Tarihi - imo ana sayfa
Transkript
Tarihi - imo ana sayfa
$ U B E S t ANKARA •• •>--I Iii -- \ Iusaat ve Deprem muhendisligl projelerinde giivenilir, luzh ve ekonomik ~oziim, \\ \ ~ 1na' Bina Sistemleri3-BoyutluAnalizi-Dizaym-Cizimi Versiyon: 8.0 B H1zhve Kolay G Guveniltrlik. Probina ileri D Kullarum. Probina'run modern meni.i sistemi ve Grafik Editoru ile turn bina geometrisi ve yi.ikleri tarnarnen grafik ortarnda olusturulrnaktadrr, Kullaruci hatalan ve hesap riskleri c;agda§ yonternler ile en aza induilmistir. Probina turn pafta cizirnlennt profesyonel Insaat Muhendtslerinin gereksinirnlerine uygun olarak olusturmaktadrr, ~ di.izeyde proje de~eyimi ~..,\\>:.;-:. olan profesyonel Insaar ""' •·• Muhendisi yazrhrncrlar tarafmdan gelistirtlmektedir. Probina'run i.irettigi sonuclann guverulrrlig! ve dogrulugu Universite tarafmdan c;e§itli ornekler ile kontrol edilerek resmi bir rapor ile B Egitim ve Destek. Probina, lnsaat karutlanrmsnr, Muhendisliginde Bilgisayar Destekli Tasanrn G <;:agda§ Hesap Yontemleri. Probina en konusunda Ulkernizde lider firma PROTA c;agda§ mi.ihendislik yontemleri ve tarafmclan 1984 yilmdan bugi.ine yaklasirnlan ile tamamen Ti.irk Standart ve gelistirilerek hazirlanrrustrr. PROTA, Yetkili ~artnamelerine uygun olarak tasarlanrrusnr. Bayileri ve deneyimli Peryod hesaplan ve yatay yi.ik analizleri, ti.im Insaat Muhendisleri ile i i i i elvertssiz kosullar gozonune almarak Mod yi.iksek di.izeyli egltim ve ~ Si.iperpozisyonu Yonterni ile Dinamik destek hizmetlerini Deprem Spektrumu kullarularak Turkiye'nin her yerinden gerceklestirilir. 400'i.i askm Probina kullarucrsma [:] Ekonomik Sonuclar, Probina ile Bina saglamaktadir. modelleri 3-boyutlu olarak olusruruldugu ve kesit hesaplan Tasrma Gi.ici.i Yontemi kullarularak gerceklestirildigi icin daima daha ekonomik sonuclar elde edebilirsiniz. Farabi Sokak 7/34 Qankaya, 06660 I ANKARA Tel: 0312 467 23 27, Fa_ks: 0312 427 79 56 Y6lbll, ~ Amasya: MiM (0358218. 71 71) Ankara: YATAY (0312441 46 07) Antalya: CENANi MOhendislik (0242242 6117) Bolu: PROMIM Mim. MOh. (0374212 07 54) Bursa: Salih ON (0224235 63 66) Denizli: TEMPO MOhendislik (0258263 80. 27) Eski~ehir: ALPRO MOhendislik (0222231 76 .. 14) Gebze: KOREL MOhendislik (0262641 32 98) Istanbul: M. MERT MOhendislik (0216345 73 93), OZCAN MOhendislik (212592 52 11). URAZ MOhendislik (0212293 49 78), VEKTOR (216411 15 30). YATAY (212288 59 79) izmir: AKSER (0232489 98 87) Samsun: TA~KIN MOhendislik (0362432 95 98) Trabzon: FEN MOhendislik (462223 44 06) TMMOB iN$AAT MUHENDiSLER i ODASI ANKARA TMMOB iN$AAT MUHENDiSLERi ODASI ANKARA $UBESi torchndcn ayda S U B E S i iCiNDEKiLER , bir vcymlorur. SAHiBi: IMO ANKARA $UBESI odrno Mustafa <;:OBANOGLU Ankara BUyUk~ehir Belediyesi Yatmmlan Durum Raporu (Arahk 1994) 2-6 Teknik bgretmen, Yuksek Tekniker, Tekniker ve Teknisyenlerin Gorev ve YAZI iSLERi MUDURU : Sorumluluklan Enis N~ OZDOGAN YAYIN KURULU: Murat <;:ETIN Mehmet $ENOL Gulsen ALP Halim KARAN YA YIN SORUMLUSU : 7-9 70 yilhk sanayilesme sureclnin lflasr 10-12 "istanbul"lan "El Koyanlardan" Kurtarrnarun Alternatifleri Sevket t;:ORBACIOGLU 1318 Krrsehir, Kayseri, Bolu ve Duzce'de Cenop DOGAN DiZGi: "Depreme Dayarukli Yapi Tasanmi (Pro]e Oretimi)" konferanslan yaprldi 18 i~yeri t;:all~malarurnz Ozel Sektorde Devam Ediyor. 19 Ta~1y1c1 Olmayan Elemanlarda Deprem Hasarlan ve t;:oziim bnerileri Dr. Huseyin TEKEL 20 Nozh AZAPCI YAZl$MA ADRESi : TMMOB IMO Ankara Subesi Selanik Cad. 19/l l Yenisehir 06650 ANKARA Tel : 4 l 9 38 81 4 l 8 92 79 Fax : 4 17 42 85 YAYIN KO$ULLARI: Yczilor daktilo ile iki crohkh ve iki nosho olorok gonde rilmelidir. Ycvin Kurulu gonderilen yazilarda dil, anlatim ve yaz1m leknigi vonun de n gerekli diizeltrne ve k rsoll molon yapabilir. Yovrnlonon yozrlordon dolovi dogabilecek her lurlu sorumluluk yazarina a itlir. Gonderllen vczilor geri verilmez. REKLAM TARiFESi: ARKA KAPAK ON I<;: KAPAK ARKA I<;: KAPAK IKINCI KAPAKLAR : 15.000.000.TL 12.500.000.TL : 12.500.000.TL : l 0.000.000.TL BASKI: Kazan Olsel Tel: 341 14 27 Fax: 3412860 Bu say1 l 0.000 adel bosilrrushr. Akarsularda Serbest Yuzeyli Sualma ve Erozyon Doc. Dr. TU!ay OZBEK 2122 KAYBl!v!IZ Oktem EDiZ (1937-1995) 22 Betonarme Kiri~lerin Onanrru ve Guclendirilmesl Doc, Dr. HUsnU CAN 23 "Her Paza rtesi" Edebiyatcilar Konusuyor 24 Nisan 1995 27 Mait Yerel Serimlerinde Ankara BuyiikJehir Belediye BaJkanl1g,'11a serilen Sn. t. Melih GOK<;EK'in baskan l1gm111 1. y1lmda, Buyi1kJehir Belediyesi yatmmumnm 1994 Araltk ay1 itiban ile- dutumunu aJag,da sunu- yotuz. Yatinmuum son dutumu hakkmda bilgi almak ve goriiJmek irin tandevu istedigimiz BuyiikJelzir Belediyesi Fen iJleri Daire BaJka11I1g,'n111 bu talebimize yamt dahi vermedigini de sttast gelmiJken belirtmek istetiz. YONETiM KURULU ANKARA BUYUK~EHiR BELEDiYESi YATIRIMLARI DURUM RAPORU Arahk 1994 Srra No t~in Adi 1 K1Z1lay Ortak lstasyonu 2 Maliyeti (USD) Arahk 1994 Durumu 52.000.000 Gecikme var Metro 582.875.000 Gecikme var 3 Ankaray 311.000.000 Gecikme var 4 Atiksu Antma Tesisi 176.000.000 Gecikme yok 5 Ankara 149.500.000 Gecikme var 6 Buyuk Ankara Kanai Projesi 410.000.000 Gecikme var 7 Dogalgaz Yayg. Projesi 111.600.000 Baslamadi 8 Portakal <;:i~egi Vadisi Projesi 45.000.000 Durduruldu 9 Dikmen Vadisi Projesi 250.000.000 Durduruldu 10 Cankaya Mamak Viyadligu 130.000.000 Gecikme var 11 Kocatepe Yeraln Otoparki 12 Ankara Entegre Et Kombinasi lcme Suyu Daginm Proj. TOPLAM 13 B.Sehir Belediyesi Diger Yatmmlan 3.000.000 Durduruldu 11.220.000 Durduruldu 2.232.195.000 923.200.000.000 USD TL. 1. KIZILAY ORTAK iSTASYONU 6ZELL1KLER1: Metro Ankaray istasyon ii~ kattan olusuyor. Ankaray kati asfalt kotundan Sozle~me Tarihi 24.07.1992 21.00 mt, Metro peron kati 14.50 mt, Mezanin katt ise 7.50 lliti~ Taribi 24.07.1995 mt a§ag1da insaa edllmlstir. Sozl~me Bedeli 52 Milyon USD istasyon boyu 340 mt'dir. 2 iMO ANKARA SUBESi BULTENi r Nisan 1995 Mezanin ~ar§l katmda 92 adet dukkan mevcuttur. istasyona disandan 14 adet merdivenle gir~ yapilmaktadu Dort adedine yuruyen merdiven monte edilecektir. Ara~ Parki 33 Koruklu Vagon Yolcu Kapasitesi 16.800 Yolcu/saat ARALIK 1994 DURUMU: ARALIK 1994 DURUMU: Yer karolan ve duvar desenleri lcin dort aydir tesbit yapilamiyor. Bitim tarihinden itibaren 6 ayhk gecikme var. 2. METRO Arahk 19941de bitmesi gereken ANKARAnn bu aydaki fiili gerceklesmesi %90'dH. Bir yildan daha fazla gecikme sozkonusudur. 4. ATIKSU ARITMA TESiSi Sozlesme Tarihi 18.12.1992 i§e Baslama Tarlhi 29.03.1993 i~ Bitim Tarihi 29.03.1997 Sozlesuie Bedeli 582.875.000 USD OZELLIKLERI : Giizergah Uzunlugu istasyon Sayist 14.640 Km Ara~ Park1 108 Vagon Yolcu kapasitesi 33.843 Yolcu/saat 12 ARALIK 1994DURUMU: Kanada-Ingiliz firmalan yi.iklendikleri i§in %33'i.inii, GamaGi.iri§ ise %431i.ini.i bitirmistir. Metro lnsaatmdaki sorunlar : Sozlesme Tarihi i§e Baslama Tarihi i§ Bitun Tarihi Sozlesme Bedell Kfw Kredisi Agustos 1992 Agustos 1996 176 Milyon USD + 130 Milyon USD OZELLIKLERI : ilk asama kapasite 676.000 m3/gi.in pis su annmi 2025 y11!na kadar Ankara'nm anksu antma sorununa ~oziirn genreeek. Ankara'nm kirli sulanrun etkiledigi Turkiye Yuzolcumunun %tsini olusturan Sakarya Nehri havzasuu da temizleyecek. Ankara Cay: atiksulardan anndmlms dogal akl§ ortamma kavusturulacak 1. Etap'ta caplan SS mt'ye varan 30 havuz msaa edilecek. 1. Sihhiye · Talatpasa Kopruso arasmdaki lncesu Deresi aktarum i§i bittnlememlsnr. ARALIK 1994 DURUMU: 2. Akkopru istasyonundaki bitirileuiem i§ tir. lnsaatta gecikme sozkonusu degildir. lncesu Deresi aktaruni da Gerceklesme %50'dir. 3. Akkopru kultur merkezi kanallzasyon aktanm i§i (BAKA Y Kapsaun) bltlnlememistir. Bu sorunlarui devaui etmesi ve daha once ortaya cikip cozumlenen sorunlar nedeniyle Metro lnsaatmda 8-10 ayhk bir gecikme sozkonusudur. 3.ANKARAY 5. ANKARA i<;:MESUYU DAGITIM PROJESi Ba§lang1~ Y1li 1972 Hedef Y1h 2010 Pro]e Y!l1 149.5 Milyon USD i§e Baslama Tarihi 08.08.1992 i§ Bitim Tarihi 31.12.1994 OZELLIKLERt: Sozlesme Taribi 311.000.000 USD Hizmet Sahasi 60.00 Ha Hedef Nufus 4.600.000 Pompa ist. Says: 36 99 OZELL1KLER1: Guzergah Uzunluju 8.725 Km Su Deposu istasyon Say1S1 11 Ana Dagitim ve Sebeke : S.076 Km. iMO ANKARA ~UBESi BULTENi 3 -Nisan 1995 APJ\LIK 1994 DURUMU: ARALIK1994 DURUMU: 1_994 yihnda programin %76's1 gerceklesunldi italya Finans kurumlanndan saglanan bu kredi !talyan Eximbank'i sayilan SACE tarafrndan onaylanmarmstir. Nedeni bugunku belediyenin, Ankara'rnn kredi itibanru sabote etmesidir. Binlerce dogalgaz'a gore insaati yapilan bina dogalgaz alamama tehlikesi ile karsi karsryadir, 1994 yilmda 30 bin konuta dogalgaz vermesi gereken belediye secun sonrasrnda hicbir adun atamannsnr. 6. BUYUK ANKARA KANALizASYON PROJESiBAKAY Baslama Y1h 1990 Biti§ Y1lJ 1998 Proje Maliyeti 410 Milyon USO OZELL1KLER1 : ~ebeke ve Kollektoru : 2.055 Km Yapilan ~ebeke -Kollektor : 1.030 Km Yapilacak ~ebeke-Kollektbr : 1.025 Km J-ledef Yll1 : 2025 8. PORTAKAL ~i~EGi VADiSi KENTSEL GELi~ME PROJESi i§e Baslama Tarihi Agustos 1992 i§ Bitim Tarihi Aralik 1996 Maliyeti 45 Milyon USO OZELLll<LERt: ARALIK 1994 DURUMU: 1994 yilmda programin %7l'i gerceklestinldi. 7. DOGAL GAZ YAYGINLA~TIRMA PROJESi i§e Baslama Tarlhi Ocak 1994 i§ Bitun Tarihi Aralik 1996 Mali yeti 111.6 Milyon USO 11 ha buyukluk. %80 yesil alan. 12.500 aga~ dikilecek. lnsaat emsali 0.60 yuksek kath 290 konut yapilacak 1. Etap 68 konut 2. Etap 222 konut ANSERA insaatina 100 dukkan, 1 sinema, 1 tiyatro, 1 bovling salonu, 1 bilardo salonu yapilacak. Bu alanda bulunan ylkllm~tlf. 67 gecekondu sahiplerinin nzasi ile OZELLll<LERl : 2. Etap bu proje ile 150 bin konuta daha dogalgaz hizmeti ula§ml§ olacakti Mevcut durumda Ankara'da 1994 yilmda 472 milyon m3 dogalgaz kullamlmaktadu. Dogalgaz aboneleri sayisi ise §U durumdadir. ARALIK 1994 DURUMU: 1. Etap 68 konut msaat; d~mda hersey durdurulmustur. 9. DiKMEN VADiSi KONUT VE <=EVRE GELi~TiRME PROJESi i§e Baslama Tarihi Dikmen Vadisi l. ve 2. Bolge Yolu, lstinat yapilan ve kanalizasyon in§aat105.03.1992 Konut Aboneleri 173.536 Resim Daire Abonoleri 1.917 Ticari Aboneler 8.019 Sanayi Aboneler 18 Diger Aboueler 848 Dikmen Vadisi l. Etap 404 konut in§. 08.05.1992 Topia 184.338 Golet ve Kollektor in§aat112.3.1992 ill Dikmen Kopr. ve Konut Kuleleri lnsaati 15.09.1992 !§ Bitim Tarihi Yeni Dogalgaz Yayginlasnrma Projesi ile Dikmen, Oran, Balgat, Ovecler, Kalaba, Cayyolu, Umitkoy ve Kecioren'e dogalgaz hlzrnetinm gotunumes; saglanacakti. 4 iMO ANKARA SUBESi BULTENi Dikmen Kopr. ve Konut Kulelerin ins. 31.08.1994 Dikmen Vadisi l. Etap 4040 konut in§. 15.02.1994 Nisan Golet ve Kollektorler 15.03.1994 Dikmen Vadisi 2. Bolge Yolu, lstinat yapilan ve Kanalizasyon insaati 15.11.1994 Maliyet 250 Milyon USO (Tum vadinin bitmesi halinde) OZELLlKLERI: Turklye'nin en buyuk kentsel gelistinne ve donusum pro]esidir. Proje 290 Ha alan uzerinde gerceklesiyor. (,:etin Euw; Bulvanndau OR-AN'a kadar 5 Km'Iik aks gecekondulardan tamamen kurtulacak. Ankara cok bnyuk aktif ye§il alana kavusacak. Dikmen Projesi konut kuleleri 36 kattir. Kopru Turkiye'de tek, dunyada ikincidir. l. Etaptaki bu pro]e ile Buyuksehir Belediyesi 219 konut ve 60 dukkan sahibi olacaknr. Golet ise Ankara'nm en buyuk su lekesi olarak yapilmaktadtr. ARALIK 1994 DURUMU: Dikmen Konut Kuleleri insaati ve Dikrnen Koprusu insaatmda fiili gerceklesme %60'dlf. Golet ve Kollektor insaatmda ise • %25'dir. Secim sonucu Buynkselur Belediyesi tum insaatlan durdurmustur. Gecekondu hak sahiplerine kira yardim da Odenmeinekted ir. 11. KOCATEPEKULTUR VE SPOR TESiSLERi YERALTI OTOPARKPROJESi i§e Baslama Tarihi 19.11.1994 i§ Bitim Tarihi Eyli.il 1995 Maliyet 109 Milyar TL. .OZELLiKLERI: 310 mt boyunda ve 45 mt. eninde 14.000 m2 alan uzerinde gerceklesiyor. Yap1111n 25 mt. yaksekllgtnde amt saat kulesi olacak. 4 kat olacak otopark 1.071 araci banndiracak. ARALIK 1994 DURUMU: lnsaann temel krsmmm yapilabilmesi ve Kocatepe cami yapismm emniyeti icln kankh iksa yapiluusnr. Kaakl; iksanm tasima surest 2 yildir. Bu sure dolmak uzeredir. Gecikmeden acilen otoparkin perdelcrine baslanmasi gerekmektedir. Aksi halde hem yo! hem de Kocatepe Camii ki.itlesi tehlikeye dti§mti§ olacaktir. ~u anda mi.iteahhitle anla§mazllga dusulerek i§ tasfiye edilrnistir. lnsaat tamamen durmustur, 12. ANKARA ET ENTEGRE TESiSLERi Sozlesme Tarihi 14.02.1994 i§ Bitim Tarihi 14.10.1995 Sozlesme Bedeli 5.220.000 USD + 240 Milyar TL. Sabit Fiyat 10. \:ANKAYA MAMAK ViYADUGU i§e Baslama Tarihi 18.07.1992 i§ Bitim Tarihi 31.12.1994 Maliyeti 130 Milyon USD OZELLiKLERi: Kopru Uzunlugu 1995 : 603 mt. Kopru Yliksekligi : 58 mt. Cankaya Mamak Kopru Projesi baglann yollan ile birllkte toplam 4 Km. uzunlugunda olacak. ARALIK 1994 DURUMU: Koprudeki gerceklesme %98. Baglann yollanndaki gercek- lesrne ise %45'dir. Finansman sorunu var. Bu sorun cozumlense dahi bir yilhk gecikme sozkonusu, OZELLiKLERi: 716.000 m2 arsa haw. Tesvtk ahndi. Organize Et Sanayi Bolges: Canh Hayvan Borsasi, Avrupa Birligi standartlannda Orta Dogu'nun en h ve en buyuk et entegre kompleksi kapsarn- ARALIK 1994 DURUMU: Belediye bu yatmrrn hi~ baslatrnadi. 13. YENi (:OPLUKDUZENLi DEPO ALANI iN~AATI soztesme Tarihi 23.12.1993 i§ Bitim Tarihi 30.10.1994 Sozlesme Bedeli 67 Milyar TL. iMO ANKARA SUBESi BULTENi 5 Nisan 1995 OZELLiKLERi : ARALIK 1994 DURUMU: Sincan Tadlar mevkiinde kurulacak yeni copluk alarn 460 Ha. btiytikltigtinde. Ankara'nm 20 yilhk copluk lhtiyacrm i~ zamamnda bitirilemedi. Yukleniciye Temrnuz 1995 tarihine kadar sure uzanmi verildi. Ara istasyonlar icln bir cahsma yok. karnlayacak. Hastahane atiklan icin ozel bolumu var. Ankara'da dort ayn israsyonda toplanacak copler buraya nakledilecek. 1994 YILI BUYU~EHiR BELEDiYESi PROGRAMINDA OLUPTA BiTiRiLMEYEN VEYA ntc BASLANMAYAN YATIRIMLAR LiSTESi ; 1 H. Bayram Camii Cev. Diz, 3. Etap 2. Kisun 2 Hajek Heykeli ve Eynebel Hamann Onii Cev. Duz. 3 36.4 Milyar TL. Baslamadi 3.3 Milyar TL. Bitirilmedi Hidirhktepe duvar ve yo! insaan 10.0 Milyar TL. Baslamadi 4 Bedeliye Hiz. Biuasi Kongre Binasi 10.0 Milyar TL. Baslamadi 5 Portatif Panel Kopru Kolej 42.0 Milyar TL. Baslamadi 6 Fen lslen tesis ve atolye insaati 30.0 Milyar TL. Baslamadi 7 Anadolu Bulvan Umitkoy arasi yo! ve koprii Insaan 300.0 Milyar TL. Baslamadi 8 Eski Cop alanlannm islaln 20.0 Milyar TL. Baslamadi 9 Tuzlu Cayir Parki - Pazar Yeri 7.5 Milyar TL. Baslamad; 10 Golbas: <;:1k1§1 Kopruh; Kavsak 10.0 Milyar TL. Baslamadi 11 Necatibey i§ Merkezi 20.0 Milyar TL. Baslamadi 12 Balgat Mah. 5. Cad. Duvar 4.0 Milyar TL. Yanm Kaldi 10.0 Milyar TL. Durduruldu . 13 lnsaan Ankara Cad. Meydan Tabela Yenil. 14 Ulus Tiineli 15 Ciftlik Cad. Ankara Cayt Koprusu 10.0 Milyar TL. Baslamadi 16 Batikent Jan. Giri§i Kop. Kavsak 10.0 Milyar TL. Baslamadi TOPLAM 6 iMO ANKARA $UBESi BULTENi 400.0 Milyar TL. 923.2 Milyar TL. lhale oldu durdu Nisan 1995 "Teknisyen, Tekniker, Yuksek Teknikerve Teknik Ogretmenlerin Her Meslek Alanmdaki Yetki ve Sorumluluklanna Ait Esas ve Usuller Yonetmeltgi Taslagr''na iliskin Son Gellsmeler 3795 say1/z "Ball Lise, Okul ve Fakiilte Mensuplarma Unvan Verilmesi Hakkmdaki Kanun'un 6. maddesi geregince Milli Egitim Bakan1Ig1'nca hazmanan "Teknisyen, Tekniker, Yiiksek Tekniker ve Teknik Ogretmenlerin Her Meslek Alamndaki Yetki ve sorum/11/11klanna Ait Esas ve Usuller Yonetmeligi Taslag1"na ili§kin geli§meler ve Birligimizin bu konudaki gorii§leri ilgi yazim zzla orgiite bildirilmi§ti. . Aradan ge~en zaman i~indeki geli§meler a§ag1da ozetlenmi§tir. 1. YOnetmelik taslagma ili§kin Birligimizin gorii§leri Cumhurba§kanlzgz, Baymdzrlzk ve jskan Bakanlzg1, Sanayi ve Ticaret Bakanlzgz, Ula§tirma Bakanl1g1 ve ilgi/i diger kamu kurulu§larzna yaz1/z ve sozlii olarak aktanlmt§ttr. B11mm sonucunda baz1 kurulu§lar eski gorii§lerini degi§tirmi§ler ve Birligimizin gorii§lerini destekler konuma ge~mi§tir. 2. jJgili yasa geregince gorii§ bi/dirme durumunda olan YOK'iin konuyla yeteri kadar ilgilenmemesi iizerine, iilkemizde miihendislik ve mimarlzk egitimi veren Universite rektOrWklerine yonetmelik taslagz ve Birligimizin yauu gorii§leri akianlnus; dii§iince ve onetileri lstenmistu. Bugiine kadar ODTU, 9 Eyliil, Ege, Akdeniz, Y1/d1z, Cumnutiye; Se/p1k ve Kataelmas Universiteleri yaut: olarak Birligimiz gorii§lerini desteklediklerini belirtmi§lerdir. 3. Oyelerimizin taslaga ili§kin bireysel veya orgiitlii yaz1lt protestolan Milli Egitim Bakanl1g1'na aktanlml§tir. 4. Milli Egitim Bakanl1g1'nda yaptlan iist komisyon toplantzlarma Birligimiz 3 temsilci i/e kat1/arak gorii§ ve onenietin! aktam11§ttr. 5. Taslagz ince/emek ve son §eklini vermek iizere, kurulan ihtisas alt komisyonlarmdan 21 tanesine Birligimizin ilgi/i Odalanmn gorevlendirdigi temsilciler de kat1larak gorii§lerimiz savunulmustut: 1425 Kasim 1994 tarihleri atasinda yap1lan alt komisyon ~alz§malannda ozellikle yap1 (mimari, i~ mimatt, insoat, makina, elektrik, sekibtunde iinemi; gorii§ farklan ortaya ~1kml§tir. Alt komisyonlarzn ~ogunlugunun teknik ogretmen, tekniker, teknisyen temsilcilerinden ol11§mas1 nedeniyle temsilcilerimiz bu rapor/ara kar§l gorii§ vermisietdu. Alt komisyon tutanaklan Milli Egitim Bakanlzg1'nca kendi bunyesinde degerlendirilerek son §ekli verilen yonetmelik taslag1 Taitm ve Terbiye K11ru/11 Ba§kanlzg1'nm istemi iizerine Birligimizin de iiye olarak kat1/d1g1 iist kurul k11rul11§larzna gonderi/erek 11.04.1995 giinii yapi/acak toplant1ya ~agn yapzlml§tzr. iKiNCiKISIM BiRiNCiBOLUM TEKNiKOGRETMEN,YUKSEK TEKNiKER, TEKNiKERVE TEKNiSYENLERiN GOREV, YETKiVE SORUMLULUKLARI Madde 5 - lN~AAT (YAPI) TEKNlK OGRETMENI A - GO REV VE YETKILERi: l. Bodrum kat haric 12 kata kadar (12 kat dahil) toplam insaat alarn 15.000 m2'ye kadar olan yapilann 6 mt'ye kadar (6 mt dahil) kiri~ mesnet a~1kllg1, S.50 mt'ye kadar kat yuk sekligi (5.50 mt) dahil 600 KG hareketli yoke kadar, cok kath clmayip birbirinin benzeri olan birden fazla yapilarda 40.000 m2'ye kadar msaat kapsammdaki her turlu yapilann, her turlu yol (otoyollar haric) 20 mt a~1kl!g1 olan her turlu kopru, her tiirlii istinat duvan (yukseklik serbest) nufusu 200.000'e kadar clan belde-kasaba ve illerde icme suyu isale hatn, yerlesim i~i sebeke dagrnmlan ve depolan, kanalizasyon ve antma tesisleri, her tiirlii sulama kanah ve drenaj kanah tesisleri, her tiirlii sanat yapisi, spor tesisleri vb. gibi iMO ANKARA SUBESi BULTENi 7 Nison 1995 yapilann her turlu ilave ve tadilatlanrnn etud, mimari, statik plan, proje ve hesaplanrn yapmaya, fenni mesuliyetlerini deruhte etmeye, ilgi alanmdaki Iaboratuvar deneylerini yapmaya ve yaptmnaya, uygulamaya, kcntrolluk, sanuye ~efligi, b ilir kisilik, ex perlik, ha kem lik, m ii~avirlik hizmetlerin i, maliyet hesaplanm yapmaya, 2.Birinci maddedeki limitleri asan yapilarda, yap111111 bulundugu yer belediye sunrlan ic;incle gorevi yerlne getiren mimar ve miihendisin bulunmadig: durumlarda, mimar ve miihendisin butun gorevlertni yerine getirmeye, 3. Birinci maddedeki limitleri asan munan statik ve her tiir!O plan, pro]e ve hesaplann hazrrlanmasi ve bunlann uygulanmas: ile ilgili fenni mesuliyet mimar ve miihendisler tarafindan deruhte edilen her tiirlii yapilann yapilmasmda: ogrenim alanlanna gore kontrol yarduncrsi ve santiye ~efi yardunosi gorevini yerine getirmeye, yetkilidir. B- SORUMLULUKLARI: Gorev ve yetki snnrlan icerisinde ilgili idarelere karsr yonetmelikte belirtilen yetkilere, ihtisas ve i~tigal konulanna gore aldiklan ~lerin yiiriirllikteki kanuna, unar planlanna, kanunlardaki uygulama sorumluluguna, yonetmelige, ruhsat ve eki projelerine, Tiirk standartlanna, teknik sartnamelere, i~ giivenligi tiiziigiine, fen sanat ve saghk kurallanna uygun olarak tamamlamnasiudan yiikiimlii ve sorumludurlar. Madde 6 - IN~AAT YUKSEK TEKN1KER1 A- GO REV VE YETKiLERi: 1. Bodrum kat haric 10 kata (10 kat dahil) toplam insaat alani 10.000 m2'ye kadar olan yapilann 600 mt'ye kadar kiri~ mesnet a~1khg1 (6 mt dahil) 5.5 mt'ye kadar kat yuksekligi (5.5 mt dahil) 500 KG hareketli yiike kadar, eek kath olmayip birbirinin benzeri olan birden fazla yapilarda 30.000 m2'ye kadar ozellik arzeden (otoyollar hark) her~e~it yolun ve sanat yaprlanum. mesnet a~1khg1 10,S mt'den kii~iik herceslt koprulerln, yiiksekligi 12,5 mt'den kucuk her turlu istinat duvarlannm nufusu 100.000'e kadar olan koy-beldekasaba ve illerin icme ve kullanma suyu temini ve isale hatIan - depolan, yerlesim i~i ~ebeke dagrlnnlan ile kanalizasyon ve antmalannm yetki limiti icinde her ti.irli.i onanm ve ilavelenntn etud, mimari, statik plan proje ve hesaplanni yapmaya, fenni mesuliyetlerini deruhte etmeye, uygulamaya, kontrolluk santiye ~efligi, bilirki~i, experlik, hakemlik mii~avirlik hizmetlerini yapmaya, 2. Birinci maddedeki limitleri asan yapilarda, yapuun bulunllugu yer bclediye srmrlan i~·indc gorevl yerine getiren 8 iMO ANKARA ~UBESi BULTENi mimar ve muhendis bulunmadig: durumlarda, muhendisin biitiin gorevlerinl yerine getirmeye, mimar ve 3. Birinci maddedeki limitleri asan mimari, stank ve her tlirlii plan, proje ve hesaplann hazirlanmasi ve bunlann uygulanmasi ile ilgili fenni mesuliyet mnnar ve muhendisler tarafmdan deruhte edilen her tiirlii yapilann yaprlmasmda, ogrenim alanlanna gore kontrol yardnncrsi ve santiye rniihendis yarduncsi goreviul yerine getirmeye, yetkilidir. B- SORUMLULUKLARI: Gorev ve yetki limitleri icenstnde yapacagi islerden sorumludur. Madde 7- fN~AAT TEKN1KER1 A- GO REV VE YETKiLERi: l. Yetki limiti iclndek] yapilann her tiirlii ilave ve onanmlar1111 yapmaya, 2. Bodrum kat haric 5 kata (S. kat dahil) toplam insaat alam 5.000 m2'ye kadar olan yapilann 4 m'ye kadar (4 mt dahil) 300 KG hareketli yiike kadar, koy ve beldelerin i~me suyu hatt1 ve ~ebeke dag1t1m1, kanalizasyon ve eni 5 mt'yi ge~meyen stabilize yollarm mimari statik plan proje ve hesaplar1111 yapmaya fenni mesuliyetlerini deruhte etmeye uygulamaya ve kontrolluk hizmetlerini yiiriitmeye, yetkilidir. B- SORUMLULUKLARI: Gorev ve yetki limitleri i~erisinde yapacag1 i~lerden sorumludur. Madde 8-1NSAAT (OST YAPI) TEKNISYENI AGOREV VE YETKiLERi: l. Have tadilleri hari~ her tlirlii yap1lann tamirini yapmaya, 2. Her tiirlii yap1Iann slirveyanhk hizmetlerini gormeye, 3. Mimari statik proje resim ve hesaplan ihtisas ve i~tigal mevzularma gore mimar ve miihendisler tarafmdan tanzim ve fenni mesuliyetleri denrhte edilmi~ zemin art1 3. kata kadar ve in§aat mahalleri toplam 1000 m2'yi ge~meyen yap!lann tatbikat1111 yapmaya yetkilidir. B- SORUMLULUKLARI : idarelere kar§I yap1 tatbikatmdaki siirveyan i§lerinin yap1lmas1 ve bunlann i§lerini deruhte etmek iizere ald1klan i§lerin tasdikli vaziyet plamnm tatbikat projelerine imar kanum1 tiiziik ve yonetmelik ve §artnamelerine fen ve sanat kaidelerine uygun olarak yaptmlmasmdan sorumludur. Nisan 1995 Madde 9 - lN~AAT (ALT YAPI) TEKNlSYEN (Teknik Lise) B- SORUMLULUKLARI: A- GO REV VE YETKILERi: Gorev ve yetki. limitleri icensinde yapacag1 i~lerden sorumludur. 1. Her tiirlii altyapi insaanmn (kopru, yo!, kanalizasyon, i~me suyu gilJi) surveyanhk hiZmetlerini gonneye, vu. 2. Kopru, yo!, i\·llle suyu, kaualizasyon teslsleriuin plan proje ihtisas ve i§tigal mevzulanna gore muhendisler tarafmdan fenni mesuliyetleri deruhte edilmis zerninden 9 rnt a§ag1ya kadar insaat yapmaya, yetkUidir. B- SORUMLULUKLARI: 1. ldarelere kaf§1 yapi tatbikanndaki surveyan i§lerini.n yapilmast ve bunlann mesuliyetlerini deruhte ennek uzere aldikIan i§lerin tasdikli vaziyet planma tatbik projelerine mer'i kanun tuzuk ycneunelik ve sartnamelere fen ve sanat kaidelerine uygun olarak yapilmasindan mukellef ve sorurnludur. 2. Surveyaulik lnzmetlennden dolayi sorurnluluklan rnal sahibi tarafmdan adi ilgili idareye IJildirilecek teknisyene aittir. Bu vazifeyi kabul ettigini teknisyeninin de idareye bildirilmesi sartttr. Madde 11 - YAPI RESSAMLIGI TEKNlsYENI (TEKNf K LfSESf) A- GOREY VE YETKILERI : 1. Mimari, statik, plan proje ve hesaplan ihtisas ve i§tigal mevzulanna gore mimar ve miihendisler tarafmdan duzenIenmls ve fenni mesuliyetleri deruhte edilmts her tnrlu binaya ait \izimleri yapmaya, 2. (J~ kata kadar y1gma binalann her hi rlii tadilat ve roleve projelerini yapmaya, yetkilidir. B- SORUMLULUKLARI : Gorev ve yetki limitleri icertslnde yapacag: i§lerden sorumludur. Madde 12- YAPI RESSAMLIGITEKNISYENI (MESLEK LISES1) Madde 10 - lN~AAT TEKNlSYENl (Meslek Lisesi) A- GO REV VE YETKiLERi: A- GO REV VE YETKiLERi: 1. Mimari, statik plan pro]e ve hesaplan, ihtisas ve istlgal mevzulanna gore munar ve miihendisler tarafmdan duzenlenmis ve fenni rnesuliyetleri deruhte edilmr; her tiirlii blnaya ait cizunlen yapmaya, 1. Sanat yapilan haric her tiirlii yaptlanu tamir ve onarumru yapmaya, 2. Her tiirlii yapilann surveyanhk hizmetlerini yapmaya, 3. Mimari, statik, plan-pro]e resim ve hesaplan ihtisas ve istigal mevzulanna gore munar ve miihendisler tarafmdan tanzun ve fenni mesuliyetleri deruhte edilmi§ iki kath, insaat sahalan toplam 250 rn2'yi gecmeyen yapilarm tatbikatmi yapmaya 2. lki kata kadar y1grna binalann her turlu roleve ve tadilat projelerini yaprnaya, yetkilidir. B- SORUMLULUKLARI: Gorev ve yetki limitleri iceristnde yapacaji i§lerden sorumludur. yetkilidir. SA·P 90, AUTOCAD, WINDOWS-WORD-EXCEL VIII. DONEM BiLGiSAYAR KULLANIMI KURSLARI. DEVAM EDiYOR Son Basvuru Tarihi : 18.05.1995 Baslama Tarihi : 22.05.1995 iMO ANKARA ~UBESi BULTENi .... ::· 9 -, ··· ,: Nisan 1995 ; 70 ydhk sanayilesme siirecinin iflasr Avrupa ulkelcri arasinda butunlesme sureci 1951 yihnda Paris'tc unzalanan Avrupa Komur ve Celik Toplulugu Antlasmasi ile sektorel butunlesme yoluyla baslamis, bu surec 195 7 yilmda Roma'da atom enerjisi alanmda butunlesmeyl hedefleyen EURATOM ve AET (Avrupa Ekonomik Toplulugu) antlasmalanyla bir ortak pazar ekseni olusturulmustur. Tiirkiye AET'ye 1959 y1!111da basvurmus ve 1963 yilinda Avrupa Birli~ri (AB) ile Turkiye arasinda imzalanan Ankara Anlasmasi ve 1973 yilmda yi.irtirliige giren Katma Protokol, taraflar arasmda Gumruk Birligi (GB) surecini baslatmisttr. Turkiye bu Katma Protokolde 12 ve 22 yillik listelerde belirtilen mal gruplarmda 1 Ocak 1995 taribine kadar her turlu gumruk vergisini ve e§ etkili vergileri (fonlar vb.) kaldmnayr taahhiit etmistir. 1973 yihnda baslayan 22 yillik bu takvim 1995 yrhnda tamamlanrms olacaknr. Bu sure; lcinde 70'li yillarda ekonomik sorunlar nedeniyle indtrnnler gerceklesmemisnr. 1963-1980 yillan arasmda, beser y11I1k sureleri kapsayan ilk ii~ Mali Protokol ve ozet i~birligi Fonu sorunsuz yiiriimli~liir. 12 Eyllil 1980 Askeri Darbesi'nden soma 1981 yilmda slyasl partilerin kapatrhnasi uzerine 4. Mali Protokol AB tarafmdan asnya almnusnr. O donemde agrrla§an ekonomik krizin a§tl· masinda gundeme getirilmeyen GB sureci 90'h yillarm basin- 10 iMO ANKARA $UBESi BULTENi dan itibaren yeniden islemeye baslamu ve siyasi iktidar 1995'de GB'ye gidilecejmt acrklarmsnr. Giimriik Birligi Tartismalan GB'ye ge~i§ konusu sermaye cevrelerinde ve onlarm kendi i~ celisktlen ve cikarlan itibariyle kendi platformlannda uzunca bir suredir kurumlanm da olusturmuslardrr. Ornegin lktisadi Kalkmma Vakfl, AB ile illskilerde Turkiye sermaye simhm temsil etmek amaciyla 1965 yihnda kurul111U§tur. Bununla birlikte AET ile GB konusunda protokol nnzalanms olmasina karsm Turkiye'de halen hi~ bir sektorel arastirma ve sanayi envanteri olmamasi, GB'ye uyum surecinde Turklye Sanaynnin nelerle kar§1la§acagi konusunda tam bir bilinemezlik ortami yaratmaktadir. GB konusunda yapilan tum tarnsmalarda, GB surecinde sektorlerin nasil erkllenecegine iliskln cahsmalann yap1lmad1g1, aslmda onceden yapilacak bu tiir calismalann da dogru sonuc vermeyecegi ve bir anlaun olmayacagi dogrudan sermaye sozculeri tarafmdan ifade edilmektedir. Bu konuda, AB'ye girmeden once italya'da cok iyi uzmanlar tarafmdan calismalar yap1ld1g1 ancak AB'ye girildikten soma bu ~ah§· malann dogru sonuclar vermedig! ve iddiah sektorlerin bat· t1g1 ya da ~oktiig(i ornek olarak gostertlmektedir. Bu durumda kendi sahip oldugu pazan yabancilara acarak, bu Nisan 1995 yabancilann Turkiye temsilcillgi konusuna gelmeyi hedefleyenler haric, hidilr sektorun basma 1995'de ne gelecegtntn blllnemeyeceg! scrmaye kesimi uzmanlannrn yapabildigi tek tahmindir. Sermaye karsismda, cahsanlar ve onlann orgutlen ise bu surecte konuyu hemen hemen hi\ gundemlerine almanuslardu. TMMOB icinde de konuya tek sistematik yaklasunda bulunan Makina Miibendisleri Odasi Istanbul ~ubesi ise cahsmalanm Eylul 1994'de baslanmsnr. Ancak bu tarih bile cok gee bir tarih olmustur. Buna karsm konunun tarnsilmasi ii~ aylik bir surece yay1lm1~ ve bu tarnsma sureci, duzenlenen konferans ve toplannlarla bilgilenme - tarnsma vc gorii§ uretme siireci olarak kurgulanuusnr. Ru konudaki tarnsmalar 1995 yil: boyunca da surdurulecektlr. Giimriik Ilirligi Ne Getiriyor? GB'ye girilrnesi durumunda olmasi muhtemel gelismeler ve bunlann cahsanla: ve muhendlsler acismdan sonuclan a~ag1da maddeler olarak belirtllmistir. - Gil 70 Yrllrk Sanayilesme Teslimiyetin Belgesidir Siirecinin lflas i ve Kuruldugu gunden beri net bir sanayilesme politikasma sahip olmayan ulkemizin tum kaynaklan, bir sanayi ~urjuvazisi yaratmak ve bu temelde sanayilesmek ugruna harcanrmsnr. Tumnyle ithal ikamesiyle korunan ve onlemt ahnmad1g1 icin rekabetten uzak olarak ulkeyl kaliteslz urunlere mahkum eden burjuvazi, kompradorluktan yeni sanayicilige gecerken, gelinen noktada sistemin tikanmasr ile yeniden geriye donerek ticarete razi olarak sanayicilikten vazgecmekte ve Avrupah, japonyah §irketlerin bir parcast olmaya s·ah~arak sanayilesme sureclni kendileri acismdan durdurmaktadirlar ve varhklaruu siirdiirebilmenin yolunun bu olduguuu as··1k~a soyleyebllrnektedlrler. - Ozellestirme GB Siirecinin Bir Dayatmasidrr 80'1i yillann basmdan beri tarnsilan Ozellestinne Yasasi 27 Kasun 1994 giinii Resmi Gazete'de yaymlanarak yiiriirliige gtnnistir. Bu yasa, TC Devletlnin arnk hedefleri icinde sanayile~me hedefinin olrnad1gi ve var olan sanayi yapismm da GB surecinde tasfiye edileceginln belgesidir. Roma anlasmasmm, GB surecinde KiT'lerin ozellesttnlmesmin zorunlu kilmamasma karsm, AB acismdan Turkiye'de rekabet etmek zorunda kalacaklan tek sektor olarak goriildiigiinden kamu sektorunun tasfiyesi GB surecinln baslamasindan once bir zorunluluk olarak dayauhmsnr. Gil I~ Pazarm Ilittigi Noktada Bir Umut Degildir Tekstil dismda y11Iard1T ithal ikamesi polltikasiyla i\ pazara gore yapilan sanayi, agrrhkh olarak dayamkh tiiketim mah ve otomobil iiretmekten ve bunlan i\ piyasada pazarlamak- tau baska bir yo! izlememls, bu pazann tikandigi ve ancak yenilenme yoluyla pazar yaratabildigi bir surecte, sermaye acismdan GB bir ~1k1§ yolu olarak goriilmii~tiir. Ancak bu surec llerledlkce kendi i\ celiskileri su yuzune ~1km1~ ve kendilerini sansh goren tekstilciler ile sekt6rlerini hassas sektor olarak tanunlayan ve Katina Protokolun 60. maddesine dayanarak otomotiv sektorunun korunmasrna yonelik \ah§malar yuruten otomotivciler arasmdaki tarnsmarnn siyasal yansimalan ortaya crkmaya baslannsnr. GB'yi geciktirmek isteyenlerle, hemen girelim diyenlerin arasindaki siyasal hesaplasmarnn onumuzdeki gunlerde daha belirgin yansimalan ortaya cikacaknr. - GB Tiirkiye'de Ili~imsel Konuma Donii~mii~ Siyasal lradenin Tiimiiyle AB'ye Devridir AB siyasal karar mekanizmasmda bulunmadan Tiirkiye'nin Avrupa Ekonomik Toplulugu ile GB'ye girmesi ba§ka hi\ bir ornegi olmayan bir uygulama olacaktu. 1995 y!lmda GB'ye mevzuat bazmda uyumu saglamak i~in 40 bin sayfal!k mevzuat Tiirk\eye ~evrilecek ve TBMM bu mevzuatm altmda tart1§ma yapmaksLZm imza koyacaktu. Bu durum Tiirkiye'de siyasal iradenin oz ve bi\im olarak ortadan kalkmas1 sonucunu doguracaktlf. Aynca AB iilkeleri d!§rndaki 3. iilkelerle olan ili§kilerini de bu mevzuata gore diizenlemek zorunda kalacaktu. Bugiine kadar 3. iilkelerle (ornegin, Azerbaycan ve diger Asya iilkeleri ile) Ttirkiye'nin imzalam1§ oldugu ikili anla§malarm hepsi i\erik olarak degi§ecek veya iptal edilecektir. Aynca, GB'ye girildikten sonra Tiirkiye kendi ba~ma 3. iilkelerle ikili anla§ma imzalayamayacaktII. Tiirkiye'nin yeniden yap1lanan Donya i.ilkeleri i~inde yerini almas1 gerektigi bi\imde ileri siiri.ilen gerek\e, ge\ersizdir. <;:iinki.i GB, Tiirkiye a\1srndan AB'ye giri~in garantisi degildir. Aynca ornek gosterilen Kuzey Amerika iilkelerini kapsayan ve ba§mt ABD'nin \ektigi NAITA ile Pasifik iilkelerini kapsayan ve ba~rn1 Japonya'nm \ektigi APEC birer GB uygulamas1 ornegi Serbest ticaret anla~maland!T. I Aynca GB sonucunda, Tiirkiye ABD'de ve Uzak Dogu'da elde ettigi ticaret avantajlan01 yitirecektir. - GB Sanayi Yapmm Degi~tirecektir GB ile Tiirkiye'de bir ithalat patlamas1 ya§anacag1 ve doviz rezervlerinin hLZla eriyecegi herkesce kabul ediUr bir ger\ekU\iincii nesil teknoloji iiriinlerini pazarlayan Avrupa iilkeleri kar~1smda heniiz ikinci nesil teknoloji i.iriinlerini iiretmeye \al!~an Tiirkiye'nin §ansh olabilecegi sektorler olarak, art1k AB iilkelerinin kendi iilkelerinde bulunmasm1 ~evre a\!S!ndan sakmcah gordiikleri kirli teknolojinin uyguland1g1 sekt6rler ta01mlanmaktad!f. <;:imento sektorii bunlara ornektir. Bu dummda Tiirkiye'nin, katma degeri yiiksek iiriinleri ithal eder, bunun kar~1smda katma degeri dii§iik tir. 1 ~IO ANKARA ~UBESi BULTENi 11 Nisan 1995 ve/veya kirli teknolojinin uygulandig: alanlarda uretim ya pan 2. snuf bir ii Ike olmasi beklenen ve kabul edilen bir gellstne olacaknr. Geri ve}veya kirli teknoloji ile uretim yapma kosullannm zaten agu olarak ya§and1g1 ulkemiz GB'den soma tumuyle Avrupa'run "arka bahcesi" durumuna gelecektir. GB'den bag1ms1Z olarak bu uygulamalara zaten son verilmelidir veya iiretim kalitesini belirleyen fabrika alt yapisma iliskln getirilecek kosullar bu turden engeUerdir) bu ulkeden olusacak mal veya hizmet akisrna gctirilebilecek engellerdir. Buna karsi benzer uygulamayi ise sahip oldugu teknoloji duzeyl itibanyla Turklye'nin yapmasi olanaksudir. - Ttirkiye'de Katma Degeri Dti~tik Sanayi Yapisi Olusmasi Uretim Siireclerinden Ttirkiyc Muhendislik Gticiiniin Dulanmasi Sonucunu Doguracakur Aynca TARIC denilen ve AT iilkelerinin tum dunya iilkelerine tan1d1g1 ozel odunler] iceren 1200 sayfahk dokuman Turkiye'de Incelenmemistir. TARIC Turkiye'nin icinde yer almayacaji Avrupa'daki siyasal karar mekanlzmasi tarafindan surekli diizenlenmekte ve AT iilkelerine ma! satan 3. iilkeleri Turkiye karsismda bir anda avantajh duruma geclrebilecek i§levi de olabilecek bir belgcdir. Bu durum ma! ve bizmetlerin serbest dolasnnmr her an Turkiye aleybine bozabilecek bir zemin yaratmaktadir. GB surecmde Turkiye'nln sanayi yapisrmn degi§mesi bir cok mal ve hizmetin mamul halde Turkiye'ye girmesi ya da sanayinin ve yan sanayinin Avrupa'yla butunlesmesi siirecinde iiretilen urunler iizerinde yogunlasan yerli muhendislik bilgisinin surekli azalmasma yo! acacaknr. Bu durum uretun sureclerinden miihendislik hizmetlerinin drslanmasina ve Tiirkiye'deki muhendlslik hizmetleri nitellgmm degi§mesine, onemlni yitirmesine, tumuyle teknisyenlik duzeyine inmesine yol acacaknr. Bu surecin dogal sonucu olarak miihendislerin uretimden aldiklau pay azalacak, iicretleri dusecekttr. Aynca muhendisbgtn uretim sureclennden tasfiyesi, miihendislik egitimini de etkileyecek ve egitimdeki nitelik bozulmasi h1Z1 artarak surecektir. - GB Tiirkiye'de l~sizligi Arnracaknr GB surecinin en olumsuz etkisi, Turkiye nufusunun biiyiik <;ogunlugunu olusturau cahsaular uzerinde olacaknr. GB sonucunda coken sektorler ve ozellestirme nedeniyle genelde <;ah§anlar, ozclde ise uiuhendlsler buyuk okude islerlni kaybedereklerdlr, l~ini kaybetuieyenler acismdan ise, i§sizlik olgusu buyuk olcude yasam standarduun genlmeslue yol acacaktir. l§<;iler ve miihendislerin zaten %50 genlemis olan reel iicretleri daha da a§ag1lara cekilecektir, Aynca kamu ihalelerinde yerli miiteahhitlere saglanan avantajlar ortadan kalkacagindan, Tiirkiye'deki miiteahhitlik hizmetlerinde yabancrlann payi artacak ve bu sureclerde Turkiye muhendisllk giicii dislanacaktir. - GB Siirecindc Samld1g1 Gibi Mal Dolasrmi Serbest Olmayacaktir GB'ye gecildikten sonra, Tiirkiye'li sermayedarlar acismdan pazann geni§leyecegi, Avrupa pazanna ma! sansunn kolayla§acag1 gibi ifadeler kullanilmasma karsm, GB ulkeleri istedikleri zaman tarife d1§1 engellerle Turkiye'den ma! akisun ksnlayablleceklerdir. Tarlfe d1§1 engeller kota, gumruk vergisi gibi uygulamalar olmakS1Z111, ithalatcr iilkeye uretilen maim iiretim kosullanna iliskm tannnlamalar getirilerek (ornegtn, tekstil sektorunde cok yaygm olan cocuk ~<;i r;alt§tmlmasma, cevreye zararh teknolo]l kullarulmasma getirilecek yasaklar ki 12 iMO ANKARA SUBESi BULTENi Bunun d1§mda GB'de i§ gticii serbest dola§1m11 Tiirkiye'de de iicretleri arttuacagmdan Avrupa'da yurt d!§mdaki i§<;iler de serbest dola§1mmdan yararlanamayacaktn. - GB'ne Gc~i~ Tiirkiye'nin Dcrnokratikle~mcsine Bir Katki Saglarnayacaktu Avrupa Ekonomik Toplulugu ile GB'ye gidilmesi, Tilrkiye'nin demokratik gelecegininde giivecesi olarak gosterilmeye <;ah§ilmakta, GB'ye ge<;ildikten sonra Tiirkiye'de i§ ya§ammlll, sendika ve demokratik haklarm garanti altma ahnacag1 sa111Jmaktadu. Oysa bu konuda hem Avrupa, hem de Tiirkiye <;ifte standarth davranmaktad1r. TC vatanda§lan, Tiirkiye i<;inde dahi seyahat etme ve yerle§me ozgiirliigiine sahip olmad1g1 ve iilkemizin dogusunda ve bat1smda farkh youetin1 §ekilleri uyguland1g1 bir siire~te rahatsIZIIk belirtse de, ozde bu durumdan rahats1z olmamaktadir. Yine Avrupa'nm bir<;ok iilkedeki (ornegin eski Yugoslavya'daki) anti demokratik uygulamalara goz yumarak <;1kar ili§kilerini geli§tirdigi bilinmektedir. Ayraca uluslararas1 bir <;ok anla§maya Tlirkiye'nin de imza koymu§ olmasma kar§m, bunlarm uygulamada hi<; bir degi§iklige yol ar;mad1g1 bilinmektedir. Sonui; Yukanda maddeler halinde sayd1g1m1z olgular incelendiginde, sonur;ta, GB'ye gidilmesinin i<; pazarm t1kand1g1 noktada ancak mevcut sanayici kimliklerini terk ederek ayakta kalabilecek sermaye kesimi kar§1smda, genelde r;ah§anlann ve ozelde ise iiyelerimizin bir yaran yoktur. Aksine iilkemiz ve r;ah§anlarm r;1karlan a<;1srndan GB olgusu, sonu<;lan itibariyle reddedilmesi gereken bir konudur. Bu nedenle GB'ye ge<;i§ konusu halka sorulmalt ve bu konuda bir referanduma gidilmelidir. Mtihendislik ve Mimarhkta ou;O Say1: 42 Nisan 1995 "iSTANBUL"LARI"ELKOYANLARDAN" KURTARMANINALTERNATiFLERi (KENT iMAR KURULU - PLANLAMABAKANLIGI - KENT YUKSEK KURULU) Sevket 90RBACIOGLU Insaat Miihendisi 20/01/1995 giinkii yazih ve gorse! basmda Saym Ciller'in "Dunyada basks Istanbul yok" adh basin toplanusi ile lstanbul'a el koydugu haberi yer aldi. Haberi okuyunca "lstanbul'u bugunku lstanbul'a donustnren" Crkara 6zde§ ~e§itli "El koymalan" usumdan gecirdlm. Yasalarin yetersizligi nedeniyle, yillardrr merkezi yapi ile yerel yapi arasindaki ill'ti~im kurutamauus, dolayisryla degi§mez ilkeler burununde kuruuisalhga gidilemedigi icin kentleruniz merkezi ve yerel secilmislerin "El koymalanndan" kendini kurtaramaunsnr. Ve boylest yaklasunlar kentin ve kent insamnm ~Ikarlanm, surekli secilmislerln ~1karmdan sonra gundeine getinnistir. lstanbul'a kimligini ve evrensel kanzmasmi kazandrran "Bogazi~i"dir. Yaklank lstanbul'un onda biri burada ya§1yor. 110 kilometrekarelik alana sahip Bogazi\i'nin lstanbul'un yuzolcumnndeki payi sadece %2 ... Yuzlerce y11llk birikimi ile dogal ve tanhi glizelligini olusturmus olan Bogazi\i'nin son 40-45 yil icinde yok olus surecine sokmusuz. Orman ve tanm alanlan ile, icme suyu kaynaklan ile, su toplama havzalan ve guzelun kiyilan ile adeta istanbul'un "Nefes Alma" koridoru olan "Bogaz"1 kesmisiz, 18. ve 19. yuzyillarda daha cok alt gelir gruplannm yerlesun alarn olan bogazi\i, o donem ycnetlcllerin ve varhkh sunfm yazhk mekam konumunda idi, bugun ise talan mekani hallne getirilerek, "Nefes alma koridorn" "Rant Koridornna" donustunllmustur. Bogaz'm guzelligi ve ihtisarm her zaman dti§tintilmi.i§tOr. Korunmasi baglammdaki ilk "El koyma" bogazdaki yerlesim lcin "lrade-i Seniye" (Padisah lzni) ile olmustur. Bogaz'da buguuku yerlesim duzem 18. ve 19. yuzyihn ilk yansmdan farklidir. Bugiin Emirgandaki ~erifler Yahsi, Kandillideki Ostrorog Yal1S1, Bebek-Rumelihasm arasmdaki Yilanh Yah, Trabyadaki Pransiz El\iligi yazhk binasi, Anadolu hisanndaki Amcazade Huseyin Pasa Yahsr ve Cengclkoydeki Sadullah Pasa yahlanndan baska 1820 oncesinden kalma bir konut yapsi mevcut degildir. Bugunku konutlar, 19. yizyilda banda ortaya cikan "Dunyanm betonlasmasrnm esin kaynag1" eklektisist (Secmecilik - Farkli sistemlerden keyfi olarak secilen ogretilerin blraraya getirilmesi) usluplara oykunen (Benzemeye cahsan) ve eski Turk konut mimarhgi Ile ili§kileri ancak plan duzeyinde kalan yapilardir. lste konut yapilasmasindakt bu keyfilik zamanla tum yapilasmalara yansiyarak Bogazlann ve lstanbul'un Betonlasma ile carpik yapilasmanm kaynagun olesturmustur. 18. yiizy1l ve 19. yuzyrlm ilk yansmdan Cumburiyete dek yapilasma blcimlni belirleyen tek gii\, ust sunflar degil, 18. yuzyilda beliren ikili toplumsal gruplardir. Bu ikili toplumsal yapmm bir par~asm1 yonetlci simf ve ust gelir gruplan oteki parcasuu ise, eski kirsal duzenin kalmnsi clan, uretici kesim olusturmustur. Bu donemde kent iciude yer secnm sirnfsal kokene bagh degildi. Cesitli toplumsal gruplar aym semtte iMO ANKARA ~UBESi BULTENi 13 Nisan 1995 yasayablliyordu. Fakat bogazi~i bu konuda istisna olusturmustur. Bogazlci'nde koyler daha eek alt gelir gruplannm yerlesun alam olurken, kiyrdaki ince serit hemen tumuyle yonctic: simfa ve azinhklara ait yahlarla dolmustur. Cumhuriyet sonrasi, Bogazi<;i'nin evrim si.irecinin baslangicrdir. 1930 sonrasinda Bogazi<;i'nde yol yapimma gecilerek, Bogazi<;i'nin tum toplumsal gruplanmn hedefi halioe getirerek, ozellikle 1950 sonrasmm "Gecekondulastna" siirecinin baslamasma neden olmustur. Boyles! bir surecin baslangio Bogazi<;i'nin cekiciligini yitinnesine neden olmus ve zamanla da Sanayi Kuruluslannm (Sanayicilerin) saldinlanna ugram1§tir. Ornegin Kurucesme'deki Komur depolan, Pasabahce'deki alkol ve cam Iabrikalan 1930-1950 arasinda kurulmustur. Ar!la§1ld1g1 gibi, uygun konumu ile tarih oncesinden beri yerlesun alarn secilmis Bogazi<;i'nde yozlasun sured, 17. y1Zy1lda ba§layan yapilasma ile kendini gosterdi. Koskler ve sahilsaraylarla baslayan yapilasma, ozellikle 1980 sonrasr ortaya crkan i§ bitinci "Plsbogazlar" tarafuidan "Bogazi<;i" tamamen yagmalama si.irecine sokulmustur. Sonradan, ama aniden olma isbltirki Kentsoysuzlan, PARDON "Soylulan", vlllalan, depolan, tersane ve fabrikalan ile Bogazi<;i'nin "EVRENSEL" kimliginin i<;ine ettiler. Eger i.i~iincii Bogaz koprusunu gerceklestirlrlerse "Drsiua da" etmeyi becerecekler gibime geliyor. Evet! Cumhuriyetin ilk yansmda Bogazi<;i, tarihsel doku varhgm1 biiyiik ol<;Ode yetirmeye baslaymca Ilk Osmanh "El koymasmdan" (lrade-i Scniye) sonra cumhunyetci bizlerin "El koymalan" sureci basladi. Zaten ne olduysa bundan sonra oldu. Ulkenin herseyine el koyanlann lstanbul'a el koymamalan dii§iiniilemezdi zaten. Surekli yasalar degi§ti... Siirekli "El kondu" ve olan "ISTANBUL VE BOGAZl<;:INE" oldu ... 2600 yilhk tanhsel birikime sahip "Mimari zenginlikleri ile dolu" lstanbul'un sungesidir bogazi<;i adeta. Bu kimligin yok olmamasi icin yaprlmasi gereken Bogazi<;i'ne yonelik "Tala11111 durdurulmasidrr. Talarnn bir baska boyutunu <;agn~tiran "El koymalarla" bunu yapamazsunz. 11 22 Kasun 1983'te yiiri.irllige giren 2960 sayih Bogaz yasasi ile Bogazi<;i'ne yasal "EI koyma" basladr. Yasa ilk etapta Bogazi<;i'ni 4 bolgeye ayirdi. Deniz seviyesinden gorulen tum yamaclar ve Ortakoy, Rumeli feneri, Anadolu feneri ve Oskiidar olmak nzere. Buralarda kesinlikle bir tek gecekondu buakumayacakn. Ozellikle Bogazi<;i'ndeki tum gecekondular y1ktlacagi vurgulanarak, bu bolgelerde, gecekondu islah imar plant uygulanmayarak o zamamn 2805 sayih unar aff: kapsami dismda tutulacagi belirtilmistl. Belirtilmesine belirtilmi§ ama uzerinden iki sene gecmezden 3194 sayihlmar Kanunu yenilenerek, "Bogazi<;i'ndeki yestl alanlan iMARA 14 iMO ANKARA SUBESi BULTENi A<;:AN" iinli.i 47. madde giindeme gelmi§. Sayin Ciller: Anayasa mahkemesinin iptal ettigi Sabik (Gecen) 47. maddeyi 3194 saytl; yasanm tiimden iptali seklinde yoruuilayrp (Dogrusu yorumlatnuslar) YEN! bir yasa/talan taslag1 hazirlatma hazullg1 iclne girmi§e benziyor. 47. madde iptal edilinceye dek Bogazi<;i'nde 12 milyon 199 bin metrekare ye§il alan lMARA ac;1lm1§. Bu alanlarda toplam 121 bin metrekare insaata izin verilm~. l§iI1 ilgtnc yam ise 1400 villaya Anayasaya aykm olarak ruhsat kesilm ~ olmasi, Ism daha ilgin<; yam: Kacak villalan bugiinlerde Sabah Gazetesinin i§lemesi ve Bogazi<;i'ni savunur gozukerek villalann imar affun saglayacak bir yasa tadilini istemesidir. ilgin<;likler bitmiyor. 47. maddeyi 1985'te iptal ettiren SHP'nin bu gel~meler kar~1srndaki suskunlugu. 47.' maddenin iptalinin hukuksal bo§luk yaratt1grn1 savlayanlara nerede ise i§tirak edecekler. Yetkililer istanbul'lara sahip <;1kmasm demiyorum. Elbetteki kentlerimize sahip <;1kacag1Z. Yurtseverligin geregidir bu. Sahiplenmenin yontemi, "Degi§mez I Kal!CJ" yasalann ya~ama ge<;irilmesidir. Bilhassa yerel yonetim bi<;imlerinin (Belediyeler - II bzel ldaresi - Koyler ve Muhtarhklar) Oncelikle Belediyelerimizin bzerk ve Demokratik kurumsaI.I1gm1 saglayacak "Degi§tirilemez yasalarm" ytirtirliige konmas1d1T. Ancak o zaman kentin kendi koruma gti<;lerini ve duyarh kurum ve kurulu§larm1 harekete ge<;irebilirsiniz. Kentsel rantm kontroltine yonelik bireysel <;1kar oztindeki yasalan "0RETME-T0KETME YANLI~LIGINI" onlemenin tek <;ozi.imii demokratik yaptlanmad1r. Kesin inamyorum "Di.inyada Ba§ka Istanbul Yok" fakat bizim gibi de lstanbul'lu yok. Si.irekli yeni yeni kent rant alanlan yaratJyoruz. Hem de istikamet gosterircesine. Ornegin Karadenizin 32 km.lik bat! ve 14 km.Ilk dogu §eridi korumaya ahnm1~. Olkenin bir yerlerini s1k s1k kurtaranlar ham olun; ilk hedefiniz Karadeniz. 16.03.1983 tarih ve 2805 say1h !mar affl yasas1 ile btitiinle§tirilen 2906 say1lt Bogazi<;i yasas1 yukar1da deginildigi gibi o denli iddialt ve o denli gen~ tutulmu~tu ki, ger~ekten yasa bu anlamda uygulansa Bogazi<;i 17. yi.izy1l dogasal ve tarihsel gorkemine kesin kavu§urdu. Yasanrn i<;erigini tamamen ac;arsak iddiasm1 daha iyi gori.iruz. Ornegin; Bogazi<;i kty1lan "Kamu yaran ilkesi" dogrulh1sunda halkm kullalllmma ac;ilacag1, toplumun yararlanmasma aynlacak alan ve yaptlarm ama<; dJ§I kullamlmayacag1 vurgulanm1~t1r. Aynca yasa konut alam ·olarak belirlenen yerleri ye§il alan stati.isiine ahyor, hatta iizerindeki yasal yapilan dahi y1kmaya karar veriyor. Bununla da kalmm1yor; "Allltlar Yiiksek Kurulu" iken "Ta~mmaz Kiilttir ve Tabiat Varhklan Ytiksek Kurulu"na doni.i§en kurulun; Bogazi~i'ni "Tarihi ve Dogal SIT Alalll" Nison 1995 kabul eden 24 Haziran 1983 tarihinde 15175 sayih yasa kabul ediliyor. Yani 2966 sayrli yasanm etkin kihmp '2805 sayih "lmar affi" yasasi kapsam d1§1 tutuluyor ve SIT karan ilkelerinc gore "Bogazi\i uazun planr'da 22 Temmuz 1983'de onaylanarak yiiriirHige konuyor. Sirasiyla Bogazi\i alarnndaki tiim bolgelenn imar uygulama planlan dahi yapihyor. Kisacasi Bogazi\i'nin salt kamuya acilmasi icln tum yasal yaptinurlar gerceklesiyor. Eh buraya kadar iyi, ya bundan sonras1 ... Slyasetciler "Ozellikle 1980 sonrasi "GO<;:LER!Ni" korumak i~·in, halkin kolay kazanun istemlerine suursiz odunler verm~lerdir. Bir nevi keut rantuun bblii§limli olan bu yaklasun, olanca ~irkinligi ile hala siirdiiriilmektedir. Kendileri ve yandaslanna "Kent rantinm bblii§iimiinde" sagladiklan ayncaliklara siirekli de yasal kihf hazulamayi llnnal etmemlslerdir. Merkezi hiikiimet, Yerel yonetim ve halkm sivil demokratlk guclerln katrlum ile saglanmasi gerekli "Konsensusun" yerini, boylesi "Bir grubun cikar Lemeline oturrulmus" Konsensus olarak ulkeyi yonetir olmus. Zaman zaman "lmar aflan" gundeme gellr. lmar aftan, slyasetcilertn yandaslanna saglayacaklan ayncaliklann onceden hazrrlantms kihflan gibidir. Burada belli bir siyaset vcya iktidamu sorumlu tutmuyoruui. Oncelikle 1983 ve sonrasium tum hukiunet ve kuruluslan sorumludur kanaatuu tasryonnn. 1960'dan bu yana "lmar kanunlanndaki mevzuat degi§iklikleri ile", 15-16 "lmar affr" uygulamaya konmus. Bunlann yansindan \Ogu 1980 sourasr yiiriirliige girm~. Bilindigi gibi lstaubul'a el konuyor bu giinlerde. "lstanbul'a el koyuyorumun ardindan" belli ki bir "hnar affi yasasi" cikacak. Ctinku "Gczunun ustune koyar gibi" el koyamazsunz. Bir yasa gerek, kihf gcrek. Yeni yeni villalann kihft. Bogazi~i'nde villalar, Yalanci kent §6valyelerinin satolan gibidir. Kent sovalyelerl, "Cikacak yeni unar aff ile" bogaz i\'inde "Gecekondulastudiklan alanlann iuiara acilmastyla, beton kafesler seklindeki "Sermaye Tapmaklanna da" kavusm u§ olacaklar. Kent §6valyelerimiz, kenti kurtannada adeta lilki gibidirler, kent kurtarma giri§imini kunselere birakma yanh§bgmda bulunmazlar. Girisimlen oylesine yogunla§tl ki yeni bir sekt6r yaratnlar: yasa cikartma/lmar affi, yani "KILIF" sektoru. Evet kihf sektoru Hangi k1hf pirnn yapiyorsa onu geciriyorlar bogaza ... Bir zamanlar Istanbul halk111111 mesire yeri olan "Bogazi<;i" arnk anakcntlerle (AsyaAvrupa yakalan ile) blrlest: denebilir. Daha cok GECE yatay (surungen) yapilasma (GECEKONDULA~MA) ile ba§latt1g1m1z1 Gunduz dikey yapilasma (BETONLA~MA-BETON KAFESLER) seklinde siirdiirdiigiimiiz yapilasma ile Bogazi\i'nin g6riiniimiinde ve ekonoml yapismda farkh degi§iklikler yaratmmz. Giiniin 24 saatini Bogazi~i yapilasmasma ayinmsiz, hemde Iarkh iki yapi teknolojisini blrlestirerek. ~oyleki; Gece, "Geleneksel yapi yontemini", gundnz "Endustrlyel (0ST0N) yapi y6ntemmi" uygulayarak -Osti.in irk misali- ustun yokctme teknolojisi yaratm1§1Z. Bu teknoloji sayesinde seri iiretime gc\erek Bogazi~i'nin o giizelim ycrlerini istanbul'un biryerJerine yamamt§IZ. Ornegin; A~AGI BOGAZi<;:i "<;cngelk6y ve Kuzguncuk dt§mda" alan ve i§lev a~1smdan anakentin bir par<;as1 durumu11dadH. ORTA BOGAZic;I: Yogun bir konutla§ma ve baz1 sanayi kollan (istinye doklart) yanmda, yaltlart, A111tsal yap1lau (Onadolu ve Rumeli Hisarlan, Kii~iiksu Kam, Kalender Kasrt, Hidiv K6§kii) dinlence ve eglence yerleri I lokantalan, (Bebek-Emirgan, Kanl!ca, Tarabya) tarihsel i§levlerini zorda olsa slirdiirmektedirler. YUKARI BOGAZi<;:i'NiN Anadolu k1y1lannda ise ouemli sanayi kurulu§lan yok edi§in en somut 6rnekleri; Beykoz Kundura, Pa~abahc;e §i§e/cam ve i<;ki fabrikalan, petrol depolama tesisleri, Rumeli yakasmda baz1 kii\iik sanayi dallan, kalafat yerleri, kii~iik tekne yap1111 yerleri ve Biiyiikdere kibrit fabrikalan, i§le istanbul, i§te Bogazi~i .. .' Giizel lstanbul'u bogazi<;i ile ozgiirce ya~mak varken, insanlar kendilerini "Beton kafeslere" kapatmanm ugra§J i\indeler. Bir yanda devasa biualarda tepeden bakan lstanbul'lu, bir yanda gecekondularda yay1lm1§ istanbul'lu, Umurunda m1? Istanbul; "Bir elinde Dolar, bir elinde Bogaz". Salt istanbul vc Rogazlar i~in degil, Anakent olma siirecindeki tiim kentlerimiz i~in tehlike olan -Ekoloji, kent ve insan kirliliginin, siyaset pazarhhgmm odag1- gecckondula§mad1r. Bu glin Bogazi~i'nin iki yakas111daki vadiler, 10 sene oncesine kadar bo§ olan Platolar -Mantar gibi liireycn- gecckondularla dolmak iizere. Verdigimiz akil almaz bdiinlerimizle yaratm1~1Z, kentin kirlilik ku§ag1 "Gecckondulan". Her ge~en gun "Bogaz11111Z111 stkmasma ka!§ll1, hala aymazhgmmla gecekondtlla§may1 siirdiirmekteyiz. Bu ku§aklarda iki yi.izli.ili.igiimiizti kurumsalla§tHm1§tZ. Kentlerin kirliligine "Kent §6valyesi edas1yla kar~t \1km1§1z, ye~il alanlann yok edili§ine ka!§t ~1kar goziikmii§, fakat kaptHd1grn11Z ye§il alanlarm imara a\1lmas1 i<;in ve imarh alanlardaki arsalanm!Za da 15 kath "imar iznini" ~tkarmak i\in elimizden geleni yapmt§IZ. Biillin bunlan "Siyaset<;ilere" baglamakla hakS1Zhk m1 yap1yorum; yann benim gibi dii§iinen arkada§ siyaset~i olmay1 ba§anp kendine siyaselte yer buldugunda bu sorunlar kar§1smda ne yapacak? Buna gore bir §ey yapmasma gerek kahnayacak, <;iinki.i o siyasetin "kirli" denizinde yer edinip "Murad111a" erinceye dek kentler ve giizellikler de bitmi§ olacak. .. Dolay1s1yla sorunlar da ... iSTANBUL'un 6zgiinli.igiinii bozan ve bozacak "Olgulan" malarsak, yetersiz konut siyasalannm neden oldugu; Kentin 11 iMO ANKARA SUBESi BULTENi 15 Nisan 1995 bogazm1 sikmakta olan "Gecekondu kusaklan" ile Bogaz1 betonlastiran betonarme eek kath yapilann yaratt1g1 "Beton tarlalan" ilk sirayr ahr. ikincisi; Ulasun politlkalanmn rieden oldugu ve keudiui birinci, ikinci Bogsz kopri.isii seklinde gosteren "ii<;iinciisii de tasarlanan" Bogaz kopruleri ile "Bogm beton plakalar seklinde" ortmemizdlr. (~. <;:. - Bogaz Kopriisii I brtiisii - 17.01.1994 Cumhuriyet Gazetesi) O~iinciisii ve en oneinlisi lstanbul'un "Ozgiinliigiinii" yukandaki olgular butunuude tauiameu bozabilecek deprem cekincesinin (rizrkonun) yuksek olusudur, Dii~iiniin; %55 Beionanne olan yapilann %70'i kacak, %2,3'ii ahsap, %41'i y1gma clan dogrusu "Yagma ola1111 ve de yaprlann %50'si gecekondulasuns lstanbul'un deprem cekincestni. .. lstanbul'u bu hale geuren biller c;1k1p: Blnalar yikihr, 1500 yangm crkar, cop daglan patlar, yardun gelmez, telefonlar kilitlenir, salgin hastaliklar baslar dersek "Hayret! nasil bildi?" diye dalga gecerler adamla . . Biraz abarnh olacak ama; Bizier yaratt1g11111z "insani yapay depremlerle" dogal doga depremleri arannayacak bir istanbul olusturmusuz. Deprem kisaca dogal gii<;lerin neden oldugu tirresim ve sarsintilar olarak tauunlanmaktadir. Dogal guclenn yarunda bizlerin, depremin olusumundaki tltresim ve sarsintilara olan katkisun kim yadsiyabllir ki. Eger buradaki olumsuzluk.giderilmezse iSTANBUL dcpremi bunun boylesi olumsuzlugun somut kamti olacaktir. Evet Istanbul; Nufus y1g1Imalan Ile, carpik kent kusaklan ile, c;agda§ kent plansizhklan ile uyumsuz ve stabiliteden yoksun beton y1g1Imalan ile her an krnlmaya ham "YAPAY FAY HATH" gibidir. (28.4.1993 - ~.<;:. Cumhuriyet - lstanbul'da olasi deprem tehlikesi) "Deprem suasinda" yapilmasr gerekenler siralanrrken, §byle bir onerl ile karsrlasinz: "SAGLAM bir kirisin altinda durun, bu pczisyo-nunuzu sarsmu geclnceye dek koruyun". Once saglam bina, sonra kiri§ bulacapz, hem de iSTANBUL'DA. Evet Sayin Ciller "dunyada baska Istanbul yok". Yeni planh yaklasunlanrnzla lstanbul'a el koydujunuzu soyluyorsunuz. lstanbul'a coktan el koymuslar, lstanbul'a "EI koymak"tan eek lstanbul'dan "EI cekmek" gerekmektedir. Hergelen hergelece plantar hazirlauus ... 1960'dan beri OLKEMiZi planliyoruz. Adeta bir yerlere, blrseylere ve birilerine planlar gibi ... (,OZOM ONERlLERl Siirekli yasalar ymeleyerek (Tekrar ederek) yeni el koymalar yaranp zaman yitirecegtmize, koktenci cozumler genrecek yontemler gellstlrmeliylz. brnegin; Ademi Merkeziyetciltk (Yerinden Yonetun - Merkeze bagh olmayis) c;ag1m1Z111 yaratt1g1 kosullarla, ulkemlz kosullannda tekrar yorumlanabilir. Gerd ulkemiz bir baglamda 11 Ademi merkeziyetct yapmm" etkisinde kahmsnr: ii Ozel ldaresi, belediye, koy ve kamu 16 iMO ANKARA SUBESi BULTENi tuzel ki§iligine sahip olmayan muhtarhklar gibi yerel yonetim birimleri Ademi merkeziyetc;i ilkeler etkinligindedir. Hemen hemen tiim kapitalist iilkelerde uygulanan bu yap1, devletin miidahalesinden kendini kurtaramamt§tlf. <;:iinkii iilke yonelimlerinde, belli i§lev, gorev ve yetkiler merkezi hiikiimet~e "Gerektiginde bunlar, tek yanl.J olarak geri almak ko§uluyla" yerel veya bolgesel yonetim birimlerine desantralize (Dag1ttlu) edilir. Bir baglamda ulusal siyasal sistem olan "Federal sistemi" c;agn§tmrsa da, yerinde yonetim Federal sistemle e§anlamh degildir. Bu sisLemde de bizdeki gibi degi§en olc;iilerde yerinden yonetim uygulamalanna rastlanabilmektedir. Yerinden yonetim, Ulusal merkezi hiikiimetin, tek siyasal guc; olmasma kar§1 c;1karken, yerel yonetimlerin merkezden mutlak bag1msIZhgm1 degil, gorece (Kesin degil - Degi~ebilen) ozerkligini savunur. Burada ozii 110ZERKLiK11 olan fakat merkezi ve kendi i<; mi.idahaleleri ile ozerkligini edilgenle§tiren (Pasifle§tiren) yerinden yonetim sisteminin ~ag1mmn ozgiin degi§imine uyarlanmas1 (Adaptasyon) gerekmektedir. Ve boylelikle devletc;ilige kar§I, Liberalizme yakm olan ic;erigi, c;agm degi~irn taleplerine gore revizc edilebilir. Ve burdan merkezi idarenin olu§turdugu yerel yonetim birimleri bag1ms1Z karar verme yetkisi ile gii<; kazanabilir. Yerel baglamdaki devletin miidahaleleri yani beklenmcdik "El Koymalan" onlenebilir. K1sacas1; idari ve ekonomik baglamda yerel yonetim birimleri ve Bolgesel projeler (GAP - OAP vs.) biiliiniinde bir ozerklik anlay1§1 geli§tirilebilir veya bunlan ic;erecek "Bolge Bakanhg111 kurulabilir. (~.<;. Denizcilik Bakanhg1 1111? BO!ge Bakanhg1 m1? 21.8.1993 - CUMHURiYEn Bolge Bakanhklan (11.12.1991 - 10.3.1992 Cumhuriyet) ikinci c;oziim onerisi : Bilindigi gibi "Yasa Enflasyonu" ya~amyor iilkemizde. Her iktidar kendi yasasm1 c;1karmada yan§1yor adeta. Bir sektor bir sanayi dab haline getirmi§iZ yasa c;1karmay1. .. Ba§bakan Tansu <;iller'in bu giinlerde ger~ekle§tirmek istedigi Gecekondu, Arsa Ofisi Devlet ihale, imar ve K1y1 yasalannda degi§iklik yapan yasa tasarm, bilindigi gibi Bakanlar Kurulunda imzaya a~Ilm1§ durumda. Yasa Tasans1; Belediye sm1rlan dt§mda veya miicavir alanlan i~inde olup da uygulama imar plam kapsam1 d1§mda kalan hazine, ii ozel idareleri ve va kif, Vak1f Gene! Miidiirliigii miilkiyetindeki arsa ve araziler ile devletin hiikiim ve tasarrufu altmdaki tescil edilebilecek nitelikte olan ta§mmaz mallar iizerinde 31Arahk1994 tarihinden once yaptlan gecekondular, 1984 y1hnda ~1kanlan gecekondu affl yasasmdan (6.6.1984 - 3016 Degi§.) yararlanabilecek. Burada yasalardaki Med-Cezir yani yasa koyuculann (iktidarlann) yaratt1klan "Gelgit"lere gecekondu yasasmdaki yetki payla~1m1 ile ornek vermek istiyorum; Bilindigi gibi 775 say1h (1966) GECEKON- Nison 1995 DU KANUNU en koklii degi§iklige 6.6.1984 tarihli 3016 sayil: kanunla ugrat1ld1. (Gecekondu affl bu kanun kapsauundadu.) Ve bu ma 7751in uygulanmasr hususundaki gorev ve yetkiler "lmar ve iskan Bakanhginda" idi. Donemin iktidan yerel youetimlerde de iktidar olunca bu yetkiyi belcdiyelere devr eden 247 sayih yasa hukmunde kararnameyi (3.5.1985) yiiriirllige koyarak 275 sayili gecekondu yasasma en onemli mudahalesint yapnus oldu. Ayrn iktidar 1989'da yerel yonetlmlert kaybedince yasalardaki yetki baglammdaki gelgitleri surekli gundemde tuttu Bu tur yakla§1IDlar1111 hemen hemen tum lmar ve Konut politikalannda gerceklestirdt. Bilindigi gibi sayin Tansu Ciller de lmar yetkilerini bu gunlerde salt rnerkeze baglama ugra§I veriyor. iki yiizlii kb§e donucu benzer politikalar 1990 sonrasi da kimligini korudu. Sorunlan cozmede, bir adim gidemeyi§imizin altmda boylesl yaklasnnlann neden oldugu "Uretememe I Oretmeme" ger~egi yatmaktadtr. Nasil uretelim ki; Buynk olaylara kii~iik insanlarla bakma ah§kanhgm1 siirdiirerek, "Deneyimli iilke insanlan dururken" iilkeyi; Cahsma riistiinii ispat edemeims "Prens ve sultanlarla" idare edeceksin, benun halkunl Benim vatandasunl sahiplemneslyte "Kendim i~in bir sey istiyorsam namerdim" arabeski ile ii~ auahtar vaad cdecek, birini bile siparls vermeden tepeye tumarup seyredeceksin. Oretemeyip tabi. Siyasal iktidarlarm onces; ve sonrasinda kullanmak i~in ta§1d1g1m1z farkh iki kisilik buna bir jamatka atasozunu hanrlatn - BIR ~APKANIN ALTINDA iKi YUZ TA~IYAMAZSINIZ - BiZ bal gibi rasiyoruz ve sonunda sumer atasozunu yasryoruz - ONCE YALANI SONRA GER<;:EGi SOYLERSEN - GER<;:EK YALAN OLUR11 Bunu hep yapiyoruz biz ... Tepeye okmca dogruyu soyluyoruz. lktidara gelenler ilk icraatlarmda, once soylediklerini yadsirlar, sonra da: eski iktidarlann yanhslanm degil dogruIan yok etmeye ~ah§ular. Onlarm sadece kendi dogrulan vardir, bu nedenle yanhslara zaman ayiramazlar. Eski yanhslara ekledikleri yeni yauhslarla 110lkeyi ~oziirnsiizliige goturecek" kocaman bir yanls: uretirler ... Bu nretkensizhg', ikili standi yasayan bizler, ayni §eyleri yasatacak bir baskasun iktidara getirmekten de hie blr zaman kacmmamuizdir. Bu nedenledir kl yalan dinleyerek dogrulann yok edildigini sik sik yasanz, Hayret, nerelere gitmtsiz, her ne ise halisane (TemiZ yurekle) iKiNCi <;:OZOM ouerisine gecelun: ikinci \bziim onerisi daha cok Istanbul ve benzeri metropoliten kentleri lcerecek, Ulkemizde Istanbul, Izmir, Ankara gibi buyuksehu konu. uiunu kazauau kenr sayis: "i~ gocler" ncdeui ile her gecen gun artis kaydetmektedir. Bu giin ii~ buyuk kent dahil 15 kentin nufusu 1 milyonun nzerinde. Go~ durdurulmadigi takdirde "Uzmanlara gore" ulke nufusunun yansuun 7 bliyiik kentte toplanacagi savlanmaktadir. Bunun icin ulke bazmda kent planlama ve konut politikalannda yeni bir yakla§11I1 gerekmektedir. Ozellikle imar planlama ve konut sorunlan ozerk kuruluslarca ele ahnmah. Merkezin bilhassa siyasilerin bunlardan ellerini ~ekmeleri gerekir. Bu olgulann ger~ekle§ebilmesi i~in ozerk bir yap1da kummsalhk gerekmektedir. Yani ozerk kurulu§lann, bana gore birincisi; Kent imar kurulu, ikincisi uzun vadede "Planlama Bakanhgmm" veya "Kent Yiiksek Kurulunun" olu§tumlmas1du. Her kentin bir kent imar kurulu olmahd1r. 11 ozel idaresinin yetkisindeki baymdubk ve imar, belediyelerin yetkisindeki imar hizmetleri ile iller Bankasi ve Kadastrol hizmetleri, k1smi olarak bu kurulu§ iistlenmelidir. Kurnlu§ bir baglamda kamu hiZmetlerini gormek, kaynak kullammrnda verimliligi saglamak, kenhn ortak sorunlanm ~ozmek amaoyla yerel yonetim birimleri (ii Oz. id. -Belediyeler ve Muhtarhklar) liler Bankasi, meslek odalarmm (Ozellikle TMMOB) yerel temsilcileri, demokratik kitle orgiitleri, kadastro temsilcilerinden olu§turulmahdu ve boylece merkezin ta§ra orgtitti olan "ii imar Miidiirliigii11 kaldmlarak, i§levi "KENT iMAR KURULUNA" devredilmelidir. Geni§ kattl!mh yetkili ve gii~lii ozerk bir kluulu§ kimligi ile, kentlerin imannm - Merkezi baskidan kurtanhp - yerelle§mesini saglayacaktu. Belirlenen baglamdaki boyle bir kurulu§un en biiytik katkm; Kentlerin imarlannm yap1m yetkisi, yerel yonetimlerden ilgili bakanhga, ilgili bakanhktan, yerel yonetimlere §eklindeki gelgitlerin ortadan kalkmas1 olacaktu. Y11lardu ya§anan yerel ve merkezi idare arasmda slice gelen bu baglamdaki yetki ~eki§mesini bitirecek, ayn1 zamanda kamu yonetimindeki merkeziyet\iligin ve yerel yonetim monar§iZminin birbirlerine kar§1 iistiinliiklerinden dogan sakmcalar ortadan kalkacaktlf. Boylesi yap1lanma \agda§, ozerk ve demokratik bir· kent ya§am1111 gtindeme getirerek, ken tin rantm1 11Birilerine11 degil kente buakacaktu. Kazanan kent ve insam olacaktH. Zaten yerel yonetim birimlerinin amac1 da bu degil midir? J-ler§eyden onemlisi, kent hizmetini olumsuz etkileyen "Partizanhk" kalkacaktu. Milletvekillerimiz ~ok zaman ay1Cd1klan kent ranlmdan kendilerini soyutlay1p rahathkla "meclis merdivenlerinin basamaklanm sayabileceklerdir." ikinci oneri "PLANLAMA BAKANLIGININ" kurulmas1du. Uzun vad~de ger~ekle§ebilecek bir proje. Bu giinkii DPT'nin k1smi yetkilerini alabilir. Arsa Oftsi Gene! Mtidiirliigti, Toplu Konut idaresi (TOKi), yerel yonet1m birimleri, Kamu Ortakbg1 ldaresi (KOi) k1smen baglanarak Bakanl!k gii~lii bir hizmet alanrna donii§ttiriilebilir. Biinyesinde, sivil yerel ve merkezi yap1lann uzla§1sm1 saglayacak kurullar olu§turularak bu yap1lardan ozellikle sivil toplum drgiitlerinden, D. kitle orgiitlerinden, meslek odalarmdan bilhassa TMMOB'den, iMO ANKARA SUBESi BULTENi 17 Nisan 1995 Universite ve bilim kurullanndan ahnacak temsilcilerden olusmus kurullann saglayacag1 kurumsalhk bir baglamda kent yonetimini belirleyecektir. Bu kurullar: yaygm ve e§it hizmet anlayumm da kurumsalhgi olacaknr. Yozlasan kent kimligi ve kOltOriinOn \agda§ olusumunu saglayacak ve kent dokusunu yeniden yaprlandiracak "KENT ENSTITDLERi" acilabilir. Salt fiziksel bagtamda onlem alabilecek "Kent Polisi" yerine; teori ve pratigi clan kiiltiir zengini "KENT UZMANLARI"na yer verilebilir. Betonarme yaprlann %70'nin kacak, nufusun %70'i de gecekonduda yasiyorsa hele insan 24 saatin %90'mrn bu kapah mekanlarda yasayacaksa, herkesin boyle bir kentin sadece planlama, yapilasma uzmanma degil kent sosyologlarma da gereksinimi vardir. Planlama bakanhgi ile Kent Sorunlan merkezrlestirllmu gozukebllir. Aksine; gucun tek elde toplanmasi ile yetkilerln kahc11Ig1 saglamr kanaatindeyim. Ancak kent hizmetlerinin siirekliligi ve §effafhg1 boyle saglanabilir. Bir baska oneri; KENT YUKSEK KURULUNUN OLU~TURULMASIDJR: Yukanda i§ledigim, Kent imar kurulu tuzel ki§iligi ve ozerkliguide, ayn butce, ayn yonetun organlarma sahip, Planlama Bakanltgi semasmda, Merkezi yonetimm hiyerarsik yapisi ve denetiminin (YONETIM Kurulu atama vs. gibi) olmadig), yer yonunden degil, hizmet yonenden bir "YER1NDEN YONET1M" i~eriginde ozerk bir kurum giindeme getirilebilir. Yukanda degindigim sorunlar; Hukuksal, sosyal, ekonomik, psikolojik ve -Herseyden usnm gostenlen- politik boyutu olan olgular biitiiniidiir. Bu sorunlar ~oziim ister. Cozum: farkh crkarsalhklann "El koymalan" ile degil diiriistliiklerin konmasi ile gerceklesebillr. Kirsehir, Kayseri, Bolu ve Diizce'de "DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMI (PROJE URETiMi)" konf eranslan yaptldi ' l iMO Ankara Subesl'nin bu doucm etkinlikler dizisinin bir bolumunu olusturan Mesleki Konferanslardan "Depreme Dayau1kl1 Yapi Tasanun" konulu konferans Ins. Yi.ik. Miih. Nejat Bayulke tarafmdan Kusehir, Kayseri, Bolu ve Diizce temsilciliklerimizde yapildi 18 iMO ANKARA SUBESi BULTENi Kamu ve ozel sektorde cahsan meslekdaslanmizm ilgisini ceken \ah§ma basanyla sunulmustur. yogun Seminer sonrasi temsilciliklerimizin duzenledlklen yemekte meslektaslannuzla sohbet edilmis onlann sorunlan ve gorii§leri dinlenmistir. Nisan 1995 i~YERi ~ALI~MALARIMIZ OZEL SEKTORDE DEVAM EDiYOR 1994 yihnda insaat miihendislerinin sayica yogun oldugu . ~e§itli kamu kuruluslannda ba§lad1g1m1Z cahsmaya, 1995 yilmda orta ve buyuk olcekll miiteahhitlik kuruluslannda devam ediyoruz. Calismamiz sirasmda uyelenmize Oda ~all§malan hakkmda bilgi verilmekte, uye kayit, sube nakil, adres yenileme calismalan yanmda -varsa- Oda uyelik odentileri de tahsil edilmektedir. Ayrn calisma sirasmda iiyemiZin Oda cahsmalan hakkindaki gorusten de ahnarak, Yonetim Kurulumuzca degerlendirmeye tabi tutulmaktadu. Bugune kadar ili§ki kurdugumuz ve calisma yiiriittiigiimiiz sirketlerl soyle malayabiliriZ. ~irket Adi 9 20- STFA 1N~. A.~. 11 21- PRO KON MOH. IN~. ve TIC. LTD. srt 15 22- KLIMA IN~. A.~. 8 23- ESTON IN~. A.~. 5 24- OYAK iN~. A.~. 11 25- SUYAP! MOH. ve MO~. A.~. 40 26- l<;:TA~ lN~. SAN. ve TIC. A.~. 3 27- AGE iN~. ve TiC. LTD. 10 sn 28- ID1L IN~. TIC. A.~. 15 29- TOSTA~ SlNAI TESISLERI A.~. 20 30- SOYAK ~IRKETLER GRUBU 8 31- SUTEK IN~. TIC. A.~. 8 32- AKER iN~. TiC. ve SAN. A.~. 4 30 33- E.M.T. A.~. 18 4 lnsaat Miihendisi Saym 1- TEPE IN~AAT A.~. 40 2 MESA MESKEN SAN. A.~. 19 3- TEMEL SU A.~. 19- ALFA IN~. SAN. ve TIC. A.~. 4- GAMA END. TESiS. iMAL. VE MON. A.~. 20 34- GEMA~ GENEL MOH. ve MlM. A.~. 5 GORI~ IN~. ve MOH. A.~. 14 35· DOLSAR MOH. LTD. srt 17 18 36- <;:ANKIRI iN~. Tic. LTD. Fi. 6 30 37- HES MOH. ve MO~. A.~. 15 21 38- NERU lN~. TIC. LTD. ~I. 3 8 39- NUR lN~. ve SAN. ANONiM ~IRKETI 6 10- BAYINDIR IN~. TURiZM TiC. A.~. 7 40- SU-i~ PROJE 4 11· MNG HOLDtNG 12- EMEK iN~AAT VE i~LETME A.~. 30 41· TEMAT ,q. 15 13 42- AYDINER iN~,\,\T A.~. 9 13- ECE SAN. iN~. A.~. 14- AYSEL iN~AAT 12 43- AKFEN iN~. A.~. 8 11 44- BAYINDIR · YOKSEL IN~. 16 15- NUROL IN~. ve TiC. A.~. 11 45- PET HOLDING 3 6 46- GAMA · GORI~ J. V. 48 56 47- INTES IN~. A.~. 6 23 48- LiMAK iN~. SA\'. ve TiC. LTD. srt 4 METi~ IN~. ve TiC. A.~. 7- YOKSEL PROJE A.~. 8 YOKSEL IN~. A.~. 9- ZAFER iN~. A.~. 6- 16- KUTLUTA~ iN~. veTiC. LTD. sn 17- KISKA iN~. TAAH. l~LERi A.~. 18· CEYLAN iN~. TAAH. iTH. ve IHRA. LTD. sn iMO ANKARA ~UBESi BULTENi 19 Nisan 1995 TA~IYICI OLMAYAN ELEMANLARDA DEPREM HASARLARI VE ~OZUM ONERiLERi munar ve muhendisin musterek ilgi alamnda bulunan bazi detaylann deprem hasarma etkisi belirtilerek bu aynnnlann onemini vurgulamaktu 3. INCELEME 9 Mart 1995 Petsembe giinii Saat : 18.30'da Ta)1y1c1 Olmayan Eiemaniatda Depiem Hasanar: ve <;ozi.im Onerileri" konulu konferans Dr. Hiiseyin Tekel tamfi11da11 ge1rekle)tirildi. Konu)mac1, ko11u)masinda a)ag1daki bilgilere yer vetdi. 1 1. GlRl~ Depreme kars: dayamkh yapilann projelendirilmesinde asil amar, sidderl: depremlerde yapilann gocmesinl onlemektir. Bunu saglamak i~in say1SJZ teorik ve deneysel cahsmalar duzculeuunsur. Yonetuieliklcr, i§levleri geregi daha cok tasiyio elemanlann saglayacaklan kosullan belirtmektedir. Ancak; yapi sadece tasiym elemanlardan ibaret degildir. Yapiyi tamamlayan tasiyic: olmayan elemanlarda mevcuttur. Yap: bir butun olarak ~ah§t1g1 icin, bu unsurlann deprem davrarusi birbirlerinden bag1ms1z degildir. Ancak projelendirme asamasmda bu unsurlann degerlendirilmesi genellikle bag1ms1Z olarak yapilmaktadir. Mimar fonksiyon ve estetigi, muhendis ise guvenlik ve ekonomiyi on planda tutmaktadu. Bu farkli yakla§lffi arasmda, tasryro olmayan elemanlann deprem davramn.veya tasiyici sistemlerin tasiyicr olmayan elemanlar uzermdeki etkisi arka planda kalmaktadir. 2. AMA~ 13 Mart 1992 Erzmcan Depremi sonrasi yapilan gozlemler ve kayuak arasnrmasiyla hazirlanan bu cahsmada, genellikle tasiyio sistemin disindaki yapi elemanlannda meydana gelen veya bu elemanlann sebeb oldugu hasarlar ve nedenleri arasunlnus, ~-oziim onenleri verilmistir. Asrl 'amac, 20 iMO ANKARA ~UBESi BULTENi Depremlerde tasiym olmayan elemanlann detay hatalanmn veya tasryic; sistemlerdeki zafiyetlerden kaynaklanan mimari hasarlar onemlt maddi kayiplara, hatta can kaybma dahi sebeb olabilmektedir. Hizmet ve konut turu yapilarda konuyla ilgili aynntilar a§ag1daki bolumlerde mcelenmisttr. 3.1. KALKAN DUVARLAR Sebep olduklan tahribatlar, onenlen cozum alternatifleri. 3.2. YAP! CEPHELERI Cephelerin duzenlenmesmdeki hatalar, meydana gelen tahribatlar, almmasi gereken onlemler, 3.3. BOLME DUVARLAR Yumusak kat ve burulma etkileri i~in almmasi gerekli olan onlemler, 3.4. <;:ER<;:EVELERiN DI~INDA KALAN BOLME DUVARLAR Hatali uygulamalar, sonuclan, ~ozlim onerilen. 3.5. !SI iZOLASYONLU DUVARLAR Hatah detaylar, meydana gelen tahribatlar, ~ozum onenlen. 3.6. BiNA i~i MALZEMELERiNDE ALINACAK ONLEMLER Neden olduklan kayiplar, ahnmasi gereken onlemler. 3.7. KISA KOLON KiRi~ VE DEKORATiF ELEMANLAR Betonarme kisa kolon ve ktrisler, neden olduklan tahribatlar, almmasi gereken onlemler, 3.8. MERD!VENLER Yanhs sistem secimlen, meydana gelen tahribatlar, ~oziim onenleri. 4. SONU~ a) Depremlerde bir yapi.yrkilmasa dahi tasryici olmayan elemanlannda meydana gelen hasarlar onanm maliyetini arnrmaktadir, Yukarda belirtilen hatalann onlenmesi ve onerilerin uygulanmasi deprem sonrasi hasarlan dolayisiyla onanm maliyetlerini azaltacaknr. b) Deprem bblgelerinde miman ve statik projelerin haznlanmasmda ta§l}'ICI elemanlarla birlikte ta§1oy1 olmayan elemanlannm da deprem davramslanmndikkate almmasi gerekmektedir. Dr. Hiiseyin TEKEL Nisan 1995 AKARSULARDA SERBEST Y0ZEYLi SUALMA VE EROZYON 16 Mart 199 5 Persembe gunu saat: 18. 30 'da "Akarsularda Serbest Yuzeyli Su A Ima ve Erozyon " konulu konferans Gazi Universitesi Muhendislik Mimarlik Fakultesi Ogretim Uyesi Doc. Dr. Tulay OZBEK tarafindan gerceklestirildi. Doc. Dr. Tulay OZBEK konusmastnda gene! olarak asagtdaki bilgileri aktardi. Erozyon, bir havzarnn yuzey topragunn su ve/veya ruzgar ile tasunnasi sureci olarak tanunlamr. %65 i §iddetli ve cok §iddetli, %20 si orta derecede, %14'ii hafif duzeyde erozyon soz konusu olan ulkemizde erozyonun %99'u su erozyonundan kaynaklanmaktadir. 1 1 En buyuk uretun kaynag1 olan topragumzm her y1l 400-500 milycn tonu erozyonla tasmmaktadir, Buda ulkemlz topraklannm 2 yilda yakla§tk 1 mm a§md1g1m gostennektedtr. 1 cm'lik tovragrn iklim ve ana kaya olusumuna gore yaklasrk 1000 yild meydana geldigi dusunulurse, SO yilda olusan toprak tabakasi l yilda kaybolmaktadu Erozyon, liavza ve akarsu erozyon undan olusmaktadir. Akarsu erezyonunu a§ag1daki sekllde tan nnlamak mumkundnr. Bilindigi uzere akursularda suyun surekleme gucn ile tasuian uialzeme, membadaki akarsu kesuninden gelen malzemeden daha IJiiyiik uldugu zauiau akarsuda oyulura, geleu malzeuie, tasman malzemeden buyuk oldugu zamanlar ise y1gtlma sozkonusu olmaktadir. Bu miktarlar e§it oldugu zaman akarsu yatag1 dengededir. Oyuhna ve y1g1lma akarsulardan erozyonu beraberinde genrmektedn. Akarsu erozyonunu akarsu uzerinde almacak bir takim onlemler ilc azaltmak mumkundur. Dolaysiz onlemler olarak adlandirabtlecegtmiz bu yapilar ana hatlari ile iki grupta toplanabilir. 1) Tersip bentleri ile tabau egimi dii§iiriilerek suyun surekleme gucunun azalnlmasi saglamr. Akursu lclerlnde belirli sikhkta ve sekilde yapilan enine yapilar ile denge saglanu. 2) Profel degi§tirmecten, yapilacak taban ve k1y1 kaplamalan suya sualma seklinde yapilacak miidahalenin erozyonu artmcr nitelikte olmamasina hatta azalnci yonde olmasma ozen gostermek boylece erozyonun zararlanru minimuma indirgemek mumkundur. Erozyonu dolayli olarak minimuma indirgemek i~in lse akarsulann iizerinde yapilacak baglama, baraj, sualma yapisi gibi yapilann yerinin tesbitinde erozyon konusuna onem vermek gerekmektedir. Cunku akarsuya disandan yaptlan mudahale su, sediment ve havadan olusan bu ii~lii kansnrun dengesini bozmaktadir. brnegin %50 orarunda sualma durumuncta tum sedimentin aymma yi.ineldigi dii§iiniiliirse bilin\li sualma111n erozyon konusunda ne kadar etkili oldugu kendiligincten ortaya \lkar. Akarsu su, kat1 madde hatla hava i~eren ii~lii bir kart§Illl niteligindedir. Akarsu yatag1 ve ak1m; kar§1hkh bir etkile§im halinde olup, olt1§turduklan karma§tk sistem akarsu adma alu. Bu sistcme oruegin, sualma §eklinde dt§anct~i1 miihahale sisteminin uzun zaman siirecinde olu§turdugu· dengeyi bozacak ve sistemde baz1 ctegi§ikliklere neden olacaktu. Sualma, enerji iiretimi veya ba~ka bir ama\la yap1lan sualma da, kat1 madde ta§11111111 olan akarsularda ii~ tip problem ve ii~ ara§tuma sahas1 ile kar§I kar§1ya kah111r. 1. KabartJCt yap1 (baglama), sualma yap1s1, ~aktl ge\idi ba1ka bir cteyi§le tiim ~evirme yap1s1 kompleksinin, sualma yas1- nana kat1 madde giri§ini minimuma indirgeyecek bi~imde ve §ekilde projelendirilmesi gerekir. 2. Projelendirmede ve ~letmede ahnan tiim i.inlemlere ragmen, sualma aymmma girmesi onlenemeyen kah maddenin iletim kanaltna ula§masmm engellenmcsi i~in ne gibi tedbirler almabilir. ile akarsu yatag1 dengeli hale sokulabilir. Yatak taban ve kiyrlannin dayamkhhguu artuan bu oulemler cercevesinde ~e§itli cins kaplamalar (bitkisel, pere, beton) veya kiy; duvarIan, ta§ dolgu ve anrosman ve mahmuz saytlabilir. 3. Sualma sonucu, kat1 madde yoniinden akarsuyun memba ve mansabmda olu§abilecek degi§iklikler nelerdir ve akarsuyun dengesi olaydan ne §ekilde etkilenmi§tir. Bu tur dolaysiz onlemler dt§mda akarsulardan sualma i§leminde, sualma yeri uygun akarsu konumlan secilerek akar- Ilk iki madde kat1 maddenin, sualma kesiminde yapacag1 zararlar yi.iniinden i.inemlidir. brnegin sualma kanallannm iMO ANKARA SUBESi BULTENi 21 Nison 1995 kisa zauianda sediment ile dohnasi, HES tiirbinlerinin asmmasi gibi. Bugunku kouumuzu sualma ve erozyon adi altmda 3. uiadde olustunnakta olup bu konu akarsu morfolo jisinin kapsamina girmektedir. tadir, 2. Sualma ~leminde akarsulann oyulma bolgeleri, kabartmah sistemler ve snruntn maddesiz sualma tipleri icin soz konusu olmahdir. 3. Oenge konumundaki IL SERBEST YOZEYLi SU ALMA TURLERi a) Yanai Su lama b) Tirol Tipi (Alttan) Sulama c} Karsidan Sulatna IIJ. NiTELIKSEL ARAFIRMA 0 LA NAG I SAGLA Y ACAK BAG INTI VE AKARSU MORFOLOJiSi IV. SUALMADA Q.l S.D BAGINTISININ KONUMLARI l<;iN iROELENMESI Ian i\in herhangi bir ayirun yapmaya gerek kalmadan, sualma isleminde, akarsulann en uygun kesunini olusturmak- FARKLI AKARSU a) Mansap Tarafmm irdelenmesi b) Memba Tarafmdan lrdelenmesi SONU<:LAR 1. Akarsu sakh oyulma bdlgeleri; akarsuyun meuiba ve 111a11sap krsuu birllktc dii~iiuulduguude, siiriiutii maddeli suruntu maddesiz, kabartmah - kabartmasiz sualma durum- kesimler ·oyulma bolgeleri kadar olumlu degillerdir. (:iinkii mevcut denge durumu bozulmak tadir. Ancak problemin bastan bilinmesi, bir takim rejim duzenleylci yapilar ile bu konumdan erozyona neden olmadan sualmayi mumkun hale getirebilir. Bu da model deneyimlerini gerektirir. 4. Akarsulann y1g1lma kesimlerinden sualma durumunda, bu tur sualma akarsuda morfolojik yonden erozyon ile ilgili tum olumsuzluklan beraberinde getirmekte, aynca gelen sedimentin cok buyuk bir bolumu helikoidal akunlarla sualma yapisma girmektedir. Gir~ bolumunde tarnnlan ii\ tiir problem ile kar~ila~t1gun1Z bu konum kesinlikle tercil edilmernelidir. 5. Akarsudan sualmada akarsuyun planinda hafif menderesli ve yataklar tercih edilmeli ve su di§ kurbun son yansmdan ahnuiahdir. 2. etapta dogrusal yataklar, en son tercih ise kollu yataklar olmahdir. OKTEMABi KAYBIMIZ ESTON lnsaat A.~. 'nin Ankara - Eryaman'daki Toplu Konut lnsaatmda Prole Miidiirii iken 29 Ocak 1995 tanhinde aramizdan aynlan Oktem EDIZ 1961 yihnda iTO'den lnsaat Yiiksek Miihendisi olarak mezun oldu. Sirasiyla, OKTEM EDiZ 1937 - 199S Rile Nato Radar lnsaatmda, DSi V. Bdlge Miidiirlliglinde, iskenderun - Batman Petrol Boru Hatti lnsaatmda, T. Odalar Birligi Organize Sanayi Bolgest lns., Atom Kimya A.~., Ankara Sanayi Odasi Ankara Org. San. Bolgesl lns., Alfa lns. A.~.'de ve son olarak da ESTON lnsaat A.~.'de <;e~itli gorevlerde bulundu Herzaman ve heryerde mesai arkadaslan ve i§ ili§kisinde bulundugu herkesce cok sevilen bir ki~iligi olan degerh meslektasnmz ani bir sekilde rahatsizlanarak arauuzdan aynh~1 dolayisiyla, ailesine ve tum mesai arkadaslanna ba§ sagbg1 dileriZ ... 22 iMO ANKARA ~UBESi BULTENi Seni tammak ne g!Jzel Se11i11le falt~mak Dostolmak Arkada~ olmak Payiasma): mutluiuklan Bosver rekmek s1k111t1lara Sent tammak ne giizel YiizOn apaydmlzk Kalbin apaydmlik Sevgine alr~hk, s1caklrg111a Seni tammak ne giizel Kaybetmekse ne aCI Oktem Abi ... ESTON Jn~. A.~. Eryaman Santiyesi Adma ln~. Muh. Okan SARUHAN Nisan 1995 BETONARME KiRi~LERiN ONARIMI VE G-0~LENDiRiLMESi 23Mart1995 Patembe gilnii Saat: 18.30'da "Betonaime Kiri~lerin Cmaruni ve Gu~lendirilmesi" konulu konferans yapzldz. Gazi Univetsitesi Miihendislik Mimarlzk Fakiiltesi Ogretim Uyesi Doc. Dr. Hiisnii Can Konusmasinda a~agzdaki bilgileri atiata; Deprem neticesinde hasara ugram1~ betonarme tasryici elemanlarm onarilmasi ya da guclendlrllmesi cabalari \Ogu zaman gerekli olmaktadir, Son yillarda deprem kusaginda yer alan geli~mi~ iilkeler de bu uygulamalara giderek artan bicunde onem vermektedirler. Betonarme yapilann yatay ta~1y1C1 elemanlan olan kirislerin onanlmasi veya guclendlnlmest icin yaygmca kullanilan, kiri~ kesitinin alt ve iist yuzune boyuna donau ve beton ilavesi ile yeni bir beton katman: olusturulmasi yontemi bu deneysel cahsuiada ele almuusnr. Yeni beton katmanunn eski kirisle kaynasmasuu saglamak amaciyla, yeni beton katmanma yerlestirilen boyuna donatilar 'mevcutlanna Z-~ekilli cubuklar ile baglanmt~tlf. Boylece hem donan arttmlnus, hem de moment kolu biiyiitiilmii~tiir. ilave dcnatilann sagbkl1 kenetlenebilmesi i~in donanlann uclan mesnet blogu i~ine yeterli uzunlukta yerl~tirilmi~tir. Bahsedilen onanm ve guclendtnne yontcml ile ele alman kirisler tekduze, yinelenir ve depremi benzestiren tersinir yukler altmda denenmlslerdir, Deney klnslennm davrans ve dayannnlan onarun sonrasi kesite benzer birdokum (monolitik) klrislenn ayni yukler altmda sergiledikleri davrarus ve dayammlan ile kar§1la~tmlm1§tu. Karsilasnnna kriteri olarak dayanun, suneklik, enerji tuketimi ve rijitlik azalmasi parametreleri goz onune almmistir. Onanlmis ve gii~lendirilmi~ kinsler egilme icin oldukca iyi bir davrarns sergiledikleri ve bu klrislerln egilme kapasitelerinin monolitik kiri~ kapasitesinin yaklasik olarak %90'ina ula~t1g1 gozlenmistlr. iMO ANKARA SUBESi BULTENi 23 Nisan 1995 "Her Pazartesi" EDEBiYAT~ILARKONU~UYOR inci ARAL : Sanki zorla yazan bir yazar... inci Aral'i uzuu sessiz doneuilerden sonra anunsar edebiyatseverler hep. Huzunln bir yiiziin kouusmalan ise gercekten yine huzunl». Aral'a gore yazma eylemi bir savastan baska bir sey degil. Yaz. uraklnesine takilnus bir kagnla odada volta atan yazar iki dusman gibidiI onceleri. Aucak yazma eyleminin bu denli iskence verlsi, sikmtih bir i§ olusu sonralan, yazirun sonuna dogrn coskulu bir bi~im ahyor yazara gore. Ancak inci Aral yazmaktan surekli kacan ve kopuk kopuk bu i§i yapan bir yazar. Bunn kendisi yazmaktan surekli ka~t1g1m vurgulayarak belirtiyor. Bu kim bilir butun yazarlar i~in boyledir. Ancak kendilerini s1k1 disiplin altina sokmus, disiplini seven yazarlar basanh olmuslardrr. Bircok yazann orada burada fazla goruumeuielenmn nedeni sanmz budur. Konsantrasyon Aral': oldukca iizmii§ gorunuyor. c;:iinkii yazar anlatngma gore kendini odaya kilitliyor, ya da bir sayfiye yerinde yalmzhk icmde bir mahkum gibi dolasiyor. Odaya kapamyor. Dusmamyla birlikte elbette. Yani kafasinda yazilacak seylerle. Bunu sevmiyor Aral. c;:tinkii en iyi dostlanni bile kirabillyor boyle anlarda Telefonlarma cikuuyor ve bu da kendisine ayn bir iskence veriyor. Cekilen sikmti bu kez i.kiye katlarnyor. 13iitiin yazarlar ayrn acilar icinde midir? Bu bilinmez. Ancak her sanatsal yaran bir degum sancisr gibi Aral'a gore. Bir ara \ a~cH Keuial Jc si.iylcmi~li: Her rouiauuidau sonra bir yrl bunun rantim yiyerek tek kelime yazmaz ve hayatrnm en mutlu anlanrn yasanms. Aral da i§i bittiginde yeniden hayata donuyor ve "siradan" insan oluyonaus. Bu durumu ise cok seviyormus. 24 iMO ANKARA SUBESi BULTENi Aral bu arada Mara§ katliamuu anlatan "Kuan Resimleri" adh llgin; oykuler kitabrnm belki hi~ okunmauns oldujunu vurguladi Sanatcmm gorevi toplumunu uyannakti Aral bu yapitryla toplumu dinsel bagnazuk ve mezhep cansmalan gibi ~agdt§I ve tehlikeli durumlar icm uyarmisn ancak Gaziosmanpasa olaylanyla bunun gerceklesmemis oldugunu goruyor. Bu Aral'r oldukca uzmus, Orhan Pamuk'la son romam !Jirlikte yaymlanrms ancak elbette reklam ve "sans" lsler! atbasi gittigi i~in Aral oldukca golgede kalnns. Bu nasil asilacak? Aral'a gore bunun yamn artik ortahkta gozukmek ve ben de vamn diyebilmek. Yoksa butun calismalar ve cabalar bosa gidiyor. insanlar iletisim ~agmda baska tamtun olanaklan istiyor. Yazdiginm nitellkJeri ikinci planda kahyor. Metin DEMiRTA~ : Gilneyli bir ozan ... Metin Demirtas 60'h ve 70'li yillann §airi ancak 80 sonrasinda kaybolup gttmemis. Hancer ve Lirik'i hala kitapltklarda ve belleklerde. ~imdilerde ise Antalyah bir ozan ve guneydeki butun sanatsal etkinliklerin, edebiyat toplantilanmn bas munan. Hepsinin altindan Metin Demirtas cikiyor. Odauuzdaki toplanttya ise teorik sorunlardan, siirin sorunlanndan cok kendi §iirlerinin arka plaruni anlatan kii~iik oykule: e§liginde yanmda getirdigi gitarc1 arkada§tyla gitar e§liginde \Ok giizel §iir "resitali" verdi. bzellikle "Bizim de daglammz var Che Guavera" dizesinin bu §airi hala aym co§ku ve enerji i~inde. Bunu gormek ger~ekten sevindirici. Bunu ~ok insanc1l ve samimi olarak yap1yor. Bu da o gece toplarit1da olanlan olduk~a etkiledi sanmm. Ahmet YILDIZ - 'V'e~3.2p Hakediste Prof esyonel Cozum I Hakedi§lerinizin ../' ../' ../' ../' Ke§if Duzenleme Mukayeseli Ke§if Ihzarat Giri§i lhzarat/Imalat Oranlan ../' Ye§il Defter ../' Metraj Defteri A - ~.--...:.J ../' ../' ../' ../' ../' ../' Altznda Ezilmeyin ! Demir Metraji Atasman Defteri Nakliye Miktar Tesbiti Nakliye Tutanaklan Malzeme Fiyat Farklan Hakedi§ Carsaflan Hakedi§ icmali Hakedi§ Arka Kapag1 ~ ../' Birim Fiyatlar ../' Fiyat Analizleri ../' Diger Birim Fiyatlar ../' Seridopri Tammlan 0 Online yardim meni.ileri,300 sayfadan fazla kullarum kilavuzu ile kolay kullarurn. 0 Genis dokum yelpazesi icerisinde, size ait kiyrnetli zarnarun korunmasi icin Fiyat Tutanagi.Nakliye Tutanagi gibi formlann sizin adiruza hazirlanmasi ve Dokumlerin yazicidan almmadan once ekranda gosterilmesi, 0 Grafik Raporlama imkaru; Hakedis raporlan,imalat raporlan, Nakliye raporlan, Kesfe Gore Gerceklesme raporlan. 0 Yazicidan alacagiruz dokurnlerinizde kendi formlanruzi tarurnlama imkaru, lOOO'den farkli yazici secenegi. 0 Diger Birim Fiyatlar (TCK, DSi, MSB, Koy Hizmetleri, iller Bankasi.Dl.H 'a ait Birim Fiyatlar ve Analizleri), Aynca kendinize ait Birim Fiyat-Analiz dosyasi yaratma imkaru. Profesyoneller FA~KI . 1 IR SiN-DE in§. Taahhiit ProKET Bilgi Islem Tic.Ltd.~ti. ve Tic.Ltd.~ti. Necatibey Caddesi 82/7 KIZILAY - ANKARA Telefon : (312) 315 2360 (312) 229 6848 Fax : (312) 315 2360 Iii iN$AAT !UUJIENDiSIJEHi ODASI ANKAHA $UHESi NiSAN '95 ETKiNLiKIJ~lli Iii KONU SUNAN TARiH ve SAAT "Her Pazartesi" EDEBiYATClLAR KONU~UYOR Adnan AZAR 3 Nisan 1995/18.30 KONFERANS ve SLAYT GOSTERi~;tl I "Ya~ayan istinat Yaptlan" Dip!. ing. Onsal SOYGOR 6 Nisan 1995 / 18.30 SEtvUNER I "Proje Duzenleme Esaslan" I KlRSEHiR iMO Ank. ~ubesi 7Nisan 1995I14.00 SEMiNER I "Proje Duzenlene Esaslan" I KAYSERi iMO Ank. ~ubesi 8 Nisan 1995114.00 "Her Pazartesi" EDEBiYATCILAR KONU~UYOR "Oyku Paneli" Ozcan KARABULUT /Feridun AND AC I Mario LEVi I ~ebnem i~iGOZEL I Feyza.HEPCiLiNGiRLER lONisan 1995/18.30 KONFERANS I "Glcballeane ve Meslek Odalsn" Dr. Sedat OZKOL l l Nisan 1995 / I 8.30 KONFERANS i "Kalt Cisimlerde ve Yapilarda ~ok Dalgalan" Yrd. Do9. Dr. Tekin GOLTOP 13 Nisan 1995118.30 SEtvllNER i "Preje Duzenleme Esaslan" I AFYON iMO Ank. ~ubesi 14 Nisan 1995 i 14.30 "Her Pazartesi" EDEBiYATCILAR KONU~UYOR Burhan GONEL 17Nisan 1995I18.30 KONFERANS ve SLAYT GOSTERitvll I "GAP ve Egitim" Do9. Dr. Suleyman PAMPAL 10 Nisan 1995I18.30 SEMiNER I "Proje Duzealeae Esaslan" I Si VAS iMO Ank. ~ubesi 11 Nisan 1995117.00 SENllNER I "Proje Duzenleme Esaslan" I CORUM iMO Ank. ~ubesi 22 Nisan 1995 I 15.00 "Her Pazartesi" EDEBiYATCILAR KONU~UYOR Hidayet KAR AK U~ 14 Nisan 1995 I 18.30 TiYATRO I AST "Jan Dark" (Biletler iMO Ankara Subesi 'nden temin edilebilir.) 17Nisan 1995120.30 SEtvUNER I "Proje DUzenleme Esashn" I BARTIN iMO Ank. ~ubesi 18 Nisan 1995/15.00 Sa tlNER I "Proje Duzenleme Esaslan" /KARABOK iMO Ank. ~ubesi 19Nisan1995/14.00 KONFERANS I "Giimruk Birligi ve Olkemize Etkileri" Asian Ba~er KAFAOGLU 19 Nisan 1995 i 15.00 1 NOT: Ankara'daki etkinliklerimiz Selanik Cad. 17/11 Kmlay -ANKARA adresindeki TEOMAN OZTURKKONFERANS SALONU'nda yapilacakur; Tel: 419 38 81-41892 79 Fax: 417 42 85