japonya - Zafer Kalkınma Ajansı

WWW.ZAFER.ORG.TR
JAPONYA
TEKNIK INCELEME GEZISI
ZAFER KALKINMA AJANSI
1 - 8 ARALIK
2012
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
3
Teknik Gezinin Amaçları
4
6
8
T.C. Tokyo Büyükelçisi Sayın Serdar KILIÇ ile
Görüşme
Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Tokyo
Temsilcisi Hitoshi Seki İle Görüşme
Japonya Kaplıcalar Derneği İle Görüşme
10
Mitsubishi Firma Ziyareti
19
JAXA Uzay Merkezi
20
Jeoloji Müzesi ve Tsukuba Bilim Meydanı (Science
Square)
24
Osaka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler
Müdürlüğü İle Görüşme
26
Osaka Ticaret ve Sanayi Odası İle Görüşme
28
‘Shima Seiki’ Tekstil Makinesi İmalatçı Firmasına
Ziyaret
30
IPBC Osaka Ajansı İle Görüşme 32
Wakayama Eyalet Valisi İle Görüşme
12
Japonya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ile Görüşme
14
Hakone Jeo-Termal İnceleme Gezisi
16
18
Tsukuba Belediyesi Görüşmesi ve İnceleme Gezileri
R
E
L
İ
K
E
ND
İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST – National Institute of Advanced Industrial Science and Technology)
İÇİ
2
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
ÇALIŞMA ZIYARETI
JAPONYA
Ziyaretin Amaçları
Ziyaretin Amaçları
1. Tsukuba Bilim Şehrinde incelemelerde bulunmak; bilim şehrinin kuruluş ve gelişme sürecini
anlayarak, üniversite-sanayi-kamu işbirliği süreçlerinin tesis edilme biçimini daha iyi algılamak.
2. Japonya’daki termal turizm sektörünün mevcut durumunu incelemek, hizmet kalitesini ve
pazarlama stratejilerini anlamak
3. Bölgemizin dış ticaret ve yatırım olanaklarını geliştirmeye yönelik iş kurumları ile temaslarda
bulunmak
1
İrfan BALKANLIOĞLU
Afyonkarahisar Valisi
2
Kenan ÇİFTÇİ
Kütahya Valisi
3
Mehmet Ufuk ERDEN
Uşak Valisi
4
Burhanettin ÇOBAN
Afyonkarahisar Belediye Başkanı
5
Salih SEL
Afyonkarahisar İl Genel Meclisi Bşk.
6
Seyit Ömer DURMUŞ
Kütahya İl Genel Meclisi Bşk.
7
Hayrullah SOLMAZ
Manisa İl Genel Meclisi Bşk.
8
Ali İhsan UZUN
Uşak İl Genel Meclisi Bşk.
9
Hüsnü SERTESER
Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Bşk.
10
Mustafa KUVVET
Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Bşk.
11
Dr. Yılmaz ÖZMEN
Genel Sekreter
12
N. Bahadır ŞANVER
Tanıtım ve Koordinasyon Birimi Bşk.
13
Taylan UYGUN
İzleme ve Değerlendirme Birimi Bşk.
14
Tuğrul ÇINAR
Afyonkarahisar Yatırım Destek Ofisi Koord.
15
Buket TURAMANLAR
Uzman, Manisa Yatırım Destek Ofisi
3
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 1 – 3.12.2012,
TOKYO
T.C. Tokyo Büyükelçisi Sayın Serdar KILIÇ ile Görüşme
B
üyükelçi Serdar KILIÇ konuşmanın başında Japonya’dan
yatırımcı çekmenin güçlükle-
rine değindi. Japonların çok titiz insanlar
olduklarından, amaçsız iş yapmadıklarından, yaptıkları iş hakkında her türlü
bilgiyi edinmeden işe başlamadıklarından bahsetti. Heyetimiz gibi yatırımcı
çekmek isteyen kafilelerin sabırlı olması
gerektiğini vurguladı. Japonya’daki fırsatlara yönelik büyükelçilik nezdinde çalışmaların devam ettiği konuşuldu.
Ö
ncelikle gıda sektörüne değinildi; Büyükelçi Japonya’da
özellikle gıdanın oldukça pa-
halı olduğunu belirterek büyükelçilik tarafından başlatılan bir çalışmadan söz
etti: Bu çalışma ile Türkiye’de yetişen
hangi ürünler Japonya’ya satılabilir belirlenecek. Büyükelçi tarım konusunda
dev ülkeler (ABD, Brezilya, Çin vb.) tarafından çevrelenmiş olan Japonya’ya
AMAÇ
1. JAPONYA İŞ VE YATIRIM ORTAMI
ILE İLGILI BILGI ALMAK
2. BÖLGEMIZ HAKKINDA BILGI
SUNMAK
tarım ürünleri satmanın kolay bir iş
olmadığını, AB’den bile daha katı ku-
A
K
gerekeceğini belirtti. Daha önce benzer
alanlarda hayvancılık yapılamadığından,
mızdan bahsetti. “Çin blok halinde aldığı
bir çalışmanın limon için yapıldığını, se-
Japon firmaların yurtdışında hayvancılık
mermeri işleyip yüksek bedeller ile çevre
neler süren çalışma sonrasında birkaç
yapabilecekleri geniş yerler aramakta
ülkelere satıyor, bu ülkelerden biri de Ja-
ay önce, Türkiye’den deneme amacıyla
olduklarından söz etti. Manisa İl Genel
ponya. Biz işlenmiş mermeri doğrudan
2-3 konteyner limonun nihayet alındığını
Meclisi Başkanı Hayrullah Solmaz bu
Japonya’ya satış yapabilirsek katma de-
belirtti. Heyetimiz benzer bir çalışmanın
konuda yardımcı olabileceklerini, istek-
ğeri daha yüksek ürün satıp, daha fazla
kiraz için de yapılmasını istedi. Büyükelçi
lilere 2.500 dönüme kadar yer sağlayabi-
gelir sağlayabiliriz” diye konuştu.
bu konuyla ilgileneceklerini söyledi. Ken-
leceklerini belirtti. Ayrıca Kütahya Valisi
disine Manisa’nın tarım potansiyelinden
Kenan Çiftçi yatırımcı olması halinde
bahsedildi. Özellikle bu potansiyelin de-
10.000 dönüme kadar arazi sağlayabi-
ğerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
leceklerini söyledi.
S
ralları olduğu noktasında uyardı. Bir de
aradaki mesafe göz önüne alındığında,
fiyat konusunda rekabetin sağlanması
için oldukça ciddi bir çalışma yapmak
4
rdından hayvancılık üzerine konuşuldu. Büyükelçi Japonya’da
genel olarak arazi sıkıntısı ol-
duğundan bahsetti. Bu nedenle geniş
onuşulan diğer konu ise mermerdi. Afyonkarahisar TSO
Başkanı Hüsnü Serteser özel-
likle Çin’e olan blok mermer satışları-
on olarak da heyetimize Sendai deprem bölgesinde oldukça
iyi teşvikler verildiği söylenildi.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Afyonkarahisar TSO Başkanımız bu teş-
özellikle Uşak ilimizdeki dericiler ilgilene-
viklerin içerikleri ile ilgili daha fazla bilgi
cektir. UTSO başkanımız Mustafa Kuvvet
talebinde bulundu.
Uşak’taki büyük firmaların tanıtım amaçlı
S
Japonya’ya gelebileceklerini söyledi.
on olarak da heyetimize Sendai
deprem bölgesinde oldukça iyi
Sonuç; Neler Öğrendik?
teşvikler verildiği söylenildi. Afyon-
karahisar TSO Başkanımız bu teşviklerin
içerikleri ile ilgili daha fazla bilgi talebinde
bulundu.
B
üyükelçilikte görüştüğümüz Ticaret Baş Müşaviri Sayın Musa Demir
deri ve deri ürünleri konusunda
1.
Gıda konusunda önemli menfaat sağlanabilir.
2.
Dikkatli bir araştırma ve sabır ile Japon pazarına girilebilir.
3.
Mermer satışı gerçekleştirilebilir. Bununla ilgili en büyük
engel nakliyat olacaktır. Bu konuda detaylı fiyat analizini
yapılmalı.
yardımcı olabileceklerini söyledi. Konuyla
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
Ticaret Baş Müşaviri Musa Demir ile irtibat kopartılmamalı. Kendisinden özellikle gıda ve mermer konusunda büyükelçiliğimizin yapacağı
çalışmalar hakkında mutlaka bilgi istenilmeli. Yapılacak çalışma ile koordineli bir şekilde, çalışması yapılan ürünlerin fiyatlandırma çalışmaları da bölgemizdeki firmalar ile yapılmalı. Örneğin kiraz konusundaki
istenen belgeler, standartlar gibi çalışmaları büyükelçilik yaparken, biz
de bölgemizde nereden hangi miktarda kirazı ne kadar maliyetle satabiliriz çalışmasını yapmalıyız. Mermer ve deri gibi diğer ürünler de aynı
şekilde çalışılmalı.
2.
Hayvancılık konusunda büyükelçiliğe gelen Japon istekliler için çalışma
yapılmalı. Hangi ilden ne kadar yer tahsis edilebilir diye bakılmalı. Bu
konuyla ilgili Japonların beklentisi nedir anlaşılmalı.
5
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 2 – 3.12.2012,
TOKYO
Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Tokyo Temsilcisi
Hitoshi Seki İle Görüşme
T
okyo büyükelçiliğimizde Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım
Ajansı Tokyo Temsilcisi Hitoshi
Seki tarafından verilen brifingde özellikle
Japonların yatırım sürecindeki hassasiyetleri ticaret veya yatırım amacıyla ülkemize
gelen grupların sıklıkla karşılaştığı problemler aktarıldı; bu anlamda Bölgemize
Japon yatırımcıları çekebilmek adına
dikkat edilmesi gerekenlerin üzerinde
duruldu.
D
ört başlık altında toplanan bu
hususlardan ilki olan zamanın
etkin kullanımından bahsedildi.
Zaman konusunda oldukça titiz olan
halkın toplantı vb. organizasyonlara katılımda dakik olduklarından; aksi davranışları ise yadırgadıklarından bahsedildi.
Ü
zerinde durulan ikinci husus ise
bilgiye verilen önemdi. Görüşme
AMAÇ
1. JAPON İŞ VE YATIRIM ORTAMI
HAKKINDA BILGI SAHIBI OLMAK
2. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM
OLANAKLARINI TANITMAK
öncesinde yapılacak görüşme-
nin içeriği, tarafları vb. gibi detaylarla ilgili
hassas oldukları belirtildi. Böyle bir durumda, her iki tarafında gerekli hazırlıkları
önemli olan faktör güvenilirlik.
tarım veya tarım ürünlerinin işlenmesi.
tamamlayabilmesi için karşılıklı zaman ta-
Ö
Gerekçelendirilmemiş veya detaylandı-
nınması ve sürecin detaylandırılmasının
önemi vurgulandı. UNIDO’nun (United
Nations Industrial Development Organi-
nem arz eden üçüncü konu ise
rılmamış fikirlerle yola çıkmayacaklarına
gerekçelendirme konusuydu.
dair uyarıda bulunuldu.
Japon kültüründe amaç doğ-
zation) hazırladığı bir form ve formun üze-
rultusunda yapılmayan eylemler zaman
rinde yer alan proje ayrıntıları örnek olarak
kaybı olarak görülmekte ve zaman kay-
gösterildi. İlerleyen süreçte proje bazlı gö-
bına yol açmak bu kültürde olumsuz
rüşmeler yapılacak ise ISPAT aracılığıyla
bir davranış. Bu nedenle, Japonya’ya
projeyle ve taraflarla ilgili ayrıntıların gön-
gelmeden önce, amaçları kesin olarak
derilmesi istendi. Hatırlanması gereken
tespit etmenin ve bu amaçlar doğrultu-
önemli bir konu da şu: hızla büyüyen eko-
sunda hareket etmenin gerekliliğinden
nomimizin etkisi ile Türk yatırımcılar için
bahsedildi. Karşılıklı iş yapabileceğimiz
önemli olan zamanlama iken istikrarlı ve
sektörler ise şöyle sıralandı: Yenilenebilir
durağan seyreden Japon ekonomisi için
enerji, inşaat, nadir bulunan metal elementler, altyapı yatırımları, sağlık, teknik
6
D
iğer bir konu ise sabır konusuydu.
Japonların karar
vermeden önce birkaç sene
beklemeyi tercih ettikleri, fizibilite çalışmalarının uzun süreceği konusu ısrarla
vurgulandı. Türk yatırımcıların/tüccarların birlikte iş yapmak konusunda aceleci
olmalarına karşılık Japon yatırımcıların
seneler ölçeğinde plan yapmayı tercih
ettikleri belirtildi.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Neler Öğrendik?
Japon iş kültürü ile ilgili olarak;
1. Benzer kültürel özelliklere sahip olmakla birlikte, Japonların iş hayatında
oldukça disiplinli ve zaman, amaç gibi konulara oldukça riayet eden kişiler
oldukları
2. Ortak çalışma söz konusu olduğunda, önceden karşı tarafı kendi amaçlarımız
doğrultusunda detaylı olarak bilgilendirip, karşı taraftan da bu doğrultuda
çalışmasını beklemenin gerektiği
3. Japonlar acele karar almadıklarından, ortak çalışma zemini yakalandığında
uzun süre işin peşini bırakılmaması gerektiği
4. Kısa vadede alınacak sonuçlar yerine, uzun vadeli düşünmenin daha uygun
olduğu anlaşıldı.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
Japonya’daki iş kültürü ile olarak bölgemizdeki iş çevrelerine
1.
Başbakanlık Yatırım Ajansı’nı Japonya’daki ofisinden aktif olarak faydalanmamız gerekir. Bölgemizle ilgili her türlü bilgiyi kendilerine düzenli olarak
iletmemiz yerinde olacaktır.
2.
Bölgemizdeki iş çevrelerine Japon iş kültürü ile ilgili olarak;
•
Detaylı, kapsamlı, uzun soluklu projeler geliştirilmesi gerektiği ve iş
kültürünün farklılaştığı bu ülkede pazarı tanıyana kadar yerelden bir
ortakla çalışmanın daha faydalı olacağı anlatılmalı.
7
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 3 – 3.12.2012,
TOKYO
Japonya Kaplıcalar Derneği İle Görüşme
D
ernek genel sekreteri Nunoyama Hirokazu ile görüşüldü.
Hirokazu konuşmasında Ja-
ponya’daki kaplıcalar hakkında genel bilgi
verdi; turizmin karşılıklı tanıma, anlama
ve hoş görme neticesinde ülke ilişkilerine sağlayacağı katkıdan bahsetti. Daha
sonra özellikle Japonya’da kaplıca turizmine verilen önem hakkında konuştu.
Japonya’daki ortalama yaş diğer ülkelere
göre oldukça yüksek olduğu için sağlık
konusunda kaplıcalara olan ilginin her
geçen gün arttığına değindi. Kaplıcaların
bu ülkede bir sağlık kaynağı olarak lanse
edildiğini; bu sebeple de alternatif tıp yöntemi olarak benimsendiğini vurguladı. Hirokazu, pek çok kaplıca merkezine doktor
AMAÇ
1. JAPONYA’DAKI JEO-TERMAL TURIZM ILE
ILGILI BILGI TEMIN ETMEK
2. BÖLGEMIZDEKI JEO-TERMAL POTANSIYELIN
TANITILMASI
3. JEOTERMAL TURIZM ILE ILGILI OLARAK
IŞBIRLIKLERI GELIŞTIRMEK VE NETWORK
OLUŞTURMAK
tavsiyesi ile giden Japonlar’ın fazlalığını
ve kaplıcaların sağlık güvencesi kapsamında olmamasına rağmen, buralara ilginin yoğun olduğunu belirtti.
G
enel Sekreter’den sektöre dair
bazı istatistikler de alındı. Verilen bilgilere göre: Japonya’da,
yasa gereği, bir kaynağın kaplıca sayıla-
nik kökenli olanlar ve olmayanlar. Ayrıca
tabanına sahip oldukları anlaşılmakta.
bilmesi için; kaynağın belirlenmiş olan 19
asit-baz dengesi, tuz oranı, içerdiği gaza
Japonya Kaplıcalar Derneği’nin ülkedeki
çeşit materyalden en az ikisini içermesi ve
türü (CO2, metan… vb.) ve rengine göre de
kaplıcaların tanıtımının ve kaplıcalarla
su sıcaklığının 25˚C’nin üzerinde olması
çeşitli sınıflandırmalar mevcut. Özellikle
ilgili sertifikasyon işlerinin tek elden yü-
gerekli. 2011 yılı itibarıyla Japonya’da bu
renk Japon kaplıcalarının ayırt edici özel-
rütülmesi adına yetkili ve kapsayıcı bir
tanıma uyan toplam 3185 kaynak bölgesi
liklerinden bir tanesi: İçerdiği elemente
kuruluş olduğu anlaşıldı.
bulunmakta. Bu bölgelerin içinde ise top-
göre farklı renkteki kaplıcalara ilginin
lam 27.671 adet kaynak bulunmakta olup
arttığı belirtildi.
bunlardan 17.936 tanesi aktif olarak kul-
S
lanılmakta. Aktif olarak kullanılan kaynakların %28’si kendiliğinden kaynaktan
çıkmakta iken %72’si pompalar ile yeryüzüne çıkarılmakta. Ortalama olarak her
ağlık açısından oldukça faydalı
olan bu kaplıcalara gelen ziyaretçi sayısının her geçen gün
artmakta olduğu gösterildi. Kaplıcalara
bir kaynaktan akan suyun debisi 100 l/dk
ilişkin her türlü bilgi kayıt altına alın-
olarak hesaplanmış. Japonya’daki kaplı-
makta. Yalnızca ziyaretçi sayısını takip
calar iki şekilde sınıflandırılmakta: Volka-
edebilmek için bile çok ciddi bir veri
8
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Neler Öğrendik?
1.
Jeo-termal kaplıcalar, yaş ortalaması yüksek Japon halkı için önemli bir sektörü teşkil etmekte.
2. Sağlık açısından oldukça faydalı olan bu kaplıcalara gelen ziyaretçi sayısı her geçen gün artmakta.
3. Japonya Kaplıcalar Derneği (“Japan Spa Association”) Japonya’daki termal tesislerin sertifikasyon işlemleri
ve tanıtımı ile ilgili kapsayıcı ve yetkin bir kuruluş olması itibarıyla işbirliği açısından stratejik bir kurum
olarak görülmeli.
4. Bölgemiz ve ülkemizdeki kaplıcalarla ilgili bir çıkarım olarak; kaplıcalarla ilgili istatistiki veriler artırılmalı,
özellikle kaplıcaların nitelikleri ve ziyaretçi sayıları etkin şekilde takip edilmeli, buna paralel olarak bölge
veya ulusal düzeyde bir kuruluş aracılığıyla strateji geliştirme çalışmaları yapılmalıdır.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
Bölgemizin kaplıca kapasitesi Japonya’da etkin şekilde
tanıtılmalı. Burada tanıtım Japonya Kaplıcalar Derneği
aracılığıyla yapılabilir ancak bununla sınırlı kalınmamalı; Japonya’daki turizm kuruluşları nezdinde tanıtımı
artırarak halihazırda bu konuya yüksek talepte bulunan
Japon halkı ülkemize turist olarak çekilebilir.
2. Japonya Kaplıcalar Derneği aracılığıyla potansiyel turizm yatırımcılarına ulaşılabilir. Bu anlamda kendilerine
periyodik olarak bilgi iletilebilir.
9
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 4 – 3.12.2012,
TOKYO
Mitsubishi Firma Ziyareti
M
itsubishi firmasına yapılan ziyarette Kürel Stratejiler ve İş
Geliştirme Departmanı Genel
Müdür Vekili Hirokazu Saito tarafından bilgi alındı. Firma ile ilgili yaptıkları
sunumda iştigal alanları ve yatırımlar
hakkında bilgi verildi. Ayırca firmanın yapılanması ile ilgili bilgi aktarıldı. Firmanın
endüstriyel finansman lojistik ve geliştirme gurubu, enerji iş gurubu, metaller
gurubu, makine gurubu, kimya gurubu,
temel ihtiyaç maddeleri gurubu olmak
üzere toplam 6 ana gurubu olduğu öğrenildi. Bu gurupların tamamen birbirinden
bağımsız hareket etmekle birlikte, her gurubun altında yer alan bölümlerinden en
önemli 25 tanesinin her ay ortak toplantı
yaptıklarını ve birbirlerine aktarımlarda
bulundukları belirtildi. Bu şekilde şirket
içi iletişimin sağlandığı vurgulandı.
G
örüşmede ayrıca Türkiye’ye yapılabilecek olan yatırımlar üzerinde
konuşuldu. Şu an gurubun özel-
likle madencilik ve enerji sektörüne yöneldiği belirtildi. Japonya’da Kyoto Protokolü
ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarına
duyulan ilginin artmış olduğunun altı çizildi. Enerji sektörü ile ilgili olarak Türkiye’deki yenilenebilir enerji kaynaklarını da
ilgiyle takip ettiklerini, Türkiye’de yenilenebilir enerjiye verilen devlet desteğinin,
enerji kaynağına göre değişmekle birlikte
ortalama 10 dolar-cent/kWh olduğunu
fakat Japonya’da bunun 50 dolar-cent/
kWh civarında olduğunu ve bu yüzden
yurtdışından pek çok firmanın Japonya’da
yatırım yapmaya ilgi duyduğunu belirttiler.
Türkiye’de fiyat konusunda bir gelişme
olmadan yatırım yapmanın şu aşamada
kendileri açısından çok feasable olmadığına işaret ettiler.
10
H
eyetimiz kendilerine firmanın ilgilendiği sektörler arasında bölgemizde öne
çıkan sektörleri sıraladı; özellikle maden ve yenilenebilir enerji konusundaki
potansiyeller kendilerine aktarıldı. Bölgemizde yatırım yapmak istedikleri tak-
dirde yararlanabilecekleri bölgesel ve genel teşvikler hakkında bilgilendirme yapıldı.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
11
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 5 – 3.12.2012
TOKYO
Japonya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ile Görüşme
J
aponya Ticaret ve Sanayi Odası ile
görüşme üst düzeyde bizzat Başkan
Toshio Nakamura ile gerçekleşmiş-
tir. Görüşmelerde Afyon TSO Başkanı
Serteser, Nakamura’ya, TOBB Başkanı
Hisarcıklıoğlu adına selam getirildiğini
belirtilmiş, Nakamura ise Hisarcıklıoğlu
ve Yırcalı ile olan dostluklarına değinmiş
ve kendisinin Dünya Odalar Birliği Konsey
Üyeliği’ne adaylığından söz etmiştir. İzmir’in Expo adaylığı, Tokyo ve İstanbul’un
Olimpiyat adaylıklarının da bahsedildiği
ve toplantıda karşılıklı ticaret ve yatırım
ilişkilerinin geliştirilmesi ile ilgili olarak
aşağıdaki görüşler paylaşılmıştır:
S
ayın Serteser, tarihten gelen
dostluğun ikili ticarete daha fazla
yansıması gerektiğine değinerek;
Japonya’nın 850 milyar dolar ithalat yaptığını, bunun yalnızca 222 milyon dolarının
Türkiye’den olmasının iki ülke açısından
çok düşük bir rakam olduğunu vurguladı.
Teknoloji yoğun ithalat yapan Japonya’nın
halihazırda diğer ülkelerden tedarik ettiği
AMAÇ
1. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM
OLANAKLARINI TANITMAK, BU
ANLAMDA NETWORK
OLUŞTURMAK
belli ürünleri Türkiye’den sağlaması noktasında destek istedi. Özellikle Japonya’nın önemli ithal kalemlerinden olan
S
yaş meyve-sebze, mermer, seramik gibi
doğrudan yatırım yapan 145 Japon fir-
ürünlerin bölgemizde rekabetçi şekilde
ması olduğunu ve 228 milyon $ yatırım
üretildiğine, Japonya’nın bu ürünleri başka
yapıldığını; ekonomisi gelişmiş bir ülke
ülkelerden Türkiye’den alabilecekleri fi-
olarak Japonya’nın bunu artırabileceğini
yatlardan daha yüksek fiyatlara tedarik
söyledi. Nakamura’dan büyük Japon
büyük firmalarla birlikte KOBİ’lerin de
etmekte olduğuna dikkat çekti. Dünya bor
firmalarına Avrupa ve Asya’ya açılan
yurtdışına çıkışının hızlandığını, son bir
rezervlerinin %75’inin ülkemizde, bunun
kapı konumundaki Türkiye’ye yatırım
yılda yurt dışına çıkış oranının iki katına
büyük bölümünün de Kütahya’da üretil-
yapmasını önermesini talep etti. Başta
çıktığını belirtti. Kendilerinin Türkiye’yi,
diği, bu madenin Japonya için stratejik
Sayın Hisarcıklıoğlu olmak üzere Naka-
TL’nin seyrini ve yatırım ortamını ya-
bir hammadde olduğunu vurguladı. İki
mura’nın Türkiye’ye gönderdiği selam-
kından takip ettiklerini ve Başkan Ser-
ülkenin ortak bir kültürü olan jeo-termal/
ları ileteceğini ifade etti ve kendilerini
teser’in önerilerini dikkate alacaklarını
kaplıca sektörü ile ilgili olarak turistlerin
Afyon’daki termal otellerde konaklamak
ifade etti.
bölgemize yönlendirilebileceği, bu sek-
üzere Türkiye’ye davet ederek sözlerini
törde ortak yatırımlar yapılabileceğini
tamamladı.
söyledi. 2011 yılı içerisinde Türkiye’de
12
ayın Nakamura, özellikle Japon
Yeni’nin son yıllarda yükselmesi
ve Japonya’daki nükleer enerji
santrallerinin kapanmasına bağlı olarak
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Ö
zellikle ihracat ve ithalat arasındaki farkın azaltıl-
Neler Öğrendik?
ması gerektiğine katıldığını belirtti. Japonya’nın da
son iki yılda dış ticaret açığı vermeye başladığını
ve özellikle doğal gaz alımına bağlı olarak Orta Doğu ülkeleri
ile ticaret açığı verdiklerini söyledi. Bu nedenle kendilerinin
halen nükleer enerjinin kullanılması ve bundan vazgeçilmemesi gerektiğine inandıklarını söyledi. Heyetimizin Japon-
1.
Japon ekonomisi son yıllarda kendi içerisinde sıkıntılar yaşamakta; Yen’in
değeri aşırı yükseldiğinden ülkede sermaye çıkışı söz konusu, bu ülkemize yönelebilecek sermaye ve yatırımlar ve sermaye açısından olumlu
olabilir. Ayrıca Japonya’da geçtiğimiz sene yaşanan afetten sonra nükleer
santrallerin faaliyetlerinin tamamına yakınının dondurulması sebebiyle,
enerji fiyatları artmış durumda.
ya’da farklı yerleri ziyaret ettiğine dikkat çekerek, Japonya’da
nükleer anlamda bir tehdit olmadığını söyledi ve bu bilgiyi
başkaları ile paylaşmamızı istedi. İzmir’in EXPO adaylığına
destek vereceğini yineledi.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
Ülkemizdeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
(TOBB’un) muadil kuruluşu olan bu kuruluşla sağlanan üst düzey temasın sürdürülebilmesi adına başta
bölgemizdeki TSO başkanlarımız aracılığıyla olmak
üzere iletişim sürdürülmeli.
2. Bölgemizle ilgili oluşturulabilecek Japon alım heyetleri
konusunda kendilerinden destek istenebilir.
13
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 6 – 4.12.2012
HAKONE
Hakone Jeo-Termal İnceleme Gezisi
H
eyetimiz Tokyo’ya yaklaşık 70
km uzaklıkta volkanik ve buna
bağlı olarak jeo-termal nitelikte
bir bölge olan Hakone’yi ziyaret etti. Burada öncelikle “Hokone Thermal Supply”
şirketi yetkililerinden brifing alındı. Şirket
yöneticisi W. Tsujiuchi firma ve faaliyetleri
ile ilgili bilgi verdi. Hokone ve Owakudani
Vadisi’nde yıllık 3 milyon turist ağırlandığını, bölgedeki teleferik tesisinden son 2
yılda üst üste 2 milyon kişinin faydalandığını, inşaatların halen devam ettiğini ve
bölgenin geliştirildiğini belirtti.
B
ölgede 1811 yılına kadar uzanan
yaklaşık 200 yıllık bir kaplıca
kullanımı olduğunun bilindiğini,
halihazırda volkanik su buharını kullanarak volkanik göldeki minerali yüksek suyu
ısıtmak suretiyle kullanıma sunduklarını
belirtti. Gölette tutulan suyun günlük kullanım miktarı ölçüsünde ısıtılarak tedarik edildiğini vurguladı. Süreç esnasında
volkanik buhardaki zehirli elementlerin
filtrelendiğini söyledi. Günde 450 farklı
noktaya günlük 4500 ton su sağladıkla-
AMAÇ
1. BÖLGEMIZ IÇIN STRATEJIK
KAYNAK OLAN JEOTERMALIN
JAPONYA’DAKI TURIZM
UYGULAMALARINI YERINDE
INCELEMEK
rını belirtti.
B
rafında turizmin geliştirilmesi ile
H
ilgili olarak yaratıcı turistik ürün-
ve göl tesisleri çevresindeki turistik akti-
yıl olduğu, bu süre sonucunda kuyunun
lerin pazarlandığını (örnek: termal suda
viteyi gözlemleyerek Hakone’den ayrıldı.
ağzının sülfür ile kaplandığı ve verimsiz-
kaynatılmış yumurta, minerallerin deği-
leştiği anlatıldı.
şik formlarda satılması vb.), bölgedeki
E
panoramik teleferiğin ve gölde temalı
uhar çıkarılması ile ilgili kuyuları-
landığı anlatıldı.
nın derinliklerinin 100 m ile 500
B
m arasında değiştiği anlatıldı.
150°’ye kadar su buharı elde edebildikleri aktarıldı. Sondajların ömrünün ise 1-2
yaletteki özel bir vergi düzenleme-
geminin turistlerin kullanımına sunul-
siyle kaplıcayı kullanan her kişi-
duğunu, dolayısıyla jeo-termal turizmle
den kullanım günü esas alınarak
birlikte doğa turizminden örneklerin bü-
vergi toplandığı belirtildi. Termal kaynaklar ile ilgili mevzuatın eyalet düzeyinde
yapıldığını belirtmekle birlikte ulusal düzeyde de çok büyük bir eş güdüm sağ-
14
unun yanında termal kaynak et-
tünleştirildiği anlatıldı.
eyetimiz bu brifingden sonra
sondaj yapılan kuyuları yakından inceledi. Aynı zamanda
termal kuyular ve bahse geçen teleferik
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Neler Öğrendik?
1. Jeo-termalin farklı bir yöntemle; mineralli suyun
sondajla elde edilen su buharı ile ısıtılması suretiyle elde edildiği gözlemledi.
2. Jeo-termale bağlı turizm aktivitesinin etrafında yaratıcı şekilde turistik öğeler geliştirildiği görüldü.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
Ülkemizdeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
(TOBB’un) muadil kuruluşu olan bu kuruluşla sağlanan üst düzey temasın sürdürülebilmesi adına başta
bölgemizdeki TSO başkanlarımız aracılığıyla olmak
üzere iletişim sürdürülmeli.
2. Bölgemizle ilgili oluşturulabilecek Japon alım heyetleri
konusunda kendilerinden destek istenebilir.
15
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 7 – 5.12.2012
TSUKUBA
Tsukuba Belediyesi Görüşmesi ve İnceleme Gezileri
1 Tsukuba Belediyesi ile Görüşme
H
eyetimiz Tsukuba Belediye
Başkanı Kenichi Ichihara tarafından karşılandı. Türk ve Japon
dostluğunun 120 yıl kadar önce Ertuğrul
firkateyninden başlamak üzere uzun bir
geçmişe dayandığına değinen Ichihara,
Tsukuba şehrinin bundan yaklaşık 50
sene kadar önce Japon Hükümeti tarafından özel hükümler ile kurulmuş bir
şehir olduğunu belirtti. Şehrin birkaç belediyenin birleşmesi ile oluşturulduğunu,
araştırma kurumlarının, üniversite ve özel
şirketlerin yanında insanların günlük hayatını kolaylaştıran alışveriş ve eğlence
merkezlerini içinde barındıran özel bir
şehir olduğunu söyledi.
T
sukuba ile ilgili sunuma geçilmeden önce Zafer Kalkınma Ajansı
Yönetim Kurulu Başkanı Afyon
Valisi İrfan Balkanlıoğlu bölgemizden
ve öne çıkan dinamiklerinden bahsetti.
AMAÇ
1.
“BILIM ŞEHRI” OLAN VE ÖZEL BIR MEVZUATLA
ÖZEL BIR GELIŞIM BÖLGESI OLARAK KURULAN
TSUKUBA HAKKINDA BILGI SAHIBI OLMAK
2. ŞEHRIN KURULUŞU, GELIŞIMI, ŞEHRIN
BÜNYESINDEKI ARAŞTIRMA VE EĞITIM
KURULUŞLARI ILE ÖZEL SEKTÖRÜN BIRBIRLERI ILE
ETKILEŞIM SÜREÇLERINI ANLAMAK
Türkiye’nin gelişmekte olduğunu ve Japonya’dan öğrenilecek çok şey olduğunu
anlattı. Bölgemizde yeni kurulan havaalanı çevresinde Tsukuba’dakine benzer
bir yapı oluşturulabileceğini belirterek bu
özel yapıyı yerinde görmek için Tsukuba’yı
B
unun üzerine Tsukuba şehri
ile ilgili sunuma geçildi. Şehrin
28.400 hektarlık bir alanı kapla-
dığı, 217 bin kişilik bir nüfusu barındırdığı
ziyaret ettiğimizi dile getirdi. Konuyla ilgili
Tokyo’ya 50 km, Narita Hava Limanına
Tsukubalı yetkililerin görüş ve önerileri-
40 km mesafede olduğu ve Tokyo şehir
nizden faydalanmak istediğimizi belirte-
merkezine Ekspres tren ile 1 saatte ulaşıl-
rek konuşmasını tamamladı.
dığı belirtildi. Şehirde araştırma ve eğitim
K
ütahya Valisi Kenan Çiftçi ise
kendileri ile özellikle, bor madeni
ile ilgili özel çalışmaları olup ol-
madığını sordu ve şehrin kurulma ve gelişmesi aşamalarında yaşanan zorlukları
paylaşmalarını rica etti.
16
faaliyetlerinin yeşil bir ortamda gerçekleşmesi için çevreci bir yaklaşım sergi-
T
sukuba’nın tarihçesindeki önemli
kilometre taşları sıralandı:
•
1963 yılında meclis onayı ile
Tokyo metropol bölgesinin dışında
ve yakınında bulunan Tsukuba’nın
‘bilim ve eğitim’ şehrinin kurulacağı
yer olarak seçilmesi
•
1970 yılında ‘Tsukuba Bilim Şehri
Kurulması’ hakkında kanunun yürürlüğe girmesi
•
1980 yılında 43 farklı eğitim ve
araştırma kurumunun inşasının
tamamlanması
lendiği, yeşil-orman alanının %30 olduğu,
ayrıca geniş yollar ve yaşam alanları yaratılmaya çalışıldığı vurgulandı.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
•
•
•
•
1985 yılında Uluslararası Fuar’ın (EXPO
1985) Bilim ve Teknoloji temasıyla Tsukuba’da yapılması
2001 yılında Tsukuba bünyesindeki
devletle ilişkili pek çok araştırma kuruluşunun özerk yapılara dönüşümünün
başlaması
2008 yılında Tsukuba İnovasyon Arenası-Nano-teknoloji (TIA – nanoteknoloji)
oluşumunun kurulması
2011 yılında Japon hükümetinin Tsukuba’yı ülke genelindeki 7 adet “Uluslararası Rekabeti Artırıcı Kapsamlı
Özel Bölge”den bir tanesi olarak, aynı
zamanda ‘robot hareketleri uygulamalarının gözlemlenmesi için özel deney
bölgesi’ olarak belirlemesi
S
nin kurulmasındaki bir diğer amacın da Tokyo
ziyaret ettiğimiz AIST – İleri Endüstriyel Bilim
metropolitan bölgesindeki nüfus ve yerleşim
ve Teknoloji Enstitüsü gösterildi
yoğunluğunu dağıtarak Tokyo’yu bir ölçüde
ba’da kuruluşundan 2004 yılına kadar
S
31.5 milyar dolarlık yatırım yapıldığı,
yasal düzenlemelerde esneklik veya muafiyet
bunun yaklaşık 21 milyar dolarının araştırma
(deregulasyon) ile birlikte vergi indirimi gibi
ve eğitim kurumlarının kurulması, yaklaşık 8
avantajlar sağlayacağı vurgulandı. Tsuku-
milyar dolarının ise arazi mülkiyetleri ve yer
ba’nın özel bölge olarak dört spesifik projeye
düzenlemeleri için harcandığı kaydedildi.
(konuya) yoğunlaşacağı açıklandı:
rahatlatmak olduğu belirtildi.
2
tarafından 2011 yılında “Kapsamlı
004 yılına ait rakamlara göre Tsuku-
Ü
lke genelindeki kamuya ait araşşınmasına 1968 yılında başlandığı
ve 1980 yılında tamamlandığı belirtilerek, halihazırda bu şekilde 32 farklı kurumun olduğu
yinelendi. Bu kuruluşların faaliyet alanlarına
fazla şirkete ait özel araştırma mer-
göre, eğitim, inşaat, bilim ve mühendislik,
kezi ve benzeri tesislerin, 32 adet
biyoloji, ve genel kapsamlı kuruluşlar olmak
ulusal ve kamu sektörüne ait araştırma ku-
üzere 5 farklı kategoriye ayrılarak şehirde 5
ruluşunun bir arada olduğu ve bu kuruluş-
farklı alana yerleştirildikleri açıklandı.
larda 13,000 araştırmacının istihdam edildiği
ve çevre bölgelerindeki araştırma ku-
T
T
1.
Yeni Nesil Kanser Tedavi Teknolojilerinin Geliştirilmesi ve Ticarileştirilmesi
2.
Yaşam Destek Robotları Geliştirme ve
Ticarileştirme
3.
Bio-kütle enerjileri Geliştirme ve Ticarileştirme
4.
Küresel Nanoteknoloji Araştırma ve
Eğitim Kompleksi Geliştirilmesi
S
unumun sonunda Tsukuba’nın bünyesindeki bilim, teknoloji ve araştırma kapasitesinin yanında, rahat ve
sukuba’da son yıllarda yaşanan
sukuba’nın kuruluş evrelerinde Tokyo
Özel Bölge” ilan edilmesinin, şehir
bünyesiden konuşlanmış unsurlara pek çok
tırma kuruluşlarının Tsukuba’ya ta-
unumda ayrıca Tsukuba’da 300’den
söylendi.
unumda Tsukuba’nın Japon devleti
önemli gelişmeler olarak araştırma
kuruluşlarının özerkleştiği yinelendi.
Ayrıca şehrin giderek uluslararası bir kimliğe
ruluşlarının özellikle Tsukuba’ya nak-
büründüğü, şehirde Japon vatandaşı olma-
ledildiği ve Tsukuba Üniversitesi gibi yüksek
yan 7000 yabancının yaşadığı aktarıldı. Son
öğrenim kurumlarının kurulduğu; bu şekilde,
olarak ‘ortak girişim’ şeklinde işletmelerin
bilim, teknoloji ve yüksek öğrenimin bir arada
türediği belirtildi buna başlıca örnekler ola-
yoğunlaştırıldığının altı çizildi. Tsukuba şehri-
rak bizim de inceleme gezimiz kapsamında
güvenli yaşam alanları, uluslararası kimliği,
uluslar arası okullar gibi her milletten insana
hitap edebilecek yaşamsal donatı unsurları
ile özel bir şehir olduğu vurgulandı.
17
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 7 – 5.12.2012
TSUKUBA
İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST – National
Institute of Advanced Industrial Science and Technology)
İ
T
leri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST – National Institute of Advanced Industrial Science
and Technology)
sukuba bünyesindeki kurumların
işleyişini ve neden Tsukuba’da konuşlandıklarını daha iyi anlayabil-
mek için ziyaret ettiğimiz kurumlardan bir
tanesi AIST oldu. AIST’den Dr. Futamura
heyetimiz bilgilendirdi: AIST’in bütçesinin
1.2 milyar dolar olduğunu belirtti. 2001 yılında kurumun özerkleştiğinden söz etti.
Özerkleşmenin kendilerine daha esnek
bütçeleme / planlama yapma ve daha
esnek bir insan kaynakları politikası izleme gibi avantajlar getirdiğini vurguladı.
Yönetimsel anlamda özerkleşse de halen
bütçenin %75’inin devlet tarafından karşılandığını ancak bunun her yıl yaklaşık %1
azaltıldığının bilgisini verdi.
A
IST’in kendi içerisinde 40 farklı
araştırma birimi olduğu, bu
birimlerde toplam 2400 araş-
tırmacının çalıştığı belirtildi. Öne çıkan
konuların çevre ve enerji, biyo-teknoloji
ve yaşam bilimleri (life sciences), bilgi
teknolojileri ve elektronik, nanoteknoloji,
malzeme ve imalat, metroloji be ölçüm bilimleri, jeoloji ve uygulamalı jeo-bilimler
olduğu aktarıldı.
A
IST olarak özel sektör ile iç içe
çalıştıklarını dile getirdi. Firmalarla ortak projeler yürüttüklerini,
ayrıca firmalara kendi laboratuarlarını kullandırmak suretiyle gelir elde ettiklerini
belirtti. AIST gibi kuruluşların belli projeler kapsamında teknoloji geliştirdiklerini
18
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
daha sonra bu teknolojilerin patent hakların-
kikler, uzaya gönderilecek astronotların eği-
dan gelir elde ettiklerini ticarileştirmenin ise
timi için kullanılan düzenekler, astronotların
patent ve kullanım hakkını satın alan firmalar
yaşam alanları, kullandıkları teçhizatlar, Japon
tarafından yapıldığını ifade etti.
uydularının maketleri gibi ürün ve çalışmaları
öz konusu görüşmelerin haricinde
S
yakından gördük. Teçhizatların neredeyse ta-
Tsukuba’da konuşlu Japon Uzay Keşif
mamının Japonya tarafından üretildiği bilgisi
Ajansı’nın (JAXA) Uzay Merkezi, Jeoloji
alındı.
Müzesi ve Bilim Meydanı gezildi.
JAXA Uzay Merkezi
T
sukuba’da konuşlu kurumlardan bir
tanesi de Japon devletinin uzayla ilgili
faaliyetlerini yürüten kurum olan Japon
Uzay Keşif Ajansı – JAXA. JAXA en temel
merkezlerinden bir tanesini Tsukuba’da konuşlandırmış. Yetkililer tarafından merkezde
uydu, roket ve bunlarla ilgili komuta ve fırlatma
mekanizmalarının araştırma ve geliştirilmesinin yapıldığını belirttiler. Uluslararası Uzay İstasyonu projesine Japonya’nın katkısı olan ve
KIBO ismi verilen Japon Deney Modülü’nün bu
bilim merkezinde geliştirildiği ve test edildiği
anlatıldı. JAXA idaresinin en kritik müdürlüklerinin bu merkez bünyesinde faaliyet gösterdiğini belirten yetkililer, Tsukuba’daki merkezin
kendileri için kritik önem arz ettiğinin altını
çizdiler.
H
eyetimiz merkez içerisindeki çeşitli
sergi ve gösterim alanlarını gezdi.
Japonya’nın uzaya gönderdiği me-
19
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 7 – 5.12.2012,
TSUKUBA
Jeoloji Müzesi ve Tsukuba Bilim Meydanı (Science Square)
Jeoloji Müzesi
J
aponya’nın bir deprem ülkesi olması
nedeniyle Tsukuba’da jeoloji bilimi ve
araştırmalarının önemli yer tuttuğu
bilgisini almıştık. Bununla ilgili olarak heyetimize Jeoloji Müzesi’nde gösterimli bir
şekilde yapılan çalışmalarla ilgili bilgi verildi. Müzede öncelikle Japonya’nın zemin
haritasının haritaların yanında çok farklı
görsellerle sergilendiği görüldü. Görsellerin birinde son 70 yılda Japonya’da meydana gelen 6 ve üzerindeki şiddetinde
olan depremler şiddetlerine göre ölçeklendirilmiş şekilde gösterilmekteydi. Yine
görsellerde Japonya’nın yer altı tabakaları,
kayaç türleri, toprak yapısı etkili ve özet
şekilde sergilenmekteydi. Genel olarak
müzede Tsukuba’daki ilgili kuruluşların
yaptığı araştırmaların, anında, güncel ola-
ilgili gösterimler yapıldı. Temel duygusal tepki örnekleri gösteren küçük boyutta hayvan
rak ve çok etkili görsellerle kamuoyu ile
resminde robotlar da gösterildi. Bir diğer ilgi çekici gösterim olarak görüntü teknolojileri
paylaşıldığı gözlemlendi.
alanında iki farklı kamerayla eş zamanlı olarak farklı yerlerde çekilen görüntülerin anında
birbirleri üzerine monte edilmesi ile ilgili gösterim gerçekleştirildi.
Tsukuba Bilim Meydanı
(Science Square)
T
sukuba’daki bilimsel canlılığın
anlaşılması adına heyetimiz Tsukuba Bilim Meydanı adı verilen
Tsukuba adına dikkat çekici ve popüler
teknolojilerin sergilendiği “Bilim Meydanı”
binasına yönlendirildi. Bu gösterimlerden öne çıkanlar Tsukuba’da geçmişte
üretilen robotların eskiden yeniye doğru
sergilenmesi oldu. Üretilen tüm insan resmindeki robotların örnekleri ve yıllar bazındaki gelişimleri görüldü. Son üretilen
robotun tek ayak üstünde durabilme gibi
robot teknolojisi açısından zor kabiliyetler taşıdığı vurgulandı. Yazılım üzerinden
komutlarla robotların kontrol edilmesi ile
20
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Neler Öğrendik?
1.
Dünyanın en önemli özel gelişim bölgelerinden birisi olan Tsukuba Bilim Şehri aracılığıyla böyle bir bölgenin kuruluşu
ve gelişimi hakkında bilgi sahibi olundu.Araştırma-geliştirme ve eğitim firma ve kurumlarının nasıl kümelendikleri daha
iyi algılandı ve bunun faydaları ile ilgili çıkarımlar sağlandı.AR-GE’nin yapılması ve ticarileştirilmesi süreci daha somut
bir şekilde yerinde görülmüş oldu.
2.
Bu tarz bir yatırımın devlet desteğiyle ve kamu, üniversite ve özel sektörden çok farklı aktörlerin doğru şekilde kanalize
edilmesiyle kapsamlı bir plan çerçevesinde gerçekleştiği görüldü.
3.
Üretim ve bilim unsurlarının fiziki ve operasyonel anlamda birbirlerine yakın olması ile bilginin daha kolay paylaşıldığı,
ileri teknoloji ve buna bağlı olarak katma değeri yüksek sektörlerde önemli ürünlerin üretilmesinin kolaylaştığı görüldü.
Böyle bir yapı ile küresel ölçekte dünya gündeminde olan robot teknolojileri, nanoteknoloji, biyo-teknoloji, biyo-enerji
gibi konularda çalışmaların organize bir şekilde yapılabildiği görüldü.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
Tsukuba Belediyesi ile sağlanan üst düzey iletişim koparılmamalı.
Bu iletişim bölgemizdeki Valilerimiz ve/veya Belediye Başkanlarımız
aracılığıyla sürdürülebilir.
2.
Bölgemizde başta Zafer Hava Limanı çevresi olmak üzere özel gelişim bölgelerinin kurulması ile ilgili Tsukuba’dan bilgi ve teknik personel talep edilebilir.
3.
Uzun vadede başta üniversitelerimiz olmak üzere bölgemizden ve
hatta ulusal düzeyde farklı kuruluşların Tsukuba’daki araştırma
kurum/kuruluşları ile irtibata geçmelerinde aracı/kolaylaştırıcı rol
üstlenebiliriz.
4.
Bölge üniversitelerimizden akademisyenlerin Tsukuba’da araştırmacı
olarak görev almalarında aracı/kolaylaştırıcı rol üstlenebiliriz.
21
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
TSUKUBA
22
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
23
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 8 – 6.12.2012,
OSAKA
Osaka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü İle Görüşme
A
fyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, kalkınma ajanslarının son
yıllarda kurulduklarını ve temel
olarak ülke içerisindeki gelişmişlik farklarını azaltmayı amaçladıklarını, aynı zamanda bu ajansların yatırımcılara önemli
fırsatlar sunduklarını, Ajans bünyesindeki
dört ilden Manisa’nın ileri teknoloji sanayi
yapısıyla aynı zamanda meyve üretimi
ile önemli bir merkez olduğunu, Uşak’ın
deri, tekstil ve tekstil geri dönüşümünde,
seramik sektöründe, Türkiye ve dünyada
önemli söz sahibi konumunda olduğunu,
Kütahya’nın seramik ve maden sektörlerinde ön planda olduğunu, aynı zamanda
stratejik bir maden olan Bor madeninde
dünya üretiminin çoğunu tedarik ettiğini,
pek çok termal kaynağa sahip olan bölgede termalin en çok Afyonkarahisar’da
AMAÇ
1. BÖLGEMIZIN İŞ VE
YATIRIM OLANAKLARINI
TANITMAK
öne çıktığını, 8 adet 5 yıldızlı tesis ve 20
bin yatak kapasitesi ile önemli bir termal
merkezi olduğunu, aynı zamanda Afyonkarahisar’ın mermer sektöründe öne
çıktığını, şehirde kısmen termal ısıtmanın
kullanıldığını, pek çok alanda iş birliğine
açık olduğunu belirterek, tarihten gelen
dostluğa sahip oldukları Japon dostları
hem ticaret hem de turizm anlamında
Türkiye’ye beklediklerini ifade etti.
ğu’ya açılan kapısı olan Türkiye ve bölgemizden kendilerine önemli yatırım alanları tahsis
edebileceklerini söyledi. Sayın Çiftçi beraberimizde getirdiğimiz dokümanlarda gerekli
K
budaklanabileceklerini söyledi.
ve hayvancılık alanında yatırım
U
A
yapmak isteyenlere çok cazip
imkanlar sunabildiklerini, turizm alanında
Japonların önemli sayılarda Türkiye’ye
geldiklerini dolayısıyla turizm alanında yatırım yapılabileceğini ve Japonların kendi
yatırımları ile ağırlanabileceğini, Japonya’nın madene bağımlı bir ülke olduğundan yola çıkarak Bor, Boraks, Gümüş gibi
madenlerde Kütahya’yı araştırmalarını
önerdiğini, dünyanın Avrupa ve Ortado-
24
bilgileri bulabileceklerini ve tarihten gelen köklü ilişkilerin gelecekte güzel şekilde dallanıp
ütahya Valisi Kenan Çiftçi tarım
şak Valisi Mehmet Ufuk Erden, Uşak’ın termalde, havancılık ve kanatlı hayvan
konularında önemli yatırım imkanları, deri ve dokumacılıkta önemli ortaklıkların
mümkün olduğunu vurguladı.
jans Genel Sekreteri Dr. Yılmaz Özmen, Ajanstaki görevini açıklayarak, bölgenin
gelişmesi ile ilgili planlama çalışmaları yaptıklarını aynı zamanda yatırımcılara
destek hizmetlerini sunduklarını belirterek www.inwest.org.tr adıyla bir portalı-
mızın bulunduğunu söyledi.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
O
saka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik
İlişkiler Müdürü Sayın Takahiro
NAGAI bir sunum gerçekleş-
tirdi. Nagai sunumunda şimdi olduğu gibi
geçmişte de Osaka ve Kyoto şehirlerinin
önemli olduğunu ve başkent olarak işlev
yürüttüğünü söyledi. Halihazırda Osaka’nın
da ikincil bir başkent olması yönünde yasal
çalışmaların olduğunu söyledi. Osaka Eyale-
ya’da Osaka’ya özgü bir durumdur. Robot,
lirtti. Dünyada Türk, Çin ve Fransız mutfakları
nano-teknoloji, çevre ve yenilenebilir enerji,
olmak üzer üç büyük mutfağı olduğunu söy-
bio-teknoloji dahil olmak üzere ileri tekno-
leyen Nagai, Osaka mutfağının da Japonya
loji ile faaliyet gösteren pek çok büyüklü
içerisinde iyi konumda olduğunu, Osaka’da
küçüklü şirkete ev sahipliği yapmaktadır.
görülmeye ve tatmaya değer pek çok değe-
K
rin olduğunun altını çizdi.
ansai Kapsamlı Özel Ekonomik
Bölge ile ilgili özel bilgi verildi: Bölgede özel tıbbi ilaç, medikal cihaz,
medikal teknolojiler, jenerik ilaçlar gibi
ti’nin 8.86 milyonluk nüfusa sahip olduğunu,
üretimlerin yoğunlaştığından söz edildi.
alan olarak en küçük ikinci eyalet nüfus ola-
Bölgede 5 yıl süre ile vergi muafiyeti sağlan-
rak ise en büyük üçüncü eyalet olduğunu,
dığından, Japonya’nın etrafımızdaki büyük
2009 verilerine göre sadece Osaka eyaleti-
ülkelerde kurumlar vergisi ortalamasının
nin milli geliri 386.1 milyar dolar olup bunun
%25, Japonya’da ise %40 olduğunu, verilen
Norveç ve Avustralya’dan biraz daha fazla
bu vergi muafiyetleri sayesinde rekabetçili-
bir gelire tekabül ettiğini, Osaka’nın aynı za-
ğin sağlandığını belirtti.
manda önemli bir iç pazar olduğunu belirtti.
olarak üretime dayalı sanayi te-
O
sislerinin bir yerde toplandığının
kazandığını hatırlattı. Japon şirketlerinin
görüldüğünü, en fazla şirketin bu bölgede
bölgemize yatırımının önemli olduğunu ve
kümelendiğini (20122 adet), çalışan sayısı
konunun takibi olacaklarını kendilerinin de
ise 420 binin üzerinde olup Japonya’da
Türk firmalarını Osaka’da ticarete bekledik-
ikinci sırada olduğunu söyledi. Osaka’da
lerini belirtti.
S
on olarak heyetimizden Türkiye ile ilgili dinlediklerini Türkiye’de görmek
istediklerini belirtti ve ilişkilerin daha
da gelişmesini temenni etti.
saka eyaletinin ar-ge ve yüksek
O
saka’nın sanayi yapısı ile ilgili
teknolojiye önem verdiğini ve
yakın zaman önce Kyoto Üni-
versitesi’nden Prof. Yamanaka’nın nobel
büyük şirketlerin yanı sıra KOBİ’lerin de fazla
olduğunu, yalnızca KOBİ’lerin dış satışının
yaklaşık 130 milyar dolar olduğu, KOBİ’lerin
toplam ciroları Honda, Hitachi gibi küresel
markaların cirolarından büyüktür, bu da KOBİ’lerin güçlülüğüne işaret etmektedir. Aynı
zamanda üretimin çok çeşitli olması Japon-
J
aponya’nın turizm açısından en ileri bölgesinin Kansai bölgesi olduğunu, kültür
bakanlığı envanterinin %60’ının bu böl-
gede olduğunu, Kyoto ve Nara’nın UNESCO
dünya mirası tesciline sahip olduğunu be-
25
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 8 – 6.12.2012,
OSAKA
Osaka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü İle Görüşme
26
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Neler Öğrendik?
1. Osaka – Kansai bölgesinin Japonya ekonomisinin önemli bir merkezidir.
2. Kansai Kapsamlı Özel Ekonomik Bölge ile rekabet güçlerini artırmaya çalışmaktalar.
3. Osaka – Kansai’de KOBİ’ler niteliksel ve niceliksel açıdan oldukça kuvvetli; üretimin yanında
önemli bir iç ve dış ticaret merkezi.
4. Osaka’nın dış ekonomik ilişkileri ile ilgili olarak başta Eyalet İdaresi olmak üzere pek çok
kurum / kuruluş faaliyet göstermekte.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1. Eyalet İdaresi Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü ile iletişimin kesilmemesi gerekir; periyodik olarak bölgemizle ilgili bilgilendirmeler yapılabilir.
2. Japonya’dan bir yatırım veya alım heyetinin oluşturulması ve bölgemizi ziyareti için bu kurumdan
destek istenebilir.
3. Bölgemizden Japonya ile ilgilenen iş temsilcileri bu
kuruma yönlendirilebilir.
27
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 9 – 6.12.2012,
OSAKA
Osaka Ticaret ve Sanayi Odası İle Görüşme
B
u görüşmeye Osaka Ticaret ve
Sanayi Odası Genel Direktörü Yasutdugu Kohzuki, heyetimizden
ise Afyonkarahisar TSO Başkanı Hüsnü
Serteser ve Uşak TSO Başkanı Mustafa
Kuvvet, Manisa İl Genel Meclisi Başkanı
Sayın Hayrullah Solmaz ve Kütahya İl
Genel Meclisi Başkanı Seyit Ömer Durmuş ve Zafer Kalkınma Ajansı’ndan Tuğrul Çınar ve Bahadır Şanver katılmışlardır.
S
ayın Kohzuki, Osaka’nın katma
değeri yüksek teknolojik firmalara ev sahipliği yapan önemli bir
bölge olduğunu ve 30 bin şirket/kuruluştan oluşan üye tabanlarının olduğunu
söyledi. İstanbul’da bir şubelerinin olduğunu ve Sabancı Üniversitesi ile değişim
programı uyguladıklarını belirtti. Osaka’da
Türkiye’nin fahri konsolosu olduğunu hatırlattı. Kohzuki, Japon yeninin yüksek olması nedeniyle üreticilerin yeni yerlerde
üretim arayışında olduğunu sözlerine
ekledi. İstanbul’u yakından bildiklerini ve
AMAÇ
1. BÖLGEMIZIN İŞ VE
YATIRIM OLANAKLARINI
TANITMAK
Türkiye’de İstanbul dışında da yeni yerler
hakkında bilgi sahibi olmaktan memnun
olacaklarını belirtti.
anlamında beklentilerinin yüksek ola-
S
cağını ifade ederek, bölgemizde bu im-
S
ayın Durmuş, önceki söylenenlere ilave olarak, Kütahya’da
ayın Serteser, Bölgemizin öne
kanların fazlasıyla sağlandığını söyledi.
çıkan sektörleri hakkında bilgiler
Aynı zamanda Türkiye’nin gelişmiş de-
sunduktan sonra Türkiye’nin son
mokrasisi ve insan haklarına saygısı ile
lirtti. 36 farklı kaynaktan 180°C’ye varan
yıllarda her anlamda dışa açılımının hız-
yatırımcılara cazip bir ortam sunduğunu
sıcak su elde edildiğini ifade etti. Aynı
landığını hatırlatarak devletin yatırımlarla
ekledi. Manisa’nın yatırımlar açsısından
zamanda bor madeninin Kütahya’da çı-
ilgili çok cazip teşvikleri olduğuna dikkat
ödüllü bir kent olduğunu, farklı sektörle-
kartıldığını hatırlattı.
çekti. Kalkınma Ajansı’nın yatırımlarla il-
rin yanında jeotermal alanında 283°C ile
gili önemli bir yol gösterici hizmet sağla-
önemli bir kaynağa sahip olduklarına, bu
dığını vurguladı.
tür kaynakların enerji üretimi için uygun
Z
S
ayın Solmaz, Japonya gibi gelişmiş bir ülkede üreticilerin yatırım
yaparken alt yapı ve bilgi birikimi
28
yatırım fırsatı sunduğunu söyledi.
halihazırda önemli enerji özel-
leştirme programlarının olduğunu be-
afer Kalkınma Ajansı Tanıtım
Birimi Başkanı Bahadır Şanver,
Zafer Kalkınma Ajansı’nın böl-
gede, yerelde çok iyi bir network’ü olduğuna dikkat çekerek Türkiye ile il
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
gilendiklerinde kendilerine her türlü bilgi ve
desteği sağlayabilecek kapasite olduklarını
belirtti.
B
aşta Sayın Kohzuki olmak üzere
Osaka TSO temsilcileri bölgemize
davet edildi.
Neler Öğrendik?
1. Osaka ileri teknoloji içeren sanayi anlamında Japonya’nın en önemli merkezlerinden bir tanesidir.
2. Son yıllarda Japon ekonomisinin yaşadığı sıkıntılara bağlı olarak dış ilişkiler ve dışa açılım trendi
artmıştır.
3. Osaka Ticaret ve Sanayi Odası’nın Türkiye’de hali
hazırda önemli kurumsal faaliyetleri vardır.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
Osaka TSO yetkilileri ile iletişim koparılmamalı,
kendilerinin yaptıkları yurt dışı organizasyonlarla
ilgili periyodik olarak bilgi talep edilmeli ve kendileri bölgemize davet edilmelidir.
2. JETRO Türkiye Ofisi ile daha yakından çalışılmalı.
3. Türkiye’nin Osaka fahri konsolosuna bölgemizle
ilgili bilgilendirme yapılmalı ve bölgemize yatırım
yönlendirilmesi noktasında destek istenmeli.
2
4. Bölgemizden Japon pazarı ile ilgili firmalar Osaka
TSO’ya yönlendirilebilir.
29
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 10 – 6.12.2012,
OSAKA
IBPC Osaka Ajansı İle Görüşme
B
G
Görüşmeye IBPC Osaka’dan
Genel Müdür Kiyoshi Ogata katıldı.
örüşme Yönetim Kurulu Başkanı Afyonkarahisar Valisi İrfan
Balkanlıoğlu’nun konuşması ile
başladı. Sayın Balkanlıoğlu, Japonya’nın
Türkiye’de Toyota, Honda gibi büyük markaları ile yatırım yapmış bir ülke olduğunu
hatırlatarak, Japon ürünlerinin Türkler için
kaliteyi ifade ettiğini ve Japon ürünlerin bu
anlamda tercih edildiğini vurguladı. Türkiye ekonomisinin son yıllarda önemli bir
atılım kaydettiğini, genç işgücünün büyük
bir avantaj sunduğunu ve Türkiye’nin
geçtiğimiz sene Çin’den sonra en fazla
büyüyen ülke olduğunu kaydetti. Sayın
Balkanlıoğlu Türk müteşebbislerin çok
AMAÇ
farklı coğrafyalarda önemli işler yapabil-
1. BÖLGEMIZIN İŞ VE
YATIRIM OLANAKLARINI
TANITMAK
diğini söyledi. Son yıllarda ülke ekonomisindeki gelişmelere koşut olarak IMF
ile mali ilişkilerde büyük bir değişim yaşandığını, artık Türkiye’nin borçlu bir ülke
konumundan çıkarak sermaye sağlayan
ülke konumuna geçtiğini belirtti.
İ
kinci olarak Zafer Kalkınma Ajansı
Osaka’nın da başlı başına önemli bir ge-
Genel Sekreteri Dr. Yılmaz Özmen
lişim bölgesi olduğunu ve bu anlamda
söz alarak Ajans faaliyetlerini tanıttı.
IBPC Osaka’nın tecrübelerinden fayda-
Ajansın yereldeki network’ü ile yatırımcılara destek olduğundan bahsetti. Aynı
zamanda Ajansın yerelde projelere mali
destek sağladığını söyledi. Ajansın www.
inwest.org.tr adında bir yatırım portalının
olduğunu söyledi. TR33 Bölgesi’nin ol-
lanabileceklerini söyledi.
S
Başkanı Sayın Serteser, IBPC
Osaka’nın içeride mi yoksa
ülke dışında mı yatırımlar üzerinde çalıştığını sordu. Sayın Ogata her iki türlü
ayın Hayrullah Solmaz iki ülke
yatırım ile de ilgilendiklerini ancak şu
arasında yatırımların kolaylıkla
aşamada daha çok Osaka’dan farklı ül-
artabileceğinden bahsederek,
kelerde yatırım düşünen firmalara destek
bölgemizin altyapısının, bilgi birikiminin,
dukça dinamik bir bölge olduğunu kay-
sanayi ve teknolojideki geçmişi yüksek
deden Özmen, bölge içerisinde özel bir
teknolojide yapılabilecek her türlü ortak-
gelişim bölgesi kurulmasının gündemde
lığa uygun bir zemin hazırladığını ifade
olduğunu bunun için Japonya’da çeşitli in-
etti. Sayın Solmaz görmenin insan aklı
celemeler yaptıklarını ve Tsukuba – Kan-
için çok önemli olduğunu söyleyerek
sai şehrini bu kapsamda ziyaret ettiklerini,
kendilerini bölgemizi görmeye davet etti.
30
D
aha sonra Afyonkarahisar TSO
olduklarını açıkladı.
S
ayın Serteser bunun üzerine
Tokyo’da Japonya Ticaret Odası
Başkanı Sayın Nakamura ile ay-
rıca Osaka’da Osaka TSO yetkilileri ile
görüştüklerini söyledi.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
H
er iki odadan Türkiye’ye yatırımla ilgili olarak olumlu
tepkiler aldıklarını ifade eden Serteser, IBPC Osaka’nın
bir yatırım Ajansı olarak bahsi geçen odalarla birlikte
Türkiye’ye bir çalışma programı düzenlemesini önerdi. Böyle bir
program kapsamında Ajansımızın ev sahipliğinde kendilerine
detaylı bilgi sunulabileceğini fayda sağlayacaklarını belirtti. Osaka’nın bu konuda öncü olabileceğini, fırsatları önceden değerlendirebileceğini belirtti.
S
ayın Ogata ise Türkiye’ye daha önce gittiğini, her zaman Türkiye’de
bulunmaktan memnuniyet duyacağını belirterek teklif için teşekkür etti.
Neler Öğrendik?
1. IBPC Osaka, Osaka Belediyesi ve diğer kurumlarla
işbirliği halinde Osaka’dan dışarıya açılan ve aynı
zamanda yurt dışından Osaka’da yatırım yapacak
firmalara her türlü konuda danışmanlık hizmeti sağlamaktadır.
Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler:
1.
IBPC Osaka ile yatırım destek hizmetleri konusunda
kapsamlı işbirliğine gidilebilir.
2. IBPC Osaka’ya bölgemizle ilgili periyodik bilgilendirmeler yapılmalı
2
31
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 11 – 7.12.2012,
WAKAYAMA
‘Shima Seiki’ Tekstil Makinesi İmalatçı Firmasına Ziyaret
H
eyetimizi samimi bir şekilde karşılayan Masahiro Seiki tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de
başarı ile çalıştıklarını; geçtiğimiz yıllarda
Türkiye’nin satışlarının en fazla arttığı ülke
olduğunu belirtti. Shima Seiki firmasının
otomasyona dayalı ve tasarım yazılımı/
bilgisayar teknolojisi ile entegre tekstil
makineleri ürettiğini belirtti. Firmanın
ulaştığı teknolojide pek çok tekstil ürününün bilgisayarda tasarlandığı ve tek parça
halinde, hiçbir ek dikişe gerek kalmadan,
tek bir seferde makineleri ile üretildiğini
anlattı.
F
irma 1962 yılında tam otomasyona
dayalı bir eldiven üretim makinesi
üretmek misyonu ile kurulmuş.
1964 yılında bu makine üretilmiş. Yıllar ba-
AMAÇ
zında teknoloji geliştirilmiş ve makineler
eldivenden başka ürünleri de kapsayacak
şekilde çeşitlenmiş. Firma, gelişimi süresince küresel tekstil sektör yetkililerinden
sektördeki yenilikçi adımlarından ötürü
pek çok ödül kazanmış.
H
F
alihazırda dünyanın farklı ülkelerinde 14 adet temsil ofisleri
bulunmakta, pek çok ülkede de
bayileri mevcut.
irmanın üretim süreci, bilgisayar
yazılımı, 3 boyutlu tasarım ve otomasyon içerdiğinden heyetimiz
için teknoloji yoğun bir firmanın üretim
süreci ve tesisleri ile ilgili farkındalık oluşturması adına önemli fayda sağlamıştır.
32
Heyetimiz, Wakayama Eyalet Valiliği’nin önerisi üzerine;
Shima Seiki firmasının üretim tesislerine bir ziyaret gerçekleştirmiş; tesisler gezilmiş ve faaliyetlerle ilgili olarak
firma Yönetim Kurulu Başkanı Masahiro Shima’dan bilgi
alınmıştır.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
33
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
GÖRÜŞME NO 12 – 7.12.2012,
WAKAYAMA
Wakayama Eyalet Valisi İle Görüşme
W
akayama Eyalet Valiliği’nin
Tokyo’daki ticaret müşavirimiz aracılığıyla heyetimize
sunduğu davete istinaden Wakayama
Eyalet Valisi Sayın Yoshinobu NİSAKA
ile heyetimiz onuruna verilen öğle yemeğinde buluşuldu. Yemeğe Wakayama
şehir ve eyalet idarelerine bağlı üst
düzey bürokratlar katıldı. Osaka eyaletine komşu olan Wakayama’nın yaklaşık
1 milyon nüfusu bulunmakta. Jeo-termal
ve doğa turizmi ile anılan Wakayama
eyaletinin son yıllarda sanayisini canlandırmak adına uluslararası ekonomik
ilişkilere daha fazla önem verdiği bilgisi
iletildi. Wakayama aynı zamanda, 1890 yılında Wakayama eyaletindeki Kuşimoto
kenti açıklarında batan Osmanlı donanmasına bağlı Ertuğrul Fırkateyni nedeniyle
Türk-Japon dostluk ve dayanışmasının
başladığı yer olarak bilinmektedir. Kuşimoto kentinde şehitlerimize atfen yapılmış bir anıt bulunmaktadır.
E
yalet Valisi Nisaka yaptığı hoşgel-
AMAÇ
1. BÖLGEMIZIN İŞ VE
YATIRIM OLANAKLARINI
TANITMAK
diniz konuşmasında, 120 yıl önce
Wakayama’da başlayan ve çeşitli
evrelerle gelişen Türk-Japon dostluğu çer-
olarak dört ilin Valileri, Belediye, İl Genel
çevesinde heyetimizi Wakayama’da gör-
Meclisi ve Ticaret ve Sanayi Odası Baş-
mekten duyduğu memnuniyeti ifade etti.
kanları olarak bu ziyareti gerçekleştir-
Heyetimizin Wakayama’da konaklama-
diğimizi açıkladı. İllerimizin öne çıkan
sından ve eyaletlerini incelemelerinden
sektörleri ile ilgili kısa bilgi verdikten
mutlu olduklarını belirtti. Wakayama’nın
sonra Türk ekonomisinin son yıllarda
Japonya’nın doğal güzellikleri ile bilinen
önemli bir dinamizm kazandığı, borçlu
şirin bir eyaleti olduğunu belirten Vali,
bir ülke olmaktan çıktığını, müteşebbis
Türkiye ile turistik, kültürel ve ekonomik
kapasitesinin güçlendiğini aktardı. Bu
bağların güçlenmesi adına üzerlerine dü-
çerçevede bölgemizde yatırımlara açık
şeni yapmaktan memnuniyet duyacağını
olduğumuzu, dostluk ve kardeşlik ilişki-
ifade etti.
lerimizi ticari ilişkilerle perçinleyebilece-
H
34
eyetimiz adına konuşan Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, Zafer Kalkınma Ajansı
ğimizi belirtti.
H
eyetimiz son olarak Wakayama’ya 150 km uzaklıktaki
Kuşimoto kentindeki Ertuğrul
Şehitliğini akşam saatlerinde de olsa
ziyaret edebilmenin onurunu yaşadı.
JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI
Wakayama Eyalet Valisi ve üst düzey bürokratları ile sağlanan irtibatlar devam
ettirilmeli, kendilerine bölgemizle ilgili periyodik bilgiler ulaştırılmalı, ortak ticaret fuarlarının düzenlenmesi noktasında işbirliği
yapılmalı.
35
WWW.ZAFER.ORG.TR
JAPONYA TEKNİK İNCELEME GEZİSİ
ZAFER KALKINMA AJANSI