Algal Biyoteknoloji Çalışmaları

Yunus Araþtýrma Bülteni 2013 (4): 21-26
www.yunus.gov.tr
ISSN 1303 - 4456
Araþtýrma Makalesi
Research Article
Algal Biyoteknoloji Çalýþmalarý
1
Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Bornova, Ýzmir
Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Balcalý, Adana
3
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi, Çanakkale
4
Erzurum Veteriner Kontrol ve Araþtýrma Enstitüsü Müdürlüðü
2
* Sorumlu yazar: Tel: 0 (322) 3386480 Faks: 0 (322) 3386439
e-posta: [email protected]
Geliþ Tarihi: 10.06.2013
Kabul Tarihi: 01.08.2013
Abstract
Studies in Algal Biotechnology
Today, interest in microalgal biotechnology has mostly been focused on the efficient algae culture technologies to produce valuable
metabolites commercially from algal biomass. Algae can be used in different fields due to the valuable metabolites accumulated in the
cells such as foodsupplement andhealth-protective, animal feed, fertilizerdue tothe healing properties onsoil structure, natural food
colorant, cosmetics as well as wastewater treatment since algae have the ability to bind the metals. At the Ege University, Cukurova
University and Çanakkale Onsekiz Mart University carried out various studies on the production of polysaccharide, fatty acid like as
ARA (arachidonic acid) and EPA (eicosapentaenoic acid), pigments as phycocyanin, phycoerythrin, astaxhantine on the area of algal
biotechnology with the species of Spirulina (Arthrospira) platensis (Nordstedt) Gomont) Haematococcus pluvialis Flotow,
Chlorella vulgaris Beyerinck (Beijerinck), Isochrysis galbana Parke, Nannochloropsis oculata (Droop) D.J.Hibberd,
Phaeodactylum tricornutum Bohlin, Porphyridium cruentum (S.F.Gray) Nägeli (Porphyridium purpureum (Bory de Saint-Vincent)
K.M.Drew & R.Ross). Especially in the process of crop production to be economical during the harvesting clustering methods and
studies are carried out at different wavelengths of light. Recently, the potential of microalgae as a renewable and non-toxic source of
energy has been shown for the production of biofuels. Especially, the studies on the stress factors triggering the increase of the lipid
content of algae, which is also a raw material for biodiesel, have been continuing. Moreover, the use of macroalgae Ulva rigida
C.Agardh ve Gracilaria verrucosa (Hudson) Papenfuss( longissima (S.G.Gmelin) M.Steentoft, L.M.Irvine & W.F.Farnham) as an
organic fertilizer and in hydroponic systems have been studied.
Keywords: Algal biotechnology, microalgal metabolites, algal fertilizer
Özet
Günümüzde mikroalgal biyoteknoloji alanýnda çalýþmalar daha çok algal biyomastan kýymetli metabolitleri ticari olarak üretmek için
verimli alg kültür teknolojileri üzerine yönelmiþtir. Algler, hücre içinde depoladýklarý deðerli metabolitleri sayesinde;gýda desteði ve
saðlýk koruyucu, hayvan yemi, toprak yapýsýný iyileþtirici özellikleri nedeniyle gübre olarak, doðal gýda boyasý, kozmetik sanayinde
kullanýmlarý gibi farklý alanlarda kullanýlabildikleri gibi, metal baðlama yetenekleri sayesinde atýk su arýtýmýnda kullanýlabilirler.
EgeÜniversitesi, Çukurova Üniversitesi ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nde algal biyoteknoloji alanýnda, Spirulina
(Arthrospira) platensis (Nordstedt) Gomont) Haematococcus pluvialis Flotow, Chlorella vulgaris Beyerinck (Beijerinck),
Isochrysis galbana Parke, Nannochloropsis oculata (Droop) D.J.Hibberd, Phaeodactylum tricornutum Bohlin, Porphyridium
cruentum (S.F.Gray) Nägeli (Porphyridium purpureum (Bory de Saint-Vincent) K.M.Drew & R.Ross) türlerinden ARA (arachidonic
asit) ve EPA (eicosapentaenoic asit) gibi yað asitleri, fikosiyanin, fikoeritrin, astaksantin gibi pigment maddeleri ve polisakkarit
üretimi üzerine çeþitli araþtýrmalar yürütülmektedir. Özellikle gerçekleþtirilen üretimin ekonomik olmasý amacýyla hasat iþleminde
kümeleþtirme yöntemleri ve farklý dalga boylarýnda aydýnlatma üzerine de çalýþmalar yapýlmaktadýr. Son yýllarda, mikroalglerin
yenilenebilir ve toksik olmayan bir enerji kaynaðý olan biyo-yakýt üretimindeki potansiyeli de gösterilmiþtir. Özellikle biyodizel için
bir hammadde olan yað içeriðinin alglerde arttýrýlmasýný uyaran stres koþullarý üzerine araþtýrmalar devam etmektedir. Ayrýca,
makroalglerden Ulva rigida C.Agardh ve Gracilaria verrucosa (Hudson) Papenfuss (longissima (S.G.Gmelin) M.Steentoft,
L.M.Irvine & W.F.Farnham)'un organik gübre olarak ve hidroponik sistemde kullanýmlarý da araþtýrýlmaktadýr.
Anahtar Kelimeler:Algal biyoteknoloji, mikroalgal metabolitler, algal gübre.
© Su Ürünleri Merkez Arastýrma Enstitüsü Müdürlügü, Trabzon
22
Gökpýnar vd. / Yunus Arþ. Bül. 2013 (4): 21-26
Giriþ
Deniz ve göllerde birincil üreticiler
olarak ilk organik maddeyi üreten mikroalgler,
hücreleri içerisindeki deðerli metabolitleri
nedeniyle, destek gýda olarak deðerlendirilmelerinin yaný sýra, içerdikleri pigmentleri,
yaðlarý, yað asitleri, polisakkaritleri ile
baðýþýklýðý güçlendirici özellikleri sayesinde
antioksidan olarak tüketilmektedirler. Yýl boyu
kültüre alýnabilmeleri, tarýma uygun olmayan
alanlarda üretilebilmeleri, suyu ve güneþ
enerjisini en verimli kullanan sistemler olmalarý nedeniyle son yýllarda, enerji kaynaðý ve
gübre olarak, yem hammaddesi ve su arýtýmý
gibi alanlarda deðerlendirilmek üzere kütlesel
üretimleri konusunda çalýþmalar hýz kazanmýþtýr. Ege Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi
ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Su
Ürünleri Fakültelerinde mikroalgal biyoteknoloji alanýnda yürütülen araþtýrmalarýn özeti
olarak hazýrlanmýþ olan bu makale Ülkemizde
bu alandaki çalýþmalar hakkýnda bilgilendirme
amacýyla hazýrlanmýþtýr.
Ülkemizde ilk mikroalg kültür çalýþmasý
P. tricornutum ile baþlamýþtýr (Gökpýnar,
1980). Yüksek yoðunluklu dýþarý mikroalg
kültür çalýþmasý ise P. cruentum'la ince cam
panel fotobiyoreaktörde gerçekleþtirilmiþtir
(Gökpý-nar ve Durmaz, 2001).
Ülkemizde Spirulina'nýn besleyici
özelliklerine ve üretimine ilk defa yaklaþýk 23
yýl önce dikkat çekilmiþ (Cirik, 1989) ve Ege
Üniversitesi bünyesinde gerçekleþtirilen çalýþmalar neticesinde 2000'li yýllarýn baþýnda
ülkemizde Spirulina'nýn ilk defa havuzlarda
üretimi Üniversite-Sanayi iþbirliði çerçevesinde gerçekleþtirilmiþtir. Takip eden yýllarda
Çukurova ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversiteleri tarafýndan Spirulina üretimi büyük
ölçeklerde gerçekleþtirilmiþ ve bu konuda
çeþitli bilimsel ve eðitsel aktiviteler devam
etmiþtir.
Çukurova Üniversitesinde faaliyet gösteren Üniversite Sanayi Ortak Araþtýrma Merkezi
ile 2005 yýlýnda, Avrupa Birliði, Aktif Ýþgücü
Programlarý Projesi (AÝPP) kapsamýnda
desteklenen, ÝÞKUR yönetiminde “Spirulina
Üretimi ve Pazarlamasý Eðitimi” projesi
yürütülmüþtür.
S. platensis'in serada, dýþarýda yapýlan
kültürlerinde ortam faktörlerinin ürün verimliliði, protein miktarý ve aminoasit bileþimi
üzerine etkileri” konulu çalýþmada yýl
içerisinde mevsime baðlý sýcaklýk ve ýþýk
yoðunluðundaki deðiþimlerin, ürün verimliliði
ve besin kalitesi üzerine olan etkisi araþtýrýlmýþtýr. Araþtýrma sonuçlarý Çukurova Bölgesi
iklim koþullarýnýn Spirulina ürün verimliliði ve
besin kalitesi açýsýndan son derece uygun
olduðunu göstermiþtir (Iþýk vd., 2006; Hýzarcý
vd., 2009).
Çukurova Üniversitesi'nde yürütülen bir
baþka çalýþmada Spirulina'da bulunan deðerli
pigment fikosiyanin ile ilgili “Çevre koþullarýnýn S. platensis'deki fikosiyanin miktarýna
Etkisi” araþtýrýlmýþtýr. Mavi renkli fikosiyanin
gýda, ilaç ve kozmetik sanayilerinde doðal bir
pigment olarak pazar bulmaktadýr (Oguz vd.,
2011).
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde
algal biyoteknoloji konusundaki çalýþmalar
aðýrlýklý olarak 2004 yýlýnda baþlamýþtýr.
Mikroalglerin havuzlarda üretim çalýþmalarýna
ise 2005 yýlýnýn Eylül ayýnda S. platensis ile
baþlanmýþtýr. Her biri yaklaþýk 15 m2 yüzey
alanýna sahip iki adet üretim havuzunda
gerçekleþtirilen Spirulina üretimi, tüm yýl
boyunca kesintisiz olarak bir sera içerisinde
sürdürülmüþtür.
Gökpýnar vd. / Yunus Arþ. Bül. 2013 (4): 21-26
ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi
Fakültesi'nde, “N. oculata'nýn LED Lambalar
ile Büyüme ve Yað Biriktirme özelliklerinin
Belirlenmesi” baþlýklý çalýþma, farklý renkte
aydýnlatmalý LED lambalar ile gerçekleþtirmiþ
ve sonuç olarak özellikle mavi ýþýðýn
Nannochloropsis oculata'nýn büyümesinde
diðer renklere göre daha etkin olduðu
görülmüþtür (Kural, 2013).
Ülkemizde H. pluvialis üzerine gerçekleþtirilen ilk çalýþmalar, 50 litrelik tüp biyoreaktörlerde Ýtalya'da yapýlan denemelerle
baþlamýþ ve hücrelerin 4 gün içinde kuru
aðýrlýðýnýn %3.2'si oranýnda astaksantin
biriktirdiði belirlenmiþtir (Göksan, 2003).
ÇOMÜ Su Ürünleri Fakültesi'nin
karotenoidler üzerine çalýþmalarý, 2004 yýlýnda
Haematococcus'un vejetatif büyümesi üzerine
gerçekleþtirilen “H. pluvialis'in büyük ölçekli
vejetatif kültürlerinin optimizasyonu” baþlýklý
Bilimsel Araþtýrma Projesi ile baþlamýþtýr.
Yürütülen proje kapsamýnda, H. pluvialis'in
Ülkemizde ilk defa büyük ölçeklerde üretimi
2007 yýlýnýn Aðustos ayýnda ÇOMÜ'de
gerçekleþtirilmiþtir. Dýþarý ortamda yürütülen
denemede hücreler kuru aðýrlýðýnýn yaklaþýk
%2.5'i oranýnda astaksantin biriktirmiþtir.
Güneþ ýþýðýndan baðýmsýz olarak, üretimin yýl
boyunca devam etmesine olanak saðlayacak
laboratuvar çalýþmalarýnda ise hücrelerde %4'e
yakýn bir oranda astaksantin birikimi saðlanmýþtýr (Göksan, 2007).
Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri
Fakültesi'nde, H. pluvialis'ten astaksantin
üretimi konusunda yürütülen çalýþmada, güçlü
bir antioksidan olarak bilinen astaksantinin
%3.60 oranýnda üretilmesi saðlanmýþ bunun
-2 -1
için 379 µmol photon m s aydýnlanma þiddeti
ve 24ºC sýcaklýk, havalandýrma ve karýþtýrma
ile birlikte kültürlere uygulanmýþtýr (Köksal
vd., 2012).
23
Hücre içinde biriktirmiþ olduðu ARA
(arachidonic asit) ve EPA (eicosapentaenoic
asit) yað asitleri, pigment maddeleri
(fikoeritrin) ve sülfatlý polisakkaritler nedeniyle Porphyridium sp. mikroalgal biyoteknoloji alanýnda önemli türlerden biridir.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nde bu
türün polisakkarit biriktirme özelliði ve büyük
ölçeklerde üretimi çalýþýlmýþtýr (Özbaþ, 2008).
Çukurova Üniversitesi'nde yürütülen bir
baþka çalýþmada Begonia (B. emperflorens)
bitkisinin büyütülmesinde S. platensis'in etkisi
araþtýrýlmýþ, S. platensis içeren gruplarda
yaprak büyüklüðünün daha fazla artýþ
gösterdiði belirlenmiþtir (Mendi vd., 2009).
Alglerin bitki beslenmesindeki olumlu
etkileri pek çok araþtýrmaya konu olmuþtur.
Çukurova Üniversitesi'nde “Su kültüründe
yetiþtirilen kývýrcýk marul bitkisinde mikroalg
(C. vulgaris) uygulamasýnýn etkileri” araþtýrýlmýþtýr. Yapýlan yaprak analizlerinde C. vulgaris
eklenen marul bitkilerinde N, P, Ca, Mg, Na,
Mn, Cu ve Zn beslenmesi bakýmýndan artýrýcý
katkýlar saðlandýðý belirlenmiþtir (Ergün ve
Daþgan, 2012).
Çukurova Üniversitesi'nde “S. platensis
hücrelerinden etkili sitoplazmik protein
izolasyonunun araþtýrýlmasý” konulu Yüksek
Lisans tez çalýþmasý yürütülmüþ, orijinal S.
platensis hücreleri ile Spirulina/pBR325SLik
rekombinant hücrelerinden etkili protein
izolasyonu araþtýrýlmýþ, bu amaçla, farklý
yöntemler denenmiþtir (Tekdal, 2009).
Son yýllarda petrol fiyatlarýnýn sürekli
artmasý ve fosil yakýt kullanýmýnýn küresel ýsýnmayý artýrmasý, dikkatlerin yenilenebilir enerji
kaynaklarý (biyo-yakýtlar) üzerine çevrilmesine neden olmuþtur. Mikroalglerin yað
içeriðinin ve biyodizel elde edilme olanaklarýnýn araþtýrýlmasý konusunda çeþitli araþtýrmalar ve projeler yapýlmaktadýr.
24
Gökpýnar vd. / Yunus Arþ. Bül. 2013 (4): 21-26
Çukurova Üniversitesi'nde Yeþil alg C.
vulgaris'in yað miktarýný artýrma olanaklarýnýn
araþtýrýldýðý tez çalýþmasýnda, Yüksek Lisans
öðrencisi Yasemin Bulut, “Kontrollü koþullarda besin eksikliði ve farklý azot kaynaklarýnýn
C. vulgaris türünde yað içeriði ve protein
miktarýna etkilerini çalýþmýþtýr. Laboratuar
koþullarýnda yürütülen çalýþmada %50 ve
%100 Azot eksikliðinin yaný sýra, %50
Fosfor+%50 Azot, %50 Fosfor eksikliði ve
Nitrit eklemesi muameleleri uygulanmýþtýr. En
yüksek yað içeriði %100Azot eksikliði
uygulanan grupta saptanmýþ olup protein ve
yað deðerleri sýrasý ile %13.01, %35.59 olarak
belirlemiþtir (Bulut vd., 2011).
Çukurova Üniversitesi'nde, “Fotobiyoreaktör Sistemde Yeþil Alg C. vulgaris kültürü
ve yað içeriði” konulu proje çalýþmasýnda dýþarý
ortamda, Çukurova bölgesi mevcut iklim
koþullarýnda C. vulgaris'ten ortalama günde
0.5 gl-1 kuru madde ile %35-38 oranýnda yað
elde edilmiþtir. Söz konusu yaðýn, günlük
olarak elde edilebilecek olmasý, yað bitkilerine
göre önemli bir avantajdýr (Uslu vd., 2013).
Çukurova Üniversitesi'nde I. affinis
galbana (Prymnesiophyceae), P. tricornutum
(Bacillariophyceae) ve P. cruentum (Rhodellophyceae) türlerinde azot sýnýrlamasýnýn
büyüme, lipid ve klorofil a içerikleri üzerine
etkisi araþtýrýlmýþtýr. Çalýþmada azot sýnýrlamasýnýn I. affinis galbana ve P. tricornutum'da
lipid içeriðinin yükselmesine sebep olduðu
saptanmýþ, %50 Azot eksiltmesi ile I. affinis
-1
galbana'da %30.91 lipid ve 0.755±0.03 gl
biyomas, P. tricornutum'da %30.18 lipid ve
0.978±0.02 gl-1 biyomas belirlenmiþtir (Uslu
vd., 2012).
Mikroalg hücrelerinin, inorganik maddeleri kullanarak yaþamlarýný sürdürmesi esasý ile
atýksu arýtýmýnda kullanýlabilmeleri, ilk kulla-
ným alanlarýndan biridir. Çukurova Üniversitesi'nde yürütülen çalýþmada “S. platensis'in
Cr(III) ve Zn(II) iyonlarýný baðlama kapasitesi”
belirlenmeye çalýþýlmýþtýr (Çölkesen, 2010).
S. platensis favori türümüz olup son
derece dayanýklý bir tür olmasý, hasatýnýn kolay
ve düþük maliyetli olmasý ve bulaþma riskinin
çok zayýf olmasý, tercih için önemli
nedenlerdir. Akdeniz iklim koþullarýnda,
özellikle sera içerisinde üretimi hemen hemen
yýl boyunca yapýlabilir. Spirulina'dan %17 yað
-1
ile birlikte günde 1 gl kuru madde elde
edilebilmektedir (Uslu vd., 2011).
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nde “Ýzmir Körfezi'nden toplanan bazý
deniz yosunlarýnýn organik gübre yapýmýnda
kullanýmý ”konusunda yürütülen araþtýrma
kapsamýnda Ýzmir Büyükþehir Belediyesi
tarafýndan toplatýlan makro-alglerin organik
gübre kaynaðý olarak kullaným olanaklarý
araþtýrýlmýþtýr.
Toplatýlan algler Ege Üniver-sitesi Su
Ürünleri Fakültesi Urla yerleþkesinde yýkanýp
kurutulduktan sonra Ziraat Fakültesi Bahçe
bitkileri bölümünün uygulama serala-rýnda
çeþitli bitkilerin büyümesi üzerinde denenmiþtir. Bu çalýþma ile Ýzmir körfezinde doðal
populasyonlar oluþturan makro alglerin
organik gübre kaynaðý olarak kullaným olanaklarý araþtýrýlmaktadýr (Önalan ve Gökpýnar,
2012).
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nde yürütülen bir baþka çalýþmada
“Topraksýz Organik Tarýmda Deniz Yosunu
Ulva rigida (Ulvaceae) Kullanýmý” araþtýrýlmýþtýr. Bu çalýþmada Izmir Büyükþehir Belediyesi tarafýndan toplatýlan ve çöpe atýlan
makroskobik alglerden U. rigida'nýn topraksýz
ve organik tarýmda alternatif gübre kaynaðý
olarak kullanýlabilirliði araþtýrýlmýþtýr.
Gökpýnar vd. / Yunus Arþ. Bül. 2013 (4): 21-26
Araþtýrma sonucunda, U. rigida, çiftlik
gübresiyle eþ deðer sonuçlar göstermiþtir.
Topraklý ve topraksýz tarýmda hedeflenen verim
elde edilmiþtir. Çalýþma sonucunda U. rigida'nýn topraksýz ve organik tarýmdaki gübre
ihtiyacýný karþýlayabileceði gösterilmiþtir
(Gökpýnar vd., 2009).
Mikroalglerin üretim maliyeti, mikron
düzeydeki hücrelerin hasat edilmesindeki
zorluklar nedeniyle karasal bitkilere göre daha
yüksektir. Bu amaçla en yaygýn kullanýlan
yöntem santrifüj tipte separatörlerin kullanýlmasýdýr. Fakat bu sistemlerin ilk yatýrým
maliyetlerinin ve uzun çalýþma süreleri
nedeniyle enerji sarfiyatýnýn yüksek olmasý,
mikroalglerin üretim maliyetlerinin yüksek
olmasýnda önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle
kültürün bir ön yoðunlaþtýrma iþleminden
geçirildikten sonra santrifüj edilmesi, üretim
maliyetlerinin düþürülmesinde önemli katký
saðlayacaktýr. Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi'nde yürütülen, “N. oculata
(Droop)'in Hasadýnda Kümeleþtirme Yöntemlerinin Etkinliði” konulu çalýþmada, polielektrolitler, pH, elektroflokülasyon ve ultrasonik
flokülasyon gibi kümeleþtirme yöntemleri
araþtýrlmýþtýr. Çalýþma sonucunda özellikle
yüksek pH ve elektroflokülasyon yöntemlerinin baþarýlý bir þekilde uygulanabileceði
sonucuna varýlmýþtýr (Uludüz, 2012).
Kaynaklar
Bulut Mutlu Y., Iþik, O., Uslu, L., Koç, K. ve Durmaz, Y.
2011. The Effects of Nitrogen and Phosporus
Deficiencies and Nitrite Addition on the Lipid
Content of Chlorella vulgaris (Chlorophyceae).
African Journal of Biotechnology, Vol.10(3), pp.
453-456. DOI: 10.5897/AJB10.1390.
Cirik, S.1989. Zengin Bir Bitkisel Gýda Spirulina.
Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi, Ankara:
22,257:19-20.
Çölkesen Doðru, F. 2010. Spirulina platensis'in Cr (III)
ve Zn (II) Ýyonlarýný Baðlama Kapasitesinin
25
Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Ergün, O. ve Daþgan, H.Y. 2012. Su kültüründe
yetiþtirilen kývýrcýk marul bitkisinde mikroalg
(Chlorella vulgaris) uygulamasýnýn etkileri. 9.
Ulusal Sebze Sempozyumu, 12-14 Eylül 2012,
Konya: Bildiri Kitabý sayfa: 330-335
Gökpýnar, Þ. 1980. Deniz Diatomu Phaeodactylum
tricornutum BOHLIN'un kültürü üzerine gözlemler. TUBÝTAK VII. BilimKongresi, Kuþadasý,
Aydýn: 827-840.
Gökpýnar, Þ., Boran, G., Engin, Y.Ö., Ergürhan, E.,
Tenker, O. ve Aktaþ, B. 2009. Topraksýz Organik
Tarýmda Deniz Yosunu Ulva rigida (Ulvaceae)
Kullanýmý. XV. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 01-04 Temmuz 2009, Rize.
Gökpýnar, Þ. ve Durmaz, Y. 2001. Porphyridium
cruentum'un ince cam panel fotobiyoreaktörlerde
laboratuar dýþýnda yapýlan kültürleri. XI. Ulusal
Su Ürünleri Sempozyumu, Hatay: 2:786-792.
Göksan, T. 2003. Haematococcus pluvialis Flotow'un
(Chlorophyceae) laboratuvar ve dýþ ortam
koþullarýnda kültürü sýrasýnda pigment kompozisyonu ve fotokimyasal parametrelerinde meydana gelen deðiþimler. Ege Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Ýzmir.
Göksan, T. 2007. Haematococcus. pluvialis (Chlorophyceae)'ten Büyük Ölçekli Kültürlerde Astaksantin Pigmenti Üretimi. TUBÝTAK 104V060.
Hýzarcý Uslu, L., Iþýk, O., Sayýn, S., Durmaz, Y., Göksan,
T. ve Gökpýnar, Þ. 2009. The Effect of
Temperature on Protein and Amino Acid
Composition of Spirulina platensis. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, Vol:26, No:2,
139-142.
Iþýk, O., Hizarci, L., Sayin, S., Gökpinar, Þ., Durmaz, Y.
ve Göksan, T. 2006. The Effect of the
Environmental Factors on the Vitamin C
(Ascorbic Acid), E (Alpha-Tocopherol), âCarotene Contents and the Fatty Acid Composition of Spirulina platensis. Ege Üniversitesi Su
Ürünleri Fakültesi Dergisi, Vol 23, No 3-4, 257261.
Köksal, M., Iþik, O., Uslu, L. ve Mutlu, Y. 2012. Iþýk,
Sýcaklýk, Besin Eksikliði Ve Havalandýrmanýn
Haematococcus pluvialis Flotow'da Büyüme ve
Astaksantin Miktarýna Etkisi. Journal of Fisheries
Sciences, 6(4); 297-305. DOI: 10. 3153
/jfscom.akdeniz004.
26
Gökpýnar vd. / Yunus Arþ. Bül. 2013 (4): 21-26
Kural, Ö. 2013. Nannochloropsis oculata (Droop)
Hibberd (Eustigmatophyceae)'in LED Lambalar
ile Büyüme ve Yað Biriktirme Özelliklerinin
Belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,
Çanakkale.
Mendi, Y.Y., Eldogan, S., Unek, C., Uslu, L., Torun, A.,
Curuk, P. ve Iþýk, O. 2009. The Usage of Spirulina
on Acclimatization of Invitro Begonia (B.
semperflorens) Plantlets, Prooceedings of the
23rd International Eucarpia Symposium Section
Ornamentals,Colorful Breeding and Genetics,
Acta Horticulturae, No. 836. Ed. J.M.van Tuyl.
Netherlands
Oguz, H., Iþýk, O., Uslu, L., Sayýn, S. ve Kargýn Yýlmaz,
H. 2011. Çukurova Bölgesi (Adana-Türkiye)
Ýklim Koþullarýnýn Spirulina platensis Cyanophyta)'in C-fikosiyanin Miktarýna Etkisi. Journal
of Fisheries Sciences, 5(2); 146-152.
Önalan, S.K. ve Gökpýnar, Þ. 2012. Ekmeklik Buðday
(Bezostaya)'ýn Metabolik Özellikleri ve Büyüme
Parametreleri Üzerine Organik Gübre Olarak
Mikroskobik yosun (Nostoc sp.)'in Etkisi. Tagem,
Organik Tarým Araþtýrmalarý Program Deðerlendirme Toplantýsý .19-21 Mart, Antalya.
Özbaþ, B. 2008. Porphyridium cruentum
(Rhodophyceae) Kültürlerinde Büyüme ve
Biyokimyasal Kompozisyonda Meydana Gelen
Deðiþimler. Çanakkale Onsekiz Mart Üniver-
sitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,
Çanakkale.
Tekdal D. 2009.Spirulina platensis (Cyanophyta)'e
Elektroporasyon Yolu Ýle Gen Aktarým
Olanaklarýnýn Araþtýrýlmasý. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,
Adana.
Uludüz, Ö. 2012. Nannochloropsis oculata (Droop)
Hibberd (Eustigmatophyceae)'in Hasadýnda
Kümeleþtirme Yöntemlerinin Etkinliði. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
Uslu, L., Durmaz, Y., Iþýk, O., Mutlu, Y., Koç, K. ve
Ak, B. 2013. Nitrogen Limitation Increases
Lipid Content of Chlorella vulgaris at
Photobioreactor System. Journal of Animal and
Veterinary Advances, Vol.12(1), 51-57.DOI:
10.3923/javaa.2013.52.57.
Uslu, L., Iþik, O., Koç, K., Göksan, T. 2011. The Effects
of Nitrogen Deficiencies on the Lipid and Protein
Contents of Spirulina platensis. African Journal
of Biotechnology, Vol. 10(3), pp. 386-389. DOI:
10.5897/AJB10.1547.
Uslu, L., Iþik, O., Mutlu, Y. 2012. Besleyici Element
Kompozisyonundaki Deðiþikliklerin Mikroalglerde Lipid Ýçeriðine Etkisi. Journal of
Fisheries Sciences, 6(3); 176-183. DOI:
10.3153/jfscom.2012021.