haber / analiz devamı

HABEr-AnAlİZ / İSLAM ZİRVESİ
ZİRVEYE 57 ÜLKE KATILDI
İslam İşbirliği Teşkilatı 13. İslam Zirvesi, İstanbul Kongre Merkezi’nde yapıldı. Zirveye 57 İslam
ülkesinden cumhurbaşkanı, başbakan ve dışişleri bakanları katıldı. İslam İşbirliği Teşkilatı Dönem Başkanı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumhurbaşkanı, meclis başkanı ve başbakan düzeylerindeki
konukları karşıladı. Karşılamanın ardından aile fotoğrafı çekildi.
İSTANBUL’DA
İSLAM ZİRVESİ
15 trilyon dolarlık ekonomiye sahip 57 İslam ülkesi arasındaki ticaret son
14 yılda 7 kat arttı ancak veriler İslam ülkelerinin daha katedecek çok yolu
olduğunu ortaya koyuyor. Zirvede dönem başkanlığını alan Türkiye ise İslam
ülkeleri arasında en yoğun ticareti gerçekleştiren ikinci ülke konumunda.
64
EKOVİTRİN MAYIS 2016
T
ürkiye’nin ev sahipliğinde iki
gün süren İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. İslam Zirvesi
yoğun gündem maddeleriyle
geçtiğimiz ay İstanbul’da yapıldı. Zirveye katılan devlet adamları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından
karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan,
zirvenin bölgedeki siyasi sorunların
aşılması, ekonomik ve beşeri ilişkilerin
geliştirilmesi adın önemli bir organizasyon olduğuna dikkat çekti. 57 ülkenin
üst düzeyde temsil edildiği ve İstanbul
Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen zirvede güncel siyasi ve jeopolitik sorunlara çözüm getirmenin yanında ekonomik
ilişkilerin geliştirilmesi ve İslam ülkelerinin küresel ekonomide daha fazla söz
sahibi olmasını sağlayacak adımların
atılması gibi önemli konular konuşuldu.
ERDOĞAN KARŞILADI
13. İslam Zirvesi’ne katılan Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Saud
(solda), Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev (ortada) ve Kuveyt Emiri Sabah
IV Al-Ahmet Al-Cabir Al-Sabah, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından karşılandı.
EKOVİTRİN MAYIS 2016 65
HABEr-AnAlİZ / İSLAM ZİRVESİ
13. İSLAM ZİRVESİ’NDEN
İslam Zirvesi’nin önemli konuklarından
Suudi Arabistan Kralı Selman bin
Abdülaziz Al Saud, Cumhurbaşkanı
Erdoğan tarafından karşılandı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve
Katar Emiri Tamim Bin Hamad El Sani’nin,
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile
samimi sohbeti objektiflere böyle yansıdı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,
zirveye katılan İran Cuhurbaşkanı Hasan
Ruhani’yi işte böyle samimi bir şekilde
karşıladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı 13. İslam Zirvesi’ne katılan konuk heyet
başkanları onuruna Dolmabahçe Sarayı’nda bir akşam yemeği verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endenozya
Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Yusuf Kala ile yemek öncesinde bir süre sohbet etti.
umhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. Zirve Toplantısı’na katılan konuk heyet başkanları onuruna Dolmabahçe
Sarayı’nda akşam yemeği verdi. Erdoğan, yemekte
yaptığı konuşmada, “Bu zirveden en büyük beklentimiz, tüm dünyadaki Müslümanlara İslam ülkelerinin
66
EKOVİTRİN MAYIS 2016
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,
Gambiya Devlet Başkanı Yahya
Jammeh ile sohbet ederken elini konuk
cumhurbaşkanının omzuna attı.
13. İslam Zirvesi kapsamında ikili
görüşmelerde bulunan Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan, Brunei Sultanı Haji
Hassanal Bolkiah ile bir araya geldi.
SAVARONA İLE BOĞAZ’I GEZDİLER
GÖRKEMLİ SARAYDA YEMEK
C
OBJEKTİFLERE YANSIYANLAR
birlik ve beraberlik içinde oldukları mesajını verebilmektir. Hedefimiz, tüm İslam aleminin geleceğe
umutla bakabilmesini sağlamaktır. İnşallah bu zirve
hepimiz için yeni bir dönemin başlamasına vesile
olur. Bu zirveyle birlikte, akan kanı ve gözyaşını bir
nebze de olsa azaltabilme niyetindeyiz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği
Teşkilatı (İİT) 13. İslam Zirvesi’ne katılan devlet ve hükümet
başkanları onuruna Savarona yatında akşam yemeği verdi.
Kuruçeşme’de demirli Savarona yatına Cumhurbaşkanı
Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile geldi.
Yemeğe, İİT Genel Sekreteri İyad bin Emin Madani’nin yanı
sıra Bahreyn, Afganistan, Malezya, Kamerun, Lübnan, Ürdün, Özbekistan, Cezayir, Katar, Azerbaycan, Libya, Bosna
Hersek, Belarus, Yemen, Fildişi Sahilleri, Pakistan, Gine ve
Filistin heyeti başkanları ve temsilcileri katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuklarına İstanbul Boğazı’nı gezdirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bosna Hersek
Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Başkanlık
Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç ile
Dolmabahçe Sarayı’nda.
İSLAM COĞRAFYASI YAKINLAŞIYOR
İlk İslam Zirvesi 1969 yılında Fas’ın Rabat şehrinde
toplanmıştı. Bu ilk zirvenin gerçekleştirilmesinde
1967 yılında İsrail’in Gazze, Doğu Kudüs ve Golan
Tepeleri’ni işgaliyle sonuçlanan 6 Gün Savaşı etkili
olmuştu. Savaşın yarattığı hayal kırıklığı İslam
ülkelerini bir birlik arayışına itti ve bu arayıştan İİT
doğdu. 2000 yılına kadar 8 kez toplanan İslam Zirvesi bu tarihten sonra 5 kez toplandı. Son yıllarda
tüm sorunlara rağmen İslam ülkelerinin ekonomik
olarak hızlı gelişimi ve siyasi yakınlaşmasına paralel
olarak zirveler daha sık yapılmaya başlandı.
EKOVİTRİN MAYIS 2016 67
HABEr-AnAlİZ / İSLAM DÜNYASININ EKONOMİK GÜCÜ
15 TRİLYON DOLARLIK
İSLAM EKONOMİSİ
İslam ülkelerinin toplam ekonomisi 15 trilyon dolar. Bu rakam
küresel ekonominin yüzde 13’ünü oluşturuyor.
B
ugün İİT ülkelerinin
toplam ekonomisi 15
trilyon dolara, yani küresel
ekonominin yüzde 13’üne ulaşmış
durumda. İslam ülkelerinin ihracat
toplamı ise 10,5 trilyon dolar. 2014
68
EKOVİTRİN MAYIS 2016
itibarıyla üye ülkeler 2.1 trilyon
dolarlık ihracat ve aynı seviyede ithalat gerçekleştirdi. Dünya
ticaretindeki payları da ekonomileriyle benzer bir şekilde yüzde 11
seviyesine ulaştı. 2000-2014 yılları
arasında İİT ülkelerinin yıllık
ortalama yüzde 10.7’lik artış kaydedildi. Suudi Arabistan, Malezya,
Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri
ve Endonezya İİT’nin toplam ihracatının yarısını gerçekleştiriyor.
En çok ihracatı Suudi
Arabistan yapıyor
İslam ülkelerinin ihracat rakamları da dikkat çekici. Dünyaya
en çok ihracat gerçekleştiren
İslam ülkeleri sırasıyla Suudi
Arabistan (334 milyar dolar),
Birleşik Arap Emirlikleri-BAE
(260), Malezya (234), Endonezya
(176), Türkiye (158), Katar (132),
Nijerya (94), Kuveyt (93), İran
(83) ve Irak (80 milyar dolar)
olarak sıralandı.
Daha katedilecek çok
yolumuz var
Ticaretteki ve genel ekonomik
büyümedeki artış umut verse de
daha alınacak çok yol var. İİT
ülkeleri dünya nüfusunun yüzde
23’ünü temsil ediyor. Yani yüzde
11’lik ekonomik pay İslam coğrafyasının küresel pastadan hak ettiğini alamadığı anlamına geliyor.
2000 yılında üye ülkeler
arasındaki ticaretin değeri
53.9 milyar dolarken
2014 yılında bu rakam
393 milyar dolara ulaştı.
Ticaret 14 yılda 7 kattan
fazla arttı. Üye ülkeler
toplam ihracatlarının
yüzde 17.7’sini birbirine
gerçekleştiriyor.
Kişi başı gelir 6 bin dolar
Üye ülkelerdeki ortalama
yıllık kişi başı gelir de 6.075
dolar seviyesinde. Yani gelişmiş
ekonomilerin çok altında. İşte bu
rakamlar İslam coğrafyasında ülkelerin tek tek atacağı adımların
yanında bir an önce birlik olarak
beraber gelişmesinin elzem
olduğunu gösteriyor. Bu sebeple
İstanbul’da toplanan 13. İslam
Zirvesi belki de her zamankinden fazla önem taşıyor.
Teşkilat içi ticaret
14 yılda 7 kat arttı
Geniş bir coğrafyaya yayılan
İİT üyelerinin ihraç ettiği
ürünlere bakıldığında ülkeler 3
gruba ayrılıyor: Suudi Arabistan
gibi ağırlıklı petrol ürünü ihraç
edenler, Türkiye gibi üretim
odaklı ülkeler ve doğrudan petrol dışı doğal kaynaklarını ihraç
eden ülkeler.
Bu çeşitlilik ülkelerin
birbirlerine sunacakları çok
fazla ürün olduğu anlamına da
geliyor. Zaten İİT içi ticarette
2000’lerde uçuşa geçmiş durumda. 2000 yılında üye ülkeler
arasındaki ticaretin değeri 53.9
milyar dolarken 2014 yılında bu
rakam 393 milyar dolara ulaştı.
Yani ticaret 14 yılda 7 kattan
fazla arttı. Üye ülkeler toplam
ihracatlarının yüzde 17.7’sini
birbirine gerçekleştiriyor.
EKOVİTRİN MAYIS 2016 69
HABEr-AnAlİZ / İSLAM DÜNYASININ EKONOMİK GÜCÜ
TÜRKİYE
DÖNEM
BAŞKANI
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın
dönem başkanlığı, İstanbul
Kongre Merkezi’ndeki 13.
İslam Zirvesi ile 2019’a kadar
Mısır’dan Türkiye’ye geçti.
İSLAM ÜLKELERİYLE TİCARET
CARİ AÇIğIMIZI DÜŞÜRDÜ
2014 yılında Türkiye İİT ülkelerine toplam 49 milyar dolarlık ihracat
gerçekleştirirken, bu ülkelerden ithalatı 29 milyar dolarda kaldı. İslam
coğrafyasıyla ticaret, cari açığın düşmesine tam 20 milyar dolarlık katkı sağladı.
BAE’yi takipteyiz
İİT ülkeleri arasındaki ticari
ilişkiler her geçen yıl artarken
Türkiye bu artışta önemli bir rol
oynuyor. 2014 yılında İİT ülkeleri ile 117 milyar dolarlık ticaret
(ithalat ve ihracat toplamı) yapan
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)
teşkilat içindeki en yoğun ticareti
gerçekleştiren ülke oldu. BAE’yi
78 milyar dolarla Türkiye ve 75
milyar dolarla Suudi Arabistan
takip etti. İran ve Endonezya
da sırasıyla 57 ve 56 milyarlık
ticarete ulaştı.
Cari açığın düşmesine
20 milyar $’lık katkı
Türkiye’nin İİT üyeleriyle
ticaretine bakıldığında bu ülkelerle iktisadi ilişkilerin gelişti70
EKOVİTRİN MAYIS 2016
rilmesinin Türk ekonomisi için
ne kadar gerekli olduğu ortaya
çıkıyor. 2014 yılında Türkiye
İİT ülkelerine toplam 49 milyar
dolarlık ihracat gerçekleştirirken,
bu ülkelerden ithalatı 29 milyar
dolarda kaldı. İslam coğrafyasıyla
ticaret, cari açığın düşmesine tam
20 milyar dolarlık katkı sağladı.
Türkiye’nin dış ticaretinde İİT
ülkelerinin payı söz konusu dönemde yüzde 19.4 oldu.
Ticaretin önündeki
engeller kalkmalı
İİT Ekonomik ve Ticari
İşbirliği Daimi Komitesi yayımladığı son raporda üye ülkelerin
atması gereken adımlarla ilgili şu
tavsiyelerde bulundu:
n İİT içi ticaretin artırılması için
serbest ticaret anlaşmaları dahil,
ticari anlaşmalara önem verilmeli.
n Yetenek gelişimi ve girişimcilik
desteklenmeli.
n Yeni teknolojilerin geliştirilmesine önem verilmeli.
n Veri altyapısı güçlendirilmeli.
173 milyar dolarlık yatırım
İİT’nin son ekonomik görünüm raporunda üye ülkelerin
bazı istisnalar dışında doğrudan
yatırım çekme konusunda zayıf
olduğuna dikkat çekildi. 2013
yılında 57 İİT üyesi toplam 173
milyar dolar doğrudan yatırım
çekebildi. Bunun 123 milyar
doları 10 ülkeye geldi. Endonezya, Suudi Arabistan, Türkiye ve
Malezya doğrudan yatırımlarda
başı çeken ülkeler oldu.
YOruM-AnAlİZ / İSLAM DÜNYASI
Bilal KOÇAK
[email protected]
NEDEN SADECE İSLAM
COğRAFYASINDA
KAN DÖKÜLÜYOR?
İslam coğrafyasında akıtılan kanın vebalini nerede aramak lazım?
Bu dökülen kanın sorumlusu kim? İslam dünyası paramparçadır
ve böyle olduğu için zalime dur diyememektedir.
B
ölgemizde ve her nedense sadece İslam
coğrafyasında kan akmaktadır. Suriye’de
bitmeyen iç savaş… İsrail’in saldırısı ve
ambargosu altında Gazze’de yaşanan dram…
Myanmar’dan, Doğu Türkistan’a, Orta Asya’dan
Ortadoğu’ya, Afrika’dan Balkanlar’a İslam coğrafyasında yaşanan kanlı çatışmalar…
72
EKOVİTRİN MAYIS 2016
İslam ülkelerinde yaşanan, daha doğrusu yaşatılan iç savaşlar acaba Amerika’da, Almanya’da,
Fransa’da ve İngiltere’de yaşanıyor mu? Hayır…
İslam coğrafyasında akıtılan kanın vebalini
nerede aramak lazım? Bu dökülen kanın sorumlusu kim? İslam dünyası paramparçadır ve böyle
olduğu için zalime dur diyememektedir. Hatta bazı
Dünyada yaşayan 1,6 milyar
civarında Müslüman nüfus var.
Bu nüfusun çoğu genç
insanlardan oluşuyor. sıksalar
taşın suyunu çıkarırlar. İslam
ülkeleri 15 trilyon doların üzerinde
milli gelire sahip. Gelişmiş
ülkelerin gözünü diktiği dünya
petrol ve doğal gaz kaynaklarının
yüzde 75’i İslam coğrafyasında.
İslam ülkelerinin liderleri zalimlerin yanında yer
almışlardır.
Suriye’de ve Gazze’de katledilen bebekler için,
ne ABD’nin, ne AB’nin, ne Rusya’nın, ne Çin’in,
ne de BM’nin sesi çıkmamaktadır. Yeri gelince en
küçük olaylar için “insan hakları savunucusu” kesilen bu vurdumduymazları bir tarafa bırakın. Çünkü
onlar; “Nasıl olsa öldürülen Müslümanlardır,
sesimizi çıkarmayalım” diyenler, hatta katliama kıs
kıs gülenlerdir.
Peki ya ey Müslüman ülkelerin liderleri, kralları, zenginleri, alimleri, hocaları sizler ne yapıyorsunuz, bizler ne yapıyoruz? Dua etmekten başka ne
yapıyoruz?
İslam coğrafyası, dünyanın kalbidir, insanların
doğduğu ve dünyaya yayıldığı merkezdir. Allah’ın
evi Kabe’nin olduğu yerdir. Bu topraklar ilk peygamber Hz Adem’in, son peygamber Hz. Muhammed (S.A.V) Efendimizin ve onların arasında gelip
geçen çok sayıda peygamberlerimizin yaşadıkları
topraklardır. Bu yüzden Arabistan ve Ortadoğu
kutsal topraklardır. İşte bugün bu peygamberler
coğrafyasında kan akıtılmaktadır, zalimlik hüküm
sürmektedir.
63 İslam ülkesi var. Ama İslam dünyası paramparça… Arabistan gibi, Irak gibi, İran gibi, Körfez
ülkeleri gibi dünyanın petrol kaynaklarının üzerinde oturan İslam ülkeleri, İslam yönetimleri sizler
neden birbirinizi kardeş görmüyorsunuz, neden
birbirinizi kucaklamıyorsunuz?
Allah kucaklaşmanızı emretmiyor mu? “Müs-
lümanlar kardeştir, bir vücut gibidir” demiyor mu
Yüce Allah?
Öyleyse siz neden paramparçasınız? Neden birbirinizi öldürüyorsunuz? Neden mazlumun yanında
yer almıyorsunuz? Neden zalime dur demiyorsunuz?
Dünyada yaşayan 1,6 milyar civarında Müslüman nüfus var. Bu nüfusun çoğu genç insanlardan
oluşuyor. Sıksalar taşın suyunu çıkarırlar. İslam
ülkeleri 15 trilyon doların üzerinde milli gelire
sahip. Gelişmiş ülkelerin gözünü diktiği dünya
petrol ve doğal gaz kaynaklarının yüzde 75’i İslam
coğrafyasında… Ama bu zenginliği sömüren kim?
İşte bu gelişmiş ülkeler…
İslam Dünyası ne durumda?
Paramparça…
Bir peygamber mi gerekiyor İslam Aleminin
birleşmesi için? Artık bir peygamber gelmeyeceğine
göre, kim birleştirecek, nasıl birleşecek parçalanan
İslam dünyasını?
Gazze’de, Suriye’de, Irak’ta ve diğer İslam
coğrafyasında şehit düşenlere Allah’tan rahmet
diliyorum.
EKOVİTRİN MAYIS 2016 73