Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı
Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programları
5
Bilimsel Araştırma
Yöntemleri I
Bilimsel Araştırma Süreci*
1. Gözlem
Araştırma
alanının
belirlenmesi
Yrd. Doç. Dr. M. Volkan TÜRKER
Marmara Üniversitesi
İşletme Fakültesi – İşletme Bölümü
2. Ön Bilgi
Toplama
Yazın
Taraması
[email protected]
[email protected]
www.volkanturker.com.tr
1
Bilimsel Araştırma Süreci
6. Bilimsel
Araştırma
nın
Tasarımı
2
Geri bildirim
4.
Kuramsal
(teorik)
Çerçeve
3. Problem
Tanımlama
Araştırma
sorusunun
tanımlanması
Kuramsal
irdeleme Değişkenler
açıkça
belirlenmeli
ve
tanımlanmal
ı
6. Bilimsel
Araştırmanın
Tasarımı
5. Sav ve
Hipotez
Oluşturma
* Sekeran, Uma. Research Methods for Business. s.31.
Evren ve
Örneklem
belirleme,
yöntem
belirleme
…
2
2. Ön Bilgi Toplama
7. Veri Toplama, Analiz
ve Bulguların
Yorumlanması
2. Ön Bilgi
Toplama
Yazın
Taraması
8. Sonuç Çıkarma
Hipotez doğrulandı mı?
Araştırma Sorusunu
yanıtlandı mı?
3
4
Araştırma sorumuz belirlendikten
sonra sırasıyla cevap vermemiz
gereken sorular.
z
z
z
Araştırma sorumuz belirlendikten
sonra sırasıyla cevap vermemiz
gereken sorular.
Araştırma sorumuz nelerden oluşuyor?
(Araştırma sorumuzu oluşturan temel
unsurlar (kavramlar, değişkenler, yapılar)
neler?)
Söz konusu temel unsurlar, mevcut yazında
nasıl tanımlanmıştır?
Yazın içinde yer alan farklı disiplinler, farklı
yaklaşımlar getirmiş midir?
z
z
z
Araştırma sorusunu oluşturan temel
unsurlara ilişkin kuramsal yaklaşımlar
nelerdir?
Söz konusu bu yaklaşımlar (eğer birden
çoksa) arasındaki bağlar nelerdir? Ortak
noktaları ve farklılıkları nelerdir?
Benim araştırma sorum, hangi kuramsal
çerçevede ele alınmalıdır?
5
Araştırma sorumuz belirlendikten
sonra sırasıyla cevap vermemiz
gereken sorular.
z
z
z
6
Örnek Araştırma Sorusu
Araştırma sorusunu oluşturan temel
unsurlara ilişkin modeller nelerdir?
Söz konusu bu modeller (eğer birden çoksa)
arasındaki bağlar nelerdir? Ortak noktaları ve
farklılıkları nelerdir?
Benim araştırma sorum, hangi model
dahilinde ele alınmalıdır?
z
z
İşletmelerin sosyal sorumluluk anlayışının
çalışan verimliliğine etkisi nedir?
Bu soruda yer alan temel unsurlar;
Araştırma Sorumuz
İşletmelerin sosyal
sorumluluk anlayışı
7
Çalışan verimliliği
8
İşletmelerin sosyal sorumluluk
anlayışı
z
z
z
z
Kime yönelik sosyal
sorumluluk anlayışı?
Önce bu olgunun ne olduğunu anlamamız
gerekmektedir.
Bir işletmenin sosyal sorumluluk anlayışı tekil
bir olgu olabilir mi?
Araştırma sorumuz bu haliyle olması
gerekenden daha genel ve soyut mu?
Kime yönelik sosyal sorumluluk anlayışı?
z
z
z
z
z
z
z
Müşterilere karşı sosyal sorumluluk,
Kamuoyuna karşı sosyal sorumluluk,
Rakiplere karşı sosyal sorumluluk,
Tedarikçilere karşı sosyal sorumluluk,
Doğal çevreye karşı sosyal sorumluluk,
Çalışanlara yönelik sosyal sorumluluk,
…
9
Çalışanlarına yönelik sosyal
sorumluluk anlayışını ele alacağız
z
z
z
z
Çalışanlara yönelik sosyal sorumluluk
anlayışı tekil olabilir mi?
Yazında bu unsura ilişkin kuramsal
yaklaşımlar neler?
z
10
Klasik Sosyal Sorumluluk Yaklaşımı “Friedman
Yaklaşımı”
Modern Sosyal Sorumluluk Yaklaşımı “İş
Döngüsü Yaklaşımı”
Söz konusu bu yaklaşımlar arasındaki bağlar
nelerdir? Ortak noktaları ve farklılıkları
nelerdir?
Benim araştırma sorum, hangi kuramsal
çerçevede ele alınmalıdır?
11
Yasal Boyutu Bulunan Sosyal Sorumluluklar
z Maaş ve Ücretlerin Dengeli ve Zamanında Ödenmesi
z Sosyal Güvenlik Haklarının Yerine Getirilmesi
z İş Güvenliği ve İşçi Sağlığının Gözetilmesi
z Çalışma Saatlerine Riayet Edilmesi
z Ayrımcılıktan Kaçınma
z Özel Hayatın Gizliliği Hakkına Saygılı Olma
Yasal Boyutu Bulunmayan Sosyal Sorumluluklar
z Çalışanların Motivasyonunu Artırma
z Adil Performans Değerlendirmesi
z Başarıların Takdiri ve Ödüllendirme
z Eğitim ve Kariyer Olanakları Sunulması
z Çalışanların Yönetime Katılmalarını Sağlama
z Çalışanları Elde Tutma
12
Çalışan Verimliliği
İşletmelerin sosyal
sorumluluk anlayışı
z
z
İşletmelerin çalışanlarına
yönelik sosyal sorumluluk
anlayışı
z
Yazında bu unsura ilişkin kuramsal
yaklaşımlar neler?
Söz konusu bu yaklaşımlar arasındaki bağlar
nelerdir? Ortak noktaları ve farklılıkları
nelerdir?
Benim araştırma sorum, hangi kuramsal
çerçevede ele alınmalıdır?
Ayrımcılıktan kaçınma
uygulamaları
13
Yüksek Lisans ve Doktora Adaylarının
Başvuru Tercihlerini Etkileyen Faktörler
2. Örnek
z
14
Lisansüstü adaylarının “çoklu zeka teorisine”
dayalı kişisel zeka algılamaları ile başvuruda
bulundukları bilimdalı arasında bir ilişki var
mı?
z
Araştırma Sorumuz
z
z
z
z
Adayların kişisel
zeka algılamaları
(Yüksek Lisans ve Doktora Adaylarının
Başvuru Tercihlerini Etkileyen Faktörler)
mesleki kariyer tercihlerine uygunluğu,
iş dünyasındaki değeri,
günün koşullarında sahip olduğu popülarite
veya,
sunacağı akademik kariyer imkanı,
adayın kişisel zeka algılaması.
Başvuruda
bulunulan
bilimdalları
15
16
Adayların kişisel zeka
algılamaları
z
z
Başvuruda bulunulan
bilimdalları
Yazında bu unsura ilişkin kuramsal
yaklaşımlar neler?
H. Gardner “Çoklu Zeka Teorisi”
z
z
z
z
z
z
z
z
Sözel-Dilsel Zeka,
Mantıksal-Matematiksel Zeka,
Görsel-Uzaysal (Mekansal) Zeka,
Bedensel-Kinestetik Zeka,
Müziksel-Ritmik Zeka,
Sosyal Zeka,
İçsel Zeka (Ben Zekası),
Doğacı Zeka
17
Başvuruda bulunulan bilimdalları
z
z
z
z
z
z
z
z
z
18
3. Örnek
Yönetim ve Organizasyon,
Üretim Yönetimi ve Pazarlama,
Uluslararası İşletmecilik,
Sayısal Yöntemler,
Muhasebe Finansman,
Muhasebe Denetimi,
Kooperatifçilik,
İnsan Kaynakları Yönetimi,
Human Resources and Development.
z
Mesleki tükenmişlik ile duygusal zeka
arasında bir ilişki var mıdır?
Araştırma Sorumuz
Mesleki
Tükenmişlik
19
Duygusal
Zeka
20
Mesleki Tükenmişlik
z
z
Duygusal Zeka
Tükenmişlik Kavramı
Maslach’ın Tanımı ve Üç Boyutlu Tükenmişlik
Modeli
z
z
Duygusal Zeka Kavramı
Duygusal Zeka Modelleri
z
Yetenek modeli
z
Mesleki Tükenmişliğin Ölçülmesi
z
Mesleki Tükenmişliğin Sebepleri
z
Mesleki Tükenmişliğin Sonuçları
z
z
Mesleki Tükenmişlikle Mücadele Yöntemleri
z
z
z
Salovey ve Mayer
Karma duygusal zeka modeli
z
z
Goleman
Bar-On
Cooper ve Sawaf
Higgs ve Dulewicz
21
Araştırma sorumuzda yer alan temel
unsurların, mevcut yazında nasıl
tanımlandığını öğrendikten sonra…
Duygusal Zeka
z
Duygusal Zeka Ölçekleri
z
z
z
z
z
22
Çok faktörlü duygusal zeka ölçeği (MEIS)
Mayer-Salovey-Caruso duygusal zeka testi
(MSCEIT)
Duygusal katsayı envanteri (EQ-i)
Duygusal zeka haritası(EQ Map)
Duygusal yeterlilik envanteri (ECI)
23
z
Yazında araştırma soruma cevap verilmiş
mi?
z
Yazında bu soruya verilen cevap yeterli mi?
z
Cevap birden çok mu?
24
Araştırma sorumuzda yer alan temel
unsurların, mevcut yazında nasıl
tanımlandığını öğrendikten sonra…
z
Cevaplar birbirlerinden;
‰
‰
‰
‰
‰
z
Örnek
z
varsayımları bakımından,
temel kavramları bakımından,
yaklaşımları bakımından,
yöntemleri bakımından,
ölçekleri bakımından,
z
farklılık taşıyor mu?
Mevcut cevaplar ışığında ben nerede
farklılaşabilirim?
Ölçek, Yöntem
25
Temel yazın tarama kaynakları
z
z
¾
z
26
Temel yazın tarama kaynakları
Daha önce yazılmış yüksek lisans ve doktora
tezleri:
Ülkemizde yazılanlar için;
¾
“Duygusal Zeka ve Mesleki Tükenmişlik
Arasındaki İlişkiye Yönelik Yöneticiler Üzerine
Bir Araştırma”
“Değişik düzeylerdeki işletme yöneticileri
üzerinde Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve BarOn Duygusal zeka ölçeğini uygulanarak bu iki
olgunun yöneticiler üzerindeki etkisi
saptanmaya çalışılmıştır.”
www.yok.gov.tr Æ Ulusal Tez Merkezi
Üniversite kütüphanelerinde yer alan tez
bölümleri
Yurtdışında yazılmış tezler için;
PROQUEST DIGITAL DISSERTATIONS
27
SSCI’ya girmiş bilimsel makale ve veri
tabanlarına ulaşabileceğiniz online veri
tabanları.
z http://library.marmara.edu.tr/abone.htm
Örnekler:
¾ ISI WEB OF KNOWLEDGE
¾ PROQUEST
¾ SCIENCEDIRECT
¾ EBSCOHOST
z
28
Yazın taraması yaparken dikkat
edilmesi gereken hususlar
z
z
z
On-line veri tabanlarında ki aramalarınızı
“bilimsel” ve “tam metin” makalelerle
sınırlandırın…
SSCI endeksine dahil olan dergilere
odaklanın…
Makalelerin aldıkları atıf sayısına dikkat edin,
alıntılarınızı mümkün mertebe esas
kaynağına ulaşarak verin…
29
Haftaya görüşmek dileğiyle
Yrd. Doç. Dr. M. Volkan TÜRKER
30