MİLLİ UYGULAMA PAZARI RAPORU MOBİLSİAD Şubat 2013

Transkript

MİLLİ UYGULAMA PAZARI RAPORU MOBİLSİAD Şubat 2013
MİLLİ UYGULAMA PAZARI RAPORU
MOBİLSİAD
Şubat 2013
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
MİLLİ UYGULAMA PAZARI RAPORU
İçindekiler
1. Mobil Uygulama Pazarı Nedir ve Nasıl Çalışır?.......................................................................2
2. Dünya’da Uygulama Pazarlarının Durumu................................................................................3
a.
b.
c.
d.
İşletim Sistemi Sahibi ve/veya Cihaz Üreticilerinin Uygulama Pazarları.......................4
Üçüncü Parti (bağımsız) Uygulama Pazarları..................................................................................5
Mobil Operatörlerin Uygulama Pazarları..........................................................................................8
Milli Uygulama Pazarları.............................................................................................................................8
3. Türkiye’de Uygulama Pazarlarının Durumu...........................................................................9
4. Milli Uygulama Pazarı’na Neden İhtiyaç Duyuyoruz?...................................................10
5. Milli Uygulama Pazarı Yol Haritası.................................................................................................12
6. Milli Uygulama Pazarı Riskleri ve Zayıf Noktaları...........................................................13
7. Sonuç...........................................................................................................................................................................15
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
1
1. Mobil Uygulama Pazarı Nedir ve Nasıl Çalışır(1)?
Mobil uygulamalar; akıllı telefonlar, tablet bilgisayarlar ve diğer mobil cihazlarda
çalışmak üzere geliştirilen yazılım uygulamalarıdır.Bu uygulamalara tipik olarak
uygulama dağıtım platformları üzerinden erişilebilmektedir.
Mobil uygulama pazarları, genelde Apple App Store, Google Play (android), Blackberry
App World, Nokia OVİ Store, Windows Phone Marketplace gibi mobil işletim sistemi
sahibi olan firmalar tarafından işletilmektedir.
Uygulama pazarlarında ücretli yada ücretsiz olan uygulamalar, genel olarak uygulama
pazarı platformlarından direkt kullanıcıların cihazlarına; yani iPhone, Blackberry,
Android telefon veya Windows Phone 7 telefonlara, bazen de dizüstü ya da masaüstü
bilgisayarlara da indirilebilmektedir.
Mobil uygulama pazarlarında satılan ve indirilen uygulama gelirlerinin genel olarak
%30’u uygulama pazarlarının sahipleri, geri kalan %70’i de uygulamaları geliştirenler
tarafından paylaşılmaktadır.
Mobil uygulamalar, başlangıçta verimliliği artıran ve bilgi sağlayan elektronik posta,
takvim, kontaklar, borsa ve döviz piyasaları, hava durumu uygulamaları ile piyasalara
çıkmış ve kullanıcılarla buluşmuştur. Ancak kullanıcıların yoğun talebi uygulama
geliştirme ortamının pratikliği ve yeni araçların hızla yaygınlaşması, mobil
uygulamaların yeni kategorilerde de hızla artmasını sağlamıştır. Özellikle oyunlar, GPS
ve mevki tabanlı hizmetler, bankacılık, sipariş takibi, bilet satın alma ve rezervasyon
alanlarındaki uygulama sayısı her geçen yıl artmaktadır. Sayı ve çeşitlilikteki bu
muazzam artış uygulama pazarlarında yeni uygulamaların bulunmasını zorlaştırmış ve
tavsiye, bilgi, görüş paylaşan ve bilgi veren kaynakların artmasına neden olmuştur.
Mobil uygulamaların popülerliği halen hız kesmeden artmaya devam etmektedir. Mayıs
2012 Comscore çalışmasına göre, 2012 Q1’de mobil uygulama indirme oranı %51,1 iken,
web sitelerinde tarama yüzdesi daha düşük kalmıştır.(2)
(1) Wikipedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Mobile_apps
(2) Perez, Sarah. July 2 2012. "comScore: In U.S. Mobile Market, Samsung, Android Top The Charts; Apps
Overtake Web Browsing." http://techcrunch.com/2012/07/02/comscore-in-u-s-mobile-marketsamsung-android-top-the-charts-apps-overtake-web-browsing
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
2
2. Dünya’da Mobil Uygulama Pazarlarının Durumu
Giriş bölümünde de değinildiği üzere günümüzde en yaygın mobil uygulama pazarları
genelde mobil işletim sahibi firmalar tarafından kurulmuştur ve işletilmektedir. Bunun
yanı sıra, uygulama pazarları mobil operatörler ve bağımsız işletmeler tarafından da
kurulmakta ve halen giderek artan bir şekilde kullanılmaktadır.
Mobil uygulama pazarları iPhone’dan çok önce piyasalarda boy göstermeye başlamıştır.
Örneğin Qualcomm BREW, 2001 yılından beri BREW mobil cihazlar ve her türlü SDK ve
arama, satın alma ve dağıtım fonksiyonlarını icra eden platformu üzerinden uygulama
satışı yapmaktadır. Nitekim 2007 yılı başı itibarıyla, ayda 80 milyon uygulama indirilmiş
ve 1 milyar Amerikan Dolar’ından fazla bir tutarı uygulama geliştiriciler ile paylaşmış
oan ilk başarılı Mobil Uygulama Pazarı olmuştur(3).
Benzer şekilde, Handango ve GetJar gibi bağımsız işletmeler daha 2000 ve 2004 yılında
faaliyete geçerek, kendi cihazları ve dolayısıyla cihazlara yüklü kendi satış platformları
olmadan 2007 yılı itibarıyla Handango 140.000 uygulama ve yüz milyonlarca indirme
rakamlarına ve Getjar ise ayda 17 milyon indirme rakamlarına ulaşarak mobil uygulama
pazarlarının öncü ve en başarılı firmaları olmuşlardır (3).
Bugün itibarıyla mobil uygulama pazarlarının geldiği durum ise Gartner’ın 22 Ağustos
2012 tarihli raporunun(4) basın bildirisinde kısaca görülmektedir: ‘’ Dünya çapındaki
uygulama geliştirme pazarının 2012 yılı sonu itibarıyla 9 milyar Amerikan Dolar’ına
ulaşması bekleniyor. Sadece Avustralya’da uygulamalar için yapılacak harcamanın ise
153,4 milyon Avustralya Doları’na ulaşacağı öngörülüyor. Gartner’a göre, akıllı
telefonlar için yapılan uygulama geliştirme projeleri 2015 yılına kadar PC’ler için
yapılacakların tam 4 katına çıkacak ve yeni uygulamalar, cihazlar ve sistemler sayesinde,
uygulama geliştirme dünyasında ortaya çıkacak bu hızlı değişim bu nedenle CIO’ların en
önde gelen üç önceliğinden birisi haline gelecektir.’’
Berg Insight(5) raporuna göre 2010 yılında yaklaşık 10 milyar uygulama kullanıcılar
tarafından indirilmiştir ve 2015 itibarıyla bu rakamın artarak 100 milyar adede
ulaşması beklenmektedir. Berg Insight’a göre iOS ve Android uygulamalar pazarın
%62’yi aşan kısmına sahip olarak uygulama pazarlarını domine edeceklerdir.
Yine Berg Insight’a göre ücretli uygulamalardan, uygulama içindeki satın almalardan ve
aboneliklerden oluşan direkt uygulama gelirleri 2010 yılında 1,6 milyon Euro’ya
ulaşmıştır ve 2015’te bu rakamın 8,8 milyar Euro’ya ulaşması beklenmektedir.
Aynı şekilde uygulamalardan elde edilen reklam geliri 2010 yılında yaklaşık 300 milyon
Euro olmuş ve 2015’te bu tutarın da yaklaşık 3,5 milyar Euro’ya ulaşması
beklenmektedir.
(3) The Mobile Application Store phenomenon, http://www.visionmobile.com/blog/2008/11/themobile-application-store-phenomenon/
(4) Gartner Says Cloud, Mobility and Open Source Will Drive Application Development Market to Exceed
$9 Billion in 2012, http://www.gartner.com/it/page.jsp?id=213111
(5) The Mobile Application Market, Ekim 2011, Berg Insight,
http://www.berginsight.com/ReportPDF/ProductSheet/bi-app1-ps.pdf
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
3
Mobil uygulama pazarlarını kısaca incelerken onları şu alt gruplarda toplayabiliriz:




İşletim Sistemlerine Sahip ve/veya Mobil Cihaz Üreticisi Firmaların Pazarları
Üçüncü Parti (bağımsız) Uygulama Pazarları
Mobil Operatör Uygulama Pazarları
Milli Uygulama Pazarları
a. İşletim Sistemlerine Sahip ve/veya Mobil Cihaz Üreticisi Firmaların Pazarları
İşletim sistemine sahip ve/veya mobil cihaz üreticisi firmalara ait mobil uygulama
pazarlarını gösteren özet tablo(6) aşağıda yer almaktadır.
Kuruluş
Tarihi
İsim
Sahibi
Uygulama Sayıları
İndirilme
Sayıları
Mevcut
Uygulama
Bazı
Platform
Uygulama
Geliştirme
İmkanları
Google Play
Store
Eki 22, 2008
Google
504,736 (Agu 13, 2012)
günlük 200 yeni
uygulama (May 2012)
20 milyar
400 milyon
(Haz 2012)
Android
Android SDK
App Store
Tem 10, 2008
Apple
650,000 (Haz 2012)
30 milyar (Haz
2012)
365 milyon
(Haz 2012)
iOS
iOS SDK,
Xcode
App World
Nis 1, 2009
RIM
60,000 (Oca 2012)
LG
1,400 (Tem 2009)
LG
Application Tem 13, 2009
Store
Nokia Store May 26, 2009
Samsung
Application
Store
Windows
Phone
Marketplace
Eyl 14, 2009
Eki 21, 2010
Nokia
120,000 (Agu 2012)
Samsung
Microsoft
Bada; 4,300
100,145 (Haz 3, 2012)
günlük 313 yeni
uygulama (May 2012)
Günde 6 milyon 75 milyon BlackBerry
(Oca 2012)
(Oca 2012)
OS
BlackBerry
SDK
Bilinmiyor
Windows
Mobile
Bilinmiyor
Günde 15
milyon ve
885 milyon
toplam 6 milyar (Mar 2012)
(Agu 2012)
Symbian,
MeeGo,
Maemo,
S40
Qt SDK, Nokia
Web Tools,
Nokia SDK 1.0
for Java
ada, Java,
Symbian,
Windows
Mobile
Samsung
Mobile
Innovator
Windows
Phone
Windows
Phone
Developer
Tools,
includes
specialty
versions of
Microsoft
Visual Studio,
Expression
Blend
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Kişi başı 51
(Mar 2012)
toplam 768
milyon
Bilinmiyot
15 milyon
(Haz 2012)
(6) Wikipedia, http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_mobile_software_distribution_platforms
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
4
b. Üçüncü Parti Firmalara (bağımsız) Ait Uygulama Pazarları
Üçüncü parti uygulama pazarları(6) ile ilgili benzer tablo aşağıda yer almaktadır.
İsim
Kuruluş
tarihi
Sahibi
Uygulama
Sayıları
İndirilme
Sayıları
Mevcut
Uygulama
Bazı
Platform
Amazon Appstore
Mar.11
Amazon.com
42.200
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
AmmApp
Ara.09
General Software
1.500
(Eyl 2010)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Windows Mobile
Android Application
Online
Mar.10
AndAppOnline
800
(Ara 2011)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
AndSpot
Haz.10
AndSpot
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
Ibtikarati Appstore
Şub.12
Mesh Venture Ltd.
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
iOS Apple
Fasmicro Android
Store
Haz.11
Fasmicro Ltd
1.042
(Tem 2011)
35.180
(Tem 2011)
2.118
(Tem 2011)
Android
AndroidPIT App Center
Eki.10
Fonpit AG
6.100
10 milyon
Bilinmiyor
Android
App Center
Oca.11
Nukona, Inc.
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android, iOS,
BlackBerry OS
Appitalism
2010
Appitalism, Mobile
Streams, Simon
Buckingham
719.000
3 milyon
(Nis 2011)
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
iOS, Java, Palm
OS, Symbian,
Windows Mobile
AppsLib
Agu.09
AppsLib, Archos
445
(Eki 20, 2009)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
BloomWorlds
Tem.10
BloomWorlds
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Cellmania
Haz.99
General Software
200.000
(Nis 2011)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
Android,
BlackBerry OS,
Flash Lite, iOS,
Java, Symbian,
Windows Mobile
FastApp
2009
FastApp
441.904
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
Android,
BlackBerry OS,
iOS, Nokia OS
5
İsim
Kuruluş
tarihi
Sahibi
Uygulama
Sayıları
İndirilme
Sayıları
Mevcut
Uygulama
Bazı
Platform
GetJar
2004
GetJar, Accel
Partners
257.000
(Eyl 2011)
2 Milyar
(Eyl 2011)
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
Flash Lite, iOS,
Java, Palm OS,
Symbian,
Windows Mobile
Indiroid
Agu.11
Basari Mobile
170.000
(Ara 29, 2011)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
MobileRated
2006
Kalador
Entertainment
55.000
(Ara 2010)
300 milyon
(Ara 2010)
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
Java
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
iOS, Java, Palm
OS, Symbian,
Windows Mobile
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
iOS, Java, Palm
OS, Symbian,
webOS,
Windows Mobile
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
iOS, Java, Palm
OS, Symbian,
webOS,
Windows Mobile
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
Palm OS, PSP,
Symbian,
Windows Mobile
120 milyon
(May 2010)
Android,
BlackBerry OS,
Java, Palm OS,
Symbian,
webOS,
Windows Mobile
Handmark
Mobango
neXva
Handango
explorePDA.com
2000
Bilinmiyor
Bilinmiyor
2000
2004
Handmark
Mobango
neXva
PocketGear
explorePDA
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
190.000
1.500
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
10 milyon
(May 2010)
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
6
İsim
Kuruluş
Tarihi
Sahibi
Uygulama
Sayıları
İndirilme
Sayıları
Mevcut
Uygulama
Bazı
Platform
MiKandi
Kas 29,
2009
MiKandi
Bilinmiyor
Bilinmiyor
80.000
(Ara 2009)
Android
MobiHand, Inc.
5.000
(Haz 2009)
Bilinmiyor
BlackBerry,
Palm, Symbian,
Windows Mobile
and Android
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
iOS, Java, Palm
OS, Symbian,
webOS,
Windows Mobile
Bilinmiyor
Symbian OS,
Palm OS,
Windows
Mobile,
BlackBerry,
Android,
JavaME. webOS
MobiHand
Mobspot
Mobile2Day
2004
2009
1999
Mobspot, Inc.
PocketGear
Bilinmiyor
140.000
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Bilinmiyor
PocketGear
1999
PocketGear
140.000
(Oca 2010)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android,
BlackBerry OS,
Java, Palm OS,
Symbian,
Windows Mobile
Soc.io Mall
Haz.11
Gigamarket Ltd.
9.120
9 milyon
(Oca 2012)
80.000
(Oca 2012)
Android
SlideME
Nis.08
SlideME
14.020
(Eki 2011)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
SmartAppFinder
Eki.10
SmartAppFinder
12.000
(Oca 2012)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
Nduoa Market
May.10
Ndoo Inc.
9.000
(Nis 2011)
Bilinmiyor
Bilinmiyor
Android
Yukarıdaki tabloda da görüleceği gibi 1999 yılından bu yana mobil uygulama pazarları
Dünya pazarında işletilmekte ve yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Yeni uygulama
pazarları 2011 yılının sonlarında bile yeni ve farklı iş modelleri ile – genellikle uygulama
sahiplerine daha yüksek gelir payı verecek şekilde – piyasalara girmektedir.
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
7
c. Mobil Operatör Uygulama Pazarları
Mobil uygulama pazarı terminolojisi henüz ortaya çıkmadan önce, mobil operatörler
kendi mobil şebekeleri üzerinden içerik ve uygulama dağıtımını ve satışını
yapmaktaydılar. Hem yeteri kadar uygulama geliştiricinin dikkatini çekemeyen iş
modelleri, hem de mobil cihazlardaki belirsizlik nedeniyle mobil operatörler, mobil
uygulama pazarlarının işletilmesinde ancak kısmi başarı kazanabildiler. Nitekim, Apple
App Store’un piyasaya girmesi ile, hem son derece basit hale getirilmiş iş modeli, hem de
cihazlar üzerinden direkt, pratik ve kolay erişim sayesinde mobil uygulama pazarları
kavramı gerçek anlamda Dünya pazarlarında yer bulmuş oldu. Apple’ın yaratmış olduğu
bu yeni durum, uygulama pazarı işletmekte olan pek çok mobil operatörün (Vodafone
360 Shop) zaman içinde bu projelerden geri çekilmelerine neden olmuştur.
Dünya’da önde gelen mobil operatör uygulama pazarlarından bazıları aşağıda yer
almaktadır.
-
AT&T AppCenter
Bharti Airtel App Central
China Mobile Mmarket
Orange App Shop
Sprint Software Store
Turkcell T Market
Verizon V CAST Apps
Mobil operatör uygulama pazarlarının ortak özelliği pazarlarda sadece symbian, android
ya da windows mobile uygulamaları bulundurmaları ve uygulama geliştiricilere işletim
sistemi ve cihaz üreticilerinin vermekte olduğu gelir paylaşım oranı olan %70 gelir payı
vermeleridir. Hiç bir mobil operatör herhangi bir Apple uygulamasını kendi uygulama
pazarlarında satamamaktadır.
d. Milli uygulama pazarları
Halen Dünya’da hiç bir ülkede o ülkeye özel bir uygulama pazarı kurulmamış ve
işletilmemektedir. Bu konuda bir planlama içinde olan tek ülke ise Güney Kore’dir.
Güney Kore hükümeti, 2010 yılından beri bir ‘’milli uygulama pazarı’’ hayata geçirmeyi
ve devlete ait devasa miktarda bilgiyi universal bir API ile uygulama geliştiricilere
açarak, özel şirketleri ve uygulama geliştiricileri bu yolla teşvik etmeyi
planlamaktadır(7)(8).
Güney Kore hükümeti Aralık 2011 itibarıyla bu planı çerçevesinde mobil uygulama
geliştirmeyi desteklemek için açmayı planladığı ve ‘’public mobil center’’ adında olması
beklenen test platformunu hayata geçirmemiştir(7).
(7) Korea Times, 3 Ocak 2010, http://www.popsci.com/technology/article/2010-03/south-korea-willdebut-national-app-store-and-open-public-data-developers
(8) 91mgame, 6 Aralık 2011, http://www.91mgame.com/2011/12/06/korea-global-built-the-firstnational-application-store/
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
8
3. Türkiye’de Mobil Uygulama Pazarlarının Durumu
Türkiye’de halen yerel işletmeler tarafından kurulmuş ve işletilmekte olan iki mobil
uygulama pazarı bulunmaktadır. Bunlar Turkcell T-Market (eski adıyla Uygulama
Dükkanı) ile Başarı Mobil’e ait Indroid’dir.
Ülkemizde mobil uygulama pazarı geliştirmenin öncü firması Turkcell olmuştur. 2009
yılında lansmanı yapılan Uygulama Dükkanı, bugün T-Market ismiyle faaliyetini
sürdürmektedir ve 5.000’in üzerinde Java, Symbian, Blackbery ve Android uyumlu
telefonlar için uygulama barındırmakta olup 2011 yılı içinde toplam yaklaşık 40 milyon
uygulama indirilmiştir(9). Her uygulama pazarında olduğu gibi uygulamalar ücretli ve
ücretsiz olabilmektedir. T-Market’te satılan uygulamaların gelirlerinin %70’i uygulama
geliştiricilere, %30’u da Turkcell ve işletmeci firma arasında paylaşılmaktadır.
Turkcell T-Market üzerinden yapılan satın almalarda Turkcell aboneleri direkt
faturalarına yansıyacak şekilde ücretlendirilmekte, kredi kartı ile ödeme imkanı
bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu satın almalar üzerine hem Katma Değer Vergisi
(KDV), hem de Özel İletişim Vergisi (ÖİV) maliyetleri eklenmektedir.
Yine ülkemizin en eski mobil teknoloji firmalarından olan Başarı Mobile 2011 yılında
İndiroid(10) isimli android uygulama pazarını hayata geçirmiştir. Bugün itibarıyla
100 binden fazla android uygulama, android telefonlarına yüklenen indiroid
uygulaması üzerinden direkt ve pratik bir şekilde kredi kartına ya da telefon faturasına
yansıtılarak satın alınabilmektedir.
(9) http://www.turkcell.com.tr/bireysel/servisler/Sayfalar/turkcell-t-market.aspx
(10) https://indiroid.com/
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
9
4. Milli Uygulama Pazarına Neden İhtiyaç Duyuyoruz?
Uygulama pazarlarının bugünkü yapısı Türkiye için devlet, geliştiriler ve kullanıcılar
açısından değişik sorunlara neden olmaktadır. Bunları kısaca izah etmek gerekirse;
Potansiyel vergi kaybı: Türkiye’deki kullanıcılar, indirdikleri mobil uygulamaların
ezici bir çoğunluğunu ve Apple uygulamalarının tamamını yukarıdaki bölümdeki iki
yerel pazarın dışındaki pazarlardan indirmektedirler ve bu pazarlarda yapılan her türlü
satın alma için sadece kredi kartları kullanılmaktadır. Bu uygulama pazarlarının hiç
birinin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde kurulmuş işletmeleri yoktur ve dolayısıyla
bu pazarlardan yapılan hiç bir satın alma işlemi Maliye Bakanlığı tarafından
vergilendirilememektedir. Net bir rakam tespit edilememekle birlikte, tahminen 100
milyon TL olduğunu varsayacağımız bir satış gelirinin üzerinden yaklaşık 18 milyon TL
KDV ve potansiyel olarak 20 milyon TL kurumlar vergisi geliri alınamamış olmaktadır.
Her yıl katlanarak artan ve artacağı pek çok araştırma kuruluşu tarafından
öngörülmekte olan mobil uygulama gelirleri üzerinden alınamayan vergiler bir kaç yıl
içinde bu rakamın çok daha üzerine çıkacaktır.
Diğer taraftan, ülkemizde mevcut olan iki yerel mobil uygulama pazarından elde edilen
deneyim göstermektedir ki; ülkemizde indirilen uygulamaların çok büyük bir kısmı;
%95’ten daha fazlası ücretsiz uygulamalar olmaktadır. Yani, indirilen uygulama sayısı
milyonlara ulaşmakla birlikte gelirler aynı oranda büyük olmamaktadır.
Türkiye’de devlet teşviğiyle tanıtılacak, kurulacak ve belki de işletilecek bir uygulama
pazarı, yukarıda ifade edilen vergi potansiyelinin bir kısmını devletin kasasına geri
döndürebilecektir.
Yerli uygulamaların kullanıcılarına ulaşamaması: Halen tüm Dünya’da yaklaşık 1
milyondan fazla uygulama, uygulama pazarlarında bulunmakta ve satış veya indirilmek
için kullanıcılara sunulmaktadır. Bu pazarlarda ortaya çıkan ve her geçen gün daha fazla
şikayete neden olan ana problem ise, yeni uygulama keşfetmek ve kullanıcıların
aradıkları uygulamayı kısa zaman içinde bulabilmeleridir. Bu problem uygulama
geliştiriciler açısından da son derece kritik bir önem taşımaktadır, çünkü bulunamayan
uygulama satılamayan/indirilemeyen dolayısıyla gelir yaratamayan uygulama anlamına
gelmektedir. Oluşmayan bu gelirler ise ülkemizde ve Dünya’da uygulama geliştirme
alanının boşalması ve güçsüzleşmesi anlamına gelecektir.
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
10
Yerli uygulamaların diğer uygulama pazarlarında kaybettikleri komisyon
giderleri: Daha önce de belirtildiği üzere, tüm uygulama pazarlarında ücretli
uygulamaların satışından elde edilen gelirlerin %30’u uygulama pazarının işletmecisine
bırakılmakta, sadece %70’i uygulamayı geliştiren firma ya da kişiye kalmaktadır.
Ülkemizde yazılım geliştirmenin son yıllarda almakta oldukları teşviklere ek olarak, mili
uygulama pazarının özel koşulları sayesinde hem tanıtım desteği ile hem de satış
gelirinin tamamının ya da en az %90’ının uygulama geliştiricilere bırakılması bu firma
veya kişilerde bir sermaye birikimine imkan sağlayabilecektir.
Verimlilik artışında katkı: Yukarıdaki Güney Kore örneğinde olduğu gibi, devletin bu
pazar ile elinde bulunan muazzam bilgi ve veriyi uygulama geliştiricilere belli kriterlere
göre açması ile uygulama geliştirici firma ve kişilerin geliştirecekleri uygulamalar ile,
Türk vatandaşlarının 21. yüzyıla yakışan şekilde bilgiye ulaşmaları sağlanabilir, resmi
işlemler çok daha hızlı yapabilir, günlük hayat kolaylaştırılabilir, ticari kararlar daha
doğru ve yerinde verilebilir, vb. ve bu sayede sağlanan verimlilik artışı ile sürdürülebilir
yüksek büyüme hızlarına ulaşılarak, ülkemizin zenginleşmesine ve refahın artmasına
katkıda bulunulabilir.
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
11
5. Milli Uygulama Pazarı Yol Haritası
a. Emsal pazarların incelenmesi ve asgari şartları ve olanakları sağlayan ve en
geniş anlamda uygulamaları taşıyan web ve mobil uygulama tabanlı bir platform
tasarlanması
b. T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile yapılacak koordinasyon
ile Milli Uygulama Pazarı’’nın açılacak ihale ile işletmeci firmanın belirlenmesi
c. İhaleyi kazanan firmanın Bakanlık ile yapılacak anlaşma çerçevesinde ya da
devletin sağlamakta olduğu teşviklerden de yararlanarak 6-8 ay içinde
platformu geliştirmesi ve lansmanının yapılması
d. Bakanlık ile yapılan koordinasyon ile Milli Uygulama Pazarı’nın işletmesi ve
tanıtımının ilk 3 yıl süre ile Bakanlık bütçesinden karşılanması
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
12
6. Milli Uygulama Pazarı Riskleri ve Zayıf Noktaları
Halen Dünya’da yaygın bir şekilde kullanılmakta olan uygulama pazarlarındaki vergi ile
ilgili sıkıntı hemen hemen tüm Dünya’daki ülkeler için geçerlidir. Bu sıkıntının çözümü
için bugüne kadar hiç bir ülke serbest piyasa koşulları içinde kurulmuş ve başarılı bir
şekilde büyümekte olan uygulama pazarları ile yerel pazarda rekabet anlamına gelecek
şekilde milli uygulama pazarı projeleri oluşturamamışlardır.
Vergi kaybına neden olan yapının çözümü için ilgili firmalarla görüşme ve anlaşma yolu
çok daha ekonomik ve kolay olabilir ve bunun mutlaka denenmesi gerektiği
önerilmektedir.
Yukarıda açıklanan her iki gerekçedeki desteklerin verilmesi için Milli Uygulama Pazarı
projesine ihtiyaç yoktur. İlgili kanun ve yönetmeliklerde yapılacak revizyonlar ile, mobil
uygulama geliştirme faaliyetlerinde sadece Ekonomi Bakanlığı’nın sağlamış olduğu
komisyon gelir kaybının karşılanması değil, ülkemiz ve Dünya pazarına sunulacak her
türlü uygulamanın geliştirilme maliyetleri de doğrudan devlet teşvikleri kapsamına
alınabilir ve uygulama geliştiricilere çok daha hızlı ve ekonomik bir destek sağlanabilir.
Kurulacak ve işletilecek uygulama pazarı ile uygulama geliştiricilere verilecek teşvik ve
desteğin amacına ulaşacak şekilde organize edilebilmesi için iyi bir kontrol ve takip
mekanizmasına ihtiyaç duyulacaktır. Bu yapının kurulmasının altyapısının hazırlanması
ve kurulması ciddi bir maliyet oluşturabilecektir.
Devletin elindeki bilgi ve veriyi uygulama geliştiricilere açmasının altyapısının
oluşturulması söylendiği kadar kolay olmayacak ve amaca ulaşacak zenginliğe erişmesi
zaman alacaktır. Ancak ülke çapında verimliliği artırmayı hedefleyerek devlet imkan ve
olanakları, yazılım geliştirmeci firma ve kişilere belli bir düzen, gizlilik ve kalite
kriterleri çerçevesinde açılabilir ve bilgiye erişim çok kısa zamanda bugünkünden daha
ileriye taşınabilir.
Devletin Milli Uygulama Pazarı’nda sağlayabileceği teşvik ve destek için gereken
bütçenin onaylanması ve kanuni altyapının hazırlanması bir süreç gerektirecektir.
Projede geliştiricilere destek verilmek adına uygulama pazarının işletmesini yapacak
firmaya sürekli finansman sağlanıyor olması sürdürülebilir bir iş modeli değildir ve
projenin başarısı için ilerleyen dönemde risk yaratabilir.
Projenin hayata geçirilmesi ile pazarın sadece Türkçe uygulamalara açılması, ülkemizde
geliştirilmiş uygulama sayısının herhangi bir pazarda bulunabilecek toplam uygulama
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
13
sayısının 100’de ya da 1000’de oranı ile ölçülebilecek kadar az olması nedeniyle, Milli
Uygulama Pazar’nın Dünya’da mevcut uygulama pazarları ile rekabet edemeyecek kadar
zayıf görünmesine; dolayısıyla Türk akıllı telefon ve tablet kullanıcılarının ilgisini
çekememesine de neden olacaktır.
Bu sıkıntı ve riskleri bertaraf etmenin tek yolu, ülkemizdeki akıllı telefon ve tablet
kullanıcılarının uygulama indirmek için başka hiçbir uygulama pazarına
erişimemelerinin sağlanması, yani engellenmesidir. Bu şekilde, hiç bir kullanıcı Apple
appstore ve Google Play gibi belli başlı uygulama pazarlarına erişemeyecek olurlarsa,
Türk kullanıcıları piyasadaki yegane uygulama pazarı olarak milli uygulama pazarını
göreceklerinden milli uygulama pazarındaki indirme ve satın alma işlemleri ister
istemez katlanarak artacaktır. Hem uygulama geliştiricilerin gelirleri çok büyük bir
sıçrama yapacak hem de yurt dışından satın almalar ortadan kalkacağı için vergi ve
döviz kaybı ortadan kalkacatır.
Ancak bu yöntem 2000’li yılların açık pazar yaklaşımı ve internet ekonomisi ile taban
tabana zıttır ve PR gözüyle bakıldığında daha da büyük sorunlara neden olabilecektir.
Örnek olarak Çin’de geçmiş yıllarda bu yöntem lokal uygulama pazarlarının büyümesine
imkan sağlamak için kullanılmıştır, ancak günümüzde iOS ve Android uygulama
pazarlarının bu en büyük iki tanesine erişimin engellendiği hiç bir ülke (bilinebildiği
kadarıyla) yoktur.
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
14
7. Sonuç
Yukarıda anlatılan her türlü risk ve sıkıntıya rağmen Milli Uygulama Pazarı’nın devlet
teşviki ile kurulması ve işletilmesinde yarar olacaktır. Bu pazar ile kısa vadede yerli
uygulama geliştirilerin ilgisi çekilemese bile, devletin sadece pazarın kurulmasında değil
bu pazarın tanıtılmasında ve uygulama geliştiricilerin geliştirdikleri uygulamaları ARGE
teşvikleri kapsamında proje desteği vermesi ve ücretli uygulamaları halka ücretsiz ya da
düşük ücretli sunarken uygulama geliştiricileri indirilen uygulama başına bir bedel
ödeyerek desteklemesi gibi yaklaşımlarla çok kısa zamanda yazılım geliştirme
sektöründe çok ciddi bir sermaye birikimi yaratılabilecek ve sektörde Dünya ile
rekabette çok önemli hamleler atılabilmesine imkan sağlanabilecektir.
Unutulmaması gereken nokta şudur ki; Dünya’da sansasyonel seviyede başarılı
uygulama pazarları (Google Play ve Apple Appstore) mevcut iken yerel bir uygulama
pazarının kendi başına son kullanıcılar için anlamlı bir çekim merkezi olması asla
beklenemez. Bu pazarın devlet desteği olmadan sadece girişimcilerin bir ticari yarar
elde etmek için kurmaları ise günümüzün koşullarında, hukuki tabir ile basiretli bir
tüccarın asla yapmayacağı bir tercih olacaktır. Bu nedenle, Milli Uygulama Pazarı
kurulması ancak devletin belirli bir süre için yazılım sektörünü desteklemesi
kapsamında anlam ifade etmektedir.
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği
15

Benzer belgeler