PTT A.Ş. POSTA ve KARGO HİZMETLERİ USUL - Türk Haber-Sen

Transkript

PTT A.Ş. POSTA ve KARGO HİZMETLERİ USUL - Türk Haber-Sen
PTT A.Ş. POSTA ve KARGO HİZMETLERİ USUL VE ESASLARI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Dayanak
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Usul ve Esasların amacı; haberleşme gönderileri dahil posta
gönderileri ile kargoların, kabul, işleme, sevk, dağıtım ve teslimine ilişkin kurallar ile yetki
ve sorumlulukların belirlenmesini düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2-(1) Bu Usul ve Esaslar; haberleşme gönderileri dahil posta gönderileri ile
kargoların, kabulü, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimine ilişkin işlem ve hizmetlerin
sunulması, hizmet şartlarının tespit edilmesi, yaptırımların belirlenmesi ve bu hizmetlerin
yürütülmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3-(1) Bu Usul ve Esaslar; 09/05/2013 tarihli 6475 sayılı Posta Hizmetleri
Kanunu, 10/07/2003 tarihli 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, 13/01/2011 tarihli 6102
sayılı Türk Ticaret Kanunu, 21/07/2014 tarihli görev sözleşmesi, 03/06/2014 tarih ve 29019
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Posta Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği, Posta
Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin Yönetmelik, Posta Sektöründe İdari Yaptırımlar
Yönetmeliği ve Dünya Posta Birliği Kararları, yabancı posta idareleri ile yapılan ikili
anlaşmalar, hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a)Adres bilgi kayıt sistemi: 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu
ve ilgili mevzuatı saklı kalmak kaydıyla, gerçek kişilerin rızası alınarak gerçek ve tüzel
kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına ait fiziki ve elektronik adreslerin, reklam ve tanıtım
amacıyla PTT hizmetlerinden yararlananlara ücret karşılığı kullandırılmasına yönelik olarak
oluşturulan PTT’ye ait veri tabanını,
b)Alıcı: Gönderinin üzerinde veya listesinde belirtilen açık ad ve/veya adrese,
gönderinin teslim edilmesi istenilen gerçek veya tüzel kişiler ile gönderiyi almaya hakkı veya
yetkisi bulunan veya gönderinin verilebileceği vekil, mutemet, veli, vasi, kayyum, katip,
müdür, hizmetçi ile yakını bulunan kişilerin tümünü ve ayrıca gönderinin geri gelmesi
halinde gönderi üzerinde adı soyadı bulanan gerçek veya unvanı bulunan tüzel kişiler ile
gönderiyi almaya hakkı veya yetkisi bulunan vekil, mutemet, veli, vasi, kayyum, katip,
müdür, hizmetçi ile yakını bulunan kişilerin tümünü,
c)Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını,
ç)Başmüdürlük: PTT A.Ş.Başmüdürlüğünü,
d)Değerlendirme ücreti: Kaybı, çalınması veya hasara uğraması hâlinde gönderici
tarafından kabulde beyan edilen gerçek değere kadar tazminat ödenebilen kayıtlı gönderilere
yapılan hizmet karşılığında alınan ücreti,
e)Değerli kâğıt: PTT'ce kullanılan ve bir değer ifade eden her türlü pul ve filatelik
malzemeyi,
f)Evrensel posta hizmeti: Belirlenmiş ilke ve kurallar çerçevesinde, bir posta
hizmetinin coğrafi alan farkı gözetilmeksizin ülke sınırları içerisinde tüm kullanıcılar için
karşılanabilir ücretlerle kesintisiz olarak sağlanmasını,
g)Evrensel posta hizmet yükümlüsü: Evrensel posta hizmetini görev sözleşmesi
uyarınca sağlamakla yükümlü kılınan hizmet sağlayıcısını,
ğ)Genel Müdürlük: PTT A.Ş. Genel Müdürlüğünü,
h)Gerçekleme kağıdı: Posta gönderileri ile kargo, APG, tebliğ evrakı, havale kağıtları
ile düzenlenen posta, torba, kutu, kap, kafeslerin, kabul, ayrım, kayıt ve sevk işlemlerinde
tespit edilen, her türlü düzensizlik ve hatalı işlemlerin bildirilmesinde kullanılan tutanak
niteliğindeki belgeyi,
ı)Gönderi: Kayıtsız ve kayıtlı posta gönderileri ile kargoların tümünü,
i)Gönderici: Üzerinde adı, soyadı veya adresi bulunsun veya bulunmasın, bir
gönderiyi veya parayı alıcısına ulaştırmak amacıyla bizzat veya bir başkası vasıtasıyla
postaya veren gerçek veya tüzel kişileri,
j)Görev sözleşmesi: PTT'nin posta hizmetlerini sunmak üzere hak ve
yükümlülüklerini belirleyen Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile imzalanan sözleşmeyi,
k)Haberleşme gönderisi: Kitap, katalog, gazete ve süreli yayınlar hariç herhangi bir
fiziksel araç üzerine yazılan veya elektronik ileti şeklinde hazırlanan, gönderici tarafından
gönderi üzerinde belirtilen adrese sevk ve teslim edilmesi gereken telgraf da dâhil her türlü
gönderiyi,
l)Hizmet sağlayıcısı: PTT'yi ve 6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanunu hükümlerine
göre posta sektöründe faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiş 13/1/2011 tarihli ve 6102
sayılı Türk Ticaret Kanununun 124 üncü maddesinin ikinci fıkrasında sayılan sermaye
şirketlerini,
m)Kayıtlı gönderi: Kabulünden teslimine kadar kayda tabi tutulan gönderiyi,
n)Kayıtsız gönderi: Kabulünden teslimine kadar kayda tabi tutulmayan gönderiyi,
o)Kişisel veri: Belirli veya kimliği belirlenebilir gerçek veya tüzel şahıslara ilişkin
bütün bilgileri,
ö)Kişisel verilerin işlenmesi: Kişisel verilerin otomatik olan veya olmayan yollarla
elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, değiştirilmesi, silinmesi veya yok edilmesi,
yeniden düzenlenmesi, açıklanması veya başka bir şekilde elde edilebilir hale getirilmesi,
üçüncü kişilere aktarılması, kullanılmasının sınırlanması amacıyla işaretlenmesi,
tasniflenmesi veya kullanılmasının engellenmesi gibi bu veriler üzerinde gerçekleştirilen
işlem ya da işlemler bütünü,
p)Kullanıcı: Posta hizmetlerinden gönderici veya alıcı olarak faydalanan gerçek veya
tüzel kişiyi,
r)Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
s)Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
ş) Liyas: Kayıtsız posta gönderilerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan grubu,
t)Merkez: PTT, Posta İşleme, Kargo İşleme, Dağıtım Toplama, Dağıtım, Posta İşleme
ve Dağıtım Toplama Merkezlerini,
u)Özel hizmet: Müşteri talepleri doğrultusunda ek olarak verilen hizmetleri,
ü)Posta gönderisi: Göndericinin bizzat kendisi veya talimatıyla, üzerinde belirtilen yer
ve adrese, gönderi türüne ve özel hizmetine göre teslim edilen haberleşme gönderileri ile
kitap, katalog, gazete ve süreli yayınları, görme engellilere özgü yazıları, ticari değeri olsun
veya olmasın eşya içeren en fazla beş kilogram ağırlığa veya elli desimetreküp hacme sahip
posta maddesi ile posta kolisi veya kargosunu,
v)Posta hizmetleri altyapısı: Hizmet sağlayıcıları tarafından posta gönderilerinin
kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi aşamalarında kullanılan bina, tesis,
taşıt, araç-gereç, sistem ve benzeri her türlü hak, kaynak ve imkanı,
y)Posta hizmetleri: Posta gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı
ve teslimini,
z)Posta ücreti: Varsa özel hizmetler dışında kalan, gönderilerin kabulünden teslimine
kadar geçen hizmet süreci için alınan ücreti
aa)PTT acenteliği: PTT tarafından faaliyet konuları ile ilgili, sınırları özel hukuk
hükümlerine göre belirlenen sözleşmelere dayanılarak gerçek ya da tüzel kişilere hizmet
gördürülen PTT iş yerlerini,
bb)PTT işyeri: Acentelikler de dâhil PTT tarafından faaliyetlerini yürütmek amacıyla
kurulan birimi,
cc)PTT: Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketini,
çç)SDR(Özel Çekme Hakkı) : Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasınca yayınlanan
uluslararası bir ödeme ve rezerv aracının Türk Lirası karşılığını,
dd)Takseli gönderi : Ücreti eksik veya hiç ödenmemiş gönderiyi,
ee)Tarife: PTT hizmetinin sunulması karşılığında kullanıcılardan veya diğer hizmet
sağlayıcılarından farklı adlar altında alınan ücretleri gösteren listeyi,
ff)Tebligat: 7201 sayılı Tebligat Kanunu ile diğer kanunlara göre tebliğ için posta
veya elektronik posta yoluyla iletilen gönderiyi,
gg)Telgraf: Elektronik haberleşme sistemleri üzerinden cihazlar aracılığıyla iletilen
yazılı metni,
ğğ)Temel ücret: Kurul tarafından belirlenen yurt içi en düşük ağırlıktaki haberleşme
gönderisinin ücretini,
hh)Üçüncü kişi: Gönderici ile alıcının veya bunların yerine sayılabileceklerin dışında
kalan kişileri,
ıı)Yönetim kurulu: PTT A.Ş Yönetim Kurulunu,
İfade eder.
(2)Bu usul ve esaslarda geçen ancak bu maddenin birinci fıkrasında tanımlanmayan
kavramlar için ilgili mevzuatta yer alan tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Evrensel Posta Hizmeti İlkeleri ile Posta Tekeli, Posta Gizliliği ve Güvenliği
Evrensel posta hizmeti ilkeleri
MADDE 5- (1) Evrensel posta hizmeti aşağıdaki ilkeler göz önüne alınarak yerine
getirilir.
a) Posta hizmetinin etkin, verimli, kaliteli, süratli bir şekilde ve karşılanabilir bir
ücretle ülkenin her yerinde sunulması.
b) Bakanlık tarafından istisna tutulan durumlar haricinde, herkesin evrensel posta
hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması ve posta hizmetinin haftada beş iş gününden az
olmamak kaydıyla verilmesi.
c) Posta hizmetine ilişkin uluslararası sözleşmelerde belirtilen boyutlarda ve ağırlığı
iki kilograma kadar olan posta gönderileri ile yirmi kilograma kadar olan posta koli veya
kargolarının kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve tesliminin sağlanması.
ç) Kayıtlı ve değer konulmuş veya sigortalı gönderilere ilişkin hizmetlerin verilmesi.
d) Posta gönderilerinin kaybı, çalınması veya hasarı hâlinde sorumluluk üstlenilmesi.
e) Posta hizmetlerinin sunulmasında dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi
inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle herhangi bir ayrım yapılmaması.
f) Genel ahlak ve sağlık kurallarına uyulması ve millî güvenlik ile kamu düzeni
gereklerine ve acil durum ihtiyaçlarına öncelik verilmesi.
g) Olağanüstü hâller haricinde hizmete ara verilmemesi ve hizmetin durdurulmaması.
ğ) Sosyal desteğe ihtiyacı olanların evrensel posta hizmetinden yararlanabilmesine
yönelik tedbirlerin alınması.
Evrensel posta hizmetinin kapsamı
MADDE 6- (1) Evrensel posta hizmeti;
a) İki kilograma kadar olan posta gönderilerinin,
b) Yirmi kilograma kadar olan posta koli veya kargolarının,
c) Basılmış kâğıtların,
ç) Görme engellilere özgü yazıların,
Kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimini kapsar.
(2) Görme engellilere özgü yazı içeren gönderiler, özel hizmet ücretleri hariç, posta
ücretinden muaftır.
Posta tekeli
MADDE 7- (1) Aşağıdaki hizmetler PTT’nin tekelindedir:
a) Bakanlar Kurulu tarafından ağırlığı veya ücreti belirlenen yurt içi ve yurt dışı
haberleşme gönderilerinin kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
b) 04/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun elektronik tebliğe ilişkin
hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 7201 sayılı Kanun ve diğer kanunlar kapsamındaki
elektronik ortam dâhil her türlü tebligatın kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve
teslimi.
c) Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin posta hizmetleri.
ç) Postada alınacak ücretleri gösteren posta pulları, kişisel pul, anma pulları, posta
kartları ve ilk gün zarflarının bastırılıp satışa çıkarılması.
(2) Elektronik ileti şeklinde hazırlanan gönderici tarafından gönderi üzerinde
belirtilen adrese sevk ve teslim edilmesi gereken haberleşme gönderisi kapsamındaki
telgrafın kabulü, iletimi, işlenmesi, dağıtım ve teslimi.
(3) Birinci fıkranın (a) bendine göre belirlenmiş olan ağırlık veya ücret limiti gönderi
içerisindeki haberleşme mahiyetindeki maddeye göre değerlendirilir.
Posta tekelinin ihlali
MADDE 8-(1)Tekel kapsamındaki haberleşme mahiyetindeki gönderilere reklam,
tanıtım, broşür gibi maddelerin ilavesi suretiyle ağırlığın aşılması veya değişik promosyon ve
iskonto usulleri uygulanarak ücret limitinin dışına çıkılması posta tekelinin ihlali sayılır.
Posta tekelinin ihlal edildiğinin tespiti halinde belgeleriyle birlikte konu Bilgi Teknolojileri
ve İletişim Kurumuna bildirilmek üzere Başmüdürlük kanalıyla Genel Müdürlüğe aktarılır.
Posta hizmetlerinin gizliliği ve güvenliği
MADDE 9- (1) Posta hizmetlerinde çalışanlar veya herhangi bir şekilde posta
hizmetleri ile ilgili bilgiye sahip olanların, bu bilgileri ve posta hizmetleri ile ilgili ilişkileri
açığa vurmaları, gönderileri açmaları, içlerinde ne olduğunu araştırmaları, üçüncü kişilere
bilgi vermeleri veya herhangi birinin bunları yapmasına neden olmaları, gönderileri zapt veya
yok etmeleri yasaktır.
(2)Posta hizmeti ile ilgili gerekli güvenlik önlemleri ilgili birim tarafından alınır.
(3) Posta gönderileri, kanunla yetkili kılınan merciler dışındaki kişilerce
alıkonulamaz, açılamaz ve içeriği araştırılamaz.
Posta gizliliğinden ve güvenliğinden sorumlu kişiler
MADDE 10- (1) Posta hizmetlerinde görev almış bulunan PTT çalışanı ile
kendilerine posta hizmetlerinde bir görev verilmiş olan diğer kişilerin tümü posta
gizliliğinden ve güvenliğinden sorumludur.
(2) PTT çalışanı dışında aşağıda belirtilenler de kendilerine posta hizmetlerinde bir
görev verilmiş sayılırlar:
a)Her servis ve kademedeki PTT çalışanı
b) Kabul, ayrım, sevk, dağıtım, taşıma, temizlik, güvenlik, birleşik posta hizmetlerini
üstlenen yükleniciler ve bunların çalıştırdıkları,
c) PTT acenteleri
ç) Posta taşımalarını üstlenen yükleniciler ile bunların vekilleri veya mutemet olarak
gösterdikleri çalışanları ve bu postaları taşıyan araçların sürücü ve taşıma elemanları,
PTT çalışanlarının sorumluluğu
MADDE 11 – (1) Hizmet akdiyle görev yapan işçiler hariç, diğer PTT çalışanları ve
acenteleri, PTT’ye ait tüm araç ve gereçlerin güvenliği, para, evrak ve senetlerine ve diğer
mevcutlarına karşı işledikleri suçlar ile bilanço, tutanak, rapor ve benzeri her türlü belge ve
defterleri üzerinde işledikleri suçlar ve ifa ettikleri görevlerinden doğan suçlardan dolayı
kamu görevlisi gibi cezalandırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Gönderilerin Kapsam Kontrolü ve Yasaklar
Posta yoluyla gönderilmesi ve kabulü yasak maddeler
MADDE 12- (1) Aşağıda belirtilen maddeler PTT işyerlerinden kabul edilmez.
a) Tabiat ve mahiyetleri veya ambalajları dolayısıyla kişileri tehlikeye düşürebilecek,
posta gönderilerine zarar verebilecek, parlayıp alevlenebilecek veya patlayabilecek tehlikeli
maddeler ile benzeri maddeler,
b) Bozulabilecek biyolojik maddeler ve radyoaktif maddeler,
c) Tıbbi veya bilimsel bir amaçla gönderilen ve göndericilerin buna izinli oldukları
resmi belgelerle belirtilen uyuşturucu maddeler hariç afyon, morfin, kokain ve esrar gibi
uyuşturucu maddeler,
ç) Arı, ipek böceği, sülük gibi ilgili kamu kurumlarınca gönderilmesine yazılı izin
verilenler haricindeki canlı hayvanlar,
d) Kurutulmuş veya başka suretle muhafazası sağlanmış olanlar dışındaki cansız
hayvanlar,
e) Üzerinde hakaret veya tezyif edici ifadeler yazılı gönderiler,
f) Üzerinde genel ahlak kurallarına aykırı veya güvenliği bozucu ve bir suç
işlenmesini teşvik edici işaret, resim ve yazılar taşıyan gönderiler,
g) İlgili mevzuat ile alınması, satılması, taşınması veya elden ele geçmesi
yasaklanmış her türlü maddeler,
Haberleşme gönderileri ile ilgili yasaklar
MADDE 13- (1) Posta tekeli kapsamındaki haberleşme gönderilerinin, tekel dışında
kalan posta gönderilerinin içlerine konulması, bunların zarf, kuşak, ambalaj veya etiketlerine
kişisel haberleşme niteliğinde yazı yazılması veya işaretler konulması yasaktır.
(2) Birinci fıkradaki yasağa aykırı hareket edildiğinin tespit edilmesi halinde,
haberleşme mahiyetindeki maddeye ilişkin ağırlık ve ücret limiti esas alınarak ücretlendirilir.
(3) Posta tekeli kapsamındaki gönderilerin, PTT dışındaki hizmet sağlayıcıları
tarafından kabul ve dağıtımının yapıldığının tespiti halinde, bu Usul ve Esasların 8 nci
maddesine göre işlem yapılır.
Kabulü şarta bağlı gönderiler
MADDE 14- (1) Gönderilerin içinde;
a) Posta gönderisi kapsamına giren maddelerden taşınması kamu kurum ve
kuruluşlarının ilgili mevzuatları kapsamında şarta bağlanmış olan maddeler, bu şartları
karşılaması halinde,
b) İlgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla; kâğıt para, madeni para, elinde
bulunduranın faydalanabileceği her türlü kıymetli evrak, altın, platin ve gümüş külçeleriyle
değerli taşlar veya bunlardan yapılmış eşya ve mücevher gibi değerli maddeleri, değer
konulmuş veya sigortalı olarak gönderilmesi şartıyla,
Kabul edilebilir.
(2) Uçakla taşınan yurtiçi ve yurtdışı gönderilerde hava taşımacılığı kuralları ile sevk
yoluna bakılmaksızın yurtdışı gönderilerde ayrıca ilgili ülke mevzuatında belirlenmiş olan
yasak, sınırlandırmalar ve istisnalar dikkate alınır.
(3) Evrensel posta hizmeti kapsamında olanlar da dahil kolay kırılabilen veya eksik ve
yetersiz ambalaj edilen yahut tabiatları gereğince kolayca bozulabilecek veya hasara
uğrayabilecek fena koku yayabilecek maddeler; taşıma esnasında oluşabilecek zarar ve
ziyanın göndericinin sorumluluğunda olduğuna dair taahhütname alınmak suretiyle kabul
edilir.
Gönderilerin muayenesi
MADDE 15- (1) PTT haberleşme gönderileri dışındaki gönderilerin kapsamını resen
muayeneye yetkilidir. Ayrıca, haberleşme gönderisi dahi olsa içlerinde yasak madde
bulunduğu sezilen kapalı posta gönderilerinin açılıp içlerinin incelenmesi kabul sırasında
göndericilerden istenir. Gönderici buna razı olmazsa bu gönderiler kabul edilmez.
(2) Varış yerinde, içinde yasak madde bulunduğu sezilen haberleşme gönderileri için
alıcısı işyerine çağrılarak bunların açılması istenir. Alıcı razı olursa, gönderi PTT'ce
oluşturulacak en az üç kişilik bir kurul tarafından alıcının önünde açılarak gerekli muayene
yapılır. Alıcı razı olmazsa veya bulunamazsa, yetkili mercilere ve/veya ilgili kolluk
görevlilerine gecikmeksizin haber verilir.
(3)Haberleşme gönderileri dışındaki gönderiler, içinde yasak madde bulunduğunun
sezilmesi halinde de PTT'ce oluşturulacak kurul tarafından resen açılarak muayene edilir.
İçinde yasak madde bulunmayanlar kapatılarak alıcısına verilir.
(4) Gümrük muayenesinden geçirilmesi gereken yurtdışına gönderilen veya
yurtdışından gelen gönderiler hakkında gümrük mevzuatına göre işlem yapılır.
(5) Kapsamında eşya bulunan tüm yurtdışı kayıtsız ve kayıtlı gönderiler gümrükle
ilişkilendirilir.
(6)Gümrükle ilişkilendirilen gönderiler hariç, PTT'ce oluşturulacak kurul tarafından
açılan gönderilerin kapsamıyla ilgili tutanak düzenlenir.
Yasak madde kapsayan gönderilere uygulanacak işlemler
MADDE 16- (1)Yasak madde kapsayan gönderilere aşağıdaki işlemler uygulanır:
(a) Tabiat ve mahiyetleri veya ambalajları dolayısıyla kişileri tehlikeye düşürebilecek,
posta gönderilerine zarar verebilecek, parlayıp alevlenebilecek veya patlayabilecek tehlikeli
maddeler ile benzeri maddeler, postaya verilme sırasında görülürse kabul edilmez. Ara
merkez veya varış yerlerinde görülen bu tür maddeler, PTT'ce oluşturulacak bir kurul
tarafından herhangi bir sakınca bulunmuyorsa imha edilerek durum bir tutanakla tespit edilir,
sakınca görülmesi halinde imha edilmeyerek yetkili mercilere ve/veya ilgili kolluk
görevlilerine teslim edilir.
(b) Tıbbi veya bilimsel bir amaçla gönderilen ve göndericilerin buna izinli oldukları
resmi belgelerle belirtilen uyuşturucu maddeler ile bozulabilecek biyolojik ve radyoaktif
maddeler hariç, uyuşturucu maddeler ile biyolojik ve radyoaktif maddeler, görüldüğü yerde
bir tutanakla yetkili mercilere ve/veya ilgili kolluk görevlilerine teslim edilir.
(c) Üzerinde hakaret veya tezyif edici ifadeler yazılı gönderiler, postaya verilirken
kabul edilmez. Postaya verildikten sonra görülenler varış yerlerine yollanmaz ve gelenler de
alıcılarına teslim edilmez. Göndericisi belli olanlar geri verilir. Göndericisi belli olmayanlar
hakkında gönderinin türüne göre bu Usul ve Esasların 150 nci maddesine göre elde kalan
gönderilere ilişkin işlem yapılır, durum bir tutanakla tespit olunur.
(ç) Üzerinde genel ahlak kurallarına aykırı veya güvenliği bozucu ve bir suç
işlenmesini teşvik edici işaret, resim ve yazılar taşıyan gönderiler, postaya verilirken kabul
edilmez. Postaya verildikten sonra görülenler varış yerlerine yollanmaz ve gelenler de
alıcılarına teslim edilmez. Bunlar incelenmek ve gerekli kanuni işlem yapılmak üzere bir
tutanakla görüldükleri yerin yetkili mercilere ve/veya ilgili kolluk görevlilerine verilir.
(d) İlgili mevzuat ile alınması, satılması, taşınması veya elden ele geçmesi
yasaklanmış her türlü madde, nerede görülürse görülsün, el konularak bunları yasaklayan
kanun, tüzük, yönetmelik ve kararlara göre işlem uygulanır.
(e) Arı, ipek böceği, sülük gibi ilgili kamu kurumlarınca gönderilmesine yazılı izin
verilenler haricindeki kurutulmuş veya başka suretle muhafazası sağlanmış olanlar dışındaki
cansız hayvanlar, yanlışlıkla kabul edilmiş olanlar, tespit edildikleri yerde imha edilir ve
durum bir tutanakla tespit edilir. Ancak, varış yerine kadar gelmiş olanlardan, alıcısının
müracaatına kadar saklanmasında bir sakınca bulunmayan ve ilgili kanun, tüzük, yönetmelik
ve kararların hükümlerinde teslimine mani bir kayıt bulunmayanlar alıcılarına teslim edilir.
(f) Kağıt para, madeni para, elinde bulunduranın faydalanabileceği her türlü kıymetli
evrak, damgasız pul, altın, platin ve gümüş külçeleriyle, değerli taşlar veya bunlardan
yapılmış eşya ve mücevher gibi değerli maddeler, değer konulmamış veya sigortalı olarak
gönderilmemesi halinde, taşıdıkları gerçek değere göre yurtdışı gönderilerde yurtdışı
değerlendirme ücreti, yurt içi gönderilerde ise yurt içi değerlendirme ücretinin iki katı
alındıktan sonra alıcısına verilir. Değerlendirme ücreti ödenmeyen yurtdışı gönderiler,
alıcısına verilmeyip, değer konulmuş gönderi olarak gerçekleme eşliğinde iade edilir. Ancak
şüpheli bir durumla karşılaşıldığında “Şüpheli İşlem Bildirim Formu” doldurulmak suretiyle
ilgili birimlerle irtibata geçirilir.
(g) Bu maddenin (c) ve (e) bentleri gereğince işlem yapılan gönderiler hakkında
yurtiçi gönderilerde göndericiye, yurtdışı gönderilerde ise ilgili posta idaresine bilgi verilir.
(ğ)Bu maddenin (d) bendi gereğince yetkili mercilere ve/veya ilgili kolluk
görevlilerine verilenler hakkında yetkili makamın vereceği talimata göre işlem yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kullanıcı Hakları ve Kişisel Veriler
Kullanıcılara ait kişisel veriler
MADDE 17-(1) PTT, kişisel verilerin korunmasına ilişkin ilgili mevzuat hükümlerine
uymakla yükümlüdür. Kişisel veriler ancak kullanıcının rızasına dayalı olarak ve elde edilme
amacıyla bağlantılı, yeterli ve orantılı olmak şartıyla PTT tarafından yetkilendirilmesinin
geçerli olduğu sürece hizmetleri kapsamında saklanabilir, işlenebilir ve kullanılabilir.
(2) Kişisel verilerin korunmasına yönelik güvenlik politikası belirlemekle ve kişisel
verilere sadece yetkili kişiler tarafından erişilebilmesini ve kişisel verilerin tutulduğu
sistemlerin ve kişisel verilere erişim sağlamak için kullanılan uygulamaların güvenliğini
sağlamak ve buna yönelik uygun teknik ve idari tedbirler alınır. Söz konusu tedbirler,
teknolojik imkânlar göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanır.
(3) Kişisel verilere yapılan erişimlere ilişkin işlem kayıtları dört yıl saklanır. PTT’nin
yetkilendirmesinin sona ermesi bu hükmün gereğini ortadan kaldırmaz.
(4) Kullanıcılarla yapılan sözleşmelerde belirtilen özel saklama süreleri hariç olmak
kaydıyla, kullanıcılara ait gönderi kayıtları ve hizmet sunumunu ispatlayan belgeleri ilgili
mevzuat hükümlerine uygun olarak, başta kullanıcı şikâyetleri ve uzlaşmazlıkların çözümüne
yönelik olmak üzere gizliliği ve bütünlüğü sağlanarak iki yıl saklanır.
PTT’nin
yetkilendirmesinin sona ermesi bu hükmün gereğini ortadan kaldırmaz.
(5) Hizmet sunumuna yönelik farklı iş sunum modelleri üzerinden üçüncü kişilerle
anlaşma yapıldığı durumlarda kişisel verilerin gizliliğinin, güvenliğinin ve amacı
doğrultusunda kullanılmasının temini sağlanır.
Hizmetin sunumunu ispatlayan belge düzenleme yükümlülüğü
MADDE 18- (1) Kayıtlı gönderilere ilişkin olarak hizmet sunumunu ispatlayan belge
düzenlenir.
(2) Hizmet sunumunda PTT’nin tuttuğu kayıtlar esas alınır. Ancak, PTT’nin
düzenlediği ve hizmet sunumunu ispatlayan belgelerde yer alan kayıtların açık ve anlaşılır
olmaması halinde, bu hüküm kullanıcı lehine değerlendirilir.
Yanlışlıkların düzeltilmesi
MADDE 19- (1) Kullanıcılardan alınan ücret ve her türlü tahsilat ile hesaplarda
yanlışlık yapıldığının tespit edilmesi halinde, eksik alınan paralar tahsil edilir veya fazla
alınan paralar iade edilir.
Mücbir sebepler
MADDE 20- (1) Mücbir sebepler; doğal afetler, kanuni grev ve lokavt, genel salgın
hastalık, kısmi veya genel seferberlik ilanı ve benzeri diğer hallerdir.
(2) Bir halin/olayın mücbir sebep olarak belirlenmesi için; görev sözleşmesi
kapsamında sunulan hizmetlerin bütününü veya çok sayıda kullanıcıyı etkileyecek nitelikte
olması, PTT’nin kusuru ve/veya ihmalinden kaynaklanmamış olması, PTT’nin bu engeli
ortadan kaldırmaya gücünün yetmemesi gerekir.
(3) PTT, mücbir sebep hallerinin oluşması durumunda; yükümlülüklerini, yerine
getirmemesinden veya söz konusu yükümlülük bir takvime bağlanmış ise geç yerine
getirmesinden sorumlu tutulmayabilir.
Başvurma hakkı ve zamanaşımı
MADDE 21- (1) Postaya verilen kayıtlı gönderiler için hak aramak veya tazminat
istemek yahut dava açma hakkı göndericinindir. Gönderici bu hakkını alıcıya devredebilir.
Göndericinin bu hakkını alıcıya devrettiğini bildiren yazı, alıcı tarafından verilirse, PTT bu
belgedeki imzanın tasdikini isteyebilir.
(2)Başvurma hakkı, kayıtlı gönderinin kabul edildiği tarihin ertesi gününden
başlayarak, yurtiçi kayıtlı gönderilerde bir yılın sonunda, yurtdışı kayıtlı gönderilerde ise
gönderi türüne bağlı olarak Dünya Posta Birliği Kararları ve yabancı ülke Posta İdareleri ile
yapılan ikili anlaşmalarda belirtilen süre sonunda zamanaşımına uğrar. Bu süreler içerisinde
PTT’ye, icraya veya mahkeme ya da Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulursa zamanaşımı
süresi durur. Bununla beraber başvurma üzerine yapılan inceleme veya araştırma sonucunun
ilgililere bildirildiği tarihten itibaren yeni bir süre başlar. Bu süre yeni bir başvuru ile tekrar
kesilmez.
(3) PTT kullanıcılarla yaptığı sözleşmelerde belirtilen özel saklama süreleri hariç
olmak kaydıyla, anlaşmazlık konusu olmayan hizmetlerine ait evrakı iki yıl saklamak
zorundadır. Ancak mahkemeye, icra dairesine ve kanunla yetkili kılınmış mercilere
başvurulduğunun tebliğ edilmesi halinde, anlaşmazlık konusu evrak, ihtilaf sonuçlanıncaya
kadar saklanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sorumluluk ve Tazminat
PTT'nin sorumluluğu
MADDE 22- (1) PTT hizmetleri ile ilgili görevlerin yerine getirilememesi halinde,
6475 sayılı Kanun, 6102 sayılı Kanun, 4925 sayılı Kanun, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanun ve bu Usul ve Esaslarda belirtilen durumlar ile özel sözleşme/protokollerde
belirlenen tazminat hadleri içinde sorumludur.
(2) Yurtdışı varışlı gönderilerin, uluslararası sözleşme ve anlaşmalara göre
sorumluluk kabul eden yabancı bir ülkede kaybolması halinde PTT kullanıcıya karşı ilgili
yabancı posta idaresinin vereceği tazminat derecesinde sorumludur.
(3) Tabiat ve mahiyetleri bakımından hasar (kırılma, bozulma, kokma) tehlikesi
kuvvetli bulunan maddelerde zararın bu yüzden ileri geldiği kabul olunur. Ancak, gönderme
sırasında alınacak özel bir tedbir için ek ücret alınmışsa, PTT sorumludur.
(4) Kapsamı çalınmış veya hasara uğramış kayıtlı gönderilerin teslim alınması
esnasında alıcı tarafından ihtirazi kayıt ileri sürülmüş ise ve yapılan tespitte de PTT’nin
sorumluluğu ortaya çıkmışsa tazminat alma hakkı durumuna göre gönderici veya alıcıya
geçer.
Sorumluluktan kurtulma
MADDE 23- (1) Zıya, hasar ve gecikme, PTT’nin gerekli özeni göstermesine rağmen
kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, PTT
sorumluluktan kurtulur.
(2) Zıya, hasar veya teslimdeki gecikme, aşağıdaki hâllerden birinden kaynaklanıyorsa
PTT sorumluluktan kurtulur:
a) Gönderen tarafından yapılan yetersiz ambalajlama.
b) Hak sahibi tarafından, itirazsız teslim alınan gönderiler.
c) Gönderinin; özellikle kırılma, paslanma, bozulma, kuruma, sızma, olağan fire
yoluyla kolayca zarar görmesine yol açan doğal niteliği.
ç) Taşınacak gönderinin, gönderen tarafından yetersiz etiketlenmesi.
d)Mücbir sebeplerle kayıtların ve belgelerin elden çıkması yüzünden, gönderinin hak
sahibine verildiği ispat edilemiyorsa ve sorumluluk da başka suretle tespit edilemiyorsa.
e)Gönderinin, başvuru süresi içinde aranmaması.
f)Gönderinin içinde yasak maddelerin bulunması.
g) Bu Usul ve Esaslara göre yok edilen veya yetkili makamlara teslim edilen
gönderiler.
ğ) Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler içinde değerli bir şey bulunmadığı veya
gönderiye hile ile gerçek değerinden fazla değer gösterildiğinin anlaşılması.
h) Bir gönderinin kaybının, posta hizmetinden dolayı, Dünya Posta Sözleşmesi ve
bunun İcra Tüzüğüne göre sürekli olarak veya harp, isyan gibi nedenlerle geçici bir zaman
için sorumluluk kabul etmeyeceğini yahut kabul edeceği sorumluluğun sınırlı olacağını
bildiren bir ülkede, o zaman içinde meydana geldiği veya Türkiye toprakları dışında meydana
gelip de PTT tarafından ilgili özel taşıma teşebbüsleri aleyhine dava açılmadan bu zararın
ödenmesinin mümkün olmaması.
ı) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile diğer kanun ve
düzenlemelerde yer alan hükümlerin PTT’nin sorumluluktan kurtulmasını haklı gösterdiği
hâller.
(3) PTT, sözleşme uyarınca gönderiyi sıcağa, soğuğa, ısı değişikliklerine, neme,
sarsıntılara ya da benzer etkilere karşı özel olarak koruma yükümlülüğü altında olduğu
hallerde ikinci fıkranın (c) bendine ancak, hâl ve şartlara göre, özellikle de gerekli donanımın
seçimi, bakımı ve kullanımına ilişkin kendisine düşen tüm önlemleri almış ve özel talimatlara
uygun davranmış bulunması hâlinde dayanabilir.
(4) Süre taahhüdü ile kabul edilmiş kayıtlı gönderilerde, gönderi adreslerinin noksan
ve yanlış, okunamayacak şekilde yazılmış veya gönderici, alıcı ad ve adresi yerine harf,
rumuz veya işaret kullanılmış olması veya adres doğru olmasına rağmen Adres ve
Numaralamaya İlişkin Yönetmelik hükümlerine uygun olarak sahada levhalama ve
numaratajın yapılmamış olması halinde, gönderilerin gecikmeli teslim edilmesi, teslim
edilememesi veya geri gönderilmesinde, PTT’nin süre taahhüdüne bağlı sorumluluğu ortadan
kalkar.
Göndericinin sorumluluğu
MADDE 24- (1)Gönderen, kusuru olmasa da;
a) Yetersiz ambalajlamadan ve işaretlemeden,
b)Taşıma senedine yazılan bilgilerdeki gerçeğe aykırılıklar ile yanlışlık ve
eksikliklerden,
c) Tehlikeli malın bu niteliği hakkında bildirimde bulunmamaktan,
ç) Gönderinin, tesliminden önce, resmî nitelik taşıyan, özellikle gümrük ve mali
işlemler için gerekli bulunan belge/bilgileri PTT’ye vermemekten veya gerçeğe aykırılıktan
ya da belge/bilgi eksikliğinden,
Sorumludur.
(2) Kabul edilmemesi gereken veya kabul şartlarına uymayan bir gönderinin kabul
edilerek yollanması halinde, diğer posta gönderilerine veya posta personeline vereceği
zararlardan gönderici sorumludur.
Tazminat miktarları ve ödenmesi
MADDE 25- (1) Gönderiler için, postada meydana gelen hasar, kaybolma veya
çalınmadan dolayı aşağıdaki şart ve hadler dikkate alınarak tazminat ödenir.
(2) Posta kargosu ile kargo gönderileri hariç kayıtlı yurtiçi diğer posta gönderilerinin,
kaybolması veya kapsamının tamamen çalınması halinde, Kurul tarafından belirlenen temel
ücretin en fazla yüz katı tutarında tazminat ödenir. Tazminat tutarının hesaplanmasında
gönderinin kabul tarihinde yürürlükte olan temel ücret dikkate alınır.
(3)Yurtiçi değer konulmamış veya sigortalanmamış posta kargosu veya kargo
gönderilerinin kaybolması, çalınması veya tamamının hasarı halinde, ödenecek tazminat,
kilogram başına en fazla 8,33 SDR ile sınırlıdır. Gönderinin bir kısmı değerini kaybetmişse,
değerini kaybeden kısım için ödenecek tazminat tutarı, değerini kaybeden kısmının net
olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 SDR ile sınırlıdır. SDR’nin Türk Lirası
karşılığının belirlenmesinde gönderinin kabul tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez
Bankası kuru esas alınır.
(4)İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen hadleri aşmamak kaydıyla, ödenecek
tazminatın tespitinde, gönderinin kabul edildiği yerdeki ve zamandaki gerçek değeri göz
önünde bulundurulur.
(5) Yurtdışı kayıtlı posta gönderilerine Dünya Posta Birliği kararları ile yabancı posta
idareleri ile yapılan ikili anlaşmalar çerçevesinde belirlenmiş limitler dâhilinde tazminat
ödenir.
(6) Kayıp veya tamamen hasar halinde tazminat ödenecek yurtiçi kayıtlı posta
gönderileri ile kargolardan kabulde alınmış olan ücretler talep halinde iade edilir.
(7) Kayıp veya tamamen hasar halinde tazminat ödenecek yurtdışı kayıtlı posta
gönderilerinden, taahhüt ücreti ile varsa değerlendirme ücreti hariç alınmış ücretler talep
halinde iade edilir.
(8) Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren bir gönderinin kaybolması,
çalınması veya hasarı halinde, konulmuş olan değeri geçmemek şartıyla, hasar veya eksiklik
derecesinde tazminat ödenir. Ödenecek tazminatın tespitinde, gönderinin kabul edildiği
yerdeki ve zamandaki gerçek değeri, hasar halinde ise uğradığı zarar derecesi göz önünde
bulundurulur. PTT gönderinin içindeki eşyanın postaya verildiği zaman konmuş olan
değerden daha az değerde olduğunu ispat ederse, bu eşyanın gerçek değerine göre tazminat
ödenir.
(9) Değer konulmamış ödeme şartlı özel hizmetini içeren bir gönderinin PTT
servislerinde kaybolması, çalınması veya hasarı halinde, PTT bu maddeler için, şart koşulan
bedel üzerinden değil, bunların ödeme şartlı olmayanları derecesinde gönderi türüne göre
sorumluluk kabul eder ve öngörülen tazminatı öder. Ödenmesi şart koşulan para tutarı "değer
koyma/sigortalı" sayılmaz. Ancak PTT, ödeme şartlının, alıcıya, şart koşulan bedel tahsil
edilmeksizin verilmesi ve alıcıdan ne maddeyi geri almanın, ne de şart koşulan parayı tahsil
etmenin mümkün olmaması halinde göndericilerine karşı ödemeli bedeli tutarında
sorumludur.
(10) Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren bir gönderinin kaybolması,
çalınması veya hasarı halinde, gönderi içeriğinin hükümsüzleştirilmesi imkanı var ise sigorta
bedeli ödenmez hükümsüzleştirme masrafı ödenir.
(11) Yurtiçi ve yurtdışı kayıtlı gönderilere ilişkin tazminat ödemelerinde
gerçekleşmemiş kârlar veya dolaylı zararlar dikkate alınmaz.
(12) Sözleşmelerle, gönderilerde oluşabilecek zarara ve tazminat ödemelerine ilişkin
özel düzenlemelere yer verilebilir. Bu durumda sözleşme hükümleri uygulanır.
(13) Hak sahibi, ödenmesi gereken miktardan daha az tazminat isterse kendisine o
miktar tazminat verilir, sonradan bunun artırılması isteği kabul edilmez.
(14) Kayıtsız gönderilerin postaya verildiği her hangi bir suretle ispat edilse bile
bunların kaybolmalarından çalınmalarından veya hasara uğramalarından dolayı tazminat
ödenmez.
(15)PTT’nin, kayıtlı gönderilerin taşıma süresinin aşılmasından doğan sorumluluğu,
kabul ücreti ile varsa özel hizmet ücreti toplamı ile sınırlıdır.
Tazminat isteklerinin sonuçlandırılması
MADDE 26- (1) Gönderi, teslim süresini izleyen yirmi gün içinde teslim edilmezse,
hak sahibi zayi olmuş gerekçesiyle PTT’ ye başvurabilir. Göndericinin veya gerektiğinde
alıcının tazminat istekleri zararın kesin bir surette anlaşılmasından sonra sonuçlandırılır.
(2) PTT, araştırma ve soruşturmalar 3 ay içinde bitirilemediği takdirde, haklı
olmadığının anlaşıldığında geri vereceğini taahhüt eden hak sahibine tazminatı öder. PTT,
tazminatı ödemeden önce lüzum görürse hak sahibinden tazminat haddi içinde kanuni
teminat isteyebilir. Bu teminatı veremeyenlere tazminat ödenmesi soruşturma sonuna
bırakılır.
(3) Hak sahibine, kendisine tebliğ edilen tazminat tebliğ tarihinden başlayarak bir yıl
içinde ödenir. Belirtilen süreden sonra bu husustaki istek kabul edilmez.
Tazminat ödendikten sonra bulunan gönderiler
MADDE 27- (1) Tazminat ödendikten sonra bulunan gönderiler veya bunların
içindekilerin bir kısmı için ödenen tazminatın iade edilmesi halinde gönderi sahibine teslim
edilir.
(2) Gönderinin bulunduğu, yazı ile haber verildiği tarihten başlayarak 3 ay içinde hak
sahibi gelip bunu almaz ise hakları PTT'ye geçer. PTT bu hakkını, kayıp veya hasara neden
olup, bedeli kendisinden rücuen tazmin edilene devredebilir.
(3) Hak sahibi, gönderinin bulunduğu haberini aldıktan itibaren otuz gün içinde,
gerektiğinde giderler indirilmek suretiyle, tazminatı geri ödeyerek gönderinin kendisine
teslimini isteyebilir.
(4) Gönderi, tazminatın ödenmesinden sonra bulunmuşsa, hak sahibi bundan haberdar
edilmesini istemediği veya bulunma haberinden sonra gönderinin teslimine ilişkin istem
hakkını ileri sürmediği durumlarda PTT, gönderi üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabilir.
Tazminat hakkının mirasçılara geçmesi
MADDE 28- (1) Hak sahibinin ölümü halinde tazminata ilişkin hakları başvurma ve
zaman aşımı ile ilgili süre içinde başvurulması koşuluyla mirasçılarına geçer.
Üçüncü kişiler aleyhine başvurma
MADDE 29- (1) Tazminatın ödenmiş olması PTT'nin üçüncü kişiler aleyhine
başvurma hakkını ortadan kaldırmaz.
(2) PTT'nin ödemek zorunda olduğu tazminat, geri verilen ücretler ile varsa ceza bedellerini,
her zaman için sebep olanlardan almaya hakkı vardır.
ALTINCI BÖLÜM
Alıcı ve Gönderici Adreslerinin Yazılması
Alıcı adresinin yazılması
MADDE 30- (1) Adressiz basılmış kağıtlar ile listesine göre dağıtılacak basılmış
kağıtlar hariç gönderilerin yüz tarafına veya gerektiğinde bunlara bağlanmış veya
yapıştırılmış olan etiketlere:
a) Alıcının adı ve soyadı,
b) Kurum, kuruluş, organizasyon, işyeri adı memuriyet, sanat veya ticaret unvanı,
c) Oturduğu mahalle veya köy adı,
ç) Cadde, bulvar, sokak, mevki veya mezra adlarından en az biri,
d) Ev, apartman, han gibi binaların kapı numarası ile bağımsız bölüm numaraları gibi
herhangi bir araştırmaya ve anlaşmazlığa yer kalmadan yollanabilmesini ve gönderildiği
kimsenin kolaylıkla bulunabilmesini sağlamaya yarayacak bilgiler ile gönderinin gideceği yer
posta kodu, belde veya bucak veya semt, ilçe, ilin açık adı, yurtdışı varışlılar da için ise ülke
adı okunaklı ve Latin harfleriyle ve bilinen bir dilde açık bir şekilde yazılır veya bu bilgileri
taşıyan bir etiket gönderi üzerine yapıştırılır.
(2) Resmi dairelere ait gönderilerin, mahalle veya köy, cadde veya sokak adı ve kapı
numarası, posta kodu, belde veya bucak veya semt, ilçe, il adı da gösterilmek suretiyle tam
adresleri yazılmış olarak postaya verilmesi gereklidir.
(3) Adları aynı olan veya birbirine benzeyen yahut herhangi bir işyeri bulunmayan
yerler varışlı gönderilerin adreslerine, bağlı oldukları il ve ilçelerin isimleri belirtilmemişse,
bunların yazılmaları göndericilerinden istenir. Bağlı oldukları il ve ilçeler belirtilmemiş
gönderiler ilk önce en uygun ve en yakın olan yere yollanır. Sözleşmeye dayalı gönderiler
hariç, gönderilerin üzerinde aynı alıcıya ait olsa dahi birden fazla adres veya teslim yeri
gösterilmeyeceği gibi bir gönderi üzerinde birden fazla alıcı adı da gösterilemez.
(4)Yurtiçi gönderilerde adreslerin tamamı, yurtdışı gönderilerde ülke adı Latin
harfleriyle ve Arap rakamlarıyla okunaklı bir şekilde silintisiz ve kazıntısız yazılmış
olmalıdır.
Gönderici adresi
MADDE 31- (1) Yurtiçi gönderilerde, gönderici adresi olarak yurtiçi bir adresin
bulunması zorunludur.
(2)Alındı düzenlenen kayıtlı gönderiler için, gönderici ad ve adresinin tam olarak
gönderi üzerine ve alındıya yazılması zorunludur.
(3) Yurtiçi gönderilerde ücreti daha yüksek olan bir yere tekrar yollama veya iade
yapılırsa varsa ücret farkı alınır.
(4)Gönderici adresinin yazılmadığı durumlarda iade adresi olarak gönderi kabulünün
yapıldığı PTT işyeri esas alınır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Posta Gönderileri, Kargo Gönderileri ile Diğer Gönderiler
Gönderilerin sınıflandırılması
MADDE 32- (1) Tekel yönünden posta gönderileri:
a) Tekel kapsamındaki gönderiler
1) Ağırlığı … grama veya ücreti ……TL’ye kadar olan açık veya kapalı
mektuplar,
2) Posta kartları,
3) Tebliğ evrakı,
4)Telgraf gönderileri,
5) Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin posta gönderileri,
b) Tekel kapsamı dışında kalan gönderiler;
1) Haberleşme niteliğinde olsa dahi ağırlığı … gramı veya ücreti … TL’yi geçen
açık veya kapalı mektuplar,
2) Basılmış kağıtlar,
3) Küçük paketler,
4) Görme engellilere özgü yazılar,
5) Posta kargosu,
6) Kargo,
7) Posta kolisi,
8) Tele-post (Faks) gönderileri,
9) Posta havaleleri ve havale haber kağıtları,
(2) Evrensel posta hizmet kapsamı yönünden posta gönderileri;
a) Evrensel posta hizmeti kapsamına giren gönderiler;
1) Ağırlığı iki kilograma kadar olan açık ve kapalı mektuplar,
2) Posta kartları,
3) Yirmi kilograma kadar olan posta kolisi ve posta kargoları,
4) Basılmış kâğıtlar,
5) Görme engellilere özgü yazılar,
6) Küçük paketler,
b) Evrensel posta hizmeti kapsamı dışında kalan gönderiler;
1) Ağırlığı iki kilogramı geçen açık ve kapalı mektuplar,
2) Ağırlığı yirmi kilogramı geçen posta kolileri, posta kargoları ve kargolar
3) Tebliğ evrakı,
4) Telgraf gönderileri,
5) Tele-post (Faks) gönderileri,
6) Posta havaleleri ve havale haber kağıtları,
(3) Uluslararası posta hizmetleri yönünden posta gönderileri;
a) Mektup postası gönderileri
1) Mektuplar,
2) Posta kartları,
3) Basılmış kağıtlar,
4) Küçük paketler,
5) Görme engellilere özgü yazılar,
b)Posta kolileri
c)Acele posta gönderileri,
ç)Turpex gönderileri
d)Diğer posta gönderileri
1)Telgraf gönderileri,
2) Tele-post (Faks) gönderileri,
3) Posta havaleleri ve havale haber kağıtları,
(4) Kayıt işlemleri ve belgelendirme yönünden posta gönderileri ile diğer gönderiler;
a) Kayıtsız gönderiler
1) Mektuplar,
2) Posta kartları,
3) Basılmış kağıtlar,
4) Görme engellilere özgü yazılar,
5)Yurtdışı çıkışlı küçük paketler
b) Kayıtlı gönderiler,
1) Mektuplar,
2) Posta kartları,
3) Basılmış kağıtlar,
4) Yurtdışı çıkış ve varışlı küçük paketler,
5) Görme engellilere özgü yazılar,
6) Tebliğ evrakı veya mazbataları,
7) Posta kolileri veya kargoları
8) Kargolar,
9) Telgraf gönderileri,
10) Tele-post (Faks) gönderileri,
11) Posta havaleleri ve havale haber kağıtları,
12)Acele posta gönderileri,
13)Turpex gönderileri
Şeklinde sınıflandırılmaktadır.
(5)Kayıtlı veya kayıtsız olmasına bakılmaksızın mektup ve posta kartları “LC”
maddesi, basılmış kağıtlar, görme engellilere özgü yazılar ile küçük paketler “AO” maddesi
olarak adlandırılır.
(6)Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen maddelerin Acele Posta Gönderisi veya
Turpex gönderisi olarak kabul edilmesi halinde kapsamına göre, tekel içi ve dışı, evrensel içi
ve dışı şeklindeki sınıflandırma bu gönderiler için de geçerlidir.
Mektuplar
MADDE 33- (1) Kişisel haber niteliği taşıyan ve herhangi bir fiziksel araç üzerine
yazılan, gönderici tarafından gönderi üzerinde belirtilen adrese sevk ve teslim edilmesi
istenilen maddelere "Mektup" denir. Mektupların zarf içinde olup olmamaları veya zarfların
açık veya kapalı olmaları niteliklerini değiştirmez.
(2)Genel kural olarak haberleşme, evrak, doküman kapsayan gönderiler mektup
olarak kabul edilir. Bunların yanında herhangi bir eşya bulunsa dahi mektup şeklinde işlem
görür. Sadece eşya kapsayan gönderiler mektup olarak kabul edilmez.
(3) Gönderilerin ağırlık ve boyut hadleriyle tertip ve ambalajına ilişkin genel kural ve
kayıtlar dışında mektupların şekli, tertibi ve kapatılmaları için herhangi bir özel koşul
aranmaz. Ancak, ücretten yararlanmak amacıyla başka kimselere ait haberleşme gönderileri
bir zarf veya ambalaj içinde toplanıp gönderilemez.
(4) Bununla beraber, aile bireylerinden veya alıcı ile birlikte bulunanlardan bir veya
bir kaçına yazılmış haberleşme gönderileri ayrıca zarflanmış olsun veya olmasın bir zarf veya
ambalaj içinde kabul edilebilir.
(5) Gönderi üzerinde, gönderen kişi veya firmaya ait adres veya ticaret unvanları,
logo ve amblemden başka reklam veya propaganda amacıyla resim, yazı veya sloganlar
basılmak istenen zarflar için önceden PTT’den onay alınır. PTT’den onaysız reklam basılı
zarflarda reklam ve propaganda ücreti iki kat olarak alınır.
(6) Gönderiler, posta servislerinde uygulanacak damgalama, ayırma, taşıma, dağıtım
ve teslim işlemleri sırasında içindekileri olduğu gibi koruyabilecek şekilde tertip ve ambalaj
edilmiş olmalıdır.
(7) Gönderiler genellikle zarf içine konulabileceği gibi katlanmak veya rulo haline
getirilmek suretiyle kuşak içine, karton arasına, torba veya kutulara konulmak suretiyle de
ambalajlanmış olabilir. Ayrıca, zarf veya kuşak içine konulmadan, katlanıp zımbalanmak
suretiyle de bunlar açıktan postaya verilebilir. Ancak bunların, başka gönderilerin içlerine
veya aralarına girmeyecek şekilde, ambalajlanmış olmaları gereklidir. Postaya zarfsız veya
ambalajsız olarak verilen gönderilerin en az posta kartı büyüklüğünde ve kalınlık veya
sertliğinde olması şarttır.
Mektupların ağırlık ve boyut sınırları
MADDE 34- (1) Mektuplarda son ağırlık limiti Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinde
gösterilmiştir.
(2) Mektupların boyutları 2 mm.lik toleransla;
a) En az; Yüzeyi 14x9 santimetreden aşağı olamaz. Tomar halinde ise en büyük boyu
10 santimetreden aşağı olmamak üzere uzunluğu ve iki defa çapı toplamı 17 santimetreden
az olamaz.
b) En fazla; En büyük boyu 60 santimetreyi geçmemek üzere uzunluğu, genişliği ve
kalınlığı toplanınca 90 santimetreyi geçemez. Tomar halinde ise en büyük boyu 90
santimetreyi geçmemek üzere uzunluğu ve iki defa çapı toplamı 104 santimetreyi veya 50
desimetreküp hacmi geçemez.
Posta kartları
MADDE 35-(1) Üzerinde kişisel haberleşme niteliğinde yazı bulunan, gönderici
tarafından gönderi üzerinde belirtilen adrese sevk ve teslim edilmesi istenilen ve postada
işlemeyi güçleştirmeyecek kalınlıkta kağıt veya kartondan yapılmış, açıktan postaya verilen
resimli ya da resimsiz kartlara “posta kartı” denir.
(2)Posta kartları, dikdörtgen biçiminde kartondan veya posta servislerinde işlemeyi
güçleştirmeyecek dayanıklılıkta kağıt veya kartondan yapılmış olmalı ve yüz taraflarının
başında "Posta Kartı" yurtdışına yollanacaklarda "Carte Postale" ibaresi bulunmalıdır. Ancak,
bu yazı resimli kartlar için zorunlu değildir.
(3) Posta kartlarının yüz taraflarının en az sağ yarısı alıcı adresinin yazılmasına, pul
yapıştırılmasına ve özel hizmete ilişkin etiket veya işaretlerin konulmasına ayrılmış
olmalıdır.
(4) Posta kartlarının kendi türüne ilişkin ücretle kabul edilebilmeleri için bunların zarf
veya kuşak içine konulmadan açıktan postaya verilmiş olmaları gerekir.
(5) Posta kartlarına, ticaret eşyası örnekleri veya benzeri maddeler eklenemez ya da
iliştirilemez. Aynı şekilde bunlar, kumaş, kenar süsü, madeni pul veya benzeri maddelerle
süslenemez. Bununla beraber, kartların niteliğini bozmamak ve tamamen yapışmış bulunmak
kaydıyla vinyet, fotoğraf, her türlü etiket, kağıttan veya başka çok ince maddelerden kesilmiş
parçalar, posta kartlarının ancak arka yüzlerine veya ön yüzlerinin sol taraflarına
yapıştırılabilir. Yalnız adres kuşak veya etiketleri kartın yüz tarafını tamamen kaplayabilir.
(6) Posta kartları için öngörülen şartları taşımayan veya ağırlık ve büyüklük hadlerine,
tertip şartlarına uymayan, kapalı zarf ve ambalaj içinde postaya verilen resimli ve resimsiz
kartlar mektup işlemine tabi tutulur.
(7) Posta kartlarının, kabul ücretine karşılık pulları, adres bulunan tarafın sağ üst
köşesine yapıştırılır. Adres bulunan tarafın arkasına veya kıvrılarak kartın iki tarafından
görülecek şekilde yapıştırılan pullar geçersiz sayılır. Posta pulları ile karıştırılabilecek her
türlü pul, vinyet veya etiket kartın ancak arka tarafına yapıştırılabilir.
Posta kartlarının ağırlık ve boyut sınırları
MADDE 36- (1)Posta kartlarında son ağırlık limiti “Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”
nde gösterilmiştir.
(2) Posta kartlarının boyutları 2 mm.lik toleransla;
a) En az; Yüzeyi 9x14 santimetreden aşağı olamaz.
b) En fazla; Yüzeyi 12x23,5 santimetreden fazla olamaz.
c)Bir posta kartının uzunluğu genişliğinin en az 1,4 katı olmalıdır.
Basılmış kağıtlar
MADDE 37- (1) Herhangi bir kâğıt, karton veya başka bir madde üzerine el, makine
veya fotoğraf gibi baskı tekniği kullanılarak hazırlanan her türlü gazete, dergi, kitap, süreli
veya süresiz birbirinin aynı olan yayın, broşür, katalog, fotoğraf, fotoğraf kapsayan albüm,
gravür, plan, harita gibi yazı, resim veya şekil taşıyan adresli veya adressiz, kişisel
haberleşme niteliği bulunmayan gönderilere “basılmış kağıt” denir. Tebrik ve davetiyeler de
basılmış kağıt olarak kabul edilir.
(2) Basılmış kağıtlar, kapsamı kolayca kontrol edilebilecek şekilde ve içindekileri
yeter derecede koruyacak tarzda açık zarf veya kuşak içinde ambalajlanmış olmalıdır. Posta
kartı şekil, kalınlık ve büyüklüğünde olan basılmış kağıtlar zarfsız veya kuşaksız da postaya
verilebilir. Bunların adres bulunan yüzlerine "Basılmış Kağıt", yurtdışına gönderilenlerine de
ayrıca "Imprime" ifadesi yazılır.
(3) Basılmış kağıt kapsayan gönderilere, gönderenin adresini taşıyan bir kart, zarf veya
kuşak ile içindekine ait fatura veya ödeme formülünden başka bir şey konulamaz, açık olsa
bile mektup veya kişisel haberleşme niteliğinde yazılar taşıyan kağıtlar eklenemez,
içindekinin, zarfının veya kuşağının üzerine bu tür yazılar yazılamaz.
(4) Ülkenin bölünmez bütünlüğü ile Cumhuriyetin temel niteliklerine aykırı yazılar
taşıyan basılmış kağıtlar kabul edilmez.
(5) Siyasi parti organları ve adayları ile bağımsız adaylar, muhtarlar gibi seçime
katılan kişilerin milletvekili, il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlığı, belediye meclisi
üyeliği, muhtarlık, ihtiyar meclisi üyeliği, ihtiyar heyeti üyeliği seçimleri, kısmi seçimler ve
Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması gibi dönemlerde, basılmış
kağıtların dağıtım esnasında içeriği görülmeyecek, ancak kapsamı kontrol edilebilir zarf veya
ambalajlanmış olarak postaya verilmesi halinde kabul edilir.
(6) Seçim dönemlerinin başlangıcından bitimine kadar olan sürede, siyasi parti ve
adaylarının lehine ve aleyhine olunduğu izleniminin verilmemesini teminen, siyasi
propaganda, tanıtım, reklam ve kampanya içerikli adressiz basılmış kağıt türü ile gönderi
kabulü yapılmaz. Bu gönderiler sadece seçim döneminde, kontrol edilebilir zarf veya ambalaj
içinde basılmış kağıt gönderi türü ile kabul edilebilir.
Basılmış kağıt sayılmayan maddeler
MADDE 38- (1) Basılmış kısımları gönderinin esasını teşkil etmediği açıkça görülen
ve boş yerleri sonradan doldurulmak üzere düzenlenmiş bulunan:
a) Üzerine başlık, alıcı veya gönderici adresi veya başka şeyler basılmış zarflar ile
mektup veya yazı kağıtları,
b) Kartvizitler,
c) Resimli veya resimsiz her türlü kartlar,
ç) Cilt halinde alındılar, makbuzlar, faturalar, fişler, defterler,
d) Bordrolar, formüller, cetvel veya listeler,
Basılmış kağıt olarak kabul edilmezler.
(2) Boş yeri sonradan doldurmak üzere hazırlanan ve bu nedenle kırtasiye malzemesi
sayılan bu gönderilerden, ancak ciltlenmiş halde bulunan alındı, makbuz, fatura, fiş, defter ve
benzerleri dışında kalanlardan, sayıları 10'u geçmeyenleri basılmış kağıt olarak kabul
edilebilir.
(3)Yazı makinesi ile elde edilen yazılarla kopya kağıdı ile çoğaltılan suretler,
değişebilir veya değişmez harfli damgalar kullanılarak elle yapılan baskılar, delikli kağıt
bantları ile üzerinde delik, çizgi veya işaret taşıyan mekanografik kartlar, filmler ve ses veya
görüntü kaydedilmiş bantlar, disket, CD/DVD, hafıza ve bellek kartları vb. ile kağıt para,
banknot, tahvil, çek, bono, piyango bileti, posta veya diğer her türlü pul, ile elinde
bulunduranın yararlanacağı her türlü değer taşıyan kağıtlar da, basılmış kağıt olarak kabul
edilmez. Bunlar duruma göre diğer posta gönderileri veya kargo olarak kabul edilir.
Basılmış kağıtlara yazılabilecek not ve ekler
MADDE 39- (1) Basılmış kağıtlara sonradan elle, yazı makinesi ile veya elle
basılmak üzere hazırlanmış damga, klişe veya şablonla aşağıda belirtilenlerin dışında hiç bir
ilave yapılamaz.
(2) Genel olarak basılmış kağıtların tümüne;
a) Göndericinin ve alıcının adı, soyadı, memuriyet, iş veya ticaret unvanlarıyla
adresleri, gönderinin gönderildiği yer ve tarihi, gönderiye ait kayıt veya sıra numarası
yazılabilir.
b) Birbirinden farklı ve değişik anlam ifade etmemek ve herhangi bir sözleşmeli dil
niteliğinde olmamak kaydıyla bazı kelimeleri karalamak, işaretlemek veya altını çizmek,
baskı hatalarını düzeltme izni verilir.
(3) Bu maddenin 2’nci fıkrasında belirtilen genel kural dışında, özellik gösteren
aşağıdaki basılmış kağıt türlerinden:
a) Kitap, gazete, dergi gibi yayınlara ilişkin sipariş veya abone kağıtlarına bedel,
ödeme usulü, katalog numarası, yayının adı, türü ve niteliği ile ilgili bilgiler,
b) Basılmış edebiyat ve sanat eserlerine saygı ve sevgi anlamı taşıyan alışılmış bir
sunuş yazısı,
c) Gazete ve dergi kupürleri üzerine kesildikleri gazete veya derginin adı, tarihi,
ç) Matbaa provaları üzerine basıma ilişkin düzeltmeler, ilaveler, açıklayıcı bilgiler
veya işaretler,
d) Kütüphanelerce kullanılan ödünç kitap verme formüllerine, istenen kitap adı,
yazarı, kalacağı süre gibi bilgiler,
e) Cari fiyat listeleri, ilan teklifleri, borsa ve piyasa cetvelleri, ticaret sirküleri ve
tarifnameler üzerine fiyatları ile fiyatı teşkil eden ifadeler,
f) Adres değişikliği kartlarına, yeni adresle değişiklik tarihi,
g) Moda mecmuaları içine ölçü ve çizimleri gösterir patronlar,
Yazılabilir veya ilave edilebilir.
Basılmış kağıtların ağırlık ve boyut sınırları
MADDE 40- (1) Basılmış kağıtların son ağırlık limiti “Posta ve Telgraf Ücret
Tarifesi”nde gösterilmiştir.
(2) Aynı alıcı adresli ve aynı yer varışlı basılmış kağıtları kapsayan yurtdışı varışlı “M
torbalarının son ağırlık limiti “Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”nde gösterilmiştir.
(3) Basılmış kağıtların boyut limitleri, mektuplarda olduğu gibidir.
Tebrikler ve davetiyeler
MADDE 41- (1) Tebrik, teşekkür, taziye (başsağlığı), iltifat, temenni, selam ve sevgi
anlamında yazı bulunan resimli kartlar, kartvizitler, basılmış tebrik ve kutlama kartları ile
bayram ve yılbaşları için basılmış kartlara “tebrik” denir. Nişan, düğün, açılış vb. nedenler ile
postaya verilen ve kapsamında bu mahiyette yazı bulunan resimli, resimsiz basılmış kartlara
“davetiye” denir.
(2) Tebrik ve davetiyeler basılmış kağıt olarak kabul edilir. Ancak üzerlerinde
haberleşme mahiyetinde yazı ve ifadeler bulunan tebrikler ağırlığına göre mektup veya
açıktan verilmesi halinde posta kartı ücreti uygulanır.
(3) Tebrik ve davetiyelerde son ağırlık limiti “Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”nde
gösterilmiştir.
(4) Tebrik ve davetiyelerin boyutları mektuplar, tertip ve ambalajı ile postaya verilme
koşulları ise basılmış kağıtlardaki gibidir.
(5) Tebrik ve davetiyeler için öngörülen şartları taşımayan veya ağırlık ve büyüklük
hadlerine, tertip şartlarına uymayan, kontrol edilemeyen zarf ve ambalaj içinde postaya
verilen resimli ve resimsiz tebrik ve davetiye kartları mektup işlemine tabi tutulur. Zarfsız ve
ambalajsız şekilde postaya verilecek tebrik ve davetiye kartlarının, posta servislerinde
işlemeyi güçleştirmeyecek dayanıklılıkta kağıt veya kartondan yapılmış olması zorunludur.
Listesine göre dağıtılacak basılmış kağıtlar
MADDE 42- (1) Alıcı ve/veya adres listesine göre dağıtılması istenen basılmış
kağıtlara “listesine göre dağıtılacak basılmış kağıtlar” denir.
(2) Gönderici tarafından, gidecekleri yerlere göre ayrılarak birer paket veya tomar
yapılır. Bunların varış yerinde birden fazla dağıtım merkezi bulunuyorsa bu paket ve tomarlar
ayrıca ilçe veya dağıtım yapacak merkeze göre yapılır. Paket veya tomarların üzerlerine;
gidecekleri ilçe veya dağıtım yapacak merkezin adı, "Listesine göre dağıtılacaktır" yazısı ile
paket veya tomarın içindekilerin sayısı yazılır. Ayrıca paket veya tomarın içerisine
dağıtılacak abone listesi konulur.
(3) Paket veya tomar haline getirilmiş dahi olsa her gönderi ayrı ayrı ücretlendirilir.
Adressiz basılmış kağıtlar
MADDE 43- (1) Üzerinde alıcı adresi olmayan, evlere, işyerlerine, belirli ticaret,
sanat veya meslek erbabına dağıtılmak üzere postaya verilen basılmış kağıtlara “adressiz
basılmış kağıt” denir.
(2) Bu tür gönderiler kayıtlı olarak kabul edilmez.
(3) Bu gönderiler, postaya verildikleri il merkezi veya ilçe merkezi sınırları içerisinde
dağıtılacaksa sadece dağıtım ücreti alınır. Verildikleri il merkezi veya ilçe merkezi sınırları
dışında dağıtılacak olanlardan ise ayrıca gönderinin paket veya tomar halindeki ağırlığına
göre posta ücreti alınır.
(4) Adressiz basılmış kağıtların birim ağırlık ve boyut limitleri “Posta ve Telgraf
Ücret Tarifesi”nde gösterilmiştir.
(5) Adressiz basılmış kağıtların tertip şekli basılmış kağıtlardaki gibidir. Bir kişiye
teslim edilecek basılmış kağıtlar birden fazla parçalı olsalar dahi, bir zarf veya kuşak içine
konulmuş veya birbirine tutturulmuş oldukça bir madde sayılır.
Adressiz basılmış kağıtların kabulü
MADDE 44- (1) Adressiz dağıtılmak üzere postaya basılmış kağıt vermek
isteyenlerin kimlik tespiti yapılarak dilekçe ile müracaatları alınır.
(2) Göndericiler bu tür gönderileri gidecekleri yerlere göre mümkünse ayrı ayrı
ambalaj etmiş olmalıdır. Ambalajlar üzerine içindekilerin sayısı, il, ilçe veya dağıtımı
yapacak işyerinin adı belirtilmiş olmalıdır. Ayrıca, bunların dağıtım yerlerini göstermek
üzere "ev ve dükkanlara dağıtılacak", "işyerlerine dağıtılacak", "terzilere dağıtılacak",
"eczanelere dağıtılacak" gibi yazı bulunur ve üzerlerinde sayılarına göre tarifede belirtilen
ücretleri gösterilir.
Görme engellilere özgü yazılar
MADDE 45- (1) İster kişisel haberleşme, ister genel nitelikte yazılar şeklinde olsun,
görme engellilere özgü işaretleri taşıyan maddeler veya seslendirilmiş kayıtları ihtiva eden
gönderiye "Görme Engellilere Özgü Yazılar” denir.
(2) Görme engellilere özgü yazı işaretini taşıyan gönderilerin postaya kabul anında
kontrol edilebilir ambalaj içerisinde verilmesi gerekir. Bu gönderilerin üzerine "Görme
Engellilere Özgü Yazı", yurtdışına gönderilmeleri halinde ise “Cécogramme” ifadesinin
yazılması zorunludur.
(3) Bu tür gönderilerin içlerine ve aralarına başka türlü bir kağıt veya herhangi bir
madde konulması halinde kabul edilmez.
(4) Görme engellilere özgü yazıların son ağırlık limiti “Posta ve Telgraf Ücret
Tarifesi”nde gösterilmiştir.
(5) Görme engellilere özgü yazıların boyutları mektuplarda olduğu gibidir.
Küçük paketler
MADDE 46-(1) Ticari değeri olsun veya olmasın, her türlü eşya kapsayan ve
kapsamında haberleşme niteliğinde yazı bulunmayan mektup postası ile gönderilmek üzere
postaya verilen yurtdışı gönderilere "Küçük Paket" denir.
(2) Küçük paketlerin ambalaj edilmelerinde genel kurallar uygulanır. Ancak, kabul
anında kapsamının kontrol edilebileceği bir ambalaj içerisinde getirilmesi ve ambalajı
kapatıldıktan sonra kapsamını koruyacak ve başka gönderilere zarar vermeyecek sağlamlıkta
olmalıdır.
(3) Yurtdışı küçük paketlerin alıcı adresinin yazılı bulunduğu yüzeye "Petit Paquet"
ifadesi ile gönderici adı ve adresinin yazılması ve gümrük beyannamesinin doldurulması
zorunludur.
(4) Küçük paketlerin son ağırlık limiti “Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”nde
gösterilmiştir.
(5) Küçük paketlerin boyutları mektuplarda olduğu gibidir.
Küçük paketlerin içine konabilecek yazı ve notlar
MADDE 47- (1) Küçük paketlerin içine;
a) Güncel ve kişisel haberleşme niteliğinde olmamak kaydıyla herhangi bir bilgi,
b) Sadece içindekilere ilişkin olmak kaydıyla gönderilen maddenin üzerine veya ayrı
bir kağıda, ticarette kullanılan ifadelerle alıcı ve gönderici adreslerinin, fabrika veya satıcının
özel işaret,
c) Gönderici ile alıcı arasında daha evvel yapılan yazışmaya ilişkin bir referansın, sıra
veya kayıt numaraları,
ç) Fiyat veya fiyatları oluşturan unsurları gösteren diğer her türlü not ve yazılarla
teknik özelliklerini menşe ve türünü belirten özel bilgiler,
Yazılabilir veya bunları kapsayan kağıtlar konulabilir.
(2) Küçük paketlerin içlerine, kapsamı ile ilgili olmak kaydıyla fatura, ödeme formülü
gibi belgeler de konulabilir.
Tebliğ evrakı ve mazbatalar
MADDE 48- (1) 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre yetkili merciler tarafından
çıkarılan ve hukuki işlemlerin kanunda öngörüldüğü şekilde muhatabına veya muhatap adına
kabule kanunen yetkili şahıslara yazılı olarak bildirimi ve bu bildirimin yapıldığının
belgelendirilmesi amacıyla düzenlenerek postaya verilen kayıtlı gönderiye “Tebliğ Evrakı”
denir.
(2) Düzenlenmiş tebliğ evrakına, kime, ne zaman ve nasıl teslim edildiği veya neden
teslim edilemediğine ilişkin bilgilerin yazılacağı kapalı zarfa eklenen kısmına ise “Mazbata”,
vergi tebliğ evrakında ise bu kısma “Tebliğ Alındısı” veya “Posta Alındısı” denir.
(3) Tebliğ evrakı ve mazbatalara ilişkin işlemler “PTT A.Ş.Tebligat İşletme Usul ve
Esasları”na göre yürütülür.
Posta kolileri veya posta kargoları ile kargolar
MADDE 49- (1) Genel kural olarak kapsamında haberleşme niteliği taşıyan yazılar
bulunmayan, en fazla otuz kilogram ağırlığa veya üç yüz desimetreküp hacme sahip her türlü
maddeyi kapsayan yurtiçi gönderilere “Posta Kargosu” yurtdışı gönderilere “Posta Kolisi”
ağırlık, boyut ve hacimsel olarak bunun üzerinde olanlara ise “Kargo” denir. Yurtdışı posta
kolilerinde ülkeler itibariyle ağırlık limiti ücret tarifesinde düzenlenmiştir.
(2)Haberleşme niteliğinde olsa dahi mektubun ağırlık, boyut veya hacim limitini aşan
gönderiler posta kargosu olarak kabul edilir.
(3)Ağırlığı iki kilogramı aşan basılmış kağıtlar posta kolisi veya posta kargosu olarak
ya da durumuna göre yurtdışı kayıtlı M torbası olarak kabul edilir.
(4) Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların kabul edilebilmesi için,
ambalajının gönderi kapsamının ağırlığına, niteliğine ve taşıma şekline uygun, içindeki
maddeyi baskıdan koruyacak, elden ele geçmeler sırasında kapsamını bozmayacak ve içinden
herhangi bir şey düşmeyecek, sızmayacak veya çıkarılamayacak, kişileri yaralamayacak,
canlı sağlığını tehdit etmeyecek, diğer gönderilere zarar vermeyecek, hasara uğratmayacak ve
müdahale edilmiş izlenimi bırakmayacak şekilde kapatılmış ve ambalaj edilmiş olması
gerekir.
(5) Aşağıda yazılı olan hallerde Posta kolileri veya posta kargoları ile kargolar
ambalajsız olarak kabul edilebilir:
a) Ayrılıp dağılmayacak şekilde iç içe giren veya bir araya getirilen maddeler,
b) Ticarette ambalaj edilmeleri mutat olmayan tek bir parçadan ibaret maddeler.
Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların ağırlık ve boyut sınırları
MADDE 50- (1) Posta kolisi veya posta kargoları ile kargoların boyutları;
a) Gönderinin 2 milimetre toleransla en büyük yüzeyi, 9x14 santimetreden aşağı
olamaz. Tomar halinde ise en büyük boyu 10 santimetreden aşağı olmamak üzere uzunluğu
ve iki defa çapı toplamı 17 santimetreden az olamaz.
b)Posta kolilerinin en uzun kenarı ya da yüksekliği 100 santimetreden fazla olmamak
üzere, uzunluktan başka bir yönde alınmış çevre toplamı ile birlikte 300 santimetreyi
geçemez.
c) Seçim kargolarının ücretlendirilmesinde sadece ağırlık esas alınır.
ç) Adli makamlarca yollanan gönderilerin kabulünde ağırlık, boyut ve hacim şartı
aranmaz.
(2) Posta kargoları ile kargoların ücretlendirilmesinde ağırlık ya da hacim birimlerinden
yüksek olana göre ücretlendirme yapılır.
(3)Posta kolilerinin ücretlendirilmesinde ağırlık esas alınır.
(4)Varış yeri itibariyle posta kolisi veya posta kargoları ile kargoların son ağırlık limiti
“Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”nde gösterilmiştir.
Posta kolileri veya posta kargoları ile kargolara ilişkin gönderici talimatı
MADDE 51- (1) Gönderinin, alıcısına teslim edilememesi durumunda uygulanacak
işlemin, gönderici tarafından alındı veya alındı listesinde açıkça belirtilmesi ve imzalanması
gerekir. Gönderici; kabul esnasında gönderisinin alıcısına teslim edilememesi halinde, aşağıda
belirtilen talimatlardan birini isteyebilir.
a) Tarafına, bir teslim edilememe haberinin gönderilmesi,
b) Alıcıya haber verildiği tarihten itibaren belirtilen gün içinde alınmazsa geri
yollanması,
c) İlk alıcıya teslim edilmek üzere alıcının yeni adresine tekrar yollanması,
ç) Aynı yerdeki başka bir alıcıya teslim edilmesi veya başka bir yerde oturan başka
birine yollanması,
d) Terk edilmiş sayılması,
e) Yurt dışı varışlı posta kolileri için bu fıkranın (b), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen
talimatlar yanında, gönderisinin yüzey veya uçakla derhal tarafına iade edilmesi.
(2) Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmetli gönderiler için gönderici tarafından terk edilmiş
sayılması talimatı verilemez.
(3) Göndericinin bulunduğu yere geri gelen gönderiler, teslim alınmadan talimat ile bir
başka adrese gönderilme talebi kabul edilmez.
(4) Birinci fıkrada belirtilen talimatların hangi gönderi türlerine uygulanacağı ve bu
talimatlar dışındaki isteklerin uygulanıp uygulanmayacağı Genel Müdürlükçe belirlenir. Yurt
dışı varışlı gönderiler için verilebilecek talimatlar varış ülkesince belirlenir.
(5) Gönderinin teslim edilemediğinin göndericiye bildirilmesi halinde gönderici,
herhangi bir PTT işyeri aracılığıyla varış PTT işyerine talimat verebilir. Göndericinin, teslim
edilemeyen gönderisi ile ilgili talimat verebilmesi için gönderisine ait alındıyı göstermesi
istenir ve alındının ibrazı halinde talimatı alınır. Alındının arkasına yazılan talimat gönderici
tarafından imzalanır ve tarih damgası basılır. Sözleşmesi bulunan göndericiler, alındı belgesi
ibraz etmeden elektronik ortamda da çıkış ya da varış PTT işyerlerine talimat verebilir.
(6) Gönderici, birinci fıkranın (a) bendine göre kendisine bilgi verilmesi halinde, diğer
bentlerde belirtilen işlemlerden birini veya gönderisinin aynı alıcıya bir defa daha
götürülmesini isteyebilir.
(7) Gönderici, gönderisinin teslim edilememesi halinde haber verilmesi talebini ikinci
defa isteyemez. Bu takdirde gönderi geri gönderilir.
(8) Birinci fıkranın (b) bendine göre talep edilecek süre, gönderinin varış yerinde
bekleme süresini geçemez.
Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların içine konabilecek yazı ve notlar
MADDE 52- (1) Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların içine;
a) Güncel ve kişisel haberleşme niteliğinde olmamak kaydıyla herhangi bir bilginin,
b) Sadece içindekilere ilişkin olmak kaydıyla gönderilen maddenin üzerine veya ayrı
bir kağıda, ticarette kullanılan ifadelerle alıcı ve gönderici adreslerinin, fabrika veya satıcının
özel işaretinin,
c) Gönderici ile alıcı arasında daha evvel yapılan yazışmaya ilişkin bir referansın, sıra
veya kayıt numaralarının,
ç) Fiyat veya fiyatları oluşturan unsurları gösteren diğer her türlü not ve yazılarla
teknik özelliklerini menşe ve türünü belirten özel bilgilerin,
Yazılmasına veya bunları kapsayan kağıtların konulmasına izin verilir.
(2) Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların içlerine, kapsamı ile ilgili olmak
kaydıyla fatura, ödeme formülü gibi belgeler de konulabilir.
Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların ambalajlanmasında özel
kurallar
MADDE 53- (1) Özel olarak ambalaj edilmesi gereken maddeler ve bunların ambalaj
şekilleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Cam eşya veya kolay kırılabilir diğer eşyalar; taşıma sırasında birbirine veya
kutunun iç kenarlarına sürtünmesini veya çarpmasını önleyecek tarzda, içlerine kağıt, talaş
veya benzeri koruyucu maddeler doldurulmuş ve beslenmiş olarak madenden, tahtadan,
dayanıklı plastik maddeden veya sağlam karton kutularla ambalaj edilir.
b) Sıvı ve kolayca sıvılaşabilen maddeler için iki kap kullanılır. Birinci kap sızdırmaz
şekilde kapalı şişe, çömlek, kavanoz, teneke veya plastik kutu ve benzeri ile ikinci kap
maden, tahta, plastik veya sağlam karton kutudan oluşturularak iki kap arası yeterli miktarda
talaş, pamuk veya uygun herhangi bir koruyucu ve emici madde ile beslenir.
c) Taşınması daha az sakıncalı olan merhem, sıvı sabun, reçine ve benzerleri gibi güç
sıvılaşabilen yağlı maddeler ve ipekböceği tohumları için de iki ambalaj kullanılır. Bunlar
kutu, bez torba, plastik ve benzeri maddeden yapılmış ilk ambalaja konulur. Bu ambalaj
tahta, plastik, madeni veya yeterince dayanıklı bir maddeden yapılmış ikinci bir ambalaj içine
yerleştirilir.
ç) Anilin mavisi ve benzeri boyayıcı kuru tozlar; dayanıklı ve sızdırmaz teneke veya
plastik kutulara ve bunlar da ayrıca tahtadan, dayanıklı plastik maddeden veya sağlam oluklu
kartondan yapılmış ikinci bir kutuya konulur ve bu iki ambalaj arasına emici ve koruyucu
başka maddeler yerleştirilir.
d) Boyayıcı olmayan kuru tozlar; maden, tahta, dayanıklı plastik madde veya
kartondan kap, kutu, torbaya bunlar da yukarıda sayılan maddelerin birinden yapılmış ikinci
sağlam bir ambalaja yerleştirilir.
e) İlgili Bakanlıklarca gönderilmesine izin verilen ve tehlikeleri önlenmiş bulunan arı,
ipekböceği ve sülükler ile canlı böcekler, kapsamı korunacak ve kişiler için tehlike
oluşturmayacak şekilde ambalaj edilir. Bu tür gönderilerin üzerine “Canlı hayvan” veya
“Live animals” ibaresini taşıyan etiket yapıştırılır veya bu ibare belirgin bir şekilde elle
yazılır.
f) Selüloitten yapılmış her türlü maddelerle, yanabilen filmler ağızları sıkıca
kapatılmış teneke veya plastik kutulara ve bu kutular da oynamayacak şekilde bir başka
kutuya yerleştirilir. Üzerlerine ve yollama kağıtlarına “Selüloitdir, ateşten ve ışıktan uzak
tutulacaktır.” ibaresini taşıyan etiket yapıştırılır veya bu ibare belirgin bir şekilde elle yazılır.
g) Radyoaktif maddeleri gönderebilecek yetkili kurumlar Genel Müdürlükçe bildirilir.
Radyoaktif madde kapsayan gönderilerin üzerlerine; “Radyoaktif madde” veya
“Radioactive material” ibaresini taşıyan ve ambalajın çıkış yerine iadesi halinde üzeri resen
çizilecek olan beyaz renkte bir etiket yapıştırılır. Bu gönderiler Uluslararası Atom Enerjisi
Ajansının tavsiyelerine uygun olarak ambalajlanır. Göndericinin, iç ambalaj üzerinde kendi
ad ve adresi ile birlikte gönderi kapsamını da belirtmesi gerekir.
(2) Kapsamında acil ilaç veya numunelik kimyasal madde bulunan gönderiler, birinci
fıkrada belirtildiği gibi ambalajlanmakla beraber, kabul formu ve ambalaj üzerine belirgin
şekilde acil “İlaç veya numunelik kimyasal madde” ibaresi yazılır veya varsa buna ait etiket
yapıştırılarak kabul edilir.
(3) Ambalajı bez torba veya çuval olan gönderilerin ağızları, kapsamına müdahaleye
izin vermeyecek şekilde emniyet aparatıyla kapatılır. Ambalajı bez torba veya çuval olmayan
diğer gönderilere Genel Müdürlükçe uygun görüldüğü durumlarda aparat takılır.
Adli tıp gönderilerinin ambalajlanması
MADDE 54-(1) Adli makamlar tarafından tahlil ve incelenmek amacıyla adli tıp ve
benzeri yerlere gönderilen maddelerin kabul edilebilmeleri için, genel müdürlükçe yapılan
tebliğlerde belirtilen kurallara uygun olarak ambalajlanması gerekir.
(2) Ayrıca;
a) Gönderilecek örnek maddeler fiziksel özelliklerine uygun naylon, plastik, bez torba,
şişe, kavanoz veya madeni kutu gibi ambalaj içine konur.
b) Gönderilecek ambalajın türü fark etmeksizin, örnek maddeler mutlaka naylon torba
içerisine konur.
c) Gönderilerin boş kalan yerleri, uygun dolgu malzemesi konulmak suretiyle
doldurulur.
ç) Adli tıp gönderileri değer gösterilmeden postaya verilse dahi, değer konulmuş veya
sigortalı gibi tertip ve ambalaj edilerek emniyete alınır ve değer konulmuş veya sigortalı gibi
işleme tabi tutulur.
Posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların kabul kontrol işlemleri
MADDE 55- (1) Genel kural olarak kapsamında eşya bulunan posta kolileri veya posta
kargoları ile kargoların kapsamları kontrol edilmekle birlikte, sigortalı veya değer konulmuş,
ödeme şartlı ya da yasak madde bulunduğundan kuşku duyulan gönderiler ile
Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan, Bakanlar, Siyasi Parti
Genel Başkanları, Genel Kurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlarına yollanan gönderilerin
tamamı mutlaka kontrol edilir. Söz konusu makamlara yollanan gönderilerde, göndericinin
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması halinde geçerli bir kimlik belgesinden görülmek
suretiyle nüfus ve vatandaşlık kimlik numarası alınarak merkezde kalacak alındı formuna
yazılır, yabancı uyruklu olması halinde ise pasaporta ait bir fotokopi söz konusu alındı
formuna eklenir.
(2) Resmi kurumlar ile kapsamında 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ile diğer
mevzuatlarda belirtilen yasaklara uymayı yazılı olarak taahhüt eden tüzel kişi ve ticaret
unvanıyla çalışan gerçek kişiler tarafından yollanan gönderilerin kapsamları açılmadan kabul
edilir. Bu durumda sorumluluk resmi kurum ve tüzel kişiliği birinci dereceden yetkili kişiye
ya da gerçek kişiye aittir.
(3)İkinci fıkrada belirtilen kişiler dışında gönderi kapsamının kontrol edilmesinin
istenmemesi ve orijinal ambalajla postaya verilmek istenmesi halinde taahhütname ve kimlik
fotokopisi alınmak kaydıyla kabul yapılır. Alınan taahhütname ve kimlik fotokopisi kabul
işyerinde sırasında saklanır.
(4) Özel sözleşmeye dayalı müşteriler ve resmi kurumlar hariç diğer müşteriler
tarafından postaya verilecek değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ile kapsamında ticari
eşya bulunan yurt dışı varışlı gönderilerin kabul işlemi PTT işyerinde yapılır.
(5) Yurtdışı Genel Bilgiler Kılavuzunda belirtilen limitler dahilinde yurtdışı varışlı
değer konulmuş ve ödeme şartlı koliler kabul edilir ve yine ülkeler itibariyle belirtilen ek
hizmetler uygulanır.
Acele posta gönderisi
MADDE 56- (1) Yurtdışında hızlı posta taşımacılığı ve dağıtımı ile alıcısına
ulaştırılan gönderilere acele posta gönderisi denir.
(2)Acele posta gönderilerinin kapsamında haberleşme gönderisi, dosya, doküman,
evrak veya eşya bulunabilir. Kapsamında sadece haberleşme gönderisi, dosya, doküman,
evrak bulunanlar ayrı olarak kabul edilir. Bunlarla birlikte eşya kapsayanlar veya sadece eşya
kapsayanlar ayrı olarak kabul edilir. Tertip ve ambalajlanması posta kolilerinde olduğu
gibidir.
(3)Acele posta gönderileri üzerine ücreti gösteren yurtdışı gönderi adres etiketi
bulunması ve bu gönderiler için gümrük beyannamesinin göndericiler tarafından eksiksiz
doldurulması, eşya kapsayanların beyannamede ayrıntılı belirtilmesi aranır.
(4) Eşya içeren acele posta gönderilerinin tertip ve ambalajlama kuralları posta
kolileri veya posta kargolarında olduğu gibidir. Eşya içermeyenler için mektuplarda olduğu
gibidir.
(5)Acele posta servisi hizmetine açık ülkeler ve ülkeler itibariyle ağırlık ve boyut
limitleri “Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”nde gösterilir.
Telgraf gönderileri
MADDE 57- (1) Gönderici tarafından belirlenmiş, bir haber yada metnin iki merkez
arasında, kararlaştırılmış işaretler ya da elektronik sistemlerle iletilip, belirlenmiş formatta
doküman haline getirilerek, süre taahhüdüne bağlı olarak alıcılarına imza karşılığı teslim
edilmek üzere PTT’ce kabulü yapılan ve resmi evrak niteliği de taşıyan gönderilere “Telgraf
Gönderisi” denir.
(2) Telgraf gönderileri ve hizmetine ilişkin işlemler “PTT A.Ş. Telgraf Hizmetleri
İşletme Usul ve Esasları”na göre yürütülür.
Tele-post (faks) gönderileri
MADDE 58- (1) Grafik, el yazıları, resim, plan, proje, matbu evrak ve benzeri
dokümanların bütün çeşitlerinin telekomünikasyon sistemlerinden yararlanılarak uzak bir
noktada kopyası oluşturulduktan sonra alıcılarına imza karşılığı teslim edilmek üzere PTT’ce
kabulü yapılan gönderilere “Tele-post (Faks) Gönderisi” denir.
(2) Tele-post (faks) gönderileri ve hizmetine ilişkin işlemler “PTT A.Ş. Tele-post
Hizmeti İşletme Usul ve Esasları”na göre yürütülür.
Posta havaleleri ve havale haber kağıtları
MADDE 59- (1) Posta servislerinde, kayıtlı ve imza karşılığı işlem gören posta
havale yollama kağıdı ile havale haber kağıtlarına “Posta Havale Gönderisi” denir.
(2) Havale hizmetleri ve posta çeki işlemleri “PTT A.Ş. Havale ve Posta Çeki
İşlemleri Usul ve Esasları”na göre yürütülür.
Bir araya toplanmış madde veya gönderiler
MADDE 60- (1) Farklı posta gönderi türü ve sınıflaması içine giren madde veya
gönderiler aynı ambalaj içinde bir araya toplanarak postaya verilmek istenir ise toplam
ağırlığına ve içinde bulunanlardan ücreti en yüksek gönderi türüne göre işlem yapılır ve bu
gönderi türünün şartları ile varsa özel hizmetleri uygulanır.
Kayıtsız gönderilerin kabulü
MADDE 61- (1) Mektuplar, posta kartları basılmış kağıt, görme engellilere özgü
yazılar ile yurtdışı varışlı küçük paketler kayıtsız olarak kabul edilebilir. Bu gönderiler PTT
gişelerinden kabul edilebileceği gibi genel kural olarak ücretlerinin tam olarak ödenmiş
olması kaydıyla mektup atma kutusuna da atılabilir. Ancak büyüklükleri veya sayıları
nedeniyle kutulara atılamayacak durumda olanlar PTT gişelerinde kabul edilir.
(2) Mektup atma kutusu bulunmayan yerlerle, köylerde, pulu yapıştırılmış veya ücreti
ödenmiş olmak kaydıyla kayıtsız gönderiler o yörede dağıtım hizmeti yapmakta olan
dağıtıcılara da verilebilir.
Resmi gönderilerin kabulü
MADDE 62- (1) Genel bütçe kapsamındaki dairelerle katma ve özel bütçeli
dairelerden ve belediyelerden ve bunlara bağlı idare ve kurumlardan postaya verilen kayıtsız
ve kayıtlı posta gönderileri ile kargolar resmi pulla kabul edilebileceği gibi talep edilmesi
halinde diğer ücret ödeme usulleriyle de kabul edilebilir. Bunlardan ücretleri eksik olanların
ücretleri göndericiye kabul sırasında tamamlattırılır.
(2)Resmi gönderiler; kaydedildikleri zimmet belgelerindeki kayıtlarıyla
karşılaştırılarak ücretlerinin tam olup olmadıkları kontrol edilir.
(3)Resmi gönderiler üzerinde bulunabilecek ve gönderen idarece verilmiş numaralar
hiçbir şekilde kayıt numarası olarak kabul edilmez.
(4)Resmi dairece hazırlanmış iki nüsha zimmet belgelerindeki kontrol işlemi
bitirildikten sonra her iki nüshası da imzalanmak ve tarih damgası basılmak suretiyle
onaylanır ve birinci nüshası alıkonularak ikinci nüshası "alındı" niteliğinde olmak üzere geri
verilir ve gönderiler kabul edilir. Alıkonulan zimmet belgelerinin birinci nüshaları daireler
itibariyle ayrı ayrı dosyalarında sıra ile saklanır.
Kullanıcılara özgü formül ve etiketler
MADDE 63-(1) Gönderilerin kabul ve takibinde kullanılan formül ve etiketler
göndericilerine ücretsiz olarak verilir.
(2) Gönderilerin kabul ve takibinde kullanılan formül ve etiketler PTT'den izin
alınmak kaydıyla iş sahipleri tarafından da bastırılabilir.
PTT personelinin yazamayacağı yazılar ve dolduramayacağı formüller
MADDE 64-(1) PTT personeli, gönderi üzerine, kabulde kullanılan etiket veya
formüllere adres yazmaya mecbur edilemez ve yazılmış olanları da düzeltemez veya
değiştiremez. Ancak, bu Usul ve Esaslardaki adres değiştirme ve başka yere yollama
işlemlerine ilişkin hükümler saklıdır.
(2) Göndericileri tarafından yazılmaları gereken alma haberleri ile formüller üzerinde
beyan yerine geçebilecek bilgiler PTT personeli tarafından yazılamaz, yazılanlar üzerinde
düzeltme ve değişiklikler yapılamaz.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Özel Hizmetler
Özel hizmetler
MADDE 65- (1)Posta gönderileri ile kargolara aşağıdaki özel hizmetler uygulanır.
a)APS Kurye ve Taahhütlü
b)Taahhütlü
c)Alma Haberli
ç)Ücreti alıcıdan tahsil
d)Adreste teslim
e)Değer konulmuş veya sigortalı
f)Ödeme şartlı
g)Özel ulak,
ğ)Postrestant
h)Telefonla haber verme
ı)Alıcının kendisine verilecek
i)Adresten alım
j)Uçak
k)Telefonla bilgilendirme
l)SMS ile bilgilendirme
m)Kontrollü teslim
n)Gidiş dönüş ücretli
o)Elektronik alma haberli (e-mail)
ö)Kolay Kırılabilir veya çabuk bozulur maddeler
p)Servis
(2)Gönderi türü itibariyle özel hizmet ücretleri ve hangi gönderi türüne istenebileceği
Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi’nde gösterilir.
(3)Yurtdışı gönderilerinden hangilerine özel hizmet uygulanacağı varış ülkesince
belirlenir.
(4)Adreste teslim özel hizmeti ile postrestant veya PTT işyerinde teslim özel hizmet
birlikte istenemez.
APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü özel hizmetleri
MADDE 66- (1)Kayıtlı olarak postaya verilmek istenen yurtiçi mektup, posta kartı,
basılmış kağıt, görme engellilere özgü yazıların, postaya verilmesinden itibaren kayda tabi
tutularak alıcısına imza karşılığında teslim edilen, kaybı halinde de üst sınırı belirlenmiş
tazminat ödenmesini gerektiren özel hizmete “APS Kurye ve taahhütlü özel hizmeti” bu özel
hizmeti içeren yurtiçi gönderilere ise “APS Kurye ve taahhütlü gönderi” denir.
(2)Kayıtlı olarak postaya verilmek istenen yurtdışı mektup postası gönderilerinin,
postaya verilmesinden itibaren kayda tabi tutularak alıcısına imza karşılığında teslim edilen,
kaybı halinde de üst sınırı belirlenmiş tazminat ödenmesini gerektiren özel hizmete
“taahhütlü özel hizmeti” bu özel hizmeti içeren yurtdışı gönderilere “taahhütlü gönderi”
denir.
APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü gönderilerin nitelikleri
MADDE 67- (1) APS Kurye ve taahhütlü ek hizmeti ile postaya verilmek istenen
gönderinin adres bulunan yüzeyine alıcı adresinin üstünde veya solunda kalacak ve göze
çarpacak şekilde " APS Kurye ve taahhütlü" ibaresi ya da bunun yerine geçecek rumuz yer
alır. Yurtdışına gidecek olanlar taahhütlülerde ise "Recommandé" ibaresi ya da bunun yerine
geçecek rumuz kullanılır.
(2) APS Kurye ve taahhütlü gönderiler ile taahhütlü gönderiler için, üzerinde barkod
numarası basılı olan özel etiketler kullanılabileceği gibi otomasyon sistemi tarafından da
üretilen barkodlu etiketlerde kullanılabilir. Çok sayıda APS Kurye ve taahhütlü gönderi ile
taahhütlü gönderi yollayan müşterilere barkod aralığı tahsis edilir ya da barkodları gönderi
üzerine basmalarına izin verilir.
(3) Ücretleri tam olarak ödenerek APS Kurye ve taahhütlü, taahhütlü işaretiyle
mektup atma kutularına atılan gönderilere, APS Kurye ve taahhütlü özel hizmeti uygulanır.
Bu gönderiler için ayrıca alındı düzenlenmez.
(4) APS Kurye ve taahhütlü gönderi ile taahhütlü gönderi zarflarının açılıp tekrar
kapatılmış olduklarını gösterir izler taşımaması gerekir. APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü
gönderilerde sonradan görülen ve herhangi bir şüphe uyandıracak düzensizliklerden
gönderiyi bu halde itirazsız alan personel sorumludur.
APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü özel hizmetlerini içeren gönderilerin
ücretleri
MADDE 68- (1) APS Kurye ve taahhütlü hizmeti ile taahhütlü hizmetine karşılık
gelen ücret ile varsa diğer özel hizmetlere ilişkin ücretlerin toplamı, gönderiyi kabul eden
personel tarafından tam olarak alınır. Kabulden sonra görülecek ücret eksiklikleri için takse
işlemi uygulanmaz. APS Kurye ve taahhütlü bir gönderi ile taahhütlü gönderinin varsa, eksik
ücretinin kabul eden personel tarafından tamamlatılması sağlanır.
APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü özel hizmetlerini içeren gönderilerin
kabulü
MADDE 69- (1) Postaya APS Kurye ve taahhütlü veya taahhütlü özel hizmeti ile
verilmek istenen gönderiler, alındı veya listesi verilmek suretiyle kabul edilir. Varsa kabul
formu veya etiket, alındı veya listesi; gönderici ve alıcının ad ya da unvanları ile adres,
telefon, e-posta bilgileri ile istenen diğer özel hizmetler gönderici tarafından silinti, kazıntı
veya düzeltme yapılmaksızın doldurulur.
(2) APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü özel hizmetlerini içeren gönderilerin kabul
işlemleri aşağıdaki esaslara göre yapılır:
a) Kabul edilecek gönderinin APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü özel hizmetleri
için öngörülen koşullara uygunluğu ve kabul formu veya etiket, alındı veya listesinin usulüne
göre doldurulmuş olup olmadığı incelendikten sonra türüne, ağırlığına ve varsa diğer özel
hizmetlere ilişkin toplam ücretleri göndericisinden alınır. APS Kurye ve taahhüt ile taahhütlü
gönderi numarasını içeren barkod etiketinin gönderinin üzerinde, alındı veya listesinde yer
alması sağlanır. Alındı veya listesine, gönderinin türü, varsa diğer özel hizmetler ile değer
konulmuş ise değeri, ödeme şartlı ise bedeli, gönderinin ağırlığı, alınan ücretlere ilişkin
bilgiler yazılır ya da sistem marifetiyle üretilerek alındı ya da listesine yapıştırılır. Alındı
veya listesi imzalanır ve tarih damgası basılarak bir sureti göndericiye verilir. Diğer sureti
kabul işyerinde saklanır.
b) Gönderilerin yurtiçi olanlarına APS Kurye ve taahhüt barkodu, yurtdışı olanlara ise
yurtdışı taahhütlü barkodu kullanılır.
c) Postaya aynı anda ve çok sayıda APS Kurye ve Taahhütlü ile taahhütlü özel
hizmetlerini içeren gönderi veren müşterilerce "Alındı Listesi" kullanılabilir veya gerekli
bilgiler elektronik ortamda verilebilir. Toplu gönderi veren müşteriler için kendilerince
bastırılarak kullanılmak üzere barkod aralığı veya PTT’ce bastırılmış barkod etiketlerinden
belli bir aralıkta olanlar müşteriye tahsis edilebilir.
ç) Kayıtlı otomasyon sisteminden kabul edilen APS Kurye ve taahhütlü ile taahhütlü
özel hizmetlerini içeren gönderiler için gerektiğinde sistemden “Alındı Listesi” ile birlikte
“Toplu Posta Gönderileri Ücret Alındısı” üretilebilir.
Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmeti
MADDE 70- (1) Gönderici tarafından kapsamının gerçek değerine göre beyan
edilerek postaya verilmek istenen, mektup, basılmış kağıt, görme engellilere özgü yazı, yurt
dışı varışlı küçük paket, posta koli ve kargoları ile kargo ve Turpex gönderileri, tebliğ evrakı,
özel ambalaj veya kapama usulüyle kabul edilebilir. Kaybı, çalınması veya hasara uğraması
hâlinde gönderici tarafından kabulde beyan edilen değere kadar tazminat ödenebilen bu
şekildeki gönderiye “Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetli” gönderi denir. Yurtdışı
gönderilerde konulan değer, “Valeur ” işaretiyle gösterilir.
(2) İçlerinde elinde bulunduranın faydalanabileceği kâğıt para, çek, yolculuk çeki,
senet, tahvil, hisse senedi, bono gibi banka gişelerinde kolaylıkla paraya çevrilebilen değerli
kağıtlarla, uçak, tren, vapur biletleri ile günü geçmemiş veya ikramiye isabet etmiş bulunan
piyango biletleri gibi bir değer ifade eden kağıtlar, madeni para, işlenmiş veya işlenmemiş
altın, gümüş, platin, değerli taşlar, mücevherler ve diğer değerli maddeler bulunan gönderiler
mutlaka “değer konulmuş veya sigortalı” özel hizmeti ile postaya verilir.
Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderilerin tertip ve
ambalajlanması
MADDE 71- (1) Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderiler, posta
servislerinde uygulanacak damgalama, ayırma, yollama ve teslim işlemleri sırasında
içindekileri olduğu gibi koruyabilecek şekilde tertip ve ambalaj edilmiş olmalıdır.
(2) Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderilerin adreslerinin
yazılmasında bu Usul ve Esasların 30 ve 31 inci maddesine ilişkin hükümler uygulanır.
Ancak, bu gönderilerin üzerindeki adreslerle yazı, rakam ve işaretler mürekkepli veya
tükenmez kalemle yahut yazı makinesi ile yazılır. Kurşun kalemle yazılan veya yazı, rakam
ve işaretlerde kazıntı, silinti veya ilaveler bulunan gönderiler kabul edilmez.
(3) Gönderiler zarf veya kutu içerisinde verilecekse, zarf veya kutunun ek yerleri ile
kabul formu, alındı veya listesinin düşünceler bölümüne gönderici imzası alınarak zarf veya
kutunun ek yerlerine emniyet bandı yapıştırılır.
(4) Gönderiler, özel emniyet zarfı veya poşeti içerisinde gönderilecekse, özel emniyet
zarfı ya da poşetinin numarası, kabul formu, alındı veya listesinin ilgili bölümüne yazılır.
(5) Gönderilerin bez torba içerisinde verilmesi halinde, torba ağzına Genel Müdürlükçe
uygun görülen emniyet aparatı takılır. Kabul formu alındı ya da tevdi listesinin ilgili
bölümüne emniyet aparatının numarası yazılır.
(6) Değer konulmuş veya sigortalı gönderilerin kapamasında mühür mumunun
kullanılması halinde aşağıdaki şekilde işlem tesis edilir.
a) Gönderi torba veya yekpare bez içinde tertiplenmiş ise;
1)Torba veya bezin ağzı, içindeki eşyanın hareket etmesine meydan vermeyecek
yerinden elle sıkılır, ancak devamlı olarak değer konulmuş veya sigortalı gönderi yollamakta
olan kuruluşlar tarafından kullanılan delikli torbalarda, içindeki eşyanın hareket edip
etmemesine bakılmayarak torba, deliklerin 1,5 cm altından elle sıkılarak burası aparatla
kapatılır veya sicimle üç defa sarılır ve sicim iki düğümle sıkıca bağlanır ve biz düğümün
bulunduğu aksi istikametten çıkacak ve bağın üstünde kalan deliklerin tamamından geçecek
şekilde bu deliklere sokulur.
2)Her iki halde de sicimin düğümden sonra serbest kalan uçları birbirine sıkıca
bağlanarak yukarıya doğru 3 cm.lik bir örgü meydana getirilir.
3)Sicimin serbest uçları, bez katlarını bozmayacak şekilde yine bir defa sarılır ve sicim
iki düğümle sıkıca bağlanır. Düğümden sonra serbest kalan ip uçları beze takılı bulunan bizin
deliklerinden bir arada geçirilir. Biz geri çekilmek suretiyle iplerin aksi tarafa yani 3 cm.lik
örgünün bulunduğu tarafa alınması sağlanır ve örgü bu iplerin arasına alınmak suretiyle iki
defa düğümlenir.
4)Düğümden sonra serbest kalan ip uçlarına kapsül takılarak kapsül dibe kadar itilir.
Kapsülden sonra kurşun takılır ve düğüm yapılarak kapsüle iyice dayanacak şekilde itilir.
5)Bu işlemden sonra kapsüle kırmızı mum akıtılarak mühürlenir ve kurşun da kabul
eden işyerinin mengenesiyle sıkılır.
b) Gönderiler, sandık veya kutu içinde tertiplenmiş ise;
1)Sandık veya kutuların alt ve üst kapaklarının yan tahtalarla birleştiği yerlerde her üç
tahta üzerine gelecek şekilde özel olarak açılmış bulunan oyuklara mühür mumu akıtılarak
mühürlenir.
2)Sandık veya kutuların, mühürlenecek yan tahtalarının büyüklük veya küçüklüğüne
göre mühür sayısı bir yüzde 2 ile 4 adet olabilir.
3)Bir yüzün her köşesine mühür mumu akıtılması mümkün olduğu hallerde 4 köşenin
de mühürlenmesi gerekir. Bu mühürleme işi sandık veya kutunun karşılıklı her iki yüzünde de
yapılır. Sandık veya kutunun küçük olması nedeniyle alt alta gelen köşelerin ikisine birden
oyuk açılması mümkün olmayan hallerde, aynı yüzdeki ikinci mühürün, diğeriyle aynı hizada
olmayıp karşılıklı köşelerde olması gereklidir.
4)Bu mühürleme işinden sonra, sandık veya kutu yekpare bir sicimle alt ve üst
kapakların yan tahtalarla birleştikleri yerlerde karşılıklı açılan deliklerden geçirilerek sıkıca
haçvari şekilde bağlanır. Bu durumda meydana gelecek düğümü takiben ip uçlarına kapsül
takılarak, kapsül dibe kadar itilir. Kabulden sonra kurşun takılır ve düğüm yapılarak kapsüle
iyice dayanacak şekilde itilir.
5)Bu işlemden sonra kapsüle kırmızı mum akıtılarak mühürlenir, kurşun da kabul
eden işyerinin mengenesi ile sıkılır.
6)Bununla beraber, yekpare olmayan fakat parçalı da bulunmayan sandık veya
kutuların, bir yüzündeki tahtaların aralık bırakılmaksızın birleştikleri yerlerde de yarısı bir
parça, diğer yarısı da diğer bir parça üzerine gelecek şekilde oyuklar açılmış ve buralar da
mühürlenmiş olmalıdır. Bundan başka gönderilerinin büyüklük ve ağırlığı ile taşınma şartları
dikkate alınarak gerek mühürlerin bozulmaması, gerek sicimin kopmaması için bir emniyet
tedbiri olarak tel veya şerit çemberle de sarılması istenir.
7)Sigortalı veya değer konulmuş gönderilerinin bağlanmasında veya sarılmasında
yekpare, sağlam ve iyi cins İngiliz sicimi kullanılır.
8)Devamlı olarak sigortalı veya değer konulmuş gönderileri yollamakta olan resmi
kurum, tüzel kişi ve firmalar tarafından verilen gönderiler, yukarıda açıklandığı gibi
bağlanmakla beraber, ip uçları mühürlenmeden önce ayrıca bir kurşun takılıp, bu kurşun ilgili
kuruluşların mengeneleri ile sıkılabilir.
(7) Adli gönderiler, kendi mevzuatı gereği kapama ya da bağlama şekliyle kabul edilir.
(8) Gönderilerde tamamı saydam veya kısmen saydam gözlü zarf veya ambalaj
kullanılamaz.
(9) Gönderi, zarfı, ambalajı veya mühürleri görünür bir şekilde bozulmadıkça
kapsamına ulaşılamayacak şekilde tertip edilmiş olmalıdır.
(10) Gönderi üzerindeki mühürler, posta pul ve etiketleri, zarfın veya ambalajın
bozukluklarını saklamayacak şekilde birbirinden ayrı olmalıdır. Ücreti gösteren posta pulları,
küçük değerli ve çok sayıda değil, en büyük değerde ve en az sayıda olmalıdır. Pul ve
etiketler, bir kenarını örtecek şekilde, zarfın iki yüzüne birden kıvrılarak yapıştırılamaz.
(11) Bu gönderilerin üzerine, posta veya gümrük gibi diğer resmi mevzuatın gereği
dışında reklam veya propaganda gibi amaçlı hiçbir etiket yapıştırılamaz.
Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderilere konulacak
değerin gösterilmesi
MADDE 72- (1) Bir değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderi için,
içinde bulunan maddenin gerçek değerinden fazla bir değer gösterilemez. Ancak bunlara,
içinde bulunanın gerçek değerinden daha az değer gösterilebilir.
(2) Göndericiler tarafından konulan değer veya sigorta bedeli, ambalajın adres bulunan
yüzeyine, ayrıca kabul formu, alındı veya listesinde değer konulmuş veya sigortalı
kelimesinin altına veya yanına rakam ve yazı ile Türk Lirası, yurt dışı gönderilerde ise Özel
Çekme Hakkı veya konvertibl para cinsinden biriyle silinti, kazıntı ve ilave yapılmadan
mürekkeple veya yazı makinesi ile yazılır. Yollama şekline göre konulan değer veya sigorta
bedeli, tarifede belirtilen üst limiti geçemez.
Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderilerin kabul edileceği
PTT işyerleri
MADDE 73- (1) Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderiler genel
kural olarak merkezlerce kabul edilir. Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren
gönderi kabulü yapacak olan PTT Şubeleri Başmüdürlüklerce belirlenir.
Değer konulmuş (sigortalı) özel hizmetini içeren gönderilerden alınacak ücretler
MADDE 74- (1) Değer konulmuş veya sigortalı özel hizmetini içeren gönderiler için
aşağıdaki ücretler alınır;
a) Kayıtlı gönderinin türüne bağlı olarak posta ücreti (varsa taahhüt ücreti ile birlikte),
b) Gönderi başına maktu ücret,
c) Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi’nde belirtilen değerlendirme ücreti,
ç) Varsa diğer özel hizmet ücretleri.
(2) Toplu gönderi veren müşterilerle yapılan sözleşmelerde bu maddenin birinci
fıkrasından farklı hüküm uygulanabilir.
Ödeme şartlı özel hizmeti
MADDE 75-(1) Alıcıya belli bir para karşılığı teslim edilmesi ve tahsil edilen paranın
göndericiye iletilmesi şartıyla postaya verilecek maddeleri kapsayan gönderilere uygulanacak
hizmete "Ödeme şartlı özel hizmeti”, bu özel hizmeti içeren gönderilere ise “Ödeme şartlı
gönderi” denir. Yurtdışı gönderilerde “Contre Remboursement” işaretiyle gösterilir.
(2) Ticari amaçlı olarak gönderilen ödeme şartlı gönderiler içerisine gönderi
kapsamına ait irsaliyeli fatura/faturanın, gönderi ile birlikte postaya verilmesi zorunludur.
3) Ödeme şart bedellerinin tahsilat yöntemleri ile ilgili düzenlemeler Genel
Müdürlükçe belirlenerek tebliğ edilir.
(4) Kayıtlı olmak şartıyla mektuplar, basılmış kağıtlar, görme engellilere özgü yazılar
ve yurtdışı küçük paketler ile posta kolileri veya kargoları ile kargolar ödeme şartlı özel
hizmeti ile gönderilebilirler.
Ödenmesi şart koşulabilecek bedelin üst sınırı
MADDE 76- (1) Postaya verilen bir ödeme şartlı özel hizmeti içeren yurtiçi gönderi
için göndericisi tarafından ödenmesi şart koşulabilecek para üst limiti tahsil edilecek bedel
havale ile gönderilecek ise tek havale formülüyle gönderilebilecek havale üst limitini aşamaz.
Alıcıdan tahsil edilen paranın çek hesabına yatırılması halinde ise tahsili şart koşulabilecek
bedel bu limitin en çok iki katıdır
(2)Yurtdışı gönderilerin ödeme şart bedellerinin üst limiti para cinsine göre ülkeler
itibariyle tarifesinde gösterilmiştir. Ödeme şart bedelinin tahsil şekli kendi mevzuatı ve
ülkeler arası anlaşmalara göre belirlenir.
(3) Adreste teslim edilecek gönderilerde şart koşulabilecek bedel havale edilecek
veya posta çeki hesabına yatırılacak ise havalelerdeki konutta teslim üst limitini aşamaz, Şart
koşulan para bedeli bu sınırı aşan gönderiler PTT işyeri teslimli olarak kabul edilir.
Yanlışlıkla kabul edilmiş olanlara varış yerince bu hizmet uygulanmayıp teslimleri PTT
işyerinde yapılır.
(4) Tahsil edilecek ödeme şart bedeli kredi kartı/debit kart/PTT’nin geliştireceği
ödeme sistemleri ile tahsil edilirse PTT işyeri veya konutta teslim olduğu aranmaksızın üst
limit konutta teslim limitini aşamaz.
Ödeme şartlı özel hizmeti içeren gönderilerin kabul işlemleri
MADDE 77- (1) Ödeme şartlı özel hizmeti ile postaya verilmek istenen gönderilerin
alındı, alındı listesi veya yollama kâğıtlarına gönderici ve alıcı adresleri ile ödeme şart
bedelinin tahsil şeklinin tam olarak yazılması gerekir.
(2) Posta abone kutusu adreslilerde kutu abonesi, posta abone kutusunun bulunduğu
PTT işyeri adı, gönderici ve alıcının adı ve soyadı da gösterilmesi gerekir. Gerek alıcı, gerek
gönderici adresi olarak isim belirtilmeksizin sadece posta kutusu numarası yazılan maddeler
ödeme şartlı olarak kabul edilmez.
(3) Postrestant veya PTT işyerinde teslim adresli gönderilerde varış PTT işyerinin adı,
gönderici ve alıcının adı ve soyadı gösterilmesi gerekir.
(4) Gerek gönderiler üzerindeki, gerekse bunlara ait alındı, alındı listesi veya yollama
kâğıtlarında ki bedele ait rakam ve yazılarda ve adreslerde kazıntı, silinti, ilave ve benzer
düzeltmeler tasdikli bile olsa kabul edilmez.
(5) Ödenmesi şart koşulan miktar, rakam (ikişer çizgi arasına alınarak) ve yazı ile
gösterilir.
(6) Rakam ve yazıların mürekkepli tükenmez kalemle veya yazı makinesiyle yazılması
gerekir. Kurşun kalemle yazılanlar kabul edilmez.
(7)Kabulde, ödeme şartlı özel hizmetini içeren gönderiler için ait oldukları gönderi
türünün gerektirdiği işlemlere ilaveten gönderilerin üzerlerine, alıcı adresi tarafına özel
işaretler bölümüne "Ödeme şartlı" ibaresini taşıyan etiket yapıştırılır veya bu deyimi taşıyan
bir klişe basılır yahut bu deyim göze çarpacak şekilde renkli kalemle elle yazılır.
(8) Ödeme şartlı özel hizmetini içeren gönderilerin bilgileri kayıtlı otomasyon sistemi
ile kayıt altına alınır.
(9) Ödeme şartlı özel hizmeti, ücreti alıcıdan tahsil özel hizmeti ile birlikte istenemez.
Ödeme şartlı özel hizmetini içeren gönderilerden alınacak ücretler
MADDE 78- (1) Ödeme şartlı özel hizmetini içeren gönderiler için, kabul işlemi
sırasında, gönderinin türüne, varış yerine, ağırlığı veya hacmine ve taşıdığı diğer özel hizmet
işaretlerine ve Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi’ne göre, alınması gereken ücretler alındı, alındı
listesi veya yollama kâğıdında gösterilir.
(2) Alıcısına teslim edilenlerin tahsil edilen bedelleri için düzenlenen havaleler,
ödeme şartlının varış yerince bedelden düşülen havale/posta çeki yatırma ücretine tabidir.
Ödeme şart bedeli kredi kartı/debit kart/PTT’nin geliştireceği ödeme sistemleri ile tahsil
edilir ise banka komisyonu ile tahsile dair ücret ve diğer masraflar ödeme şart bedelinden
düşülerek göndericinin adına havale yapılır veya posta çeki hesabına yatırılır.
Adresten alım özel hizmeti
MADDE 79- (1) Postaya verilmek istenen posta gönderilerin, PTT tarafından
gönderici adresinden alınması hizmetine “Adresten Alım Özel Hizmeti” denir.
(2) Bu özel hizmet, “Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi”nde belirtilen gönderilere
uygulanır.
(3) Adresten alım özel hizmeti kabulü yapacak PTT işyerinin hizmete tahsis edilen
taşıt ve imkanlar çerçevesinde ve taşınabilecek maddelerle sınırlıdır.
Uçak özel hizmeti
MADDE 80- (1) Yurtiçi gönderilerde Posta ve Telgraf Ücret Tarifesine göre uçak
özel hizmet ücreti alınır.
(2)Yurtdışı mektuplar, posta kartları, basılmış kağıtlar, görme engellilere özgü
yazılar, küçük paketler için talep edilmesi halinde Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi’ne göre
uçak özel hizmet ücreti alınarak bu hizmet uygulanır. Gönderinin adres bulunan ön yüzlerine
“Par Avion” etiketi yapıştırılır veya bu kelimeleri taşıyan bir kaşe basılır veya bu kelimeler
göze çarpacak şekilde elle yazılır.
(3)Yurt dışı kayıtlı mektup postası gönderileri, uçak kolileri, APG ile Turpex
gönderileri uçak özel hizmeti ile birlikte ücretlendirildiğinden ayrıca ilave uçak özel hizmet
ücreti alınmaz. Yüzey yoluyla yurt dışı kayıtlı mektup postası gönderileri kabul edilmez.
(4)Adli gönderiler uçakla sevk edilmez.
(5)Uçak özel hizmetli olarak kabul edilmiş dahi olsa varış yerine daha erken zamanda
ulaşacak gönderiler yüzeyden sevk edilir.
Alma haberi özel hizmeti
MADDE 81- (1) Tebliğ evrakı ile yurt dışı Turpex ve APG hariç kayıtlı olmak
koşuluyla diğer gönderilerin alıcısına ya da alıcı adına gönderiyi alabilecek kişilere imza
karşılığı teslim edildiğinin, göndericiye bildirilmesine “Alma Haberi Özel Hizmeti” denir.
Alma haberi özel hizmetini içeren gönderilere ise “Alma Haberli Gönderi” veya “Alma
Haberi Kartı” denir.
(2) Alma haberi özel hizmetini içeren gönderilerin yüz taraflarına, alındı, alındı
listesi veya yollama kağıtlarına gönderici ve alıcı adreslerinin tam olarak yazılması gerekir.
Bu gönderilerin yüz tarafına “Alma Haberli", yurtdışı olanlarına da "Avis de Reception" veya
(A.R.) ifadesinin yazılır.
(3) Alma haberi özel hizmeti ile postaya verilmek istenen gönderilerde gönderici
adresi bulunması aranır.
Alma haberi kartı
MADDE 82- (1) Yurtiçine kabul edilen gönderiler için Türkçe metinli, yurtdışına
kabul edilenler için de Türkçe ve/veya yabancı dil metinli alma haber kartları kullanılır. Bu
kartlar Latin harfleriyle tam ve doğru olarak doldurulur. Bunlar kurşun kalemle
doldurulamaz. Gönderinin barkod numarası alma haberi kartının özel yerine yazılır veya
barkod etiketi yapıştırılır. Varsa diğer noksanlıklar da kart üzerinde tamamlattırılır.
(2) Alma haberli gönderilerin posta ve uçak ek ücretlerinin saptanmasında, kabul
sırasında gönderici tarafından doldurulmuş ise gönderinin alma haber kartı ile birlikte ağırlığı
dikkate alınır. Alma haberi kartlarına herhangi bir ücret karşılığında pul ya da ücret etiketi
yapıştırılmaz.
(3) Alma haberi kartı, kabul sırasında gönderici tarafından doldurulmuşsa, ait olduğu
gönderiye tutturulur.
(4) Alma haberi işaretini taşıdığı halde herhangi bir nedenle alma haber kartı
çıkmayan gönderiler için varış merkezlerinde, gönderiler üzerinde yazılı bilgilere göre yeni
bir alma haberi kartı düzenlenerek gönderiye eklenir. Bu tür alma haberi kartının üzerine
"Resen düzenlenmiştir.", yurtdışı olanlarına da "Etablit d'office" deyimi yazılır.
(5) Alma haberi kartlarının çıkış yerlerince eksik doldurulmuş olduğu görülürse bu
eksiklikler, ait olduğu gönderideki bilgiye göre tamamlanır.
Alma haberi kartlarının geri yollanması
MADDE 83- (1) Yurtiçi alma haberi kartları kayıtlı olarak, yurtdışı alma haberi
kartları ise kayıtsız olarak göndericisine en seri yoldan geri yollanır.
Elektronik alma haberi (e-mail) özel hizmeti
MADDE 84- (1) Kayıtlı bir gönderinin alıcısına ya da alıcı adına gönderiyi alabilecek
kişilere imza karşılığı teslim edildiğinin, göndericinin e-mail adresine elektronik olarak
bildirilmesine “Elektronik Alma Haberi Özel Hizmeti” denir.
(2) Talep halinde bu özel hizmet, gönderici adresinin dağıtımından sorumlu PTT
işyerinde, gönderinin teslimine ilişkin belge hazırlanarak gönderisine teslim edilmek suretiyle
de verilebilir.
(2) Elektronik alma haberi özel hizmeti, adına gelen kayıtlı gönderilerin tarafına
elektronik olarak bildirilmesini isteyen alıcılar tarafından da istenebilir.
(3) Elektronik alma haberi özel hizmetini isteyen tarafın bildirimin yapılacağı e-mail
adresini de belirtmesi gereklidir.
Alıcının kendisine verilecek özel hizmeti
MADDE 85- (1) Tebliğ evrakı ile yurt dışı APG ve Turpex gönderileri hariç kayıtlı
bir gönderinin alıcının kendisine teslim edilecek kaydı ile kabul edilerek, alıcının bizzat
kendisine imza karşılığı teslimine “Alıcının Kendisine Verilecek Özel Hizmeti” denir.
Yurtdışı gönderilerde ise “A Remettre En Main Propre” ibaresi kullanılır. Ancak, aleyhlerine
mala el koyma veya haciz kararı verilmiş bulunanlarla, velilik, vasilik veya hacir altına
alınmış olanlar hakkındaki hükümler saklıdır.
(2) Alıcının kendisine verilecek özel hizmetini içeren gönderilerin yüz taraflarına,
alındı, alındı listesi veya yollama kağıtlarına “Alıcının Kendisine Verilecek", yurtdışı
olanlarına da “A Remettre En Main Propre” ifadesi yazılır.
(3) Aracı adresiyle postaya verilmiş bu özel hizmeti içeren gönderilerin esas alıcısı,
aracı olan kimsedir.
(4) Görevlerinin taşıdığı önem ve özellik nedeniyle özel kalem müdürü, sekreter veya
yaver gibi özel görevliler aracılığıyla temas edilebilen kişiler adına yollanacak alıcının
kendisine verilecek özel hizmetini içeren gönderiler, özel görevlilerine teslim edilir.
(5) Er, erbaş, tutuklu ve hükümlüler adına "alıcının kendisine verilecek" özel hizmet
işaretli gönderi kabul edilmez.
(6) Gönderi üzerinde "Zata Mahsus", "Kişiye Özel", "Hizmete Özel" veya "Gizli" gibi
deyimler bulunsa dahi bunlar "Alıcının Kendisine Verilecek" özel hizmetli gönderiler gibi
işlem görmez.
Gidiş dönüş ücretli özel hizmeti
MADDE 86- (1) Kayıtlı yurtiçi gönderilerin gidiş ve dönüş posta ve özel hizmet
ücretlerinin ilk kabulde alınarak, dönüşte ücretsiz olarak kabul edilmesine “Gidiş dönüş
ücretli özel hizmeti”, bu ek hizmeti içeren gönderilere ise “Gidiş dönüş ücretli gönderi”
denir.
(2) Bu özel hizmetle kabul edilecek gönderilerin, türüne uygun olarak gidiş dönüş
ücretleri, kabul işyerince Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi’ne göre alınır.
(3) Kabul işyerince, gidiş dönüş ücretli gönderilerin yüz taraflarına, alındı, alındı
listesi veya yollama kağıtlarına “Gidiş Dönüş Ücretlidir” ibaresi yazılır. Gönderi üzerinde
ağırlığını gösteren etiket yok ise ağırlığı yazılır. Ayrıca gönderi üzerindeki bu ibareye tarih
damgası tatbik edilir.
(4) Dönüşte kabul barkodu ile birlikte getirilen gönderilerin kabulü, sistem üzerinden
bu barkodlu gönderinin daha önce kabulünün olup olmadığı ve özel hizmetinin “gidiş dönüş”
ek hizmetini içerip içermediği kontrol edildikten sonra, ücret alınmadan diğer gönderilerde
uygulanan usule göre yeni zarf ya da ambalaj içinde yapılır. Gönderi üzerine veya etiketine
alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne PTT işyerince tarih ve kabul numarasıyla “Dönüş
ücreti peşin alınmıştır.” ibaresi yazılır.
(5) Dönüşte gönderi türünde bir değişiklik olmadığı taktirde ilk kademe ağırlığı
derecesinde bir ağırlık fazlalığı var ise ağırlık farklılığı dikkate alınmaz. İlk kademe
ağırlığından daha fazla bir farklılık varsa farka tekabül eden ücret, kabul etmesi halinde
dönüşteki göndericiden, kabul edilmemesi halinde ise ücreti alıcıdan tahsil özel hizmeti
uygulanmak suretiyle dönüşteki alıcıdan alınır.
(6) Kabulden sonra ücret tarifesinde değişiklik olması halinde, dönüşte ücret farkı
talep edilmez.
(7)Gidiş dönüş özel hizmetli olarak kabulü yapılmış gönderilerin teslim edilemeyerek
iade edilmesi ve göndericinin de talep etmesi halinde dönüş ücreti iade edilir ve varsa iade
ücreti tahsil edilir.
Özel ulak özel hizmeti
MADDE 87- (1) Tebliğ evrakı, posta kargosu ve posta kolisi ile kargo, yurtdışı APG
ve Turpex gönderileri hariç diğer kayıtlı tüm gönderilerin varış adresinde alıcısına, genel
dağıtım beklenmeksizin dağıtıma çıkarılmasına “Özel Ulak Özel Hizmeti”, bu özel hizmeti
içeren gönderilere ise “Özel Ulak Hizmetli Gönderiler” denir.
(2) Özel ulak hizmetiyle postaya verilmek istenen gönderilerin yüz taraflarına "Özel
Ulak", yurtdışı olanlarına ise "Expres" etiketi yapıştırılır veya bu ibarelere uygun kaşe basılır
ya da renkli kalemle yazılır.
(3) Özel ulak hizmeti, gönderinin kabulü sırasında gönderici tarafından ya da yazılı
istekte bulunması halinde alıcı tarafından istenebilir.
(4) Yurt içi bir gönderinin özel ulak hizmetiyle kabul edilebilmesi için bunların alıcı
adreslerinin bir merkezin şehir dağıtım alanı içinde bulunması gerekir.
(5) Köylere ve ordu mensuplarının kıta adreslerine özel ulak hizmetiyle gönderi kabul
edilmez.
(6) Alıcının isteği üzerine kendisine özel ulak ile teslim edilen gönderinin özel ulak
hizmet ücreti alıcısından alınır.
Adreste teslim özel hizmeti
MADDE 88- (1) PTT işyerinde teslim edilmesi gereken bir gönderinin, gönderi
postaya verildikten sonra gönderici ya da alıcının talebi halinde, gönderinin adresine
götürülerek teslim edilmesine “Adreste teslim özel hizmeti”, bu özel hizmeti içeren
gönderilere ise “Adreste teslim hizmetli gönderiler”, denir.
(2) Alıcıları veya göndericileri tarafından, adreste ödenmesi istenen havaleler için de
bu hizmet uygulanır.
(3) PTT işyerinde teslim edilmesi gereken gönderiler ile dağıtıma çıkarılıp teslim
edilemediği için ihbarlanan gönderilerin, adreste teslim edilmesi talep edildiğinde “adreste
teslim ücreti” alınır. Ancak bu hizmet, adreste teslim edilecek gönderilerin ağırlık, boyut ve
bedel limitleri ile sınırlıdır.
Postrestant veya PTT işyerinde teslim özel hizmeti
MADDE 89- (1) Alıcının adresi gösterilmeyerek, alıcının adı ve soyadından sonra,
sadece "Postrestant" ibaresi veya “PTT işyerinde teslim” ibaresi ile varış PTT işyeri adını
taşıyan ve alıcılarının başvurusu üzerine, gönderilerin PTT işyerinde teslim edilmesine
“postrestant” veya “PTT işyerinde teslim” özel hizmeti denir. Bu özel hizmeti içeren
gönderilere “postrestant veya PTT işyerinde teslim adresli gönderiler” denir.
(2)Yurtiçi kayıtlı- kayıtsız mektup, posta kartı, davetiye, tebrik, basılmış kağıt, görme
engellilere özgü yazılar ile yurtdışı mektup postası gönderileri ile posta kolileri “postrestant”
işaretli olarak kabul edilebilir. Bu gönderiler, PTT işyerinde teslim işaretiyle kabul edilmez.
(3)Yurtiçi posta kargoları ile kargolar postrestant özel hizmeti ile kabul edilmez. Bu
gönderiler PTT işyerinde teslim işaretiyle kabul edilir.
(4) Tebliğ evrakı, yurtdışı APG ile turpex gönderileri postrestant özel hizmeti veya
PTT işyerinde teslim işaretli olarak kabul edilmez.
(5) Yurtdışından gelen postrestant adresli gönderiler haricinde postrestant veya PTT
işyerinde teslim özel hizmeti işaretli gönderilerden bu hizmete karşılık ilave ücret alınmaz.
(6)Yurtdışından gelen postrestant özel hizmet işaretli gönderilerden bu ücret teslim
sırasında ya da pul karşılığı ya da diğer ücret ödeme usullerinden biriyle tahsil edildikten
sonra gönderi alıcısına verilir. Ücretin pul karşılığında tahsili halinde, pul gönderi üzerine
yapıştırılıp iptal edildikten sonra gönderi alıcısına verilir.
(7) Postrestant veya PTT işyerinde teslim özel hizmeti işaretli gönderilerde, alıcının
adı ve soyadı yerine sadece ilk harflerinin gösterilmesi, uydurma ad, soyad, rumuz, rakam ve
işaretler kabul edilmez. Postrestant veya PTT işyerinde teslim özel hizmeti işaretli gönderinin
alıcısı, gönderi üzerindeki ad ve soyadına göre kimliğini ispat etmek zorundadır.
(8) Adlarına gelmiş veya gelecek postrestant veya PTT işyerinde teslim özel hizmet
işaretini taşımayan gönderilerini, kendilerince alınmak üzere PTT işyerlerinde bekletilmelerini yazı ile isteyenlerin bu istekleri de kabul edilerek bu gönderilere de postrestant veya
PTT işyerinde teslim özel hizmet işaretini taşıyan gönderi işlemi uygulanır.
Telefonla bilgilendirme özel hizmeti
MADDE 90- (1) Postaya verilmiş yurt içi kayıtlı bir gönderinin, teslim ya da teslim
edilememe bilgilerinin, göndericinin talebi halinde sabit veya cep (GSM) telefonuna
iletilmesine “Telefonla Bilgilendirme Özel Hizmeti” denir. Telefonla bilgilendirme için
aranması istenen telefon numarasının, hizmeti talep eden tarafından sağlanması, bu
numaranın sabit ya da yurt içi operatörlere ait cep telefonu olması zorunludur.
(2) Telefonla bilgilendirme özel hizmetine ait ücret kabul sırasında alınır.
SMS ile bilgilendirme özel hizmeti
MADDE 91- (1)Kayıtlı yurt içi bir gönderinin alıcısına ya da alıcı adına gönderiyi
alabilecek kişilere imza karşılığı teslim edildiğinin veya gönderi teslim edilemediğinde süresi
içinde teslim alınmak üzere PTT işyerine bırakıldığının gönderici ya da alıcının cep
telefonuna kısa mesaj olarak bildirilmesine “SMS İle Bilgilendirme” özel hizmeti denir.
(2) SMS ile bilgilendirme özel hizmetinin istenmesi halinde, bildirimin yapılacağı
telefon numarasının belirtilmesi gereklidir.
Kontrollü teslim özel hizmeti
MADDE 92- (1) Gönderici talebine istinaden teslim esnasında gönderi kapsamının
alıcı tarafından kontrol edilerek teslim alınması hizmetine “Kontrollü Teslim” özel hizmeti
denir.
(2) Kabul esnasında göndericinin talebi üzerine, haberleşme niteliğinde bulunan
mektup, posta kartı, telgraf, faks gönderileri ile tebliğ evrakı dışında kalan kayıtlı yurtiçi
posta gönderileri ile kargolara talep halinde uygulanır.
Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmeti
MADDE 93- (1) Göndericinin talebine göre, yurt içi kayıtlı gönderilerin, yollama
ücreti ile varsa özel hizmetlere ilişkin toplam ücretin, alıcıdan tahsil edilmesine “Ücreti
Alıcıdan Tahsil” özel hizmeti denir.
Kolay Kırılabilir veya çabuk bozulur maddeler özel hizmeti
MADDE 94- (1) Kolay kırılır ve çabuk bozulur gönderiler, PTT tarafından uygun
görülen yerler arasında kabul edilebilir. Bu tür gönderilere kabul memurunca “Dikkat
Kırılacak Eşya” veya “Çabuk Bozulur Madde” ibareli uyarı etiketi yapıştırılır. Bu özel
hizmet, kontrollü teslim özel hizmeti ile birlikte istenir.
Telefonla haber verme özel hizmeti
MADDE 95-(1)Gönderinin geldiğinin alıcısına telefonla haber verilmesi hizmetine
“Telefonla haber verme” özel hizmeti denir. Bu özel hizmetin istenildiği gönderilerde, kabul
anında gönderici tarafından alıcının telefon numarasının verilmesi gereklidir.
Özel hizmetlerin uygulama alanı
MADDE 96- (1) Özel hizmetlerin hangi gönderi türlerine veya sınıflarına
uygulanacağı veya ücretsiz olup olmayacağı, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinde gösterilir
veya Genel Müdürlükçe ayrıca tebliğ edilir.
(2)Sözleşmeli müşterilerin gönderilerine uygulanacak özel hizmetlere ilişkin ücretler
sözleşme hükümlerine göre uygulanır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Ücretlendirmeye İlişkin Hükümler
Ücretlendirme işlemi
MADDE 97- (1) Gönderilerin ücretlendirilmesi, gönderinin türüne, ağırlığına veya
hacmine, sayısına ve istenilen özel hizmetler dikkate alınarak, “Posta ve Telgraf Ücret
Tarifesi”ne ve diğer özel tarifelere göre yapılır.
(2) Ücretler, genel olarak peşin alınmakla birlikte, sözleşmeye dayalı gönderiler ile
ücreti alıcıdan tahsil edilecek özel hizmetli gönderilerin ücretleri, sözleşme şartlarına veya
gönderici taahhüdüne istinaden peşin olarak alınmayabilir veya Genel Müdürlükçe belirlenen
diğer esaslara göre yapılır. Gönderilerden alınacak ücretler, sözleşme hükümleri ile
belirlenebilir.
Ücret ödeme yöntemi
MADDE 98- (1) Gönderilerin, özel hizmet ücretleri dâhil ücret tarifesine göre tahakkuk
eden toplam ücreti; nakit, kredi kartı, posta çeki hesabı, posta pulu, resmi pul, PP abonesi
olarak veya ücret alma ve ödeme makinesinden geçirilerek ve/veya vinyet ya da
beyaz kağıda ücret tatbiki alınmak suretiyle tahsil edilir. Alınan posta ücretleri gönderi
üzerinde gösterilir ya da işaret edilir.
(2) PTT’ye ait tüm servis gönderileri servis kaşesi veya ibaresi ile ücretsiz olarak kabul
edilir.
(3) Ücreti alıcıdan tahsil edilecek gönderilerin ücretleri, teslim merkezince tahsil
edilerek ilgili hesaba aktarılır.
(4)Ücretlendirmede kullanılan yöntemler ile ücretlendirme işlemleri “PTT A.Ş.
Gönderilerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” da belirlenmiştir.
Ücreti ödenmemiş posta gönderileri
MADDE 99- (1) Mektup atma kutularından çıkan kayıtsız mektuplar ve posta kartları
ücretleri hiç ödenmemiş olsa dahi kabul edilerek varış yerlerine yollanır.
Ücreti eksik ödenmiş posta gönderileri
MADDE 100- (1) Mektup atma kutularından çıkan ücreti eksik ödenmiş yurt içi
basılmış kağıtlar, tebrikler, görme engellilere özgü yazılar kabul edilir ve varış yerlerine
yollanır.
(2) Bu gönderilerden;
a)Ücretleri hiç ödenmemiş yurt içi varışlı,
b) Ücretleri eksik ödenmiş olsa dahi yurt dışı varışlı,
Olanları kabul edilmez.
Ücreti ödenmemiş veya eksik ödenmiş özel hizmetli posta gönderileri
MADDE 101- (1) İstenen özel hizmetlerin ücretleri prensip olarak göndericilerden tam
ve peşin olarak tahsil edilir.
(2) Mektup atma kutularından çıkan kayıtsız mektup ve posta kartlarından, istenen özel
hizmetlere ait ücreti karşılayacak kadar pul yapıştırılmamış olanların üzerlerinde bulunan
özel işaretler çizilerek iptal edilerek sevk edilir.
(3) Mektup atma kutularından çıkan mektup ve posta kartı dışında kalan diğer
gönderilerin özel hizmetten faydalanabilmesi için ödenmiş olan ücret, özel hizmet ücretinden
fazla olmalı ve bu gönderiler üzerine yapıştırılmış olan pul, ek hizmet ücretinden başka
kayıtsız posta ücretinin bir kısmını da karşılamalıdır. Aksi halde gönderi üzerinde bulunan
özel işaretler iptal edilir.
Ücretsiz posta gönderileri
MADDE 102- (1) PTT ve yabancı posta idareleri tarafından gönderilen uçak ve yüzey
postası gönderileri,
2)Dünya Posta Birliği ile bu kapsamda oluşturulan birliklerin organları arasında ve
birlik ve birlik organları tarafından Posta İdarelerine ya da posta işyerlerine yollanan mektup
postası gönderileri,
(3) Uluslararası Büro tarafından gönderilen posta kolileri ile üye ülkeler posta idareleri
ve iş yerleri tarafından yollanan servis kolileri,
Ücretsizdir.
(4)Bu maddenin bir, iki ve üçüncü fıkralarında belirtilen gönderiler servis gönderisi
olarak adlandırılır.
Anket mektup ve kartları
MADDE 103- (1) Anket ve kataloglu satışlarla ilgili formlar ve benzeri gönderiler,
işyerlerimizce tarifesindeki türü ve ağırlığına göre PTT Merkezi ile yapılan anlaşma
gereğince gidiş ve/veya dönüş ücreti alınarak kabul edilir.
(2) Gidiş ücretleri peşin tahsil edilir, dönüş ücretleri için ise avans alınır. Alıcıları
tarafından doldurulduktan sonra PTT iş yerlerine geri dönen gönderi sayısına karşılık gelen
posta ücreti, avanstan düşülmek suretiyle işlem yapılır.
(3) Anket ve kataloglu satışlar ile ilgili formlar ve benzeri gönderilerin, alıcılar
tarafından doldurulduktan sonra yurt içinde ücretsiz olarak kabul edilmesine Genel
Müdürlükçe karar verilir, varsa buna ilişkin özel usul ve esaslar ayrıca tebliğ edilir.
(4) Bu maddede belirtilen gönderilerle ilgili olarak, ücret kontrol görevlileri, iznin
Genel Müdürlükçe verilip verilmediğini ve süresini kontrol eder.
Takseli gönderilere uygulanacak işlemler
MADDE 104- (1) Gişe personeli; tarifesindeki tür, ağırlık ve özel hizmetlere göre
gönderi ücretini alır.
(2) Bu Usul ve Esasların 100 ve 101 inci maddeleri uyarınca kabul edilecek
gönderilerin üzerinde pul varsa yanına, yoksa pul yapıştırılması gerekli olan sağ üst köşeye
ve tarih damgasının yanına (T) işaretli damga basılır veya bu işaret kolayca görülebilecek
şekilde (T) işareti konur.
(3) Yurt içi gönderiler için (T) işaretinin yanına eksik ücretin iki katı rakamla yazılır
ve bu ücret, tarifede yazılı takse ücretinden az olamaz.
(4) Yurt dışı gönderiler için (T) işaretinin yanına bölü işareti konularak altına
tarifedeki yurt dışı ilk ağırlık kademesindeki mektup ücreti, üzerine ise eksik ücret yazılır.
(5) Gişelerden ücreti eksik ödenmiş olarak yanlışlıkla kabul edilmiş kayıtlı/ kayıtsız
gönderilerin eksik ücreti; öncelikle göndericiden talep edilir, bu mümkün olmadığı takdirde
kabul eden gişe personelinden tahsil edilir.
Ücretlerin tamamlattırılması
MADDE 105-(1) Takse işlemi uygulanmayan gönderilerde, ücreti tam olarak
ödenmemiş olanların gönderici adresleri biliniyorsa eksik ücretleri tamamlatma mektubu
doldurulur ve gönderi ile birlikte dağıtım servisine verilir. Aynı gönderici tarafından birden
fazla gönderi postaya verilmişse bunların hepsi için bir mektup yazılır ve eksik ücretlerin
toplamı bu mektupta gösterilir.
(2) Dağıtım servisince bu gönderiler, göndericilerine ilk dağıtımda götürülür.
(3) Ücreti tam olarak ödenmemiş gönderilerin göndericileri tanınmış müesseseler,
bankalar ve iş sahipleri olursa, eksik ücretler merkezde tamamlattırılmak üzere iletişim
araçlarıyla da haber verilebilir.
(4) Göndericilerine götürülen ücreti tam olarak ödenmemiş gönderilerin ücretleri
tamamlattırılır ve bu gönderiler dağıtım dönüşü ilgili servise teslim edilir.
(5) Ücretleri göndericilerce tamamlanmayan veya geri alınmayan gönderiler işyerine
getirilerek elde kalan gönderi işlemine tabi tutulur.
Takseli gönderilerin yollanması
MADDE 106- (1)Takseli olarak yollanacak gönderiler, ayırım sırasında diğer
gönderilere karıştırılmaz ve ayrı bir yerde biriktirilerek, postanın kapatılması sırasında ayrı
liyaslanır.
(2) Liyas etiketi üzerine, kolayca görünecek şekilde (T) işareti yazılır.
(3) Bildirme kağıdının, özel yerine posta torbasında takseli gönderi olduğu işaret edilir.
Alıp verme merkezlerinde eksik ücretli yurt dışı varışlı gönderilere yapılacak
işlemler
MADDE 107- (1) Alıp verme merkezlerinde yapılan kontrol sırasında ücretlerinin
eksik olduğu tespit olunan ve (T) işaretini taşımayan gönderiler ileriye sevk edilerek eksik
ücret gerçekleme kağıdı ile çıkış merkezine bildirilir. Gerçekleme kağıdında gönderinin cinsi,
varış yeri, varsa göndericinin adı, soyadı ve adresi ile çıkış merkezinin tarih damgasının
numarası ve eksik ücret değeri gibi bilgiler gösterilir. Bu şekilde bir gerçekleme kağıdı alan
merkez tarafından, eksik ücret bedeli öncelikle göndericiden, göndericiden alınamadığı
takdirde kabul eden personelden tahsil edilir.
Varış ve aracı işyerlerinde eksik ücretli gönderilere yapılacak işlemler
MADDE 108- (1) Varış ve aracı işyerlerinde posta açıldığında, bildirme kağıdında
postada takseli gönderiler bulunduğunu gösterir işaret varsa, buna ait liyas ayrılarak diğer
gönderilere karıştırılmaz.
(2) Kontrol sırasında ücreti eksik ve hiç ödenmemiş ancak çıkış yerinde takse işlemi
uygulanmamış olup takse işlemi uygulanabilecek kayıtsız gönderiler ile kayıtlı gönderilerin,
cinsi, varış yeri, varsa göndericinin adı, soyadı ve adresi ile çıkış merkezinin tarih damgasının
numarası belirtilmek suretiyle bir listesi düzenlenerek gerçekleme kağıdı ekinde çıkış
merkezine gönderilir. Bu listeler işyerinde düzenli bir şekilde dosyalanarak saklanır.
(3)Takse işlemi uygulanacak gönderilere bu Usul ve Esasların 104 üncü maddesine
göre işlem yapılır. Takse işlemi uygulanmayan diğer kayıtsız gönderiler gerçekleme kağıdı
ekinde çıkış merkezine iade edilerek bu Usul ve Esasların 105 inci maddesi uyarınca işlem
yapılır.
(4) Takseli gönderileri ayrı bir liyas halinde göndermeyen işyerleri gerçekleme kağıdı
düzenlenmek suretiyle uyarılır.
(5) Takse işaretini taşıyan liyaslardan çıkan gönderilerle diğer gönderiler arasında
bulunan ücreti ödenmemiş veya eksik ödenmiş gönderiler varış merkezinin durumuna göre,
başdağıtıcı veya ilgili personel tarafından, her cihet dağıtıcısı için ayrı ayrı olmak üzere
"Takseli Gönderiler Listesi"ne kaydedilmek, alıcıdan tahsili gerekli ücretler tutarınca ayrıca
pul verilmek ve listenin alt kopyasına imza alınmak suretiyle dağıtıcılara verilir.
Yurt dışından gelen takseli gönderilere yapılacak işlemler
MADDE 109- (1) Yurt dışı alıp verme merkezlerinden gelen posta torbaları
açıldığında takseli gönderiler ayrılır.
(2)Ayrılan takseli gönderilerin yurt içi varış yerlerine yollanmalarında bu Usul ve
Esasların 107 nci maddesinde açıklandığı şekilde işlem yapılır. Bu gönderiler postanın
kapatılması sırasında yurtiçi takseli gönderilerle bir arada liyas yapılarak liyas etiketi üzerine
kolayca görülecek şekilde (T) işareti konur ve bildirme kağıdının ilgili yerinde postada
takseli gönderi olduğu belirtilir.
(3)Yurtdışından gelen gönderilerin üzerlerine çıkış yerince (T) işareti ve eksik ücreti
gösteren rakamlar konulmuş ise Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinde belirtilen işleme ücreti
alınır.
Takseli gönderilerin adreste teslimi
MADDE 110- (1) Dağıtıcılar, liste ile birlikte almış oldukları takseli gönderileri,
alıcısına, adlarına takseli gönderisi olduğunu ve ne kadar ücret ödemesi gerektiğini bildirir.
(2) Alıcı istediği takdirde, gönderinin çıkış yeri ve göndericisi hakkında kendisine
gerekli bilgi verilir. Ancak açık bir posta gönderisi olsa bile, kapsamının alıcı tarafından
incelenmesine izin verilmez.
(3) Takseli gönderiler; eksik ücret karşılığı pul, ilgili gönderi üzerine alıcının
huzurunda yapıştırılıp renkli kalemle çizilerek iptal edildikten sonra alıcıya teslim edilir.
Takseli gönderiler hiç bir kişi veya makama takse ücreti alınmadan verilmez. Aksi halde bu
ücret dağıtıcıdan tahsil edilir.
(4) Dağıtıcı, alıcı tarafından kabul edilmeyen takseli gönderilerin listedeki kaydı
karşısına “kabul edilmedi” şerhini verir.
(5) Dağıtımdan dönen dağıtıcı, teslim edilen gönderilerden tahsil ettiği paraları, teslim
edemeyip şerh verdiği gönderilerin kayıtlı oldukları liste ile birlikte görevli personele verir.
Listenin alt nüshası teslim eden ve teslim alan tarafından imzalanır.
Takseli gönderilerin merkezde teslimi
MADDE 111- (1) Postrestant ve posta abone kutusu adresli olanlarla alıcısı adreste
bulunamadığından teslim edilemeyip merkeze geri getirilen takseli gönderiler, bu Usul ve
Esasların 110 uncu maddesi uyarınca alıcıya merkezde teslim edilir.
(2) Posta abone kutusu adresini taşıyan takseli gönderiler kutuya konmayarak bir
haber kağıdı bırakılır ve bu Usul ve Esasların 110 uncu maddesindeki işlemler uygulanır.
Takse ücreti ödenmek istenmeyen gönderiler
MADDE 112-(1) Takse ücreti ödenmek istenmeyen gönderilere "Takse ücreti
ödenmemiştir iade" şerhi verilerek imzalanır.
Takseli gönderilerin geri gönderilmesi
MADDE 113-(1)Alıcılarının kabul etmemesi veya adreslerinde bulunamaması
halinde teslim edilemeyen takseli gönderiler çıkış yerlerine geri gönderilir ve bu gönderiler
merkezden kabul edilen diğer takseli gönderilerle bir liyas içinde yollanır.
(2) Alıcılarının kabul etmemesi veya adreslerinde bulunamaması sebebiyle teslim
edilemeyen yurt dışından gelmiş takseli gönderiler, teslim edilememe nedeni belirtilmek
suretiyle çıkış ülkesine geri gönderilmek üzere yurt dışı alıp verme merkezlerine yollanarak
alıp verme merkezlerince düzenlenen yüzey postalarıyla çıkış yerine gönderilir.
Geri gelen takseli gönderilere uygulanacak işlemler
MADDE 114-(1) Alıcılarına teslim edilemeyerek çıkış yerine geri gelen takseli
gönderilerden gönderici adresi belli olanları, diğer takseli gönderilerle birlikte listeye
kaydedilerek takse ücreti göndericiden alınmak üzere dağıtıcıya verilir.
(2) Göndericinin takse ücretini ödememesi halinde gönderi teslim edilmeyerek
üzerine şerh düşülmek suretiyle merkeze geri getirilir ve elde kalan gönderiler işlemine tabi
tutulur.
Ücret kontrolü ile görevli personel
MADDE 115- (1) Postaya verilen gönderi ücretlerinin tarifesine uygun olarak türü,
ağırlığı ve özel hizmetlere göre ücretlerinin alınıp alınmadığının kontrol edilmesine “ücret
kontrolü” denir.
(2)Bu Usul ve Esaslar uyarınca;
a)Başmüdürlüklerce, ücret kontrolü yapmakla görevlendirilen personel,
b) İşyerlerince asli görevleriyle birlikte kontrolle görevlendirilen personel,
Ücret kontrolü de yapar.
Ücret kontrolü ile görevli personel tarafından yapılacak işlemler
MADDE 116- (1) Ücret kontrolü ile görevlendirilen personel tarafından;
a) İlgili personelin tarife konusunda yeterli bilgiye sahip olup olmadıkları,
b) Servislerde ücretlerle ilgili yönerge, tarife ve genelgeler bulunup bulunmadığı,
c) Tarife değişikliklerinin eldeki tarifelere zamanında işlenip işlenmediği,
ç) Gişelerden tek tek veya toplu kabul edilen posta maddelerinin ağırlık, tür ve ek
hizmet ücretlerine dikkat edilip edilmediği,
d) Gişelerle, mektup atma kutularından giden servisine gelen posta maddelerinin,
damgalama sırasında veya daha önce ücretlerinin kontrol edilip edilmediği,
e) Gelen postalardan çıkan kayıtsız ve kayıtlı posta maddelerinin ücretleri kontrol
edilerek noksan ücretlerin tahsilinin sağlanıp sağlanmadığı,
f) Ücret ödemede geçerli olmayan pulların kullanılıp kullanılmadığı ve bu konuda
personelin yeteri kadar bilgiye sahip olup olmadığı,
Hususları kontrol edilir.
Ücret kontrolü ile ilgili program ve rapor düzenlemesi
MADDE 117-(1) Başmüdürlüklerce belirlenen yıllık çalışma programına göre,
işyerlerinde ücret kontrolü ile ilgili çalışmalar sırasında tespit edilen aksaklık ve eksiklikler
hakkında aylık olarak iki nüsha rapor düzenlenir ve Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
Gönderiler üzerine reklam, flam ve propaganda uygulanması
MADDE 118- (1) Gönderiler üzerinde reklam, flam ve propaganda uygulamaları
"PTT A.Ş. Reklam Usul ve Esasları"na göre yürütülür.
ONUNCU BÖLÜM
Dağıtım, Teslim ve Ödeme, İade İşlemleri, Teslim Edilemeyen Gönderilere
Uygulanacak İşlemler
Dağıtım, teslim ve ödeme yeri
MADDE 119- (1) Postrestant, posta abone kutusu adresliler ve PTT işyerinde teslim
işaretli gönderiler, kargolar ile tahsil edilecek ödeme şart bedeli havale/posta çeki hesabına
yatırılacak konutta teslim havale üst limitini aşan ödeme şartlı gönderiler dışındaki
gönderiler, alıcının adresine götürülerek teslim edilir. Sözleşmeye dayalı gönderiler bu
hükmün dışındadır.
(2)Genel Müdürlük, PTT işyerinde teslim veya ödenmesi gereken gönderi veya
havalelerin bazı şartlarla konutta teslim veya ödenmesine karar verebilir.
(3)Adreslerinde teslim edilmek veya ödenmek üzere dağıtıma götürülüp de herhangi
bir nedenle dağıtım olanağı sağlanamayarak alıcılarına haber kağıdı bırakılmış olan
gönderiler PTT işyerinde teslim edilir.
(4)Postrestant veya PTT işyerinde teslim adresli gönderilerle, bekletilmeleri alıcısı
tarafından istenen gönderiler, alıcının başvurması üzerine, posta abone kutusu adresli kayıtlı
gönderiler, kutularına haber kağıdı atılmak suretiyle, alıcının haber kağıdıyla PTT işyerine
başvurması üzerine teslim edilir.
Dağıtım, teslim ve ödemeye ilişkin genel hükümler
MADDE 120- (1) Postaya verilen gönderi veya havaleler ile bunların haber kağıtları
genel kural olarak alıcılarına ya da bunlar adına alabilecek kişilere teslim edilir ya da ödenir.
Aracı adresiyle gönderilen posta gönderilerinin esas alıcısı aracı olan kimsedir.
(2) Alıcılarının gösterilen adreste bulunmamaları halinde kayıtlı gönderiler,
kimlikleri görülerek alıcıların yazı ile atadıkları vekil veya mutemetlerine, bunların da
bulunamamaları halinde alıcıyla birlikte oturan, görünüş itibariyle on sekiz yaşından küçük
ve bariz bir surette ehliyetsiz olmayan, ailesinden veya hizmetçilerinden yetişkin birine veya
aynı yerde bulunan mal sahibi, müdür, gemilerde kaptan, yetkili personel gibi kişilere kimlik
tespiti yapılarak imza karşılığı teslim edilir. İçlerine serbestçe girilemeyen yerler veya açıkta
demirlemiş gemilerde bulunanlar adına gelen kayıtsız gönderiler bu fıkrada belirlenen
kişilere imza alınmadan verilir.
(3) Resmi daire, kurum, dernek, ortaklık gibi tüzel kişiler adına gelen gönderilerin,
kayıtlı olanları imza karşılığı, kayıtsızlar ise imza alınmadan bu kurumların yazı ile atadığı
mutemetlerine veya bunların müdür, amir veya yetkili personeline teslim edilir. Kayıtlı
gönderilerin tesliminde esas olmak üzere mutemedin adı, soyadı, görevi, tatbik imzası, varsa
sirküler veya özel yazı ile PTT işyerine ilgili Kurum tarafından bildirilir.
(4) Adreslerine çok sayıda gönderi gelen gerçek kişiler ile ticarethane, kurum,
ortaklık, resmi daire ve kuruluşlar gibi tüzel kişilere gelen gönderiler, bu kişilerin yazılı
istekleri halinde işyerlerinde, açıktan veya kapalı torba, kap içerisinde teslime ilişkin genel
kurallar çerçevesinde teslim edilir.
(5) Aleyhlerine mala el koyma veya haciz kararı verilmiş bulunanlar tarafından
gönderilen veya bunlar adına gelen gönderiler, yetkililerin yazılı isteği üzerine, belirtilen
yerlere verilir.
(6) Alıcısı aleyhine haciz konulmuş olup da herhangi bir vergi, ücret veya harç
alındıktan sonra teslimi gereken gönderiler, bu tür vergi, ücret ve harçların tahsilinden sonra
haczi koyan mercie teslim olunur.
(7) İflas edenler adına gelen gönderiler, kanunla yetkili olan makamlar tarafından
başka bir teslim yeri PTT işyerine bildirilmedikçe, üzerlerinde gösterilen adresteki alıcısına
teslim edilir.
(8) Alıcısı ölmüş olan veya bekleme süresi içinde alıcısı ölen gönderiler
mirasçılarına teslim edilmez. Bu tür gönderilerden kayıtlı olanlar için göndericinin isteği
sorularak alınacak cevaba göre işlem yapılır. Cevap verme süresi otuz günü geçtiğinde iade
edilir. Kayıtsız gönderiler ise gönderici isteği sorulmadan iade işlemine tabi tutulur.
(9) Sözleşmesinde farklı bir hüküm bulunan gönderiler hariç, alıcıların veya
göndericilerin istekte bulunmaları ve adreste teslim özel hizmet ücretini ödemeleri şartıyla,
ve adreste teslim edilecek gönderi özelliklerini taşımak kaydıyla işyerinde teslim işaretli,
posta abone kutusu adresli, postrestant adresli gönderiler dağıtıma çıkarılır.
(10) Yurt dışından gelen gümrük kontrolüne tabi gönderiler alıcısına gümrük
işlemleri tamamlanmadan teslim edilmez.
(11) Gümrük kontrolüne tabi tutulmuş yurtdışı çıkışlı ve iade kayıtlı gönderiler ile
gümrük kontrolüne tabi tutulmuş yurtdışı kayıtsız gönderilerin, cihet listelerine kayıt
işlemleri esnasında ayrıca teslim belgesi üretilir. Gümrüğe sunma, damga vergisi ile varsa
gümrük vergisi ile diğer ücretler de tahsil edildikten sonra, teslim belgesine ve yollama
liyası/etiketine alıcının imzası alınmak suretiyle teslim yapılır.
(12) Yurtdışı gönderilerin, dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilenlere
ait imzalı teslim belgesi ve yollama liyası/etiketi ile tahsil edilen ücretler aynı gün işyerine
getirerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
(13) İhbarlı Yurtdışı kayıtlı gönderiler ile gümrük kontrolüne tabi tutulmuş yurtdışı
kayıtsız ihbarlı gönderiler, teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih
damgası tatbik edilmek suretiyle ilgili işyerine teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için
ayrıca teslim belgesi üretilir.
(14) Yurtdışı gönderilere ilişkin teslim belgeleri üzerinde gümrüğe sunma, damga
vergisi varsa gümrük vergisi ile diğer ücretler ayrı kalemler halinde gösterilir ve bu ücretler
teslim belgeleri üzerinden takip edilerek ilgili hesaplara aktarılması sağlanır. Teslim
belgeleri ile imzalı yollama liyası/etiketleri birleştirilerek merkezinde sırasında saklanır.
(15) Yurtdışı çıkışlı postrestant adresli gönderilerin teslimi esnasında tarifesine göre
postrestant ücreti ile varsa diğer ücret ve vergiler alınarak gönderiler alıcısına teslim edilir.
(16) Taşıma sırasında hasara uğramış olup, tekrar ambalaj edilmiş olan gönderilerin
durumu hakkında gönderici veya alıcıya teslimden önce bilgi verilir ve istenirse, ödeme şartlı
gönderilerde şart edilen bedel alınmadan önce, en az 3 kişiden oluşturulacak kurul huzurunda
açılıp kapsamı kendisine gösterilir. Bu durum bir tutanakla tespit olunur. Alıcı bu tür
gönderileri teslim alıp almamakta serbesttir.
Kayıtsız gönderilerin dağıtım/teslimi
MADDE 121-(1) Kayıtsız gönderiler, alıcılarının bulunamamaları halinde, alıcıların
tayin ettiği kimseye veya ailesinden, hizmetçilerinden, işçilerinden yetişkin birine verilir
veya varsa mektup kutusuna atılır. Bunlar da yoksa bina girişinde uygun bir yerden içeri
bırakılır.
(2) Takma adlı bir kişiye veya adrese gönderilen kayıtsız gönderiler, alıcı adresi olarak
bir konut veya işyeri belirtiliyorsa, kabul edildiği takdirde bu adreslere verilir. Takma ad
kullanan yazar veya sanatçılara bu adları ile gönderilmiş bulunan gönderiler, kendileri
tarafından bilindiği takdirde asıl adlarına gelmiş olanlar gibi verilir.
(3) Ticaret merkezi, han, apartman, site veya kampüs adresli olan kayıtsız gönderiler,
varsa girişteki posta kutularına bırakılır, yoksa bunların kapıcılarına veya görevlisine verilir.
Dağıtıcılar, bu gönderilerin dağıtımı için ticaret merkezi, han, apartman, site veya kampüsteki
binanın ikinci katlarından yukarı çıkmak zorunda değildir. Ancak, kapıcı veya görevlisi
olmayan ve posta kutusu koymamakta ısrar eden binalardaki alıcılara gelen gönderiler,
bunların girişlerinde uygun bir yere bırakılır.
(4) Okullardaki öğrencilere, öğrenci yurtları, hastane, hapishane, fabrika, maden ve
kömür ocakları, tersane, tiyatro, ote1, kahvehane, gazino, lokanta gibi yerlerde bulunanlar
adına gelen kayıtsız gönderiler, bunların müdürü, yetkili personeli, sahibi veya kapıcılarına
verilir.
(5) Askeri kurumlar ve birliklerle buradaki subay, astsubay ve erler adına gelen
kayıtsız gönderiler mutemetlere PTT işyerlerinde teslim edilir. Bu yerlerin komutanları
tarafından mutemet bildirilmediği takdirde, kayıtsız gönderiler komutan, yetkili personel veya
nöbetçi subaylarına verilir. Askeri dairelerdeki askeri ve sivil personel adına gelen gönderiler
kendilerine, mümkün olmazsa yetkili personel veya diğer görevlilere verilir.
(6) Binalarda numaratajın bulunmadığı, alıcıların ismen tanınmadığı, yerleşimin çok
dağınık olduğu, içinde taşıtla ulaşım imkanının bulunmadığı, iklim ya da coğrafi şartların
elvermediği köylerde, kayıtsız gönderiler, köy muhtarı veya azaları, köy odası, cami, okul
gibi yerlerde, bu gönderilerin konulması için belirlenmiş yerlere bırakılabilir. Yukarıda
açıklanan durumlar haricinde, gönderiler toplu halde köy muhtarı veya azaları, köy odası,
cami, okul vb. yerlere bırakılamaz.
Kayıtlı gönderilerin dağıtım/teslimi
MADDE 122-(1) Tüm kayıtlı gönderiler, varsa cihet listesine ve/veya teslim
belgesine alıcıların imzası alınmak ve varsa alma haberi kartları imza ettirildikten ve tarih
yazdırıldıktan sonra teslim edilir. İmzaların altına alanın adı ve soyadı yazdırılır veya dağıtım
elemanı tarafından yazılır. Alıcı tarih koymazsa dağıtım elemanı tarafından yazılır.
(2) Kayıtlı gönderinin alıcısından başka birine teslimi halinde alanın imzası üzerine
"Vekili", "Mutemedi", "Yetkili Personeli", "Oğlu" ve benzerleri gibi ilgi derecesi ile adı ve
soyadı yazdırılır. Bunlar gerektiğinde dağıtıcılar tarafından da yazılabilir.
(3)Ticaret merkezi ve hanlarıyla apartman, site kampüs gibi yerlerde oturanlar adına
gelen kayıtlı gönderiler, bunların kapıcı veya görevlileri bulunsa dahi gönderi üzerinde
belirtilen açık adresinde teslim edilir.
(4) İçlerine serbestçe girilemeyen fabrika, atölye, tamirhane, maden ve kömür
ocakları, tersane, gazino, otel, hastane, okul ve öğrenci yurtlarında, ceza ve tutuk evleri ile
açıkta demirlemiş gemilerde bulunanlar adına gelen kayıtlı posta gönderilerine, bu Usul ve
Esasların 120 inci maddesinin 2’nci fıkrasında belirtildiği gibi işlem yapılır.
(5) Askeri birlik ve kurumlarla buralardaki ordu mensuplarına ve askeri okullardaki
öğrencilere gelen kayıtlı gönderiler, alıcılarının kendilerine veya mutemetlerine teslim edilir.
(6) Alıcının kendisine verilecek özel hizmetli kayıtlı gönderiler alıcının bizzat
kendisine teslim edilerek varsa alma haber kartı mutlaka imzalattırılır. Alıcıları ölmüş ise
göndericisi tarafından verilecek talimata göre işlem yapılır. Bunlar hiç bir surette alıcının
vekil veya mutemedine yahut bir başka yetkiliye verilmez. Aracı adresiyle gönderilen
gönderiler, aracı olarak gösterilen kimseye teslim edilir. Aracının bulunamaması halinde
bunlar gerçek alıcısı bilinse bile teslim edilmeyerek göndericisine geri gönderilir.
(7) Alıcının kendisine verilecek özel hizmetini içeren gönderilerden, veli veya vasi
men etmemişse velilik veya vasilik altında bulunanlar adına gelenler, alıcının kendisine
verilir.
(8) Görevlerinin taşıdığı önem ve özellik nedeniyle özel kalem müdürü, sekreter veya
yaver gibi özel görevliler aracılığıyla temas edilebilen kişiler adına yollanacak alıcının
kendisine verilecek özel hizmetini içeren gönderiler, özel görevlilerine teslim edilir. Bu tür
gönderilerin alma haber kartlarına teslim alanın adı ve soyadı ile görevi teslim sırasında
yazılır.
(9) Kontrollü teslim özel hizmetli gönderilerin, cihet listelerine kayıt işlemleri
esnasında ayrıca teslim belgesi üretilir. Teslimden önce gönderi bir tanık ve alıcının
huzurunda açılarak kapsam kontrolü yapıldıktan sonra varsa tahakkuk eden ücretler ile
ödeme şartlı olanların bedelleri kendilerinden tahsil edilir. Teslim işlemi, alıcının teslim
belgesine imzası alınmak suretiyle gerçekleştirilir. Kontrol sırasında herhangi bir
düzensizliğin tespiti halinde bu Usul ve Esasların 130 uncu maddesi hükmüne göre işlem
yapılır.
(10) Alma haberli işaretini taşıyan gönderilerin teslimi sırasında alma haberi kartının
ilgili yerleri usulüne göre doldurulup alıcıya imzalattırıldıktan sonra, göndericisine
gönderilmek üzere merkeze geri getirilir. Alıcısından başkasına teslim veya alıcı imzasının
okunamaması halinde, teslim alanın adı soyadı ile mutemedi, oğlu, eşi gibi açıklayıcı bilgiler
alma haberlerine de yazılır.
(11) Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler alıcının kendisine, varsa mutemet ya
da vekiline cihet listesine imza alınmak suretiyle teslim edilir.
(12) Küçükler adına gelen değer konulmuş veya sigortalı gönderiler alıcı mümeyyiz
ise kendisine, mümeyyiz değilse velisine teslim edilir. Bir küçüğün mümeyyiz olup
olmadığının takdir yetkisi teslim işlemini yapan PTT personeline aittir.
(13) Mahcurlar adına gelen değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ilgili PTT
merkezine verilmiş olması gereken hacir hükmüne göre ya kendisine veya yasal temsilcisine
teslim edilir.
(14) Alıcısı ölmüş olan değer konulmuş veya sigortalı gönderiler hakkında
göndericinin isteği doğrultusunda işlem yapılır. Bu konuda çıkış merkezi aracılığı ile göndericiden yazılı ve imzalı isteği alındıktan sonra gereği yapılır. Alıcısı ölmüş olan yurtdışından
gelen değer konulmuş gönderiler ise çıkış yerlerine geri gönderilir.
(15) Kontrollü teslim özel hizmetli hariç, gönderinin tesliminden önce varsa tahakkuk
eden ücretler ile ödeme şartlı olanların bedelleri kendilerinden tahsil edilir.
(16)Ödeme şartlı özel hizmetli gönderilerin, cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında
ayrıca teslim belgesi üretilir. Ödeme bedeli ile varsa diğer ücretler de tahsil edildikten sonra
teslim işlemi, alıcının teslim belgesine imzası alınmak suretiyle gerçekleştirilir.
(17) Alıcının kendisine verilecek işaretini taşıyan ödeme şartlı gönderiler mutemet
veya vekile verilmez. Ancak küçükler veya mahcurlar adına gelen ödeme şartlı gönderilere
bu hizmetin uygulanabilmesi için alıcının mümeyyiz olmasına ilaveten veli veya vasinin
yazılı izni alınır.
(18) Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen ödeme şartlı gönderilere
ait imzalı teslim belgesi ve tahsil edilen bedel varsa diğer ücretler aynı gün işyerine
getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
(19) Ödeme şartlı ihbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken teslim belgesine
görevli memurun imzası alınmak ve tarih damgası tatbik edilmek suretiyle zimmetle teslim
edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir.
(20) Ödeme şartlı gönderilere ait teslim belgeleri üzerinden, gönderilere ait ücretler
takip edilir ve bu belgelere ilişkin varsa tahsilât belgesi ve diğer belgeler birleştirilerek
sırasında saklanır.
(21) Alıcılardan tahsil edilen ödeme şartlı gönderilere ait bedeller için havale veya
çek formülünün gönderen kısmına gönderi alıcısının adı, soyadı, unvanı, kimlik numarası ve
adres bilgileri yazılır. Havale veya çekin kabulü esnasında gönderici notu kısmına
gönderinin kabul merkezi, tarihi ve barkodu yazılır.
(22) Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmetli gönderilerin, cihet listelerine kayıt işlemleri
esnasında ayrıca teslim belgesi üretilir. Posta ücreti ile varsa diğer ücretler de tahsil
edildikten sonra teslim işlemi, alıcının teslim belgesine imzası alınmak suretiyle
gerçekleştirilir.
(23) Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmetli ihbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim
edilirken teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih damgası tatbik edilmek
suretiyle zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir.
Teslim belgeleri üzerinden gönderilere ait ücretler takip edilir ve bu belgeler PTT işyerinde
sırasında saklanır.
(24) Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen ücreti alıcıdan tahsil
işaretli gönderilere ait imzalı teslim belgesi ve tahsil edilen posta ücreti varsa diğer ücretler
aynı gün işyerine getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
(25) Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmetli gönderilerden, herhangi bir nedenle
alıcılarına teslim edilemeyip göndericisine iadeten teslim edilenlerin posta, iade ve varsa
diğer ücretleri yine teslim belgesi ile takip edilir.
(26) Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen kontrollü teslim özel
hizmetli gönderilere ait imzalı teslim belgesi, varsa düzenlenen tutanak ile tahsil edilen
ücretler aynı gün işyerine getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
(27) Kayıtlı gönderiler, adreste alıcı ya da yetişkin birinin bulunmaması, adresin
kapalı olması durumlarında haber kâğıdı bırakılır veya diğer iletişim kanallarıyla haber
verilir. Haberde alıcının müracaat edeceği PTT işyeri adı, gönderi barkodu ve telefon
numarası belirtilir. Gönderi ilgili PTT işyerine götürülerek görevli personelin adı, soyadı,
imzası alınarak teslim edilir.
(28) Kontrollü teslim özel hizmetli ihbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken
teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih damgası tatbik edilmek suretiyle
zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir.
(29) Sözleşmeye dayalı gönderilerde, gönderinin birden fazla adrese götürüleceğine
ilişkin özel hüküm varsa birinci haberde, gönderinin adrese ikinci kez getirileceği tarih ve
yaklaşık saati ile PTT işyeri telefon numarası belirtilerek o tarihte adreste bulunulması
istenir. Ayrıca, gönderi cihet listesine adrese gidildiğinin kanıtı olabilecek elektrik, su,
doğalgaz abone numarası, komşu, yönetici, bina görevlisinin adı v.b. bir bilgi not edilir.
Adrese ikinci kez gidilmeden önce varsa telefon numarası aranarak mutabakat sağlanır.
Alıcıya ulaşılamadığında haberde belirtilen gün ve saatte gönderi adrese götürülür. Alıcı yine
adreste bulunmaz ise gönderi üzerine ve gönderi cihet listesine, yapılan işlem açıklanır, tarih
yazılarak en yakın PTT işyerine götürülür. İkinci haber kâğıdı bırakılmak veya diğer iletişim
kanallarıyla haber verilmek suretiyle alıcının müracaat edeceği PTT işyeri adı, gönderi
barkodu ve telefon numarası belirtilir. Gönderi ilgili PTT işyerine götürülerek görevli
personelin adı, soyadı, imzası alınarak teslim edilir.
(30) PTT kuryematik cihazından teslim alınan gönderiler için alıcıya elektronik
ortamda gönderilen bilgiler ile teslim sağlandığından imza şartı aranmaz. Teslim veya iade
durumunda sistem kayıtları esas alınır.
Alıcılarına verilmeyecek gönderiler
MADDE 123- (1) Kanuna göre yetkili bulunan yer ve kişilerce ilgili işyerlerine yazı
ile bildirilmiş olmak kaydıyla;
a) Velilik ve vasilik altında bulunanlar,
b) Hacir altına alınanlar,
c) İflas etmiş olanlar,
Adına gelen gönderiler, gerçek alıcılarına verilmez. Gönderiler, kanuna göre bunları
almaya yetkili olan kişilere verilir. Ancak, görünüşe göre, mümeyyiz olduğu açıkça
anlaşılan küçükler adına gelen gönderiler alıcılarına verilebilir.
Birden fazla kişi ya da kurulca talep edilen tüzel kişilik adına gelen gönderiler
MADDE 124- (1) Birden fazla kişi ya da kurulun bir tüzel kişiliği temsile yetkili
olduğunu ileri sürerek o tüzel kişilik adına gelen gönderilerin kendilerine teslimini
istemeleri halinde bunlardan:
a) Tüzel kişilik adına hareket eden kişi veya kişilerin siciline kayıtlı olduğu ticaret
odasından alınmış temsile yetkili olduğuna dair belge ve imza sirküleri,
b) Vakıflar için Vakıflar Genel Müdürlüğünde tutulan sicile ilişkin belgeler,
c) Dernekler için İl Emniyet Müdürlüklerinde tutulan dernekler kütüğündeki kayda
ilişkin belgelerin,
İbrazı istenir. Ancak tüzel kişiliği temsile yetkili olduğuna dair birden fazla kişi ya
da kurulun yetki belgesi ibraz etmesi halinde hangi kişi ya da kurulun yetkisine itibar
edileceğinin belirlenmesi açısından mahkemece verilmiş tespit kararı istenir.
(2) Temsil iddiasında bulundukları tüzel kişiliği hukuken temsile yetkili olduklarını
bir mahkeme kararıyla tespit ettirmeyen, temsil iddiaları yargı kararı ile sonuca
bağlanıncaya kadar gönderiler üzerine tedbir koydurmayan kurullara gönderiler teslim
edilmez ve olası zararlardan dolayı PTT sorumlu olmaz.
(3) Kurullarca gönderinin yasal bekleme süreleri içinde bir tespit veya tedbir kararı
getirilmemesi halinde o tüzel kişilik adına gelen gönderi çıkış yerine geri gönderilir.
(4) Geri gelen tüzel kişilik varışlı gönderinin teslim edilmesi sırasında da birden
fazla kurulun hak iddia etmesi halinde gerekli yargı kararı getirilinceye kadar bunlar
işyerinde bekletilir.
Kimlik tespiti
MADDE 125- (1) Gönderilerin teslimi sırasında bunların alıcısı veya bunları almaya
yetkili olanların, dağıtım elemanlarınca tanınmamaları halinde bu kişilerin kimliklerini ispat
etmeleri gerekir. Ancak, değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ile ödeme şartlı
gönderilerin tesliminde mutlak surette kimlik tespiti yapılır.
(2) Kimlik ispatı;
a) T.C. Nüfus cüzdanı
b) Resmi Daire ve Kurumlarca düzenlenmiş fotoğraflı kimlik belgeleri veya resmi
belgeler,
c) Pasaport
ç) Yabancılar için oturma tezkereleri ile sağlanır.
(3)İkinci fıkrada sayılan belgelerin, fotoğraflı ve numaralı, düzenleyen kurumların
yetkililerince imzalanıp resmi mühürle tasdik edilmiş olması, belgelerde silinti ve kazıntı
bulunmaması ve ayrıca süre belirtilmişse sürelerinin geçmemiş olması gerekir.
(4) İkinci fıkrada sayılan belgelere dayanılarak kimlik tespiti suretiyle yapılan teslim
işlemlerinde, kimliğin hangi belge ile tespit edildiği, belgeyi veren yerin veya makamın adı,
memur olan alıcıların sicil numarası ile belgenin tarih ve numarası, alıcının imzasının
alındığı belgelerde açıkça yazılır.
(5) Kimliklerini ikinci fıkrada sayılan belgelerle ispatlayacak durumda bulunmayan
alıcılar ise kimliklerini Resmi Daire ve Kurumların yetkililerine imzalarını yazı ile tasdik
ettirmek suretiyle de ispatlayabilirler.
(6) Resmi Daire ve Kurumlar dışında kalan dernekler, özel birlikler ve siyasi partiler
tarafından verilen üye kartlarıyla öğrenci birlik ve kuruluşlarınca verilen şebeke kartları
kimlik ispatı için geçerli sayılmaz.
Mühür veya elle yapılmış işaretlerin tasdiki
MADDE 126- (1) Okuma yazma bilmeyenlere veya imza atamayanlara yapılacak
teslimlerde mühür veya elle yapılmış işaret kullanıldığı takdirde, kimlik tespiti ile birlikte
parmak izi alınır.
(2) Mühür veya elle yapılmış bir işaretin kullanılmaması halinde, kimlik tespiti ile
birlikte parmak izi alınması yeterlidir.
(3) Görme engellilere yapılacak teslimlerde kimlik tespiti ile birlikte imza yeterlidir.
Ancak, görme engellinin isteği halinde kimlik tespiti yapılan bir tanık huzurunda teslimi
yapılabilir.
Alıcının ve adresin araştırılması
MADDE 127- (1) Adreste teslim edilecek gönderinin tesliminde alıcılarının kesin
olarak saptanabilmesi amacıyla, gerektiğinde apartman, han, site, kampüs ve otel
görevlilerinden, komşulardan gerekli araştırma yapılır, gönderi üzerindeki telefon numarası
aranarak da irtibat sağlanabilir.
Alıcısı bulunmayan gönderiler
MADDE 128- (1) Alıcının gösterilen adreste bulunmadığı anlaşılır ve nerede
bulunabileceği de öğrenilemezse, gönderi, cihet listesi veya teslim belgesine nereden ve
kimlerden sorulduğu dağıtım elemanı tarafından yazılıp imzalanır.
(2) Araştırma sırasında, başka adrese taşınmış oldukları öğrenilenlere ait
gönderilerin üzerlerine alıcıların yeni adresi yazılır. Gönderi cihet listesine veya teslim
belgesine bu adresin nereden ve kimden öğrenildiği yazılarak yeni adrese yollanmak üzere
işyerine getirilir. Alıcı aynı cihette bir başka yere taşınmış ise gönderi aynı dağıtım elemanı
tarafından yeni adreste teslim edilir. Farklı cihete ait ise gönderi ilgililere teslim edilir.
(3) Adres bırakmadan başka tarafa gitmiş olanlara ait gönderilerin üzerine ve gönderi
cihet listesine veya teslim belgesine “adres bırakmadan gitmiştir” şerhi verilerek gönderici
adresine geri yollanmak üzere işyerine getirilir.
(4) Göndericisine geri yollanmak üzere işyerine getirilen gönderilerin üzerindeki
notun istenilen açıklıkta ve nitelikte yazılmamış bulunması veya araştırmanın hatalı veya
yetersiz yapıldığının anlaşılması halinde alıcının yeniden araştırılması, kontrolle görevli
personel tarafından sağlanır.
Gönderilerin üzerindeki adresten başka bir yerde verilmesi
MADDE 129- (1) Aksine bir kayıt yok ise alıcı istediği ve dağıtım elemanı
tarafından alıcı tanındığı takdirde gönderiler alıcıya merkezde veya rastlanılan herhangi bir
yerde teslim edilebilir.
Hasara uğrayan veya emniyete alınmış gönderilerin teslimi
MADDE 130- (1)Herhangi bir işyeri tarafından yeniden ambalajlanarak emniyete
alınmış olarak gelen veya varış merkezince bu işlemin yapılmasını gerektiren gönderi
alıcısına ayrıntılı bilgi verilir ve istenirse alıcı haricinde bir tanığın katılımıyla oluşturulacak
kurul huzurunda gönderi açılarak kapsamı kendisine gösterilir ve ayrıntılı olarak kapsamı ve
kapsamındakilerin durumu dört nüsha düzenlenen bir tutanakla tespit edilir. Herhangi bir
itirazının olmaması halinde teslim imzası alınarak teslim edilir. İtirazının bulunması halinde
ise zarf veya ambalajının alıkonulacağı belirtilir. Tutanağın bir nüshası alıcıya verilir, bir
nüshası çıkış merkezine, bir nüshası da zarf veya ambalajıyla birlikte Başmüdürlüğe
yollanır. İtirazsız teslim edilen gönderilere ait tutanaklar herhangi bir yere gönderilmez,
merkezinde muhafaza edilir.
Kabul edilmek istenmeyen gönderiler
MADDE 131- (1) Bir gönderinin, alıcısı tarafından kabul edilmek istenmemesi
halinde, durum gönderinin üzerine, varsa cihet listesine ve/veya teslim belgesinin ilgili
yerine yazılarak alıcısına imzalattırılır. Alıcı imtina ederse, dağıtım elemanı tarafından
durum yazılarak imzalanır.
Geri ve tekrar yollamada etiket ve kaşe kullanılması
MADDE 132- (1) Dağıtılamayıp tekrar veya geri yollanan gönderiler için iade
etiketi kullanılır. Etiket yoksa bunun yerini tutan şekli ve içeriği aynı olan kaşe basılarak
gerekçesi işaretlenir.
Yanlış dağıtılan gönderiler
MADDE 133- (1) Adresin eksikliğinden, iyi yazılmamış veya okunamamasından ya
da isim benzerliğinden bir gönderi asıl alıcısından başkasına verilmiş ise açılmış olsa dahi,
uygun şekilde tekrar kapatılıp, keyfiyet bir tutanakla tespit edilerek geri alınır. Gönderi aynı
dağıtım bölgesinde teslim edilecek ise yine düzenlenecek bir tutanak eşliğinde asıl alıcısına
teslim edilir, değilse işyerine getirerek ilgili personele teslim edilir.
(2) Gerçek alıcısından başkasına yanlışlıkla verilen gönderinin, genel hükümler
gereğince geri alınmaları sağlanır.
(3)Adresleri tam yazılmış veya asıl alıcıları bilinen ve tanınan kişiler olmasına
rağmen, gönderilerin yanlış eksik veya düzensiz bir şekilde verilmiş olmasından buna
sebebiyet veren personel sorumlu tutulur.
Teslimden önce gönderiyi açma isteği
MADDE 134- (1) Kontrollü teslim özel hizmetli gönderiler hariç, teslim sırasında alıcı,
şüpheli bir hal bulunduğunu ileri sürerek gönderi kapsamının tespitini isterse, teslimine ilişkin
imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı olması halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil
edildikten sonra bu isteği dağıtım sahasında alıcı ile birlikte, bir tanık huzurunda açılarak
yerine getirilir. Gönderinin dış görünümü itibari ile açılıp, kapatılmış veya hasar izi taşıyıp
taşımadığı belirtilmek suretiyle alıcının ve tanık huzurunda açılan gönderilerden çıkan
eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşyada görülen düzensizlikler tutanakla tespit
edilir. Tutanağın bir nüshası gönderi alıcısına verilir, tahsil edilen ödemeli bedeli iade
edilmez.
(2) Kontrollü teslim özel hizmetli gönderiler hariç, PTT işyerinde teslim edilecek
gönderi, alıcının isteği doğrultusunda açılmak istendiğinde teslimine ilişkin imza işlemi
tamamlandıktan, ödeme şartlı olması halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten
sonra alıcıyla birlikte en az üç kişiden oluşacak kurul huzurunda açılarak, çıkan eşyanın ayrı
ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşyada görülen düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın
bir nüshası gönderi alıcısına verilir, tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
(3) Birinci ve ikinci fıkralarda bahsi geçen hallerde PTT’nin sorumluluğunu gerektiren
hasar veya eksiklik gibi bir durum ortaya çıktığı veya gönderici ya da alıcı tarafından bu tür
bir iddiada bulunulduğu takdirde gönderici ya da alıcı, gönderi ambalajını ve içerisindeki
şikayete konu eşyayı PTT'ye vermek zorundadır. Hasar veya eksiklik saptanırsa, bu konuda
PTT tarafından gerekli inceleme veya soruşturma yapılır.
Alıcıların adres değişikliği bildirimi
MADDE 135- (1) Alıcılar, aynı ilçe sınırları dahilinde olmak üzere adreslerinde
olacak değişiklikleri, ilgili PTT işyerine yazı ile bildirebilir. Bununla birlikte, bir kimse
adresini değiştirdiğini ve adına gelecek aynı ilçe sınırları içerisindeki gönderilerin yeni
adresine getirilmesini dağıtım elemanına ilettiğinde, dağıtım elemanı tarafından yazılı isteği
alınarak ilgili personele teslim edilir.
(2) Bildirimde bulunan kişi tanınmıyorsa kendisinden kimliğinin ispat etmesi istenir.
(3) Adres değişikliği ile ilgili bildirimler en fazla üç ay süreyle uygulanır.
Teslim edilemeyen gönderiler
MADDE 136- (1) Dağıtıcılar teslim edemedikleri gönderileri, dağıtım bittikten sonra
üzerlerinde tutamazlar. Dağıtılamayan gönderiler, alıcılarının başvurmaları halinde teslim
edecek veya gerekirse çıkış merkezine geri gönderecek servislere dağıtım dönüşü teslim
edilir. Geri getirilen gönderilere, gönderinin neden teslim edilemediği, kimlerden sorulup
araştırıldığı yazılır. Verilen bu meşruhat, ilgili servis yetkililerince yeterli görülmediği
takdirde ya alıcının yeniden araştırılması istenir ya da meşruhatın gerekli açıklıkta yazılması
sağlanır.
(2) Alıcılarına teslim edilemeyen gönderilere, gerekçelerine ve bekleme sürelerine göre
işlem yapılır.
Dağıtım elemanı tarafından tahsil edilen paraların teslimi
MADDE 137- (1) Dağıtım elemanı işyerine dönüşte, alıcılarına teslim ettiği gönderilerden tahsil edilen paraları, imza karşılığında ilgili personele verir. Ayrıca, gönderiyi teslim
alırken daha önce kendisinin imza ettiği kayıtlarını da kapattırır. Teslim edilen gönderiye ait
varsa imzalı teslim belgesi, alma haberi kartı, gönderi cihet listesi üzerine kaydedildikten
sonra hizalarına imza alınmak suretiyle ilgili personele teslim edilir.
Dağıtımdan dönüş
MADDE 138- (1) Dağıtım elemanları, dağıtımdan sonra PTT işyerine dönüşlerinde,
dağıtılan gönderilerin cihet gönderi listesini, alma haber kartlarını, teslim belgeleri ile diğer
belgeleri ve varsa tahsil edilmiş ücretleri ilgili servis sorumlularına teslim eder, varsa devirli
bırakılan gönderiler için gönderi cihet listesine nedenlerini açıklayarak, ihbar bırakılmış veya
iade edilecek gönderilerini ilgili servis sorumlusuna zimmetle teslim eder.
Dağıtımdan dönüşte gecikme
MADDE 139- (1) Dağıtım sonunda merkeze dönüşte gecikme olursa dağıtım elemanı
gecikme sebebini ilgili servis sorumlusuna bildirir.
Dağıtım elemanlarının görevleri
MADDE 140- (1) Dağıtım elemanları, alıcılarına dağıtılmak üzere kendilerine verilen gönderileri düzenlenen programa uygun olarak dağıtım saatleri içinde ve işyeri
yetkilisinin kontrolünde bu Usul ve Esaslar doğrultusunda dağıtır, teslim ve kabul eder.
(2) Kabul ve dağıtım hizmetleri için gerekli malzeme, donanım ve kabul formu veya
alındıyı temin eder ve yanında bulundurur.
(3) Dağıtım elemanları, şehir içindeki yerler arasında gönderi, torba/kap ve kafes
alıp verme işlemlerinde de görevlendirilebilir.
(4) Dağıtım elemanları, merkez ve şubelerde asli görevlerinin yanında PTT işyeri
sorumlusunun görevlendirmesiyle kabul, ayrım, sevk, yükleme ve boşaltma hizmetlerinde
çalıştırılabilir.
(5) Motorize veya araçlı dağıtım elemanları bu Usul ve Esaslarda belirtilen kural ve
yöntemlere göre kendilerine verilen görevleri yaparlar. Görevlerini kullandıkları taşıtlarla
yerine getirirler. Taşıtın herhangi bir nedenle çalışmaması halinde ve yaya dağıtıma uygun
olan gönderilerin dağıtımını taşıtsız olarak da yaparlar.
(6) Köy dağıtım elemanları dağıtım bölgesinde, önceden hazırlanmış olan sefer
programına ve gerektiğinde işyeri sorumlusu tarafından verilen talimata göre dağıtım
yapmak üzere sefere çıkarken bulunması gereken araç ve gereçler ile kabulde kullanılan
belgeleri yanına alır.
(7) Dağıtım veya kabul dönüşünde PTT işyerine gelen dağıtım elemanı otomasyon
sisteminin gerektirdiği düşüm işlemlerini yerine getirmeden ve PTT işyeri sorumlusundan
izin almadan işyerini terk edemez. Teslim edemediği gönderiler ile kabul ettiği gönderileri
ve kabulde kullandığı formları, ücretlerin tahsilinde kullanılan evrak ve ücretleri ilgili
personele imza karşılığında teslim eder.
(8) Dağıtım elemanı, PTT işyerinde veya dışında PTT’ye ait her türlü araç, gereç ve
malzemeyi temiz tutmak, mümkün ise onarmak veya onarılmasını sağlamakla çalışma
yerlerini temiz tutmakla görevlidir.
Başdağıtıcıların görevleri
MADDE 141- (1) Başdağıtıcıların, görevlerinden biri dağıtım elemanı olarak hizmet
etmek, diğeri de dağıtım elemanlarının mevzuata göre görev yapmalarını sağlamak ve
yaptıkları işleri denetlemektir.
(2) Başdağıtıcılar, dağıtım veya kabul görevi yaptıkları zaman dağıtım elemanları ile
ilgili hükümlere uymak zorundadırlar.
(3) Başdağıtıcılar, işyeri sorumlusunun tayin edeceği saatte işyerine gelerek, dağıtım
elemanlarının zamanında iş başına gelip gelmediklerini ve devam defterini imzalayıp
imzalamadıklarını kontrol ederler. Zamanında gelmeyenlerin adları karşısına mazeretlerini
bildirip bildirmediklerine göre “ .... sebebiyle gelemeyeceğini bildirmiştir yahut mazeretini
bildirmemiştir” şerhini vererek devam defterini belli saatten 10 dakika sonra amirlerine
verirler. Gelmeyen dağıtım elemanına ait cihet dağıtımının yapılması için gerekli tedbirin
alınmasını sağlar.
(4) Dağıtım elemanlarının dağıtıma gecikmeksizin çıkmalarını sağlamak üzere,
dağıtılacak gönderilerin tam ve zamanında dağıtım elemanları tarafından alınıp
alınmadığını, ayrım ve sıralama işleminin belirli süre içinde yapılıp yapılmadığını ve başka
cihetlere ait gönderi bulunup bulunmadığını denetler.
(5) Adres eksikliği veya yetersizliği durumunda, başdağıtıcılar, diğer dağıtım
elemanlarından sormak, olanaklar ölçüsünde başka kaynaklardan araştırma ve soruşturma
yapmak suretiyle bu tür gönderilerin alıcı adreslerini tespit etmeye ve alıcılarına teslimini
sağlamaya çalışırlar.
(6) Dağıtım elemanlarının, üzerlerindeki elbise ve ayakkabılarının temiz ve düzgün,
düğmelerinin ilikli, saçlarının temiz, sakallarının tıraş edilmiş olup olmadığına, üzerlerinde
bulunması gereken kabul işlemlerine ilişkin form ve materyallerin bulunup bulunmadığına,
dağıtım araçlarının temiz olup olmadığına gönderilerin usule uygun şekilde yerleştirilip
yerleştirilmediğini kontrol eder.
(7) Dağıtım elemanlarının işyerinden çıkış saatleri ve götürdükleri gönderilerin
sayılarını sefer defterine yazar ve dağıtıma çıkarken sefer defterinin özel yerini imzalattırır.
(8) Dağıtımdan dönen dağıtım elemanlarının sefer defterindeki adları karşısına
merkeze dönüş saatini işaret eder ve geç gelenler olursa sebebini sorarak defterin düşünceler
kısmına yazar. Gelmeyenler hakkında gerekli işlemi yapmadan işyerinden ayrılmaz.
(9) Dağıtıma götürülen, geri getirilen ve teslim edilen gönderilerin muvazenesini
yapar. Dağıtılmamış ve ihbarlı gönderilerin sebeplerini ve dağıtım elemanı tarafından
gönderi üzerinde belirtilen gerekçeleri araştırır, varsa alıcıların telefonları aranmak suretiyle
dağıtım elemanı tarafından belirtilen teslim edilememe gerekçelerini kontrol eder. İade
edilecek gönderileri kendi imzası ile tasdik eder.
(10) Otomasyon sisteminin gerektirdiği düşüm işlemlerinin eksiksiz yapılıp
yapılmadığını kontrol eder. Günlük düşüm işlemi yapılmamış dağıtım elemanı hakkında
işyeri sorumlusuna bilgi verir.
(11) Şehir içi ve şehir dışı dağıtım cihetlerinin harita veya şemalarını yahut bu
bölgelerin semt ve sokaklarını, köylerini, her gün saat kaçta dağıtıma çıkılacağını, ve ne
zaman merkeze dönüleceğini gösterir onaylı çizelgeleri dağıtım servisine asar. Bu
çizelgelerde hangi dağıtım elemanının hangi cihete bakacağı da gösterilir. Dağıtım
elemanlarının dağıtım cihetleri gerektikçe değiştirilerek birden fazla dağıtım cihetini
öğrenmelerini sağlar.
(12) Adres değişikliği hususundaki istekleri, adres değişikliği kartına işler. Bu
kartlar, dağıtım kasasında, adres değişikliği isteğinde bulunan alıcının eski adresteki
sırasında tutulur.
(13) Dağıtım elemanlarına ait gönderi cihet listesi, teslim belgesi ile varsa diğer
belgeleri numarasına ve tarih sırasına göre günlük takip eder, eksik olanların araştırmasını
yaparak tamamlattırır, tamamlattırılamayanlar hakkında gereğini sağlar ve ay sonlarında
sıralı olarak paket yapar ve üzerlerine türleriyle başlangıç, bitiş tarihi ve numarasını yazıp
işyeri sorumlusuna veya ilgili görevliye teslim eder.
(14) Dağıtım ve kabul işlerinde kullanılan araç ve gereçlerin iyi kullanılmalarını ve
bunların bakımlarının zamanında yapılmasını, bozulanların da zamanında onarılmalarını
sağlar.
(15) Mesai saatleri içinde dağıtım elemanlarının dağıtımdan başka işlerle
uğraşmamalarını ve zorunlu olmayan bir sebeple işyerinden ayrılmamalarını sağlar.
(16) Denetim ve kontrol elemanlarına gerekli bilgiyi vererek denetim ve
kontrollerine yardım eder.
Dağıtım kontrol sorumlularının görevleri
MADDE 142- (1) Dağıtım kontrol sorumluları, başdağıtıcı bulunmayan yerlerde
başdağıtıcının görevleriyle birlikte dağıtım cihetlerinin parselasyonu, kadrolarının tespiti,
dağıtım hizmetlerinin denetlenmesi ve incelenmesi görevlerini yaparlar.
Dağıtım kontrol sorumlularının denetleyeceği ve inceleyeceği işler
MADDE 143- (1) Dağıtım kontrol sorumluları, denetleme ve inceleme görevlerini
aşağıdaki konuları inceleyerek yaparlar, tekliflerini ve gördükleri eksiklikleri raporlarında
belirtirler.
(2) Denetleme konuları;
a) Başdağıtıcı ve dağıtım elemanlarının işyerinde ve dağıtım bölgelerinde görevlerini
yapıp yapmadıkları,
b) Dağıtım elemanlarının yanlarında bulunması gereken kabul formu, alındı ve
gerekli diğer materyallerin olup olmadığı,
c) Gerekli doküman ve ücret tarifelerinin çantalarında bulunup bulunmadığı,
ç) Dağıtım elemanlarının işyerinde ve dışındaki hal ve hareketlerinin uygun olup
olmadığı,
d) Dağıtım elemanlarının kendilerine verilen gereçleri iyi ve temiz tutup
tutmadıkları,
e) Gönderilerin ayırımının süratle yapılarak dağıtıma gecikmesiz çıkılıp çıkılmadığı,
f) Gönderilerin ilk dağıtıma yetiştirilip yetiştirilmediği,
g) Dağıtımın usulüne göre yapılıp yapılmadığı ve gizliliğe uyulup uyulmadığı,
ğ) İçlerine serbestçe girilemeyen müesseselere ait gönderi dağıtımının usulüne uygun
sağlanıp sağlanmadığı,
h) Geri yollanan gönderilere verilen şerhlerin başdağıtıcı veya bu işle
görevlendirilmiş personel tarafından tasdik edilip edilmediği,
ı) Elde kalan gönderilerin bu usul ve esaslara göre işleme tabi tutulup tutulmadığı.
(3) Kadro ve malzeme ile ilgili inceleme konuları;
a) Dağıtım elemanı sayısının ihtiyaca uygun olup olmadığı,
b) Dağıtım cihetlerinin parselasyonunda isabetsizlik olup olmadığı,
c) Yürürlükteki sistem için lüzumlu malzemenin tamam olup olmadığı,
ç) Ayırım kasalarında ve cihetlerde etiketlemenin uygun olup olmadığı.
(4) Köy dağıtım elemanları ile ilgili konular;
a) Köy dağıtım elemanı sayısının yeterli olup olmadığı, köy ve mezra sayısı,
b) Seferlerin verilen emirler ve programlar uyarınca yapılıp yapılmadığı,
c)Köylerde gönderi dağıtım, teslim ve gönderi kabulünün gereğince yapılıp
yapılmadığı.
Denetim ve kontrol işlemi
MADDE 144- (1) Bu Usul ve Esasların 141 ve 143 üncü maddelerinde belirtilen
işlemlerin kontrolüne ilaveten, merkez müdürü veya yetki verdiği amir, şef veya kontrolle
görevli personel tarafından;
Günlük olarak;
a) Ücretlendirme ve kabul işlemlerinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı,
b) Kabul edilen gönderiler ile ücreti alıcıdan tahsil ek hizmetli ve gümrüklü
gönderilere ait paraların hesaplara aktarılıp aktarılmadığı ve teslim edilen ödeme şartlı
gönderilere ait bedellerin yatırılıp yatırılmadığı, teslim belgelerinin sırasında saklanıp
saklanmadığı,
c) Geliş kayıt, düşüm ve muvazene işlemlerinin yapılıp yapılmadığı,
ç) Kabul edilen gönderilerin sevk veya dağıtım servisine teslim edilip edilmediği,
d) Dağıtımın günlük yapılıp yapılmadığı, devir olup olmadığı,
e) İade ve ihbarlı gönderilerin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı,
f) İade ve ihbarlı gönderilere dağıtım elemanı tarafından uygun şerh verilip
verilmediği, ilgili kontrol personelinin de imzasının bulunup bulunmadığı,
g) Gönderi türü itibariyle bekleme sürelerine riayet edilip edilmediği,
ğ) Posta hatları ile ringlerin süresinde gelip gelmediği, gönderi ve postaların düzenli
olarak teslim edilip edilmediği ile devir kalıp kalmadığı,
h) Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler, özellikli APS Kurye ve taahhütlü
gönderiler ile gümrüklü gönderilerin emniyetli yerlerde muhafaza edilip edilmediği,
ı) Kurum ve müşteri talimatlarının yerine getirilip getirilmediği,
(2) Haftada en az bir defa; ödeme şartlı, ücreti alıcıdan tahsil hizmetli ve gümrük
kontrolüne sunulmuş gönderilerin kontrolü yapılarak, teslim edilmeyen maddelerin
mevcudiyeti veya iade kaydı, teslim edilenlerin de imzalı teslim belgeleri ve havale kabul
kayıtları görülür.
Bu kontrolde,
a) Teslim ve iade edilen ödeme şartlıların teslim ve iade kayıtlarına bakılarak
işaretlenir. Teslim veya iade işlemlerinin zamanında yapılıp yapılmadığı tetkik edilir.
b) Teslim edilen ödeme şartlıların tahsil edilen bedelleri için gerekli havalenin kabul
işleminin yapılıp yapılmadığına veya ilgili hesaplara aktarılıp aktarılmadığına bakılır.
c) PTT işyeri dışında, teslim edilmek üzere gönderilmiş olanların nizami şekilde
işleme tabi tutulmuş olup olmadığı tetkik edilir.
ç) Varış yerlerince teslim edilemediğinden göndericilerine verilmek üzere geri gelmiş
olup da bekleyen ödeme şartlı maddeler için gerekli ihbar, araştırma ilanı ve diğer elde
kalma işlemlerinin yerine getirilmesi sağlanır.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Bekleme Süreleri, İade, Ardiye Ücreti, ve Elde Kalan Gönderiler
Gönderilerin varış yerinde bekleme süresi
MADDE 145- (1) Bekleme süreleri;
a)Ödeme şartlı gönderiler hariç, geldiği alıcıya haber kağıdı veya diğer iletişim
kanallarıyla bildirilen; mektup, posta kartı, basılmış kağıt, görme engellilere özgü yazılar,
tebrik, davetiye, posta kargoları ve kargolar, haber verildiği tarihin ertesi gününden başlamak
üzere on gündür.
b) Geldiği alıcıya haber kağıdı veya diğer iletişim kanallarıyla bildirilen; yurtdışı
mektup postası gönderileri ile acele posta gönderileri, haber verildiği tarihin ertesi gününden
başlamak üzere yedi gündür.
c) Geldiği alıcıya haber kağıdı veya diğer iletişim kanallarıyla bildirilen yurtdışı posta
kolileri, haber verildiği tarihin ertesi gününden başlamak üzere yirmi gündür.
ç)Geldiği alıcıya haber kağıdı veya diğer iletişim kanallarıyla bildirilen ödeme şartlı
özel hizmetli gönderiler geldiği günün ertesi gününden başlamak üzere onbeş gündür.
d)Postrestant adresli yurtiçi gönderiler geldiği günün ertesi gününden başlamak üzere
otuz gündür.
e)Postrestant adresli yurtdışı gönderiler geldiği günün ertesi gününden başlamak üzere
otuz gündür.
f) Posta abone kutusu adresli gönderiler, gönderinin veya ihbarın bırakıldığı günün
ertesi gününden başlamak üzere otuz gündür.
g) PTT işyerinde teslim işaretli gönderiler, geldiği günün ertesi gününden başlamak
üzere on gündür.
ğ) PTT işyerinde teslim işaretli ve ödeme şartlı özel hizmetli gönderiler, geldiği günün
ertesi gününden başlamak üzere onbeş gündür.
h)Gönderici ve alıcının talebi halinde bu süreler yurtiçi gönderilerde uzatılabilir ya da
kısaltılabilir. Yurtdışı gönderilerde ise sadece alıcının talebi halinde bu süreler uzatılabilir ya
da kısaltılabilir.
(2) Alıcıya, geldiği haber kağıdı veya diğer iletişim kanalları yoluyla bildirildiği halde
alınmayan gönderiler, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre sonunda gönderici
adresinin bulunduğu yere veya gümrük kontrolüne tabi ise ilgili gümrükleme merkezine veya
antrepoya geri gönderilir.
(3) Gönderici, kargo gönderilerinin teslim edilemediğini kendisine bildirilmesini isterse
bekleme süresi, teslim edilememe haberinin düzenlendiği veya iletildiği tarihten başlayarak
otuz günden fazla olamaz. Gönderici, teslim edilememe bilgisine bekleme süresi içinde
karşılık vermez ise bu süre sonunda geri gönderilir.
(4) Alıcının adres bırakmaksızın başka yere gitmiş olduğu tespit edilirse veya alıcının
adresi yanlış yahut alıcı gösterilen adreste bilinmiyorsa veya gönderiyi kabul etmiyorsa,
gönderici talimatı da bulunmuyorsa gönderi bekletilmeksizin geri gönderilir.
(5) Başka bir yere taşınmış olan ve yeni adresi bilinen kimseler adına gelen
gönderilerin, alıcısının yazılı bir isteği yoksa gönderici talimatına göre işlem yapılır.
Gönderici talimatı veya alıcının yazılı isteği yoksa gönderi bekletilmeksizin iade edilir.
(6) Bekletilmesi alıcı tarafından yazı ile istenilen gönderiler, postrestant adresli
gönderiler gibi işleme tabi tutulur.
(7)İadeten göndericinin bulunduğu yere gelen gönderilerin bekleme süreleri, birinci
fıkrada belirtilen sürelerle sınırlıdır.
Tekrar yollama ve iade ücreti
MADDE 146- (1) Herhangi bir şekilde göndericisine iade edilen kayıtlı veya kayıtsız
mektup, posta kartı, basılmış kağıt, görme engellilere özgü yazılar, tebrik davetiye, yurtdışı
mektup postası gönderileri ile acele posta gönderilerinden iade ücreti alınmaz. Değer
konulmuş veya sigortalı olarak tekrar yollanan bu gönderilerden değerlendirme veya
sigortalama ücreti alınır.
(2) Herhangi bir şekilde göndericiye geri verilmek üzere iade edilen, alıcı adresinin
il bazlı olarak veya alıcı adının değiştirilmesi suretiyle tekrar yollanan ya da teslim edilen
posta kargoları ile kargo gönderilerinden tarifesinde belirtilen ücret alınır. Değer konulmuş
veya sigortalı olarak tekrar yollanan posta kargoları ile kargo gönderilerinden değerlendirme
veya sigortalama ücreti ayrıca alınır.
(3) Herhangi bir şekilde göndericiye geri verilmek üzere iade edilen yurtdışı posta
kolileri ile turpex gönderilerinden varış ülkesince talep edilen ücretlerin dışında, yurt içinde
iadeten sevkinden dolayı ilave ücret alınmaz. Ancak gönderici veya alıcı adresinin yurtiçinde
il bazlı olarak değiştirilmesi suretiyle tekrar yollanan posta kolileri ile turpex gönderilerinden
ağırlığına göre posta kargosuna uygulanan tekrar yollama ücreti alınır.
(4) Yanlışlıkla bir yere gelmiş olan ya da zorlayıcı sebeplerle varış yerine
götürülmeyerek geri çevrilen gönderilerin, tekrar yollanması veya iade edilmesi durumunda
tekrar yollama ve değerlendirme ücreti alınmaz.
(5) Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmeti ile kabul edilen gönderilerin, iade edilmesi
durumunda tahakkuk eden ücretler göndericiden alınır.
(6) Gönderici, alıcısına teslim edilemediğinden veya başka sebeplerle geri gelen posta
kolileri veya kargoları ile kargolar ve turpex gönderilerine tahakkuk eden ücretleri ödemekle
yükümlüdür. Gönderici tarafından tahakkuk eden ücretlerin bekleme süresi içerisinde
ödenmemesi halinde bu Usul ve Esasların 150 inci maddesine göre işlem yapılır.
(7) Teslim işyerine gelen yurt dışı çıkışlı değer konulmuş ve ödeme şartlı tüm
gönderiler ile kapsamında eşya bulunan gümrüklenmiş gönderilerin herhangi bir nedenle
alıcılarına teslim edilemeyerek iade işlemine tabi tutulması veya başka bir ülkeye sevkinin
istenmesi hallerinde varsa ardiye ücretine esas teşkil edecek gün sayısı belirlenir. Gönderiler,
PTT tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin olarak alınan gümrüğe sunma ücreti ile gümrük
vergileri belirtilerek gümrükle olan ilişiğin kesilmesi için gümrüklemeyi yapan merkeze veya
antrepoya gönderilir. Gümrükleme merkezlerince, süresi içerisinde alıcıları tarafından
alınmayanlar veya diğer sebeplerden dolayı iade edilmesi gerekenlerin listesi yapılarak bir
yazı ile gümrük idaresine verilir. Gümrük idaresinin izni alındıktan sonra yurt dışına
gönderilmek üzere alıp verme merkezine gönderilir.
(8) Yurt dışından gelen değer konulmamış bir gönderiden gümrükleme merkezince
yapılan kontrol sırasında kapsamında para, altın, gümüş, platin, işlenmiş veya işlenmemiş
değerli taşlar gibi elinde bulunduranın faydalanabileceği maddeler çıktığında değerlendirme
ücreti alınarak teslim edilir. Teslim alınmaması veya iadesinin talep edilmesi halinde Gümrük
İdaresinden izin alınarak varış ülkesinin kabul şartları doğrultusunda değer konulmuş olarak
iade edilir.
Ardiye ücreti
MADDE 147- (1) PTT işyerinden onbeş gün içerisinde alınmayan posta kolileri veya
posta kargoları ile kargolar, ardiye ücretine tabidir. Tarifesinde belirtilen ardiye ücreti alıcı
veya göndericiden alınır.
(2) Ardiye ücretinin hesaplanmasında aşağıdaki esaslar dikkate alınır.
a) 15 günlük süre haber kâğıdının bırakıldığı veya iletildiği ya da geldiği günün ertesi
gününden itibaren başlar. Onbeş günün bitimini takip eden gün/günlerin resmi tatile
rastlaması halinde ardiye ücretinin hesaplanmasında ilk işgünü dikkate alınır. Teslim günü
ardiye ücretinin hesaplanmasına dahil edilmez.
b) Ardiye ücretine esas gün sayısı, posta kolileri veya posta kargoları ile kargoların
bekleme süresi ve gönderici veya alıcının yazılı olarak belirttiği süre ile sınırlıdır. Varış
yerinde bekleme süresi sonunda idari personelin ihmali nedeniyle, iade edilmeyen
gönderilerin normal bekleme süresinin bitimini takip eden günden itibaren işlemiş ardiye
ücreti kusurlu personelden tahsil edilir.
c) Alıcının kusuru olmamak şartıyla, yurt dışından gelen posta kolilerinden,
gümrükleme veya ithalle ilgili diğer işlemlerin yapılması sebebiyle geçecek günler için ardiye
ücreti alınmaz.
ç) Alıcısına teslim edilemeyen posta kolileri veya posta kargoları ile kargolardan varış
ve varsa çıkış işyerindeki ardiye ücreti göndericiden alınır.
d) Ardiye ücretlerinin hesaplanmasında tahakkuk tarihindeki ücret tarifesi dikkate alınır.
PTT'ye terk edilen gönderiler
MADDE 148-(1) Gönderici, posta kolileri veya kargoları ile kargoların herhangi bir
şekilde alıcısına teslim edilememesi halinde terk edilmiş sayılmasını isteyebilir. Bu isteğin
kabul formu, alındı veya alındı listesi ile gönderiler üzerinde gösterilmiş olması ve gönderici
tarafından imzalanması gerekir.
(2) Gönderici, teslim edilememe haberi düzenlenmesi sonucunda da posta kargosu veya
kargoların terk edilmiş sayılmasını isteyebilir. Bu takdirde PTT işyerince onaylanmış
imzasının bulunması istenir.
(3) Alıcısına teslim edilemeyerek gönderici adresinin bulunduğu yere geri gelen posta
kolileri veya kargoları ile kargolar için göndericisinin terk etme hakkındaki isteği kabul
edilmez. Gönderici tarafından alınmayan bu tür gönderilere bu Usul ve Esasların 150
nci maddesinde belirtilen işlemler uygulanır.
(4) PTT'ye terk edilen posta kargoları ve kargolar ile gümrük vergisinden muaf posta
kolileri iade edilmez ve varış yerinde bu Usul ve Esasların 150 nci maddesinin 4,5,6 ve 7 nci
fıkralarına göre işlem yapılır.
(5) Terk edilen gönderiler için ardiye ücreti ile diğer ücretler tahakkuk ettirilmez.
İçinde bozulan veya çabuk bozulacak maddeler bulunan gönderiler
MADDE 149-(1) Gideceği yere ulaşmadan yahut alıcısına teslim edilmeden bozulacağı
anlaşılan gönderiler, varış veya gerektiğinde ara PTT işyerlerinde kurulacak en az üç kişilik
bir kurul tarafından herhangi bir sakınca bulunmuyorsa yok edilerek durum bir tutanakla
tespit edilir, İmhasında sakınca görülenler ise yetkili mercilere ve/veya ilgili kolluk
görevlilerine teslim edilir. Bu konuda düzenlenen tutanağın bir örneği göndericiye verilmek
üzere çıkış işyerine gönderilir.
Geri gelen ve elde kalan gönderiler
MADDE 150- (1) Alıcılarına herhangi bir şekilde teslimi sağlanamadığından gönderici
adresinin bulunduğu PTT işyerine geri gelen gönderiler varsa ardiye ve tarifesinde belirtilen
diğer ücretler alınmak suretiyle göndericiye teslim edilir.
(2) Gönderici bulunamadığı veya kendisine haber verilemediği ya da bekleme süresi
içerisinde müracaat etmediği takdirde, bekleme süresinin bitiminin ertesi günden başlamak
üzere, PTT işyerinde üç ay süre ile ilan edilir.
(3) İlanın asıldığı tarihten başlayarak üç aylık süre içinde gönderici başvurmamış olursa
gönderiler Başmüdürlüğe yollanır. Başmüdürlük bu tür gönderileri Başmüdürlük adına bir
işyerine yollanmasını isteyebilir. Başmüdürlüklerde veya gönderinin yollandığı işyerinde
Başmüdür tarafından seçilecek dört kişilik bir kurul tarafından açılarak içlerinde göndericisini
bulmaya yarayabilecek bir kayıt bulunan gönderilerin göndericisi araştırılarak ona göre işlem
yapılır.
(4) Kurul tarafından açılan gönderilerin içindekiler ayrıntılı şekilde tespit edilir. Bunlar
para ise emanete alınır, değilse aynı kurul tarafından değer tespiti yapılarak satılır veya
usulünce imha edilir.
(5) Gönderilerden dolayı PTT'nin alacağı varsa, çıkan paradan veya satış bedelinden bu
miktar düşülerek kalanı gönderici adına emanet hesabına alınır.
(6) Gönderici, gönderilerin postaya verildiği tarihin ertesi gününden başlayarak üç yıllık
süre içinde gönderi bedelini istemediği takdirde, bu para ve bedeller emanet hesabından
çıkarılarak gelir kaydedilir.
(7) Göndericisi bulunamadığından satılan gönderilerden elde edilen bedeller gönderici
tarafından alınmadıkça PTT'nin eksik kalmış alacakları aranmaz.
ONİKİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Uluslararası anlaşmalar
MADDE 151- (1) Dünya Posta Birliği Kararlarında veya uluslararası ikili
anlaşmalarda başka türlü hükümler bulunmadıkça, bu Usul ve Esaslar milletlerarası posta
ilişkilerinde de uygulanır.
(2) Yurtiçi posta işlemlerine ilişkin olarak 6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ve bu
kanuna göre yayımlanmış Yönetmelikler ile PTT tarafından düzenlenen Usul ve Esaslarda
açıklanmamış olan hususlarda, Dünya Posta Birliği Kararlarında bulunan hükümler
uygulanır.
(3) Dünya Posta Birliği Kararları ile yabancı ülkelerle yapılan ikili ve çok taraflı
anlaşmalar hükümleri ile PTT tarafından düzenlenen Usul ve Esaslardaki hükümler arasında
çelişki bulunduğu takdirde uluslararası hükümler uygulanır.
Genel hükümlerin uygulanması
MADDE 152- (1) Bu Usul ve Esaslarda bulunmayan veya yeteri kadar açıklık
olmayan hallerde genel hükümler ile yürürlükteki diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Özel hükümlerin uygulanması
MADDE 153-Sözleşmeye bağlı olarak yürütülen hizmetlerde sözleşme hükümleri
esas alınır, sözleşmede bulunmayan hususlarda ise bu Usul ve Esasların 152 inci maddesine
göre işlem yapılır.
Yürürlükten kaldırılan mevzuatlar
MADDE 154- (1) Bu Usul ve Esasların yürürlüğe girdiği tarihten itibaren;
a) “Mektup Postası Gönderileri Yönetmeliği”,
b) “Değer Konulmuş Mektuplar Yönetmeliği”,
c) “Ödeme Şartlı Posta Maddeleri Yönetmeliği”,
ç) “Kargo ve Kurye Gönderileri İşletme Rehberi”
d) “Takseli Gönderiler ve Ücret Kontrolü ile Görevli Personelin Çalışma Usul ve
Esaslarına İlişkin Yönerge”
e)Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliği
f) 5584 Sayılı Posta Kanununa Göre Posta Tekeli İhlali Halinde Verilmemiş Posta
Ücretlerinden Dört Kat Alınıp Dörtte Üçünün Kaçağı Tutanlara Verilmesine İlişkin Usul Ve
Esaslar Hakkındaki Yönerge
Yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 155- (1) Bu Usul ve Esasların 22,23,24,25,26,27,28 ve 29 uncu maddeleri
01/01/2015 tarihinde, diğer maddeleri ise 02/02/2015 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 156- (1) Bu Usul ve Esaslara ait hükümleri PTT Genel Müdürü yürütür.

Benzer belgeler

Kargo Hizmetleri

Kargo Hizmetleri Özel hizmet: Müşteri talepleri doğrultusunda ek olarak verilen hizmetleri, Değerlendirme ücreti: Kaybı, çalınması veya hasara uğraması hâlinde gönderici tarafından kabulde beyan edilen gerçek değer...

Detaylı