tasıt teknolojılerı-gırıs_2016

Transkript

MARMARA ÜNİVERSİTESİ
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ
TAŞIT TEKNOLOJİSİ
-GİRİŞ-
Abdullah DEMİR, Yrd. Doç. Dr.
DERSİN KAPSAMINDA
Otomotiv Sektörü - Temel Bilgiler
Taşıt Teknolojisi - Temel Bilgiler
Vehicle Structure / Şasi – Gövde – Karoser/i/
Aktif ve Pasif Emniyet
Yürür Aksam
• direksiyon,
• Süspansiyon sistemi (yay/amortisör sistemi),
• frenler,
• lastikler ve tekerlekler
Düzen Geometrisi
AÇIKLAMA
Yürüyen aksam, yürür aksam ya da running gear: Yürüyen aksam kavramı altında, sürüş
karakteristiğini doğrudan etkileyen bütün yapı elemanları toplanmıştır. Bunlar tekerlek bağlantısı,
yay/amortisör sistemi, direksiyon, frenler, lastikler ve tekerleklerdir.
Ref: Otoguncel.com
Otomotiv Sektörü
-Temel Bilgiler-
DÜNYADAKİ ARAÇ SAYISI


Şu anda dünyada 940 milyon motorlu taşıt dolaşmakta, yani dünya
nüfusunun altıda biri motorlu taşıt kullanmaktadır. (İbrahim
Aybar/2011-Otoguncel)
Dünyada 695 milyon otomobil olmak üzere toplam 954 milyon
motorlu araç bulunuyor. (2006 /OSD)
The automotive trade journal Ward's Auto had estimated that the total
crossed 1 billion vehicles sometime during 2010.
1.2 Billion Vehicles On World's Roads - 2014
2 Billion By 2035
Navigant Research estimates in a new forecast that light-duty vehicles
make up 95 percent of that total, and that the vehicles we drive everyday
will shortly cross 1.2 billion themselves.
1,1 milyar taşıt; dünyanın çevresinin 125 kez dönülmesi
Not: Dünyanın Çevresi: 40.075 km
John Voelcker, http://www.greencarreports.com/news/1093560_1-2-billion-vehicles-on-worlds-roads-now-2-billion-by-2035-report, Jul 29, 2014
MEVCUT DURUM
SEÇİLEN BAZI ÜLKELERDEKİ 1000 KİŞİ BAŞINA DÜŞEN ARAÇ SAYISI
POPÜLASYON VE ARAÇ SAYISI – TÜRKİYE
 Alan
: 814.578 km2
 Nüfus
: ≈78,7 Milyon
 Türkiye’deki Araç Sayısı
: 19,99 Milyon
 Türkiye’deki Otomobil Sayısı
: 10,58 Milyon
 1000 Kişiye Düşen Araç Sayısı
: 250 Araç
 1000 Kişiye Düşen Otomobil Sayısı
: 132 Otomobil
POPÜLASYON VE ARAÇ SAYISI – TÜRKİYE
Aralık 2015 sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı araç sayısı 19 milyon 994 bin 472'e
çıktı. Bu araçların %53’ünü otomobil, %16,3’ünü kamyonet, %14,7'sini
motosiklet, %8,5’ini traktör, %4’ünü kamyon, %2,2’sini minibüs, %1,1’ini
otobüs, %0,2’sini ise özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.
TRAFİĞE KAYITLI LPG’Lİ OTOMOBİL ORANI %40,3 OLDU
Aralık ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 10 milyon 589 bin 337 adet otomobilin
%40,3’ü LPG, %31,6’sı dizel, %27,6’sı benzin yakıtlıdır. Yakıt türü bilinmeyen(2)
otomobillerin oranı ise %0,4’tür.
EN FAZLA BEYAZ RENK
Ocak-Aralık döneminde trafiğe kaydı yapılan 746 bin 395 adet otomobilin
%63,2’si beyaz, %14,9’u gri, %9,1'i siyah ve %5,8’i kırmızı iken %7’si diğer
renklerdedir.
TAŞITLARIN ORTALAMA YAŞI 12,7 OLARAK HESAPLANDI
Türkiye’de 2015 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 19 milyon 994 bin 472 adet
motorlu kara taşıtı için ortalama yaş 12,7 olarak hesaplandı. Ortalama yaş
otomobillerde 12,1, minibüslerde 12, otobüslerde 11,9, kamyonetlerde 9,7,
kamyonlarda 14,5, motosikletlerde 11,9, özel amaçlı taşıtlarda 11,8 ve
traktörlerde 22,9’dur. 10/02/2015
TRAFİK KAZALARI - DÜNYA
•
•
•
Dünyada her yıl 1,24 milyon insan trafik kazaları sonucunda hayatını
kaybetmektedir.
Bunun %70 gibi büyük bir çoğunluğu gelişmekte olan ülkelerde meydana
gelmektedir.
Ölümlerin %65’ini yayalar, yaya ölümlerinin %35’ini de çocuklar
oluşturmaktadır. Her yıl 10 milyonun üzerinde insan trafik kazaları
sonucunda sakat kalmakta veya yaralanmaktadır [1].
[1- İsimsiz, “Ulaştırma Kaza İstatistikleri – 2013”, Kaza Araştırma ve İnceleme, Ankara, 2013.]
ABD’de her yıl 34.000* kişi, dünyada ise 1.200.000** kişi trafik kazalarından
ölmektedir.
(*Early estimate of motor vehicle traffic fatalities in 2009, NHTSA, Washington, DC, 2010.
** National Highway Traffic Safety Administration, “2007 Traffic Safety Annual Assessment – Highlights”,
Washington, DC, 2008.)
TRAFİK KAZALARI - TÜRKİYE
Karayolu Trafik Kaza İstatistikleri, 2014
Türkiye’de 168 bin 512 adet ölümlü yaralanmalı trafik
kazası
meydana
geldi
Ülkemiz karayolu ağında 2014 yılında toplam 1 milyon
199 bin 10 adet trafik kazası meydana geldi. Bu kazaların
1 milyon 30 bin 498 adedi maddi hasarlı 168 bin 512
adedi ise ölümlü yaralanmalı trafik kazasıdır. Yıl
içerisinde meydana gelen ölümlü yaralanmalı trafik
kazalarının %75,1'i yerleşim yeri içinde %24,9'u ise
yerleşim yeri dışında meydana geldi.
Trafik kazalarında 3 bin 524 kişi hayatını kaybederken
285 bin 59 kişi yaralandı
Türkiye’de 2014 yılında meydana gelen 168 bin 512 adet
ölümlü yaralanmalı trafik kazası sonucunda 3 bin 524
kişi hayatını kaybederken 285 bin 59 kişi ise yaralandı.
Ölümlerin %35,3'ü, yaralanmaların %67,2'si yerleşim yeri
içinde gerçekleşirken ölümlerin %64,7’si yaralanmaların
ise %32,8’i yerleşim yeri dışında oldu.
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18760
TRAFİK KAZA İSTATİSTİKLERİ
TÜİK - Karayolu Trafik Kaza İstatistikleri, 2014; Karayolu Trafik Kaza İstatistikleri, 2014
KIRSAL VE ŞEHİR NÜFUSUNDAKİ DEĞİŞİM
Dünya’da şehirde
yaşayanların oranları
2007 : > 50%
2050 : > 70%
Source: World Urbanization Prospects, UN 2007; WBCSD
2030 YILINA KADAR ERKEK VE BAYANLARDAKİ OTOMOBİL SAHİPLİĞİ DEĞİŞİMİ
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ EĞİLİM
CAFE-Corporate Average Fuel Economy (Birleşik Ortalama Yakıt
Ekonomisi)
ACEA-Association des Constructeurs
Européens d' Automotive
(Avrupa Otomotiv Üreticileri Birliği)
Müşteri
Beklentileri










Fiyat
Satış Değeri
Yakıt Ekonomisi
Bakım Maliyeti
Güvenirlilik / Dayanıklılık
Sürüş Aralığı
Konfor
Büyük Araçlar
Daha Fazla Özellik ve Ekipman
Özel Araçlar
Sahip
Olma
Maliyeti
Üretim
Maliyetleri
Yasal Çevre
Gereklilikleri





Pazar Payı / Toplam Hacim
Üretim Maliyeti
Geliştirme Maliyeti
Ürün Çeşitliliği
Kaynak Kullanımı
 Malzeme
 Enerji / Su
 Değerli Metal
Ürün





Egzoz Emisyonları
Yakıt Tüketimi / CO2 (ACEA / CAFE)
Gürültü
Geri Dönüşüm
Güvenlik
Kaynak: Internal Combustion Engines for the Future Horst Schulte, Martin Wirth - Ford Motor Company
MODERN REQUIREMENTS
1.
Optimum performance
2.
Good fuel economy
3.
Low pollution
4.
Minimum noise level
5.
Easy cold starting
6.
Economic servicing
7.
Acceptable durability
8.
Least weigh
9.
Compact size
10. Economic
manufacture
11. Aesthetic appearance
M.J. Nunney, “Light and Heavy Vehicle Technology”, Fourth edition, 2007
Kia, 2007
TASARIM EĞİLİMİ
Kaynak: Taşıt Konstrüksiyonu / Göktan - Atabay / 2002 - 2003 Bahar
TÜRKİYE’DEKİ OTOMOTİV SEKTÖRÜ
Türkiye Otomotiv Sektörünün Gelişimi
Otomotiv Sektörü Raporu, Sanayi Genel Müdürlüğü -(2012/2)
TAŞIT TEKNOLOJİLERİNE
-GİRİŞ-
Automotive Systems “Past, Present and Future”
Today’s vehicles contain three centuries of technology…
19th century internal combustion engines…
combined with 20th century electrical systems…
and
21st century electronics….
Mark Steffka, “Automotive EMCIntroduction and Overview”, University of Michigan –Dearborn Electrical and Computer Engineering Department”
Makro Ortam ve Otomotiv Trendi
Kaynak: Dr. Athanasios Vikas, Automotive Technology Individual Mobility 2020, Robert Bosch GmbH 2009.
Kentsel Problemler - Türkiye
İşsizlik
Çevresel Bozulma
Eskiyen Altyapı
Büyüyen Sosyal Problemler
ZAMAN KAYBI
SAĞLIK KAYBI
KAÇIRILAN FIRSATLAR
KAMUSAL ALAN KAYBI
Çiğdem Çörek Öztaş, "Kent İçi Ulaşım Uygulamalarında Toplu Taşıma Odaklı Gelişim (TOD) Yaklaşımı", Geleceğin Şehri Sempozyumu, 24.12.2014
Şehirleşme
Urbanization
Şehirleşme
Urbanization
trafik sıkışıklığı
congestion
kazalar
crashes
Ekolojik Sorunlar
KAYNAKLARIN TÜKENMESİ
İKLİM DEĞİŞİMİ VE KURAKLIK
OZON OLUŞUMU
ASİT YAĞMURLARI
Okuma Parçası: Küresel Isınma ve İklim Değişikliği
• Ne kadar çok karbondioksit o kadar çok sıcaklık demek.
• Küresel ısınma, sera gazı olan karbondioksitin salınımının artmasından
dolayı dünyanın ortalama sıcaklığının yükselmesi demek.
• Güneşteki patlamalar, dünyanın yörüngesindeki sapmalar, volkanik
patlamalar ve tektonik hareketler nedeniyle Dünya 150 bin yılda bir yaklaşık
bir derece ısınıyor ya da soğuyordu. Böylece iklimler değişiyordu. Oysa
1850’den sonra 150 bin yılda yaşanan 1 derecelik artış 150 yılda gerçekleşti.
Yani dünya 1000 kat hızlı ısındı. Bunun adı ani iklim değişikliği. Ekolojik
sistem bu duruma ayak uyduramıyor. Havadaki karbon miktarı ve kalış süresi
giderek artıyor. Dedemin dedesinin yaktığı çöpün karbondioksiti hâlâ havada!
• Yani küresel ısınma ile yağışlar azalmayacak yere düşüş şekli ve bölgesi
değişecek.
• Havanın hafızası yok, ‘7 yıl oldu Türkiye’ye bir kuraklık yapayım’ demiyor!
• Kuraklık başka bir şey su kıtlığı başka... Türkiye gibi yarı kurak bir coğrafyada,
İstanbul gibi daracık bir bölgede su havzalarının kapasitesinin 5-6 katı nüfus
yerleştirirseniz, 2 kat yağış olsa bile su kıtlığı yaşanır. İklim değişikliği ve hava
durumu su kıtlığının son nedenidir. Yanlış arazi planlaması, sanayi bölgelerinin
yanlış seçilmesi, su havzalarının yerleşime açılması ya da kirletilmesi su
kıtlığının asıl nedenidir. Yağmurlar iklim değişikliğinden dolayı azaldı, yağan
yağmuru da hasat edemiyoruz.
Mikdat Kadıoğlu: Kanal, 3. köprü ve havalimanı İstanbul'un iklimini etkilemez!, Kübra Par/Habertürk Gazetesi, 17 Şubat 2014, Pazartesi
Okuma Parçası: Küresel Isınma ve İklim Değişikliği (dvm.)
• 1960’lı yıllarla 2000’li yılları karşılaştırdığımız zaman
Dünyada meteorolojik felaketlerin 3 kat arttığını görüyoruz.
• Şehirlerin iklimini 3 şey etkiler.
• Aşırı tozlar,
• şehir ısı adası ve
• yağmur.
• İstanbul’da klasik hava kirliliği yok, inşaatlardan çıkan
tozların ve egzozlardan çıkan fotokimyasalların etkisiyle
modern hava kirliliği var.
• Binaların çektiği ısıyla şehrin üstünde bir kubbe oluşuyor ve
kar yağdığında aşağı inemeden eriyor. Ayrıca şehrin üstüne
gelen yağmur bulutları havadaki toz partiküllerinin etkisiyle
aşırı tohumlanıyor, yağmur taneleri küçülüyor ve yağış
azalıyor.
Mikdat Kadıoğlu: Kanal, 3. köprü ve havalimanı İstanbul'un iklimini etkilemez!, Kübra Par/Habertürk Gazetesi, 17 Şubat 2014, Pazartesi
PARİS İKLİM ZİRVESİ - COP21
Paris’teki iklim konferansı yeni bir küresel anlaşmayla sona erdi. Anlaşma, iklim
değişikliğiyle mücadele için yol haritası niteliğinde. 2020 yılında yürürlüğe girmesi
beklenen anlaşma sanayi devriminden bu yana gerçekleşen ortalama sıcaklıktaki
artışın 1,5 ile 2°C arasında sınırlandırılmasını kabul ediyor. Bu konuda iklim
bilimcilerinin uyarıları dikkate alındı. Anlaşmanın tüm dünya ülkelerini iklim için
yeniden bir araya getirmesi de bir başka olumlu sonuç oldu.
Birleşmiş Milletler’in çağrısıyla seragazı emisyonlarını azaltmak için 180’den fazla
ülke tarafından verilen taahhütler ise bu amaca ulaşmak için yeterli değil. Mevcut
taahhütler yerine getirildiği takdirde, bizleri yüzyıl sonunda 2,7°C ila 3,7°C
arasında daha sıcak bir dünya bekliyor. 1,5°C hedefinin tutturulması için ise
2020 yılına kadar emisyonlarda düşüş eğiliminin başlaması ve ülkelerin
taahhütlerini geliştirmesi gerekiyor.
Paris Anlaşması’yla üzerinde anlaşılan uzun vadeli hedefe ulaşılması için, ulusal
katkıların belirli aralıklarla gözden geçirilip artırılması öngörülüyor. WWF-Türkiye
Doğa Koruma Yönetmeni Mustafa Özgür Berke’ye göre gözden geçirme
mekanizmaları, anlaşmayı güçlendirmek için önemli bir fırsat sunuyor. Berke,
“Tarafların 2018’de küresel çabaların nereye gittiğine dair bir diyalog başlatacak
olması önemli. Ülkeler 2020 sonrası için ortaya koydukları hedefleri gözden geçirip
iyileştirirlerse, 1,5°C hedefine ulaşma şansı var” diyor.
Note: Conference of Parties (COP) / COP21, also known as the 2015 Paris Climate Conference
http://www.atlasdergisi.com/gundem/paris-iklim-zirvesi-sona-erdi.html
Otomotiv Sektöründe Yönetmelik Eğilimleri
Güvenlik
Malzeme
Egzoz/Gürültü Emisyonları
In 2014, average new car
emissions in the European
Union were 123.4 g
CO2/km.
http://www.acea.be/industry-topics/tag/category/co2emissions/P32
ACAE - European Automobile
Manufacturers Association
Hız
Bireysel Ulaşım - Geleceğin Otomobili - Tanımlayıcı Faktörler
Artan yakıt fiyatı
Artan tıkanıklık problemi
Source: Bundesverband Freier Tankstellen
Kaynaklar/tahrik teknolojilerinin mevcudu
Değişen müşteri talepleri
Durum Tespiti
19. Yüzyıla kadar kentlerde yürüme mesafesi kentin
gelişme alanının temel belirleyicisi olmuş, kentler kompakt
ve yüksek yoğunlukta gelişmiştir.
19. Yüzyılda kentlerin mekânsal büyümesi hızla artmış,
ilk uydu kentler oluşmuş, ışınsal ya da doğrusal kent
formları ortaya çıkmıştır.
20. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren, otomobil
teknolojisinde yaşanan gelişmeler sonucu kentlerin büyüme
imkanları artmış, kentsel kullanımlar ve konut alanları
uzun mesafelere yayılmış, az yoğun ve dağınık bir kent
formu oluşmaya başlamıştır.
Durum Tespiti
Yayılmış Kent
Kompakt Kent
Durum Tespiti
Türkiye kentlerinde de bu sürecin bir benzeri yaşanmış:
• Yaya kentlerinden sonra demir yolu altyapısı ile banliyöler gelişmiş,
• Otobüs sistemleri ile birlikte yoğun kent formu korunmaya devam
edilmiş,
• Araç teknolojisinin sunduğu olanaklarla da kentlerin belli
bölgelerinde uzun mesafelere yayılmış, dağınık, az yoğun kent
formu oluşmaya başlamıştır.
Otomobil odaklı geliştirilen kentsel planlamada
kullanımlar uzak mesafelerde yer seçmiş ve yaya
ulaşımı daha az tercih edilir hale gelmiştir.
Yayaların göz ardı edilmesi kentsel alanları daha az güvenli ve
toplu taşım kullanımını daha konforsuz kılmaktadır.
Bu koşullar otomobil bağımlılığını arttırarak araç odaklı çevrelerin
oluşturulmasına sebep olmaktadır.
Mevcut Durum ve Algı
“Kent ve
ikisi
de
mükemmel
beraber
mükemmel
/ Durning
otomobil, her
ne
kadar
olursa olsun,
her
zaman
olmayabilirler”
HOUSTON
Otomobilin
kentsel
ulaşımda
yaygınlaşması:
trafik,
çevresel,
toplumsal
kentleşme sorununu da beraberinde
getirmiştir.
“Yavaş ama kesin bir biçimde
otomobil kenti öldürmektedir. 2000’li
yıllarda artık ya kenti ya da otomobili
seçeceğiz; çünkü ikisi bir arada
olmayacak”
Otomobil Bağımlılığı Kısır Döngüsü
Otomobil
Eğilimli Arazi
Kullanım
Planlama
Bonkör
Otopark Yeri
Sağlama
Azalan Ulaşım
Şekilleri
KISIR
DÖNGÜ
Otomobil
Eğilimli Ulaşım
Planlama
Dağınık
Gelişim
Şekilleri
TEMEL YANILGI!
“Trafik tıkanıklığını çözmek için
yolları genişletmek, obeziteyi
tedavi etmek için kemeri
gevşetmek gibidir” Başlangıçta
biraz rahatlar fakat sonrasında
şişmanlamaya devam edersiniz. /
Glen Heimstra
Artan
Otomobil
Sahipliliği
"Widening roads to ease traffic congestion is like trying to cure obesity by loosening your belt.”
Glen Hiemstra
ÖRNEK:
Congestion Costs Chicago Drivers Annually
70 Hours
52 GALLONS
$1,738
MPG = mil/gal
1 gal = 4,54 litre (UK)
1 gal = 3,78 litre (US)
1 barrel petroluen = 42 gal = 158,99 litre
(ham petrol) [US]
1 mil= 1609 m
Texas Transportation Institute, (TTI) 2010 Urban Mobility Report
Eric Eiswerth, "The Vehicle of the Future: Greener, Safer, Smarter", 2011 AASHTO Annual Meeting
Trafik Sıkışıklığının Maliyeti 6 Milyar Lira
Bahçeşehir Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliğinin geçen yıl yaptığı bir
araştırma, İstanbul'da yaşayanların en büyük sorununun trafik olduğunu
ortaya koydu. Hayat pahalılığını dahi geçip 'en önemli sorun' olarak ilk
sıraya yerleşen trafik sıkışıklığı sebebiyle hem zaman hem de büyük
para kayıpları yaşanıyor.
Yapılan araştırmalara göre, sadece İstanbul'da yaşanan trafik
sıkışıklığının maliyeti 6 milyar lirayı (yaklaşık 2 milyar avro)
buluyor. Bu tutar, diğer dünya metropollerine göre de çok yüksek.
İstanbul'da yıllık 6 milyar lirayı bulan trafik sıkışıklığı maliyeti,
Berlin'de 390 milyon avro, Londra'da 900 milyon sterlin, Paris'te 1.4
milyar avro, Barcelona'da ise 2.5 milyar avroyu buluyor.
Trafik sıkışıklığının maliyeti 6 milyar lira, http://www.gazetevatan.com/trafik-sikisikliginin-maliyeti-6-milyar-lira-792226-ekonomi/, 18 Mayıs 2015
3 milyonu aşkın aracın bulunduğu İstanbul’da trafikteki gecikme
nedeniyle ortalama yıllık 6,5 MİLYAR TL ekonomik kayıp
yaşanmaktadır.
Mert İnan, 1 saatin 40 dakikası kayıp zaman!, http://www.milliyet.com.tr/1-saatin-40-dakikasi-kayip-zaman--gundem-1980822/, 07.12.2014
Problems Resulting from Personal Mobility
Injuries: Motor vehicle crashes led to 32,788 fatalities in 2010, in 95% of the
cases human error was at least a contributing factor1,2
Congestion: Average commuter gets delayed 36 hrs per year due to
congestion, total 2.8b gal of fuel wasted, overall loss $87.2b3
Pollution: Health damages from motor vehicle emissions over $40b per year4,
15% of all global petroleum consumed as U.S. gasoline5
1. NHTSA, Wash. DC, 2011;
2000, 5. EIA, Wash., DC, 2012
2. NHTSA, Wash., DC, 2008;
3. TTI, College Station, TX, 2009; 4.FHWA, Wash., DC,
REF.: Dr. Sven A. Beike, The Automobile of the Future - Just a computer on wheels or the next big thing in computing?, 17th International Forum on Advanced
Microsystems for Automotive Applications - Smart Systems for Safe and Green Vehicles , Kaiserin Friedrich-Haus, Berlin, Germany, 17-18 June, 2013
Vehicle Control and Communication Systems
Innovation Through Microsystems: To Do List
OPTIMIZE RELIABILITY
MAXIMIZE SECURITY
MANAGE COMPLEXITY
DRIVE STANDARDIZATION
ENABLE INTEROPERABILITY
The Car – Next Big Thing in Silicon Valley!?
Future of the Automobile: Automated
Future of the Automobile: Connected
Future of the Automobile: Electrified
Vision: Electric-Automated-Connected-Public
BLIND SPOT INFORMATION SYSTEM
ADAPTIVE CRUISE CONTROL
CURVE CONTROL SYSTEM
CROSS TRAFFIC ALERT
COLLISION WARNING
WITH
BRAKE SUPPORT
GİRİŞ
Taşıtların teknolojileri,
1. İçten yanmalı motorla tahrik edilen taşıtların teknolojileri,
2. İçten yanmalı motorların alternatifi olan güç sistemi teknolojileri olarak
2 ayrı boyutta incelenebilir.
İçten yanmalı motorların 120 yılı aşan geçmişinde temel çalışma prensibi olarak bir
değişiklik yoktur; krank-biyel mekanizması, bu mekanizmaya basınç altında kuvvet
uygulayan bir piston ve bunları içerisinde bulunduran soğutulması gereken bir
gövdeden ibaret bu yapı öteleme hareketini dönme hareketine çevirmektedir.
Malzeme ve üretim teknolojilerindeki gelişmeler, buna bağlı olarak ağırlık ve
sürtünmelerdeki azalmalar ana yapıdaki en önemli teknolojik gelişmelerdir. Ancak
motorları bugün, 1. Dünya Savaşı öncesine göre çok daha verimli kılan teknolojiler, bu
ana sistem değil de, püskürtme, ateşleme, yağlama, soğutma ve dolgu emme/egzoz
sistemi gibi yardımcı sistemler ile yakıt teknolojilerindeki gelişmelerdir. Yakıt
teknolojileri hariç bu teknolojiler yatay boyutta bazı ana başlıkları halinde görülebilir.
Bu ana başlıklara ait bazı detay teknolojilerin isimlerini vermekle yetineceğiz.
•
•
•
•
GST - Güç Sistemi Teknolojileri (İçten Yanmalı Motorlar-İYM için)
GAOT - Güç Aktarma Organı Teknolojileri
MAAT - Malzeme ve Ağırlık Azaltma Teknolojileri
GSGT- Gövde ve Sistemlerini Geliştirme Teknolojileri
Prof . Dr . Ali Sürmen, "Ulaşımda Unutulmaması Gereken Bir Boyut: Taşıt Teknolojileri", Mimar ve Mühendis - Gelişmenin Lokomotifi Ulaşım Sistemleri, Sayı: 82 Mart - Nisan 2015
Taşıt Teknolojilerine Giriş
Dünyamızın doğal yapısının korunmasına yönelik zorlamalar, otomobil
üreticilerini performanstan ödün vermeden daha çevreci arayışlara doğru
itmektedir. Bu arayışlar içerisinde; daha küçük silindir hacmi ile daha az
sürtünme ve ağırlık, daha az hareketli kütleler, turbo besleme sayesinde
torkun geniş devir bandına yayılması, çift beslemeyle (turbo ve kompresör)
turbo boşluğunun azaltılması ya da tamamen yok edilmesi, değişken
supap zamanlaması, dur-kalk sistemleri, farklı malzemelerle ağırlık
azaltılması, gelişmiş direk enjeksiyon sistemleri, motorda sürtünmelerin
azaltılması, düşük sürtünmeli yağlayıcılar, silindirlerin devre dışı
bırakılması, kamsız supap işletimi, otomatikleştirilmiş manüel şanzıman
uygulamaları ve 8-10 ileri kademeli manüel vites kutularının kullanımı,
entegre marş-alternatör üniteleri, ultra fakir karışımlı direk enjeksiyonlu
motorlar, araçta uzman/akıllı ısı yönetimi, dizel motorlarda piezo-enjektör
kullanımı ve bir çevrimde birden çok enjeksiyon (split injection) gibi
konular üzerinde yoğun çalışmalar yürütülmektedir.
Taşıt Teknolojilerine Üst Bakış
GST - Güç Sistemi Teknolojileri (İçten Yanmalı Motorlar-İYM için)
• Güç çeken alt sistemlerin kontrolü ve sadece ihtiyaç halinde
çalıştırılmaları
• Atık ısı ve frenleme enerjisinin değerlendirilmesi
• Motor sürtünmelerinin azaltılması
• Değişken sıkıştırma oranı, değişken supap zamanlaması
• Dolgu besleme ve karışım hazırlama teknolojileri (HCCI, CR, GDI)
• Soğutmasız motorlar
• Yakıt cinsine göre motor denetimi
GAOT - Güç Aktarma Organı Teknolojileri
• Çift kavramalı aktarma organları
• Düşük devirlerde yüksek torklu motorlar - Şanzıman faktörü
(downspeeding)
• Düşük sürtünmeli, yüksek verimli sürekli değişken vites sistemleri
Downspeeding nedir?
Maksimum torkun motorun daha düşük devirlerine indirilmesiyle, hem
yakıt ekonomisi ve daha düşük sürtünme hem de daha az ısı transferi ile
daha yüksek termik verim sağlanmasıdır.
“DOWNSPEEDING” is about making diesel engines operate at low
speeds with high torque – thus resulting in higher efficiency with
reduced fuel consumption, due to reduced engine friction from low
piston speeds, reduced relative heat transfer and increased
thermodynamic efficiency.
MAAT - Malzeme ve Ağırlık Azaltma Teknolojileri
• Motor gövde ve aktarma organları için aynı mekanik ve termik
özelliklere sahip daha hafif malzemeler
• Gelişmiş ve ağırlığı artırmayan bağlama (birleştirme/kaynak)
teknolojiler
• Ek donanım (zincir, takoz, çekme halatı, şarj kablosu) ucuz ve
yaygın hizmet ağı
GSGT- Gövde ve Sistemlerini Geliştirme Teknolojileri
• Aerodinamik yapı
• Akıllı (aktif) süspansiyon sistemleri
• Düşük direnç katsayılı lastikler
DIESEL ENGINE TECHNOLOGIES
• Advanced Transmissions/Engine Downspeeding
• Advanced Combustion Cycles
• Waste Heat Recovery
• Engine Downsizing
• Stop-Start
• Automatic Neutral Idle
• Combustion and Fuel Injection Optimization
• Higher-Efficiency Aftertreatment
• Reduced Friction and Auxiliary Load Reduction
• Air Handling Improvements
• Variable Valve Actuation / Cylinder De-activation
Technology Assessment: Engine and Powerplant Optimization and Vehicle and Trailer Efficiency, Trucks and TRU Session, September 2, 2014
Gasoline Engine Measures for Efficiency
Hakan Yilmaz - DEER 2012 – Bosch Powertrain Technologies - GS/PRM-SYS | Sept 28 2012 | © 2012 Robert Bosch LLC and affiliates.
VEHICLE EFFICIENCY TECHNOLOGIES
• Aerodynamics
• Lightweighting
• Low-Rolling Resistance Tires
• Automatic Tire Inflation System
• Vehicle Speed Limiters
• Connected Vehicles (Platooning, predictive cruise control)
• Axle Efficiency
• Idle Reduction
• Improved Air Conditioning System
Technology Assessment: Engine and Powerplant Optimization and Vehicle and Trailer Efficiency, Trucks and TRU Session, September 2, 2014
Dr. Mihai Dorobantu, Powertrain technologies – challenges and opportunities, UM Powertrain Strategies for the 21st Century Conference , July 24, 2013
AİTM – SINIFLANDIRMA / SEGMENTASYON
•
•
In the early 1900’s, the idea of a body-on-frame design came about.
These vehicles had a load-bearing chassis that supported all the
mechanical parts and a body usual made of steel.
Ford Model T and VW Beetle
Ford’un T modeli ile seri üretim başladı. Onun kırdığı üretim rekoru
(15.007.034) 17 Şubat 1972’de VW kaplumbağa ile geçildi.
English edition: Modern Automotive Technology - Fundamentals, service, diagnostics, ISBN 3-8085-2301-8, 1st edition 2006.
ISO and FHWA Classification
ISO3833 classifies ground vehicles in 7 groups:
1− Motorcycles
2− Passenger cars
3− Busses
4− Trucks
5− Agricultural tractors
6− Passenger cars with trailer
7− Truck trailer/semi trailer road trains
The Federal Highway Administration (FHWA) classifies road vehicles based on size
and application. All road vehicles are classified in 13 classes as described below:
1− Motorcycles
2− Passenger cars, including cars with a one-axle or two-axle trailer
3− Other two-axle vehicles, including: pickups, and vans, with a one-axle or two-axle trailer
4− Buses
5− Two axle, six-tire single units
6− Three-axle single units
7− Four or more axle single units
8− Four or fewer axle single trailers
9− Five-axle single trailers
10− Sixormoreaxlesingletrailers
11− Five or less axle multi-trailers
12− Six-axle multi-trailers
13− Sevenormoreaxlemulti-trailers
Reza N. Jazar, Vehicle Dynamics: Theory and Application, ISBN: 978-0-387-74243-4
The FHWA vehicle classification.
1− Motorcycles
2− Passenger cars
3− Other two-axle vehicles,
4− Buses
5− Two axle, six-tire single units
6− Three-axle single units
7− Four or more axle single units
Reza N. Jazar, Vehicle Dynamics: Theory and Application, ISBN: 978-0-387-74243-4
The FHWA vehicle classification.
8− Four or fewer axle single trailers
9− Five-axle single trailers
10− Six or more axle single trailers
11− Five or less axle multi-trailers
12− Six-axle multi-trailers
13− Seven or more axle multi-trailers
Reza N. Jazar, Vehicle Dynamics: Theory and Application, ISBN: 978-0-387-74243-4, 2008
AİTM - Sınıflandırma
1.1- L Kategorisi Araçlar: 4’ten az tekerleği bulunan motorlu araçlardır.
1.1.1- L1 kategorisi araçlar: Silindir hacmi 50 cm3 den az veya eşit ve yapısı bakımından azami
hızı 45 km/h’ı geçmeyen 2 tekerlekli motorlu araçtır.
1.1.2- L2 kategorisi araçlar: Silindir hacmi 50 cm3’den az veya eşit ve yapısı bakımından azami
hızı 45 km/h’ı geçmeyen 3 tekerlekli motorlu araçtır.
1.1.3- L3 kategorisi araçlar: Silindir hacmi 50 cm3’den büyük ve yapısı bakımından azami hızı
45 km/h’ı geçen 2 tekerlekli motorlu araçtır.
1.1.4- L4 kategorisi araçlar: Silindir hacmi 50 cm3’den büyük, yapısı bakımından azami hızı 45
km/h’den fazla ve (ABOD) eksenine göre asimetrik olarak yerleştirilmiş 3 tekerlekli motorlu
araçtır.
1.1.5- L5 kategorisi araçlar: Silindir hacmi 50 cm3’den büyük, yapısı bakımından azami hızı 45
km/h’dan fazla, azami yüklü ağırlığı 1.000 Kg’ dan az veya eşit ve (ABOD) eksenine göre simetrik
olarak yerleştirilmiş 3 tekerlekli motorlu araçtır.
1.1.6- Elektrikli araçlarda akü hariç, yüksüz ağırlığı 350 kg’dan, azami tasarım hızı 45 km/h’den,
kıvılcım ateşlemeli motorlarda silindir kapasitesi 50cm3’den ve azami net gücü 4kw’dan fazla
olmayan hafif dört tekerlekli araçtır. Bu araçlar moped kapsamında değerlendirilir.
1.1.7- Bu Ekin madde 1.1.6’sı dışında kalan elektrikli araçlarda akü hariç, yüksüz ağırlığı 400
kg’dan (eşya taşıma amaçlı olanlar 550 kg) ve azami net motor gücü 15 kW’dan fazla olmayan
dört tekerlekli motosiklettir. Bu araçlar üç tekerlekli motosikletler kapsamında değerlendirilir.
Kaynak: AİTM
Araç boyuna orta düzlemi (ABOD)
1.2- M Kategorisi Araçlar: En az dört tekerlekli,
motorlu yolcu taşıma amaçlı araçlardır.
1.2.1- M1 kategorisi araçlar: Sürücü dışında en fazla
sekiz kişilik oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik
motorlu araçlardır.
1.2.2- M2 kategorisi araçlar: Sürücü dışında sekizden
fazla oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik ve azami
kütlesi 5 tonu aşmayan, motorlu araçlardır.
1.2.3- M3 kategorisi araçlar: Sürücü dışında sekizden
fazla oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik ve azami
kütlesi 5 tonu aşan, motorlu araçlardır.
Kaynak: AİTM
1.3- N Kategorisi Araçlar: En az dört tekerlekli, motorlu yük taşıma araçlarıdır.
1.3.1- N1 kategorisi araçlar: Azami kütlesi 3,5 tonu aşmayan, motorlu yük taşıma araçlarıdır.
1.3.2- N2 kategorisi araçlar: Azami kütlesi 3,5 tonu aşan, 12 tonu aşmayan, motorlu yük taşıma
araçlarıdır.
1.3.3- N3 kategorisi araçlar: Azami kütlesi 12 tonu aşan, motorlu yük taşıma araçlarıdır.
1.3.4- Bir yarı römorku veya merkezi dingilli römorku çekmek için tasarlanmış bir çekici araçta,
aracın sınıflandırılmasında kullanılacak kütle; işler durumda çekicinin kütlesine, yarı römork
veya merkezi dingilli römork tarafından çekici araca uygulanan azami statik düşey yüke tekabül
eden kütle ve (uygulanabilirliği varsa) çekici araca yüklenebilecek azami kütlenin eklenmesiyle
hesaplanır.
1.3.5- Yolcu taşımak için belirlenmemiş özel araçların donatımları N Sınıfı araçlardaki gibi yük
olarak kabul edilir.
Kaynak: AİTM
Kaynak: Taşıt Konstrüksiyonu / Göktan / 2001 - 2002
1.4- O Kategorisi Araçlar: Römorklar (yarı
römorklar dahil).
1.4.1- O1 kategorisi araçlar: Azami kütlesi
0,75 tonu aşmayan römorklardır.
0,75 tonu aşan, 3.5 tonu aşmayan
römorklardır.
3,5 tonu aşan 10 tonu aşmayan römorklardır.
1.4.4- O4 Kategorisi Araçlar: Azami kütlesi 10
tonu aşan römorklardır.
1.4.5- Bir yarı römork veya merkezi dingilli
römorkta,
aracın
sınıflandırılmasında
kullanılacak azami kütle, çekici araca bağlı ve
azami yükte iken, yarı römork veya merkezi
dingilli
römorkun
dingili/dingilleri
tarafından yere uygulanan statik düşey yüke
tekabül eder.
Kaynak: AİTM
1.5- Arazi tipi araçlar (G sembollü)
1.5.1- N1 kategorisi araçlardan azami kütlesi 2 ton’u aşmayanlar ve M1 kategorisi motorlu araçlar,
aşağıdaki koşullara uygun iseler, arazi tipi araç olarak kabul edilir:
- En az bir ön dingili ve en az bir arka dingili eşzamanlı tahrikli olarak tasarlanmış, bir dingilinin
tahriki ayrılabilen araçlar dahil,
- En az bir diferansiyel kilit mekanizması veya buna benzer işleve de en az bir mekanizması varsa
ve tek araç için hesaplanan %30’luk bir eğimi tırmanabiliyorsa.
Ek olarak, aşağıdaki 6 koşuldan en az beşini de yerine getirmesi gerekir:
-Yaklaşma açısı en az 25 derece olmalıdır.
-Uzaklaşma açısı en az 20 derece olmalıdır.
-Rampa açısı en az 20 derece olmalıdır.
-Ön dingil altında, alt açıklık en az 180 mm olmalıdır.
-Arka dingil altında, alt açıklık en az 180 mm olmalıdır.
-Dingiller arasında, alt açıklık en az 200 mm olmalıdır.
1.5.2- N1 kategorisi araçlardan azami kütlesi iki tonu aşanlar ile N2 , M2 veya M3 kategorisi
araçlardan azami kütlesi 12 ton’u aşmayanların arazi tipi araç sayılabilmesi için, bir dingilinin
tahriki ayrılabilen araçlar dâhil olmak üzere, bütün tekerleklerinin eşzamanlı tahrikli olması veya
aşağıdaki 3 koşulu yerine getirmesi gerekir:
- Bir dingilinin tahriki ayrılabilen araçlar dâhil, en az bir ön dingili ve en az bir arka dingili
eşzamanlı tahrikli olarak tasarlanmış,
-En az bir diferansiyel kilit mekanizması veya buna benzer işlevde en az bir mekanizması olan,
-Tek araç için hesaplanan %25’lik bir eğimi tırmanabilen.
Kaynak: AİTM
1.5- Arazi tipi araçlar (G sembollü) [Devam]
1.5.3- M3 kategorisi araçlardan azami kütlesi 12 ton’u aşanlar ile N3 kategorisi araçların
arazi tipi araç sayılabilmesi için bir dingilinin tahriki ayrılabilen araçlar dâhil olmak üzere
ya tekerleklerinin eşzamanlı tahrikli olması veya aşağıdaki koşulları yerine getirmesi
gerekir:
-Tekerleklerin en az yarısı tahrikli olan,
-En az bir diferansiyel kilit mekanizması veya buna benzer işlevde en az bir mekanizması
olan,
-Tek araç için hesaplanan %25’lik eğimi tırmanabilen,
-Aşağıdaki altı koşuldan en az dördünü yerine getiren;
-Yaklaşma açısı en az 25 derece olmalıdır.
-Uzaklaşma açısı en az 25 derece olmalıdır.
-Rampa açısı en az 25 derece olmalıdır.
-Ön dingil altında, alt açıklık en az 250 mm olmalıdır.
-Arka dingil altında alt açıklık en az 250 mm olmalıdır.
-Dingiller arasında alt açıklık en az 300 mm olmalıdır.
Tekerlek orta düzlemi (TOD)
Araç boyuna orta düzlemi (ABOD)
1- MOP Moped
2- MOS Skuter
3- MOT Motosiklet
4- LTT lastik tekerlekli traktör
5- ABOD araç boyuna orta düzlemi
6- TOD tekerlek orta düzlemi
Kaynak: AİTM
Passenger Car Classifications
Otomobil: Yapısı itibarıyla,
sürücüsü dahil en fazla
dokuz oturma yeri olan ve
insan taşımak için imal
edilmiş bulunan motorlu
taşıttır. (Değişik: 12/7/20136495/13 md.) (2918 KTK).
M1
kategorisi
araçlar:
Sürücü dışında en fazla sekiz
kişilik oturma yeri olan,
yolcu taşımaya yönelik
motorlu araçlardır. / AITM
A passenger car or automobile is a motor vehicle designed for carrying
ten or fewer persons.
In the market, passenger cars are usually divided into the following classes
according to the number of passengers and load capacity.
In another classification, cars are divided according to size and shape.
However, using size and shape to classify passenger cars is not clear-cut;
many vehicles fall in between classes. Also, not all are sold in all countries,
and sometimes their names differ between countries. Common entries in
the shape classification are the
• sedan,
• coupe,
• convertible,
• minivan/van,
• wagon, and
• SUV.
Dual-track vehicles
Motor vehicles with more than two
wheels can be found in dual-track
and multiple-track versions. These
include:
● Passenger cars: These are primarily
intended for use in transporting
people, as well as their luggage and
other small cargo. They can also be
used to pull trailers.
The number of seats, including that of
the driver, is restricted to nine.
● Commercial vehicles: These are
designed to transport people and
cargo and for pulling trailers.
Passenger cars are not classified as
commercial vehicles.
Single-track vehicles
Motorcycles are single-track vehicles with
2 wheels. A sidecar may be attached to the
motorcycle, which remains classified as
such provided that the tare weight of the
combination does not exceed 400kg. A
motorcycle can also be employed to pull a
trailer. Single-track vehicles include
● Motorcycles: These are equipped with
permanent, fixed-location components
(fuel tank, engine) located adjacent to the
knees as well as footrests.
● Motor scooters: Because the operator's
feet rest on a floor panel, there are no fixed
components at knee level on these
vehicles.
● Bicycles with auxiliary power plants.
These vehicles exhibit the same salient
features as bicycles, such as pedals
(mopeds, motor bicycle, etc.).
A sedan is a car with a four-door body configuration and a conventional trunk or a
sloping back with a hinged rear cargo hatch that opens upward.
A coupe is a two-door car.
A convertible is a car with a removable or retractable top.
A minivan/van is a vehicle with a box-shaped body enclosing a large cargo or
passenger area. The identified gross weight of a van is less than 10 000 lb ≈ 4,500 kg.
Vans can be identifiable by their enclosed cargo or passenger area, short hood, and
box shape. Vans can be divided into mini van, small van, midsize van, full-size van,
and large van. The van subdivision has the same specifications as SUV subdivisions.
A wagon is a car with an extended body and a roofline that extends past the rear
doors.
An SUV (sport utility vehicle) is a vehicle with off-road capability. SUV is designed for
carrying ten or fewer persons, and generally considered a multi-purpose vehicle.
Most SUVs are four-wheel-drive with and increased ground clearance. The SUV is
also known as 4-by-4, 4WD, 4 × 4 or 4x4. SUVs can be divided into mini, small,
midsize, full-size,and large SUV.
A truck is a vehicle with two or four doors and an exposed cargo box.
Passenger Car Body Styles
A limousine is a chauffeur-driven car with a glass-window dividing the front
seats from the rear. Limousines are usually an extended version of aluxury
car.
Minivans are boxy wagon cars usually containing three rows of seats, with a
capacity of six or more passengers and extra luggage space.
An MPV (multi-purpose vehicle) is designed as large cars or small buses
having off-road capability and easy loading of goods. However, the idea for a
car with a multi-purpose application can be seen in other classes, especially
SUVs.
Notchback cars are something between the hatchback and sedan. Notchback
is a sedan with a separate trunk compartment.
A pickup truck (or simply pickup) is a small or medium-sized truck with a
separate cabin and rear cargo area. Pickups are made to act as a personal
truck, however they might also be used as light commercial vehicles.
Sedan is the most common body style that are cars with four or more seats
and a fixed roof that is full-height up to the rear window. Sedans can have two
or four doors.
Station wagon or wagon is a car with a full-height body all the way to the
rear; the load-carrying space created is accessed via a rear door or doors.
Segmentasyon Nasıl Yapılmaktadır?
Uluslararası normlara göre segmentasyon, “sektörün anlayacağı”
ve “tüketicinin anlayacağı” şekilde, iki farklı isimlendirmeyle
yapılmaktadır. Tüketici tarafından daha kolay anlaşılabilmesi için
mini, kompakt, orta, lüks, SUV ve MPV olarak sadeleştirilen
sınıflandırma temelde, teknik olarak alfabetik sıralanmış harflerle
yapılmaktadır. A, B, C, D, E, F, G başlıkları altında sıralanan
otomobiller, MPV koduyla anılan mini vanlar, SUV koduyla ifade
edilen 4x4’ler ve LCV koduyla isimlendirilen hafif ticariler, bu
segmentasyonun kademelerini oluşturmaktadır.
Bu sınıflandırma içinde büyük ticariler ise, otobüslerde BUS
(İngilizce tanımı), orta ağırlıktaki kamyonlarda MCV (Medium
Commercial Vehicle - Orta Ticari Araç), ağır kamyonlarda ise HCV
(Heavy Commercial Vehicle – Ağır Ticari Araç) olarak
tanımlanmaktadır.
Auto Info Türkiye Dergisi
Segmentasyon Nasıl Yapılmaktadır? (dvm.)
Harf kodları ile birlikte sınıfa verilen adlarda vardır. Bu adlar segment
kademelerinin boyutlarını, fiyatlarını, konfor özelliklerini ve statü ifadesini
betimleyecek isimlerden oluşmaktadır. Dünya otomotiv literatüründe bu
isimler İngilizce olarak yer alırlar. Bunlar;
• Basic: Giriş
• Small: Küçük
• Lower Medium: Alt Orta
• Upper Medium: Üst Orta
• Executive: Üst Sınıf
• Luxury: Lüks
• Sports: Spor
• SUV (Sport Utility Vehicle): 4x4’ler (Spor Kullanıma Uygun Araç) ve
• LCV (Light Commercial Vehicle): Hafif Ticari Araç olarak tasnif edebiliriz.
Table: Vehicle type classes
Bernd Heißing | Metin Ersoy (Eds.); Chassis Handbook, 2011
BOYUT, FİYAT, KONFOR ÖZELLİKLERİ VE STATÜ İFADESİNE GÖRE SEGMENTLER
Segment
A segmenti
Diğer isimleri
Örnekler
Basic – Mini – Minicar – Peugeot 107 - Fiat Panda - Renault Twingo - Toyota Aygo - Hyundai i10 – Citroen
Şehir aracı-Economy car C1 – Chevrolet Spark - Suzuki Alto - Kia Picanto
B segmenti
Small – Küçük - Küçük aile Ford Fiesta - Renault Clio - Renault Symbol - Opel Corsa - Fiat Grande Punto - Fiat
aracı
Palio - Toyota Yaris - Mazda 2 - Chevrolet Kalos - Volkswagen Polo - Peugeot 207Peugeot 206- Honda Jazz - Nissan Micra - Nissan Note - Hyundai Getz – Dacia
Sandero - Mitsubishi Colt - Hyundai i20 - Kia Rio-Skoda Fabia
C segmenti
Lower Medium – Alt orta Mitsubishi Lancer -Renault Fluence - Renault Megane - Hyundai i30 - Toyota
sınıf otomobil
Corolla - Ford Focus - Opel Astra - Honda Civic - Audi A3 - Fiat Bravo - Volkswagen
Golf - Kia Cee'd - Peugeot 308 - Mazda 3 - Hyundai Elantra - Kia Cerato - Skoda
Octavia - Dacia Logan - Toyota Auris - Proton Gen2
Upper Medium - Üst orta Opel Insignia - Volkswagen Passat - Opel Vectra - Alfa Romeo 156 - Renault
sınıf otomobil
Laguna - Ford Mondeo - Toyota Avensis - Honda Accord- Seat Exeo - Mazda 6 Alfa Romeo 159 - Nissan Primera - Skoda Superb - Mercedes C-Serisi - BMW 3
Serisi
D segmenti
E segmenti
F segmenti
S segmenti
Küçük MPV
Büyük MPV
Executive - Üst sınıf
otomobil
Luxury - Lüks sınıf
otomobil
Sports - Spor otomobil
Multi Purpose Vehicle
Mini Pessenger Van
Mercedes E Serisi - BMW 5 Serisi - Audi A6 - Chrysler 300C
Mercedes S Serisi - BMW 7 Serisi - Audi A8 - Jaguar XJ - Volkswagen Phaeton
Porsche Serileri - Ferrari Serileri - Maserati Serileri
Hyundai Matrix - Toyota Corolla Verso - Renault Megane Scenic - Seat Altea
Renault Espace- Ford S-Max
http://www.aracbilgisi.com/usta-sofor/1574-otomobil-segmenti-nedir.html
Vehicle Classification
Vehicle Type
Body Style
Power Train
Suspension
Passenger Car
2D/3D/4D/5D UniBody
Engine: 1.0-3.0L
Trans: 5spd/Auto
Driveline: FWD
Front: McPherson
Rear: Multi-link
MPV
4D/5D UniBody
Engine: > 2.0L
Trans: Auto
Driveline: FWD
Front: McPherson
Rear: Multi-link
SUV
5D Unibody or Body on Frame
Engine: 1.8-5.0 L
Trans: Auto
Driveline: FWD/RWD/AWD
Front: McPherson/SLA
Rear: Multi-link/Solid Axle
Luxury Car
4D Unibody or Body on Frame
Engine: >2.5 L
Trans: Auto
Driveline: FWD/RWD
Front: SLA
Rear: Multi-link
Sports Car
2D/3D Unibody
Engine: >3.5 L
Trans: 5Spd
Driveline: RWD
Front: McPherson
Rear: Multi-link
Pickup Truck
2D/4D Body on Frame
Engine: >2.5 L
Trans: Auto
Driveline: RWD/AWD
Front: SLA
Rear: Solid Axle
Commercial
Truck
2D Body on Frame
Engine: >5 L
Trans: Auto
Driveline: RWD
Front: SLA
Rear: Solid Axle
http://automotiveproductsfinder.com/
TEMEL HUSUSLAR
Design of the motor vehicle
The motor vehicle consists of
component assemblies and
their individual components.
The layout of the individual assemblies
and their relative positions is not
governed by invariable standards. Thus,
for example, the engine may be designed
as an independent assembly, or it may
be integrated as a subassembly within a
larger powertrain unit.
The vehicle into 5 main assembly groups:
1. engine,
2. drivetrain,
3. chassis and vehicle body
4. running gear
5. electrical system.
The
relationships
between
the
assemblies and their constituent
components are illustrated in Fig. 1.
Fig. 1: Design of the motor vehicle
The motor vehicle as technical system
Fig.: The motor vehicle as a system with operational units
Every machine forms a complete technical system.
A rectangle is employed in graphic portrayals of technical
systems (Fig.).
Input and output variables are represented by arrows. The
number of arrows varies according to the number of input and
output variables.
Fig.: Basic system portrait using a motor vehicle as an example
The rectangle symbolises the system limit
(hypothetical boundary) that delineates the border
separating each individual technical system from other
systems and/or the surrounding environment.
The distinctive, defining features of the individual
system include:
• Input (input variables or parameters) entering
from beyond the system limits
• Processing within the system limits
• Output (output variables or parameters) issued
and relayed to destinations lying outside the limits
of the system (IPO concept)
Motor vehicle system
The motor vehicle is a complex technical system in which various subsystems operate
in harmony to discharge a defined function.
The function of the passenger car is to transport people, while the function of the
motor lorry, or truck, is to carry cargo.
Operational units within the motor vehicle
Systems designed to support operational processes are combined in operational units
(Fig.). Familiarity with the processes performed in operational units such as the engine,
drivetrain, etc. can enhance our understanding of the complete system represented by
the motor vehicle in its implications for maintenance, diagnosis and repair.
The concept is suitable for application with any technical system. Among the
operational units that comprise the motor vehicle are the:
1. Power unit
2. Power-transfer assembly
3. Support and load-bearing structure
4. Electro-hydraulic systems (open and closed-loop systems, etc.)
5. Electrical and electronic systems (such as safety devices)
Each operational unit acts as a subsystem by assuming a specific function.
Fig. 1: The motor vehicle as composite system
Power Unit
Operational unit: Power unit – engine
Subfunction: Provides energy for propulsion purposes
Power Transfer
Operational unit: Power-transfer assembly, such as drivetrain
Subfunction: Relays mechanical energy from the
power unit to the drive wheels
Support and load-bearing structure
Operational unit: Vehicle structure as support
structure, exemplified by body
Subfunction: Support function, support for all
subsystems
Electro-hydraulic systems
Operational unit: Electro-hydraulic systems
(open and closed-loop control systems, such as ABS, ESP, etc.)
GMR: Giant
Magnetostrictive
Subfunction: Active occupant protection, improvements in dynamic response
Electr., electron. systems
Operational unit: Electr., electron. systems (safety
and security devices, such as airbags, seatbelt tensioners)
Subfunction: Passive protection for vehicle occupants
Various subsystems must operate
together for the motor vehicle to
discharge its primary functions (Fig.).
Reducing the scale of the system's
limits shifts the focus to progressively
smaller
subsystems,
ultimately
leading to the level of the individual
component.
The motor vehicle as a complete
system defining the limits of the
system to coincide with those of the
overall vehicle produces boundaries
in which the system's limits border on
environmental entities such as air and
the road surface. On the input side,
air and fuel are the only factors
entering from beyond the system's
limits, while exhaust gas joins kinetic
and thermal energy outside this
boundary on the output side.
Fig.: System - Motor vehicle
Subsystems in the motor vehicle
Each subsystem is subject to the IPO
concept (Fig. ).
Input: The factors operating on the
input side of the gearbox are engine
speed, engine torque and engine power.
Processing: The crankshaft's rotation
speed and the torque it transfers
undergo a transformation process
within the gearbox.
Output: The elements exiting the
subsystem on the output side include
output-shaft speed, output torque and
output power as well as heat.
Efficiency level: The efficiency of the
drivetrain is reduced by energy losses
sustained within the gearbox.
The "gearbox" subsystem is connected
to the drive wheels via other
subsystems, such as the propeller shaft,
final-drive unit, and half shafts.
Fig.: Subsystem - Gearbox

tasıt teknolojılerı-gırıs_2016

Transkript

Benzer belgeler

trambus brosur (ing-turkce).indd

Geliştirme sürecinde, sürekli olarak ortaya çıkan bir problem de

sası ve karoserı - malzeme - agırlık azaltma ve gerı

Nurol Makina unveils its new Ejder 4x4 armoured combat vehicle at

FORD COURIER Slogan • İŞ`te KÜÇÜK DEV! ALD Automotive`in

Citymood 12m Otobüs Broşürü

Citymood 18m Otobüs Broşürü