MRSA Enfeksiyonları Önleme Talimatı

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
METİSİLİN REZİSTAN STAPHYLOCOCCUS
AUREUS (MRSA) ENFEKSİYONLARINI
ÖNLEME TALİMATI
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
ENF-T-10
02.04.2012
01
27.06.2013
Sayfa No 1/3
1.AMAÇ: MRSA enfeksiyonlarını gelişimini ve yayılımı önlemektir.
2. KAPSAM: Hastanedeki bütün birimlerde çalışan sağlık personelini kapsar.
3. SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hastanenin bütün birimlerindeki sağlık çalışanları
sorumludur. Bu talimatın uygulanması ile ilgili denetimlerden Enfeksiyon Kontrol Komitesi ve
Başhekimlik sorumludur.
4. TANIM :
Metisilin Dirençli Stafilokokus aureus (MRSA): Gerek toplum gerekse hastane kökenli
enfeksiyonların en sık rastlanan etkenlerinden biri olup, normal cilt florasında bulunabileceği gibi
sağlıklı bireylerin 1/3’ünde burunda kolonize olur. S. aureus, kan dolaşımı enfeksiyonları, deri ve
yumuşak doku enfeksiyonları, cerrahi alan enfeksiyonları, pnömoni, ampiyem, osteomiyelit, septik artrit
ve endokardit gibi çok sayıda ciddi enfeksiyonlara neden olabilen bir mikroorganizmadır.
5. UYGULAMA:
5.1. Temel Enfeksiyon Kontrol Önlemleri
• Hasta odasına girerken ve çıkarken, hastayla temastan önce ve sonra “ El Hijyeni” talimatına
uyulmalıdır.
• Hastanedeki bütün birimler, MRSA’nın bulaşma riskini en aza indirmek için uygun sayıda hasta
kabulü yapmalıdır. Ayrıca birimde çalışan personel sayısı yeterli olmalıdır.
• Hastaların ve personelin servisler arası yer değiştirmeleri en aza indirilmelidir.
• El hijyeni ve enfeksiyon kontrolü için kullanılan uygun banyo gereçleri sağlanmalı ve mümkün
olduğu kadar çok yataklı odalar tercih edilmemelidir.
• Çok yataklı ünitelerde iki yatak arasındaki mesafenin 2.7 m olması gerekmektedir. Yüksek riskli
ünitelerde bu mesafe daha da arttırılmalıdır. El yıkama musluğu ve dolap hariç her yatağın
etrafında 3.7 m² boş alan olmalıdır.
• Hastane idaresi, temizlik işlerindeki tüm personelin bu konudaki eğitimini sağlamalıdır.
• Hastanedeki bütün birimler, temizlik standartlarını sağlama, temizlik ve eğitim için gerekli
kaynakların sağlanması konusunda ortak sorumluluk almalıdır.
• Herhangi bir klinik örnekte MRSA üremesi durumunda Mikrobiyoloji laboratuarı hızlı bir
şekilde Enfeksiyon Kontrol Komitesi’ni haberdar etmelidir.
5.2. Doğru Antibiyotik Kullanımı:
• Antibiyotik kontrol programları hazırlanmalıdır. Bu programda antibiyotik yönetiminden, direnci
ve kullanım sürveyansından sorumlu olan personel belirlenmeli,lokal antibiyotik kullanım
rehberleri hazırlanmalı, enfeksiyonların optimum tedavi stratejileri konusunda hizmet içi eğitime
yer verilmelidir.
• Hastanedeki bütün birimlerde endikasyon dışı antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır. Doğru
antibiyotik kullanımı için gereken özen gösterilmelidir.
• Antibiyotikler uygun doz, zaman ve aralıkta verilmelidir. Uzun süreli antibiyotik kullanımı
dirençli patojenlerin gelişmesine yol açtığından bu uygulamadan kaçınılmalıdır.
• Glikopeptit antibiyotiklerin uzun süreli kullanımı glikopeptit direnciyle yakın ilişkili olduğundan
kullanımı sınırlandırılmalıdır.
• Özellikle 3. kuşak sefalosporinler ve florokinolonlar gibi geniş spektrumlu antibiyotiklerin
kullanımı kısıtlanmalıdır. Bu uygulama, özellikle, MRSA’ nın endemik olduğu ünitelerde önem
taşımaktadır.
5.3. Hasta İzolasyonu ve Kohortlama:
Hazırlayan, imza
Kontrol Eden, imza
Bölüm Kalite Sorumlusu
Kalite Yönetimi Direktörü
Onaylayan, imza
Başhekim Yardımcısı
Kaliteden Sorumlu
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
METİSİLİN REZİSTAN STAPHYLOCOCCUS
AUREUS (MRSA) ENFEKSİYONLARINI
ÖNLEME TALİMATI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
ENF-T-10
02.04.2012
01
27.06.2013
Sayfa No 2/3
Enfekte veya kolonize hastalar mümkünse tek kişilik odalarda izole edilmeli, mümkün olmayan
durumlarda benzer özellikteki diğer hastalar ile birlikte yatırılmalıdır.
MRSA ile kolonize ve/veya enfekte olan tüm hastalara temas izolasyonu uygulanır.
Oda kapılarına ya da yatak başlarına MRSA için izolasyon yapıldığını belirleyici temas
izolasyon (kırmızı yıldız) kartı asılır.
Hasta odasına girerken ve çıkarken, hastayla temastan önce ve sonra “ El Hijyeni” talimatına
uyulmalıdır.
Odaya girişte, önlük, eldiven giyilir, maske takılır ve odadan çıkmadan önce eldiven, önlük,
maske çıkarılıp malzemelerin odada kalması sağlanır. Eller antiseptik solüsyonla yıkandıktan
sonra hasta odasında hiçbir yere dokunulmaz.
Dışkı, yara akıntısı gibi yoğun materyalle temas söz konusu ise eldiven değişimi yapılır.
Hastayla yakın temas gerektiren ya da sekresyonların sıçraması ihtimali bulunan durumlarda
(bronkoskopi, yara irrigasyonu, trakeotomi bakımı gibi) önlük giyilmeli, maske ve gözlük
takılmalıdır.
Steteskop, tansiyon aleti, termometre vb. malzemeler mümkünse hastaya özel olmalı, eğer bu
malzemelerin başka hastalarda kullanımı gerekiyorsa her kullanımdan sonra mutlaka dezenfekte
edilmelidir.
Hastanın tedavi kartları da dahil olmak üzere tüm gözlem kağıtları, hasta odasının dışında
tutulmalıdır.
MRSA ile enfekte veya kolonize hasta ile direkt temas eden sağlık personeli sayısı en az düzeyde
olmalıdır. Eksfoliyatif cilt lezyonu olan personel, MRSA ile enfekte veya kolonize hastanın
bakımında görev almamalıdırlar.
İzolasyon odasına giriş çıkışlar sorumlu hemşirenin denetiminde olmalıdır.
Hasta yatak takımları, yıkamaya gönderilecek kumaş materyal özel bir torbada toplanarak
yıkamaya gönderilir. Yıkamada standart uygulamalar yeterlidir.
Hastanın atıkları enfekte atık torbasında toplanarak ‘‘Atık Yönetimi Talimatı’’ na uygun olarak
uzaklaştırılmalıdır.
Hasta odasındaki tüm yüzeyler dezenfektanlar ile ‘‘Hastane Temizliği Talimatı’’na uygun olarak
her gün temizlenmelidir.
Hasta odasında kullanılan temizlik malzemesi başka bir yerde kullanılmamalıdır.
Zorunlu durumlar dışında hastanın oda dışına çıkması kısıtlanır. Hasta başka bir bölüme veya
servise gönderilecekse transfer sırasında da izolasyon önlemlerine uyulmalıdır. İlgili servis veya
kurum önceden uyarılmalıdır.
Açık yarası olan MRSA’lı hastalar odadan ayrılacakları zaman bir maske ve önlük giymeli,
ellerini iyice yıkamalıdırlar.
Ellerinde açık lezyonu olan hastalar, oda dışında mutlaka eldiven giymelidir.
MRSA ile enfekte veya kolonize hastaların bir başka servise nakli, taburculuğu veya salgın
durumlarında ek temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri uygulanmalıdır.
Transport için kullanılan sedye ya da sandalye işlem sonrasında dezenfektan solusyon ya da
alkolle silinmelidir.
Kolonize ya da enfekte hastaların verileri düzenli olarak dosyalarına işlenmelidir.
Tekrar kabulde hastaların hemen farkedilebilmesi için kayıtlar özel bir şekilde işaretlenmeli veya
bu hastalara MRSA pozitif olduklarını gösteren kartlar verilmelidir.
Hazırlayan, imza
Kontrol Eden, imza
Bölüm Kalite Sorumlusu
Kalite Yönetimi Direktörü
Onaylayan, imza
Başhekim Yardımcısı
Kaliteden Sorumlu
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
METİSİLİN REZİSTAN STAPHYLOCOCCUS
AUREUS (MRSA) ENFEKSİYONLARINI
ÖNLEME TALİMATI
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
ENF-T-10
02.04.2012
01
27.06.2013
Sayfa No 3/3
Taburcu etme sırasında herhangi bir önleme gerek yoktur.
MRSA ‘nın, sağlıklı bireylere bulaşma riski düşüktür. Hastalar, yakınlarına ve çevresindeki
kişilere, enfeksiyon bulaştırma riski taşımadıkları konusunda bilgilendirilmelidir.
• İzolasyona alınan hasta ve ailesi izolasyonun nedeni, kontrol önlemleri ve tahmini süresi ile ilgili
bilgilendirilir.
• MRSA üremiş olan hastalardan komitenin belirleyeceği sıklıkta kontrol kültürleri alınır, EKK
gerekli görürse tüm hastalar ve personelden tarama kültürleri yapılabilir.
• Temas izolasyonu önlemleri, Enfeksiyon Kontrol Komitesi tarafından uygun görüldüğü zaman
sonlandırılır.
5.4. MRSA Taraması Yapılması Gereken Durumlar:
• Daha önceden MRSA pozitif olduğu bilinen ve yeniden hastaneye kabul edilen hastalar, MRSA
taşıyıcılık durumu bilinmeyen ve başka bir hastane veya bakım kuruluşundan gelen hastalar,
• Salgın süresince Enfeksiyon Kontrol Ekibinin belirlediği hastalar,
• Ülser ve yara gibi cilt bütünlüğü bozulmuş hastalar,
• MRSA taraması amacıyla hastalardan, burun deliği, perine veya kasık, herhangi bir deri lezyonu
(örneğin cerrahi alan) ve invaziv girişim alanından (örneğin üriner kateter, santral venöz kateter)
sürüntü kültürü alınmalıdır.
• Personelin rutin olarak taranmasına gerek yoktur. Yüksek riskli ünitelerde lokal riskin
saptanması amacıyla tarama yapılmalıdır.
• MRSA taşıyıcısı olduğu belirlenen yüksek riskli alanlarda (yoğun bakım üniteleri, yeni doğan
üniteleri, organ ya da kemik iliği nakli ünitesi) çalışan personel, dekolonizasyon tedavisinden
sonraki 48 saat boyunca bu alanlarda çalıştırılmamalı ya da düşük risk alanlarında
görevlendirilmelidir.
5.7. MRSA Taşıyıcılığının Eradikasyonu
5.7.1. MRSA Taşıyıcılığının Eradikasyonu Endikasyonları:
• Uzun süredir yatan ya da kronik burun taşıyıcılığı olan hastalar, nazal dekolonizasyon gerekip
gerekmediği açısından değerlendirilmelidir. Bununla beraber, direnç gelişimine neden olacağı
için nazal dekolonizasyonun yoğun kullanımından kaçınılmalıdır.
•
•
5.7.2.Uygulama
• Burun deliklerinin (ön burun delikleri) iç yüzeyine 5 gün boyunca günde 3 kez parafin bazlı %2
mupirosin (eküvyon ile ya da eldivenli küçük parmak ucuyla) uygulanmalıdır. İç yüzeyi
kaplamaya yetecek kadar kullanılmalıdır. Uygulamadan sonra burnun distali sıkılmalı; hasta bir
dakika ya da daha uzun bir süre boğaz arkasında mupirosin tadını alabilmelidir.
• Dekolonizasyon kürü uyguladıktan 48 saat sonra ön burun deliklerinden örnek alınmalı, eğer
MRSA pozitifliği devam ediyorsa bu uygulama sadece bir kez daha yinelenmeli ve boğaz
kolonizasyonu kontrol edilmelidir. Tekrarlanan mupirosin uygulamaları mupirosin direncine
neden olabilir.
• Eğer MRSA suşu mupirosine yüksek düzeyde dirençli ya da iki kez tedavi uygulamasının
sonunda hala eradike olmamışsa, %0,5 neomisin + %0,1 klorheksidin kombinasyonu,
klorheksidin kremi, basitrasin ya da povidon iyodin pomadı uygulaması gibi alternatifler
önerilmektedir.
Hazırlayan, imza
Kontrol Eden, imza
Bölüm Kalite Sorumlusu
Kalite Yönetimi Direktörü
Onaylayan, imza
Başhekim Yardımcısı
Kaliteden Sorumlu