consolıd sistemi teknik tanıtım kataloğu(tr)

1.
GĠRĠġ
Mühendisler ve müteahhitler için özel ve kamu sektöründe zemin iyileĢtirme ve temel inĢaatı performansını
iyileĢtirmek daha ucuza daha dayanıklı sağlam projeler yapmak ve hatta sıkılaĢan çevre yasalarıyla uyumlu
olmak gittikçe zorlaĢmaktadır. Bununla paralel olarak temel inĢaatlarının uzun dönem performansını
artırmayı amaçlayan geleneksel metotlar zamanla daha maliyetli hale gelmektedir. Dahası geleneksel
temel inĢaatı ve zemin iyileĢtirme ürünlerinin fiyatları gün geçtikçe artmakta ve nakliyesi yüksek
maliyetlere ulaĢmaktadır.
Zeminlerin, dirençlerini arttırmak veya belirli koĢullar da sahip oldukları direnci her türlü hava koĢullarında
korumak veya aynı zamanda değiĢken yük ve iklim koĢullarının zararlı etkileri altında uzun zaman
dayanacak hale getirilmelerini sağlamak amacı ile, katkı maddeleri ile karıĢtırılarak kararlı hale getirilmeleri
iĢlemine stabilizasyon denir.
Çakıl, agrega, kil gibi geleneksel inĢaat malzemelerinin kaynaklarının tükenmesi, ayrıca bu malzemelerin
sorumsuzca kullanılmasıyla oluĢan olumsuz çevresel etkilerini bertaraf etmek için alternatif ve kalıcı
çözümlere ivedilikle gereksinim duyulmaktadır. Bu sorunlara çözüm olarak ve mevcut zayıf zeminleri
dıĢarıdan malzeme ihtiyacı olmaksızın, zayıf zemin stabilizatörleri kullanarak iyileĢtiren CONSOLID ZAYIF
ZEMĠN STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ geliĢtirilmiĢtir.
2.
CONSOLID SĠSTEMĠ’NĠN TANIMI VE ÖZELLĠKLERĠ
2.1
TANIMI
Herhangi bir yapı inĢası sırasında zayıf bir zeminle karĢılaĢıldığında mevcut zayıf zeminin kazılıp baĢka yere
götürülmesi ve yerine özellikleri önceden iyileĢtirilmiĢ zemin getirilmesi hem zaman kaybına yol açmakta
hem de ekonomik olmamaktadır. CONSOLID Zayıf Zemin Stabilizasyon Sistemi kullanılarak zayıf zeminin
yerinde iyileĢtirilmesi sağlanmaktadır.
Her türlü zayıf zeminin doğal katılaĢma sürecini hızlandırır ve geri dönüĢümsüz olarak uzun vadede kalıcı
hale sokar. CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ‘nin bütün zemin çeĢitlerini aynı oranda
zayıf zemin stabilizatörü kullanarak iyileĢtirmesi, esnek, CBR(Kaliforniya TaĢıma Oranı) yüksek, yoğunluğu
yüksek, mukavemeti yüksek, sudan zarar görmeyen ve zeminin su problemini çözen özellikleri ile Yol,
havalimanı, liman, demiryolu, lojistik alanlar, çevre projeleri, baraj, gölet, kanal ve suni havuz inĢaatları,
milli güvenlik projeleri ve diğer endüstriyel alanları inĢaatlarında kullanılması gerek inovasyon konseptinde
teknolojik malzeme üretimi gerekse bir çok problemi çözmesi ve çok çeĢitli ve yüksek hacimli iç ve dıĢ
pazara
sahip
olması
nedeniyle,
Sistemin
Ülkemizde
kazandırmaktadır.
1
üretilmesi
açısından
stratejik
bir
önem
CONSOLID ZAYIF ZEMĠN
STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ teknolojisi yerel zeminin mekanik özelliklerini
iyileĢtirerek daha sağlam ve dayanıklı olmasını sağlar. Bu konuda geliĢmiĢ ülkelerin ulaĢtırma bakanlıkları
ve bağımsız araĢtırma kuruluĢları bu yeni teknolojinin güvenirliliğini test etmiĢ ve onaylamıĢlardır. Ayrıca
yıllardır geliĢen bu teknolojiyle dünya çapında birçok uygulayıcı bu metodun maliyet avantajından
faydalanmıĢ ve rakiplerine karĢı belirgin bir üstünlük kurmuĢlardır. Dünya Bankası'nın geliĢen ülkelerde
kırsal kesimlerde yol yapımında kabul ettiği ve BirleĢmiĢ Milletlerin çevre projelerinde uyguladıkları
metotlardan biridir.
CONSOLID ZAYIF ZEMĠN
STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ ürünleri olan CONSOLID 444 Sıvı Zayıf Zemin
Stabilizatörü ve SOLIDRY Katı Zayıf Zemin Stabilizatörü ürünlerine ait AR-GE çalıĢmaları Firma Yetkilileri
tarafından tamamlandıktan sonra, Süleyman Demirel Üniversitesi MMF Jeoloji Bölümü tarafından sonuçları
test edilmiĢ, UlaĢtırma Bakanlığı KGM ve DLH Genel Müdürlüklerine bağlı
Zemin ġube Müdürlükleri
Laboratuarları tarafından sonuçları test edilmiĢ, Çevre ve Orman Bakanlığı DSĠ Genel Müdürlüğüne bağlı
TAEK Daire BaĢkanlığı Laboratuarları ve Isparta 14. Bölge zemin Ģube müdürlüğü Laboratuarları tarafından
sonuçları test edilmiĢ ve sonuçta T.C. Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu tarafından
BAYINDIRLIK BAKANLIĞI YÜKSEK FEN KURULU ĠNġAAT RAYĠÇ FĠYATLARI LĠSTESĠNE 2005 YILINDA
GĠRMĠġTĠR. Böylece Tüm Kamu Kurum ve KuruluĢlarının Resmi Projelerinde Güvenli, Ekonomik Olarak
Kullanabileceği Faydalı Teknolojik Malzeme durumuna gelmiĢtir.
2.2
NEDEN CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ
Mevcut zeminde uygulandığında Ģu avantajları sağlar:
- Çok kaliteli zemin stabilizasyonu elde edileceğinden dolayı bakım ve onarım maliyetlerinden tasarruf
sağlanır.
- Çoğu zemin çeĢidinde aynı oranda malzeme kullanılır
- Zemin bir kez sıkıĢtırıldı mı sürekli aynı kalır; Zeminin suya karĢı duyarlılığı yüksek bir oranda
düĢmektedir
- Zemin özelliklerine olumlu katkıda bulunarak zemin düĢmanları kuraklık ve sele çözüm bulur.
CONSOLID SĠSTEMĠ, Consolid 444 Sıvı Zayıf Zemin Stabilizatörünün ve Solidry Katı Zayıf
Zemin Stabilizatörünün mevcut zemine homojen bir Ģekilde karıĢtırılması ve sıkıĢtırılması,
yöntemi ile her türlü zemin çeĢidine aĢağıdaki olumlu katkıları sağlar:
-
10-20 kat CBR artıĢı sağlar ve mukavemeti arttırır.
Geçirimsizlik k= 1 x 10-12 m/sn ye yükseltir.
Yoğunluğu Arttırır
Maliyeti DüĢürür
Zamandan tasarruf sağlar
Plastik indeksini düĢürür
Optimum nemi yükseltir
Suya karĢı direnci arttırır
Kapiler artıĢı düĢük seviyeye getirir
Saha uygulaması kolaydır
Bütün zemin çeĢitleri ile aynı oranda Consolid 444 ve Solidry ürünleri kullanılır.
Zemin iĢlendikten sonra oturma oranı %1‘in altındadır.
2
- Çevre dostudur
- Mevcut zemini değiĢtirmeye gerek yoktur. Çoğu projede kötü Ģartlardaki zeminler bile Consolid Sistemi
ile iĢlendiğinde istenen taĢıma kuvveti sağlanabilmektedir. Sonuçta geleneksel yöntemlere nazaran temel
maliyetlerde %20-%50 oranında bir tasarruf sağlanabilmektedir
- Uzun vadede bakım ve onarım maliyeti gerektirmez. Dayanıklılık ömrü elde edilen matematiksel
modelleme ve referans projelere istinaden 300 yıl olarak tespit edilmiĢtir.
- 1968 yılından günümüze kadar dünyanın çoğu ülkesinde baĢarı ile uygulanan projeler halen mükemmel
performansa sahiptir.
Geleneksel Yöntemle ĠnĢa EdilmiĢ Temel
Tabakası
Consolid Sistemi ile ĠnĢa EdilmiĢ Temel
Tabakası
3
2.3
CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ NEDĠR?
CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABLĠZASYON SĠSTEMĠ, açık ve net bir Ģekilde zemin stabilizasyonu için
geliĢtirilmiĢtir. Her türlü sıkı zeminin doğal katılaĢma sürecini hızlandırır. CONSOLID SĠSTEMĠ hemen
hemen her türlü zeminle kullanılabilmektedir. Geleneksel inĢaat malzemelerinin kaynaklarının tükenmesi
ve yıpranmaları sonucu, yerleĢik zemin üzerinde yapılacak yol inĢaatları ve bakım onarım çalıĢmaları ve
diğer tüm inĢaat çalıĢmalarında; çevreyi korumak, kısıtlı kaynaklara sahip kırılmıĢ agrega ve çakıldan
tasarruf etmek ve değerli inĢaat malzemelerinin atılmasını engellemektir.
2.4
CONSOLID SĠSTEMĠ TEMEL BĠLEġENLERĠ
CONSOLID SĠSTEMĠ zemin stabilizasyonu için daima birlikte kullanılan iki ürün tarafından oluĢturulur.
CONSOLID ve SOLIDRY‘dır. CONSOLID sıvı bileĢen, SOLIDRY ise toz biçiminde bir bileĢendir. Ġki bileĢen
zeminle karıĢtırılır. Bunun ardından zemin tamamen sıkıĢtırılmıĢ olur. CONSOLID SĠSTEMĠ hemen hemen
her türlü zeminle kullanılabilmektedir.
4
2.4.1 CONSOLID 444 SIVI ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZATÖRÜ
TC. BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI YFK RAYĠÇ POZ NO:04.624/1
-
CONSOLID 444 Sıvı Zayıf Zemin Stabilizatörü, yapıĢmıĢ olan ince su tabakasını parçalayıp tanelerin geri
dönülmez bir Ģekilde kümelenmelerine yol açarak suyun kapiler artıĢını önemli ölçüde azaltan kimyasal bir
maddedir.
CONSOLID 444 Sıvı Zayıf Zemin Stabilizatörünün mevcut zemine geri dönüĢsüz olarak yüksek olumlu
etkisi Ģunlardır:
Su geçirimsizliğini Ģiddetli miktarda düĢürür,
SıkıĢma özelliğini arttırır,
Zaman içerisinde ve trafik altında istenilen yoğunluğa ulaĢmayı sağlar ve yüksek mukavemet kazandırır,
Consolid 444, zemine ağırlığa göre 1 m3 zemine 0,8 litre olarak kullanılır. Consolid 444, 50/200 litrelik
varillerde satılmaktadır.
2.4.2 SOLIDRY KATI ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZATÖRÜ
TC. BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI YFK RAYĠÇ POZ NO:04.624/2
-
SOLIDRY Katı Zayıf Zemin Stabilizatörü, iĢlenen zeminin koruyucusu olarak hareket eden katı/toz halde,
kimyasal/organik bir maddedir.
SOLIDRY Katı Zayıf Zemin Stabilizatörünün mevcut zemine geri dönüĢsüz yüksek olumlu etkisi Ģunlardır:
Zeminin kendine has bağlanma özelliklerini arttırır.
Maddenin kabarma hareketi iĢlenmiĢ zeminde kapiler artıĢı engeller ve su emilimi kapasitesi Ģiddetli
miktarda düĢer.
ĠĢlenen zeminin yüzeydeki suya ve aĢınmaya maruz kalan üst katmanlarını korur.
Suyun kapiler artıĢını daha fazla azaltır.
Zemine ağırlığa göre 20-40 Kg oranında uygulanır. Solidry 1100 kg‘lık bigbag‘lerde ya da silobaslarda
satılmaktadır.
5
2.5
CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABILIZASYON SĠSTEMĠ UYGULAMA METODU
2.5.1 SAHANIN HAZIRLANMASI
2.5.2 ZEMĠNĠN RĠPERLENMESĠ
2.5.3 ZEMĠNDEKĠ TAġLARIN TAġ KIRICI ĠLE KIRILMASI (250-300 mm kalınlıkta)
6
2.5.4 ZEMĠNE SOLIDRY KATI/TOZ ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZATÖRÜ SERĠLMESĠ
2.5.5 ZEMĠNE CONSOLID 444 ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZATÖRÜ SERĠLMESĠ
2.5.6 SOLIDRY VE CONSOLID 444 Ü MEVCUT ZEMĠN ĠLE KARIġTIRMA
(250-300 mm kalınlıkta)
7
2.5.7 KARIġIMIN SĠLĠNDĠR ĠLE SIKIġTIRILMASI
2.5.8 SIKIġTIRILMIġ ZEMĠNĠN TESVĠYESĠ
2.5.9 CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ ĠLE SIKIġTIRILMIġ ZEMĠN
8
2.5.10 SIKIġTIRILMIġ ZEMĠNĠN KAPLANMASI
9
2.6
CONSOLID Sisteminin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
Zeminlerin katkı maddeleriyle (CONSOLID SĠSTEMĠ‘ni meydana getiren ürünler) iĢlenmesi, her türlü
zeminin risk taĢımayan inĢaat malzemesi haline getirilmesini mümkün hale getirmektedir. ĠĢlenen
zemindeki ıslahat seviyesi yüksek olup, yol inĢaatı veya yol rehabilitasyonunda inĢaat için genellikle ‗kabul
edilemez‘ Ģeklinde sınıflandırılan malzemeler olan killi ve alüvyonlu tanelerin % 30‘a kadar dahil edilmesine
olanak vermektedir. ĠĢleme yalnızca stabilite ve yük kapasitesini yükseltmekle kalmaz, aynı zamanda tam
geçirimsizliğe ulaĢılmasını da sağlar. Bu durum iĢlenen zeminin havuzlar ya da yapay göllerde, barajlar ve
diğer suya maruz inĢaatlarda astar olarak kullanılmasına olanak verir. Böyle iĢlenen ve sudan etkilenmez
hale gelen zemin malzeme, demiryolu setleri ve yapıları için de mükemmel bir inĢaat malzemesi teĢkil
eder, ayrıca alt zemin katmanlarının yapısı ve çöplük alanlarında sızıntı ve yer altı suyunun kirlenmesinin
önlenmesi amacıyla zemin malzemesinin örtülmesi için de çok değerlidir.
Yol inĢaatında killi ve alüvyonlu taneler stabilite üzerindeki olumsuz etkileri, su dirençlerinin düĢüklüğü,
suya maruz kaldıklarında kabarma sonucu yoğunluğun ortadan kalkması, don kaldırma kapasiteleri ve
daha birçok sebepten dolayı saha dıĢına çıkarılırlar. Doğru iĢlendikleri takdirde bu taneler, inĢaat
malzemesinin değerli bir parçası haline gelebilirler. % 30 ila 50 oranında kumlu, kaba malzemeye
karıĢtırılarak, müĢterinin ihtiyaçlarına göre ayarlanmıĢ bir zemin karıĢımı elde edilebilir. Böyle bir zemin
karıĢımının önceden iĢlenmesi ve etki artıĢında kayıp gerçekleĢmeden uzun süreli saklanmasıyla, taĢocağı
sanayisi belli bir amaç için her zaman aynı parametreler ve aynı kaliteye sahip olan aynı zemin karıĢımını
temin edebilecek ve alt eğim, alt temel ya da temel zemini için kullanabilecektir. ĠĢlenen zemin karıĢımları
gerçek ―mineral beton‖ Ģeklinde görev yaparlar. Zemin laboratuar testleri böyle bir malzemenin her türlü
kullanımından önce gereken ıslahatın belirlenmesine olanak verir ve belirlenen parametrelerin sahada
geçerli olmasını temin ederler. TaĢocağı sanayisi için bu, atık malzemenin büyük bölümlerinin satıĢa
sunulabilir ürünlere dönüĢtürülebileceği, ortadan kaldırma masraflarının engelleneceği ve bunun yerine
yeni ürünler ve yeni bir hizmetin faydalarını görmek için eĢsiz bir fırsattan yararlanılabileceği anlamına
gelmektedir. Bu zemin karıĢımlarının üretimi, iĢlenen malzeme ―kullanıma hazır‖ halde depolanabildiğinden
dolayı hava koĢulları sahada çalıĢmaya izin verdikten sonra boĢ (yağmurlu ve soğuk) sezona aktarılabilir.
Müteahhitler ve diğer müĢterilere, kötü hava koĢulları ve tatil sezonundan kaynaklanan sınırlama
karĢısında takdir edecekleri bir hizmet sunulabilir. Yol inĢaatı ve yol rehabilitasyonundan baĢka, önceden
iĢlenen malzemeden yapılmıĢ geçirimsiz zemin katmanlarıyla inĢaat, örneğin kolaylıkla 1x10–12 ve daha
düĢük k değerlerine ulaĢılabilen barajlar ve atık boĢaltma alanlarındaki bariyerlerin yapımına izin veren
uygun zemin karıĢımları hazırlamak da aynı Ģekilde mümkündür.
Ekipman ve tesisattaki çok az, düĢük maliyetli değiĢiklikler esasında her türlü taĢ ve çakıl ocağı, ürün
yelpazesini yüksek kaliteli özel ürünlere geniĢletebilir. Mesela hazır-karıĢık MĠNERAL BETON kullanıma
hazır, müteahhidin ihtiyaç duyacağı ve her türden bir sürü sorunla (yönetim düzenlemeleri, vergiler,
kamuoyu baskıları dolayısıyla çevresel sınırlamalar, hissedar gereksinimleri, atık yok etme masrafları,
rekabet vs.) uğraĢma zorunluluğunun yükünü azaltmaya uygun bir üründür. Hafriyat zemininın yerine
böyle ―RM mineral beton‖un konması inĢaat süresini hızlandıracaktır ve hafriyat zemininın yeni ―RM
mineral beton‖ için ana malzeme olarak kullanılmak üzere planta taĢınması imkanını sunmaktadır;
müteahhit Ģüphesiz memnun ve bu giriĢim için ödeme yapmaya gönüllü olacaktır. Tasarımda ―RM mineral
beton‖ adıyla pazarlanan bu tarz önceden iĢlenmiĢ zemin karıĢımlarıyla mümkün olan bütün ıslahat hesaba
katıldığı takdirde inĢaat maliyetlerinde önemli ölçüde tasarruf sağlamak bile mümkün olacaktır. Bir kez
doğru Ģekilde iĢlendikten sonra zemin karıĢımının iĢlenmiĢ kalmasından dolayı, etki de kalıcıdır ve zaman
içinde, sahadaki ileride gerçekleĢecek sıkıĢma altında yükselmektedir. ĠĢlenen malzemeyi CONSOLID ile
yapılan iĢlemeyi tekrarlamadan tekrar almak ve aynı kalıcı etkiyle tekrar tekrar kullanmak dahi
mümkündür.
Bu tür yeni ürünlerin (―RM mineral beton‖) pazarlanması gayet kolay bir Ģekilde gerçekleĢtirilebilir, çünkü
tüm taĢ ve çakıl ocakları yeni ürünlerin kalitesini kendi müĢtemilatları üzerinde görebilecekleri kendi
sahalarına sahiptirler: yollar, depolama yerleri, balçık barajları, hatta yer altı suyunun kirlenmesini
engellemek ve boĢaltılmıĢ yerlerin yeniden iskanı için su geçirmez iĢlenmiĢ zemin katmanları. Bu yerlerde
yalnızca düĢük seviyeli uygulamalarla sınırlanmadan, mevcut her türlü mineral atığı kullanarak bu amaca
10
uygun Ģekilde ayarlanmıĢ ―RM mineral betonlarını‖ deneyebilirler. Bunlar her türlü yapı için tamamen yeni
bir yüksek düzeyde güvenilir inĢaat malzemesi sınıfı meydana getirirler. Tüm zemin parametreleri önemli
ölçüde iyileĢir ve trafik altında iyileĢmeye devam eder; bu da iĢlenen zeminin katılaĢmaya yönelik
hareketine etki etmek amacıyla seçilen yolu yeterince desteklemektedir.
2.6.1 1.3.1. Consolid Sistemi’nin Zemin Geçirimsizlik Özelliği
Tablo 1: Zemin Geçirimsizlik Katsayıları
Tablo 3: (Geçirimsizlik) K-Katsayısı ( Katkılı Katkısız Numuneler)
11
2.6.2 Consolid Sistemi’nin Sağladığı Proktor GeliĢimleri
Katkısız Numune
Katkısız: 034U
CONSOLID Katkılı 034BS
Katkısız: 053U (GEOTEC)
W
optimum
(%)
15,1
14,9
14,2
Max. Kuru yoğunluk
(Proktor Yoğunluğu) d
(g/cm3)
1,808
1,780
1,755
Tablo 2: Proktor GeliĢimleri (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
12
ġekil 1: Consolid Sistemi Katkılı ve Katkısız Proktor Eğrisi
13
2.6.3 Consolid Sistemi’nin Erozyona karĢı dayanımı
Erozyona karĢı dayanımını gösteren test sonuçları aĢağıda verilmiĢtir.
ġekil 2. Ġğne Deliği Testi ( Erozyon Kontrolü için)
14
ġekil 3: Katkılı ve Katkısız numunelere uygulanan iğne deliği testi
15
16
2.6.4 Consolid Sistemi’nin Sağladığı CBR ve Basınç Dayanım GeliĢimleri
Numune
DeğiĢim w (%)
in 2,5 cm Kalınlık
ġiĢme
(ml/dm3)
Kaynak
(mm)
5,12
3,55
117,9
58,0
1,489
0,089
Katkısız
Katkılı
CBR2Değeri
(%)
33,62
60,59
Tablo 4: CBR Testi
ġekil 19: SıkıĢtırma Basınç Dayanım Testi (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
2.6.5 Consolid Sistemi’nin Sağladığı Deformasyona KarĢı Dayanım GeliĢimleri
17
Numune
Katkısız KarıĢım
CONSOLID Katkılı KarıĢım
CBRDeğeri
(%)
33,62
60,59
Dayanım
Modülü
ks (MN/m3)
90
170
Deformasyon
Modülü
Ev1 (MN/m3)
46
80
Tablo5: Deformasyon Dayanıklılık Testi (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
Numune
034U - Katkısız
038BSC - Katkılı
039BS - Katkılı
 = tg + c ( için=250
kN/m2)
(kN/m2)
165
168
170
cu
u
()
(kN/m3)
18
23
19
85
60
93
Tablo 6: Basınç Dayanım Testi (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
ġekil 20: Dayanım Testi (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
18
19
20
21
22
2.6.6 Consolid Sistemi’nin Sağladığı Donmaya KarĢı Dayanım GeliĢimleri
Mevcut bilgiye ve Karlsruhe Üniversitesi‘nin (1996), Dresden Üniversitesi‘nin (1997) ve diğer
üniversitelerin araĢtırmalarına göre, CONSOLID Sistemi‘nin donmaya karĢı direnç etkisinin de uzun vadeli
olarak sağlandığını kabul edilebilir.
Donma Direnç Testleri
Sınırlı su geçirgenliği nedeniyle, su ancak ince buz tabakaları yapacak kadar nüfuz edebilir. Bu alanda,
CONSOLID Sistemi betonla aynı seviyededir. CONSOLID Sistemi ile iĢlenen zemin setinin ısı iletkenliği ve
böylelikle alt eğimin donma süresi de çok daha yüksek olur.
Tablo 8:Dona KarĢı Proctor GeliĢim sonuçları (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
Numune
Woptimum
(%)
Katkısız 115U
Katkılı 115BS
14,7
14,8
Max. Kuru yoğunluk (Proktor
Yoğunluğu)
d (g/cm3)
1,755
1,750
23
KatılaĢma Süreci
Numune
w optimum %
su içeriği
UlaĢılan Kuru
Yoğunluk d
(g/cm3)
115U
15,65
1,689
UlaĢılan w
optimum% katı
yoğunluk
10,29
115BS
15,67
1,656
10,85
Tablo 1: Donma Direnç Testleri (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
24
% wopt
70,0
73,8
25
26
2.6.7 Consolid Sistemi’nin Sağladığı Yüzeysel Yüke Dayanım GeliĢimleri
27
28
29
30
Deformasyon
Modülü
Ev1 (MN/m3)
Ev2 (MN/m3)
ks (MN/m3)
Katkısız
KarıĢık
Katkısız
145 cm
5,27
60
138
100
Katkılı
(45 cm) 145 cm
arası
117
212
212
Katkılı
(65 cm) 145 cm
arası
100
Hiç Baskı Yok
210
Tablo 13: Dayanım Testi (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
31
2.6.8 Consolid Sistemi’nin Sağladığı kf GeliĢimleri
Consolid sistemine ait kf değerleri Çizelge 2‘de verilmiĢtir. Burada kf değerlerinin 10-10 mertebesinde
olduğu görülmektedir.
Numune
034U
037BS
010U
010BS
Çizelge 2 Consolid sistemine ait kf değerleri
Uygulama
Laborotuvar
Kf (m/s)
CONSOLID
CONSOLID
GEOTEC
GEOTEC
AGK
AGK
1,7*10-12
1,7*10-12
1,0*10-9 - 2,5*10-12
1,2*10-9 - 6,0*10-12
2.6.9 Consolid Sistemi’nin Çevre Koruma Etkisi
CONSOLID Sistemi doğayla uyum içerisindedir. Bu yeni ürünlerle hem doğa ve çevrenin korunmasına etkin
bir Ģekilde iĢtirak edilecek, hem de geri döndürülmüĢ veya ıslah edilmiĢ malzemeyle değiĢtirilemeyecek
ana malzemenin gerekli olduğu uygulamalar için değerli kaynakların muhafaza edilmesi sağlanacaktır.
Ġsviçre Federal Sağlık Bürosu, Haziran 1997‘de CONSOLID Sistemi‘nin çevreyle uyumlu olduğunu beyan
etmiĢtir. Doğrulama iĢlemi Eluat Testi ile gerçekleĢtirilmiĢtir. Maddelerin hiçbiri baĢarısız olmamıĢtır.
32
33
CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin yüksek etkililiği, TH Karlsruhe‘ye ait nükleer maddeyle hafif ölçüde kirletilmiĢ
zemin malzemesinin güvenli yok ediliĢi ile ilgili bir belgede de gösterilmektedir.
Cernavodã Radyoaktif Maddeler Depolama Kompleksinin Geçirgenlik Sonuçları Hata! BaĢvuru kaynağı
bulunamadı.‘de verilmiĢtir.
Cernavodã/Romanya düĢük ve orta seviyede radyoaktif atık boĢaltım sahasında CONSOLID sistemi ile
zemin stabilizasyonu‘de verilmiĢtir.
Kalınlık
(m)
9,5
18,2
24,5
34,9
46,9
50,9
52,9
56,9
64,9
74,1
Elek Analizi
d
N
3
(g/cm ) (%)
1,90
2,03
2,01
2,08
1,74
1,86
1,79
1,71
1,93
2,07
Kf
(m/s)
Elekaltı(Kil)
<
0,002
0,0060,002
0,020,006
0,060,02
0,20,06
0,60,2
>
0,6
30,4
2,4*10-8
14,0
3,5
12,5
44,0
26,0
-
-
24,8
-10
25,0
7,0
16,0
37,0
15,0
-
-
-8
10,0
5,0
18,0
45,5
21,5
-
-9
27,0
6,5
17,5
35,0
14,0
-
-9
18,0
13,0
21,0
19,0
29,0
-
-9
13,5
14,5
25,0
35,0
12,0
-
-11
24,0
12,0
16,0
13,0
35,0
-
-10
17,0
20,5
22,5
14,0
26,0
-
-8
7,0
6,0
6,0
5,0
43,0
30,5
2,5
-11
45,0
6,0
21,0
8,0
16,0
58,5
6,0
14,0
12,0
13,5
-
-
24,4
22,4
32,8
31,4
33,2
34,4
28,4
24,2
1,1*10
4,0*10
3,2*10
1,0*10
6,0*10
2,0*10
4,0*10
6,0*10
2,0*10
Elek Aralığı
Kum
Tablo 13: Cernavodã/Romanya CONSOLID sistemi ile zemin stabilizasyonu (Karlsruhe
AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
2.6.10 Consolid Sistemi’nin Radyoaktif Maddelerle EtkileĢimi
Radyoaktif maddeler iletkenliği konusunda yapılan
bulunamadı.‘te ve Tabakaların kimyasal Ġçerikleri
Çizelge 3‘da verilmiĢtir.
Kimyasal Maddelerle EtkileĢimi sonuçları ġekil 3 ve
‘de verilmiĢtir.
test
sonuçları
Hata!
BaĢvuru
kaynağı
Çizelge 3 Tabakaların Kimyasal Ġçerikleri (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
34
ġekil 3 Kimyasal Maddelerle EtkileĢimi sonuçları (Merkler, 1996)
(mg/l)
K
Cr
Numu Mg
Ca
Pb Ni
Na
Co Mn Cu Cd Fe2+ Sr
Zn
ne
U
1477 806,1 0,356 1,006 8750 388,3 0,059 0,461 1,895 171,8 0,921 4,468 41,24 15,2
BS0 2,8 28,7 0,1 0,429 306 19,5 0,048 0,036 0,025 6,03 0,017 2,141 0,458 0,614
BS!
2,5 20,5 0,033 0,274 246 9,9 0,057 0,013 0,044 1,397 0,01 2,346 0,324 0,333
BS2 1,7 14,7
0,13 135 5,5 0,01
0,015 0,464
0,69 0,134 0,242
Çizelge 4 Kimyasal Maddelerle EtkileĢimi (Karlsruhe AraĢtırma Enstitüsü, 1999)
35
2.6.11 Consolid Sistemi’nin Uzun Vadede Dayanıklık Ömrü
Karlsruhe Enstitüsü‘nün yapmıĢ olduğu matematik modellemesinde Consolid Sistemi‘nin dayanıklılık
ömrünün 300 yıldan fazla olduğu ortaya çıkmıĢtır.
36
2.7
CONSOLID SĠSTEMĠ’NĠN AVANTAJLARI
CONSOLID SĠSTEMĠ taĢ ve çakıl ocaklarına ürün yelpazelerini aĢağıdaki temel faydaları sunan değerli yeni
ürünlerle geniĢletme Ģansını vermektedir:
1) Yeni ürünlere katılmıĢ, daha yüksek kazanç sağlayan, rakip ürünlerin teĢkil ettiği tehdidi karĢılayan ve
ortadan kaldırma iĢleminin masraflarını engelleyen atıklarının satılması;
2) Az bulunan, değerli kaynakların tasarrufu ve temel mineral malzemesinin yalnızca gerçekten gerektiği
yerde kullanılmasına etkin biçimde katılma;
3) MüĢteriler/müteahhitlerin inĢaat malzemesi temin ederken yaĢadıkları problemlerin çözümüne katkıda
bulunarak projelerini daha hızlı, daha iyi ve daha düĢük maliyetlerle gerçekleĢtirmelerini sağlama.
Tüm bu avantajlar büyük yatırımlar gerektirmemektedir. Sonuç ise müĢteri memnuniyeti ve taĢ/çakıl ocağı
çalıĢmalarının çok daha fazla kazanç getirmesini sağlayan bir hizmetin etkin bir biçimde elde edilmesidir.
Geleneksel yöntemlerle CONSOLID Sistemi arasındaki temel farklar Çizelge 5’de verilmiĢtir.
Çizelge 5 Geleneksel yöntem ve CONSOLID Sistemi arasındaki temel farklar
GELENEKSEL YÖNTEM (KATKISIZ)
Su ile doyma noktasına ulaĢma sonucu ĢiĢen
zemindeki sıkıĢma zarar görür.
Zeminin ĢiĢme ve büzülmesinden dolayı;
zeminin taĢıma kuvveti-seviyesi ve kaplama
zarar görür.
Çok fazla sayıda zemin çeĢidi mevcuttur ve her
zaman istenen kalitede zemin bulmak zordur.
Kalitesiz zeminin kalitesini arttırmak sürekli
problemler oluĢturur ve kaliteli zeminin kazılma
ve taĢıma maliyetleri çok yüksektir.
CONSOLID SĠSTEMĠ
Zemin bir kez sıkıĢtırıldı mı sürekli aynı kalır; zeminin
suya karĢı duyarlılığı yüksek bir oranda düĢmektedir.
ġiĢme ve büzülme olmadığından dolayı; zemin bir kez
kurudu mu sürekli sabit kalır ve ilk sıkıĢtırmadan sonra
yüksek yoğunluktaki trafik altında zeminin geliĢmesi
sürekli devam eder.
Zemin değiĢtirmeye gerek yoktur. Çoğu projede kötü
Ģartlardaki zeminler bile CONSOLID Sistemi ile
iĢlendiğinde istenen taĢıma kuvveti sağlanabilmektedir.
Sonuçta geleneksel yöntemlere nazaran temel
maliyetlerde %20-%50 oranında bir tasarruf
sağlanabilmektedir.
ĠnĢaat alanında zemini iĢleme veya karıĢtırma
plantı‘nda zemini iĢleme mümkündür; zemin önceden
karıĢtırılarak depolanır ve inĢaat sahasına serilebilir.
Çok kaliteli zemin stabilizasyonu elde edileceğinden
dolayı bakım ve onarım maliyetlerinden tasarruf
sağlanır.
Çoğu zeminde aynı oranda malzeme kullanılır.
Zamandan tasarruf sağlanabilir.
2.7.1 Islah edilmemiĢ zeminle karĢılaĢtırıldığında, malzeme aĢağıdaki özelliklere sahiptir: (Giurgea
vd., 1998).





Zemindeki su niteliğini değiĢtirmek suretiyle daha iyi sıkılaĢabilirlik,
Kapiler hareketin azaltılması yolu ile su emiliminde ağır düĢüĢ,
AzaltılmıĢ su geçirgenliği,
ĠĢlenmiĢ zeminin Proctor Optimum‘u daha düĢük ve yoğunluk daha yüksek,
Su hassasiyetinde ağır düĢüĢ,
37



Ağır düĢüĢ gösteren kabarma ve büzülme hareketi,
ġiĢme oranının azalması,
Plastik Ġndeksinin düĢmesi.
Uygulama sırasında yağan yağmurdan Consolid Sistemi ile iĢlenen alan etkilemezken
iĢlenmemiĢ alan çamur hale gelmiĢtir.
2.7.2 Consolid Sistemi’nin Betona Göre Avantajları
Çimento, aĢırı nemli zeminler üzerinde kuruma ve yoğunlaĢtırmaya yardımcı olarak kullanılabilir. Aynı
zamanda bazı gevĢek zeminler için stabilizasyon amacıyla da kullanılabilir. Bunun yanında kil içeriğinin
değiĢtiği ve hatta organik bozulmalar içeren sık zeminlerde çimento kullanılması sıkıntıya yol açabilir. Diğer
taraftan çok büyük miktarlarda çimento karıĢtırılarak zayıf betondan, trafiğin dinamik yükünden (titreĢim)
bile yıkılabilecek kadar kırılgan bir tabaka hazırlanabilir. Bu, alt temelde çok elveriĢsiz bir duruma yol açar,
çünkü böyle kırılmalar artık onarılamazlar ve gittikçe kaplama alanına doğru ilerlerler.
CONSOLID Sisteminin betona göre avantajları Ģöyle sıralanabilir:

KarıĢtırılan zemin sınırsız süre için depolanabilir,

Kalın dilim etkisi yoktur,

Çevre ile uyumludur,

Saha uygulaması kolaydır,

Uzun vadede verimlidir,

DeğiĢik zemin türlerine karĢı geniĢ tolerans gösterir,

Katkı dozajı konusunda hiçbir problem çıkmaz,

Malzeme kil içeriğinin değiĢtiği ve hatta organik bozulmalar içeren sık zeminlerde
kullanılabilmektedir,

Malzeme, trafiğin dinamik yükünden (titreĢim) bile yıkılabilecek kadar kırılgan bir tabaka
oluĢturmamaktadır,

Malzeme alt temelde çok elveriĢsiz bir duruma yol açmamaktadır, çünkü böyle kırılmalar artık
onarılamazlar ve gittikçe kaplama alanına doğru ilerlerler.
38
2.7.3 Consolid Sistemi’nin Bentonite Göre Avantajları
Consolid sisteminin bentonite göre avantajları aĢağıda verilmiĢtir (Bundensalt Fuer Wasserbau, Karlsruhe,
1994).

Zemin geri kuruduğunda zeminde hiçbir Ģekilde bozulma olmaz. Böylece önüne geçilemeyen
flokülleĢme olmaz ve zeminin koruyucu etkisi hiçbir zaman kaybolmaz,

ĠnĢaat ve uygulama sırasında hiçbir bozulma söz konusu değildir. Uygulaması çok kolaydır,

Yüksek dayanımı vardır ve ağırlık altında çökmez. TaĢıyıcı özelliği vardır. Uygulama süreklilik taĢır ve
hiçbir Ģartta bozulmaz,

Cöp ve tehlikeli atık depolama alanlarının üzerini kaplamak içinde kullanılabilir ve sızdırma kesinlikle
görülmez,

Kuvvetli geçirimsiz bir tabaka sağlar,
2.7.4 Consolid Sistemi’nin Sentetik Membranlara Göre Avantajları





Üzerine gelen yükten dolayı kırılmaz ya da çökme görülmez,
Üzerine gelen yükü taĢıma özelliği vardır,
ĠnĢaatı sırasında diğer malzemeler kaynak yerlerinden kopabilirler ya da inĢaat sonrasında kaynak
yerlerinden bozulmaya baĢlayarak geçirimsizliklerini kaybedebilirler,
Arazini durumuna göre diğer malzemelerde kırılma görülebilir ve bu kırılan yerler kesinlikle
onarılamazlar,
Oysa CONSOLID Sisteminin inĢaatı ve uygulaması sırasında hiçbir bozulma söz konusu değildir.
Uygulaması çok kolaydır.
2.7.5 Consolid Sistemi’nin Diğer Geçirimsizlik Sistemlerine Göre Üstünlükleri
1.
2.
3.
Söz konusu katkı malzemesi, faal zeminin aktif yüzey alanını azaltan ve kılcal suyun kapiler artıĢını
önemli ölçüde azaltmayı amaçlayan, zeminin ince su tabakalarını parçalayarak has kenetlenme
kuvvetini açığa çıkarmak suretiyle tanelerin geri dönüĢsüz olarak kümelenmesini sağlayan ters yüz
edilmiĢ sıvı emülsiyonlardır. HARRIS et. al. (1965)
Ürün, sızıntı ve kapilerite artıĢı yoluyla iĢlenmiĢ zemine etki eden suyun bloke edilmesi ile kapilerite
artıĢını engeller, su emilim kapasitesi Ģiddetli bir miktarda düĢer ve iĢlenmiĢ zeminin aĢınmaya maruz
kalan üst katmanların koruyucusu olarak harekete geçer.
7 gün boyunca sıkıĢtırma kuvveti ile AASHTO T 134 Metot B‘ye göre %100 maksimum kuru
yoğunluk elde etmek için ASTM D 1632 laboratuar modeline göre molda
39
4.
sıkıĢtırılmıĢ numunenin dayanımı, ASTM D 1633 metoduna göre test edilmesine göre
karĢılaĢtırıldığında 2.1 mpa (300 psi) den az olmamasını sağlar. 0,3-0,7 kg/cm2 olan dayanımı 20-50
kg/cm2‘ye çıkartır.
5.
Katkı malzemesi ile iĢlenmiĢ zeminin ĢiĢme oranı iĢlenmemiĢ zemine göre en az 3 kat azalır.
6.
Katkı malzemesi ile iĢlenmiĢ zeminin geçirimsizlik katsayısı 7.97*10-9 cm/sn‘den daha küçük hale
gelerek sonsuz geçirimsizlik sağlar (k<7.97*10-9).
7.
Malzeme ile iĢlenmiĢ zeminin yük taĢıma kuvveti (CBR) iĢlenmemiĢ zemine oranla en az 10-20 kat
artar.
8.
Malzeme zeminin kendisiyle kimyasal tepkimeye girmez.
9.
Malzeme, iĢleme esnasında zeminin suya duyarlılığını suyun kapiler artıĢını azaltarak veya yok
ederek ve yüzeydeki suyun içeri nüfuz ediĢini kontrol altına alarak denetler.
10. Malzeme, zemin tanecikleri üzerindeki elektro-kimyasal yük alıĢveriĢi yardımıyla tanelerin geri
alınması mümkün olmayacak Ģekilde kümelenmesinin önünü açar.
11. ĠĢlenen malzeme zamanla ve ağırlık altında geliĢir ve kalıcı olur.
12. Malzeme özellikle ince taneleri geri dönüĢü olmayacak Ģekilde bağlayarak ve böylece özel olarak
etkili zemin yüzeyini azaltarak ve suyun kapiler artıĢını büyük ölçüde düĢürerek zemini sağlamlaĢtırır.
13. Malzeme iĢlenecek zeminde yüksek nem içeriğinin olduğu durumlarda ve yüksek sel hadiselerinin
görüldüğü veya tuz içeriğinin nispeten yüksek olduğu alanlarda kullanılabilmektedir.
14. Malzeme, yüksek düzeyde etkili ve ekonomik bir çözümdür.
Malzeme, hiçbir özel ekipman veya mevcut ekipman üzerinde yapılacak maliyeti yüksek uyarlamalar
gerektirmez.
15. Malzeme zeminin kendine has bağlanma özelliklerini arttırmaktadır.
16. Malzemenin kabarma hareketi iĢlenmiĢ zemin ile kapiler artıĢı engeller ve su emilim kapasitesi
Ģiddetli miktarda düĢer.
17. ĠĢlenmiĢ zeminin suyla ıslanması artık mümkün olmaz veya Ģiddetli bir biçimde düĢer.
18. Malzeme iĢlenen zeminin yüzeydeki suya ve aĢınmaya maruz kalan üst katmanlarını korur, suyun
kapiler artıĢını daha fazla azaltır.
19. Zeminin donmaya karĢı direnç etkisini uzun vadeli olarak sağlar.
20. Malzeme ile iĢlenmiĢ bir zeminin taĢıma kapasitesi ıslak zeminlerde de korunabilmektedir.
21. Malzeme, zehirli değildir.
22. Malzeme doğayla uyum içerisindedir. Malzeme ne insanlara ne de çevreye hiçbir zarar vermez.
40
23.
Zamandan tasarruf sağlar.
2.7.6 Consolid Sistemi’nin Maliyet açısından avantajları
1. Yerel zeminin kazılması ve dıĢarıdan alınan malzemeyle değiĢtirilmesi ve her iki taĢıma masrafından
kaçınılması.
2. CONSOLID Sistemi‘nin en önemli avantajlarından birisi de, dıĢarıdan getirilecek malzeme ile
değiĢtirilmesi gerektiğinde genellikle önemli masraflara sebep olan yerli zeminlerin kullanılması ve
geliĢtirilmesinin mümkün olmasıdır.
3. Genellikle düĢük kalitede yerli zemin iki kere masraf çıkarır – birincisi kazılmalı ve ortadan
kaldırılması için bir arazi doldurma sahasına kaldırılmalıdır; ardından yerine gelen malzeme ile
değiĢtirilmeli ve sahadan belli bir mesafe uzağa taĢınmalıdır. CONSOLID Sistemi bu çifte masrafı
büyük ölçüde engelleyebilir.
4. Malzemenin önceden karıĢtırılması imkanı ve inĢaat süresinden tasarruf.
5. CONSOLID Sistemi zeminde kalıcı değiĢiklikler yapar ve bu sayede inĢaat alanının tam üzerinde
(―in-place‖) veya herhangi bir karıĢtırıcı cihazın içinde (―in-plant‖) kullanılabilir. KarıĢtırılıp
iĢlendikten sonra, sistemin etkisi zeminin üzerinde kalıcı olacaktır. ĠĢlenen zeminin taĢıma kuvveti
değerlerinin daha yüksek olması, zemin katmanlarının köprü iĢlevinin kayda değer ölçüde geliĢmesi
ve böylece kaplama maliyetinin risksiz bir Ģekilde düĢürülmesi ile sonuçlanır. Bu kazançlar sadece
temel inĢaat maliyetlerine bağlıdır. Fakat yine de iĢlenmiĢ zeminin dayanıklılığının daha yüksek
olmasından kaynaklanan ek tasarruflar da olur.
6. CONSOLID Sistemi ile yapılacak kimyasal iĢleme daha önceden iĢlem öncesi karıĢım olarak
yapılabilir, iĢlemenin yüksek etkisi kaybolmadan süre sınırlaması olmaksızın depolanabilir ve bu
stoktan her türlü yol iĢi gayet verimli bir Ģekilde çıkarılabilir.
7. Zemin nitelikleri ve kuvvet değerlerinin arttırılması kalıcı bir etkidir ve hatta zaman ve sıkıĢtırma
sonucu trafiğin etkisi ile de artarak devam eder. Zeminin sürekliliği ve artan stabilizesi daha yüksek
dayanıklılık ve böylece daha düĢük bakım giderleri sayesinde ilaveten tasarruf sağlar.
8. ĠĢlenmiĢ zemin veya zemin karıĢımının daimi olarak iĢlenmiĢ durumda kalacağı gerçeğinden dolayı,
geçici yollar gibi mevcut bazı yollar kullanıma kapandıktan sonra yeni bir iĢlemeye gerek
duyulmadan bu yollardaki iĢlenmiĢ malzemeyi tekrar kullanmak mümkündür.
9. ĠĢlenmiĢ zemin veya zemin karıĢımı yüksek seviyede su geçirmez hale getirilerek, su akıĢı veya
buzlanma durumlarında sorun çıkmayacaktır; çoğu durumda üstteki koruyucu kum Ģeridi tozlanma
durumunun engellenmesi için yeterli olacaktır.
10. ĠĢlenmiĢ oluĢumun daha yüksek yüklenme kapasitesi sayesinde kaplama alanının boyutları büyük
ölçüde düĢürülebilir, bu da ısı birikiminden kaynaklanan deformasyondan kaçınılması hususunda
daha iyi performans sağlar.
11. Doğru Ģekilde inĢa edilen yollara bağlı olan bakım iĢlemi sınırda olacaktır; mekanik sebeplerden
ileri gelen hasarlar çok ucuza kolaylıkla önceden yapılmıĢ karıĢımla doldurulabilir, sıkılaĢtırılabilir ve
korunabilir.
12. Eğer tüm bu koĢullara dikkat edilirse, yapım esnasında bile eski inĢaat usullerine kıyasla büyük
ölçüde kazanç sağlandığı (%20 ile %50 arasında), üstelik daha fazla dayanıklılık ve daha düĢük
bakım ücretinden dolayı da ayrıca tasarruf edildiği fark edilebilir.
41
2.8
Consolid Sistemi Yol Temel ĠnĢaatı Uygulamaları
42
Yol Temel ĠnĢaatı, Linkeistein
Yol Temel ĠnĢaatı, Hollanda
43
44
45
3.
CONSOLID ZAYIF ZEMĠN STABĠLĠZASYON SĠSTEMĠ YOL TASARIMI
CONSOLID SĠSTEMĠ çoğu durumda alt eğimdeki yerli zeminle çalıĢır ve bu zemini iĢleyerek
dıĢarıdan malzeme gelmesini mümkün olduğu kadar engellemek için alt temel ve hatta temel zeminde
kullanılabilecek hale getirmek için ıslah etmeye çalıĢır.
CONSOLID SĠSTEMĠ ile yapılan iĢleme zemin hareketini ĢaĢırtıcı bir Ģekilde çok daha yüksek
yüklenme kapasitelerine çıkardığı için, CONSOLID SĠSTEMĠ ile iĢlenen yerli zemini dıĢardan gelen
malzeme yerine kullanmak mümkündür. ĠĢlenmiĢ zeminin dıĢındaki suyun yumuĢatma etkisinin
engellenmesiyle yüzey taĢıma kapasitesi, CBR ve diğer yüklenme faktörünü gösteren tüm ölçümler
hatırı sayılır bir artıĢ gösterir – iĢlenmemiĢ toprağa göre 10 ila 20 kat, hatta uygulamaların %50‘sinden
fazlasında 5 kattan fazla. Bu gerçek dıĢarıdan gelen malzemenin yerine yerli zeminin kullanılmasını
mümkün kılar. Bu demektir ki her bir tabaka için kullanılan (katlar yükseldikçe önemli ölçüde artan)
yüzey taĢıma kapasitesi, CBR ve diğer herhangi bir ölçüm bu etkiyle yükselecek, hatta iĢlerin
%50‘sinden fazlasında 30 katın üstüne bile çıkacaktır.
Yol tasarımında değiĢiklik yapmaya hiç gerek yoktur – yaptığınız değiĢiklik her bir
tabaka için çok daha fazla, hatta tamamen yerli zemin kullanabileceğiniz, böylece zemini
değiĢtirme, nakliyat ve hafriyatı ortadan kaldırma maliyetlerinden tasarruf edeceğiniz
gerçeğidir.
Bu, dıĢarıdan getirilen malzemenin yerine yerli zemin kullanılması suretiyle hafriyat, nakliyat ve
zeminin ortadan kaldırılması için yapılacak harcamalardan önemli ölçüde tasarruf sağlanması demektir.
Yerli zeminin kalitesine göre aĢırı kum içerikli zeminlere killi taneler eklenmesi veya killerin
yoğrulabilirlik ve büzülme/ĢiĢme miktarını azaltmak için kum veya kaba malzemenin katılması
gerekebilir – boĢluk veya eksik maddelerin olmadığı daha düzgün kalbur yayı, CONSOLID SĠSTEMĠ için
daha iyi baĢlangıç koĢulları manasına gelir – çünkü boĢluklu ve zayıf bileĢimli toprağı iĢlemek daha iyi
durumdaki bir toprağı iĢlemekle aynı masrafa mal olur, fakat uygun zeminle çok daha iyi bir sonuç elde
edilebilir (ġekil 7).
46
ġEKĠL 7-Kayıp materyallerin eklenmesi ile zemin mekanik olarak daha stabil bir hale
gelmektedir.
ġekil 7. Eksik parçaların eklenmesiyle yapılan zemin ıslahatı zemin karıĢımını daha stabil hale
getirir ve aynı CONSOLID iĢlemesi ile çok daha iyi neticeler verir. Bu yolla yerli zemin çoğu durumda
setin tüm katlarında tamamen veya kısmen kullanılabilir.
Zemin bileĢiminin ıslah edilmesi bir yol inĢaatında giderlerin artıĢı karĢısında tasarruflu bir adımdır
ve yapılan her inĢaatta dikkate alınmalıdır.
Doğru zemin bileĢimini belirlemek kolay bir iĢtir, çünkü bir zemin laboratuarındaki basit bilgilendirici
deneyler zemin bileĢiminde yapılacak ıslahat ve CONSOLID SĠSTEMĠ ile yapılacak düzgün bir iĢleme
dikkate alınarak neyin tavsiye edilebilir nitelikte olduğunu oldukça isabetli tahminlerle belirtmektedir. Bu
yolla tüm zemin parametreleri gereksinime göre rutuĢlanabilir – yoğunluk, sıkıĢtırılma kuvveti, CBR, su
direnci vs. – alanda aynı iyi sonuçları elde etmeniz garantilidir.
ġekil 8. CONSOLID SĠSTEMĠ ile ve olmadan inĢa edilen bir kavĢak bölgesini
göstermektedir:
YERLĠ ZEMĠN iki yolla geliĢtirilebilir:
47
a) ġekil 2‘de gösterildiği gibi eksik bölümlerin eklenmesi yoluyla mekanik stabiliteyi iyileĢtirerek.
Bununla beraber, çakılla yapılacak ıslahatın standardı %7,2 CBR‘den %20 çakılla %16,75 CBR‘ye,
%50 çakılla %23,45 CBR‘ye kadardır.
b) Yerli zemin veya zemin karıĢımını CONSOLID SĠSTEMĠ ile iĢleyerek – bu iĢlem CBR değerlerinde
sırasıyla %62,15 CBR ve %236,45 CBR Ģeklinde kayda değer bir artıĢla neticelenir.
CONSOLID SĠSTEMĠ bu yolla her türlü yerli zeminin sakıncasız inĢaat malzemesi haline gelmesini
ve dıĢarıdan getirilecek malzemenin yerine kullanılabilmesini sağlar, çünkü bir setin tasarımında kayda
değer Ģekilde daha yüksek yüklenme kapasitesine büyük ölçüde riayet edilebilir. Bundan dolayı yerli
zemin da alt eğim, alt temel ve temel zemini katmanlarının hepsinde de tümden veya büyük ölçüde
kullanılabilir.
Bir setin derinliğine inildikçe, yukarıdan yapılan yükleme daha düĢük miktarlar inecek ve buna
paralel olarak bir kuvvete duyulan ihtiyaç da azalacaktır – bu statik azalım hesaplanabilir ve ġekil 9‘da
gösterilmiĢtir:
ZEMĠNĠN OMC MDD
TARĠFĠ
%
%
CBR
10
%
30
%
65
%
DENEME ISLAHAT DENEME ISLAHAT DENEME ISLAHAT
1. Alt temel
% 100 yerli
zeminla
karıĢtırma
ĠĢlenmemiĢ 26,90 1,43
2,22
—
5,71
—
7,26
—
2. Alt temel
15 % 80 yerli
cm zemin, %
20 kaba
malzeme
ĠĢlenmemiĢ
CONSOLID
ile iĢlenmiĢ 22,00 1,546
1,60
—
6,87
—
16,75
(BX)
18,00 1,627 15,24
852
46,25
573
62,15
271
3. Temel
10 zemini
cm % 50 yerli
zemin, %
50 kaba
malzeme
ĠĢlenmemiĢ
CONSOLID
ile iĢlenmiĢ 19,79 1,742
1,81
—
9,61
—
23,46
(BS)
18,50 1,780 137,24
7482
204,17
2024
236,48
908
CONSOLID Ġle ĠĢlenmiĢ Temel Zemini, Bayanı Yolunun C-5 Tali Yolu, Fort Bonıfacıo
48
ġekil 9 : Basıncın Setin Derinliğinde Yayılımı
ġekil 9 azalımı iki açıyla göstermektedir; düĢük sınıf malzeme için 60 derece, iyi kalite malzeme için
ise 90 derece. Bu yolla mevcut yerli zeminin gerçek değerleri ve bu zemin veya yerli toprağı esas alan
herhangi bir zemin karıĢımının geçerli yüklenme etkisi ile kıyaslandığında karĢılaĢtırılabilir bir temel
sağlar. Bu azalım aynı zamanda her bir katman için gerçek CBR değeri gereksinimi ile de tanımlanabilir.
Bu ġekil 6‘da gösterilmiĢtir.
CONSOLID SĠSTEMĠ her türlü bağlı zemin iĢe yarar. Bağlı olmayan zeminler %30‘a kadar killi zemin
ilavesiyle sıkılaĢtırılmalıdır. Bundan dolayı ġekil 6 ve 7‘deki zeminlerin büyük çoğunluğu için diyebiliriz ki,
bunların çoğu klasik olarak ―zayıf malzeme‖ olarak sınıflandırılırlar.
CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin en önemli avantajlarından birisi de, dıĢarıdan getirilecek malzeme ile
değiĢtirilmesi gerektiğinde genellikle önemli masraflara sebep olan yerli zeminleri n kullanılması ve
geliĢtirilmesinin mümkün olmasıdır.
 Genellikle düĢük kalitede yerli zemin iki kere masraf çıkarır – birincisi kazılmalı ve ortadan
kaldırılması için bir arazi doldurma sahasına kaldırılmalıdır; ardından yerine gelen malzeme ile
değiĢtirilmeli ve sahadan belli bir mesafe uzağa taĢınmalıdır. CONSOLID SĠSTEMĠ bu çifte masrafı
büyük ölçüde engelleyebilir.
 Doğru iĢlendiği takdirde, CONSOLID SĠSTEMĠ ile her türlü yerli zemin büyük ölçüde ıslah edilebilir.
Yüklenme kapasitesi aynı zeminin iĢlenmemiĢ haliyle karĢılaĢtırıldığında 10 ila 20 kat, hatta çoğu
kez 20 katından fazla artabilir.
 Birçok yerli zemin bu büyük geliĢme ile bile alt temel ve temel zemininde kullanılmak için yeterli
kaliteye ulaĢmayabilir, fakat burada mekanik stabilitede artıĢa neden olacak ve her türlü yerli
zeminin zemin karıĢımı olarak istenen her stabilite düzeyine gelebilmesini sağlayacak olan eksik
kısımların eklenmesi avantajına sahipsiniz.
 En önemlisi de, böyle zemin karıĢımları doğal yerli zeminin ihtiyaç duyduğundan dah a fazla
CONSOLID SĠSTEMĠ katkısı gerektirmezler; mekanik olarak geliĢtirilmiĢ toprağı ıslah etmenin
maliyeti aynıdır. Bu imkanların dikkate değer bir örneğini belgede görebilirsiniz.
49
Daha düĢük PO (Proctor Optimum – OMC) daha yüksek yoğunluk; daha yüksek PO/OMC ise daha
düĢük yoğunluk anlamına gelir. Bu da zeminlerin çakıl, kum, alüvyon ve kil içeriklerine göre
sınıflandırılmasını sağlar.
Alt temel ve temel zemini için tercih edilen zemin karıĢımları bir elek analizi ile bile %10 ile %16
sınırları arasında olmalıdır (her biri 1/3 kil, 1/3 alüvyon ve 1/3 kumdan 1/3 kil + alüvyon, 1/3 kum ve
1/3 çakıla).
Sahada daima farklı zemin kısımlarından oluĢan karıĢımlarla çalıĢırsınız ve bu farklı zemin cinsleri tüm
dünyada aĢağı yukarı aynı Ģekilde sınıflandırılırlar. Bunların inĢaatlar için kullanıĢlılıklarına göre
sınıflandırılması farklı yöntemlerle ölçülür, fakat bunların hepsi kıyaslanabilir ve bu da ġekil 3‘te
gösterilmiĢtir:
CONSOLID SĠSTEMĠ ile yapılabilecek iyileĢtirmeyi dikkate aldığımızda, iĢlenen zeminin performansı
birkaç sınıf öteye geliĢtirilmesine izin verecek ve sizin bir setin bütün katmanlarında düĢük kalite
zeminlerla çalıĢmanıza imkan tanıyacaktır.
 GevĢek zeminlere killi zemin eklenmesi Ģeklinde bile olsa, eksik kısımların eklenmesi ile mevcu t
yerli zeminlerin iyileĢtirilerek güvenilir inĢaat malzemesi haline getirilmesi %100 mümkün hale
gelir.
 En uygun zemin karıĢımının hazırlanması inĢaat alanında (in place) mümkündür, fakat bunun
yanında kesinlikle aynı zemin karıĢımlarının aynı performans verileri ile fark edilebileceği üzere
uygun bir karıĢtırma cihazı içerisinde (in plant) de gerçekleĢtirilebilir.
 CBR değeri %20‘ye kadar olan yerli zeminlerin CONSOLID SĠSTEMĠ ile bir setin bütün tabakaları
için gerekli stabiliteye ulaĢabilecekleri gerçeğinden hareketle bugün dıĢarıdan getirilecek malzeme
ile değiĢtirilmesi düĢünülen bütün zemin türlerini iyileĢtirebilirsiniz.
 Bu gerçek; doğal kaynaklar, tabiat ve çevrenin korunması açısından da son derece önemlidir.
CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin faydaları her türlü inĢaatın tasarımında tamamen kayda alınabilir ve inĢaat
sırasında bile çok miktarda maliyet tasarrufu sağlayabilir. CONSOLID iĢlemesinin sürekliliğine göre
arttırılmıĢ dayanıklılık ve daha düĢük bakım masrafları Ģeklinde ayrıca kazanç da sağlanacaktır.
CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin sahadaki her türlü iĢlemede etkili olduğunu gösterebilmeniz müĢterileriniz için
önemlidir; laboratuar deneyleri zemininızı CONSOLID SĠSTEMĠ ile iĢlerseniz nasıl bir sonuç alacağınızı
ikna edici bir Ģekilde gösterir. Bu ise her türlü performans riskini neredeyse sıfıra düĢürür.
50
CONSOLID SĠSTEMĠ hayata geçirildiğinden beri geçen tüm bu yıllar içinde, katkıların baĢarısız olduğu
tek bir iĢ bile bilinmemektedir – bu kayıt sizin için bir sermayedir ve müteahhitlerinize yerli zeminlerin
geliĢtirilmesinde yüksek kalitede iĢçilik elde etmesinde yardımcı olmanızı sağlayabilir.
ġekil 10: Zemin biliĢiminin eksik kısımlarının eklenmesiyle yapılacak her türlü ıslahat
yoğunlukta bir artıĢ olmasını ve sıkıĢtırılma kuvvetinin daha yüksek olmasını sağlar.
CONSOLID SĠSTEMĠ ile yapılacak ıslahat ġekil 10‘da gösterilen her çeĢit sınıftaki zemine uygulanır.
AĢağıda zemin desteğini CBR değerleriyle kıyaslayarak ölçmek için kullanılan yöntemler arasında
―çevirme‖ yapmanızı sağlayacak bir dönüĢüm tablosu bulacaksınız.
51
KavĢakların KarĢılaĢtırılması set inĢası için dıĢarıdan getirilen malzemenin tümünün veya bir
kısmının yerine daha fazla veya sadece yerli zemin kullanılması imkanını ifade edebilir.
Yoğun trafikli yollar için temel zeminde en az %80 CBR gereklidir ve aĢağıda yer alan ġekil 6a ve
6b katmanların inĢaatındaki farklılığı göstermektedir.
52
ġekil 11: Klasik KavĢak Bölgesi, CBR 80
4-8 cm sıcak asfalt karıĢım veya ikili/üçlü kaplamadan oluĢan kaplama zemini
10 cm temel zemini, CBR 80‘e ulaĢmak için eklenmiĢ malzeme
15 cm alt temel, CBR %40‘a ulaĢmak için eklenmiĢ malzeme
25 cm alt eğim, CBR 20‘ye ulaĢmak için ek malzemeyle ıslah edilmiĢ
ġekil 11 alt eğiminin baĢlangıç değerinin CBR %5 olduğu eski usul bir tasarımda, alt eğimin kaba
malzeme eklenerek CBR 20‘ye yükseltilebileceğini ve alt temel ile temel zemininin sadece ilave
malzeme ile yapılabileceğini göstermektedir.
ġekil 12: CONSOLID KavĢak Bölgesi, CBR 80
2-4 cm sıcak asfalt karıĢım veya ikili/üçlü kaplamadan oluĢan kaplama zemini
10 cm temel zemini, CBR 80‘e ulaĢmak için YERLĠ TOPRAĞA %50 çakıl eklenmiĢ
15 cm alt temel, CBR %40‘a ulaĢmak için YERLĠ TOPRAĞA %30 çakıl eklenmiĢ
25 cm alt eğim, CBR 20‘ye ulaĢmak için YERLĠ TOPRAĞA %20 çakıl eklenmiĢ
ġekil 12 CONSOLID SĠSTEMĠ ile iĢlendiğinde yerli zeminin tüm tabakalarda
53
kısmen
kullanılabileceğini ve gereken yüksek CBR değerlerine ulaĢmak için sadece %20 ila %50 oranında çakıl
ilavesi gerektiğini göstermektedir.
Kırsal yollarda temel zemin için gerekli olan CBR değeri genellikle %35‘dir. Bu bilgiye dayanarak
aĢağıdaki ġekil 13 ve CONSOLID SĠSTEMĠ kullanılınca tasarımda meydana gelen değiĢiklik
gösterilmiĢtir.
ġekil 13 baĢlangıç noktası olarak CBR değeri %5 olan bir alt eğimi temel alan böyle bir yolun
geleneksel yapım yöntemini gösteriyor. SıkıĢtırılmıĢ alt eğim için sadece yerli zemin kullanmak
mümkündür, fakat büyük olasılıkla bir miktar iyileĢtirici zemin (kum, çakıl) da eklemek gerekecektir. Alt
temel ve temel zeminde gereken daha yüksek CBR değerlerini elde etmek için ek malzemeye ihtiyaç
olacaktır.
ġekil 13:Klasik KavĢak Bölgesi, CBR 35
2-4 cm sıcak asfalt karıĢım veya yüzey kaplamasından oluĢan kaplama zemini
10 cm temel zemini, CBR %35‘e yükseltilmiĢ ek malzeme
15 cm alt temel, CBR %13-15‘e yükseltilmesi için malzeme eklenmiĢ
15 cm alt eğim, CBR %5-9‘a ulaĢması için iyi sıkıĢtırılmıĢ yerli zemin
ġekil 14: CONSOLID SĠSTEMĠ ile iĢlenmiĢ toprağı temel almak suretiyle tüm seti yerli
zeminle inĢa etmek ve hatta gerekenden daha yüksek destek değerleri elde etmek
mümkündür.
ġekil 14:CONSOLID KavĢak Bölgesi, CBR 35
2-4 cm sıcak asfalt karıĢım veya yüzey kaplamasından oluĢan kaplama zemini
54
10 cm temel zemini, CBR %35‘e yükseltilmiĢ YERLĠ ZEMĠN
15 cm alt temel, CBR %13-15‘e yükseltilmiĢ YERLĠ ZEMĠN
15 cm alt temel, CBR %5-9‘a ulaĢması için iyi sıkıĢtırılmıĢ yerli zemin
AĢağıdaki grafik, ġekil 15, yukarıda bahsedilen bilgilere dayalı bir tasarımdır ve CBR %25‘e kadar
olan yerli zeminlerin CONSOLID SĠSTEMĠ ile doğru iĢlenmeleri halinde CBR değerlerinin %100+
seviyesine çıkmaya müsait olduklarını göstermektedir.
Banket
CONSOLID SĠSTEMĠ Yol Tasarımı
Banket
2 inç kalınlığında BĠTUM BETONU
4 inç kalınlığında CONSOLID+SOLIDRY ĠġLENMĠġ ZEMĠN KARIġIMI
6 inç kalınlığında CONSOLID ĠġLENMĠġ ZEMĠN KATMANI
Eğim
SIKIġTIRILMIġ (ISLAH EDĠLMĠġ)
Eğim
ALT EĞĠM
CONSOLID SĠSTEMĠ ĠLE YAPILACAK ĠġLEMENĠN ĠNġAAT TALĠMATI
TĠP A
TĠP B
KĠLLĠ ZEMĠN %25-35
KUM
%30-40
ÇAKIL
%25-45
ALT EĞĠM: yerli sıkı zemin veya kum,
ASSHTO modeline göre asgari %98 seviyesinde sıkıĢtırılmıĢ
CBR %35+
her tabaka için gereken
iĢlenmiĢ
iĢlenmemiĢ
KĠLLĠ ZEMĠN %50-75
KUM
%25-50
CBR %80+
her tabaka için gereken
iĢlenmiĢ
iĢlenmemiĢ
Yukarıda verilen örnek Consolid Sistemi kullanılarak risksiz inĢaat malzemesinin CBR değerini arttırmada
çok büyük tasarruflar sağlanabileceğini göstermektedir. Ayrıca bu yöntemle inĢaat sırasında da
maliyetlerde %20 ilave bir tasarruf sağlanabilmektedir. Bu uygulama bütün yol inĢaatlarında, demiryolu
setlerinde ve stabilizasyonlarında, havaalanlarında, otoparklarda, orman yollarında, bölünmüĢ yollarda,
barajlarda, göletlerde,katı atık, sıvı atık ve tehlikeli atıklar depolama alanlarında, erozyon kontrolünde ve
kısacası stabilizasyonun kullanılacağı bütün inĢaat alanlarında kullanılabilmektedir.
55
GELENEKSEL YÖNTEM
Alt eğim düzenli bir Ģekilde sıkıĢtırılmalıdır; yeterli
derecede stabil olmadığından dolayı çimento yada
kireç ile stabilize edilmelidir ve daha iyi özelliklerde
bir dolgu malzemesi ile yer değiĢtirilmelidir
CONSOLID SĠSTEMĠ
Consolid Sistemi‘nin uygulaması, alt temel ve
temel altında zemin için gerekli olan
iyileĢtirmenin sağlanmasını gerçekleĢtirmiĢtir;
Eğer eksik orandaki zemin çeĢidini ilave etmek
gerekiyorsa, inĢaat alanına çok yakın bir yerde
yer alan kil benzeri malzemelerin bile kullanımını
sağlamaktadır.
ALT TEMEL
Eğer inĢaat yapılacak alandaki zemin, alt temel için Eğer zemin yeterince stabil değilse, ıslak CBR
kabul edilebilir durumda değilse ve çimento ve kireçle değerini 10-20 kat artırabilir.Çoğu zemin
stabilize edildikten sonra bile istenen değerleri çeĢitlerinde temel altı için gerekli zemin
vermiyorsa, yerleĢik zeminin kazılarak baĢka bir dolgu kullanılarak temel için gereken CBR değeri
malzemesi ile değiĢtirilmesi gerekmektedir.
yakalanmıĢtır. Gerekli taĢıma kapasitesine
ulaĢmak için dolgu malzemesinin karıĢtırılması
gerekir.
TEMEL ZEMĠNĠ
Temel zemini her zaman için yerleĢik zemin istenen YerleĢik zeminde, özellikle sıkı zeminlerde,
kalitede olmadığı için baĢka bir alandan nakledilir. zayıflayan temel altını iyileĢtirdiği için taĢıma
Genellikle çakıl ve kırılmıĢ agrega ilave edilir,bu alan açısı iyileĢtirir ve çok sağlam bir ana temel
trafik yoğunluğuna duyarlı bir bölge olduğu için trafiğik oluĢturur. Bundan dolayı dolgu malzemesi
yoğunluğunun baskısı ile sürekli bir malzeme kaybı taĢınmasına ihtiyaç kalmaz.
olur.( Ageraga‘dan %30 toz haline gelir ve bu da
temelde zayıflık oluĢturur.)
56
4.
CONSOLID SĠSTEMĠ ĠLE METRO VE DEMĠRYOLU TEMEL ĠNġAATI UYGULAMALARI
4.1
Demiryolu Temel Stabilizasyonunda Consolid Sistemi Uygulamaları
Ġngiltere demiryolları için yılda ortalama 3 milyon ton balasta ihtiyaç duymakta olup bunun 1,8 milyon
tonu mevcut demiryollarının yenilenmesi için kullanılmaktadır.
Balastın doğası ve kalitesi gayet açık bir Ģekilde bilinmektedir ve oldukça masraflı Ģartları sağlaması
gerekmektedir. Fakat eski, yıpranmıĢ, trafik artıkları (gres, yağ, ağır metaller, organik madde vs.) gibi
kirletici malzemeyle ağır biçimde kirlenmiĢ ve zamanla oluĢan çok sayıda taneyle dolmuĢ olan balastla ne
yapılacağı ayrı bir konudur. Ayrıca, yapı çoğu kez gerektiği kadar stabil değildir; balastın altındaki toprak
set suyun etkisi vasıtasıyla yumuĢar ve balast taĢlarının er ya da geç balastı dolduracak olan çamurun
içine batmasına izin verir.
Bu tür hafriyat balastı kolaylıkla bertaraf edilemez, çünkü kirlenme süreci balastı özel yerlere boĢaltılması
gereken bir malzemeye dönüĢtürür ki bu da büyük masraflar doğurabilir.
Bu kirlenmiĢ balastların yapı ve alt eğimde hammadde olarak kullanılmak üzere geri dönüĢümü ise
CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin önceden karıĢtırılabilmesiyle gayet baĢarılı bir Ģekilde karĢılanabilen bir meseledir.
Bu, taĢocağı sanayisine yeni ürünlerin özel bir müĢteri dalına, yani bu durumda demiryolu sistemiyle ilgili
olan herkesi sunulması için yine bir baĢka alan sunar. Uygun iĢleme yapılıp toprak karıĢımı mümkün olan
en yüksek mekanik stabiliteye ayarlandığında, önceden iĢlenmiĢ bir malzeme hem yapı, hem de alt eğimin
stabil kalmasını ve gelecekte bakım gerektirmemesini temin eder. Bu katmanlardaki ıslahat, geçen yıllarda
Çek Cumhuriyeti‘nde yapılan birtakım uygulamaların pratik sonuçlarının da gösterdiği gibi önemli
ölçüdedir.
Tüm durumlarda toprak katmanlarının tatmin edici olmayan yük taĢıma değerlerinin büyük ölçüde
yükseltilmesi ve neticede düĢük hızlı kesimleri yüksek hızlara terfi ettirmek mümkün olmuĢtur. Bölgede
mevcut olan ve gömülü balast malzemesiyle ıslah edilen toprak, bu amaç için ideal bir temel teĢkil
etmekte ve aksi takdirde yapılması gereken, fazla iĢgücü ve masraf gerektiren balast malzemesi ıslahatını
önlemektedir.
57
Demiryolu Platform Temel ĠnĢaatı, Macaristan, Almanya
Yapı ve alt eğimdeki düĢük MPa değerleri, bu kesimlerdeki hızın düĢürülmesini gerektirir. Yukarıdaki
çizelgede yer alan bütün örneklerde MPa baĢlangıç noktası çok düĢük olmuĢtur (5 ila 10); ―yerinde‖ iĢleme
yapılarak MPa değerlerini 10 misli, hatta daha da fazla yükseltmek mümkün olmuĢ ve trafik altında ıslahat
seviyesi daha da artmıĢtır. Artık uygulama sahalarında ―yavaĢ hareket‖e lüzum kalmamıĢtır. Yapı ve alt
eğim malzemesinin ―plant içerisinde‖ hazırlanması, kalitenin tam olarak gereken değerlere ayarlanmasını
mümkün kılmaktadır. Aynı zamanda müĢteri bir baĢka yükten, yani aĢınmıĢ hafriyat balast malzemesiyle
ne yapılacağı sorunundan da kurtarılabilmektedir. Nakliyatın da yenileme masraflarına büyük ölçüde
katkıda bulunduğu göz önüne alındığında, bu hizmet hükümete daha düĢük maliyetlerle daha iyi sonuçlar
elde etme çabalarında yardımcı olacaktır. TaĢocağından yeni balastın getirildiği konteynır, kirli hafriyat
balastını da geri dönüĢüme getirmekte kullanılabilir. Uygun bir Ģekilde iĢlendiğinde süre sınırı olmaksızın
taĢocağında olduğu gibi aynı zamanda stratejik destek merkezlerinde de depolanabilir ve demiryollarının
yenilenmesini üstlenen müteahhidin kullanımına sunulabilir. Hem yapı, hem de alt eğimdeki nem içeriğinin
böyle iĢlenen malzemeyle denetlenmesi suretiyle, gelecekte setin uzun zaman dilimleri boyunca nem veya
58
fazla suya maruz kalması riski söz konusu olmayacağı gibi don kaldırma ile ilgili herhangi bir sıkıntı da
meydana gelmeyecektir.
Demiryolu inĢaat uygulamaları alanında CONSOLID sistemi, mevcut toprağın demiryolu temel
katmanlarında kullanılmak üzere ıslah ve stabilize edilmesi için kullanılmaktadır. CONSOLID ile yapılan
toprak ıslahatında hedef, üzerine bir temel zemini ya da bir alt eğim ıslahat katmanı ekleyebileceğiniz
stabil ve yoğun bir yüzey elde etmektir. CONSOLID ile yapılacak bir ıslahat, temel zeminin yerini alabilir.
ĠĢlenen toprak, temel zemininin ve donmaya karĢı koruma katmanının yaptığı iĢi üzerine alır.
CONSOLID SĠSTEMĠ, ilerleyen sayfalarda Çin Demiryolu Ġdaresi‘nce, planlanmıĢ Sui-Yu hattına göre ve
Almanya‘daki Deutsche Bahn AG (DB) tarafından kullanılan tarifnamelere dayanılarak belirtildiği üzere,
balastsız demiryolu inĢaatı için tamamen farklı bir alternatif sunmaktadır.
AĢağıda, bu üstün tarifnamenin tek bir bölümünü yorumlayıp, her bir adımda CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin
kullanıldığı olası alternatifleri açıklamaktayız.
Asıl farklılık, CONSOLID SĠSTEMĠ kullanılarak setin temeli, alt temeli ve alt eğimindeki su/nem içeriğinin
olumsuz etkisinin tamamen kontrol altına alınabilmesi ve böylelikle bozulup Ģeklini kaybetmeden
öngörülen düzeyde kalan ve trafik altında zamanla yoğunlaĢan bir oluĢumun meydana gelmesi olacaktır.
Nemin, yılın nemli dönemlerinde kabarma ve kuru dönemlerinde büzülme Ģeklinde bir döngüye yol açmak
suretiyle gösterdiği olumsuz etki, artık performans açısından önem taĢımaz; çünkü artık söz konusu
değildir.
4.1.1 Consolid Sistemi’nin Uygulama Metodu
4.1.1.1
Prosedürün Tarifi ve Uygulama Metodu
CONSOLID sistemi, iki katkı maddesi toprağa eklendikten sonra toprağın ince tanelerinin kümelendiği
(ezildiği), toprak—katkı karıĢımının daha kolay sıkıĢtırılabildiği, sıkıĢtırılan toprağın suyu kovucu özellik
kazandığı ve böylece kuruluğunun arttığı bir toprak ıslahatı sistemidir.
Consolid sisteminin bu özellikleri, sistemi yapıların suya karĢı korunması ve kaplama tabakası ile birlikte
trafik yükü düĢük yolların ıslahatında kullanılmaya uygun hale getirmektedir. Ġki katkı uygulanır: sıvı
Consolid 444 (C444) ve toz halindeki Solidry.
C444 toprak tanelerini kuĢatan su tabakasını parçalar ve ince taneler (boyutu 0,06 mm.nin altındaki
taneler) kümelenir. C444 bir bağlayıcı değildir, fakat su kovucu etkisi vasıtasıyla toprağın bazı özelliklerini
iyileĢtirir. Orta seviyede asidiktir (pH = 6), amonyum kokusuna sahiptir ve bunun yanında yüksek
sıcaklıklarda dahi yanıcı değildir. Zehirli olmamakla birlikte çevre dostudur. ĠĢlem kalıcı olup toprak suyu
kaybettikten sonra tersinmez hale gelir.
59
SOLIDRY bir çimento ve kalsiyum hidrat karıĢımının tanelerini çevreleyen bir konsantre maddedir. Toprak
kapileritesini ve su emiĢini azaltarak veya yok ederek toprağın sıkıĢmasını iyileĢtirir.
ĠĢlenen toprağın özellikleri iĢlenmeyene kıyasla aĢağıdaki Ģekildedir:

Gözeneklerdeki suyun atılması sebebiyle sıkıĢtırılmanın daha kolay olması

Kapiler su yükseliĢinin azalması veya ortadan kalkması

Su geçiriminin azalması

En uygun sıkıĢtırma su içeriğinin azalması, sıkıĢtırılan toprağın hacim yoğunluğunun artması
(ezilme neticesinde kenetlenme miktarının artmasından dolayı bu özellikler değiĢmeyebilir)

Ġnce tanelerin zaman içinde sürekli olarak ezilmesi

Suya hassasiyetin azalması veya tamamen kaybolması

Ön sıkıĢmanın daha yüksek su içeriğinde gerçekleĢmesi halinde sonraki sıkıĢma sonunda kuru
hacim yoğunluğundaki artıĢın daha fazla olması

Suyun daha iyi engellenmesi

CONSOLID tabakasının yüzeyi daha fazla tabakanın yerleĢtirilmesine imkan sağlar.
Uygunluk koĢulları:
Ġnce tane içeriği (0,06 mm.den küçük parçalar) en az % 20 olan ve buna ek olarak uygun miktarda çakıl
(kumlu çakıl) içeren topraklar baĢarılı bir Ģekilde ıslah edilebilmektedir. Bir ölçü sıkı toprak ve 3 veya 4 ölçü
kumlu çakıl, uygun bir bileĢim sağlar. Çakıl büyüklüğündeki parçalar sıkı toprağın karıĢtırılmasını
kolaylaĢtırır.
Geçirimsiz kısmın plastisite indisi (Ip) % 21‘den, ürün alma noktası da (wL) % 40‘tan yüksek olmamalıdır.
En yüksek tane boyutu (dmax) yaklaĢık 20 ila 30 mm.dir.
Daha önce ıslahat yapılmamıĢ olan taneli topraklar, organik topraklar (Macaristan Normu 14043) veya aĢırı
kireçli topraklar (alkalin reaksiyonu sonucu) bu iĢlem için uygun değildir. Kuvvetlice sıkıĢık toprakların (Ip
% 20‘nin üzerinde) iĢlenmesi, katkıların her zaman aynı ölçüde karıĢtırılmasının mümkün olmamasından
dolayı zor olur.
4.1.1.2
Yol yatağı için teknik gereksinimler
Genel gereksinimler
Balastsız demiryolu, aĢağıdaki koĢullar altında inĢa edilmemelidir; inĢaat sonrası sedimantasyonun, jeolojik
yer altı koĢullarının karmaĢıklığından dolayı isabetli bir biçimde kestirilemez durumda olması ve yol yatağı
yüzeyinden hesaplandığı zaman yer altı su düzeyinin 1.5 m.den yüksek olması.
CONSOLID ile iĢlenen toprak katmanlar her türlü suya karĢı engel teĢkil etmektedir ve bundan dolayı, yer
altı suyunun düzeyi kontrol edilebilir olup, 1.5 m.nin altına da indirilebilir; böylelikle geçici olarak taĢkın
60
altında kalmıĢ alanlarda bile inĢaat mümkün hale gelir.
Jeolojik KeĢif
Jeolojik keĢif, ilgili geçici otoyol inĢaatı gereksinimlerini karĢılamalıdır.
Jeolojik keĢif; temel, alt temel ve dolgu malzemelerinin özelliklerine dair doğru jeolojik veriler, yol
temelinin toprak oluĢumu üzerinde yapılan ölçümler hakkında gerekli jeolojik bilgiler ve yol yatağını teĢkil
eden malzemelerin dönüĢüm özelliklerini sunmalıdır.
Jeolojik keĢif için yol boyunca kesitler düzenlenmeli ve aralıklar 50 m.yi geçmemelidir. GeçiĢ kısımları ve
yolun karmaĢık yapılı bölümleri için aralıklar daha kısa olmalı ve keĢif için dikey kesitler oluĢturulmalıdır.
Kesitteki jeolojik araĢtırma noktalarının sayısı üçten az olmamalı ve keĢifte kapsamlı araĢtırma tekniği
kullanılmalıdır.
Sedimantasyon denetimi
ĠnĢaat sonrası yol yatağı sedimantasyonu 30 mm.den, düzgün olmayan sedimantasyon da 20 m.ye 20
mm.den fazla olmamalıdır.
CONSOLID ile iĢlenen topraklar yüksek düzeyde stabildirler ve iĢlenen malzemenin geçirimsiz olma
özelliğinden ötürü çöküntülerin suyla akıp gitmesi mümkün değildir. Bir kez teĢkil edilen zemin, kalıcı olur.
Yol yatağı sedimantasyonu için sistematik bir gözlem, analiz ve ölçüm yapılmalı, yol boyunca gözlem
kesitlerinin aralıkları 20 ila 50 m. olmalı ve jeoloji çeĢitliliği ve arazi biçimlerinin çok olduğu yol kesimleri ile
geçiĢ kısımları için aralıklar uygun biçimde sıkıĢtırılmalıdır. Yol yatağı inĢaatı tamamlandıktan ya da
önyükleme testi yapıldıktan sonra en az altı aylık bir gözlem ve ayarlama dönemi ayrılmalıdır. Balastsız
demiryolu, ancak stabil çöküntünün analiz ve ölçümü yapıldıktan ve inĢaat sonrası sedimantasyon
ölçütlere uygun olduktan sonra döĢenmelidir.
Doğru demiryolu seti için geçerli olan temel ölçütler, CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin kullanımı için de gereklidir:
Üst katmanlarda olduğu kadar, derinlerdeki jeolojik durumu da bilmeniz, tasarlanan setin bozulup Ģeklini
kaybetmeden yükü taĢıyabileceğinden emin olmanız gerekmektedir. Asıl farklılık, yerel sorunlarla nasıl baĢ
edileceği hususunda kendini gösterecektir, zira CONSOLID SĠSTEMĠ her türlü yerli toprakta önemli ölçüde
düzelme olanağı sağlar ve bu da dıĢarıdan A ve B grubu malzeme gerekliliğini önemli ölçüde azalttığından
ya da setin yalnızca yerli malzemeden yapılabilmesine olanak verdiğinden dolayı büyük farklılık meydana
getirir. Her türlü yerel toprağın kolaylıkla sakıncasız inĢaat malzemesi haline getirilebilmesinden dolayı,
arzu edilen sıkıĢma kuvveti, yoğunluğu ve yük taĢıma kapasitesinin elde edilebilmesi için sadece gerektiği
zaman eksik kısımların ilave edilmesi yeterli olabilir. Uygun olmayan yerel koĢullar da bu Ģekilde, eski usul
inĢaatlarda söz konusu olan kaygılara meydan verilmeden kolaylıkla kontrol altına alınabilir ve nemin her
türlü set üzerindeki olumsuz etkisinin tamamen kontrol altına alınmasının yanında, arzu edilen yüklenme
kapasitesi bile yerel ihtiyaçlara göre ayarlanabilir.
61
Yol yatağının yapısı
Yol yatağı, üst katman ve alt katmandan oluĢur. Üst katman, farklı sınıflara ait ezilmiĢ taĢlar ya da
çakıldan meydana gelmekte olup, yüzey tabakası ve beton destek katmanının toplam kalınlığı 0.7 m.nin
üzerinde olmalıdır; alt katman ise 2.3 m. kalınlıktadır ve dolgu malzemesi de A veya B grubu kaba toprak
veya ıslah edilmiĢ toprak olmalıdır.
Üst tabakanın sıkıĢtırılması iĢlemi Tablo 3.3.1.2.4‘deki ölçütlere, alt tabakanın sıkıĢtırılması iĢlemi de Tablo
3.3.1.2.4 ‘deki ölçütlere uygun olmalıdır.
Dolgu malzemeleri
Kalınlık SıkıĢtırma standartları
K30 Temel
Evd Dinamik
katsayısı
dönüĢüm
(Mpa)
modülü (Mpa)
≥ 190
≥ 55
SınıflandırılmıĢ
ezilmiĢ taĢ ya da
çakıl karıĢımı
SınıflandırılmıĢ
0,55
ezilmiĢ taĢ ya da
çakıl karıĢımı
Orta
büyüklükteki
0,15
kaba kum
≥ 190
≥ 55
≥ 130
≥ 45
Not
Gözeneklilik
(n)
% 18
Yol seti
% 18
YumuĢak kayalar,
rüzgardan ağır aĢınmıĢ
sert kayalar ve toprak
kesikleri
Tablo 3.3.1.2.4 Yol yatağının üst tabakasının dolgu malzemeleri için sıkıĢtırma standartları ve
gereksinimleri
Not: Yol yatağının üst katmanına dair K30, Evd ve n olmak üzere üç madde, aynı anda kontrol edilmeli ve
hepsi de sıkıĢtırma standartlarına uygun olmalıdır.
Dolgu
malzemeleri
Kalınlık
A grubu, B 2.3 m.
grubu ve ıslah
edilmiĢ toprak
SıkıĢtırma
derecesi
Ġnce toprak Kaba
tanecikleri
toprak
tanecikleri
K30
Temel ≥ 110
≥ 130
katsayısı
(Mpa)
Evd Dinamik ≥ 0,95
≥ 0,95
dönüĢüm
modülü
(Mpa)
Gözeneklilik
% 28
(n)
Çakıllar
≥ 150
≥ 0,95
% 28
Tablo 3.3.1.2.5 Yol yatağının üst tabakasının dolgu malzemeleri için sıkıĢtırma
standartları
ve gereksinimleri
Not: Islah edilmiĢ toprak için, ancak uyarlayıcı inĢaat sınaması ve denetimi yapıldıktan sonra kullanılması
mümkün olabilir.
CONSOLID ile iĢlenmiĢ olan yol yatağı malzemesi, gereken sıkıĢtırma kuvvetine göre ayarlanabilir ve bu
62
kuvveti nemli koĢullar altında da muhafaza eder. Yapılan iĢleme, toprak karıĢımlarının sıkıĢtırılabilirliğini
arttırır.
Yol yatağı temel düzleminde, beton temelinin altında ve yol yatağı temel düzleminin her iki tarafında, % 4
eğim drenajları inĢa edilmelidir.
Yeni demiryolu hattı için Germen donma önleyici katman: Dpr = 1,00, 10-5 m/s ≤ K ≤ 10-4 m/s, Evz 120
N/mm2
CONSOLID ile yapılan iĢleme, k değerlerini önemli ölçüde, iki kuvvet veya daha yüksek oranda azaltır,
iĢlenen toprak tamamen geçirimsiz olur ve nem çok az bulunduğu ya da hiç bulunmadığı zaman,
donmadan dolayı bir hasarın meydana gelmesi söz konusu olamaz.
Daha önce bahsedildiği gibi, CONSOLID SĠSTEMĠ ile yapılacak alternatif tasarım, yerli toprakların iĢlenerek
ıslah edilip yol yatağının üst ve alt tabakaları için belirtilmiĢ olan ölçütlere yaklaĢtırılmaları ya da üzerine
çıkarılmalarının mümkün olup olmadığının denetlenmesi ile baĢlar. ĠĢlemenin nemin etkisini tamamen
kontrol altına alması, ıslak CBR değerlerinde muazzam iyileĢmelere ve k değerinde geçirimsiz koĢula doğru
büyük bir gerilemeye yol açar ve böylelikle çoğu kez sadece yerli toprakları kullanarak çalıĢmak mümkün
olur.
Alt eğimde ise stabil bir koĢul sağlamak gerekli olacaktır ve bu da üstte mutlak stabil oluĢumu elde etmek
için gerektiği kadar iĢlenmiĢ tabakanın inĢa edilmesine olanak vermektedir. Çoğu kez sadece 250 mm.lik
bir tabakanın iĢlenmesi gerekli olacaktır; ancak arazi koĢulları çok kötü olduğu takdirde ikinci ve hatta
üçüncü bir katman gerekli olabilir.
CONSOLID SĠSTEMĠ‘nin çok önemli bir avantajı da, her türlü yerli toprağın önemli ölçüde ve kalıcı bir
Ģekilde ıslah edilebilmesi ve bunun sadece ―in place‖ (yerinde) yapılmakla kalmamasıdır. Çoğu zaman,
özellikle de yerli toprağın en iyi verimi sağlamak için eksik kısımlar eklenerek ıslah edilmesi gerektiğinde,
malzemenin ―in plant‖ (fabrikada) önceden karıĢtırılıp zaman sınırlaması söz konusu olmaksızın
depolanması, gerektiğinde sadece OMC‘ye getirilip inĢaat malzemesi olarak kullanılması ve son düzeltme
ve sıkıĢtırmanın yapılması mümkün olacaktır. Bu da malzemenin sadece yerel gereksinimlere göre
ayarlanmasını değil, aynı zamanda malzemenin nemli dönemlerde, sahada yapılan çalıĢmanın geçici olarak
durdurulduğu zamanlarda önceden karıĢtırılmasına da olanak verecektir. Yol temizliği sırasında elenen atık
malzemenin ıslah edilmesi ve geçirimsiz inĢaat malzemesi haline getirilerek özel dolgu alanlarında kirli
malzeme olarak ortadan kaldırılmaktan kurtarılması da mümkündür.
Yol yatağının altındaki kısımlar
Yol yatağının altındaki kısmın inĢası için, A grubu veya B grubu dolgu malzemeleri ya da ıslah edilmiĢ
toprağa öncelik verilir. Hiçbir ıslahat ya da diğer bir etkili kuvvetlendirme iĢlemi yapılmadığı takdirde, C
grubundaki ince topraklar, alüvyon, yumuĢak kayalar ve kaba toprağın kullanımı uygun görülmez.
63
SıkıĢtırma standardı, Tablo 3.3.1.2.6‘deki ölçüte uymalıdır.
Dolgu
malzemeleri
Set
yüksekliği
(m)
A grubu, B ≤ 8
grubu ve ıslah
edilmiĢ toprak
SıkıĢtırma
derecesi
Ġnce toprak Kaba
tanecikleri
toprak
tanecikleri
K30
Temel ≥ 100
≥ 120
katsayısı
(Mpa/m)
Kh SıkıĢtırma ≥ 0,93
≥ 0,93
faktörü
Gözeneklilik
% 30
Çakıllar
≥ 140
≥ 0,93
% 30
Tablo 3.3.1.2.6 Yol yatağının altındaki kısımda bulunan dolgu malzemeleri için sıkıĢtırma
standartları ve gereksinimleri
Not: Islah edilmiĢ toprak, kullanılmadan evvel mühendislik uyarlılık sınamasından ve denetiminden
geçirilmelidir.
Set 8 m.den yüksek olduğunda ve yan eğimler için sıkıĢtırma standardı yol yatağının alt tabakası için
olanla aynı olduğu zaman yan eğimler için muhafazaları kuvvetlendirin.
Yol yatağının altında, yol yatağı tabakalarının uygun biçimde sıkıĢtırılmasını sağlamak için alt eğim
malzemesinin iyi sıkıĢtırılmasını sağlamak gereklidir. Eğimlerdeki yük dağılımının 60º ile 90º arasında bir
açı takip ettiği göz önüne alınarak, alt temel ve alt eğimin alt tabakalarının da uygun olarak geniĢletilmesi
gerekecektir. Bu derinlikte, bu stabil koĢulun sağlanması için kireç veya çimentonun kullanımı kabul
edilebilir. Üst tabakalar için hidrolik bağlayıcıların kullanılması, demiryolu trafiğinin dinamik kuvvetleri
altında stabilize edilmiĢ tabakanın yıkılmasına sebep olacak çok kırılgan koĢullara ya da esnek alt eğimde
ağır deformasyonlara yol açabilecek çatlaklar neden olur. Alt eğimin taĢıma kuvvetine uygun hareket
edilmesi, tasarımda yol yatağında iĢlenen katmanların gereken boyutlarda olmasını sağlar. CONSOLID
SĠSTEMĠ her türlü toprağın kullanılmasına olanak verir, zira hepsi de önemli ölçüde ıslah edilip sakıncasız
inĢaat malzemesi haline getirilebilir ve bundan dolayı inĢaatta malzemelerin yasaklanmasına gerek
olmayacak ve hepsi de killi, alüvyonlu topraklar gibi kalıcı bir Ģekilde ıslah edilebilecektir.
Diğer Gereksinimler
EĢit dağıtılmamıĢ olan ve yumuĢak yüzeyli, kompleks özelliklere sahip yumuĢak çiftlik arazisi toprağı ile
uğraĢılırken, toprak değiĢtirme, çit ve ağ yapısı ve diğer etkili çöküntü kontrol yöntemleri gibi yollara
baĢvurulmalıdır.
Yarım değiĢiklik ve dik eğimli yol yatakları için, yatay sertlik ve eĢit dağılımı sağlamak amacıyla bazı
iĢlemeler yapılmalıdır.
Yan yol demiryolunun beton temeli altında kazıklı destek yapısı kullanılmalı, yan yolun her iki tarafında da
bazı geçiĢ yöntemleri kullanılmalıdır.
64
Her türlü toprağın ıslah edilebilmesi doğrultusunda, yumuĢak topraklar bile balastsız demiryolu inĢaatında
göz önünde bulundurulabilir. Bu tür topraklarda, eksik kısımların eklenmesi suretiyle kalbur eğiminin
ayarlanması gerekebilir, ancak gereken yüklenme kapasitesine göre düzeltilmeleri de mümkündür. TaĢıma
kuvvetinin aynı toprağın iĢlenmemiĢine göre 20 kata kadar yükseltilmesiyle, mevcut olan tüm yerel
koĢulların kontrol altına alınması mümkün hale gelir. ĠĢlenen toprak, aynı zamanda barajı koruyan
demiryolu setinin her iki tarafındaki eğimler üzerinde hidrolik basınç ve meteor suyuna karĢı herhangi bir
muhafazayı mümkün kılar. Böyle eğim muhafazalarının en baĢında, erozyona karĢı da etkili olmak üzere,
ince bir verimli toprak yerleĢtirmek suretiyle sahanın ekime açılması kolay olacaktır.
4.1.2 Planlama AĢamasında Edinilecek Veriler Ve ĠĢ Mahallindeki Üzerinde Durulması
Gereken Konular
4.1.2.1
Edinilmesi zaruri veriler
Edinilecek veriler aĢağıdakileri kapsamalıdır:

Malzemenin kazanıldığı yer

Gerekli olduğu taktirde, malzeme çıkarım bölgesi

Malzeme kazanımında toprakların tasnif özellikleri (Macaristan Normu 14043/3-4-S)

Büyük yapılar için, belirlenen yoğunluk derecesiyle orantılı su içeriği (örneğin Wopt + % 3)

ĠnĢa edilecek geçirimsiz katmanın (gövde) belirli en yüksek geçirgenlik değeri

Gerekli teknik veriler
4.1.2.2
(k = m/sn)
Edinilecek verilerle ilgili olarak iĢ mahallinde yapılması gerekenler
ĠnĢaat müteahhidi çalıĢma mahallinde planları gözden geçirirken, inĢaatçı tarafından temin edilmesi
mecburi olan verilerin mevcut olup olmadığını kontrol eder. ĠnĢaatçı bunları temin edemediği takdirde,
aĢağıdakileri belli bir sırayı takip ederek gerçekleĢtirmelidir:
4.1.2.3
Uyumluluk Testleri
Yerinde örnek alımı
AĢağıda uygunluk testi için gereken toprak örnekleme prensipleri verilecektir. Bu, planlama için gereken
toprak araĢtırma mekaniği ile aynı değildir ve toprak mekaniği uzmanının fikrini oluĢturma amacını
gütmemektedir. Bu test, Consolid sisteminin uygunluk testidir.
Toprak ıslahatı inĢaat mahallinde yapılacağı takdirde, toprak mekaniği uzmanının fikrine göre yapılan plan
temsili toprak numunelerinin yerleri ve yakınlıklarını gösterecektir. Yer belirlemede Macaristan Normu
15221‘de belirtilen hususlar dikkate alınmalıdır.
Numune alımında toprak örnekleri teĢhis edilmeli ve aĢağıdaki hususlara göre gruplandırılmalıdır:
65

Çakıl: Çapı 2 mm.nin üzerinde yuvarlak biçimli ayrı mineral tanelerinden müteĢekkil.

Kum: Çapı 0,1 ile 0,2 mm. arasındaki taneler. Taneler yine çıplak gözle ayırt edilebilmektedir.
Kuru halde kenetlenme olmamakla birlikte, ıslakken elle Ģekil verilebilirler.

Kumlu taneler: Taneli kuru haldeyken elde ufalanabilir, fakat nemli ise yuvarlanması gayet zor
olur. Suya doyurulduğu zaman çalkalama halinde yüzeyinde su görünür. Kuruyken küçük
yumrular halinde birleĢebilir. Bu yumrulara parmaklar arasında hafifçe baskı uygulandığında,
toprak dağılıp gider.

Çamur: Kuruyken katı çamur topaklarını parmaklar arasında sıkıĢtırıp ezmek zor olur.
Nemliyken bükülebilir ve el yıkandığında kolaylıkla temizlenirler. Avuçla top Ģekli verildiğinde
bozulmadan Ģekil alabilirler.

Kil: Kuruyken sert olup parmaklarla ezilemez. Bıçakla kesildiği zaman kesilen yüzey düz ve
parlak olur. Kil ne kadar sıkı olursa, kesilen yüzey de o kadar düzgün olur. Islatıldığı zaman
uzun süre kolayca Ģekillendirilebilir. Elde ince bir Ģerit halini alır, dokununca sabun hissi verir
ve akan suyun altında yıkanarak çıkarılamaz.
Topraklar her zaman tek baĢlarına bulunmazlar, bunun yerine birbirlerine karıĢmıĢ halde olabilirler.
Organik malzemelerle kirletildikleri takdirde, bu durum koku veya lifli yapıdan anlaĢılabilir.
4.1.2.4
Laboratuar testleri
Seçilen toprak(lar)ın tespit testleri Macaristan Normu 14043‘e göre yapılmalıdır. Toprak gereksinimleri:

d = 0,06 mm.nin altındaki parçaların oranı asgari % 20

dmax = 60 mm.

d = 0,5 mm.den küçük parçaların plastisite indisi Ip = % 20; ürün alma limiti wL = % 40‘ın
üzerine çıkmamalıdır
Buna ek olarak toprak(lar)ın azami kuru hacminin yoğunluğu ve en uygun sıkıĢtırma su içeriği de
belirlenmelidir (Macaristan Normu 14043/7).
SıkıĢtırılabilirlik testi (Proctor) yapılmalıdır.
Bu testler, su ekleyerek yapılan deneme testinin değerlendirilmesi vasıtasıyla değiĢtirilebilmektedir.
Deneme testi, kendisi için ayrı bir test sayfası yayınlanacak olan özel bir Consolid laboratuar cihazıdır.
ĠĢlenecek toprak gereksinimleri karĢılamıyorsa, karıĢımın iki topraktan hazırlanması gerekir.
Bu Ģekilde hazırlanan toprağın su içeriğinin belirlenmesi gerekir (Macaristan Normu 14043/6).
Önceden yapılacak testte toprağa (toprak karıĢımına) toprağın kuru kütlesinin % 0,04‘ü oranında 1‘e 4
seyreltilmiĢ C444 kimyasal maddesi eklemek ve ardından bir dakika sürekli olarak karıĢtırmak uygun
olacaktır. Bunun ardından toprağın kuru kütlesinin % 0,5 ila % 1‘i kadar Solidry eklenerek bir dakika daha
sürekli karıĢtırılır.
66
KarıĢım 15 dakika kadar bekletilmelidir. Daha sonra azami kuru hacim yoğunluğu ve en uygun su içeriği
belirlenmelidir (Macaristan Normu 14043/2). Toprak test için ancak bir defa kullanılabilir.
4.1.2.5
Eklenen su testi
CONSOLID sistemi ile iĢlenen toprak sıkıĢtırılmalı, ardından gereken ölçümler yapılmalı (kütle, Proctor ve
su içeriği) ve daha sonra numune parçaları 80 ila 90°C sıcaklıktaki kurutma fırınına atılarak 24 saat
boyunca kurutulmalıdır. Bundan sonra ölçümler tekrarlanır. Sonuçlar test sayfasına geçirilir. Test parçaları
açık havada soğutulduktan sonra 2 cm. derinlikte suyun içine konmalı ve test edilecek parçadaki su
hareketi ile ağırlık artıĢı gözlenmelidir. CONSOLID sistemi, eklenen suyun testteki kapiler artıĢı su
seviyesinin 80 mm. üzerinde olmadığı takdirde en iyi kalitede etki gösterecektir. Kapiler artıĢın 80 mm.nin
altında olması halinde, toprak sıkıĢıklık, tane dağılması, ―k‖ çarpanı ve yüklenme kapasitesi ile ilgili
belirlemeler ıĢığında uygulama deneyimlerine uygunluk gösterir.
Eklenen su testi aksesuarları:

karıĢtırma donanımları

denge (% 2‘ye kadar)

pres

ölçme aleti (0,2 mm.ye kadar)
Eklenen su testi toprağın uygun olmadığını gösterdiği takdirde, toprağın yapısı değiĢtirilmelidir. DeğiĢiklik
için gereken tane yapısına sahip toprak, inĢaat sahasına azami 20 km. uzaklıktaki bir ortamdan alınmalıdır.
Test tekrar yapılır.
Test için özel gereksinimler:
Test aĢağıdakiler vasıtasıyla yapılabilir:

uzman bir kiĢi tarafından
4.1.3 CONSOLID Sistemi Demiryolu Temel ĠnĢaatı Tasarımı
Consolid koruyucu katmanı veya katmanları, ön yağ mekaniği testleri kullanılarak yapılmalıdır. Katmanları
belirlenmesi, toprak altının durumu ve yapısına bağlıdır. Demiryolunun en hassas noktası temeldir. Temel
yapımında acelecilik yanlıĢlığa neden olur ve hazır olmasını daha da geciktirir. ÇöküĢün azaltılması, suya
dirençli bir koruyucu katmanın inĢasıyla sağlanabilir. Uygun bir koruyucu tabaka tasarımı, demiryolunun
uzun süre stabilize kalmasını sağlar. Consolid toprak stabilizasyon sistemi, demiryolu temellerinin
stabilitesi ve güvenliğine katkıda bulunmaktadır.
Yapımı tamamlandıktan sonra, Consolid koruyucu katmanı toprak altını bozunma yerine sürekli
sağlamlaĢma süreci için suya karĢı koruyacak ve güvenlik sağlayacaktır. Consolid koruyucu katmanından
ve temelden geçen yağmur suyu, yapıyı eğim bağıntılarına göre terk eder ve kapiler artıĢ koruyucu tabaka
67
tarafından engellenirken toprak altının muhafaza edilmesini sağlar. Koruyucu tabaka olarak Consolid‘in
kullanılması, yükleme kapasitesi değerlerinin yükselmesine yol açar. Ġhtiyaç duyulan koruyucu tabaka
kalınlığı büyük ölçüde toprağın yapısı, su içeriği ve ortamına bağlıdır.
4.1.3.1
Elek yapısı
Demiryolu temellerinin yenilenmesi sonucunda elek yapısı meydana gelmektedir. Elek yapısının oluĢumu
sonrasında 0 ila 12 mm. seviyesindeki gözenekler Consolid sistemi ile iĢlenerek geçirimsiz hale
getirilebilirler ve mükemmel koruyucu tabaka özelliği taĢıyan bir inĢaat malzemesi teĢkil ederler. 0 ila 12
mm.lik tane yapısının kullanılması suretiyle yenileme iĢlemi esnasında daha önce kullanılan temelin
tamamının tekrar kullanılması mümkün olmaktadır. Gözeneklerden toplanan ve zararlı atık olarak
vasıflandırılan malzemeler Consolid sistemi ile hareketsizleĢtirilir. Sistemin bu özelikleri, laboratuarlarda
yapılan yeterlilik testleri ile onaylanmıĢtır. Elek yapıları önceden hazırlanabildikleri gibi topraklarla aynı
Ģekilde saha üzerinde de hazırlanabilmektedirler.
Elek yapılarının kullanımı, önerilen her türlü katman düzeni için uygundur.
Son yıllardaki deneyimlerimiz esasında, dört katman düzeninin hazırlanmasını uygun görmekteyiz:
1. katman düzeni: toprak altının nispeten stabil olduğu, fakat suya karĢı muhafazanın gerektiği durumlar
için önerilebilir.
2. katman düzeni: katman sırasının değiĢmesi haricinde önceki durumun aynısı.
3. katman düzeni: toprak altının yeterince stabil olmadığı durumlarda, koruyucu tabakanın üzerine
yerleĢtirilen kumlu çakıl koruyucu tabakanın yük kapasitesinin artmasını sağlar ve aktarımı ulaĢtırır.
4. katman düzeni: toprak altının yük kapasitesi ölçülemez, saha ölçümleri sonucunda ikinci bir tabakanın
eklenmesine karar verilebilir.
68
ġekil I: Toprak altının yük kapasitesi E2 ≥ 30 MPa.ya ulaĢtığı ya da aĢtığı zaman bu katman sırası
kullanılabilir. Consolid koruyucu katmanında beklenen yük kapasitesi değeri: E2 ≥ 60 MPa
ġekil II: Toprak altının yük kapasitesi E2 ≥ 20 ila 30 MPa olduğu zaman bu katman sırası kullanılabilir.
Consolid koruyucu katmanında beklenen yük kapasitesi değeri: E2 ≥ 60 MPa
69
ġekil
III: Toprak altının yük kapasitesi E2 ≥ 20 MPa olduğu zaman bu katman sırası kullanılabilir. Consolid
koruyucu katmanında beklenen yük kapasitesi değeri: E2 ≥ 60 MPa
ġekil IV: Toprak altının yük kapasitesi E2 ≥ 10 MPa olduğu zaman bu katman sırası kullanılabilir. Consolid
koruyucu katmanında beklenen yük kapasitesi değeri: E2 ≥ 60 MPa
70
Uygunluk testleri ıĢığında, aĢağıdaki teknolojik veriler aktarılmalıdır:

toprak ve gözenek belirleme karakteristikleri ve toleransları

toprağın kuru kütlesinin yüzdesi ve metrekaresi baĢına gereken katkı miktarları
4.1.4 Uygulama Teknolojisi
4.1.4.1
Alanda Consolid stabilizasyonu
Saha üzerinde uygulama araçları

Greyder

Tanker

Muhtelif kazı derinliklerinde kesici

SıkıĢtırma makinesi (örn. keçiayağı silindir ve kauçuk lastikli silindir)

Solidry‘ın yayılması için kullanılacak cihaz (örneğin çimento püskürteci)

Diğer yan donanımlar ve cihazlar
Ön karıĢımların hazırlandığı cihazlar

C444‘ün seyreltilmesi için, akan sıvının miktarının ölçülmesi ve ayarlanmasına uygun pompalı
tank

Güç destekli karıĢtırma makinesi (aralıklı ya da sürekli beslemeyle)

Solidry beslemesinin ağırlığını tartacak cihaz

ĠĢlenen toprağın sahaya naklinde kullanılacak kamyonlar

ĠĢlenen toprağın düzgün dağılımı için gerekli makine ve aletler (örn. Püskürteç)
Uygulama hazırlığı
Bu kısımda yol inĢaatında olağan ve tarifi yapılan çalıĢmaların bilindiği kabul edilerek yalnızca toprağın
iĢlenmesi ile ilgili meselelere değinilecektir.
ĠnĢaat yatağının Ģekillendirilmesinde güçlüklerle karĢılaĢılması halinde, kalitesi için garanti verilemez, yatak
Ģekillendirilirken teknik teftiĢ vasıtasıyla denetleme yapmak gereklidir.
Tamamlanan inĢaatın yüzey sıkıĢması ve yük kapasitesi ölçülmelidir. Aynı zamanda su içeriği numuneleri
alınmalı ve toprağın doğal su içeriği belirlenmelidir.
Ölçüm noktaları, her 1500 m2.ye 1 noktanın düĢeceği bir ağ Ģeklinde düzenlenmelidirler.
71
4. maddenin açıklamasına göre, saha toprağının ıslahat veya toprak karıĢımının yapılmasına gerek
kalmadan iĢlenmeye uygun olup olmadığı anlaĢılabilir. Her halükarda toprağın (ya da karma toprağın)
doğal su içeriği belirlenmelidir. Modifiye Proctor testine göre (Macaristan Normu 14043/7-9) bu değerin
Wopt en uygun su içeriğinden % 2 ila 3 düĢük olması idealdir. Sahaya dıĢarıdan toprak getirilecekse,
arkaya veya yana boĢaltılmalı ve arzu edilen kalınlık elde edilmelidir.
Uygulama, ‗Uygulama‘ bölümünde tarif edildiği Ģekilde yapılmalıdır. Katkılar toprağın yüksek su içeriğinin
en uygun düzeye getirilmesine yardımcı olurlar. Toprak karıĢımının su içeriği bundan az olduğu takdirde,
kesiciden istendiği kadar su beslemesi yaparak arttırma yoluna gidilmelidir.
Eklenecek su miktarının hesaplanması
V(l/m2) = d × w × h
Burada
d = belirlenen kuru hacim yoğunluğu (kg/m3)
w = eksik su içeriği (wopt – 0,02 – wterm)
h = iĢlenecek katman kalınlığı (m)Saha testleri için gereken araçlar

SıkıĢma sınayıcı (tıraĢlayıcı silindir, izotropi sınayıcı)

Su içeriğinin belirlenmesi için gereken cihazlar (kurutucu, denge ya da izotropi sınayıcı)

Yük kapasitesini ölçen disk cihazı
Saha üzerinde hazırlık teknolojisi
A. Teknolojik sıra:

Toprağın gevĢetilmesi gerekirse, greyderin kepçesiyle tarama

Belirlenen miktarda Solidry‘ın yayılması, ölçüm tablasıyla denetleme

Toprağın pullukla ezilmesi, C444‘ün kesiciden önce tankerden adımsız pompayla tek seferde
karıĢtırılması

SıkıĢtırma etaplarının sayısının, keçiayağı veya kauçuk lastikli silindir kullanımına göre
belirlenmesi

Tabakanın profilinin hazırlanması ve nihai sıkıĢtırma

Gereken testlerin yapılması ve belgelenmesi
SıkıĢtırma en baĢarılı bir Ģekilde, keçiayağı silindirle baĢlanıp kauçuk lastikli silindirle bitirildiği takdirde
yapılır. Küçük yüzeylerin sıkıĢtırılması için damgalayıcıların sürekli olarak kullanılması yoluna da gidilebilir.
Toprağın iĢlenmesine ara verilirse, katkının etkisi beklemeyle azalacaktır (Ön karıĢtırma yapıldığında,
karıĢtırılan toprağın baĢka bir yerde depolanması vasıtasıyla bu özellikten faydalanılabilir).
72
1. Mikserde karıĢtırma ve sahaya ekleme teknolojisi
Teknolojik sıra:

Toprak(lar)ın belirlenen miktarlarda karıĢtırma makinesine eklenmesi

Gerekirse suyun eklenmesi

Katkının belirlenen miktarda eklenmesi

KarıĢtırma

Kalite kontrol (suya bırakma testi)

BoĢaltım ve sahaya teslim

Yayma

SıkıĢtırma (teknoloji 5.4.1. maddedeki ile aynıdır)
2. ÇalıĢmanın Kalite Denetimi
ĠĢlenen toprak, uygunluk testlerine göre belirlenen teknolojik gereksinimleri karĢılamalıdır.
Katkıyla iĢlenen alanın her 100 m.de (yatırımcının talebine göre), su geçirmez kısımda da her 500-1000
m2.de kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu arada aĢağıdakiler belirlenmelidir:

Katman sıkıĢması

Katmanın yük kapasitesi

Katmandan alınan karıĢımın su geçirgenliği
Test sonuçlarına göre aĢağıdakiler geçerli olduğu takdirde çalıĢmanın kalitesi uygundur:

SıkıĢma derecesi, uygun görülen seviyeyi yakalamıĢsa (testler dahilinde ve haricinde)

Yük kapasitesi arzu edilen değerde ise (harici olarak)

Toprağın eĢitsizliği belirlenen değeri aĢmamıĢsa (öz, harici olarak)

Suya bırakma testinde kapiler artıĢ izin verilen yüksekliği geçmiyorsa (öz)
Kontrolün belgelenmesi için aĢağıdakileri de kapsayan bina kayıtları tutulmalıdır:

Bina koĢulları, hava durumu verileri

Doğal su içeriği ölçümü sonuçları

Uygulanan karıĢtırma oranları

Kimyasal iĢleme sonrasında yapılan su içeriği ölçümü sonuçları

Talep edilen sıkıĢma derecesi, sıkıĢma ölçümü sonuçları

Belirlenen yük kapasitesi değeri, ölçüm sonuçları
Denetimleri yapan Ģahıslar:

UstabaĢı
73

ĠnĢaat mühendisi

Yönetici

DıĢarıdan yetkili laboratuar

Yatırımcı tarafından kontrol için ödeme yapılmıĢ üçüncü Ģahıs
3. ÇalıĢanların Korunması
Kullanılan kimyasalların sağlığa zararı yoktur, ama yine de göze kaçmaları ya da yiyeceğe karıĢmalarından
kaçınılmalıdır. Çıplak cilde temas eden katkılar bol suyla yıkanıp temizlenmelidir.
Gerekli olan koruyucu araçlar:

Koruyucu eldivenler

Toz maskesi

Koruyucu gözlük
ĠĢçilere kazadan korunma üzerine eğitim verilecek ve bu da çalıĢanların korunmasına dair belgelere
kaydedilecektir.
Makine kullanımına dair iĢçi korunma talimatları, genel talimatlara göre gözlenmelidir.
74
5.
HAVALĠMANI APRON, TAXĠ YOLLARI, ÇEVRE YOLLARI TEMEL ĠNġAATI
75
76
77
6.
LĠMAN, LOJĠSTĠK ALAN TEMEL ĠNġAATI
Roterdam Limanı Hollanda
78
79
80
81
82
6.1
SORUNLU ĠNġAATLAR ĠÇĠN ALT TEMELLER
83
7.
CONSOLID SĠSTEMĠNĠN KULLANILDIĞI ÜLKELER
Bu teknoloji Macaristan, Polonya ve Letonya, Almanya, Avustralya, Avusturya, Almanya, Bulgaristan,
Sirilanka, Güney Afrika, Amerika, Romanya, Çek Cumhuriyeti, Kanada, Hollanda, Fransa, Mısır, Ġsviçre,
Çin‘deki yeni inĢa edilen atık biriktirme alanlarında kullanılmıĢtır.
Almanya, Ġsviçre, Mısır, Polonya, Bolivya, Kanada, Macaristan Consolid Sistemi‘nin ülkelerinde
kullanılmasına dair izin belgesi düzenlemiĢlerdir.
Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Laboratuarında Yapılan CBR testleri Sonuçları
Topra
KullanılanMal
k Tipi
zeme Miktarı
ML-
Proctor
Max.
Max.
Su
Kuru
Yaş
Muhtev
Yoğunl
Yoğunl
ası (%)
uk
uk
KATKISIZ
CL
ML-
KATKILI (1)
CL
ML-
KATKILI (2)
(
&
2.00
18
CL
Test numunesinin ĢiĢme oranındaki azalıĢ:
Test için (%):818
Test için(%): 3000
Test numunesinin CBR oranındaki artıĢ:
Test için (%):545
Test için (%): 935
84
Şişme
CBR
Oranı(
Değer
%)
i
(&Yaş)
1.68
Kuru)
Yaş
7.7
1.80
42
0.22
72
0.06
85
86
87
88
89
ABSTRACT
(Hydrogeological and Geotechnical Requirements for the Construction of Rad ioactive Waste Disposal
Sites with Respect to the CONSOLID-System)
Within the scope of this dissertation, hydrogeological, engineering geological and geotechnical studies
were carried out and critically analyzed for the estimation of the site applicability of a proposed low- and
intermediate-level radioactive waste site (LILRW) at Cernavod?/ Romania. The analysis, studies and
modeling had to bring hints concerning the security of the final storage of the Cernavod? site, in
accordance with the compliance of the severe recommendations of the IAEA-Vienna (International Atomic
Energy Agency).
A series of numerical model calculations were performed in completion of the ?in situö- and laboratoryanalyses. These calculations focused principally on the migration of the radionuclides through the base
sealing and the geological strata.
The results of the calculated models, including numerical simulation of the radionuclides migration, are
leading to the conclusion, that even considering the worst possible suppositions and accidents, the
groundwater in the deeper underground of the waste disposal site will not be reached by the
radionuclides within the institutional control period of 300 years. These modeling results are to be
considered the main focus of the thesis. The numerical 2D-simulation of the radionuclides migration
through the unsaturated strata, represents a new contribution to the site assessment. The model includes
unsaturated soil hydraulic properties determined by laboratory and ?in situ measurements, as well as the
radioactive decay and the adand absorbing properties of the geological formations.
The detailed studies and analysis, which were carried out within the framework of this dissertation,
included also a testing and evaluation of the CONSOLID soil stabilization system, as well as the detailed
laboratory- and field-tests for the proof of a series of geotechnical and hydrogeological improvements,
which a CONSOLID-treated soil is experiencing. For the first time the scientific investigations demonstrate
the suitability and the advantages of this system for such geotechnical applications.
90
91
92
93
NATIONAL CHIEF ADMINISTRATION OF HYDRAULICS
1012 Budapest, Márvány u. 1/c.
H-1410 Budapest, Pf. 213.
Telefon: 375-1244, 201-1729
Telefax: 201-5286
No. of petition:
10.043/1998.
Register number:
341
PERMISSION OF APPLICATION
for making use of
CONSOLID insulation progress
as a new kind of technology
hydraulic engineering
issued on the basis of
documents listed and
on conditions detailed in
enclosed appendixes
Permit
until recalled
valid
(Number of annexes: 1)
The permit has been granted for CONSOLID Swiss-Hungarian joint company
2600 Vác, Derecske dűlő
as designer and integrator of the technology by the National Chief Administration of Hydraulics by
authority got according to decree 234/1996 (XII.26.)
Budapest, 22.01.1999.
Dr. György Szilágyi
head of department
Water recources Management Department
NATIONAL CHIEF ADMINISTRATION OF HYDRAULICS
94
95
1.1992-94. Cegléd, dump 70.000 m2
CONSOLID insulation
2. 1991. Felsőszentiván, thin dung yard 4.000 m2
CONSOLID insulation
3. 1993. M0 highway, earthwork insulation 40.000 m2
CONSOLID insulation
4. 1993. Marcaltő, communal dump 5.000 m2
CONSOLID insulation
5. 1994. Komárom, water basin 5.000 m2
CONSOLID insulation
6. 1994. Nyíregyháza, communal dump 1st stage 32.400 m2 main contract
CONSOLID + 2 mm HDPE foil insulation
SENSOR sensing system
7. 1994. Nagybátony town, communal solid dump 18.700 m2
2 mm HDPE foil insulation
8. 1994. Battonya town, communal dump 4.000 m2
CONSOLID insulation
9. 1996. Dunakeszi, dump No. 2
CONSOLID insulation 50.000 m2
2 mm HDPE foil insulation 130.000 m2
10. 1996. Nádudvar, sewage storage 3.000 m2
2,5 mm HDPE foil insulation
11. 1997. Nyíregyháza, communal dump 2nd stage 33.000 m2 main contract
CONSOLID + 2 mm HDPE foil insulation
SENSOR sensing system
12. 1997. Dömsöd, communal dump 13.000 m2 main contract
CONSOLID + 2 mm HDPE foil insulation
13. 1997-98. Kaposvár, communal dump 65.000 m2 main contract
CONSOLID + 2 mm HDPE foil insulation
14. 1998. Adony, communal dump 22.300 m2
CONSOLID + 2 mm HDPE foil insulation
SENSOR sensing system
15. 1998. Makó, communal dump 20.000 m2 main contract
CONSOLID + 2 mm HDPE foil insulation
16. 1999. Garé, bin for dangerous garbage 22.000 m2
CONSOLID + 2,5 mm HDPE foil insulation
17. 2000. Tiszaújváros, bin for dangerous garbage 18.000 m2 main contract
CONSOLID + 2 ,5 mm HDPE foil insulation
18. 2000. Mosonmagyaróvár, bin for dangerous garbage 46.000 m2
CONSOLID + 2,5 mm HDPE foil insulation
19. 2000. Pusztazámor, communal dump 230.000 m2
CONSOLID + 2,5 mm HDPE foil insulation
SENSOR sensing system
96
97
98