KBB ACİLLERİ - Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim

Transkript

KBB ACİLLERİ - Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim
27.09.2012
Sunum Planı
•
KBB ACİLLERİ
Kulak
• Boğaz
– Otalji
– Peritonsiller apse
– Ani işitme kaybı
– Retrofarengeal apse
– Otitis media ve externa
– Kulakta yyabancı cisim
– Timpanik membran rüptürü
– Epiglotit
• Mandibula dislokasyonu
– Auriküler hematom
Dr. Taylan KILIÇ
AÜTFH Acil Tıp A.D.
08.02.2012
•
Burun
– Epistakis
– Sinüzit
Kulak Anatomisi
Kulak Anatomisi
Otalji
Otalji
•
Otalji
– Primer otalji
• Kulak yapılarından kaynaklanan otalji
– Yansıyan otalji
• Komşu ya da uzak yapılardan kaynaklı otalji
• Kulak duyusu kranial sinirler (5, 7, 9, 10) ve servikal plexus tarfından inerve edilir
• Nazal ve oral kaviteler, nazofarenks, orofarenks, boğaz ve boyun yapılarının anemnezi
ve muayenesi yapılmalı
Primer otalji
Yansıyan otalji
Nöralji
Travma
Enfeksiyon
Otitis media
Otitis externa
Mastoidit
Büllöz mirinjit
Yabancı cisimler
Serümen
Koleastetoma
Neoplaziler
Pinna selüliti
Dental
TM eklem hastalığı
Diş çürükleri/apseleri
Maloklüzyon
Bruxism
Travma
Retro ya da orofarengial
Tonsilit
Apse
Neoplazi
Nazal kavite
Sinüzit
Septum deviasyonu
Boğaz ve boyun
Yabancı cisim
Tiroid hastalıkları
Servikal strain
Neoplaziler
Trigeminal (tic douloureux)
Herpetik genuculate
(ramsey hunt send.)
Foramina darlığı
1
27.09.2012
Ani İşitme Kaybı
Ani İşitme Kaybı
•
•
•
< 3 gün süren işitme kaybı
Yaşla birlikte sıklık artarken, daha ciddi işitme kaybı ve vertigo ile gelenlerde
prognoz kötü
•
Nedenleri;
– İdiopatik
•
– Enfeksiyon
– Vasküler
– Travma
– Metabolik
•
– Ototoksik İlaçlar
Enfeksiyon
– Kabakulak
– EBV
– CMV
– Sifiliz
– Labirintit
Hematolojik ve Vasküler
– Lösemi
– Orak Hücreli Anemi
– Polisitemi
– Berger Hastalığı
– Serebral Anevrizma
Metabolik
– DM
– Hiperlipidemi
•
•
•
Romatolojik
– Temporal Artrit
– PAN
– Wegener Granulomatozis
Diğer
– Meniere
– Cogan Sendromu
– Akustik nörinoma
– Farmakolojik
– Kohlear rüptür
İletim
– Otitis Eksterna
– Otitis Media
– TM rüptürü
– Neoplazm
– Otoskleroz
Ani İşitme Kaybı
Otitis Externa
• Tam bir hikaye ve fizik bakı gerekli
• Kulak kepçesi ve dış kulak yolunun
enfeksiyonu
• İki tipi vardır
• Ani iletim tipi işitme kaybı
– Dış kulak yolunda tıkanıklık ya da TM perforasyon
– Akut
Ak t diffüz
diffü otitis
titi externa
t
• Ototoksik ilaçlar ve sistemik hastalıklar sorgulanmalı
• Otitis externa ya da yüzücü kulağı
– Malign otitis externa
• Tinnitus ya da vertigo; meniere hastalığı
• Daha çok DM ve immünkompromize hastalarda
görülen toksik tip
• Neden saptanamıyorsa acil KBB konsültasyonu
istenmeli
Akut Diffüz Otitis Externa
• Klinik
– Ağrı
– DKY yolunda eritem, ödem
– Tragus ve kulak kepçesinde duyarlılık
– Açık ya da pürülan renkte akıntı, DKY’unda
sekresyon
– Ciddi vakalarda
• Tolere edilemeyen ya da periauriküler hareketle artan ağrı
• Kulak çevresinde şişlik, kızarıklık ve kulak kepçesinde
deformite
Akut Diffüz Otitis Externa
•
Serümen ve düşük pH koruyucu mekanizmalardır
•
Patofizyoloji
– DKY yolunda travma
– Lokal pH artması
– P. Aeruginosa, S. Aureus, Enterobacteriaceae, Proteus türleri
– Otomikoz;
• Tropikal iklim, immünkompremizasyon, uzun süre antibx kullanımı
• Aspergillus ya da candida
– Kontakt dermatit
– Parazit enfestasyonu
2
27.09.2012
Akut Diffüz Otitis Externa
•
Tedavi
Analjezik
–
DKY’nin temizlenmesi
–
–
–
•
•
–
•
Malign Otitis Externa
DKY’unun yanında değişik oranlarda kafa tabanının, kulak kepçesi ve çevre
dokuların da tutulduğu hayati tehtit edici bir tablodur
Aspirasyon ya da hidrojen peroksitle yıkama
Asidifiye edici ajanlar; Burow solüsyonu; 10 cc
–
Eau borique % 3
–
Eau oxygene % 2
–
Rivanol % 0,1
Topikal antimikrobiyaller; topikal florokinolon yeterli
•
Özellikle TM perforasyonunda ya da bilinmiyorsa
•
Oral antibx; sistemik bulgular varsa
•
Oral antifungal; otomikoz varsa
•
> %90 P. aeruginosa etken
•
DM ve immünkompromizasyon predispozandır
•
Enfeksiyon fissures of santorini aracılığıyla çevre dokulara yayılır
– Mastoid, sigmoid sinüs, parotis bezi, kafa tabanı, beyin dokusu ve juguler
foramen aracılığıyla 9., 10. ve 11. kranial sinirler
Steroid; nadiren gerekli
KBB ya da aile hekimi takibi önerilmeli
Malign Otitis Externa
Malign Otitis Externa
•
• Tedavi
2-3 haftadır tedaviye rağmen persitan seyreden OE vakalardan
şüphelenilmeli
•
Kulak bulgularıyla uyumsuz ciddi ağrı vardır
•
DKY’unda granülasyon görülebilir
•
Tüm kulak ve çevre dokular muayene edilmeli, nörolojik bakı yapılmalı
•
Tanı ve yayılımı görmek amacıyla BTçekilmeli
•
Çocuklarda daha toksik seyreder ve bakteriyemi/sepsisle gelebilirler
– KBB konsültasyonu yapılmalı
– IV antibiyoterapi başlanır
– Seçilmiş bazı basit vakalar oral kinolonla taburcu
edilebilir
– Daha ciddi vakalarda cerrahi debridman gerekir
Otitis Media
Otitis Media
• Bebek ve çocuk yaş grubu hastalığıdır
•
Kulak ağrısı, akıntı, ateş
• İlerleyen yaşla beraber sıklık azalır
•
Işitmede azalma/kayıp
• Çoğunlukla viraldir (%70)
•
TM hiperemik ya da orta kulaktaki sıvı koleksiyonu nedeniyle mat, beyaz ya
•
Tinnitus, vertigo ya da nistagmus nadirdir
da sarı olabilir
• En sık bakteriyel etkenler
– S. pneumonia
– H. İnfluenza
– M. Catarrhalis
•
Pnömatik otoskopi ile hemen her zaman TM mobilitesi bozulmuştur
•
7. kranial sinir muayenesi de muhakkak yapılmalıdır
3
27.09.2012
Otitis Media
Otitis Media
• Tedavi:
• Komplikasyonlar:
– Antibiyotik:
• Amoksisilin 500-875 mg 2*1 PO
• 72 saat içinde cevap yoksa:
• Sefuroksim veya koamoksilav
– Ağrı için asetominofen ya da ibuprofen
– Ekstrakranial komplikasyonlar
• Akut mastoidit
• Kolesteatoma
K l t t
– İntrakranial komplikasyonlar
• Menenjit
• Beyin absesi
• Lateral sinüs trombüsü
Kulakta Yabancı Cisim
•
Uyanık sedasyon hatta genel anestezi gerekebilir (çocuklar)
•
Canlı objeler
– %2 lidokain enjeksiyonu ile anestezi sağlanarak organizma paralize edilir
Kulak hukları, lupları ve alligatör
– Aspiratör ya da forceple alınabilir
•
Küçük ya da partikül şeklindeki maddeler
– Aspiratör, forcep, luplar ya da huklarla alınabileceği gibi yıkama ile de
uzaklaştırılabilirler
• Uygulanacak su vücut sıcaklığında olmalıdır
– Yıkama yapılacaksa otoskopi ile timpan membran bütünlüğünden emin
olunmalıdır (kontraendike)
– Su ile temas sonrası genleşen organik maddelerde de yıkama kontraendikedir
Kulakta Yabancı Cisim
Timpanik Membran Perforasyonu
• İşlem sonrası otoskopi tekrar yapılmalı
• Yaralanmalar değerlendirilmeli
• Küçük abrazyonlar spontan iyileşir
• Topikal antibiyotik bazen gerekli olabilir
– Ciddi dermal laserasyon
– Organik yabancı cisimler
– Lokal enflamatuar reaksiyon varlığı
4
27.09.2012
TM Perforasyonu
•
Enfeksiyon, barotravma, travma ve nadiren şimşek çakmaları nedeniyle
•
Akut gelişen ağrı, işitme kaybı, otoraji(-/+) görülebilir
•
Vertigo-tinnitus ciddi yaralanma olmadıkça geçicidir
•
TM tamamen görüntülenmeli ve kan-debris aspire edilmeli
•
Yabancı cisim ya da kontaminasyon olmadıkça antibiyotiğe gerek yok
•
Künt ya da akustik travmaya bağlı perforasyonlar
•
Penetran ya da posterrosüperior perforasyonlar
Kulak Kepçesinde Hematom
oluşur
– Genelde spontan iyileşir. KBB poliklinik kontrolü önerilir
Karnıbahar kulağı
– Osiküler kemik hasarı riski yüksektir
– 24 saat içinde KBB tarafından değerlendirilmelidir
Epistakis
Oftalmik arter (internal karotid)
Oftalmik arter (internal karotid)
Fasial arter
(internal maxiller arter)
(external karotid)
(posterior kanamalar)
Kiesselbach plexus:
(%90 anterior kanamalar)
Epistakis
•
Epistakis
Nedenleri;
–
–
Lokal nedenler
•
Digital travma
•
Septum deviasyonu
•
Neoplazi
•
İlaçlar (inhale steroidler)
•
Nazal kanül uygulanması
•
Rhinosinüzit
Sistemik faktörler
•
•
fasial arterin süperior labial dalı
anterior etmodal arter
greater palatin arterin terminal dalları
•
Odaklanmış bir anemnez ve fizik bakı yeterli
•
Daha önceden kanaması oldu mu? Süresi, ciddiyeti ve hangi taraftan olduğu?
•
NSAİD warfarin,
NSAİD,
f i aspirin,
ii h
heparin
i kkullanıyor
ll
mu?
?
•
Alkol, kokain kötüye kullanımı, travma, önceki baş-boyun müdahaleleri, özgeçmişi ve
KBY, alkolizm, HT, vasküler malformasyonlar
–
Koagulopati (edinsel ya da kazanılmış)
–
Malignite; direkt etki, kemik iliği süpresyonu ya da KT etkisi
HT akut kanamada uzamalara neden olabilir ya da hemostazisi zorlaştırabilir
soygeçmişi kanama eğilimi açısından sorgulanmalı
•
Kronik unilateral kanama neoplazi olabilir
5
27.09.2012
Epistakis
Epistakis
•
•
İlk yapılması gereken havayolu güvenliğini sağlamak ya da hemodinamik bozukluğu
Anterior ve posterior ayrımı yapılmalı
düzeltmektir
– Kanama kontrol edilemiyorsa
•
Ciddi kanama ve hemodinamik instabilite varlığında kanları alınarak kan hazırlığı
yapılmalı
– Edinsel veya kazanılmış kanama bozukluğu ya da yaşlı hasta ise
– OF’ten ya da posteriordan kanama görülüyorsa
•
Kanama bozukluğu varlığında hastaya göre tedavi modifiye edilmeli
•
Çoğunlukla herhangi bir laboratuar tetkikine gerek yoktur
– Bilateral nazal oslardan geliyorsa
•
Akut kanama esnasında kan basıncının hızlı düşürülmesi önerilmez. Fakat persistan,
– Anterior rhinoskopi ya da nazal tamponla durmuyorsa posterior kanamadan
kontrol edilemeyen kanamada düşünülebilir
Epistakis
•
şüphelenilmeli
Epistakis
Muayene ve eş zamanlı tampon hazırlığı yapılmalı
– Hazır kitler bulunmalı
– Nazal spekulum
Koklama pozisyonu
– Bayonet forcep
– Işık kaynağı
– Aspirasyon kateteri ve uçları, pamuklu pledgetler
– %0,05 oksimetazolin ve % 4 lidokain solüsyonları
– Gümüş nitrat çubukları
– Birkaç çeşit emilen ve geri emilmeyen anterior ve posterior tamponlar
Epistakis
•
Direkt bası uygulaması
Kimyasal koterizasyon
Gümüş nitrat çubukları
Kanama kontrol yöntemleri
– Direkt nazal bası
– Kimyasal koterizasyon
– Trombojenik köpük ve jeller
– Anterior nazal tampon uygulaması
• Anterior epistaxis balonları
Öncesinde sümkürme ile pıhtılar temizlenir
Lokal vazokonstriktör uygulanır
1. ve 3. parmakla 10-15 dk kesintisiz bası uygulanır
• Hazır nazal tamponlar ya da gazlı bezler/spanç
• Şerit şeklinde gazlı bezle tampon uygulaması
– Posterior nazal tampon uygulaması
• Posterior epistaxis balonları
• Foley katater tekniği
Kanama bölgesi net görüntülenmelidir
Öncesinde vazokonstriktör ve lokal anestezi uygula
Çubukları damar proksimaline uygula
Yavaşça kanama bölgesine ilerle
Asla bilateral nazal septuma UYGULAMA
(perforasyon riski var)
Elektrokoterizasyon uygulamasını KBB’ye bırak
6
27.09.2012
Gelfoam
Anterior epistaxis balonları
Surgicel
Trombojenik köpük ve jeller
•Direkt kanayan mukozaya uygulanırlar
•Bioabsorbable olduklarından geri almaya
gerek yoktur
Floseal
Hazır nazal tamponlar ya da gazlı
bezler/spanç
Şerit şeklinde gazlı bezle tampon
uygulaması
Merocel
Posterior epistaxis balonları
5,5 cm anterior tampon
7,5 cm posterior tampon
Foley katater tekniği
1. Hastayı koklama pozisyonuna getirin
2. Oksimetazolin ve lidokain emdirilmiş spançlarla
5 dk boyunca anestezi uygulayın
3. Epinefrinli lidokain solüsyonu ile lokal infiltrasyon analjezi
y p
yapılabilir
4. Topikal antibiyotik ile kayganlaştırdıktan sonra foley katateri
posterior OF’de görünene kadar nazal ilerletin
5. 7 cc salinle katateri şişirerek 2-3 cm kateter nazofarenkse
oturana kadar geri çekin
6. Tamponlamayı tamamlamak için 5-7 cc salin ile katater
nazikçe biraz daha şişirin
7. Kateteri hastanın yanağına sabitleyin
8. Bası nekrozu yapmamak için balonu asla
30 cc’den daha fazla şişirmeyin
Rapid Rhino®
7
27.09.2012
Epistakis
Sinüzit/Rhinosinüzit
•
• Paranazal sinüslerin mukozal astarının
Taburculuk ve takip
–
enflamasyonu
Hemodinamik stabil, kanama kontrol edilmiş ve > 1 saat süresince kanaması olmayan
hastalar taburcu edilebilir
• Nazal kavite enfeksiyonu da eklendiğinde
–
Hastaya tekrar kanama durumunda basit teknikler öğretilmeli
–
Lokal vazokontriktör ve emilebilen ya da emilmeyen nazal tampon uygulanan her hastaya
muhakkak amoksilin+klavulanik asit reçete edilmeli
– akut < 4 hafta
–
Tedavi dozunda INR’si olan hastalar warfarine devam edebilir
– Subakut 4-12 hafta
–
3-4 gün NSAİD kullanılmamalı
– Kronik > 12 hafta
–
2-3 gün sonra KBB ya da AS tarafından nazal tamponlar (emilmeyen) çıkartılmalı
–
Posteriordan kanaması olan hastaların yatırılmasında fayda vardır
rhinosinüzit denir
Sinüzit/Rhinosinüzit
Sinüzit/Rhinosinüzit
•
Tüm 6 adet sinüs 12 yaşına kadar tam gelişmemiştir
•
•
Respiratuar mukosilier epitelle döşelidir
•
Mukozada akut enflamasyon ostiumda tıkanıklık sinüslerde sekresyon birikimi,
gerekir;
–
havada resorpsiyon intrasinüzoidal basınç artışı ve semptomlara neden olur
•
Akut rhinosinüzit genelde viraldir
–
En sık bakteriyel etkenler
Yüzde ağrı
ğ ya
y da basınçç hissi
–
Hiposmi
•
• Moroxella kataralis
Burun tıkanıklığı ya da konjesyonu
–
–
• S. Pneumonia
• H. influenza
Genelde aşağıdaki semptomlardan 2 sinin olması
Anterior ya da posteriordan nazal akıntı (<12 hafta)
Diğer semptomlar;
–
• Kronik enfeksiyonda gr (-)ler, S. Aureus,
Diş ağrısı, ateş, baş pozisyonu ile sinüslerde basınç hissi ya
da ağrı
özellikle immünkompromizelerde
nadiren mantarlar etkendir
Sinüzit/Rhinosinüzit
Sinüzit/Rhinosinüzit
•
•
Tanı klinikle konur
•
Grafi ya da BT’ye gerek yoktur
•
Kronik sinüzitli hastalara (poliklinikten) ya da komplikasyon gelişenlere acil serviste BT çekilmeli
•
Fizik bakıda
–
Perküsyonla sinüslerde ağrı ya da duyarlılık
–
Yüzde şişlik ve kızarıklık
–
Burunda mukozal ödem, anatomik bozukluk ve yabancı cisim bakılır
Ayrıca komplikasyonlar açısından nörolojik bakı yanında kulaklar, gözler ve
dişler de incelenir
•
Komplikasyonlar;
•
Çoklu ilaç direnci olan kronik sinüzitli hastalarda kültür alınabilir
•
Ayırıcı tanıda düşünülmesi gerekenler
–
Migren
–
Genel yaklaşım olarak bu hastalar toksik görünür ve/veya fokal nörolojik bulguları vardır
–
Menenjit
–
Kranofasial neoplazi
–
Kavernöz sinüs trombozu
–
Yabancı cisim
–
Diş çürükleri
–
İntrakranial apse
–
Orbital selülit (körlüğe neden olabilir)
–
Pott’s puffy tümörü ve extradural ya da subdural ampiyem (frontal sinüzit)
8
27.09.2012
Sinüzit/Rhinosinüzit
Peritonsiller Abse
•
•
Tedavi; destek tedavisi uygulanır
–
Nazal dekonjestanlar (>3 gün verme;rhinitis medicamentosa)
–
İnhale steroidler semptom süresini kısaltabilir
–
Antibiyotik kullanımı????
görülür
•
•
Antibiyotik kullanımı > 7 gün şikayetleri süren hastalarda hasta lehine küçük bir farklılık yaratmış
•
%80’i plasebo ile 2 haftada düzelmiş; klinik anlamlılık?
•
Genel öneri; antibiyotik pürülan nazal akıntısı olan ya da semptomlar >7 gün ise öneriliyor
•
İlk seçenek amoxiciline (allerji+; makrolid ya da TMX-SMP)
•
Son 4-6 haftada antibiyotik almışsa; florokinolon ya da yüksek doz amoksiline-klavulonat
Peritonsiller Abse
• Klinik
Streptokokkal fararenjit insidansının arttığı kış ve bahar aylarında genç erişkinlerde
Periodontal hastalık
hastalık, sigara içicileri
içicileri, kronik tonsilit
tonsilit, multiple antibx kullanan ve
peritonsiller apse öyküsü olanlarda sık görülür
•
Tonsillerin süperiorunda yumuşak damakta bulunan Weber bezleri sorumlu tutuluyor
Peritonsiller Abse
•
Ayırıcı tanı
– Peritonsiller selülit
– İnfeksiyöz mononükleozis
– Toksik görünüm
– Lenfoma
– Ateş, halsizlik, boğaz ağrısı, odinofaji, disfaji, otalji
– Herpes simplex tonsiliti
– Retrofarengeal apse
– Trismus, hot potato voice, enfekte tonsilin mediale ve inferiora
– Neoplazi
dislokasyonu, uvula ödemi ve karşı tarafa dislokasyonu, ağrılı
– Yabancı cisim
LAPlar, ağızdan sekresyon akışı ve dehidratasyon
– İnternal karotid arter
anevrizması
•Tanı
•Genelde hikaye ve fizik muayene yeterli
•Arada kalınan ya da komplikasyon
düşünülen hastalarda iğne aspirasyon,
USG, BT ya da MR yapılabilir
•Komplikasyonlar
•Havayolu tıkanıklığı
•Apse rüptürü ve aspirasyonu
•Karotid arter kılıfının yırtılmasına
sekonder kanama
•Retrofarengial apse
•Mediastinit
•Poststreptokokkal sekeller
Peritonsiller Abse
Retrofaringial Abse
•
•
Tedavi
– İğne aspirasyon
iken erişkinde komşu yapıdan yayılıp
• İğne ucu 1 cm’den fazla ilerletilmemeli
– Koamoksilav 875 mg 2*1+ (?)penisilin VK 500 mg 4*1+metronidazole 500 mg
4*1 PO
mediastene ilerleyebilir
•
S kl kl polimikrobiyal
Sıklıkla
li ik bi l
•
Klinik
– Streptokoklar, beta laktamaz üreten stafilokoklar, bacteriodes ve proteus
– Ya da penisilin allerjisi olanlara; klindamisin 150 mg 4*1 PO
– Aspirasyon+antibitx yanında tek doz 125 mg IV ciddiyeti azaltıp semptomları
kısaltıyor
Çocuklarda lenf nodu süpürasyonuna bağlı
– Boğaz ağrısı, ateş, tortikolis, disfaji
– Aspirasyon sonrası 24 saatte takibe çağrılmalı
– Boyun ağrısı, servikal LAP, oral alımda azalma, boğuk ses, solunum güçlüğü
– Fayda görmeyen, düzelmeyen hastalar KBB ile konsülte edilmeli
– Stridor ve boyunda ödem/şişlik erişkinde nadirken sıklıkla çocukta görülür
9
27.09.2012
Retrofaringial Abse
•
Tanı
– Grafi tanıda yardımcı olabilir
Epiglotit
• Enfeksiyöz kaynaklı olup genelde supraglottik tüm alanı tuttuğundan
supraglottitit olarak da ifade edilir
– BT altın standart
– Solunum sıkıntısı olanlar BT’ye gönderilmemeli
•
Tedavi
– Acil KBB konsültasyonu
• Bir KBB acili
• H. influenza tip b aşısı sonrası en sık 46 yaşlarında erişkinlerde
– IV hidrasyon ve antibiyotik başlanmalı
görülür
• Klindamisin 600-900 mg ya da sefoksitin 2 gr IV
• Alternatif; piperasilin-tazobaktam ya da ampisilin sulbaktam
– Çoğuna cerrahi drenaj gerekir
•
• Etkenler ; %25 hala H. influenza tip b’dir
Komplikasyonları
– Streptokoklar, stafilokoklar, virüsler, mantarlar
– Mediastinit
– Sıklıkla etken saptanamıyor
– Üst havayolu asfiksisi
Epiglotit
Epiglotit
•
•
Klinik
– Disfaji, odinofaji, dispne
– 3 D bulgusu
• Disfaji,
Disfaji Drooling (ağızdan salya akması)
akması), Distress
•
– Ateş, taşikardi, servikal LAP, süperior larenks ve trakeada hafif dokunmakla
duyarlılık
– Stridor görülebilir
– Hastalar karakteristik olarak oturur pozisyonda, ağızları açık, baş ekstansiyonda
ve nefes nefesedir
Mandibula Dislokasyonu
•
Mandibular dislokasyon genelde bilateral görülür
Tanı
–
Hikaye, fizik bakı, grafi ve fiberoptik laringoskopi ile konur
–
BT’ye gerek yoktur hatta supine yatamayan hastalara BT çekmek kontraendike
Tedavi
–
Havayolu güvenliği için malzemeler hazır olmalıdır (monitörizasyon)
–
Acil KBB konsültasyonu yapılmalı
–
Hasta sakinleştirilerek nemlendirilmiş oksijen, IV hidrasyon ve IV antibiyotik başlanmalıdır
–
Entübasyon gerekecekse ideali ameliyathanede fiberoptik laringoskopi ile yapılmalıdır
–
Cerrahi havayolu yönetimi için malzemeler hazır bulundurulmalıdır
–
Seftriakson 2 gr IV
–
125 mg IV metilprednisolone uygulanabilir
Mandibula Dislokasyonu
•
Ciddi ağrı, konuşmada ve yutkunmada güçlük, maloklüzyon görülür
– Akut, kronik, kronik rekürren ya da
– Anterior (en sık), posterior, lateral ve süperior dislokasyon şeklinde görülebilir
•
Anterior çıkıklar dışında neden genelde travmadır
•
Nedenleri
– Serebral kontüzyo, fasiyal sinir hasarı ve sağırlık eşlik edebilir
– Yüzeyel glenoid fossa
– Artmış kas tonusu (nöbet, spazm)
•
Tek taraflı çıkıklarda çene sağlam tarafa kayar
•
Sıklıkla hastanın ağzını aşırı açmasına bağlı gelişir
•
Beraberinde kırık eşlik etmesi durumunda maloklüzyon görülür
•
Posterior dislokasyonlarda dış kulak yolu bakısı muhakkak yapılmalıdır
•
Ayırıcı tanıda
– Önceki travmalara bağlı kapsül hasarı
– Çene ya da komşu yapılara travma
–
Mandibular kırık, travmatik hemartroz, TM eklem menisküsünde akut kapalı kilitlenme ya da
eklem disfonksiyonu
10
27.09.2012
Mandibula Dislokasyonu
Mandibula Dislokasyonu
• Tanı
• Redüksiyon kırıksız kapalı anterior dislokasyonlar için uygulanır
– Spontan anterior çıkıklarda klinikle konur. Grafiye gerek yok
– Travmatik kırıklarda grafi, ciddi travma varlığında BT çekilmesi
• İşlem öncesi kısa etkili myorelaksanlar, narkotik analjezikler,
prosedüral sedasyon
p
y yya da TM ekleme lokal anestezi yyapılabilir
p
gerekir
– Panoramik mandibula grafisi patolojiyi tanımlamak ve diğer
mandibular yaralanmaları ekarte etmek için çekilir
• Lokal anestezide aseptik teknik ve
21 gauge kataterle 2 ml
%2 lidokain enjeksiyonu yapılır
Mandibula Dislokasyonu
• Takip ve taburculuk
– Açık, süperior, kırıklı olan, sinir hasarı gelişen ya da redükte
dilemeyenler konsülte edilmeli
– Redükte edilenler
• Plastik cerrahi poliklinik kontrolü önerilmeli
• Ağızlarını 2 hafta boyunca 2 cm’den fazla açmamalılar
• Yumuşak diet önerilmeli
• Esnerken çenelerini elle desteklemeli
• NSAID’ler hasta konforu açısından verilebilir
– Kronik çıkıklara cerrahi müdahale gerekir
Kaynaklar
• Emergency medicine : a comprehensive
study guide, 7th ed.
• Emergency Medicine Procedures
11

Benzer belgeler

27.09.2012 1 Konjonktivit

27.09.2012 1 Konjonktivit • Bebek ve çocuk yaş grubu hastalığıdır

Detaylı