Maldiv adalarý,
Sumatra, Japonya ve Tayland'da etkili olmuþtur.
Japonya’da meydana gelen tsunami öncesi ve sonrasý (Sendai bölgesi, geoeye)
4
SDUGEO
e-dergi
GÜNCEL
Tsunamiler Nasýl Oluþur?
Okyanus bilimciler tsunamilerin genellikle deniz ya da okyanus tabanýnda meydana gelen düþme veya
yükselmelerin neden olduðu sismik hareketler sonucunda oluþtuklarýný belirtirler. Sismik deðiþim bir miktar
su kütlesinin yer deðiþtirmesine ve su seviyesinin yükselme veya düþüþüne neden olmaktadýr. Su
seviyesindeki bu yükselme ya da düþüþ tsunami dalgalarýnýn ilk oluþumuna neden olur (Þekil 1).
Tsunamiler büyük ölçekli ve kýsa zamanda okyanus ya da denizlerde meydana gelen deðiþimlerin sonucu
oluþurlar. Genellikle okyanus derinliðinden daha uzun bir su yüzeyinde deðiþime neden olan deniz altý
depremlerinin sonucunda meydana gelirler. Tsunamiler dev ve uzun dalgalar, dalga kýrýlmalarý, girdaplar,
yakýn kýyý istiflenmeleri ya da belirgin sürüklenmeler, gibi iþaretler ile belirlenebilir (Michel et al., 1979).
Bazý depremler volkanik kaynaklý olabilirler. Maðma basýncýnýn etkilediði sualtý yarýklarýndaki dayklar, kýrýlma
noktasýný geçtiðinde eski deniz tabaný üzerine itilirler ve bu düþük açýlý bindirme tsunamiye yol açabilir.
Tsunamiler ayný zamanda volkanilk aktiviteler ve kütle hareketleri ile meydana gelebilirler. Bu tür aktiviteler
sonucu oluþan tsunamiler depremle oluþanlara kýyasla daha az enerjilidir. O nedenle daha az hasara neden
olurlar.
Þekil 1. Depreme baðlý tsunami oluþum mekanizmasý (kanald.com.tr)
5
SDUGEO
e-dergi
GÜNCEL
“Olay” sonrasý sediman kayýtlarý ve mekanizmalarý
“Olay” terimi yerbilimlerinde pekçok farklý fenomenler için kullanýlýr. Tsunami yataklanmalarý bu olaylardan
bir tanesidir. Olay yataklanmalarý sýklýkla doku, yapý ve fosil içeriði bakýmýndan ana sedimanlardan farklý
sediman katmanlarý içerir (Einsele vd., 1991). Tsunami çökelleri sýklýkla altta yeralan denizel katmanlarýn
(türbiditler vb.) erozyona uðramalarýndan oluþurlar.
Olay tabakalarý biyoturbasyona uðramýþ mevcut yüzey katmanlarýnýn altýnda gömülü ya da geçiþlidir ve bu
yataklarýn üst kýsýmlarý sýklýkla dip-oyucu organizmalar tarafýndan tekrar istila edilmiþtir. Tsunami katmanlarý
gittikçe kalýnlaþan karýþýk bileþimdedir. Özel fauna türleri içeren katmanlar, çeþitli yýðýlma çökelleri
(transgresyonal ve regresyonal yýðýlmalar dahil) ve birleþik kesitler gibi diðer tür katmanlanmalar tsunami
çökelleri olarak tanýmlanmazlar. Tüm bu katmanlanmalar zamanýn tanýmlanabilen bir kýsmýný temsil eder.
Tsunami çökelleri havza içi iþlemleri (döngüler, yerel mekanizmalar) veya havza dýþý iþlemleri (daha
bölgeselden küresel tam döngülü mekanizmalara kadar) yansýtýr.
Tsunami çökelleri yüksek enerjili kýyýlarda tsunami dalgalarýnýn geri dönüþü sýrasýndaki akýntýlar ve taþkýnlar
ile meydana gelir. Tsunami çökelleri içerisinde gözlenen deprem yapýlarý “Sismitler” olarak bilinir. Kum
dayklarý, kum oluklarý ve çamur volkanlarý güncel çökeller (ova, göl, kýyý ve denizel) içerisinde gözlenebilen
sismitlerdir. ( Sims, 1979; Obermeier et al., 1990; Kanaori et al., 1993).
Tsunami çökellerinin oluþum aþamalarý
Tsunami çökellerinin çoðu havza sýnýrlarý boyunca önceden birikmiþ malzemenin tekrar çökelmesiyle oluþur.
Bu, tsunami yataklarýnýn oluþumunda birçok aþamanýn olduðunu gösterir (Þekil 2)
(1) Sediman birikiminin tsunami öncesi aþamasý (çökelme olayýnýn sediman kaynaðý) (2) yeniden
çökelmenin tetiklenmesi (yamaç kaymasý, fýrtýnalar, depremler, volkanik patlamalar, doðal barajlarýn
çökmesi, meteor çarpmalarý); (3) taþýnma mekanizmalarý (kaymalar, kütle çekim hareketleri, suspansiyon
akmalarý, çeþitli akýntýlar); (4) tsunami tabakasýnýn son çökelimi.
Sedimanter olaylarý tetikleyen mekanizmalar
Kasýrga sonucu oluþan fýrtýna dalgalarý ve deprem sonucu oluþan tsunami dalgalarý uzun dalga boylarýna
sahiptir ve deniz seviyesini arttýrrarak tsunami öncesinde biriken sedimanlarý taþýrlar. Fýrtýna dalgalarý
taþýdýklarý malzemeyi kýyý önüne, gelgit düzlüðü üstüne, ya da taþkýn sularýnýn geri dönüþü ile daha
derinlerde yamaçlara taþýr (Þekil 2b). Dalga yüksekliðinin ve taþýnan su kütlesinin tsunami dalgalarýnda
daha fazla olmasýndan dolayý geniþ tsunami dalgalarý fýrtýna dalgalarýndan daha etkili olur ( Þekil 2c).
Tsunami dalgalarý kopardýðý malzemeyi kýyýdan daha uzaklara taþýyabilir ve karasal çökeller içerisine
býrakabilir. Tsunami dalgalarýnýn dönüþünde meydana gelen akýntýlar boþalým çýkýþlarýnda yoðunlaþabilir ve
sýð sularda arkalarýnda belirgin, bazen yüzlerce metre kalýnlýðýnda, katmanlar býrakabilir. Ýçerdiði karýþýk
çökeller ve faunalar karasal ve denizel kaynaklýdýr (Einsele vd., 1996).
Derin deniz tabanýnda tsunami dalgalarýnýn direk etkisi mümkün deðidir. Çünkü bu dalgalarýn yörüngesel
hýzlarý bu derinliklerde sedimanlarý aþýndýrýp taþýyacak kadar yüksek deðildir. Pek çok fýrtýna dalgasý
tsunamilerden daha uzun sürmektedir. Bu nedenle fýrtýnalarýn etkisi kýyý kesiminde tsunamiler kadar etkili
olabilir. Bu iki oluþum mekanizmasýnýn etkilerinin birbirleri ile geçiþli olmasý beklenebilir. Her iki dalga türüde
ancak özellikle tsunami dalgalarý sahanlýklardaki yarýduraylý yamaçlarda çekimsel kütle hareketlerini
tetikleyebilimektedir (Þekil 3 a). Bunlar su basýncýnda periyodik deðiþikliklere neden olur ve yanal
makaslama kuvvetleri ile sediman tabakalarýný zorlar.
Yamaç kaymasýnda dalgalarýn etkisi yeteri kadar bilinmemektedir. Depremler sonucu oluþan yanal dairesel
kuvvetler, duraylý ya da yarýduraylý yamaçlarýn kaymasýndaki en önemli etkendir. Deprem nedenli kuvvetler
makaslama kuvvetlerine eklenince sediman yükü ile birlikte oluþan sedimanýn toplam makaslama kuvvetini
aþar (Þekil 3a). Kumlu ve siltli biojenik sedimanlar deprem dalgalarý ile sývýlaþabilir. Deprem bölgesindeki
yapýlarýn sediman taþýnmasý ile belirgin bir iliþkisi yoktur (Einsele vd., 1996).
6
SDUGEO
e-dergi
GÜNCEL
a
Olay öncesi
sediman birikimi
Taþýnma mekanizmasý
(Kaynaktan depolanma yerine göre deðiþebilir)
Depolanma þekli
Tetiklenme
Çoðunlukla döngüsüz, bölümlü
düzensiz ya da yarý düzenli
Olay katmaný (tsunami, fýrtýna vb.)
sahanlýk önü
fýrtýna katmaný
b
Fýrtýna Dalgasý
Olay öncesi sediman birikimi
Yamaç önü birikim yeri
c
Körfez, lagun
Tsunami dalgalarý
(sismik kýrýlma kaynaðýndan gelen)
Kara yüzeyi
Tsunami çökelleri
Tsunami çökelleri
Olay öncesi
sediman birikimi
(kýyý önü kumullarý, kýrýþýklar, kumullar vb.)
Çekim Kütle akmasý
d
Yanal akma
Yer sarsýntýsý
Kanal
Kum tepeleri
dayklar ve siller
Sývýlaþma
Þekil 2. Olay çökellerinini oluþum aþamalarý. (a) tsunami ile sedimanlarýn yeniden çökelmesi sonucu
oluþan katmanlarýn genel görünümü. Bu model kütle hareketlerinede uygulanabilmektedir. (b)
Kýyýda tsunami öncesinde gelgit ve fýrtýna dalgalarý ile sediman biriken bölgeler. (c) .Deprem
kaynaklý tsunami dalgalarýnýn kýyýya ulaþmasý ve kýyý bölgesinde meydana getirdiði taþkýnlar.
Tsunami çökelleri yamaçlarýn dalga etkisiyle kaymasý sonucu ortaya çýkan malzemeden (çamur
akmalarý ve türbiditler) oluþabileceði gibi, çoklukla hem karadan gelen hemde denizden gelen
malzemelerden oluþabilmektedir. . d) Yatay tabakalý tsunami öncesi çökellerde deprem etkisi ile
meydana gelen deðiþiklikler (Einsele vd., 1996'dan deðiþtirilerek)
7
SDUGEO
e-dergi
GÜNCEL
a
Fýrtýna dalgalarý
Tsunami dalgasý
Duraylý
Kritik
Makaslama gerilimi
Duraysýz
b
deprem kaynaklý
makaslama gerilimi
}
deniz seviyesi düþüþü
Çok düþük
permeabilite
statik durumlar
altýndaki yamaç
duraylýlýðýn yitiþi
(fazla yükleme)
gözenek basýncý aþýmý
Makaslama kuvveti
Þekil 3. Denizde yamaç kaymalarýndaki yaygýn mekanizmalar (Einsele vd., 1996'dan deðiþtirilerek)
Taþýnma mekanizmalarý
Kütle akmalarý ve akýntý ile taþýnma yeniden çökelmenin temel mekanizmalarýndandýr. Sýð sularda, fýrtýna ve
tsunami dalgalarý kara ve deniz tarafýnda kýyý boyu taþkýn akýntýlarýna dönüþürler. Bu türbülans taþkýnlarý
yüksek hýzlara ulaþabilir ve köþeli çakýllardan bloklara varan kötü boylanmalý sedimanlarý aþýndýrmada ve
taþýmada çok etkili olurlar. Tane boyu geniþ aralýkta olursa en büyük tane boylu parçalarýn akýntýlarda
taþýnabileceði en uç noktaya olan yakýnlýðý azalýr (Einsele vd., 1996).
Jeomorfolojik etkiler ve paleo tsunami kanýtlarý
Tsunaminin ilerlemesi ve gerilemesi sonucu oluþan jeomorfolojik süreçler oldukça karmaþýktýr. Tsunamiler
ile ilgili yapýlan araþtýrmalar kýyý bölgelerinin sadece tsunamilerin kýyý þeridine vurmasýndan deðil dalgalarýn
dönüþü ve taþkýnlar ile deðiþikliðe uðradýðýný göstermektedir.
Bu iþlemlerin tamamý yüksek oranda aþýnma ve depolanmanýn etkisi altýnda oluþmuþ tanýmlanmamýþ
kýyýlarýn oluþumunu saðlamýþtýr. Ýri bloklarýn depolanmasý bununla beraber ile sýksýk devamlý ve devamsýz
sediman katmanlarýnýn oluþmasý birden fazla tsunaminin birbirine yakýn alanlarda etkili olmasý ile ilgilidir.
Pekçok örnekte tsunami ile çarpan dalgalarýn oluþturduðu kanallarda meydana gelen sediman birikiminin
üst sýnýrý sýklýkla çizgisel bitkiler ve zeminler ile belirlenebilir (Dawson, 1994).
Sonuç
Tsunamiler hakkýnda uzun yýllardýr erken uyarý sistemleri kurulmuþ olsada bazen merak bazen de
tsunamilerin etkisinin büyüklüðünden ötürü can kaybý kaçýnýlmaz olmaktadýr. Deniz kýyýlarýnda yaþayanlar
için, özellikle deprem sonrasýnda, denizdeki normal ötesi çekilmeler tsunami habercisi olabilir. Bu tür
durumlarda deniz kýyýsýndan mümkün olduðu kadar çabuk uzaklaþýlmalý ve yüksek yerlere çýkýlmalýdýr.
Jeolojik anlamda paleo-tsunami kayýtlarýnýn belirlenebilmesi, özellikle deniz kýyýlarýndaki yerleþim yerlerinin
tsunami ile karþýlaþtýðýnda hangi bölgelerin ne kadar etki altýnda kalabileceðini belirlemek açýsýndan faydalý
olabilir.
Kaynaklar
Dawson, A.G., (1994). Geomorphological effects of tsunami run-up and backwash. Geomorphology 10 (1994) 83-94
Einsele G., SK. Chough b, T. Shiki, (1996), Depositional events and their records-an introduction, Sedimentary Geology 104,p. 1-9
Gedik N., Irtem E., Kabdasli S., (2005), Laboratory investigation on tsunami run-up, Ocean Engineering, 32 (2005) 513–528
Michel A., Sklarz and Lester Q. Spilvogel, (1979), Delaying Open Boundary Reflection Interference By Averaging Solutions For The 1975 Hawaii
Tsunami Simulation?, Computers And Fluids, Vol. 7. Pp. 305-313, Pargamon Press Ltd., Printed In Great Britain.
Sims, J.D., (1979). Records of prehistoric earthquakes in sedimentary deposits in lakes. Earthquake Inform. Bull., 1 l(6): 229-233.
Obermeier, S.F., Jacobson, R.B., Smoot, J.P., Weems, R.E., Gohn, G.S., Monoe, J.E. and Powars, D.S., (1990). Earthquake-in- duced liquefaction
features in coastal setting of South Carolina and in the fluvial setting of the New Madrid seismic zone. U.S. Geol. Surv. Prof. Pap., 1504, 44 pp., 1
Plate.
Kanaori, Y., Kawakami, S., Jairi, K. and Hattori, T., (1993). Liquefaction and flowage at archeological sites in the inner belt of central Japan:
tectonic and hazard implications. Eng. Geol., 35: 65-80.
Yamazaki, T., Yamaoka, M. and Shiki, T., (1989). Miocene off- shore tractive current-worked conglomerates-Tsubetugaura, Chita peninsula,
Japan. In: A. Taira and F. Masuda (Editors), Sedimentary Facies in the Active Plate Margin. Term Scientific Publ. Co., Tokyo, pp. 483-494.
www.kanald.com.tr
8
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Seminer; Süs Taþlarý
SDUGEO
e-dergi
Yeþim Temur
MTA Orta anadolu II. Bölge Müdürlüðü, Konya
[email protected]
Kýymetli ve yarýkýymetli taþlar (süstaþlarý) tarih öncesi çaðlardan beri güzellik, zenginlik ve statü
simgeleri olarak kullanýlmýþlardýr. Süstaþý ender bulunuþu ve belirli fiziksel ve kimyasal ayrýcalýklarý
nedeniyle, özel deðerdeki malzemelerdir. Bir malzemenin süstaþý sayýlabilmesi için iki temel kriter
vardýr. Bunlar: (1) Güzellik ve estetik görünüm: Her ne kadar göreceli bir kavramsa da taþýn temiz,
þeffaf, çekici renkli olmasýdýr, (2) Dayanýklýlýk ve ender bulunma: Bu kavram sertlik, kýrýlganlýk,
darbelere ve dýþ etkenlere dayaným gibi özelliklerle açýklanýr. Bir objeyi deðerli kýlan onun az rastlanýr
olmasýdýr. Örneðin binlerce karatlýk elmas üretimi içersinde sadece bir kaç yüz karatý pembe elmasdýr.
Dolayýsýyla bir pembe elmasýn deðeri sýradan bir elmasýn binlerce katýdýr.
Bu temel kriterlerin dýþýnda taþýnabilirlik, kesilebilme, parlatýlabilme, ýþýk yansýtma, ýþýk kýrma,
þekillendirmeye uygunluk, bünyesinde safsýzlýklar içerme gibi bazý özelliklerde taþlarýn deðerlerini
belirleyen ve artýran diðer unsurlardýr. Kýymetli ve yarýkýymetli taþlarýn hepsi kendilerine iliþkin bazý
özelliklere ve güzelliklere sahiptirler. Hatta fosiller bile süsleme malzemesi olarak kullanýlmaktadýr.
Kýymetli ve yarýkýymetli taþlar, süstaþý olarak (mücevher malzemesi), koleksiyon yapmak, sergilemek ve
dekoratif amaçlarda kullanmak için satýn alýnmaktadýr. Ayrýca endüstriyel kullanýmý olan süs taþlarýna da
sürekli bir talep artýþý söz konusudur. Bu yazýda süstaþlarýnýn sýnýflamasý, bazý özellikleri ve Türkiye’de
bulunan süstaþlarý üzerinde durulmuþtur.
çalýþma ve tecrübe ile yapabileceði bir iþtir.
Gemolojinin ilgi alanlarý þöyledir:
1. Süstaþlarýnýn yer kabuðunda oluþumu,
bulunuþu, aranmasý ve eldesi-madenciliði
2. Süstaþlarýnýn bilimsel inceleme yöntemleriyle
tanýmlanmasý, sýnýflandýrýlmasý
3. Ýþlenmiþ süstaþlarýnýn deðersel ve bilimsel
sertifikalanmasý
4. Süstaþlarýnýn deðerini artýrma teknikleri ve
bunlarý iyileþtirme yöntemleri
5. Süstaþlarýný her türlü iþleme teknikleri
(lapidary) ile þekillendirilmesi
6. Süstaþlarýnýn soy metallerle montürlenmesi
7. Süstaþlarýnýn pazarlanmasý
Süstaþlarý ile ilgili özgün kavramlar Hatipoðlu ve
Kýrýkoðlu (2005) tarafýndan aþaðýdaki gibi
özetlenmiþtir:
Ø Süstaþý (Gemstone, Gem, Gems, Ornamental
Stone, Adornment Stone)
Ø Kýymetli Taþ (Precious Stone)
Ø Yarýkýymetli Taþ (Semi-Precious Stone)
Ø Mücevher Taþý (Jewellery Stone)
Ø Süstaþý Bilimi (Gemoloji, Gemology)
Ø Süstaþý Ýnceleme Uzmaný (Gemolog,
Gemologist)
Ø Süstaþý Ýþleme (Lapidary)
Ø Süstaþý Ýþleyicisi (Lapidarist, Lapidarer, Lapidary
Worker)
Ø Süstaþý Ýþleme Atölyesi (Lapidary Workshop)
Süs taþlarý bilimi olarak basitçe tanýmlanabilen
gemoloji; Süs taþý özelliði taþýyan her türlü
malzemenin, yeryuvarýnda oluþumundan,
tüketicinin beðeni ve kullanýmýna kadar geçen
süreçteki her yöntemi ve iþlemi konu alan bir
bilimsel ve ticari uðraþýdýr. Gemolog, süs taþlarý
üzerinde uzmanlaþmýþ kiþidir. Temel görevi süs
taþlarýný tanýmlamak, sentetik ve taklitlerini
gerçeðinden ayýrmak ve gerekirse taþýn temel
özelliklerine göre iþlenmesini yönlendirmektir.
Gemoloji çalýþmak iyi bir mineraloji ve kristalografi
temeli gerektirse de herkesin belli bir disiplinli
Süstaþý incelemesi, süstaþlarýnýn kendilerine özgü
fiziko-kimyasal özelliklerini deðiþik yöntemler
kullanarak tespit etmek ve bu özelliklerinden
yararlanarak olarý adlandýrmak, sentetiklerinden
ve taklitlerinden ayýrt etmek için yapýlýr. Süstaþý
incelemesi, izafi bir ayýrýmla iki þekilde yapýlabilir.
1. Minerolojik Ýnceleme: Süstaþýnýn tahribine
dayanýr. Özellikle kimyasal analiz ve kýsmen
optik-genel fiziksel özellikleri ortaya çýkartan
yöntemler uygulanýr. Sadece ham veya çok
örnekli iþlenmiþ (faset ve/veya kabaþon)
süstaþlarý için uygulanýr.
9
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Dünya süstaþlarý piyasasýnda elmas, zümrüt,
yakut ve safir türü taþlar kýymetli, bunlarýn
dýþýnda kalanlar ise yarý kýymetli olarak kabul
edilmektedir. Ayrýca kýymetli ve yarýkýymetli taþlar
bilimsel anlamda;
Ø Mineral türü süstaþlarý
Ø Taþ türü süstaþlarý
Ø Taþ ve mineral dýþý süstaþlarý olmak üzere üç
sýnýfta incelenirler.
2. Gemolojik Ýnceleme: süstaþýna zarar vermeme
esasýna dayanýr. Özellikle optik fiziksel, kýsmen
genel fiziksel özellikleri ortaya çýkartan yöntemler
uygulanýr. Ham ve/veya iþlenmiþ (faset ve/veya
kabaþon) süstaþlarý için uygulanýr.
Süstaþlarý oluþum yapýsý bakýmýndan ; Doðal,
Sentetik ve Taklit olarak sýnýflandýrýlýrlar (Hatipoðlu
ve Kýrýkoðlu., 2005).
Mineral türü süstaþlarý, kýymetli ve yarýkýymetli
taþlarýn büyük çoðunluðunu oluþturur ve deðer
açýsýndan en önemlilerini içerir. Bunlar baðlý
bulunduklarý minerolojik-kimyasal gruplara
dayandýrýlarak kendi aralarýnda sýnýflandýrýlýrlar.
Mineral türü süstaþlarý; elmas,zümrüt,yakut, safir
gibi kýymetli taþlarýn yaný sýra granat, spodümen,
feldispat, silika, beril, krizoberil, turmalin, spinel,
piroksen-amfibol gruplarýna dahil olan tüm
mineral esaslý taþlarý da kapsamaktadýr. Ayrýca
herhangi bir gruba dahil olmayan peridot,
tanzanit, topaz ve zirkon gibi kristallerde mineral
türü süstaþý sayýlmaktadýr.
Taþ türü süstaþlarý ise kayaç tanýmýna giren veya
birden fazla mineral içerenlerin grubudur. Lapis
lazuli, sodalit ve aventürin bu grubun en önemli
örnekleridir.
Taþ ve mineral dýþý süstaþlarý ise organik kökenli
olup inci, kehribar, ve mercan çeþitlerini içerir.
Doðal Süstaþlarý
Oluþumunda insan eli deðmemiþ, yer kabuðunun
doðal geliþimi sürecinde oluþmuþ malzemelerdir.
Doðal süstaþlarý, gerçekte yer kabuðunu oluþturan
katý malzemelerin belirli özelliklere sahip seçkin
örnekleridir. Yer kabuðunu oluþturan katý
malzemeler baþlýca 4 grupta toplanýr.
1. Elementler
2. Mineraller
3. Kayalar
4. Organik kökenli malzemeler
Yapay (Sentetik) Süstaþlarý
Doðal mineral kökenli süstaþlarýnýn birebir
benzerlerinin laboratuar ortamýnda imal edilmiþ
türlerine verilen isimdir. Bunlarýn doðal
eþdeðerlerinden tek farký zaman ve mekandýr. 19.
yy'ýn baþlamasýyla, madensel taþlarýn süs eþyasý
olarak kullanýlmasý ve bunlara sahip olma arzusu,
doðada bulunan kristal ve madensel taþlarýn
gerçek benzerlerini üretme gayretleri daha
titizlikle sürdürülmektedir. Çoðunlukla kýymetli
taþlar sentetik olarak üretilmekte ve bu taþlarýn
bazýlarýnýn doðal nitelikleri bile bilinmemektedir.
Sentetik taþlarýn ticari önemi bu taþlarýn
kesilebilecek oranda büyük olmalarý ve dahasý da
madenlerden elde edilemeyenlerden daha ucuz
olmasýndandýr.
Kýymetli ve yarýkýymetli taþlarýn yukarýda
belirttiðimiz esaslara dayalý detaylý bir
sýnýflandýrýlmasý, Türk Standartlarý Enstitüsünce
1988 yýlý Aralýk ayýnda “TS 6173” olarak
yayýnlanmýþtýr. Ancak burada bu sýnýflama
yerine, kýymetli ve yarýkýymetli taþlarýn ad/grup,
bileþim, renk, doðada bulunuþ boyutu, dünya
piyasalarýndaki yaklaþýk deðeri (maliyeti), sertliði
ve özgül aðýrlýðý gibi önemli özelliklerini de içeren
kolay anlaþýlýr ve uluslar arasý kabul görmüþ bir
sýnýflama tablo halinde verilmiþtir (Çizelge 1)
(Türeli ve dið.,2000).
Taklit Süstaþlarý
Kýymetli taþlarý taklit etme gayreti uzun zamandan
beri mevcuttur. Taklit süstaþlarý için yüksek kýrýlma
indisine sahip kurþun yada silis camýndan
yararlanýlmýþtýr. Bütün bu taklitlerin renkleri
süstaþlarýnýnkine benzemesine karþýn, diðer
fiziksel özellikleri özellikle sertlik ve parlaklýðý
yeterli derecede taklit edilememiþtir.
Sentetik süstaþlarý (djgems.net)
10
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Çizelge 1. Kýymetli-yarýkýymetli taþlar ve bazý önemli özellikleri (Minerals Year Book Gemstones-1998)
BERÝL GRUBU
KORUND GRUBU
KRÝZOBERÝL GRUBU
11
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
SPODUMEN GRUBU
KUVARS GRUBU
kuvars kristalleri (pixazza.com)
12
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
JADE GRUBU
FELDÝSPAT GRUBU
TURMALÝN GRUBU
turmalin kristalleri (flickr.com)
13
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
GRANAT GRUBU
mercan
inci
gemsoul.com
14
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Tabloya ait açýklamalar
Diaspor
1-Mineralojik olarak grup oluþturan süstaþlarýnda
önce genel grup adý belirtilmiþ daha sonra da bu
gruba ait olan taþlar özellikleri ile sýralanmýþtýr.
Grup oluþturmayanlarýn ise sadece adlarý
belirtilerek özellikleri sýralanmýþtýr.
2-Boyutlarý 5 karata (1 karat=0.2 gram) kadar
olan taþlar küçük, 50 karata kadar olan taþlar orta,
50 karattan fazla olan taþlar büyük olarak
sýnýflandýrýlmýþtýr.
3-Maliyetleri karat baþýna 25 dolara kadar olan
taþlar düþük maliyetli, karat baþýna 200 dolara
kadar olan taþlar orta maliyetli ve karat baþýna
200 dolardan daha fazla olan taþlar yüksek
maliyetli olarak sýnýflandýrýlmýþlardýr.
4-Sertlik Mohs ölçeðine göre verilmiþtir.
5-Özgül aðýrlýk gram/cm3 olarak verilmiþtir.
6-Tabloda sergilenen mineraller dünya
pazarlarýnda alýmý-satýmý yani belli bir piyasasý olan
taþlarý kapsamaktadýr. Sadece çeþitli ülkelere özgü
olan ve genellikle yarýkýymetli taþ sýnýfýna giren bir
çok taþ daha vardýr. Ancak bunlar gerek üretim
miktarlarý gerekse piyasadaki alýmý, satýmý ve
dolaþýmý itibariyle fazla önemli olmadýklarýndan
Minerals Years Book gibi uluslar arasý bir yayýnda
yer alamamaktadýr. Türkiye'ye özgü önemli
taþlardan olan Kristal Diaspor, Lületaþý, Oltutaþý,
Kemererit de bu konumda olduðundan listede
bulunmamaktadýr.
Türkiye'den baþka dünyanýn hiçbir yerinde
bulunmayan iri þeffaf kristal diasporlarýn AlO(OH)
ülkemiz süstaþlarý arasýnda önemli bir yeri vardýr.
Menderes masifinin örtü birimlerini oluþturan
Menteþe formasyonu içinde yer alan ve Bafa
Gölü'nün güneyinde bulunan Küçükçamlýktepe
ocaðý metaboksit yataklarý süstaþý kalitesinde
diaspor kristalleri içermektedir (Türeli ve
dið.,2000).
Türkiye’de Kýymetli ve
Yarýkýymetli Taþlara Örnekler
Zümrüt
Ýstanbul Topkapý Müzesi Hazine Dairesinde
sergilenen olaðanüstü güzellikteki zümrüt
kristallerinin çekiciliðinin yaný sýra, Anadolu'da
zümrüt bulunduðu ve hatta Topkapý müzesindeki
zümrütlerin Eskiþehir Sivrihisar yöresinden geldiði
söylentileri kaynaklarda belirtilmektedir (Türeli ve
dið.,2000).
Doðal Diaspor kristalleri (mta.gov.tr)
Pembe Turmalin
Turmalin, karmaþýk kimyasal formüllü, bor içeren
aluminyumlu bir silikat mineral grubunun adýdýr.
Yozgat ilinin 35 km doðusunda, Orta Anadolu
Kristalin Kompleksinin doðusundaki eþleniði olan
Akdað masifinin batý kenarýnda, pegmatitik
birimler içinde pembe turmalin mineralleri
bulunmaktadýr. Yozgat Sarýkaya ilçesi Kargalýk
köyü GD'sunda, 30 m. boyu ve 15 m. eni olan
KD-GB yönlü bir yarmada, pegmatit damarlarýnýn
lökogranitler içerisinde yer aldýðý ve bu
kayaçlarýnda mermerler içine sokulum yaptýðý
izlenmektedir (Türeli ve dið.,2000).
Turmalin kristalleri (mta.gov.tr)
Doðal zümrüt kristalleri (mta.gov.tr)
15
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Akuvamarin
Mor/Leylak Jadeit
Mavimsi yeþil renkli bir beril türü olan akuvamarin
kristalleri Manisa ili Gördes ilçesi civarýnda
bulunmaktadýr (Türeli ve dið.,2000).
Mor/leylak renkli jadeitli (jadeit bir piroksen
türüdür) kayaçlar Bursa ilinin 60 km güneyinde
Harmancýk ilçesine baðlý Bektaþlar köyü civarýnda
gözlenmiþtir (Türeli ve dið.,2000).
Ýþlenmiþ Akuvamarin (melegim.net)
Lületaþý
Lületaþý (sepiolit) beyaz renkli, masif ve kimyasal
formülü Mg4Si6O15(OH)26H2O olan bir kil
mineralidir. Lületaþý Eskiþehir yöresine özgü bir
taþtýr ayrýca Konya ili Yunak ilçesi civarýnda da bazý
yataklanmalar bilinmektedir (Türeli ve dið.,2000).
Doðal Jadeit (tunagem.com)
Opal
Silika grubu minerallerden olan opal (SiO2.nH2O)
kristobalitin kriptokristalin bir formu olup diðer
silika minerallerinden farklý olarak %4-20
oranýnda su içerir. Türkiye'de birçok yerde opal
mostralarý gözlenmiþtir. Eskiþehir-Sivrihisar,
Çankýrý-Þabanözü, Kütahya-Dereyalak ve
Turgutlu, Kütahya Merkez Yoncalý kaplýcalarý
civarý, Balýkesir ve Çanakkale illerine baðlý
Bayramiç-Yeniköyde, Ayvalýk-Mezarlýkaltý
mevkiinde, Dikili-Yenikansýz köyünde, ÝvrindiHabibler ve Küçükþapçý köylerinde, MalatyaArguvan ilçesi gibi Türkiye'nin birçok yerinde opal
mineralleþmesi vardýr. Ancak süstaþý özelliðine
sahip deðillerdir. Sadece dünya literatürüne
geçmiþ Kütahya ateþ opali süstaþý kalitesindedir
(Türeli ve dið.,2000).
Doðal ve iþlenmiþ lületaþý (mta.gov.tr)
Oltutaþý
Kara Kehribar ismi de verilen oltutaþý, siyah renkli,
parlak, yoðun ve homojen bir linyit çeþididir.
Oltutaþý Erzurum ili Oltu ilçesinin yaklaþýk 12 km
KD'sunda Akdað'ýn KD'ya doðru uzantýsýný
oluþturan Dutludað çevresinde bulunur (Türeli ve
dið.,2000).
Opal (dogaltaki.com)
Doðal ve iþlenmiþ oltutaþý (mta.gov.tr)
16
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Ateþ opali
Ateþ opali Uþak-Kütahya karayolundan ayrýlarak
gidilen Simav ilçesinin Karamancý köyü
yakýnlarýnda bulunmaktadýr. Ayrýca Gediz ve Simav
ilçeleri arasýnda Þaphane beldesinde
rastlanýlmaktadýr (Türeli ve dið.,2000).
Ateþ Opali (gittigidiyor.com)
Kuvars
Aydýn-Çine ilçesi, Aydýn-Denizli karayolu üzerindeki
Karacasu ilçesi, Aydýn-Koçarlý, Aðrý-Taþlýçay,
Yozgat-Yerköy, Trabzon-Çaykara-Ögene, TrabzonMaçka-Kuþdil, Gümüþhane-Karadað, KýrklareliDemirköy, Hakkari-Uludere, Çanakkale-Yenice,
Konya-Tepeköy yörelerinde kristal kuvarslara
rastlanmaktadýr (Türeli ve dið.,2000).
Doðal dumanlý kuvars kristalleri (tr.wikipedia.org)
Ametist
Eflatun rengi ile karekteristik olan ametist açýk
eflatun tonlarýndan koyu mor renge kadar
deðiþen renklerde bulunabilir ve rengin
koyuluðuna baðlý olarak deðeri artar. BalýkesirDursunbey-Güðü köyü civarýnda, ÇanakkaleLapseki, Yozgat-Divanlý, Ordu-Gülköy, GiresunÞebinkarahisar'da ametist kristalleri
bulunmaktadýr (Türeli ve dið.,2000).
Doðal kuvars (tr.wikipedia.org)
Dumanlý Kuvars
Dumanlý kuvars isminden de anlaþýlacaðý gibi açýk
kahverengiden siyaha kadar deðiþebilen tonlarda
dumanlý renk içeren bir kuvars çeþididir. AydýnÇine-Koçarlý yöresinde gözlenmektedir (Türeli ve
dið.,2000).
Doðal Ametist kristalleri (tr.wikipedia.org)
17
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Kalsedon
Kalsedon, düþük sýcaklýklarda kayaçlarýn boþluk ve
çatlaklarýnda, silisli çözeltilerin çökelmesi ile oluþur.
Eskiþehir-Sarýcakaya ve Seyitgazi, AnkaraBeypazarý ve Çubuk, Çankýrý-Orta, Bolu-Kýbrýscýk,
Balýkesir-Dursunbey, Bandýrma ve Gönen,
Çanakkale-Biga, Tokat-Zile, Sivas-Kangal, KonyaÇayýrbað ve Altýnekin, Ordu-Fatsa ve Ünye,
Giresun-Bulancak, Rize-Ýkizdere, Bursa-Orhaneli
gibi birçok yöremizde deðiþik renklerde
kalsedonlar bulunmaktadýr. Ancak bunlar arasýnda
mavi kalsedonun özel bir deðeri vardýr (Türeli ve
dið.,2000).
Rize-Ýkizdere, Giresun-Görele, Trabzon-Afþin
Yanbolu yörelerinde agat bulunmaktadýr (Türeli
ve dið.,2000).
Agat (mta.gov.tr)
Jasper
Jasper içerdiði hematit nedeniyle kýrmýzý renklidir.
Fakat diðer demir oksit mineralleri nedeniyle sarý
veya kahverengi de olabilir. Ankara-Beypazarý
Kösköy, Ýstanbul-Çatalca ve Silivri, BalýkesirGönen Þaroluk yörelerinde örnekler bulunmuþtur
(Türeli ve dið.,2000).
Kalsedon (tr.wikipedia.org)
Mavi Kalsedon
Mavi kalsedonlar kahverengi-kirli sarý renkli bir dýþ
kabuklu çevrelenmiþ, çaplarý 5-20 cm. arasýnda
deðiþebilen yumrular halindedir. EskiþehirSarýcakaya bölgesinde görülmektedir (Türeli ve
dið.,2000).
Mavi Kalsedon (kristalleringucu.blogcu.com)
Agat
Agat bantlarýnýn renkleri beyazdan gri ve siyaha
kadar deðiþebilir. Ayrýca kýrmýzý gölgelenmeler
kahverengi ve daha ender olarakda mavi yeþil
veya lavanta renkleri gösterebilir. Ankara-Çubuk
Susuz, Ankara-Çamlýdere Burçalar, AnkaraKýzýlcahamam Alpagut, Afyon-Karakaya, BilecikBozuyük Karaçayýr, Bilecik-Merkez Abbascý ve
Aþaðýköy, Bursa-Orhaneli Büyükorhan, ÇanakkaleBayramiç, Eskiþehir-Ýnönü Dereyalak, Ordu-Fatsa,
Ýstanbul-Þile, Gümüþhane-Þiran Norþun,
Jasper (en.wikipedia.org)
18
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Krizopras
Ýnce taneli kuvarsýn yeþil renkteki çeþidine verilen
isimdir. Rengi parlak elma yeþilinden soluk
yeþilimsi sarýya kadar deðiþebilir. Çanakkale-Biga
Dikmen köyü civarýnda, Tokat-Artova Doðanca ve
Ulusu ile Tokat-Zile Çekerek yörelerinde
gözlenmiþtir (Türeli ve dið.,2000).
Granat kristali (en.wikipedia.org)
Krizopras (kenzay.com)
Nefrit
Kemererit
Demir içeren bir kalsiyum magnezyum silikat
olan nefrit aktinolit-tremolit serisine baðlý bir
amfibol cinsidir. Nefritler genelde yeþil rengin
tonlarýnda çatlaklý bir yapý sunarlar. Nefrit
mineraline Manisa'ya baðlý Gördes-Borlu ilçeleri
arasýnda rastlanýr (Türeli ve dið.,2000).
Mor menekþe renkli bir krom mikasý olan
kemererit kristalleri Erzincan-Erzurum-Bayburt
üçgeni arasýndaki Kop daðýnýn, Büyük Ezan krom
ocaðýna baðlý Doðu Ezan ve Pembe Gül
ocaklarýnda bulunmaktadýr (Türeli ve dið.,2000).
Kemererit kristalleri (mta.gov.tr)
Granat
Kübik sistemde kristalleþen oldukça sert, benzer
kimyasal bileþimlere sahip aluminyum silikatlara
verilen genel bir grup adýdýr. Þeffaf, güzel renklere
sahip, iþlenebilecek irilikteki granat kristalleri
süstaþý olarak deðerlendirilir. Muðla-Yataðan
Kaplancýk, Aydýn-Menderes Görece, Sivas-Divriði
Dumluca, Ankara-Bala Kesikköprü, MalatyaPötürge Ersele, Malatya-Sürgü, Bitlis-Mutki, BursaUludað, Çanakklae-Kazdaðý, Eskiþehir-Mihallýççýk
Kavak, Elazýð-Guleman Heberte, Muðla-Fethiye
Kuskavak yörelerinde granat çeþitlerine
rastlanmaktadýr (Türeli ve dið.,2000).
19
Nefrit (tuanagem.com)
Rodonit ve Rodokrozit
Pembe renkli bir mangan silikat olan rodonit ile
pembe renkli bir mangan karbonat olan
rodokrozit Ýzmir'de gözlenmiþtir (Türeli ve
dið.,2000).
Ýþlenmiþ Rodonit (kenzay.com)
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Birçok ülkede süstaþý olabilecek nitelikteki
malzemelerin gemolojik amaçlý kullanýmlarý
düþünülmediði zaman, bu tür malzemeler ilk
bakýþta gang diye tabir edilen atýk malzeme
topluluklarý olarak kabul edilirler. Bu durumda da
önemli bir ekonomik kayýp yada
deðerlendirilmemesi söz konusu olmaktadýr. Bu
tür malzemelerin bazýlarýnca zengin ülkemiz için
de maalesef süstaþlarýnýn ekonomik potansiyeli
henüz tam olarak fark edilmemiþtir. Bu
çalýþmanýn baþlýca amacý, Türkiye'de halen büyük
kýsmý atýl olarak duran süstaþý olabilecek
malzemelerin çýkarýlmasýný teþvik etmek için,
süstaþý yataklarýnýn en son bilgiler dahilinde
ekonomik rezervini duyurarak, ülkemiz
madencilik sektörüne süstaþlarýnýn da ilavesini
saðlayarak, yerli ve yabancý yatýrýmcýlarýn ilgisini
çekebilmektir. Süstaþý madenciliði bilinçli
yapýldýðýnda ve iyi pazarlandýðýnda ülkemiz için
yaklaþýk 10 milyar dolarlýk bir ekonomik
potansiyeli temsil eder. Çünkü ülkemizde Süstaþý
Bilimi (Gemoloji) ve süstaþý iþleme sanayi çok
geliþmemiþ ve ülkemiz süstaþlarý potansiyeli
henüz tam anlamýyla ortaya konulmamýþtýr.
Sadece kulaktan dolma bilgilerle ve tam olarak
yeri saptanmamýþ süstaþlarý, çok az kiþi
tarafýndan zorlukla toplanabilmekte, bunun
yerine para ödenerek daha kalitesiz olan türleri
yurt dýþýndan ithal edilmektedir. Oysa sýnýrlýda
olsa bazý bölgelerde yapýlan jeolojik çalýþmalarda
bol rezervli ve zengin tenörlü süstaþlarý olduðu
tespit edilmiþtir. Bunlarýn illegal olarak yurt içi ve
yurt dýþýndaki alýcýlar tarafýndan satýn alýndýðý ve
çok beðenildiði gözlenmiþtir. Þu anda süstaþý
potansiyelimizin yaklaþýk %90'ý yeraltýnda
beklemektedir.
Yeþil Obsidyen
Volkanik lavlarýn hýzlý soðumasý neticesinde oluþan
obsidiyenler Doðu Anadolu, Ýç Anadolu ve Ege
Bölgesinde oldukça yaygýn olarak bulunurlar.
Genellikle siyah ve kahverengi olan bu tür
obsidiyenlerin süstaþý olarak bir deðeri yoktur.
Ancak yeþil renkli obsidiyenler dünyada oldukça
nadir olarak bulunur. Türkiye'de koyu yeþil renkli
obsidiyenler, Doðu Anadolu'da Nemrut krateri
içerisinde andezitik ve perlitik volkanik ürünler
arasýnda bir miktar bulunabilmektedir (Türeli ve
dið.,2000).
Yeþil Obsidyen (tr.wikipedia.org)
Sonuç
Türkiye doðal taþ potansiyeli içerisinde henüz
ekonomik getirisi yeterince fark edilememiþ,
kaynaklara alternatif olabilecek en önemli
malzemelerden birisi ve ülkemizin endüstriyel
hammaddeleri içerisinde geleceði en parlak ve en
yüksek getirisi olabilecek ürünlerin baþýnda
süstaþlarý gelmektedir. Yer kabuðunu oluþturan
katý maddelerden bazý mineraller ve onlarýn alt
türleri, bazý kayalar ve bazý organik maddeler;
albenileri, ender bulunuþlarý, bazý fiziksel ve
kimyasal özelliklerindeki ayrýcalýklar ve iþlenmeye
uygunluklarý nedeniyle süstaþý, mücevher taþý
yada kýymetli taþ olarak deðer kazanýrlar.
Bunlardan bazýlarý yalnýzca jeolojik deðiþimlerin
bazý özel koþullarýnýn etkisi altýnda kalan belirli
bölgelerde bulunur ve bulunduklarý yörenin
dünyaca tanýnmasýný saðlayan doðal bir elçi
olurlar.
20
SDUGEO
e-dergi
SEMINER
Þu an ülkemizde V. Grup Maden Arama Sertifikasý ile ruhsatlandýrýlmýþ ve çýkarýlma aþamasýnda olan çok
sayýda yarý kýymetli süstaþý yataklarý mevcuttur. Sadece birkaç ekskavatör, kompresör ve madenciyle
çýkartýlabilecek ve en fazla 500 bin ABD dolarlýk yatýrým gerektiren bu süstaþý yataklarý, Türkiye'de karlý
yatýrým yapmak isteyen insanlar için ele geçmez bir fýrsattýr. Bu gün için çok ucuz olan bu yataklar yakýn
bir gelecekte milyon dolarlýk sahalar olacaktýr. Mermer ve bazý doðal taþ sahalarýnýn 30-40 yýl önceki çok
ucuz deðerlerden, þimdi milyonlarca dolarlýk deðerlere ulaþtýklarý unutulmamalýdýr. Yapý taþlarýnda çok
büyük rezervlere sahip olmamýza raðmen o zamanlarda da bu sektöre yatýrýmcýlarýn ilgisi çok azdý.
Ancak geleceði iyi gören bazý yatýrýmcýlar sayesinde bugün dünyanýn doðal yapý taþlarý sektöründe en
önemli ülkesi konumuna gelmiþ bulunmaktayýz. Üstelik mermer yataklarýnýn sayýsý binlerle ifade
edilmesine raðmen, süstaþý yataklarý çok sýnýrlýdýr. Bu yüzden en saðlam ve kalýcý sektör olan maden
sektöründe, süstaþý madenciliði, en düþük yatýrýmla en fazla gelir getiren alandýr. Bu alanda ülkemizin
dünya devleri arasýnda hak ettiði yeri alabilmesi için, yatýrýmcýlarýn bu alaný göz ardý etmemesi gerekir
(Hatipoðlu.,2007).
Kaynaklar
Hatipoðlu, M.,2007, Türkiye'deki süstaþý potansiyali, madenciðinin durumu ve ekonomik boyutu; 6.
Uluslar arasý Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, 201-212 s.
Hatipoðlu, M., Kýrýkoðlu, M.S.,2005, Türkiye'de kýymetli taþlar borsasý kurulmasýnýn önemi ve gerekliliði;
uluslar arasý Deðerli Taþlar ve Metaller Sempozyumu,56-88 s.
Türeli, K., vd., Sayýlý, S., vd.,2000, Türkiye'nin kýymetli ve yarýkýymetli taþlarýnýn araþtýrýlmasý; Maden
Tetkik ve Arama Genel Müdürlüðü Pojesi, Ankara
www.kenzay.com.tr
http://kristalleringucu.blogcu.com
www.mta.gov.tr
www.melegim.net
www.tuanagem.com
http://urun.gittitidiyor.com
http://en.wikipedia.org
http://tr.wikipedia.org
Dünyanýn en büyük elmaslarýndan Kaþýkcý Elmasý
21
SDUGEO
e-dergi
SENTEZ
Bilimsel Yazý Yazmak...
Kaynak Kullanýmý ve Gösterim Þekilleri
SDUGEO
Muhittin Görmüþ,
SDÜ Jeoloji Mühendisliði Bölümü
e-dergi
[email protected]
Öz
Sunumlardaki kaynak gösterimleri okuyucunun
dikkatini çekmekte ve yapýlan eksiklikler ile
hatalar, bilimsel güvenirlik açýsýndan
deðerlendirilmektedir. Bazen bu hatalar bilimsel
etik kurullarýnca ele alýnmakta ve araþtýrýcýyý zor
duruma düþürmektedir.
Tüm bu nedenlerden ötürü, bu konulara ilk
adýmlarýný atan öðrencilerimize, konularý kýsa ve
öz bir þekilde verebilmek amacýyla bu yazý ele
alýnmýþtýr.
Tez, seminer, makale, rapor vb. çalýþmalarda
gerek metin içi ve gerekse de metin sonlarýnda
referans gösterim þekillerinde eksiklikler
görülmektedir. Bu yazýnýn amacý kullanýlan
kaynaklarýn doðru þekilde gösterilmesine örnekler
vermek ve öðrencilerimizin bu konulara gereken
önemi göstermelerini saðlamaktýr. Metin içinde
deðinilen kaynaklarýn eksiksiz bir þekilde metin
sonunda verilmesi, gereksiz kaynak gösterme,
dergi kýsaltmalarýnda uluslar arasý standartlarda
belirtilen kýsaltmalar uyulmasý gibi konularýn
özellikle gelecek nesillerimiz olacak öðrencilerimiz
tarafýndan dikkate alýnacaðý düþünülür.
Gereksiz kaynak kullanmak
Birçok tezde, önceki tezlerde anlatýlan ve verilen
referanslar, cümleler aynen alýnýp kullanýlmakta;
gereksiz kaynaklarla tez uzatýlmaktadýr. Alýnan
bilgilerin gerekli mi ya da gereksiz mi olduklarý
üzerinde düþünülmemektedir. Buna benzer
hatalar bazý araþtýrma makalelerinde de
rastlanýlmakta, konu dýþý makale referans
deðinimleri araþtýrma yazýsýnýn deðerini
azaltmaktadýr. Örneðin Kampus çevresinin
tektoniði üzerindeki bir araþtýrmada Savköy
dolaylarýndaki uygulamalý jeoloji aðýrlýklý bir
çalýþmanýn gösterilmesi gibi. Bu nedenle
yazýlacak tezlerde ya da makalelerde, referansý
verilecek kaynaðýn konu ile iliþkili olup, olmadýðý,
nerede, nasýl yararlanýldýðý düþünülerek
yazýlmalýdýr.
Giriþ
Hepimiz yerbilimlerini ilgilendiren birçok konuda
inceleme, araþtýrma ya da çalýþmalar
gerçekleþtiriyoruz. Özellikle yerli yerinde kaynak
kullanmak (1), kaynaklarý sentez ederek ve özünü
vererek çalýþmanýn farklýlýðýný vurgulamak (2),
metin içi ve metin sonu kaynak gösterim þekilleri
(3) ile metin içi ve sonu kaynak iliþkileri (4)
üzerinde gerekli özenin verilmediðini görmekteyiz
çoðu kez…
Yerbilimlerindeki araþtýrmalar, genellikle saha ve
laboratuar çalýþmalarýna dayandýrýlmaktadýr.
Bununla birlikte, önceki araþtýrmalarýn sentezi ile
farklý yorumlar da getirilmektedir. Belirtilen
çalýþmalar sonrasýnda gerçekleþtirilen tez, makale
ya da rapor sunumlarýnda; anlatan kiþi ya da
kiþilerin cümlelerinde ya da makalelerinde
referans verilmeden yapýlan cümle, þekil ve
çizelge alýntýlarý, metin içi ve metin sonu referans
gösterim þekilleri problemler olarak ortaya
çýkmaktadýr. Önceki araþtýrmalara ait önemli,
konuyla ilgili bazý bilgilerin metin içerisinde
deðinilmesi ya da verilmesi gerekebilir. Böyle bir
durumda kaynak deðinmeleri zorunlu olmaktadýr.
Bu nedenle, yerbilimlerindeki bilimsel bulgularýn
elde edilmesi kadar sunumlarýnýn da önemi
dikkate alýnmaktadýr.
Dünyanýn sürekli yayýnlanan
ilk bilimsel dergisi
“ Philosophical Transactions
of the
Royal Society”
1. sayý kapaðý 1665
(wikipedia.org)
22
Amerika’da halen yayýnlanan
ilk bilimsel jeoloji dergisi
“ The American Journal of
Science and Arts”
1. sayý kapaðý 1819
(diva.library.cmu.edu/ajs)
SDUGEO
e-dergi
SENTEZ
Önceki araþtýrmalarý önemsemek ve
sentez
Çalýþma konusu üzerinde gerçekleþtirilmiþ önceki
araþtýrmalara mutlaka deðinilmelidir. Her bir
önceki çalýþmanýn ya da çalýþmalarýn temel
bulgularý üzerine deðinerek yapýlan çalýþma ile
farklýlýklarý vurgulanmalýdýr. Varsa önceki araþtýrma
bulgularýndaki hatalar ve eksikler metin içerisinde
belirtilmelidir. Böylece gerçekleþtirilen
araþtýrmanýn farklýlýðý ortaya çýkacak, bilime katkýsý
anlaþýlacaktýr.
Önceki çalýþmalarýn yazýmýnda
1) Konu ile ilgili olanlarýn dikkate alýnmasý,
gereksiz referans kullanýlmamasý,
2) Konu bütünlüðü içerisinde önceki araþtýrma
bulgularýnýn tartýþýlmasý (örneðin stratigrafik
çalýþmalar sentez ediliyorsa, çalýþýlan birim için
önceki araþtýrýcýlarýn yaþ, ortam yorumlarýndaki
farklýlýklarýn ortaya konmasý gibi…)
3) Mümkünse en son çalýþmalardan
yararlanýlmasý, gerektiðinde orijinal ilk
refaranslara ulaþýlmasý,
4) Kitap, makale, rapor, tez ve internetten
yararlanarak önceki çalýþmalarýn deðerlendirilmesi,
5) Önceki çalýþmalarda belirtilen her referansýn
metin sonunda da gösterilmesi
önerilir. Salt bir tarih sýralamasý içerisinde önceki
çalýþmalara ve önceki çalýþmalarda konu dýþý
bilgilere deðinilmesi bilimsel görünmemektedir.
Metin içi kaynak gösterim ve örnekler
Metin içi yazýmlarda ve referans gösterimlerindeki
önemli noktalar þunlardýr:
1. Yazýlacak yazý metninde (tez, makale, rapor,
kitap, derleme vb.) kiþi ya da kiþilerin kendi
cümlelerinin olmasýna özen gösterilmelidir.
2. Noktalama iþaretlerinden sonra bir boþluk
býrakýlmalýdýr.
3. Metinde alýntýsý yapýlan cümle, bilgi, çizelge,
þekil ve fotoðraf mutlaka yazým standartlarýna
uygun olarak verilmelidir.
4. Metin içerisinde deðinilen her kaynak, metin
sonundaki deðinilen belgelerde mutlaka
verilmelidir.
5. Alýntýsý yapýlan þekillerde ve çizelgelerde bazý
düzenlemeler yapýlmýþ ise (..'dan deðiþtirilerek)
ifadesi ile sunulmalýdýr.
6. Metin içerisindeki kaynak gösterimleri a) soyad
gösterimi, b) numara gösterimi c) hem soyad,
hem de numara gösterimi þeklinde yapýlabilir.
Her bir gösterimin kendine göre avantaj ve
dezavantajlarý bulunmaktadýr. Örneðin soyad
gösterim þeklinde kimden ya da kimlerden alýntý
yapýldýðý, bilinen referanslarýn hemen algýlanmasý
hemen gözükürken, numara gösteriminin metni
uzatmama açýsýndan avantajý bulunmaktadýr.
Fakat, kaynaklar kýsmýnda düzensiz sýralanýþ,
kaynaðýn hemen görülmemesi dezavantajdýr.
7. Soyad gösterim þeklinde metin içerisinde
yalnýzca araþtýrýcý ya da araþtýrýcýlarýn soyadlarý ve
tarih yazýlýr. Örneðin Görmüþ (1990) gibi. Ad
kýsaltmalarý yazýlmaz. Örneðin Görmüþ, M. (1994)
gibi gösterilmez.
8. Numara gösterim þeklinde, kaynaklar metin
içerisinde tez/ makele/ rapor baþlangýcýndan
sonuna kadar sýrasý ile genellikle köþeli
parantezler kullanýlarak yapýlýr. Örneðin, ……. yaþý
verilmiþtir [ 1 ] .
9. Ya da kaynaklar soyad gösterimine göre
sýralanarak ve bu numaralar dikkate alýnarak
metin içi referanslar düzenlenebilir.
10. Yerbilimleri ile ilgili dergilerde ve tez
yazýmlarýnda genellikle soyad gösterimi tercih
edilmektedir.
11. Makale yazýmlarýnda ilgili dergilerin yazým
kurallarý, tezlerde ise bölüm/enstitü tez yazým
kurallarý dikkate alýnmalýdýr.
Öðrencilerin ve araþtýrýcýlarýn metin içi referans
gösterim þekillerine örnekler aþaðýdaki gibi
özetlenebilir. Buradaki örnekler, Görmüþ
tarafýndan hazýrlanan jeolojik rapor ders
notlarýndan deðiþtirilerek verilmiþtir. Belirtilen
referanslarýn bazýlarý örnek olmasý açýsýndan
konulmuþ olup, gerçek bir kaynak deðildir.
Deðinilen metin içi kaynak gösterimleri, örnek
olarak konulduðundan yararlanýlan kaynaklarda
belirtilmemiþtir.
Cümle sonunda
1) Tek yazarlý araþtýrmadan yararlanýlýyorsa ve
bilgi size ait deðilse kaynak parantez içerisine
yazýlýr ve parantez sonuna nokta konulur.
Örnek: Tohma resiflerinin yaþ aralýðý Üst
Kampaniyen – Alt Maastrihtiyen'dir (Görmüþ,
1992).
2) Araþtýrýcýnýn farklý yýllara ait birkaç eserinden
yararlanýlýyorsa, bu eserler eski yayýndan yeni
yayýna doðru virgüller ile parantez içerisinde
yazýlmalýdýr.
Örnek: Orbitoidal foraminiferlerde üç tip üreme
bilinir (Meriç, 1964, 1975).
23
SDUGEO
e-dergi
SENTEZ
vi. Karaman vd. (1989) Isparta çevresinde
yaptýklarý stratigrafik amaçlý çalýþmada ......
bulmuþlardýr.
vii. Gutnic vd. (1979)'a göre ......
viii. Meriç (1964a, b), Görmüþ (1992, 1994),
Meriç vd. (1989) Türkiye'nin deðiþik yörelerinde
orbitoidal foraminiferlerde yaptýklarý çalýþmada
þizogonik üremeyi ayrýntýlý bir þekilde
açýklamýþlardýr.
ýx. Bu tür üreme döngüleri Meriç (1976)
tarafýndan olaðan olmayan þizogonik ürüme
olarak tanýmlanýr.
x. Ýnceleme alanýnda tektonik (Koçyiðit, 1976;
1982) ve stratigrafik (Yalçýnkaya vd. 1986; Aþýk,
1992) amaçlý araþtýrmalar yoðunluk kazanmýþtýr.
3) Araþtýrýcýnýn ayný yýla ait birkaç eserinden
yararlanýlýyorsa, a, b, c gibi küçük harfler
kullanýlarak kaynak parantez içerisinde
gösterilmelidir.
Örnek: Ýmrezi kireçtaþlarý temel birimleri açýsal
uyumsuzlukla örter (Yalçýnkaya, 1986a, b).
4) Çift yazarlý Türkçe bir yayýn kaynak olarak
gösteriliyorsa 've' baðlacý kullanýlmalýdýr.
Örnek: Senirce kireçtaþý'nýn yaþ aralýðý Orta-Üst
Maastrihtiyen'dir (Yýldýz ve Toker, 1991).
5) Eðer çift yazarlý yabancý bir araþtýrmaya
deðiniliyorsa 'and' kelimesi yerine 've' kelimesi
kullanýlmasý önerilir.
Örnek: Þizogonik üreme örnekleri AntalyaKorkuteli yöresinden de tanýmlanmýþtýr (Neumann
ve Poisson, 1982).
6) Ýkiden fazla araþtýrýcýlý Türkçe bir yayýdan
yararlanýlýyorsa 'vd' harfleri kullanýlmalýdýr.
Örnek: Senirce kireçtaþý, Söbüdað kireçtaþýný
uyumsuz olarak örter (Karaman vd. 1989).
7) Ýkiden fazla araþtýrýcýlý yabancý bir yayýn
kullanýlýyorsa 'and others', 'et al.' kelimeleri yerine
'vd' harfleri tercih edilmelidir.
Örnek: Batý Toros kuþaðýnýn göller yöresi Isparta
Büklümü olarak da bilinir (Poisson vd. 1984).
8) Ayný anda farklý eserlerde bu bilgiler yer
alýyorsa, bu eserler parantez içerisinde noktalý
virgüller kullanýlmak suretiyle ayrýlmalýdýr.
Örnek: . .... kýrmýzý renkli yarý karasal serilere
geçiþ gösterirler (Yüksel, 1970; Ünalan vd. 1976;
Çiner, 1992).
Kaynak bir baþka yayýn içerisinde ya da elde
edilmemiþse
Refere edilecek kaynaða ulaþýlamýyor, kaynaðýn
tam referansý alýnamýyorsa bu aþaðýdaki
þekillerden biriyle yazýlmalýdýr. Orijinal kaynaðýn
gerektiðinde tarihi de belirtilebilir. Buradaki
kaynak gösterme sorumluluðu kaynaðýn
gösterildiði araþtýrmaya býrakýlmýþ olur.
i. Görmüþ (1992) tarafýndan bildirildiðine göre
fosillerdeki Lamarck'ýn ikili adlama kuralý.....olarak
bilinmektedir.
ii. Lamarck'ýn ikili adlama kuralý ..... olarak bilinir
(Görmüþ, 1992).
iii. Görmüþ (1992) tarafýndan bildirildiðine göre
fosillerdeki Lamarck'ýn (1801) ikili adlama
kuralý.....olarak bilinmektedir.
iv. Lamarck'ýn (1801) ikili adlama kuralý .....
olarak bilinir (Görmüþ, 1992).
v. Koçyiðit'in Batý Toroslarda deðiþik orojenik
dönemler belirlediði bilinmektedir (Görmüþ,
1994).
vi. Koçyiðit'in (1982) Batý Toroslarda deðiþik
orojenik dönemler belirlediði bilinmektedir
(Görmüþ, 1994).
Cümle baþlangýcý ve ortasýnda
Yukarýda belirtilen alternatifler cümle
baþlangýcýnda ve ortasýndaki kaynak
gösterimlerinde de geçerlidir. Farklýlýk kaynaklarýn
cümle baþýna ve cümle ortasýna gelmiþ olmasýdýr.
Örnekler:
i. Görmüþ'e (1994) göre, Tohma resiflerinin yaþ
aralýðý Üst Kampaniyen- Alt Maastrihtiyen'dir.
ii. Varol'a göre (1997, 1998) göre, ......
iii. Meriç (1964a, b) tarafýndan orbitoidal
foraminiferlerde üreme üç tip olarak belirlenmiþtir.
iv. Yýldýz ve Toker (1991) Senirce kirectaþýný OrtaÜst Maastrihtiyen olarak yaþlandýrmýþlardýr.
v. Neumann ve Poisson (1972) Antalya yöresinde
yaptýklarý çalýþmada orbitoidal foraminiferlerde
gözlenen þizogonik üreme verilerini
deðerlendirmiþlerdir.
Sözlü ve Yazýlý Görüþmeler
Metin içerisinde bazen sözlü ve yazýlý görüþmelere
deðinmek gerekebilir. Böyle bir durumda,
görüþme yapýlan kiþi ya da kiþilerin ilk ad (lar)ýnýn
baþ harf(ler)i ve soyad(lar)ý yazýlarak DÝPNOT
olarak verilebileceði gibi metin içerisinde de
belirtilebilirler. Sözlü ve yazýlý görüþme(ler)in
yapýldýðý yýl (lar) belirtilmeli, atýfta bulunulan
kiþi(ler)nin adresi de yazýlmalýdýr.
24
SDUGEO
e-dergi
SENTEZ
Sözlü ve yazýlý görüþmeler metin sonundaki 'Kaynaklar' dizinine konmamalý, bu kiþi(ler)ye teþekkür
kýsmýnda yaptýðý yardým(lar)dan dolayý teþekkür edilmelidir.
Örnekler:
i....................................................................................................................................................
1
Gölcük volkanitlerinin kimyasal analiz deðerlendirmelerinde Bilgin vd. (1989) ve M. Yýlmaz'ýn ( )
çalýþmalarýndan yararlanýlmýþtýr.
1
Yazýlý görüþme, 1999, Y.Doç.Dr., SDÜ, Jeoloji Mühendisliði Bölümü, Isparta
ii. Senirce kireçtaþý'ndan derlenen örneklerde aþagýdaki fosiller belirlenmiþtir.
............................
............................
............................
(Fosil tayinleri: Doç. Dr. Muhittin Görmüþ, SDÜ, Müh. Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü, sözlü/yazýlý
görüþme, 1999)
Alýntýlar
Bir baþka kaynaktan alýnmýþ konu ile ilgili cümleler aynen aktarýlmak isteniyorsa, alýntý ayrý bir
paragrafta ve “ ....” ayýraçlarý içerisinde farklý karakter ve puntolarla yazýlmasý önerilir. Bu alýntý öncesi
ve sonrasýnda birer satýrlýk boþluk býrakýlmasýnda da fayda gözükmektedir.
Örnek:
.................... Ýnceleme sahasý çevresindeki araþtýrmalarýn özeti Görmüþ ve Özkul (1995) tarafýndan
aþaðýdaki gibi verilmiþtir.
“…….. Yöredeki ilk çalýþmalar 40-60'lý yýllarda Blumenthal (1947, 1960-1963), tarafýndan
gerçekleþtirilmiþtir. Bu çalýþmalarý 70-80'li yýllar arasýnda Fransýzlarýn (Brun vd. 1971; Dumont, 1976;
Gutnic vd. 1979), Türk ve Fransýzlarýn (Allasýnaz vd. 1974; Dumont ve Kerey, 1976; Monod ve Akay,
1984), 80'li yýllarda Ýngilizlerin (Woodcock ve Robertson, 1985; Waldron, 1981-1982) araþtýrmalarý
takip etmiþtir. ..........”
Ayrýca, ........................
Metin sonu kaynak gösterim ve örnekler
Þu önemli konularýn dikkate alýnacaðý düþünülür:
1. Daha önceden de deðinildiði gibi metin içerisinde deðinilen her bir kaynak metin sonunda mutlaka
verilmelidir.
2. Kaynaklarda (deðinilen belgeler) kullanýlan referanslara da mutlaka metin içerisinde deðinilmelidir.
3. Soyad sýralamasý alfabetik yapýlmalýdýr. Soyadlarýn hemen gözükmesi açýsýndan ikinci ve diðer
satýrlarýn içten yazýmý önerilebilir.
4. Noktalama iþaretlerinden sonra bir boþluk býrakýlmalýdýr.
5. Yabancý ve yerli yazýlarda orijinal dille yazýlmýþ olmasý dikkate alýnmalý ve o dilde referansý yazýlmaya
çalýþýlmalýdýr. Dergi isimleri ya da makale baþlýklarý yabancý dile çevrilip yazýlmamalýdýr. Bununla beraber
hepsi yabancý dile çevrilip, yazýlabilir, en sonuna (in Turkish) gibi ana dili yazýlabilir.
6. Tek yazarlý ve çok yazarlý örnek gösterimleri, tarih yazýmlarý, dergi sayýlarý, sayfa sayýlarý hep ayný
standartta olmalýdýr.
7. Çok yazarlýlarda (isterse ondan fazla yazar olsun) bütün yazarlarýn soyadlarý ve ad kýsaltmalarý
yazýlmalýdýr. vd.; et. al. Yazýlýp kýsaltmaya gidilmemelidir.
8. Mümkünse dergilerin uzun yazýmlarý gerçekleþtirilmeli (örneðin MTA yerine Maden Tetkik Arama
gibi), dergi kýsaltmalarý yapýlmamalýdýr. Dergi kýsaltmalarý gerekiyorsa aþaðýdaki web sitelerine
bakýlabilir.
25
SDUGEO
e-dergi
SENTEZ
Bir rapor referansý
Sempozyum-kongre vb.
bilimsel toplantý özet
kitapcýklarýnda bir özet
referansý (Uluslararasý)
Bir dergide makale
referanslarý (Ulusal)
Sempozyum-kongre vb.
bilimsel toplantý özet
kitapcýklarýnda bir özet
referansý (Ulusal)
Tez özet kitapcýklarýnda bir
özet referansý (En stitüler)
Yabancý bir kitap referansý
Yerli bir kitap referansý
Sempozyum-kongre vb.
bilimsel toplantý bildiri
kitaplarýnd a bir makale ya
da bir kitabýn bir bölümü
referansý (Ulusal)
Bitirme Ödevi referansý
Bir dergide makale
referansý (Yabancý)
Yüksek lisans/doktora
referansý
Sempozyum-kongre vb.
bilimsel toplantý bidiri
metni yada bir kitab ýn bir
bölümü referansý referansý
(Uluslararasý)
Web sitesi referansý
KAYNAKLAR
Atýlgan, A. ve Topçam, A., 1975. Isparta-Þarkikaraaðaç ovasý planlama
kademesinde hidrojeolojik etüt raporu. Devlet Su Ýþleri, 44 s., Isparta
(yayýnlanmamýþ).
Agarkov, Y. V., 2004. Microp aleontological information system. In: 4th
International Congress Environmental Micropaleontology, Microbiology
and Meiobentology, Program and Extend ed Abstracts (eds. Yanko
Ho mbach, V., Görmüþ, M., Ertunç, A., McGann, M., Martin, R., Yacob, Y.
and Ishman, S.), p. 19, 4th EMMM Congress, September 13-18, 2004,
Isparta, ISBN: 975 7929 78 6.
Dinçer, F. ve Avþar, N., 2004 . Çamardý (Niðde) yöresi Tersiyer (Lütesiyen)
sedimanlarýnýn bentik foraminifer biyostratigrafisi. Hacettepe Üniversitesi
Yer Bilimleri Dergisi, 30, 35-48, Ankara, ISSN: 1301 2 894.
Engin, M. A., 2004. Sismik izin terslemesi. Türkiye Petrol Jeologlarý Derneði
Bülteni, 16(2), 49-57, Ankara, ISSN: 1300 09442.
Görmüþ, M., Nielsen, J. K. ve Uysal, K., 2003. Gönen (Isparta)- Aðlasun
(Burd ur) arasýndaki Tersiyer yaþlý sedimanlarýn iz fosil bulgularý. In: 20. Yýl
jeo loji Sempozyu mu, Bildiri özleri kitabý (eds. Görmüþ, M., Çoban, H.,
Cengiz, O. ve Davraz, A.), s. 65, 20. Yýl Jeoloji Sempozyumu, 14-16 Mayýs
2003, Isparta, ISBN: 975301.
Karaþahin, Þ., 1998. Kovada gölü ve kanal bentik faunasý üzerinde bir
araþtýrma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi, Tez Özetleri Kitabý, 123 s., Isparta (yayýnlanmamýþ).
Kirkaldy, J. F., 1975. Fossils in colour. Blanford Press, 223 p., ISBN: 07137
0743 7.
Öna lan, M., 1993. Çökelmenin fiziksel ilkeleri, fasiyes analizleri ve karasal
çökelme ortamlarý, Cilt 1. Ýstanbul Üniversitesi Basým Evi ve Film Merkezi,
Üniversite yayýn no: 3 825, Fakülte yayýn no: 8 8, 328 s. Ýstanbul, ISBN: 975
4004 334 9.
Özyalvaç, M., 2002. Sualtý gö rüþ þartlarý. In: Sualtý bilim ve teknoloji toplantýsý.
Bildiriler kitabý (Derleyen: Çapur, H.), Boðaziçi Üniversitesi, 22-24 Kasým
2002. Boðaziçi Üniversitesi Matbaasý Yayýn no:75 1, 13-17, Ýstanbul (ISBN
olmadýðý için yazýlmadý, olduðunda yazýlmalý)
Þimþek, N., 2002. Dinar (Afyon) yöresi stratigrafisi ve Nummulites’lerin
biyometrik incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi MühendislikMimarlýk Fakültesi, Jeoloji Mühendisliði Bölümü, Bitirme Tezi, 35 s.
Isparta (yayýnlanmamýþ).
Titterto n, R., and Whatley, R., 1998. Recent Bairdiinae (Curustacea,
Ostrocoda) from the solomon ýslands. Journal of Mikropaleontolo gy, 7(2),
111-1 42, Lo ndon (ISSN olmadýðý için yazýlmadý, olduðunda yazýlmalý).
Uysal, K., 2 004. Uzaktan algýlamada landsat MSS ve Sp ot XS uydu verilerinin
kullanýmý ile ayrýntýlý jeolojik harita alýmý ve yorumu: Dere boðazý (Isparta)
ve çevresi örneði. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
Yüksek Lisans Tezi, 1 49 s., Isparta (yayýnlanmamýþ).
Yað murlu, F. and Bozcu, A., 2001. Correlatio n of sedimantary units in the
Western Taurides from the p oint of petroleum geology. In: 4th internatio nal
symposiu m o n eastern mediterranean geolo gy (eds. Akýncý, Ö., Görmüþ,
M., Kuþçu, M., Karagüzel, R., Bozcu, M.), p 140, 21-25 May 2001, Isp arta,
ISBN: 975 7929 48 6.
www.deprem.gov.tr- Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðý, Afet Ýþleri Genel
Müdürlüðü web sitesi,
Farklý kaynaklarýn metin sonunda gösteriliþi ve yazýmýna ait örnekler
(alfabetik soyadý sýralamasýna dikkat ediniz)
26
SDUGEO
e-dergi
SENTEZ
Sonuç
9. Son yýllarda dergilerin ISSN numaralarý,
kitaplarýn ISBN numaralarýnýn da yazýmý
görülmektedir. Bu nedenle ISSN ve ISBN
numaralarýn yazýlmasý da önerilebilir.
10. Makale, tez, rapor, kitap, kitap içerisinde
makale, internet sitesi, özetler kitabýnda öz,
bildiriler kitabýnda makale gösterimleri eksiksiz
yapýlmalý ve dergi/tez yazým kurallarýna uygun
olmalýdýr.
Eðer bilimsel ve formata uygun bir makale, tez,
rapor, yazý vb. yazmak isteniyorsa, bu metinde
belirtilen kurallara uygun olarak yazýlarýn
düzenleneceði düþünülür. Bilimde bulgu kadar,
sunumlarýn da önemli olduðu ortaya çýkmaktadýr.
Yararlanýlan Kaynaklar
Görmüþ, M., 2010. Jeolojik rapor ders notlarý.
Süleyman Demirel Üniversitesi MühendislikMimarlýk Fakültesi, Jeoloji Mühendisliði Bölümü,
75 s.
http://scieng.library.ubc.ca/coden/ (eriþim tarihi:
30.03.2011)
Dergi kýsaltmalarý
Dergilerin mümkünse kýsaltma yapýlmadan
yazýlmasý önerilir. Fakat bazý dergiler kýsaltma
isteyebilir. Dergi kýsaltmalarý ile ilgili olarak ilgili
birkaç web sitesi þunlardýr:
http://scieng.library.ubc.ca/coden/
http://library.caltech.edu/reference/abbreviations/
Kýsaltma
Dergi kýsaltmalarýnda kullanýlabilecek örnekler ve ilgili web sitesi
(http://scieng.library.ubc.ca/coden/)
27
SDUGEO
e-dergi
GELECEGIN MÜHENDISLERI
Gelecegin Mühendisleri; TÜBÝTAK’ýn
Gençlere Yönelik Burslarýndan Biri - 2209
Fatma (Seyman) Aksever,
SdÜ Jeoloji Mühendisliði Bölümü, Isparta,
[email protected]
SDUGEO
e-dergi
Üniversite Öðrencileri Yurt Ýçi / Yurt Dýþý
Araþtýrma Projeleri Destekleme Programý (2209)
TÜBÝTAK; üniversite öðrencileri tarafýndan, eðitmenlerin gözetiminde yürütülen araþtýrma projelerine
mali destek saðlanmaktadýr. Bu kapsamda üniversitelerin 3. sýnýfýnda okuyan öðrenciler, kendi bölümleri
ile ilgili konularý içeren ve 4. sýnýfta hazýrlayacaklarý bitirme ödevlerine ýþýk tutacak projeler hazýrlayýp,
TÜBÝTAK’a baþvuru yapabilirler.
Üniversite Öðrencileri Yurt Ýçi / Yurt Dýþý Araþtýrma Projeleri Destekleme Programý’na (2209) bu yýl
bölümümüzden 6 danýþman rehberliðinde toplam 13 öðrenci projesi katýlmýþtýr.
PROJE
DANIÞMANI
PROJE
YÜRÜTÜCÜSÜ
PROJE
ARAÞTIRMACILARI
MUSTAFA KUÞCU
Onur Yýlmaz
AYÞEN DAVRAZ
Bilal BÝBER
KAMÝL YILMAZ
MEHMET ÖZÇELÝK
Faih BAYRAMOÐLU
Emrah CANKILIÇ
Alican SEVÝM
Þükriye ERGÝ
Tahir KOLDEMÝR
Ezgi CEYLAN
Gamze YILDIRIMTÜRK
Kübra Ökmen
OYA CENGÝZ
Ahmet Semih DENÝZ
KUBÝLAY UYSAL
Ýlknur KAVAS
PROJE
KONUSU
Cemalçavuþ-Gökbel
bölgesindeki
olasý arsenopirit altýn cevherleþmesi
mineral parajenezi
Dombay Ovasý’nýn (Afyonkarahisar)
Hidrojeoloji ve Hidrojeokimyasal
Hocalar-Sincanlý
arasýnda
kalan
volkanik kayaçlarýn petrografik ve
Kayaç analizi
Mustafakemalpaþa-Bursa yöresindeki
mermerlerin jeolojisi ve maden
jeolojisi özellikleri ile ekonomik
potansiyelinin araþtýrýlmasý
Denizli ili jeolojik miras envanterinin
ve
jeoturizm
potansiyelinin
araþtýrýlmasý
Kayhan IÞIK
ww
w.tu
bita
k.
gov
28
.tr
SDUGEO
e-dergi
GELECEGIN MÜHENDISLERI
YURT ÝÇÝ ARAÞTIRMA PROJELERÝ: 2209 – A
Üniversitelerimizin Doða Bilimleri, Mühendislik ve Teknoloji, Týbbi Bilimler, Tarýmsal Bilimler, Sosyal Bilimler ve Beþeri
Bilimler alanlarýyla(*) ilgili bölümlerinden birinde öðrenim gören lisans öðrencileri, hazýrladýklarý araþtýrma projesinin
desteklenmesi için baþvurabilirler.
BAÞVURU KOÞULLARI, DESTEK SÜRESÝ VE MÝKTARLARI
1. T.C. vatandaþý olmak.
2. Proje yürütücüsü olmak,
3. Üniversitede kayýtlý öðrenci olmak,
4. Lisans eðitiminin son sýnýfýnda olmamak,
5. Danýþman bir hocanýn rehberliðinde proje yapýyor olmak,
6. Ayný anda birden fazla baþvuru yapmamýþ olmak,
7.
Daha önceki proje baþvurusu desteklendiyse, bu projeyi tamamlamýþ olmak,
Bir danýþmanýn rehberlik ettiði projelerden sadece bir tanesi desteklenebilir.
Projeler en çok bir yýllýk süre boyunca desteklenir. Destek süresince öðrencinin/öðrencilerin, lisans öðrenimine devam
ediyor olmasý gerekir. Destek süresinin baþlangýcýndan itibaren ilk altý ay içinde projedeki geliþmeleri anlatan bir ara
rapor, destek süresinin bitiminden önce kesin rapor TÜBÝTAK-BÝDEB'e iletilir.
2011 yýlý için öngörülen destek miktarý proje baþýna en çok 2.000.-TL'dir. Proje destek miktarý avans olarak " Proje
Yürütücüsü " öðrenciye verilebilir.
BAÞVURU FORMUNA EKLENECEK BELGELER
1. Proje önerisi (kaynak araþtýrmasý dahil) (proje önerisi formatý web sayfasýnda yer almaktadýr),
2. Çalýþma planý (çalýþma planý formu web sayfasýnda yer almaktadýr),
3. Projenin yürütüleceði birim sorumlusunun, projenin o birimde yapýlmasýný onaylayan ve birimde laboratuar vb.
olanaklarýn bu projeyi yürütebilmek için yeterli olduðunu açýklayan yazýsý,
4. Canlý hayvanlar üzerinde yapýlacak deneylerle ilgili projeler için üniversitelerin Etik Kurulundan alýnacak yazý,
5. Proje yürütücüsü öðrencinin, varsa danýþmanýndan, yoksa ayný konuda çalýþan bir öðretim üyesinden alacaðý bir
referans mektubu,
6. Proje yürütücüsü öðrencinin özgeçmiþi,
7.
Proje yürütücüsünün onaylý not belgesi (transkript),
8. Proje ile ilgili taslak bütçe (taslak bütçe formu web sayfasýnda yer almaktadýr)
Baþvurular internet üzerinden http://e-bideb.tubitak.gov.tr adresine yapýldýktan sonra, baþvuru formu ve eklerinin
bulunduðu bir asýl dosyanýn son baþvuru tarihi mesai bitimine kadar BÝDEB'e ulaþtýrýlmasý gerekmektedir. Baþvuru
koþullarýndan herhangi birini saðlamayan, belgeleri tam olmayan, son baþvuru günü mesai bitiminden sonra gelen ve
faksla yapýlan baþvurular iþleme konulmaz.
29
SDUGEO
e-dergi
GELECEGIN MÜHENDISLERI
DESTEK VERÝLME YÖNTEMÝ
Projeler BÝDEB Deðerlendirme ve Destekleme Kurulu tarafýndan belirlenen uzman danýþmanlarýn
veya panelistlerin görüþleri doðrultusunda ya da BÝDEB Deðerlendirme ve Destekleme Kurulu
tarafýndan incelenerek deðerlendirilir ve baþkanlýk onayýyla kesinleþir.
YÜKÜMLÜLÜKLER
1. Proje ekibi, araþtýrma desteðinin baþladýðý tarihten itibaren ilk altý ay içinde projelerin geliþmelerini
anlatan ara raporu (ara rapor formatý web sayfasýnda yer almaktadýr) ve destek süresinin bitiminden
önce de sonuç raporunu (sonuç raporu formatý web sayfasýnda yer almaktadýr) TÜBÝTAK-BÝDEB'e
vermekle yükümlüdür. Öðrenciler, projelerini, desteklenmeye baþladýktan sonra en geç bir yýl içinde
(bu süre son sýnýf öðrencileri için daha kýsadýr) ve lisans öðrenimlerini bitirmeden tamamlamak
zorundadýr.
2. Alýnan avansýn, yapýlan harcamalardan hemen sonra kapatýlmasý zorunludur.
3. Desteklenen proje zamanýnda bitirilmediði takdirde, verilen destek BÝDEB Deðerlendirme ve
Destekleme Kurulu kararý ile iptal edilebilir. Bu durumda "Proje Yürütücüsü" aldýðý avansý
TÜBÝTAK Muhasebesi'ne geri ödemekle yükümlüdür.
* Avans kapatma iþleminde kullanýlan avans mahsup fiþi'ne TÜBÝTAK adýna alýnmýþ (Atatürk Bulvarý
221 Kavaklýdere Ankara, Kavaklýdere Vergi Dairesi Hesap No: 1750003600) faturalarýn asýllarýnýn
eklenerek BÝDEB'e iletilmesi gerekmektedir. Fiþ kesinlikle kabul edilmemektedir. Avans kapatma
iþleminde gecikme olmasý durumunda, her ay için kanuni faiz oranýnda ceza uygulanýr. Yukarýda
belirtilmeyen özel durumlarda BÝDEB Deðerlendirme ve Destekleme Kurulu kararlarý geçerlidir.
TÜBÝTAK
Adres
: TÜBÝTAK-BÝDEB 2209
Üniversite Öðrencileri Yurt Ýçi / Yurt Dýþý
Araþtýrma Projeleri Destekleme Programý
Tunus Caddesi No: 80
06100 Kavaklýdere/ANKARA
Tel
E-mail
Weblink
: 0(312) 468 53 00 / 3808
: [email protected]
:http://www.tubitak.gov.tr
30
SDUGEO
e-dergi
GELECEÐÝN MÜHENDSÝLERÝ
2209 PROJE FORMU ÖRNEÐÝ
2209 projesini aþaðýda verilen form örneði þeklinde hazýrlanmalýdýr. Proje 8 ana baþlýktan oluþmaktadýr.
Bu baþlýklar çalýþma konusu ile baðlantýlý olarak yazýlmalýdýr.
Proje Baþlýðý
ÖZ: Konunun ve çalýþýlacak sahanýn tanýtýlmasý, amaç, izlenecek yol, varýlmasý gereken sonuçlarýn tahmini
1. Giriþ ve Teorik Çerçeve: Konunun ve sahanýn tanýtýmý biraz daha ayrýntýda þekille verilebilir (örneðin bir google
görüntüsü içerisinde). Amaca deðinilebilir. Bu amaç doðrultusunda yapýlacak iþlemler kýsaca verilebilir. Projenin
neden düþünüldüðü ve önceki çalýþmalara kýsa katkýsýnýn ne olacaðý yazýlabilir.
Þekil 1. Yer bulduru ve çalýþýlacak lokasyonlar
2. Problemin Tanýmý
Çalýþma konusu ile ilgili problemin tanýmlanmasý ve çözümü ile ilgili sonuçlarýn belirlenmesi hakkýnda bilgi
verilmelidir.
3. Çalýþmanýn Amacý:
Projenin bu bölümünde çalýþma konusunun amaçlarý açýkça ortaya konulmalýdýr. Ayrýca bu amaca yönelik
yapýlmasý planlanan uygulamalar sunulmalýdýr.
4. Literatür Taramasý:
Çalýþma sahasý ve çevresinde yapýlmýþ daha önceki çalýþmalar hakkýnda detaylý bilgi verilmelidir. Ayrýca, tüm bu
bilgilerin bir araya getirilmesi ve yeni gözlemlerle yeni yapýlacak çalýþmanýn revize edilmesi saðlanmalýdýr.
5. Araþtýrma Sorusu ve/ veya Hipotez
Ýnceleme alaný ve civarý ile ilgili sorularýn belirlenmesi ve bu araþtýrma sorularýna bütünüyle cevap veren bir
çalýþmanýn ortaya konulmasý ile ilgili hipotezler sunulmalýdýr.
6. Dizayn- Yöntem ve Prosedürler
i. Örnekleme: Araþtýrma sahasýnda konuyla ilgili yapýlacak örnekleme çalýþmalarýnýn detaylý olarak bu baþlýk
altýnda anlatýlmasý gereklidir.
ii. Aletler-Araç Gereç –Cihaz: Çalýþma konusu ile ilgili verilerin toplanmasýnda yardýmcý olan alet, araç, gereç ve
cihazlar bu bölüm baþlýðý altýnda verilmelidir.
iii. Veri toplama-Veri Analizi: Arazi çalýþmalarý sonucunda ortaya çýkan verilerin elde edilmesi ve bu verilerin
laboratuar ve bilgisayar ortamýnda deðerlendirilmesi hakkýnda bilgiler bu bölümde anlatýlmalýdýr.
7. Çalýþmanýn Önemi:
Çalýþma konusunda yapýlmýþ araþtýrmanýn ve bu konu çerçevesinde elde edilecek sonuçlarlarýn önemi konusunda
bilgiler sunulmalýdýr. Ayrýca, çalýþmanýn konusu ile ilgili olasý yaklaþýmlar getirilmeye çalýþýlacaktýr.
8. Kaynaklar
Çalýþma konusu ile ilgili yararlanýlan kaynaklarýn aþaðýdaki yazým kuralýna göre verilmesi gerekmektedir.
Yazar soyadý, Yazar adýnýn baþ harfi., Yayýnýn tarihi, Yayýnýn ismi, Yayýnýn yayýmlandýðý yer, sayfa no, sayý no.
Örnek: Gül, A. ,Boyraz, S., Özkul, M., 2007. Kýsýk Kanyonu (Çal-Denizli) Jeositi ve Jeoturizm Özellikleri, 60. Türkiye
Jeoloji Kurultayý, 16-22 Nisan 2007, Bildiri Özleri, 16-22 Nisan 2007, Ankara, s. 155-156.,
31
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Isparta ve Jeoloji; Gölcük Volkanizmasý
(Isparta) ve Çevresel Sorunlar
SDUGEO
e-dergi
Ömer Elitok, Muhittin Görmüþ
SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta,
[email protected]
Magmanýn, yeryüzünde ya da yeryüzüne yakýn derinliklerdeki faaliyetleri olarak bilinen volkanizma;
insan ve diðer organizmalarýn yaþamý açýsýndan faydalý olabildiði gibi felaketlere de neden olmaktadýr.
Yerkürenin iç kýsýmlarý hakkýnda bilgiler saðlamalarý, deðerli element ve mineral zenginleþmeleri ile
jeotermal çýkýþlarýn kaynaðý olmalarý birkaç faydasýna örnek olarak verilebilir. Bununla beraber, yeryüzüne
çýkan kýzgýn lavlarýn, volkan küllerinin ve gazlarýn yalnýzca insanlar için deðil, diðer organizmalar için de
olumsuz etkilerinin bulunduðu açýktýr. Günümüzden yaklaþýk 5 milyon yýl öncesinde lav çýkýþlarý ile baþlayan
(Pliyosen) ve 24 bin yýl öncesine (Pleistosen) kadar faaliyet gösteren Gölcük volkanizmasý güneybatý
Türkiye için önemli bir volkan sahasýdýr. Bu incelemede, muhtemelen insanlýk tarihi öncesinde Isparta il
merkezi civarýndaki Gölcük odaklý volkanik faaliyetlerin ne zaman, nerede ve ne þekilde oluþtuðu
irdelenmiþtir. En az üç evreli bir jeolojik öykünün verileri, görüntüleri sentez edilerek sunulmuþ, çevre ile
baðlantýlarý üzerinde durulmuþtur. Ayrýca, volkanizma ile iliþkili radyasyon, tekrar patlama olasýlýðý, gaz
çýkýþlarý ve sulardaki flor gibi önemli konularý da kýsaca ele alýnmýþ, örnekler verilerek önemleri üzerinde
durulmuþtur. Yöredeki radyasyon oranlarýnýn önceki çalýþmalarda ortalama deðerlerin üstünde olduðunu
ortaya koymasý, saðlýkla ilgili araþtýrmalarýn da yapýlmasý gerekliliðini ortaya koymaktadýr. Jeolojik süreç
içerisinde volkanizma faaliyetinin duraksama süreleri dikkate alýndýðýnda tekrarlanma olasýlýðýnýn birkaçbin
yýl ile birkaç onbin yýl olabileceði görülmektedir. Yine, volkanizma baðlantýlý Yakaören gaz çýkýþlarýnýn yýllar
sonra etkileri ile Darýören barajýndan temin edilen sulardaki flor oranýnýn da araþtýrýlmasý gereken diðer
önemli konular olduðu düþünülmektedir.
Giriþ
Bu konuyla ilgili olarak uzman kiþilerin yazýlý ve
görsel basýndabirbirleriyle uyumlu ya da
uyumsuz demeçleri, Gölcük volkaný yarýn
patlayacakmýþ gibi verilen bazý ifadeler, bölge
halkýnda huzursuzluða yol açmýþ ve yerel
yöneticilerinde aklýný karýþtýrmýþtýr.
Kýsacasý, tüm bu belirtilen konularla iliþkili olarak
Gölcük Volkanizmasý ve jeolojisi ele alýnmýþ,
arazi görünümleri ile sunulmaya çalýþýlmýþtýr.
Volkanizma ile ilgili deðinilen problemler, daha
önce yapýlan bilimsel çalýþmalarýn ýþýðýnda
irdelenmiþtir.
Isparta þehir merkezinde dolaþtýðýmýz kaldýrým
taþlarý (traki andezitler) Gölcük volkanizmasý ile
oluþmuþ taþlardýr. Isparta Valiliði binasýnýn ya da
Isparta merkezinde bulunan birçok tarihi cami ve
eserin yapý taþlarý da (sýkýlaþmýþ tüfler) yine
Gölcük volkanizmasý ile baðlantýlýdýr. Tüm bu
taþlar nasýl oluþmuþtur? Nerede ve ne zaman
meydana gelmiþtir? Bu yazý ile bu sorularýn
cevaplarý verilmeye çalýþýlmýþtýr. Ayrýca,
Gölcük'ten gelen ya da volkanoklastik odaklý yer
altý sularýndaki flor ile yerleþim alanlarýndaki
radyasyon oraný, CO2 ve çok az da olsa hidrojen
sülfür çýkýþlarý da her an yaþamýmýzla iliþkili
sorunlardýr. Þöyle ki, 2007 yýlýnda Yakaören
köyünün hemen batýsýnda termal su elde etmek
amacýyla yapýlan bir sondaj kuyusu çalýþmasý
esnasýnda yüksek oranda ve basýnçta
karbondioksit gazý ile karþýlaþýlmýþ, yüksek
basýnçtan dolayý gazýn çýkýþý zor kontrol altýna
alýnmýþtýr. Çevreye verdiði rahatsýzlýk ile gündeme
gelen gaz çýkýþlarý günümüzde de yer altýndan
gelmeye devam etmektedir.
Pompei’de Vezüv volkanýn patlamasýnýn
canlandýrmasý (bbc.co.uk)
foto:K.Uysal 2008
32
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Önceki çalýþmalar
Antalya körfezi kuzeyinde KD-GB doðrultulu Beydaðlarý-Karacahisar otoktonu ile KB-GD doðrultulu
Anamas-Akseki otoktonu, Isparta civarýnda ters V þeklinde bir büklüm yapýsý oluþturmakta ve bu önemli
yapý büklüm bölgesinde yer alan Isparta'ya atfen Isparta Büklümü olarak adlandýrýlmaktadýr (Þekil 1).
Þekil 1. Güneybatý Türkiye'nin basitleþtirilmiþ jeoloji haritasý (Juteau, 1980'den alýnmýþtýr)
Pompei’de 2000 yýl önce patlayan Vezüv volkaný ve külleri ile taþlaþmýþ insanlar (bbc.co.uk)
foto:K.Uysal 2008
33
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Çizelge 1. Gölcük volkanizmasý ile ilgili olarak yapýlan çalýþmalarýn kronolojisi,
mi. Miyosen, pli. Pliyosen
Kronolojik olarak
yapýlan çalýþmalar
Gutnic et al. (1979)
Lefevre et al. (1983)
Çalýþýlan yer ya da
verilen isim
Isparta volkanizmasý
Volkanikler
Yaþ
Çalýþýlan konu/ önemli bulgu
pli.
pli
Sarýiz (1985)
Burdur fm. Gölcü k üy./Milas
üy.
Burdur fm. Gölcü k tüf üy.
pli.
Jeolojik harital ama, karasal volkani zma
Bölged eki volkaniklere 4-4.7 milyon yýl
yaþý
Stratigrafi, kükürt
pli.
Batý Toros Kuþaðý stratigrafisi
Burdur fm. Gölcü k üy.
pli.
Karaman ve dið.
(1988)
Kazancý ve Karaman
(1988)
Gölcük volkanikleri
pli.
Gölsel tüfit, aglomera, andezitik lav
ayrýmý
Stratigrafi
Gölcük volkanoklastikleri
pli.
Yalçýnkaya (1989)
Gölcük volk./ Pürenova fm.Yakaören tüf üy.
Tüf, trak-andezit
pli.
Gölcük fm.
Volkanikler-
pli.
pli.
Alt volkano tortul/Üst
volkano tortul
Sýký tüf, kül tüf, traki-andezit
pli-Q
pli.
Endüstriyel hammadde olabilirliði, Alt
Kuv. yaþý
Kil mineralleri
Alt volkano tortul/Üst
volkano tortul
Alt volkano tortul/Üst
volkano tortul
Gölcük fm.
Gölcük volkanikleri
pli.-Q.
Endüstriyel hammadde olabilirliði
pli-Q
Pomza ve metalik madenler
mi-pl i.
pli-Q
Stratigrafi, tektonik
Jeolojik anl amda çok genç
Eðirdir Gölü
GB Türkiye volkanizmasý
pli-Q
mi-pl i.
Alýcý ve dið. (1998)
Gölcük volkanikleri
pli.
Nemec ve di ð. (1998)
Eðirdir tephra
pli.-erken pleis.
Karaman (2000)
Gölcük fm.
pli.
Coban ve dið. (2001)
Görmüþ ve dið. (2001)
Gölcük potasik volkanikleri
Gölcük volk.
geç mi.-pli.
pli.-Q
Davraz ve dið. (2008)
Gölcük volkanikleri/Gölcük
piroklastikleri
Gölcük volkanikleri
pli.
Volkanikler/Ýgnimbiri t
Gölcük volkanikleri
pli-Q.
pli-Q
1.3 my.
K-G graben fay doðrultularý boyunca,
kuzeyden güneye gençleþen al kalen bir
volkanizma
Potasik volkanizma, gerilme tektoniði ve
litosferik mantodan türedikleri
volkanik cam kýymýklarýnda trakit,
bazenitik bileþenler, alt/üst tephra
üniteleri ayrýmý, 1.5-1.3 my.
Akdað bindirmesi ile eþ yaþlý yanal
atýmlý faylarýn et kileri ile volkanizma
geliþimi
Flor kaynaðýnýn mikalar olduðu
Miyosen çökellerini kesen lamprofirik
dayklar
Çoban ve dið. (2001)’i destekleyici
bulgular, flor ve yeraltýsuyu
Trakiandezit bileþi mli yaþlý lavlar için
2.77±0.06 my (Pliyosen)
Genç volkanikler için 24.000 yýl yaþ
aralýðý (Kuvaterner
Isparta içme suyu veri leri
ReMi tekniði
Gölcük volkanikleri
Gölcük volk./Gölcük fm.
pli-Q.
pli.
Mavikent çevresi sismik çalýþmalar
Radyoakti vite ölçümleri
Gölcük volk.
pli.
Volkanik zemin
Yalçýnkaya ve dið.
(1986)
Karaman (1986)
Bilgin ve dið. (1989)
Karaman (1990)
Pekdeðer ve dið.
(1990)
Kuþcu ve Gedikoðlu
(1990)
Bilgin ve Köseoðlu
(1991)
Kuþcu ve Selçuk (1993)
Kuþcu (1994)
Karaman (1994)
Görmüþ ve Özkul
(1995)
Kazancý (1995)
Yaðmurlu ve dið.
(1997)
Platevoet ve dið.
(2008)
Demer ve dið. (2010)
Kanbur ve Kan bur
(2009)
Çimen ve dið. (2010)
Kalyoncuoðlu ve dið.
(2010)
Mutlutürk ve Totiç
pli.
pli.-Q.
34
Alt/üst volkanoklastik istif ayrýmlarý,
maar tip volkanizma, sýð karasal i ki
evreli geliþi m
Stratigrafi
Mineralojik, petrografik, jeokimyasal
incelemeler
Stratigrafi, tektonik
Florun volkanik kaynaklý olduðu
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Böylece güneybatý Türkiye'ye jeolojik açýdan da isim olarak damgasýný vurmuþ olan bir kent olan Isparta
ve çevresinde Türkiye'nin en genç patlamalý volkanlarýndan birisi, Gölcük volkaný yer almaktadýr. Gölcük
volkaný uzun yýllar araþtýrma konusu olmuþ olup, halen yerli ve yabancý araþtýrmacýlar tarafýndan
çalýþýlmaktadýr. Patlamalý volkanizma açýsýndan laboratuar niteliðindeki volkan, jeoloji eðitimine de
önemli katkýlar sunmaktadýr. Volkanizma ile ilgili yapýlan jeolojik çalýþmalar kronolojik olarak aþaðýdaki
gibi özetlenebilir.
Son iki çalýþma ulusal ve uluslararasý Tübitak projeleri çerçevesinde gerçekleþtirilmiþtir. Prof. Dr.
Nevzat Özgür'ün yürütücülüðünü yaptýðý, Süleyman Demirel Üniversitesi ile Paris Sud 11 Üniversitesi
(Fransa) ve CNRS (Fransa) iþbirliðinde gerçekleþen Gölcük volkanizmasý bulgularý (Proje no: TUBITAK
104Y213) Platevoet ve dið. (2008) yayýnýnda sunulmuþtur. Dr. Ömer Elitok yürütücülüðünde yapýlan
Ulusal Tübitak projesi sonuçlarý da (Proje no: TUBÝTAK 104Y181) Elitok ve dið. (2010) tarafýndan
yayýnlanmýþtýr. Belirtilen yayýnlar dýþýnda, yine Gölcük Volkanikleri ile iliþkili ve endüstriyel anlamda
kullanýlan pomzalar üzerine Maden Mühendisliði öðretim üyelerinden Lütfullah Gündüz ve
arkadaþlarýnýn, jeofizik kayýtlarla iliþkili Jeofizik Bölümü ve týbbi jeolojiye yönelik Týp Fakültesi öðretim
üyelerinin çalýþmalarýna da rastlanýlmaktadýr.
Kýsaca özetlenen bu çalýþmalar ile Isparta ve çevresinin genel olarak Üst Miyosen'e kadar sýkýþma
rejimi altýnda olduðunu ve Üst Miyosen sonrasý dönemde gerilme rejiminin etkisi altýna girdiðini
göstermektedir. Dolayýsýyla gerilme rejimi etkisi altýnda faaliyet gösteren Gölcük volkanizmasýnýn
tektonizma kontrollü bir volkanizma olduðu anlaþýlmaktadýr.
Jeolojik Öykü
Gölcük volkaný, Isparta yerleþim alanýnýn hemen güneybatýsýnda yer almakta ve içerisinde küçük bir
gölün yer aldýðý geniþ bir maar krater (2.5 km geniþliðinde) ve etrafýnda yaklaþýk 150 m kalýnlýðýnda
geliþmiþ tüf konisi ile karakterize edilmektedir (Platevoet ve dið., 2008). Gölcük volkaný odaklý, Isparta
ve çevresinde yer alan volkanik kökenli kayaçlar, temel kayaçlarý keserek yüzeye çýkmýþlardýr. Trakit,
trakiandezit, bazaltik trakiandezitik, lamprofir ve tefrifonolit bileþimli lav çýkýþlarý; patlamalý volkanizma
sonucu oluþmuþ piroklastik ürünler ve kaldera içi lavlar geniþ alanlarda görülürler (Þekil 2).
Pliyosen yaþlý lav çýkýþlarý genel olarak Isparta yerleþim alanýný batýdan ve güneyden sýnýrlayan
yükseltilerde ve Isparta yerleþim alaný kuzeyinde gözlenmektedir. Bunlar, temel kayaçlarý keserek
yüzeye çýkan düzensiz lav çýkýþlarý, dayk (3a,b) ve lav domu þeklindedirler (Þekil 3c,d). Kuvaterner
döneminde patlamalý volkanizma ürünleri geliþmiþ olup, bunlar da tefrifonolit ve trakitik bileþimli kaldera
içi volkanikler (Þekil 4a,b,c) ile volkanik patlama sýrasýnda magma odasýndan dýþarý atýlarak çevreye
yayýlmýþ olan piroklastik kayaçlarla temsil edilirler (Platevoet ve dið., 2008). Piroklastik akma ve yaðma
çökelleri yer yer temel kayaçlar ve bunlarý kesen volkanik kayaçlar üzerinde mostra vermekte ve hatta
Isparta yerleþim alanýnýn temelinde de yer almaktadýr (Þekil 3e, 4d).
Platevoet ve dið. (2008) Kuvaterner volkanik aktivitesini kendi içerisinde her biri farklý volkanik ürünler
ile temsil edilen üç farklý püskürme evresine ayýrmýþlardýr: (i) Birinci püskürme evresi: altý piroklastik
akma seviyesi ile temsil edilen ignimbritik piroklastik akma çökelleri, (ii) ikinci püskürme evresi: kaldera
içerisinde geliþmiþ tefrifonolitik lav domlarý, (iii) üçüncü püskürme evresi: maar tipi volkanik aktiviteye
baðlý birden fazla püskürme faaliyeti sonucu oluþmuþ tüf halkasý çökelleri ve en son olarak da maar
krater içi trakitik bileþimli lav domu oluþumlarý. Volkanik kayaçlardan ve piroklastiklerden alýnan kayaç
ve mineral örneklerinde (40K/40Ar) ve 40Ar/39Ar yöntemleri ile yaþ tayinleri yapýlmýþtýr (Yaþ tayin
yöntemleri ve sonuçlarý için Platevoet ve dið., 2008'e bakýnýz).
35
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Gölcük
Isparta
36
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Þekil 2. Gölcük volkaný ve yakýn çevresinin jeolojisi (a),
Gölcük çevresinden geçen jeolojik enine kesit (b) (Platevoet ve dið. 2008'den alýnmýþtýr.)
37
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Þekil 3. Darý Deresi içerisinde sedimanter ve volkanik kayaçlarý kesen dayklar (a,b),
dom þekilli lav çýkýþlarý (c,d), Piroklastik akma çökelleri.
Birinci püskürme evresi: Birinci püskürme evresi piroklastik akma çökelleri ile karakterize olmakta ve
bu çökeller volkandan yaklaþýk 10-15 km kadar uzaða yer yer izlenebilmektedir. Kaldera oluþumuna
baðlý geliþen bu piroklastik akma çökelleri çoðunlukla aþýnmýþ olup Gölcük kalderasý içi, Isparta ve
Burdur çöküntü havzalarý içerisinde kýsmen korunmuþlardýr. Piroklastik akma çökelleri en iyi þekilde
Gölcük volkanýnýn hemen doðusunda ve Dere Mahallesi güneyinde yer alan vadi içerisinde ve üçüncü
püskürme evresine ait tüf konisi altýnda, Isparta Çay vadisi boyunca, Isparta yerleþim alaný tabanýnda,
Likya naplarýna ait melanj üzerinde ve kireçtaþý bloklarý arasýnda, Pliyosen öncesi temel kayaçlar ve
bunlarý kesen volkanikler üzerinde, maar kraterin hemen güneyindeki Pürenliova civarýnda kaldera içi
dolgusu þeklinde ye almaktadýr.
Birinci püskürme evresine ait piroklastik akma çökeller en iyi þekilde maar kraterin doðusunda yer alan
vadinin batý yamacýnca üst üste geliþmiþ 6 piroklastik akma düzeyi ile karakterize olmaktadýr. Platevoet
ve dið. (2008) bu piroklastik akma çökellerinin farklý seviyelerinden aldýklarý anortoklas-sanidin
kristallerinden elde ettikleri yaþ bulgularýna göre yaklaþýk 200 bin yýl önce büyük bir patlama ile birinci
püskürme evresinin baþladýðýný ve yaklaþýk olarak da 50 bin yýl sürdüðünü ileri sürmüþlerdir.
38
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Þekil 4. Gölcük maar krateri içerisinde üçüncü püskürme evresi sonrasý tefrifonolitik lav domu
kalýntýlarý ve üçüncü püskürme evresinde oluþmuþ trakitik domlar (a,b,c),
Isparta il merkezine doðru yayýlým gösteren piroklastik akma ve yaðma çökelleri (d).
Þekil 5. Isparta il merkezinde Gölcük volkanýna doðru geliþen yapýlaþma.
Ýkinci püskürme evresi: Ýkinci püskürme evresi tefrifonolitik lav domlarý ve bunlarý kesen ayný
bileþimde dayklarýn geliþimi ile karakterize olunmaktadýr (Platevoet ve dið., 2008). Ýkinci püskürme
evresine ait tefrifonolitik lav çýkýþlarý maar kraterin kuzeydoðu, güneydoðu ve batý kenarlarý boyunca
mostra vermekte ve üçüncü püskürme evresine ait piroklastik yaðma çökelleri tarafýndan da
örtülmektedir.
39
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Maar kraterin güneydoðu ve batý kenarlarýnda, lavlar yaklaþýk 30-50 m kalýnlýðýnda daha çok masif
yapýda olup muhtemelen üçüncü püskürme evresinde freatomagmatik aktivite sýrasýnda parçalanan lav
domlarýndan arta kalan kalýntýlar olarak yorumlanmaktadýr. Bu lav domlarý ya da lav çýkýþlarý ayný
magma haznesi ile baðlantýlý olup birinci püskürme evresi sonrasýnda yerleþmiþlerdir (Platevoet ve dið.,
2008). Ýkinci püskürme evresine ait olan tefrifonolitik lav çýkýþlarýndan alýnan iki örnek 115± 3 bin yýl
ve 62±2 bin yýl gibi yaþlar vermiþtir (Platevoet ve dið., 2008).
Üçüncü püskürme evresi: Üçüncü püskürme evresine ait piroklastik yaðma çökelleri kaldera içindeki
birinci püskürme evresine ait ignimbritik piroklastik akma çökelleri (Pürenliova) ile tefrifonolitik lav
akýntýlarýný örtmekte ve maar krater etrafýnda geniþ bir tüf konisi oluþturmaktadýr. Bu evreye ait
tefralarýn gözlenen maksimum kalýnlýðý maar krater civarýnda 100-150 m arasýnda deðiþmekte, maar
krater kenarlarýndan uzaklaþtýkça hýzla azalmakta, Isparta yerleþim alaný içerisinde ve Eðirdir grabeni
kenarlarýnda 30-100 cm kalýnlýðýna kadar düþmektedir (Platevoet ve dið., 2008). Piroklastik akma ve
yaðma çökel ardalanmalarýndan oluþan tefralarý tanýmlayýcý belirgin özellikler volkanýn kuzey ve doðu
yamaçlarýnda gözlenebilmektedir. Bu piroklastik seviyeler tepe ve yamaçlarý kaplamýþ þekilde kesiksiz
olarak düþük bir eðimle kuzeye ve Isparta yerleþim alanýna doðru yayýlým sunmakta ve bu tefralar bu
kesimlerde oldukça aþýnmýþlardýr. Maar krateri içerisindeki iki genç trakitik lav domundan alýnan
örneklerde K-Ar yöntemiyle 52±2± bin yýl ve 24±2 bin yýl gibi deðerler elde edilmiþtir (Platevoet ve
dið., 2008). Maar kraterin doðusunda yer alan birinci püskürme evresine ait piroklastik akma
çökellerinin üzerinde üçüncü püskürme evresine ait piroklastik yaðma çökellerinden alýnan örneklerde
72.5 ± 4.7 bin yýl gibi deðerler elde edilmiþtir (Platevoet ve dið., 2008). Tüm bu yaþ bulgularý Gölcük
volkanizmasý ile ilgili þimdiye kadar saptanan en genç yaþ bulgularýdýr. Üçüncü püskürme evresindeki
faaliyetler daha önce oluþmuþ olan tefrifonolitik lav domlarýný tamamen tahrip etmiþ olup bu lav
domlarýnýn kalýntýlarýna sadece kalderanýn kenar kesimlerinde rastlanmaktadýr. Dolayýsý ile üçüncü
püskürme evresi, 72 ile 24 bin yýl gibi bir zaman aralýðýnda maar tipi bir volkanda ardarda geliþen
freatoplinian tip püskürmeler ile birlikte maar krater içerisinde þimdiki Gölcük gölünün güneyinde yer
alan trakitik lav domlarýnýn geliþimiyle sonlanan tüm volkanik aktiviteyi kapsamaktadýr (Platevoet ve
dið., 2008). Buna göre Gölcük volkanizmasýnýn Kuvaterner faaliyetleri istatiksel olarak
deðerlendirildiðinde volkanik faaliyetlerin periyodik olarak tekrarlandýðý ve aktivitenin bundan sonraki
dönemlerde de devam edebilme olasýlýðýnýn bulunduðu Platevoet ve dið. (2008) tarafýndan ileri
sürülmüþtür
BU ÖNGÖRÜ ÝSTATÝKSEL VERÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝNE DAYALI OLARAK ÝLERÝ SÜRÜLEN OLASI
BÝR SENARYODUR.!!! ANCAK AÞAÐIDA DA TARTIÞILDIÐI ÜZERE ÝNCELENMESÝ GEREKEN BÝR
KONUDUR.
Gölcük’te kýþ (Foto: K. Uysal)
40
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Çevresel sorunlar
Çevresel sorunlar aþaðýdaki alt baþlýklar halinde düzenlenmiþtir. Bunlar: 1) Olasý patlama, 2) Gaz
çýkýþlarý, 3) Radyasyon, 4) Flor, 5) Zemin
Olasý Patlama: Gölcük volkanýnýn püskürme faaliyetleri (1., 2. ve 3. püskürme evreleri) yaklaþýk olarak
200 bin yýl sürmüþtür. Üçüncü püskürme evresinin sonlarýnda geliþen iki trakitik dom arasýnda 30 bin yýl
gibi bir zaman aralýðý bulunmaktadýr. Platevoet ve dið. (2008) tüm bu bulgulara dayanarak Gölcük
volkanýnýn en azýndan 24 bin yýldan beri sakin suskunluk dönemi içerisinde olabileceðini, bir baþka
ifadeyle uyuyan bir volkan olabileceðini belirtmiþlerdir. Gölcük volkaný ve yakýn çevresinin morfolojik
yapýsýna bakýldýðýnda Gölcük ve Isparta arasýndaki bölgede tüm vadilerin Isparta'ya doðru geliþtiði ve
düþük derecede eðimlendiði gözlenmektedir. Yazarlar olasý bir volkan patlamasý durumunda piroklastik
malzemenin özellikle bu vadileri takip ederek aðýrlýklý olarak Isparta'ya doðru akabileceði þeklinde
yorumlama yapmýþlardýr. Gölcük ile Isparta arasýndaki bölgede geniþ yayýlým gösteren piroklastikler çok
genç olduklarý için henüz pekleþmemiþ gevþek malzemeden oluþmaktadýr. Ayrýca bu bölge bitki
örtüsünün fazla geliþmemesi ve sarp topoðrafyasý ile dikkati çekmektedir. Þiddetli yaðýþlara baðlý olarak
oluþan erozyon ve sellenmelerin Isparta yerleþim alanýna doðru geliþme olasýlýðýnýn bulunduðu ile ilgili
öngörüde bulunmuþlardýr.
Karaman (1994) kampüs güneyinden baþlayarak Kayýköy ve Yakaören'e doðru devam eden ve yüksek
topografya ile Isparta ovasýný birbirinden ayýran bir normal faydan bahsetmekte ve bunu Kayýköy fayý
olarak tanýmlamýþtýr. Ayný zamanda bu fay boyunca oldukça genç olduðu düþünülen ve Kayýköy
formasyonunu kesen lav çýkýþlarý bulunmaktadýr. Kayýköy fayý boyunca zaman zaman sýð odaklý (~5-6
km) ve düþük þiddette (3-4 civarýnda) güncel deprem aktiviteleri meydana gelmektedir (Yalçýn
Kalyoncuoðlu (SDÜ, Jeofizik Mühendisliði Bölümü, sözlü görüþme, 2011). Bu güncel sýð odaklý deprem
aktivitelerinin tektonik ya da volkanik kökenli olup olmadýðý çözümlenememekle birlikte volkanik kökenli
olma olasýlýðý ve daha çok bölgede bulunan olasý bir magma odasýnýn hareketi ile iliþkili olabileceði göz
ardý edilmemelidir. Çünkü Volkanlarýn püskürmeye hazýrlanýrlarken küçük depremler ve sarsýntýlar
oluþturduklarý, sürekli düþük düzeyde sismik faaliyet gösterdikleri fakat bu faaliyetteki artýþýn patlamaya
iþaret edebildiði bilinmektedir. Bu açýdan Gölcük krateri civarýnda meydana gelen depremlerin sismoloji
çalýþan jeofizik uzmanlarý tarafýndan iyi analiz edilmeleri gerekmektedir.
Gaz çýkýþlarý: Volkanlar farklý oranlarda H2O, SO2, CO2, CO, H2, H2S, HF, HCl, CH4 gibi gazlar
bulundurabilirler. Volkanlarýn asýl faaliyetleri sona erdikten sonra bir süre sonrasýna kadar gaz, buhar ve
sýcak sularýn çýkmasý devam edebilir. Bu açýdan bakýldýðýnda Kayýköy Fayý ile Burdur Fay Zonu arasýnda
kalan ve Yakaören'in hemen batýsýnda termal su elde etmek amacýyla açýlan kuyunun da içerisinde
kaldýðý alanda yer yer yüzeyde hissedilen gaz çýkýþlarýnýn büyük bir olasýlýkla bahsedilen muhtemel bir
aktif magma haznesi ile iliþkili olabileceði olasýdýr. Yakaören çevresindeki Gölcük volkanoklastiklerinin
altýnda yer alan 600 metreden daha fazla kalýnlýktaki Eosen yaþlý kiltaþý, killi kireçtaþý egemenliðindeki
Isparta formasyonu'nun (=Kayýköy formasyonu) geçirimsiz bir ortam oluþturabileceði görülmektedir.
Yüzey sularýnýn (meteorik) da derinlere ancak kýrýk hatlarýyla gidebileceði varsayýlýr. Hazne kaya
olabilecek karbonatlar ile volkanik kaya etkileþimlerinin ne olabileceði, derinliklerdeki kayalardan gelen
elementlerin farklý yerlerde de incelemeleri; uydu verilerinin jeotermale duyarlý bantlarýnýn gözden
geçirilmesi, sismik, jeolojik ve çevre kayýtlarýnýn birlikte deðerlendirmeleri ile yeraltý yapýsýnýn daha iyi
yorumlanacaðý düþünülür. Gaz çýkýþlarýna neden olan böyle bir magma haznesinin varlýðýnýn izlenmeye
alýnmasý gerekmektedir. Þu an büyük oranda CO2 çýkýþýndan bahsedilmekte, su buharýnýn izlerine
rastlanýlmadýðý, basýncýn kontrol altýna alýndýðý belirtilmektedir (Fuat Oðuz, Isparta Belediyesi, sözlü
görüþme, 2010). Yine de, çýkan gazlarýn periyodik olarak kontrollerinin yapýlmasý, varsa çýkan zararlý
gazlarýn kýsa ve uzun zaman süreçlerinde ne gibi etkiler oluþturabileceði üzerinde çalýþmalar önerilebilir.
41
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Radyoasyon: Kalyoncuoðlu ve dið. (2010) Isparta il merkezi yerleþim alaný içerisinde gama ýþýn
spektrometresi (GF Gamma Surveyor 2” x 2” (6.3 inc3) NaI (TI)) kullanýlarak 103 noktada soðurulmuþ
doz hýzý, 238U, 232Th, 40K konsantrasyon deðerlerini ölçmüþlerdir. Yazarlar, büyük çoðunluðu Gölcük
volkanizmasýna ait piroklastik ürünlerle kaplý olan Isparta il merkezinde yaþayan insanlarýn dünya
ortalamasýnýn (57 nGy/saat) üzerinde radyasyona maruz kaldýðýný ifade etmiþlerdir. Bölgede 238U,
232Th, 40K radyonüklitlerinin aktivite konsantrasyonlarýnýn sýrasýyla 10-23 ppm, 20-65 ppm, %2-5.68
ve soðurulmuþ doz oranýnýn 150-365 nGy/saat arasýnda olduðunu belirtmiþlerdir. Alan ortalamasý ve
etkin doz oranýnýn 267 nGy/saat ve 1.26-2.24 mSv/yýl olarak hesaplamýþlardýr. Bölgede Gölcük
volkanizmasý ürünlerinden kaynaklanan toplam radyasyonun; %19.55'inin 40K, %35.45'inin 238U ve
%45'inin 232Th kaynaklý olduðunu ileri sürmüþlerdir. Yýllarca volkanoklastikler üzerinde yaþayan
insanlarýn, bu radyasyon miktarýndan ne kadar etkilendikleri bir araþtýrma konusudur. Nevþehir
çevresindeki volkanoklastikler üzerinde yaþayan insanlarýn kýsa ömürlü olmalarý, kanser akalarýna sýkca
rastlanýlmasý farklý araþtýrmacýlar tarafýndan incelenmiþ ve ortaya konmuþtur. Radyasyon miktarlarý farklý
yörelerdeki volkanoklastikler üzerinde karþýlaþtýrmalý bir þekilde yapýlabilir, kanser vakalarý ve uzun
süreçte radyasyon etkisi araþtýrýlabilir kanýsýndayýz.
Flor: Davras (2011) Isparta ili yeraltýsularý için en belirgin jeojenik kökenli kirliliðin volkanik ve
piroklastik kayaçlar içerisinden geçen yeraltýsuyu kaynaklarýnda gözlenen flor artýþý olduðunu, Gölcük
gölü ve Andýk deresi kaynaklarýndan içme suyu alýnan 1999'dan önceki yýllarda flor artýþýna baðlý saðlýk
problemlerinin yaygýn olarak gözlendiðini belirtmiþtir. Bu konuyla ilgili olarak Çelik ve dið. (2010) Isparta
ilindeki 11-12 yasýndaki çocuklarýnýn diþ çürüðü ve florozis prevalansýnýn deðerlendirilmesine yönelik
çalýþma yapmýþlardýr. Yazarlar çalýþmaya katýlan çocuklarýn diþ çürüðü prevalansýnýn bu yaþ için Dünya
Saðlýk Örgütü'nün (DSÖ) 2000 yýlý hedeflerinden ve Türkiye genelinden düþük olduðunu ve florozisin bu
bölgede hala yaygýn bir sorun olduðunu belirtmiþlerdir. Isparta il merkezindeki su kaynaklarýndaki florür
oranýnýn diþ çürüðünü önlemede yeterli olan ve dental florozis oluþturmayan seviyeye düþürülmesi ve
florür düzeyi yüksek bölgelerde yaþayan bireylerin çocuklarýnýn diþ geliþimi döneminde çeþme suyunu
yiyecek ve içeceklerde kullanmamalarý konusunda uyarýlmalarý gerektiðini ifade etmiþledir.
Zemin: Isparta il merkezindeki yapýlaþmalarýn Gölcük volkanýna doðru ilerlediði bilinmektedir (Þekil 4d,
5). Yukarýda da belirtildiði üzere Gölcük volkanýnýn Kuvaterner aktivitesi sýrasýnda özellikle birinci ve
üçüncü püskürme safhalarýna ait piroklastik akma ve yaðma çökellerinin Isparta il merkezinide içine
alacak þekilde kuzey ve kuzeydoðuya doðru düþük bir eðimle yayýldýðý gözlenmektedir. Yine
Isparta'nýnda içerisinde yer aldýðý Isparta Büklümü'nün doðu ve batý kanatlarýnýn saatin normal ve tersi
dönme yönünde rotasyon yaptýklarý ve buna baðlý bölgede aktif tektonik yapýlarýn geliþtiði bilinmektedir
(Kissel ve dið., 1993; Duermeijer ve dið., 2000). Ayrýca Isparta il merkezine en yakýn durumda ve
Türkiye'nin en önemli aktif fay zonlarýndan birisi olan Fethiye-Burdur fay zonunun yer aldýðý ve yakýn
tarihte periyodik olarak 6 þiddeti üzerinde deprem ürettiði ve bundan sonra da üretebileceði tartýþma
götürmemektedir. Bir baþka ifadeyle Isparta Türkiye'de birinci derece deprem kuþaðý üzerinde yer
almaktadýr. Gölcük volkanýna ait gevþek ve çoðunlukla tutturulmamýþ ve eðimli piroklastik malzemelerin
üzerine ve Gölcük volkanýna doðru yer yer yüksek katlý binalarýn yapýldýðý ve yakýn civarda 6 þiddeti
üzerinde deprem oluþabileceði dikkate alýndýðýnda can ve mal kaybý ile sonuçlanan felaket kaçýnýlmazdýr.
Dolayýsýyla yerel yöneticilerin kýsa, orta ve uzun vade de Isparta'da yapýlaþma ile ilgili planlamalarýný
gözden geçirmeleri önerilmektedir.
Sonuç
Yaþadýðýmýz mekanlardaki yapý taþlarýnýn özellikleri, zeminlerin olumlu, olumsuz yönleri, soluduðumuz
havadaki gazlar ve içtiðimiz sulardaki elementler her an yaþamýmýzý etkilemektedir. Gölcük volkanik
odaklý gaz çýkýþlarý, su akiferleri, zeminler ve yapý taþlarýnýn Isparta þehir halký için önemleri üzerinde
durulmuþtur. Her bir konunun yýllar içerisinde etkilerinin yeniden gözden geçirilmesi, bilimsel bulgularla
halkýn aydýnlatýlmasýna yönelik açýklamalarýn yapýlmasýnda yararlar gözükmektedir. Bu kapsamda þehir
ve üniversite iþbirliðinin devamý önemlidir.
42
SDUGEO
e-dergi
ISPARTA VE JEOLOJI
Kaynaklar
Alýcý, P., Temel, A., Gourgaud, A., Kieffer, G., Gündoðdu, M.N., 1998. Petrology and geochemistry in the Gölcük area (Isparta, SW Turkey): genesis
of enriched alkaline magmas, Journal of Volcanology and Geothermal Research, 85, 423-446.
Bilgin, A., Köseoðlu, M., 1991. Isparta Gölcük yöresindeki kil minerallerinin mühendislik önemi. Akdeniz Üniversitesi Isparta Mühendislik Fakültesi
Dergisi 6, 41-53.
Bilgin, A., Köseoðlu, M., Özkan, G., 1989. Isparta Gölcük yöresi kayaçlarýnýn mineraloji, petrografi ve jeokimyasý, TÜBÝTAK Dergisi (DOÐA), 14,
342-361.
Çelik, E.U., Çelik, B., Önal, S., Örmeci, A., Ulutaþ, H., 2010. Isparta ilindeki 11-12 yaþýndaki çocuklarýn diþ çürüðü ve florozis prevalansýnýn
deðerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Diþ Hekimliði Fakültesi Dergisi, 20(3), 170-175.
Çimen, Ö., Uyanýk, O., Elmasdere, E., Korkmaz, K.A., Keskin, S.N., 2010. Mavikent-Isparta örneginde sismik mikrobölgeleme çalýsmalarý için yerel
zemin kosullarýnýn belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 46-54.
Çoban, H., Caran, Þ. & Gormus, M. 2001. Origin of flourine within the Afyon-Isparta volcanic district, SW Turkey: Is flourmica the key. 10th. Water
Rock Interaction Symposium, 10-15 July 2001, Villasimius, Italy, Proceedings, 477-488.
Davraz, A., 2011. Isparta Ovasýnýn hidrojeoloji incelemesi. SDUGEO (Online), 4, 19-23 (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 1309-6656.
Davraz, A., Sener, E., Sener, S., 2008. Temporal variations of fluoride concentration in Isparta public water system and health impact assessment
(SW-Turkey). Environmental Geology, 56: 159-170.
Demer, S., Memiþ, Ü., Özgür, N., 2010. Investigation of drinking water quality in Isparta, SW Turkey: Acta Geographica Debrenica Landscape and
Environmental Series, 4(1): 71-82, ISSN 1789-7556.
Duermeijer, C.E., Nyst, M., Meijer, P.Th., Langereis, C.G., Spakman, W., 2000. Neogene evolution of the Aegean arc: paleomagnetic and geodetic
evidence for a rapid and young rotation phase. Earth and Planetary Science Letters, 176, 509-525.
Elitok, Ö., Özgür, N., Yýlmaz, K., 2008, Gölcük volkanizmasýnýn (Isparta) jeolojik evrimi, GB Türkiye. Süleyman Demirel Üniversitesi, TÜBÝTAK
Araþtýrma Projesi Final Raporu, 171s.
Elitok, Ö., Özgür, N., Drüppel, K., Dilek, Y., Platevoet, B., Guillou, H., Poisson, A., Scaillet, S., Satýr, M., Siebel, W., Bardintzeff, J-M., Deniel, C.,
Yýlmaz, K., 2010. Origin and geodynamic evolution of late Cenozoic potassium-rich volcanism in the Isparta area, southwestern Turkey.
International Geology Review, 52(4–6), 454–504.
Görmüþ, M., Özkul, M., 1995. Gönen-Atabey (Isparta) ve Aðlasun (Burdur) arasýndaki bölgenin stratigrafisi, Suleyman Demirel Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1, 43-64.
Görmüþ, M., Sagular, E.K., Çoban, H., 2001. The Miocene sequence characteristics, ist contact relation to the older rocks and lamprophyric dikes
in the Dereboðazý area (S Isparta, Turkey). 4th Intertational Symposium on Eastern Mediterranean Geology, Isparta, Turkey, 21-25 May 2001,
Proceedings, 69-90.
Gutnic, M., Monod. O., Poisson, A., Dumont, J. F. 1979. Geologie des Taurides occidentales (Turquie). Mem. Soc.Geol. France 137, 112pp. Paris.
Juteau, T., 1980. Ophiolites of Turkey. Ofioliti, 2, 199-237.
Kalyoncuoðlu, Ü.M., Anadolu, N.C., Baykul, A., Erek, Y., 2010. Isparta þehir merkesi yüzey topraðýndaki radyoaktivite düzeyi. Süleyman Demirel
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 111-119.
Kanbur, Z., Kanbur, S., 2009. Isparta þehir merkezi kuzeyinin sismik kýrýlma-mikrotitreþim (ReMi) tekniði ile S-dalgasý hýz daðýlýmý. Süleyman
Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(2), 156-172.
Karaman, M. E., 1986. Burdur dolayýnýn genel stratigrafisi. Akd.Üniv. Isparta Mühendislik Fakültesi Dergisi, 2, 23-35.
Karaman, M. E. 1990. Isparta güneyinin temel jeolojik özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 33, 57 - 67.
Karaman, M. E. 1994. Isparta-Burdur arasýnýn jeolojisi ve tektonik özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 37 (2), 119- 134.
Karaman, E., 2000. Tectono-stratigraphic outline of the Burdur-Isparta area (western Taurides, Turkey), Türkiye Jeoloji Bülteni, 43 (2), 71-81.
Karaman, M. E., Meriç, E., Tansel, Ý. 1988. Çünür (Isparta) dolaylarýnda Kretase-Tersiyer geçiþi. Akdeniz Üniversitesi Isparta Mühendislik Fakültesi
Dergisi 4, 80-100, Isparta.
Kazancý, N., 1995. Eðirdir Gölü çanaðýnýn oluþum zamanýna iliþkin gözlem II. Jeoloji Mühendisliði 47; 32-33, Ankara.
Kazancý, N., Karaman, M., E.,1988. Gölcük (Isparta) Pliyosen volkanoklastiklerinin sedimenter özellikleri ve depolanma mekanýzmalarý. Akdeniz
Üniversitesi Isparta Mühendislik Fakültesi Dergisi, 4, 16-35.
Kissel, C., Averbuch, O., Frizon, D., Lamotte, D., Monod, O., Allerton, S., 1993. First paleomagnetic evidence for a post-Eocene clockwise rotation
of the Western Taurides thrust belt east of the Isparta reentrant (Southwestern Turkey), Earth and Planetary Science Letters,117, 1-14.
Lefevre, C., Bellon, H., and Poisson, A., 1983. Presence de leucitites dans le volcanism Pliocene de la region d'Isparta (Taurides occidentales,
Turquie). C. R. Acad. Sc. Paris 297, 367-372.
Kuþcu, 1994. Gölcük (Isparta) volkanizmasýna baðlý olarak geliþmiþ endüstriyel hammadde ve metalik maden yataklarý. Çukurova Üniversitesi,
Mühendislik-Mimarlýk Fakültesi 15. Yýl Sempozyumu, 4-7 Nisan 1994, Özel Sayý, ISSN 1019-1011, 169-185.
Kuþcu M., Gedikoðlu, A., 1990. Isparta-Gölcük yöresi pomza yataklarýnýn jeolojik konumu, Jeoloji Mühendisliði Dergisi, 37, 69-78.
Kuþcu, M., Selçuk, G., 1993. Isparta yöresi ignimbritlerinin tras olarak kullanýlabilirliliðinin araþtýrýlmasý, Jeoloji Mühendisliði Dergisi, 43, 15-23.
Mutlutürk, M., Totiç, E. 2010. Isparta Ovasý Volkanik Zeminlerinin Mühendislik Özellikleri, 63. Türkiye Jeoloji Kurultayý, 5-9 Nisan 2010, bildiri
özleri, 137-138.
Nemec, W., Kazancý, N., Mitchell, J.G., 1998. Pleistocene explosions and pyroclastic currents in west-central Anatolia, Boreas, 27, 311-332.
Lefévre, C., Bellon H., Poisson, A., 1983. Présences de leucitites dans le volcanisme pliocène de la région d'Isparta (Taurides occidentales,
Turquie). Comptes-Rendus de l'Académie des Sciences, 297 (II), 367-372.
Özgür, N., Yaðmurlu, F., Ertunç, A., Karagüzel, R., Görmüþ, M., Elitok, Ö., Yýlmaz, K., Çoban, H., 2008, Assesments of tectonics and volcanic
hazards in the area of Isparta around the Gölcük volcano: Süleyman Demirel Üniversitesi, TUBITAK Araþtýrma Projesi Final Raporu, 46 s.
Pekdeðer, A., Özgür, N., Schneider, H.J., Bilgin, A., 1990. High fluorine contents in aqueous systems of the Gölcük area, Isparta/ W Tauurides. In:
Savaþcýn, M.Y., Eronat, H. (eds.): Proceedings, International Earth Science on Aegean Regions, IESCA Publication 2, 160-170.
Platevoet, B., Scaillet, S., Guillou, H., Blamart, D., Nomade, S., Massault, M., Poisson, A., Elitok, Ö., Özgür, N., Yaðmurlu, F., Yýlmaz, K., 2008
Pleistocene eruptive chronology of the gölcük volcano, Isparta Angle, Turkey. Quaternaire, 19(2), 147-156.
Sarýiz, K., 1985. Keçiborlu kükürt yataklarýnýn oluþumu ve yörenin jeolojisi. Anadolu Üniversitesi yayýn., 91, Doktora tezi, Eskiþehir.
Yaðmurlu, F., Savaþçýn, Y., Ergün, M., 1997. Relation of alkaline volcanism and active tectonism within the evolution of the Isparta Angle, SW
Turkey, The Journal of Geology, 105, 717-728.
Yalçýnkaya, S., 1989. Isparta-Aðlasun (Burdur) dolaylarýnýn jeolojisi. Ýstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (yayýnlanmamýþ),
176s. Ýstanbul.
Yalçýnkaya, S., Ergin, A., Afþar, Ö. P. Taner, K. 1986. Batý Toroslarýn jeolojisi, Isparta projesi raporu. MTA Genel Müdürlüðü Raporlarý
(yayýnlanmamýþ), Ankara.
43
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
Bölümden Haberler;
Ocak, Þubat, Mart 2011
SDUGEO
e-dergi
SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü
Uzman atamasý
Mezunlarýmýz
(Ocak, Þubat, Mart
2011)
Bölümümüz Uygulamalý Jeoloji Anabilim Dalýnda
doktora eðitimini sürdüren Simge VAROL
Mühendislik Mimarlýk Fakültesi Jeoloji
Mühendisliði Bölümü Uygulamalý Jeoloji Anabilim
Dalýndaki uzman kadrosuna Ocak ayý
baþlangýcýnda atanmýþ olup, Su Enstitüsü’nde
kýsmi görevlendirilmiþtir. Arkadaþýmýza yeni
görevinde ve akademik hayatýnda baþarýlar
diliyoruz.
LÝSANS
No
0411003060
0511003010
0521003023
Yardýmcý Doçent atamasý
LÝSANSÜSTÜ
Bölümümüz Uygulamalý Jeoloji Anabilim Dalýnda
araþtýrma görevlisi Dr. Þehnaz ÞENER,
Mühendislik Mimarlýk Fakültesi Jeoloji
Mühendisliði Bölümü Uygulamalý Jeoloji Anabilim
Dalýndaki Yardýmcý Doçent Doktor kadrosuna
Mart ayý içerisinde atanmýþtýr. Arkadaþýmýza yeni
görevinde ve akademik hayatýnda baþarýlar
diliyoruz.
w
w
Adý Soyadý
Mezuniyet Tarihi
Utkan Aslý
15.02.2011
Birce Özcan
15.02.2011
Mehmet Tunçtürk 15.02.2011
YÜKSEK LÝSANS
Adý Soyadý
Danýþman
Ali Rýza Demirci
Prof. Dr. Ali Bilgin
Mezuniyet Tarihi: 16.02.2011
Tez Konusu: Baþlamýþ (Hüyük-Konya) çevresinin
jeolojisi, metamorfik kayaçlarýn jeokimyasý ve
petrografisi
t. r
u
d
e
.
u
d
s
.
o
e
g
.
w
Fýrat Tekin
Prof. Dr. Fuzuli Yaðmurlu
Mezuniyet Tarihi: 09.03.2011
Tez Konusu: Soma-Deniþ Linyit sahasýnýn jeolojisi
ve rezerv durumu
DOKTORA
Hasan Hüseyin Aksu Prof. Dr. Muhittin Görmüþ
Mezuniyet Tarihi: 12.01.2011
Tez Konusu: Eðirdir ve Beyþehir Gölü havzasý
tektoniðinin jeofizik çalýþmalarla
yorumlanmasý
Kubilay Uysal
Prof. Dr. Muhittin Görmüþ
Mezuniyet Tarihi: 19.01.2011
Tez Konusu: Eðirdir- Burdur Gölleri çevrelerindeki
Pliyo-Kuvaterner çökellerinin
stratigrafik, sedimantolojik ve
bazý tektonik özellikleri
44
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
2008-2011 Yýllarý Arasýnda SDÜ Jeoloji Mühendisliði Bölümü Akademik
Personeline Ait Yayýmlanmýþ Bilimsel Makaleler Listesi
2008 YILI (27)
Yurt dýþý makaleler (12)
1. Aydoðan, S., Çoban, H., Bozcu, M. & Akýncý, Ö., 2008. Geochemical and mantle-like (Nd, Sr) isotopic composition of the
Baklan granite, Uþak, western Turkey: Implications for input of juvenile magmas in the source domains of western
Anatolia Eocene-Miocene granites. Journal of Asian Earth Sciences, 33: 155-176.
2. Davraz, A., 2008. Hydrogeochemical and hydrogeological investigations of thermal waters in the Uþak area (Turkey).
Environmental Geology, 54 (3): 615-628.
3. Davraz, A., Sener, E. & Sener, S., 2008. Temporal variations of fluoride concentration in Isparta public water system and
health impact assessment (SW-Turkey). Environmental Geology, 56: 159-170.
4. Dolmaz, M.N., Elitok, Ö. & Kalyoncuoðlu, Ü.Y., 2008. Interpretation of low seismicity in the eastern Anatolian collisional
zone using geophysical (seismicity and aeromagnetic) and geological data. Pure and Applied Geophysics, 165 (2): 311330.
5. Elitok, Ö. & Dolmaz, M.N., 2008. Mantle flow-induced crustal thinning in the area between the easternmost part of the
Anatolian plate and the Arabian Foreland (E Turkey) deduced from the geological and geophysical data. Gondwana
Research, 13 (3): 302-318.
6. Elitok, Ö. & Drüppel, K., 2008. Geochemistry and tectonic significance of metamorphic sole rocks beneath the BeyþehirHoyran ophiolite (SW-Turkey). Lithos, 100: 322-353.
7. Kýrcý Elmas, E., Algan, O., Özkar Öngen, Ý., Struck, U., Altenbach, A.V., Sagular, E.K. & Nazik, A., 2008.
Palaeoenvironmental investigation of sapropelic sediments from the Marmara Sea: A Biostratigraphic approach to
palaeoceanographic history during the last glacial-Holocene. Turkish Journal of Earth Science, 17: 129-168.
8. Meriç, E., Yokeþ, M.B., Nielsen, J.K., Görmüþ, M., Avþar, N. & Dinçer, F., 2008. Abnormal formations in peneroplid
foraminifers: Peneroplis-Coscinospira togetherness, Anales de Biologia, 30: 1-7.
9. Meriç, E., Avþar, N., Yokeþ, M.B., Tuðrul, A.B., Bayar, S., Özyurt, N., Barut, Ý.F., Balkýs, N., Uysal, K. & Kam, E., 2008.
Morphological abnormalities in benthic foraminifers of the Antalya coast, Micropaleontology, 54 (3-4): 241-276.
10. Meriç, E., Görmüþ, M., Avþar, N., Yokeþ, B. & Dinçer, F., 2008. Twin, triplet and quadruplet teratogens in benthic
foraminifera from Antalya. Micropaleontology, 54(3-4): 293-306.
11. Möller. P., Dulski, P. & Özgür, N., 2008. Partitioning of rare earths and some major elements in the Kýzýldere geothermal
field, Turkey. Geothermics, 37: 132-156.
12. Platevoet, B., Scaillet, S., Guillou, H., Blamart, D., Nomade, S., Massault, M., Poisson, A., Elitok, Ö., Özgür, N., Yaðmurlu,
F. & Yýlmaz, K., 2008. Pleistocene eruptive chronology of the Gölcük Volcano, Isparta Angle, Turkey, Quaternaire, 19
(2): 147-156.
Ulusal makaleler (8)
1. Davraz, A., Karagüzel, R., 2008. The importance of hydrogeology assessments for agricultural water demand: A case
study from southwest Turkey, Beykent University Journal of Science and Technology, 2(2): 218-234.
2. Görmüþ, M., Avþar, N., Dinçer, F., Uysal, K., Köse-Yeþilot, S., Kanbur, S., Ýç, Z., 2008. Dinar (Afyon) yöresi Eosen
(Lütesiyen) bentik forominiferlerinde biyofabrik bulgular. Geosound, 52: 247-263.
3. Kanbur, Z., Görmüþ, M., Kanbur, S., 2008. Isparta yerleþim alaný kuzey kesiminin sýð S-Dalgasý kesitinin çýkarýlmasýnda
Kýrýným-Mikrotitreþim Tekniðinin (ReMi) kullanýlmasý. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Dergisi, 29(2): 77–86.
4. Meriç, E., Avþar, N., Nazik, A., Tunoðlu, C., Yokeþ, M.B., Barut, I.F., Yücesoy-Eryýlmaz, F., Tuðrul, B., Görmüþ, M., Öncel,
M.S., Orak, H., Kam, E. ve Dinçer, F. 2008. Harmantaþý Mevkii (Saros Körfezi-Kuzey Ege Denizi) deniz içi kaynaklarý
çevresindeki foraminifer ve ostracod topluluðuna bu alandaki çevresel koþullarýn etkisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi,
136: 63-84.
5. Þengün, N., Altýndað, R., Mutlutürk, M., Karagüzel, R., Kýstýr, R., 2008. Kireçtaþlarýnda donma-çözünme (F-T) çevrimlerinin
fiziksel ve mekanik özelliklere etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(2): 128-134.
6. Varol, S., Davraz, A., Varol, E., 2008. Yeraltýsuyu kimyasý ve saðlýða etkisinin týbbi jeoloji açýsýndan deðerlendirilmesi, Türk
Silahlý Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Dergisi, 7 (4): 351-356
7. Yýlmaz, A., Kuþcu, M., 2008. Süleymaniye (Mihallýçýk-Eskiþehir) Bölgesindeki manyezit oluþumlarýnýn Kökeni. Maden Tetkik
ve Arama Dergisi, 136: 19-29.
8. Seyman, F., Davraz, A., 2008. Sandýklý (Afyonkarahisar) havzasý yeraltýsuyu bilançosu. Ekologiya ve Su Teserrüfatý jurnali,
5: 82-86. Azerbaycan
45
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
Ulusal bildiri metinleri (7)
1. Aksu, H.H., Kanbur, Z., Görmüþ, M., 2008. Kumdanlý Fayý'nýn Eðirdir Gölü üzerinden yer radarý (GPR) ile incelemesi.
Yüzeye Yakýn Yapýlarýn Belirlenmesinde Jeofizik ve Uzaktan Algýlama Sempozyumu, Nisan 2008, Geniþletilmiþ özetler
kitabý, 182-185.
2. Altýndað, R., Mutlutürk, M., Þengün, N., 2008. Kayaçlarýn Gevreklik ve Cerchar aþýnma indeksi arasýndaki iliþkilerin
deðerlendirilmesi. IX. Bölgesel Kaya Mekaniði Sempozyumu, Ýzmir, bildiriler, 194-206,
3. Bilgin, A., Yeprem, H.A., Bilgin, N., 2008. Isparta ve yöresindeki kil minerallerinin doðal kitle hareketleri açýsýndan önemi.
Dayk 2008, 1. Ulusal Doðal Afetler ve Yerbilimleri Sempozyumu,19-22 Mart 2008, Adapazarý, bildiriler, 225-232.
4. Erik, D.M., Mutlutürk, M., 2008. Yukarý Kelkit Vadisi Koyulhisar-Reþadiye arasýndaki paleomoloz akmalarý. IX. Bölgesel
Kaya Mekaniði Sempozyumu, Ýzmir, bildiriler, 496-506.
5. Özçelik, M., 2008. Antalya kýyý þeridindeki falezlerde süreksizliklerin geliþimi ve yenilme mekanizmalarý. IX. Bölgesel Kaya
Mekaniði Sempozyumu, Ýzmir, bildiriler, 554-560.
6. Özçelik, M., Yalçýn, A., 2008. Volkanik kayalarýn dokusal özellikleri ile mühendislik özellikleri arasýndaki iliþkiler. Isparta
andezit traki-andezitlerinden Örnek. IX. Bölgesel Kaya Mekaniði Sempozyumu, Ýzmir, bildiriler, 544-553.
7. Þener, E., Morova, N., Polat, E., Terzi, S., Serin, S., 2008. Kentiçi trafikten kaynaklanan gürültülerin coðrafi bilgi sistemleri
ile haritalandýrýlmasý: Isparta kenti örneklemesi, 2. Uzaktan Algýlama ve Coðrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, 13-15
Ekim 2008, Kayseri, 656-667.
2009 YILI (31)
Yurt dýþý makaleler (5)
1. Davraz, A., Karaguzel, R., Soyaslan, Ý., Þener, E., Seyman, F., Sener, Þ., 2009. Hydrogeology of karst aquifer systems in
SW Turkey and an assessment of water quality and contamination problems, Environmental Geology, 58 (5): 973988
2. Ýmamoglu, Þ., Nathan, Y., Çoban, H., Sudbury, D. & Glain, C., 2009. Geochemical, mineralogical and isotopic signatures
of the Semikan, west Kasrick "Turkish" phosphorites from the Derik-Mazidagi-Mardin area, SE Anatolia. International
Journal of Earth Sciences, 98: 1679-1690.
3. Özer, S., Meriç, E., Görmüþ, M. & Kanbur, S., 2009. Biogeographic distributions of rudists and benthic Foraminifera: An
approach to Campanian-Maastrichtian Palaeobiogeography of Turkey. Geobios, 42: 623-638.
4. Sagular, E. K., 2009. Fossil didemnid ascidian spicule records in the Plio-Quaternary marine clastics of the Antalya basin
(Eastern Mediterranean) and their stratigraphic calibration to new nannofossil data. Geosciences Journal, 13 (2):
121-131.
5. Þener, E., Þener, Þ. & Davraz, A., 2009. Assessment of aquifer vulnerability in the lake basin based on GIS and DRASTIC
method: A case study of Senirkent-Uluborlu (Isparta-Turkey) Basin. Hydrogeology Journal, 17: 2023–2035.
Ulusal makaleler (9)
1. Demer (Altýnkale), S., Özgür, N., Türk, G., 2009. Göller Bölgesi su kaynaklarýnýn belirlenmesi, deðerlendirilmesi ve
kalitesinin korunmasý: Tabiat ve Ýnsan, 43: 7-23.
2. Hepdeniz, K., Sagular, E.K., 2009. Direkli ve Darýdere Köyleri (Isparta güneyi) yöresindeki Tersiyer yaþlý denizel
kýrýntýlýlarýnýn nannofosil verilerinin kökensel ayýrýmýna dayanan stratigrafik çözümlemesi. Süleyman Demirel
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(3): 245-264.
3. Kanbur, Z., Kanbur, S., 2009. Isparta þehir merkezi kuzeyinin sismik kýrýlma-mikrotitreþim (ReMi) tekniði ile S-dalgasý hýz
daðýlýmý. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(2): 156-172.
4. Sagular, E., Çoban, H., 2009. Antalya Neojen havzasýndaki volkanik tüflü denizel kýrýntýlýlarýn nannofosillere dayanan
kronostratigrafik yorumu. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Dergisi, 30 (2): 145-167.
5. Sagular, E.K., Görmüþ, M., 2009. Isparta yöresindeki Kretase-Tersiyer denizel tortullarýnda taþýnmýþ nannofosil ve
foraminifer bulgularý. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Dergisi, 30 (2): 83-103.
6. Þener, Þ., Þener, E., Davraz, A., 2009. DRASTIC ve analitik hiyerarþi süreci yöntemlerinin entegrasyonu ile akifer duyarlýlýk
haritalarýnýn hazýrlanmasý: Senirkent - Uluborlu Havzasý (Isparta) örneði. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü Dergisi, 13 (1): 48-59.
7. Varol, S., Davraz, A., 2009. Yarýþlý Gölü (Burdur- Türkiye) sulak alanýnýn hidrojeolojisi ve hidrojeokimyasal özelliklerinin
saðlýða etkisi açýsýndan deðerlendirilmesi. Ekologiya ve Su Teserrüfatý Jurnalý,; 1, 30- 47, Azerbaycan
8. Varol, S., Davraz, A., Varol, E., 2009. Týbbi jeoloji ve kardiyovasküler hastalýklarla iliþkisi. Genel Týp Dergisi, 19(1): 45-49.
9. Varol, E., Varol, S., Tokgözlü, A., 2009. Isparta Ýlinde Koroner Arter Ektazisinin Demografik Özellikleri ve Hastalýðýn
Bölgesel Daðýlýmýnýn Coðrafi Bilgi Sistemleri ile Gösterilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Týp Fakültesi Dergisi,
16(1): 11-15.
46
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
Uluslararasý bildiri metinleri (13)
1. Altindað, R., Þengün, N., Saraç, S., Mutlutürk, M., Güney, A., 2009. Evaluating the Relations Between Brittleness and
Cerchar Abrasion Index of Rocks, Eurock 2009, ISRM Regional Symposium, 195-200, Crotia.
2. Altindað, R., Demirdað,S., Þengün, N., Güney, A., Mutlutürk, M., Karagüzel, R., 2009. Evaluation of Empirical Equations
for Assessing the True UCS of Rocks, Eurock 2009, ISRM Regional Symposium, 201-207, Crotia.
3. Bilgin, A., Özkahraman, T., 2009. Marble potential of Isparta and some related problems. International Symposium on
Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24
October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 231-237.
4. Bilgin, N., Bilgin, A., 2009., Waste water treatment by titan oxide. International Symposium on Engineering and
Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta
(Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 200-207.
5. Bilgin, N., Bilgin, A., Yeprem, H. A., 2009. Physical and chemical properties of Isparta clays, International Symposium on
Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24
October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 203-209.
6. Ýsmailov, T. Totiç, E., 2009. Determination of several geotechnical properties of clay soils and useful usage for building
studies, International Symposium on Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics,
Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 172-177.
7. Ýsmailov, T., Ýsmailova, A.R., 2009. Reserves of clay deposits in Azarbaijan Republic, negative-positive properties of clay
soils as construction materials and evaluation of effects of clay deposits to country economy, International Symposium
on Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 2224 October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 238-239.
8. Özçelik, M., 2009. Engineering features of the rocks causing mass movements in the Eðirdir (Isparta) settlement area,
International Symposium on Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics,
Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 184-187.
9. Özçelik, M., Kuþcu, M., 2009. Quality of Atabey (Isparta) aggregates and material pruduct, International Symposium on
Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24
October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 240-244.
10. Polat, E., Þener, E., Þener, Þ., 2009, Comparison of the SSP and AHP methodologies to determination land suitability for
settlement: A Case study in Egirdir District (Turkey), International Symposium on Engineering and Architectural
Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta (Eds. Keskin,
N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings, 194-197.
11. Seyman, F., Davraz, A., Karagüzel, R., 2009. Hydrogeological investigations of Sandýklý Basin (Afyonkarahisar) –
Preliminary studies, International Symposium on Engineering and Architectural Sciences of Balkan, Caucasus and Turkic
Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U., Beyhan, M.), Proceedings,
178-183.
12. Þener, Þ., Þener, E., Nas, B., 2009. Landfill site selection by using GIS and multicriteria decision analysis: A case study in
Beyþehir Lake catchment area (Konya, Turkey), International Symposium on Engineering and Architectural Sciences of
Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U.,
Beyhan, M.), Proceedings, 188-193.
13. Þener, Þ., Elitok, Ö., Þener, E., Davraz, A., 2009. The relationship between Mn-bearing ophiolitic rocks and high Mn
concentration in the Egirdir lake, SW Turkey, International Symposium on Engineering and Architectural Sciences of
Balkan, Caucasus and Turkic Republics, Süleyman Demirel Univerity, 22-24 October, Isparta (Eds. Keskin, N., Akçil, A.U.,
Beyhan, M.), Proceedings, 198-202.
Ulusal bildiri metinleri (4)
1. Bilgin, N., Yeprem, H.A., Bilgin, A., 2009. Isparta ve yöresinde üretilen tuðlalarýn mühendislik özellikleri, 14. Ulusal Kil
Sempozyumu, 1-3 Ekim 2009 Karadeniz Teknik Üniversitesi, bildiriler, 241-247.
2. Mutlutürk, M., Altýndað, R., 2009. Terk edilmiþ Mermer Ocaklarý ve Çevre Etkileþimi: Burdur-Isparta-Antalya Örnekleri.
Mermer Atýklarýnýn Deðerlendirilmesi ve Çevresel Etkilerinin Azaltýlmasý Sempozyumu, 16-17 Ekim 2009, Diyarbakýr,
bildiriler, 230-240.
3. Yaðmurlu, F., Þentürk, M., Atcýl, A. 2009. Isparta ve yakýn çevresinin (Isparta Açýsýnýn) jeolojik özellikleri, petrol ve maden
potansiyeli. In: Geçmiþten Günümüze Isparta, T.C.Baþbakanlýk Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk
Kültür Merkezi Yayýný: 370, Araþtýrma-Ýnceleme Dizisi: 66, (Ed. H. Gül) 467-485.
4. Yücetürk, G., Bilgin, A., 2009. Isparta ve yöresindeki mermer pasalarýnýn yapay mermer üretiminde kullanýlmasý, Mermer
Atýklarýnýn Deðerlendirilmesi ve Çevresel Etkilerinin Azaltýlmasý Sempozyumu, 16-17 Ekim 2009, Diyarbakýr, bildiriler,
130-147.
47
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
2010 YILI (17)
Yurt dýþý makaleler (16)
1. Caran, Þ., Çoban, H., Flower, M.F.J., Ottley, C.J., Yýlmaz, K., 2010. Podiform chromitites and mantle peridotites of the
Antalya ophiolite, Isparta Angle (SW Turkey): Implications for partial melting and melt-rock interaction in oceanic and
subduction-related settings. Lithos, 114: 307-326.
2. Demer, S., Memiþ, Ü. and Özgür, N., 2010. Investigation of drinking water quality in Isparta, SW Turkey: Acta
Geographica Debrenica Landscape and Environmental Series, 4(1): 71-82, ISSN 1789-7556.
3. Elitok, Ö., Özgür N., Drüppel , K., Dilek, Y., Platevoet, B., Guillov, H., Poisson, A., Satýr, M., Siebel , W., Yýlmaz, K.,
Bardintzeeff, J.M. & Deniel, C., 2010. Origin and geodynamic evolution of late Cenozoic alkali potassium rich series
within Isparta Area, SW Turkey. International Geology Review, 52(4–6): 454–504
4. Elitok,Ö., Kamacý,Z., Dolmaz,M.N., Yýlmaz,K. & Þener,M., 2010. Relationship between chemical composition and
susceptibility in the alkaline volkanics from The Isparta Area,SW Turkey. Journal of Earth System Science, 119(6): 853860.
5. Ersoy, Ý.H., Alanoglu, E.G., Köroðlu, BK., Varol, S., Akcay, S., Ugan, Y., Ersoy, S., Tamer, M.N., 2010. Effect of endemic
fluorosis on hematological parameters. Biological Trace Element Research, 138(1-3): 7-22.
6. Kanbur, Z., Görmüþ, M., Kanbur, S. & Durhan, Z. 2010. Significance of shallow seismic reflection (SSR) and ground
penetrating radar (GPR) profiling on the Modern Coast line History of the Bedre area, Eðirdir Lake, Isparta, Turkey.
Journal of Asian Earth Sciences, 38: 262–273.
7. Meriç, E., Görmüþ, M., Luger, P., Inan, N. & Çoruh, T., 2010. Palaeogeographical distribution of Pseudomphalocyclus
blumenthali Meriç (Foraminiferida) in the Maastrichtian of the eastern central Tethys with a short taxonomical review of
some orbitoidid Foraminifera. Revista Española de Micropaleontología, 42 (2): 119-127.
8. Nielsen, J.K., Görmüþ, M.,Uysal, K. & Kanbur, S. 2010. First records of trace fossils from the Lake District, southwestern
Turkey. Bulletin of Geosciences 85(4): 691-708
9. Þener, E., Davraz, A., Þener, Þ., 2010. Investigation of Aksehir and Eber Lakes (SW Turkey) coastline change with
multitemporal satellite images. Water Resour Management, 24:727–745
10. Þener, Þ., Þener, E., Nas, B., Karagüzel, R., 2010.Combining AHP with GIS for landfill site selection: A case study in the
Lake Beyþehir catchment area (Konya, Turkey), Waste Management, 30: 2037–2046.
11. Varol, S. & Davraz, A., 2010. Hydrogeological investigation of Sarkikaraagac Basin (Isparta/Turkey) and groundwater
vulnerability, Water International, 35(2): 177-194.
12. Varol, E., Akcay, S., Ersoy, Ý.H., Ozaydin, M., Köroðlu, B.K., Varol, S., 2010. Aortic elasticity is impaired in patients with
endemic fluorosis. Biological Trace Element Research, 133: 121–127.
13. Varol, E., Akcay, S., Ersoy, I.H., Koroglu, B.K., Varol, S., 2010. Impact of chronic fluorosis on left ventricular diastolic and
global function. The Science of the Total Environment; 408(11): 2295-2298.
14. Yavuz, H., Demirdag, S. & Caran, Þ., 2010. Thermal effect on the physical properties of carbonate rocks, International
Journal of Rock Mechanics and Mining Science, 47(1): 94-103
15. Yýldýz, A., Kuþcu, M., Dumlupýnar, Ý., Arýtan, E. & Baðcý, M., 2010. The Determination of the mineralogical alteration
index andthe investigation of the efficiency of the hydrothermal alteration on physico-mechanical properties in volcanic
rocks from Köprülü, Afyonkarahisar, West Turkey: Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 69(1): 51–61.
16. Yýlmaz, K., 2010. Origin of anorogenic 'lamproite-like' potassic lavas from the Denizli region in Western Anatolia
Extensional Province, Turkey, Mineralogy and Petrology, 99: 219-239.
Ulusal makaleler (7)
1. Demer (Altýnkale), S., Memiþ, Ü., Özgür, N., 2010. Süleyman Demirel Üniversitesi içme ve kullanma sularýnýn kalitesinin
izlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14(2): 174-186.
2. Demer, S., 2010. Isparta Ovasý yeraltýsularýnýn izotop jeokimyasý. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Dergisi, 14(3): 285-292.
3. Þener, Þ., Sener, E., Davraz, A., Karagüzel, R., Bulut, C., 2010, Egirdir Gölü su kalitesine yönelik ön bulgular: Yerinde
ölçümlerin deðerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14-(1): 72-83
4. Memiþ, Ü., Demer, S., Özgür, N., 2010. Afyon-sandýklý Hüdai jeotermal sisteminin rezervuar sýcaklýðýnýn araþtýrýlmasý.
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14(3): 293-299.
5. Varol, S., Davraz, A., 2010. Barutlusu ve Pýnarbaþý kaynak sularýnýn (Tefenni/ Burdur) hidrojeokimyasal deðerlendirilmesi.
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14(2): 156-167.
6. Varol, E., Akcay, S., Ersoy, Ý.H., Ozaydin, M., Köroðlu, B.K., Varol, S., 2010. Electrocardiographic evaluation in patients
with endemic fluorosis without clinically evident heart disease. Süleyman Demirel Üniversitesi Týp Fak. Dergisi, 17(4): 914
7. Varol, E., Varol, S., 2010. Çevresel bir hastalýk olarak Fluorosis ve insan saðlýðýna etkisi. Türk Silahlý Kuvvetleri Koruyucu
Hekimlik Dergisi, 9:(3).
48
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
Uluslararasý bildiri metinleri (8)
1. Bilgin, N., Bilgin, A., Marþoðlu, M., Yeprem, H.A., Yücetürk, G., 2010. Isparta Burdur yöresinde yapay mermer üretiminde
kullanýlan farklý minerallerin fiziksel özelliklerinin yapay mermer kalitesine olan etkileri, UDUSÝS 2010, Uluslararasý
Katýlýmlý Kamu Üniversite Sanayi Ýþbirliði Sempozyumu ve Mermercilik Þurasý, 102-106.
2. Demer, S., Memiþ, Ü. and Özgür, N., 2010. Water quality system in Isparta and environs, SW Turkey: In: Birkle, P. and
Torres-Alvaredo, I.: Internat. 13th Symp. on Water-Rock Interaction (WRI-13), August 16-20 2010, Guanajuato,
Mexico, 371-374.
3. Özgür, N., 2010. A new genetical copper deposit model from the East Pontic metallotect, NE Turkey: The Murgul type:
In: Birkle, P. and Torres-Alvarado, I. S.: Internat. 13th Symp. on Water-rock Interaction, 16-20 August 2010, Mexico,
Guanojuato, 215-218.
4. Özgür, N., 2010, Hydrogeological, Hydrogeochemical and Isotope Geochemical Modeling of the Thermal Waters in the
Continental Rift Zones of the Menderes Massif, Western Anatolia, Turkey. Proceedings World Geothermal Congress, Bali,
Indonesia, 25-29 April 2010, 1-6.
5. Þener, Þ., Þener, E., Davraz, A., 2010, Landfill Site Selection Using Analytical Hierarchy Process and Geographic
Information Systems: A case Study in Yalvaç Basýn, Isparta, Turkey. 10th International Multidisciplinary Scientific
Geoconference (SGEM 2010), 20-26, June, Albena, Bulgaria, Proceedings Vol. II, 643-650.
6. Uður, Ý., Þener, E., 2010. Site selection for marble wastes using multicteria decision analysis and geographic information
systems: A case study in Bucak (Burdur, TURKEY). 10th International Multidisciplinary Scientific Geoconference (SGEM
2010), 20-26, June, Albena, Bulgaria, Proceedings Vol. II., 765-773
7. Uður, Þ., Þener, Þ., Karaboyacý, M., 2010. A Novel Design Approach for Geotextiles Used in Solid Waste Disposal Sites,
10th International Multidisciplinary Scientific Geoconference (SGEM 2010), 20-26, June, Albena, Bulgaria, Proceedings
Vol. II., 361-369.
8. Yavuz, H., Demirdað, S., Caran, Þ., Altýndað, R., 2010. Effect of heat on some material properties of rocks. The 42nd
International October Conference on Mining and Metallurgy, 10-13 October 2010, Kladovo (Serbia), 194-197.
Ulusal bildiri metinleri (4)
1. Demer, S. ve Özgür, N., 2010. Isparta ovasý su kalitesinin araþtýrýlmasý. Isparta Ýli Deðerleri ve Deðer Yaratma Potansiyeli
Sempozyumu, 26 Nisan - 3 Mayýs, 2010, Isparta, Bildiri Envanteri Kitabý ve CD'si, 382-393,
2. Görmüþ, M., Uysal, K., Uysal, A., 2010. Eðirdir Gölü kýyýlarý ve kýyý-kenar çizgisi problemi. Isparta Ýli Deðerleri ve Deðer
Yaratma Potansiyeli Sempozyumu, 26 Nisan - 3 Mayýs, 2010, Isparta, Bildiri Envanteri Kitabý ve CD'si, 625-640.
3. Görmüþ, M., Uysal, K., Kanbur, S., 2010. Sarýidris'in (Eðirdir) jeolojisi ve fosil deðerleri. Isparta Ýli Deðerleri ve Deðer
Yaratma Potansiyeli Sempozyumu, 26 Nisan - 3 Mayýs, 2010, Isparta, Bildiri Envanteri Kitabý ve CD'si, 699-716.
4. Þener, Þ., Þener, E., Davraz, A., Karagüzel, R., 2010. Eðirdir Gölü'nün Ýçmesuyu Olarak Kullaným Özellikleri. Isparta Ýli
Deðerleri ve Deðer Yaratma Potansiyeli Sempozyumu 26 Nisan - 3 Mayýs, 2010, Isparta, Bildiri Envanteri Kitabý ve CD'si,
666-680.
2011 YILI (Ocak-Mart, 11)
Uluslararasý makaleler (5)
1. Dede, O., Varol, E., Altinbas, A., Varol, S., 2011. Chronic fluoride exposure has a role in etiology of coronary artery
ectasia: Sialic acid/Glycosaminoglycan Ratio. Biological Trace Element Research, (in pres) DOI: 10.1007/s12011-0108913-9
2. Ersoy, I.H., Koroglu, B.K., Varol, S., Ersoy, S., Varol, E., Aylak, F., Tamer, M.N., 2011. Serum copper, zinc, and magnesium
levels in patients with chronic fluorosis. Biological Trace Element Research, DOI: 10.1007/s12011-010-8892-x
3. Kalyoncuoðlu, Ü.Y., Elitok, Ö., Dolmaz, M.N., Anadolu, N.C., 2011. Geophysical and geological imprints of southern
Neotethyan subduction between Cyprus and the Isparta Angle, SW Turkey. Journal of Geodynamics (in press).
,doi:10.1016/j.jog.2010.12.001.
4. Köroðlu, B.K., Ersoy, Ý.H., Köroðlu, M., Balkarlý, A., Ersoy, S., Varol, S., Tamer, M.N. 2010. Serum parathyroid hormone
levels in chronic endemic fluorosis. Biological Trace Element Research, Sep 14. (in press)
5. Þener, Þ., Þener, E., Karagüzel, R., 2011. Solid waste disposal site selection with GIS and AHP methodology: A case study
in Senirkent-Uluborlu (Isparta) Basin, Turkey. Environmental Monitoring and Assessment, Environmental Monitoring and
Assessment, 173: 533–554.
Ulusal makaleler (6)
1. Aksever Seyman, F., Davraz, A., Karagüzel, R., 2011. Hydrogeological investigations of Sandikli Basin (Afyonkarahisar)Preliminary studies, SDÜ Mühendislik Bilimleri ve Tasarým Dergisi, 1(3): 107-111.
2. Demer (Altýnkale), S., Memiþ, Ü., 2011. Isparta Ýl Merkezinde Ýçme Sularýnýn Farklý Florür Ýçeriklerinin Ýncelenmesi.
Ekoloji, (baskýda).
3. Dolmaz, M.N., Öksüm, E., Kalyoncuoðlu, Ü.Y., Elitok, Ö., Aydýn, Ý., Poyraz, S.A., 2010. Güneydoðu Anadolu Çarpýþma
Kuþaðýndaki (Malatya-Elazýð-Bingöl-Diyarbakýr-Adýyaman) Litosferik Yapýnýn Manyetik ve Gravimetrik Yöntemler Ýle
Araþtýrýlmasý. Ýstanbul Yerbilimleri Dergisi (baskýda)
49
SDUGEO
e-dergi
BÖLÜMDEN HABERLER
Online e-dergilerdeki metin yazýlar (2010-2011)
Davraz, A., 2011.Isparta Ovasýnýn hidrojeoloji incelemesi. SDUGEO (Online), 4: 19-23 (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 13096656.
Demer, S., 2010. Ýzotoplar ve hidrojeolojide kullaným alanlarý. SDUGEO (Online) 1(2): 11-17 (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN
1309-6656.
Görmüþ, M., 2010. Eðirdir Gölü'nün geçmiþi üzerine bir yorum. SDUGEO (Online), 1(2): 4-10 (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN
1309-6656.
Görmüþ, M., Uysal, K., 2010. Sayýsal verilerle jeoloji eðitimi. SDUGEO (Online) 1(1): 4-12 (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN
1309-6656.
Görmüþ M., Uysal, K., Kanbur, S., Uysal, B., Özdemir A. & Bayýr M., 2010. Söbüdað-Çünür (Isparta) arasýnýn jeolojisi.
SDUGEO (Online), 1(2): 27-41, (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 1309-6656.
Görmüþ M., Yaðmurlu F., Sagular E.K., Pekuz Ü., Þentürk M., Uysal K., Kanbur S., 2010, Isparta ve çevresinin depremselliði
üzerine. SDUGEO (Online), 1(3): 27-30, (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 1309-6656.
Þener, Þ., 2010. Aðýr metallerin çevresel etkileri. SDUGEO (Online), (www.geo.sdu.edu.tr) 3: 33-36, ISSN 1309-6656.
Uysal, K., Sagular, E.K., Görmüþ, M., 2010. Toros Kuþaðýnýn incisi, Sagalassos, SDUGEO (Online), 1(2):18-24
(www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 1309-6656.
Uysal, K., Görmüþ, M., 2010. Görüntü analizi ve jeolojide kullanýmý, SDUGEO (Online), 1(2): 54-63 (www.geo.sdu.edu.tr),
ISSN 1309-6656.
Varol, S., 2011. Çevre ve saðlýk araþtýrmalarýnda farklý bir boyut: Týbbi Jeoloji, SDUGEO (Online), 4: 38-43,
(www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 1309-6656.
Zerener, M., 2010. Sivý Kapaným Çalýsmalarý, SDUGEO (Online), 1(1): 13-17, (www.geo.sdu.edu.tr), ISSN 1309-6656.
50
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Uluslararas?Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever,
SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
11th Biennial SGA meeting, 26 Sep 2011 ? 30 Sep 2011; Antofagasta, Chile
?
Contact
: Dr. Eduardo Campos
Chairman
: [email protected]
E-mail
Sempozyum
January 28, 2011
: Abstract submission opening
April 2, 2011
: Abstract submission deadline
May 1, 2011
: Confirmation of abstract acceptance
May 27, 2011
: Finalabstract submission deadline
May 27, 2011
: Abstract submission fee deadline
Çalýþtay
Fourth International IASPEI Symposium on Effects of Surface Geology on Seismic Motion, 23 Aug 2011 - 26 Aug
2011; Santa Barbara, California, United States
Contact
: Ralph J. Archuleta
Department of Earth Science
UCSB Santa Barbara, CA 93106
: [email protected]
E-mail
Seminer
25 April 2011
2 May 2011
20 June 2011
20 July 2011
23 August 2011
23-26 August 2011
27 August 2011
:
:
:
:
:
:
:
Abstracts submission deadline
Early Registration opens - $50 Discount
Papers submission deadline
Early Registration deadline
NEES Workshop
ESG4 Symposium
Field trips
Kongre
IOC2 — 2nd Iraqi Oil Conference, 18 Oct 2011 ? 21 Oct 2011; Baghdad, Iraq
Contact
: Prof.Dr. Thamer K. Al-Ameri
E-mail
: [email protected]
Fuar
Mathematical Geosciences at the Crossroads of theory and practice, 05 Sep 2011 ? 09 Sep 2011; Salzburg, Austria
Contact
Phone
Fax
Weblink
Panel
: The IAMG 2011 is organized by ÖAW-GIScience,
ÖGG, COGeo and Z_GIS.
: +43-662-8044-7513
: +43-662-6389-5260
: www.iamg2011.at
February 01, 2011
: Paper submission opens
February 01, 2011
: Early registration opens
May 01, 2011
: Paper submission closes
June 24, 2011
July 01, 2011
: Formal notification to authors
: Presenters of papers
51
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Uluslararas?Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
25th IAGS 2011-25th International Applied Geochemistry Symposium 22 Aug 2011 - 26 Aug 2011; Rovaniemi,
?
Finland
Contact
: Pertti Sarala
Senior Scientist (PhD)
Geological Survey of Finland
PO Box 77, 96101 Rovaniemi, Finland
: +358 205 50 4222
: [email protected]
: http://www.iags2011.fi
Sempozyum
Phone
Email
Weblink
Second Circular and Call for Abstracts
: 30 October 2010
Deadline for abstracts
: 31 March 2011
Notification of acceptance sent by
: 30 April 2011
Çalýþtay
Deadline for early-bird registration
Registration deadline for accepted presenters
Registration deadline for workshops and field excursions
: 31 May 2011
: 31 May 2011
: 31 May 2011
25th IAGS Conference
: 22-26 August 2011
Deadline for Special Issue submission
: 15 November 2011
Seminer
II International Geology & Mining Forum ?Gold of the North Pacific Rim?, 05 Sep 2011 ? 08
Sep 2011; Magadan, Russia
Contact
Phone
E-mail
:Prof. Nikolai Goryachev
Director of Northeastern Interdisciplinary Scientific Research Institute
Far East Branch
Russian Academy of Sciences
Co-chair of the Organizing Committee
: +7 (4132) 63-06-11
: [email protected]
Weblink
: http://gold-pacific.ru
Fuar
Kongre
Preliminary application for participation accepted until
Abstracts submission until
Early registration after
2nd Letter of Information and Program
Registration for field trips ends until
Late registration starts after
Registration upon arrival September
:
:
:
:
:
:
:
February 1, 2011
April 30, 2011
April 1, 2011 –until June 30, 2011
May 1, 2011
June 1, 2011
July 1, 2011
2-5, 2011
Panel
Slope Tecto 2011 — 2nd Conference on Slope Tectonics 06 Sep 2011 - 11 Sep 2011; Vienna, Austria
Weblink
E-mail
January, 2011
1st July, 2011
1st August, 2011
1st September, 2011
6th September, 2010
: http://www.geologie.ac.at/slope_tecto_2011/
: [email protected]
:
:
:
:
:
Opening of the pre-registration
PRE-REGISTRATION
Acceptance decision (oral or poster), 2nd Circular with program
PDF version of the presentations should be sent to
On-site registration
52
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Uluslararas?Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
34th International Geological Congress Organising Committee, 5 - 10 August 2012. Brisbane, Australia
?
Contact
: Carillon Conf. Management Pty Lim.
Phone
: P 61 7 3368 2644 / F 61 7 3369 3731
E-mail
: [email protected]
Sempozyum
April 2011
August 2011
17 February 2012
30 March 2012
30 April 2012
:
:
:
:
:
Abstract submission opens.
Early registrations open (available until 30 April, 2012).
Abstract submissions close.
Formal notification to authors of the success or otherwise of their abstract submissions.
Presenters of papers (oral and poster) accepted for the 34th IGC must pay for their
registration for the congress by this date or be automatically deleted from the Congress
Program.
Çalýþtay
ICGSE 2011-International Conference on Geological Sciences and Engineering, Tokyo, Japan,
August 24-26, 2011
Contact
Phone
: Dr. Mashhood Qazi
: ++447824879405
Paper submission
Notification of acceptance
Final paper submission and authors' registration
Seminer
: April 30, 2011
: May 31, 2011
: June 30, 2011
GEOMED 2011 — 4th International Conference on Medical Geology, 20 Sep 2011 - 25 Sep 2011; BARI, Italy
Contact
: Claudia BELVISO
E-mail
: [email protected]
Weblink
Kongre
: http://www.geomed2011.org
November 8, 2010
November 8, 2010
February 28, 2011
April 30 2011
June 30, 2011
:
:
:
:
:
Registration commences
Abstracts submission
Abstract submittal deadline
Abstract acceptance
Registration fee deadline for the inclusion of abstracts in the Book of Abstracts
Fuar
GEOINDO2011 — International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of INDOCHINA
Contact
Phone
Fax
E-mail
Weblink
Panel
:
:
:
:
Mr. Natthawiroj Silarattana (Ph.D.)
+66-83-405-1031, +66-43-362-125
+66-43-362-126
[email protected]
: http://home.kku.ac.th/geoindo2011/
Paper/Poster Acceptance
: April 30, 2011
The due date for full paper submission
: October 15, 2011
53
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Uluslararas?Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
International conference of the Geology of the Arabian Plate and the Oman Mountains,
?
07
Jan 2012 - 09 Jan 2012; Muscat, Oman
Weblink
: http://www.geoman2012.com
July 2010
1 August 2011
15 September 2011
1 October 2011
30 October 2011
7-9 January 2012
:
:
:
:
:
:
First Circular and Announcement
Deadline for abstract submission
Notification of abstract acceptance
Second Circular and Scientific Program
Deadline for early registration and lodging
Conference
Sempozyum
EUROCLAY 2011, 26 June, 1 July 2011, European Clay Groups Association (Ecga) & Turkish National Committee On
Clay Science, Antalya, Turkey
Çalýþtay
Contact
: Prof. Dr. Asuman Günal Türkmenoðlu
Phone
: +90 312 2105720
Fax
: +90 312 2105750
E-mail
: [email protected]
: http://www.euroclay2011.org
Weblink
Seminer
January 30, 2011
March 7, 2011
: Deadline for abstract submission is extended to
: Deadline for early registration is extended to
Geological Association of Canada (GAC) / Mineralogical Association of Canada (MAC) Annual Meeting, 25 May 2011
? 27 May 2011; Ottawa, Canada
Kongre
Contact
: Simon Hanmer (LOC Chair)
Geological Survey of Canada
Phone
: (613) 992-4704
Fax
: (613) 943-0843
Email
: [email protected]
Weblink
: http://www.gacmacottawa2011.ca/welcome.html
Fuar
Panel
GIA Symposium 2011: Advances in Gemological Research, 29 May 2011 - 30 May 2011; Carlsbad, California,
United States
Contact
: Gemological Institute of America (GIA)
World Headquarters The Robert Mouawad Campus
5345 Armada Drive
Carlsbad, California 92008, USA
Phone
Fax
Email
Weblink
: 800 421 7250 / 760 603 4000
: 760 603 4595
: [email protected]
: http://symposium2011.gia.edu
54
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Uluslararas?Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
?
Joint Urban Remote Sensing Event (JURSE) 2011, 11 Apr 2011 - 13 Apr 2011; Munich, Germany
?
: Photogrammetry & Remote Sensing
Contact
Technische Universitaet Muenchen
Arcisstr. 21, 80333 München
Sempozyum
Phone
: +49 89 289 22671
Fax
: +49 89 289 23202
E-mail
: [email protected]
Weblink
:http://www.jurse2011.tum.de
First announcement
: 01 May 2010
Çalýþtay
Second announcement
: 24 July 2010
Full paper deadline (extended)
: 11 October 2010
Notification of acceptance
: 10 December 2010
Final Full Paper upload begin
: 10 January 2011
Author registration deadline
: 31 January 2011
Seminer
Final Full Paper deadline
: 31 January 2011
Early bird deadline for participants
: 15 Februar 2011
JURSE 2011 Conference
: 11-13 April 2011
EOGC 2011 Conference
: 13-15 April 2011
Kongre
SGEM 2011 — 11th International Multidisciplinary Scientific GeoConference and Expo, 19 Jun 2011- 25 Jun 2011;
Albena, Bulgaria
Fuar
Contact
: Acad Nikola Sabotinov
E-mail
: [email protected]
Conference Accommodation & Registrations
: 19 June 2011
Conference Sessions, Workshops & EXPO
: 20 - 24 June 2011
Field Trip
: 25 June 2011
Panel
Abstract Submission / EXTENDED
: 31 March 2011
Full Paper Submission
: 1 May 2011
Poster Submission
: 20 May 2011
Registration and payment for participants
Late registration and payment for participants
: 10 -30 May 2011
: 11 - 20 May 2011
55
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Uluslararas?Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
Seventh Hutton Symposium on Granites and Related Rocks, 04 Jul 2011 - 09 Jul 2011; Ávila, Spain
Contact
: Chairman: Fernando Bea
E-mail
: [email protected]
Weblink
: http://www.seventh-hutton.org/meeting/Welcome.html
Sempozyum
20th October 2010
: First_circular
15th December 2010
: Second_circular
Registration
Reservation of accommodation
Call for abstracts
Call for titles for papers for the Hutton VII Lithos Special
Volume
Çalýþtay
15th February 2011
: Final registration
15th March 2011
: Deadline for abstract submission, and payment of fees
for registration and field
trips
15th April 2011
: Final cancellation of registration to qualify for a refund
Final cancellation of field trips to qualify for a refund
Seminer
15th June 2011
: Deadline for submission of travel details for shuttle
service from and to Madrid-Barajas airport
Kongre
11th Australasian Environmental Isotope Conference and 4th Australasian Hydrogeology Research Conference 12
Jul 2011 ? 14 Jul 2011; Cairns, Australia
Contact
: Dr. Chris Wurster Earth and Environmental Science,
James Cook University or (isotopes)
Phone
: (+61 7) 4042 1196
E-mail
: [email protected]
Weblink
: http://www.ainse.edu.au
Fuar
Panel
Early bird full registration paid
Full registration paid
Early bird student registration paid
Full registration paid
:May 1st, 2011
:July 1st, 2011
: May 1st, 2011
:July 1st, 2011
56
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Ulusal Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
64. Türkiye Jeoloji Kurultayý, 25-29 Nisan 2011, MTA Genel Müdürlüðü Kültür Sitesi, Ankara
Kontak
Tel
Fax
E-mail
Weblink
: Ýsmail Ömer YILMAZ
64. Türkiye Jeoloji Kurultayý Düzenleme Kurulu Sekreterliði
: 0 (312) 434 36 01
: 0 (312) 434 23 88
: [email protected]
: http://www.topraksukongre.org
http://www.tgae.gov.tr
II. Ulusal Toprak ve Su Kaynaklarý Kongresi, 22-25 Kasým 2011, Ankara
Kontak
Tel
Fax
E-mail
Weblink
: Sevinç MADENOÐLU
: 0 (312) 315 65 60-64
: 0 (312) 315 29 31
: [email protected]
: http://www.topraksukongre.org
http://www.tgae.gov.tr
Bildiri Özetlerinin Gönderilmesi
Bildirilerin Kabulü
Erken Kayýt
Bildiri Tam Metinlerin Gönderilmesi
Düzeltilmiþ Metinlerin Gönderilmesi
:15 Mart 2011
:12 Mayýs 2011
:1 Haziran 2011
:1 Temmuz 2011
:15 Aðustos 2011
4. Mühendislik ve Teknoloji Sempozyumu, 28-29 Nisan 2011, Çankaya Üniversitesi, Ankara
Kontak
Tel
Fax
E-mail
Weblink
: Yrd.Doç.Haluk AYGÜNEÞ
: 0 (312) 284 4500
: 0 (312) 284 8043
: [email protected]
: http://www.mts4.cankaya.edu.tr
Bildiri Özetlerin Gönderilmesi
Bildirilerin Deðerlendirilmesi
Tan Metinlerin Gönderilmesi
: 18 Þubat 2011
: 28 Þubat 2011
: 1 Nisan 2011
4. Ulusal Hidrolojide Ýzotop Teknikleri Sempozyumu, 19-23 Eylül 2011, Ýstanbul
Kontak
Tel
E-mail
: Nermin DOÐAN
: 0 (312) 399 27 96/600
: [email protected]
[email protected]
Sempozyum Baþvuru ve Özet Teslim Tarihi
Tan Metinlerin Gönderilmesi
Sempozyum Tarihi
: 18 Þubat 2011
: 15 Nisan 2011
: 19-23 Eylül 2011
57
SDUGEO
e-dergi
AJANDA
Ajanda; Ulusal Etkinlikler
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
13. TMMOB Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayý Ölçme Teknolojileri ve Yazýlým Fuarý, 18-22
Nisan 2011, Ankara
Kontak
Tel
Fax
Weblink
: Prof. Dr. Muhammed ÞAHÝN
THBTK Kurultay Baþkaný
: +90 312 232 5777
: +90 312 230 85 74
: http://www.hkmo.org.tr
5. Ulusal Su Mühendisliði Sempozyumu, 12-16 Eylül 2011, Orhantepe/Ýstanbul
Kontak
Tel
Fax
E-mail
Weblink
: Sempozyum Sekreteryasý
DSÝ Genel Müdürlüðü
Teknik Araþtýrma ve Kalite Kontrol Dairesi Baþkanlýðý
Hidrolik Model Laboratuvarý Þube Müdürlüðü
06100, Yücetepe, ANKARA
: 0 (312) 399 27 96 / 504
: 0 (312) 399 27 95
: [email protected]
: http://www.dsi.gov.tr/sempser.htm
Bildiri Metinlerin Gönderilmesi
Kabul Edilen Bildiri Metinlerin Ýlan Tarihi
:27.05.2011
:15 Aðustos 2011
3. Öðrenci Üye Kurultayý, 30 Nisan 2011, Ankara
Kontak
Tel
E-mail
Weblink
: TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odasý
Bayýndýr Sok.
06444 Yeniþehir, ANKARA
: 0 (312) 434 36 01
0 (312) 432 30 85
: [email protected]
: http://www.jmo.org.tr
www.jeogenc.org
Bildiri Gönderilmesi
: 9 Nisan 2011
58
SDUGEO
e-dergi
DERGILERDEN
Ulusal Dergilerden:
- Fýrat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi (FFMÜ)
- Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi (MBD)
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
Fýrat Üniveristesi Fen ve Dokuz Eylül Üniversitesi
Mühendislik Bilimleri Mühendislik Fakültesi
Mühendislik Bilimleri
Dergisi (FFMÜ)
(Science and Engineering Journal of Dergisi (MBD)
Firat University)
ISSN
(Journal Of Engineering Sciences)
: 1300-72708
ISSN
: 1302-9304
Editör : Doç. Dr. A. Kadri ÇETÝN
Yrd. Doç. Dr. Levent TAÞCI
Editörler : Doç..Dr. Gürkan ÖZDEN
Yayýmcý
: Fýrat Üniversitesi
Yayýmcý : Dokuz Eylül Üniversitesi
URL
:http://web.firat.edu.tr/ffmü/
URL
1987 Yýlýndan beri yayýmlanmakta olan Fýrat
Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi
(FFMÜ), ilk önceleri yýlda 2 sayý ve 2003 tarihinden
itibaren de 4 sayý halinde hakemli ve danýþma
kurullu olarak yayýn hayatýna aralýksýz devam
etmektedir. Dergi, Fen, Mühendislik ve Teknoloji
alanýnda yapýlmýþ tüm bilimsel çalýþmalarý etik
kurallarý ve bilimsellik anlayýþý içerisinde yayýnlama
misyonunu benimsemiþ bir dergidir. .
: http://web.deu.edu.tr/fmd/
Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
Mühendislik Bilimleri Dergisi (MBD), mühendislik
alanýndaki geliþmeleri takip etmek ve bu alanda
Türkçe bir kaynak oluþturmak amacýyla Ocak
1999'dan beri yayýn hayatýný sürdürmektedir.
Dergide, en az iki hakem oluru ile basýma kabul
edilen makaleler hem basýlý olarak hem de web
sitesinde yayýnlanmaktadýr. Mühendislik Bilimleri
Dergisi Ocak, Mayýs ve Ekim aylarýnda olmak üzere
dört ayda bir ve yýlda üç kez yayýnlanmaktadýr.
Derginin basýlan her sayýsý Mühendislik Fakültesi
kütüphanelerine, yazarlara ve hakemlere
daðýtýlmaktadýr.
Dergi,uluslararasý kabule sahip SCI- Expanded,
Engineering index vb. gibi indekslerde taranmak
için adaydýr. Yazým dili Türkçe ve Ýngilizce’dir.
t
59
SDUGEO
e-dergi
DERGILERDEN
Uluslararasý Dergilerden:
-
Engineering Geology
- Lithos
SDUGEO
e-dergi
Fatma (Seyman) Aksever, SDÜ Jeoloji Mühendisligi Bölümü, Isparta
[email protected]
Engineering Geology
Lithos
(Mühendislik Jeolojisi)
Editors
: Price, David George
Editors
: Ian Buick
G. Nelson Eby
Andrew Kerr
ISSN
: 0024-4937
Publisher
: ELSEVIER
URL
: http://www.elsevier.com
Freitas, Michael de
ISSN
: 978-3-642-06725-9
Publisher
: SPRINGER
URL
: http://www.springer.com
Editörlüðünü Price ve Freitas’ýn birlikte yaptýðý
Engineering Geology dergisi uluslararasý bir
dergidir.
Editörlüðünü Buick, Eby ve Kerr’in birlikte yaptýðý
Lithos dergisiElsevier tarafýndan yayýmlanan
uluslararasý bir dergidir.
Engineering Geology dergisi Springer tarafýndan
yayýmlanmaktadýr. Yayým dili ingilizce olan bilimsel
derginin araþtýrma konularý jeoloji, temel
mühendislik jeoljisi, inþaat mühendisliði baþlýklarý
altýnda toplanabilir. Ayný zamanda dergi yerbilimleri
ile ilgili multidisipliner ve spesifik çalýþmalarý da
kabul etmektedir.
Derginin içeriði, Mineraloji, Petroloji, Jeokimya
konularýný ve problemlerini kapsamaktadýr.
Derginin yazým dili Ýngilizcedir.Derginin Impact
Factor’ü 3,537’dir.
Ýlgili konular : Mineraloji, Petroloji, Jeokimya
Ýlgili konular : Mühendislik Jeolojisi
Dergilerden bölümünde ulusal ve uluslararasý hakemli bilimsel dergilerin tanýtýmýna yer
verilmektedir. Tanýtýlmasýný istediðiniz dergileri lütfen iletiþim bölümünden bize ulaþtýrýn.
60
SDUGEO
e-dergi
SDUGEO
e-dergi
www.geo.sdu.edu.tr

Benzer belgeler

e-dergi - Mühendislik Fakültesi

e-dergi - Mühendislik Fakültesi (foto: http://www.teara.govt.nz/)

Detaylı

Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü

Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü olabilir. Bu iki oluşum mekanizmasının etkilerinin birbirleri ile geçişli olması beklenebilir. Her iki dalga türüde ancak özellikle tsunami dalgaları sahanlıklardaki yarıduraylı yamaçlarda çekimsel...

Detaylı

e-dergi - Mühendislik Fakültesi

e-dergi - Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliði Bölümü Sorumlu Müdür Muhittin Görmüþ Sorumlu Yazý iþleri Müdürleri Kubilay Uysal Fatma Aksever

Detaylı