futbolda dar (küçük) alan oyunları fizyolojisi ve antrenmana çıkarımlar

Transkript

futbolda dar (küçük) alan oyunları fizyolojisi ve antrenmana çıkarımlar
Futbolda Dar ( Küçük) Alan
Oyunları Fizyolojisi ve Antrenmana
Çıkarımlar
Yusuf Köklü
Pamukkale Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu
5. Antrenman Bilimi Kongresi
2-4 Temmuz 2013 Beytepe/ Ankara
Futbol Oyunun Yapısı
• Sıçramalar
• Yürüyüşler
• Vuruşlar
• Düşük-Orta tempo koşular
• Durmalar
• Topla yapılan hareketler
• İkili mücadeleler
• Dönüşler
• Yön değiştirmeli koşular
• Sprintler
Stølen et al. Sports Med 2005; 35 (6): 501-536
Futbol Oyunun Yapısı
• Elit futbolcular 8.5-13.5 km mesafe
• 4-6 sn’de sonlanan 1000-1400 adet kısa
süreli aktivite
Bangsbo ve ark. Journal of Sports Sciences, 2006; 24(7): 665 -674
Aerobik Dayanıklılık
Kalp Atım Hızı
% KAHMAKS
Oksijen Tüketimi
Atım/ dk
% VO2MAKS
Ortalama
Aralık
Ortalamaa
Aralıka
Ortalama
Aralık
65
40–80
130
80–160
55
20–70
Düşük Şiddetli
Aerobik
Antrenman
80
65–90
160
130–180
70
55–85
Yüksek Şiddetli
Aerobik
Antrenman
90
80–100
180
160–200
85
70–100
Toparlanma
Antrenmanı
Bangsbo J. Physiology of training. In: Science and Soccer. 1996; p:51-64
Aerobik Dayanıklılık
• Helgerud ve ark.
– Dört farklı gruba (Sekiz hafta süre ile haftada üç antrenman)
• Antrenman gruplarını : Düşük şiddetli koşu antrenman grubu
( KAHmaks’ın %70’inde 45 dk koşu);
• Anaerobik eşik koşu antrenman grubu
(KAHmaks’ın % 85’inde 25 dk koşu ) ;
• 15x15 interval grubu ( 15 sn. KAHmaks’ın %90-95’inde koşu
sonrasında 15 sn. aktif dinlenmelerin olduğu toplam 47 tekrar ) ;
• 4x4 dk interval grubu (4 dk. KAHmaks’ın %90-95’inde koşu
sonrasında 3 dk . KAHmaks’ın %70’inde aktif dinlenmelerin olduğu
toplam 4 tekrar)
Helgerud ve ark., Medicine Science in Sports & Exercise. 2007; 39(4):665-671
Aerobik Dayanıklılık
• Yüksek şiddetli aerobik
antrenmanların VO2maks
ve atım hacmi üzerinde
% 5 den daha fazla bir
artışla sonuçlandığını,
• Anaerobik Eşik koşu
antrenmanı grubunda % 5
in altında
• Düşük şiddetli koşu
grubundaysa negatif
yönde sonuçlandığını
belirtmişlerdir
Helgerud ve ark., Medicine Science in Sports & Exercise. 2007; 39(4):665-671
Aerobik Dayanıklılık
• Impellizzeri ve ark.
– İki farklı gruba (Sekiz hafta süre ile
haftada iki antrenman)
• 1. grup: 4x4 dk interval grubu (4 dk. KAHmaks’ın
%90-95’inde koşu sonrasında 3 dk . KAHmaks’ın
% 60-70’inde aktif dinlenmelerin olduğu toplam
4 tekrar)
• 2. grup: Dar Alan oyunu grubu ( 3x3, 4x4 ve 5x5
oyunlar)
Impellizzeri ve ark., International Journal of Sports Med. 2006; 27:483-492
Aerobik Dayanıklılık
Çalışma sonucunda;
İki grup gelişimleri arasında istatistiksel olarak
anlamlı fark bulunmamıştır
63
61,4
61
59,7
60
57,7
57
56
740
SSG grubu
720
60,2
59
58
Koşu grubu
E k b lo m T e s t s ü re s i (s n )
62
V O 2 m a k s (m l . k g . d k -1 )
61,8
55,6
55
54
Koşu grubu
723
SSG grubu
704
700
680
660
640
618
620
629
603
609
600
580
560
53
540
52
Başlangıç
4.Hafta
8.Hafta
Başlangıç
4.Hafta
8.Hafta
Impellizzeri ve ark., International Journal of Sports Med. 2006; 27:483-492
Dar (Küçük) Alan Oyunları
• 15 yaş altı çocuklarda tekniksel ve
taktiksel gelişim
( Pas ve destek, Takım savunması)
• 15 yaş üstü futbolcularda dayanıklılık
kapasitesinin gelişimi için
kullanılabileceği belirtilmektedir.
Dar (Küçük) Alan Oyunları
• Dar alan oyunları:
•
•
•
•
•
•
Pas verme,
Baskı altında top kontrolü,
Çabuk karar verme,
Yön değiştirmeli koşular,
Topla dribling yapma,
Şut atma
gibi maç içerisinde yapılan hareketleri içerir
8
Hill-Haas ve ark. Journal of Sports Sciences. 2009; 27(1):1
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Avantajları
Oyuncuların motivasyonunu geliştirir
Hareket antrenmanı verimini arttırır
Taktiksel farkındalığı arttırır
Tekniksel beceriyi geliştirir
Antrenman zamanını ve fiziksel yükü uygun biçimde kullanmaya
olanak sağlar
Sakatlık riskini azaltır
Little, Journal of Strength and Conditioning, 2009;31(3), 67–74
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Dezavantajları
İş yükünün kontrol edilmesinin zor olması
Optimal antrenman yapısını organize etmenin zor olması
Darbe yaralanma riskinin fazlalığı
Belli bir tekniksel beceri gerektirmesi
Little, Journal of Strength and Conditioning, 2009;31(3), 67–74
Dar (Küçük) alan oyunları sırasında oluşan iş yükleri
KAH
Laktik Asit
AZD
Tanım
0
Dinlenik
1
Çok çok kolay
2
Kolay
3
Ortalama
4
Biraz Zor
5
Zor
6
7
Çok Zor
8
9
10
Maksimal
Dar (Küçük) alan oyunları sırasında oluşan iş yükleri
• Oyuncuların;
– Sabit bir koşu hızında koşmamaları,
– Oyunlar sırasında topun oyun alanı dışına
çıkması,
– Topun olmadığı alanda futbolcunun beklemesi
gibi bazı faktörler futbolcuların KAH’larında
iniş veya çıkışlara sebep olmaktadır.
Dar (Küçük) Alan Oyunları Sırasında Egzersiz Şiddetini
Etkileyen Değişkenler
Oyun Alanı Büyüklüğü
Antrenör Teşviki
Oyuncu Sayısı
Oyuncu Gruplaması
Oyun kuralı değişikliği
Antrenman Rejimi
Kalecili yada kalecisiz
Setler Arası Dinlenme Süresi
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyun Alanı Büyüklüğü;
• Rampinini ve ark. (n=20) Oyun Alanı Büyüklüğünü % 20 arttırarak
OYUN
KÜÇÜK
ORTA
BÜYÜK
3x3
12x20
15x25
18x30
4x4
16x24
20x30
24x36
5x5
20x28
25x35
30x42
6x6
24x32
30x40
36x48
Rampinini ve ark. Journal of Sports Sciences. 2007; 25(6):659-666
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyun Alanı Büyüklüğü;
• Rampinini ve ark. (n=20) Oyun Alanı Büyüklüğünü % 20 arttırarak
Rampinini ve ark. Journal of Sports Sciences. 2007; 25(6):659-666
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyuncu Sayısı;
• Köklü ve ark. (n=16)
Köklü ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. 2011; 25(6):1522-1528
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyun Kuralı Değişikliği;
•
•
•
•
•
•
•
Adam adama savunma
Maksimum 1 dokunuş
Maksimum 2 dokunuş
Maksimum 3 dokunuş
Yarı saha baskılı
Serbest
Ofsayt kuralı ile
Köklü ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. 2011; 25(6):1522-1528
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyun Kuralı Değişikliği;
Ngo ve ark.
Adam Adama Savunma yaparak oyuncuların 3x3
oyun KAH cevaplarında % 4.5 artış
Adam Adama
Serbest
%KAHreserve
80,5±5,8*
75,7±4,7
AZD
7,1±0,7*
6,0±0,9
Ngo ve ark. Journal of Sports Science and Medicine. 2012; 11:109-114
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Antrenman Rejimi;
Devamlı Antrenman (Continious)
Aralıklı Antrenman (İnterval)
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Antrenman Rejimi;
Hill Haas ve ark. (n=16)
• Aralıklı (4 set, 6 dk ve
setler arası 1.5 dk pasif
dinlenme)
• Devamlı (24 dk).
2x2, 4x4 ve 6x6 oyun
Devamlı
Aralıklı
%KAHmaks
87±1*
84±1
Kan Laktat
(mmol.L-¹)
5,5±0,3
4,8±0,3
AZD (20 li)
12,3±,2*
11,6±0,2
13-17.9 km.s-¹(m)
417±13*
444±15
>18km.s-¹(m)
10,9±0,7*
16,9±2,8
Hill Haas ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. 2009; 23:111-115
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Antrenman Rejimi;
Köklü (n=20)
2x2
3x3
4x4
Aralıklı
Devamlı
Aralıklı
Devamlı
Aralıklı
Devamlı
Number of
Bouts
3
-
3
-
3
-
Set Süresi
(dk)
2
6
3
9
4
12
Toplam zaman
(dk)
6
9
12
Oyun Alanı (m
x m)
15 x 20
18 x 24
24 x 36
Köklü. Journal of Human Kinetics. 2012; 31:89-96
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Antrenman Rejimi;
Köklü (n=20)
Köklü. Journal of Human Kinetics. 2012; 31:89-96
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Antrenör Teşviki;
• Rampinini ve ark. (n=20) Oyun Alanı Büyüklüğünü % 20 arttırarak
Rampinini ve ark. Journal of Sports Sciences. 2007; 25(6):659-666
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyuncu Gruplaması;
Köklü ve ark (n=32)
Oyun
Set
Süresi
(dk)
Set
Sayısı
Setler Arası
Dinlenme (dk)
Oyun Alanı
Antrenör Gruplama 4x4
Oyun
4
4
2
24 x 36 m
Teknik Gruplama
4x4 Oyun
4
4
2
24 x 36 m
VO2MAKS Gruplama 4x4
Oyun
4
4
2
24 x 36 m
VO2MAKS*Teknik
Gruplama 4x4 Oyun
4
4
2
24 x 36 m
Köklü ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. 2012; 26(11):3118-3123
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Oyuncu Gruplaması;
Köklü ve ark (n=32)
Antrenör
Teknik
VO2maks
VO2maks* Teknik
88.3±1.7 ¥
88.1±3.5 ¥
90.1 ± 1.8
89.2 ±2.8
Geçen süre > 90 %KAHmaks (s)
525.1 ± 79.9
502.9 ± 65.4†
La- ( mmol.L-1 )
6.41 ± 0.6 †
6.2 ±0.7†
7.0 ± 0.7
6.8 ± 0.6
5.0 ± 0.8†
5.5 ± 1.0†
6.1 ± 1.0
6.1 ± 1.0
66.4 ± 37.9
47.1 ± 31.3
78.5 ± 39.8Ω
74.7 ± 32.7Ω
1999.5 ±
194.7
1950.6 ± 222.8
¥
2060.3 ± 199.6
2039.7 ± 151.7
%KAHmaks
AZD
Toplam Mesafe ( > 18 km.h-1 )
(m)
Toplam Mesafe (m)
Ω Teknik Gruptan istatistiksel farklı, p< 0.05
584.8±133.8
580.2 ± 136.6
¥ VO2maks gruptan istatistiksel farklı, p< 0.05
† VO2maks ve VO2maks* Teknik gruptan istatistiksel farklı, p< 0.05
Köklü ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. 2012; 26(11):3118-3123
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Kalecili yada kalecisiz;
Köklü ve ark (n=16)
Set arası
Dinlenme
(dk)
Set
Süresi
(dk)
Set
Sayısı
2x2
2
4
3x3
3
4
2
20 x 30 m
4x4
4
4
2
25 x 32 m
2
Oyun Alanı
(m x m)
15 x 27 m
Köklü ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. Baskıda
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Kalecili yada kalecsiz;
Köklü ve ark (n=16)
Kalecili
2x2
3x3
4x4
Kalecisiz
%KAH
86.0±2.8*
88.0±2.9
La- ( mmol.L-1 )
7.4±1.9*
8.4±2.2
AZD (CR-10)
6.0±2.0*
7.3±1.4
%KAH
86.9±2.8*
89.1±2.6
La- ( mmol.L-1 )
6.5±1.9*
7.3±2.2
AZD (CR-10)
4.6±0.8*
6.5±1.4
%KAH
88.7±2.5*
90.1±2.7
La- ( mmol.L-1 )
6.1±1.3*
6.9±1.5
AZD (CR-10)
5.1±1.8
5.7±1.6
Köklü ve ark. Journal Strength and Conditioning Research. Baskıda
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Setler Arası Dinlenme Süresi;
Köklü ve ark (n=16) 3x3 oyun dört farklı dinlenme süresi
1 dk
Dinlenmeli
2 dk
Dinlenmeli
3 dk
Dinlenmeli
4 dk
Dinlenmeli
%KAHmaks
91.4±2.3
90.0±2.9
89.2±2.6*
88.6±3.7*
%HRreserve
87.7±3.1
85.7±4.3
84.5±3.9*
83.6±5.5*
La- ( mmol.L-1 )
6.9±2.2
6.1±1.7
6.1±1.8
5.9±1.3
AZD (CR-10)
6.1±1.1
5.9±1.1
5.5±0.9
5.0±1.0
* 1 dk. Dinlenmeden istatistiksel olarak farklı, p< 0.05
Köklü ve ark. Değerlendirme aşamasında
Dar (Küçük) Alan Oyunları
Kalecili yada kalecsiz;
Köklü ve ark (n=16)
1 dk
Dinlenmeli
2 dk
Dinlenmeli
3 dk
Dinlenmeli
4 dk
Dinlenmeli
79.0±15.4 Ω
81.6±12.8 Ω
97.8±12.2
91.4±9.2
Toplam Pas
50.8±13.3
59.3±12.3
60.2±12.8
67.5±11.2*
Başarılı Pas
35.3±10.4
44.2±12.0
50.2± 10.7*
56.0± 11.1*
İkili Mücadele
22.4± 7.8
24.9±9.3
31.1±7.1*
29.0±7.1
16.4±5.1
20.1±3.4 Ω
25.5±3.6*
24.9±3.6 *
Topla Buluşma sayısı
Alınan pas
* 1 dk. Dinlenmeden istatistiksel olarak faklı, p< 0.05
Ω 3 dk dinlenmeden istatistiksel olarak, p< 0.05
Köklü ve ark. Değerlendirme Aşamasında
Dar (Küçük) Alan Oyunları İçin Antrenman Yükleri
Uygun Küçük
Alan Oyunu
Uygun Antrenman Yükü
Şiddet
Antrenman
Tipi
%KAH
Süre
Laktat
(mmol/L)
Toplam
İş(dk)
Tekrar
Süresi
Tekrar
Sayısı
Dinlenme
Süresi
Oyun
5x5
Anaerobik
Eşik
80-90
3-6
30-60
30-60
1-8
< 1 dk
6x6
7x7
8x8
VO2MAKS
Anaerobik
90-95
>85
6-12
>10
12-35
3-6
4-8
0.5- 1
dinlenme
oran
4-16
20sn den
3 dk
kadar
2-4
sette
4-8
1-4
dinlenme
oranı
3x3
4x4
2x2
3x3 baskılı
Little, Journal of Strength and Conditioning, 2009;31(3), 67–74
Dar (Küçük) Alan Oyunları İçin Kullanılan
Oyun Alanları
Oyun
Küçük
Orta
Geniş
3x3
12x20 m
15x25 m
18x30 m
4x4
16x24 m
20x30 m
24x36 m
5x5
20x28 m
25x35 m
30x42 m
6x6
24x32 m
30x40 m
36x48 m
1x1 baskılı
5x10 m
10x15 m
15x20 m
2x2 baskılı
10x15 m
15x20 m
20x25 m
3x3 baskılı
15x20 m
20x25 m
25x30 m
4x4 baskılı
20x25 m
25x30 m
30x35 m
5x5 baskılı
25x30 m
30x35 m
35x40 m
Little, Journal of Strength and Conditioning, 2009;31(3), 67–74
Dar (Küçük) Alan Oyunlarının Organizasyonu
• Antrenmanlar planlanırken takımdaki
toplam oyuncu sayısının bilinmesi, ne tarz
bir antrenman drili kullanacağınızı
belirlemenize yardımcı olacaktır.
• Örneğin takımınız 16 kişiden oluşuyorsa
seçebileceğiniz diriller 8x8, 4x4, 2x2 yada
1x1 olacaktır.
Dar (Küçük) Alan Oyunlarının Organizasyonu
• Oyunların kalecili yada kalecisiz oynanması
da kullanacağınız drili belirlemenize
yardımcı olacaktır.
• Baskılı oynatmak istediğiniz oyunları
kalecisiz minyatür kaleler kullanılarak
oynatılabilir.
Dar (Küçük) Alan Oyunlarının Organizasyonu
Little, Journal of Strength and Conditioning, 2009;31(3), 67–74
SONUÇ
?
Dinlediğiniz için teşekkürler
[email protected]

Benzer belgeler