Temel Lastik Bilgisi

LASTİK GENEL BİLGİ
LASTİK NEDİR?
Esneyerek şekil değiştirebilen basınçlı hava tankıdır.
Araçla yol arasındaki tek bağlantıdır.
LASTİĞİN TARİHİ
-
1807 Otomobilin İcadı
1829 Charles Goodyear, Vulkanize Kauçuk
1840 Dolgu Lastiğin İcadı
1888 John Dunlop Havalı Lastiği
1946 Michelin Radyal Lastiği
1952 Radyal Kamyon Lastiği
1953 Çelik Radyal Kamyon Lastiği
1956 İç Lastiksiz (tubeless) Lastik
1959 Radyal İş Makinası Lastiği
1979 Radial Formula 1 Yarış Lastiği
1981 Radial Uçak Lastiği
1 - Karkas yapılarına göre
- Diagonal (çapraz katlı) lastikler
- Radyal lastikler
2 - Hava tutma özelliğine göre
- İç lastikli (TT)
- İç lastiksiz (TT) Tubeless
3 - Kullanım alanlarına göre
- Düz tip
- Çeker tip
- Treyler
- Yol dışı
LASTİK NE İŞE YARAR
İçindeki basınçlı hava sayesinde yükü taşır
Aracın çekiş ve fren gücünü yola aktarır
Darbelere karşı yastık görevi yapar
Viraj alma ve yol tutma görevi yapar
DÜNYADA LASTİK ÜRETİCİLERİ
•BRIDGESTONE-Firestone
•MICHELIN-Uniroyal(ABD)-B.F.Goodrich-Taurus-Kleber-Stomil Olztyn
•GOODYEAR-Fulda-Kelly-Sumitomo-Dunlop-Pneumant
•CONTINENTAL-General-Uniroyal-Semperit-Barum-Matador
•PIRELLI-Ceat-Armstrong
•Toyo
•Yokohama
•Hankook
•Kumho
•Cooper
TÜRKİYEDE LASTİK ÜRETİCİLERİ
•Bridgestone-Lassa (Brisa)
•Goodyear-Fulda-Sava
•Pirelli
•Petlas – Abdülkadir Özcan Aş.
ÇAPRAZ KATLI - KONVANSİYONEL - BİAS - BEZLİ LASTİĞİN YAPISI
RADYAL - TELLİ LASTİĞN YAPISI
ÇAPRAZ KATLI (BEZLİ) LASTİK
•Yapısından dolayı zayıf kavrama - düşük viraj kabiliyeti
•Zayıf tutunma - düşük km performansı
•Aşırı ısınma - hızlı aşınma
•Yüksek dönme direnci - yüksek yakıt tüketimi
RADYAL LASTİK
•Mükemmel kavrama, ve yüksek viraj kabiliyeti
•Daha iyi yol tutuş - yüksek kilometre performansı
•Serin çalışma
•Daha düşük dönme direnci - daha düşük yakıt tüketimi
•Daha kısa fren mesafesi
•Yüksek esneme kabiliyeti sayesinde darbelere karşı korunma
Lastiğin bölümleri ve görevleri
-
KUŞAK
DAMAK
SIRT
YANAK
KORUMA KATI
LINER
VERMESİNİ ÖNLER
LASTİĞİ DENGEDE TUTAR LASTİĞİN BÜYÜMESİNİ ÖNLER
JANTA OTURMAYI SAĞLAR SIZDIRMAZLIĞI SAĞLAR
AŞINMAYA KARŞI DİRENİR ÇEKİŞ SAĞLAR
KARKASI KORUR
TOPUK BÖLGESİNİ KORUR
KARKASA HAVA SIZMASINI ÖNLER İÇ LASTİĞİN KARKASA ZARAR
JANT ÇEŞİTLERİ
İÇLASTİK
KOLON
DÜZ JANT
CONTA
TUBELESS DÜZ JANT
DÜŞÜK MERKEZLİ TUBELESS JANT
15”, 16”, 20”,
NEDEN TUBELESS ( İÇ LASTİKSİZ)
•AĞIRLIKTAN TASARRUF
•MONTAJ KOLAYLIĞI
•DAHA İYİ BALANS
•DAHA AZ PATLAMA RİSKİ
•DAHA AZ JANT KOROZYONU
•DAHA AZ SÜRTÜNME
•DAHA AZ ISINMA
17.5”, 19.5”, 22.5”,
DÜZ JANT
10.00-20
11.00-20
1200.20
7.50-16
-----------------
TUBLESS JANT KARŞILIKLARI
------11R22,5
------12R22,5
-------13R22,5
-------- 8,5R17,5
DÜZ CANTA LASTİK TAILMASI
İÇ LASTİKLİ ÇAPRAZ KATLI LASTİKLER,
İÇ LASTİKLİ RADYAL LASTİKLER (15”, 16”, 20”, 24”)
İÇ LASTİKSİZ RADYAL LASTİKLER (16”, 20”) ÖZEL BİR CONTA (O-RİNG - SEALING RING) YARDIMIYLA TAKILIR.
Tubles lastiğe iç lastik tavsiye edilmez ancak takılabilir.
İç lastikli lastik iç lastiksiz kullanılamaz
AŞAĞIDAKİ EBAT LASTİKLERİN BOYLARI EŞİTTİR
1100R20 -------- 315/80R22,5 ------------- 12R22,5 --------- Aynı çapta
1000R20---------295/80R22,5---------------11R22,5 ----------Aynı çapta
AŞAĞIDAKİ EBAT LASTİKLER AYNI YÜKÜ TAŞIRLAR
10.00R20 ------ 11R22,5 -------------------------------------Aynı yükü taşır
11.00R20 ------ 295/80R22,5--------12R22,5 --------------Aynı yükü taşır
12.00R20 ------ 315/80R22,5--------13R22,5 --------------Aynı yükü taşır
LASTİĞİN ÜZERİNDEKİ İŞARETLERİN OKUNMASI
12.00 R 20
12,00 ; Kesit genişliği ( Lastiğin şişirilmiş halde yanaktan yanağa genişliği – bu ölçü inç ve mm şeklinde
değişebilmektedir )
R
; Radyal gövde
20 ; Jant çapı
12.00-20 Bu lastik te R göstergesi bulunmadığında - çapraz katlı olduğunu gösteriyor.
H; Kesit yüksekliği
S; kesit genişliği
315 / 80 R 22,5 ZXA ( Lastiğin deseni)
ZXA ( Lastiğin deseni)
80; KESİT ORANI = H / S X 100
12R22.5
H/S=90
385/65R22.5
H/S=65
12.00R20
12.00-20
H/S=100
LASTİKLERDE HIZ VE YÜK ENDEKSİ
154 / 150 M
154 Tekli kullanımda yük taşıma endeksi ; 3750mKg
150 Eşli kullanımda yük taşıma endeksi ; 3350 Kg
M Hız endeksi ; 130 Km 7 Saat
MAKSİMUM YÜK VE HAVA BASINCI
MAKS. YÜK TEKLİ 3750 KG. 120 PSI. SOĞUK
MAKS. YÜK EŞLİ 3350 KG. 120 PSI. SOĞUK
MAKSİMUM YÜK VE HAVA BASINCI
MAX. LOAD SINGLE 8270 LBS. AT 120 PSI. COLD
MAX. LOAD DUAL 7385 LBS. AT 120PSI. COLD
MAKS. YÜK TEKLİ 3750 KG. 120 PSI. SOĞUK
MAKS. YÜK EŞLİ 3350 KG. 120 PSI. SOĞUK
KUŞAK VE KAT SAYISITREAD
5 STEEL PLIES SI RT
5 KAT ÇELİK
SIDEWALL 1 STEEL PLY
YANAK
1 KAT ÇELİK
DOT
DOT HJEA 2HCX 4001
40. HAFTA 2001
DOT HJEA 2HCX 408 40. HAFTA 1998
16 PR = 16 Ply Rating = 16 Kat Muadili
16 kat pamuk ipliği = 7-8 kat naylon = 1 kat çelik
LASTİKLERİN DAMGALANMASI