Uluda¤ Kebap

MERHABA
De¤erli Uluda¤ dostlar› ve okuyucular›m›z, sizlere 8. say›m›z›
sunmaktan mutluluk duyuyoruz. Ankara Denizciler Caddesi’nde dört masal› küçük bir lokanta olarak 1956 y›l›nda faaliY›l: 3 Say› 8
May›s-Haziran-Temmuz-A¤ustos 2009
ISSN: 1307-0800
Uluda¤ Kebapç›s› Ad›na
‹mtiyaz Sahibi ve Genel Yay›n Müdürü
Cesim YOLUDO⁄RU
Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü
Burak ULUDA⁄
yete bafllayan Uluda¤ Kebapç›s›, bugün Ankara Denizciler
merkez flubesinin d›fl›nda Çayyolu, Armada, Panora, Antares
ve ‹stanbul’da Florya flubeleri ile 53. cü y›l›n› kutlaman›n sevincini yaflarken yar›m as›rd›r sizlere ayni lezzeti ve kaliteyi
sunuyoruz.
Siz de¤erli müflterilerimiz ve okuyucular›m›z›n vermifl oldu¤u
destekle yeni say›m›zda yine renkli, keyifli konular iflledik.
Uluda¤ Kebapç›s›’n›n de¤iflmeyen 4 As›, Uluda¤ Kebap, Ulu-
Yay›na Haz›rlayan ve
Yay›n Koordinatörü
Recep Peker TANITKAN
[email protected]
da¤ Salatas›, Ekmek Kaday›f› ve Kum Oca¤›nda Türk Kahvesi yine siz müflterilerimizin vazgeçilmezleri aras›nda yer al›yor. Bu say›m›zda çocuklar› unutmad›k. Onlar için Asterix’i
iflledik. Ülkemizden cennet bir köfle olan Datça ve antik kent
bir
Recep Peker Tan›tkan
yap›m›d›r
Knidos’a yer verdik. Datça ile Knidos’u turizim yazar› Adil
Çulhao¤lu yazd›. Sanat tarihçisi Filiz Özsunar da flövalyeler
adas› Malta izlenimlerini bizlere aktard›.
Editör
Zeynep TANITKAN
Masallara konu olan, Anadolu türkülerinde söylenen Ankara
Fot¤raflar
yazd›. ‹stiridye’nin içindeki mucizevî tafl ‹nci’yi de sizlere an-
Recep Peker TANITKAN
Çi¤demi ile Rüzgarlar›n fiehri Bakü’yü Belk›s Ceyla Çetinsoy
latt›k. Çilek, güzel k›rm›z› rengi, harika aromas› ve mis koku-
Yay›n ‹dare Merkezi
Uluda¤ Kebapç›s›
Denizciler Caddesi No: 54
06240 Ulus -ANKARA
Tel: 0312 309 04 00 (4hat)
Faks: 0312 312 18 19
su ve havalar›n ›s›nmas›yla manavlarda yerini ald›. ‹nsan sa¤-
Grafik-Tasar›m
Bu say›da sizlere iki müze tan›t›yoruz. Kurtulufl Savafl› Müze-
Yusuf MEfiE (Ajans-Türk)
Bask›
l›¤› için en önemli meyvelerden biri olan çile¤i, sa¤l›¤›m›z için
çok önemli süper yiyecekleri tan›tt›k. Müessese doktoru
Muammer Timurkaynak bundan böyle sa¤l›k köflesinde sizlere
sa¤l›kl› yaflaman›n s›rlar›n› yazacak.
si ve Cumhuriyet Müzesi. Kurtulufl Savafl› Müzesi, Türkiye
Cumhuriyetinin ilk meclis binas›, Cumhuriyet Müzesi de
ikinci meclis binas›d›r.
Ajans-Türk Gazetecilik Matbaac›l›k
‹nflaat Sanayii A.fi.
‹stanbul Yolu 7. Km. ‹nönü Mahallesi
Necdet Evliyagil Sokak No: 24 Bat›kent / ANKARA
Tel: 03.312 278 08 24 - Fax: 0312 278 18 95
www.ajansturk.com.tr - [email protected]
Kültür ve sanata önem veren dergimiz Uluda¤ bu say›s›nda da
sizlere atlar›n, bo¤alar›n, ressam› olarak tan›n›n Akdo¤an Topaçl›o¤lu’nu ve resimlerini tan›t›yor. Uluda¤’› yaln›z b›rakmayan dostlar›m›z› biz yine unutmad›k onlar› sayfalar›m›zda
konuk ettik ve etmeye yine devam edece¤iz.
Bas›m Tarihi: 25.8.2009
Dergideki reklamlar›n sorumlulu¤u firmalara,
yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Bu yay›n›n bir
bölümü ya da tamam› yay›nc›s›n›n izni olmaks›z›n
ço¤alt›lamaz ve yay›nlanamaz.
Yay›n Türü
Yerel Süreli Yay›n, Dört ayda bir yay›nlan›r.
Tüm Uluda¤ dostlar›na mutlu, sa¤l›kl›, nefleli günler diliyoruz.
ULUDA⁄ Ailesi
‹Ç‹NDEK‹LER
08
10
12
14
16
18
20
22
24
26
30
32
34
38
42
44
48
52
54
56
58
62
64
66
68
70
Uluda¤ Kebapç›s›
DEN‹ZC‹LER
Uluda¤ Kebapç›s›
ARMADA
Uluda¤ Et Lokantas›
ÇAYYOLU
Uluda¤ Et Lokantas›
PANORA
Uluda¤ Et Lokantas›
ANTARES
Uluda¤ Et Lokantas›
FLORYA
Uluda¤’›n 4 As›
ULUDA⁄ KEBAP, ULUDA⁄ SALATA,
TÜRK KAHVES‹, EKMEK KADAYIFI
Uluda¤’›n Lezzetlerinden
KARIfiIK IZGARA, DONDURMA KUP
Uluda¤’›n Çocuk Parklar›
DEN‹ZC‹LER, ÇAYYOLU, FLORYA
Galyal› Asterix’in Maceralar›
ROMALILAR GEL‹YOR!
Dört Mevsim
DATÇA
Bir Antik Kent
KN‹DOS
Odlar Diyar›ndan Rüzgarlar›n fiehri
BAKÜ
fiövalyeler Adas› Malta
MALTA
Dünyan›n En Büyük Saray›
YASAK KENT
Gözüpek Halk Kahraman›
ZEYBEK
Çal› Dibinde Yanan Mum
ANKARA Ç‹⁄DEM‹
Kadnlar, Keçiler, Bo¤alar ve Atlar
AKDO⁄AN TOPAÇLIO⁄LU
Moda
MODA ‹LG‹
‹stiridyenin ‹çindeki Mucize
‹NC‹
Masallardan Kopup Gelen Meyva
Ç‹LEK
Sa¤l›¤›m›z için
SÜPER Y‹YECEKLER
‹flimiz Sa¤l›k
DR. MUAMMER T‹MURKAYNAK
I. TBMM Binas›
KURTULUfi SAVAfiI MÜZES‹
II. TBMM Binas›
CUMHUR‹YET MÜZES‹
Onlar Uluda¤’› Yaln›z B›rakmad›lar
ULUDA⁄’IN DOSTLARI
20
34
48
24
68
26
38
44
56
52
30
58
ULUDA⁄ KEBAPÇISI
DEN‹ZC‹LER
y›l›nda Denizciler Caddesi’nde dört masal› küçük bir
lokanta olarak hizmet vermeye bafllayan
ULUDA⁄ KEBAPÇISI kaliteye ve lezzete ad›n› vererek müflterilerinin be¤enisi ile
geliflimini sürdürmüfltür. Bu geliflim 2
katl› 250 kiflilik lokantas›na geçifline sebep olmufltur. 40. hizmet y›l›na girerken
de müflterilerinden ald›¤› güvenle Denizciler Caddesi’ndeki 400 kiflilik yeni ve
modern binas›na tafl›nm›flt›r. 53 y›ld›r
ayn› lezzeti sunmaya devam etmektedir.
1956
Denizciler Cad. No: 54, Ulus / ANKARA
Tel: (0.312) 309 04 00 (pbx)
Fax: (0.312) 312 18 19
8
9
ULUDA⁄ KEBAPÇISI
ARMADA
ün boyu al›fl verifl öncesi ve sonras› rahat ve kaliteli bir restoranda yemek arzu
eden müflterilerine hizmet vermek amac›yla
2002 y›l›nda 350 kiflilik panoramik manzaral› salonuyla sektöründe lezzete ve kaliteye
ad›n› veren ULUDA⁄ KEBAPÇISI hizmetini Armada Al›flverifl ve ‹fl Merkeziyle tan›flt›rm›flt›r.
G
Armada ‹fl Merkezi 6/166 Sö¤ütözü / ANKARA
Tel: (0.312) 219 12 40 (pbx) Fax: (0.312) 219 12 44
10
11
ULUDA⁄ ET LOKANTASI
ÇAYYOLU
eni asr›n ilk senesinde 2001 y›l›nda
Çayyolu Bangabandhu Caddesi’nde
hizmete girmifltir. 400 kiflilik salonu ve
450 kiflilik bahçesi aç›k ve kapal› çocuk
oyun alanlar›yla baflkentimizin flehir merkezi d›fl›nda yaflayan de¤erli müflterilerine
de Uluda¤ kalitesini sunmaktad›r. Çayyolu ULUDA⁄ ET LOKANTASI, Uluda¤
Kebab’›n yan›s›ra ifltah›n›z› kabartacak
di¤er et çeflitleri, birbirinden lezzetli meze, zeytinya¤l›, ara s›cak ve tatl› çeflitlerini de bulabilece¤iniz menüsü ile hizmetinizdedir.
Y
Bangabandhu Bulvar› No: 99
Çayyolu / ANKARA
Tel: (0.312) 240 44 88-89
Fax: (0.312) 240 97 00
12
13
ULUDA⁄ ET LOKANTASI
PANORA
y›l›n›n kas›m ay›nda Oran’da
hizmet vermeye bafllayan 220 kiflilik iki ayr› salonu ile Panora Al›flverifl ve
Yaflam Merkezi’nin zemin kat›nda bulunan
Restoranlar Soka¤›’nda eflsiz Uluda¤ Kebab›,
›zgara et çeflitleri, mezeleri ve zeytinya¤l›lar›
ile hizmetinizdedir. Toplant› yemekleri ve
özel sunumlar için projeksiyon ve slayt gösterisi sunabilece¤iniz 40 kiflilik özel salonu bulunmaktad›r. Müflterilerine Uluda¤ lezzetini
sunan Panora ULUDA⁄ ET LOKANTASI
kapal› otopark›, genifl manzaral› teras› önünde
yeflil alanlar›, havuzlar› ve yürüyüfl parkurlar›
ile sizlere kaliteyi de sunuyor.
2007
Panora Al›flverifl ve Yaflam Merkezi
Turan Günefl Bulvar›
No: 382/64-65 Oran / ANKARA
Tel: (0.312) 490 0010 (pbx)
Fax: (0.312) 490 00 54
14
15
ULUDA⁄ ET LOKANTASI
ANTARES
y›l›n›n may›s ay›nda Etlik’te Antares Al›flverifl Merkezi’nde aç›lan Uluda¤ Et Lokantas›, al›flverifl merkezinin
d›fl›nda yer alan iki katl› özel müstakil binas›nda hizmet veriyor. Ankara manzaral›, salonlar› ve teras›yla, havuzbafl›nda su ve ›fl›k
oyunlar›yla keyfli bir akflam geçirebilece¤iniz
bir mekan ANTARES ULUDA⁄ ET
LOKANTASI, toplam 200 kiflilik 2 ayr› salonu, Havuzbafl›’nda 100 kiflilik bahçesi ve üst
katta teras› ile flehrin merkezinde eflsiz konumuyla havuz keyfi ile Ankara manzaras›n› bir
arada sunuyor.
2008
Antares Al›flverifl ve Yaflam Merkezi Halil
Sezai Erkut Caddesi No: 1/208
Etlik / ANKARA
Tel: (0.312) 322 24 10
Fax: (0.312) 322 25 10
16
17
ULUDA⁄ ET LOKANTASI
FLORYA
kiflilik yemek salonu, 1200 kiflilik
800
yeflillikler aras›nda deniz manzaral›
bahçesi, kapal› ve aç›k oyun parklar›, 400 kiflilik kafeteryas› ve genifl otopark› ile h›zmet
vermektedir. Ayr›ca özel toplant› ve yemekleriniz için tüm teknik ekipmanlarla donat›lm›fl
projeksiyon ve slayt gösterilerinizi sunabilece¤iniz salonu ve buna ba¤l› teras› ile mavinin
ve yeflilin kucaklaflt›¤› do¤al güzelliklerin lezzetle birleflti¤i ULUDA⁄ ET LOKANTASI
kaliteyi ve hizmeti Florya’da sunuyor.
‹stanbul Cad. No: 12, Florya / ‹STANBUL
Tel: (0.212) 624 95 90 (pbx)
Fax: (0.212) 579 86 24
18
19
Uluda¤’›n 4 As›
Uluda¤ Kebap
Uluda¤ Salatas›
1956 y›l›ndan beri Uluda¤ Kebab›’n›n eflsiz lezzeti ve di¤erler kebaplardan ay›ran özelliklerinin
bafl›nda yap›m›nda kullan›lan malzemeler gelir. Bütün malzemeler büyük bir özenle seçilmekte ve
haz›rlanmaktad›r. Uluda¤ Kebap’ta kullan›lan döner, pide, tereya¤ ve domates sosu Uluda¤ kendi
özel olarak haz›rlanmaktad›r. Kebapta kullan›lan et bile farkl›d›r.
Uluda¤ Kebap, y›llar önce müflterilerine aysbergten yapt›¤› salatay› sundu. O gündür bu gündür
havuç, k›rm›z› lahana, ç›t›r ç›t›r aysbergler, roka, m›s›r, turflu, domates ve salatal›ktan oluflan
Uluda¤ Salata adeta göz zevkinize de hitap eden bir renk flöleni.
Kaymakl› Ekmek Kaday›f›
Kum Oca¤›nda Türk Kahvesi
Uluda¤’›n y›llard›r en çok tercih edilen tatl›lar›ndan biri.
Nefis ekmek kaday›f› üzerinde Afyon süt kayma¤› ile servis ediliyor.
Her bir kahve için bir fincan so¤uk su bak›r cezvelere konur. Cezveye bir kafl›k özel çekilmifl ve kavrulmufl kahve konur. Cezveler içi ince kum dolu ocakta a¤›r a¤›r kumun s›ca¤›yla piflirilir. Cezve s›k s›k kumun içine sokularak geri çekilir. Bir süre sonra kabaran köpüklü kahve masada servis
yap›l›r.
Uluda¤’›n Kar›fl›k Izgaras›
Dondurma Kup
Uluda¤’›n birbirinden lezzetli tüm et çeflitlerinin bir arada bulundu¤u
›zgara taba¤›nda neler yok ki?
Uluda¤ Köfte, Tand›r Kebab›, Kuzu fiifl, Pirzola, Kaflarl› Köfte,
Madalyondan oluflan enfes bir lezzeti Uluda¤ sizlere sunuyor.
Meyve salatas›n›n üzerine konulan dondurma ve
krem flanti ile lezzet dolu bir renk flöleni sunuluyor.
23
Çayyolu
Denizciler
Çayyolu
luda¤ Kebapç›s›’n›n çocuk bahçeleri ve
çocuk oyun salonlar›, müflterilerin çocuklar› için büyük bir e¤lence kayna¤›. Anne ve
babalar rahat bir flekilde yemeklerini yerken,
çocuklar› da bu oyun bahçelerinde özgürce
e¤leniyorlar.
U
Uluda¤ Kebapç›s›’n›n Denizciler merkez,
Çayyolu ve Florya flubelerindeki oyun bahçeleri ve salonlar› yaz k›fl çocuklar›n hizmetinde. Çocuklar kaykaylarda, tahteravallilerde,
sal›ncaklarda e¤lenirken, yeni arkadafllarda
ediniyorlar. Böylece hem aileler hem çocuklar
Uluda¤ Kebapç›s› ve Uluda¤’›n et lokantalar›ndan mutlu bir flekilde ayr›l›yorlar.
24
Florya
25
omal›lar M.Ö. 50 y›l›nda bütün Galya ülkesini
ele geçirmifl. Asl›nda
bütün Galya ülkesi dersek
Astérix’e ve dostlar›na haks›zl›k etmifl oluruz. Yenilmez
Galyal›lar›n yaflad›¤› küçük bir
köy, iflgalcilere hâlâ kafa tutmaktad›r. Bu küçük köye yak›n garnizonlar›nda görev yapan Romal› lejyonerler için hayat hiç de kolay de¤ildir.
Astérix, ve yak›n dostu
Obélix, nam› di¤er Hopdediks,
küçük köylerine sald›ran Romal› askerleri püskürterek vakit geçirirler. Yabandomuzu
tutkunu Obélix Romal›lar› pataklamaktan arta kalan zamanlar›nda dikilitafl da¤›t›m› yapar. Yan›ndan ayr›lmayan köpe¤i Idéfix dünyadaki bilinen
tek çevreci köpektir ve ne zaman kesilmifl bir a¤aç görse fenal›k geçirir.
Kasaban›n sayg›n büyücüsü
Panoramix’in, bizdeki bilinen
ad›yla Büyüfiks, alt›n ora¤› ile
toplad›¤› bitkilerle sihirli iksirler yapar. Bu iksirler içerisinde
en önemlisi içene insanüstü
güç veren “deve gücü taz› h›z›” flerbetidir. Bu iksirden birkaç damla içen Astérix’in karfl›s›nda zavall› Romal› lejyonerlerin sa¤a sola kaç›flmaktan
baflka çareleri yoktur.
Yiyecek domuz ve yeterince
kavga oldu¤u sürece, her fleyi
b›rak›p Asteriks'le yeni bir macera at›lmaya haz›r olan
Obélix küçükken deve gücü taz› h›z› flerbeti dolu bir kazana
düfltü¤ünden ve yeterince güçlü oldu¤undan Panoramix taraf›ndan daha fazla iksir almas›
yasaklanm›flt›r.
R
GALYALI
‘‹N
MACERALARI
“Romalılar geliyoor!”
YAZI : Zeynep TANITKAN
27
En büyük korkusu “yar›n gö¤ün bafl›na y›k›lacak” olmas›
olan Galya Köyü flefi Abraracourcix bizdeki ad›yla Toptoriks iki zavall›n›n tafl›d›¤› kalkan› üstünde köy meydan›nda
dolan›r.
Müzik yetene¤i konusunda bir
türlü fikir birli¤i sa¤lanamayan köyün ozan› Assurancetourix, nam› di¤er Kakafoniks
her macera sonunda verilen
flölende dehas›n› göstermek
üzere arp çalmaya bafllar ve
kendini uzaktaki bir a¤aca
ba¤lanm›fl halde bulur. Kendi
kendine müzik dehas› oldu¤u-
28
na ve bir türlü takdir edilemedi¤ine inan›r ancak köyün geri
kalan› bu konuda sessiz kalmay› tercih eder. Asl›nda Assurancetourix sessiz kald›¤›
sürece köyde sevilen bir simad›r.
Hemen hemen her macera
“Romal›lar geliyooor!” nidas›yla bafllar ve köyde büyük
bir heyecan bafllar. Ancak bu
heyecan›n sebebi korkudan ziyade en çok Romal›y› kim dövecek yar›fl›d›r. Astérix ve
dostlar› Romal› garibanlara biraz da deve gücü taz› h›z› flerbetinin yard›m› ile dünyan›n
kaç bucak oldu¤unu gösterir
ve hiç kan›n akmad›¤› bu kavgalardan sonra bütün köy büyük bir flölen düzenleyerek nefle içinde yer, içerler.
Bizdeki ilk çevirilerini Halit
K›vanç’›n yapt›¤› yenilmez
Galyal› kahraman Astérix ve
komik arkadafllar› bu y›l 50.
yafllar›n› kutlayacak.
Albert Uderzo’nun çizdi¤i,
Rene Goscinny’nin senaryolar›n› kaleme ald›¤› Asteriks çizgi roman›, 29 Ekim 1959’da
yay›nlanmaya bafllad› ve yaklafl›k 50 y›ld›r 107 dil ve lehçe
ile hayat›m›zda.
1944 senesinde Arjantin’de bir
reklam flirketinde çizerlik yapmaya bafllayan Goscinny, asl›nda baflka bir fley yapmak istedi¤ine karar verir ve Belçika’ya döner. Uderzo’yla tan›flmas› da o günlere rastlar. Goscinny asl›nda yazmak, Uderzo
ise daha çok çizmek ister ve
muhteflem ikili birbirlerini bulmufllard›r. Önce La Libre Belgique gazetesinin çocuk eki La
Libre Junior’u haz›rlamaya
bafllarlar. 1959’da, da Pilote
dergisi sayesinde kahraman›m›z Astérix’i yaratt›lar.
Astérix’in büyük ilgi görmesi
üzerine albüm olarak yay›mlan›r ve tam bir salg›n haline gelir. Bu baflar› üzerine ikili, di¤er ifllerini b›rak›rlar ve
1974’te Idefix stüdyolar›’n›
kurarlar. Üzerinden iki y›l geçmeden Goscinny ölür. Uderzo,
Astérix’in maceralar›na devam
karar› al›r ve 1979’da her ikisinin de isimlerinden oluflan Albert René yay›nevini kurar.
Tüm ifli Uderzo yapsa da, dikkat ederseniz o günden beri
yay›mlanan Astérix’lerin kapa¤›nda her ikisinin ismi yaz›lmaya devam ediyor.
cukluk an›lar› yenilenebilir ya da
çocu¤unuzla uçurtma uçurabilirsiniz.
Datça’n›n pazar›na u¤rad›¤›n›zda
flubat mart aylar›nda ünlü Datça
ça¤las›n›, temmuz ay›nda ise bademini bulabilirsiniz. Datça’n›n kekik bal›n› da unutmay›n.Tarla domatesini ise her mevsim bulman›z
mümkün. Yurtd›fl›na ihraç edilen
s›zma zeytinya¤›ndan beraberinizde götürebilirsiniz.
YAZI ve FOTO⁄RAFLAR: Adil ÇULHAO⁄LU
Datça’n›n tarihi mekanlar›na uzanmak isterseniz, araç kiralayarak, ya
da flehir merkezinden dolmufllarla,
gidip görece¤iniz yerlerin bafl›nda
Yaz› Köyündeki Knidos Ören Yeri, H›z›rflah Köyü’nde Selçuklular’
dan kalma camii, seramik atölyelerinin kal›nt›lar›, Refladiye Mahallesi’nde Mehmet Ali Bey Kona¤›,
Refladiye Camii, Emecik Köyü’nde
tap›nak, Eski Datça’n›n tafl evleri,
K›zlan Köyündeki yel de¤irmenleri geliyor.
DÖRT MEVS‹M
DATÇA
lkemizin güney bat›s›nda,
Akdeniz ve Ege’ye uzanan
yar›maday› kaplayan Datça, do¤al
ve tarihi de¤erleriyle tatilcilere
ünlü tatil merkezlerimizden Bodrum ve Marmaris’ten farkl› ortamlar sunar. Rutubetsiz ve temiz
havas› tatilcileri cezbeder. Serin
sürekli esen rüzgâr› tatilcilere terlemeden tatil yapma f›rsat› verir.
Datça 235 km’lik ve 52 civar›ndaki koylardan oluflan sahil fleridi
ülkemizin ilçeleri aras›nda en fazla k›y›s› olan ilçe ünvan›na sahip.
Yaz ve k›fl aylar›ndaki ›s› farkl›l›¤›n›n azl›¤› uzun süre tatil yapmay› mümkün k›lar. Ocak ay›nda deniz suyu 15.2 derece civar›nda
iken hava s›cakl›¤› da 20 derece
civar›ndad›r. Bu özelli¤ini bilen
Avrupal› aileler, Datça’da ev sat›n alarak yerleflmekte ve y›l›n büyük bir bölümünü, Datça’da geçirmektedirler.
Ü
Yaklafl›k bini bulan tür çeflitlili¤i
30
ile zengin floraya sahip yörenin
en belirgin a¤aç türleri; Datça
Hurmas› baflta olmak üzere, sandal a¤ac›, günlük a¤ac› ve badem
ile zeytin a¤açlar›d›r. Yar›madan›n yamaçlar›, Mersin, kocayemifl, keçiboynuzu, defne, kekik
vb makilikler ve orman ile kapl›.
Her yerde nergis, menekfle, sümbül, papatya gibi k›r çiçeklerine
rastlan›r. ‹lkbahar aylar›nda tüm
yar›mada çeflit çeflit çiçeklerle donan›r ve adeta papatya ve gelincik
tarlalar› oluflur.
Öte yandan yaklafl›k 86 kufl türü
zenginli¤ine sahip Datça’da. bal
ar›s›ndan daha düflük ›s›da uçup
tozlanmay› sa¤layan bambus ar›lar› büyük öneme sahiptir.
Datça, dört mevsim yerli ve yabanc› konuklara otel ve pansiyonlarda dinlenme imkan› sunarken,
ayn› zamanda tatilciler; bar ve
diskolarda Datça’n›n serin yaz akflamlar›n›n tad›na var›rlar. Bu ara-
da su sporlar› için ideal ortam› kaç›rmamak gerekli. Sörf ve yelken
sporlar› ve dal›fl bunlar›n bafl›nda
geliyor. Datça’ya özellikle bu
sporlar› yapmak üzere çeflitli
uluslara mensup turistler gelmektedir. Do¤a yürüyüflünü de unutmamak gerekli. Datçal›lar’›n eflek
yolu diye tabir ettikleri yollardan
birbirinden güzel koylar aras›nda
zevkli; ama yorucu da olsa, kekik,
defne, papatya, sümbül gibi binbir
çeflit bitkilerin yayd›¤› kokular
aras›ndaki yürüyüfller unutulmaz
anlar yaflat›r. Tabii eflek yolunda
eflekle gidelim denirse Datça’daki
seyahat Acentalar›m›z ve konaklama yapt›¤›n›z tesisler size seve
seve alternatifler sunacaklard›r.
Datça’da anfitiyatro’da düzenlenen konserler, filmler akflamlar›
geceleri renklendirir. Festival zaman›nda Datça’da tatildeyseniz
sanat söyleflileri, imza günleri,
konserler bunlardan baz›lar›. Her
y›l uçurtma flenli¤i s›ras›nda ço-
Tatilinizde, Datça liman›na u¤rad›¤›n›zda büyüklü küçüklü tekneleri
ve yatlar›, sizi say›s›z koylara, ›ss›z
plajlarda kulaç atmaya mavi ile yeflilin kucaklaflt›¤› noktalara götürmek üzere bekliyor bulursunuz.
Sabah tekneye binip Karg› koyu,
Akvaryum, Domuz bükü, Hayt ve
Ova büklerine u¤rayarak Palamut
bükünde teknede yeme¤iniz yiyip
günün sonuna do¤ru yeniden Datça
liman›na dönebilirsiniz. Ama Knidos’ kadar da uzanmak isterseniz
limanda sizi bu koylar› da içine
alan uzun tura davet eder tekneciler.
Mavi turu teknede birkaç gün geceleyerek geçirmek isterseniz, seyahat acentelerinin sizlere sundu¤u
seçeneklerden biriyle tam pansiyon
52 koy aras›nda gece ve gündüzünüzü birlefltirip unutulmaz anlar
geçirebilirsiniz. Mavi Tur tekneleri
yar›madan›n Ege ve Akdeniz taraf›ndaki koylar›n birinde demirli
iken karaya ç›k›p köylere do¤ru
yürüyüfl yapabilir, çevreyi gezebilirsiniz.
Datça’ya Dalaman Havaalan›ndan
ve ‹stanbul, Ankara, ‹zmir’den karayolu ile Milas Güllük hava alan›ndan Bodrum’a oradan May›sEkim aylar›nda çal›flan feribotla 2
saatte ulaflmak mümkün. Bütün yar›maday› boydan boya geçen 73
km’ lik karayoluyla Marmaris’ten
Ege ve Akdeniz’in koylar›n› kuflbak›fl› seyrederek yeflillikler aras›nda Datça’ya karayoluyla gelinebilir.
31
B‹R ANT‹K KENT
KN‹DOS
Antik dönemde Afrodit’in turist ak›n›na u¤ratt›¤› Knidos, bugün de yerli yabanc›
ziyaretçilerin ak›n›na u¤ramaya devam ediyor.
eykeltrafl Praxiteles (M.Ö.
365) iki;biri giyinik di¤eri
ç›plak olan Afrodit (denizcilere
yol gösteren tanr›ça)heykeli
yapm›fl.Afrodit heykeli almak
için önce Kos (‹stanköy) halk›
daha sonra da Knidos’lular heykeltrafla baflvururlar. Koslular›n
tercihi giyinik olan Afrodit heykeli yönünde olunca, Knidos’lulara ç›plak olan› kal›r. Zamanla
daha ünlü olan› Knidoslular›n
Afrodit heykeli olur. Hatta
Bytynia Kral› Nikomades Knidoslular›n borçlar›na karfl›l›k
Afrodit heykelini almay› önerir.
Knidoslular kabul etmez. ‹flte
Knidos bugün ziyaret etti¤inizde
H
teras fleklinde iki yamaca yaslanm›fl çeflitli yap› kal›nt›lar›
aras›nda tepeden; Akdeniz ve
Ege’yi gören noktada Afrodit
Tap›na¤› kendini belli eder. Hala ak›beti bilinmeyen Afrodit
heykeli tap›nakta yoktur, ama
gezinizde oraya ç›kt›¤›n›zda ihtiflam› hissedersiniz.
Biraz tarih dersek; Datça Yar›madas›nda ilk yerleflimin Orta
Tunç Ça¤› M.Ö 3500–3000 y›l›na ait oldu¤u buluntulardan ortaya ç›km›flt›r. M.Ö 6–7 yüzy›lda
yar›madadaki 40–50 aras› yerleflim yerinde 70–120 bin kiflinin
yaflad›¤› söyleniyor.
Knidoslular›n flarap ve zeytinya-
¤› baflta olmak üzere çeflitli
ürünler ihraç ediyorlarm›fl..Yeni
Zelenda’ da bile Knidos menfleli
anforalar bulunmufltur.70’e yak›n anfora atelyalerinde anfora
imal edip satm›fllard›r.Eskiden
M›s›r ve Atina aras›nda ticaret
gemileri Do¤u Akdenizi dolaflarak k›y› seyri yaparm›fl. Knidos’dan di¤er adalara geçifl yaparak Atina’ya ulaflm›fllar.
M.Ö 546’da Pers sald›r›s›nda
adan›n en dar noktas› olan Bal›kafl›ran’da ki 800 metre geniflli¤i
var, Knidoslular kanal açarak
Perslileri önlemek istemifllerdir.
Ancak iflçiler s›çrayan kayalardan yara bere içinde kalm›fllar.
Bunun üzerine Kainlere gitmifller, onlar da; “ Zeus isteseydi ülkenizi ada yapard›, siz de yapmay›n›z” der ve bunun üzerine
Knidoslular vazgeçerek Perslileri karfl›larlar.
Knidos’u gezerken saati ve mevsimleri gösteren günefl saatini
görmeden geçmeyin. Dünyan›n
7 harikas›ndan birini ‹skenderiye
Fenerini yapan mimar Sokrates
Knidosludur. Knidos ‹lk Hristiyanl›k döneminde piskoposluk
olmufl. Kiliselerin döflemelerinde
kullan›lan tafllar›n üzerindeki yaz›tlar eski a¤›tlar› içeriyor.
Knidos’taki buluntular ve tarih
yazarlar›n›n günümüze ulaflt›rd›¤› bilgilere göre ilk t›p okullar›ndan birinin varl›¤› ortaya ç›k›yor. Kos (‹stanköy) adas›ndaki
Hippokrates t›p okulunun ciddi
bir rakibi olarak kabul edilen
Knidos t›p okulu doktorlar›ndan
Ktesias’›n ünlü Pers Kral› Artakserses’i tedavi etti¤ini antik
kaynaklar günümüze aktar›r.
Bugünkü Palamutbükü eski
ad›yla Triopuim’da her 4 y›lda
bir dor festivali düzenlenirmifl.
Müzik, spor yar›flmalar›, at yar›fllar› yap›l›r ve yar›flmac›lar kazand›klar› ödülü Tropian Apollon tap›na¤›na ba¤›fllarm›fl. Bu
festivaldeki yar›flmalara 6 Dor
flehri kat›l›rm›fl. Halikarnasl›
Agasikles kazand›¤› ödülü beraberinde evine götürünce, flehir
birlikten ihraç edilmifl.
Strabon’a göre M.Ö 360 y›l›nda
Knidos, bugünkü Burgaz’dan
Tekir Burnuna tafl›nm›fl; adayla
karay› birlefltirerek biri ticari di¤eri askeri olmak üzere iki liman
yapm›fllar. Datça Yar›madas›nda
s›ras›yla M›s›rl›lar, Dorlar, Asur,
Persler, Ispartal›lar, Bizansl›lar,
Selçuklular ve Osmanl›lar izlerini b›rakm›fllard›r.
33
ODLAR D‹YARINDAN RÜZGARLARIN fiEHR‹
BAKÜ
YAZI: Belk›s Ceyla ÇET‹NSOY • FOTO⁄RAFLAR: Recep Peker TANITKAN
Bakü seyahatimizi THY’n›n tarifeli seferiyle yapt›k. ‹stanbul’dan 2,5 saatlik bir yolculukla gece yar›s›ndan sonra, küçük ama gerekli her türlü donan›m›n oldu¤u Haydar Aliyev
Havaliman›’na indik. Vizeyi hemen orada 15 $ karfl›l›¤›nda almak mümkün. ‹lk dikkatimi çekenler, duvardaki yaz›lar ve reklam metinleri oldu. Bildi¤imiz sözcükler, burada
bambaflka anlamlar içerebiliyordu ve yüzümüzde gülümsemeye neden oluyordu. Saatlerimizi iki saat birden ileriye ald›k. Ülkenin para biriminin manat oldu¤unu ö¤rendik.
ecenin karanl›¤›nda bol
›fl›kl› bir flehre do¤ru ilerliyorduk. Genifl bulvarlardan,
devasa meydanlardan geçiyorduk. Yaklafl›k üç milyon nüfusa sahip imifl. Azerice BAKI
olarak telaffuz ediliyordu.
G
Azadl›k Meydan›’na bakan
S.S.C.B. zaman›ndan kalma
Abfleron Otel’inin 12. kat›nda
olan odam›n balkonuna ç›k›nca, ya¤murlu gri bir gökyüzü-
34
nün alt›nda uyuyan flehri gördüm. Karfl›mdaki ufku; yüksek
bina inflaatlar›n›n iskeletleri, liman›n a¤›r vinçleri, denizin
üzerindeki ticaret gemileri ve
petrol platformlar›n›n siluetleri
dolduruyordu. Bizim bat›l›lar
gibi petrol, Azerilerin ise neft
dedi¤i yer alt› zenginli¤i, do¤algaz ile birlikte ekonominin
can damar›yd›. Havadan burnuma hafif bir benzin kokusu
geliyordu, bir süre sonra bu ko-
kuyu her Bakü’lü gibi kan›ksayacak ve hissetmeyecektik.
Gezdi¤imiz sokaklarda göz al›c› yap›lar ile karfl›laflt›k. D›fl
yüzeyleri tafl iflçili¤inin a¤›r örnekleriyle süslüydü. 20.yüzy›l
bafl›nda infla edilmifllerdi. Görmüfl geçirmifl bir kent vard›
karfl›m›zda. O y›llarda Azerbaycan, dünya petrol üretiminde önemli bir yere sahipmifl.
De Beer, Rothchild ve Nobel
gibi sermayedarlar yat›r›m yapm›fl ve Bakü’de
yaflam›fllar. Asl›nda 28 May›s 1918’de ba¤›ms›zl›klar›n› kazanm›fllar, do¤unun ilk demokratik
ve laik, parlamenter cumhuriyetini kurmufllar.
1920 y›l›nda SSCB’ye kat›lmak zorunda b›rak›lm›fllar. Bolflevik ihtilalin ard›ndan maden yataklar›n›n millilefltirilmesi sürecini takiben, yabanc›
sermaye ülkeden ayr›lm›fl. Sokaklarda karfl›m›za
dev panolar ç›k›yordu. Genelde üzerinde Muas›r
Azerbaycan’›n Banisi Haydar Aliyev’in foto¤raf› yer al›yor ve sözleri yaz›yordu. Kimi panolarda ise 1992 y›l›nda Hocal›’da yaflanan sivil
insan k›y›m›n›n yas› hala tutulmakta, Ermenistan kontrolüne geçen Karaba¤’a yönelik özlem
dile getirilmekteydi.
Meydanlarda ve parklarda bolca heykel mevcut.
Edebiyatç›lar›n› yücelten bir toplum. Milli Dram
Tiyatro’sunun önünde Azeri as›ll› divan flairi
Fuz li’nin heykeli ile karfl›lafl›yoruz. Bir parkta
karfl›m›za ç›kan di¤er heykelle Hüseyin Cavit’i
tan›yoruz örne¤in. Nahç›van do¤umlu flair, oyun
yazar› ve Türkiye Türkçesi ile romantik dizelerini yazan, ama Sibirya’da tutsak iken hayata
veda eden bir edebiyatç›.
35
Hükümet Saray›, Bilimler Akademisi,
Bakü Metrosu, Saadet Saray›, Opera ve
Bale Tiyatrosu, Devlet Filarmoni Binas›
gibi yap›lar mimari olarak dikkat çekiyor.
Devlet mezarl›¤›na ise hayran olmamak
mümkün de¤il. Her bir kabir adeta sanat
eseri olarak özenilerek infla edilmifl.
fiehitler Hiyaban›, yani flehitlik flehrin
manzaral› tepesinde olup Hazar Denizi’ne
tepeden bak›yor. Sürekli yanan bir meflale
var. Tarihi flehitli¤in ilerisinde, 1990 y›l›nda Azadl›k Meydan›’nda yitirdikleri onlarca Azeri için yap›lm›fl modern flehitlik var.
Siyah mermer üzerine çizilen resim ve yaz›lar›yla hüzünlü bir ba¤›ms›zl›k an›t›n›
dolafl›yoruz. Taze k›rm›z› karanfiller, ac›n›n da tazeli¤ini an›msat›yor.
12. yüzy›ldan kalma kale duvarlar›n›n ard›ndaki ‹çerifleher’e geliyoruz. Arnavut
kald›r›ml› sokaklar›nda doyumsuz güzellikteki tafl evlerin aras›nda dolaflmak tarihe
bir yolculuk gibi. fiehrin simgesi olmufl
G›z Galas› da burada. 800 y›l önce infla
edilmifl ama ifllevi hakk›nda hala fikir birli¤i oluflmam›fl. Ayn› dönemden kalma
Lezgi Mescidi, tafl merdivenli dar sokaklar
derken fiirvanflahlar Saray›’n› ziyaret ettik.
UNESCO taraf›ndan dünya kültür miras›na dahil, eski Baku flehri buras› iflte.
Akflam yeme¤ine Çanakkale Restoran’a
gidiyoruz. Azerbaycan’dan kopar›lan Karaba¤’da bir kale imifl Çanakkale. Orkestran›n k›vrak Azeri ezgileriyle coflturdu¤u
zengin bir sofraya buyur edildik. Hepsi tan›d›k yiyecekler. S›cak lavafl ekmekler,
Hazar’›n Ak Bal›¤›, lüle denilen Adana
Kebap benzeri flifl köfteler lezzetliydi.
Azerilerin s›cakl›¤› bize bulafl›yor ve hep
birlikte bir do¤um günü kutlamas› bile yap›yoruz.
Ifl›kland›r›lm›fl meydan ve an›tlar›yla cezp
ediciydi geceleri. Seyyar sat›c›lar›, kalabal›k caddeleri, renkli vitrinleriyle c›v›l c›v›ld›. Dünyan›n en büyük tuzlu gölüne deniz
demifliz. Deniz kenar› hep rüzgarl› oldu¤undan, yaz aylar›nda serinlemek için tercih edilirmifl. Sahil boyunca uzanan f›ski-
36
yeli havuzlarda ses ve ›fl›k gösterileri yap›l›rm›fl. Kafkaslara gelip te votka tatmamak
olmazd›. Nefleli bir ortamda buzlu fliflelerden minicik bardaklara dökülen votkalar
tek hamlede usulüne uygun içildi.
Azerbaycan Cumhuriyeti Turizm ve Medeniyet Bakanl›¤› Müze Merkezi olan tafl
bir binaday›z. Hal› Müzesi ve ‹nce Sanat
Müzesini ziyaret ediyoruz. Binlerce hal›,
kilim ve yöresel el sanatlar› ile h›nca h›nç
dolu buras›. Hayranl›kla izliyoruz.
Do¤udaki ilk opera binas›n› yapan, ilk
operay› besteleyen bir toplumda Azerbaycan Operas›na biletimiz var. Müslüm Magomayev’in besteledi¤i fiah ‹smail Hatayi
oyunu için yerimizi ald›k. Uzun paltolu erkekler, spor giysili gençlerin yan›nda
kürkler içinde han›mlar dikkat çekiyor.
Kad›nlara ilk kez seçime girme hakk›n›
vermifl bir do¤u toplumunun gururuyla sal›n›yorlar. Görkemli bir yap›n›n içindeyiz,
bat› enstrümanlar›n›n yan›nda tar, nagara
gibi yöresel çalg›lar da var. Yerel na¤melerin zorlu g›rtlak oyunlar›yla sürdürüldü¤ü sahnelerde dinledi¤imiz uzun havan›n
Azerbaycan Mu¤am’› oldu¤unu ö¤reniyoruz. Bu müzik ziyafetini evimize tafl›mak
için albümleri sat›n al›yoruz.
Prometheus, atefli tanr›lar›n da¤› Olimpos’tan kaç›r›p, Kafkas halklar›na arma¤an etmifl. Atefl onlara bilimi ve uygarl›¤›
getirmifl. ‹nsanl›k u¤runa cezaland›r›l›p
zincire vurulan Prometheus’a sayg›lar›ndan atefli yüceltmifller, tap›nm›fllar. Sabaha
karfl› otelimizden ayr›l›rken Azadl›k Meydan›ndaki dev noel a¤ac›n›n süslemelerini
bitirmifllerdi ve ›fl›l ›fl›l yan›yordu. Gözümüzün önünde bu flenlik, kulaklar›m›zda
Alim Kas›mov’dan mu¤am, dilimizde Sabir Mirzaev’den “ bu gala dafll› gala “ dizeleriyle Kaf Da¤›’n›n ard›ndaki masallar
ülkesinden ayr›ld›k.
37
Malta
fiÖVALYELER ADASI
YAZI: Filiz ÖZSUNAR • FOTO⁄RAFLAR: Recep Peker TANITKAN
38
Akdeniz’in masmavi sular›yla çevrili Malta
adas›, bir zamanlar›n iflgaller adas› olmas›ndan
m›d›r bilinmez kendine do¤ru çekiyordu beni.
Fenike, Kartaca, Roma, Vandal, Arap, Fransa,
St.Jean tarikat›, Osmanl› ‹mparatorlu¤u ve ‹ngiltere’nin önemli isimleri, adan›n çekicili¤ine
kap›l›p, denizleri aflarak yelken açm›fllar tarih
boyunca. Bu kadar farkl› kültüre ev sahipli¤i
yapan Malta yorulmufl mudur? Yorulmufltur elbet! Aday› gezerken anlad›m bunu. Mavisi bol
yeflili az adada savunma amac›yla koca duvarlar örülmüfl!
Surlarla çevrili limanlar›, krem renkli binalar›,
Frenk yemiflinin renklendirdi¤i kaktüslerle sessizli¤e bürünmüfl bir sükunet adas›. Gezilebilecek, gezerken keflfedilebilecek bir ada. 316 km
kare ve 400 bin nüfuslu Malta, Sicilya’n›n güneyinde yer al›yor.
Sar› otobüsleri ve güzel gözlü kay›klar› da olmasa sessizli¤e kar›flacak insan.
Malta tak›madas›, Malta, Gozo, Comino Adalar› d›fl›nda Filfla Adas› ve iki küçük ada olmak
üzere alt› adadan ibaret. Maltaca ve ‹ngilizce
konufluluyor.
Gemicilerin u¤rak yeri, dini ritüellerin merkezi, ticaretin gözbebe¤i…
39
BAfiKENT VALETTA’DA
fiÖVALYELER‹N ‹ZLER‹
St.Jean flövalyeleri, kaleler, burçlar,
›zgara planl› sokaklar›yla adada kültürlerini, eserlerini b›rak›rken, Osmanl›’n›n cumbal› evleri de bu dar sokaklarda kendini hissettiriyor. Sar›
malta tafl›ndan yap›lm›fl evleri izlerken kap› kollar› dikkatimi çekiyor.
Azizlerin rölyefleri köfle bafllar›nda
duvarlar› süslüyor.
Büyük Üstadlar Saray›, Aziz Elmo
Kalesi, Ulusal Savafl Müzesi ve içindeki George Haç› adan›n gururu.
St. Jean Katedrali ( St. John’s Co), 16
yy. dan günümüze de¤in, ayn› ihtiflam› ile gelebilmifl. fiövalyelerin izlerini bu katedralde buluyorum. Zemindeki renkli mermer ve figürlerle dekore edilmifl mezar an›tlar›na Caravaggio’nun eserleri efllik ediyor. Z›rhlar,
giysiler, goblenler, rölyefler göz kamaflt›r›c›.
SARI OTOBÜSLER
GEÇ‹YOR ÖNÜMDEN
Valetta’dan ç›k›p her yeri adan›n simgesi olmufl bu sar› otobüslerle gezebilirsiniz. Trafik soldan bu arada.
Limana do¤ru uzanarak Senglea flehrine u¤ruyoruz. Burçlar üzerinde yer
alan göz, kulak kabartmal› gözetleme
kulesi (Vedette), tersanedeki büyük
vinçleri, kald›raçlar›, sanki Malta’y›
korur gibiydi.
GÜZEL GÖZLÜ TEKNELER
MARSAXLOKK’TA
Hava p›r›l p›r›l. Rengarenk bal›kç›
tekneleri Marsaxlokk koyunda oldukça hofl görünüyor. Kay›klar›n her iki
taraf›na kötülü¤ü uzaklaflt›ran M›s›r
tanr›s› Osiris’in gözleri çizilmifl.
Azizlerin ad›n› tafl›yan sevimli kay›klar buran›n simgesi olmufl!
40
Marsaxlokk ve Marsaskala koylar›
deniz ürünlerini tadarak manzaras›nda
keyiflenebilecek bir yer. Deniz ürünleri az piflmifl olarak önünüze gelebilir
bunun için önceden uyarmakta yarar
var. Malta’da yemek kültürü, tavflanl›
makarnalarla öne ç›k›yor (Fenek).
Uzun bir bekleyiflten sonra, makarnas› tamam da, içinde tavflan etini bulmakta zorlanabilirsiniz... Tavflan güvecini tavsiye edebilirim.
ESK‹ BAfiKENT MED‹NA
Ortaça¤da Malta’ya baflkent olan Medina, duvarlarla çevrili flehir anlam›na
geliyor. Büyük ak›nlara karfl› koyan
bu flehir, mimarisiyle de tarih kokuyor. Görkemli bir taç kap› ile eski
flehre girince etkinliklerle dolu bu
meydanda kalabal›¤a kar›fl›yoruz..
Hükümet saray›, katedral, flapeller,
müzeler, Medina zindanlar› burada
Ortaça¤›n ruhunu günümüze yans›t›yor.
TA’ P‹NU MUC‹ZES‹
Rabat di¤er ad›yla Victoria olarak
an›lan flehir Gozo’nun ortas›nda yer
al›yor. Azure Window’dan dönüflte,
bu katedrale u¤ruyoruz. 16yy.da yap›lan flapel büyütülerek katedrale dönüflmüfl. Hastalar›n iyileflti¤i, dualar›n
gerçekleflti¤i mucizelerle ünlenen bu
yap›da herkes kendinden bir eflya b›rakm›fl.
Gelin çiçekleri, bebek giysileri, koltuk de¤nekleri, mi¤ferler…
Yaz›n sieastas›, meydanlara kurulan
yerel pazarlar›, Gozo dantelleri, cam
iflleri, alt›n›, surlar›, tersaneleri ile ilgi
çeken Malta; günümüzde ise sualt›
sporlar› ve dil kurslar› ile de cazip
durumda. Kaktüs meyvesi frenk yemiflinden yap›lan Bajtra likörünü ve
adan›n özel peynirini de (Gbejniet/cheeselet ) denemelisiniz.
41
DÜNYANIN EN BÜYÜK SARAYI
Yasak Kent
inlilerin Gugong diye adland›rd›¤› “Yasak
Kent”, Bertolucci’nin “Son ‹mparator” adl› filminin çekildi¤i tarihi saray. Bu filmin çekilebilmesi için Çinlilere büyük paralar ödenmifl.
Sonra da film gifle rekorlar› k›rm›fl... ‹mparatorluk döneminde, halktan birinin saraya izinsiz
giriflinin cezas› ölümmüfl. “‹mparatorluk döneminde yaflasayd›k flimdi ölmüfltük!..” diyoruz
alt› as›rl›k Yasak Kent’e girerken!.. Gerçi, saraya izinsiz girebilmek de hiç mi hiç kolay de¤il
do¤rusu. Çevresi, alt› metre derinli¤inde, elli
küsur metre geniflli¤inde bir hendekle kuflat›l-
Ç
m›fl. Üstüne üstlük, sekiz metre kadar yükseklikte bir duvar çevreliyor saray›. Duvar›n kal›nl›¤› da sekiz metreden afla¤› de¤il. Dev bir dikdörtgen biçimindeki Yasak Kent’te binlerce
odaya ev sahipli¤i yapan 980 bina bulunuyor.
Çin tarihinin günümüze ulaflan en görkemli yap›t› bu saray... Sanki uçsuz bucaks›z bir alana
yay›lm›fl gibi bir izlenim b›rak›yor insanda...
Dile kolay tam 720 bin metrekare... On dört
Ming ve on Sing sülalesi imparatoru yaflam›fl
bu binlerce odal›, yasaklarla dolu sarayda...
Ç‹N USULÜ DEPREM!
Pekin’in kalbinde, Tiananmen Meydan›’nday›z. 1976’da Mao öldü¤ünde liderlerine son görevlerini yerine getirmek için, bir
milyon insan›n topland›¤› bu meydan,
so¤uk bir mart gününde bile t›kl›m t›kl›m
dolu.
Herkesin elinde bir foto¤raf makinesi, o an›t
senin, bu müze benim, meydan›n bir yan›ndan öbür yan›na kofluflturup duruyorlar. Foto¤raf makinesi olmayanlar için de, pek çok
seyyar foto¤rafç› tezgâh› haz›r ve nâz›r bekliyor meydanda. Mao’nun mozolesi bafl›nda
ya da Yasak Kent’in girifl kap›s› önünde foto¤raf çektirmeye bay›l›yor Çinliler. “Cennet Bar›fl› Kap›s›” anlam›na gelen Tiananmen Kap›s› da en popüler noktalardan biri.
Mao’nun resimlerini, Pekin’in pek az yerinde görüyoruz. Tiananmen Kap›s› bunlardan
biri. 1 Ekim 1949’da Mao, Halk Cumhuriyeti’nin kuruluflunu buradan ilan etmifl.
Bir kald›r›m kenar›na oturuyorum. Ak›n
ak›n insanlar geçiyor önümden. Sabah saat
on ve kald›r›mlardaki insan seli hiç bitmemecesine devam ediyor. Dile kolay, bir küsur milyar nüfus! Öyle ya, hani neredeyse,
dünyada yaflayan her befl kifliden biri Çinli!..
“Tüm Çinliler ayn› anda z›plasa deprem
olur!” sözü hiç de bofluna söylenmemifl do¤rusu! Az nüfuslu ülkeler için, Çinlilerin,
“Siz hangi otelde kal›yorsunuz?” diye sormas› esprisini normal karfl›lamak gerekti¤ine inand›m Pekin’deki insan selini gördükten sonra!
Nedense, flu Tiananmen Meydan›’nda bir
fleyler eksikmifl gibi geliyor insana!.. “Oturmak için s›ralar koysalar, flu foto¤rafç› tezgâhlar›n›n yan›na birkaç tane de dondurmac› kulübesi ekleseler, hattâ bir de o güzelim
Çin çaylar›ndan içilebilse flu meydanda, ne
hofl olurdu!..” diyorum kendi kendime...
Sonra, müthifl kalabal›klara tak›l›yor gözüm... “O insan selinin her biri, bir bardak
çay içse ne olur meydan›n hali acaba?..”
sözcükleri dökülüveriyor dudaklar›mdan.
42
43
Zeybek
“Gözüpek halk kahramanlar›n›n
kartal gibi süzülerek yapt›¤› dans.”
44
45
Zeybek ve Efeler
Ege bölgesi dendi¤inde akl›m›za gelen sözcüktür. Hem yörenin tarihinde önemli
yer tutan flahsiyetleri tan›mlar, hem de halk oyunlar›na ad›n› verir. Anadolunun
bir çok oyunu ekip halinde eflzamanl› ritmik hareketlerle oynand›¤› halde, zeybek
bireysel oynan›r. Bireyin yi¤itli¤ini, mertli¤ini ve özgüvenini; kartal› simgeleyen
bir koreografi içerisinde estetik hareketlerle anlat›r. Hele o “a¤›r zeybek”
yok mu? ‹zlemeye doyamazs›n›z.
d›na araflt›rma tezleri, romanlar, tiyatro
oyunlar› yaz›lan, filmler çevrilen zeybekler; istisnai örnekleri bulunmakla birlikte kahramanl›k göstermifl cesur kiflilerdir. Zeybek
grubunun liderine efe, yeni kat›lanlara k›zan
denirmifl. 18. yüzy›lda ticaret yollar› üzerinde
güvenli¤i sa¤larlarm›fl. ‹zmir-Ayd›n–Kufladas›Manisa aras›nda birer saat uzakl›kta dizilmifl
kahvehaneleri iflletirler, tüccarlar ile yolcular›
A
46
eflkiyadan koruyup, konaklayanlardan geçit akçesi ad› alt›nda mal ya da para al›rlarm›fl.
19.yüzy›lda II. Mahmut dönemine gelindi¤inde
buna izin verilmemifl.
Osmanl›’n›n mali s›k›nt›ya düfltü¤ü, iflsizli¤in
artt›¤›, hem merkezi hem de yöresel vergilerin
artt›r›ld›¤› ve yeniçerilerin tasfiye edildi¤i, yeniliklerin yap›ld›¤› dönemde Atçal› Kel Mehmet Efe; sosyal bir eflkiya olarak Ayd›n ve çev-
resinde otorite haline gelmifl. Tarihe Ayd›n ‹htilali olarak geçen olgunun lideri imifl. Bölge
ayanlar›n›n toplad›¤› vergiden halk› kurtararak
kitlesel deste¤ini sa¤lam›fl, hazinenin vergisini
ise eksiksiz olarak payitahta göndermifl. Serbest ticaret ve tar›m›n korunmas›n›, daha adil
kanunlar›n yap›lmas›n›, ve askerli¤in esaslar›n›n de¤ifltirilmesini talep etmifl. Ancak merkezi
otorite taraf›ndan isyanc› olarak de¤erlendirilip
öldürülmüfl. Oysa Ayd›nl›lar ve Kel Mehmet’in
savundu¤u tüm fikirler, yenileflme düzenlemeleri içinde II. Mahmut döneminde hayata geçirilmifltir. Statüko kökünden de¤iflmifltir.
Ödemiflli Çak›c› Mehmet Efe ise 19. yüzy›lda
bölge ayan›na isyan edip, da¤lara ç›km›fl. Zenginden al›p, yoksul halka vermifl. Ad›na yak›lan
türküler günümüzde bile tutulan Çak›rcal›, bir
çat›flmada ölmüfl.
Kahramanl›k ve direniflleriyle, efelerin Kurtulufl Savafl›m›za önemli katk›lar› olmufl. ‹flgal
y›llar›nda Menderes nehrinin güneyi ‹talyanlara b›rak›lm›fl, kuzeyi Yunanl›lara. Kuzeyden
kaçan binlerce kad›n ve çocuk, güvenlikleri atl› zeybekler taraf›ndan sa¤lanmak suretiyle güneydeki ilçelere ve da¤lara s›¤›nm›fl.
27 May›s 1919’ta Ayd›n, Yunan kuvvetlerince
iflgal edilir. Da¤›lan Osmanl› ordusunun gönüllü zabitan› ile birlikte Yörük Ali Efe, 16 Haziran’da Malgaç Karakol ve Demiryolu Köprüsünü dinamitle tahrip eder. Tarihe Malgaç Bask›n› olarak geçen olayla iflgal kuvvetlerinin hareket yetene¤i k›s›tlan›r, mühimmat ele geçirirler
ve ulusal direnifl için cesaret verirler, öncü olurlar.
Ayn› tarihte Nazilli’nin iflgaline direnen, silah
depolar›n› talan eden Demirci Mehmet Efe ise
11 Temmuz 1919’ta milli kuvvetlere kat›l›r ve
Ayd›n cephesi kuvay› milliye komutanl›¤› yapar. Bir y›l sonra düzenli orduya kat›lmay› reddedince, grubu tasfiye edilir.
Milli mücadeleye kat›lan di¤er ünlü efeler ise
K›ll›o¤lu Hüseyin Efe, Mestan Efe, Saçl› Efe
ve Gökçen Efe’dir. Cumhuriyetin ilan›yla birlikte efelere, rütbe ve istiklal madalyas› verilmifltir. Görevlerini yerine getirmenin iç huzuruyla sade vatandafl gibi yaflay›p, tarihteki unutulmaz yerlerini alm›fllard›r.
47
ÇALI D‹B‹NDE YANAN MUM...
Ankara Çi¤demi
YAZI: Belk›s Ceyla ÇET‹NSOY - FOTO⁄RAF: Recep Peker TANITKAN
ahar, bizim iklim kufla¤›m›za hayat› yeniden
verir. Ama anadoluya
bir baflka gelir ilkbahar. Son
kar tabakalar›n›n incelmesiyle
birlikte, sulu topraktan günefle
selam duran rengarenk çiçekler f›flk›r›r. Do¤a silkinir, flenlenir ve bu bayram sevinci tüm
canl›lara yans›r.
Mart ve nisan aylar›nda do¤ay› döfleyen çiçeklerden birisi
de çi¤demdir. Ve Ankara’ya
özgü endemik bir türü bile vard›r. Crocus Ancyrensis ad›yla
literatüre geçmifl olan bizim
çi¤demi bir gören, bir daha
unutmaz. Bu safran bitkisiyle
kardefl, ç›tk›r›ld›m varl›¤›n
sapsar› ayd›nl›k yüzü, haf›zan›zda kal›c› bir yer edinir. Bu
binlerce y›l boyunca da böyle
olmufl ve çeflitli uygarl›klar›n
kültürüne ifllemifltir.
Hitit dilinde AN.TAH.SUM
imifl çi¤demin ad›. Çiçek açt›¤›
ilk günlerde ayn› adla an›lan
bahar bayram› kutlan›rm›fl.
Sonraki kültürlerin içine yerleflerek günümüze kadar gelmifl.
Çi¤demler açt›¤›nda anadoluda “ Çi¤dem Dü¤ünü” yap›l›rm›fl, komflulara helva da¤›t›l›rm›fl.
Yöresel yiyeceklerimiz aras›nda çi¤dem afl›, çi¤dem pilav›,
sütlü çi¤dem ve çi¤dem sütlac›
bile vard›r. Ya¤mur suyunda
piflirilen çayla servis edilen
B
çi¤dem pilav›n› yapmak için
çocuklar evleri dolaflarak malzeme toplarm›fl ve maniler
söylermifl:
Çi¤dem geldi kap›ya
Ya¤ gönderin yap›ya
Ya¤ olmazsa bal olsun
O¤lan uflak sa¤ olsun
Antik M›s›r uygarl›¤›na ait
5000 y›ll›k papiruslerde çi¤dem flifal› bitkiler aras›nda say›l›r. Antik Yunan’da yaflam›fl
Adanal› hekim Dioscoridis,
çi¤dem bitkisinden ilaç tarifi
vermifltir. Lidyal›lar, dünyaca
ünlü parfümlerinde safran ve
çi¤dem kullan›rlarm›fl. Lidion
olarak adland›r›lan topraktan
mamul ayakl› kaplarda ihraç
ederlermifl.
Masallar›m›za konu olmufl,
anadolu halk kültüründe türkü
türkü söylenmifl ve flairlerimizce fliirlerde betimlenmifl
sar›l›, beyazl›, morlu çi¤demler. Çocuklar›m›z, yan›t› çi¤dem olan bilmeceler sormufl
“Çal› dibinde mum yanar.” diye.
Anadolu tarihindeki yeri yads›namaz Hititler; görkemli antik yerleflimleri, çivi-hiyeroglif
yaz› tabletleri, Kadefl anlaflmas›, günefl kurslar›yla bizim
geçmiflimiz olarak günümüze
yans›makta ve baflkent Ankara’ya damgas›n› vurmaktad›r.
Kadim Hitit kültüründen kopup gelen, art›k ayr›lmaz bir
parçam›z olan çi¤demin ve
onun Ankaral› kardeflinin neslinin tükenme tehlikesi vard›r.
Bu nazl› varl›klar› toplamayal›m, b›rakal›m o masals› yaflam
döngüleri içinde özgürce ço¤als›nlar. Belki, onulmaz bir
hastal›¤›n tedavisine derman
olurlar gelecekte bir gün.
49
KADINLAR, KEÇ‹LER, BO⁄ALAR VE ATLAR
Akdo¤an Topaçl›o¤lu
aflam› resime endeksli,
alçak gönüllü, resimi fliirlefltiren, izleyende pentür
keyfi yaratan üçbefl insan
saymaya kalk›flsan›z bunlardan biri mutlaka Akdo¤an
Topaçl›o¤lu’dur. Birçok yap›t› çeflitli koleksiyonlara da¤›lan Sanatç›n›n eserleri kuflkusuz yar›nlarda Kal›c›l›k ile
taçlanacakt›r. Özünde sevgi
olan herfley güzeldir. Sevgiyle yo¤rulan yarat›c›l›k, sevgiyle bütünleflen kad›nlar,
keçiler ve atlar. Hepsi birer
Topaçl›o¤lu klasi¤idir.
Y
Özgünlük tüm sanatç›lar için
amaçt›r. Bireyselli¤in temelinde yatan yarat›c›l›k, size
ait olanlarla bütünleflti¤inde
anlam kazan›r. Kad›n tüm
sanatç›lar›n sürekli veya arada bir tuval konu¤u olmufltur. Topaçl›o¤lu’nda kad›n
tuvali bir ayr›lmaz›. Tüm fliirli¤iyle, rengarenk, k›vrak
çekici…
renk ve kompozisyonunun
Ça¤dafl füguratif resmin bireysel yorum içinde sentezi
olarak tan›mlanabilecek yap›tlarda ilk göze çarpan, figürlerin k›vrak ritmi, renklerin uyumlu ve çarp›c› da¤›l›m›, hareketle düzgünlü¤ü alk›fllamas› birlikteli¤idir.
oluflturdu¤u çarp›c› resmin
Resmin üç ana aya¤› desen,
Erkan Genifl
alt›nda güzel bir imza var. A
Topaçl›o¤lu yaz›yor o imzada. Görmek isteyen için göreceli okumak isteyen için okunakl›...
AKDO⁄AN TOPAÇLIO⁄LU K‹MD‹R?
1959 Y›l›nda Ankara’da do¤du. Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Ana Sanat Dal›ndan 1983 Y›l›nda mezun oldu. Ö¤renim sürecinde Söbütay Özer ve Mustafa Ayaz
Atölyelerinde ö¤renim gördü. Bugüne de¤in 38 kiflisel sergi gerçeklefltirdi. Figüratif anlay›fltaki resimlerinde hareket ve desen ilk dikkati çeken unsurlard›r. Figür ve fon ilintisinde
kullan›lan ara elemanlar dura¤an fonla ç›lg›n tema aras›ndaki pasajlar fliirsel bir anlam
kazand›r›r resimlerine. Kad›n figürleri, atlar, keçiler ve bo¤alar bu etkiyi yaratan resimsel
temalar›n› oluflturur.
52
53
YAZ GÜNEŞİ
oda ilgi’nin 2009 ilkbahar yaz sezonu için
göz kamaflt›r›c› ve tüketiciye uygun feminen tasar›mlar haz›rlad›k.
M
Bu y›l koleksiyonumuzda daha canl› renkleri
yans›tt›k. Sar›n›n tonlar› , morun tonlar›, genel
olarak renk konseptimiz ve tabi ki bu konseptle
bu renkleri suluboya efektli geometrik, asimetrik desenlerle birlefltirilmifl olarak, saten ve yoryo ipek dokulu kumafllarla iflledik. Dünya konseptinde oldu¤u gibi bu y›l koleksiyonumuzun
baflrol oyuncusu marin tarz› diyebiliriz. Yani bir
bak›ma önceki sezonlarda ifllenmifl olan ve daha
yeni ve modern tasar›mlarla zenginlefltirilmifl
marin gruplar› bu sezonda devam etmektedir.
Koleksiyonumuzda marin, saten ve yoryo kumafllar olunca ilkbahardan geçiflde trençkotlarda, eteklerde, örme gruplar›nda, elbise, bluz, yelek ve bolero tarz›n› da yans›tt›k.
Moda ilgi olarak her sezon daha genifl kitlelere
hitap etmeyi planl›yoruz. Bu sezon, flehir yaflant›s› içerisinde çal›flan ayn› zamanda hafta sonu
rahat ederken, tarz›ndan ödün vermeyen kad›nlar, daha genç tüketiciler, evinde fl›k olmay› tercih edenlere yönelik bir koleksiyon haz›rlad›k.
K›sacas› markam›z› yaflant›m›z›n her alan›nda
kullan›labilecek pozisyona getirdi¤imiz düflünüyoruz.
Tabi ki bak›fl aç›m›z ve tüketiciye tan›tacak koleksiyonumuz bize her sezon daha baflar›l› sonuçlar alma yolunda ›fl›k tutacakt›r. Pierre Balmain’in ünlü sözü gibi “K›yafet dikmek, tasarlamak ve üretmek bir anlamda hareketin mimarisidir”
Bizimde kendi mimarimizi daha net görmemizin
sebeplerinden biri ma¤azalaflarak tüketiciye koleksiyonumuzu ilk elden sunmak, istekleri ve talepleri an›nda al›p her zamanki gibi kalite ve çizgimizden ödün vermeden cevaplamak, bu talepleri kendi duygu ve düflüncelerimiz ile bütünlefltirerek koleksiyonumuza yans›mas›n› sa¤lanmaktad›r. bu sebeple Ankara K›z›lay, Ankara
Acity Avm.’den sonra Kayseri Millet Caddesi
ile Kayseri Alpaslan’da ma¤azalar açt›k. Ma¤azalar zinciri ile her sezonda yeni baflar›lara ve
daha genifl kitlelere ulaflmak istiyoruz.
‹ST‹R‹DYEN‹N ‹Ç‹NDEK‹ MUC‹ZE
‹nci
Siyah bir elbiseye en çok ne yak›fl›r?
Tabii ki bir s›ra inci kolye.
Peki kad›nlar›n kalbini çalan bu sade ama zarif
sedefimsi madde nas›l olufluyor? Bir efsaneye göre
okyanusun dibinde yatan bir istiridye nisan
ya¤murlar› ya¤arken denizin yüzeyine yükselir ve
bir ya¤mur damlas›n› içine al›r. Zamanla bu
ya¤mur damlas› dünyan›n en güzel mücevherlerinden birine dönüflür.
Efsaneler bir yana istiridye ile incinin iliflkisi asl›na
bakarsan›z oldukça hüzünlü. ‹stiridye içine kaçan
kum tanesi ya da ufak bir tafl parças› gibi yabanc›
maddelerden kendini korumak için bir tabaka
salg›lar. Kum tanesi zamanla bu sedef tabaka ile
kaplan›r, pürüzsüzleflir ve yuvarlak bir flekil al›r ta
ki nefis bir görüntü alana kadar. K›saca istiridye
içindeki s›k›nt›y› sab›rla bir mücevhere
dönüfltürür. Ve bu s›k›nt› insanlar›n elinde de¤er
kazan›r. Sergilenmek üzere ipe geçirilir. Küçük
inci tanesi istiridyenin içinden ç›kt›¤›na sevinemez,
özgürlü¤üne doyamaz.
Kim bilir belki bu yüzden de¤erlidir.
Masallardan Kopup Gelen Meyve
Çilek
Hani tad› güzel olan hemen hemen her fley zararl›d›r diye bir
genelleme vard›r ya çilek bunlar›n içinde en güzel istisna.
Üstüne üstlük, göz alan o güzel k›rm›z› rengi, harika aromas›
ve mis gibi kokusu ile bahar›n geliflini müjdeler.
avalar ›s›nmaya bafllar,
k›fll›klar raflara kald›r›l›r,
k›sa kollular bekledikleri yerlerden ç›kar ve en güzeli çilekler sokaklarda seyyar tezgâhlarda, manavlarda yerini
al›r. ‹ster krema ile yiyin, ister
pudra flekeri ile ister tatl›lar›n
yan›na servis yap›n, ister flampanya ile sunun, çilek her daim sizi mutlu edecek, bambaflka diyarlara götürecektir.
vutköy çile¤i, genellikle reçel
yap›m›nda kullan›lan Ere¤li
çile¤i, Bursa çile¤i ve ormanlarda yetiflen yabani çilek.
H
Çilek ayn› zamanda çok da
sa¤l›kl› bir besin zira bol miktarda A, B, C vitaminleri, kalsiyum, demir ve fosfor gibi
mineral maddeler içeriyor.
Ciltteki sivilce ve aknelere iyi
geliyor. Kansere karfl› koruyucu ve ilerlemesini önleyici
özellikler içeriyor. ‹drar söktürücü, romatizma ve gut has-
tal›¤› a¤r›lar›n› azalt›c› etkileri
de var. Sinirleri kuvvetlendirip atefl düflürüyor. Ancak çok
güçlü bir besin oldu¤u için bazen alerjiye neden olabiliyor.
Yaklafl›k 600 farkl› çeflide sahip çile¤in ülkemizde belli
bafll› 6 çeflidi yetifltiriliyor.
Bunlar iri meyveli frenk çile¤i, turfanda yetifltirilen sera
çile¤i, aromas› yüksek Arna-
Bütün bu güzel özelliklerine
ve masallardan ç›k›p gelmifl
harika tad›na ra¤men çile¤in
mevsimi çok k›sa sürüyor ve
çilek oldukça dayan›ks›z bir
meyve. Buzdolab›nda birkaç
gün saklanabilse de en güzeli
çile¤i al›r almaz tüketmek.
Tabi bir de çilek seçmenin püf
noktalar› var. Çilek seçerken
fazla beklememifl, parlak k›rm›z›, saplar› yeflil ve canl› görünümlü olanlar› seçmek
önemli. Düflünüldü¤ü gibi büyüklü¤ü önemli de¤il. Taze
olduktan sonra hepsi ayn› tatl›l›¤a ve sululu¤a sahip.
SA⁄LI⁄IMIZ ‹Ç‹N
SÜPER Y‹YECEKLER
Dünyaca ünlü beslenme uzmanlar›na göre, sa¤l›kl› kilo vermeniz için sofran›zdan baklagilleri eksik etmeyin. Kalp sa¤l›¤›n›z için flarap için. Eklem problemleriniz için zencefil,
haf›zan›z› güçlendirmek için ceviz, cilt sorununuz için k›rm›z›lahana, kolesterolünüzü
düflürmek için sar›msak ve so¤an, yiyin. fiayet bunal›mdaysan›z çikolata, kanserden korunmak için, keten tohumu ve nar yiyin, limon suyu için.
Baklagiller:
Fasulye, nohut ve mercimek
Dolafl›m bozukluklar›na, ba¤›rsak kanserine,
kalp hastal›klar›na çok iyi gelen baklagilleri, uzmanlar sa¤l›kl› kilo vermek için de flart kofluyorlar. Günde bir fincan baklagil sa¤l›¤›m›z için yeterli. Baklagilleri salatalar›n içine katarak de¤ifliklik yapabilirsiniz.
K›rm›z› fiarap:
Yap›lan araflt›rmalara göre, günde bir kadeh flarap içilmesi herhangi bir rahats›zl›ktan hayat›n›
kaybetme riskini yüzde 30 azalt›yor. ‹çerdi¤i antioksidanlarla kalp ve dolafl›m hastal›klar›na birebir iyi geliyor.
Nar:
Kalp hastal›klar›na da iyi geliyor. Günde en az
iki nar yemeli veya 250 mililitre nar suyu içilmeli. ‹nsan› kanserden korumada, üzüm suyu
ve yeflil çaydan daha etkili.
Zencefil:
Eklem problemlerini aza indirgemeye yard›mc›
oluyor. Varislere iyi geliyor, kan dolafl›m›n› h›zland›r›yor. Her gün kökünden bir miktar yemek
sa¤l›k için faydal›.
Siyah Çikolata:
Kan bas›nc›n› düflürme özelli¤ine sahip. Antioksidanlar d›fl›nda içerdi¤i magnezyum, demir ve
B vitaminleri ile strese iyi geliyor. Depresyonu
durdurmaya yard›mc› olan siyah çikolatadan
günde 50 gr. yiyebilirsiniz.
Sar›msak ve So¤an:
Sofralardan eksik edilmemesi gereken bu iki yiyecek kan› temizleyerek kalp hastal›¤› riskini
azalt›yor. Ayr›ca her ikisinin de, kolesterol düflürücü özelli¤i bulunuyor. Haftada 3-4 adet sar›msak ve so¤an tüketilmelidir.
Limon:
Sa¤l›k uzmanlar› haftada 3 veya 4 bardak limon
suyu içmeyi tavsiye ediyor. En iyisi ise, her gün
içmek. Kansere ve solunum hastal›klar›na karfl›
mücadelede bünyeyi güçlendiriyor.
Keten Tohumu:
Zengin Omega 3 ya¤› sayesinde insan› kanserden ve kalp hastal›klar›ndan koruyor. Günde bir
çay kafl›¤› keten tohumunu herhangi bir yiyece¤e veya içece¤e katarak yiyebilirsiniz.
Ceviz:
‹çerdi¤i yüksek oranda Omega 3 ya¤› ile ceviz;
kalp hastal›klar›n› önledi¤i gibi haf›zay› da güçlendiriyor. Günde bir avuç ceviz yemek sa¤l›kl›
hayat için yeterli.
K›rm›z› Lahana:
Problemli ciltlere ve solunum hastal›¤› çekenler
için çok yararl›. Yüksek demir içeren k›rm›z› lahanan›n ayr›ca kanseri koruma özelli¤i de bulunuyor. K›rm›z› lahana sülfür bak›m›ndan çok
zengin. Günde bir tabak k›rm›z› lahana vücut
sa¤l›¤› için yeterli.
‹fi‹M‹Z SA⁄LIK
Dr. Muammer T‹MURKAYNAK
Mutluluk iyilik halidir, pozitifliktir, beden ve ruhun dengeli olmas›d›r. Bize ra¤men akmakta olan
ad›na ömür denen yaflam nehrinde
çal›ya dolaflmadan birlik denizine
ulaflmak vaktinde gidenler ve kalanlar için mutluluk vesilesidir. Elden ayaktan kal›nca sevenin sevmez, gelenin gelmez olur bafl yast›kta göz yolda beklersin ki, iflte bu
ömrün kötü ça¤›d›r.
Konumuz sa¤l›kl› yaflam ve
ak›ll› yafllanmak
Uluda¤ Dergi ailesine merhaba
Ben Dr Muammer T‹MURKAYNAK 42 y›ll›k mesleki yaflamamda (FRT Uzmanl›¤›) 12 y›l›n› lezzet beldesi ULUDA⁄’IN iflyeri
hekimi olarak devam ettirmekteyim.
‹flimiz insan sa¤l›¤› olunca konuda
koruyucu hekimlik ve sa¤l›kl› yaflama kay›yor. Mademki yafllanma
tersine çevrilmez ve durdurulamaz
ölüm ve yafllanman›n çaresi yok,
bu mücadeleyi kazananda yok. O
zaman bize düflen yaflam boyu beden ve ruh sa¤l›¤›m›za özen göstererek ve güçlendirerek sa¤l›kl› yaflam ve ak›ll› yafllanmadaki yerimizi al›p görevimizi yapmak düfler.
Sa¤l›k deyince akla beden ve ruhun uyum içinde dengeli olmas›
gelir. Ruh ve beden bir bütünün iki
parças›d›r. Beden görülür, elle tutulur. Ruh yaflanan hal ve tav›rlard›r, görülmez hissedilir anlafl›l›r.
Zihnimizden geçen duygu ve düflünceler davran›fllar›m›za yans›r
(k›zg›nl›k, sevecenlik gibi)
64
Sa¤l›kl› yaflam› alternatif elektrik
ak›m›na benzetebiliriz. Yaflam›
düz bir çizgi yada düz bir masa
kabul edersek pozitif hallerde
mutluyuz masan›n üstündeyiz.
Negatif (olumsuz) hallerde masan›n alt›nday›z mutsuz ve bedbiniz. Bu bizim kafam›zda saniyede
de¤iflen ruh halimize benzer. Bedenen ve ruhen sa¤l›kl› insan
mutlulu¤a nefleye ve üzüntüye ve
s›k›nt›ya da dengeli davran›fl sergiler, çok sevinip abartmaz çok
üzülüp karartmaz. Nas›l olsa ikisi
de geçicidir. Kal›c› olan biziz y›k›p dökmeye gerek yok. Burada
yap›lacak fley olaylardan gerekli
dersi almak ilerde sa¤lam basmak
olmal›. ‹yi günün vakti geçmez
kötü gün zaten ba¤lasan da durmaz.
N‹YET D‹YET HAREKET
Sa¤l›kl› yaflam ve yafllanman›n temeli niyet, diyet, harekettir. Sa¤l›k
bir anlamda da ba¤›ms›zl›kt›r. O
da hareketle olur. Canl›l›¤›n vasf›
harekettir. Bu canl›n›n yaflam kalitesinin de artmas›d›r. En hafif nesne havaya uçan tozlar rüzgar›n sürükledi¤i yaprak de¤il kendi duygu ve düflünceleri do¤rultusunda
kimseye yük olmadan özgürce hareket eden insand›r. Daha do¤rusu
kendi iflini kendi gören en hafif insan, kendi iflini baflkas›na gördür-
dü¤ü insan en a¤›r insand›r (felçliler yatalaklar). ‹leri yafllarda fiziksel ve zihinsel aktivitelerde azalma olur. Bunun sonucunda da kifli
yard›m almaya bafllar ki, burda var
olan aktivite ve melekelerinin
azalmas›na baflkalar›na ba¤›ml›l›¤›n artmas›na neden olur.
YAfiLILIK NED‹R K‹?
Yafll›l›k yapt›klar›n› yapamamak,
yapamad›klar›n› yapmaya bafllamakt›r. Topluma aileye yük olmaya bafllad›¤›n› anlayan yafll› duygusallafl›r. Bile¤indeki güce de¤il
gözlerdeki yafla güvenmeye bafllar.
Sosyal devletin tam ifllemedi¤i
toplumlarda yafll›lar›n güvencesi;
•
Allah›n rahmatine güvenmek
(çekip – çektirmeme dile¤i)
• Ailenin merhametine güvenmek (aile içi, evde bak›m)
• Mal›na mülküne naktine güvenmek (bak›m evleri, güçsüzler yurdu)
Asl›nda her fleyin bafl› sa¤l›k, sa¤l›¤›nda bafl› para oldu. Bu da yafll›l›kta azald›ysa vakit yan›nda laz›m nakit olmal› kural›n› ortaya ç›kard›. Eskiler yük olmamak için
kefenini bile al›p saklarlard› derler
ya yolcunun, misafirin yükü hafif
olmal›, allah verdi¤i can› almadan
sen vereceklerini ver. Dünya ve
ahirete yönelik hay›rl› ifller yap
(kal›c› eserler, burslar, vak›flar).
Bu tür gayretler ölümlü dünyada
ölümsüzlü¤ün tek çaresidir. Beden
ve aklen sa¤l›kl› iken bu u¤urda
gayret sarf etmeli. Zaten ak›l varl›k içinde, yoklu¤u iflin bafl›nda sonunu düflünmek, yada sonras›nda
ah çekmek için de¤il düflünüp tedbir almak için kullan›lmal›d›r. Allaha emanet olun.
lus Meydan›'nda bulunan I.Türkiye
Büyük Millet Meclisi Binas›n›n yap›m›na 1915'de ‹ttihat ve Terakki Cemiyeti
Kulübü olarak bafllanm›fl, plan› Evkaf
(Vak›flar) Mimar› Salim Bey taraf›ndan
yap›lm›flt›r. Birinci Ulusal Mimarl›k Dönemi yap›lar›ndan olan iki katl› bina Ankara Tafl›ndan (Andezit) infla edilmifltir.
U
23 Nisan 1920 ile 15 Ekim 1924 tarihleri
aras›nda I. TBMM olarak kullan›lan bina
daha sonra Cumhuriyet Halk F›rkas› Genel Merkezi ve Hukuk Mektebi olarak ifllevini sürdürmüfl, 23 Nisan 1961 tarihinde "Büyük Millet Meclisi Müzesi" ad›yla
halk›n ziyaretine aç›lm›flt›r. Kültür ve Turizm Bakanl›¤›, Kültür Varl›klar› ve Müzeler Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan yap›lan
restorasyon ve teflhir - tanzim çal›flmalar›ndan sonra, 23 Nisan 1981 tarihinde
"Kurtulufl Savafl› Müzesi" olarak yeniden
ziyarete aç›lm›flt›r.
KURTULUfi SAVAfiI MÜZES‹
(I. TBMM B‹NASI)
Müzede giriflin sa¤›nda; zaman›nda da
mescit olarak kullan›lan ilk odan›n yan›nda Mustafa Kemal Pafla’n›n çal›flma odas›
olan Reis Odas› yer almaktad›r. Genel
Kurul Salonundan sonra, birinci dönem
milletvekillerinin foto¤raflar›n›n sergilendi¤i odadan sonraki alt›nc› oda idare odas› olarak kullan›lmaktad›r. Solda Bakanlar
Kurulu Odas›, bitifli¤inde fieriye Encümeni Odas›, Kulis, ‹dare odas›nda kurtulufl
savafl›nda kullan›lan eserler sergilenmektedir. Koridorun sol taraf›nda Çanakkale
Savafl›’ndan bafllayarak Kurtulufl Savafl›’na kadar devam eden olaylar ve baz› savafl sonras› temalar› içeren ya¤l› boya tablolar, koridorun sa¤›nda ise milletvekillerine ait foto¤raflar sergilenmektedir. Müzenin alt kat› ise bugün foto¤rafhane, eser
depolar› ve sergi salonu olarak kullan›lmaktad›r.
Cumhuriyet Bulvar› No.14 ULUS
Tel. 0321 310 71 40-310 49 60/188
Pazartesi hariç hergün aç›k 08.30-12.30
13.30-17.30
66
CUMHUR‹YET MÜZES‹
(II. TBMM B‹NASI)
y›l›nda mimar Vedat Tek (18731942) taraf›ndan, Cumhuriyet
Halk F›rkas› Mahfeli olarak tasarlanan ve infla
edilen bu bina ifllevi de¤ifltirilerek, Meclis olarak kullan›lm›flt›r. I. Türkiye Büyük Millet
Meclisi binas›n›n yetersiz olmas› ve geliflen
Cumhuriyet Türkiye’si Meclisinin ihtiyaçlar›n›
karfl›layamamas› nedeniyle binada bir tak›m de¤ifliklik ve eklemeler yap›larak; II. Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak 18 Ekim 1924 y›l›nda
kullan›lmaya bafllanm›flt›r. II. Türkiye Büyük
Millet Meclisi 1924-1960 y›llar› aras›nda Atatürk ilke ve ink›laplar›n›n gerçeklefltirildi¤i,
Cumhuriyetin geliflmesi için çok önemli kararlar›n al›nd›¤›, ça¤dafl yasalar›n ç›kar›ld›¤›, uluslararas› alanda Türkiye'nin etkinli¤ini ve sayg›nl›¤›n› art›ran antlaflmalar›n yap›ld›¤›, çok
partili sisteme geçiflin sa¤land›¤› önemli bir yap›d›r. 30 Ekim 1981 tarihinde Cumhuriyet Müzesi olarak ziyarete aç›lm›flt›r.
1923
68
1961 y›l›nda, meclisin yeni yap›lan modern binas›na tafl›nmas› üzerine bu bina, “Merkezi
Antlaflma Teflkilat›” CENTO’ya tahsis edilmifltir. 1961-1979 y›llar› aras›nda CENTO Genel
Merkezi olarak kullan›lm›flt›r.
Bodrum üzerine iki katl› olan yap›n›n iç bölümleri, iki kat boyunca yükselen ortadaki Meclis
Salonunun üç kenar›na dizilmifltir. Giriflten
sonra enine uzanan,iki ucunda merdivenlerin
yer ald›¤› genifl geçit,üst katta Selçuklu ve Osmanl› bezemeleri ile süslü bir tavanla örtülmüfltür.Benzer biçimde ele al›nm›fl yerlerden biriside büyük salondur.yer yer localarla de¤erlendirilmifl bu salonun özellikle y›ld›z motiflerini
içeren ahflap panolar› Birinci Ulusal Mimarl›k
Döneminin genel özelliklerinin bir yans›mas›d›r.Bu durum özellikle ön cephede varl›¤›n›
gösterir.Sonradan düzenlenen taç kap› d›fl›nda
kemerler,saçaklar,yer yer çinilerin yer ald›¤›
bölümler dönemin egemen olan anlay›fl› olarak
ortaya ç›km›flt›r.
Cumhuriyet Bulvar› No.22 ULUS
Tel. 0312 310 53 61-311 04 73
Pazartesi hariç hergün aç›k 08.30-12.30
13.30-17-30
69
Uluda¤’›n Dostlar›
D E N ‹ Z C ‹ L E R
•
A R M A D A
53 y›ll›k bir geçmifli olan Uluda¤ Kebapç›’s›n›n
40 y›ll›k müflterisiyiz.
40 y›ld›r lezzetinden ve servisinden hiç ödün
vermeden devam etti¤ini görmek, gurur verici
bir hizmet.
Tebrik eder, nice daha baflar›l› y›llara hizmet
vermesini dileriz.
Uluda¤ herzaman tercih etti¤imiz bir lezzettir.
Kalitesi, hizmeti, güleryüzlü servisi, temizli¤i
ve sunumu Uluda¤’› farkl› k›l›yor. Lezzetin ve
baflar›n›z›n devam›n› diliyoruz.
Aysen – Cengiz URFALIO⁄LU
Torunlar› Ayda – Bora TAKSIR
Canan – Mesut SÖNMEZ
Nilüfer – Erkan YILMAZ
47 senedir kebap istedi¤imizde, geldi¤imizde
tek adres Uluda¤ Kebapç›s›d›r. Lezzeti mükemmel, sunum ve temizlik yönünden çok
memnunuz. Teflekkürler.
Çocuklu¤umuzdan beri pazar günlerinin sembolü olan Uluda¤’da bugün hala torun sahibi
kifliler olarak zevkle yemek yiyoruz. Güzel ve
temiz servisi, personelin nezaketi her zaman
örnek bir restoran olan Uluda¤’›n bu baflar›s›n›n devam›n› temenni ederiz.
Serpil GENÇLER
‹nci fievval fiEN – Yeflim fiEN
A. ATT‹AS – Sevtap SEYHAN
Y›llard›r lezzetine aflina oldu¤umuz ve be¤endi¤imiz Uluda¤ lokantas›na hafta sonlar› çocuklar›m›zla birlikte gelmeyi tercih edeyoruz.
Bu kaliteyi korumak için çaba gösteren tüm
personeline teflekkür ederiz. Sevgilerimizle.
Çayyolu Uluda¤, bizim kendimizi evimizde
hissetti¤imiz bir yerdir. Biz ailece güzel günlerimizi kutlamay›, misafirlerimizi burada a¤›rlamay› seviyoruz. Burada çok sevdi¤imiz bir masam›z var, ola¤anüstü servis, kendimizi özel
hissetmemizi sa¤l›yor. Bütün yiyecekler enfes... Ailede her fert farkl› damak tad›nda, ama
hepimiz arad›¤›m›z› rahatl›kla buluyor ve mutlu ayr›l›yoruz. Çal›flan herkese teflekkür ediyoruz.
Füsun – Yavuz DEM‹REL ve Çocuklar›
ERGENEL‹ ve VEREL Aileleri
•
Ç A Y Y O L U
D E N ‹ Z C ‹ L E R
•
A R M A D A
•
Ç A Y Y O L U
Uzun y›llar boyunca hiçbir dönemde kalitesini
bozmadan her zaman bizlere çok iyi hizmet veren, Uluda¤ Kebap yöneticilerine ve personeline sonsuz teflekkür ederiz ve güzelli¤in sonsuza kadar devam etmisini temenni ederiz.
Solmaz – Atila ATALAY
Sakin – Ahmet BARANOK
P
A
N
O
R
A
•
A
N
Uluda¤’› Denizciler caddesindeki ilk yerinden
beri takip ediyoruz. Birkaç basamakla ç›k›lan o
yerinde, iç kap›n›n giriflindeki baskülde tart›lmak çocukluk e¤lencemizdi. Bizler bir aile gelene¤i olarak Uluda¤ Kebap’› tercih ediyoruz.
Senelerdir ayn› kalite ve güleryüzü görüyoruz
ve ayn› flekilde devam etmesini diliyoruz.
Ayfle – ‹pek – Tamer TALU
Yakl›fl›k 50 y›ld›r ayn› lezzeti alarak en devaml› müflterilerden biriyiz aile olarak. Bu baflar›n›n ve istikrar›n bizden sonraki nesillere tafl›naca¤›na inanc›m sonsuzdur. Bu lezzet insanlarda al›flkanl›k yapar. ‹yi fleylere lay›k oldu¤umuzun bir kan›t›d›r.
40 y›l› aflk›n bir süredir müflteriniziz. Bu süre
içerisinde ayn› lezzetin ve kaliteyi bize sunan
Uluda¤ Kebap’› çok seviyoruz. Bu lezzeti baflka yerde bulmak imkans›z. Güleryüzlü hizmet
ve kaliteden ötürü teflekür ediyor, bu lezzetin
ve kalitenin daha uzun y›llar devam etmesini
diliyoruz.
Aydemir ZORAL ve Ailesi
Naz – ‹pek – K›smet – Evren – Dogan SALMAN
Sevgili eflim Erdem’in 39. yaflgünü için burday›z. Ailemizin mutlu günlerinde zaten hep Panora Uluda¤ restoranday›z. Temizlik, lezzet ve
güleryüzlü personel nedeniyle daha çok uzun
y›llar bir arada olmak dile¤iyle.
Sizlerle 30 Y›ll›k birlikteli¤imizden duymufl oldu¤um mutlulu¤u paylaflman›n sevincini yafl›yorum. Çocu¤umun do¤madan önceki ilk hediyesini (anne karn›ndayken) sizlerden alm›flt›m.
Bu olay beni çok duyguland›rm›flt›. Uluda¤’a
ve personelinizin hizmetlerine teflekkür eder,
nice y›llar dile¤imle.
Derya – Eylül – Erdem ALPTEK‹N
Elçin ERGÜNER – Hale HAMZAO⁄LU
Mehmet Ali YA⁄AN
T
A
R
E
S
•
F
L
O R
Y
A