Başarılı Bir İş Başvurusu Özgeçmiş ve Mülakat Teknikleri
Transkript
Başarılı Bir İş Başvurusu Özgeçmiş ve Mülakat Teknikleri
SEVGİLİ ÖĞRENCİLER… Çok yakında mezun oluyorsunuz. Fakat eğitim hayatınız henüz bitmedi. Sınavlar, iş başvuruları, mülakatlar, üniversite kayıtları vs. Birçoğumuz için hayat bundan sonra anlam kazanacak. İşte bugüne kadar oluşturduğumuz birikimlerimizin meyvasını toplama zamanı! Hayatınız bundan sonra daha hızlı gelişecek. Bir çok seçimler yapma ve bu seçimlerinizin sorumluluğunu alma durumundasınız. İyi bir eğitim aldınız ve bunun devamını getireceksiniz. Mutlaka gidebileceğiniz son noktaya kadar gidiniz. Henüz koşularınız ve yaşınız uygun ilen fırsatları değerlendiriniz. Kendinizi geliştirmek için Üniversitenin yanı sıra İngilizce ve Bilgisayar kurslarına gidiniz. Eğitiminiz ve kişisel gelişiminiz sayesinde iyi bir işe yerleşeceksiniz. Seçimleriniz bir zincirin halkaları gibi merkezinizde olacak. Nihayetinde eğitim ve iş seçiminiz, eş seçiminizi bile etkileyecektir. İŞ VE MESLEK KAVRAMLARİ SİZİN İÇİN NE İFADE EDİYOR? Alis Kedi Alis Kedi : Hangi yoldan gitmem lazım ? : Bu nereye gitmek istediğine bağlı. : Ama nereye gitmek istediğimi bilmiyorum ! : O halde hangi yolu seçtiğinin bir önemi yok. Alis Harikalar Diyarında İşinizden ne beklediğinizi tam olarak biliyor musunuz? Ne istediğinizi bilmediğiniz sürece nerede çalışırsanız çalışın mutlu olmanız mümkün değildir. Kedinin Alis' e söylediklerini unutmayın. Sadece hedef belirlemek de yetmez. Yeteneklerinizi ve becerilerinizi de sorgulamanız lazım. "Ben ne yapabilirim? "Yeter mi? Hayır. Kişilik özelliklerinizi, eğitiminizi, ilgi alanlarınızı, sizi mutlu ve mutsuz kılan unsurları da düşünmeniz lazım. Beklentilerinizi netleştirmeniz lazım. Ve bütün bunları kağıda dökmeniz lazım. Çünkü ancak düşüncelerinizi yazılı hale getirirseniz hayal olmanın ötesine geçer, gerçeklik kazanırlar. Başarı, hayalle gerçeğin ideal birleşimidir. Kariyer merdiveninin basamaklarında ilerlemek için 4 temel koşul: Bireysel hedefler ve ilgi alanları netleştirmek, Çevre ve üst yönetim ile başarılı iletişim kurmak, Gelişmeleri takip etmek ve sürekli öğrenmek, Sürekli güncellenen aksiyon planları geliştirmek ve uygulamaya geçirmek. Bir işe başvururken lütfen önce bunları düşünün. BAŞARILI BİR İŞ BAŞVURUSU İÇİN NELERİ GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURMANIZ GEREKMEKTEDİR? 1. Çevredeki iş imkânlarından haberdar olmak için yeterli araştırma yapma 2. Etkili bir özgeçmiş yazma 3. İş görüşmesi öncesi bazı hazırlıklar yapma ve etkili bir iş görüşmesi 4. Beden dilini etkili kullanma 5. Görüşme sırasında sorulabilecek sorulara uygun yanıtlar verebilme 6. Görüşme sonrası takip etme Aşağıda bu maddeler tek tek açıklanmıştır: 1. ÇEVREDEKİ İŞ İMKANLARINDAN HABERDAR OLMAK İÇİN ARAŞTIRMA YAPMA: İş arama süreci telaşlı ve sıkıntılı bir dönem olabilir. Özellikle de çalışmıyorsanız ve işe gereksiniminiz varsa! Bu durum, iş bulmayı zorlaştırıcı etkenlerden biridir. Böyle zamanlarda dikkat etmemiz gerekenleri unutup paniğe kapılabilir ve iş fırsatlarını göz göre göre kaçırabiliriz. Kendinize uygun işi bulmak herhangi bir iş bulmaktan çok daha önemlidir. Çünkü "iş", yaşamınızdaki doyumu sağlayan en önemli faktörlerden biri olacaktır. Bu işi yapmaktan zevk alıyor musunuz? Bu işi yapmak için istek duyuyor musunuz? Bu faktörleri göz önünde bulundurarak harekete geçmelisiniz. Pozisyonunuza ve eğitiminize uygun iş ilanlarını değerlendirebilmek için sürekli olarak basını takip etmeli, bizzat çalışabileceğiniz kurumlara gidip araştırma yapmalısınız. İş Bulmak için Plan Yapın! İş arama süreciniz rastgele olmasın. İşinizi kesinlikle şansa bırakmayın ve stratejilerinizi iyi belirleyin. Böyle yapmadığınız takdirde, çok küçük bir başarıyla başladığınız yere dönersiniz ve boşa zaman geçirdiğinizi görürsünüz. Programınızı değerlendirebilmek için günlük ve haftalık hedefler belirleyin. Şu adımlar için ayıracağınız zamana önceden karar verin: hedef şirketleri/hastaneleri/poliklinikleri belirlemek, araştırmak, irtibat kurmak ve takip etmek. Önceliklerinizi belirleyin. Attığınız her adımı not edin. Bu size zaman kazandıracak, organize olmanızı sağlayacak ve hata yapmanızı engelleyecektir. Destek Sağlayın! İş arama sürecinde pek çok desteğe ihtiyaç duyacaksınız ki bunların başında finansal destek gelmektedir. Eğer yeterli maddi birikime sahip değilseniz, bu süreçte part-time bir işte çalışmanız gerekebilir. İkinci olarak, moral (manevi) desteği çok önemlidir. "Hayır" kelimesini "Evet" kelimesinden daha çok duyabilirsiniz. Reddedilme duygusunu ve hayal kırıklığını fazla abartmayın, kendinize olan güveninizi kaybetmeyin. Sakin bir kafa ile düşünün. Her bir "hayır" kelimesi için olayları analiz edin. Buna yol açan faktörler sizin dışınızdan mı, sizden mi kaynaklanıyor? Sizden kaynaklananları yok etmek için elinizden geleni yapın ve diğerlerini düşünmeyin. Aynı zamanda, kendinize güveninizin artmasına sebep olan insanlarla birlikte olmaya özen gösterin. Elde ettiğiniz başarınızı kutlayın. Ör: İşe alma yetkisi olan biri ile kişisel görüşme yapmak, vb. Kendinizi, hoşlandığınız şeylere vakit ayırarak ödüllendirin. Ayrıca sosyal etkinlikleriniz ve hobileriniz için zaman ayırın. Enerjinizi yenilemek için molaya ihtiyacınız olacaktır. Başarıyı Hayal Edin; Çalışmak istediğiniz işi gözünüzde canlandırın. Eğer bu görüntüyü oluşturamıyorsanız, bunu başarmak sizin için zor demektir. Canlı ve güçlü bir hayal gücü, yolunuza çıkacak engelleri daha kolay aşmanızı sağlayacaktır. 2. ETKİLİ BİR ÖZGEÇMİŞ YAZMA (CV): Özgeçmiş ya da kısaca CV, işverene, kim olduğunuz, ne gibi özelliklere sahip olduğunuz, nasıl bir iş istediğiniz, ne bildiğiniz, neler yaptığınız ve neler yapabileceğiniz ile ilgili ipuçları veren bir özettir. Bir işe başvuruda bulunan yüzlerce aday arasından sıyrılarak, görüşme yapabilme şansını yakalamanızın en iyi yolu iyi bir özgeçmiş hazırlamaktır. Bu nedenle özgeçmiş yazma yeteneğiniz kariyeriniz üzerinde kritik bir öneme sahiptir. Mükemmel CV, mülakata çağrılmanızı sağlayan CV'dir. CV'nin görevi kapıyı aralamaktır. Kapı aralandıktan sonra içeri girmek ise sizin kişiliğinize, becerilerinize, zekanıza ve elbette işe uygunluğunuza kalmıştır. Kendiniz hakkında bir şeyler yazmak, kendinizi sözel olarak ifade etmenizden daha etkilidir. İş arayanlar özgeçmiş yazarken kendilerini ifade etmekte zorluk çekebilirler. Kişinin profesyonel yaşamını, özelliklerini ve başarılarını kısa bir metin üzerinde özet olarak anlatabilmesi sanıldığı kadar kolay değildir. İyi bir işe girmenin yolu öncelikle iyi bir özgeçmiş yazmaktan geçiyor. Bu yüzden özellikle yeni mezunlar nasıl özgeçmiş yazacaklarını iyi öğrenmelidirler. İyi hazırlanmış bir CV, tasarımı ve sunumu ile yüzlercesi arasından farkedilmeyi sağlamalıdır. Okuldan yeni mezunsanız, öncelikli olarak eğitim bilgilerinize yer vermeniz yerinde olur. Eğitiminiz ve stajlarınız sırasında tamamladığınız teziniz ve/ veya projeleriniz/ödevleriniz, yeterliliğiniz hakkında bilgi verecektir. Eğer iş deneyiminiz varsa öncelikli olarak deneyimlerinize yer verin. Hazırladığınız özgeçmişinizi size uygun olduğunu düşündüğünüz bir ilana göndermeyi düşünüyorsunuz. İlanda belirtilen pozisyon referans numarasını kesinlikle özgeçmişinizin üstüne el yazısı ile ekleyip fakslamak yoluna gitmeyin. Özgeçmişinize bir ön yazı ekleyip, referans numarasını bu sayfada belirtebilirsiniz. Özgeçmişinize ekleyeceğiniz ön yazı, başvurduğunuz pozisyonu neden istediğinizi fazla ayrıntıya girmeden bir-iki paragrafta açıklama olanağı sağlar. Özgeçmişinize tarih, referans kodu, şirket adı, faks numarası gibi bilgileri eklemek için el yazısı kullanmayın. İşveren, hemen hergün yüzlerce iş başvurusu ile karşı karşıya kalır. Gelen CV'lere göz atılır ve daha önceden belirlenmiş anahtar noktalara bakılır. Örneğin yaş, deneyim, nitelik, düzgün ya da kötü bir CV, çok kısa ya da çok uzun CV gibi. Anahtar tarama alanlarına uygun olmayan CV, benzerleri gibi çöp kutusunu boylar. Ön elemeyi geçen CV'ler, konuyla ilgili bir yöneticiye iletilir. Yönetici, kendisine iletilen CV'lerin miktarına ve vaktine göre CV'nizi bir süre inceler, şanslıysanız tümünü okur. Tümünü okumasını sağlayacak şey aranan nitelikleri taşıması kadar ilginç olması, diğerlerinden farklı ve yaratıcı olmasıdır. Kronolojik özgeçmiş, oldukça sık kullanılan bir özgeçmiş türüdür. Çalışanın iş geçmişini özetler ve eğitimi hakkında bilgi verir. Her iş ve deneyimi ayrı ayrı listeler, işteki pozisyonu, ne zaman neler yaptığını ve çalışma süresini belirtir. Her başlık altında sıralanan bilgiler tersten başlayarak kronolojik olarak sunulur. En son okul ve ya işten başlanır. Eğer iş aradığınız alanda geniş, kesintisiz bir iş deneyimine sahipseniz, bu yaklaşım en uygundur. Unutmayın odak noktası bireysel gereksinimleriniz ve hedefleriniz üzerinde olacaktır. Özgeçmişinizi şirket ve istenilen pozisyonun özelliklerini düşünerek hazırlayın. İşe alım yöntemleri kurumlara göre değişebilir. ETKİLEYİCİ BİR ÖZGEÇMİŞ İÇİN DİKKAT ETMENİZ GEREKEN KURALLAR 1. KISA, AÇIK VE SADE OLSUN! Yeni mezunlar ve 1-2 yıl iş deneyimi olanlar için 1 sayfa, deneyimliler için en fazla 2 sayfa olmalıdır. CV'de 3. sayfa sadece yayınlanmış eserleriniz, verdiğiniz ya da katıldığınız eğitimler, konferanslar gibi listeler için kullanılmalıdır. Ön mektup kesinlikle 1 sayfayı aşmamalıdır. 2. HEDEFE ODAKLANIN! Etkili bir özgeçmiş belirli bir işe veya meslek alanına uygun bir biçimde hazırlanmalı ve hedefe odaklanmalıdır. Çok zeki ya da şirin görünmeye çalışmayın. İşveren, sizin deneyimlerinizin, eğitiminizin ve becerilerinizin yeterliliğine bakacaktır. Pozisyonla ilgili, önemli bilgileri öncelikle yazın. CV'nizi yazarken aranan niteliklere en yakın ve en yeni deneyimlerinize odaklanın. Bebekliğinize ya da gelecek hayallerinize değil. 3.YETENEK VE BAŞARILARINIZI ÖN PLANA ÇIKARTIN! İşvereni en çok etkileyeceğini düşündüğünüz özelliğinizi en başa yazın. 4.TUTARLI VE DÜRÜST OLUN! Verdiğiniz bilgiler birbiriyle çelişmesin. Yanlış verdiğiniz bir bilginin ortaya çıkması, sonradan zor duruma düşmenize neden olabilir. Başarılarınızı ve katıldığınız projeleri gerektiğinden fazla abartmayın. Nitelikleriniz, almış olduğunuz dereceler, ünvanınız ve askerlik durumunuz hakkında yanlış bilgi vermeyin. Hem kendinizi hem de size referans olan insanları zor duruma düşürebilirsiniz. 5. YAZIM KURALLARINA ve GÖRÜNÜMÜNE DİKKAT EDİN! Bilgisayarda hazırladığınız özgeçmişinizi basacağınız kağıt A4 boyutunda beyaz düz bir kağıt olmalıdır. Temiz, sade ve basit bir format kullanın. Yazı font’u olarak Arial ve Times New Roman tercih edilmesi idealdir. Kullanacağınız karakter büyüklüğü 10 veya 12 olarak seçilmelidir, daha küçük fontlar okumayı zorlaştıracaktır. Ana ve alt başlıklarda (örneğin çalışılan şirketler, alınan unvanlar gibi) aşırıya kaçmadan büyük harfler, kalın ve yana yatık fontlar seçilebilir. Bu başlıkların görev tanımının okunmasından hemen önce görünmesi önemlidir. Görev tanımı ve gerçekleştirilen işlerin yer aldığı bölümde ise düz yazı yerine maddeler halinde ve 10 -15 maddeyi geçmeyen sıralı bir anlatım doğru olacaktır. Ayrıca ana ve alt başlıklar veya maddeler arasında bir veya iki satır atlayarak belli ölçüde “beyaz alan” bırakılmalıdır. Böylece özgeçmişi okuyan ilgili kolayca ve sıkılmadan gözlerini kağıt üzerinde kaydırabilir ve 25 saniyenin sonunda ilgisini yoğunlaşmış bulursa detaylı inceleme safhasına geçer. Sayfa kenarlarında yaklaşık 3’er cm boşluk bırakın. Satırbaşlarının aynı hizada olmasına dikkat edin. Okunabilir ve göze hitap eden bir sayfa düzeni belirleyin. Süsleme ve bol renklerden kaçının. Süslü dosyaya koymayın. Özgeçmişinizi lazer print ile basın. CV'nize fotoğrafınızı ekleyecekseniz yakın tarihlerde çekilmiş bir fotoğrafınızı eklemeniz daha doğru olur. İfade bozuklukları, dilbilgisi hataları, yazım ve noktalama işareti hataları CV'niz ne kadar iyi olursa olsun sizin "dikkatsiz" ve "özensiz" bir kişi olduğunuza işaret eder. Kullandığınız dil anlaşılır ve yalın olsun. Tekrarlardan uzak durun. Ben ifadesini kullanmaktan kaçının. Her şeyden önce kişinin kullanacağı dil mesleki ve akademik seviyesine uygun olmalıdır. Anlatımınızda zamanları karıştırmayın. Bugün sürdürdüğünüz çalışmayı şimdiki zaman, geçmişte yaptığınız çalışmaları ise geçmiş zaman kullanarak ifade edin. Kariyer geçmişinizle ve kişisel durumunuzla ilgili bilgileri geniş zaman kullanarak aktarın. 6. YAZDIKLARINIZI GÖZDEN GEÇİRİN: Bu adım çok önemlidir. Şunları kontrol edin. -Yazım hataları varsa, düzeltin. -İlgisiz bölümler, kelimeler varsa çıkartın. -Eksiğiniz varsa tamamlayın. -Bilgi ve becerilerinizi etkileyici bir biçimde yazıp yazmadığınızı kontrol edin. -Dikkatli bir yakınınıza da okutun. Sizin gözünüzden kaçanları o görebilir. 7. SAYILAR ÖNEMLİDİR! Genellemeler özgeçmişi ve dolayısı ile sahibini özel olmaktan uzaklaştırır. Dolayısı ile özgeçmiş yazarken geçirilmiş tecrübeleri desteleyecek sayılar, oranlar, adetler gibi çeşitli rakamsal verilere yer verilmelidir. Sayılar çarpıcıdır ve akılda kalır. Bir sayı bazen on sözcükten daha fazla şey ifade eder. “Satışların artmasına katkıda bulundum" yerine "satışların %45 artmasında payım oldu" daha çarpıcıdır. 8. İLANDA SATIR ARALARINA DİKKAT EDİN! İlanı dikkatle okuyun. İlanda aranan yapıya uygun bir CV hazırlayın. İlanda işverenin kullandığı sözcüklere, vurguladığı niteliklere dikkat edin. Hazırladığınız CV ve ön mektupta bu sözcükleri ya da eşanlamlılarını kullanın. Mümkünse şirketin web sitesini inceleyerek kurum yapısı ve kültürü hakkında bilgi edinin. Bu bilgileri CV'nizi hazırlarken kullanabilirsiniz. 9. POZİSYONUN SİZE UYGUN OLMASI ÖNEMLİDİR! Özgeçmiş yazmak için girmek istediğiniz işin gerektirdiği eğitim alanını ve düzeyini, bilgi ve becerileri çok iyi incelemeniz gerekir. Ancak ondan sonra işin gerekleri ile kendi niteliklerinizi karşılaştırabilirsiniz ve işe uygunluğunuzu savunabilirsiniz. Eğer ilan, sizin sahip olduğunuz nitelikler ile uyuşmuyorsa boş yere CV'nizi göndermeyin çünkü çöpe gidecektir. 10. CV BİR SATIŞ ARACIDIR! Özgeçmişte abartı ifadelerinden kesinlikle kaçınılmalıdır. “Etkileyici bir performans gösterdi, takdire şayan bir çaba harcadı” gibi anlatımlara yer vermemeye özen gösterilmelidir. Bunlar gereksiz olduğu kadar okuyan kişide antipati de yaratabilir. Kendinizi, deneyimlerinizi ve yeteneklerinizi değil, bütün bunların işverene sağlayacağı faydayı sattığınızı unutmayın. Abartmadan ama canlı ve yaratıcı olun. Sizi işe almakla işverenin neler kazanacağını vurgulayın. 11. KURALLARA UYUN! CV'nizi ilanda istenen nitelikte hazırlayın. Referans numarası verilmişse mutlaka yazın. CV'ye, mektuba ve posta ile gidecekse zarfa referans numarasını yazın. Eğer e-mail ya da faks ile de gönderebileceğiniz belirtilmişse dilediğiniz şekilde gönderin. Ama özellikle posta ile göndermeniz istenmişse kurala uyun, postalayın. 12. ÖZGEÇMİŞİN SUNUMU VE KAPAK YAZISI: Özgeçmişinizi posta ile gönderirken buna bir de üst yazı eklemelisiniz. Üst yazı kısa, düzgün yazılmış, iş ararken gözetilen amacı yansıtan, özgeçmişinize destek olan, 4-5 satırlık bir paragraftan oluşan metindir. Kapak yazısı olmayan bir özgeçmiş de değerlendirilir. Ancak şüphesiz ki çok uzun olmayan açıklayıcı bir kapak yazısının varlığı, hem takip eden içerik hakkında bilgi vermesi hem de özgeçmiş yazarken daha özenli davranıldığının bir göstergesi olduğu için tercih sebebidir. Özgeçmişinizi yolladıktan sonra, mektup ya da telefon yolu ile özgeçmişinizin ilgili kişiye ulaşıp ulaşmadığını izleyin ve iş görüşmesi olanaklarını arayın. Özgeçmişinizi kendiniz teslim edecekseniz, kıvırıp katlamadan bir dosya içinde ilgililere verin. Sadece özgeçmişinizin takdimi ile işe alınmayı beklemeyin. Bu, sadece amacınıza ulaşmak için bir araçtır. Ancak bu sizin iş görüşmesine çağrılma şansınızı artırır. Kapak yazısı yazmak için ipuçları Kapak yazısı bir anlamda pazarlama yazısıdır. Okuyan kişinin ilgisini çekmek çok önemlidir. Kapak yazınızı pozisyonun gerekliliklerine ve işverenin ihtiyaçlarına göre hazırlayın. Neden pozisyona ilgi duyduğunuzu, motivasyonunuzu ve güçlü yanlarınızı belirtin. Pozisyonun sizin için ne kadar önemli olduğunu değil, işyerine getireceğiniz katkıyı anlatın. Kapak yazınız kısa ve öz olmalıdır; Hiçbir işveren hayat hikayenizi okumak istemez. Kariyer hedeflerinizi ve amacınızı açıkça belirtin. Özgeçmişinizi tekrarlamayın. Kapak yazınızda becerilerinizi ve başarılarınızı anlatın. “Ben” ile başlayan çok fazla cümle kullanmayın ve aktif tanımlamalar yapın. Çelişkili cümleler kullanmayın. Kapak yazınızda kısa paragraflar kullanın ve kolay okunabilir olmasına özen gösterin. İmla ve gramer hatası olmaması için tekrar kontrol edin. Mümkünse bir başkasına okutun. Kapak yazınızı imzalamayı unutmayın. 13. ÖZGEÇMİŞTE YER ALMASI GEREKEN BİLGİLERİN DÜZENLENMESİ 1. BAŞVURANIN KİŞİSEL BİLGİLERİ Mecbur değilseniz fotoğraf koymayın. Başına CV veya özgeçmiş yazmayın. İsminizi en ortaya büyük bir şekilde yazın. İsimden sonra telefonunuzu açık adresinizi, varsa e.mail adresinizi yazın ve kısaltmalar kullanmayın. (Halen çalışıyorsanız o iş yerinin adres ve telefonu verilmemelidir). Doğum yeri ve tarih Medeni hali, bakmakla yükümlü oldukları Cinsiyet, askerlik durumu Sürücü belgesi Acil durumlarda kimlerle temas edileceği Yaş, boy, gibi kişisel bilgiler vermeyin. Gerekli durumda sağlık durumunuzu belirtin. 2. EĞİTİM Mezun olunan veya devam edilen yüksek ve orta öğrenim kurumları, bu kurumlara giriş ve mezuniyet tarihleri) İlköğretim, Lise ve Üniversite (yer ve tarihleri) Yabancı dil bilgisi (Düzey) Bilgisayar bilgisi (Hangi programlar, hangi düzeyde kullanılabiliyor?) Kazanılan dereceler ya da sertifikalar, lisansüstü eğitim, teknik uzmanlık alanları Eğitimde aldığınız dersler başvuracağınız işte etkili olacaksa yazın. Eğitimi bitirme dereceniz yüksekse yazın. Mesleğinizle ilgili kurs ve seminerlere katıldıysanız yazın. Yaygın öğretim, eğitimler vs. 3. İŞ DENEYİMİ Daha önce çalışılan kurum adı, çalışılan tarihler, hangi görevle çalışıldığı (İş tecrübesi yazarken sondan başa doğru yazın. Ancak 6- 7 yerde çalıştıysanız hepsini yazmayın) En büyük yeri son işinize ayırın. Görevlerinizin kısa ve özlü bir açıklamasının yanı sıra, işyerinin adını ve iş unvanınızı ya da pozisyonunuzu belirtin. Bu açıklama öğrenilen konular, geliştirilen beceriler, sorumluluk alanı ve bunlardan başka elde edilen başarılar gibi gerçekleştirilen işleri içermelidir. İş tecrübeniz yoksa ve staj yaptıysanız bu bölümde stajı yazın. Ayrıldığınız işyerlerinden neden ayrıldığınızı, eski idarecinin adını yazmayın. Gönüllü çalıştığı işler veya toplum hizmeti kayıtları ( tecrübe ya da beceri kazanılmışsa istihdam özgeçmişi olarak kullanılabilir.) Alanınızla ilgili o güne kadar almış olduğunuz ödül ve belgelere yer verin. 4. BAŞARILAR VE ÖZEL BECERİLER Sahip olunan sertifikalar (İçerik, tarih, nitelik) Katılınan etkinlikler Üstlenilen projeler, yayınlar Alınan ödüller Teknik beceriler (Eğer çalışma alanınıza uygunsa, herhangi bir buluş, bilgisayar ve birtakım özel makineleri kullanabilme gibi bilgileri belirtin) Varsa üyesi olduğunuz profesyonel kurum, kuruluş ve derneklerin listesini yazın. İlgi alanları-hobiler (Hobileriniz istediğiniz işle bağlantılı ise bu bölümde yazın. Hobilerinizden inandırıcı ve ilginç olmayanı yazmayın. Örneğin seyahat etmek, kitap okumak gibi) 5. AMAÇLAR Başvuruda bulunulan işle ilgili kısa ve uzun vadeli amaçlar Bu işe başvurma amacınız Başvurulan pozisyon Tam ya da yarı zamanlı çalışma isteği İşe başlamak için uygun olan tarih (Gerekli ise istenen ücret) 6. REFERANSLAR Özgeçmişinizde referans belirtmeyin. İstek üzerine referans verilebilir gibi bir ifade kullanabilirsiniz. Eğer referans istenmişse; İş arayan kişinin işle ilgili yeteneklerinden ve kişisel özellikleri hakkında bilgi verebilecek üç ya da dört kişinin isim adres telefon numaraları. Referansların akrabadan seçilmemesi, kişinin karakterinin yanı sıra özellikle iş yaşamı ve mesleki başarısı hakkında doğru bilgiler verecek kişiler olması (Referans olarak adı yazılacak iki kişiden birinin iş yaşamıyla ilgili diğerinin karakterle ilgili bilgi verebilecek kişiler olması, daha doğrudur). Referans olan kişilerin saygın, başarılı, olgun kişilerden seçilmesi gerekir. İş için kullanılacak bir özgeçmişe adlarını yazmadan önce bu kişilerin iznini almak, hem nezaket gereğidir hem de onların, sizinle ilgili olarak yapılacak bir araştırmaya hazırlıklı olmalarını sağlar. Kullanmayı düşündüğünüz referanslara özgeçmişinizin bir kopyasını göndererek haberdar etmeyi unutmayın. Özetle CV İçin Yap ve Yapmalar! Etkileyici olmasına dikkat edin ama hayal gücünüz fazla açılmasın. CV'nizi kısa tutun. En fazla 2 sayfa. Detaya ve seçtiğiniz sözcüklere çok dikkat edin. Kolay okunabilmesi için bilgisayarda ya da daktiloda yazın. El yazısı kullanmayın. Yazım, noktalama ve dilbilgisine dikkat! CV'nizde ilanla ilgili bilgiler olsun. Tarihlere göre sıralamada arada büyük tarih atlamaları olmasın. Keskin gözlü, güvenilir bir tanıdığa okutun. Sade ve kolay okunur olsun. 3.İŞ GÖRÜŞMESİ (MÜLAKAT) ÖNCESİ BAZI HAZIRLIKLAR YAPMA VE ETKİLİ BİR GÖRÜŞME Etkili bir özgeçmiş yazdınız ve başvurduğunuz kurumdan iş görüşmesi için çağrıldınız. İş Görüşmesinden Önce: Görüşmeye gideceğiniz kurum hakkında araştırma yapın ve elde edebileceğiniz kadar bilgi edinin. Eğer iş hayatına yeni atılacaksanız, çalışmak istediğiniz şirket ve başvurduğunuz pozisyon hakkında bilgi edinin. Kurum hakkında bilgi edinmiş olduğunuzu farkeden görüşmeci bunu olumlu puan olarak kaydedecektir. Eğer görüşmeye gideceğiniz şirkette tanıdıklarınız varsa sizinle görüşme yapacak kişinin şirket içerisindeki konumu ve sorumlulukları gibi bilgi edinmeye çalışın. Görüşmeye gitmeden önce şirketin tam olarak yerini ve nasıl ulaşabileceğiniz konusunda emin olun. Görüşmeye giderken öncelikle görünümünüze özen gösterin. Temiz, rahat, birbiriyle uyumlu ve ağırbaşlı kıyafetler giymeye, aksesuar seçiminiz, saç ve makyaj stilinizle sade olmaya çalışın. Çarpıcı şeyler giymekten kaçının. Kendinizi Tanıyın ! İş görüşmesinde özellikle altını çizmek istediğiniz olumlu ve güçlü yönlerinizin listesini çıkarın. İş için doğru aday olduğunuza mı inanıyorsunuz? Ödül, burs ya da aldığınız kurslarla ilgili sertifikalarınız ve okul bitirme dereceleriniz gibi belgeleri istendiğinde sunabilmek için hazır tutun. Yanınızda mutlaka bir kalem ve not alabileceğiniz bir defter bulundurun. İş görüşmesine zamanında gitmeye özen gösterin. Her zaman için görüşme mekanına erken gelmek geç kalmaktan çok daha olumlu puan toplar. Eğer 5-10 dk geç kalma gibi bir durumunuz varsa görüşme yapacağınız kişiyi haberdar etmelisiniz. Her zaman sizinle değerli tecrübeleriniz, eğitiminiz sebebiyle görüşüldüğünü aklınızdan çıkarmayın. Açık ve samimi olun. Her zaman kazanmayı amaçlayın. Öncelikle başvuru formunu doğru ve düzgün bir biçimde doldurmak için nüfus cüzdanınızı, özgeçmişinizi ve gerekli olabilecek diğer belgeleri yanınızda bulundurun. İş Görüşmesinde Odaya girmeden önce ceketinizi ilikleyin, sigara içiyorsanız söndürün, sakız çiğniyorsanız atın. Görüşmeyi gerçekleştiren kişi ile tanışırken, kendinizden emin ve dostça davranın, elini sıkarken gülümseyin, neşeli olun ve gözlerinin içine bakın. Mülakatı yapan kişi konuşurken onu dikkatlice dinleyin. Sorulara tam cevap verin, konuya bağlı kalın ve konuyu dağıtmayın. Güçlü yönlerinizi ortaya çıkarabilecek fırsatları yakalayabilmek için dikkatlice dinleyin. Dürüst olun, ancak olumsuz noktaların üzerinde fazla durmayın. Gerektiğinde sorular sorun, ancak tüm görüşmeyi yönlendirmeye çalışmayın. Kendiniz Olun !. Kendinize güvenin !!!! Sorulara cevap verirken göz teması kurmaya özen gösterin. Eğer aynı anda birden fazla kişi iş görüşmesinde bulunuyorsa hepsi ile belli aralıklarla göz teması kurmaya çalışın. Bir çok soru ile karşılaşacaksınız. Olumlu ve olumsuz yönlerinizi anlatmanız gerekebilir. Daha önceki işinizden neden ayrıldığınızı, önceki işvereniniz için olumlu ve olumsuz değerlendirme yapmanız istenebilir. Kariyer hedefiniz ile ilgili detaylı bilgi istenebilir. Bu sorulara kısa ve net cevaplar verin. Size soru sorma fırsatı verildiğinde sizin için önemli olacağını düşündüğünüz bazı konular hakkında bilgi edinmeye çalışın. Unutmayın ki iş görüşmelerinde sadece işveren adayı değil, aday da işvereni değerlendirir. Başvurmuş olduğunuz pozisyonun neden açık olduğunu öğrenin. Kime bağlı çalışılacağını ve departmanın çalışma sistemini öğrenin. Ücret, izin süreleri, sosyal haklar hakkında size iş teklifi yapılmadıkça soru sormayın. İş görüşmesinin ardından sizinle görüşme yapan kişiye teşekkür edin. Ayrıca teşekkür mektubu da gönderebilirsiniz. 4. BEDEN DİLİNİ ETKİLİ KULLANMA İlk izlenim, ilk 30 saniyede yaptığınız ve söylediğiniz her şeyin bir bütünüdür." "Ne söylediğiniz değil, onu nasıl söylediğiniz önemlidir." "Basit bir jest, yüzlerce kelimeden daha çok şey ifade eder." Bu ve buna benzer bir çok cümleyi şimdiye dek duymuş olmalısınız. Bilinen şu ki gerçekte bizler, hal ve davranışlarımız, duygularımız, fikirlerimiz ve kişiliğimizi sözlü ya da sözsüz şekilde ortaya çıkararak iletişim kurarız. "Beden dili"nin öğeleri bize neler anlatır? Bakışlar: Bakışlar daha çok kişilerle aramızda olan mesafeyle belirlenir, örneğin çok yakın duruyorsak birbirimize bakmamaya çalışırız. Aynı zamanda bakışlar, konuşmanın konusuyla da çeşitlilik kazanır. İletişimde olduğumuz kişiler ile aramızdaki ilişki düzeyi ve tabi ki kişilik özellikleri de bakışlarda etkilidir. Örneğin içe kapanık kişiler daha az göz teması kurar. Yüz ifadeleri: Yüz ifadesi kişiye özgüdür ve iletişim tarzımızı belirler. Kaşları kaldırmak, yüzün kızarması, ağzın aşağıya doğru eğilmesi ve bunlar gibi bir çok hareket, iletişimde olduğumuz kişi veya kişilerde belli bir etki ve izlenim uyandırır. Gülümseme belki de en dikkate değer yüz ifadesidir ancak kolaylıkla taklit edilebilir. El, kol, baş hareketleri ve jestler: Konuşma ve kendimizi ifade etme sırasında çok sayıda el, kol ve baş hareketleri kullanırız. Zamanın geçmesini beklerken, acelemiz olduğunda, bir konuşma sırasında söylenene katılıp katılmadığımızda ve bunlar gibi daha bir çok durumda jestlerimizi kullanırız. Bu gruba giren hemen her hareketimiz bir anlam taşır. Örneğin yumruğu sıkmak güç göstergesi iken, kendine dokunma (ağız veya buruna dokunma, kaşıma gibi), eğer aşırıysa, endişenin bir belirtisi olabilir. Eğer genel olarak jestler, el ve kol hareketleri fazlaysa, bu durum o kişinin kısıtlı kelime bilgisini gösterir. Bedenin duruşu: Karşımızdaki kişiye göre durmayı veya oturmayı seçiğimiz açı oldukça önemlidir. İş dünyasında da vücudun duruş şekli, birini merkeze alma, gruba dahil etme veya dışlama gibi birçok anlam taşıyabilmektedir. 'BEDEN DİLİNE KAFANIZI TAKMAYIN' Sağduyunun ve genel görgü kurallarının dışına çıkılmamasının yeterli olduğunu, bunun için de rol yapmaya gerek bulunmadığını ifade eden uzmanlar, şunları kaydediyor: "Görgü seviyenizi yansıtın yeter. Ellerinizi doğru yere koyacağım diye uğraşmayın. Görüşmeden koparsınız. Bırakın elleriniz sizin rahat ettiğiniz şekilde dursun. Tabii ki tamamen kontrolsüz de bırakmayın. Kahvede oturur gibi ya da uyur gibi oturmayın. Görüşmecinin gözbebeklerinin içine değil, yüzüne bakmanız yeterlidir." Uzmanların bildirdiğine göre, iş görüşmesinde stresli görünmekten daha doğal bir şey yoktur. Bırakın stresiniz sizle beraber olsun. Stresi yok etmeye çalışırken daha stresli olursunuz. Bu konuda rahatlamak için şunu düşünün: Karşınızda oturan ve önemli bir pozisyona sahip olan yönetici de bugünleri yaşadı. Kimisi 25. görüşmeden sonra iş buldu, kimisi 3 kere işten atıldı, kimisi hala aradığı işi bulamamış durumda, kimisi ilk görüşmesinde terden sırılsıklam oldu. Ama sonunda belirli bir pozisyona geldi ve sizinle iş görüşmesi yapıyor. Sağduyulu biriyse sizin stresinizi anlayacak ve anlayışlı davranacaktır. Sağduyulu değilse, zaten öyle bir işyeri size göre değildir. Uzmanlar ayrıca, iş görüşmesinde yüze sahtekar bir gülümseme takınılmaması ve doğal olunması gerektiğinin de altını çiziyor. 'NASIL GİYİNMELİ' İlk karşılaşmada adayla ilgili görüşün büyük bölümünün oluştuğunu ve bunda giyimin ve genel görünümün önemli olduğunu belirten uzmanlar, "Dış görünümümüz, kendimize verdiğimiz önemi ve gururu gösterir ki işveren bundan etkilenir" diyorlar. İşte uzmanların giyim ve görünüm konusundaki önerileri: "En şık giyim sade giyimdir, bunu unutmayın. Giyim tarzımız, zevkimizin, mal varlığımızın, değerlerimizin veya sosyal grubumuzun bir aynasıdır. Erkekler için koyu renk takım elbise, bayanlar için koyu renklerde ceket etek takım. Bu giyim karşınızdakinde aynı fabrikadan çıkmış hissi uyandırır. Takım elbise giymek zorunda değilsiniz. İyi uydurulmuş tek pantolon ve tek ceket de oldukça iyi bir görünüm sağlar. Garip desenli giysiler giymeyin. Tropik güneşli kravatlar takmayın. Giysilerinizin seçimi kadar temiz ve ütülü olmaları da çok önemli. Ayakkabılarınız eskimemiş, boyalı ve temiz olmalı. Her şeyiniz yepyeni olmasın. Böyle bir durumda, 'Bu adam manken gibi, gerçek hayatta nasıl görünür?' diye düşünülür ve iyi etki yapmaz. Abartılı parfümler ve deodorantlar kullanmayın. Hem erkekler hem de kadınlar için tırnakların bakımlı ve temiz olması çok önemli. Kadınlar için tırnakları çok uzun olması, iş hayatında en çok kullanılan organlardan biri olan ellerin işe yaramayacağı izlenimini verir. Tüm altınlarınızı takmayın. Son derece sade olun. Size yakışan ve kişiliğinizi yansıtan az sayıda aksesuar kullanın". 5. MÜLAKAT (GÖRÜŞME) SIRASINDA SORULABİLECEK SORULARA UYGUN YANITLAR VEREBİLME Görüşmeleri esas şekillendiren unsur sorulardır. Bu sorulara akıllıca cevaplar verirseniz işe girmeyi kolaylaştırırsınız. Sorulacak tüm soruları tahmin etmek mümkün değildir. Genelde sorulan soruları bilin ve bunlara hazırlıklı olun. Gelecek diğer soruları cevaplamak da sizin yeteneğinize kalıyor. Görüşme süresince görüşmeyi yürüten kişinin sorularını doğru anlamaya ve soruya uygun, kısa ve çarpıcı yanıtlar vermeye özen gösterin. Size sorulabilecek şu tür soruların yanıtlarını önceden hazırlayın: 1.NASIL BİR İŞ İSTİYORSUNUZ? Kesin bir yanıt vermekten kaçının. Değişik olasılıkları ve gerçekleri göz önünde bulundurmanız gerektiğini unutmayın. Böyle bir soruyu yanıtlarken mesleğinizle ilgili iş alanlarından, bilgi ve becerilerinize en uygun görevlerden bahsetmeniz doğru olur. 2. NEDEN BURADA ÇALIŞMAK İSTİYORSUNUZ? Görüşme öncesi bu şirketi araştırmışsanız, bu soruyu yanıtlamak çok kolay olacaktır. Eğer müşteriler ve hizmetler hakkında bilgi sahibi iseniz, kurumun belirli hedeflerinin, politikalarının ve ihtiyaçlarının sizin ilgi ve becerilerinize ne denli uygun olduğunu söyleyebilirsiniz. Sadece 'Bir işe ihtiyacım var!' diyen bir aday iyi bir izlenim bırakmaz. 3. BİRAZ KENDİNİZDEN BAHSEDER MİSİNİZ? Bu soru sizin hangi konularda bilgi ve beceri sahibi olduğunuzu, nerelerde eğitim gördüğünüzü, varsa iş deneyiminizi ve başarılarınızı, işe alındığınız takdirde işyerine ne gibi faydalar sağlayabileceğinizi anlatmanız için iyi bir fırsattır. Ancak vereceğiniz bilgiler kısa, öz ve etkileyici olmalıdır. Bu nedenle işle ilgili olmayan konulardan örneğin ailenizden, özel meraklarınızdan size sorulmadıkça bahsetmemeniz iyi olur. 4. GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERİNİZ NELERDİR? Mülakatların klasik sorusudur. Görüşmeye gitmeden önce güçlü ve istenilir yönlerinizi çok iyi ifadelendirip zihninizde sıraya koyun. Mülakatçı ile öncelikle başvurduğunuz pozisyon ile birebir ilişkisi olan güçlü olduğunuz yanlarınızı paylaşın. Ayrıca söz konusu olumlu özelliklerinizi örnekleyerek ön plana çıkartmaya çalışın. İşe olan bağlılığınız, iş etiğine verdiğiniz değer, güçlü insan ilişkileri, sonuca yönelik çalışma gibi güçlü yönlerinizden bahsetmeniz mülakatçıyı memnun edecektir. Zayıf olduğunuz yönlerinizin belirtilmesi isteniyorsa mümkün olduğu kadar az detay vererek zayıf yönleriniz konusunda ipuçları vermemeye çalışın. Ama kesinlikle zayıf yönlerinizi saklamak için yalan söylemeyin. Kendini tanıyan kişi de iş hayatında başarılı olur. Örneğin: Uyumlu, dakik, yaratıcı ve güvenilir bir kişi olduğunuzu söyleyebilirsiniz. Zayıf ya da kusurlu yönlerinizi öyle anlatın ki bunlar aynı zamanda istenilir özellikler olarak algılanabilsin. Örneğin: Kalite konusunda titizlenmek, işin zamanında bitirilmesi konusunda sabırsız olmak gibi. 5. SİZİ NEDEN İŞE ALMALIYIM? Bu soruyu yanıtlarken iş ile ilgili belirgin özelliklerinizden bahsedin ve bu işe alındığınız takdirde işyerine sağlayabileceğiniz yararları biraz değişik bir dille tekrar özetleyin. 6. HERHANGİ BİR BİR AĞIR HASTALIK YA DA SAKATLIK GEÇİRDİNİZ Mİ? Yanıtınız hayır sorun yok. Ancak evet ise, görüşmeye gitmeden önce yanınızda götürmek üzere bir doktordan sağlığınızın başvurduğunuz işi engellemeyeceğine dair bir rapor alın. 7. BURADA NE KADAR ÇALIŞMAYI PLANLIYORSUNUZ? Bu sorunun işveren tarafından sorulmasındaki tek neden sizin iki üç ay içerisinde işi bırakıp bırakmayacağınızı, askere gidip gitmeyeceğinizi veya başka bir şekilde işten ayrılıp ayrılmayacağınızı öğrenmektir. Bu nedenle sürekli ve uzun vadeli bir iş aradığınızı, şartların sizin ve işveren için iyi olduğu sürece işte kalmayı istediğinizi anlatın. 8. SON İŞİNİZDEN NEDEN AYRILDINIZ? İşin aslı ne olursa olsun, son işyerinizden asla kötü şekilde bahsetmeyin. Bu son derece önemlidir. Çünkü, eğer son işvereniniz hakkında kötü şeyler söylerseniz, bu sizi işe alacak işveren için de aynı şeyi yapabileceğiniz izlenimini verir. Bu soruya soğukkanlı ve rahat bir şekilde, başkalarını suçlamadan yanıt verin. 9. REFERANSLARINIZ VAR MI, SİZİ KİME SORALIM? İş aramaya başlamadan önce hakkınızda bilgi verecek iki kaynak kişi bulmalısınız. Bunlar eğer ilk defa işe girecekseniz en son mezun olduğunuz okuldaki öğretmenleriniz olabilir. Eğer iş değiştiriyorsanız eski iş yerinizdeki yöneticilerinizi referans olarak gösterebilirsiniz. Referans gösterdiğiniz kişilerin, girmek istediğiniz işle ilgili ve hakkınızda olumlu görüş bildirecek kişiler olmasına özen gösterin. 10. ŞÖYLE BİR DURUMDA KALSAYDINIZ NE YAPARDINIZ? Bazen işverenler, iş arayanların bir problemi kavrama ve hemen çözüm üretme becerilerini yoklamak için böyle bir soru sorabilirler. Böyle sorulara kesin yanıt vermekten kaçının. Çeşitli yollar denenebilir. 'Örneğin şöyle bir yol çözüm için uygun olabilir.' gibi esnek, olaya çok yönlü baktığınızı gösteren yanıtlar verebilirsiniz. 11. ÖZGEÇMİŞİNİZDE … SPOR (HERHANGİ BIR KONU) İLE İLGİLENDİĞİNİZİ GÖRDÜM? Bu tür bir soru ile karşılaştığınız zaman kesinlikle detaya inmemeye özen gösterin, çünkü üzerinde durulması gereken konular için zamana ihtiyacınız olacaktır. 12. ÖZGEÇMİŞİNİZDE …LİSESİNİ BİTİRDİĞİNİZİ GÖRDÜM, ……TANIYORMUSUNUZ? Oldukça sık karşılaşılan bir giriş sorusudur. Mülakatçı daha samimi bir ortam yaratmak için ortak tanıdıkların daha etkili olduğunu düşündüğü için bu tip bir soru yöneltir. Eğer bahsettiği kişiyi tanımıyorsanız kesinlikle tanıdığınızı söylemeyin daha detaya inildikçe mahçup durumda kalabilirsiniz. 13. SİGARA İÇMEK VEYA SICAK /SOĞUK BİRŞEY İÇMEK İSTERMİSİNİZ? Ülkemizde misafirperverlik en önem verdiğimiz özelliklerimizden biridir. Ve birşeyler ikram etmek misafirperverliğimizi göstermenin en güzel yolu olarak kabul edilir. Fakat profesyonel iş mülakatında sigara içilmesi pek tercih edilen ve hoş karşılanan bir şey değildir. İkram edilen diğer şeyleri de oldukça nazik bir şekilde reddetmeniz sizin yararınıza olacaktır. Mülakatın en önemli anında kolunuzun çay bardağına çarptığını ve takım elbisenizin üzerine döküldüğünü hayal etmek sanırım bu konuda sizi yeterince aydınlatacaktır. Ayrıca, görüşmede ikram edilen birşeyi kabul etmek ilginizin dağılmasına neden olacak ve performansınızı düşürecektir. 14. NE KADAR SÜREDİR İŞ ARAYIŞI İÇERİSİNDESİNİZ? Cevap verirken oldukça hassas davranmanız gereken bir soru tipidir. Çünkü iyi bir eleman için iş arayışının uzun sürmesi yadırganacak bir unsur olarak kabul edilir. Bu aşamada iş teklifi almadığınız halde değerinizi arttırmak için aldığınızı belirtirseniz mülakatçının sizi değişik yönlerden sıkıştırmasına yol açmış olursunuz. Açık ve dürüst olun. 15. KARİYER HEDEFLERİNİZ NELERDİR ? Özellikle kariyerinin başında olan yeni mezunların en çok hazırlıklı olmaları gereken soru tipidir. Her kişinin mutlaka bir kariyer hedefi olmalıdır. Bu soruya cevap verirken kesinlikle duraklamayın ve doğrudan kariyer hedeflerinizi belirtin. 16. BAŞARIYI NASIL TANIMLARSINIZ? En klasik sorudur. Bu soruya hazırlıklı olmanız pozitif puan elde etmenizi sağlar. Örneğin ; " Beni istihdam eden kurumun başarıya ulaşması için çalışmak ve kendi şahsi gelişmemi sağlamak benim için başarının en iyi tarifidir" cümlesi veya buna benzer bir cümle size oldukça artı değer sağlayacaktır. Muhakkak bu soruya hazırlıklı olun. 17. NE TÜR KİŞİLERLE DAHA RAHAT ÇALIŞIRSINIZ, NE TÜR KİŞİLERLE ÇALIŞAMAZSINIZ? Hazırlıklı olmanız gereken bir soru tipi. Rahat çalıştığınız iş arkadaşlarınızın en çok beğendiğiniz özelliklerini sıralayın. Bu size yol gösterecektir. İş arkadaşlarınızı sınıflara ayırmak isterseniz en iyi çalıştıklarınız, çalışmakta sorun yaşamadıklarınız ve çalışmakta gerçekten güçlük çektikleriniz olarak belirleyin. Çalışırken bilgi alışverişi sağlamanız iş arkadaşlarınız ile uyumlu çalışmanıza yol açar. Bunu vurgulayarak takım çalışmasına ve bilgi akışına ne kadar değer verdiğinizi belirleyin ve bu konuda ne kadar duyarlı olduğunuz konusunda işvereni ikna etmeye çalışın. Çalışmakta gerçekten güçlük çektiğiniz kişilerle ilgili yorumlarda bulunmak oldukça zordur. Spesifik olarak isim vermekten kesinlikle kaçının. Çalışmakta güçlük çektiğiniz kişileri tanımlarken de negatif ifadeler kullanmak yerine daha yuvarlak ifadeler ile bu kişileri tanımlayabilirsiniz. Bazı örnekler vermek gerekiyorsa: Ekip çalışmasına önem vermeyen insanlarla çalışmakta zorlandığınızı ayrıca, görev ve sorumluluklarının tam anlamı ile farkında olmayan kişilerle çalışmakta zorlandığınızı belirtin. 18. YARATICI MISINIZ? Her işin az veya çok yaratıcılık gerektirdiğini unutmayın. Eğer yaratıcılık gerektirmeyen bir iş tanımı için başvuru yapıyorsanız ve yaratıcılığınızı ön plana çıkarmak ve bunu da bazı örneklerle desteklemek istiyorsanız işi daha baştan kaybedebilirsiniz. Özellikle yeni mezunların bu tip sorularda oldukça bocaladıkları ve karşı tarafı kendi nitelikleri konusunda yanılttıkları oldukça sık olarak gözlenmektedir. 19. KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİZİ TANIMLAR MISINIZ? Bu tip bir mülakat sorusuna cevap verebilmeniz için kendinizi çok iyi tanımanız gerekir. Ancak kendinizi iyi tanıyorsanız en mantıklı şekilde kişilik özelliklerinizi tanımlayabilirsiniz. Çalışma hayatı ile ilgili kişiliğiniz konusunda karşı tarafa ipuçları verebilecek bazı kelimeler örnek olarak verilmiştir: Detaycı, İş bağımlısı, Zamana bağlı, İşe odaklanmış, Hassas, Sadık, Hırslı, Takım oyuncusu, Yaratıcı, Araştırmacı vs. 20. LİSEYİ, ÜNİVERSİTEYİ NE ZAMAN BİTİRDİNİZ BİTİRME DERECENİZ NEYDİ? Mülakatlarda en çok rastlanan sorulardan biridir. Özgeçmişinde bu tür bilgileri detaylı olarak belirten aday mülakat sırasında oldukça şaşırtıcı olarak bu bilgileri tamamen unutmaktadır. Okul bitirme derecesini ve bitirme yılını mülakat sırasında unutmak kadar amatörce bir yaklaşımın oldukça büyük bir hata olduğunu belirtmekte büyük fayda vardır. Bu tip bir soru sorulduğu zaman duraksamak bile size negatif bir puan kazandırır. 21. BU MESLEĞİ NEDEN SEÇTİNİZ? Daha çok yeni mezunlara yöneltilen bu soru türü, eğitimini aldığınız mesleğinizi bilinçli bir şekilde mi yoksa tam tersinin mi gerçekleştiğini ortaya koymak için yöneltilir. Buna karşın mülakatçı için akıldan çıkarılmaması gereken nokta, eğitim sistemimiz içerisinde oldukça küçük bir kesimin arzu ettiği mesleğe ulaştığıdır. Bu durumda meslek seçmenin büyük bir kitle için tamamen tesadüflere dayandığı ülkemizde bu soruya cevap vermek aday için oldukça sıkıntılı olacaktır. Yine de adayın eğitimini gördüğü mesleğe tesadüf eseri girdiğini ama zaman içerisinde bu mesleği sevdiğini ve kariyerini bu alanda devam ettirmek istediğini belirtmesi pozitif olacaktır. 22. EĞER TEKRAR BAŞLAYABİLME İMKANINIZ OLSA FARKLI BIR MESLEK SEÇMEK VEYA EĞİTİM ALMAK İSTER MİYDİNİZ, BU DAL NE OLURDU? Klasik mülakat sorularından bir diğeri ve en sık karşılaşılandır. Eğer mesleğinizi başvurduğunuz pozisyondan başka bir dala değiştirmek istiyorsanız ve bu soruya başka bir meslek seçmek istediğiniz doğrultusunda bir cevap verirseniz işe kabul edilme olasılığınızı daha başından kendi ellerinizle yok etmiş olacaksınız. Asla mesleğiniz dışında bir dalda daha mutlu olacağınız imajını vermeyin ve mesleğinizden ne kadar haz aldığınızı ve bu mesleği seçtiğinizden dolayı ne kadar profesyonelce bir karar verdiğinizi belirtin. 23. İŞİNİZDE İLETİŞİMİN ÖNEMİNİ AÇIKLAYINIZ. ÜSTLERİNİZLE VEYA ASTLARINIZLA NASIL İLETİŞİM KURARSINIZ? İletişim her organizasyon için en önemli unsur olma özelliğini taşımaktadır. Eğer "pek önemli değil" cevabını veriyorsanız, takım çalışmasından ve modern yönetim tarzlarından tam anlamı ile uzaksınız demektir. Bulunduğunuz pozisyonda ya da kurumda herhangi iletişimin ne kadar önemli olduğunu ve sizin de bu konuda ne kadar hassas olduğunuzu irdelemeniz şarttır. İletişim imkanlarından yararlanmayan bir çalışanın veya organizasyonun başarılı olma şansı yok denecek kadar azdır. 24. İŞ DIŞINDA BOŞ ZAMANLARINIZI NASIL DEĞERLENDİRİRSİNİZ? Mülakatın açılışında sorulan sorulardan biridir. Mülakat belirli bir seviyeye geldikten sonra bu sorunun sorulması, mülakatçının tecrübesiz bir kişi olduğu konusunda size ipucu verecektir. Yine de cevap verirken özgeçmişinizde yer alan bilgilere kesinlikle sadık kalın. 25. MAAŞ BEKLENTİNİZ NEDİR? Oldukça dikkatli bir şekilde cevap vermeniz ve hazırlıklı olmanız gereken bir sorudur. Mülakatın son aşamasında bu soru ile yüz yüze gelebilirsiniz. Eğer mülakat öncesi herhangi bir iş başvuru formu doldurduysanız ve bu konuya bu formda cevap verdiyseniz, farklı bir cevap size eksi puan kazandırır. Eğer bu tip bir başvuru formu doldurmanız talep ediliyorsa, boş bırakmanız daha olumlu olacaktır. Pozisyonun maaş yapısını daha önceden bir şekilde öğrendiyseniz, bu ücret aralığına yakın bir cevap vermeniz uygun olacaktır. Pozisyonun maaş yapısı ile ilgili herhangi bir bilginiz yoksa, karşı tarafın bu pozisyon için tespit ettiği ücret aralığını öğrenmek isteyin. Eğer bu aşamada herhangi bir rakam söylerseniz kurumun tespit ettiği maaş skalasının altında veya üzerinde kalabilirsiniz. Eğer talep ettiğiniz ücret, şirketin ücretlendirme yapısının çok üzerinde kalıyorsa ve herhangi bir zeminde anlaşma imkanı yoksa, iş teklifi almanız imkansız hale gelecektir. Özellikle yeni mezunların, bilgi eksikliğinden kaynaklanan deneyimsizlikleri ile bu konuda oldukça yanlış taleplerde bulundukları görülmektedir. Eğer arzuladığı meslek kolunda ve firmada bir iş görüşmesine katılıyorsa, yeni mezunun vereceği en güzel cevap şu olacaktır: "Kurumunuz kurumsallaşmanın gereği olarak bu pozisyon için standart bir ücret skalası tespit etmiştir: Buna uyacağımı belirtmek isterim." 5. GÖRÜŞME SONRASINI TAKİP ETME İşverene görüşme sonrası teşekkür etmeyi unutmayın. Kısa bir not ile de teşekkür edebilir ve bu mektupta özelliklerinizi yeniden özetleyip, işe duyduğunuz ilgiyi vurgulayabilir, görüşmede değindiğiniz noktalara yeni bilgiler ekleyebilirsiniz. Görüşmeden sonra iki-üç hafta sizinle ilişki kurulmazsa işvereni arayın. Eğer iş başka birine verilmişse, daha sonra açılacak işler için başvurunuzun değerlendirilmesini isteyin. Bu girişiminizde başarılı olmazsanız sakın olayın peşini bırakmayın. Görüşmeyi gözden geçirip, neleri yanlış yaptığınızı araştırın, soru ve yanıtları bir arkadaşınızın ya da ailenizin bir üyesi ile tekrarlayın. AŞAĞIDA ÖRNEK KAPAK YAZISI ve CV BULUNMAKTADIR ÖRNEK KAPAK YAZISI Sayın Kemal ................ Genel Müdür Seşkin Elektronik Çarşı Plaza Kat: 17/C No:11 Bursa 5 Ekim 2000 Sayın Kemal ..............: 10 Eylül tarihli “Gündem” gazetesinde yer alan “ Müşteri İlişkileri Direktörü” ilanınız ilgimi çekti. Söz konusu pozisyonun benim deneyim, bilgi ve becerilerime oldukça uygun olduğunu düşünüyorum. Beşyıldız şirketinde “ Müşteri İlişkileri Sorumlusu” olarak çalıştığım süre içerisinde yaptığım pazar analizleri ile yeni müşteriler kazanardırarak ve müşteri memnuniyetini hedeflenen orandan daha fazlasına çıkararak şirketimin karlılığını önemli ölçüde arttırdım. Bugüne değin görev aldığım tüm şirketlerde araştırmacı, yenilikçi ve fırsat yaratan bir rol alarak, şirketlerimin daha etkin bir yapıya kavuşmasını sağladım. Bahsettiğim araştırmacı kişiliğim, yenilikçi yapım ve bugüne kadar gösterdiğim performans ve geniş tecrübem ile şirketiniz için de son derece yararlı olacağıma inanıyorum. Ekim ayı içerisinde bir görüşme için uygun olabilirim. Pozisyonun gerekliliklerini ve benim bu pozisyonun gerekliliklerine uygunluğumu görüşmek üzere sizden haber bekliyorum. İlginiz için şimdiden teşekkür ederim. Saygılarımla, Osman ................ Adı SOYADI Tel: 0 (.....) .............. 0 (5...) .............. Adres: ............ Mah. ......... Sok. No:... Daire:.... ........ / Ankara Doğum Tarihi Doğum Yeri Uyruğu Medeni Hali : : : : 17.11.19... Ankara T.C. Bekar Eğitim Durumu : 1999 – 2000 İstanbul Teknik Üniversitesi Yüksek Lisans öncesi İngilizce Hazırlık Yıldız Teknik Üniversitesi (İstanbul) Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Lisans Eğitimi Galatasaray Lisesi (İstanbul) Ortaöğrenim Özel İnal Ertekin Ana ve İlköğretim (Bursa) İlköğretim 1995 – 1999 1986 – 1994 1981 – 1986 Askerlik İle İlişiği: Yok. Yabancı Diller İngilizce (İyi Seviyede) Deneyimler : : 2000 - ......... Staj ABC A.Ş. / XYZ Holding Pazarlama – Satış Sorumlusu (Fransa, İtalya, Belçika ve Kuzey Afrika Ülkeleri ) ABC otomotiv, beyaz eşya, inşaat vs. gibi sektörlere döküm parça imal eden, yıllık cirosu 40 milyon Euro olan öncü kuruluşlardan biridir. 2000 senesinde müşteri temsilcisi olarak başladığım görevimi Pazarlama Sorumlusu olarak sürdürmekteyim. Başlıca sorumluklarım; Yeni pazarların ve müşterilerin araştırılması, mevcut müşteriler ile ilişkilerin geliştirilmesi, yurtdışı firma ziyaretleri ve teknik toplantılar. : 1999 DEF A.Ş.(Bursa) 4 Haftalık yaz pratiği (Tesis İşletmesi ve Yönetimi) GHL A.Ş 6 Haftalık yaz pratiği (Döküm, Ergitme Ocakları, Isıl İşlem ve Met. Üretim Sistemleri. ) 1998 Katıldığı Kurslar: 2000 – 2001 RGA Yönetim Danışmanlık Ltd. Şti. İletişim becerileri 1997 İnterlang Dil Merkezi İngilizce Dil Kursu (8 Ay) Bilgisayar Bilgisi : * Microsoft Windows 95/98/NT * Word – Excel İlgilenilen Alanlar: Resim, Sinema, Müzik , Kayak, Yüzme, Briç, Puzzle Etkinlikler : *Y.T.Ü. Mezunlar Derneği Ödüller : * 1984-1985- Halk Dansları Yarışması (Takım halinde Bursa ve Marmara Bölgesi birinciliği, Türkiye ikinciliği) * 1983- İlkokullar arası resim yarışması- Mansiyon Referanslar : İstendiği takdirde verilecektir. ALİ ÖZKAN Telefon : .................................................. Adres : .................................................. .................................................. HEDEF Elektrik Teknisyeni İŞ DENEYİMİ .............. ANADOLU TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ DÖNER SERMAYE İŞLETMESİ (2002) (Stajyer Teknisyen) 11. sınıfta 9 ay süreli staj Çanta kaynak makinesi imalatında trafoların sarılması ve monte edilmesi çalışmaları ........................ A.Ş. (2001) (Stajyer Teknisyen) 9 -10 Sınıflarda sanayi stajı Otobüs elektrik aksamının döşenmesi bölümünde kabloların yerleştirilmesi ve test edilmesi çalışmalarını izleme ve uygulama EĞİTİM ............. ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ (2002) Elektrik Bölümü ...................... HALK EĞİTİM MERKEZİ (2002) Radyo – TV Tamirciliği Kursu (4 ay süreli) NİTELİKLER Akım, Gerilim ve Güç ölçme becerisi Proje çizebilme ve Çizilmiş projeyi yorumlama becerisi Çalışırken gerekli güvenli ortamı oluşturma becerisi Aydınlatma tesislerini yapma becerisi Asenkron motor sarımı bilgisi DİĞER BİLGİLER Amatör voleybol oyuncusu REFERANSLAR İstendiği takdirde verilecektir. hazırlanması, ALİ İHSAN ATAK Telefon : .................................................. Adres : .................................................. .................................................. HEDEF Satın Alma Müdürü İŞ DENEYİMİ ............... İNŞAAT SAN. Ve TİC. AŞ (2001) (Satın Alma Müdürü) 5 kişilik bir kadro ile 40 milyon dolar tutarında yurt içi ve yurt dışı satın alma işleri ............... İÇ VE DIŞ TİCARET AŞ. (1998-2001) (Satın Alma Şefi) 7 kişilik bir kadro ile firmanın materyal ve ekipman satın alması çalışmaları 2000’ de 25 000 000 Dolar tutarında yurt içi ve yurt dışı satın alma işleri EĞİTİM ..................ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESİ (1997) İşletme Bölümü ................Anadolu Lisesi (1993) NİTELİKLER yapabilme DİĞER BİLGİLER Grubu yönlendirme becerisi Çabuk ve doğru karar verebilme becerisi Çok iyi düzeyde İngilizce konuşabilme ve yazabilme Ofis Programlarını kullanabilme, web tasarımı ............... Üniversitesi, işletme kulübü üyesi Amatör masa tenisi oyuncusu REFERANSLAR İstendiği taktirde verilecektir. ZEYNEP ÖZKAN Telefon Adres : .................................................. : .................................................. ................................................. HEDEF Ekonomi Muhabiri İŞ DENEYİMİ .............. AJANS (2000) (Stajyer Muhabir) 4. sınıfın bitiminde yaz tatilinde staj 4 kişinin çalıştığı ekonomi haberleri bölümünde haberin toplanması, yazılması ve hazırlanması ile ilgili çalışma ...................... AJANS (1999) (Stajyer Muhabir) 3. sınıfın bitiminde yaz tatilinde staj 10 kişinin çalıştığı parlamento haberleri bölümünde haberin toplanması, hazırlanması ve yazılması çalışmalarını izleme EĞİTİM ................ ÜNİVERSİTESİ, İLETİŞİM FAKÜLTESİ Gazetecilik Bölümü (2000) ........... Anadolu Lisesi (1995) NİTELİKLER İnsan ilişkilerinde başarılı Detaylı araştırma becerisi Çabuk ve doğru karar verebilme becerisi Çok iyi düzeyde İngilizce konuşabilme ve yazabilme Ofis Programlarını kullanabilme, web tasarımı yapabilme DİĞER BİLGİLER .......... Üniversitesi, “Genç İletişimciler Derneği “ aktif üyesi Basketbol oyuncusu REFERANSLAR İstendiği taktirde verilecektir. Sn: ................................... ABC A.Ş. İnsan Kaynakları Yöneticisi ...../..../........ tarihli XYZ Gazetesi'nde Anonim Şirketiniz dahilinde, çalıştırılmak üzere Satın Alma Müdürü Pozisyonu için vermiş olduğunuz ilanda, satış konusunda deneyimi bulunan adaylar aradığınızı belirtmişsiniz. Ben de ...............Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme Bölümünden mezun oldum ve 1998 yılından itibaren çeşitli işletmelerde Satın Alma konusunda etkin görevlerde bulundum. İlişikteki özgeçmişim Size özelliklerim hakkında bilgi verecektir. Daha ayrıntılı bilgi isterseniz gün içinde Bana ..................no'lu telefondan ulaşabilirsiniz. Uygun gördüğünüz tarihlerde Sizinle görüşmekten mutluluk duyacağım. İlgilendiğiniz için teşekkür ederim. Olumlu yada olumsuz cevabınızı en kısa zamanda bekliyorum. Saygılarımla. ... / ... / .......... Ali İhsan ATAK EK: Özgeçmiş (1 Sayfa ) ADRES: .............................................. .............................................. ........................... Tel: ..................................... ATA ÖZTEKİN Hanımeli sok. No.16/8 Etlik / ANKARA Tel: 356 25 11 – 342 57 91 Cep Tel: 0 542 865 35 46 İstenen iş : Satış / pazarlama Eğitim düzeyi : Lise mezunu Beceriler : Satılacak malın niteliklerini öğrenme,malı satın alabilecek kişileri tahmin edebilme , müşteriye malı beğendirebilme. Bu konuda 6 yıllık başarılı iş deneyimi İşten temel beklentiler: Ankara dışında görevlendirilmeme Deneyim : 6 yıllık başarılı iş deneyimi İş ile ilgili nitelikler : Gece çalışabilme, başkaları ile iyi ilişkiler kurabilme, işbirliği yapabilme