Gut Hastalığı

DEUTSCH
TURK
Gut Hastalığı
Ağrılar en fazla geceleri olur
2 GUT
GUT 3
Gut hastalığına
yakalanabilecek
eklemler
Yoğun olarak Gut
hastalığına yakalanan
eklemler büyük ayak
parmaklarının ana eklemleridir
Diz eklemleri
Gut
yumağı
Ana eklem
Dirsek eklemi
El
kemikleri
Ürik asit kristallerinin
depolanması
Şişmiş
parmak eklemleri
Şişmiş
diz eklemi
Diz eklem aralığında Gut
hastalığı
Kristaller
Ayak eklemleri
100 yetişkinden 2`si (çoğu kez hastalık
fark edilmeden) Gut Hastalığından acı
çekmektedir. Özellikle erkekler bundan
daha fazla etkilenmektedir. Kadınlarda
bu hastalık daha seyrek görülmektedir ve görülürse menopoz döneminde
görülür.
Gut hastalığının oluşmasında kalıtsal
faktörlerin yanı sıra özellikle yeme
alışkanlıkları büyük rol oynamaktadır.
Aşırı lezzetli keyifler acı dolu eklem
enfeksiyonlarına yol açabilir. Bunun
eşliğinde ateşlenme ile ciddi genel
sağlık durumu bozuklukları meydana
gelebilir.
Gut hastası olduğumu nasıl
anlarım?
Gut Hastalığı
Ağrılar en fazla geceleri olur
Akut Gut Hastalığı nöbeti genellikle gece ortaya çıkar ve saatlerce devam eder.
Acılar bazen o kadar şiddetli olur ki, bir yorgan bile o bölgeye değse… veya
hafif bir dokunma olsa aşırı eklem ağrıları oluşur.
Elinizdeki hasta bilgilendirme broşürü
Gut Hastalığına yakalanmanızı önlemek için size hangi tedavi imkânlarının
bulunduğunu göstermektedir.
Gut Hastalığı, imparatorlar ve kralların
hastalığı olarak bilinir. Eski Yunan ve
Romalılardan beri Gut Hastalığının aşırı
yeme ve içme ile bağlantılı olduğu bilinir. Önceleri sadece refah seviyesi yüksek olan insanlar Gut Hastalığına sebep
olabilecek gıdaları alabilirdi. Bugün ise
bu bir halk hastalığı haline gelmiştir.
Gut
hastalığı,
romatizma
hastalıklarından sayılır. İlk belirgin
bulgu yanan, kızarmış ve şişmiş bir
eklemdir. En sıklıkla etkilenen eklem, ayağın büyük parmaklarının
çıkıntılarıdır ve aslında temelde neredeyse her eklem Gut Hastalığına
yakalanmış olabilir (bacaklar, ayaklar,
diz, eller, parmaklar). Eklemlerin ve
yumuşak kısımların enfekte olması
dokularda ürik asit kristallerinin
depolanması sebebiyle olur.
Ürik asit değerleri kanınızda sürekli olarak yüksek ise (Hiperürisemi,
Yunancada: kanda fazla ürik asit demektir), bu şu anlama gelir:
• fazla ürik asit üretilmektedir veya
• vücuttan az atılmaktadır veya
• gıdalarla birlikte fazla alınmıştır.
Böylelikle ürik asit kristalleri oluşur
ve ağır enfeksiyon tepkileri meydana
gelebilir. Gut Hastalığı nöbeti diye
anılan durum yaşanabilir.
Ürik asit nedir?
Ürik asit, pürin metabolizmasının
ürettiği son üründür. Pürin, her hücrenin ayrılmaz parçasıdır ve kalıtım özü
için ve hücrelerin yapılandırılması için
gereklidir. Pürinlerin ayrışmasından
ürik asit ortaya çıkmaktadır. Bunlar
kana karışmaktadır ve büyük bir kısmı
idrar ile küçük bir kısmı da dışkı ile
atılmaktadır. Gıdamızın ayrılmaz bir
parçası olarak pürinler en fazla et ile
sakatat ve baklagillerle (nohut, mercimek, fasulye) alınmaktadır.
Yüksek ürik asit-sonuçları ne
olur?
Sadece yüksek ürik asit değerleri
henüz şikâyete yol açmaz ve zorla Gut
Hastalığına varmaz. Fakat bu başka
hastalıkların oluşmasına bir risk faktörü oluşturabilmektedir. Kandaki yük-
4 GUT
sek ürik asit konsantrasyonu vücudun
birçok yerinde depolanan kristallerin
oluşmasına neden olur (eklemler, böbrekler, iç organlar). Sonuçta ortaya çıkan
enfeksiyon giderek azalmaktadır. Eğer
siz uygun tedbirler almazsanız bir sonraki Gut Hastalığı nöbeti elbette gelecektir.
Sonuçta hastalık kronikleşebilir ve aşırı
durumda eklemlere de zarar verebilir,
deforme eder ve kullanılmaz duruma getirebilir. Kronik gut hastalığının diğer bir
neticesi, idrar ve böbrek taşlarına sebep
olabilmesidir. Bozulmuş böbrek işlevi,
böbrek enfeksiyonu ve yüksek tansiyon
en sık görülen sonuçlardır. Bu sebeple
böbrek bölgesinde ortaya çıkan acı ve
baskı hissederseniz mutlaka doktorunuzla konuşunuz!
Gut Hastalığı - Hastalık mı
yoksa eşlik eden bulgu mu?
Bizler Gut Hastalığını iki türe
ayırmaktayız:
• Primer Gut Hastalığı kalıtsal bir
hastalıktır, kandaki ürik asit atılması
bozukluğundan ortaya çıkmaktadır.
Bunda Gut Hastalığının kendisi
hastalıktır. Gut hastalarının çoğu bu
primer türden muzdariptir.
• Sekonder Gut Hastalığı böbrek işlevi
bozukluğundan ortaya çıkmaktadır
(örneğin şeker hastalığı ve böbrek
GUT 5
Gut Hastalığı için muhtemel sebepler:
• kalıtsal yatkınlık
• pürin bakımından zengin beslenme
(et, sakatat, sosis, baklagiller)
• yüksek alkol kullanımı
• fazla kilo, böbrek işlev
bozuklukları ve diğer hastalıklar
hastalıkları) veya ilaçlarla ( özellikle
Kanser tedavisinde) olabilmektedir.
Doktor teşhisi nasıl koyar?
Gut Hastalığı
• kandaki ürik asitin belirlenmesiyle,
• eklem sıvılarındaki ürik asit kristallerinin incelenmesiyle ve
• Röntgen ile
tespit edilir.
Ürik asit testi hastalığın erken tanısı
için en önemli araçtır. Şayet ürik asit
değerlerinizi öğrenmek isterseniz bunu
bir sonraki bakım muayenenizde diğer
değerlerle birlikte öğrenebilirsiniz.
Buna karşın Röntgen resimleri
hastalığın başlamasından sonra (daha
büyük ürik asit kristalleri biriktiğinde)
belirginleşir.
Pürin bakımından fakir gıda
• Protein ihtiyacınızı yağsız süt
ürünleri ile kapatınız.
• Daha fazla meyve, sebze ve hububat tüketiniz.
• Bolca su içiniz, çay ve inceltilmiş
meyve suyu içiniz (en az günde 2
Litre).
• Et ve sosis tüketimini azaltınız (en
fazla haftada 2-3 defa).
• Sakatattan vazgeçiniz (ciğer, böbrek, yürek, beyin).
• Baklagillerden kaçınınız (fasulye,
nohut, mercimek, soya fasulyesi).
• Et çorbalarından vazgeçiniz, hazır
çorbalardan, hazır soslardan, „paket çorbalardan“, ve çorba özütü
katkılarından vazgeçiniz.
•A
lkollü içeceklerden kaçınınız,
özellikle biradan.
Eğer bu yaşam tarzı değişikliklerinden sonra
ürik asit değerleriniz düşürülemezse ilaçlar
devreye girecektir.
Beslenme
Her Gut Hastalığı tedavisinin temelinde
„eklem dostu“ bir beslenme, kandaki
ürik asit değerlerini normal seviyelere
düşürür ve orada tutar.
Alkol, sıkı perhiz yapmak, stres ve
Protein bakımından zengin besinler
(et, sakatat ve baklagiller) kandaki ürik
asit konsantrasyonunu artırmaktadır.
Gut hastası olarak beslenmenizi süreklilik arz edecek şekilde değiştirmelisiniz.
Muhtemel bir fazla kilo almaktan yavaş
yavaş kaçınmalısınız, çünkü bu genel olarak yüksek ürik asit değerlerine
yaklaşmanızı kolaylaştıracaktır.
Gut Hastalığının ilaçlarla tedavisi
Gut Hastalığı tedavi edilmezse, acı
dolu Gut Hastalığı nöbetleri her seferinde ortaya çıkabilir. Farklı amaç ve
fayda içeren birçok sayıda ilaçlar akut
ve kronik Gut Hastalığı tedavisinde
kullanılmaktadır.
6 GUT
Akut Gut Hastalığında ağrı kesici ve
enfeksiyon giderici olarak öncelikle
• Non-steroidal
antienflamatuar
ilaçlar (örneğin Diclofenac, Ibuprofen, Naproxen, Indometacin) ve
• Colchicin aynı zamanda
• Kortikosteoid kullanılır.
Akut bir Gut Hastalığı nöbeti
esnasında ürik asit düşürücü ilaçlar
alınmamalıdır.
Kronik Gut Hastalığında kandaki
ürik asit değerlerini düşürmek için şu
ilaçlar kullanılır:
• Probenecid,
• Colbenemid,
• Sulfinpyrazon ve öncelikle
• Allopurinol. Alloupurinol etkisini, ürik asit üretimini bloke etmesinden veya azaltmasından dolayı
göstermektedir. Bu ilaç fazla ürik
asit üreten, nikris uru (Tophi) olan
veya başka ilaçları kullanamayan
hastalarda kullanılmaktadır. Ek olarak dokularda depolanan ürik asit
azaltılmaktadır
Gut hastaları gün içinde yeterince sıvı
almalıdır, kabaca esas olarak günde 8
bardak su!
Analjezikler (ağrı kesiciler) de elbette Gut Hastalığındaki yoğun ağrıları
hafifletmek için kullanılmaktadır.
GUT 7
Tedavi hedefleri :
• akut Gut Hastalığı nöbetlerini
durdurmak
• ağrı ve enfeksiyonları hızlıca
kesmek
• gelecekteki Gut Hastalığı nöbetlerini önlemek
• nikris uru, böbrek taşları ve diğer
böbrek hastalıklarını engellemek
Ağrı kesiciler sadece ağrı hissini
durdurmaktadır ve sebepsel hastalık
tedavisini yapmamaktadır. Bir diğer
tedavi imkânı „Şeytan Tırnağı“dır
(Teufelskralle), buradaki söz konusu
özellik güneybatı Afrika`dan gelme bir
bitkidir. İçerisindeki çeşitli maddeler
Gut Hastalığı gibi hastalıklarda, Artroz ve eklem aşınması gibi durumlarda
etkili olarak yardım sağlayabilir.
Hedef: Ağrısız yaşam
Anılan bütün ilaçlar, bulguları kontrol
etmek, Gut Hastalığı nöbetlerini engellemek ve uygun ürik asit değerlerini
tutturmak ve uzun vadede kalıcılığını
sağlamak için aynı zamanda bileşim
olarak da kullanılmaktadır. Tüm ilaç
alımlarından önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Her Gut Hastalığı tedavisinde eşzamanlı
olarak pürin bakımından fakir bir beslenmenin vazgeçilmez olduğuna dikkat
ediniz! Yaşam tarzınızı değiştirmeniz
(beslenme, fazla kilonun azaltılması)
ve tedavi önerilerine uygun davranmak Gut Hastalığını etkili şekilde tedavi edebilir. Gut Hastalığına karşı en
iyi önlem, etli butlu öğünlerden ve aşırı
perhiz kürlerinden kaçınmaktır. Özellikle önemli olan sizin öz inisiyatifiniz
ve isteğinizdir!
8 GUT
BAŞVURU MERKEZLERİ
Österreichische Rheumaliga
www.rheumaliga.at
Tel.: 0699/15 54 16 79
E-Mail: [email protected]
IMPRESSUM
Medieninhaber, Herausgeber und Verleger: MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH, Seidengasse 9/Top 1.1,
1070 Wien. Tel.: 01/407 31 11-0, Redaktion: Mag. Birgit Schmidle-Loss. Layout und DTP: creative­director.cc
lachmair gmbh, 2120 Wolkersdorf. Illustration (Seite 2): Henning Riediger, Hamburg. Lektorat: Mag. Andrea
Crevato, 2823 Pitten. Fotos: iStockphoto.com, fotolia.com, shutterstock.com