Sayı 16
Transkript
Sayı 16
MERHABA Y›l: 6 Say› 16 Ocak-fiubat-Mart-Nisan 2012 ISSN: 1307-0800 Uluda¤ Kebapç›s› Ad›na ‹mtiyaz Sahibi ve Genel Yay›n Müdürü Cesim YOLUDO⁄RU Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Burak ULUDA⁄ Yay›na Haz›rlayan ve Yay›n Koordinatörü Recep Peker TANITKAN [email protected] De¤erli ULUDA⁄ okuyucular›m›z, sizlere yeni say›m›z› sunmaktan dolay› çok mutluyuz.. Sizlere Gaziosmanpafla Yeflil Vadi’de yeni aç›lacak “Uluda¤ Et Lokantas›” n›n müjdesini vermek istiyoruz. Yemyeflil bir vadide a¤açlar aras›nda, havuzlu bahçesi ve içinde otopark› bulunan Gaziosmanpafla Yeflil Vadi Uluda¤ Et Lokantas› çok yak›nda siz de¤erli müflterilerimizle bulufluyor. Bu say›m›zda siz okuyucular›m›za kültür, tarih, do¤al güzellikleriyle ünlü kentimiz Niksar’› bir dosya olarak haz›rlad›k. Birçok medeniyetin geçti¤i Niksar’› bizlere belediye baflkan› Duran Yadigar her yönüyle tan›tmaya çal›flt›. K›fl›n bir baflka güzel olan Çubuk Karagöl’ü bir üniversite flehri olan ve çehresi son zamanlarda de¤iflen Eskiflehir’i anlatt›k. Yurt d›fl›ndan ise gondollar flehri Venedik konular›m›z›n aras›nda yer al›yor. Foto¤raflar Recep Peker TANITKAN Sevgili okuyucular›m›z müthifl ikili bal ve tarç›n›n sa¤l›¤›m›z üzerindeki etkileri faydalar›n›, faydas› saymakla bitmeyen tahin’i, her derde deva k›fl sebzelerine konular›m›z aras›nda yer verdik. Yeni Türk Ticaret Yasas›ndaki de¤ifliklikleri “Mali Müflaviriniz Diyor Ki” köflesinde Cevdet Eken sizler için yazd›. Kapak Foto¤raf›: Karagöl’de K›fl - Çubuk Renklerin ruhunu yans›tan ressam Alev Akseki tablolar›yla dergimizin sayfalar›na renk katt›. Editör Zeynep TANITKAN Yay›n ‹dare Merkezi Uluda¤ Kebapç›s› Denizciler Caddesi No: 54 06240 Ulus -ANKARA Tel: 0312 309 04 00 (4hat) Faks: 0312 312 18 19 Grafik-Tasar›m 7’den 77’e do¤a sporlar›n› ile yapt›¤›m›z röportajda Do¤ay› Duyanlar Do¤a Sporlar› Kulübü Onursal Baflkan› Mehmet Refik Yücel Uluda¤ Dergisi’nin sorular›n› cevapland›rd›. AJANS-TÜRK Yönetim Kurulu Baflkan› baflar›l› ve genç ifl adam› Sarp Eyliyagil “Uluda¤ Kebapç›s› An›lar›n›” siz okuyucular›m›zla paylaflt›. Yusuf MEfiE (Ajans-Türk) Bask› Ajans-Türk Gazetecilik Matbaac›l›k ‹nflaat Sanayii A.fi. ‹stanbul Yolu 7. Km. ‹nönü Mahallesi Necdet Evliyagil Sokak No: 24 Bat›kent / ANKARA Tel: 03.312 278 08 24 - Fax: 0312 278 18 95 www.ajansturk.com.tr - [email protected] Bas›m Tarihi: 21 fiubat 2012 Dergideki reklamlar›n sorumlulu¤u firmalara, yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Bu yay›n›n bir bölümü ya da tamam› yay›nc›s›n›n izni olmaks›z›n ço¤alt›lamaz ve yay›nlanamaz. Yay›n Türü Yerel Süreli Yay›n, Dört ayda bir yay›nlan›r. Ve gelelim “Uluda¤’›n Vazgeçilmez Lezzetleri” ve tatl›lar›na. K›fl aylar›n›n vazgeçilmez tatl›lar›ndan Ayva ve Kabak tatl›lar› yan› s›ra, Antep F›st›kl› Künefe ile Kaymakl› Ekmek Kaday›f› Uluda¤ Kebapç›s› ve Et Lokantalar›nda sizleri bekliyor. Uluda¤’› yaln›z b›rakmayan siz de¤erli müflterilerimizi bizlerde unutmad›k. Onlar› dergimizin sayfalar›nda yine konuk ettik. Etmeye de devam edece¤iz. Tüm Uluda¤ dostlar›na sa¤l›kl› mutlu aylar diler, yeni say›m›zda görüflmek dile¤i buluflmak üzere… ULUDA⁄ Ailesi ‹ Ç ‹ N D E K ‹ L E R 6 Uluda¤’›n Lezzet Duraklar› DEN‹ZC‹LER, FLORYA, ÇAYYOLU, ARMADA, PANORA 8 YEfi‹L VAD‹ ULUDA⁄ 10 ULUDA⁄’IN DOSTLARI 22 Uluda¤’›n Vazgeçilmez Lezzetleri ULUDA⁄ KEBAP 23 Uluda¤’›n Vazgeçilmez Lezzetleri ULUDA⁄ F‹LETO 22 34 23 46 26 38 28 56 52 62 64 24 Uluda¤’›n K›fl Tatl›lar›ndan AYVA VE KABAK TATLISI 26 Uluda¤’›n Vazgeçilmez Tatl›lar›ndan ANTEP FSTIKLI KÜNEFE 27 Uluda¤’›n Vazgeçilmez Tatl›lar›ndan KAYMAKLI EKMEK KADAYIFI 28 “Uluda¤ Kebapç›s›; HER ANKARALI’NIN ÇOCUKLUK, GENÇL‹K VE fi‹MD‹K‹ ZAMANIDIR” 30 Bir Aflk Hikayesi M‹HR-Ü MAH 32 K›fl›n Bir Baflka Güzel KARAGÖL 34 ESK‹ fiEH‹R, YEN‹ PORSUK 38 Kültür ve Tarih Galaksisi N‹KSAR 46 Adriyatik Kraliçesi VENED‹K 52 7’den 77’ye Do¤a Sporlar› DO⁄AYI DUYANLAR DO⁄A SPORLARI KULÜBÜ 56 Müthifl ‹kili BAL VE TARÇIN 58 Faydas› Saymakla Bitmeyen Besin TAH‹N 62 KIfi SEBZELER‹ HER DERDE DEVA 64 Renklerin Ruhunu Yans›tan Ressam ALEV AKSEK‹ 66 Mali Müflaviriniz Diyor Ki YEN‹ TÜRK T‹CARET YASASI 68 Bilinmeyen Yönleri ‹le TÜP BEBEK TEDAV‹S‹ 70 Sa¤l›k STRES 24 Uluda¤’›n Lezzet Duraklar› Uluda¤ Kebapç›s› DEN‹ZC‹LER 1956 y›l›nda Denizciler Caddesi’nde dört masal› küçük bir lokanta olarak hizmet vermeye bafllayan ULUDA⁄ KEBAPÇISI kaliteye ve lezzete ad›n› vererek müflterilerinin be¤enisi ile geliflimini sürdürmüfltür. Bu geliflim 2 katl› 250 kiflilik lokantas›na geçifline sebep olmufltur. 41. hizmet y›l›na girerken de müflterilerinden ald›¤› güvenle Denizciler Caddesi’ndeki 400 kiflilik yeni ve modern binas›na tafl›nm›flt›r. 53 y›ld›r ayn› lezzeti sunmaya devam etmektedir. Denizciler Cad. No: 54 Ulus / ANKARA Tel: (312) 309 04 00 (pbx) Fax: (312) 312 18 19 DEN‹ZC‹LER • ARMADA • ÇAYYOLU • PANORA • FLORYA Uluda¤ Et Lokantas› ÇAYYOLU Yeni asr›n ilk senesinde 2001 y›l›nda Çayyolu Bangabandhu Caddesi’nde hizmete girmifltir. 400 kiflilik salonu ve 450 kiflilik bahçesi aç›k ve kapal› çocuk oyun alanlar›yla baflkentimizin flehir merkezi d›fl›nda yaflayan de¤erli müflterilerine de Uluda¤ kalitesini sunmaktad›r. Çayyolu ULUDA⁄ ET LOKANTASI, Uluda¤ Kebab’›n yan›s›ra ifltah›n›z› kabartacak di¤er et çeflitleri, birbirinden lezzetli meze, zeytinya¤l›, ara s›cak ve tatl› çeflitlerini de bulabilece¤iniz menüsü ile hizmetinizdedir. Bangabandhu Bulvar› No: 99 Çayyolu / ANKARA Tel: (0.312) 240 44 88-89 - Fax: (0.312) 240 97 00 Uluda¤ Kebapç›s› ARMADA Gün boyu al›fl verifl öncesi ve sonras› rahat ve kaliteli bir restoranda yemek arzu eden müflterilerine hizmet vermek amac›yla 2002 y›l›nda 350 kiflilik panoramik manzaral› salonuyla sektöründe lezzete ve kaliteye ad›n› veren ULUDA⁄ KEBAPÇISI hizmetini Armada Al›flverifl ve ‹fl Merkeziyle tan›flt›rm›flt›r. Armada ‹fl Merkezi 6/166 Sö¤ütözü / ANKARA Uluda¤ Et Lokantas› FLORYA 800 kiflilik yemek salonu, 1200 kiflilik yeflillikler aras›nda deniz manzaral› bahçesi, kapal› ve aç›k oyun parklar›, 400 kiflilik kafeteryas› ve genifl otopark› ile h›zmet vermektedir. Ayr›ca özel toplant› ve yemekleriniz için tüm teknik ekipmanlarla donat›lm›fl projeksiyon ve slayt gösterilerinizi sunabilece¤iniz salonu ve buna ba¤l› teras› ile mavinin ve yeflilin kucaklaflt›¤› do¤al güzelliklerin lezzetle birleflti¤i ULUDA⁄ ET LOKANTASI kaliteyi ve hizmeti Florya’da sunuyor. ‹stanbul Cad. No: 12, Florya / ‹STANBUL Tel: (0.212) 624 95 90 (pbx) Fax: (0.212) 579 86 24 Tel: (0.312) 219 12 40 (pbx) Fax: (0.312) 219 12 44 Uluda¤ Et Lokantas› PANORA 2007y›l›n›n kas›m ay›nda Oran’da hizmet vermeye bafllayan 220 kiflilik iki ayr› salonu ile Panora Al›flverifl ve Yaflam Merkezi’nin zemin kat›nda bulunan Restoranlar Soka¤›’nda eflsiz Uluda¤ Kebab›, ›zgara et çeflitleri, mezeleri ve zeytinya¤l›lar› ile hizmetinizdedir. Toplant› yemekleri ve özel sunumlar için projeksiyon ve slayt gösterisi sunabilece¤iniz 70 kiflilik özel salonu bulunmaktad›r. Müflterilerine Uluda¤ lezzetini sunan Panora ULUDA⁄ ET LOKANTASI kapal› otopark›, genifl manzaral› teras› önünde yeflil alanlar›, havuzlar› ve yürüyüfl parkurlar› ile sizlere kaliteyi de sunuyor. Panora Al›flverifl ve Yaflam Merkezi Turan Günefl Bulvar› No: 382/64-65 Oran / ANKARA Tel: (0.312) 490 0010 (pbx) - Fax: (0.312) 490 00 54 8 9 Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • A R M A D A • Ç A Y Y O L U Afyon Valisi ULUDA⁄’da fyonkarahisar Valisi ‹rfan Balkanl›o¤lu , 22. dönem Çorum Milletvekili Ali Yüksel Kavufltu dostlar›yla birlikte Denizciler Caddesi’ndeki Uluda¤ Kebapç›s›’nda sohbet ettiler ve yemek yediler. Vali ‹rfan Balkanl›o¤lu Ankara’ya her geldi¤inde, mutlaka Uluda¤ Kebapç›s›’na u¤rad›¤›n›, Uluda¤ Kebap’›n y›llard›r lezzetini hiç bozmad›¤›n› söyledi A ULUDA⁄’da Bulufltular Ankara Radyo Müdürü Arif Koyuncu, TMSF Baflkan Yard›mc›s› R›dvan Çabukel, Av. Mesut Y›ld›z ve arkadafllar› Uluda¤ Kebapç›s›’nda bulufltular. Yemekte Uluda¤’›n dostlar›na Cesim Yoludo¤ru da efllik etti. A Ankara Valisi Alâaddin Yüksel ULUDA⁄’da lâaddin Yüksel geldi¤i ilk günden beri Ankara’ya hareket getirdi. Ankara’n›n turizmini canland›rmak için büyük çaba sarfeden Yüksel, durmaks›zn ilçe ilçe geziyor. Tüm ilçeleri ziyaret eden vali Alaâddin Yüksel Ankara’n›n en köklü kebapç›lar›ndan olan, Uluda¤ Kebapç›s›’nda efli Emine Han›m ile birlikte Uluda¤ Kebab› yedi ve an› defterini imzalad›. A Akademisyenler ULUDA⁄’da azi Üniversitesi Mimarl›k Fakültesi Mimarl›k Bölümü taraf›ndan düzenlenen Uluslararas› K›fl Okulu WS-RADS 2012 etkinli¤i 23 Ocak-3 fiubat 2012 tarihleri aras›nda gerçekleflti. Almanya, Avusturya, Polonya, Hollanda, Portekiz ve Gazi Üniversitesi Ö¤retim Üyeleri taraf›ndan gerçekleflen etkinlik tüm kat›l›mc›lar›n en özel Türk yeme¤i olan kebapla bulufltuklar› bir gece yaflad›lar. Etkinli¤in yürütücüsü Doç. Dr. Esin Boyac›o¤lu, etkinli¤e kat›lan yabanc› akademisyenlerle Gazi Üniversitesi ö¤retim üyeleri, Uluda¤ sponsorlu¤unda Panora Uluda¤ Et Lokantas›nda geleneksel Uluda¤ lezzeti ile a¤›rland›. G • P A N O R A • F L O R Y A Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • A R M A D A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A • F L O R Y A Nevruz Toplant›s› ULUDA⁄’da Yap›ld› Güler Sabanc› ULUDA⁄’da nlü ifl kad›n›, Sabanc› Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Güler Sabanc›, Anka- Üra’daki yo¤un ifl görüflmelerinin aras›nda Ulus Denizciler Caddesi’ndeki Uluda¤ Kebapç›s›’na gitmeyi ihmal etmedi. Güler Sabanc› Ankara’ya her geldi¤inde mutlaka Uluda¤ Kebapç›s›’na gidip Uluda¤ Kebab›’n› yemeden ‹stanbul’a dönmüyor. ürk Kültür ve Sanatlar› Ortak Yönetimi (TÜRKSOY), Ankara ‹l Kültür ve Turizm Müdürlü¤ü ve Ankara Büyükflehir Belediyesi 21 Mart Nevruz törenleri toplant›s›n› Denizciler Caddesi’ndeki Uluda¤ Kebapç›s›’nda yapt›. Nevruz Törenleri için Türk Cumhuriyetleri’nden 150’ye yak›n sanatç› Ankara’ya gelecek. Toplant›ya Ankara ‹l Kültür ve Turizm Müdürü Do¤an ACAR, TÜRKSOY Daire Baflkan› Sancar MÜLAZ‹M, Ankara Büyükflehir Belediyesi Kültür Müdürü Ali R›za YARAR, ‹l Kültür ve Turizm Müdür Yard›mc›s› Hikmet YÜKSEL, Etnografya Müze Müdürü Yücel KUMANDAfi, Resim Heykel Müze Müdürü Ömer Osman GÜNDO⁄DU, ‹l Kültür ve Turizm Müdürlü¤ü fiube Müdürü Semra TÜRKER ve TÜRKSOY uzman› Arman Nur MUHAMMED kat›ld›. T Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • A R M A D A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A • F L O R Y A Japon Misafirler Uluda¤ Florya’da Y urtd›fl›ndan gelen misafirlerin bir kez tatt›ktan sonra unutamad›klar› bir lezzet Uluda¤ Kebap. Bu lezzete al›flt›ktan sonra uluda¤ da yemek yemeden ülkelerine dönmüyorlar. Tokyodan gelen yabanc› misafirleri de, Burhan Uluda¤ ailesi ile birlikte, Uluda¤ Florya’da a¤›rlad›. Japon misafirler Uluda¤ kebab› çok be¤endiklerini ve bu lezzeti ülkelerine döndüklerinde de unutamayacaklar›n› belirttiler. Ayd›n Çocuk Evi Florya’da Ç ocu¤un geliflim dönemleri ve geliflim alanlar›na uygun prensiplerle do¤aya, bilime, kültüre, sanata, hayata dair temel, evrensel bilgileri vermeye soyunan, amac› bilime, sanata, kültüre, çevreye, insana, eme¤e duyarl›, sorumluluk sahibi, özgüveni geliflmifl özgür ve özgün ruhlu insan yetifltirmekte ilk ad›mlar› do¤ru biçimde atmas›n› ö¤retmek olan AYDIN ÇOCUK EV‹ nin de¤erli minikleri ve de¤erli ö¤retmenlerini FLORYA ULUDA⁄ ET LOKANTASI'nda a¤›rlamaktan onur duyuyoruz. Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R Levent Yüksel ULUDA⁄’da • A R M A D A • Ç A Y Y O L U Y›llard›r Tercihimiz ›llard›r benim, eflimin ve çocuklar›m›z›n AKebapç›s›’na u¤rar, zevkle o lezzetli Ulu- nkara’ya geldi¤imde dostlar›mla Uluda¤ Yilk tercihi herzaman, Uluda¤ olmufltur. ‹s- da¤ Kebab›’n› yeriz. Y›llard›r lezzetini hiç bozmayan Uluda¤ Kebab›’n› yine Uluda¤’›n güleryüzlü personeli sunuyor. tanbul’dan genellikle Ankara’da kebaplar›n› zevkle yedi¤imiz Uluda¤ ürünlerinin tad› daima bizim için unutulmaz olmufltur. Yaln›z ailece de¤il dostlar›mla da büyük bir mutluluk içinde geldi¤imiz yerde daima Uluda¤ olmufltur. Uluda¤ lokantalar›ndaki personelin davran›fl› çok zarif yaklaflmalar› benim için büyük zevk kayna¤› olmaktad›r. Levent Yaksel ve Arkadafllar› Neden ULUDA⁄ Kebap? ilelerimiz, dostlar›m›zla birlikte güzel bir gü- Anü kutlamak için genellikle “Uluda¤ Kebap” yeme¤e gideriz. Hofl bir mekanda, güleryüzlü insanlar taraf›ndan karfl›lanmak, tertemiz masalarda ailelerimiz, dostlar›m›zla sohbet etmek, hepimize huzur veriyor. Kendimizi Uluda¤ Ailesi’nin bir ferdi gibi hissettiriyor. Lezzetli salatalar›m›z, meyve sular›m›z yan›s›ra mis kokulu kebaplar›m›z, ifltah aç›c› sosu, tereya¤ kokusu, tatl›lar›, çay›, kahvesi... Bütün bunlar bitiyor, ama bizi oraya çeken, bitmeyen, tükenmeyen birfley var; Uluda¤ Ailesi’nin, çocuklar›na, efllerine sayg›s› ve sevgisi, onlardan bahsederken gözlerindeki par›lt›, yüreklerindeki yüce sevgi. Bize bu güzelli¤i yaflatan k›ymetli babalar›, dedeleri ziyaret etmek, sohbet etmek,hepimizi çok mutlu ediyor. Biz “Uluda¤ Kebap”tan çok, Uluda¤ Ailesi’ni çok seviyoruz. Tüm yöneticileri ve personeli en içten duygularla tebrik ediyor, Teflekkürlerimi sunuyorum. Ali Do¤an Ünlü Hep Ayn› Lezzet tfaiye Meydan›’nda aç›l›fl›ndan bu yana Uluda¤ Kebab›n› lezzetle yemekte oldu¤umuz müessesenin ayn› nefaset de sürdürdü¤ü kebab›n› hemen hemen her hafta yemekten mutluyuz. Daha nice y›llar ayn› servisi sunmaya devam edece¤inden emin oldu¤umuz Uluda¤ Kebap’a ileride de Ankaral›lara ayn› flekilde lezzetli sunumda bulunma¤a devam› dileklerimizle ‹ Avukat Emin Gürol Doç. Dr. Fatma Nur ÇAKMAK ULUDA⁄ Bir Marka Çocuk Dostu ULUDA⁄ luda¤ restaurant; ailemizle ve arkadafllar›- 50metinde en üstün standartlarda, be¤eni ile y›ldan uzun süredir memleketimzin hiz- Um›zla birlikte yemek yiyece¤imiz zaman çal›flma hayat›n› sürdüren Uluda¤ Kebab’› kutluyorum. Milli Türk mutfa¤›n›n en güzel örneklerini her seferinde mutlulukla tatma imkan›na sahip oldu¤umuz Uluda¤ art›k bir marka olmufltur. Bu baflar›lar›n›n milli s›n›rlar ötesine bundan böyle tafl›nmas› da her halde yeni ve olmas› gereken bir hedef olmal›d›r. Çünkü Türk mutfa¤› ve Uluda¤ bunu hak ediyor. Sayg›lar›mla, ilk akl›m›za gelen adres. Burada olmaktan hir zaman çok mutlu oluyoruz. Yemetlerin lezizli¤i yan›s›ra personel de çok güleryüzlü ve yard›mc›, bu da bizi çok mutlu ediyor. Ali Külebi ART - Avrasya TV D›fl Politika Direktörü Çayyolu’nda böyle “Çocuk Dostu” bir restaurant oldu¤u için çok flansl›y›z. Avukat Sabriye Bora Dr. Gülfem Çelik • P A N O R A • F L O R Y A Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • A R M A D A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A U¤ur Dündar Florya’da Çelik Aileleri ULUDA⁄’da ‹lksen Dede ve Ailesi ULUDA⁄’da Fatih Sönmez ULUDA⁄’da Çatal Ailesi ULUDA⁄’da • F L O R Y A Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R “Halfeti’nin Siyah Gülü” nlü yazar Naz›l Eray iyi bir ULUDA⁄ dostu. Her f›rsatta ULUDA⁄ Kebapç›s›na u¤rar ULUDA⁄ Kebab›’n› zevkle yer. Nazl› Eray’› “Halfeti’nin Siyah Gülü” isimli yeni roman›n›n imza günüde ULUDA⁄ da yaln›z b›rakmad›. ULUDA⁄’›n genel müdürü Cesim Yoludo¤ru, Nazl› Eray’›n yan›ndayd›. Ü K‹TAP HAKKINDA Aflk›n siyah kadife gülü avucunuzun içinde Mardin’desiniz… Aflk bir rüya m›? ‹nsan›n yüre¤ini titreten, içine girmek için heyecanla, bir uçak körü¤ünde bekler gibi bekledi¤i, sonra koflarak içeriye girdi¤i bir baflka dünya m›? Sanki ana karn›na yeniden dönüfl, orada dünyadaki ruh eflini bulmak m›? Büyülü flehir Mardin. ‹nsan›n görüp geçirdi¤i her fleyi tuhaf bir mikserin içinde eritip bambaflka bir dünya yaratan bir uygarl›¤›n befli¤i. Antik ça¤lar›n ulafl›l- maz kral› Darius’un, Konservatuvar Kad›nlar Korosu’ndaki sar›fl›n tombul Meserret’e gönlünü kapt›rmas›… Ünlü ‹spanyol yönetmen Luis Buñuel’e ç›lg›nca âfl›k olan, Halfeti’nin siyah bir gülünün göbe¤inden ç›km›fl eflsiz güzellikteki Rüya Kad›n: Halfeti’nin Siyah Gülü. Bir ihtiyar›n yaz›p geceyar›s› bir kutuya b›rakt›¤› inan›lmaz bir aflk, arzu ve tutku mektubu. Bir ihtiras mazbatas›… Dört yafll› adam›n hayat›n ucuna tutunup belleklerini kaybetmemek ve özgür yaflayabilmek için verdikleri ola¤anüstü savafl. Servili dar yollar›nda sevdan›n delice kofltu¤u eski bir Katalan mezarl›¤›… Aldat›lan bir kad›n›n ac› feryad› ve bilinmeyen dünyalardaki bir çerçevenin içindeki tutsak Pafla. Aflk›n siyah kadife gülü avucunuzun içinde Mardin’desiniz… Nazl› Eray’›n yeni roman› Halfeti’nin Siyah Gülü’nde... ULUDA⁄’IN VAZGEÇ‹LMEZ LEZZETLER‹ y›l›ndan beri Uluda¤ Kebab›’n›n eflsiz lezzeti 1956ve di¤erler kebaplardan ay›ran özelliklerinin ULUDA⁄’IN VAZGEÇ‹LMEZ LEZZETLER‹ bafl›nda yap›m›nda kullan›lan malzemeler gelir. Bütün malzemeler büyük bir özenle seçilmekte ve haz›rlanmaktad›r. Uluda¤ Kebapta kullan›lan döner, pide, tereya¤ ve domates sosu Uluda¤ kendi özel olarak üretmektedir. Kebapta kullan›lan et bile farkl›d›r. U luda¤’›n ayr› bir lezzeti; fileto. Tecrübeli ustalar›n özenle haz›rlad›¤› bu eflsiz lezzet danan›n bel bölgesinin iç taraf›ndan al›nan bonfileden haz›rlan›r. Ya¤s›z, sinirsiz, yumuflak ve çok leziz olan bu eti eflit incelik, kal›nl›klara yaprak yaprak b›çakla açarak hafif ya¤lad›ktan sonra hafif yanan ›zgarada 10-12 dakika piflirilir. Ve bu eflsiz lezzet afiyetle yemeye haz›r hale gelir. 23 ULUDA⁄’IN KIfi TATLILARI K ış mevsimin en çok sevilen tatlılarından birisi şüphesiz ayva tatlısıdır. Diğeri ise, kabak tatlısıdır. Uludağ Kebapçısının ayva tatlısı çok hafif ve lezzetlidir. Elma püresi ve Afyon süt kaymağı ile servis edilir. Kabak tatlısı ise, üzerine konulan ceviz içi ile sunulur ULUDA⁄’IN VAZGEÇ‹LMEZ TATLILARI D i¤er tatl›lardan fark› s›cak olmas› ve siparifle göre an›nda haz›rlanmas›d›r. Uluda¤’›n özel tereya¤›yla ya¤lanan bu kaplara, kaday›f tel tel hale getirildikten sonra birer porsiyonluk özel bak›r kaplara bir s›ra dizilir. Ard›ndan tuzsuz özel künefe peyniri konur. Bir s›ra daha kaday›f dizilir. Üzerine hafif bast›r›larak s›k›flt›r›l›r. Hafif yanan ›zgarada bir taraf› k›zard›ktan sonra çevrilir, di¤er taraf›da k›zart›l›r. So¤utmadan ›l›k flerbeti dökülerek servise haz›r hale gelir. Herkesin damak zevkine göre üzerine Antep f›st›¤› ilave edilir. ULUDA⁄’IN VAZGEÇ‹LMEZ TATLILARI luda¤’›n y›llard›r en çok tercih edilen tatl›lar›ndan biri. Nefis ekmek kaday›f› üzerinde Afyon süt kayma¤› ile servis ediliyor. U 26 “ Uluda¤ Kebapç›s›; Her Ankaral›’n›n Çocukluk, Gençlik ve fiimdiki Zaman›d›r ” Sarp EVL‹YAG‹L Ajans-Türk Yönetim Kurulu Baflkan› U luda¤ Kebapç›s›; her Ankara’l› gibi benimde an›lar›mda ve dima¤›mda çok farkl› bir yere sahiptir. Ayn› ‹fl Bankas›’n›n demir kumbaras› gibi; bir simge, de¤iflmeyen bir lezzet, kalite ve çok uzun soluklu bir dostluktur. Ülkemizin 60 y›la yaklaflm›fl ve sürekli ayn› kaliteyi koruyarak sürdürmüfl çok az markas›ndan birisidir. Uluda¤ Kebapç›s›’n›n Ulus’taki eski ilk yerinde çok fazla an›m var. Önceleri her pazar ö¤len amcam, yengem, babam, annem, a¤abeyim ile yedi¤imiz uzun Pazar yemeklerinin de¤iflmez adresi… Mis gibi tereya¤ kokusu 40 y›l sonra bile halen burnumda tütmekte. Uluda¤ Kebab›’n›n üzerinde gelen köfteleri, aile büyükleri ile tabaktaki domates ve köz biberlerle takas ederek ilk kazançl› ticari faaliyetler! 28 Daha sonra, üniversite s›nav›ndan ç›kar ç›kmaz 18 yafl›mda solu¤u Uluda¤ Kebapç›s›’nda al›fl›m›z ve 1,5 porsiyon kebap ile kendimizi ödüllendiriflimiz… tan›y›nca ve sohbet edince gördü¤üm ailenin ikinci kuflak temsilcisi sevgili Burak Uluda¤ kardeflimle, de¤iflmeyen lezzet eflli¤inde tadmaktan gurur duydum. En unutulmaz an›lar›mdan biriside; 1991 y›l›nda 3 ay New York’ta kald›ktan sonra dönüflümde havaalan›ndan, direkt Ulus Denizciler’deki lokantaya iniflim ve kokusunu ve lezzetini çok özledi¤im Uluda¤’›ma kavuflmam, ayn› bir sevgiliye kavuflur gibi! Sohbet esnas›nda; Uluda¤ Et Lokantas›’n›n kalitesinin Çankaya, Gaziosmanpafla’da do¤du¤um ve büyüdü¤üm mahalle olan Filistin Caddesi’nin üzerindeki yeni yerde, yeni bir flube açarak devam edecek olmas›n› iflitmekte hem bir Ankara’l›, hem de bir Uluda¤ sevdal›s› olarak beni ayr›ca çok mutlu etti. Yeni yat›r›mlar›n›n, Ankara’ya ayr› bir de¤er kataca¤›na inan›yorum. Bütün bunlar›; bugün burada 43 senesini Uluda¤ markas›n› gelifltirmeye adam›fl olan k›ymetli dost Cesim bey ve Uluda¤ bayra¤›n› kaliteden ödün vermeyerek daha yükseklere ç›karaca¤›n› Kendileri kadar, kaliteli et seven tüm vatandafl›m›za hay›rl›, u¤urlu olsun! 29 ‹stanbul’un en güzel yerlerinden birine, Üsküdar’a Mihrimah Sultan ad›na bir cami yapmas› istenir kendisinden. 1540 y›l›nda infla etmeye bafllad›¤› cami’yi 1548 y›l›nda tamamlar. Cami infla edilirken bir yandan kendi aflk›n› anlat›r hiç flüphesiz ve eserine sanki “eteklerini giymifl bir kad›n” siluetini verir, ayr›ca cami için mimari olarak esinlendi¤i, örnek ald›¤› yer ise bir baflka aflka, kutsal bir aflka adanm›fl bir flaheserdir: Ayasofya! B‹R AfiK H‹KAYES‹ Mihr-ü Mah Osmanl›’n›n büyük cihan padiflah› Kanuni Sultan Süleyman’›n ve büyük aflk’› Hürrem Sultan’›n bir k›z çocu¤u gelir dünyaya. Efsane bir aflk’›n meyvesidir bu çocuk ve bu yüzden belki efsane aflklar›n en temeline, en masals› olan›na ithafen ismi Mihrimah konulur Mihr-ü Mah Farsça da Günefl ve Ay demektir. Bahsi geçen bu cami 2 Minareli olup, padiflah ferman› ile yapt›r›lan bir eserdir, ama Sinan’›n söyleyecekleri bununla bitmemifl olacak ki bu eserden 14 y›l sonra o güne kadar ilk defa, padiflah ferman› olmaks›z›n, Edirnekap› da surlar›n yak›n›na pek kimsenin ilgilenmedi¤i ›ss›z, yaln›z ama ‹stanbul’ un en yüksek tepesi olan bir yere, sanki aflk›n›n gizli, ›ss›z ve yaln›zl›¤›n› ama bir o kadar büyüklü¤ünü hayk›rmak istermiflcesine ikinci bir eser yapmaya koyulur; Mihrimah Sultan’a . Derler ki; Cami Mihrimah Sultan’›n o duru, gösteriflsiz ve bir o kadar asil güzelli¤ine istinaden küçücüktür ve sadece 38 metre bir minareye sahiptir. Bir adet incecik kubbesinin üzerindeki 161 pencere ise, iç güzelli¤inin ne kadar ayd›nl›k ve berrak oldu¤unu temsil eder, bu sayede gün ›fl›¤›n›n her köflede adeta dans etti¤i kad›ns› edal›. cami içindeki pandatiflerde ve minare kenarlar›ndaki upuzun ifllemelerde de Mihrimah Sultan'›n o çok güzel ayak topuklar›n› döven, upuzun saçlar› tasvir edilmifltir. Ve yine denir ki Mihrimah Sultan’›n statüsü iki minareli cami yapt›rmaya yetmesine ra¤men, yaln›zl›¤›n› simgelemesi anlam›nda tek minareli yap›lm›flt›r bu cami. Ama Sinan aflk‘›n› öyle sihirli bir t›ls›mla mühürlemifltir ki, bu s›rra flafl›rmamak, o sevdalar›n naifli¤ine imrenmemek elde de¤il. Sinan Usta'n›n aflk'›n›n vesikas›d›r sanki; iki caminin de yeri özenle seçilmifltir. Güneflin do¤um ve bat›m yerleri tespit edilerek yap›lm›fl camilerdir. Edirnekap›’daki Mihrimah Sultan Camii’ni ayn› anda görebilece¤iniz bir yer tespit edin. Günbat›m›nda (elbette, y›l›n sadece bir gününde ki o gün 21 Mart günüdür; Yani gece ile gündüzün uzunlu¤unun birbirine eflit oldu¤u gündür. Ve tabii daha enteresan›, o günün Mihrimah Sultan’›n do¤um günü olmas›d›r) görece¤iniz muhteflem manzara fludur: Edirnekap› Camii’nin tek minaresinin arkas›ndan günefl batarken, Üsküdar’daki caminin minareleri aras›ndan ay do¤acakt›r! Bu nas›l bir hesaplama, nas›l bir estetik anlay›fl›d›r! Z aman h›zla geçmifl Mihrimah Sultan büyümüfl 17 yafl›na gelmifltir ki o zamanlar için evlendirilmesi uygun olan bir yafltad›r. ‹ki talibi olur, biri Diyarbak›r valisi Rüstem Pafla d›r, di¤eri ise saray’›n bafl mimar› Mimar Sinan… Padiflah biricik k›z›n› Rüstem Pafla ile evlendirir, Sinan evlidir ve 50 yafl›ndad›r ama bilinen odur ki Mihrimah Sultan’a deliler gibi afl›kt›r. Mimar Sinan o derece derin bir tutku ile afl›k oldu¤u Mihrimah Sultan’a kavuflamam›flt›r fakat o’na olan aflk›n› olanca güzelli¤iyle sanat›na yans›tm›flt›r. 30 31 KIfiIN B‹R BAfiKA GÜZEL D ört mevsim, farkl› güzellikleri bar›nd›ran Karagöl her iki taraf› yamaçlarla çevrili, çevresi çam ve da¤ kavak a¤açlar› ile kapl› do¤al bir terapi alan› denebilir. fiehrin gürültüsünden uzaklafl›p, kafas›n› dinlemek isteyenler için ideal bir yer. K›fl›n ayr› bir güzelli¤e bürünen göl ve çevresi bembeyaz kar örtüsü alt›nda insan› adeta büyülüyor. Göle ad›n›; üzerine yans›yan a¤açlar›n gölgesi veriyor. Gölün derinli¤i, yer yer 80 metreye kadar iniyor. K›fl›n, so¤uk günlerde göl yüzeyi donuyor. Tepelerde, yaz›n bile kar’a rastlan›yor. Çubuk ilçesi yak›nlar›nda, bulunan göl Ankara’ya 74 km. uzakl›kta bulunuyor. Çubuk ilçesinden de 29 km. sonra, Karagöl’e ulafl›yorsunuz. Tabelalar, sizi zaten yönlendirecek. Çubuk ile K›z›lc›hamam aras›nda bulunan bu göl bir krater gölü. Küçük ama derin bir göl. Gölün çev- 32 resi, ormanlarla kapl›. Karagöl A tipi bir mesire yeri. Göl k›y›s›nda misafirhane, bekçi evi, k›r gazinosu ve tuvalet bulunuyor. Mesire yeri içinde tek bir restoran var. Sabah kahvalt›s›n› bu restoranda do¤al ürünler yiyerek yapabilirsiniz. Ö¤le yeme¤inde ise; et çeflitleri ve alabal›k yiyebilirsiniz. So¤uk günlerde, ahflap a¤›rl›kl› iç mekânda, yemek yenilebilir. Gölün çevresinde 200 piknik masas› var. Masalar›n hepsi göl’e yak›n ve göl manzaral›. Mangal keyfi yan› s›ra; göl çevresindeki 1.5 km.lik yolda, do¤a yürüyüflü yapmakta mümkün. Karagöl olta bal›kç›l›¤› yapmak için de çok uygun. Karagöl gerçekten Ankara turizmi için bulunmaz bir nimet. Karagöl’ü korumak, bakmak ve iflletmek için Çubuk Belediyesi; Milli Parklar Müdürlü¤ünden ihale ile 5 y›ll›¤›na ald›. 33 A vrupa’y› gezenlerin, ilk dikkatini çeken kentlerin nehir veya çay kenarlar›nda kurulmufl olmas›d›r. Bu kentlerin sosyal yaflamlar›n›n da kenarlar›nda geliflti¤i nehirler ayn› zamanda bulunduklar› kentlere bir güzellik katt›¤› için gezginlerin de ilgisini çekerler. K›y›lar›ndaki kafeler, üzerlerindeki köprüler, kent içi ulafl›m› sa¤layan veya turistik gezi yapan çeflitli tekneler bulunduklar› kentlerle özdeflleflerek adeta o kentlerin simgesi olmufllard›r. Budapeflte’nin Tuna üzerindeki köprüleri, Prag’›n Charles köprüsü üstündeki heykelleri, Porto’nun Douro k›y›s›ndaki bal›k restoranlar› içinden geçen nehirlerle özdeflleflmifl kentlere örnek gösterilebilir. Türkiye’de de içinden nehir geçen baz› kentler var ama zaten az say›da olan bu kentlerin nehirlerini koruduklar› ve onlara hayat verdikleri pek söylenemez. ‹çinden Yeflil›rmak geçen Amasya ve K›z›l›rmak k›y›s›ndaki Avanos bir ölçüde de olsa nehirleriyle yaflayan yörelerimiz aras›nda say›labilir. Ankara ise ne yaz›k ki içinden geçen derelerini kapatarak bu flans›n› kaybetmifltir. Bir zamanlar neredeyse kaybolmaya yüz tutmufl Porsuk Çay› gibi Ankara’n›n Hatip, ‹ncesu ve Çubuk çaylar› korunabilseydi bugün Ankara da içinden nehir geçen kentler aras›nda say›labilirmifl. Eskiflehir’in bugünkü halini görünce bunu daha iyi anl›yoruz. YAZI : Timur ÖZKAN 34 Eskiflehir Büyükflehir Belediyesi’nin uygulad›¤› projede öncelikle Porsuk Çay›’n›n yaflat›lmas› hedeflenmifl daha sonra iki kenar› imar edilerek halk›n kullan›m›na aç›lm›fl, üzerindeki köprüler yenilenerek ve heykellerle süslenerek kentin estetik düzeyi yükseltilmeye çal›fl›lm›fl ve en nihayet Paris’in üzeri caml› gezi tekneleri ve Venedik’in gondollar› getirilerek Porsuk sadece kenar›ndan bak›lan bir nehir olmaktan öte üzerinde de yaflanan bir su yolu yap›lm›fl. Eskiflehir’in bir di¤er baflar›l› uygulamas› tramvay kent merkezindeki bu ça¤dafl görüntüyü tamaml›yor. Eskiflehir’de bulunan Anadolu ve Osmangazi üniversitelerinin yaratt›¤› genç nüfusun da bir sonucu olsa gerek sosyal yaflam çok geliflmifl, özellikle Porsuk kenar›ndaki yaya bölgeleri ve buralardaki kafeler Avrupa’daki benzerlerini aratm›yor. Genellikle genç nüfusun ra¤bet etti¤i bu mekânlardan biri ve gezginlere yönelik ifllevi ve dekorasyonuyla Türkiye’nin ilk ve tek gezgin kafesi olan “Varuna Gezgin”, hem Eskiflehirlilerden hem de kenti gezmeye gelen yabanc›lardan ilgi görüyor. Öte yandan, Eskiflehir’in geleneksel dokusuyla restore edilerek yaflat›lmaya çal›fl›lan tarihi Odunpazar› semtindeki cam sanatlar›, lületafl›, karikatür müzeleri de sadece Eskiflehir’de görebilece¤imiz kültürel zenginlikler olarak dikkat çekiyor. Özellikle emici ve filtre edici bir özelli¤e sahip olan Eskiflehir’e özgü lületafl›ndan yap›lan süs ve sanat eserlerini görebilece¤imiz Lületafl› Müzesi dünyada ilktir. Bir gençlik merkezi olarak yeniden ifllevlendirilerek restore edilen eski meyve sebze hali ile b›çakç›, çanta ve ayakkab› tamircileri gibi hüner isteyen baz› mesleklerin kendilerine ait sokaklarda yaflat›lmaya çal›fl›ld›¤› Hamamyolu semti de Eskiflehir Büyükflehir Belediyesi’nin baflar›l› koruma/yaflatma uygulamalar›na örnek gösterilebilir. Eskiflehir, büyük yeflil alanlar›yla da göz dolduruyor. ‹çinde tarihi bir trenin çocuklar› gezdirdi¤i ve Nuh’un gemisinin temsili maketi ile kenar›nda gerçek ölçülerde bir korsan gemisinin de bulundu¤u büyük bir göletin etraf›nda düzenlenen Bilim Sanat ve Kültür Park› bu yeflil alanlar›n en büyü¤ü. Eskiflehir’de ayr›ca, aralar›nda biri yar› olimpik olmak üzere iki havuzu ve yapay plaj›yla Eskiflehirlilere deniz keyfini yaflatan Porsuk k›y›s›ndaki Kentpark’›n ve ad›n› içinde bulunan yapay flelaleden alan fielale Park’›n da bulundu¤u daha birçok yeflil alan bulunmaktad›r. Eskiflehir’deki dönüflüm hakk›nda farkl› bak›fllar da yok de¤il. Yap›lanlar› yapay ve özenti bulan baz› entelektüellere göre Avrupa’dakiler gibi yap›larak Avrupal› olunmuyor. Örne¤in Porsuk üzerinde yeniden yap›lan köprüler ve üzerindeki heykeller Eskiflehir’e ait gibi durmuyor. Tramvay belki düzgün çal›fl›yor ama ara sokaklardaki trafik s›k›fl›kl›¤›n›n ve otopark sorununun önüne geçilemiyor. Eskiflehir’in eski ve Porsuk’un yeni yüzü her taraftan yolumuzun üstünde, kente hem Ankara’dan hem de ‹stanbul’dan kolayca ulafl›labiliyor. Ankara yolunun tamam›na yak›n k›sm› bölünmüfl yol ve 2,5 saat kadar sürüyor. Bölünmüfl yol çal›flmalar› devam eden ‹stanbul yönünde yolculuk 4 saati geçiyor ama bu taraftaki yeflil co¤rafya bu yolculu¤a de¤iyor. ‹zmir, Antalya taraf›ndan geliflte ise Afyon-Çifteler üzerinden Eskiflehir’e ulafl›labilir. Ayr›ca Ankara-‹stanbul tren yolu da Eskiflehir’den geçiyor ve yüksek h›zl› trenle sadece 1 saat 20 dakikada Eskiflehir’e ulaflmak mümkün. KÜLTÜR ve TAR‹H GALAKS‹S‹ YAZI VE FOTO⁄RAFLAR : Olay SALCAN Niksar da geleceğini turizmde arayan beldelerimiz arasında tanıtım faaliyetlerine önem ve hız veren çalışmaları ile dikkatlerimizi çekiyor. Belediye Başkanı Duran Yadigar neredeyse tüm turizm fuarlarında kentin tanıtımı için bulunuyor. Ankara'dan da 16 kişilik bir grup 3K Turizmin organizatörlüğünde bir tanıtım turuna katıldı. Karlı bir Ankara sabahında Songül Ataklı’nın sıcak konukseverliği ile başlayan hafta sonu, güzel izlenimlerle sona erdi. Niksar'da Belediye Başkanının konukseverliği ve güzel planlanmış bir program dahilinde kent ve Çamiçi Yaylası gezildi. Yöresel yemekler ve gösteriler izlendi. A nkara’n›n karl› ve çok so¤uk olan bir cumartesi gününde sabah›n erken saatlerinde so¤u¤a, kara ve tüm olumsuzluklara ald›rmadan Anadolu’ya ve turizme gönül vermifl birkaç arkadaflla Niksar’a hareket ettik. Yol boyunca da kar devam etti. Geziyi iptal etmek ve yoldan geri dönmek, hiç ama hiç akl›m›za gelmedi. Herkes güzel havada gider ve gezer. Ama biz her havada gideriz. Biz Anadolu’ya gönül vermifllerdeniz. Anadolu’nun dört mevsimde de güzel ve görülmeye de¤er oldu¤unu biliyoruz. Tüm yol boyunca gördü¤ümüz beyazl›k, genç ve güzel bir k›z›n giydi¤i gelinli¤i an›msatt› bize. Bizler de gelinin nedimeleri gibiydik sanki. Biliyorduk ki gidece¤imiz yer olan Niksar sahip oldu¤u de¤erleri ile her ne pahas›na olursa olsun görülmeye de¤er bir beldemiz. Bu güne kadar yapt›¤›m tüm gezilerde Anadolu beni hiç yan›ltmad›. Keflke gelmeseydim, de¤medi demedim. Anadolu bu f›rsat› kimseye vermez. O her zaman insan› flafl›rt›r. Tüm olumsuz hava koflullar›na ra¤men güvenli bir flekilde Niksar’a ulaflt›k. Bizi Niksar Belediye Baflkan› Duran Yadigar ve de¤erli ekibi karfl›lad›lar ve muhteflem Niksar gezimiz de bundan sonra kara, buza ve so¤u¤a ald›rmadan kesintisiz devam etti. Genelde tan›t›m kitaplar›ndaki foto¤raflar havan›n çok güzel oldu¤u zamanlarda çekilmifl olur. Ben ise karla kapl› bir Niksar’›n foto¤raflar›n› çektim. Umar›m daha farkl› olmufltur. Pontus, Roma, Bizans, Daniflmendli, Anadolu Selçuklu, ‹lhanl›, Beylikler ve Osmanl› ‹mparatorlu¤u kültür ve medeniyetlerinin bir arada oldu¤u zengin de¤erlere sahip bir ilçemiz Niksar. Kelkit Vadisi’nin geniflledi¤i Niksar Ovas›’n›n kuzeybat›s›ndaki yamaçlara kurulu Niksar, tarihi ve kültürel de¤erlerinin yan›nda do¤al zenginliklere de sahip. Niksar’da bu kadar çok medeniyetin kurulmas›n›n sonucunda her medeniyetin arkas›nda b›rakt›¤› tarihi eserlerin çoklu¤u ile büyük bir tarihi ve kültürel hazine oluflmufl. Hepsi birbirinden de¤erli bu eserlerin gezilip görülmesi gerekmektedir. Geçmiflini bilmeyen bir ulus, gelece¤ini de bilemeyece¤inden bu de¤erler geçmiflimizi ö¤renmek ve gelece¤imize yön vermek aç›s›ndan çok önemlidir. Hafta sonlar› AVM’lere giden ve zaman›n› orada öldüren bir toplum olmaktansa, de¤erlerimizi tan›man›n ve bu muhteflem Anadolu’yu gezmenin son derece önemli oldu¤unu de¤erlendiriyorum. Niksar, sahip oldu¤u bu tarihi ve kültürel zenginlikleri ile bir “kültür ve tarih galaksisi”. Anadolu Medeniyeti’nin ciddi bir örne¤i ve parlayan y›ld›z›. Tüm bunlara ilaveten s›cakkanl›, sevecen ve dürüst halk› da Niksar’›n ayr› bir zenginli¤i. “fiinanay yavrum, flinanay” türküsünün na¤melerindeki çoflku bu insanlar›n ne kadar yaflama olumlu bakt›klar›n›n bir göstergesi. Son derce aç›k fikirli, sahip olduklar›n›n fark›nda ve onlara de¤er veren, onlar› koruyan, ileri görüfllü insanlar. Bize hiç yabanc›l›k göstermediler. Bizlere bir Niksarl›m›fl›z gibi davrand›lar. 40 Turizm konusunda yöneticiler ne yaparlarsa yaps›nlar o yörenin halk› benimsemez ise yap›lanlar›n hiç bir flans› kalmaz. Ancak Niksar halk›n›n, turizmin geliflmesi için sürdürülen tüm faaliyetlerin desteklenmesi yönündeki tav›r, takdire flayan. ‹nan›yorum ki, Niksar yak›n bir zamanda turizmde hak etti¤i yere ulaflacakt›r. Niksar’da dikkati çeken en önemli yap› kuflkusuz Niksar Kalesi. Tüm flehri kontrol edecek flekilde hakim bir tepe üzerine, alt› köfleli olarak infla edilen ve Diyarbak›r Kalesi’nden sonra ikinci büyük kale olan bu kaleye, karfl› tepelerden bakt›¤›n›zda o heybetli görüntüsünü daha iyi görebiliyorsunuz. Kalenin giriflinde, 1158 y›l›nda Daniflmend Emiri Nizameddin Ya¤›basan taraf›ndan infla edilmifl, Anadolu’da günümüze kadar gelebilen ilk ve en eski medreselerden birisi olan Ya¤›basan Medresesi’nin cazibesine kap›ld›¤›m›zdan kendimizi bir anda medresenin içerisinde buluyoruz. Burada t›p e¤itiminin verildi¤ini ö¤rendi¤imizde, atalar›m›z›n ilime verdikleri önemi ve bu maksatla yapt›klar›n›n önünde sayg› ile e¤iliyor, kapal› avlulu, iki elvanl› ve revaks›z bu medreseye bir baflka gözle bak›yoruz. Bu kadar önemli bir belde olan Niksar’da da bir Ulu Camii olmamas› imkans›z. Hemen yolumuzun üzerinde. Bizi ilk karfl›layan, caminin bir sanat eseri olan çeflmesi. Cami yolun afla¤›s›nda kal›yor ve ulaflmak için merdivenlerden iniyoruz. Aman dikkat yerler buz. D›flar›dan bak›ld›¤›nda dikdörtgen fleklinde basit bir bina gibi görünen caminin içerisine girildi¤inde görüntü d›fl görüntüsünden son derece farkl› ve flafl›rt›c›. Zaman›nda en yüksek minareye sahip bu caminin tafl oymac›l›¤› sanat›n›n bir flaheseri olan minberi, görülmeye de¤er. Niksar’daki en önemli yap›lardan birisi de hiç flüphesiz ‹lhanl›lar taraf›ndan infla edilen ve ad›n› kap›s›n›n iki taraf›nda çöre¤e benzer iki büyük diskten alan Çöre¤i Büyük Camii. Kap›n›n üzerindeki çömelen geyik figürü, dikkati çekecek kadar güzel. Caminin yan›ndaki Lülecizade Kardefller Çeflmesi, sanki kültürlerin buluflma noktas›. Bir çeflmeden daha çok gelece¤e bir mesaj gibi. Roma dönemine ait lahit tafllar›ndan yap›lm›fl. Lahitin kapa¤› çeflmenin taç›, kendisi ise su yala¤› olarak kullan›lm›fl. Kapa¤›n iki taraf›ndaki figürler, Roma Dönemi sanat›n› yans›tmakta. Niksar’da o kadar çok eser var ki bunlar› burada tek tek anlatmaya imkan yok. Niksar’› anlatmak için bir yaz› serisi yapmak gerekli. Yer üstünde ne kadar çok eser varsa yer alt›nda da var. Bunlar› a盤a ç›kartma çal›flmalar› halihaz›rda yo¤un bir flekilde sürdürülmekte. Yer alt›ndaki tarihi yap›lardan birisi olan ve beni en çok etkileyen tarihi eserlerden birisi de Arsenal. Roma dönemine ait, M.Ö. 23.yy yap› karekteri gösteren kalan bu silah ve mühimmat deposu, yerin alt›nda kalm›fl ve üstü yerleflim yeri. Sizlere buraya kadar olan bölümde, Niksar’›n baz› görülecek yerlerini anlatmaya çal›flt›m. Ancak Niksar yaln›zca bu demek de¤il. Daha K›rkk›zlar Kümbeti’ni, Melikgazi Türbesi’ni, mezarl›ktaki mezar tafllar›n›, Hükümet Kona¤›n›, Tafl Mektep’i, Arasta Çarfl›s›’n›, tarihi Mahfel ve Hamdi Çavufl Kahvehanelerinde içti¤imiz çaylar›n lezzetini, Çamiçi Yaylas›n› ve di¤erlerini anlatamad›m. Ancak anlatmadan geçemeyece¤im son bir tek fley kald› ki o da Tokat Kebab›. Tokat Kebab›n› yemeden buradan ayr›lmak olmaz. Yöre otlar› ile beslenen kuzudan yap›lan bu kebap, patatesin ve patl›can›n verdi¤i lezzetle tad› çok daha art›yor. Özel ocaklarda, afla¤›ya do¤ru sarkan flifllerde piflirilen bu etlerin tad› insan›n dama¤›nda kal›yor. Roma ya da Bizans döneminde yap›ld›¤› san›lan tek kemerli ve yar›m daire fleklindeki Leylekli Köprü, güzel bir kad›n›n boynundaki gerdanl›k gibi. Çevresindeki tarihi Mahfel Kahvehanesi ve Arasta Çarfl› ile birlikte olan uyumlulu¤u, tarihi birbirine ba¤lar gibi. Üzerindeki leylek figüründen ismini alm›fl. Ben Niksar’›n sembolüyüm der gibi. fiehrin meydan›ndaki Tafl Bina, tarihe ve bütün dünyaya meydan okur gibi. Görkemli olan bu yap›n›n esas özelli¤i, tavanlar›n›n süslemeleri. ‹nsan› büyüleyen bu tavanlar›n cazibesinden kurtulmak hiç de kolay de¤il. Zengin bir müzik kültürüne sahip Niksar’a has türkülerinin tatl› na¤melerini, Yaflar Güç ile Ekrem Öncü’den dinledik. Kendi yapt›klar› geleneksel, dilli ve dilsiz kavallar› ile saz eflli¤inde icra ettikleri müzik çok güzeldi. Geleneksel halk çalg›lar› ustas› olan Yaflar Güç, 2010 y›l›nda UNESCO’nun Yaflayan ‹nsan Hazinesi Ödülü’ne lay›k görülmüfl. 42 Söyledi¤im gibi Niksar, anlat anlat, yaz yaz bitmez. En iyisi Niksar’› gidip görmek gerek. Baflta Belediye Baflkan› ve tüm Niksarl›larda gördü¤üm heyacan ve çoflkunun olumlu sonuçlar›n›n çok yak›n bir zamanda al›naca¤› inanc› içerisinde, tüm Niksarl›lar› bu güne kadar gösterdikleri çabalar›ndan dolay› kutlar, baflar›lar›n›n devam›n› dilerim. Hepinize sayg›lar›m› sunar, hoflça kal›n derim. ADR‹YAT‹K KRAL‹ÇES‹ Dünyan›n kuflkusuz en güzel kentlerinden birindeyiz. Çocuklar›n›n tam say›s›n› bilmeyen Montaigne’den döneminin en büyük bestecisi Berlioz’a, Dostoyevski’den Stendhal’e kimler gelip kimler geçmemifl ki “Adriyatik Kraliçesi” de denilen bu güzel kentten!.. Murat ÖZSOY - [email protected] V .yüzy›lda kurulmufl olan Venedik hem Roma’ya, hem de Floransa’ya k›yasla hayli genç bir kent. Venedik’i Venedik yapan faktörlerden biri yine Osmanl› olmufl! 1453’te ‹stanbul’u Osmanl› kuflatmas›ndan kurtarmak için gemi ve asker gönderen ender ülkelerden biri Venedik. Ancak, Venedik askerleri pek bir yararl›k gösteremeyip “gittikleri gibi geri gelmifller!” Bir farkla ki, Venedik’e geri gelirken Osmanl›’dan kaçan Bizans sanat ve kültür adamlar›n› da yanlar›nda getirmifller. ‹flte, Do¤u ve Bat› kültürlerinin ‹stanbul’un fethi sonucunda bir araya gelip muhteflem eserler verdi¤i iki ‹talyan kentinden biri Floransa ise di¤eri de Venedik’tir. Yine bu yüzdendir ki, Bizans sanat› ile gotik iç içe geçmifltir bu güzelim kentte. Bizde, “Fatih Sultan Mehmet Oteli”, “Kanuni Sultan Süleyman Pansiyonu”, “Yavuz Sultan Selim Moteli” var m›d›r bilemiyoruz ama, Venedik yolunda “Garibaldi Oteli-3 y›ld›z”, “Alexander Oteli-2 y›ld›z” gibi otel ilanlar›yla s›k s›k karfl›lafl›yoruz. Otel yan› s›ra, “Birra Moretti-1859” benzeri bira reklamlar› da s›kça karfl›m›za ç›k›yor. Ancak, turdaki arkadafllar›m›z, ‹talyan biras›n›n tats›z tuzsuzlu¤u konusunda hemen hemen hemfikir! Sokak Yerine Kanal, Araba Yerine Gondol! Venedik Karnavalı’nda Maske Takıp Maskelerden Kurtulmak! Vaporetto ile Grand Kanal’› kat edip karaya ayak bast›¤›m›zda bizi, Ankara Abdi ‹pekçi Park›’nda bulunan “Eller” heykeline benzer dev bir el karfl›l›yor. 1576’daki feci veba salg›n›n›n sona eriflini kutlamak amac›yla, her y›l temmuzun üçüncü pazar›nda Redentore festivali düzenleniyor kentte. Bir gece öncesinde gerçeklefltirilen muhteflem havai fiflek gösterileri de Venedik akflamlar›n› bir flölene çeviriyor. Ayr›ca, flubat ay›nda ç›lg›nca kutlanan bir karnavala da ev sahipli¤i yap›yor kent. Dükkânlarda çok say›da mask sat›lmas›n›n nedeni de iflte bu ünlü Venedik Karnaval›. Karnaval gelene¤inin temelinde, geçmiflte sosyal s›n›flar aras›ndaki iliflkileri düzenleyen kurallar›n karnaval s›ras›nda unutulmas›, yüzüne takt›¤› maske sayesinde kiflinin kimli¤ini gizleyip gündelik yaflam› dolduran bo¤ucu kurallardan s›yr›lmas› düflüncesi yat›yor. Karnavalda maskenin alt›nda olsa da, birey asl›nda “maskelerinden kurtuldu¤u” bir ân› yafl›yor belki de! Normal zamanlarda yaln›zca deli ve soytar›lara tan›nan bu “kendi olma hali” karnavalda herkes için bir hakka dönüflüyor!.. 48 Venedik’i oluflturan 120 minik adac›¤› 400’ü aflk›n köprü birbirine ba¤lam›fl. Bu adac›klar›n aras›ndaki 177 kanal ise rahatl›kla kent caddelerine benzetilebilir. Zaten, kanallardaki gondol trafi¤ini düzenlemek üzere, t›pk› caddelerde oldu¤u gibi çeflit çeflit trafik levhas› mevcut! Kentin ana caddesini Grand Kanal oluflturuyor. Rialto Köprüsü de iflte bu en büyük kanal›n üzerindeki üç köprüden en eski olan›. Bundan dört as›r önce, kanal›n en dar yerinde on iki bin ahflap kaz›k üzerine infla edilmifl Rialto. Düflmanlar›n› kaz›¤a oturtmaktan zevk alan Eflak Prensi Kaz›kl› Voyvoda görse, binlerce kaz›¤a oturan bu köprüye bay›l›rd› mutlaka! Grand Kanal ters dönmüfl bir “S” fleklinde kenti ikiye bölüyor. Her ne kadar ad› Grand Kanal olsa da bu kanal›n boyu sadece dört kilometrecik! En derin yeri de topu topu befl metre imifl! Ana cadde yerine geçen bu büyük kanal›n her iki yan› ise ortaça¤ saray ve kiliseleriyle dopdolu. Venedik’in “huzur kenti” diye ünlenmesi pek de bofluna de¤il do¤rusu! Ne trafik keflmekefli, ne motor gürültüsü, ne de egzoz zehirlenmesi söz konusu bu kentte! letmifller ne yaz›k ki!... ‹ki yakas› evlerle çevrili darac›k bir kanalda gondolle çok say›da köprünün alt›ndan geçiyoruz. Bunlardan bir tanesi var ki, öyküsü hayli ac›kl›! “Hasret Köprüsü”, mahkûmlar›n hüküm giydikleri Dükal›k Saray› Palazzo Ducale ile cezalar›n› çekecekleri Yeni Hapishane’yi birlefltiriyor. Ölüm cezas›na çarpt›r›lan ya da ömrünün sonuna dek bir daha güzelim Venedik’i göremeyecek olan mahkûmlar, iflte bu köprüden geçerken son kez Venedik’e bak›p iç çekerlermifl! Venedik, pek çok fleyde oldu¤u gibi reklamc›l›kta da hayli yol alm›fl do¤rusu! American Express ve Alitalia ilanlar›yla kald›r›m tafllar› üzerinde bile karfl›lafl›yoruz. Bir sokak aras›nda Türk bayra¤› çarp›yor gözümüze! Hemen yan›nda “T.C. Fahri Baflkonsoloslu¤u” yaz›s›n› okuyoruz. Vitrininde “minima libraria” yaz›l› dükkândaki minyatür kütüphaneler çok ilgimizi çekiyor. Dükkân sahibi nereli oldu¤umuzu soruyor. Türkiye’den geldi¤imizi duyunca, Türkçe olarak “Venedik’e hofl geldiniz! ‹smim Stephan!” diyor. Türkçe’yi çok ö¤renmek istemesine karfl›n, yeterince kaynak bulamamaktan yak›n›yor bize! Darac›k kanallarda gondoller öyle hofl bir dinginlik içinde süzülüyor ki! Kimi zaman, ufak ufak da olsa tokufluyorlar birbirleriyle! Bir ara, bize çok yaklaflan bir gondolü elimle itmeye yeltenecek oluyorum da, gondolcü, “elini keser atar!” gibi bir iflaret yap›yor bana. Gondolle dolafl›rken gamal› haç imzal› “Via i Neri!” (Zenciler Defolun!) yaz›s›n› okuyoruz bir evin duvar›nda. Kendi renginden baflka renge tahammül edemeyenler gamal› haçlar›yla bu güzelim kenti de kir- Vatikan’da bol bol rahibeye rastl›yorduk, Venedik’te de s›k s›k papazlarla karfl›lafl›yoruz. Ziyaret etti¤imiz San Moise Kilisesi de içeriye flortla kimseyi kabul edemeyece¤ini kesin bir dille ifade etmifl! Hemen her kilisede gördü¤ümüz ba¤›fl kutusu tabii ki burada da mevcut. Ancak, baflka kiliselerde pek gözümüze çarpmayan bir yenilik dikkatimizi çekiyor burada. ‹yi bir H›ristiyan’›n yapmas› ve yapmamas› gereken fleyleri, sapmas› ve sapmamas› gereken yollar› ifade etmek için trafik iflaretlerinden medet ummufl bu kilise! ByArt Tente, 20 yıllık tecrübesi ile Türkiye’de tente sistemleri, şemsiye, çadır, branda, güneşlik, gölgelik sistemlerinin imalat, montaj, tamir ve bakımı konusunda lider kuruluşlardan. ByArt, tüm ürünlerini uluslararası arenada, sektörün lider firmalarının malzemelerinden en son teknolojiyle üretiyor. Sistem tasarımları, alüminyum konstrüksiyonları ve tüm metal aksesuarları İtalyan Brianzatende ürünleriyle yapılıyor. PVC esaslı blackout membranlar için Alman Mehler, sistemi çalıştıran motor ve otomasyon aksamları için ise Fransız Somfy markası tercih ediliyor. Dört mevsim konfor... www.artarda.com Son tente teknolojilerini Türkiye’de Avrupa ile aynı anda hizmete sunan ByArt Tente, 3500 m2’ lik kapalı alanda 65 uzman personeli ile hizmet vermekte. ByArt Tente, cafe, restaurant ve konutların veranda, teras ve bahçelerinin kapatılması, gölgelendirilmesi ve değişik konseptler yaratılması konusunda sahip olduğu teknik personeli ile sektörün öncülerinden. ANKARA Merkez Türkocağı Caddesi No: 46 / A-B Balgat - ANKARA 5FM t'BLT "/,"3"'BCSƌLB Organize Sanayi Bölgesi Yamaç Sokak No:1 Hasanoğlan - ANKARA XXXCZBSUUFOUFDPNtCZBSU!CZBSUUFOUFDPN ƞ45"/#6-ƞSUCBU0GƌTƌ Ataşehir Bulvarı Yakut Sitesi No:2/2 Ataşehir - İSTANBUL 5FM t'BLT ƌTUBOCVM!CZBSUUFOUFDPN 7 DEN 77 YE DO⁄A SPORLARI Do¤ay› Duyanlar Do¤a Sporlar› Kulübü 2003 y›l›nda Onursal Baflkan Mehmet Refik YÜCEL'in önderli¤i ve deste¤i ile kurulan Do¤ay› Duyanlar Do¤a Sporlar› Kulübü'nü (DDDSK), amac›n› ve çal›flma yöntemini siz ULUDA⁄ Dergisi okuyucular› için sorular›m›z› cevapland›rd›. Say›n YÜCEL Kulübünüzün amac› nedir? 52 Kulübümüzün amac›; tüm Do¤a Sporlar›na olumlu yönde her türlü çal›flma ile, insana ve do¤aya katk›da bulunmak, Do¤a Sporlar›n›n engeli olan bireyler de dahil olmak üzere her yafl grubunda, bilgili/bilinçli bir biçimde, do¤ru temeller üzerinde yayg›nlaflmas›n› sa¤lamak, do¤a insan iliflkilerinde olmas› gerekenleri yaflama geçirmektir. Do¤a Sporlar›n›n h›zla yayg›nlaflt›¤› ülkemizde ac› deneyimler yaflamamak için do¤ru temeller üzerine kurulu bir geliflmeye imza atabilmek, Do¤a Sporlar›n›n risklerini en aza indirebilmek, do¤an›n sporculara verdi¤i duygu ve felsefeyi yaflatabilmek, do¤ay› okutabilmek / duyurabilmek / duyabilmek çok önemlidir. Bunlar› uygulayabilmek için gerekli unsurlar nelerdir? Bir çok spor dal›nda olan, spor ile ilgili, disiplinin çok daha fazlas› do¤a sporlar›nda ve sporcular›nda olmak zorundad›r. Çünkü bu alan›n, disiplin boflluklar›nda her tür tehlikeye aç›k hale gelmesi an meselesidir. Kulübünüzde ne tür etkinliklerde bulunuyorsunuz? Kuruluflunda etkinliklerine Da¤c›l›k, Kampç›l›k, Yürüyüfllerle bafllayan kulübümüz altyap›s›n› ve e¤itimlerini tamamlad›¤› di¤er spor dallar›n›n, ilgili federasyonlar›na üye olup, etkinlik türünü Karada Do¤a Sporlar›na ek olarak Sualt› Sporlar› ve Hava Sporlar› olarak art›rmaktad›r. Peki DDDSK'n›n bu konudaki bak›fl aç›s› nedir? Do¤a Sporlar›n› yapanlar› ya da do¤aya Bu anlamda DDDSK, "Önce insan ve do¤a yaflam›, daha sonra Do¤a Sporlar›" demektedir, bunun yolunun da do¤ru temeller üzerine kurulu bir zeminde yayg›nlaflan do¤a etkinli¤inin oldu¤una dikkat çekmektedir. Kulübümüzde sporcular söz etti¤imiz ilkelere, sporcu ve kulüp eti¤ine uygun yetiflmekte, do¤a etkinliklerimize kat›lan di¤er kat›l›mc›lara da ne olursan ol, yine de gel denmemekte, her etkinli¤in gerektirdi¤i donan›m›n sa¤lanmas›na en üst düzeyde önem vermektedir. Bu uygulama tüm kat›l›mc›lara uygulanmaktad›r, çünkü "yaflam kutsald›r". Maalesef evet. Amac›n›zda "her yafl grubunda do¤a sporlar›n› yayg›nlaflt›rmak" var bu konuyu biraz daha açar m›s›n›z? Do¤adaki do¤al uyum ve dengeyi insan yaflam›nda, çevresinde gözlemek ne yaz›k ki olas› de¤ildir, ama ö¤renilip uygulanmayacak bir konu da de¤ildir. Do¤ada bizi gündelik yaflamdan ç›karan nefes almam›z› sa¤layan, biten enerjimizi tekrar kazand›ran yap›s›n›n yan›nda bize uyumu/dengeyi paylafl›m› ö¤reten iyi bir ö¤retmendir, o halde ö¤retimin yafl› yoktur ve insan› do¤aya ne denli küçük ç›kar›rsan›z insan do¤a iliflkisinde o derece baflar›l› olursunuz. Küçük yaflta do¤a ile iç içe olan insanlar›n toplumsal yaflamlar›n›n daha dengeli daha uyumlu olmas› büyük olas›l›kt›r, bu nedenle küçüklere de önem vermekteyiz ve zorlu olmayan do¤a etkinliklerimize anne babalar ile birlikte çocuklar›m›z› da almaktay›z. Anlafl›ld›¤› kadar›yla do¤a sporlar›na klasik kal›plar›n d›fl›nda yaklafl›yorsunuz, peki iflbirli¤i içinde oldu¤unuz dernekler var m›? Evet, SIRYAD ve D‹‹D. S›rça Yaflamlar Derne¤i düflkünlere, yafll›lar ve bak›ma muhtaçlara, sokak çocuklar›na yard›ma yönelik bir dernek. Do¤a ‹nsan ‹flbirli¤i Derne¤i de Do¤ayla ‹nsan aras›nda olmas› gereken iflbirli¤ini, ekolojik araflt›rmalar› gerçeklefltiren bir dernektir. Bu derneklerle ayn› merkezi paylaflmaktan baflka her alanda her anlamda tam bir iflbirli¤i vard›r. Kimi etkinliklerimizi ortak düzenleriz. ç›kanlar› bekleyen tehlikeler var m›d›r? Bu tehlikelerin kayna¤› nelerdir? En baflta bilgisizlik, bilinçsizlik, yetersizlik ve salt ticari amaçla düzenlenmifl etkinlikler. Bilgisiz/bilinçsiz do¤aya gidenler ya da do¤a sporlar› kat›l›mc›lar› yaflamlar›na mutluluk yerine mutsuzluk katabilirler. Hedeflenen etkinlik ne ise önceden düflünülmesi, gerekli davran›fl biçimlerinin ö¤renilmesi, gerekli donan›mlar›n (kullan›l›fllar›n› da bilerek) sa¤lanmas› gerekir. Kat›l›m› düzenleyenlerin, rehberlerin yeterli alt yap› ve bilgiyle donanmas› gerekmektedir, düzenledikleri etkinliklerin gereklerinden yoksun olanlar› bu etkinli¤e kabul etmemeleri önemlidir. Do¤a koflullar› tam hesaplanamaz küçük olas›l›klar, küçük etkiler, bilinçsiz/donan›ms›z bir kat›l›mc› üzerinde büyük y›k›mlara neden olur ki bu da tüm kat›l›mc›lar› etkiler, bir ekibin gücü zincir gibi en zay›f halkas› kadard›r. Bu tehlikeleri azaltman›n yöntemleri var m›d›r? Kat›l›mc›lar bu tür etkinlikleri düzenleyenlerin anlay›fl›na, rehberlerine çok dikkat etmelidirler, sorgulamal›d›rlar. Kendilerine rehberlik edenlerin o bölgeye daha önce gitti¤ine, donan›mlar› kullan›m bilgilerine, insani de¤erlerine dikkat etmelidirler. Co¤rafi bilgisi tamamd›r, donan›m› tamamd›r, donan›m kullan›m› tamamd›r ama bir aksilik durumunda so¤ukkanl›l›¤› terk edip etmemesi, sa¤l›kl› kararlar alabilmesi de önemlidir ve tüm bunlar bir rehberin alt yap›s›n› oluflturur. Halen kulübü maddi manevi destekleyen Onursal Baflkan Mehmet Refik YÜCEL kulübün herkese aç›k e¤itim amaçl› konferanslar›na da flirketi ÖTE'nin salonunda ev sahipli¤i yapmaktad›r. Herkesin önceden bildirmek kayd›yla kat›labilece¤i konferans konu ve tarihlerine ÖTE ve DDDSK'dan ulafl›labilir. www.dddsk.org.tr - www.otedonareti.com.tr Mehmet Refik Yücel kifliler, ikinci krizden kilometrelerce uzakta olacaklard›r. Bu uygulamay› düzenli olarak yapan kiflilerde solunum güçlü¤ü ortadan kalkacak ve kalp at›fllar› kuvvetlenecektir. Difl a¤r›lar›ndan k›s›rl›¤a kadar birçok hastal›¤›n ilac› Bal ve tarç›n kar›fl›m› birçok hastal›¤a iyi gelmektedir. Eski Yunan t›bb›nda bal as›rlarca hayati ilaç olarak kullan›lm›flt›r. Bugünün bilim adamlar› birçok hastal›¤›n tedavisinde bal› çok etkili bir ilaç olarak kabul etmifllerdir. Bal tarç›nla birleflti¤inde ise adeta mucizeler yarat›r. ‹flte son verilere göre bu müthifl ikilinin tedavi etti¤i hastal›klar; A⁄RI KES‹C‹: Bir k›s›m bal› 2 k›s›m ›l›k su içerisine koyup üzerine bir çay kafl›¤› toz Tarç›n ilave ederek bir krem elde edilir. Bununla vücudun a¤r›yan yerlerine masaj yap›l›r. 1-2 dakika içerisinde a¤r›n›n azald›¤›n› göreceksiniz. BA⁄IfiIKLIK S‹STEM‹: Her gün kullan›lan bal ve tarç›n ba¤›fl›kl›k sistemini kuvvetlendirir ve vücudu bakteri ve virus sald›r›lar›na karfl› korur. Araflt›rmac›lara göre bal, birçok vitamin ve büyük miktarda demir içermektedir. Bal›n düzenli kullan›lmas›, akyuvarlar içerisindeki, bakteriler ve viruslarla savaflan, korpuskülleri de kuvvetlendirir. KISIRLIK: Eski Yunan ve Ayurvedikler Bal›, y›llard›r, erkeklerin spermalar›n› kuvvetlendirmek için kullanm›fllard›r. E¤er kudretsiz bir erkek düzenli olarak uyumadan önce 2 kafl›k bal yerse problemleri çözülecektir. Gebe kalamayan kad›nlar bir tutam toz tarç›n ve yar›m tatl› kafl›¤› bal› gün boyunca bir bir sak›z üzerine koyup çi¤nediklerinde tükürükle kar›flarak yavafl yavafl emilerek etkili olmaktad›r. KOLESTEROL: ‹ki kafl›k bal, üç tatl› kafl›¤› toz tarç›n, 450 gr. demlenmifl çay içerisinde eritilerek içildi¤inde kan kolesterol seviyesi 2 saat içerisinde % 10 düflecektir. Artrit hastalar›na tavsiye edilen kür de günde 3 defa kolesterol hastalar› için uygulanabilir. M‹DE A⁄RILARI: Bal ve tarç›n kürlerinin, mide a¤r›lar› için oldu¤u kadar mide ülserleri için de yararl› oldu¤u saptanm›flt›r. D‹fi A⁄RISI: Bir kafl›k toz tarç›n ve 5 tatl› kafl›¤› bal kar›fl›m› a¤r›yan difle tatbik edilir. A¤r› kesilene kadar günde üç defa tatbik edilir. GAZ: Hindistan ve Japonya'da yap›lan araflt›rmalar Bal ve Tarç›n›n midedeki gaz› giderdi¤ini göstermifltir. HAZIMSIZLIK VE GR‹P: Toz tarç›n 2 kafl›k bal üzerine serpilip yemekten önce al›nd›¤›nda asit oluflumunu ve haz›ms›zl›¤› önler. ‹spanya da yap›lan bir araflt›rmada bal içerisindeki bir maddenin grip mikroplar›n› öldürdü¤ü ve hastalar› gripten korudu¤u saptanm›flt›r. SAÇ DÖKÜLMES‹: Saç› dökülenlerle tepesi aç›lanlar s›cak zeytinya¤› içerisine bir kafl›k bal, bir tatl› kafl›¤› toz Tarç›n ilavesiyle elde edilen krem banyodan önce bafla sürülür ve yaklafl›k 15 dakika bekledikten sonra y›kan›r. ‹DRAR KESES‹ ENFEKS‹YONLARI: ‹ki kafl›k toz tarç›n, bir tatl› kafl›¤› bal, ›l›k su içerisinde eritilip içilir. ‹drar kesesindeki mikroorganizmalar üzerinde etkilidir. KANSER: Japonya ve Avustralya da yap›lan bir araflt›rmada, mide ve kemik kanserleri üzerinde baflar›l› olunmufltur. Bu tür kanserlere yakalanan hastalar günde bir kafl›k bal ve bir kafl›k tarç›n› bir ay süreyle günde üç defa almal›d›rlar. KALP HASTALIKLARI: Bal ve tarç›nla bir kar›fl›m yap ve bunu her sabah kahvalt›da reçel veya marmelat yerine ekmek üzerine sür. Bu uygulama arterlerdeki kolesterolleri eriterek hastalar› kalp krizinden korur. Bu uygulama ile, daha önce kalp krizi geçirmifl SO⁄UK ALGINLI⁄I: Bir kafl›k ›l›t›lm›fl bal, 1/4 tatl› kafl›¤› toz tarç›n günde üç defa yenir. Bu uygulama birçok kronik öksürük, so¤uk alg›nl›¤› ve sinüslerin temizlenmesi için de geçerlidir. YAfiLILIK: Bal ve tarç›nla haz›rlanan çay, düzenli al›nd›¤›nda yafll›l›k harabiyetini önler. 4 kafl›k bal, 1 kafl›k toz Tarç›n, 3 bardak su içerisinde kaynat›larak bir içecek haz›rlan›r. Günde 3-4 defa 1/2 bardak miktar›nda içilir. Deriyi diri, taze ve yumuflak tutar, y›pranmas›n› durdurur. ZAYIFLAMA: Bir bardak su içerisine eflit miktarda bal ve tarç›n konup kaynat›l›r. Her gün kahvalt›dan yar›m saat önce aç karn›na ve yatmadan önce içilir. Düzenli uygulan›rsa kilo verilir. Ayr›ca bu kar›fl›m düzenli olarak içildi¤inde, yüksek kalorili diyet al›nsa bile, vücutta ya¤›n birikmesine engel olur. FAYDASI SAYMAKLA B‹TMEYEN BES‹N Faydalar› Tahin veya di¤er ad›yla tahan, susam›n ezilerek ve çeflitli ifllemlere tabi tutularak ak›c› ya¤ gibi bir hale gelmifl fleklidir. ‹yi kalite susam tohumlar› s›ra ile eleme, kabuklar›n›n soyulmas› ve ayr›lmas› ifllemlerinden sonra y›kanarak 150-200 °C’de 2 ile 3 saat aras›nda kavrulur. Daha sonra oda s›cakl›¤›na inene kadar bekletilir. Ard›ndan ezilmek suretiyle tahin elde edilir. Tahin kahvalt›larda, unlu mamullerde tüketildi¤i gibi içine bal veya pekmez kar›flt›r›larak yüksek besin de¤erine sahip bir tatl› olarak da tüketilmektedir. 58 E, C ve B vitaminleri aç›s›ndan zengindir. Hücre yap›s›n›n bozulmas›n› engeller. Yaralar›n iyileflmesini h›zland›r›r. Kansere kars› koruyucudur. Damar sertli¤ini ve t›kanmalar›n› engeller. ‹drar söktürücüdür. Vücuda al›nan a¤›r metaller, zehirli bileflikler, radyasyon ve baz› ilaçlar›n yaratt›¤› toksinlere kars› koruma sa¤lar. Yafllanmaya ba¤l› haf›za kay›plar›n›n (Alzheimer) önlenmesinde olumlu etkisi oldu¤u kan›tlanm›flt›r. Tahinde çok miktarda bulunan E vitamini ile tüm bu yararlar› da vücudumuza kazand›rabiliriz. E vitamini çok güçlü bir antioksidand›r. Vücuda enerji verir. Seks hormonlar›n›n oluflmas›na yard›mc›d›r. ‹ki çorba kafl›¤› tahinde yaklafl›k yar›m kilo etteki kadar protein vard›r. Kendine has özel bir kokusu olan tahin, suyla temas etmedikçe uzun zaman bozulmadan saklanabilir. Safra taslar›n›n düflürülmesinde, nefes darl›¤› ve bronflite faydal› oldu¤u bilinmektedir. Anne sütünü ar›t›c› özelli¤i bulunmaktad›r. Çocuklar›n beyin ve zekâ gelifliminde etkilidir. Kemik gelifliminde, yap›s›nda bulunan baz› maddeler nedeniyle oldukça faydal›d›r. Tek bas›na tad› hofl gelmese de, pekmezle kar›flt›rmak suretiyle hem daha faydal› olur, hem lezzetli. Pekmezle kar›flt›r›larak tüketildi¤inde sadece enerji vermekle kalmaz, hem kan yapar, hem k›fl aylar›nda üflümeyi engeller. So¤uk havada vücut direncini art›rmak için protein, vitamin, mineral ve antioksidanlar aç›s›ndan zengin tahini bol tüketmekte fayda vard›r. Tahini sade olarak tüketirseniz mide rahats›zl›klar›na son derece faydal›d›r. Tahin kolesterol içermez. Ayr›ca besinlerin midemizde uzun süre kalmas›na yard›mc› olarak ac›kmay› geciktirir. 59 nin KAVAKLIDERE’ Üzüm Sular› KIRMIZI avakl›dere fiaraplar›’n›n 1988 y›l›ndan beri üretmekte oldu¤u k›rm›z› üzüm suyu, Alicante Bouchet üzümünden kabuk ve çekirdekleriyle birlikte presleme ifllemi sonucu elde edilmektedir. Herhangi bir katk› maddesi içermez; flifleleme sonras› hemen pastörize edilir.%100 saf oldu¤u ve konsantre olmad›¤› için fliflede zamanla bulan›kl›k görülmesi do¤ald›r. Kanser ve kalp-damar hastal›klar›na karfl› olumlu etkideki antioksidan bileflikler bak›m›ndan oldukça zengin olan ve vitamin içeri¤iyle de özellikle çocuklar için faydal› olan Kavakl›dere K›rm›z› Üzüm Suyu’nun, so¤utularak tüketilmesi tavsiye edilir. K BEYAZ avakl›dere fiaraplar›’n›n 1988 y›l›ndan beri üretmekte oldu¤u beyaz üzüm suyu, Sultaniye üzümünden kabuk ve çekirdekleriyle birlikte presleme ifllemi sonucu elde edilmektedir. Herhangi bir katk› maddesi içermez; flifleleme sonras› hemen pastörize edilir. %100 saf oldu¤u ve konsantre olmad›¤› için fliflede zamanla bulan›kl›k görülmesi do¤ald›r. Zengin vitamin içeri¤iyle özellikle çocuklar için çok faydal› olan Kavakl›dere Beyaz Üzüm Suyu’nun, so¤utularak tüketilmesi tavsiye edilir. K www.kavaklidere.com K ›fl aylar› so¤uk havalar nedeniyle hastal›klar›n artt›¤› ve ba¤›fl›kl›k sistemimizin kuvvetini yitirdi¤i, vücudumuzun daha fazla vitamine ihtiyaç duydu¤u dönemlerdir. K›fl sebzeleri de bu durumda yard›m›m›za yetiflen en faydal› besinlerdir. Vücudumuzun eksikli¤ini yaflad›¤› tüm antioksidanlara sahip olan k›fl sebzeleri vücudumuzun savunma mekanizmas›n› güçlendirir ve bizleri hastal›klardan korur. Zengin Posa ‹çerir K›fl sebze ve meyveleri posa aç›s›ndan oldukça zengindir. Posa vücuttan zararl› maddelerin kolayca at›lmas›n› sa¤lar. Zararl› maddelerin ba¤›rsak çeperine temas›n› engelleyen posa, bu özelli¤iyle kansere karfl› da koruyucudur. Ayr›ca diyabet hastalar›nda kan flekerini dengeleyen, midede suyla birlikte hacim oluflturdu¤u için 62 ac›kt›rmay› geciktiren posa, kilo kontrolünde de son derece önemlidir. Posan›n bir baflka faydas› da, kan ya¤lar›n›n yükselmesini önleyip, kifliyi kalp hastal›klar›na karfl› korumas›d›r. Hangi Sebze, Ne ‹fle Yarar? K›fl sebzeleri vücudumuzun hastal›klara karfl› savunma mekanizmas›n› güçlendiriyor. ‹flte, brokoli, kereviz, lahana, karnabahar, p›rasa, havuç ve ›spanak ve havucun faydalar›... BROKOL‹: Vitamin ve mineral deposu olan brokoli, kalsiyum aç›s›ndan zengin, lif oran› yüksek, C vitamini deposu olup, kansere karfl› koruyucu etkisi yüksek bir sebzedir. KEREV‹Z: Antioksidan olup, sindirim sistemini rahatlat›c› bir etkiye sahiptir. Kerevize özel kokusunu veren fitalid adl› madde, kandaki stres hormonunu azalt›r, böylece hem damarlar›n gevflemesini sa¤lar, hem de kolesterolü düflürür. LAHANA: En iyi toksin at›c›lardan birisi olan beyaz lahana, içerdi¤i antioksidanlar sayesinde ba¤›rsak kanserine karfl› koruyucu bir özelli¤e sahiptir. Düflük kalorili, A, B ve C vitaminleri aç›s›ndan zengin, bol posa içeren lahanan›n ayr›ca tohumlar› da idrar söktürmeye yard›mc› olur. KARNIBAHAR: Karnabahar hem enfeksiyonlara karfl› etkin, hem de antibakteriyel birçok madde içerir. Özellikle kronikleflmifl idrar yollar› enfeksiyonlar›nda bilinen en iyi sebzedir. ‹çerdi¤i bol miktardaki fosfor, osteoporozu önleyici ve kemik oluflumunu destekleyici bir etkiye sahiptir. PIRASA: Potasyum, kalsiyum, demir ve fosfor bak›m›ndan oldukça zengin olan p›rasa, C, B1, B2 ve A vitamini içeri¤i yüksek bir sebzedir. Böbrek tafllar›n›n oluflumunu engelleyici maddelere sahip olan p›rasa, içerdi¤i posa sayesinde kab›zl›kta da kullan›l›r. ISPANAK: A ve C vitaminleri aç›s›ndan zengin olan ›spanak, çok de¤erli bir besindir. Mide, karaci¤er ve pankreas salg›lar›n› uyar›r. Ispanakta demir d›fl›nda, magnezyum, fosfor, iyot, potasyum ve sodyum bulunur. HAVUÇ: A vitaminin ön maddesi olan karotenleri içerir. Bu maddelerin aktif hale geçmesi için, havuç salatas›n›n mutlaka zeytinya¤› ile tüketilmesi gerekir. RENKLER‹N RUHUNU YANSITAN RESSAM Alev Akseki ALEV AKSEK‹ K‹MD‹R? 1964 Ankara do¤umlu sanatç›, 2002 y›l›nda Anadolu Üniversitesi halkla iliflkilerinden mezun oldu. ‹lk e¤itimine Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar bölümünde Oktay Matara’dan ders alarak bafllad›. 2 sene Gür Dalk›ran ile çal›flt›. ‹lk sergisini Ankara Transparan Sanat Galerisi’nde açt›. 3 sene Mustafa Ayaz hocadan ders alarak çal›flmalar›n› ilerletti. fiimdi çal›flmalar›n› kendi atölyesinde sürdürmektedir. 4 kiflisel sergisinin yan› s›ra 20’ye yak›n da grup sergisine kat›lm›flt›r. ESERLER‹N‹N BULUNDU⁄U YERLER Bas›n Yay›n Enformasyon Genel Müdürlü¤ü, Alt›nda¤ Sanat Galerisi Baflkent Üniversitesi Kad›n ve Çocuk Hastanesi, Maltepe, Karl›kevi, Kapadokya, Ayd›n Menderes Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü, Sanatç›n›n bir eseri Hacettepe Üniversitesi Prof.’u Seramik Bölüm kurucusu de¤erli hoca ve sanatç› Hamiye Çolako¤lu’nun evinde, bir eseri de onun kurma aflamas›nda oldu¤u Bilkent Üniversitesi Müzesi için al›nm›flt›r. Ankara Üniversitesi’nde de bir eseri bulunmaktad›r. Ayr›ca bir eseri ‹talya’daki Lecce Galeri Sergisi için seçilmifltir. ‹K‹ RESSAMDAN ALEV AKSEK‹ “Her devirde sanat›n önemli yeri vard›. Sanat insanlar›n ruhi ihtiyaclar›n› kars›l›yordu; ruhun, insan›n geliflmesinde önemli rol oynuyordu. Günümüzde teknoloji ve informasyon cag›nda, stres içinde olup romantizm ve duygular›n eksikli¤ini yafl›yoruz. ‹nsan kendini, ruhunu, duygular›n› ifade etmekte zorlaniyor. Sanatta ise bu önemli bir kosuldur. Alev Akseki’nin cal›flmalar›nda hisseti¤i duygular en önemli yeri al›yor. Tablolar› ressam›n ruhi durumunu a盤a c›kar›yor. Renk uyumu muhteflemdir. Kimi zaman sakin, melankolik; kimi zaman renk patlamas›… eserleri sanatç›n›n duygulu, hayat› seven flah›s oldu¤unu belirtiyor. Her tablosu bir hikayedir; bir hayatt›r. Alev’in çal›smalar› tematik diyapazonu genifl - natürmort; manzara; figuratif kompozisiyon; abstrakt çal›flmalar› içerir. Sanat›n zor ama güzel yolunda ona baflar›lar diliyorum. Çünkü Alev Akseki resim sanat›, yapt›¤› ifli çok seviyor.” David UGRAL‹DZE “Yetenek ve sanat genlerden gelir. Sonradan ö¤retilemez... Alev Aksekinin tualine iflledikleri iç dünyas›n›n yans›malar›... ‹çi de d›fl›da bir onun, rehberi kendi içinde ruhunda ... Her resim yapan›n ressam olmad›¤› gibi her resamda sanatç› olmuyor...” 64 Yaflar ÇALLI MAL‹ MÜfiAV‹R‹N‹Z D‹YOR K‹ Yeni Türk Ticaret Yasas› 6102 say›l› yeni Türk Ticaret Yasas› 01.07.2012 tarihinden itibaren hayat›m›za giriyor. Maddeler uygulamaya de¤iflik tarihlerde geçiyor ve 01 Temmuz 2015 tarihine kadar tüm maddeleriyle’ de uygulama hayat›m›za girmifl olacakt›r. Yeni Türk Ticaret kanunu ile hayat›m›zda de¤iflikli¤e u¤rayan konular› k›saca özetlemek gerekirse; M. Cevdet EKEN Serbest Muhasebeci Mali Müflavir [email protected] • fiirket orta¤›n›n, flirkete borçlanmas› yasaklan›yor. 01.07.2012 tarihinden itibaren flirketten para çekme kald›r›l›yor. Orta¤›n flirkete borcu varsa bunu nakden ödeyip borcunu kapatmas› gerekiyor. Borç yerine arsa, arazi, alacak senedi, alacak çeki verme ifllemi kald›r›l›yor. Yasaya ayk›r› davran›fl adli para cezas› nedeni olacakt›r. • Muhasebe ilkeleri tamamen uluslararas› standartlara uygun olarak de¤ifliyor. • fiirketlerin denetim organ›, ba¤›ms›z denetim kurulufllar›, serbest muhasebeci mali müflavir veya yeminli mali müflavir oluyor. Murak›pl›k kalk›yor, ba¤›ms›z denetim geliyor. 01 Mart 2013 tarihinde uygulama bafll›yor. • Tek kiflilik sermaye flirketi (Limited ve Anonim flirket) kurulabilme hakk› geliyor. • Her flirkete internet sitesi kurma zorunlulu¤u geliyor. • fiirket yönetim kurulunun tek kifliden oluflmas›na izin veriyor. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olma zorunlulu¤u kalk›yor. Tüzel kiflilere de yönetim kurulu üyesi olma hakk› geliyor. Yönetim kurulu üyelerinin en az dörtte birinin yüksek ö¤retim görmüfl olma zorunlulu¤u geliyor. • Kap›dan sat›fl yöntemini kald›r›yor. • Haks›z rekabette yanl›fl bilgilerle kiflileri yan›ltan reklam ilan vs. için 2 y›la kadar hapis cezas› geliyor. • Ticari iflletmesi olan dernek vak›f vs. ticari flirket say›l›yor. • Elektronik ortamda genel kurul yap›labilme hakk› geliyor. • Kooperatifler ticari flirket statüsüne al›nacak. • Karfl›l›¤› bulunmayan çek için adli nitelikteki yapt›r›m, idari nitelikte yapt›r›ma dönüfltürülüyor. • Sorumluluk sigortas› hayata geçiyor. • Yolculara yanl›fl bilet satan, satt›¤› bilet numaras›n› de¤iflik kiflilere satan, saatinde hareket etmeyen yada hareket saatini beklemeden hareket edip yolcular› ma¤dur eden firmalara para cezas› geliyor. • Ana faaliyetinden uzaklaflan firmalara bölünme yolu aç›l›yor. • Limited flirketlere de genel kurul yapma zorunlulu¤u getiriliyor. 66 67 SA⁄LIK Bilinmeyen Yönleri ile Tüp Bebek Tedavisi Ç iftler istedikleri zaman do¤al yollardan çocuk sahibi olmak isterler. Her zaman bunun gerçekleflmesi mümkün olmamaktad›r. Otuz yafl ve alt›nda düzenli cinsel yaflamlar› olan sa¤l›kl› çiftlerde bir ay sonunda gebe kalma oran› %25-30’dur. Gebe kalma oranlar› kad›n yafl›n›n 35 ve üstüne ç›kmas› ile birlikte düflmeye bafllar. Son çal›flmalar sadece kad›n yafl›n›n de¤il erkek yafl›n›n da artmas›n›n gebe kalma oranlar›n› olumsuz etkiledi¤ini göstermifltir. Gebe Kalmay› Engelleyen Durumlar Nelerdir ve Nas›l Anlafl›l›r? Düzenli bir cinsel yaflam› olan bir çiftte gebelik oluflabilmesi için: 1- Yumurtlaman›n gerçekleflmesi 2- Yumurtal›ktan at›lan yumurtan›n tüplerin eldiven parma¤› fleklindeki uçlar› taraf›ndan tutularak tüpler in içerisinde ilerlemeleri 3- Hazneden tüplere kadar ilerlemeyi baflarm›fl spermle yumurtan›n tüp içerisinde karfl›laflmas› 4- Döllenmifl yumurtan›n 7 gün sonunda rahim iç duvar›na yerleflip yuvalanmas› gerekmektedir. Bu nedenle yumurtlama zaman›nda gebe kalma flans› ortaya ç›kmakta, çocuk sahibi olmak isteyen çiftler bu dönemde cinsel iliflkide bulunmaya özen göstermelidirler. Düzenli adet gören hormonal bozuklu¤u olmayan bir kad›nda yumurtlama yaklafl›k olarak beklenen adte gününden 14 gün önce gerçekleflir. Yumurtlama bozukluklar› s›kl›kla kendini düzensiz adet görme ile gösterir. ‹ki adet aras›ndaki sürenin 21 günden k›sa veya 35 gününden uzun olmas› durumunda doktora baflvurmak gerekir. Menopoz döneminde ise art›k yumurtlama olmaz. K›rk yafl alt›nda menopoza girme durumuna “erken menopoz” diyoruz; ki bu da bir gebe kalamama nedenidir. Yumurtal›klar bazen beklenenden önce yafllanabilir, bu durumu azalm›fl yumurtal›k rezervi diyoruz. Bu durumu anlamak için yumurtal›klar›n ultrasonografik olarak de¤erlendirilmesi, adet kanamas›n›n 3. günü baz› testler yap›lmas› s›kl›kla kulland›¤›m›z de¤erlendirme yöntemleridir. Günümüzde antimülleryen hormon (AMH) düzeyinin saptanmas› da s›kl›kla bu amaçla kullan›lmaktad›r. Yumurtal›k rezervinin azalmas› durumunda çocuk sahibi olmak isteyen kad›nlarda ileri tetkik ve tedavi yöntemlerine h›zla bafllamak gerekir. Anne yafl› ilerlemesi yumurtal›k rezervini azalt›r, yumurta kalitesini bozar. 68 SA⁄LIK Doç. Dr. Berna D‹LBAZ Yumurtlaman›n gerçekleflti¤ini saptamak için de¤iflik yöntemler olmakla beraber günümüzde en s›k olarak kullan›lan tan›sal testler; yumurta gelifliminin ultrasonografi ile takibi ve daha da pratik olan› adet kanamalar›n›n bafllad›¤› günden itibaren sayarak 21-23. günlerde progesteron hormon seviyesinin saptanmas›d›r. Yumurtlama bozukluklar› gebelik olmas›n› geciktirebilir, hatta gebelik oluflmas›n› engelleyebilir. Polikistik yumurtal›k sendromu (PKOS) en s›k yumurtlama bozuklu¤u yapan nedenlerden birisidir. Polikistik yumurtal›k sendromu do¤urganl›k ça¤›ndaki kad›nlar›n %5-10’unda görülebilir. Yumurtlamay› sa¤layacak de¤iflik ilaçlar vard›r. Bunlar›n gerekli testler yap›ld›ktan sonra uzman doktor kontrolünde al›nmas› gerekir. Tüpler gebelik oluflmas›nda çok önemli bir fonksiyona sahiptir. Tüplerin yumurtay› yakalama fonksiyonu ve yakalanm›fl yumurtan›n tüp içerisinde rahatl›kla ilerleyip erkek tohum hücresi olan spermle karfl›laflabilmesi için: tüplerin serbest, tüp yumurtal›k aras›ndaki anatomik iliflkinin bozulmam›fl ve tüplerin iç kanal›n›n aç›k olmas› gerekir. Tüplerin iç kanal›n›n aç›k oldu¤unu saptamak için “histerosalpingografi” dedi¤imiz ilaçl› rahim filminin çekilmesi gerekir. Tüplerin etraf›ndaki yap›fl›kl›klar veya tüplerle yumurtal›klar aras›ndaki anatomik iliflkinin bozulmufl olmas› her zaman histerosalpingografi ile anlafl›lamayabilir. Bu nedenle baz› durumlarda tüplerin anatomik olarak sa¤lam oldu¤unu laparoskopi ifllemi s›ras›nda de¤erlendirmemiz gerekebilir. Laparoskopi s›ras›nda tüplerin anatomik yap›s›n› bozan baz› yap›fl›kl›klar› ay›rmam›z ve tüpleri serbestlefltirmemiz mümkün olabilmektedir. Geçirilmifl kad›n genital yol iltihaplar›, cerrahi giriflimleri, d›fl gebelik, kar›n zar› iltihab›, veya veremi, appendiks, barsak gibi komflu kar›n içi organlara uygulanm›fl cerrahi ifllemler de tüplerde t›kan›kl›¤a, yap›fl›kl›¤a neden olabilir. Sadece tek tarafl› sa¤l›kl› yumurtal›k ile iliflkisi bozulmam›fl bir tüp olmas› gebeli¤e engel teflkil etmez. Endometriyozis dedi¤imiz hastal›kta yumurtal›ktaki çikolata kistleri ve tüp ve rahim arkas›nda yap›fl›kl›klar oluflabilir. Erkeklerde inmemifl testis, sigara içimi, toksik maddelere maruz kalma, sperm yap›m›n› bozan baz› ilaçlar›n kullan›l›yor olmas› da gebelik aç›s›ndan olumsuz bir rol oynar. Ayr›ca testis kanallar›n›n t›kan›kl›¤› veya bu bölgedeki damarlardaki varisleflme de menide sperm azl›¤›na veya yoklu¤una neden olabilir. Sperm say›m› ile ilgili testlerin yan› s›ra, ultrasonografi ve doppler incelemeleri, hormon testleri de gerekebilir. Rahim iç duvar›n› de¤erlendirmede histerosalpingografi önemli bir testtir. Rahim bofllu¤u içerisine s›v› verilerek ultrasonografi yap›lmas› (salin infüzyon sonografi) rahim içerisindeki polip, myomlar, yap›fl›kl›klar ve rahim duvar›ndaki bölme bu yöntemle ortaya ç›kar›labilir. Rahim iç duvar›n›n de¤erlendirilmesinde en geçerli yöntem “histeroskopi” dir. Hem tan› konulmas› hem de gerekti¤inde cerrahi ifllem uygulanmas›na olanak veren bu yöntemde rahim a¤z›ndan uygulan›lan bir optik sistem tafl›yan “histeroskop” kullan›l›r. Ayr›ca çiftlerde görülen baz› sistemik hastal›klar (goitre, diyabet,..) veya baz› hastal›klar için kullan›lan ilaçlar veya uygulamalar (kemoterapi, radyoterapi, cinsel ifllev bozukluklar› (impotans vb..) da gebelik oluflmas›n› engelleyebilir. Bu nedenle çocu¤u olmayan çiftlerin ayr›nt›l› olarak de¤erlendirilmesi gerekir. Çocu¤u Olmayan Bir Çift Ne Zaman Doktora Baflvurmal›d›r? Bir y›l süreyle korunmas›z düzenli iliflkiye ra¤men gebe kal›nmamas› durumuna infertilite diyoruz. ‹nfertilite s›kl›kla halk aras›nda k›s›rl›k olarak yorumlanmaktad›r. Halbuki k›s›rl›k çocuk sahibi olman›n imkans›zl›¤›n› anlatan bir durumken infertilite çocuk sahibi olamama anlam›nda kullan›maktad›r. Bu nedenle adetleri düzenli olan, herhangi, bir risk faktörü tafl›mayan, düzenli cinsel yaflamlar› olan çiftlerde çocuk sahbi olabilmeleri için bir y›l beklemeleri önerilir. Geçirilmifl ciddi kar›n içi operasyon, tekrarlayan adet düzensizli¤i, hormonal bozukluk gibi risk faktörleri tafl›yan kad›nlarda ve kad›n yafl›n›n› 35 yafl ve üstünde oldu¤u durumlarda 6 ayl›k korunmas›z cinsel iliflkiye ra¤men gebe kal›nmam›flsa doktora baflvurmk gerekebilir. ‹nfertilit;, % 30-40 kad›na, % 10-30 erke¤e ait nedenlerden, çiftlerin % 15- 30’unda ise her ikisini de ilgilendiren nedenlerden dolay› ortaya ç›kar. Hiç gebelik oluflmad› ise birincil (primer) infertilite, daha önce bir gebelik oluflmas›na ra¤men daha sonra gebelik oluflmad› ise ikincil (sekonder) infertiliteden bahsedilir. Çiftlerin yüzde 10-15'in de ise infertiliteye yol açan neden mevcut tan› yöntemleri ile bulunamaz; bu duruma da nedeni aç›klanamayan infertilite söz konusudur. rahim içerisine yerlefltirilmesidir. Bu tedavi öncesinde hastalar›n de¤erlendirilmesi ve tetkiklerinin tamamlanmas› gerekitr. Daha sonra kifliye özel planlanm›fl tedavi protokolleri ile kad›nda çok say›da yumurta geliflimi sa¤lan›r. Yumurta geliflimi ultrasonografi ve kan testleri yap›larak izlenir. Geliflim tamamland›¤›nda yumurtalar›n çatlamas›na yard›mc› olacak tedaviler verilerek hastalardan ultrasonografik kontrol alt›nda yumurtalar toplan›r. Toplanan yumurtalar ile erkekten al›nan spermleri bir araya getirilerek uygun ›s›da bir ortama konulur vedöllenme iflleminin d›fl ortamda gerçekleflmesi ve döllenmifl yumurtan›n geliflimi izlenir. Seçilmifl döllenmifl yumurtlara (embriyo) ilerleyen günlerde (3-5.gün sonra) rahim içerisine ince bir kateter ile yerlefltirilir. Spermin yumurta içerisine yerlefltirilmesi mikroskop alt›nda gerçeklefltirilirse buna “mikroenjeksiyon” (ICSI) denir (Resim-2). Erkekten tohum hücreleri (spermler) ancak testis biyopsisi ile elde edildi ise ve bu yolla elde edilen spermlerle ifllem gerçeklefltirildi ise iflleme “TESE” ad› verilir. Hangi Durumlarda Tüp Bebek Uygulamalar› Gerekir? Tüp bebek tedavisi baz› hastalar için ilk seçenektir. Her iki tüpün tamamen t›kal› oldu¤u haller veya tüpleri cerrahi olarak ç›kar›lm›fl veya çok ciddi kad›nl›k organ› etraf›nda yap›fl›kl›¤› olan kad›nlar, ejakülatta sperm olmay›p sadece testisden sperm elde edilebilen erkeklerde tüp bebek ilk seçenektir. Ayr›ca daha önce yap›lan tedavilere yan›t vermeyen infertilite olgular›nda, yumurtlama bozukluklar, çikolata kistleri, erkek tohum hücrelerinda say›sal veya yap›sal bozukluk durumlar›nda da tüp bebek tedavisine baflvurulabilir. Tüp Bebek Tedavisi Nerelerde Yapt›r›labilir? Tüp bebek tedavisi tüp bebek merkezlerinde, bu alanda e¤tim sonras›nda Sa¤l›k Bakanl›¤›m›z taraf›ndan verilen sertifikay› almaya hak kazanm›fl kad›n do¤um uzman› ve embriyologlar taraf›ndan gerçeklefltirilir. Tüp Bebek Nedir, Nas›l ve Hangi Merkezlerde Yap›l›r? Tüp bebek kad›ndan al›nan yumurtalarla erkekten al›nan spermlerin d›fl ortamda döllenmesi ve döllenmifl yumurtalar›n gelifliminin izlenerek, tam geliflime uygun olan embriyolar›n Gebeli¤in Oluflumu Mikroenjeksiyon Doç. Dr. Berna D‹LBAZ TED Ankara Koleji’ni bitiren Doç.Dr.Berna Dilbaz, Ankara Üniversitesi T›p Fakültesinden 1981 y›l›nda mezun oldu. Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um dal›nda uzmanl›¤›n› Dr.Zekai Tahir Burak Do¤umevinde tamamlad›. Daha sonra British Council bursu ile ‹ngiltere’de “Endoskopik Cerrahi ve Laser laparoskopisi” e¤itimi ald›. Akademik kariyerine 1994’de klinik flef muavini, 1999 y›l›nda doçent, 2000’de ise klinik flefi olarak devam etti. Ulusal ve uluslar aras› birçok araflt›rma ve projede aktif görevler ald›, Sa¤l›k Bakanl›¤› Avrupa Birli¤i Üreme Sa¤l›¤› Projesinde dan›flmanl›k yapt›. Aile planlamas›, üreme sa¤l›¤› ve yeni do¤an ressüsitasyonu programlar›nda e¤iticilik yapmaktad›r. Yard›mc› Üreme Teknikleri konusunda sertifikas› olan Doç.Dr.Berna Dilbaz halen SB Etlik Zübeyde Han›m Kad›n Hastal›klar› E¤itim Araflt›rma Hastanesi ‹nfertilite Klini¤inde çal›flmaktad›r. 69 SA⁄LIK SA⁄LIK Prof.Dr.Abdülkadir ÇEV‹K A.Ü.T›p Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dal› Ö¤retim Üyesi Türkiye Grup Psikoterapileri Derne¤i Baflkan› S tres BİR TEHLİKE, BİR FIRSAT, BİR DÜŞMAN VE BİR ARKADAŞ OLARAK S tres, bizi korkutan, heyecanland›ran, sevindiren, flafl›rtan, tehlikeye sokan veya rahats›z eden durumlara karfl› vücudumuzun gösterdi¤i fiziksel, ruhsal ve kimyasal bir tepkidir. Görülüyor ki stres yaratan durum olumsuz (kötü) veya olumlu (iyi) bir yaflant› olabilir. Bu yaflant› köfleyi dönüp üzerimize do¤ru gelen bir araba olabildi¤i gibi, daha iyi bir ifle girmek, uzun süredir istenip beklenen bir çocu¤un do¤umu, çal›flt›¤›m›z veya yaflad›¤›m›z yerdeki afl›r› gürültü veyahut bir yak›n›m›z›n ölümü olabilir. Görülüyor ki stres olmadan hayat yolunda ilerlemek imkans›zd›r.Asl›nda stressiz bir hayat› da istememeliyiz. Çünkü stres al›flamad›¤›m›z yabanc› fleyleri veya bizi tehdit eden durumlar› nas›l yönetip üstesinden gelebilece¤imizi de bize ö¤retir. Her yafl döneminin kendine özgü bir stresi vard›r. Bunlara genel olarak geliflimsel stresler diyebilmekteyiz. Örne¤in yeni do¤an bebe¤in korunma ve ba¤›ml›l›k isteklerinin engellenmesi, emekleyen ve yürümeye bafllayan çocu¤un etraf› kar›flt›rmas› ve araflt›rmas›n›n engellenmesi, ergenlik döneminde çocukluk ve yetiflkinlik aras›nda bocalama ve ba¤›ms›zl›k arzular›n›n engellenmesi, eriflkin yafl›n yerine göre a¤›r sorumluluklar›, çal›flma, evlenme, çocuk sahibi olma ve ileri yafllarda yafll›l›¤a ilerlemenin bask›lar› yafl dönemlerine göre yaflanan geliflimsel streslerdir. Stres iyi kullan›l›r de¤erlendirilir ve yönetilirse ileride karfl›laflaca¤›m›z durumlarla mücadele gücümüzü artt›ran bir arkadafl olur. Ancak kötü de¤erlendirilir ve yönetilemezse yüksek tansiyon, ülser, guatr, 70 ast›m, romatizma gibi hastal›klara yol açan bir düflman olur. K›saca hem bir tehlike ve hem de bir f›rsatt›r, hem bir arkadafl hem de bir düflmand›r. Görülüyor ki stres hayat›n bir parças›d›r ve onsuz bir hayat düflünülemez. Bir yerde stres insan›n yarat›c›l›¤›n› kamç›layan önemli bir faktör olmaktad›r. Kimine Göre Stres Kimine Göre Zevk Stres yap›c› faktörler olarak düflündü¤ümüz birçok durum bir kiflide olumsuz tepki uyand›r›rken bir baflkas›nda b›rak›n tepkiyi zevk dahi uyand›rabilir. Örne¤in ses gürültü, trafik yo¤unlu¤u ve afl›r› kalabal›¤›n hemen hemen hepimizi rahats›z edici huzursuzluk yarat›c› stresli yaflant›lar oldu¤unu kabul ederiz. Oysa bak›yoruz ki baz› insanlar bu gürültüden kaçarken baz›lar› da tehlike s›n›rlar›n› aflan gürültülü konserlere gidip zevkle dinlerler. Bir insan›n elini bir süre için bir buz kümesinin içine sokmas› oldukça rahats›zl›k yaratan bir durum olmas›na ra¤men, ‹stanbul’daki Rumlar her y›l ocak ay›nda Haliç’in sular›na girerek at›lan haç› ç›kar›rlar. Bu topluluk buz gibi sularda yüzmekten büyük bir zevk duymaktad›r. Stresin varlığını nasıl anlarız? Bu kadar stresten söz ettik peki biz stres alt›nda oldu¤umuzu anlayabilirmiyiz? Bu sorunun yan›t› baz›lar›m›z için çok zor baz›lar›m›z içinde çok kolay olabilir. Ancak stresin varl›¤›n› seçebilmek için insan›n yaflad›¤› durumlar› gözden geçirmesi ve bir günün sonunda o günün de¤erlendirmesini düflünce ve duy- gular›yla yapmakta yarar vard›r. Aksi halde stresin sonuçlar›n› yaflar ve o sonuçlarla u¤rafl›r›z. Bu flekilde stresi gözden kaç›rd›¤›m›zdan ona karfl› gereken önlemleri alamay›z. Çabuk sinirlenmeye bafllam›flsak Çabuk yorulmaya bafllam›flsak Sigara ve alkol tüketmemiz art›yorsa ‹stek ve nefle durumunda azalma varsa Hastal›klara karfl› direncimiz azalm›fl ve s›k s›k hasta oluyorsak • Gö¤üs a¤r›lar› ve bafl a¤r›lar› s›klaflt›ysa • Yeme al›flkanl›klar›m›zda bir de¤iflme varsa • Sürekli moral bozuklu¤u ve gerilim yafl›yorsak • Çekilmez bir insan oldu¤umuzu hissetmeye bafllam›flsak • Uyku problemleri oluyorsa. Tüm bu say›lanlara ek olarak baz› bedensel hastal›klar ortaya ç›km›flsa stres alt›nda oldu¤umuzu düflünebiliriz. Geriye dönüp bu stresin varl›¤›n› ve kayna¤›n› bulabiliriz. Stresi saptayabiliyorsak art›k kendimizden ve stresten korkmamal›y›z. Çünkü en korkunç ve tehlikeli düflman bilinmeyendir. Düflman› saptan›nca de¤iflik savafl stratejileri ve bafla ç›kma yollar› için kollar›m›z› s›vayabiliriz. Hatta düflmanla yapt›¤›m›z mücadeleler sonunda onun tahriklerinden de kendimize baz› dersler ç›karabiliriz. Bunun yan› s›ra ç›kard›¤›m›z bu dersler sayesinde daha çok güçlenir ve bundan sonraki ataklara karfl› daha rahat karfl› koyabiliriz. Bu kadar yak›n iliflkide oldu¤umuz bu düflmanla dostta olabiliriz. Çünkü akl›m›z› kullanarak biz ondan yararlanmay› ö¤rendik ve daha çok güçlendik. • • • • • Stresin neden olduğu rahatsızlıklar Stres psikosomatik rahats›zl›klara, kansere ve ba¤›fl›kl›k sistemi ile ilgili birçok rahats›zl›¤a yol açabilir. Stresle başa çıkma yolları fiimdiye kadar anlat›lanlardan da anlafl›laca¤› gibi stres her zaman var olan ve olacak olan ve yaflam›n bir parças› say›lan bir durumdur. Bir yerde stressiz bir yaflam düflünülemeyece¤ine göre stressi insanlar›n nas›l ele ald›¤› ve onunla nas›l bafla ç›kmaya çal›flt›klar› önem kazanmaktad›r. Stresin etkisini azaltan bazı durumlar vardır. • • • • • Stresin beklenmesi, tahmin edilmesi Stresin daha önce yaflanmas› ve deneyim kazan›lmas› Stresin meydana geldi¤i sosyal durum: Örne¤in çal›flt›¤›m›z yerdeki daktilo sesi sizin sekreterinizin daktilosu ve sizin yaz›n›z›n yaz›lmas› ise bu sesten rahats›zl›k duymayabilirsiniz. Stresi kontrol edebilme durumunda olmak o stresin etkisini azalt›r. Nefleli, umutlu ve mutlu olmakta stresin etkisini azalt›r. Stresleri yaşıyorken ancak belirli bir hastalık tablosu oluşmamışsa doktora gitmeden yapabileceğimiz bazı şeyler vardır. • Her fleyden önce kendimizi gevfletecek yollar aramal›y›z. Vücudumuz ve zihnimizin hangi durumlarda gevfleyip rahatlad›¤›n› ö¤renmeliyiz. • Stresimizi tercih edece¤imiz uygun bir biçime sokmal›y›z. Kendimizi stresin yararl› ve gerekli yanlar›n›n da olabilece¤ine inand›r›rsak sonucundan daha az etkileniriz. • Çevrimizi düzenlemeye çal›flmal›y›z. Ayn› stres beklenen, umulan bir stres ise daha az etkili olur. • Stresin neler kazand›rabilece¤ini neler getirebilece¤ini düflünürsek kaybettirecekleri veya götüreceklerinin etkisini azalt›r›z. • Stresin varl›¤›n› kabul etmek bile belirsizli¤i ortadan kald›raca¤›ndan olumlu bir etki yarat›r. • Dinlenme ve egzersizler yapmal›y›z. • Rutinin d›fl›nda ifllerle u¤raflmal› Hobilerimizi gelifltirmeliyiz. • Rahatlat›c› hayaller kurmaya çal›flmal›y›z. • Çevreyle stresi ve yaratt›¤› duygular› paylaflmak önemli bir rahatl›k sa¤lar. Toplumumuzun yap›s› ve akrabalar aras› yak›n iliflkiler stresli insan›n zorluklar›n› paylaflmada önemli ve olumlu bir özellik gösterir. Toplumumuzun bu meziyetlerinden yararlanarak stresle bafla ç›kmada bu yak›n çevrenin deste¤ini alman›n yararl› oldu¤unu söyleyebilirim. Bütün bunlara ra¤men stresin azalmad›¤› görülür ve stresin do¤urdu¤u sonuçlarda fliddetlenme olursa mutlaka bir psikiyatriste gitmede yarar vard›r. 71