15 Proje Kitabı - Teknoloji Transfer Ofisi Koordinatörlüğü
Transkript
15 Proje Kitabı - Teknoloji Transfer Ofisi Koordinatörlüğü
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ AR-GE PROJELERİ OCAK 2013 YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ AR-GE PROJELERİ TTO Yayınları Yayın No: 1 OCAK 2013 İÇİNDEKİLER DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) Prof. Dr. Ahmet Koyun 5 ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Vasfi Emre ÖMÜRLÜ 17 TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) Doç. Dr. Hasan Hüseyin ERDEM 25 ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI Prof. Dr. Sabriye PİŞKİN 33 ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRMAK VE KARBON EMİSYONUNU AZALTMAK AMACIYLA AKILLI ŞEBEKE ALTYAPISINA UYGUN BİR AKILLI EVİN GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Mehmet Uzunoğlu 41 İSO-YTÜ SANAYİ-ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ MERKEZİ VE E-PLATFORM PROJESİ Prof. Dr. Ahmet Topuz 47 KÜÇÜK YERLEŞİM BİRİMLERİ İÇİN UYGUN ATIKSU ARITMA ALTERNATİFLERİNİN ARAŞTIRILMASI: YAMULA BARAJ HAVZASINDA BİR ÖRNEK ÇALIŞMA PROJESİ Yrd. Doç. Dr. Hürrem Bayhan 51 RÜZGAR TÜRBİNİ GÖBEĞİNİN TASARIMI, ÜRETİMİ VE YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Prof. Dr. Ahmet Ekerim 55 KENTSEL ALANLARDA POLİ KLORLU BİFENİL (PCB) KONSANTRASYONLARININ GAZ ve PARTİKÜLLERDE FRAKSİYONEL DEĞİŞİMLERİNİN BELİRLENMESİ ile BERABER UZUN MESAFELİ TAŞINIMLARIN İNCELENMESİ Doç. Dr. Arslan Saral 59 NANO-YAPILI ANTİMİKROBİYAL KAPLAMALARIN ÜÇ BOYUTLU METALİK FİLTRELER ÜZERİNE ELEKTROKİNETİK BİRİKTİRME YÖNTEMİ KULLANILARAK ELDESİ VE KARAKTERİZASYONU Prof. Dr. Cengiz KAYA 65 MİKROALG KÜLTÜRÜNÜN SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİ VE BİYOYAKIT ELDESİNDE KULLANIMI Doç. Dr. Bestami ÖZKAYA 69 YÜZEYİ FONKSİYONLAŞTIRILMIŞ KARBON NANOTÜPLERLE TAKVİYELİ ALÜMİNA VE HİDROKSİAPATİT ESASLI NANO-YAPILI SERAMİKLERİN ÜRETİM VE KARAKTERİZASYONU Prof. Dr. Cengiz KAYA 73 KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Doç. Dr. Arslan SARAL 77 TARİHİ YAPILARIN TUĞLA DUVAR ÖZGÜN MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ VE YÜK ALTINDA DAVRANIŞININ MODEL DENEYLERLE ARAŞTIRILMASI Prof. Dr. Nabi YÜZER 83 PLASTİK EKSTRÜZYON ÜRÜNLERİNDE GAZ GEÇİŞ ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Prof. Dr. Mualla Öner 87 SUNUŞ 100. kuruluş yılını 2011 yılında geride bırakan Yıldız Teknik Üniversitesi bir Dünya üniversitesi olma yolunda günümüzün ihtiyaçlarını karşılayabilen eğitim ve AR-GE alanlarında çok yönlü faaliyetler yürütmektedir. Yıldız Teknik Üniversitesi olarak, üniversiteye hizmetin ülkeye hizmet olduğunun bilinci içerisinde, tüm iç ve dış paylaşımlarımızla beraber bilimsel bir yaklaşım ve huzur ortamı içinde katma değer sağlayan projeler üretmeyi ve bilimsel, sosyal ve kültürel alanlarda uluslararası üniversitelerle rekabet edebilecek çağdaş bir dünya üniversitesi oluşturmayı amaçlamaktayız. Bu gerçekten hareketle, eğitim ve araştırmada nitelik ve nicelik olarak dünya standartlarını yakalamayı hedefleyen Yıldız Teknik Üniversitesi, nitelikli insan gücü yetiştiren ve bulunduğu yöreye ve topluma her anlamda katkı sağlayan modern bir üniversite olma yolunda ilerlemektedir. Bu bağlamda, ülkemizin toplumsal sorunlarına bilimsel açıdan yaklaşmanın ve onlara çözüm üretmeye çalışmanın ülke kalkınmasına katkıda bulunacağına inancımız sonsuzdur. Üniversitemizin AR-GE altyapısını güçlendirmek, ulusal ve uluslararası ortak çalışmaları geliştirmek ve aynı zamanda ülkemizin kamu ve özel sektöründe faaliyet gösteren kuruluşlarla çok daha yakın işbirlikleri altyapısını oluşturmak için kurulan Teknoloji Transfer Ofisi’nin hazırlamış olduğu "Proje Kitapçığı” bu amaca ulaşmada çok önemli bir rol üstlenecektir. Böylece akademisyenlerle ilgili kuruluşlar bir araya gelerek sorunlarını tartışma ve çözüm üretmede ortak çalışma imkânlarını oluşturabilecektir. Bu sayede elde edilecek sinerji ile ileride gerçekleştirilebilecek ortak çalışma konuları ve çalışma grupları belirlenecek, ülkemizin kalkınmasına ve bilgi toplumu niteliği kazanmasına katkı sağlanacaktır. Sunulan projelerde emeği geçen yönetici ve araştırmacılara üniversitemiz Ar-Ge ve teknoloji üretimnine yaptıkları katkılar için en içten teşekkürlerimi sunarım. Prof. Dr. İsmail YÜKSEK Rektör DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Kalkınma Bakanlığı 2011-2014 36 Ay 9.500.000 TL Prof. Dr. Ahmet Koyun AMAÇ: Yıldız Teknik Üniversitesi’nde temel uygulamalı ve disiplinler arası alanlardaki araştırma ve geliştirme faaliyetlerini merkezi bir organizasyon çerçevesinde düzenlemek. HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Üniversitenin tüm birimlerindeki araştırmacıların verimli ve yaratıcı bir ortamda çalışmalarını gerçekleştirmek ve üniversitedeki bilimsel faaliyetlerin kalitesini artırmak, Üniversiteler, araştırma merkezleri, sanayi, kamu kurum ve kuruluşları ile üçüncü şahısların analiz ihtiyaçlarını merkezin olanakları ölçüsünde karşılamak, sanayi ve üniversiteler ile disiplinler arası ortak bilimsel ve teknolojik projeler üretilmesini sağlamak, Yurt dışındaki üniversiteler ile işbirliği yapılarak ve araştırma kurumları ile AR-GE konularında işbirlikleri oluşturarak Avrupa Birliği, TÜBİTAK, TÜBA, DPT ve Yıldız Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri desteği ile yürütülen proje çalışmalarını Merkez Laboratuvar bünyesinde toplayacak bir çalışma ortamı hazırlamak. -5- [email protected] Makine Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü Çalışma Alanları: Termodinamik Gazlaştırma Mekatronik Tasarım Kontrol Otomasyon Boru Test Teknolojileri Araştırma ve Teknoloji Yönetimi DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) LABORATUVARIMIZDA BULUNAN CİHAZLAR CİHAZ ADI / MODEL MARKA ŞİRKET MASTERSIZER MALVERN ATOMİKA CİVALI POROZİMETRE (PoreMaster MP-60) QUANTACHROME ATOMİKA YÜZEY KARAKTERİZASYON CİHAZI (QUDRASORB SI) QUANTACHROME ATOMİKA REOMETRE MALVERN ATOMİKA OTOMATİK NUMUNE BÖLÜŞTÜRÜCÜ (RIFFLER) QUANTACHROME ATOMİKA MALVERN ATOMİKA MALVERN ATOMİKA VISCOTEK ATOMİKA SHIMADZU ANT TEKNIK PerkinElmer TETRA FT-IR (Spectrum 100) PerkinElmer TETRA TERMAL AĞIRLIK/DİFERANSİYEL TERMAL ANALİZ (TG/DTA 6300) PerkinElmer TETRA ÇALKALAYICILI SU BANYOSU (1083) GFL İNFO KİMYA VAKUMLU ETÜV ECOCELL İNFO KİMYA İNKUBATÖR INCUCELL İNFO KİMYA SIGMA ART LABOR TEKNİK BANDELIN SONOREX ART LABOR TEKNİK HEIDOLPH ART LABOR TEKNİK inoLab ART LABOR TEKNİK ULTRASONİK HOMOJENIZATÖR BANDELIN SONOPULS ART LABOR TEKNİK KÜL FIRINI (RMP-8) PROMETHEUS BOYUT LTD ŞİRKETİ MİKRODALGA SENTEZ CİHAZI (INITIATOR EXF EU) BIOTAGE BOYUT LTD ŞİRKETİ HASSAS TERAZİ /(2 TANE) AND BOYUT LTD ŞİRKETİ GLOVE BOX (Simplicity 888) Applied Separations BOYUT LTD ŞİRKETİ SÜPERKRİTİK AKIŞKAN EKSTRAKTÖRÜ (SFE) Applied Separations BOYUT LTD ŞİRKETİ PARTİKÜL MORFOLOJİSİ CİHAZI (Morphologi G3S) ZETA POTANSİYEL VE MOBİLİTE ÖLÇÜM CİHAZI (ZetaSizer) GPC: JEL GEÇİRGENLİK KROMATOGRAFİ (VISCOTEK GPCmax) ENDÜKTİF EŞLEŞMİŞ PLAZMA (ICPE-9000) DİNAMİK MEKANİK ANALİZ (DMA 8000) SOĞUTMALI SANTRIFUJ (SARTORIUS 3 -18K) ULTRASONİK SU BANYOSU (RK 512 H) ISITICILI MANYETİK KARIŞTIRICI (3 TANE) PH METRE (WTW 730) (2 TANE) -6- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) ZETA SIZER Marka: Malvern Model: ZEN 3600 Kullanım Amacı: Nanometre boyutlu parçacıkların boyut dağılımı, Çözelti içindeki parçacıkların zeta potansiyelleri Polimerlerin ortalama molekül ağırlıkları ölçülebilmektedir. Ölçüm Aralığı: Zeta Potansiyel için: 3.8nm-100µm Partikül Boyutu Ölçümü için: 0.3nm-5µm TG / DTA CİHAZI Marka: Perkin Elmer Model: TG / DTA 6300 Kullanım Amacı: Maddedeki kütle ve enerji değişimlerini sıcaklığın ve zamanın bir fonksiyonu olarak ölçme amaçlı olarak kullanılır. Sıcaklığa karşı kütle değişimi, diferansiyel termal analiz ve diferansiyel termal kütle değişimleri ölçülür. Cihazda Yapılan Ölçümler: Bozunma sıcaklığı, Ergime sıcaklığı, Kristalizasyon sıcaklığı (Tc), Karbon karası miktarı Oksijenle indüklenme zamanı (OIT) Faz dönüşüm sıcaklıkları Referans hücresi Numune hücresi Çalışma Aralığı: Sıcaklık: 25-1400 °C. Numune miktarı: min. 5mg Kullanılabilen gazlar: Azot ve oksijen -7- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) DİNAMİK MEKANİK ANALİZ CİHAZI (DMA) Marka: Perkin Elmer Model: DMA 8000 Kullanım Amacı: Dinamik mekanik analizör (DMA) ile polimerik malzemelerin üzerine, belirlenen bir frekansta artıp azalan yük motoru kullanarak, malzemelerin viskoelastik özellikleri ölçülebilir. Çalışma Aralığı: Sıcaklık: 25-400°C Maksimum Yük: 10N MASTER SIZER Marka: Malvern Model: MASTER SIZER 2000 MU Kullanım Amacı: Mikrometre boyutlu parçacıkların boyut dağılımı ISO 13320-1 standardına göre ölçülür. Ölçüm Aralığı: 0.02µm-2000µm arasındadır. Kullanım Alanları: Otomotiv, roket, biyoteknoloji, kimya, seramik, ilaç, madencilik, çevre (toprak ve su), metal, nanoteknoloji, polimer, kauçuk, yüzey kaplamaları, boya, yapıştırıcı, kozmetik, gıda ve daha pek çok sektörde malzemelerin tanecik boyutu ölçümü çok önemlidir; Yapışkan endüstrisinde, yapıştırıcı kimyasalın partikül boyutu ve şekli yapıştırıcının performansını etkiler Metal tozlarının partikül boyut analizi kaplama sektöründe önemlidir. Jet motorlarında kullanılan yakıtın püskürtme sırasındaki damlacık boyutu, yakıtın yanma verimini ve motorun performansını etkiler. -8- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) FT-IR (Fourier Transform Infrared Spectroscopy) Marka: PERKIN ELMER Model: MASTER SIZER 2000 MU Kullanım Amacı: Sıvı ya da katı organik maddelerin kimyasal bağ tayini ve yapı analizinde kullanılmaktadır. Ölçüm Aralığı: 650-4000cm-1 YÜZEY ALANI VE GÖZENEK BOYUTU (BET-Gas Sorption) Marka: QUANTACHROME Model: QUADRASORB SI Kullanım Amacı: Bir örneğin yüzey alanının, gözenek boyutu dağılımının ve gözenek hacminin elde edilmesi amacıyla yapılmaktadır. Ölçümler pelet, toz ve parça halindeki katı maddeler üzerinde yapılabilmektedir. Ölçümden önce numuneler en az iki saat degaz işlemine tabi tutulular. Ölçüm Aralığı: Yüzey Alanı: minimum 0.01g/m2 Gözenek Hacmi: (Sıvı) 2x10-5cc/g (STP) 0.0001cc/g Gözenek boyut aralığı:0.35nm-400nm -9- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) CİVALI POROZİMETRE Marka: QUANTACHROME Model: POREMASTER PM60 Kullanım Amacı: Tepkimeye girmeyen, ıslatımsız bir sıvının yeterli basınç uygulanmadıkça küçük gözeneklere giremeyeceği fiziksel prensibine göre çalışmaktadırlar. Ölçüm Aralığı: 950 mikrondan 4 mikrona kadar olan gözenek çaplarında yüksek çözünürlükte gözenek boyutu ölçümleri için basınç aralığı: yaklaşık 0.2 psia - 50 psia. Porozimetre, düşük basınç (50psi'a kadar) ve yüksek basınç (60,000 psi'a kadar) olmak üzere iki örnek haznesine sahiptir. Ölçümler için çeşitli boy ve çapta penetrometreler (örnek hücreleri) kullanmak mümkündür. Cihazda 950 mikron ile 0.0036 mikron arasındaki gözenek çapları ölçülebilmektedir. Porozimetre bilgisayar kontrollüdür. Ölçümlerde intrüzyon ve ekstrüzyon verileri elde edilebilmektedir. Elde edilen verilere göre malzemelerin gözenek çapı belirlenebilmektedir. GPC JEL GEÇİRGENLİK KROMATOGRAFİSİ Marka: VISCOTEK Model: VISCOTEKGPC MAX Kullanım Amacı: Polimerler: Mutlak moleküler ağırlık Molekül ağırlığı dağılımı Dallanma ve yapı Moleküler boyut Kopolimer kompozisyonu Proteinler: Mutlak moleküler ağırlık Oligomerik kompozisyon ve agregasyon Protein boyutu ve yoğunluğu Konjugat kompozisyonu -10- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) PARTİKÜL MORFOLOJİSİ Marka: MALVERN Model: G35 Kullanım Amacı: Maddelerin biçimleriyle ilgili özellikleri hakkında fikir sahibi olmamızı sağlar. Bu, dış görünüş ile ilgili olabileceği gibi, o nesnenin belli koşullar altındaki (ışık mikroskobu gibi) görünümünü de belirtebilir. Bitki ve hayvanların sınıflandırılmasında, pek çok hastalığın tanımlanmasında morfolojik inceleme vazgeçilmez bir yöntemdir. Morfolojik özelliklerin karakterizasyon için yeterli olmadığı durumlarda başka yöntemlerden yararlanılabilir. ICP-AES (Endüktif Eşleşmiş Plazma Atomik Emisyon Spektroskopisi) Marka: SHIMADZU Model: ICPE-9000 Kullanım Amacı: ICP (Inductively Coupled Plasma), katı (uygun çözücüde çözerek) ve sıvı örneklerde çok sayıda elementin hızlı, ucuz, hassas ve doğru biçimde, niteliksel, niceliksel ya da yarı-niceliksel olarak ölçülmesine olanak sağlayan ileri teknoloji ürünü bir analiz tekniğidir. Pek çok elementi aynı anda analiz edebilme özelliği ile çevresel analizlerde, toprak ve suda iz element tayininde, izotop oranlarının belirlenmesinde ve başka pek çok örnekte kullanılabilmektedir. Teknik, elektromanyetik indüksiyonla bir RF güç kaynağı vasıtasıyla quartz tüp içinde yaratılan 10.000 K sıcaklığındaki argon plazmaya beslenen analiz edilecek çözeltide bulunan elementlerin iyonize edilmesi; iyonize elementlerin atomlarının yaydıkları emisyonun belirlenmesi ve element derişimlerinin elektron çoklayıcı bir dedektör tarafından ölçülmesi aşamalarını içerir. Örnekteki tüm elementlerin derişimleri 1 ile 2 dakika arasında değişen oldukça kısa bir sürede ölçülür. Ölçüm Aralığı: Dalga boyu aralığı: 167nm - 800nm Dedektör tipi: İki boyutlu yarı iletken dedektör (CCD) Çözünürlük: ≤ 0.01nm -11- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) SÜPERKRİTİK AKIŞKAN EKSTRAKTÖRÜ (SFE) Marka: APPLIED SEPERATIONS Model: HELIX-7409 Cihazın Özellikleri: Sıcaklık, 240°C'ye kadar ayarlanabilir Basınç, 10,000 psi (680 BAR)'ye kadar ayarlanabilir Pompa akış hızı 400mL/dak' ya kadar ayarlanabilir 500 mL ekstraksiyon hacmi Ekstraktların cam viallere veya SPE kartuşlarına toplanabilmesi Modifier ilave özelliği Sıvı numunelerin ekstrakte edilebilmesi Petrol bazlı çözücüler kullanmaya gerek kalmadan ekstraksiyon yapan, toksik atık oluşturmayan, kullanımı kolay ve doğa dostu bir sistemdir. Süperkritik akışkan olarak CO2 gazı kullanılır ve en önemli uygulama alanlarından biri nanopartikül üretimidir. Doğal materyallerin, özellikle ısıya, ışığa ve oksijene hassas olan ve kalıntı istenmeyen gıda bileşenlerinin ayrıştırılması için süperkritik akışkanların kullanılmasının daha güvenli olduğu birçok araştırmacı tarafından belirlenmiştir. Süperkritik akışkanların gıda endüstrisine uygulamaları ile ilgili çalışmalar son 20 yılda hız kazanmıştır. Süperkritik akışkanlarla ekstraksiyon işlemi pek çok alanda uygulanabilir olduğu halde, alınan patentlerin özelikle gıda, ilaç ve kimyasal endüstri alanında yoğunlaştığı gözlenmektedir. MİKRODALGA SENTEZ CİHAZI (INITIATÖR) Marka: BIOTAGE Model: INITIATOR 888 Ölçüm Aralığı: Sentez hacmi: 0.2-5 ml Sıcaklık aralığı: 25-250°C Basınç aralığı: 0-20 bar Dokunmatik mikroişlemci kontrollü Sistem modifikasyonu gerektirmeden 0.2 – 20 numune ile çalışma olanağı 8’li veya 60’lı otomatik örnekleyici bağlanabilme özelliği Modüler dizayn Güvenli çalışma Homojen numune dağılımı için manyetik karıştırıcıya sahiptir. -12- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) GLOVE BOX Marka: PLASLABS Model: SIMPLICITY 888 Kontrollü atmosfer gazları: Azot, Nem giderici kartujlar ve oksijen giderme reaktörüne sahiptir, İç hacmi >480 L UV-VIS SPEKTROMETRE Marka: PG INSTRUMENTS Model: T80+ Kullanım Amacı: Bir moleküldeki fonksiyonel grupların tanımlanmasında ve aynı zamanda fonksiyonel grupları taşıyan bileşiklerin nicel tayininde kullanılır. Özellikleri: Çift ışınlı spektrometre Dalga boyu aralığı: 190-1100nm UV-VIS spektrometre bir örneğin ultraviyole ve görünür ışık absorbsiyon dalgaboyu ve yoğunluğunu ölçer. U spektrometre ölçümleri için UV lambası (döteryum) ve görünür ışık ölçümleri için VIS lambası (tungsten halojen) olmak üzere iki lambası mevcuttur. Çift ışınlı tasarım ışın yayma için aynı kaynaktan gelen iki eşit yol sağlar. Bu ışınlardan biri örnekten geçerken diğeri referans materyal içeren küvetten geçer. -13- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) REOMETRE Marka: MALVERN Model: C-VOR Kullanım Amacı: CVO reometre Bohlinin en esnek ve çok yönlü reometresidir. Kirliliğe ve akışkanlara karşı CVO özel bir sisteme sahiptir. CVO ayrıca farklı reolojij test gerekliliklerine uyum sağlaması için dizayn edilmiştir. Değiştirilebilen kontrol üniteleri düşük vizkoziteli çözeltilerden polimer eriyiklerine kadar tüm numune tiplerinde kullanılabilir. Özellikleri: Entegre, mikroprosesör kontrollü elektronik ekipmanlar Otomatik gap zeoring ve ayarlama Sabit hava taşıma teknoljisi Geniş tork aralığı Yüksek hız Kontrollü shear rate modu Uygulamalar: Kozmozitler Farmasötikler Kozmetikler Petrokimya Gıda Kaplamalar Polimerler Yapıştırıcılar TARAMALI ELEKTRON MİSROSKOPU (SEM) Marka: ZEISS Model: EVO LS 10 SEM’de incelenebilen örnekler: Bitki ve Hayvan Dokuları Kristal Yapılar Plastik Seramik Metal -14- DİSİPLİNLERARASI BİLİM VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME MERKEZİ (MERKEZ LABORATUVAR) TEK KRİSTAL X-IŞINI DİFRAKSİYONU (XRD) Marka: RIGAKU Model: XTA LAB MINI Özellikleri: Üç boyutlu kimyasal yapı tayini yapar Kesin yapısal bilgi verir NMR spektrometresi için mükemmel bir tamamlayıcıdır Yayın kalitesinde görüntü alır İdeal bir eğitim -15- ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Sunulan Kurum: Sanayi Bakanlığı - SANTEZ Başlangıç ve Bitiş Tarihi: 2011-2013 Süre: 18 Ay Bütçe: 2.783.775 TL AMAÇ: Bu proje kapsamında iç güvenlik ve sınır güvenliği alanlarında keşif, istihbarat, hedef tespit, teşhis ve tanıma amaçlarına yönelik olarak Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulacak konsepte uygun bir İnsansız Hava Aracı (İHA) Sistemi’nin milli ve özgün olarak geliştirilmesi hedeflenmektedir. Doç. Dr. Vasfi Emre ÖMÜRLÜ [email protected] Makine Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü Çalışma Alanları: Paralel Robotlar İnsansız Araçlar Sistem Dinamiği ve Kontrol Dokunsal Sistemler HEDEFLENEN ÇIKTILAR: 1 Adet İnsansız Hava Aracı Platformu 1 Adet Yer Kontrol İstasyonu (YKİ) 1 Adet Yer Veri Terminali (YVT) 1 Adet Faydalı Yük Ekipmanı Destek Ekipmanı Hibrid İnsansız Hava Aracı Platformu EO / Termal Kamera Lazer Mesafe Ölçer Sistem Özellikleri Özgün Otopilot Ünitesi Yer Kontrol İstasyonu -17- ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ PROJE PARTNERİ PROJE KAPSAMI Bu proje kapsamında iç güvenlik ve sınır güvenliği alanlarında keşif, istihbarat, hedef tespit, teşhis ve tanıma amaçlarına yönelik olarak Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulacak kapsama uygun bir insansız hava aracı sistemi’nin milli ve özgün olarak geliştirilmesi hedeflenmektedir. Sözkonusu İHA Sistemi’nin yapılan ön çalışmalar sonucunda MALE (Orta Seviye İrtifa ve Orta Seviye Dayanım) kategorisinde bir sistem olması planlanmıştır. Bu kapsamda yürütülecek Ar-Ge faaliyetleri sonucunda: 1 Adet İnsansız Hava Aracı Platformu 1 Adet Yer Kontrol İstasyonu (YKİ) 1 Adet Yer Veri Terminali (YVT) 1 Adet Faydalı Yük Ekipmanı Destek Ekipmanı BAYKAR MAKİNA SANAYİ VE TİCARET A.Ş Selçuk Bayraktar [email protected] ArGe Müdürü Robotik ve Kontrol Sistem Müh. Çalışma Alanları: Gömülü Yazılım Sistem Mimarisi Uçuş Güdüm Kontrol Gömülü Yazılım Geliştirilmesi Sistem Entegrasyonu Uçuş Testleri ve Analizi gerçekleştirilecektir. Anahtar Kelimeler: İnsansız Hava Aracı Sistemi, Opsiyonel Pilotlu Hava Araçları, Uçuş Güdüm Kontrol Sistemi, Otopilot Sistemi, Uzun Menzil Kablosuz Haberleşme Sistemleri, Simulatör Sistemleri -18- ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Ge niş Ban t Ve ri L ink i SİSTEM MİMARİSİ Hassas Lazer Tarama Termal Görüntüleme Hassas Fotogrametri Multispektral Uzaktan Algılama Havadan Uzun Süreli Keşif -19- ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ HAVA ARACI PLATFORMU Özellikler Kanat Açıklığı 15 Metre Kalkış Ağırlığı 480 Kg Uçuş Süresi 8 Saat Faydalı Yük Taşıma Kapasitesi 100 Kg Süzülüş Oranı 1:30 Motor Tipi İçten Yanmalı Yakıt Tipi ve Kapasite Benzin / 100 L Seyir Hızı -‐ -‐ -‐ 2 Kişilik motorlu planör, iyileştirilerek otomatik uçuş için gerekli aviyonik sistem uyarlanması, uzaktan algılama için faydalı yük uyarlanması gerçekleştirilecektir. 80 Knot Tamamen kompozit ve epoksi reçineden imal edilmiş gövde 12 G’ye kadar dayanıklı kanatlar Acil durumda paraşütle iniş özelliği -20- ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ HAVA ARACI BİLEŞENLERİ EO / Termal Kamera Lazer Mesafe Ölçer Aviyonik Sistemler Özgün Otopilot Ünitesi Enstrümantasyon Paneli Servo Aktüatör ve Sürücüler -21- Hava Veri Bağlantısı ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ PROJE KAPSAMI Otomatik Taksi, Kalkış, Seyir ve İniş Seçime Bağlı Pilotlu Kullanım Tam yedekli aviyonik ve kontrol mimarisi Özgün güdüm, kontrol sistemi Vb. PROJE İLE İLGİLİ FAALİYETLER Gerçek Zamanlı Yazılım Sistemleri Nesne Tabanlı Yazılım Sistemleri Güdüm & Kontrol Yazılımları Ataletsel Seyrüsefer Teknolojileri RF Haberleşme Sistemleri Teknolojileri Servo Motor Kontrol ve Sürücü Teknolojileri Küresel Konumlama Sistemi Teknolojisi Elektronik Donanım Tasarım Teknolojileri Aviyonik Sistem Teknolojileri Uçuş Kontrol Bilgisayar Teknolojisi Komuta, Kontrol ve İzleme Sistemleri Teknolojileri Elektrooptik Teknolojisi Lazer Tabanlı Sensör Teknolojileri Donanım Çevrimli Simulatör Sistemleri Teknolojileri Bilgisayar Destekli Tasarım Teknolojileri Aerodinamik Aeroelastisite -22- ÇOK MAKSATLI HİBRİD İNSANSIZ HAVA ARACI SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ İNCELENECEK PARAMETRELER Uçuş performans değerleri Haberleşme menzil performansı için RF analiz değerleri Otomatik İniş Kalkış Performansı değerleri Güdüm ve Kontrol Sistemleri Ayar Parametreleri Sensör veri haberleşmesi protokol sistem performans parametreleri Ataletsel Ölçüm Sistemi doğrusallık parametreleri Batarya Üniteleri akım, voltaj, sarfiyat analiz parametreleri Servo Motor Üniteleri diagnostik parametreleri Pozisyonlama Hassasiyet Parametreleri Hedef tespit hassasiyeti parametreleri Muhtelif Elektronik Ünitelerin Çalışma Sıcaklık Değerleri Alt Sistem Fonksiyonel Arayüz Testleri Telemetri Haberleşme Parametreleri Motor Çalışma Sıcaklık, Basınç, Devir vb. Parametreleri Hava Aracı Ataletsel Parametreleri Hava Aracı Aerodinamik Parametreleri Hava Aracı Stabilite Parametreleri İtki Sistemi Performans Parametreleri Pervane Ünitesi Parametreleri Servo Motor Ünitesi Parametreleri Kanat Aerodinamik türevleri Nesne Tabanlı Yazılım Geliştirme Yöntemleri Gömülü Yazılım Geliştirme Yöntemleri Karışık sinyalli tümleşik elektronik devre tasarım yöntemleri 3 Boyutlu Bilgisayar Destekli Tasarım Yöntemleri Bilgisayar destekli analiz yöntemleri Çok katlı PCB İmalatı PCB Dizgi İşlemleri Bilgisayar destekli tezgahlarla kalıp imalat yöntemleri Vakum torbalama yöntemi ile kompozit parça imalatı Vakum infüzyon yöntemi ile kompozit imalatı -23- TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: TÜBİTAK-1007 2011-2013 24 Ay 2.636.627 TL Doç. Dr. Hasan Hüseyin ERDEM [email protected] Makine Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü AMAÇ: Termik santralların performansını artırmak için, performansı etkileyen tüm parametreleri ünite bazında ölçerek izleyecek ve olması gereken referans performanslar ile karşılaştırmasını sağlayacak santral performans izleme ve değerlendirme sistemi tasarlamak ve bunu bir santralda uygulamak. Çalışma Alanları: Enerji Üretim Sistemleri Enerji Maliyeti Turbo Makinalari KAR ARTIŞI HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Santralın performansını zamana bağlı olarak kolay anlaşılır grafiklerle izleyen, Operatöre ünite ve ekipman bazında da performans izleme olanağı sağlayan, Ekipmanların olması gereken performansları ile mevcut performans değerlerini karşılaştıran, Santralda problem oluşmadan, problem gerçekleşmeden tanısını koyan ve problemin köküne inip çözüm önerileri veren Performans izleme ve değerlendirme sistemi Sistemin Genel Yapısı DO– ALGAZ F T P T P YANMA ODASI P F T P T MW G GAZ Tİ RBıNı KOMPRES÷ R P 493 ∞C - 396 kg/s - 1.04 bar 466 ∞C - 43 kg/s - 51.5 bar T 466 ∞C - 43 kg/s - 52.6 bar P T F P T F P 464 ∞C - 86 kg/s - 49 bar F T P FıLTRE P HP SUPERHEATER atm P T G BUHAR Tİ RBıNı T F MW 201 ∞C - 22.5 kg/s - 5.03 bar T P HAVA P 202 ∞C - 11.3 kg/s - 5.34 bar F HP EVAPORAT÷ R T P P T T F T P F T P F T P 202 ∞C - -kg/s - 5.34 bar 35 ∞C - 4150 kg/s - 0.026 bar F T LP SUPERHEATER F T F T P T F T P F T P P 153 ∞C -4.4 kg/s - 15 bar F T P F T P - ∞C - 43 kg/s - 15 bar 153 ∞C - 59 kg/s - 15 bar 51 ∞C - 59 kg/s - 15 bar 153 ∞C - 4.4 kg/s - 15 bar 153 ∞C - 8.8 kg/s - 15 bar 51 ∞C - 118 kg/s - 15 bar T T 42 ∞C - 109 kg/s - 0.081 bar 42 ∞C - 109 kg/s - 11 bar T LP EKONOMıZER T P T P 22 ∞C - 4150 kg/s - 0.026 bar P 153 ∞C - 55 kg/s - 15 bar T T P P T LP EVAPORAT÷ R 51 ∞C - 118 kg/s - 11 bar 51 ∞C - 59 kg/s - 15 bar 106 ∞C - 396 kg/s - 1.04 bar Santral Ölçümleri -25- T F 202 ∞C - 11.3 kg/s - 5.58 bar HP EKONOMıZER Performans İzleme ve Değerlendirme Sistemi 42 ∞C - 109 kg/s - 0.081 bar T ATM TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) PERFORMANS İZLEME SİSTEMİ NEDİR? Santrallarda performans izleme, santralın üretim kapasitesinin ve veriminin mevcut üretimdeki ölçüm değerleri ile birlikte sürekli olarak değerlendirilmesidir. Performans izleme sistemi santralın performansının ne kadar azaldığını ve bu azalmaya çevrimi oluşturan ekipmanların katkısının ne kadar olduğunu operatöre gösteren sistemdir. GAZ TÜRBİNİ PROJE EKİBİ Prof. Dr. İsmail TEKE Doç. Dr. S. Hakan SEVİLGEN Doç. Dr. Ahmet DAĞDAŞ Doç. Dr. Burhanettin ÇETİN Doç.Dr. Yasin ÜST Doç.Dr. Abdullah BAL Y.Doç.Dr. Cihan DEMİR Beklenen Performans Gerçek Performans Beklenen Değer Anma Değeri MWe Ölçülen Değer T ölçülen T ref -26- Giriş Sıcaklığı TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) PROJENİN AMACI Santralın performansını ve gelirini artırmak için, santral performansını etkileyen mekanik, hidrolik ve termodinamik parametreleri santral bazında ölçerek izleyecek ve böylece santral toplam performansının (santral güç ve veriminin) olması gereken referans performanslar ile karşılaştırmasını sağlayacak santral performans izleme ve değerlendirme sistemi tasarlamak ve bunu bir santralda uygulamaktır. Santral ekipmanları üzerinde yapılacak olan izleme ve karşılaştırma sonucunda ekipmanların performans seviyeleri hakkında operatörlere bilgi vermek -27- TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) Performanstaki bozulmaya sebep olan parametrelerin belirlenmesi ve problemin tanısının konulması ve çözümü için yapılması gerekenler hakkında operatöre hızlı, kolay ve insan faktöründen bağımsız çözümler sunmak Performans izleme sistemi yardımıyla operatörün ekipmanların performansındaki değişimleri izleyerek ekipman bazında planlı bakım programı oluşturmasına yardımcı olmak Santralın planlanmayan biçimde devre dışı kalmasına neden olan kazan boru patlaklarının ve kazan boru malzemesi deformasyonlarının nedenlerinin araştırılarak santral emreamadeliğini artırıcı yöntemleri belirlemek -28- TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) Tüm santrallarda kurulması muhtemel santral performans izleme sistemlerinin tasarımı için bilgi ve uygulama altyapısı oluşturmak Performans izleme sistemlerinin yerli firmalar tarafından kurulmasını sağlamak PROJENİN KAPSAMI Ambarlı Kombine Çevrim Santraline ve Yatağan Termik Santraline ait bir ünitede; performansa etki eden tüm ekipmanları içeren izleme ve değerlendirme sisteminin tasarımını yapmak ve Ambarlı KÇS tasarlanan sistemi uygulamaktır. -29- TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) Dünyadaki uygulamaların araştırılması Santral performans izleme sistemi ile ilgili standartların araştırılması Termik santralların simülasyonlarının yapılması Santral performansını etkileyen ekipmanların ve performansa etki seviyelerinin belirlenmesi 45 10 5 Ara Kızdırma 49 35 OBT ABT 47 2 11 3 42 4 6 8 46 30 28 12 7 4 Kazan 55 34 43 29 52 1 44 9 12 ata Kol. 46 31 13 27 YBT Gland Buharları 6 14 32 7 33 8 26 9 23 24 22 41 21 20 19 15 16 36 25 37 18 39 38 40 17 51 Santral performansına etki eden ekipmanların farklı çalışma şartlarındaki performanslarının belirlenmesi Santral ve ekipmanlardaki performans farklılıkların ekonomik büyüklüğü için model oluşturulması Termik santraldaki mevcut ölçüm noktalarının ve aletlerinin incelenmesi, performans izlemede kullanılabilecek mevcut ölçüm aletlerinin ve yeni monte edilecek ölçüm aletlerinin belirlenmesi Yeni ölçüm aletlerinin yerlerinin belirlenerek montaj için projelendirme yapılması -30- 48 TERMİK SANTRAL PERFORMANS İZLEME VE DEĞERLENDİRME SİSTEM TASARIMI VE UYGULAMASI (PERİDSİS) Kazan boru patlaklarının ve boru malzemesi deformasyonları nedenlerinin araştırılması ve santral emreamadeliğini arttırıcı yöntemlerin belirlenmesi Operatör tarafından performans izlemesinin yapılabilmesi için bir yazılım hazırlanması - Mevcut çalışma şartlarında hem santraldan ve ekipmanlardan beklenen performansı gösterecek hem de karşılaştıracak, - Santral performansını etkileyen her bir ekipman performansındaki azalmanın nedenini, etkisini ve muhtemel çözümünü gösterecek, - Ekipmandan beklenen performanstaki azalmanın tüm santrala olan maliyetini operatöre bildirecek, Tasarlanan performans izleme sisteminin santrala kurulması, devreye alınması, kalibrasyonu ve testi yapılarak santrala teslim edilecektir. Müşteri İhtiyaçlarını Karşılamaya Yönelik Çıktılar Santral performans izleme ve değerlendirme sistemi tasarımı Santral performans izleme ve değerlendirme sistemi yazılımı Santral performans izleme ve değerlendirme sistemi uygulaması Tasarlanan sistemin santrala kurulumu için gerekli şartname Sistemin tasarım kılavuzu ve algoritmaları Santral performansını etkileyen ekipman ve parametrelerin listesi ile performansa etki analizleri Santral ekipmanlarındaki performans azalmasının ekonomik analizleri Santral kazan boru deformasyonu analizi Projede; Santralın performansını zamana bağlı olarak kolay anlaşılır grafiklerle izleyen, Operatöre ekipman bazında da performans izleme olanağı sağlayan, Ekipmanların olması gereken performansları ile mevcut performans değerlerini karşılaştıran, Santralda problem oluşmadan, problem gerçekleşmeden tanısını koyan ve problemin köküne inip çözüm önerileri veren Performans izleme ve değerlendirme sistemi tasarlanacak ve uygulanacaktır. -31- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Sanayi Bakanlığı - SANTEZ 2011-2014 36 Ay 1.543.421 TL Prof. Dr. Sabriye PİŞKİN [email protected] AMAÇ: Çevreye duyarlı ve enerji verimliliği sağlayan yeni nesil yapı malzemelerinin üretimi Duvara monte edilen ısıtıcı panel ve zeminden ısıtma uygulamalarından oluşacak yeni nesil seramik ısıtıcı sisteminin üretilmesi Yapı sektörüne uygulanması Kimya-Metalürji Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Çalışma Alanları: Bor Teknolojileri Flotasyon Teknolojileri Zenginlestirme Mineroloji ve Jeokimya Malzeme Karakterizasyonu Kömür Teknolojileri Yapay Mineral Üretimi Korozyon, Implant Atik Degerlendirme Yakit Teknolojileri, Hidrojen Enerjisi Nötron Zirhlama Yeni nesil seramik ısıtıcı sistemi HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Yeni nesil seramik ısıtıcılar; Ekonomik; Enerjisinin %100’e yakınını ısı enerjisine çevirerek, enerjiyi etkin ve verimli kullanarak ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Çevreci; Toprak minerallerinden oluşan ve bu minerallerin ürettiği FIR ışınlarla “elektro manyetik” kirlilik, karbonmonoksit gazı salınım yapmayan doğa dostu bir ürün olacaktır. Sağlıklı; FIR dalga boyu üreten materyal olan seramik uzun dalga boyu sayesinde cisimlerin içine nüfus ederek kemik gelişiminden, hücre yenilenmesine, romatizmadan, adele ağrılarına kadar, çok geniş rahatsızlıklara şifa kaynağı olacaktır. Konforlu; Homojen ısı dağılımı sağlayarak konforlu bir ısıtma sağlayacaktır. FAR INFRARED ışınların, tedavisine yardımcı olduğu bilinen hastalıklar: • Romatizma • Başağrısı • Sindirim problemleri • Kronik bitkinlik • Egzama • Sedef • Akne • Yumuşak doku zedelenmesi • Hipertansiyon • Astım • Soğuk algınlığı ve grip • Depresyon • Titreme • Eklem ağrısı • Alerji • Uykusuzluk • Yanıklar Duvara monte edilen seramik ısıtıcı panel Zemine monte edilen seramik ısıtma sistemi -33- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI PROJE ÖZETİ Duvara monte edilen ısıtıcı panel ve zeminden ısıtma uygulamalarından oluşacak Yeni nesil seramik ısıtıcı sisteminin yapı sektörüne birçok yönden katkı sağlayacağı, ekonomik ve toplumsal faydaya dönüşeceği öngörülmektedir. Türkiye’nin ilk Teknik Porselen üreten fabrikası olarak 1992 yılında kurulan, kaplama malzemeleri sektöründe iç mekan ve dış cephe uygulamaları için %100 porselen karo üreten Seranit, yenilikçi yaklaşımı, zengin renk, efekt ve ebat seçenekleri ve trend belirleyen tasarımlarıyla mekanlara değer katıyor. Ülkemizde binalarda enerjinin etkin kullanılması ile yerel kaynakların korunması, ithal enerji talebinin düşürülmesi ve buna bağlı olarak daha az enerji tüketilmesi ile zararlı emisyonların çevreye olumsuz etkilerinin azaltılması hedeflenmiştir. Çevreye duyarlı ve enerji verimliliği sağlayan yapı malzemelerinin kullanılmasıyla, ülkemizin son dört yıldır üzerinde oldukça fazla durduğu binalarda enerji verimliliği ve 2009 yılında Türkiye’nin de taraf olduğu Kyoto Protokolü ile sorumlu olduğu CO2 salımının azaltılması, gerçekleştirilebilecek bir hedef haline gelecektir. Bu hedefler doğrultusunda ülkemizde tüketilen enerjinin yaklaşık üçte biri binalarda; özellikle ısınma giderlerinde, aydınlatma ve elektrikli cihazların çalıştırılması amacıyla kullanıldığı düşünüldüğünde ısınma giderleri enerjinin büyük bir kısmını tüketmektedir. Bu yönde yapılacak çalışmalar sadece bireylerin ısınmasını karşılamayıp aynı zamanda enerji gereksinimlerinin sağlanması için kullanılan petrol, kömür ve doğalgazın daha az kullanılmasına olanak sağlayarak hem dışa bağımlılığı azaltacak hem de ülke ekonomisine büyük bir katkı sağlayacaktır. Konutlarımızda kullandığımız ısıtıcı cihazlarının çalıştırılmasında tüketilen enerjiye çok yüksek bedeller ödenmesine karşın, beklediğimiz yararı görememekteyiz. Bunun üç temel nedeni var. - Birinci nedeni, ülkemizde elektrik enerjisi ve doğalgaz başta olmak üzere enerji fiyatlarının çok yüksek olmasıdır. - İkinci neden, konutlarımızda kullandığımız ısıtıcı cihazlarının verim düşüklüğü ile verim düşüklüğüne neden olacak şekilde bilinçsiz çalıştırılması ve kullanılmasıdır. - Üçüncü neden ise, konutlarımızın soğuğa ve sıcağa karşı korunacak izolasyonunun iyi yapılmamış olmasıdır. -34- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI Yeni Nesil Seramik Isıtıcı Sistemi Duvara monte edilen seramik ısıtıcı panel Zemine monte edilen seramik ısıtma sistemi PROJENİN AMACI Bu projeyle aşağıdaki 6 kritere ulaşılması amaçlanmaktadır. 1- Enerji tasarrufu 2- Çevre dostu(karbondioksit salınımı söz konusu değildir) 3- Yüksek verimlilik(Kullanılan enerjinin %100’üne yakınını ısı enerjisine çevirmesi) 4- Dışa bağımlılıktan kurtulmak (doğalgaz, petrol, kömür) 5- Yeni nesil bir yapı malzemesi ve ısıtıcısı üretilmesi 6- İnsan sağlığına faydalı ve tedavi edici özelliği oluşturulması. Üniversite-sanayi işbirliği ile geliştirilen bu önemli araştırma faaliyetinin sonuçları ekonomik ve toplumsal faydaya dönüşecektir. Projenin gerçekleştirilmesiyle, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’nun, yaşam kalitesinin yükseltilmesi hedefi doğrultusunda, 2023 yılına kadar belirlediği ulusal bilim ve teknoloji politikalarında teknolojik öncelikli faaliyet konuları arasına aldığı, gereksinim duyulan enerjinin güvenli, ekonomik, verimli ve çevreye duyarlı teknolojilerle üretilmesi ve kullanılmasını hedefine ulaşılacaktır. Ülkemizin artan enerji talebini sürdürülebilir bir şekilde karşılayabilmek amacıyla, enerji verimliliğinde AB düzeyine gelecek şekilde hızlı ve sürekli gelişme sağlama öncelikli hedefine hizmet edilmiş olunacaktır. -35- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI PROJENİN GEREKÇESİ VE HEDEFLERİ Yeni nesil seramik ısıtıcı sistemi düşük elektrik sarfiyatı ile daha konforlu ve sağlıklı ısınma sağlayacaktır. Üretilecek ısıtıcıda kullanılan ısıtma sistemi doğal ve çevreci bir ısıtma sistemidir. Bu sistemde, amaç ısı kaynağımız olan güneşin ısıtmasına en yakın ısıtma elde etmektir. Sanayi üretiminde malzeme teknolojilerini geliştirebilme yeteneğini kazandırmak amacıyla geleneksel malzemelerde yeni ve çeşitlendirilmiş ürünler geliştirebilmek gerekmektedir. Seramiklerin sadece inşaat malzemesi açısından bir değeri vardır. Önerilen proje ile bu değere bir de insan için çok önemli bir yere sahip olan ekolojik enerji verimliliği ve insan sağlığını koruma etkisi eklenecektir. Yeni nesil seramik ısıtıcıda hem yüksek ısıl iletkenlik katsayısına, geniş yüzey alanına, düşük elektrik sarfiyatına sahip olması ve en önemlisi de resistans içermemesi sayesinde piyasada bulunan resistanslı seramik ısıtıcılardan üstün olacaktır. Ayrıca fosil enerji kaynaklarının kullanılmasıyla elde edilen enerji konusunda da maalesef sera gazı oluşumları tüm dünyanın çözüm bulmak zorunda olduğu en önemli sorunlar arasındadır. Bu nedenlerle enerjinin kullanıldığı ısıtma alanında verimli, ekolojik dengeyi koruyan sistemlere tüm dünyada ihtiyaç duyulmaktadır. Bu proje sayesinde hem ekonomik ve ekolojik hem de insan vücuduna yararlı FIR ışınlarını kullanarak daha sağlıklı ısıtma gerçekleştirmek temel hedeftir. -36- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI AR-GE Niteliği ve Teknolojik Yönü Isıtma sisteminde ısıtma teli, ısıtma kablosu ve rezistans olmayan, ısı kaynağı olarak elektrik iletkenliğine sahip dolgu malzemesi içeren kaplama kullanılacaktır. Yeni nesil seramik ısıtıcıda kullanılan seramik Silisyumoksit ve Aluminyumoksit içeren kil-kaolen gibi mineral oksitlerle değişik minerallerin karıştırılması ile yapılmış ürün olacaktır. Bu minarellerin karışımı FIR ışın oluşumuna sebep olur. Bu seramik 1300 ºC kadar pişirilir ve soğumaya bırakılır. Soğuduktan sonra bu yeni nesil seramikle, ısıtıcı katman birleştirilir. Bu katman, su bazlı metal karışım içeren bir yüksek teknoloji ürünüdür. Üzerinde birbirinden aralıklı ve elektrik özgül direnci ayarlanabilir, elektrik iletkenliğine sahip boya, birbirine bağlı en az iki elektrodun düzenlemiş olduğu, en az 1 adet yalıtkan tabakadan oluşan, yeni nesil seramik karoyla birlikte FIR ışın yayma yetkisine sahip olacak bir ısıtma aygıtıdır Film içinde rezistans ısıtma teli, ısıtma kablosu içermeyecektir. FIR ışınlarla çalışacaktır. Her noktasından aynı anda aynı sıcaklığı verecektir. Söz konusu yeni nesil seramik ısıtıcıya bağlı olan yüksek teknolojik ürünü, seramiğin ısınmasını sağlayan elektrik iletkenliğine sahip boya film bir elektrik besleme kaynağının uçlarına bağlamaya yönelik olacaktır. Elektrik enerjisinin yaklaşık %100’nü ısıya çevirecektir. Ürün ömrü sınırlaması olmayacaktır. Kullanıldığı süre içinde veriminde bir kayıp olmadan çalışacaktır. Oksijen kullanmadığından odanın oksijen seviyesini düşürmeyecektir. Isıtma etkisi, konvensiyonel elektrik sobasın 2-3 katı olacaktır. Doğayla dost ve hijyenik olacaktır. Ortamda bakteri ve mikroorganizma oluşmasına son verecek, sağlığı tehdit etmeyecektir. Nem oranında değişikliğe sebep olmayacaktır. Ciltte yanma hissi, baş ağrısı veya göz kuruluğuna yol açmayacaktır. Elektro manyetik kirlilik yapmayan doğa dostu bir ürün olacaktır. Uzak Kızılötesi ışınlar insan vücuduna 4 mm derinliğe kadar işleyip orada kalabilir. Vücut ısısının artması, bağışıklık sisteminin güçlenmesini ve buna bağlı olarak hastalıklara karşı vücut direncinin artmasını sağlar. -37- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI Uzak kızılötesi ışınlar oksijen yüklü kan dolaşımını arttırarak bedenin metabolizmasını hızlandırır. Düzenli bir kan dolaşımı bedenden toksinlerin atılmasını sağlar ve sizi daha enerjik yapar FIR ışımanın fiziksel özellikleri görünmez oluş, doğrusallık, kırılabilirlik, emilerek insan vücudunca salınan tabii yaşam gücü ile ahenk içinde ısı üretebilme, rezonans emilimini iyileştirme ve insan vücudunun derinliğine nüfuz edebilmedir. Far-infrared ışınların terlemeyi arttırmak ,ağrıları azaltmak, ağır metallerden arındırmak , derin uyku sağlamak , koku gidermek, bakteri antagonizmisi , küf önlemek , kurutmak ve hava temizlemek gibi tıbbi etkileri vardır. FAR INFRARED ışınların, tedavisine yardımcı olduğu bilinen hastalıklar : ✔ Romatizma ✔ Başağrısı ✔ Sindirim problemleri ✔ Kronik bitkinlik ✔ Egzama ✔ Sedef ✔ Akne ✔ Yumuşak doku zedelenmesi ✔ Hipertansiyon ✔ Astım ✔ Soğuk algınlığı ve grip ✔ Depresyon ✔ Titreme ✔ Eklem ağrısı ✔ Alerji ✔ Uykusuzluk ✔ Yanıklar -38- ELEKTRİK İLETKENLİĞİNE SAHİP BOYA VE ISITICI SİSTEMİN OLUŞTURULMASI, ÜRETİLMESİ VE BUNUN YENİ NESİL SERAMİK ÜZERİNE UYGULANMASI EKONOMİK KATKISI VE YAYGIN ETKİSİ Oluşturulması planlanan seramik ısıtıcı sistemi, mevcut ısıtma sistemlerinden farklı olarak daha düşük elektriksel güç kullanımı sağlayan, daha düşük güvenlik gerilimi (12 V) ile düşük güvenlik gerilimi (220 V) arasında da çalışabilen, alevsiz ısıtma, elektrikli veya karbon monoksitten kaynaklanan kazalara imkan tanımayan, çevre kirliliği yaratmayan, bakteri üremesine engel olan, özellikle kızarıklığı görülen infrared ısıtıcıların yaydığı radyasyondan uzak, baş ağrımalarına neden olmayan, tedavi etkisi kanıtlanmış FIR ışınları yayarak özellikle hastane, otel, konut, büro gibi mekanlarda güvenli, sağlıklı ve konforlu ısınmayı sağlayan yeni nesil bir seramik ısıtıcıdan oluşturmaktır. Proje sonucu üretilmesi planlanan ürün sayesinde ülkemizin doğalgaz, kömür gibi enerji kaynaklarına bağımlılığını azaltarak, elektrik enerjisinin etkin ve verimli kullanımı sonucu ekonomik açıdan iyileştirme sağlanması amaçlanmaktadır. Yurt dışında başlangıçta soğuk iklime sahip Balkan ülkeleri ve İskandinav ülkelerine pazarlanacak bu ürün daha sonraki yıllarda ise tüm dünyada tanınan ve bir marka değeri haline gelen bir ürün olması planlanmaktadır. Böyle bir ürünün dünya piyasasında olmaması, yurt içinde üretilmesi hem Türkiye açısından bir prestij hem de ülke ekonomisine büyük bir katkı sağlayacaktır Bu projede gerçekleştirilecek olan yeni teknoloji diğer araştırmacılar için öncü bir kaynak olacaktır. Dolayısıyla bu alanda yeni çalışmalar yapılmasına olanak sağlanacak ve bu araştırmalara ışık tutacaktır. -39- ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRMAK VE KARBON EMİSYONUNU AZALTMAK AMACIYLA AKILLI ŞEBEKE ALTYAPISINA UYGUN BİR AKILLI EVİN GELİŞTİRİLMESİ Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: İSTANBUL KALKINMA AJANSI 2012-2013 12 Ay 888.708 TL Doç. Dr. Mehmet Uzunoğlu [email protected] Elektrik-Elektronik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Bölümü AMAÇ: Proje kapsamında kurulacak olan bir akıllı ev sistemi ile evdeki enerji verimliliğinin arttırılması, yenilenebilir enerji kaynaklarından daha etkin bir şekilde faydalanılmasının sağlanması ve karbon salınımının azaltılması. Çalışma Alanları: Smart Grids (Akıllı Şebekeler) Elektrikli Araçlar, Alternatif Enerji Sistemleri HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Bir akıllı evin fiziksel olarak gerçeklenmesi ve bu alanda ileri araştırmalar için bir test platformunun oluşturulması, Akıllı evde enerji tüketimi bilgilerinin sürekli ve detaylı olarak kullanıcılara sağlanmasıyla enerji tasarrufunun arttırılması, Evlerdeki enerji tasarrufuna paralel olarak CO2 salınımında büyük miktarda azalma sağlanması. Evin Dışarıdan Görünümü Rüzgar Türbini Güneş Panelleri ARAYÜZ HAVA KOŞULLARI AKILLI EV ENERJİ YÖNETİMİ YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI SMART METRE AKILLI ŞEBEKE HABERLEŞME: ELEKTRİKLİ EV ALET VE CIHAZLARI Akıllı Ev Genel Şeması Enerji Yönetimi -41- ZigBEE WiMAX HomePlug Eternet WiFİ ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRMAK VE KARBON EMİSYONUNU AZALTMAK AMACIYLA AKILLI ŞEBEKE ALTYAPISINA UYGUN BİR AKILLI EVİN GELİŞTİRİLMESİ PROJE ÖZETİ Akıllı şebeke kavramı, sürdürülebilir, ekonomik ve güvenilir elektrik enerjisi temini açısından üreticiler, tüketiciler, vb. kendisine bağlı olan tüm kullanıcıların davranışlarını akıllı bir şekilde yönlendirebilen elektrik şebekeleri olarak tanımlanabilir. Bu şebekeler sayesinde zamanla değişen miktarlarda üretim yapan rüzgar türbinleri ve güneş panelleri gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının en verimli şekilde kullanılabilmesi sağlanırken, kayıpların azaltılmasından dolayı sistemin toplam verimi de en üst seviyeye yükseltilebilmektedir. Özellikle çevresel etkiler göz önüne alındığında, akıllı şebekelerin gelecekte önemli bir yere sahip olacakları öngörülmektedir. PROJE EKİBİ Doç. Dr. Mehmet UZUNOĞLU (Proje Yürütücüsü/Araştırmacısı) Prof. Dr. Muğdeşem TANRIÖVEN (Proje Araştırmacısı/Yürütücüsü) Prof. Dr. Celal KOCATEPE Doç. Dr. Mehmet UZUNOĞLU Yrd. Doç. Dr. Recep YUMURTACI Yrd. Doç. Dr. Hakan Paşa PARTAL Yrd. Doç. Dr. Arif KARAKAŞ Yrd. Doç. Dr. Uğur Savaş SELAMOĞULLARI Yrd. Doç. Dr. Mustafa BAYSAL Uzm. Akın TAŞCIKARAOĞLU Ar. Gör. Ali Rıfat BOYNUEĞRİ Ar. Gör. Bünyamin YAĞCITEKİN Ar. Gör. Onur ELMA Ar. Gör. Enes UĞUR Ar. Gör. Gökhan KAYA Bu çalışmalarda, akıllı şebekeler sayesinde evlerdeki elektrik enerjisi tüketim profillerine ait verilerin elde edilebileceği ve buna göre üretim tesisleri yönlendirilerek enerji akışının verimli bir şekilde gerçekleştirilebileceği belirtilmektedir. Bu amaçla çalışmalarda en çok üzerinde durulan konu, akıllı şebekelerin temelini oluşturan “akıllı evler (smart homes)”dir. Bu evlerin yerel şebekedeki diğer tüketicilerle ve evlerde bulunan elektrikli cihazlarla haberleşmesi sayesinde elektrik sistemi daha verimli bir şekilde işletilebilir. Bunun en önemli nedeni tüketim değerlerinin mevcut enerji üretimine oldukça başarılı bir şekilde adapte edilebilmesidir. Bu amaçla bu projede Türkiye’de deneysel amaçlı bir akıllı ev kurulacaktır. Ev içerisine yerleştirilecek olan cihazların temininden sonra, bu cihazların haberleşmesi için çeşitli kablosuz haberleşme teknolojilerinden en uygun olanı seçilerek akıllı ağlara olan entegrasyon sağlanacaktır. Haberleşme ağlarının kurulumu ile de tüm akıllı noktalar arasındaki koordinasyonu sağlamak için bir yazılım paketi geliştirilecektir. Böylece çevre ve enerji dostu bir yapı geliştirilecektir. Haberleşme iş paketi adı altında gerçekleştirilecek olan faaliyetlerden sonra yenilenebilir enerji kaynakları iş paketinde çeşitli yenilenebilir enerji kaynakları ve enerji depolama sistemleri akıllı ev yapısına entegre edilecektir. Proje süresi boyunca yapılacak olan tüm bu çalışmalar sonucunda, ev enerji yönetimi iş paketinde son kullanıcının faydalanabileceği tüm veriler oldukça anlaşılabilir bir şekilde bir arayüz yardımıyla çevrimiçi olarak verilecektir. AKILLI EV (İSTKA/2011/KCE-27) Yıldız Teknik Üniversitesi’nde 1 Ocak 2012 tarihinde başlayan ve bir yıl devam edecek olan projede, Türkiye’de bu kapsamında öncü olacak şebeke altyapısına uygun deneysel amaçlı bir akıllı ev kurulacaktır. Rüzgar türbini ve güneş panelleri gibi yenilenebilir enerji kaynakları sayesinde kendi enerjisini üretecek olan akıllı evin enerji üretim ve tüketim değerleri anlık olarak izlenebilecektir. Üretim ve tüketim değerleri arasındaki farklar belirlenerek, evin sahip olduğu şebeke bağlantısı ve bir elektrikli araç şarj istasyonu yardımıyla ekonomik olarak en verimli çözüm bulunabilecektir. Ev içerisine yerleştirilecek olan cihazların haberleşmesi için çeşitli kablosuz haberleşme teknolojilerinden en uygun olanı seçilecektir. Laboratuar ortamında oluşturulacak olan evde görsellik ön planda tutularak ortalama bir evde bulunan elektrikli cihazların tamamının yer alması sağlanacaktır. Toplam Proje Bütçesi: 888.708,15 TL Her bir cihazın anlık, günlük ve haftalık tüketim değerleri gibi son kullanıcının faydalanabileceği tüm veriler oldukça anlaşılabilir bir şekilde bir arayüz yardımıyla çevrimiçi olarak verilecektir. Bu veriler yardımıyla sistem gerektiğinde müdahalelerde bulanarak konfor seviyesini etkilemeden enerji tüketimini azaltacaktır. -42- Proje sonucunda ev içerisindeki toplam enerji veriminin arttırılması, yenilenebilir enerji kaynaklarından daha etkin bir şekilde faydalanılması ve karbondioksit salınımının azaltılması hedeflenmektedir. ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRMAK VE KARBON EMİSYONUNU AZALTMAK AMACIYLA AKILLI ŞEBEKE ALTYAPISINA UYGUN BİR AKILLI EVİN GELİŞTİRİLMESİ PROJENİN AMAÇLARI HEDEF GRUPLAR Şebeke kayıplarının azaltılması ve enerji tasarrufunun arttırılması Karbondioksit gazı salınımının azaltılması Yenilenebilir enerji kaynaklarından daha etkin bir şekilde faydalanılması Enerji ile ilgili firmalarla yapılabilecek işbirlikleri Üniversitede uygulamalı eğitimi yaygınlaştırmak Yurt dışına bağımlılığı azaltmak SONUÇLAR Enerji tüketiminin azaltılması Enerji verimliliğinin arttırılması Enerji yönetimi ve tasarrufunda sürdürülebilirliğin sağlanması Dağıtık enerji üretiminin kontrol yeteneğinin arttırılması İletim kayıplarının azaltılması Enerji iletiminde işletme masraflarının azaltılması Çevresel olumsuzlukların azaltılması Son kullanıcı için arz güvenirliliğinin arttırılması -43- ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRMAK VE KARBON EMİSYONUNU AZALTMAK AMACIYLA AKILLI ŞEBEKE ALTYAPISINA UYGUN BİR AKILLI EVİN GELİŞTİRİLMESİ ARAYÜZ ARAYÜZ HAVA KOŞULLARI AKILLI EV ENERJİ YÖNETİMİ SMART METRE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI AKILLI ŞEBEKE HABERLEŞME: ZigBEE WiMAX HomePlug Eternet WiFİ ELEKTRİKLİ EV ALET VE CIHAZLARI SOMUT ÇIKTILAR Türkiye’de bir akıllı evin fiziksel olarak gerçeklenmesi sağlanacaktır ve bu alanda ileri araştırmalar için bir test platformu oluşturulacaktır. Ayrıca dünyada yeni bir Ar-Ge alanı olarak ortaya çıkan akıllı şebekelere geçişte Türkiye için önemli bir referans oluşturacaktır. Bu proje ile enerjinin verimli kullanılması için sürdürülebilir projelerin önce akıllı ev bazında sonrasında da akıllı şebekeler bazında yapılmasına imkan sağlanacaktır. Literatürde yapılan çalışmalarda kullanıcıların detaylı ve sürekli bilgi almaları durumunda enerji kullanımlarını yaklaşık %10 azalttığı ifade edilmiştir. Kurulacak akıllı evde de bu bilgiler sürekli ve detaylı olarak kullanıcılara sağlanacaktır. Fosil yakıt tüketimi, enerji miktarı tasarrufu ile orantılı olarak azalacaktır. Böylece CO2 salınımında büyük miktarda azalma sağlanacaktır. Gerçekleştirilecek proje sonucunda, yenilenebilir enerji kaynaklarından daha iyi yararlanabilmenin önü açılacaktır. -44- ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTTIRMAK VE KARBON EMİSYONUNU AZALTMAK AMACIYLA AKILLI ŞEBEKE ALTYAPISINA UYGUN BİR AKILLI EVİN GELİŞTİRİLMESİ HABERLEŞME SİSTEMİ YAZILIM MİMARİSİ -45- İSO-YTÜ SANAYİ-ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ MERKEZİ VE E-PLATFORM PROJESİ Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: İSTANBUL KALKINMA AJANSI 2011-2012 12 Ay 753.191 TL Prof. Dr. Ahmet Topuz [email protected] AMAÇ: Kimya-Metalürji Fakültesi Bilgi ve teknoloji üretimi ve kullanımına yönelik olarak üniversite-iş dünyası Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü işbirliğinin geliştirilmesi Sanayinin yeni teknolojileri kullanabilme veya yenilik üretme kapasitesinin Çalışma Alanları: geliştirilmesi Malzeme Bilimi ve Muayenesi Bölgedeki ekonomik sektörlerin bilgi ve teknoloji odaklı üretim yapmalarını sağlayacak, bilgi ve teknoloji transferini kolaylaştıracak işbirliği ağlarının ve ortak kullanım alanlarının geliştirilmesi ve işlevsel hale getirilmesi Bilgi odaklı ekonomik kalkınma konusunda farkındalığın artırılması İleri teknoloji ve ileri teknolojilere dayalı ürün ve üretim süreci geliştirmeye yönelik Ar-Ge ve yenilik çalışmalarının ticarileştirilmesi, patent sayısının artırılması HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Sanayi-Üniversite İşbirliği Merkezi oluşturulması Merkez İnsan Kaynağı Organizasyonu Merkez ve Eğitim Salonu Donanımı Temini Sanayinin (KOBİ’lerin) araştırma konusu/teknoloji ihtiyaçlarının tespit edilmesi Üniversite bünyesinde tamamlanmış sanayide uygulanabilir proje envanterinin çıkarılması ve sanayiye tanıtımı Firma-Üniversite Ortak Araştırma Projeleri, Doktora Programları Oluşturulması Üniversitede Yapılan Tezlerin ve Sanayide Karşılaşılan Sorunların Bir Araya Getirilebileceği Bir E-Platform Oluşturulması Üniversitenin Mevcut Laboratuvar Envanterinin Çıkarılması, Kalibrasyon ve Akreditasyon Çalışmalarının Tamamlanarak Sanayiye Dönük Test ve Muayene Hizmeti Verebilir Hale Getirilmesi Sanayicinin Ar-Ge Projeleri Yazmakla İlgili Bilgi Birikimini Artırmak Amaçlı Proje Yönetimi Konusunda Sınıf Eğitimleri Düzenlemek Sanayinin Ar-Ge ve Ar-Ge Projeleri ile İlgili Farkındalığını Artırmak Amaçlı Seminerler Düzenlemek Uzaktan Eğitim Portalı ve Yönetim Sistemi ile Uzaktan Eğitim Programları Oluşturmak Sanayicinin Kendi Yetkinliklerini Ölçmesi için Web Tabanlı Bir İnovasyon Özdeğerlendirme Aracı Oluşturmak Sanayi-Üniversite İşbirliği Merkezi Sanayi-Üniversite İşbirliği Portalı -47- YTÜ Laboratuvar Hizmet Kataloğu İSO-YTÜ SANAYİ-ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ MERKEZİ VE E-PLATFORM PROJESİ İSO-YTÜ SANAYİ ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ MERKEZİ VE E-PLATFORM PROJESİ Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Sanayi Odası tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen bu projede temel hedef; son günlerde üzerine çeşitli çalışmalar yapılan ve önemi tartışmasız olan üniversite-sanayi işbirliğini sağlamak amacıyla daha pratik bir model hazırlanması olup, proje kapsamında öncelikle Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Sanayi Odası’nda 1’er adet olmak üzere 2 adet Üniversite-Sanayi İşbirliği Merkezi oluşturulmuştur. Sanayinin Ar-Ge ihtiyaçlarının belirlenmesi ve sanayi üniversite işbirliği modeli için metodoloji geliştirilmesi çalışmaları yapılmıştır. Bu konuda Türkiye’de ve Dünya’da yapılan çalışmalar incelenmiştir. Bunun sonucu sanayinin Ar-Ge ihtiyaçlarının belirlenmesi için anket formu düzenlenmiştir. “Sanayinin (KOBİ’lerin) Araştırma Konusu ve Teknoloji İhtiyacının Tespit Edilmesi” çalışması tamamlanmıştır. YTÜ’nün Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü, fakülte-bölümleri, Araştırma Uygulama Merkezleri, Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü verilerine göre üniversitemizde yapılan TÜBİTAK, BAPK, SANTEZ, AB, KOSGEB diğer Ar-Ge projeleri tespit edilmiş, diğer yandan Fen Bilimleri Enstitüsünde yapılan Lisans Üstü ( Yüksek Lisans ve Doktora ) tezleri belirlenmiştir. Ayrıca YTÜ Öğretim Elemanlarının AR-GE Projeleri ve çalışmaları anket çalışması ile belirlenmiştir, proje envanteri çıkarılmıştır. Belirlenen projeler arasından sanayiye dönük Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları ile tezler belirlenmiş, sanayi projeleri web sitesine konulacak hale getirilmiştir. Bu projeler için anahtar kelime ataması yapılmış ve 962 adet proje sitede yayınlanmıştır. Bu çerçevede 962 adet Ar-Ge ve inovasyon konusunda sanayiye sunulabilecek proje ve tez çalışması www. sanayiprojeleri.com web sitesinde yayınlanmıştır. Ülkemizdeki ve yurt dışındaki e-platformlar incelenmiştir. Bu incelemelerden yola çıkarak etkili kolay kullanılabilir ve kullanıcı odaklı bir e-platform oluşturulması çalışması yapılmıştır. Bu faaliyet adımlarının tamamlanması neticesinde www.sanayiprojeleri.com adresli web sitesi oluşturularak hayata geçirilmiştir. YTÜ’de mevcut fakülte bölümleri ile araştırma-uygulama merkezlerine ait laboratuvar cihaz ve donatıları belirlenmiştir. Bu cihazların sanayiye hizmet verebilecek olanların, bakım-onarım, kalibrasyon ve akreditasyon ihtiyaçları -48- İSO-YTÜ SANAYİ-ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ MERKEZİ VE E-PLATFORM PROJESİ tespit edilmiştir. YTÜ Laboratuvar Hizmet Kataloğu Hazırlanmıştır. Sanayi projeleri web sitesine, Endil web sitesine, YTTM web sitesine konulmuştur. Üniversitemizin ISO 9001 akreditasyonu çerçevesinde tüm laboratuvarlarda kalibrasyona ihtiyacı olan cihazların kalibrasyonu yaptırılmıştır. TÜRKAK’tan akredite olan laboratuvar (Mekanik muayene, Ölçme, Kalibrasyon, Tekstil) için kalibrasyon ve akreditasyon çalışmaları ve eğitimi yapılmıştır. ISO 17025, Belirsizlik hesaplamaları, İç Tetkikçi eğitimleri düzenlenmiştir. Bazı cihaz ve donatılar bakım-onarımları yapılıp, modernize edilerek sanayiye daha iyi hizmet verebilir hale getirilmiştir. Sanayicinin Ar-Ge projeleri yazmakla ilgili bilgi birikimini artırmak amaçlı proje yönetimi konusunda sınıf eğitimleri düzenlenmiştir. Bunun için İSO bünyesinde bir eğitim salonu hazırlanmıştır. Faaliyet kapsamında «Proje Yönetimi Prensipleri ve Standartları« konulu 5 adet sınıf eğitimi düzenlenmiştir. Bu eğitimler ile proje yönetimi için gerekli temel yöntem ve tekniklerin öğretilmesi amaçlanmıştır. Eğitime katılan firmalarının proje sorumluları; projelerin başarısı için gereken süreç ve uygulamalar, proje hedeflerini ölçülebilir parçalara ayrılması, proje zaman planlaması, projede karşılaşılabilir risklerin tanımlanması, proje performansının izlenmesi gibi konularda yetkinlik kazanmıştır. 2 gün süren her bir sınıf eğitimi, konusunda uzman eğitmenler tarafından verilmiş ve ABD Project Management Institute (PMI) standartları temelinde geliştirilmiştir. Uzaktan Eğitim Portalı ve Yönetim Sistemi ile Uzaktan Eğitim Programları oluşturulması faaliyeti kapsamında AkademİSO Uzaktan Eğitim Portalı oluşturulmuştur. Kullanıcılar bu portala hem www.sanayiprojeleri.com hem de www.akademiso.com adresinden ulaşabilmektedir. Portal 5 adet eğitim ile 1000 kişiye 1 yıl süre boyunca hizmet edecektir. Bu sayede sanayi firmalarına zaman ve mekandan bağımsız olarak, teknoloji, araştırma–geliştirme, inovasyon, proje yönetimi gibi konularda bilgi, beceri ve farkındalık kazandıracaktır. Proje kapsamında sanayi-üniversite işbirliğinde 20 adet lisans ve lisansüstü araştırma konusu çalışılmaya başlanmıştır. YTÜ laboratuvarlarındaki cihaz ve laboratuvarlarda yapılan test ve analizlerin derlendiği bir YTÜ Laboratuvar Hizmet Kataloğu hazırlanmıştır. Hazırlanan kataloglar 501 firmaya ve üniversitemiz fakültelerine gönderilmiş olup, katılınan fuar ve çeşitli etkinliklerde dağıtımı yapılmıştır. Sanayi-Üniversite işbirliği merkezi ve e-platform konusunda bilgilendirme amacıyla 2200 adet el ilanı hazırlanmıştır. Proje ekibinin katıldığı 10. İSO Sanayi Kongresi ve İnovasyon Sergisi, YTÜ II. Ar-Ge Proje Pazarı etkinliklerinde gerek akademisyenlere gerekse sanayicilere sunulmuştur. 130 sanayici ile üniversite arasında görüşme gerçekleşmiştir. 45 adet KOBİ Ar-Ge ve laboratuvar ihtiyaçlarını üniversiteden temin etmiştir. Sanayi-üniversite işbirliği portalında 162 adet sanayiciler tarafından yayınlanan teknoloji ihtiyacı söz konusudur. Web tabanlı inovasyon yönetimi e-özdeğerlendirme aracı proje süresince 452 kez kullanılmıştır. Proje kapsamında verilen seminer ve çalıştaylardan 529 kişi yararlanmıştır. Sanayi-Üniversite işbirliği portalında üniversite tarafından yayınlanan teknoloji sayısı 962 adettir. -49- KÜÇÜK YERLEŞİM BİRİMLERİ İÇİN UYGUN ATIKSU ARITMA ALTERNATİFLERİNİN ARAŞTIRILMASI: YAMULA BARAJ HAVZASINDA BİR ÖRNEK ÇALIŞMA PROJESİ Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Yrd. Doç. Dr. Hürrem Bayhan TÜBİTAK-KAMAG 2008-2011 36 Ay 551.240 TL [email protected] İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü AMAÇ: Su havzalarında, su kalitesini korumak maksadıyla bu alanlarda oluşan atıksuların yüzeyden akışlı doğal arıtma (yada) sistemiyle arıtımının sağlanması. Çalışma Alanları: Doğal Arıtma Ekosistem Ekoloji Çevre Mikrobiyolojisi HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Arıtılmış Olan Atık suların Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (SKKY) ile Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmenliği’ nin Alıcı Ortama Deşarj Standartlarını Sağlaması Arıtılmış Atıksudan Sulama Suyu Elde Edilmesi. Küçük Yerleşim Alanları İçin İnşaası, İşletilmesi, Ekonomik Olan Arıtma Tesislerinin Ülkeye Kazandırılması. Lab. Ölçekli Büyük YADA Sistemi İnşa Aşaması Lab Ölçekli Çalışma YADA Pilot Tesisi YADA Pilot Tesis İnşaatı -51- KÜÇÜK YERLEŞİM BİRİMLERİ İÇİN UYGUN ATIKSU ARITMA ALTERNATİFLERİNİN ARAŞTIRILMASI: YAMULA BARAJ HAVZASINDA BİR ÖRNEK ÇALIŞMA PROJESİ LABORATUVAR ÖLÇEĞİNDE ARITMA ÇALIŞMALARI (a) Paralel Bağlı Küçük Boyutlu YADA Sistemi (Sadece Çim ) Lab.ölçekli çalışmalar tamamlanmış arazi ölçekli pilot tesisin inşası için ön çalışmalar yapılmıştır. Boyacıköy atıksu yükü belirlenerek hem hirolik yüke göre hem de en fazla arazi gerektirecek olan BOİ5 parametresi baz alınarak arazi alanı belirlenmiştir. Arazi haritalandırılması yapılarak uygulama projesi hazırlanmıştır. Bu çerçevede yapılan hazırlık ile ihale aşamasına geçilmiştir. İhale işlemi tamamlanmış Firmaya yer teslimi yapılarak pilot tesisin inşatına başlanmıştır. YADA Pilot Tesis İnşaatı Alan Çalışması -52- KÜÇÜK YERLEŞİM BİRİMLERİ İÇİN UYGUN ATIKSU ARITMA ALTERNATİFLERİNİN ARAŞTIRILMASI: YAMULA BARAJ HAVZASINDA BİR ÖRNEK ÇALIŞMA PROJESİ CAZİBELİ OLARAK VE ÇALIŞAN SİSTEMİN PROJE AKIM ŞEMASI 1 2 ( ATIK SU GİRİŞ ) ROGAR 3 KABA IZGARA 5 6 DENGELEME TANKI 7 İMHOF TANKI 8 YADA SİSTEMİ ÇIKIŞ 4 YAĞ TUTUCU SULAMA SUYU VEYA YAMULA BARAJI 9 Bu plan çerçevesinde tesisin projesi tamamlanarak inşaatı tamamlanmış ve tesis işletmeye alınmıştır. İnşaa Sonrası YADA Pilot Tesisinden Bir Görünüş SONUÇLAR VE ÖNERİLER Bu proje ile tam ölçekli Yüzeyden Akışlı Doğal Arıtma (YADA) sistemi inşa edilip işletmeye alınmış ve arıtma çıkışları alıcı ortam deşarj kriterlerini (SKKY, KAAY) büyük oranda sağladığı görülmüştür. Yüzeyden akışlı doğal arıtma (YADA) sistemi ise tesis ve işletme maliyeti düşük bir arıtma sistemi olarak büyük oranda avantaj sağlamıştır. Projenin çıktıları diğer belediyelerdeki benzeri uygulamalar için bir temel oluşturacaktır. Bu tesislerin kurulması ve işletilmesi ile tesis işletilmesi konusunda kalifiye teknik eleman yetiştirilmesi sağlanmıştır. -53- RÜZGAR TÜRBİNİ GÖBEĞİNİN TASARIMI, ÜRETİMİ VE YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı- SANTEZ 2009-2012 23 Ay 491.249 TL AMAÇ: Temiz enerji üretimi için rüzgar türbini pervane göbeği tasarımı ve üretiminin döküm yöntemiyle gerçekleştirilmesidir. Prof. Dr. Ahmet Ekerim [email protected] Kimya-Metalürji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Çalışma Alanları: Elektrometalürji, Enerji Termodinamik HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Rüzgar Türbini Pervane Göbeğinin Tasarımı ve Geliştirilmesi Rüzgar Türbinleri için Yeni Malzeme Tasarımı ve Üretimi Döküm Yöntemiyle Üretim ve Özelliklerinin İyileştirilmesi Rüzgar Türbini Üreticileri için Tedariklerin Ülke Kaynakları ile Karşılanması Pervane Göbeği Tasarımı Pervane Göbeği Prototipi Rüzgar Türbini Uygulaması B: Pervane Göbeği Mikro yapısı Rüzgar Türbinleri -55- RÜZGÂR TÜRBİNİ PERVANE GÖBEĞİ TASARIMI, ÜRETİMİ VE YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ ÜRÜNÜN TASARIM AŞAMALARI Sonlu eleman ağı kurulmuş, topolojik analiz yapılmış ve tasarıma uygun dayanımı sağlayacak şekil ve kesitler elde edilmiştir. Sonlu Eleman Ağı Topoloji Analizi Maksimum Dayanım Durumu Analizi DÖKÜM VE SİMÜLASYON Mekanik dayanım sağlayan tasarıma uygun dökümünün gerçekleştirilebilmesi için de simülasyon yapılmıştır. Soğuma Analizi (°C ) Katılaşma Analizi (dak) Yapılan döküm simülasyonu sonucunda makro ve mikro pörözitelerin belirlenmesi yapılarak oluşumları önlenmiştir. Makroporozite Riski (Çekinti) Mikroporozite Riski -56- RÜZGÂR TÜRBİNİ PERVANE GÖBEĞİ TASARIMI, ÜRETİMİ VE YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Sıvı döküm malzemesinin eriyik kalitesini belirlemek için termal analiz yapılmış, pervane göbeğine uygun ferritik küresel dökme demir özelliği ve mikro yapısı elde etmek için gerekli soğuma eğrisi elde edilerek parametreler belirlenmiştir. Bu parametreler ve soğuma eğrisi aşağıdaki gibi bulunmuştur: Soğuma Eğrisi ÜRETİM İÇİN ÖNERİLER Döküm için tavsiye edilen aşılayıcı miktarları potada aşılama için minimum % 0,35-0,45 ve akışa aşılamada da % 0,2 olarak belirlenmiştir. Prototip Dökümü SONUÇLAR VE ÖNERİLER Pervane göbeği analizleri olarak; 1- Modal analiz, 2- Statik lineer analiz, 3- Topoloji optimizasyonu yapılmıştır. Döküm parça üzerinde oluşan sıcak noktaları görmek ve döküm kesitlerinin modül değerlerini hesaplatmak amacı ile simülasyon başarılı bir şekilde uygulanmıştır. Ötektik bileşimde dökümün yapılması, çekmelerin, mikro ve makro pörözitelerin önlenmesi mevcut yazılım ve donanım kullanılarak yapılmış, aşılayıcı çeşidine, pik cinsine ve diğer harman karışımlarına bağlı olarak belirlenmiştir. Döküm simülasyonundan yararlanarak pervane göbeği EN-GJS-400-18LT malzemeden döküm yöntemiyle şekillendirilerek elde edilmiştir. İĞREK A.Ş. Pervane göbeği ve benzer ürünlerin üretimini gerçekleştirebilecek bilgi birikimi ve deneyimi kazanmıştır. -57- KENTSEL ALANLARDA POLİ KLORLU BİFENİL (PCB) KONSANTRASYONLARININ GAZ ve PARTİKÜLLERDE FRAKSİYONEL DEĞİŞİMLERİNİN BELİRLENMESİ ile BERABER UZUN MESAFELİ TAŞINIMLARIN İNCELENMESİ Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Doç. Dr. Arslan Saral [email protected] İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü TÜBİTAK-ÇAYDAG 2012-2015 36 Ay 456.000 TL Çalışma Alanları: Hava Kirliği ve Kontrolü AMAÇ: Yerel ve küresel kaynakların İstanbul’daki atmosferik PCB konsantrasyonlarına katkılarının araştırılması. HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Toprak ve hava arasında geçişlerin tespit edilmesi Örnekleme bölgesine taşınan kirletici türlerin reseptör modeli ile tespit edilmesi Taşınım, yerel topraktan geçiş ve meteorolojik faktörler ele alınarak stokastik ya da yarı-stokastik modellerle atmosferik konsantrasyonların tahmin modellemesi. Örnekleme sistemi Yerel ölçekli taşınım Poli klorlu bifenillerin (PCB) yapısı Uzun mesafeli taşınım -59- KENTSEL ALANLARDA POLİ KLORLU BİFENİL (PCB) KONSANTRASYONLARININ GAZ ve PARTİKÜLLERDE FRAKSİYONEL DEĞİŞİMLERİNİN BELİRLENMESİ ile BERABER UZUN MESAFELİ TAŞINIMLARIN İNCELENMESİ PROJE KAPSAMI Çalışma kapsamında bahsi geçen örnekleme bölgesinde: Yüksek hacimli hava örnekleyicisinde PUF adsorbant kullanarak gaz fazda, yüksek hacimli basamaklı ayrıştırıcı kullanarak da filtre üzerine partikül fazında numuneler toplanacaktır. Atmosferik PCB bileşiklerinin gaz/partikül oranı belirlenecektir. Eş zamanlı olarak topraktan da numune alınacaktır. Örneklerde PCB tür ve miktarları belirlenecek ve farklılıklar ortaya konacaktır. Gaz ve toprak numuneleri arasında geçişler ortaya çıkarılacaktır. Basamaklı ayrıştırıcıda örnekleme ile farklı partikül boyutlarındaki PCB tür ve miktarlarının belirlenmesi gerçekleştirilecektir. Aynı zamanda hava kütlelerinin taşınımı da incelenip yerel kaynaklardan ve uzun mesafe ile taşınan kaynaklardan ileri gelen türler ortaya çıkarılacaktır. Kaynak türlerinin ortaya çıkarılması ile ülkemizin Stockholm sözleşmesi ile ilgili yapacakları hakkında yorum getirilmeye çalışılacaktır. Elde edilen sayısal veriler, taşınım bilgileri ve meteorolojik veriler kullanılarak atmosferik PCB konsantrasyonunu tahmin amaçlı tahmin modellemesi oturtulmaya çalışılacaktır. -60- KENTSEL ALANLARDA POLİ KLORLU BİFENİL (PCB) KONSANTRASYONLARININ GAZ ve PARTİKÜLLERDE FRAKSİYONEL DEĞİŞİMLERİNİN BELİRLENMESİ ile BERABER UZUN MESAFELİ TAŞINIMLARIN İNCELENMESİ ÇALIŞMA ÖRNEKLERİNİN TOPLANMASI Gaz ve partikül fazdaki kirleticiler farklı malzemeler üzerinde toplanmaktadırlar. Meteorolojik parametreler de eş zamanlı olarak kaydedilmektedir. Toplanan örnekler laboratuarda standart ortamda şartlandırılmaktadır. -61- KENTSEL ALANLARDA POLİ KLORLU BİFENİL (PCB) KONSANTRASYONLARININ GAZ ve PARTİKÜLLERDE FRAKSİYONEL DEĞİŞİMLERİNİN BELİRLENMESİ ile BERABER UZUN MESAFELİ TAŞINIMLARIN İNCELENMESİ ANALİZ ÖN İŞLEMLERİ Gaz ve partikül fazdaki kirleticiler tutulma ortamlarının farklı olmasından ötürü ayrı metotlarla ekstrakte edilmektedir. PCB türleri elde edilen ekstrattan kolon kromatografisi ile diğer organik türlerden ayrılmaktadır. -62- Ekstrakte edilen numuneler solvent değişimi ve hacim azaltmaya tabi tutulmaktadır. Elde edilen son ürün azot altında uçurularak GC’de okumaya hazır hale getirilmektedir. KENTSEL ALANLARDA POLİ KLORLU BİFENİL (PCB) KONSANTRASYONLARININ GAZ ve PARTİKÜLLERDE FRAKSİYONEL DEĞİŞİMLERİNİN BELİRLENMESİ ile BERABER UZUN MESAFELİ TAŞINIMLARIN İNCELENMESİ ENSTRÜMANTAL ANALİZLER Elde edilen örnekler GC/MS ; GC-ECD sistemleri ile okunmaktadır. Ortaya çıkan kromatogramlar ile konsantrasyon hesapları yapılabilmektedir. UZUN MESAFELİ TAŞINIM Uzun mesafeli taşınımların belirlenmesi için WRF meteoroloji modelinden istifade edilmektedir. Geri yörüngeler ise HYSPLIT modeli ile oluşturulmaktadır. Taşınan PCB türlerinin uzun mesafeli taşınımları örnekleme sisteminin farklılığı ile alıcı noktada belirlenmektedir. -63- NANO-YAPILI ANTİMİKROBİYAL KAPLAMALARIN ÜÇ BOYUTLU METALİK FİLTRELER ÜZERİNE ELEKTROKİNETİK BİRİKTİRME YÖNTEMİ KULLANILARAK ELDESİ VE KARAKTERİZASYONU Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Prof. Dr. Cengiz KAYA [email protected] Kimya-Metalürji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü TÜBİTAK - COST 2009-2012 36 Ay 450.000 TL AMAÇ: Salgınlara Neden Olabilecek Virüsleri Vücuda Girmeden Etkisiz Hale Getirecek Nano Teknoloji Esaslı Ürünleri Geliştirmek. Çalışma Alanları: Nanoteknoloji Malzeme Metalürji HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Çok Farklı Virüslere Karşı Etkili Nano-partikül Maskelerin Geliştirilmesi Ürün Tasarımı Salgınların Neden Olduğu Can Kayıplarının ve Ekonomik Zararların Minimize Edilmesi Filtre Örneği Maske Tasarımı Halk Sağlığı Uygulamaları Nano-partiküller Virüs Yapısı -65- NANO-YAPILI ANTİMİKROBİYAL KAPLAMALARIN ÜÇ BOYUTLU METALİK FİLTRELER ÜZERİNE ELEKTROKİNETİK BİRİKTİRME YÖNTEMİ KULLANILARAK ELDESİ VE KARAKTERİZASYONU KAPSAM & AMAÇ Bu proje kapsamında dünyada ilk kez, öldürücü bakteri ve virüsleri etkisiz hale getirebilecek nano-yapılı antimikrobiyal tabakaların, üç boyutlu metalik filtreler üzerine elektrokinetik biriktirme yöntemi kullanılarak oluşturulması amaçlanmıştır. Böylelikle; İlk olarak nano-boyutlardaki anti-viral/bakteriyal özellik taşıyan nano-tozların ve tüplerin (TiO2, Ag, AgTiO2, ZnO, CuO ve Fe2O3 gibi) sol-jel ve hidrotermal yöntemlerle sentezi gerçekleştirilmiş, Sentezlenen nanotozlar çeşitli yöntemler kullanılarak karakterize edilmiş, Sentezlenen nanotozlar yardımıyla su ve/veya alkol bazlı kararlı kolloidal çözeltiler hazırlanmış, Hazırlanan kararlı kolloidal çözeltilerden elektrokinetik biriktirme yöntemi kullanılarak üç boyutlu metalik filtreler üzerinde nano-yapılı kaplama tabakalarının elde edilmesi gerçekleştirilmiş, Kaplanan metalik filtrelerin anti-viral/-bakteriyal özellikleri detaylı olarak incelenmiş ve farklı filtre sistemleri için tasarımlar yapılmıştır. Kullanılan Yöntem ve Cihazlar ZnO Ag Ag-‐TiO2 TiO2 Nanotüp ZnO ZnO Hidrotermal Sentezlşeme Cihazı (Bergof Br-300) Teflon kılıflı 500 ml Reaksiyon haznesi (230°C-250 Bar) Ag Ag Ag-‐TiO2 Ag-‐TiO2 Sentezlenen nano tüplerin TEM analizleri Sentezlenen nano tozların TEM analizleri Elektrokinetik Biriktirme Yöntemi ile Elde Edilen Kaplamalar 30V’ta 5 dakika süreyle kaplanan nikel filtrenin genel görüntüsü (a), ikincil elektronlarla elde edilmiş (a) ve geri saçılan elektronlarla elde edilmiş SEM görüntüleri -66- NANO-YAPILI ANTİMİKROBİYAL KAPLAMALARIN ÜÇ BOYUTLU METALİK FİLTRELER ÜZERİNE ELEKTROKİNETİK BİRİKTİRME YÖNTEMİ KULLANILARAK ELDESİ VE KARAKTERİZASYONU EKB yöntemi kullanılarak yapılan alüminyum filtre üzerine ZnO kaplamaların BSE kullanılarak 50 büyütmede (a),(b) ve 350 büyütmede (c) alınan SEM görüntü analizleri ANTİMİKROBİYAL ETKİNLİK - TASARIM Virüsler ile Enfekte Vero Hücrelerinin Canlılık Değerlerinin Maruz Kaldıkları Nanopar=kül Türüne göre KarşılaşBrmalı Olarak İncelenmesi 0,4 0,3 0,2 0,1 0 TiO2-‐Ag Ag Uçak ve otomobiller için tasarlanan filtreler -67- m l g/ µ m l g/ 75 µ m l 60 g/ µ 50 g/ µ Hidrotermal yöntem ile üretilen nanopartiküllerin parazitlerin proliferasyonuna etkisi 40 Ko n tro l m l ZnO CuO MİKROALG KÜLTÜRÜNÜN SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİ VE BİYOYAKIT ELDESİNDE KULLANIMI Doç. Dr. Bestami ÖZKAYA Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: [email protected] İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü SANTEZ 2013-2015 24 Ay 443.500 TL Çalışma Alanları: Atıklardan Enerji Üretimi Mikrobiyal Yakıt Pili Katı Atıklar AMAÇ: Katı atık düzenli depolama sahasında CO2 emisyonu ile üretilen mikroalglerden biyogaz, biyoyakıt, ve doğrudan elektrik üretimini sağlayacak yenilikçi, sürdürülebilir ve biyoteknolojik bir reaktör sistemi geliştirmek. HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Kyoto Protokolünün gereklerini yerine getirmeye çalışan ülkemizde biyolojik CO2 mitigasyon yöntemlerini geliştirmek ve uygulanmasını yaygınlaştırmak Yağ oranı yüksek mikroalg ve biyoakıt üretimi için yenilikçi bir teknoloji geliştirmek Karbon pazarı için “karbon kredisi” üretmek Mikroalg Mikroalg Üretimi Temiz Enerji Biyoyakıt Üretimi Karbon Kredisi -69- MİKROALG KÜLTÜRÜNÜN SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİ VE BİYOYAKIT ELDESİNDE KULLANIMI PROJENİN AMACI Odayeri Düzenli Depolama Tesisi: 32 milyon ton kapasite İSTAÇ A.Ş. ve Yıldız Teknik Üniversitesi, kojenerasyon tesisinden çıkan CO2 içeren baca gazını kullanarak mikroalg yetiştirmeyi ve mikroalgden biyoyakıt üretmeyi hedeflemektedirler. Projenin amacı düzenli depolama sahalarından çıkan gaz emisyonları için yenilikçi ve sürdürebilir bir yönetim sistemi geliştirmektir. PROJENİN HEDEFLERİ Kyoto Protokolünün gereklerini yerine getirmeye çalışan ülkemizde CO2 salınımını azaltmak için yöntemlerinin geliştirilmesi Düzenli depolama sahalarından atmosfere verilen CO2 miktarının azaltılması Mikroalg yetiştirme ortamı olarak sızıntı suyu arıtma tesisi çıkış suyu kullanılması ve azot problemine düşük maliyetle çözüm üretilmesi CO2 VE ATIKSU BESLEMESİ CO2 kaynağı: Odayeri Katı Atık Düzenli Depolama sahası enerji tesisinin baca gazı Seyreltme oranı: %5-25 (hava ile) Besleme hızı: 0.1-0.5 L/dakika Atıksu kaynağı: Odayeri Katı Atık Düzenli Depolama sahası arıtma tesisi membran çıkış suyu FOTOBİYOREAKTÖRLER YARIŞ PİSTİ TÜBÜLER TÜBÜLER -70- DÜZ PLAKA DÜZ PLAKALI MİKROALG KÜLTÜRÜNÜN SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİ VE BİYOYAKIT ELDESİNDE KULLANIMI MİKROBİYAL TÜR ANALİZLERİ Reaktörlerden alınan numunelerde tür tanımlaması için uygulanacak teknikler: 1. 2. 3. 4. 1Nükleik asit extraksiyonundan Olimeraz zincir reaksiyonu Denature gradyan elektroforezi Dizi analizi temelli moleküler EKONOMİK ANALİZ Ekonomik analiz çıktıları; CO2 mitigasyonu için biyolojik kontrol ve enerji üretimi konusunda biyolojik bir sistem Ekonomik açıdan en uygun entegre bir sistem CO2 kredisi ve çevresel faktörler göz önünde bulundurularak ve Yaşam Döngüsü Analizi kullanılarak en iyi senaryo Houston-USA merkezli gelişmekte olan piyasalar merkezinin (Emerging Markets) 2012 yılında yayınlamış olduğu rapora göre ticari piyasalarda önemli mikroalg üreticilerinin yıllara sâri üretim durumu ve 2025 yılı projeksiyonu Mikroalg kökenli biyokütleden dünya ölçeğinde biyoyakıt üretimi (Galon/yıl) -71- YÜZEYİ FONKSİYONLAŞTIRILMIŞ KARBON NANOTÜPLERLE TAKVİYELİ ALÜMİNA VE HİDROKSİAPATİT ESASLI NANO-YAPILI SERAMİKLERİN ÜRETİM VE KARAKTERİZASYONU Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Prof. Dr. Cengiz KAYA [email protected] Kimya-Metalürji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü TÜBİTAK - COST 2009-2012 36 Ay 425.000 TL Çalışma Alanları: Nanoteknoloji Malzeme Metalürji AMAÇ: Yapısal olarak mekanik dayanımı düşük olan seramiklerin (alümina ve hidroksiapatit) Karbon nanotüp ilavesi ile kırılmaya dirençli hale getirilmeleri ve elektrokinetik biriktirme yöntemi kullanılarak fonksiyonel 3 boyutlu mikro parça üretimi. HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Karbon nanotüp takviyesi ile mekanik dayanımı artmış seramik kompozitler Karbon nanotüp takviyeli seramik ana fazlı mikro dişli üretimi Karbon nanotüp takviyeli seramik anafazlı yapı Çizimi yapılmış ve ve hızlı prototipleme ile üretilmiş mikro parça kalıpları Maliyeti düşük bir biçimde mikro parça üretimi EPD yöntemi kullanılarak üretilmiş mikro dişliler Mekanik dayanımı yüksek yapısal uygulamalar için seramik malzemeler -73- YÜZEYİ FONKSİYONLAŞTIRILMIŞ KARBON NANOTÜPLERLE TAKVİYELİ ALÜMİNA VE HİDROKSİAPATİT ESASLI NANO-YAPILI SERAMİKLERİN ÜRETİM VE KARAKTERİZASYONU KAPSAM & AMAÇ Projede biyomedikal ve mühendislik uygulamaları için hidroksiapatit ve alümina esaslı seramikler farklı yöntemlerle karbon nanotüpler ile takviye edilerek üretilmesi amaçlanmıştır. Böylelikle, Karbon nanotüplerin seramik yapılar içinde homojen dağılabilirliği (dispersiyonu) incelenip geliştirilmiş, Karbon nanotüp takviyeli seramikler hidrotermal sentezleme yöntemi ile üretilebilirliği incelenmiş, Karbon nanotüpler ile katkılandırılmış seramiklerin elektriksel ve mekanik özellikleri geliştirlmiş, Elektrokinetik biriktirme yönteminin (electrophoretic deposition (EPD) karbon nanotüp takviyeli seramik malzemeler kullanılarak karmaşık şekilli ve küçük boyutlu makine parçalarının üretimi ve aynı yöntemin mekanik dayanımı yüksek biyouyumluluk gösteren kaplamalar elde edilmesine uygunluğu gösterilmiş, Spark plasma sinterlemesi (SPS) kullanılarak yüksek dayanımlı seramiklerin üretilebilirliği gösterilmiş, Ekstrüzyon yöntemi ile Karbon nanotüp takviyeli seramik parçaların üretimi gerçekleştirilmiştir. Kullanılan Yöntem ve Cihazlar Hidrotermal Sentezlşeme Cihazı (Bergof Br-300 Teflon kılıflı 500 ml Reaksiyon haznesi (230°C-250 Bar) SPS cihazının şematik görünümü Ultrasonik karıştırıcı Kudos 51kHz DENEYSEL YÖNTEM Karbon nanotüplerin TEM görüntüsü Karbon nanotüplerin nano hidroksiapatit tozlar tarafından kaplanmış TEM görüntüsü Üretilmiş alümina ve karbon nanotüp takviyeli alümina dişliler -74- Karbon nanotüplerle karıştırılmış ve sadece böhmit içeren süspansiyonlar YÜZEYİ FONKSİYONLAŞTIRILMIŞ KARBON NANOTÜPLERLE TAKVİYELİ ALÜMİNA VE HİDROKSİAPATİT ESASLI NANO-YAPILI SERAMİKLERİN ÜRETİM VE KARAKTERİZASYONU Elektrokinetik biriktirme ile üretilmiş karbon nantüp-böhmit mikrodişliler • Birikim elektrodu (anot) • İletken olmayan kalıp • Doğru akım güç devresi • Karşıt elektrot • Süspansiyon • Negatif yüklenmiş partiküller Elektrokinetik biriktirme ünitesi Hızlı prototipleme ile üretilmiş şekilllendirme kalıpları Şekillendirilmiş dişliler ve kaplamalar SONUÇLAR Bu araştırma projesi kapsamında ilk aşamada karbon nanotüplerin hidrotermal sentezleme yöntemi kullanılarak alümina ve hidrosiapatit anafazlı seramikler içinde göreli eş dağılımının gerçekleştirilebileceği gösterilmiştir. Hidrotermal koşullarda (sulu bir ortamda yüksek basınç ve sıcaklık altında) karbon nanotüplerin sinterleme süreci sonrasında seramik ana fazı oluşturacak olan nanotpartiküllerle etkileşimi gerçekleştirilmiştir. Kolloidal bir süreç olan elektrokinetik biriktirme için kararlı süspansiyonlar hazırlanarak 3 boyutlu karmaşık şekilli seramik kompozit dişlilerin üretimi gerçekleştirilmiştir. Hidrotermal yöntemle elde edilen seramik kompozit tozlar basınçsız ve spark plasma sinterlemeleri ile kütle malzeme üretimi için kullanılmış ve elde edilen bütün ürünler SEM, TEM, FT-IR, DTA, TG, XRD, AFM gibi yöntemler kullanılarak karakterize edilmiştir. -75- KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Doç. Dr. Arslan SARAL TÜBİTAK-ÇAYDAG 2010-2013 36 Ay 411.575 TL [email protected] İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü AMAÇ: Endüstriyel ve kentsel kirletici kaynaklarını bir arada bulunduran İstanbul’da, poliklorludibenzo-p-dioksin, poliklorlu dibenzofuran ve poliklorlubifenillerin (PCB) atmosferik konsantrasyonlarının 3 farklı alanda araştırılması. Çalışma Alanları: Hava Kirliliği ve Kontrolü HEDEFLENEN ÇIKTILAR: PCDD/F ve PCB konsantrasyonlarının zamansal ve alansal değişiminin belirlenmesi. Konsantrasyonların gaz ve partikül faz dağılımının belirlenmesi ve ölçüm sonuçlarının tahmin modelleriyle karşılaştırılması. Konsantrasyonların mevsimsel değişimi ile değişime neden olan etmenlerin belirlenmesi. Meteorolojik parametreler ile konsantrasyon değişimi arasındaki ilişkinin istatistiksel analizler ile belirlenmesi. İstanbul için potansiyel PCDD/F ve PCB kaynaklarının tahmin edilmesi. Cam yünü filtre (partikül fazı) Analiz HRGC / HRMS Absorbant (gaz fazı) Örnekleme Sistemi -77- KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Poliklorlu dibenzo-p-dioksin/furan (PCDD/F) ve Poliklorlubifeniller (PCB) PCDD/F ve PCB’ler yarı uçucu organik bileşikler olup, kalıcı organik kirleticilerin en önemli grubunu oluştururlar. 75 adet 135 adet 209 adet Çevresel Açıdan Önemi Atmosfere salındıktan sonra uzun mesafelerce taşınabilirler. Fotolitik, kimyasal ve biyolojik parçalanmaya karşı dirençlidirler. Çevresel ortamlarda uzun süre bozunmadan kalabilirler. Yanma prosesleri (atık yakılması, motorlu araçlar, çimento fırınları, fosil yakıtların yakılması), kimyasal üretim prosesleri ve metalurji endüstrisi bu bileşiklerin en önemli kaynaklarıdır. İnsanların Maruziyeti Gıda, dermal temas ve solunum ile maruz kalınır. Canlıların yağ dokularında birikerek besin zinciri yolu ile yüksek konsantrasyona ulaşırlar. Çok düşük konsantrasyonlarda dahi oldukça toksiktirler. 2,3,7,8-TCDD kanserojendir (International Agency for Research On Cancer) PDD/F’ler için günlük tolere edilebilen miktar: WHO 2 pg I-TEQ/kg.gün USA 2 pg I-TEQ/kg.gün Projenin Amacı Çoklu kirletici gruplarını (trafik, fosil yakıt kullanımı, endüstriyel kaynakları) bir arada bulunduran İstanbul’da PCDD/F ve PCB bileşiklerinin atmosferik konsantrasyonlarının 3 farklı alanda araştırılması. Konsantrasyonların zamansal ve alansal değişiminin değerlendirilmesi. -78- KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Örnekleme Noktalarının Belirlenmesi Davutpaşa: Trafik, yerleşim ve endüstriyel kaynaklar ile karakterize edilir. Yıldız: Trafik ve yerleşim kaynakları ile karakterize edilir. Şehir içi ile bağlantıyı sağlayan ana yollar ve boğaz trafiğinden dolayı gemi emisyonlarına maruz kalır. Fenertepe: Şehir merkezinden uzak yarı-kırsal özelliktedir. Materyal Metod Analitik işlemler Örnekleme Yüksek Hacimli Hava Örnekleyici Ekstraksiyon Filtre (Cam yünü filtre), Saflaştırma (clean up) PUF (adsorbant) Örnekleme öncesi ön işlemler Fraksiyonlama Analiz HRGC/ HRMS Kantitatif analiz Analitik Adımlar Ekstraksiyon: Bileşikler katı matristen sıvı ortama alınır. ASE (40 dak) ya da sokslet ekstraktörü (24 saat) kullanılır. Ekstrakt döner buharlaştırıcı ile konsantre edilir. Clean up: Multitabaka silika jel kolon ile girişim yapabilecek diğer bileşikler (alifatikler, lipidler, sülfür) uzaklaştırılır. Fraksiyonlama: PCDD/F, PCB ve db-PCB bileşikleri ayrılır. Bileşiklerin kalitatif ve kantitatif olarak belirlenmesi: HRGC/HRMS analizi ile belirlenir. -79- KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Örnekleme Aparatları Cam Yünü Filtreler Örnekleme Modülü Sokslet Ekstraktörü Cam Kartuşlar ve PUF Absorbant Saflaştırma (clean up) ve fraksiyonlama Hızlandırılmış Ekstraktör (ASE) Döner Buharlaştırıcı HRGC/HRMS Çevresel ortamlarda oldukça düşük konsantrasyonlarda (pg, fg) bulunan PCDD/F bileşikleri ancak yüksek çözünürlüklü gaz kromatografi cihazları ile analiz edilmektedir. -80- KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Projeden Elde Edilecek Çıktılar PCDD/F ve PCB bileşiklerinin atmosferik konsantrasyonları şehir içi ve şehir dışı olmak üzere 3 farklı alanda izlenecektir. Konsantrasyonların alansal ve zamansal değişimi belirlenecektir. Konsantrasyon değişiminin meteorolojik parametreler ile ilişkisi istatistiksel olarak değerlendirilecektir. Bileşiklerin gaz/partikül oranı belirlenecek ölçüm sonuçlarına göre belirlenen oran tahmin modelleri ile karşılaştırılacaktır. Elde edilecek konjener profillerinin zamansal ve alansal değişimine göre kirletici kaynakları tahmin edilecektir. Tahmin modelleri ile her yaştan insan grubunun solunum ile maruz kaldığı PCDD/F miktarı belirlenecektir. Yaygın Etki /Katma Değer Bu çalışma PCDD/F bileşiklerinin atmosferik konsantrasyonlarının İstanbul’da araştırıldığı ilk çalışmadır. Örnekleme ve analiz yöntemlerindeki zorluklar nedeniyle bu konuda yapılan çalışma sayısı Türkiye ve dünya genelinde oldukça sınırlı olup ciddi veri eksiği bulunmaktadır. Bu çalışmadan elde edilecek sonuçlar hava kalitesi yönetim planlarının oluşturulmasında ve hava kirliliğinin azaltılması yönünde sağlıklı kararların alınmasında ve modelleme çalışmalarında güvenilir veri kaynağı olarak kullanılabilecektir. İstanbul megakent olup, yaklaşık 13 milyon nüfusa sahip olup , paralel olarak çeşitli kirletici kaynaklarını da (trafik, endüstri, yerleşim) bir arada bulundurmaktadır. Bu sebeple bu kirleticilerin atmosferik konsantrasyonların belirlenmesi gelecekteki trendlerinin tahmin edilmesinde ya da değerlendirilmesinde önemli veri kaynağı olarak kullanılabilecektir. Ülkemizde PCDD/F ve PCB bileşikleri ile ilgili hava kalitesi standart değeri olmamakla birlikte ileride yapılacak yasal düzenlemelerde bu sonuçlar önemli veri kaynağı olarak kullanılabilecektir. Aynı zamanda çalışmadan elde edilecek bilimsel yayınlar ile ulusal ve uluslar arası literatüre önemli katkı sağlanacaktır. -81- TARİHİ YAPILARIN TUĞLA DUVAR ÖZGÜN MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ VE YÜK ALTINDA DAVRANIŞININ MODEL DENEYLERLE ARAŞTIRILMASI Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Prof. Dr. Nabi YÜZER TÜBİTAK - MAG 2012-2015 36 Ay 404.000 TL [email protected] İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Çalışma Alanları: Yapı Malzemeleri Betonun Dürabilititesi Tarihi Yapılarda Malzemeler AMAÇ: Tarihi Yapıların Koruma, Onarım Ve Güçlendirme Çalışmalarında Kullanılacak Uygun Malzeme Seçimini Sağlamak; Taşıyıcı Duvarların Malzeme Özellikleri İle Yük Altındaki Davranışını Deneysel ve Sayısal Analizler İle İnceleyerek Bu Çalışmalarda Kullanmak Üzere Malzeme Parametrelerini Belirlemek. HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Özgün Malzemeye İlişkin Eşdeğer Malzeme Parametrelerinin Belirlenmesi Onarım Ve Koruma İşleri İçin Yapılan Analiz ve Tasarımlarda, Uzmanlara Zaman Kazandıracak Basitleştirilmiş, Malzeme Bünye Bağıntılarının Seçilmesi Onarım ve Koruma İşleri İçin Ayrılan Maddi Kaynakların Daha Doğru ve Verimli Bir Şekilde Kullanılarak Ulusal Ekonomimize Katkıda Bulunulması Yığma Duvar Deney Düzeneği ve Duvar Üzerinde Uygulanan Deneyler Tarihi Kireç Harçlarının Sertleşme Özelliğine Göre Sınıflandırılması -83- TARİHİ YAPILARIN TUĞLA DUVAR ÖZGÜN MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ VE YÜK ALTINDA DAVRANIŞININ MODEL DENEYLERLE ARAŞTIRILMASI Tarihi Yapıların Korunmasında Kullanılan Malzemelerin Önemi Ulusal ve uluslararası yasa ve yönetmelikler göz önüne alındığında, tarihi yapılar ile ilgili tadilat ve tamiratların geleneksel teknikler uygulanarak, özgün biçim ve malzemeye uygun olarak yapılması gerektiği açıktır. Onarımda kullanılacak malzemelerin doğru seçimi için özgün malzeme özelliklerinin çok iyi belirlenmesi gerekir. Özellikle yüzlerce yıllık yapı geleneğinin ürünü olan; Roma, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde yaygın olarak kullanılan Horasan harcı üretiminde tuğla kırıklarının puzolanik aktiviteye sahip olması gerekmektedir. Bu, harcın hidrolik olmasını sağlayan en temel özelliktir. Puzolanik özellik, tuğla vb. maddelerin üretiminde kullanılan hammaddelerin mineralojik yapısına ve bunların pişirilme sıcaklığına bağlı olarak değişmektedir. Bir tuğla fırını Bir kil fırını örneğinin iç tabaka (raf ) bölümü AMAÇ Tarihi Yapıların Koruma, Onarım ve Güçlendirme Çalışmalarında Kullanılacak Uygun Malzeme Seçimini Sağlamak Taşıyıcı Duvarların Malzeme Özellikleri ile Yük Altındaki Davranışını Deneysel ve Sayısal Analizler ile İnceleyerek Bu Çalışmalarda Kullanmak Üzere Malzeme Parametrelerini Belirlemek DENEYSEL ÇALIŞMALAR Yapılacak deneysel çalışmada öncelikle ülkemizde bulunan tarihi yapılardaki özgün malzemelerin (tuğla ve harç) özellikleri araştırılacak, Belirlenen özgün malzeme özellikleri kullanılarak yeni malzeme üretimleri gerçekleştirilecek ve yeni malzemelerin fiziksel ve mekanik özellikleri tespit edilecek, Özgün malzeme özellikleri belirlendikten sonra tuğladan yığma duvarlar üretilecek ve her bir yığma duvar için 6 farklı harç kullanılacak, V H Rijit Kiriş 1000 Tuğla ve harçtan oluşan kompozit numune -84- Rijit Kiriş 1000 Yığma duvar modeli TARİHİ YAPILARIN TUĞLA DUVAR ÖZGÜN MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ VE YÜK ALTINDA DAVRANIŞININ MODEL DENEYLERLE ARAŞTIRILMASI Farklı kil pişirme sıcaklıkları denenerek, en uygun performansın elde edildiği sıcaklıkta üretilecek tuğlalar kırılıpöğütüldükten sonra hidrolik harç üretiminde kullanılacak, Model yığma duvarların yük-deplasman değişimi ölçülecek, Yapılacak model deneylerde yük altındaki yığma duvarda gerilme durumu, elastisite modülü ve kayma dayanımı indeksi belirlenecek, Elastisite modülünün belirlenmesi için flatjack yönteminden yararlanılacak, Yığma duvar deney düzeneği Duvar elemanına yükün uygulanması Kayma deney düzeneği Belirlenen malzeme parametrelerinin yapı-zemin etkileşiminde doğruluğunun tespit edilmesi amacı ile deneyler sıkışabilir bir temel zemini üzerinde tekrarlanacak, Çalışmanın sayısal analiz kısmında, model duvar, deneysel olarak elde edilen malzeme parametreleri dikkate alınarak, sonlu elemanlar yöntemini esas alan TNO DIANA ve LUSAS ticari yazılımları kullanılarak modellenecektir. 10 0 0 5 00 10 0 0 5 00 10 0 0 P L AN D UV A R L V DT 10 0 0 10 0 Z E MI N KES IT Sayısal modelleme teknikleri Yapı zemin etkileşimi için deney düzeneği HEDEFLENEN ÇIKTILAR Özgün malzemeye ilişkin eşdeğer malzeme parametrelerinin belirlenmesi, Onarım ve koruma işleri için yapılan analiz ve tasarımlarda, uzmanlara zaman kazandıracak basitleştirilmiş, malzeme bünye bağıntılarının seçilmesi, Onarım ve koruma işleri için ayrılan maddi kaynakların daha doğru ve verimli bir şekilde kullanılarak ulusal ekonomimize katkıda bulunulması hedeflenen çıktılar arasındadır. -85- PLASTİK EKSTRÜZYON ÜRÜNLERİNDE GAZ GEÇİŞ ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Sunulan Kurum: Başlangıç ve Bitiş Tarihi: Süre: Bütçe: Sanayi Bakanlığı - SANTEZ 2009-2012 30 Ay 403.000 TL Prof. Dr. Mualla Öner [email protected] Kimya-Metalürji Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Çalışma Alanları: Nanoteknoloji Difuzyon Kristalizasyon Biyomineralizasyon ilaç salınımı Polimer AMAÇ: Silindirik koordinatlara sahip plastik ekstrüzyon ürünlerinin gaz geçiş özelliklerini inceleyebilecek bir ölçüm sisteminin geliştirilmesi. HEDEFLENEN ÇIKTILAR: Plastik borulardan gaz geçirgenliğini ölçebilecek bir ölçüm sistemi geliştirmek Fiziksel yaşlandırmanın polipropilen boruların gaz geçirgenliğine etkisini incelemek Çok katmanlı yapının polipropilen boruların gaz geçirgenliğine etkisini incelemek Gaz geçirgenlik ölçüm sistemi Ölçüm hücresi Çok katmanlı kompozit boru üretimi -87- Çift burgulu ekstrüder hattı KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI PROJE PARTNERİ PROJE KAPSAMI Bu proje kapsamında silindirik koordinatlara sahip plastik ekstrüzyon ürünlerinin gaz geçiş özelliklerini inceleyebilecek bir ölçüm sisteminin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Geliştirilen bu sistem ile tek katmanlı ve borular çok katmanlı borular nano ve mikro kompozit yapılardan oluşmuş plastik borular fiziksel yaşlandırmaya uğramış boruların gaz geçirgenlik özellikleri incelenecektir. GAZ GEÇİRGENLİK TEST SİSTEMİ ŞEMASI plastik boru (1), test kabini (2), su banyosu (3), basınç sensörü-1 (4), basınç sensörü kontrol ünitesi (5), basınç sensörü-2 (6), vakum sensörü (7), elektronik gaz regülatörü (8), saf oksijen tüpü (9), ısıtıcı cam rezistans (10), RTD sıcaklık sensörü (11), sıcaklık kontrol ünitesi (12), bilgisayar (13), vakum izolasyon vanası-1 (14), vakum izolasyon vanası-2 (15), vakum izolasyon vanası (16), elektrikli vakum izolasyon vanası (17), vakum pompası (18) -88- PLASTİK EKSTRÜZYON ÜRÜNLERİNDE GAZ GEÇİŞ ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ GAZ GEÇİRGENLİK SİSTEMİ GÖVDESİ GAZ GEÇİRGENLİK SİSTEMİ SENSÖR BAĞLANTILARI -89- KENTSEL ALANLARDA KALICI ORGANİK KİRLETİCİLERİN ATMOSFERİK KONSANTRASYONLARININ ARAŞTIRILMASI İNCELENECEK POLİPROPİLEN BORU TİPLERİ No Boru 'pi Boru özelliği 1 Referans Polipropilen boru (referans boru) 2 3 4 5 6 7 Tek katmanlı Tek katmanlı Tek katmanlı Çok katmanlı Çok katmanlı Çok katmanlı Polipropilen boru – 1000 saat sıcaklık ve basınç al=nda yaşlandırılmış Polipropilen boru -‐ 1500 defa sıcak-‐soğuk su çevrimi ile yaşlandırılmış Polipropilen boru – 500 saat 110 ºC etüvde ısıl yaşlandırma Polipropilen çok katmanlı boru -‐ orta katman polipropilen-‐kil nanokompozit hammadde Polipropilen çok katmanlı boru -‐ orta katman polipropilen -‐ cam elyaf kompozit hammadde Polipropilen çok katmanlı boru -‐ orta katman polipropilen -‐ kalsit kompozit hammadde ÇOK KATMANLI BORULAR Çok katmanlı borular, cam elyaf katmanlı (a), kalsit katmanlı (b), nanokil katmanlı (c) -90- P Blok Güvercinlik Binası, Yıldız Yerleşkesi, 34349 Beşiktaş / İstanbul Tel:0 (212) 383 32 14 (32 14) e-posta: [email protected] www.yildiz.edu.tr/pdo