ISTANBUL - FORUM BOŠNJAKA/MUSLIMANA CRNE GORE

Transkript

Glasilo o
duhovnom,
kulturološkom,
nacionalnom
identitetu
i položaju
Bošnjaka/
Muslimana
u Crnoj Gori
Decembar, 2011. godine
broj 20 izdanje,www.forumbosnjaka.com
Specijalno
Decembar 2009.
ISSN 1800-7724
Specijalno izdanje
I K
ZZBBOORRNNI K
izlaganja
sa Okruglog
o crnogorsko
- turskom
kulturološkom i
TREĆIH
CRNOGORSKO
– stola
TURSKIH
SUSRETA
PRIJATELJSTVA
ukupno civilizacijskom prožimanju (Podgorica, 16. maja 2009. godine)
B
Ü
L
T
E
N
İ
BÜLTENI
Üçüncü Karadağ - Türkiye Dostluk Derneği Toplantısı
Karadağ – Türkiye Külturel ve Medeniyet Toplam Geçirgenliği Üzerinde
Yuvarlak Masanın Sunumları (Podgorica, 16 Mayıs 2009 yılında)
Hotel “Grand” - Cetinje; Riječ dobrodošlice domaćina
Trećih susreta prijateljstva Rifata Rastodera. Na slici još i:
Sadula Sipchanioglu, Milo Janković, Jusuf Kalamperović,
Dr.Akan Suver, Cengiz Guldamlasi
Milo Janković, Rifat Rastoder, Jusuf Kalamperović,
Nigar Sargan, Dr Akkan Suver, Cengiz Guldamlasi, Cafer
Okray, Akim Kazanciogllu, Samil Ajrim, Salih Akgjul prilikom
dobrodošlice na Cetinju
Članovi grupe prijateljstva Skupštine Crne Gore sa predsjednikom Privredne komore Izmira Ekremom Demirtasom, Nj.E.
ambasadorkom R. Turske u Crnog Gori Eminom B. Kešoglu,
Metinom Durakom, privrednikom iz Izmira, tokom njihove posjete Skupštini CG, Aprila 2011. godine.
Akin Kazancioglu ispred zgrade bivšeg Turskog poslanstva
na Cetinju
Panorama Starog Bara
Akin Kazancioglu, Salih Akgjul, Husein Tuzović, Sadula
Sipchanioglu, Husein Payzin, Mirsad Rastoder
REVIJA FORUM
ZBORNIK
TREĆIH CRNOGORSKO – TURSKIH SUSRETA PRIJATELJSTVA
(Podgorica - Cetinje, 07-10. Jula, 2011.)
BÜLTENI
(Podgorica - Cetinje, 7-10. Temmuz, 2011.)
Podgorica, Decembra 2011. godine
Podgorica, Aralık 2011. yılında
IZDAVAČ
Forum Bošnjaka/Muslimana Crne Gore
Adresa: Podgorica, Ul. Avnoja-32;
[email protected]
[email protected]
www.forumbosnjaka.com
***
Predsjednik Savjeta:
Husein - Ceno Tuzović
Predsjednik Upravnog odbora:
Mirsad Rastoder
Urednici:
Melita Rastoder i Safet Korać
Prevod na Turski jezik:
Melita Rastoder
***
Grafička priprema
Emil Šabotić - www.formatcg.com
Štampa: 3M Makarije, Podgorica
Treći crnogorsko-turski susreti prijateljstva
Üçüncü Karadağ-Türkiye Dostluk Derneği Toplantısı
Forum
SADRŽAJ
Riječ priređivača.............................................................................. 5
Başyazarinin sözü
Turska poželjan partner................................................................. 7
Ivan Saveljić, potpredsjednik Privredne komore Crne Gore
Türkiye çekici bir ortaktır
Ivan Saveljiç, Karadağ Ticaret Odası Başkan Yardımcısı
Živi most među državama.........................................................11
Emine Birgen Kešolu, ambasadorka Republike Turske u Crnoj Gori
Ülkeler Arası Canlı Köprü
Emine Birgen Keşoğlu, Karadağ Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi
Recept za otklanjanje nasljeđa predrasuda..................13
Rifat Rastoder, potpredsjednik Skupštine Crne Gore i
predsjednik Društva crnogorsko – turskog prijateljstva
Ön Yargıları Giderme Tarifi
Rifat Rastoder, Karadağ Parlamentosu Başkan Yardımcısı
ve Karadağ-Türk Dostluğu Derneği Başkanı
Katalog učesnika poslovnog foruma Crna Gora - Turska
Karadağ-Türkiye İş Forumu Katılımcılar Kataloğu
Učesnici iz Crne Gore.............................................................................18
Katılımcı Karadağ Firmaları
Učesnici iz Turske...................................................................................44
Katılımcı Türkiye Firmaları
Crna Gora...........................................................................................56
Osnovne informacije
Karadağ
Temel bilgiler
Lična karta Foruma
Bošnjaka / Muslimana Crne Gore...................................... 67
Karadağ Boşnakları / Müslümanları Forumu
Lična karta Turske agencija za međunarodnu........... 69
saradnju i razvoj (TIKA)
Lična karta Društva crnogorsko-turskog prijateljstva........71
Karadağ – Türkiye Dostluk Derneği
3
orsko-turskog
g
o
n
r
c
prij
i
t
e
su r etinje, 7-10. JUL, 2011. ate
Treć
is
va
ljst
C
DRUŠTVO
ra d
inje
, 7-1 0. Te m m uz,
a ğ-Tü
.
1
1
20
r k i y e D o s tl u k D
pla
ncü
Ka
Cet
i To
Üçü
n tı s ı
PRIJATELJSTVA
ğ
e
n
er
Forum
Riječ priređivača
Başyazarinin sözü
Polazeći od činjenice da su nedovoljno
međusobno poznavanje najčešći uzrok nesporazuma kako među ljudima i narodima, tako i
državama, te da je dobro međusobno poznavanje
preduslov svakoj dobroj saradnji, i pogotovu da je
preduslov za otklanjanje kojekakvih naslijeđenih
predrasuda a sa ciljem uspostavljanja što svestranijih i što sadržajnijih odnosa Crne Gore i Turske,
Društvo crnogorsko-turskog prijateljstva i Forum
Bošnjaka Crne Gore u saradnji sa Privrednom komorom Crne Gore i Kancelarijom Turske agencije za
međunarodnu saradnju i razvoj(TIKA)organizovali
su, od 07 do 10 jula 2011. godine, treće Susrete
crnogorsko-turskog prijateljstva. Susreti su održani
na Cetinju i Podgorici.
Pokrovitelj skupa je bila NJ. EX. Emine Birgen
Kešolu, ambasadorka Republike Turske, dok je glavni sponzor bila Kancelarija TIKA-e u Crnoj Gori.
U ovim susretima je, inače, učestvovalo
više desetina biznismena i članova društava prijateljstva iz Crne Gore i Turske.
U središtu pažnje bile
su mogućnosti
međusobne privredne saradnje. Na ovu temu je u
Privrednoj komori Crne Gore održana i posebna
panel – rasprava.
U uvodnom dijelu panel-rasprave u Privrednoj komori Crne Gore govorili su: Ivan Saveljić,
potpredsjednk Privredne komore Crne Gore; Nj.
Ex Emine Birgen Kešolu, ambasadorka Republike
Turske u Crnoj Gori; Rifat Rastoder, potpredsjednik
Skupštine Crne Gore i predsjednik Društva crnogorsko-turskog prijateljstva; Andrija Lompar, ministar
saobraćaja, pomorstva i telekomunikacija u Vladi
Crne Gore; Tunđaj Čakmak, koordinator kancelarije Turske agencije za međunarodnu saradnju i
razvoj; Stevan Karadaglić, direkor Sektora za analize i istraživanja; Akin Kazanćolu, potpredsjednik
Privredne komore Izmira.
Za goste iz Turske, koji su bili smješteni u Hotelu „Grand“ na Cetinju, organizovana je i posjeta
jednom broju turističkih, kulturnih i istorijskih znamenitosti Crne Gore.
Susreti su završeni, takođe na Cetinju,
zajedničkim koktelom učesnika susreta i predstavnika Cetinja, Vlade i Skupštine Crne Gore.
Yetersiz birbirlerini tanımak ve yetersiz bilgilere sahip olmak hem insanlar ve halklar, hem
de ülkeler arasında yaratan anlaşmazlığın en
hüküm nedenidir. Üstelik iyi bir işbirliği için birbirlerini karşılıklı tanımak ve özellikle çeşitli kalıtımla
geçmiş ön yargıları gidermek ön şarttir. Bu gerçekleri göz önünde tutarak Karadağ ve Türkiye
arasında daha çok yönlü ve daha manalı ilişkileri
güclendirmesine katkıda bulunmak amaciyla 7-10
Temmuz 2011 tarihleri arasında Üçüncü Karadağ
– Türk Dostluk Derneği Toplantısı Cetinye’de ve
Podgoritsa’da Karadağ Ticaret Odası ve Türk
İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA)
Karadağ Ofisi’nin işbirliğiyle Karadağ – Türkiye
Dostluk Derneği ve Karadağ Boşnakları Forumu
tarafından düzenlenmiştir.
Ekselans Emine Birgen Keşoğlu, Türkiye Cumhuriyeti Karadağ Büyükelçisi desteğiyle
ve ana sponsor olan TİKA’nin sayesinde toplantı
gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca bu toplantılarda Karadağ ve
Türkiye’den birçok iş adamları ve Karadağ – Türk
dostluk derneklerinin üyeleri katılmıştır.
Toplantıda en çok vurgulanan konu iki ülke
arasındaki ekonomik işbirliği olanakları olmuştur.
Karadağ Ticaret Odası’nın ev sahipliğinde bu
konuyla ilgili özel bir panel gerçekleştirilmiştir.
Karadağ Ticaret Odası’ndaki toplantı
başlangıcında sunum yapanlar arasında bunlardır:
İvan Savelyiç, Karadağ Ticaret Odası Başkan
Yardımcısı, Ekselans Emine Birgen Keşoğlu, T.C.
Karadağ Büyükelçisi, Rifat Rastoder, Karadağ
Meclis Başkan Yardımcısı ve Karadağ-Türk Dostluk Derneği Başkanı, Andriya Lompar, Karadağ
Ulaştırma, Denizcilik ve Telekomünikasyon Bakanı,
Tuncay Çakmak, TİKA Karadağ Ofisi koordinatörü,
Stevan Karadagliç, Analiz ve Araştırma Sektörü
başkanı ve Akin Kazançoğlu, İzmir Ticaret Odası
Başkan Yardımcısı.
Türkiye’den gelen misafirler Cetinye’deki
Grand Oteli’nde kalıp Karadağ turistik, kultürel ve tarihi yerleri ziyaret etmişlerdir. Toplantının katılımcıları
ve Cetinye Belediyesi, Karadağ Hukkümeti ve Meclisi
temsilcilerı için düzenlediği Cetinye’de düzenlenen
veda kokteyli ile toplantı bitmiştir.
5
Učesnici Trećih susreta crnogorsko-turskog prijateljstva ispred hotela Grand na Cetinju
Akin Kazancioglu i Huseyin Payzin sa predsjednikom Privredne
komore Crne Gore Velimirom Mijuškovićem
Predsjedavajuci sto - sa skupa u Privrednoj komori
Dr Akkan Suver, počasni Konzul Crne Gore u Turskoj, Muzafer
Gunes, predsjednik Federacije udruženja iz Izmira, Kamil Sindir,
predsjednik opštine Bornova, Kemal Baysak, počasni konzul
BiH u Turskoj, Senay Bicer, predsjednica udruženja u Izmiru
Turska
poželjan partner
Ivan Saveljić
potpredsjednik Privredne komore Crne Gore
Forum
Türkiye çekici
bir ortaktır
Ivan Saveljiç
Karadağ Ticaret Odası Başkan Yardımcısı
Poštovani potredsjedniče Skupštine Crne Gore,
gospodine Rastoder,
Poštovani ministre, gospodine Lompar,
Vaša ekselencijo gospođo Kešoglu,
Uvaženi privredinci, dame i gospodo,
Dragi prijatelji,
Sayın Karadağ Meclis Başkan Yardımcısı,
bay Rastoder,
Sayın bakan, bay Lompar, Poštovani ministre,
Sayın Ekselans Emine Keşoğlu Hanım,
Sayın işadamları, bayanlar ve baylar,
Değerli dostlarımız,
U ime Privredne komore Crne Gore želim
Vam dobrodošlicu na poslovni forum privrednika
Turske i Crne Gore.
Crna Gora ima vrlo dobre odnose sa Turskom
i na političkom i na privrednom planu. Bezvizni
režim uspostavljen između naših zemalja i potpisan Sporazum o slobodnoj trgovini koji su ratifikovali Parlamenti obije države, očigledan su dokaz ovakve tvrdnje.
Sporazum o ekonomskoj saradnji i Sporazum
o prevozu putnika i tereta u međunarodnom drumskom saobraćaju dodatno doprinosi snaženju
ekonomskih odnosa naših zemalja.
Privredna komora Crne Gore kroz sistem
komorske mreže Evrope i regiona intenzivno
sarađuje sa Unijom komora Turske. Zajedno smo
pokrenuli niz inicijativa u snaženju regionalnih integracija, kao i pozicioniranju regiona ka evropskim integracijama.
Mi smo imali prilika da se tokom ovih godina
sretnemo sa više privrednih delegacija Turske i
svjesni smo vašeg dobro organizovanog, povezanog
i institucionalno podržanog ekonomskog nastupa.
Današnji broj privrednika iz različitih sektora kao i
respektabilnost kompanija ide u prilog toj činjenici.
Osnovna ideja kojom smo se rukovodili u pripremi
današnjeg skupa je da jasno i nedvosmisleno na-
Karadağ Ticaret Odası’nın adına Türk ve
Karadağ işadamları toplantısına hoş geldiniz
diyorum.
Karadağ-Türkiye arasındaki siyasal ve
ekonomik alanlarda olan ilişkiler oldukça iyidir.
Ülkelerimizin arasında elde edilen vizesiz rejim ve
iki meclis tarafından onaylanan Serbest Ticaret
Anlaşması bu sözümün açık bir kanıdıdır.
Ekonomik İşbirliği Anlaşması ve Uluslararası Karayolu Yolcu ve Kargo Taşımacılığı Anlaşması ülkelerimizin arasındaki ekonomik ilişkileri
güçlendirilmesine katkıda bulunmaktadır.
Avrupa ve Bölge Ticaret Odaları Ağı vasıtasıyla Karadağ Ticaret Odası Türkiye Odalar Birliği
ile yoğun işbirliğinde bulunmaktadır. Bölgesel entegrasyonu güçlendirmesine ve özellikle Avrupa
entegrasyonuna dönük bölgenin konumlandırılması için birlikte birçok inisiyatif ele aldık.
Son yıllarda birçok Türk ekonomik heyetlerle temasa geçme fırsatı sağlarken sizin derli
toplu, birleşmiş ve kurumsal ekonomik performansınıza tanık olmaktayız. Bugünkü çeşitli sektörlerden işadamları ve şirketlerin saygınlığı bahsettiğim gerçeğe katkıda bulunmaktadır.
Bugünkü toplantıyı düzenleme süresi boyunca ana fikrimiz bölgesel konulara, ortak kalkınma politikasına, ekonomik bakımdan karşılık-
7
Forum
glasimo zajedničku viziju pristupa regionalnim pitanjima, zajedničkoj razvojnoj politici, ekonomskoj
međuzavisnosti, afirmaciji bogate multikulturalne
društvene srukture regiona, kako bi se ostalo na
prioritetnom strateškom cilju kojem teže obije zemlje – dostizanja punopravnog članstva u EU.
Razvoj kroz saradnju i privredno povezivanje
nije spontan proces već konzistentna strategija
koja se sastoji iz mnoštva malih koraka, upornog
rada na prepoznavanju i realizaciji zajedničkog interesa, zaključenih ugovora, gestova koji služe za
primjer.
Ovakvi skupovi su prilika da se potvrdi takva
orjentacija i premjeri kvalitet ekonomskih odnosa
dvije zemlje, kao i postave standardi za buduća
okupljanja. Suštinsko razumijevanje proisteklo
iz dugog istorijskog pamćenja daje specifičnu
težinu uzajamnim odnosima i otvara potencijale
za podizanje konkurentnosti cijelog regiona na
širem evropskom prostoru.
Privrednici su pozvani da preuzmu inicijativu
i daju ton ovom procesu. Naša zemlja konačno
odredište i postojani model za kvalitetno preoblikovanje svog ekonomskog sistema vidi u EU, kao
i Turska, i na tom putu dostizanja ustanovljenih
kriterija koji nije ni brz ni lak obije zemlje očekuje
mnogo rada.
Strateško ekonomsko partnerstvo sa Turskom nije alternativa članstvu u EU već je u punoj komplementarnosti sa njim. Privrednici uvode
novu logiku, novo ponašanje, evropski korpus vrijednosti koji ne razumije jezik stereotipnih predstava iz prošlosti. Turska se sve češće označava
liderom u regionu, ekonomskom snagom zemlje, brzim razvojem i dinamičnom regionalnom
politikom potkrijepila je takav naziv konkretnim
djelovanjem. Samo takvo liderstvo se poštuje i
priznaje.
Imajući u vidu naše dugoročne interese,
treba saslušati šta imaju da ponude predstavnici
privrede zemlje koja je most orijenta i zapada, kao
i šta mi možemo da ponudimo njima.
Veliki dio svojih napora Turska ulaže u razvoj balkanskog prostora o čemu svjedoče sve
učestalije uzajamne posjete visokih zvaničnika
i porast investicija ka zemljama šireg regiona
8
lı bağlılığa ve bölgenin zengin çok kültürlü toplumsal
yapısının doğrulamasına yaklaşımı ortak vizyonumuzu
olarak açık ve net bir biçimde vurgulanmaktır. İki ülkenin ulaşmak istediği öncelik stratejik hedefinde kalmak, yani tam Avrupa Birliği üyeliğine kabul edilmek
bu vizyonumuzun amacıdır.
Ortaklik ve ekonomik bağlantıları kurmak
kendi kendine oluşan bir süreç değil; birçok küçük
adımlardan, ortak kazanç ve anlaşmaların tanıtılması
ve gerçekleştirmesine yönetilen ısrarlı emeklerden ve
iyi örnek veren hareketlerden oluşan tutarlı stratejidir.
Böyle bir yönelimi teyit etmek, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin kalitesini değerlendirmek ve
gelecek toplantılarda standartları koymak için bunun
gibi toplantılar iyi bir fırsattır. Uzun tarih belleğinden
kaynaklanan esaslı anlayış karşılıklı ilişkilere özel değerini vermekte ve geniş Avrupa’daki alanda bütün
bölgenin rekabet edebirliğin arttırılması için imkanlar
açmaktadır.
İnisiyatifi ele almaya ve bu süreçe nitelik vermeye işadamlar davet edilmiştir. Türkiye gibi, ülkemiz
son varış yeri ve ekonomik sistemimize yeniden biçim
vermek için istikrarlı model olarak Avrupa Birliği’nde
görmektedir. Bu saptanmış kriterleri tamamlama ne
hızlı ne kolay yolunda her iki ülkeden çok çaba göstermesini beklenmektedir.
Türkiye ile stratejik ekonomik ortaklık Avrupa Birliği’ne üyeliğine alternatif değil, AB’e üyeliğine
tamlamadır. İşadamları yeni bir mantık, yeni bir davranış
ve geçmişteki stereotip performanslarının dilini anlamayan Avrupalı değerleri ortaya çıkarmaktadır. Bölgesel
lider diye adlandırılan Türkiye ülkesinin ekonomik gücu,
hızlı gelişmesi ve dinamik siyaseti vasıtası ile o unvanı
somut hareketleri ile kanıtlamıştır. Sadece böyle bir
liderliğe saygı gösterilir ve değer verilir.
Uzun vadeli menfaatlerimizi göz ününde tutarak, doğu ve batı arasında bir köprü olan ülkenin ekonomik temsilcilerinin sunumları dinlenmelidir. Aynı zamanda bizim onlara ne sunabileceğimizi dinlenmelidir.
Türkiye
emeklerinin
büyük
kısmını
Balkanlar’ın gelişmesine yatırmaktadır. Devlet
adamlarının daha sık karşılıklı ziyaretleri ve bütün bölgedeki ülkelerine, Karadağ dahil, yatırım artışı buna
en iyi kanıttır.
Türk şirketler ticaret, turizm, inşaat, altyapı,
zirat ve enerjetik sektörlerine yatırım yapmıştır. Aynı
uključujući Crnu Goru. Turske kompanije su investirale u oblasti trgovine, turizma, građevinarstva,
infrastrukture, poljoprivrede, energetike. Istovremeno naše su uspjele da se plasiraju ili traže
svoje mjesto na velikom turskom tržištu koje bi
moglo da absorbuje daleko širi obim crnogorskih
proizvoda.
Kompanije iz oblasti energetike i poljoprivrede bi svoje strateške planove mogle da
realizuju upravo preko narastajućeg potencijala turskog tržišta. Turska privreda je u regionu
,,domaći igrač” i sigurno bolje od većine drugih
poznaje kvalitet naših resursa i cjelovitu mapu investicionih šansi u Crnoj Gori. Činjenica da EU i
SAD u Turskoj prepoznaju geopolitičkog stožera s
centralnom ulogom u stabilizaciji i ekonomskom
povezivanju regiona daje joj dodatni kredibilitet i
značaj.
Turska predstavlja poželjnog ekonomskog
partnera, a na nama koji artikulišemo interese
privrede je da pokažemo kreativnost u poslovnoj
saradnji i konkurentnim projektima adekvatno ispratimo kompatibilnost naših privreda.
U to ime, želim Vam svima uspješan nastavak zajedničke saradnje, uz uvjeravanje da ćete
na tom poduhvatu imati podršku Privredne komore Crne Gore.
Nj. E. Emina Kesoglu, Ivan Saveljić
Forum
zamanda bizim şirketlerimiz Türk piyasasına yatırmaya
başarlardı ve ya Karadağlı ürünlerin büyük kapsamını
iyi karşılanabilecek büyük Türk piyasasında kendi yerini
bulmaya çalışmaktalardır.
Türk piyasasının artan potansiyalleri vasıtası
ile enerjetik ve ziraat sektörlerindeki şirketlerin stratejik planlarını gerçekleştirilebilirdir.
Türkiye ekonomisi bu bölgede ‘yerli oyuncu’
olup kaynaklarımızın kalıtesini ve Karadağ’daki yatırım
imkanları haritasini diğerlerden daha iyi tanımaktadır.
AB ve ABD tarafından jeopolitik mihvar olarak
tanımlanmış Türkiye istikrarda ve bölgesel ekonomik
ilişkiler kurmasında merkezi rolu taşıdığı için onun
güvenilirliğinı ve önemini daha da güçlendirilmektedir.
Türkiye çekici bir ekonomik ortak olarak gösterilir. Ekonomi çıkarları ifade edebilen kişiler olarak bizim
görevimiz iş birliğinde yaratıcılık göstermek ve rekabet
projelerinde ticaretlerimizin uyumluğunu kifayetli bir şekilde değerlendirmektir.
Bunun adına, işbirliğimizin başarılı devam etmesini diliyorum. Karadağ Ticaret Odası’nın bu teşebbüsü
destekleyeceğini vurgulamak isterim ve başarılı el
birliğinizin devamını dilerim.
9
Učesnici poslovnog foruma u Privrednoj komori
Sa otvaranja poslovnog foruma u Privrednoj komori
Forum
Živi most
među državama
Emine Birgen Kešolu
ambasadorka Republike Turske u Crnoj Gori
Uvaženi gosti,
Dobrodošli na okrugli sto, u organizaciji
Društva Crnogorsko Turskog Prijateljstva i na
susrete koji već postaju tradicija.
Odnosi između Crne Gore i Turske su
prijateljski.
Dvije zemlje su vijekovima zajedno živjele
i dijelile zajedničku prošlost. Tokom istorijskog
procesa one su se međusobno uvažavale, a u
godinama nakon dobijanja nezavisnosti, kao dvije jednake zemlje, proživjele su dug period prijateljstva. Kao rezultat ovog zajedničkog procesa
pojavile su se zajednička kultura i zajedničke vrijednosti. Ujedno, sa jednim dijelom crnogorskog
naroda imamo zajedničku vjeru.
Pored toga, građani Crne Gore koji su u
različitim vremenima migrirali u Tursku postali su
veza, most ljubavi između dvije zemlje. Ujedno,
Turska je jedna od prvih zemalja koja je priznala
nezavisnost Crne Gore 2006. godine. Od tog vremena naši odnosi su na visokom nivou. Najbolji
pokazatelj tih odnosa su međusobne državničke
posjete.
Na međunarodnim forumima Crna Gora i
Turska su uvijek jedna drugu podržavale. Turska
podržava put Crne Gore ka Evro - Atlanskim integracijama i njeno zalaganje u ovom procesu.
Zatim, Turska pomaže u razvoju na poljıma
obrazovanja i kulture, i sa tim ciljem se radi na
različitim projektıma kao što je stipendiranje
oko 35 studenata svake godine na turskim
univerzitetima.
Ülkeler
Arası Canlı Köprü
Emine Birgen Keşoğlu
Karadağ Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi
Değerli misafirler,
Türkiye
Karadağ
Dostluk
Derneğinin
düzenlediği ve artık geleneksel hale gelen yuvarlak masa toplantısına hoş geldiniz.
Karadağ ve Türkiye arasındaki ilişkiler son
derece dostane bir şekilde devam etmektedir.
İki ülke yüzyıllar boyu birlikte yaşamış ve
aynı geçmişi paylaşmıştır. Bu inişli çıkışlı tarihi
süreç içinde iki ülke birbirine saygıyla yaklaşmış,
bağımsızlığın kazanılmasını izleyen yıllarda ise
iki eşit ülke olarak uzun süreli bir dostluk dönemi
yaşanmıştır. Bu birlikte varoluş süreci sonunda
ortak bir kültür ve ortak değerler ortaya çıkmıştır.
Ayrıca, Karadağ halkının bir bölümü ile inanç
ortaklığımız vardır.
Ayrıca, değişik zamanlarda Türkiye’ye göç
eden Karadağ vatandaşları iki ülke arasında insani bir bağ, bir sevgi köprüsü oluşturmaktadır.
Nitekim Türkiye 2006 yılında Karadağ’ın
bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biridir. O
günden bu yana ilişkilerimiz mükemmel düzeydedir. Karşılıklı düzey ziyaretler bunun en iyi
göstergesidir.
Uluslararası platformlarda Karadağ ve Türkiye her zaman birbirine destek olmaktadır.
Türkiye
Karadağ’ın
Avrupa
/Atlantik
yapılanmalarına entegrasyonunu desteklemekte
bu süreçte gereken çalayı göstermektedir.
Öte yandan Türkiye Karadağ’ın eğitim ve
kültür alanında kalkınmasına yardımcı olmaya çalışmakta, bu amaçla çok çeşitli projeler
üzerinde durmakta ayrıca her yıl yaklaşık 35
11
Forum
Sa druge strane, TIKA (Turska Agencija za
međunarodnu saradnju i razvoj) radi na obnavljanju kulturno - istorijskih spomenika, izgradnji
svih vrsta infrastrukture, bolnica, škola i puteva,
sve to doprinosi širokom spektru razvoja ove
zemlje.
Ipak, treba priznati da naši ekonomski
odnosi nijesu na zadovoljavajućem nivou. Prema
posljednjim podacima naša spoljnja trgovina sa
Crnom Gorom iznosi oko 32 miliona dolara. Upravo iz tog razloga sam veoma zadovoljna što
su ti odnosi određeni kao tema ovogodišnjeg
zajedničkog okruglog stola Društva crnogorskoturskog prijateljstva.
Uvaženi investitori iz naše zemlje kao i
značajni turski poslovni ljudi su ovdje došli upravo kako bı doprınıjelı tim naporima. Znam da oni
rade dosta intezivno, i ne sumnjam da će rezultati
njihovog napornog rada uroditi plodom.
Najiskrenije se zahvaljujem mom dragom
prijatelju, predsjedniku Društva crnogorsko-turskog prijateljstva i potpredsjedniku Skupštine
Crne Gore, Rifatu Rastoderu, kao i svima koji
su učestvovali u realizaciji ovako značajnog
događaja, zatim gostima iz Turske koji su odvojili
vrijeme za koje znam da je ograničeno.
Srdačno vas pozdravljam i želim vam uspjeh
u daljem radu.
Ivan Saveljić, Rifat Rastoder, Andrija Lompar
12
kişiye Türkiye’de Üniversite öğrenimi için burs
vermektedir.
Diğer yandan TİKA eski eserlerin restorasyonundan her türlü alt yapı hastane, okul ve
yol yapımına kadar uzanan çok geniş bir yelpazede bu ülkenin kalkınma gayretlerine katkıda
bulunmaktadır.
Bununla birlikte, itiraf etmek gerekir ki, ekonomik ilişkilerimiz arzu ettiğimiz düzeyde değildi.
Son rakamlara göre dış ticaretimiz 32 milyon Dolar civarındadır.
İşte bu nedenle Türkiye-Karadağ Dostluk
Derneğinin bir yılkı ortak masa toplantısının konusunu ilişkiler olarak saptamasından son derece memnun oldum.
Ülkemizden
çok
değerli
yatırımcılar,
Türkiye’nin ekonomisi üzerinde söz sahibi olan
önemli işadamlarımız bu çabalara katkıda bulunmak için buraya geldiler. Çok yoğun bir çalışma
içinde olduklarını biliyorum. Bu gayretlerini sonucunun verimli olacağından hiç kuşkum yok.
Böyle bir önemli etkiliği gerçekleştirdikleri
için başta Türkiye-Karadağ Dostluk Derneği
Başkanı ve Karadağ Meclis Başkan Yardımcısı
değerli dostum Rifat Rastoder olmak üzere tüm
emeği geçenlere, bu toplantıya katılmak için
çok kısıtlı olduğunu bildiğim zamanlarından
ayırarak Türkiye’den gelen misafirlerimize içten
şükranlarımı sunuyor, başarılar diliyor, hepinizi
sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
Recept za
otklanjanje nasljeđa
predrasuda
Rifat Rastoder
potpredsjednik Skupštine Crne Gore i
predsjednik Društva crnogorsko – turskog prijateljstva
Dame i gospodo,
Uz još jedan i to višestruki pozdrav svima, da ne bih nabrajao i bilo koga izdvajao sa
dostavljenog spiska pozvanih i prisutnih, izdvojio bih samo još nekoliko naznaka o motivima organizovanja i trajanju crnogorsko – turskih susreta prijateljstva.
Ovo su, inače, već treći slični susreti.
Istina, uvijek sa različitom tematikom, ali i
uvijek sa jednim te istom ciljem – što boljim i
što svestranijim međusobnim upoznavanjem i
zbližavanjem.
Polazeći, naime, od uvjerenja da je
dobro međusobno poznavanje pretpostavka
za dugoročno dobre sveukupne odnose, kako
pojedinačno ljudi, tako i naroda i država, zajedno sa jednim brojem prijatelja iz Crne Gore
i Turske, uz posebno značajnu podršku Foruma
Bošnjaka/Muslimana Crne Gore, nadasve uz
presudnu podršku i ulogu Turske agencije za
međunarodnu saradnju i razvoj, kao i Ambasade Turske u Crnoj Gori, inicirali smo svojevremeno i evo godinama već organizujemo slične
susrete naučnih, kulturnih, političkih i drugih
javnih poslenika i predstavnika naših dviju
država.
Zapravo, kao istinski prijatelji i poklonici dobrobiti naroda i ukupno naših dviju država, uprkos činjenici da se aktuelni
međudržavni odnosi Crne Gore i Republike
Turske mogu smatrati gotovo besprijekornim,
kao i činjenici da je sticajem istorijskih okol-
Forum
Ön Yargıları
Giderme Tarifi
Rifat Rastoder
Karadağ Parlamentosu Başkan Yardımcısı
ve Karadağ-Türk Dostluğu Derneği Başkanı
Aldığımız katılım listesindeki davetlilerden ve bizimle beraber olanlardan hiç kimseyi ayırmadan herkesi selamlıyorum ve bu
arada Karadağ-Türk dostluğu toplantıların
organizasyonunun
sebepleri
ve
sürmesi hakkında birkaç söz Sizlerle paylaşmak
istiyorum.
Yani, bu üçüncü toplantımızdır. Hakikatten, her toplantının her zaman farklı konusu
var, ama her zaman aynı amacı – birbirlemizi
daha iyi ve daha çeşitli bir şekilde tanışmak
ve birbirlemize yaklaşmak.
Hem insanların hem de halkların ve ülkelerin arasındaki uzun vadeli ve iyi ilişkiler
kurmak için karşılıklı tanımak en önemli şar t
olduğunu sanarak, Karadağ ve Türkiye’deki
dostlarımızla beraber, Karadağ Boşnakları/
Müslümanları Forumu önemli desteğiyle ve
ilkönce Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı
Başkanlığı ve Karadağ Türkiye Cumhuriyeti
Büyükelçiliği’nin en önemli desteği sayesinde iki ülkemizin bilimsel, kültürel, siyası ve diğer temsilcilerinin biraraya geldiği toplantıları
başlattık ve ar tık yıllarca düzenlemekteyiz.
Nitekim, gerçek dostlar ve halklarımızın
iyiliği düşkünü kimseler olarak, aktüel Karadağ – Türkiye arasındaki ilişkiler neredeyse
kusursuz olduğunu bilmemize rağmen ve halklarımızın kültürel rühünda tarihi durumlara
bağlı olan pek çok or tak şeylerimiz olmamıza
rağmen, özellikle bazı alanlarda kalan ihmal
edilmeyebilir ön yargıların mirası sözü edilen
13
Forum
nosti i u kulturološkim bićima naroda naših dviju država mnogo toga zajedničkog, ne želimo
tajiti da nije baš zanemarljivo ni nasljeđe kojekavih predrasuda koje su, moguće, i glavni
uzrok znatno sporijeg efektuiranja pomenutih činjenica u oblastima bez kojih je svaka
moguća dugoročnija saradnja na nesigurnim
temeljima. Riječ je, razumije se, o ekonomiji i
biznisu, odnosno razmjeni dobara i usluga.
Istovremeno, ovim i drugim sličnim susretima željeli smo podstaći i relaksaciju
ovdašnjih naslijeđenih i još uvriježenih predrasuda u odnosu na državu Tursku i Turke kao
narod.
Nakon rasprava o kulturološkom i istorijskom prožimanju održanim tokom prethodna
dva susreta, posvećivanjem naših - Trećih susreta prijateljstva upravo aktuelnom trenutku,
odnosno izazovima i mogućnostima saradnje
privrednika dviju država, željeli smo makar
inicirati pozitivne procese i u ovom posebno
važnom segmentu ukupnih odnosa.
Zahvaljujem se, stoga, svima na odzivu.
I prije nego Vam i prepustim da u neposrednoj komunikaciji sami prepoznate moguće
konkretne oblasti i oblike dalje međusobne
saradnje, dozvolite mi još samo da se – nadam
se u zajedničko ime – dodatno zahvalim onima
koji su na sasvim konkretan način i omogućili
realizaciju ovih susreta. To su, u prvom redu,
naši današnji domaćini – Privredna Komora Crne Gore i njeni čelnici – gdin Velimir
Mijušković, predsjednik i gdin Ivan Saveljić,
potpredsjednik sa sardnicima, zatim Turska
agencija za međunarodnu saradnju i razvoj na
čelu sa koordinatorom Tunzajem Čakmakom i,
naravno, Ambasda Republike Turske u Crnoj
Gori na čelu sa nj. Exelencijom Eminom Birgen
– Kesoglu.
Konačno, svima i posebno gostima iz Turske želim ugodan, ali i plodotvoran dijalog i boravak u Podgorici i Crnoj Gori.
14
vakıaları daha yavaş gerçekleştirmesinin nedeni olabilir. Üstelik, uzun vadeli ve istirarklı temellerde kuran işbirlik için o alanlar çok
önemlidir. Söz konusu olan alanlar ekonomi
ve işletme, yani mal ve hizmet ticarettidir.
Aynı zamanda, böyle ve benzeyen toplantılarla
Türkiye ve Türkler ile ilgili kalan ve bir düzeyde hala yaygın önyargıların gevşemesine teşvik etmek istiyoruz.
Kültürel ve tarihi bağları konulu iki toplantıdan sonra, aktüel zamana, yani iki ülkenin iş adamlarının arasındaki işbirliği gösterişlerine ve olanaklarına tahsis edilen üçüncü Karadağ-Türk dostluğu toplantısı ile en
azından genel ilişkilerin bu önemli kısımında
olumlu neticeler başlatmak istiyoruz.
Bu sebeple, müsade ederseniz, toplantıya katılan herkese teşekkür ederim. İşbirlik
alanları ve şekillerinin olanaklarını doğrudan
doğruya benimsemeden önce, umarım hepimizin adına, bu projenin gerçekleştirilmesini
mümkün kılanlara teşekkür etmek isterim.
Başta ev sahipliği yapan Karadağ Ticaret Odası ve liderleri olmak üzere – Bay Velimir Miyuşkoviç, Başkan İvan Savelyiç, Başkan Yardımcısı ve asistanları; Bay Tuncay Çakmak önderliğinde Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı
Başkanlığı ve Ekselans Emine Birgen Keşoğlu önderliğinde Karadağ Türkiye Cumhuriyeti
Büyükelçiliği’ne teşekkürü bir borç biliriz.
En
sonunda,
herkese
ve
özellikle
Türkiye’den
gelen
misafirlerimize
Podgoritsa’da ve Karadağ’da zevkli, ama
aynı zamanda verimli bir diyalog ve ziyaret
diliyorum.
Akin Kazancioglu, potpredsjednik Privredne komore Izmira, takođe je bio jedan od uvodničara u raspravi na poslovnom forumu
Učesnike Poslovnog foruma pozdravio je i predsjednik izmirske opštine Bornova prof. Dr Kamil Okyay Sindir
Učesnike poslovnog foruma pozdravio je i kordinator TIKA-e u Crnoj Gori Tunzay Cakmak (lijevo)
U ime Vlade Crne Gore učesnike Poslovnog foruma pozdravio je ministar saobraćaja i pomorstva prof. Dr Andrija Lompar (desno)
K ATA LO G U Č E S N I K A
P O S LOV N O G F O R U M A
Na crnogorsko-turskom poslovnom forumu U Privrednoj komori Crne Gore učestvovali
su predstavnici kompanija iz oblasti energetike, građevinarstva, metalske industrije,
telekomunikacija, saobraćaja, turizma, prehrambene industrije, trgovine, tekstila.
U bilateralnim razgovorima privrednici su razmijenili informacije i najavili realizaciju
poslovnih projekata u brojnim djelatnostima.
Karadağ-Türkiye İş Forumu
Katılımcılar Kataloğu
Karadağ Ticaret odasinda yapilan Üçüncü Karadag Türk Dostluk Grubu Toplantisina
enerji, insaat, metal sanayi, telekomünikasyon, ulaştirma, turizm, gida ve tekstil
sektorunden Şirketler katilmistir. Yapilan ikili gorusmelerde isadamlar cesitli alanlarda
isbirligi imkanlari arastirmislar.
Forum
Učesnici iz
Crne Gore
1. Luka Bar A.D. BAR
Katılımcı Karadağ
Firmaları
1. Luka Bar A.D. BAR
(BAR LİMANI)
Vlasnik: Luka Bar AD je akcionarsko društvo,
u većinskom državnom vlasništvu.
Sahibi: Luka Bar AD anonim bir şirkettir;
hisse senetlerinin çoğunluğu devlet mülkiyetinde.
Opis kompanije: Osnovna djelatnost Luke
Bar je pretovar i skladištenje robe. Poslovni sistem
Luka Bar sastoji se od akcionarskog društva i zavisnih, jednočlanih društava koje je kao matično
društvo osnovala, i to: DOO ”Hotel Sidro”, DOO
”Informatika i komunikacije” i DOO ”Obezbjedjenje i protivpožarna zaštita”. Luka Bar posjeduje
značajne komparativne prednosti u odnosu na
luke Sjevernog Jadrana, skraćujući transit-time i
stvarajući uštede u troškovima pomorskog trans-
Firmayla ilgili bilgiler: Luka Bar’ın ana
faaliyeti malların aktarması ve depolamasıdır.
Luka Bar İş Sistemi hisse senetleri şirketlerden,
bağlı ortaklıklardan ve tek üye şirketlerden
oluşmaktadır. Bunlar arasında: DOO “Hotel Sidro”
(Sidro Oteli), DOO ”Informatika i komunikacije” (Bilişim ve iletişim) ve DOO ”Obezbjeđenje
i protivpožarna zaštita” (Güvenlik ve yangın
söndürme). Luka Bar Şirketti hem transit-time
hem de nakliye masrafı tasarrufu konusunda
diğer Kuzey Adriyatik limanlarından büyük bir
Luka Bar
18
Forum
porta. Luka Bar AD sprovodi, razvija i unapređuje
sistem menadžmenta kvalitetom, što ima za rezultat poslovnost i odgovornost zaposlenih. Za svoje
poslovanje, usaglašeno sa međunarodnim standardom ISO 9001, renomirana švajcarska certifikaciona organizacija SGS dodijelila je Luci Bar
certifikat: ISO 9001:2008 za Razvoj i pružanje
lučkotransportnih usluga i poslova upravljanja
prostorom.
Mogući oblici saradnje: Akcije Luke Bar je
moguće kupiti na berzi. Kompanija nudi usluge
pretovara i skladištenja suvih rasutih tereta, generalnih tereta kao i tečnih tereta. Takođe, cilj
kompanije je integrisanje usluga i uspostavljanje
kvalitetne i pouzdane veze sa svim akterima u
međunarodnom transportnom lancu.
Izvršni direktor: Slobo Pajović
»
»
»
»
tel: +382 (0)30 300 400
fax: +382 (0)30 300 402
mail: [email protected]
Website: www.lukabar.com
avantaja sahiptir. Luka Bar Şirketi kendi yönetim sistemi kaliteyle uygulamakta, gelişmekte
ve geliştirmektedir. Sonuç olarak çalışanların
iş verimliliği ve sorumluluğudur. ISO 9001
Uluslararası Standardı’na göre limanlararası
taşınma hizmetleri ve alan yönetimi faaliyetlerini geliştirdiği için Luka Bar Şirketi’ne ISO
9001:2008 sertifikasyonu İşviçre Belgelendirme
Kuruluşu SGS tarafından tahsis edilmiştir.
Olası İşbirliği Biçimleri: Luka Bar Şirketi’nin
hisse senedi borsada satın alınabilir. Şirket kuru
parçalı yük, genel kargo ve sıvı yük depolama ve
aktarma hizmetleri sunmaktadır. Ayrıca, şirketin
hedefi hizmetin bütünleşmesi ve uluslararası
taşımacılık zincirinde tüm aktörlerle kaliteli ve
güvenilir bağlantılar kurmaktir.
Genel Müdürü: Slobo Pajoviç
»
»
»
»
Tel: +382 (0)30 300 400
Fax: +382 (0)30 300 402
E-mail: [email protected]
Web Sitesi: www.lukabar.com
19
Forum
2. JADROAGENT D.O.O. BAR
2. JADROAGENT D.O.O. BAR
Sahibi: Jadroagent Bar özel
mülkiyetindedir.
Vlasnik: Jadroagent Bar je u
privatnom vlasništvu.
Opis kompanije: Međunarodna
pomorska i saobraćajna agencija
uspješno posluje kao pomorski i špediterski
agent od 1947. pokrivajući sve crnogorske luke, a
predstavnik je i svih važnijih P&I klubova za Crnu
Goru. Kvalitet usluga potvrđen je našim članstvom
u Multiport, BIMCO i FONASBA asocijacijama, kao
i sertifikatom ISO 9001, te plaketom Privredne
komore Crne Gore za najbolje ostvarene poslovne
rezultate u 2001. Glavna kancelarija se nalazi
Baru, a poslovnice su: u Bijeloj, u lukama Kotor, Risan i Zelenika, na graničnom prelazu Debeli Brijeg prema Hrvatskoj, u Podgorici, Bijelom
Polju – Dobrakovo, granični prelaz prema Srbiji i
Nikšiću – granični prelaz Ilijino Brdo. Visoko obrazovani tim od 62 zaposlenih koji vrše operativne i kancelarijske poslove, pokrivajući oblast
menadžmenta, marketinga i pripreme dokumentacije, računovodstva i finansija, računa otpreme,
kontejnersku logistiku sa kopnenim kapacitetima,
pravne usluge itd.
Mogući oblici saradnje: Kompanija nudi usluge
Lučke agenture (prihvat i opremu brodova), pružanje
usluga brodovima koji dolaze radi popravki, izmjene
posade, snabdijevanja bunkerom, hranom i ostalim
potrebštinama; primopredaja broda, postupanje kao
protecting agent na zahtjev brodara, međunarodna
špedicija, carinsko posredovanje i logistika, organizacija transporta roba (drumski i željeznički),
organizacija pomorskog, drumskog i željezničkog
transporta kontejenera, zastupanje međunarodnih
osiguravajućih društava na području Crne Gore, a i
šire, posredovanje u osiguranju robe, posredovanje u
zaključivanju ugovora o prevozu svih vrsta roba.
Firmayla
ilgili
bilgiler:
Uluslararası Denizcilik ve Ulaştırma Kurumu 1947 yılından beri denizcilik ve nakliye
acentesi olarak bütün Karadağ limanları ve temsilcileri kapsarken başarlı bir şekilde faaliyet göstermektedir. Ayrica, Karadağ’da tüm önemli P&I
kulüplerin temsilci olarak hizmet sunmaktadır.
Multiport, BIMCO ve FONASBA dernek üyeliği, ISO
9001 Belgesi ve 2001 yılında elde edilen en iyi iş
sonuçları için Karadağ Ticaret Odası tarafından
verilen plaket hizmetlerin kalitesine kanıttır.
Ana ofis Bar şehrinde, diğer şubeler Bijela’da,
Kotor, Risan ve Zelenika limanlarında, Debeli Brijeg Hırvatistan – Karadağ sınır geçişinde,
Podgorica’da, Bijelo Polje’de, Dobrakovo Sırbistan
ile sınır geçişinde ve Niksic’teki İlijino Brdo sınır
kapısında bulunmaktadır. Büro ve işletme işleri,
yönetim, pazarlama, belgeleme işlemleri, muhasebe ve maliye, nakliye hesabı, mevcut kapasite ile konteyner lojistiği ve yasal hizmetlere 62
çalışan yüksek eğitimli ekibi bakmaktadır.
Izvršni direktor: Vojo Banović, dipl. ecc.
Genel Müdürü: Vojo Banoviç, dipl. ecc.
»»
»»
»»
20
Tel: +382 30 315 996, 311 005
Website: www.jadroagentbar.com
Olası İşbirliği Biçimleri: Liman Acenteliği
hizmetleri (kabul ve gemi ekipmani), onarım için
gelen teknelere hizmetleri, murettebat değişikliği,
yakıt ikmali, yiyecek ve diğer ihtiyaçlar hizmetleri;
gemilerin devir teslimi, nakliyatçılar isteği üzerine
protecting agent olarak muamele; uluslararası nakliye, gümrük müşavirliği ve lojistiği, malların kara
taşımacılığı; kara, deniz ve demiryolu konteynerler
taşımacılığı, Karadağ topraklarında uluslararası
sigorta şirketlerinin temsilciliği, malların sigorta
brokerliği ve her türlü malların taşımacılığı ile ilgili
sözleşme ayarlanması hizmetleri verilmektedir.
»»
»»
»»
Tel: +382 30 315 996, 311 005
Web Sitesi: www.jadroagentbar.com
Forum
3. AD “ Plantaže”
Podgorica
3. AD “ Plantaže”
Podgorica
Vlasnik: AD “Plantaže” je akcionarsko društvo, u većinskom
državnom vlasništvu.
Sahibi: AD “Plantaže” anonim bir
şirkettir; hisse senetlerinin çoğunluğu
devlet mülkiyetinde.
Opis kompanije: AD „Plantaže“ gazduje vinogradom od 2310 hekatra, najvećim kompleksom
pod vinovom lozom u jednom komadu u Evropi,
sa fabrikom za preradu grožđa i tri vinska podruma kapaciteta 310 000 hl, plantažom breskve na
površini od 85 hektara, 40 ha matičnjaka loznih
podloga, ribnjakom u kome se godišnje proizvede
100 tona kalifornijske pastrmke, maloprodajnim i
ugostiteljskim objektima. Sa godišnjom proizvodnjom od 22 miliona kilograma AD „Plantaže“ je
danas najveći proizvođač vinskog i stonog grožđa
u regionu.
Firmayla ilgili bilgiler: AD”Plantaže” 2310
hektarlık üzüm bağlarıyla Avrupa’da tek parça
halinde en büyük bağ sahibidir. Şirket üzüm
işlenme fabrikasına, 310 000 hektar kapasiteli
üç şarap mahzenine, 85 hektarlık bir alanda bulunan şeftali plantasyonuna, 40 hektarlık asma
anaçlarına, yılda 100 ton kapasiteli Kalifornya
Alabalığı yetiştirme havuzuna, perakende ve
toptan satış mağazalarına sahiptir. Yılda 22 milyon kg üzümün üretildiği AD “Plantaže” bügünkü
bölgenin en büyük şaraplık ve sofralık üzüm
üreticisidir.
Mogući oblici saradnje: Kompanija je otvorena za saradnju u pogledu otkupa i predrade
grožđa, vina, ribe (kalifornijske pastrmke) itd. Akcije AD „Plantaže” je moguće kupiti na berzi.
Olası İşbirliği Biçimleri: Üzüm, şarap, balık
(alabalığı) satın alma ve işleme açısından şirket
işbirliğe açıktır. AD”Plantaže” hisse senetleri borsada satın alınabilir.
Izvršni direktor: Verica Maraš
»»
»»
»»
Tel/Faks: +382 20 658-028, +382 20 658027, +382 20 444-104
Website: www.plantaze.com
Genel Müdürü: Verica Maraş
»»
»»
»»
Tel/Faks: +382 20 658-028, +382 20 658027, +382 20 444-104
Website: www.plantaze.com
21
Forum
4. ŽELJEZNIČKA
INFRASTRUKTURA CRNE
GORE AD. - PODGORICA
Vlasnik : Željeznička Infrastruktura Crne Gore je akcionarsko društvo
u većinskom državnom vlasništvu.
4. KARADAĞ
DEMİRYOLLARI ALTYAPISI
AŞ. - PODGORİCA
Sahibi: Karadağ Demiryolları
Altyapısı AD anonim bir şirkettir;
hisse senetlerinin çoğunluğu devlet
mülkiyetinde.
Opis kompanije: Akcije Željezničke infrastrukture Crne Gore AD - Podgorica kotiraju se kod
Montenegroberze i njima se trguje na zvaničnoj
B listi Montenegroberze. Upravljanje Infrastrukturom podrazumijeva: održavanje infrastrukture,
organizovanje željezničkog saobraćaja, modernizaciju infrastrukture, zaštitu infrastrukture i
vršenje investitorske funkcije na izgradnji i rekonstrukciji infrastrukture.
Firmayla ilgili bilgiler: Karadağ
borsasında Karadağ Demiryolları Altyapısı
Şirketi’nin hisse senetleri rağbet görmektedir.
Bu şirkete ait hisse senetleri resmi Karadağ
Borsası’nın (‘Montenegroberza’) B listesinde
alınıp satılmaktadır.
Altyapı yönetimine dahil alanlar altyapı
şunlardır: bakımı, demiryolu trafiği düzenlenmesi, altyapının korunması ve modernizasyonu,
altyapının inşaat etmesi ve tamir etmesinde
yatırmcıların işlemesini sağlamak.
Mogući oblici saradnje: Akcije ŽICG je
moguće kupiti na berzi. Infrastruktura je dostupna je na korišćenje pod jednakim uslovima svim
zainteresovanim privrednim društvima koja obavljaju prevoz.
Olası
İşbirliği
Biçimleri:
Karadağ
Demiryolları Altyapısı A.Ş.’in hisse senetleri borsada satın alınabilir. Şirketinin altyapısı taşımacılık
yapan tüm şirketlere eşit şartlarda kullanmak için
mevcuttur.
Izvršni direktor: Branislav Filipović
»» Tel: +382 20 44 14 03
»» E-mail: [email protected]
»» Website: www.zicg.me
22
Genel Müdürü: Branislav Filipoviç
»» Tel: +382 20 44 14 03
»» Website: www.zicg.me
5. AERODROMI CRNE
GORE –PODGORICA
Vlasnik : ”Aerodromi Crne
Gore” je preduzeće u državnom
vlasništvu.
Opis kompanije :
Javno preduzeće
Aerodromi Crne Gore je formirano 1999.
godine od strane Vlade Crne Gore. Aerodromi
u Podgorici i Tivtu su nakon višegodišnjih
pregovora preuzeti od srbijanske kompanije
JAT-a
23. aprila 2003. godine i postali
vlasništvo Vlade Crne Gore. Projektom
modernizacije aerodroma u Crnoj Gori vrijednim
oko 30 miliona eura, koji su kreditno podržale
Evropska investiciona banka EIB i Evropska
banka za obnovu i razvoj EBRD, izgrađeni su
novi kapaciteti na aerodromima, modernizovani i
rekonstruisani
postojeći,
nabavljena
nova moderna aerodromska oprema. Ovim
programom je unaprijeđen kvalitet pružanja
usluga putnicima i avio kompanijama kao i
obezbijeđena veća sigurnost i bezbijednost svim
korisnicima aerodromskih usluga. Crnogorski
aerodromi su članica ACI-ja, međunarodnog
udruženja aerodroma. Novi aerodrom Podgorica
svečano je otvoren za saobraćaj 14. maja 2006.
godine a rekonstruisani i modernizovani
aerodrom Tivat dana 03.juna 2006.
godine.
Forum
5. KARADAĞ AVAALANLARI
Podgorica
Sahibi:
“Karadağ
Havaalanları” devletin mülkiyetinde olan şirkettir.
Firmayla
ilgili
bilgiler:
“Karadağ
Havaalanları” Kamu Kuruluşu Karadağ Hükümeti tarafından 1999 yıllında kurulmuş. Podgorica ve Tivat Havaalanları birkaç yıl süren
müzakerelerden sonra 23 Nisan 2003 tarihinde
Sırp JAT şirketinden alındı ve Karadağ Devlet
mülkiyetine geçirilmiştir. Karadağ havaalanların
modernleşme projesi içinde Avrupa Yatırım
Bankası EIB ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası
EBRD tarafından verilen yaklaşık 30 milyon avro
değerinde kredi ile havaalanların ikiside mevcut
kapasiteler modernize ve restore edilmiş, yeni
kapasıteler yapılmış ve çağdaş havaalanı ekipman satın alımıştır. Bu projenin vasıtasıyla yolculara ve havayolları şirketlerine verilen hizmetlerin
kalitesi geliştirilmiş, havaalanının hizmetlerini
tüm kullanıcılara daha fazla güvenlik ve emniyet
sağlanmıştır. Karadağ havaalanları Uluslararası
Havaalanları Konseyi (ACI) üyesidir. Yeni Podgorica havaalanı resmi olarak 14 Mayıs 2006
tarihinde trafiğe açılmıştır, restore ve modernize
eden Tivat havaalanı ise 03 Haziran 2006 tarihinde trafiğe açılmıştır.
23
Forum
Mogući oblici saradnje: Aerodrom Podgorica
pruža sve vrste aerodromskih usluga za
aviokompanije. Crnogorski aerodromi su članica
ACI-ja, međunarodnog udruženja aerodroma a
aktivnom promocijom na brojnim međunarodnim
skupovima i berzama obezbijedili su kreiranje
prepoznatljivog brenda i veliku potražnju brojnih
avio kompanija za uspostavljanjem aktivne
saradnje. JP Aerodromi Crne Gore uspješno
sarađuje sa aerodromima u okruženju i brojnim
drugim internacionalnim vazdušnim lukama,
i obavezno je prisutno, pored ostalih susreta
i na najvećoj smotri subjekata u vazdušnom
saobraćaju “Routes” koji se održava jedanput
godišnje.
Direktor: Milovan Đuričković
»» Tel: +382 20 444 244 »» Fax: +382 20 444 221 » » e-mail: [email protected]
» » website: www. montenegroairports.com
24
Olası İşbirliği Biçimleri: Podgorica havaalanı
tüm havayolları şirketlerine her türlü havaalanı
hizmetleri sunmaktadır. Karadağ havaalanları
ACI üyesidir ve aktif işbirliği kurmak için çok
sayıda uluslararası konferans ve borsalarda aktif tanıtımıyla tanınan bir marka olmuştur ve
birçok havayolları şirketleri ciddi talep yaratmıştır.
Karadağ Havaalanları bölgedeki havaalanlarla ve diğer birçok uluslararası havaalanlarla
işbirliği başarıyla sürdürmektedir. Birçok önemli uluslararası hava taşımacılığı toplantılarına
katılan Karadağ Havaalanları yılda bir düzenlenen
hava taşımacılığındaki en büyük hava gösterişinde
‘Routes’ katılmaktadır.
Genel Müdürü: Milovan Curiçkoviç
»» Tel: +382 20 444 244 »» Fax: +382 20 444 221 »» e-mail: [email protected]
»» website: www. montenegroairports.com
6. AERODROM BERANE
Vlasnik: Aerodom Berane je u vlasništvu
Opštine Berane.
Opis: Od 21.07.1961. do 10.04.1971. godine,
aerodrom “Ivangrad” je korišćen za javni prevoz u
vazdušnom saobraćaju avionima JAT-a, tipa DC-3 i istovremeno za obavljanje sprotskih aktivnosti aerokluba “Ivangrad”. Po završenoj rekonstrukciji aerodroma,
od 06.05.1975. do 07.10.1976. godine javni prevoz
je obavljan avionima tipa FOKKER FH 227 B Panadrije iz Zagreba. Posle toga javni prevoz u vazdušnom
saobraćaju nije vršen, samim tim su prestale i
sve aktivnosti preduzeća za aerodromske usluge.
Međutim, na ovom aerodromu su se neprekidno obavljale sportske aktivnosti aerokluba “Ivangrad”, sve do
1999. godine kada je odlukom UN zabranjeno svako
letjenje u zaštitnoj zoni prema Kosovu, jer se i sam
aerodrom nalazio u zoni do 5km vazdusne linije od
granice.
Osnovni podaci o imovini i karakteristikama
infrastrukture na aerodromu:
Dimenzije polijetno – slijetnih površina (PSS)
» Osnovna staza 2.020 x 150 m (u širini do 75
m sa obije strane ose PSS i po 60m ispred njenih
krajeva – pragova.
»» Polijetno – slijetna staza 1900x45m beton.
»» Dimenzije rulnih površina
»» Veza PSS i pristanišne platforme je rulna staza
65x15m beton
»» Pristanišna platforma 75x52m + 30x60m beton
Postojeći građevinski objekti
»» Pristanišna zgrada aerodroma za odlaske i dolaske putnika i manipulaciju prtljaga,
»» Objekat sa kontrolnim tornjem za smještaj opreme i rad službe kontrole letjenja i meteo-službe,
»» Veliki i mali hangar Aero- kluba i Dom vazduhoplovaca
»» Montažna zgrada
Stanje i zapremina rezervoara za gorivo:
»» U neposrednoj blizini aerodroma (1km zapadno
od PSS), na mjestu zvanom Ovsine nalaze se
Forum
6. AERODROM BERANE
(BERANE HAVAALANI)
Sahibi: Berane Havaalanı Berane Belediyesi’nin
mülkiyetinde olan şirkettir.
Firmayla ilgili bilgiler: Berane Havaalanı
21.07.1961 tarihinden beri 10.04.1971 tarihine kadar JAT Havayolları DC-3 tip ucaklarıyla toplu taşıma ve
aero külüp “İvangrad” spor faaliyetleri için kulanılmıştır.
06.05.1975 ve 07.10.1976 tarihler arası havalimanının
yeniden inşaa edilmesinden sonra Zagreb’teki FOKKER 227 Panadrije FH B uçaklarıyla toplu taşınma
yapılmıştır. Bundan sonra hava trafik toplu taşınması
ve havaalanı hizmetleri için şirketin tüm faaliyetlerini
sona erdilmiştir. Ancak, bu havaalanında aero külüp
“İvangrad” 1999 yılına kadar spor faliyetleri için sürekli kullanılmıştır. Berane Havaalanı Kosova sınırından 5
km mesafesinde bulunması nedeniyle Birleşmiş Milletler kararıyla 1999 yılında Kosova’ya doğru güvenlik
bölgesinde tüm uçuşları yasaklandı.
Havaalanı altyapı varlıkları ve özellikleri
hakkında temel bilgiler:
Kalkış-İniş alanların boyutları (PSS)
» Ana pist 2.020x150 m (pist ekseni üzerinde
her iki tarafına da genişlik 75 m’dir, eşiklerin
genişliği 60 m’dir)
» Kalkış-İniş beton pisti 1900x45m Taksi yolları
boyutları
» PSS iletişim ve terminal platformu taksi
yollardır 65x15m (malzeme beton)
» Terminal platformu 75x52m + 30x60m
(malzeme beton)
Mevcut bina yapıları
» Terminal binası – Gelen Giden yolcu, bagaj
taşıma.
» Kontrol kulesi - uçuş kontrolu, hava kontrolu, ekipman deposu.
» Büyük ve küçük hangarı
» Prefabrik bina
Yakıt deposu hacmi ve durumu
» Havaalanının yakınında Ovsine denilen
yerde (PSS’nin 1 km batısında) son yıllarda
kullanılmayan toplam 225m3 kapasiteli yakıt
tankları vardır.
» Yakıt sevkiyatı
» Yakıt tanklarına yakıt sevkiyatı Berane’den
yaklaşık
30
km
mesafesinde
bulunan
25
Forum
rezervoari za gorivo ukupne zapremine 225 m 3 .
Posljednjih godina se ne upotrebljavaju.
Dostavljanje goriva
»» Dostava goriva sa baznih pozicija u pomenute
rezervoare vršila bi se sa pozicije Ribarevina na
oko 30 km od Berana ili iz Podgorice(150 km).
Postojanje radara
» » Radar ne postoji, Radio-far je lociran
sjeveroistočno od aerodroma na oko 4 km.
» » Napajanje strujom i vodom
» » Napajanje aerodroma električnom energijom i
vodom je u dovoljnim količinama
Putna infrastruktura - drumska i željeznička
Drumska infrastruktura:
» » Berane – Rožaje - granica sa Srbijom (Špiljani)
magistralni put M2,52 km od granice, iz Rožaja
krak za Kulu i Peć regionalni put P8, 18km, krak
za Tutin P7,28km
»» Berane-Bijelo Polje M2, nastavak Bijelo Polje ka Prijepolju M21 17km i krak za Podgoricu M2 150km
» » Berane-Plav-Gusinje (Berane Andrijevica P2 16
km, Andrijevica-Murino M9 15km, Murino-Gusinje P9 19km, Murino-Bjeluha za Pec M9 35km),
Andrijevica-Mateševo-Kolašin M9 48km
» » Bar-Boljari perspektivno-auto put
» » Željeznička infrastruktura:
» » Pruga Beograd-Bar prolazi kroz Bijelo Polje na
oko 36km od aerodroma.
Ribarevine’den ve ya Podgorica’dan (150 km)
yapılabilir.
Radar durumu
» Radar yoktur. Radyo-Far havaalanından
yaklaşık 4 km kuzey-doğu doğrultunda
bulunmaktadır.
Elektrik ve su gücü
» Elektrik ve su gücü yeterli miktarda
mevcuttur.
Yol altyapı: Karayolları ve Demiryolları Altyapısı
Karayolları altyapısı:
» Berane-Rozaje,
M2
otoyolu
Srbistan
sınırı’dan (Spiljani) 52km, bu yolun bir kolu
Rozaje’den Pec’e doğru giden P8 karayolu,
18km, diğer kolu Tutin’e doğru giden P7 karayolu, 28km.
» Berane-Bijelo Polje M2, Bijelo Polje’den
Prijepolje’ye doğru M2-17km ve Podgorica’ya
doğru giden bir kolu M2-150km
» Berane-Plav-Gusinje (Berane Andrijevica P2
16 km, Andrijevica-Murino M9 15km, MurinoGusinje P9 19km, Murino-Bjeluha Pec’e doğru M9
35km), Andrijevica-Matesevo-Kolasin M9 48km
» Bar-Boljari Otobanı (proje aşamasında)
Demiryolları altyapısı:
» Belgrad-Bar
demiryolu
havaalanından
yaklaşık 36km mesafesinde bulunan Bijelo
Polje’den geçirmektedir.
Mogući oblici saradnje: Javno privatno partnerstvo
Opština Berane nudi aktiviranje Aerodroma Berane kroz privatno-javno partnerstvo. Opština raspolaže
zemljištem i infrastrukturom na Aerodromu (betonska
pista, rulne staze, Dom vazduhoplovaca, pristanišna
zgrada, hangari...) što predstavlja akcijski ulog koji bi
zajedno sa ulogom privatnog partnera predstavljao osnovicu za osnivanje preduzeća. Zadatak preduzeća bi
bio da na osnovu stručnog dokumenta (Studije o reaktirviranju aerodroma za javni saobraćaj) raspiše Tender
o izradi Projekta o ponovnom aktiviranju Aerodroma u
Beranama.
Olası İşbirliği Biçimleri: Kamu Özel Ortaklığı
Berane Belediyesi, kamu özel ortaklığı yoluyla Berane Havaalanı’nın harekete geçirmesini teklif etmektedir. Belediye havaalanının arazilerine ve altyapısına sahiptir (beton pisti, taksi yolları, uçak mürettebatı binası,
terminal binası, hangarlar vs.). Bunları hisse senetleri
yatırımı olarak algılarak özel ortak şirketi yatarımıyla beraber şirketin yeniden kurulması için bir temel olacaktır.
Profesyonel belgelere dayanarak (Toplu taşınma
için havaalanının yeniden aktif hale getirilmesi için
çalışmalar) Berane Havaalanı yeniden aktif hale getirilme
projesi ihale etmesi şirketin ana hedefidir.
Predsjednik Opštine: Vuka Golubović
» » Tel: +382 51 231 960
» » Fax:+382 51 233 357
» » E-mail: [email protected]
» » Website: www.berane.me
Berane Belediye Başkanı: Vuka Golubović
»» Tel: +382 51 231 960
»» Fax:+382 51 233 357
»» Website: www.berane.me
26
Forum
7. MONTENEGRO BONUS
D.O.O CETINJE
Vlasnik: Montenegro Bonus je Društvo
sa ograničenom odgovornošću, u državnom
vlasništvu.
Opis kompanije: Društvo je registrovano za
proizvodnju i promet roba i usluga, sa sjedištem
na Cetinju. Montenegro Bonus i slovenačka kompanija Petrol, formirarali su Joint Venture kompaniju Petrol Bonus sa participacijom u vlasništvu
50%:50%. Realizacijom investicionog programa
koji obuhvata: izgradnju savremenih, ekološki
opremljenih benzinskih stanica na više putnih
pravaca širom teritorije CG, izgradnju kapaciteta
za skladištenje i distribuciju nafte, naftnih proizvoda i TNG-a, izgradnju i poslovanje mini hidrocentrala
i hidroelektrana i izgradnju i
poslovanje cjevovodima radi
distribucije prirodnog gasa i
drugih objekata vezanih za
djelatnost kompanije, tržišna
vrijednost Montenegro Bonusa se povećava.
Mogući oblici saradnje:
Od svog osnivanja Montenegro Bonus realizuje
značajne aktivnosti na uspostavljanju dugoročne
poslovne saradnje sa svim kompanijama u zemlji i
inostranstvu među kojima su i mogući potencijalni ‘strateški’ partneri u budućem procesu privatizacije Društva, samim tim što je tržište naftnih
derivata Crne Gore već prepoznato kao izuzetno
perspektivno. Preduzeće pruža usluge skladistenja svih vrsta naftnih derivate, gasa, skladište
generalnog tereta. Skladišta su smještena u Baru,
Bijelom Polju, Lipcima i Podgorici.
Predsjednik Odbora direktora: Darko Uskoković
» » tel.: +382 41 230 260
»» fax: +382 41 230 271
»» e-mail: [email protected]
»» web: www.montenegrobonus.me
7. MONTENEGRO BONUS
D.O.O CETINJE
Sahibi: Montenegro Bonus limited şirkettir.
Devlet mülkiyetinde.
Firmayla ilgili bilgiler: Montenegro Bonus’un
Cetinje merkez ofisi olan mal ve hizmet üretimi ve
ticareti yapmaktadır. Montenegro Bonus A.Ş. Sloven ‘Petrol’ şirketi ile 50%/50% pay sahipliğinde
Petrol Bonus Ortak Girişim (Joint Venture) Şirket’i
kurmuştur. Yatırım programı kapsamında Karadağ
topraklarında birçok yolların üzerinde modern ve
ekolojik donanımlı akaryakıt istasyonlarının inşa
edilmesi, depolama ve petrol dağıtımı için kapasite geliştirmesi, LPG ve petrol ününleri, küçük hidroelektrik santrallerin inşa edilmesi ve işletmesi,
doğal gaz dağıtım şebekesinde boru hatlarının
inşası ve çalışması ve şirket
faaliyetleri için gereken diğer
tesislerin inşasıdır. Yatırım
programının
uygulanması
Montenegro Bonus’un piyasa
değerini artırmaktadır.
Olası İşbirliği Biçimleri:
Montenegro Bonus Şirketi
kurulduğundan
beri
yurtiçi ve yurtdışı tüm şirketler
ile uzun vadeli işbirliği kurmak için önemli faaliyetleri yürütmektedir. şirketin ‘stratejik’ ortaklar. Karadağ petrol ürünleri pazarı elverişli
olarak değerlendirildiği için Montenegro Bonus
Şirketi’nin gelecek özelleştirme sürecinde sözü
edilen şirketlerin arasında potansiyel ‘stratejik’
ortaklarini bulunmasına büyük ölçüde olanak
sağlamaktadır. Şirket her türlü petrol ürünleri,
doğal gaz ve genel kargo depolama hizmetleri vermektedir. Depolar Bar, Bijelo Polje, Lipci ve Podgorica şehirlerde bulunmaktadır.
»»
»»
»»
»»
Yönetim Kurulu Başkanı: Darko Uskoković
Tel.: +382 41 230 260
Fax: +382 41 230 271
web: www.montenegrobonus.me
27
Forum
8. MIKROMONT BIJELO POLJE
8. MIKROMONT BIJELO POLJE
Sahibi: Mikromont özel mülkiyetli limited
şirkettir.
Vlasnik:
ograničenom
vlasništvu.
Mikromont
je
društvo
sa
odgovornošću
u
privatnom
Opis kompanije: Preduzeće Mikromont
DOO počelo je sa radom početkom 2005. godine
sa potpuno novim programom (oprema i materijal za centralno grijanje, građevinski materijali,
viljuškari; prodaja novih, polovnih, servis, remont...) U ponudi su zastupljeni najbolji ili među
najboljim proizvođačima kotlova, radijatora, solarnih sistema, pumpi, itd. Cilj preduzeća je da
tržištu ponudi najbolji kvalitet uz najbolje uslove. Mogući oblici saradnje: kupovina i prodaja
svih vrsta građevinskog materijala, građevinskih
mašina, opreme za centralno grijanje, eloksirane
i pvc stolarije i td.
Firmayla ilgili bilgiler: Mikromont Şirketi
2005 yılın başında faaliyetlerine başlamıştır.
Mikromont Şirketi’nin başladığı tamamen yeni
programın kapsamında merkezi ısıtma cihazları
ve malzemeleri, inşaat malzemeleri ve forkliftler
(satış, ikinci el, servis, onarım...) bulunmaktadır.
Bunların yanısıra şirkette diğer kaliteli ürünler
kazanlar, radyatörler, güneş sistemleri, pompalar gibi mevcuttur. Şirketin hedefi pazara en iyi
koşullarla birlikte en iyi kaliteyi sunmaktır.
Olası İşbirliği Biçimleri: tüm inşaat malzemeleri, inşaat makineleri, merkezi ısıtma
ekipmanları, çift cam ve PVC doğramalar - satın
alma ve satış
Genel Müdürü: Muzafer Ljuca
»»
»»
»»
28
Direktor: Muzafer Ljuca
Tel:050/488-533
Fax: 050/488-534
Web: http://www.mikromont.me
»»
»»
»»
Tel:050/488-533
Fax: 050/488-534
Web: http://www.mikromont.me
Forum
9. MIKRO BIJELO POLJE
Vlasnik: Mikro Bijelo Polje
je Društvo sa ograničenom
odgovornošću u privatnom
vlasništvu.
Opis kompanije: Kompanija sa tradicijom dugom
20 godina. Osnovne djelatnosti kompanije su:
proizvodnja, prodaja, remont i servis šumske i
poljoprivredne mehanizacije, rezervnih djelova i
opreme. Iz ove kompanije razvilo se 6 novih firmi:
FORESTER (Sarajevo), LESOTEHNA (Skoplje), MIKRO-VIN (Trstenik), MIKRO-DEA (Bar), MIKROMONT i PERFFETA (Bijelo Polje). Važi za jednu
od vodećih kompanija na tržištu Crne Gore a i
šire, sa tendencijom brzog rasta i odgovaranja
na promjene u poslovnoj okolini. Neuobičajeno
širok asortiman proizvoda i usluga, kvalitet, brzina i maksimalno poštovanje rokova i dogovora,
zaslužuju puno povjerenje kupaca i društva u
cjelini.
Mogući oblici saradnje: Osim prodaje šumske
i poljoprivredne opreme, preduzeće posjeduje i
dvije hale od 1500m2 na izuzetnim lokacijama.
Hale su pogodne za proizvodnju obuće, odjeće,
sokova, konditora, mliječnih proizvoda, tehničke
opreme, skladište, prerada voća i povrća i otkupni centar.
Direktor: Raif Hodžić
»» Tel: 050 478 551
»» Fax: 050 478 552
»» Mail: [email protected]
»» Web: www.mikro.co.me
9. MIKRO BIJELO POLJE
Sahibi: Mikro Bijelo Polje özel
limited şirkettir.
Firmayla ilgili bilgiler: Firmanın
20 yılık geleneği vardır. Şirketin esas faaliyetleri
şunlardır: orman ve tarım makineleri, yedek parça ve ekipmanları imalati, satışı, tamiri ve servisi.
Bu şirketten altı yeni şirket geliştirilmiştir: FORESTER (Sarajevo), LESOTEHNA (Skoplje), MIKROVIN (Trstenik), MIKRO-DEA (Bar), MIKRO-MONT
i PERFFETA (Bijelo Polje). Karadağ pazarının
önde gelen şirketlerinden biri ve hızlı büyüme
eğilimi ile iş ortamındaki değişikliklere yanıtlayan
bir şirkettir. Ürün çeşitleri ve hizmetlerin bir
olağanüstü program, kalite, belirlenmiş tarihlere ve anlaşmalara uymasına azami saygı ve hız
müşterilerinin ve bir bütün olarak toplumun tam
güvenine layık.
Olası İşbirliği Biçimleri: Orman ve tarım
ekipmanları satışı yanı sıra, şirket aynı zamanda 1500m2 iki salonu vardır. Salonlar ayakkabı,
giyim, içecek, şekerleme, süt ürünleri, teknik
donanım, depolama, meyve ve sebze işleme,
satın alma merkezi için uygundur.
Genel Müdürü: Raif Hociç
»» Tel: 050 478 551
»» Fax: 050 478 552
»» Web: www.mikro.co.me
29
Forum
10. PUT-GROSS D.O.O.
BIJELO POLJE
10. PUT-GROSS D.O.O.
BIJELO POLJE
Vlasnik: “PUT –GROSS D.O.O.“ je
Društvo
sa ograničenom odgovornošću u privatnom
vlasništvu.
Opis preduzeća: Preduzeće se bavi trgovinom
na veliko i malo, prehrambenom i robom široke
potrošnje, zastupanjem u prodaji, uvozom i izvozom. Ima 8 poslovnica (filijala).
Mogući oblici saradnje: Uvoz, izvoz i prodaja
robe široke potrošnje.
Sahibi: „PUT-GROSS“ özel limited şirkettir.
Direktor: Hasan Ramović
Genel Müdürü: Hasan Ramoviç
»»
»»
»»
tel:+382 69 025 570;
Fax:+382 50 478 632
Firmayla ilgili bilgiler: Şirket gıda ve tüketim
malların toptan ve perakende satışı, ticaret
mümessillik, ithalat ve ihracat yapmaktadır.
Şirketin 8 şubeleri vardır.
Olası İşbirliği Biçimleri: Tüketim malları satışı,
ithalat ve ihracatı.
»»
»»
»»
tel:+382 69 025 570;
Fax:+382 50 478 632
Bijelo Polje
30
Forum
11. MESO-PROMET D.O.O.
BIJELO POLJE
11. MESO-PROMET D.O.O.
BIJELO POLJE
Vlasnik : ‘’MESO-PROMET’’ je Društvo sa
ograničenom odgovornošću u privatnom
vlasništvu.
Sahibi: ‘’MESO-PROMET’’ özel limited şirkettir.
Opis kompanije : Privatno preduzeće “Mesopromet” D.O.O. osnovano je 10. decembra 1990.
godine u Bijelom Polju. Osnovna djelatnost
preduzeća je otkup, proizvodnja, prerada i promet mesa i mesnih prerađevina. Sjedište preduzeća
je na sjeveru Crne Gore, u industrijskoj zoni
Bijelog Polja. Prerada mesa se vrši korišćenjem
najsavremenijih tehnoloških rješenja koja garantuju proizvodnju visoko kvalitetnog proizvoda.
U poslovanju se primjenju najviši standardi bezbjednosti hrane. Danas u preduzeću radi više
od 600 zaposlenih. “Meso-promet” DOO može
se pohvaliti velikim brojem osvojenih nagrada i
priznanja.
Firmayla ilgili bilgiler: ‘’MESO-PROMET’’ 10
Aralık 1990 tarihinde Bijelo Polje’de kurulmuştur.
Şirketin ana faaliyetler et satışı, et ürünleri üretimi, et işlenmesi ve ticaretidir. Şirketin merkezi
Karadağ’ın kuzeyindeki Bijelo Polje şehrinin
sanayi bölgesinde yer almaktadır. Yüksek kaliteli
ürünlerin üretimi sağlamak için et işlenmesi son
teknolojik çözümler kullanılarak yapılmaktadır.
Üretim sisteminde gıda güvenliğinin en yüksek
standartları uygulanmaktadır. Bugün şirkette
600’den fazla çalışan elemanı vardır. ‘’MESO-PROMET’’ şirketi birçok ödül ve tanıma
kazanmıştır.
Mogući oblici saradnje: Izvoz mesa i mesnih
proizvoda, otkup mesa, otkup stoke.
Olası İşbirliği Biçimleri: Et ve et ürünlerin
ihracatı, et satışı ve canlı hayvan alım-satımı.
Direktor: Hilmija Franca
Müdür: Hilmija Franca
»»
»»
»»
Tel/fax: +382(0)50 478 488
Mail: [email protected]
Webwww.mesopromet.co.me
»»
»»
»»
Tel/fax: +382(0)50 478 488
Web: www.mesopromet.co.me
31
Forum
12. Farma “Eko Moravac” Bijelo Polje
12. “Eko Moravac” Çiftliği Bijelo Polje
Vlasnik:
“EKO MORAVAC” je Društvo sa
ograničenom odgovornošću u privatnom
vlasništvu.
Sahibi: “EKO MORAVAC” özel limited şirkettir.
Opis kompanije: Farma Moravac se nalazi na
planinskoj visoravni Korita, u Pešteri, dijelu koji
pripada Republici Srbiji, odnosno Opštini Sjenica. Nadmorska visina ovog područja je 1500 m
nadmorske visine. Farma funkcioniše od 2005.
godine u okviru preduzeća EKO MORAVAC
DOO. U proteklom periodu na 30ha su zasijane
žitarice, na 6ha je zasijan krompir sa mogućnošću
proširivanja u narednom periodu. Na farmi ima
1000 grla ovaca, 160 koza, oko 100 grla krupne
stoke. Obavljena je i rekonstrukcija stalskog prostora za smjestaj za oko 1800 ovaca i koza, kao i
200 grla krupne stoke. Prostor za boravak čobana
i njihovih porodica pruzaju pristojan komfor.
Izgrađen je savremeni objekat mini klanice sa
sušarom, proširen i adaptiran mljekar. U planu je
i revitalizacija prirodnog jezera površine od 5 ha.
Za ovu svrhu postoje značajna ulaganja.
Firmayla ilgili bilgiler: Moravac Çiftliği,
Sırbistan Cumhuriyeti ve Sjenica Belediyesine
ait olan Pešter Yaylası’ndaki Korita Köyü’nde
yer almaktadır. Bu bölgenin deniz seviyesinden
yüksekliği 1500 metredir. Çiftlik 2005 yılından
bu yana EKO MORAVAC Şirketi’nin çatısı altında
işletiyor. Geçmiş dönemde 30ha tahıl ve 6ha patates ekiliş alanları. Gelecekte bu ekiliş alanlarının
genişletilme potansiyeli vardır. Çiftlikte 1000
koyun, 160 keçi, 100 sığır vardır. Yaklaşık 1800
koyun ve keçi ve 200 sığır için yerleştirme sahası
inşa edilmiştir. Çobanlar için yeni ve konforlu mekanlar inşa edilmiştir. Modern bir mezbaha, kurutma tesisi ve süt deposu inşa edilmiştir. Mevcut
olan 5 ha doğal göl alanı yeniden canlandırılması
planlanmaktadır.
Mogući oblici saradnje: Prodaja i izvoz povrća
(krompir, žitarice) i mliječnih proizvoda.
Preduzeće je otvoreno za zajednička ulaganja u
postojeću djelatnost.
Olası İşbirliği Biçimleri: Sebzeler (patates,
tahıllar) ve süt ürünleri satışı ve ihracatı. Şirketin
mevcut faaliyetlerine ortak girişimlere açıktır.
Direktor: Adnan Dizdarević
»» Tel: +382-69-015-011
Genel Müdürü: Adnan Dizdarević
»» Tel: +382-69-015-011
32
13. GRADINA COMPANY
ROŽAJE
Vlasnik
:
„Gradina
Company“
je
Društvo
sa
ograničenom
odgovornošću
u
privatnom
vlasništvu.
Opis kompanije: DOO „Gradina
Company“ je privatna kompanija osnovana 1989. godine. Bavljenje preradom mesa u porodici
Škrijelj traje više od sto godina.
Osnovne djelatnosti preduzeća su:
proizvodnja i prerada mesa i mesnih prerađevina
(mesna industrija), kao i trgovina mesom i mesnim prerađevinama (veleprodaja - magacin veleprodaje, kao i magacin sirove kože; maloprodaja - trenutno raspoloživih 10 maloprodajnih
objekata.
Mogući oblici saradnje: Izvoz mesa i mesnih
proizvoda, otkup mesa, otkup stoke
Direktor: Džemal Škrijelj
»» Tel: 051 271 087, 271 198, 271 202,
»» Fax: 051 271 066 »» E-mail: [email protected]
»» Web: http://gradina-company.com
Forum
13. GRADINA COMPANY
ROŽAJE
Sahibi: “Gradina Company” özel
limited şirkettir.
Firmayla ilgili bilgiler: “Gradina
Company” Şirketi 1989 yılında
kurulmuş özel bir şirkettir.
Şirketi yöneten Škrijelj Ailesi yüz
yıllık et işlenmesinin geleneğini
sürdürmektedir. Şirketin esas faaliyetleri şunlardır: et ürünleri üretimi ve et işlenmesi (et sanayi), et ve et ürünleri
ticareti (toptan - toptan deposu ve ham deri deposu; perakende - şu anda mevcut 10 perakende
mağazalar).
Olası İşbirliği Biçimleri: Et ve et ürünlerin
ihracatı, et satışı ve canlı hayvan alım-satımı.
Genel Müdürü: Džemal Škrijelj
»» Tel: 051 271 087, 271 198, 271 202,
»» Fax: 051 271 066 » » E-mail: [email protected]
» » Web: http://gradina-company.com
33
Forum
14. BIO PLOD-DOO –
ROŽAJE
14. BIO PLOD-DOO –
ROŽAJE
Vlasnik: „BIO POLOD” je Društvo sa ograničenom
odgovornošću u privatnom vlasništvu.
Sahibi: „BIO PLOD” özel limited şirkettir.
Opis preduzeća: Preduzeće se bavi sakupljanjem,
otkupom i prometom voća i šumskih plodova.
„Bio plod“ je direktni izvoznik maline na inostrano tržište, i već nekoliko godina se uspješno bavi
tim poslom. Raspolaže savremenim kapacitetima
za skladištenje što im omogućava da otkupe sve
količine koje ponude malinari. Imaju ugovoren
izvozni aranžman sa kupcima iz Austrije, Italije i
Njemačke, čiji su predstavnici obišli ovu firmu i
uvjerili se u kvalitet maline, način skladištenja i
pakovanja koji zadovoljava evropske standarde.
Mogući oblici saradnje: Izvoz voća i šumskih
plodova, njihovo skladištenje u Rožajama (Crna
Gora).
Direktor: Šefkija Nurković
»»
»»
34
» Mail: [email protected]
» Te: +382-68-370-380,+382-69-044-666
Firmayla ilgili bilgiler: Şirket, meyveleri ve orman meyveleri toplama, satın alma ve ticareti
ile uğraşmaktadır. „Bio plod“ birkaç yıl boyunca başarılı bir şekilde dış piyasada ahududu
ihracatçısıdır. Şirketinde piyasanın sunduğu tüm
ahududu miktari satın alınması sağlayacak modern depolama tesisleri bulunmaktadır. „Bio plod“
Avusturya, İtalya ve Almanya müşterileri ile
ihracat yapilmaktadir. Onların temsilcileri „Bio
plod“ şirketini ziyaret edip ahududu kalitesini
ve şirketinin Avrupa standartlarına uygun depolama ve paketleme yöntemine sahipliğine şahit
olmuşlardır.
Olası İşbirliği Biçimleri: Meyve ve orman
meyveleri ihracatı, Rozaje Şehri’nde (Karadağ)
meyve ve orman meyvesi depolanması.
Genel Müdürü: Šefkija Nurković
»» » Mail: [email protected]
»» » Tel: +382-68-370-380,+382-69-044-666
Forum
15. “MOTEL DUGA” –
ROŽAJE
15. “MOTEL DUGA” –
ROŽAJE
Vlasnik: Motel „Duga” se nalazi u privatnom
vlasništvu.
Opis kompanije: Motel „Duga” se nalazi na
drugom kilometru puta Rožaje –Berane u mjestu
Suho polje. Raspolaže smještajnim kapacitetima od 3o ležajeva. U sklopu motela radi poznati
restoran. Motel je pogodan za planinski turizam,
za odmor, kao i za grupne turističke posjete.
Sahibi: „Motel Duga” özel bir firmadır.
Mogući oblici saradnje: Osim pružanja
ugostiteljskih usluga, Motel „Duga” je zainteresovan i za organizovanje razmjene turističkih
posjeta.
Direktor: Hasim Mujević
»» » Tel:+382-51-278 -266
Firmayla ilgili bilgiler: „Duga” Moteli RozajeBerane yol üzerinde şehrinden iki kilometre
uzaklıkta Suho Polje semtinde bulunmaktadır.
„Duga” Moteli 30 yataklı konaklama kapasitesine
sahiptir. Motelin bir parçası olarak ünlü restoran
da mevcuttur. „Duga” Moteli dağ turizmi, tatil ve
turist grupların ziyaretleri için uygundur.
Olası İşbirliği Biçimleri: Motel hizmetleri yanı
sıra, “Motel Duga” turist değişimi programı ile
ilgilenmektedir.
Genel Müdürü: Hasim Mujeviç
»» » Tel:+382-51-278 -266
35
Forum
16. BUDUĆNOST DOO,BERANE
16. BUDUĆNOST DOO,BERANE
Vlasnik: “Budućnost” Društvo sa ograničenom
Opis preduzeća: Trgovina prehrambenim proizvodima na veliko.
Mogući oblici saradnje: Firma posjeduje zgradu sa preko 2000 m2 prostora, pogodnog za sve
namjene. Nalazi se na izuzetnoj lokaciji, pored
magistralnog puta Berane-Rožaje. Otvoreni smo
za saradnju u smislu izdavanja u zakup prostora
drugim preduzećima.
Sahibi: “Budućnost” özel limited şirkettir.
Direktor: Hakija Ramdedović
»» » Tel : +382-69-046-208
Müdür: Hakija Ramdedoviç
»» » Tel : +382-69-046-208
17. DADI EXPORTPODGORICA
Firmayla ilgili bilgiler: Şirket gıda ürünlerinin
toptan satışı.
Olası İşbirliği Biçimleri: Şirket, uygun bir alan
üzerinde 2000 m2 çok amaçlı bir yapıya sahiptir.
Berane-Rozaje ana yol üzerinde yakın bir konumda yer almaktadır. Şirket bu yapıyı diğer şirketlere
kiralamak açısından işbirliğine açıktır.
17. DADI EXPORTPODGORICA
Vlasnik: “Dadi export” je Društvo sa ograničenom
Opis preduzeća: “Dadi export” d.o.o. posluje
od 2002. godine sa djelatnošću trgovine na veliko i malo. U svojoj ponudi imaju tekstil, odjeću,
obuću, igračke, bebi program i širok asortiman
proizvoda za kućanstvo po veoma pristupačnim
cijenama. Roba se uvozi iz Turske, Kine, Arapskih
Emirata i sa poslovnim partnerima iz navedenih
zemalja imaju dugogodišnju i uspješnu saradnju. U okviru firme posluju četiri objekta od kojih
su dva u Podgorici, jedan u Baru i jedan u Beranama. Novi objekat koji je otvoren 27.02. 2010
godine površine 2250 m² nalazi se u Podgorici na
šestom kilometru puta Podgorica - Tuzi.
Mogući oblici saradnje : Uvoz i izvoz, prodaja
na veliko i malo artikala (tekstil, odjeća, obuća,
igračke, bebi program, proizvodi za kućanstvo).
Sahibi: „ Dadi export” özel limited şirkettir.
Firmayla ilgili bilgiler: „ Dadi export” 2002
yılından bu yana toptan ve perakende satış faaliyetleri ile uğraşmaktadır. Şirketinin sunduğu ürünler arasında çok uygun fiyatlarda tekstil, giyim,
ayakkabı, oyuncak, bebek mobilya ve ev ürünleri
bulunmaktadır. Şirketin malları en çok Türkiye,
Çin ve BAE’ den ithal edilmekte, ve bu ülkelerdeki iş ortakları ile uzun ve başarılı bir işbirliği
sağlamaktadır. Şirketin dört tane mağazası:
Podgorica’da iki, Bar ve Berane’de birer tane
mağazasi vardır. Podgorica’da 27.02.2010 tarihinde açılan 2250 m² büyüklüğünde yeni tesisimiz 6inci kilometre Podgorica-Tuzi yolunun
üzerinde yer almaktadır.
Olası İşbirliği Biçimleri: Ürünleri ithalat ve
ihracatı, toptan ve perakende satış (tekstil, giyim,
ayakkabı, oyuncak, bebekmobilya, ev ürünleri).
Direktor: Muamer Muratović
»» » Tel: +382- 20 -870 -392
»» » E-mail: [email protected]
Müdür: Muamer Muratoviç
»» » Tel: +382- 20 -870 -392
36
Forum
18. KIPS DOO –
PODGORICA
18. KIPS DOO –
PODGORICA
Vlasnik: “KIPS DOO” je Društvo sa ograničenom
Sahibi: “KIPS DOO” özel limited şirkettir.
Opis kompanije: Preduzeće “KIPS” d.o.o. je osnovano 1990. godine. U crnogorskim okvirima
važi za vodeće ime u oblasti trgovine građevinskim
materijalima i proizvodima za domaćinstvo na
veliko i malo. Kips ima prodajne centre u Podgorici, Kotoru, Baru i Beranama, gdje na preko
40.000m2 zatvorenog i preko 100.000m2 otvorenog prodajnog prostora nudi kupcima preko
30.000 proizvoda za izgradnju i opremanje doma.
Velika paleta proizvoda se može podijeliti na dvije
osnovne grupe, a to su građevinski program koji
u potpunosti zadovoljava potrebe građevinskih
firmi, profesionalaca u sferi građevine; i program kućanstva i dekorative, namijenjen kupcima
koji opremaju i uređuju svoj dom i vrt. Dakle,
bez obzira da li gradite, renovirate ili opremate
svoj dom, KIPS predstavlja pouzdanog partnera
koji vam obezbjeđujući kvalitetne proizvode po
pristupačnim cijenama može pomoći da vašu viziju pretvorite u stvarnost.
Mogući oblici saradnje: Uvoz i izvoz, prodaja građevinskog materijala i proizvoda za
domaćinstvo.
Direktor: Risto Drekalović
»» » Tel: 020 872 522
»» » Fax: 020 872 525
» » » Web: www.kips.me
Firmayla ilgili bilgiler: “Kips” Şirketi 1990 yılında
kurulmuştur. Şirket Karadağ topraklarındaki
inşaat malzemeleri ticaretinde ve ev eşyaların
toptan ve perakende satışta önde gelen isimlerden biridir. “Kips” Şirketi Podgorica, Kotor, Bar
ve Berane’de satış merkezleri vardır. 40.000m2
üzerinde kapalı mekan ve 100.000m2 üzerinde
açık alandaki satış merkezlerinde müşterilerine
30.000 üzerinde ürün sunmaktadır. Geniş
ürün yelpazesi iki ana grupta ayrılabilir: inşaat
alanında profesyonellerin ve inşaat şirketlerinin
ihtiyaçlarını tamamen karşılayan inşaat programı;
ve ev dekore etmek veya bahçe düzenlemek
isteyen müşteriler için ev dekorasyon programı.
Yani, ev yenilemek veya ev donatmak konusunda,
“Kips” Şirketi güvenilir bir ortak olarak uygun fiyatlarla kaliteli ürünler sunarak size yardımcı
olabilir.
Olası İşbirliği Biçimleri: İnşaat malzemeleri ve ev
ürünleri ithalat, ihracati ve satışı.
Müdür: Risto Drekaloviç
»» » Tel: 020 872 522
»» » Fax: 020 872 525
»» » Web: www.kips.me
37
Forum
19. DAKOM DOOPODGORICA
19. DAKOM DOOPODGORICA
Vlasnik: “DAKOM“ je Društvo sa ograničenom
Opis preduzeća: “DAKOM”doo osnovano je 1989.
godine i jedno je od prvih privatnih preduzeća u
Crnoj Gori. Od starta se bavi uvozom, proizvodnjom i distribucijom tekstila. Specijalizovani su za
opremanje hotela, apartmanskih naselja, restorana i drugih turističkih i ugostiteljskih objekata.
U stalnom asortimanu nude: posteljni program
(jastuci, štep deke, prekrivači, čarsavi, jastučnice,
navlake); stoni program (stolnjaci, salvete), toaletni program (peškiri, bade mantili). Ekskluzivni su zastupnici za Crnu Goru i dugogodišnji
partneri renomiranih evropskih proizvođaca iz
ove oblasti (“ODEJA” Slovenija, “VEBA” Česka,
“VIDAL RIUS” Španija, “CASTIGLIONI” Italia, “DIBELLA” Njemačka, kao i većeg broja manjih specijalizovanih inofirmi). U skladu sa standardima
Evropske Unije, sva roba posjeduje internacionalne sertifikate kvaliteta. Prioritet u poslovanju
“DAKOM”-a je kvalitet materijala i gotovih proizvoda koji su u ponudi.
Mogući oblici saradnje: Opremanje hotela, apartmanskih naselja, restorana i drugih turističkih i
ugostiteljskih objekata, kao i uvoz i prodaja programa za opremanje (posteljinski program, toaletni program, stoni program).
Direktor: Radojica Dakić
»» » Tel: +382 (0)20 231-786
»» » Fax: +382 (0)20 231-749
» » » E-mail: [email protected]
»» » Web: www.dakom-cg.com
Sahibi: “Dakom” özel limited şirkettir.
38
Firmayla ilgili bilgiler: “Dakom”Şirketi 1989
yılında kurulan ve Karadağ’da ilk özel şirketlerden
biridir. Başından beri şirketin faaliyetleri tekstil
ithalatı, imalatı ve dağıtımıdır. “Dakom”Şirketi
otel, daire, restoranlar ve diğer turizm ve konaklama tesisleri için özel donatmalar yapmaktadır.
Satışa devamlı sunulan mal çeşitleri arasında
yatak takımları (yastıklar, battaniyeler, örtüler,
çarşaflar, yastık kılıfları, koltuk takımları); sofra takımları (masa örtüleri, peçeteler); banyo
ürünleri (havlular, bornozlar). “Dakom”Şirketi
Avrupa’nın ünlü tekstil firmalarının (“Odeja”Slovenya, “Veba” - Çek Cumhuriyeti, “Vidal Rius”
- İspanya”, “Castiglioni” - İtalya, “Dibela”, Almanya ve birçok daha küçük yurt dışı tekstil firmaları
gibi) uzunvadeli ortağı ve Karadağ mümessilidir.
Avrupa Birliği’nin standartlarına göre şirket ürünlerine uluslararası kalite belgeleri verilmiştir.
Olası İşbirliği Biçimleri: Otel, daire, restoranlar
ve diğer turizm ve konaklama tesisleri donatması;
tekstil donanımı (yatak takımları, banyo ürünleri,
sofra takımları) ithalat ve ihracatı.
Müdür: Radoyica Dakiç
»» » Tel: +382 (0)20 231-786
»» » Fax: +382 (0)20 231-749
»» » Email: [email protected]
»» » Web: www.dakom-cg.com
19. STADİON DOO
Podgorica
Forum
19. STADİON DOO
Podgorica
Vlasnik: “Stadion” je Društvo sa ograničenom
Sahibi: “Stadion” özel limited şirkettir.
Opis preduzeća: Firma se bavi sledećim djelatnostima: veleprodaja proizvoda široke potrošnje,
špedicija, spoljnja trgovina (registrovano carinsko skladište). “Stadion” doo je registrovana
1991.godine i posluje pod nazivom: Društvo sa
ograničenom odgovornošću za promet roba i
usluga “Stadion” Podgorica. “Stadion” doo ima
uspostavljene dugogodišnje poslovne odnose
sa velikim brojem preduzeća u Crnoj Gori i to sa
20 veleprodaja i 900 maloprodaja (supermarketa, minimarketa i samostalnih radnji koje kontinuirano snabdijeva robama iz svog prodajnog
asortimana).
Firmayla ilgili bilgiler: Şirketin faaliyetleri
bunlardır: tüketici ürünleri perakende satışı, nakliye ve dış ticaret (gümrük antreposu). Şirket
1991 yılında kurulmuş ve Mal ve Hizmetler Ticari
Limited Şirket “Stadion” Podgorica adı altında
faaliyet göstermektedir. Birçok Karadağ firması
ile uzun vadeli ticari ilişkilerini sağlayan “Stadion”
Şirketi 20 toptan ve 900 perakende mağazaları
ile (süpermarket, mini market ve süreklisatış
aralığında mağazalar) çalışmaktadır.
Mogući oblici saradnje: Uvoz i prodaja robe
široke potrošnje.
Olası İşbirliği Biçimleri: Tüketim malları ithalatı
ve satışı.
Direktor za spoljnu trgovinu: Snežana Terzić
»» Tel:+382 20 622 568;
»» Fax:+382 20 622 570
»» Web : www.stadion-doo.info
Dış Ticaret Müdürü: Snežana Terziç
»» Tel:+382 20 622 568;
»» Fax:+382 20 622 570
»» Web : www.stadion-doo.info
39
Forum
21. BK COMMERCE DOO
PODGORICA
Vlasnik: “BK Commerce”
je Društvo sa ograničenom
odgovornošću u privatnom
vlasništvu.
Opis komanije: Kompanija ima tradiciju dugu
16 godina. U kompaniji je zaposleno oko 60 ljudi različitih profila, a u sklopu kompanije su tri
Radne jedinice - Panonka 1, Panonka 2 i Panonka
3, takođe sa sjedištem u Podgorici. Kompanija
posjeduje i Upravno-poslovni objekat ‘BK Donja
Gorica’, u sklopu kojeg su upravne prostorije,
show room i magacinski kompanijski prostor. Osnovna djelatnost preduzeća je i trgovina na veliko
i malo.
Direktor: Predrag Kostić
»»
»»
»»
»»
40
Phone: +382 67 612 140,
Fax: +382 20 260 150
Web: www.bk-commerce.com
21. BK COMMERCE DOO
PODGORICA
Sahibi: “Bk commerce” özel limited
şirkettir.
Firmayla ilgili bilgiler: “Bk commerce” 16 yıllık geleneğine sahip
olan bir şirkettir. Şirket yaklaşık 60
farklı meslek elemanı çalıştırmaktadır. Şirketin
Podgorica’da bulunan üç İş birimi var - Panonka
1, Panonka 2 ve Panonka 3. Şirket aynı zamanda
idari ofisler, show room ve şirket depo alanını
kapsayan ‘BK Donja Gorica “ idari- ofis binası
şirkete aittir. Şirketin ana faaliyetleri toptan ve
perakende ticaretidir.
Müdür: Predrag Kostiç
»»
»»
»»
»»
Phone: +382 67 612 140,
Fax: +382 20 260 150
Web: www.bk-commerce.com
Forum
22. RAPEX DOO-BAR
22. RAPEX DOO-BAR
Vlasnik: “RAPEX DOO” je Društvo sa ograničenom
Opis kompanije: Preduzece DOO “Rapex” iz Bara
osnovano je 1992. godine. Na samom početku
osnovna djelatnost firme bila je trgovina na veliko i malo. Od 1996. godine firma se preorjentira
na proizvodnju aluminijske bravarije. Na samom
početku proizvodni kapaciteti su bili mali, medjutim zahvaljujući kvalitetu proizvoda i potražnji
na tržištu, proizvodni kapacitet se povećao.
Osluškujući puls tržišta, menadžment širi svoj
proizvodni program i prilagođava ga potrebama
savremenog kupca. U sklopu DOO “Rapex” rade
dva proizvodna pogona, jedan za proizvodnju Al
bravarije a drugi za proizvodnju PVC bravarije.
Pored proizvodnje, firma je direktan uvoznik renomiranih evropskih proizvođača repromaterijala i opreme za ovu proizvodnju.
Mogući oblici saradnje: Izvoz i prodaja aluminijske i PVC stolarije, kao i uvoz repromaterijala za
ovu proizvodnju.
Sahibi: “RAPEX DOO” özel limited şirkettir.
Firmayla ilgili bilgiler: “RAPEX DOO” Şirketi 1992
yılında Bar şehrinde kurulmuştur. Toptan ve perakende ticareti sektörlerinde faaliyete başlayıp
1996 yıllında “RAPEX DOO” Şirketi alüminyum
doramaları üretimine yönlendirilmiştir. Başında
üretim kapasiteleri küçük olmasına rağmen ürün
kalitesi ve piyasa talebi sebebiyle üretim kapasitesi artırılmıştır. Piyasayı dikkatlice takip ederek
şirketin yönetimi ürün yelpazesini genişletmekte
ve modern müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik
faaliyetler sunmaktadır. PVC doğramalar ve Aluminyum doğramalar üretimine yönelik RAPEX
Şirketi iki tane üretim tesisine sahiptir. Şirket
üretimin yanı sıra ünlü Avrupa’nın üreticilerinden üretim malzemeleri, hammaddeleri ve
ekipmanları ithalat yapmaktadır.
Direktor: Jakub Đeljošević
»» » Tel: +382 30 340-155
»» » Fax: +382 30 342 240
» » » E-mail: [email protected]
»» » Web: www.rapex.me
Müdür: Jakub Celyoşeviç
»» » Tel: +382 30 340-155
»» » Fax: +382 30 342 240
»» » E-mail: [email protected]
»» » Web: www.rapex.me
Olası İşbirliği Biçimleri: Alüminyum ve PVC
doğramalar ihracatı ve satışı; üretim için hammaddeler ithalatı.
41
Forum
23. CENTAR ZA SEOSKİ
RAZVOJ – PETNJİCA
(BERANE)
Opis organizacije: Organizacija se bavi promocijom seoskog turizma, eko potencijala, privrednih
resursa područja Petnjice (Bihor).
O Bihoru: Područje Bihora je privredna i
kulturološka cjelina. Zahvata prostor Opštine
Berane i Bijelo Polje, na krajnjem sjeverositoku
Crne Gore, prema granici sa Srbijom, površine
od nešto preko 350 m2. Bihor je prirodno podijeljen na Gornji Bihor i Donji Bihor. Gornji Bihor sa mjesnim centrom Petnjica, ima oko 10000
stanovnika. U približno sličnom broju ima onih
stanovnika iz Bihora na privremenom radu u
inostranstvu.
42
23. CENTAR ZA SEOSKİ
RAZVOJ (KIRSAL
KALKINMA MERKEZİ) –
PETNJİCA (BERANE)
Kurumla ilgili bilgiler: Kırsal Kalkınma Merkezi
kırsal turizm, eko turizm potansiyeli ve Petnyica
(Bihor) Bölgesi’nin ekonomik kaynaklarını teşvik
etmektedir.
Bihor hakkinda: Sırbistan sınırına yakınlarında,
ülkenin en kuzeydoğusunda, Berane ve Biyelo
Polye Belediyeleri’nin çevresinde yer alan 350m2
yüzölçümlü Bihor Bölgesi ekonomik ve kültürel
bir bölgesidir. Bihor Bölgesi Gornji Bihor ve Donji
Bihor bölgelerinden oluşur. Petnyica yerleşim
merkezi ile olan Bihor’un nüfüsü 10.000 kişidir.
Yaklaşık aynı sayıda Bihor’dan giden ve yurt
dışında geçici olarak kalanlar vardır.
Forum
Najznačajniji resursi:
En önemli kaynaklar:
Ekološki čista i zdrava sredina, izuzetno
bogate flore i faune. Na ovom području je i
jedan od bivših nacionalnih parkova – planina
Turijak. Na ovom području otkriveni su tragovi
najstarijih ljudskih naseobina (u mjestu Brod –
Radmanci i u Radmanskoj klisuri). Viševjekovno
sjedište područja je bio grad i tvrđava Bihor,
jedno od najznačajnijih srednjovjekovnih –
karavanskih stjecišta i trgovačkih centara.
Jedna od zanimljivih karakteristika područja
je nadprosječan broj žitelja - stogodišnjaka u
odnosu na broj stanovnika.
Temiz ve sağlıklı ekolojik bir çevre, flora ve
fauna açısından zengin bir potansiyele sahiptir. Bu bölgede Turiyak Dağı eski milli parkı
bulunmaktadır. Bu bölgedeki Brod yerinde (Radmanci) ve Radmanci Klisura’da en eski insan
yerleşimlerinin izleri açığa çıkarıldı. Yüzyıllar
boyunca bölgenin merkezi olan Bihor adlı bir
müstahkem şehir Ortaçağ’da büyük önem taşıyan
kervan ve ticaret merkezi olmuştur. Ortalamanın
üstünde olan yüz yaşındaki kişi sayısı Bihor’un
nüfüsüna nazaran bu bölgenin dikkat cekiçi özelliklerinden biridir.
»»
»»
»»
»»
Hidropotencijal: rijeke Popča, Radmančica,
Trpeška, Vrbička i Tucanjska rijeka slivaju se
u tok rijeke Lješnice, sa još nekoliko manjih
rječica i potoka, pogodnih za izgradnju malih i srednjih hidroelektrana. Dužina ovog
riječnog sliva je oko 40 km, sa padom od 19
m/km. Na ovim rijekama je svojevremeno
postojalo 137 vodenica za mljevenje žita.
Kompleksi industrijske šume (Turijak, Golubovci, Mrtvica…) prostiru se na oko 8 500
hektara sa orjentacionom količinom od oko
1.608.459 m3 drvne mase.
Respektibilni su i uslovi za razvoj poljoprivrede, naročito voćarstva i stočarstva,
kao i seoskog i lovnog turizma. Šest riječnih
dolina sa umjerenom kontinentalnom klimom pogodni su za uzgoj svih mogućih poljoprivrednih kultura.
Područje Petnjice je preko Pešterske visoravni, prirodno najuslovnija i najkraća
moguća veza Crne Gore sa središnjom
Srbijom.
Direktor: Enver Rastoder
»» » Tel : +382-69-499-706
» » » Web: www.petnjica.com
»»
»»
»»
»»
Su
potansiyeli:
Lyeşnitsa
Nehri’ne
döküldüğü Popça, Radmançitsa, Trpeşka,
Vrbiçka ve Tutsanyska Nehirleri birtakım
dereler ve ırmaklarla birlikte küçük ve orta
ölçekli hidroelektrik santrallerinin inşaatına
uygundur. Bu nehirlerin su bölümü çizgisinin uzunluğu 40km ve hidrolik düşü (üst
su seviyesi ile çıkış su seviyesi arasındaki
fark) 19m/km’dir. Geçmişte sözü edilen nehirlerde 137 un değirmeni vardı.
8 500 hektarlık bir alanı kaplayan orman sahasi (Turiyak, Golubovci, Mrtvica...) yaklaşık
1.608.459 m3’lük ağacın hacmına sahiptir.
Tarımın gelişimi, özellikle meyvecilik ve
hayvancılık için şartlar pek iyi olduğunu
sayılmaktadır. İlimli kara ikliminin hüküm
sürdüğü 6 nehir vadileri her türlü tarıma
uygundur.
Petnyitsa Bölgesi Peşter Yaylası üzerinden
yolla Karadağ’ın orta Sırbistan ile en şartlı
ve en kısa bağlantı olabilmektedir.
Müdür: Enver Rastoder
»» » Tel : +382-69-499-706
»» » Web: www.petnjica.com
43
Forum
UČESNICI
IZ TURSKE
KATILIMCI TÜRKİYE
FİRMALAR
1. PRIVREDNA
KOMORA IZMIRA
Akin Kazanćolu, potpredsjednik
Husein Pajzin, član Izvršnog odbora
Ćari Doan, Stručni saradnik za međunarodne
odnose
»»
»»
»»
Mail: [email protected] Tel/fax: +90 0232 498 46 98
Web: www.izto.tr
1. İZMİR TİCARET
ODASI
Akın KAZANÇOĞLU, Yönetim Kurulu Başkan
Yardımcısı
Hüseyin PAYZİN, Yönetim Kurulu Üyesi
Çağrı DOĞAN, Dış İlişkiler Uzman Yardımcısı
»»
»»
»»
2. MARMARA GROUP
FOUNDATION –
ISTANBUL
Fondacija se bavi strateškim i sociološkim
istraživanjima.
Dr. Akan Suver, predsjednik - Počasni Konzul Crne
Gore u Turskoj
Engin Koklućinar, generalni sekretar
Samil Ajrim, Član Izvršnog odbora
»»
»»
44
» Mail:[email protected]
» Tel/fax: +902122130556
Mail: [email protected] Tel/fax: +90 0232 498 46 98
Web: www.izto.tr
2.MARMARA GRUBU
VAKFI – İSTANBUL
Faaliyetler: Stratejik ve sosyal araştırmalar
Dr. Akkan SUVER, Genel Başkanı; Karadağ’ın
İstanbul Fahri Konsolosu
Engin KÖKLÜÇINAR , Genel Sekreter
Samil AYRIM, Genel Mali Sekreter
»»
»»
» Mail:[email protected]
» Tel/fax: +902122130556
Forum
3. CENAY GROUP –
ISTANBUL
3. CENAY GROUP –
ISTANBUL
Kompanija se bavi visokogradnjom, telekomunikacijam i proizvodnjom električne energije.
Džengiz Guldamlasi, direktor
Faaliyetler: İnşaat, telekomünikasyon ve elektrik
enerjisi üretimi
Cengiz GÜLDAMLASI , Genel Müdürü
»»
»»
Mail :[email protected]
Tel:+902122130556
»»
»»
Tel: +902122130556
4. UDAŞ Uluslararası
Danışmanlık A.Ş. –
ISTANBUL
4.UDAŞ Uluslararası
Danışmanlık A.Ş. –
ISTANBUL
Kompanija se bavi konsaltingom.
Džafer Okraj, direktor
Faaliyetler: UDAŞ Uluslararası Danışmanlık A.Ş.
danışmanlık işlemler
Cafer OKRAY , Genel Müdürü
»» Mail :[email protected]
»» Tel: +902122130556
»»
»»
Tel: +902122130556
5. TRİGON TEKSTİL SANAYİ
VE DIŞ TİC. LTD.ŞTİ –
ISTANBUL
5. TRİGON TEKSTİL SANAYİ
VE DIŞ TİC. LTD.ŞTİ –
ISTANBUL
Firma se bavi proizvodnjom i prodajom tekstilne
robe.
Nigar Sargan, direktor
»» TEL: +902122130556
Faaliyetler: Tekstil üretimi ve ticareti
Nigar SARGAN , Genel Müdürü
»» TEL: +902122130556
45
Forum
6. OZGUN INSAAT TAAH.
SAN. TIC.A.S. – ISTANBUL
6. OZGUN INSAAT TAAH.
SAN. TIC.A.S. – ISTANBUL
Kompanija se bavi izgradnjom autoputeva,
željeznica, metroa, proizvodnjom pitke vode, komunalnim djelatnostima, projektima solarne energije i izgradnjom hidrocentrala.
Faaliyetler: Otoyolları, demiryolları, metrolar, konut inşaatı, altyapı (içme suyu, atık su, su
yapıları), güneş enerjisi projeleri ve hidroelektrik
santralleri
Džahit Karakulukću, direktor
»» Tel: +902122130556
Cahit KARAKULLUKÇU, Genel Müdürü
»» Tel: +902122130556
7. TURKISH AIRLINES
– ISTANBUL predstavništvo u
Podgorici
7. TURKISHAIRLINES –
ISTANBUL –
Podgorica Şubesi
Ouz Turkeli, direktor
»» » Tel: +382 20 444230
46
Oğuz TÜRKELİ, Genel Müdürü
»» » Tel: +382 20 444230
Forum
8. TERBAY – IZMIR
8. TERBAY – IZMIR
Industrija
čeličnih
djelova,
građevinska firma, export-import,
turizam.
Faaliyetler: Terbay makina endüstrisi,
inşaat, ithalat – ihracat ve turizm
Kemal Bajsak, direktor, Počasni Konzul Bosne i
Hercegovine u Izmiru
»»
»»
»»
Tel: ++90 232 328 18 90
Web. www.terbay.com.tr
Kemal BAYSAK, Genel Müdürü; Bosna-Hersek
Fahri Konsolosu
»»
»»
»»
Tel: ++90 232 328 18 90
Web. www.terbay.com.tr
9. GÜNEŞ SÜT
GIDA SAN İSTANBUL
9. GÜNEŞ SÜT
GIDA SAN İSTANBUL
Kompanija se bavi preradom mlijeka i mlječnih proizvoda.
Faaliyetler: Süt ve sütlü ürünleri
üreticiliği
Muzafer Guneš, direktor
»»
»»
»»
Tel: +902646814619
Web. www.gunesoglu.com
Muzaffer GÜNEŞ, Genel Müdürü
»»
»»
»»
Tel: +902646814619
Web. www.gunesoglu.com
47
Forum
10. ŞENEL KALIP MAKINA
SAN – İZMIR
10. ENEL KALIP MAKINA
SAN – İZMIR
Kompanija
se bavi preradom
željeza i proizvodnjom djelova za
mašine.
Faaliyetler: Çelik işlemeler ve makina
kalıpları ve parçaları üretimi
Cemal ŞENEL, Genel Müdürü
Džemal Šenel, direktor
»»
»»
»» Tel: +902328781360
Tel: +902328781360
11. KROMEL MAKINE
SANAY – SAKARAYA
11. KROMEL MAKINE
SANAYi – SAKARAYA
Kompanija se bavi proizvodnjom strojeva i opreme za proizvodnju mliječnih i prehrambenih
proizvoda.
Faaliyetler: Süt ve gıda sanayi için makine ve
ekipmanlar üretimi
Ismet Ćališkan, direktor
»»
»»
48
TEL: +90 264 276 84 66
İsmet ÇALIŞKAN, Genel Müdürü
»»
»»
TEL: +90 264 276 84 66
Forum
12. Mavi İc ve Dış Tic.A.Ş –
ISTANBUL
12. Mavi İc ve Dış Tic.A.Ş –
ISTANBUL
MAVI TRANSPORT –
ISTANBUL
MAVI TRANSPORT –
ISTANBUL
MAVI MADEN
URUNLERI – ISTANBUL
MAVI MADEN
URUNLERI – ISTANBUL
Kompanija za izvoz i uvoz, koja radi samo za Balkanske zemlje (10-15 miliona eura godišnje).
Distribucija robe za najveće kompanije iz Turske:
HASCHEVHER, AKILDIZ... Međunarodna kompanija za transport. Zvanični zastupnik za ARCELIK za
Balkanske zemlje. Proizvodnja i reciklaža cinka,
šljake i željeza.
Faaliyetler: Balkan ülkelerine ithalat - ihracat
hizmetleri veren şirkettir (yılda 10-15 milyon).
Türkiye’nin en büyük şirketler için malların
dağıtımı hizmetler vermektedir: HASCHEVHER,
AKILDIZ... Uluslararası taşımacılık şirketidir. Balkan ülkeler için ARCELİK Resmi temsilcisidir.
Çinko, metal hurda ve demir sektörlerinde faaliyet göstermektedir.
Mutlu Varol, direktor
Mutlu VAROL, Genel Müdürü
»»
»»
Tel: 0090 212 541 93 26
13. SALCANO – ISTANBUL
Kompanija se bavi proizvodnjom
bicikala i motora. Uvoz i izvoz.
Salih Akgul, direktor
»» Tel: +905324721888
»»
»»
» Mail: [email protected]
» Tel: 0090 212 541 93 26
13. SALCANO – ISTANBUL
Faaliyetler: Bisikletler ve motosikletler
üretimi şirketidir. İthalat ve ihracat.
Salih AKGÜL, Genel Müdürü
»»
»»
Tel: +905324721888
49
Forum
14. AKTAŞ
HOLDİNG
14. AKTAŞ HOLDİNG
Faaliyetler: Otomotiv sanayi. İthalat ve
ihracat.
Kompanija se se bavi proizvodnjom
auto djelova. Uvoz i izvoz.
Sarp İLÇİN, Genel Müdürü
Sarp Ilćin, direktor
»»
»»
»»
[email protected]
Tel: +90 224 300 00 00
Fax: +90 224 300 00 99
15. AKTAŞ HAVA
SÜSPANSİYON SİSTEMLERİ
A.Ş.
»»
»»
»»
15. AKTAŞ HAVA
SÜSPANSİYON SİSTEMLERİ
A.Ş.
Kompanija se bavi proizvodnjom auto djelova. Uvoz
i izvoz.
Šahap Aktaš, direktor
»»
»»
»»
50
mail : [email protected]
Tel: +90224-3000000
Fax : +90-224-3000099
[email protected]
Tel: +90 224 300 00 00
Fax: +90 224 300 00 99
Faaliyetler: Otomotiv
İthalat ve ihracat.
Şahap AKTAŞ, Genel Müdürü
»»
»»
»»
mail : [email protected]
Tel: +90224-3000000
Fax : +90-224-3000099
sanayi.
Forum
16. Mall of Montenegro
Gintaš
16. GINTAŞ İnşaat Taahhüt
ve Ticaret A. Ş. -BURSA
Faaliyetler: İnşaat ve altyapı projeler
Kompanija se bavi visokogrdanjom i niskogradnjom .
Neşet DOĞRU, Karadağ Ofisi Genel Müdürü
Nešet Doru, Izvršni direktor u predstavništva u
Crnoj Gori
»» Mail: [email protected];
»» Tel: 0090-2242212888
»»
»»
»»
Mail: [email protected];
Tel: 0090-2242212888
17. AMBASADA REPUBLIKE
TURSKE U CRNOJ GORI
17. TÜRKİYE CUMHURİYETİ
KARADAĞ BÜYÜKELÇİLİĞİ
Nj.E. Emine Birgen Kešolu, Ambasadorka
Ekselans Emine Birgen KEŞOĞLU, Büyükelçi
Ajdin Rakić, Saradnik
»» Tel: +382-20-445-700
Ajdin RAKİÇ , görevli
»» Tel: +382-20-445-700
51
Forum
18. Turska Agencija za
međunarodnu saradnju i
razvoj (TIKA)-kancelarijA u
Crnoj Gori
18. TÜRK İŞBİRLİĞİ
VE KOORDİNASYON
AJANSİ (TİKA) –
KARADAĞ PROGRAM
KOORDİNASYON OFİSİ
Tunđaj Ćakmak, Koordinator kancelarije u Crnoj Gori
Tuncay ÇAKMAK, Karadağ Program Koordinatörü
Suad Dizdarević, saradnik
»» Tel: +382-20-652-802
Suad DİZDAREVİÇ, görevli
»» Tel: +382 20 652 802
52
Forum
19. Društva prijateljstava iz
Turske
19. TÜRKİYE DOSTLUĞU
DERNEKLERİ
Muzafer Guneš, predsjednik Federacije udruženja
–Izmir
»» Tel: +902646814619
Muzaffer GÜNEŞ, Türkiye Bosna Hersek Kültür
Dernekleri Federasyonu Başkanı
»» Tel: +902646814619
Šenay Bićer, Predsjednica Udruženja građana
Turske iz Bih i Crne Gore, Izmir
»» Tel: +905323337055
Şenay BİÇER, İzmir Bosna Sancak Kültür ve
Yardımlaşma Derneği Başkanı
»» Tel: +905323337055
Prof. dr. Kamil Okjaj Sindir, Predsjednik Opštine
Bornova
»» Tel: +902323882941
Prof. dr. Kamil Okyay SINDIR, Bornova Belediye
Başkanı
»» Tel: +902323882941
Sadula Sipahiolu Udruženje iz Istanbula
»» Mail : [email protected]
»» Tel: +905327120099
Sadula SİPAHİOĞLU, İstanbul
»» Mail : [email protected]
»» Tel: +905327120099
Murat Kirman, Alaćati
»» Tel: +905325846980
Murat KİRMAN, Alaçatı
»» Tel: +905325846980
Prof. dr. Hilmi Ibar, Univerzitet „Trakya“ - Edirne
»» Tel: +382-542-251-1142
Prof. dr. Hilmi Ibar, Trakya Üniversitesi Edirne
»» Tel: +382-542-251-1142
53
Forum
Boka Kotorska
54
CRNA GORA
OSNOVNE INFORMACIJE
K A R A DA Ğ
TEMEL BİLGİLER
Forum
1.OSNOVNE INFORMACIJE
Službeni naziv
Crna Gora
Državno uređenje
Crna Gora je država republikanskog oblika vladavine.
Država građana, pripadnika naroda i nacionalnih manjina koji žive u
Crnoj Gori: Crnogoraca, Srba, Bošnjaka/Muslimana,
Albanaca, Hrvata i drugih.
Službeni jezik
crnogorski, a u službenoj upotrebi su i: srpski, bosanski, albanski i
hrvatski jezik.
Predstavnici državne vlasti
Predsjednik: Filip Vujanović
Predsjednik Skupštine: Ranko Krivokapić
Predsjednik Vlade: Igor Lukšić
Glavni i najveći grad
Podgorica
Istor.prijestolnica
Cetinje
Nacionalna Valuta
EURO
Geografski položaj
Crna Gora se nalazi u Jugoistočnoj Evropi, na obali Jadranskog mora.
Na jugoistoku se graniči sa Albanijom. Sa juga je od Italije dijeli
Jadransko more, sa sjevera se granici sa Srbijom, sa istoka - Kosovom
a na zapadu susjedi su joj Hrvatska i Bosna i Hercegovina.
Površina
13.812 km2
Dužina granica
614 km
Dužina obale
293,5 km
Međunarodni aerodrome
Aerodrom "Golubovci" - Podgorica
Aerodrom "Tivat" - Tivat
Teritorijalna podjela
21 Opština (Andrijevica, Bar, Berane, Bijelo Polje, Budva, Cetinje,
Danlilovgrad, Herceg Novi, Kolašin, Kotor, Mojkovac, Nikšić, Plav,
PLjevlja, Plužine, Podgorica, Rožaje, Šavnik, Tivat, Ulcinj, Žabljak)
Najniža tačka
Jadransko more - 0 m
Najviša tačka
Bobotov kuk (planina Durmitor) 2.522 m
Najveći zaliv
Boka Kotorska
Nacionalni parkovi
Durmitor - 39.000 ha, Lovćen - 6.400 ha, Biogradska gora - 5.400 ha,
Skadarsko jezero - 40.000 ha
56
Forum
2.STANOVNIŠTVO 1
Broj stanovnika (popis2011.)
625.266
Etnički sastav (popis 2003.)
Crnogorci (40,64%), Srbi (30,01%), Bošnjaci/Muslimani (9,41 +
4,27 =13,68%), Albanci (7,09%), Hrvati (1,05%), ostali (8,376%)
Religijske skupine (popis 2003.)
Pravoslavlje (69,61%), islam (20,98%), katoličanstvo (4,19%),
ostali (5,23%)
Starosna struktura
(popis 2003)
0-14 god. 20,60%;
15-29 god. 23,20%;
30-49 god. 27,70%;
50-64 god. 15,70%;
65 god. i vise 11,9%;
nepoznato 0,9%
Natalitet (popis 2003.)
4,3
Gustina naseljenosti
45.26 po km2
Broj lica u jednom domaćinstvu
3,8
Prikaz podataka, osim ukupnog broja stanovnika, je iz 2003. godine. Novi podaci sa popisa 2011.
godine se obrađuju.
1
3. EKONOMSKI POKAZATELJI
2010
PROCJENA ZA 2011
3.313
3.170
4.720 €
7504.3E
Stopa rasta BDP-a 2010.
1.1%
2.5 %
Stopa inflacije 2010.
0,7 %
2.2 %
Nom. Zarada-bruto
717 e
705 E
Nom. Zarada-neto
481 e
473 E
Inostr dug(u mil.e)
737. 8
964.2
23.0
30.4
10.8%
10 %
BDP u tekućim cijenama, mil. E-2010.
BDP po glavi stanovnika 2009.
Inostr. Dug u % od BDP-a
Stopa siromaštva
Industrijska proizvodnja(rast %)
17.5
Uvoz robe u mil.E
1.654.6
Izvoz robe u mil.E
330.3
Rast zaposlenosti
1.5%
1.3%
12,13 %
11.3%
Stopa nezaposlenosti 2010.
57
Forum
4. SPOLJNO-TRGOVINSKA RAZMJENA, JANUAR-APRIL 2011.
Ukupna spoljnotrgovinska razmjena Crne Gore za period januar-april 2011. god. prema preliminarnim
podacima iznosila je 644.1 mil.eura što ukazuje na rast od 22% u odnosu na isti period prethodne godine.
U strukturi izvoza prema klasifikaciji SMTK (Standardnoj međunarodnoj trgovinskoj klasifikaciji) najviše
su zastupljeni Proizvodi svrstani prema materijalu- sektor 6, u iznosu od 71.9 mil.eura (koju čine, Obojeni
metali u iznosu od 67.4 mil.eura i Gvožđe i čelik u iznosu 2.3 mil.eura)
U strukturi uvoza prema klasifikaciji SMTK (Standardnoj međunarodnoj trgovinskoj klasifikaciji) najviše
su zastupljeni proizvodi sektora 0 – Hrane i žive životinje u iznosu od 98.9 mil.eura (koji čine, Meso i prerade mesa u iznosu od 21.5 mil.eura i Žitarice i preparati žitarica u iznosu od 17.4 mil. eura)
U izvozu, glavni spoljnotrgovinski partneri, pojedinačno, bilu su: Srbija(30.3 mil.€), Mađarska (26.5
mil.€), Grčka (26.5 mil.€)
U uvozu, glavni spoljnotrgovinski partneri, pojedinačno, bili su: Srbija (138.5 mil.€), Bosna i Hercegovina
(38.8 mil.€) i Grčka (36.4 mil.€). Spoljnotrgovinska razmjena bila je najveća sa potpisnicama CEFTA sporazuma i Evropskom unijom.
5.MOGUĆNOST INVESTIRANJA
1.a. Mogućnost kupovine akcija i imovine putem javnog tendera
Privredna Društva:
»» “ Montenegroairlines”AD Podgorica
»» AD “Montecargo” - Podgorica
»» “ Luka Bar” AD - Bar
»» AD “Kontejnerski terminal i generalni tereti” - Bar
» » AD “Zora” Berane (mljekara)
»» “Pošta Crne Gore” d.o.o Podgorica
»» AD “Održavanje željezničkih voznih sredstava” Podgorica
»» Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica (dio održavanje)
»» “Jadransko brodogradilište” AD - Bijela
»» N.I.G. “Pobjeda” AD Podgorica (novinsko-stamparsko preduzeće)
» » “Montepranzo-Bokaprodukt AD Tivat
»» HG “Budvanska rivijera” AD Budva (hotelijerstvo i ugostitetljstvo),
»» HTP “Ulcinjska rivijera” AD Ulcinj (hotelijerstvo i ugostiteljstvo),
»» Institut crne metalurgije” AD Nikšić
»» Fabrika elektroda “Piva” - Plužine
»» “Barska plovidba” AD Bar.
58
Forum
1.b.Mogućnost kupovine akcija na berzi
Privredna Društva:
»» AD. Opštegrađevinsko Gorica, Podgorica
»» AD Papir, Podgorica
»» AD. Rudnici Boksita, Nikšić
»» Agrotransport Podgorica, Podgorica
» » Berane AD,Berane
»» Dekor, Rožaje
»» HTP “Velika plaža” AD, Ulcinj
»» Metalprodukt AD, Podgorica
»» Montenegrosport AD, Bijelo Polje
»» Pekara AD, Nikšić
» » Poliex AD, Berane
»» Sokara AD, Nikšić
»» Trgokoop AD, Podgorica
1.c. Mogućnost kupovine akcija i imovine putem javne aukcije
Privredna Društva:
»» “Petoljetka stan” DOO, Bijelo Polje
1.d. Mogućnost investiranja u valorizaciju turističkih lokaliteta/društava kroz javno
privatno partnerstvo
Na osnovu odluka Savjeta za privatizaciju i kapitalne projekte nadležne tenderske komisije će putem javnog međunarodnog tendera sprovesti proceduru izbora investitora za valorizaciju turističkih lokaliteta/
društava:
Ada Bojana, Velika plaža, Bjelasica - Komovi, lokaliteta koji se nalazi između Njivica i ušća Sutorine u
Opštini Herceg Novi, uvale Masline - Utjeha u Baru, Instituta za fizikalnu medicinu reumatologiju “dr
Simo Milošević” Igalo AD Igalo i dr.
1.c. Mogućnost kupovine i valorizacije bivše vojne imovine
Spisak vojne imovine:
»» Kompleks “Valdanos” - Ulcinj
»» Kompleks “Ostrvo cvijeća” i zemljište “Prevlaka” - Tivat
»» Kompleks “Bigovo”-Trašte - Kotor
»» Kasarna “Orijenski bataljon”- Kumbor
» » Kasarna “Gornji klinci”- Herceg Novi
»» Kasarna “Mediteran” - Žabljak
»» Lalovina komanda - PKL - Herceg Novi
59
Forum
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
Lalovina, iznad magistrale, Meljine - Herceg Novi
Skladište Studeničke glavice - Nikšić
Skladište “Moćevac”, Mali logor - Pljevlja
Skladište “Kopita” - Kolašin
Skladište “Morinj” - Kotor
Skladište”Dobre vode” - Bar
Objekat UTP “Crnci”- Podgorica
Ostrvo Mamula - Herceg Novi
Skladište “Rakite” - Herceg Novi
Skladište “Kožara” - Nikšić
Strelište “Kunovo-Lukovo”- Nikšić
Motel Šas sa Vladimir ekonomijom - Ulcinj
Kasarna”Radoje Dakić”- Žabljak
6. OSTALE PREPORUKE CRNE GORE
CRNA GORA JE :
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
jedna od najmanjih država (13 812 km2 površine i 625 266 stanovnika), ali i jedna od strateški
važnijih tačaka u regionu;
istovremeno i mediteranska i kontinentalna zemlja;
veoma značajna luka na Jadranu;
svrstana među deset zemalja svijeta sa najvećim procentom rasta u sektoru turizma;
politički i ekonomski najstabilnija zemlja u regionu;
vodeća zemlja u regionu u evropskim i evroatlanskim integracijama (do kraja tekuće 2011.godine
očekuje se početak pregovora za punopravno članstvo u Evropskoj Uniji, kao i poziv za punopravno
članstvo u NATO-u);
tipično multinacionalna i multivjerska, a jedina od bivših jugoslovenskih republika koja nije imala
direktnih međunacionalnih ili drugih sukoba unutar svojih granica;
država koja ima izuzetno skladne i dobre odnose sa svim susjedima u regionu i šire;
među prvima osudila počinjene zločine i druga nedjela u BiH, Hrvatskoj i ukupno na prostoru bivše
SFRJ;
Država čiji su se predstavnici, među prvima poklonili žrtvama zločina u Srebrenici (BiH);
tokom čitavog perioda posljednjih ratnih sukoba na Balkanu svojevrsno sklonište za nevoljnike svih
vjera i nacija.
60
Korišteni podaci sa sajtova Monstata, Centralne banke CG, Vlade CG itd.
Sahat kula - Podgorica
Forum
KARADAĞ
1.TEMEL BİLGİLER
Resmi unvan
Karadağ
Yönetim biçimi
Karadağ cumhuriyet yönetim biçimi olan bir ülkedir.
Karadağ yurttaşlar ve onun içinde yaşayan milliyet ve azınlık
mensubları: Karadağlılar, Sırplar, Boşnaklar/Müslümanlar,
Arnavutlar, Hrvatlar ve diğerler’in devletidir.
Resmi dil(ler)
Karadağca, bunun dışında kullanılan resmi diller: Srpça,
Boşnakça, Arnavutça ve Hrvatça.
Devlet Adamları
Cumhurbaşkanı: Filip Vujanoviç
Meclis Başkanı: Ranko Krivokapiç
Başbakan: Igor Lukşiç
Başkent (en büyük şehir)
Tarihi Başkent
Para Birimi
Çoğrafi konum
Yüzölçümü
Kara sınırları uzunluğu
Kıyı uzunluğu
Uluslararası Havaalanları
İdari yapılanma
En düşük nokta
En yüksek nokta
En büyük körfez
Milli parklar
62
Podgoritsa
Cetinye
EURO
Karadağ Güneydoğu Avrupa’da ve Adriyatik Denizi kıyısında
bulunmaktadır. Güneydoğusunda Arnavutluk ile sınır
oluşturmaktadır. Güneyinde İtalya ve Karadağ arasında
Adriyatik Denizi bulunmaktadır. Kuzeyinde Sırbistan ve
doğusunda Kosova ile sinir oluşturmaktadır. Batısında
komşuları Hırvatistan ve Bosna-Hersek’tir.
13.812 km2
614 km
293,5 km
"Golubovci" Havaalanı- Podgorica,
"Tivat" Havaalanı - Tivat
21 Belediye ( Andrijevica, Bar, Berane, Bijelo Polje, Budva,
Cetinje, Danlilovgrad, Herceg Novi, Kolašin, Kotor, Mojkovac,
Nikšić, Plav, PLjevlja, Plužine, Podgorica, Rožaje, Šavnik, Tivat,
Ulcinj, Žabljak)
Adriyatik Denizi - 0 m
Bobotov kuk (Durmitor Dağı) 2.522 m
Boka Kotorska (Kotor Körfezi)
Durmitor - 39.000 ha, Lovçen - 6.400 ha, Biogradska gora - 5.400 ha,
Skadar Gölü – 40.000 ha
Forum
2.NÜFUS 1
Nüfüs (Nüfüs sayımı 2011.)
625.266
Etnik yapı
(Nüfüs sayımı 2003.)
Karadağlılar (40,64%), Sırplar (30,01%), Boşnaklar/
Müslümanlar (9,41 + 4,27 =13,68%), Arnavutlar
(7,09%), Hırvatlar (1,05%), diğerler (8,376%)
Din kümeleri
(Nüfüs sayımı 2003.)
Ortodoksluk (69,61%), İslam (20,98%), Katoliklik
(4,19%), diğer (5,23%)
Yaş yapısı
(Nüfüs sayımı 2003)
0-14 - 20,60%;
15-29 - 23,20%;
30-49 - 27,70%;
50-64 - 15,70%;
65+… - 11,9%;
bilinmeyen 0,9%
Doğum oranı (Nüfüs sayımı 2003.)
Nüfus yoğunluğu
Bir hanedeki ortalama kişi sayısı
4,3
45.26 km2 başına
3,8
1 Toplam nüfus sayısından başka yukarıdaki bilgiler 2003 yılı genel nüfüs sonuçlarına göre verildi. 2011 yılı nüfüs
yeni bilgileri işlemdedir.
3. EKONOMİK GÖSTERGELER
Sabit Fiyatlarla GSYİH, mil. E-2010.
Kişi başına düşen GSYİH 2009.
GSYİH Büyüme Oranı 2010.
Enflasyon Oranı 2010.
Nominal brut kazanç
Nominal net kazanç
Dış borç (milyon AVRO)
Dış borç GSYH Oranı (% )
İşsizlik Oranı
Sanayi Üretimi (artış %)
2010
Değerlendirme
2011 yılında
3.313
4.720 €
1.1%
0,7 %
717 e
3.170
7504.3E
2.5 %
2.2 %
705 E
481 e
473 E
737. 8
964.2
23.0
30.4
10.8%
10 %
17.5
Mal İthalati (milyon AVRO)
1.654.6
Mal İhracatı (milyon AVRO)
330.3
İstihdam Artışı
İşsizlik Artişi 2010.
1.5%
12,13 %
1.3%
11.3%
63
Forum
4. DIŞ TİCARET, OCAK – NİSAN 2011
Preliminer verilere gore Karadağ’ın toplam dış ticareti 2011 Ocak – Nisan döneminde 644.1
milyon euro olarak gerçekleştirerek geçen yılın aynı dönemine nazaran %22 oranında artış
göstermiştir.
Standart Uluslararası Ticaret Sınıflandırması’na göre ihracatın sektörel dağılımında 6 numaralı
sektördeki 71.9 milyon euro tutarında imalat sanayı ürünleri (67.4 milyon euro tutarında demir
dışı metaller ve 2.3 milyon euro tutarında demir ve çelik) en yaygındır.
Standart Uluslararası Ticaret Sınıflandırması’na göre ithalatın sektörel dağılımında 0 numaralı
sektörün ürünleri - 98.9 milyon euro düzeyinde Gıda ve Canlı Hayvanlar (21.5 milyon euro düzeyinde Et ve et ürünleri imalatı, 17.4 milyon euro düzeyinde Tahıl ve tahıl ürünleri).
İhracat açısından Karadağ’ın en önemli dış ticaretteki ortakları: Sırbistan (30.3 milyon€), Macaristan (26.5 milyon €) ve Yunanistan (26.5 milyon €) olarak sıralanıyor.
İthalat açısından Karadağ’ın en önemli dış ticaretteki ortakları: Sırbistan (138.5 milyon€), Bosna-Hersek (38.8 milyon €) ve Yunanistan (36.4 milyon €). Karadağ’ın dış ticaretinde önemli bir
yere sahip olan CEFTA (Orta Avrupa Serbest Tıcaret Anlaşması) üyesi ülkeler ve Avrupa Birliği’dir.
5.YATIRIM İMKANLARI
1.a. Devlet ihale yoluyla hisse senetleri ve gayrimenkul satın alma imkanları
Şirketler:
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
64
“Montenegroairlines” AD Podgorica (Karadağ Havayolları)
Ad”Montecargo” Podgorica
“ Luka Bar” AD Bar (Bar Limanı)
AD “Kontejnerski terminal i generalni tereti” Bar (Konteyner terminalı ve genel kargolar)
AD “Zora” Berane (Mandıra)
“Pošta Crne Gore” d.o.o Podgorica (Karadağ Postası)
AD “Održavanje željezničkih voznih sredstava”, Podgorica (Demiryolu araçlarının bakımı ve onarımı)
Željeznička infrastruktura Crne Gore AD Podgorica (Demiryolları altyapısı – bakım ve onarım)
“Jadransko brodogradilište” AD Bijela (Adriyatik Tersanesi)
N.I.G. “Pobjeda” AD Podgorica, (Basım ve yayıncılık şirketi)
“Montepranzo-Bokaprodukt AD Tivat
HG “Budvanska rivijera” AD Budva (Otel ve restoran işletmeciliği)
HTP “Ulcinjska rivijera” AD Ulcinj, (Otel ve restoran işletmeciliği),
Institut crne metalurgije” AD Nikšić (Siyah metalürji enstitüsü)
Fabrika elektroda “Piva”, Plužine (Elektrod fabrikası)
“Barska plovidba” AD Bar.
Forum
1.b.Borsada hisse senetleri satın alma imkanları
Şirketler:
»» AD. Opštegrađevinsko Gorica, Podgorica (İnşaat Şirketi)
» » AD Papir, Podgorica
»» AD. Rudnici Boksita, Nikšić (Boksit Maden Ocakları)
»» Agrotransport Podgorica, Podgorica
»» Berane AD,Berane
»» Dekor, Rožaje
»» HTP “Velika plaža” AD, Ulcinj
» » Metalprodukt AD, Podgorica
»» Montenegrosport AD, Bijelo Polje
»» Pekara AD, Nikšić (Ekmek sanayı ve unlu mamüller)
»» Poliex AD, Berane
»» Sokara AD, Nikšić (Meyve Suyu Sanayı)
»» Trgokoop AD, Podgorica
1.c. Müzayede yoluyla hisse senetleri ve gayrimenkul satın alma imkanları
Şirketler:
»» “Petoljetka stan” DOO, Bijelo Polje
1.d. Kamu özel ortaklık yoluyla turistik yerlerı/derneklerinin hükümetçe tespit etmesine yatırım imkanları
Özelleştirme ve Sermaye Projeleri Konseyi’nin kararlarına dayanarak kamu uluslararası devlet ihale yoluyla aşağıdaki turistik yerleri/derneklerinin hükümetçe tespit etmesine yatırım yapmak isteyen yatırımcılar
seçimi için prosedür yetkili ihale heyetleri tarafından uygulanacaktır:
Ada Bojana, Velika plaža, Bjelasica - Komovi, Herceg Novi Belediyesi’nde Njivice ve Sutorina
ağzı arasında bulunan turistik tesisler, Bar çevresindeki küçük körfez ‘Masline’ - Utjeha, Fiziksel Tıp ve Romatoloji Enstitüsü "Dr Simo Milošević" İgalo AD - İgalo vesaire.
65
Forum
6. KARADAĞ İLE İLGİLİ DİĞER REFERANSLAR
KARADAĞ:
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
bu bölgedeki en küçük ülkelerden biri (yüzölçümü - 13 812 km2, nüfüs – 625 266), ama aynı zamanda bu bölgedeki çok önemli stratejik nokta olarak sayılır;
aynı zamanda akdeniz ve kıtasal ülkesi;
Adriyatik’te çok önemli bir liman;
türizm sektöründe dünyadaki en büyük artış oranı olan on ülke arasına girmiştir;
siyasi ve ekonomik açıdan bu bölgedeki en istikrarlı bir ülke;
Avrupa ve Avrupa-Atlantik entegrasyonu sürecinde bölgenin lider ülkesi (2011 yılın sonuna kadar
Avrupa Birliği’ne tam üyelik müzakerelerinin başlatılması ve NATO’ya tam üyeliğe davet edilmesi
bekleniyor);
örnek biçimde multinasyonel ve çok dinli bir ülke, eski Yugoslav ülkelerden kendi sınırların içinde
doğrudan milletlerarası çatışmalar olmayan tek bir ülke;
bölgedeki komşulari ile pek çok uyumlu ve iyi ilişkileri sağlayan bir ülke;
Bosna-Hersek’te, Hırvatistan’da ve tüm eski SFRY topraklarında işlenen suçlar ve cürümleri kınayan
ilk ülkelerden biridir;
Srebrenitsa soykırımının kurbanlarının anısı önünde eğilen ilk liderlerden Karadağ liderlerdir;
Balkanlar’daki son çatışmalar boyunca Karadağ dine ve ya etnik köklerine bakmasızın tüm muhtaçlara sığınak olmuştu.
Yukarıdaki bilgiler Karadağ İstatistik Enstitüsü (MONSTAT), Karadağ Merkez Bankası, Karadağ
Hükümeti web sayfalarından kullanılan bilgilerdir.
66
Forum
Organizatori i domaćini susreta
Organizasyon
LIČNA KARTA FORUMA
BOŠNJAKA/MUSLIMANA
CRNE GORE
KARADAĞ BOŞNAKLARI/
MÜSLÜMANLARI FORUMU
Vizija i ciljevi
Forum Bošnjaka/Muslimana Crne Gore
je osnovan avgusta 2002. godine sa ciljem
da objektivnim identifikovanjem položaja
Bošnjaka/Muslimana u Crnoj Gori, doprinese očuvanju njihovog nacionalnog i kulturnog identiteta i, nadasve, njihovom boljem
upoznavanju, razumijevanju i zbližavanju sa
ostalim narodima u Crnoj Gori i okruženju.
Za svoje ciljeve Forum Bošnjaka/Muslimana bori se isključivo stvaralačkim iskazivanjem i demokratskim sredstvima,
predstavljajući se crnogorskoj široj javnosti
kao zajednica samosvjesnih i odgovornih
pojedinaca, kao i civilizovan nacionalni kolektivitet, svjestan vjekovne utemeljenosti u
društvenom i državotvornom biću Crne Gore.
U minulom višegodišnjem radu, težište
aktivnosti Foruma, bilo je usmjereno prevashodno na ustavnopravnom utemeljenju
i afirmaciji multikulturalnog i multinacionalnog bića Crne Gore i stvaranje političke i ukupne klime za razumijevanje i primjenu evropskih standarda iz ove oblasti.
Vizyon ve hedefler
Karadağ Boşnakları / Müslümanları Forumu
Karadağ’daki Boşnaklar / Müslümanlar’ın konumunu objektif bir şekilde gözeterek onların ulusal ve kültürel kimliğini korumasına ve özellikle
Karadağ’da yaşayan diğer uluslarla tanışmasına,
anlaşmasına ve yakınlaşmasına katıkıda bulunmak amacıyla 2002 yılında kurulmuştur.
Özbilinç, sorumlu kişilerin topluluğu ve
Karadağ devleti inşasının ve temellerinin bir
parçası olma bilincine sahip olan uygar bir millet olarak Karadağ toplumuna kendini tanıtırken
Boşnaklar/Müslümanlar Forumu yaratıcı ve demokratik kaynaklar ile hedefleri için mücadele
etmektedir.
Yıllar boyu süren çalışmalarında Forum’un
faaliyetlerin odağı anayasal-yasal konumuna; Karadağ’ın multikültürel ve multinasyonel yapısının teyit edilmesine ve Avrupa
standartlarının uygulanması için siyasi ve genel
siyasi atmosferi yaratmasına yöneltilmiştir.
67
Most Milenijum - Podgorica
Turska agencija za
međunarodnu saradnju
i razvoj (TIKA)
Turska agencija za
međunarodnu saradnju i
razvoj (TIKA) 1992. godine je
osnovana kao pomoćna organizacija Ministarstva spoljnih poslova Republike Turske na polju
međunarodne i tehničke saradnje.
Posebno od 2002.godine do danas,
unapređenjem novih spoljnopolitičkih
inicijativa turske vlade i izuzetnim
stepenom progresa te zemlje, TIKA
je raznovrsnim razvojnim projektima
proširila svoje aktivnosti van granica
Turske.
TIKA, koja je 2002.godine putem
predstavništava otvorenih u 12 zemalja ostvarivala
svoje djelatnosti, tokom niza godina uspješnog rada
danas djeluje putem 26 kancelarija otvorenih u 23
zemlje. TIKA je potpisala projekte u više od stotinu
zemalja, u širokom geografskom opsegu, od Mongolije do Kosova, od Senegala do Avganistana, od
Ukrajine do Madagaskara, realizovala je projekte
usmjerene ka saradnji i podršci i pomogla milionima
ljudi. TIKA je osnovana sa ciljem da pomogne zemljama u razvoju i da sa tim zemljama ostvari ekonomsku, trgovinsku, socijalnu i kulturnu saradnju.
Od osnivanja kancelarije u Crnoj Gori i početka
njenog djelovanja 2007. godine, TIKA je postigla
mnoge rezultate na polju unapređenja odnosa Crne
Gore i Turske. TIKA je u tom periodu ostvarila oko
40 projekata na području Crne Gore u oblastima
infrastrukture, građevine, sanacije ili rekonstrukcije obrazovnih objekata, bolnica, kulturno-istorijskih
spomenika, itd. Pored glavnog grada Podgorice, TIKA
organizuje kurseve turskog jezika u Baru i Rožajama.
Forum
Türk İşbirliği ve
Koordinasyon Ajansı
Başkanlığı (TİKA)
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı
(TİKA) Dışişleri Bakanlığı'na bağlı
bir uluslararası teknik işbirliği
yardım teşkilatı olarak 1992
yılında kurulmuştur. TİKA, özellikle
2002 yılından bugüne Türk Hükümetinin yeni dış politika açılımları ve
Türkiye’nin artan gelişmişlik seviyesinin getirdiği ivmeyle, yurtdışında
çeşitli kalkınma projeleri ile etkinliğini
artırmıştır.
TİKA 2002 yılında 12 ülkede ofisler aracılığı ile yapılan
çalışmalar yıllar içinde büyüyerek bugün 23 ülkede 26 ofis aracılığı ile gerçekleştirilir hale
gelmiştir. TİKA 100’den fazla ülkede projelere imza
atmış, Moğolistan’dan Kosova’ya, Senegal’den
Afganistan’a, Ukrayna’dan Madagaskar’a kadar
geniş bir coğrafyada işbirliği ve destek çalışmaları
yapmış, milyonlarca insana hizmet sunmuştur. TİKA,
gelişme yolundaki ülkelerin kalkınmalarına yardımcı
olmak ve bu ülkelerle ekonomik, ticari, sosyal, kültürel iş birliği için kurulmuştur.
TİKA'nın 2007 yılının sonlarında Karadağ’da
koordinatörlüğü açması ve faaliyete başlamasıyla,
Türkiye ile ilişkilerin gelişmesi anlamında çok önemli çalışmalar yapılmış. Karadağ'da TİKA bu sürede
aralarında altyapı, inşaat, eğitim binaları, hastaneler, tarihi ve kültürel eserler restorasyonu ve koruma
gibi çalışmaların da bulunduğu yaklaşık 40 projeyi
hayata geçirdi. TİKA başkent Podgorica ile Bar ve
Rojaye kentlerinde Türkçe kursları düzenliyor.
69
Učesnici Trećih susreta crnogorsko-turskog prijateljstva
u posjeti Kolašinu
Na ručku u vinskom podrumu Plantaža 13 Jul - Podgorica
Akin Kazancioglu u Bijelom Polju sa Abazom Kujovićem
potpredsjednikom opštine Bijelo Polje, Hilmom Francom
vlasnikom kompanije Mesopromet i Refikom Bojadžićem
predsjednikom Skupštine opštine Bijelo Polje.
Susreti sa građanima Starog Bara
Ervin Spahić, poslanik u Skupštini Crne Gore i član Društva prijateljstva pozdravio je goste iz Turske u bjelopoljskom muzeju
Forum
Društvo crnogorsko-turskog
prijateljstva
Karadağ – Türkiye Dostluk
Derneği
Društvo crnogorsko-turskog prijateljstva
formirano je kao nevladino i neprofitno udruženje
u cilju stvaranja organizacionih pretpostavki za
unapređivanje kulturnih, ekonomskih, naučnih i
drugih veza Crne Gore i Turske. Ciljevi Društva su:
Sivil toplum kuruluşu ve kar amacı gütmeyen dernek olarak kurulan Karadağ - Türkiye
Dostluk Derneği kültürel, ekonomik, bilimsel
ve diğer ilişkileri ilerletilmesi için örgütsel ilkelerin oluşturulması hedeflemektedir. Derneği’nin
hedefleri şunlardır:
»» Özellikle tarihi, kültürel ve manevi mirasının
ve ortak menfaatler doğrultusunda diğer
değerlerinin araştırılması, sunulması, popularize edilmesi ve değerlendirilmesi için
gerekli şartlar sağlamak amacıyla Karadağ
ve Türkiye arasındaki kültürel, ekonomik ve
diğer işbirliği şekillerinin güçlendirilmesi ve
ilerlenmesi;
»» Kültür, bilim ve ekonomi alanlarında
seminer, kongre, konferans ve etkinikler
düzenlenmesi;
»» Hümaniter etkinlikler ve diğer sosyo-hümaniter etkinlikler düzenlenmesi;
»» Bilgi bilimi ve yayıncılık alanlarındaki faaliyetler düzenlenmesi;
»» Turistik geziler ve lise/üniversite öğrenci
değişim programları düzenlenmesi;
»» Benzer amaçlı Karadağ ve Türk dernekleri
ve kurumlari ile işbirliğinde bulunması;
»» Benzer amaçlı uluslararası dernekler ve
örgütlerle ilişkiler kurulması
» » Gerekli donanıma, yayınlara ve bilimsel literatüre ulaşılmasına ve sözü edilen hedeflerimizle bağlantılı faaliyetlere sahip olan kurumlar ile ilişki kurulmasına profesonyonel
ve lojistik destek verilmesi
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
Učvršćivanje i unapređenje kulturnih, ekonomskih i ostalih oblika saradnje između
Crne Gore i Turske, i posebno, u cilju stvaranja uslova za proučavanje, prezentaciju, popularizaciju i ukupnu valorizaciju zajedničkog
istorijskog, kulturnog i duhovnog nasleđa i
drugih vrijednosti od zajedničkog interesa;
Organizovanje zajedničkih seminara, kongresa, konferencija i manifestacija iz oblasti
kulture, nauke i ekonomije;
Organizovanje humanitarnih priredbi i drugih društveno-humanitarnih aktivnosti;
Organizovanje informacione i izdavačke djelatnosti;
Organizovanje turističkih izleta, razmjena
đaka i studenata;
Sudjelovanje sa drugim srodnim društvima i
organizacijama u Crnoj Gori i Turskoj;
Povezivanje sa srodnim međunarodnim asocijacijama i organizacijama;
Stručna i logistička pomoć kod nabavke
opreme, publikacije i stručne literature i
ostvarivanja kontakata sa ustanovama čija
djelatnost je u vezi navedenih ciljeva.
Društvo crnogorsko-turskog prijateljstva:
»» Predsjednik: Rifat Rastoder, potpredsjednik
Skupštine Crne Gore
»» Potpredsjednici: Dr Milo Janković, Predsjednik
Savjeta Prijestonice Cetinje Prof Husein Tuzović
Adresa: Ul. Vlada Martinovića, br. 25, Podgorica
(CRNA GORA)
Karadağ – Türkiye Dostluk Derneği:
Başkanı: Rifat Rastoder, Karadağ Meclis
Başkan Yardımcısı
»» Başkan Yardımcıları: Dr Milo Yankoviç, Cetinje Tarihi Başkent Konseyi Başkanı
»» Prof. Husein Tuzoviç
»»
71
Posjeta Vinskom podrumu AD Plantaza-Velimir Mijušković,
Akin Kazancioglu, Rifat Rastoder
na ručku u Vinskom podrumu Plantaža
Kamil Sindir i Akim Kazancioglu sa članovima KUD-a
Tekstilac iz Bijelog Polja
Akin Kazancioglu-u konobi Karanikica u Starom Baru
na tvrđavi u Starom Baru
Učesnici poslovnog foruma ispred Vinskog podruma
Kemal Baysak, Kamil Sindir, Huseyin Payzin, Akan Suver,
Nigar Sargan i Engin Koklicinar sa članovima KUD-a
Tekstilac -Bijelo Polje
zatvaranje III susreta. I.Saveljic, E. Kesoglu, A.KazaNcioglu,R.
Rastoder, A. Suver, M. Janković
Istanbul - Turska

ISTANBUL - FORUM BOŠNJAKA/MUSLIMANA CRNE GORE

Transkript

Benzer belgeler

türkçe – hirvatça konuşma - Multi phrase book for travelers

türkçe – sirpça konuşma - Multi phrase book for travelers

RASPORED NASTAVE PRAVNOG FAKULTETA GODINA: IV