kanatlı uygulama

KANATLI
HAYVAN
HASTALIKLARI
UYGULAMA FÖYÜ
MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI
KANATLI İÇ ORGANLARINDAN Salmonella
Gallinarum İZOLASYON VE İDENTİFİKASYONU
Kanatlı hayvanlarda Salmonella Gallinarum’un etken izolasyonu ve etkenin serolojik ve
biyokimyasal testlerle identifikasyonunu amaçlanmaktadır. İnceleme örneği infeksiyondan
şüpheli kanatlı hayvanlara ait iç organlardır (karaciğer ve dalak). Gönderilecek materyalin
mümkün olduğunca en kısa sürede soğuk zincirde laboratuvara ulaştırılması gerekmektedir.
İzolasyon:
Otopsi yapıldıktan sonra kanatlıların karaciğer ve dalaklarından direkt kanlı agara, Brillant
Green Novobiocin Agar’a ve XLD Agar’a ekim yapılır. Besiyerleri 37±1°C’de aerobik
koşullarda 24-48 saat inkube edilir.
Salmonellalar kanlı agarda 1-2 mm çapında yuvarlak, parlak, pürüzsüz ve kubbe şeklinde,
XLD Agar’da besiyeri ile aynı renkte, yarı saydam, bazen siyah merkezli koloniler şeklinde,
BGN Agar’da pembe koloniler halinde üreme gösterirler. Serolojik teyit için her petriden 5
tipik ya da şüpheli koloni Salmonella Omnivalent antiserum ile lam aglütinasyon tekniği
kullanılarak inceleme yapılır. 5 kolonide aglütinasyon oluşmamış ise test negatif olarak
değerlendirilir ve ileri kontrol muayenelerine devam edilmez. 5 kolonide aglütinasyon
oluşmuş ise test pozitif olarak değerlendirilir ve ileri kontrol muayenelerine devam edilir.
Salmonella şüpheli kolonilerden nutrient agarda saf kültür için 37±1°C’de aerobik koşullarda
20-24 saat inkube edilir. Salmonella olduğu tespit edilen suşlar Salmonella O antiserum D1
grup, faktör 1, 9, 12 içeren antiserum ile serolojik teste tabi tutulur. Serolojik test pozitif
sonuç verirse hareket muayenesi için yarı katı agara ekilir ve suşların hareketsiz olduğu tespit
edildiğinde S. Gallinarum ve S. Pullorum’un biyokimyasal özellikleri değerlendirilerek ayrımı
yapılır.
İdentifikasyon:
Biyokimyasal Testler:
Hareket muayenesi: Yarı katı besiyerine şüpheli koloniden ekim yapılır. 37°C’de 20-24 saat
edilir. Hareketsiz suşlar besiyerinin tam ortasında inokulasyon hattı boyunca sınırlı bir üreme
göster. Hareketli suşlar tüpün her tarafında homojen üreme görülmesi hareketin müspet
olduğunu gösterir. Salmonella Gallinarum hareketsizdir.
TSI Agar Testi: Özeyle alınan kültür önce besiyerinin dip kısmına daha sonra yüzeye
sürülerek ekim yapılır. 24-48 saat 37°C’de inkübe edilir. Oluşan değişiklikler şöyle
yorumlanır.
Dip Kısım :Sarı renk Glukozun fermantasyonu Kırmızı veya renk değişikliği Glukozun
fermente olmaması Siyah renk Hidrojen sülfür oluşumu Gaz kabarcıkları Glukozdan gaz
oluşumu
Yüzey kısım: Sarı renk Laktoz ve/ veya sukrozun fermentasyonu Kırmızı veya renk
değişikliği yok Laktoz ve/ veya sukrozun fermente olmaması
Salmonella Gallinarum glukozu fermende eder ve laktoz, sakkarozu fermente etmez.
Ürenin hidrolizi: Şüpheli koloniden üre agara ekim yapılır. 37°C’de 24 saat inkübe edilir.
Reaksiyon 2-4 saat sonra gerçekleşir, eğer reaksiyon üreaz varlığı yönünden pozitif olarak
gerçekleşirse; üre, amonyak açığa çıkartır, besiyerinin rengi sarıdan pembeye dönüşür.
Salmonella Gallinarum üreyi hidroliz etmez.
İndol oluşumu: Şüpheli koloniden 5 ml tryptophan içeren buyyona ekim yapılır. 37°C’de 24 (
±3) saat inkübe edilir. Daha sonra 1 ml Kovacs reaktifi ilave edilir. Kırmızı halka pozitif
reaksiyon, sarı-kahverengi bir halkanın oluşması negatif reaksiyonun olarak değerlendirilir.
Salmonella Gallinarum indol üretmez.
Lizin Dekarboksilaz Testi: Şüpheli koloniden Lysine içeren dekarboksilaz besiyerine ekim
yapılır. 37°C’de 24 ( ±3) saat inkübe edilir. Mor renk oluşumu pozitif reaksiyon olarak, sarı
renk negatif reaksiyon değerlendirilir.
Salmonella Gallinarum lizin dekarboksilaz enzimine sahiptir.
Ornitin dekarboksilaz testi: Ornitin içeren dekarboksilaz besiyerine şüpheli koloni ile inokule
edilerek 37°C’ de 1 gün inkube edilir. Besiyerinin renginin mora dönüşmesi pozitif, sarı renk
alması ise negatif olarak değerlendirilir.
Salmonella Gallinarum ornitin dekarboksilaz enzimine sahip değildir.
Şeker fermentasyon testi: Brom creosol purple ve ayrı ayrı % 1 oranında karbonhidratları
(glikoz, maltoz, dulsitol ve mannitol) içeren peptonlu su içeren tüplere ekilir ve
karıştırıldıktan sonra 37°C’de 48 saat inkübe edilir. Sarı renk oluşumu şekerlerin
fermentasyon açısından pozitif olarak değerlendirilir. Salmonella Gallinarum glikoz, maltoz,
dulsitol ve mannitolu fermende ederler.
Gaz Oluşturma Testi: Durham tüplü brom creosol purple içeren karbonhidratlı (glikoz,
maltoz, dulsitol ve mannitol) besiyerinde inkübasyondan sonra durham tüplerinde gaz
birikmesi pozitif olarak değerlendirilir. Salmonella Gallinarum glikoz, mannitol’dan gaz
oluşturmaz.
Serolojik Testler
Otoagglutinasyon yapmayan saf kolonilerin (O) antijenleri varlığının tespiti için Salmonella O
antiserum D1 grup, faktör 1, 9, 12 içeren antiserum ile lam tekniği kullanılarak inceleme
yapılır.
Salmonella Polyvalent (O) Testi: Lam ikiye ayrılır ve ayrılan her iki kısma birer damla
fizyolojik tuzlu su konur. Üzerine nutrient agardaki 24-48 saatlik kolonilerden 3 mm’lik
özesinin yarısı dolu olarak alınır ve karıştırılır. Lamın bir kenarı birinin üzerine 1 damla
Salmonella O antiserum D1 grup, faktör 1, 9, 12 içeren antiserum damlatılır. 30 sn.-1 dk.
kadar rotasyon hareketi ettirilerek karıştırılır. Siyah zemine karşı incelenir. Eğer kültür +
fizyolojik tuzlu su çözeltisi + polyvalent serum karışımında aglütinasyon oluşmuş, kültür +
fizyolojik tuz su çözeltisi karışımında aglütinasyon oluşmamış ise test pozitif olarak
değerlendirilir.
Salmonella Pullorum / Gallinarum Lam Aglütinasyon
Testi
Salmonella Pullorum / Gallinarum antijeni kullanarak kanatlı serumlarında antikor aramaktır.
Sahadan laboratuarımıza gelen kanatlı serumlarında Salmonella Pullorum / Gallinarum
infeksiyonunun saptanması ve damızlık sürülerin taranması için kullanılır.
Oda ısısında olan kanatlı kan serumu ve Salmonella Pullorum / Gallinarum antijeni bir fayans
üzerine eşit miktarda (0.02 ml) damlatılır. Serum ve antijen iyice karıştırılır. Plak’a 5 saniye
rotasyon hareketi yaptırılır. İlk dakikanın sonunda, plak tekrar 5 saniye çevrilerek sonuçlar en
geç 2 dakika içinde okunur. Bu sürenin dışındaki reaksiyonlar negatif olarak değerlendirilir.
Pozitif olgularda antijenin kümelenmesi görülür. Negatif olgularda karışım homojen olarak
kalır.
KANATLI PARATİFO İNFEKSİYONLARININ
TEŞHİSİ
Klinik belirti gösteren ve bireysel izleme yapılacak kanatlılardan iç organ materyali ve/veya
kloakal svaplar aseptik koşullarda alınmalıdır. Klinik vakalarda, belirtilerin ortaya çıkmasını
takiben materyal alınmalı ve bu hayvanlarda antibiyotik kullanılmamalıdır. Kümeslerde
enterik kolonizasyonu belirlemek amacıyla, kümeslerden altlık, toz ve çevresel örnekler
drag/çorap svap şeklinde alınmalıdır. Bu örnekleme yöntemi ile kümeslerde ve örnek alınan
yüzeylerde Salmonella varlığı belirlenebilir. Konakçı-spesifik serotiplerin dışkıdan ve
çevresel örneklerden izolasyonu zordur. Paratifo etkenlerinin izolasyonu için kesim aşamasına
gelen broiler/hindi ve iki haftalıktan büyük damızlık ve yumurtacı kümeslerden kloakal svap,
drag/çorap svap ve kümes tozu alınabilir. Ayrıca direkt olarak sekal içerik, dışkı örneği bir
kaba alınarak izolasyon amacıyla kullanılabilir. Kesimhanede karkaslar materyal olarak
kullanılabilir. Ayrıca yem fabrikasından çevresel kaynaklardan alınan drag svaplar, hayvan
yemleri ve gıdalar da direkt olarak Salmonella varlığı yönünden incelenebilir. Alınan
materyaller aynı gün içinde soğukta laboratuara ulaştırılmalıdır.
İzolasyon ve identifikasyon:
Paratifoid Salmonella serotipleri, ender olarak kanatlı hayvanlarda sistemik infeksiyonlara
neden olmaktadır. Genel olarak hayvan dışkılarında bulunmakta ve hayvansal gıdalara
bulaşmaktadır. Bu nedenle izolasyon ve identifikasyon, materyal orijinine göre aşağıdaki
basamaklar kullanılarak gerçekleştirilmektedir.
İzolasyon: Sistemik infeksiyon görülen sürülerden bireysel örnekleme ile alınan
materyallerden direkt genel besiyerlerine ekim yapılırken; kanatlı hayvanlardan enterik
kolonizasyonu, kümes ve çevresel kaynaklarda ve ayrıca hayvansal gıdalardan alınan
materyallerden Salmonella varlığını belirlemek amacıyla, belirli zenginleştirme ortamları
kullanılarak izolasyon ve identifikasyon işlemi gerçekleştirilmektedir. Bu amaçla alınan
materyaller uluslararası standart metodlarla incelenmelidir.
Bu amaçla ISO 6579:2002 en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu metot, ön zenginleştirme,
selektif zenginleştirme ve selektif-diferansiyel agarda izolasyon aşamalarından oluşmaktadır.
Salmonella şüpheli kolonilerin identifikasyonu ise, izolasyon aşamasından sonra
biyokimyasal özellikleri ve serolojik doğrulama aşamaları ile yapılmaktadır. Yöntem aşağıda
detaylandırılmıştır.
Ön zenginleştirme: Dışkı, yem, hayvansal gıdalardan 25 gr. numune veya drag/çorap svaplar
aseptik koşullarda steril Tamponlanmış Peptonlu Su (TPS; %10) ile homojenize edilir.
37°C’lik etüvde 18-24 saat inkübe edilerek ön zenginleştirme sağlanır.
Selektif zenginleştirme: Ön zenginleştirme sonunda ikinci gün kültürden içinde 10 ml
Rappaport– Vassiliadis Soy Buyyonu (RVS) bulunan tüpe 0,1 ml ve içinde 10 ml.
Tetrathionate Buyyon (Müller- Kauffman) bulunan tüpe 0,1 ml. aktarılarak 42°C’de 18-24
saat zenginleştirme için inkübe edilir.
Selektif-diferansiyel agarda izolasyon: İnkübasyon sonunda üçüncü gün bir öze dolusu kültür
alınarak izolasyon için Brilliant Greeen Phenolred agar (BGA) ve XLD agara azaltma
yöntemiyle ekilir. 24-48 saat 37°C’de inkübasyondan sonra Salmonella şüpheli kolonilerden
(XLD’de siyah merkezli kırmızı; BGA’da pembe) dördüncü gün Nutrient agar’da saf kültürü
yapılır.
İdentifikasyon: Besiyerinde saf olarak üreyen koloniler, biyokimyasal özelliklerine göre
identifikasyonu yapılır (Tablo 1). Bu testere ilave olarak polivalan serumlarla lamda ve/veya
tüpte aglütinasyon ile doğrulaması yapılır.
Tablo 1
Biyokimyasal Testler
Triple Sugar Iron Testi
Üre Hidroliz Testi
İndol Testi
Lizin Dekarboksilaz Testi
Voges Proskauer
Β-Galaktosidaz Testi
Sonuç
H2S pozitif
+
-
Serotiplendirme: Salmonella spp. olarak identifiye edilen koloniler, “O” somatik, “H”
fimbria ve “Vi” antijenlerine göre serotiplendirmeleri gerçekleştirilir.
Moleküler teşhis: Hayvan dışkılarından, çevresel örneklerden, yem ve gıdalardan Salmonella
izolasyon ve identifikasyonunun zaman alması nedeniye hızlı sonuç veren moleküler
yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemler arasında, immunomanyetik separasyon (IMS),
ELISA, konvansiyonel ve Real-Time PCR sayılabilir. Bu yöntemlerde teşhis süresi 24-48
saattir ve otomatize sistemler de geliştirilmiştir. Ancak tüm bu çabuk yöntemlerin
standardizasyou için detaylı çalışmalar yapılması ve kontrollerle birlikte çalışılması
önemlidir.
Serolojik testler: Hayvanlarda salmonella infeksiyonlarının teşhisi için serolojik testler
kullanılmaktadır. Bu testlerden boyalı antijenle kanla yapılan aglütinasyon testleri uzun
yıllardır teşhiste kullanılmaktadır ancak kanatlı spesifik salmonella seotipleri için
kullanılabilir bir yöntemdir. İnsan sağlığını etkileyen serotipler arasında, Salmonella
Enteritidis ve Salmonella Typhimurium infeksiyonlarının teşhisine yönelik ticari ELISA
temelli teknikler/kitler bulunmaktadır ve laboratuvarlarda kullanılmaktadır. Bu testlerde ticari
yumurtacılarda bu infeksiyonların teşhisinde serum ve yumurta sarısı materyal olarak
kullanılmaktadır.
DAMIZLIK İŞLETMELERİNDE Salmonella Pullorum
/ Gallinarum YÖNÜNDEN KONTROLÜ
Damızlıkçı işletmelerin S.Pullorum / Gallinarum için kontrollerinin yapılması ve uygun
görülenlerin sertifikalandırılması amacıyla; serolojik testler ve bakteriyolojik muayenelerden
(Etken izolasyon ve identifikasyonu) yararlanılır.
Serolojik testler:
Çabuk Serum Aglutinasyon (Plate Aglutinasyon Testi), Yavaş Serum Aglutinasyon (Tüp
Aglutinasyon Testi) testi ve ELISA uygulanır.
Kontrol amacıyla alınan tüm kan serumları Çabuk Serum Aglutinasyon testi ile tarandıktan
sonra şüpheli ve pozitif çıkanlara, Yavaş Serum Aglutinasyon testi veya ELISA uygulanır.
Testlerin uygulanmasında dikkat edilecek noktalar ve teşhis kriterleri:
Damızlıklara Salmonella Gallinarum aşıları uygulanmaz. Serolojik testler 16 haftalık yaştan
itibaren uygulanır. 16. haftada yetiştirme kümeslerinden yumurtlama kümeslerine nakledilen
sürülere gittikleri çiftlikte sağlık sertifikası verilir. Pure-Line'larda sürünün tamamından, grand
parent'larda sürünün %10'undan, Parent stocklarda ise; kanatlı sayısı 5000 den az olan
sürülerde, sürünün %5'inden, 5000 ve daha fazla olanlarda ise en az 300 hayvandan kan
numunesi alınmalıdır.
Alınan kan serumlarına Çabuk serum aglutinasyon testi uygulanır. Şüpheli ve pozitif
bulunanlar Yavaş serum aglutinasyon ve/veya ELISA testine tabii tutulur.
Serolojik testler sonucu reaktör tespit edilen kümeslerde, kesin karar için etken izolasyonu ve
identifikasyonu ve S.Enteritidis ve Salmonella Gallinarum/ Pullorum ayrımının yapılması
şarttır.
Su kuşları hariç, diğer evcil kanatlılar için bu testler geçerlidir.
Bakteriyolojik ve serolojik testler yapılmadan 3 hafta önce, bu muayenelerin sonuçlarını
olumsuz yönde etkileyebilecek antibiyotik, kemoterapötik, ilaç ve yağlı adjuvanlı aşılar
kullanılmamalıdır.
Çabuk serum aglutinasyon testi negatif çıkan kümesler S.Gallinarum / Pullorum yönünden
temiz kabul edilirler.
Tüp aglutinasyon testinde şüpheli veya pozitif olarak değerlendirilen bir kümesten; kümes
kapasitesine göre 5.000'e kadar 10, 10.000'e kadar olan kümesten ise 20 adet reaktör numune
bakteriyolojik muayene için laboratuvara gönderilir.
Bakteriyolojik olarak S.Gallinarum / Pullorum izole ve identifiye edilirse bu sürünün
damızlık faaliyetine son verilir. Kümesteki hayvanlar imha edilir.
Serolojik testler ile tespit edilen sürüden etken izolasyonu yapılamadığı durumlarda 30 gün
içerisinde tekrar kümese gidilerek işlemler tekrarlanır.
Serolojik Testlerin Uygulanması:
Uygulamada genel hususlar;
Serolojik muayeneler için 1-2 cc kan, steril ve kuru şişelere veya eppendorf tüplere
alınmalıdır.
Kan, kanat altı venasından (vena subcutenea ulnaris) steril bir enjektörle alınarak, tüp veya
şişelere konulup, oda sıcaklığında pıhtılaşmaya bırakılır. Pıhtılaşma meydana geldikten sonra
çizilerek serum vermesi için beklenir. Elde edilen serumlar ağızları kapaklı şişe veya tüplere
konup mümkün olduğu kadar soğuk ortamda (5-10°C) muhafaza edilerek seri şekilde
laboratuvara gönderilmelidir.
Serumlar laboratuvarda zaman geçirilmeden teste tabi tutulmalıdır.
Test edilecek serumlar taze olmalı, kontamine ve hemolizli olmamalıdır.
Serolojik testlerin yapılışı:
a)Çabuk Serum Aglutinasyon Test (Plate Aglutinasyon Test) : Test; oda ısısında,
temiz, kuru ve oda ısısına getirilmiş cam veya fayans üzerinde yapılır. Testten önce
antijenin pozitif ve negatif serumlarla kontrolü yapılır. Test edilecek serumlardan cam veya
fayansa konur. Üzerine aynı miktar boyalı antijen ilave edilerek, homojen olarak yayılır ve
dairesel hareketler yaptırılır. Reaksiyon en geç iki dakika sonra değerlendirilir. Pozitif olgularda
aglutinasyon görülür. Negatif olgularda karışım homojen olarak kalır.
b) Yavaş Serum Aglutinasyon Test (Tüp Aglutinasyon Testi) : Sporlara, her bir şüpheli
serum için 5 küçük tüp (10X100 mm) ile 1 pozitif, 1 de negatif serum kontrolü için 2 tüp ilave
edilir.
Birinci tüpe 0.9 ml., diğerlerine 0.5 ml. %0.8 lik Fizyolojik Tuzlu Su (FTS) konur, şüpheli
serumdan 0.1 ml. alınarak ilk tüpe ilave edilir. İyice karıştırıldıktan sonra 0.5 ml. aktarılarak
1/10, 1/20, 1/40, 1/80 ve 1/160 dilüsyonları yapılır. Son tüpten sonra kalan 0.5 ml. serum
dilüsyonu atılır. Salmonella pullorum / gallinarum tüp aglutinasyon antijeninden 0.5 ml. bütün
tüplere ilave edilir. Serum ve antijen iyice karıştırıldıktan sonra 37°C de 20 saat inkübe
edilir.
Bilinen pozitif kontrol serumun, tavuklar için 1/40 hindiler için 1/20 dilüsyonu hazırlanır.
Eşit miktarda antijen ilave edilir. Negatif kontrol için ya bilinen negatif serum veya
0.5 ml FTS ve 0.5 ml antijen ilavesi ile negatif kontrol hazırlanır. Şüpheli serumdaki gibi 37°C
de 20 saat inkübe edilir.
Sonucun Değerlendirilmesi:
Serum antijen karışımı homojen bir bulanıklık gösteriyorsa sonuç negatiftir. Tüp dibinde tortu
ile beraber üst tarafta az bir bulanıklık olan vakalar şüpheli olarak kabul edilir. Aglutinasyonun
tam olarak görüldüğü (üste berrak bir kısım ve alt tarafta dantel tarzında antijen antikor birikimi
şeklinde) vakalar pozitif'tir. Tavuklarda 1/40, hindilerde 1/20 dilisyondaki pozitif aglutinasyon
bu hayvanın reaktör olduğunu gösterir. Bu nedenle tüp aglutinasyon testinde reaktörleri kısa
zamanda ayırmak için doğrudan tavuklar için 1/40 ve hindiler için 1/20 dilüsyonlar yapılabilir.
Bunun içinde 0.390 ml. FTS + 0.010 ml. şüpheli serum konularak 1/40 dilüsyon temin edilir
(1/20 dilüsyon için 0.380 ml. FTS + 0.020 ml. şüpheli serum). Serum dilüsyonuna eşit hacimde
(0,4 ml.) antijen konur. Antijen ve serum dilüsyonları iyice karıştırıldıktan sonra 37°C de 20
saat bırakılır. Sonuçlar yukarıdaki gibi değerlendirilir. Aglutinasyonun şüpheli ve pozitif
olduğu hallerde ise şüpheli kanatlılardan bakteriyolojik muayene için numune (17. madde 5 inci
fıkra a ve b bendindeki gibi) alınır. Her serolojik testte pozitif ve negatif serumlar kontrol için
kullanılır.
DAMIZLIK İŞLETMELERİN Salmonella Enteritidis
ve Salmonella Tphymirium KONTROLLERİ
Damızlık işletmelerin Salmonella Enteritidis ve Salmonella Tphymirium kontrollerinin
yapılması ve uygun görülenlerin sertifikalandırılması amacıyla; serolojık testlerden ve
bakterıyolojık muayenelerden (Etken izolasyon ve identifikasyonu) yararlanılır.
Testlerin uygulanmasında dikkat edilecek noktalar ve teşhis kriterleri
Serolojik testler 16 haftalık yaştan itibaren uygulanır. Pure-Line'larda sürünün
tamamından, grand parent'lerde sürünün %10'undan, Parent stocklarda ise; kanatlı sayısı
5000 den az olan sürülerde, sürünün %5'inden, 5000 ve daha fazla olanlarda ise en az 300
hayvandan kan numunesi alınmalıdır.
Damızlıklarda resmi olarak ruhsatlandırılmış inaktif bir S.Enteritidis ve/veya S.
T yphimurium aşısı kullanılır. Aşı yapılan sürülerin 16 haftalık yaştan sonraki tüm sürü
taramaları, bakteriyolojik teşhise dayanır.
Aşısız sürülerde alınan kan serumlarına Çabuk serum aglutinasyon testi uygulanır.
Şüpheli ve pozitif bulunanlar gerekli görülürse ELISA testine tabii tutulur. Çabuk serum
aglutinasyon testi ve ELISA ile pozitif bulunan sürülerde etken izolasyonuna gidilir
Su kuşları hariç, diğer evcil kanatlılar için bu testler geçerlidir
Bakteriyolojik ve serolojik testler yapılmadan 3 hafta önce, bu muayenelerin sonuçlarını
olumsuz yönde etkileyebilecek antibiyotik, kemoterapötik, ilaç ve yağlı adjuvanlı aşılar
uygulanmamalıdır.
Çabuk serum aglutinasyon testi negatif çıkan kümesler S.Enteritidis yönünden temiz kabul
edilirler.
S.Enteritidise ve S. Typhimurium’a karşı aşılanmış bir sürü pozitif reaksiyon vereceği için,
serolojik test uygulanmaz. Gerektiğinde bakteriyolojik testler uygulanır.
Bakteriyolojik teşhis için; kanatlı sayısı 5.000 ve daha fazla olan bir sürüden 60 canlı kanatlı,
5000 den az olan sürüden ise 30 canlı kanatlı kullanılır. Bakteriyolojik muayene sonucunda
S.enteritidis tespit edilemeyen sürü temiz kabul edilir.
Bakteriyolojik izolasyon ve identifikasyon sonucu S.Enteritidis ve S. Typhimurium
saptanan bir sürüde; gerekli sanitasyon ve medikasyon tedbirleri uygulanır ve bu sürüden
yaşam boyu alınacak yumurtaların fumigasyon ve egg-dipping uygulamasını takiben
kuluçkalanmasına izin verilir.
Serolojik Testlerin Uygulanması
Serolojik muayeneler için 1-2 cc kan, steril kuru şişelere veya eppendorf tüplere
alınmalıdır.
Kan alma işleminde kanat altı venası (vena subcutenea ulnaris) kullanılır. Buradan steril
bir enjektörle alınan kan, tüp veya şişelere konularak oda sıcaklığında pıhtılaşmaya bırakılır,
pıhtılaşma meydana geldikten sonra çizilerek serum vermesi için beklenir, elde edilen
serumlar ağızları kapaklı şişe veya tüplere konup mümkün olduğu kadar soğuk ortamda (510°C) muhafaza edilerek seri şekilde laboratuvara gönderilmelidir.
Serumlar laboratuvarda zaman geçirilmeden teste tabi tutulmalıdır.
Test edilecek serumlar taze olmalı, kontamine ve hemolizli olmamalıdır.
Serolojik Testler:
a) Çabuk Serum Aglutinasyon Testi (Plate Aglutinasyon Testi) :
Kontrol amacıyla alınan tüm kan serumları, Çabuk Serum Aglutinasyon testi ile
taranırlar. Bu testte S.pullorum / gallinarum için hazırlanan antijenler kullanılmaktadır. Bu
antijenle yapılan S.enteritidis, S.typhimurium testlerinde, infeksiyonun saptanması,
S.enteritidis, S.gallinarum, S.typhimurium ve S.pullorum ortak "O" antijenlerinin (1-9-12)
kros reaksiyonuna dayanmaktadır. Bu test için ticari olarak satılan S.enteritidis (gm) flagellar
antijenden hazırlanan boyalı serum aglutinasyon test antijeni de kullanılabilir. Ancak kolay
temin edilebilirliği nedeniyle S.pullorum / gallinarum aglutinasyon antijeni tercih edilir.
Test; oda ısısında, temiz, kuru ve oda ısısına getirilmiş cam veya fayans üzerinde
yapılır Testten önce antijenin pozitif ve negatif serumlarla kontrolü yapılır. Test
edilecek serumlardan 0.05 ml. alınarak cam veya fayansa konur. Üzerine aynı miktar
boyalı antijen ilave edilerek, 2-3 cm. çapında homojen olarak yayılır ve dairesel hareketler
yaptırılır. Reaksiyon en geç iki dakika sonra değerlendirilir. Pozitif olgularda aglutinasyon
görülür. Negatif olgularda karışım homojen olarak kalır.
b) ELISA Testi :
Bu test için ticari olarak satılan ELISA test kitleri kullanılır. Ancak kullanılacak
test kitinin test prosedürü kitte bildirildiği gibi uygulanır.
Materyal seçimi ve bakteriyolojık muayeneler: Serolojik testlerde pozitif olan
reaktörlerde veya yine serolojik testlerde şüpheli görülen vak'alarda testlerin doğruluğunu
teyit etmek amacıyla bu hayvanlardan bakteriyolojik muayeneler yapılır.
a) Yumurtacı ve Etçi Damızlık Tavuklarda: Bunun için bütün reaktörler hem
direkt olarak hem de selektif zenginleştirme besi yeri prosedürlerine tabi tutulmak üzere.
aseptik şartlara dikkat edilerek örnek alınıp kültüre edilir.
Direkt kültür: Normal veya hasta görünüşteki karaciğer, kalp, perikard, dalak, akciğer,
böbrek, periton, safra kesesi, oviduct, şekilsiz yumurta ve testisler, yangılı ve absorbe
olmamış sarı kesesi ve purulent, nekrotik ve proliferatif lezyonların bulunduğu patolojik
dokular (kistler, apseler ve yangılı serozal yüzeyler) bakteriyolojik muayeneler için
kullanılır.
Bazı suşlar belli selektif besi yerlerinde canlı kalmayacağı ve üremeyeceği için, iki selektif
besi yerine ek olarak, selektif olmayan besi yerine de ekilirler.
Selektif zenginleştirme kültürü: Kross kontaminasyondan korunmak için, organ ve
sindirim sistemi örnekleri ayrı ayrı toplanır ve ekilir. Aşağıdaki organ ve bölge örnekleri
selektif zenginleştirme buyyonunda kültür için toplanır. Ayrıca organ ve bölgelerden alınan
örnekler yukarıda belirtildiği gibi tanımlandığı şekilde selektif olmayan buyyona ekilir.
Kalp (uç kısmı, perikard ve varsa içeriği), Karaciğer (lezyonların bulunduğu veya büyümüş
normal görünüşlü kısımları, drene edilmiş safra kesesi ve yakınındaki karaciğer
dokusu),Ovaryum-Testis (komple inaktif ovaryum veya testis, eğer ovaryum aktifse
herhangi bir atipik kısmı), Ovidukt (eğer aktifse, dehidre ve kalınlaşmış kısmı), Böbrek ve dalak,
Purulent, nekrotik ve proliferatif lezyonların görüldüğü patolojik kısım.
Aseptik olarak her reaktörün, yukarıda tanımlanan her organ veya bölgesinden, 10-15
gr veya buna yakın miktarda örnek toplanır. Ezilen örneğe hacminin 10 katı olan beef
extract buyyon veya selektif olmayan bir buyyonla blender işlemi uygulanır. Aynı
kanatlıdan alınan organ ve bölgeler aynı yerde toplanabilir.
10 ml sıvı içinde hazırlanan süspansiyonlar 100 ml tetrathionate brillant green
(TBG) buyyon ve selektif olmayan bir buyyona geçirilir ve 37° C de 24 saat inkübe edilir.
Brillant green Novobiosin (BGN) ve Xylose – Lysine - Tergitol-4 (XLT4) gibi
kontaminantların üremesini belirgin olarak baskılayan besiyeri kombinasyonları ve geçikmiş
ikinci zenginleştirmeyi içeren bakteriyel izolasyon ve identifikasyon prosedürleri uygulanır.
Normal gibi görünen veya hasta dokuların aşağıdaki parçaları bir araya toplanır.
Sindirim kanalı: Kursak duvarı, pankreası da içeren duodenum, sarı kesekalıntısını
içeren jejunum, sekal tonsil ve sekum, rektum ve kloaka. Aseptik olarak her örnekten 10-15 gr
toplanır, ufak parçalara ayrılır, hacminin 10 katı TBG buyyon içinde blendır yapılır. Farklı
kanatlıların dokuları aynı yerde toplanmaz.
10 ml. miktarındaki tanımlanan sindirim sistemi TBG süspansiyonlarından,
100 ml TBG buyyon içine transfer edilir ve 42 C de 24 saat inkubasyona bırakılır. Eğer
420 C lik inkubatör yoksa kültürler 37°C de inkübe edilebilir. TBG buyyon için daha
yüksek inkubasyon ısıları, sindirim sistemi dokularındaki kontaminasyonu azaltır.
BGN ve XLT4 gibi kontaminantların üremesini belli düzeyde baskılayan
gecikmiş ikinci zenginleştirme besiyeri kombinasyonlarını içeren bakteriyel izolasyon ve
identifikasyon prosedürleri ( Ek 22- Tablo 2)’ ye göre yürütülür.
Attenue S.Enteritidis canlı aşı uygulandığında, aşı suşu aşılamadan sonraki iki gün
içinde altlıktan izole edilebilir. Aşı suşunun saha suşundan ayrımı için gerekli ayırıcı testler
kullanılır.
Enterobaktericae'lar için biyokimyasal testlerin yanısıra, Analitikal Profile Index
(API), Vıtek 2 gibi bir sistem kültürel identifikasyona yardım amacı ile ayrıca kullanılabilir.
Salmonella olarak identifiye edilen bütün izolatlar Etlik Merkez
Kontrol ve Araştırma Enstitüsünde serogruplandırılır ve serotiplendirilir.
Veteriner
b)Hindilerde:
Salmonella reaktörleri ve otopsi numunelerinin bakteriyolojik muayenesi, normal veya
hasta görünüşteki karaciğer, kalp, perikard, dalak, akciğer, böbrek, periton, safra kesesi,
ovidukt, şekilsiz yumurta ve testisler, yangılı ve absorbe olmamış sarı kese ve purulent,
nekrotik ve proliferatif lezyonların bulunduğu patolojik dokulardan (kistler, abseler ve
yangılı serozal yüzeyler) öze veya steril sıvaplar kullanılarak yapılır.
Bazı suşlar belli selektif besiyerlerinde canlı kalmayacağı ve üremeyeceği için, iki
selektif besi yerine ek olarak, selektif olmayan besi yerine de ekilir. Brillant green (BG) agar
besi yerlerine inokule edilir (37 °C de 24-48 saat).
Sindirim sistemi her zaman ayrı olarak kültüre edilir.
Salmonella kültürlerinin hepsi referans Enstitülerde serotiplendirilir.
Aşağıdaki organlar aseptik olarak kültüre edilmelidir;
Kalp (uç kısmı, perikard ve varsa içeriği), Karaciğer (lezyonların bulunduğu veya büyümüş
normal görünüşlü kısımları, drene edilmiş safra kesesi ve yakınındaki karaciğer dokusu),
Ovaryum-testis (bütün inaktif ovaryum veya testis, eğer ovaryum aktifse alıcı kişinin kararına
göre atipik bölgeden örnek alınır), Ovidukt (eğer aktifse, dehidre ve kalınlaşmış kısmı), Pankreas
ve böbrek, Dalak,
Toplanan, ufak parçalar haline getirilen ve ezilen örnekler 10 katı hacimde, buyyon
içinde blendir edilir. Organlar tek tek veya grup halinde işlenebilir. Süspansiyonlar TBG
veya Brillant green phenolred lactose saccharose (BPLS) transfer edilir ve 37 °C de 24 saat
inkubasyona bırakılır. Buyyondan selektif besi yerlerine geçilerek 37 °C de inkübe edilir. 2448 saatlik bir inkubasyondan sonra petriler muayene edilir. Eğer kontaminasyon varsa
Brillant Green Sulfapridin (BGS) veya BPLS agara ekilir.
Normal gibi görünen veya hasta dokuların parçaları aşağıdaki gibi bir araya toplanır;
Sindirim kanalı: (Kursak duvarı, pankreası da içeren duodenum, sarı kese
kalıntısını içeren jejunum, sekal tonsil ve sekum, rektum ve kloaka.) Her organdan aseptik
olarak toplam 10-15 gr. parçalar toplanır ve bunlar ufak parçalara ayrılarak hacminin 10
katı TBG buyyon içinde blendır yapılır. Farklı kanatlıların dokularını aynı yerde toplanmaz.
Tanımlanan sindirim sistemi TBG süspansiyonlarından 10 ml, 100 ml TBG buyyon
içine transfer edilir ve 42° C de 24 saat inkubasyona bırakılır. Eğer 42° C lik inkubatör yoksa
kültürler 37° C de inkübe edilebilir. TBG buyyon için daha yüksek inkubasyon ısıları,
sindirim sistemi dokularındaki kontaminasyonu azaltır.
TBG buyyondan BG agara ekilir ve 37° C de 24- 48 saat inkubasyondan sonra
muayene edilir. Kontaminasyon varsa BGS agara ekim yapılır.
Eğer tercih edilirse, tek tek sıvap örnekleri üst, orta ve alt sindirim sisteminden
alınabilir (sekum, rektum ve kloakayı da içeren). Sıvaplar 10 ml TBG buyyon içinde
biriktirilir ve yukarıdaki gibi inkübe edilir.
Şüpheli koloniler, TSI ve LI agara transfer edilerek 37° C de 24 saat inkübe edilir.
Yatık TSI ve LI agar üzerinde tipik koloni gösteren Salmonella kültürlerine aşağıdaki
biyokimyasal testler yapılır: Dekstroz, laktoz, sukroz, mannitol, maltoz, dulsitol, malonat,
gelatin, üre buyyonu, sitrat, lizin dekarboksilaz, ornithine dekarboksilaz, metil-red ve
voges- proskauer, KCN, salisin buyyon, O-nitrophenyl-beta-D-galactopyranside (ONPG),
indol ve hidrojen sulfid. Katı bir besi yerine inokule edilerek hareket kontrolü de yapılır.
Ayrıca API 20E, Vıtek 2 de kullanılabilir.
Bütün salmonella kültürleri serolojik olarak tiplendirilmelidir.
Bakteriyel muayene için çevre örnekleri ve klokal sıvapların alınması:
Her kümes ve her sürüden alınacak örnek sayısının belirlenebilmesi için kümes
sahibinden, kümes düzeni ve sürü büyüklüğü hakkında bilgi alınmalıdır.
Toplanan örnekler ışıktan, fazla ısıdan korunmalı ve kurumadan 1 gün içinde
laboratuvara ulaştırılmalıdır. Eğer ulaşım gecikirse örnekler transport medium içinde
buzdolabında saklanmalıdır.
Bütün örnekler ve sıvaplar daha önce tanımlandığı gibi kültüre edilmelidir Elde edilen
bütün salmonellalar serotiplendirilmeli ve serogruplandırılmalıdır.
Kloakal sıvap ile örnekleme:
Bakteriyolojik muayene için sürüde bulunan kanatlıların en az beş adedinden
aşağıda belirtilen kloakal sıvap alma prosedüründe tanımlandığı şekilde kloakal sıvaplar alınır.
Kloakal sıvap alma prosedürü:
Sıvap, fekal materyalin toplanacağından emin bir şekilde, kloaka ve rektum içine
yerleştirilerek hafifçe çevrilir. Sıvap ve yapışan fekal materyal içinde transport medium
bulunan tüp içine konulur ve çubuğun üst yarısı kırılarak kapak kapatılır. Bu sıvaplar 5'li
gruplar halinde veya yetkili laboratuarın uygun gördüğü şekilde kombine edilir.
Civcivlerin salmonella yönünden bakteriyolojik muayenesi:
Bu bölümde, yumurta ve broyler damızlıkları ile su, gösteri ve oyun kuşlarından seçilmiş
civcivlerin salmonella için bakteriyolojik muayenesinde önerilen laboratuvar prosedürü
tanımlanmaktadır. (Çok kıymetli su, gösteri ve oyun kuşlarında ve devekuşu civcivlerinde
sadece hasta ve ölü civciv varsa örnek olarak alınır.)
1-5 günlük civcivlerden rasgele örnekleme ile 25 adet seçilerek 5’er adetlik gruplara ayrılır.
Her bir grubun yumurta sarısı, iç organları ve barsak örnekleri beşerli gruplar halinde
birleştirilerek incelenir.
Organ örnekleri 5 civcivin her birinin kalp, akciğer, karaciğer ve dalak doku örnekleri ve b.
Fabricius'un proksimal duvarından 1-2 gr ufak parçalara ayrılarak karıştırılır.
Yumurta sarısı örnekleri: 5 civcivin her birinin emilmemiş yumurta sarısı kesesi
örnekleri, eğer yumurta sarı kesesi tam olarak görülmüyorsa, geriye kalan kısım tüm
olarak alınır, 1-2 gramlık ufak parçalara ayrılarak karıştırılır.
Barsak örnekleri: 5 civcivin her birinin kursak duvarının yaklaşık 0.5 cm² lik bölümü ve
duodenum, sekum ve ileosekal kısmın 5 mm uzunluğundaki bölümleri ufak parçalara
ayrılarak karıştırılır.
Her bir örnek tetrationate selektif zenginleştirme besi yerine (Hajna veya MuellerKaufman) 10 kısım sıvı besi yerine 1 kısım doku örneği oranında transfer edilir.
Selektif zenginleştirme için 15 adet tetrationat kültür örneği yapılır. Organ ve yumurta sarısı
örnekleri 37° C, barsak örnekleri 42° C de 24 saat inkübe edilir. Pleytler hazırlanır ve her
ikisi de 24-48 saat inkubasyondan sonra muayene edilir. Şüpheli koloniler tanımlanır ve
teyit edilir. Salmonella negatif olan tetrationate sıvı besi yerlerinin hepsi çevre organ ve
barsak örnekleri için tanımlanan gecikmiş sekunder zenginleştirme prosedürlerine göre
kültürüne devam edilir. Triple sugar iron (TSI) agar ve Lysine-iron (LI) agardan toplanan
Salmonella şüpheli koloniler, serotiplendirilir ve serogruplandırılır.
Kanatlı İç Organlarından Escherichia coli İzolasyon Ve
İdentifikasyonu
Kanatlı hayvanlarda E. coli’nin etken izolasyonu ve etkenin serolojik ve biyokimyasal
testlerle identifikasyonunu amaçlanmaktadır.
Inceleme Örneği:
İnfeksiyondan şüpheli kanatlı hayvanlara ait iç organlar (karaciğer ve dalak). Gönderilecek
materyalin mümkün olduğunca en kısa sürede soğuk zincirde laboratuvara ulaştırılması
gerekmektedir.
Klinik belirtiler çok tipik değildir.
Nekropsi de görülen hava kesesi yangısı, perikarditis, perihepatitis tabloları, Chlamydia,
Pasteurella ve Salmonella gibi mikroorganizmalar tarafından da oluşturulabildiğinden teşhisin
mutlaka patojenik E.coli izolasyon ve identifikasyonuyla yapılması gerekmektedir.
Bu amaçla nekropsi yapıldıktan sonra kanatlıların lezyonlu organları (kalp, karaciğer, dalak,
perikardiyal kese ve kemik iliği v.s.) direkt kanlı agara, MacConckey Agar’a ve EMB Agar’a
ekim yapılır. Besiyerleri 37±1°C’de aerobik koşullarda 24-48 saat inkube edilir.
E.coli kanlı agarda 1-2 mm çapında yuvarlak, parlak, pürüzsüz ve kubbe şeklinde, EMB
Agar’da metalik röfle veren S tipi, MacConkey Agar’da pembe koloniler halinde üreme
gösterirler.
İdentifikasyon:
Biyokimyasal Testler:
TSI Agar Testi: Özeyle alınan kültür önce besiyerinin dip kısmına daha sonra yüzeye
sürülerek ekim yapılır. 24-48 saat 37°C’de inkübe edilir. Oluşan değişiklikler şöyle
yorumlanır.
Dip Kısım :Sarı renk Glukozun fermantasyonu Kırmızı veya renk değişikliği Glukozun
fermente olmaması Siyah renk Hidrojen sülfür oluşumu Gaz kabarcıkları Glukozdan gaz
oluşumu
Yüzey kısım: Sarı renk Laktoz ve/ veya sukrozun fermentasyonu Kırmızı veya renk
değişikliği yok Laktoz ve/ veya sukrozun fermente olmaması
E.coli glukozu, laktoz ve sakkarozu fermende eder.
Ürenin hidrolizi: Şüpheli koloniden üre agara ekim yapılır. 37°C’de 24 saat inkübe edilir.
Reaksiyon 2-4 saat sonra gerçekleşir, eğer reaksiyon üreaz varlığı yönünden pozitif olarak
gerçekleşirse; üre, amonyak açığa çıkartır, besiyerinin rengi sarıdan pembeye dönüşür.
E.coli üreyi hidroliz etmez.
İndol oluşumu: Şüpheli koloniden 5 ml tryptophan içeren buyyona ekim yapılır. 37°C’de 24
( ±3) saat inkübe edilir. Daha sonra 1 ml Kovacs reaktifi ilave edilir. Kırmızı halka pozitif
reaksiyon, sarı-kahverengi bir halkanın oluşması negatif reaksiyonun olarak değerlendirilir.
E.coli indol üretir.
Hidrojen sülfit testi: Bu test, mikroorganizmaların, sülfür içeren bazı aminoasitleri (sistin,
sistein, metionin, glutation) veya bileşikler (sülfatları) ayrıştırarak hidrojen sülfür (H2S)
meydana getirebilme durumlarını saptamak için yapılır. Besi yerinde oluşan hidrojen sülfüri
ortaya koymada, TSI (triple sugar iron agar), Kligler demirli Agar (KDA) Sulfid İndol-Motile
(SIM) yarı katı agar, pepton iron agar (PIA) Bismut Sulfid Agar (BSA) vs. katı veya yarı katı
besiyerlerinden yararlanılır. Besi yerinde, inokulasyon hattı boyunca siyah rengin (demir
sulfid, FeS) meydana gelmesi pozitif reaksiyon olarak değerlendirilir. Hiçbir değişiklik yoksa
negatif olarak kabul edilir.
E.coli Hidrojen sülfit negatiftir.
Sitrat Testi: Bu test, mikroorganizmaların, besi yerlerine katılan sitratı karbon kaynağı ve
amonyum tuzlarını da nitrojen kaynağı olarak kullanabilme yeteneğini saptamada, bakteri cins
ve türlerini identifikasyonda kullanılır. Simmons citrate besi yerinde, uygun bir inkubasyon
süresi sonunda hiçbir üremenin olmaması ve ortamın orijinal yeşil rengini muhafazası negatif
reaksiyon ve ekim hattı boyunca üreme ile birlikte koyu mavi rengin meydana gelmesi de
pozitif reaksiyon olarak değerlendirilir.
E.coli sitrat negatiftir.
Şeker fermentasyon testi: Brom creosol purple ve ayrı ayrı % 1 oranında karbonhidratları
(glikoz, maltoz, dulsitol ve mannitol) içeren peptonlu su içeren tüplere ekilir ve
karıştırıldıktan sonra 37°C’de 48 saat inkübe edilir. Sarı renk oluşumu şekerlerin
fermentasyon açısından pozitif olarak değerlendirilir. E.coli glikoz, laktoz, maltoz, dulsitol ve
mannitolu fermende ederler.
Gaz Oluşturma Testi: Durham tüplü brom creosol purple içeren karbonhidratlı (glikoz,
maltoz, dulsitol ve mannitol) besiyerinde inkübasyondan sonra durham tüplerinde gaz
birikmesi pozitif olarak değerlendirilir. E.coli glikoz, mannitol’dan gaz oluşturur.
Serotiplendirme:
Bu özellikleri gösteren mikroorganizmanın Avian Pathogenic E.coli (APEC) olup
olmadığının belirlenmesi için patojenik bir serogruba (01, 02, 078 gibi) ait olup olmadığı
araştırılmalıdır.
Hayvan Deneyi:
İzole edilen E.coli'lerin patojenite testleri için civcivlere inokulasyondan yararlanılır. Ayrıca
enterotoksijenik E.coli suşlarını belirlemek için tavşan lup testi ve infant mouse testleri
kullanılmaktadır.
KANATLI TÜBERKÜLOZ (AVIAN
TUBERCULOSIS) ETKENLERİNİN İZOLASYONU
Avian Tuberculosis etiyolojisinde pek çok Mycobacterium türünü içermekle birlikte hastalığa
neden olan en yaygın tür M. avium complex (serotip 1, 2 ve 3) ile M. genavense’dir. Bir
kanatlı sürüsünde (kümeste) tüberkuloz için karakterisitk klinik bulgunun gözlendiği, post
mortem muayenede tipik lezyonların görülmesi durumunda alınan smear örneğinden veya
etkilenmiş doku örneklerinden yapılacak Ziehl-Neelsen boyamada asit fast bakterilerin
görülmesi teşhis için yeterlidir. Teşhis, doku materyalleri ve klinik örneklerinden yayma
preparat hazırlanarak tüberküloz basillerinin (asit-alkaliye dirençli) direkt olarak saptanması
ve etken izolasyonu esasına dayanır.
Karaciğer ve dalak en uygun organlardır. Ancak karkasta otoliz şekillendiği durumlarda
kemik iliği de kullanılabilir.
Bakteriyoskopi:
· Doku materyali veya diğer klinik örneklerden lamlara ince bir tabaka şeklinde yayma
yapılır.
· Preparat uygun bir yerde kurumaya bırakılır. Olanak varsa kurutma işlemi UV ışığı olan
kapalı bir kabinde yapılmalıdır.
· Kurumuş preparatlar kuvvetlice bir alevden çok hızlı ve çok yavaş olmayacak bir şekilde 2-3
kez geçirilerek tespit edilir.
· Tespit edilen preparat soğuduktan sonra boyanır.
Ziehl-Neelsen Boyama Yöntemi
· Fikse edilen lamlar boya sehpası üzerine dizilir.
· Lamların üzeri süzgeç kağıdı huniden süzülerek füksinle kaplanır.
Bir tel ucuna sarılmış, alkole batırılıp yakılmış pamukla lamlar alttan ısıtılır. Bu ısıtma
sırasında boya kristallerinin çökmesine neden olan kaynatmamaya dikkat edilmelidir.
· Boya soğumaya, çıkan buhar kaybolmaya başlayınca işlem tekrarlanır. Isıtma bu şekilde 3
kez yapılır.
· Tekrar boyama sehpasına konulan lamların üzeri metilen mavisi ile kaplanır. 20-30 sn.
beklenir. Bu süre sonunda boya dökülür.
· Tekrar distile su ile yıkanır. Kurutma sehpasına dizilip kurumaya terk edilir.
· İmmersion mikroskopta asit-fast basil aranır.
Etken İzolasyonu:
NaOH- N-Asetil-L-Sistein Yöntemi
· Gelen marazi maddeler steril bisturi veya makas ve pens yardımı ile parçalanır.
· Steril distile su steril kumla havanda ezilir. Homojenizatör varsa steril su ile
homojenizatörde parçalanır. Üstteki sıvı 50 ml’lik falcon tüplere alınır.
· Üzeri tülbentli behere süzüldükten sonra 50 ml’lik falcon tüplere alınır.
· Üzerine aynı miktarda sodyum hidroksit-trisodyum sitrat (NaOH-TSS) N-asetil-L-Sistein
çözeltisi eklenir.
· Tüpün kapağı kapatıldıktan sonra iyice çalkalanarak oda ısısında 15 dakika tutulur.
· Bu süre 15 dakikayı aşmamalıdır. Bekleme süresi dolan numuneye; tüpün ağzına 1-2 cm
kalacak şekilde fosfat tampon eklenir.
· Tüpün ağzı sıkıca kapatılır. Birkaç kez tüp baş aşağı çevrilerek karışması sağlanır.
· Yoğunlaştırma amacıyla numune 3600xg’de 15 dakika santrifüj edilir.
· Üstteki sıvı kısım dikkatlice kirli kabına dökülür ve geri kalan çökelti 1-2 ml hacme
ulaşacak şekilde fosfat tamponu ile süspansiyon haline getirilir. (Kirli kabında toplanan sıvıya
1/10 oranında çamaşır suyu ilave edilerek etken öldürülür.) Hazırlanan numunenin bir damlası
preparat hazırlamada kullanılır. Geri kalan kısımdan 2’şer adet gliserinli ve gliserinsiz LJ
besiyerine inokulasyon yapılır. Kültürler en az 8 hafta 37°C de ve 42°C’de tutulur.
İnkubasyon sırasında kurumaya engel olmak için tüp kapakları sıkıca kapatılmalıdır.
Kültürlerin 4. ve 7. gününde ilk kontrolleri yapılır. Daha sonra haftalık kontroller yapılır.
M. avium hem gliserinli hem de gliserinsiz besiyerinde üreyebilir ancak gliserinli ortamda
daha iyi üreme gösterir. Tipik M. avium bakterisi 2-4 hafta içinde S tipli koloniler meydana
getirir. Rough variant suşları da mevcuttur. M. avium diğer Mycobacterium türlerinden farklı
olarak 42°C’de üreme gösterir. Üreme görüldüğünde buradan yayma preparat hazırlanarak
ZN’le boyama yapılır.
M. avium LJ besiyeri dışında Herrold’s Medium, Middlebrok 7H10 ve 7H11 veya %1 sodium
pyruvate eklenmiş Coletsos besiyerlerinde de iyi üreme gösterir.
M. genavense için ekimler kan ve kömür eklenmiş ve pH sı 6 ya düşürülerek asitleştirilmiş
Middlebrok 7H11 besi yerine yapılır ve inkübasyon 37 °C’de en az 6 ay süreli gerçekleştirilir.
M. avium yoğun bir enfeksiyon varlığında ayrıca PCR ile direkt dokudan teşhis edilebilir.
Mycobacteri türlerinin tiplendirilmesi için özelleşmiş laboratuvarlar gerekmektedir.
Konvansiyonel biyokimyasal testler M.avium ve M.intracellulare yi ayıramamaktadır.
Seroaglütinasyon metodu ile M.avium kompleks organizmaları 28 serovara ayrılmıştır.
Serotiplendirmede ayrıca, ELISA, monoklonal antikorlar ve HPLC yöntemleri de
kullanılmaktadır. Serovarlar 1-6, 8-11 ve 21 M. a avium ve M. a hominissuis olarak
adlandırılmıştır. Serovar 7,12-20 ve 25-28 ise M.intracellulare olarak adlandırılmaktadır.
Kanatlılarda avian tüberculosis M. A avium tip 1,2 ya da 3 tarafından oluşturulur. Bu
serotiplerin dışında belirlenmen serotiplerden kaynaklanan enfeksiyonlarda ileri tetkiklerin
yapılması gereklidir.
Ancak, kafes kuşlarında yüzeysel tüberküloz lezyonlarının M.tuberculosis kaynaklı
olabileceği gözden kaçırılmamalıdır.
Nükleik asit tanılama metodları:
Ticari nükleik asit hibridizasyon probları M.avium, M.intracellulare ve M.genavense ayrımı için
altın standart pozisyonundadır. M.avium, M.intracallulare ve M.tuberculosis kompleks ayrımı
için tanımlanmış multiplkes PCR metodu da bulunmaktadır.
İmmunolojik testler:
Evcil kanatlılarda genellikle tüberkülin testi kullanışlıdır ancak diğer kanatlı türleri için özelliklede su
kuşlarında kandan yapılan boyalı-antijen aglütinasyon testi tavsiye edilir. Kanatlılarda görülen
M.tuberculosis enfeksiyonlarını saptamak için iki testte faydasızdır.
Tüberkülin testi
Tüberkülin testi genellikle evcil kanatlılar üzerinde kullanılmaktadır. Testte kullanılan
tüberkülin standart avian prüfiye protein derivatıdır (PPD). 0,05 – 0,1 ml Tüberkülin ince bir
iğneyle sakal kısmına intradermal olarak enjekte edilir. Reaksiyon 48 saat sonra
değerlendirilir. Enjeksiyon bölgesinde şişlik ve yaklaşık 5 mm çaplı küçük bir nodül; sakaldan
boyuna doğru inen ödem varlığı pozitif olarak değerlendirilir.
Boyalı antijen testi
Testte %1 malaşit yeşili ile boyanmış antijen tam kandan aglütinasyonu tespit etmek amacı ile
kullanılır. Bir damla antijen eşit hacimde taze alınmış tam kan ile karıştırılır ve iki dakika
çalkalanarak reaksiyonun oluşması beklenir. Aglütinasyon varlığı damlanın kenar
kısımlarında malaşit yeşili-boyalı antijen birikimi; orta kısımda kan kırmızı renk görünümü ile
saptanır.
AVİAN MİKOPLAZMOZ İNFEKSİYONLARININ
TANISI
Mycoplasma gallisepticum (MG) ve Mycoplasma synoviae’nin (MS) klasik yöntemlerle
izolasyonu ve üreme inhibisyon testi, serum pleyt aglütinasyon testi, ELISA testi,
Hemaglütinasyon inhibisyon testi ve PCR ile identifikasyonu yapılmaktadır.
Mycoplasma gallisepticum (MG) ve Mycoplasma
synoviae’nin (MS) klasik yöntemlerle izolasyonu
İnceleme örnekleri:
Kronik solunum yolu infeksiyonundan yada infeksiyöz sinovitisten şüpheli hayvanlardan
örnekler infeksiyonların yerleştiği organlara göre değişir;
Canlı kanatlılardan: orofarinks, özefagus, trachea, göz, kloaka svabları
Ölü hayvandan: burun boşluğu, infraorbital sinüs, trachea, hava kesesi svabları, infraorbital
sinüs ve eklem sıvıları
Örnekler laboratuvara buz aküsü içinde (soğuk zincirde) 24-48 saa içinde ulaştırılmalıdır.
Transport besi yeri olarak PPLO broth ya da Frey’s broth kullanılmalıdır.
Bakteriyolojik İzolasyon
Katı örnekler:
Doku örnekleri dokuya yapılan kesit yüzeyi agara sürülerek ekim yapılabilir. Ayrıca
doku parçaları bir homojenizatör yardımıyla ya da havanda steril kum ve sıvı besiyeri ile
ezildikten sonra örneğin 10-3’e kadar dilüsyonları yapılıp her dilüsyondan 1/10 oranında sıvı
besi yerine ekilir.
Svap Örnekleri:
Sıvı besiyeri içindeki swablar vorteks ile iyice karıştırıldıktan sonra sıvı kısımdan direkt
olarak katı ve sıvı besi yerine ekilir. Örneklerin 10 -3 ’e kadar dilüsyonları yapılıp tüm
dilüsyonlardan ekim yapılmalıdır. Katı besi yerine ise 1 damla (yaklaşık 25 μl) damlatma
suretiyle ekim yapılır.
Eklem sıvısı mycoplasmaların üremesini engelleyecek inhibitörler içerebileceğinden 10 -3 ’e
kadar dilüsyonları yapılıp her dilüsyondan 1/10 oranında sıvı besi yerine ekilir. Katı besi
yerine ise 1 damla (yaklaşık 25-33 μl) damlatma suretiyle ekim yapılır.
Ekim yapılan sıvı ve katı besi yerleri yüksek nemli ve %5-10 karbondioksitli ortamda
37°C’de inkubasyona bırakılır.
Katı kültürler üçüncü günden itibaren günlük olarak üreyen koloniler yönünden incelenir.
Kültürlerde üreme olmadığını söyleyebilmek için 21 gün inkübasyona devam edilmelidir. Sıvı
kültürler her gün renk değişimi yönünden kontrol edilir. Üreme belirtisi görüldüğünde katı
besiyerine pasajlanır. Üreme belirtisi görülmediği durumlarda ise 7 gün sonra 3 kez kör pasaj
yapılır.
Sıvı kültürler, üremenin kanıtı olan renk değişikliği (kırmızıdan turuncu sarıya doğru)
yönünden her gün kontrol edilir. Bu tip sıvı kültürlerden hemen katı besi yerine ekimler
yapılır. Aşırı bulanıklık bakteriyel kontaminasyonu gösterir. Böyle kültürlerin subkültürü 0.45
μm por çaplı membran filtreden geçirilerek yapılır. Sıvı kültürlerin pasajları 1/10 inokulasyon
oranı ile taze broth’lara ve agara yapılır. Sıvı besi yerinde arginin hidrolize eden mikoplazma
türleri
bulunduğunda
oluşan
alkali
besiyerindeki
asit
renk
değişikliğini
maskeleyebileceğinden, sıvı kültürde herhangi bir renk değişikliği olmasa bile 7-10 gün sonra
katı besi yerine subkültürleri yapılmalıdır. İzolasyonun olmadığını söylemek için broth
kültürler ve bir adet ekim yapılmamış broth 3 hafta inkübe edilir.
Katı kültürler üremeler yönünden her 1-3 günde bir stereo mikroskop (x5-50 büyütme) ile
incelenir. Katı besi yerinde kısmen agara gömülü tipik sahanda yumurta görünümünde
koloniler oluştururlar.
Negatif durumlarda pleytler 14-20 gün sonra atılır. Kolonilerin gözlenmesi durumunda koloni
içeren agar kısmı blok şeklinde kesilip çıkarılarak hem sıvı hem de katı besiyerine subkültürü
yapılır. Katı besiyerine pasajda, agar bloğun koloni içeren yüzü aşağıda olacak şekilde yeni
pleyt üzerine konulur ve öze ile yüzeyde hareket ettirilir.
İzolatların klonlanması ve saflaştırılması, görülen her bir morfolojik tipteki kolonilerin
tekrarlayan pasajları ile yapılır. Pasajlamalarda tek bir koloni kullanılır. İdentifikasyon için
katı kültürde tek koloni seçilip pasajlanır, bu işlem üç kez tekrarlanır
Bakteriyolojik İdentifikasyon
Biyokimyasal testler (Glukoz fermentasyonu, Arginin hidrolizi vb.) identifikasyona yardımcı
olabilir ancak MG ve MS için spesifik değildir. Ayrıca klonlama yöntemi ile kültürün
saflaştırılması gerekir.
Üreme İnhibisyon Testi (Growth Inhibition Test)
Üç kez klonlanmış saf mycoplasma kültüründen sıvı besi yerine pasaj yapılır. Yeterli üreme
elde edilince kültürün dilüsyonları yapılır. Test için 10 4 CFU/ml optimal bakteri miktarıdır.
Test için 10 -2, 10-3 dilüsyonlar kullanılır. Uygun besi yeri bulunan petri plaklarının arkasına
kalemle boydan boya düz ve birbirine paralel çizgiler çizilir. 9 cm çaplı petrilere iki-üç çizgi
çizilebilir. Her bir kültür dilüsyonundan 50 μL çizginin bir kenarına bırakılarak petri eğilir ve
damlanın çizgi boyunca ilerlemesi sağlanır. Kuruması beklenip ekim çizgisi uzunluğunun
ortasından 6 mm çaplı daire şeklinde agar parçası kesilip çıkarılır. Bu işlem için steril pastör
pipeti kullanılabilir. Oluşan çukura 30-40 μL spesifik antiserum taşırmadan konulur.
Kuruması beklenip, petri ters çevrilerek 37°C’de üreyinceye kadar (48-72 saat) inkübe edilir.
Süre sonunda çukur etrafında üreme inhibisyon zonunun oluşması testin pozitif olduğunu
gösterir.
Kanatlılarda Mikoplazma İnfeksiyonlarının (Avian
Mycoplasmoz) Serum Pleyt Aglutinasyon (SPA) Testi
İle Teşhisi
Tavuk/Hindi kan serumu: Serolojik muayeneler için, test materyali sürüyü örnekleyecek
miktarda alınan kanların pıhtılaştırıldıktan sonra çizilerek elde edilen kan serumlarıdır. Test
için kullanılacak serumlar taze olmalı ve dondurulmuş serumlar yanlış pozitiflik
verebileceğinden dondurulmamalıdır. Hemolizli kontamine vb serumlar test için kullanılmaz.
Pozitiflik nonspesifik reaksiyonlardan kaynaklanabileceğinden serum örneklerini 56°C’de 30
dk inaktive etmek gerekir. Teste başlamadan öce serumlar oda sıcaklığına getirilmeli ve
otoaglutinasyon verip vermedikleri kontrol edilmelidir. Serumlar hemen test edilmeyecekse
+4 °C’de 3 gün süreyle saklanabilir.
SPA Testin yapılışı:
1.Test pleytine Her bir örnek için yaklaşık 3 cm karelik alanın orta kısmına 1 damla (yaklaşık
20-30 μl) test edilecek serumdan bırakılır. Bir seferde kaç örnek bir arada çalışılacağı teknik
personelin hızına bağlıdır. Ancak bu sayı 25’i geçmemeli ve test tamamlanıncaya kadar
serumların kurumayacağı kadar olmalıdır.
2. Serum örneklerinin yanına eşit miktarda test antijeni damlatılır.
3. İnce bir cam çubuk vb. yardımıyla antijen ve serum örneği karıştırılır. Bu cam çubuk
örnekler arasında temizlenmeli ya da her örnek için farklı bir karıştırıcı çubuk kullanılmalıdır.
4. Fayans (pleyt) 5 sn. süreyle yavaş dairesel hareketlerle döndürülerek damlaların karışması
sağlanır. 1dk sonunda pleyt tekrar dairesel hareketlerle 5 sn kadar döndürülür ve kalan 55 sn.
sonunda test sonuçları değerlendirilir.
5. Pozitif bir reaksiyon, 2 dakika içerisinde antijenin kolaylıkla görülebilen kümeleşmeler
oluşturmasıyla dikkati çeker.
6. Negatif bir reaksiyon, 2 dakika içerisinde antijenin hiçbir kümeleşme oluşturmamasıyla
ayrılır.
7. 3-5 dk içinde kısmen aglutinasyon veren şüpheli serum örnekleri bir seri diliusyonu
yapılarak tekrar test edilir. 1/8’e kadar sulandırılan serum örneklerinde 1/4 sulandırmada
aglütinasyon görülürse örnek pozitif kabul edilir.
8. Her testte pozitif ve negatif kontrol serumları, örneklerle birlikte test edilmelidir.
Sonuçların Değerlendirilmesi
2 dakika içerisinde antijenin kolaylıkla görülebilen kümeleşmeler oluşturması test için pozitif,
kümeleşme görülmemesi negatif kabul edilir. Her ne kadar belli bir uluslar arası standart
olmasa da sürünün %10’unun pozitif reaksiyon verdiği durumlarda, özelliklede bu sonuç HI
ve ELISA ilde doğrulanmışsa sürü pozitif kabul edilir.
Kanatlı Mikoplazma İnfeksiyonlarının (Avian
Mycoplasmosis) Hemaglütinasyon İnhibisyon Testi ile
Teşhisi
Çalışma Antijeninin HA titresinin belirlenmesi:
HI testinde kullanılacak antijen solüsyonunun hazırlanabilmesi için öncelikle antijenin
hemaglutinasyon (HA) titresinin belirlenmesi gerekmektedir. Test antijeninin hazırlanmasında
aşağıdaki basamaklar takip edilir:
1. Kullanılacak antijen liyofilize ise hazırlık aşamasında belirtildiği şekilde sulandırılır. Daha
önceden sulandırılmış antijen kullanılacaksa ve antijen bölünmüş küçük miktarlarda ise
bunlar havuz yapıldıktan sonra kullanılmalıdır. Test için antijenin 1/10 dilusyonu kullanılır.
2.V tabanlı mikropleytin 3 sırasına 1’den 12. göze kadar her göze 50 μl PBS konur.
3.İlk 2 sıranın ilk gözlerine 50 μl antijen konduktan sonra son göze kadar 2 katlı sulandırması
yapılır son gözdeki 50 μl atılır.
4. Pleytin 3 sırasının bütün gözlerine 50 μl % 0.5’lik yıkanmış tavuk eritrositi ilave edilir.
5. 3. Sıra eritrosit kontrol sırası olarak kullanılır.
6. Hafifçe pleytin kenarına vurularak her gözün içeriğinin karışması sağlanır.
7. Pleyt oda sıcaklığında 30 dk. inkube edilir. Eritrosit kontrol gözünde düğme şeklinde
eritrositlerin çöktüğünden emin olmak gerekir.
8. Eritrositlerin tamamının aglutine olduğu gözlerden en yüksek dilusyon Hemaglutinasyon
titresini verir.
9. HI için istenen 8HAU ve 4 HAU hesaplamak için HA titresi sırasıyla 8 ve 4’e bölünür.
Çıkan sonuç bize antijeni ne kadar sulandıracağımızı gösterir.
10. HI testinde kullanmak üzere antijen 8HAU veya 4 HAU oranında PBS ile sulandırılır.
11. Sulandırılan antijen için yukarıdaki basamaklar tekrar uygulanır. Bu sefer 6. göze kadar
çalışılır. Sonuçta 4. göze kadar HA görülmesi beklenir. Sonuç istenildiği gibi olmazsa antijen
yeniden sulandırılarak 4HAU elde edinceye kadar yukarıdaki basamaklar tekrarlanır. Sonuç
alındığı takdirde istenilen oranda 4HAU oranında sulandırılan antijen HI testinde kullanılır.
HI testinin yapılışı:
1. Test edilecek serum örnekleri ve pozitif ve negatif kontrol serumları antijen geri titrasyonu
için pleytin A gözünden başlayarak sırasıyla H gözüne kadar 8 sıra kullanılır.
2. Her sıranın ilk gözüne 50 μl PBS konur.
3. Her sıranın 2. gözlerine 50 μl 8HAU antijen ve 3.gözden 8. göze kadar ise 50’şer μl 4HAU
antijen konur.
4. İlk göze önceden 1/5 sulandırılmış serumdan 50 μl konur iyice karıştırıldıktan sonra 2. göze
aktarılır sıranın sonuna kadar dilusyon yapılır ve 50 μl atılır.
5. Antijen kontrolü için 6 göz kullanılır. 2.-6 arasındaki gözlere 50 μl PBS konur. 1.ve 2.
gözlere 50 μl 8HAU antijenden 50 μl ilave edilir. 2. Gözün içeriği iyice karıştırıldıktan sonra
50 μl si 3.göze ve sırasıyla 6. göze kadar dilusyon yapılır kalan 50 μl atılır. Kalan 2 göz (7. Ve
8. göz) eritrosit kontrol olarak kullanılmak üzere 50 μl PBS konur. Pleyt kenarına hafifçe
vurularak her gözün içeriğinin karışması sağlanır. Bütün gözlere 50 μl % 0.5’lik yıkanmış
tavuk eritrositi ilave edilir. Pleyt oda sıcaklığında yaklaşık 50 dk. veya 4HAU antijen
titrasyonu okunabildiği zamana kadar beklenir.
7. HA’un tam olarak inhibe edildiği dilusyon HI titresi olarak belirlenir.
Sonuçların Değerlendirilmesi:
HI Testinin geçerli olabilmesi için:
Serum kontrolde (Test edilen serumların ilk gözü ) eritrositlerde nonspesifik aglütinasyon ya
da hemoliz olmamalıdır. Nonspesifik HA durumunda test serumundaki non spesifik
hemaglutininlerin giderilmesi ve testin tekrar yapılması gerekir. Bu amaçla 1 ml test edilecek
serumun üzerine 6-8 damla eritrosit peleti damlatılır. 37°C’de 10 dk inkube edildikten sonra
santrifüj edilerek eritrosit peleti uzaklaştırılır. Süpernatant testde kullanılır.
Pozitif kontrol serumun daha önce belirlenen titrelerinin birinde sonuç vermesi gerekir,
Negatif kontrol serum negatif olmalıdır. Antijenin geri sulandırmasında titre 1:4 ya da 1:8
olmalıdır.
Test sonunda 1/80 pozitif 1/40 titre ise şüpheli kabul edilir.
İnhibisyon (düğme formasyonu) olan gözler = Pozitif İnhibisyon (düğme formasyonu)
olmayan, dantela tarzında kalan gözler = Negatif olarak ifade edilir.
Kanatlı Mikoplazma İnfeksiyonlarının (Avian
Mycoplasmosis) ELISA Testi ile Teşhisi
Serolojik muayeneler için, test materyali sürüyü örnekleyecek miktarda alınan kanların
pıhtılaştırıldıktan sonra çizilerek elde edilen kan serumlarıdır. Hemolizli kontamine vb
serumlar test için kullanılmaz. Serumlar hemen test edilmeyecekse +4°C’de 3 gün süreyle 20°C’de yıllarca saklanabilir.
ELISA İçin Test serumlarının Sulandırılması:
Teste alınacak numuneler test sulandırıcı tampon ile 1:500 oranında sulandırılır. İlk önce 5 μl
serum 245 μl kitin sulandırma sıvısında sulandırılır ve 1/50 oranında sulandırma yapılmış
olur. Sonra 1/50’li sulandırılan serumun 20 μl’si 180 μl kitin sulandırma sıvısında sulandırılır
ve 1/10 oranında sulandırma yapılmış olur. Böylece 1/50*1/10 =1/500’lük sulandırma elde
edilmiş olur
ELISA testi yapılırken kullanılacak kit bileşenleri kimyasal ve biyolojik maddelerden oluşur.
Bunların bir kısmı kit içerisinde kullanıma hazır halde bulunmaktadır, diğer bir kısmı ise
kullanımdan önce hazırlanması gerekir. Kullanımdan önce hazırlanması gereken reagentlerin
dilusyonları kit protokolüne uygun olarak hazırlanır. Hazırlanan reagentlar kitte belirtilen süre
ve sıcaklıkta saklanır. Reagentlar kullanılmadan önce ısıları oda sıcaklığına (18-25°C)
ulaşıncaya kadar beklenmelidir. Test için uygun oda sıcaklığı ELISA Kitleri arasında farklılık
gösterebilir.
1.Antijenle kaplanmış mikropleytler alınır ve numune pozisyonuna kaydedilir.
2. Kite ait negatif ve pozitif kontrol serumu uygun pleyt gözlerine kitin protokolüne uygun
hacimde konur. (Örn: Negatif kontrol A1 ve A2 gözlerine, pozitif kontrol A3 ve A4 gözleri).
3. Bazı kitlerde bulunan referans kontrol serumu gözlerine kitin protokolüne uygun hacimde
konur
4. Sulandırılmış test edilecek serum örneklerinden gözlerine kitin protokolüne uygun hacimde
konur.
5. Üzeri kapatılmış olan pleyt kit protokolüne uygun sıcaklık ve sürede inkübe edilir.
6. Süre sonunda içerik dökülür ve ELISA pleytinin her bir gözü test protokolünde önerilen
konsantrasyonda hazırlanmış olan yıkama solusyonu ile 3-5 kez yıkanır.
7. Son yıkamadan sonra pleyt ters çevirilip kurutma kâğıdına vurularak kalan solüsyonun
iyice emdirilmesi sağlanır.
8. Belirtilen hacimde Konjugat Solüsyonu tüm gözlere ilave edilir.
9. Üzeri kapatılmış olan pleyt kit protokolüne uygun sıcaklık ve sürede inkübe edilir.
10. Yıkama prosedürü 5. ve 6. basamakta anlatıldığı gibi tekrarlanır.
11. Her göze protokole uygun miktarda Substrat Solüsyunu konur ve kit protokolüne uygun
sıcaklık ve sürede inkübe edilir
12. Reaksiyonu durdurmak için her göze belirtilen hacimde Stop Solüsyonu ilave edilir.
13. Test sonuçları bir ELISA okuyucuda kit protokülünde önerilen dalga boyunda okunur.
ELISA’da test edilen örnekler, pozitif, negatif ve referans kontrol gözleri için okunan OD
değerleri ile kit protokolünde ve kitin kalite kontrol sertifikasında verilen OD değerleri
karşılaştırılır, geçerli sınırlar içerisinde ise test edilen örnekler pozitif ve negatif şeklinde ifade
edilerek kalitatif ve/ veya kantitatif olarak değerlendirilir. Değerlendirmede kite ait hazır
bilgisayar programları da kullanılabilir.
Sonuçların Değerlendirilmesi
ELISA’da testte kullanılan pozitif, negatif ve varsa referans kontrollerin beklenilen standart
seviyelerde çıkması halinde test geçerli olarak kabul edilir. Referans serum yok ise
laboratuvarın kendisine ait standart pozitif kontrol ve negatif kontrollerin beklenen değerler
içinde olup olmadığı kontrol edilir. Kit protokolünde ve kitin kalite kontrol sertifikasında
verilen OD değerleri ile ölçülen OD değerleri karşılaştırılarak testin geçerliliği kontrol edilir.
Değerlendirme sonuçları kaydedilir.
Mycoplasma gallisepticum Ve Mycoplasma
synoviae’nın PCR İle Teşhisi
Klasik izolasyon ve identifikasyon metoduna alternatif olarak MG veya MS’ye ait spesifik
DNA’nın belirlenmesi esasına dayanan bir metottur. Bu metot kronik solunum yolu
hastalığından veya infeksiyöz synovitisten şüpheli kanatlılara ait marazi madde, svap
örnekleri veya MG veya MS yönünden ekim yapılmış bakteriyel kültürden MG ve MS’ye ait
DNA varlığının ortaya koyulduğu bir yöntemdir. Multipleks PCR Metodunda ise aynı anda
hem MG hem de MS’ye ait DNA olup olmadığını ortaya koymak mümkündür.
Ticari olarak PCR metodları prosedürlerine göre uygulanır.
Damızlık
kümeslerin Mycoplasma gallisepticum,
Mycoplasma synoviae ve Mycoplasma meleagridis
infeksiyonu yönünden kontrolü
Kanatlı damızlığı yetiştiren işletmelerin M.gallisepticum, M.synoviae ve M.meleagridis
bakımından kontrollarının yapılması ve uygun görülenlerin sertifikalandırılması amacıyla
serolojik testler ve bakteriyolojik muayenelerden (etken izolasyon ve identifikasyonu)
yararlanılır.
Genel koşullar
Kan Testi: Sertifikasyon için kan testleri yapıldığında damızlık kanatlılar verim periyodundan
önce, tavuklar 16 haftalıktan, hindiler 12 haftalıktan büyük olmalıdır. Süs kuşları 16
haftalıktan büyük olduklarında veya seksüel olgunluğa eriştiklerinde (hangisi önce olursa) kan
testi uygulanır. Sürüyü temsil edecek sayıda kan serumu örnekleri laboratuvarlarda test edilir.
Etçi - yumurtacı damızlıklarda, su, gösteri ve oyun kuşlarında sürüyü temsil edecek örnekteki
erkek / dişi oranı aynı olmalıdır.
1)M.gallisepticum ve M.synoviae
MG ve MS için serolojik testler; serum plak dilüsyon, hemaglutinasyon inhibisyon ve ELISA
testleri veya bu testlerden ikisinin veya daha fazlasının kombinasyonu ile yapılmalıdır.
HI testi ve ELISA testi diğer serolojik testlerin pozitif sonuçlarının doğrulanması için yapılır.
HI titresi 1:40 veya daha düşük tespit edilenler şüpheli olarak yorumlanır ve son karar kültür
yada PCR’a göre verilir.
Herhangi bir ilaç kullanımı, testin yapılmasını veya mikoplazma organizmalarının
bakteriyolojik yolla elde edilmesini engelleyen deliller varsa, mikoplazma klasifikasyonunun
yapılması için; testten 3 hafta önce kanatlılara ilaç verilmesi kesilmeli ve bakteriyolojik
muayene yapılmalıdır.
Yumurtacı ve et tipi damızlık sürülerinde M.gallisepticum - M.synoviae için özel koşullar
16 haftalık olduklarında pure-line’larda, sürüdeki dişi ve erkeklerin %5’i, grand parentlerin
%5’i test edilir.
Parent stok’larda, sürü 16 haftalık olduğunda, mevcudu 5000’den az olan sürülerde, sürünün
%5’i, 5000 ve daha fazla ise en az 300 kanatlı 6 aylık peryotlarla test edilir. Şüpheli
durumlarda 30 günden az olmayan aralıklarla yumurta sarısı test edilir.
Yurt dışından ithal edilen damızlık yumurtalarda, 10.000 yumurtaya kadar rastgele seçilmiş
30 adedi, 10.000’den fazla yumurtadan ise 60 adedi bakteriyolojik ve serolojik yöntemlerle
muayene edilir. Şüpheli durumlarda, örnek alınan yumurta partisinden çıkan civcivler
bakteriyolojik yöntemle incelenir.
Hindi damızlık sürülerinde özel koşullar
a)M.gallisepticum
12 haftalık sürünün en az %10’nu tesadüfi örneklemeye göre veya 300’den fazla sayıda
hindinin olduğu sürüde 300 hindinin, 300 veya daha az sayıdaki sürüde her hindinin
kontrolünde reaktör bulunmamalıdır. Sertifikasyonun takibi için erkek sürüden minimum 30
ve dişi sürüden minimum 60 örnek 6 ay sonra yeniden test edilmelidir.
M.gallisepticum temiz sürüde, ilk yumurta çıkış siklusunda, izolasyon asıldır ve MG
infeksiyonuna ait delil bulunmamalıdır.
b)M.meleagridis
MM için, 12 haftalık sürünün en az %10’nu tesadüfi örneklemeye göre veya 300’den fazla
sayıda hindinin olduğu sürüde 300 hindinin, 300 veya daha az sayıdaki sürüde her hindinin
kontrolünde reaktör bulunmamalıdır. Sertifikasyonun takibi için erkek sürüden minimum 30
örnek ve dişi sürüden minimum 60 örnek 6 ay aralıklarla test edilir.
MM için kabul edilen serolojik testler; çabuk serum aglutinasyon, tüp aglutinasyon veya
mikroaglutinasyon testleridir. HI, serum plak dilüsyon ve ELISA testleri ilave test olarak
sürünün durumunun belirlenmesinde kullanılır.
Testler MM antijeni kullanılarak yapılır.
Testler pozitif bulunduğunda 30 Tracheal svap ve/veya vaginal veya phallus svapları ve
serum örnekleri serolojik ve kültürel muayeneye alınır.
Sürüde az sayıda (5’den az) pozitif varsa, sürüler 10 gün içinde serolojik, nekroskobik ve
bakteriyolojik muayeneye alınır.
Eğer mikoplazma izole edilirse, organizmanın serotipi bulunmalıdır. Eğer MM izole ve
identifiye edilmişse sürü İNFEKTE kabul edilir.
c)M.synoviae
M.synoviya için, 12 haftalıktan büyük, sürünün %10’nu veya 300’den fazla hayvanlı sürüden
300 ve 300’den az ise her hayvanın serumu test edilir. Sertifikasyon için, erkek sürüden
minimum 30 örnek ve dişi sürüden minimum 60 örnek 6 aylık aralıklarla test edilir.
Testler pozitif bulunduğunda 30 Tracheal sıvap ve/veya vaginal veya phallus sıvapları
ve serum örnekleri serolojik ve kültürel muayeneye alınır.
Sürüde az sayıda (5’den az) pozitif varsa, sürüler 10 gün içinde serolojik, nekroskobik ve
bakteriyolojik muayeneye alınır.
Su, gösteri ve oyun kuşları damızlık sürülerinde özel koşullar
Gösteri kuşları: Evcilleştirilmiş, yumurta veya et/kombine amaçlı damızlık ve yarışma
kuşları, vb.
Oyun kuşları: Evcilleştirilmiş, sülün, keklik, bıldırcın, orman ve beç tavuğu, vb. Su kuşları:
Evcilleştirilmiş, yüzen kaz , ördek, vb.
a)M.gallisepticum
Sürü, 16 haftalık olduğunda veya seksüel olgunluğa eriştiğinde en az %1’inin kan serumu MG
için test edilir veya sürünün %5’inden seçilmiş yumurta sarısı test edilir.
b)M. gallisepticum - M.synoviae ve M.meleagridis reaktör sürü durumunun saptanması için
test kuralları
Sürüde MG, MS için serolojik testler pozitif ise, reaktörlerde solunum yolu hastalığının aktif
hava lezyonları, sinusitis sinovitis veya diğer klinik belirtiler ile birlikte mikoplazmanın
bakteriyolojik izolasyonu veya PCR ile teşhisi yapılır.
Eğer serolojik testler negatifse, sürü NEGATİF’dir. Eğer sürüde mikoplazma, bakteriyolojik
olarak izole edilirse veya PCR ile identifiye edilirse sürü İNFEKTE’dir. Sürüde klinik
belirtiler varsa veya serolojik testler pozitif ise sürü ŞÜPHELİ kabul edilir ve ilave kültürel
prosedür ve HI testleri aşağıdaki gibi yapılır.
Eğer serolojik testler negatif ise, sürüde hastalık yoktur.
Eğer HI titresi 1:80 ve/veya ELISA testi pozitif veya SPD titresi 1:10 veya daha yüksek
bulunursa ve klinik belirtiler varsa sürü İNFEKTE’dir. Eğer yeterli titre bulunur fakat klinik
belirtiler yoksa, hemen 30 tracheal sıvap alınıp kültüre edilir veya PCR uygulanır. Sürünün ilk
kan alımından 14 gün sonra 75 kanatlıdan alınan kan örneklerinde serolojik testler tekrarlanır.
Tekrarlanan test sonucunda HI titresi 1:80 ve/veya SPD titresi 1:10 veya daha yüksek
bulunursa sürü İNFEKTE’dir.Tekrarlanan testte, çabuk lam aglutinasyon aynı veya yüksek
oranda pozitif bulunursa fakat HI ve/veya SPD testleri negatif ise sürü ŞÜPHELİ kabul edilir
ve son durum için reaktörlere PCR ve/veya kültür metodu uygulanır.
Eğer PCR ve kültür metotları negatif ise sürü NEGATİF kabul edilir. PCR ve kültürden bir
tanesi pozitif ise sürü İNFEKTE dir.
İnfekte sürülere yapılan işlemler:
a)Damızlık sürülerde, sürünün yumurtaları damızlık amacıyla kullanılmaz. Bu arada kümeste
ve hayvanlarda gerekli sanitasyon ve medikasyon tedbirleri alınır.
b)Bu işlemler uygulanıp, medikasyon işlemi bittikten en az 3 hafta sonra bakteriyolojik
izolasyonda etken tespit edilemez ise, damızlık sürüden elde edilen yumurtaların, bu sürü
damızlıktan çıkarılıncaya kadar, ancak EGG-DEEPING uygulandıktan sonra kullanımına izin
verilir.
Eğer HI testiyle tamamlanan serolojik sonuçlar yetersiz ise bakteriyolojik izolasyon veya 21
gün arayla tekrar kan alınarak testlerin yapılması gereklidir.
NEWCASTLE HASTALIĞI VİRUSUNUN (NDV)
TEŞHİSİNDE HEMAGLUTİNASYON (HA) TEST
METODU
Bu test metodu, Newcastle hastalığı virusunun varlığı yönünden şüpheli materyalden SPF
embriyolu tavuk yumurtasına inokulasyon yöntemi ile elde edilen infektif korio-allantoik
sıvının, hemaglutinasyon aktivite özelliğinin varlığı veya yokluğunun saptanmasını anlatır.
Numunenin Hazırlanması ve Muayene/Analizin Yapılması
Şüpheli materyallerden izole edilen hemaglutinasyon aktivitesine sahip viral etkenin (infektif
korio-allantoik sıvı), 4 HAU’ne ayarlanması;
Hemaglutinasyon (HA) Testi
1) 96 gözlü V veya U tabanlı mikropleytin çalışılacak gözlerine 25 μl PBS konulur,
2) İlk göze 25 μl infektif allantoik sıvı ilave edilir ve iki katlı dilüsyonu yapılarak son göze
kadar gidilir.
3) Dilusyon yapılan tüm gözlere tekrar 25 μl PBS ilave edilir,
4) Aynı gözlere 25 μl % 1’ lik yıkanmış tavuk eritrositi konulur,
5) Negatif kontrol (kan kontrol) için ayrılan sıradaki gözlere 25 ml PBS ve üzerine 25 ml % 1’
lik tavuk eritrosit süspansiyonu ilave edilir,
6) Pleytin kenarlarına hafifçe vurularak iyice karışması sağlanır ve reaksiyonun şekillenmesi
için yaklaşık 20°C de 40 dakika / 4°C ‘ de 60 dakika ya da kontrol gözündeki eritrositler
belirgin bir düğme formasyonu oluşturana kadar beklenir.
7) Bekleme süresi sonunda pleyt gözlemlenerek dantela tarzında kalan yani Hemaglutinasyon
şekillenen gözlerin varlığı saptanır. HA pozitif reaksiyonu tanımlama, HA (+) virus izolatına
ait sıranın dantela tarzında kalan son gözü %100 HA veren göz olarak kabul edilir. Bu son
göz 1 HA Unitesini temsil eder (Şema 1) ve (Şema 2).
Sonuçların kalitatif değerlendirilmesi;
Hemaglutinasyon şekillenen (dantela tarzında kalan) gözler = Pozitif , Hemaglutinasyon
şekillenmeyen (düğme formasyonu oluşan) gözler = Negatif olarak ifade edilir.
4 HAU ayarlanması;
1 HAU’ si belirlenmiş tiplendirmesi yapılacak HA (+) virus izolatı (infektif CAS) ve pozitif
kontrol olan SRS Antijen [APMV-1(NDV)], 4 HAU’ ne (Şema 1)’ de gösterildiği ve aşağıda
anlatıldığı gibi ayarlanır.
Örn: 1 HAU = 1 / 256 olan bir antijen/izolattan 4 HAU hazırlanmak için ;
1. 256 : 4 = 64, 63 ml PBS + 1ml HA (+) virus süspansiyonu ilave edilerek dilüsyon
hazırlanır.
2. 4 HAU’ ne ayarlanan HA (+) virus izolatı ve SRS Antijen [APMV-1(NDV)]’ in kontrolü
için, aynı pleytte her örnek için paralel iki sıra olacak şekilde HA testi yapılır.
3. HA test sonucu 4 HAU olan antijen/izolat, HI testinde kullanılır. HA sonucu 4 HAU değil
ise, bulunan test sonucuna göre tekrar 4 HAU ayarlanır, tekrar kontrol edildikten sonra HI
testine devam edilir.
NEWCASTLE DISEASE VIRUS (NDV)
TEŞHİSİNDE HEMAGLUTİNASYON İNHİBİSYON
(HI) TEST METODU
Bu test metodu, hemaglütinasyon özelliğine sahip bir virüsün eritrositleri aglütine etme
özelliğinin hasta yada aşılanmış hayvanın kan serumunda bulunan spesifik antikorlar ile
inhibe edilmesi prensibine dayanır. Bu test ile hastalıktan şüpheli hayvanların kanında antikor
varlığını saptayarak hastalığın indirect tanısını yapmak, bireysel ve sürü bağışıklık
düzeylerinisaptamak mümkündür.
Antijenin Hazırlanması
Şüpheli materyallerden izole edilen hemaglutinasyon aktivitesine sahip viral etkenin (infektif
korio-allantoik sıvı), 4 HAU’ ne ayarlanır. HA test sonucu 4 HAU olan antijen/izolat, HI
testinde kullanılır. HA sonucu 4 HAU değil ise, bulunan test sonucuna göre tekrar 4 HAU
ayarlanır, tekrar kontrol edildikten sonra HI testine devam edilir.
Hemaglutinasyon Inhibisyon (HI) Testi
1) 96 gözlü V veya U tabanlı mikropleytin çalışılacak gözlerine 25 μl PBS konulur,
2) İlk göze 25 μl şüpheli serum ilave edilir ve iki katlı dilüsyonu yapılarak son göze kadar
gidilir.
3) Tüm gözlere 4 HAÜ hazırlanmış virüs süspansiyonundan ilave edilir,
4) 20 °C ısıda 30 dakika 4 °C ısıda 60 dakika beklenir,
5) Tüm gözlere 25 ml % 1’ lik tavuk eritrosit süspansiyonu ilave edilir, 20 °C ısıda 30 dakika
4 °C ısıda 60 dakika beklenir, kontrol gözündeki eritrositler belirgin bir düğme formasyonu
oluşturana kadar beklenir.
6) Bu son bekleme süresi bitiminde ise pleyt gözlemlenerek düğme formasyonu oluşan yani
Hemaglutinasyonun inhibe olduğu, HI (+) gözlerin varlığı saptanır (Şema 1).
Sonuçların kalitatif değerlendirilmesi;
İnhibisyon (düğme formasyonu) olan gözler = Pozitif İnhibisyon; (düğme formasyonu)
olmayan, dantela tarzında kalan gözler = Negatif olarak ifade edilir (Şema 2).
HI TESTİNİN NEW CASTE HASTALIĞI
YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Aglütinasyonun inhibe olduğu son sulandırma tesin HI titresini gösterir. Ancak bu değer 4
HAÜ değere göre saptandığından serumun gerçek antikor titresinin belirlenmesi gereklidir.
Bu amaçla bulunan titre 4 HAÜ ile çarpılır.
Testin 4HAÜ de sonucu 1/16 1 HAÜ de sonucu ise 1/64 = gerçek titre.
Bu titre ise log 2 tabanında değerlendirildiğinde log2 6 dir, 26.
Bir sürü NewCastle hastalığı yönünden HI testi ile değerlendiriliyorsa, en az 24 hayvandan
kan serumu alınarak test yapılması önerilir. Çıkan serum titreleri muayne tablosunda yerine
yerleştirilir ve aşağıdaki kurallara göre değerlendirilir.
Muayne tablosu
Muayne
tarihi
Serum
sayısı
24
-2
-3
-4
-5
-6
2 log HI titreleri
-7
-8
-9
-10
-11
-12
-13
-14
Ortalama
titre
-2
-
-3
-
-4
-
-5
1
-6
4
2 log HI titreleri
-7
-8
-9
-10
3
1
2
3
-11
4
-12
4
-13
2
-14
-
Ortalama
titre
9.33
Örnek:
Muayne
tarihi
Serum
sayısı
24
Değerlerin toplamı/toplam serum sayısı= ortalama titre
5+24+21+8+18+30+44+48+26=224/24=9.33
Sürü bağışıklığını değerlendirirken kullanılan kriterler:
1. Tek bir hayvanın serumu için titre log2 7 bağışık olarak değerlendirilir, fakat
popülasyon düzeyinde sürünün bağışık kabul edilebilmesi için ortalama titrenin
7.50’nin üzerinde olması gereklidir.
2. Test edilen hayvanların %50’sinden fazlasının serum titresi 7.50’nin üzerinde
olmalıdır.
3. Uzun süreli bir bağışıklığın varlığından söz edebilmek için titresi 7.50’nin üzerinde
olan hayvanların %50 sinden fazlasının titresi 9’un üzerinde olmalıdır.
4. Titreleri 7.50’nin üzerinde olan hayvanların %50sinden fazlasının HI titresi 7.50 ile 9
arasında ise bir süre sonra (yaklaşık 20-30 gün) tekrar test yapılarak uygun aşılama
zamanı saptanmalıdır.
AVIAN INFLUENZA VİRUSU (AIV)
İZOLASYONU VE İDENTİFİKASYONU
Avian Influenza (AI) Hastalığı ve Newcastle Hastalığının, kanatlılarda oluşturduğu belirtiler
bakımından birbirine benzediği, anamnez ve nekropsi bulgularına göre ayırt edilemediği için
bu iki hastalık karıştırılır ve ayırıcı tanı için ileri tetkikler gerekir. Bu yüzden şüpheli
kanatlıların nekropsi işlemleri, etkenin AIV olma ihtimali göz önünde bulundurularak en üst
düzeyde biyogüvenlik tedbirleri altında ve her iki hastalık için ortak yol izlenerek yapılır.
İnceleme Örneği:
· Ölü kanatlılardan alınan örnekler; trakeal, oro-farengeal, kloakal sıvaplar ve organ
örnekleridir. Organ örnekleri hazırlanırken solunum sistemi organlarından alınan örnekler ayrı
ayrı veya birlikte, sindirim sistemi organlarından alınan örnekler ayrı ayrı veya birlikte, beyin
ise ayrı olarak işlenir.
· Canlı kanatlılardan alınan örnekler, trakeal, oro-farengeal ve kloakal sıvaplardır. Küçük ve
narin kanatlılarda svapla örneği almak hayvana zarar verebileceğinden taze dışkı virus
izolasyonu için bir alternatif olabilir.
Virus Izolasyonu
İnokulum Hazırlama
Organ parçalarından hazırlanacak inokulumun mekanik parçalayıcı cihaz kullanarak
parçalanması en idealdir. Eğer mekanik parçalayıcı cihaz yoksa, organ parçaları ultra turrax,
blender veya steril makas yardımıyla iyice parçalanır. Parçalanmış doku % 10-20 (w/v)
oranında olacak şekilde hazırlanmış antibiyotik solüsyonu içerisine konur ve iyice karışması
sağlanır. Karışım, 3000 rpm’de 10 dakika santrifüj edilerek üstteki sıvı alınır. Trakeal, kloakal
svaplar ve dışkı materyalinden inokulum hazırlanırken, bu materyaller de antibiyotik
solüsyonu içine alınır. Süspansiyonlar oda sıcaklığında 60 dakika ya da buzdolabında bir gece
bekletilir ve bu süre sonunda işleme alınır. Hemen işleme alınmayacaksa derin dondurucuda
muhafaza edilir. Antibiyotik solüsyonunda bekleme süresini tamamlayan süspansiyonlar 3000
rpm’de 10 dakika tekrar santrifüj edilir, üstteki sıvı alınarak inokulum olarak kullanılır.
Embriyolu Yumurtaların Hazırlanması ve İnokulasyonu
SPF Tavuk Yumurtalarının Ön-İnkübasyonu
AIV ETY’da yüksek titrede üremektedir ve bu nedenle izole etmek için tercih edilen metot
SPF embriyolu tavuk yumurtasına inokulasyondur. Ön-inkubasyona konacak SPF tavuk
yumurtaları 10-15°C’de min. 18 saat max. 10 gün saklanmış olmalıdır. İnkubatöre
yerleştirilen yumurtalar, potasyum permanganat + formol ile fumige edilir. İnkubatörde 37.5
+ 0.50C ve %50-70 nispi nem (RN)’de ön-inkubasyona tabi tutulur. Ön-inkubasyon süresi 911 gündür (İnkubatöre konma günü = gün 0). 9-11 gün inkube edilmiş yumurtalar, yumurta
kontrol lambası ile karanlık bir ortamda fertilite ve canlılık muayenesi yapılır ve aşağıda
anlatıldığı şekilde ayırt edilir;
Ölü embriyolu yumurtalar: Görülebilir damar yok, açık sarı yumurta sıvısında yüzen embriyo
gri-siyah kütle görünümünde,
Fertil olmayan yumurtalar: Embriyonun olmaması, yalnızca yumurta sarısının ayırt
edilebilmesi şeklinde gözlenir.
İnokulasyon yerinin belirlenmesi:
Fertil olanlarda embriyonun yeri ve yumurtanın hava boşluğu sınırı kurşun kalem ile çizilir.
İnokulasyon yeri, embriyonun karşı tarafında, kan damarlarının az olduğu bir noktada, hava
boşluğu çizgisinin 2 mm kadar üzerinde işaretlenir. Yumurtalar, hava keseleri üste gelecek
şekilde viyollere yerleştirilir ve üzerlerine inokule edilecek materyalin kod numarası yazılır.
Her numune için 3-5 yumurta kullanılır (ekim yapılacak SPF ETY sayısı; eldeki toplam
yumurta sayısı ve çalışılacak örnek sayısı göz önünde bulundurularak bir örnek için en az 3
yumurta olacak şekilde hesaplanır).
SPF Embriyolu Tavuk Yumurtasına Ekim
Biyogüvenlik Kabini (Class II) içerisinde, inokulasyon noktasını da içine alacak şekilde
yumurtaların üst kısımları %70 Ethanol yada seyreltilmiş tentürdiyot ile ıslatılmış pamuk
yardımıyla silinerek dezenfekte edilir. İnokulasyonun yapılacağı bölgede daha önce
işaretlenmiş noktadan steril delici ile delik açılır. Steril enjektör içerisine alınan inokulum
sıvısı, 90°’lik eğim ile, 0.1-0.2 ml miktarında korioallantoik boşluğa enjekte edilir. Açılan
delik, bir damla sıvı yapıştırıcı yada eritilmiş parafin ile kapatılır, İnokulasyondan sonraki 24
saatlik gözlem süresinin sonunda ölen embriyolu yumurtalar, kaydedilerek değerlendirmeye
alınmaz ve atılır. Yumurtaların 35-37°C’de 4-7 gün inkubasyonuna devam edilir. Bu süre
içinde 24 saat aralıklarla yumurtaların canlılık muayenesi yapılır. Ölü veya ölmekte olan
embriyoları içeren yumurtalar ve inkubasyon periyodunun sonunda canlı kalan tüm
yumurtalar buzdolabında 1 gece bekletilir. Bu sürede ölmeleri ve kan damarlarının çekilmesi
sağlanır.
Korio Allantoik Sıvının (CAS) Toplanması
Biyogüvenlik kabini içerisinde, steril malzemeler (eğri uçlu makas, pens, pipetler, tüpler vb.)
hazırlanır. CAS’ları toplanacak yumurtalar, öncelikle üst kısımları %70 Ethanol yada
seyreltilmiş tentürdiyot ile ıslatılmış pamuk yardımıyla silinerek dezenfekte edilir. Hava
kesesini belirleyen çizginin 1-2 mm üzerinden makas yardımı ile kesilerek yumurta kabuğu
kaldırılır. Hava boşluğunu sınırlayan yumurta zarı, yumurta sarısına zarar verilmeden açılır.
Elektrikli pipettor ve pipet yardımıyla korio-allantoik sıvı (CAS), yumurta sarısına zarar
verilmeden toplanır. Toplanan sıvı eritosit ve hücre birikintilerinin uzaklaştırılması amacıyla
3000 rpm’de 5 dk. santrifüj edilir. Ayrıca, AIve Newcastle hastalığı virusları çok sınırlı sayıda
hücre kültüründe üremekle birlikte izolasyon çalışmalarında primer hücre kültürlerinden
Civciv Embriyo Fibroblast (CEF) hücre kültürü ve devamlı hücre hattı olan Madin Darby
Canine Kidney (MDCK) hücre hattı da kullanılır.
Virus İdentifikasyonu
Santrifüj edilen korio-allantoik sıvılar AIVnun Teşhisinde HA Test Metodu’na göre HA
aktivitesi varlığı yönünden test edilir. HA aktivitesinin varlığı, yüksek ihtimalle Influenza A
virusu ile infeksiyonu gösterir. İzole edilen bu virusun identifikasyonu amacıyla aynı
CAS’lara AIVnun Teşhisinde HI Test Metodu’na göre işlemlere devam edilir ve tüm yapılan
işlemler ve sonuçlar kayıt edilir. Hemaglutinasyon tespit edilemeyen materyallere ait
inokulumların, negatif olarak raporlanmadan önce gerekirse ETY’da tekrar pasajları yapılır.
Avian Influenza A Virusunun varlığı, AIVnun Teşhisinde Agar Jel Immunodiffusion (AGID)
Testi’ne göre test yapılarak nükleokapsit veya matrix antijenlerinin ortaya konulmasıyla da
doğrulanır. Bu iki antijen bütün influenza A virusları için ortaktır. Bu testte kullanılacak
antijen infekte olmuş allantoik sıvının konsantre edilmesiyle veya korioallantoik membranın
ekstraksiyonu ile elde edilir. Hazırlanan antijen bilinen pozitif ve negatif serumlarla test edilir.
Ayrıca alınan sıvap örneklerinden ve SPF ETY’na ekimler sonucu elde edilen allantoik
sıvılardan Real Time RT-PCR testi ile hızlı bir şekilde Avian Influenza Virus A Matrix, H5,
H7, N1, H5N1 Proteinlerinin Tespiti’ ne göre sonuca ulaşılır. Real Time PCR testi ile elde
edilen sonuçların, embriyolu SPF yumurtaya ekim ve HA-HI testi teşhis yöntemleri
iledoğrulamaları yapılır.
Intravenöz Patojenite Index Testi (IVPI)
AIVnun izole edilmesi halinde bu hastalığın sürüden en hızlı bir şekilde eradikasyonu
yapılmalıdır. Eradikasyon için uygun stratejinin belirlenmesi açısından, izole edilen suşun
virulensinin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle izole edilen viruslar Intravenöz
Patojenite Indeks Testi (IVPI)’ne göre patojenite testlerine tabi tutulur ya da H5/H7
proteinlerinin bölünme bölgelerinin dizin analizi yapılır.
Üretilen inflüenza virüsü, 10 kat PBS ile sulandırılır.0,1 ml inokulum 10 adet 6 haftalık SPF
piliçe IV yolla verilir. Bu hayvanlarda gelişen infeksiyonun seyri değerlendirilerek virüsün
patojenitesi belirlenir. İnfeksiyon oluşmamışsa 0 puan, Hafif seyirli ise 1 puan, Ağır seyirli ise
2 puan, Ölüm gerçekleşirse 3 puan olarak değerlendirilir.
Toplam puanın hayvan sayısına bölündüğü durumda sonuç 1,2 ve yukarısında ise virüs
yüksek patojen (HP); altında ise düşük patojen (LP) olarak saptanır.
KORUYUCU HEKİMLİK, AŞILAR
Aşılar verildikleri canlıda immun sistemi uyararak vücudu hastalıklara karşı aktif bağışık hale
getiren maddelerdir. Hayvanları infeksiyoz hastalıklardan yapay yolla korumak amacıyla
kontrollü koşullarda belli patojenlere karşı immun yanıtın uyarılmasına AŞILAMA denir.
Belli bir infeksiyondan aşılama yoluyla korunmak için 4 önemli ölçüt vardır:
1.İmmun yanıtın hastalıktan korunmayı sağlayıp sağlamadığının bilinmesi gereklidir.
2.Aşılama ile alınacak riskler, hastalığın vereceği zarardan fazla olmamalıdır.
3.Aşı uygulamasından önce, popülasyonun o hastalıkla karşılaşma riski göz önünde
bulundurulmalıdır.
4.Sürübağışıklığı göz önünde bulundurulmalıdır. (%70-80)
AŞILAMADAN ÖNCE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR:
Hayvan sayısı doz belirlemede önemlidir. Hayvanların yaşı aşının tipini belirlemede ve
uygulama yolunun saptanmasında önemlidir. Ayrıca aşılanacak hayvanlar aynı yaş grubu
içinde olmalıdır. Hayvanlar yumurtlama periyoduna girmeden aşılama tamamlanmalıdır.
Her işletme için aşılama kartları tutulmalıdır. Maternal antikor durumu, hayvanlarda
maternal antikor varsa aşılama zamanı buna göre seçilmelidir. Revaksinasyondan önceki
antikor durumu. Hayvanın yetiştirme yönü. Komşu çiftliklerde, bölgede hastalık durumu
belirlenmeli ya da bilinmelidir. Sürünün sağlık durumu bilinmelidir. Kümesteki hijyenik
koşullar ve yemlik ve sulukların durumu değerlendirilmelidir.
AŞILAMA SIRASINDA DİKKAT EDİLECEK DURUMLAR
Aşı prospektüsü okunmalı ve prospektüse uyulmalıdır. Aşı uygulayıcıları temiz başlık, tulum,
eldiven ve çizme giymelidir. Aletler gözden geçirilmelidir. Kümesteki tüm hayvanlar
aşılanmalıdır. Yarım kalan veya sulandırıldıktan sonra 3-4 saat geçmiş aşılar
kullanılmamalıdır. Günü geçmiş ve şüpheli aşılar kullanılmamalıdır.
İçme suyu ile aşılama yapıldığında dikkat edilmesi gereken noktalar: Aşılamadan en az
iki saat önce su verilmemelidir. Aşı ile beraber verilecek suyun hayvanların iki saat içinde
tüketebilecekleri miktarda olması gerekir. Su temiz, klorsuz, yumuşak ve herhangi bir
kimyasal madde içermemeli, su klorlu ise 1-2 gün bekletilmeli ve ondan sonra aşılamada
kullanılmalıdır. Aşılama suyuna 1/40 oranında yağsız süt ya da 2 gr/lt hesabı ile süt tozu
katılmalıdır. Suluklar deterjansız temiz su ile fırçalanarak temizlenmelidir. İçme suyu ile
uygulanan aşıların kapağı karıştırılacağı suyun içinde açılmalıdır.
Püskürtme yöntemiyle aşı uygulamasında dikkat edilecek noktalar: Kümesin
havalandırma sistemi yeterli olmalıdır. Sürüde solunum yoluyla ilgili herhangi bir hastalık
bulunmamalıdır. Aşılama sırasında kümesin havalandırma sistemi kapatılmalı, aşılamadan 3060 dakika sonra açılmalıdır. Sıcak havalarda bu süre kısaltılabilir. Kullanılacak alet amaca
uygun ve damlacık büyüklüğü mikometreden küçük olmalıdır. Hayvanların hepsinin önerilen
dozda aşı almalarına dikkat edilmelidir. Aşılama bittikten sonra virus ile bulaşık şişe ve
enjektör gibi malzemeler uygun şekilde imha edilmelidir.
AŞILAMADAN SONRA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
Bütün stres faktörleri ve olumsuz etkiler ortadan kaldırılmalıdır. Hayvanlara iyi bakım ve
besleme uygulanmalıdır. Aşı reaksiyonlarından meydana gelen ölümlerde, ölü hayvanlar imha
edilmelidir. Aşılamadan 15-20 gün sonra kan alınarak, hayvanların bağışıklık durumu
incelenir. Yeterince bağışıklık oluşmamış ise uygun bir süre sonra aşılar tekrarlanmalıdır.
AŞILAMADA OLUŞABİLECEK BAĞIŞIKLIK DUZEYİNE ETKİ EDEN
FAKTÖRLER
Aşının dozu, hazırlanması, titresi, muhafazası, liyofilizasyonu, aşılama yolu, aşılanan canlının
yaşı gibi bireysel faktörler, maternal antikor durumu, adjuvantlar, antibiyotikler.
AŞI DOZU: Her aşının yeterli bağışıklık verecek dozu, deneysel epruvasyon
çalışmaları ile sahada uygulanmadan önce saptanır. Mikroorganizmaları içeren ölü ve canlı
aşılarda bu doz, aşının içindeki mikroorganizma sayısı ile belirlenir. Kullanıma hazır aşılar,
standart dozda tüketime sunulur. Aşı dozu; vücut ağırlığına ve yaşa göre formüle edilmez. Her
bir hayvana verilecek aşı dozu aynıdır. Çünkü aynı tür içindeki küçük ve büyük hayvanların
antijene duyarlı hücre sayıları arasında önemli bir fark yoktur.
AŞI UYGULAMA YOLLARI
Aşıların uygulama yolları; –aşının tipine, –oluşturulması istenen immun yanıtın tipine –
bağışıklığın etkili olması istene yere göre değişir.
Kanatlılarda kullanılan aşılama yolları aşağıdaki gibidir;
Deri altı, Deri içi, Derinin çizilmesi, kasiçi (IM), peritoniçi (IP), damariçi ( IV), Intratracheal,
İçme suyu ile, Taban yatağı yolu, Aerosol yol, Tüy folliküllerine sürme, Hava keseleri yolu,
Kanat derisine batırma, Ağız yolu, İntra orbital.
İDEAL BİR AŞI NASIL OLMALIDIR?
1. İyi bir koruma sağlamalıdır.
2. Uzun süreli koruma sağlamalıdır.
3. Minimum yan etkili ve güvenli olmalıdır.
4.Genetik olarak stabil olmalıdır.
5. Ucuz olmalıdır.
6. Transport ve depolama sırasında etkinliğini yitirmemiş olmalıdır.
AŞILAMALARDA YETERSİZ BAĞIŞIKLIK NEDENLERİ
İmmun sistem gelişmeden erken dönemde aşılama: Aşı yapılması bireylerde immun sistemi
uyarmaktadır. İmmun sistem gelişmeden yapılan aşılar etkili olmamaktadır.
Maternal antikorların aşıyı nötralize etmesi: Eğer aşı, civcivlerde yüksek düzeyde maternal
antikor olduğu dönemde yapılır ise vücutta bulunan antikorlar aşıyı nötralize edeceği için
yeterli bağışıklık oluşmayabilir.
Herhangi bir nedenle immunosupresyon: Stres faktörleri veya hastalıklara bağlı olarak
şekillenen geçici veya kalıcı immununosupresyon aşılamalarda hata ile sonuçlanır.
Kötü bakım-besleme ve hijyenik koşullar: İyi bir biyogüvenlik sistemi uygulanmadığında,
hastalık etkenleri kümese girdiğinde, yeteri kadar bağışık olmayan kanatlılar hastalıktan
etkilenir.
AŞILARLA İLGİLİ YAYGIN PROBLEMLER
Üretim Hataları
Sahada etkisi olmayacak bir aşı suşunun üretimde kullanılması
Aşı dozunun yetersiz olması
Liyofilizasyon ve ambalajlama hataları
Uygulama Hataları
Deneyimsiz kişilerin uygulaması
Prospektüse uyulmaması
Son kullanma tarihi geçmiş aşıların kullanılması
Aşının fazla veya az sulandırılması
Her hayvanın eşit ve tam doz aşılanmaması
Aşı Suşuyla İlgili Unsurlar
Virus/bakterinin antijenik gücünün zayıf / kuvvetli olması
Virus/Bakterinin immunojenik gücünün zayıf / kuvvetli olması
Saha viruslarından farklı antijenik yapı
Aşı virusunun genetik olarak stabilitesi
Fiziksel Faktörler
Aşının transport, depolama ve uygulama öncesi olumsuz koşullarda kalması.
HASTALIKLARA GÖRE SEÇİLECEK AŞILAMA YÖNTEMLERİ
•
Burun-göz aşılama yöntemi: Newcastle, İnfeksiyöz bronşitis, Gumbaro, İnfeksiyöz
laryngotraheitis
•
Gaga daldırma yöntemi ile aşılama: ND, IB
•
Sprey yöntemi ile aşılama: ND, IB, IBD
•
İçme suyu yöntemi ile aşılama: ND, IB, IBD, ILT, AE
•
Enjeksiyon yöntemi ile aşılama: ND, IB, Gumboro, Marek hastalığı, EDS-76,
Swollen Head Sendromu (Şişkin Baş Sendromu), İnfeksiyöz Koriza, Tifo, Koli,
Kolera, Mikoplazma
•
Folliküler yöntem ile aşılama: Tavuk çiçeği, ILT
•
Kanat zarına batırma yöntemi ile aşılama: Tavuk çiçeği
•
Kloakal yöntemle aşılama: ILT
NEWCASTLE HASTALIĞI
Aşılar aktif ve inaktif virus aşıları olmak üzere iki grupta toplanır. Burun veya göze damlatma
yöntemi: Canlı lentojenik aşılarla yapılmaktadır. HB1, F ve LaSota geniş ölçüde
kullanılmaktadır. İçme suyu ile aşılama: 40 kısım suya 1 kısım yağsız süt katılması
gerekmektedir. Aşı virusu olarak HB1,Clon 30 ve LaSota en çok kullanılır. Sprey veya
aerosol yolla aşılama: Aşı suşu olarak LaSota, Clon 30 ve HB1 kullanılmaktadır.
Enjeksiyonla aşılama: daha çok göğüs kasına uygulanır. Kanat zarına batırma ve kloaka yolu
ile aşılama: az tercih edilir.
İNFEKSİYÖZ BRONŞİTİS
Attenue aşılar;1 günlük civcivlere sprey, gaga daldırma veya burun göze damlatma yoluyla.
Daha yaşlı hayvanlarda içme suyu, göze damlatma ve aerosol yolla verilir.
MAREK
Monovalan ve bivalan aşılar kullanılmaktadır. Orta virulensli MHV suşlarından ileri gelen
hastalıklarda monovalan aşılar yeterlidir. Çok virulent MHV suşlarından ileri gelen
hastalıklarda bivalan aşılar veya yeni hazırlanan klon aşılar kullanılır.
AVIAN ENSEFALOMYELİTİS
Canlı ve inaktif aşılar kullanılır. Canlı aşıların hazırlanmasında 1143 suşu kullanılmaktadır.
GUMBORO
Canlı aşılar; mild, intermediate ve hot olarak gruplanır.
Mild aşılar: İmmunsupresyona yol açmazlar. Güvenilirlerdir.
Intermediate aşılar: Günümüzde en fazla kullanılan IBD aşılarıdır. Orta düzeyde maternal
antikorları aşıp, iyi bir bağışıklık sağlarlar.
Hot aşılar: Orta ve yüksek düzeyde maternal antikorları aşıp iyi bir bağışıklık sağlarlar.
İmmunsupresyona neden olabilirler.
İnaktif aşılar:Yağ adjuvantlı olarak tek veya kombine olarak piyasaya sürülürler. Canlı aşılar
ile aşılanan hayvanlarda oluşan bağışıklığın etkinliğini ve süresini uzatmak amacıyla
kullanılırlar.
Rekombinant aşılar: IBD virusunun VP2 antijeni, viral ve maya hücrelerinden ekspre edilmiş
ve elde edilen ürün yüksek düzeyde immunojenik bulunmuştur.
İNFEKSİYÖZ LARİNGOTRACHEİTİS
Aşılamalarda; Göz-burun, Sprey, İçme suyu yöntemleri uygulanır.
ŞİŞKİN BAŞ SENDROMU (SHS)
Etçi damızlık ve yumurtacı tavuklar, canlı attenue bir aşıyı takiben kullanılan yağ adjuvantlı
inaktive bir aşı ile korunabilirler.
TAVUK ÇİÇEĞİ
Kanat zarına özel aleti ile batırlarak yapılır. Bacak tüylerinden 4-5 tane yolunarak, buraya aşı
materyaline daldırılmış sert bir fırça ile, foliküllere ters yönde,2-3 kez sürmek suretiyle
hayvanlar aşılanır. 7-14 gün sonra, oluşan lezyonlar değerlendirilir.Lezyonun varlığı aşının
tuttuğunu ifade eder.
AŞILAMA PROGRAMLARI
YUMURTACI PILIÇ VE TAVUKLARDA ÖRNEK BIR AŞI PROGRAMI :
YAŞ
AŞININ CİNSİ
AŞILAMA YÖNTEMİ
1. GÜN
MAREK (Rispens)
İNTRAMUSCULAR
İNFEKSİYÖZ BRONŞİTİS GÖZ DAMLASI
(H120)
1 -3. GÜN
KOKSİDİOZİS
İÇME SUYU, ORAL
7. GÜN
NEWCASTLE (HB1)
SPREY, İÇME SUYU
8 İLE 14. GÜN
GUMBORO (Intermediate)
İÇME SUYU
7. HAFTA
NEWCASTLE (LaSota)
BURUN, GÖZ DAMLA,
İÇME SUYU, SPREY
12. HAFTA
AVİAN
ENSEFALOMİYELİTİS
KANAT
ZARI,
DAMLASI
GÖZ
FOWL POX
16. HAFTA
İNFEKSİYÖZ
LARYNGOTRAHEİTİS
İÇME SUYU
NEWCASTLE (inaktif)
BURUN, GÖZ DAMLA,
İÇME SUYU, SPREY
İNFEKSİYÖZ
BRONŞİTİS(inaktif)
İÇME SUYU
REOVİRUS
GÖZ
DAMLASI,
INTRAMUSCULER
EDS-76
INTRAMUSCULER
BROİLERLER TAVUKLARDA ÖRNEK BIR AŞI PROGRAMI:
YAŞ
AŞININ CİNSİ
AŞILAMA YÖNTEMİ
1. GÜN
NEWCASTLE (HB1)
SPREY
İNFEKSİYÖZ BRONŞİTİS SPREY
(H120)
MAREK
İNJEKSİYON,İN OVO
7 -10. GÜN
NEWCASTLE (HB1)
SPREY, İÇME SUYU
14 -18. GÜN
İNFEKSİYÖZ BRONŞİTİS İÇME SUYU, SPREY
(Mass)
GUMBORO (İntermediate)
İÇME SUYU
21 -24. GÜN
GUMBORO (İntermediate)
İÇME SUYU
28 -30. GÜN
NEWCASTLE (LaSota)
İÇME SUYU, SPREY
TİCARİ HİNDİ SÜRÜLERİ İÇİN ÖRNEK BIR AŞI PROGRAMI:
YAŞ
AŞININ CİNSİ
AŞILAMA YÖNTEMİ
1. GÜN
NEWCASTLE (HB1)
İÇME SUYU
7. GÜN
SHS
İÇME SUYU
14. GÜN
NEWCASTLE (LaSota)
İÇME SUYU
6. HAFTA
HİNDİ ÇİÇEK AŞISI
DERİALTI ENJEKSİYON
8. HAFTA
SHS
İÇME SUYU
10. HAFTA
NEWCASTLE (LaSota)
İÇME SUYU
HİNDİ DAMIZLIK
KLAR İÇİN
N ÖRNEK B
BIR AŞI PR
ROGRAMI::
YAŞ
AŞININ C
CİNSİ
AŞILAMA
A YÖNTEM
Mİ
10. GÜN
N
TRT (cannlı)
SPREY
2. HAFT
TA
NEWCA STLE (canllı)
SPREY
6. HAFT
TA
NEWCA STLE (canllı)
SPREY
12. HAF
FTA
NEWCA STLE (inak
ktif)
İNJEKSİY
YON
18. HAF
FTA
PASTEU
URELLA/ ERİSİPEL
E
İNJEKSİY
YON
(inaktif)
24. HAF
FTA
PMV-3 (iinaktif)
İNJEKSİY
YON
NEWCA STLE (inak
ktif)
İNJEKSİY
YON
PASTEU
URELLA/ER
RİSİPEL
(inaktif)
İNJEKSİY
YON
PMV-3 (iinaktif)
İNJEKSİY
YON
nfeksiyöz
Ülkemizzde kanatlıılarda aşılaama aktif olarak; Neewcastle haastalığı, Guumboro, in
bronşitis, infeksiyööz laryngotrracheitis, kaanatlı çiçeğii, avian ensefalomyelittis, Marek hastalığı,
h
egg drop sendrom 76, viral artiritis, hindii rhinotrach
heitis, tavuk
k anemisi, kkoriza, pasteerollozis,
erisipel,, tavuk tifossu, paratifo ve koksidioozisde kullaanılmaktadırr.
BAZI İİLAÇ FİR
RMALARIININ AŞIL
LARI:
Fatro - Neuva Kan
natlı Aşılarrı
BIO-MA
AREK HVTT- Marek Ha
astalığına K
Karşı Liyofillize Canlı Aşşı
ÖZELL
LİKLERİ:
BIO-MA
AREK HV
VT, SPF em
mbriyolu yuumurtalardan
n elde edileen fibroblaast doku kü
ültüründe
üretilmiiş Hindi Herpesvirrus suş (HVT) FC
F
126 kullanılaraak hazırlaanmıştır.
Viral süüspansiyon uygun bir stabilizerde
s
ss dalgasıy
yla hücreden
n elde edileerek liyofilizze edilip
vakumlaanarak kapaatılmıştır. Liyofilize
L
aşşı yüksek deerecede imm
munite sağlaar. Yaşamlaarının ilk
günündee sadece biir aşılama ile
i hayvanl arın yeterin
nce korunm
ması sağlanm
maktadır. İm
mmunite
aşılamadan 15 günn kadar sonrra yeterli deeğere yükseelir ve 20-25 gün sonuunda da tam
mamlanır.
Temiz vve dezenfeekte edilmişş bir çevreeye yerleştirrilen hayvaanlarda aşıllama açıkçaa pozitif
etkilenm
mekte, hayvvanlar yaşaamlarının ilkk 2-3 haftaalarında yaşşlı hayvanllarla temasttan uzak
tutularaak Marek haastalığına errken yakalannması önlen
nmelidir.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
BIO-MA
AREK HVT her hayv
van için saddece 0.2 ml
m dozda kas içi olarakk tercihen göğüsten
g
otomatik bir şırıngaa ile enjektee edilir. 1-2 günlük yaşşta uygulanm
ması tavsiyee edilir.
BIO-MA
AREK HVT
T FROZEN-M
Marek Hasttalığına Karrşı Donduru
ulmuş Canlıı Aşı
ÖZELL
LİKLERİ:
SPF em
mbriyolu yum
murtalardan
n elde edilenn fibroblast doku kültürründe üretillmiş Hindi
Herpesvvirus suş (H
HVT) FC 126 kullanılarrak hazırlan
nmıştır.
Hücreyee bağımlı viirus suşu do
ondurulmuş ve sıvı nitrrojende (-19
96 °C)’de saaklanmıştır.
Yaşamlarının ilk güününde uyg
gulanan tek bir aşılama hayvanları başarılı birr şekilde korrur.
İmmuniite aşılamaddan 15 gün kadar
k
sonraa yeterli değ
ğere yükselirr. Temiz vee dezenfektee edilmiş
bir çevrreye yerleştiirilen hayvaanlarda aşılaama açıkça pozitif etkillenmekte, hhayvanlar
yaşamlaarının ilk 2-3 haftaların
nda yaşlı hayyvanlarla teemastan uzaak tutularak Marek hasttalığına
erken yaakalanması önlenmelid
dir.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
Göğüsteen kas içi yoolla hayvan
n başına 0.2 ml dozundaa yalnızca bir
b kez uyguulanır. 1-2 günlük
g
yaşta aşşılanması tavvsiye edilir.
BIO-MD
D-VAC-Marrek Hastalığ
ğına Karşı D
Dondurulm
muş Canlı Aşşı
LİKLERİ:
ÖZELL
SPF em
mbriyolu yum
murtalardan
n elde edilenn fibroblast doku kültürründe üretillmiş Tavuk Herpes
Virus C
CVI 988 suşuu kullanılarrak hazırlanm
mıştır.
Hücreyee bağımlı viirus suşu do
ondurulmuş ve sıvı nitrrojende (-19
96 °C)’de saaklanmıştır.
Yaşamlarının ilk güününde uyg
gulanan tek bir aşılama hayvanları başarılı birr şekilde korrur.
İmmuniite aşılamaddan 15 gün kadar
k
sonraa yeterli değ
ğere yükselirr.
Temiz vve dezenfekkte edilmiş bir
b çevreye yyerleştirilen
n hayvanlarda aşılama açıkça poziitif
etkilenm
mekte, hayvvanlar yaşam
mlarının ilk 2-3 haftalarrında yaşlı hayvanlarla
h
a temastan uzak
u
tutularaak Marek haastalığına errken yakalannması önlen
nmelidir.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
Göğüstten kas içi yolla
y
hayvan
n başına 0.22 ml dozund
da yalnızca bir
b kez uyguulanır. 1-2 günlük
g
yaşta aşşılanması tavvsiye edilir.
BIO-MA
AREK HVT
T + SB-1-Ma
arek Hastalıığına Karşı Dondurulm
muş Bivalennt Canlı Aşı
ÖZELL
LİKLERİ::
BIO-MA
AREK HVT
T+SB-1, SP
PF embriyollu yumurtalardan elde edilen
e
fibrooblast doku
kültürünnde üretilmiiş Hindi Heerpesvirus suuş (HVT) FC
F 126 ve Marek
M
Hastaalık virusunu
un SB-1
suşu kulllanılarak hazırlanmış
h
canlı
c
bir aşııdır.
İki virall kültür ayrıı ayrı olarak
k tavuk embbriyo fibroblastında külltüre edilmi ş, toplanmış ve
cryo korruyucu içinnde süspansee ediip donddurularak sıını nitrojend
de saklanmııştır. (-196 °C).
°
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
Hazırlannmış aşı terrcihen bacak
ktan kas içi yolla hayvaan başına 0.2 ml dozdaa uygulanır. 1-2
günlük yyaşta aşılannması tavsiy
ye edilir.
MAREK
K VAC Bivalent Frozen
n-Marek Haastalığına Karşı
K
Dondurulmuş Bivaalent Canlı Aşı
POZİSYON
NU VE ÖZELLİKLE
ERİ:
KOMP
MAREK
K VAC BIV
VALENT FROZEN, SP
PF embriyo
olu yumurtalardan elde edilen fibro
oblast
doku küültüründe ürretilmiş non
n patojenik H
Hindi Herpeesvirus suş HVT FC 1226 ve Kanattlı
Herpesvvirus suş MD
D-NEV-1 (CVI 988) kkullanılarak hazırlanmışştır.
Hücreyee bağımlı ikki virus suşu
u dondurulm
muş ve sıvı nitrojende
n
(-196
(
°C)’dee saklanmışştır.
Bir doz her bir suş için, 1500 PFU’dan
P
daaha az içerm
mez.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ:
MAREK
K VAC BIV
VALENT FROZEN, gööğüsten kass içi yolla haayvan başınna 0.2 ml do
ozunda
yalnızcaa bir kez uyygulanır.
1-2 günnlük yaşta aşşılanması taavsiye edilirr.
BIO-VA
AC B1-Newccastle Hasta
alığına Karş
rşı Liyofilizee Canlı Aşı
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZ
ZELLİKLE
ERİ:
AC ‘‘B1’’, Newcastle
N
Hastalık
H
virrusunun atteenüe B1 (Hiitchner) suşuu kullanılarrak
BIO-VA
hazırlannmıştır, embbriyolu SPF
F yumurtalarrda kültüre edilmiş, liy
yofilize ediliip, vakum altında
a
6.5
kapatılm
mış, Titre: 10 EID50/doz’dan
d
az ddeğildir. İm
mmunite, aşıllamadan 100-15 gün son
nra
gelişir.
ULAMA ŞE
EKLİ:
UYGU
Göz ya da burun içerisine
i
da
amlatma: Ş
Şişenin içeriiği damlalık
k içerisindekki fizyolojik
k suda
çözdürüülür. Bir dam
mla burun deliğine
d
ve bbir damla aççık göze dam
mlatılır. Kaanatlı hayvan
nlar,
damlayıı alıncaya kadar
k
ya da damla
d
diğerr göze yayıllıncaya kadaar tutulur.
İçme su
uyu yoluylaa: Şişenin iççeriği az mikktar su içerisinde çözdürülür, sonrra bu karışım
m,
uygulam
ma için gereekli olan içm
me suyu mikktarına katıllır.
Uygulam
manın yapıllacağı hayvanın yaşı, m
mevsim ve çevre
ç
sıcaklığına bağlı olarak aşılaama için
gerekli olan su mikktarı değişir.
m ve maksim
mum su mikktarını
Aşağıdaa verilmiş olan tablo heer civciv içinn, minimum
gösterm
mektedir:
Tavuğun
T
yaaşı
Su
(ml’d
de)
0-2
0 haftalık
7-10
0
3-4 haftalık
10-2
20
6-12 haftalıkk
20-6
60
12 haftalık üüzeri
50-8
80
miktarrı
BIOVAC
C CLONE-N
Newcastle Hastalığına
H
Karşı Liyoffilize Canlı Aşı
KOMP
POZİSYON
NU:
Bio-Vacc Clone, SP
PF embriyollu yumurtalaarda kültüree edilmiş, Newcastle
N
haastalık virussunun
Clone C
CL suşunu, liyofilize
l
ed
dilmesi ve vvakumlanaraak mühürlen
nmesi şeklinnde hazırlan
nmıştır.
Titre: 1006.5 EID50/doozdan az deeğildir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Bio-Vacc Clone, Neewcastle hasstalığından korunmadaa spesifiktir.
Bio-Vacc Clone, Bioo-Vac LaSo
ota kadar im
mmunojenik
ktir ancak aşşılanmış kannatlı hayvan
nlarda
herhanggi bir respiraatorik reakssiyona nedenn olmaz.
Bio-Vacc Clone, brooyler, yumu
urtacı ve dam
mızlıkların tekrar aşılam
ması (boostter) için tavsiye
edilmişttir.
KULLA
ANIM TAL
LİMATI:
a
ve sonra 8 haftaalıkken ve 6 ayda bir teekrar uygulaaması yapıllır.
Üç haftaa ara ile 2 aşılama
İntraokuular, sprey ya
y da içme suyu
s
yoluylla.
AC La Sota-Newcastle Hastalığı’na
H
a Karşı Liyyofilize Canllı Aşı
BIO-VA
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZ
ZELLİKLE
ERİ:
BIO-VA
AC ‘’LA SO
OTA’’, emb
briyolu SPF yumurtalarrda kültüre edilmiş,
e
Neewcastle Hastalık
virusunuun attenüe edilmiş
e
LaS
Sota suşu’nddan hazırlan
nmıştır, liyo
ofilize edilipp, vakum alttında
kapatılm
mıştır. Titre: 106.5 EID50 /dozdan azz değildir. Lentojenik
L
virus
v
grubunna dahil ‘’L
LA
SOTA‘’’ suşu, hem antikor yan
nıt hem de iimmunite sü
üresi bakımından, Aspllin’in ‘’F’’ suşu
s
ve
Hitchneer ‘‘B1’’ suşşundan dahaa güçlü bir iimmunize etme
e
gücünee sahiptir. A
Aynı zamanda
oldukçaa güvenli birr suştur. İmmunite, aşıllamadan 10
0-15 gün son
nra başlar.
Bununlaa birlikte, virusun uygu
ulanmasındaan bir kaç gün
g sonra in
nterferenstenn dolayı hay
yvanlar
hastalığğa karşı kısm
mi olarak ko
orunurlar.
ANIM TAL
LİMATI:
KULLA
ürülür, sonraa bu karışım
m uygulama için gereklii olduğu
Az mikttar su içerissinde şişe içeriği çözdür
düşünüllen su miktaarına katılır.
Gerekli olan su mikktarı, uygulama yapılaccak hayvanıın yaşına, mevsime
m
ve çevre sıcak
klığına
göre değğişiklik gössterir.
BIO-VA
AC NDV 6/110-Newcastlle Hastalığıına Karşı Canlı
C
Attenüee Aşı
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZ
ZELLİKLE
ERİ:
Aşı, Newcastle Hasstalık virusu
unun NDV 6/10 suşu ille hazırlanm
mıştır. Titre:: 106.5 EID50/dozdan
6
suşunun
n immunoloojik potansiiyeli yüksek
ktir ve aşılam
mayı takibeen
az değilldir. NDV 6/10
respiratoorik problem
mlere neden
n olmaz.
DOZAJJ VE UYGU
ULAMA METODU:
M
Aşı şu yyollarla uyggulanabilir:
- Okuloo-nazal yollla: şişenin içeriği
i
dilüeentte çözdürrülür. Bir daamla göz içeerisine ve ik
kinci bir
damla bburun deliğine uygulanıır. Burun deeliğindeki damlayı
d
hayvanların sollumasından
n emin
olunur.
- İçme ssuyu yoluyla: şişenin içeriği,
i
klorr içermeyen
n bir kaynak
ktan elde ediilen az bir
miktarddaki su içerisinde çözdü
ürülür. Aşılaama için gerekli içme suyu
s
miktarrına şişe içerriği
katılır. Ş
Şişe çalkalaanır. Elde ed
dilen aşılı suu, hayvanlarra uygulamadan önce iiyice karıştıırılır.
Tüm haayvanların üniform
ü
bir şekilde
ş
aşılaanmasını saağlayacak su
u miktrarı; uuygulamanıın
yapılacaağı hayvanın yaşına, mevsime
m
ve ççevre sıcakllığınına görre değişir.
BIO-VA
AC REO-Kaanatlı Viral Tenosynoviitis’e Karşı Liyofilize
L
Canlı
C
Aşı
BIO-VA
AC REO, taavuk embriy
yoları ve CE
EF kültürlerrinde tekrarllanan pasajllarla attenüee
edilmiş,, kanatlı reoovirusun birr suşu ile haazırlanmış, canlı
c
liyofiliize aşıdır.
NDIRILMIIŞ AŞININ HER DOZ
ZU İÇİN KOMPOZİS
K
SYON:
SULAN
Kanatlı reovirus, atttenüe edilm
miş Calnek 11143 suşu: 103.2 TCID50
z değildir.
5 /dozdan az
ENDİK
KASYONLA
ARI:
AC REO, kaanatlı viral tenosynovit
t
tise karşı daamızlık sürü
ülerinin ilk aaşılaması ollarak
BIO-VA
tavsiye edilmiştir.
Damızlııklarda ve yavrularında
y
a kanatlı virral tenosyno
ovitise karşı korumada en iyi sonuçlar,
yumurtaa üretimine başlamadan
n önce inakt
ktif aşı ve yeetiştirme perriyodu süressince canlı aşının
birlikte kullanılmassında elde edilmiştir.
e
KULLA
ANIM VE DOZAJ:
D
Her bir doz, sulanddırılmış aşın
nın 0.2 ml’siini içerir.
Boynunn gerisinde subkutan
s
olarak enjektee edilir. Yük
ksek ve erken infeksiyoon riski olan
tavuklarrda, BIO-VA
AC REO ilee; 7. günde,, 6. haftada ve 10. haftaada olmak üüzere üç aşılama
yapılmaası tavsiye edilir.
e
Bu aşılaama program
mı, yumurtllamaya başllamadan öncce (17-18. haftalar)
h
inaaktive edilm
miş Reo
aşısı ile damızlıklarrın tekrar aşşılaması ile birleştirilir. Böyleliklee, damızlıklaar yetiştirm
me ve
üretim pperiyodu süüresince kan
natlı viral tennosynovitisse karşı koru
unur ve matternal kaynaaklı
antikorllar vasıtasıyyla yavrularaa koruma saağlanır.
BI-VAC
C 1-Kanatlı İnfeksiyöz
İ
Bronşitis’e
B
K
Karşı Liyoffilize Canlı Aşı
A
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZ
ZELLİKLE
ERİ:
BI-VAC
C 1, embriyolu SPF yum
murtalarda kültüre edillmiş, liyofillize edilip, vvakum altın
nda
kapatılm
mış, İnfeksiyyöz Bronşittis virusunun
un Massachu
usetts H 120
0 suşu kullaanılarak
hazırlannmıştır. Titrre: 104 EID50/dozdan azz değildir.
Yüksekk derecede attenüe
a
edilm
miş H 120 ssuşu, birkaç günlük civcivlerde bille çok zor patojenik
aktivite gösterir, buuna rağmen belirgin birr immun yaanıtı stimülee eder. İmmuunite aşılam
madan
10-15 ggün sonra geelişir; bunun
nla birlikte, aşılamadan
n birkaç gün
n sonra, inteerferensten dolayı,
d
tavuklarr hastalığa karşı
k
yüksek
k bir korum
maya sahiptirr.
KULLA
ANIM:
Şişenin içeriği az bir
b miktar su
u içerisinde çözdürülürr, sonra bu karışım,
k
uyggulama için gerekli
olan içm
me suyu mikktarına katıllır.
AŞILAMA PERİY
YODU VE PROGRA
AMI (Damızzlıklar ve yumurtacıla
y
ar için)
a) 2-4 hhaftalıkken BI-VAC
B
1 ile
i aşılama,
b) 8-12 haftalıkkenn BI-VAC 2 ile tekrar aaşılama.
Bununlaa birlikte, ikkinci aşılam
ma, yumurtlaamanın başllangıcından sonra birkaaç hafta içerrisinde
yapılmaalıdır. Ayrıcca, yukarıdaa belirtilen aaşı uygulam
maları ve diğ
ğer canlı aşı uygulamaları
arasındaa en azındann 7 günlük bir
b aranın oolması tavsiy
ye edilir. İkinci aşılamaadan sonra tüm
t
yumurtllama periyoodu boyuncaa hayvanlar korunmuş olur.
BI-VAC
C 2-İnfeksiyööz Bronşitiss’e Karşı Liyyofilize Can
nlı Aşı ( 2’nci Aşılama))
POZİSYON
NU VE ÖZE
ELLİKLER
Rİ:
KOMP
C 2°, embriyyolu SPF yu
umurtalardaa kültüre ed
dilmiş, İnfek
ksiyöz Bronnşitis virusun
nun
BI-VAC
Massachhusetts H522 suşu kullanılarak hazıırlanmıştır, liyofilize ed
dilip, vakum
m altında
kapatılm
mış,. Titre: 10
1 4 EID50/do
oz’dan az ddeğildir.
Daha önnce H120 suuş ( BI-VAC
C 10) ile aşıılanan hayv
vanların tekrrar aşılamassında
kullanılmasına rağm
men patojen
nik aktivite göstermem
miştir. Hızlı uzun
u
süreli kuvvetli birr immun
yanıt oluuşturur.
YODU VE PROGRA
AMI:
AŞILAMA PERİY
BIVAC
C 2° İnfeksiyyöz Bronşitiis’e karşı ikkinci aşılamada kullanıllmalıdır. Kaanatlılar iyi sağlık
koşullarrında olmalııdırlar. (Yum
murtacılar vve damızlık
klar için):
a) 2-4 hhaftalıkken BI-VAC
B
1° ile aşılamaa;
b) 8-12 haftalıkkenn BI-VAC 2°
2 ile tekrar aşılama.
Bununlaa birlikte, ikkinci aşılam
ma, yumurtlaamanın başllangıcından sonra birkaaç hafta içerrisinde
yapılmaalıdır. Ayrıcca, yukarıdaa belirtilen aaşı uygulam
maları ve diğ
ğer canlı aşı uygulamaları
arasındaa en azındann 7 günlük bir
b aranın oolması tavsiy
ye edilir.
İkinci aşılamadan sonra
s
hayvaanlar, tüm yu
yumurtlama periyodu bo
oyunca koruunmuş olur.
BIO-VA
AC LS-H1200-İnfeksiyözz Bronşitis V
Ve Newcastlle Hastalığıına Karşı Liiyofilize Ca
anlı Aşı
ÖZELL
LİKLERİ:
BIO-VA
AC LSH1200, embriyolu
u SPF yumuurtalarda kü
ültüre edilm
miş, attenue eedilmiş New
wcastle
Hastalığğı LaSota vee attenue ed
dilmiş İnfekksiyöz Bronşitis virusun
nun Massacchusetts H 120
1 suşu
kullanılarak hazırlaanmıştır, liy
yofilize ediliip, vakum altında
a
kapaatılmıştır.
İmmuniite aşılamaddan 15 gün sonra
s
pik düüzeye ulaşırr; bununla beraber
b
tavuuklar aşılam
mdan bir
kaç günn sonra bunuunla birliktee, aşılamadaan birkaç gü
ün sonra, intterferenstenn dolayı, tav
vuklar
hastalığğa karşı yüksek bir koru
unmaya sahhiptir.
N KULLA
ANILMASI VE DOZA
AJ:
AŞININ
nazal yol: şişe
ş içeriği su
s içinde çöözündürülürr; uygun şek
kilde damlat
atan nozıl ku
ullanılır,
Okulo-n
her civccivin gözünee ve burun deliğine
d
birr damla dam
mlatılır.
İçme su
uyunda kulllanımı: şişe içeriği az miktar su iççerisinde çö
özdürülür, ssonra bu karrışım
uygulam
ma için gereekli olduğu düşünülen iiçme suyu miktarına
m
kaatılır. Şişeyii çalkalayın
nız ve aşı
içeren suyu dağıtım
mdan önce dikkatlice
d
kaarıştırınız. Aşılama
A
için
n gerekli olaan su miktaarı;
hayvanıın yaşı, mevvsim ve çevre sıcaklığınna göre değ
ğişiklik göstterir.
AC ND-IB-N
Newcastle Hastalığı
H
Vee İnfeksiyöz Bronşitis’e Karşı Canllı Liyofilize Aşı
BIO-VA
ÖZELL
LİKLERİ:
BIOVA
AC ND-IB, en
e yüksek düzey
d
güvennliği sağlam
mak için, em
mbriyolu SPFF yumurtalaarda
hazırlannmıştır. Herr ne kadar taavuklarda, innterferensteen dolayı uy
ygulamadann birkaç gün
n sonra
her iki iinfeksiyona karşı iyi bir koruma saağlanmış olsa bile, imm
munite, uyguulamadan 10-15
gün sonnra en yükseek düzeye ulaşır.
KOMP
POZİSYON
NU:
ner) suşu. T
Titre: 106.5 EID
E 50
Newcasstle hastalıkk virusunun, liyofilize ccanlı attenüee B1 (Hitchn
/dozdann az değildirr.
Kanatlı İnfeksiyöz Bronşitis virusunun liyyofilize can
nlı attenüe Massachuset
M
tts H120 suşu.
Titre: 1003.5 EID50 / dozdan az değildir.
d
AŞININ
N HAZIRL
LANMASI VE
V KULLA
ANIMI:
ür.
Sprey-yyöntemi: şişe içeriği diistile suda ççözündürülü
Elde ediilen süspansiyon atomiizer tank içiine aktarılırr, aşısal süsp
pansiyonun püskürtmed
den
önce kaarışmış olmaasına dikkatt edilir.
Okulo-n
nazal yol: şişe
ş içeriği su
s içinde çöözündürülürr; uygun şek
kilde damlat
atan nozıl ku
ullanılır,
her civccivin gözünee ve burun deliğine
d
birr damla dam
mlatılır.
uyunda kulllanımı: şişe içeriği az miktar su iççerisinde çö
özdürülür, ssonra bu karrışım
İçme su
uygulam
ma için gereekli olduğu düşünülen iiçme suyu miktarına
m
kaatılır. Şişeyii çalkalayın
nız ve aşı
içeren suyu dağıtım
mdan önce dikkatlice
d
kaarıştırınız. Aşılama
A
için
n gerekli olaan su miktaarı;
hayvanıın yaşı, mevvsim ve çevre sıcaklığınna göre değ
ğişiklik göstterir.
ENCEF
FAL-VAC-K
Kanatlı Ensef
efalomyelitiss’e Karşı Liiyofilize Can
nlı Aşı
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZE
ELLİKLER
Rİ:
ENCEF
FAL-VAC, Kanatlı
K
Enssefalomyelittis virusunu
un Calnek 1143 suşu kuullanılarak
hazırlannmış ve embbriyolu SPF
F yumurtalarrda kültüre edilmiş, liy
yofilize ediliip ve vakum
mlanarak
kapatılm
mıştır.Aşı tittresi: 103 EIID50/doz’dan
an az değildiir.
Hafifçe attenüe ediilmiş, fakat yüksek enteerotropizmee sahip, Calnek 1143 suuşu, yüksek
k immun
gücü needeniyle enssefalomyelittise karşı yaaygın olarak
k kullanılmaaktadır.
ENDİK
KASYONLA
AR VE UY
YARILAR:
Ensefaloomyelitise bağlı
b
yumurrtlamadaki ddüşüşü ve olası
o
civciv ölümlerini engellemek
k için,
yumurtaacı ve damızzlıkların aşıılanmasındaa, en uygun aşılama yaşı, 3’üncü vve 4’üncü ay
ylar
arasıdır. Aşılanacakk tavukların
n, sağlık durrumları iyi olmalıdır.
o
Diğer aşşılamalarla arasında 14
4 günlük birr zaman arallığının olmaası tavsiye eedilir.
2 aylıktan küçük yaa da yumurttlama dönem
mindeki tav
vuklar aşılan
nmamalıdır;; bu nedenlee
aşılama, yumurtlam
ma periyodu
undan en azıından 1ay önce
ö
yapılm
malıdır.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ:
m
bir
b su içerisiinde çözünd
dürülür, son
nra etikette bbelirtilen do
oz
Şişe içeeriği aşı az miktardaki
miktarınna denk hayyvan sayısın
na üniform şşekilde uygu
ulanması iççin gerekli ssu miktarınaa
aktarılırr. Dağıtım yapılmadan
y
önce aşı içeeren su iyice karıştırılm
malıdır.
H
(G
Gumboro Ha
astalığı) Ka
arşı Liyofilizze Canlı Aşı
IBA-VAC -İnfeksiyööz Bursal Hastalığa
Kanatlı hayvan dam
mızlıklarınd
da Gumboroo hastalığınıın hızla yay
yılması, bu vviral infeksiiyona
karşı koorumadaki problemi
p
artttırmıştır. B u hastalık, sıklıkla
s
yük
ksek mortaliiteye neden olduğu
kadar, öözellikle brooylerlerde gecikmiş
g
ve tam olmayaan gelişme, kesimde daaha düşük karkas,
k
daha düüşük ürün (550-150 gram
m) kalitesinee ve diğer aşılamalardaa immunosuuprassif etkiiyi
artırır. A
Ayrıca infekksiyon hayv
vanlar arasınnda bir kez geliştiği zam
man endem
mik hal alır ve
v
sonradaan tekrar meeydana gelirr.
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZ
ZELLİKLE
ERİ:
IBA-VA
AC, liyofilizze ve vakum
mlanarak müühürlenmiş bir aşıdır, Gumboro
G
haastalık virussunun
D78 suşşu ile hazırlanmış, çeşittli aşamalarrdan geçirileerek attenüee edilmiş vee resmi kayn
naklı
kanatlı hhayvan dam
mızlıklarındaan gelen SP
PF embriyollu yumurtalarda kültüree edilmiştir. Bu
virüs suuşu, immunoosüpressif gücünü
g
ve ppatojenitesi sürekli olarak kaybetm
miştir, fakat
tatminkkar bir immuun yanıt sağ
ğlamaktadır.. Titre: 103 EID
E 50/dozdaan az değilddir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
AC, broylerrlere, damızlık ve yumuurtacılara uy
ygulanabilirr; bir uygulaama, uzun süreli
s
IBA-VA
immuniiteyi oluşmaasında yeterrlidir. Aşılam
ma için en uygun
u
yaş, tavuklarda
t
ddikkate değ
ğer bir
süreyle varolan maaternal kayn
naklı antikorrların zıt etk
kisinden korrunmak içinn, yaşamlarıının 3.
haftası ccivarındadırr. Çiftlikleree infeksiyonnun girmesiini geciktirm
mede görüleen zorluklarr hesaba
katılarakk ve hatta doğrudan
d
ko
oruma önlem
mleri (dezin
nfeksiyon, ‹h
hepsi içeri – hepsi dışaarı›,
izolasyoon, v.s.) alınnmış olmasıına rağmen,, yaşamların
nın 12-15’in
nci günündee aşılama ön
nerilir.
İmmuniite, maternaal antikor dü
üzeyine bağğlı olarak aşıılamadan 10
0-15 gün soonra gelişir.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ:
ür; bu karışım uygulam
ma için gerek
kli
Az mikttardaki su iççerisinde şişşenin içeriğği çözdürülü
olduğu düşünülen su
s miktarınaa katılır.
ofilize Canlı Aşı
IBA-VAC ST-İnfekssiyöz Bursal Hastalığaa Karşı Liyof
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZ
ZELLİKLE
ERİ:
AC ST, İnfeeksiyöz Burrsal Hastalıkk virusunun
n kısmen atteenüe edilmiiş bir suşunu
u
IBA-VA
içermekktedir. Aşınıın içerdiği suş,
s üstün innvasiv özellliklere ve maternal
m
kayynaklı antiko
orların
varlığınnda bile etkili bir immu
un yanıt oluşşturabilme yeteneğine
y
sahiptir.
s
Virrus, SPF tav
vukların
embriyoolu yumurtaalarında külttüre edilmişş ve daha so
onra stabilizze edici solüüsyonda süsspanse
edilerekk liyofilize edilmiştir.
e
2
Her bir doz; 10 EID50’den dah
ha az olmayyacak şekild
de aşı virusu
u içerir.
KASYONLA
ARI:
ENDİK
IBA-VA
AC ST, İnfeeksiyöz Burrsal Hastalığğa karşı, bro
oyler, yumu
urtacı ve dam
mızlıkların
immuniizasyonundaa endikedir..
ANIM VE DOZAJ:
D
KULLA
IBA-VA
AC ST, olduukça yüksek
k invaziv yeetenekte old
duğu için, ço
ok erken yaaşlarda mateernal
kaynakllı antikor baariyerini aşm
ma ve aşılannmış civcivller arasındaa hızlı ve ünniform bir şeekilde
yayılmaa yeteneğinddedir.
Aşılamaa için tavsiyye edilen yaaş; hayvanınn maternal antikor
a
düzeeyine ve aşıllanacak kan
natlı
hayvanıın yetiştirilm
me özelliğin
ne (yumurtaacı, broyler)) göre değişm
mektedir.
da, broyler civcivleri 1 3-15 günlük
kken
Broylerrler: Yükseek düzey maaternal antikkor varlığınd
aşılanm
malıdır. Düşüük antikor düzeylerinde
d
e ise, aşılam
ma 8 ve 10 günlük
g
yaşlaar arasında
yapılmaalıdır.
Yumurrtacılar: Yüüksek materrnal antikor düzeyine saahip civcivllerde, 18’incci ve 25’incci
günlerdde olmak üzeere iki aşılaama uygulannmalıdır. Dü
üşük antikor düzeyine sahip civciv
vlerde,
aşılama 14’üncü vee 21’inci gü
ünler arasındda yapılmallıdır.
ygulandığındda etkili olm
maktadır. İm
mmunite aşıılamadan 10
0-14 gün
Aşılamaa içme suyuu yoluyla uy
sonra geelişir.
Aşılamaaya karşı kliinik olarak herhangi biir reaksiyon
n belirlenmeemiştir.
LAR-VA
AC-İnfeksiyööz Laryngotracheitis’ee karşı Liyof
ofilize Canlı Aşı
ÖZEL
LLİKLERİ::
LAR-VA
AC Embriyyolu SPF yu
umurtalarda edilmiş hep
patosit duku
ularda kültüüre edilmiş
İnfeksiyyöz Laryngootracheitis suşunun
s
hazzırlanmıştır,, liyofilize edilip,
e
vakum
um altında
kapatılm
mıştır.
İmmuniite aşılamaddan 10- 15 gün
g sonra piik düzeye ulaşır;
u
bunun
nla beraber tavuklar aşıılamdan
bir kaç ggün sonra bununla
b
birlikte, aşılam
madan birkaçç gün sonra, interferenssten dolayı,
tavuklarr hastalığa karşı
k
yüksek
k bir korunm
maya sahipttir.
Titre: enn az 103.5 TC
CID50
ENDİK
KASYONLA
ARI.
İnfeksiyyöz Laryngootracheitis aşısal
a
proflaaksisinde.
AŞININ
N KULLAN
NILMASI VE
V DOJAZ
Z:
Şişe içeeriği su içindde çözündürrülür; her ciivcivin gözü
üne ve buru
un deliğine bbir damla
damlatıllır.
Sağlıklıı ve 21 günllük yaştan büyük
b
hayvaanlarda kulllanılmalıdır.
Broylerrler: 21-28 günlük yaştta 1’inci aşıılama. 40 gü
ünlük yaşta 2’nci aşılam
ma
Yumurrtacılarda: c4-6 haftalıık yaşta 1’innci aşılama , yumurtayaa başlamadaan ( 15-20 haftalık
h
yaşta ) 22’nci aşılam
ma
VAIOL--VAC-Kanatlı Çiçeğinee Karşı Liyoofilize Canlıı Aşı
KOMP
POZİSYON
NU VE ÖZE
ELLİKLER
Rİ:
L-VAC, embbriyolu SPF
F yumurtalarrda kültüre edilmiş, Kaanatlı Çiçekk virüsün atttenue
VAIOL
edilmiş suşu kullannılarak hazırrlanmış, liyoofilize ediliip, vakum altında kapattılmıştır.
D50/doz’dan az
a değildir. Aşılamadan yaklaşık 10
1 gün sonrra immunitee gelişir;
Aşı titreesi: 104 EID
bununlaa birlikte, haastalığa karşşı kısmi bir koruma, uy
ygulamadan
n birkaç günn sonra mev
vcuttur.
UYGU
ULANMASI:
k
derri katı delineerek uygulaanır ( 6
3) Sulanndırılmış aşı içerisine iğneyi daldırrılır, sonra kanadın
haftalıkktan daha küüçük hayvan
nlara uygulaama yapıldığı zaman saadece bir iğnne ile aşılam
mayı
yapılır)..
AŞI KO
ONTROLL
LERİ
a
başarılı
b
olduuğunu gösteerir.
İnokulaayon yerindee nodüler biir şişkinliğinn oluşumu aşılamanın
C-Newcastle Hastalığın
na Karşı Yaağ Emülsifiyye İnaktif Aşşı
OL-VAC
ÖZELL
LİKLERİ:
Oldukçaa zengin anttijenik mateeryale sahipp olduğu ve mineral yağ
ğda stabil em
mülsiyon
vasıtasıyyla güçlenddirildiği için
n, OL-VAC,, aşılanmış tavuklara
t
uzzun süreli vve oldukça yüksek
y
bir imm
munite sağlarr. Yağlı bileeşikler, dereeceli bir anttijen salınım
mını destekleer ve bundaan dolayı
uzun süüreli olarak antikor
a
ürettimini stimüüle eder. Haastalığa karşşı koruma innokulasyond
dan 15
gün sonnra başlar vee 25 gün son
nra pik nokttaya ulaşır. OL-VAC, aşı
a sonrası hherhangi birr
reaksiyoona yol açm
maz ve inakttive edildiğii için, hastalık ajanların
nı (mikoplazzmalar, lökozis
grubu vviruslar, v.s.) yumurtayaa taşımaz.
KOMP
POZİSYON
NU:
OL-VA
AC tavuk em
mbriyosundaa kültüre ediilmiş Newccastle Hastallık virusunuun oldukça
immunoojenik suşu kullanılarak
k hazırlanm
mıştır.
Virus, ßß-propiolaktton ile inakttive edilmişş ve zayıf mineral
m
yağ ile
i emülsifiyye edilmiştiir (Salk
metodu))
5
Aşı titreesi: 100 PD50
/doz'dan az
a değildir.
ANIM VE DOZAJ:
D
KULLA
OL-VA
AC, bilhassa yumurtacı ve damızlıkkların koruy
yucu aşılamasında tavsiiye edilir. Bununla
B
birlikte bazı durum
mlarda (örneğin; güçlü bbir immunitte gerektiğin
nde), broyleerlerin
aşılanm
masında da kullanılabilir
k
r.
Kullanım
m öncesi kuuvvetlice çaalkalanan OL
L-VAC, terrcihen göğü
üsten intram
muskular olarak ya
da boyuundan subkuutan olarak inokule edillir. Her hay
yvan için uy
ygulanacak ddoz, 0.5 ml''dir ve
aşağıda verilen şem
maya göre uygulanır.
u
1. aşılam
ma: 18-20. günlerde,
g
2. aşılam
ma: 18-20. haftalarda.
h
Bu aşılaama program
mı hayvanlaarı yaşamlarrının ilk ayıında korumaa sağlamadıığı için, can
nlı
attenüe bir aşı ön-uuygulama yaapılması önnerilir. Bu uy
ygulama, 3--4 günlükkeen okulo-naazal ya
da içmee suyu yoluyyla yapılabilir. Canlı aşşı ile birkaç kez uygulaama yapılmıış hayvanlarra, bir
uygulam
ma yeterlidir. Bu uygullama; yumuurtacılar için
n yumurtlam
ma periyoduundan önce 0.5
0 ml,
broyler için 18-20. günlerde 0.3-0.5 ml'diir.
OL-VAC
C ONE DAY
Y-Newcastlee’a Karşı İnnaktive Edillmiş Yağ Em
mülsifiye Aşşı
ÖZEL
LLİKLERİ::
C ONE DAY
Y, oldukça zengin bir aantijenik maateryale sah
hiptir. Etkisii, yağ adjuv
vantta
OLVAC
stabil em
mülsiyon vaasıtasıyla gü
üçlendirilmiiştir. Bu ned
denle uygullama yapılm
mış tavuklarrda
yüksek ve uzun sürreli bir imm
munite sağlarr. Uygulam
ma dozları oldukça düşüük olduğu iççin aşı
n aşılanmassında endikeedir.
özelliklee bir günlükk civcivlerin
Hastalığğa karşı korruma aşılam
madan 10-155 gün sonra başlar.
OLVAC
C ONE DAY
Y’in aşılam
ma sonrası yaan etkileri yoktur
y
ve aşşı inaktive eedildiği için
yumurtaa yoluyla geeçebilen hasstalık etkenlleri (mycop
plasmalar, lö
ökozis virussları v.b.) taaşımaz.
KOMP
POZİSYON
NU:
OLVAC
C ONE DAY
Y, embriyolu tavuk yuumurtasında geliştirilen, Newcastlee hastalık viirusunun
oldukçaa immunojennik bir suşu
u kullanılaraak hazırlanm
mıştır. Viruss, ß-propiolaakton ile inaktive
edilmişttir. Sonra puurifiye edilm
miş ve zayıff mineral yaağda emülsiifiye edilmiiştir (Salk Metot)
M
Aşı titreesi: İnaktif Newcastle
N
Hastalık
H
virüüsü 50 PD50/doz'dan azz değildir.
KULLA
ANIM VE DOZAJ:
D
Bir günllük broylerllerin aşılanm
masında tavvsiye edilmiiştir.
Kullanım
m öncesi kuuvvetlice çaalkalanan OL
LVAC ONE
E DAY, boy
yunda subkkutan yolla
uygulannır.
Uygulam
ma dozu, yaaşamın ilk gününde
g
0.11 ml/hayvan
ndır.
İçme suuyu ya da spprey şeklind
de attenüe eddilmiş bir aşı ile birliktte tedavi, tavvsiye edilm
mektedir.
AC 1000-New
wcastle Hasstalığına Kaarşı Yağ Em
mülsifiye İna
aktif Aşı
OL-VA
ÖZELL
LİKLERİ:
OL-VA
AC 1000 tavuuk embriyo
osunda kültüüre edilmiş Newcastle
N
Hastalık
H
virrusunun old
dukça
immunoojenik suşu kullanılarak
k hazırlanm
mıştır.
Virus, innaktive edillmiş ve zayııf mineral yyağ ile emüllsifiye edilm
miştir (Salk metodu) Do
ozajı az
olduğunndan bu aşı broilerlere endikedir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Aşı titreesi: İnaktif Newcastle
N
Hastalık
H
virüüsü 100 PD
D50/doz'dan az
a değildir.
ANIM VE DOZAJ:
D
KULLA
OL-VA
AC 100 , tüm
m broylerlerrin aşılanmaasında tavsiy
ye edilir.
Tercihen boyundann deri altı ollarak uygulaanması tavssiye edilir.
Doz: 188-20 günlükk her hayvan
n için 0.25 m
ml dozdur.
Canlı atttenüe bir aşşı ön-uygulaama yapılm
ması önerilir. Bu uygulaama, 3-4 günnlükken oku
ulonazal yaa da içme suuyu yoluylaa yapılabilir .
al Hastalığınna Karşı.
GUMB--VAC-İnfekssiyöz Bursa
ÖZELL
LİKLERİ:
GUMB--VAC İnakttive Bursal hastalığı viirüsünün hafif mineral yağlı
y
adjuvaant içindekii yüksek
immunoojenik suşunnu içerir.
İÇERİK
K:
1 doz aşşı en az 105..5 EID50 İnak
ktif IBD virrüsü içerir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
İnfeksiyyöz Bursal Hastalığında
H
an korur.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
GUMB--VAC, dam
mızlık tavukllarda 18 hafftalık yaşta tavsiye edillir.
Aşı, 0.55 ml deri altıı yol ile boy
yundan ya dda kas içi yo
olla göğüsteen uygulanırr.
AC-EDS -766 Hastalığın
na Karşı Yaağ Emülsifiyye İnaktif Aşşı
EDS-VA
ÖZELL
LİKLERİ:
EDS-VA
AC, inaktivve edilmiş Adenovirus
A
127’den üreetilmiş yağ emülsifiye iinaktif aşıdır.
KOMP
POZİSYON
NU:
Bir doz içerir: İnakktive edilmişş Adenoviruus 127 : 100
00 HAU’dan az değildiir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
EDS (E
Egg Drop Seendrom)76 için
i profilakktik aşılanm
ma.
KULLA
ANIM VE DOZAJ:
D
AC damızlııklar ve yum
murtlayan süürülerde ED
DS’76’ya kaarşı tavsiye eedilir.
EDS-VA
Bu aşı, yyüksek riskk olan ( yum
murtlamanınn ilk 30 haftaası ) dönem
mde yüksek vve sürekli antikor
a
yanıt oluuşturarak mükemmel
m
bir
b koruma ssağlar.
Doz: 0.55 ml ve yum
murtlamanın
n başlamasıından en az 3 hafta öncce boyundann deri altı, göğüsten
g
kas içi oolarak uyguulanır.
REO-VA
AC-Kanatlı Viral Tenosynovitis’e Karşı İnakttive Edilmişş Yağ Emülssifiye Aşı
AC, hücre kültürü
REO-VA
k
süsp
pansiyonundda kültüre edilmiş
e
oldu
ukça yüksekk immunojeeniteye
sahip kaanatlı viral tenosynovit
t
tis suşu kulllanılarak haazırlanmıştırr.
KOMP
POZİSYON
NU:
m İnaktivee edilmiş kaanatlı viral tenosynoviti
t
is virusu : 1107.0 TCID/5
50’den
Her dozz için (0.5 ml);
az değilldir.
KASYONLA
ARI:
ENDİK
AC, kanatlıı viral tenossynovitise kkarşı broylerr ve yumurtacı damızlıkkların aşılan
nması
REO-VA
için tavssiye edilmişştir. Aşı, yettiştirme perriyodunda, canlı
c
kanatlı viral tenossynovitis aşşısı ile
normal bir aşılamayyı takiben, bir
b tekrar aşşısı olarak uygulanmak
u
ktadır.
REO-VA
AC, damızllıkları yumu
urtlama periiyodu süresince korur ve
v kanatlı vviral tenosyn
novitise
karşı, yaavrularda geelişecek erk
ken infeksiyyona karşı, yavrulara
y
maternal
m
kayynaklı antiko
orlar
vasıtasıyyla koruma sağlar.
KULLA
ANIM VE DOZAJ:
D
Damızlııklara, 0,5 ml’lik
m
her biir doz, boynnun dorsal bölgesinde
b
subkutan
s
yoolla enjekte edilir.
CORI-V
VAC 3-Kanaatlı Hayvan Koriza’sınaa Karşı Yağ
ğ Emülsifiyee İnaktif Aşıı
ÖZEL
LLİKLERİ::
CORI-V
VAC 3, form
malin ile inaaktive edilm
miş, Haemop
philus parag
gallinarum sserotip A, B ve
C’nin olldukça imm
munojenik su
uşundan hazzırlanmış biir aşıdır.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her 0.5 ml’lik doz;; İnaktif Haemophilus pparagallinarrum serotip A: 3.109 CFFU - İnaktiff
Haemopphilus paraggallinarum serotip
s
B: 3 .109 CFU - İnaktif Haeemophilus pparagallinaru
um
9
serotip C
C: 3.10 CF
FU – Sorbitaan monoole at – zayıf mineral
m
yağ ile 0.5 ml’yye tamamlan
nır.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Kanatlı hayvan Korizası’nın profilaksisi.
p
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
Birinci aşılamadan sonra yükssek derece bbir koruma sağlanır
s
bun
nunla birliktte koruma, ikinci
aşılamadan sonra daha
d
güçlü ve
v daha uzuun sürelidir.
Aşı, yum
murtacı ve damızlıklard
d
da 0.5 ml doozunda göğ
ğüsten intram
muskular yoolla
uygulannmalıdır.
İlk aşılaama 4-8 hafftalıkken, tek
krar dozu yyumurtlamad
dan önceki 4. haftada yyapılmalıdırr.
HG-GE
EL-VAC 3-K
Kanatlı Koriiza’ya Karşıı Absorbe Edilmiş
E
İnakktif Aşı
LİKLERİ::
ÖZELL
EL VAC 3 aşısı, formalin ile inaktiive edilmiş, Haemophillus paragalllinarum sero
otip A,
HG-GE
B ve C’nin oldukçaa yüksek im
mmunojeniteeye sahip su
uşlarından hazırlanmışt
h
tır.
Kültürleer, immunittenin süresin
ni uzatmak ve kuvvetleendirmek için alüminyuum hidroksiitte
absorbee edilmiştir.
POZİSYON
NU:
KOMP
Her 0.5 ml’lik doz;; İnaktif Haemophilus pparagallinarrum serotip A: 3.109 CFFU - İnaktiff
Haemopphilus paraggallinarum serotip
s
B: 3 .109 CFU - İnaktif Haeemophilus pparagallinaru
um
9
serotip C
C: 3.10 CF
FU – Sorbitaan monoole at – aliminy
yum hidroksit ile 0.5 m
ml’ye tamam
mlanır.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Kanatlı Korizasınınn profilaksissi.
KULLANIM VE DOZAJ:
Yüksekk düzeyde biir koruma derecesi
d
ilk aaşılamadan sonra elde edilir, bunuunla birliktee ikinci
aşılamadan sonra daha
d
güçlü ve
v daha uzuun süreli bir immunite sağlanmakta
s
adır.
mızlık ve yuumurtacılard
da, deri altı yolla, boyn
nun arkasınaa ve 0.5 ml dozunda
Aşı, dam
uygulannmalıdır.
İlk aşılaama, 4-5 hafftalıkken vee tekrar aşılaaması da, yu
umurtlamay
ya başlamaddan önce 16
6-18
haftalıkkken uygulannır.
G-VAC-EDSS ’76 Ve İnfe
feksiyöz Burs
rsal Hastalığ
ğa Karşı Ya
ağ Emülsifiyye İnaktif Aşşı
EDS+G
ÖZELL
LİKLERİ:
EDS+G
G-VAC, olduukça immun
nojenik olann Egg Drop
p Sendrom 76
7 ( EDS’766) virus ve
İnfeksiyyöz Bursal Hastalık
H
( IB
BD) virus’teen üretilmişştir. Yağ em
mülsifiye adjjuvanlı inak
ktif
aşıdır.
POZİSYON
NU:
KOMP
Bir doz içerir: İnakktive edilmişş EDS ’76 ‘‘un etyolojik ajanı Adeenolike virus
us EDS ’76 virusu:
v
7.5
5.5
10 EID
D50’dan az değil
d
- İnakttive edilmişş IBD virusu
u: 10 EID
D50’dan az deeğildir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
EDS 766(Egg Drop Sendrom) ve
v İnfeksiyööz Bursal Hastalığına
H
profilaktik
p
aaşılanması.
KULLA
ANIM ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
EDS+G
G-VAC, yakklaşık 18 hafftalık yaştakki damızlıklların aşılanm
masında tavvsiye edilir.
Aşılamaa programınna göre civiccivler 6 hafftalık yaşta İnfeksiyöz
İ
Bursal
B
Hasttalığa karşı canlı bir
aşı ile aaşılanmış olaacaklardır. Bu
B inaktif aaşı ile aşılan
nma zamanında aktiviteenin artırılm
masına
neden oolacaktır.
Doz: 0.55 ml. Boynuun gerisindeen deri altı vveya göğüsten kas içi olarak
o
enjekkte edilir.
LVAC-EGG
G DROP SYN
YNDROME'776 Ve Newccastle Hasta
alıklarına K
Karşı İnaktiff Aşıdır
EDS-OL
LİKLERİ::
ÖZELL
EDS-OL
LVAC, Eggg Drop Synd
drome’76 ( EDS)’ye needen olan Adeno
A
virüsüün 127 no’llu suşu
ve New
wcastle hastaalığı virüsün
nün yüksek immunojen
nik antijeni kullanılarak
k
k
hazırlannır.Virüsler,, inaktive vee hafif mineeral yağda emülsifiye
e
edilirler.
e
İÇERİK
K:
1 doz aşşı; en az 80 PD50 Adeno
ovirüs 127 ssuşu ve en az
a 100 PD500 İnaktif New
ewcastle hasstalığı
virüsü içerir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Egg Droop Syndrom
me’76 ve Neewcastle hasstalıklarına karşı korur.
ANMA YO
OLU VE DO
OZAJ:
KULLA
EDS-OL
LVAC, EDS ve Newcaastle hastalııklarına karşşı koruma sağlamak am
macı ile yum
murtlama
periyoddundan öncee damızlık sürülere ve yyumurtacı taavuklara ko
oruyucu aşıllama olarak
k tavsiye
edilir. İnnokülasyonn için en uyg
gun yaş 16-220. haftalarr arasıdır. Ancak EDS rriskinin yük
ksek
olduğu bbölgelerde infekte
i
olm
mamış yumur
urtlayan hayvanlar aşılaanabilir. Aşıının bir kez
uygulannması hayvaanları EDS’ye karşı korruma için yeterlidir.
y
Neewcastle haastalığı duru
umunda
ise, aşılaama diğer canlı
c
ve inak
ktif aşılardaan önce yapıılmalıdır. Bu, infeksiyoonun profilaaksisi
içindir. Hayvanlar 0.5 ml mikttarında deri altı yolu ilee aşılanmalııdır.
VAC-Newcasstle Ve İnfekksiyöz Bursaal Hastalığa
a Karşı Yağ
ğ Emülsifiyee İnaktif Aşıı
G-OLVA
KOMP
POZİSYON
NU:
VAC, Newcaastle Hastalıık virusu vee İnfeksiyözz Bursal Hastalık virusuunun son deerece
G-OLV
immunoojenik suşlaarından üretiilmiş kombiine bir aşıdıır.
B-propiiolakton ile inaktive edilmiş aşı, zaayıf minerall yağda emü
ülsifiye edillerek adjuvee
edilmişttir.
Her 0.5 ml dozda; İnaktif
İ
New
wcastle Hasttalık virusu: 108.5 EID500’den az değğildir – İnak
ktif
İnfeksiyyöz Bursal Hastalık
H
virrusu: 105.5 E
EID50’den azz değildir. Zayıf
Z
mineraal yağ ve So
orbitan
monooleat ile 0.5 ml’ye
m
tamam
mlanır.
KASYONLA
ARI:
ENDİK
G-OLV
VAC, yaklaşık olarak 18
8 haftalık daamızlıkların
n aşılanmasıı için tavsiyye edilmiştirr. Klasik
aşılama programınaa göre civciivler aşağıdda gibi aşılan
nmış olacak
ktır:
- Tip B11 ya da LaS
Sota suşu içeeren canlı atttenüe bir canlı aşı ile Newcastle’a
N
a karşı – bu
u,
respiratoorik mukozzada güçlü bir
b immunitee gelişiminee öncülük eder.
- 6 haftaalık iken cannlı attenüe bir
b aşı ile İnnfeksiyöz Bursal
B
Hastaalığa karşı – bu, inaktiff aşı ile
aşılama zamanındaa aktivite arttışına nedenn olur.
IB-OLV
VAC-Newcasstle Hastalıığı Ve İnfekssiyöz Bronşşitis’e Karşı İnaktif Aşıddır.
LİKLERİ::
ÖZELL
VAC, yükseek bağışıklık
k gücüne saahip Newcasstle hastalık
k virüs suşu ve İnfeksiy
yöz
IB-OLV
Bronchiitis varyant suşundan hazırlanmış
h
bir aşıdır. Aşı
A inaktive ve hafif miineral yağ içinde
emülsiyyon ile adjuvvanlanır.
İÇERİK
K:
8
1 doz aşşı; en az 108.5
EID50 İnaaktif Newcaastle hastalığ
ğı virüsü vee en az 3.1077.5 EID50 İnaaktif
İnfeksiyyöz Bronchiitis virüs’ü içerir.
i
KASYONLA
ARI:
ENDİK
Newcasstle hastalığı ve İnfeksiyöz Bronchhitis’e karşı korur.
KULLA
ANMA YO
OLU VE DO
OZAJ:
IB-OLV
VAC, yaklaşşık 18 haftaalık yaştaki damızlık vee yumurtacı sürülere tav
avsiye edilirr.
Normal aşılama proogramına gö
öre civcivleer hali hazırrdaki aşılar ile
i aşılanmıış olacaklard
dır.
1. Newccastle hastallığı B1 veyaa LaSota suuşunun canlıı attenue aşıısı ile aşılam
ma solunum
m
mukozaasında iyi biir immunite sağlar.
2. İnfekksiyöz Broncchitis virüsü
üne karşı caanlı attenue aşı ile aşılaama.
Bu inakktif aşı ile aşşılama anınd
da aktivitennin artmasın
na sebep olu
ur. Aşı ensennin gerisind
den deri
altı yol ile veya göğğüsten kas içi
i yol ile 0..5 ml dozdaa inoküle ed
dilir.
A
Ed
dilmiş İnaktifif Aşı
HG-OLVAC-Kanattlı Newcastlle Ve Korizaa’ya Karşı Absorbe
ÖZELL
LİKLERİ:
LVAC aşısı, Newcastle Hastalık vee Haemophiilus paragallinarum serrotip A ve C’nin
C
HG-OL
oldukçaa yüksek im
mmunojeniteye sahip suuşlarından haazırlanmıştıır.
oldukçaa immunojennik suşu kullanılarak hhazırlanmışttır.
Kültürleer, immunitte etkisini ku
uvvetlendirm
rmek ve uzaatmak içinzaayıf minerall yağda emü
ülsifiye
edilmişttir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her 0.5 ml’lik doziiçerir;İnaktiif Haemophhilus paragallinarum serrotip A,B,C
C: 3.109 CFU
UHaemophiluus paragallin
narum serottip C: 3.109 CFU – İnaktif Newcasstle Hastalık
k virüsü
İnaktif H
100 PD550/doz’dan az
a değildir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Newcasstle Hastalığğı ve İnfeksiiyöz Korizaa profilaksissi.
KULLA
ANIM VE DOZAJ:
D
İlk aşılaamadan sonrra yüksek düzeyde
d
bir koruma derrecesi elde edilir;
e
bunun
unla birlikte ikinci
aşılamadan sonra daha
d
güçlü ve
v daha uzuun süreli bir immunite sağlanmakta
s
adır.
Aşı, derri altı yolla, boynun ark
kasına uyguulanmalıdır.
Yumurrtacılar:
4-5 hafttalık için 0.55 ml
14-15 hhaftalık için 0.5 ml
LVAC-Newccastle Hasta
alığı Ve Myccoplasma Gallisepticum
G
m İnfeksiyonnuna Karşı İnaktive
MG-OL
Edilmiş Yağ Emülssifiye Aşı
ÖZELL
LİKLERİ:
MG-OL
LVAC, inakktive edilmişş, oldukça yyüksek imm
munojeniteyee sahip Myccoplasma sy
ynoviae
ve New
wcastle Hastaalık antijenllerinin birleeştirilmesiylle üretilmiş bir aşıdır.
İmmun etkiyi güçleendirmek vee süresini uzzatmak için
n zayıf mineeral yağda eemülsifiye
edilmişttir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her dozz içerir: İnakktive edilmiiş Mycoplassma gallisep
pticum 3.10
010 CFU - İnnaktif Newccastle
Hastalıkk virüsü 1000 PD50/doz’dan az değiildir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Mycopllasma gallisspticum ve Newcastle
N
H
Hastalığı pro
ofilaksisi
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
unite aşılam
madan 2 haft
fta sonra
Her yaştaki sağlıklıı tavuklardaa koruyucu olarak kullaanılır. İmmu
tamamlaanır.
Aşı, derri altı yolla, boynun ark
kasına uyguulanmalıdır.
1) 10-122 haftalık iççin 0.5 ml
2) 18-200 haftalık iççin 0.5 ml
PM-OLVAC-Newcaastle Hastalığı Ve Kannatlı Kolerassı İnfeksiyonlarına Karrşı Yağ Emü
ülsifiye
İnaktif A
Aşı
ÖZEL
LLİKLERİ::
PM-OL
LVAC, ß-proopiolakton ile
i inaktive edilmiş old
dukça yükseek immunoj enik güce sahip
Newcasstle Hastalıkk virusu suşları ve form
malin ile inaaktive edilm
miş Pasteurellla Multocid
da‘dan
üretilmiiş kombine bir aşıdır. İn
naktive edillen kültürler, immun ettkiyi güçlenndirmek ve süresini
uzatmakk için zayıf mineral yağ
ğda emülsiffiye edilmiştir.
KOMP
POZİSYON
NU:
0.5 ml’llik her bir doz
d içerir: İn
naktive edilm
miş Newcastle Hastalık
k virusu en az 100 PD50
5 İnaktivee edilmiş Paasteurella multocida
m
enn az 100 PD50 - Thiomersal 0.05 m
mg – Zayıf mineral
m
yağ ve S
Sorbitan moonooleate ile 0.5 ml’yee tamamlanıır.
KASYONLA
ARI:
ENDİK
k
infeeksiyonlarınnın profilak
ksisi.
Tavuk vve hindilerinn Newcastlee Hastalığı vve Kanatlı kolerası
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
PM-OL
LVAC, 0.5 ml
m dozda en
nsenin arkassından deri altı
a yolla 3-5 haftalık yyaşta
uygulannmalıdır.
İkinci ( destekleyicci) aşılama 4 hafta sonrra uygulanırr.
C A+B-Newccastle, Egg Drop Sendrrom Ve İnfeeksiyöz Bron
nşitis’e Karrşı Yağ Emü
ülsifiye
OLVAC
İnaktif A
Aşı
ÖZELL
LİKLERİ:
OLVAC
C A + B, Neewcastle Haastalık virussu, İnfeksiyö
öz Bronşitiss virus ve E
Egg Drop Seendrom
76 virussunun (127 suşu) olduk
kça immunoojenik suşlarrından üretiilmiş kombiine bir aşıdıır. ßpropiolaakton ile inaaktive edilm
miş aşı, zayııf mineral yağda emülsifiye edilmeek suretiylee adjuve
edilmişttir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her 0.5 ml’lik doz;; İnaktif New
wcastle Hasstalık virusu
u: 108.5 EID50’den az deeğil – İnaktiif EDS
7.5
Adenovvirus 127 suuşu: 10 EID
D50’den az ddeğil – İnak
ktif İnfeksiy
yöz Bronşitiis virusu: 3.107.5
EID50’dden az değil (her suş 107.5 EID50< ) – zayıf min
neral yağ – Sorbitan
S
moono oleate q.s
q ile
0.5 ml’yye tamamlannır.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Newcasstle, Egg Drrop Sendrom
m 76 ve İnfeeksiyöz Bro
onşitis’in pro
ofilaksisi.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
OLVAC
C A + B, daamızlık ve yumurtacı
y
taavukların aşşılaması için
n tavsiye eddilmektedir.
öre civcivleer aşağıda belirtilenlerle aşılanmış olmalıdırlaar:
Normal aşılama proogramına gö
Sota suşu içeeren attenüee canlı bir aşı
a ile Newcastle’a karşşı – bu, respiratorik
- Tip B11 ya da LaS
mukozaada güçlü biir immunite gelişimine öncülük ed
der.
OLVAC
C A+-Newcaastle Hastallığı, İnfeksiyyöz Bronşitiis, EDS ’76 Ve İnfeksiyyöz Bursal
Hastalığğa Karşı Yaağ Emülsifiyye İnaktif Aşşı
ÖZELL
LİKLERİ::
OLVAC
C A+G, New
wcastle Hasstalığı, Egg Drop Sendrrom (EDS 76)’nın
7
adennovirus 127
7 suşu ve
İnfeksiyyöz Bursal hastalık
h
viru
usunun olduukça immun
nojenik antijjenleri kullaanılarak
üretilmiiştir.
Aşı inakktive edilmiiş ve zayıf mineral
m
yağğda emülsifiye edilerek adjuvat ediilmiştir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Bir doz içerir: İnakktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
108.5 EID50’den aaz değil – İn
naktive
edilmiş EDS Adenovirus: 107.5 EID50’denn az değil - İnaktive
İ
edilmiş İnfekssiyöz Bursall
Hastalıkk virusu: 1005.5 EID50’deen az değil.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Newcasstle Hastalığğı, EDS (Eg
gg Drop Senndrom)76 vee İnfeksiyözz Bursal Haastalığının
profilakktik aşılanm
ması.
KULLA
ANIM ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
OL-VA
AC A+G, 18 haftalık daamızlık tavuuklarda tavsiiye edilir.
Normal aşılama proogramına gö
öre, civcivleere aşağıda belirtilmiş olan aşı uyggulamaları
yapılmıştır:
- Tip B11 ya da La Sota
S içeren canlı attenüüe bir aşı ilee Newcastlee hastalığınaa karşı – bu aşı
uygulam
ması, respiraatorik muko
ozada yükseek immunitee gelişiminee öncülük edder.
- 6 haftaalıkken canllı attenüe biir aşı ile İnffeksiyöz Bu
ursal Hastalıığa karşı – bbu aşı uygullaması,
inaktif aaşı ile aşılam
ma zamanın
nda gelişen iimmuniteyii kuvvetlend
dirir.
Canlı atttenüe bir aşşı ile İnfeksiyöz Bronşiitis’e karşı – bu aşı uyg
gulaması, innaktif aşı ilee
aşılama zamanındaa, gelişen im
mmuniteyi kkuvvetlendirrir.
Aşı, derri altı yolla, boynun ark
kasından 0.55 ml dozda uygulanmalıdır.
- Attenuue canlı bir aşı ile İnfek
ksiyöz Bronnşitis’e karşı – bu, inakttif aşı ile aşşılama zamaanında
aktivite artışına nedden olur.
C A+HG-Neewcastle Ha
astalığı, EDSS 76 Ve İnfe
feksiyöz Korriza’ya Karşşı Yağ Emüllsifiye
OLVAC
İnaktif A
Aşı
ÖZEL
LLİKLERİ::
OLVAC
C A+HG, Newcastle
N
Hastalık
H
virüüsü, Egg Dro
op Sendrom
m (EDS 76)’’un Adenov
virus 127
suşu ve İnaktif Haeemophilus paragallinaru
p
rum serotip A ve C oldu
ukça immunnojenik
antijenleerinden üretilmiş komb
bine bir aşıddır.
Kültürleer inaktive edilmiş
e
ve immun
i
etkiyyi güçlendirrmek ve uzaatmak için zzayıf mineraal yağ
ile emüllsifiye edilm
miştir.
POZİSYON
NU:
KOMP
Bir doz içerir; İnakktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
108.5 EID50’den aaz değil – İn
naktive
7.5
edilmiş EDS Adenovirus: 10 EID50’denn az değil - İnaktif
İ
Haem
mophilus paaragallinaru
um
serotip A
A,B,C: 3.1009 CFU
ENDİK
KASYONLA
ARI:
p Sendrom (EDS 76) ve
v İnfeksiyö
öz Koriza’yaa karşı proffilaktik
Newcasstle Hastalığğı, Egg Drop
aşılama.
LANIM METODU:
M
DOZAJJ VE KULL
C A + HG, yakşalık
y
18 haftalık yuumurtacı ve damızlıklarrın aşılanmaasında endik
kedir.
OLVAC
Aşı, 0.55 ml’lik dozda subkutan
n olarak boyyunun arkassından enjek
kte edilmeliidir.
C A+MYC-N
Newcastle Hastalığı,
H
ED
DS ’76 Ve Mycoplasma
M
a Gallıseptı cum İnfeksiiyonuna
OLVAC
Karşı İnnaktive Edillmiş Yağ Em
mülsifiye Aşşı
ÖZEL
LLİKLERİ::
OLVAC
C A+MYC, oldukça yü
üksek immuunojeniteye sahip Newccastle Hastaalığı, Egg Drop
D
Sendrom
m (EDS 76)) ve Mycopllasma gallissepticum an
ntijenlerindeen üretilmişş bir aşıdır.
Aşı, imm
mun etkiyi güçlendirm
g
mek ve süres ini uzatmak
k için zayıf mineral yağğda emülsiffiye
edilmişttir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her 0.5 ml’lik doz içerir: İnak
ktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
108.5 EID50’den az
a değil
– İnaktiive edilmiş EDS
E
Adeno
ovirus: 107.55 EID50’den az değil İnaaktive edilm
miş Mycoplaasma
1
galliseppticum 3.1010
C.F.U.’daan az değilddir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Newcasstle Hastalığğı, Egg Drop
p Sendrom (EDS 76) ve
v Mycoplassma galliseppticum
infeksiyyonunun proofilaksisi
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
e
Yakşalık 18 haftalıık yumurtaccı ve damızllıkların aşılaanmasında endikedir.
Aşı, 0.55 ml’lik dozda subkutan
n olarak boyyunun arkassından enjek
kte edilmeliidir.
OLVAC
C B+G-İnfekksiyöz Bursa
al Hastalık, İnfeksiyöz Bronşitis Ve
V Newcastle
le Hastalığın
na Karşı
Yağ Em
mülsifiye İnaaktif Aşı
ÖZEL
LLİKLERİ::
OLVAC
C B +G, İnffeksiyöz Bro
onşitis’in ikki farklı variiyant suşu ve
v Massachuusetts serotiipi,
İnfeksiyyöz Bursal Hastalık
H
ve Newcastle Hastalık virruslarının oldukça imm
munojenik
suşlarınndan üretilm
miş, kombinee bir aşıdır.
B-propiiolakton ile inaktive edilmiş aşı, zaayıf minerall yağda emü
ülsifiye edillmek suretiy
yle
adjuve eedilmiştir.
KOMP
POZİSYON
NU:
ktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
108.5 EID50’den
n az
Her 0.5 ml’lik doz içerir: İnak
değil – İİnaktive ediilmiş İnfekssiyöz Bronşşitis virusu: 3. 107.5 EID
D50’den az ddeğil (her suş 107.5
EID50) – İnaktive edilmiş İnfeeksiyöz Burrsal Hastalık
k virusu: 10
05.5 EID50 – Thiomersaal 0.05
mg – Zaayıf minerall yağ ve Sorrbitan monoooleat ile 0.5 ml’ye tam
mamlanır.
KASYONLA
ARI:
ENDİK
H
prrofilaksisi.
Newcasstle, İnfeksiyyöz Bronşittis, İnfeksiyyöz Bursal Hastalığın
KULLA
ANIM ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
OLVAC
C B + G, yaaklaşık olaraak 18 haftallık damızlık
kların aşılanması için önnerilen bir aşıdır.
a
Normal aşılama proogramına gö
öre, civcivleere aşağıda belirtilmiş olan aşı uyggulamaları
yapılmıştır:
- Tip B11 ya da La Sota
S içeren canlı attenüüe bir aşı ilee Newcastlee hastalığınaa karşı – bu aşı
uygulam
ması, respiraatorik muko
ozada yükseek immunitee gelişiminee öncülük edder.
- 6 haftaalıkken canllı attenüe biir aşı ile İnffeksiyöz Bu
ursal Hastalıığa karşı – bbu aşı uygullaması,
inaktif aaşı ile aşılam
ma zamanın
nda gelişen iimmuniteyii kuvvetlend
dirir.
- Canlı aattenüe bir aşı ile İnfek
ksiyöz Bronnşitis’e karşıı – bu aşı uy
ygulaması, iinaktif aşı ile
aşılama zamanındaa, gelişen im
mmuniteyi kkuvvetlendirrir.
y
uygulaanmalıdır.
Aşı, kass içi yolla (ggöğüsten) ya da ensedeen deri altı yolla
OLVAC
C B+HG-Neewcastle, İnffeksiyöz Broonşitis, İnfeeksiyöz Koriizaya Karşı İnaktive Ed
dilmiş
Yağ Em
mülsifiye Aşı
KOMP
POZİSYON
NU:
Bir doz içerir: İnakktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu
v
50 PD
D50’den az ddeğil – İnakttive
7.5
edilmiş İnfeksiyöz Bronşitis virusu 10 E
EID50’den az
a değil – İn
naktif Haem
mophilus
paragalllinarum serootip A,B,C: 3.109 CFU
U
KASYONLA
ARI:
ENDİK
Newcasstle, İnfeksiyyöz bronşitiis ve infeksiiyoz korizy
ya karşı aşılaamada.
KULLA
ANIM MET
TODU VE DOZAJ:
B+HG, dahaa önce norm
mal aşı progrramına göree canlı, atten
nue edilmişş Newcastle
Olvac B
Hastalıkk ve İnfeksiyöz Bronşittis aşısı ile aaşılanmış ollan 7-8 hafttalık yaştakii piliçlere
endikeddir.
Yumurttlama dönem
minde bu üçç hastalığa kkarşı korum
manın daha iyi olabilmeesi için yum
murtlama
döneminne girmedenn ( 16-17 haaftalık yaştaa) tekrar birr boost aşılaama yapılmaası gerekir.
Doz: 0.55 ml. Boyunndan deri alltı yolla boyyundan.
OLVAC
C A+B+G-N
Newcastle Hastalığı,
H
İnffeksiyöz Bro
onşitis, Eds ’76 Ve İnfe
feksiyöz Burssal
Hastalığğa Karşı Yaağ Emülsifiyye İnaktif Aşşı
ÖZELL
LİKLERİ::
C A+B+G, Newcastle
N
Hastalığı,
H
İnnfeksiyöz Bronşitis,
B
Eg
gg Drop Senndrom (EDS
S 76),
OLVAC
İnfeksiyyöz Bursal hastalığın
h
olldukça imm
munojenik an
ntijenleri ku
ullanılarak üüretilmiştir..
Kültürleer inaktive edilmiş
e
ve immun
i
etkiyyi güçlendirrmek ve uzaatmak için zzayıf mineraal yağ
ile emüllsifiye edilm
miştir.
POZİSYON
NU:
KOMP
Bir doz içerir: İnakktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
50 PD
D50’den az ddeğil – İnak
ktive
edilmiş İnfeksiyöz Bronşitis virusu: 107.5 EID50’den az
a değil – İn
naktive edillmiş EDS ’7
76
virusu: 1000 HAU’dan az değ
ğil - İnaktivee edilmiş İn
nfeksiyöz Bu
ursal Hastallık virusu: 10
1 6.5
TCID50’den az değiil.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Tavuklaarın, Newcaastle Hastalıığı, İnfeksiyyöz Bronşitiis, EDS (Eg
gg Drop Senndrom) ve
İnfeksiyyöz Bursal Hastalığının
H
n profilaktikk aşılanmasıı.
OLVAC
C A+B+G ille aşılanmışş tavuklardaan olan civccivler yaşam
mların ilk haaftası süresin
nce,
İnfeksiyyöz Bursal Hastalık
H
virrusunun nedden olduğu infeksiyonla
i
ara karşı, paasif antikorllar
aracılığııyla korunuurlar.Bilinen
n kontrendikkasyonu yok
ktur.
ANIM ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
KULLA
Doz: 0.55 ml. Boyunndan deri alltı olarak ennjekte edilirr.
Aşıyı kuullanmadann önce oda sıcaklığına ( 18-220 C) gelmesine izin verinizz, aşılama ön
ncesi ve
sırasındda şişeyi kuvvvetlice çalk
kalayınız.
Aşılamaa, yetiştirilm
me dönemin
nde Newcasttle Hastalığ
ğı, İnfeksiyö
öz Bronşitis ve İnfeksiy
yöz
Bursal H
Hastalığa kaarşı canlı atttenue aşı ilee aşılanmış olan tavukllarda yumurrtlamaya geeçmeden
önce ( 116-18 haftallık yaş ) aşıllanırlar.
C A+B+MG
G-Newcastle Hastalığı, E
EDS ’76, Bronşitis Ve Mycoplasm
ma Gallısepttıcum
OLVAC
İnfeksiyyonuna Karşşı İnaktive Edilmiş
E
Yağğ Emülsifiyee Aşı
ÖZELL
LİKLERİ::
C A+B+MG
G, oldukça yüksek
y
imm
munojeniteyee sahip New
wcastle Hasttalığı, İnfek
ksiyöz
OLVAC
Bronşitiis, Egg Dropp Sendrom (EDS 76) vve Mycoplasma gallisep
pticum antijijenlerinden
n
üretilmiiş bir aşıdır..
Aşı, imm
mun etkiyi güçlendirm
g
mek ve süres ini uzatmak
k için zayıf mineral yağğda emülsiffiye
edilmişttir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her 0.5 ml’lik doz içerir: İnak
ktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
50 PD
D50’den az değil
d
–
7.5
İnaktivee edilmiş İnnfeksiyöz Brronşitis viruusu: 10 EIID50’den az değil – İnakktive edilmiiş EDS
’76 Adeenovirus: 10000 HAU’dan az değil ve İnaktivee edilmiş My
ycoplasma ggallisepticu
um
3.1010 C
C.F.U.’dan az
a değildir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Kanatlıllarda Newcastle Hastallığı, İnfeksiyyöz Bronşittis, Egg Dro
op Sendrom
m (EDS 76) ve
Mycopllasma gallissepticum inffeksiyonunuun profilakssisi.
UYGUL
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
Yakşalık 16-17 hafftalık piliçleerin aşılanm
masında endiikedir. Norm
mal kanatlı aşılama
program
mına göre caanlı attenue edilmiş Neewcastle Haastalığı, İnfeeksiyöz Bronnşitis ile ön
nceden
aşılanm
mışlardır. Daaha önce 6-8
8 haftalık innaktif M. Gaallisepticum
m aşısı ile aşşılanmış olaan
hayvanllarda M. galllisepticum infeksiyonuununa karşıı, özellikle yumurtlama
y
a dönemindee
korunm
ması için aşıllanırlar.
Doz: 0.55 ml’lik dozzda subkutaan olarak booyunun arkaasından enjeekte edilmellidir.
OLVAC
C B+G+R-N
Newcastle Hastalığı,
H
İnffeksiyöz Bro
onşitis Ve İn
nfeksiyöz Buursal Hasta
alık Ve
Kanatlı Reovirus İnnfeksiyonun
na Karşı Yağğ Emülsifiyye İnaktif Aşşı
ÖZELL
LİKLERİ::
OLVAC
C B+G+R, Newcastle
N
Hastalığı,
H
İnnfeksiyöz Bursal
B
hastallık, İnfeksiyyöz Bronşitiis ve
Kanatlı Reovirus innfeksiyonun
nun oldukçaa immunojeenik antijenlleri kullanılaarak üretilm
miştir.
Aşı inakktive ve adjuvant eklen
nmiş ve uzattmak için zaayıf mineral yağ ile em
mülsifiye ediilmiştir.
POZİSYON
NU:
KOMP
Bir doz içerir: İnakktive edilmişş Newcastlee Hastalık virusu:
v
50 PD
D50’den az ddeğil – İnak
ktive
edilmiş İnfeksiyöz Bronşitis virusu: 107.5 EID50’den az
a değil - İn
naktive edilm
miş İnfeksiy
yöz
Bursal H
Hastalık virrusu: 107 TC
CID50’den azz değil- Inak
ktive edilmiiş Kantlı Reeovirus 107
TCID50’den az değiildir.
ENDİK
KASYONLA
ARI:
öz Bronşitiss, İnfeksiyözz Bursal Haastalık ve ınnın profilakttik
Newcasstle Hastalığğı, İnfeksiyö
aşılanm
ması.
OLVAC
C A+B+G ille aşılanmışş tavuklardaan olan civccivler yaşam
mların ilk haaftası süresin
nce,
İnfeksiyyöz Bursal Hastalık
H
ve Kanatlı Reoovirus infek
ksiyonuna karşı.
k
KULLA
ANIM ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
C B+G+R, normal
n
aşılaama program
mına göre büyüme
b
dön
neminde ND
D, IB, IBD ve
v
OLVAC
Reoviruus canlı aşı ile
i aşılanmış olan hayvvanlarda boo
oster olarak
k uygulanır. OLVAC B+G+R
damızlıkkları yumurrtlama döneeminde New
wcastle Hasttalığı, İnfek
ksiyöz Bursaal hastalığa karşı
korur vee maternal antikor
a
yolu
uyla yavrulaarı IBD ve Reovirusten
R
n korunmasıını sağlar.
Doz: 0.55 ml dozda boyundan deri
d altı olarrak enjekte edilir.
SET-VA
AC-Tavuklarrda S. Enterrıtıdıs Ve S.. Typhımurııum İnfeksiyyonlarına K
Karşı Yağ
Emülsiffiye İnaktif Aşı
A
ÖZELL
LİKLERİ::
SET-VA
AC, oldukçaa yüksek im
mmunojeniteeye sahip S.. enteritidis ve S. typhim
imurium
suşlarınndan üretilm
miş bir aşıdırr. Kültürler inaktive ed
dilmiş ve im
mmun etkiyi güçlendirm
mek ve
uzatmakk için zayıf mineral yağ
ğ ile emülsiifiye edilmişştir.
KOMP
POZİSYON
NU:
Her bir 0.5 ml’lik doz
d içerir: İn
naktive edillmiş S. enteeritidis 109 CFU
C – İnakttive edilmişş S.
typhimuurium 109 CFU.
C
ENDİK
KASYONLA
ARI:
Tavuklaarda S. enteritidis ve S.. typhimuriuum infeksiy
yonlarına kaarşı aşılama profilaksisii.
LAMA ŞEK
KLİ VE DO
OZAJ:
UYGUL
SET-VA
AC, 6-8 hafftalık, ticari yumurta ürretiminde ku
ullanılan tav
vukların aşıılanmasındaa
endikeddir. İkinci aşşılama 14 vee 16 haftalıkk iken uygu
ulanmaktadıır. Aşı dozuu 0.5 ml’dir ve
injeksiyyon subkutan olarak boyunda uyguulanır.
RTA LA
ABARATU
UARLARI::
AVINEW
W-Newcastlle'a Karşı Liyofilize
L
Caanlı Aşı
AŞILAMA PROG
GRAMI:
İlk aşılaama: 1. gündden itibaren
n yapılabilirr.
Aşı tekrrarı :
 B
Broylerler:İİlk aşılamad
dan 2-3 haftta sonra.
 D
Damızlıklarr ve yumurttacılar:İlk aşşılamadan 2-3
2 hafta ve 7-8 hafta ssonra
A
AVINEW ve
v yumurta üretimi başşlamadan ön
nce de inakttif bir aşı ilee tekrar yapılır. Bu
sstandart aşılama prograamı, lokal eepidemiyolo
ojik durumaa göre tekrarr gözden geeçirilip
aayarlamalarr yapılabilirr.
AVINE
EW , inaktiff bir aşı ile birlikte
b
uyguulanabilir.
KONTR
RAENDİK
KASYON:
Kırmızıı kekliklerdee kullanılmaaz.
BIORAL
L H 120 - Innfectıous Brronchıtıs'e K
Karşı Liyofi
filize Canlı Aşı
A
AŞILAMA PROG
GRAMI:
Broylerrler:
 İlk
k aşılama 1.. gün
 Aşşı tekrarı 3 hafta
h
sonra (50. gündenn sonra kesime gönderen veya karrışık yaşta kanatlı
k
baarındıran çifftliklerde).
Yumurrta yönlü vee damızlık civcivler:
 İİlk aşılama 1. gün
A
Aşı tekrarı 3 hafta sonraa (50. gündden sonra keesime göndeeren veya kaarışık yaşta kanatlı
barındırran çiftliklerrde).
Yumurrta yönlü vee damızlık civcivler:
 İİlk aşılama 1. gün
İllk tekrar 4. hafta
h
sonra .İkinci tekrrar 10. haftaadan sonra.
BIPESTOS- Newcastle Ve Infectıous Bronchıtıs'e Karşı Liyofilize Canlı Aşı
AŞILAMA PROGRAMI:
Broylerler :
İlk aşılama :1.gün(primer aşılama)
Aşı tekrarı : 3 hafta sonra
Yarkalar :
İlk aşılama :1.gün
Aşı tekrarı : 3-4 haftalık ve 7-8 haftalıkken olmak üzere iki kez BIPESTOS uygulandıktan
sonra yumurta üretimi başlamadan (üçüncü tekrar olmak üzere) inaktif bir aşı (BINEWVAX
veya BINEWVAXIDROP) uygulanır.
KONTRAENDİKASYON:
Kırmızı keklikler aşılanmaz.
BUR - 706 - Gumboro'ya Karşı Liyofilize Canlı Aşı
ENDİKASYON:
İnfeksiyöz Bursal hastalığına (Gumboro) karşı aşılamada kullanılır.
Aşılama programı:
Aşılama programı ,çevre koşullarına göre ayarlanmalıdır (saha suşunun patojenitesi, maternal
antikorun heterojenitesi...) S706 suşu,1 günlük civcivlere uygulanabildiğinden, aşağıdaki
aşılama programlarından biri kullanılabilir :
 BUR - 706 aşısı, 1. gün ilk aşı yapılır, 10 gün tekrar edilir.
 BUR - 706 aşısı, 7.gün ilk aşı yapılır, 21 gün tekrar edilir,
 BUR - 706 aşısı, 1. gün ilk aşı yapılır,11.gün ikinci,21.gün üçüncü aşı yapılır.
(Hastalıkla aşırı derecede bulaşık olan çiftliklerde) Çok virulent gumboro virusunun
bulunduğu bölgelerde 2.aşı olarak Gumboriffa'nın (inaktif aşı) uygulanması ile daha iyi sonuç
alınır.
Marek Diesase Vaccine Serotype 1&3- Serotip 1 ve 3, Canlı Virus
Bu aşı, tavuk herpesvirusu Rispens CVI 988 suşu ve hindi herpesvirus FC-126 suşunu içerir.
Ürün, tavukların very virulent Marek'ten korunmasında kullanılır. Ürün, bir ampül aşıdan ve
diluent konteynerinden oluşur. Deri altı uygulama yapılacak her 1000 doz aşı için 200ml
diluent gereklidir.
ENDİKASYONLARI:
Aşı, sağlıklı bir günlük civcivlere deri altı uygulanır. Hayvanların iyi bir koşulda bulunmaları
ve hastalık viruslarına mümkün olduğunca az temas etmeleri sağlanmalıdır.
Marek Diesase Vaccine Serotype 3-Serotip 3, Canlı Virus MAREK
Bu aşı, marek'ten korunmada etkinliği kanıtlanmış olan hindi herpesvirus FC-126 suşunu
içerir. Ürün, tavukların very virulent Marek'ten korunmasında kullanılır. Ürün, bir ampül
aşıdan ve diluent konteynerinden oluşur. Deri altı uygulama yapılacak her 1000 doz ve 4000
doz in ovo uygulama için de için 200ml diluent gereklidir.
ENDİKASYONLARI:
Aşı, sağlıklı bir günlük civcivlere deri altı uygulanır. Hayvanların iyi bir koşulda bulunmaları
ve hastalık viruslarına mümkün olduğunca az temas etmeleri sağlanmalıdır.
COR-2
İNFEKSİYÖZ BRONŞİT VARYANT IB SUŞLARININ NEDEN OLDUĞU
YUMURTA VERİM DÜŞÜKLÜĞÜNE KARŞI YAĞLI ADJUVANLI İNAKTİF AŞI
ENDİKASYON:
Yumurtacı veya damızlık olacak olan piliçlerin IB varyantlarının neden olduğu yumurta
üretimindeki düşüşlere karşı aktif immunizasyon, infeksiyöz bronşite karşı yapılan canlı
aşının tekrar aşılaması.
 Doz: Her kanatlıya 0.3 ml'lik bir doz.
Yumurta üretimi başlangıcından 2-4 hafta önce.
TUR-3
ENDİKASYONLARI:
Gelecekte damızlık olacak hindilerde paramyxovirus tip 3, Newcastle ve hindi
rhinotracheitis'e karşı aktif immunizasyon sağlamak, Newcastle ve hindi rhinotracheitis'e
karşı olan canlı aşılar için tekrar aşılaması olarak .
UYGULAMA YOLU VE DOZAJ:




Deri altı veya kas içi yolla
Dozaj: Kanatlı başına 0.3ml'dir.
İlk aşılama : Yumurtlama başlangıcından 8-10 hafta önce.
Tekrar aşılaması: Yumurtlama başlangıcından 2-4 hafta önce.
GALLIVAC IBD H2512- İnfeksiyöz Bursal Hastalığa Karşı Liyofilize Canlı Aşı
ENDİKASYON:
İnfeksiyöz Bursal hastalığına karşı aşılanmada kullanılır.
AŞILAMA PROGRAMI:
7-14 günlük sağlıklı et tipi ırklara içme suyu yoluyla aşılama yapılır.
GALLIVAC REO -Kanatlı Viral Artritine Karşı Liyofilize Canlı Aşı
ENDİKASYON:
Damızlıkları 8-10. günde ve 6-8. haftada kanatlı viral arthritis’ine karşı aşılanmada kullanılır.
UYGULAMA VE DOZ:
Aşı her kanatlıya boyunun arka kısmına derialtı olarak 0.2 ml uygulanır.
7-14 günlük sağlıklı et tipi ırklara içme suyu yoluyla aşılama yapılır.
GALLIMUNE 503-Newcastle Hastalığı, İnfeksiyöz Bronşit, Egg Drop Sendrom Ve İnfeksiyöz
Koriza’ya Karşı Yağ Adjuvantlı İnaktif Aşı
ENDİKASYON
Yumurtacı sürüleri Newcastle hastalığı, infeksiyöz bronşit, Egg Drop Sendrom(EDS76) ve
infeksiyöz koriza’ya karşı aşılamada ve önceden yapılan aşıların etkisini desteklemek ve
güçlendirmek amacıyla kullanılır.
UYGULAMA VE DOZ
Derialtı veya kas içi yolla uygulanır.
Her kanatlıya 0.3 ml/doz uygulanır.
Yumurta üretimine başlanmadan 2-4 hafta önce
tek enjeksiyon yapılır.
GALLIMUNE 201 -İnfeksiyöz Bursal Hastalığa Ve Kanatlı Artritine Karşı Yağ Adjuvantlı
İnaktif Aşı
ENDİKASYON
Damızlık sürüleri infeksiyöz bursal hastalık ve kanatlı viral artrit’ine karşı aşılamada ve
önceden yapılan aşıların etkisini desteklemek ve güçlendirmek amacıyla kullanılır.
UYGULAMA VE DOZ
Derialtı veya kas içi yolla uygulanır. Her kanatlıya 0.3 ml/doz uygulanır. Yumurta üretimine
başlanmadan 2-4 hafta önce tek enjeksiyon yapılır.
GALLIMUNE REO -Kanatlı Viral Artritine Karşı Yağ Adjuvantlı İnaktif Aşı
ENDİKASYON
Damızlık sürüleri kanatlı viral artrit’ine karşı aşılamada ve önceden yapılan aşıların etkisini
desteklemek ve güçlendirmek amacıyla kullanılır.
UYGULAMA VE DOZ
Derialtı veya kas içi yolla uygulanır. Her kanatlıya 0.3 ml/doz uygulanır. Yumurta üretimine
başlanmadan 2-4 hafta önce tek enjeksiyon yapılır.
GALLIMUNE SE-Salmonella Enterıtıdıs İnfeksiyonlarına Karşı Yağ Adjuvantlı İnaktif Aşı
ENDİKASYON
Damızlık ve yumurtacı sürüleri Salmonella enteritidis infeksiyonuna karşı aşılamada
kullanılır.
UYGULAMA VE DOZ
Derialtı veya kas içi yolla uygulanır.
Her kanatlıya 0.3 ml/doz uygulanır.
İlk aşılama 6-8 haftalık yaşta ve ikinci aşılama yumurta
üretimine başlanmadan 2-4 hafta önce yapılır.
KAYNAKLAR
1. Manual, OIE Terrestrial. " Chapter 2.3.4. Avian influenza." Manual of Diagnostic
Tests and Vaccines for Terrestrial Animals (2012).
2. Manual, OIE Terrestrial. “Chapter 2.3.14. Newcastle disease.” Manual of Diagnostic
Tests and Vaccines for Terrestrial Animals (2012).
3. Manual, OIE Terrestrial. “Chapter 2.3.5. Avian mycoplasmosis (Mycoplasma
gallisepticum, M. synoviae)”. Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for
Terrestrial Animals (2012).
4. Manual, OIE Terrestrial. Chapter “2.3.6. Avian tuberculosis (NB: Version adopted in
May 2014).” Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals (2012).
5. Manual, OIE Terrestrial. Chapter “Chapter 2.3.11. Fowl typhoid and Pullorum
disease.” Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals (2012).
6. Kuluçkahane ve Damızlık Kanatlı İşletmeleri Yönetmeliği no: 28884, T.C. Gıda
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı.
7. Kuluçkahane Ve Damızlık Kanatlı İşletmeleri Yönetmeliği Uygulama Talimatı,
30.11.2007/43, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı.
8. Teşhiste Metod Birlikteliği, Kanatlı Hayvan Hastalıkları Cilt 3, T.C. Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı.