burayı

Transkript

burayı
İlyas ÇOKAY
Yüksek Mühendis Mimar-İTÜBağımsız At Sahipleri Derneği Başkanı
[email protected]
[email protected]
0532 3508702
John Magnier
milyarder & atçı
Sanayi dallarında global bir girişimci, COOLMORE adının yaratıcısı, İrlanda'nın
yetiştirdiği en başarılı insanların arasında önde gelenlerden biri ve safkan at
yetiştiriciliğinde gerçek bir lider.
İrlanda'nın TİPPERARY bölgesinde doğduğunda babası Saraciye Ticaretiyle meşguldü, aynı
zamanda aileden kalan küçük çapta National Hunt tipi at yetiştiriciliğini devam ettiriyordu.
Magnier çocukluğunda babasını olduğu kadar annesini ve diğer aile fertlerini son derece
severdi ve onlara yardımcı olmaya çalışırdı. Babasının küçük çapta olsa da atçılıkla ilgisi,
çocukluğunda teneffüs ettiği sıcak ve kuvvetli aile bağlarıyla dolu atmosfer, onun geleceğini
adeta planlamıştır. Ailesine sevecendi ve bu ruhsal yapısı sonraki yıllarda da devam etmiştir.
Birbirine bağlı bireylerden oluşan şimdiki aile yapısındaki sevgi bağları, kendi çocukluğunda
yaşadıklarının tekrarıdır. Bir farkla; çocukluğunda kimseye ihtiyacı olmayan orta maddi
imkanlı bir aile yerine, en üst düzey yaşam ortamı ve sınırsız zenginliğe sahip bir aile.
Her ikisinde de ebeveyn evlat ilişkilerindeki sonsuz şevkat ve sevgi değişmedi. Evlatlarına
imkanları dahilinde iyi kıyafetler almaya çalışan Tipperary'deki babası yerine, büyük kızı
Katie’nin düğününe 3 milyon Avro sarfedebilen bir oğul, Magnier.
Magnier 10 Şubat 1948 yılında doğdu, Co Limerick bölgesindeki özel Glenstal Abbey’de
okudu. Babasının ölümü üzerine 15 yaşında iken okulunu bıraktı. Annesi Evie’ ye yardımcı
oldu. Annesinin kardeşi Mimi, at yarışı baş komiserlerinden Lord Manton ile evli idi ki Grange
Hara’sının sahipleriydi ve bu haranın ziyaretçileri genç John Magnier’i aile ihtiyacı süt için bir
ineği sağarken görebilirlerdi. Magnier ailesi taa 1850 yıllarından beri National Hunt atları
yetiştirdi ve damızlık kısraklarını Grange Harası aygırlarından 1942 de ölen Cottage ve
Vincent O’Brian’a ait Cheltenham Gold Cup galibi Cottage Rate isimli aygıra gönderdi.
Churchtown’lı O’Brian ve Magnier aileleri uzun yıllardan beri tanışıyorlardı. Anne Evie
Magnier, Vincent O’Brian’ın 1951 yılında yapılan düğününde birinci “bridesmaid”(baş
nedime) idi ve bu gibi yakınlıklar John Magnier’in O’Brian’ın kızı Susan ile 1975 yılında
evliliğini getirdi, çiftin şimdi beş çocukları var.
Vincent O’Brian Coolmore’la ilişkisinden çok evvel bir çok koşu kazanan atlar yetiştirmişti.
O’Brien Magnier için "O müstesna kabiliyetli bir adamdır. Büyük düşünür, doğru karar verir,
safkanlar ve yetiştiricilik hakkında çok geniş bilgi sahibidir. John seçtiği tüm branşlarda en
yüksek başarıları elde etmiştir ve onun gibi yüksek kalibrede bir insanla birlikte çalışmak
beraber olmak benim için büyük bir onur kaynağıdır…" demiştir.
Magnier de O’Brian hakkında şu ifadeleri kullanmıştır: "O sadece büyük bir antrenör değil
yetiştiricilik hakkında da sınırsız bilgiye sahiptir. Bir tayın pedigrisine bakmadan gelecekteki
başarılı koşularını tahmin edebileceğinden eminim. Kazanacak atı hatta bir şampiyonu
seçebilir. Ayrıca pedigrilerdeki kan bağlantılarını ve herkesin göremeyeceği sırları kolaylıkla
tespit edebilir. Gerçek bir bilgedir."
Magnier henüz 22 yaşındaydı 1970’lerin ortalarına gelindiğinde... Hırslı bir gençti. Grange
Harasını yönetimine katmış ve bir süre sonra da yakınındaki Castle Hyde Harasını satın
almıştı. Bu sırada kuzeyde Tim Vigors, Coolmore Harasını kurmuş ve 1973 senesinde
komşu hara olan Ballydoyle Harası’nın sahibi Vincent O’Brien’a kendi harası için ortaklık
teklif etmişti.
John Magnier - kendini var etmiş bir İş Adamı ve Büyük Atçı
O’Brien’nin ilk kararı, ‘Avrupa’nın bu iş için en yetenekli kişisi’ olarak tanımladığı Magnier’i
Coolmore’un yöneticisi olarak atamaktı, çünkü ortağı Vigors, eşinden boşanmış ve yaşadığı
bu zor süreç yüzünden İrlanda’dan uzaklaşmak istiyordu. Magnier de bu sıralarda, aşağı
yukarı 1971 ortalarında, safkan atların uzmanı Jack Doyle aracılığıyla Vernon “müşterek
bahis ve piyango şirketi”nin varisi Robert Sangster ile Haydock’ta tanışmış ve Green God
adlı aygırı Castle Hyde Harasına satın almıştır. Kendisinden 12 yaş küçük olan Magnier’den
çok etkilenen Sangster, Magnier’in Green God’u almasını desteklemişti.
Ocak 1975 te Vigors / O’Brien ortaklığı, Sangster ve Magnier’in Haralarıyla birleşme kararı
aldıklarını duyurmuş ve yeni kurulan bu haranın adını “Birleşmiş Coolmore-Castle Hyde
Harası” koymuşlardı. Castle Hyde Harası’nın menejerliğini yapmış Gay O’Callaghan bu yeni
haranın kuruluşunda Magnier’e yardımcı ve destek olmuş, Genel Menejer Bob Lanigan ve
eski Jokey Tommy Stack gibi haranın gelecekteki başarılarında önemli rol oynayacak kişileri
kadroya katmıştır.
Magnier’in hayal ettiği hara stratejisi; Sangster’in maddi gücüyle ve O’Brien’in antrenörlük
ustalığıyla, bir hayli rekabetli olan aygır satışlarından potansiyeli en yüksek, istikbal vadeden
aygırları almak veya “kendi yetiştirmeleri içinden şampiyon aygır” çıkarmaktı. Zamanla yeni
yatırımcılar işin içine dahil olmuş ve hara toplamda değeri 13.000.000.- Doları aşan tayları
mübayaa edebilecek hale gelmişti. Sangster ve Coolmore, bütünün 65%’ine sahipken,
Yunan milyarderi armatör Stavros Niarchos şirketin çeyrek hissesine sahip ve zengin
San Fransisco’lu mütahit Danny Schwartz kalan 10%’u elinde bulunduruyordu.
Coolmore’a yatırım yapan diğer girişimciler; Borsa zengini Sir Charles Clore’un oğlu Alan
Clore, Vincent O’Brien’a antrene ettigi her atta hisse almasını teklif eden maden ocakları
zengini Jack Mulcahy, Parisli Jean-Pierre Binet, Flour Corporation’in sahibi Bob Flour,
İsviçreli milyarder Walter Haefner, Londralı sigortacı Charles St.George, İskoç aristokrat
Simon Fraser, İrlandalı insaatçı Patrick Gallagher ve Yorkshire’li David Aykroyd.
Göründüğü gibi sayısız zengin, Coolmore’un “başarılı bir yatırım” olacağına inanmıştı.
Vincent O’Brien; erkek kardeşi Phonsie, Coolmore veterineri Bob Griffin, BBA’in İrlanda
temsilcisi ve Stavros Niarchos’un yarış yöneticisi Alan Cooper’ın babası Tom Cooper ve
ABD-Kaliforniya bölgesinde Bloodstock acentesi olan Billy McDonald’dan müteşekkil
güvenilir bir danışmanlar ekibini yanına alarak yearling ve at satışlarına katıldı.
Satış ekibine bir nevi “devasa ölçekli kumar oynamaları” için yüklü meblağlar emanet
edilmişti. Ancak Magnier’in cesur stratejisi kısa zamanda kâr’a dönüşecekti. Satışların ilk
mahsulleri Derby galibi THE MINSTREL, Eclips galibi ARTAIUS ve Goffs Satışların’dan
127,000 İrlanda Guineas’ine alınan ve Coolmore’un unutulmazı BE MY GUEST idi.
BE MY GUEST 1978 sezonunda 5,000 İrlanda Guineas’ı aşım ücretiyle aygırlığa başladı.
Ancak “ilk sezon taylarıyla şampiyon aygır” ve sonra 1982 yılında İngiltere ve İrlanda’nın
şampiyon aygırı olunca aşım ücreti 75,000 İrlanda Guineas’ına yükseldi. 2004 yılında 30
yaşında iken öldü. Coolmore’da ve Goffs’ satış arenasının girişindeki gerçek boyutlu bronze
heykelleri ile anılmakta.
İlk seneler Sangster’ın Swettenham Harası ürünü olan ve Keeneland satışlarında satışa
konulan dişi yearlinglerden alınmıştı. Koşu kariyerlerinden sonra hara kadrosuna alınan bu
kısraklardan SADLER’S WELLS, EL GRAN SENOR, BE MY GUEST’in oğlu ASSERT,
ALLEGED, STORM BIRD, GOLDEN FLEECE, FAIRY KING ve CAERLEON gibi hem saha
içinde hem harada bir çok olağanüstü performanslara sahip şampiyonlar elde edildi.
Sir Alex Ferguson ve Rock of Gibraltar, Royal Ascot’ta
Bu atlar, Thorougbred İmparatorluğu’nun temellerini attılar.
Başlangıçta bu oluşumda yer almış olan bir çok insan ve at, bugün kadroda olmasalar dahi
John Magnier’in Coolmore’u devleştirmesi ve hala eşi benzeri bulunmayan bir yetiştiricilik
imparatorluğu haline getirilmesi operasyonu’nun unutulmaz parçalarıdır.
Daha sonraki yıllarda ROCK OF GİBRALTAR isimli şampiyon koşu atı ve aygırı €75.000
aşım ücretiyle Coolmore’un gözbebeğiydi. Rock of Gibraltar’ın yarım hissesi Manchester
United Futbol Kulübünün hem hissedarı hem de Antrenörü Alex Fergoson’a aitti.
Sir Alex Ferguson, 31 Aralık 1941 de İskoçya'nın Glasgow şehrinde doğdu. Eski futbolcu ve
1985 ten beri "Manchester United" Futbol Takımının antrenörü. Soğukkanlı ve çok İyi bir at
sahibidir.
Hikayenin bu kısmında Türk Yarışçılığını ilgilendiren bir olaydan bahsetmeden geçmek doğru
olmaz. Rock of Gibraltar’ın 7 adet G1 koşu kazanmasıyla tüm dünya atçılarının gözü bu
muhteşem yarış atına çevrilmişti…
(Gelecek haftalarda devam edecek konular; 1-Magnier’in Avro milyarderliğine terfii ve büyük başarıları, 2Coolmore’lu Rock of Gibraltar ve Sir Alex ferguson, 3-Dünyanın diğer tanınmış büyük atçıları,ve Coolmore’un
Türkiye'den bir kısrak mübayaası,)
Saygılarımla,