T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü FOREST

T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı
Orman Genel Müdürlüğü
FOREST EUROPE Altıncı Bakanlar Konferansı
(14 – 16 Haziran 2011 - Oslo / Norveç)
Hazırlık Dosyası
GeniĢletilmiĢ 4. Baskı
7 Haziran 2011
1
Tercümeler ve Dosyanın Yayına Hazırlanması:
AB Masası Üyeleri:
S.YEGÜL, H.KILIÇ, Ü.TURHAN, B.BAKIR
Basım:
OGM Matbaası
Eğitim Dairesi BaĢkanlığı
Orman Genel Müdürlüğü
2
ĠÇĠNDEKĠLER
1. Konunun GeçmiĢi
2. Basın Bülteni
3. FE Bakanlar Konferansı Taahhütlerinin Türkiye'deki Uygulamaları
4. FE Taahhütleri Kapsamında Gelecekte Planlanan Uygulamalar
5. FE Taahhütleri Kapsamında Çıkan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
6. Daha Önceki Konferanslara Katılım Sağlayan Temsilciler
7. Oslo Bakanlar Konferansına Katılım Sağlayacak Temsilciler
8. Oslo Bakanlar Konferansı Programı
9. Türk Heyetinin Programı
10. Norveç Hakkında Bilgi
11. Konferans Öncesi Ülkemizde Yapılmakta Olan ÇalıĢmalar
12. Konferans Sonrası Ülkemizde Yapılacak ÇalıĢmalar
13. Konferansta Benimsenecek Muhtemel Kararlar
14. Taslak Avrupa Orman AnlaĢması
15. 2011 Yılında Türkiye‟de GerçekleĢtirilecek Uluslararası Toplantılar
3
1. KONUNUN GEÇMĠġĠ
Avrupa’da Çevre Tahribine Tepkiler Çoğalıyor
Tüm dünyada ve özellikle Avrupa‟da son iki yüzyılda çevreyi hesaba katmadan meydana gelen hızlı
sanayileĢme, çevrenin tahribini de beraberinde getirmiĢ, bu tahrip, Ġkinci Dünya SavaĢı sonrası daha
da görünür hale gelmiĢtir. 1960‟ların sonlarına gelindiğinde, dünyanın pek çok bölgesinde özellikle
sanayileĢmiĢ ülkelerde çevrenin tahribine karĢı kamuoyu tepkileri artmıĢ, artan tepkiler BirleĢmiĢ
Milletleri (BM) harekete geçirmiĢ ve 1972 yılında Ġsveç‟in baĢkenti Stockholm‟de küresel düzeyde ilk
çevre konferansı (BM Ġnsan Çevresi Konferansı) düzenlenmiĢtir.
1972 BM Ġnsan Çevresi Konferansı‟nda tüm ülkeler çevrenin korunması yönünde önlemlerin bir an
önce alınmasını istemiĢler ve bu yönde güçlü irade beyanında bulunmuĢlardır. Bu güçlü irade
beyanına rağmen 1980‟lere gelindiğinde çevrenin tahribinin devam ettiği ve önlemlere yönelik tatmin
edici bir ilerlemenin kaydedilemediği görülmüĢtür. Bu durum karĢısında BM, 1983 yılında Dünya
Çevre ve Kalkınma Komisyonu‟nu kurmuĢ ve Komisyon küresel düzeyde çevre sorunlarını dört yıl
boyunca araĢtırmıĢ ve 1987 yılında bir rapor (Brundtland Raporu) hazırlamıĢtır. Yayımlanan raporda
çevre sorunları, yoksulluk-eĢitsizlik ekseninde ele alınmıĢ ve Rapor‟da“Yoksulluğun ve eşitsizliğin
olduğu bir dünya her zaman için ekolojik ve diğer krizlere eğilimli olacaktır” yorumu yapılmıĢtır.
Çevreyi hesaba katmadan
yapılan sanayileĢme çevrenin
(özellikle ormanların) tahribini
beraberinde getirmiĢtir.
Ormanlar Konusunda Avrupa Harekete Geçiyor
Gerek küresel düzeydeki geliĢmeler gerekse Avrupa düzeydeki geliĢmeler, ormanlarla ilgili olarak tüm
Avrupa hükümetlerinin ormanlardan sorumlu bakanları düzeyinde bir konferansın1 1990 yılında
Fransa‟nın Strazburg kentinde düzenlenmesine neden olmuĢtur. Konferansta, Avrupa ormanlarının
mevcut durumunun tespiti baĢta olmak üzere altı adet ilke kararı (Ek-1) benimsenmiĢtir.
Ormanlar Konusunda Dünya Harekete Geçiyor
Birinci Bakanlar Konferansı‟ndan tam iki yıl sonra, 1992 yılında, bu kez küresel düzeyde, BirleĢmiĢ
Milletlere (BM) üye ülkelerin katılımıyla, BM Çevre ve Kalkınma Konferansı (UNCED 2)
düzenlenmiĢtir. Tüm dünya ülkeleri, Brezilya‟nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen Konferans‟a
gelirken, kapsamı çevre koruma olan ve içinde ormancılığın önemli bir yer tuttuğu genel bir çevre
1
2
Avrupa‟da Ormanların Korunması Birinci Bakanlar Konferansı, 1990, Strazburg, Fransa
UNCED: The United Nations Confernce on Environment and Development
4
anlaĢması yapmayı amaçlamıĢlardır. Bununla birlikte geliĢmiĢ ülkelerle geliĢmekte olan ülkeler
arasında yaĢanan anlaĢmazlıklar böyle bir anlaĢmanın benimsenmesini mümkün kılmamıĢtır. Ülkeler
kapsamlı bir anlaĢma yerine biyolojik çeĢitlilik, iklim değiĢikliği ve çölleĢmeyle mücadele
baĢlıklarında daha küçük çapta anlaĢmalar (“anlaĢmacıklar”) yapmayı benimsemiĢlerdir.
BM üyesi ülkeler, içerisinde ormancılığın önemli bir yer tuttuğu, kapsamlı bir çevre anlaĢmasına
ulaĢılamamakla birlikte, Rio sonrasında bu yöndeki çabalarını sürdürmüĢler. Böylece 1995-2000
yılları arasında gerçekleĢtirilen Hükümetlerarası Ormancılık Paneli (IPF) ve Hükümetlerarası
Ormancılık Forumu (IFF) yoluyla toplam 270 eylem önerisi geliĢtirilmiĢ ve benimsenmiĢtir. 2000
yılında kurulan BM Ormancılık Forumu (UNFF)3 yoluyla ise sözkonusu eylem önerilerine ülkelerin
politik desteği alınmaya çalıĢılmıĢtır. Çabalar 2007 yılında meyvelerini vermiĢ ve önemli bir eĢik
aĢılmıĢtır. BM Ormancılık Forumu‟nun 2007 yılında gerçekleĢtirdiği Yedinci Oturumunda (UNFF7) 4
BM üyesi ülkeler “yasal bağlayıcılığı olmayan bir anlaşma”yı5 benimsemiĢlerdir.
ġimdi yeni hedef, sözkonusu anlaĢmayı 2015 yılında yasal bağlayıcı hale getirmek ve biyolojik
çeĢitlilik, iklim değiĢikliği ve çölleĢmeyle mücadele isimli sözleĢmelerin yanına, dördüncü bir kardeĢ
sözleĢmeyi (BM Orman SözleĢmesi) daha ilave etmektir.
Küresel düzeyde
yeni hedef,
2015‟e kadar
yasal bağlayıcılığı
olan BM Orman
SözleĢmesine
ulaĢmaktır.
1992 BM Çevre ve Kalkınma Konferansı sonrası yukarıda bahsedilen çalıĢmaları bölgesel düzeyde
yürütmek üzere dokuz bölgesel süreç baĢlatılmıĢtır. Bu süreçler:
Avrupa Ülkeleri (FOREST EUROPE),
Kuzey Amerika Ülkeleri (Montreal),
Amazon ĠĢbirliği (Tarapato),
Orta Amerika Ülkeleri (Laperatique),
Kurak Afrika Ülkeleri (FAO-UNEP),
Yakın Doğu Ülkeleri (FAO-UNEP),
Uluslararası Orman Ürünleri Ticareti Organizasyonu (ITTO),
Africa Orman Ürünleri Ticareti Organizasyonu (ATO),
Kurak KuĢak Asya‟dır (Dry Zone Asia).
3
http://www.un.org/esa/forests/
http://www.un.org/esa/forests/documents-unff.html#7
5
Yasal Bağlayıcılığı Olmayan AnlaĢma (Araç): Non-Legally Binding Instrument (NLBI)
http://web.ogm.gov.tr/birimler/merkez/egitim/disiliskiler/Sayfalar/ForestEuropeTurkey.aspx
4
5
Ülkemiz bu süreçlerden hem FOREST EUROPE, hem de Yakın-Doğu süreçleri içerisinde
faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bakanlar Konferansı Süreci, Avrupa Bölgesel Ormancılık Sürecine Dâhil Oluyor . . .
1990 yılında Avrupa düzeyinde herhangi bir küresel sürecin uzantısı olmaksızın kurulan Avrupa’da
Ormanların Korunması Bakanlar Konferansı süreci, 1992 yılından itibaren küresel ormancılık
sürecinin (Rio Süreci) bir parçası haline gelmiĢtir.
Resmi adı Avrupa’da Ormanların Korunması Bakanlar Konferansı olan sürecin kısaltması 2010 yılı
baĢından bu yana “FOREST EUROPE”tur. Süreç, tüm Avrupa kıtasındaki 46 devleti kapsamakta olup
bu devletlerin 27‟si Avrupa Birliği (AB) üyesi, 19‟u ise AB üyesi değildir. Sözkonusu 46 ülke,
“imzacı ülke” (Signatories) statüsünde olup Ülkemiz de “imzacı ülke”lerden biridir.
FOREST EUROPE sürecinde, geçen beĢ konferans sonucunda ülkelerin ormanlardan sorumlu
bakanları 19 ilke kararını (resolution) imzalamıĢtır. Sözkonusu ilke kararları daha sonra ülkelerin iç
hukukunun bir parçası haline dönüĢmüĢtür. Türkiye de sözkonusu ilke kararlarını imzalayan ülkeler
arasındadır.
FOREST EUROPE Bakanlar
Konferansı süreci,
1992‟de baĢlayan Rio Süreci‟nin
bir parçasıdır.
Oslo hazırlık toplantılarından bir görünüm
Ülkemizin aktif katılım ve katkı sağladığı FOREST EUROPE6 sürecinde, bugüne değin beĢ bakanlar
konferansı gerçekleĢtirilmiĢ olup, toplam 19 ilke kararı benimsenmiĢtir. Benimsenen ilke kararlarının
baĢlıkları bu bilgi notunun ekinde (Ek-1) yer almaktadır.
Sözkonusu 19 ilke kararının özünü, “sürdürülebilir orman yönetimi (sustainable forest management)
anlayışını tüm Avrupa kıtasında hâkim kılmak” oluĢturmaktadır.
Altıncı Bakanlar Konferansı, 14-16 Haziran 2011 tarihleri arasında Norveç‟in Oslo kentinde
gerçekleĢtirilecek olup söz konusu 19 ilke kararına yenilerinin eklenmesi planlanmaktadır.
2007 BeĢinci Bakanlar Konferansından bu yana geçen sürede, BeĢinci Bakanlar Konferansı Ġlke
Kararlarının (resolution) izleme süreci ve Altıncı Bakanlar Konferansı Kararları (decision) ile taslak
Avrupa Orman AnlaĢması‟nın hazırlık süreci yaĢanmıĢtır.
6
http://www.foresteurope.org
6
Altıncı Bakanlar Konferansını Önceki Konferanslardan Ayıran Özellik Nedir?
Geçen beĢ bakanlar konferansında, ekonomik, ekolojik, ve sosyo-kültürel içerikli ilke kararları
(resolution) kabul edilmiĢtir. Altıncı Bakanlar Konferansında ise, Süreç‟in bundan sonraki yönünü
belirleyecek kararlar (decision) benimsenecektir. Diğer bir değiĢle, 1990 yılından bu yana Bakanlar
Konferansı süreci bir değerlendirmeye tabi tutulacak ve sürecin genel çerçevesi (yani vizyon, amaçlar,
hedefler, görev ve faaliyetler) yeniden çizilecektir.
Altıncı Bakanlar Konferansında imzalanması beklenen iki karardan ilki, Bakanlar Konferansı'nın
bundan sonraki yeni vizyon, amaçlar, hedefler, görev ve faaliyetlerini içermektedir. Diğer karar ise,
yakın gelecekte (Haziran 2013) kabul edilmesi beklenen taslak Avrupa Orman
Anlaşması‟nın müzakere çerçevesini çizmektedir.
Altıncı Bakanlar Konferansı Sonrasında Neler Olacaktır?
Altıncı Bakanlar Konferansı‟nda kabul edilmesi muhtemel iki karar sonrası, sözkonusu kararlar temel
çerçeveyi oluĢturacak ve taslak Avrupa Orman AnlaĢması müzakereleri baĢlatılacaktır.
Muhtemel iki Oslo Kararı gereği, sözkonusu müzakereler için Hükümetlerarası Müzakere Komitesi
isimli bir komite kurulacak ve bu komitenin bir Bürosu olacaktır. Anılan komite, 2011 yılı sonunda
görevine baĢlayacak, müzakereleri yönlendirecek, dört oturum gerçekleĢtirecek ve 2013 ortasında
çalıĢmalarını sonlandıracaktır.
Ortaya çıkacak taslak anlaĢma, Ġspanya‟da yapılacak Yedinci Bakanlar Konferansında Avrupa‟nın
ormanlardan sorumlu bakanlarının kabulüne sunulacaktır. Sözkonusu anlaĢmanın 2013 yılı sonunda
yürürlüğe girmesi beklenmektedir.
FOREST EUROPE Bakanlar
Konferansı sürecinin yeni hedefi;
yasal bağlayıcılığı olan
bir Avrupa orman anlaĢmasını
2013‟ün sonuna kadar yürürlüğe
girmesini sağlamaktır.
Oslo Hazırlık Toplantılarından bir görünüm
Türkiye’nin Bakanlar Konferansı Toplantılarına Katılım ve Katkısı nedir?
Orman Genel Müdürlüğü (OGM) bugüne kadar FOREST EUROPE Bakanlar Konferansı sürecine
katılım ve önemli katkılarda bulunmuĢtur. Oslo hazırlık toplantıları öncesi, toplantı konuları hakkında
ilgili birimlerin sözlü ya da yazılı görüĢleri alınmıĢ, toplantılar sonrası toplantı sonuçları hakkında
ilgili birimlere bilgi verilmiĢtir. Örneğin, yukarıda adı geçen taslak Avrupa Orman Anlaşması ile ilgili
olarak ilgili bakanlık ve Bakanlığımız ilgili birimlerinin görüĢleri alınmıĢ ve bir kitapçık
oluĢturulmuĢtur. Bu kitapçık, 2011 Aralık ayında baĢlayacak müzakerelere katılım sağlayacak ülkemiz
temsilcilere verilecektir. Bahsi geçen kitapçık, elinizdeki hazırlık dosyasının 7. Bölümünde yer
almaktadır.
7
Türkiye’nin Tecrübelerinin Yansımaları
Ülkemiz gerek FOREST EUROPE Bakanlar Konferansı süreci esnasında edindiği tecrübeler gerekse
kendi teknik ve kurumsal ormancılık birikimi doğrultusunda, Yakın-Doğu Ormancılık Sürecindeki
ülkelere aktif katkı sağlamıĢ ve halen sağlamaktadır. Ülkemiz, Yakın-Doğu Ormancılık Sürecinde yer
alan ülkelerin sürdürülebilir orman yönetimi göstergelerinin belirlenmesinde önemli rol oynamıĢtır.
Ülkemiz Yakın-Doğu Ormancılık Sürecine dâhil olan ülkeler içinde önemli orman varlığına sahip
ender ülkelerden birisidir.
Ek – 1
1990-2007 arası gerçekleĢtirilen beĢ bakanlar konferanslarında alınan ilke kararları:
Strazbourg Konferansı Logosu
1990 Strazbourg Bakanlar Konferansı
S1: Orman Ekosistemlerinin Ġzlenmesi için Daimi Deneme Sahaları Avrupa ġebekesi
S2: Orman Gen Kaynaklarının Korunması
S3: Orman Yangınları Konusunda Avrupa Veri Bankasının Kurulması
S4: Dağlık Alanlardaki Orman Yönetiminin Yeni Çevresel ġartlara Uyarlanması
S5: Ağaç Fizyolojisi AraĢtırmaları Eurosilva ġebekesinin YaygınlaĢtırılması
S6: Orman Ekosistemlerindeki AraĢtırmalar için Avrupa ġebekesi
Helsinki Konferansı Logosu
1993 Helsinki Bakanlar Konferansı
H1: Avrupa Ormanlarının Sürdürülebilir Yönetimi için Genel Esaslar
H2: Avrupa Ormanlarının Biyolojik ÇeĢitliliğinin Korunması için Genel Esaslar
H3: GeçiĢ Ekonomisindeki Ülkelerde Ormancılık Alanında ĠĢbirliği
H4: Avrupa Ormanlarının Ġklim DeğiĢikliği Uzun Süreli Uyumu Süreci Stratejisi
8
Lizbon Konferansı Logosu
1998 Lizbon Bakanlar Konferansı
L1: Sürdürülebilir Orman Yönetiminin Sosyo-Ekonomik Boyutlarının GeliĢtirilmesi
L2: Sürdürülebilir Orman Yönetimi için Tüm-Avrupa Kriterleri, Göstergeleri, Uygulama Düzeyi
Rehberleri
Viyana Konferansı Logosu
2003 Viyana Bakanlar Konferansı
V1: Avrupa‟da Sürdürülebilir Orman Yönetimi için Sinerjilerin Güçlendirilmesi
V2: Sürdürülebilir Ormanların Ekonomik olarak Devamlılığının GeliĢtirilmesi
V3: Avrupa‟da Sürdürülebilir Orman Yönetimi için Sosyal ve Kültürel Taleplerin Korunması ve
Güçlendirilmesi
V4: Avrupa‟da Ormanların BiyoçeĢitliliğinin Korunması ve GeliĢtirilmesi
V5: Avrupa‟da Ġklim DeğiĢikliği ve Sürdürülebilir Orman Yönetimi
VarĢova Konferansı Logosu
2007 VarĢova Bakanlar Konferansı
W1: Ormanlar, Odun ve Enerji
W2: Ormanlar ve Su
Oslo Konferansı Logosu
2011 Oslo Bakanlar Konferansı Kararları (Decision)
O1: Oslo Bakanlar Kararı: Avrupa Ormanları 2020
O2: Avrupa‟da Yasal Bağlayıcılığı Olan bir Orman AnlaĢması için Oslo Bakanlar Görev Çerçevesi
9
2. BASIN BÜLTENĠ
Konu: Altıncı Avrupa Orman Bakanları Konferansı
AVRUPA ORMAN BAKANLARI AVRUPA ORMANLARI ĠÇĠN YENĠ KARARLAR
ALIYORLAR
Altıncı Avrupa Orman Bakanları Konferansı 14-16 Haziran 2011 tarihleri arasında Norveç‟in Oslo
kentinde gerçekleĢtirilecektir. Orman bakanları, Konferansta alacakları iki karar ile bir yandan 2020
yılına kadar Avrupa ormanları ile ilgili yeni bakıĢ açılarını belirleyecek diğer yandan ise 2013 sonuna
kadar yürürlüğe girmesi planlanan muhtemel Avrupa Orman AnlaĢması için yapılacak çalıĢmaların
genel çerçevesi çizilecektir.
Orman Bakanları Konferansı, tüm Avrupa kıtasındaki ormanların korunması ve sürdürülebilir
yönetilmesi amacıyla 1990 yılından bu yana yaklaĢık 4 yılda bir gerçekleĢtirilmektedir. Bugüne kadar
beĢ konferans gerçekleĢtirilmiĢ olup, bu konferanslar sırasıyla 1990 yılında Strazbourg‟ta, 1993
yılında Helsinki‟de, 1998 yılında Lizbon‟da 2003 yılında Viyana‟da ve son olarak 2007 yılında
VarĢova‟da düzenlenmiĢtir.
Konferanslara tüm Avrupa kıtasındaki 46 ülke katılmaktadır. Bu ülkelerin 27‟si Avrupa Birliği (AB)
üyesi 19‟u ise AB üyesi değildir. Sözkonusu 46 ülke için “imzacı ülke” sıfatı kullanılmakta olup
Ülkemizde de imzacı ülkeler arasında yer almaktadır.
Konferanslarda bu güne kadar 19 karar kabul edilmiĢ olup bu kararlar ekonomik, ekolojik ve sosyokültürel içerikler taĢımaktadır. Her bir karar, 3 sayfayı ya da ekleriyle birlikte 30 sayfayı
bulabilmektedir.
Her konferans öncesi yaklaĢık 3-4 yıl, tüm Avrupa kıtasında yer alan ülkelerin orman bakanlık
temsilcileri bir araya gelmekte ve bakanların kabulüne sunulacak karar taslakları hazırlanmaktadırlar.
Bakanlar Konferanslarında taslak kararların son değerlendirmeleri yapılmakta ve kabul edilmektedir.
Avrupa Orman Bakanlarının kabul ettiği kararlar yoluyla ülkelerin ormancılık strateji, politika ve
programlarına yön verilmekte, diğer bir değiĢle tüm Avrupa ülkelerinin ormancılık konusunda aynı
dili konuĢması sağlanmaya çalıĢılmaktadır.
Bugüne kadar Konferans kararları yoluyla ön plana çıkan temel geliĢmeler; (1) ülkelerin ulusal
ormancılık programlarını hazırlamaları ve (2) sürdürülebilir orman yönetimi göstergelerini
belirlemeleri ve bu göstergeler temelinde raporlamalarına baĢlamaları olmuĢtur.
14-16 Haziran 2011tarihleri arasında gerçekleĢtirilecek Altıncı Orman Bakanları Konferansını daha
önce yapılan konferanslardan ayıran temel özellik; Bakanlar Konferansına 2020‟ye kadar yön verecek
yeni vizyon, amaçlar, hedefler, görevler ve eylemlerin belirlenecek olmasıdır. Konferansın diğer temel
bir özelliği ise, 2013 sonu itibariyle yürürlüğe girmesi planlanan muhtemel Avrupa orman anlaĢması
çalıĢmalarının genel çerçevesinin çizilmesidir.
10
Altıncı Orman Bakanları Konferansında alınacak iki bakanlar kararında öne çıkan bazı konular
Ģunlardır:
(1) Ormanlara sadece odun üreten doğal kaynaklar olarak değil, onların sözkonusu üretici
fonksiyonlarının yanı sıra çok yönlü fonksiyonları da ön plana çıkarılmalıdır. Ve tüm bu çalıĢmalar
yapılırken ormanların hayatiyeti sürekli sağlanmalıdır.
(2) Ülkelerin ormancılık politikaları yeterince güncellenememektedir. Bu politikaları ormancılığı
ilgilendiren diğer sektörlerin (Tarım, Balıkçılık, Enerji, KentleĢme, UlaĢım, Turizm, Madencilik vb )
politikalarına yansıtılması da hayati önemdedir. Orman sektöründeki politikalar, diğer ilgili sektör
politikalarına yansıtılmadığı müddetçe ormancılık politikalarının baĢarısı sınırlı kalacaktır.
(3) Muhtemel Avrupa orman anlaĢması için müzakereler 2011 yılı sonunda baĢlayacaktır. Bunun için
6 ülke ve Avrupa Komisyonundan oluĢan bir Müzakere Komitesi kurulacaktır. Türkiye bu komite
üyesi adayları arasındadır. Altıncı Orman Bakanları Konferansı esnasında üyeliği netlik kazanacaktır.
Bakanlarca kabul edilmesi durumunda Orman Genel Müdür Yardımcısı Ġsmail BELEN, Avrupa
Ormancılık SözleĢmesini hazırlayacak olan Uluslar arası Müzakere Heyetinde ülkemizi temsil
edecektir.
Ülkemiz, ormancılık bilgi birikimi ve güçlü kurumsal yapısından aldığı güçle bugüne kadar Bakanlar
Konferansı sürecine aktif katılım ve önemli katkılar sağlamaktadır. Bakanlar kararları hazırlanırken
Ülke temsilcilerimiz tarafından Türkiye orman ve ormancılığımızın özellikleri sözkonusu kararlara
azami ölçüde yansıtılmaya çalıĢılmaktadır. Ülkemiz ayrıca, Avrupa bölgesinden kazandığı tecrübeleri,
Fas‟tan Pakistan‟a kadar uzanan Yakın-Doğu Bölgesindeki ülkelerle paylaĢmakta ve bölgesel
etkinliğini arttırmaktadır.
14-16 Haziran 2011 tarihlerinde yapılacak toplantıya ülkemizi temsilen Orman Genel Müdürü
Mustafa KURTULMUġLU‟ nun baĢkanlığında bir heyet katılım sağlayacak olup, heyet için de
akademisyenler de yer alacaktır. Heyet listesi aĢağıdaki gibidir:
1. Orman Genel Müdürü Mustafa KURTULMUġLU
2. Orman Genel Müdür Yardımcısı Ġsmail BELEN
3. ġube Müdürü Serdar YEGÜL
4. Orman Mühendisi Hülya KILIÇ
5. Orman Mühendisi Polat PAMUK
6. Prof. Dr. Aynur Aydın COġKUN
7. Doç. Dr. Sibel SĠLĠCĠ
8. Doç. Dr. Kenan OK
Konu hakkında daha geniĢ bilgiye
http://web.ogm.gov.tr/birimler/merkez/egitim/disiliskiler/Sayfalar/forest2011oslo.aspx veya
www.mcpfe.org adresinden ulaĢılabilecektir.
11
3. FOREST EUROPE (FE) BAKANLAR KONFERANSI TAAHHÜTLERĠNĠN
TÜRKĠYEDEKĠ UYGULAMALARI
1. Strazbourg 1, Helsinki 4, Lizbon 2, Viyana 5, VarĢova 1 ve VarĢova 2 Kararları gereği olarak,
OGM ve ARGE iĢbirliği ile “Türkiye’de Orman Ekosistemlerinin İzlenmesi – Seviye 1 ve Seviye 2
Programları” uygulanmıĢtır;
2. Strazbourg 2 Kararı gereği olarak, kısa adı EUFORGEN olan bir uygulama mekanizması
kurulmuĢtur. Türkiye 2000 yılında EUFORGEN‟e Bakanlar Kurulu Kararı ile üye olmuĢtur. Bu
üyelik doğrultusunda Türkiye'nin bir ulusal koordinatörü ve beĢ konu koordinatörü belirlenmiĢtir.
Strazbourg 2 Kararı ülkemizde baĢarıyla takip edilen bir karardır;
3. Strazbourg 4 Kararı uygulaması, Fransa merkezli bir gözlemevi (European Observatory of
Mountain Forest-EOMF) tarafından koordine etmiĢtir. Ülkemiz yakın zaman kadar bu
gözlemevine yıllık aidat ödemiĢtir. Ancak son yıllarda ödemeler yapılamamıĢtır;
4. Helsinki 1, Helsinki 2 ve Lizbon 2 Kararları çerçevesinde OGM tarafından sürdürülebilir orman
yönetimi kriter ve göstergeleri (K&G) belirlenmiĢ ve raporlama bu doğrultuda sürdürülmektedir.
Bu çalıĢma, Konferansın en önemli çalıĢmalarından birini oluĢturmaktadır;
5. Hükümetlerarası Ormancılık Paneli (IPF) eylem önerilerine ve Viyana 1 Kararı çerçevesinde
2001-2003 yılları arasında mülga Orman Bakanlığı DıĢ ĠliĢkiler Dairesi BaĢkanlığı
koordinasyonunda Ulusal Ormancılık Programı hazırlanmıĢtır. Program 2004-2023 yılları arasını
kapsamaktadır. Programın her beĢ senede bir revizyonu öngörülmüĢtür;
6. Helsinki 1, Helsinki 2 ve Viyana 4 Kararları çerçevesinde, 2008 yılında yeni Amenajman
Yönetmeliği çıkarıldı;
7. Helsinki 1 ve Lizbon 2 Karaları çerçevesinde (ve benimsenecek Oslo Kararları çerçevesinde)
orman envanteri için ön çalıĢma yapıldı;
8. Strazbourg 3 kararı çerçevesinde Yangın Yönetim Sistemi geliĢtirildi;
9. Strazbourg 3 kararı çerçevesinde Avrupa Orman Yangın Bilgi Sistemi (EFFIS) yakın irtibat
sürdürülmekte ve orman yangınlarına iliĢkin ülke raporlarımız EFFIS‟e gönderilmektedir.
10. Helsinki 4 ve Viyana 5 Kararları çerçevesinde 2.300.000 hektarlık alanda 2008-2012 yıllarını
kapsayan dönemde sıfırdan ağaçlandırma, yeniden ağaçlandırma, iyileĢtirme ve erozyon kontrolü
çalıĢması yürütüldü yürütülüyor.
12
4. FE TAAHHÜTLERĠ KAPSAMINDA GELECEKTE PLANLANAN UYGULAMALAR
1. Viyana 1 Kararı (ve imzalanacak Oslo Kararları) çerçevesinde Türkiye Ulusal Ormancılık
Programı (TUOP) revize edilecek;
2. Lizbon 2 Kararı çerçevesinde Ulusal SOY Göstergelerin raporlanması iyileĢtirilecek:
3. Helsinki 1 ve Lizbon 2 Karaları çerçevesinde (ve benimsenecek Oslo Kararları çerçevesinde)
orman envanteri çalıĢmasına baĢlanacak;
4. Helsinki 1, Helsinki 2 ve Viyana 4 Kararları çerçevesinde, 2011 yılı sonunda amenajman
planlarına biyoçeĢitliliğin entegrasyonu konusunda rehber yayımlanacak. Uzmanlar bu rehberin
planlamada bir çığır açacağını söylemektedirler;
5. VarĢova Bildirgesi, Strazbourg 3, imzalanacak Oslo 1 ve Oslo 2 çerçevesinde, Orman Yangın
Yönetim Sistemi geliĢtirilecek;
6. Strazbourg 3 Kararı çerçevesinde Avrupa Orman Yangın Bilgi Sistemi (EFFIS) ile yakın irtibat
sürdürülecektir.
7. Ġmzalanacak Oslo Kararları çerçevesinde, odun dıĢı orman ürünlerinin toplanması ve pazarlanması
konusunda projeler yürütülecek;
8. Helsinki 4 ve Viyana 5 Kararları çerçevesinde 2.300.000 hektarlık alanda 2008-2012 yıllarını
kapsayan dönemde sıfırdan ağaçlandırma, yeniden ağaçlandırma, iyileĢtirme ve erozyon kontrolü
çalıĢması yürütüldü yürütülüyor;
9. YeĢil ekonomi, istihdam ve kırsal ve kentsel kalkınma konularında çalıĢmalar yürütülecek.
13
5. FE TAAHHÜTLERĠ KAPSAMINDA ÇIKAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERĠLERĠ
Sorun 1: SOY Ülke Raporlaması Eksik Yapılmaktadır
1998 yılından bu yana tüm Avrupa ülkeleri kendi sürdürülebilir orman yönetimi (SOY) göstergelerini
belirlemektedir. Göstergeler belirlenirken Lizbon 2 Ġlke Kakrı ve Ekleri referans alınmaktadır. Türkiye
de Ülke/Bakanlık düzeyinde göstergelerini belirlenmesi gerekirken, o günün (2000‟lerin baĢı)
Ģartlarında Bakanlık düzeyinde göstergeler belirlenememiĢ, göstergeler sadece OGM düzeyinde
belirlenebilmiĢ, dolayısıyla Ģu anda raporlama sadece OGM düzeyinde (bir kurum düzeyinde)
yapılabilmektedir. Diğer bir değiĢle, Ģu anda OGM sorumluluk alanına giren ormanlar için raporlama
yapılabilmekte, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü (AGM) ve Doğa Koruma ve
Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) sorumluluk alanına giren ormanlar için raporlama
yapılamamaktadır.
Çözüm Önerisi 1: Ülke/Bakanlık Düzeyinde SOY Göstergelerinin Belirlenmesine Ġhtiyaç Vardır
AGM ve DKMP‟nin görev alanlarına giren ormanlar için kendi SOY göstergelerini belirlemeleri
gerekmektedir. Bunun için AGM ve DKMP‟in öncelikle Lizbon 2 Kararı ve Eklerini incelemeleri,
ihtiyaç miktarı kadar çalıĢtay yapmaları ve OGM‟nin bu konudaki tecrübelerinden yararlanmaları ve
sonuç olarak kendi SOY göstergelerini geliĢtirmeleri gerekmektedir.
AGM ve DKMP göstergeleri de belirlendikten sonra, bu kez, OGM, AGM ve DKMP göstergeleri
dikkate alınarak Ulusal/Bakanlık düzeyinde SOY göstergelerinin oluĢturulması gerekecektir.
Kurumlar (OGM, AGM, DKMP) kendi göstergelerine göre Bakanlığa gönderecekler, Bakanlık da
tüm bilgileri toparlayarak ulusal raporlamayı yapabilecektir. Ulusal/Bakanlık düzeyde raporlama
çalıĢmaları, ileride çalıĢmaların ortak bir çalışma planı üzerinden yürütülmesi ihtiyacını da
doğurabilecektir.
Sorun 2: OGM, DKMP ve Özel Çevre Koruma Kurumu BaĢkanlığı (ÖÇKKB), “korunan
alanlar sınıflandırması”nda ulusal mevzuata göre hareket etmektedir.
Çözüm Önerisi 2: Oyas DKMP, ÖÇKKB ve OGM’in; FE Bakanlar Konferansı Sınıflamasını
Kullanması Gerekmektedir. 2003 yılında Viyana‟da gerçekleĢtirilen FE Dördüncü Bakanlar
Konferansında “IUCN’nin geliştirmiş olduğu korunan alan sınıflandırmasının Avrupa için uygun
olmadığı, bu nedenle başka bir korunan alan sınıflandırmasının geliştirilmesi gereği” vurgulanmıĢtır.
FE Dördüncü Bakanlar Konferansında kabul edilen Viyana Ġlke Kararı 4 (V4) ve eki gereğince,
DKMP, ÖÇKKB ve OGM‟nin “Bakanlar Konferansı Korunan ve Koruyucu Ormanlar ile Diğer
Ağaçlık Alan Değerlendirme Rehberi”ne göre sınıflandırma yapmaları gerekmektedir.
Korunan ve Koruyucu Ormanlar ile Diğer Ağaçlık Alan Sınıflandırmaları
Bakanlar Konferansı Sınıflaması
1: Ana Yönetim
Amacı
“BiyoçeĢitlilik”
AÇA
IUCN
1.1: “Etkili Müdahale Yok”
A
I
1.2: “Minumun Müdahale”
A
II
1.3: “Etkili Yönetim Yoluyla Muhafaza”
A
IV
B
III, V, VI
(B)
veri yok
2: Ana Yönetim Amacı “Peyzajın ve Belirli Doğal Unsurların Korunması”
3: Ana Yönetim Amacı “Koruyucu Fonksiyon”
Kaynak: 4 sayılı Viyana İlke Kararı (V4), Ek-2
AÇA: Avrupa Çevre Ajansı – IUCN: Uluslararası Doğa Koruma Birliği
14
Sorun 3: Türkiye Ulusal Ormancılık Programı (TUOP) 5 yıllık periyotlarda revize edilmesi
gerekmektedir. TUOP ikinci beĢ yıllık periyot için 2009 yılında revize edilmemiĢtir. / TUOP
Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmamıĢtır. TUOP’u hangi birimin izleyecektir? TUOP,
ulusal/bakanlık düzeyinde olduğu için düzenlemelerin bakanlık düzeyinde yapılması
gerekmektedir.
(3a) Türkiye Ulusal Ormancılık Programı‟nın 2009-2014 yıllarını kapsaması gereken ikinci periyodu
için ve 2009 yılında herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır. TUOP‟un acilen revize edilmesi
gerekmektedir. (3b) Revize edilecek TUOP‟un Bakanlar Kurulu tarafında onaylanmaması halinde
etkililiği olmayacaktır. Çünkü orman sektörü, pek çok sektörü kesen bir sektördür. (3c) TUOP izleme
süreci harekete geçilmesi gerekmektedir.
Çözüm Önerisi 3: TUOP’u acilen revize edilmesi, Bakanlar Kurulu tarafından onaylanması ve
TUOP Ġzleme Birimi’nin harekete geçirilmesi gerekmektedir.
(3a) TUOP‟un acilen, 2011 yılı içinde revize edilmesi gerekmektedir. (3b) Revize edilecek TUOP‟un
Bakanlar Kurulu tarafından onaylanması gerekmektedir. (3b) Bakanlık düzeyinde kurulmuĢ olan
TUOP Ġzleme Birimi‟nin harekete geçirilmesi gerekmektedir.
Sorun 4: FE Bakanlar Konferansı sürecindeki toplantılarına düzenli olarak katılım
sağlanamamaktadır.
(4a) FE Konferans sürecinde farklı konularda bir dizi toplantı yapılmaktadır. Bir dizideki toplantılara
baĢlangıcından itibaren katılım sağlanamamaktadır. Ancak son toplantılar dizisinin son bir-iki
toplantısına katılım sağlanabilmektedir. Bu nedenle, ilgili tartıĢma metinlerine Türkiye‟nin ülke katkısı
sınırlı kalmaktadır. (4b) Ayrıca, aynı konudaki toplantılara farklı kiĢilerin katılım sağlaması da
konuların takibinde kopukluk yaĢanmasına neden olabilmektedir.
Çözüm Önerisi 4: FE Bakanlar Konferansı Sürecinin daha sağlıklı izlenmesi için bir Ülke
Ġzleme Grubu kurulması çok faydalı olabilir.
1994 yılında FE Konferans sürecinin takip için bir daimi komite kurulmuĢtur. Daha sonraki yıllarda
daimi komite çalıĢmasının takibi yapılamamıĢtır.
2010 yılında Bakanlık düzeyinde FE Sürecini izlemeye yönelik olarak bir Ġzleme Birimi kurulmuĢtur.
Sözkonusu izleme birimi çalıĢmalarının aktif hale getirilmesi gerekmektedir.
15
6. 1990 YILINDAN 2007 YILINA KADAR BAKANLAR KONFERANSLARINA KATILIM
SAĞLAYAN ÜLKE TEMSĠLCĠLERĠMĠZ
Konferans Yılı ve Yeri
Katılım Sağlayan Temsilciler
1990 Strazbourg Konferansı
OGM Genel Müdürü Sn. NevĢat Özer,
1993 Helsinki Konferansı
Sn. Hayri BERK, Sn.Tamer OTRAKÇIER
1998 Lizbon Konferansı
Orman Bakanı Sn. Ersin Taranoğlu,
2003 Viyana Konferansı
Orman ve Çevre Bakan Sn. Osman PEPE,
Dr. Erkan Ġspirli, Sn. Dr. Mustafa ER
2007 VarĢova Konferansı
OGM Genel Müdürü Sn. Osman Kahveci,
Sn.Tamer OTRAKÇIER, Sn.Yüksel ERDOĞAN
2011 Oslo Konferansı
7. TÜRKĠYENĠN OSLO BÜYÜKELÇĠSĠ VE BAKANLAR KONFERANSINA KATILIM
SAĞLAYACAK ÜLKE TEMSĠLCĠLERĠMĠZ
10.1
Orman Genel Müdürü Mustafa KURTULMUġLU
10.2
Orman Genel Müdür Yardımcısı Ġsmail BELEN
10.3
ġube Müdürü Serdar YEGÜL
10.4
Orman Mühendisi Hülya KILIÇ
10.5
Orman Mühendisi Polat PAMUK
10.6
Prof. Dr. Aynur Aydın COġKUN
10.7
Doç. Dr. Sibel SĠLĠCĠ
10.8
Doç. Dr. Kenan OK
16
Hayati GÜVEN – Türkiye’nin Oslo Büyükelçisi
Sayın Büyükelçimiz 1948 Bursa doğumludur. Ankara Üniversitesi-Siyasal Bilgiler Fakültesi/Maliye
ve Ekonomi (Lisans) bölümünü bitirmiĢtir.
Bulunduğu Görevler: BM Ekonomik KuruluĢlar Dairesi : (Aday Meslek Memuru, II. Katip ): 19751976; Askerlik Hizmeti: 1976; BM Ekonomik KuruluĢlar Dairesi (II. Katip) : 1976-1977;
Köln/Almanya BaĢkonsolosluğu (Muavin Konsolos) : 1977-1980; Sofya Büyükelçiliği (II. Katip,
BaĢkatip) : 1980-1982; Doğu Avrupa Ülkeleri Dairesi (ġube Müdürü) : 1982-1984; Madrid
Büyükelçiliği (BaĢkatip, MüsteĢar) : 1984-1988; NATO Askeri ĠĢler Dairesi (ġube Müdürü) : 19881990; BM Nezdindeki Türkiye Daimi Temsilciliği/New York (MüsteĢar, Daimi Temsilci Yardımcısı) :
1990-1995; Kuzeydoğu Akdeniz Genel Müdür Yardımcılığı (Elçi, Genel Müdür Yardımcısı) : 19952000; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti nezdinde Türkiye Büyükelçisi : 2000-2004; Güvenlik ĠĢleri
Genel Müdürlüğü (Büyükelçi, Genel Müdür) : 2005- 2008; Norveç nezdinde Türkiye Büyükelçisi :
01.04.2008. Sayın büyükelçimiz evli olup Fransızca ve Ġngilizce bilmektedir.
17
Mustafa KURTULMUġLU – OGM Genel Müdür
1947 yılında Giresun‟da doğmuĢtur.1971 yılında Ġstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Orman
Mühendisliği bölümünden Orman Yüksek Mühendisi olarak mezun olmuĢtur.
Giresun Orman ĠĢletme Müdürlüğünde Mühendis olarak göreve baĢlayan Mustafa KurtulmuĢlu,
sırasıyla Giresun-Dereli Orman ĠĢletme ġefliği, Tirebolu-HarĢit Orman ĠĢletme ġefliği, EskiĢehir
Orman ĠĢletme Müdürlüğü Mühendisi, Emet-Tetik Orman ĠĢletme ġefi, Amenajman Heyet
Mühendisliği, Çatacık-Gümelidere Orman ĠĢletme ġefi, Çatacık-Çatacık Orman ĠĢletme ġefi, ĠĢletme
Müdürlüğü Emet Orman ĠĢletme Müdürlüğü Mühendisi, Isparta Orman ĠĢletmesi Müdür Yardımcısı,
Finike Orman ĠĢletme Müdürü, Isparta Orman Bölge Müdür Yardımcısı, Orman Koruma ve Yangınla
Mücadele Dairesi BaĢkanlığı, Orman Yangınlarını Önleme ġube Müdürü, Antalya Orman Bölge
Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıĢtır. 2011 yılı Mart ayından itibaren Orman
Genel Müdürlüğü görevini yürütmektedir.
ĠSMAĠL BELEN - OGM Genel Müdür Yardımcısı
Ordu doğumlu olan Ġsmail BELEN, 1991 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi
Orman Mühendisliği Bölümünden "Orman Mühendisi" ünvanı ile mezun oldu. 2001 yılında KTÜ Fen
Bilimleri Enstitüsünde aldığı yüksek lisans eğitimi ile "Orman Yüksek Mühendisi" unvanını aldı. 2010
yılında ise Türkiye ve Ortadoğu Amme Ġdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Bölümünü bitirerek "Kamu
Yönetimi Uzmanı" unvanını almıĢtır.
1991-1992 yılları arasında Giresun, Görele ortaokul ve lisesinde vekil öğretmenlik yapmıĢ, 1992-1998
yılları arasında Kastamonu ve Giresun‟da Orman ĠĢletme ġefliği görevinde bulunmuĢtur. 1998-2001
yılları arasında Orman Genel Müdürlüğü APK Dairesi BaĢkanlığında Mühendis ve ġube Müdür Vekili
olarak çalıĢmıĢ, ġubat 2003'te Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü Planlama Dairesi
BaĢkanlığına atanmıĢ, Mayıs 2005'te Çevre ve Orman Bakanlığı Özel Kalem Müdürlüğü görevine
getirilmiĢtir. 2007 yılı Ekim ayından itibaren Orman Genel Müdür Yardımcısı olarak görev
yapmaktadır.
Evli ve iki çocuk babası olan Ġsmail BELEN; FAO Avrupa Ormancılık Komisyonu (FAOEFC)BaĢkan
Yardımcılığı, BirleĢmiĢ Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Orman Komitesi (UNECE TC)
Yürütme Kurulu Üyeliği, Avrupa Ormancılık Komisyonu Dağlık Su Havzalarının Yönetimi ÇalıĢma
Grubu (WG MWM) Yürütme Kurulu Üyeliği ile SilvaMED BaĢkanlığı görevlerini yürütmektedir.
18
Serdar YEGÜL – Orman Mühendisi / ĠĢletmeci
1965 Ġstanbul doğumlu olan Serdar YEGÜL, 1987 yılında Ġstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi
Orman Mühendisliği bölümünden "Orman Mühendisi" unvanı ile mezun olmuĢtur. 1988 yılında
Ġstanbul Üniversitesi ĠĢletme Fakültesi, ĠĢletme iktisadı Enstitüsü, 31. Dönem iĢletmecilik Ġhtisası
Programını bitirerek “iĢletmeci” unvanını almıĢtır.
1989-1991 yılları arasında ormancılık özel sektöründe çalıĢan Serdar YEGÜL, 1992-1997 yılları
arasında sırasıyla Kars/SarıkamıĢ, Bolu/Yığılca ve Kırklareli/Demirköy Orman ĠĢletme
Müdürlüklerinde Orman ĠĢletme ġefi olarak görev yapmıĢtır.
1997-2000 yılları arasında OGM ĠĢletme ve Pazarlama Dairesi BaĢkanlığında, 2000-2003 yılları
arasında Orman Bakanlığı, APK Kurulu BaĢkanlığı, DıĢ ĠliĢkiler ve DıĢ Kaynaklı Projeler ġube
Müdürlüklerinde, 2003-2006 yılları arasında Çevre ve Orman Bakanlığı, DıĢ ĠliĢkiler ve AB Dairesi
BaĢkanlığı, Uluslararası KuruluĢlarla ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde görev yapmıĢtır. 2007-2008 yılları
arasında Çevre ve Orman Bakanlığı, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü‟nde ġube
Müdürü olarak görev yapan Serdar YEGÜL, 2009-2010 yılları arasında ise Çevre ve Orman
Bakanlığı, DıĢ ĠliĢkiler ve AB Dairesi BaĢkanlığında görev yapmıĢ olup 2011 yılı baĢından bu yana ise
OGM Eğitim Dairesi BaĢkanlığı, DıĢ ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde görev yapmaktadır.
Evli olan Serdar YEGÜL; 2000 yılından bu yana BirleĢmiĢ Milletler Ormancılık Forumu‟nu (UNFF),
2003 yılından bu yana ise FOREST EUROPE Bakanlar Konferansı sürecini takip etmektedir.
Hülya KILIÇ – Orman Mühendisi
1976 Yılında Erzurum‟da doğdu. Ġlk ve orta öğretimini Ankara‟da tamamladı. 1998 yılında Karadeniz
Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 1998-2006 yılları
arasında Eğitim Dairesi BaĢkanlığı Yayın ve Tanıtma ġube Müdürlüğü, 2006-2008 yılları arasında
Elazığ Orman Bölge Müdürlüğü Bitlis Orman ĠĢletme Müdürlüğü Kızılağaç Orman ĠĢletme ġefliği,
2008-2009 ĠMĠ -Bilgi ĠĢlem ġube Müdürlüğü ve 2009 yılında Eğitim Dairesi BaĢkanlığı Basın ve
Halkla ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde görev yaptı.
2010 yılından beri Eğitim Dairesi BaĢkanlığı DıĢ ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde görev yapmaktadır.
19
Polat PAMUK – Orman Mühendisi – Genel Müdür kalemi
1976 yılında Kütahya‟da doğdu. 1999 yılında Ġstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi‟nden mezun oldu.
1999 ile 2000 yılları arasında Tema Vakfı Teknik Projeler Bölümünde, 2001- 2002 yılları arasında
Pamukbank Operasyon Bölümünde, 2002 – 2004 yılları arasında Kütahya/Simav Tapu Kadastro Genel
Müdürlüğü Simav Tapu Sicil Müdürlüğünde (V.H.K.Ġ.) çalıĢtı.
2004 – 2008 yılları arasında Orman Genel Müdürlüğü Kütahya ili Emet Orman ĠĢletme Müdürlüğü
Emet Orman ĠĢletme ġefliğinde, 2008-2009 Kütahya ili Gediz Orman ĠĢletme Müdürlüğü Çukurören
Orman ĠĢletme ġefliğinde, 2009-2010 Gediz Orman ĠĢletme Müdürlüğü Gediz Orman ĠĢletme
ġefliğinde ĠĢletme ġefi olarak görev yaptı.
2010-2011 yılları arasında Orman Genel Müdürlüğü Eğitim Dairesi BaĢkanlığında mühendisi olarak
çalıĢtı. ġu an halen Orman Genel Müdürlüğü ĠĢletme ve Pazarlama Dairesi BaĢkanlığında Mühendis
kadrosu ile Özel Kalem Müdürlüğü görevini yürütmektedir. Polat PAMUK evli ve 2 çocuk babasıdır.
Prof. Dr. Aynur AYDIN COġKUN
1971 Adana doğumlu Aynur Aydın CoĢkun, ilk ve orta öğrenimini Sakarya‟da tamamlamıĢ ve 1988
yılında Ġ.Ü. Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümünü kazanmıĢtır. 1992 yılında lisans
öğrenimini tamamlayan CoĢkun, 1994 yılında Ġ.Ü. Hukuk Fakültesini kazanmıĢ ve ikinci lisans
eğitimine baĢlamıĢtır. Bu arada Ġ.Ü. Orman Fakültesi Ormancılık Hukuku Anabilim Dalında araĢtırma
görevlisi olmuĢ ve yüksek lisans öğrenimine de baĢlamıĢtır. Aynı yıl yüksek lisans öğrenimini
tamamlayan CoĢkun, doktora öğrenimine baĢlamıĢ ve Türkiye’de Ormanlardan Yararlanmanın Yasal
Esasları isimli doktora tezini ve Hukuk Lisans eğitimini 1998 yılında tamamlamıĢtır.
2000 yılında Yardımcı Doçent olan CoĢkun, 2004 yılında Doçent, 2010 yılında ise Profesör kadrosuna
atanmıĢ ve halen Ġ.Ü. Orman Fakültesi çevre ve Orman Hukuku Anabilim Dalında akademik
çalıĢmalarına devam etmektedir.
Orman hukuku, çevre hukuku, yaban hayatı hukuku, iklim değiĢikliği, çevresel etki değerlendirmesi
konularında çok sayıda uluslararası ve ulusal yayını olan CoĢkun, ulusal ve uluslararası projelerde
görev almıĢtır. Aynur AYDIN COSKUN evli ve bir çocuk annesidir.
20
Doç. Dr. SĠBEL SĠLĠCĠ
1971 Kayseri doğumlu olan Sibel SĠLĠCĠ 1992 yılında Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji
Bölümü‟nden “Biyolog” unvanı ile mezun oldu. 1995 yılında Akdeniz Üniversitesi‟nde Yüksek
lisansını tamamladıktan sonra 1995-1998 yılları arasında Avusturya‟da “Misafir araĢtırmacı” olarak
bulundu. 2003 yılında Çukurova Üniversitesi‟nde doktorasını tamamladı. 2003-2007 yılları arasında
Erciyes Üniversitesi‟nde “Yrd. Doç. Dr.” unvanı ile çalıĢtıktan sonra 2007 yılında aynı üniversitede
Biyoloji alanında “Doçent” unvanını aldı.
Erciyes University Faculty of Medicine XIX. Gevher Nesibe Medical Days, Congress and Workshop
of current concept in Hematology-onkology and experimental tumorigenesis, Deutschen praktischen
Apitherapie- und Apitherapykurs, Erciyes University School of Medicine Certificate of Attendance,
Basic Course in Laboratory Animals Science, ERÜ Tıp Fak. Tıpta Bilimsel AraĢtırma ve Veri Analizi
Kursu, Proje Yönetimi, TUSSĠDE, TUBĠTAK, Gebze, ERÜ, Öğrenme-öğretme kuram ve Yöntemleri
Kursu, ERÜ, Eğitim Becerileri Kursu, ERÜ Konfokal Görüntüleme teknikleri ve Uygulamaları,
Orman Genel Müdürlüğü Arıcılık ve Ormancılık Faaliyetleri Eğitimi (Eğitmen), Tarim ve Köy ĠĢleri
Bakanlığı Bal ihtisas Alt Komisyonu (DanıĢmanlık) gibi mesleki etkinliklerde bulundu. 2006 yılında
TUBA (Türkiye Bilimler Akademisi ) tarafından “Genç Bilim Kadını” ödülü ile TUBĠTAK ve Erciyes
Üniversitesi tarafından verilen bilim ve onur ödüllerini aldı.
Halen Erciyes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölüm BaĢkanlığı yapan Doç. Dr. Sibel SĠLĠCĠ‟nin
46 Uluslar arası hakemli dergilerde (SCI) yayınlanan makalesi, 12 ulusal hakemli dergilerde
yayınlanan makalesi, 43 ulusal ve uluslar arası kongre ve sempozyumlarda bildirisi ve toplam 300‟ün
üzerinde yayın atıfı bulunmaktadır. “Bal arısı biyolojisi ve yetiĢtiriciliği” isimli bir de kitabı
bulunmaktadır.
21
Doç. Dr. Kenan OK
26.11.1967 tarihinde Sakarya ilinin Geyve ilçesinin AlifuatpaĢa kasabasında doğan Kenan OK, 1988
yılında Ġstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği Bölümünden mezun olmuĢtur.
“Türkiye‟de Devletin DıĢındaki Ormanlar ve Orman YetiĢtirme ÇalıĢmaları” baĢlıklı yüksek lisans
tezini 1990 yılında tamamlayarak, Orman Yüksek Mühendisi unvanını almıĢtır. Aynı yıl Ġstanbul
Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Ekonomisi Anabilim Dalı için açılan AraĢtırma Görevlisi
sınavını kazanmıĢ ve göreve baĢlamıĢtır
1998 yılında Ġ.Ü. Orman Fakültesi Ormancılık Ekonomisi Anabilim Dalı‟na Yardımcı Doçent olarak
atanmıĢtır.
Prof. Dr. Ergün Ġlter ile birlikte yazmıĢ oldukları “Ormancılık ve Orman Endüstrisinde Pazarlama
Ġlkeleri ve Yönetimi (Örnek Olaylarla)” isimli kitap, 2008 yılında Türkiye Bilimler Akademisi Telif ve
Çeviri eserler Yayın TeĢvik Ödülüne değer görülmüĢtür.
Halen Ġ.Ü. Orman Fakültesi Ormancılık Ekonomisi Anabilim Dalı‟nda çalıĢmakta olan Kenan Ok,
Lisans düzeyinde Planlama ve Proje Değerlendirme, Pazarlama, Orman Ürünleri Endüstrisinde
Pazarlama, Yatırım Planlaması, Orman Kaynakları Ekonomisi ve lisansüstü programlarda;
Ormancılıkta Pazarlama AraĢtırmaları, Orman ĠĢletmelerinde Üretim Planlaması, Çok Yönlü
Faydalanma Ekonomisi, Ormancılıkta Uzun Dönem Planlama, Su Kaynakları Ekonomisi,
Ormancılıkta Proje Ġzleme ve Değerlendirme ve Ormancılıkta Kar Amaçsız Pazarlama derslerini
vermektedir.
2006 yılında Doçent unvanını kullanmaya hak kazanan Kenan Ok, evli ve bir çocuk babası olup,
Ġngilizce bilmektedir.
22
8. OSLO BAKANLAR KONFERANSI PROGRAMI
3.1 – FOREST EUROPE Bakanlar Konferansı Oslo 14-16 Haziran 2011
4 Mayıs 2011 itibariyle Program
Saat
Faaliyet
Pazartesi 13 Haziran
16.00 – 20.00
Kayıt
19.30 – 22.00
Konferans Öncesi
Yer
Radison Blu Hotel
Kayıt masası
Radison Blu Hotel
Salı 14 Haziran
08.00 – 18.00
09.00 – 09.45
09.45 – 10.15
10.15 – 12.00
10.15 – 10.30
10.30 – 12.00
12.00 – 12.45
12.15 – 12.45
13.00 – 15.00
15.00 – 18.00
18.00
19.30
20.00 – 23.00
23.00
Kayıt
Bakanlar Konferansı AçılıĢı
BaĢkan: Ekselansları Bay Lars Peder Brekk
Norveç Kraliyet Prensi Ekselansları Haakon tarafından
resmi açılıĢ
Norveç Tarım ve Gıda Bakanı Ekselansları Bay Lars Peder
Brekk tarafından hoĢ geldiniz konuĢması
Ġspanya Çevre ve Kırsal & Deniz ĠliĢkileri Bakanı
Ekselansları Bayan Rosa Aguilar Rivero tarafından hoĢ
geldin konuĢması
Norveç Meclis BaĢkanı açıĢ konuĢması
Asıl Konu Bildirileri (Keynote statements)
Rusya Federasyonu, Federal Ormancılık Kurumu BaĢkanı,
Ekselansları Bay Victor Nikolayevich Maslyakov
Belirlenecek (tbc)
I.Oturum
Konulu oturum: Avrupa’nın Ormanları – zorluklar ve
fırsatlar
Başkan: Ekselansları Bay Lars Peder Brekk
Avrupa Ormanlarının 2011 Durumu
Bay Cristopher Prins, Uluslararası uzman
Panel ġeklinde TartıĢma:
Küresel perspektiften Avrupa ormanları
BaĢkan: Bayan Frances Seymour, CIFOR Genel Müdürü
Panelistlerin söz almaları
Büyük grupların söz almaları
Poster oturumu
FOREST EUROPE Genel Koordinasyon Komitesinin basın
konferansı
Öğle Yemeği
II. Oturum
Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantısı
BaĢkan: Ekselansları Bayan Rosa Aguilar Rivero
Bakan ve Heyet BaĢkanlarının grup fotoğrafının çekilmesi
Oslo Belediye Sarayına Transfer
Konferans AkĢam Yemeği
Otellere taransfer
23
Radison Blu Hotel
Radison Blu Hotel
Radison Blu Hotel
Radison Blu Hotel
Fuaye
Radison Blu Hotel
Oslo Belediye S.
ÇarĢamba 15 Haziran
08.00 – 16.00
Kayıt
Radison Blu Hotel
Kayıt masası
09.00 – 12.00
III. Oturum
Bakanlık Yuvarlak Masa Toplantısı
BaĢkan: Ekselansları Bay Lars Peder Brekk
Radison Blu Hotel
12.00 – 14.00
Öğle Yemeği
14.00 – 15.00
IV. Oturum
FOREST EUROPE gözlemci ülkelerin bildiri sunması
BaĢkan: Ekselansları Bayan Rosa Aguilar Rivero
15.00 – 15.30
Konferans dokümanlarının sunulması ve imzalanması
BaĢkan: Ekselansları Bay Lars Peder Brekk
Radison Blu Hotel
Diğer konular
15.30 – 15.45
15.45 – 16.15
Ekselansları Bay Lars Peder Brekk ve Ekselansları Bayan Rosa
Aguilar Rivero tarafından
Bildirilerin tamamlanması ve Konferansın kapanıĢı
17.30
Oslo Limanına Hareket
18.00 – 22.00
AkĢam Yemeği
22.00
Otellere Hareket
Oslo fiyordunda
tekne gezisi
PerĢembe 16 Haziran
09.00
Otellerden Hareket
09.15 – 17.30
Oslo Opera Binası ve Oslo ormanlarının gezilmesi
24
3.2 – Program Hakkında Detaylar:
Toplantı yeri ve Zamanı
Radison Blu Scandinavia Hotel, Oslo Norveç, 14-16 Haziran 2011
Konferans AçılıĢı
Konferans açılıĢı, 14 Haziran günü saat 09.00‟da Norveç Kraliyet Prensi Haakon tarafından
yapılacaktır. Tüm katılımcılar konferansın yapılacağı salonda 08.50‟de yerlerine oturacaktır. Salonun
kapıları güvenlik nedeniyle 09.00‟da kapatılacaktır.
Sivil toplum tarafından yapılacak Panel TartıĢmaları ve Bildiriler
14 Haziran günü saat 10.30-12.00 arası, küresel bir perspektiften bakıldığında Avrupa ormanlarının
rolünün ne olduğu konusunda, bakanlar, hükümet ve sivil toplum temsilcileri arasındaki tartıĢmaları
kolaylaĢtırmak amacıyla bir panel düzenlenecektir. Bu panel, Bakanlar Konferansının ana konularına
giriĢ niteliği taĢımaktadır.
Panele, Uluslararası Ormancılık AraĢtırma Merkezi (CIFOR) Genel Müdürü Bayan Frances Seymour
baĢkanlık edecektir. FOREST EUROPE‟un gözlemci ülkeleri tartıĢmalara katkı sağlayabilecektir.
Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantısı
Ġlk Yuvarlak Masa Toplantısı 14 Haziran Salı günü öğleden sonra (15.00 – 18.00 saatleri arası), ikinci
Yuvarlak Masa Toplantısı ise 15 Haziran ÇarĢamba günü sabahtan (09.00 – 12.00 arası) yapılacaktır.
Toplantılarda, bakanlar ve üst düzey temsilciler tarafından bildiriler sunulacaktır. Toplantıya,
hükümetlerarası kuruluĢların üst düzey temsilcileri izleyici olarak katılacaklardır.
KonuĢmacılar, iki Oslo Bakanlar Kararı ve konferansın ana konuları hakkında konuĢma yapacaklardır.
Konferansın ana konu baĢlıkları: (1) yeşil bir ekonomiye ve iklim değişikliğinin hafifletilmesine
ormanların katkısı, (2) biyoçeşitliliğin korunması, (3) yenilenebilir ürünler ve enerjinin temini ve (4)
kaçak kesimle mücadele etme ihtiyacı, Ģeklindedir.
FOREST EUROPE Ġmzacı Ülke üst düzey temsilcileri alfabetik sıraya göre konuĢacaklardır.
Ülkelerin konuĢmaları 5 dakika ile sınırlıdır. KuruluĢların konuĢmaları ise 3 dakikayı geçmeyecektir.
Tercümeyi kolaylaĢtırmak amacıyla ülkelerin konuĢmaları Ġrtibat Bürosuna göndermeleri
istenmektedir. Toplantı konuĢmaları daha sonra toplu halde basılacaktır.
Gözlemci Ülkelerin Bildirileri
Gözlemci ülkelerin bildirilerini 15 Haziran ÇarĢamba günü öğleden sonra yapacaklardır. KonuĢmalar
4 dakikayı geçmeyecektir. KonuĢmalar önceden irtibat Bürosuna gönderilecektir.
Konferans Dokümanlarının Ġmzalanması
15 Haziran ÇarĢamba günü öğleden sonra, iki Oslo Karar dokümanı Ġmzacı Ülkelerin imzasına
sunulacaktır.
AkĢam yemekleri
14 Haziran Salı günü akĢamı saat 20.00‟de akĢam yemeği Oslo Belediye Sarayında verilecektir.
15 Haziran ÇarĢamba günü akĢamı ise akĢam yemeği SS Lady Mack gemisinde yenecektir. Gemi saat
18.00‟de limanı terk edecektir. Kıyafetler, rahat giyim olabilir. Fiyordlar rüzgârlı olabileceğinden
yanınıza ceket almanız tavsiye olunmaktadır. Her iki akĢam yemeği için de otellerden limana transfer
için araç tahsis edilecektir.
25
16 Haziran günü yapılacak Ģehir ve arazi gezisi
Oslo Opera Binası ve Oslo ormanları:
16 Haziran PerĢembe günü Oslo Opera Binasına ve Oslo‟yu çevreleyen ormanlara bir gezi
düzenlenecektir. Bu gezi yoluyla katılımcılar, Norveç‟te odun ürünlerinin kullanımını ve sürdürülebilir
orman yönetimini gözlemleyebilecektir.
Gezi saat 09.00‟da Radison Blu Scandinavia Otelinden baĢlayacak, otobüsle Oslo Opera Binasına
gidilecektir. Binanın yapımında odun ürünlerinin kullanımı dikkat çekmektedir.
Opera Binası gezisinden sonra, Oslo‟nun zirvesi olarak ifade edilen Frognerseteren ziyaret edilecektir.
Yolda otobüsler Holmenkollen kayak atlama rampasının yanından geçecektir. Frognerseteren‟den Oslo
harika bir görünmektedir ve çevresi ormanlarla kaplıdır. Daha sonra otobüslerle Oslo ormanlarının
derinliklerine hareket edilecektir. Orman ve göllerle kaplı Sandungen çiftliği ziyaret edilecektir. Bu
bölge 17. Yüzyılda yapılmıĢtır.
Rahat bir öğle yemeğinden sonra saat 16.00‟da Oslo Gardermoen havaalanına hareket edilecektir.
Havaalanına tahmini varıĢ 17.30 olacaktır. Havaalanına gitmeyecek katılımcıların otele ulaĢımları
sağlanacaktır.
Konferans Dili
Konferans dili Ġngilizcedir.
Poster ve Yayınlar
Poster sergisi:
14 ve 15 Haziran günlerinde Konferans salonunun dıĢında yer alan giriĢ bölümünde bir sergi açılacak
ve isteyen katılımcılar Konferans konularıyla ilgili posterlerini burada sergileyebilecektir.
Yayın ve Basılı materyal:
Yayınlar ve basılı materyal otel adresi açık Ģekilde yazılarak otele gönderilebilir.
Ġklim, Hava ve Giyecek
Haziran ortasında Oslo‟da hava sıcaklığı ortalama 10-15 derecedir. Sıcaklık 25 dereceye kadar
yükselir. Bununla birlikte rüzgâr ve yağmur ihtimali her zaman vardır. Kazağınızı ve Ģemsiyenizi
yanınızda bulundurmanızda fayda vardır.
Vize
YeĢil pasapost için vize istenmemektedir.
26
9. TÜRK HEYETĠNĠN PROGRAMI
GidiĢ UçuĢ Programı:
13 Haziran 2011 – Pazartesi
Ankara‟dan hareket: 09.00  Ġstanbul‟a varıĢ: 10.05
Ġstanbul‟dan hareket: 12.05 Oslo‟ya varıĢ: 14.55
Türk heyeti Oslo Havaalanında Türkiye‟nin Oslo Büyükelçiliği yetkilileri tarafından
karĢılanacaktır.
Genel Müdürümüz ve Genel Müdür Yardımcımız Türkiye‟nin Oslo Büyükelçiliği yetkilileri ve
elçilik aracı ile otele transferleri gerçekleĢtirilecektir.
Türk Heyeti‟nin diğer üyeleri (6 kiĢi) Oslo Havaalanından hızlı trenle Oslo ġehir Merkezi
Ġstasyonuna (15 dk.), oradan da servis araçlarıyla otele transferleri gerçekleĢtirilecektir.
Büyükelçilikte AkĢam Yemeği:
13 Haziran 2011 Pazartesi günü akĢam saat 20.00‟da Türkiye‟nin Oslo Büyükelçiliğinde Sayın
Büyükelçimiz Hayati Güven tarafından büyükelçilik konutunda Türk heyetine akĢam yemeği
verilecektir.
14 Haziran Salı, 15 Haziran ÇarĢamba, 16 Haziran PerĢembe (2011) Programı:
Türk heyeti, Konferans Programı‟na uyulacaktır.
DönüĢ UçuĢ Programı:
17 Haziran 2011 – Cuma
Oslo‟dan hareket: 15.50  Ġstanbul‟ya varıĢ: 20.30
Ġstanbul‟dan hareket: 23.00  Ankara‟ya varıĢ: 00.05
27
10. NORVEÇ HAKKINDA BĠLGĠ
Resmi dil: Norveççe
BaĢkent: Oslo
En büyük kent: Oslo
Siyasi sistem: Anayasal MonarĢi
Kral: V. Harald
BaĢbakan: Jens Stoltenberg
Yüzölçümü: 324,220 km²
Nüfus: 4.641.500
Para birimi: Norveç Kronu (NOK)
Uluslararası telefon kodu: 47
Norveç resmi adıyla Norveç Krallığı (Norveççe: Kongeriket Norge, Kongeriket Noreg). Kuzey
Avrupa'da bulunan Ġskandinav Yarımadası'nın batısında bir ülke. Finlandiya, Ġsveç ve Rusya
Federasyonu ile komĢu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı
vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilmektedir.
Anayasal monarĢi ile yönetilen ülkenin baĢkenti Oslo'dur. 324,220 km² alana yayılan Norveç'in,
Finlandiya ile 729, Ġsveç ile 1.619, Rusya ile 167 kilometre sınırı vardır ve 21.925 kilometrelik çok
uzun bir sahil Ģeridi vardır.
Norveç; Ġsviçre ile birlikte Avrupa'nın en geliĢmiĢ ülkesidir. BirleĢmiĢ Milletler kaynaklarına göre,
yaĢam standartlarının zirvede olduğu ülkedir. Diğer yandan, suç oranının en düĢük olduğu ülkedir.
Ülkede yılda bazen bir veya iki cinayet olduğu görülmektedir. Buna karĢın ülke intihar oranlarında
Avrupa oranlarının üstündedir. Öte yandan sosyal devlet anlayıĢının tavan yaptığı ülkedir, bireye
değer verilir. Sosyal güvenlik sistemi çok geliĢmiĢtir.
Norveç Avrupa ortalamasının üstünde yaĢam standardına ve ekonomik geliĢmiĢliğe sahip olduğu için
Avrupa Birliği'ne girmek istememektedir. Zira ülke kıyılarındaki petrol rezervlerinin zenginliği ve
dünya ve Avrupa balıkçılık sektörünü elinde bulundurması ile tanınmaktadır. Avrupa Birliği'ne
olumsuz yaklaĢmalarının bir nedeni de balıkçılık sektörünü olumsuz etkileyeceği yönündeki
çekinceleridir. Öte yandan; Norveç, Ġsviçre, Ġzlanda ve LihtenĢtayn ile birlikte EFTA (Avrupa Serbest
DolaĢım Örgütü) üyesidir ve bu örgütü terk edip AB'ye geçmeyi istememektedir.
Avrupa Birliği'nin ısrarları iĢe yaramamaktadır. Zira ülkede iki kere referandum yapılmıĢ ikisinde de
Avrupa Birliği'ne red çıkmıĢtır. Bugünlerde yapılan anketlerde AB'yi isteyenlerin oranı %40
civarındadır.Norveç ayrıca bir NATO ülkesidir. Kuzey kutbunda Rusya ile ABD arasında dengeleyici
role sahiptir.Norveçin en önemli sorunu azalan ve yaĢlanan nüfus sorunudur, ülkede yaĢayan
28
insanların sayısı beĢ milyon civarındadır ve iĢgücü eksikliği çekmektedir.Öte yandan Avrupa'nın en
pahalı ülkesidir.
Coğrafya
Norveç, Kuzey Avrupa'nın en kuzey kısmını oluĢturan Ġskandinav Yarımadası'nın en kuzey ülkesidir.
KomĢuları; doğu ve kuzeydoğuda Ġsveç, kuzeydoğuda Finlandiya ve Rusya Federasyonu olan ülkenin
batıda Norveç Denizi dolayısı ile Atlas Okyanusu'na kıyısı vardır.
Ġklim
Bölgede kıyı boyunca ılıman iklim görülür. Kuzey Atlas akımının etkisiyle sıcaklık değiĢiklikleri
ortaya çıkar. Arazi buzulludur. Çoğunlukla yüksek platolar ve dik dağların arasında verimli vadiler yer
alır. Ovalar küçük ve dağınıktır. Kıyıda derinliklerden baĢlayan fiyortlar yer alır. Kuzeyde arktik
tundra bölgesi vardır. Doğal afetlerden en sık görülenler de heyelan ve çığdır.
Deniz seviyesinden en yüksek noktası 2.469 metrelik rakımıyla Galdhøpiggen'dir.
Nüfus
Norveç halkının genel özelliği iklimden ve ekonomik rahatlıktan kaynaklanan rahatlıkları ve
sakinlikleridir. Bireysel yaĢam ön plandadır. Ülkede Ġngilizce anadil kadar etkilidir.
Petrol, bakır, doğalgaz, nikel, demir, çinko, kurĢun, balık, kereste, hidro enerji baĢlıca doğal
kaynaklarıdır.
Türkiye/Norveç ĠliĢkileri
Türkiye EFTA'yla ticari antlaĢma imzalamıĢ ve Norveçle olan ticari iliĢkilerini gittikçe geliĢmektedir.
Siyasi açıdan, Norveç'in Türkiye'deki ayrılıkçı güçleri desteklediği görülmektedir. Zira Norveç
hükümeti Kürtlerin sorunları hakkında Türkiye'yi her zaman uyarmaktadır. Türkiye'den Norveç'e
yapılan iltica baĢvurularında Türkiye'den göç edenlerin gösterdikleri sebeplerin baĢında Türkiye'de
insan haklarının olmadıkları, asimilasyon yapıldığı, kültür ve dil kullanımında baskı yapıldığı, kendi
kültürünü rahatlıkla yaĢayamadıkları gelmektedir. Bu sebeplerle Norveç'e ilticaya baĢvuranlar
kolaylıkla kabul edilmektedir.
Ülke dünya genelindeki sorunlu bölgelerin çözümlenmesindeki tavırlarıyla da tanınır. SırbistanKosova, Etiyopya-Eritre, Fas-Batı Sahra, Doğu Timor, Bosna-Hersek sorunlarıyla ilgili diplomatik
iliĢkilerde bulunarak katkı yapmaktadır.
2008 ġubat ayında ülkeyi ziyaret eden Norveç yetkilileri, Türkiye ile Norveç arasında nitelikli iĢgücü
paylaĢımı olabileceği yönünde fikir beyan ettiler
29
11. KONFERANS ÖNCESĠ ÜLKEMĠZDE YAPILMAKTA OLAN ÇALIġMALAR
OGM ana internet sayfasında Konferans ile ilgili bir buton oluĢturulmuĢtur
OGM internet ana sayfasında “FOREST EUROPE OSLO” baĢlıklı bir alt internet sayfası
açılmıĢtır. Konferansla ilgili tüm detaylara bu sayfadan ulaĢabilir.
I.
Konferans hazırlık çalıĢmalarıyla ilgili bir Hazırlık Komitesi kurulmuĢtur
Hazırlık Komitesi üyelerinin isim ve iletiĢim bilgileri aĢağıdadır:
II.
1
2
3
4
5
Adı Soyadı
Mehmet
DEMĠRCĠ
Aydın
YUMUġ
Mehmet
CEYLAN
Yakup KILIÇ
Birimi
Ağaçlandırma
Gen.M.
Strateji GeliĢtirme
BaĢkanlığı
Orman Ġdaresi ve
Planlaması D.B.
Silvikültür Dairesi
BaĢkanlığı
Ramazan BALI ĠĢletme Pazarlama
Dairesi BaĢkanlığı
Görevi
Orman
Müh.
Orman
Müh.
Orman
Müh.
Orman
Müh.
ġube
Müdürü
Tel
207
5578
5810
2559
5431
4147
e.posta
mehmetdemirci@ogm
.gov.tr
aydinyumus@ogm.
gov.tr
mehmetceylan@ogm.
gov.tr
[email protected].
tr
ramazanbali@ogm.
gov. tr
III.
Konferansa katılım sağlayacak ülke temsilcileri için Bakanlık Oluru alınmıĢtır.
Sekiz katılımcı için Bakanlık Olur‟u alınmıĢtır.
IV.
Konferansta yapılacak muhtemel konuĢma hazırlanmaktadır.
Yuvarlak Masa Toplantılarında Genel Müdür Sn. Mustafa KurtulmuĢlu tarafından sunulacak
konuĢma metinleri hazırlanmaktadır. 2 Haziran 2011 günü OGM‟de yapılacak toplantıda bu
konu değerlendirilecektir.
Sergi salonunda Ülkemiz için bir stant açılacaktır
Konferans esnasında ülkemiz adına 4 m2 geniĢliğinde bir stant açılacaktır. (Tüm ülke ve
kuruluĢların stant geniĢliği Konferansa yoğun ilgi nedeniyle 4 m2 olarak belirlenmiĢtir.)
V.
Ülke standımızda duvarlarda ülke ormancılığımıza iliĢkin fotoğraflar, 20 çeĢit broĢür ve
üç çeĢit odun dıĢı orman ürünü sergilenecektir.
VI.
-
Standın duvarlarına 12-16 arası fotoğraf konulması planlanmaktadır.
30
-
OGM‟den 10, AGM‟den 10 çeĢit olmak üzere toplam 20 çeĢit broĢür stantta sergilenecektir.
-
Üç çeĢit odun dıĢı orman ürünleri (kekik, beriye, defneyaprağı) Ġngilizce prospektüsleriyle
birlikte standımıza ilgi gösteren katılımcılara verilecektir. Üç çeĢit odun dıĢı orman ürünü
küçük kutulara, prospektüsleriyle birlikte konularak servis edilecektir.
Küçük Kutu içine konacak broĢür
-
Sözkonusu fotoğraf ve broĢürler kargo yoluyla gönderilecek, odun dıĢı orman ürünleri ise
Ankara‟dan hareket edecek katılımcılar tarafından götürülecektir. Kargo iĢlemleri için bir
gümrük firması ve bir kargo firmasından yararlanılacaktır.
Konferansta Fotoğraf sergisinin açılması
VII.
-
Resim sergisi için 24 fotoğraf belirlenmiĢtir. Fotoğraflar 60 cm x 90 cm ebatlarındadır.
Sergilenecek fotoğrafların altında yer alacak cümleler belirlenirken yenilikçi bir yaklaĢım
benimsenmiĢtir. Fotoğrafların altına önce o yerin ismi (örneğin Bolu Abant) daha altına ise
Oslo Bakanlar Karalarından ilgili bir cümlecik konulmuĢtur.
-
Bununla birlikte fotoğraf sergisi için sergi salonunda uygun bir yer bulma konusunda sıkıntılar
yaĢanmıĢtır. Bununla birlikte fotoğraf sergimizin açılmasına iliĢkin ısrar edilmiĢ, sonuç olarak
sergi salonunun boĢ kısımlarına fotoğrafların sergilenmesi konusunda hemfikir kalınmıĢtır.
31
VIII.
-
IX.
Konferansta iki posterin sergilenecektir.
Sergilenmesi planlanan iki posterin baĢlıkları ve hazırlayanları Ģöyledir:
“Türkiye‟de Odun DıĢı Orman Ürünleri” – S. SĠLĠCĠ
“FOREST EUROPE Sürecinde Türkiye: Yapılanlar-Yapılacaklar” - S.YEGÜL
Birinci poster hazırdır, 96 cm x 138 cm ebatlarında basılacaktır. Ġkinci poster ise
oluĢturulmaktadır. En kısa zamanda basım aĢamasına geçilecektir.
AfiĢlerin belirlenmesi ve basılması
OGM matbaasında mevcut afisler gözden geçirilmiĢ ve altı afiĢ seçilmiĢtir. AfiĢlerin üzerindeki
yazılar Ġngilizceye tercüme edilmektedir. AfiĢler 50 cm x 70 cm, A5 ve A6 abatlarında
basılmıĢtır. Bu üç boyutta Ülke standında sergilenecektir.
32
X.
XI.
UlaĢım ve Konaklama Rezervasyonunun Yapılması
UlaĢım rezervasyonu yapılmıĢ, e.biletler alınmıĢ ve katılımcılara e.biletleri gönderilmiĢtir.
Otel ön rezervasyon iĢlemleri ise sürmektedir.
Hazırlık Dosyası, OGM internet sayfasında hem “Forest Europe OSLO” butonu altında
hem de bir haber olarak yayımlanacaktır
Elinizdeki Hazırlık Dosyası hem elektronik haber olarak hem de “Forest Europe OSLO”
butonu altında yayımlanacaktır.
.........
12. KONFERANS SONRASI ÜLKEMĠZDE YAPILACAK ÇALIġMALAR
I.
Görev Raporu Hazırlanacaktır.
UNFF9 Görev Raporu örnek alınarak 6. Bakanlar Konferansı görev raporu hazırlanacaktır.
II.
Bakanlık ve OGM’de, Oslo Bakanlar Konferansı Kararları hakkında sunumlar
yapılacaktır.
(1) Bakanlıkta (22. Kat Konferans Salonunda) tüm Bakanlığımız ilgili birimlere;
(2) OGM‟de, bir ÇarĢamba Konferansı yoluyla ilgililere sunum yapılacaktır. ilgili daire
baĢkanlıklarına ve
(3) Sunumlar OGM internet sitesinde haber yapılarak yayımlanacaktır.
(4) Ayrıca, DıĢ ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde çalıĢan ilgili arkadaĢlarla Oslo Bakanlar
Konferansı Karaları paragraf paragraf okunarak tartıĢılacaktır.
III.
1990 Yılından 2011 yılına kadar tüm bakanlar konferansı kakraları Türkçeye tercüme
edilecek bir kitap halinde basılacak ve ilgili birimlere dağıtılacaktır.
2000 yılında mülga T.C. Orman Bakanlığı zamanında ilk üç bakanlar konferansının 12 ilke
kararı bir kitapçık halinde basılmıĢtır. Sözkonusu kararlara, daha sonraki konferans kararları
da ilave edilecek, gereken kakaların tercümeleri yapılacak ve bir yayın (kitap) basılacaktır.
Sözkonusu yayın tüm ilgili birim, kurum, kuruluĢ, üniversite ve sivil toplum kuruluĢlarına
resmi yola dağıtılacaktır.
Sürekli irtibat halinde olunan birimlere ise sözkonusu yayın elden de ulaĢtırılacaktır.
33
13. FOREST EUROPE ALTINCI BAKANLAR KONFERANSI
MUHTEMEL KARARLARI
6.1 – (Oslo Bakanlar Konferansı‟nın 1 Numaralı Kararı) 7
Oslo Bakanlar Kararı: Avrupa Ormanları 2020
14-16 Haziran 2011 tarihleri arasında gerçekleĢtirilecek olan FOREST EUROPE Bakanlar
Konferansında bakanların değerlendirmelerine sunulmak üzere 31 Mart 2011‟de gerçekleĢtirilen
Uzman Düzey Toplantısı kararları
(Biz, tüm Avrupa kıtasındaki 46 devletin ormanlardan sorumlu bakanları)
1. SınıraĢan doğa ve ormanlarla ilgili ortak endiĢelerin tanımlandığı ve ormanların sürdürülebilir
yönetimi alanında Avrupa kıtasındaki ülkeler arasında iĢbirliğinin güçlendirilmesine ihtiyaç
duyulduğunun kabul edildiği, Strazburg 1990, Helsinki 1993, Avrupa orman sektörü vizyonunu
içeren Lizbon 1998, Viyana 2003 ve VarĢova 2007 Bakanlar Konferansları Bildirgelerini
HATIRLAYARAK;
2. Binyıl Kalkınma Amaçları, Biyolojik ÇeĢitlilik SözleĢmesi Aichi8 Hedefi9 ve iklim değiĢikliği
taahhütleri gibi diğer küresel amaçlar kadar, tüm Orman Tipleri için Yasal Bağlayıcılığı Olmayan
AnlaĢma10 ve onun Dört Küresel Orman Amacının baĢarılmasına katkı sağlanması ve küresel
çevre zorluklarının ele alınması yönünde iĢ görecek taahhütleri TEKRARLAYARAK;
3. Evvelki FOREST EUROPE taahhütlerini TEKRARLAYARAK, ve Rio SözleĢmelerini ve
bölgesel kuruluĢlar ve inisiyatifler kadar BirleĢmiĢ Milletler Ormancılık Forumu‟nu11 içine alan,
ormanlarla ilgili politikalarla ilgili olarak diğer uluslararası forumların üstlendiği çalıĢmaları
DĠKKATE ALARAK;
4. Orman bilgi (sistemini) daha iyi hale getirme ihtiyacı ve veri toplamada elde edilen baĢarıların
kabul edildiği, Avrupa‟daki ormanlar ve onların sürdürülebilir yönetimi ile ilgili gelecekteki
zorluklar ve fırsatların gösterildiği ve sürdürülebilir orman yönetiminin çoğu göstergesinde
yapılan ciddi ilerlemelerinin gösterildiği, 2011 Avrupa Ormanlarının Durumu raporundaki yeni
bulguları ÖNEMSEYEREK;
5. Sürdürülebilir orman yönetiminin, ormanlar ve orman alanlarının, Ģimdi ve gelecekte, yerel, ulusal
ve küresel düzeylerde, diğer ekosistemlere zarar vermeksizin, ilgili ekolojik, ekonomik ve sosyal
fonksiyonlarını yerine getirmeleri için biyoçeĢitlilik, verimlilik, yenileme kapasitesi, hayatiyeti ve
potansiyellerini sürdürecek bir Ģekilde ve oranda yönetimi ve kullanımı demek olduğunu BĠR
KEZ DAHA KABUL EDEREK;
5. Maddede,
Sürdürülebilir Orman Yönetimi
tarif edilmektedir.
7
Bu gayrı resmi tercüme, OGM, DıĢ ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde görevli orman mühendisleri tarafından
yapılmıĢtır. Parantezler, metnin daha iyi anlaĢılabilmesi için metne dâhil edilmiĢtir.
8
Aichi, Japonya‟da bir Ģehirdir. Çevirenlerin notu (ç.n.)
9
OGM internet ana sayfasının (www.ogm.gov.tr) sağ sütununda yer alan “Forest Europe OSLO” butonu içine
bakınız. ç.n.
10
Non-legally Binding Instrument - ç.n.
11
UNFF: United Nations Forum on Forests. ç.n.
34
6. Ġklim değiĢikliğinin toplumun karĢı karĢıya kaldığı en ağır tehditlerden biri olduğunu KABUL
EDEREK ve Avrupa ormanları ve onların fonksiyonlarını korumak için fırtına, sel, yangın,
kuraklık, zararlı böcekler ve hastalıklar gibi olaylardan meydana gelebilecek hasarı en aza
indirebilmek için acil eylemlere ihtiyaç bulunduğunun FARKINDA OLARAK;
7. Ormanlar ve sürdürülebilir orman yönetiminin, iklim değiĢikliğinin hafifletilmesi ve iklim
değiĢikliğine uyuma katkı sağladığı, doğal afetler karĢısında toplumu ve toplumsal altyapıyı
koruduğu, yenilebilir hammadde, enerji arzı, su ve toprak koruma ve diğer ekosistemler hizmetleri
sağladığının FARKINDA OLARAK;
8. YeĢil ekonomiyi geliĢtirmekte ve iĢ ve gelir oluĢturma ve sürdürmede, kırsal kalkınmaya katkı
sağlamada ve ormancılık ve ormana dayalı endüstrilerin uzun dönemli ekonomik olarak yaĢama ve
rekabet gücünü yerine getirmede, ormanların ekonomik fonksiyon ve potansiyelinin öneminin
FARKINDA OLARAK;
9. Toplum, çevre ve pazarlar üzerinde kaçak kesim ve ona bağlı ticaretin olumsuz etkileri konusunda
ENDĠġE DUYARAK, ve orman kanunlarının uygulanması ve yönetiĢimini iyileĢtirecek çabaların
daha fazla güçlendirilmesine ihtiyaç olduğuna ĠNANARAK;
10. Bütün düzeylerde karar vermek için, bilime dayalı bilgi kadar orman envanterleri, sürdürülebilir
orman yönetimi uygulamalarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması gibi yeterli ve
eriĢilebilir orman bilgisinin değerinin FARKINDA OLARAK;
11. (Bir yandan) yenilenebilir bir madde olarak oduna artan ihtiyaca cevap verirken ve insanların
refahına ve hayat kalitesine katkı sağlayacak Avrupa ormanlarının yeteneğini sürdürürken (diğer
yandan) iklim değiĢikliği, çölleĢme, biyolojik çeĢitlilik kaybı ve diğer çevresel sorunlardan
kaynaklanan ulusal ve küresel zorlukların çözümüne katkı vermede Avrupa ormanlarının rolünü
geliĢtirecek en iyi yolu ARAġTIRARAK;
12. Avrupa‟da orman sahipliği yapısını akılda tutarak, doğal kaynaklar üzerinde ulusal Ģartlar ve
ulusal bağımsızlığın önemini ve sürdürülebilir orman yönetimini uygulamada ulusal
sorumlulukların önemini VURGULAYARAK ve ormanların sürdürülebilir yönetiminde daha iyi
bir ilerleme sağlamak ve ormanla ilgili bilgiyi paylaĢmak için Avrupa iĢbirliği ve ortak
eylemlerinin katma değerinin ALTINI ÇĠZEREK;
13. 2008/2009‟da gerçekleĢtirilen FOREST EUROPE sürecinin DıĢ Raporu‟na (External Review)
ÖNEM VEREREK ve daha sonra yapılan çalıĢma ve yansımaların çıktılarını MEMNUNĠYETLE
KARġILAYARAK;
14. Hızla değiĢen çevrede ormanların yüz yüze kaldığı zorlukların sadece orman politika önlemleri
yoluyla ele alınamayacağının FARKINDA OLARAK ve ormanlarla ilgili politika üretmede daha
yüksek bir uyum için diğer sektörlerle ve kurumlarla ormancılık sektörü (arasındaki) iliĢkileri ve
sinerjiyi güçlendirmeye ÇALIġARAK;
14. Maddede,
“Hızla değişen çevrede ormanların karşı
karşıya kaldığı sorunlar sadece orman politika
önlemleri ile giderilemez. Ormanlarla ilgili
politika üretmede diğer sektörlerle ve
kurumlarla ormancılık sektörü arasındaki
irtibat güçlendirilmelidir” denilmektedir.
35
15. Avrupa‟daki bütün ormanların sürdürülebilir bir Ģekilde yönetilmesini sağlayacak isteğin ve (yine
bu ormanların) çok yönlü mal ve hizmet (üretmesiyle) ilgili toplumda farkındalığı arttıracak
isteğin ALTINI ÇĠZEREK;
16. PaydaĢların uygun katılımıyla orman politika geliĢtirme ve uygulamadaki ahengi daha iyi hale
getirecek etkili önlemleri alma ihtiyacı hakkındaki ĠNANCIMIZI BELĠRTEREK;
FOREST EUROPE’un Ġmzacı Temsilcileri olarak, biz
(yani Avrupa kıtasının 46 ülkesinin ormanlardan sorumlu bakanları olarak, biz)
AVRUPA ORMANLARININ VĠZYONU
17. AĢağıdaki vizyonu PAYLAġIYORUZ
(Bizim Ģekil vermek istediğimiz gelecek, Ģöyle bir gelecektir)
Avrupa ormanlarının hayati önemde, üretken ve çok fonksiyonlu olduğu bir gelecek. Avrupa‟da ve
tüm dünyada insan refahını, sağlıklı bir çevreyi ve ekonomik kalkınmayı sağlayarak, ormanların
sürdürülebilir kalkınmaya etkili bir Ģekilde katkı sağlayacağı bir gelecek. Toplumun faydası için,
yeĢil bir ekonomiyi, geçim yollarını, iklim değiĢikliğini hafifletmeyi, biyoçeĢitliliği korumayı, su
kalitesini iyileĢtirmeyi ve çölleĢmeyle mücadeleyi desteklemede ormanların eĢsiz potansiyelinin
fark edileceği bir gelecek.
17. Madde:
Avrupa Ormanlarının Yeni Vizyonu:
“Avrupa‟nın orman bakanları olarak
biz, gelecekte Avrupa ormanlarına
„hayati önemde, üretken ve çok
fonksiyonlu‟ olarak bakacağız.”
AVRUPA ORMANLARININ AMAÇLARI
18. (Yukarıda tarif edilen) ortak vizyonu desteklemek için aĢağıdaki Avrupa orman amaçlarına
KARAR VERĠYORUZ:
I.
Avrupa kıtası ormanlarının sürdürülebilir yönetimi, çok yönlü orman iĢlevlerini sağlayacak ve
mal ve hizmetlerin sürekli teminini daha iyi hale getirecektir
II.
Odun, diğer orman ürünleri ve ekosistem hizmetlerinin sürdürülebilir kaynaklardan daha fazla
sağlanarak, Avrupa ormanlarının yeĢil ekonomiye katkısı sağlanacaktır
III.
12
Avrupa‟da orman yönetimi, iklimdeki değiĢikliklere adapte edilecektir, ormanlar önemli ve
doğal felaketlere karĢı eski halini alma yeteneğine12 (sahip varlıklardır), (ormanlar,) orman
yangınları gibi insanların neden olduğu tehditlere karĢı korunacaktır ve ormanların üretici ve
koruyucu iĢlevlerinin devamlılığı sağlanacaktır
Resilient. ç.n.
36
IV.
Ağaçlarda ve toprakta karbon tutulması, orman ürünlerinde karbon depolanması ve
yenilenebilir olmayan maddelerin ve enerji kaynaklarının ikamesi gibi yollarla iklim
değiĢikliğini hafifletecek olan Avrupa ormanlarının potansiyeli, Avrupa‟nın ekolojik
ayakizini13 en aza indirmek için kullanılacaktır, bu yapılırken küresel karbon dengesine zarar
verilmeyecektir
V.
Avrupa‟daki orman biyoçeĢitliliği kaybı durdurulacaktır ve tahrip olmuĢ ormanlar onarılacak
veya iyileĢtirilecektir14
VI.
ÇölleĢmeyle mücadelede ormanların rolü güçlendirilecektir
VII.
Özellikle geçim yolları, kırsal kalkınma ve Avrupa ormanlarından (sağlanan) istihdam olmak
üzere, sosyo-ekonomik ve kültürel faydalar en iyi Ģekilde kullanılacaktır
VIII.
Avrupa‟da odun ve diğer orman ürünleri konusunda kaçak kesim ve ona bağlı ticaret ortadan
kaldırılacaktır;
AVRUPA 2020 HEDEFLERĠ
19. (Yukarıda tarif edilen) ortak vizyon ve ormanlar amaçlarını desteklemek üzere 2020‟ye kadar
aĢağıdaki Avrupa hedeflerinin baĢarılmasına KARAR VERĠYORUZ:
I.
II.
(Yukarıdaki) ortak vizyon ve amaçlar ve Avrupa kıtasındaki ulusal orman programları
yaklaĢımı uyarınca, Avrupa ülkelerinin hepsi, ulusal orman programını geliĢtirecek ve
uygulayacaklardır
Ortaya çıkan konuları ele alırken orman bilgisi; araĢtırma, eğitim, yeni Ģeyler geliĢtirme, bilgi
paylaĢımı ve iletiĢim yoluyla iyileĢtirilecektir
III.
Avrupa‟da yenilebilir hammadde ve enerji kullanımı konusundaki politik amaçlara cevap
vermede, sürdürülebilir bir Ģekilde yönetilen ormanlardan odun ve diğer orman ürünleri arzı
önemli ölçüde arttırılacaktır
IV.
Ortak değerlendirme yaklaĢımlarını kullanmak amacıyla, tüm Avrupa‟da orman ekosistem
hizmetlerinin tam değeri tahmin edilecektir, ve bulunan değer, ilgili ulusal politikalara ve
ekosistem hizmetlerinin ödenmesi15 gibi piyasaya dayalı araçlara daha fazla yansıtılacaktır
V.
Avrupa ülkelerinin hepsi, ormanlar ile iklim değiĢikliğini hafifletme ve uyum ile ilgili
stratejilerini ulusal ormancılık programlarına veya eĢdeğer (resmi metinlerine) ve diğer ilgili
ulusal stratejilerine yansıtacaklardır
VI.
YaĢama alanı düzeyinde orman biyoçeĢitliliğini kaybetme oranı en azından yarıya indirilecek
ve mümkünse sıfıra yaklaĢtırılacaktır, ve orman parçalanmasını ve bozulmasını önemli
derecede azaltmak ve bozulan ormanları onarmak için önlemler alınacaktır
Ülkemiz için de önem taĢıyan 19(I).
Maddede, “Avrupa ülkelerinin hepsi,
ulusal orman programını geliştirecek ve
uygulayacaklardır” denilmektedir.
13
Ekolojik ayakizi‟nin anlamı için http://www.denizce.com/ekolayak.asp bağlantısına bakınız. ç.n.
“Restored (onarım) or rehabilitated (iyileĢtirme)” – Ġlave bilgi: Orman onarımı (forest restoration) ormanı,
bozulma öncesi orijinal durumuna getiren bir orman onarım sürecidir. Yani ormanın, bozulma öncesi durumdaki
benzer fonksiyonlara, benzer yapıya ve benzer bileĢimlere kavuĢturulmasıdır. Orman iyileĢtirmesi (forest
rehabilitation), ormanı, bozulma öncesi durumuna getirmek değil, ormanı, mal ve hizmetlerin tekrar karĢılayacak
bir kapasitesine kavuĢturulması sürecidir. (Kaynak: Ormanlarla Ġlgili Tanımlamalar Konulu Ġkinci Uzman
Toplantısı 11-13 Eylül 2002) ç.n.
15
Ekosistem hizmetlerinin ödenmesi (Payment for Ecosystem Services-PES) ç.n.
14
37
19. Maddede (VI.): “Yaşama alanı düzeyinde
orman biyoçeşitliliğini kaybetme oranı en
azından yarıya indirilecek ve mümkünse sıfıra
yaklaştırılacaktır” denilmektedir.
VII.
ÇölleĢmeyi önlemede ormanların rolü tam olarak kabul edilecek ve ormanlar bu anlayıĢla da
yönetilecektir
VIII.
Avrupa ülkelerinin hepsi, özellikle insan sağlığı, geçim yolları, kırsal kalkınma ve ormanların
sağladığı iĢ imkânı (olmak üzere), sosyo-ekonomik ve kültürel faydalarda ciddi artıĢ sağlayan
politika ve önlemleri benimseyeceklerdir
IX.
Kaçak kesim ve ona bağlı ticareti ortadan kaldırmak için, bölgesel, alt-bölgesel ve ulusal
düzeylerde etkili önlemler alınacaktır;
FOREST EUROPE’UN GÖREVĠ
20. (Yukarıda tarif edilen) ortak vizyon, amaçlar ve 2020 orman hedeflerini gerçekleĢtirmek üzere
FOREST EUROPE‟a aĢağıdaki görevin verilmesine KARAR VERĠYORUZ:
FOREST EUROPE, bakanların önderliğinde Avrupa orman politikalarında iĢbirliğini
geliĢtirecektir, ve (FOREST EUROPE,) ormanların çok değerli iĢlevlerinin topluma (sürekli
ulaĢtırılmasını sağlamak) amacıyla sürdürülebilir orman yönetimini emniyet altına alacak ve
geliĢtirecektir;
21. AĢağıdaki iĢleri üstlenerek, FOREST EUROPE‟un görevini yerine getirmesine KARAR
VERĠYORUZ:
a. Açık ve esnek bir politika diyaloğunu, ilgili paydaĢların etkin katılımını ve sektörlerarası
iĢbirliğinin yanı sıra ile diğer aktörlerle eĢgüdümü sağlayarak, sürdürülebilir orman yönetimi
politika ve araçlarını geliĢtirmek ve güncellemek;
b. Avrupa ülkelerinin hepsinde ve bir bütün olarak bölgede, ormanlar ve sürdürülebilir orman
yönetimi konusundaki taahhütlerin uygulamasını izlemek, değerlendirmek ve kolaylaĢtırmak;
c. Eğitim, araĢtırma ve bilimsel bilginin kullanımını arttırmak ve sürdürülebilir orman yönetimi
ile diğer ormanlarla ilgili konuların tüm yönleriyle ilgili olarak ülkeler, sektörler ve paydaĢlar
arasında tecrübe paylaĢımını kolaylaĢtırmak;
d. ĠletiĢim stratejisi16 uygulamaları yoluyla, gerek uluslararası düzeydeki gerekse ülkelerin
halkları arasındaki ilgili forumlarda, FOREST EUROPE‟un sürdürülebilir orman yönetimine
sağladığı katkılar konusunda farkındalığı ve anlaĢılırlığı arttırmak;
FOREST EUROPE‟un gelecekteki
görevlerinden biri 21(b). Maddede:
“Ormanlar ve sürdürülebilir orman
yönetimi konusundaki taahhütlerin
uygulamasını izlemek, değerlendirmek
ve kolaylaştırmak”
Ģeklinde tanımlanmaktadır.
16
Bahsekonu iletiĢim stratejisi, FOREST EUROPE‟un 2010 yılı baĢından bu yana kullandığı yeni stratejidir.ç.n.
38
AVRUPA VE ULUSAL EYLEMLER
22. Avrupa için Çevre / Tüm-Avrupa Biyolojik ve Peyzaj ÇeĢitliliği Stratejisi17 iĢbirliğiyle geliĢtirilen,
UNFCCC‟nin maddelerine odaklı Tüm-Avrupa Sıfırdan ve Yeniden Ağaçlandırma Rehberi‟ni18
TEYĠT EDĠYORUZ
23. Avrupa Orman Tipleri19 (Belgesi‟ndeki) ilerlemeleri DĠKKATE ALIYORUZ ve sürdürülebilir
orman yönetimi ve onun araçlarının daha iyi raporlanması ve geliĢtirilmesi çalıĢmalarıyla
bütünleĢmiĢ, devam etmekte olan orman sınıflaması düzenlemelerini teĢvik ediyoruz;
24. PaydaĢlarla ve BirleĢmiĢ Milletler Gıda ve Tarım TeĢkilatı, BirleĢmiĢ Milletler Avrupa Ekonomik
Komisyonu ve Avrupa Orman Enstitüsü gibi diğer kuruluĢlarla iĢbirliği halinde gerçekleĢtirilecek,
içinde öncelikli ortak Avrupa eylemlerinin bulunduğu bir FOREST EUROPE çalıĢma programı
geliĢtirmeye KARAR VERĠYORUZ. ÇalıĢma programı, yasal bağlayıcılığı olan bir anlaĢma
konusunda (oluĢturulan) Hükümetlerarası Müzakere Komitesi çalıĢması paralelinde, aĢağıdaki
konuları ele alacaktır:
a. Sürdürülebilir orman yönetimi ve araçlarının daha fazla geliştirilmesi
Küresel zorluklarla baĢa çıkmada, ormanların ve sürdürülebilir orman yönetiminin oynadığı çok
yönlü roller üzerinde artan ilgiye ve yeni bilimsel bilgiye cevap vermede, biyoçeĢitlilik ve iklim
değiĢikliği taahhütleri, orman sahiplerinin rollerinin yanı sıra orman kaynakları üzerindeki tehditler
ve baskıları hesaba katarak, FOREST EUROPE, sürdürülebilir orman yönetimi için (geliĢtirilen)
Avrupa kıtası politika ve araçları için çaba sarf edecek ve (bu politika ve araçları)
sağlamlaĢtıracaktır
b. Orman izleme ve raporlanmasının daha çok iyileştirilmesi
Politika ile ilgili karar verme düzeylerinin hepsinde, uygun, eĢilebilir ve kanıta dayalı orman
bilgisinin önemini vurgulama, ve daha geniĢ halk kitlelerini bilgilendirme konusunda, FOREST
EUROPE, kanunlara uyma ve sürdürülebilirliğin doğrulanmasını da içeren yeni ihtiyaçlara cevap
vermek için orman izleme ve uyumlu raporlama sisteminin temelini daha iyi hale getirecektir
24(c). Maddede: “FOREST EUROPE, iyi
yönetişim ve orman kanun uygulama konusundaki
çabalarını daha güçlendirecektir. Ülkelere girişçıkış ya da bu ülkelerin içinde ticareti yapılan
odunun, yasal olarak kesim yapılan ormanlardan
temin edilmesini sağlamak ve bu konularda
tecrübeleri paylaşmak” ifade edilmektedir.
c. Kaçak kesim ve ona bağlı ticarete karşı (geliştirilen) çabaların güçlendirilmesi
Kaçak kesim ve ona bağlı ticaretin ciddi sonuçlarına ve küresel ormansızlaĢmanın ortaya çıkardığı
zorluklara karĢılık vermede, ve kaçak kesim ve ona bağlı ticarete karĢı Avrupa Birliği‟nin ve
ENA/FLEG‟in20 (baĢlattığı) çabaları tamamlamak ve desteklemek amacıyla, FOREST EUROPE,
iyi yönetiĢim ve orman kanun uygulama konusundaki çabalarını daha güçlendirecektir. (Sözkonusu
çabalar arasında) FOREST EUROPE imzacı ülkelerine giren (ve çıkan) ya da bu ülkelerin içinde
ticareti yapılan odunun, yasal yollardan kesim yapılan ormanlardan temin edilmesini sağlamak, ve
(bu konulardaki) tecrübelerin paylaĢımını kolaylaĢtırmak (da yer almaktadır).
17
Environment for Europe/Pan-European Biological and Landscape Diversity Strategy ç.n.
The Pan-European Guidelines for Afforestation and Reforestation with a special focus on the provisions of the
UNFCCC. ç.n.
19
European Forest Types ç.n.
20
ENA/FLEG: Europe and North Asia / Forest Law Enforcement and Governance – Avrupa ve Kuzey Asya /
Orman Kanunun Uygulama ve YönetiĢim. ç.n.
18
39
d. Orman ekosistem hizmetlerinin değerinin tespit edilmesi
Tüm orman mal ve hizmetlerin önemini vurgulamada, çok yönlü orman iĢlevlerinin topluma
(sağladığı) katkılarla ilgili farkındalığı arttırmak, bilinçli karar vermek ve 2020 hedeflerinin
baĢarısını değerlendirmek amacıyla, FOREST EUROPE, orman ekosistem hizmetlerinin değerinin
tespit edilmesinde ve onun kullanımın geniĢletilmesinde ortak bir yaklaĢım geliĢtirecektir.
25. Ulusal ve yerel durumlara ve önceliklere uygun olarak sürdürülebilir orman yönetimine yönelik
ulusal politikaları daha çok geliĢtireceğimizi ve uygulayacağımızı, ve sürdürülebilir orman
yönetimiyle ilgili ilerlemeleri izleyeceğimizi ve raporlayacağımızı, ve (tüm) bu (çalıĢmaların,)
2020 Avrupa hedefleri baĢarılarının izlenmesini daha iyi hale getirecek önlemlerle birlikte
araĢtıracağımızı TAAHHÜT EDĠYORUZ;
26. (Yukarıda bahsi geçen) Avrupa ormanları için ortak vizyon, ilgili amaçlar ve 2020 hedeflerini
gerçekleĢtirecek ulusal eylemleri tanımlamayı ve uygulamayı TAAHHÜT EDĠYORUZ;
27. Orman sektör reformuna giriĢen ülkelerde, özellikle ekonomisi geçiĢ sürecinde olan ülkelerde,
talep olduğunda, ulusal orman programlarının veya orman sektör plan ve stratejilerin geliĢimini ve
uygulamasını destekleyecek muhtemel bağıĢçıları (donörleri) TEġVĠK EDĠYORUZ;
27. Madde:“Avrupa
orman bakanları olarak
biz, Avrupa ormanları için
yeni vizyon, yeni amaçlar
ve 2020 hedeflerini
gerçekleştirecek ulusal
eylemleri tanımlamayı ve
uygulamayı taahhüt
ediyoruz.”
40
6.2 – (Oslo Bakanlar Konferansı‟nın 2 Numaralı Kararı) 21
Avrupa’da Yasal Bağlayıcılığı Olan bir Orman AnlaĢması için Oslo Bakanlar Görev Çerçevesi22
14-16 Haziran 2011 tarihleri arasında FOREST EUROPE Bakanlar Konferansında bakanların
değerlendirmelerine sunulmak üzere 31 Mart 2011‟de gerçekleĢtirilen
Uzman Düzey Toplantısı kararları
(Biz, tüm Avrupa kıtasındaki 46 devletin ormanlardan sorumlu bakanları)
1. SınıraĢan doğa ve ormanlarla ilgili ortak endiĢelerin tanımlandığı ve ormanların sürdürülebilir
yönetimi alanında Avrupa kıtasındaki ülkeler arasında iĢbirliğinin güçlendirilmesine ihtiyaç
duyulduğunun kabul edildiği, Strazburg 1990, Helsinki 1993, Avrupa orman sektörü vizyonunu
içeren Lizbon 1998, Viyana 2003 ve VarĢova 2007 Bakanlar Konferansları Bildirgelerini
HATIRLAYARAK;
2. Binyıl Kalkınma Amaçları, Biyolojik ÇeĢitlilik SözleĢmesi Aichi23 Hedefi24 ve iklim değiĢikliği
taahhütleri gibi diğer küresel amaçlar kadar, tüm Orman Tipleri için Yasal Bağlayıcılığı Olmayan
AnlaĢma25 ve onun Dört Küresel Orman Amacının baĢarılmasına katkı sağlanması ve küresel
çevre zorluklarının ele alınması yönünde iĢ görecek taahhütleri TEKRARLANARAK;
3. Evvelki FOREST EUROPE taahhütlerini TEKRARLANARAK, ve Rio SözleĢmelerini ve
bölgesel kuruluĢlar ve inisiyatifler kadar BirleĢmiĢ Milletler Ormancılık Forumu‟nu26 içine alan,
ormanlarla ilgili politikalarla ilgili olarak diğer uluslararası forumların üstlendiği çalıĢmaları
DĠKKATE ALARAK;
4. Orman bilgi (sistemini) daha iyi hale getirme ihtiyacı ve veri toplamada elde edilen baĢarıların
kabul edildiği, Avrupa‟daki ormanlar ve onların sürdürülebilir yönetimi ile ilgili gelecekteki
zorluklar ve fırsatların gösterildiği ve sürdürülebilir orman yönetiminin çoğu göstergesinde
yapılan ciddi ilerlemelerinin gösterildiği, 2011 Avrupa Ormanlarının Durumu raporundaki yeni
bulguları ÖNEMSEYEREK;
5. Sürdürülebilir orman yönetiminin, ormanlar ve orman alanlarının, Ģimdi ve gelecekte, yerel, ulusal
ve küresel düzeylerde, diğer ekosistemlere zarar vermeksizin, ilgili ekolojik, ekonomik ve sosyal
fonksiyonlarını yerine getirmeleri için biyoçeĢitlilik, verimlilik yenileme kapasitesi, hayatiyeti ve
potansiyellerini sürdürecek bir Ģekilde ve oranda yönetimi ve kullanımı demek olduğunu BĠR
KEZ DAHA KABUL EDEREK;
6. Ġklim değiĢikliğinin toplumun karĢı karĢıya kaldığı en ağır tehditlerden biri olduğunu KABUL
EDEREK ve Avrupa ormanları ve onların fonksiyonlarını korumak için fırtına, sel, yangın,
kuraklık, zararlı böcekler ve hastalıklar gibi olaylardan meydana gelebilecek hasarı en aza
indirebilmek için acil eylemlere ihtiyaç bulunduğunun FARKINDA OLARAK;
21
Bu gayrı resmi tercüme, OGM, DıĢ ĠliĢkiler ġube Müdürlüğünde görevli orman mühendisleri tarafından
yapılmıĢtır. Parantezler, metnin daha iyi anlaĢılabilmesi için metne dâhil edilmiĢtir.
22
Mandate ç.n.
23
Aichi, Japonya‟da bir Ģehirdir. ç.n.
24
OGM Ġnternet ana sayfasının (www.ogm.gov.tr) sağ sütununda yer alan “Forest Europe OSLO” butonu içine
bakınız. ç.
25
Non-legally Binding Instrument - çevirenin notu (ç.n.)
26
UNFF: United Nations Forum on Forests. ç.n.
41
7. Ormanlar ve sürdürülebilir orman yönetiminin, iklim değiĢikliğinin hafifletilmesi ve iklim
değiĢikliğine uyuma katkı sağladığı, doğal afetler karĢısında toplumu ve toplumsal altyapıyı
koruduğu yenilebilir hammadde, enerji arzı, su ve toprak koruma ve diğer ekosistemler hizmetleri
sağladığının FARKINDA OLARAK;
8.
YeĢil ekonomiyi geliĢtirmekte ve iĢ ve gelir oluĢturma ve sürdürmede, kırsal kalkınmaya katkı
sağlamada ve ormancılık ve ormana dayalı endüstrilerin uzun dönemli ekonomik olarak yaĢama ve
rekabet gücünü yerine getirmede, ormanların ekonomik fonksiyon ve potansiyelinin öneminin
FARKINDA OLARAK;
9. Toplum, çevre ve pazarlar üzerinde kaçak kesim ve ona bağlı ticaretin olumsuz etkileri konusunda
ENDĠġE DUYARAK, ve orman kanunlarının uygulanması ve yönetiĢimini iyileĢtirecek çabaların
daha fazla güçlendirilmesine ihtiyaç olduğuna ĠNANARAK;
10. Bütün düzeylerde karar vermek için, bilime dayalı bilgi kadar orman envanterleri, sürdürülebilir
orman yönetimi uygulamalarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması gibi yeterli ve
eriĢilebilir orman bilgisinin değerinin FARKINDA OLARAK;
10. Maddede: “Orman envanterleri,
sürdürülebilir orman yönetimi
uygulamalarının izlenmesi, değerlendirilmesi
ve raporlanması gibi yeterli ve erişilebilir
orman bilgisinin değerinin farkında
olunduğu” belirtilmektedirler.
11. (Bir yandan) yenilenebilir bir madde olarak oduna artan ihtiyaca cevap verirken ve insanların
refahına ve hayat kalitesine katkı sağlayacak Avrupa ormanlarının yeteneğini sürdürürken (diğer
yandan) iklim değiĢikliği, çölleĢme, biyolojik çeĢitlilik kaybı ve diğer çevresel sorunlardan
kaynaklanan ulusal ve küresel zorlukların çözümüne katkı vermede Avrupa ormanlarının rolünü
geliĢtirecek en iyi yolu ARAġTIRARAK;
12. Avrupa‟da orman sahipliği yapısını akılda tutarak, doğal kaynaklar üzerinde ulusal Ģartlar ve
ulusal bağımsızlığın önemini ve sürdürülebilir orman yönetimini uygulamada ulusal
sorumlulukların önemini VURGULAYARAK ve ormanların sürdürülebilir yönetiminde daha iyi
bir ilerleme sağlamak ve ormanla ilgili bilgiyi paylaĢmak için Avrupa iĢbirliği ve ortak
eylemlerinin katma değerinin ALTINI ÇĠZEREK;
13. 2008/2009‟da gerçekleĢtirilen FOREST EUROPE sürecinin DıĢ Raporu‟na (External Review)
ÖNEM VEREREK ve (1) tüm-Avrupa bölgesi ormanlarında yasal bağlayıcı bir anlaĢmanın
muhtemel katma değerlerinin ve muhtemel seçeneklerinin araĢtırılması (amacıyla kurulmuĢ)
ÇalıĢma Grubu‟nun (çıktılarını) ve (2) tüm-Avrupa bölgesi ormanları için muhtemel bir yasal
bağlayıcı anlaĢma ile ilgili karar seçeneklerinin hazırlanması için (kurulmuĢ) ÇalıĢma Grubu‟nun
çıktılarını MEMNUNĠYETLE KARġILAYARAK;
14. Hızla değiĢen çevrede ormanların yüz yüze kaldığı zorlukların sadece orman politika önlemleri
yoluyla ele alınamayacağının FARKINDA OLARAK ve ormanlarla ilgili politika üretmede daha
yüksek bir uyum için diğer sektörlerle ve kurumlarla ormancılık sektörü (arasındaki) iliĢkileri ve
sinerjiyi güçlendirmeye ÇALIġARAK;
15. Avrupa‟daki bütün ormanların sürdürülebilir bir Ģekilde yönetilmesini sağlayacak isteğin ve (yine
bu ormanların) çok yönlü mal ve hizmet (üretmesiyle) ilgili toplumda farkındalığı arttıracak
isteğin ALTINI ÇĠZEREK;
42
16. PaydaĢların uygun katılımıyla orman politika geliĢtirme ve uygulamadaki ahengi daha iyi hale
getirecek etkili önlemleri alma ihtiyacı hakkındaki ĠNANCIMIZI BELĠRTEREK;
17. Avrupa‟da tüm ekonomik, çevresel, kültürel ve sosyal orman iĢlevlerinin dengeli ve kalıcı
sürekliliğini sağlamak amacıyla, yasal bağlayıcılığı olan bir Avrupa orman anlaĢmasının,
sürdürülebilir orman yönetimi uygulamalarını güçlendirmek için gerekli olduğu (yönündeki)
(ĠNANCIMIZI BELĠRTEREK); ve (yasal bağlayıcılığı olan bir Avrupa orman anlaĢmasının)
Avrupa ormanlarının vizyon, amaçlar ve hedeflerinin (Oslo Bakanlar Kararı: Avrupa Ormanları
2020)27 baĢarılmasına katkı sağlayacağı ĠNANCIMIZI BELĠRTEREK;
FOREST EUROPE Ġmzacı (Ülkeleri) temsilcileri olarak, biz
18. Avrupa‟da yasal bağlayıcılığı olan bir orman anlaĢmasının detaylandırılması dâhil, ilave
uluslararası (bir) eylemi yerine getirmeye KARAR VERĠYORUZ ve görev alanı Avrupa‟da yasal
bağlayıcılığı olan bir orman anlaĢmasını geliĢtirmek olan Hükümetlerarası bir Müzakere
Komitesi‟nin kurulmasına KARAR VERĠYORUZ;
19. Bu Karar ekinde (Ek 1) yer alan ve Uluslararası Müzakere Komitesi‟ni iĢletecek Prosedür
Kuralları‟nı benimsemeye KARAR VERĠYORUZ;
20. (Bir) Komite BaĢkanı ve Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Polonya, Rusya Federasyonu,
Türkiye28 ve Ukrayna, ve daimi temsilci olarak Ġspanya ülke temsilcilerinden oluĢacak
Uluslararası Müzakere Komitesi için bir Büro kurmaya KARAR VERĠYORUZ;
20. Maddeye göre, Türkiye,
Hükümetlerarası Müzakere Komite için
kurulacak Büro üyeliğine adaydır.
21. Komite BaĢkanlığına Bay Jan Heino‟yu (Finlandiya) GÖREVLENDĠRĠYORUZ;
22. Hükümetlerarası Müzakere Komitesi BaĢkanı ve Bürosu‟ndan, görevini yerine getirmede
Hükümetlerarası Müzakere Komitesi‟nin iĢlerini kolaylaĢtırmasını ve müzakereler için gerekli
desteği sağlamada sekretaryaya rehberlik etmesini ĠSTĠYORUZ;
23. Hükümetlerarası Müzakere Komitesi, mevcut FOREST EUROPE Ġlke Kararlarını ve
Bildirgelerini ve ormanlarla ilgili uluslararası taahhütler üzerine yapılan çalıĢmaları temel alarak,
ve Avrupa‟da yasal bağlayıcılığı olan muhtemel bir orman anlaĢması (müzakerelerine altlık
oluĢturmak) üzere (hazırlanan Non-paper isimli) gayrı resmi belgeyi dikkate alarak, yasal
bağlayıcılığı olan bütüncül bir çerçeve orman anlaĢmasını geliĢtirmeye (ve) aĢağıdaki konuları ele
almaya KARAR VERĠYORUZ:
a. (Hükümetlerarası Müzakere Komitesi,) Avrupa‟da sürdürülebilir orman yönetimini ve mal ve
orman ekosistem hizmetlerinin geniĢ bir yelpazede uzun dönemli teminini sağlayacaktır;
b. Avrupa‟da orman kaynaklarını (ve bu kaynakların) sağlığını, hayatiyetini ve eski halini
alabilme yeteneğini29 ve iklim değiĢikliğine uyumunu sürdürecek ve daha iyi hale
getirecektir;
c. Doğal tehlikeler ve insanların neden olduğu tehditlere karĢı ormanları korumak için
ormanların eski halini alma yeteneğini yükseltecektir;
d. Ġklim değiĢikliğini hafifletmek için ormanların katkısını daha iyi hale getirecektir;
e. Avrupa ormanlarının koruyucu ve üretici potansiyelini sürdürecek ve geliĢtirecektir;
f. Avrupa‟da orman biyoçeĢitliliğinin kaybını durduracak ve çölleĢmeyle mücadele edecektir;
27
Bu parantez orijinal metinde mevcuttur.
Ülkemiz, Güney Doğu Avrupa Alt Bölgesi‟ni temsilen aday olarak önerilmiĢtir. ç.n.
29
Resilience: Eski halini alabilme yeteneği
28
43
g. YeĢil bir ekonomi, iĢ verme ve kırsal ve Ģehir alanlarının geliĢimine katkı sağlamak üzere
Avrupa ormanları için fırsatlar oluĢturacak ve sürdürecektir;
h. Avrupa ormanlarının kültürel ve sosyal fonksiyonlarını sürdürecek ve geliĢtirecektir;
i. Odun ve odun ürünlerinde kaçak kesim30 ve ona bağlı ticareti, ortadan kaldırmak amacıyla,
azaltacaktır;
j. AraĢtırma, eğitim, bilgi paylaĢımı ve iletiĢim yoluyla orman bilgi temeli iyileĢtirilecektir;
k. Yerel, ulusal, bölgesel ve küresel düzeylerde ormanlar konusunda katılım ve iĢbirliğini
geliĢtirilecektir;
Ülkemizin de katılım sağladığı
ENA FLEG süreciyle ilgili
olarak, 23(i). Maddede: “Odun
ve odun ürünlerinde kaçak
kesim ve ona bağlı ticareti,
ortadan kaldırmak amacıyla,
azaltacaktır” denilmektedir.
24. Yasal bağlayıcılığı olan bir çerçeve orman anlaĢmasını geliĢtirirken, Hükümetlerarası Müzakere
Komitesi‟nden aĢağıdaki (hususları) dikkate almasını ĠSTĠYORUZ:
a. Tarafların belirli orman durumları için uygun kararlar alabilmesi, değiĢen ve gelecekte ortaya
çıkabilecek ihtiyaçları ele alabilmesi için, esnekliğin önemi;
b. Birlikteliğin sağlanması amacıyla, BirleĢmiĢ Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı
(Rio+20 Konferansı) dâhil, ormanlarla ilgili uluslararası düzenlemelerin muhtemel
iyileĢmeleri üzerine (yapılan) küresel tartıĢmalar;
c. ĠĢbirliği ve eĢgüdümü sağlama (ihtiyacı) ve diğer uluslararası anlaĢmalarda geçen maddelerle
ilgili olarak önerilmiĢ olan eylemlerin gereksiz tekrarlarından sakınma ihtiyacı;
d. Ġlgi gruplarının etkili katılımını sağlamının önemi;
e. FAO ve diğer kuruluĢların ilgili uzmanlarıyla birlikte daha geniĢ bir katılımı temelinde, ortak
terimler ve tanımlamalar üzerine mutabakat (sağlama);
f. Etkili (bir) kuruluĢ ve yoluna konmuĢ sekretarya düzenlemeleri;
g. BirleĢmiĢ Milletler Ģemsiyesi altında (bir) anlaĢma oluĢturma ihtimali;
25. Hükümetlerarası Müzakere Komitesi‟ne katılımın, FOREST EUROPE Ġmzacı Ülkelerine (Ek 2)
açık olacağına KARAR VERĠYORUZ ve (bu ülkeleri,) müzakere sürecinin baĢarılı (geçmesi) için
aktif katılıma DAVET EDĠYORUZ;
26. Prosedür Kuralları gereği olarak, sivil toplum örgütleri31dâhil FOREST EUROPE gözlemci
Ülkeleri, ajansları ve kuruluĢlarını, Hükümetlerarası Müzakere Komitesi‟nin çalıĢmalarına
katılmaya DAVET EDĠYORUZ;
30
“Illegal logging”in kelime karĢılığı “yasadıĢı tomruklama” olmakla birlikte, Türkiye ormancılığında
sözkonusu eylem için daha ziyade “kaçak kesim” ifadesi kullanılmaktadır. Bu nedenle tercümede “kaçak kesim”
ifadesi tercih edilmiĢtir. ç.n.
31
Non-Governmental Organizations (NGO). ç.n.
44
27. Prosedür Kurallarına göre ortak hareket edilmesini, ve her kuruluĢun kendi uzmanları ve kendi
görev alanları için kullandıkları kaynakları temel alarak hizmet etmesini Ġrtibat Bürosundan32
ĠSTĠYOR ve BirleĢmiĢ Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu33, BirleĢmiĢ Milletler Gıda ve
Tarım TeĢkilatı34, BirleĢmiĢ Milletler Çevre Programı35 ve Avrupa Orman Enstitüsü‟nü36 (bu
hizmete) DAVET EDĠYORUZ;
28. Müzakere sürecine katkı sağlamak üzere (konuyla) ilgilenen diğer hükümetleri ve kuruluĢları da
DAVET EDĠYORUZ;
29. Hükümetlerarası Müzakere Komitesi‟nin çalıĢmalarına 31 Aralık 2011 tarihinden önce
baĢlamasına, 30 Haziran 2013‟ten önce çalıĢmalarını bitirmesine ve (çalıĢma) sonuçlarını,
müzakerelerin sonuçlanmasından sonra altı ay içerisinde organize edilecek olağanüstü bir
FOREST EUROPE Bakanlar Konferansına sunmasına KARAR VERĠYORUZ. (Bahsekonu
konferans) sonuçların değerlendirilmesi, muhtemelen benimsenmesi ve imzaya açılmasını
sağlayacaktır.
EKLER:
Ek – 1: Avrupa’da yasal bağlayıcılığı olan bir orman anlaĢmasını hazırlayacak
Hükümetlerarası Müzakere Komitesinin ÇalıĢma Kuralları37
Ek – 2: FOREST EUROPE Ġmzacı (Ülkelerinin Listesi)
32
Liaison Unit. ç.n.
The United Nations Economic Commission fot Europe (UNECE) ç.n.
34
The Food and Agriculture Organization of the United Nations. ç.n.
35
The United Nations Environment Programme. ç.n.
36
The European Forest Institute. ç.n.
37
Rules of Procedure
33
45
14. TASLAK AVRUPA ORMAN ANLAġMASI (NON-PAPER) VE
TASLAK ANLAġMAYA ĠLĠġKĠN ĠLGĠLĠ BĠRĠMLERĠN GÖRÜġLERĠ
7.1 – TASLAK AVRUPA ORMAN ANLAġMASI
Yasal Bağlayıcılığı Olan Muhtemel bir Avrupa Orman AnlaĢması Üzerine
Gayri-Resmi Belge38
1 Ekim 2010
GiriĢ
Bu gayri-resmi belge, yasal bağlayıcılığı olan muhtemel bir Avrupa orman anlaĢması kararını tüm
yönleri ile değerlendirmek üzere geliĢtirilmiĢtir. 14-16 Haziran 2011 tarihleri arasında Norveç‟in Oslo
kentinde yapılacak FOREST EUROPE39 6. Bakanlar Konferansında, yasal bir anlaĢma yanı sıra
Avrupa iĢbirliği çerçevesiyle diğer ilgili konular görüĢülecektir. Elinizdeki bu belge teknik bir belge
niteliğinde olup, bakanlar kararından öncesi, muhtemel bir yasal anlaĢmanın temel konu ve seçenekleri
üzerine ulusal ve bölgesel istiĢareler için hazırlanmıĢtır.
Elinizdeki belgedeki tüm hususlar, herhangi bir yasal anlaĢma tipine dâhil edilebilecek ve müzakereler
yoluyla her biri değiĢtirilebilecek / baĢka Ģekillerde ifade edilebilecek içerik örneklerine sahiptir.
Bunların her biri müzakerelere uygun olarak değiĢtirilebilir ve ya farklı Ģekilde tekrar ifade edilebilir.
Buraya dâhil edilmeyen diğer unsurlar, müzakereler süresince dile getirilebilir ve anlaĢmaya dâhil
edilebilir. Ayrıca her husus, yasal olmayan muhtemel seçenekler ya da düzenlemelerle de ilgili
olabilir.
Bu belge aĢağıdaki bölümleri içermektedir.
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
GiriĢ
Tanımlar / Terimlerin kullanımı
Ana amaç (objective)
Alt amaçlar (goals)
Genel Hükümler/ ġartlar
Hedefler (targets)
Kurallar, esaslar ve prosedürler: Tarafların müzakereleri, oy kullanma hakkı, sekretarya
düzenlemeleri, ekler, anayasaya eklenen maddeler için kurallar, imza, anlaĢmazlıkların halli,
protokollerin geliĢtirilmesi, yürürlüğe girme ve diğer benzer iĢlemleri içeren.
I. ve VI. Bölümler arası, kurumsal anlaĢma ya da herhangi bir anlaĢma için referans niteliği
taĢıyan önsöz, tanımlar, amaçlar, hedefler, genel Ģartlar ve genel amaçlar için örnekler
sunulmaktadır. Bununla birlikte bu örnekler, tercih edilen bir yaklaĢımı temsil etmemektedir.
Alternatif yaklaĢımlar olabilir ve bu yaklaĢımlar izlenebilir.
7. Bölümde ise, herhangi bir anlaĢma türü ve kurumsal düzenleme için referans niteliği
taĢıyan kuralların, prosedürlerin ve diğer düzenlemeler için örnekler sunulmaktadır. Örnekler
mevcut uluslararası yasadan alınmıĢtır (bununla birlikte bu örnekler) önerilmiĢ yaklaĢımlar
anlamına gelmemektedir. Alternatif yaklaĢımlar olabilir ve bu yaklaĢımlar izlenebilir.
38
Bu belgenin gayrı resmi tercümesi Orman Genel Müdürlüğü (OGM), DıĢ ĠliĢkiler ġube Müdürlüğü personeli tarafından
gerçekleĢtirilmiĢtir.
39
Avrupa’da Ormanların Korunması Bakanlar Konferansı‟nın (Minsterial Conference on the Protection of Forests in
Europe) Ġngilizce dilindeki kısaltması MCPFE‟dir. 2010 yılı baĢından bu yana MCPFE kısaltmasının yerine FOREST
EUROPE kullanılmaktadır. Çevirenin notu (ç.n.)
46
I. Önsöz
Açıklayıcı not:
Bu bölümdeki paragraflar birer örnek niteliğindedir. En son belirlenecek önsöz, anlaĢmanın içeriğine
ve genel amacı doğrultusunda daha kısa ve daha odaklanmıĢ olabilir.
( Avrupa kıtasındaki yer alan ve FOREST EUROPE Bakanlar Konferansı’na üye 46 ülke aşağıdaki 31
paragrafı dikkate alarak. . . 40)
1. Ormanların çevresel, toplumsal, kültürel ve ekonomik iĢlevlerinin toplumun sürdürülebilir
geliĢiminde çok önemli bir rol oynadığını kabul ederek,
2. sürdürülebilir orman yönetimi41 (anlayıĢı ve yaklaĢımın), orman mal ve hizmet arzının uzun süreli
sağlanması ve tüm orman fonksiyonlarının güvence altına alınmasında, kapsamlı ve dinamik bir
politika anlayıĢı ve temel bir yaklaĢım olduğunu belirterek,
3. Sürdürülebilir orman yönetimi ile ilgili araç ve rehberlerin geliĢtirilmesinde FOREST EUROPE
Bakanlar Konferansı çaba ve baĢarılarının farkında olarak,
4. Ormanın fonksiyonları, kırsal kalkınma, gıda güvenliği, su sağlama (arz), yenilenebilir enerji,
kentsel alanların geniĢlemesi ve ormanların iklim değiĢimini azaltmadaki potansiyeli gibi konular
arasındaki iliĢkilerin araĢtırılması ve ele alınması gerektiğinin atını çizerek,
5. Alan kullanımıyla ilgili stratejik yaklaĢımlara ihtiyaç olduğunu kabul ederek ve sürdürülebilir
orman yönetiminin bütünleĢik42 alan kullanım politikaları ve yönetimi ile ilgili temel bir bileĢen
olduğunu vurgulayarak,
6. Orman ve orman kaynakları üzerinde baskının artığının bilincinde olarak ve iklimde sürmekte olan
değiĢikliklerin, (1) toprak erozyonunu, (2) çölleĢmeyi ve (3) böcek, hastalık, fırtına ve orman
yangınları yoluyla orman zararlarını arttıracağından ve (4) ormanların sağlık, hayatiyet ve verimliğini
tehlikeye sokacağından, ve tüm bu sayılanların (5) orman bozulması ile sonuçlanabileceğinden ve (6)
toplumun sosyal ve kültürel faydaları kadar ekonomiler, biyolojik çeĢitlilik ve çevre üzerinde ciddi
ters etkiler oluĢturabileceğinden endişe ederek,
7. Sürdürülebilir orman yönetiminin etkili bir Ģekilde uygulanması yoluyla 6. paragrafta yer alan
endiĢelerin ele alınması gerektiğini düşünerek,,
8. Karbon tutunumu43 ve karbon depolama44 yoluyla ve yenilenemeyen kaynakların yerine odunu
koyarak, iklim değiĢikliğini hafifletmede ormanların rolüne netlik kazandırılmasında, (1) ormanların
istikrarlı bir Ģekilde büyümesi ve sağlığının ve (2) odun kullanımının temel önemde olduğunu bilerek,
9. Tüm dünyada ormansızlaĢma ve ormanların bozulmasından kaynaklanan sera gazı salım
azaltılmasına acil ihtiyaç olduğunu kabul ederek,
10. (1) Ormanların gelecekteki iĢlevlerinin ve hizmetlerin korunmasında ormanların iklim
değiĢikliğine uyumunun çok önemli olduğunun ve (2) orman kırılganlığı ile eski halini alma yeteneği45
ile ilgili bilgiye biran önce ihtiyaç olduğunun farkında olarak,
40
Ç.N.
Sustainable forest management-SFM
42
Integrated
43
Carbon sequestration
44
Carbon storage
45
Resilience
41
47
11. Orman direncinin ve eski halini alma yeteneğinin (resilience) sürdürülmesi için (1) orman
biyolojik çeĢitlilik muhafazasının ve (2) uzun süreli doğal tehlikelere karĢı etkili Ģekilde korunmanın
bir ön koĢulu olduğunun farkında olarak,
12. (1) YeĢil ekonomiyi (gren economy) teĢvik etme, iĢ ve gelir oluĢturma ve sürdürme, (2) kırsal
kalkınmayı katkı sağlama ve (3) uzun vadeli ekonomik canlılığı sağlama, ve ormancılık ve ormana
bağlı sanayilerdeki rekabet sağlamada, ormanların ekonomik fonksiyonlarının ve potansiyelinin
öneminin farkında olarak,
13. (1) Toplum ve ormanlar arasındaki iliĢkisinin ve (2) sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve
kültürel boyutlarının; i. peyzaj, ii. tarihi alanlar ve anıtlar, iii. sanat, iv. geleneksel ya da dilbilimsel
(Linguistic) bilgi, v. değerler, vi. ormanlar ve odun kullanımıyla ilgili deneyimler ve geleneksel
uygulamalar, vii. odun dıĢı orman ürünleri ve viii. orman hizmetlerine yansıtıldığının farkında olarak,
14. Ormanın sağladığı çok amaçlı hizmetlerin ne kadar önemli olduğunun ve bu hizmetleri koruyacak
yeterli araç ve önlemlere ihtiyaç duyulduğunun farkında olarak,
15. Kaçak kesim (illegal logging) ve ona bağlı ticaretin toplum, çevre ve Pazar üzerindeki olumsuz
etkilerinden endişe duyarak ve orman kanun uygulama ve yönetiĢimini geliĢtirme çabalarının daha da
artırılmasının endişesini duyarak,
16. Çok sayıda kamu ve özel kuruluĢlardan oluĢan pek çok farklı mülkiyet yapılarının, sürdürülebilir
orman yönetimi uygulamalarına dayandığının farkında olarak,
17. Sürdürülebilir orman yönetimi ekonomik bileĢeninin, (1) yüksek nitelikli iĢgücünün odun iĢlemede
nasıl kullanılacağı kadar (2) ormanlarla ilgili uzman giriĢimlere ve (3) kamu idari tüzel kiĢilerinin
faaliyetlerine bağlı olduğunu hesaba katarak,
18. Tüm karar verme aĢamalarında yeterli ve eriĢilebilir bir orman bilgisine ihtiyaç olduğunun
farkında olarak ve bilimsel bilgi ihtiyacı kadar sürdürülebilir orman yönetimi uygulamalarının
izlenmesi, değerlendirilmesi, raporlanması ve orman envanteri konusundaki ilerlemelerle ilgili
sürmekte ihtiyacın da farkında olarak,
19. Karar verme sürecine sağlam bir temel oluĢturması bakımından, ormanlar ve ormancılık sektörüyle
ilgili bilimsel bilgiyi ve araĢtırmaları daha iyi kullanabilmek amacıyla, politika üreticileri (policy
maker), orman sahipleri, uygulama yapan kiĢiler ve bilimsel toplum arasındaki anlayıĢı geliĢtirmek
için etkili önlemlerin alınması inancında olduğumuzu belirterek,
20. Sürdürülebilir orman yönetimi anlayıĢından yola çıkan bütüncül (holistic) bir orman politika
yaklaĢımını etkilemede, farklı politika alanlarının ormanları büyük ölçüde etkilediğinin farkında
olarak,
21. Toplumla daha iyi bir etkileĢim kurabilmek amacıyla (1) ormanlar ve sürdürülebilir orman
yönetimi konusunda bilgi paylaĢımını artırılma ve (2) eğitim, öğrenim ve iletiĢimin geliĢtirme
ihtiyacının farkında olarak,
22. Sürdürülebilir orman yönetiminin planlanması, geliĢtirilmesi ve uygulanması aĢamalarında
paydaĢların önemli katkılarının altını çizerek,
23. Doğal kaynaklarını yönetmede ülkelerin bağımsız olduğuna işaret ederek ve her bir ülkenin belirli
coğrafik ve orman koĢullarına sahip olduğu, bununla beraber ormanlarının sürdürülebilir yönetiminde
farklı sorumluluklarının olduğu, (bu nedenle) Avrupa kıtası boyunca farklı ihtiyaçların bulunduğunun
farkında olarak,
48
24. Bütün ülkelerin kendi ormanlarında benzer sorunları yaĢadığını kabul ederek ve ülkelerin bu tür
sorunları çözmesinde uluslararası iĢbirliğinin gerekliliğine inanarak,
25. (1) BirleĢmiĢ Milletler (BM) Biyolojik ÇeĢitlilik SözleĢmesi ve bu sözleĢmenin Orman
BiyoçeĢitliliği ĠĢ Programı, (2) BM Ġklim DeğiĢikliği Çerçeve SözleĢmesi ve bu sözleĢmenin Kyoto
Protokolü, (3) BM ÇölleĢmeyle Mücadele SözleĢmesi, (4) Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan
ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine ĠliĢkin SözleĢme, (5) Uluslararası Tropikal Odun
SözleĢmesi ve (6) Ramsar Sulak Alanlar SözleĢmesi altında verilen tüm taahhütlerin yerine
getirilmesinde sürdürülebilir orman yönetiminin önemli rol oynadığının farkında olarak,
26. “Orman Prensipleri”, Gündem 21‟in 11. Bölümü, Rio Bildirisi, Hükümetlerarası Ormancılık Paneli
/ Hükümetlerarası Ormancılık Forumu, Tüm orman tiplerini üzerine yasal-olmayan46 bağlayıcı47 araç‟ı
(NLBI) içine alan BM Ormancılık Forumu, Sürdürülebilir Kalkınma konusunda Johannesburg
Bildirgesi, BM Milenyum Kalkınma Hedefleri ve Uluslararası Tropikal Kereste AntlaĢması gibi
anlaĢmaları içine alan fakat tüm bu anlaĢmalarla sınırlı kalmayan, sürdürülebilir orman yönetimi ile
ilgili uluslararası toplumun baĢardığı ilerlemelerini hatırlatarak,
27. FLEGT Eylem Planı ve AB Ormancılık Stratejisi gibi Ab mevzuat ve AB‟nin ormanlarla ilgili
politika ve araçları ortaya çıkardığı organlar ve AB‟nın Kurucu AnlaĢmalarından çıkan Avrupa Birliği
Üye Devletlerin yükümlülüklerini göz önünde bulundurur,
28. Orman konularında iĢbirliğini sürdürerek ve güçlendirerek tüm orman tipleri ile ilgili yasalolmayan bağlayıcı anlaĢma‟da bulunan Dört Küresel Ormancılık Amacı‟nın baĢarılması ve
uluslararası ormancılık politikası diyaloğunun daha çok geliĢtirme ihtiyacını tekrar kabul ederek,
29. Alpine Sözlemesi, Carpathian SözleĢmesi, Avrupa Orman Enstitüsü SözleĢmesi, Avrupa Peyzaj
SözleĢmesi ve Bern SözleĢmesi, SınıraĢan Akarsu ve Uluslararası Gölleri Koruma ve Kullanma
SözleĢmesi‟nin ormanla ilgili maddeleri hatırlayarak,
30. Sürdürülebilir orman yönetimiyle ilgili mevcut uluslararası, bölgesel ve alt bölgesel sözleĢmeler,
iĢbirliği ve inisiyatiflerin tamamlanması ve geliĢtirilmesi ihtiyacını kabul ederek,
31. Bir önceki FOREST EUROPE Bakanlar Konferansında oluĢturulan taahhütlerin yerine
getirilmesinde alınan yolun ve bu süreçte ortaya çıkan sorunların farkında olarak, tüm düzeylerde
ormanların ekonomik, sosyal, çevresel ve kültürel yönlerini güçlendirmek için FOREST EUROPE‟un
yirmi yıllık baĢarısı ve deneyim ve sürekli çabaların farkında olarak,
(. . . FOREST EUROPE Bakanlar Konferansının 46 “imzacı ülkesi”, yukarıdaki 31 maddeyi dikkate
alarak, aşağıdaki maddeleri kabul ederler:48)
II. Tanımlar/ Terimlerin kullanımı
Açıklayıcı Not:
Tanımlar bölümü, olası yasal anlaĢmanın asıl içeriği ile belirlenecektir. Genellikle, tanımlar, mümkün
olduğunca – yaygın olarak kullanılan BirleĢmiĢ Milletler yeĢil ekonomi ve iklim değiĢikliği tanımları
gibi mevcut olan ortaklaĢa alınmıĢ kararlar üzerine inĢa edilir. Eğer müzakereye girecek bir karar
alınırsa, anlaĢmanın amacı için tanımlar geliĢtirilebilir ve karara bağlanır. Bunlara ek olarak, ormanlar,
sürdürülebilir orman yönetimi, orman türleri, ağaçlandırma, tekrar ağaçlandırma, orman tesisi,
ağaçlandırılmıĢ araziler, orman ekosistem hizmetleri, kaçak tomruklama, yönetim, orman mülkiyeti,
arazi kirası, orman fonksiyonları, sürdürülebilirlik kriteri ve benzeri birçok konuyu içerir.
46
Yasal-olmayan: Ülkelerin yasama organları tarafından henüz kabul edilmemiĢ. Türkiye için ilgili uluslararası
belge henüz TBMM‟den geçmemiĢ, kanunlaĢmamıĢ.
47
Bağlayıcı: BM tarafından benimsenmiĢ.
48
Ç.N.
49
III. Ana Amaç
Açıklayıcı Not:
Amaçları içeren bu liste bir örnektir. Bunlar yasal anlaĢmanın türüne ve genel amacına bağlı olarak
değiĢebilir.
AnlaĢmanın amacı sürdürülebilir orman yönetimi sayesinde ormandan elde edilen ürün ve hizmetlerin
koĢullarını uzun vadede koruyacak düzeyde ormanın ekonomik, çevresel, kültürel ve sosyal bütün
fonksiyonlarını dengeli ve istikrarlı bir Ģekilde devamlılığını baĢarmaktır. Ve bu amaçla, ormanlarla
ilgili evrensel 4 amacı içeren özellikle sürdürülebilir kalkınmanın, yenilenebilen enerji, iklim
değiĢikliği, biyolojik çeĢitlilik ve kırsal kalkınma konularında uluslararası arenada belirlenen amaç ve
hedeflere katkıda bulunurken, Avrupa‟daki iĢbirliğini artırmaktır.
VI. Amaçlar
Açıklayıcı Not:
Bu bölümdeki maddeler örnektir. Hedefler bir anlaĢmanın genel amacına bağlı olarak değiĢiklik
gösterebilir.
Bu anlaĢmanın amacını yerine getirmek için, taraflar aĢağıdaki hedefleri gerçekleĢtirmek için çaba
göstermeliler.
1. Bütün Avrupa ormanlarında, sürdürülebilir orman yönetimi sayesinde, çoklu orman fonksiyonları
ve dayanıklı mal ve hizmetleri temin etmek.
2. Avrupa‟daki orman kaynaklarını ve ormanların sağlık, canlılık, esneklik ve iklim değiĢikliğine
uyumunu korumak ve güçlendirmek.
3. Ormanları doğal felaketlere ve insanların neden olduğu tehlikelere karĢı korumak.
4. Karbon tutunumu, karbon depolaması ve odun yer değiĢtirme yoluyla iklim değiĢikliğinin
azaltılmasında ormanın katkılarını güçlendirmek
5. Yenilenebilir ham madde ve biyo-kütle sağlayabilmek için Avrupa ormanlarının üretim
potansiyelini muhafaza etmek ve artırmak.
6. Avrupa ormanlarındaki biyolojik çeĢitlilik kaybının önüne geçmek.
7. Avrupa ormanlarında( ekonomik fonksiyonlarıyla ilgili) rekabeti artırmak ve yeĢil ekonomi, iĢ
sağlama, kırsal ve kentsel kalkınmaya katkıda bulunmak için orman sahipleri ve orman sektörü
için etkin koĢullar yaratmak.
8. Avrupa ormanlarının ekonomik ve çevresel fonksiyonlarının yanı sıra, sosyal ve kültürel
fonksiyonlarını güçlendirerek yaĢam kalitesine katkıda bulunmak.
9. Sürdürülebilir yönetimle, Avrupa ormanlarından sağlanan çevre hizmetlerinin sayısını ve kalitesini
muhafaza etmek ve artırmak.
10. Tamamen ortadan kaldırmak amacıyla, kaçak tomruklama ve ortak kereste ticareti ve üretimini
azaltmak.
50
11. AraĢtırma, bilgi paylaĢımı ve diyalog yardımıyla orman bilgi tabanını geliĢtirmek, ormanlar
üzerindeki iĢbirliğini güçlendirmek ve yerel, ulusal ve evrensel düzeydeki çalıĢmalara katılmak.
V. Genel ġartlar
Açıklayıcı Not:
Bu bölümdeki maddeler birer örnektir. Ġlkeleri ve koĢulları içermektedir. Asıl taahhütler ve bunların
düzey ve kapsamı müzakerelerle belirlenecektir.
Yasal çerçevede sürdürülebilir orman yönetimi için oluĢturulan Pan-Avrupa Kriteri ve Göstergeleri
gibi mevcut olan araçların ve kılavuzun birleĢimini sağlayacak birçok yol vardır. Yine bunun gibi,
anlaĢma sonuca bağlandıktan sonra kesin taahhütleri ele almak için kullanılan farklı yaklaĢımlar
bulunmaktadır.
Örneğin, bu tür koĢullar antlaĢmanın asıl metnine dahil edilebilir ya da zeyil ve ya protokol olarak
benimsenir. Böyle bir durumda, bunlarla ilgili yapılan değiĢiklik kendi koĢulu ile kontrol edilir.
Alternatif olarak, bunlar yasal bağlayıcılığı olan ya da herhangi bir yasal bağlayıcılığı bulunmayan
COP‟un kararlarına dahil edilebilir ve COP‟un gelecekteki kararı ile düzeltilebilir.
1.
Sürdürülebilir orman yönetimi, bir bakıma ormanların yönetimi, kullanımı ve orman arazileri
anlamına gelir; bir derece biyolojik çeĢitliliği, üretkenliği, yenilenme kapasitesini, canlılığını ve
ormanların Ģimdi ve gelecekte, yerel, ulusal ve evrensel düzeyde, ekolojik, ekonomik ve sosyal
fonksiyonlarının devam etmesi demektir ve diğer ekolojik sistemlere zarar vermemektir. Taraflar bu
konuda hem fikirdir.
2.
Sürdürülebilir orman yönetimi çerçevesinde, taraflar aĢağıdaki ilkelere saygı göstermelidirler.
a. Her parti kendi ormanlarının sürdürülebilir yönetiminden ve orman politikalarını
geliĢtirmekten sorumludur.
b. Partiler ormanlarla ilgili ortak çıkarlar ve sorumluluklar paylaĢırlar.
c. Bütün partiler- ortak ama farklı sorumluluklarını göz önünde bulundurarak- Ģimdiki ve
gelecekteki nesillerin yararına ormanları korumak ve devam ettirmek için iĢbirliği yaparlar.
d. Bütün partiler, sürdürülebilir orman yönetimini yerine getirmenin arazi kirası ve mülkiyet
hakları, istikrarlı ve etkili kurumları, toplumun fikir birliğine dayalı yeterli bir yasamayı
kapsayan iyi bir yönetim gerektirdiği konusunda aynı fikirdedirler.
e. Bütün partiler sürdürülebilir orman yönetiminin, tarafların yeterli katılımından, bilgi
tabanından, orman sahiplerine etkin koĢullar sağlamadan, kaliteli ve yetenekli iĢ gücünden
faydalandığına inanırlar.
3.
Taraflar, ulusal politikalarını oluĢtururken, 1. maddede yer alan sürdürülebilir orman yönetimi
kavramını kullanacak ve 2. maddede yer alan ilkeleri uygulayacaklar.
4.
Tarımsal ve kırsal kalkınma, çevresel kalkınma, arazi kullanım planlaması, su yönetimi, enerji,
madencilik, turizm ve eğlence, ulaĢım ve kentsel planlama gibi sektörel politikalarını geliĢtirirken,
taraflar sürdürülebilir orman yönetiminin ilkelerini gözetecek uygun tedbirler alacaklar.
51
5.
Bu anlaĢmanın amacını yerine getirmede daha fazla destek sağlamak için, taraflar Avrupa Orman‟ın
geliĢtirmiĢ olduğu uygun sürdürülebilir orman yönetim kılavuzunu kullanmaya çalıĢmalıdırlar.
6.
1. Taraflar, Sürdürülebilir Orman Yönetimini gerçekleĢtirmek için, orman ve orman yönetiminde
politika geliĢtirmede sürdürülebilirlik kriteri ve yönlendirici bir çerçeve olan aĢağıdaki 6 Pan-Avrupa
kriterini uygulamak konusunda hem fikirdirler.
I. orman kaynakları ve bu kaynakların küresel karbon döngüsüne olan katkısının korunması ve
artırılması
II. orman ekolojisinin sağlığının ve canlılığının korunması
III. ormanların üretim fonksiyonlarının korunması ve buna teĢvik edilmesi (odun –odun dıĢı ürünler)
IV. orman ekolojisindeki biyolojik çeĢitliliğinin devamı, korunması ve artırılması
V. orman yönetiminde, ormanların koruyucu fonksiyonlarının -özellikle toprak ve suyun devamlılığını sağlama, koruma ve artırma
VI. Ormanın diğer sosyal-ekonomik fonksiyonlarının ve koĢullarının korunması
2. Taraflar, ulusal düzeyde direktifleri geliĢtirmede ve sürdürülebilir orman yönetimini incelemede ve
rapor vermede rehber bir çerçeve olan Sürdürülebilir Orman Yönetimi Kriterine bağlı Pan- Avrupa
direktiflerini kullanma konusunda aynı fikirdedirler.
3. Sürdürülebilir Orman Yönetimi için Pan-Avrupa Kriterine bağlı olarak orman yönetiminin
sürdürülebilirliğini doğrulamak amacıyla kılavuz geliĢtirilecektir.
7.
1. Ulusal düzeyde bu anlaĢmanın amacını yerine getirmede ve özellikle ulusal orman politikaları
geliĢtirme çalıĢmalarına halkın katılımını sağlamada bir araç ulusal ormancılık programlarını ve eylem
planlarını oluĢturmak, uygulamak ve belli aralıklarla güncellemek konusunda taraflar görüĢ
birliğindedirler.
2.Taraflar ulusal orman programlarını, eylem planlarını ve benzer çalıĢmaları geliĢtirirken, PanAvrupa Ulusal Orman Programları YaklaĢımını göz önünde bulunduracaklar.
8.
1.Taraflar ormanların iklim değiĢikliğine uyumunu kolaylaĢtırmak ve iklim değiĢikliğini hafifletmek
için tedbirler almak konusunda hem fikirdirler. AĢağıdaki maddeler ile bunu gerçekleĢtireceklerdir.
(a) Taraflar değiĢen iklim koĢullarına cevap olarak, ormanlarının iklim değiĢikliğine uyumunu
sağlayacak ve orman yönetim uygulamalarını benimseyecek etkili tedbirler alacaklar.
(b) Ormanların uzun vadede karbon yutağı olarak kalmasını sağlamak için, taraflar ormanların
potansiyelini- orman toprakları dahil- artırmaya yardımcı olacak Ģekilde sürdürülebilir orman
yönetimini uygulayacaklar.
(c) Fosil maddelerinin yerini alacak ve karbon yutağı iĢini görecek bir kaynak olarak, farklı
kullanım alanları için sürdürülebilir Ģekilde üretilmiĢ odundan faydalanma süresini artıracaklar.
9.
1. Taraflar ağaçlandırma, orman tesisi ve koruma altındaki ormanlık alanların artırılmasını kapsayan
sürdürülebilir orman yönetim uygulamalarıyla ormanların korunmasını garanti etmek konusunda aynı
fikirdedirler.
2. Taraflar ormanları etkili bir Ģekilde korumak, düzenlemek, ormanın biyolojik çeĢitliliğini artırmak
ve biyolojik çeĢitlilik konusunda alınan ortak uluslararası amaçları yerine getirmek için çaba gösterme
52
konusunda ortak hareket ederler. Tutarlı yaklaĢımlar ya da eylemler tarafların müzakeresinde alınan
kararla geliĢtirilecektir.
10.
Sürdürülebilir orman yönetimi çerçevesinde, taraflar ormanların katkılarını ve ormancılık ya da
ormana dayalı sektörün yeĢil ekonomiye olan katkılarını artıracak uygun tedbirler alacaklar.
11.
Taraflar alınan tedbirlerin orman sektöründe daha uzun vadeli yatırımlar için etkin koĢullar sağladığını
temin edecekler.
12.
Taraflar, ekoloji hizmetlerinin ödemeleri gibi ekonomik araçları içeren sürdürülebilir orman
yönetiminin mali esaslarını geniĢletmek ve çeĢitlendirmek için tedbirlerin geliĢtirilmesi üzerinde
çalıĢacaklar.
13.
Taraflar sürdürülebilir orman yönetimini içine alan kırsal kalkınmayla ilgili ulusal ve bölgesel
stratejileri temin edecekler.
14.
Taraflar sürdürülebilir orman yönetimi sayesinde, su ve toprağın korunması gibi orman çevre
hizmetlerini etkili biçimde korumak, düzenlemek ve artırmak için tedbirleri daha da geliĢtirmek
konusunda hem fikirdirler. Tutarlı yaklaĢımlar ya da eylemler tarafların görüĢmesinde alınan kararla
geliĢtirilecektir.
15.
Taraflar, kendi bölgelerine ithal edilen ya da ihraç edilen uluslararası ticari kerestenin sürdürülebilir
yönetilmiĢ ve yasal olarak üretilmiĢ ormanlardan elde edildiğini temin etmek için yakın bir iĢ birliği
içerisinde olacaklar. Ayrıca hasat edilmiĢ kereste ve ilgili ticaretin yasallığıyla ilgili bilgi alıĢ veriĢini
geliĢtirecekler.
16.
Taraflar kültürel mirası korumayı, yüceltmeyi ve yerel kuruluĢların ormana dair geleneksel bilgilerini
artırmayı amaçlayan politikaları takip edecekler.
17.
Çabaları en aza indirme ihtiyacını göz önüne alarak- taraflar, ormanlarının durumları, geliĢmeleri ve
ormanların sürdürülebilir yönetimi hakkında her COP toplantısından önce 6. Maddede belirlenmiĢ
olan Pan-Avrupa Kriterine ve Zeyilname (Annex) xxx‟te sunulan özel formata uygun olarak rapor
verecekler.
18.
Taraflar sağlam etkili politikalar ve uluslararası bir rapor sağlamak için, ormanları etkileyen faktörleri
ve orman koĢullarını anlama, orman bilgisi, kanıt tabanı ve enformasyonları geliĢtirecekler.
19.
Taraflar, yenilenebilen ham madde ve karbon yutağı olarak odunun etkili ve sürdürülebilir
kullanımını geliĢtirmeyi içeren evrensel çevrenin ve ormanların toplum için ne kadar önemli olduğu
bilincini artırmayı amaçlayan faaliyetleri takip edecekler.
20.
Taraflar orman ve ormanla ilgili konularda yenilikleri ve bilimsel araĢtırmaları geliĢtirmeyi hedefleyen
faaliyetleri takip edecekler.
53
21.
Taraflar sürdürülebilir orman yönetimiyle ilgili uluslararası iĢbirliğini, teknik yardım ve teknoloji
transferini güçlendirecekler.
VI. Hedefler
Açıklayıcı Not:
Taraflar anlaĢmanın amaçlarını yerine getirmek için, ortaklaĢa alınmıĢ ölçülebilir amaçları geliĢtirme
kararı alabilirler ya da ulusal düzeydeki hedefleri geliĢtirme kararı alabilirler.
1. Taraflar, yıl / zaman çerçevesi için zeyilname (Annex 1 xxx) „deki formatla teslim edilecek
anlaĢmanın amacı ve hedeflerini yerine getirmeye destek vermek için ulusal düzeydeki hedeflerini
bireysel olarak geliĢtirmek ve uygulamak için uğraĢırlar. Tarafların toplantısında geliĢtirilmiĢ ve
kabul edilmiĢ kılavuza uygun olarak, hedeflerin teslimi(sağlanması) ölçülecek, raporlanacak ve
doğrulanacaktır.
2. Aynı zamanda taraflar hedefleri (targets) birlikte geliĢtirebilirler.
VII. Kurallar, esaslar ve diğer prosedürler
Açıklayıcı Not:
7. Bölüm kurumsal düzenlemeler ve herhangi bir sözleĢme için referans niteliğinde olabilecek mevcut
uluslar arası yasadan alınmıĢ kuralların, prosedürlerin ve diğer düzenlemelerin örneklerini sunar. Bu
örnekler istenen yaklaĢımları temsil etmez; izlenecek baĢka yaklaĢımlar vardır. Bu bağlamda,
izlenecek yol ve bütün Ģartnameler, kurallar ve prosedürler, sekreterlik düzenlemeleri ve diğer esaslar,
sözleĢmedeki değiĢiklikler, uygunluk kuralları, anlaĢmazlıkların halli, karar ve protokoller
geliĢtirilmesi, onaylama, yürürlüğe giriĢ ve diğer bütün düzenlemeler müzakerelerle belirlenecektir.
Bu anlaĢmanın muhtemel tarafları, „devlet ve ya BirleĢmiĢ Milletler SözleĢmelerinden alınmıĢ bir
örnek olan „ bölgesel ekonomik bütünleĢme örgütü‟ ile adlandırılır. Fakat bu ve diğer metinler daha da
geliĢtirildiklerinde AB‟nin kendi içinde „Avrupa Birliği‟ olarak kullanılması daha uygundur.
Tarafların Konferansı
1.Tarafların konferansı bu belge ile oluĢturulur.
2.Taraflar konferansı, sözleĢmede maddeler halinde sunulan karar verme prosedürlerince henüz
değinilmemiĢ sorunlar için karar verme prosedürlerini içerecek olan kendi prosedür kurallarını ilk
oturumunda kabul edecek.
3.Taraflar Konferansı, anlaĢmanın üst organı/ makamı olarak, anlaĢmanın uygulanmasını ve ilgili
diğer yasal dokümanları düzenli olarak gözden geçirecek ve Taraflar Konferansı, kendi yetkisi altında,
anlaĢmanın etkili bir Ģekilde uygulanmasını sağlayacak kararlar alacak. Bu amaçla:
a. Taraflar Konferansı, sürdürülebilir orman yönetimiyle ilgili politikaları, yasal ve metodolojik
yaklaĢımları (göstergeler, standartlar, kılavuz gibi) bunların daha da geliĢtirilmesi maksadıyla
yeniden gözden geçirecek.
b. Taraflar, sürdürülebilir orman yönetimiyle ilgili tarafların kabul ettiğin tedbirler hususunda bilgi
paylaĢımını ve yine sürdürülebilir orman yönetiminin uygulanmasında elde edilen deneyimin
paylaĢımını artıracak ve bunu kolaylaĢtıracak.
54
c. Taraflar, ilk Taraflar Konferansında bir çalıĢma programı oluĢturacak, bir sonraki oturumda
bunu yeniden gözden geçirecek. Taraflar Konferansının her oturumunda tekrar gözden
geçirilecek.
d. Gerektiği yerde, bu anlaĢmanın hedeflerini/amacını yerine getirmek konusunda uygun bütün
ilgili organların, uluslararası organların ve komitelerin hizmetlerine ulaĢmaya çalıĢacak.
e. Taraflar, anlaĢmanın uygulanması hususunda gerekli gördükleri için alt kuruluĢlar (bağlı
kuruluĢlar) oluĢturacaklar.
f.
Taraflar, bu anlaĢmanın hedefleri/amacını yerine yetirmek için gerekli olabilecek ekstra bir
eylem(tutum) düĢünecek ve bunu üstlenecekler.
4. AnlaĢmayı imzalamak için xxx sözleĢme metni altında ismi bulunan ama anlaĢmada taraf olmayan,
BirleĢmiĢ Milletler, onun uzmanlaĢmıĢ kurumları, Devlet ya da bölgesel ekonomik entegrasyon örgütü
ve anlaĢmayı ilgilendiren alanlarda deneyim kazanmıĢ hükümetler arası herhangi bir örgüt, tarafların
Toplantısına katılmaya hak kazanacak. Onların kabulü ve katılımı Taraflar Konferansınca kabul edilen
prosedürlerin kurallarının konusu olacak.
5.Yukarıdaki 4. ve 5. maddelerin amaçları için, yine yukarıda xxx‟te belirtilen prosedür kuralları, bu
anlaĢmayı ilgilendiren alanlarda deneyim kazanmıĢ ve Tarafların Toplantısında xxx‟sini sunmak
istediğini bildirmiĢ herhangi hükümet dıĢı bir örgüt, toplantıda bulunan tarafların en az 3‟te biri itiraz
etmediği sürece toplantıya gözlemci olarak katılmaya hak kazanacak. Onların kabulü ve katılımı
Taraflar Konferansınca kabul edilen prosedürlerin kurallarının konusu olacak.
6.Yukarıdaki 4. ve 5. maddelerin amaçları için, xxx2de belirtilen prosedür kuralları, prosedürün ve
diğer ilgili koĢulların kabulü için pratik düzenlemeler sağlayacaktır.
Sekretarya
Açıklayıcı not:
Sekreterya nasıl ve nerede oluĢturulacağına müzakerelerde karar verilecektir. Sekreterya sabit bir
temele oturtulabilir ya da ülkelerin dönüĢümlü olarak yürüteceği Ģekilde düzenlenebilir (Avrupa
Orman Ġrtibat Bürosunun Ģuan ki uygulaması gibi).Alternatif olarak, bir örgütün var olan yönetim
sekreteryası, sekreterya iĢlevlerini yürütmek üzere yetkilendirilir. Örneğin, UNECE, FAO, NEP,
Avrupa Orman Enstitüsü, Avrupa Konseyi, diğer örgüt ve ya hükümetler sekreterya görevlerini yerine
getirebilirler. Sabit sekreterya oluĢturulmadan önce, gerektiği taktirde geçici sekreterya oluĢturulabilir.
1. Sekreterya bu belgeyle oluĢturulur ve 2.maddede düzenlendiği Ģekliyle sekreterya iĢlevlerini
yürütür.
2. Sekreterya görevleri Ģunlardır:
a. Tarafların katılacağı konferansın oturumlarını düzenlemek ve talep edilen hizmetleri sağlamak.
b. Kendisine teslim edilen raporları derlemek ve iletmek.
c. Ġstenildiği taktirde, sözleĢmenin koĢulları gereği taraflardan beklenen derleme ve iletiĢim
enformasyonu konusunda onlara yardımcı olmak.
d. Yaptığı faaliyetlerle ilgili rapor tutmak ve bunları Tarafların Konferansına sunmak.
55
e. Diğer uluslararası organların sekreteryalıklarıyla gerekli koordinasyonu sağlamak.
f. Taraflar Konferansının rehberliğinde, iĢlevlerini etkili bir Ģekilde yerine getirmek için ihtiyaç
duyulabilecek idari ve akdi (sözleĢmeden doğan) düzenlemeler içine girmek.
g. AnlaĢmada belirlenmiĢ diğer sekretarya iĢlevlerini ve tarafların Konferansında belirlenecek
baĢka sekreterya iĢlevlerini yerine getirmek.
3. Taraflar Konferansı ilk oturumunda, sabit bir sekreterya atayacak ve bu sekretaryanın iĢlevleri
hususunda düzenlemeler yapacak (ya da öncelikle geçici bir sekreterya oluĢturacak )
Açıklayıcı Not:
Bu bölüm uluslararası anlaĢmalar içinde alıĢılagelen uygulamaya dayanan örnekleri sunmaktadır.
Uluslar arası kurumlar ve anlaĢmalardan alınan diğer örnekler bulunmaktadır.
Ekler
1. Bu anlaĢmaya yapılan ekler bunun ayrılmaz bir parçasını oluĢturmaktadır ve açık bir içimde
sağlandığı takdirde bundan baĢka diğer kimi eklere referans oluĢtururken bu anlaĢmaya da aynı
zamanda referans oluĢturmaktadır.
AnlaĢmaya Eklenen Maddeler
1. Taraflar anlaĢma maddelerinde değiĢiklik önerebilirler.
2. Önerilen bu madde metni yazılı bir biçimde önerilerin benimseneceği Taraflar Toplantısından en
az 90 gün önce tüm taraflara iletecek olan xxxxx‟e sunulmalıdır.
3. Taraflar anlaĢmayla ilgili önerilen herhangi bir düzeltmede uzlaĢmaya varmak için gerekenleri
yapmalıdır. UzlaĢma konusundaki tüm çabaların etkisiz kalması ve herhangi bir uzlaĢmaya
varılamaması durumunda son çare olarak toplantıda bulunan taraflardan 3/4 oranındaki çoğunluk
tarafından oylanarak kabul edilmiĢ olması esastır.
4. Yukarıda 3.maddede belirtildiği Ģekilde benimsene maddeler onaylama ya da kabul için Taraflar
Denetleme Kurulu tarafından değerlendirilir. Eklerden ziyade maddelerdeki bu düzeltmelerin
taraflar tarafından 90.günde, Denetleme Kurulunun taraflardan en az 3/4 ünün onayı ya da
kabulüyle ilgili duyurusunun alınmasının hemen ardından onay ya da kabul vermeleriyle,
maddeler geçerlilik kazanır. Daha sonra tarafların, maddelerin onay ya da kabul araçlarının
ibrazını izleyen 90.günde maddeler, diğer taraflar için geçerlilik kazanır.
5. AnlaĢma eklerindeki düzeltilen bu maddelerle ilgili onayı verememiĢ herhangi bir taraf kabul
tarihini takiben 12 ay içinde Denetleme Kurulunu yazılı olarak bilgilendirmelidir. Denetleme
Kurulu herhangi bir gecikme olmaksızın tüm tarafları eline geçen bildiriyle ilgili
bilgilendirmelidir. Taraflardan biri zaman sınırlaması olmaksızın bir önceki bilgilendirmesi için
bir onay verecek ve Denetleme Kurulu ile onay belgesinin ibrazı üzerine taraf için böyle bir ekte
düzeltilmiĢ olan maddeler etkinlik kazanacaktır.
6. 4. Maddede ifade edildiği üzere Denetleme Kurulu tarafından yapılan bildiri tarihinden sonraki 12
ayın sonunda, taraflardan 1/3 ünden fazlasının bildiri sunmaması Ģartıyla, Denetleme Kurulu‟na
5.maddede sözü edildiği Ģekilde hükümlerle birlikte yazılı bir bilgilendirmede bulunmamıĢ taraflar
için düzeltilen madde etkin olmaktadır.
7. Bu metin doğrultusunda, “Tarafların katılımı ve oylaması”, tarafların toplantıda bulunmaları ve
olumlu ya da olumsuz yönde oy kullanmaları anlamı taĢımaktadır.
56
Protokoller
Açıklayıcı Not:
Bu bölüm uluslararası anlaĢmalar içinde alıĢılagelen uygulamaya dayanan bir örnek sunmaktadır.
Uluslararası kurumlar ve anlaĢmalardan alınan diğer örnekler bulunmaktadır.
1. Taraflar Konferansı herhangi bir oturumda anlaĢma protokolleri benimser.
2. Böyle bir oturumdan en az 6 ay önce önerilen protokolün metni sekretarya tarafında Tarafların
Konferansına iletilmelidir.
3. Herhangi bir protokol yürürlüğe giriĢi için gereken Ģartlar bu belge ile oluĢturulacaktır.
4. Yalnızca anlaĢmanın tarafları protokole taraf olabilirler.
5. Herhangi bir protokol altındaki kararlar, sadece ilgili protokol taraflarınca alınabilir.
Uyumluluk
Açıklayıcı Not:
Bu bölüm bir sonraki aĢamada geliĢtirilecektir. Uyumluluk kuralları müzakerelerce belirlenecektir.
Sert (hukuki mekanizmalar, mali cezalar, hakların ve ayrıcalıklar süspansiyonları) ve yumuĢak
(adlarıyla ifĢa etme) mekanizmaları arasındaki bir ayrım yapılabilir. Uluslararası anlaĢmalardaki
standart uyumluluk prosedürleri 4 adımda tanımlanır.
Adım 1. Zorunlu raporlama
Adım 2. Sürecin uzmanlarca incelemesi
Adım 3. Düzeltmeler için istiĢare süreci
Adım 4. Yürürlüğe koyma/ kamu değerlendirme raporu
Uyumluluk prosedürleri 1. adımda bitebilir ya da diğer adımları izleyerek 4 adıma kadar devam eder.
UyuĢmazlıkların Halli (Çözümü)
Açıklayıcı Not:
Bu bölüm uluslararası anlaĢmalar içinde alıĢılagelen uygulamaya dayanan bir örnek sunmaktadır.
Uluslararası kurumlar ve anlaĢmalardan alınan diğer örnekler bulunmaktadır.
1. Ġki ya da daha fazla taraf ülkeler arasında bu anlaĢmanın yorumu ve ya uygulanması konusunda
uyuĢmazlık ortaya çıktığı taktirde, müzakere ya da tarafların tartıĢmasına uygun farklı
uyuĢmazlıkların halli yollarıyla bir çözüm arayacaklar.
2. Bu anlaĢmayı imzalarken, tasdik ederken, kabul ederken, onaylarken, ya da bundan sonraki
herhangi bir zamanda, eğer bir uyuĢmazlık yukarıda 1. maddeye uygun olarak çözüme
kavuĢturulmadıysa taraf ülke denetim kuruluna yazılı olarak beyanda bulunur, o da aĢağıdaki
uyuĢmazlık çözüm yollarından birini ya da her ikisini zorunlu olarak aynı koĢulu kabul eden tarafa
istinaden kabul eder.
a. UyuĢmazlığın Uluslararası Adalet Divanına bildirilmesi
b. Ekler xxx‟e konulan prosedürlere uygun olarak uyuĢmazlığın çözümü için mahkemeye
baĢvurma
57
3. Taraflar, yukarıda 2.maddede değinilen uyuĢmazlık çözüm yollarından her ikisini kabul ederlerse
uyuĢmazlık yalnızca Uluslararası Adalet Divanına iletilir, taraflar aksini kabul etmedikleri sürece.
Oy Kullanma Hakkı
Açıklayıcı Not:
Bu bölüm uluslararası anlaĢmalar içinde alıĢılagelen uygulamaya dayanan bir örnek sunmaktadır.
Uluslararası kurumlar ve anlaĢmalardan alınan diğer örnekler bulunmaktadır.
1. 2. Paragrafta ifade edilenler hariç, bu anlaĢmanın her bir Tarafı bir oy hakkına sahip olacaktır.
2. Bölgesel ekonomik entegrasyon kuruluĢları, bu anlaĢmaya Taraf olan üye Devletlerinin sayısı
kadar bir oy kullanma hakkına sahip olacaklardır.49
Ġmza
Açıklayıcı Not:
Uluslararası bir anlaĢama, üzerinde hemfikir kalınan bir yer ve zamanda imzaya açılır. Uluslararası bir
anlaĢama süresiz olarak da imzaya açık kalabilir.
Onaylama (Ratification), kabul (acceptance), tasdik (approval) veya katılım (accession)
Açıklayıcı not:
Bu bölüm, uluslararası anlaĢmalardaki alıĢılmıĢ uygulamalar temelinde bir örnek olarak
sunulmaktadır. Uluslararası kuruluĢ ve anlaĢmalardan baĢka örnekler mevcuttur.
1. AnlaĢma, Devletler ve bölgesel ekonomik entegrasyon kuruluĢların onay, kabul, tasdik ve katılıma
konu olacaktır. AnlaĢma imzaya kapatıldığı tarihten sonraki gün, katılım için açılacaktır. Onay,
kabul, tasdik ve katılım gibi araçlar Saklayıcı tarafından muhafaza edilecektir.
2. AnlaĢmanın Tarafı olan herhangi bir bölgesel ekonomik entegrasyon kuruluĢu, anlaĢmaya Taraf
herhangi bir üye Devleti olmaksızın, bu anlaĢma altındaki tüm sorumluluklardan mesuldür. Böyle
kuruluĢların üye Devletlerinin bir ya da daha fazla Devletinin anlaĢmaya Taraf olması durumunda,
ilgili organizasyonun ve üyesi Devletlerin, anlaĢma altındaki zorunlulukları yerine getirmede ayrı
ayrı sorumluluklara sahip olacaklardır. Böyle durumlarda, kuruluĢ ve üye Devletlere anlaĢma
altındaki haklarını aynı anda kullanmalarına izin verilmeyecektir.
3. Bölgesel ekonomik entegrasyon kuruluĢu, onaylama, kabul, tasdik ve katılımla ilgili belgelerde,
anlaĢmada yazılı konularla ilgili yeterlilik (yetki) derecesini açık seçik belirtecektir. Bu kuruluĢlar,
Taraflara sırayla kimin bilgi vereceğini, onların yeterlilik derecesindeki herhangi bir önemli
değiĢikliği, Saklayıcı‟yı bilgilendireceklerdir.
49
Bu madde kısaca “AB‟nin bu anlaĢmadaki oy sayısı, AB‟nin bu anlaĢmaya üye olan Devletlerin oy sayısı
kadardır” Ģeklinde de okunabilir. Ç.N.
58
Yürürlüğe girme
Açıklayıcı not:
AĢağıdaki paragraflar, uluslar arası anlaĢmalardaki alıĢılmıĢ uygulamalar temelinde bir örnek
sunmaktadır. Bir anlaĢmanın, üzerinde anlaĢılan bir zamandan sonra, örneğin dört ay, ve xxxx
sayıdaki Devletin anlaĢmaya Taraf olmasından sonra yürürlüğe girebileceğine karar verilebilir.
Uluslararası anlaĢmalardan baĢka örnekler de mevcuttur.
1. AnlaĢma, onay, kabul, tasdik veya katılım belgelerinin teslimi tarihinden sonraki x gününde
yürürlüğe girecektir.
2. Onaylama, kabul, tasdik veya katılımın x‟inci belgesinin (Saklayıcı‟ya) teslimi sonrası anlaĢmayı
onaylayan, kabul eden veya tasdik eden veya (anlaĢmaya) katılan her Devlet veya bölgesel
ekonomik entegrasyon kuruluĢu için, anlaĢma, bu Devlet ve bölgesel ekonomik entegrasyon
kuruluĢlarının onaylama, kabul, tasdik veya katılımla ilgili belgelerin teslim tarihinden sonra
doksanıncı gün yürürlüğe girecektir.
3. Yukarıdaki 1. ve 2. paragraf amaçları için, bölgesel bir ekonomik entegrasyon kuruluĢu tarafından
teslim edilen herhangi bir belge, kuruluĢun üyesi Devletler tarafından teslim edilen belgelere ilave
yapılamayacaktır.
Çekinceler
AnlaĢmaya çekince yapılmayabilir.
Geri çekme
Açıklayıcı not:
Bu bölüm, uluslararası anlaĢmalardaki alıĢılmıĢ uygulamalar temelinde bir örnek olarak
sunulmaktadır. Uluslararası kuruluĢ ve anlaĢmalardan baĢka örnekler mevcuttur.
1. Bir Taraf için anlaĢmanın yürürlüğe girdiği tarihten üç yıl sonra herhangi bir zamanda, o Taraf,
anlaĢamadan Saklayıcı‟ya yazılı bir bildirimde bulunarak çekilebilir.
2. Böyle bir çekilme, çekilme bildiriminin Saklayıcı‟ya ulaĢma tarihinden sonraki bir yılın bitiminde
gerçekleĢecektir, ya da geri çekilme bildiriminde ayrıntısı verilecek daha sonraki bir tarihte
gerçekleĢecektir.
Saklayıcı
Açıklayıcı not:
Bu bölüm, uluslararası anlaĢmalardaki alıĢılmıĢ uygulamalar temelinde bir örnek olarak
sunulmaktadır. Uluslararası kuruluĢ ve anlaĢmalardan baĢka örnekler mevcuttur.
BirleĢmiĢ Milletler Genel Sekreteri veya bir devlet, veya xxxx bu anlaĢmanın Saklayıcısı olacaktır.
59
Orijinal metinler
Açıklayıcı not:
Bu bölüm, uluslararası anlaĢmalardaki alıĢılmıĢ uygulamalar temelinde bir örnek olarak
sunulmaktadır. Uluslararası kuruluĢ ve anlaĢmalardan baĢka örnekler mevcuttur.
Bu anlaĢmanın Ġngilizce, Fransızca, Rusça orijinali, xxxx metinler eĢit ölçüde orijinaldir, yyyy ile
birlikte saklanacaktır.
YUKARIDAKĠ HUSUSLARI TEYĠT EKMEK AMACIYLA aĢağıda imzası olanlar bu anlaĢmayı
imzalanmıĢlardır.
Xxxx‟te KABUL EDĠLDĠ.
Ek 1. HEDEFLER
Taraf
Xxxx yılı için miktarı belirlenmiĢ hedefler
60
7.2 – ĠLGĠLĠ BĠRĠM, KURUM VE KURULUġLARIN TASLAK ANLAġMAYA ĠLĠġKĠN
GÖRÜġLERĠ:
BaĢbakanlık Devlet Planlama TeĢkilatı MüsteĢarlığı
(Ġktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü):
“Belge‟nin ilkeler (I.Preamble) bölümünde iklim değiĢikliği, biyolojik çeĢitlilik, çölleĢme, nesli tehdit
altında yer alan türlerin korunması gibi alanların dikkate alınması ve bu konulardaki BirleĢmiĢ
Milletler SözleĢmeleri‟nin tanınması ve amaçlar (IV. Goals) bölümünde ormanların iklim değiĢikliğine
uyumda ve emisyon azaltımında ve biyolojik çeĢitliliğin korunmasındaki rolü, yeĢil ekonomiye katkısı
gibi hedeflerin yer alması açısından olumlu olarak mütalaa edilmektedir. Diğer taraftan, belgenin
hedefler (VI. Targets) bölümünde yer alan üçüncü ve dördüncü kısımlardaki temel amaç (Objective)
ve amaçlarda (Goals) sayısal taahhütlerin oluĢturulması ve bu taahhütler için ölçme, raporlama ve
doğrulama yapılmasının planlandığı görülmektedir. Ayrıca, bu taahhütlerin anlaĢmanın eki olarak
kabul edilmesinin söz konusu olacağı anlaĢılmaktadır. Bahsi geçen sayısal taahhütlerin her bir amaç
altında hangi gösterge veya hedef değerlerini esas alacağı bilgisinin belge kapsamında yer almadığı
görülmektedir. Bu nedenle, belgenin anlaĢma metnine dönüĢmeden önce sayısal taahhütler ifadesinin
netleĢtirilmesi gerekmektedir.
Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), “Çevrenin Korunması ve Kentsel Altyapının GeliĢtirilmesi”
baĢlığı altında uluslararası yükümlülüklerin karĢılanmasının, sürdürülebilir kalkınma ve ortak fakat
farklı sorumluluk ilkesi çerçevesinde yerine getirilmesi bir politika olarak belirlenmiĢtir. Bu
kapsamada, ülkemizin anlaĢma metni hazırlıklarında Dokuzuncu Kalkınma Planı‟nda (2007-2013) yer
alan politika ve önceliklerle uyumlu bir Ģekilde müzakere edilmesinin faydalı olacağı
düĢünülmektedir.”
......................
BaĢbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği (Sektörel Politikalar BaĢkanlığı):
“(Gayrı resmi belge‟de – the non-paper‟da) sınıraĢan sular, su yönetimi ve biyoçeĢitlilik gibi,
Ülkemizin mevcut durumda çekinceler koyabileceği hususların bulunduğu tespit edilmiĢtir. Bu
nedenle sınıraĢan sular, su yönetimi ve biyolojk çeĢitlilik konularında ilgili ihtisas kurumlarının
görüĢlerinin alınmasının yanında Avrupa Birliği Müktesebatının üstlenilmesine iliĢkin Türkiye Ulusal
Programı ve Çevre Faslı Müzakere Pozisyon Belgesi‟ndeki taahhütlerimizin dikkate alınması uygun
mütalaa edilmektedir.”
......................
DıĢiĢleri Bakanlığı (Enerji, Su, Çevre ĠĢleri Genel Müdür Yardımcılığı):
Bakanlıklarının 13 Ocak 2011 tarihli ve B.06.0.ESGY.0.0-788.20/Ormancılık-2011/151311 sayılı
yazısında ifade edilen görüĢler.
......................
61
Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Kadastro ve Mülkiyet Daire BaĢkanlığı:
Taraflar, orman ekosistemleri içinde ekoturizm adı altında gerçekleĢtirilen ve benzer uygulamaların
orman ekosistemlerine olumsuz etkilerini azaltmak üzere çaba harcayacaklar;
Taraflar, orman gen kaynaklarının belirlenmesine yönelik çaba harcayacaklar, bu konuda bilgi ve
deneyimlerini paylaĢacaklar;
Taraflar, madencilik faaliyeti gerçekleĢtirilen orman alanlarında ekosistemlere gelebilecek zararı en az
düzeyde tutmak ve madencilik sonrası bu alanların iyileĢtirilmesine yönelik çabaları en üst düzeyde
tutacak, bu alanlardaki deneyimlerini paylaĢacaklardır.”
......................
Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Orman Koruma ve Yangınla Mücadele
Daire BaĢkanlığı:
“Belgenin önsözü oldukça uzun tutulmuĢ, bu kısmın kısa ve öz tutulması, orman/ormancılıkla ilgili
diğer uluslararası anlaĢma / sözleĢmelere de atıfta bulunması ve aradaki iliĢkinin nasıl olacağı
hakkında bilgi verilmesi (sözkonusu anlaĢma / sözleĢmeler birbirlerini nasıl etkileyecektir ve
aralarındaki hiyerarĢi nasıl olacak vb.);
Belgeni II. Definations / Use of Terms kısmında diğer terimlerin yanında “degraded forest-bozuk
orman, forest rehabilitation-orman rehabilitasyonu” terimlerinin de yer alması;
Belgenin IV.Goals kısmında “Halt the loss of forest biodiversity in Europe” yerine “Maintenance,
conservation and appropriate enhancement of biological diversity in forest ecosystems” ifadesinin yer
alması;
Belgenin IV. Goals kısmına “Maintain and enhance the protective function of forests” ifadesinin ayrı
bir madde olarak eklenmesi;
Belgenin 7. Sayfasında yer alan “3. For the purpose of verifying …” Ģeklinde devam eden cümlenin
sonuna “by preparing and implementing joint projects” ifadesinin eklenmesi;
Belgenin 9. Sayfasında yer alan “Explanatory note” kutucuğundaki “It is possible to have a legal
agreement that does not contain any targets” ifadesinin orada yer alması, zira hedefi belli olmayan
yasal bir metin amaca hizmet etmeyebilir; ayrıca bu kutucuk içerisinde “Tarafların ulusal seviyede
ölçülebilir hedefler geliştirmesinin, anlaşmanın amaçlarının gerçekleşmesine daha fazla katkı
sağlayacağı” ifadesinin yer almasının uygun olacağı (düĢünülmektedir).”
......................
Ġstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi:
“Belge genel olarak doğal ve yapay ormanların ve ormancılığın korunması, geliĢtirilmesi, sürekliliğin
sağlanması, sürdürülebilir yönetim anlayıĢına uygun idaresi ile beraber, uluslararası mevzuat ve
iĢbirliğine uygun olarak hazırlanmaya çalıĢılmıĢ prensip ve esasları içermektedir. Ancak Belge‟nin
ihtiva ettiği ve üzerinde durduğu bazı konu ve baĢlıkları ulusal ormancılık uygulamalarımız,
politikalarımız ve mevzuatımız açısından irdelenmekte yarar olduğu düĢünülmektedir. Buna göre
öncelikle Belge‟nin önsöz kısmında yer alan “farkındalıklar” baĢlığı altında yer alan maddelerden
aĢağıda yazılı olanlar hakkında Ģu görüĢ ve düĢünceler ileri sürülebilir:
Alan kullanımlarıyla ilgili stratejik yaklaĢımlara ihtiyaç olduğunun kabul edildiği 5. Maddede,
sürdürülebilir orman yönetiminin bütünleĢik alan kullanım politikaları ve yönetimi ile ilgili temel bir
bileĢen olduğu belirtilmiĢtir. Sözkonusu maddede yazılı “bütünleĢik alan kullanımı politikaları ve
yönetimi” hakkında katılımcı ve bilgi paylaĢımlı bir politika ve yönetim biçimi tercih edilmesinin
olumlu sonuçlar doğuracağı ifade edilebilir;
8. Madde, karbon tutunu ve karbon depolama yoluyla ve yenilenemeyen kaynakların yerine odunu
koyarak iklim değiĢikliğini hafifletmede ormanların rolüne netlik kazandırılmasına ve ormanların
62
istikrarlı bir Ģekilde büyümesi ve sağlığının ve odun kullanımının temel önemde olduğuna iliĢkindir. 8.
Maddede yazılı “karbon tutunumu, karbon depolama ve yenilenemeyen kaynakların yerine
odunun konulması” hakkında odun kullanım politikasının yanı sıra bu konuda ormanlara karĢı
artacak yasadıĢı mücadele ve kaçak kesimler için de gerekli önlemler alınmalı ve uluslararası
koordinasyon sağlanmalıdır;
12. Madde, yeĢil ekonomiyi teĢvik etme, iĢ ve gelir oluĢturma ve sürdürme, kırsal kalkınmaya katkı
sağlama, uzun vadeli ekonomik canlılığı sağlama, ormancılık ve ormana bağlı sanayilerdeki rekabet
sağlamada, ormanların ekonomik fonksiyonlarının ve potansiyelinin önemine değinilmektedir. 12.
Maddede belirtilen yeĢil ekonominin geliĢtirilmesi ve teĢvik edilmesi için ülkelerin bu konuda gerekli
teĢvikleri, pazar ortamını ve gerekli teknik ve bilgi paylaĢımını sağlanması gerektiği düĢünülmelidir;
13. Madde, toplum ve ormanlar arasındaki iliĢkinin ve sürdürülebilir orman yönetiminin sosyal ve
kültürel boyutlarının peyzaj, tarihi alanlar ve anıtlar, sanat, geleneksel ya da dilbilimsel bilgi, değerler,
ormanlar ve odun kullanımıyla ilgili deneyimler ve geleneksel uygulamalar, odun dıĢı orman ürünleri
ve orman hizmetlerine yansıtılması ile ilgilidir. 13. Maddede yer alan kavramlara iliĢkin baĢta peyzaj
olmak üzere sözkonusu yansımalar desteklenmeli ancak bu çalıĢmalar esnasında ormanların doğal
yapıları korunarak sözkonusu faaliyetler salt ticari ve gelir arttırıcı amaçlar güdülerek
düĢünülmemelidir;
Çok sayıda kamu ve özel kuruluĢlardan oluĢan pek çok farklı mülkiyet yapısının, sürdürülebilir orman
yönetimi uygulamalarına dayandığına dair 16. Maddede ifade edilen mülkiyet yapıları hakkında her
ülkenin mülkiyet sistemi göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin Türkiye ve benzeri mülkiyet sistemi
uygulayan ülkelerde ormanların korunması, geliĢtirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında
devlet gözetimi ve müdahalesinin kaçınılmaz olduğu belirtilmelidir;
Tüm karar verme aĢamalarında yeterli ve eriĢilebilir bir orman bilgisine ihtiyaç duyduğunun ve
bilimsel bilgi ihtiyacı kadar sürdürülebilir orman yönetimi uygulamalarının izlenmesi,
değerlendirilmesi, raporlanması ve orman envanteri konusundaki ilerlemelerle ilgili 19. Maddede yer
alan eriĢilebilir orman bilgisi hakkında özellikle mülkiyet yapıları ile birlikte ülke ormancılık
mevzuatları yer almalıdır;
19. Madde karar verme sürecine sağlam bir temel oluĢturması bakımından, ormanlar ve ormancılık
sektörüyle ilgili bilimsel bilgiyi ve araĢtırmaları daha iyi kullanabilmek amacıyla, politika üreticileri,
orman sahipleri, uygulama yapan kiĢiler ve bilimsel toplum arasındaki anlayıĢı geliĢtirmek için etkili
önlemler alınmasına dairdir. 19. Maddede yer alan kısaca karar alma sürecine paydaĢların katılımı
hakkındaki maddeye iliĢkin olarak Türkiye‟nin Çevresel Konularda Bilgiye Erişim, Karar Verme
Sürecine Halkın Katılımı ve Yargıya Başvuru Sözleşmesi‟ne (AARHUS SözleĢmesi) taraf olmaması ve
bu konuda orman ve ormancılık hakkında alınacak karar ve izlenecek yollara iliĢkin görevli ve yetkili
idarenin karar alma süreçlerinde söz sahibi olması nedeniyle, bu madde, metinde yazılı esaslar ile
çeliĢmektedir. Ayrıca geliĢen çevre ve ormancılık politikaları açısından da bir eksiklik olarak ifade
edilebilir;
Toplumla daha iyi bir etkileĢim kurabilmek amacıyla ormanlar ve sürdürülebilir orman yönetimi
konusunda bilgi paylaĢımını arttırma ve eğitim, öğretim ve iletiĢimin geliĢtirme ihtiyacına dair 21.
Madde hakkında ise, özellikle 4122 Sayılı Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik
Kanunu‟nun 4. ve ilgili diğer madde uygulamalarının bu maddede belirtilen prensip ve esaslarla
uyuĢtuğu ancak uygulamada beklenen etki ve baĢarıyı gösteremediği ifade edilebilir;
Sürdürülebilir orman yönetiminin planlanması, geliĢtirilmesi ve uygulanması aĢamalarında
paydaĢların önemli katkıları hakkında ise yine karar alma sürecinde halkın katılımına dair mevzuat ve
uygulama eksikliklerimizin olduğu bilinmelidir;
Alpine SözleĢmesi, Carpathian SözleĢmesi, Avrupa Orman Enstitüsü SözleĢmesi, Avrupa Peyzaj
SözleĢmesi ve Bern SözleĢmesi, SınıraĢan Akarsu ve Uluslararası Gölleri Koruma ve Kullanma
SözleĢmesi‟nin ormanla ilgili maddelerine iliĢkin 29. Maddede yer alan uluslararası sözleĢmeler
hakkında ise Alpine ve Carpathian sözleĢmeleri ile SınıraĢan Akarsı ve Uluslararası Gölleri Koruma
ve Kullanma SözleĢmelerine taraf olmadığımızı, ilk iki sözleĢmenin bölgesel ve konumsal bağlantı
olmaması nedeniyle taraf olmadığımızı ancak “SınıraĢan Akarsı ve Uluslararası Gölleri Koruma ve
Kullanma SözleĢmesi”ne sınıraĢan sulara iliĢkin ülke politikamız gereği çekincelerimizin olması
sebebiyle imzalamadığımız belirtilmelidir.
63
Belge‟nin alt amaçlar baĢlığını taĢıyan dördüncü bölümünde yer alan hedeflere dair üzerinde durulması
gereken maddelere iliĢkin ise Ģunlar ifade edilebilir;
Bütün Avrupa ormanlarında, sürdürülebilir orman yönetimi sayesinde, çoklu orman fonksiyonları ve
dayanıklı mal ve hizmetleri temin etmeyi hedefleyen 1. Maddesinde yer alan baĢta çoklu orman
fonksiyonu için belirlenecek fonksiyon tip ve terimlerinin ortak olması bununla birlikte orman
fonksiyonlarının mülkiyet, bölge ve ormancılık kültürüne göre çeĢitlilik gösterebileceği ifade
edilmelidir;
Karbon tutunumu, karbon depolaması ve odun yer değiĢtirme (odunun dolaĢımı) yoluyla iklim
değiĢikliğinin azaltılmasında ormanın katkılarının güçlendirilmesine dair 4. Madde hakkında
toplumların bu konularda bilinçlendirilmesi için gerekli iletiĢimin sağlanması ve gerekli fonların
oluĢturulması gerekliliği belirtilmelidir;
Avrupa ormanlarında (ekonomik fonksiyonlarıyla ilgili) rekabeti arttırmak ve yeĢil ekonomi, iĢ
sağlama, kırsal ve kentsel kalkınmaya katkıda bulunmak için orman sahipleri ve orman sektörü için
etkin koĢullar yaratılmayı hedefleyen 7. Maddesinde yer alan yeĢil ekonominin geliĢtirilmesi
konusunda faaliyet yürüten orman sektörüne vergi indirimi ve devlet sübvansiyonunun sağlanması
gerekliliği vurgulanmalıdır.
Belge‟nin “Genel ġartlar” baĢlıklı beĢinci bölümünde hem fikir olduğu hükümlerden ise aĢağıdaki
maddelere dair Ģunları belirtmekte yarar olduğu ifade edilebilir.
Bütün partilerin, sürdürülebilir orman yönetimini yerine getirmenin arazi rantı ve mülkiyet hakları,
istikrarlı ve etkili kurumları, toplumun fikir birliğine dayalı yeterli bir yasamayı kapsayan iyi bir
yönetim gerektirdiği konusundaki fikir birliğine iliĢkin ülke ormancılık mevzuatımızda baĢta
yürürlükte bulunan 1982 Anayasası ve 1956 yılında yürürlüğe giren 6831 sayılı Orman Kanunu ve
ilgili mevzuatta orman arazilerinin kiralanmasına iliĢkin yasaklayıcı açık hükümler bulunması ve bu
konuda sürdürülebilir orman yönetiminde bu konunun altının çizilmesi gerekliliği vurgulanmalıdır;
Belge‟nin 21. Maddesinin “Taraflar sürdürülebilir orman yönetimiyle ilgili uluslararası işbirliğini,
teknik yardım ve teknoloji transferini güçlendireceklerdir” Ģeklinde oluĢturulduğu görülmektedir. Bu
konuya iliĢkin Avrupa‟nın gelir, orman yapısı ve ormancılık özellikleri açısından eĢit dağılım gösteren
bir kıta olmadığı, bazı bölgelerin yüksek tehdit ve koruma özelliklerine sahipken, diğer bazı
bölgelerinin ekonomik olarak geri kalmıĢ olduğunun belirtilmesinde fayda vardır. Diğer yandan
ormanların kullanım dıĢı faydaları yararlanıcılarının yerel halklardan çok tüm insanlık olduğu göz
önüne alındığında iktisaden geri kalmıĢ ormancılık bölge insanlarından koruma ve yükümlülüklerini
tek baĢına karĢılamalarını beklemek ve onlara sadece teknik yardım ve teknoloji transferi katkısında
bulunmanın çok doğru olmadığı belirtilebilir. Bu nedenle, sözkonusu maddede geçen “teknik”
kelimesini takiben “mali” kelimenin eklenmesi ülkemiz için gereklilik olduğu ifade edilebilir.
......................
KahramanmaraĢ Sütçü Ġmam Üniversitesi, Orman Fakültesi:
“Metin genel olarak Türk ormancılığının da hedef ve uygulamalarını kapsamaktadır. Sürdürülebilir
ormancılık yaklaĢımını önceleyerek, ormanların iĢlevine göre yönetilmesini öngörmektedir. Bilindiği
gibi, son yıllarda ülkemizdeki ormancılık mevzuatı ve uygulamalarında sürdürülebilir ormancılık
yönetimi prensiplerinin özellikle vurgulandığı görülmektedir. Bu bakımdan metin Türkiye‟nin
yaklaĢımını da yansıtmaktadır. Adı geçen SözleĢme, Avrupa bölgesinde “yasal bağlayıcı olan” bir
ormancılık belgesi olacaktır. Dolayısıyla belgenin dıĢ iliĢkiler, yazım tekniği ve terminoloji
bakımından uluslararası iliĢkiler uzmanlarınca ayrıca gözden geçilmesi gerekmektedir”
......................
64
Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi
Değerlendirme:
Her Ģeyden önce “Avrupa Ormancılık AnlaĢması” ülkemiz için önemlidir ve toplantı ve
müzakerelerine Ülke olarak katılım sağlanmalıdır;
Bu gayrı resmi taslak metin anlaĢmaya taraf olacak ülkelerin, ormanların sürdürülebilir yönetimi
hakkında ortak bir tavır alması amacıyla oluĢturulmuĢ bir metindir;
Türkçe tercümesi yapılan metin ormancılık terminolojisi dikkate alınarak gözden geçirilmelidir.
Öneriler:
Her ülkenin “Ulusal Ormancılık Programı” hazırlanmıĢtır. Bunların uygulanması ve denetiminin
sağlanmasına yönelik ifadeler daha net bir Ģekilde kaleme alınmalıdır;
Sürdürülebilir orman yönetiminin önemli bir süreci olan “orman kaynaklarının sertifikasyonu ve bu
sertifikasyonu yapacak kuruluşların akreditasyonu” konularına hiç değinilmemiĢtir. Değinilmelidir.
Dünya üzerinde sürdürülebilir orman yönetimine iliĢkin bölgesel uygulamalar ve bunlarla yapılacak
iĢbirliği konuları net değildir;
Türkiye sürdürülebilir ormancılık uygulamaları açısından “Yakın Doğu Süreci” ülkeleri arasında yer
almaktadır. Türkiye gibi ülkelerin bu özel durumuna anlaĢma metni içinde değinilmelidir;
Metnin çevirisinde bazı sorunlar vardır (örneğin s.3, önsöz madde 13 ve s.6 genel Ģartlar madde 1 ve
4). AnlaĢmanın son halinde bu sorunlar giderilmelidir. Çevirinin son hali ormancılık terminolojisi
açısından kontrol edilmelidir (örneğin “yenilenme kapasitesi” yerine “gençleĢtirme kapasitesi”
kullanılabilir;
Metin genel itibariyle “mevcut sağlıklı” ormanların korunması ve sürdürülebilir yönetimi ile ilgili
hükümleri içermektedir. Oysa ülkemizin de içerisinde bulunduğu Akdeniz coğrafyasındaki ormanların
çoğu iklim değiĢikliği, kuraklık ve yangın vb. çevresel faktörler dolayısıyla ciddi bir tehdit altındadır
ve geçmiĢten günümüze bozuk (degraded) orman olarak gelmiĢtir. Bu bağlamda bu bozuk ve hassas
ormanlarda yapılacak “rehabilitasyon ve restorasyon” çalıĢmaları ile halihazırda ormansızlaĢmıĢ
alanlarda yapılacak “ağaçlandırma” çalıĢmalarına metinde vurgu yapılmalıdır;
Örneğin; Genel ġartlar Madde 8‟de ağaçlandırmaların karbon depolama ve iklim değiĢikliği ile
mücadeledeki etkin rolü vurgulanabilir. Ayrıca, Madde 9‟da, ormansızlaĢma ile mücadelede orman
dıĢı ağaçlandırmaların (afforestation) önemi vurgulanabilir;
Orman kaynaklarının sağlığı, canlılığı, biyolojik çeĢitliliğin korunması ve orman yangınları
konularında aĢağıdaki önlemleri içerecek ifadelere metin içinde yer verilmelidir. Bunlar:
 Korunan alanlarda ve iĢletme ormanlarında, ölü örtü artıkları (devrik ağaçlar, çürük gövde, dal ve
kütükler) ve ölü ağaçlar biyoçeĢitliliğin sürdürülebilmesi için alanda bırakılması;
 Dikili ağaçlarda herhangi bir zarara neden olmayan bazı mantar ve böcek türlerinin yaĢam
alanlarını ölü odun oluĢturabildiğinden, bu alanda bırakılacak odun artıkları bu organizmaların
yaĢamları için önem taĢıdığını vurgulanması;
 Kütükler ve devrik ağaçlar, çoğu patolojik mantarların yaĢam alanını içine girmemektedir. Ancak
istisna olarak, göknarlarda çürüklüğe neden olan Heterobasidion abietinum Niemela & Korhonen
uzun yıllar canlılığı sürdürmekte ve buradan da dikili ağaçlara yayılabilmektedir. Bu risk, mantara
karĢı uygulanacak kütük uygulamaları ya da gerekli durulmamda kütüklerin sökülerek alandan
çıkarılması ile ortadan kaldırılabilir. Bu örnekteki gibi konuların genel ifadelerle anlaĢma metnini
konulması;
 Orman yangını riski olan alanlarda, ölü örtü miktarı ve ölü ağaçların miktarının belirlenmesi, buna
yönelik önlemlerle meydana gelebilecek yangın risklerinin azaltılması.
......................
65
Bartın Üniversitesi, Orman Fakültesi
Öneriler:
Strese karĢı dayanıklı ağaç türlerinin yetiĢtirilmesi;
Doğal ormanların ve ağaç türlerinin korunması;
Farmokolojik değeri olan türlerin araĢtırılması;
Bir taraftan orman koruma yapılırken diğer taraftan ormanların endüstriyel olarak
değerlendirilmesinde yeni teknolojilerin uygulanmasına yönelik çalıĢmaların yapılması;
Üniversitelerin orman fakülteleri arasında her türlü iĢbirliği konularında çalıĢmalar yürütülmesi ve
buna yönelik bütçeler oluĢturulması;
Halkın da bu sürece dâhil edilmesi ve gönüllü olmasına yönelik çalıĢmaların yapılması.
......................
GörüĢü Bulunmayan Ġlgili Birim, Kurum ve KuruluĢlar:
Gayrı resmi belge (The non-paper) ile ilgili olarak “ilave görüĢ bulunmamaktadır”, “görüĢ
bulunmamaktadır” veya “Belge birim faaliyetlerini olumsuz etkileyecek bir hususu içermemektedir”
gibi görüĢ beyan eden ilgili kurum ve kuruluĢlar aĢağıda sıralanmıĢtır:
Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı, DıĢ ĠliĢkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi BaĢkanlığı;
Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve GeliĢtirme Genel Müdürlüğü;
Çevre ve Orman Bakanlığı, DıĢ ĠliĢkiler ve Avrupa Birliği Dairesi BaĢkanlığı;
Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü (OGM), Silvikültür Dairesi BaĢkanlığı;
Çevre ve Orman Bakanlığı, OGM, Orman Ġdaresi ve Planlaması Dairesi BaĢkanlığı;
Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su ĠĢleri Genel Müdürlüğü, Etüt ve Plan Dairesi BaĢkanlığı;
Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Meteoroloji ĠĢleri Genel Müdürlüğü;
Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi.
66
15. 2011 YILINDA TÜRKĠYEDE GERÇEKLEġTĠRLECEK ULUSLAR ARASI
TOPLANTILAR:
1.1 – BirleĢmiĢ Milletler Gıda ve Tarım Örgütü‟nün (FAO) Avrupa Ormancılık Komisyonu‟na bağlı
olarak çalıĢan Dağlık Su Havzaları Yönetimi ÇalıĢma (EFC WP-MMV) Grubu‟nun “Orman Ġçin
Su, Su Ġçin Orman” temalı 28. Oturumu 12-16 Eylül tarihleri Kastamonu‟da düzenlenecektir.
Ilgaz Mountain Resort Hotel‟de gerçekleĢtirilecek toplantıya iliĢkin hazırlık çalıĢmaları devam
etmektedir. Konuya iliĢkin çalıĢmalar http://www.fao.org/forestry/37705/en/ internet sayfasında
yer almaktadır.
1.2 – 69. UNECE Kereste Komitesi ve 36. Avrupa Ormancılık Komisyonu Ortak Toplantısı 10-14
Ekim 2011 tarihleri arasında Antalya‟da gerçekleĢtirilecektir. Toplantının konusu: “Orman 2011:
Rio+20'ye doğru Ormanlar" olacaktır.
67