28 eylül 2015 tam ay tutulması

28 EYLÜL 2015
TAM AY TUTULMASI
03.11.47 Yarı gölge konisinin girişi
04.07.11 Tam gölge konisinin girişi
05.11.10 Tam tutulma başlangıcı
05.48.17 Tam tutulma ortası
06.23.05 Tam tutulma sonu
07.27.03 Tam gölge konisinin çıkışı
08.22.27 Yarı gölge konisinin çıkışı
Ay İstanbul’da saat: 07.03’de
Tekirdağ’da saat: 07.08’de batacak.




2015 yılının son tutulması olan tam ay tutulmasını Asya kıtasının batısı, Güney Amerika, Kuzey Amerika’nın
doğusu, Avrupa, Afrika, Pasifik okyanusunun doğusu izleyebilecek. Türkiye’de tam Ay tutulması
İZLENEBİLECEK. Ancak tutulmanın tamamı izlenemeyecek. Tutulmanın son evresi Ay’ın batmasından dolayı
Türkiye’den izlenemeyecek. Tam tutulma anı 2 saat 16 dakika sürecek.
Tutulma ortası anında Ay’ın Dünya’ya olan uzaklığı yaklaşık olarak 355 435 km olacak ve Ay’ın görünür
büyüklüğü 34’ açı dakikası olacak.
Tutulma boyunca Ay, Balık Takımyıldızının önünde olacak.
Türkiye’den izlenebilecek bir sonraki Tam Ay Tutulması 27 Temmuz 2018 tarihidir.
Ay tutulması: Ay, Dünya’nın arkasını
dolanıp gölgesine girdiğinde Güneş
ışığı Ay’a ulaşamaz ve Ay tutulması
olur. Ay Dünya’dan çok uzakta ve
Dünya’nın gölgesi küçük olduğundan
Ay tutulması yalnızca birkaç dakika
sürer. Ay tutulmaları sadece
dolunay evresinde gerçekleşir, Ay
yüzeyini süpüren bir karanlık disk
gölgesini görürsünüz. Bu, Dünya’nın
gölgesidir.
Tutulmanın olabilmesi için, Ay'ın,
Dünya etrafındaki yörüngesiyle,
Dünya'nın Güneş etrafındaki
yörüngesinin kesişim yerlerini
belirleyen düğüm noktalarında veya
bu noktalar civarında (dolunay
safhasında) bulunması gerekir.
Tam Ay tutulması anında Ay, pas kırmızısı rengine bürünür. Ay, Tutulma anında Güneş’ten ışık alamamasına rağmen
Dünya’nın atmosferinden kırılan kırmızı ışığın, Ay’ın yüzeyine ulaşması nedeniyle pas kırmızısı rengini alır.
Ay, Dünya etrafında yılda yaklaşık 12 kez dolanır. Dolayısıyla, eğer Ay'ın yörünge düzlemi Dünya'nınkiyle çakışık
olsaydı, bir yılda 12 kez Ay tutulması meydana gelebilirdi. Fakat durum böyle değildir. Ay'ın yörünge düzlemi ile
Dünya'nınki arasında yaklaşık 5° 9' lık bir açı vardır. Bu açı nedeniyle Dünya, Ay ve Güneş, Ay'ın Dünya etrafındaki
her dolanımında tam olarak aynı doğrultuda bulunmazlar. Böylece her ay bir Ay tutulması oluşmaz. Nitekim bir yılda
hiç Ay tutulması olmayabileceği gibi, en çok üç Ay tutulması meydana gelebilir.
Tam, parçalı ve kısmi olmak üzere üç tip Ay tutulması vardır. Bir Ay tutulmasının tam tutulma olabilmesi için Dünya
ile Ay’ın yörüngelerinin düğüm noktalarında veya düğüm noktalarına çok yakın konumda olmaları gerekir. Aksi
durumda düğüm noktalarının yakınlığına göre parçalı ya da kısmi tutulma gözlenir. Ay’ın uzaklığının tutulmaya etkisi
ise, Ay ne kadar Dünya’ya yakınsa tutulma sürelerinin de o kadar artmasına sebep olur.
ASTRONOM ERKAN ARI
Resim: eclipse.gsfc.nasa.gov
AKA OKULLARI
GÜNEŞ VE UZAY GÖZLEMEVLERİ